Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ okt. 2006 [email protected] 1 Fjölmenningarlegur skóli 1....
-
date post
21-Dec-2015 -
Category
Documents
-
view
216 -
download
2
Transcript of Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ okt. 2006 [email protected] 1 Fjölmenningarlegur skóli 1....
Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ okt. 2006 [email protected]. 2006 [email protected]
11
Fjölmenningarlegur skóliFjölmenningarlegur skóli
1. Menningarlegur margbreytileiki í skólum: 1. Menningarlegur margbreytileiki í skólum: Straumar og stefnurStraumar og stefnur
2. Foreldrasamstarf og samskipti2. Foreldrasamstarf og samskipti3. Viðhorf kennarans3. Viðhorf kennarans
Hanna RagnarsdóttirHanna Ragnarsdóttir
Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ okt. 2006 [email protected]. 2006 [email protected]
22
Rammar laga og reglna um íslenskt Rammar laga og reglna um íslenskt skólakerfiskólakerfi
MannréttindiMannréttindi Bann við mismununBann við mismunun Krafa um frelsi og umburðarlyndiKrafa um frelsi og umburðarlyndi
Grundvöllur t.d. í Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands, Grundvöllur t.d. í Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands, Lögum um mannréttindasáttmála Evrópu, Lögum um mannréttindasáttmála Evrópu, Barnasáttmála SÞ, lögum um grunnskóla og Barnasáttmála SÞ, lögum um grunnskóla og Aðalnámskrá grunnskólaAðalnámskrá grunnskóla
Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ okt. 2006 [email protected]. 2006 [email protected]
33
Hvers vegna fjölmenningarlegir Hvers vegna fjölmenningarlegir skólar?skólar?
Algengar hugmyndir:Algengar hugmyndir:““Af hverju látum við börnin ekki bara vera? Börn Af hverju látum við börnin ekki bara vera? Börn
vita ekkert um fordóma og staðalmyndir. Þau vita ekkert um fordóma og staðalmyndir. Þau taka ekki eftir litarhætti fólks. Ef við látum þau í taka ekki eftir litarhætti fólks. Ef við látum þau í friði og leyfum þeim að leika saman, verður allt í friði og leyfum þeim að leika saman, verður allt í lagi. Vinátta þróast auðveldlega milli alls konar lagi. Vinátta þróast auðveldlega milli alls konar barna”.barna”.
Rannsóknir sýna að raunveruleikinn er annar.Rannsóknir sýna að raunveruleikinn er annar.
Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ okt. 2006 [email protected]. 2006 [email protected]
44
1. Menningarlegur margbreytileiki 1. Menningarlegur margbreytileiki í skólumí skólum
Straumar og stefnurStraumar og stefnur
Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ okt. 2006 [email protected]. 2006 [email protected]
55
Fjölmenningarleg menntunFjölmenningarleg menntun
Grundvallaratriði:Grundvallaratriði:– Áhersla á samkennd, samstöðu, virðingu og Áhersla á samkennd, samstöðu, virðingu og
umburðarlyndiumburðarlyndi– Markvisst unnið gegn mismunun og fordómumMarkvisst unnið gegn mismunun og fordómum– Gagnkvæm fræðsla fólks af mismunandi þjóðerni, Gagnkvæm fræðsla fólks af mismunandi þjóðerni,
fólks af mismunandi menningarlegum og fólks af mismunandi menningarlegum og trúarlegum uppruna: Allir læra af öllumtrúarlegum uppruna: Allir læra af öllum
Ensk heiti, t.d. Ensk heiti, t.d. Multicultural education, Multicultural education, Intercultural education, Transcultural Intercultural education, Transcultural education, Transnational educationeducation, Transnational education
Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ okt. 2006 [email protected]. 2006 [email protected]
66
Nám/námskrá gegn mismununNám/námskrá gegn mismunun Ensk heiti: t.d. Ensk heiti: t.d.
– Anti-discriminatory teachingAnti-discriminatory teaching– Anti-discriminatory practiceAnti-discriminatory practice– Anti-bias curriculumAnti-bias curriculum
Áhersla á Áhersla á – Sterka sjálfsmyndSterka sjálfsmynd– EflinguEflingu– Jákvæð samskiptiJákvæð samskipti– Gagnrýna hugsun um staðalmyndir og fordómaGagnrýna hugsun um staðalmyndir og fordóma– Samstöðu gegn hvers konar mismununSamstöðu gegn hvers konar mismunun
Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ okt. 2006 [email protected]. 2006 [email protected]
77
Hnattræn menntun Hnattræn menntun (global education)(global education) og og þegnskaparmenntun þegnskaparmenntun (citizenship (citizenship
education)education) Áherslur: Áherslur:
– MannréttindiMannréttindi– Ábyrgð í samfélaginu og í hnattrænu samhengi Ábyrgð í samfélaginu og í hnattrænu samhengi
(alþjóðlega)(alþjóðlega)– RéttlætiRéttlæti– Friður og lausn átakaFriður og lausn átaka– Samstaða og jöfnuður í samfélaginu og í Samstaða og jöfnuður í samfélaginu og í
alþjóðasamfélaginualþjóðasamfélaginu– Virðing fyrir ólíkum skoðunumVirðing fyrir ólíkum skoðunum– Sjálfbær þróunSjálfbær þróun– ÞegnskaparmenntunÞegnskaparmenntun– Sammannleg gildi Sammannleg gildi
Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ okt. 2006 [email protected]. 2006 [email protected]
88
Kennslufræði í fjölmenningarlegum Kennslufræði í fjölmenningarlegum skólum: Algengar áherslurskólum: Algengar áherslur
Aldursblandaðir hópar – samvinna, virðingAldursblandaðir hópar – samvinna, virðing Getublandaðir hópar – umburðarlyndi, virðingGetublandaðir hópar – umburðarlyndi, virðing Samvinnunám – mikilvægi allra, bætt staða, samvinnaSamvinnunám – mikilvægi allra, bætt staða, samvinna Fjölgreindakennsla – styrkleikar allra metnir og nýttirFjölgreindakennsla – styrkleikar allra metnir og nýttir Einstaklingsmiðað nám – nám lagað að þörfum hvers Einstaklingsmiðað nám – nám lagað að þörfum hvers
nemandanemanda Samþætting námsgreina Samþætting námsgreina Námið fært út úr skólastofunni – vettvangsnám, Námið fært út úr skólastofunni – vettvangsnám,
rannsóknarnám, t.d. könnunaraðferðrannsóknarnám, t.d. könnunaraðferð Samfélagstengt nám – samvinna heimila, skóla og Samfélagstengt nám – samvinna heimila, skóla og
samfélags, svo sem atvinnulífs og þjónusta við samfélagiðsamfélags, svo sem atvinnulífs og þjónusta við samfélagið Nemendalýðræði – virk þátttaka nemenda í mótun Nemendalýðræði – virk þátttaka nemenda í mótun
skólastarfsskólastarfs
Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ okt. 2006 [email protected]. 2006 [email protected]
99
Umhverfi og efniviður í Umhverfi og efniviður í fjölmenningarlegum skólumfjölmenningarlegum skólum
Áhersla á að fjölbreytileiki mannlífsins Áhersla á að fjölbreytileiki mannlífsins endurspeglist í umhverfinu:endurspeglist í umhverfinu:
Sýnilegt umhverfi – námsefni, myndir og Sýnilegt umhverfi – námsefni, myndir og teikningar á veggjumteikningar á veggjum
Leikföng og annað efni – t.d. bækur, efniviður Leikföng og annað efni – t.d. bækur, efniviður fyrir leikræna tjáningu, tungumál, tónlist, litir, fyrir leikræna tjáningu, tungumál, tónlist, litir, pappír, brúður, pússluspil, kubbarpappír, brúður, pússluspil, kubbar
Ekki talið nóg að hafa eitt eintak af efnivið Ekki talið nóg að hafa eitt eintak af efnivið sem endurspeglar minnihlutahópana í sem endurspeglar minnihlutahópana í samfélaginu: Fjölbreytileikinn þarf að vera samfélaginu: Fjölbreytileikinn þarf að vera eðlilegur hluti af skólastarfinueðlilegur hluti af skólastarfinu
Efniviður sem endurspeglar nútímannEfniviður sem endurspeglar nútímann
Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ okt. 2006 [email protected]. 2006 [email protected]
1010
2. Foreldrasamstarf og 2. Foreldrasamstarf og samskiptisamskipti
í fjölmenningarlegum skólumí fjölmenningarlegum skólum
Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ okt. 2006 [email protected]. 2006 [email protected]
1111
Grunnur foreldrasamstarfs í Grunnur foreldrasamstarfs í fjölmenningarlegum skólumfjölmenningarlegum skólum
Að kennarar stuðli að samræðu heimila og skólaAð kennarar stuðli að samræðu heimila og skóla– taki tillit til þess sem foreldrar óska eða vænta fyrir taki tillit til þess sem foreldrar óska eða vænta fyrir
börnin sínbörnin sín– kynni sér ólíkan uppruna foreldra eða fjölskyldnakynni sér ólíkan uppruna foreldra eða fjölskyldna– kynni sér menningarleg gildi og markmið sem foreldrar kynni sér menningarleg gildi og markmið sem foreldrar
hafa fyrir börn sínhafa fyrir börn sín– kynni sér væntingar foreldra er varða kynni sér væntingar foreldra er varða
nám barna þeirranám barna þeirra– kynni sér hugmyndir foreldra um kynni sér hugmyndir foreldra um
uppeldi og námuppeldi og nám
Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ okt. 2006 [email protected]. 2006 [email protected]
1212
Dæmi um foreldrasamstarfDæmi um foreldrasamstarf Að hjálpa tilAð hjálpa til – Foreldrar koma í heimsókn, – Foreldrar koma í heimsókn,
kynnast umhverfinu og aðstoða. Lítil ábyrgð, en kynnast umhverfinu og aðstoða. Lítil ábyrgð, en góð hjálpgóð hjálp
Að nota móðurmálAð nota móðurmál – Foreldar færa móðurmál – Foreldar færa móðurmál barnsins inn í skólannbarnsins inn í skólann
Að taka virkan þátt í þróun skólastarfsAð taka virkan þátt í þróun skólastarfs – Staða – Staða foreldra styrkist, samvinna við skólann eykstforeldra styrkist, samvinna við skólann eykst
Að sýna hæfileika og störfAð sýna hæfileika og störf – Foreldrar eru – Foreldrar eru auðlind sem geta auðgað starfiðauðlind sem geta auðgað starfið
Að vinna með menningarþættiAð vinna með menningarþætti – Foreldrar fræða – Foreldrar fræða um menningu sína og trúarbrögð á ýmsan háttum menningu sína og trúarbrögð á ýmsan hátt
Mikilvægt er að efla Mikilvægt er að efla þátttökuþátttöku foreldra í skólastarfi foreldra í skólastarfi
Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ okt. 2006 [email protected]. 2006 [email protected]
1313
Ólík menning, trúarbrögð og Ólík menning, trúarbrögð og samskiptisamskipti
Menningarmunur Menningarmunur og og munur á trúarlegri afstöðu munur á trúarlegri afstöðu fólks:fólks:
Fjölbreytni Fjölbreytni innan menningar- og trúarhópainnan menningar- og trúarhópa er að er að mörgu leyti meiri en fjölbreytni mörgu leyti meiri en fjölbreytni milli menningar- milli menningar- og trúarhópaog trúarhópa
Samt sem áður er mikilvægt að þekkja til Samt sem áður er mikilvægt að þekkja til menningar- og trúarlegs bakgrunns viðkomandimenningar- og trúarlegs bakgrunns viðkomandi
Mikilvægt: Samskipti eiga sér fyrst og fremst stað Mikilvægt: Samskipti eiga sér fyrst og fremst stað milli milli einstaklingaeinstaklinga innan viðkomandi hópa, ekki innan viðkomandi hópa, ekki hópanna í heildhópanna í heild
Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ okt. 2006 [email protected]. 2006 [email protected]
1414
Trúarbrögð – meira en trú á guð eða Trúarbrögð – meira en trú á guð eða guðiguði
Sex birtingarform Sex birtingarform trúarbragðatrúarbragða– Trúarkenningar, Trúarkenningar,
trúaratriðitrúaratriði– Mýtur, upprunasögur, Mýtur, upprunasögur,
goðsagnirgoðsagnir– Siðakerfi, Siðakerfi,
hegðunarreglurhegðunarreglur– Helgisiðir, trúarsiðirHelgisiðir, trúarsiðir– Trúarleg reynslaTrúarleg reynsla– Samfélag mannaSamfélag manna
Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ okt. 2006 [email protected]. 2006 [email protected]
1515
3. Viðhorf kennara til margbreytileikans 3. Viðhorf kennara til margbreytileikans og áhrif þeirraog áhrif þeirra
Kennarar hafa valdamikla stöðu gagnvart börnumKennarar hafa valdamikla stöðu gagnvart börnum Kennarar þurfa stöðugt að skoða eigin viðhorf og Kennarar þurfa stöðugt að skoða eigin viðhorf og
meta hvernig þau berast til barnannameta hvernig þau berast til barnanna Fordómar og staðalmyndir eru helstu óvinir Fordómar og staðalmyndir eru helstu óvinir
kennara og barna í fjölmenningarlegum skólum kennara og barna í fjölmenningarlegum skólum Gagnrýnin hugsun og samræður kennara og Gagnrýnin hugsun og samræður kennara og
barna geta unnið gegn því að fordómar og barna geta unnið gegn því að fordómar og staðalmyndir festist í sessistaðalmyndir festist í sessi
Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ okt. 2006 [email protected]. 2006 [email protected]
1616
Fordómar og staðalmyndirFordómar og staðalmyndir
FordómarFordómar (prejudice) (prejudice) eru viðhorf eða afstaða, eru viðhorf eða afstaða, yfirleitt neikvæð og byggð á ónægri þekkingu á yfirleitt neikvæð og byggð á ónægri þekkingu á málefni eða manneskju og yfirleitt tengd sterkum málefni eða manneskju og yfirleitt tengd sterkum tilfinningumtilfinningum
StaðalmyndirStaðalmyndir (stereotypes)(stereotypes) eru einfaldaðar eru einfaldaðar lýsingar á vissum menningareinkennum hópalýsingar á vissum menningareinkennum hópa
Með staðalmyndum er fólk flokkað og þegar Með staðalmyndum er fólk flokkað og þegar staðalmynd verður til, gerir hún ráð fyrir að allir í staðalmynd verður til, gerir hún ráð fyrir að allir í tilteknum flokki fólks hafi viss einkennitilteknum flokki fólks hafi viss einkenni
Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ Hanna Ragnarsdóttir lektor KHÍ okt. 2006 [email protected]. 2006 [email protected]
1717
Viðhorf kennara: Til umhugsunarViðhorf kennara: Til umhugsunar
Er menningarlegur margbreytileiki ógnun Er menningarlegur margbreytileiki ógnun eða vandamál í skólastarfi?eða vandamál í skólastarfi?
eðaeða Er menningarlegur margbreytileiki ögrandi Er menningarlegur margbreytileiki ögrandi
og skemmtilegt viðfangsefni sem gefur ýmsa og skemmtilegt viðfangsefni sem gefur ýmsa möguleika á nýbreytni í skólastarfi? möguleika á nýbreytni í skólastarfi?