H4 par4 diamond
Transcript of H4 par4 diamond
![Page 1: H4 par4 diamond](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052316/55a1d8941a28ab160b8b459d/html5/thumbnails/1.jpg)
Zwaarden, paarden, ziektekiemen
N.a.v. § 4: Te weinig voedsel?
![Page 2: H4 par4 diamond](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052316/55a1d8941a28ab160b8b459d/html5/thumbnails/2.jpg)
Deze les:
• Over Jared Diamond
• De vraag die centraal stond
• Zwaarden
• Paarden
• Ziektekiemen
![Page 3: H4 par4 diamond](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052316/55a1d8941a28ab160b8b459d/html5/thumbnails/3.jpg)
Jared Diamond
• Bioloog
• N.a.v. veldwerk in Papoea Nieuw Guinea rees de vraag: “Waarom heeft Europa de wereld weten te veroveren en zijn wij niet gekoloniseerd door bv Papoea Nieuw Guinea?”
• Jaren van onderzoek
• 3 oorzaken, ontstaan uit geografische ligging
![Page 4: H4 par4 diamond](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052316/55a1d8941a28ab160b8b459d/html5/thumbnails/4.jpg)
Jared Diamond
![Page 5: H4 par4 diamond](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052316/55a1d8941a28ab160b8b459d/html5/thumbnails/5.jpg)
De vraag:
• Veel delen van de wereld bevolkt
• Wat maakte de situatie in Europa uniek?
• Oorzaken op wereldschaal -> Eurazië
• Oorzaken op regionale schaal -> Zuid en West Europa
![Page 6: H4 par4 diamond](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052316/55a1d8941a28ab160b8b459d/html5/thumbnails/6.jpg)
Hoe zat het ook al weer…
De mens verspreidde zich vanuit Azië over de rest van de wereld
De evolueerde parallel in Azië, Afrika en Amerika
De mens ontstond in Afrika en verspreidde zich via het Midden Oosten over de wereld
De mens ontstond in Europa, daardoor hebben we hier een voorsprong op de rest
![Page 7: H4 par4 diamond](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052316/55a1d8941a28ab160b8b459d/html5/thumbnails/7.jpg)
Zwaarden
• Materiaal voor handen (maori’s)
• Wapenwedloop
• Open grenzen
• Europa v.s China
• Het schrift!
![Page 8: H4 par4 diamond](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052316/55a1d8941a28ab160b8b459d/html5/thumbnails/8.jpg)
Welk rijtje geeft de voordelen goed weer?
Concurrentie om macht, aanwezigheid van grondstoffen, “zachte” grenzen
De aanwezigheid van staal, slimmere ambachtslieden, rijke machtshebbers
Open grenzen, gunstiger klimaat, wapenwedloop
![Page 9: H4 par4 diamond](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052316/55a1d8941a28ab160b8b459d/html5/thumbnails/9.jpg)
Waarom Europa en niet China?
China heeft een ongunstig klimaat
China was naar binnen gekeerd en had sterke grenzen
China ontwikkelde zich pas veel later tot een economische wereldmacht
![Page 10: H4 par4 diamond](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052316/55a1d8941a28ab160b8b459d/html5/thumbnails/10.jpg)
Paarden
• Domesticeren:
- Kuddedieren met hiërarchie
- Niet zenuwachtig (zebra)
- Efficiënte omzetting van voedsel (leeuw)
- Snel slachtrijp (olifant)
![Page 11: H4 par4 diamond](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052316/55a1d8941a28ab160b8b459d/html5/thumbnails/11.jpg)
Wat is geen goede reden dat gazelles niet gedomesticeerd zijn?
Ze leven in kuddes
Ze zijn zenuwachtig van aard
Ze leveren weinig vlees
![Page 12: H4 par4 diamond](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052316/55a1d8941a28ab160b8b459d/html5/thumbnails/12.jpg)
Aan welke voorwaarde hoeft een dier niet te voldoen?
Leven in een kudde met hiërarchie
Voedsel eten dat voorradig is
Gemakkelijk kunnen voortplanten
Bang zijn voor roofdieren
![Page 13: H4 par4 diamond](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052316/55a1d8941a28ab160b8b459d/html5/thumbnails/13.jpg)
Paarden
• Voordelen:
- Voedsel
- Kleding
- Werkkracht (ploegen)
- Militair voordeel
![Page 14: H4 par4 diamond](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052316/55a1d8941a28ab160b8b459d/html5/thumbnails/14.jpg)
![Page 15: H4 par4 diamond](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052316/55a1d8941a28ab160b8b459d/html5/thumbnails/15.jpg)
Ziektekiemen
• Gevolgen:
- Dierziekten slaan over op mensen
- Alle epidemische ziekten komen van de dieren (bv. mazelen van koeien)
- Resistentie na jaren van ziektegolven
- De nieuwe wereld kende deze ziekten niet
![Page 16: H4 par4 diamond](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052316/55a1d8941a28ab160b8b459d/html5/thumbnails/16.jpg)
Welke ziekte is niet ontstaan door contact met dieren?
Kanker
Aids
Pest
Cholera
![Page 17: H4 par4 diamond](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052316/55a1d8941a28ab160b8b459d/html5/thumbnails/17.jpg)
![Page 18: H4 par4 diamond](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052316/55a1d8941a28ab160b8b459d/html5/thumbnails/18.jpg)
Waarom verliep de verovering van Amerika zo gemakkelijk?
De Europeanen hadden wapens en paarden
De inheemse bevolking was al gedecimeerd door ziekte uit Europa
Europeanen kwamen met veel meer dan de indianen en hadden betere wapens
![Page 19: H4 par4 diamond](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052316/55a1d8941a28ab160b8b459d/html5/thumbnails/19.jpg)
Conclusie:
Voordeel van Europa t.o.v de rest van de wereld waren een combinatie van factoren
![Page 20: H4 par4 diamond](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052316/55a1d8941a28ab160b8b459d/html5/thumbnails/20.jpg)
![Page 21: H4 par4 diamond](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052316/55a1d8941a28ab160b8b459d/html5/thumbnails/21.jpg)
![Page 22: H4 par4 diamond](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052316/55a1d8941a28ab160b8b459d/html5/thumbnails/22.jpg)
Via deze powerpoint hebben we:
Meer begrepen en onthouden van het onderwerp door interactie
Meer begrepen en onthouden; de interactie was leuk, maar niet nodig
Niet meer geleerd dan van het boek en werkboek, maar het was wel leuk
Niet meer geleerd dan van het boek. Ik had de lestijd liever ingezet voor het werkboek