Handleiding behorend bij - Movare
33
Deze handleiding is gebaseerd op de “Handleiding behorende bij Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling” van JSO, expertisecentrum voor jeugd, samenleving en opvoeding, maart 2010 Handleiding behorend bij Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Stappenplan voor het handelen bij signaleren van huiselijk geweld en kindermishandeling Basisonderwijs Parkstad
Transcript of Handleiding behorend bij - Movare
Dezehandleidingisgebaseerdopde“HandleidingbehorendebijMeldcodehuiselijkgeweldenkindermishandeling”vanJSO,expertisecentrumvoorjeugd,samenlevingenopvoeding,maart2010
Handleidingbehorendbij
Meldcodehuiselijkgeweldenkindermishandeling
Stappenplanvoorhethandelenbijsignalerenvanhuiselijkgeweldenkindermishandeling
BasisonderwijsParkstad
InhoudsopgaveInleiding .............................................................................................................................................. 4 1. Algemeen ................................................................................................................................. 5
1.1 Doelenfunctiesvandemeldcode ............................................................................................. 5 1.2 Verantwoordelijkheidentaken ................................................................................................. 5 1.3 Afbakeningmeldcode .............................................................................................................. 5 1.4 Strafrechtelijkeaanpak ............................................................................................................. 6 1.5 Verhoudingtotdeverwijsindexrisicojongeren ........................................................................... 6
2. Destappendiemedewerkersgeachtwordentezetten ...................................... 7 2.1 Volgordevandestappen .......................................................................................................... 7 2.2 Termijnenvandestappen ......................................................................................................... 7
3. Specifiekevormenvanhuiselijkgeweldenkindermishandeling ..................... 8 3.1Vrouwelijkegenitaleverminking .................................................................................................. 8 3.2Eergerelateerdgeweld ................................................................................................................ 8
4. Signalenlijst ............................................................................................................................. 9 4.1Materiëleomstandigheden ......................................................................................................... 9 4.2Gezondheid,lichamelijkfunctioneren,seksualiteitenverzorging .................................................. 9 4.3Opvoeding&gezinsrelaties ....................................................................................................... 10 4.4Onderwijs&Werk .................................................................................................................... 10 4.5Socialeomgevingbuitenhetgezin ............................................................................................ 10
5. Signalenlijstspecifiekevormen .................................................................................... 12 5.1Signalenseksueelmisbruik ........................................................................................................ 12 5.2Signalenmeisjesbesnijdenis(vrouwelijkegenitaleverminking) .................................................... 12 5.3Signaleneergerelateerdgeweld ................................................................................................ 13
6. Checklistsignalen ............................................................................................................... 14 7. Zorgadviesteam ................................................................................................................... 19 8. SteunpuntHuiselijkGeweld ........................................................................................... 21 9. InformatieoverBureauJeugdzorgafd.Jeugdhulpverleningenafd.AMK22 9.1WerkwijzeBureauJeugdzorg ............................................................................................................... 22
Zorgmelding .................................................................................................................................. 22 11. Ingesprekmetdeouder/verzorgerofdeleerling ................................................. 26
11.1 Gesprekmetkinderen ............................................................................................................ 26 11.2 Gesprekmetdeouder(s) ......................................................................................................... 27 11.3 Positievandeleerlingouderenzijnouder(s) ............................................................................ 27 11.4 Bekendmakenvandeidentiteitvandemelderbijvermoedensvankindermishandeling ............. 27 11.5 Inspanningennademelding ................................................................................................... 28
12. Beroepsgeheim,meldcodeenmeldrecht ................................................................ 29 12.1 Inhoudendoelvanhetberoepsgeheim ................................................................................... 29 12.2 Paradoxvandegeheimhoudingsplicht .................................................................................... 29 12.3 Conflictvanplichten ............................................................................................................... 30 12.4 Wettelijkmeldrecht ................................................................................................................ 31
13. Adressenenwebsites ........................................................................................................ 32 14.Geraadpleegdeinformatie ................................................................................................ 33
InleidingOp1januari2011treedtdewetVerplichteMeldcodeHuiselijkGeweldenKindermishandelinginwerking.Inhetkadervankwaliteitszorg,wordtdeplichtopgelegdomeenmeldcodetehanterenvoorhuiselijkgeweldenkindermishandeling,daaronderookbegrepenseksueelgeweld,vrouwelijkegenitaleverminking(ookwelgenoemdmeisjesbesnijdenis)eneergerelateerdgeweld.Deverplichtinggeldtvoororganisatiesenzelfstandigemedewerkersindegezondheidszorg,onderwijs,kinderopvang,maatschappelijkeondersteuning,jeugdzorg,justitieenpolitie.Dezemeldcodeisgebaseerdophetbasismodelmeldcode:StappenplanvoorhethandelenbijsignalenvanhuiselijkgeweldenkindermishandelingvanhetMinisterievanVWSenishetvervolgophet‘ProtocolVermoedenkindermishandeling’voordebasisschool.
Dezemeldcodeisinconceptenwordtopnieuwherzienophetmomentdatdewetverplichtemeldcode
huiselijkgeweldenkindermishandelingvankrachtgaat.Deverwachtingis1januari2011.Demeldcodezal
danopdefinitievewettelijkekaderswordengetoetst.Wiltudenieuwemeldcodeautomatischontvangen?
1. Algemeen1.1 DoelenfunctiesvandemeldcodeDeverplichtingvoordebasisschoolomeenmeldcodetehanteren,heefttotdoelmedewerkersteondersteunenindeomgangmetsignalenvanhuiselijkgeweldenkindermishandeling.Demeldcodebevateenstappenplan.Ditstappenplanleidtdemedewerkerstapvoorstapdoorhetprocesvanafhetmomentdathijsignaleerttotaanhetmomentdathijeventueeleenbeslissingneemtoverhetdoenvaneenmelding.Destappenmakendemedewerkerduidelijkwatervanhemwordtverwachtbijsignalenvanhuiselijkgeweldofkindermishandelingenhoehijopeenverantwoordewijzekomttoteenbesluitoverhetdoenvaneenmelding.Dezeondersteuningvanmedewerkersindevormvanhetstappenplan,levert,zomagwordenverwacht,eenbijdrageaaneeneffectieveaanpakvanhuiselijkgeweldenkindermishandeling.Daarnaastfungeertdemeldcodealstoetssteenvoordeorganisatieénvoordeindividuelemedewerker.Deorganisatiezal,alszijaantoezichtdoordeinspectieisonderworpen,doordeinspectiekunnenwordenaangesprokenophetbeschikkenovereendeugdelijkemeldcodeénophetscheppenvanderandvoorwaardenwaardoordemedewerkersdiebinneneenorganisatiewerkzaamzijn,demeldcodeineenveiligwerkklimaatkunnentoepassen.Individuelemedewerkerskunnenwordenaangesprokenopdefeitelijketoepassingvanhetstappenplanindemeldcodebijsignalenvanhuiselijkgeweldofkindermishandeling.Zozalineenonderzoeknaaraanleidingvaneenbepaaldecasusoporganisatieniveauwordenbekekenofereenmeldcodeaanwezigisenofdeorganisatiezichvoldoendeheeftingespannenomdemeldcodetelaten‘werken’.Hethandelenvandebetreffendemedewerkerskanwordengetoetstaanhetstappenplanvandecode.1.2 VerantwoordelijkheidentakenVoorhetsignalerenenhetzettenvandestappeniseengoedeimplementatievandecodeeneenveiligwerkklimaatnoodzakelijk.Daaromwerktdezemeldcodeookdeverantwoordelijkhedenentakenvandeverschillendefunctiesbinnendeorganisatienaderuit.Hetgaatdanmetnameomdeimplementatievanhetstappenplanenomhetscheppenvaneenveiligmeldklimaat.Voorhetingebruiknemenvandemeldcodewordenverantwoordelijkhedenentakenbinnendeorganisatiedoorgenomeneninwerkinggezet.Ookzoudeorganisatiescodeduidelijkmoetenmakenwelkefunctionarissenkunnenwordengeraadpleegdvooradviesenondersteuningbijhetzettenvandestappen.Tedenkenvaltbijvoorbeeldaandeaandachtsfunctionarishuiselijkgeweldenkindermishandelingdiebinnendeorganisatiewerkzaamisofwordtaangesteld.1.3 AfbakeningmeldcodeHuiselijkgeweldenkindermishandelingdoormedewerkersvallennietonderhetbereikvanhetbasismodel.Dezevormenvangeweldvallenbuitenhetbasismodelomdatdananderestappenaandeordezijn,zoalshet
informerenvandeleidinggevendeen/ofdedirectieenhetinschakelenvandebetreffendeinspectie.Meerinformatie:[email protected] StrafrechtelijkeaanpakAlsdoordesignaleneenvermoedenontstaatvaneenernstigmisdrijf,ishetverstandigomdetezettenstappen,aldannietviahetAdvies-enMeldpuntKindermishandelingofhetSteunpuntHuiselijkGeweld,aftestemmenmetdeinterventiesvandepolitie.Gesprekkenmetslachtoffer,getuigeenkunnenhetleverenvanbewijsindestrafzaaknamelijkbelemmeren.1.5 VerhoudingtotdeverwijsindexrisicojongerenIngevalvaneenvermoedenvankindermishandelingzaldemedewerkerdoorgaansnietalleendestappenvandemeldcodezetten,maardaarnaastookmoetenoverwegenofeenmeldingzoumoetenwordengedaanindeverwijsindexrisicojongeren(0-23jaar).Dezeverwijsindexheefttotdoelommedewerkersdiemethetzelfdekindtemakenhebbenmetelkaarincontacttebrengenalszijbeidenrisico’ssignalerenmetbetrekkingtot,kortgezegd,eenonbedreigdeontwikkelingnaarvolwassenheidvandeleerling.Doeldaarvanistekomentoteengezamenlijkeaanpakvandeproblematiekvandeleerlingenzijngezin.Wewijzenermetnadrukopdatdehetnietgaatomeenkeuzetusseneenmeldingindeverwijsindexofdestappenvandemeldcode,maardatbeideactiesbijvermoedensvankindermishandelingaandeordezijnomdatzeelkaarondersteunen.
2. DestappendiemedewerkersgeachtwordentezettenDestappengaaninophetprocesvanafhetmomentdatersignalenzijn.Hetsignalerenzelfheeftinhetmodeleenandereplaatsgekregen.Signalerenwordtgezienalseenbelangrijkonderdeelvandeberoepshoudingvandemedewerkersdiebinnendeorganisatiewerkzaamzijn.Zobezienissignaleringgeenstapinhetstappenplan,maareengrondhoudingdieiniedercontactmetdeleerlingendeouderwordtverondersteld.Destappenwijzendemedewerkerdewegalshijmeentdatersignalenzijnvanhuiselijkgeweldofvankindermishandeling.
2.1 VolgordevandestappenDestappendiehieronderwordenbeschrevenzijnineenbepaaldevolgordegerangschikt.Maardezevolgordeisnietdwingend.Waarhetomgaat,isdatdemedewerkeropenigmomentinhetprocesallestappenheeftdoorlopen,voordathijbesluitomeenmeldingtedoen.Zozalhetsomsvoordehandliggenommeteenmetdeouderingesprektegaanoverbepaaldesignalen.InanderegevallenzaldemedewerkereerstoverlegwillenplegenmeteencollegaenmethetAdviesenMeldpuntKindermishandelingofmethetSteunpuntHuiselijkGeweldvoordathijhetgesprekmetdeouderaangaat.Ookzullenstappensomstweeofdriekeerwordengezet.2.2 Termijnenvandestappen Erzijngeentermijnenbeschrevenperstap.Deredenhiervanisdathetbeschrijvenvaneentijdspadschijnveiligheidgeeft.Elkesituatieisandersendemedewerkerzaleeninschattingmoetenmakenopbasisvanernsten(on)veiligheidvandesituatie.Daarnaastzoueenbeschreventijdspaduitmoetengaanvandemeesternstige,fatalevormensituatievanhuiselijkgeweldenkindermishandeling.Alleanderesituatieszullenindatzelfdetijdspadmoetenwordenafgehandeld.Ditisnietmogelijkengeeftgeenrechtaandesituatievanelkeindividu.Hetisdaaromdatwettelijkgeentijdspadwordtvastgelegd.Inelkesituatievanhuiselijkgeweldenkindermishandelingwordtopnieuweeninschattinggemaaktvandeernstenmatevanspoed.Hetisaandemedewerkerendeorganisatieomeffectiefenverantwoordtehandelen.
3. Specifiekevormenvanhuiselijkgeweldenkindermishandeling Vooralleduidelijkheidwordenseksueelgeweld,genitaleverminkingeneergerelateerdgeweldspecifiekgenoemdbijdeomschrijving,omduidelijktemakendatookdezevormenvangeweldonderhuiselijkgeweldofkindermishandelingvallen.Overigensvragendezespecifiekevormenvangeweldookspecifiekekennisenvaardighedenvanmedewerkers.Ontbreektdezespecifiekedeskundigheid,danishetverstandigombijsignalendiemogelijkerwijskunnenduidenopzo’nspecifiekevormvangeweld,meteeneenberoeptedoenophetAdvies-enMeldpuntKindermishandeling.
3.1Vrouwelijkegenitaleverminking Vrouwelijkegenitaleverminking,ookwelmeisjesbesnijdenisgenoemd,iseeningreepaandeuitwendigegeslachtsorganen.Delichtstevormiseensneetjeindevoorhuidvandeclitoris.Demeestverminkendevormisdeinfibulatieoffaraonischebesnijdenis,waarbijdeheleclitoris,dekleineschaamlippeneneendeelvandegroteschaamlippenverwijderdworden.Nahechtingvanwatoverisvandegroteschaamlippenblijftalleeneenkleineopeningovervoormenstruatiebloedenurine.VrouwelijkegenitaleverminkingiseentraditioneelgebruikdatvooralvoorkomtineenaantalAfrikaanselanden.Detraditieisdaarsomsverwevengeraaktmethetgeloof,zowelislamitischalschristelijk.Deingreepvindtmeestalplaatsbijjongemeisjes,deexacteleeftijdverschiltperland.AllevormenvanvrouwelijkegenitaleverminkingzijninNederlandstrafbaar.OokinwonersvanNederlanddiehundochterinhetbuitenlandlatenbesnijdenplegeneenstrafbaarfeitenkunneninNederlandwordenvervolgd. 3.2EergerelateerdgeweldEergerelateerdgeweldomvatelkevormvangeestelijkoflichamelijkgeweldinreactieopeen(dreigingvan)schendingvandeeervaneenmanofeenvrouwendaarmeevanzijnofhaarfamiliewaarvandebuitenwereldopdehoogteisofdreigtteraken(BureauBeke,2005).Eerkanwordengezienalsdewaardevaneenpersoonofzijnfamilieineenomgevingmeteencollectivistischestructuurenmetgemeenschappelijkenormenenwaarden.Deeervaneenpersoonofzijnfamiliewordtbepaalddoordegemeenschap.Eeriseenbezitdatkanwordenafgepakt,gestolenofaangetast.Hetbezitvaneeriszobelangrijk,datsommigepersonenbereidzijnhunlevenofdatvaneenanderopteofferenomhetteverdedigenofterugtewinnen.Eergerelateerdgeweldkaninallelagenvaneensamenlevingopdoemen.InNederlandkomthetnietalleenvoorbijdeeerstegeneratieimmigranten;detweedeenderdegeneratievansommigefamilieszettendezecultureletraditievoort.Eergerelateerdgeweldisgéénreligieusfenomeen.Hetiseenoeroudcultureelverschijnsel,ouderdanwelkegodsdienstdanook,datinmeerderelandendoormensenvanallerleigelovengepraktiseerdwordt.
4. Signalenlijst
Dezesignalenlijstgeefteenoverzichtvandeleefgebiedenwaaropmogelijksignalenvan(vermoedensvan)huiselijkgeweldenkindermishandelingvasttestellenzijn.Hetbetreftsignalenbijdejeugdige,deouders,tussenouderenjeugdigeenindesocialeomgevingvanhetgezindieschadelijk/belemmerendzijnen/ofbedreigendkunnenzijnvoordeontwikkelingvandejeugdige(0tot23jaar).
Uitgangspuntbijhetsignalerenisaltijddemogelijkebedreigingvandegezondeenveiligeontwikkelingvandejeugdige.Zowelsignalendiewijzenoprisicofactoren(bedreigingvandeontwikkelingvandejeugdige)alsbeschermendefactoren(positieveinvloedopdeontwikkelingvandejeugdige)kunnenwordenmeegenomen.
Belangrijkeaspectenbijkind-signalenzijndevolgende:§ veranderingenbijdejeugdige(onderandereingedragenuiterlijk);§ hetvoorkomenvanniet-leeftijdsadequaatgedrag(gedragpassendbijjongereofouderekinderen);§ hetvoorkomenvanabnormaalgedrag;§ extreme(grensoverschrijdende)gedragingen.4.1Materiëleomstandigheden Inhetleefgebied‘Materiëleomstandigheden’wordenproblemengenoemddiebetrekkinghebbenopdewoonomstandighedenvandejeugdige,dekwaliteitvandemateriëleverzorgingvandejeugdige,dekwaliteitenveiligheidvandebuurtwaarindejeugdigeopgroeitendefinanciëlesituatievandejeugdige/hetgezin.1. Erzijnproblemenbetreffendedewoningwaarindejeugdigewoont.2. Dejeugdigekrijgtonvoldoendemateriëleverzorgingoferissprakevanonvoldoendeinvesteringin
algemeengangbareuitgaven.3. Hetgezin/dejeugdigeheeftfinanciëleproblemenofisafhankelijkvaneenuitkeringen/ofanderen.4. Hetgezin/dejeugdigewoontineenbuurtdieontoereikendofonveiligisvoorhet
grootbrengen/opgroeienvanjeugdigen.5. Hetgezin/dejeugdigeheeftgeenvastewoon-ofverblijfplaatsofverhuistvaak.4.2Gezondheid,lichamelijkfunctioneren,seksualiteitenverzorgingHetleefgebied‘Gezondheid’betreftdelichamelijkeendegeestelijkegezondheidvandejeugdigeen/ofdeouder(s)enhetfunctionerenendeontwikkelingvandejeugdige.1. Dejeugdigeheeftproblemenofeenstoornisophetgebiedvanhetemotioneleen/ofsocialefunctioneren
en/ofhetgedrag.2. Risicovolgedragvandeouder(s)en/ofinadequatelichamelijkeenmedischeverzorgingdiede
(ongeboren)jeugdigekanschaden.3. Dejeugdigeheeft(onverklaarbaar)letselen/oflichamelijkeklachtendieopkindermishandelingof
jeugdprostitutiekunnenwijzen.4. Dejeugdigeisminderjarigen(aanstaand)ouder.5. Erissprakevanmiddelenmisbruik(alcohol,drugs,medicatie),gok-ofcomputerverslavingbijdejeugdige
en/ofdeouder(s)/andergezinslid.6. Deouder(ofeenandergezinslid)heeftfysieke/zintuiglijkeproblemenen/ofhandicaps,sociale,
emotionele,cognitieveofgedragsproblemenen/ofeenspecifiekeemotionele,gedrags-ofpersoonlijkheidsstoornis.
7. Ingrijpendegebeurtenissen(lifeevents).
4.3Opvoeding&gezinsrelaties Hetleefgebied‘Opvoeding&Gezinsrelaties’betreftdepedagogischeenrelationeleconditiesinhetgezinwaarindejeugdigeopgroeit.1. Erisonenigheidbinnenhetgezinoftussendeoudersen/ofderelatietussenjeugdigeenoudersis
problematisch.2. Dejeugdigeisslachtoffervankindermishandeling.3. Deoudershebbenproblemenindeopvoedingvandejeugdigeen/oferzijnfactorendiehetouderschap
bemoeilijken.4. Erissprakevaneencivielrechtelijkekinderbeschermingsmaatregel.5. Erzijnproblemenmetveranderingenindegezinssamenstelling(dievoorinstabiliteitinhetgezinzorgen).6. Erissprakevanhulpverleningaaneengezinslidvanwegeernstigeproblematiek.7. Eenandergezinsliddandejeugdigeisbetrokkenbijcrimineleactiviteiten.4.4Onderwijs&Werk Hetleefgebied‘Onderwijs&Werk’betrefthetonderwijs(ookkinderopvangenbuitenschoolseopvang)datdejeugdigevolgten/ofhetwerkdatdejeugdigeheeft.Daarnaastgaathetookomdeomstandighedendiedeonderwijs-en/ofwerksituatievandejeugdigekunnenbeïnvloeden.1. Dejeugdigeheeftproblemeninhetcognitieffunctioneren,lerenenschoolprestaties.2. Dejeugdigeisvanschool/kinderopvanggestuurd.3. Dejeugdigewisseltveelvuldigvanschool.4. Dejeugdigeisleerplichtigengaatnietnaarschool.5. Dejeugdigeisnietmeerleerplichtig,maarheeftgeenbaan/praktijkonderwijs,geenstartkwalificatie,
geenvrijwilligerswerken/ofparticipeertonvoldoendeindesamenleving.6. Kenmerkenvandedagbesteding(school,kinderopvang,buitenschoolseopvangofwerk)
dieopproblemenen/ofrisico’skunnenwijzen.7. Kenmerkenvanopleiding/werk/betrokkenheidouder(s)dieopproblemenen/ofrisico’s
kunnenwijzen.
4.5Socialeomgevingbuitenhetgezin Hetleefgebied‘Socialeomgevingbuitenhetgezinendeschool’betreftdeomgeving(enmetnamederelatiesindieomgeving)vandejeugdigebuitenhetgezinenbuitenschool/werkenhetgedragvandejeugdigeindieomgeving.Dusbijvoorbeelddekwaliteitvanvriendschapsrelaties,hetgedragvandejeugdige(enevt.overlast/criminaliteit)opstraatenopenbareplekken(kinder-enjongerenwerkinbuurthuis,winkels,cafés,etc.).1. Erissprakevaneengebrekkig(e)(interactiemethet)sociaalnetwerkvandeoudersen/ofdejeugdige
heeftgeenhobby’sofinteresses.2. Dejeugdigeen/ofoudersmakengeenofweiniggebruikvan(sociale)voorzieningenen/ofzijn
onbereikbaarvoorvoorzieningenen/ofzijnzorgwekkendezorgmijders.3. Dejeugdigeen/ofzijnouderservarenuitsluiting,discriminatieofintimidatie/pesterijalsgevolgvanhet
behorentoteenspecifiekegroep.4. Derelatietussendejeugdigeenleeftijdsgenotenen/ofvolwassenenisproblematisch.5. Dejeugdigeen/ofzijnoudershebbenindeleefomgevinggedragsproblemenofzijnbetrokkenbij
crimineleactiviteiten.
6. Dejeugdigeisslachtoffervancriminaliteit.7. Dejeugdigeheefteenstrafrechtelijkemaatregel.8. Dejeugdigeismakkelijkbeïnvloedbaardooranderenendaardoorkwetsbaar.
DezelijstisgebaseerdopdehandleidingMeldenvoordeVerwijsindex(www.meldcriteria.nl)
5. Signalenlijstspecifiekevormen 5.1Signalenseksueelmisbruik
Lichamelijkesignalen:§ verwondingenaangenitaliën§ vaginaleinfectiesenafscheiding§ jeukbijvaginaen/ofanus§ problemenbijhetplassen§ recidiverendeurineweginfecties§ pijnindebovenbenen§ pijnbijlopenen/ofzitten§ seksueeloverdraagbareziekten.
Psychosocialesignalen:§ angstvoormannenofvrouweninhetalgemeenofvooreenmanofvrouwinhetbijzonder§ sterkverzorgendgedrag,nietpassendbijdeleeftijdvandeleerling(parentificatie).
Afwijkendseksueelgedrag:§ excessiefen/ofdwangmatigmasturberen§ angstvoorlichamelijkcontactofjuistzoekenvanseksueelgetintlichamelijkcontact§ seksueelagressiefendwingendgedragtenopzichtevananderekinderen§ nietleeftijdsadequaatseksueelspel§ nietleeftijdsadequatekennisvanseksualiteit§ angstvoorzwangerschap§ angstomzichuittekleden§ angstomopderugteliggen§ negatieflichaamsbeeld:ontevredenheidover,boosheidopofschaamtevooreigenlichaam§ schrikkenbijaangeraaktworden§ houterigemotoriek(onderlichaam'opslot')§ geenplezierinbewegingsspel.
5.2Signalenmeisjesbesnijdenis(vrouwelijkegenitaleverminking)
§ vertellenovermeisjesbesnijdenisinhetalgemeen§ aankondigenvanbesnijdenis.
Directegevolgentijdensennadeingreep:§ extremepijn(wanneerdeingreepzonderverdovingplaatsvindt)§ klachtenbijurinelozing(pijnbijplassen,ophopingurineindeblaas)§ overmatigbloedverlies§ kansopinfectie§ kansopoverlijdenvanhetmeisje.
Mogelijkegevolgennadeingreep:§ moeilijkeen/ofpijnlijkeurinelozing§ urineweginfectie§ chronischepijnindeonderbuik§ littekenvorming§ menstruatieklachten.
5.3Signaleneergerelateerdgeweld
Angst:§ schichtigreageren§ onzekerheid§ verwardheid§ apathischzijn§ inzichzelfgekeerdzijn§ zichafsluitenvandebuitenwereld.
Veranderingvangedrag:§ plotselingestressreacties§ schoolverzuim§ westersekledinginruilenvoortraditionelekledingenhelelichaambedekken§ directnaschoolnaarhuisgaan§ stelselmatigopgehaaldwordendoorvaderofbroer(s)§ vriendschappenverbreken§ verwondingen§ blauweplekken.
Ontwijkendgedrag:§ ontwijkendeantwoordenopdirectevragenoverbijvoorbeeldverwondingenofsocialecontroledoor
familie§ lichamelijkeverwaarlozing§ zelfmoordpogingen§ zinspelenopzelfmoord§ fatalistischehouding§ verhalenovergeweldtegenanderefamilieleden.
6. ChecklistsignalenNaamleerling(e):
Leeftijd:
School:
Groep:
Materiëleomstandigheden
Erzijnproblemenbetreffendedewoningwaarindejeugdigewoont.
Dejeugdigekrijgtonvoldoendemateriëleverzorgingoferissprakevanonvoldoendeinvesteringinalgemeengangbareuitgaven.
Hetgezin/dejeugdigeheeftfinanciëleproblemenofisafhankelijkvaneenuitkeringen/ofanderen.
Hetgezin/dejeugdigewoontineenbuurtdieontoereikendofonveiligisvoorhetgrootbrengen/opgroeienvanjeugdigen.
Hetgezin/dejeugdigeheeftgeenvastewoon-ofverblijfplaatsofverhuistvaak.
Gezondheid,lichamelijkfunctioneren,seksualiteitenverzorging
Hetleefgebied‘Gezondheid’betreftdelichamelijkeendegeestelijkegezondheidvandejeugdigeen/ofdeouder(s)enhetfunctionerenendeontwikkelingvandejeugdige.
Dejeugdigeheeftproblemenofeenstoornisophetgebiedvanhetemotioneleen/ofsocialefunctionerenen/ofhetgedrag.
Risicovolgedragvandeouder(s)en/ofinadequatelichamelijkeenmedischeverzorgingdiede(ongeboren)jeugdigekanschaden.
Dejeugdigeheeft(onverklaarbaar)letselen/oflichamelijkeklachtendieopkindermishandelingofjeugdprostitutiekunnenwijzen.
Dejeugdigeisminderjarigen(aanstaand)ouder.
Erissprakevanmiddelenmisbruik(alcohol,drugs,medicatie),gok-ofcomputerverslavingbijdejeugdigeen/ofdeouder(s)/andergezinslid.
Deouder(ofeenandergezinslid)heeftfysieke/zintuiglijkeproblemenen/ofhandicaps,sociale,emotionele,cognitieveofgedragsproblemenen/ofeenspecifiekeemotionele,gedrags-ofpersoonlijkheidsstoornis.
Ingrijpendegebeurtenissen(lifeevents).
Opvoeding&gezinsrelaties
Hetleefgebied‘Opvoeding&Gezinsrelaties’betreftdepedagogischeenrelationeleconditiesinhetgezinwaarindejeugdigeopgroeit.
Erisonenigheidbinnenhetgezinoftussendeoudersen/ofderelatietussenjeugdigeenoudersisproblematisch.
Dejeugdigeisslachtoffervankindermishandeling.
Deoudershebbenproblemenindeopvoedingvandejeugdigeen/oferzijnfactorendiehetouderschapbemoeilijken.
Erissprakevaneencivielrechtelijkekinderbeschermingsmaatregel.
Erzijnproblemenmetveranderingenindegezinssamenstelling(dievoorinstabiliteitinhetgezinzorgen).
Erissprakevanhulpverleningaaneengezinslidvanwegeernstigeproblematiek.
Eenandergezinsliddandejeugdigeisbetrokkenbijcrimineleactiviteiten.
Onderwijs&Werk
Hetleefgebied‘Onderwijs&Werk’betrefthetonderwijs(ookkinderopvangenbuitenschoolseopvang)datdejeugdigevolgten/ofhetwerkdatdejeugdigeheeft.Daarnaastgaathetookomdeomstandighedendiedeonderwijs-en/ofwerksituatievandejeugdigekunnenbeïnvloeden.
Dejeugdigeheeftproblemeninhetcognitieffunctioneren,lerenenschoolprestaties.
Dejeugdigeisvanschool/kinderopvanggestuurd.
Dejeugdigewisseltveelvuldigvanschool.
Dejeugdigeisleerplichtigengaatnietnaarschool.
Dejeugdigeisnietmeerleerplichtig,maarheeftgeenbaan/praktijkonderwijs,geenstartkwalificatie,geenvrijwilligerswerken/ofparticipeertonvoldoendeindesamenleving.
Kenmerkenvandedagbesteding(school,kinderopvang,buitenschoolseopvangofwerk)dieopproblemenen/ofrisico’skunnenwijzen.
Kenmerkenvanopleiding/werk/betrokkenheidouder(s)dieopproblemenen/ofrisico’skunnenwijzen.
Socialeomgevingbuitenhetgezin
Hetleefgebied‘Socialeomgevingbuitenhetgezinendeschool’betreftdeomgeving(enmetnamederelatiesindieomgeving)vandejeugdigebuitenhetgezinenbuitenschool/werkenhetgedragvandejeugdigeindieomgeving.Dusbijvoorbeelddekwaliteitvanvriendschapsrelaties,hetgedragvandejeugdige(enevt.overlast/criminaliteit)opstraatenopenbareplekken(kinder-enjongerenwerkinbuurthuis,winkels,cafés,etc.).
Erissprakevaneengebrekkig(e)(interactiemethet)sociaalnetwerkvandeoudersen/ofdejeugdigeheeftgeenhobby’sofinteresses.
Dejeugdigeen/ofoudersmakengeenofweiniggebruikvan(sociale)voorzieningenen/ofzijnonbereikbaarvoorvoorzieningenen/ofzijnzorgwekkendezorgmijders.
Dejeugdigeen/ofzijnouderservarenuitsluiting,discriminatieofintimidatie/pesterijalsgevolgvanhetbehorentoteenspecifiekegroep.
Derelatietussendejeugdigeenleeftijdsgenotenen/ofvolwassenenisproblematisch.
Dejeugdigeen/ofzijnoudershebbenindeleefomgevinggedragsproblemenofzijnbetrokkenbijcrimineleactiviteiten.
Dejeugdigeisslachtoffervancriminaliteit.
Dejeugdigeheefteenstrafrechtelijkemaatregel.
Dejeugdigeismakkelijkbeïnvloedbaardooranderenendaardoorkwetsbaar.
Specifiekeenanderesignalen
ProbleembeschrijvingWaarmaaktuzichzorgenover?Watneemtuconcreetwaaraanproblemenbijdeleerling,opschool,ingezinofsociaalnetwerk?Hoevaakeninwelkesituatie(s)doethetprobleemzichvoor?Hoelangspeelthetprobleemal?Omschrijfduidelijkdekernvanhetprobleemdataangepaktmoetworden.
Eerdereoflopendeaandacht,onderzoek,hulpofbegeleidingWatheeftdeschoolnuofeerdergedaanomhetprobleemaantepakken,desituatieteveranderen?Heefteenexterneorganisatienuofeerderietsgedaanomdeprobleemsituatieteveranderen?Indienereendiagnoseisgesteld,geefaanwelke.
Watheeftdeleerlinginuwoptieknodigaanondersteuning,zorgofhulp?Zietuvanuitwatgoedgaatbijleerling,school,gezinen/ofsociaalnetwerkaangrijpingspuntenomdeprobleemsituatieaantepakken?
7. ZorgadviesteamZorgAdviesTeam(ZAT)Uheeftalsprofessionaldezorgoverkinderen.Somskunnenzichsituatiesvoordoenwaarinuzichzorgenmaaktovereenkind:overzijnontwikkelingofzijngedragthuis,opdepeuterspeelzaalofindewijk.Krijgtubijvoorbeeldgeentoegangtoteenkindofzijnoudersofverzorgers,maarmaaktuzichwelzorgen?Ishetnietduidelijkwiehetbestemetdeleerlingofzijnoudersofverzorgersaandeslagkangaan?Danishetvanbelangommetverschillendedeskundigeninformatieuittewisselenenactieteondernemen.DatkaninhetZorgadviesteam(ZAT).ZorgadviesteamsWat?Wanneer?Hoe?WatiseenZAT?EenZorgadviesteam(ZAT)iseensamenwerkingsverbandvanpeuterspeelzalen,kinderopvangofscholenenjeugdhulpverleningsorganisatieszoalsAlgemeenMaatschappelijkWerk,BureauJeugdzorgendeJeugdgezondheidszorg.Gezamenlijkzorgenzijdatkinderenmetproblemenoptijdgesignaleerdwordenendatzezosnelmogelijkdegoedehulpkrijgen.Hetuitgangspuntvoordezesamenwerkingisaltijddatdeleerlingerbetervanwordt.ErzijnZAT'svoorkinderenvan0tot4jaar,van4tot12jaarenvan12tot18jaar.Waardatnodigis,kanhetdossierwordenovergedragenzodraeenkindeenleeftijdsgrenspasseert.HoewerkteenZAT?HetZATondersteuntpeuterspeelzalen,kinderopvangenonderwijsbijhetsignalerenenbespreekbaarmakenvanzorgenmetouders.TijdenseenbesprekingvaneenkindmakendedeskundigeninhetZATgezamenlijkeeninschattingvandesituatieenbeoordelenzijwatdebesteactievoorditkindzouzijn.Ooksprekenzijafwelkeorganisatieactieonderneemtenwanneer.IndevolgendebijeenkomstvanhetZATwordtdandevoortgangbesproken:zijndeafgesprokenactiesuitgevoerdenhebbendiehetgewensteresultaatgehad?Watmoeternunoggebeuren,wieblijftdeleerlingzonodigvolgen.DoordatverschillendeorganisatiesinhetZATsamenwerken,wordtvoorkomendaterkinderenuitbeeldverdwijnen.EenZATbrengtdusdezorgnaardepeuterspeelzalen,kinderopvangofdescholen,endesignalennaardezorg.MogelijkeactiesvanuithetZATzijn:§ deinbrengerondersteunenomhetgesprekmetdeoudersaantegaan;§ directezorgdooréénvandeorganisatiesinzetten;§ adviserenenbegeleidenbijdoorverwijzing(bijvoorbeeldnaareenopvoedbureau,medischspecialist,
logopedistofBureauJeugdzorg);§ adviserenoverhetbeleidbinnenpeuterspeelzalenenkinderopvangnaaraanleidingvandecasuïstiek.ZorgviahetZATWanneerdatnoodzakelijkis,kunnendeaangeslotenorganisatiesinhetZATonmiddellijkzorgaanbieden.HetAlgemeenMaatschappelijkWerkendeJeugdgezondheidszorghebbengeenwachtlijstenkunnenmeteenaandeslag.MetBureauJeugdzorgkunnenafsprakengemaaktwordenomouderszonodigactieftebenaderen.PrivacyEenkindwordtalleenopnaambesprokenineenZATalsdeoudersdaarschriftelijktoestemmingvoorhebbengegeven.DatisbepaaldinhetprivacyreglementvanhetZAT.Ditreglementverplichtalledeelnemerstotgeheimhouding.Alsdeoudersgeentoestemminggevenomdeproblemenopnaamtebespreken,kanhetZATdesituatievandeleerlinganoniembespreken.Bijernstigezorgenovereenkindkanmeteenberoepop
overmachtdeleerlingtochopnaamwordenbesproken.Eenvoorbeelddaarvaniseenvermoedenvankindermishandeling.IndegeestvandeOperatieJonghanteerthetZAThetprincipedatprivacywetgevingnietinhetnadeelvandeleerlingmagwerken.BinnendehuidigewetgevingvindendepartnersbinnenhetZATgezamenlijksteedseenwegomdeleerlingtehelpen.VanelkeZAT-besprekingwordteenkortverslaggemaaktwaarinhoofdzakelijkdegemaakteafsprakenstaan.DeverslagenzijnuitsluitendvoordedeelnemersvanhetbetreffendeZATintezien.Alledeelnemersvolgendewettelijkeregelsoverdeprivacy.Alsdeleerlingouderwordt,mogendeverslagenalleenovergedragenwordennaarhetZATvooreenandereleeftijdsgroep(bijvoorbeeldvanhetZATvoorkinderenvan0tot4jaarnaarhetZATvoorkinderenvan4tot12jaar)wanneerdeoudersdaaraparttoestemmingvoorhebbengegeven.Wanneeraanmelden?KiesvooraanmeldingbijhetZATbijkinderenvoorwiehetmeerwaardeheeftwanneerdeskundigengezamenlijkinformatieuitwisselenenmultidisciplinairnaardevraagtekijken.Krijgtugeentoegangtoteenkindofdeoudersofverzorgers,maarmaaktuzichwelzorgen?Ishetonduidelijkwiehetbestemetdeleerlingofgezinaandeslagkangaan?MaakdangebruikvandesamenwerkinginhetZAT.UkunteenkindvoorbesprekingaanmeldenviadecoördinatorvanhetZAT.Alsutwijfeltofhetzinvolisomeenkindaantemelden,neemdanookcontactopmetdecoördinatorvanhetZAT.Inoverlegkiestudebesteroute.Daarnaastkuntuookcontactopnemenmetdejeugdgezondheidszorgvoorkinderenvan0tot4jaarofdeGGDvoorkinderenvan4tot18jaar.UkunthenvragenommetuwinformatiedeleerlingaantemeldenvoorbesprekingineenZAT.
8. SteunpuntHuiselijkGeweld Watishuiselijkgeweld?Bijhuiselijkgewelddenkenveelmensenaanlichamelijkgeweldenmishandeling.Maarookvernedering,verwaarlozing,seksueelmisbruikenfinanciëleuitbuitingzijnvormenvanhuiselijkgeweld.Huiselijkgeweldwordtgepleegddooriemanduitdehuiselijkekringvanhetslachtoffer.Ditkandeeigenpartnerzijn,eenandergezinslid,iemanduitdefamilie,eenhuisvriendofeenex-partner.Huiselijkgeweldkomtveelvooreniszeeringrijpend.Somsishetgeweldeenmalig,somsduurthetmaandenofzelfsjaren.Vaakisdoorhuiselijkgeweld‘thuis’geenveiligeplekmeer.Wiekanermeetemakenkrijgen?Iedereenkantemakenkrijgenmethuiselijkgeweld:vrouwenenmannen,kinderenenouderen.Slachtoffersvanhuiselijkgeweldvindenhetvaakmoeilijkomerovertepraten.Zeschamenzich,zijnbangofzewillenhunpartneroffamilienietindeproblemenbrengen.Zewetenvaaknietwaarzehulpkunnenkrijgen.Eroverpratenmetvrienden,familieofhulpverlenersismeestaldeeerstestapomhetgeweldtestoppen.Ookvoorplegersvanhuiselijkgeweldishetnietmakkelijkomerovertepraten.Zijhebbenhulpnodigomhetgeweldtekunnenstoppen.Buren,familieofvriendenvindenhetvaakmoeilijkzichtemengeninandermansprivé-situatie.Maarsimpelwegluisterennaariemandsverhaalkanaleenstapindegoederichtingzijn.Ookzijnermeerdan100.000kinderenperjaargetuigevanhuiselijkgeweld.Ongeveer90%vandekinderendieopgroeienineengewelddadiggezinzijnhiergetuigevan.Zevoelendespanning,horendekreten,ziendeverwondingen.Tussende30%en40%vandezekindereniszelftevensslachtoffer,omdatzijookmishandeldwordenofomdatzijtussenbeidespringen.Kinderendiethuisgetuigezijnvangeweldlopenernstigepsychischeschadeop.Vandezekinderenraakt40%tot60%getraumatiseerddoordatzijgetuigezijnvandemishandelingtussenhunouders.Watkuntudoen?Heeftuvragenoverhuiselijkgeweldofhetvermoedendateenleerlinggetuigeen/ofslachtofferisvanhuiselijkgewelddankuntuvooradviesterechtbijhetAdvies-enSteunpuntHuiselijkGeweld.HetSteunpuntiséénaanspreekpuntvoorslachtoffersenplegersvanhuiselijkgeweld.OokiedereeninhunomgevingkanbellenmethetAdvies-enSteunpunt.Hierwordtgeluisterdnaaruwvraagofprobleem.Samenmetuwordtvervolgensnaareenoplossinggezocht.Hetisookmogelijkomuincontacttebrengenmetandereinstantiesdieuverderhelpen.BijvoorbeeldSocialeJeugdenZedenpolitieofmaatschappelijkwerk.DemedewerkervanhetAdvies-enSteunpuntzetzichvooruintotdateenpassendeoplossingisgevonden.DemedewerkersvanhetAdvies-enSteunpunthebbengeheimhoudingsplicht.Ergaatgeeninformatienaaranderenzonderuwtoestemming.Ukuntookaltijdanoniembellen!Advies-enSteunpuntHuiselijkGeweldTel 0900-1262626 Bereikbaar van 9.00 tot 13.00 uur van maandag t/m vrijdag of via email: [email protected] website: www.huiselijkgeweldlimburg.nl
9. InformatieoverBureauJeugdzorgafd.Jeugdhulpverleningenafd.AMK
Sinds2001ishetAMKonderdeelvanhetBureauJeugdzorg(BJZ).TotophedenkunnenhetBureauJeugdzorgenhetAMKafzonderlijkvanelkaarbenaderdworden.IndeWetopdeJeugdzorgzijnonderanderedetakenenverantwoordelijkhedenvandeBureausJeugdzorg(BJZ)endeAMK’svastgelegd.9.1WerkwijzeBureauJeugdzorgHetbelangrijkstewerkvanBureauJeugdzorgishetbeoordelenvanhetverzoekomhulpendejuistezorgvaststellen(indicatiestelling).Hetbeoordelenvandevraagvaneencliëntstaatduslosvanhetfeitelijkeaanbodaanjeugdzorg.HetBureaubekijktinéénofmeerderegesprekkenmetouders,jeugdigeen-indiennoodzakelijk-anderebetrokkenenofdecliëntzorgnodigheeftenzojawelke?DaarnaastbiedtBJZinformatieenadviesaanjongerentot18jaarenhunoudersen/ofverzorgers,beroepskrachtenofanderebetrokkenenoppsychosociaalofopvoedkundiggebied.ZorgmeldingWanneerervanuitschoolzorgenzijnoverdeontwikkelingendeveiligheidvaneenjeugdige,kanercontactwordenopgenomenmetBureauJeugdzorgLimburg.BJZmaakteeneersteinhoudelijkebeoordelingvandezorgpuntenensterkepuntenengaatnaofdejeugdigeopditmomentveiligis.Indiensprakeisvan
• ernstigeopgroei-enopvoedingsproblemenwaarbij• (verwachtwordtdat)hulpdoorvoorliggendevoorzieningenniettotgewensteeffectenleidtén• dejeugdigeen/ofoudersnietgemotiveerdkunnenwordentotaanmeldingbijBJZLimburg,
kanereenzorgmeldingwordengedaanbijBJZ.
EenzorgmeldinglegitimeertBJZLimburgomvanuithetbelangvanhetkindhulpverleningopgangtebrengenzonderhulpvraagvanouders.Dezorgsignalenkunnentelefonisch,schriftelijkdanwelviaeenZorgadviesteamteam(ZAT)binnenkomenbijBureauJeugdzorgLimburg.Bijvoorkeurwordendezorgenvandeprofessionalopschriftaangeleverd.Hetnietopschriftaanleverenvandezorgenisechternooitredenomgeenonderzoektedoennaardegemeldesituatie.Indienersprakeisvaneenlevensbedreigendesituatieofdirectgevaarvoordejeugdige,wordterbinnendirectgehandeld(iniedergevalbinnen24uur)doorhetteamspoedeisendezorg(SEH),aldannietinsamenwerkingmetdemedewerkerdiedezorgmeldingbehandelt.9.2WerkwijzeAMK(Advies-enMeldpuntKindermishandeling)HetAMKstreefternaarzolaagdrempeligmogelijktewerkenenkantelefonischbenaderdwordendoorallerleimensendiezichzorgenmakenoverdesituatievanbepaaldekinderen.Ditkunnenmensenzijndieberoepshalvemetkinderentemakenhebben,maarookburenoffamilieleden..Hetisvoorniet-professionals(familie,burenetc)mogelijkomanoniemtemelden.ViahetAMKwordtdenaamvandemelderdannietbekendgemaaktbijhetkind,diensgezinofderden.Voorprofessionalsishetnietwenselijkdatzijanoniemmelden,welmogelijkinbepaaldesituaties.Inzo’ntelefonischcontactmaakthetAMKdekeuzevoor:Advies(meestaléénmalig)Vragenkunnenbetrekkinghebbenophetinterpreterenvansignalenofopdeschadelijkheidvanhetgedragvanoudersvoorkinderen.DegenedieadviesvraagtvanhetAMKblijftzelfverantwoordelijkvoorhetgevolg.HetAMKregistreertgeengegevensoverhetbetreffendekindofgezin.Consult(meestalmeerdercontacten)HetAMKbeperktzichniettoteeneenmaligeadviesmaarbiedteenvormvanondersteuningencoaching.ErwordtgeenactieondernomendoorhetAMKrichtingcliëntenerwordengeengegevens
bort1 � 17-11-2010 12:51Verwijderd:
bort1 � 17-11-2010 12:54Verwijderd: ... [1]
overcliëntengeregistreerd.Erkanweleendossieropnaamvandeconsultvragerwordenaangelegd.MeldingAlsergeenmogelijkheden–meer–zijnomhelderheidtekrijgenovereenvermoedenofalshetnietluktnoodzakelijkgeachtehulpverleningopgangtebrengen,terwijldezorgenoverhetkindblijvenbestaan,kanhetnoodzakelijkzijneenmeldingtedoenbijhetAMK.HierbijneemthetAMKallegegevensopoverhetkindofhetgezinwaarmeldingoverwordtgemaakt.Daarnavolgtinterneenintake-overleg,waarbijeenvertrouwensartsaanwezigkanzijn.InditoverlegwordtbeslotenofhetAMKverantwoordelijkheidmoetnemenvoordegemeldesituatie.DemelderkrijgtberichtofdezaakisaangenomenenhetAMKverantwoordelijkheidneemt.Uitgangspuntbijeenmeldingisomzominmogelijkbuitendeouders/verzorgersomteopererenenzosnelmogelijkcontactteleggenmethenzelf(binnenviertotzesweken).Alleenindienhetbelangvanhetkindzichhiertegenverzetwordtditcontactuitgesteldenineersteinstantiehuisarts,schoole.d.benaderd.AnonimiteitvandemelderHetAMKwilgraagzoopenmogelijkmetmeldingenomgaan.Somsisdatechternietverstandig.Opgrondvanwettelijkeregelsbestaatinonderstaandegevallenhetrechtomanoniemteblijventenopzichtevanhetgezin.Beroepskrachtenzoalsdocentenkunneninuitzonderlijkegevallenanoniemblijven.Namelijkalleenalsdebekendmakingvanuwnaam:• eenbedreigingvormtofkanvormenvoorhetkindofvooranderekindereninhetgezin,of• eenbedreigingvormtofkanvormenvooruzelfofvooruwmedewerkers,of• uwvertrouwensrelatiemethetgezinverstoortofkanverstoren.AlsmetuisafgesprokendatuanoniemblijftvoorhetgezindanzorgthetAMKervoordatuwinformatiezoinhetdossierwordtopgeslagen,datdeoudersookuithetdossieruwidentiteitnietkunnenachterhalen.
9.3Aandachtspunten• Maakonderscheidtussenwaarneembarefeitenenbeleving.• Bespreekdefeitenwaarzorgenoverzijnmetoudersenofjeugdige.Jehebtgeentoestemmingnodigvan
oudersomeenzorgmeldingtedoenmaarjemoetwelaangevendátjemeldt,enopgrondwaarvan!• ActiveerhenomzichzelfaantemeldenbijdeToegangvanBJZ.• BJZiservoorernstigeopvoed-enopgroeimoeilijkhedenwaarbijhulpvanuithetvoorliggendeveldniettot
hetgewensteeffectleidt.• Alsouderszichuiteindelijknietzelfwillenaanmeldenmaakdanduidelijkdatjijjouwzorgen(bijvoorkeur
schriftelijk)kenbaarzultmakenaanBJZvanuitjouwverantwoordelijkheid.Eenkopievandezeschriftelijkemeldingvanzorgenwordtverstrektaanouders.
• Alsjejezorgennietwiltofkuntbesprekenmetdeouders,dankanBJZniethandelen;jekuntweloverleggenmetBJZoverhoetehandelen.
• Inhetgevalvanernstigefysiekemishandeling,seksueelmisbruikenzakenmeteensterkmedischkarakterwordtgemeldbijhetAMK.
• ProfessionalskunneninuitzonderingsgevallenanoniemmeldenbijhetAMK.Metnamealsveiligheidvankindofprofessionalinhetgedingis.BelangrijkisomadviestevragenaanhetAMKhoetehandelen.
• HetverschiltusseneenmeldingbijhetAMKenBJZisdeelsgelegeninhetopenofanoniemmelden,deelsindeaardenernstvandesituatie(ernstigefysiekemishandelingetc.
• Beideafdelingenzullenonderzoekdoennaardesituatie.• SchroomnietombijBJZofbijhetAMKadviestevragenoverjezorgen.• Meld,vanuitschool,bijvoorkeurbijdeBJZmedewerkerdieinhetZATzit.
.TelefoonnummerAMK: 09001231230TelefoonnummersBureauJeugdzorg:Parkstad,locatiesHeerlenenKerkrade 088-0072900WestelijkeMijnstreek,locatieSittard 088-0072940Maastricht-Heuvelland,LocatiesMaastrichtenHeuvelland 088-0072920
10FormulierAandachtspuntent.b.v.eenmeldingVooreenjuistebeoordelingvaneenmeldingishetvanbelangovervoldoendeinformatietebeschikken.Omdemeldertegemoettekomenzijnerteksthoofdenmetnevenstaandeaandachtspuntenonderelkaargezet.UkuntditformulierinWordbewerkenentoesturenaanhetAMK.DeintakevanhetAMKbeoordeeltofeenmeldingwordtaangenomen.MeldingbijhetAdvies-enMeldpuntKindermishandeling
Gegevensvandemelder:Naam,adresenrelatietotdebetrokkenen
Gegevensvandebetrokkenen:Naam,adresvandeouders/verzorgers;naamengeboortedatumvandeleerling;verblijfplaatsvandeleerling
Waaroverbestaandezorgen?Problematiekbeschrijving;hoelangbestaathetprobleem,ervarendebetrokkenendesituatiealsprobleem?
Zorggedrag/signalenkind:Ontwikkelingenfunctioneren;specifiekeproblematiek
Gezinssituatieenachtergrond:Gezinssamenstelling;ouderlijkgezag;cultureleachtergrond;woon-enwerksituatie;ondersteuningvanuitdeomgeving;specifiekeproblematiekbijdeouders
Eerderehulpverlening:Welkehulpistotnutoegeboden/welkehulpisnunogaanwezig
Redenvandemelding:Samengevatbeschrijvendatdesituatiewaarindeleerlingzichbevindtbedreigendis;deoudersgeenveranderingindesituatiewillenen/ofkunnenbrengen;hulpverleningineenvrijwilligkaderniettotstandkomt
Belangrijkeadressen:School:Huisarts:Hulpverlenendeorganisaties:
Besprekingvandemelding:Datumvandebespreking/aankondigingvandemelding;reactievandeouders/verzorgers;afschriftvandemeldingaandeouders.Ja/neeenzoneewaaromniet
11. Ingesprekmetdeouder/verzorgerofdeleerlingNahetcollegiaaloverlegeneventueelhetadviesgesprekmethetAdvies-enMeldpuntKindermishandelingofhetSteunpuntHuiselijkGeweld,volgteengesprekmetdeouder.Omdatopenheideenbelangrijkegrondhoudingisindeverschillendevormenvandienstverleningaandeouder,wordtinhetstappenplanzosnelmogelijkcontactgezochtmetdeouder(ofmetzijnouders)omdesignalentebespreken.Somszalhetvermoedendoorhetgesprekwordenweggenomen,danzijndevolgendestappenvanhetstappenplannietnodig.Wordendezorgenoverdesignalendoorhetgespreknietweggenomen,danwordenookdevolgendestappengezet.Heefteenmedewerkerbehoefteaanondersteuningbijdezestap,dankanhijookdaaroveradviesvragenaaneencollegaofaaneenaandachtsfunctionarisbinnendeeigenorganisatieofpraktijken/ofaanhetAdvies-enMeldpuntKindermishandelingofhetSteunpuntHuiselijkGeweld.Inhetgesprekmetdeoudergaatheteromdatdemedewerker:1) hetdoelvanhetgesprekuitlegt;2) designalen,ditwilzeggendefeitendiehijheeftvastgesteldendewaarnemingendiehijheeftgedaan,
bespreekt;3) deouderuitnodigtomdaaroptereageren;4) enpasnadezereactiezonodigkomttoteeninterpretatievanwathijheeftgezienengehoordenwat
heminreactiedaaropverteldis.11.1GesprekmetkinderenOokalseenoudernogjongis,ishetvanbelangdatdemedewerkerhetgesprekmethemaangaat,tenzijdatvanwegezijnjeugdigeleeftijdechtnietmogelijkis,oftebelastendvoorhemis.Demedewerkerbeoordeeltzelf,ofeengesprekzinvolenmogelijkis,zonodiginoverlegmeteencollega,ofmethetAdvies-enMeldpuntKindermishandeling.NB:Hetkanvanbelangzijnomeenkindevenalleentespreken,zonderdatzijnoudersdaarbijaanwezigzijnzodatdeleerlingzichvrijkanuiten.Demedewerkerhanteerthiervoorderegelsdiebinnendeorganisatievantoepassingzijn.Alsuitgangspuntgeldtdatdeoudershierovervoorafbehorentewordengeïnformeerd.Maarinverbandmetdeveiligheidvandeleerling,vandemedewerker,ofdievananderen,kanookindezesectorwordenbeslotenomtocheeneerstegesprekmetdeleerlingtevoerenzonderdatdeoudershierovervantevorenwordengeïnformeerd.KindermishandelingaanpakkeniseenzaakvanvolwassenenHetdoelvaneengesprekmeteenkindishetondersteunenenhetlatenuitenvangevoelensengedachtenvandeleerling.Hetdoelvaneengesprekisnietomviadeleerlingdesituatieteonderzoeken.Deleerlingishetslachtofferenkanhierdoorineenonveiligesituatiegerakenofkangaanworstelenmetloyaliteittenopzichtevandeouder.Weesubewustvandesterkeloyaliteitsgevoelensvaneenkindtenopzichtevanzijnouders.Valnooitdeoudersaftegenoverdeleerling,alhebbenzenogzulkeafschuwelijkedingengedaan.Deleerlingzaloverhetalgemeengeenvertrouwenmeerhebbeniniemanddiezijnoudersveroordeelt.Welkanhetgevoelvandeleerlingwordenverwoordofbevestigd.
BeloofnooitgeheimhoudingZegnooitopvoorhandgeheimhoudingtoeaaneenkind.Veelkinderenwillenineersteorganisatiealleenietsvertellenalserbeloofdwordtomhettegenniemandanderstezeggen.Alsdezebeloftegegevenwordt,komtdemedewerkervooreengrootdilemmatestaanalsdeleerlingverteltdathetmishandeldwordt:zijmoetdanofhetvertrouwenvandeleerlingschendenofmedeplichtigwordenaanhetinstandhoudenvaneenschadelijkesituatie.Demedewerkerdieeenkindgeheimhoudingbelooftuitangstdatdeleerlingandersblijftzwijgen,moetzichwelbewustzijnvandeconsequentiesvandezebelofte.Alseenmedewerkergeengeheimhoudingwiltoezeggenkanzijdeleerlingwelbelovendatzijgeenstappenzalondernemenzonderditvantevorenaandeleerlingtevertellen.11.2Gesprekmetdeouder(s)Normaalgesprokenzalereengesprekoverdesignalenwordengevoerdmetdeouder(s).Ditisnietalleenvanbelangalsdeoudersmogelijkerwijsbetrokkenzijnbijhethuiselijkgeweldofdemishandeling,maarookalsditnietaandeordeis.Deoudersbehoren,zekeralszijhetgezaguitoefenen,alsregeltewordengeïnformeerdoverwaterbijhunkindspeelt.NB:Eengesprekmet(eenvan)deouderskanachterwegeblijveninverbandmetdeveiligheidvandeleerlingofdievananderen.Bijvoorbeeldalsdemedewerkerredenenheeftomaantenemendathijdeleerlingdanuithetoogzalverliezenomdatdeoudershetvanschoolzullenhalen,ofnietmeernaarschoolzullenbrengen,ofdathetgeweldzalescaleren.11.3Positievandeleerlingouderenzijnouder(s)Isdeleerlingnoggeen12jaaroud,danvoertdemedewerkerhetgesprekzoalshierbovenbeschrevenmetdeouder(s)vandeleerling.Isdeleerling12jaarofouderdanwordthetgesprekgevoerdmetdeoudersenmetdeleerlingzelf.MeldingzondergesprekmetdeouderofzijnoudersIndeinstructiebijdevijfdestapwordtaangegeveninwelkegevallenerkanwordenafgezienvancontactenmetdeouderoverdemelding.Hetgaatomsituatieswaarindeveiligheidvaneenvandebetrokkeneninhetgedingzoukunnenkomen.Ookkanvaneengesprekwordenafgezienalsergoederedenenzijnomaantenemendatdeouderdecontactenmetdemedewerkerzalverbrekenwaardoordeleerlinguithetzichtraakt.11.4BekendmakenvandeidentiteitvandemelderbijvermoedensvankindermishandelingArtikel55vanhetUitvoeringsbesluitWetopdejeugdzorggeeftalshoofdregeldatdeidentiteitvandemelderdoorhetAdvies-enMeldpuntKindermishandelingaanhetgezinbekendwordtgemaakt.Eenmelderkanechtertenopzichtevanhetgezinanoniemblijvenalsdemelding:(1) eenbedreigingvormtofkanvormenvoordeleerling,vooranderejeugdigenofvoordemedewerkerof
zijnmedewerkers;of(2) devertrouwensrelatiezoukunnenverstorentussendemedewerkerendeleerlingofdeouder(s).NB:HetSteunpuntHuiselijkGeweldkent(nog)geenspecifiekeregelingopditpunt.Inhetalgemeenkanwordengezegddatookhieropenheidovermeldingendehoofdregelisendat,bijwijzevanuitzondering,met
nameopgrondvanoverwegingeninverbandmetdeveiligheid,deidentiteitvandemeldervoordebetrokkenenkanwordenafgeschermd.11.5InspanningennademeldingEenmeldingisgeeneindpunt.Alseenmedewerkereenmeldingdoet,geefthetstappenplandaaromaandatdemedewerkerinzijncontactmethetSteunpuntHuiselijkGeweldofhetAdvies-enMeldpuntKindermishandelingookbespreektwathijzelf,nazijnmelding,binnendegrenzenvanzijngebruikelijketaakuitoefening,kandoenomdeouderofzijngezinsledentebeschermenenteondersteunen.Ditisuitdrukkelijkinstap5bijdemeldingopgenomenomduidelijktemakendatdebetrokkenheidvandemedewerkerbijdeoudernademeldingnietophoudt.Vanhemwordtverwachtdathij,naardematevanzijnmogelijkheden,deleerlingblijftondersteunenenbeschermen.UiteraardgebeurtditinoverlegmethetAdvies-enMeldpuntKindermishandelingofhetSteunpuntHuiselijkGeweldomzototeengemeenschappelijkeaanpaktekomen.
12. Beroepsgeheim,meldcodeenmeldrechtHieronderwordtenigeachtergrondinformatiegegeven,metnameoverhetberoepsgeheim,hetwettelijkmeldrechtendeverhoudingtussenhetberoepsgeheimenhetmeldrecht.12.1InhoudendoelvanhetberoepsgeheimAlgemenezwijgplichtIederemedewerkerdieindividueleouderenhulp,zorg,steun,ofeenanderevormvanbegeleidingbiedt,heefteenberoepsgeheim.Dezezwijgplicht,zoalshetberoepsgeheimookwelwordtgenoemd,verplichtdemedewerkerom,kortgezegd,omgeeninformatieoverdeouderaanderdenteverstrekken,tenzijdeouderhemdaarvoortoestemmingheeftgegeven.Doelvanhetberoepsgeheimisdedrempelvoordetoegangtotdehulpverleningzolaagmogelijktemakenendeouderhetvertrouwentegevendathijvrijuitkanspreken.Dezwijgplichtgeldtbijvoorbeeldvoormaatschappelijkwerkers,internbegeleiders,ouderenwerkers,jeugdhulpverleners,medischhulpverleners,medewerkersindebasisschooleninpeuterspeelzalen.Hetberoepsgeheimgeldtookvoorbegeleidersenhulpverlenersvandereclasseringenvanjustitiële(jeugd)inrichtingen,almaakthetgedwongenkadervanhetstrafrechtinsommigegevalleneenzekereinbreukopdezwijgplicht.Dehierbovenbeschrevenalgemenezwijgplichtvoorhulpverlenersenbegeleidersisnietspecifiekopgenomenineenbepaaldewet,maarwordtafgeleiduitdeprivacybepalingenuithetEuropeesVerdragvoordeRechtenvandemensendefundamentelevrijheden(artikel8)enuitdeGrondwet(artikel10).Dezebepalingenwordennogeensondersteunddoorartikel272WetboekvanStrafrechtdateenverbodbevatophetverbrekenvangeheimendieaandemedewerkerzijntoevertrouwd.SpecifiekezwijgplichtEenaantalberoepsgroepenkenteenspecifiekezwijgplichtdieisgeregeldineen‘eigen’wet.Ditgeldtbijvoorbeeldvoormedischhulpverleners,zoalsartsenenverpleegkundigen,zijvindenhunzwijgplichtinartikel88vandeWetopdeberoepenindeindividuelegezondheidszorgeninartikel7:457BurgerlijkWetboek.Voormedewerkersindejeugdzorgisdezwijgplichtspecifiekgeregeldinartikel53vandeWetopdejeugdzorg.Vertrouwensinspecteursinhetonderwijskenneneeneigenbepalingoverdeomgangmethunzwijgplichtinartikel6vandeWetophetonderwijstoezicht.12.2ParadoxvandegeheimhoudingsplichtErdoetzichbijdeomgangmetdezwijgplichteenzekereparadoxvoor.Dezwijgplichtishétinstrumentbijuitstekomervoortezorgendatmensennaardemedewerkertoekomenenookbereidzijnomopenoverhunzorgentespreken.Zemogenerimmersopvertrouwendathunverhaalnietzomaareldersterechtkomt.Maareenterigideomgangmethetberoepsgeheimkantotgevolghebbendateenouderdiedringendhulpnodigheeftjuistnietgeholpenwordtomdatdemedewerkermeentdathijvanwegezijnberoepsgeheimnietinmaggrijpen.Almetalisdeomgangmethetberoepsgeheimeenvormvanevenwichtskunst:geheimhoudingwaarmogelijk,zorgvuldigedoorbrekingvanhetgeheimwaarnodig.Hetbasismodelmeldcodewildaarineenhandreikingbiedenvoorzoverhetgaatomsignalenvanhuiselijkgeweldofkindermishandeling.
VragenvantoestemmingBijhetverstrekkenvangegevensvaneenouderaaneenander,dusookbijhetdoenvaneenmeldingaanhetAdvies-enMeldpuntKindermishandelingofaanhetSteunpuntHuiselijkGeweld,geldtalshoofdregeldatdemedewerkerzichinspantomtoestemmingvoorzijnmeldingtekrijgen.Hetbasismodelschetstdaarvoordewerkwijze.Geeftdeouderzijntoestemming,dankaneenmeldingwordengedaan.Weigertdeouder,ondanksdeinspanningvandemedewerker,zijntoestemming,danhoudthetnietopmaarmaaktdemedewerkereennieuweafweging.NB1:DeWetbeschermingpersoonsgegevensbepaaltdateenkindvanafzijn16ejaarzelftoestemminggeeftaaneenmedewerkervoorhetverstrekkenvanzijngegevensaaneenander(aldannietindevormvanhetdoenvaneenmelding).DeWetopdejeugdzorgendeWetinzakedegeneeskundigebehandelingsovereenkomstgeveneenkindditrechtzelfsalvanafzijn12ejaar.Tochmoetovereenmelding,alshetgaatomeenkindvanaf12of16jaardienogthuiswoont,ookgesprokenwordenmetzijnouders.Wantbijdemeldingwordendoorgaansnietalleengegevensoverdeleerlingverstrektmaarookoverzijnouder(s).NB2:Vanhetvragenvantoestemmingkanwordenafgezieninverbandmetdeveiligheidvandeleerling,vandemedewerkerofdievananderen.12.3ConflictvanplichtenZooudalsdezwijgplichtisookdenotiedateenmedewerkerdoorzijnberoepsgeheimindeknelkankomen.Erkunnenzichsituatiesvoordoenwaarindemedewerkeralleendoortesprekenhetkindkanhelpen,terwijlhijvoorditsprekengeentoestemmingkrijgt.Erkanindatgevalsprakezijnvaneenconflictvanplichten.Deplichtomtezwijgenvanwegehetberoepsgeheim,botstmetdeplichtomhetkindtehelpenjuistdoormeteenanderoverhemtespreken.Hetgaatdanaltijdomeenkinddiezichineenernstigesituatiebevindtendiealleenkanwordengeholpendooreenanderbijdeaanpaktebetrekken.Inde(tucht)rechtspraakwordtingevalvaneenconflictvanplichtenerkenddateenmedewerker,ookzondertoestemmingvandeouder,overhemmagspreken.Uiteraardmoeteendergelijkbesluitomdezwijgplichttedoorbrekenzorgvuldigwordengenomen.Beantwoordingvandevolgendevijfvragenleidtdoorgaanstoteenzorgvuldigebesluitvorming.1. Kanikdoortesprekenzwaarwegendebelangenvanhetkindbehartigen?2. Isereenanderemogelijkheidomditzelfdedoeltebereikenzonderdatikmijnberoepsgeheimhoefte
verbreken?3. Waaromishetnietmogelijkomtoestemmingvandeoudertevragenoftekrijgenvoorhetbesprekenvan
zijnsituatiemetiemanddiehemkanhelpen?4. Zijndebelangenvanhetkinddieikwildienenmetmijnsprekenzozwaardatdezenaarmijnoordeel
opwegentegendebelangendiedeouderheeftbijmijnzwijgen?5. Alsikbesluitomtesprekenaanwiemoetikdan,welkeinformatieverstrekkenzodathetgeweldofde
mishandelingeffectiefkanwordenaangepakt?Beoordelingvaneenbesluitoverhetdoorbrekenvanhetberoepsgeheim§ Zouachterafeentoetsendeorganisatiegevraagdwordenomeenoordeeltegevenoverhetoptredenvan
demedewerker,danwordtvooraldezorgvuldigheidbeoordeeldwaarmeehetbesluitomdegeheimhoudingteverbrekentotstandisgekomen.Daarbijwordto.a.geletop:§ collegialeconsultatie;§ raadplegingvanhetSteunpuntHuiselijkGeweldofhetAdvies-enMeldpuntKindermishandeling;
§ aanwezigheidvanvoldoenderelevantefeitenofsignalenenzorgvuldigeverzamelingvandezefeitenensignalen;
§ zorgvuldigeenconcreteafwegingvanbelangen;en§ decontactendieermetdeouderzijngeweestoverdemelding.Concreetgaatheterdanomofde
medewerkerzich,geletopzijnmogelijkhedenenopdeomstandighedenwaarinhetkindverkeert,heeftingespannenomdeoudertoestemmingtevragen,ofomhemteinformeren,indienhetverkrijgenvantoestemmingnietmogelijkbleek.
Alshulpmiddelbijdebesluitvormingoverhetverbrekenvandegeheimhoudingsplichtenhetdoenvaneenmelding,wordtverwezennaardewebsitevandeprivacyhelpdeskvanhetMinisterievanJustitie,www.huiselijkgeweld.nl/cgi-bin/beroepsgeheim.cgi.NB:Hetis,ookinverbandmetdetoetsbaarheidvanhetbesluitachteraf,belangrijkomeenbesluitoverhetmeldenvaneenkindzonderdatdeouderdaarvoorzijntoestemmingheeftgegevenzorgvuldigvastteleggen.Nietalleendemeldingdienttewordenvastgelegd,ookdebelangendiezijnafgewogenendepersonendievantevorenoverhetbesluitzijngeraadpleegd.12.4WettelijkmeldrechtVoorvermoedensvankindermishandelingishetleerstukvanhetconflictvanplichtennogeensbevestigdinartikel53lid3vandeWetopdejeugdzorgdateenuitdrukkelijkmeldrechtbevat.Iederemedewerkermeteenberoepsgeheimofeenanderezwijgplichtheeftopbasisvanditwettelijkmeldrechthetrechtomvermoedensvankindermishandeling,zonodigzondertoestemmingvandeleerlingen/ofdeouder,bijhetAdvies-enMeldpuntKindermishandelingtemelden.DaarnaastomvathetmeldrechthetrechtvoordemedewerkeromopverzoekvanhetAdvies-enMeldpuntKindermishandelinginformatieoverdeleerlingen/ofzijnoudersteverstrekken,eveneenszonodigzondertoestemmingvandeleerlingen/ofdeouder.Voorvermoedensvanhuiselijkgeweldwaarbijalleenmeerderjarigenzijnbetrokken,zaldenieuweweteenvergelijkbaarwettelijkmeldrechtgaanbevatten.Zolangdezewetenhetdaarinopgenomenmeldrechternognietzijn,biedthetconflictvanplichtenuitkomstindiegevallenwaaringeentoestemmingwordtverkregen-ofkanwordengevraagd-eneenmeldingtochnoodzakelijkisomhetgeweldtestoppenendeoudertegenditgeweldtebeschermen.
13. Adressenenwebsites § Advies-enMeldpuntKindermishandeling(AMK)
0900-1231230www.amk-nederland.nl
§ AlgemeenMaatschappelijkWerk(AMW)www.mogroep.nl
§ BureauJeugdzorg(BJZ)
www.bureaujeugdzorg.info§ GGD
www.ggd.nl
§ GGZ(volwassenenjeugd)www.ggznederland.nl
§ JSOexpertisecentrumvoorjeugd,samenlevingenopvoeding
0182-547888www.jso.nl
§ MEE
0900-9998888www.mee.nl
§ Politie(ooksocialejeugd-enzedenzaken)
0900-8844(geenspoed)/112(spoed)www.politie.nl
§ SteunpuntHuiselijkGeweld(SHG)
0900-1262626www.shginfo.nl
§ Zorgadviesteam,landelijksteunpunt(ZAT)
www.zat.nl § Informatieoverdemeldcode
www.meldcode.nl § Informatieoverdeaanpakkindermishandeling
www.aanpakkindermishandeling.nl
§ Informatieoverhuiselijkgeweldwww.huiselijkgeweld.nl
§ Informatieovermeisjesbesnijdenis
www.meisjesbesnijdenis.nl
§ Informatieovereergerelateerdgeweldwww.meisjesbesnijdenis.nl
14.Geraadpleegdeinformatie
§ 2010,MinisterieVWS,Basismeldcodehuiselijkgeweldenkindermishandeling§ 2006,AMKZuid-Holland,GGDHollandsMiddenenJSOexpertisecentrumvoorjeugd,samenlevingen
opvoeding,ProtocolVermoedenkindermishandelingvoorhetbasisonderwijs,Zuid-HollandNoord§ 2005,AMKZuid-Holland,GGDHollandsMiddenenJSOexpertisecentrumvoorjeugd,samenlevingen
opvoeding,ProtocolVermoedenkindermishandelingvoorhetbasisonderwijs,Midden-Holland§ 2004,DienstOCWDenHaag,GGDZuid-HollandWest,JSOexpertisecentrumvoorjeugd,samenlevingen
opvoeding,Voorbeeldprotocolvoorhetprimaironderwijs,DenHaag§ 2010,www.forum.nl/interactieteam/pdf/eergerelateerdgeweld-b.pdf,wegwijzereergerelateerdgeweld§ 2010,www.meisjesbesnijdenis.nl§ 2005,Pharos,GespreksprotocolMeisjesbesnijdenis§ 2005,JSOexpertisecentrumvoorjeugd,samenlevingenopvoeding,Landelijkvoorbeeldprotocol
Vermoedenkindermishandeling,protocolvoorkinderdagverblijf,peuterspeelzaalenbuitenschoolseopvang.
§ 2010,www.jso.nl§ 2010,www.aanpakkindermishandeling.nl§ 2010,www.meldcode.nl
