Bizipozaren jaiaigande honetan Irrien Lagunak Klubak elkartasunezko festaerraldoia antolatu du Lazkaon 6-7

Pirritx, Porrotx eta Marimototsen emanaldiaeguerdian izango da plazako oholtzan.JOSUNE ZARANDONA

Goierritarraren eta Otamotzen astekaria

Nagore Etxeberria 3 Iritzia 4-5Jorge Gil 8-9 Musika Urretxukotxosnetan 10 Uraren erromeria11 Beasaingo ibilbideak 12-13

72. zenbakia. 2013ko irailaren 20a

02 GOIBERRIPUBLIZITATEA

GOIBERRI 03KATE MOTZEAN

«Jendeak besteenbizitzan sartzekoohitura handia du»

NagoreEtxeberria‘Berria’ egunkariko kazetaria

Asier Zaldua ItsasondoNagore Etxeberriak (Itsasondo,1978) Euskaldunon Egunkarianlan egin zuen, itxi zuten arte.Berria sortu zutenean, bertanhasi zen. Nori egingo zenioke gustura el-karrizketa bat?Adineko jendea, esaterako, osointeresgarria da.Zein albiste idatziko zenukegustura?Albiste pozgarriren bat. Hauxe

izan liteke bat: «Nazio txiki berribat loratu da Europa handian:Euskal Herria». Zaletasun bat.Mendira joatea.Liburu bat.Ez dago lekurik gogoko ditudanliburu guztiak aipatzeko.Pelikula bat.Misteriozko bat. Animaziokoakere gogoko ditut.

Musikari bat.Berri Txarrak, Zea Mays, Kata-malo, Doctor Deseo...Abesti bat.Maite zaitut.Janari bat.Entsaladaren bat, edo arrainfreskoren bat, edo...Edari bat.Mendian, laranja zuku naturalaedateko gogoa pizten zait maiz.Oporretarako leku bat.Leku lasairen bat.Amets bat.Niretzako eta ingurukoentzakobizimodu lasai, zoriontsu etaosasuntsu bat desio dut.Jaso duzun oparirik bereziena.Ilobak pila-pila maite ninduelaaitortu zidan behin belarrira.Gorroto duzuna.Jendeak besteen bizitzan sar-tzeko ohitura handia du.Goierriko txoko bat.Larraitz edo Aralarko bat.Herriko alkate bazina...Herritarrekin batera, herri partehartzaile eta bizi bat sortzenahaleginduko nintzateke.Itsasondon biziko ez bazina...Euskal Herriko beste txokorenbatean.

«Opari berezia?Ilobak pila-pilamaite ninduelaaitortu zidan behinbelarrira»BERRIA

GOIBERRI

Argitaratzailea: Goierriko Hedabideak SLZuzendaria: Eskeine LegorburuKudeatzailea: Lierni OrmazabalKoordinatzailea: Loinaz AgirreProdukzio arduraduna: Mikel AlbisuDiseinua eta banaketa:Bidera zerbitzuak. Berria TaldeaLege gordailua: SS-1638/2011

Egoitzak:Beasain:Oriamendi, 32. 20200.Urretxu: Iparragirre, 11 (Kaletxiki). 20700.Telefonoak:Beasain: 943-16 00 56Urretxu: 943-72 34 08

Webgunea:goiberri.hitza.infoPosta elektronikoa:goiberri@hitza.infoPublizitatea: 673 69 90 95 – asubinas@bidera.euBezero arreta / harpidetzak:902-82 02 01 – harpidetza@hitza.info

Diruz laguntzen duten erakundeak:Udalak: Altzaga, Arama, Itsasondo,Olaberria, Urretxu, Zerain, Seguraeta Zumarraga

04 GOIBERRIIRITZIA

Xabier Mendiguren ElizegiIdazlea

Isiltasun luzearenondotik

errako kon-tuei dagokie-nez, gure ar-tean bitanbanatu litez-

ke familiak, eta orain ez nabilirabazleez eta galtzaileez: etxebatzuetan asko hitz egin izanda, pasadizoak eta dramakkontatuz, goseak eta miseriak,harakoak egindakoa eta beste-ak ezkutaturikoa; beste etxebatzuetan, berriz, txintik ez, edoezer gutxi. Gure etxea, bigarrensail horretakoa izan da; beraz,gai honetaz dakidana liburue-tan ikasi dut gehienbat, ahozaho baino gehiago.Horretaz gogoratu naiz, orain

gutxi Elixabete Garmendiakatera duen liburua ikusita: 36kogerra Ormaiztegin. Hau ez daberez historia-liburu klasikoa,

datak eta datuak ematen di-tuena, baizik eta ahozko onda-rea jasotzeko proiektu batenpartea: adineko sei herritarriegin zitzaien elkarrizketa luzebana, bideoz grabatua, etahango hitzak dira hemen es-kaintzen zaizkigunak, gaika or-

denatuta eta bakoitzak esanbezala: batek erdaraz, eta bes-te bostek herriko euskaraz. Li-buru maitagarria Ormaiztegieta ormaiztegiarrak ezagutzendituenarentzat, eta gomenda-garria gerrako istorioak intere-satzen zaizkionarentzat.Dena dela, ez zen liburu ho-

rren propaganda egitea artiku-lu honen lehen asmoa, edoasmo bakarra behintzat. Pen-tsatzen jarri naiz zenbat urtepasa behar izan diren gerrakokontuez argi eta zabal hitz egi-teko: Franco agintean zegoenbitartean ezinezkoa zen, etxebarruan ez bazen; baina hura1975ean hil zen, eta geroztikbeste 38 pasa dira, hark aginte-an egin zituenak adina!Horren isiltasun luzea uler-

tzeko, noski, ez dago zertan ai-patu etxe barruko lotsa, diskre-zioa edo euskadunen izaera isi-la, arrazoi politikoak egonbaitira horretarako: Patxi Zaha-rra lurpean sartu eta gero, fran-kistek oposizioko alderdi nagu-siekin negoziatu zuten nolaegin zitekeen trantsizio antzeko

bat, zer aldatu zitekeen eta zerez, eta tratu horren barruan sar-tu zen, besteak beste, gerraneta gerraostean faxistek egin-dako izugarrikeriak ez zirela ai-patu behar, are gutxiago epai-tu, eta ametsetan ere ez zigor-tu.Horrek ekarri du, adibidez,

36ko gerran eta gerraondoanzapaldutakoak batez ere sozia-listak eta jeltzaleak izan arren(baita anarkistak ere, baina ho-riek gaur ez dute pisu handirik),partidu horietako kideak mutuegon direla, ezinbestean, etabeste familia politiko batek(ezker abertzaleak) bideratudituela salaketak eta omenal-diak, hala nola Beasainen, pro-gramazio eder baten ondotikaltxatu den monumentua ego-kiena ez den arren. Isiltasunaren beste arrazoi

bat izan da hiltzaileen lagun-tzaile izandako asko bizirik zeu-dela artean, eta inor mindu nahiezta, hobe isilik egotea. Horre-gatik izan dira askotan gazteakikerketari ekin diotenak, ez ge-rra ezagututakoak, ezta haienseme-alabak ere, baizik eta ilo-bak. Eta gure artean aitzindari-tza Antxiñe Mendizabal idazleeta kazetariari aitortu beharzaio, berak idatzi baitzuen,orain dela ia 20 urte, tankerahonetako lehendabiziko lane-tako bat gure inguruan: II. Erre-publika Urretxu eta Zumarra-gan (1931-1936) gerra zibilarenatarian.

G

«Askotangazteakizan diraikerketariekindiotenak»

GOIBERRI 05IRITZIA

Gaur hasiko dira Urretxuko jaiak Gorka! San Migelak iristekodenbora gutxiren faltan, Santa Anastasiak izaten dira udako jaienartean azkenetakoak.

Komunera joatea ere bideoz grabatzera ohitu garen garaiotan,ohiko bihurtu da herriko jaiak iragartzeko prentsaurrekoak emate-arena. Dela interneten, dela telebista lokaletan, ez da zaila batekoeta besteko jaien aurkezpen bideoak topatzea. Bada kezka sor-tzen didan zerbait ordea. Jai batzordeetako kide bati baino gehia-gori entzun diodan esaldia da “aurrekontua asko jaitsi dugu bainosekula baino egitarau beteagoa dugu”. Bizimodua garestiagoabada, nola da posible hori?

Bai, badakit. Jai parte hartzaileagoak antolatzen dira gaur eguneta herriko taldeek ordezkatu dituzte dirutza kobratzen zuten kan-poko taldeak. Neurri batean konpartitzen dudan aukera da, bainajai batzorde gehienen atzean dauden udaletxeetako gestioak iku-sita ez dakit krisiaren aitzakian ez ote garen krisi kultural bateansartzen ari. Nola liteke lehen dirutza gastatzen zen ekintzetan so-sik ere ez gastatu nahi (ahala oso erlatiboa baita krisi garaian ere)

Ez dakit hala den, Nerea. Nik uste dut oreka bat aurkitu behardela profesionaltasunaren eta jarduera amateurraren artean. Eta he-rrietako jaietan bereziki, protagonismoa jarduera amateurrari ematea-ren aldekoa naiz egia esatea nahi baduzu. Hainbeste aipatu den krisi fa-matuak zer edo zer ona ekarriko zuen, eta horixe da: denoi balio izan diguhausnarketa bat egiteko eta dauzkagun baliabideak are modu egokia-goan erabiltzeko. Baita udaletxeei ere, noski. Orain urte batzuk gauzaknolabait esatearren beste alaitasun batekin egingo ziren ziur aski, eta kul-tura ez da salbuespena.

Urretxuko jaiak ate-joka dauzkagu, eta aurten ere ziur naiz, eki-men partehartzaileak izango direla beste behin ere arrakastarikhandiena izango dutenak. Kanpotik etortzen diren taldeek ere ba-dute garrantzia, noski, eta egitaraua majo dotoretzen dute, bainabenetako indarra herritarron artean elkarlanean antolatzen direnekintzek dutela uste dut. Bere burua doan eskaintzen duen ama-

teurrarengatik kontratatzen ez duten profesionalaren kontua ereaipatu duzu... Eremu zingiratsua, zinez. Kulturan ere merkatu li-brea, badakizu. Hemengo enpresa askok beren produkzioa Txina-ra eramatearen parekoa, konparazio batera.

bateta

batNerea Elustondo

Gorka Azkarate

izatea? Nola kontratatuko dugu urteetako ahaleginaren ondoriozbere kultur jarduera profesionalizatzea lortu duena, amateurrenbat doan (bere buruari gastua suposatuta askotan) etortzekoprest badago? Ez al gara profesionalak amateurtzen eta amateu-rrak gutxiesten ari?

Asteko irudia Josu Maroto

Pirritx,Porrotx etaMarimototsIrrien Lagunak GizartekintzaElkartearen eskutik, bizi pozaelkartasun festa egingo daigandean Lazkaon.

06 GOIBERRIASTEKO GAIA

Irrien Lagunen Gizartegintza Lazkaonaurkeztuko dute. Bizipozaren Jaianelkartasunezko sarea ehunduko dute.

Aimar Maiz Lazkao Horixe egin nahi du Irrien Lagu-nen Klubak, igandean, Lazka-on. Urrats bat gehiago, elkarta-sunaren eta beharra dutenen

laguntzaren bidean. ILGE IrrienLagunen Gizartegintza Elkartesortu berriaren estreinako age-rraldia izango da. Irrien Lagu-nek hirugarren festa erraldoiaegingo dute Lazkaon, duela biurte Usurbilen (Gipuzkoa), etaiaz Gernikan (Bizkaia) bezala.

«Behar bereziren bat» dutenhaurrekin lan egiten duten el-karteek osatu dute ILGE. Orain-goz 22 elkarte dira, baina ateakirekita dituzte. Bailarako taldebakarra dago, Goierriko Saha-raren Aldeko Lagunak elkartea.Elkartasunezko sarea osatzekoasmoarekin sortu dute Gizarte-gintza, orain bi urte hasitako El-kartasun Elkarteari jarraipenaemateko, eta «elkarte edo nor-banakoei laguntza eskaintzetikharago joateko».

Irrien Lagunen Klubean be-zalaxe, Pirritx, Porrotx eta Mari-motots pailazoak dira ILGEren

aurpegi. Hogeita bost urte da-rama pailazogintzan Joxe MariAgirretxe Porrotx-ek. «Euskaraeta alaitasuna genuen helburuhasieran, eta poliki-poliki balo-re hezitzaileak gehitu dizkiogu

gure lanari», azaldu du Agirre-txek. Elkarteekin harremana,esate baterako.

Askotariko elkarteak daudeILGEn. Gizartean sona gehixea-go dute batzuek, haien lana

ezezagunagoa da beste ba-tzuen kasuan. Guztiei ahotsaeman nahi diete Irrien Lagunek.Euren lanetan —ikuskizunetan,diskoetan nahiz Irria aldizka-

rian— presentzia badute. Bainagehiago nahi dute.

«Mundu txiki horietatik,emateaz gain, konturatu ginenasko jasotzen genuela. Txikiakizanik, lan eta balore handiakdituzte. Irrien Lagunak Klubaduela hiru urte sortu genuene-an, bost zutaberen artean batelkartasunaren balorearen za-balkundea hartu genuen. Hi-tzarmen bat sinatzen dugu, etaelkarte hauentzat bozgorailulana egin nahi dugu, haienideiak, lanak eta beharrak za-baltzeko, euskaratik eta euska-raz», dio Agirretxek.

Pailazoen habitat naturalahaurrak eta haien familiak direnarren, esparru handiagoan jarrinahi dute ahots hori, gizartea-ren luze-zabalera jauzi egin.«Oinarrizko hausnarketa bategin dugu, estrategikoa. Elkar-tasunaren kontzeptuaren ingu-

Lazkaonurrats batgehiago

Irrien Lagunen talde osoa Lazkaon izango da, igandean. Argazkian, Porrotx haurrekin Lazkaoko plazan, iazko ekitaldi batean. AIMAR MAIZ

GOIBERRI 07ASTEKO GAIA

eskutik, Gure esku dago festanizan ziren, adibidez, iazko ekai-nean. «Lazkao, fisikoki osoegokia da. Plaza dela, frontoia,oinezkoen erdigune hori, Iztue-ta baserria... Halako festa bategiteko azpiegitura egokia du.Baina, paisaje fisikoaz gain,paisaje humano eta emozionalbat dago. Bai Lazkao herrian,eta bai Goierri eskualdean, he-rrigintza, auzolana eta parte-hartzea oso errotuta daude.Oso aberatsa da alde horreta-tik, eta horregatik, hain zuzen,hurbildu gara Lazkaora». Herriko talde ugarik parte

hartuko dute Bizipozaren Jaian.Erantzun «paregabea» jasodutela aitortu du Porrotxek. Lazkaoko alkate Azeari An-

donegik ere gogo onez eskainidu herria. «Aukera hau ikuski-zun huts izatetik harago doa.Baloreak transmititzen saia-tzen dira: elkartasuna, anizta-suna, errespetua, osasuna, kul-tura, eta euskara oinarri hartutalantzen dute. Guk horrekin bategiten dugu», dio Andonegik. Gizartegintza Lazkaon aur-

kezteak ere balio handia du, al-katearentzat. «Larritasunak di-tuzten haurren elkarteek hel-buruak finkatzeko eta nahizuten sare hori osatzeko aukeraizango dute. Pailazo batzuekelkartasun horri tenkada batematea polita da, baita horiekguztiak hemen edukitzeko au-kera izatea ere». Lau-bost milalagun etortzea espero dute.

ruan, norabide bakarrekoa ez,baizik besteari zerbait emate-koa behar duela iruditzen zai-gu», laburtu du.

«Beharra denok dugu»Gizartegintza horregatik sortudute, elkartasuna familien kon-tua bakarrik ez dela irudikatze-ko. «Pertsona guztiona daemateko eta jasotzeko gaita-suna, herri osoarena. Denokdauzkagu gaitasunak, denokgabeziak; bizkarra emanez el-karri, denok gara elbarri. Denonartean sortu behar dugu bizipo-zean biziko den herri bat». Be-harrak eta gaitasunak dituzte-nak elkarteak bakarrik ez direlagehitu du; «denok ditugu». Bizipoza auzolan jarri diote

ekimenari goiburua. Auzolana-ren izerdiarekin, sarea osatunahi dute. Boluntario sare batere osatu nahi dute. Krisi ga-raietan «zapalkuntzak areago-tu» egiten direla ohartarazi duAgirretxek, eta «denon artean»elkartasunari «eutsi» beharradagoela. «Homofobia pil-pilean dago,

gizartearen zati bat jazarritadago; Europa iparraldean xe-nofobia dago, atzerritarrekiko

eta beste kulturekiko mespre-txua. Krisi garaietan azalera-tzen dira fobia horiek guztiak.Elkarrekin sarea osatzen badu-gu, denon berri baldin badugu,errazago izango da». Hala, ILGEko kide diren elkar-

teen arteko sarean, hari lotzai-

lea izango dira Pirritx eta Po-rrotx, boluntarioekin batera.Pertsonaia ezagunek eta ospe-tsuek parte har dezakete, bainabaita herritar xumeek ere,«anonimoek». «Denok dauka-gu zer jasoa eta zer emana»,errepikatu du. Elkarren informazioa truka-

tzeko, komunean dituztengaiak banatzeko edo ekimenakmartxan jartzeko konexioa etakohesioa izan nahi du ILGEk.Lazkaon lehen aldiz ospatukoda Gizartegintzaren jaia. Bizi-pozaren Jaia jarri diote izena.«Denon artean osatu nahidugu bizipozean biziko denEuskal Herri bat». Harremanak egiteko aukera

aproposa izango da, igandean.Baita elkarteen lanaren berri ja-sotzeko ere. Edo, norberakduen jakintza, lana edo ekarpe-na emateko plaza. «Auzolane-an, elkarte hauek trenaren au-rreko motorea dira. Beren txiki-tasunean, sekulako balorea,espiritua, ilusioa eta energiadute. Esaten eta nahi duguna-ren eredu garbi dira».

Goierrin, auzolana eredu Irrien Lagunen hirugarren jaial-

dia eta Gizartegintzaren aur-kezpenekoa Lazkaon izateahobetsi dute pailazoek. Ez ka-sualitatez edo egokieraz. «Laz-kaoko herriarekin harremanaizan dugu. Urtebetean hiru aldizjoan nintzen hara, iaz», dio Po-rrotxek. Nazioen Munduaren

«Jai hau ikuskizunhutsetik haragodoa. Polita dapailazoen tenkadahori elkartasunari»Azeari Andonegi Lazkaoko alkatea

«Pertsona guztiokgara gai ematekoeta jasotzeko.Denok ditugubeharrak»

«Bai Lazkaon, baiGoierrin, auzolana,herrigintza etaparte-hartzea osoerrotuta daude»JM Agirretxe ‘Porrotx’Pailazoa

08 GOIBERRIELKARRIZKETA

«Legazpiko zine aretoabaino bereziagoarik ezdago niretzat»

Jorge GilZine zuzendaria eta gidoilaria

HITZA

GOIBERRI 09ELKARRIZKETA

Josune Zarandona LegazpiJorge Gilek (Legazpi, 1981) zu-zendutako El metodo Arrietadokumentala Donostiako Zi-nemaldiko Zinemira sailerakohautatua izan da. Hori da zu-zendari legazpiarraren azkenlana, baina aurretik bestelakolanetan ere aritu izan da. Luciodokumentalean zuzendari la-guntzailea izan da, eta telebis-tako zenbait saiotan gidoilarilanetan ere aritu da, besteakbeste.Urnietako Sarobe Arte Esze-

nikoen Eskolan egin zituen zi-nema ikasketak, eta MadrilgoZine eta Ikus-entzunezkoenEskolan ikasi zuen gidoilaritza.Egun, Moriarti Produkzioakekoiztetxeko proiektu ardura-dun gisa egiten du lan Donos-tian.Zer suposatu du zuretzat etataldearentzat ‘El metodo Arrie-ta’ Zinemaldirako hautatua iza-teak?Donostiara bueltatzeko aukerapolita da, dokumentalak bereibilbidea bertan hasi zuelako,Giza Eskubideen Zinemaldian.Zineetan lau astetan egon zen,baina askok ez zuten filmaikusteko aukerarik izan. Beraz,

bertakoek aukera polita dutehorretarako, orain. Gainera, Zi-nemaldia hitzordu berezia da. Lanak kritika oso onak jasoditu. Espero zenuten?Sorpresa atsegina izan da nire-tzat, ez nuen halakorik espero.Dena den, niretzat ikusleenerantzuna da garrantzitsuena,beraientzat egiten baititugu la-nak, goza dezaten. Kontatzendugun historia sentipen ezber-dinak eragiteko gai da. Batezere, filmaren une batzuetanjendeak nola barre egiten duenentzutea gustatzen zait.Arrieta ahizpak dira zure azkenlaneko protagonistak. Nola iri-tsi zinen beraienagana?Kasualitatez, El metodo Arrietaizeneko beraien blogarekin eginnuen topo. Nire etxetik 10 minu-tura bizi direla jakin nuen or-duan. Bi emakume hauek eze-zaguna den hizkuntza bat sortu

munikaziorako grina oztopoguztien gainetik. Beren beldurpropioaren eta ingurukoenkonfiantza faltaren gainetik.Beraz, guretzat hor zegoengaia. Azken batean, komunika-zioa edonorentzat funtsezkogaia da, eta, sarri hortaz ohar-tzen ez garen arren, gure bizitzaerabat baldintzatzen duena.Nolakoa izan da grabazio pro-zesua?Oso esperientzia bizia. Sei hila-betez aritu ginen grabatzen,baina denbora horretan gauzaasko pasatu ziren. Espero ezgenituen gertakariak jarri zizki-gun bizitzak filmaren bidean,eta hori lanaren zenbait unetansumatzen dela uste dut. Gogo-rra ere izan zen. Gidoirik gabeegiten genuen lan, eta horrekzenbait arrisku dauzka, baina

eta garatu izanak, eta horren bi-tartez komunikatzen direla ja-kiteak harritu ninduen gehien.Noski, gehiago jakiteko gogoasartu zitzaidan orduan. Zeintzuk dira Lourdes eta Men-txu, hau da, Arrieta ahizpak?Bizitzarekiko jakin mina duten50 urte inguruko bi gaztetxodira. Mundu osoan komunika-tzeko sistema kurioso baten bi-tartez elkar ulertzen duten hiz-lari bakarrak. Ezin dute gorpu-tzeko muskuluen mugimenduakontrolatu, eta ondorioz, aho-tsaren bitartez edo eskuz ko-munikatzeko gaitasuna muga-tua dute. Horregatik, elkar uler-tzeko bide propioa aurkitudute: begi irisaren mugimen-duarena. Begiak mugituz etaisiltasunean komunikatzen diraberaien artean. Eta gainera,hori guztia umorez egiten dute.Zer da ‘Arrieta metodoa’?30 urte inguru dituen komuni-kazio sistema sinple baino era-bilgarria da. Bi ahizpek eurenetxean pentsatu eta araututa-ko hizkuntza moduko bat. Fisi-koki muga handiak dituzten ho-riei zuzenduta dago. Nahi due-nak Interneten edo filmarenweb gunean eskuragarri ditu

sistema honen arauak eta non-dik norakoak. Ahizpei berenekarpen txiki hau mundu guzti-ra zabaltzea gustatuko litzaie-ke.Eurak ezagutu eta gero, nolasortu zen dokumentala egitekoideia?Dokumentala egiteko ideia ha-sieratik zegoen hor, nahiz etazein forma izango zuen jakin ez.Hasieratik sumatu genuen isto-rio honetan ikusleek gauza in-teresgarriak topa zitzaketela.Izan ere, komunikatzeko moduhonetaz gain, beren bizitzanaparteko gauza asko daude:barreak, penak, frustrazioak...Azken batean, Arrieta ahizpenesentzia eta berea oso antze-koak direla ohartuko da ikuslea. Zer da lan honen bitartez hela-razi nahi izan duzuna?Ahizpen bizitzak jaiotzetik gaurarte gauza bat islatzen du: ko-

ez zegoen lan hau egiteko bestemodurik.Eta grabazio ondorengoa?Agian etaparik zailena izan da. 120 orduko materiala ge-nuen, 90 minutuko aukeraketabat egiteko. Sekuentzia bat au-keratu eta bestea kanpoanutzita ondo egin ote genuengaldetzen diot,oraindik, nireburuari.Dokumentala zure herrian, Le-gazpin aurkeztuko duzu urria-ren 4an Arrieta ahizpekin bate-ra. Ilusio berezirik sortzen aldizu?Bai, noski. Legazpikoa bainozine areto bereziagorik ez dagoniretzat. Horrenbeste film ikusiditut bertan... Lagun asko ger-turatuko dela pentsatzen dut,eta gau horretan maitasunasko sentituko dudala. Bainaaldi berean erantzukizunarenpisua ere sentitzen dut nire gai-nean. Jendea proiekziotik gus-tura ateratzea espero dut, bes-tela ez dakit zein aurpegi jarrikodudan!Legazpiarra zara jaiotzez, bai-na Donostian bizi zara. Herrirajoateko ohiturarik ba al duzu?Bai, astero joaten naiz. Astebu-ruetan, hala ere, Donostian la-

sai geratzeko ohitura dut, nahizeta Legazpiko zineklubak osti-ralero eskaintzen dituen filmakikusteko aukera galdu. Oso filminteresgarriak jartzen dituzte-naren sentipena daukat...Nondik datorkizu ikus-entzu-nezkoetarako zaletasuna?Beti gustatu izan zait fikzioa,baina zinema lurrikara batenindarrarekin sartu zen nire bizi-tzan, institutu garaian. Uniber-tso zoragarri batekin egin nuentopo. Orduan ikusi nituen Breveencuentro, Sed de mal, Manha-ttan edo Tristana. Oraindikorain nire film gogokoenak dira.Ze proiektu dituzu esku artean?Une honetan fikziozko gidoi batidazten nabil zinemarako, Mo-riarti ekoiztetxearekin. Bestetik,udazkenean ikastaroak eskai-niko ditut Donostiako kulturetxe batean. Jendearekin egotehori asko gustatzen zait.

«Niretzat, ikusleenerantzuna dagarrantzitsuena,beraientzat egitenbaititugu lanak»

«Arrieta ahizpakbizitzarekiko jakinmina duten 50 urteinguruko bigaztetxo dira»

«120 ordukomateriala genuen90 minutukoaukeraketa bategiteko»

«Zinema lurrikarabaten indarrarekinsartu zen nirebizitzan, institutugaraian»

10 GOIBERRIGAZTEAK

Musika zaparradaUrretxuko txosnetanAsier Zaldua UrretxuGaur hasiko dira UrretxukoSanta Anastasia jaiak. Egural-diari dagokionez, txosnetanegunero zaparradak botakoditu. Musika zaparradak. Izanere, txosna batzordeak kon-tzertu mordoxka antolatu du. Hasteko, 19:30ean, kalabazi-

naren igoera egingo dute. Gaz-telekutik txosnetara joangodira, zanpantzarrek lagunduta.21:15ean kalabazinaren pregoiairakurriko dute. Lehen kontzer-tua Joxe Replayk egingo du23:00etan. Baionako talde ho-

nek Joxe Ripiauren abestiakKolonbiako doinuekin nahas-ten ditu. Ondoren, Egurra ta Ki-ttok joko du. Talde honetako bikide goierritarrak dira: IñigoMendia ormaiztegiarra eta Iñi-go Izuzkitza mutiloarra.Bihar arratsaldean Gazte Bi-

deanekoek txapa tailerra egin-go dute. 19:00etan Skandaluetxarangarekin gaztelekutiktxosnetara joango dira. Bertan,afaltzeko aukera egongo da.01:00etatik aurrera Capsulaeta Porco Bravo taldeek jokodute. Ondoren, Elvis Caino DJak

jendea dantzan jarriko du az-ken hamarkadetako abestionenekin.

Salda ere badagoIgandean Euskal Jaia da etatxosnetakoek gazteak kaleragoizetik irtetea nahi dute.12:00etan salda emango diete«bezperan edandako edabepozoitsuek sortutako kalteakkonpontzen laguntzeko».Gauerdian erromeria egongoda, Salda Badago eta JosetoAnayak herriko taldeekin.Astelehenean, kuadrillen ar-

Rock kontzertua txosna gunean, iazko Santa Anastasia jaietan. GAZTE ASANBLADA

teko sokatira txapelketaren on-doren, joko zoroak egongo dira.20:00etan, berriz, ErresumaBatuko TV Smith, ZarauzkoMKT eta Aragoiko Picore talde-ek joko dute. Lehenengo biekpunk musika jotzen dute eta hi-rugarrenek hardcorea.Kontzertura joaten direnek

bertan afaltzeko aukera eduki-ko dute, parrillada prestatukobaitute. Belarriei eta sabelariastindu ederra eman ondoren,kalabazina gaztetxera itzulikodute eta «txintxo-txintxo ohe-ra» joango dira.

Babeslea

GOIBERRI 11GARAI BATEAN

Uraren erromeriaBeasaingo etxeetara 1909an iritsi zen ura, eta ordutik, etenak eten, ura etxeanizan dute beasaindarrek. Josetxo Zufiaurrek uraren historia osoa dauka buruanmendi aldeko iturburuetatik hasi, eta Arriarango urtegia bete zuten artekoa.

Miriam Luki BeasainXIX. mendearen erdialdetik au-rrera Beasainek hazkunde han-dia izan zuen biztanleriari da-gokionean. Herria ikaragarrihanditu zen denbora gutxian,eta eraikuntza kopuruan haz-kundea nabaria izan zen. Etxe-etako ur hornidura arazo bihur-tu zen, eta udalak iturbegiakaurkitzeko ahaleginak biderka-tu egin zituen. Gauzak horrela,1909an, etxeetara ura eramanzuten egunean, festa giroa na-gusitu zen, eta aurrerantzeanurtez urte uraren erromeriaegin zuten beasaindarrek. Ur hori Argisaingo Santa Ma-

rina auzoan (Albizturren) zego-en Zazpi-Iturrietako iturburutikeraman zuten. Aurretik, Zazpi-Iturrietako emaria Sagastigoitigainean eraikitako ur biltegirabideratu zuten. Erromeria urbiltegiaren inguruetan egitenzuten. Denborak aurrera egin ahala

biztanleriaren hazkundeak ezzuen etenik izan, eta etxeetakohornidura gero eta nekezagoazen. Zazpi-Iturrietatik urak era-man zirenean baino 2.000 biz-tanle gehiago zituen Beasainek1948an. Hori dela eta, iturbe-gien bila aritu ziren etengabe-an. Beranduago, ur hornidurasareak zaharberritu eta zabal-du zituzten. Ataundik, Aia-Itu-rrietatik, ura Beasainera, Lazka-ora eta Ordiziara banatzekozentroa Lazkaomendiko erre-pidean kokatu zuten. Honekguztiak ur premia arindu zuen. 1972an Larretxeka, Iturbeltz,

Tellerierreka , Garingoerrekaeta beste zenbait errekastoegindako ur-hartuneak erosi zi-tuzten, eta ubide batetik Gudu-

garreta auzoan eraikitako bilte-gira eraman zuten.

‘Zahori’ tolosarraBiztanleriaren hazkundearikontsumoaren gorakada gehi-tu zitzaion, eta iturbegiez gainsakonean zeuden urak bilatze-ari ekin zioten, ur emaria ahalbeste handitzeko. 1984an uda-lak Felipe Unamuno tolosarra-ren zerbitzuak kontratatu zi-

tuen. Ur-bilatzailea zen, zahori-a gaztelaniazko adieran. Maki-netxe inguruan lurrazpiko hirukorronte aurkitu zituen. Urtehartan amaitutzat eman zituz-ten ur horniduraren arazo pre-miazkoenak. 80ko hamarkadan Gipuzkoa

Uren Partzuergoaren sorreragorpuzten ari zen, gerora lurral-deko uren kudeaketa egingozuena. Aldundiaren ekimenez1987an Lareoko urtegia eraiki-tzen hasi ziren, eta. 1991anArriarangoaren txanda iritsi,eta Nestor Basterretxearen es-kultura eta guzti, urtegi horrekinamaitu ziren behin betiko Goie-rri beheko herrietako ur horni-dura arazoak. Informazio hau guztia Jose-

txo Zufiaurrek zabaldu, bildueta kontatu du orain gutxi Igar-tza jauregian ikusgai egon denargazki eta dokumentu erakus-ketan.

Goran 1909. urtean uraBeasainera eraman zutenekoospakizunaren argazkia.Beheran urtero egiten zutenerromeriarena. EZEZAGUNA

12 GOIBERRIIBILBIDEA

Beasainen, ondo ibili!Beasaingo Osasun Zentroa, udala eta kiroldegia ‘Bizimodu osasuntsua’programarekin lanean ari dira. Osasunarekin estuki lotuta dago jarduerafisikoa egitea, eta herrian luzera desberdinetako lau ibilbide prestatu dituzte.

Loinaz Agirre BeasainHerrialde aurreratuetan seden-tarismoa, dieta desegokia etatabakoa dira gaixotasunen etaheriotzaren hiru arrazoi nagu-siak. Ondorioz, egunero ariketafisikoa maila egokian egitea,dieta osasungarria jarraitzeaeta ez erretzea dira norberarenosasunari onura eragiteko etabizi kalitatea hobetzeko modu-rik onenak.Bizimodu osasuntsua helbu-

ru hartuta, elkarlanean ari diralanean Beasaingo Osasun Zen-troa, udala eta kiroldegia. Hiruerakundeek konpromisoa har-tu dute beren jarduera eremue-tatik jarduera osasungarriakbultzatzeko. Elkarlan horrenadibidea da, Ondo ibili, ondoizan ekimena. Asmube eta Ara-nealde elkarteekin lankidetzan

burutu den ekimena da, eta oi-nez ibiltzeko aukerak erraztunahi dituzte. Horretarako luzeradesberdinetako lau ibilbide ze-haztu dituzte Beasain herrigu-nean; 275 metrotik hasi eta 5,9kilometro artekoak.

Urbialde plazaIbilbideetan laburrena Urbial-de plaza iguratzen duen ibilbi-dea da; 275 metrokoa.

Futbol ZelaiaNafarroa etorbidetik hasi etaPeategi, Errekarte, Foru eta Ze-laeta kaleetatik Nafarroa etor-bidea lotzen ditu Futbol Zelaiaibilbideak; 2,4 kilometro ditu.

Oria bideaKale Nagusia, Ezkiaga etorbi-dea eta Mariarats, Arantzazu,

Zazpiturrieta, Esteban Lasa etaSan Inazio kaleak lotzen ditu2,9 kilometroko bideak.

Kiroldegia-OriaIbilbiderik luzeena da laugarre-na, 5,9 kilometrokoa; herriaalde batetik bestera gurutza-tzen duena. Nafarroa etorbide-tik hasi eta ondoko kaleak ze-harkatzen ditu: Peategi etaTrenbide kaleak, Nafarroa etor-bidea, Kale Naguia, Ezkiaga pa-sealekua, Mariarats eta Aran-tzazu kaleak, Kale Nagusia etaNafarroa etorbidea.Pertsona bakoitzak ibilbide-

ak eta abiadurak bere mailaraegokitzea gomendatzen duteadituek. Eta horrekin batera, in-guruneaz gozatuz badute bes-te gomendio bat: «Ondo ibili,ondo pasa».

Jarduera fisikoa eginez, inguruneaz gozatu eta ondo pasatzeko gomendioa ematen dute adituek. LOINAZ AGIRRE

arduera fisikoa tres-na oso eraginkorra

izan daiteke jendearen ongi-zatea hobetzeko. Ariketa fisi-koa egiteak asko laguntzendu norberaren bizi-kalitateabalioesten.

Adituek diotenez, oinezibiltzea bezalako ariketaerraz eta gozagarri batek on-gizatea areagotzen du. Gaine-ra, ez da inoiz berandu mugi-tzen hasteko. «Ibiltzeko ohi-turarik ez dutenek jasodezakete onurarik handie-na», diote adituek. Ibilbideaeta abiadura norberaren mai-lara egokitu behar da.

Aholkuak

J

GOIBERRI 13PUBLIERREPORTAJEA

14 GOIBERRIINTERNET

saretikeuskarabildua.com

Euskarabildua, U11nEuskara eta teknologia berrienarteko harremana aztertzekohelburuarekin sortu zuten, due-la urtebete, Euskarabildua jar-dunaldia. Lehen edizio harkizandako harrera ona ikusita,bigarren urtez antolatzea era-baki dute. Aurten, Internetekoikus-entzunezkoen munduaizango dute aztergai. Urriaren11n izango da, Donostiako Kol-do Mitxelena kulturgunean.Interneten ikus-entzunezko

edukiek azken urteetan izanduten gorakada eztabaida ezi-na da. Konexioen abiadura geroeta handiagoa da, eta gero etagailu eta bide gehiago daudeikus-entzunezko edukietarasarbidea dutenak. Eduki horienprodukzioa eta euskarak arlohorretan dituen erronkak etaaukerak aztertuko dituzte. Hiz-larien artean, Pablo Iglesias (La

Tuerka), Axier Lopez (Argia)edota Nora Barroso (EHU)izango dira, besteak beste.

Izena emateko epeaJardunaldian parte hartzekoizena ematea derrigorrezkoa ezbada ere, plaza kopurua ziurta-tzeko komenigarria dela azaldudute antolatzaileek. Horretara-ko, webgunean sartu eta da-tuak bete behar dira.

Klik

Jazpana Fest,bosgarrenezUrriaren 25ean eta 26an egingodute Jazpana Fest jaialdiarenbosgarren edizioa. Webgunean,egitaraua eta kartela ez ezik,joko duten taldeen kantak etabideoak jarri dituzte ikusgai.jazpana.com

Twitter burtsansartzeko prestTwitter sare sozialak 2014. ur-tearen hasieran burtsan sar-tzeko bidea hasi du, aurretik Fa-cebook-ek hartutako bide be-retik. Twitter, 10.000 milioidolarretan baloratu dute.

eitb.com

Iazko jardunaldia. EUSKARABILDUA