HBYS YAZILIMBÖLÜM-2- HASTANE BİLGİ YÖNETİM SİSTEMLERİNDE YAZILIM VE VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMİ

Yrd.Doç.Dr. Bilal AKYrd.Doç.Dr. Bilal AK

BÖLÜM HEDEFİ

Bu bölümü bitirdiğinizde

-Hastane Bilgi Yönetim Sistemlerinde yazılım kavramını, yazılımla ilgili temel bilgileri-Yazılımın temel bileşenlerini ve temel özelliklerini-HBYS yazılım alt yapısını-HBYS uygulama yazılım gereklerini-HBYS’de yer alan danışma modülü,hasta kayıt/kabul modülü,poliklinik modülü gibi toplam 26 modülü-Veri tabanı yönetim sistemi (VTYS) kavramını-Temel ilişkisel veri tabanı özelliklerini-Veri tabanı Objeleri özelliklerini-VTYS’nin özellikleri

öğrenmiş olacaksınız.

DİZİN

2-1-Hastane Bilgi Yönetim Sisteminde (HBYS) Yazılım2-1-1-Sistem yazılımları2-1-2-Uygulama progtramları2-1-3-Kullanıcı programları2-1-4-Hizmet ve destek programları2-1-5-Kelime işlemciler2-1-6-Yazılımın temel bileşenleri ve temel özellikleri2-2-Hastane Bilgi Yönetim Sistemi Yazılım altyapısı2-2-1-Kullanıcı ara yüzü2-2-2-Veri girişi10-2-3-Güncelleme2-2-4-Yazılımın güncellenmesi2-2-5-Kod sistemleri2-2-6-Dil özelliği2-2-7-Raporlama2-2-8-Yardım2-2-9-Güvenlik ve erişim sistemi2-2-10-Mali kayıtlara ilişkin genel özellikler

2-2-11-Yazılım garantisi2-2-12-Yazılım lisans ve kullanım hakları2-3-HBYS Uygulama Yazılım Gerekleri2-3-1-Danışma Modülü2-3-2-Hasta Kayıt/ Kabul Modülü2-3-2-1-İlk başvuru ve kayıt2-3-2-2-Tekrar geliş kaydı ve kayıt görüntüleme işlemleri2-3-2-3-Hasta çıkış/sevk işlemleri2-3-3-Randevu işlemleri modülü2-3-3-Poliklinik modülü2-3-3-1-Poliklinik kayıt işlemlerini2-3-3-2-Doktor atama2-3-3-3-Hasta tıbbi bilgi girişi2-3-3-4-Hasta tıbbi bilgi görüntüleme2-3-3-5-Tanı tarama işlemi2-3-3-6-Tıbbi rapor hazırlama2-3-3-7-İlaç ve sarf malzeme istemi2-3-3-8-Poliklinik/servis raporlama2-3-4-Hasta Yatış,Yatan Hasta Takip ve Hasta Çıkış İşlemleri Modülü2-3-4-1-Yatış işlemi2-3-4-2-Yatan hasta takip işlemleri2-3-4-3-Hasta taburcu işlemleri2-3-5-Vezne Modülü2-3-6-Eczane Modülü2-3-6-1-İlaç çıkış işlemleri2-3-6-2-Eczane depo kontrol işlemleri2-3-6-3-İlaç sipariş verme2-3-6-4-Majistral ilaç üretimi2-3-6-5-Reçete işlemleri (Ayaktan/Yatan) Alt Sistemi2-3-7-Laboratuar Modülü2-3-8-Radyoloji Modülü2-3-9-Stok takip ve satın alma ve Demirbaş İşlemleri Modülü2-3-9-1- Stok takip ve satın alma işlemleri2-3-9-2-Demirbaş takip Modülü2-3-10-Döner sermaye,muhasebe,fatura,Finansman işlemleri Modülü2-3-10-1-Döner sermaye ve muhasebe işlemleri2-3-10-2-Genel Muhasebe2-3-10-3-Maliyet Muhasebesi2-3-10-4-Enflasyon muhasebesi 2-3-10-5-Finansman2-3-10-6-Satış ve maliyet2-3-10-7-Bütçe2-3-10-8-Faturalama2-3-10-9-Kurum anlaşmaları ve fiyatlandırmalar2-3-10-10-Doktor hak edişleri2-3-11-Personel işlemleri Modülü2-3-11-1-Personel takip işlemleri2-3-11-2-Zaman yönetimi2-3-11-3-Bordro ve (varsa) SSK işlemleri2-3-11-4-Personel gelişimi

2-3-11-5-Eğitim ve toplantı yönetimi2-3-11-6-Personel Portalı2-3-12-Bilgi Yönetim,İstatistik ve Raporlama İşlemler Modülü2-3-12-1-İstatistik işlemleri2-3-12-2-Kullanıcı bilgileri girişi2-3-12-3-Tetkik-Hizmet listeleri giriş2-3-12-4-Kurum Genel bilgi girişi2-3-12-5-Kod bilgi girişi2-3-12-6-Sistem bilgisi düzenleme2-3-12-7-Rapor yönetimi2-3-13-Görüntü inceleme,Arşivleme ve İletim Sistemi (PACS)2-3-13-1-PACS genel kriterleri2-3-13-2-PACS teknik kriteri2-3-13-3-Görüntü Yönetim Birimi2-3-13-4-Arşiv Yönetimi2-3-13-5-Görüntü değerlendirme iş istasyonları 2-3-13-6-Film tarayıcı ve kontrol Birimi (Digitizer)2-3-14-Nükleer Tıp Bilgi Sistemi (NMIS)2-3-14-1-Genel Kriterler2-3-14-2-Nükleer Tıp Tetkik Aşaması2-3-14-3-Nükleer Tıp Sonuç Giriş İşlemleri2-3-14-4-Sarf ve radyoaktif malzeme takibi2-3-14-5-NMIS PACS Sistemi2-3-14-6-NMIS PACS Genel kriterleri2-3-14-7-NMIS PACS Teknik kriterleri2-3-14-8-Nükleer tıp görüntü Yönetimi Birimi2-3-14-9-Arşiv yönetim birimi2-3-14-10-Nükleer tıp bilgi sistemi İşleyişi2-3-15-Laboratuar Bilgi Sistemleri2-3-15-1-Tetkik istem yönetimi2-3-15-2-Tetkik istek görüntüleme2-3-15-3-Tetkik Sonuç tarama ve görüntüleme2-3-15-4-Hasta/örnek etiketleme2-3-15-5-Tetkik sonuç girişi2-3-15-6-Tetkik raporu hazırlama2-3-15-7-İlaç ve sarf malzeme istemi2-3-15-8-Laboratuar çalışmaları raporlama2-3-15-9-Laboratuar kalite kontrol sistemi2-3-16-Radyoloji Bilgi Sistemi2-3-16-1-Radyoloji istem yönetimi2-3-16-2-Radyoloji Randevu planlama ve yönetimi2-3-16-3-Radyoloji hasta kabul2-3-16-4-Radyoloji iş akış-durum takibi2-3-16-5-Radyolojik Tetkik2-3-16-6-Radyoloji Sonuç Raporlama2-3-16-7-Sarf ve Radyoaktif malzeme takibi2-3-16-8-İstatistik/İş yükü2-3-16-9-Dosya,film arama ve arşiv2-3-17-Hemşirelik Bilgi Sistemi2-3-18-Ameliyathane modülü

2-3-19-Ağız ve diş sağlığı Modülü2-3-20-Hemodiyaliz2-3-21-Sağlık Kurulu Modülü2-3-22-Tıbbi kayıt ve arşiv modülü2-3-23-Radyoterapi bilgi sistemi (RTIS)2-3-24-Kan merkezi modülü2-3-25-Diyet Modülü2-3-26-Cihaz takip modülü2-3-27-Türkçe Konuşma Tanıma Teknolojisi (Tıbbi Dikte)2-4-Veri Tabanı Yönetim Sistemi2-4-1-Temel İlişkisel Veri Tabanı Özellikleri2-4-2-Veri Tabanı Objeleri Özellikleri2-4-3-Sorgulama Özellikleri2-4-4- Veri Tabanı Yönetimi Özellikleri2-5-Özet2-6-Kaynaklar

2-1-HASTANE BİLGİ YÖNETİM SİSTEMLERİNDE YAZILIM

Bilgisayara bir takım işler yaptırmak için; hafızasında saklayarak işlem

yapmakta kullandığı biz dizi komutlar vermek gerekir. Komutlar genel olarak

klavyeden, barkod okuyucudan veya diğer girdi ünitelerinden (mouse vb.) diğer

bilgisayara verilen emirlerdir. .

İlk bilgisayarın üretilmesi ile yazılım kavramı gündeme gelmiş ve bilgisayarı

çalıştırmak için birçok programlama dilleri geliştirilmiştir. Programlama dilleri, işletim

sistemi programları, derleyiciler, yorumlayıcılar, editörler, genel ve özel amaçlı bütün

uygulama programları bilgisayarın yazılım dünyasını oluşturmaktadır. Fakat hangi

grupta olursa olsun bütün yazılımlar bir programlama dilinde kodlanarak oluşturulmuş

programlardır. Hatta, programlama dillerinin kendileri de diğer bir kodlama sisteminde

yazılmış bilgisayar programlarıdır.

Yazılım dünyasında sık kullanılan terimlerden bazılarının açıklamaları şöyledir:

2-1-1-Sistem yazılımları

Sistem yazılımları; bilgisayar donanımını herhangi bir iş için kullanıma

hazırlayan, bilgisayar belleğini ve çevre bilimlerini harekete geçiren, merkezi

işlem birimi ile olan ilişkilerini kuran ve kontrol eden programlardır. Bu

programlar, aynı zamanda bilgisayarın işletim sistemini oluştururlar.

Bilgisayarda değişik işletim sistemleri kullanılabilir. Bu nedenle her işletim

sisteminin kendine özgü sistemi vardır.

Örneğin; DOS, UNIX, XENIX farklı işletim sistemleridir ve bunların sistem

yazılımları da birbirinden farklıdır. Sistem programları, bilgisayarın açılması ile

devreye girer ve kapanıncaya kadar bellekte kalırlar.

2.1-2-Uygulama programları (Application Programs)

Uygulama programları; Bilgisayarın belirli bir işleme yönelik olarak çalışmasını

sağlayan programlardır. Bu programlar kişi veya firmalarca paket programlar

halinde piyasaya sürülürler. Sözgelimi, bilgisayarda veri yığınlarını işlemek için

veri tabanı programlarına, yazı yazmak için kelime işlem programlarına, grafik

çizimleri için grafik çizim programlarına, bir hastanede ambar ve depo

kontrolü için stok kontrol programlarına ihtiyaç vardır. Bilgisayar kullanıcıları bu

tür programları çoğu kez kendileri yazamazlar veya bu tür programları üretmek

uzun zaman alacağından hazır üretilmiş programları uygulamaya koyarlar.

Uygulama programları, bilgisayar programlama dillerinden biri veya birkaçı ile

yazılarak oluştururlar. Özel bir alanda işlem yapabilmesine karşın, değişik kesimlerde

aynı amaçla kullanılabilmesi bu tür programların genel özelliğidir. Başlıca uygulama

programları şunlardır:

1- Veri tabanı programları

2- Grafik çizim programları

3- Kelime işlemcileri

4- Hesaplama tabloları

5- İstatistik programları

6- Sunu programları vb.

2-1-3-Kullanıcı programları (User programs)

Kullanıcı programları; Bilgisayar kullanıcıları tarafından herhangi bir

programlama dilinde yapılan programlardır.

2-1-4-Hizmet veya destek programları (Utility Programs)

Hizmet veya destek programları; Bilgisayarda program izleme, sıralama,

listeleme, dosya silme vs. gibi bazı işlemler sık olarak yapılırlar. Örneğin, bir

program yazılırken hataların daha kolay bulunması için izleme (tracing)

programlarına, verileri sıralamak için sıralama (sorting) programlarına veya

bilgileri yedeklemek için yedekleme (backup) programlarına ihtiyaç duyulur. Bu

işlemleri yapabilecek programlar daha önceden yapılarak programcıların veya

kullanıcıların hizmetlerine sunulurlar. Bu tür yazılımlara hizmet, destek veya

yardımcı yazılımlar adı verilir.

2-1-5-Kelime işlemciler (Editörler) Kelime işlemciler; Bilgisayarda metinler yazmak ve yazıcıdan almak amacıyla

oluşturulan uygulama yazımlarıdır.

2-1-6-Yazılımın Temel Bileşenleri ve ÖzellikleriBir yazılımın temel yazılım bileşenleri :

1-Operating sistem (Unix/Netware/ Windows NT)

2-Database teknolojisi

3-Uygulama programından

oluşmaktadır.

Bir yazılımın temel özellikleri ise;

1-Uygulanabilirlilik (availabilty)

2-Kullanılabilirlilik (usabılıty)

3-Etkililik (efficiency)

4-Güvenilirlilik (reliabılıty)

5-Güvenlik (safety)

6-Değişebilirlilik (flexıbılıty)

7-Bakılabilirlilik (maıntaınabılıty)

olarak sıralanmaktadır. Amaç: Hizmet,performans,enformasyon, kontrol ve

ekonomidir.

Daha iyi sağlık hizmeti üretebilmek için gerekli verilerin ve bilgilerin

toplanması, kullanılması ve paylaşılabilmesi ve bilgi üretiminin standart yöntemlerle

gerçekleştirilmesi, üretilen bilgiden en üst düzeyde yararlanmayı sağlayacaktır.

Bilgi teknolojileri alanındaki hızlı değişime uyum sağlamak ve mevcut

teknolojilerden yararlanmanın yanı sıra teknolojinin gelişimine katkıda bulunmak

hedefler arasında olmalıdır.

Hizmet türlerinin ve rollerinin çeşitliliği nedeniyle sağlık hizmeti sunan

kurumlarda, hizmet üretiminin ve üretim yönetiminin planlanmasında ihtiyaç duyulan

bilgiye erişim oldukça zor ve karmaşık bir süreç gerektirir. Bu nedenle bilgi üretimi ve

bilgiye erişim yöntemleri en baştan iyi bir şekilde tasarlanmalıdır.

Bilgi üretimi ve paylaşımı için ortak bir dilin kullanılması gerekmektedir. Bu

amaca da hizmet eden bazı ulusal ve uluslar arası kodlama ve sınıflandırma

sistemleri mevcuttur.

İdari ve mali kayıtların tutulması ve kullanılmasındaki başarılı uygulamaların

tıbbi kayıtların tutulması ve kullanılması bakımından da eşdeğer bir başarı çizgisine

ulaşması gerekmektedir.

Bilgi Sistemleri’nin temel bileşenleri:

1-Yerel Alan Ağ Alt Yapısı (kablo, hub, switch, modem, router vb. elemanlardan

oluşan Network),

2-Donanım (ana sunucu, istemci bilgisayarlar, yazıcılar vb),

3-Yazılım(İşletim Sistemleri, Hastane Bilgi Sistemi gibi Uygulama Yazılımları,

Veri Tabanı Yönetim Sistemi, Firewall, Antivirüs vb. güvenlik yazılımları, Ağ yönetim

yazılımları, vb.) ve

4- Kullanıcılardır.

2-2-HASTANE BİLGİ YÖNETİM SİSTEMİ YAZILIM ALTYAPISI

HBYS Yazılım alt yapısında şu gereklerin karşılanıyor olması gereklidir:1- Yazılım firmaları uygulama yazılımını modüler ya da bütünleşik olarak önerebilir ve/veya tanımlanan işlevleri yerine getirmek kaydıyla öngörülen yazılımı farklı şekilde ele alabilir. Hastane idareleri, işleyiş ve ihtiyaçları göz önüne alarak yazılıma sınırlama ya da ilaveler isteyebilirler. 2-Uygulama yazılımı, ortak veri tabanı üzerinden çalışan bütünleşik bir yapıya sahip olmalıdır. Veri hangi modül/ara yüz tarafından girilirse girilsin; gereksinim duyan diğer modüller/ara yüzler yetkileri dahilinde bu veriye ulaşabilmelidir. Belirli işlemler ortak kullanılan veriler aracılığı ile kontrol edilebilmelidir.3-Sistemlere yeni modüllerin/işlevlerin ilavesi, değiştirilmesi ya da silinmesi mümkün olmalı, bu işlemler hizmetleri aksatmamalı ve bu durumdan sistemin bütünü etkilenmemelidir.4-Tarih bilgisi her yerde 8 basamaklı ve 10 karakter uzunluğunda ‘GG/AA/YYYY’ formatında tutulmalıdır.5-Uygulama yazılımı programcı müdahalesini asgari seviyede tutmaya yönelik düzenlemelere sahip olmalıdır.6-Uygulama yazılımı istemci/sunucu mimariye sahip olmalı, dolayısıyla değişik donanım platformlarından oluşan istemciler ve çoklu sunucu bilgisayar, dağıtık VTYS gibi ortamları desteklemelidir.

7-Uygulama yazılımı Türkçe olmalı, tüm sıralamalar ve karşılaştırmalar Türkçe alfabeye göre yapılabilmelidir.8-Uygulama yazılımı, sunucu işletim sistemi (SOS) olarak Solaris, UNIX, Linux, Microsoft Windows 200X Server gibi endüstri standardı sunucu işletim sistemleri mimarisine uygun olmalı ve bu SOS’ler üzerinde kusursuz çalışmalıdır.9-Uygulama yazılımı, istemci işletim sistemi (COS) olarak Microsoft Windows 98 SE/NT Workstation/2000 Professional/XP Professional gibi endüstri standardı istemci işletim sistemleri mimarisine uygun olmalı ve bu COS'lar üzerinde uyumlu çalışmalıdır.10-Uygulama yazılımı ISO dokümanlarının elektronik ortamda kayıt altında tutulmasına uygun olmalıdır.11-Kullanıcılara bilgisayar ortamında birbirleri ile görüşme imkanı sağlamalıdır.12-Uygulama yazılımı, hizmetin her kademesinde barkod uygulamalarını destekliyor olmalıdır. (Hastaların ikinci gelişlerinde otomatik hasta tanıma, hasta bazında faturaya hizmet, ilaç ve sarf malzemeleri girişi, hastane dahilinde hizmet veren tüm personele kod ve barkod tanımlanması gibi)13-Barkodla yapılan okumalarda hem Türkçe Q Klavye hem de Türkçe F Klavye desteği olmalıdır. 14-Kurumlara kesilen faturaların tutarının, hem kurum bazında hem de hasta bazında geri dönüşü takip edilebilmelidir.15-Rumi takvime ait bir tarihsel veri girildiğinde, bu veri miladi takvime göre çevrilebilmelidir.16-Kullanılmakta olan Kağıt Hasta Dosyaları’nın arşivlenmesi ve hastanın her başvurusunda arşivden çıkarılması ile ilgili yazılım gerekleri yazılım firması tarafından yerine getirilmelidir.17-Yazılım, uluslararası kabul görmüş sağlık bilişim standartlarıyla (GMDN, ICD-10, ATC, vb.) uyumlu olacak bir altyapıya sahip olmalıdır.18-Randevu sistemi varsa, yalnız bölümlere değil herhangi bir kaynağa (doktor, cihaz, oda, tetkik, tedavi seansı, vb.) randevu verilebilmelidir.19-Tıbbi Cihazların periyodik bakımları ile (varsa) randevu sistemi entegrasyonu mevcut olmalıdır.20-Randevu; doğrudan başvuru, telefon ve Web üzerinden yapılabilecek şekilde tasarlanmış olmalıdır. 21-Kişi ve cihazların çalışma, dinlenme ve bakım süreleri belirlendikten sonra geriye kalan zamanda kişi, cihaz, birim, ekip, yatak vs. konusunda randevu ve rezervasyon yapılabilmelidir.22-Client yazılımının terminallere kurulumu ağ üzerinden yapılabilmelidir.23-Merkezi randevu sistemine uygun tasarlanmalıdır.24-Mobiliteye imkan vermelidir.

2-2-1-KULLANICI ARAYÜZÜ

Kullanıcı arayüzleri asgari şu gerekleri karşılamalıdır.

1-Kullanıcı arayüzü grafiksel (GDI) olmalıdır.2-Grafik arayüzüne uygun olarak kontroller hem mause hem de klavye yardımıyla yapılabilmelidir. Ancak yazılımın mümkün olan her fonksiyonu klavye üzerinden yürütülebilmeli, kullanılan kısa yollar sistematik olmalıdır.3-Kullanıcı ara yüzünde görsel iç bütünlük sağlanmalı, yazılımın her ara yüzünde benzer ekran dizaynları kullanılmalı, tanımlanmış fonksiyon tuşlarının aynı amaçla kullanılması gibi teknikler kullanılarak kullanım kolaylığı sağlanmalıdır.4-Kullanıcı ara yüzü aşağıda veri girişi, güncelleme, dil özelliği, raporlama ve yardım başlıklarında sayılan özellikleri taşımalıdır.5-Tüm yazılımlar grafik ara yüzlü, dördüncü kuşak ve nesne tabanlı (object - oriented) özelliklere sahip uygulama yazılımı geliştirme araçlarıyla geliştirilmiş olmalıdır. Yazılım Firmaları yazılım geliştirme araçlarının nasıl olduğunu hastane idaresine belirtmelidirler.

2-2-2-VERİ GİRİŞİ

Veri girişi ile ilgili olarak uygulama yazılımları şu asgari gerekler karşılanmalıdır:1-Hatalı veri girişini en aza indirmek için ilgili alanlar üzerinde anında bilgi doğrulama, bilgi önerme ve gerektiğinde kullanıcı yönlendirmede yapılacak işlem hakkında ekranın altında sürekli mesaj ve bilgi gösterilmelidir. 2-Veri girişleri, uygun kodlar kullanılarak yapılmalıdır. Kullanıcı biliyorsa kodu doğrudan girebilmeli, değilse kodların açıklamalarını otomatik olarak listeletip, istediği kodu seçebilmelidir. Sistemde kullanılan kodlar, Sağlık Bakanlığı ve hastane yönetimi tarafından belirlenmiş kodlarla uyumlu olmalıdır. Veri girişleri mümkün olan yerlerde barkod desteği ile sağlanmalıdır. 3-Sistemde veri bütünlüğünü koruyacak denetimler bulunmalı ve tutarsız veri girişi engellenmelidir. Programlar gerekli olan yerlerde, aralık (range) ve tutarlılık (consistency) kontrolünü yapmalı ve mümkün olan yerlerde hataları kendisi düzeltmelidir. Program, mümkün olduğunca, hatalı veri girişlerinde, kullanıcıyı zaman kazandırmak için otomatik seçenekler sunup kullanıcının seçenekleri seçerek hatayı düzeltmesine yardımcı olmalıdır.4-Hastalık, hizmet, malzeme vb. kodlama sistemleri ile ilgili bilgi girişleri hastane ve yazılım firması tarafından belirlenecek bir plan dahilinde, yazılım firması tarafından sisteme girilmelidir.5-Bilgi girişi esnasında, mümkün olan her alanda hazır listelerden faydalanma, gerekli yerlerde istenilen veri alanlarına ilk değer atama, tarih, gün, saat, yaş, vb. değerlerin ilgili alanlara otomatik olarak girilmesi, sık kullanılan alanlarda otomatik doldurma işlevinin kullanılması, hazır listelerde liste elemanına girilen harflerle kısa sürede ulaşma gibi veri girişi sırasında kullanıcı hatalarını en aza indirgeyecek ve kullanım kolaylığı sağlayacak kontrollere sahip olmalıdır.6-Yazılımda kullanılacak hasta arama yöntemi klasik karakter-karakter birebir uygunluk değil benzer Türkçe karakterler de göz önüne alınarak (U yerine Ü, G yerine Ğ gibi) aramayı kapsamalıdır. Aramayı hızlandırmak için gerekli diğer alanlar aynı ekranda bulunmalıdır.7-Güncelleme ve sorgulamalarda, sistemde bulunan bilginin seçilmesi ve

kullanılmasına olanak sağlanmalıdır.8-Kullanıcının; kayıtlarına sıklıkla ihtiyaç duyduğu ya da işlemini tamamlamak üzere beklettiği hastaları "gözlem listesi" adı altında oluşturulan bir hızlı erişim listesine alması mümkün olmalıdır.9-Hastaya verilen hizmetlerin tekrarlanma sayısı için üst sınır tanımlanabilmeli ve sınıra yaklaşıldığında ve/veya aşıldığında otomatik uyarı sağlanmalıdır.10-Hatalar için uygun mesajlar ekranda belirmeli ve kullanıcı uyarılmalıdır. Verilerin tutarlık kontrolleri ve modüller/işlevler arası çapraz kontroller yapılabilmelidir.11-Tıbbi bilgi girişinde, istenildiğinde fizik muayene bulguları önceden tanımlanmış servise özel bilgiler üzerinden kodlanabilmeli ve bu alandaki bilgiler her türlü sorgulamada, araştırmalarda kullanılabilecek yapıda olmalıdır.

2-2-3-GÜNCELLEME

Güncelleme için şu asgari gereklerin karşılanması gereklidir.1-Güncelleme sadece anahtar olmayan alanlarda yapılabilmelidir.2-Kritik alanlardaki değiştirme ve silme ancak yetki ölçüsünde yapılabilmelidir. 3-Güncelleme ve özellikle sorgulama ekranlarında manuel bilgi girişi yapılmaktan ziyade sistemde mevcut bilgiler ve varsa kodlar seçilerek kullanılmalıdır.4-Güncelleme sonrası da tutarlılık kontrolleri yapılabilmelidir.5-Hastanın bazı bilgilerinde yanlışlık olması durumunda (kurumunun yanlış girilmesi, ikamet adresinin yanlış girilmesi ya da değişmesi vb.) bu hastaya ait kayıtlar veri bütünlüğü bozulmadan (örneğin hizmetin sunum tarihi değişmeden) geriye yönelik olarak düzeltilebilmelidir.6-Hizmet verilen kurumlardan herhangi biriyle çalışılan ücretlendirme mekanizması değiştiğinde eski kayıtlar yeni fiyatlara uygun hale getirilebilmeli, bunu yaparken kaydı silip yeniden açmak gerekmemelidir.7-Özellikle Döner Sermaye işlemleri ve Adli Vaka’lara ait önceki kayıtların değiştirilmesi engellenmiş olmalıdır.

2-2-4-YAZILIMIN GÜNCELLENMESİ Yazılımın güncellenmesi içim şu asgari gereklerin karşılanması gereklidir.1-Sistem kapasitesinin artırılmasına yönelik olarak VTYS, İşletim Sistemi, Kod

Sistemleri, Ağ Yönetim Yazılımları, Güvenlik Yazılımları, Ofis paketleri vb.

yazılımların lisansları; hastane yönetiminin uygun görmesi halinde başka bir

Satıcı’dan da alınabilmelidir.

2-Uygulama yazılımı ek lisans alımlarında yeni alınacak lisansların kullanıcı başına

bedeli, uygulama yazılımının kullanıcı başına düşen ihale bedelinin güncellenmesi ile

hesaplanabilir. Kullanıcı başına güncel yazılım bedeli yıllara göre en çok yasal ÜFE

oranı kadar artırılarak bulunabilir. Özetle; ileri dönemlerde gerekebilecek ek

lisansların bedellerinin tespitinde izlenecek yöntem, kullanılacak formülasyon ya da

taahhüt yeterince açık ve anlaşılır olmalıdır.

3-Yazılım firması, yazılım üzerinde yaptığı köklü değişikliklerin tümünü hastane

yönetimin onayını almak suretiyle uygulamaya koymalıdır. Güncellemeler hakkında

tüm kullanıcılar bilgilendirilmelidir.

4-Yazılım firması, yasalar ve mevzuattaki değişikliklerden kaynaklanan zorunlu

uygulamaların (fiyatların yeni Bütçe Uygulama Talimatı’na göre uyarlanması, Kamu

İhale Kanununda yapılan değişiklikler, Performans ölçümleme, SSK, Emekli Sandığı,

Bağkur provizyon uygulamaları vb.) gerektirdiği yazılım kod değişikliklerini veri

tabanı, form ve raporlama seviyesinde yerine getirme zorundadır..

5-İstenen ya da zorunlu olan düzeltme ya da düzenleme şeklindeki değişiklikler

Yazılım firmasına bildirim yapıldıktan sonraki en geç 1(bir) hafta içinde yerine

getirilmelidir. Yazılım firması, özellikle yasa ve mevzuattan kaynaklanan isteği yerine

getirmemesi durumundaki cezai şartlar önceden belirlenmelidir.

6-İşletim sistemleri, VTYS, Güvenlik yazılımları ve Uygulama Yazılımı dahil tüm

yazılımların versiyon artırımı garanti süresince sözleşme kapsamında olmalıdır.

Garanti süreci sonrasında hastane yönetimi kararıyla versiyon değişikliği yapılmalıdır.

2-2-5-KOD SİSTEMLERİSağlık Bilgi Sistemlerinde en az aşağıdaki parametrelerin kod ve/veya

sınıflandırma sistemleri ile tanımlanabilir olması gerekir;a. Kuruluşlar b. Bireyler c. İlaçlar, tıbbi malzeme ve hizmetlerd. Tanı ve tedavi amaçlı işlemlere. Tanılar ve tedaviler

Kod sistemlerinde aşagıdaki hususların karşılanıyor olması gereklidir.

1-Sağlık Bakanlığı’na bağlı kurum ve kuruluşların Döner Sermaye İşlemlerini yürütmekte olan Döner Sermaye Saymanlıklarında halen kullanılmakta olan Tek Düzen Muhasebe Sisteminde(TDMS) kullanılan kurum kodları, gerekli olabilecek diğer alanlarda da aynen kullanılacaktır. 2-Bilgi sistemleri ve istatistik uygulamalarında, hastalıklar standart terimlerle tanımlanmalı ve/veya sınıflandırılmalıdır. Bunun için yaygın kullanılan sistemlerden biri ICD-10 (International Statistical Clasification of Diseases and Related Health Problems, 10th Revision)’dir.3-Ölüm nedenlerinin tespitine yönelik bilgiler de belirli bir kodlama mantığı

çerçevesinde tutulacaktır. 4-Hasta ve personel kayıtları T.C. Kimlik Numarası üzerinden takip edilecektir. 5-İlaç ve Eczacılık Bilgi Sistemleri için kullanılması benimsenen sistem, ATC (Anatomic, Therapeutic, Chemical Classification System)’dir. 6-İlaç ve diğer sarf malzemelerin stok giriş ve çıkış işlemlerinin takibi ve ücretlendirilmesi için ise yazılımların EAN-13 Bar Kod Sistemini desteklemesi gerekir.7-Verilen hizmetlerin ücretlendirilmesinde halihazırda Bütçe Uygulama Talimatı (BUT) kullanılmaktadır. Bütçe Uygulama Talimatı (BUT) her yıl güncellenerek yayınlanmakta ve sağlık hizmeti veren kurumlarla hizmet satın alan kurumlar arasındaki finansal ilişkinin esaslarını belirlemektedir. 8-Bilgi Sistemi alınması planlandığı andan itibaren kuruma ait bina, kat, oda, yatak, makine, cihaz, araç, gereç, taşıt, personel ve ilişki içinde bulunulan tüm tedarikçi ve satın alıcı kurumların adı, niteliği, sayıları belirlenmeli ve listelenmeli, benzersiz bir kod üretilerek her bir ayrı ayrı kodlanmalıdır. 9-Kodlanması gereken diğer alan ise Sağlık Bakanlığı’nca belirlenen Tıpta Uzmanlık Tüzüğüne göre (TUTG) ihtisas alanlarıdır. Kurumlardaki mevcut Uzman Hekimlerin branşlarının bu kodlarla tanımlanması gerekmektedir.10-Başta hastaneler olmak üzere bilgi sistemi uygulamalarına sahip tüm sağlık kurumları, bir Web uygulamasına sahip olacaklardır. Kurum yöneticileri ve Bakanlık üst düzey yetkilileri kendileri için tanımlanacak bir kullanıcı adı ve şifre ile bu Web sayfasından kurumun mevcut kaynakları(Kurum Bilgileri, Klinik Bilgileri, Doktor Bilgileri, İşlem Sorgulama, Mali Bilgiler, Performans Puanları, vb.) hakkında internet üzerinden güncel bilgilere erişebileceklerdir. 2-2-6-DİL ÖZELLİĞİProgramlar dil özelliği bakımından aşağıdaki gerekleri karşılamalıdır:1-Tüm ekranlar ve raporlar Türkçe olmalıdır.2-Tüm sıralamalar, karşılaştırmalar ve sorgulamalar Türkçe alfabeye göre yapılmalıdır.3-Kullanılan menü, dosya, alan, değişken, tablo vb. isimlendirmeler Türkçe ve anlamlı olmalıdır.4-Para, tartı, uzunluk vb. konularda Türkiye'de geçerli yerel birimler kullanılmalıdır. 5-Tüm yazılımda Türkçe karakterlerin aynı kodlarla (TSE tarafından haziran 1989 tarih ve TS 5881 sayı ile kabul edilen 15 Mayıs 1989 tarihli ISO/IEC 8859/9 standardı) tanımlanması, ve Türkçe karakter, Türkçe(F) veya (Q) klavye ve program desteği sağlanması gerekmektedir.

2-2-7-RAPORLAMARaporlar aşağıdaki gerekleri karşılamalıdırlar:1-Raporlamada da hiyerarşik yetkilendirme mümkün olmalıdır. 2-Üretilen raporlar amacına uygun ve kolay okunabilir olmalıdır.3-Kullanıcı hazırlanan raporu ekranda görme, rapor hazırlama aşamalarında geri-ileri gitme ya da iptal etme olanaklarına sahip olmalıdır.4-Raporun büyüklüğü ile ilgili sayfa/satır uzunluğu gibi bilgiler ekranda izlenmelidir.5-Hazırlanan raporların ayrıca kayıt edilmesi mümkün olmalıdır.

6-Raporlar sadece veri tabanı verilerine dayanılarak hazırlanmalıdır. Kullanıcılar hazırlanmış ve onaylanmış raporları değiştirememelidir.7-Yeni rapor tanımlama ve rapor formu oluşturma süreci kolay ve parametrik olmalıdır.8-Kullanıcı tarafından oluşturulmuş olan raporlar, istendiğinde ofis uygulamalarına gönderilebilmelidir. Raporlamalar, olabildiğince esnek yapıya sahip olmalıdır.9-Üretilen her türlü raporda tarih, değişik bölüm/servis vb. kriterlere göre filtre seçenekleri bulunmalıdır.10-Tüm raporlar, programlama gerektirmeden, istendiğinde yetkili kullanıcılar tarafından değiştirilebilmelidir.11-Uygulama yazılımları, rapor ve veri çıktılarını, model ayırımı yapmadan her türlü yazıcıdan çıkartabilmelidir. Raporlar ofis uygulamalarına tek tuş yardımı ile aktarılabilmelidir. 12-Kullanıcının istediği çoklu parametrelerle sorgu yapılabilmeli ve rapor alınabilmelidir.13-Uygulama yazılımında yer alacak istatistik ve yönetim amaçlı raporlar, geliştirilmiş olan grafik sunum birimi sayesinde değişik grafikler olarak sunulabilmelidir.

2-2-8-YARDIMYardım konusunda aşağıdaki gereklerin karşılanıyor olması gereklidir:1-Kullanıcı istediğinde sadece bir tuşa basarak yardım alabilmelidir.2-Yardım hem ekran bazında hem de alan bazında hazır olmalıdır.3-Her ekranda, belirli bir anda kullanılabilecek işlevlere ilişkin görsel kontroller (tuş, komut düğmesi, vb.) görüntülenmelidir.4-Hata mesajları; açık, anlaşılır ve dikkat çekici olmalıdır. Her hatanın, hata kod numarası olmalıdır. Kullanıcı bu numara ile Hata Mesajları dokümanına başvurarak, hatanın sebebini ve hata düzeltme yollarını bulabilmelidir.5-Hata mesajları ile uyumlu çalışan, hata mesajı alındığında ya da kullanıcı gerek gördüğünde olası hata kaynakları ve problemin çözüm yollan hakkında bilgi sağlayan, çevrim-içi yardım olanağı sağlanmalıdır.6-Acil durumlarda ayrıca yazılı bir emir beklenmeksizin kullanıcılar tarafından yazılımcı firmanın sistem sorumlusuna sözlü tebliğ yapılarak sorunlar ilgili yüklenici tarafından çözümlenmelidir. 7-Acil ve mevzuat gereği durumlar dışında kalan kullanıcı istekleri ile şikayetleri, önceden tasarlanmış bir sistemle yüklenici firmaya bildirilmelidir. İstek ya da şikayetin yüklenici firma tarafından alındığına dair alıcıya gönderilen geri bildirimde, isteğin hangi süre içinde karşılanabileceği, ya da sorunun hangi süre içinde çözümlenebileceğine dair yaklaşık süre yer almalıdır. Bu sürecin sağlıklı işletilebilmesi bakımından yazılımın form ve raporlarının ekran görüntüleri üzerinde görülebilen, sistematik bir tanımlayıcı bulunmalıdır.8-Sorun/İstek/Şikayet bildirim ve geri bildirimine ilişkin alternatif çözüm sürecinin tasarlanması ve işletilmesinden hastane yönetiminin onayı alınmak kaydıyla

yüklenici yazılım firması sorumludur. 9-Yüklenici yazılım firması kullanıcı başına, uygulama yazılımı ile ilgili Türkçe olarak hazırlanmış bir eğitim dokümanı vermelidir. Daha sonraları yazılımda yapılan değişiklikleri içeren güncel doküman, elektronik ortamda ve yazılı olarak hastane yönetimine teslim edilmelidir. Hastane yönetimi bu dokümanı çoğaltma ve hastane dahilindeki kullanıcılara dağıtma hakkına sahip olmalıdır.

2-2-9-GÜVENLİK VE ERİŞİM SİSTEMİGüvenlik ve erişim konusunda şu asgari gereklerin karşılanıyor olması gereklidir:1-Uygulama Yazılımı, VTYS’ ne en etkin ve hızlı yöntemle bağlanmalıdır.2-Çeşitli yetki düzeyleri ve grupları tanımlanabilmeli, yetki değişimi kolayca yapılabilmelidir. Verilere erişim bu tanımlamalar çerçevesinde yapılmalıdır.3-Kullanıcılar ait oldukları yetki düzeyi ve grubu ölçüsünde uygulamalara erişebilmeli, her kullanıcı grubu için veri giriş, güncelleme ve rapor alma yetkileri ayrı ayrı tanımlanmalıdır. Bu tanımlar gerektiğinde sistem yöneticisi tarafından değiştirilebilmelidir. Yapılan bu değişikliklerin arıza bildirimi vb. şekilde geri dönmemesi için kullanıcıya gerekli mesajlar otomatik olarak verilmelidir. 4-Tıbbi kayıtları görebilme ve değişiklik yapabilme şeklinde iki ayrı erişim tipi tanımlanabilmelidir.5-Herhangi bir işlemin kimin tarafından, hangi tarihte ve hangi zamanda yapıldığının kayıtları tutularak istendiği taktirde sorgulanabilmelidir.6-Veri tabanı kullanıcı adı ve şifre tanımlamaları VTYS'nin üzerinde çalıştığı sistemin kullanıcı bilgilerinden bağımsız olmalıdır.7-Sistem güvenliği açısından yerel ağ üzerinde IEEE802.IQ standartlarında en az 3 adet VLAN tanımlanmalı, İnternet kullanıcıları farklı VLAN larda yer almalıdır. Uygulama yazılımları network üzerinde önceliklendirilmelidir. 8-Sistem güvenliği için Antivirus yazılımı, Firewall, IDS (saldırı tespiti), VPN bağlantı imkânı sunan donanım ve yazılım bileşenleri sisteme eklenmelidir. Güvenlik ile ilgili her türlü iş ve işlem, ilk planda ele alınmalı işe başlama tarihinden itibaren en geç 1(bir) ay içinde tamamlanmalıdır. Güvenlikle ilgili her tür yazılım maliyeti bu proje kapsamına dahil edilmelidir. Gerekli olan donanım hastane yönetimi tarafından sağlanmalıdır.9-Programa uzaktan müdahale için gerekli olabilecek bağlantılar ve yazılımlar yazılım firması tarafından sağlanmalı, güvenli ve fonksiyonel bağlantı ile ilgili tüm yükümlülükler yazılım firması tarafından karşılanmalıdır.10-Yazılım firması, virüs vb. tehlikelere karşı her türlü güvenlik tedbiri almalı ve bu konuda hastane personelini eğitmelidir. Donanım ihtiyaçları dışında gerekli düzenleme ve ayarlamalar için ek ücret talep edilmemelidir.11-Yazılım firması, hastanedeki verileri korumak ve veri kaybını önlemek için her türlü tedbiri almakla yükümlüdür. 12-Yazılım firmaları bilgi güvenliğini artırmak için alternatif güvenlik çözüm önerilerinde bulunabilirler.13-Yazılım firmaları teklif edecekleri bütün sistemlerin desteklediği güvenlik mekanizmalarını detaylı olarak açıklamalıdır.

14-Uygulama Yazılımları tüm sistem genelindeki kullanıcı, işlem ve bilgi düzeylerinde bilgi gizliliğini ve güvenliğini sağlamalıdır. Her kullanıcının gerektiğinde değiştirilebilir kişisel bir şifresi olmalıdır.15-Bilgi sistemleri kapsamında tutulacak her türlü kişisel bilginin gizliliği esastır. Bu amaçla;

• Kişiler hakkında tutulacak bilgiler gereken en düşük düzeyde tutulmalıdır.

• Kişisel bilgilerin hangi amaçlarla kullanılacağı kullanıcı tarafından açıkça belirlenebilmelidir.

• Sistemde kişisel bilgilerin belirlenen amaçlar dışında kullanımını engelleyecek önlemler olmalı, hasta haklarına riayet edilmelidir.

2-2-10-MALİ KAYITLARA İLİŞKİN GENEL ÖZELLİKLERMali kayıtlara ilişkin genel özellikler bakımından şu asgari gereklerin karşılanıyor olması gereklidir:1-Hizmetlerin ücretlendirilmesi hastaya, hastalığa, hastanın kurumuna ve anlaşmalara göre yapılabilmelidir. Ücretlendirme ile ilgili olarak hastalık, kurum, ödenen ücret v.b. istatistik ve grafiksel raporlar alınabilmelidir.2-Uygulama yazılımlarının; Sağlık Bakanlığı’na bağlı olarak hizmet vermekte olan sağlık kurumlarına müracaat eden Yeşil Kart, Emekli Sandığı, Bağkur ve SSK mensubu hastaların hak sahipliğinin (müstehaklık) sorgulanmasına yönelik On-line Provizyon alma işlemlerini yapabilen ve ilgili sosyal güvenlik kurumlarının web servislerini kullanabilen yazılımlar olması zorunludur.3-Yazılımlarda; kurumuna faturalı hastalar için, kuruma gönderilecek faturalarda gösterilemeyecek olan ve kurum tarafından bedeli ödenmeyen; refakatçi ücreti, v.b. ücretin hastalardan tahsil edilecek olanlarını ayrı bir şekilde gösteren ve hastadan vezne alındıları ile tahsiline imkan veren düzenlemeler yapılmış olmalıdır. 4-Yetkili bir kullanıcı tarafından vezne alındıları sistemden izlenebilmelidir. 5-Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından bedeli ödenmeyen ve ücreti karşılığı verilen hizmetler hasta mali dosyalarında görülmeli ancak kuruma gönderilen faturalarda yer almamalıdır.6-Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından bedelinin bir bölümü ödenen ve fark ücreti hastadan tahsil edilmek suretiyle verilen hizmetler hasta mali dosyalarında görülmeli ancak kuruma gönderilen faturalarda yer almamalıdır. (oda ücreti farkı, vb) 7-Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından bedelinin tümü ya da bir bölümü şartlı ödenen ve/veya fark ücreti hastadan tahsil edilmek suretiyle verilen hizmetler hasta mali dosyalarında görülmeli ancak kuruma gönderilen faturalarda yer almamalıdır. (Örneğin; kullanılması kurul raporu/uzmanlık raporu gerektiren ilaç ve malzemeler. Yalnızca yatan kurum hastasına kullanılabilen, ayaktan tedavi gören hastalara kullanımı için sağlık kurulu raporu gereken ilaç ve malzemeler, vb) 8-Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından bedeli ödenmeyen ve bedelleri hastalardan da alınmayacak olan basit sarf malzemelerinin, herhangi bir şekilde hasta mali dosyalarına işlenmesi yazılım tarafından engellenmeli, faturalara işlenmesi de önlenmelidir. Faturaya yansıtılmayan ancak hastaya verilen hizmetlerin ve malzemenin kaydı ayrıca tutulmalı, buna ilişkin istatistik bilgiler elde edilebilmelidir.

9-Uygulama yazılımı parametrik olmalıdır. Hastane bünyesinde açılacak yeni bir birim, sunulacak yeni bir hizmet, kullanılacak yeni bir malzeme, fatura formatlarındaki değişiklikler veya bazı kurumlara (Emekli Sandığı, Bağkur, Yeşil Kart, SSK, v.b.) uygulanan ücretlendirme (genel ya da özel indirimler, ücretsiz sunma ya da o kurum hastalarına belli hizmetleri vermeme ya da fatura dışı bırakma gibi) kullanıcılar tarafından yetkileri çerçevesinde kolaylıkla sisteme dahil edilebilmelidir. 10-Katılım payından muaf olanlardan protez, araç ve gereç bedelleri faturalara otomatik olarak işlenmeli; Katılım payı ödenenlerden ise hasta faturasında bu miktar düşülmüş olmalıdır.11-Maksimum fatura tutarı, aynı tetkikin maksimum adedi vb tanımlamalar yapılabilmeli ve aşan durumlarda otomatik uyarı sağlanmalıdır.

2-2-11-YAZILIM GARANTİSİYazılım garantisi bakımından aşağıdaki gereklerin sağlanıyor olması gereklidir:1-VTYS, İşletim Sistemleri, Ofis paketleri ve Uygulama Yazılımının garanti süresi en az 1 (bir) yıl olmalıdır. Bu süre yazılımın kesin kabulünden sonra başlamalıdır. Güncellemeler bu garanti kapsamında yer almalıdır.2-Yazılım firması, sonradan ortaya çıkabilecek ileri güvenlik önlemleri için güvenlikle ilgili çözüm alternatiflerini yaklaşık maliyetleriyle birlikte hastane yönetimine bildirir ve maliyet/fayda oranına göre en uygun çözüme hastane yönetimi ve yazılım firması birlikte karar verebilir. Nihai karar hastane yönetimine aittir. Alınması gerekli önlemlere ait özel maliyetler hastane yönetimi tarafından ayrıca karşılanmalıdır.3-Yazılım firması, arıza bildiriminin yapıldığı gün, isterse uzaktan erişim yöntemleriyle hatayı çözümlemeye çalışabilir, bunun mümkün olmadığı hallerde hataya yerinde müdahale etmelidir. 4-Sistemin tümünün aralıksız 8 (sekiz) saatten fazla çalışmadığı durumlarda teminat hastane yönetimi hesabına gelir kaydedilmeli ve hastane yönetiminin uğramış olduğu zararların tümü yazılım firması tarafından ayrıca karşılanmalıdır.

2-2-12-YAZILIM LİSANS VE KULLANIM HAKLARI Bilgisayar Programları 5846 Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 2.

Maddesi kapsamında ilim ve edebiyat eseri olarak korunmaktadır.

Ülkemizde Lisans tescili konusunda yetkili Makam T.C. Kültür

Bakanlığı’dır. Bu alanda çalışan ve ticari amaç gütmeyen bir birlik olan diğer

kuruluş ise BSA(Business Software Alliance)’dır. BSA’ya göre Lisans tanımı

“Telif hakları altında üretilen bir ürünün üretici firma açısından nasıl

kullanacağının tanımlandığı bir sözleşmedir. Bunun kapsamı lisans

sözleşmesinde veya üretici firmanın ek uyarıları ile belirtilir” şeklindedir.

Bu çerçevede 5846 Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 44. Maddesi

gereğince çıkarılan Fikir ve Sanat Eserlerinin İşaretlenmesi Hakkında

yönetmeliğin 4. ve 5. Maddeleri gereğince Yazılım geliştiren firmalara tahsis

edilen Bilgisayar Kod Numarası “BİL-KOD: XXX” eser tescilini ifade etmez.

Yeni bir düzenleme yapılana kadar aşağıdaki maddeler dikkate

alınmalıdır:

1-Uygulama yazılımının Server ve Client kurulum CD'leri kuruma teslim edilmelidir. Bu CD’ lerin üzerlerinde yüklü programların donanımlara aktarılmasına dair tüm kolaylıklar sağlanmış olmalıdır.2-Lisans bedeli ödenmiş olan yazılım ve veri tabanı uygulamalarının kullanım hakkı hastanenindir.3-Veri Tabanında yer alan tüm veriler kayıtsız şartsız hastanenindir. Hastane bu verileri ne zaman isterse, yazılım firması bu verileri hastane yönetiminin istediği formatta vermek zorundadır. 4-Yazılım üzerindeki Mali Haklar’dan işlenme(kullanım) hakkı, çoğaltma hakkı, hastane yönetimine verilecektir. Böyle bir hak devri için eser sahibi ile devralan arasında sözleşme yapılması gerekmektedir. Bu sözleşme, en geç yazılım firmasının (satıcı) hastanede kurulum çalışmalarına başladığı gün yapılmış olmalıdır.(Lisans sözleşmelerinde tarafların imzasının bulunduğu yazılı şekil, bir geçerlilik şartıdır.)5-Çoğaltma hakkı; yazılım, yayımlanma amacı veya kâr amacı güdülmeksizin sadece kurum dahilinde kullanmaya mahsus yapılabilir. 6-Hastane yönetimi, yazılımı kendi personeline kullandıracağı gibi kurum dışından yapacağı hizmet alımı ile hastanede çalışacak personele de kullandırabilir.7-Hata düzeltme de dahil, programın kurumdaki kullanım amacına uygun kullanımı için, gerekli olduğu durumda, bilgisayar programına hastane yönetimi tarafından müdahale edilebilir ya da hastane yönetimi bu işle ilgili görevlendireceği birine müdahale ettirebilir. 8- Hastane yönetiminin lisans bedeli ödenmiş programı kendi sistemine yüklemesi, çalıştırması ve varsa hataları düzeltmesi hiçbir sözleşme ile önlenemez. 9- Hastane yönetiminin bilgisayar programının yüklenmesi, görüntülenmesi, çalıştırılması, işletilmesi veya depolanması fiillerini ifa ettiği sırada, bilgisayar programının herhangi bir ögesi altında yatan düşünce ve ilkeleri belirlemek amacı ile programın işleyişini gözlemlemesi, tetkik etmesi ve sınaması serbesttir.10-Program; normal yararlanma ile çelişen, yazılım firmasının meşru yararlarına müdahale eder şekilde alınma amacı dışında, makul olmayan bir sebeple kullanılamaz. 11-Anlaşmazlığa düşülmesi ve/veya aciliyet arz eden durumlarda hastane yönetimi

kendisine kapalı zarf içinde teslim edilen şifreleri veya kodları yazılıma müdahale

etmek amacıyla kullanabilir.

12-Yazılım firmasının sektörden çekilmiş olması durumunda lisans bedeli ödenmiş

olan yazılımların amacına uygun olarak kullanımına devam edilebilmesi ve sistemin

idamesi için yazılım firması açık, anlaşılır ve uygulanabilir bir çözüm önerisini ihale

teklifi ekinde sunmalıdır. Bu çözüm önerisi, olmazsa olmaz koşullardan biridir.

13-Yazılımlara ilişkin tüm kullanım ve sistem kitapçıkları, üzerinde saklandığı medya

ile birlikte (CD, disket, tape kartuşu, vb.) hastane yönetimine verilmelidir.

14-Tüm kullanım hakları, isimlerin değişmesi durumunda aynen geçerli olmalıdır.

2-3-HASTANE BİLGİ YÖNETİMİ SİSTEMİ UYGULAMA YAZILIM GEREKLERİBu bölümde, Hastane Bilgi Sistemi yazılım fonksiyonlarına ait bazı bölümler yer

almaktadır. Hastaneler yapısal ve işlevsel bakımdan birbirlerinden büyük farklılıklar

göstermektedirler. Bu sebeple bu fonksiyonlardan hastane yönetiminin istek ve

ihtiyaçlarına uygun olanlar seçilebilir, modifiye edilebilir, modüller farklı şekillerde

gruplanabilir, yapılandırılabilir, tanımlanabilir.

Kalite Kontrol ve Takip İşlemleri gibi uygulamalarla, kütüphane gibi birimler için

ihtiyaç duyulan işlevler Hastane Bilgi Yönetim Sistemleri satınalma şartnamelerine

eklenebilir. Aşağıda yer alan bölümlerden sadece hastane yönetiminin istek ve ihtiyacı

olanlar seçilmeli buna uygun gerekler şartnamelerde yer almalıdır.

Yazılımdan beklenen işlevler, analiz ve sistem uyarlama sürecinde önemli ölçüde

tamamlanmış olmalıdır.

2-3-1-DANIŞMA MODÜLÜDanışma modülünün amacı danışma amaçlı sorulara süratle yanıt verilmesidir.

Yatak sayısı 700 ve üzerinde olan hastaneler için önerilir.

Gizlilik ve mahremiyet esaslarına uyulmak kaydıyla Hasta, Doktor ve hastane

personelinin oda numarası, telefon numarası, hastaların müracaat ettiği servis,

müracaat tarihi, yattığı servis, yattığı yer (Blok/Kat/Oda No), telefon numarası, yatışını

yapan doktor bilgileri gibi bilgiler konusunda, danışmaya müracaat eden hasta

yakınlarına yardımcı olmak ve kısa sürede cevap verilmesini sağlamak üzere

tasarlanmış olmalıdır.

Amaca uygun farklı çözümler tasarlanabilir. Örneğin; uygun olan yerlerde ekran,

ışıklı pano(board), dokunmatik ekran(touch screen), vb. sistemler kullanılabilir.

1-Hastane yönetimi tarafından tespit edilecek yerlerde ve sayıda, hastane web sitesinde aşağıda belirtilen bilgilerin hasta ve hasta yakınlarına görüntülenmesini sağlayacak yapı ve mekanizmalar geliştirilebilir:

a. Randevu, hizmet bilgileri.b. Hastane, bölüm, doktor bilgileri.c. Acil mesaj/uyarılar.d. Genel bilgilendirmeler.e. Yer ve yön bilgileri.f. Zamanlama bilgileri(tahmini bekleme süresi vb.)

2-Görüntülenecek bilgilerin Hastane Bilgi Sistemi Uygulama Yazılımından gerçek zamanlı olarak elde edilmesi (kuruma yeni atanan/ayrılan hekim bilgileri, bakımda olan/kapanan bölüm bilgileri vb) idare tarafından tespit edilecek yerlerdeki ekranlara

kadar iletilmesi, görüntüleme için gerekli donanım, iletişim altyapısı yazılım firması tarafından sağlanmalıdır. 3-Görüntülenecek bilgi olmaması halinde bu ekranlardan, hastane yönetiminin belirleyeceği bilgiler görüntülenebilir (Hastane içinde uyulması gereken kurallar, sağlığın korunması konusunda bilimsel içerikli kısa bilgiler, vb.)

2-3-2-HASTA KAYIT/KABUL MODÜLÜHasta kayıt-kabul modülü hastaneye ilk defa başvuran, kaydı veri tabanında

bulunmayan hastalara ait genel bilgilerin girişini yapan ve belirtilen arama kriterlerine göre kayıtlı hastaların bilgilerini ekranda gösteren fonksiyondur. 2-3-2-1-İlk Başvuru ve Kayıt

1-Müracaat eden her hastanın genel kimlik bilgileri, adres bilgileri, hasta kurum

hastası ise hastaya ait sosyal güvenlik ve sevk bilgileri girilmelidir.

2-Hak sahipliği sorgulamaya yönelik web servisler bu modülden çalıştırılmalıdır.

3-Kimlik, adres ve kurum bilgilerinin kaydı hastanın hastaneye ilk gelişinde bir kez

yapılmalı, sonraki gelişlerinde bu bilgiler aynı dosya numarası üzerinden

izlenebilmeli, dosya numarasına kolayca ve değişik sorgulamalarla erişilebilmeli, bu

bilgilerin yeniden girilmesine ihtiyaç olmamalıdır. Ancak gerekli hallerde bu bilgiler

için güncelleme yapılabilmelidir.

4-Aynı hasta için birden fazla kayıt açılmasını önleyecek nitelikte düzenleme yapılmış

olmalıdır.

5-Hastanın hastaneyi her ziyareti için; hasta dosya numarasından ayrı bir sıra/geliş

numarası verilebilmeli, Hastanın her ayrı ziyaretinde bu sıra/geliş numarası ile ilgili

polikliniğe ve gerekli tüm birimlere sevk işlemi otomatik olarak yapılabilmelidir.

6-Kayıt ve kabul işlemleri yapılan hastaların poliklinik işlemlerini kolaylaştırmak için

barkod destekli sistemler ya da başka çözümler değerlendirilmelidir.

7-İşlemleri yapılan hastalara otomatik olarak poliklinik sıra numarası verilebilmeli,

poliklinik hastaları için randevu işlemleri (randevu verme, iptal, güncelleme, vs.)

gerçekleştirilebilmelidir. Hasta kayıt ve sıra işlemleri ile ilgili etiket ya da çıktılar

alınabilmelidir.

8-Gerekli modüllerle (vezne modülü vb.) entegre çalışabilmelidir.

9-Hasta kaydı gerçekleştirilmeden önce hastanın mevcut kaydının olup olmadığı

otomatik olarak sorgulanmalıdır. Eğer hastanın başka kaydı yoksa, kuruma ilk

müracaatında verilen kod numarası ile bir kez kayıt başlatılmalı ve aynı numara ile

izlenmelidir. Birden fazla kod numarası verilerek kayıt yapılması engellenmelidir.

10-Aynı hastaya birden fazla kod numarası verilmişse yetki verilen kişi bu kayıtları

birleştirmelidir.

11-Her hasta için tek kod numarası olmakla birlikte her müracaat için farklı hesap

numarası olmalıdır. Hastanın finansal bilgilerinin taranmasında hem kod numarası

hem de hesap numarası kullanılmalıdır.

12-Hastanın daha önceki hesap numaralarının hepsi (yatan, ayaktan, acil) özet

bazda, borcu olup olmadığına dair verinin de olacağı şekilde görüntülenebilmeli;

önceki hesap numaraları gerektiğinde detaylı olarak sorgulanabilmelidir.

13-Yapılan kayıtların hangi kullanıcı tarafından yapıldığının kaydı otomatik olarak

tutulmalıdır.

14-Aramalarda kısmi bilgi girilebilmeli, arama sonucu birden fazla kayıt bulunursa

bunların listelenip gösterilmesi, seçilmesi veya sorgunun geliştirilmesi mümkün

olmalıdır.

15-Arzu eden hastalar için rumuz kullanılarak sistemde her terminalden görülmesi

engellenmelidir. Yalnız belirli terminallerde ve/veya yetki verilen kişilerin ekranlarında

görülmelidir.

16-Veri tabanında kaydı bulunan hastaların bilgileri değiştirilemez şekilde

görüntülenmelidir.

17-Kaydı yapılan ve randevusu olmayan hasta otomatik olarak sıra numarası almış

olmalıdır.

18-Acil servisten hızlı kayıt yapabilme özelliği bulunmalıdır.

19-Hastaların genel kayıt bilgilerinin dökümü alınabilmelidir.

20-Hastanın diğer birimlere sevki otomatik olarak yapılmalı ve yaptığı her müracaatı

ve müracaatında yapılan işlemler istendiğinde kod ve hesap numaraları yardımıyla

sorgulanmalıdır.

21-Yeni doğan bebek kaydı yapılabilmelidir.

22-Yeni doğan hastaneden taburcu edilirken yeni doğana bir kod numarası

verilmelidir.

23-Her müracaat esnasında ilk müracaatta alınan allerji, diabet, v.b. kronik hastalıklar

ile ilgili bilgiler otomatik olarak ekrana gelmelidir.

24-Randevu kaydı, randevu verme (gün, ay, yıl, saat), iptal etme, randevu yenileme,

randevuyu veren personel kayıtlarının tutulması imkanı olmalıdır. Düzenlenen

formların matbu hale dönüştürülen çıktıları alınmalıdır.

25-Müracaat eden her hastaya adının, soyadının ve kod numarasının yer aldığı bir

kimlik kartı verilebilmeli ya da uygun büyüklükte bir etiket çıktısı alınabilmelidir.

26-Özel sigortalı hastalarda da provizyon alındıktan sonra işleme geçilmelidir.

27-Hasta eğer doktor tarafından hastaneye yönlendirilmişse hangi doktor tarafından

yönlendirildiği bilgisi kaydedilmelidir.

28-Broşür, fatura, çağrı, vb. yollamak için hasta kayıtlarından adres etiketi

üretilebilmelidir.

29-Kayıtta alınan bilgilerden gerekli olanları ilgili birimlere aktarılabilmelidir.

30-Hasta dosyaları için de etiket basılabilmelidir.

2-3-2-2-Tekrar Geliş Kaydı ve Kayıt Görüntüleme İşlemi

Başvuran hastaların başvuru nedenlerini kaydeden ve belirtilen arama kriterlerine göre, kayıtlı hastaların bilgilerini ekranda gösteren fonksiyondur. 1-Aramalarda kısmi bilgi girilebilmeli, arama sonucu birden fazla kayıt bulunursa

bunların listelenip gösterilmesi, seçilmesi veya sorgunun geliştirilmesi mümkün

olmalıdır.

2-Veri tabanında kaydı bulunan hastaların bilgileri, değiştirilemez şekilde

görüntülenmelidir. Ancak yeni bilgi girişine müsaade edilmelidir.

3-Sorgulama sonucu bulunan ve gösterilen vakaların kaydı sonuçlanmış ve

kapanmış ise faturaya yansıyabilecek değişiklik yapma imkanı verilmemeli, ancak

radyoloji ve patoloji tetkik sonuçlarının hasta kayıtlarına girilmesi mümkün olmalıdır.

4-Başvuru ve çıkış tarihleri/saatleri arasında hastaya yapılan tüm işlemler ve

kullanılan tüm malzemeler hastanın elektronik ortamda bulunan dosyasına anında

aktarılmalı ve sorgulanarak görüntülenmelidir.

5-Hasta/vaka kayıtlarından günlük, haftalık, aylık ve istenilen tarih dilimleri arasında

dökümler alınmalıdır.

2-3-2-3-Hasta Çıkış/Sevk İşlemi

Muayeneleri sonuçlanan hastaların kayıtlarının kapanmasını sağlayan işlevdir. 1-Hastanın çıkışının yapılmasından sonra her hangi bir kullanıcı tarafından hasta dosyasında değişiklik yapılmasına izin verilmemelidir.2-Hasta sevk ve çıkış kayıtlarının günlük, haftalık, aylık ve istenilen tarih dilimleri arasında dökümü alınmalıdır.3-Hastanın laboratuvar ve röntgen gibi birimlere sevki otomatik olarak iletilmeli ve sonuçlar da otomatik olarak görüntülenmelidir. 4-Özel fiyat/indirim uygulanması için yetkilendirme yapılmalıdır. Bu yetkiyi kullanan şahıslarca yapılan işlemler ve tutarları günlük, haftalık, aylık, yıllık raporlar halinde alınabilmelidir. 5-Ücretli hastanın ücretini ödemeden tetkik sonuçlarını alması önlenmelidir. Ancak veznede tahakkuku yapılmayan bir ücretli hastaya ait tetkiklerin hangi aşamada olduğu görüntülenmeli ama bakiyesi kapanmamış olduğundan dolayı hastanın tetkik sonuçları sistemde gösterilmemelidir. 6-Hastalar için yapılan muayene, laboratuvar, röntgen v.b. tüm işlemler otomatik olarak hastalara ait mali kayıtlara aktarılmalıdır. 7-Hastaların kontrol kayıtları tutulmalı ve çeşitli istatistiki bilgiler üretilmelidir.

2-3-3-RANDEVU İŞLEMLERİ MODÜLÜ

Bu bölümdeki gerekler öncelikle eğitim ve araştırma hastaneleri için önerilir. Hasta randevularını düzenleyen alt modüldür. Randevu Girişi, Randevu Arama ve Görüntüleme, Randevu Onayı ve Kapatma işlemlerini kapsamalıdır. Poliklinik, Klinik, Laboratuvar, Fizik Tedavi, Radyoloji, Ameliyathane v.b. randevu verilen birimler için tasarlanmış olmalıdır.

1-Randevu girişi, randevu görüntüleme ve arama işlemleri hem yetkili kişi hem de servis doktoru tarafından gerçekleştirilebilmelidir.2-Hastaların internet, telefon ve doğrudan başvuru ile randevu alabilecekleri ve bu randevuların aksamadan yürüyebileceği bir randevu sistemi tasarlanmış olmalıdır. Bu konuda farklı çözümler geliştirilebilir. Hastaların internet ortamında randevu alabilmesi durumunda randevu alınan ekranda kullanıcı kolaylıkları sağlanmış olmalıdır. 3-Hastanın geçerli telefon numarası alınmadan randevu verilmemelidir. GSM numarası veren hastalara randevu gününden önce Kısa Mesaj olarak, sabit telefon verenlere sesli olarak randevuları hatırlatılabilir.4-Özel, saatsiz randevu alma özelliği olmalıdır.

5-Doktorların izin, geçici görev, ders gibi zamanlarda randevu saatlerini kapatmaları mümkün olabilmelidir. 6-Randevu girilirken randevu çeşitleri (poliklinik, tetkik, check-up, kontrol, konsültasyon, fizik tedavi, laboratuvar, radyoloji vb.) belirtilmelidir.7-Randevu düzenlerken uygulanacak başlama/bitiş saatleri ve muayene süreleri önceden belirlenebileceği gibi atama işlemi sırasında da belirlenebilmelidir.8-Randevu işlemi tarih ve saat girme şeklinde değil, randevu defteri tarzı bir ekran görüntüsünden gerekli alanların seçilmesi sonucu gerçekleştirilmelidir. 9-Randevu arama işlemleri randevu çeşitleri, hasta bilgileri, bölüm ve/veya tarih aralığı girilerek gerçekleştirilebilmeli, kısmi bilgi girişi ile de arama yapılmalıdır.10-Günlük randevu listelerinin dökümü istenildiği zaman alınmalıdır.11-Hastaya aynı tarih ve saat için farklı birimlerden randevu verilmesi engellenmelidir.12-Gerçek zamanlı randevu olmalıdır.13-(varsa) Semt Poliklinikleri ya da uydu kliniklerle hastane arasında randevu vermede koordinasyon olmalıdır.14-Randevunun zamanında gerçekleşip gerçekleşmediği, gerçekleşmedi ise sebebi takip edilebilmelidir.15-Hastaneye müracaat eden hastaların semt, ilçe, il bazında adres dökümü alınmalıdır.16-Tetkik birimlerinde her türlü randevu işlemi (randevu alma, iptal, güncelleme) yapılmalıdır.17-Projenin kapsamında poliklinik, klinik ve ameliyathane randevu sistemlerinde istenen özelleştirmeler de gerçekleştirilmelidir.18-Ameliyat randevusu verilirken, ameliyatın yapılacağı salonla birlikte hasta ameliyattan çıktıktan sonra yatırılacağı odanın da randevusu verilmelidir. 19-Ameliyat randevusu verilirken ameliyata girecek yardımcı personel, hemşire, anestezist vb. kişilerin de uygunluk durumu tespit edilerek ameliyat için görevlendirilmelidir. 20-Ameliyatlarda kullanılan özellikli malzemelerin/cihazların o ameliyat ile birlikte randevusu verilmelidir. 21-Bir doktorun aynı saatlerde başka bir randevusunun olmaması gerekmektedir. Doktorun çalışma saatleri içerisinde birden fazla iş yapabileceği ve birden fazla randevu tipi olabileceği düşünülerek aynı saatlere poliklinik muayenesi, konsültasyon muayenesi, manipulasyon gibi işlemlerin randevuları verilememelidir. Bu durumu önlemek için doktor randevusu veren kişilerin ekranlarında doktorun ameliyat, poliklinik, işlem, uydu klinik randevuları görüntülenmelidir. 22-Muayene odalarına göre randevu işleminin gerçekleştirilmesi mümkün olmalıdır.

2-3-4-POLİKLİNİK MODÜLÜPoliklinik Modülü; hastanın müracaatından muayene olmasına ve hastaneyi terk

etmesine kadar olan süreçteki, polikliniklerde ihtiyaç duyulan; tüm tıbbi ve mali

işlemlerin elektronik ortama aktarılarak gerekli kayıtların tutulmasını ve bu bilgilerin

gerektiğinde incelenebilmesini amaçlar.

2-3-4-1-Poliklinik Kayıt İşlemleri

1- Bu modül aynı zamanda acil servis ve polikliniklerin ihtiyaçlarına cevap

verebilecek şekilde düzenlenmiş olmalı ya da bunlar için gerekli düzenlenmelerin

yapılabileceği şekilde tasarlanmış olmalıdır.

2-Hastaların hemşireleri ve doktorları tarafından hasta dosyalarına işlenen tüm

muayene ve tedavi bilgileri, özel sağlık bilgileri (alerjiler, diyabet, vb.) ve konsültasyon

bilgileri bu modülden elektronik ortama aktarılabilmeli, bu bilgilerden yararlanılıp

otomatik olarak epikriz düzenlenebilmelidir.

3-Bu modülden, hastanın doktorları tarafından, hastaya ait tanı kodlarının

Uluslararası Hastalık Kodlaması ICD-10 kullanılarak girilebileceği düzenlemeler

yapılmış olmalıdır.

4-Ücretli hastalar haricinde; memur, özel sigortalı, SSK’lı, Bağkur’lu, yeşil kartlı, vb.

kurumuna faturalı hastaların; muayene ve tedavi bilgileri ile laboratuvar, röntgen vb.

tetkik istek işlemleri yapılabilmeli ve tamamlanan işlemler hasta faturalarına (mali

kayıtlarına) otomatik olarak atılmalıdır. Özetle, vezne yükü azaltılırken arada

oluşabilecek kayıp ve kaçaklar da önlenebilecek şekilde düzenleme yapılmış

olmalıdır.

5-Doktor tetkik isteklerinde tetkiki isteyen klinik, doktor, işlem yapan kullanıcı, isteğin

yapıldığı tarih ve saat gibi bilgiler istekte otomatik olarak yer almalıdır.

6-Poliklinik modülünden yapılacak tetkik istekleri laboratuvar modülünde doğrudan

görüntülenebilmelidir. İstenen tetkiklerin sonuçları da poliklinik modülünde

görülebilmelidir. Bu şekilde hasta dosyasındaki laboratuvar test sonuçları bir arada

bütünlük ve sadelik içinde izlenebilmelidir.

7-Ücretli hastalara ait işlemler ve tetkik istekleri, her durumda poliklinik modülünden

yapılabilmeli, ödeme yapmamış hastaların kontrolü, örnek alma öncesinde ya da

tetkik öncesinde burada kontrol edilmeli ve engellenmelidir.

8-Yine kurumuna faturalı hastaların dosyalarına işlenmesi gereken tıbbi malzemeler

ve ilaçlar da bu modülden işlenebilmelidir. Kayıp ve kaçaklara neden olmaması için

acil servis, yoğun bakım, ameliyathane v.b. yerlerin ve tüm kliniklerin ecza ve

malzeme depolarının da stok kontrol işlemleri yapılabilmeli, bu depolardaki

malzemelerin işlemleri, yalnızca yetki verilen kişilerce yapılabilmelidir.

9-Hastaların kontrol muayeneleri için randevu verilebilmeli, belli süreler içinde

gelecek hastalara ait kontrol muayene işlemleri gerçekleştirilebilmelidir. Kontrol

muayeneleri ve tedavi seansları da hasta faturalarına gerektiği gibi yansıtılmalıdır.

10-Polikliniklerde; poliklinik ya da doktor bazında olmak üzere, muayene sırası almış

olan hastaların listeleri, poliklinik hemşiresi ya da doktoru tarafından kolayca

görüntülenebilmeli; bu listeler gerektiğinde “dijital board” lara yansıtılabilecek şekilde

düzenlenmiş olmalıdır. Aynı şekilde kliniklerde yatan hasta listeleri de servis

hemşireleri ve doktorları tarafından kolayca görüntülenebilmelidir.

12-Hastanın herhangi bir andaki fatura bilgileri, istenildiği taktirde bu modül

ekranlarından görüntülenebilmeli ve/veya yazdırılabilmelidir.

2-3-4-2-Doktor Atama

Başvuran hastaların hangi doktor tarafından muayene edileceğini belirleyen alt

modüldür.

1-Doktor atama işlemi poliklinik ve/veya servis hemşiresi tarafından ya da ayrıca

görevlendirilecek bir personel tarafından gerçekleştirilmelidir.

2-Kullanıcı, “otomatik” ve “seçerek” atama olmak üzere iki şekilde Doktor atama yapabilmelidir.3-Otomatik atamada hasta sıradaki en müsait doktora atanmalıdır. 4-Otomatik atamaya dahil olacak doktorlar bir atama listesine eklenip çıkartılmalıdır. 5-Doktorların muayene saatleri doktor atanırken tanımlanmalıdır. 6-Atama işlemini gerçekleştiren personel, her doktor için atanan hastaların listesini görmelidir.

7-Doktor, kendisine atanan hastaların listesinin görüntülenmesi ve raporlanması yetkisine sahip olmalıdır. 8-Doktor, hasta listesindeki hasta isminden tek tuşla geçmiş vizitlere ulaşmalıdır.9-Doktor, atanan hastalar listesinden hastasını seçerek tıbbi bilgi girişi ekranına geçebilmelidir. 10-Performans puanları bu modülden görülebilmeli, istenen kriterlere uygun sorgulamalar (verilen zaman aralığına, verilen hizmet çeşidine göre v.b. sorgular) yapılabilmeli ve istenildiği taktirde raporların çıktısı alınabilmelidir.

2-3-4-3-Hasta Tıbbi Bilgi Girişi

Yetkili doktorunun hasta ile ilgili anamnez ve tıbbi bilgi girişini gerçekleştiren alt

modüldür. Muayene sadece normal poliklinik muayenelerini değil aynı zamanda,

kontrol muayenesi, tetkik değerlendirme, check-up muayeneleri, konsültasyonları da

kapsamaktadır.

1-Tanı girişinde en kısa zamanda gerekli düzenlemeler yapılıp ICD-10 kodları kullanılmalıdır. Bir hastanın birden fazla tanısı olabileceğinden form ve rapor dizaynları buna uygun geliştirilmelidir2-Özel tanı girişi isteyen polikliniklerde doktorlar özel tanı kodları listelerinden tanı girişi gerçekleştirebilmelidir.3-Doktorun tanı kodlarının dışında da serbest tanı kaydı yapabilme imkanı olmalı ancak girilen bu tanının ICD-10’daki karşılığı daima aynı olmalıdır. 4-Tedavi aşamasında da kod sistemleri kullanılmalı uygulanan hizmet kayıtlarını BUT kodlarına göre girme imkanı olmalıdır.5-Hastaya ait temel tıbbi bilgilerin doktor tarafından girilmesi ile ilgili serbest bir bölüm olmalıdır. 6-Kullanıcı isteklerine göre bir vakaya, birden fazla tanı girişi (ön tanı, kesin tanı, radyografik tanı, patolojik tanı, kabul, taburcu, primer ve sekonder tanı vb.) imkanı olmalıdır.

2-3-4-4-Hasta Tıbbi Bilgi Görüntüleme

Yetkili personelin hastayla ilgili yapılmış tüm tıbbi bilgi girişlerini görüntüleyen,

raporlayan alt modüldür. Hasta dosyası görüntüleme, tıbbi bilgi görüntüleme

işlemlerini kapsamalıdır.

1-Hastanın tedavi gördüğü tüm birimler ile ilgili tıbbi bilgi girişlerinin görüntülenmesini, raporlanmasını sağlamalıdır. 2-Kullanıcı, hastaya bugüne kadar yapılmış tüm tıbbi işlemleri görebilmelidir.

3-Tıbbi bilgisi görüntülenen ve/veya raporlanan hastaların epizot ve genel bilgilerine geçiş kolayca mümkün olmalıdır. 4-Tıbbi bilgi görüntülenmesinde ve/veya raporlanmasında anamnez ve tetkik sonuçlarının gerekli ekrana/kağıda yazdırılması otomatik olarak sağlanmalıdır.

2-3-4-5-Tanı-Tarama İşlemi

Halen tedavi gören ve daha önce tedavi görmüş hastalar üzerinde tanı tarama

işlemi yapılmasını sağlayan alt modüldür.

1-Tanı-tarama işlemi yetkili doktor tarafından gerçekleştirilmelidir.2-Tanılar aranırken kısmi bilgi girişi ve mantıksal operatörlerle geliştirilmiş sorgular yapılmalıdır.

2-3-4-6-Tıbbi Rapor Hazırlama

Hastaya ait tanı ve sonuçlarının raporlandığı alt modüldür.

1-Tıbbi rapor hazırlama işlemi, doktorun yetkisinde olmalıdır. 2-Tıbbi raporlarda kullanılacak tanı kodlarının ve rapor sonuçlarının, liste ve ekranlardan seçilmesi mümkün olmalı, serbest rapor yazma imkanı da bulunmalıdır.3-Standart rapor hazırlanabilme ve kullanılabilme imkanı olmalıdır.4-Yatan ve ayaktan hasta için ön tanı ve son tanı, primer ve sekonder hastalıklar belirtilerek girilmelidir. Bu tanıların uygunluklarının doktor bazında incelenmesi için rapor oluşturulmalıdır.5-Yazılımın ürettiği raporlar ofis uygulamalarına kolayca ve istenen formatta aktarılabilmelidir.

2-3-4-7-İlaç ve Sarf Malzeme İstemi

İlaç ve sarf malzemesi isteklerini ilgili bölüme bildirip süreci takip etmek için

kullanılacak işlemlerdir. İlaç ve sarf malzeme istek, arama ve görüntüleme işlemlerini

kapsamalıdır.

1-İlaç ve sarf malzemeleri, kodlu listelerden seçilerek istekte bulunulmalıdır.2-İstekler üzerine tarama kriterleri girilerek arama yapılabilmelidir.3-Hastaya yapılan küçük cerrahi girişim, eczane, laboratuvar, röntgen gibi işlemlerde kullanılan malzemelere ait ücretler hastanın mali kayıtlarına ve hasta dosyasına anında yansıtılmalıdır. Dolayısıyla hastalara ve hastalıklara ait maliyet analizleri gerektiğinde görüntülenebilmeli ve/veya raporlanabilmelidir.

4-İsteklerin günlük, haftalık, aylık ve istenilen tarih dilimleri arasındaki sorgu sonuçları ekrana/kağıda yazdırılabilmelidir.

2-3-4-8-Poliklinik/Servis Raporlama

Poliklinik/servis ile ilgili istatistiksel raporların hazırlanmasını sağlayan

fonksiyondur. Servise başvuran hastaların günlük, haftalık, aylık, yıllık sayıları, grup

ve sevk eden makam ve maksatlara göre dağılımları, hasta akıbetleri, poliklinik/servis

sarf malzeme raporları, maliyetleri ve tanımlı istatistik raporları kapsamalıdır.

2-3-5-HASTA YATIŞ, YATAN HASTA TAKİP VE HASTA ÇIKIŞ İŞLEMLERİ MODÜLÜ

2-3-5-1-Yatış İşlemleri

1-Poliklinik, acil servis ya da doğumhaneden tüm servislere kabul ile ilgili işlemler

gerçekleştirilebilmelidir.

2-Refakatçi işlemleri yapılabilmelidir. Refakçi ücretleri, hastanın elektronik ortamdaki

mali kayıtlarına otomatik olarak yansıtılabilmelidir.

3-Hastanın yatışıyla ilgili tüm işlemler (Hasta bilgileri, yatış onayı bilgileri, vb.)

gerçekleştirilebilmelidir.

4-Hasta yatağı ile ilgili özelliklere göre ücret farkları kayıtlara otomatik olarak

işlenebilmelidir.

5-Yatak atama işleminde boş yataklardan oluşan listeden seçim yapılarak yatak

ataması gerçekleştirilmelidir.

6-Yataklar ileri bir tarih için rezerve edilebilmelidir.

7-Yatış formu elektronik ortamda üretilebilmelidir.

8-Hasta yatış onay formları elektronik ortamda üretilebilmelidir.

9-Hasta yatışta, yatışı yapan doktor, ön tanı ve taburcu zamanı görülmelidir.

10-Klinik kayıtlarından günlük, haftalık, aylık ve istenilen tarih dilimleri arasında

raporlar alınmalıdır.

2-3-5-2-Yatan Hasta Takip İşlemleri

1-Hastaların hasta yatış kaydı onaylanmalıdır.

2-Hastaya verilmesi gereken ve ilgili sevk birimine yazılması gereken raporların

hazırlanmasını sağlamalıdır.

3-Yatan hasta kayıtlarından istenilen kriterlere göre günlük, haftalık, aylık raporlar

alınabilmelidir.

4-Hastanın sağlık seyriyle ilgili bilgiler, ilaç dozaj bilgileri, ameliyat bilgileri, v.b.

gerektiğinde raporlanabilmelidir.

5-Ameliyathane ve ileri tetkik için randevu istek işlemleri gerçekleştirilmelidir.

6-Klinikteki hastalara yapılan hizmetlere göre kısmi sorgulama kriterleri verilerek

hasta dosyasının ve uygulanan her türlü hizmetlerin görüntülenmesi ve/veya

raporlanabilmesi sağlanmalıdır.

7-Klinikte yatan hastalar için istenen bütün tıbbi istekler görüntülenmeli ve/veya

raporlanabilmelidir.

8-Hastaların belirlenen yatış ve taburcu için kriterleri doğrultusunda yönlendirilmesini

sağlamalıdır.

9-Yatan hastaların poliklinik bilgilerine ve önceki yatış bilgilerine istenilen şekilde

ulaşılmalıdır.

10-Tetkik numunesi ve diğer gereksinimler için kullanıcının tasarladığı şekilde hasta

bilgileri etiketi basılmalıdır.

11-Hekim istemlerinde; standart hekim istem paketleri, hastanın ihtiyacına yönelik

bireyselleştirilmiş istemler, sınırlandırılmamış istem ve boş hekim istem formları ile

bunlara ulaşılmayı sağlayacak hekim istem menüleri oluşturmalıdır. Standart hekim

istem paketlerine tek tuş yardımı ile kolay ulaşım sağlanmalıdır.

12-Kullanıcının tanımladığı kriterlerde (ilaç-ilaç etkileşimi, ilaç gıda etkileşimi, hasta

allerjileri, kan ve kan ürünleri kullanma kriterleri gibi) hekim istem süreci otomatik

olarak kontrol edilmelidir.

13-Hekim istemi içindeki tüm kalemlerin ilgili bölümlere otomatik olarak gitmesi

sağlanmalıdır.

14-Sadece yetkilendirilmiş kişiler tarafından hekim istemlerinin iptali, yenilenmesi

sağlanmalıdır.

15-Hekim istemlerinin verilmesini takiben hemşireye ait yapılacak işler için otomatik iş

listesi oluşturulmalıdır.

16-Hastanın önceki hekim istemleri zaman ve tarih bazında geriye dönük olarak

izlenmelidir.

17-Kullanıcı tarafından tanımlanan zamanlarda hasta için ileriye dönük hekim istemi

sağlanmalıdır.

18-24 saat içinde imzalanmaya ihtiyaç duyulan hekim istemleri (narkotik ve psikotrop

istemleri gibi) için uyarıcı bir takip sistemi oluşturulmalıdır.

19-Bazı ilaç istemleri için otomatik olarak durdurma sağlanmalıdır.

20-Kullanıcı tarafından tanımlanan kriterler doğrultusunda klinik önceliklerin (acil,

öncelikli, rutin) belirlenmesine izin vermelidir.

21-Randevu ve ön hazırlık gerektiren tetkikler için randevu sağlama ve hasta için

tetkik hazırlığı bilgisini raporlama imkanı vermelidir.

22-Uygulanacak işlemler, kullanılacak malzeme listesi, standart sarf malzeme listesi

kolay ulaşılır olarak sağlanmalıdır.

23-Hekime epikriz ve ameliyat notu yazma imkanı sağlamalı ve hekim onayı

verildikten sonra bu raporların sistemde yer alması sağlanmalıdır.

24-Hasta için konsültasyon istemi yapılmalı ve konsültasyon durumu izlenebilmelidir.

25-Sorumlu doktorun onayı olmadan konsültan hekimin öngördüğü tedavinin

uygulanması kontrollü olarak yapılabilmelidir. Hekim istemi ile tanımlanan bir

etkileşim olması durumunda otomatik uyarı sağlanmalıdır.

26-Verilen hizmet/malzeme mükerrer kaydını önlemek üzere tekrarlayan işlem ya da

tedaviler için uyarı sağlanmalıdır.

27-Kan ve kan ürünleri isteminde ilgili kriterler doğrultusunda hastanın laboratuvar

sonuçları hakkında sesli kontrol ve uyarı sistemi sağlanmalıdır.

28-Hasta yattığı an otomatik olarak hekim istemi oluşturmalıdır.

29-Hastanın ön ve kesin tanısına ulaşım sağlanmalıdır.

30-Hastanın yatışının kaçıncı günü olduğu ve planlanan yatış süresinin

karşılaştırılması yapılmalıdır.

31-Hasta odasının durumu (dolu, boş, temiz/hazır, vs.) sistemden izlenmelidir.

32-Bu modül, Hastalık kodlarını (ICD-10) kullanabilmelidir.

33-Yetkilendirilmiş kişiler doğrultusunda işlem ya da hekim istem iptali ile hasta

faturasından iptal otomatik olarak yapılmalıdır.

34-Tanımlandığı şekilde bölümler ya da bireyler arasında mesaj imkanı sağlamalıdır.

35-Hastanın doktor tarafından ön ve yeniden değerlendirilmesini (anamnez)

sağlamalıdır.

36-Hasta gecelemesi otomatik olarak faturalandırılmalıdır.

37-Gece yarısı (günlük) yatan hasta doluluk oranları, real time geceleme ve doluluk

projeksiyonu yapmalıdır.

38-Doğum için yatan annenin yeni doğan bebeğinin otomatik olarak sisteme geçmesi

ve tek hesap olarak sistemde tutulması sağlanmalıdır.

39-Hasta odası önceden rezerve edilebilmelidir.

40-Hasta yoğun bakımda yatarken kattaki hasta odasını tutma imkanı olmalıdır.

41-Hasta odasında bulunan telefondan yapılan hastane dışı görüşmeler otomatik

olarak hasta hesabına geçmelidir.

42-Yatışı istenen hastanın doktorunun sorgulanması yapılmalı; sisteme kayıtlı ya da

yetkili olmayan doktorun yaptığı yatış istekleri gerçekleştirilmemelidir.

43- Kayıtların hangi kullanıcı tarafından girildiği yıl/ay/gün/saat olarak takip

edilmelidir.

44-Yatan hasta listelerinin tetkik ve tedavi ünitelerinin yanısıra oda bakım/temizlik

sorumluları ile diyet sorumluları tarafından görülmesi sağlanmalıdır.

45-Hastanın bir servisten diğerine transfer bilgileri elektronik ortamda

gerçekleştirilebilmelidir.

46-Sistem, yatan hasta kol bandı kimlik bilgilerini oluşturmalıdır.

47-Ayaktan ve yatan hastaya hizmet (transfer vb.) edecek taşıyıcı personelin görev

emirlerini oluşturmalı ve izleyebilmelidir.

48-Ayaktan ya da acil hastanın yatan hasta statüsüne geçişini sağlamalıdır.

49-Hasta odasının hazır olduğu bilgisinin ilgili bölümlere bildirilmesi sağlanmalıdır.

50-Hasta için yapılan isteklerin hangi doktor tarafından yapıldığı izlenmelidir.

51- Sistem, izole hastaları ve özel hastaları gerektiğinde (kod numarasına ilave bir

rumuzla ya da numara ile) izlemelidir.

52-Sistem, hastaların izinli çıkışlarının kaydını tutarak kullanıcıya gerekli uyarıları

verebilmelidir.

53-Her türlü rapor (örneğin ameliyat ya da epikriz notu gibi) doktor tarafından

onaylandıktan sonra sistemde yer almalıdır. Onaylanan rapor üzerinde onaylayan

dışında hiç kimse değişiklik yapamamalıdır. Yapılan bu değişikliğe ait log, sitemde

tutulmalıdır.

54-Bölüme ait hasta listesi aktif görüntülenmeli ve diğer bölümlerin hasta listeleri

pasif görüntülenebilmelidir.

55-Hastanın sağlık seyriyle ilgili bilgiler, ilaç dozaj bilgileri ve ameliyat bilgileri

gerektiğinde yazıcılardan alınmalıdır.

56-Ameliyathane için randevu istek işlemleri gerçekleşmelidir.

57-Klinikteki hastalara yapılan hizmetlere göre kısmi sorgulama kriterleri verilerek

hasta dosyasının ve uygulanan her türlü hizmetlerin görüntülenmesi sağlanmalıdır.

58-Klinikte yatan hastalar için istenen bütün tıbbi istekler istenildiği her zaman

görüntülenmelidir.

59-Hasta refakatçilerinin aldığı tüm hizmetler (geceleme, yemek vb.) sistemden

izlenip otomatik olarak hastanın hesabına yazılmalıdır.

2-3-5-3-Hasta Taburcu İşlemleri

1-Belirli tarih aralıklarında taburcu olan hastaların listesi alınmalıdır.

2-Hasta taburcu ve çıkışı işlemleri ve ilgili bilgilerin girilmesi sağlanmalıdır.

3-Hastanın klinikten çıkışında diğer kurumlara sevk işlemleri gerçekleştirilebilmelidir.

4-Hastanın yatışına ait her türlü bilginin hasta yatış ve taburcu bölümüne gitmesi

sağlanmalıdır.

5-Hastanın taburcu faturası saatlendirilerek bu andan sonra yapılacak hizmet girişleri

engellenmelidir. Fatura iptali ya da değiştirilmesi yetkilendirilmiş kişiler tarafından

yapılmalıdır. Böyle durumlarda gerekçe yazılabilmelidir. Yapılan bu tür işlemlere ait

kayıtlar sistemde tutulmalıdır.

2-3-6-VEZNE MODÜLÜ Ana Vezne, Acil Vezne, Nöbetçi Veznesi, Yatan Hasta Veznesi, Özel Hasta

Vezneleri vb. kapsayan modüldür.1-Bir veznede ya da birden fazla veznede yapılan giriş/çıkışların kayıtları bir arada tutulmalıdır. 2-Vezne makbuzunun çıktısı alınmalı ve bu çıktıda ödenen ücretin ayrıntılı dökümü de yer almalıdır.3-Ücretli hastanın gerekli ücreti ödediğine dair bilgiler, ilgili hizmet birimine otomatik olarak anında aktarılmalıdır. 4-Sosyal güvencesi bulunan bir hastanın mali işlemleri istendiğinde ücretli olarak sürdürülebilme özelliğine sahip olmalıdır. 5-Modül kapsamında gerçekleştirilen işlemlerle ilgili çeşitli istatistikler (tarihe, tahsilat veya ödeme türüne göre) alınmalı, sorgular yanıtlanmalı ve raporların çıktısı alınmalıdır. 6-Vezne modülü kapsamında gerçekleştirilen tüm tahsilat bilgileri, Muhasebe modülüne aktarılmalıdır. 7-Seçilen bir sonraki tarihe göre kaydı tutulan kasa miktarının devri yapılmalıdır. 8-Belirlenen tarihte kasaya giren, çıkan, devir ve kalan sorgulaması yapılmalıdır. 9-Kasa defteri, merkez kasa, makbuz defteri ve makbuz fişleri kayıt/kontrolü yapılmalı ve raporlar alınmalıdır.10-Veznedarın hareketleri takip edilebilmesi için gerekli diğer hususları da içermelidir.11-Sistem, kurum hastalarının paket fiyatın dışında kalan hizmetleri için hastanın ekstra para ödeyebilmesine yönelik ayrı bir fonksiyona sahip olmalıdır. 12-Hasta faturasını kredi kartı vb. bir ödeme aracı ile ödemek isterse gerekli düzenlemeleri yapacak bir fonksiyona sahip olmalıdır. 13-Bu modül döner sermaye yönetmeliğine ve usulüne uygun olarak tüm ilgili modüller ile bütünleşik olarak çalışmalıdır. 14-Ücretli hastaların her türlü muayene, tetkik ve tedavi işlemlerinden önce ücret ödemelerini, ödeme işleminden sonra işlemlerinin geçerlilik kazanmasını sağlayacak düzenlemelere sahip olmalıdır.15-Ücretli hastalar için istenirse depozit alınabilmeli, verilen hizmetlerin bedeli alınan depozitten otomatik olarak düşülmelidir. Depozitten kalan kısım iadeleri de yapılabilmeli ve tüm bu işlemler ayrıntılı olarak sorgulanabilmelidir. Hastaya ait tetkik istekleri klinik ve polikliniklerden hastaların doktorları ya da servis hemşireleri tarafından işlenebilmelidir. Bu ya da buna benzer başka yöntemlerle

kayıp ve kaçaklara neden olmadan hasta veya yakınlarının her işlem için vezneye gitmelerini engelleyecek ve veznede gereksiz yığılmalara ve kuyruklara çözüm getirebilecek düzenlemeler yapılmış olmalıdır. 16-Aynı hasta için bir veya birden fazla vezneden yapılan işlemler hastaya ait dosyada bir arada tutulmalı ve izlenebilmelidir.17-Vezne modülünden gerçekleştirilen işlemlerle ilgili çeşitli istatistikler elde edilebilmeli, sorgular yapılabilmeli ve bunların rapor çıktıları alınabilmelidir. 18-İstatistik, sorgu ve raporların tam listesi ve detayları Sistem ve Uyarlama Gerekleri Analizi aşamasında ayrıca belirlenmelidir.

2-3-6-ECZANE MODÜLÜİlaç Çıkışı, Eczane Depo Kontrol, İlaç Sipariş Verme, Eczane Raporlama

işlemlerini kapsamalıdır. Bu modülün amacı hastalara ait ilaç taleplerinin, ayrıca tüm

eczane kayıtlarının, ilaç stok ile minimum-maksimum stok seviyelerinin tutulmasıdır.

2-3-6-1-İlaç Çıkış İşlemleri

1-Eczaneye gelen hasta ilaç istemlerinin yer aldığı fonksiyondur. Yazılım modülü, barkod uygulamasını desteklemelidir. 2-Doktorların hazırladığı ilaç isteklerinin görüntülenmesi ve bu istekler üzerinde tarama yapabilme imkanı sağlamalıdır. Sistem; onaylanmış standart hekim istemlerini, iptal edilen istemleri, değiştirilen istemleri, taburcu istemlerini ve güncellenmiş ilaç listesinde olmayıp reçete edilen ilaçları izlemeyi gerçekleştirmelidir. 3-Hekim istem süresi boyunca; ilaçlar ve dozları, hasta bazında kullanımı durdurulan ve ertelenen ilaçları, değiştirilen ilaçları, mevcut hekim istemlerinin başlangıç ve bitiş zamanlarını, hastanın allerjilerini izleyebilmelidir.4-Hekim istem sürecinde otomatik olarak; İlaç-ilaç etkileşimi, ilaç-laboratuvar sonuç etkileşimini, ilaç-gıda etkileşimini, ilaç-IV sıvı etkileşimini, ilaç-hasta allerji etkileşimini, yaş-cins-vücut ağırlığı-vücut alanı temelli max./min. doz miktarlarını, maksimum sıvı miktarlarını, aynı etkiyi taşıyan ilaç tekrarlarını, ilaç-emzirme etkileşimini, ilaç-hamilelik etkileşimini ve ilaç yan etkilerini takip etmeyi gerçekleştirmelidir.5-Bölümlere özel ilaçların takibini gerçekleştirmelidir.6-Sistem ilaç doz hesaplamaları alt yapısına sahip olmalıdır.7-Tanımlanan seviyelerde herhangi bir etkileşimi olduğu zaman sistem otomatik olarak uyarı yapmalıdır.8-Kullanıcının güvenlik ve yetki seviyesine bağlı olarak bazı etkileşimleri önemsememe esnekliği olmalıdır.9-Sistem, ilaç etkileşimlerini rapor halinde üretmelidir.

10-Sistem, istendiğinde her bir hastanın ilaç tedavi profilini görüntülemelidir. 11-Formüler, jenerik ve geleneksel isim bazında güncelleştirilmiş ilaç listesi oluşturulmalı ve görüntülenmelidir.12-İlaç listesi var olan ilaç kullanım rehberleri ile desteklenmelidir.13-Sistem, otomatik olarak fiyat güncellemesi yapmalıdır. 14-Sistem, hastalara uygulanan ilaç kayıtlarını istenilen zaman dilimi ve sınıflamada üretmelidir. 15-Hastaya tekrarlayan ilaç verilişlerini işlem başına faturaya aktarabilmelidir.16-Sistem günlük olarak; tüm doğrulanan ve doğrulanmayan hekim istemlerini, tüm ilaç tedavi listesini, durdurulan istemleri ve atlanan ya da uygulanmayan dozlar ile nedenlerini kayıt ve raporlama olanağı sunmalıdır.17-Sistem yatan hasta katları için taburcu sürecinde ilaç kullanım bilgisi dokümanını üretmelidir.18-Kullanılan ilaçlar, teşhisler, ilaç sınıflamaları, doktor isimleri ve branşları bazında istenilen raporlar gerçekleşmelidir. 19-Sistem, yatan hastaların poliklinik sürecinde kullandığı ilaçları görüntülemelidir.20-Taburcu edilme işlemleri sırasında verilen ilaç reçetesinin sistemde görüntülenmesi sağlanmalıdır. 21-İlaçlar için istenilen kapsamda etiket üretilmelidir; hasta adı soyadı, bölüm-oda-yatak, hasta protokol no, ilaç adı, doz miktarı, ilaç formu, ilacı talep eden kişi ve tarih saat belirtilmelidir.22-Sistem, ilaç istemini yapan kişiyi ve bölümü görüntülemelidir. 23-Sistem, kesilen ya da iptal edilen ilaçları görüntülemelidir. 24-Hasta başka bir bölüme aktarıldığı zaman önceki planlanan ilaçları ve uygulama zamanlarını transfer etmelidir. 25-Sistem, intravenöz(IV) karışımlar, pediatrik ilaç uygulamaları, Total Parenteral Nutrisyon(TPN) için ilaç uygulamaları kapsamında çözüm üretmelidir. 26-Kontrollü İlaçlar; kontrollü ilaçların tümünün takibi ve izlenmesi, kontrollü ilaçların imha edilen dozları için kanıt kopyaları, yasal kopya formları, kontrollü ilaçları verme yetkisine sahip tüm doktorların listesini gerçekleştirmelidir.27-Hastaya verilmesi durdurulan ve değişen ilaçların eczaneye dönmesini ve hasta faturasının buna göre düzenlenmesini gerçekleştirmelidir.28-Çıkışı yapılan ilaç ve malzemelerin otomatik stoktan düşümünü gerçekleştirmelidir. 29-Dağıtılan ilaçlar için malzeme dağıtım belgesi düzenlemelidir.30-İlaç dağıtımını; ünite doz, kat stok ilaçları, zayi/fire ilaç ve acil ilaç kapsamında gerçekleştirmelidir.31-Kemoterapi istemleri için; tanımlanmış standart istem paketleri, doz hesaplama ve hastaya faturalama işlemlerini yapmalıdır.32-Birden fazla hastaya kullanılacak ilaç formlarında her faturalama için bir birim ücretlendirmesi yapmalıdır.

33-Eczanede bulunmayan ve dışardan temin edilen ilaçları sınıflamalı ve listelemelidir. 34-Etkili olmayan tedavi ya da yanlış ilaç tedavileri için tanımlanan formatlarda rapor üretmelidir. 35-Allerjik reaksiyonlar ve ilaç yan etkileri için oluşturulan formatta rapor üretmelidir. 36-Doktor istemlerini ve reçetelerini tarayarak en sık kullanılan ilaçları raporlamalıdır. 37-İlaç tedavi hatalarını oluşturulan format ile raporlamalıdır(sebep-bölüm-ilaç sınıflamaları bazında).38-Eczane kayıtlarından günlük haftalık, aylık ve istenilen tarih dilimleri arasında dökümler alınmalıdır.39-Yatan hastaların kullandıkları ilaçlar; doz ya da miktarları hangi tür olursa olsun (örneğin; tek tablet, ampul, kutu, vb.) otomatik olarak ilgili hastanın bilgisayar ortamındaki mali kayıtlarına işlenmelidir.

2-3-6-2-Eczane Depo Kontrol İşlemleri

Eczane stoklarındaki ilaç ve malzemenin miktarı, fiyatları ve miyadlarının

gösterimini yapacak fonksiyondur.

1-Stokta kayıtlı ilaçlar hakkında sorgu kriterlerine göre arama yapmalıdır.

2-İlaç minimum stok seviye göstergelerini tanımlamalı ve minimum stok seviye

kontrolleri yapmalıdır.

3-İlaçların son kullanma tarihleri-miyad ile ilgili kontrolleri ve istenen uyarıları

gerçekleştirmelidir.

4-Önceden belirlenen parametreleri temel alarak dağıtılan ve dönen ilaç kalemleri

için depo stoklarını otomatik olarak güncellenmelidir.

5-Depo stok ilaçlarını tanımlandığı şekilde listelemelidir (tablet, doz, kutu, ampul,vs).

6-Bölümlerin aylık ilaç kullanımını izlemelidir.

7-Miyadı geçmiş, kırılmış ya da bozulmuş ilaçları izlemeli ve listelemelidir.

8-İlaçların depo raf ömrünü izlemelidir.

9-Stok kontrolüne ilişkin işlemler barkodla yapılabilmelidir.

2-3-6-3-İlaç Sipariş Verme

İlgili birimden ilaç isteğinde bulunulmasını gerçekleştiren fonksiyondur. Sipariş

verilen ilaç isteklerini gösterme ve istekler üzerinde arama özelliklerine sahip

olmalıdır.

1-İlaç alınan firmalar izlenebilmelidir.

2-Satın alma için onaylanmış firma listesi oluşturmalı ve periyodik olarak

değerlendirmelidir.

3-Belirlenen minimum stok seviyeleri bazında otomatik olarak satın alma talebi

sağlamalıdır.

2-3-6-4-Majistral İlaç Üretimi

Majistral ilaç üretimlerinin yapılabilmesini sağlayan fonksiyondur.

1-Majistral ilaç katalogu oluşturulmalıdır.

2-Her bir majistral ilaç için formül tanımlaması yapılmalıdır.

3-Oluşturulan majistral ilaçların stok ve fiyat takipleri yapılmalıdır.

2-3-6-5-Reçete İşlemleri (Ayaktan / Yatan) Alt Sistemi

1-Reçete yazma işlemi doktorun yetkisinde olmalıdır.2-Eşdeğer ilaç uygulamalarını desteklemelidir. 3-Reçete görüntüleme ve reçete arama işlemleri yapılabilmelidir.4-Ayaktan tedavi gören hastaların reçetelerini bilgisayar ortamında üretmeli ve hastaya çıktı verilmesini sağlamalıdır. 5-Yatan hasta reçetelendirmesinde doktora eczane stokundan muadil ilaç önerisi getirmelidir.6-Emekli Sandığı, Bağkur, Yeşilkart, SSK gibi kurumların yatan hastalarına dışarıdan ilaç temini için çözümler sunmalıdır. 7-Standart ilaç isimlerinin kodlu listeden seçilerek reçete sayfasına aktarılması mümkün olmalıdır. 8-İlaçların kullanımı ile ilgili bilgi girişi de standart kod ve listelerden seçilerek gerçekleştirilmelidir.

9-Yetkili doktor, ilaç ve bilgilerini kodlu girişin yanı sıra serbest bir şekilde de yazabilmelidir. 10-Eski reçeteleri, istenen arama kriterlerine göre arayıp göstermelidir.11-Bu modül, eczanenin birden fazla konumda (hastanenin farklı binaları, vb.) hizmet vermesini desteklemelidir.12-Eczanede yapılan işlemlere ve tutulan kayıtlara ilişkin çeşitli istatistikler elde edilebilmeli, sorgular yanıtlanabilmeli ve raporların çıktısı alınabilmelidir.

2-3-7-LABORATUVAR MODÜLÜOrta ölçekli hastanelerde kurulacak olan Hastane Bilgi Sistemlerinde Laboratuar

Modülü, Laboratuar Bilgi Sistemi başlığı altında belirlenen hususlardan en az Tetkik

İstem Yönetimi, Tetkik İstek Görüntüleme ve Hasta/Örnek Etiketleme gereklerini

karşılıyor olmalıdır.

2-3-8-RADYOLOJİ MODÜLÜOrta ölçekli hastanelerde kurulacak olan Hastane Bilgi Sistemlerinde Radyoloji

Modülü, Radyoloji Bilgi Sistemi başlığı altında belirlenen hususlardan en az Radyoloji

İstem Yönetimi, Randevu Planlama ve Hasta Kabul gereklerini karşılıyor olmalıdır.

2-3-9-STOK TAKİP, SATINALMA VE DEMİRBAŞ İŞLEMLERİ MODÜLÜSistemin geliştirilmesinde tıbbi cihaz ve sarf malzemeler için uluslararası kabul

gören kodlama sistemlerinden (örneğin; Global Medical Device Nomenclature

(GMDN) veya benzer başka bir kod sisteminden) yararlanılmalıdır.

2-3-9-1-Stok Takip ve Satın Alma İşlemleri

İlaç, Tıbbi Malzeme ve Her Türlü Stok ve Sarf Malzemesi Alımı iş ve işlemlerinin

takip edilmesini amaçlar.

1-Departmanlar bazında stok ve/veya sarf malzeme talepleri satınalma departmanına elektronik ortamda iletilmelidir.2-Stok ve/veya sarf malzemelerin fiyat karşılaştırması, geçmiş fiyatlarla mukayesesi, eşdeğerlere getirilmiş fiyatlarla mukayesesi yapılmalıdır. (mukayese cetvelleri)3-Mukayese cetvelleri ile birlikte isteği yapılmış olan stok ve sarf malzemelerinin satınalma onayının alınabilmesi için standart form çıktısı üretilebilmelidir.4-Stok ve/veya sarf malzeme bazında tedarikçilerin listeleri en son alım fiyatları ve şartlarını gösterir bir liste oluşturulmalıdır.5-Onayı alınmış stok ve/veya sarf malzeme taleplerinin siparişe aktarılıp, firmaya gönderilmek üzere sipariş çıktısı alınmalıdır.

6-Onayı alınmış olan stok ve/veya sarf malzeme talepleri için teklif mektubu hazırlanmalıdır.7-Kritik stok seviyesinde olan stok ve/veya sarf malzemeler için otomatik sipariş listesi hazırlanmalıdır. 8-Sipariş listesi ile mutabakatlı olarak stok ve/veya sarf malzeme girişleri yapılmalıdır.9-Stok ve/veya sarf malzemelerinin departman bazında istek raporları alınmalıdır.10-Stok ve/veya sarf malzemelerinin firma bazında sipariş raporları alınmalıdır.11-Stok ve/veya sarf malzemelerde pazarlık usulü alımlarla diğer ihale usulleri ile ilgili alımlar ayrı ayrı izlenebilmelidir.12-Kullanılan her stok ve/veya sarf malzeme için kimlik bilgileri tutulmalıdır.13-Hangi stok ve/veya sarf malzemelerin hangi firmalar tarafından üretildiğine ilişkin kayıtlar ve firmalarla ilgili kimlik bilgileri tutulmalıdır.14-Kalite bilgileri, hem stok ve/veya sarf malzeme hem de malzemenin alındığı firma bazında tutulmalıdır. 15-Sistemde, mevcut yıllık/aylık stok ve/veya sarf malzeme tüketimi ve olası tüketim artışlarını dikkate alacak şekilde stok ve/veya sarf malzeme talep tahminleri yapılmalıdır.16-Tutulan kayıtlara ilişkin çeşitli istatistikler elde edilebilmelidir. 17-Modül, ambar ve depoların bütünlük içersinde hizmet vermesini sağlamalıdır.18-Malzemelerle ilgili zimmet takibi yapılabilmelidir.19-Stok ve/veya sarf malzeme gruplarına göre toplam istekler gösterilmelidir. 20-Sipariş verilecek firma/firmalar ve eczaneler kodlu listeye eklenip çıkartılabilmelidir.21-Tüm stok ve/veya sarf malzemelerinin gösterimi ve arama sorgulama işlemleri yapılmalıdır.22-Her bir stok ve/veya sarf malzemenin; stok no, açık adı, varsa raf ömrü, varsa depolama koşulları, miktarı, birimi (adet, kilo, litre, paket),giriş/çıkış (sarf) bilgileri, üretildiği firma, kalite tescil belgesi, üretimini yapan firmanın kalite belgesi gösterilmelidir. 23-Stok kontrol bilgileri ile ilgili olarak; maksimum stok seviyesi, kritik stok seviyesi, emniyetli stok seviyesi, tahmini temin süresi gibi kayıtlar tutulmalıdır.24-Gelen malzemenin bölümlere dağıtım kaydı yapılmalıdır.25-Her parti stok ve/veya sarf malzemesi için fiyat girişi ve maliyet hesaplamaları yapılmalıdır. 26-Dağıtılan stok ve/veya sarf malzemeleri için malzeme dağıtım belgesi düzenlenmelidir. 27-Stok ve/veya sarf malzemesi girişi ve çıkışı barkod okuyucu vasıtasıyla sağlanabilmelidir.28-İlaç ve tıbbı malzemelerin son kullanma tarihi kontrolleri ve uyarıları sağlanmalıdır.

29-Alternatifli stok maliyetleri oluşturulmalıdır. (o.m. fifo,lifo gibi)30-Stok ve malzemelerin kullanım sıklığı raporlanabilmelidir.31-Devlet ayniyat sisteminin gereklerini yerine getirebilmelidir. 32-Stoklar gruplanabilmeli, aynı malzeme birden fazla birim (Paket, adet, kilo, vb.) bazında izlenebilmelidir. 33-Depo/ambar tanımları yapılabilmelidir. 34-Servisler, ameliyathane yoğun bakım, acil servis, vb. yerlerdeki tıbbi sarf malzeme depoları için yapılan isteklere göre tıbbi sarf malzeme çıkışı yapılabilmeli ve hastalara yapılan tıbbi sarf malzeme çıkışları da otomatik olarak hastanın elektronik ortamdaki mali kayıtlarına bu birimlerden işlenebilmelidir. Bu üniteler de ara depo olarak sistemde yer almalı, kayıp ve kaçaklara neden olmayacak şekilde düzenlenmiş olmalı, ve sonuçta buralardan yapılan işlemler de sorgulanabilmelidir.35-Servislerdeki depolar izlenebilmelidir. Sistemin mevcut yıllık/aylık malzeme tüketimini ve olası tüketim artışlarını dikkate alacak şekilde malzeme talebi tahminleri oluşturulabilmelidir.36-Bu modül, ambar ve depoların birden fazla konumdan hizmet vermesini desteklemelidir. Envanter dökümü (aylık, yıllık) yapılabilmelidir. 37-Tutulan kayıtlara ve yapılan işlemlere ilişkin çeşitli istatistikler elde edilebilmeli, sorgular yanıtlanabilmeli ve raporların çıktısı alınabilmelidir. İstatistik, sorgu ve raporların tam listesi ve detayları Sistem ve Uyarlama Gerekleri Analizi aşamasında belirlenecektir

2-3-9-2-Demirbaş Takip Modülü

Demirbaş Takip Modülü; Demirbaş kayıtlarının tutulmasını ve demirbaş

işlemlerin yapılmasını amaçlar. Bu amaçlar doğrultusunda;

1-Demirbaş kayıtları tutulmalı ve bu kayıtlarla ilgili demirbaş işlemleri yapılabilmelidir. 2-Demirbaşlara ilişkin amortisman ve yeniden değerlendirme işlemleri yapılabilmelidir. 3-Demirbaşlarla ilgili her tür sorgulama yapılabilmelidir Gerekli matbu evrakların çıktıları alınabilmelidir.

2-3-10-DÖNER SERMAYE, MUHASEBE, FATURA, FİNANSMAN İŞLEMLERİ MODÜLÜ

Ücretli hastaların ve Emekli Sandığı, Sosyal Sigortalar Kurumu, Özel Sigorta,

Bağkur,Yeşil Kart vb. Kurumuna faturalı hastaların tüm fatura ve icmal fatura işlemleri

ile senet takip işlemlerini gerçekleştirmeyi amaçlar.

2-3-10-1-Döner Sermaye ve Muhasebe İşlemleri

Muhasebenin esas fonksiyonu olan ”Kontrol Fonksiyonu”nu öne çıkartmak ve

daha az elemanla daha verimli sonuçlar almak için;

1-Fatura formatları, sosyal güvenlik kurumlarının değişebilen taleplerine cevap verilmesini temin edebilecek biçimde farklı opsiyonlarda dizayn edilmelidir. 2-Mevzuat gereği, her fatura değerlendirilip ödenmesi kesinleştikten sonra, bu faturaya ait ödeme bilgisinin ilgili sosyal güvenlik kurumundan hastaneye geri döndürülmesi gerekir. Faturalar bu sisteme göre A ve B kısımlarından oluşturulmalı geri hastaneye dönecek kısımda “ödemenin gerçekleştiği bilgisi verilmesinin zorunlu olduğu bir ibare yer almalıdır.3-Fatura modülü, Sağlık Bakanlığı’nın istediği/isteyeceği formatta Fatura Takip bilgilerini tutmalı ve istendiğinde bu bilgi dinamik olarak Sağlık Bakanlığı’na verilebilmelidir. 4-Sisteme belge girişi mümkün olduğunca ilgili departmanın sorumlularınca yapılmalı ve entegre bir sistemle muhasebeye aktarılmalıdır.5-Sarf malzemelerinin giriş-çıkış ve kullanım süreci sorumlularca departman bazında takip edilmelidir.6-Sorumlular stok malzemelerin düzenli envanterini yapmalı, envanter farkları ve yorumları raporla muhasebeye aktarılmalıdır.7-Departmanlara bütçe disiplini anlayışı yerleştirilmelidir.8-Departmanlar bütçelerini kendileri hazırlamalı ve muhasebeden gelecek fiili sonuçlarla kontrol etmeli sapmalar hakkında bilgi vermelidir.9-Stok ve/veya sarf malzemeleri ile kar ve/veya masraf merkezleri arasında entegre bir sistem oluşturulmalıdır.10-Manuel işlemler mümkün olduğunca azaltıp, mümkün olan her şeyin sistemden alınması sağlanmalıdır.11-Aşağıdaki Mali Tablolar oluşturulabilmelidir:

a. Bilanço (ayrıntılı, özet ), b. Önceki yıl karşılaştırmalı bilanço (+/ - fark sütunları), c. Bütçe karşılaştırmalı bilanço (+/ - fark sütunları), d. Gelir tablosu (ayrıntılı, özet ),e. Gider tablosu (ayrıntılı, özet), f. Önceki yıl karşılaştırmalı gelir tablosu (+/ - fark sütunları),g. Önceki yıl karşılaştırmalı gider tablosu (+/ - fark sütunları),h. Bütçe karşılaştırmalı gelir tablosu (+/ - fark sütunları), i. Bütçe karşılaştırmalı gider tablosu (+/ - fark sütunları), j. Fon akım tablosu, k. Nakit akım tablosu,

12-Hastanede gerçekleşen tüm hizmet, ilaç ve malzeme çıkışları; kurum, hasta, hasta doktoru, kullanıcı, tarih aralığı, klinik/poliklinik bazında ayrıntılı olarak incelenebilmelidir.

13-Hastanede gerçekleşen tüm nakit, kredi kartı, çek ve senetle gerçekleşen tahsilatlar, depozit alımları ve depozit iadeleri; vezne ya da kullanıcı bazında tarih aralığında incelenebilmelidir.14-Ücretini kendisi ödeyen ücretli hastalar için bekleyen, kesilmiş olan faturalar, tahsilde olan ve -tahsil edilen faturalar ile aynı şekilde kurum hastaları için kurumlara kesilmek üzere bekleyen, kesilen, tahsilde olan, tahsil edilen, bakiyesi kalan faturalar ve icmal faturalar takip edilebilmelidir.15-Hastalardan alınan senetlerin istenen tarih aralıklarında tahsilde olanları ve tahsil edilenleri ayrıntılı olarak takip edilebilmelidir.16-Sağlık Bakanlığı ve Maliye Bakanlığı Döner Sermaye payları hesaplanabilmeli ve bu işlemler izlenebilmelidir.

2-3-10-2-Genel Muhasebe

1-(Varsa)Vergi yükümlülüklerinin yerine getirilmesine baz teşkil edecek raporlar sistemden alınmalıdır. (muhtasar, KDV, damga vergisi, v.b.)2-Tek düzen hesap planının uygulandığı muhasebe sistemi olmalıdır. 3-Kayıtların yasal defterlere geçirilmesi sağlanmalıdır.4- Sabit kıymet takibi, değerleme ve amortisman hesaplaması yapılmalıdır.5- Demirbaş ve sabit kıymet takip sistemi kurulmalıdır. (demirbaş ve sabit kıymetin kimlik bilgileri ile yapılan her türlü bakım ve onarımlar dahil)6-Hizmet alan kurum veya kişiler bazında risk tablosu hazırlanmalıdır.7-Yılsonu kapanış ve yeni yıla devir işlemleri, otomatik olarak yapılabilmelidir.

2-3-10-3-Maliyet Muhasebesi

1-Oluşturulacak kar merkezlerinin maliyetleri;a. Direkt giderlere göre (direkt maliyet)b. Direkt ve müşterek maliyetlere göre (tam maliyet)c. Bütçe karşılaştırmalı olarak çıkartılmalıdır.

2-Gider tasnifleri;a. Çeşitlerine göre,b. Fonksiyonlarına göre,c. Bütçelenmiş giderlerle mukayeseli olarak,d. Departman bazında giderler olarak, (masraf raporu) ayrı ayrı sistemden

alınmalıdır.3-Birim sarf malzeme ve stok maliyetleri oluşturulmalıdır. 4-Birim demirbaş malzeme maliyetleri oluşturulmalıdır. 5-Her iki grubun bütçe karşılaştırmaları yapılmalıdır.

2-3-10-4-Enflasyon Muhasebesi

1-Muhasebe kayıtları aylık olarak enflasyondan arındırılmalıdır. 2-Mali tablolar, enflasyondan arındırılmış şekilde hazırlanmalıdır. 3-Sabit kıymetlerin ” ekonomik ömre “ göre amortismanı hesaplanmalıdır. 4-Oluşturulacak kar merkezlerinin enflasyondan arındırılmış maliyetleri çıkartılmalıdır. 5-Gider ve gelir kalemleri enflasyondan arındırılmalıdır.

2-3-10-5-Finansman

1-Alacakların kurum/kişi bazında yaşlandırması yapılmalıdır. (güncel olarak) 2-Portföydeki çek ve senetlerin vadelerine göre dökümü yapılmalıdır.3-Menkul kıymetlerin vadelerine göre dökümü ve verimliliklerinin hasaplanması yapılmalıdır. 4-Malzeme gruplarına göre stok yaşlandırması yapılabilmelidir.5-Alacaklara vade farkı uygulaması yapılmalıdır. 6-Haftalık borç ödeme listeleri hazırlanmalıdır. 7-Borç ödeme listeleri müşteri bilgileri ile birlikte çek ve/veya banka talimatına aktarılmalıdır. 8-Finansal borçların vadelerine göre takibi yapılabilmelidir. 9-Her hafta, haftalık, aylık ve üç aylık nakit bütçesi sistemden alınmalı ve ayni dönemlerle fiili karşılaştırması yapılmalıdır. 10-Finansal kiralamaya konu kıymetlerin ve borçlarının takibi yapılmalıdır.11-Banka mevduatlarının takibi yapılmalıdır.12-Alacak tahsil süresi hesaplanmalıdır.13-Borç ödeme süresi hesaplanmalıdır.

2-3-10-6-Satış ve Maliyet

1-Verilen hizmet çeşitleri ile takip edilmelidir.2-Verilen hizmetlerin maliyet merkezleri itibariyle takibi ve dağılımı yapılmalıdır.3-Kullanılan malzemeler itibariyle takip yapılmalıdır.4-Kullanılan malzemelerin maliyet merkezleri itibariyle takibi yapılmalıdır.5-Hasta başına gelir ve maliyet takibi yapılmalıdır.6-Gelirlerin doktor bazında takibi yapılmalıdır.7-Gelirlerin sosyal güvenlik kuruluşları (özel sigorta dahil) bazında takibi yapılmalıdır.

8-Gelirlerin/Giderlerin kurumlar bazında takibi yapılabilmelidir.

2-3-10-7-Bütçe

1-Bütçe aylık ve yıllık olarak enflasyondan arındırılmalıdır.2-Fiili-bütçe karşılaştırmaları enflasyondan arındırılmış rakamlarla yapılmalıdır.3-Bütçe, dinamik bütçe anlayışına uygun yaklaşımla hazırlanmalıdır. ( revize bütçe) 4-Bütçenin içinde yer alacak mali tablolar hazırlanmalıdır.

2-3-10-8-Faturalama

1-Faturalarda; Madde 1.2.1’de sözü edilen içerik ve kodlamalara riayet edilmelidir. Her hasta için önceden tarifi yapılmış bir referans numarası ile “verilen servisler“ formu düzenlenmelidir. 2-Hasta için yapılan her türlü operasyon, kullanılan malzeme, ilaç vs.bu forma işin tariflenmiş koduna göre yazılmalıdır.3-Kodların fiyatlandırılması yapılmalıdır.4-Fiyatların otomatik revizyonu sağlanmalıdır.5-Ödeme şekline göre fiyatlandırma yapılmalıdır.6-Faturaların on-line muhasebeye aktarılması sağlanmalıdır.7-Faturalarda tahsilat şekli belirtilmelidir. 8-Ödenmemiş faturaların takibi yapılmalıdır.9-Kurumundan sevkli hastaların hastaneye giriş işleminden sonra, belli süreler içinde çıkış yapmayanların takibi yapılarak çıkışlarının verilebilmesi için gerekli düzenlemeler yapılmış olmalıdır.10-Memur, Emekli sandığı, Bağkur, sigortalı ya da yeşil kart sahibi hastalar için hasta bazında ayrıntılı faturaları ve kurum bazında icmal faturaları hazırlanabilmelidir. 11-Kurumlardan olan alacaklar icmal fatura bazında ayrıntılı olarak takip edilebilmelidir.12-Ücretli hasta senet tahsilleri takibi yapılabilmelidir. 13-Modülde yer alan bilgi ve işlemlerle ilgili çeşitli istatistikler elde edilebilmeli, sorgular yanıtlanabilmeli ve raporların çıktısı alınabilmelidir. 14-Faturalama işlemlerinde her yıl güncellenmekte olan Bütçe Uygulama Talimatı hükümlerine uygun belgelerin düzenlenmesi sağlanmalıdır.

2-3-10-9-Kurum Anlaşmaları ve Fiyatlandırmalar

1-Kurum bazında yapılacak anlaşmaların tanımlarının yapılabilmesine yönelik yapı ve mekanizmalar sağlanmalıdır.

2-Tanımlanan kurum anlaşmalarının paket bazında fiyat listelerinin oluşturulmasına yönelik yapı ve mekanizmalar sağlanmalıdır.3-Kurumlara ait gelir raporlarının toplu (birden fazla kurum, belli bir tarih aralığı) veya kurum bazında alınmasını sağlayacak yapı ve mekanizmalar olmalıdır.4-Kurum bazında hastalara yönelik sorgulamalar yapılmalıdır.5-Değişik gruplamalar (Banka, Kurum, Emekli Sandığı, Bağkur, SSK, Özel Sigorta, Cari Fiyatlar, TTB, BUT vb.) yapılmalı, hastane fiyatları bu gruplardaki kalemlere otomatik olarak yansıtılmalı ve gerektiğinde kalem bazında da düzenleme yapma özelliği olmalıdır.

2-3-10-10-Doktor Hakedişleri

1-Performansa dayalı ek ödeme bilgilerinin Sağlık Bakanlığı Merkezinde tutulması ve analiz edilmesi amacıyla uygulamaya alınacak sistemlere veri aktarımı gerçekleştirebilmelidir. 2-Hakediş bilgilerinin farklı doktor statülerine göre doktorların hakediş tanımlarının yapılabilmesine yönelik yapı ve mekanizmalar olmalıdır.3-Her doktora özgü bir numara verme özelliği olmalıdır. 4-Doktorun hastane ve uydu kliniklerde verdiği hizmetler bir bütün olarak ele alınmalıdır. 5-Doktor hakedişleri kademeli olarak hesaplanmalıdır.

2-3-11-PERSONEL İŞLEMLERİ MODÜLÜPersonel işlemleri modülünün amacı tüm personel(memur, sözleşmeli, geçici

görevli, vb.) işlemlerinin elektronik ortamda yürütülebilmesi ve yönetilebilmesidir. Bu

modülle ilgili istatistik, sorgu ve raporların tam listesi ve detayları Sistem ve Uyarlama

Gerekleri Analizi aşamasında belirlenmelidir.

2-3-11-1-Personel Takip İşlemleri

1-Hastane personeline ilişkin tüm bilgilerin saklanıp, Memur ve sözleşmeli (döner sermaye vb.) personele ilişkin kimlik, sicil, izin ve özlük bilgileri tutulmalıdır. Bu kayıtlar Sağlık Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü'nde tutulan kayıtlarla uyumlu olmalıdır. 2-Personel sicil bilgilerine ve işlemlerine ilişkin istatistikler elde edilebilmeli, sorgular yanıtlanabilmeli ve raporların çıktısı alınabilmelidir. 3-Tayin, terfi, ceza, izin, rapor, nöbet vb. işlemler yapılabilmeli ve ilgili kayıtlar tutulmalı, Geçici görevde olan personelin takibi yapılabilmelidir. 4-Personel devam takip işlemleri, personel kimlik (proximity veya barkodlu) kartlarını okuyup bununla entegre olarak, personelin değişik biyometrik özelliklerini belirlerek (verify) çalışan biyometrik cihazlarla yapılabilmelidir. Bu şekilde belirlenen devam takip işlemleri, inceleme değerlendirme ve istatistik modülünden ayrıntılı olarak yetkili idareciler tarafından incelenebilmelidir.

5-Personelin kafeterya ve yemekhaneden giriş kartlarında bulunan chip sistemine yüklenen bilgi yardımıyla alışveriş yapmasını sağlamalıdır.

2-3-11-2-Zaman Yönetimi

1-Personelin çalışma zamanını görüntülemeli ve veri girişlerini yapmalıdır. 2-Vardiya bilgilerinin bordroya entegrasyonu ve raporlama işlemleri yapılabilmelidir.3-Fazla mesailer girilebilmeli, raporlanmalı ve gerektiğinde bordroya aktarılmalıdır. 4-Yıllık izin ve/veya rapor girilmeli, raporlanmalı ve bordroya aktarılmalıdır.

2-3-11-3-Bordro ve (varsa)S.S.K. İşlemleri

1-Maaş bordrosu, ek fark bordrosu, fazla mesai bordrosu, vb. personel ücret ödemelerine ilişkin tüm bordrolar hazırlanabilmelidir.2-Emekli sandığı ve SSK kesintileri, Maliye’ye ait kesintiler, zorunlu tasarruf, konut edindirme yardımı vb. ilişkin işlemler yapılabilmelidir. 3-Kanun, yönetmelik ve yönergelere uygun olarak Döner Sermayeden personele pay dağıtılması işlemleri yapılabilmelidir.4-Tüm bu işlemlerle ilgili rapor çıktıları alınabilmelidir.4-Her türlü ödemeler ve kesintiler hesaplanmalıdır. Buna bağlı olarak;

a. Sosyal yardımlar brüt ve/veya net olarak kaydedilebilmelidir.b. Ücretler netten brüte ve brütten nete hesaplanmalıdır.c. Özel sigorta, icra gibi kesintiler kaydedilebilmelidir.d. Diğer kanuni ve özel kesintiler kaydedilebilmelidir.

5-Kıdem, ihbar bordrosu çıkartılmalıdır. 6-Gerekli görülmesi halinde her türlü yasal raporları hazırlamalıdır.

a. SSK İşe Giriş Bildirgesi / Personel bildirgesib. SSK Aylık Bildirgec. Emekli Aylık Bildirge (SGDP)d. Ek-1 ve Ek- 2 e. SSK 4 Aylık Bildirgef. Vizite Kağıtları (6 aylık ve günlük)g. İşten Ayrılma Bildirgesi (İŞKUR)h. İşyeri Bilgi Formu (İŞKUR)i. İşsizlik Ödeneği Talep Formuj. Çalışma Bakanlığı İşyeri Bildirgesik. İş Sözleşmesil. İlgili diğer raporlar.

7-Özel Gider İndirimi hesaplamalı ve raporlamalıdır. 8-Harcırah hesaplamalı ve raporlamalıdır. 9-Bordro raporlarını hazırlamalıdır.

α. Ücret raporu,β. Veriliyorsa avans raporu,

χ. Muhasebe icmal raporu, δ. Personel ödenekleri raporu,ε. Personel kesintileri raporu,φ. Personelin gelir vergisi matrah raporu,γ. Yıllık bordro icmali.

10-Banka havale dosyasını hazırlamalıdır. 11-Değişen vergi, SKK Prim, matrah oran ve parametreleri tanımlanmalı ve parametreler her ay değişebilir olarak düzenlenmelidir. 12-Toplu ücret artışı ya da düzeltme yapmalıdır. 13-Gerektiğinde fark bordrosu yapmalıdır.

2-3-11-4-Personelin Gelişimi

1-Performans değerleme girişleri ve sonuçların analizi yapılmalıdır.2-Kariyer planlama profil karşılaştırması yapmalıdır. 3-Kariyer yedekleme sistemi kurmalı ve raporlamalıdır.

2-3-11-5-Eğitim ve Toplantı Yönetimi

Eğitim ve toplantıların bir sisteme bağlanması için kurulacak olan yapıdır.1-Eğitim ve toplantıları listesi oluşturulabilmelidir.2-Eğitim ve toplantılara ön kayıt, kesin kayıt, kayıt silme yapmalıdır.3-Eğitim ve toplantı değerleme ve raporlama yapmalıdır. 4-Eğitim ve toplantı hesaplamaları ve masraf yerlerini yansıtabilmelidir. 5-Eğitim ihtiyacını belirlemeli ve alınan tüm eğitimler görüntülenmelidir. 6-Eğitim talep formu oluşturmalıdır.

2-3-11-6-Personel Portalı

Personelin kendi şifresini kullanarak herhangi bir yerden girebileceği aşağıda bazı örnekleri verilen kişiye özgü ve genel bilgileri içermelidir.1-Avans uygulaması varsa ödenen avans ve ay sonu maaşı. 2-Vardiya bilgileri. 3-Aylık toplam çalışma süresi. 4-İzin hakkı. 5-Performans hedefleri ve sonuçları. 6-Personele ilişkin yönetmelikler. 7-Eğitim programları. 8-Sosyal aktiviteler ve diğer duyurular.

2-3-12-BİLGİ YÖNETİM, İSTATİSTİK VE RAPORLAMA İŞLEMLERİ MODÜLÜ Bu modülün asıl amacı, hastane yöneticilerinin, yönetimsel ve stratejik kararlar verebilmesi için; hastanede gerçekleşen tüm tıbbi ve mali kaynakları izleyebilmesi, herhangi bir personele sorma ihtiyacı duyulmadan sorgulayabilmesi, değerlendirebilmesi ve analiz edebilmesidir. Kullanıcı Bilgileri Girişi, Tetkik-Hizmet Listeleri, Kurum Genel Bilgi Girişi, Kodlu Bilgi Girişi, Sistem Bilgisi Düzenleme, Rapor Yönetimi işlemlerini de kapsamalıdır.

2-3-12-1-İstatistik İşlemleri

İstatistik Raporlama, Hasta İstatistik Raporlama, Poliklinik İstatistik Raporlama,

Laboratuar İstatistik Raporlama, Tıbbi Sarf Malzemesi İstatistik Raporlama ve Mali

Tabloları Raporlama işlemlerini kapsamalıdır. Hizmetlerin istatistiksel olarak

izlenmesi ve günlük, haftalık, aylık, yıllık, istenilen tarih dilimleri arasında; faaliyetlere

ait raporların hazırlandığı modüldür.

1-İstenen zaman aralığında laboratuarlar, acil servis, klinikler ve doktorların performansları değerlendirilebilmelidir. 2-Tıbbi ve bilimsel araştırmalar için tutulan kayıtlardan gerekli veriler alınabilmeli ve analiz edilebilmelidir. 3-Resmi kuruluşlara gönderilmesi gereken istatistiki formlar (Örneğin, Form 053, 056, 057, vb.) ve bildirimler (Örneğin, Bulaşıcı Hastalıklar) üretilmelidir.4-Günlük poliklinik hastaları listesi, yatan hastalar listesi, refakatçiler listesi kolaylıkla alınabilmelidir. Tüm bu işlemler belli tarih aralıkları için de yapılabilmelidir.5-Polikliniklerin ve doktorların günlük ya da belli tarih aralıklarındaki poliklinik sayıları, yaptırdıkları laboratuvar tetkikleri, yatırdıkları hastalar, yaptıkları konsültasyon sayıları, kontrol hasta sayıları gibi sorgulamalar yapılabilmelidir. 6-Tanı, tedavi, yatış süresi, doktor ve verilen hizmet bazında maliyet analizleri yapılabilmelidir. 7-Bu modül içerisinde yer alacak istatistik ve diğer raporların tam listesi, detaylar, Sistem ve Uyarlama Gerekleri Analizi aşamasında belirlenmelidir. 8-Kurum yönetiminin alınmasını istediği raporları içermelidir.9-Bu raporların detayı kurum yönetimiyle yapılacak çalışmanın sonucu kurum personelinin tasarım grubuna onaylatmasıyla yazılıma aktarılmalıdır.10-İstatistiki raporlar istenilen tarih dilimleri arasında alınmalıdır.11-Belirli zaman aralığı için sistemden alınan tüm raporlar ofis uygulamalarına aktarılabilmelidir.

2-3-12-2-Kullanıcı Bilgileri Girişi

HBS’yi kullanacak kişilerin her türlü bilgilerinin tanımlanmasını sağlayan

fonksiyondur.

1-Kullanıcı gruplarına sistemin yazılım ve donanım kullanımları, bilgi erişim, silme, güncelleme ile ilgili yetkilendirme işlemleri yapılmalıdır.2-Kullanıcı kayıtlarından çıktı alınmalıdır.3-Sistemde yapılan tüm değişiklikler bir log olarak saklanmalıdır.

2-3-12-3-Tetkik-Hizmet Listeleri Girişi

Kurumun, tanı/tedavi, tetkik gibi tanım bilgilerinin sisteme kaydedilmesini

sağlayan fonksiyondur.

2-3-12-4-Kurum Genel Bilgi Girişi

Kurum ile ilgili işleyişi sağlayan tüm genel tanımlamaların yapıldığı

fonksiyondur.

1-Polikliniklerin, servislerin, kliniklerin, laboratuarların, ameliyathanelerin tanıtılması, adlandırılması ve girişleri yapılmalıdır.2-Kurumun ambulans, oda, yatak vb. personel, araç, gereç, cihaz vb. bilgilerinin girişini ve tanımlanmasını sağlamalıdır.

2-3-12-5-Kod Bilgi Girişi

Kullanılan kodlu bilgilerin tanımlanmasını sağlayacak fonksiyondur.

1-Standart kodların yanı sıra özel kodlar tanımlanmalıdır. 2-Malzeme için en az ve en çok bulunabilecek stok miktarı kontrol maksadıyla tanımlanabilme özelliğine sahip olmalıdır. 3-İlaç ve malzemelerin tedarikçi firmalara ait bilgilerinin de tanımlanması mümkün olmalıdır.4-Kod sistemleri ile tanımlanabilecek tüm girdi ve çıktıların kodlanması, sistematik olarak adlandırılması veya gruplandırılması mümkün olmalıdır.

2-3-12-6-Sistem Bilgisi Düzenleme

Hastane Bilgi Sistemi Uygulama Yazılımı parametrelerinin düzenlenmesini

sağlayacak fonksiyondur.

1-Kurumun hangi bölümlerinde hangi program modüllerinin kullanılacağının tanımlanması imkanı vermelidir. 2-Sistemin tüm işlemleri çeşitli yetki kategorilerine ayrılıp, kullanıcı gruplarına bu yetkiler verilip alınmalıdır. 3-Sistemin güvenlikle ilgili parametrelerinin girişi mümkün olmalıdır. 4-Sistemin iletişim içinde bulunduğu donanımla (yazıcı, barkod okuyucu, tıbbi elektronik cihaz) ilgili kullanım haklarının tanımlanması mümkün olmalıdır. 5-Sistemin kullanıcıya verdiği hata mesajlarının görüntülenmesi ve değiştirilmesi mümkün olmalıdır. 6-Yanlışlıkla oluşturulan aynı hastaya ait hasta kayıt numaraları tek bir hasta kayıt numarası altında birleştirilmelidir.

2-3-12-7-Rapor Yönetimi

Rapor yönetimi fonksiyonu, değişen kurum ihtiyaçlarına göre standart rapor

biçimleri (tıbbi ve istatistiki) tanımlanması, güncellenmesi ve yetkilendirilmesi işlerini

gerçekleştirmelidir.

1-Tanımlanmış rapor biçimlerinde silme, değiştirme, güncelleme yapılmalıdır. 2-Sistemde kullanılan standart rapor biçimlerinin hangi birimler tarafından kullanılabileceği tanımlanmalıdır. 3-Raporların gruplandırılması mümkün olmalıdır.4-İstatistiki raporlamalar için yeni sorgulama kriterleriyle istatistiki rapor tanımlamaları gerçekleştirmelidir. 5-Kalite endikatörleri için veri toplama ve rapor hazırlama özelliği olmalıdır.

2-3-13-GÖRÜNTÜ İNCELEME, ARŞİVLEME VE İLETİM SİSTEMİ (PACS)

2-3-13-1-PACS Genel Kriterleri

Tıbbi Görüntü İnceleme, Arşivleme ve İletim Sistemi (PACS); Radyoloji Bilgi Sistemi ve Nükleer Tıp Bilgi Sistemi ile tam entegre bir sistem olmalıdır.

1-Günümüzün teknolojik gelişmeleri içinde, hastanelerde bulunan bilgi sistemlerinin, PACS ile uyumlu bir şekilde çalışması bir gerekliliktir. PACS teknolojisinde en önemli unsur, entegrasyonun kalitesi ve kapsamıdır. Sistemin basit bir depolama çözümü olması ya da tüm özellikleriyle hastanenin hizmetine sunulmuş bir PACS uygulaması olması bu entegrasyonun nasıl yapılacağı ile doğrudan ilgilidir. İyi bir entegrasyon aşağıda açıklanan unsurları karşılamak için gerekli temel bilgileri sağlamalıdır.2-Doğru tanı için görüntü bilgisini doğru klinik içerik içine koymak gereklidir.3-Muayeneler için akıllı bir ön-alım (pre-fetching) mantığı olmalıdır.4-Veriler otomatik olarak doğru yerlere dağıtılmalıdır.

5-Veriler iş akışına uygun olarak yönlendirilmelidir -> onay -> rapor-> vb. 6-PACS-RIS-NMIS entegrasyonu istemci seviyesinde gerçekleştirilmelidir. RIS/NMIS terminali PACS Görüntü Değerlendirme İş İstasyonu ile aynı bilgisayar üzerinde çalışacak yapıda olmalıdır. RIS/NMIS üzerinde bulunan hasta dosyasındaki tetkik fare ile tıklandığında, PACS Viewer’ında doğru görüntü gösterilebilmelidir.

2-3-13-2-PACS Teknik Kriterleri

1-Sağlanacak olan PACS’a kurulacak olan Radyoloji bölümünde bulunabilecek CT, MR, Ultrasonografi, Floroskopi, Anfiografi, CR Sistemi, Nükleer Tıp bölümünde bulunabilecek Gamma Kamera, PET, Radyoterapi bölümlerinde bulunabilecek Lineer akselerator, Sim CT, Brakiterapi cihazları bağlanabilmelidir. Alınacak olan cihazların DICOM arayüzlerinin sağlanması cihaz üreticisi firmanın sorumluluğunda olacaktır.2-PACS’ın yüklenici Firması mevcut ve alınacak cihazlar ile teklif edilen Görüntü Değerlendirme İş İstasyonlarının yerleşimlerini ihale öncesi yapacağı keşif ile belirlemeli ve kurulacak RIS/NMIS&PACS sistemine uygun iletişim altyapısını teklif etmelidir.3-Firma tarafından RIS/NMIS&PACS sistemi donanım ve iletişim alt yapısı gerekleri detaylı olarak açıklanmalı ve topolojisi şema olarak verilmelidir.4-PACS Firması, istenen yapılandırmanın RIS&PACS sistemine entegrasyonu konusunda gerektiği taktirde modelite üreticileri ile koordinasyonu sağlamalıdır.5-PACS Firması RIS&PACS sisteminin modeliteler ile entegrasyonu ve HBS yazılım ve donanımları ile entegrasyonundan birinci derecede sorumlu olmalıdır.6-PACS, görüntüye eşlenecek hasta demografik verilerini ve kayıt bilgilerini sadece RIS/NMIS kullanıcılarından almalıdır. Bu bilgiler HBS’den RIS üzerine indirilmeli ve gerektiğinde PACS’ın da HBS ile konuşabileceği yapı kurulmalıdır.7-PACS kapasitesi planlanırken kısa dönemli arşiv olarak Radyoloji bölümünde bulunan tüm cihazlar için 2 (iki) yıl süre ile yetecek HBS’nin diğer komponentlerinin de kullandığı ortak veri saklama biriminde tutulmalıdır. Ortak veri saklama birimi HBS, LIS, RIS serverlerinin verilerinin de tutulduğu Raw data kapasitesi en az 9.5 Tera byte olmalıdır.8-Teklif edilecek veri depolama sistemi, sabit içerik verilerini depolama amacına uygun üretilmiş olmalıdır. İçerik adresi bilgisi (Content Addressed Storage: CAS) bazlı veri depolama teknolojisi uyumlu olup olmadığı ayrıca belirtilmelidir. 9-Satın alınacak veri depolama sistemi Microsoft Windows NT, Microsoft Windows 2000, IBM AIX, Sun Solaris, HP Unix ve Intel tabanlı Linux sunucular tarafından kullanılabilir olmalı ve PACS Firması bu sistemlerin satın alınacak veri depolama sistemine nasıl ve hangi protokoller ile erişebileceklerini detaylı olarak belirtilmelidir. Ayrıca bu yapı topolojisi şema olarak verilmelidir. 10-Tedarik edilecek veri depolama sisteminin, bütün kaynaklarının ortak kullanılabildiği merkezi sistem ile modüler şekilde kapasitesi arttırabilmelidir.11-Tedarik edilecek veri depolama sistemi kapasite arttırımı yapıldığında otomatik olarak algılamalı ve gerekli konfigürasyon değişikliklerini kendisi yapmalıdır.12-Tedarik edilecek veri depolama sistemi tek noktadan hatalara karşı korunmuş olmalıdır.

13-Tedarik edilecek veri depolama sistemindeki her birim yedekli olmalı, her iki parça da normal zamanlarda fonksiyonel olarak çalışmalı ve her hangi bir parçanın arızalanması durumunda sistem yedeği ile çalışmaya devam etmelidir.14-Tedarik edilecek veri depolama sistemine disk ve bellek üzerindeki bilgilerin hiç bir şekilde kaybedilmemesi için, elektrik kesilmesi durumunda, akülerin bellekteki bilgileri güvenli bir şekilde disklere yazarak, sistemi kapayabilmesi özelliği olmalıdır.15-Tedarik edilecek veri depolama sistemi üzerine kopyalanan her içerik otomatik olarak ikinci bir alana kopyalanacak, böylelikle içeriğin kullanılamaz olduğu durumlarda yedek kopyasından çalışılması sağlanmalıdır.16-Tedarik edilecek veri depolama sisteminde bir sorun çıkması durumunda sistem içersindeki herhangi bir parça (disk, bellek, disk adaptörleri, güç kaynağı, aküler, fanlar,vs.) sistem çalışırken değiştirilebilir olmalıdır.17-Tedarik edilecek veri depolama sistemi içerisinde oluşan sorunların anında ortaya çıkartılıp, yetkili/üretici firmanın modemlerle otomatik olarak haberdar edilmesi ve donanım dışındaki problemlerin uzaktan çözülebilmesi özelliği olmalıdır.18-Tedarik edilecek veri depolama sistemi atıl kaldığı zamanlarda, ‘data validation’ işlemini gerçekleştirerek, disklerdeki minör hatalarını (bad sectors) önceden ortaya çıkartarak ciddi bilgi kaybı sorunlarını önlemelidir.19-Arşiv kapasiteleri bağlanacak cihaz sayıları ve cihazlarda çekilecek görüntü adetleri üzerinde çıkarılacak volume analizleri ile belirlenmelidir. PACS Firmaları bu volume analizlerini detaylı bir şekilde ihale tekliflerinde belirtmeli ve ayrıca teklif edilen sistemdeki donanım özellikleri detaylı olarak vermelidir. 20-Sistemde kullanıcılar merkezi görüntü yönetim biriminde tanımlanmalı ve bu yönetim sistemine bir web browserla hastanede kurulu olan intranet üzerinden erişilebilmelidir.21-Sisteme kullanıcı tanımlaması ile aynı yapıda (web browserlarla erişim) auto routing ve pre-fetching kuralları tanımlanabilmelidir.22-Kurulacak olan sistem, genel radyoloji ünitesinde şu standartları yerine getirmelidir:

a. Data Base Server sistemi ve uygulama sunucu yazılımları Microsoft Windows 2000, Microsoft Windows 2003, HP Unix, Sun Solaris, Linux ve IBM AIX işletim sistemlerini desteklemelidir.

b. TCP/lP ve DICOM 3.0 uyumlu iletişim protokolleri desteklenmelidir.c.Sistem ODBC uyumlu herhangi bir RDBMS veri tabanını desteklemelidir.

23-Kurulacak PACS ve RIS/NMIS sisteminin özellikle görüntü ve arşiv yönetim birimlerinin elektrik kesintisi durumunda kesintisiz çalışmaya devam etmesi için gerekli teknik alt yapı detaylı olarak belirtilmelidir. Bu amaç için Alıcı’dan talep edilen UPS ve jeneratör güç gereksinimi belirtilmelidir. 24-PACS Firması RIS/NMIS&PACS Kurulu referanslarını belirtmeli ve gerektiğinde bu referanslar ile görüşülebilmesi için kontak kişinin telefonunu da vermelidir.25-PACS Firma RIS/NMIS&PACS kurulumu ve HBS, LIS,.. entegrasyonu konusunda uzman ve teknik personelinin özgeçmişlerini teklif ekinde ayrıca vermelidir.

26- PACS Firması RIS/NMIS&PACS çözümünün hangi firmaların HBS, LIS, ... çözümleri ile tamamen entegre çalışabildiğini ayrıca belirtmelidir. Bu şekilde kurulu sistemlerin hangi ürünler ile entegre ve nerede çalıştığı bir liste halinde verilmelidir.27-PACS Firması önereceği RIS/NMIS&PACS sisteminin kuruluş sonrası nasıl bir destek ihtiyacının olduğunu ve bu sistemin sağlıklı işletilebilmesi için nasıl bir insan kaynağı gerektirdiğini belirtmelidir.28- Uydu Klinik RIS/NMIS&PACS Entegrasyonu; Uydu klinikte üretilen modalite görüntülerinin merkezde kurulacak olan RIS/NMIS&PACS sistemine aktarılması gerekebilir.Ayrıca merkezdeki PACS sisteminde bulunan görüntülere uydu kliniklerden erişilebilmesi gerekebilir. PACS Firması bunun için gereken altyapı bileşenlerini ihale teklifinde detaylı ve şematik olarak belirtmeli ve erişim performansı hakkında bilgi vermelidir. 29-Alınacak PACS sistemi içerik yönetimine (doküman yönetimi, scanner’dan taranmış evrakların arşivlenmesi, ..) imkan verecek özellikleri taşımalıdır.

2-3-13-3-Görüntü Yönetim Birimi

1-Görüntü Yönetim Biriminin işlevinin kritik olması nedeniyle “high available” bir Sistem tedarik edilmelidir. Bu yapının “Cluster” bir yapı olması veya “single point of failure”a izin vermeyecek yapıda olması gerekmektedir. PACS Firmaları Görüntü Yönetim Sistemi sunucusunun donanım özelliklerini detaylı olarak belirtmelidir. High availability için Görüntü Yönetim Sunucusunun “Cluster” yapıda bir sistem olması tercih edilmelidir.2-İlişkisel Veri Tabanı Yönetim Sistemi ve Görüntü Yönetim Sistemi fiziksel olarak aynı “high available” bilgisayar sistemi olabilir.3-Kısa dönemli arşiv sistemi (Ortak Veri Saklama Birimi RAID) Görüntü yönetim sistemi tarafından kontrol edilmelidir.4-Manyetik disk birimleri tüm radyoloji departmanında üretilen görüntüler için en az 2 (iki) yıllık saklama kapasitesine sahip olmalıdır. Bu disk birimlerinin hangi RAID teknolojilerini desteklediği belirtilmelidir. 5-Verilen ihale tekliflerinde bu birim için önerilen donanım ve yazılım mimarisi, teknik özellikleri ayrıntılı bir biçimde açıklanmalıdır. 6-PACS Firmaları Quality Assurance nasıl yaptıklarını detaylı olarak tekliflerinde belirtmelidir.

2-3-13-4-Arşiv Yönetim

1-Fiziksel olarak görüntü yönetim sisteminden ayrı yapıda ve Görüntü Yönetim Sistemine tam entegre olmalıdır. 2-Sistemde tutulan arşivlenmiş görüntüler en az DICOM 3.0 formatına uygun olmalıdır.3-Sistem açık mimariyi desteklemelidir.4-Arşiv yönetim sistemi Network üzerindeki trafiği azaltmak için network trafiğinin az olduğu zamanlarda arşivleme yapabilmek üzere konfigüre edilmelidir.

5-PACS Firmaları tarafından verilen ihale tekliflerinde bu birim için önerilen donanım ve yazılım mimarisi, teknik özellikleri ayrıntılı bir biçimde açıklanmalıdır.

2-3-13-5-Görüntü Değerlendirme İş İstasyonları

1-Radyoloji bölümünde kurulacak değerlendirme odalarında kullanılacak olan terminaller Diagnostik kalitede görüntü değerlendirilmesine olanak sağlayacak donanımsal (potrait, gray scala monitorler) ve yazılımsal özellik ve araçlara sahip olmalıdır. 2-Klinik görüntü değerlendirme iş istasyonları HBS yazılımı çalışan herhangi bir iş istasyonu üzerinde çalışabilmeli ve lisansı bulunmalıdır. Bu iş istasyonları ile birlikte seminer odalarına konmak üzere uygun çözünürlüklü projeksiyon cihazı verilmelidir.3-Bu Görüntü Değerlendirme İstasyonlarında kullanılacak olan monitorlere ait genel özellikler aşağıdaki gibi olmalıdır;

a. En az 21 inç boyutunda olmalıdır.b. Self-kalibrasyon özelliği bulunmalıdır.c. Luminance uniformity, kalibre edilmiş değerin % 95 - % 103 arasında

olmalıdır.d. RS232 seri iletişim portuna sahip olmalıdır.e. Monitorlerin bütün ayarları yazılımla yapılabilmelidir.

4-Tedarik edilecek tüm Görüntü Değerlendirme İstasyonlarında kullanılacak bilgisayar özellikleri aşağıdaki gibi olmalıdır;

a. İşletim sistemi aynı anda, farklı rezolüsyonlarda birden fazla grafik kartını destekleme özelliğine sahip olmalıdır. Bu özellik aynı bilgisayar üzerinde RIS/NMIS ve PACS iş istasyonu çalıştırabilmek için gereklidir.

b. SCSI hard disk drive üniteleri olmalıdır.c. Bu iş istasyonları RIS/NMIS yazılımının da çalışmasına

elverişli olmalıdır.d. Tedarik edilecek donanım konfigürasyonu, üzerinde çalışan

yazılımlar için yeterli düzeyde olmalıdır ve PACS firması bu konfigürasyonları detaylı bir şekilde açıklamalıdır.

5-HBS/RIS/NIMIS/PACS ile entegrasyonda Görüntü Değerlendirme İstasyonlarıa. RIS/NMIS’den gelen etiket bilgileri, tetkike dair klinik bilgi ve hazırlanan

rapor, kullanım kolaylığı olan bir sistem kullanıcı arabirimi sayesinde aynı iş istasyonunda görüntülerle bir arada gösterilebilmelidir.

b. Görüntüler sol ekrandan başlayarak, sol-sağ sırasıyla dual monitorlerde ardışık olarak izlenebilmelidir.

c. Farklı marka ve model modalitelerden gelen görüntüler aynı anda görüntülenebilmelidir.

d. Farklı zamanlarda alınmış seri görüntüleri aynı ekranda görüntüleyebilmeli ve karşılaştırılabilmelidir.

e. Görüntü Değerlendirme İstasyonları PACS’a bağlı DICOM yazıcıdan çıktı alabilmelidir.

f. Görüntü Değerlendirme İstasyonlarının Ad-Hoc Query yapabilme özelliği bulunmalıdır.

2-3-13-6-Film Tarayıcı ve Kontrol Birimi (Digitizer)Konvansiyonel röntgen cihazlarında üretilen filmlerin sisteme dahil edilebilmeleri

için yeter sayıda 2K çözünürlüğe çıkabilen lazer film tarayıcı ile bu tarayıcıyı kontrol

edecek bilgisayarlı kontrol birimi sistemle birlikte verilmelidir. Tarayıcı kontrol

bilgisayarı üzerinde kullanım kolaylığı açısından Görüntü Değerlendirme

İstasyonlarına yakın, tercihen aynı arayüzlü yazılım kullanılmalıdır. Tarayıcıdan film

tarandıktan sonra, kontrol birimi üzerinde filme ait demografik veriler girilmelidir ve bu

bilgilerle görüntü DICOM 3.0 formatında PACS sistemine gönderilmelidir. Film

tarayıcı, her piksel için 200 microndan büyük olmayan “spot size” içermeli ve 12 bit

digitize edebilmelidir. En az 6 adet film taşıyabilen film besleyici ile tedarik edilmelidir.

2-3-14-NÜKLEER TIP BİLGİ SİSTEMİ (NMIS)Hastane Bilgi Sistemi içerisinde bulunan Radyoloji Bilgi Sistemi(RIS)

kapsamında tanımlanan tüm unsur ve işlevler Nükleer Tıp Bilgi Sistemi(NMIS)

dahilinde eksiksiz olarak sağlanmalı, ancak Nükleer Tıp için spesifik olarak ihtiyaç

duyulan detay işlev, yapı ve mekanizmaları da içermelidir. Detay uygulama, işlev,

yapı ve mekanizma kapsamı en az aşağıdaki gibidir:

2-3-14-1-Genel Kriterler

1-Nükleer tıp isteklerinin girişinden değiştirilmesine, randevu planlamasından hasta bilgi girişine, ayrıca film kaydı takibi sisteminden radyoloji raporlarının hazırlanmasına ve mevcut Hastane Bilgi Sistemi terminallerine bilgi yollanmasına kadarki işlevleri kapsamalıdır.2-NMIS; İstem Yönetimi, Randevu Planlama/Yönetimi, Nükleer Tıp Hasta Kabul, İş Akış Durum İzleme, Nükleer Tıp Sonuç Giriş, Sarf ve Nükleer Tıp Malzeme, İstatistik İş Yükü, Dosya Film Arama Arşiv alt modüllerinden oluşmalıdır.3-NMIS, PACS ve HBS ile bir bütünlük sağlayarak iki yönlü haberleşmeyi sağlayacak şekilde ve entegre olarak çalışmalıdır.4-Sistem yöneticisi yapılan işlerle ilgili öncelikleri belirlemelidir. Ayrıca sistem yöneticisi öncelikle dağıtıma hazır sonuçları ile onaylanmamış ya da onaylanamamış sonuçları görmelidir.5-HBS’de merkezi olarak tanımlanan ve tüm hastane birimlerinde kullanılmakta olan kodlar ve kod setleri, ilgili NMIS modülleri ile entegre olarak kullanılmalıdır.

2-3-14-2-Nükleer Tıp Tetkik Aşaması

Sintigrafi tetkiki yapıldıktan sonra tetkik bilgilerinin girilmesini sağlayan

fonksiyondur. Genellikle görüntüleme teknisyeni tarafından kullanılacağı düşünülerek

tasarlanmış olmalıdır. Tetkiklerle ilgili günlük, haftalık, aylık ve istenen tarih aralığında

dökümler alınmalıdır.

2-3-14-3-Nükleer Tıp Sonuç Giriş İşlemleri

1-Sintigrafi tetkik sonuçlarının girilmesini sağlamalıdır. 2-HBS bünyesinde gerçekleştirilen sintigrafi sonuç raporları, raporların hekim tarafından düz metin olarak üretildiği birimlerde önceden tanımlanmış olan şablonlar üzerinden düzenlenebilmelidir. Yeni şablonların tanımlanması ve iş adımları ile ilişkilendirilmesi mümkün olmalıdır. 3-Sistemden rapor girişleri sesli olarak da yapılabilmeli ve sistem sesle girilen hasta bilgilerinin hasta dosyası ile birebir ilişkili olacak şekilde saklanmasına yönelik yapı ve mekanizmaları sağlamalıdır.4-Uzman tarafından sesle girilen bilgiler diktasyon ile görevli kullanıcının iş listesine iletilmeli ve kullanıcının ses kaydını ileri/geri alma gibi fonksiyonları da kullanarak klavye aracılığıyla sisteme metin olarak girmesini sağlayacak yapı ve mekanizmalar sağlanmalıdır.

2-3-14-4-Sarf ve Radyoaktif Malzeme Takibi

1-Nükleer tıp birimlerinde mevcut ve kullanılmakta olan sarf ve radyoaktif malzemenin (sıcak ve soğuk kitler) miktarı ve durumu mevcut HBS stok işleyişi ile uyumlu olacak şekilde takip edilmelidir. Kullanılan malzeme ve kitin birim stokundan otomatik olarak düşmesi sağlanmalıdır.2-İhtiyaç duyulan veya daha önceden tanımlanacak kritik seviyeye inen malzeme ve kitler için kodlu listelerden istek yapılmalıdır. İstek neticesinde birimlere gönderilen malzemenin kaydı ve takibi yapılmalıdır.3-Birim, kişi ve cihaz bazında malzeme kullanım detayları görüntülenmelidir.4-Sarf malzemelerinin son kullanım tarihi ile radyoaktif malzemelerin etkinlik süresine yönelik takipler yapılmalı ve sistem kullanıcıyı uyarmalıdır.

2-3-14-5-NMIS PACS Sistemi

Nükleer Tıp Bölümüne kurulacak ve çalışır durumda teslim edilecek olan Tıbbi

Görüntü Arşiv ve Yönetim Bilgi Sistemi(PACS), Radyoloji Bölümünde kurulacak olan

RIS-PACS sistemiyle fonksiyonel olarak eşdeğer olmalıdır.

2-3-14-6-NMIS PACS Genel Kriterleri

Tıbbi Görüntü İnceleme, Arşivleme ve İletişim Sistemi (PACS) Nükleer Tıp

bölümünde Nükleer Tıp Bilgi Sistemi (NMIS) ve Radyoloji Bilgi Sistemi ile uyumlu

olarak departmanın vereceği hizmetleri en verimli biçimde verebilmesi amacıyla

kullanılmalıdır. Genel olarak PACS, Nükleer Tıp bölümünde üretilen DICOM(Digital

İmaging and Communications in Medicine) 3.0 formatındaki görüntülerin;

1-Sağlanacak olan HBS ile tam entegre Görüntü Yönetim Sisteminin kontrolü altındaki merkezi RAID ünitelerinde kısa dönemli depolanarak değerlendirmek üzere görüntü değerlendirme iş istasyonlarına, sisteme tanımlanmış kurallara göre gönderilmesini sağlamalıdır.2-Dokümante edilmesini sağlamalıdır. 3-Hastane dahilinde istenilen yerlere / yetkili kullanıcılara iletilmesini sağlamalıdır.4-Gerektiğinde Nükleer Tıp Bilgi Sisteminde üretilecek raporla birlikte basılmasını veya kendi başına film veya kağıt üzerine basılmasını sağlayan yazılımları içermelidir.

2-3-14-7-NMIS PACS Teknik Kriterleri

1-Sağlanacak olan PACS’a Nükleer Tıp bölümü dahilindeki DICOM ve HL7 uyumlu görüntüleme cihazları bağlanmalıdır; PACS Firması, Nükleer Tıp Bölümünde kurulacak gama kamera cihazlarını sisteme bağlamalıdır. DICOM standardını sağlayan cihazların PACS’a bağlanması için gerekli donanım ve yazılımın sağlanması ve kurulması firmanın sorumluluğunda olmalıdır.2- PACS Firması , Nükleer Tıp görüntülerinin ne kadar süreyle, hangi formatta on-line arşiv şeklinde saklanabileceğini teklifinde belirtmelidir. 3-Nükleer Tıp bölümünde kurulacak Modalite Processing iş istasyonlarından; PACS’tan hastanın ham veri görüntüleri (“raw data”) çağrılabilmeli ve iş istasyonunda yüklü yazılım aracılığıyla re-process yapmalıdır. PACS, Nükleer Tıp DICOM NM görüntülerini saklayıp transfer edebilmelidir. 4-Nükleer Tıp bölümü kendi hasta ham veri görüntülerine hastanedeki diğer bölümlerin erişimini isteğe bağlı olarak engelleyebilmelidir. 5-PACS görüntüye eşlenecek hasta demografik verileri ve kayıt bilgilerini sadece RIS/NMIS kullanıcılarından almalıdır. Bu bilgiler HBS’den RIS/NMIS üzerine indirilmeli ve gerektiğinde PACS’ın da HBS ile konuşabileceği yapı kurulmalıdır. 6-PACS kapasitesi planlanırken kısa dönemli arşiv(on-line arşiv) olarak Nükleer Tıp bölümünde bulunan tüm cihazlar için planlanan kapasite teklifte belirtilmelidir.

2-3-14-8-Nükleer Tıp Görüntü Yönetim Birimi

Radyoloji Bölümü’nde kullanılacak olan Görüntü Yönetim Birimi ile aynı

teknolojik ve fonksiyonel altyapıya sahip olmalıdır.

2-3-14-9-Arşiv Yönetim Birimi

1-Görüntü Yönetim Birimine ve Ortak Disk Birimine tam entegre yapıda kurulmalıdır. 2-Sistemde tutulan arşivlenmiş görüntüler en az DICOM 3.0 formatına uygun olmalıdır.3-Sistem, açık mimariyi desteklemelidir.

2-3-14-10-Nükleer Tıp Bilgi Sistemi İşleyişi

Nükleer Tıp Bilgi Sistemi idare, bölüm yetkilileri ve firma tarafından karşılıklı

mutabık kalınacak kapsam ve seviyede, kurulacak olan NMIS-PACS ile uyumlu

olarak geliştirilmelidir. Geliştirilecek olan NMIS, HBS ile veri ve süreç bazında entegre

çalışmalıdır.

1-Nükleer Tıp Bölümünde iş akışı için aşağıda bir plan örneği sunulmuştur:- Hasta kayıt,- Poliklinik Doktoru tetkik istek,- Bölüm sekreterliği,- Hasta ödeme kontrol,- Bölüm sekreterliği randevu verme,- Hasta gelince kabul yapılması,- Radyofarmasötik verilmesi,- Hastanın bekletilmesi,- Film çekimi,- Dijital ses kayıt sistemine raporun okunması,- Sekreterin dijital ses kayıt sisteminden raporu yazması,- Doktorun rapor kontrolü ve onaylaması,- Nükleer Tıp Tanı Kodunun girilmesi,- Hastaya filmin ve rapor örneğinin verilmesi (Gerekirse).

2-Satıcı firma tarafından geliştirilecek olan Nükleer Tıp Bilgi Sistemi yukarıda tanımlanan iş akışlarını yansıtmalı ve yeni iş akışlarının tanımlanabilmesini sağlamalıdır. Hastanın randevu, hasta kabul, radyofarmasötik hazırlanması, radyofarmasötik enjeksiyonu, sintigrafi çekimi, rapor okunması ve onaylanması

gibi Nükleer Tıp Bölümündeki tüm işlemleri Nükleer Tıp Bilgi Sistemi tarafından kontrol ve takip edilmelidir.3-Satıcı firma, nükleer tıp randevularına göre ilgili kişilerin önceden bilgilendirilmelerini ve işlerini buna göre yapmalarını (örneğin sintigrafi randevularına göre radyokimyacının radyofarmasötikleri hazırlaması) sağlayacak yapı ve mekanizmaları geliştirmelidir. 4-İşlemler sırasında kullanılan radyofarmasötiğin radyoaktivitesi, hastaya veriliş günü, saati, çekim tarihi ve saati bilgilerinin sisteme girilmesi sağlanmalıdır.5-Bu aşamalarda kullanılan radyoaktif doz kalibratörünün mümkünse sisteme bağlanması, sistem işleyişinde olumsuz insan faktörünün asgari seviyeye indirgenmesi açısından önem arzetmektedir.6-Sistem, radyoaktif maddelerin ve kitlerin stok takibinin yapılabilmesini sağlamalıdır. Sistem, ambalajı açılan radyoaktif madde ve/veya kitin etkisi belli bir sure sonra kaybolduğu için açılma zamanının kaydedilmesi ve etki sürelerinin tespitine yönelik yapı ve mekanizmaları sağlamalıdır.7-Stok takibinde günlük, haftalık, aylık, yıllık asgari ve azami sarf miktarları; minimum miktar takibi ve ikazının önem arz etmesi nedeniyle, stok kontrol yapı ve mekanizmalarını sağlamalıdır.8-Sistemden malzeme alım isteği, sipariş iptali ve sipariş değişikleri, sipariş edilen ve gelen tüm materyallerin durumu hakkında rapor alınabilmelidir.9-Kullanılacak radyoaktif maddenin hangi hastaya ait olduğunun barkod ile takibi yapılmalıdır. Firma barkodlama yöntemini açıklamalıdır.10-Randevu ve çekim tipine göre radyoaktif madde planlaması sistemden yapılmalı, ertesi güne hazırlanması gereken radyoaktif malzeme listesi oluşturulmalıdır.11-Nükleer Tıp hekimi rapor yazarken hastaya kullanılan radyofarmasötiğin radyoaktivitesini, enjeksiyon zamanını, bekleme zamanını, çekim zamanını görebilmelidir. Bu kriterlere göre son çekim, önceki çekimlerin ve bu çekimlerdeki görüntülerin de tekrar incelenmesi mümkün olmalıdır.

2-3-15-LABORATUVAR BİLGİ SİSTEMLERİ Laboratuar Modülü, Hasta Etiketleme, Tetkik Sonuç Girişi, Tetkik Raporu

Hazırlama, İlaç ve Sarf Malzeme İsteme, Laboratuar Raporlama işlemlerini

kapsamalıdır. Laboratuar Modülü yetkili laboratuar personeli tarafından

kullanılmalıdır. Bu modülün amacı yatan hastalar, poliklinik hastaları ve doğrudan

başvuran hastalara ait laboratuar isteklerinin kaydedilmesi ve alınacak her türlü

laboratuar örneğinin karışmasını önleyecek otomatik etiketlemeyi yapmasıdır.

Hastalar için yapılan tetkikler hastanın mali kayıtlarına aktarılmalıdır. Yapılan

laboratuar tetkiklerinin ayrıca maliyet analiz istatistikleri yapılmalıdır.

2-3-15-1-Tetkik İstem Yönetimi

Hasta üzerinde yapılması istenen tetkik isteklerinin girişi ve ilgili tetkik birimine

gerekli bilgilerin iletilmesini sağlayan alt modüldür. Tetkik isteme, tetkik istekleri

üzerinde arama ve görüntüleme işlemlerini kapsamalıdır.

1-Tetkik istek işlemi, doktorlar veya doktorun yetkisindeki personel tarafından gerçekleştirilmelidir. 2-Tetkik istemini yapan doktor bilinmeli ve tanımlanan sürede doktorların yaptıkları tetkik istek tipleri sayıları ile birlikte rapor halinde alınmalıdır.3-Hastalar için istenen tüm tetkikler (radyoloji sonuç raporları, diğer laboratuarlar, tetkike yönelik girişimler, muayene, vb.) tek bir çıktı üzerinde alınabilmelidir.4-Tetkik istek girişi, tetkiklerin kodlu bir listeden seçilip istenmesi şeklinde olmalıdır.5-Tetkiklerin gruplandırılması mümkün olmalıdır.6-İstenen tetkiklerin gerektiğinde dökümü alınabilmeli ve hastaya verilebilmelidir.7-Tetkikler acil, öncelikli ve rutin olarak seviyelendirilebilmeli; acil tetkik isteği renk kodu ile sistem içinde yer almalıdır.8-Başka kurumlardan tetkik için gönderilen hastaların tetkik istekleri yapılmalıdır.9-Tetkik için hastanın uyması gereken kurallar (örneğin kan şekeri için hastanın aç gelmesi gibi) tetkik istemi yapılırken çıktı olarak alınmalı ve hastaya verilmelidir.10- İlgili hekim, kendi tetkik istek panellerini/paketlerini oluşturabilmeli ve istediği an güncelleyebilmelidir.

2-3-15-2-Tetkik İstek Görüntüleme

Laboratuara gönderilen tetkik isteklerinin taranması ve görüntülenmesi

işlemlerini yapan alt modüldür.

1-Tetkikler aranırken kısmi bilgi girişi ve mantıksal karşılaştırma işlemleri ile geliştirilmiş sorgular yapılabilmelidir.2-Arama sonucu ekranda gösterilen tetkikler işaretlenerek detaylı bilgi alınabilmelidir.3-Seçilen tetkik üzerinden tetkik sonuç girişi ekranına geçilebilmelidir.4-Tetkik isteklerinin hangi aşamada olduğu (örnek alındı, sonuç girildi, işlem yapılmadı, vb.) gösterilebilmelidir.

2-3-15-3-Tetkik Sonuç Tarama ve Görüntüleme

1-Tetkik sonuç görüntüleme işlemi yetkili doktor tarafından gerçekleştirilmelidir. 2-Tetkik sonuçları belirli tarih aralığı veya tetkik çeşitlerine göre filtreleme yapılarak sorgulanabilmeli ve maliyet analizleri yapılabilmelidir. 3-Bedeli ödenmemiş tetkiklerin sonuçları görülmemeli ama ne aşamada olduğu bilgisi sistemde yer almalıdır. 4-EKG, EEG, EMG v.b. tetkiklerin verileri sistem içinde yer almalıdır.5-Dışarıda yapılan tetkiklerin hekim onayından geçtikten sonra sisteme yüklenmesi ve bu tetkiklerin dışarıda yapıldığı bilgisinin dip not olarak verilmesi mümkün olmalıdır. Tetkikin yapıldığı yer ve zaman bilgisi de tutulabilmelidir.

2-3-15-4-Hasta/Örnek Etiketleme

1-Laboratuar işlemleri için hastaya ve çalışılacak numuneye verilen, hastaya özel barkodlu özel erişim numarası (veya geliştirilecek başka bir çözüm)olmalı, etiketi basılabilmeli ve okutulabilmelidir. 2-Bu numaraların mümkünse laboratuardaki elektronik cihazların (oto-analizör, kan sayım cihazları vb. ) standartlarına uyumlu olması sağlanmalıdır.3-Test, DRG ve/veya paket anlaşma uyumunu kontrol edebilmeli; DRG ve/veya paket anlaşmaya uymayan testleri uyarabilmelidir.4-Örnek Toplama Merkezinden, hastane dışından(semt poliklinikleri vb.) ve hastanenin değişik yerlerinden (poliklinik, ameliyathane vb) numune bilgisi ve tetkik istek girişi yapılabilmelidir.5-Test istem ve örnek toplama sırasında test ile ilgili uyarı ve işlemler belirtilmelidir.6-İstenen testler için kaç adet hangi özellikte tüp veya kap hazırlanması gerektiği otomatik olarak hesaplanmalıdır.

2-3-15-5-Tetkik Sonuç Girişi

Laboratuarlarda tetkik sonuçlarının girilmesini sağlayan alt modüldür.

1-Her laboratuar biriminin, kendine özel tetkik sonuçları için giriş ekranları olmalıdır.2-Tetkik sonuçlarını otomatik olarak verebilen cihazlar ile uyum içinde çalışmalıdır. Bu özellik için cihazlardan hangi yeteneklerin istendiği teklif ile beraber belirtilmelidir.3-Hangi referans merkezlerinde hangi cihazlar ile uygulama yapıldığı marka model, laboratuar ve temas edilebilecek kişi bilgileri teklif ile beraber verilmelidir.4-Tetkik sonuçlarının girişi, kodlu listelerden seçilerek gerçekleştirilmelidir.

5-Tetkik sonuç kayıtlarından günlük, haftalık, aylık ve istenilen tarih dilimleri arasında dökümler alınmalıdır.6-Tetkik girişinde normal değerler otomatik olarak sağlanmalıdır. Rutin tekrar tetkikleri için ilk girişte otomatik temin programı oluşturulmalı, tekrar tekrar aynı hasta girilmemelidir.7-Tetkik yapılmayan istekler yapılamama sebepleriyle kaydedilip iptal edilmelidir.8-Hastane dışı laboratuarlardan gelen soft ve hardcopy laboratuar sonuçları sisteme girilebilmelidir.9-Alfanümerik test kodlamasına izin vermelidir. 10-Mükerrer istem kontrolü ve uyarısı yapılmalıdır. 11-İstendiğinde raporlar e-mail, faks, server ve yazıcıya gönderilmelidir. 12-Profil olarak istenen testleri, profil olarak veya profil içinden seçilenleri ayrı olarak raporlamalıdır.13-Teknisyen, doktor, cihaz bazında iş listeleri oluşturmalıdır.14-Aşağıda belirtilen kriterlere göre sorgu oluşturabilmeli, liste ve rapor alınabilmelidir.

a. Hasta Numarasıb. Hasta Adıc. Test Adıd. Test Kodue. İsteyen Doktor veya Merkez

15-İstenen ve uzun test süresi nedeniyle o anda devam eden testleri günlük bazda listelemelidir. 16-Sonuçlanması bir günden uzun süren testleri izlemeli, sonuçlanması gereken zaman konusunda teknisyeni uyarmalıdır.17-Dış Laboratuarlardan gelecek test sonuçlarını izlemeli, sonuçlanması gereken zaman konusunda teknisyeni uyarmalıdır.18-Yapılan işlem sırasında doktor tarafından gerekli görülen ilave işlemleri randevulayabilmeli ve yönetebilmelidir.

2-3-15-6-Tetkik Raporu Hazırlama

Tetkik sonuçlarına göre laboratuar doktorunun istediği tıbbi raporları

hazırlayacak olan alt modüldür.

1-Kullanıcı tarafından tanımlanan rapor formatlarını desteklemelidir. Departmanların farklı test grupları için kullanımlarına uygun çeşitli rapor formatları hazırlamalıdır.2-Hastanın tetkik sonuçlarının, gerekli diğer bilginin otomatik olarak görüntülenmesi ve raporlanmasının yanı sıra, doktorların serbest görüş ve açıklama yazması mümkün olmalıdır.3-Standart rapor hazırlanabilme ve kullanılabilme imkanı olmalıdır.

4-Yazılan raporlar, rapor çıktısı alınacak şekilde ekranda gösterilebilmeli ve gerekli komutla istendiğinde yazıcıdan dökümü alınmalıdır.5-Testleri isteyen doktor ve/veya merkez izlemeli, isteyen ve/veya istenen yere raporun hazır olduğu bilgisi öncelikle gönderilmelidir.6-Test istem ve uygulama durumları acil, öncelikli ve rutin olarak seviyelendirilebilmelidir. Acil ve öncelikli testler için test başlatma ve rapor yazdırma imkanı olmalıdır.7-Tetkik raporlarında (yaş, cinsiyet gibi parametreler göz önünde bulundurularak) normal olmayan sonuçlar işaretli ve farklı şekilde yazılmalıdır.8-Laboratuar Hekimi raporu onaylamadıkça diğer kullanıcılar tetkik sonuçlarını görememelidir.(Yetkilendirilmiş olanlar hariç) Doktor onayından sonra otomatik olarak rapor oluşturulmalıdır.8-Faturalama ve tahsilat; test istemi, örnek toplama, test raporlaması gibi farklı seviyelerde yapılabileceğinden bu seviyenin kullanıcı tarafından değiştirilmesine izin vermelidir.9-Raporlar onaylayan doktor adına elektronik olarak imzalanmalı, ıslak imza gerektiğinde ilgili doktor imzalamalıdır.

2-3-15-7-İlaç ve Sarf Malzeme İstemi

Poliklinik ilaç ve sarf malzeme istek işlemlerinin benzeri laboratuarlar için de

geçerli olmalıdır. Stok kontrol işlemleri süratli yapılmalıdır.

2-3-15-8-Laboratuar Çalışmaları Raporlama

Laboratuarla ilgili istatistiki raporların hazırlanmasını sağlayan alt modüldür.

Laboratuara yönelik istatistiki raporları kapsamalıdır. Laboratuarda bulunan cihazların

tetkik sonuçlarının istatistiksel olarak incelenip cihazların sapma ve güvenilirlikleri

hakkında bilgi vermelidir.

1-Test bazında maliyet hesaplama yapabilmelidir.2-İstem yapan doktor veya bölüm bazında istatistik verebilmelidir.3-Tanı (ICD-10) bazında istatistik verebilmelidir.4-Hastanın ait olduğu kurum bazında istatistik verebilmelidir.5-Laboratuar departmanları, çalışanları ve cihaz bazında istatistikler verebilmelidir.6-Gerektiğinde, yapılmış olan istemin akıbeti ve ne aşamada olduğunun takibi yapılabilmelidir.

2-3-15-9-Laboratuar Kalite Kontrol Sistemi

Laboratuar Kalite kontrolü ile ilgili fonksiyonları içeren modül proje kapsamında

geliştirilerek uygulamaya alınmalıdır.

Yapılacak sistem analizi ve kullanıcı ihtiyaçlarının belirlenmesi neticesinde

hastane yönetimi ve Satıcı firmanın karşılıklı mutabık kalacağı Laboratuar Kalite

Kontrolü uygulama sistemi geliştirilmeli ve uygulanmalıdır.

2-3-16-RADYOLOJİ BİLGİ SİSTEMİRadyoloji Bilgi Sistemi, Radyoloji Kayıt, Doktor Atama, Randevulu Hasta

Muayenesi Düzenleme, Hasta Tıbbi Bilgi Girişi, Hasta Tıbbi Bilgi Görüntüleme ve

Görüntü Raporlama, Radyoloji Raporu Hazırlama, Hasta Etiketleme, İlaç Sarf

Malzeme İsteme, Radyoloji İstatistik Raporlama v.b. işlemleri kapsamalıdır.

2-3-16-1-Radyoloji İstem Yönetimi

1-Yetkili doktorların radyoloji istemi yapmalarını ve ilgili radyoloji birimlerinin bu istemleri değerlendirmelerini sağlamalıdır. 2-Hastanın sosyal güvence durumunu, demografik ve klinik bilgilerini sistemdeki kayıtlardan otomatik olarak almalı (yaş, cinsiyet, kurum, isteyen hekim, vb.) ve kullanmalıdır. Ekipman, Oda ve Personel gibi kaynaklara göre randevulama ve yönetim yapmalıdır. 3-Hasta ve personelin aldığı ışın dozunu izleme olanağı sunmalıdır. 4-Mükerrer istekleri uyarabilmelidir. Ayrıca hatalı işlemlerin düzeltildikten sonra tekrarlanmasına imkan tanınmalıdır.5-Yapılan işlem sırasında doktor tarafından gerekli görülen ilave işlemleri (CT esnasında USG ihtiyacı gibi) randevulamalı ve yönetmelidir. 6-Gerektiğinde istemler belli kriterlere göre sorgulanabilmeli, sıralanmalı ve gruplandırılmalıdır. 7-Gerektiğinde acil durumlar için acil istem yapılabilmelidir. 8-Klinik tarafında yapılmış olan istemin akıbeti ve ne aşamada olduğu takip edilmelidir.

2-3-16-2-Radyoloji Randevu Planlama ve Yönetimi

1-Randevu vermeye esas çalışma saatleri, doktor detay bilgileri, cihaz detay bilgileri, sarf malzeme ilişkileri radyoloji birimi bazında dinamik olarak tanımlanmalı ve randevular bu bilgiler baz alınarak verilmelidir. Sistemde yer alan hastaya ait klinik ve kimlik bilgileri otomatik görüntülenebilmeli; bu modülde tekrar tanımlamaya/veri girişine gerek kalmamalıdır.

2-Tarih-saat, doktor ve cihaz bazında randevu verilmeli, iptal edilebilmeli ve istenildiğinde, acil durumlarda özel saatsiz randevu verme imkanı da olmalıdır.3-İstenildiğinde randevular belli kriterlere göre sorgulanmalı, sıralanmalı ve gruplandırılmalıdır. Sistem randevu statüsünün değiştirilebilmesi veya randevunun iptali yetkisinin istenen kullanıcılara verilebilmesini sağlayacak özellikte olmalıdır. 4-Verilmiş olan randevuların akıbeti ve ne aşamada olduğu yetkilendirilmiş kullanıcılar tarafından da takip edilmelidir.5-Gerek yeni randevu planlanmalı gerekse de takipte olan hastaların randevu planlaması yapılabilmelidir.6-Randevu işlemleri neticesindeki komutlar ve detaylı veriler (varsa) PACS sistemine aktarılmalıdır.7-Randevu bilgilerindeki herhangi bir değişiklik neticesinde üretilebilecek komutlar ve detaylı veriler (varsa) PACS sistemine otomatik olarak iletilmelidir.8- Randevu işlemleri sistem genelinde entegre olmalı ve çift randevuya izin vermemelidir.9-Radyoloji bölümünün izniyle belirli zaman dilimleri belirli birimler ya da spesifik uygulamalar için rezerve edilebilmelidir.10-Hastanın özelliği itibari ile izolasyon gerekliliği, anestezi ihtiyacı, transport koşulları gibi farklı uygulama gerektiren bir durumu varsa izlenebilmelidir.11-Hastaların işlem öncesi barsak temizliği gibi ön hazırlık yapması gereken durumlarda yapılması gereken hazırlık ve açıklamalar konusunda doktor ve hasta uyarılmalı ve gereken reçete hazırlanmalıdır.12-Hastaya uygulanacak birden fazla işlem için algoritmik randevulama yapmalıdır. Uyumsuzluklar konusunda randevu veren kullanıcıyı sistem uyarmalıdır.13-İşlemler aşağıdaki şekilde tanımlanabilmelidir ve incelenip yönetilmelidir.

a. Prosedür grupları,b. İşlem kodları,c. Tanımlar,d. Süreler,e. İşlem odası,f. Hazırlık gerekliliği,g. Radyolog,h. İşlem veya algoritm uyumsuzlukları,i. Allerji ve komplikasyonlar,j. Diğer.

2-3-16-3-Radyoloji Hasta Kabul

1-Önceden randevusunu almış hasta radyoloji bölümüne geldiğinde kaydedilmelidir.2-Hangi tür tetkiklerin iş listesine girmeyeceği seçilebilmelidir.

3-Bu kayıt sırasında elle giriş en az seviyede yapılmalı, hasta iş listesinden seçilmelidir. 4-Bu modülden randevusuz acil hasta işlemi yapılmalı, bu işlem ancak yetki verilen hekim veya yetkili personel tarafından gerçekleştirilmelidir. Sistem randevulu hastaları yeni gelen randevusuz hastaya göre yeniden düzenlemeli, bu düzenlemede tam otomatik bir yöntem izlemek yerine sistem yeni randevu planını önermeli yetkili radyolog, manuel düzenleme yapabilmelidir.

2-3-16-4-Radyoloji İş Akış - Durum Takibi

1-Sistemdeki herhangi bir terminalden yapılan radyolojik görüntüleme isteği görülebilmeli, kaydedilebilmeli ve işlemin sonuçlanıp sonuçlanmadığına dair bilgiler isteyen kişiye iletilmelidir.2-Sonuçlanmış olan radyoloji isteklerine yönelik radyoloji raporları isteği yapan doktora (ödeme bilgileri olumlu ise) otomatik olarak yönlendirilmeli ve raporlar elektronik hasta dosyasına entegre olarak saklanmalıdır.3-(varsa) PACS’ta mevcut olan hasta radyolojik görüntüsü, istenen çözünürlükte radyoloji raporu ile birlikte istekte bulunan doktora iletilebilmeli ve bu görüntüler elektronik hasta dosyası ile ilişkilendirilmelidir.4-Radyoloji birimlerinde görevli personelin yapacağı işler otomatik olarak görüntülenmeli, personel tarafından tamamlanan işin bir sonraki iş adımına yine otomatik olarak geçişi sağlanmalıdır.5-İşlerin durumu, iş adımı, sonuç, gerçekleştiren kişi, cihaz vb. bazında takibi yapılmalıdır. Tetkik durum takibi (hasta geldi, sonuç alındı, rapor yazıldı v.b.) statü bazında takip edilmelidir.6-Hastaya yönelik işlemlerin takip edilebilmesi için gerekirse hastaya verilecek olan filmlerin etiketlenmesi sağlanmalıdır.

2-3-16-5-Radyolojik Tetkik

1-Radyolojik tetkik yapıldıktan sonra yapılan işlem bilgilerinin(görüntü raporu değil) girilmesini sağlayan alt modüldür. 2-Tetkiklerle ilgili günlük, haftalık, aylık ve istenen tarih aralığında dökümler alınmalıdır.

2-3-16-6-Radyoloji Sonuç Raporlama

1-Radyoloji Sonuçlarının girilmesini sağlayan fonksiyondur. 2-Raporlar işlemi yapan ve/veya raporlayan hekim adına elektronik olarak imzalanmalıdır. 3-Firmalar diktasyon ve ses tanımlama (voice recognition) konusundaki planlamalarını ayrıntılı olarak açıklamalıdırlar.

4-Radyoloji sonuç raporları, raporların hekim tarafından düz metin olarak üretildiği birimlerde (ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi, vb.) önceden tanımlanmış olan şablonlar üzerinden düzenlenmelidir. Yeni şablonların tanımlanması ve iş adımları ile ilişkilendirilmesi mümkün olmalıdır. 5-Raporlarda kullanılacak olan tanı, işlem, sonuç kodları gibi kodların liste ve menülerden seçilmesi mümkün olmalıdır.6-Düşük çözünürlükteki hasta görüntüsünün radyoloji raporu ile ilişkilendirilmesi sağlanmalıdır. 7-Radyoloji raporlarının direkt ses olarak elde edileceği, saklanacağı ve daha sonraki adımlarda ilgili kullanıcı tarafından dinlenerek sisteme girileceği yapı ve mekanizmalar Radyoloji Modülü bünyesinde entegre olarak sağlanmalıdır. Bu işlemler direkt bu modül içersinde, ilgili iş adımında, herhangi bir şekilde uygulama/kontrol değişikliği yapılmaksızın, entegre olarak gerçekleştirilmeli; indirekt, kopuk, parçalı ve münferit çözümler kullanılmamalıdır.

2-3-16-7-Sarf ve Radyoaktif Malzeme Takibi

1-Radyoloji birimlerinde mevcut ve kullanılmakta olan sarf ve radyolojik malzemenin miktarı ve durumu sistem genelinde stok işleyişi ile birebir uyumlu olacak şekilde takip edilmelidir. Kullanılan malzeme ve kitin birim stokundan otomatik olarak düşmesi sağlanmalıdır.2-İhtiyaç duyulan veya daha önceden tanımlanacak kritik seviyeye inen malzeme ve kitler için kodlu listelerden istek yapılmalıdır. İstek neticesinde birimlere gönderilen malzemenin kaydı ve takibi yapılmalıdır.3-Birim, kişi ve cihaz bazında malzeme kullanım detayları görüntülenmelidir.4-Sarf malzemelerinin son kullanım tarihi ile radyoaktif malzemelerin etkinlik süresine yönelik takipler yapılmalı ve sistem kullanıcıyı uyarmalıdır.

2-3-16-8-İstatistik/İş Yükü

1-Radyoloji birimlerinde işlem gören hastaların radyolojik tanı, yapılan işlem, cinsiyet, yaş, kurum, birim kriterlerine göre dağılımı günlük, haftalık, aylık ve yıllık olarak tespit edilmelidir.2-Radyoloji birimlerinde gerçekleştirilen işlemlerin cihaz, personel, işlem, zaman kriterlerine göre dağılımı günlük, haftalık, aylık ve yıllık olarak tespit edilmelidir.3-İstenildiğinde personele, cihaza ve işleme göre tekrar istatistikleri alınmalıdır.4-Sarf malzemesi kullanımına yönelik personel, cihaz, işlem istatistikleri alınmalıdır.5-Sistem standart tıbbi rapor hazırlama imkanına sahip olmalıdır.6-Radyoloji sonuçlarıyla ilgili günlük, haftalık, aylık raporlar alınmalıdır.7-Bu modül sayesinde yük dağılımına yönelik raporlar alınmalıdır. Bu modül ile sistemin yönetimi ve optimizasyonunun sağlanması hedeflenmelidir. Sistem yöneticileri aşağıdaki raporları almalıdır;

a. Klinikten yapılan isteklerin incelemesi,b. (varsa) PACS İş istasyonları çalışma raporları,c. Kullanılan disk miktarları,d. Arşiv aktivite raporları,e. Tekrar film miktar ve nitelikleri raporu.

2-3-16-9-Dosya, Film Arama ve Arşiv

1-Bu modül hastanede arşivlenmiş hard copy radyoloji sonuçlarına ait gerek film gerekse de raporlara ulaşmak için kullanılmalıdır. 2-Bu modül arşiv yazılımı niteliğinde olmalıdır. Radyolog/Hekim, Dosya/Film Arama Modülü ile ihtiyaç duyduğu film isteğini yapmalı, sistem ilgili hastaya ait, elektronik ortamda bulunmayan filmlerin bulunduğu film arşivine istek mesajını yollamalıdır. Bu mesaj radyoloji arşivi tarafından alınmalı, istek değerlendirilmeli ve film ilgili radyologa/hekime iletilmelidir. Bu esnada isteğin tamamlandığı ve filmin hangi radyologa veya hekime yollandığı kaydedilmelidir.3-Radyoloji Hasta Kabul sistemi ilgili hastaya ait bilgileri (varsa) PACS’a iletmeli, PACS ise bu bilgileri ilgili radyoloji modalitelerine iletmelidir. Bu sırada PACS üzerinde bu hastaya ait diğer görüntüler radyolojik tetkiki inceleyecek olan radyoluğun/bölümün iş istasyonuna yollanmalıdır.4-İstatistik, sorgu ve raporların tam listesi ve detayları Sistem ve Uyarlama Gerekleri Analizi aşamasında ayrıca belirlenmelidir.

2-3-17-HEMŞİRELİK BİLGİ SİSTEMİ Kullanıcının tanımladığı formatlarda hemşirelik uygulamalarının ve hasta

takibinin elektronik ortamda yapılmasını ve kaydedilmesini sağlayacak olan

fonksiyonlardır.

1-Sistem, hemşirelik bakımı konusunda meslek üyeleri arasında ortak bir

terminolojiye dayalı olmalı, standart terimleri içermelidir.

2-Sistem hemşirelik tanılarına veri tabanı sağlayacak bir hemşirelik öyküsü bölümü

içermelidir. Hemşirelik öyküsü bölümü, seçimlik veri toplama formu tarzında

tasarlanmış grafiksel yapıda olmalıdır.

3-Hemşirelik öyküsü bölümü ile hastaya ait genel bilgiler, fiziksel muayene bulguları,

laboratuar tetkik sonuçları, hastanın subjektif şikayetleri, belirti ve bulguları ve tıbbi

tanısının yer aldığı elektronik hasta kayıtları arasında ve ICD, DRG, vb. kod

sistemleri ile erişim sağlanmalıdır.

4-Sistemin, hemşirelik bakımının tüm öğelerini içermesi gerekir. Hemşirelik bakım

öğeleri; hemşirelik tanıları, hemşirelik müdahaleleri / uygulamaları ve hemşirelik

sonuçlarıdır. Dolayısıyla hemşirelik bakımı ile ilgili bütün terimler hemşirelik tanıları,

hemşirelik müdahaleleri ve hemşirelik sonuçları / beklenen sonuçlar öğeleri altında

sınıflandırılmış, terimlerin tümü adlandırılmış ve elektronik ortamlara entegre

edilebilmesi için numerik ya da alfanumerik olarak kodlanmış olmalıdır. Sistem,

Hemşirelik standart hasta bakım planlarını ( tıbbı tanılar, yaş grupları, özel hasta

grupları, özel durumlar ve özel prosedürler doğrultusunda kullanıcı tarafından

hazırlanmış) kullanacak özelliklere sahip olmalıdır.

5-Sistem, hemşirelik öyküsü bölümünden hemşirelik tanılarına erişim sağlamalıdır.

Hemşirelik tanısı hastanın / bireyin hemşirelik bakımı gerektiren sorununun hastayla

ilgili verilere dayanılarak hemşire tarafından tanımlanmasıdır. Sistem birden fazla

hemşirelik tanısı konulabilmesine olanak vermelidir.

6-Her hemşirelik tanısından doğrudan hemşirelik müdahalesine / uygulamasına

bağlantı sağlanmalıdır.

7-Sistem, her hemşirelik müdahalesinin gerektirdiği araç-gereç, ekipman, personel,

ve zamanı tanımlayabilmeli, maliyet analizine olanak vermelidir. Bu bağlamda

hemşire performansının nesnel bir yöntemle değerlendirilmesine olanak sağlamalıdır.

8-Hemşirelik müdahaleleri/uygulamaları hekim isteminin bulunduğu modül ile

ilişkilendirilmelidir. Böylece bağımsız hemşirelik uygulamalarının yanı sıra, hekim

istemine bağlı olarak gerçekleştirilecek hemşirelik bakım uygulamaları da (örneğin

ilaç, intravenöz sıvı tedavisi vb.) yerine getirilebilmelidir. Bakımın bütünlüğü ve

devamlılığı korunmalıdır.

9-Hemşirelik müdahaleleri/uygulamaları Eczane Modülü ile ilişkilendirilmelidir.

Hemşire hekim istemlerine bağlı uygulamaları gerçekleştirirken, ilaçların etki ve yan

etkileri, ilaç-ilaç etkileşimleri, yaş, cins, vücut ağırlığı vb. özelliklere göre ilaç dozu ve

sıvı miktarı hesaplamalarına otomatik olarak erişebilmelidir.

10-Hemşirelik müdahaleleri bölümü hastanın yaşam bulgularının kaydedildiği

elektronik ortamlarla (örneğin monitör) ile ilişkilendirilmeli, bu ortamlardan yaşam

bulgularına dair veri transferine olanak vermeli ve yaşam bulgularındaki değişiklikleri

sesli uyarı sistemleri ile gösterebilmelidir.

11-Her hemşirelik müdahalesi/uygulamasından hemşirelik sonucuna bağlantı

sağlanmalıdır.

12-Hemşirelik sonuçları bakımın yetersizliğini / eksikliğini ya da hastanın bakım gerektiren sorununun çözümlenmediğini ortaya koyabilecek kantitatif değerlendirmeyi

içermeli, sesli kontrol ve uyarı sistemleri olmalıdır. Buna göre gerekirse otomatik olarak yeniden hemşirelik tanılarına dönmelidir. Örneğin, ağrı derecesi hala çok şiddetli (5) hemşirelik tanısına yeniden dönülmelidir. 13-Sistem, seçilen tüm hemşirelik tanıları, hemşirelik uygulamaları ve sonuçlarının

grafiksel ve istatistiksel görüntülendirilmesi suretiyle hasta bakım planı olarak

sunulmasına olanak sağlamalıdır.

14-Sistem hemşirelik bakım planının günlük hemşire gözlem notlarıyla

ilişkilendirilmesini sağlamalıdır.

15-Sistem hemşirelik tanısı, uygulaması ve sonucunun tarih ve saatini / zaman

aralığını otomatik olarak kaydetmelidir. Böylece hemşirelik hizmetlerine harcanan

zamanın maliyet analizine olanak sağlanmalıdır.

16-Sistem yetkili kişi/kurum tarafından yeni veri girişine ve veri güncellemesine olanak sağlamalıdır. 17-Sistemin kullanımı sırasında gizliliğin korunması için ve kullanıcının / hemşirenin kimliği, çalışma zamanı ve verdiği hizmetin tanımlanabilmesi için her hemşirenin bir kullanıcı kodu olmalıdır. Böylece her hemşirenin çalışma zamanı ve verdiği hizmet, dolayısıyla performansı nesnel olarak tanımlanabilmelidir.18-Sistem, hemşirelerin mesleki konularda bilgi taramasına olanak vermeli internet erişimi sunmalıdır. 19-Sistem hemşirelerin birbirleriyle ve diğer sağlık ekibi üyeleriyle iletişim kurmasına olanak vermelidir. 20-Sistem kullanıcılar için ip uçları ve yardım seçenekleri sunmalıdır. ICN (Uluslararası Hemşireler Konseyi) tarafından dünyadaki tüm hemşirelerin kullanması için tasarlanmış ICNP (International Classification of Nursing Practice) hemşirelik tanılarına, hemşirelik müdahalelerine ve hemşirelik sonuçlarına erişimi sağlayan çok eksenli bir sınıflandırma sistemine sahip olmalıdır. Tanılar, müdahaleler ve sonuçlar adlandırılmış, sınıflandırılmış ve nümerik olarak kodlanmış olmalıdır. 21-Devir teslim notu yazılacak hemşire gözlem formatına ulaşılmalıdır.

22-Hemşirenin, hastanın günlük yaşam aktivitelerini kaydetme imkanı olmalıdır.

23-Hemşirelik girişimleri listelenmelidir.

24-Hemşire, hastanın taburcu planlarını yapabilmelidir.

25-Hastanın eğitim ihtiyaçları değerlendirilebilmelidir.

26-Hasta eğitim dokümanı basılabilmelidir.

27-Kullanıcı tarafından hazırlanan standart hasta eğitim planları olmalıdır.

28-Hastanın ağrı skalası ve ağrı değerlendirmesi yapılabilmelidir.

29-Hayati bulguların takibine ilişkin kayıtlar tutulabilmelidir.

30-Yeniden kabulde hastanın bir önceki tanıları ve tedavileri ile diğer hemşirelik

bilgilerine ulaşım sağlanmalıdır.

31-Hasta transfer takibi yapılabilmelidir.

32-Hemşire, hastanın tüm demografik ve tıbbı hikayesine ulaşmalıdır.

33-Sınıflandırılmış tanı ve görüntüleme, iş listesi-randevu erişimi ve özel tetkik

hazırlık dokümanı ile birlikte görüntülenebilmeli gerekli çıktılar alınabilmelidir.

34-İlaç dozu hesaplama/yaş grubu/cinsiyet/ağırlık/vücut yüzeyi ile birlikte

görüntülenebilmelidir.

35-İlaç etkileşim listeleri görüntülenebilmelidir.

36-Kat malzeme stoku, belirlenen minimum seviyelere indiği zamanlarda otomatik

malzeme talep formu oluşturmalıdır.

37-Hasta odasının hazır ve temiz olduğu sistemden izlenmelidir.

38-Rutin ya da istenildiğinde elde edilecek görüntü ve raporları sağlamalıdır.(İlaç

uygulama hataları, yataktan düşme, İV komplikasyonlar, standart bakım planı

varyasyonları, yatak yarası, tekrarlayan işlemler, kat doluluk oranları, hasta bağımlılık

oranları ve hemşire hasta oranları, vb.)

39-İstenirse, tanımlanan zamanlarda hemşirelik hizmeti maliyetleri

görüntülenebilmelidir.

40-Standart vardiya hemşire sayıları ile gerçekleşen arasındaki sapmalar

görüntülenebilmelidir.

41-Hemşire çalışma listesi oluşturmalı ve bölümler, tarihler ve vardiya

bazında/çalışma listesinin insan kaynakları bölümü ile entegrasyonu sağlanmalıdır.

42-Hemşirelerin kendi çalışma listelerini oluşturması sağlamalıdır.

2-3-18-AMELİYATHANE MODÜLÜ Ameliyathane modülü;Ameliyat isteklerini, randevulandırılmasını ve ameliyat

sonrası kayıtların tutulabilmesini amaçlar. Bu amaç doğrultusunda;

1-Sistemdeki herhangi bir terminalden yapılan ameliyat randevu isteği kaydedilmeli

ve randevu onayı, isteyen kişi tarafından bu modülde izlenebilmelidir.

2-Doğumhane, Anestezi birimlerinde ve Uyanma Odalarında kullanılabilecek şekilde

tasarlanmış olmalı, ameliyathane defterine ilişkin bilgiler tutulmalıdır. Ameliyata

kimlerin katıldığı (cerrah, anestezist, hemşire, teknisyen,vb.) bilgisi de

kaydedilmelidir.

3-Ameliyathanede yapılan işlemler, klinik ve poliklinik modüllerinde olduğu gibi

hastanın dosyasına/faturasına işlenebilmelidir. Hizmetlerin ve kullanılan

malzemelerin, giriş/çıkış/stok/istek işlemleri yapılabilmelidir.

4-Hastaların ameliyat sonuçlarının girişini ve eski ameliyatlarına ait bilgilerinin sorgu

kriterlerine göre aranıp raporlanmasını gerçekleştirmelidir.

5-Ameliyathanelerin randevu isteklerinin görüntülenerek düzenlenmesi sağlanmalıdır.

6-Ameliyathane kayıtlarından günlük, haftalık, aylık ve istenilen tarih dilimleri

arasında istenen raporlar alınmalıdır.

7-Detaylı ameliyat ücretinin otomatik olarak hastanın mali faturalarına aktarılması

sağlanmalıdır.

8-Ameliyathane odalarının, anestezinin, hemşirelerin ve destek personelin çalışma

programını oluşturmalıdır. Personelin nöbet çizelgesi oluşturulabilmelidir.

9-Ameliyatı yapan operatör, yapılan ameliyatı kodlu listeden seçerek

yerleştirebilmelidir.

10-Ameliyatta kullanılan malzemeler listeden seçilerek hasta hizmetlerine

eklenmelidir.

11-Ameliyathane ekipmanlarını izlemeyi sağlamalıdır.

12-Hastalık kodlarına, gruplarına ya da kullanıcının tanımladığı alanlara göre

sorgulamaları yapmalıdır. Anestezi öncesi, anestezi esnasında ve sonrasında hasta

takibi yapmalıdır.

13-Uygulanan işlemler, malzemeler, setler ve paket listeler görüntülenmelidir.

14-Hastanın ameliyathaneye girme ve çıkma zamanları izlenmeli, erteleme ve

ameliyathanede bekleme zamanlarını kaydetmek ve sorgulamak mümkün olmalıdır.

15-Ameliyat notu yazılabilmeli ve 24 saat içinde tamamlanmayan raporlar için uyarı

sistemi olmalıdır.

16-Genel ve sınırlı uyuşturma, bölüm ya da tanımlanan kriterlerde ameliyat listesi

oluşturmalıdır.

17-Ameliyathane dışından ameliyat listesine ulaşma ve randevu imkanı sağlamalıdır.

18-Beklenmeyen ameliyathaneye dönüş oranları raporları için bilgi sağlamalıdır.

19-Spesmen raporlarını ve durumlarını takip etmelidir.

20-Cerrahi maliyet analizleri, vaka volüm analizleri, cerrahi verimlilik analizleri, oda

kullanım analizleri ve anestezi komplikasyon oranlarının takibi için veri sağlamalıdır.

21-Yapılan ameliyatlara ve tutulan kayıtlara ilişkin çeşitli istatistikler elde edilebilmeli,

sorgular yanıtlanabilmeli ve raporların çıktısı alınabilmelidir. İstatistik, sorgu ve

raporların tam listesi ve detayları Sistem ve Uyarlama Gerekleri Analizi aşamasında

belirlenmelidir..

2-3-19-AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI MODÜLÜHastane dahilinde yer alan diş ünitleriyle müstakil ağız ve diş sağlığı

merkezlerinde kullanılacağından, bu birimlerin gereksinimlerine cevap vermek üzere tasarlanmış ve kapsamı ihtiyaca göre belirlenmiş olmalıdır.

1-Hastanın şikayetleri, muayene ve tetkik sonuçları, doktorun tanısı, yazılan ilaçlar ve kararlar elektronik ortamda hasta dosyasına işlenebilmelidir.2-Hastanın ilk müracaatı ise, gereksinim duyulan özel sağlık bilgileri ( Allerji, diabet, kanama bozukluğu, alt ve üst çene yapısal bozuklukları vb.) kaydedilebilmelidir.3-Sevk işlemleri ile ilgili bilgiler, hastanın nereye ve neden sevk edildiğinin, sevk işleminin kim tarafından yapıldığının kaydı tutulabilmelidir. 4-Hastayla ilgili her tür oral diagnoz planlama, tetkik ve tedavi kayıtları tutulabilmelidir.5-Hasta için kullanılan her tür malzeme, protez vb. bilgilerin kaydı tutulmalıdır. Klinik işlemler ve bu işlemlerin hastanın faturasına kaydedilebilmesi için vezne, döner sermaye ve faturalama modülü ile gerekli entegrasyon sağlanmalıdır.6-Hastanın geçmiş bilgileri ve diş yapısına ilişkin bilgileri kaydedilebilmelidir. 7-Her türlü randevu verme, iptal ve güncelleme işlemleri yapılabilmelidir.8-Ünitede mevcut cihazların durumu, cihaz takip modülüyle entegre olarak takip edilebilmelidir.9-Modülde yer alan işlemlerle ilgili çeşitli istatistikler elde edilebilmeli, sorgular yanıtlanmalı ve raporların çıktısı alınabilmelidir. İstatistik, sorgu ve raporların tam listesi ve detayları Sistem Uyarlama Gerekleri Analizi aşamasında belirlenecektir.

2-3--20-HEMODİYALİZ MODÜLÜ Hastanın servise kayıt ve kabulünden, herhangi bir nedenle (başka bir merkeze

nakil, ex.)servisten ayrılışına dek gereksinim duyulan işlemlerin yapılmasını ve

gerekli kayıtların tutulmasını amaçlar.

1-Poliklinik başka servis ya da acilden hastanın servise kabulü ile ilgili işlemler

gerçekleştirilebilmelidir.

2-Hastanın servise kabulü ile ilgili tüm kayıtlar tutulabilmelidir.

3-Herhangi bir anda servisteki dolu, boş makineler listelenebilmeli ve seçim

yapılabilmeli, bu seçim yapılırken hasta ve hemodiyaliz makinesinin HBV, HCV, HIV

vb. parametreleri mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır.

4-Mevcut makinelerden çalışan ve arızalı ya da bakımda olanlarla bakıma alınması

planlananların listesi devamlı olarak güncellenmeli ve randevularda otomatik

düzenlemeler yapılabilmelidir.

5-Serviste bulunan makinelerin durumu, (varsa) cihaz takip modülünde yer almalıdır.

6-Randevulu hasta kabulü yapılabilmeli, istenen zaman diliminde hastaların

randevuları periyodik olarak düzenlenebilmelidir. Gerektiğinde randevu iptali ve diğer

randevular arasında transferler HBV, HCV, HIV vb. parametreler göz önünde

bulundurularak yapılabilmelidir.

7-Hasta Tabelası bilgileri ve hastanın diyaliz sırasında gerçekleştirilen tedavileri

kolayca sisteme girebilmeli ve bu kayıtlara istenildiğinde ulaşılabilmelidir.

8-Hangi hastanın hangi seansta hangi hemşire tarafından takibinin yapıldığının,

hastaya verilen destek tedavisi ve tıbbi tedavinin kim tarafından uygulandığının kaydı

tutulmalıdır. Bu kayıtlar istenildiği zaman belirli formatlarda

görüntülenebilmeli/raporlanabilmelidir.

9-Diğer parenteral tedaviler için özel takip listeleri oluşturulmalı ve her hasta için

minimum ilaç ve malzeme stok kontrolü sağlanmalıdır.

10-Hastanın hepatit, diabet, hiper/hipotansiyon gibi kronik takip gerektiren hastalıkları

ve damaryoluna ilişkin kayıtları tutulmalıdır.

11-Doktor isteklerinin (tedavi, ilaç vb.) kayıtları ve isteğin hangi doktor tarafından

yapıldığının kaydı tutulmalıdır.

12-Hastane eczanesinde bulunmaması ya da stokta kalmaması nedeniyle hastanece

karşılanamayan ve dışarıdan aldırılan ilaç ve malzeme istekleri de hastanın

kayıtlarına eklenmeli ancak masraf olarak işlenmemesini sağlayacak düzenlemeler

sistemde yer almalıdır. Yani ilgili mevzuat hükümlerine göre işlem yapılacaktır.

13-Konsültasyon istekleri randevulandırılabilmeli ve sonuçları takip edilebilmelidir.

14-Hastaya kullanılan ilaç yapılan ameliyat, tetkik, vb. işlemler ve kullanılan tüm

malzemelere ait ücretler ( fistül operasyonu, kateter, enjektör, röntgen, ilaç, vb.)

hastanın elektronik ortamda bulunan mali kayıtlarına ve hasta dosyasına anında

yansıtılmalıdır. Hastanın herhangi bir andaki fatura bilgileri görüntülenebilmelidir.

15-Diyaliz ünitesinde bulunan stoklara ilişkin kayıtlar tutulmalıdır. Bu stok kayıtlarında

kullanılacak solüsyonlar, setler, diyalizörler ve diğer malzemelere ilişkin stok

hareketleri, son durumlar ve istatistikler alınabilmelidir.

16-Yatak ya da makine değişiklikleri, hastaların izinli ayrılışları gibi işlemler

yapılabilmeli ve geçmişe dönük olarak izlenebilmelidir.

17-Hastanın ayrılışında epikriz raporları hazırlanabilmeli ve istenildiğinde başka bir

kuruma sevk işlemleri yapılabilmelidir.

18-Organ nakline ilişkin işlemler yapılabilmeli ve hazırlık bilgileri tutulmalıdır.

19-Diyaliz ünitesinde çalışan doktorlar ve hemşireler için gerekli çalışma ve nöbet

çizelgeleri, icap listeleri hazırlanabilmelidir.

20-Ameliyathanede fistül ameliyatı yapılacak hastalara ilişkin randevular

istenebilmelidir.

21-Diyaliz ünitesinde tedavi gören hastaların kayıt ve işlemlerine ilişkin çeşitli

istatistikler elde edilebilmeli, sorgular yanıtlanabilmeli ve raporların çıktısı

alınabilmelidir. İstatistik, sorgu ve raporların tam listesi ve detayları Sistem Uyarlama

Gerekleri Analizi aşamasında belirlenecektir.

2-3-21-SAĞLIK KURULU MODÜLÜİşe, okula başlama, sakatlık, iş göremezlik, istirahat, yurtdışı tedavi vb.

durumların tespitine yönelik olarak faaliyet gösteren kurulların iş ve işlemlerinin takip

edildiği ve kayıtlarının tutulup çıktılarının alındığı modüldür. Bu modülde:

1-Randevu işlemleri gerçekleştirilebilmelidir.

2Kurulda görüşülecek vaka için önceden gerekli hazırlıkların yapılmasına olanak

tanınmalıdır.

3-Otomatik olarak tetkik ve konsültasyon istekleri yapılabilmelidir.

4-Hastanenin işlev ve yetkilerine uygun olarak (rapor, yurtdışı tedavi, hakem hastane

vb.) gerekli formlar oluşturulmalı, yetki veya işlev değişikliği durumunda gerekli

düzenlemeler yapılabilmelidir.

5-Modülde yer alan işlemlerle ilgili çeşitli istatistikler elde edilebilmeli, sorgular

yanıtlanabilmeli ve raporların çıktısı alınabilmelidir. İstatistik, sorgu ve raporların tam

listesi ve detayları Sistem Uyarlama Gerekleri Analizi aşamasında belirlenecektir.

2-3-22-TIBBİ KAYIT ve ARŞİV Bu sistemde, adli raporlar, hastaların epikrizleri, ameliyat raporları, laboratuvar

sonuçları, yatan hasta dosyaları, anamnez verileri, radyoloji, patoloji, fizik tedavi,

konsültasyon raporları v.b. tek bir hasta kaydı ile ilişkilendirilerek tek bir hasta

dosyasında saklanması, gerektiğinde verilerin güncellenmesi, hatalı verilerin

düzeltilmesi, verilere erişim ve analiz ile ilgili fonksiyonlar yer almaktadır. Proje

kapsamında kayıt fonksiyonları yanında aşağıdaki fonksiyonlar da

gerçekleştirilmelidir:

a. Arşiv için dosya oluşturma,b. Dosya kontrolü,c. Arşivleme,d. Arşiv istek,e. Arşiv karşılama,f. Arşiv takip

fonksiyonları özelleştirilerek geliştirilmeli ve uygulamaya alınmalıdır.1-Sağlık Bakanlığı’nın istediği/isteyebileceği hastalık gruplaması, tanı kodlarına göre yapılmalıdır. 2-Bildirimi zorunlu hastalıklar için otomatik rapor hazırlanmalıdır.3-ICD-10, DRG, BUT, GMDN, vb. kod sistemleri uygulanabilmelidir. 4-Hazırlanan tıbbi raporlar (patoloji, ameliyat, epikriz) istenen numaraya fakslanabilmeli, varsa e-posta adresine gönderilebilmelidir.5-(Varsa)Semt Polikliniği/Uydu poliklinik ve hastane arasında hasta dosyasının elektronik ortamda taşınması sağlanmalıdır.6-Poliklinik randevuları bir gün önceden tıbbi arşivde görüntülenmelidir.7-Bir hastaya birden fazla tanı girişi (primer, sekonder tanı) mümkün olmalıdır.

8-Eksik dosyalar tıbbi arşivde tespit edilebilmeli ve bulunan eksiklikler ilgili kişilere (doktor, hemşire, fizyoterapist vb) elektronik ortamda liste halinde bildirilmelidir.9-Adli dosyaları sadece yetkili kişilerin görebilmesi sağlanmalıdır. 10-Kanuni zorunluluk gereği kağıt ortamında saklanması gereken imzalı belgeler görüntü tarayıcı(scanner)’dan geçirildikten sonra sistem içinde de saklanmalıdır. 11-Doktorlar, raporları kendileri yazdıkları gibi dikte de edebilirler. Dikte edilen kayıtlar ses bandı şeklinde saklanabilmeli, gerekirse daha sonra yazılı hale getirilmelidir. 12-Emekli Sandığı, Bağkur, Kurumlar ve SSK için fatura aşamasında gerekebilecek kağıt ortamdaki tüm ilgili bilgiler (istek kağıtları, sonuç kağıtları, vb.) otomatik olarak basılıp yollanmaya hazır hale getirilmelidir.

2-3-23-RADYOTERAPİ BİLGİ SİSTEMİ (RTIS)NMIS kapsamında yukarıda tanımlanan tüm unsur ve işlevler RTIS dahilinde

eksiksiz olarak sağlanmalı; ancak Radyoterapi için spesifik olarak ihtiyaç duyulan

detay işlev, yapı ve mekanizmaları da içermelidir. Detay uygulama, işlev, yapı ve

mekanizma kapsamı için aşağıda bir örnek verilmektedir:

- Demografik bilgiler, Kurum bilgileri, - Geliş bilgileri (tanı, önceki tedaviler vb),- Laboratuvar ve radyolojik veriler,- Poliklinik ve doktor randevuları,- CT randevuları,- Tedavi randevuları,- Virtual Simülasyon işlemi,- Virtual Simülasyon verileri,- Tedavi planlama işi,- Tedavi verileri (alan, MLC, MU....),- Doktor ve tedavi notları,- Hizmet bilgileri (Billing information),- Su fantomu ölçüm sonuçları,- Blok kesim planı,- Portal görüntü,- RIS randevu ve iş listesi işlemleri,- C- Kollu cihazında görüntü alma işlemi,- Brachytherapy planlama işlemi.

2-3-24-KAN MERKEZİ MODÜLÜAcil ve ayaktan gelen hastalarla yatan hastalara ilişkin kan ve kan ürünü

isteklerinin yerine getirilmesi ve Kan Bankası için gerekli kayıtların tutulabilmesini

amaçlar. HBS üzerinde donör kayıtları, transfüzyon kayıtları, kan ve kan ürünleri

takibinin yapılabilmesini sağlayacak olan kapsamlı bir Kan Bankası Modülünün

kurulması gerçekleştirilmelidir. Sistemin geliştirilmesinde uluslararası kan bankası

bilgi sistemlerinden (örneğin; AABB: American Association of Blood Banks) ve

kodlama sistemlerinden yararlanılmalıdır.

1-Sistemdeki herhangi bir terminalden yapılan kan ve/veya kan ürünü istekleri, isteğin kim tarafından yapıldığı Kan Merkezi çalışanı tarafından görülebilmelidir. 2-Çeşitli kaynaklardan temin edilen kan ve kan ürünlerine ait donör ve kaynak bilgileri sisteme girilebilmelidir. 3-Yapılan test ve diğer tetkik sonuçları kaydedilebilmeli, bu sonuçlar istek yapan servislerden izlenebilmelidir. 4-Merkezden çıkan kanların hastane içinde takibi yapılabilmelidir. 5-Acil servis ve ameliyathaneden yapılan isteklere öncelik tanınması için gereken otomatik uyarı sağlanmalıdır.6-Kan ürünleri, miyad ve kan grupları yönünden izlenmelidir. 7-Crossmatch takibi yapılmalıdır. 8-Hastanın kayıtları ile planlanan kan grubu arasında uyumsuzluk olduğunda uyarmalıdır. 9-Kan Merkezinde yapılan incelemelere ve tutulan kayıtlara ilişkin çeşitli istatistikler elde edilmeli, sorgular yanıtlanabilecek ve raporların çıktısı alınabilmelidir. 10-Bu alt modülde tutulan bazı gizli kayıtlara erişebilecek personel farklı seviyelerde yetkilendirilebilmelidir.

2-3-25-DİYET MODÜLÜ1-Hasta yemek planlamasının yapılmasını sağlamalıdır.2-Ayaktan muayene olan hastalara yönelik olarak diyet listelerinin sistemde tutulması, hastaya verirken sistemden alınması ve bu sayının ve diyet türünün loglarının tutulması, tarih aralığı ile izlenebilmesi sağlanmalıdır.3-Yatan hastalar ve refakatçileri için servislerden yemek ve kahvaltı listesi girilerek diyet bölümünden izlenmesi, çıktı alınabilmesi ve sonraki günlerde diyet mutfağının yapması gereken yemek miktarlarının olduğu listenin alınması sağlanmalıdır.4-Hastaya sunulan menü seçenekleri listelenmelidir. 5-Hastalar için planlanan kahvaltı ve menülerin hasta adına sisteme girilmesi sağlanmalıdır.6-Özel diyet menüleri görüntülenmelidir.7-Hekim isteminde yer alan hasta yemek rejimi, otomatik olarak diyet bölümünden görüntülenmeli ve gerekli çıktılar alınmalıdır.8-Hasta yemek rejiminin yeniden planlandığı durumlarda diyetin otomatik olarak güncelleştirilmesini sağlamalıdır.9-Tıbbi işlem öncesi aç kalması gereken hastaların otomatik olarak diyet bölümünden izlenmesini sağlamalıdır.

10-Ameliyat ya da işlemden çıkan hastanın ne zaman yemek yiyeceğinin otomatik olarak izlenmesi sağlanmalıdır. 11-Altyapının uygun olması halinde hasta odalarından ya da hastalar tarafından kendi menü seçimlerinin izlenmesi ve girişi sağlanmalıdır. 12-Sistem diyet kısıtlarının izlenmesini sağlamalıdır. Örneğin; hastanın potasyumdan fakir diyeti varsa hasta için aykırı bir menü girildiğinde sistem uyarmalıdır. Seçilen menünün otomatik olarak kalori hesabı yapılmalı, etiket olarak alıp hasta yemeği ile birlikte gelmesi sağlamalıdır. 13-Yatan hastalar için taburcu planına uygun diyet ile beslenme eğitim planlarının çıktı olarak hastaya verilmesi sağlanmalıdır. 14-Diyet-normal menü tipleri, diyet–menüden sapmalar, hastanın yemek zamanından sapmalar, aç kalması gereken durumlardan sapmaların raporlar halinde alınması sağlanmalıdır. 15-Diyet isteği girildiği zaman ilaç gıda etkileşimi açısında otomatik olarak takip edilmesi ve uyarı verebilmesi sağlanmalıdır. 16-Ayaktan hastalara verilen diyet protokollerinin görüntülenmesi sağlanmalıdır. 17-Yatan hasta/ayaktan hastaların geçmiş zaman tüm diyet-menü durumları görüntülenmelidir. 18-Ayaktan hastalar için beslenme ve diyet çizelgelerinin çıktıları alınabilmelidir. 19-Ayaktan ve yatan hasta zayıflama rejimlerinin takibini yapmalıdır. 20-Personel yemek listesinin sisteme girilmesi ve izlenmesi sağlanmalıdır. 21-Malzemelerin girişi yapılabilmelidir. 22-Bu bilgiler ışığında, yemek için gereksinim listesi çıkarılabilmelidir. 23-Önceden çıkarılan liste ve mevcut stoklara uygun siparişler oluşturulabilmelidir. 24-Stok girişi ve çıkışı işlemleri takip edilebilmelidir. 25-Verilen zaman diliminde mevcut stok, harcanan, iade, miyadı dolan, atılan malzeme miktarlarına ilişkin çıktılar alınabilmelidir. 26-Gün içinde hazırlanacak kahvaltı ve yemekler için gerekli olan malzeme istendiğinde, depodan çıkması gereken günlük miktar otomatik olarak görülebilmelidir. 27-Günlük, haftalık, aylık ve yıllık malzeme ya da kaynak tüketimleri hesaplanabilmelidir. 28-Modülde yer alan bilgi ve işlemlerle ilgili çeşitli istatistikler elde edilebilmeli, sorgular yanıtlanabilmeli ve raporların çıktısı alınabilmelidir. İstatistik, sorgu ve raporların tam listesi ve detayları sistem analizi aşamasında belirlenecektir.

2-3-26-CİHAZ TAKİP MODÜLÜBu modülde; hastanede kullanılan tüm cihazlarla ilgili bilgiler ve bu cihazların

hastane içi ve dışındaki hareket bilgileri tutulmalıdır.

1-Servis poliklinik ve laboratuarlarda kullanılan cihazların (solunum cihazı, EKG, tansiyon aleti, biyopsi seti, portable röntgen cihazı vb, taşınabilir diğer cihazlar) hastane içindeki hareketleri ve bu cihazların çalışma bilgileri ile cihaz kimlik bilgileri tutulmalıdır. 2-Cihazların periyodik bakım ve çağrı bakımı, onarım ve yenileme ile ilgili bilgileri ve garanti süreleriyle ilgili bilgiler tutulmalıdır.3-Cihazların kullanımıyla ilgili randevu işlemleri takip edilebilmelidir.4-Çamaşırhane, steril depo üniteleri ve mutfak gibi birimlerdeki makineler de sistemde yer almalıdır.5-Modülde yer alan işlemlerle ilgili çeşitli istatistikler elde edilebilmeli, sorgular yanıtlanabilmeli ve raporların çıktısı alınabilmelidir. İstatistik, sorgu ve raporların tam listesi ve detayları Sistem Uyarlama Gerekleri Analizi aşamasında belirlenecektir.

2-3-27-TÜRKÇE KONUŞMA TANIMA TEKNOLOJİSİ

Bilgi sistemleri kurulan kurumlarda kullanıcı memnuniyetinin artırılması, uzman personele zaman kazandırılması suretiyle verimliliğin ve performansın yükseltilmesi, hata oranlarının düşürülerek maliyetlerin azaltılması ve azami iş kalitesine erişilmesi amaçlanmaktadır. Bu amaca uygun olarak uygulama yazılımlarının sesli komutlar yardımıyla kullanılabilmesi, bilgi giriş işlemlerinin ses ile yapılabilmesi ve üretilecek metin dosyalarının konuşarak yazdırılabilmesini teminen, bütünleşik Türkçe konuşma tanıma teknolojisi kullanılabilir. Söz konusu teknoloji ile yazılımların daha kolay kullanılabilir hale gelmesi beklenmektedir. Otomasyon kapsamındaki yazılımların sahip olması gereken bütünleşik Türkçe konuşma tanıma teknolojisi:1-Uygulama yazılımı ilgili alanlarda sürekli konuşma tanıma (kelime aralarında durma zorunluluğu olmadan yapılan konuşmanın tanınması) yapabilecek yetenekte olmalıdır.

2-İstendiğinde sadece seçilen konulara yönelik konuşma tanıma yapılabilmesine ve konu seçiminin dinamik olarak gerçekleştirilebilmesine olanak sağlamalıdır.

3-Toplamda ve/veya her bir konu için - ek alarak şekil değiştiren kelimelerin her birinin ayrı bir kelime olarak kabul edilmesi koşuluyla - en az 20,000(yirmibin) kelime tanıma kapasitesine sahip olmalıdır.

4-Kullanıcının mikrofona söylemiş olduğu kelimeleri, konuşmanın süresinden daha kısa bir sürede yazıya çevirebilecek ve/veya komut olarak algılayabilecek yetenekte olmalıdır.

5-Tanınması istenen kelimelerin sisteme öğretilmesini teminen, bu kelimelerin her birinin kullanıcı tarafından seslendirilmesi zorunluluğu olmadan tanınabilmesini sağlayacak yetenekte olmalıdır.

6-Yeni kullanıcıların sisteme kolaylıkla dahil edilmesine olanak sağlamalıdır.

7-Tanıma performansını sürekli olarak iyileştirebilecek dinamik ve içsel öğrenme mekanizmalarına sahip olmalı ve ayrıca kullanıcı tarafından da kolaylıkla eğitilebilmelidir.

8-Yazılışları okunuşlarından farklı olan kelimelerin okunuşları üzerinden yazılışlarının kullanılabilmesini teminen, dinamik olarak yönetilebilecek bir kelime listesine sahip olmalıdır.

9-Bu sistemin kurulacağı hastanelerde, sistemin kullanımı hususunda kullanıcılara yeterli süre ve nitelikte eğitim verilmelidir.

2-4-VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMİ

Hastaneler için bilgi sistemlerini oluştururken bütünsel bir veritabanı yaklaşımının benimsenmesi gereklidir. Böyle bir yaklaşım hastaneye; veriye daha etkili ulaşım,istenilen veriyi elde etmede kolaylık,verinin güvenliği ve güvenirliğinde artış,verinin tutarlılığında artış,uygulama yazılımları ile verinin ayrışması,uygulama yazılımlarını geliştirmede kolaylık,bilgi sisteminin bakımı ve işletiminde kolaylık ve uygulama yazılımları geliştirmede esneklik gibi temel yararları olacaktır.

Veri tabanı yönetim sistemleri;-veri tabanı yönetimi

-veri girişi ve düzeltme-veri sıralama,endeksleme ve özetleme-veri tabanı dosyalama işlemleri-fonksiyonlar-veri yönetimi-rapor basımı işlemlerini yapmaya yarayan ve arka planda çalışan programlardır.Veri Tabanı sistem bileşenleri;veri,donanım,yazılım ile kullanıcılar olarak uygulama programcıları,son kullanıcılar ve veri tabanı yöneticisidir.

2-4-1-TEMEL İLİŞKİSEL VERİ TABANI ÖZELLİKLERİTemel ilişkisel veri tabanının aşağıdaki özellikleri taşıması gereklidir.1-Endüstri standardı ilişkisel veri modelini desteklemelidir.2-Endüstri standardı işletim sistemlerinden en az birini (Microsoft Windows veya Unix) desteklemelidir. 3-ANSI SQL standartlarına (SQL-92) uyumlu olmalıdır.4-Verilerde ve nesne isimlerinde ISO 8859-9 ve/veya TS 5881 standartlarına uygun karakter seti (Türkçe) kullanabilmelidir.5-Sıralama ve karşılaştırma işlemlerinde Türkçe alfabe kurallarına uyumlu olmalıdır.6-Oluşturulacak veri tabanı büyüklüğünde herhangi bir kısıtlama olmamalıdır.7-İnternet/İntranet ortamlarına tam olarak uyumlu olmalıdır.8-XML işlevlerini ve Xpath, XLS ve XLST gibi internet standartlarını desteklemelidir.9-İlişkisel veritabanı programlaması olmaksızın XML ile veri erişimini desteklemelidir.

2-4-2-VERİ TABANI OBJELERİ ÖZELLİKLERİVeri tabanı objelerinin özellikleri aşağıdaki gibidir:1-Kullanıcı tanımlı veri tiplerini (user-defined data types) desteklemelidir.2-BLOB veri tipini desteklemelidir.3-Özet tablo (summary table) desteği olmalıdır.4-Görünümleri (view) ve aşağıdaki tiplerini desteklemelidir:

a. Birleşik (union views)b. Güncellenebilir (updateable views)

5-Tetiklemeleri (triggers) ve aşağıdaki özelliklerini desteklemelidir:a. Tablo üzerinde aynı tipte birden çok tetikleme tanımlayabilmeb. Tetiklemelerin test edilmesic. Tetiklemelerin koşula bağlı çalışması

6-Saklı yordamları (stored procedures) ve aşağıdaki özelliklerini desteklemelidir:a. Saklı yordamların test edilmesib. Uygulamalardan erişilebilmesi (external call)

7-Kullanıcı tanımlı fonksiyonları (user-defined functions) desteklemelidir.8-Durum mesajlarını ve aşağıdaki tiplerini desteklemelidir :

a. Veri tabanı durumu uyarılarıb. Zamanlanmış uyarılar

2-4-3-SORGULAMA ÖZELLİKLERİSorgulama özellikleri aşagıdaki gibidir:1-NULL değerlerin yönetimini veri tabanı seviyesinde ve veri işlemlerinde desteklemelidir.2-Kilitlemede (locking); Hem veri ve hem indeksler için kayıt seviyesinde kilitleme (row-level locking) özelliğini desteklemelidir. Sorgulamalarda kilitleme gereksinimi konusunda bilgi verilmelidir. 3-Dağıtık sorgulama ve işlem (distributed transaction) desteği olmalıdır.4-Maliyet tabanlı sorgulama iyileyicisine (cost based optimizer) sahip olmalıdır.5-Inner, outer ve full join’leri desteklemelidir.6-Cursor desteklemelidir.7-Açık sistem standartlarını (ODBC, JDBC, ADO/OLE-DB, HTTP, XML) desteklemelidir.8-Heterojen sorgulamaları desteklemelidir.9-Veri tabanı yönetim uygulamalarının API desteği olmalıdır.

2-4-4-VERİ TABANI YÖNETİMİ ÖZELLİKLERİVeri tabanı yönetiminin aşağıdaki özellikllere sahip olması gereklidir:1-Merkezi ve dağıtık yapı yönetimini desteklemelidir.2-Entegre veri toplama, dönüştürme ve yükleme (ETL) aracı sağlamalıdır.3-Entegre performans analizi aracı sağlamalıdır.4-Entegre işlem monitör aracı sağlamalıdır.5-Entegre grafik ara yüzlü yönetim aracı sağlamalıdır.6-Entegre grafik ara yüzlü sorgulama tasarım ve yönetim aracı sağlamalıdır.7-Veri Tabanının çalıştığı donanımlar hakkında (CPU, disk, memory bilgisi vb.) periyodik bilgi toplayarak veri tabanı yöneticisine iletebilmelidir.8-Script tabanlı dağıtım imkanı sağlamalıdır.9-SNMP desteği sağlamalıdır.10-Entegre zamanlama aracı sağlamalıdır.11-Yedekleme ve kurtarma için aşağıdaki özellikler desteklenmelidir :

a. Off-line ve on-line backup ve restore,

b. Full backup, incremental (differential) backup, partial backup, paralel backup,

c. Partial restore, paralel restore,d. Backup işleri zamanlanabilmeli ve otomasyon dahilinde yürütülebilmeli,e. Veri tabanını kontrol noktası olarak tanımlı bir işlem anına geri

döndürmek mümkün olmalı.12-Replikasyon çözümlerinin tanımlanması ve işletilmesini desteklemelidir.13-Replikasyon izleme aracı sunmalıdır.14-Senkron ve asenkron replikasyon imkanı sunmalıdır.15-Farklı veri tabanı yönetim sistemlerine replikasyon yapabilmelidir.16-Tüm işlemler için (verisel ve yapısal) kayıt mekanizmasına sahip olmalıdır.17-Yönetim ve bakım işlemlerini veritabanı servislerini durdurmadan veya ilgili ayarı aktif hale getirmek için yeniden başlatılmaya gereksinim duyulmadan gerçekleştirmek mümkün olmalıdır.18-Rol tabanlı güvenlik yapısı oluşturma özelliklerini desteklemelidir :

a. Kullanıcı ve gruplar seviyesinde güvenlik tanımları,b. Amaca özel yeni rol tanımları,c. Obje seviyesinde güvenlik tanımları (tables, views, gibi..),d. İşlem hakkı tanımları,e. Erişim hakkın tanımları.

19-Güncel sürümü için resmi güvenlik sınıflandırmalarında yer alıyor olması ve talebi halinde ilgili sertifika(lar) belgelenmelidir.20-Başarılı/başarısız tüm veri tabanı ve obje erişim işlemlerini monitör edebilmek mümkün olmalıdır.Sağladığı performans değerleri donanım kaynakları ile doğru orantılı olmalı ve fiyat/performans değerleri düşük olmalıdır. bu değerleri ispatlayan test sonuçları ( TPC-C gibi) gösterilmelidir.

2-5-ÖZET

Hastane İşletmelerinde yazılım ve o yazılımın üzerinde çalıştıkları veri tabanları büyük öneme sahiptirler.Hastane yöneticilerinin bir HBYS kurarken,sistem satın alırken hastane fonksiyonel gerekleri,fonksiyonel ilişkiler,matris ilişkileri ve iş akışlarına uygun ve bu bölümde belirtilen asgari yazılım ve veri tabanı gereklerini karşılayan bir yapıyı düşünmeleri gerekmektedir.

Bilgisayarları çalıştırmak ve onlara birtakım işler yaptırmak için bilgisayarın hafızasında saklayarak işlem yapmakta kullandığı bir dizi komutların verilmesi gereklidir.Bunun için birçok programlama dilleri geliştirilmiştir. Programlama dilleri, işletim sistemi programları, derleyiciler, yorumlayıcılar, editörler, genel ve özel amaçlı bütün uygulama programları bilgisayarın yazılım dünyasını oluşturur. Fakat hangi grupta olursa olsun bütün yazılımlar bir programlama dilinde kodlanarak oluşturulmuş programlardır. Hatta, programlama dillerinin kendileri de diğer bir kodlama sisteminde yazılmış bilgisayar programlarıdır.

Hastane gibi çok karmaşık yapıdaki işletmelerin bilgi sistemlerini bilgisayar destekli olarak yönetmek için bölüm içinde de görüldüğü gibi 26 modülü (modül sayısı değişebilir) içeren yazılımlar gereklidir.Poliklinik modülünden,hasta kayıt modülüne, eczane modülünden satın alma modülüne kadar hastanedeki tüm idari,mali,teknik,tıbbi ve hasta bakımı ile ilgili fonksiyonların gereklerini karşılayacak bir yapıda yazılımlar kullanılmaktadır.Günümüzde artık hastaneler ,hastane bilgi yönetim sistemlerini,hastane otomasyonlarını aşmış ve akıllı hastane yapılarına doğru gitmektedirler.

Hazırlanan programlar bir veri tabanı üzerinde çalışmaktadırlar. Hastaneler için bilgi sistemlerini oluştururken bütünsel bir veritabanı yaklaşımının benimsenmesi gereklidir. Böyle bir yaklaşım hastaneye; veriye daha etkili ulaşım,istenilen veriyi elde etmede kolaylık,verinin güvenliği ve güvenirliğinde artış,verinin tutarlılığında artış,uygulama yazılımları ile verinin ayrışması,uygulama yazılımlarını geliştirmede kolaylık,bilgi sisteminin bakımı ve işletiminde kolaylık ve uygulama yazılımları geliştirmede esneklik gibi temel yararları olacaktır.

2-6-KAYNAKLAR

1-AK,Bilal,Hastane Bilişim Sistemleri,(Mimograf),Gazi Üniversitesi,Sosyal Bilimler Enstitüsü,Hastane İşletmeciliği Programı,Ankara,20022-AK,Bilal,Sağlık Bilgi Sistemleri,(Dijital Kitap), Hoca Ahmet Yesevi Kazakistan-Türk Uluslararası Üniversitesi,Sosyal Bilimler Enstitüsü,Sağlık Kurumları İşletmeciliği Yüksek Lisans Proğramı,Ankara,20093-AK,Bilal,Hastane Bilgi Sistemleri,(Mimograf),Hacettepe Üniversitesi Sağlık İdaresi Yüksekokulu Ders Notu,Ankara,20024-AK,Bilal,Sağlık Bilgi Sistemleri,(Mimograf),Hacettepe Üniversitesi,Sağlık Bilimleri Enstitüsü Sağlık Kurumları Yönetimi Yüksek Lisans Proğramı,Ankara,20025- Sağlık Bakanlığı HBYS Çerçeve İlkeleri,Ankara,2010

Yrd.Doç.Dr. Bilal AK