Hausa-Ngizim Wordlist

33
206 TSARIN KALMOMIN HAUSA-NGIZIMANCI A a a kai a kai au-au, ishimuyi- ishimuyu aía abarba bba abin b abin hannu bca abin nan byngu = btk”ndu, bw abin wuya ant, ndkwsa abinci abn, bkt abokai mnm aboki mnga, ywo aboki babba shirm abokin tafiya mrknu abota mangna abu b acibalbal kannu kwyk = psh, psh = kannu kwyk adada kudmdm adaka dltka adalci, nuna dltu adankiya llwi, shln gwab adda dda adduía lk˘o, kmgad ado jg ado, yi bdlu aduwa ak agana iza agara j”gjk agare ga agogo g‰go agola kyamjig, magwagwi agwagwar ruwa ndkam aibu wala aika wnau aiki wan aimaka shu F”lt ainihi gagay ajali s”kp ajiya mpyi ajiye dampyi, mpau, tlku aku kku akumari akum, lbi akurki s gza akushi d”gna akwai n, n, wra akwaitin zae gwb g” ck” akwati sndk = sndk akwiya k, mu akwiya buzuzu bz, yaz akwiya tsohuwa mgra ala lai alabe bkta alallaka knkurm = knkr”m dgig alallaka ja knkr”m bu alangociya v”n gwngrk alíada d alíamari lm, wuj = wud alíamarin b alaye sai alayyaho layypo albasa lbas albashi k”ri alfadari lfd”a algaita lgt Alhamis Lmisw alheri h, knu gyi, Psam Mmd

Transcript of Hausa-Ngizim Wordlist

Page 1: Hausa-Ngizim Wordlist

206

TSARIN KALMOMIN

HAUSA-NGIZIMANCI

A a

a kai a kai au- au, ishimuyi-ishimuyu

aía oí

abarba b ba

abin b

abin hannu b ca

abin nan b y ngu = b tk”nd u, b w

abin wuya ant , nd kwsa

abinci ab n, b kt

abokai m nm

aboki m nga, y wo

aboki babba shir m

abokin tafiya m r k nu

abota mang na

abu b

acibalbal kannu kw y k = p sh ,

p sh = kannu kw y k

adada kud md m

adaka dl t ka

adalci, nuna d ltu

adankiya l l w i, sh l n gwab

adda dda

adduía l k˘ o, k m gad

ado j g

ado, yi b dl u

aduwa ak

agana iza

agara j”gj k

agare ga

agogo g‰go

agola k yamjig , magwagw i agwagwar ruwa nd kam

aibu wala

aika w nau

aiki wan

aimaka sh u F”l t

ainihi gagay

ajali s” k p

ajiya mp yi ajiye damp yi, mpau, tl ku

aku kku

akumari akum , l b i akurki s g za

akushi d”gna

akwai n , n , w ra

akwaitin za e gw b g” c k”

akwati s nd k = s nd k

akwiya k , m u

akwiya buzuzu b z , ya z

akwiya tsohuwa m g ra

ala lai alabe b kta

alallaka k nkur m = k nk r”m d gig

alallaka ja k nk r”m b u

alangociya v”n gw ng r k

alíada d

alíamari l m , wuj = wud

alíamarin b

alaye s ai alayyaho layy po

albasa lbas

albashi k”ri alfadari lf d” a

algaita lg t

Alhamis L mis w

alheri h , k nu g yi, P sam M m d

Page 2: Hausa-Ngizim Wordlist

Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci 207

alhudahuda bank k u

alilliba dl dl ba

aljanna jann

aljihu l fi alkama lkam

alkamar tururuwa p s

al alami kal m

al ali l g r = l y al urani l k n

Allah K kask = S k , M la

Allah ya sa! anj w

alli lli allon kafa a k mpal t

allura l b m

almajiri p k a

almakashi mak s

alwala walo

alwali l w l amai b na

amana m n

amarya amak m

ambaliya ganj u

ambaliya, yi p n u

ambata s nu

ambulas ng l k

amfana f id tu, mp tu

amfani payid

amini m ntau

amma mma = mman = at n, at n = mma

amsa ng mu

amsa amo ay y , b nt m, b k,

b”l s, b gwz gw , bang”zam,

b mba c m, bas, batol, b kw , b , b dl dl , b íyi ,

” ak, ” em, agwai, kws kw = m s i, ala ala = tla anai,

m s i = kws kw ,

m m, y s- y s, k,

c” i , c ck , ca ak, c l, ca , ci ,

ci ak-ci ak, cik”p = cikap, cik s,

c ktl , cil s, ci , cok, c mc m,

cuk, d” ”s, d p-d p,

da ”mak-da ”mak, detl, dl”p,

dl nt m, dl m-dl m, dl -dl , dlagdada , dlakaka, du u ,

d g , d kw -d kw , d k s,

z l, a ai, y m- y m, ol, ol = toi, fau, f ok, g l n,

g ms”g ms k, g”ra , g d md”m,

g j g j , g mag m , ga ,

g íy mm, ga tl , g t mt m,

g z -g bz , g atl-g atl, g zungumi, j kw , j” l, jagwalam, j gwzam, jilili = pil-pil, k” ”k, k” ak-k” ak, k” ” , k = k -k , k” us, k tl, kuk,

ku , ku il, k m, ku us, kwai, kw kw n i, l”ba -l”ba , l”gl”k,

l ks , l”nk” , l” g , l ml ml m,

l p, m dl-m dl, m”tl, m kws r i, manjau, mau, mb -mb , mb l il i, mb l, me ,

m -m , m k tl, nd” = ”m,

ndandol, nda , ngulet, nguli ,

ngw l, ngw zz n , nj g i, ny ktl m, nyimnyim, p”l”k, p”loi, p” ”k, p kat, pam, p s -p s , p u,

p uuu, pi pi , pil-pil = jilili, p t , puw , py‰ , m- m,

, etl, imbam- imbam, ‰i, , u , k , umus, s”l”m,

s”loi, s”l‰k, s” ”t, sa -sa , s k t ,

salai, sam, s sar s sag m, sasa -sasa , sharau, sh u, sol, su -su -su , s w k-s w k, t bg m,

t”kc”k”k” , t”kwa -t”kwa = s”kwa -s”kwa , t” , t” , tak,

t kwsh m, talai, tap-t p-tap,

t tar”nguda, tl” e -tl” e ,

tla anai = ala ala, tl u, tlit, tok,

tukwa , tusel, t yem, v v v ,

w l -w l , wal-wal-wal, wu-wu-wu,

y bz w i, íyamak, íyi , íyi l, z” k , z n, z” uk, z kwca ,

z l l i, za , z , zh , z˘l˘l˘

amsa kuwwa w r r w

amso amo ”tlok

an nda, nd , nd , nd

ango m s k m

ankara t s n , y k ntu

annashuwa nn sh wa

anoba dlam

antsuwa d”m

Page 3: Hausa-Ngizim Wordlist

208 Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci

ap at ara s tu

araba ha

aradu us -us

aradu, yi m d u

araha b t

ararra i d ja

arewa z ga

arne k” d

aro s

arziki b ” , baci arzuta b u

Asabar S”bd w

asara sa

ashana sh na, j n d

ashasshara k k tu

ashe k n

asirce g madl y k

asiri sh”

aska rm s i aska ta kaciya kwash m

askan ruwa rm sai K kask ,

wiy k karau

aske s ku

aske bishiya s l mtu

assha m n n

asussuba d g”k

asusu dl ma

atishawa w t”sh = wattash

attaragu t ragu

au at auduga abak w

auna k ktlu, ng ltu

aura z bau

aure z b

auta g ji awaki g rau = g r wau = g r w win

awartaki tacam

awarwaro t f

aya v y w

ayaba y b

azahar duw

azumi sh m

azurfa m”nd lma, p lla

B ba bai, b

ba da ha uri bari m y

baía ng ntu

baba b ba, b ba, b ba, n gangam = m gangam = ng ngam, n gazg r = m gazg r

Babade Bad

Babarbare Zan

babba m r”m

babba da jaka shi and k = shi awugd k

babu g‰, n bai bado lbid

badukku m”nd”lm

ba i w yak

bafade kwakwana, w l di Bafilatani F”l t

bagaruwa g v ru

bagayi g n m

Bahaushe p no, mugwd

baiko bari baitulmali b t lm n

baiwa y = ya , g zbu

baiwar Allah ta w”nd w

baka bak

bakace t ng tu

bakan gizo m rma

bakarariya gud g m

Bakarkare Dl rai baki m ya

baki aya m ya g yi bakin daga nd gam-nd gam

bakkwaloji manda a

bakwai gatkas

ba i y w = iw

ba in ciki y w g”sh

ba in ciki, yi tl r u

ba in jini b s” n”n w

ba o mag raf = mag ra

ba unta mag rafkw n , m g r ftu

balaga b l g tu. b l g n tu

balaíi g p r”m

balambo b l nno

Page 4: Hausa-Ngizim Wordlist

Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci 209

balbela n (k) balle b lle = b re

bambami k nk r”m b gda

bambaro d b”dl”m-b”dl”m

ban dariya dl rb du

bana d v n ngu

banda, yi k tu

Bangamo Ng m

Bangizme Ng”z”m

banka e dl ma

bante mbalal y

banza v tku = b naf

banza-banza kw l l

bara all o, b yi, g b yi, m dav n = m daf n, w li, z dai

bara a kan bara f tauf c

bara gurbi z b i bara waccan g d b”n

barance l bunc

baranda g”r

barandami p ri-p ri barba a w w u

barbaji g va

barbara bab = babu

barci y wan

bare m k b lu

barewa y

bargi j i bari b zu, vu

barka ba k

barkono c ta = sh ta

bashi bas

basur b w k

bataliya b t liy

batauye m y

batsa kwalam

batsiya w s

batu s m na

Bature N s a, w s”r

bauni capuw

baushe m l k

bauta gag zbu = gag zbu, g z ptu,

g z p na

bawa g z”p = g z”

baya kau, d kau, kau, w rzu

baya-baya d k u-d kau

bayar b ru

baza am a

bazara t rak af , w z n k

bazawara gwdu

bebe m”zgu, m k

bege, yi tl r u

beguwa am i bi gau

bi sartse ag atl m

bi ta da zugu d rmi gw na

bi-rana gu um m

bi-shanu w nyi

bijimi kw m

biki ng”m

biko ga

bil Adam n ngaiw

bincike t ktlu

bindiga b”nd”gi, g b l binne d bgu, s w w

birbiro g”d w n

birgima b b tu

biri v ji birki a b rz zan

bisa wak

bishiya wak

bishiya (iri) r r”k

biskit b sk t biya ng mau

biyar v

biyayya nakwana

biyu shirin

bodari k l -k la

bokan tsuntsu m l g du

bokici l k”d

Bolanci F k

bora tl a

bore b˘ e

borin tinke shi and k = shi awugd k

budu b d

budurci dababkinkw n

budurwa dabak

bu a e d” ng m

bu e dar”pt , r ptu

buga g b u, k mu, kk mu

bugu k y˘tu

buhu b fu, kwatank

buje p nj m

Page 5: Hausa-Ngizim Wordlist

210 Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci

bukata f”tk n, lambe, l mb tu,

ma di bulala l k‰d , ng t

bultu z ”t bun asa b mtu

bunsuru g b bu

bunsuru buzuzu g b z ru

bununu g b”mb”m

bura g ny

burabusko b b”sk

burburwa g m r w

burdo gw

burduddugi b t”kt”k

burme r bgu

burodi b” ‰d

burtali ta b

busa b ktu, f yu

busasshe g u ak

bushe w u

bushiya t gw zh m

buta b z w ul , g”rw

butar tsafi g j”

buzuzu mb

aci dl bg nu

ad da y”d , y”n

adda kama al y

alli- alli b d d m

am are tl tl”ru

araraka b gdlu

arawo ak r k = k”r

are ru

argo shiy

ari sa

ari, yi t pku

ariya gampar m

arza tlu, t su

ata dl mtu, yu

auna d nak

aure y u = y wu

awo g dl , w rzu

awon kara tla am

era g d g m

era (iri) m la

eran aya cik

eran danga u

eran jeji dlagai eri ndl

u ula lu

ulla p ku

ulluko p c u

uya ab , b mu, d su

angare pali = pall

C cab i k” s

ca i c r i caca gz d wu, b ma, c ca

caccakai cakw yakw ya

cafke w tu

cake c kw u

cakke c”nku

caku c ku

cakulkuli d kucikuci cakwaikwaiwa g mtakarak

can n ngu, r t wu

can gefe shik r

canki-canki b w li cara k ku , kw kuriy k k, kw ryu

carafke j j nkwatl carki sh

cassa daw nan

cazbi c zbi ce iya zh zh ya

ceta rau

cewa m

ci tau

ci (nama) k u

ci- adangaru ng n ng na

cibiya zabau

cida g n, mad ad a, us -us

cigiya g l tu

cika c k tu, n yu

cikas ta w

ciki (na haihuwa) madau

Page 6: Hausa-Ngizim Wordlist

Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci 211

ciki, yi p ltu

ciki(n) k nu

cikin w t

cilakowa t l k k

cilakowa mai jan baki k kk ji cimola d g dar i cin hanci s w

cinya g m , g va

cire p tu = f tu

cirnaka m d v r k, m d v r -K kask

citta mai waya c ta g j v”r

citta mai yatsa c ta afo

ciwake dl mb‰-dl mb

ciwo dl ra, t”t

ciyar tadu, tana

ciyawa z”m

ciza g du

cizal m l ng n

cu a d g zu

cuna sh shku = sh shku

cune b rmu

cura m m ru = m rm ru, n m m yu

cuta f ra, s k tu

D da d g , n , n , t”nu, w = w m

da dama d ma

da kyar b‰n

da wuyan t”t n

da zarar t k ni daa bay , d , w ci daa ma c m n

daba gal p

dabaibaya t fu = t pu

daban d m

dabara s m, d b

dabba dabb

dabba (iri) gw d

dabgi gurg m

dabino d b n

da a d g g ru

dace, yi g mo

dada m ”g = m g rv

daddawar batso amb i da i k rak

dafa b nu

dafaffe dab n

dafara dugulg l dafi m”nd , s” k , y

daga d , daga

daga baya d k gu

daga nan kad k ngu

dage m”g ya

dai d i daidai kalkal daíira d”mb dl m = d mb l”m

daji dl”r m, dlamdl m, pat

daka z t mu, z tu

dakali danga m

dakaren kurmi d kwand l

dakata z gu

dake yas k

dakurkura ngud˘k‰ko

da ashi ”d

dala z

dalili d l l dama c w tu, d m tu, m n wa,

m ta, ng n ptu, r v nu, w zu

damagi da nkwatl

damatsiri dl gwank

damina d man

damisa w r k

damisar uda j g dl j w k

damo m gba

damshi d ktl r y , nas w

damshi, yi d ktl r yu

damu j ktu, r v nu, s ltu

damuwa ng”n”p , r w wa

damuwa da Wane k ya

danda a t” b b u

dandali ngw p t

dandami g d md”m

danga g l g , k st

dangwali dangw l dankali d nkal

dan ara d d u

dan o anay

dantse damar

danya m wu

Page 7: Hausa-Ngizim Wordlist

212 Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci

dara d n, d sa = dar

darago d mb tuw

darbejiya n m

dar a m nt‰d

dare d vi , z mtu

dargaza ka no

dari g r f y

dariya g mas

dariya, yi g msu

dasa d bu

dasashi g na

dashe m k k m i dashi tla k

daskare m tu

datsa ”rm

datse d tlu

dau a ny m

dau ar kunne sh g ag

daure ktu

dawa dl”r m, g v”rk = g r”fk dawa (iri) d sh , g g r g du

dayi dl ta uw

demo ura iyya d m k u = d m k tu

denderu g sa

diddigagge p tl , akatl

diddige l w ag

dila d”la

dillali d ll l din-din-din d k”n k n

dinya z”bg

direba d b

dodon ko i g‰ i dogara sh k ru

dogarin tsuntsu d m w

dogo g zb”

doka d dgu

doki d k

doki (iri) z” , b di, b k”li, d”mpu,

dakwt , g nam w , gunya, g v” ,

g v r kau, j” u, k y , kwale

dole doll , t”mi

domin g

don me g g” m˘?

dorina j gum, ng t

dosa t nu

doya dauya p s , dauy

doya (iri) ”rm w

duba gaz , g zau, gw mpi, l unu

dubu d”bu, dam k n m, zamb

dubura d” n , macawi duhu y w = iw

duka bal, cakcak = c cak, cam, d” us,

mak

dukiya d n y bu, l m n, v y

du ushi kust

duma a yu

duman kadar k raur

duman rafi dangw l dundu zh mbi dundumi kw kur

duniya d niy

duri akwshiy k, wiy k

dur usa du

durumi d rmi dusa b ji dushe azh mak

dutse gug yak

dutse (na ado) s y

dutsen ni a v nyi duwu ng dl”gd da

a w n

a(n) m tkam

aga s tu, s ktu

age z n wa u

aki s”s u

akin kaji dakw k

akwara w wu = w. l k = w. g ji ama t”ngu

an baiwa rw ri an dalo ashkiy k = akshiy k

an daudu g nt lm

an dutsen ni a m tkam v nyi an mazarin iyu v”n gw ng r k

an sane sw n m

an sarki main

an tsaka g c k”r k

an wuya g ”k ”k

Page 8: Hausa-Ngizim Wordlist

Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci 213

ana t tau

ango d

anuwa y g n

anye g tla

anye- anye m d n s

ara s ptu

ari danamak, m m

auka m u

auka-ni c le

aukaka s ks ktu

aura t usu = t kwsu

aure datakws , tl utu

aure fuska t nu

auri t was

awiso t m s

aya g yi, k” en

aya da ak n

azu gac e

ebe amfanin gona t k nu

ebe- ebe k m-k um

iba dl u

ibe dangw

iga tlku, s s ru, tl ku

ika nu

ika, ci d gzu

imama d mau

imamme m gb”s

ingishi g”s

inka nku

inya y m u

n odago b ma

orawa r w nu

oyi f‰w = paw , ng a

un u g

unguma gzu

ura su

uwawu b mb kshi, v kshi

F fa? w m

fada garv

fa a tl r

fa a-wuta g r -g zbu, mag ru

fa i d g mu, v gu

fa in rai ‰ m r”m

fa a e garamak

fafa d d m

faffaran dawa b r pe

faifai d”b , d ba b kat, kwad ,

kwado d gwda r wai, l fe

fakara d wa

fakara (iri) b kc i fakara arama k lu

fallasa b za , b˘ e

fama b”d , p” m”sh

fan are lw tu, ‰li fangami pang m

fansa dl gdu

fantsama p n u

fara ngw m, b d tu, ndu, c u

faraía c p ri farar aya gumaw

farar tsutsa t”nt k = r w t”nt k

farar tumfafiya ngwam p r kau

farau-farau mb‰dl

farauta b ru

far e kw u

farfa o s ktu

farfajiya m tik

farfashe j g u [j k u] fargaba gafak , wakaf

fari r w i, bakt , c n, g u ak,

g b ga

fari, yi v ktu

farin ciki r w g”sh , kun , mb” n ,

p” ai farka d man , d w na, g du,

m”r n

farkar g dl dlu

farko s”ku

fartanya b g uji, k ram = k‰l w ,

kwad

faru w k tu

fasa k tlu, k n u

fasasshe gatatlak

fashe u = g u, t tlu

fashi b mb”

faskare dl du, dl b ru, u = g u

faso gan yik

fassara p s ltu

Page 9: Hausa-Ngizim Wordlist

214 Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci

fata r v k, t m n

fatan, yi t m ntu

fatari s k l

fe e nau

fere p p u, s tu

feren tsamiya b j nga

fesa b z yu, p ru

feshi w ba

fi b ntu, kau

fidda tsammani ma d

fiffike gapt

fifito f fi fifito, yi f f yu

fi a zh y m

fi e c ck k

fili patata

fita v ru

fitar da d u

fitarwa d yi fitila p”t”l

fitina ang ang t

fitsari v au

fulaku shamsh m

fura g u

furau duw t tar

fure p tl y

furen gurjiya y w‰y w‰

furfura nkw

fusata s ktu, sh t nu, tl wura,

tl w tu

fushi g”zh

fuska f”sk , jamp l fyace tl nu

fya e m y

G ga (shi can) s , s t i ga (shi nan) s”n , s u, s u t i = s˘, s˘

t i ga (su can) nd

ga (su nan) nd”n , nd u

gaba dl , g ba, k ma

gaban hankaka gwamba

gabaruwa g v ru

gabas c

ga a t f

ga a (ta kara) d

gada g d˘tu, gad w

gadagi g d g a

gadawa d bab r k

gado gadau = c k le, rak i, wa t

gadon baya g d mb zh m

gadon katako g la = g la

gadu g b”s

ga akuka m z w nyi gafara! ush = ny íush

gafiya g mb g dlam

gagararre ga d mak

gaggafa shikw k

gaggauce w -w

gaggawa jal

gaiwa am u

gajarta g vgunkw n

gajere g vgun = g gwv”n

gaji w tlu

gajiya w tl

gajiyar da w tl”d , w tl”n

galawa t m le

galibu g l”f

gama d mu, kw ptu = kw tu,

n ku, t ku

gama toro katap p

gamba m dlbak

Gambo Gabau

gamji agw be

gammo kw shi ganda kw nd = kw nd

gan a h ha

gane s tu, s n tu

ganga g nga, g nga a a kuf ,

gunduwa

gangan w w i gangar jiki g vu

gangara s n p

gani kau, l unu

ganjar m zh

gansakuka kalangu

gansarwa j g l gantsarwa atl k

ganuwa g u

Page 10: Hausa-Ngizim Wordlist

Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci 215

ganye wai gara d mba, ngalk , tarw

garafuni g d”kíyik

garaje w zg ga

garar shuri c

garara d mu

garaya y k ndi gardama g m ya, k mp k ,

tangwarm

gar i z n m-z n m

gare p p tuw

garga a g b u

garga i g ba

gari apt ,

garke b i garkuwa pa to

garma ng ma

garwashi van, vank ak

garwaya m ksu, t ksu

gasa g sa

gasaya ”mb

gashi y

gashi mara kitso ny ny”k”

gashin tsuntsu y

Gashuwa Ngw gw ram

gaskami g sk”rmi gaskiya j , j wa, ram g tak

gata g l”f

gatari gaw , mauni gatari arami g tl p i gatse m n w

gatse, yi ng tu

gatsika matak w

gauda g˘gal

gau e gw gu

gau en dutse gw gu gugw y k

gau en kura gw gu b dl mu

gauraka g v rak = v rak

gauta kw t w

gawa g v , m ktu

gawayi kwankw sak

gawo gw yu

gayan tuwo sh r = agw l gayar nd mu

gayauna y manci gayya ar , w g n i gaza mb˘tu

gazagi kalau

gazari nza

geburin d d

gefe b k

gemu m ri gero ma

gero (iri) b d i, gw gwa, l w ,

sh y -sh y

gero ja z w k

gero mai gashi g z b dl mu

geza g za

gida m”nd w = w”nd w

giginya kunam

gina n mu = l mu

gindi shi girar biri k yag

girgidi g g d

girgije k r k

girgiza j gj ktu, j g ntu

girma r wau

girman kai ˘k u

gishiri b z

gitta w du

giwa j un k

giwar ruwa gampar m

giya s”m

giyayya ag n n k

gizago k n fu

gizaka d mp w

gizo-gizo arar w

gobe amzh ru = anzh ru

goce gw fu

gode g˘d˘tu

go iya w z

goga masu yayyawu

goma g m

gomiya g mu

gona k m

gora g‰r , gw b

gorango gw ng

gorar ruwa g˘r ra

goro g‰

goruba t t ukur m

goshi d ba k ma

goya g yu, g dvu

goyo g daf goyon baya g daf kau

Page 11: Hausa-Ngizim Wordlist

216 Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci

guda bal t k

guda (cikin adadai) ay wa

gudi b d

gudu r wau

gudummawa dl m

gu a íya a ai gu e-gu e gaunawu

guga ku p

guguwa ga n”sk

gujiya tuku wa

gulando d kwkwa

gulma d lam = y t k c m = r b r”b

gulmace-gulmace t p ram

gumba tamb zai gumi fau

gunaguni ng ng ( ), r ruwa

gunda k tkut gungume t mt”m

guntsa k yu

gurbi g t” , g r”s, t nyi gur ace g rb zu, t nu

gur atacce gat nak

gurfana pa kufu

gurgu gdu

gurgunta g du, gd tu

gurguzu m sh ya, m íy ri gurji ga ja , ng dli gurjiya k r r u

gurmi g r”m

gurza t su

gusa k y tu

gutsutstsura du

guza g zh n

guzami m g d mb

gwada gw d tu

gwado gw d m

gwa ayi tl tl”

gwafa d ng gu , gafaf w

gwafar tsafi m l k

gwaggon biri bang i gwaiduwa ng v n

gwaiwa nan

gwale mb stu

gwalegwale d k”n k n (k) gwalgwali kw ntal gwame b m

gwamki gask i gwanda gund mas , sh l

gwandar daji ag n ku

gwangwala gw ngw la

gwangwani gwangwam

gwaninta kacau

gwano sh sh w

gwate g dl rmai gwaten hatsi jangwal

gwaten rogo gw ‰z‰

gwatso m g u

gwauro z dai gwaza gw za

gwazarma d˘k k g za

gweba gwaib

gwigwiya g rm u

gwiwa k fu

gwiwar hannu zakiy

gya a gwadan

gya a mai waya aya gud g m

gya a mai tsuguno c˘mai gyambo dlay , matl

gyangya i z ng g u

gyara am, lmu = nmu

gyare m dlgur

gyatsa g dli gyatsa, yi g dlu

gyauro matl”r m

gyazbi daw

H ha! h = h ha

haba! m

habaici m n w

habaici, yi t f t k

ha a g mci ha o g d

hadiri k nam

ha a h tu, n ku, t f”d , t f”n

ha a fa a z bu

ha a e gand g mak

ha ama b mba, g d

ha in kai kw pta a

Page 12: Hausa-Ngizim Wordlist

Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci 217

ha iye ntu

ha u nd g mu

hagu madlaw i hahharba v rk ku

haifu, haifa íy wu

haifuwa yi haila au b i, ga t” a, l wan m y

am i, ta kunu

haka k sau, k s”nu

ha a c u, tlu

ha ar ari r

ha ori y nau

ha ura m tu

ha uri k m , k n di hali h l halitta l tak s”k

hallaka k mb tu

hamata sh k íyuw

hamma f m , h m

hana d ptu

hanci t”n

handama b mba

hanga d g ru, taíyi d

hanji nda

hanjin rago g dl rwai hankaka h k

hankali ank l hankali, yi nk ltu = nk ltu

hankufa m sh shk k

hannu aikw k, am i hanta g”sh

hantsa uwak

hantsi g ny

hanu d ja

hanya d”lp , d vu

hanyar ruwa z nd

har d d , ha , kapa = ha

har abada lambaram, pata-pata

har lahira d”l har yanzu zam

haraji h j

harar b n wu

harara d gdu

harba v rku, v u

harba (da afa) t ku

harbi v yi

har e b d ng l tu = dl utu,

d m”sk nyi, d m”sk”nyi hargagi, yi m gb ktu

hargitse t gdl w

hari b mb”

harija kw nkw l m = kw nkw

har iya dagaz”ry wu

harshe m nyi harshen saniya m rnyik tl

haske w

Hassana Gw gwa

hatsari na

hatsi u

hau g yu, n da , s k mu

hauka au gacuk mak, tl wura

haukace tl w tu, z w ktu

haushi, yi (kare) g du

hawainiya k”nj = k k”nj

hawaye s urai haya i z wuk

hazbiya b gdl

hazi i damb

hazo g b nt nau

hininiya yayi hira, yi s kw kw yu

hoda f‰d

hora mu, t m tu

huce k ktu

hu a p u

hu u f” u

huhu f f

huje z kut hula bb ji, j kuwa

hula maras shafi l”bl p

hunding bar

hunhuna k mpu

hura f tu

hura wuta tank

huta d mafiy

I i wwo

idan g f = g f , kw y

Page 13: Hausa-Ngizim Wordlist

218 Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci

ido d

igiya z yi igiya tsohuwa nj ug z yi igiyar cibi maskw i iíina gamd dak

ikon Allah d mb r mb

ikon Allah! dl mak S”ku

immerse s.t. hot in water sh yu

in kw y

in ba haka ba b ye

ina nda, raw n

ingarma nga g

ingidi o agaíy u

ingiza sh ksh ktu

inuwa n”nuw

invulnerable, become j yu

Inyamiri ny m”ri inyawara d g dar i iri j”ri irin tumu r i isa b tau, z dau

iska d gwar, kwakwt k, z w k

iska (iri) gw igwai iskanci t k shau

ita at

itace d m

iya d mau

iyaka kw yu, d d”g”ri, iy ka,

mad b k

iyakar gona c nkw pi iyali haula, y l iza r ksu

J ja b u, z ru = z rau

ja hankali z mau

ja ruwa z mtu

ja a g mz”

jagwalgwale c ktl tl nu

jahili g‰

jaje dl w p = dl w p , j b am i jaka j k tl

jaki b d l, kw a

jakin daji k˘ -k‰ o

jakin rijiya g d gul = gw nd l jam ba e ”tluw

jamaía alg , j m , nd w w

jan baki nj”l˘

jan baki bedu z

jan bauje nga maj l jan gwarzo angw zo

janjani g l i = ng l íyi jaraba ja ptu

jariri kul i jarraba gw d tu

jarumi dl gwam, zh gom

Jas T”ld

je ju

je ka ji je ki ji jefa f cu, v rku

jego m w

jela k t”

jemage d mb gay = d b gay , gwagw ra

jera s u

jeri s r”m

ji k mau, yau

jibda jibd

jibi f ag i jigida j gda, kw ikwad

jijita tu

jijiya d zhi jijjiga j g ntu

jika k ka

jika ta íya tlapk k

jiki t k

ji a j c u, dlu

ji a e ga adlak

ji o k p a

ji u dlu

jima s kw kw yu

jimaíi, yi t f yu = t p yu

jimina z m nu

jinga j gw i jingina t nk su

jingine gat”nk sak

jini d”d”m

jiniya takuya

jinjina, yi z zgu

Page 14: Hausa-Ngizim Wordlist

Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci 219

jinke d zu

jira d”m u, d au, ku kus”m, z gu

jirgi j” gi, s wu

jirgi aya d”v r

jiri k”l d

jiya garv ca = garb ca

juji b zh k

Jumaía dl”m w

Jummai Dl”m

juna g tkau, t k

juya m stu, v tu

K ka ka, k , k , k

ka fi malam k fim l m

kaba a duw

kabari u u, ngamz kutkut kabari arami w m b u

kabashu s p d

kabewa g iy u

kabila u u

kacici-kacici ta tl -ta tla, taptl -taptl

kaciya w g s”k, w d

kada ka am

kadafkara d fkar k

kadai d ga

Kaduna D ng m, Nd ng m

ka a n nmu

ka a (miya) k k ru

ka a nono z p nu

ka ai - ka an ap

ka anya k t su

kafa d bu, k mu

kafa a gapt

kafa a-da-kafa a bang -bang

kafarar kunu s w

kafe dad b

kafin d mb = k b = k b n

kafur k p” i kagama k bambam

kago kag

kai a , b tau, c , j”d , j”n , k k ru,

yid , yin , z dau

kai aya a g yi kai ara b k tu = b g tu

kaifi y nau

kajiji j j

kaka k ka, tl r m

kaka-gida g nt m

kakaki g zhi kaki dl

kaki, yi tl u

kakin zuma anay

kakka e g g yu

kakkarai p dl dli kakkarye j g u [j k u], pu

kala b”

kalami t”l m

kalgo, íyaíya b gz iw

kalkaldi kalkald = kwam d”g”s

kalmasa

kalmi t”l m

kalwa kalwa

kam m n

kama g n w , g fau, j bu

kamar k , k , k b

kamata k m tu

kambun baka kw ry k

kan a

kan arawo a ag ak r

kan fakara ku dlo bad

kananzir k l nz

kanari k n i kandum kwaitak

kanjau kanj u

kanju a

kankana p ri kantakara atakur k

kanti k nti kanwa ar w

kanya v” mu

kar dafi k dd fi kar dangi d m -zadak

kara t”suw = s”suw

karambani z gw d

karamiski v wu K kask = v wusk

karan masallaci d nk” d vu

karanta d k u, k tu

Page 15: Hausa-Ngizim Wordlist

220 Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci

karashiya jung m

karatu d k”

kar a g nu, t pau, w tu

karce k l u, kw tlu

kare j

kare (iri) b‰l , g s

kare ba i da fari d” w

karfa z”

karfasa b gd

kargo aps u

karin kumallo k”tl k mallo

karkandam m camb m

karkarwa j gjak, j gj ktu, k k l-k k l, matlkatlk

karkashi (iri) v”r k d m, b l gdu

karmami tlatlam w

karofi r n

karuwa k‰k w , zaw

karye t tlu

kasa b” , b ku, l u, mb˘tu

kasala k y y

kashe t ku

kashe mutum k nu

kashi kur k, shau

kashi mai tauri m nd”l kashi-kashi j mbi-j mbi = j mpi-

j mpi kashi, ba da dl k tu

kashin kaza j ngw l˘ i kashin mata p p sh w

kashin yawo y wo

kaska v vi

kasko kw y k

kasuwa s”k

kasuwar ran fashi d iy

katanga j g l katantanwa g tantawa

katarshe k nt p˘tu

katsari gash k mak

kau-da-bara w s k

kauci b w k

kauri g d b s

kaushi k sh shi kawai aram, kaw i kawo d d , d n , g y m

kawu b bangam, b bazg r ,

c nd w

kaya kak”r , ka , l”pt

kayar k u = k u

kaza g za

kaza (iri) d kw da

kaza bingi d k ca

kaza wake-wake dla ai kazganya abzh r = abdl r

ke k m

kece tl mp yu

keke k ke

kere kw kurai keso c c

kewaya g tu, v iku

kibiya d g

kibiya babba s k ba

kiciciya k tkut ki a n nam

ki an tsafi d w y

kifi v n kau

kilishi saur k

kimba k”mba

kin ka, k , k , k

kindai k nde

kira uru = ru = r ru = r uru

kirari m ga

kirci k shi kisa t”k

kisan baki, yi z g mu

kishi g ru

kishiya ba, b nc nkw na

kitsa n mu = l mu

kitse ny mi kitso (iri) bi kiwo, yi d wau

kiwon Allah d˘ e

kiyashi r w

ko bi, d , k‰, naÖna, , e, y ye, ye

ko yaya, komin n n y ye

kofi sh y

kofoto k l am

kogi ank

kogo g ri

koíina r w nke

koka nu

kokawa dl g

koma k l ktu, k tau

koma a t b u

Page 16: Hausa-Ngizim Wordlist

Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci 221

koma e b fu

komayya g m r w

kome m˘ke, t mke = t nke

kora r kau, rau

kore tl” ”t koren uda avan k

korijo m s n

kowa t ke = t ye

kowane, kowace t w nke

kowar wake s k m k

koya g gzu, v wu

koyaushe fat w nke

ku k n

kuba sak

kuble k b le

kububuwa ng st w

kububuwar saniya ng st wak tl

kuburarre gatl tl rak

ku ewa g mb ram

kucika m”zb

kucincina p sh sh ru

kudu au

kududdufi wuriy , z” k

ku i d gwda

ku in cizo b wu

kufai g t”

kufta kupt

kujeme g ms”k p”t su

kujera gwaj r = kuj r

kujera doguwa ku s

kuka an, kuk

kuka, yi w du

kukuki mb”k

kul k” ak, l b”

kula da nk ltu = nk ltu

kulakula dlab w k

kul a sh l liy

kulki k mp”l kulki mai arfe k suw

kulla t pu

kulle k b le

kullum kulum = kullum

kuma w m, ye, zam

kumallo k mallo

kumama k s ka wa

kumbura g b mtu, k k lu, tl tl ru,

w su

kumurci kafai, kaf ng tl k r

kun kwa, kw , kw , kw

kunama w ji kunci j”g n

kunika c mc m

kunkuru ayak

kunne gu

kunnen jaki g d w

kunu aku n

kunu ba tsamiya gul

kunun aduwa b b i kunun gero b l nka

kunun gudi gw d˘gul k

kunya tar , zh rau

kunzugu tl ma

kura b dl mu

kuran buzuzu ga

kuranga zam k

kurar uda b dl m juw k

kurar rijiya k ms r ki kuratandu s k sant” m

kur a r vu, t usu = t kwsu

kurciya t tar

kurciya fara bull m t taru

kur a s ttu

kurege k yak

kuregen bisa dlendl n

kurkudu k kud , tarawai kurkunu d zhi kurkyat-kurkyat cikulet-cikulet =

c nk let kurma d kw y

kurmanta d kw y tu = d kw tu

kurmi d s

kurna ku n

kurtu g du, k tu

kurwa k tl m-k tl”m

kurwanga d g”n s

kurya k r y

kusa b ram, d mtau = d ntau

kuskura t ltu

kutsa kai su

kuturta gu d mi kuturu gu dad”m k

kuwa k y , k wa,

kuwwa kuruw

kwabo kwab

Page 17: Hausa-Ngizim Wordlist

222 Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci

kwa a k mu, t mtlu

kwa e k kku = k pku

kwa ayi k l e, l mi, nd lam

kwa o k r n kau

kwa o (na kunci) ng s”k j”g n

kwaikwaya g gza miy

kwaikwayo s ga

kwaikwayon magana ga miy

kwakkora r rkau

kwakwa kw kw

kwakwasa ng tlng tl kwalaba kwal a

kwalekwale darag i kwana w n , w nu, y w n

kwanaki g k ma

kwance f tku, gavdak

kwanciyar hankali t íyi n”nuw

kwando d ” , l fe

kwankwao g dl dl

kwankwaso gw d ma

kwanso tl kw k r k

kwanta v du

kwanta rafi kwa kwanta = kw kwatan

kwantai, yi g z ru

kwantar s nu

kwantsa ng p c tl = ng c c au

kwara ng r

kwarara g g tu

kwari gw y

kwari (na kibau) g tliyamak

kwarkwata j nka

kwartanci, yi k tu

kwarwa ngatl”n kw k

kwasa-kwasa ng skam gusk

kwasfa tl kw k r k

kwashe ngw u

kwikwiyo kut”

kyankyaso k tl mp r m g n

kyanwa gay m, p tu

kyarkeci d mb dl gu = d b dl i kyarma z p”n wu

kyau b l n, c nd w

kyaure gwamp

kyauro sh lami kyauta v tku = b naf , z g ge

kyifta ido y ptu

aba kwa

abo m k”m

adandoniya sh u

adangare k r g m k

adangare (iri) d mj mja, kwalal‰k

afa z g”r

aguwa k dl m r k

aho at”m k, f w k

ai ayi raf w , tl

ai ayi koma kan mashe iya z”m b”j

ai ayi, yi tl u

aimi m saf y

aimi na zakara g c f s”n

aji kwa kwanta = kw kwatan

a a nika yi dl kwai a ira l t” u

alubale d dl gun = b r aikw k

ane g d”n

an ara ay yi anshi fon, f‰w = paw

ansuwa p r w

anwa g d”n

anwar miji g nwa

anzo wu n k

ara d” , b” k , s k nu = s k u

arago b ku

aramar Hukuma Gangam Cidi arami gangam

arangiya ap w

araya kwa ag

are su

are dangi d m -zadak

arfe y k

arfi awayau

arfi, a arfa g w yau

ari ng s”k, p sh wak, s kam ri arin gishiri ng”l

aro a an

aru ng b tu

arya papiy

Page 18: Hausa-Ngizim Wordlist

Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci 223

asa d” , g gai = g g w k

asaita b mtu

asar Bade Ngw gw ram

ashi aw k

ashin baya zh m” = zh m”k

ato g dl mb m, gu j m,

m r ngw z i aura r gu

aurar tl ru

auri tl y m

awa m yi, nd lam

awance m yikw n

awara y w

aya j j”m

azafin z nkam

azamin goyo k g vgun

azwa k sh t w

era z mau

etare p ltu, s a

eya g du

i k ru

iba, yi d b yu

irare c c w

irga nau

irinjijiya w l w l

ir a b d ng r

irya y k

ishirwa g j

oda ku s siya

ofa m vgi, w su

o i- o i d k K kask

o iya d b k y wu

o on gwiwa da kuf

o on kai kwankw y k

oli arsh shi, asamuw k, m cilinge

olin bishiya leplep

onanne dab k , gabakak

one b ku

osa z t mu

osai e

osar d b y”d

osasshe gawayak = g w yak

oshi w yu

oshiya k p l oshiya (na fid da beli) tla k

ota g ji uda juw k

uda (ir) kwa a

udan doki g y ut k

udan tsando g du m s uy k

udan zuma j w k zhab w , m zhab w

udiji y si-y si ugi p yi = pai ugiya m rm r

uli- uli d nk m

ulla k isu

uma ”t umbo c”kw k

undu m s wu, m s kw k r

undumbala b t nu

ungiya kw pta miy

unzuge tl m u

ura b” b

urdumus k tlp”

urji v r

uru- uru gwagwal-gwagwal urungu kwa ag

urzune gw na-gw n

wace g mbu, z mtu

wai gwai wajaja r n

wa ula k tlk u

wa wa kwa l wa walwa dlan k

wala- wala gwagwal-gwagwal wallo ol ol wanarya g va

warnafi ya

waro k shak

waro (iri) k ka m zam

warya f n

warya arama m ba

warya mara zurfi t mb g l

waryar tafiya d nk lw

wauri m z ba z”m = ku angw m

yala gw j gwai yanda g c f r k

yan yashe tlu

yastu j n d

yaura- yaura kwa

yauri d s p s p

yazbi avari

Page 19: Hausa-Ngizim Wordlist

224 Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci

L laíasar as

labari k‰ko, l b , n sh k

lada k”ri ladabi kwakwana, lad p

lafa k s mu

lafiya j”r”m, k lappiy , ng

lafta l ptu

laftacce d lapt

Lahadi L d w

lahira l , mazg i laifi aip , wala

laima l yim , nas w

lakata l nk u

lalace mb dl u, tl k tu

lalatacce gatlak tak

lale l l

lallasa z mau

lallashe s fu, s m m lu

lalle lall

lalo ‰l

lamba (iri) c ci k

langaciya dag yag ya

lan wasasshe ga b dlak

lan washe b dlu

lantarki l mta k

Laraba L ab

lardi cidi, dl”gdl k, la d

lasa b tu, p tku

lauje s kwai lauya l y

lawurje m z t k = m z t k

lawushi an k = k n m , k n m = an k

laya daga, mask = masp

layar zana mb ai lebura l b

le e p rshi le a ku

lemu l m n

li o r d o

liferu b l d

lifidi b g

likafani l kkaf

likita l k t

likkafa d w l li a tl gbu

lilo t t l

lilo, yi v w utu

linzami l j m

lisha l sh

Litinin R t r n

litir litt

lo a s l l

lodi l‰d

lofe kwal

lojiya m d ngo

lojiyar maharba m d ngo m zam

lokaci lakwt , sa t

lokacinsa s

losta t b u

ludayi zh nyi lullu a l l u

lullu e s m yu

lulu k ma ank l lungu kund w , dlakw k, m bak

lura y k n

lura da sh lu

M ma m n

maíaiki m w nak

mace am

maciji mb k

maciji (iri) g z , m”mmi ”m”c bai = m”mm ”m”k m bai

macijin mata d gazak

maciyi mat”k

madobiya dl nj

madubi k k t m

madugun ya i waíy íyi ma aci ag m k

ma aciya tl wu

ma ani mat tu

ma auki m k k ru

ma iga arsh shi mafa i m r mu

Page 20: Hausa-Ngizim Wordlist

Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci 225

mafarauci m zam, m z m k,

ng b r k

mafarki s wan

mafarki, yi s unu

magaji mag ji magana ram

magani d m, d ngun, k g n

magariba m g b

magarya kw yu

magaryar kura kw yu b dl mu

mageduwa ma

magirbi d bi magori da n i magudana gu piy

magwas ya

magwatsin kunya d rawai mahaifa m spi mahaifi m íy wi mahauci b kt , s n

mahayin doki masko

mahuri z gu

mai m r k

mai amfani gamp tak

mai arziki b bu baci mai bayarwa mabari mai cimmawa mad g u

mai duba b ci gw mpi mai dukiya mab

mai fito p y‰t

mai gari b”l m

mai gida p t˘ma

mai gulma b bu p”rshi mai ha ama k n m

mai hawa mag yu

mai jego amam w

mai kai dubu g di t lo

mai kishiya mag ru

mai kwabo z ba

mai kwanciya m v ji mai kwando ny ny m

mai iba gadb yak

mai kyaui t f , t”f -t f

mai reno mash lu

mai ro on ruwa d ttam

mai sayarwa mad b”

mai surutu g r m k, m r r w k

mai takaba kushk m

mai toliya m l m baim

mai tsabta j g l

mai tsimi ng˘

mai wayo gag r yak

mai, masu b ci = b bu

Maiduguri He w = Ya w

maimai

maimako s” ”m

maits z mz mtu

maiwa m” iy

majajjewa t wunya

maje kwa atask n

majeni arv

majina tl”n

majinyaci ng f r k

maka c

makabarta r d bak

maka i b ci n nam, d k

makaho dl g = dlug yu

makami b m

makance dl g yu

makanta dl gw tu

makara ng stu

makari bab r”m, k dd fi makasa y si-y si makata z w ci makero kw kw d w , ng s”n

makiyayi makwat k

mako m g

makori maraki ma ale dl g yu

ma ata taka wa

ma eri m zam

ma erin tsuntsu d pk k”mau

ma esu c p m, wadla m

ma iyi makur

ma ogwaro ngu dladliya

ma o o kuc l

ma wabci makap t ma wabo m g eg e

ma wa wafi magwagwdliwak

ma yarwaya b z”ng”lu

malafa g mpam

malam m l m = m l m

malam-bu e-littafi t p t p”t

mamaki aj p

mamaki, yi j ptu

Page 21: Hausa-Ngizim Wordlist

226 Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci

mamallaki m g nyi mamaye s m yu

man gora m rak g du

man shanu f la

mana b , bay , j , w , e

manda manda

man ewa gw dlag mak

mangala mangal

mangara m nu

mangara da kafa a z zku

mangare u

mangwaro mangw r

maniyyi angwalalo

manjagara dlakw k

manomi maruw i mantuwa p l l

manyanta m r mtu

manzo g z” K kask , m w nak

mara b mb”m, ka fe, m ra,

m sk l tu

mara arfi l kt , s kt

maraba l l

maraici t r k na

maraita t rk tu

mara i ab wan

mararrago nz a

maras gaskiya ji k n

maras tabbas gub

maras yatsu ngw g d m

maratayi d g g”

maraya m r ya, t rku

mareni m m w k

marga sarangai marigayi tl mtu

marina r n

marini m rin

mariri m r r

marka d g y

marka e d tu

marke an m

maro i d k , w w‰m = w‰w‰m

maruci zakk‰j

marufi akwata

maruru gab”rzai marurun ido ng c c au = ng p c tl,

ng p c tl = ng c c au

masa c

masaki m bu

masallaci m sh d

masara masa m

mashi nk l t lo, b‰yo, lam,

dl em = k sh go, n , ng s,

y g g

masifa kud , wakaf

mata am , t

mata mai bin maza olum

mata-maza yas k

matacce g mtak

matacin giya cackw k

matafiyi m r k n k

matakala kw k m

matokari cilke = col em

matoni ashiy k

matsa c pu = c pau, m tu, t m u

matsa-saraki c ta gw ng r k,

ng w íyi matsafi mag r”m

matsatsi tl” ”k

matsattsagi r m

matsattsaku dau, kalany = kal wuny

matse m u, m m u, t u

matsefata akum k

matsefi cap” a

matsiyaci ngud , tlatl w

matsoraci m k l u

mawashi dla t k

mayar k l kt”d , k l kt”n , k tad , k tan

mayawuya g d mau

maye bad , m b d

mayya z”g

maza ka , ka -ka

mazari t”ry kw k

mazauni mamb su

maziyyi tas

mazo m zh

me m˘, t m

mesa kafa

miji m s k

miki k m

mikiya zakwt k

mikiya babba d sh maz mak

mikiya arama d sh g msh y

Page 22: Hausa-Ngizim Wordlist

Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci 227

mikiya arami gamshiya

mi a baki b ri miy

mi e mau = mu

mi o baki b r yi miy

mini = - nai minjirya m d”dd”

minshari dlankw

mintsine du

mishan m”sh n

mita languwa

miya dl gw n

miyar dage-dage gw rabz

miyar kuka dl gwanku, m dl a

miyar lami aun

miyar so arodo kub ru

miyar wake g b b r i, g v v r i mo a m unkwi moka e b fu

moromoro g n m k

mota m”tk , t”ma

motsa r u

mowa an t kau

mu j , w

muciya v”n

mudu g”rg y , k y ngi, s

mugu ga shu, k l d

mugunta z”m k nu

mugunya ankw k

mujiya b”skiy m , d zh

mujiya ba a aring”lp

mujiya fara c wi muku k n

mu amu i agalam, m, g r ya

mummuna ngw n

mun j , j , w , w

munafuki m n f k

munduwa kka

mura daf k murhu v kin

murici z k‰j

murje f rf ru, p rp ru

murtsuka m mtlu

murya w ra

murza b mtu, m m tlu

mushe m gvan

musu ksh

mutane nd w = nd w

mutanen nd

mutanen gida nd k a

mutu bag r bgu, m tu

mutum n n, n n gazg r

mutumin w au

mutuniya n”n g m = ng”n g m

mutuwa m tu

mutuwar jiki, yi ku nu

N n , g , g”, gu, w

na g = g nai, k , k”, na, n , n , n

na farko k” s”ku

na gode s m ba k

na kowa y ke

na wa y

na e dayai , y i u

na e wando k isu

Naira g kw a, L

naka k”c

naki k”k m

nakiya dakw

naku kuk n

na asa task

na asa, yi t sk˘tu

nama tl wai naman kaza g za dab n

namiji g ms k

namijin gasaya g ms k ”mb

namijin ka anya g ms”k p”t su

namijin irya sam w k

namu k”j , kuw

nan r tku

narkar dlu

narke dlu, sh sh yu

nasa k”r

nasara k nas

nasu kaksh

nata kar

nausa z ju

nauyi d kshi nawa k = k nai, naw n

nazari d k”

Page 23: Hausa-Ngizim Wordlist

228 Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci

nema m ku

neman mata ”ng

nesa p” ”m

ni iy ,

ni a n yu

ninka ptu

nisa d k u, m z mu, p” ”m

nitsar j vu

nitse n yu, íy mu

nka c , c

nki k m, -k m

nku k n, -k n

nmu j , -j , w , -w

noma r wai noma, yi r yu

nomi banw

nono any

nonon kurciya anyig j

nsa g”r

nsu ksh , -ksh

nta gar

numfashi j mtu, mafiy

nuna v ru, n wau, t tku

P Pataskamu Patask m = P”t”sk m

R r , g , g”, ga, gu, w

raíayi, ja nz mu

raba ru, tu

raba fa a rau

rabi t

rabo n b

ra a ma w

rafi gumb k

raga r kau, tl ru

raga ruwa w zu

ragargaza su

ragaya r gay

rage d ptu, k yu, p l tu

rago gwam k = g‰m k, m s uy ,

t n n m n, task n

ragon maza b -b

ragwanci sauy

rahoniya d t”f k, v k u

rai o

rai ore m z w nyik d k

raka g rvu

rake r ke

raki lak k

rakuwa d z u

rakuwa (iri) d m k”na

ra umi dl”k”mau = dl”g”mau

ra umin dawa macak w

rama ga w

rame j w su

rami v k

rana af , g f = gaf

rana tsaka adl yadl ya

randa g r”f, v k n k

rani tl r m

ranta s tu

rantsuwa yin

rara daka ny ny m

rariya r riya

rarraba t u = t t u

rarrafa du

rarrashe s m m lu

rashi n mb

rashin kunya nang”b ko

rashin lafiya d gas, ma y m

rashin lafiya, yi f ru

rashin sakamako v naw

ratse dl du, dl gdu, z bu

rau da r u

rauni l

raushi y m

rawa s w ri rawa (iri) d gw o

rawani r y p

rawaya waya, t taf razana g r u, s ktu

rediyo dl”m = t m

rega s ng y tu, t ng tu

rena m wau, n ng n tu

rena baka p p”

Page 24: Hausa-Ngizim Wordlist

Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci 229

reni nang w

rera (wa a) r wau

reshe gapt

riba tam n

ri i banw

ri in barewa s”níy gad w

riga g , n sh , w rmu, zan i riga (iri) d rb r

rige-rige m m

rigima p s d , tangwarm

rigimamme d dgw m

rigingine g n

rijiya duw

rikici n d

riki a m stu

ri e k yu, ˘tu

ri o, yi tl u

rimi r mi rina d ltu, g j v”

rinar doki zh gzh k mad u

rka c , c

rki k m, -k m

rku k n, -k n

rma era d”m

rmu j , -j , w , -w

roba ‰b

rogo dauy

roji gz d wu, c ca

ro a dl dl yu, m g tu

ro on Allah kkaí

rore t t mu

roriya p mp i roroma dank j gup

rowa, yi ngw su

rozo-rozo d k w rji rsa g”r

rsu ksh , -ksh

rta gar

rtaya dl gu

rubuta g vu = g vu, t nu

ru a e gadl gw ak, gat” ak

ru e dl gw u, t” u

ru a mb l stu

rufa l l u

rufe c mu, r pu

ruga b kw tu

rugurguje p tlu

rujiya m d ngo

ruma fada r m f d

ruman m n

rumbu g dlai rumbun asa b z m

rumfa bak = bag

runguma k yu

runhu ab”rw k

rusa dl rg du

rushe r bgu

ruwa m

ruwa a jallo nak t-nak t ruwa ba i ang j

ruwa-ruwa c m-c m,

kw tlkw , mb la

ruwa, yi g g tu

S sa wu, kw m

saía g d

saba (da) k wau

sabara mashash w

sabo b”r n, k r r

saboda wannan g au

sabunta k r r tu

sabuwar gona cimp

sa a dl gu, kw kwtlu

sa ani gab niya

sa ani, yi nd b ltu

sa xa nd b ltu

sadu ny d ntau

sadu da mace t f yu = t p yu

safiya p” ”k

sai b n = b n”n = b y , s = sai sai dai bay

saifa d p , k t mp

saiwa rau

saíi s

saje g g

saka t u

sakaina dlagwd ru

sakaya magana g n am

sake p ltu, w m

Page 25: Hausa-Ngizim Wordlist

230 Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci

sakin jiki t íyi n”nuw

sakiya g wu

sa a c kau

sa a zana g unu

sa o sakwt

sallam s l m

sallama s l mtu

salu e k l u

sama d”sk , wak

samira s m a

sammako, yi t w tu

samu b u

sanaía s niy

sananne gazg yak, n˘gat = n˘kat

sanda zaw

sandar íyar gata kur mb”t sanduki s nd k = s nd k

san a b t , p u

san a, yi s m u

sangali ku angw m = m z ba z”m,

m z ba z”m = ku angw m

sanho ta a

sani z gau, z g y

saniya tl

saniya tabare-tabare jamal = ny b

sankace sapto, s a

san o s l i sannu us i sansami t li sansana f unu

sansantawa t k ram

santsi t ng l i sanyi layi, layi-layi sara k rmu

sarari patata

sarauta garv , g rv tu

sarautu Ba de, Ci ˘m , G l d m ,

K call , K igam , W z , Y m

sarewa sh r w , sh la = sh lak daw

sarikutup k k”tl = k ktl p

sarki d g m, m i sarkin zilliya d ma

sasantawa salo

sassabe azab i, z b yu

sassa a s sku, yau

sassarfa z fa

sassauta s˘s˘tu

sata k ru

sau z g r

sau da yawa ganaptak

sauka f wu, z d pu

saukar z d p”d , z d p”n

sauke f w”d , f w”n , w tu

sau i k sk , m , íyale

saura g g zh n, g zau, g v n ,

k k”n i saurara k mtu

saurayi m p”nd

sauri k mpuw i = k mp‰y , l ulau

sauro v d d w

sawu dal s

saya m su

sayar bdu

sha sau

sha (kamar ìsha ayaî) v r”Ö

sha dare m sh to

sha dundu sag b”t sha kai s a

sha nono ngwa -ngw = ngwamngw

sha ra a m”t”k s

sh -biri wak -y‰

sha-huda c ncin

sha-kauci c ncin

sha-mai sh m y

shaíawa, yi m ng tu

sha a w bdu

shafa z wau

shafe s spu

shagali ng”m

shagiri g d m

shaho dank

shaho (iri) k d

shaho babba dank j mp m

shaho fari nd kkwin

shaho mai sauri dank k d r

shaida shaid = sh ida

sha e s tu

sha uwa g t ”k = g t”k

shamuwa ng r ru

shan fate s page

shan ido d kw

shanshani nz mi

shantu j ltu

Page 26: Hausa-Ngizim Wordlist

Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci 231

shanya r nu

sharai j jin g lo

share k su

sharewa sh la-sh la

shariía sh iy

sharif sh ip

shasshafa s p p ru

shasshawa g v

shasshekara m n nu

shata kw tu

shawara m wu, nj me , sh w ,

sh nk rin, t m le

shawarta sh w tu

shaya d yaw

shayar d u

shayi sh y

shazumami s ma ri shebur k t mpa

she an l f

shegantaka t k shau

shege b b l

Shehu Sh p

sheji (doki) waya

sheka sak

shekara man, m nu

shekaran jiya g ft tiyu

shekararre gamanak

she a tl r yu

shela k gal

shi ac

shi ke nan any = niy

shida z d

shiga t fu

shiga sharo ba shanu g g z

shigar t f”d , t f”n

shikenan d ci shimfi a p tu

shinge darag , d da , g g i, p da = f da

shinkafa gw s ma ri, sh nk pa

shiri sap

shirinya s su

shiru, yi b z mu

shirwa gazab

shirya k s mu, s rmu, s p tu

shisshigi l m- l m

shu i p lla

shuka z g mu

shuwaki m d v r k

sida f rak j

siffa g n w

silifa t ng l pet sirdi s di siriri gaj w sak

sirki p l m

siyaki gadam zai so nci, ntau, nt tu

so ale z z ru

soja sk bu

soka dl pu, z ktu

soko atl

soro kud md m

sosa tl u, z zgu

sosai nkat

soso kw tla

soya k uyu

su aksh

su (na kifi) s wa v n kau

su wa annan j ndau

su Wane j

su, yi sh yu

subhana! s ban

suda akwasu

su e s u u

sujada nakwana

sukari s”k

sukuni m n wa

sulhu salo

sulhu, yi s l˘tu

sulke kum k mi, s lke = s lge

sullu e b d gu, g mbu, s lp u

suma y n u

suna dl gun

sunan mace nja, Aps n, sh ,

t wun , C nd w , D l = L w ,

D ji = D ji, Damaz i, D w z ,

G dant , G z zai, G lk y ,

G nk y u, J juw , J j , K k ,

Ky llu, M l k , Nab m, Ny b ,

P sam, S”k -anciy , S ma, Shak = Shat , Sh l bai, Sh wa, Wur w ,

W w , Z a

sunan mace ko najimi anj m

Page 27: Hausa-Ngizim Wordlist

232 Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci

sunan mace ko namiji g w , Al mpi, B zh k, B f = B h , B r n”nsk ,

B˘ri, D mz , Dab , D b w ,

D fiy , D r ma, D wan ng ,

G l unai, G z bu, Gw b , J d ,

J j , K n nc bai, Kw c r nd ,

M l m, M j , M l , N b bai, N d wu, Nak r bai, N l w ngu,

N m y , Nar nt m, N y k wu,

Z g nai sunan namiji y bai, ya,

g d m, Al mbaz m, Al mb ci, ncinai, r n”ns k , Ar g”sk ,

At y ye, B”nd , Ba k , B w ya,

B c , B lan, C nai, D nda,

D g m, D kask , D l , D mb ,

Dangari, Darsh , D r z , F t ,

G m , Gab kau, G b t , G i, G s ki, G sh w , J j , J l ,

J mj m, J t , K k u, K n”nsk = K n”sk , K ntap , K t i, K n”z gat m, M kwai, M m d ,

M au, Nag fau, N m yand ,

N nai, N r b u, N b ,

N b w ra, Ny k , R mn”nsk = R mn”sk , Tl kumnai, V”ng m,

W mai, Y b , Z gak”r ,

Z gan”ns k = Z gan”sk

sungumi g r fu = g r vu

sunkwiya g tku

surfa s p u

suri k s”

suruka s urak

suruki s urak

surutu r r u

sussuka ku

T ta g = g nai, k , k”

ta (na korar dabba) ta

ta zo ta wuce asasa

taíadda tag”dl w

taíaziyya dl w p = dl w p , j b am i

taba t b

tabare-tabare m zh -m zh

tabarma b c , b ci = b ci am i, b ci l”fi , b ci m miya iw ,

g jinj ri, ku li tabka mutuwa gdl mu

tabki gad

tabo mb l

ta a c u, l ntu, ng lte = ng le,

t mbau

ta a-ni-in-mutu ga shu l ntay

ta arya aw k

ta i l nt

ta o dapd p, t”lo, t o

tace c cku

tafarnuwa tam w k

tafasa r p u, t ”sa

tafashiya mag dl mba

tafi z rmu

tafi, yi tl pu

tafin hannu d”bag am i, patlag am i tafiya b w , r kan

tagumi dl w p = dl w p , j j”m

tagwaye m y yin

taiki s”lk m

taiki arami kayiwa

taimaka b n tu, l tu, t im k tu,

t mbau

taimako b na

taka k”c , t k u

taka a bado c ga

takalmi balk , s‰n , wanga

takalmi (iri) k t p” a

takan a ang b

takan ar giwa amb wag v ji takarda kakkad , tak da

taki k”k m, r gzhi takobi k sak

taku kuk n

takura k yu

takwara c b”n

takwas dand f” u

ta ama m ya = m yi ta ama, yi ktu, v u

talala z r

Page 28: Hausa-Ngizim Wordlist

Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci 233

Talata T l k k

tale-tale g m nci gag y

talotalo t lot lo

tamata g m

tamba gad m s = gad m s

tambari tamb l tambaya t tlu

tambayayye gaj yak

tambo ng z t

tamu k”j , kuw

tana zh”bzh b

tanadi k nc”k

tandara ngwa -ngw = ngwamngw

tanke ntlu

tankolo sak rm s i tantabara b ri tantakwashi tl tara c cpu, c ptu, ku k vd

tarar d mau, t sau

tararadaddi c”n

tarauniya atakur k

tare d g u, k ptu, t sau

targa e, yi g tlu

tari dl

tarihi l b

tarko gan, as ta, k mb d , k l, s i, z g au

tarkon era ngamb ak

tarkon tsuntsu t m ma

taron dangi ng m y

taron dangi, yi ng mu

tarsatski d tl wu

taru c cpu

tarwa a b b rakk m

tasa k”r

tasbaha c zbi tashi tlau, tl yi tashin zuciya, yi s pk u

tasu kaksh

tata kar

tatata n n ne = t t te

tatsa w nu

tatsuniya z”nz n

tattabara y wa b ru

tattauna z ntu

tattsafe kaba p stu

tauna r m u

taura agwd fu

tauraro g”sh u = g”zh u

taure ay k, ayak-tl k

tauri g d gu , g u ak

tausa c pu = c pau

tausayi k nj”n = k nj n , mug r m

tautau taut wa

tawa k = k nai te a m d”b”

tinkiya t m ku

tinkiya tsohuwa d na

tinkwiya d ng dlu

tinya ng dl ge

tiriri gamb r”kr”k

tirke w yi tiyata si tofa ll tu, t pku, t pku

tofu w yu

toka b”b”t tokara t n su

tona b dlu, z u

toshe d n u, d su

totuwa k ungudla

tozali sant m

tsa s s k

tsaba ay wa

tsabar ku i y wa d gwda

tsabura f u

tsada dand nu, ta w”nd w , s da

tsafi g r”m

tsagagi t”nt s

tsaiko s g

tsaka m ks u

tsakanin w t

tsakar dare d” t (kuk) tsakar gida gand vu, patl

tsaki angaya, yi, s -m”sh”nu,

sh sh ri = sh sh ya = mb z m

tsakiya gad v , s kiy

tsakura c k mu

tsakuwa mbau, k c

tsalle j ” a

tsalle, yi k t ru

tsame s wu

tsami zh m

tsamin gwauro zh m-t k ri tsamiya m”sh”n

Page 29: Hausa-Ngizim Wordlist

234 Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci

tsamiya anye anj lm

tsamiya mai za i l l w

tsamiya shekararriya t ntar s

tsamiyar biri m”sh”n v ji tsammani t m (d ), t m n

tsammanin, yi t m tu

tsana ng ptu

tsanani d r ri tsani d g”n s, zam k

tsanwaka k l w

tsanya c i, g nd v r k

tsara k l ma

tsaraba z g ge

tsare c r ptu, m yu

tsari ri tsarnu t k kin w”nd w

tsata kam ny

tsatso gab kug u

tsatsuba c kai = c ki tsattsama gam fak

tsaure r y k

tsautsayi s us u, taj f

tsawo d t

tsaya u, reu

tsayar ”d , ”n

tsaye d íyi, gatlak

tsefe s p u

tsegumi nyau

tsegumi, yi tu

tsere v ru

tsidau k y y

tsima gu u

tsimi k p a

tsine

tsingaro g j , j le

tsinkakke gagadak

tsinkaya d g ru

tsinke dl du, g du, g du

tsintsiya íyuw

tsintsiya mai laushi íyuwa l ma

tsintsiya tsohuwa d kwcakc

tsintsiyar damina g t b i tsintsiyar gona íyuwa k sa k m

tsintsiyar juji íyuwa k sa b zh k

tsintuwa b yi tsira g mbu, r mau

tsiraici ngw l de

tsire ad b , c re, tl w d b

tsirgagiya ang z = ang s

tsirkiya ukw k

tsiro v ru

tsirta c u

tsirya k˘ i tsitaka sh taka

tsiyace g r ku, tl wau

tsiyaya w zu

tsiyaye ktu, zh tu

tsoho g m n , gazg r , gw ng r k = gw g r kau

tsoka dug l tsoma baki su

tsorata k l wu, m w yu

tsoro kal u, m rwai tsotsa p u

tsufa g ru, g zg r tu

tsugune j˘kul l k

tsuliya v kshi tsumangiya ku p k

tsumma d n , z ap

tsuntsu (iri) b r k lik li, c c v”r ,

d fk k”mau, d w w , d d d , p ri tsuntsun t

tsuntsun maharba g˘ i tsuwawun zaki anyik j

tuba t ptu, t b

tubani l mb

tubanin dawaki gw nik d k

tu e r ntu, s ltu

tudu z g wu

tufafi k c m

tufaniya ma mba

tuge z zbu

tuje bad

tuka lifa t rmu

tukuna d go = d go

tukuno t k no

tukunya d w i, d w b n , d w dl gwan, d w g d v , d w gw rabz

tukunyar miya d kura

tu a t nk u

tu a igiya n mu = l mu

tulu-tulu aday u

tuma v u

Page 30: Hausa-Ngizim Wordlist

Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci 235

tumatir t m t

tumbi b zhi, p kcip kci, t mpi tumbu i k na

tumu v a

tun t”n

tun zamanin da t d w

tuna t nu

tunani k r r”m = k r ram

tunar m g eg e

tunfafiya p r kau

tunjere gad gur

tunku s w n

tuntu d b b , tuntu

tuntu a c u

tuntu e ku t m

tura d bau

turare t sh n, kimba g zbu

turaren wuta ab s, l t ture aug l la

turmi t”m

turu canc s = kwalalai, d”mb l, kwalalai = canc s

tururuwa m y k w

tusa w íyi tusa mai diri kw kw k

tushiya c luwa

tuta l n = lan

tutsu kw ry k

tutu b t = butt

tuwo m s na

tuwom biri k t” b”dl”m

tuwon wake d mb lau = d mb l

U uba f”k

uku kwan

ulu m s

ungozoma m w t

ungulu d sh u

unguwa v d

usur y

uwa m i, y nyi

uwar hanji b z”ng”lu

uwar hatsi m g u

uwargida m j y

uwaye m wa

W wa gazg r , t i waíazi w z k

waccan s wu, s wu t wu, t wu

wacce t w n

wada f yin, w da

wadata c l u

wadiyyi mgwai wa ancan nd wu, t wu

wa annan nd”nu, ndau, t”ku = tku

wa anne t w n

wa ansu ag i, g fk i, j g p

wahala b‰n , k b n

wahalar t l u

wai d , m

waina s n s n

waiwaiya p mu

wajabi waj p

waje far , v d

wake a d w = r d w , j ga , m”sko p”l t

wake anye k wu

waken damo w íyi m gba

wa a ruw

wal iya w

wancan s wu, s wu t wu, t wu

wanda m w = m , w = w m

wando w ndo

wani ag i wani abu b

wanka, yi v yu

wanke c ltu, v yu

wanke tukwane s s u

wannan s”nu, sau, s tku, t”ku = tku,

t”nu

wanne t w n

wanzami d r d”r

Page 31: Hausa-Ngizim Wordlist

236 Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci

ware p u

warhaka y g = y g tku = y g n = y g n ngu = y k sau

wari fon

warke ng tu

wasa k k n , k w , n au = n au

wasa (iri) d d ye

wasan anen miji k s r”k

wasan anwar miji g nw

wasan langa j kkwa

wata ag i, t a

wata ila d wanang = wanang , wanang = d wanang ,

y g n ngu

watsar mb zu

watse ga ”mb zak = ga ”mb zak,

t tlu, w yu

wawa b”lk n, gad w nak, k k ,

tl kum, z˘ri wawan rafi z˘ri z” k b

wawan sarki b ci dl rb d

wayar p ktu

waye g r yu, p ktu, tl nu

wayo g r y

wayo! y m i = y w i wofi p mp r p˘tlo, zh mp lk t

wuce n tu

wuji-wuji m” iy w

wu a audu

wulakanta b z tu

wuni n w , n wau

wuri r i, r , r tku, r t wu, wur

wurin r w

wushi w l w l

wuta ak

wutar kargo aka aps wu

wutsiyar ido shing l

wuya t”t , w ra

wuyan damo t ttakw o

wuyan hannu d aikw k

wuyan afa w ra z g”r

Y ya gazg r

yaba g dl u, s k tu = s k tu yabanya kunco

ya a k l u

ya e dak”l

ya iya ary wu

yafawa t b

yafe t ptu

yage ru

yaji gwdu, b t r

yaka, yaki yen

yakuwa ras

yakuwa fara kw tla

yakuwar daji íy

ya i zh

yalo y lo

yalwace b mtu

yam uru ny m gud g m

yamm d k ma

yamma ad wau

yammaci dl ma

yamutse s tu

yanga m e, v r riy

yanga, yi k ptu = ng y tu,

gdl u, v u

yanka z yat, z du

yankan Allah z d ura

yanke gad , w du

yanke da lauje tl ptu

yanki cidi yankwane l ks nu, z n u

yan wana f ntu

yanyawa aday u

yanzu g s”sku

yara m mau

yarda d y , k s ktu

yari balam, kuy g ag , kwata • yarinya w”ny

yarinyataka wunyakw n

yaro m y m

yarontaka m y mkw n

yashi ais u

yatsa aikw k, gurb k

Page 32: Hausa-Ngizim Wordlist

Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci 237

yatsa, aramin g ji yatsu zh gw t yau g sku

yaudara b b tu, l v tu

yau i k l

yaushe fat w n

yautai l v tu m kw t k

yawa g wa

yawa, da l”bd

yawaita n ptu

yawon banza galawa = ga e-g

yawu n w”k

yaya n n

yaye tl rmu, tl ru

yayi l m = tl m

yazawa a

yi dl mu

yin ciyawa ng tl n

yin kashi mb s

yoyo, yi yau

yum u r b

yun ura t n su

yunwa l mlam, may

íY íya w”ny

íyammatanci dababkinkw n

íyan tsaki k tlai íyar giji shik t”m

íyar randa gamíyaíyi = w ku = ng ku, ng ku = w ku = gamíyaíyi

íyar shara fara gamd m

íyar shara shi iya zan g b r k

íyar tsana t tam

íyar wuya g ”k ”k

íyaíya yi, k tlai íyaíyan bishiya yi íyaíyan orawa f f wa, j , kw nga

Z za y /ya / zabira kumb”ra

zabo z b nu

zaga n ngu, sh yu

zago m k”s

zaitun z t n

zakara g skam

zakaran e uwa k ry -k”ry

zakaran wuya anj m

zaki jagadlau

zaki! (gaisuwar sarki) D n ! zakka nyim kunu ka

zaku a s pku

za ami a jal, z p”n wu

za i d”n”mn m

zal e ng kw k

zalunta z l mtu

zama mb s

zaman banza ng tl n , tuk

zaman makoko k m g n u

zamani z m n

zame z bg u

zana gadl , g vu = g vu, n u u,

s l m, t nu

zance s m na

zane m k ru, p pa

zane (iri) g nj am

zangarniya z mb

zangarniya ba hatsi t s”n k

zanta z ntu

zanzaro ng v vi zaraidu ng p z i zare g zan, p l u

zariya mb r

zarto g j go

zauna dl au = dl u, mb su

zaune damb s

zaurance ng sh b ram

zaure t

zawo z wat zawo, yi z utu

zaza g zai zazza i g vu

Page 33: Hausa-Ngizim Wordlist

238 Tsarin Kalmomin Hausa-Ngizimanci

zina t pai zinariya d n

zirman dlab w k

zo d u

zobe gw b , k yu = kw yu

zogale z˘g l ganj

zomo v d

zuba pau

zuba hawaye g tu

zubar t pku, v ngu

zuciya g”sh , gazaf

zuffa fau

zugazugi k to

zuma am zhab w , m zhab w ,

zhab w

zungura sh shku = sh shku

zunguru z ng u

zura g b du, r kau

zurfi p” ”m

zuriya ng d m

zurta z b b yu

zurtu t msu

zuwa ny , ya, yad , yan

zuwo gany