Het belang van economische scenario's

Bestuurdersconferentie: Het belang en de waarde van economische scenario's - Presentatie Jos Berkemeijer - Symetrics©2015 12 april 2015

Behavioral Economic Scenario Stress Testing

Jos Berkemeijer, Managing Partner

De waarde van economische scenario’sen de kijk op integraal risico

Agenda


1. Wat is risico?

2. De nieuwe economische realiteit

3. Modellen

4. Vooruitkijken?

5. BEST: Behavioral Economic Stress Testing

6. Kernvragen

7. Tenslotte

Wat is risico? Risico’s schatten…..


Hoeveel bubbels zitten er in een fles Champagne?

?

http://www.beekmanwine.com/prevtopam.htm

Wat is risico? Markowitz benadering


Risico = σ

X ~ N(μ,σ2)

Wat is risico? Spread = Risico ?


Wat is risico? Talebs definitie van risico


Wat is het meest risicovol?

0

1

2

3

4

5

6

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Koers A Koers B

Nassim Nicholas Taleb

Black SwansAntifragile

De nieuwe economische realiteit: Lage rente


De nieuwe economische realiteit: Reële rente


Modellen: Lineair denken


• Input = Output

• De toekomst is een lineaire extrapolatie van het verleden

• ‘Mean reversion’

• ‘Herding’

• De beste schatter voor morgen is vandaag

Think Different

http://www.apg.nl/en/apg-as-pension-provider

http://www.apg.nl/en/apg-as-pension-provider

Modellen: Evaluatie door Guus Boender (†)


Bron: De Actuaris : Uitspraken Guus Boender (1955 – 2014)

• We hebben de pech dat deze crisis sinds2009 buiten de waaier van duizend is gevallen

• Een model kan geen rekening houden met dingen die nog niet zijn gebeurd.

• Niet-normale verdelingenkomen vaker voor dan we dachten

• De staart van de kansberekening is dikker dan waarmee we rekenden in de modellen.

• Beschouw modellen nooit als absolute waarheid

http://www.ag-ai.nl/download/12253-19-2-opinie.pdf

Vooruitkijken? Voorspellingen falen


Haalbaarheidstoets = 60 jaar vooruitkijken….Vooruitkijken of voorruitkijken?

Vooruitkijken? Geïnformeerde Besluitvorming


• Voorspellingen• ‘Beliefs’

• Risico’s begrijpen• ‘Informed Decision taking’• ‘In Control’• ‘Countervailing Power’

1

2 N(μ,σ2) NL(μ,σ2,B,T)• Stochastisch• ‘Random’

• ‘Behavioral Rules’ • ‘Tail Risks’

BEST: Behavioral Economic Stress Testing


1. Oude modellen- Asset Classes- Scenario’s o.b.v.

expert inschattingen

2. BEST Model- Asset Classes- Economische Data

+ =

+ =WetenschappelijkeGedragseffecten1. Banken 2. Consumenten3. Markten

A. Meer zeggingskrachtB. Beter begripC. In Control

Beliefs

BEST gevolg:

BEST: Voorbeelden van Economische scenario’s


1. Central Scenario

2. Recovery

3. Muddle Through

4. Stagflation

5. QE US Edition

6. QE ECB Edition

7. Nominal GDP Targeting

8. Credit Crisis

9. China stops buying US bonds

10.Yen Depreciation

BEST: Stress Testing


Wettelijk stress testenVeel testen….., weinig stress?

BehavioralRules

BEST: EIOPA Pensioenfondsen Stress Test 2015


De 2015 EIOPA Pensioenfondsen Stress Test

• EU-brede stresstest onder pensioenfondsen.

• Vaststellen test criteria

• selectie NL-pensioenfondsen door DNB

• Macro-economische stressscenario’s.

Gabriel Bernardino. Chairman EIOPA

Met of zonder ‘gedrag’ ?

BEST: Voorbeeld Stagflatie 2015


BEST: Scenario’s & Optimalisatie


Toets Risicohouding

1. VEV2. MVEV3. Beleidsdekkingsgraad

Rendement Risico EU US EU World

2011 t/m 2014

Gemiddeld NL Pensioenfonds 4,7% 5,2% 42% 14% 9% 6% 29%

Optimalisatie

- Minimum Change 4,7% 4,5% 43% 18% 0% 0% 39%

Stagflatie

2011 t/m 2015 (2015 = simulatie)

Gemiddeld NL Pensioenfonds 7,0% 6,8% 42% 14% 9% 6% 29%

Optimalisatie

- Minimum Change 7,4% 6,6% 58% 0% 6% 0% 36%

- Sharpe Ratio 5,7% 4,2% 75% 0% 0% 0% 25%

- Sortino Ratio 5,4% 3,9% 78% 0% 0% 0% 22%

OptimalisatieOnroerend

Goed EU

Gemiddeld Staatsobligaties Aandelen (MSCI)

Portefeuille Asset Mix

BEST: Is Uw Pensioenfonds ‘Economic Proof’?


Haalbaarheidstoets

Risicohouding testen

Korte termijn Lange termijn

Vereist eigen vermogen toets ALM Studie

Strategische Asset Mix

Kritische waarden III Kritische waarden I Kritische waarden II

Behavioral Economic Stress Test

0 jaar 15 jaar 60 jaar

Slecht weer scenario’s

BEST: Dynamisch Beleggingsbeleid


BEST Informed Decision Taking• Stapsgewijs naar een dynamisch beleggingsbeleid: Economische triggerpoints• Van ‘Damage Control’ naar ‘Preventief en tijdig bijstellen’ : Economische Alert Indicators• Kwartaal scenario rapportages: Naast Benchmarking ook Scenario-updates

tijd

Kernvragen


Wat gaat u doen?

1. Haalbaarheidstoets 2015

2. ALM 2015

3. Stress test 2015?

4. ‘Holistic Balance Sheet’

5. Dynamisch beleggingsbeleid?

BEST of NIET BEST ?

1. Best of Class?2. Aantoonbaar ‘In Control’?3. Onderbouwde Besluitvorming?4. Countervailing Power?

Tenslotte


Why stress test the old way,if you can do it the BEST way?

Het belang van economische scenario's

Education

Transcript of Het belang van economische scenario's