Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi
-
Upload
tyler-mejia -
Category
Documents
-
view
72 -
download
0
description
Transcript of Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi
![Page 1: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/1.jpg)
Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi
Dr.İskender Sayek
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi
Emekli Öğretim Üyesi
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi
9 Ocak 2013
![Page 2: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/2.jpg)
• Tıpta uzmanlık eğitimine genel bakış• Uzmanlık eğitiminde sorunlar• Uzmanlık eğitiminde yeterlikler• Güncel tıpta uzmanlık eğitimi
Neler aktaracağım?
![Page 3: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/3.jpg)
Tıp eğitimi tıp fakültesine girişle başlayan ve emekliliğe
kadar süren yaşam boyu bir eğitimdir
Amacı toplum sağlığını en yüksek düzeyde tutacak “iyi hekim” yetiştirmektir
![Page 4: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/4.jpg)
TIP EĞİTİMİ
• MEZUNİYET ÖNCESİ TIP EĞİTİMİ
• MEZUNİYET SONRASI TIP EĞİTİMİ (UZMANLIK EĞİTİMİ)
• SÜREKLİ TIP EĞİTİMİ :
SÜREKLİ MESLEKİ GELİŞİM“Triology”
![Page 5: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/5.jpg)
Tıpta Uzmanlık Eğitimi: Tanım
Bir uzmanlık eğitimi programı;
asistana rehberlik edilen,
asistanın uygun gözetim altında çalışmasını,
mesleki ve kişisel gelişimini sağlayan,
bu süreçte hastaların güvenli ve uygun sağlık
hizmeti almalarını garanti altına alan ,
organizasyondur
Terzi, C
![Page 6: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/6.jpg)
Tıpta Uzmanlık Eğitimi: Tarihçe
• 20. yüzyılın ilk kısımlarında uzmanlık eğitimi “usta-çırak” eğitimi özelliğinde ve eğitilenler hastanelerde yaşıyor
• Tıp fakülteleri daha sonra eğitim ile ilişkilendirilmiştir (Flexner Raporu?)
• 20. yüzyılın sonlarında “rotasyonlu” internlik kavramı / piramid sistemi mevcut
Richardson JD Amer J Surg 2006: 191:296-300
![Page 7: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/7.jpg)
• 1916 ilk ABD yeterlik kurulu (Board) ve sertifikasyon kavramı gündeme geliyor
• 1970’ler piramid sistemi kaldırılıyor ve “rotasyonlu” internlük yerine “düz (alana özgül) ” internlük başlatılıyor
• ACGME / Eğitim Programlarının Değerlendirilmesi
Richardson JD Amer J Surg 2006: 191:296-300
![Page 8: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/8.jpg)
MEZUNİYET SONRASI TIP EĞİTİMİ
BİLGİ
BECERİDAVRANIŞ
YÖNETİM
Sürekli Mesleki Gelişim
![Page 9: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/9.jpg)
Uzmanlık Eğitiminde Bileşenler
EĞİTİLEN EĞİTİCİ
KURUM
toplum
![Page 10: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/10.jpg)
• Eğitim Kurumu: – Eğitime kaynak
sağlanması– Altyapının geliştirilmesi– Program geliştirme– Programın
uygulanması– Eğitimin standardının/
niteliğinin, sağlanması
sürdürülmesi
• Eğitici: – Danışmanlık/Rehberlik
(Mentorluk)
– Gözetim
– İzlem
– Geribildirim verme
• Eğitilen:– Mesleki gelişim
– İş/Görev temelli öğrenme
– Bireysel gelişim
Uzmanlık Eğitiminde Bileşenlerin Sorumlulukları
![Page 11: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/11.jpg)
Uzmanlık Eğitimi
Yapı Süreç Sonuç
Yasa
Yönetmelikler
Eğitim ortamı/ProgramıGözetim
Rehberlik
Değerlendirme
Danışma
Geri bildirim
Belgelendirme-Yeniden Belgelendirme
YeterlikYetkinlik
Performans
Terzi,C
![Page 12: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/12.jpg)
Tıpta uzmanlık eğitimi
veren kurumların
belli özellikleri olmalıdır.
![Page 13: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/13.jpg)
• Alt yapı olanaklarına sahip olmalı (Tam teşekküllü hastane/laboratuvar)
• Belli yatak kapasitesi olmalı• Belli hasta sayısı (Yatan / Poliklinik)• Belli girişim sayısı (Ameliyat / Uygulama)• Dengeli Eğitim / Araştırma / Hizmet hedefi olmalı• Yeterli insangücüne sahip olmalı• İlgili dallarda eğitim programı olmalı
– Çekirdek eğitim programı olmalı
Eğitim Kurumlarının Özellikleri
![Page 14: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/14.jpg)
Uzmanlık eğitim
programları
denetlemelidir.
Eşyetkilendirme (Akreditasyon)
![Page 15: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/15.jpg)
Eşyetkilendirme
• Eşyetkilendirme yapan kuruluş–Ulusal / Uluslar arası – İç / Dış Akreditasyon
• Eşyetkilendirme alan kişi veya kuruluş–Bireysel / Üniter / Kurumsal
![Page 16: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/16.jpg)
Eşyetkilendirme
• ABD: Amerikan Tabipler Birliği önderliğinde sivil bir yapılanma– Uzmanlık eğitimi : ACGME
• Avrupa’da “ Ulusal Otorite”• AB’de UEMS• Türkiye’de Sağlık Bakanlıığı
– Tıpta Uzmanlık Kurulu
• YÖK ???• Ulusal Yeterlik Kurulları
![Page 17: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/17.jpg)
Tıpta Uzmanlık Eğitiminde Sorunlar
• Eğitim kaynaklarında sınırlamalar,
• Eğitim kademeleri arasında kopukluk
• Sağlık hizmetlerindeki değişim,
• Tıp bilgisinin sürekli artması,
– Aşırı uzmanlaşma : Eğitimin daha spesifik bir ortamda yürütülmesi (Dördüncü basamak düzey)
Toyota BD Surg Neurol 2005; 64:383
![Page 18: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/18.jpg)
Tıpta Uzmanlık Eğitiminde Sorunlar
• Avrupa Çalışma Zamanı Direktifi ile haftalık çalışma süresinin düşürülmesi
• Eğiticilerin seçimi ve eğitimi ile ilgili nitelik sorunları
• Performans ve çıktıların değerlendirilmesi
Harden RM Emerg Med J 2006, 23:798-802
![Page 19: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/19.jpg)
• Uzmanlık eğitiminde verilmesi gereken ile verilen arasında gelişen açığın önlenmesi için yeni bir paradigmaya gereksinim vardır.
Harden RM Emerg Med J 2006, 23:798-802
![Page 20: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/20.jpg)
Tıp Eğitiminde Kullanılan Modeller
Geleneksel• Disiplin temelli eğitim• Sistem temelli eğitim• Probleme dayalı eğitim• Yeterliliğe dayalı eğitim• Topluma dayalı eğitim• Çıktı temelli eğitim
Güncel
![Page 21: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/21.jpg)
Tıp Eğitiminde Kullanılan Modeller
Geleneksel• Disiplin temelli eğitim• Sistem temelli eğitim• Probleme dayalı eğitim• Yeterliliğe dayalı eğitim• Topluma dayalı eğitim• Çıktı temelli eğitim
Güncel
![Page 22: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/22.jpg)
Tıpta Uzmanlık Eğitiminde Yeni Eğilimler
• Mezuniyet sonrası eğitim müfredatı
• Yeni teknolojinin eğitimde kullanımı
• Yeterliliğin değerlendirilmesi
• Tıp eğitiminde profesyonelizm
![Page 23: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/23.jpg)
Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi
• Yapılandırılmış bir müfredat• Formal olan ve olmayan kısımlar içeren gelişim
içinde olan yönelim• Tanımlanmış eğitici ve eğitim ünitesi• Yakın izlem (supervision)• Klinik görevler ile eğitsel etkinlikler arasında
denge: Görev yaparken öğrenme• Eğitim için ayrılmış zaman• Tanımlanmış çıktılar: Çıktı temelli eğitim
![Page 24: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/24.jpg)
Çıktı Temelli Eğitim
Yeterliliğe dayalı eğitim Kriter tanımlı eğitim
Tam öğrenme Değerlendirme /
disiplinler arası çıktılar
Çıktı Temelli Eğitim
![Page 25: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/25.jpg)
Yeni teknolojilerin eğitimde kullanımı
• Simülatörlerin kullanımı : – Pilot eğitimi
– Klinik beceri eğitiminde kullanımı
– Yararları: etkili geribildirim alınması, tekrarlanabilir olması, güçlüğünün ayarlanabilmesi, çoklu öğrenim stratejilerinin kullanımı, değişik klinik durumların kullanımı, kontrollü eğitim ortamı, kişisel öğrenme
• E- öğrenme : bilişim ve iletişim araçlarının kullanımı– Web ortamlı eğitim
Harden RM Emerg Med J 2006, 23:798-802
![Page 26: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/26.jpg)
Yeterliliğin değerlendirilmesi
• Geleneksel değerlendirme: Sınavlar (sözlü, uygulama, yazılı)
• Güncel– Yeterliliğe ve performansa dayalı değerlendirme
• Nesnel yapılandırılmış (örgün) klinik sınavlar ( OSCE)
– Çok kaynaklı değerlendirme: Uzman/hasta değerlendirmesi, portfolyo ve kendi-kendini değerlendirme
– Simulasyonların kullanımıHarden RM Emerg Med J 2006, 23:798-802
Parker MG Amer J Kid Dis 2010:56;132
![Page 27: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/27.jpg)
Uzmanlık eğitim programının kapsamı artık tek başına bir eğitim nitelik belirteci değildir
Eğitim programları bugün yapı ve kaynakları ile eğitilenin sürekli değerlendirilmesi / geri
bildirimlerle gelişimini sağlayacak özellikleri ile değerlendirilmektedir
Parker MG Amer J Kid Dis 2010:56;132
![Page 28: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/28.jpg)
Uzmanlık eğitiminde tıp eğiticilerinin görevi mesleğini bağımsız (tek başına) ve
yetkin bir şekilde uygulayacak uzman yetiştirmek olmalıdır.
Parker MG Amer J Kid Dis 2010:56;132
![Page 29: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/29.jpg)
Yetkinlik / YeterlikYetkinlik kişinin sadece daha önce tanımlanmış tıbbi bilgiye
sahip olmayı kapsamamaktadır
Tıbbi bilginin tamlığı (Tam öğrenme) Uygun sağlık hizmet sunumu Tıp alanında iletişim kurabilme
Yeni sorunlara özenli/gayretli yaklaşım
İnterdisipliner hasta hizmet sunumunda etkin işlev Prosfesyonel davranış
Kendini değerlendirme
Parker MG Amer J Kid Dis 2010:56;132
![Page 30: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/30.jpg)
Uzmanlık Eğitiminde Yeterlilikler / Öğrenim çıktıları
1. Tıbbi bilgi
2. Hasta hizmeti
3. Hizmet temelli öğrenme ve gelişme
4. Sistem temelli hizmet
5. İletişim becerileri
6. Profesyonellik
ACGME
![Page 31: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/31.jpg)
TTB-UDEK Ulusal Tıpta Uzmanlık Eğitimi Standartları
Alt Başlık TS GS
1. Amaç ve hedefler 3 5 4
2. Eğitim süreci 5 9 6
3. Uzmanlık öğrencileri 5 12 5
4. Uzmanlık öğrencilerinin değerlendirilmesi 3 5 4
5. Eğitim- öğretim kadrosu 4 4 4
6. Eğitim ortamları ve eğitsel kaynaklar 7 15 8
7. Eğitim programının değerlendirilmesi süreci 5 5 5
8. Yönetim ve yöneticilik 3 7 4
9. Sürekli yenilenme 1 1 1
Toplam 40 63 40
![Page 32: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/32.jpg)
TTB-UDEK Tıpta Uzmanlık Eğitimi Temel Yetkinlikleri
• Ekip çalışması• Sağlık hizmet sunumu• Tıbbi bilgi• Danışman/Yönlendirici• Bilimsellik (Eleştirel bakış, Karar vericilik)• Sağlık savunuculuğu• Mesleki değerler/sorumluluklar• İletişim• Yöneticilik
![Page 33: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/33.jpg)
Uzmanlık Eğitiminde Yeterlilikler / Öğrenim çıktıları
1. Tıbbi bilgi
2. Hasta bakımı
3. Hizmet temelli öğrenme ve gelişme
4. Sistem temelli hizmet
5. İletişim becerileri
6. Profesyonellik
ACGME
Bilgi, beceri ve tutum olarak kazanılması gereken yeterlilikler
bu alt temel yetkinlikler başlığında detaylandırılmalıdır.
![Page 34: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/34.jpg)
Uzmanlık Eğitimi
Usta-Çırak eğitimi Çıktı temelli eğitim
Eğitim temelinde klinik/laboratuvar çalışması
Yeterliliğe dayalı eğitim
![Page 35: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/35.jpg)
Uzmanlık Eğitimi
Apprenticeship
Clinical work based learning
• Eğitim süresi odaklı• Görev sırasında
öğrenme• Yapılandırılmış eğitim
programı yok• Eğiticilerin
tanımlanmamış katılımı• Eğitilenin eğitim
gereksinimlerine dikkat edilmemesi
• Çıktı/performans odaklı• Yapılandırılmış eğitim
programı• Tanımlanmış öğrenim
çıktıları• Eğitim yöntemleri,
değerlendirme süreçleri ve eğitim ortamı öğrenim çıktıları ile uyumlu
![Page 36: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/36.jpg)
Uzmanlık Eğitimi: Değerlendirme
Geleneksel
• Uzmanlık sınavları• Derneğe üyelik ya da yeterlik belgesi almaya yönelik ödüllendirme•Formal yazılı, sözlü veya klinik sınavlar
Güncel
•Yeterliliğe ve performansa dayalı değerlendirme•Portfolyo ve kişisel değerlendirme
Harden RM Emerg Med J 2006, 23:798-802
![Page 37: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/37.jpg)
Neler aktardım?
• Bugün tıpta uzmanlık eğitiminde yeni bir paradigmaya gereksinim vardır
• Evrensel olarak değişim ‘Çıktı temelli eğitim’e doğru gelişmektedir
• Yetkinlik/yeterlilik /profesyonelizm kavramı uzmanlık eğitimine entegre edilmelidir
• Güncel değerlendirme yöntemleri uzmanlık eğitiminde kullanılmalıdır.
![Page 38: Güncel Tıpta Uzmanlık Eğitimi](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022081501/56813676550346895d9e04df/html5/thumbnails/38.jpg)
Teşekkür ederim ....