Hastane Afet PlanHastane Afet Planıı (HAP);(HAP);Afet Durumda Afet Durumda TriajTriaj

Uz. Dr. Murat ErselUz. Dr. Murat Ersel

Akdeniz Akdeniz ÜÜniversitesi Hastanesi niversitesi Hastanesi HAP EHAP Eğğitimi 2. Etapitimi 2. Etap

KasKasıım 2007m 2007

TATD Afet KomisyonuTATD Afet Komisyonu

Afet/KYO (Kitlesel YaralamalAfet/KYO (Kitlesel Yaralamalıı Olay) Olay) Olgu YOlgu Yöönetiminetimi

�� İİlk uyarlk uyarıılar, ilk vakalar acil servise ulalar, ilk vakalar acil servise ulaşışırr�� BakBakıı ve tedavi ve tedavi ööncelinceliğği saptamasi saptamasıı

ÜçÜç ana faz ;ana faz ;1. Triaj1. Triaj2. Tahliye 2. Tahliye 3. Kesin t3. Kesin tııbbi ybbi yöönetim netim Triaj anahtar role sahipTriaj anahtar role sahip

DODOĞĞRU TRRU TRİİAJAJ

�� En kEn kıısa ssa süürederede

�� En uygun miktarda ekipman / tEn uygun miktarda ekipman / tııbbi malzeme bbi malzeme

�� Optimal sayOptimal sayııda personel ile yda personel ile yöönetebilmenetebilme

�� KarmaKarmaşşa ortama ortamıınnıın azalmasn azalmasıı

�� ÖÖncelikli yardncelikli yardıım ihtiyacm ihtiyacıı olana faydaolana fayda

�� Objektif bir yaklaObjektif bir yaklaşışımm

DoDoğğru triaj = Deneyim ??ru triaj = Deneyim ??

TriajTriajıın Evrimin Evrimi

�� 1. D1. Düünya savanya savaşışı: : İİlk triaj noktalarlk triaj noktalarıı

�� 2. D2. Düünya savanya savaşışı: Yaralanma d: Yaralanma düüzeyine zeyine kademeli triaj, kademeli triaj,

�� Kesin tedaviye ulaKesin tedaviye ulaşşma sma süüresi 12resi 12--18 18 saatten Vietnam savasaatten Vietnam savaşışında 2 saatin altnda 2 saatin altıına, na,

�� Mortalite oranMortalite oranıı ise %4.7ise %4.7’’den, %1den, %1’’lere lere gerilemigerilemişştir. tir.

Triajın Felsefesi

�� GGüünlnlüük acil servis k acil servis �� ÖÖncelik en hasta ncelik en hasta olanda olanda didiğğer hastalar ser hastalar sııra ile bakra ile bakııllıır.r.

�� Afet Afet �� EEldeki kaynaklar ile ldeki kaynaklar ile yapyapıılabileceklerin en iyisi en blabileceklerin en iyisi en büüyyüük k ççooğğunluk iunluk iççin yapin yapıılmaya gayret edilir. lmaya gayret edilir.

�� ““Yarar GYarar Güütme Kuraltme Kuralıı””

Birincil Afet Triajı

�� Alanda, acil bakAlanda, acil bakıım gereksinimlerine gm gereksinimlerine gööre re ööncelinceliğği belirlemeki belirlemek

�� HastanHastanıın mevcut durumu ile yaralanmalarn mevcut durumu ile yaralanmalarııile baile başşa a ççııkabilme kapasitesi kabilme kapasitesi

�� KKııssııtltlıı kaynaklarkaynaklarıı hangi hastaya kullanmalhangi hastaya kullanmalıı

�� START / JUMPSTART START / JUMPSTART

�� Doyurucu bilimsel deDoyurucu bilimsel değğerlendirme yokerlendirme yok

İkincil Afet Triajı

�� Alanda, yeniden deAlanda, yeniden değğerlendirmeerlendirme�� AmaAmaçç: Tedavi ve sevk : Tedavi ve sevk öönceliklerini netlenceliklerini netleşştirme tirme BileBileşşenleri;enleri;�� Fizyoloji ve fiziksel yaralanmalarFizyoloji ve fiziksel yaralanmalarıın yeniden n yeniden dedeğğerlendirilmesierlendirilmesi

�� İİlk tedaviye yanlk tedaviye yanııtt�� Eldeki kaynaklara gEldeki kaynaklara gööre dere değğerlendirilmeerlendirilme

SAVE SAVE (Secondary Assessment of Victim (Secondary Assessment of Victim Endpoint)Endpoint)

İkincil Afet Triajı

�� Hastane dHastane düüzeyinde hayat kurtarzeyinde hayat kurtarııccıı

mmüüdahale gerekendahale gereken

�� Alanda hayat kurtarAlanda hayat kurtarııccıı mmüüdahale gerekendahale gereken

�� Orta dOrta düüzeyde hayatzeyde hayatıı tehdit eden tehdit eden yaralanma (geciktirilebilir)yaralanma (geciktirilebilir)

�� MinMinöör yaralanmalr yaralanmalıı hastalarhastalar

Üçüncül Afet Triajı:

�� AmaAmaçç: Bireysel yarar: Bireysel yararıı elden geldielden geldiğğince ince sasağğlamaklamak

�� Tedavi ve tanTedavi ve tanııya uygun bakya uygun bakıım im iççin en in en uygun ortamuygun ortamıın olun oluşşturulmasturulmasıı

TriajTriajıın Dinamik Yapn Dinamik Yapııssıı

�� DuraDurağğan dean değğil, deil, değğiişşken, dinamik ken, dinamik

�� İİlk triajdan sonra yeniden delk triajdan sonra yeniden değğerlendirmeerlendirme

�� AnlAnlıık medikal bakk medikal bakıım ihtiyam ihtiyaççlarlarıı ve ve kaynaklar gkaynaklar gööz z öönnüüne alne alıınaraknarak

TriajTriajıın Dinamik Yapn Dinamik Yapııssıı

�� DDüüşşüük triaj (k triaj (undertriageundertriage) :) : DuyarlDuyarlııllıık, kritik k, kritik olduolduğğu ve acil medikal giriu ve acil medikal girişşim gerektiim gerektiğği i halde hastalarhalde hastalarıın yanln yanlışışllııkla dkla düüşşüük aciliyet k aciliyet ddüüzeyinde dezeyinde değğerlendirilmesierlendirilmesi

Kabul edilebilir oran < % 5Kabul edilebilir oran < % 5

TriajTriajıın Dinamik Yapn Dinamik Yapııssıı

�� AAşışırrıı triaj (triaj (overtriageovertriage):): Kritik olmayan Kritik olmayan hastalarhastalarıın yanln yanlışışllııkla kritik bakkla kritik bakıı alanalanıına na yyöönlendirilmesi nlendirilmesi

�� DDüüşşüük triajdan kak triajdan kaççıınma sebebi ile nma sebebi ile

�� % 50% 50’’lere varan olgularlere varan olgular

�� İİkincil etki ile mortalite kincil etki ile mortalite –– morbiditemorbidite ↑↑

Triaj BelgelemesiTriaj Belgelemesi

�� ÇÇok ok ççeeşşitli triaj kartlaritli triaj kartlarıı mevcutmevcut

�� En iyi sistem ?En iyi sistem ?

�� Afete Afete –– KYO KYO öözgzgüü kartlar ve listelerkartlar ve listeler

Triaj KartlarTriaj Kartlarıı

�� DDışış kokoşşullara dayanullara dayanııklklıı�� Elbiseye deElbiseye değğil hastaya il hastaya

iliilişştirilebilir tirilebilir �� Basit Basit kimliklendirmekimliklendirme

(numara(numara--isim)isim)�� CinsiyetCinsiyet�� Soruna ySoruna yöönelik bilgi notunelik bilgi notu�� Uygulanan mUygulanan müüdahaleler dahaleler

ve zamanve zamanıı

�� HastayHastayıı getiren ekip ve getiren ekip ve triaj kategorisitriaj kategorisi

Triaj Kategorileri

�� KKıırmrmıızzıı (Acil):(Acil): Birincil Birincil ööncelik, acil hastalar, birkancelik, acil hastalar, birkaççdakika ya da saat idakika ya da saat iççinde yapinde yapıılacak medikal mlacak medikal müüdahale dahale ile hayatta kalabilecek ile hayatta kalabilecek şşekilde yaralanmekilde yaralanmışış kikişşiler.iler.

�� ÜÜstst solunumsolunum yoluyolu obstrobstrüüksiyonuksiyonu

�� YaYaşşamamıı tehlikeyetehlikeye sokacaksokacak kanamakanama

�� BaBaşş, , boyunboyun, , ggööğğüüss, , karkarıınn, , rektumrektum yaya dada vvajeneajene ppenetreenetre yaralanmayaralanma

�� TansiyonTansiyon pnpnöömotoraksmotoraks

�� HHıızlazla kkööttüüleleşşenen bilinbilinçç ddüüzeyizeyi // komakoma

�� %30%30--50 II50 II--IIIIII°°yanyanııkk

�� AAççııkk kkıırrııkk

�� NNöörolojikrolojik defisitidefisiti olanolan omurilikomurilik travmastravmasıı

Triaj Kategorileri

�� SarSarıı(Gecikmeli):(Gecikmeli): İİkincil kincil ööncelik, bekletilebilir ncelik, bekletilebilir hastalar, hastalar, şşuan ki durumlaruan ki durumlarıı aciliyet iaciliyet iççermeyen ancak ermeyen ancak mevcut patolojileri giderilmezse hayatmevcut patolojileri giderilmezse hayatıı tehdit tehdit edebilecek durumdaki kiedebilecek durumdaki kişşiler.iler.

�� KapalKapalıı uzunuzun kemikkemik kkıırrııklarklarıı�� %30%30’’dan dan azaz IIII--IIIIII°°yanyanııkk�� DDışış kanamakanama ((turniketurnike / bask/ baskıı ileile kontrolkontrol edilebiledilebiliyorsaiyorsa))�� KKıırrııkk yaya dada ççııkkııkk sonucusonucu doladolaşşıımm bozulmasbozulmasıı

�� KalKalççaa, , dirsekdirsek, , dizdiz ççııkkıığğıı

�� KompartmanKompartman sendromusendromu�� PeritonealPeritoneal bulgularbulgular ileile birliktebirlikte ciddiciddi abdominalabdominal aağğrrıı�� İİlerleyicilerleyici olmayanolmayan, , aniani ggöörmerme bozuklubozukluğğuu

Triaj Kategorileri

� Yeşil (Hafif): ÜçüÜçüncncüül l ööncelik, minimal sorunlu ncelik, minimal sorunlu hastalar, sadece basit tedaviler ile sorunlarhastalar, sadece basit tedaviler ile sorunlarııgiderilebilecek kigiderilebilecek kişşiler.iler.

�� EriErişşkinlerdekinlerde %20%20’’den den kküçüüçükk yanyanııklarklar

�� ParmakParmak ucuucu amputasyonuamputasyonu

�� BilinBilinçç kaybkaybıı olmaksolmaksıızzıınn kafakafa travmastravmasıı

�� KapalKapalıı, , basitbasit kkıırrııklarklar

�� BBasasıılaraklarak durdurulabilendurdurulabilen burunburun kanamaskanamasıı

Triaj Kategorileri

�� Siyah (Siyah (ÜÜmitsiz/mitsiz/ÖÖllüü):): ÖÖncelinceliğği bulunmayanlar, i bulunmayanlar, umutsuz hastalar, youmutsuz hastalar, yoğğun tun tııbbi giribbi girişşim ve bakim ve bakııma ma karkarşışın yan yaşşama ama şşansansıı az olan hastalar az olan hastalar

�� ÖÖllüü//öölmektelmekte olanlarolanlar

�� İİlalaçç yaya dada üüstst solunumsolunum yoluyolu obstrobstrüüksiyonunaksiyonuna ikincilikincil olmayanolmayansolunumsolunum durmasdurmasıı

�� ��iddetliiddetli beyinbeyin yaralanmasyaralanmasıı ((öörn. drn. dışışararııda beyin dokusu)da beyin dokusu)

�� %50%50 ve ve üüzerindezerinde 2 2 veve 3. 3. derecederece yanyanııkk

Çeşitli Triaj Sistemleri ve Uygulamaları

1. START1. START2. JUMPSTART2. JUMPSTART3. Elek Triaj3. Elek Triaj

4. Ay4. Ayııklayklayııccıı TriajTriaj

5. 5. CareCare FlightFlight

START START TriaTriaj Algoritmasj Algoritmasıı

SOLUNUM

HAYIR

EVET

ÖLÜ -ÜMİTSİZ

Acil

Havayolunu aç

HAYIR EVET

30/dk FAZLA

ACİL

30/dk AZ

PERFÜZYON

Kap refill> 2 sn

KanamaKontrolü

Acil

Kap refill< 2 sn

MENTALDURUM

Basit emirlere uyamaz

Basit emirlere uyar

GECİKMELİ

ACİLACİL

ACİL

JUMPSTART FarklarJUMPSTART Farklar

�� Havayolu aHavayolu aççıılsa da soluk almlsa da soluk almııyorsa ancak yorsa ancak nabnabıız z palpepalpe ediliyorsa ediliyorsa �� 5 kurtar5 kurtarııccıı soluksoluk

�� Solunum saySolunum sayııssıı <15 <15 -- > 45 ise > 45 ise �� AcilAcil

�� BilinBilinçç AVPU ile deAVPU ile değğerlendirilirerlendirilir

3. Elek Triaj3. Elek Triaj

�� Birincil triaj, alanda, toplu kazalardaBirincil triaj, alanda, toplu kazalarda

�� Acil giriAcil girişşim gerektiren yaralanmalarim gerektiren yaralanmalarıı ayayıırt etmert etme

�� Hareket etmesi ve yaHareket etmesi ve yaşşamsal bulgularamsal bulgular

�� Medikal olmayan kurtarma personeliMedikal olmayan kurtarma personeli

�� YYüürrüüyemeyen kiyemeyen kişşiler ve iler ve ççocuklar ocuklar ��AAşışırrıı triajtriajıı

�� YYüürrüüyebildiyebildiğği halde ciddi yani halde ciddi yanııklar klar �� DDüüşşüük triajk triaj

Yürüyor HAFİF

ÖLÜ -ÜMİTSİZ

Hava yolu

ACİLSolunum Hızı

GECİKMELİKapillerdolum

E

H

E

>2sn>2sn

<2sn

10-29

<10 >29

H

4. Ay4. Ayııklayklayııccıı TriajTriaj

�� KarmaKarmaşışık ve zaman gerektiren k ve zaman gerektiren

�� Revize Travma Skoru (RTS) Revize Travma Skoru (RTS)

�� Klinik deKlinik değğerlendirme ile anormal fizyolojiyi erlendirme ile anormal fizyolojiyi saptamak saptamak öönceliklerinin aynceliklerinin ayıırrıımmıınnıı yapmakyapmak

�� Yeniden triaja yYeniden triaja yöönelik dinamik bir kaynelik dinamik bir kayııt kolaylt kolaylığıığı

�� Vakit alVakit alııccııddıır r

�� VitalVital bulgularbulgularıı stabil hastalarstabil hastalarıın dn düüşşüük triajk triajıı

ÖncelikT1T2T3T4, ölü

Ayıklayıcı Triaj Skoru1-1011120* Hodgett & Mackway- Jones (2002)

43210

13-159-126-84-53

Glasgow Koma Skoru

43210

>9076-890-751-490

Sistolik Kan Basıncı (mmHg)

43210

10-29>296-9 1-50

Solunum Sayısı ( /dk)

SkorÖlçülen DeğerFizyolojik Değişken

AYIKLAYICI TRİAJ

5. 5. CareCare FlightFlight

Yürüyor

Emirlere uyar

Havayolu açılınca nefes alır

Palpabl radiyalnabız?

Gecikmeli

Çok Acil Acil Ümitsiz - Ölü -Ölü

EVET

EVET

EVET

EVET

HAYIR

HAYIR

HAYIR

HAYIR

KanKanııta Dayalta Dayalıı Afet TAfet Tııbbbbıı

�� 3 triaj 3 triaj algoritmialgoritmi (START, Elek Triaj, (START, Elek Triaj, CareCare FlightFlight) KYO i) KYO iççin, in, retrospektif olarak deretrospektif olarak değğerlendirilmierlendirilmişş **

�� Alanda, Alanda, CareCare FlightFlight en hen hıızlzlıı ve spesifikve spesifik

�� Elek triaj Elek triaj �� CCiddi yaralanma saptamada zayiddi yaralanma saptamada zayııff

�� CareCare FlightFlight solunum saysolunum sayııssıınnıı dedeğğerlendierlendiğği ii iççin; hava yolu in; hava yolu problemi olan hastalarproblemi olan hastalarıı ayayıırt etmekte zorlanrt etmekte zorlanıır (yangr (yangıınlar, nlar, kimyasal gaz skimyasal gaz sıızzııntntıılarlarıı gibi)gibi)

�� GKS GKS -- motor motor komponentikomponenti ve ve sistoliksistolik kan baskan basııncncıı ciddi ciddi yaralanmalar ile yyaralanmalar ile yüüksek ksek korelekorele bulunmubulunmuşştur.*tur.*

* * GarnerGarner A, Lee A, Harrison K, A, Lee A, Harrison K, SchultzSchultz CH. CH. ComparativeComparative AnalysisAnalysis of of MultipleMultiple--CasualtyCasualty IncidentIncident TriageTriageAlgorithmsAlgorithms. . AnnAnn EmergEmerg MedMed. 2001; 38: 541. 2001; 38: 541--548548

Acil Serviste Triaj

�� İİlk bilgiler ve ilk hastalar acil servise ulalk bilgiler ve ilk hastalar acil servise ulaşışır.r.

�� DoDoğğrulamarulama

�� Afet planAfet planıı uyaruyarıınca haznca hazıırlrlııklar baklar başşlatlatııllıır.r.

�� GGöörevdeki personelin uyarrevdeki personelin uyarıılmaslmasıı

�� ÖÖnceden haznceden hazıırlanmrlanmışış listeler listeler

�� Acil servis kAcil servis kııdemli uzmandemli uzmanıı / sorumlu hekimi / sorumlu hekimi komutaykomutayıı ele almasele almasıı

İİlk Dalga Protokollk Dalga Protokolüü

�� Planlama ile hastaneler arasPlanlama ile hastaneler arasıı iletiiletişşim im

�� Hasta karHasta karşışılama kapasitelerilama kapasiteleri

�� Minimal personel ile hangi triaj Minimal personel ile hangi triaj kategorisinde ne saykategorisinde ne sayııda hasta bakabilecekda hasta bakabilecek

Triaj GTriaj Göörevlisirevlisi�� Klinik deneyim (Acil TKlinik deneyim (Acil Tııp, Travma Cer. vs..?)p, Travma Cer. vs..?)

�� HHıızlzlıı karar verebilenkarar verebilen

�� LiderLider

�� Stres altStres altıında sonda soğğukkanlukkanlıı

�� NetNet

�� EspritEspritüüel, anlayel, anlayışışllıı

�� Problem Problem çöçözmede yaratzmede yaratııccıı

�� BulunduBulunduğğu bu böölgenin altyaplgenin altyapıı ve olanaklarve olanaklarııkonusunda bilgilikonusunda bilgili

�� Beklenen patolojiler hakkBeklenen patolojiler hakkıında bilgilinda bilgili

Acil Serviste Triaj�� BirBirççok hasta kendi olanaklarok hasta kendi olanaklarıı ya da ya da babaşşkalarkalarıınnıın yardn yardıımmıı babaşşvururvurur

�� İİlk triaj lk triaj ççooğğu kez acil serviste u kez acil serviste

�� TriajlarTriajlarıı yapyapıılmlmışış olanlar;olanlar;�� Acil servisin bakAcil servisin bakıı alanlaralanlarıına uygun bina uygun biççimde de imde de triajtriajıı (resusitasyon, maj(resusitasyon, majöör ve minr ve minöör travma r travma odasodasıı) )

�� Afet triajAfet triajıı ile gile güünlnlüük acil servis triajk acil servis triajııkesikesişşimiimi

Acil Serviste Triaj

�� Triaj alanTriaj alanıında;nda;

�� Transporta yardTransporta yardıımcmcıı ekipman ekipman

�� PersonelPersonel

�� KayKayııt it işşlemleri lemleri

�� Trafik ve gTrafik ve güüvenlik yvenlik yöönetimi netimi

�� BakBakıı ve dive diğğer alanlarer alanlar

““Devam Eden TriajDevam Eden Triaj””ÖÖnerisinerisi

�� Acil servis giriAcil servis girişşinde inde �� HHafif, orta, ciddi afif, orta, ciddi üçüç farklfarklıı bakbakıı

alanalanıı

�� Birincil ve ikincil travma bakBirincil ve ikincil travma bakııssıı ��HHayatayatıı tehdit eden bir tehdit eden bir patoloji patoloji ��

�� İİkincil bakkincil bakıı alanalanıı (travma ekibi) (travma ekibi) �� Sadece Sadece resusitatifresusitatifiişşlemler lemler

�� Erken fazda kan testleri/rErken fazda kan testleri/rööntgen konusunda dikkatli ve ntgen konusunda dikkatli ve kkııssııtlaytlayııccıı

�� Bu yBu yööntemle, 600ntemle, 600’’den fazla hasta; 78 ciddi hastanden fazla hasta; 78 ciddi hastanıın n sadece sadece üçüüçünde (%3.8) birincil ve ikincil baknde (%3.8) birincil ve ikincil bakıı sonrassonrasıında nda hayathayatıı tehdit eden patolojiler saptanamamtehdit eden patolojiler saptanamamışışttıır.*r.*

**Ashkenazi I, Boris Kessel B, Khashan T, et al. Precision of In-Hospital Triage in Mass- CasualtyIncidents after Terror Attacks. Prehopital Disaster Med. 2006; 21:20-23

ÖÖzel Durumlarda Triajzel Durumlarda Triaj�� Kitle imha silahlarKitle imha silahlarıı –– NBC NBC

�� DekontaminasyonunDekontaminasyonun öönceliklincelikli

�� Biyolojik ajan Biyolojik ajan �� KKarantinaarantina

�� Kimyasal ve nKimyasal ve nüükleer ajanlara tipine gkleer ajanlara tipine gööre yre yöönelik nelik farklfarklıı prosedprosedüür ve tedavir ve tedavi

�� İİki ayrki ayrıı adadıımda triajmda triaj

�� EnfekteEnfekte ya da ya da kontaminekontamine olmalarolmalarıına gna gööre ayre ayıırrıımm

�� START ya da benzeri bir triaj sistemi*START ya da benzeri bir triaj sistemi*

*14. *14. HalpernHalpern P, P, TsaiTsai MM--C, C, ArnoldArnold J, Stok E, Ersoy G. J, Stok E, Ersoy G. MassMass--casualtycasualty, , terroristterrorist bombingsbombings: : ImplicationsImplications forfor emergencyemergencydepartmentdepartment and and hospitalhospital emergencyemergency responseresponse ((PartPart II). II). PrehospPrehosp DisastDisast MedMed 2003;18(3):2352003;18(3):235––241.241.

KanKanııta Dayalta Dayalıı Afet TAfet Tııbbbbıı

a. Alanda triaj iyi yapa. Alanda triaj iyi yapıılmlmışışttıır, r, dekontaminasyondekontaminasyon yapyapıılmlmışış, , hasta hasta stabillenmistabillenmişştirtir..

b. Hastalar ambulans ile gelirler.b. Hastalar ambulans ile gelirler.

c. Hasta dac. Hasta dağığıllıımmıı hastaneye uygun oranda ve hastaneye uygun oranda ve ööncelinceliğğe ge gööre re yapyapııllıır.r.

d. En ciddi vakalar d. En ciddi vakalar öönce gelir nce gelir –– hayhayıır r öönce basitler gelir* nce basitler gelir*

Kurbanlar triajı yapılmadan acil servislere halk tarafından getirilir

* Erik * Erik AufAuf der der HeideHeide. . TheThe ImportanceImportance of of EvidenceEvidence--BasedBased DisasterDisaster PlanningPlanning. . AnnAnn EmergEmerg MedMed. . 2006;47:342006;47:34--4949

KanKanııta Dayalta Dayalıı Afet TAfet Tııbbbbıı

�� Triaj gTriaj güüvenilirlivenilirliğğini arttini arttıırmak: Travma skorlarrmak: Travma skorlarıı, , kan baskan basııncncıı vs.. gibi fizyolojik veriler, FASTvs.. gibi fizyolojik veriler, FAST

�� SkorlamaSkorlama sistemlerinin ilk triaj ansistemlerinin ilk triaj anıında dnda düüşşüük k triajlamatriajlama riski riski

�� Mortalite olasMortalite olasııllığıığı, , ööncelik konusunda yetersizncelik konusunda yetersiz

�� Triaj gTriaj göörevlileri anatomik ve fizyolojik birrevlileri anatomik ve fizyolojik birççok ok parametreyi gparametreyi gööz z öönnüüne almalne almalıı

KanKanııta Dayalta Dayalıı Afet TAfet Tııbbbbıı

�� Fizyolojik Fizyolojik öözelliklerine gzelliklerine gööre ayre ayıırrıır,net bir bakr,net bir bakıım protokolm protokolüüiiççermezermez

�� SarSarıı hastalarhastalarıın kn kööttüüleleşşmesi sorunmesi sorun

�� FAST ile erken dFAST ile erken döönemde tannemde tanıınabilirlernabilirler

�� Uygulama sUygulama süüresi START resi START ‘‘a ga gööre oldukre oldukçça uzun (4dk/30sn)a uzun (4dk/30sn)

�� Saptanan yaklaSaptanan yaklaşışık %20k %20’’lik alik aşışırrıı triaj asltriaj aslıında kabul nda kabul edilebilir (edilebilir (maxmax %50)%50)

�� Acil serviste ya da ikincil veya Acil serviste ya da ikincil veya üçüüçüncncüül triajda START ile l triajda START ile kombine kullankombine kullanıılmaslmasıı ddüüşşüünnüülebilirlebilir..

SonuSonuçç

�� Acil servis Acil servis ççalalışışanlaranlarıınnıın gn güüncel triaj ncel triaj metodlarmetodlarıı ve duruma ve duruma öözgzgüü stratejileri stratejileri bilmesi bilmesi öönemlidirnemlidir

�� ÇÇooğğu hasta triaju hasta triajıı yapyapıılmadan gelecektir lmadan gelecektir

�� Az sayAz sayııda hekimi olan hastaneler yardda hekimi olan hastaneler yardıımcmcıı

sasağğllıık personelinden yararlanabilir k personelinden yararlanabilir

�� HazHazıırlrlıık ve uygulamalar tam olmalk ve uygulamalar tam olmalıı

SonuSonuçç

�� Triaj dinamik bir sTriaj dinamik bir süürereççtirtir

�� DDüüşşüük k –– aaşışırrıı triaja dikkattriaja dikkat

�� SSüürekli triaj ile grekli triaj ile göözden kazden kaççabilecek abilecek patolojilere karpatolojilere karşışı öönlem nlem

�� Triaj gTriaj güüvenlivenliğği: i: SkorlamalarSkorlamalar, fizyolojik , fizyolojik bulgular, gbulgular, göörrüüntntüüleme yleme yööntemlerintemleri

�� Acil servis triaj alanAcil servis triaj alanıı acil giriacil girişşine yakine yakıın, n, ama dama dışış etmenlerden uzak olmaletmenlerden uzak olmalıı