Guatr (Tiromegali)kisi.deu.edu.tr/ihsan.esen/guatr ve edinsel hipotiroidi 4_ sınıf...
Transcript of Guatr (Tiromegali)kisi.deu.edu.tr/ihsan.esen/guatr ve edinsel hipotiroidi 4_ sınıf...
Guatr (Tiromegali)
İhsan ESEN
Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı
Guatr Evrelemesi (DSÖ)
• Evre O : Guatr yok
• Evre 1a : Palpasyonla var, boyun ekstansiyonda
bile görülmüyor
• Evre 1b : Palpasyonla var; boyun ekstansiyonda
görülüyor
• Evre 2 : Boynun normal pozisyonunda
görülüyor
• Evre 3 : Uzaktan fark edilen büyük guatr
Fırat Ü iversitesi Hasta esi Ço uk E dokri olojisi Hasta Arşivi
Guatr = Hipotiroidi Guatr ≠ Hipotiroidi
Guatr
Hipotiroidi Hipertiroidi Ötiroidi
sT4 düşük TSH yüksek
sT4 normal TSH normal
sT4 yüksek TSH düşük
Subklinik Hipotiroidi
Subklinik Hipertiroidi
sT4 normal TSH düşük
sT4 normal TSH yüksek
Düşük vücut ısısı Bradikardi Kilo alımı Boy kısalığı – düşük uzama hızı Kalın deri Kardiyak komplikasyonlar Gelişim basamaklarında gecikme –duraklama
Guatr nedenleri
1. Enflamatuar nedenler (Tiroiditler)
Kronik otoimmün tiroidit (Hashimoto) Subakut tiroidit Akut süpüratif tiroidit
2. Kolloid guatr
3. İyot eksikliği e ağlı guatr
4. Guatrojenlere ağlı guatr İyot Lityum, amiodaron v.b ilaçlar Guatrojen madde içeren yiyecekler
5. Toksik guatr Graves hastalığı Otonom fo ksiyo göstere tiroid ade o ları
6. Nodüler guatr Soliter veya multinodüler
7. Tiroid tümörler Adenomlar veya karsinomlar
8. Uygunsuz TSH salgısı TSH salgılaya ade o Hipofizer tiroid hormon direnci
8. Tiroidin infiltratif hastalıkları Histiyositozis, Sistinozis
Tiroiditler
• Otoimmün tiroiditler
– Kronik lenfositik tiroidit (Hashimoto)
– Graves Hastalığı
• Ağrısız tiroiditler
– Sporadik
– Postpartum
• Subakut ağrılı tiroidit deQuervain hastalığı
• Riedel tiroiditi
Graves Hastalığı
Çevresel guatrojenler
• İyot eksikliği
• Yiyecekler
• İç e suyu a karışa irtakı ki yasallar
• İlaçlar
– Thionamidler, Lityum, Amiodaron
– İyot • Özellikle kistik fibrozlu çocuklarda iyot içeren ekspektora ları
fazla kulla ı ı
İyot eksikliği
Guatrojenler
•Siyanoglukosidler
•Tiyoglukosidler
•Brokoli
•Brüksel laha ası •Lahana
•Karnabahar
•Kıvır ık laha a
•Yer laha ası •Hardal
•Turp
Guatrojenler
Ailesel guatr
• Dishormonogenez
– TSH reseptörü
– Sodyum iyot simporter
– Tiroid peroksidaz
– Tiroglobülin
• Pendrin (Pendred sendromu)
Konjenital nörosensörial işit e kay ı, guatr
Uygunsuz TSH salgısı
• TSH salgılaya hipofiz tü örü
• Hipofizer tiroid hormon direnci
Laboratuar inceleme
• TSH, serbest T4
• Tiroid otoa tikorları (Anti TPO-Anti Tg)
• TSH reseptör antikoru (TRABS)
• Spot idrarda iyot atılı ı
• Tiroid USG
• Tiroid sintigrafisi (Hipertiroidi varlığında)
Tedavi
• Tiroid hormonu (L-tiroksin)
• Anti - tiroid ilaçlar
• Cerrahi
• Radyoaktif iyot
Guatr nedenleri
1. Enflamatuar nedenler (Tiroiditler)
Kronik otoimmün tiroidit (Hashimoto) Subakut tiroidit Akut süpüratif tiroidit
2. Kolloid guatr
3. İyot eksikliği e ağlı guatr
4. Guatrojenlere ağlı guatr İyot Lityum, amiodaron v.b ilaçlar Guatrojen madde içeren yiyecekler
5. Toksik guatr Graves hastalığı Otonom fo ksiyo göstere tiroid ade o ları
6. Nodüler guatr Soliter veya multinodüler
7. Tiroid tümörler Adenomlar veya karsinomlar
8. Uygunsuz TSH salgısı TSH salgılaya ade o Hipofizer tiroid hormon direnci
8. Tiroidin infiltratif hastalıkları Histiyositozis, Sistinozis
Soru ve katkılar lütfen
Dr. İhsan ESEN
Fırat Ü iversitesi Hasta esi Ço uk E dokri olojisi Bili Dalı
http://kisi.deu.edu.tr/ihsan.esen/
Edinsel hipotiroidi
Tersiyer - Sekonder Primer
• Kronik lenfositik tiroidit (Hashimoto tiroiditi)
– Bazı kro ozo ozuklukları da sık Trizomi 21 ve Turner sendromu)
– Otoimmün poliglandüler sendrom tip 1 (APECED sendromu) ve tip 2
• İyot eksikliği
• Ablasyon so rası
– Cerrahi
– Radyoaktif iyot
Edinsel primer hipotiroidi nedenleri-1
Edinsel primer hipotiroidi nedenleri-2
• İlaçlar
– Thionamidler • (PPU, metimazol)
– Lityum
– Antikonvülzanlar
• Fenitoin,
• Fenobarbital
• Valproik asit
– Fazla iyot alı ı • Amiodaron
• Besin takviyeleri
• Öksürük şurupları
• Geç başlangıçlı konjenital hipotiroidi
– Tiroid disgenezi
– Tiroid metabolizma
ozuklukları (dishormonogenezis)
Edinsel primer hipotiroidi nedenleri-2
• Sistemik infiltratif hastalıklar
– Sistinozis
– Langerhans hücreli histiositoz
• Tüketim hipotiroidisi
– Büyük hemanjiomlar art ış tip 3 deiodinaz aktivitesi)
• Kranjiofaringeoma ve diğer hipotala us ve hipofizi
etkileyen tümörler
• Beyi errahisi so rası
• Kranial radyasyon
• Kafa trav ası
• Meningoensefalit
Edinsel santral hipotiroidi nedenleri
Belirti ve bulgular
Vücut tüyleri de artış
Guatr
Ge ik iş puberte
Nadiren erken puberte
Solukluk
Düşük vücut ısısı Bradikardi Kilo alımı Boy kısalığı – düşük uzama hızı Kalın deri Kardiyak komplikasyonlar Gelişim basamaklarında gecikme –duraklama
Laboratuvar
SANTRAL HİPOTİROİDİ
• TSH N - ↓
• Serbest T4 ↓↓
PRİMER HİPOTİROİDİ
TSH ↑↑
Serbest T4 ↓↓
Laboratuvar Primer hipotiroidi
• Tiroid otoa tikorları
– Anti Tiroid peroksidaz (TPO)
– Anti Tiroglobülin (Tg)
• İdrar iyot atılı düzeyi Spot idrar
Görüntüleme Primer hipotiroidi
• Tiroid USG
Laboratuvar Santral hipotiroidi
• Diğer hipofizer hor o lar
– IGF-1 (Somatomedin-C)
– ACTH – Kortizol
– FSH, LH, TT/E2
Büyüme hormonu
ACTH
TSH
FSH/LH PRL AVP
Görüntüleme Santral hipotiroidi
• Magnetik rezonans (MR)
Görüntüleme Santral hipotiroidi
• Magnetik rezonans (MR)
Tedavi
• Levotiroksin (Levotiron® tb – Euthyrox® tb )
• Doz
• 6-12 ay 5-8 µg/kg/gün
• 1-3 yaş 4-6 µg/kg/gün
• 3- yaş 3-5 µg/kg/gün
• 10- 8 yaş 2-4 µg/kg/gün
İzle
• Ta ıda ay so ra
• 3-6 ayda bir
Soru ve katkılar lütfen
Dr. İhsan ESEN
Fırat Ü iversitesi Hasta esi Ço uk E dokri olojisi Bili Dalı
http://kisi.deu.edu.tr/ihsan.esen/
Guatr nedenleri
• Diffuz Guatr
– Tiroiditler
– Çevresel guatrojenler
– Ailevi guatr
– Uygu suz TSH salgısı
– İdiyopatik
• Nodüler Guatr
– Tiroid nodülü
• Hipo/Hiper fonksiyone
– Supüratif tiroidit (abse
ile veya değil
HİPERTİROİDİZM
Sıcak intoleransı
Titreme
İshal / sık dışkılama
Adet düzensizliği (Amenore)
Kilo kaybı / kilo alamama
Jinekomasti
Kas kaybı
Bölgesel ödem
Artmış sistolik KB
Taşikardi
Büyümüş tiroid bezi (Guatr) Yüzde kızarma (Flushing)
Dışarı fırlamış gözler (Ekzoftalmi)
İnce, yağlı saçlar
Okul performansında azalma Duygulanım bozukluğu
Uyku problemleri
İştah artışı