Uluslar arası Kuruluşlar ve Güncel Bilgiler

Birleşmiş Milletler Teşkilatı (UN)

1. Milletler Cemiyeti barışı sağlayamayınca 1945’te San Francisco KonferansındaBirleşmiş Milletler Teşkilatının kurulmasına karar verilmiştir. (24 Ekim 1945)

2. Türkiye kurucu üye olarak yerini almıştır.3. 51 üye ile kurulmuş son katılan Karadağ ile sayısı 192’ye yükseltilmiştir.

Vatikan’ın üyeliği kaldırılmıştır. Tayland BM’ye üye değildir.4. Güvenlik Konseyinin 5 devletten oluşması devletlerarası eşitlik ilkesine

aykırıdır. (İngiltere, Fransa, Rusya, ABD, Çin)5. Antlaşmayı Milletlerarası Adalet Divanı Statüsü’yle birlikte 15 Ağustos 1945’te

onaylamıştır. 4801 Sayılı Onay Kanunu 24 Ağustos 1945 gün ve 6902 SayılıResmi Gazete’de yayınlanmıştır.

BM

Genel Kurul

Üye Devletlerden

oluşur.

Güvenlik Konseyi

5 daimi üye 10 geçici üye

bulunmaktadır.

Ekonomik ve Sosyal Konsey

Genel Sekreterlik

Kore Cumhuriyeti Ban

Ki-Moon

Uluslararası Adalet Divanı

Divan 15 yargıçtan oluşur

Merkezi Hollanda’nın

Lahey kentidir.

Vesayet Konseyi önemini yitirmiştir.

Kore Cumhuriyeti

Genel SekreterBan Ki-Moon

Unesco• Eğitim,Kültür ve bilim konularında işbirliği gerçekleştirmeye çalışır.

• II. Dünya savaşından sonra kültürel mirası korumak ve Eğitim seviyesini yükseltmeyi amaçlamıştır.

UNİCEF

• II.Dünya savaşından etkilenen çocuklara yardım etmek amaçlı kurulmuştur.

• Baba Beni okula gönder, haydi kızlar okula programlarını desteklemektedir.

WHO

• Toplum sağlığıyla ilgili uluslararası çalışmalar yapan örgüt.

FAO

Açlığı yok etmek ve beslenme şartlarını iyileştirmek amacıyla 1943'te kurulan ve 1946'da Birleşmiş Milletler'in uzmanlık kuruluşu haline gelen bir örgütü. Açlığa karşı mücadelede çok yönlü etkinlikleri vardır.

UNDP

• Birleşmiş Milletler'in küresel kalkınmayı amaçladığı programıdır.Bu program sayesinde insanların daha iyi yaşam şartları altında yaşaması amaçlanmaktadır.

• UNDP 166 ülkede faaliyet göstermektedir

Dünya Bankası

• Günümüzde dünya devletlerinin 184'ü Banka üyesidir. Bunlardan 11'i, Banka sermayesinin %55'ine sahiptir.

• Türkiye'nin sermayedeki payı ve oy gücü %0,5 düzeyindedir.

İLO (Çalışma Örgütü)

• ülkelerdeki çalışma yasalarında ve bu alana ilişkin uygulamalarda standartları geliştirmek ve ileriye götürmek gibi bir amaçla kurulan kuruluştur. Merkezi İsviçre'nin Cenevre kentinde bulunmaktadır.

IMF (Uluslar arası Para Fonu)

• Merkez New York’tur.

• Türkiye’de ki muhatabı; Hazine Müsteşarlığı, Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanıdır.

• Ağırlıklı Oy sistemine göre yönetilir.

HABİTAT

• Çarpık kentleşme ve doğanın insanlar tarafından tahrip edilmesini engellemek için kurulmuştur.

• 1998’de Türkiye’de bu konu ile ilgili toplantı yapılmıştı

IAEA (Uluslar arası Atom Enerjisi Ajansı)

• Birleşmiş Milletler bünyesinde faaliyet gösteren bağımsız, uluslararası bilim ve teknoloji temelli bir organizasyon olup 1957 yılında kurulmuştur. Nükleer Bilim ve Teknolojinin barışcıl amaçlarla kullanılması ve planlanmasında üye ülkelere destek sağlamaktadır. Nükleer Güvenlik Standartlarını hazırlamaktadır

Birleşmiş Milletler Endüstriyel Kalkınma Örgütü.

(WMO)

Dünya Meteoroloji Teşkilatı , Viyana Merkezli kurulmuştur.

UNFCCC

• Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi.

• Sera gazı emisyonlarının aşağı düzeylerde tutulmasını öngörüyor

UNEP

• Çevre aktivitelerini koordine eden, gelişmekte olan ülkelere çevre politikaları konusunda yardımcı olan ve çevreye duyarlı kalkınma yöntemleri öneren BM kuruluşu.

• Haziran 1972'deki İnsan Çevresi üzerine Birleşmiş Milletler Konferansı sonrasında kurulmuştur. Merkezi Nairobi, Kenya'dadır.

UNFPA

• Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu.

UNHRC

İnsan Hakları Konseyi

UPU

Evrensel Posta Birliği

Üye devletler arasındaki iletişimi sağlar. Evrensel ağ kurabilmek için standartları geliştirmeyi amaçlamıştır.

AB

Avrupa Birliği Merkezi Brüksel’dir.

AB merkez bankası Köln(Almanya)’de bulunur.

AB’nin para birimi Euro’dur.

Euro kullanmayan Birlik üyesi ülkeler:

İngiltere

İsveç

Danimarka’dır

(Halk oylaması yapmıştır,Kabul edilmedi.)

1. Norveç, İsviçre, İzlanda ve Lihtenştayn Avrupa Birliği'ne üye değillerdir.

2. Andorra, San Marino ve Türkiye Avrupa Birliği ile gümrük birliği ilişkisine girmiştir.

3. Makedonya 2004, Hırvatistan 2005'de üyelik başvurusu yaptı. 2006'da Karadağ adaylık için başvurdu.

4. 2007'de: Bulgaristan, Romanya AB’ye katılmıştır.

5. 13 Aralık 2007’de AB anayasası Lizbon Antlaşması ile kabul edildi.

AB 25 Mart 1957tarihinde imzalanan Roma Antlaşması'yla AET adı altında doğdu

2007’de Bulgaristan ve Romanya birliğe

katıldı.

Maastricht Antlaşması (1992) Avrupa Birliği'ni kuran

antlaşma

Norveç, İsviçre, İzlanda ve Lihtenştayn

üye değildir.

Andora, San Marino ve Türkiye Gümrük

Antlaşması imzaladı.

Türkiye AB İlişkileri

1959’da başvuru

1963 Ankara

Antlaşması

1987 Resmen üyelik

başvurusu

1996 Gümrük

Birliği

17 Aralık 2004

Müzakere

Tarihi alındı.

1. Türkiye 1959 yılında bu topluluğun bir parçası olmak için başvuruda bulundu.

2. 12 Eylül 1963 tarihinde imzalanan Ankara Antlaşması Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu arasında bir ortaklık çatısı oluşturdu.

3. 14 Nisan 1987 tarihinde Türkiye resmen tam üyelik başvurusunda bulundu.

4. Avrupa Birliği'yle bütünleşmenin ilk aşaması olarak Türkiye 1 Ocak 1996 tarihinde Avrupa Birliği'yle Gümrük Birliği'ne girdi.

5. 17 Aralık 2004 tarihinde Avrupa Birliği ülkeleri Türkiye'nin katılma müzakerelerinin 3 Ekim 2005 tarihinde başlamasına karar verdiler..

Kopenhag Kriterleri22 Haziran 1993

Siyasi Kriterler

1. İstikrarlı ve kurumsallaşmış bir demokrasinin var olması,

2. Hukuk devleti ve hukukun üstünlüğü,

3. İnsan haklarına saygı, 4. Azınlıkların korunması

Ekonomik Kriterler

1. Mülkiyet hakkının olması2. Liberal ekonomi3. Fiyat istikrarı vb.

Uyum kriterleri

1. AB'nin siyasi birlik ileekonomik ve parasalbirlik hedeflerini kabuletmek

2. AB'nin aldığı karalara veuyguladığı yasalara uyumsağlamak

Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı

1. 1970'li yılların başında soğuk savaş koşullarındaki Avrupa’nın bölünmüşlüğüne son verilmesi, güvenlik ve istikrarın sağlanması ve katılan devletler arasında bu amaca yönelik işbirliğinin geliştirilmesi düşüncesiyle kurulmuş teşkilattır.

2. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı, 15 Ocak 1973 tarihinde Helsinki’de çalışmalarına başlamıştır.

3. İki yılı aşkın bir süre devam eden konferans 1 Ağustos 1975’de Helsinki Nihai Senedi ’nin 33 Avrupa ülkesi ile ABD ve Kanada tarafından Devlet ve Hükümet Başkanları düzeyinde imzalanmasıyla sonuçlanmıştır.

EFTA (AB’ye girmeyen devletlerin oluşturduğu ticari birlik)Liechtenstein, İsviçre, Norveç, İzlanda

1. Birliğin amacı Akdeniz'e kıyısı olanülkeler ve Avrupa Birliği ülkelerininkatılımıyla oluşması düşünülenHaziran 2008'de resmi olarakkurulması düşünülen birlik.

2. Fransa Cumhurbaşkanı NicolasSarkozy tarafından Türkiye'ninAvrupa Birliği'ne üyeliğininalternatifi olarak önerildi.

3. Mart 2008'de Türkiye, AvrupaBirliği'nden AB'ye alternatif olaraksunulmayacağının güvencesialınmasının ardından, katılmayakarar verdi.

Akdeniz Birliği

1. 9 Nisan 1949'da Washington Antlaşması ile kurulan NATO bir kolektif savunma örgütü olarakbilinmektedir.

2. NATO'nun kuruluşuna karşı, SSCB ve Doğu Bloğu ülkeleri, kendi savunma anlaşmalarınıyapmışlar ve Soğuk Savaşın yol açtığı kutuplaşma iyice belirginleşmiştir.

3. Varşova Paktı olarak bilinen bu anlaşma, 1955'ten 1991'e kadar varlığını sürdürmüştür.4. Türkiye 18 Şubat 1952'de yine Adnan Menderes hükümeti döneminde NATO'ya resmen üye

olmuştur.5. NATO merkezi; Brüksel’dir.

Mavi: NATO üyesi ülkeler Yeşil: Barış ortaklığı ülkeleri Kırmızı: Ortadoğu diyalog ülkeleri

NAFTA; ABD, Meksika,Kanada

Japonya’nın ve Kore’nin ekonomik büyümesine veAmerikan pazarına girmesiyle oluşturulmuştur.

Petrol İhraç Eden Ülkeler

İran, Irak, Endonezya, Venezüella, Cezayir,

Birleşik Arap Emirlikleri,Katar, Nijerya, Suudi Arabistan, Libya,

Kuveyt, Angola

G-8 Ülkeleri

G8,sanayileşmiş zengin ülkelerin oluşturduğu grup;

ABD Japonya Almanya İngiltere (Büyük Britanya) FransaİtalyaKanada Rusya

1. Her yıl G8 in üye devletleri grubunbaşkanlık görevini üzerine alır.

2. Başkanlığı elinde bulunduran grubungündemini belirler ve o yılki toplantıiçin ev sahipliği yapar.

3. 2007 için başkanlık sırası Almanya'dadır ve 33'üncü G8 toplantısı içinHeiligendamm'da 6-8 Haziran'da evsahipliği yapmıştır.

İslam Konferansı Örgütü

1. Church of God adlı tarikata bağlı Dennis Michael Rohan adında Avustralyalı bir yahudinin 21 Ağustos 1969 tarihinde Mescid-i Aksa’yı kundaklamayı denemesinden sonra İslam ülkeleri başkanları İslam Konferansı Teşkilatını kurdular.

2. BM'de daimi olarak temsil de edilir.3. Pakistan’daki 2. toplantılarında İslam Kalkınma Bankası'nın kuruluş planı gündeme getirildi.

Bunun ardından İKÖ maliye ve ekonomik işleri bakanları 1973 yılında katıldıkları Cidde toplantısında mali ve parasal bir müessesenin kuruluşunun önemini vurguladılar.

4. Bugün İslam aleminin tek çatı altında toplandığı tek kuruluş sıfatına sahiptir. 5. Genel sekreterlik görevini Ekmeleddin İhsanoğlu yapmaktadır.

İslam Konferansı Örgütü

Bağlantısızlar Hareketi

Bağlantısızlar Hareketi, kendilerini hiçbir güç bloğuna dahil veya hariç olarak addetmeyen 100 üzerinde ülkenin bir araya gelerek oluşturdukları bir uluslar arası oluşumdur.

Ekonomik İşbirliği Örgütü

1. Türkiye, İran, Afganistan gibi ülkeler tarafından kurulan ve Sovyetler Birliği'nin yıkılmasıyla diğer Türk Devletleri'nin de dahil olduğu ekonomik örgüt.

2. Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) olarak da bilinir.

EİT'in 10 üyesi bulunuyor:

AfganistanAzerbaycan İranKazakistan KırgızistanPakistan Özbekistan Tacikistan Türkiye Türkmenistan

1. Karadeniz İşbirliği Antlaşmasını ŞükrüElekdağ önderliğinde kurulmuştur.

2. 25 Haziran 1992 günü İstanbul'daimzalanmıştır.

3. Türkiye kurucu üyelik yapmaktadır.4. Rusya Federasyonu, Ukrayna,

Azerbaycan, Moldova, Gürcistan veErmenistan,Yunanistan ve Arnavutlukkurucu devlet olarak kabul edilmiştir.

İktisadi İşbirliği ve Gelişme Teşkilatı

OECD

1. OECD, 14 Aralık 1960 tarihinde imzalanan Paris Sözleşmesi'ne dayanılarak kurulmuştur ve savaş yıkıntıları içindeki Avrupa'nın Marshall Planı çerçevesinde yeniden yapılandırılması amacıyla 1948 yılında kurulan Avrupa Ekonomik İşbirliği Örgütü'nün (OEEC) doğrudan mirasçısıdır.

2. Türkiye kurucu üyedir.

Şanghay İşbirliği Örgütü

1. Çin Halk Cumhuriyeti, Rusya, Kazakistan,Kırgızistan ve Tacikistan'ın 1996'da yılındaoluşturdukları yapılanma Şanghay Beşlisi olarakanılıyordu.

2. Bu örgüt 2001'de Özbekistan'ın katılımıyla üyesayısını altıya çıkarttı.

3. Amaç ABD'ye karşı etkili bir kutupoluşturmaktadır

D-8 Ülkeleri

1. 22 Ekim 1996 tarihindeki "Kalkınmada İşbirliği Konferansı"nı izleyen bir dizi hazırlıktoplantılarından sonra 15 Haziran 1997 yılında İstanbul’da yapılan Devlet ve Hükümetbaşkanları zirvesinde D-8’in kuruluşu resmen ilan edilmiştir (İstanbul Deklarasyonu).

2. Türkiye, İran, Pakistan, Bangladeş, Malezya, Endonezya, Mısır ve Nijerya devletlerininoluşturduğu bir birliktir.

Arap Birliği

1. Arap Birliğinin merkezi Kahi-re'dedir. Birliğin genel sekreteriAmr Musa'dır.

2. Arap Birliği;Mısır, Irak, Ürdün, Lübnan, Suudi Arabistan, Suriye ve Yemendevletleri tarafından 22 Mart1945'te kuruldu.

1. Greenpeace (İngilizce; Yeşil Barış), 1971'den bu yana dünyanın dört bir yanında çevre katliamlarına karşı güçlü bir mücadele vermektedir.

2. Çalışmalarını bağımsız olarak sürdürmek için devletlerden, şirketlerden ya da siyasi partilerden bağış veya sponsorluk kabul etmez; tüm çalışmalarının kaynağını sadece bireylerden aldığı maddi ve manevi destek oluşturur.

Bağımsız Devletler Topluluğu1. Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT),

Sovyetler Birliği'nin dağılmasınınardından, Rusya'nın eski etki alanınıyeniden kazanma amacının ağırlıklıolarak hissedildiği, 12 devlettenoluşan birlik.

2. Bağımsız Devletler Topluluğu, 21Aralık 1991 tarihinde (Alma-AtaZirvesi) kurulmuştur.

3. Katılımcı ülke sayısı 12 olanTopluluğa Baltık Devletleri veTürkmenistan (25 Ağustos 2005'tenberi tam üye değil) hariç, tüm eskiSovyetler Birliği Cumhuriyetleri üyebulunmaktadır.

4. Üye ülkeler sırasıyla; Azerbaycan,Beyaz Rusya, Ermenistan, Gürcistan,Kazakistan, Kırgızistan, Moldova,Özbekistan, Tacikistan, RusyaFederasyonu ve Ukrayna'dır.

Bilderberg Toplantıları

1. Bilderberg toplantıları, iş,basın-yayın,siyaset alanlarını etkileyen daha önce davet edilmiş yaklaşık 130 kişinin katıldığı yıllık,resmi olmayan toplantılardır.

2. Bilderberg toplantıları, ilk olarak 1954 yılında Hollanda'da başlamıştır. İsmini ilk toplantının yapıldığı Bilderberg otelinden alır.

3. 2008 toplantısı İstanbul’da yapılacaktır.

Mustafa Koç (Koç Holding) Güler Sabancı (Sabancı Holding) Fehmi Koru (Yeni Şafak Gazetesi) Ali Babacan (T.C. Devlet Bakanı) Hikmet Çetin (Meclis Eski Başkanı) Prof.Dr.Şerif Mardin (Akademisyen) Cem Boyner (Boyner Holding) Emre Gönensay (Eski Bakan) Gazi Erçel (Merkez Bankası Eski Başkanı) Vahit Halefoğlu (Eski Bakan) Dinç Bilgin (Sabah Grubu Eski Patronu) Sinan Tara (Enka Holding) Prof.Dr.Üstün Ergüder (Eski Boğaziçi Üniversitesi Rektörü) Meral Gezgin Eriş (İktisadi Kalkınma Vakfı Başkanı) Rahmi Koç (Koç Holding) Suna Kıraç (Koç Holding) Uğur Bayar (Özelleştirme İdaresi Başkanı) Gündüz Aktan (Emekli Büyükelçi) Sedat Ergin (Hürriyet Ankara Temsilcisi) Erkut Yüceoğlu (Tüsiad Eski Başkanı) Nuri Çolakoğlu (NTV Yöneticisi) Muharrem Kayhan (Tüsiad Üyesi) Özdem Sanberk (Tesev Başkanı) Kemal DervişBülend Özaydınlı (Koç Holding) Mehmet Ali BayarHasan Cemal (Milliyet) Soli Özel (Öğretim Görevlisi, Bilgi Üniversitesi) Kemal Köprülü (Kurucu, Arı Hareketi) Ümit N. Boyner (Boyner Holding)

Dünya Ticaret ÖrgütüWTO

1. WTO, hükümetlerin iç ticaret yasalarını vedüzenlemelerini nasıl yapacakları hususunda yasalbir çerçeve ortaya koymaktadır ve toplu görüşmelerve müzakereler yoluyla ülkeler arasında ticariilişkilerin geliştirildiği bir platformdur.

2. GATT’ın devamıdır.(GATT Ticaret ve Gümrük TarifeleriGenel Anlaşması )

1. 2009 FIFA Konfederasyonlar Kupası, Güney Afrika'dadüzenlenecek, 14 Haziran'dan 28 Haziran 2009'a kadar, 2010 FIFADünya Kupası'nın başlangıcı olarak kabul edilen turnuvadır.

2. 2012 Avrupa Futbol Turnuvası, Polonya ve Ukrayna ülkelerininortaklaşa düzenlemesine karar verilmiştir. Turnuva içinelemeler, 2010 FIFA Dünya Kupası'ndan sonra başlayacaktır.

Nabucco boru hattı Türkiye'den AB ülkelerine doğal gaz taşımak amacıyla yapılması düşünülen uzun geçişli bir boru hattı taşımacılığı projesidir

Expo 2015, Uluslararası Sergiler Bürosu (BIE)tarafından, Expo 2012'den sonra yapılması planlanmış olan Expo'dur. 2015 Expo'suMilano'da gerçekleştirilecektir. Paris'te BIE tarafından düzenlenen oylamayı Milano 86 - 65 kazanmıştır.

Güncel Bilgiler

Bakanlar Kurulu tarafından atanır.

Başbakan tarafından atanan ilgili devlet bakanlığına bağlıdır.

Sermaye sahiplerinin haklarını korumakla görevlidir.

Merkezi Ankara’dır. İstanbul’da temsilciliği vardır.

7 üyesi vardır.

Sermaye Piyasası kurulu

Üyelerini Bakanlar Kurulu atar.

7 üyeden oluşur.

Aileleri hisse senedi tahvil ve hazine bonosu alamazlar.

Sektörde güveni sağlamak,

Ekonomik zararların önüne geçmek,

Bankaların emin ve düzenli bir şekilde çalışmasını sağlamak

BDDK

Halka açılmak veya hisse senedi ihraç etmek isteyen şirket SPK’ dan izin almak

zorundadır.

TMSF

• BDDK’nın bünyesine alındı.

• Ekonomik yükümlülüklerini yerine getiremeyen bankaların ve kuruluşların fona aktarılmasına 7 üye ile karar verirler.

• Bankacılık izni alınan bankları yönetir.

• Bankanın iflasını isteyebilir.

• Mevduat sahiplerine paralarını öder.

Merkez Bankası

• Paranın iç ve dış piyasada değerinin korunmasına çalışır.

• Ataması bakanlar kurulu tarafından yapılır.

• Para basma ve kredi işlerini yürütür.

• Kara listeyi oluşturur.

• Kur rejimlerini belirler.

İMKB

• Menkul kıymetlerin alım vesatımı, fiyatlarının tespit veilanı işleriyle yetkili olarakkurulan tüzel kişiliği haizkamu kurumudur.

• Sermaye piyasası kurulu denetimindedir.

• Borsanın kapatılmasına maliye bakanının önerisi ile Bakanlar Kurulu karar verir.

• Menkul kıymetlerborsalarının gerekli görülenyerlerde kurulması SermayePiyasası Kurulu’nun önerisiüzerine Maliye Bakanlığı’nıniznine tabidir.

Telekominasyon Kurulu

Ulaştırma Bakanlığına bağlıdır.

Enerji Piyasası Denetleme Kurulu

Enerji ve Tabii Kaynaklar bakanlığına bağlıdır.

Şeker Kurumu

Sanayi ve Ticaret bakanlığına bağlıdır.

Kamu İhale Kurumu

Maliye bakanlığına bağlıdır.

Anonim şirketlerin kaynak bulmak amacıyla çıkardıkları borç senetidir.

Devlet tahvili devletin 1 yıldan uzun vadeli borçlanma ihtiyaçlarını karşılamak için Hazine Müsteşarlığı tarafından çıkarılan borçlanma senetleridir.

Tahvil Anonim ortaklıkların çıkardıkları kıymetli evraklardır.

Sözü geçen Anonim Şirketin hisse senedi alındığında , o şirkette ortaklık hakkı edinilmiş olur.

Hazine Bonosu;

En fazla bir yıl vadeyesahiptir. Kısa vadeli borçlanma için kullanılır.Devlet tarafından çıkarılır.istendiği zaman bozdurulabilir

Hisse Senedi

Ekonomi

Enflasyon

Fiyat artışı

Deflasyon

Fiyatların aşırı azalması

Devalüasyon

Ulusal paranın diğer ülkelerin parası karşısında değer

kaybetmesi