PowerPoint Sunusu

Hal SeferleriErisi Dorusuyla KimiYaygn Varsaymlar

1 - Hal Seferleri Sahiden de 1095te Papa Urbanusun arsyla m balad?

Dnemin Mslman tarihi ve alimlerinin (bnl-Esir, Es-Slemi) perspektifi: Hal Seferleri Latin Hrstiyanlnn Akdeniz Havzas apnda Mslmanlara kar giritii bir hcumdu 11. yzylda Normanlarn Sicilyay almasyla balad (1060-1091) spanyann Hristiyanlar tarafndan geri alnmas srecinde yeni bir aamaya girilmesiyle devam etti (1085te Toledonun, 1089da Tarragonann d)Douya yaplan ilk seferle sonuland (1095)+ abucak Bizansllar, Slavlar, din sapknlar ve dierlerini iine alacak ekilde geniledi

Bizzat Urbanus Sicilya, spanya ve Suriyedeki Hal Seferlerine eit oranda nem veriyor ve ilkini bir dnm noktas olarak gryordu Tarihyazm asndan: Urbanusun konumas, pek ok Avrupal vakanvis tarafndan eserlerinin balang noktas olarak alnd, nk etkileyici ve dramatik bir anlat gereci olarak ilev gryordu32- Bizansa, din sapknlara, Slavlara, Baltlara, Alman mparatoruna ve dier gayr-Mslimlere kar dzenlenen seferler Hal Seferlerinin asl doa ve amacndan bir sapma m tekil ediyordu?

Filistinden baka yerlere dzenlenen erken dnem Hal Seferleri:Antakya Prensi Bohemondun Balkanlar'daki Bizans topraklarna papa onayl saldrs (1107)2. Hal Seferinden nce yaynlanan papalk ars (bulla) Dou seferinin yansra unlar da kapsyordu: Lizbondaki Mslmanlara ynelik bir seferElbe nehrinin dousundaki pagan Slavlara kar bir seferMslman perspektifiyle uyum iinde daha oulcu bir Hal Seferi tanm: ban papaln ektii, Hristiyan dnyasnn dman olarak alglanan herkese kar yrtlen seferler Hedef ve var noktasndan bamsz bir kurum olarak Hal Seferi:Papalk ars (bulla) ve endljans Hal and, elbiseye dikilen haSeferdeyken geride braklan mlkler ile aile fertlerinin gvenlii iin papalk garantisi ! Bu kurumsallama ancak 12. yzyl boyunca, tedricen ortaya kt.3- Hal Seferlerinin says sekiz miydi?

Ttonik valyelerin Kuzeydou Avrupadaki pagan ve Ortodoks Hristiyanlara kar daimi Hal Seferi Ortodoks ve Hristiyan Slavlara, Baltlara, Finlere, Katarlara, Bizansa ve Alman mparatoruna kar yrtlen, e nemdeki Hal SeferleriHal Seferlerinin geni anlamyla, tm Akdeniz havzasnda Mslmanlara kar dzenlenen seferler1101 Hal Seferi ve Kont Thibaudnun 1239daki Hal Seferi gibi numaral seferlerin bazlarna edeer nemdeki Dou seferleri Anadolu Beyliklerine kar dzenlenen ge dnem Hal SeferleriBaharda gemiyle Levanta gelip Mslmanlarla bir iki atmaya da katldktan sonra sonbaharda gemiyle Avrupaya dnen haclar.4 Hal Seferleri yalnzca bir maddi kar meselesi miydi?

Hal Seferleri: geleneksel bir tarm toplumunun dierine kar maddi olmaktan ziyade ideolojik saiklerle gerekletirdii bir saldr bu bakmdan modernlemi bir Avrupann Douya dnnden olduka farkl

lk Hal Seferinden nce ou valye zenginleeceklerini hayal etmi olabilir ok az bunda baarl olurken dierlerini bekleyen d krkl idi.Hal Seferi ortalama bir valye iin son derece pahal bir macerayd bir yllk kazancna denk geliyor, ev ve tarlalarn ipoteklenmesini gerektiriyordu Byle bir mali klfetin altndan kalkma imkanna sahip bulunmayanlara ise Hal Seferine katlmaktansa yeminden gelen ykmllklerini belli bir demeye evirmeleri telkin ediliyorduYine de maddi saikler inkar edilemez:Byk derebeyleri ve prenslerden bazlar kendilerine yeni topraklar edinme amacndaydlarSradan valyeler ise savata kendilerini gsterip orduda yeni hamiler bularak ykselmek arzusundaydlar! Bu dnyada ve ahirette elde edilecei umulan, maddi ve manevi mkafatlar arasndaki ayrm izgisi dnemin insanlar asndan daha bulankt.

Maddi kazan elde eden dier bir taraf da talyan ehir devletleri Venedik, Ceneviz ve PisaydHal Devletlerinin ekonomik istismar: Levanta insan, erzak ve silah tamacl zerindeki tekelleri sayesinde bunun karln fazlasyla kopartyorlard (4. Hal Seferi!)kili oynama: papaln yineledii yasaklara karn Mslmanlara ahap, katran, silah vb. satm Bu devletler Hal Seferlerinin finansr olmaktan ziyade oportnist speklatrler gibi davranyorlard. Gerek finansrler: Fransz ve ngiliz devletleri Hal Devletlerini ayakta tutmak iin byk kaynaklar harcyorlardKarlnda ellerine geen bir ey olmad iin 13. yzylda seferlere ilgilerini kaybederek papaln yeni Hal Seferi arlarna aldrmamaya baladlarYeni seferler iin toplanan vergileri birbirleriyle savamakta kullanmay tercih eder oldularAvrupa toplumu da kitleler halinde Levanta yerlemek konusunda hevesli deildiDoudaki Latin yerleimleri srekli insan kayna ktl ekiyordu; ounun sonu da bu yzden geldi (Hattin Sava)

Maddi karlar ikincil nemde idiyse dier saikler hangileriydi?

Kudsn 7. yzylda alnmasnn cyd sav -> Elden gittiinin Latinlerce anlalmas 4 asrdan fazla m srd? (637-1095) Asl sebeplerin Avrupadaki i dinamikler arasnda aranmas daha doru olur.klim deiimi ve Jermanik halklar, Vikingler ve Macarlarn istilalarndan sonra kayda deer bir nfus artAlman mparatorundan bamszln kazanmaya ve Avrupann yeni ruhani ve siyasi lideri olarak ykselmeye alan reform papal Sekler gcn boyunduruundan kurtulma abas, Hristiyanlar Mslman boyunduruundan kurtarma abasyla el ele gidiyorduHal Seferleri Avrupann tazelenen enerji ve insan kaynaklarn kullanan papaln ban ektii, tm Akdeniz apndaki bir hcum olarak balad

Avrupa toplumu papaln giriimine olumlu bir tepki verdi nk 11. yzyln balarna gelindiinde Erken Ortaalardaki s ve yzeysel Hristiyanlama; ahiret korkusu gibi kavramlarn etkili olmasna yetecek kadar zihinlere nfuz etmiti Bu dnemdeki iddet dolu ve anarik yaam tarz bu korkular beslemekteydi -> yzyllardr kabul gren gr btn malndan mlknden feragat edip Kiliseye girmedike te dnyada kurtulu umudunun olmad idiPapaln teklifi: kl sallamaya devam edebilirsiniz ama Kilise iin ve kafirlere karsann insan tabiatna yaplan yeni vurgunun bir sonucu olarak Kudse haccn poplaritesi artmaktaydPapa Urbanusun yapt, kurtulu iin Kilise namna sava teklifiyle hac olma frsatn harmanlayarak onu Avrupa apnda bir bestsellera dntrmekti Douya giden Hallar kaynaklarda ounlukla sadece haclar (pilgri) olarak anlyorduHal Seferleri kar amal olmaktan ziyade ideolojik nitelikliydi; nk Ortaa Avrupas Levantn igalinden (ve bunun gibi Amerikay kefinden) kr etme imkanna henz sahip deildi

5-Hal Seferleri kafirlerle savamak kadar onlar Hristiyan yapmak amacn da tayor muydu?

Hallarn amac: Mslmanlarla savaarak Kutsal Topaklar ellerinden almakt. Papaln tavr da bata farkl deildiPapaln tavr 13. yzylda deiiyor, din adamlar Hal Seferlerinin gerek amacnn kafirleri imana getirmek olduunu yazp izmeye balyorlar.zellikle Fransisken keileri misyonerlik iin Douya gnderiliyor; St. Francis beyhude olarak El-Kamili Hristiyan yapmaya alyor. Misyonerlerin Mslmanlar arasnda fazla baarl olamayacaklarn anlamas uzun srmyor.Daha ziyade dier mezheplerden yerli Hristiyanlara younlayorlar: Monofizit Yakubilerle Gregoryen Ermenilere. Ancak Maruniler (1182) dnda kayda deer bir baar elde edilemiyor. Esas itibariyle ideolojik tabiatl olsalar da Hal Seferlerinin Hristiyan olmayanlar bu dine dndrmekle fazla ilgisi yoktu ve papaln 13. yzyldaki abalar da kayda deer bir baarya ulaamad.

6- Latin Hristiyan ve Mslman dnyalar arasndaki kltrel alveri Hal Seferleri sayesinde mi gerekleti?

Evet ve Hayr. Mslmanlara kar Hal Seferlerini spanyadan Sicilyaya ve oradan Levanta uzanan Akdeniz apnda bir hcum olarak deerlendirirsek: EvetGeleneksel anlamyla Kutsal Topraklara yaplan bir sefer olarak deerlendirirsek: Hayr.spanya ve Sicilya: bilim ve felsefenin slam dnyasndan Batya aktarlmasnda ana istasyonlar. Hal Devletleri: Neredeyse hibir rolleri olmadspanya: Gneye doru genileyen Hristiyan krallklar geici olarak Yahudiler ve Mslmanlara kar tolerans gsteriyorlardToledolu Raymond gibi din adamlar veya Bilge Alfonso gibi krallar tarafndan desteklenen Toledo evirmenler Okulunda Mslman ve Yahudi alimler Fransa, talya ve dier yerlerden gelen alimlerle ortak alma yrtyorlard. Bilim ve felsefe eserlerinin tercmeleriSicilya: Arap Roger gibi krallarn saraylar bilgi aktarmna elverili bir ortam oluturuyorduBalca bilim alannda eviriler

Hal Devletleri ise spanya ve talya ile arpc bir ztlk iindeydiDoudaki slam ehirlerinin alnmas daha ani ve iddetli bir ekilde gereklemi, buralardaki tm Mslman alimlerin lm veya srgnyle sonulanmt Hal idaresi altnda yaayan Mslmanlar, yalnzca kyllerdi.am ve Halep gibi entelektel merkezler alnmamtMslman, Yahudi ve Hristiyan alimlerin birlikte alabilecei bir ortam yaratmaya hevesli ve bunu yapabilecek durumda olan, Sicilya ve spanyadaki gibi hkmdarlar da mevcut deildiMslmanlardan bir ey renmeye istekli Hristiyan alimlerin ktl: entelektel meraka sahip olanlar daha yakn ve gvenli bulduklar spanya ve Sicilyaya gidiyor, ancak daha banazlar Douya geliyorlard. Hallar anda Douda bilimsel deere sahip ok az eviri yapld, r.: Antakyal Stephenn el-Mecusiye ait tp risalesi evirisi (1127). Gerisi: sihir ve okltizm hakknda birok eviri.

Mslmanlara kar Hal Seferleri ancak spanya ve Sicilyay kapsayan Akdeniz apnda bir fenomen olarak ele alnrsa slam bilim ve felsefesinin aktarmnda rol oynadklar kabul edilebilir.

Geleneksel, daha dar anlamyla ele alndklarnda ise Avrupa zerinde braktklar derin bir etkiden sz etmek zor. Yine de:O zamana dek kylerinden zor km, farkl blgelerden gelip farkl diller konuan Avrupa halklar bu seferlerde karlayorlarLatin Hristiyanlarn Mslmanlardan ve Bizansllardan farkl bir kimlie sahip olduklarn duyumsamalarDaha geni bir dnyann mevcudiyetinin yava yava farkna varlmas, yeni kumalarn, baharatlarn, yiyeceklerin Avrupaya giriislam dnyasndan alnan yeni finansal aralarla bankaclk ve kredi sisteminin gelimesiEski Franszca ve Almanca vernakler edebiyatn ortaya kp gelimesine katkspanya ve Sicilyadan yaplan son derece nemli bilgi aktarm dnda Hal Seferlerinin dnemin Avrupas zerindeki etkisi mtevaz bir dzeyde kald Hal seferleri oradaki deiimlerin sebebi olmaktan ziyade sonucuydu.Avrupada 13. yzylda daha sava, hogrsz, baskc bir toplumun olumasna katkda bulunduklar sylenebilirAncak ikisinin de reform papalnn nde gelen bir g olarak ykseliinin birbirinden bamsz sonular olduu da ileri srlebilir.7- Hal Seferlerinin slam Dnyas zerinde kayda deer bir etkisi oldu mu?

En byk etkisi Anadoludaki Mslman Trkler zerinde oldu1. Hal Seferi: Hal Seferlerinden nce neredeyse tm Bat Anadolu Seluklu Trklerinin elindeydi Hallarn gelip onlar yenilgiye uratmas Alexios Komnenosa znik ve Bat Anadoluyu alma frsatn tand. 4. Hal Seferi: stanbulun Hallara dmesinden sonra Bat Anadoluda kurulan gl znik Bizans devleti Trkmen aknlarna geit vermedi; 1243te Moollar karsnda alnan yenilgiden sonra snacak bir yer brakmad. ! Ancak Anadolu bu dnemde slam dnyasnn periferisinde kalyordu Hal Seferlerinin buradaki Mslmanlar zerindeki ciddi etkisi btne bakldnda grece nemsiz kalmaktayd. Suriye-Filistin ve Msr zerindeki etkileri daha nemliydi, ancakAkdeniz sahillerindeki Hal Devletleri slam dnyasnn kysnda kald ve Halep-am gibi nemli merkezleri ele geirmekte baarl olamad. Hallarn varl dolayl olarak Suriye ve Msrn Memluk idaresi altnda birlemesine katkda bulundu; Memluklar 1260tan itibaren Mool saldrlarn durdurarak buradaki slam uygarln ykmdan korudular.

Mool aknlarnn slam dnyas zerindeki etkileri ok daha ciddiydi Seferler slam medeniyetinin o zamanlardaki en nemli merkezleri olan, Farabi ve bni Sinadan Harezmi ve Gazaliye kadar nemli figrlerin yetitii Horasan, Harezm ve Maverannehri tahrip ettibnl-Esir Moollarn neden olduu tahribatlar zerinde Hallarn neden olduklarna nazaran ok daha fazla duruyor slam medeniyeti, etkilerinden kurtulmasnn ok uzun sre alaca bir darbe yemiti Msr ve Suriyenin Memluklarn elinde kalmas da durumu telafi edemedi: Hal saldrlarnn ve Hanbeli Ulemann ban ektii Byk Cihadn bir sonucu olarak entelektel yeniliklere kar daha pheci, muhafazakar bir tutumun ortaya k Suriyeli ulemann kkrtmalar ve Salahaddin Eyyubinin olu Ez-Zahirin emriyle ihabeddin Suhreverdinin 1191de idam

Hal Seferleri, dar, geleneksel anlamyla slam dnyas asndan Mool saldrlar kadar nemli deildi; ancak

spanya dahil daha geni anlamyla ele alndklarnda Hal Seferlerinin slam dnyas zerindeki etkisi Mool aknlaryla daha karlatrlabilir oluyor: Geici olarak bilim ve felsefe aktarmna elverili, hogrl bir ortam oluturduktan sonra Reconquista 14. yzyldan itibaren bu dengeyi bozdu.Mslmanlar ve Yahudilere kar giderek sertleen tutum, Granadann igali ve nce Mslmanlar, sonra Moriskolarn kovulmasyla sonuland bn Tufeyl, bn Rd, bn Battuta ve bn Haldunun medeniyeti bir daha geri gelmemek zere yok oldu. Bylece slam dnyasnn bir ucundaki parlak ilim merkezi Mool igaliyle yok olurken dieri de (geni anlamyla) Hal Seferiyle yok oldu

8- Hal Seferleri modern adaki Bat smrgecilii ve emperyalizminin nclleri miydi?

Hal Seferlerine modern ada duyulan ilgi Avrupann Douya dnyle yeniden uyand; ancak bu Avrupa Ortaadakinden hayli farklyd.Hal Seferleri andaki Avrupa: adalarna gre daha geri saylabilecek, geleneksel bir tarm toplumuydu; klfetinin altndan kalkamad ve (oportnist talyan ehir devletleri dnda) kazan salayamad iin sonunda terk ettii ideolojik nitelikli bir giriimde bulunmutuYeniadaki Avrupa: ilk modern toplum olarak hammadde salayp mamul rnlerini satabilecei yeni koloniler aray iindeydi (Mslman, Budist, Hindu)Teleolojik bir perspektiften geriye doru bakmadka Avrupallarn orta ve yenialarda Orta Doudaki mevcudiyetleri arasnda dorudan bir sreklilik kurulamaz.Sreksizlie ramen Batda Hal Seferlerine ilgi uyanmasnn sebepleri: Mslmanlarla kar karya gelince doan gemi defterleri ama eilimiOrtaa Latin dnyasnda Hal Seferleri tarihyazmnn ayr bir tr olmasSoylu ailelerin yzyllardan beri sren, Hallardan gelme iddialar

Bizzat Hal Seferi (croisade) terimi 17. yzylda Fransada ortaya karak ngiltere (crusade) ve Almanyaya (Kreuzzug) geti Kelime tuttu ve gl dmanlara kar dzenlenen tm iddial ve idealist giriimler iin kullanlmaya balandAncak bu dmanlar arasnda Salahaddin Eyyubi gibi valyelik ve sznn eri olma rnei olarak gsterilenler de eksik deildi1900lere gelindiinde Hal Seferleri tarih yazcl seferler ile modern kolonyalizm arasnda kurulan teleolojik ve anakronik ba halkn ve akademisyenlerin zihnine kazm bulunuyordu ngiliz generali Allenby 1917de Kudse girdiinde bunu Hal Seferlerinin sonu ilan ediyorSmrgecilik kart bir isyan bastrmak iin 1920de ama giren Fransz generali Henri Gouraud da Salahaddin Eyyubinin mezarn tekmeleyerek ayn beyanda bulunuyorFransz tarihisi Ren Grousset Franszlarn Hal Seferleri anda ne denli becerikli koloni idarecileri olduunu vurguluyor -> modern ada da ayn ekilde baarl olduklar imasada slam dnyasnda Hal Seferleri tarihiliiOrta Douda tr olarak ayr bir Hal Seferleri tarihi yoktu; Hallarla atmalar dier olaylarn arasnda yeri geldike anlatlyor, zellikle Mool igallerine nazaran mtevaz bir yer tutuyorduMool idaresi srasnda gerekleen geni apl ykmlar, msadereler ve suiistimaller, ayrca gayr-Mslimlerin idareci pozisyonuna getirilmesi halkn zihninde derin bir iz brakm, Hal Seferlerini geri plana itmiti Hal Seferleri hatrland lde de Batdakinden farkl arlklara sahipti Salahaddin Eyyubi, cihad hareketinin 12. yzylda tekrar canlanp gelitirilmesinin mimar olan Nureddin Mahmuda nazaran ok daha az anlyorduSalahaddin Eyyubinin ne kmas ve ayr bir bran olarak Hal Seferleri tarihilii Avrupadan 19. yzylda alnyor Smrgecilik kart hareketlerin, srailin kurulmas akabinde gerekleen savalarn ve Batl lkelerin Irak, Afganistan ve dier slam lkelerini igalinin etkisiyle Hal Seferleri hzla poplerlik kazanyor

Ortaadaki Hal Seferlerini teleolojik ve anakronik bir ekilde ada kolonyalizme balayan kavray, 1990lar ve 2000lerde gerek Mslman gerek Hristiyanlar arasnda tekrar gndemin ba srasna oturuyor George W. Bush ve Usame bin Ladin zamanlarnn olaylarn Hristiyanlk ile slam arasnda gerekleen Hal Seferleri ve kar-Hal Seferleri olarak takdim etmeye balyorlar Samuel P. Huntington bu iki medeniyet arasnda bir atma kmasnn yksek ihtimal tadn ne sryorAncak (Hal Seferlerinin byk oranda ideolojik saikli olmasna karn) Hallar anda Levantta dahi byle srekli birbiriyle mcadele iinde monolitik bloklar mevcut deil

9- Hal Seferleri zamannda birbiriyle daimi mcadele iinde monolitik Mslman ve Hristiyan bloklar m vard?

Hallar anda Levant hakkndaki geleneksel tarihyazm anlatsKudsn Mslmanlarca alnd 1187den ve son Hallarn Akkadan kovulduu 1291den geriye doru bakyorHallar siyaseten blnm bir Levanta gelmiler, nce zemin kazandlarsa da kendilerine kar birleen Mslman devletler tarafndan kovulmular

Avrupa ve Trkiyede son dnemde yaplan incelemeler iseDouda Mslmanlar ile Hallar arasnda yaplan anlama ve ittifaklara daha yakndan eiliyorlarou Hal ve Mslman hkmdar dier dinlerden hkmdarlara kar mcadele vermekten ziyade ellerindeki topraklar koruyup geniletmekle ve bamszlklarn muhafazayla ilgiliydilerBelli bir politik konjonktrde kiminle kime kar ittifak yaplaca konusundaki kararlar dier tarafn dininden ok daha fazla bu tr deerlendirmelere gre alnyorduHal Seferleri a boyunca rastlanan rnekler:1108de Musul emiri ve Urfa ve Tel-Bair hkmdarlar, Halepin Seluklu hkmdar ve Antakya prensinden oluan bir ittifaka kar birleiyor 1114-15te Suriye ve Ceziredeki Hristiyan ve Mslman tm yerel hkmdarlar (Hallar + Halep ve am + Mardin, Harput ve Hsn Kayfa Artuklular) Musuldan gnderilen Seluklu ordusuna kar birleiyorlar L-makm: yerel hkmdarlarn herhangi birisi topraklarndan atlr veya tam olarak tabi klnrsa sonunda hibirisinin Suriye veya Cezirede yatacak yerinin kalmayaca anlayArtuklular Halepi Hallarn eline dmekten kurtaryor ama bu sefer grece fazla gleniyorlar Hallar + Hillenin Arap Emiri + Halepten kovulan Seluklu prensleri + Malatyann Seluklu hkmdar + hatta Balisin Artuklu emiri tarafndan ehir kuatlyorMusul ve Halepin sonraki sahibi, Zengi, karsnda muhtelif Mslman-Hristiyan koalisyonlar buluyor:Suriyede: am + Kuds Hal KrallCezirede: Artuklular + Urfa Hal Kontluu

Zenginin olu, am ve Halep Hakimi Nureddin MahmudUlemay destekliyor, cihad ve Kudsn faziletleri zerine eserler kaleme alnmasn salyor, Kudsn geri alnmasn gndeminin bana yerletiren ilk emir oluyor. Ancak..Mslmanlar ve zellikle Anadolu Seluklular ile Hallar kadar sk arpyor Hallarla ounlukla nab ve Harim gibi nemli snr kaleleri iin kar karya geliyorHallar Msr almaya altnda oraya bir ordu gndermeye Salahaddinin amcas irkuh tarafndan zorlukla ikna ediliyorlmne doru Hal Devletlerini Suriye ve Msrdan yola kacak iki ordunun arasnda ezmeyi planlasa da Msrdaki Salahaddin Eyyubi bahaneler sunarak bu plan iki defa boa kartyor

Salahaddin EyyubiKuds Hal Krallna kendi ve Nureddinin topraklar arasnda faydal bir tampon gzyle bakyor, fiili bamszln korumakta kararlCihad ideolojisini canlandran ulemay desteklemeye devam ediyor ve Kuds alma kararlln beyan ediyorBunu gerekletiriyor ve 3. Hal Seferi ordularna baaryla kar koyuyor ancak..

Salahaddin Eyyubi (devam)1183e gelindiinde Mslmanlara kar seferleri hala Hristiyanlara kar seferlerinin kat kadar ve ikincilerde elde ettii baar da ok fazla deilHattinde Hal ordusuyla arpmak zere harekete getiinde kendi propagandasnn yaratt kamuoyu basksnn altnda bnl-Esire gre lmnden nce Seluklu Anadolusunu ve Irak fethetme planlar yapmakta HallarOnlar da monolitik bir Hristiyan blou tekil etmiyor Batdan gelen Hallar ve yerel Franklar arasndaki tutum fark: Hal Devletleri Levanttaki politik sisteme uyum salam Latin emirlikleri gibi davranyorlar Politikalarn belirleyen, dinsel kartlktan ok daha fazla ayakta kalmaya dnk pragmatik stratejiler veya i hizipler arasndaki atmalar Hattin Savandan ksa bir sre ncesine dein Trablus ve Tiberias Kontunun liderliindeki bir hizip Kuds Salahaddinin vassallar olarak ynetmeye hazr; ancak kral savamaya ikna eden kar hizip tarafndan planlar boa kartlyor 3. Hal Seferinden sonraki on yllar Geri kalan Hal Devletleri ile Eyyubiler arasnda sk ticari ilikiler Suriyedeki ticaret yollar ikisinin de topraklarndan geerek Hallara ait limanlarda son buluyorVenedikliler ile dier talyan ehir devletleri Mslmanlar ile ticaret yapmaya devam ediyor; Venedik ticaretinin bozulacandan korkarak Beinci Hal Seferine kar kyor Mslman-Hristiyan ilikileri ironik bir dorua varyor: aforoz edilmi olan Alman mparatoru Kuds savamadan, el-Kamille pazarlk ederek alyor; bunun iin papalk tarafndan knanyor.Eyyubi kardeler Franklarla birbirlerine kar ibirlii yapyorlar Filistindeki Franklar + Mslmanlar; Moollar + Antakya Hallar + Kilikya Ermenilerine kar savayorHal Seferleri anda dahi kltrel ve dini farklar mttefik ve dman seiminde ikincil bir rol oynamaktaydHal Seferi kurumunun ve cihad hareketinin tedrici geliimine karn Hal ve Mslman idarecilerinin reel politikalar pragmatik strateji anlayn yanstyordu

Huntingtonn teorisi asndan doan sonular:Teori uyarnca monolitik, su szdrmaz kompartmanlarm gibi tasavvur edilen medeniyetler arasndaki farklarn, siyasi ittifak ve arpmalarn seyrini de belirlemi olmas beklenirdiHalbuki Hal Seferleri anda bile bu byle deil: Franklar ideolojik motivasyonlu seferlerinin ardndan Levanta yerletiklerinde ounlukla pragmatik bir stratejinin gerekleri uyarnca, Mslman emirlikleri gibi davranyorlar Bugnk halleriyle slam ve Hristiyan medeniyetleri arasndaki hatr saylr farklardan zorunlu olarak yeni Hal Seferlerinin doacan varsaymak iin yeterli sebep mevcut deil