Gr qoN dUr izgx dy afpxy Kqry nUM GtfAux leI mYN kI kr ... · Gr ivc izgx df afpxf Kqrf GtfAux leI...

2
65 sflF aqy ijLafdf Aumr dy iek-iqhfeI lok afm qOr `qy hr sfl iek jF ijLafdf vfrI izg pYNdy hn bjLurgF ivc izgxf swtF lwgx df sB qoN afm kfrn hY aqy mOq df 6vF muwK kfrn hY kYnyzIan, bjLurgF dy izgx kfrn lwgIaF swtF `qy iek sfl ivc qkrIbn 3 iblIan zflr Krcdy hn lMmy smyN leI sMBfl dy sQfnF ivc qkrIbn awDy dfKly izgx nfl sMbMiDq huMdy hn ijnHF lokF df cUlf tuwt jFdf hY AunHF ivwcoN awDy iPr kdy vI izgx qoN pihlF vflf qurn iPrn df pwDr hfsl nhIN krdy izgx dIaF GtnfvF afm qOr `qy keI kfrnF dy sFJy asr kfrn vfprdIaF hn, ijvyN ik sMquln nf rihxf, dvfeIaF dy sfeIz iePYkt, qurn-iPrn ivc jF ingHf dI kmjLorI, aqy afly duafly dy Kqry izgx dIaF bhuqIaF GtnfvF bjLurgF dy GrF ivc vfprdIaF hn, AunHF dy afm dy rojLfnf kfrjF dOrfn ijhVy mrIjL izgx kfrn hspqfl ivc dfKl krny pYNdy hn AunHF ivwcoN 40 pRqIsLq ivc cUly df tuwtxf sLfml huMdf hY[ izgx kfrn hspqfl ivc dfKly dI sMBfvnf aOrqF ivc mrdF nfloN 3 guxf ijLafdf huMdI hY bjLurgF ivc “izgx df zr” pYdf ho skdf hY; ijs nfl Auh afpxIaF srgrmIaF sImq kr skdy hn jo ik kmjLor pwiTaF, afkVy hoey joVF aqy mfVy sMquln kfrn AunHF df izgx df Kqrf vDf skdIaF hn kI quhfnUM pqf hY? ikhVIaF cIjLF kfrn bjLurg izgdy hn? aprYl 2007 bjLurgF dI izgx qoN rokQfm kIqI jf skdI hY aMdr: ikhVIaF cIjLF kfrn bjLurg izgdy hn? srIrk Kqry aMdrly Kqry bfhrI Kqry Kqrnfk vqIry smfijk aqy afriQk risks Gr ivc izgx df afpxf Kqrf GtfAux leI mYN kI kr skdf/ skdI hF? ilivMg eyrIey pOVIaF aqy pOzy bfQrUm rsoeI bYWzrUm Gr qoN dUr izgx dy afpxy Kqry nUM GtfAux leI mYN kI kr skdf/ skdI hF? lokF dI vrqoN vflIaF QFvF ivc Kqry GtfAux leI kfrj Kqrf GtfAux leI inwjI kfrj lMmy smyN leI sMBfl dy sQfnF ivc qkrIbn awDy dfKly izgx nfl sMbMiDq huMdy hn izgx dIaF GtnfvF sMquln (bYlyNs) dI Gft jF sMquln muV hfsl krn dI asmrQf kfrn vfprdIaF hn keI pwK sMquln `qy asr pf skdy hn, ijs ivc Aumr nfl sMbMiDq srIr, kuJ srIrk aqy idmfgI ishq smwisafvF aqy afly duafly ivc Tokr lwgx dy Kqry sLfml hn lyKk: zfktr ivwkI skOt, pI aYWc zI aqy Pfhrf rfjfbfeI, aYWm aYWs sI izjLfien: brOnivn zMkn, bI ey bI sI ieMjrI rIsrc aqy pRIvYnsLn XUint aqy bI sI PfljL aYNz ieMjrI pRIvYnsLn kolIsLn vloN iqafr kIqf igaf agly siPaF AuWpr Kqry dy kuJ AunHF kfrnF bfry dwisaf igaf hY ijhVy kimAuntI ivc rih rhy bjLurgF ivc izgx aqy izgx nfl sMbMiDq swtF df Kqrf vDfAux vfly mMny jFdy hn… izgx dy afpxy Kqry Gwt krn leI mYN inwjI qOr `qy kI kr skdf/skdI hF? Gr qoN dUr izgx dy afpxy Kqry nUM GtfAux leI mYN kI kr skdf/skdI hF? iksy vI Kqry vflI QF nUM ilK lvo aqy ies bfry sQfnk aiDkfrIaF nUM dwso – afm qOr `qy afpxy imAUNspl ieMjnIairMg ivBfg nUM jnqk QFvF hmysLF qurn vfly bjLurgF nUM iDafn ivc rwK ky nhIN izjLfien kIqIaF geIaF huMdIaF[ qusIN jnqk QFvF ivc izgx dy muwK kfrnF bfry jfxU ho ky afpxy afp nUM surwiKaq rwK skdy ho ienHF GtnfvF dy KqiraF nUM GtfAux leI qusIN ijhVy kdm cuwk skdy ho, AunHF ivc sLfml hn: ZukvIN ksrq, cMgI Kurfk, nym nfl srIrk cYWkawp aqy awKF aqy kMnF dI jFc nfl afpxI rihxI-bihxI srgrm aqy ishqmMd rwKo jy quhfnUM Gr qoN bfhr qurn-iPrn ivc musLkl afAuNdI hY qF afpxy iPjLIEQYryipst qoN Gr ivc ksrq dy aijhy poRgrfm bfry pwuCo ijhVf quhfzIaF loVF pUrIaF krdf hovy Gr qoN bfhr srgrm hox vfly lokF leI qfkq aqy mjLbUqI vDfAux vflIaF ksrqF izgx nUM GtfAux leI sB qoN ibhqr hn kfhlI krn jF ijLafdf smfn cuwkx qoN pRhyjL kro qurn-iPrn ivc mdd krn vfly smfn aqy surwiKaf XMqrF, ijvyN ik iqwKy isry vflI sotI jF afeIs AuWpr nf iqlkx vfly bUtF, dI ZukvIN vrqoN bfry iksy iPjLIEQYryipst nfl slfh kro cMgy afsry vfly bUt pihno, ijnHF dy qly nf- iqlkx vfly hox aqy ieh bhuqy moty nf hox afpxIaF dvfeIaF bfry nym nfl afpxy zfktr jF Pfrmfisst qoN ivcfr krvfAuNdy rho iksy kimAuntI gruwp ivc sLfml ho ky aqy dosqF jF pirvfr ivc iekwTy ho ky smfijk qOr `qy srgrm rho jy qusIN izg pYNdy ho, qF ies nUM axizwT nf kro jF ies nUM “anfVIpuxf jF kfhlI kIqI” kih ky rwd nf kr idAu izgx dIaF hflqF bfry afpxy zfktr nfl gwl kro qF jo ik izgx df kfrn bxI iksy zfktrI smwisaf df swLk dUr kIqf jf sky afpxI kimAuntI ivc izgx qoN rokQfm dy iksy poRgrfm df pqf lfAu izgx aqy swtF qoN rokQfm bfry ijLafdf jfxkfrI lYx leI ieh vYWbsfeIt dyKo www.injuryresearch.bc.ca sPf 4 lyKk: zfktr ivwkI skO t, pI aY Wc zI aqy Pfhrf rfjfbfeI, aY Wm aY Ws sI izjLfien: brOnivn zMkn, bI ey bI sI ieMjrI rIsrc aqy pRIvYnsLn XUint aqy bI sI PfljL aYNz ieMjrI pRIvYnsLn kolIsLn vloN iqafr kIqf igaf bI sI PfljL aYNz ieMjrI pRIvYnsLn kolIsLn (bI sI aYWP afeI pI sI), bI.sI. ivc bjLurgF ivc izgx aqy izgx nfl sMbMiDq swtF GtfAux leI iPkrmMd ielfkfeI/sUbfeI sMsQfvF, akfdimk sMsQfvF, pysLfvr aYsosIeysLnF aqy kimAuntI eyjMsIaF dI numfieMdgI krn vfly ivakqIaF df iek bhu- KyqrI sihXog hY[ Seniors’ Falls Can Be Prevented [Punjabi] bI sI ieMjrI rIsrc pRIvYnsLn XUint, bI sI PfljL aYNz ieMjrI pRIvYnsLn kolIsLn leI skqryq df rol pRdfn krdf hY[

Transcript of Gr qoN dUr izgx dy afpxy Kqry nUM GtfAux leI mYN kI kr ... · Gr ivc izgx df afpxf Kqrf GtfAux leI...

Page 1: Gr qoN dUr izgx dy afpxy Kqry nUM GtfAux leI mYN kI kr ... · Gr ivc izgx df afpxf Kqrf GtfAux leI mYN kI kr skdf/skdI hF? • afpxy bYWz dy kol lYNp rwKo[ aijhy lYNp imldy hn ijnHF

• 65 sflF aqy ijLafdf Aumr dy iek-iqhfeI lok afm qOr `qy hr sfl iek jF ijLafdf vfrI izg pYNdy hn

• bjLurgF ivc izgxf swtF lwgx df sB qoN afm kfrn hY aqy mOq df 6vF muwK kfrn hY

• kYnyzIan, bjLurgF dy izgx kfrn lwgIaF swtF `qy iek sfl ivc qkrIbn 3 iblIan zflr Krcdy hn

• lMmy smyN leI sMBfl dy sQfnF ivc qkrIbn awDy dfKly izgx nfl sMbMiDq huMdy hn

• ijnHF lokF df cUlf tuwt jFdf hY AunHF ivwcoN awDy iPr kdy vI izgx qoN pihlF vflf qurn iPrn df pwDr hfsl nhIN krdy

• izgx dIaF GtnfvF afm qOr `qy keI kfrnF dy sFJy asr kfrn vfprdIaF hn, ijvyN ik sMquln nf rihxf, dvfeIaF dy sfeIz iePYkt, qurn-iPrn ivc jF ingHf dI kmjLorI, aqy afly duafly dy Kqry

• izgx dIaF bhuqIaF GtnfvF bjLurgF dy GrF ivc vfprdIaF hn, AunHF dy afm dy rojLfnf kfrjF dOrfn

• ijhVy mrIjL izgx kfrn hspqfl ivc dfKl krny pYNdy hn AunHF ivwcoN 40 pRqIsLq ivc cUly df tuwtxf sLfml huMdf hY[

• izgx kfrn hspqfl ivc dfKly dI sMBfvnf aOrqF ivc mrdF nfloN 3 guxf ijLafdf huMdI hY

• bjLurgF ivc “izgx df zr” pYdf ho skdf hY; ijs nfl Auh afpxIaF srgrmIaF sImq kr skdy hn jo ik kmjL or pwiTaF, afkVy hoey joVF aqy mfVy sMquln kfrn AunHF df izgx df Kqrf vDf skdIaF hn

kI quhfnUM pqf hY?

ikhVIaF cIjLF kfrn bjLurg izgdy hn?

aprYl 2007

bjLurgF dI izgx qoN rokQfm kIqI jf skdI hY

aMdr:

ikhVIaF cIjLF kfrn bjLurg izgdy hn?

• srIrk Kqry • aMdrly Kqry • bfhrI Kqry • Kqrnfk vqIry • smfijk aqy afriQk • risks

Gr ivc izgx df afpxf Kqrf GtfAux leI mYN kI kr skdf/skdI hF? 

• ilivMg eyrIey • pOVIaF aqy pOzy • bfQrUm • rsoeI • bYWzrUm

Gr qoN dUr izgx dy afpxy Kqry nUM GtfAux leI mYN kI kr skdf/skdI hF? 

• lokF dI vrqoN vflIaF QFvF ivc Kqry GtfAux leI kfrj

• Kqrf GtfAux leI inwjI kfrj

lMmy smyN leI sMBfl

dy sQfnF ivc

qkrIbn awDy

dfKly izgx nfl

sMbMiDq huMdy hn

izgx dIaF GtnfvF sMquln (bYlyNs) dI Gft jF sMquln muV hfsl krn dI asmrQf kfrn vfprdIaF hn

keI pwK sMquln `qy asr pf skdy hn, ijs ivc Aumr nfl sMbMiDq srIr, kuJ srIrk aqy idmfgI ishq smwisafvF aqy afly duafly ivc Tokr lwgx dy Kqry sLfml hn

lyKk: zfktr ivwkI skOt, pI aYWc zI

aqy Pfhrf rfjfbfeI, aYWm aYWs sI izjLfien:

brOnivn zMkn, bI ey bI sI ieMjrI rIsrc aqy

pRIvYnsLn XUint aqy

bI sI PfljL aYNz ieMjrI pRIvYnsLn kolIsLn

vloN iqafr kIqf igaf

agly siPaF AuWpr Kqry dy kuJ AunHF kfrnF bfry dwisaf igaf hY ijhVy kimAuntI ivc rih rhy bjLurgF ivc izgx aqy izgx nfl sMbMiDq swtF df Kqrf vDfAux vfly mMny jFdy hn…

izgx dy afpxy Kqry Gwt krn leI mYN inwjI qOr `qy kI kr skdf/skdI hF?

Gr qoN dUr izgx dy afpxy Kqry nUM GtfAux leI mYN kI kr skdf/skdI hF?

iksy vI Kqry vflI QF nUM ilK lvo aqy ies bfry sQfnk aiDkfrIaF nUM dwso – afm qOr `qy afpxy imAUNspl ieMjnIairMg ivBfg nUM

jnqk QFvF hmysLF qurn vfly bjLurgF nUM iDafn ivc rwK ky nhIN

izjLfien kIqIaF geIaF huMdIaF[ qusIN jnqk QFvF ivc izgx dy

muwK kfrnF bfry jfxU ho ky afpxy afp nUM surwiKaq rwK skdy ho

ienHF GtnfvF dy KqiraF nUM GtfAux leI qusIN ijhVy kdm cuwk skdy ho, AunHF ivc sLfml hn:

• ZukvIN ksrq, cMgI Kurfk, nym nfl srIrk cYWkawp aqy awKF aqy kMnF dI jFc nfl afpxI rihxI-bihxI srgrm aqy ishqmMd rwKo

• jy quhfnUM Gr qoN bfhr qurn-iPrn ivc musLkl afAuNdI hY qF afpxy iPjLIEQYryipst qoN Gr ivc ksrq dy aijhy poRgrfm bfry pwuCo ijhVf quhfzIaF loVF pUrIaF krdf hovy

• Gr qoN bfhr srgrm hox vfly lokF leI qfkq aqy mjLbUqI vDfAux vflIaF ksrqF izgx nUM GtfAux leI sB qoN ibhqr hn

• kfhlI krn jF ijLafdf smfn cuwkx qoN pRhyjL kro

• qurn-iPrn ivc mdd krn vfly smfn aqy surwiKaf XMqrF, ijvyN ik iqwKy isry vflI sotI jF afeIs AuWpr nf iqlkx vfly bUtF, dI ZukvIN vrqoN bfry iksy iPjLIEQYryipst nfl slfh kro

• cMgy afsry vfly bUt pihno, ijnHF dy qly nf-iqlkx vfly hox aqy ieh bhuqy moty nf hox

• afpxIaF dvfeIaF bfry nym nfl afpxy zfktr jF Pfrmfisst qoN ivcfr krvfAuNdy rho

• iksy kimAuntI gruwp ivc sLfml ho ky aqy dosqF jF pirvfr ivc iekwTy ho ky smfijk qOr `qy srgrm rho

jy qusIN izg pYNdy ho, qF ies nUM axizwT nf kro jF ies nUM “anfVIpuxf jF kfhlI kIqI” kih ky rwd nf kr idAu izgx dIaF hflqF bfry afpxy zfktr nfl gwl kro qF jo ik izgx df kfrn bxI iksy zfktrI smwisaf df sw Lk dUr kIqf jf sky afpxI kimAuntI ivc izgx qoN rokQfm dy iksy poRgrfm df pqf lfAu 

izgx aqy swtF qoN rokQfm bfry ijLafdf

jfxkfrI lYx leI ieh vYWbsfeIt dyKo

www.injuryresearch.bc.ca

sPf 4

lyKk: zfktr ivwkI skOt, pI aYWc zI

aqy Pfhrf rfjfbfeI, aYWm aYWs sI

izjLfien: brOnivn zMkn, bI ey

bI sI ieMjrI rIsrc aqy pRIvYnsLn XUint

aqy bI sI PfljL aYNz

ieMjrI pRIvYnsLn kolIsLn vloN iqafr kIqf igaf

bI sI PfljL aYNz ieMjrI pRIvYnsLn kolIsLn (bI sI aYWP afeI pI sI), bI.sI. ivc bjLurgF ivc izgx aqy izgx nfl sMbMiDq swtF GtfAux leI iPkrmMd ielfkfeI/sUbfeI sMsQfvF, akfdimk sMsQfvF, pysLfvr aYsosIeysLnF aqy kimAuntI eyjMsIaF dI numfieMdgI krn vfly ivakqIaF df iek bhu-KyqrI sihXog hY[

Seniors’ Falls Can Be Prevented [Punjabi]

bI sI ieMjrI rIsrc pRIvYnsLn XUint, bI sI PfljL aYNz ieMjrI pRIvYnsLn kolIsLn leI skqryq df rol pRdfn krdf hY[

Page 2: Gr qoN dUr izgx dy afpxy Kqry nUM GtfAux leI mYN kI kr ... · Gr ivc izgx df afpxf Kqrf GtfAux leI mYN kI kr skdf/skdI hF? • afpxy bYWz dy kol lYNp rwKo[ aijhy lYNp imldy hn ijnHF

Gr ivc izgx df afpxf Kqrf GtfAux leI mYN kI kr skdf/skdI hF?

• afpxy bYWz dy kol lYNp rwKo[ aijhy lYNp imldy hn ijnHF nUM jgfAux leI quhfnUM isrP Qwly hwQ lfAux dI loV huMdI hY

• rfq nUM jgx vflIaF lfeItF hflF aqy bfQrUm ivc lgfAu jo ik awDI rfq nUM AuWTx dI loV vyly mddgfr hox

• afrfm krn qoN bfad AuWTx qoN pihlF iek imMt leI afpxy bYWz dI kMnI `qy bYTo

• afpxy bYWzrUm dy drvfjLy dy nyVy ibjlI dI sivwc hoxf cMgf hY[ pr jy ieh mOjUd nhIN hY qF mosLn-sMvydnsLIl jF “qfVI mfr ky” jgfAux vflf XMqr lgfAux dI koisLsL kro jo ik afpxy afp lfeIt jgf idMdf hY

• ieh pwkf kro ik quhfzy bYWz (mMjy) qoN bfQrUm qwk rfh sfP hovy

• afpxy bYWz dy nyVy ibnF qfr vflf Pon rwKo

bYWzrUm

• afm vrqIaF jfx vflIaF cIjLF sOKI phuMc vflI QF `qy rwKo aqy BfrIaF cIjLF hyTlIaF almfrIaF ivc hox

• jy quhfzf sMquln (bYlyNs) cMgf hY qF AuWcIaF QFvF qwk phuMc krn leI syPtI jMgly vfly siQr kdm vfly stUl dI vrqoN kro – nhIN qF mdd lvo[ kursIaF jF hor asiQr PrnIcr AuWpr nf KVHy hovo

• iqlkx qoN bcx leI iksy vI zu wlHI cIjL nU M POrn sfP kr idAu

• PrsL `qy PyrI jfx vflI vYks qoN prhyjL kro jF vYks dI nf-iqlkx vflI iksm vrqo

• AunHF kMmF leI mdd mMgo ijnHF bfry qusIN mihsUs krdy ho ik qusIN ieh surwiKaq qrIky nfl nhIN kr skdy

rsoeI

• afpxy twb jF sLfvr ivc rbV df bfQ jF sLfvr mYt rwKo jF twb jF sSfvr df Qwlf nf-iqlkx vflf hovy

• toafieilt, nhfAux vfly twb aqy sLfvr dy nfl PVx leI zMzy lgvfAu[ ienHF XMqrF dI shI iksm aqy lfey jfx dI shI QF bfry iksy afkUpysLnl jF iPjLIkl QYryipst dI slfh lvo

• nhfAux leI sIt vrqo qF jo qusIN bih ky sLfvr lY sko jF nhf sko

• zuwlHIaF cIjLF nUM POrn sfP krn leI cUsx vflf qOlIaf kol rwKo

bfQrUm

• ieh pwkf kro ik quhfzIaF pOVIaF AuWpr lwgy hoey mYt, kfrpYt jF hor cIjLF cMgI qrHF bwJIaF hoeIaF hox

• ieh pwkf kro ik pOVIaF dy donoN pfsy Tos jMgly lwgy hoey hox

• pOVIaF `qy AuWpr jfx aqy Qwly afAux vyly afpxIaF pVHx-aYnkF lfh lvo

• kdy vI pOVIaF `qy AuWpr jfx aqy Qwly afAux leI kfhl nf kro, ieh izgx df iek vwzf kfrn hY

• ieh pwkf kro ik quhfzIaF pOVIaF dy Auprly aqy hyTly pfsy lfeIt sivwcF hox aqy pOVIaF ivc cMgI lfeIt hovy

• ieh pwkf kro ik quhfzIaF pOVIaF dI hflq vDIaf hovy aqy ies ivc inwksuwk nf iKliraf hoieaf hovy aqy ies df Drfql nf iqlkx vflf hovy

• sfry pOizaF dy iknfiraF AuWpr vwK vwK rMgF dI nf-iqlkvIN typ lfAu jF rMg kro, nf ik isrP Auprly aqy afKrI pOzy `qy

pOVIaF aqy pOzy

• sfry swuty hoey rwg jF iKlry hoey mYt cuwk dyvo jF nf-iqlkx vfly Qwly vfly mYt vrqo ijnHF dy isry pwDry hox aqy ieh pwkf kro ik Auh ijLafdf qurn iPrn vflIaF QFvF `qy jF pOVIaF dy AuWpr jF Qwly nf hox

• ieh ingHf rwKo ik quhfzy pflqU jfnvr pYrF Qwly nf afAux[ AunHF dy pty nfl iek GMtI bMn idAu qF jo quhfnUM pqf lwg sky ik Auh ikwQy hn

• ieh pwkf kro ik qurn vflIaF sfrIaF QFvF inksuwk, tYlIPon jF ibjlI dIaF qfrF aqy hor rukfvtF qoN sfP hox

• ieh pwkf kro ik sfry kmiraF, pOVIaF aqy bflkonIaF ivc cMgI lfeIt hovy aqy lfeIt ilsLkor nf mfrdI hovy

• ieh pwkf kro ik quhfzIaF pOVIaF, bflkonIaF, izEZIaF aqy pYtIE nf-iqlkx vfly hox

• ijwQy vI sMBv hovy drvfijLaF dIaF AuWcIaF dihlIjLF htf idAu

• inwjI alfrm XMqr lYx bfry ivcfr kro ijhVf ik qusIN afpxI DOx jF bFh duafly pf sko aqy btn dbf ky POrn mdd lY sko

ilivMg eyrIey • bfhrly pOizaF aqy rsqy nUM cMgI hflq ivc aqy

brP, afeIs aqy pwiqaF qoN mukq rwKo

• afpxy bfhrly drvfjLy AuWpr pUrI rOsLnI rwKo – afpxy afp jgx vflIaF lfeItF lvfAux bfry ivcfr kro

• bfgbfnI dy sfry smfn nUM vrqoN ivc nf hox smyN dUr rwKo ijvyN ik pfxI dIaF nflIaF aqy qMglIaF

bfhr

sPf 3

• purfxIaF bImfrIaF jF hflqF, ijvyN ik strok dy asr, pfriknsn dI bImfrI, gTIaf, idl dI bImfrI, ienkOntInYNs (ipsSfb jF pKfny `qy kfbU nf hoxf)

• keI qrHF dIaF dvfeIaF lYxf, Kfs krky Auh ijhVIaF izgx df Kqrf vDfAux vflIaF mMnIaF jFdIaF hn[ AudfhrxF ivc izprYsLn, sLFq krn vflIaF aqy blwz prYsLr dIaF dvfeIaF dI glq vrqoN sLfml hn

• pOVIaF jF rsiqaF `qy brP, afeIs, igwly pwqy hoxf

• krbF dy iknfiraF `qy insLfn nf lwgy hoxf jF KUMjy ibnF ZlfxF vfly hoxf

• qurn vfilaF leI awzrIaF QFvF qoN ibnF lMmy krOsvfk hoxf

• sfeIzvfkF jF rsiqaF ivc cIjLF peIaF hoxf ijvyN sfeIkl KVHy krn leI rYk jF gfrbyj kYn

• krOsvfkF df kMtrol kIqy gey hoxf pr qurn dI surwiKaq rPqfr leI smF bhuq Gwt hoxf

srIrk KqiraF ivc sLfml hn:

• iqlkvINaF PrsLF, ivCfey jfx vfly rwg, iZwly glIcy

• qurn vflIaF QFvF ivwc inwksuwk iKliraf hoxf ijvyN iZwlIaF qfrF, pflqU jfnvrF dy BFzy jF aKbfr

• toafieilt sItF bhuq nINvINaF jF bhuq AuWcIaF hoxf

• qurn iPrn leI shfiek cIjLF aqy sfjL-smfn dI sMBfl nf krnf jF ienHF dI glq vrqoN krnf

• drvfijLaF dIaF dihlIjLF AuWcIaF hoxf

• pOVIaF, ZflvINaF pOVIaF jF drvfijLaF ivc lfeIt df Gwt hoxf

• ijhVIaF pOVIaF AuWpr qoN Qwly qwk iewko ijhIaF nf hox jF ijnHF dy pOzy qMg hox

• jMgly (hYNz ryl) jF poizaF dy isiraF AuWpr insSfnF qoN ibnF pOVIaF

• bfQrUmF ivc PVx leI zMzy nf hoxf jF ieh shI qrHF lgfey gey nf hoxf

ikhVIaF cIjLF kfrn bjLurg izgdy hn?

• sfeIz vfkF df AuWcy nINvy N hoxf jF tu wty hoey hoxf

• pOVIaF jMgilaF qoN ibnF hoxf

• pOVIaF dy sfry pOizaF dy isiraF AuWpr sfP sfP insLfn nf lwgy hoxf

• lfeIt mfVI hoxf: pUrI lfeIt nf hoxf jF bhuq ijLafdf ilsLkor pYNdI hoxf

• KuwlHy jF Gsy hoey jF AuWcIaF awzIaF vfly bUt pfAuxf

• iksy zfktr, Pfrmfisst qoN izgx dy Kqry df nym nfl pqf lfey ibnF dvfeIaF lYxf

• sUJ aqy/jF sMquln Gtx dI hwd qwk sSrfb pIxf

• Auh cIjLF lYx leI shfieqf mMgx dI bjfey afp koisLsL krnf ijhVIaF phu Mc qoN bfhr hox

• Bfry, ksUqy hwQ bYg cuwk ky qurnf jo ik sMquln `qy asr pf skdy hn

• loV pYx vyly vyly mdd krn vflf sfjL-smfn nf vrqxf jF ienHF dI shI vrqoN nf krnf (vfkr, sotIaF afid)

smfijk aqy afriQk KqiraF ivc sLfml hn:

• mdd lYx dy iksy qrIky qoN ibnF iekwly rihxf

• smfijk myljol dI Gft ijhVI iekwlypx aqy izprYsLn df kfrn bxdI hY

• surwiKaq irhfiesLI QFvF jF ishqmMd KfixaF leI ZukvIN afmdn nf hoxf

• ies cIjL bfry phuMc jF igafn dI Gft hoxf ik loVINdIaF ishq syvfvF jF ishq nUM AuqsLfh dyx vflI jfxkfrI ikvyN lYxI hY

• Kfx dIaF mfVIaF afdqF, ijs ivc pR otIn dI mfqrf Gwt hoxf jF pIx vfly pdfrQF dI Gft hoxf

• aYikAUt bImfrIaF ijvyN ik ienPYksLnF jf asiQr purfxIaF bImfrIaF (ijvyN sL Ugr, idl df PylH hoxf)

• Aumr nfl sMbMiDq igafn ieMdrIaF ivc qbdIlIaF, ijvyN ik ingHf Gtxf jF AuWcf suxnf, Coh dI cyqnf aqy dyKy ibnF srIr dy iksy ihwsy dI siQqI jF ihljul jfxn dI smrQf ivc kmI

• buwDI nfl sMbMiDq ivgfVF, izprYsLn, srsfm, dvfeIaF dy mfVy asrF, sLrfb dI vrqoN, mfVI Kurfk, srIr ivc pfxI dI Gft jF nINd dI kmI kfrn idmfgI cusqI ivc qbdIlIaF

• qurn iPrn dIaF smwisafvF ijs ivc pRqIikRaf ivc mwTfpx, pwiTaF dI kmjLorI, sMquln ivc ivgfV aqy mfVI cfl Zfl sLfml hn ijs ivc qurn vyly iek pfsy qoN dUjy pfsy nUM JUlxf sLfml hY

sPf 2

aMdrly KqiraF ivc sLfml hn:

bfhrly KqiraF ivc sLfml hn:

Kqrnfk vqIiraF ivc sLfml hn: