Goeree overflakkeeseptember2013
-
Upload
janrotmans -
Category
Documents
-
view
457 -
download
0
Transcript of Goeree overflakkeeseptember2013
Wereld in Transitie:Waarheen Goeree Overflakkee?
Jan Rotmans
Den Haag, 16-09-2013
www.twitter.com/janrotmans
We leven niet in tijdperk van verandering
maar in een verandering van tijdperk
crisis what crisis?
systeem crisis is diep geworteld in
productie & consumptie uitputting natuurlijke hulpbronnen
financiële crisis is een symptoom van systeem crisis
energie-, klimaat- en grondstoffen crises komen er aan
alleen fundamentele verandering helpt
Crisis = Zegen
roer moet radicaal om
einde van tijdperk van oude economie nadert
mens is hardleers en bang voor verandering
verandert pas echt bij langdurige crises
Samenleving verandert ingrijpend
Kantelperiode
periode waarin heel veel tegelijk verandert
is zeldzaamheid in de geschiedenis
voorbeeld: eind 19de eeuw
moderniseringsproces fundament Nederland
onderwijs, kiesrecht, zorg, sociale opbouw
Indicaties voor Kantelperiode
-collectief unheimisch gevoel dat verandering in lucht hangt
-chaos door turbulentie, instabiliteit en onzekerheid
-enorme dynamiek van onderop, nieuwe macht van onderop
-geen duidelijke richting, weinig inzicht en overzicht
-steeds meer conflicten tussen bestaande en nieuwe orde
Raad van State
“ Nederland bevindt zich momenteel in een overgangssituatie
Crisis is niet van voorbijgaande aard, vergt structurele hervormingen
Verhouding tussen staat en samenleving zal duurzaam wijzigen
Voorkomen moet worden dat Nederland vastloopt in deze overgang
Cumulatie van veranderingen heeft gevolgen voor functies van staat
Nederland zal zich op deze vele veranderingen moeten instellen ”
25 jaar
DoorontwikkelingsfaseVoorontwikkelingsfase
25 jaar
Transitie naar duurzame samenleving
Horizontaal
Decentraal
Bottom-upKa
ntel
perio
de Verticaal
Centraal
Top-down
Tijd
O
pbou
w va
n du
urza
me
sam
enle
ving
We zitten hier
Paradigma Wisseling
oude wereldbeeld nieuwe wereldbeeld
exploitatiemodel co-operatiemodel
economisch rendement maatschap. rendement
lineaire processen kringlopen
waarde ontlenen waarde creëren
zelfredzaam samenredzaam
Samenleving kantelt
oude, verticale instituties lopen op hun einde
vakbonden, omroepen, kerken, milieuorganisaties, politieke partijen
nieuwe, horizontale verbanden ontstaan
gemeenschappen, coöperaties, sociale & fysieke netwerken
Opbouw en Afbraak
Sluipende Revolutie
creatieve, innovatieve burgers breken uit systeem
commerciële grootbedrijven van de markt
bureaucratische grootbedrijven van de staat
beweging van onderop vanuit passie en inspiratie
glocalisering
Waar zien we die verandering?
energie van centraal, fossiel naar decentraal duurzaam
voedsel van mondiaal, mechanisch naar regionaal
duurzaam
zorg van doelmatig & efficiënt naar mensgericht
bouw van aanbod & product naar vraag & dienst
Goeree Overflakkee
Impressies‘achterkant van Rotterdam’
‘parel van Zuidholland’
‘goed bewaard geheim’
‘veel activiteit, maar onopgemerkt’
‘eiland om overheen te rijden op weg naar Zeeland’
Goeree Overflakkee in Transitie?
wereld om het eiland heen verandert razendsnel en fundamenteel
zit ‘klem’ tussen twee veranderkernen: Antwerpen en Rotterdam
zonder antwoord op die dynamiek overkomt de toekomst je
in wat voor richting beweegt het eiland zich?
‘Zekerheden’complexiteit diversiteit
globalisering netwerksamenleving
horizontalisering
vergrijzing ontgroening krimp
klimaatverandering duurzaamheid
groene economie
Contratrends
glokalisering burgerinitiatieven
samenleving van onderop
gemeenschapsvorming samenredzaamheid
slow food lokale maakindustrie
van bezit naar gebruik
Paradox
om het goede te behouden moet
Goeree Overflakkee veranderen
Transitieproces Schouwen-Duiveland
www.dekering2039.nl
Nieuwe Economie
Groene Economie
1. schoon en veilig schone producten, materialen en energie
2. circulair afval als grondstof voor nieuw producten: sluiten kringlopen
3. ‘bio-based’ groene grondstoffen als basis: planten & rest producten
mondiale economie ontstaat rondom ‘clean tech industry’
snelst groeiende industrie ter wereld
2011: 300 miljard dollar (30% groei t.o.v. 2010)
China 55 miljard Duitsland 42 miljardAmerika 35 miljardItalië 17 miljard
Nederland 2.5 miljard
Groene Economie is ‘booming’
groene economie is van cruciaal belang voor Europain potentie 22 miljoen Europeanen betrokken
in 2012: 1-3% van totale werkgelegenheid
in 2020: 5-10% van totale werkgelegenheid
Duitsland is de absolute koploper
Denemarken doet het heel goed
Engeland doet het goed
Nederland doet het niet goed
topsectoren & green deals
Groene Economie in Europa
Duurzaamheid in DNA Economie
“ wie niet aan duurzaamheid werkt heeft als
bedrijf over 10 jaar geen bestaansrecht meer”
Paul Polman, CEO Unilever
Biobased Economy
http://www.agro-chemie.nl/assets/sites/3/Green-Chemistry-Campus-2.jpg
Oppervlakte Ontwikkeling
Duurzaam (ver)Bouwen
Bouwen op Water
Dutch Research Institute For Transitions
Zilte Landbouw
Duurzame Energie
Opgave voor Goeree Overflakkee
Piece of Cake!
Energieneutraal in 2020
energie coöperatie
- bestaat al 24 jaar
- 22 windturbines
- 3000 zonnepanelen
- 15.000 huishoudens per jaar
slechts 3% is lid!
DeltaWind
260 MW windenergie
op land een enorme opgave
deel op zee, ver genoeg uit de kust
60 MW getijdenenergie
? MW zonne-energie
Energie Opgave
Alle huizen, gebouwen, kerken,
winkels, sportcomplexen, ziekenhuis
energieneutraal in 2020
stroomversneller
Gebouwde Omgeving
elektrisch vervoer
waterstof openbaar vervoer
Vervoer
toerisme/recreatiealle campings energieneutraal
visserijtongvisserij energieneutraal
havens energieneutraal
landbouw
biologisch? zilt? biobased?
Verduurzaming Sectoren
bundeling van alles wat loopt
versnellen van alles wat loopt
stimuleren wat nog niet loopt
Transitieplan nodig