Hệ thống thông tin quản lý - Bài 6 Phát triển hệ thống thông tin (phần 1)

Bài 6Phát triển hệ thống thông tin (phần 1)

Nội dung bài học

1. Quy trình xử lý dữ liệu trong doanh nghiệp

2. Tiếp cận phát triển HTTT

Bài 6: Phát triển hệ thống thông tin (phần 1) 2

2. Tiếp cận phát triển HTTT

3. SSM

Thu thập dữ liệuChuyển đổi dữ liệu thành thông tinCập nhật các file để kết hợp các dữ liệu đã đượcxử lýPhổ biến thông tin cho người dùng

Xử lý dữ liệu

Thu thập dữ liệuChuyển đổi dữ liệu thành thông tinCập nhật các file để kết hợp các dữ liệu đã đượcxử lýPhổ biến thông tin cho người dùng


Thông tin trong tổ chức

Ba câu hỏi xác định kiểu và cấp độ của quyếtđịnh:

Thông tin được yêu cầu là gì?Làm thế nào để thu thập thông tin và ai là người thựchiện?Khi nào cần thu thập thông tin và thu thập ở đâu?


Ba câu hỏi xác định kiểu và cấp độ của quyếtđịnh:

Thông tin được yêu cầu là gì?Làm thế nào để thu thập thông tin và ai là người thựchiện?Khi nào cần thu thập thông tin và thu thập ở đâu?

Thông tin trong tổ chức


Thuộc tính “cứng”Thuộc tính “mềm”Cách tiếp cận “cứng”Cách tiếp cận “mềm”

Khái niệm


Chu trình phát triển của hệ thống (SystemDevelopment Lifecycle - SDLC):

Là phương pháp phát triển hệ thống thông tin truyềnthốngMô tả các giai đoạn mà một hệ thống trải qua, từ lúcbắt đầu cho tới khi hệ thống bị loại bỏ hoặc thay thế

Chu trình phát triển của hệ thống

Chu trình phát triển của hệ thống (SystemDevelopment Lifecycle - SDLC):

Là phương pháp phát triển hệ thống thông tin truyềnthốngMô tả các giai đoạn mà một hệ thống trải qua, từ lúcbắt đầu cho tới khi hệ thống bị loại bỏ hoặc thay thế


Các giai đoạn:Xác định dự ánNghiên cứu khả thiThiết kếLập trình hoặc lựa chọn phần mềmCài đặtHậu triển khai

Chu trình phát triển của hệ thống

Các giai đoạn:Xác định dự ánNghiên cứu khả thiThiết kếLập trình hoặc lựa chọn phần mềmCài đặtHậu triển khai


Được ứng dụng nhiều ở thời kỳ đầuVí dụ:

Phương pháp hệ thống cứng


Tự động hóa các quy trình hiện tạiHiện nay ít được sử dụng rộng rãiỨng dụng tốt cho các hệ thống mà các yêu cầu:

Có tính cấu trúc caoĐược xác định rõ ràng

Hạn chế:Phát sinh nhiều điều chỉnh tốn kémChậm tiến độ

Phương pháp chu trình hệ thống

Tự động hóa các quy trình hiện tạiHiện nay ít được sử dụng rộng rãiỨng dụng tốt cho các hệ thống mà các yêu cầu:

Có tính cấu trúc caoĐược xác định rõ ràng

Hạn chế:Phát sinh nhiều điều chỉnh tốn kémChậm tiến độ


Để phát triển hệ thống hướng đến xem xét cácthuộc tính mềm của quá trình thực hiệnCác thuộc tính mềm nên được xem xét:

Bảo đảm công việc và địa vịTriển vọng nghề nghiệpBiến đổi xã hộiLo sợ mất vị thế cá nhân

Phương pháp hệ thống mềm

Để phát triển hệ thống hướng đến xem xét cácthuộc tính mềm của quá trình thực hiệnCác thuộc tính mềm nên được xem xét:

Bảo đảm công việc và địa vịTriển vọng nghề nghiệpBiến đổi xã hộiLo sợ mất vị thế cá nhân


Phương pháp luận các hệ thống mềm củaCheckland (Checkland’s Soft SystemMethodology - SSM): là giải pháp cho những khókhăn trong việc áp dụng tư duy theo phươngpháp hệ thống cứng về các vấn đề của doanhnghiệp

Khái niệm

Phương pháp luận các hệ thống mềm củaCheckland (Checkland’s Soft SystemMethodology - SSM): là giải pháp cho những khókhăn trong việc áp dụng tư duy theo phươngpháp hệ thống cứng về các vấn đề của doanhnghiệp


Với SSM: tầm quan trọng của quá trình thiết kế,thực thi hệ thống và kết quả là như nhauXu hướng nhấn mạnh:

Các mục tiêu hệ thống có thể đo lường đượcPhân rã hệ thống thành các hệ thống con từ tổng thểđến chi tiết (top-down)

Khái niệm

Với SSM: tầm quan trọng của quá trình thiết kế,thực thi hệ thống và kết quả là như nhauXu hướng nhấn mạnh:

Các mục tiêu hệ thống có thể đo lường đượcPhân rã hệ thống thành các hệ thống con từ tổng thểđến chi tiết (top-down)


Chúng ta thường cố đưa ra một ý nghĩa dựatrên sự quan sát và kinh nghiệm bản thânĐiều này nghĩa là mỗi người có cách hiểu khácnhau về sự kiện/hoàn cảnhSự nhận thức này dẫn tới ý định làm theo mộtchuỗi hành động cụ thểKhi chuỗi hành động được quyết định, hànhđộng có mục đích sẽ được thực hiện – thay đổisự kiện hoặc hoàn cảnh dẫn đến hành động vàtạo ra một chu kỳ hoạt động.

Các giả thiết nền tảng của SSM

Chúng ta thường cố đưa ra một ý nghĩa dựatrên sự quan sát và kinh nghiệm bản thânĐiều này nghĩa là mỗi người có cách hiểu khácnhau về sự kiện/hoàn cảnhSự nhận thức này dẫn tới ý định làm theo mộtchuỗi hành động cụ thểKhi chuỗi hành động được quyết định, hànhđộng có mục đích sẽ được thực hiện – thay đổisự kiện hoặc hoàn cảnh dẫn đến hành động vàtạo ra một chu kỳ hoạt động.


Sơ đồ quy trình khảo sát SSM:

Các giả thiết nền tảng của SSM


Xác định tình trạng vấn đềPhân tíchĐịnh nghĩa gốcKhái niệm hóaSo sánhThay đổiHành động

Quy trình bảy giai đoạn của dự án SSM

Xác định tình trạng vấn đềPhân tíchĐịnh nghĩa gốcKhái niệm hóaSo sánhThay đổiHành động


Phương pháp SSM kết hợp chặt chẽ hai luồngkhảo sát:

Luồng khảo sát theo hướng logicLồng khảo sát văn hóa

Luồng khảo sát

Phương pháp SSM kết hợp chặt chẽ hai luồngkhảo sát:

Luồng khảo sát theo hướng logicLồng khảo sát văn hóa


Ba kiểu phân tích liên quan:Tập trung vào mối quan hệ giữa khách hàng, ngườisẽ giải quyết vấn đề và người gặp vấn đề.Xem xét xu hướng phát triển của mối quan hệ giữavai trò, tiêu chuẩn và giá trị.Tập trung vào việc dung hòa các lợi ích khác nhau vàthể hiện quyền lực.

Luồng khảo sát văn hóa

Ba kiểu phân tích liên quan:Tập trung vào mối quan hệ giữa khách hàng, ngườisẽ giải quyết vấn đề và người gặp vấn đề.Xem xét xu hướng phát triển của mối quan hệ giữavai trò, tiêu chuẩn và giá trị.Tập trung vào việc dung hòa các lợi ích khác nhau vàthể hiện quyền lực.


Bức tranh toàn cảnh:Đem lại sự hình dung về “xu thế” của hoàn cảnhBao gồm các thành phần như khách hàng, nhữngngười liên quan, những công việc đã thực hiện, môitrườngLà công cụ truyền thông quan trọngTập trung vào các quan điểm và hiểu biết chung


Bức tranh toàn cảnh:Đem lại sự hình dung về “xu thế” của hoàn cảnhBao gồm các thành phần như khách hàng, nhữngngười liên quan, những công việc đã thực hiện, môitrườngLà công cụ truyền thông quan trọngTập trung vào các quan điểm và hiểu biết chung


Ví dụ:



Khái niệm định nghĩa gốc (root definition)Định nghĩa gốc xác định:

Hệ thống là gìNhững ai sẽ nằm trong hệ thốngNhững người bị ảnh hưởng bởi hệ thốngNhững người có thể ảnh hưởng tới hệ thốngNhững người đang tham gia vào hệ thống

Luồng khảo sát theo hướng logic

Khái niệm định nghĩa gốc (root definition)Định nghĩa gốc xác định:

Hệ thống là gìNhững ai sẽ nằm trong hệ thốngNhững người bị ảnh hưởng bởi hệ thốngNhững người có thể ảnh hưởng tới hệ thốngNhững người đang tham gia vào hệ thống


Ký hiệu CATWOE:Clients (khách hàng)Actors (tác nhân)Transformation process (quá trình chuyển đổi)Weltanschauung (tiếng Đức) – (world view)Owner (chủ sở hữu)Environmental (Các ràng buộc môi trường)


Ký hiệu CATWOE:Clients (khách hàng)Actors (tác nhân)Transformation process (quá trình chuyển đổi)Weltanschauung (tiếng Đức) – (world view)Owner (chủ sở hữu)Environmental (Các ràng buộc môi trường)


Mô hình khái niệm (Conceptual Model)Các bước xây dựng:

Tạo ấn tượng về hệ thống thực hiện quá trình biếnđổiLựa chọn các động từ chínhCấu trúc các hoạt động chính có liên quan vào cácnhómLiên kết các nhómKiểm tra


Mô hình khái niệm (Conceptual Model)Các bước xây dựng:

Tạo ấn tượng về hệ thống thực hiện quá trình biếnđổiLựa chọn các động từ chínhCấu trúc các hoạt động chính có liên quan vào cácnhómLiên kết các nhómKiểm tra


Ví dụ:



Các phạm trù đánh giá:Có kết quả (efficacy)Hiệu quả (efficiency)Hiệu lực (effectiveness)Đạo đức (ethicality)Đẹp và gọn nhẹ (elegance)


Các phạm trù đánh giá:Có kết quả (efficacy)Hiệu quả (efficiency)Hiệu lực (effectiveness)Đạo đức (ethicality)Đẹp và gọn nhẹ (elegance)


So sánh mô hình khái niệm với thế giới thực:Đặt câu hỏi chính thứcThảo luận thân mậtTái hiện lại biến cốMô hình xếp chồng

Mục đích so sánh:Hiểu rõ hơn về vấn đề và những thiếu sótXác định những điểm không tương xứngĐưa ra các câu hỏi nên sử dụng mô hình nàoĐánh giá các mô hình theo ba yếu tố 3EXác định các mô hình khả thi.


So sánh mô hình khái niệm với thế giới thực:Đặt câu hỏi chính thứcThảo luận thân mậtTái hiện lại biến cốMô hình xếp chồng

Mục đích so sánh:Hiểu rõ hơn về vấn đề và những thiếu sótXác định những điểm không tương xứngĐưa ra các câu hỏi nên sử dụng mô hình nàoĐánh giá các mô hình theo ba yếu tố 3EXác định các mô hình khả thi.


Quy trình xử lý dữ liệu trong doanh nghiệp:Thu thập dữ liệuChuyển đổi dữ liệu thành thông tinCập nhật các file để kết hợp các dữ liệu đã được xử lýPhổ biến thông tin cho người dùng

SSM là giải pháp cho những khó khăn trong việcáp dụng tư duy theo phương pháp hệ thốngcứng về các vấn đề của doanh nghiệp

Tổng kết bài học

Quy trình xử lý dữ liệu trong doanh nghiệp:Thu thập dữ liệuChuyển đổi dữ liệu thành thông tinCập nhật các file để kết hợp các dữ liệu đã được xử lýPhổ biến thông tin cho người dùng

SSM là giải pháp cho những khó khăn trong việcáp dụng tư duy theo phương pháp hệ thốngcứng về các vấn đề của doanh nghiệp


Hệ thống thông tin quản lý - Bài 6 Phát triển hệ thống thông tin (phần 1)

Documents

Transcript of Hệ thống thông tin quản lý - Bài 6 Phát triển hệ thống thông tin (phần 1)