güncel bilgiler KPSS

7/30/2019 gncel bilgiler KPSS

1/12

1

www.

ihtiy

ac.com

.tr

GNCELBLGLERGNCEL OLAYLAR

Siyasi, Ticari, Ekonomik ve Mali

Alandaki Gelimeler

Cumhuriyet tarihimizin 6. referandumu 12 eyll

2010tarihindeyaplmtr.Halkanayasadeiiklii-

ne%57.9oranndaoylaevetdemitir.

Trkiye, ran ve Pakistan arasnda imzalanan ve

1 Ocak 2009da yrrle giren ticaret anlamas

ECOTAdr.

lkemizde kamusal sermayeli mevduat bankalar,

T.C.ZiraatBankas,VakfbankveHalkbankasdr.

Trkiyeninen okihracatyapt lkeALMANYA,

enokithalatyaptlkeRUSYAdr.

IMFBakanDominiqueStrauss-Kahndr.

Trkiye Cumhuriyeti Genelkurmay Bakan Org.

SebahattinIkKoanerdir.Grevini3ylboyunca

srdrecektir.

u anda grevde olan Yksek retim Kurumu

BakanProf.Dr.YusufZiyazcandr.

Trkiyedesosyoekonomik gelimiliksralamasn-

dailkonilierisindestanbul,Ankara,zmir,Kocaeli,

Bursa,Eskiehir,Tekirda,Adana,YalovaveAntal-

yayeralr.

TBMMdeKadn-ErkekFrsatEitliiKomisyonuku-

rulmutur.Bununlaberabermeclistekiihtisaskomis-

yonlarsays17olmutur.

2010ylYatrmPlannagre,kamuyatrmlarndan

enyksekpayalansektrulamolacaktr.

2009MartayndaIMFile 20. Stand-byanlamas

imzalanmtr.

IMF ile yaplan Stand-by antlamalar iin verilen

niyetmektubundaEkonomidenSorumluDevletBa-

kanveMerkezBankasBakannnimzasbulun-

maldr.

AlmasszkonusuolanErmenistansnrkaplar-

nnad;AlicanKarayoluSnrKapsveAkyakaDe-

miryoluSnrKapsdr.

TrkiyeCumhuriyeti60.Hkmetyeleri:

Babakan:RecepTayipErdoan

EnerjiveTabiiKaynaklarBakan:TanerYldz

AiledenSorumluDevletBakan:SelmaAliyeKa-

vaf

AdaletBakan:SadullahErgin

almaveSosyalGvenlikBakan:merDiner

SanayiveTicaretBakan:NihatErgun

BayndrlkveskanBakan:MustafaDemir

DevletBakan:CevdetYlmaz

DevletBakan:EgemenBa(Bamzakereci)

DevletBakanveBabakanYardmclar:Blent

Arn,Cemiliek

DileriBakan:AhmetDavutolu

MaliyeBakan:Mehmetimek

EkonomidenSorumluD.Bakan:AliBabacan

MillEitimBakan:Nimetubuku

DevletBakan:HayatiYazc

DevletBakan:MehmetAydn

DevletBakan:FarukNazzak

DevletBakan:Zaferalayan

DevletBakan:Farukelik

MillSavunmaBakan:MehmetVecdiGnl

SalkBakan:RecepAkda

UlatrmaBakan:BinaliYldrm

ileriBakan:BeirAtalay

TarmveKyleriBakan:MehmetMehdiEker

KltrveTurizmBakan:ErturulGnay

evreveOrmanBakan:VeyselErolu

DileriBakanAhmetDavutolu,meclisdndan

greveatanmtr.

2009ylndaBamzakerecilikgrevinistanbulMil-

letvekiliEgemenBa,AliBabacandandevralmtr.

EgemenBaDevletBakanolmutur.Bununlabe-

raber2009ylitibariyle26bakanmzbulunmaktadr.

2010ylitibariyle60.hkmet,23.dnemmeclisve

11.Cumhurbakangrevyapmaktadr.

Trkiyenin d ticaret hacminin en yksek olduu

lkeAlmanyadr.

UlusarasParaFonu(IMF),CIAveIMDWorld2010

verilerine gre; lkelerdeki toplam kamu ve zel

sektrnyabanclara,yabancpara,malvehizmetkarldemesigerekentoplamdbormiktarn

gsterendborsralamasuekildedir:


2/12

www.

ihtiy

ac.com

.tr

2

GNCELBLGLER

1. AmerikaBirleikDevletleri

2. ngiltere

3. Almanya

4. Fransa

5. Hollanda

6. rlanda

7. Japonya

8. svire

9. spanya

10. talya

Trkiyedborsralamasndadnyada23.srada

yeralmaktadr.

Trkiyeniniborcununmillgelireoran%29,81dir. Trkiyenindborcununmillgelireoran%9.13tr.

Trkiye51lkeninyeraldiborsralamasnda

22.sradayeralr.

Trkiyenin2009ABtanmlborstokununmillgeli-

reoran45.4tr.BuoranMaasrictKriterlerinegre

enfazla%60olmaldr.

Trkiyeiin2010Martdnemiisizlikoran%13.7

olarakgereklemitir.

2010Haziranayitibariyleenasyonoran8.37dir.

borbakmndanansllkelerarasndailksrada

iborcununmillgelireoran%0,09olanEstonya

yeralr.Yaniiborcununmillgelireoranenazolan

lkeEstonyadr.

DnyaTicaretrgtverilerinegre,Trkiyeihra-

catsralamasndabirbasamakatlayarak32.srada

yer alrken ithalatta bir sra gerileyerek 20.srada

yeralmtr.

Almanyadnyaihracatampiyonuolurken,ithalatta

da1trilyonbarajnamtr.

DnyaithalatdeviolanABD,ihracattaaynbaary

gsterememi,Almanyaveiningerisindekalmtr.

Dnyaihracatnda ilk 10a girenlkeler;Almanya,

in,ABD,Japonya,Hollanda,Fransa,talya,Beli-

ka,Rusyavengiltereolmutur.

Dnyaithalatndakisralamadailk10agirenlkeler;

ABD,Almanya,in,Japonya,Fransa,ngiltere,Hol-

landa,talya,Belika,GneyKoreolmutur.

Hizmetihracatndailk srayABDalrken;ngiltere,

Almanya,FransaveJaponyailk5ioluturmulardr.

Trkiyebusralamada27.sradayeralmtr.

Dnyagenelindetoplamdborcunyaklak%44Amerikavengiltereyeaittir.

Dnya Ekonomik Forumunun 40.s 2010 ylnn

OcakayndasvireninDavoskentindetoplanm-

tr.

IMFnin21Nisan2010tarihlisonraporunagreTr-

kiyesatnalmagcnegretoplammillgelirde16.

bykekonomioldu.

Devlet PlanlamaTekilat(kamuharcamalarnadi-

siplingetirecekolanMaliKuraln)2011deuygula-nacanaklad.MaliKuralKanunTasars,TBMM

PlanveBteKomisyonunda18.06.2010tarihinde

kabuledildi.

GelenekselolarakAlmanyadayaplanKreselEko-

nomiSempozyumu,2010Eyllayndastanbulda

gereklemitir.

Btea%12.7olanveekonomisikmenokta-

snagelenABlkesiYunanistandr.Dborcunmill

gelireoranenyksekolanlkeiserlandadr. lki Ocak 2008de spanya Madridde ikincisi ise

2009 ylnda stanbulda yaplan BM Medeniyetler

ttifak Forumunun ncs 2010da Brezilyada

yapld.

ABDninTemsilcilerMeclisiDlikilerKomitesince

4Mart2010tarihindeszdeErmeniiddialarnie-

rentasarkabuledildi.ABDilebirliktetmdnyada

1965ten bugne kadar soykrm kabul edenlke

says19aykseldi. TK2010Austosayndatketiciyatlarendek-

sinin%40,reticiyatlarendeksinin%1,15artt-

naklad.Austosayitibariyleylkenasyonise

tfede8,33fede%5,98dzeyindegerekleti.

Terrle mcadeleye ilikin politika ve stratejileri

gelitirmekvebukonudailgilikurumvekurulular

arasnda koordinasyonu salamak zere ileri

BakanlnabalKamuDzeniveGvenliiMs-

tearl kuruldu. Mstearla stanbul eski valisiMuammerGleratand.


3/12

www.

ihtiy

ac.com

.tr

3

GNCELBLGLER

www.

ihtiyac.com

.tr

12Temmuz2010tarihindeTrkiyeSrbistanara-

sndavizelerinkaldrlmasnailikinanlamaimza-

land.

12Mays2010tarihindeTrkiyeileRusya arasn-

daimzalanananlamaylabirliktekarlklolarak30

gngemeyenseyahatlerdeve180gnierisinde

90gnamayacakekildevizeuygulamaskald-

rlmtr.

rannnkleeralmalarndakullanacauranyum

iinTrkiye,Brezilyaveranarasndatakasanla-

masimzaland.

Trkiyeyevizeuygulamayanlkevezelidarebl-

geleriunlardr:

AniguaBarbuda, Arjantin, Arnavutluk, Baha-

malar, Barbados, Belize, Bolivya, BosnaHer-

sek, Brezilya, Egvador, El Salvador, Fas, Fiji,

Filipinler, Guatemala, Gney Afrika Cumhuri-

yeti, Grcistan, Haiti, Hrvatistan, Honduras,

HongKong,ran,Jamaika,Japonya,Kamerun,

Karada,Kazakistan,Krgzistan,KuzeyKbrs

TrkCumhuriyeti,Kolombiya,KoreCumhuriyeti

(GneyKore),Kosova,Katar,KostaRika,Libya,Lbnan,MakauzeldareBlgesi,Makedonya,

Maldivler, Malezya, Mauritus, Nikaragua, Pa-

kistan,PalauCumhuriyeti,Portekiz, Rusya,St.

VincentGrenadines, Singapur, Srbistan, Solo-

monAdalar,SriLanka,Suriye,Svaziland,ili,

Tayland,TrinidadTobago,Tunus,Tuvalu,Ta-

cikistan,Tanzanya,Uruguay,rdn,Venezuela.

Uluslararas Finans Enstitsnn 2010 bahartop-

lantsViyanadayapld.

20 Asyal lkenin katlmyla oluturulan Asyada

birlii ve Gven Artrc nlemler Konferans

2010dastanbuldatopland.

Sosyal, Kltrel Alanlardaki ve Turizm

Alanndaki Gelimeler

2010NobelTpdlngilizDr.RobertEdwardsa

verildi.

2010ylUNESCOtarafndanKltrlerArasYakla-

mveBiyoeitlilikYlilanedildi.

2010ylTrkiyedeJaponyaylilanedildi.

stanbulAvrupaBirliitarafndan2010AvrupaKltr

Bakentiolarakseildi.

2010yldierAvrupaKltrBakentleriPech(Ma-

caristan),Essen(Almanya)dir.

2011Avrupa KltrBakentleri,Turku(Finlandiya)

veTallinn(Estonya)dir.

2010EXPOFuarangaydadzenlendi.

2015EXPOFuarMilanodadzenlenecektir. 2010Oscardlleri

EnyiFilm:TheHurtLocker

EnyiYnetmen:KathrynBigelow

EnyiErkekOyuncu:JeffBridges

EnyiKadnOyuncu:SandraBullock

Klaus Maria Brandauera stanbul Film Festivali

2010dllerierevesindeyaamboyubaard-

lverilmitir.

2010EurovisionarkYarmas,Norvetedzen-

lendiveTrkiye,Mangagrubuylaikincioldu.

2011 Eurovision ark Yarmas Almanyada d-

zenlenecek.

OrhanPamukNobelEdebiyatdlnalanilkTrk

yazardr.

Fatih Akn Soul Kitchen lmiyle Venedik Film

FestivalindeJrizeldlnkazand. 46.UluslararasAltnPortakalFilmFestivalindeen

yiFilmdlnKosmosalmtr.

AspendosOperaveBaleFestivaliherylAntalyada

yaplmaktadr.

2009 Nobel Bar dl ABD Bakan Barack

Obamayaverildi.

NOBELdllerinidatanlkesvetir.

2010 Nobel EdebiyatdlnFranszyazar Jean

MarieGustaveLeClezioald.

FatmaAliyeTopuzlkkadnromancmz


4/12

www.

ihtiy

ac.com

.tr

4

GNCELBLGLER

Mdelhanlkkadnbelediyebakan.

GlerKaraklahlkkadnmilleitimmdr.

BenalArmanlkkadnmilletvekilimizdir.

YKnkurucusuveilkYKbakanolanProf.Dr.

hsanDoramac2010ylndahayatnkaybetmitir.

Yaam boyu baar dl 2010 Flim Festivalinde

KlausMariaBrandamereverilmitir.

Trkiye2010dakiDnyaMnazaraYarmasnaev

sahipliiyapmtr.

UNESCO kltr mirasna en son eklenen Sidney

OperaBinasdr.

Trkiyenin UNESCO dnyakltr miras listesine

adaygsterilenalanlar:

SmelaManastr,

MardinEvleri

EfesAntikKenti

60.BerlinFilmFestivaliBerlinaledeAltnAydl

Semih Kaplanolunun Bal adllmi kazand.Bu

lm ynetmenin leme olarak balad serinin

n lmidir.lemenin dier lmleriyinedller

kazanmolanStveYumurtadr.

Cumhuriyetinilk kadnretmenlerindenRefetAn-

gn 2010 Ocak aynda tedavi grd hastanede

hayatagzleriniyumdu.

61. Cannes FilmFestivalinde3 Maymunla eniyi

ynetmendlnkazananNuriBilgeCeylandr.

67.AltnKredllerisahiplerinibuldu.

EnyiFilm:Avatar

EnyiErkekOyuncu:JeffBridges

EnyiKadnOyuncu:SandraBullock

EnyiYnetmen:JamesCameron

EnyiSenaryo:UpInTheAir

Trk sinemasnn deerli sanats Trkan oray

UNICEFTrkiyeyiNiyetElisiilanedildi.

Yeilamdlleri

EnyiFilm:Nefes:VatanSaOlsun.

EnyiYnetmen:RehaErdemHayatVar

EnyiKadnOyuncu:BinnurKayaVavien

EnyiErkekOyuncu:MertFratBakaDilde

Ak CumhuriyetgazetesiBayazarlhanSeluk85ya-

ndastanbuldahayatavedaetti.

RusyatarafndanPukindlTrkiyedentarih-

iProf.Dr.lberOrtayl,EdebiyatAtaolBehramo-

luveNTVMoskovamuhabiriHakanAksoyaverildi.

Spor Alanndaki Gelimeler

Milli motosikleti Kenan Sofuolu, Dnya Supers-

port ampiyonasnda 2010 sezonunu genel klas-

manzirvedetamamlayarakdnyaampiyonuoldu.

2010DnyaHalterampiyonasndamillsporcula-

rmzdanNurcanTaylanaltnmadalya,Sibelzkan

isegmmadalyaalmayahakkazandlar.

2010 Dnya Basketbol ampiyonas stanbulda

dzenlenmi ABDnin ampiyon olduu turnuvada

lkemiz2.olarakgmmadalyayahakkazand.

2010 Dnya Basketbol ampiyonasnn maskotu

olarakVankedisiseildi.

DnyaGenlikKongresi2010ylndaTrkiyedeya-

pld.

2010DnyaBayanlarVoleybolampiyonasKasm

ayndaJaponyadayaplacak.

2010 Dnya Erkekler Voleybol ampiyonas Eyll

ayndatalyadayaplmtr.

ZiraatTrkiyeKupasnali5Mays2010daanlur-

faGAPArenaStadyumundaTrabzonveFenerbah-

earasndaoynand.

2011DoaSporlarOlimpiyatlarAntalyaKemerde

yaplacaktr.

2011AvrupaGenlikOlimpiyatlarTrabzondayap-

lacaktr.

2011niversitelerArasKOlimpiyatlarErzurum

dayaplacaktr.


5/12

www.

ihtiy

ac.com

.tr

5

GNCELBLGLER

2010Dnya Futbol ampiyonas,GneyAfrikada

dzenlendi.

2010K OlimpiyatlarKanadada (Vancouver) d-zenlendi.

Mill atlet Nevin Yant, 2010 Avrupa Atletizm

ampiyonasnda100metreengelliyarndalke-

mizealtnmadalyagetirmitir.

2014KOlimpiyatlarRusyannSoikentinded-

zenlenecektir.

2016AvrupaFutbolampiyonasFransadadzen-

lenecektir.

2011 Avrupa Basketbol ampiyonas Litvanyada

dzenlenecektir.

2012 Dnya Ksa Kulvar Yzme ampiyonas

stanbuldadzenlenecek.

2.KaradenizOyunlar2010daRomanyadayapld.

2012YazOlimpiyatlar,Londradayaplacaktr.

2013AkdenizOyunlar,YunanistannValoskentin-

deyaplacaktr.

2014DnyaFutbolampiyonas,Brezilyadayap-

lacaktr.

2012 Avrupa Futbol ampiyonasna PolonyaUk-

raynaortaklevsahipliiyapacaktr.

GalatasarayBayanBasketboltakmmz2009Avru-

paampiyonuoldu.

2013AkdenizoyunlarnaadayilimizMersindir.

2012DnyaAtletizmampiyonasstanbuldayap-

lacak.

2012Paralimpikyazoyunlarngilteredeyaplacak.

2009- 2010 sezonu Turkcell SporLig ampiyonuBursasporoldu.

2010 Dnya Erkekler Voleybol ampiyonas Eyll

ayndatalyadayapld.

evre, Tarm, Demograf Alanndaki

Gelimeler

Uluslararas 6. Dnya Su Forumu Fransada ger-

ekleecek. evreyeen okkarbondioksit yayan lkeler;ABD,

in,Hindistan,Rusyavb.Trkiye23.srada.

GAP kapsamnda ina edilen Ilsu Baraj Proje-

si ile sular altnda kalacak olan tarih blgemiz

Hasankeyftir.

DnyadaenbykpetrolrezervinesahiplkeSuudi

Arabistandr.

TrkiyeninilknkleersantraliMersinAkkuyudaya-

placaktr.

Nkleersantralleriin GneyKore ile bir anlama

imzaland.

TrkiyedeilkdefakurulacakolanNkleerTeknoloji

GelitirmeMerkezininSinopainaedilmesikarar-

latrld.

TBMM5 ubat2009tarihindeuluslararasbirsz-lemeolanKyotoProtokolnnuygungrldne

dairkanunukabuletti.

OrganikTarmliseilenilimizzmirdir.

EnaznfusasahipilimizArdahandr.

lesaysenazolanilimizBayburttur.

NfusyounluuenazolanilimizTuncelidir.

TrkiyedekiBykehirler:

stanbul Kayseri

Ankara Mersin

zmir Gaziantep

Adana Diyarbakr

Bursa Erzurum

Antalya Adapazar

Samsun zmit

Konya Eskiehir

Malatya Denizli

anlurfa

TrkiyeninhalkaakilkPlanetaryumu2010yln-

daGazianteptehizmetegirdi.

lkemizinenbykvekurumsalaalandrmaa-

lmas81lde81OrmanprojesiTEMAVakfn-

clndebalatld.

2010da187ylsonrafaaliyetegeerek6kmykse-

etozveklpskrtenzlandadakiyanardanad

Eyjafjallajokulldur.

12Ocak2010dameydanagelen7.0Richterle-indeki Haiti depremi 230.000in stnde insann

lmnenedenoldu.


6/12

www.

ihtiy

ac.com

.tr

6

GNCELBLGLER

Hukuk Alanndaki Gelimeler

Avrupa nsan HaklarMahkemesine ilkTrk kadn

yargolarakGalatasarayniversitesiretimye-siProf.Dr.AyeIlKarakaseildi.

uandagrevdeolanAnayasaMahkemesiBaka-

nHaimKltr.

Anayasa Mahkemesinin ilk kadn bakan Tlay

Tucudur.

uandagrevdeolanYargtayCumhuriyetBasav-

csAbdurrahmanYalnkayadr.

Anayasa Mahkemesi tarafndan en son kapatlan

partiDemokratikToplumPartisidir.

YeniVatandalkKanununagre:

VatanszocuklaraTrkvatandalverilecek

2010dansonraikametsrelerieitlenecek

Yabanclarn Trk vatandalna alnmas ko-

laylaacak

Vatandalaalnmada,Trkiyedeikametetme

sresi5ylolarakbelirlenirken,mevcutuygula-madakiTrksoylulariin2ylikametetmeart-

nn2010akadardevametmesingrlyor.

EntegreSnrYnetimi(zelSnrBirlikleri)ileilgili

genelge26Mays2010daResmGazetedeyaym-

land.

Anayasa deiikliinin halk oylamasna sunulma-

sndangrlensre,120gnden60gneindirildi.

Yurtdndayaayanvatandalarnhalkoylamasn-

daoy kullanacaklarsreise 40 gnden 20gneekildi.

Uluslararas Alandaki Gelimeler

AvrupaBirliiAdaletDivanubat2009datarihbir

kararvermitir.Bukararagre1973teTrkiyeAB

arasnda yrrle giren Katma Protokole daya-

narak hizmet sunma serbestisi erevesinde Trk

vatandalarnnAByevizesizgirebileceklerinehk-

metmitir.Budava,trofrdavasveyasoysal

davasolarakbilinmektedir.

Eyll2009itibariyle27yesiolanAvrupaBirliine

adaylkesaystr:Trkiye,HrvatistanveMa-

kedonya.Sonolarak, Karada,Arnavutluk, Bosna

-Hersekyelikbavurusundabulundu.

Son Avrupa Parlamentosu seimleri Haziran2009da yaplmtr. Parlamento bakanlna Po-

lonyal Jerzy Buzek seilmitir. Buzek, Trkiyenin

AByeliksrecinedestekvermektedir.

G8lkeleri26Haziran2010daKanadaTorontoda

topland.

Dnya Sosyal Forumu 2010 yl Ocak aynda

BrezilyannPortoAllegreehrindedzenlendi.

G202009ylndaLondradatoplanmtr.2010y-

lndakiilkzirveKanadaTorontodatoplanmtr.Zir-

venin 2010ylndakiikinci toplants kasm aynda

GneyKoreninbakentiSeuldeyaplacak.

AvrupaBirliiDnemBakanl2010ylnnilkalt

aynda spanyaya ikinci altaynda ise Belikaya

verildi.1Ocak2011denitibarenbakanlMaca-

ristanalacaktr.

AvrupaKonseyitarihindeilkkezbirTrkparlamen-

ter, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi bakan-

l grevine seildi. Avrupa Konseyi Parlamenter

MeclisibakanAKPartiAntalyaMilletvekiliMevltavuoludur.

2010dadnyanntmdemokratikparlamentoba-

kanlarnn katlaca bir toplantnn Patara Antik

Kentindeyaplmasplanlanyor.

16. Dnya Verimlilik Kongresi 2010 ylnda

Trkiyedeyaplacak.

Her yl bir lkede devlet yetkilisine uluslararas

ilikilerin gelimesine salad katklardan dola-

y dllendiren ngiliz Kraliyet Uluslararas liki-

lerEnstits(ChathamHause)2010iinAbdullah

Glseti.

Dnyatarihininenbykbilimseldeneyi,evrenian-

lamayolundayepyeniadmlaratlmasnsalayan

Byk Patlama deneyi svirenin Cern ehrinde

baarilegerekletirildi.

KKTC cumhurbakanl seimlerini Ulusal Birlik

PartisibakanDerviErolukazand.

2007-2012yllararasndaBMGenelSekreteriBan

Ki-Moondur.

Kosovann bamszlk ilan ile bamszlnilan


7/12

www.

ihtiy

ac.com

.tr

7

GNCELBLGLER

edensonlkesfatKaradadanKosovayagedi.

E-7lkeleriin,Hindistan,Brezilya,Rusya,Endo-

nezya,MeksikaveTrkiyedir.Bulkelergelimekteolanlkeler olup2050ylndadnya ekonomisine

hakimolacaklardnlmektedir.

Austos2008deKafkasyada,Grcistandanayrla-

rakbamszlnilanedenblgelerGneyOsetya

veAbhazyadr.BunlartanyanteklkeRusyadr.

BazlkelerveYneticileri

Rusya Devlet Bakan Dimitri Medvedev

Rusya Babakan Vladimir Punran Cumhurbakan Mahmud Ahmedinejad

Venezuela Devlet Bakan Hugo Chavez

ngiltere Kraliesi II. Elizabeth

ngiltere Babakan David Cameron

Fransa Cumhurbakan Nicolas Sarkozy

Fransa Babakan Franois Fillon

talya Babakan Silvio Berlusconi

Almanya Babakan Angela MerkelKosova Babakan Haim Taci

Grcistan Devlet Bakan Michael Saakasvili

spanya Babakan J. L. Rodriguez Zapatero

Pakistan Cumhurbakan Asf Ali Zerdari

2009ylndaNATOGenelSekreterliineDanimarka

BabakanAndersFoghRasmussenseildi.

Hseyin Diriz NATO Genel Sekreter Yardmcsoldu.

AvrupaBirliiyesiSlovakya,Eurokullananlkeler

arasnakatld.

Somalili korsanlarla mcadele amacyla Aden

KrfezineTCGGiresunFrkateynininardndanGe-

dizFrkateynignderildi.

NATOnun bnyesine 2009 ylnda katlan son iki

yeArnavutlukveHrvatistandr.NATOnunyesa-

ysbukatlmlabirlikte28olmutur.

BM20092010GvenlikKonseyigeiciyeliine

Trkiyeseildi.

UNDPnin Kemal Derviten sonraki bakan olanHelenClark,aynzamandaUNDPninilkkadnba-

kandr.

2010MaysayndaTrkiyedenFilistineinsaniyar-

dm amacyla yola kan sivil kiileri tayan Trk

gemisineuluslararaskarasulardasrailordusutara-

fndanoperasyondzenlendi.

Ottowa Szlemesi

Antipersonelmaynlarnkullanmnn,depolanmas-

nn,retilmesininvedevredilmesininyasaklanmas

vebunlarnimhasileilgiliszlemedir.

Montreal Protokol

Ozontabakasnnincelmesisorununakalcbir-

zmbulabilmekamacyla1980lerinortasndanberi

srdrlenuluslararasbiribirliiprojesidir.

BazDevletlerinYnetimekilleri

ABD:FederalCumhuriyet

Almanya:FederalCumhuriyet

in:SosyalistCumhuriyet

ngiltere:MerutiKrallkAnayasalMonari

spanya:AnayasalMonari

svire:ParlamenterFederalCumhuriyet

talya:ParlamenterCumhuriyet

Kanada:FederalParlamenterDemokrasi

Rusya:BakanlkTipiCumhuriyet

2010YltibariyleAvrupaBirliineyeOlanlkeler

Almanya, Avusturya, Birleik Krallk, Belika,

Bulgaristan, ek Cumhuriyeti, Danimarka, Es-

tonya, Finlandiya, Fransa, Kbrs, Hollanda, r-

landa,spanya,sve,talya,Letonya,Litvanya,

Lksemburg,Macaristan,Malta,Polonya,Porte-

kiz,Romanya,Slovakya,SlovenyaveYunanis-tan.


8/12

www.

ihtiy

ac.com

.tr

8

2010YILIANAYASADEKLKLER

2010 YILI ANAYASA DEKLKLER

Anayasann Kanun nnde Eitlik balkl 10.

maddesine ocuklar, yallar, zrller, harp vevazifeehitlerinindulveyetimleriilemalulvegazi-

leriinalnacaktedbirlereitlikilkesineaykrsayl-

maz.hkmeklenmitir.

Yineanayasann10. maddesindeKadnlarveer-

keklereithaklarasahiptir.Devlet,bueitliinyaa-

magemesinisalamaklaykmldr.hkmnn

sonunaBumaksatlaalnacaktedbirlereitlikilkesi-

neaykrolarakyorumlanamaz.cmlesigetirilmi-

tir.

Anayasannzel Hayatn Gizliliibalkl20. mad-

desineHerkes,kendisiyleilgilikiiselverilerinko-

runmasn isteme hakkna sahiptir. Bu hak; kiinin

kendisiyle ilgili kiisel veriler hakknda bilgilendiril-

me,buverilereerime,bunlarndzeltilmesiniveya

silinmesini talep etme ve amalar dorultusunda

kullanlp kullanlmadn renmeyi de kapsar.

Kiisel veriler, ancak kanunda ngrlen hallerde

veyakiininakrzasylailenebilir.Kiiselverilerin

korunmasnailikinesasveusullerkanunladzen-lenir.hkmgetirilerekkiiselverilerileilgilikoruma

salanmtr.

AnayasannYerleme ve Seyahat Hrriyetiba-

lkl23. maddesindeVatandanyurtdnakma

hrriyeti,vatandalkdeviyadacezasoruturmas

veyakovuturmassebebiylesnrlanabilir.hkm

Vatandan yurtdna kmahrriyeti, ancak su

soruturmas veya kovuturmas sebebiyle hkim

kararnabalolaraksnrlanabilir.eklindedei-

tirilerek yurt dna kma hrriyetinin kstlanmashkimkararnabalanmvevatandalkdevise-

bebiylesnrlandrmakaldrlmtr.

Ailenin Korunmas balkl41. maddenin bal

Ailenin Korunmas ve ocuk Haklareklinde

deitirilmi,maddeninsonuna2fkraolarakHer

ocuk, korunma ve bakmdanyararlanma, yksek

yararnaakaaykrolmadka,anavebabasyla

kiiselvedorudanilikikurmavesrdrmehakk-

nasahiptir.

Devlet,hertrlistismaraveiddetekarocuklar

koruyucutedbirlerialr.hkmlerieklenmitir.

Anayasann Sendika Kurma Hakk balkl 51.

maddesininAynzamandaveaynikolundabir-

denfazlasendikayayeolmayyasaklayan4.fkra-

skaldrlmtr.

Toplu Szlemesi Hakkbalkl 53. maddenin

balToplu Szlemesi ve Toplu Szleme

Hakkeklindedeitirilmi,maddenin3.veAyn

iyerinde,ayndnemiin,birdenfazlatopluisz-

lemesiyapmayveuygulamayyasaklayan4.fk-

ralarkaldrlmtr.Kaldrlanfkralarnyerine;

Memurlarvedierkamugrevlileri,topluszleme

yapmahakknasahiptirler.

Toplu szleme yaplmas srasnda uyumazlk

kmashalindetaraarKamuGrevlileriHakemKu-

rulunabavurabilir.KamuGrevlileriHakemKurulu

kararlarkesindirvetopluszlemehkmndedir.

Topluszlemehakknnkapsam,istisnalar,toplu

szlemedenyararlanacaklar,topluszlemeninya-

plmaekli,usulveyrrl,topluszlemeh-

kmlerininemeklilereyanstlmas,KamuGrevlileriHakem Kurulununtekili, alma usulve esaslar

iledierhususlarkanunladzenlenir.fkralargeti-

rilmitir.Bufkralarlamemurlarvekamugrevlilerine

topluszlemehakkgetirilmi,uyumazlkdurum-

lariinKamuGrevlileriHakemKurulukurulmutur.

Grev Hakk ve Lokavtbalkl54. maddeninGrev

esnasndagrevekatlaniilerinvesendikannka-

stl veyakusurluhareketleri sonucu,grevuygula-

naniyerindesebepolduklarmaddzarardansen-dikasorumludur. fkras veSiyasamal grevve

lokavt, dayanma grev ve lokavt, genel grev ve

lokavt,iyeriigali,iiyavalatma,verimdrme

vedierdirenileryaplamaz.fkraskaldrlmtr.

Dileke Hakkbalkl41. maddeninbalDilek-

e, Bilgi Edinme ve Kamu Denetisine Bavur-

ma Hakk eklinde deitirilmi, bilgi edinme ve

kamudenetisine bavurma hakk anayasaya gir-

mitir.Maddeyekamudenetiliiileilgilihkmlereklenmitir.


9/12

www.

ihtiy

ac.com

.tr

9


Milletvekilliinin Drlmesibalkl84. madde-

ninsonfkraskaldrlmtr.Bufkrannkaldrlmas

ilepartisinintemellikapatlmasnabeyanveeylem-

leriylesebepolmaknedeniylemilletvekilliinind-

rlmesikaldrlmtr.

Bakanlk Divanbalkl94. maddedeyaplande-

iiklikle,eskihali3ylolanbakanlkdivannaikinci

devreiinseilenleringrevsresioyasamadne-

mininsonunakadardevamederhkmileyeniden

dzenlenmitir.

Yarg Yolubalkl125. maddedeyaplandeiik-

likle Yksek Asker rann ter ilemleri ile kad-

rosuzluknedeniyleemekliyeayrmahariher trliliikkesme kararlarna kar yarg yolu almtr.

Ayrcayineyaplandeiiklikleyargyetkisinin,idari

eylemveilemlerinhukukauygunluunundenetimi

ilesnrlolduuhkmne,hibirsuretteyerindelik

denetimieklindekullanlamayacaifadesieklen-

mitir.

Kamu Hizmeti Grevlileriyle lgili Hkmlerba-

lkl 128. maddenin 2. fkrasnn sonuna Ancak,

malvesosyalhaklarailikintopluszlemehkm-

lerisakldr.ifadesieklenmitir.

Grev ve Sorumluluklar, Disiplin Kovuturulma-

snda Gvencebalkl129. maddedeyaplande-

iiklikle eskihalde yarg denetimi dnda tutulan

uyarmaveknamacezalarnayargyolualmtr.

Hkim ve Savclarn Denetimibalkl144. mad-

denin bal Adalet Hizmetlerinin Denetimi

olarak deimi, maddede sadece idari denetim

dzenlenmitir.Maddeninsonhali;Adalethizmet-

leri ile savclarn idar grevleri ynnden AdaletBakanlncadenetimi,adaletmfettileriilehkim

vesavcmesleindenolanidenetiler;aratrma,

incelemeve soruturmailemleriiseadaletmfet-

tilerieliyleyaplr.Bunailikinusulveesaslarka-

nunladzenlenir.eklindedir.

Askeri Yargbalkl 145. maddedeyaplandei-

iklikle sava hali haricinde askeri yargda asker

olmayankiileryarglanmayacaktr.Yineaynmad-

dedeyaplandeiiklikleDevletingvenliine,ana-

yasaldzenevebudzeninileyiinekarsularaaitdavalarherhaldeadliyemahkemelerindegr-

lr.hkmgetirilmitir.

Anayasa Mahkemesinin Kuruluunudzenleyen

146. maddede kkldeiiklikler yaplmtr.Ana-

yasamahkemesininyesays17yekartlmtr.

14yeyieitliadaylararasndanCumhurbakan,

3yeyiiseyineeitliadaylararasndanTBMMse-

ecektir.Maddeninsonekliuekildedir:

AnayasaMahkemesionyediyedenkurulur.

TrkiyeBykMilletMeclisi;ikiyeyiSaytayGe-

nel Kurulunun kendi bakan ve yeleri arasndan,

herboyeriingstereceklerieradayiinden,bir

yeyiisebarobakanlarnnserbestavukatlarara-

sndangsterecekleriadayiindenyapacagizli

oylamayla seer. Trkiye Byk Millet Meclisinde

yaplacakbuseimde,herboyelikiinilkoylama-

dayetamsaysnnteikiveikincioylamadaye

tamsaysnnsaltounluuaranr.kincioylamada

saltounluksalanamazsa,bu oylamadaen ok

oyalanikiadayiinncoylamayaplr;nc

oylamadaenfazlaoyalanadayyeseilmiolur.

Cumhurbakan;yeyiYargtay,ikiyeyiDan-

tay,biryeyiAskerYargtay,biryeyiAskerYksek

dare Mahkemesi genel kurullarnca kendi bakan

veyeleriarasndanherboyeriingsterecekleri

eradayiinden;enazikisihukukuolmakze-

re yeyi Yksekretim Kurulunun kendi yesi

olmayanyksekretimkurumlarnnhukuk,iktisat

ve siyasal bilimler dallarnda grev yapan retim

yeleri arasndan gsterecei er aday iinden;

drtyeyistkademeyneticileri,serbestavukat-

lar,birincisnf hkimve savclarileen azbeylraportrlkyapmAnayasaMahkemesiraportrleri

arasndanseer.

Yargtay, Dantay, Asker Yargtay, Asker Yksek

dareMahkemesiveSaytaygenelkurullarileYk-

sekretim KurulundanAnayasaMahkemesiyeli-

ineaday gstermek iinyaplacakseimlerde en

fazlaoyalankiiadaygsterilmisaylr.Baro

bakanlarnnserbestavukatlararasndangstere-

cekleriadayiinyaplacakseimdedeenfazlaoyalankiiadaygsterilmisaylr.


10/12

www.

ihtiy

ac.com

.tr

10


Anayasa Mahkemesine ye seilebilmek iin, krk

beyandoldurulmuolmaskaydyla;yksek-

retim kurumlar retim yelerinin profesr veya

doentunvannkazanm,avukatlarnenazyirmi

ylilenavukatlkyapm,stkademeyneticileri-

ninyksekrenimgrmveenazyirmiylkamu

hizmetindeilenalm,birincisnfhkimvesav-

clarnadaylkdahilenazyirmiylalmolmas

arttr.

AnayasaMahkemesiyeleriarasndangizli oylave

yetamsaysnnsaltounluuiledrtyliinbir

Bakanveikibakanvekiliseilir.Sresibitenlerye-

nidenseilebilirler.

Anayasa Mahkemesi yeleri asl grevleri dnda

resmiveyazelhibirgrevalamazlar.

AnayasaMahkemesiileilgili yeliin Sona Erme-

sibalkl147. maddeninbalyelerin Grev

Sresi ve yeliin Sona Ermesiolarakdeimi-

tir.MaddeyeeklenenhkmileAnayasaMahkeme-

siyelii12ylilesnrlandrlmtr.Zorunluemekli-

likyaaynkalrken,maddeyeEmeklilikyandanncegrevsresidolanyelerinbakabirgrevde

almalarvezlkilerikanunladzenlenir.hk-

meklenmitir.

148. maddede yaplan deiiklikle Anayasa

Mahkemesinin Grevleriarasnabireyselbavu-

rularkararabalayacaeklenmitir.Bireyselba-

vuruhakkileilgilieklenendzenlemelerunlardr:

Herkes,Anayasada gvence altna alnm temelhakvezgrlklerinden,AvrupansanHaklarSz-

lemesi kapsamndaki herhangi birinin kamu gc

tarafndan,ihlaledildiiiddiasylaAnayasaMahke-

mesine bavurabilir. Bavuruda bulunabilmek iin

olaankanunyollarnntketilmiolmasarttr.

Bireyselbavuruda,kanunyolundagzetilmesige-

rekenhususlardaincelemeyaplamaz.

Bireysel bavuruya ilikin usul ve esaslar kanunladzenlenir.

Yine ayn maddede yaplan deiiklikle Anayasa

Mahkemesinin grevleriyle ilgili sulardan dolay

Yce Divan sfatyla yarglayaca kiiler arasna

TBMMBakan,GenelkurmayBakan,Kara,Deniz

veHavaKuvvetleriKomutanlarileJandarmaGenel

Komutaneklenmitir.

YceDivankararlariinyenidenincelemebavuru-

suhakktannmtr.Eklenenhkmleregre:Yce

Divankararlarnakaryenidenincelemebavurusu

yaplabilir. Genel Kurulun yeniden inceleme sonu-

cundaverdiikararlarkesindir.

Anayasa Mahkemesinin alma ve YarglamaUsulileilgili149. Maddededeiiklikleryaplm-

tr. Maddeye eklenen fkralar unlardr: Anayasa

Mahkemesi,ikiblmveGenelKurulhalindealr.

Blmler, bakanvekili bakanlnda drt yenin

katlmylatoplanr.Genel Kurul,MahkemeBaka-

nnn veya Bakann belirleyecei bakanvekilinin

bakanlndaenazonikiyeiletoplanr.Blmler

veGenelKurul,kararlarnsaltounluklaalr.Bi-

reyselbavurularnkabuledilebilirlikincelemesiiin

komisyonlaroluturulabilir.

Siyaspartilereilikindavavebavurulara,iptalve

itiraz davalar ile Yce Divan sfatyla yrtlecek

yarglamalaraGenelKurulcabaklr,bireyselbavu-

rulariseblmlercekararabalanr.

Anayasa deiikliinde iptale, siyas partilerin ka-

patlmasnayadaDevletyardmndanyoksunbra-

klmasnakararverilebilmesiiintoplantyakatlan

yelerinteikioyokluuarttr.

ekil bozukluuna dayal iptal davalar Anayasa

Mahkemesincencelikleincelenipkararabalanr.

Anayasa Mahkemesinin kuruluu, Genel Kurul ve

blmlerinyarglamausulleri,Bakan,bakanvekil-

leriveyelerindisiplinilerikanunla;Mahkemenin

almaesaslar,blm vekomisyonlarnoluumu

veiblmkendiyapacatzkledzenlenir.

Bireyselbavurukurumunundaanayasayagirme-

siyle bireysel bavurularda duruma yaplmasna

kararverilebileceihkmmaddeyeeklenmitir.


11/12

www.

ihtiy

ac.com

.tr

11


Askeri Yargtay ve Askeri Yksek dare

Mahkemesinin dzenlendii 156. ve 157. mad-

delerde yaplan deiiklikle bu mahkemelerin ku-

ruluu, ileyii, mensuplarnn disiplin ve zlk i-

lerimahkemelerinbamszlvehkimlikteminat

esaslarnagrekanunladzenlenecektir.

Hkimler ve Savclar Yksek Kurulu 2010 ana-

yasa deiiklii ile kkl deiikliklere uramtr.

Kurulun yaps,ye says, kurul yelerininseimi

ve kurul kararlarnn nitelii deimi, hkimlerin

grevleri ile ilgilidenetim hkmleri ilgilimaddeye

eklenmitir.159. maddeninsonhaliuekildedir:

HkimlerveSavclarYksekKurulu,mahkemelerin

bamszlvehkimlikteminatesaslarnagreku-

rulurvegrevyapar.

HkimlerveSavclarYksekKuruluyirmiikiaslve

onikiyedekyedenoluur;dairehalindealr.

KurulunBakanAdaletBakandr.AdaletBakanl

Mstear Kurulun tab yesidir. Kurulun, drt asl

yesi, nitelikleri kanunda belirtilen; yksekretim

kurumlarnnhukukbilimlerdallarndagrevyapanretimyeleriileavukatlararasndanCumhurba-

kannca,aslveyedekyesiYargtayyeleri

arasndanYargtayGenelKurulunca,ikiaslveiki

yedek yesi Dantay yeleri arasndan Dantay

GenelKurulunca,biraslvebiryedekyesiTrki-

yeAdaletAkademisiGenelKuruluncakendiyeleri

arasndan,yediaslvedrtyedekyesibirincisnf

olup,birincisnfaayrlmaygerektirennitelikleriyitir-

memiadlyarghkimvesavclararasndanadl

yarghkimvesavclarnca,aslveikiyedekye-

sibirincisnfolup,birincisnfaayrlmaygerektiren

nitelikleri yitirmemi idar yarg hkim ve savclar

arasndanidaryarghkimvesavclarnca,drtyl

iinseilir.Sresibitenyeleryenidenseilebilir.

Kurulyeliiseimi,yeleringrevsresinindolma-

sndanncekialtmgniindeyaplr.Cumhurba-

kantarafndanseilenyeleringrevsreleridol-

madanKurulyeliininboalmasdurumunda,bo-

almaytakipedenaltmgniinde,yeniyelerinseimi yaplr. Dier yeliklerin boalmas halinde,

aslyeninyedeitarafndankalansretamamlanr.

Yargtay,DantayveTrkiyeAdaletAkademisige-

nelkurullarndanseilecekKurulyeliiiinherye-

nin,birincisnfadlveidaryarghkimvesavclar

arasndanseilecekKurulyeliiiinherhkimve

savcnn;seimlerde,enfazlaoyalanadaylarsra-

sylaaslveyedekyeseilir.Buseimlerherd-

nemiinbirdefadavegizlioylayaplr.

Kurulun,AdaletBakanileAdaletBakanl Mste-

ardndakiaslyeleri,grevlerinindevamsre-

since;kanundabelirlenenlerdndabakabirgrev

alamazlar veya Kurul tarafndan baka bir greve

atanamazveseilemezler.

Kurulun ynetimi ve temsili KurulBakanna aittir.

Kurul Bakan dairelerin almalarna katlamaz.

Kurul,kendiyeleriarasndandairebakanlarnve

daire bakanlarndan birini de bakanvekili olarak

seer.Bakan,yetkilerindenbirksmnbakanve-

kilinedevredebilir.

Kurul,adlveidaryarghkimvesavclarnmes-

lee kabul etme, atama ve nakletme, geici yetki

verme,ykselmevebirincisnfaayrma,kadroda-tma,meslektekalmalaruygungrlmeyenlerhak-

kndakararverme,disiplincezasverme,grevden

uzaklatrmailemleriniyapar;AdaletBakanlnn,

bir mahkemenin kaldrlmas veyayarg evresinin

deitirilmesikonusundakiteklierinikararabalar;

ayrca,Anayasavekanunlarlaverilendiergrevleri

yerinegetirir.

Hkimvesavclarngrevlerini;kanun,tzk,ynet-

meliklerevegenelgelere(hkimleriinidarnitelik-tekigenelgelere)uygunolarakyappyapmadklarn

denetleme;grevlerindendolayveyagrevlerisra-

sndasuileyipilemediklerini,halveeylemlerinin

sfatvegrevleriicaplarnauyupuymadnaratr-

mave gerektiinde haklarnda incelemeve soru-

turmailemleri,ilgilidairenintekliveHkimlerve

SavclarYksek Kurulu Bakannn oluruile Kurul

mfettilerineyaptrlr.Soruturmaveincelemei-

lemleri,hakkndasoruturmaveincelemeyaplacak

olandan daha kdemli hkim veya savc eliyle de

yaptrlabilir.


12/12

www.

ihtiy

ac.com

.tr

12


Kurulunmeslekten karmacezasnailikinolanlar

dndakikararlarnakaryargmercilerinebavu-

rulamaz.

KurulabalGenelSekreterlikkurulur.GenelSekre-

ter,birincisnfhkimvesavclardanKurulunteklif

ettii adayarasndan Kurul Bakan tarafndan

atanr.KurulmfettileriileKuruldageiciveyas-

rekliolarakaltrlacakhkimvesavclar,muvafa-

katlerinialarakatamayetkisiKurulaaittir.

AdaletBakanlnnmerkez,balveilgilikurulula-

rndageiciveyasrekliolarakaltrlacakhkim

vesavclarileadaletmfettilerinivehkimvesavc

mesleindenolanidenetileri,muvafakatleriniala-

rakatamayetkisiAdaletBakannaaittir.

Kurulyelerininseimi,dairelerinoluumuveibl-

m,Kurulunvedaireleringrevleri,toplantvekarar

yetersaylar,almausulveesaslar,dairelerinka-

rarveilemlerinekaryaplacakitirazlarvebunlarn

incelenmesiusulileGenelSekreterliinkuruluve

grevlerikanunladzenlenir.

Ekonomik Hkmlerbalkl166. maddeninbal-

Ekonomik ve Sosyal Konseyolarakdeimi-

tir.Maddeyesonfkraolarakuhkmeklenmitir:

Ekonomik ve sosyal politikalarn oluturulmasnda

hkmeteistiarniteliktegrbildirmekamacyla

EkonomikveSosyalKonseykurulur.Ekonomikve

SosyalKonseyinkuruluveileyiikanunladzen-

lenir.

Deiiklikle,MilliGvenlikKonseyininve1982ana-

yasasnnhazrlanmasndakurucumeclisioluturan

Danma Meclisinin cezai mali ve hukuki ynden

sorumlu tutulmasn engelleyen geici 15. madde

kaldrlmtr.

güncel bilgiler KPSS

Documents

Transcript of güncel bilgiler KPSS