Dr. İsmail BAYTAK

İSKENDER Gençlik yılları

HELLENİSTİK DÖNEM UYGARLIĞI

2.Ders

19.10.2017

III. Aleksandros

20 Temmuz MÖ 356, Pella, Makedonya

10/11 Haziran MÖ 323, Babil

MÖ.336-323 yılları arasında Makedonya

kralı ve tarihteki en büyük imparatoru.

Makedonya kralı II. Filip'in oğlu.

Türk tarih literatüründe ayrıca;

Büyük İskender,

İskender Rumî,

İskender Yunanî,

Makedonyalı İskender olarak da bilinir.

GENÇLİK YILLARIII. Filip ile Epeiros (Epir) kralı Neoptolemos'un kızı Olimpias'ın

oğlu olan İskender, erken yaşlarında Aristo'dan aldığı derslerin

etkisiyle felsefe, tıp ve bilime ilgi duydu.

Olympias ( ca. 375–316 BC)

was a Greek princess of Epirus,

daughter of king Neoptolemus I of

Epirus, the fourth wife of the king of

Macedonia, Philip II,

EVLİLİĞİ

The Wedding of Alexander the Great

and Roxana,

MÖ 347, Belh, Afganistan

ASKERLİK ZAMANLARI SÜRECİBabası II. Filip'in Byzantion'a saldırdığı MÖ 340'ta Makedonya'yı

yönetti ve bir Trak kabilesini yendi.

MÖ.338’de II. Filip'in Yunanlara karşı kazandığı Kaironeya

Çarpışması'nda ordunun sol kanadını komuta etti.

MÖ. 336’da II. Filip'in öldürülmesinin ardından komutanlarca kral

ilan edildi ve 20 yaşındayken Makedonya tahtına geçti.

Bukefalos: İskender’in eğittiği ve sahip olduğu atik çağın bilinen en

önemli efsanevi atıdır.

TAHTA ÇIKIŞIM.Ö 336 yılında 20 yaşındayken Makedonya tahtına geçti.

İlk işi babasının katilerini cezalandırmak bütün olası hasım ve

rakiplerini öldürtmek oldu.

BATI SEFERLERİDelphoi üzerinden Makedonya'ya dönerken MÖ 335 ilkbaharında

Trakya'ya girdi.

Şipka Geçidini aşarak Triballileri (Triballoi) ezdikten sonra

Tuna'nın öbür yakasına geçerek Getaları dağıttı.

Ardından batıya dönerek Makedonya'yı istila etmiş olan İliryalıları

yendi.

Tahta çıkışından beri Pers İmparatorluğu'nu ele geçirmeyi

tasarlayan Büyük İskender, II. Filip'in kurduğu orduyu beslemek ve

500 talente ulaşan borçları ödemek için gerekli kaynakları bulma

düşüncesiyle hemen sefer hazırlıklarına girişti. Kral naibi olarak

yönetimi Sibon'lu Antipatros'a bıraktıktan sonra MÖ 334 ilkbaharında

toplam 30 bin piyade ve 5 binin üzerinde süvariden oluşan ordusuyla

yola çıktı. Bu ordunun içinde 14 bin Makedonyalı ve Helen Birliği'ne

bağlı 7 bin asker yer alıyordu. Silah ve güç dağılımı açısından çok iyi

düzenlenen orduya mühendis, mimar, bilim adamı, saray görevlisi ve

tarihçiler de eşlik ediyordu.

Bu sırada öldüğüne ilişkin söylentiler üzerine Atina'da ayaklanma

patlak verdi. Bu ayaklanmanın ardında hem yeni Pers kralı III.

Darius'ün mali desteği, hem de Demostenes'in çabaları yatıyordu.

Askerlerini günde 30 km gibi o çağa göre çok yüksek bir hızla

ilerleterek Yunanistan'a giren İskender, tapınaklar ve şair

Pindaros'un evi dışında bütün Tebai'yi yerle bir etti.

Teselya birliğinin başına geçti.

Yaklaşık 6 bin kişinin öldürüldüğü, sağ kalanların köle olarak

satıldığı bu sindirme hareketi sonunda Sparta dışındaki bütün Yunan

Devletleri Makedonya üstünlüğüne boyun eğdi.

HELEN BİRLİĞİ

Babasının sağlığında Asya seferini gerçekleştirmek üzere

oluşturulan, Korintos'taki Helen Birliği sinhedrion'da (meclis)

Perslere karşı yapılacak seferde bu birliğin hegemonu ve

başkomutanı seçildi.

Fetihleri, Askeri Hayatı ve İmparatorluğu

Antik Yunan uygarlığının Doğu'ya yayılmasında etkili olmuş ve

efsanevi bir kahramana dönüşmüştür.

İskender M.Ö 334–325 yılları arasında Pers Devleti’ne karşı büyük

bir fetih hareketine girişmişti. Bu seferin nedenlerinin başında,

kurmak istediği büyük dünya İmparatorluğu ile ilgili planları ve

Önasya ile ilgili ekonomik çıkarları bulunmaktaydı.

İplikçioğlu 2007,41;Tekin 2007,101–103

ASYA SEFERİ

• Pers İmparatorluğu üzerine düzenleyeceği sefer için

M.Ö. 334’te Anadolu’ya hareket eder.

• Granikos (Biga) savaşı M.Ö. 334. Pers Kralı III.

Dareios ile ilk karşılaşma

• Batı Anadolu Kentlerine demokrasiyi yeniden getirir.

• Karia’da Miletos ve Halikarnassos kentlerini kuşatır

• Gordion, Ankyra, Kapadokya ve Kilikya kapılarına

ulaşır ve Mryandros (İskenderun) yakınlarında kamp

kurar. M.Ö.333.

• Issos savaşında galip gelir III. Dareios kaçar.M.Ö.333

• Suriye ve Fenike’ye ilerler. Tyros’u kuşatır ve M.Ö. 332’de Fenikeyi ele geçirir.

• M.Ö. 332 Mısır’ı ele geçirdi. Mısır’da kurtarıcı olarak karşılandı. Firavunların tacını giydi.

• Alexandria’yi (İskenderiye) kurdu

• M.Ö. 331’de Gaugamela (Erbil)savaşından sonra Babil’i ele geçirdi ve bir Persliyi satrap atadı

• Perslerin başkenti Susa’yı ve Persepolisi ele geçirdi, Kserkses’in sarayını yaktı

• Baktrain prensesi Roksana ile evlendi

• M.Ö.327-25 Hindistan seferi-Indus ırmağı boyunca Hint Okyanusuna kadar ilerledi

• M.Ö.323’te Babil’de öldü