KARAKTEREEN HERENTZIA

Geneak herentziaz jasotzen diren ezaugarriak zehazteko informazioa biltzen duLocusaLociGena: ezaugarri jakin bat emateaz arduratzen dira belaunaldiz belaunaldi FAKTORE HEREDITARIOAK

GENE ALELOMORFOAKAleloakGameto bakoitzak alelo bakarra dauka ezaugarri bakoitzerako.Geneen transmisioa meiosian

DOMINANTZIA ETA ERREZIBITATEA-ALELO GAINARTZAILE: beti agertzen da banako batean. Letra larriz adierazten da-ALELO AZPIRAKORRA: gainartzailerik ez dagoenean ageretzen da. Letra xehez adierazten da

Gene gainartzaileak eta azpirakorrakAaAleloakAAAleloakaaAleloakAaGainartzailea (kolore horia)Azpirakorra (kolore berdea)

Herentzia gainartzailea giza espezieanHERENTZIA GAINARTZAILEA

Herentzia azpirakorra giza espeziean

Banako homozigotoak eta heterozigotoak Alelo berdinakbanako homozigotikoak edo arraza garbiaAAaabanako heterozigotikoak edo hibridoaAaAlelo ezberdinakAa

Genotipoa eta fenotipoaGenotipoaNorbanako batek dituen eta gurasoengandik jaso duen gene multzoa. FenotipoaOrganismo batek azaltzen duen ezaugarri multzoa

Ezaugarri fenotipikoak giza espeziean

IrakurgaiaGregor Johann Mendeli genetika modernoaren aita deitu izan diote. Bere esperimentuekin herentziaren teoria garatu zuen kromosomak aurkitu eta haien portaera ulertu aurretik.Johann Mendelek (1822-1884), haurtzaro apala izan zuen gaur egun Txekiar errepublikan dagoen herrixka batean. 21 urte zituenean agustindarren monasterio batean sartu zen Brnnen. 1947an apaiztu zen eta Gregor izena hartu zuen. Vienako Unibertsitatean ikasten ari zenean landareen bariazioekiko interesa piztu zitzaion, bai eta natura aztertzeko esperimentuekiko eta matematikarekiko ere.1854an Brnnera itzuli zen eta 1857an ilar landaketa batekin esperimentu famatuak hasi zituen lorategi txiki batean. Mendel berritzailea eta zehatza izan zen bere lan berriarekin. Esperimentu bakoitza izugarri landu zuen aurretik, heredatzen ziren ezaugarriak zeintzuk ziren jakiteko asmoarekin beti ere.1866an , lana amaitutzat eman zuen eta Brnneko Natur Zientzien Elkarteko aldizkarian esperimentuaren emaitzak argitaratu zituen. Garai hartan ADNaren izaerari eta geneei buruzko ikerketarik ez zenez, haren lanek ez zuten ondorio handirik izan zientzian. 1968an monasterioko apaiz izendatu zuten eta horrek betiko urrundu zuen Mendel bere ikerketetatik. 1884an hil zen, bere lanaren garrantzia inork aitortu aurretik.Mendelen lana hogeita hamabost urteetara baztertu zuten, 1900ean, hiru zientzialarik, Hugo de Vriesek, Karl Corrensek eta Erick Von Tchermakek era independentean berriro aurkitu eta herentziaren oinarrizko legeei izena eman zieten arte.Gregor Johann Mendel

Mendelen esperimentuakMetodoa: Zazpi ezaugarri aukeratu Lerro puruen erabilera

Ondorengotzearen ikerketa belaunaldietan zehar

Datuen analisia kuantitatiboki

Leka landareak polinizatu fekundazio gurutzatuarekinGregor Johann Mendel

Mendelen esperimentuakLehen esperimentu multzoaGregor Johann MendelXLerro puruen gurutzaketa ezaugarri bakarrerakoHibridoen homogeneotasunaren legea

Mendelen esperimentuakBigarren esperimentu multzoaGregor Johann MendelHibridoen autoernalketaXHibridoen karaktereen banantzearen legea

Mendelen esperimentuakHirugarren esperimentu multzoaGregor Johann MendelLerro puruen gurutzaketa bi ezaugarrirentzatDihibridoen autoernalketaF2Karaktereen konbinazio independientearen legea

Bitarteko herentzia LANDARETANGau-lore(Mirabilis jalapa) Homozigotoa (RR)Kolore gorriaKolore zuriaHomozigotoa (BB)Heterozigotoa edo hibridoa (RB)F1SALBUESPENAK

ANIMALIETANHomozigotoa (AA)Homozigotoa (BB)Heterozigotoa edo hibridoa (AB)Kolore beltzaKolore zuria

TEORIA KROMOSOMIKOAGametoak sortzean aleloak banandu egiten dira, meiosian kromosoma homologoak gameto desberdinetan banatzen dira.Ernaltzean berriz elkartzen dira kromosoma homologoak eta alelo pareak

TEORIA KROMOSOMIKOAREN IDEAK-GENEAK KROMOSOMETAN DAUDE

- GENEAK LINEALKI ORDENAUTA DAUDE

- BIRKONBINAZIOA BAT DATOR MEIOSIKO ELKARGURUTZAKETAREN TRUKEAREKIN

GENEEN LIGAMENDUA: elkarrekin heredatzen dira, ez dute Mendelen 3. legea betetzenBIRKONBINAZIOA ETA ELKARGURUTZAKETA:Lotuta dauden geneak kromosoma desberdinetan baleude bezala konbinatu.Meiosian ematen den elkargurutzaketaren ondorioa.

Mendelen esperimentuen interpretazioaLehenengo legeaSeme-alaben lehen belaunaldiko hibridoen uniformetasun legeaGregor Johann MendelAnaia-arreba arteko lehen belaunaldia (F1)Gurasoen belaunaldiaEzaugarri nagusiaEzaugarri errezesiboa

Mendelen esperimentuen interpretazioaSeme-alaben bigarren belaunaldia (F2)Lehenengo belaunaldia (F1) Gregor Johann MendelBigarren legeaEzaugarrien segregazio legea F2n

Mendelen esperimentuen interpretazioaF1 F2 Gregor Johann MendelHirugarren legeaEzaugarrien independentzia legea

Odol-taldeen herentziaA antigenoaB antigenoaA eta B antigenoak Ez dauka antigenorik

Sexuaren determinazioa giza espezieanObulu bakoitzak 22 autosoma eta X kromosoma bat dituEspermatozoideen erdiek 22 autosoma eta X kromosoma bat dute, eta beste erdiek 22 autosoma eta Y kromosoma bat

Gizakien sexu-kromosomakXYXYSegmentu diferentzialaSegmentu homologoaGene ginandrikoakGene holandrikoak

OdolX kromosomari lotutako herentziaDaltonismoaHemofiliaGene errezesiboa X kromosomanKoloreetarako itsutasun partzialaOdola koagulatzeko ezintasuna

Jaio aurreko diagnostikoaAmniozentesiaEkografiaBiopsia korialaZilbor-hestearen ziztada

KlonazioaUgalketa-klonazioa

Originalaren berdinak diren norbanakoak sortzea du helburu. transferentzia nuklearraKlonazio terapeutikoak

Gaisotasunei aurre egitea eta ehunak sortzea du helburu.