nr 50styczeń - marzec2014 HighISSN 1730-5276biuletyninformacyjny

Nasza oferta dla dolnośląskich firm i naukowcówDo rąk naszych czytelników oddajemy w tym roku jubileuszowy - 50 numer - naszego kwartalnika. Informujemy w nim co jest przedmiotem naszego działania i w jaki sposób Wrocławskie Centrum Transferu Technologii Politechniki Wrocławskiej stara się wypełniać swoją misję. Misją tą jest podnoszenie efektywności i konkurencyjności przedsiębiorstw przez innowacje.

Skupiamy się przede wszystkim na promocji wykorzystywania wyników badań naukowych w nowoczesnej gospodarce. Kreuje-my i wspieramy szeroko rozumianą przedsiębiorczość, głównie akademicką. Nasze usługi skierowane są do naukowców i przed-siębiorców, ale także do samorządów, które troszczą się i wspierają innowacyjność gospodarczą w swoich regionach.

W tym jubileuszowym numerze zamieszczamy nasze główne kie-runki działania. Dla większości naszych klientów, zarówno gospo-darczych jak i naukowych czy samorządowych, świadczone przez nas usługi są bezpłatne. Staramy się bowiem by nasze działania były powiązane z różnego rodzaju projektami, które są finansowa-ne głównie przez dotacje mające swe źródło w finansach pocho-dzących z Unii Europejskiej a także samorządowych i rządowych.

DOLNOŚLĄSKI BON NA INNOWACJE / 2

SIEĆ PROMUJĄCA WSPÓŁPRACĘ EUROPEJSKICH PRZEDSIĘBIORSTW / 4

PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ AKADEMICKA / 6

WSPIERANIE NAUKOWCÓW I PRZEDSIĘBIORCÓW W REALIZACJI PROJEKTÓW BADAWCZYCH UE / 7

SZKOLIMY MENAGERÓW DLA PRZEMYSŁU / 8

dalej str. 2

Hig

hTEC

H

2

Politechnika Wrocławska Wrocławskie Centrum Transferu Technologii

Dolnośląski Bon na Innowacje to okazja dla firm regionu Dolnego Śląska na nawiązanie współpracy z uczelniami oraz ośrodkami ba-dawczymi, które pomogą rozwiązać problemy techniczne czy technologiczne. Program finan-suje stosunkowo niewielkie prace badawczo-rozwojowe, przedwdrożeniowe i wdrożeniowe wykonywane przez jednostki naukowe na rzecz Mikro, Małych i Średnich Przedsiębiorstw (MŚP). Przeprowadzane prace powinny umoż-liwić przedsiębiorstwu wprowadzenie nowego, innowacyjnego, bądź ulepszonego produktu/usługi na rynek województwa dolnośląskiego.

Dolnośląski Bon na Innowacje oferuje:▪ Audyt technologiczny, który pozwoli oce-

nić pomysł przedsiębiorstwa pod kątem możliwości aplikacji o Bon lub sprecyzować potrzeby badawczo-rozwojowe firmy.

▪ Bezpłatną pomoc w poszukiwaniu potencjal-nych wykonawców/partnerów w jednostkach naukowych lub ośrodkach badawczych, którzy podejmą się rozwiązania problemów technologicznych na rzecz firmy.

▪ Dofinasowanie usługi na rzecz MŚP - mogą to być prace B+R ukierunkowane na uzyska-nie innowacyjnych efektów wdrożeniowych. Wsparcie udzielane jest na zakup usługi mającej na celu np. opracowanie nowej lub udoskonalenie istniejącej usługi lub wyrobu przedsiębiorstwa, wykonanie testów labo-ratoryjnych, wykonanie analiz przedwdro-żeniowych, przeprowadzanie badań i analiz w zakresie optymalizacji produktu bądź samego wdrożenia.

Dolnośląski Bon na InnowacjePonad 200 dolnośląskich firm otrzymało dofinansowanie na projekty badawczo-rozwojowe. Do wykorzystania pozostało jeszcze blisko 1,6 mln zł.

Kryteria warunkujące przyznanie Dolnośląskiego Bonu na Innowacje:- status mikro, małego, średniego przedsiębiorstwa, - posiadanie siedziby lub biura na terenie województwa, - podmiot ma prawo do pomocy de minimis, - zgodność zakresu czasowego i rzeczowego z zasadami

określonymi w regulaminie projektu.

Podstawowe działania w zakresie transferu i komercjalizacji innowacji z obszaru badań naukowych do gospodarki

• prowadzimy specjalistyczne szkolenia i doradztwo dla środowiska naukowego w zakresie metod i sposobów komercjalizacji wyników badań,

• poszukujemy podmiotów zainteresowanych wdrażaniem wyników prac naukowych,

• inicjujemy współpracę miedzy środowiskiem naukowym i gospodarczym,

• promujemy rozwiązania technologiczne wypracowane we wrocławskich uczelniach,

• wykonujemy analizy potencjału rynkowego i wyceny technologii,

• pośredniczymy między zespołami naukowy-mi i firmami w zakresie badań zamawianych,

• pomagamy opracowywać wnioski o dofi-nansowanie projektów, opracowujemy studia wykonalności oraz strategie rozwoju.

0 5 10 15 20 25 30 35 40

kultura i sztuka

edukacyjna

opakowania i pojemniki

odzieżowa/obuwnicza

rolna/ogrodnicza/hodowlana/zoologiczna

geodezja, plany, mapy

górnicza/hutnicza

spożywcza

turystyczna/sportowa

medyczna

finanse, zarządzanie i prawo

transportowa

elektroniczna

chemiczna

budowlana

informatyczna

energetyczna

mechaniczna/elektrotechniczna/elektryczna

ilość przyznanych bonów w podziale na dyscypliny naukowe

HighTECH

3

Wrocławskie Centrum Transferu Technologii

0 10 20 30 40 50 60

nauki społeczne/humanistyczne

ochrona środowiska

zootechnika

geodezja i kartografia

technologia żywności i żywienia

budownictwo

energetyka

ekonomia/zarządzanie/marketing

elektronika

elektrotechnika

chemia/biochemia/biologia

fizyka/inżynieria materiałowa

informatyka

mechaniczna/budowa i ekspl. maszyn/automatyka i robotykaJak wynika z zestawienia dotychczas przyznanych bonów dominującą branżą gospodarki były branże mechaniczno-elektryczna, energe-tyczna i informatyczna. Natomiast dominujący-mi dyscyplinami nauki były mechanika/automa-tyka, informatyka i inżynieria materiałowa.

Każdy przedsiębiorca, chcący rozwinąć swój produkt lub ulepszyć posiadaną technologię, może nadal aplikować o bon o wartości 18 tys. zł. Trwa ostatni nabór do programu „Dolnoślą-ski Bon na Innowacje”. Projekt jest realizowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego oraz Wrocławskie Centrum Transferu Technologii Politechniki Wrocławskiej.Regulamin programu, aktualne formularze wniosków oraz dokumentację aplikacyjną moż-na znaleźć na stronie projektu www.dolnosla-skibon.pl. Na rozpatrzenie wniosku czeka się siedem dni roboczych.

Ilość przyznanych bonów w podziale na branże gospodarki

Wypowiedzi beneficjentów programu:

W wyniku realizacji Dolnośląskiego Bonu na Innowacje wykonano urządzenie służące do tera-peutycznej elektrostymulacji, które przeszło badania potwierdzające jego efekt terapeutyczny. Zakres usługi obejmował prace związane z opracowaniem, wykonaniem oraz optymalizacją urządzenia. Wykonawca wytypowany przez WCTT okazał się rzetelnym i pomysłowym specjali-stą. Dzięki naszej współpracy urządzenie jest przedmiotem zgłoszenia patentowego.

W 2013 roku przy wsparciu WCTT staliśmy się beneficjentem Dolnośląskiego Bonu na Innowa-cje. Prace były realizowane przy udziale kadry naukowej Politechniki Wrocławskiej. Wynikiem badań było określenie spadku ciśnienia w instalacjach wentylacji obiektów wielkokubaturowych w funkcji przepływu powietrza przez szeregotyp produkowanych urządzeń (nagrzewnic). Dzięki pozyskanej wiedzy dokonaliśmy optymalizacji konstrukcji wymienników ciepła tym samym nasz produkt stał się bardziej wydajny i dopasowany do potrzeb klienta. Współpraca z WCTT w tym i Politechniką Wrocławską przyczyniła się do zdecydowanego wzrostu innowacyjności naszego produktu i umocnienia pozycji rynkowej firmy.

Nasza firma dywersyfikuje swoją działalność i obok działalności w obszarze data mining dla medycyny, analityki i branży spożywczej rozwija się w kierunku druku 3D. Dzięki współpracy z Politechniką Wrocławską w osobie dr Tomasza Janiczka udało się opracować algorytm staty-stycznego tworzenia przestrzennych sieci 3D w technologii przyrostowej. Uważam, że inicjatywa Dolnośląskiego Bonu na Innowacje oraz sposób prowadzenia projektu przez WCTT jest bardzo dobry i przynosił wymierne korzyści w rozwoju takim firmom jak moja (MŚP). Będziemy konty-nuować współpracę w celu przygotowania produktu na rynek.

Dr hab. Anil Kumar Agrawal, prof. nadzw., Prezes Kliniki Zdrowia Sp. z o. o.

Bartosz Ciba, menager ISYS Sp. z o.o.

Dr inż. Marek Doskocz; prezes firmy RootInnovation Sp. z o.o.

przyznano bonyna kwotę

pozostała kwotado przyznania

5,4mln

1,6mln

zweryfikownanewnioski

przyznane bony

361213

zapraszamy na: www.dolnoslaskibon.pl

dane projektu w liczbach

Hig

hTEC

H

4

Politechnika Wrocławska Wrocławskie Centrum Transferu Technologii

0

5

10

15

20

25

Sieć wspierająca współpracę europejskich przedsiębiorstwEnterprise Europe Network (EEN) jest kluczowym narzędziem wspie-rania innowacyjnego rozwoju i internacjonalizacji małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) w strategii Unii Europejskiej, zmierzającej do zwiększenia rozwoju gospodarczego, innowacyjności i zatrudnienia w nowoczesnej gospodarce.

Sieć powstała w 2008 r. w ramach Programu Ramowego na rzecz Konkurencyjności i Inno-wacji (CIP). Zrzesza ona ponad 600 organizacji, w których na rzecz firm pracuje ponad 3000 konsultantów. W Polsce działa 30 organizacji, będących członkami sieci EEN. Wrocławskie Centrum Transferu Technologii jest liderem sieci EEN na terenie Polski Zachodniej, koordynując pracę 9 ośrodków w 5 województwach (dol-nośląskim, opolskim, lubuskim, wielkopolskim, zachodniopomorskim).

WCTT, jako część Politechniki Wrocławskiej, jest bardzo mocno osadzonym ośrodkiem EEN. Bezpośredni dostęp do naukowców i ekspertów uczelni pozwala na realizację nawet bardzo specyficznych usług na rzecz klientów EEN. Jak pokazują doświadczenia, obok częstego transferu technologii między przedsiębiorstwami niezwykle ważny jest trans-fer z nauki do gospodarki.

Obecnie sieć obejmuje 54 państwa: w Europie, na Bliskim Wschodzie, w Azji i obu Amerykach. Poprzez szerokie kontakty interpersonalne, regularną współpracę między konsultantami praktycznie z całego świata, EEN może bardzo efektywnie realizować szereg zadań na rzecz swoich klientów, głównie MŚP.

EEN oferuje kompleksowe usługi, które mają pomóc rozwinąć firmom innowacyjny potencjał oraz przygotować je do współpracy handlo-wej, technologicznej i badawczej na rynkach zagranicznych. Nadrzędnym celem sieci jest usprawnienie funkcjonowania jednolitego ryn-ku wspólnotowego poprzez efektywne wspar-cie działających na nim podmiotów.

Z kim najczęściej współpracowali nasi krajo-wi klienci w 2013 roku:Tradycyjnie polskie przedsiębiorstwa najchętniej współpracują z partnerami z Niemiec - podpi-sano bowiem łącznie 23 długoterminowe umo-wy o współpracy gospodarczej. To ponad jedna trzecia ogólnej liczby umów nawiązanych za naszym pośrednictwem. Znaczna liczba umów

Kluczowe usługi realizowane w ramach sieci EEN to:

• przygotowanie profilu handlowego, technologicznego lub projektowo-badawczego firm oraz ich promocja na wybranych rynkach zagranicznych,

• poszukiwanie partnerów naukowych i zagranicznych do współpracy,

• prawne wspieranie procesu negocjacji umów pomiędzy firmami polskimi a zagranicznymi,

• doradzanie prawne w ramach międzynarodowej współpracy firm,• konsultacje rzecznika patentowego dotyczące praw własności

intelektualnej, • przeprowadzanie audytów technologicznych, marketingowych

oraz badań wybranego rynku zagranicznego,• udzielanie odpowiedzi na zapytania firm związane ze specyfiką

funkcjonowania na różnych rynkach zagranicznych,• organizowanie wyjazdów na spotkania brokerskie, targi, misje

gospodarcze, imprezy match-makingowe,• organizowanie szkoleń tematycznych,• pomaganie w poszukiwaniu źródeł finansowania działalności,

wspieranie przy poszukiwaniu partnerów i składaniu wniosków (H2020 Program Ramowy, program COSME, programy krajowe).

Finansowanie działalności polskich EEN pochodzi ze środków unijnych oraz środków budżetu państwa, co umożliwia świadczenie bezpłatnych usług na rzecz firm.

ilość międzynarodowych umów o współpracy - 2013 (kraje partnerskie)

HighTECH

5

Wrocławskie Centrum Transferu Technologii

0123456789

została także zawarta z podmiotami gospodar-czymi Wielkiej Brytanii, Francji, Austrii i Holandii.

W jakich dziedzinach współpracowali nasi krajowi klienciNajwięcej umów podpisano w branży spożyw-czej oraz technologiach związanych z inteli-gentną energią. Na dalszych miejscach pojawia się branża materiałowa oraz biotechnologia/farmaceutyka/kosmetyka a także IT.

• 66 międzynarodowych umów o długoter-minowej współpracy zostało podpisanych między polskimi i zagranicznymi przedsię-biorstwami,

• 235 ofert współpracy handlowej, technolo-gicznej lub badawczej firm z Polski Zachod-niej zostało wprowadzonych do największej międzynarodowej bazy,

• 395 firm zagranicznych zainteresowało się opublikowanymi ofertami współpracy firm z Zachodniej Polski, a firmy z Zachodniej Pol-ski wysłały 462 zapytania do opublikowanych ofert firm zagranicznych,

• 87 audytów technologicznych i badań rynku zostało przygotowanych na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw z Zachodniej Polski,

• 253 firmy wzięły udział we współorgani-zowanych przez nas targach, spotkaniach brokerskich i match-makingowych i odbyły,

654 spotkania z potencjalnymi zagranicznymi kontrahentami. Współorganizowaliśmy takie imprezy, jak np. CEBIT i ANUGA w Niemczech, AUTOPROMOTEC we Wło-szech, POLAGRAFOOD i ECO-Match w Poznaniu, Bud-Gryf i Energia w Szczecinie, oraz wizytę studyjną w Chicago).

• 23 firmy skorzystały z usług związanych z ochroną własności intelektualnej,

• 751 konsultacji udzielono na temat funkcjo-nowania rynku europejskiego, standardów i norm, zakresu prawa i polityk Unii Europej-skiej, prowadzenia działalności gospodarczej za granicą, dostępu do źródeł finansowania, transferu technologii oraz udziału w progra-mach ramowych UE,

• 1727 przedsiębiorców zostało przeszkolo-nych w ramach zorganizowanych imprez tematycznych.

ilość międzynarodowych umów o współpracy - 2013 (firmy produkcyjne/technologiczne)

W roku 2013 osiągnięto w EEN w Polsce Zachodniej następujące, główne wyniki:

Wrocławskie Centrum Transferu Technologii

Pomysłszkolenia

wprowadzające

Biznes - startzłożenie biznesplanów,ich ocena i wyłonienie

zwycięzców

Akademiasukcesu

szkolenia, warsztaty, doradztwo grupowe

i indywidualne

2

31

Hig

hTEC

H

6

Politechnika Wrocławska

Przedsiębiorczość akademickaRozpoczynamy XIX edycję konkursu „Pomysł na Biznes”. Konkurs ten organizowany jest przez WCTT od 2001 r. ma na celu wyłonienie najciekawszych pomysłów biznesowych ze środowiska akademickiego.

Spod naszych skrzydeł wyszły takie firmy jak Lediko, Nexwell, ESDC, czy Vratis będące obec-nie liderami w swoich segmentach.

Formuła konkursu zakłada przeprowadzenie uczestników od etapu koncepcji biznesowej (wstępnego pomysłu na produkt, czy usługę) poprzez etap preinkubacji, aż po założenie przedsiębiorstwa. Konkurs trwa sześć miesięcy i składa się z trzech etapów:

Etap 1 - pomysł:• wstępna wiedza o prowadzeniu firmy,• spotkania z młodymi przedsiębiorcami,• formułowanie przez uczestników własnych

pomysłów na biznes.

W pierwszym etapie uczestnicy dowiadują się czym jest przedsiębiorstwo i co wiąże się z jego prowadzeniem. Uczestnicy biorą udział w serii pięciu wykładów prowadzonych przez ekspertów ds. przedsiębiorczości, a każdy z wykładów uzupełniony jest o spotkanie z dwoma przedsiębiorcami, prezentującymi swoją ścieżkę rozwiju kariery. Program Etapu 1 oparty jest o skrypt pt. „Jak zostać kreatyw-nym przedsiębiorcą” opracowany i wydany przez WCTT w ramach realizacji Konkursów.

Etap 2 - akademia sukcesu:• szkolenia i przygotowanie biznesplanu,• warsztaty z zakresu działalności operacyjnej

przedsiębiorstw,

• indywidualne doradztwo związane z prowa-dzeniem firmy.

Celem Etapu 2 jest przekazanie uczestnikom praktycznych i szczegółowych informacji na temat prowadzenia własnej firmy. Omawiany-mi tematami są: finanse, podatki, marketing, prawo, kadry i negocjacje handlowe. Eksperci prowadzący szkolenia to osoby łączące w sobie dwie cechy: własne bogate doświad-czenie biznesowe oraz umiejętności skutecz-nego przekazywania wiedzy. Podstawowym zajęciem naszych ekspertów jest prowadzenie własnej działalności gospodarczej, przez co informacje przekazywane uczestnikom posiadają pełne pokrycie w rzeczy-wistej praktyce biznesowej.

Etap 3 - biznes - start:• złożenie biznesplanu do

konkursu,• ocena przez komisję

ekspertów,• wyłonienie zwycięzców.

Biznesplany oceniane są przez grupę ekspertów skła-dających się z przedsiębiorców oraz przedstawicieli instytucji otoczenia biznesu. Oceniający kierują się takimi kryteriami jak innowacyjność pomysłu, realność planowanego przedsięwzię-cia, jego aspekty finansowe, rynkowe uzasad-nienie i oryginalność jego zaprezentowania.

Komisja ekspercka wyłania w każdej edycji dziesięciu laureatów, którym

przyznaje nagrody.

w 18 edycjach

konkursów na biznes wzięło

udział ponad 1000 osób

zamieniliśmyich pomysły

w 155 realnychi innowacyjnych

firm

Zapraszamy w kwietniu na szkolenia wprowadzające. Wicej informacji na:

Wrocławskie Centrum Transferu Technologii H

ighTECH

7

Wrocławskie Centrum Transferu Technologii

Wspieranie naukowców i przedsiębiorców w realizacji projektów badawczych UE Regionalny Punk Kontaktowy Programów Badawczych UE (RPK) działa w strukturach Wrocławskiego Centrum Transferu Technologii już od 1999 roku. Głównym zadaniem RPK jest wspieranie naukowców i przedsiębiorców z Dolnego Śląska w pozyskiwaniu i realizacji międzynarodowych projektów badawczych.

RPK udziela profesjonalnych i kompleksowych konsultacji oraz świadczy usługi wspierające, mające na celu zwiększenie udziału polskich instytucji w programach ramowych (7. Program Ramowy oraz Horyzont 2020).

Klienci Regionalnego Punktu Kontaktowego to: przedsiębiorstwa, uczelnie wyższe, ośrod-ki badawcze, instytucje publiczne, organy samorządowe oraz indywidualni naukowcy na wszystkich etapach rozwoju swojej kariery zawodowej.

Działalność RPK finansowana jest przez Mini-sterstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w związku z czym usługi są bezpłatne.

Oferujemy: • identyfikację odpowiedniego konkursu

w programie Horyzont 2020 – dowiesz się, który z konkursów H2020 pozwoli sfinanso-wać Twój pomysł na projekt,

• poszukiwanie partnerów – otrzymasz wsparcie i dowiesz się, gdzie i jak znaleźć odpowiedniego partnera do współpracy mię-dzynarodowej,

• konsultacje wniosku – dowiesz się jak na-pisać wniosek projektowy z sukcesem, gdzie sięgnąć po dokumentację oraz w jaki sposób złożyć aplikację,

• doradztwo w realizacji projektów – pozy-skasz wiedzę na temat praktycznych aspek-tów realizacji i rozliczania projektów,

• szkolenia, warsztaty, konferencje – po-zyskasz wiedzę na temat możliwości finan-sowania badań i rozwoju oraz współpracy badawczej pomiędzy światem nauki a gospodarką, jak również międzynarodowej i międzysektorowej mobilności akademickiej,

• dopasowanie odpowiedniego programu stypendialnego – uzyskasz wiedzę o aktu-alnie otwartych programach stypendialnych, umożliwiających realizację własnego projek-tu badawczego w wybranym przez Ciebie ośrodku,

• wyszukiwanie wakatów naukowo-ba-dawczych – uzyskasz informację o aktualnie otwartych naborach na staż, stypendium czy konkretne stanowisko pracy w jednostkach badawczych,

• pomoc w sprawach formalnych i admi-nistracyjnych związanych z wyjazdem naukowym – uzyskasz wsparcie w kwestiach formalnych i administracyjnych a także związanych z praktycznymi aspektami wyjazdu (wiza, zakwaterowanie, ubezpiecze-nie itp.),

• newsletter – otrzymasz bieżące informacje związane z programem Horyzont 2020 oraz aktualną ofertę naszych szkoleń.

DziałalnośćRegionalnego Punktu Kontaktowegow latach 2007 - 2013

4000udzielono ponad

konsultacji

zorganizowano

112szkoleń w których

uczestniczyło ponad

5000 osób

wspartoprzygotowanie

201wniosków

projektowych złożonych do7. Programu Ramowego

wydanopublikacjei zorganizowanowystawypromującesukcesy naukowców

HighTECH - buletyn informacyjny

Wydawca:Politechnika Wrocławska, Wrocławskie Centrum Transferu Technologiiul. Smoluchowskiego 48, 50-372 Wrocławtel. 71 320 33 18, fax 71 320 39 48e-mail: wctt@wctt.plwww.wctt.pl

Program studiów obejmuje następujące tematy:1. Strategia zarządzania przez jakość - TQM,2. Normy ISO serii 9000,3. Metody i techniki zapewniania jakości,4. Statystyczne sterowanie procesem SPC,5. Techniczne aspekty zapewniania jakości.

Każdy z tematów omawiany jest w wymiarze 40 godzin zajęć. Całość to 10 modułów realizo-wanych po 2 ½ dnia (czwartek-sobota) każdy. Słuchacze odbywają rodzaj praktyki w postaci 5 wizyt w różnych przedsiębiorstwach, w któ-rych przedstawiany jest obowiązujący system jakości. Uczestnik otrzymuje w sumie 5 skryptów po około 200 stron, opracowanych specjalnie dla tych studiów. Studia kończą się pracą dyplomową.

Uczestnicy studiów uzyskują solidne podstawy wiedzy potrzebnej do wdrażania metod i technik jakościowych w poszczególnych

obszarach przedsiębiorstwa, a także do wdrażania systemu zarządzania jakości w organizacji, zgodnych z międzynarodowymi normami. Absolwent studiów podyplomowych jest przygotowany do pracy na stanowisku peł-nomocnika dyrektora ds. systemu zarządzania jakością, jak również na stanowiskach inżyniera/menadżera jakości w różnych działach przed-siębiorstwa, takich jak np. kontrola jakości, kontrola dostaw.

Szkolimy menagerów dla przemysłuWrocławskie Centrum Transferu Technologii wraz z Wydziałem Mechanicznym Politechniki Wrocławskiej prowadzi od 1995 roku studia podyplomowe „Zarzadzanie Jakością”.

34edycje studiów

zarządzania jakością

713absolwentów