4/9/15

1

Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı

Görsel Materyalleri Tasarlama Süreci

Görsel Tasarımın Unsurları: Görsel Unsurlar

-2-

Görsel Materyalleri Tasarlama Süreci Görsel Tasarımın Unsurları

q Görsel Unsurlar q  Yazılı Unsurlar q Destekleyici Unsurlar

-3-

Görsel Unsurlar

q  Bir öğrenme etkinliği için seçilen görsel ögeler konunun özelliğine göre değişebilir.

q Görsel unsurlar üç bölümde ele alınabilir: §  gerçekçi, §  benzeşik ve §  şematik.

-4-

Görsel Unsurlar: Gerçekçi

q Gerçekçi (realistic) görseller, üzerinde durulan gerçek nesneyi gösterir.

q Örneğin bir arabanın resmi gerçekçi bir görsel olarak kullanılabilir. §  Burada gerçekçi renklerin kullanılmış olması

gerçekçiliğin derecesini yükseltir. §  Bu durum, renk ögesinin öğretim amaçlı kullanılmasına

iyi bir örnektir. §  Ancak hiç bir resim veya simge tamamen gerçekçi

olamaz. §  Gerçek nesnelerin üç boyutlu hareketli resimlerde

bile resimlenemeyen yanları mutlaka vardır.

-5-

Görsel Unsurlar: Benzeşik

q  Benzeşik (analojic) görseller, bir kavramı veya konuyu açıklamak için o kavrama benzer başka bir kavramla ilgili bir şey göstererek benzerliklere dikkat çekme işlevini görürler.

q  Bu tür görseller, öğrencilerin eski bilgileri kullanarak yeni bilgileri yorumlamalarına ve bu yolla öğrenmelerin gerçekleşmesine yardımcı olurlar.

-6-

Görsel Unsurlar: Şematik

q Şematik (organizational) görseller, §  akış şemaları, §  grafikler, §  haritalar, §  şematik ve sınıflama çizelgelerini kapsar.

q  Bu tür görseller, kavramlar ve ana noktalar arasındaki ilişkileri göstererek öğrenenlerin konunun içerik yapısını görmelerine yardımcı olurlar.

4/9/15

2

-7-

Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi (1)

Yakınlık q  Birbiriyle ilgili ögeler birbirine yakınlaştırılmalı,

birbirinden farklı mesajlar veren kavram ve ögeler de birbirlerinden uzaklaştırılmalıdır.

-8-

Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi (2)

Uyumluluk q Aşamalı şekilde (bir dizi halinde) birbirlerini takip eden

öğretim materyallerinde düzen (yerleşim, renk, yazı biçimi gibi) aynı olmalıdır.

-9-

Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi (3)

Materyaldeki görsel unsurlar olabildiğince basit ve kolay anlaşılır olmalıdır.

Ascending colon Descending colon

Appendix Sigmoid colon Transverse colon

Rectum DIGESTIVE SYSTEM, LARGE INTESTINE

Esophagus

Gallbladder Pancreas Duodenum

Stomach Ascending colon Descending colon

Appendix Jejunum Ileum Small intestine Transverse colon Liver

Rectum DIGESTIVE SYSTEM

-10-

Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi (3)

Materyaldeki görsel unsurlar olabildiğince basit ve kolay anlaşılır olmalıdır.

-11-

Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi (4)

q  Grafik tasarım, bir mesajı iletmek için metnin ve görsellerin algılanabilir ve görülebilir bir düzlemde düzenlenmesidir.

q  Materyaldeki görsel unsurlar olabildiğince basit ve kolay anlaşılır olmalıdır.

-12-

Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi (5)

q  Karşılaştırma yapılmıyorsa bir materyalde, farklı konulara ilişkin birden fazla resim bulunmamalıdır.

Dişlerin Bakımı Göz Muayenesi Diş ve Göz Muayenesi Arasındaki Farklar

4/9/15

3

-13-

Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi (6)

q Görsel unsurlarda oransızlıktan kaçınılmalıdır, esnek bir denge sağlanmaya çalışılmalıdır.

-14-

Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi (6)

q Görsel unsurlarda oransızlıktan kaçınılmalı, esnek bir denge sağlanmaya çalışılmalıdır.

-15-

Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi (6a)

q Görsel unsurlarda oransızlıktan kaçınılmalı, esnek bir denge sağlanmaya çalışılmalıdır.

-16-

Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi (7)

q  Görsel ögeleri yerleştirme açısından dikkat edilmesi gereken bir nokta en fazla dinamik olan kısmın sunum materyalinin sol üst kısmı olduğudur.

-17-

Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi (8)

q  En önemli görsel öge sol üst köşeye yerleştirilmeli ya da dikkati çekecek biçimde vurgulanmalıdır.

Okul Dersler

Türkçe

Ders Araçları

Sözlük

-18-

Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi (9)

q  En önemli görsel öge sol üst köşeye ya da merkeze yerleştirilmeli ya da dikkati çekecek biçimde vurgulanmalıdır.

4/9/15

4

-19-

Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi (10)

q  İçerikte vurgulanmak istenen eşitlik, büyüklük ya da resmiyet ilişkileri, ögelerin materyale yerleşim düzeni ile gösterilmelidir.

-20-

Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi (10)

q  İçerikte vurgulanmak istenen eşitlik, büyüklük ya da resmiyet ilişkileri, ögelerin materyale yerleşim düzeni ile gösterilmelidir.

-21-

Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi (11)

Yönlendirmeler q  Çeşitli yönlendiriciler kullanarak dikkat istenilen şekilde

yoğunlaştırabilir. Örneğin,

§  bir “ok” işareti kullanma §  anahtar kavramları vurgulamak için sözcükleri

kalınlaştırma §  bir listedeki maddeleri göstermek için “madde imi”

kullanma §  Çeşitli unsurları renklendirme

-22-

Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi (12)

Yönlendirme q  Öğrenenin dikkatini çekmek

için kullanılabilecek etkili stratejilerden biri işaretlemedir.

-23-

Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi (13)

Yönlendirme q  Ögelerin materyal üzerinde yer

aldığı düzlem de biçimlendirme ya da yönlendirme işlevi görür.

-24-

Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi (14)

Yönlendirme q  Ögelerin materyal üzerinde yer aldığı düzlem, yönlendirme

işlevi görür. Bu nedenle oluşum sürecini yansıtan bir düzlem seçmek önerilmektedir

4/9/15

5

-25-

Görsel Unsurların Materyale Yerleştirilmesi (14)

Yönlendirme q  Ögelerin materyal üzerinde yer aldığı düzlem, yönlendirme

işlevi görür. Bu nedenle oluşum sürecini yansıtan bir düzlem seçmek önerilmektedir

-26-

Başvuru Kaynakları

q  Heinich, R., Molenda, M., Russell, J. D. ve Smaldino, S. E. (1999). Instructional media and technologies for learning (Sixth Edition). New York: Macmillan Publishing Company.

q  Seferoğlu, S. Sadi (2009). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.

-27-

Teşekkürler!!!

J