50 | Reisgids | november 2009 Reisgids | november 2009 | 51

Hawaï is synoniem voor tropische stranden, felgekleurde bloemetjesshirts en heupwiegende danseressen. Maar wie hier zoekt naar het ‘alohagevoel´ merkt al snel dat deze eilandengroep ook andere charmes heeft, zoals onaardse vulkaanlandschappen en een fascinerend onderwaterleven. Tekst en foto's: Corno van den Berg

Reizen & vrije tijd

HawaïWereldberoemd maar onbekend

reisgids 6 2009.indd 50-51 08-10-2009 20:16:31

52 | Reisgids | november 2009 Reisgids | november 2009 | 53

Reizen & vrije tijd

Pearl Harbor Oahu, met bekende steden als Honolulu

en Pearl Harbor, is voor bijna alle bezoe-

kers de eerste kennismaking met Hawaï.

Het is ook het eiland dat het meest op de

rest van de Verenigde Staten lijkt. Het is

dichtbevolkt, er zijn brede snelwegen en

veel bekende fastfoodketens. Op dit

eiland woont maar liefst 75 procent van

alle Hawaïanen.

De voormalige haven van Pearl Harbor

is één van de belangrijkste oorlogsmo-

numenten in de wereld. Bij binnenkomst

legt een videofilm uit hoe Amerika bij de

Tweede Wereldoorlog betrokken raakte.

De Japanners bombardeerden hier op

7 december 1941 de Amerikaanse vloot.

Meteen werden alle troepen in het land

gemobiliseerd voor de oorlog. In de haven

liggen nog restanten van schepen die bij

de aanval tot zinken werden gebracht.

Het USS Arizona Memorial (gratis) is

letterlijk om stil van te worden. Het

moderne spierwitte gebouw ligt precies

boven de roestende resten van het ma-

rineschip, die nog gedeeltelijk boven en

onder water te zien zijn. Nog altijd lekken

er druppels olie uit het wrak, de vreemde

verkleuringen in het water herinneren

aan wat hier destijds gebeurde.

SurfmekkaWaikiki Beach is wereldberoemd, en niet

alleen bij surfers. De oorspronkelijke

bewoners gebruikten surfboards om zich

te verplaatsen en om te vissen. Maar het

was Duke Kahanamoku die het surfen

de vulkanen. In dit bijzondere landschap

krijg je pas echt het Hawaï-gevoel.

Hier is ook het Polynesian Cultural

Center waar al snel één van de grote

mythes wordt ontkracht. De beroemde

hula-dans met heupwiegende vrouwen en

golvende armbewegingen komt helemaal

niet uit Hawaï. Hij stamt uit Tahiti en is

door de filmindustrie geïntroduceerd. In

het culturele centrum worden shows op-

gevoerd over de eerste mensen die Hawaï

bevolkten en er zijn traditionele dorpen

nagebouwd. Op Hawaï is een heuse op-

leving van de oorspronkelijke cultuur

gaande. Momenteel spreken meer inwo-

ners Hawaïaans dan 100 jaar geleden.

Schildpadden en haaienOp Oahu (maar ook op de andere eilan-

den) zijn talloze lege stranden waar je

nog oog in oog kan komen te staan met

een groene zeeschildpad. Deze koud-

bloedige dieren komen hier aan land om

uit te rusten en zich te warmen aan de

zon. Lokale vrijwilligers bakenen direct

zijn omgeving af met paaltjes en touw,

zodat mensen op afstand blijven.

Hawaï staat bekend als één van de beste

plekken ter wereld om zeeschildpadden te

spotten. En niet eentje, maar tientallen.

Soms zie je meer schildpadden dan sur-

fers in het water. Op het strand kun je ook

de Hawaïaanse monniksrob tegenkomen.

Dit dier rust overdag uit op het strand

zonder zich iets van de talloze zonaanbid-

ders aan te trekken. In de winter brengen

duizenden bultruggen hier hun jongen

populair maakte. Zijn kunsten op de

torenhoge golven maakten diepe indruk,

ook in Europa en Australië. Een nieuwe

sport was geboren. Hij gaf Hawaï de

status van surfmekka, met Waikiki als

hoofdstad. Waikiki is inmiddels een

moderne stad met veel hotels waar ook

winkels als Prada, Cartier en talloze

andere luxueuze merken hun deuren heb-

ben geopend.

Wie aan de drukte wil ontsnappen moet

naar het noorden rijden. Een groter con-

trast is bijna ondenkbaar. De gele stran-

den zijn hetzelfde, maar de menselijke

hoogbouw maakt plaats voor extreem

steile bergen die als een muur verrijzen

langs de kust. Ze komen opvallend be-

kend voor en dat is niet gek want dit was

het decor van films als Jurassic Park en

Godzilla. Hier leven volgens Hollywood

de meest vreemde beesten. De oorspron-

kelijke bewoners dachten dat hier goden

verbleven, waaronder Pele, de godin van

Hawaï is voor Amerikanen een

absolute topbestemming. Door

Europeanen wordt de eilandengroep

vanwege de afstand echter nauwelijks

bezocht. Hawaï ligt middenin de Stille

Oceaan, op vijf uur vliegen van San

Francisco waarmee de totale vluchtduur

vanuit Nederland boven de vijftien uur

uitkomt. Maar wie de eilanden bezoekt,

begrijpt waarom ze zo populair zijn.

Zeker nu Barack Obama president is.

Hij werd immers op 4 augustus 1961

geboren in Honolulu en bracht er een

groot deel van zijn jeugd door.

HotspotHawaï wordt vaak als één eiland gezien.

Maar feitelijk is het een archipel van

137 eilanden, waarvan er slechts acht

bewoond zijn. De rest bestaat uit atollen

en minuscule eilandjes. Elk eiland heeft

zijn specialiteit die pas zichtbaar wordt

tijdens het eilandhoppen.

Langs de weg vallen de plaatsnamen

direct op. Bijna alle dorpjes hebben nog

originele Polynesische namen. Honolulu

valt nog uit te spreken, maar Kahakuloa

of Wai´anae is andere koek. Het is één

van de weinige overblijfselen van de

Polynesiërs, de oorspronkelijke bewoners

van de eilandengroep.

Volgens geologen is Hawaï hét voorbeeld

van een hotspot: een extreem hete plek

in de aarde, waar de aardkorst langzaam

overheen schuift. Als de druk te groot

wordt, ontstaat een vulkanische uitbar-

sting. In zee levert dat, na tienduizenden

jaren van stromende lava en uitbarstin-

gen, nieuwe eilanden op. En over een gro-

tere tijdspanne (denk aan miljoenen ja-

ren) ontstaat zo een ketting van eilanden.

Traditioneel geklede man bij een Luau.

Hawaï is een combinatie van ruige natuur met nog actieve vulkanen en luieren op het strand.

reisgids 6 2009.indd 52-53 08-10-2009 20:16:39

54 | Reisgids | november 2009 Reisgids | november 2009 | 55

Reizen & vrije tijd

ter wereld. Deze walvissen laten zich een-

voudig zien, een moeder met jong zwemt

op haar gemak voorbij.

Hier kun je ook de grootste vijand van

al deze dieren in de ogen kijken: haaien.

Rond zes uur in de ochtend wordt op open

zee een kooi vanaf een boot te water gela-

ten. Nadat enkele stukken vis overboord

zijn gegooid, duikt meteen een haaienvin

op uit het water. Je denkt onmiddellijk

aan de angstaanjagende scènes uit de

fi lm Jaws. De kapitein maant dat snorkel

en masker op moeten; hup, het water in!

En oh ja, er kan niets gebeuren, dit zijn

vriendelijke haaien. De kennismaking

met het water zorgt ervoor dat je direct

wakker bent. De zes Galapagoshaaien die

rond de kooi zwemmen doen de rest. De

eerste zonnestralen van de dag geven ze

een mystieke glans. Enig schuldgevoel is

er wel bij deze excursie, want biologen

vrezen dat de haaien mensen gaan asso-

ciëren met voedsel. Met alle mogelijke ge-

volgen voor de vele surfers en zwemmers.

Tot nu toe is er gelukkig niets gebeurd.

Vulkaanspektakel Drie kwartier vliegen van Honolulu ligt

het grootste eiland, waar de archipel zijn

naam aan dankt: Hawaï. Hier kun je het

machtige spel van de aarde aanschouwen:

Kolkende lava die direct in de zee stroomt

en zo nieuw land vormt. Met massale

stoomwolken en zelfs kleine tornado's

als resultaat. De actieve vulkanen in het

zuiden van het eiland laten het roerige

verleden (en de toekomst) van de eilanden

zien. Dit is de grootste trekpleister van

de eilandengroep. Wie het wil zien heeft

meerdere opties. De beste zijn per heli-

kopter of per boot. In de helikopter is het

complete landschap in zijn meest ruige

vorm te zien. De piloot blijft enkele minu-

ten rondhangen bij de lava. Een boottocht

geeft echter een indrukwekkende close-

up van het ontstaan van nieuw land, dat

met veel warmte en soms kleine explosies

gepaard gaat. Soms druppelsgewijs, maar

er zijn ook kleine riviertjes kokend hete

lava te zien. Dit zijn excursies die je nooit

vergeet.

Levende aardeIn Hawai’i Volcanoes National Park zijn

diverse wegen aangelegd om het land-

schap te verkennen, maar een voettocht

is veruit het beste. In de vroege ochtend

toont de 6,4 kilometer lange Kilauea

Iki-route de ongekende diversiteit van

het eiland. In het tropische regenwoud

zingen vogels hun hoogste lied en reiken

boomvarens tot de horizon, evenals veel

andere boomsoorten die alleen maar op

Hawaï voorkomen. Plotseling houdt het

bos op, een immense krater en talloze rot-

sen met de vreemdste vormen doemen op.

Stoompluimen en de warm aanvoelende

aarde bewijzen dat de aarde hier ´leeft´.

Dit terrein is niet echt mensvriendelijk,

hier regeert Moeder Aarde.

Diervriendelijk lijkt het opmerkelijk ge-

noeg wel. Van over de hele wereld komen

mensen naar Hawaï om een bijzonder

fenomeen te beleven: een nachtduik met

mantaroggen. Vlak na zonsondergang

vaart de catamaran uit. Het anker gaat

uit voor een luxueus hotel. Mantaroggen

worden de 'vogels' van de zee genoemd,

omdat ze als het ware door het water

vliegen. De kans om deze reuzenvissen te

zien is maar liefst 90 procent. Volgens een

biologe ondervinden ze geen stress van

het contact. Sterker nog, ze maken slim

gebruik van het licht dat nodig is om ze

te bekijken. Het trekt plankton aan, een

waar feestmaal voor de roggen. Met open-

gesperde muilen manoeuvreren ze op de

verbaasde toeristen af en duiken dan vijf

centimeter onder je door.

De eerste bewoners zagen de rijkdom van

de zee en bouwden dorpen als Pu'uhonua

o Honaunau aan het strand. Hier zijn de

overblijfselen van een dorp te zien, net

als de beroemde metershoge beelden met

veelal een weinig vriendelijke blik. Het

zijn tastbare restanten van de Polynesi-

sche cultuur.

grand Canyon van de Pacifi cOp het eiland Kaua’i, een halfuur vliegen

van Honolulu, is het verboden om hoger

te bouwen dan een kokosboom. Daardoor

heeft dit dunbevolkte eiland veel van

zijn oorspronkelijke sfeer behouden.

Een must is hier de beroemde Waimea

Canyon, de ‘Grand Canyon van de

Pacifi c’. Deze kloof is weliswaar veel

kleiner dan zijn broertje, maar vaak net

zo spectaculair.

Met de auto rij je eenvoudig langs de

diverse uitkijkpunten. Op talloze plaat-

sen leiden wandelpaden diep de kloof

in. Of juist omhoog, naar het mystieke

Koke’e State Park. Dit vochtige woud

eindigt abrupt in mogelijk het mooiste

uitzicht van heel Hawaï: de 1000 meter

diepe Kalalau-vallei. Het is een passende

beloning na alle inspanningen, al bestaat

de kans dat wolken je het zicht ontnemen.

Deze bergrug behoort samen met de na-

bijgelegen Na Pali-kust in het noorden tot

de grootste publiekstrekkers. De Kalalau-

wandeling is erg populair, maar om de

ruigheid van het gebied te zien kun je

beter met een catamaran of kajak de zee

op gaan. Helikopters vanuit de hoofdstad

Lihue geven verreweg het meest complete

beeld van dit opvallend jonge eiland.

Tijdens de boottocht kun je zwemmen

Boven: De spectaculaire Waimea Canyon. Rechts: Het decor van Jurassic Park.

Rotstekening gemaakt door de oorspronkelijke bewoners.

Het noorden van Oahu is bekend als decor van fi lms zoals Jurassic Park en Godzilla

Top selectie

oahu1 WaimeaKe Iki Beach BungalowsBungalows aan het strand met palm-

bomen voor de schaduw en daartussen

hangmatten voor het ultieme vakantiege-

voel. Het bungalowpark ligt tussen twee

legendarische surfstranden: Waimea Bay

en Sunset Beach. €100-180, T 638 82 29,

www.keikibeach.com

2 Kane’oheHo’omaluhia Botanical GardenKamperen is op Hawaï erg populair. Dit

kan vaak ook aan het strand. Een van de

meest bijzondere plekken is deze botani-

sche tuin in het oosten van het eiland. De

kampeerplekken zijn gratis, maar moet je

wel van tevoren reserveren. T 233 73 23.

Hawaï Eiland3 Hawaii Volcanoes National Park Volcano HotelHet Volcano hotel is het oudste hotel van

Hawaï. Het ligt op de rand van de Kilauea-

krater in Hawaii Volcanoes National Park,

waar geregeld immense stoomwolken

te zien zijn. De dinerzaal en 20 kamers

hebben uitzicht op de krater, 22 andere

kamers niet. €35 (cabins zonder uitzicht),

€170 (kamer met uitzicht). T 967 73 21,

www.volcanohousehotel.com

4 Kailua-KonaSheraton Keauhou Bay Resort & SpaDit luxe hotel is één van de vele hotels

langs de kust van Kona. Het ligt aan

een kleine baai waar de mantaroggen 's

avonds ‘dineren’. Speciale lampen verlich-

ten een deel van de baai, waardoor deze

gracieuze dieren zelfs vanaf de kant te

zien zijn. €175, T 930 49 00,

www.sheratonkeauhou.com

Kaua’i5 Waimea CanyonKoke’e State Park CabinsDeze eenvoudige cottages met keuken

voor drie tot zes personen zijn de enige

overnachtigingsmogelijkheden in de bossen

van Waimea Canyon. Met het naastgelegen

restaurant ideaal voor wandelaars en rust-

zoekers die genoegen nemen met een zeer

eenvoudig onderkomen. Het is verstandig

een slaapzak of eigen linnen mee te nemen.

Reserveren vooraf (3-6 maanden) is nood-

zakelijk, deze cabins zijn erg populair.

Vanaf €25, T 335 60 61.

6 KoloaMarjorie’s Kaua’i Inn B&BLuxe Amerikaanse Bed & Breakfast met on-

der meer een zwembad en barbecue.

Een kamer heeft een spa op het balkon.

Erg populair, dus vooraf boeken gewenst.

€100-140, T 332 88 38,

www.marjorieskauaiinn.com

Maui7 KiheiNona Lani CottagesKihei is beroemd vanwege zijn stranden en

onderwaterwereld. De cottages liggen bij

het strand en zijn erg rustiek. De meeste

hebben een kitchenette en uitzicht op de

fl eurige tuin. €80 per nacht voor minimaal

vier nachten, T 879 24 97,

www.nonalanicottages.com

8 LahainaMakai InnDit kleine complex ligt direct aan zee en

ademt een typisch Hawaïaanse sfeer.

Charmante appartementen rond een

tropische tuin, alle met eigen keuken.

Het zandstrand ligt op tien minuten. Dat

verklaart wellicht de gunstige prijs. Vanaf

€72 voor twee personen, T 662 32 00,

www.makaiinn.net

Tropische nachten Wij bezochten dertien hotels op vier eilanden en selecteerden er twee per eiland. De overige bevindingen kun je opvragen, zie pagina 58. De prijzen zijn voor een tweepersoonskamer per nacht incl. ont-bijt tenzij anders vermeld. Kies voor de telefoonnummers 001808.

reisgids 6 2009.indd 54-55 08-10-2009 20:16:44

56 | Reisgids | november 2009 Reisgids | november 2009 | 57

Reizen & vrije tijd

Beste reistijdHele jaar, december, juli en augustus zijn

hoogseizoen. Van december t/m april zijn

honderden bultruggen met hun jongen te

zien.

VliegenDuur 15 uur, exclusief tussenstop in bij-

voorbeeld San Francisco of Los Angeles.

Retourtickets vanaf circa €1000. Goed-

koop alternatief (€884) is twee losse

tickets met een tussenstop in New York.

Retour KLM Amsterdam-New York op

12/12 is €444 en retour New York-Hono-

lulu met Continental Airlines kost vanaf

€440 (peildatum 10/9).

Vervoer ter plaatseEen auto huren is relatief goedkoop. Wij

vonden bij www.autoeurope.nl een Dodge

Caliber voor €149 per week in december

op Honolulu Airport, inclusief ongelimi-

teerd aantal kilometers, WA-verzekering,

afkoop eigen risico en diefstalverzekering

(peildatum 10/9). Vliegen tussen de

eilanden is voordelig. Een enkele reis

kost meestal niet meer dan €35. Zie

www.travelocity.com. Het openbaar ver-

voer is alleen in Honolulu goed geregeld.

Verzorgd aanbodSNP: 19 dagen wandelen voor €1954,

exclusief vluchten, www.snp.nl. Bij Paci-

fic Island Travel zijn diverse rondreizen

boekbaar zoals 16 dagen Oahu, Maui en

Hawaï inclusief vluchten en autohuur vanaf

€2285, www.paci.nl. WRC-reizen heeft ook

een gevarieerd aanbod. De goedkoopste

optie is een 16-daagse vliegreis met een

verblijf van zeven dagen op Maui vanaf

€1313 bij boeking door vier personen,

www.wrc.nl.

Entrees/excursies De entree (voor meerdere dagen) van

de nationale parken op Hawaï bedraagt

10 dollar (€6,90). Een vlucht met een

helikopter kost zo’n €113, zwemmen met

dolfijnen €55, met mantaroggen €45 en

met haaien €55. Het huren van snorkelap-

paratuur om zelf op pad te gaan kost €5

per dag. Het bijwonen van een luau €90.

Geld1 dollar = circa €0,69

VisumRecentelijk zijn de regels voor een vakan-

tie naar de VS aangescherpt. Online moet

vooraf een visum worden aangevraagd op

https://esta.cbp.dhs.gov.

Informatiewww.gohawaii.com,

Reisgidsen & kaartenDe Lonely Planet heeft aparte Engelse

gidsen over Oahu (2006, €18,95), Hawaï

(2007, €22,95), Kaua’i (2006, €15,95)

en Maui (2008, €21,95). Wie alles in

een gids wil hebben kan kiezen voor de

uitvoerige Rough Guide (594 pagina’s,

2007, €22,95). De Travellers’ Wildlife

Guide Hawaii uit 2005 (404 pagina’s,

ISBN 9781566566131, €31,95) is een

bijna wetenschappelijke beschrijving van

het ecosysteem met een handige kleine

veldgids achterin.

Wat & hoe

met wilde langsnuitdolfijnen. De dieren

komen spelenderwijs naar de toeristen

toe en vinden het leuk om met ze mee te

zwemmen.

Strandfeest op MauiTussen Oahu en Hawaï ligt Maui, qua

sfeer en natuur weer een heel andere

wereld. Volgens de officiële brochure kun

je nergens in zo’n korte tijd zo’n groot

hoogteverschil overbruggen. Inderdaad,

in nog geen anderhalf uur hebben we het

warme strand bij Kahului verruild voor

de kille, winderige Haleakala-vulkaan op

3050 meter hoogte. Slingerend door het

landschap zie je onaardse lavavlakten

veranderen in groene vruchtbare valleien

met grote ranches met koeien, kleine

dorpjes en wuivende bossen.

Het vissersdorp Lahaina in het westen is

bekend om zijn ‘luau’, traditionele strand-

feesten met eten, dans en muziek. Bij

aankomst krijgt elke bezoeker de bekende

lei, een bloemenkrans van orchideeën,

omgehangen. Tijdens het vijfgangendiner

wordt in diverse shows de expansiedrift

van de oorspronkelijke bewoners bena-

drukt. Het bijna weeïge gezang en de ran-

ke armgebaren overheersen, maar een

heftige oorlogsdans laat zien dat ook hier

oorlogen om land hebben plaatsgevonden.

Het is te begrijpen waarom ooit voor elke

centimeter land is gevochten. Elk eiland

is opvallend anders en de archipel biedt

volop variatie. Met verwoestende, maar

ook creërende natuur en een fascinerende

onderwaterwereld.

Zeeschildpadden warmen zich aan de zon.

Eten & drinken Gemiddelde prijzen in €

Vislunch met lokale vissoorten 15, garnalen met knoflook 8,50, hamburger 2, T-bone

steak 14, lokaal bier 3, vers vruchtensap 2

Ouder worden heeft zo zijn voordelen. Wie de 60 is gepasseerd kan vaak goedkoper vliegen. Bij sommige maatschappijen kun je zelfs 25% besparen.

EEn dagjE oudER?

Lufthansa, Iberia, El Al en Turkish

Airlines zijn enkele luchtvaartmaat-

schappijen die oudere reizigers van harte

welkom heten. De kortingen van 10% tot

25% gelden veelal niet op de goedkoopste

stunttarieven, maar wel op tickets die een

fractie hoger geprijsd zijn. Waarom dan

niet gewoon kiezen voor de allerlaagste

ticketprijs? Natuurlijk is dat een optie.

Maar goedkoop kan uiteindelijk duur-

koop worden.

Soepele voorwaardenAan goedkope tickets zijn namelijk bijna

altijd stringente voorwaarden verbon-

den, wat je duur kan komen te staan bij

bijvoorbeeld omboekingen. De speciale

seniorentickets zijn daarentegen flexi-

bel. Zo zijn wijzigingen en annuleringen

een stuk voordeliger, of zelfs gratis, en

geldt in de regel een maximumverblijf

van twaalf maanden. Handig voor wie

in een warm land wil overwinteren en

daarom geen laaggeprijsd 30-dagenticket

kan kopen. Bovendien zijn kortingen niet

alleen voorbehouden aan passagiers in

de economy class. Ook de riante stoelen

met meer beenruimte voor het gordijn

worden geregeld afgeprijsd. Nog een

pluspunt is dat er vaak volop stoelen voor

senioren beschikbaar zijn. Hierdoor is

vroeg boeken veelal niet noodzakelijk.

Maatschappij Van-naar Website Korting vanaf Percentage

Air Transat Amsterdam-Canada www.airtransat.com 60 jaar 10%

China Eastern Parijs/Frankfurt-Azië www.flychinaeastern.com 60 jaar 10%

Croatia Airlines Amsterdam-Kroatië e.o www.croatiaairlines.com 60 jaar 15%

El Al Amsterdam-wereld www.elal.com 60 jaar 15-25%

Iberia Amsterdam-Amerika, Afrika, Europa www.iberia.com 62 jaar 10%

Jet Airways Brussel-Azië www.jetairways.com 65 jaar 20% 1)

Jat Airways Amsterdam-Servië e.o. www.jat.com 60 jaar 20%

Korean Air Amsterdam-Azië www.koreanair.com 65 jaar 10% 2)

Lufthansa Amsterdam-wereld www.lufthansa.nl 62 jaar 10%

Malev Amsterdam-Oost-Europa, China, Midden-Oosten www.malev.com 65 jaar 10%

Southwest Binnenlandse vluchten in de VS www.southwest.com 65 jaar 3)

Tarom Amsterdam-Europa, Midden-Oosten www.tarom.ro 60 jaar 10%

Turkish Airlines Amsterdam-wereld www.turkishairlines.com 60 jaar 15% 4)

Noten:

1) Op binnenlandse tickets in India

2) Op vluchten vanuit Seoul, alleen voor deelnemers Frequent Flyer programma Skypass

3) Percentage is variabel, hangt af van de keuze van de bestemming

4) Kortingen gelden vanaf Duitse luchthavens en Brussel. Vanaf Amsterdam geldt de korting alleen voor 60-plussers met een aantoonbare handicap.

naar het reisbureauBinnen de luchtvaart vallen dit type

vliegtickets onder de zogenoemde ‘stage

of life’ tarieven. Tickets voor baby’s en

kinderen zijn daar ook voorbeelden van.

In tegenstelling tot deze laatste twee, zijn

de tickets voor senioren vaak niet via de

websites te boeken. Daarom is het raad-

zaam om naar het reisbureau te gaan.

Daar kunnen ze deze vliegbiljetten na-

melijk gemakkelijk tevoorschijn toveren.

Dat scheelt een hoop speurwerk. Er is één

maar. Word je vlak voor de terugreis 60

of 65, dan kom je niet voor de senioren-

korting in aanmerking. De leeftijd op het

moment van vertrek is bepalend.

Tot

25% ticketvoordeel

reisgids 6 2009.indd 56-57 08-10-2009 20:16:47