Grupi Bankar UFT · 2020. 5. 11. · Grupi Bankar Unioni Financiar Tirane Raportet Financiare...

Publikuar date 08 maj 2020

Grupi Bankar UFTInformacion Financiar Periodik

31 dhjetor 2019

1

TABELA PERMBLEDHESE

1. Informacion mbi strukturen, aktivitetin kryesor dhe organizimin e Grupit Bankar..............................22. Bilanci kontabel, Pasqyra e te Ardhurave dhe Shpenzimeve, Tregues te rentabilitetit.......................103. Struktura e Kapitalit Rregullator.........................................................................................................144. Mjaftueshmeria e Kapitalit..................................................................................................................155. Informacion i Pergjithshem per Ekspozimin ndaj Rreziqeve dhe Administrimin e Tyre ...................196. Rreziku i kredise .................................................................................................................................247. Rreziku operacional ............................................................................................................................278. Rreziku i likuiditetit ............................................................................................................................289. Politikat kontabel te Grupit bankar .....................................................................................................2810. Politikat e shperblimit ........................................................................................................................32

Grupi Bankar Unioni Financiar TiraneRaportet Financiare Periodike, Dhjetor 2019(shifrat ne mije Lek, perveçse kur shprehet ndryshe)

2

1. Informacion mbi strukturen, aktivitetin kryesor dhe organizimin e GrupitBankar

1.1 Informacion i pergjithshem mbi Grupin Bankar

Union Financiar Tirane sha (“UFT” ose “Kompania Meme”) eshte nje kompani me pergjegjesi tekufizuar, me NUIS J62424002G rregjistruar ne baze te vendimit No. 9406, date 6 Mars 1995.UFT eshte nje institucion financiar qe ushtron aktivitetin ne Shqiperi dhe autoriteti mbikeqyres i kesajveprimtarie eshte Banka e Shqiperise. UFT ushtron aktivitetin ne perputhje me te gjitha rregullat dherregulloret e aprovuara nga Keshilli Mbikeqyres i Bankes se Shqiperise. UFT eshte PerfaqesueseKontraktuale e Western Union Financial Services INC qe nga viti 1995, e cila ushtron veprimtarine etrasfertave te parave si dhe ndermjetesimin e arketimeve dhe pagesave te ndryshme, ate te kembimitvalutor, ate te agjentit apo keshillimit financiar, te konsulences ne fushen e biznesit dhe te administrimit,te emetimi te parase elektronike (e-money). Ajo administron dhe kontrollon transfertat e parave teprocesuara nepermjet Western Union ne rreth 300 nen-agjenci ne Shqiperi. Selia e UFT-se eshte neRruga “Ismail Qemali", Numri 32, Kati 3 Tirane.

Aksionaret e saj kane kete perqindje investimi ne te:

31 dhjetor2019

Aksione mete drejte

vote

31 dhjetor2018

Aksione mete drejte

voteEdmond Leka 35% 35 35% 35Niko Leka 35% 35 35% 35

Gjergji Misha 10% 10 10% 10

Varuzhan Piranjani 10% 10 10% 10

Eduard Shima 10% 10 10% 10

Administratori i UTF-se eshte z. Elton Collaku.

Keshilli Administrimit

Edmond Leka KryetarVaruzhan Piranjani AnetarNiko Leka Anetar

UFT ka investime influencuese si brenda dhe jashte sektorit bankar. Ajo ka filiale jo vetem ne Shqiperipor dhe jashte saj.

Struktura e Grupit Bankar UFT ("Grupi" ose " Grupi Bankar") paraqitet grafikisht me poshte:


3

Unioni Financiar Prishtine Shpk. (“UFP”)UFP eshte nje kompani me pergjegjesi te kufizuar qe operon ne Kosove. NUIS i saj eshte NRB80073291.Ajo eshte Perfaqesuese Kontraktuale e Western Union Financial Services INC ne Kosove dhe ushtronaktivitetin qe nga 1 janar 2004. UFP eshte nje institucion financiar qe ushtron aktivitetin e transfertave teparave dhe eshte nen mbikeqyrjen e Bankes Qendrore te Kososves. Selia e UFP eshte ne Rr. PerandoriJustinian IE, Qyteza Pejton, Prishtine, Kosove.Kapitali i UFP-se eshte 1,000,000 EUR.Aksionaret e saj kane kete perqindje investimi ne te:

31 dhjetor 2019 31 dhjetor 2018Unioni Financiar Tirane 80% 80%Genc Turku 15% 15%

Bukurosh Stafa 5% 5%

Administratori i UFP-se eshte zj.Eda Shaqiri.

Unija Finansiska Skopje DOO (“UFS”)UFS eshte nje kompani me pergjegjesi te kufizuar e themeluar ne Rrepubliken e Maqedonise me vendimte Gjykates se Shkupit Nr.5710/03, date 16 janar 2004. NUIS i saj eshte NIT4030004498497dhe eshte Perfaqesuese Kontraktuale e Western Union Financial Services INC ne Maqedonine e Veriut.Ajo ushtron aktivitetin e transfertave te parave ne Republiken e Maqedonise se Veriut dhe autoritetimbikeqyres i kesaj veprimtarie eshte Banka Popullore e Maqedonise se Veriut. Selia e UFS eshte ne Rr.Goce Dellcev, Shkup, Maqedoni e Veriut.Kapitali i UFS eshte eshte 15,323,000 MKD (ose 250,000 EUR kosto historike).

Aksionaret e saj kane kete perqindje investimi ne te:31 dhjetor 2019 31 dhjetor 2018

Unioni Financiar Tirane sha 75.04% 75.04%Merita Marku 3.65% 3.65%Leka Marku 3.65% 3.65%Nesa Marku 3.65% 3.65%

Ilir Mehmeti 10% 10%

Ylli Marku 4% 4%

Drejtori Ekzekutiv UFS-se eshte z. Ylli Marku.


4

Union of Financial Corners (“UFC”)UFC eshte nje institucion financiar i themeluar ne 1 maj 2005 ne Gjeneve, Zvicer dhe ka NUIS CHE 112349 585. UFC eshte perfaqesuese kontraktuale e Western Union Financial Services INC ne Zvicer dheofron sherbimin e transfertave te parase. Autoriteti mbikeqyres eshte ARIF. Selia e UFC eshte neGjeneve, Zvicer.Kapitali i UFC eshte eshte 300 mije CHF.Aksionaret e saj kane kete perqindje investimi ne te:

31 dhjetor 2019 31 dhjetor 2018Unioni Financiar Tirane sha 80% 80%Andi Gjonej 20% 20%

Drejtori Ekzekutiv i UFC-se eshte z. Andi Gjonej.

Paylink Sha. (“Paylink”)Paylink eshte nje kompani financiare e licencuar nga Banka e Shqiperise per te kryer shebimet eprocesimit te kartave si dhe sherbimeve te tjera lidhur me to. NUIS i saj eshte L22112003M dhe ka filluaraktivitetin e saj ne shtator 2012.Selia e Paylink sha eshte ne autostraden Tirane-Durres km8, Tirane.Kapitali i Paylink eshte 573,520.000 LEK .UFT zoteron 100% te aksioneve ne kapitalin e Paylink sha.

Aksionaret e saj kane kete perqindje investimi ne te:31 dhjetor 2019 31 dhjetor 2018

Unioni Financiar Tirane 100% 100%

Administratori i Paylink eshte znj. Eneida Thomaj.

Keshilli AdministrimitVaruzhan Piranjani KryetarNiko Leka AnetarEdmond Leka AnetarIrena Rushaj AnetarEneida Thomaj AnetarDritan Mollanji Anetar

Auto City Sha ("Auto city")Investimi ne Auto City eshte bere ne 26 dhjetor 2012. Auto City eshte nje kompani qe nuk operon nesektorin financiar dhe ka NUIS K81918006B. Selia e Auto City eshte ne autostraden Tirane-Durres km6,Tirane.UFT zoteron 100% te aksioneve ne kapitalin e Auto City. Drejtor Ekzekutiv eshte z. Ardi Afezolli.

Keshilli MbikeqyresArjan Lesha AnetarElton Collaku AnetarVaruzhan Piranjani Anetar

Union Net Kroaci ("UUK")UUK eshte nje institucion financiar i themeluar ne 10 mars 2016 ne Zagreb, Kroaci dhe ka NUISHR74536886827.UFT zoteron 100% te kapitalit te UUK dhe ky kapital eshte 1,700 mije KUNA (221,680 EUR kostohistorike )

Drejtori Ekzekutiv i UUK-se eshte z. Krunoslav Valentinc.


5

Union Bank Sh.a,

Union Bank Sh.a. (“Banka”) eshte nje institucion financiar i regjistruar si banke tregtare me 9 janar 2006bazuar ne Vendimin nr. 101, date 28 dhjetor 2005 te Bordit Mbikeqyres se Bankes se Shqiperise. Bankaoperon ne perputhje me Ligjin nr. 8269 date 23 dhjetor 1997 “Per Banken e Shqiperise”, Ligjin nr.9662date 18 dhjetor 2006 si dhe ne perputhje me te gjitha rregullat dhe rregulloret e aprovuara nga KeshilliMbikeqyres i Bankes se Shqiperise.Banka eshte nje banke tregtare, e cila ofron sherbime bankare per individe dhe kompani ne Republiken eShqiperise. Banka eshte regjistruar si person juridik me numer regjistrimi 33563 date 26 maj 2005, datene te cilen Banka filloi aktivitetin e saj tregtar. Banka mori liçencen per aktivitete bankare me 9 janar2006.Selia e Bankes eshte ne Bulevardin Zogu I, Tirane.

Kapitali i nenshkruar i Bankes konsiston ne 2,097,143 aksione me vlere nominale 10 EUR secili.

Ne date 17 prill 2019, midis Unioni Financiar Tirane sh.a (UFT) dhe Banka Europiane per Rindertim dheZhvillim (BERZH), u nenshkrua marreveshja per shitblerjen e aksioneve te BERZH nga UFT. Sipaskesaj marreveshjeje, transferimi i aksioneve ne fjale do te behet me 6 transhe dhe parashikohet teperfundoje ne 7 Dhjetor 2021. Ne 7 qershor 2019 dhe 7 dhjetor 2019 u realizua transferimi i dy transhevete para, me nga 35,357 aksione te BERZH-it tek UFT dhe struktura e kapitalit te nenshkruar ndryshoi sime poshte:

31 dhjetor 2019 31 dhjetor 2018Unioni Financiar Tirane Sh.a (UFT) 89.72% 86.34%Banka Europiane per Rindertim dhe Zhvillim (BERZH) 6.74% 10.12%Edmond Leka 1.77% 1.77%Niko Leka 1.77% 1.77%

Administrator i Bankes eshte z.Gazmend Kadriu.

Drejtuesit dhe administrimi i Bankes me 31 dhjetor 2019

Drejtimi EkzekutivGazmend Kadriu Drejtor i PergjithshemSuela Bokshi Drejtor i Divizionit te OperacioneveArten Zikaj Drejtor i Divizionit te FinancesEnkeleda Hasho Drejtor i Divizionit te Kredise

Bordi Drejtues (Keshilli Mbikeqyres)Edmond Leka KryetarNiko Leka Zv.KryetarVaruzhan Piranjani AnetarMelis Ekmen Tabojer AnetarGazmend Kadriu AnetarSokol Marishta AnetarFlutura Veipi Anetar

Komiteti i KontrollitVaruzhan Piranjani KryetarSonila Bicaku AnetarMatilda Shehu Anetar


6

Landeslease sha

Nga ana e saj Banka, ne 22 dhjetor 2014, bleu 100% te aksioneve te Landeslease sha (“Filiali”). Filialieshte nje shoqeri lizingu shqiptar, e regjistruar si nje shoqeri aksionare me vendim te gjykates nr 33307dhe NUIS K51629002M, e cila filloi te operonte ne 5 Prill 2005. Ajo ushtron aktivitetin ne Shqiperi dheeshte nen mbikeqyrjen e Bankes se Shqiperise.

Selia e Landeslease sha eshte ne Rrugen Ismail Qemali, Pallati nr 32, Tirane.

Investimi ne Filial ne fund te dhjetorit 2018 eshte ne shumen prej 255,237 mije LEK.

Administratori i Landeslease eshte z. Dorin Maraku.

Keshilli MbikeqyresArten Zikaj KryetarEnkeleda Hasho AnetarRezart Ferzaj Anetar

1.2 Informacion mbi kodin e etikes se Grupit Bankar

Cdo institucion i Grupit ka nje Kod Etike, i cili adreson ceshtjet e perputhshmerise me kerkesat ligjore,pergjegjesite e punonjesve ne lidhje me konfliktet e interesit, ruajtjen e konfidencialitetit te informacionit,veprimet me palet e lidhura, etj. Me poshte jane trajtuar shkurtimisht nje pjese e tyre:

1. Konflikti i Interesave

Eshte politika e institucioneve te Grupit qe punonjesit te kryejne detyrat ne menyre te tille, me etikedhe integritet, qe te mos ekzistoje konflikt interesi, real apo i nenkuptuar. Situate konflikti interesinenkuptohet situata e ndikuar nga faktore objektive (si p.sh. lidhje farefisnore/biznesi) qe mund tendikojne ne kryerjen e detyrave te punonjesit kunder interesave te institucionit te Grupit.

2. Informacioni Konfidencial

Te gjitha dokumentat dhe informacionet e Grupit jane konfidenciale dhe nuk mund te kopjohen osenxirren pa autorizim nga menaxhimi. Informacioni konfidencial perfshin te dhenat per stafin dhepagat, informacionin per klientet, dhe cdo informacion tjeter per menyren se si operon Grupi.

Abuzimi ose keqperdorimi i informacionit konfidencial do te rezultoje ne masa te rrepta disiplinore,deri ne pushim te menjehershem nga puna dhe ndjekje ligjore.

3. Punesimi jashte institucioneve te Grupit

Grupi nuk inkurajon punesimin jashte tij te nje punonjesi me kohe te plote, sidomos punesimin teknje konkurrent, furnitor apo klient i Grupit. Ne te gjitha rastet, punesimi jashte Grupit kerkonaprovim paraprak nga menaxhimi. Vetepunesimi ne ndonje aktivitet qe i ben konkurrence Grupit,eshte i ndaluar.

4. Dhuratat

Punonjesit dhe familjaret e tyre nuk duhet te kerkojne apo pranojne perfitime personale nga njeklient, shites, individ ose organizate qe kerkon te beje biznes me institucionet e Grupit, pervecdhuratave te zakonshme, me vlere qartesisht modeste dhe qe shperndahen masivisht per Vit te Ri aporaste te ngjashme.

5. Ryshfetet

Gjate kryerjes se detyrave ne Grup, nuk lejohet te paguhen ose te pranohen rryshfete ose shperblimete tilla te ngjashme per apo nga ndonje individ apo organizate. Eshte politike e Grupit te zbatojerregullat kunder mitmarrjes.


7

6. Abuzimi me Drogat dhe Alkoolin

Politika e Grupit eshte qe te punesoje persona qe nuk perdorin droge apo alkool dhe qe nukmanifestojne efekte te perdorimit te tyre gjate orarit te punes. Cdo punonjes qe shkel kete politikeeshte subjekt i masave disiplinore, deri ne dhe perfshire pushimin nga puna, qe ne shkeljen e pare.

7. Huate e Punonjesve

Marrja hua e nje punonjesi te nje institucioni te Grupit nga nje klient i institucionit perkates, individose biznes, duhet evituar gjithmone (pervec rastit kur klienti eshte nje institucion i njohur huadhenes).

8. Autorizim mbi llogari te klienteve (ne rastin e Bankes)

Pa aprovim specifik te menaxhimit, punonjesit nuk mund te veprojne si agjente ose persona teautorizuar ne ndonje llogari te mbajtur ne Banke (pervec per familjaret e tyre).

1.3 Aktivitetet e subjekteve perberese te grupit bankar

Informacion mbi aktivitetet e Unioni Financiar

Liste e veprimtarive sipas licences se marre:a) Emetimi i parase elektronikeb) Te gjitha sherbimet e pagesave dhe te transferimit te paravec) Kembim valutord) Sherbimet keshilluese, ndermjetese dhe sherbime te tjera ndihmese per te gjitha veprimtaritee mesiperme

Liste e veprimtarive qe UFT kryen:a) Emetimi i parase elektronikeb) Te gjitha sherbimet e pagesave dhe te transferimit te paravec) Kembim valutord) Sherbimet keshilluese, ndermjetese dhe sherbime te tjera ndihmese per te gjitha veprimtarite

e mesiperme

Informacion mbi aktivitetet e Unioni Financiar Prishtine

Liste e veprimtarive sipas licences se marre:a) Te gjitha sherbimet e pagesave dhe te transferimit te parave

Liste e veprimtarive qe UFP kryen:a) Te gjitha sherbimet e pagesave dhe te transferimit te parave

Informacion mbi aktivitetet e Unija Finansiska Skopje DOO


Liste e veprimtarive qe UFS kryen:a) Te gjitha sherbimet e pagesave dhe te transferimit te parave

Informacion mbi aktivitetet e Union of Financial Corners


Liste e veprimtarive qe UFC kryen:a) Te gjitha sherbimet e pagesave dhe te transferimit te parave


8

Informacion mbi aktivitetet e Paylink

Liste e veprimtarive sipas licences se marre:a) Te gjitha sherbimet e pagesave dhe te transferimit te paraveb) Emetimin dhe administrimin e te gjitha instrumenteve te pageses perfshire emetimin e parase

elektronikec) Operator i kleringut nderbankar

Liste e veprimtarive qe Paylink kryen:a) Te gjitha sherbimet e pagesave dhe te transferimit te paraveb) Emetimin dhe administrimin e te gjitha instrumenteve te pageses perfshire emetimin e paraseelektronike

c) Skeme kombetare te pagesave me karte sherbimet e “Auditimit & PenTest"d) Sherbime keshilluese, ndermjetese dhe sherbimet e tjera ndihmese per veprimtarite same lart

Informacion mbi aktivitetet e Autocity

Objekti i aktivitetit: Eksportim, importim, ekspozim, promovimin dhe tregetimin e artikujve dhe mallravete cdo lloji ne menyre te vecante te automjeteve, kryerjen e sherbimeve te cdo lloji vecanerisht te atyre qelidhen me promovimin e artikujve e mallrave te cdo lloji vecanerisht te automjeteve perfshire ketuorganizimin dhe menaxhimin e panaireve ekspozitave apo aktivitete te tjera te ngjashme promovuese,publikimin dhe reklamimin me qellim promovimin e mallrave, apo sherbimeve te lidhura me aktivitetinetj.

Informacion mbi aktivitetet e Union Bank

Liste e veprimtarive sipas licences se marre:a) Te gjitha format e kredidhenies, duke perfshire edhe kredine konsumatore dhe kredine

hipotekore:b) Qirane financiarec) Te gjitha sherbimet e pagesave dhe te transferimit te parave, duke perfshire kartat e kreditit

dhe te debitit, çeqet e udhetarit, çeqet bankare dhe kartat e pageses;d) Ofrimin e garancive;e) Tregtimin per llogari te saj ose te klienteve, qofte dhe ne nje kembim valutor, ne nje treg te

vetorganizuar (OTC) ose ndryshe, si me poshte:i) instrumente te tregut te parase (çeqe, deftesa, çertifikata te depozitave etj.)ii) kembim valutor;iii) tregtimin për llogari të saj, qoftë dhe ne një kembim valutor, ne një treg të

vetorganizuar (OTC) ose ndryshe të letrave me vlere të transferueshme;iv) instrumenteve te kembimeve valutore dhe instrumenteve te vleresimit te normes

se interest, duke perfshire ketu produkte te tilla si marreveshje swap dhemarreveshje qe percaktojne vleren e interest ne te ardhmen.

f) Ofrimin e sherbimit te kasave te sigurimitg) Sherbimet keshilluese, ndermjetese dhe sherbimet e tjera ndihmese per te gjitha veprimtarite

e listuara ne pikat b deri f si me siper.

Liste e veprimtarive qe Banka kryen aktualisht:

a) Te gjitha format e kredidhenies, duke perfshire edhe kredine konsumatore dhe kredinehipotekore;


9

b) Te gjitha sherbimet e pagesave dhe te transferimit te parave, duke perfshire kartat e kredititdhe te debitit, çeqet e udhetarit, çeqet bankare dhe kartat e pageses;

c) Ofrimin e garancive;

d) Tregtimin per llogari te saj ose te klienteve, qofte dhe ne nje kembim valutor, ne nje treg tevetorganizuar (OTC) ose ndryshe, si me poshte:

i) kembim valutor;ii) letrave me vlere te transferueshme;iii) instrumenteve te kembimeve valutore dhe instrumenteve te vleresimit te normes

se interest, duke perfshire ketu produkte te tilla si marreveshje swap dhemarreveshje qe percaktojne vleren e interesit ne te ardhmen.

e) Sherbimet keshilluese, ndermjetese dhe sherbimet e tjera ndihmese per te gjitha veprimtaritee listuara ne pikat b deri d si me siper.

Informacion mbi aktivitetet e Landeslease

Liste e veprimtarive sipas licences se marre:a) Qiradhenie finaciare

Liste e veprimtarive qe Landeslease kryen:a) Qiradhenie finaciare


10

2. Bilanci kontabel, Pasqyra e te Ardhurave dhe Shpenzimeve, Tregues terentabilitetit

2.1 Analiza dhe komente permbledhese per ecurine e gjendjes financiare te Grupit

Bilanci i Aktiveve dhe Pasiveve te Grupit Bankar ne 31 dhjetor 2019

Ne variancat e zerave te bilancit krahasuar me Dhjetor 2018 efekti me i madh vjen nga blerja e BankesNderkombetare Tregtare nga Banka Union ne Mars 2019. Bashkimi i te dy bankave u be ne muajin Gusht2019. Rezultatet kryesore te bashkimit ishin: rritje e totalit te Aktiveve me ~7.6Miliarde Lek, rritje eportofolit te Kredise neto me ~4.3Miliarde Lek, rritje e portofolit te Investimeve ne Letra me Vlere me~3.4Miliarde Lek dhe rritje e Fondeve me ~7.0Miliarde Lek.

Aktivet Totale te Grupit ne fund te dhjetorit 2019 jane perafersisht ne nivelin 68.9 Miliarde Lek, rreth13.0 Miliarde Lek ose 23.4% me e larte se shuma ne fund te vitit 2018.

Aktivet: Ndryshimet e Aktiveve gjate periudhes jane karakterizuar nga nje rritje e dukshme e PortofolitHua ndaj Klienteve neto me rreth 6.1Miliarde Lek ose 28.3% si edhe te Portofolit te Letrave me Vlere(perfshire Bono Thesari dhe ato te Qeverise Shqiptare) me ~4.4Miliarde Lek ose 22.7%. Llogariterrjedhese dhe Depozitat me bankat dhe institucione të tjera financiare jane rritur me 1.0Miliarde Lek ose21.7%; ndersa zeri Arka dhe Banka qendrore tregon ~1.5Miliarde Lek ose 26.4% me shume.

Detyrimet: Ne total rritja eshte me ~12.0Miliarde Lek ose 25.0% nga te cilat 10.6 Miliarde Lek ngaVeprimet me Klientet. Peshen me te madhe ne kete grup e zene Depozitat me afat te klienteve te cilat urriten me rreth 8.5Miliarde Lek ose 33.4%, qe perben edhe 80% te kesaj shtese. Pas depozitave rritjen mete madhe e ka zeri Detyrime ndaj klienteve per Llogarite rrjedhese me ~1.8Miliarde Lek ose 21.6%;ndersa Detyrimet ndaj klienteve per Depozita pa afat tregojne nje rritje me 0.9Miliarde Lek ose 13.7%.Detyrimet ndaj Bankave dhe Institucioneve Financiare u rriten me rreth ~1.8Miliarde Lek.

Kapitali i Aksionereve tregoi per nje rritje vjetore prej ~1.1Miliarde Lek ose 13.4%, nga fitimi iperiudhes.Interesat e Pakices jane pothuajse njesoj, duke rene vetem me 0.9% ose 6Milione Lek.

Te Ardhurat dhe Shpenzimet nga veprimtarite kryesore:

Fitimi Neto i periudhes tregon ~1,25 Miliarde Lek, i cili eshte 414 Milione Lek ose 49.4% me shume sedhjetor 2018.Te ardhurat neto nga interesi te periudhes jane rritur me 130Milione Lek ose 6.5% krahasuar me vitin ekaluar, kjo me shume si rezultat i portofolit te kredise te Bankes. Ne total Te ardhurat nga interesat urriten me ~243Milione Lek ose 10.3% ndersa Shpenzimet per interesat tregojne ~113Milione Lek ose33.5% me shume.Te ardhurat neto nga komisionet krahasuar me vitin 2018, tregojne nje renie me rreth 274Milione Lek ose16.4%. Te ardhurat nga komisionet jane ~294Milion Lek (pa perfshire 120Milione Lek komisione tekredive te njohura ne 2018 ne Union Bank) ose 15.1% me pak; ndersa Shpenzimet per komisionet jane140Milion Lek ose 51.6% me pak.Fitimi neto nga veprimet me valutat eshte ~110Milione Lek, duke u rritur ndjeshem ne krahasim me vitine kaluar.Totali i shpenzimeve operative ka patur nje renie me ~74Milione Lek ose 3.1% nga viti 2018. Zerat mendikim me te madh ne kete grup shpenzimesh jane: Shpenzimet per fondet rezerve per huate te cilattregojne 112Milione Lek me shume, Shpenzimet per personelin te cilat rane me 104Milione Lek ose 12%dhe Shpenzimet e pergjithshme te veprimtarise te cilat jane 57Milione Lek ose 5.2% me pak se viti 2018.

Kthimi nga Kapitali aksionar rezultoi te jete ne nivelin 14.5% dhe Kthimi nga Aktivet mesatare 1.9%.


11

2.2 Bilanci i Grupit Bankar

Ne mije Lek 31 dhjetor 2019 31 dhjetor 2018 Ndryshimi ne %AktivetArka dhe Banka qendrore 6,949,751 5,497,518 1,452,233 26.4%Bono thesari 1,343,468 1,258,095 85,373 6.8%Hua dhe paradhenie neto per IF 7,092,258 5,729,380 1,362,878 23.8%

Llogari rrjedhese 4,967,323 3,790,925 1,176,398 31.0%Depozita 802,878 950,500 (147,622) -15.5%Hua 1,168,184 854,022 314,162 36.8%Llogari te tjera 219,655 135,379 84,276 62.3%minus fondet rezerve per huate (65,782) (1,446) (64,336)

Hua dhe paradhenie per klientet, neto 27,451,474 21,396,470 6,055,004 28.3%Hua dhe paradhenie standarte 24,996,556 19,444,520 5,552,036 28.6%Hua dhe paradhenie ne ndjekje 1,537,478 1,418,409 119,069 8.4%Hua nenstandart 783,715 325,354 458,361 140.9%Hua te dyshimta 581,616 530,296 51,320 9.7%Hua te humbura 1,570,738 1,251,422 319,316 25.5%minus fondet rezerve per huate (2,018,629) (1,573,531) (445,098) 28.3%

Letra me vlere me te ardhura fikse 22,213,124 17,934,720 4,278,404 23.9%Filiale 1,880,040 1,856,564 23,476 1.3%Mjete te qendrueshme, neto 468,166 328,421 139,745 42.6%Mjete te tjera, neto 1,485,001 1,836,023 (351,022) -19.1%Totali i Aktiveve 68,883,282 55,837,191 13,046,091 23.4%

DetyrimetVeprimet me thesarin dhe transaksionetnderbankare 2,786,519 2,456,241 330,278 13.4%Detyrime ndaj bankave dhe IF 3,614,951 1,845,949 1,769,002 95.8%Veprime me klientet 51,919,421 41,319,428 10,599,993 25.7%

Qeveria shqiptare e admin publike 313,165 955,734 (642,569) -67.2%

Llogarite rrjedhese 9,864,806 8,113,486 1,751,320 21.6%Depozita pa afat 7,502,597 6,599,829 902,768 13.7%Depozita me afat 33,792,492 25,327,259 8,465,233 33.4%Llogari te tjera 446,361 323,120 123,241 38.1%

Fond rezerve statistikore per huate 350,433 299,553 50,880 17.0%Detyrime te tjera 1,133,294 1,907,172 (773,878) -40.6%Totali i Detyrimeve 59,804,618 47,828,343 11,976,275 25.0%

Totali i kapitalit aksionar 9,078,664 8,008,848 1,069,816 13.4%Nga te cilat Interesa të pakicës 681,767 687,744 (5,977) -0.9%Totali i detyrimeve dhe kapitalit 68,883,282 55,837,191 13,046,091 23.4%

Zerat jashte bilancitAngazhime te dhena 1,339,748 1,277,217 62,531 4.9%Angazhime te marra 121,770 246,840 (125,070) -50.7%Garanci te dhena 495,943 247,636 248,307 100.3%Garanci te marra 72,595,727 59,835,071 12,760,657 21.3%


12

2.3 Pasqyra e Te Ardhurave dhe Shpenzimeve

Ne mije Lek 31 dhjetor 2019 31 dhjetor 2018 Ndryshimi ne %

Te ardhura nga interesat 2,589,216 2,346,486 242,730 10.3%Per veprimet e thesarit 122,277 114,664 7,613 6.6%Nga veprimet me klientet 1,454,147 1,232,853 221,294 17.9%Nga veprimet me letrat me vlere dheveprimtarite e tjera financiare 927,458 906,767 20,691 2.3%Te tjera 85,334 92,202 (6,868) -7.4%

Shpenzime per interesa (448,746) (336,225) (112,521) 33.5%Per veprimet e thesarit (35,597) (20,838) (14,759) 70.8%Per veprimet me klientet (383,170) (283,486) (99,684) 35.2%Per letrat me vlere dhe veprimtarite etjera financiare (29,979) (31,901) 1,922 -6.0%Te tjera - - - -

Te ardhurat nga interesat, neto 2,140,470 2,010,261 130,209 6.5%

Te ardhura nga komisione 1,525,786 1,939,492 (413,706) -21.3%Nga veprimet e thesarit 88 18 70 388.9%Nga transaksionet me klientet 1,192,667 1,655,646 (462,979) -28.0%Komisione per sherbimet bankare 289,630 253,547 36,083 14.2%Komisione te tjera 43,401 30,281 13,120 43.3%

Shpenzime per komisione (131,136) (270,777) 139,641 -51.6%Per veprimet e thesarit (6,435) (4,488) (1,947) 43.4%Per transaksionet me klientet (53,636) (200,521) 146,885 -73.3%Komisione per sherbime bankare (49,849) (44,247) (5,602) 12.7%Komisione te tjera (21,216) (21,521) 305 -1.4%

Te ardhura nga komisionet, neto 1,394,650 1,668,715 274,065) -16.4%Fitim/Humbje nga veprimtarite e qirase, neto 3,937 8,716 (4,779) -54.8%Fitim/Humbje nga veprimtarite e tjerabankare, neto (43,146) 13,293 (56,439) -424.6%Fitim/Humbje nga veprimet me valutat, neto 110,036 (327,845) 437,881 -133.6%Totali i te ardhurave operative 3,605,947 3,373,140 232,807 6.9%

Shpenzime per personelin (767,377) (871,688) 104,311 -12.0%Taksa te tjera perveç taksave mbi te ardhurat (6,894) (7,938) 1,044 -13.2%Shpenzime te pergjithshme te veprimtarise (1,035,761) (1,092,951) 57,190 -5.2%Amortizimi i mjeteve te qendrueshme (106,196) (122,796) 16,600 -13.5%Shpenzime per fonde rezerve per huate (226,460) (114,402) (112,058) 98.0%Shpenzime per fonde rezerve te tjera (146,480) (153,174) 6,694 -4.4%

Totali i shpenzimeve operative (2,289,168) (2,362,949) 73,781 -3.1%

Veprimtarite e jashtezakonshme 14,452 2,632 11,820 449%Fitimi para tatimit 1,331,231 1,012,823 318,408 31.4%

Tatimi mbi fitimin (79,624) (175,262) 95,638 -54.6%

Fitimi per periudhen 1,251,607 837,561 414,046 49.4%


13

2.4 Tregues te rentabilitetit te Grupit Bankar1:

31dhjetor

2019

30shtator

2019

30 qershor2019

31 mars2019

31dhjetor

2018

30shtator

2018

31dhjetor

2017

1. Kthyeshmeria nga aktivet mesatare (ROAA) [te ardhurat neto / aktivet mesatare*100] 1.93% 2.08% 2.01% 2.36% 1.57% 1.77% 2.17%2. Rezultati neto I jashtezakonshem / aktivet mesatare 0.02% 0.03% 0.04% 0.04% 0.00% 0.01% 0.58%3. Shpenzimet e pergjithshme te veprimtarise / te ardhurat bruto te veprimtarise 44.66% 42.94% 43.60% 43.69% 52.05% 48.61% 50.22%

4. Kthyeshmeria nga kapitali aksionar mesatar (ROAE) [te ardhurat neto/kapitaliaksionar mesatar *100] 14.50% 15.58% 15.02% 17.41% 10.98% 12.38% 15.21%5. Shpenzime personeli / te ardhurat bruto te veprimtarise 17.88% 17.24% 17.42% 18.59% 21.65% 18.73% 21.19%

1 Treguesit e mesiperm jane llogaritur sipas kerkesave te rregullores “Per mbikeqyrjen e konsoliduar”, miratuar me vendim Nr.4, date 01.02.2017 te Keshillit Mbikeqyres teBankes se Shqiperise. Ato jane llogaritur mbi pasqyrat financiare te Grupit, dhe aty ku ka nevoje jane anualizuar.


14

3. Struktura e Kapitalit RregullatorKapitali rregullator i Grupit Bankar ne baze te karakteristikave te tij dhe kushteve te percaktuara nerregulloren " Per Kapitalin rregullator te bankes" dhe ne rregulloren "Per mbikeqyrjen e konsoliduar",ndahet ne dy kategori:

a) kapital i nivelit te pareb) kapital i nivelit te dyte

a) Kapitali i nivelit I llogaritet si shume e kapitalit baze te nivelit te pare dhe kapitalit shtese te nivelit tepare, duke marre ne konsiderate zbritjet sipas kerkesave rregullatore. Elementet perberes te tij jane:

kapitali i paguar, i cili perbehet nga aksionet e zakonshme, te cilat mbartin te gjithakarakteristikat e ligjit "Per tregtaret dhe shoqerite tregtare. Kapitali i paguar perbehet nga aksionete cilat nuk jane preferenciale dhe nuk ka kufizime mbi to;

primet e ketyre aksioneve; fitimet e pashperndara, te cilat jane te lira nga cdo detyrim i ardhshem, perfshihen ne kapitalin

baze te nivelit te pare te Bankes, vetem me miratimin e asamblese se pergjithshme per pjesen qeparashikohet te jete element perberes se tij;

fitimi ushtrimor i fundvitit; fitimi ushtrimor i periudhes raportuese, i cili perfshihet vetem ne rast se plotesohen kushtet e

percaktuara ne rregullore; rezervat, te cilat perfshijne rezervat ligjore te krijuara me vendim te asamblese se aksionereve diferencat e rivlersimit. Kapitali i Grupit qe eshte ne valute te huaj, vleresohet ne LEK me kursin

ne periudhen raportuese, por ne bilanc mbahet me vleren fillestare (koston historike te tij),diferencat e lindura nga ky trajtim, perbejne pikerisht diferencat e rivleresimit.

interesa te pakices, te cilat perfaqesojne shumen (madhesine) e kapitalit baze te nivelit te pare tenje anetari te grupit bankar, qe i atribuohet personave fizike apo juridike, te cilen nuk jane objekti konsolidimit te Grupit Bankar.

Si ze zbrites i kapitalit baze te nivelit te pare jane: humbjet e periudhes raportuese; aktivet e patrupezuara; pjesen e pjesemarrjeve te drejtperdrejta ne instrumentet e kapitalit te nivelit te pare ne investime

te rendesishme jashte sektorit financiar; pjesen e shumes se pjesemarrjeve te drejtperdrejta ne instrumentet e kapitalit te nivelit te pare ne

Subjekte Financiare, ku Grupi ka investime te rendesishme, duke konsideruar si pjese tezbritshme, ate qe tejkalon kufirin prej 10% te kapitalit baze te nivelit te pare, llogaritur ky paraketyre zbritjeve.

Kapitali rregullator i Grupit per dhjetor 2019 dhe dhjetor 2018 ishte:dhjetor 2019 dhjetor 2018

KAPITALI RREGULLATOR 6,731,899 6,668,238KAPITAL I NIVELIT TE PARE 6,731,899 6,668,238KAPITAL BAZE I NIVELIT TE PARE 6,731,899 6,668,238Instrumenta te kapitalit te njohura si Kapital Baze i Nivelit I (KBN1) (1,034,973) (1,130,237)

Kapitali i paguar 220,414 142,134Primet e aksioneve - -

(-) Instrumenta të veta të Kapitalit Bazë të Nivelit të Parë (1,255,387) (1,272,371)Fitimet e pashperndara 1,075,079 1,254,128

Fitimet e pashperndara dhe humbjet e mbartura nga periudhat e meparshme 776,682 416,568Fitimi ushtrimor i fundit të vitit - 837,560Fitimi ushtrimor i periudhës raportuese 298,396

Rezervat (perveç rezervave te rivleresimit) 6,116,545 5,949,734Diferenca rivleresimi kreditore (34,491) (24,892)(-) Aktive te tjera te patrupezuara (72,028) (68,239)Interesat e pakicës 681,767 687,744KAPITALI SHTESE I NIVELIT TE PARE - -KAPITALI I NIVELIT TE DYTE - -

Kapitali baze i nivelit te pare duhet te jete ne cdo kohe me i madh se niveli i kapitalit minimal te kerkuar.


15

4. Mjaftueshmeria e Kapitalit4.1 Llogaritja e mjaftueshmerise se kapitalit

Kapitali rregullator duhet ne cdo kohe te mbuloje kerkesen per kapital te nevojshem per mbulimin errezikut te kredise, te mbulimit te rrezikut te tregut dhe te mbulimit te rrezikut operacional.

Mjaftueshmeria e kapitalit llogaritet si raport ndermjet shumes se kapitalit rregullator me shumen eekspozimeve te ponderuara me rrezikun, shprehur kjo ne perqindje, ne zbatim te plote te rregulloreve nefuqi.

Mbeshtetur ne rregulloren e Bankes se Shqiperise "Per Raportin e Mjaftueshmerise se Kapitalit", Nr. 48,date 31.07.2013 dhe ne rregulloren “Per Mbikeqyrjen e Konsoliduar”, Nr.4, date 01.02.2017, Grupiperllogarit raportin e mjaftueshmerise se kapitalit si:

Ne mije Lek31 dhjetor

201931 dhjetor

2018

1. Kapitali rregullator 6,731,899 6,668,238

2. Totali i ekspozimeve te ponderuara me rrezik 40,573,380 32,500,998

3. Kapitali baze i nivelit te pare/ Ekspozimet e ponderuara ne rrezik >= 4.5% 16.59% 20.52%

4. Kapitali i nivelit te pare/ Ekspozimet e ponderuara ne rrezik >=6.0% 16.59% 20.52%

5. Raporti i mjaftueshmerise se kapitalit >=12% 16.59% 20.52%

Ekspozimet e ponderuara me rrezikun llogariten si shume e elementeve te meposhtem:

a) zerave te ekspozimeve dhe ekspozimeve te mundshme, te ponderuar me rrezikun e kredise dherrezikun e kunderpartise, te llogaritura sipas Metodes Standarte te rregullores se Mjaftueshmerisese Kapitalit.

b) kerkeses per kapital per rrezikun e tregut, te llogaritur sipas kerkesave te rregullores seMjaftueshmerise se Kapitalit, te shumezuara me 12.5;

c) kerkeses per kapital per rrezikun operacional, te llogaritur sipas Metodes se treguesit te thjeshte,te percaktuar ne rregulloren e Mjaftueshmerise se Kapitalit, te shumezuara me 12.5

Me poshte po japim kete perllogaritje:

31 dhjetor2019

31 dhjetor2018

Shuma e ekspozimeve te ponderuara me rrezik per rrezikun e kredise 34,194,686 26,407,942

Shuma e ekspozimeve te ponderuara me rrezik per rreziqet e tregut - 198,040

Shuma e ekspozimit te ponderuar me rrezik per rrezikun operacional 6,378,694 5,895,016Totali i ekspozimeve te ponderuar me risk 40,573,380 32,500,998


16

4.2 Rreziku i kredise: Informacion per portofolin e kredise sipas metodes standarte

Per llogaritjen e shumave te ekspozimeve te ponderuar me risk per mbulimin e riskut te kredise, Grupiperdor metoden standarte te rregullores se Bankes se Shqiperise "Per Raportin e Mjaftueshmerise seKapitalit ". Bazuar ne kete rregullore, te gjitha ekspozimet dhe ekspozimet e mundshme te Grupit Bankargrupohen neper klasa te ekspozimeve dhe ne varesi te rrezikut te grupeve me te vogla brenda seciles klasete ekspozimit, keto ekspozime dhe ekspozime te mundshme shperndahen neper klasa rreziku te vlefshmeper ponderimet e percaktuara po ne kete rregullore.

Brenda klasave te ekspozimeve, aty ku eshte e vlefshme, Grupi perdor vleresimet e ECAI-ve per tepercaktuar perqindjen e riskut te ekspozimeve te ndryshme. ECAI-te, vlersimet e se cilave Grupi perdorper kete vleresim te riskut jane Moody’s, Fitch dhe S&P.

Ne kete perllogatitje nuk perfshihen ekspozimet qe jane zbritur ne kapitalin rregullator te Grupit. Aty kuekspozimet ne investimet ne shoqeri ne sektorin financiar, nuk kalojne kufinjte per te cilat aplikohetzbritje ne kapitalin rregullator te Grupit, keto ekspozime perfshihen ne klasen e ekspozimeve "Te tjera"dhe ponderohen me nje peshe rreziku prej 250%.

4.3 Teknikat e zbutjes se krediseBazuar ne rregulloren per "Raportin e Mjaftueshmerise se Kapitalit ", Grupi perdor si teknike te zbutjesse rrezikut mbrojtjen e financuar te kredise. Per qellime te perdorimit te cash-collateral si teknike zbutje,Grupi perdor metoden gjitheperfshirese per kolateralin financiar. Ne baze te kesaj metode, vlera erregulluar e kolateralit financiar ne fund te dhjetorit 2019 eshte 2,548,685 mije Lek (dhjetor 2018:1,687,420 mije Lek).

Tabela me poshte jep informacion mbi ekspozime te ndryshme sipas peshave te riskut, para aplikimit tekoeficienteve perkates per ponderimin e seciles peshe risku:

Peshat errezikut

Ekspozimi parafaktoreve tëkonvertimit

Vlera e ekspozimit erregulluar plotësisht

(E)

Vlera e ekpozimit pasfaktoreve te konvertimit

dhe teknikave zbutese

0% 27,427,242 27,427,242 27,427,242

10% - - -

20% 6,210,685 6,209,447 6,209,447

35% 1,094,363 1,093,032 1,093,032

50% 2,197,688 2,197,688 2,192,408

75% 9,936,852 9,244,845 8,900,003

85% 1,584,712 1,582,066 1,582,066

100% 13,997,123 12,260,049 12,081,189

125% 4,026,730 3,923,430 3,817,279

150% 2,112,446 2,101,357 2,063,254

250% 1,402,642 1,402,642 1,402,642

4.4 Rreziku i kunderpartise

Rreziku i kredise se kunderpartise eshte rreziku i deshtimit te nje kunderpartie ne nje transaksion, para sete behet pagesa finale e flukseve te parase se transaksionit. Ekspozimet e Grupit ndaj kunderpaleve bankamenaxhohen me limite specifike te miratuar per secilen kunderpale dhe trajtohen ne perputhje mekerkesat e kreut III - Rreziku i kredise, te rregullores "Për raportin e mjaftueshmerisë së kapitalit".


17

Tabela me poshte jep shperndarjen e ekspozimeve dhe ekspozimeve te mundshme te Grupit sipas klasave te ekspozimeve dhe peshes se rrezikut, kjo e funditbazuar ne vleresimin e ECAI-ve apo plotesimit te kushteve rregullatore per secilen klase ekspozimi.

Peshat e rrezikut

Klasat e ekspozimeve Vleresimet nga: 0% 10% 20% 35% 50% 75% 85% 100% 125% 150% 250%Ekspozime ose ekspozime të

mundshme ndaj qeveriveqendrore ose bankave qendrore

Nuk ka 25,802,527 - - - 1,709,569 - - - - - -

ECAI 57,941 - - - 66,855 - - 135,867 - - -Ekspozime ose ekspozime të

mundshme ndaj organeveadministrative dhendërmarrjeve jo tregtare (ojf)

Nuk ka - - - - - - - 165,286 - 3,297 -

ECAI - - - - - - - - - - -Ekspozime ose ekspozime tëmundshme ndaj bankaveshumëpalëshe të zhvillimit ECAI - - - - 55,866 - - - - - -

Ekspozime ose ekspozime tëmundshme ndaj institucionevetë mbikëqyrura

n/a (matfillestar nen 3muaj) - - 6,089,097 - - - - - - - -Nuk ka - - - - - - - 617,830 - 61 176,445

ECAI 43,139 - 42,991 - - 49,274 - -Ekspozime ose ekspozime të

mundshme ndaj shoqërivetregtare (korporatave)

Nuk ka - - - - - - - 8,715,520 - 807,617 572,319

ECAI - - 77,211 - 77,696 - - - - - -Ekspozime ose ekspozime të

mundshme ndaj portofoleve mepakicë (retail) Nuk ka - - - - - 8,844,529 - - 3,753,552 - -Ekspozime ose ekspozime të

mundshme të siguruara mekolateral pasuri të paluajtshme Nuk ka - - - 1,093,032 201,105 55,473 1,582,066 429,612 63,727 324,115 -Ekspozime (kredi) me

probleme Nuk ka - - - - 38,326 - - 670,307 - 209,365 -Ekspozime ndaj kategorive të

klasifikuara me rrezik të lartë Nuk ka - - - - - - - - - 718,799 29,225

Zëra të tjerë 1,566,775 - - - - - - 1,297,493 - - 624,653


18

4.5 Titullzimi

Jo e aplikueshme (N/A)

4.6 Rreziku i Tregut

Grupi ekspozohet ndaj rreziqeve te tregut sa here qe vlera e tregut ose flukset e ardhme te parase te njeinstrumenti financiar luhatet si pasoje e ndryshimeve ne cmimet e tregut.Kerkesa per kapital per rrezikun e tregut llogaritet bazuar ne kerkesat e kreut VII-Rreziku i tregut, nerregulloren “Per raportin e mjaftueshmerise se kapitalit". Grupi llogarit kerkesen per kapital per rrezikune tregut si shume te komponenteve te meposhtem:a) Kerkesa per kapital per aktivitetin ne librin e tregtueshem (vetem nese plotesohen kriteret e

percaktuara ne rregullore), e cila perfshin:i. Kërkesën për kapital për rreziqet e pozicionit;ii. Kërkesën për kapital për rrezikun e përqendrimit.

b) Kerkesa per kapital rregullator per te gjitha pozicionet e bankes (pozicione ne librin etregtueshem dhe pozicione ne librat e bankes), e cila perfshin:i. Kerkesen per kapital per rrezikun e kursit te kembimit;ii. Kerkesen per kapital per rrezikun e pozicioneve ne mallra (commodities);iii. Kerkesen per kapital per rrezikun e shlyerjes.

Lidhur me piken a) me siper, Grupi nuk ploteson kushtet e percaktuara ne rregullore per madhesine elibrit te tregtueshem dhe si rrjedhim llogarit kerkesen per kapital per aktivitetin ne librin e tregtueshemsipas kerkesave te kreut 3-Rreziku i kredise. Lidhur me rrezikun e kursit te kembimit, Grupi cdogjashtemujor llogarit kerkesen per kapital nese pozicioni valutor neto (total) eshte me i larte se 2% ekapitalit te saj rregullator. Ne kete rast, bazuar ne percaktimet e nenit 173, kerkesa per kapital eshte sa 8%e madhesise se pozicionit.

Ne fund te dhjetori 2019, pozicioni total neto i hapur valutor eshte nen 2% te kapitalit rregullator, dhe perrrjedhoje, nuk kemi kerkese per kapital per mbulimin e ketij rreziku.

Nje tabele permbledhese e ekspozimit dhe kerkeses per kapital per rreziqet e tregut ne fund te dhjetorit2019 jepet me poshte:

Rreziqet e Tregut (000/leke) Kerkesa perkapital

Ekspozimi i ponderuar merrezik (kerkesa per

kapital*12.5)Rreziqet e pozicionit - -

Rreziku i perqendrimit - -

Rreziku i kursit te kembimit - -Rreziku i pozicioneve ne mallra - -

Rreziku i shlyerjes - -

Totali - -

4.7 Rreziku Operacional

Per matjen e kerkeses per kapital per mbulimin e rrezikut operacional, Grupi perdor metoden e treguestitte thjeshte. Sipas kesaj metode, kjo kerkese eshte 510,296 mije Lek (2018: 471,601 mije Lek). Kjoperllogaritje behet cdo vit.


19

5. Informacion i Pergjithshem per Ekspozimin ndaj Rreziqeve dheAdministrimin e Tyre

5.1 Rreziqet dhe kuadri i administrimit te rreziqeve ne Unionin Financiar dheinstitucionet e transferimit te parave pjese e Grupit Bankar ("Unioni Finaciar")

Veprimtarite e Unionit Financiar e ekspozojne ate ndaj nje sere rreziqesh financiare dhe keto veprimtariperfshijne analizen, vleresimin, pranimin dhe administrimin deri ne nje mase te caktuar, te rreziqeve osenje kombinimi te tyre. Marrja persiper e rrezikut eshte qendrore per biznesin financiar, nderkohe qerreziqet operacionale jane rrjedhoje e pashmangshme e te qenurit ne marredhenie biznesi. Rrjedhimisht,objektivi i Unionit Financiar eshte arritja e nje balance te pershtatshme ndermjet rrezikut dhe fitimit, sidhe minimizimi i efekteve te mundshme negative ne performancen e tij.

Unioni Financiar ka nivel pranimi dhe tolerance te ulet per rrezikun ndaj te cilit eshte e ekspozuar. Sirezultat, ndermerren te gjitha masat e nevojshme per te arritur vetedijen maksimale ndaj rrezikut, si dheeshte vendosur nje sistem rigoroz i administrimit te rrezikut duke krijuar nje kuader gjitheperfshires peradministrimin e rrezikut me efikasitet, nepermjet identifikimit, matjes, kontrollit, monitorimit dheparandalimit te ngjarjeve potenciale qe mund te rezultojne ne humbje apo zvogelim te potencialit teUnionit Financiar per te gjeneruar rezultate te qendrueshme.

Unioni Financiar ka ndertuar politika dhe procedura te nevojshme per administrimin e te gjithe rreziqeveme te cilet ballafaqohet duke perfshire perkufizime te qarta per rreziqet, strukturen perkatese,instrumentat e perdorur si dhe per filozofine e vete-vleresimit te proceseve nga ana e njesive te UnionitFinanciar. Per me teper, Unioni Financiar ka krijuar nje set treguesish kyc te rrezikut, duke monitoruar nemenyre aktive performancen e tyre.

Ne kete kontekst, te gjithe proceset e biznesit hartohen per reduktimin e impakteve te mundeshme ngarreziqet, duke balancuar kerkesen e perfitueshmerises e Unionit Financiar kundrejt rrezikut dhe nivelet epercaktuara te tolerances ndaj tij. Cdo punonjes dhe ne vecanti “pronaret” e proceseve mbajnepergjegjesi primare per administrimin e rreziqeve dhe per rrjedhoje mirembajtja e kontrolleve tenevojshme dhe e vigjilences ne nivelin e duhur perben pjese rutinore te punes se tyre.

5.2 Rreziqet dhe kuadri i administrimit te rreziqeve ne Banken Union

Veprimtarite e Bankes e ekspozojne ate ndaj nje sere rreziqesh financiare dhe keto veprimtari perfshijneanalizen, vleresimin, pranimin dhe administrimin deri ne nje mase te rreziqeve ose kombinimit te tyre.Marrja përsipër e rrezikut eshte ne qender te biznesit financiar nderkohe qe rreziqet operacionale jane njerrjedhoje e pashmangshme e te qenit ne biznes. Per pasoje, qellimi i Bankes eshte arritja e nje balance tepershtatshme ndermjet rrezikut dhe fitimit dhe minimizimi i efekteve te mundshme negative neperformancen e Bankes.

Per kete qellim Banka ka krijuar nje kuader gjitheperfshires ne menyre qe te administroje rrezikun nemenyre efektive nepermjet identifikimit, matjes, kontrollit, monitorimit dhe parandalimit te ngjarjevepotenciale qe mund te rezultojne ne humbje apo ne zvogelimin e potencialit te bankes per te gjeneruarrezultate te qendrueshme.

Mbrojtja e pare e Bankes kunder humbjeve eshte e reflektuar ne kontrollet dhe modelin e brendshemsipas te cilit Banka operon. Banka ka ndertuar politika dhe procedura te nevojshme per administrimin e tegjithe rreziqeve me te cilet ballafaqohet. Ne kete kontekst, te gjithe proceset e biznesit jane dizenjuar qete reduktojne impaktet e mundeshme nga rreziqet, duke respektuar “oreksin” e Bankes kundrejt rrezikutdhe nivelet e percaktuara te tolerances ndaj tij. Cdo punonjes dhe vecaterisht “pronaret” e proceseve,mbajne pergjegjesi primare per administrimin e rreziqeve dhe per rrjedhoje mirembajtja e kontrolleve tenevojshme dhe e vigjilences ne nivelin e duhur, eshte pjese rutinore e punes se tyre.

Pervec sa me siper, prej kohesh, Banka ka edhe nje Departament me vete per administrimin e rrezikut, icili sherben si nje burim paresor per promovimin e kultures se rrezikut pergjate te gjithe linjave tebiznesit te Bankes. Ky department paraqet raporte periodike te pavarura ne Keshillin Mbikqyres te


20

Bankes, paralelisht me ato te Menaxhimit. Raportet jane gjitheperfshirese dhe trajtojne dhe analizojne tegjithe risqet e identifikuara. Ky funksion perfaqesohet edhe ne komitete te ndryshme qe ka krijuar Bankate tilla si Komiteti i Menaxhimit te Aktiv-Pasivit, Komitetin e Rikut Operacional, etj, duke shprehuropinionet e pavarura ne fushat respektive. Ky department ka nje bashkepunim te shpeshte dhe te ngushteme te gjithe njesite e biznesit dhe nivelin Ekzekutiv dhe zhvillon procese dhe kontrolle efektive te matjesdhe administrimit te rreziqeve, shoqeruar me raportet perkatese.

Duke konsideruar profilin e rrezikut dhe karaktristikat e tij, rreziqet me te cilet perballet Banka jane:Rreziku i Kredise, Rreziku i Likuiditetit, Rreziku i Normave te Interesit, Rreziku i Kunderpartise,Rreziku i Kurseve te Kembimit dhe Rreziku Operacional. Politikat e Bankes lidhur me administrimin errezikut jane hartuar ne menyre qe te identifikojne dhe analizojne keto rreziqe, te vendosin kontrolle dhelimite te pershtatshme dhe kontrolle te rrezikut, si dhe te monitorojne rreziqet dhe perqasjen e tyre ndajlimiteve me ane te sistemeve te besueshme dhe te perditesuara te informacionit.

Politikat kryesore te administrimit te rreziqeve

Politika e Administrimit te Rezikut

Politika percakton rreziqet kryesore ndaj te cilave eshte e ekspozuar Banka, si dhe parimet kryesore dhekuadrin e pergjithshem te administrimit te rrezikut sipas kategorive te rreziqeve te indentifikuara dhe teaplikueshme per Banke.

Politika e Kredise

Politika e Kredise eshte dokumenti primar cili percakton parimet e administrimit te rrezikut te kredise.Rreziku i kredise mund te ulet ose paksohet me huadhenie te orientuar ndaj fluksit te parave, kolateral temjaftueshem si mbrojtje e nivelit te dyte, vendosje e pershtatshme e cmimeve bazuar ne rrezikunoptimal, strukturim efektiv dhe diversifikim te portofolit, kontrolle te nevojshme e gjitheperfshiresete Bankes, etj. Nje pjese shume e rendesishme e ketij procesi eshte edhe monitorimi i vazhdueshem e inevojshem i fondeve rezerve per mbulimin e rrezikut (provigjioneve).

Politika e Administrimit te Aktiveve dhe Pasiveve (AAP)

Politika e AAP eshte dokumenti kryesor qe drejton apo udheheq aktivitetin e Bankes ne lidhje meadministrimin e Aktiveve dhe Pasiveve, duke perfshire gjithe transaksionet me fondet, investimet eburimeve likuide dhe administrimin e rrezikut ne pasqyren e bilancit. Paragrafet e meposhtempershkruajne shkurtimisht fushat kryesore te cilat adresojne Politiken e AAP:

Administrimi i Rrezikut te LikuiditetitBanka synon te mbaje nje baze depozituesish te mire-diversifikuar dhe te lejoje akses te pelqyeshem e meopsione te ndryshme per terheqjen e fondeve duke administruar perqendrimet e medha dhe disbalancatstrukturore. Perpos kesaj, Banka monitoron cdo faktor te brendshem apo te jashtem i cili mund te keteimpakt ne kapacitetin qe ka Banka per te qendruar likuide. Politika AAP e Bankes ka zhvilluar modelesasiore per reduktimin e parase te tepert dhe aseteve te tjera likuide te bankes, por ne te njejten koheduke respektuar edhe indikatoret e riskut te likuiditetit te percaktuar nga Rregullatoret si dhe nga KM.

Administrimi i Rrezikut te Normes se Interesit:Rreziku i normes se interesit perkufizohet si nivel i ndjeshmerise se fitimeve te Bankes dhe KapitalitAksioner ne varesi te luhatjeve te normave te interesit. Rreziku i normes se interesit vjen si rezultat imenyres dhe shkalles se ndryshme me te cilen luhatja e normes se interesit ndikon tek aktivet dhe pasivete Bankes si dhe elementet jashte bilancit. PAAP te Bankes ka ndertuar limite kontrolli te rrezikut, te cilatmonitorohen vazhdimisht. Administrimi i rrezikut te normes se interesit permbledh analiza «hendek» tendryshimeve te aktiveve dhe pasiveve ne lidhje me intervalet kohore te maturitetit, administrim teinteresit marxhinal, vendosje dinamike te cmimeve ne lidhje me ndjeshmerine e aktive/pasiveve ndajluhatjes se normes se interesit duke treguar kujdes ndaj pritshmerise se tregjeve dhe gjithmone dukembetur brenda limiteve te percaktuara.


21

Administrimi i Rrezikut te Kursit te Kembimit:Rreziku i kursit te kembimit vjen si rezultat i luhatjeve te kurseve te kembimit te monedhave te huaja teciat ndikojne ne ekspozimet ne aktivet, detyrimet te Bankes si dhe zerat jashte bilancit, te cilat janedenominuar ne monedha te ndryshme nga Lek. PAAP perfshin rregulla, procedura, instrumenta dhemekanizma kontrolli, te cilat kane per qellim mbulimin dhe mbrojtjen nga rreziku i rivleresimit temonedhes. Ky rrezik administrohet duke kontrolluar si kembimin valutor ashtu edhe limitet epozicioneve te hapura nje-ditore duke qendruar teresisht ne perputhje me percaktimet dhe perkufizimetrregullatore.

Politika e InvestimevePolitika e Investimve percakton bazat dhe kriteret primare per te administruar ne menyre te pergjegjshmeinvestimet financiare te Bankes, ne perputhje me strategjine e saj te biznesit. Kjo politike percakton listene investmeve te mundshme, limitet si dhe elementet e mbartur, te cilat konsiderohen si rreziqe potencialenga keto investime.

Politika e Rrezikut te KunderpartiveRreziku ndaj ekspozimit te kunderpartive trajtohet ne menyre shume te ngjashme si rreziku i kredise dhevleresohet ne menyre specifike ndaj bankave te tjera si dhe institucioneve financiare. Ne keto raste,kredibiliteti i kunderpartise dhe limitet perkatese vleresohen duke u bazuar ne kritere dhe metodologji teparapercaktuara

Politika e Rrezikut OperacionalRreziku Operacional (RO) ndodh gjate kryerjes dhe shperndarjes te te gjithe produkteve dhe sherbimevete Bankes e ne te njejten kohe per shkak te procesimit te te gjitha transaksioneve ditore. Mund te vijegjithashtu edhe si rezultat i pamjaftueshmerise apo te dhenave te gabuara nga sistemi i inforamcionit,deshtimit apo mosfunksionimit te teknologjise, thyerje apo prishje te procedurave te kontrollit, si dhemashtrimeve apo katastrofave te paparashikuara. Kuadri rregullativ i administrimit te RO te bankesperkufizon ne menyre shume te qarte RO per gjithe organizaten dhe nje filozofi te manaxhimit dhe proceste vete-vleresimit e raportimit. Po ashtu, ai perfshin raportim aktiv dhe monitorim ne performance teindikatoreve kyc te rrezikut, analiza te kujdesshme te shkaqeve te humbjeve te mundshme, reagimproaktiv ndaj incidenteve si dhe mirembajtje e perditesim te programeve te vazhdimesise se bisnesit.

Komitetet e administrimit te Rreziqeve

Komiteti i Administrimit te Aktiv-Pasivit (KAAP)

Ne kete komitet marrin pjese Drejtori i Pergjithshem, Drejtori i Divizionit te Operacioneve, Drejtori iDivizionit te Finances, Drejtori i Departamentit te Riskut dhe Drejtori i Departamenit te Thesarit, dhesipas rastit te ftuar nga departamente te tjere sipas temave te trajtuara. Organizimi dhe menyra efunksionimit te KAAP mbeshtetet ne rregulloren e brendshme te KAAP dhe ne Politiken AAP. Ceshtjetkryesore qe trajtohen nga ky komitet jane: rreziku i normes se interesit dhe ai i likuiditetit, analiza emarzheve, analiza e rezultateve financiare te Bankes, ecuria e depozitave dhe investimeve, analiza etregjeve dhe konkurrenteve, vleresimi i mundesive te reja biznesi, etj. Ne menyre me te detajuar ketojane trajtuar ne Politiken AAP te Bankes. Ky komitet si rregull mblidhet nje here ne muaj. Analiza erreziqeve behet mbi bazen e nje raportimi te detajuar mujor i cili permban sa me poshte: Ecurine e zerave te pasqyrave financiare krahasuar me buxhetin; Ecurine e normave te interesit te te aseteve dhe detyrimeve dhe te marzheve sipas monedhave;

keta tregues mujore dhe kumulative; Ecurine e treguesve te profitabilitetit, struktures se bilancit, kostove, operacionale, etj. Ecuria e fondeve (Llogari Rrjedhese, Kursimi dhe Depozitave me afat), sipas muajve/ valutave; Ecuria e portofolit te kredise; Raporte te detajuara te percaktuara nga politikat e aplikueshme (listuar me siper) si dhe ecurine e

limiteve te vendosura per: Rrezikun e Normave te Interesit, Rrezikun e Likuiditetit, Ekspozimetme Kunderpartite, Ecurine e limiteve te vendosura per pozicionin e hapur valuator, etj.


22

Ky informacion mundeson nje monitorim te detajuar dhe te vazhdueshem te rreziqeve telartepermendura, qe eshte edhe baza per vendimmarrjen e KAAP.

Komiteti i Rrezikut Operacional

Ne kete komitet marrin pjese Drejtori i Divizionit te Operacioneve, Drejtori i Departamentit teMenaxhimit te Riskut, Drejtori i Departamenti IT dhe Drejtori i Departamentit te Operacioneve. Komitetii Rrezikut Operacional te Bankes (KRO) monitoron ne menyre periodike ndodhite e humbjeveoperacionale dhe ka caktuar pergjegjesite per pakesimin e humbjeve dhe paraqitjen e zgjidhjeve tepershtatshme per mbulimin e rrezikut per aktivitetet qe jane subject I rrezikut operacional. Ky komitetmblidhet sipas nevojave por, si rregull, jo me pak se nje here ne tre muaj duke vleresuar ecurine erreziqeve operacionale te identifikuar dhe analizen e treguesve krahasuar me limitet e vendosura ngapolitika perkatese.

Komiteti i Kredise

Ne kete komitet marrin pjese: Drejtori i Pergjithshem, Drejtori i Divizionit te Shitjeve, Drejtori iDepartamentit te Kredise dhe Drejtori i Divizionit te Kredise. Komiteti i kredise ka keto pergjegjsi:

Detajimin dhe implementimin e procedurave mbi baze te politikes se aprovuar nga KM, zbatimine ketyre procedurave dhe amendimin e tyre mbi baze te zhvillimeve eventuale;

Siguron qe procedurat/ praktikat e kreditimit te jene ne perputhje me kuadrin ligjor rregullativ; Krijon nje sistem eficent per matjen, monitorimin, kontrollin dhe raportimin e rrezikut te kredise; Krijon nje sistem te pershtatshem per raportimin te KM lidhur me aplikimin e politikave dhe

limiteve kreditore te vendosura; Rishikon propozimet e ardhura lidhur me produktet kreditore nga Divizioni i Biznesit; Mbi baze edhe te KAAP dhe informacionit te marre nga Divizioni i Finances, percaktom cmimin

e produkteve kreditore; Vendos mbi nivelin e delegimit te autoritetit te aprovimit te kredive dhe eshte vendimmarres ne

aprovimin e rasteve kreditore sipas procedurave/limiteve te aprovuara; Ndermerr analiza periodike lidhur me rrezikun e kredise apo ekspozimet e medha kreditore, etj.

Ky komitet mblidhet sipas nevojave por jo me pak se nje here ne muaj duke vleresuar, nder te tjera, edheecurine e rreziqeve kreditore te identifikuar, analizen e treguesve te performances se portofolit si dheaprovimet e rasteve kreditore.

5.3 Rreziqet dhe kuadri i administrimit te rreziqeve ne institucionin e QiraseFinanciare (Landeslease)

Veprimtarite e Landeslease e ekspozojne ate ndaj nje sere rreziqesh financiare. Per menaxhimin e tyreLandeslease, edhe pse jo ne nivelin e Bankes Union, duke qene se jo te gjithe risqet jane prezent ne tenjejten mase, nisur nga limitimi i akitvitetit vetem me leasing, ka krijuar nje kuader gjitheperfshires nemenyre qe te administroje rrezikun ne menyre efektive nepermjet identifikimit, matjes, kontrollit,monitorimit dhe parandalimit te ngjarjeve potenciale qe mund te rezultojne ne humbje apo ne zvogelimine potencialit te Landeslease per te gjeneruar rezultate te qendrueshme.

Mbrojtja e pare e Landeslease, kunder humbjeve eshte e reflektuar ne kontrollet dhe modelin ebrendshem sipas te cilit kompania operon operon, duke ndertuar politika dhe procedura te nevojshme peradministrimin e te gjithe rreziqeve me te cilet ballafaqohet.

Pervec sa me siper, Landeslease ka edhe nje Departament me vete per administrimin e rrezikut, i cilisherben si nje burim paresor per promovimin e kultures se rrezikut pergjate te gjithe linjave te biznesit,dhe jo vetem ate te rrezikut te kredise. Departament i cili duhet te ndjeke dhe monitoroje risqet me te ciletballafaqohet institucioni. Ky department ka nje bashkepunim te shpeshte dhe te ngushte me te gjithenjesite e biznesit dhe nivelin Ekzekutiv dhe zhvillon procese dhe kontrolle efektive te matjes dheadministrimit te rreziqeve, shoqeruar me raportet perkatese.

Duke konsideruar profilin e rrezikut dhe karaktristikat e tij, rreziqet me te cilet perballet Landesleasejane: Rreziku i Kredise, Rreziku i Likuiditetit, Rreziku i Normave te Interesit, Rreziku i Kunderpartise,Rreziku i Kurseve te Kembimit dhe Rreziku Operacional. Politikat e Landeslease lidhur meadministrimin e rrezikut jane hartuar ne menyre qe te identifikojne dhe analizojne keto rreziqe, te


23

vendosin kontrolle dhe limite te pershtatshme dhe kontrolle te rrezikut, si dhe te monitorojne rreziqet dheperqasjen e tyre ndaj limiteve me ane te sistemeve te besueshme dhe te perditesuara te informacionit.

Politikat kryesore te administrimit te rreziqeve

Politika e Kredise

Politika e Kredise, si pjese e manualit te kredise, eshte dokumenti primar cili percakton parimet eadministrimit te rrezikut te kredise. Rreziku i kredise mund te ulet ose paksohet me huadhenie teorientuar ndaj fluksit te parave, kolateral te mjaftueshem si mbrojtje e nivelit te dyte, vendosje epershtatshme e cmimeve bazuar ne rrezikun optimal, etj. Ketu perfshihen dhe limitet maksimalekreditore te lejuara.

Politika e Administrimit te Aktiveve dhe Pasiveve (AAP)

Politika e AAP eshte dokumenti kryesor qe drejton apo udheheq aktivitetin e Lasing ne lidhje meadministrimin e Aktiveve dhe Pasiveve, duke perfshire gjithe transaksionet me fondet, investimet eburimeve likuide dhe administrimin e rrezikut ne pasyren e bilancit.

Politika e Rrezikut OperacionalOperacional (RO) ndodh gjate kryerjes dhe shperndarjes se gjithe produkteve e ne te njejten kohe pershkak te procesimit te te gjitha transaksioneve ditore. Mund te vije gjithashtu edhe si rezultat ipamjaftueshmerise apo te dhenave te gabuara nga sistemi i inforamcionit, deshtimit apo mosfunksionimitte teknologjise, thyerje apo prishje te procedurave te kontrollit, si dhe mashtrimeve apo katastrofave tepaparashikuara.Landeslease ka filluar se fundmi edhe aplikim te kuadrit te menaxhimt te RO si edhe ne Banke. Kuadriperfshin manaxhimin dhe procesin e vete-vleresimit e raportimit. Po ashtu, ai perfshin raportim aktiv dhemonitorim ne performance te indikatoreve kyc te rrezikut, analiza te kujdesshme te shkaqeve te humbjevete mundshme, reagim proaktiv ndaj incidenteve si dhe mirembajtje e perditesim te programeve tevazhdimesise se bisnesit.

Komitetet e administrimit te Rreziqeve

Risqet lidhur me Administrimit te Aktiv-Pasivit (AAP)

Risqet e menaxhimit te aktiv-pasivit, ne varesi te fushes trajtohen prej Departamentit te Finances, apoDepartamentit te Riskut, kjo duke qene se nje Komiteti i Administrimit te Aktiv-Pasivit (KAAP) do te ishtei tepert per aktivitetin e kufizuar te leasing (me nje portofol prej rreth10 Mil Euro me numer stafi 8-10persona).

Eshte per t'u permendur se edhe Keshilli Mbikeqyres ka nje rol te forte monitorues te rreziqeve relevante.

Analiza e rreziqeve behet mbi bazen e nje raportimi te detajuar mujor i cili permban sa me poshte: Ecurine e zerave te pasqyrave financiare krahasuar me buxhetin; Ecurine e normave te interesit te te aseteve dhe detyrimeve dhe te marzheve; Ecurine e treguesve te profitabilitetit, struktures se bilancit, kostove, operacionale, etj. Gjendje e likuiditeteve; Ecuria e portofolit te kredise; Raporte te detajuara te percaktuara nga politikat e aplikueshme (listuar me siper) si dhe ecurine e

limiteve te vendosura per: Rrezikun e Normave te Interesit, Rrezikun e Likuiditetit, Ecurine elimiteve te vendosura per pozicionin e hapur valuator, etj.

Ky informacion mundeson nje monitorim te detajuar dhe te vazhdueshem te rreziqeve telartepermendura, qe eshte edhe baza per vendimmarrjen.

Komiteti i Rrezikut Operacional

Ne kete komitet marrin pjese Drejtori i departamentit te Finances, Drejtori i Departamentit te Riskut, dheDrejtori i Departamenti te riskut te Bankes Union. Komiteti i Rrezikut Operacional (KRO) monitoron ne


24

menyre periodike ndodhite e humbjeve operacionale dhe ka caktuar pergjegjesite per pakesimin ehumbjeve dhe paraqitjen e zgjidhjeve te pershtatshme per mbulimin e rrezikut per aktivitetet qe janesubject i rrezikut operacional.

Komiteti i Kredise

Ne kete komitet marrin pjese: Drejtori i Pergjithshem, Drejtori i Departamentit te Kredise dhe Drejtori iDepartamentit te Finances. Komiteti i kredise ka nder te tjera keto pergjegjsi:

Detajimin dhe implementimin e procedurave mbi baze te rregulloreve/procedurave se aprovuarnga Keshilli Mbikeqyres, zbatimin e ketyre procedurave dhe amendimin e tyre mbi baze tezhvillimeve eventuale;

Siguron qe procedurat/ praktikat e kreditimit te jene ne perputhje me kuadrin ligjor rregullativ; Krijon nje sistem eficent per matjen, monitorimin, kontrollin dhe raportimin e rrezikut te kredise; Krijon nje sistem te pershtatshem per raportimin te Keshilli Mbikeqyres lidhur me aplikimin e

politikave dhe limiteve kreditore te vendosura; Ndermerr analiza periodike lidhur me rrezikun e kredise apo ekspozimet e medha kreditore, etj.

Ky komitet mblidhet sipas nevojave por jo me pak se nje here ne muaj duke vleresuar, nder te tjera, edheecurine e rreziqeve kreditore te identifikuar, analizen e treguesve te performances se portofolit si dheaprovimet e rasteve kreditore.

6. Rreziku i kredise6.1 Struktura e administrimit te rrezikut te kredise

Aktiviteti kredidhenes ne institucionet e Grupit permbushet nga Union Bank dhe Landeslease sha.

Rreziku i kredise eshte rreziku qe pala tjeter e nje instrumenti financiar te deshtoje ne ripagimin edetyrimit dhe t’i shkaktoje Grupit humbje. Grupi eshte subjekt i rrezikut te kredise nepermjetveprimtarise se saj kredituese, dhe ne rastet kur ajo vepron si ndermjetese ne emer te klienteve ose palevete treta kur leshon garanci, ne kete rast, rreziku i kredise buron nga mundesia qe pale te ndryshme temund te deshtojne ne permbushjen e detyrimeve kontraktuale. Grupi menaxhon dhe kontrollon riskun ekredise duke vendosur kufizime mbi madhesine e riskut qe ajo eshte e gatshme te pranoje per kunderpartiindividuale dhe per perqendrime sipas vendndodhjes gjeografike apo llojit te industrise, dhe dukemonitoruar ekspozimet ne lidhje me keto kufizime.

Cdonjera nga entitetet brenda Grupit menaxhon riskun e kredise bazuar ne politikat e aprovuara ngaBordet Drejtuese respektive. Komiteti i Kredise se Bankes dhe Komiteti i Lizingut per Filialin janepergjegjes per menaxhimin e rrezikut te kredise te ketyre entiteteve. Risku i kredise monitorohet ngadepartamenti i riskut te kredise te secilit entitet. Rishikimi dhe menaxhimi i riskut te kredise eshtepergjegjesi e tyre, duke perfshire riskun e ambjentit dhe shoqeror per te gjithe llojet e kunderpartive. Cdonjesie biznesi i kerkohet te zbatoje politikat dhe procedurat e kredise me autoritetin e aprovimit te kredisete deleguar nga Departamenti i Kredise dhe Komiteti i Kredise per Banken dhe Bordi Mbikqyres nebashkepunim me Komitetin e Lizingut per Filialin. Cdo njesi biznesi ka nje punonjes pergjegjes, i ciliraporton per te gjitha ceshtjet lidhur me kredine ndaj drejtuesve lokale dhe Komitetit te Kredise ne Bankeapo Komitetin e Lizingut per Filialin . Cdo njesi biznesi eshte pergjegjese per cilesine dhe performancene portofolit te saj te kredise dhe per monitorimin dhe kontrollin e risqeve te kredise ne portofolin e saj,perfshire dhe ato qe jane subjekt i aprovimit ne qender.

Entitetet brenda Grupit kane vendosur nje proces te rishikimit te cilesise se kredise ne menyre qe tesiguroje nje identifikim te hershem te ndryshimeve te mundshme ne vleresimin kreditor te kunderpartive,duke perfshire dhe rishikimin periodik te kolateraleve. Kufizimet ndaj kunderpartive jane vendosurnepermjet perdorimit te nje sistemi per klasifikimin e riskut, i cili i vendos cdo kunderpartie nje nivelrisku. Procesi i rishikimit te cilesise se kredise ka si qellim te mundesoje entitetet e Grupit te vleresojnehumbjen e mundshme si rezultat e riskut me te cilin eshte ekspozuar dhe te ndermarre veprimekorrigjuese.

Bazuar ne politikat e aprovuara nga Bordi Drejtues, Komiteti i Menaxhimit te Aktiv Pasiveve te Bankeseshte pergjegjes per menaxhimin e rrezikut te kredise te lidhur me investimet. Pervec kesaj Departamenti


25

i Thesarit, qe raporton ne Drejtorin Financiar ne Banke dhe Departamenti i Riskut qe raporton neDrejtorin e Pergjithshem ne Banke, jane pergjegjes per monitorimin e riskut te kredise qe lidhet meinvestimet e Bankes.

Per me teper, kontrolle te rregullta te njesive te biznesit dhe proceseve te kredise ne Grup ndermerren ngaKontrolli i Brendshem.

6.2 Kategorizimi i kredive ne kuader te rrezikut te kredise

Grupi ka krijuar procedurat perkatese per administrimin e rrezikut te kredise, pershtatur kjo me vellimin,kompleksitetin e veprimtarise se tij, por gjithmone bazuar ne rregulloret e Bankes se Shqiperise “MbiAdministrimin e Rrezikut te Kredise” (Rregullorja e Kredise), miratuar me vendimin Nr. 62 me 14.09.2011, ndryshuar me vendimin nr.27, date 27.03.2013, ndryshuar me vendim nr. 22, date 27.02.2014,ndryshuar me vendim nr. 26, date 01.04.2015 dhe ndryshuar me vendim nr. 50, date 30.03.2016 tëKeshillit Mbikeqyres te Bankes se Shqiperise si dhe rregulloren "Per administrimin e rrezikut neveprimtarine e subjekteve financiare jobanka", miratuar me vendimin nr.2, date 17.01.2013, ndryshuarme vendimin nr.46 date 06.09.207 te Keshillit Mbikeqyres te Bankes se Shqiperise

Mbeshtetur ne keto rregullore, Grupi klasifikon kredite ne baze te ditevonesave ne shlyerjen e kredise dhegjendjes financiare te kredimarresit sipas kategorive te meposhtme:

a) standarte;b) ne ndjekje;c) nenstandarte;d) te dyshimta;e) te humbura

Grupi per persona apo grup personash te lidhur me njeri tjetrin, per te cilet eshte regjistruar me shume senje ekspozim, bejne klasifikimin e kredive ne nje kategori te vetme, duke u bazuar ne klasifikimin me teulet ndermjet klasifikimeve individuale.

6.3 Portofoli kreditor, kredite me probleme dhe krijimi i fondeve rezerve

Kredite konsiderohen me probleme kur jane te klasfikuara ne nje nga tre klasat e fundit te kategorive temesiperme.

Ne varesi te kategorive te mesiperme, Grupi Bankar krijon fonde rezerve per mbulimin e humbjeve temundshme nga kredite. Fondet krijohen ne perputhje me rregulloren per "Administrimin e rrezikut tekredise", duke aplikuar normat e provigjonimit te cdo kategorie ne te cilen kredia/klienti ben pjese, si mbiprincipalin e mbetur dhe mbi interesin e rrjedhur per keto kredi.

Ekspozimi ndaj rrezikut te kredise administrohet gjithashtu pjeserisht nga marrja e kolateraleve dhegarancive. Llojet kryesore te kolateraleve jane:

Prona hipotekore ose rezidenciale Pengje mbi aktivet dhe inventaret e bizneseve Depozita dhe llogari te vendosure ne banke (kolateral ne mjete monetare) Garante personale per kredine

Pervec kredive me afat dhe overdrafteve te biznesit qe jane siguruar nga llojet e mesiperme te kolateralit,Grupi jep gjithashtu overdrafte ne llogarite e pages. Nuk merren pengje per keto lloj paradheniesh per sakohe qe pagesat mujore te pagave kompensojne pjesen e perdorur te limitit te dhene. Garancite financiaredhe letrat ne pritje te kredise jane te kolateralizuara me mjete monetare.


26

Me poshte eshte teprica bruto e kredise e dhene klienteve e grupuar sipas tipit te klientit:

31 dhjetor 2019 31 dhjetor 2018Kredi dhene institucioneve financiare 1,164,822 851,880Kredi dhene individeve 12,726,402 9,773,855Kredi dhene kompanive 16,609,535 13,085,876Totali 30,500,759 23,711,611

Portofoli i mesiperm i kredise ka nje thyerje sipas maturitetit te mbetur kontraktual te tille:

31 dhjetor 2019

ProduktiDeri 1muaj 1 - 3 3 - 6 6 - 12 1 - 5 vite >5 vite Totali

Kredia 530,158 205,913 227,568 891,793 7,964,218 15,158,449 24,978,099Overdrafte 749,529 528,939 1,155,779 1,406,779 204,590 - 4,045,616Karta Krediti 33,732 - 110 238 278,625 - 312,705Qirafinanciare 159,315 21,808 70,286 185,875 725,600 1,455 1,164,339Totali 1,472,734 756,660 1,453,743 2,484,685 9,173,033 15,159,904 30,500,759

31 dhjetor 2018

ProduktiDeri 1muaj 1 - 3 3 - 6 6 - 12 1 - 5 vite >5 vite Totali

Kredia 471,287 132,097 365,257 692,296 5,999,445 11,268,076 18,928,458Overdrafte 1,227,080 441,056 337,828 1,171,977 247,414 - 3,425,355Karta Krediti 21,219 236 - 1,728 245,400 - 268,583Qirafinanciare 33,799 4,262 10,949 35,504 993,683 11,018 1,089,215Totali 1,753,385 577,651 714,034 1,901,505 7,485,942 11,279,094 23,711,611

Fondet rezerve per mbulimin e humbjeve te mundshme te kredive perllogariten cdo muaj. Ne fund tedhjetorit 2019 dhe dhjetorit 2018, keto fonde ishin krijuar per keto kategori te kredive te Grupit:

31 dhjetor 2019 31 dhjetor 2018Hua standarte 269,358 221,469Hua ne ndjekje 81,161 79,132Hua nenstandarte 163,894 68,804Hua te dyshimta 299,324 273,336Hua te humbura 1,621,108 1,231,789

Totali i provigjoneve per huate 2,434,845 1,874,530

Me poshte po japim klasifikimin e portofolit te kredise sipas nje shperndarje gjeografike:

31 dhjetor 2019

Teprica bruto Provigjone Kredi me problemeTirane 22,891,468 1,942,422 2,313,921Durres 1,766,956 155,013 230,391Veri 2,471,174 95,837 105,935Jug 2,025,263 165,555 188,915Juglindje 1,345,898 76,018 127,358

Totali 30,500,759 2,434,845 2,966,520


27

31 dhjetor 2018

Teprica bruto Provigjone Kredi me problemeTirane 17,132,255 1,402,085 1,512,341Durres 1,671,372 157,007 188,200Veri 1,910,533 73,427 82,450Jug 1,688,388 159,647 169,350Juglindje 1,309,064 82,364 129,927

Totali 23,711,612 1,874,530 2,082,268

Me poshte po japim ndryshimet te fondet rezerve per humbjet nga kredite gjate periudhes:

Huate standarte dhe ne ndjekje31 dhjetor 2019 31 dhjetor 2018

Gjendja ne fillim te vitit 300,601 276,987Provigjioni per vitin, neto 53,043 39,115Efekti i ndryshimit te kursit te kembimit (3,126) (15,501)

Gjendja ne fund te vitit/periudhes 350,518 300,601

Huate me probleme31 dhjetor 2019 31 dhjetor 2018

Gjendja ne fillim te vitit 1,573,929 1,603,139Provigjioni specifik, neto per vitin 582,994 73,884Hua te fshira gjate vitit (58,520) (21,166)Efekti i ndryshimit te kursit te kembimit (14,076) (81,928)

Gjendja ne fund te vitit/periudhes 2,084,327 1,573,929

7. Rreziku operacionalRreziku Operacional eshte i pranishem pergjate levrimit te te gjitha produkteve dhe sherbimeve bankare efinanciare dhe mund te shfaqet ne transaksionet qe procesohen. Ai mund te ndodhe edhe si rezultat isistemeve te pamjaftueshme, te informacionit te papershtatshem, deshtimeve te teknologjise, demtimit tekontrolleve te brendshme, mashtrimeve apo katastrofave te paparashikueshme.

Ne menyre qe te mbrohet nga rreziku operacional secili institucion i Grupit ka hartuar nje kuader tebrendshem i cili perfshin perkufizime te qarta te rrezikut operacional, strukturen perkatese dheinstrumentat e perdorur per vleresimin dhe minimizimin e tij.


28

8. Rreziku i likuiditetitRreziku i likuiditetit eshte rreziku qe institucionet e Grupit do te mund te ndeshen me veshtiresi per tesiguruar fonde dhe per te plotesuar detyrimet qe burojne nga instrumentat financiare, dhe ne pergjithesiper te ruajtur vazhdimesine e linjave thelbesore te biznesit.

Secili institucion i Grupit mban likuiditetin ne nje shume, strukture dhe raporte qe e lejojne ate tepermbushe detyrimet e tij dhe angazhimet e marra sipas afateve kohore, me nje kosto te arsyeshme dherrezik minimal.

Niveli i likuiditetit mbetet i mjaftusehem per shlyerjen e obligimeve kontraktuale dhe ushtrimin eaktivitetit te Grupit.

Aktualisht nuk ka ndonje marreveshje brenda grupit per mbeshtetje me likuiditet

9. Politikat kontabel te Grupit bankar2

a) Baza e pergatitjes

Pasqyrat financiare te konsoliduara jane paraqitur ne LEK, e cila eshte edhe monedha funksionale, terrumbullakosura ne mijeshen me te afert dhe jane pergatitur sipas parimit te kostos historike.

b) Baza e konsolidimit

Kombinimi i biznesit

Grupi njeh kombinimet e biznesit ne daten kur kontrolli i eshte transferuar atij.Aksionet kontabilizohenne pasqyrat e vecanta me cmimin e blerjes, kur ky eshte vlera e drejte, domethene, me cmimin me te cilinato u perfituan ose me vleren e percaktuar ne kushtet e kontrates se perfitimit. Cdo fitim prej nje blerje tevolitshme njihet ne fitim humbje menjehere. Kostot e transaksionit njihen kur ndodhin. E drejta etransferuar nuk perfshin shuma te lidhura me zgjidhjen e marredhenieve qe kane ekzistuar me pare.Shuma te tilla jane pergjithesisht te njohura ne fitim humbje. Pasqyrat e konsoliduara pergatiten ne bazete vleres kontabel te aktiveve dhe pasiveve te secilit filial.

Filialet

‘Filialet’ jane njesi te kontrolluara nga Grupi. Ato perfaqesojne pjese pronesie ne kapitalin e shoqerive nete cilat Grupi ka per qellim t'i mbaje per nje periudhe te gjate kohe dhe te cilat gjykohen te dobishme perveprimtarine e Grupit. Grupi ‘kontrollon’ nje investim nese eshte i ekspozuar ndaj, apo ka te drejta mbikthimin e ndryshueshem nga perfshirja ne investim dhe ka mundesine per te ndikuar mbi kete kthimnepermjet pushtetit te tij mbi investimin. Grupi rivlereson nese ka kontroll dhe nese ka ndryshime ne njeapo me shume elemente te kontrollit. Kjo perfshin rrethanat kur te drejtat mbrojtese te mbajtura (psh nganje marredhenie kredie) behen te rendesishme dhe çojne ne kontroll mbi shoqerine ku investohet.Pasqyrat financiare te Filialit perfshihen ne pasqyrat financiare te konsoliduara duke filluar nga data ne tecilen fillon kontrolli deri ne daten kur ky i fundit perfundon.

Humbja e kontrollit

Kur Grupi humb kontrollin mbi filialet e tij, ai cregjistron asetet dhe detyrimet e filialeve. Ndonje fitimose humbje e rezultuar gjate ketij procesi njihet ne pasqyren e te ardhurave dhe shpenzimeve. Kur humbetkontrolli interesat e mbajtura ne filiale maten me vleren e drejte.

2 Keto jane politikat kontabel sipas Bankes se Shqiperise; politikat kontabel sipas Standarteve Nderkombetare teRaportimit Financiar (SNFR), perfshire edhe ato te vitit 2017, jane te publikuara nje here ne vit se bashku mepasqyrat financiare te audituara ne site te Bankes ne seksionin 3. Politikat Kryesore Kontabel.


29

Eleminimi i transaksioneve gjate konsolidimit

Pasqyrat financiare te konsoliduara ndertohen sipas metodes se konsolidimit te plote. Te gjitha llogarite emjeteve, detyrimeve dhe pasqyres se te ardhurave dhe shpenzimeve te Filialeve konsolidohen mellogarite te njejtes natyre te Memes. Balancat dhe transaksionet brenda Grupit, dhe ndonje e ardhur aposhpenzim i parealizuar te linduara nga transaksionet brenda Grupit (pervec fitim humbjeve ngatransaksionet e kembimit), eleminohen gjate pergatitjes se pasqyrave financiare te konsoliduara. Ne tenjejten linje investimet e Memes ne Filiale eleminohen me kapitalin aksionar te Filialeve. Humbjet eparealizuara eliminohen ne te njejten menyre si fitimet e parealizuara, por vetem kur nuk ka evidence perzhvleresim.

c) Veprimet ne monedha te huaja

Veprimet ne monedha te huaja jane kembyer me kursin e kembimit te dites se kryerjes se transaksionit.Aktivet dhe detyrimet monetare te shprehura ne monedhe te huaj, te cilat jane regjistruar me kostonhistorike ne daten e transaksionit, jane kembyer me kursin e kembimit ne daten e bilancit. Aktivet dhedetyrimet jomonetare ne monedhe te huaj, te cilat mbahen me kosto historike, jane kembyer me kursin ekembimit ne daten e kryerjes se veprimit. Diferencat qe rrjedhin nga ndryshimi i kursit te kembimit qerezultojne nga konvertimi i aktiveve dhe detyrimeve monetare jane njohur ne pasqyren te ardhurave dheshpenzimeve.

Kapitali aksionar i kontribuar ne monedhe te huaj trajtohet si nje ze monetar dhe si i tille konvertohet neLEK duke perdorur kursin e kembimit ne daten e raportimit. Vetem per qellime prezantimi kapitaliaksionar paraqitet ne bilanc me vleren ne LEK duke perdorur kursin historik, ndersa diferenca mes kesajvlere dhe vleres ne LEK duke perdorur kursin e kembimit ne daten e raportimit, paraqitet vecmas si“rezerve e rivleresimit”.

d) Arka dhe llogari me Banken Qendrore

Arka dhe llogari me Banken Qendrore perbehen nga gjendjet e parase ne arke, llogarite rrjedhese dhedepozitat me Banken Qendrore, si dhe rezerva e detyrueshme me Banken Qendrore.

e) Depozitat dhe llogarite me bankat

Depozitat dhe llogarite me bankat perfshijne llogarite rrjedhese dhe depozitat nder-bankare me dateshlyerje dhe norme interesi te paracaktuar.

f) Investime ne letra me vlere

Investime ne letra me vlere konsistojne ne bono thesari dhe obligacione te Qeverise Shqiptare,obligacione te qeverive te huaja dhe obligacione te korporatave te huaja te blera me qellimin e mbajtjes setyre deri ne maturim dhe per rrjedhoje klasifikohen si investime te mbajtura deri ne maturim.

Investimet ne letra me vlere te mbajtura deri ne maturim regjistrohen ne diten e blerjes dhe fillimishtmaten me kosto. Ne datat raportuese ato maten me kosto te amortizuar, duke i zbritur fondin rezerve permbulimin e humbjeve qe krijohet per te mbuluar rrezikun e mospermbushjes se detyrimit nga ana eemetuesit te letrave me vlere.

g) Huate dhe paradheniet per klientet

Huate dhe paradheniet per klientet raportohen me vleren e tyre neto te realizueshme me provigjonin ehumbjeve specifike nga huate. Huate regjistrohen kur shuma totale eshte disbursuar dhe pagesat njihenkur paraja arketohet.

Fondet rezerve per mbulim humbjesh jane krijuar ne perputhje me rregulloren e Bankes se Shqiperise“Mbi Administrimin e Rrezikut te Kredise” (Rregullorja e Kredise), miratuar me vendimin Nr. 62 me14.09. 2011, ndryshuar me vendimin nr.27, date 27.03.2013, ndryshuar me vendim nr. 22, date27.02.2014, ndryshuar me vendim nr. 26, date 01.04.2015 dhe ndryshuar me vendim nr. 50, date30.03.2016 të Keshillit Mbikeqyres te Bankes se Shqiperise si dhe rregulloren "Per administrimin errezikut ne veprimtarine e subjekteve financiare jobanka", miratuar me vendimin nr.2, date 17.01.2013,ndryshuar me vendimin nr.46 date 06.09.207 te Keshillit Mbikeqyres te Bankes se Shqiperise.


30

Rregulloret kerkojne qe Grupi te klasifikoje ekspozimet ne kategori rreziqesh te meposhtme. Per cdokategori te rrezikut, aplikohen normat minimale te provigjonimit per fondeve rezerve si me poshte:

Lloji i huaseNorma e fondit rezerve per

Huate dhe paradheniet Kontratat e qirase financiareStandarde 1% 1%Ne ndjekje 5% 5%Nen standard Jo me pak se 20% Jo me pak se 20%Te dyshimta Jo me pak se 50% Jo me pak se 20%Te humbura 100% Jo me pak se 20%

Kredia e ristrukturuar, nuk mund te klasifikohet me lart se nje kategori nga kategoria ne te cilen eshteklasifikuar para ristrukturimit, deri ne plotesimin njekohesisht te kushteve: a) kredimarresi ka shlyer nemenyre te rregullt kestet per nje periudhe prej 6 muajsh nga data e ristrukturimit; b) kredimarresi kashlyer ne menyre te rregult te pakten 3 keste. Kredia, e cila para ristrukturimit klasifikohet ne kategorine“standarde” ose “ne ndjekje”, nese ristrukturohet per here te pare, ruan te njejten klase dhe per te krijohenfonde rezerve me nje norme jo me te vogel se 10%, deri ne plotesimin e kushteve te mesiperme. Huateraportohen neto, pas zbritjes se fondeve rezerve per huate qe klasifikohen si nenstandard, te dyshimta dhete humbura. Fondet e krijuara per humbjet e mundshme nga huate qe klasifikohen si standarde dhe nendjekje, regjistrohen si provigjion statistikor ne anen e detyrimeve te bilancit kontabel nen kategorine“Detyrime te tjera“.

h) Aktive te qendrueshme te trupezuara dhe te patrupezuara

Aktivet e qendrueshme te trupezuar paraqiten me kosto duke zbritur amortizimin e akumuluar dhehumbjet nga renia ne vlere, ne qofte se ka. Amortizimi llogaritet sipas metodes lineare mbi jeten eparashikuar te perdorimit te aktiveve. Aktivet e qendrueshme ne proces nuk amortizohen.

Aktivet e patrupezuara te blera nga Grupi paraqiten me kosto duke i zbritur amortizimin e akumuluar, icili llogaritet sipas metodes lineare.

Amortizimi dhe zhvleresimi i vitit eshte llogaritur ne perputhje me normat e meposhtme:

Pajisje kompjuterike 25%Pajisje zyre 20%Aktive te tjera te trupezuara 20%Aktive te patrupezuara (programe kompjuterike, shpenzime te nisjes dhe tetjera) 20%

i) Permiresime te aktiveve te marra me qira

Permiresime te aktiveve te marra me qira perfaqesojne “shpenzime per t’u amortizuar ne disa vite”, sepsekostoja e tyre ndikon ne rezultatet financiare te viteve te ardhshme. Keto shpenzime shperndahen pergjateperiudhes se qirase.

j) Aktive te trupezuara te marra nepermjet nje procesi ligjor

Aktive te trupezuara te marra nepermjet nje procesi ligjor, jane pasuri te luajtshme dhe te paluajtshme teperfituara kundrejt shlyerjes se kredive te dhena nga Grupi klienteve. Vlera kontabel e ketyre aktivevepritet te rikuperohet nepermjet shitjes se tyre. Keto aktive regjistrohen ne daten e regjistrimit ne hipotekene emer te Grupit dhe regjistrohen me vleren e ankadit me te fundit ne te cilin Grupi ka pranuar marrjenne pronesi te tij.

Ne rastet kur keto aktive nuk mund te shiten brenda vitit te pare te perfitimit te tyre, Grupi krijon fonderezerve per mbulimin e humbjeve nga zhvleresimi i aseteve.

Fondet rezerve per mbulim humbjesh nga zhvleresimi i aseteve jane krijuar ne perputhje me rregulloren eBankes se Shqiperise “Mbi Administrimin e Rrezikut te Kredise” (Rregullorja e Kredise), miratuar mevendimin Nr. 62 me 14.09. 2011, ndryshuar me vendimin nr.27, date 27.03.2013, ndryshuar me vendimnr. 22, date 27.02.2014, ndryshuar me vendim nr. 26, date 01.04.2015 dhe ndryshuar me vendim nr. 50,date 30.03.2016 të Keshillit Mbikeqyres te Bankes se Shqiperise. Rregullorja kerkon qe Grupi te krijojefonde si me poshte:


31

Viti i marrjes ne pronesi Norma e FonditViti i pare 5%Viti i dyte 15%Viti i trete 30%Viti i katert 45%Viti i peste 60%Viti i gjashte 80%Viti i shtate 100%

k) Depozitat, marreveshjet e riblerjes dhe huate

Depozitat, marreveshjet e riblerjes dhe huate jane burimet e Grupit per financim.

Kur Grupi shet nje aktiv financiar dhe njeheresh hyn ne nje marreveshje per te riblere kete aktiv (ose njeaktiv te ngjashem) me nje çmim fiks ne nje date te ardhshme (repo), marreveshja kontabilizohet si njedetyrim financiar, dhe aktivi vazhdon te njihet ne pasqyrat financiare te Grupit.

l) Provigjonet

Provigjoni eshte njohur nese, si rezultat i ngjarjeve te meparshme, Grupi ka nje detyrim ligjor osekonstruktiv qe mund te matet me besueshmeri, dhe eshte e mundur qe nje dalje e perfitimeve ekonomikedo te kerkohet per te shlyer detyrimin.

m) Te ardhurat dhe shpenzimet nga interesat

Te ardhurat dhe shpenzimet nga interesat njihen sipas parimit te te drejtave te konstatuara.

n) Te ardhurat dhe shpenzimet nga komisionet

Te ardhurat dhe shpenzimet nga komisionet rrjedhin nga sherbimet financiare te ofruara nga Grupi sitransferimi i fondeve, aktivitete huadhenese, tarifat e marra per krijimin e huave dhe paradhenieve teklienteve, tarifat e mirembajtjes se llogarive, komisione te garancive bankare, etj. Te ardhurat dheshpenzimet nga komisionet njihen kur sherbimet perkatese jane kryer.

o) Shpenzimet per qira

Totali i pagesave te bera per qirate operacionale njihet ne pasqyren e fitim humbjeve sipas metodeslineare pergjate jetes se qirase. Zbritjet nga qiraja njihen si pjese perberese e totalit te shpenzimeve perqira, pergjate afatit te qirase.

p) Aktivet e dhena me qira financiare – qiradhenesi

Ne rast se Grupi eshte qiradhenesi ne nje kontrate te qirase qe transferon ne menyre substanciale te gjitheriskun dhe perfitimet e aktivit tek qiramarresi, atehere marreveshja klasifikohet si qira financiare dheparaqitet ne hua dhe paradhenie per klientet.

q) Tatimi

Grupi e percakton tatimin ne fund te vitit ne perputhje me legjislacionin tatimor Shqiptar. Tatim fitimi ipagueshem llogaritet duke rregulluar fitimin statutor perpara taksave per disa zera te caktuar te teardhurave dhe te shpenzimeve sic kerkohet nga Legjislacioni Shqiptar. Fitimi statutor bazohet neregjistrimet kontabel te mbajtura nga Grupi per qellime te Standardeve Nderkombetare te RaportimitFinanciar (“SNRF”) dhe mund te ndryshojne ne menyre thelbesore nga raportimi i pozicionit financiarper qellime rregullatore ne perputhje me MRF.

r) Perfitimet e punojesve

Grupi paguan kontribute te detyrueshme per sigurimet shoqerore per perfitimet e punonjesve qe dalin nepension. Autoritetet lokale jane pergjegjese per percaktimin e limitit minimal ligjor te vendosur perpensionet ne Shqiperi sipas nje plani kontributesh pensioni te percaktuar. Kontributet e Grupit ndaj planitte pensionit njihen si shpenzim ne pasqyren e konsoliduar te te ardhurave dhe shpenzimeve kur atondodhin.


32

s) Veprimet spot te kembimit valutor

Grupi gjate aktivitetit te saj te zakonshem hyn ne kembime valutore spot me data likuidimi dy dite pasdates se veprimit. Keto veprime regjistrohen si zera jashte bilancit ne daten e transaksionit dheregjistrohen ne pasqyrat financiare ne daten e likuidimit. Efekti i rivleresimit i balancave te zerave jashtebilancit njihet dhe rregjistrohet ne daten e veprimit.

t) Perdorimi i vleresimeve

Pergatitja e pasqyrave financiare te konsoliduara ne perputhje me MRF i kerkon menaxhimit te bejevleresime dhe parashikime, qe ndikojne ne shumat e raportuara te aktiveve dhe detyrimeve dhe shenimete aktiveve dhe detyrimeve te mundshme ekzistuese ne daten e pasqyrave financiare dhe shumat eraportuara te te ardhurave dhe shpenzimeve gjate vitit te raportimit. Rezultati aktual mund te ndryshojenga keto vleresime.

u) Informacioni krahasues

Informacioni krahasues eshte paraqitur vazhdimisht ne perputhje me politikat e kontabilitetit te Grupit.

10. Politikat e shperblimit

Drejtoret e Departamenteve dhe menaxheret e institucioneve financiare pjese te Grupit do te trajtojneceshtjet e stafit ne punen e perditshme, duke pasur gjithnje parasysh rendesine e tyre themelore persuksesin e cdo punonjesi, brenda kufijve te interesit te institucionit perkates. Me perjashtim te ceshtjevete BNJ te lidhura me pozicione menaxheriale, ne te cilat nje pjese e pergjegjesive i takon KeshillaveDrejtues te institucioneve te Grupit, te gjitha ceshtjet e BNJ do te kanalizohen nepermjet Departamentevete BNJ, pa i anashkaluar ato ne asnje proces te lidhur me stafin. Kjo konsiderohet e rendesishme per tearritur paanshmeri dhe per te rritur rendesine e burimeve njerezore ne kompanite e Grupit.Departamentet e BNJ pritet jo vetem te ekzekutojne te gjitha aktivitetet e burimeve njerezore, por edhe tendermarrin iniciativa per permiresimin e BNJ ne cdo institucion te Grupit.

Departamentet BNJ jane nen vartesine direkte te Drejtoreve te Pergjithshem/ Administratoreve teinstitucioneve, te cilet kane pergjegjesine finale per ceshtjet e burimeve njerezore neinstitucionet/kompanite e tyre. Ceshtjet e burimeve njerezore adresohen edhe nepermjet Komitetiteve teBNJ (aty ku ato jane te ndertuara).

10.1 Shperblimi

Qellimi i institucioneve te Grupit eshte te kene nje program shperblimi ne linje me kushtet e biznesit,ndryshimet ne tregun e punes dhe vlerat e grupit. Shperblimi sherben si nje pjese e nje pakete qe perfshinpagen, bonuse dhe perfitime per punonjesit. Si rregull i pergjithshem, vendimet per shperblim sipasperformances bazohen ne:

- performancen e pergjithshme te cdo institucioni te Grupit- performancen e njesise se biznesit nisur nga realizimi i objektivave te biznesit;- performancen individuale nisur nga niveli i arritjes se objektivave individuale dhe cilesite

dhe aftesite, sipas vleresimit te performances.

Paga individuale bazohet ne strukturen e pagave te cdo institucioni, qe permban rangje me minimumindhe maksimumin e pages per secilin apo per nje grup pozicionesh, bazuar ne hierarkine ose vleresimin epozicionit..

Institucionet e Grupit ndermarrin rishikime te pagave bazuar ne rregullat e meposhtme:

Rritja fillestare: Si rregull, punonjesit e rinj ne nivel “junior” fillojne ne nje nivel me te ulet se paga bazee pozicionit. Rishikimi fillestar behet pas nje periudhe 3 -6 mujore, bazuar ne nje vleresim me shkrim te


33

performances dhe propozim nga drejtuesi. Nese vleresimi i performances eshte pozitiv, atehere ai kalonne nivelin minimal te pages se pozicionit.

Rritja per promovim: Kur nje punonjes promovohet dhe i ngarkohen pergjegjesi te reja pune, punonjesikonsiderohet per rritje per efekt promovimi. Punonjesi merr rritje page qe i korrespondon pozicionit te ridhe njohurive dhe eksperiences qe lidhen me pozicionin.

Rritja per performance: Cdo punonjes konsiderohet cdo vit per rritje (ose ulje) te pages ne baze teperformances. Rishikimi nuk garanton rritjen. Rritjet per performance perfitohen nga nje performance qetejkalon kerkesat e punes. Rritja per performance do te kryhet pas mbylljes se pasqyrave financiare tevitit paraardhes.

Rritja per besnikeri: (aplikohet nga Banka). Cdo punonjes qe ka performuar mire, ka arritur objektivat,por nuk i ka kaluar ato (vleresimi 3.5 – 3.99), nese nuk ka pasur rritje page X% per vitin paraardhes, do teperfitoje rritje page ne vitin korent nese ka nje vleresim 3.5 ose me te larte. Perqindja e rritjes do tevendoset nga Keshilli Drejtues, te pakten ne nivelin X%. Ne raste te vecanta, Keshilli Drejtues mund taule ose rrise kete prag vleresimi performance.

10.2 Perfitimet

Cdo institucion i Grupit angazhohet te siguroje nje skeme te plote perfitimesh per punonjesit e tij, nemenyre qe te terheqe dhe mbaje staf te afte. Grupi do te ofroje perfitimet e percaktuara ne Kodin e Punes.Per me teper, Grupi mund te ofroje:

(disa prej) produkteve dhe sherbimeve te tij per punonjesit, me kushte preferenciale; sigurim shendetesor

Ceshtjet ligjore, te taksave dhe kostot, do te merren ne konsideraten e duhur.

10.3 Bonuset

Shperblimi variabel, si bonuset, njeh dhe shperblen punonjesit per performance, per tejkalimin eobjektivave vjetore, per perpjekje te jashtezakonshme dhe per rezultate pozitive biznesi. Bonuset nukjepen automatikisht cdo vit dhe vendosen ekskluzivisht nga menaxhimi dhe Keshilli Drejtues i cdoinstitucioni te Grupit.

Keshillet Drejtuese mund te aprovojne cdo vit bonuset e meposhtme:

Bonusi i Viti te Ri, si rregull ne % ose ne nje vlere te caktuar te lidhur me pagen baze. Bonusi i lidhur me performancen, ne % ndaj pages baze, ne varesi te realizimit te objektivave te

biznesit ne nivel dege/departamenti.

Bonuset e meposhtme aplikohen nga menaxhimi per stafin e Bankes:

Bonuset tremujore per shitjet – ky bonus aplikohet vetem nga Banka, e cila ka vendosur njesistem bonusi tremujor per deget dhe punonjesit me te suksesshem, te mbeshtetur ne suksesin neshitje te bankes, cilesine e sherbimit dhe performancen e pergjithshme te deges. Keto shperblimedo te jepen nen rregulla dhe me vendime diskrecionare te menaxhimit te Bankes.

Bonusi per performance te jashtezakonshme ose realizimin e nje projekti, aprovohet rast pas rasti.

10.4 Shperblimet i Keshillave Mbikeqyres dhe Drejtimit Ekzekutiv

Aneratet e Keshillave Mbikeqyres paguhen me nje shume fikse per pjesemarrjen ne mbledhjet e Keshillit.

Shperblimi per Drejtimin Ekzekutiv perbehet nga komponenti fiks dhe variabel qe do te varen nga situatafinanciare e secilit institucion te Grupit.


34

10.5 Vleresimi i Performances

Vleresimet e performances behen me qellim per te vleresuar perfomancen e punonjesve, dhe per tesiguruar nje mundesi qe punonjesi dhe eprori te diskutojne pergjegjesite e punes dhe te vendosinobjektivat per te ardhmen.

Punonjesit do te vleresohen ne perfundim te tre muajve te pare te punesimit. Me pas, do te keteminimalisht nje vleresim vjetor te stafit.

Grupi Bankar UFT · 2020. 5. 11. · Grupi Bankar Unioni Financiar Tirane Raportet Financiare...

Documents

Transcript of Grupi Bankar UFT · 2020. 5. 11. · Grupi Bankar Unioni Financiar Tirane Raportet Financiare...