Girişimci Fikirler Ve İş Kurma

T.C.

MLL ETM BAKANLII

MESLEK GELM

GRMC FKRLER VE KURMAK

Ankara, 2014

i

Bu modl, mesleki ve teknik eitim okul/kurumlarnda uygulanan ereve

retim Programlarnda yer alan yeterlikleri kazandrmaya ynelik olarak rencilere rehberlik etmek amacyla hazrlanm bireysel renme materyalidir.

Mill Eitim Bakanlnca cretsiz olarak verilmitir.

PARA LE SATILMAZ.

ii

AIKLAMALAR ................................................................................................................... iv GR ....................................................................................................................................... 1 RENME FAALYET-1 ..................................................................................................... 2 1. GRMCLKTE TEMEL KAVRAMLAR ...................................................................... 2

1.1. Giriimcilik Tanm ....................................................................................................... 3 1.2. Giriimcinin zellikleri ................................................................................................ 4 1.3. Giriimcilik Trleri ....................................................................................................... 5

1.3.1. Yaratc Giriimcilik / Frsat Giriimcilii ............................................................ 6 1.3.2. Giriimcilik / D Giriimcilik ........................................................................... 7 1.3.3. Kadn Giriimcilii ................................................................................................ 7 1.3.4. Sosyal Giriimcilik ................................................................................................ 9 1.3.5. nternet Giriimcilii ........................................................................................... 11

1.4. Giriimciyi Baarszla Gtren Hatalar .................................................................. 12 1.5. Giriimciliin Desteklenmesi ...................................................................................... 14 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 16 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 20

RENME FAALYET-2 ................................................................................................... 21 2. FKR OLUTURMA ................................................................................................... 21

2.1. Fikri retmek in Kaynaklar ................................................................................. 21 2.2. Fikirleri Oluturma Yntemleri ............................................................................... 22

2.2.1. Beyin Frtnas ..................................................................................................... 23 2.2.2. Ters Beyin Frtnas ............................................................................................. 25 2.2.3. Zihin Haritas ....................................................................................................... 25 2.2.4. Akclk Egzersizi ................................................................................................ 26

2.3. Giriim Fikrine Karar Verme ...................................................................................... 26 2.3.1. Fikirlerin Dzenlenmesi ...................................................................................... 26 2.3.2. GZFT (SWOT) Analizi ....................................................................................... 27

UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 29 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 30

RENME FAALYET-3 ................................................................................................... 31 3. LETME KURMA ........................................................................................................... 31

3.1. letmenin Kurulu Nedenleri ..................................................................................... 31 3.1.1. Miras .................................................................................................................... 31 3.1.2. Bamsz Yapma stei .................................................................................... 31 3.1.3. Kazan Salama stei ......................................................................................... 32 3.1.4. Toplumsal tibar Salamak .................................................................................. 32 3.1.5. Baka Frsatlarn Yokluu ................................................................................... 32 3.1.6. Bir Dnceyi ve Amac Gerekletirme stei .................................................. 32

3.2. letmenin Kurulu Aamalar .................................................................................... 32 3.2.1. Kurma Dncesi ............................................................................................. 33 3.2.2. n Aratrmalar (Fizibilite Etd) ....................................................................... 33 3.2.3. Deerlendirme ..................................................................................................... 34 3.2.4. Plan ................................................................................................................. 34 3.2.5. letmenin Faaliyete Gemesi .............................................................................. 35

3.3. letmenin Kurulu lemleri ....................................................................................... 41

NDEKLER

iii

3.4. Kurulu Bir letmeyi Satn Almak .............................................................................. 42 3.4.1. Mevcut letmenin Satn Alnmasnn stnlkleri ............................................ 43 3.4.2. Mevcut letmenin Satn Alnmasnn Riskleri .................................................... 44 3.4.3. Satn Alma Srecinde Dikkat Edilmesi Gereken Konular ................................... 45


RENME FAALYET-4 ................................................................................................... 49 4. MESLEK BECERLER GELTRME .......................................................................... 49

4.1. Meslek Seimi ve Meslekte lerleme .......................................................................... 49 4.1.1. Meslek Alanlarn Tanma ................................................................................... 50 4.1.2. Uygun Meslek Seimi ......................................................................................... 51 4.1.3. Meslek Eitimi .................................................................................................... 57 4.1.4. Meslekte lerleme Yollar .................................................................................... 57 4.1.5. Kariyer Planlama ................................................................................................. 58

4.2. Performans Gelitirme ............................................................................................... 58 4.2.1. Zaman Verimli Kullanma ................................................................................... 58 4.2.2. Stresle Baa kma .............................................................................................. 58 4.2.3. Motivasyon .......................................................................................................... 59 4.2.4. e Altrma (Oryantasyon) ............................................................................... 60 4.2.5. Ekip almas ..................................................................................................... 60 4.2.6. Mesleki Yaynlar zleme .................................................................................... 60 4.2.7. Eitim Faaliyetlerine Katlma.............................................................................. 61 4.2.8. rn / Hizmet Kalitesini Gelitirme .................................................................... 61


MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 64 CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 66

iv

AIKLAMALAR

ALAN Tm Alanlar Ortak

DAL/MESLEK Tm Dallar Ortak

MODLN ADI Giriimci Fikirler ve Kurma

MODLN TANIMI Baarl ve uygulanabilir i fikirleri retme konusunda bilgilerin kazandrld bir renme materyalidir.

SRE 40/11

N KOUL Modln n koulu yoktur.

YETERLK kurma srecini planlamak

MODLN AMACI

Genel Ama Giriimci i fikirleri ortaya koyarak kendinize uygun i fikrini hayata geirmek ve meslekte kendinizi gelitirmek iin gerekli planlama ve ynetim ilgili bilgi ve beceriler kazanacaksnz. Amalar:

A- 1. Giriimcilikle ilgili temel kavramlar kullanabileceksiniz.

B- 2. Meslek grubuyla ilgili i fikirleri oluturacak ve bu fikirleri deerlendirebileceksiniz. 3. letme kurmak iin gerekli sreci takip ederek evraklar hazrlayabileceksiniz. 4. letmenizdeki faaliyet alannzn ve mesleinizin zelliklerine gre eitli faaliyetler ile mesleki yeterliliklerinizi ve kapasitenizi gelitirebileceksiniz.

.

ETM RETM ORTAMLARI VE DONANIMLARI

Ortam: Ofis programlar ykl internet eriimi salanm bilgisayar laboratuvar, ktphane, evre, toplant salonu Donanm: Projeksiyon cihaz, kitaplar, giriimci i fikirlerinin yer ald internet siteleri, iitsel ya da grsel yaynlar, giriimci kiiler, meslek grup temsilcileri

LME VE DEERLENDRME

Modl iinde yer alan her renme faaliyetinden sonra verilen lme aralar ile kendinizi deerlendireceksiniz. retmen modl sonunda lme arac (oktan semeli test, doru-yanl testi, boluk doldurma, eletirme vb.) kullanarak modl uygulamalar ile kazandnz bilgi ve becerileri lerek sizi deerlendirecektir.

AIKLAMALAR

1

GR Sevgili renci,

Bilgi a veya iletiim a denilen 21. yzylda bilim ve teknolojide yaanan hzl gelimeleri etkileyen en nemli unsurlardan biri de giriimciler ve giriimciliin ekonomik deeridir. Bunun bir yansmas olarak da bireye ve bireysel yetenee dayal giriimcilik ve insann retkenlik yetenei nem kazanmtr.

Kendi iini kurma yeteneine sahip bir giriimci iin baarnn anahtar, potansiyeli yksek bir i fikrine sahip olmaktan gemektedir.

Giriimciliin temel dinamiklerinden biri olan yeni i fikirleri ancak yaratclk ve yenilikle salanabilir. Yeni i fikri, yeni kurulacak bir giriim iin olabilecei gibi daha nce kurulmu olan ve hlen alan bir iletme iin de geerlidir (i giriimcilik). ktisatlar asndan bakldnda giriimci, deerlerini fazlalatrmak amacyla kaynaklar konusunda ngrde bulunarak ii planlayan, insan kaynaklarn rgtleyerek girdilerin ilenmesini salayan ve elde edilen kty krllk yaratacak biimde tketicilerin kullanmna sunma becerisini gsteren, yenilikler ve yeni bir dzen getiren kii olarak tanmlanmaktadr. Giriimciler, oyunun kuraln batan yazan, olaslklar gren ve bu olaslklar geree dntren deiim ajanlardr.

Bu modl, i kurma srecinde motivasyona sahip giriimcinin baarl ve uygulanabilir bir i fikrinin belirlenmesi aamalarnda gerekletirmesi gereken ilemleri aklamaktadr.

GR

2

RENME FAALYET-1 Gerekli ortam salandnda giriimcilik ile ilgili temel kavramlar literatre uygun

kullanabileceksiniz.

Giriimcilikle ilgili temel ekonomik terimleri gazete, dergi ve internetten derleyerek birbirleriyle ilikilendiriniz.

lkemizdeki giriimcilerin baar hikyelerini aratrnz. Bir giriimciyi dier insanlardan ayran zellikler neler olabilir? Tartnz. evrenizdeki iletme sahiplerinin baarl bir giriimci zelliklerini sahip olup

olmadn gzlemleyiniz. eitli kurulularn web sitelerinden giriimcilere ne tr destek saladklarn

aratrnz.

1. GRMCLKTE TEMEL KAVRAMLAR

Giriimciliin temelinde ekonomik hareketler bulunduu iin ekonomi ve ekonominin toplum ierisindeki ilevi hakknda bilgi sahibi olmak son derece nemlidir. Giriimciler, ekonominin kurallar ierisinde kendilerine yer bulacaklar ve faaliyetlerine devam edeceklerdir. Bu nedenle giriimcilik asndan bilinmesi gereken temel ekonomik kavramlar vardr.

Ekonomi ile ilikili temel kavramlar; ihtiya, arz, talep, fayda, fiyat, piyasa vb. olarak sralanabilir. reticilerin rettii mal veya hizmetlerin tamamna arz, tketicilerin bedelini demek artyla mal veya hizmetlere sahip olma isteine talep denir. htiya ise karland zaman fayda, karlanmad zaman mutsuzluk ve zdrap yaratr. htiyalarn karlanma bedeli fiyattr ve tm bunlar piyasay oluturur.

Resim 1.1: Giriimcilik

RENME FAALYET1

AMA

ARATIRMA

3

OKUMA METN

Gezgin bir tccarn yolu ticareti ile n salm bir ehre der. Tccar her gittii ehirde bir ekilde ticaret yapar, para kazanr ve yoluna devam edermi. Bu ehirde de bir i yapmak istemi, yrrken Ne yapabilirim? diye dnyormu. Birden gzne kaldrmdaki dilenci ve nndeki tastan st ien kedi dikkatini ekmi. Dilencinin nndeki tas antikaym. Tccar antika tasa kafay takm. Dilenciyi phelendirmemek iin kediyi satn alp sonra da tas isterim, diye iinden geirmi. Dilenciye, Kediyi bana satar msn? diye sormu. Dilenci, 500 TLye kediyi satarm. demi.

Tccar, Bu kedi o kadar etmez ki. deyince ine geliyorsa al. diye cevaplam dilenci. Tccar hesap yapm. Kediyi 500 TLye alrm, 1000 TLye de satarm, diye aklndan geirmi. 500 TLye kediyi alm ve gitmi. Uyank tccar bir gn sonra kediyle tekrar gelmi. Dilenciye, Bu kedi dnden bu yana hibir ey yemedi. Herhlde bu kaptan st imeye alt, nndeki tas versene. demi. Dilenci, 750 TL ver, tas sana vereyim. deyince tccar dnm; tasn ederi 1000 TL, kedi ile tasn toplam ederi 1250 TLye geliyor. Tccar, Ne yapacaksn eski tas? Ver bana 250 TLye. demi. Dilenci, Ben o tas sayesinde gnde 2-3 tane kedi satyorum. demi. Tccar bir daha ehrin yaknndan bile gememi.

Yukarda fkraya gre arz, talep, ihtiya ve fiyat kavramlarn tartnz.

1.1. Giriimcilik Tanm

nsanlk tarihinin balangcndan itibaren insanlar yaamalar iin gerekli olan ihtiyalar giderme abas iinde olmulardr. htiyalarn karlanmas, yaammz srdrmeyi ya da kolaylatrmay salar. rnein yiyecekler, yaammz srdrmek iin beslenme ihtiyacmz karlarken bilgisayarlar da yaammz kolaylatrmaktadr.

lk alarda insanlar kendi ihtiyalarn karlamak iin giriimde bulunurken daha sonraki dnemlerde dier insanlarn ve toplumun ihtiyalarn karlama yoluna gitmilerdir. htiyalarmzn karlanmas iin retim yapma zorunluluumuz vardr. retimi gerekletirmek iin de doal kaynaklarn, emein ve sermayenin bir araya getirilmesi gerekmektedir.

Giriimcilik, giriimci kiinin frsatlar grerek, risk alarak, nc ve rekabeti olarak gerekletirdii bir deer oluturma srecidir. Giriimci ise kazan elde etmek zere emek, sermaye, doal kaynaklar ve teknolojiyi rgtleyerek kendi iini kuran kiidir.

Giriimci dncenin yeniliki ve yaratc olma, risk alma, nc olma ve rekabeti dnme olmak zere drt ana bileeni vardr:

Yeniliki ve yaratc olmak: Giriimcilik; rn, hizmet, teknoloji ya da retim asndan yaratc ve allmam zmler bulmay gerektirir. Allm i yapma kalplarnn ykld yerde giriimci dnce balar.

4

Giriimci, bakalarnn bakt ama gremedii frsatlar fark edip bunlar birer i fikrine dntrr.

Risk almak: Giriimci; teknolojik deiimi, pazar yapsn, kanuni dzenlemeleri ve rekabeti gzeterek risk stlenir. Risk almak; onu sradan bir i sahibi, patron ya da yneticiden ayran nemli bir zelliktir.

nc olmak: Giriimci, bakalarn izlemeden yeniliki dncesini gerekletirecek i planlarn oluturup hzla faaliyete geer. Bir fikri gerekletirme tutkusuyla eyleme balar, ne geer.

Rekabeti dnmek: Tketici daima yksek kaliteyi, dk fiyat ve daha fazla seenei ister. Bu sebeple giriimci, rekabet edebilmek iin tketici odakl dnr ve buna uygun zmler retir.

Resim 1.2: Kk giriimci

1.2. Giriimcinin zellikleri

Baarl bir giriimcide bulunmas gereken kiisel zelliklerden bazlar unlardr: Kararllk: Sorunlardan kamaz, onlar olduu gibi kabul ederek zmeye

alr. Karar vermekten ekinmez hatta bunu arzular. Kendine gvenirlik: Karlaaca tm sorun ve zorluklarn stesinden

geleceine inanarak almalarn srdrr. Kabul edilebilir riskleri gze alma: Giriimci, kr gdsyle hareket etse de

almalar sonucunda meydana gelebilecek olumsuz sonular (rizikolar) da gze alr.

bitiricilik: Yaplmas gereken ii sonuna kadar izler, gerektiinde bizzat alarak ii bitirir.

Planl hareket etme: lerin planland gibi zamannda, doru ve rasyonel biimde yaplmasn salar.

5

Atlmclk: Yeni gereksinimleri herkesten nce sezinleyerek gerekli giriimlerde bulunur.

ok ynllk: letme ilevlerinin gerekletirilmesinde belli snrlar iinde kalmak yerine her ilevin yerine getirilmesinde otorite olmay, nderlik yapmay arzular ve bunun iin kendini yetitirmeye alr.

leri grllk: leride olabilecek deiim ve gelimeleri ngrr. nderlik: Yannda alanlar iin gerektirdii ekilde rgtleyerek

iletmesinin amacna ulamasn salar. Uyumluluk: dnyasnda ortaya kan hzl deiimleri, yeni teknikleri izler

ve onlara uyum salar. Sosyal olma: Otoritesi altnda alanlarla ve i evresiyle etkin bir iletiim

kurar, sabr ve ikna becerisi ile gven salar.

Giriimci Olmann Avantaj ve Dezavantajlar

Avantaj Dezavantaj

Aile yaantsnn olumsuz etkilenmesi

Baar elde etme ve kazanma gdsnn tatmini

Baarszlk ihtimalinin yksek olmas

Beklentilerin karlanamamas

Dzensiz alma saatleri

stihdam yaratma

Kamuoyunun saygnln kazanmak

Kr elde etme

Kendi iinin patronu olma

Kiisel becerilerini kullanma ve kendi potansiyelini gelitirme

Toplumsal fayda yaratmak

Zorlu alma temposu

Yksek stres

1.3. Giriimcilik Trleri

Giriimcilik, farkl alardan baklarak eitlere ayrlabilir. Kapsam ve ierik asndan giriimcilik trleri unlardr:

Yaratc giriimcilik / frsat giriimcilii giriimcilik / d giriimcilik Kadn giriimcilii Sosyal giriimcilik nternet giriimcilii

6

Resim 1.3: Giriimci

1.3.1. Yaratc Giriimcilik / Frsat Giriimcilii

Yaratc giriimcilik; yeni bir fikir ve buluun ya da mevcut olan bir mal ve hizmetin dizayn, fiyat, kalite gibi ynlerden iyiletirerek kr elde edilecek biimde pazara sunulmasdr. Gnmzde yaratc giriimciliin asl giriimcilik olduu fikrinin ar basmas, bu giriimciliin nemi artmtr. Akll telefonlar, Facebook vb. yaratc giriimciliin gnmzdeki baarl rneklerindendir.

Resim 1.4: Yaratc giriimcilik

Frsat giriimcilii, pazardaki frsatlar grerek ya da potansiyel frsatlar sezinleyerek mevcut olan bir mal veya hizmetin pazara sunulmasdr. Bu frsat, mal veya hizmetin pazara yeterince sunulmamas, pazarda hi olmamas ya da iletmelerin istenilen kalitede hizmeti sunamamas nedeniyle kar. Yeni kurulan bir yerleim yerine market almas frsat giriimciliine rnek verilebilir.

7

1.3.2. Giriimcilik / D Giriimcilik

giriimcilik, iletme ve rgt iinde yaplan her trl giriimcilik faaliyetleridir. Bunun dnda kalan giriimcilik ise d giriimcilik olarak adlandrlmaktadr. giriimcilik, faaliyet gsteren bir iletmedeki tm alanlarda (yeni rnde / hizmette, ynetimde, pazarlamada, satn almada, retimde, satta ve bunlarn fonksiyonlarnda) yaplan yeniliklerin ticari hle gelme abalar ve sonulardr. Firmann kendi iinde yeni pazarlar bulmas, yeni teknolojiler kullanmas, otomasyona gemesi vb. i giriimcilik saylr. rnein benzinli araba retim yapan bir fabrikada elektrikli araba retimine de geilmesi i giriimcilik, ayn giriimcinin tekstil sektrnde de faaliyet gstermesi ise d giriimciliktir.

Gnmzde i giriimcilik tr artmaya balamtr nk i giriimcilik, iletme ve dier rgtlerin yaamn srdren itici gtr. giriimciliin zayf olduu iletmeler yaam, diren ve gelime glerini yitirdikleri iin yaamn zor srdrr ve bir sre sonra da yok olur.

1.3.3. Kadn Giriimcilii

Kr amac gderek ekonomik mal veya hizmet retmek ya da sadece pazarlamak iin retim faktrlerini sistemli bir ekilde bir araya getiren ve giriimlerinin sonucunda doabilecek risklere katlanan kadnlara kadn giriimci ad verilir.

Resim 1.5: Kadn giriimcilik

Kadnlarn giriimcilik mesleine ilgi duymasnn nedenleri aslnda erkek giriimcilerin tercih nedenlerinden hi de farkl deildir. Gnmzde ok sayda kadn; kendi iinin patronu olma, bamsz alma, risk almaya yatknlk, yenilik ve deiiklik arzusunu tatmin etme vb. ekilde ifade edilebilecek nedenlerden dolay giriimcilik mesleini bir anlamda dier mesleklere tercih eder duruma gelmilerdir. Kadnlara ait giriimlerin giderek oalmasn eitli nedenlere balamak mmkndr. Bu nedenler;

Sosyo-kltrel altyapdaki deiim sonucu gnmzde ok sayda kadnn alma hayatna girmesi ve retim dzeylerinin ykselmesi,

8

Ynetimin orta kadrolarnda bulunan kadnlarn altklar irketlerde personel azaltma politikas izlenmesi endiesi ile bir gn ilerini kaybedebilecekleri dncesi ve dolaysyla kendi kendilerinin patronu olmay arzulamalar,

Baarl kadn giriimcilerin saysnn artmas ile rnek alabilecekleri kiilerin oalmas olarak sralanabilir.

Trkiyede Kadn Giriimcilii

Trkiyede 1990l yllardan itibaren kadn alanlar ile ilgili yaplan almalar zetlenecek olursa i kadnlarnn yarsndan fazlasnn ticaret sektrnde giriimci olduu, genellikle 30-39 ya diliminde yer ald, yarsna yaknnn eitim dzeyinin sadece lise eitimi dzeyinde kald ve genellikle kentli olduklar belirlemitir.

Resim 1.6: Baarl bir kadn giriimci

lkemizde 1995-2009 arasndaki dnemde kadn alanlarn oran krsal alanda %49dan %36ya dm, kentlerde %17den %21e kmtr. Bu durum kadnlarn tarmsal faaliyetlerden ok ticari ve ekonomik alanda daha bilinli giriimcilik faaliyetlerine yneldiini gstermektedir.

Uluslararas aratrmalara gre dnyada iverenler ierisinde kendi iini kuran ve giriimcilik faaliyetleri ierisinde olan kadnlarn oran %25-33 iken bu oran lkemizde %7 civarndadr.

Her ne kadar kadnlarn erkeklere gre i gcne katlm ve giriimcilik faaliyetleri konusunda istenen seviyede olamad bir gerek olsa da kadnlarn her geen gn ekonomik hayatta daha etkin hle gelmeye balad bilinmektedir.

9

OKUMA METN

NDEN GELP SAKARYADA GRMC OLDU

Crystal BAYRAKTAR, in Halk Cumhuriyetinin nc byk ehri olan Guangzhoudan geliyor. inde birok ok uluslu irkette alan Bayraktar, 2008 ylnda bir Trk ile evlenip Trkiyeye tand. 3 yllk ev kadnlnn ardndan kendi iini kurmaya karar verdi. u anda Sakaryada kiiye zel dikilmi erkek gmleklerini online olarak hem yurt iine hem yurt dna satyor.

Bayraktar, online alveri sitesini nasl kurduunu yle anlatyor: Biliyordum ki sadece ev hanm olamazdm, daha fazlasn retmeliydim. Yabanc bir kadn ve ufak bir ocuk annesi olarak ne yapabilirim, diye evreme baknmaya baladm. fikrimiz ans eseri dodu. Daha dorusu eimle balad. Eim youn alan bir i adam, iyi giyinmeyi seviyor. Mevcut gmleklerinden pek memnun deildi, kalp olarak vcuduna tam oturma problemi vard ya da fazla renk ve desen seenei yoktu. te yandan erkekler alveri yapmaktan ok fazla holanmyorlar. Buradan benim i fikrim dodu: Erkek gmlei, zel dikim, iyi kalite kuma ve online. Online alveri sitelerim bu fikirden dodu.

Bayraktar kendi iini kurmak isteyenlere tavsiyede bulunuyor Yapmay gerekten sevdiiniz ii sein ve kolay vazgemeyin. Kendiniz iin yapn, bakas iin deil. Daha iyiyi hayal edin, ok aln ve daha yksee ulan.

Kaynak: www.huriyyet.com.tr

(26.08.2014 16.16

1.3.4. Sosyal Giriimcilik

Sosyal giriimcilik, giriimcilik yaklamlarnn ncelikli toplumsal sorunlara uyarlanmas ve bylece evre, insan haklar, kalknma gibi eitli toplumsal sorunlarn zmne ynelik yaratc ve sistematik zmler gelitirilmesini kapsar.

10

Resim 1.7: Sosyal giriimcilik

Sosyal giriimci, toplumun karmak sorunlarna zmler reten kiidir. zm retirken de daima olaylara olumlu yaklar. Sosyal giriimci, yaad toplumda ortaya kan toplumsal aksaklklar fark ederek o gne kadar akla gelmeyen, fark edilmeyen ya da cesaret edilmeyen bir yaklamla sorunlarn zerine giden; retken, srarc, duyarl, gereki tavrlar ile fark oluturan ve toplumun gvenini kazanan kiidir.

Sosyal giriimcinin grevi, toplumda yaanan bir sorun olduunda bunu fark ederek gerekli zmleri retmektir. Sosyal giriimci neyin yolunda gitmediini bulur, toplumu yeni sramalara ikna eder ve sistemi deitirerek sorunun ortadan kalkmasn salar.

OKUMA METN

SOSYAL GRMCLK VE EN BAARILI RNE

Daha nce bahsetmi miydim bilmiyorum ama San Franciscoda yayorum. ehirde son iki senedir kadn, erkek, oluk ocuk birok insann ayanda bir markaya ait bezden ayakkablara denk geliyorum.

En sonunda yine bir maazada denk geldiim bu ayakkaby elime alp inceledim. Nedir bu bez ayakkabnn hikmeti? Ayakkab, keten tarz bir bezden olup taban ile dikilerek birletirilmi hafif bir ayakkabyd. Ayakkabnn iinde grdm mesaj ile ayakkabnn bu kadar ok ilgili grmesinin srrn kefetmi oldum. Ayakkabnn iinde For every pair you purchase, Toms will give a pair of shoes to a child in need. yani bu ayakkab markas harika bir vaatte bulunuyor. Satn alnan her ayakkab iin firma, bir ift ayakkaby ihtiya sahibi bir ocua veriyor. Bu fikrin bende brakt iz mkemmeldi.

11

Peki, marka neler yapm, Markann douunu inceleyelim.

Giriimci, 2006 ylnda Arjantin seyahati srasnda gittii blgedeki bez ayakkablardan esinleniyor ve kendi ayakkab markasn yaratma fikri douyor fakat giriimcinin dikkatini sadece ayakkablar deil, blgedeki fakirlikten doan ayakkabszlk ve sonucunda olumsuz yaam koullar dikkatini ekiyor.

Seyahatinin ardndan kk bir ekiple fizibilite almalarna balayan sosyal giriimci, ksa srede kendi imalathanesini kuruyor. rettikleri ayakkab Arjantinli iftilerin giydii ve Alpargata olarak bilinen modelin ayns. Marka, retmek ve datmak fikrine odaklanyor. Firma, ilk yllarda bu i model ile 1 milyon ift ayakkab satmay baaryor. lk yln sonunda giriimci ve alanlar, ift katl bir otobs ile Arjantine gidiyor. Bu blgede ayakkabsz ocuklara ve ailelere kendi elleriyle ayakkab datyorlar. Hatta bu yaptklar almann ksa bir de belgeseli ekiliyor. Belgeselde byk bir zevkle teker teker ocuklara ayakkablar giydiriyorlar. Ayakkablara sahip olan ocuklarn gzlerindeki sevin grlmeye deerdi. Belgesel boyunca yre halknn yaad yerler ekilmi. Fabrikalarn atklarnn biriktii blgede yaayan bir mahalledeki ocuklarn hepsi ayakkabszd. Bu ocuklar salgn hastalk kapma tehlikesiyle burun buruna yaam srdryorlard. Belgeselde giriimci, elinden geldii kadar i modelini srdrp dnya zerinde ayakkab ihtiyac kalan ocuk brakmamay planladklarn belirtiyor.

Kaynak: http://www.vadidekireyhan.com (26.08.2014 16.40)

1.3.5. nternet Giriimcilii

nternet giriimcilii; risk alarak yaratc veya yeniliki zmler gelitiren ve bunlar iyi ynetimle birletiren, yeni ya da mevcut kurulularn asl i alanlar dnda, internetsiz var olamayacak ekillerde ekonomik aktivite veya sosyal fayda yaratma olarak tanmlanmaktadr.

nternette yaplan herhangi bir iin internet giriimcilii olarak nitelenip nitelenemeyeceini belirlemek iin ii yapan gerek ya da tzel kiinin yeni bir organizasyon kurup kurmadna baklacaktr. Bu durumda internetten rn satmak iin kurulan yeni bir irket, internet giriimi olarak nitelenirken zaten perakende rn sat yapan bir irketin internet zerinden sata balamas bir internet giriimi olarak nitelenmemektedir.

12

nternet giriimciliinin dier giriimciliklerden farkl dk balang sermaye gereksinimi, dk iletme giderleri ve geni pazarlara eriim olana salamas gibi nemli zellii vardr. Bu faktrler sonucunda internet giriimcileri dier alanlardaki giriimcilere kyasla ok daha hzl ve daha az sermaye ile byme frsat elde edebilirler.

Resim 1.8: nternet giriimcilii

1.4. Giriimciyi Baarszla Gtren Hatalar

Giriimcilerin baarszlnn altnda yatan nedenler ounlukla aadaki ekillerde karmza kmaktadr:

Kiisel gven: Kiisel gven gerek zel yaamda gerekse i yaamnda mutlaka olmal, aranmaldr fakat sadece kiisel gvene dayanan iler tkezlemeye mahkmdur. le ilgili gerekli aratrmalar yaplmal ve deneyim eksiklii dikkate alnmaldr.

Yanl ortak: Ortak seimi genelde hlihazrdaki duruma gre yaplr. Kii kendi eksiini tamamlayacak kiiyi ortak seer. Fikri var, paras yoksa paral ortak; rn var, pazar yoksa satc ortak bulur. Aradan bir iki sene geince irket para kazanr veya sat oturur, ortaa ihtiya kalmaz. Bu durumun zm, ortak seerken gelecekteki ihtiyalar ve dengeleri de gzeterek bugne deil, yarna bakmaktr.

Eksik kayt: Yazmay sevmediimiz iin pek kayt tutmayz. Sonra da bu kimdi, kime, neyi, kaa satmtk, diye arar dururuz. in paras olan her ey, her zaman bulunabilecek ekilde kaydedilmeli ve saklanmaldr.

yimserlik: kararlarn alrken pembe gzlklerimizi takarz. Kty dnmez, beklentilerimizi ykseltiriz. Sat cirosunu ve zamanlamasn abartr, masraf ve giderleri dk ngrrz. Karamsarla brnmek doru deil fakat gereki de olmalyz. Aratrmalarmz iyi yapmalyz ve her zaman bir B plan bulundurmalyz. yimser planmz tutmazsa en azndan ne yapacamz bilmeliyiz.

Kanksama: Elinden geleni yapmak, alan iin belki yeterli olabilir fakat giriimci iin yeterli deildir. Baar ancak planl almayla gelir. Elden gelen yetmeyecekse ekilmek zarardan kurtarr. Herkes kadar kt olmak, i yapacam diye ortaya kmay gerektirmez

13

Baarl Giriimci rnekleri Aslnda baarya ulam her i fikri, baarl bir giriimcilik rneidir. Birok giriimcimiz, sanayi ve ticareti gelitirerek lke kalknmasna katkda bulunmak iin ok sayda baarl giriime imza atmalaryla tannmtr. Ufku geni bu insanlar, giriimleri sonucu inanlmaz baarlara ve sonulara ulamlardr. Gnmz teknolojisine, retime ve sanayiye yn veren bu baarl giriimciler ve giriimcilik rneklerine sizler de eitli kaynaklardan ulaabilirsiniz.

Resim 1.9: lkemizde ve dnyada nemli giriimciler

OKUMA METN

EYZN SERMAYE YAPTI, FBER OPTKTE DNYADA LK 20'YE GRD.

Kayserili giriimci, dev irketlere parmak srtan bir baarya imza att. Bilgisayar uzman olan giriimci, 2001 krizinde eyiz eyasn satt. Eline geen paray sermaye yaparak bir elektronik irketi kurdu.

Trkiyenin tek fiber optik aksesuar irketi olan firma imdi dnyann en byk telekomnikasyon irketlerine retim yapyor. Dnyada bu alanda ilk 20 iinde, Avrupada ise ikinci srada yer almaktadr. Ksa bir srede 5 milyon dolarlk ciroya ulaan firmann kurucusu, Trkiyede kendilerinden baka fiber optik aksesuar reten baka bir firma olmadn syledi. Kayserideki atlyelerinde rettikleri fiber optik aksesuarlar Avrupa, Asya ve Ortadou lkelerine sattklarn anlatan giriimcinin yks ise dinleyenleri bylyor.

Frat niversitesi Bilgisayar Programcl blmnden mezun olan giriimci, eyizini satarak kk bir i yeri kurmu. Eiyle birlikte kk bir odada balattklar fiber optik serveni, yeni bir cihaz gelitirmek iin Kk ve Orta lekli Sanayi Gelitirme ve Destekleme daresi Bakanlna (KOSGEB) bavurmalaryla byr. Hikyenin gerisini giriimci yle anlatyor:

14

Eimle birlikte KOSGEB destekli bir proje ile gnmz teknolojisinin ok ilerisinde bir bulu gerekletirdik. Fiber optik ile bakr kabloyu birbirine balarken balant elemanlarna duyulan ihtiyac ortadan kaldran bir donanm gelitirdik. KOSGEBin destei sayesinde fiber optikle ilgili yeni cihazlar alarak atlyemizi zenginletirdik. Teknolojimizi yllardr i birlii yaptmz bir firmadan aldk. u anda Trkiyede bizim yaptmz ii yapan baka bir firma yok. Fiber optik balant elemanlarn ve aksesuarlarn Trkiyede itirakleri bulunan birok telekomnikasyon firmasna veriyoruz. Dnyada bu alanda yaplan tm rnleri yapma kapasitesine sahibiz. Daha iyisini yapabiliriz nk bizde mevcuttur.

Kaynak: www.girisimhaber.com (26.08.2014 17.05)

1.5. Giriimciliin Desteklenmesi

Resim 1.10: Giriim ortakl

Dnyada ve lkemizde giriimcilik; yaratt istihdam olanaklar, ihracat ve ekonomiye katklar nedeniyle gelimekte olan ekonomilerde nemli bir kaynak olarak kabul edilmektedir. Gnmzde bir giriimin hayata geirilmesi o kadar kolay deildir. Giriimciler eitli konularda sorunlarla karlamaktadr. Giriimciler bu sorunlarn stesinden gelebilmek iin devlet kurumlarnn ve sivil toplum kurulularnn desteine ciddi bir biimde ihtiya duyarlar. lkemizde giriimcilere destek salayan pek ok kurulu vardr. Bu kurulular giriimcilere;

Finansman destei, Eitim destei, Yatrm destei, Danmanlk destei, Pazar destei, hracat destei, Bilgi destei, Aratrma ve gelitirme destei, Mikro kredi ve zel konularda destek salamaktadr.

Giriimcilere destek salayan kurulular unlardr:

ktisadi Kalknma Vakf (KV) Kadn Emeini Deerlendirme Vakf (KEDV) Kredi Garanti Fonu (KGF) Kk ve Orta lekli letmeleri Gelitirme ve Destekleme daresi (KOSGEB)

15

Mesleki Eitimi ve Kk Sanayi Destekleme Vakf (MEKSA) Sosyal Yardmlama ve Dayanma Vakflar Trkiye Bilimsel ve Teknolojik Aratrma Kurumu (TBTAK) Trkiye Esnaf ve Sanatkrlar Konfederasyonu (TESK) Trkiye Halk Bankas (HALKBANK) Trkiye Kadn Giriimciler Dernei (KAGDER) Trkiye Kalknma Vakf Trkiye Snai Kalknma Bankas (TSKB) Trkiye Teknoloji Gelitirme Vakf (TTGV)

16

UYGULAMA FAALYET

Aadaki ilem basamaklarn takip ederek uygulama faaliyetini yapnz. 1. Aada yer alan giriimcilik testinde kendinize uygun olan seenei iaretleyiniz.

KSEL GRMCLK TEST

Evet Belki Hayr

Baar benim iin ok nemlidir.

Kendime hedef koyduum zaman sonuna kadar gtrrm.

Kendime gvenim tamdr.

Bana yapmam gereken eylerin sylenmesini sevmem.

Kararlymdr.

Potansiyeli olan bir fikri bulunduum zaman denerim.

Bir eyin sorumlusu olmay severim.

Srekli yeni eyler renmek houma gider.

Mantma bir ey yatarsa onda srarc davranrm.

Kendimi mucit olarak grrm.

Bardan yarsnn bo deil, dolu olduunu dnrm.

Bir proje ilgimi ekerse kolay kolay yorulmam.

Risk alrm.

nsanlar benim kurnaz olduumu dnr.

alma saati ve artlarm kendim belirlemek isterim.

leri kendi istediim gibi yapmay tercih ederim.

Duygusal zorluklar, kiisel geliim iin frsat olarak grrm.

Kendime altm zaman daha iyi alyorum.

Problemleri stesinden gelinecek engeller olarak grrm.

Sra d dnmeyi ve yeniliki olmay tercih ederim.

Esnek olduum sylenir.

Bir eyin zmn kendim bulmay severim.

sesime genelde gvenirim.

Kazanacam paray ve miktar kontrol etmeyi severim.

Hatalar, renme iin oluan frsatlar olarak grrm.

Toplam

UYGULAMA FAALYET

17

DEERLENDRME

Evet 4 puan, Belki 2 puan, Hayr ise 0 puandr. Toplamda bu puanlama sistemine gre 85 ve zeri puan alanlar ok Baarl Giriimci, 70 ve zeri puan alanlar ise Baarl Giriimci olarak deerlendirilir.

2. Aadaki kavram haritasn ilediiniz konular dorultusunda doldurunuz.

Kavram Haritas

Giriimci

Giriimcilik

Trleri

18

KONTROL LSTES

Kavram haritas faaliyeti kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iin Evet, kazanamadnz beceriler iin Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizi deerlendiriniz.

Deerlendirme ltleri Evet Hayr

1. Giriimciyi baarszla gtren hatalar rendiniz mi?

2. Giriimci dncenin ana bileenlerini sayabilir misiniz?

3. Giriimci ve giriimcilik arasndaki fark kavrayabildiniz mi?

4. Giriimcilik trlerinin kaa ayrldn rendiniz mi?

DEERLENDRME

Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz.

19

3. Aadaki tanmlar ile kavramlar eletiriniz.

KONTROL LSTES

Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iin Evet, kazanamadnz beceriler iin Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizi deerlendiriniz.

Deerlendirme ltleri

Evet Hayr

1. Tm kavramlar tanmlar ile doru olarak eletirdiniz mi?

DEERLENDRME

Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz Evet ise lme ve Deerlendirmeye geiniz.

20

LME VE DEERLENDRME Aadaki sorular dikkatlice okuyunuz ve doru seenei iaretleyiniz.

1. Aadakilerden hangisi retim faktr deildir? A) Doal kaynaklar B) Emek C) Sermaye D) letme

2. Aadakilerden hangisi giriimcinin kiisel zelliklerinden biri deildir?

A) Sabrl B) Sorumluluk alan C) Risk almayan D) Yaratc

3. Aadakilerden hangisi iletmenin d evresini oluturur? A) Personel B) Sermaye C) Sendika D) Ynetim

4. Karland zaman fayda, karlanmad zaman mutsuzluk ve zdrap yaratan kavram aadakilerden hangisidir? A) retim B) Tketim C) htiya D) Kararllk

5. Yeni bir fikir ve buluun ya da mevcut olan mal veya hizmetin daha da gelitirilerek kr elde edilecek ekilde piyasaya sunulmas iine ne ad verilir? A) zel giriimcilik B)Yaratc giriimcilik C) Frsat giriimcilii D) Kamu giriimcilii

Aadaki cmlelerin banda bo braklan parantezlere, cmlelerde verilen bilgiler doru ise D, yanl ise Y yaznz.

1. ( ) Yaratclk, giriimcinin kiisel zelliidir. 2. ( ) Giriimci, risk alarak yenilik yapan kiidir. 3. ( ) Baarl giriimci ani fakat doru olmayan kararlar verir. 4. ( ) Giriimciliin lke ekonomisine katks yoktur.

DEERLENDRME

Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz. Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.

LME VE DEERLENDRME

21

RENME FAALYET-2

Gerekli ortam salandnda meslek gruplaryla ilgili i fikirleri oluturabilecek ve bu fikirleri deerlendirebileceksiniz.

evrenizde bir i yerinin hangi i fikirleri ile kurulduunu aratrnz. evrenizde bir i yerinin mal ve hizmeti hedef mterilerine nasl sunduunu,

rakipleriyle nasl rekabet yaptn aratrnz.

2. FKR OLUTURMA

fikri, iletmenin ilk adm ve balangcdr. Giriimcilerin baarl olabileceklerine inandklar, yetenekleri, bilgi ve beceri dzeylerine uygun sahip olduunu dndkleri ve uygulamaya karar verdikleri fikirlere i fikri denir. Bir i fikri bulmak ve uygulamak giriimciliin ilk admdr. fikri bulabilmenin birka yolu mevcuttur. Bu yollar u ekilde sralanabilir:

Giriimci aday yeni bir fikir gelitirebilir. Bakasnn fikrini model alabilir veya deitirerek kullanabilir. Baka birisinden i fikri satn alabilir.

2.1. Fikri retmek in Kaynaklar

fikrinin geliimini birok unsur etkilemektedir. Gemi deneyimler, yaanlan baarya da baarszlklar, gzlemlenen olaylar, iletmeler ve bireylerle olan ilikiler i fikrinin domasn etkileyen balca unsurlardr. fikrinin balca kaynaklar unlardr:

Mevcut iletmeler Tketiciler Datm kanallar Aratrma ve gelitirme Yenilikler Patentler ve lisans anlamalar Aratrma kurumlar Devlet Sanayi ve ticaret balantlar ile fuarlar Gazete, dergi ve ekonomik bltenler

RENME FAALYET2

AMA

ARATIRMA

22

nternet Televizyon ve radyo

2.2. Fikirleri Oluturma Yntemleri

Resim 2.3: fikri

fikirleri mterilerin gnmzde ve gelecekteki ihtiyalarna cevap vermeli ve sorunlarn zmelidir. ncelikle i fikirlerinin olumasna zemin hazrlayan durumlar inceleyelim.

Sorunlarn zm Birok rn ve hizmet, belli sorunlara yant olarak gelitirilmitir.

Leke zc

Tp cila (ayakkab iin)

Sper market el arabalar

Hrszlk alarm Bunlarn her biri belli bir sorunla ba edebilmek iin tasarlanmtr. Bir sorunla kar karya iken sorunu zmek iin takip edilen bir aamalar dizisi

aada sralanmtr:

Olgularn / gereklerin belirlenmesi

Sorunun nedenini renilmesi

zmler hakknda dnlmesi

Mmkn olan zmlerin elenmesi

En iyi zmn seilmesi

Seilen zmn uygulanmas

Baar veya baarszln deerlendirilmesi

htiyalar Karlamak nsanlarn ihtiyalarn veya isteklerini karlamak iin birok i fikri retilmitir.

Binlerce ihtiyacmz ve isteimiz vardr. nsanlarn temel ihtiyalar aadaki gibi sralanabilir:

23

Yiyecek ve iecek

Giyim

Barnma

Ulatrma

Elence

Bilgi

Arkadalk

Bunlarn hepsi ok geni alanlardr. Bunlar zerinde dnerek yeni i fikirleri oluturabiliriz.

Becerilerinizi Kullanmak Birok insan, igdsel bir ekilde sahip olduklar i becerilerine dayal bir i kurmay

dnr. Bunlar kaynaklk, alk, mhendislik veya kelime ilem hizmetleri olabilir.

te edinilen becerilere dayal bir i kurmak ou zaman mmkndr. Baka birok insanda da ayn becerilerin olmas ve dolaysyla ok gl bir rekabet olmas muhtemeldir. Buna kar nlem almann bir yolu, ie kendine has bir zellik vermektir. rnein beceriniz alksa ihtisas gerektiren ve sizin yapabileceiniz zel bir rn araynz.

Taklit Yaplan bir giriimin baarl olduunu grerek ayn yerde, ayn tipte, benzer

hizmetler veren bir irket kurmak, Trkiyede eskiden bu yana ok yaygn bir anlaytr. Oysa her iletme kendi iinde bir dinamie sahiptir. Bir bakasnn yaptnn aynsn yaparak bir adm ne gemek mmkn olmamaktadr. Bunun iin yaplan ie ve hizmete mutlaka yenilik getirmeli, bir i fikri hayata geirirken yeniliki taraf mutlaka n plana karlmaldr.

Belirtiimiz bu sebeplere dayal olarak i fikirleri oluturmak iin kullanlan yntemlerden bazlar unlardr:

Beyin frtnas Ters beyin frtnas Zihin haritas Akclk egzersizi

2.2.1. Beyin Frtnas

Beyin frtnas; bir konuya zm getirmek, karar vermek, hayal yoluyla dnce ve fikir retmek iin kullanlan retimci bir tekniktir.

Beyin frtnas tek bana yaplabilecei gibi bir grupla da yaplabilir. Bu yntemde fikirlerin akla gelir gelmez aa kmas istenir. Fikirler bata yarglanmaz ve eletirilmez, hibir fikir sama olarak deerlendirilmez. Bylece kiinin tm fikirlerini ekinmeden, aklna geldii gibi sunmas salanmaya allr. Yarglama yaplmad iin fikirlerin birbirini besleyecei varsaylr.

24

Resim 2.1: Beyin frtnas

Bir beyin frtnas toplantsnn yntemi konusunda deiik yollar izlenebilir. Aada genel hatlar ile izlenecek yntem zetlenmitir.

Baarl bir beyin frtnas seans iin ncelikle bir grup insann bir araya getirilmesi gerekmektedir. Bu insanlar, aile bireyleri, akrabalar, dostlar, yakn arkadalar, meslektalar olabilir. En iyi i fikirleri 4-8 kiinin bulunduu gruplarca retilir.

Orta byklkte bir toplant odas bu ama iin kullanlabilir. Odada herkesin oturmasna yetecek kadar sandalye bulunmaldr. Odada dikkati datacak, telefon, saat gibi eyler olmamaldr. Odada tahta, projeksiyon cihaz gibi grsel desteklerin bulunmas gereklidir. ay, kahve ve eitli yiyecekler toplant srasnda tketilebilir.

Konuyla ilgili kiiler, toplantya katlmas iin davet edilir. Bu kiilerin konunun uzman olmalar gerekli deildir. Toplantdan nce kiilerin toplant konusu hakknda bilgilendirilmesi yeterlidir.

Tartlacak konu bal, genellikle soru olacak ekilde herkesin grebilecei bir panoya veya benzeri bir yere yazlmaldr.

Seansn sresi belirlenir. Yaklak 15 dakika genellikle seans iin yeterli olmaktadr.

Herkesin fikri bir kda yazlr veya bir kii btn fikirleri tahtaya yazar. Yazlan bu fikirlerin toplantya katlanlarn grebilecei bir ekilde dzenlenmesi yaplr.

Seans bitiminde dikkat eken i fikirleri ile ilgili notlar temize ekilmeli, retilen fikirler deerlendirilmelidir. Fikirler tartlr, listede yer alan fikirler tekrar gzden geirilir ve yinelenen veya sama fikirler listeden kartlr.

Baarl geen bir beyin frtnasndan sonra ortaya kan i fikirleri gerekli analizlerle ayrntl olarak deerlendirilmelidir.

25

2.2.2. Ters Beyin Frtnas

Beyin frtnas belirli bir problemi zmeyi ya da belirli bir amaca ulamay hedeflemektedir. Ters beyin frtnas ise beyin frtnas yntemindeki sorunun ya da amacn tersten ele alnarak uygulanmas hlidir. Beyin frtnas, hangi dncelerle baarl olunabilir temelinde yaplrken ters beyin frtnas ise dnceler ne ekilde baarszla uratlabilir amacyla yaplr. Ters beyin frtnas ile yaplabilecek hatalar ve baarnn nndeki engeller aranr.

Yntemin uygulamas beyin frtnasnda olduu gibidir.

2.2.3. Zihin Haritas

Fikirler haritas olarak da isimlendirilen bu yntem, beyin frtnasna benzemektedir. Bu yntemde nce byk bir kutu (veya daire) iine bir anahtar kelime ya da dnce yazlr. Bu kelime ile ilgili bir fikir kiinin aklna geldike kutu iine yazldktan sonra fikirler arasnda balant kurmaya allr. Balantl kutularn her serisi olabildiince aratrlarak uzatlr. stediiniz kadar balanty kutu ile uzatabilirsiniz. Bu yntem; kiinin bulduu i fikirlerini grselletirmek, snflamak, karar almak, problem zmek, organizasyon yapmak ve zerinde almak iin olduka faydaldr.

ema 2.1: Zihin haritas

Akl haritas, beynin tm potansiyelini aa karmay salayan gl bir grafik tekniidir. Beynin korteksindeki tm alanlar (szckler, grntler, saylar, mantk, ritim, renk ve uzamsal farkndalk) tek bir yntemle gl bir biimde devreye sokar. Bu sayede size, beyninizin sonsuz derinliklerinde zgrce dolama frsat sunar. Akl haritalar, ileri dzeyde renmenin gerekecei her alanda uygulanabilir.

26

2.2.4. Akclk Egzersizi

Akclk, dnce retimin rahatldr. Akcl hzlandracak olan hayal gcne ynelik birok elendirici egzersiz vardr.

Akclk teknikleri ok basittir. Tek yapmamz gereken bir ya da iki dakika gibi ksa bir zaman dilimi iinde aklmza gelen tm dnceleri bir liste olarak yazmaktr. rnein sradan bir nesneyi seerek onunla ilgili olarak mmkn olduu kadar ok kullanm yazabilirsiniz. Dnce esneklii de bu tr egzersizlerle ortaya karlr. Ne kadar esnek olursanz o kadar fazla dnce retebilirsiniz.

2.3. Giriim Fikrine Karar Verme 2.3.1. Fikirlerin Dzenlenmesi

Bulunan birok i fikrinden hangilerinin tercih edilecei ya da hangilerinin daha ok nem arz ettiini sralama izelgesi yardmyla tespit edebiliriz. Basit bir sralama izelgesinde bir tarafa fikirler yazlr dier tarafa ise bu fikirlere ait etkenler yazlr. Her bir fikir, bu etkenler asndan deerlendirilir. Fikirlerle etkenler ilikilendirilir. Daha sonra fikirler en ok olumlu ilikiye sahip olandan olmayana doru sralanr. Genellikle en ok ilikiye sahip ilk iki veya fikir zerinde durulur.

Yukardaki ekle gre hangi fikir daha kullanldr? Snf iinde retmeninizin kontrol eliinde bunu tartnz.

FKRLER ETKENLER

Fikir A

Fikir B

Fikir C

Fikir D

Fikir E

Uygulamas Kolay

Rekabeti Az

Kar fazla

lgi alanma giriyor

Yksek talep var

27

2.3.2. GZFT (SWOT) Analizi

Bir ie balamadan nce iiniz ve kendiniz ile ilgili gl ve zayf yanlarnzn farknda olmalsnz. Ayrca d koullar yani piyasadaki, sektrdeki, lke ve dnya ekonomisindeki risk ve frsatlarn da analiz edilmesi gerekir.

SWOT analizi, bir i fikrinin gl ve zayf yanlar ile dardan gelebilecek frsat ve tehlikeleri ngrerek bunlar ayn anda deerlendirme frsat verir. Bu nedenle stratejik planlamada kullanlan SWOT analizi ncesinde detayl bir aratrma yaplmaldr.

SWOT analizi ile hem nmzdeki dneme ait frsatlar deerlendirebilir hem de tehditleri nleyecek ekilde hedefler belirleyebilirsiniz. SWOT, ngilizce drt kelimenin ba harflerinden olumaktadr. Bunlar:

S - Strength : Gl yanlar (kiinin / iletmenin gl taraflar) W - Weakness : Zayf yanlar (kiinin / iletmenin olumsuzluklar, zayf taraflar) O - Opportunity : Frsatlar (iletmenin kendi iinde ve darda sahip olduu frsatlar) T - Threat : Tehditler (kurumun nmzdeki dnemde tehlike, risk, tehdit olarak grlen zellikleri)

ekil 2.2: SWOT analizi

SWOT analizi iin cevaplanabilecek sorulardan bazlar aada sralanmtr:

Gl Yanlar (Kiinin / letmenin Gl Taraflar) En iyi olduunuz alan nedir?

Fikrinizi farkl klan nedir?

Bu rn ya da hizmet fikri sadece sizde mi var?

Yetenekli ve yaratc bir alan grubu oluturabilecek misiniz?

28

Zayf Yanlar (Kiinin / letmenin Olumsuzluklar, Zayf Taraflar) Kaynaklarnz (insan kayna, para ve iinizde kullanabileceiniz

varlklarnz) yeterli mi?

Ekibinize gl bir liderlik yapabilecek misiniz?

Frsatlar (letmenin Kendi inde ve Darda Sahip Olduu Frsatlar) rn ya da hizmetiniz iin oluacak talebi ngrebiliyor musunuz?

Rakiplerinizin gzden kard neleri yakaladnz?

Pazarda yeni oyuncu iin yer var m?

Tehditler (Kurumun nmzdeki Dnemde Tehlike, Risk, Tehdit Olarak Grlen zellikleri)

Pazara yeni rakiplerin girme ihtimali var m?

rn ve hizmetinizin ksa srede modasnn geme riski var mdr?

Rakiplerin youn olduu bir alanda msnz?

Mterilerinizin sizden deil de direkt reticiden satn alma riski var mdr?

ema 2.3: SWOT analiz formu

29

Aadaki ilem basamaklarn takip ederek uygulama faaliyetini yapnz.

UYGULAMA FAALYET lem Basamaklar neriler

fikri oluturmak iin kaynak taramas yapnz.

Yaptnz tarama sonucunda en az drt tane i fikri oluturunuz.

Oluturduunuz i fikrinin sebeplerini belirleyiniz.

Grup hlinde (4-8 kii), beyin frtnas yntemi ile oluturduunuz i fikirlerini deerlendiriniz.

Uygun grdnz i fikirlerini dzenleyiniz.

Dzenleme sonucunda en ok onay alan iki i fikrini SWOT analizi ile deerlendiriniz.

SWOT analizi sonucu en uygun i fikrinin snfta sunumunu yapnz.

Kaynak taramas iin yeterli sre ayrnz.

Kaynak taramas sonucunda en az drt tane i fikri oluturunuz.

Snf iinde arkadalarnzn kiilik zelliklerini de dikkate alarak e deer gruplar oluturunuz.

Her i fikrinin deerli olduunu sk sk hatrlaynz.

Yaplan almann sonucunu snf iinde gruplar hlinde sunum yapnz.

KONTROL LSTES



1. fikri kaynaklarn rendiniz mi?

2. fikri retme teknik ve yntemlerini sraladnz m?

3.Beyin frtnas ve zihin haritas uygulama yntemini kavradnz m?

4.Arkadalarnzla snf ortamnda, retmeniniz rehberliinde, beyin frtnas tekniini kullanarak fikir retme uygulamas yaptnz m?

5.Uygulanabilir i fikirlerini listelediniz mi?

6. fikirlerini sraladnz m?

7.Sralamanz sonucu ilk iki i fikrini uygulanabilir i fikri olarak netletirdiniz mi?

DEERLENDRME


UYGULAMA FAALYET

30

LME VE DEERLENDRME Aadaki sorular dikkatlice okuyunuz ve doru seenei iaretleyiniz.

1. Aadakilerden hangisi i fikirleri oluturulmasna zemin hazrlayan durumlardan biri

deildir? A) Sorunlarn zm B) Becerilerinizi kullanmak

C) htiyalar karlamak D) Satn almak

2. Aadakilerden hangisi giriimci adaynn i fikri bulabilmesinin yollarndan biri deildir? A) Giriimci aday yeni bir fikir gelitirebilir. B) Bakasnn fikrini model veya deitirerek kullanabilir. C) Baka birisinden i fikri satn alabilir. D) Mevcut iletmelerinin i fikrini aynen kullanabilir.

3. Aadakilerden hangisi SWOT analizinin unsurlarndan biri deildir? A) Frsatlar B) Tehditler

C) Rakipler

D) Zayf ynler

4. Aadakilerden hangisi i fikri oluturmada kullanlan yntemlerden deildir? A) Beyin frtnas B) haritas C) Zihin haritas D) Ters beyin frtnas

5. Bir konuya zm getirmek, karar vermek, hayal yoluyla dnce ve fikir retmek iin kullanlan retimci bir tekniktir olarak ifade edilen i fikri oluturma yntemi aadakilerden hangisidir? A) Beyin frtnas B) Ters beyin frtnas C) Zihin haritas D) Hibiri

DEERLENDRME


LME VE DEERLENDRME

31

RENME FAALYET-3

letme kurmak iin gerekli sreci takip ederek evraklar hazrlayabileceksiniz.

letme kurma srecini aratrnz. Aratrma ilemleri iin internet ortamndan yararlannz.

evrenizdeki iletme yneticileri ve i yeri sahipleri ile grnz.

3. LETME KURMA

3.1. letmenin Kurulu Nedenleri

nsanlar iletme kurup altrmaya ynelten eitli nedenler vardr. Kesin bir listesi bulunmamakla birlikte aada sralanan nedenler, kiileri iletme kurmaya ynlendirir.

3.1.1. Miras

Baz insanlar, miras olarak mal mlk brakmak yerine hem kendi isimlerini srdrecek hem de ocuklarn i sahibi klacak iletmeler brakmay tercih ederler.

3.1.2. Bamsz Yapma stei

Herkes iin geerli olmasa bile ou kimsenin kendi adna bir iletme kurup altrmak istemesinin etkili nedenlerinden biri de o kiilerin bakasna baml olmadan almak istemelerinden kaynaklanmaktadr. Bamsz olmann yannda bakalarna hkmetmek suretiyle g ve nfuz kazanma istei, kiilerin iletme kurma eilimlerini daha da ykseltebilir.

Resim 3.1: letme

ARATIRMA

RENME FAALYET3

AMA

32

3.1.3. Kazan Salama stei

Hi kukusuz bireyleri iletme kurmaya ynelten en nemli nedenlerin banda kazan salama istei gelmektedir. letmenin salayaca tm kazanlara talip olmak demek, ekonomik faaliyetlerin ortaya karmas muhtemel btn riskleri veya tehlikeleri de yklenmeye hazr olmak demektir. Ksa zamanda para kazanmay dnerek cesaretle ie girien kii ayn anda elindeki tm varln da yitirebilir.

3.1.4. Toplumsal tibar Salamak

letme sahiplerinin salad g ve nfuz sonuta onlara byk bir toplumsal kar ve itibar salar.

3.1.5. Baka Frsatlarn Yokluu

Sermaye sahibi olan insanlar bazen bu sermayelerini deerlendirecek daha uygun bir yol ya da seenek bulamadklar iin kendi adlarna bir iletme kurup alma yoluna giderler.

3.1.6. Bir Dnceyi ve Amac Gerekletirme stei

Baz insanlar da kafalarndaki dnceleri uygulamaya aktarmak veya amacn gerekletirebilmek iin iletme kurup altrmay tercih ederler.

3.2. letmenin Kurulu Aamalar

fikri retildikten sonra hemen iletme kurma faaliyetlerine balanmaz. ncelikle i fikrinin yaplabilirliinin aratrlmas gerekir. Bunun iin iletme n aratrmalar yapar. Yaplan n aratrma sonucu, n proje hazrlanr ve deerlendirilir. Yaplan deerlendirmede iin fikrinin uygulanabilirlii var ise kesin proje hazrlanr ve gerekli giriimler yaplarak iletme faaliyete geer. Aadaki ekilde bir i fikrinin douundan iletme faaliyete gemesine kadar olan sre verilmitir.

Resim 3.2: naat hlindeki bir fabrika

33

ekil 3.1: letmenin kurulu aamalar

3.2.1. Kurma Dncesi

Bir iletme kurmann ilk aamas, iletme kurmay tasarlayan kiinin kafasnda bu ynde bir dncenin ortaya kp gelimesi eklindedir.

3.2.2. n Aratrmalar (Fizibilite Etd)

Giriimcinin kafasnda bir i fikri olutuktan sonra bu dncenin uygulanabilir nitelikte olup olmad yaplacak eitli n aratrmalar sonucu ortaya kacaktr. Bu n aratrmalarn tmne birden fizibilite etd de denir. Giriimci n aratrma ile i fikrini ekonomik, teknik, finansal ve yasal olarak deerlendirir.

Ekonomik aratrmalar: Kurulacak iletmenin ekonomik adan verimli ve aklc olup olmadnn aratrlmasdr. retilmesi planlanan mal veya hizmete ilikin talep ve pazar paynn tahmini yaplr ve kurulu yeri belirlenir.

Teknik aratrmalar: letmelerin seecei teknolojinin belirlenmesinde temeli oluturur. retim sreci aamalarnn tanmlanmas, retim teknolojisinin seimi, varsa makinelerinin seimi ve fabrika iindeki yerleimi, bakm onarm olanaklarnn aratrlmas bu almalar kapsamndadr.

KURMA DNCES

(PROJE FKRNN DOUU)

Ekonomik

Aratrma

Fizibilite Etd Raporu (Yaplabilirlik Raporu)

n Aratrmalar

Deerlendirme

Plan

letmenin Faaliyete Gemesi

Teknik

Aratrma

Finansal

Aratrma

Yasal

Aratrma

34

Finansal aratrmalar: Kurulacak iletmenin yatrm tutarnn tespit edilmesi, sermaye ihtiyacnn belirlenmesi, gelir ve gider tahminlerinin yaplmas, finansman kaynaklarnn ve iletme karllnn saptanmasyla bununla ilgili deerlendirmelerin yaplmasn ierir.

Yasal aratrmalar: Vergi dairesinin, Sosyal Gvenlik Kurumunun, belediye ve dier kurum ve kurulularn belirledii yasal zorunluluklar kapsar.

3.2.3. Deerlendirme Ayrntl olarak projeye ilikin tm bilgileri ieren fizibilite etd (yaplabilirlik)

raporu, yatrmn deerlendirilmesine ilikin nemli bir gstergedir. Giriimcinin yapaca

yatrma temel oluturacak yaplabilirlik raporu deerlendirilmesinde ana lt, giriimin

salayaca krdr. Bununla birlikte giriimci dier amalarna da (sosyal sorumluluk gibi)

ulap ulaamayacan dikkate alr. Yaplan deerlendirme sonucunda giriimci hedeflerine

ulaabileceine inanrsa i fikri uygulama aamasna geer.

3.2.4. Plan

fikrini hayata geirmek isteyen giriimci sermaye ihtiyacndan dolay bor ya da kredi bavurusu yaparken, ortak olabilecek kiilere i modeli tantrken tevik ve destek programlarna bavurma gibi eitli nedenlerden dolay i plan hazrlar. plan sadece iletmenin kuruluunda hazrlanan bir plandan te iletmenin gemiini, gelecek iin vizyonunu ve bu vizyondaki hedeflerine varmak iin uygulayaca planlar anlatan ok nemli bir stratejik planlama arac ve yol haritasdr.

Resim 3.3: plan sreci

yi bir i plan aadaki yararlar salar: fikrini gerekletirmeye karar vermi giriimciye rehberlik eder. Giriimcilerin, yneticilerin, alanlarn dikkatini amaca yneltir. Gelecekte ortaya kabilecek olumsuz durumlara kar hazrlkl olunmasn

salar. Kaynaklarn ekonomik ve verimli kullanlmasn salar.

35

Genel olarak bir i plan aadaki blmlerden oluur: plan zeti Giriimcinin hedefleri letmenin nitelikleri ve kurulu dnemi plan letmenin piyasa ve talep zellikleri aratrmas letmenin uygulayaca pazarlama plan retim temel sreleri ve retim plan rgtlenme ve ynetim plan letme finansal plan

3.2.5. letmenin Faaliyete Gemesi Giriimci, kesin proje aamasna gelen i fikrini hayata geirmek iin gerekli her trl

faaliyete balar.

Resim 3.4: Faaliyetteki bir iletme

36

FZBLTE ETD RNE

KUAFR LETMES FZBLTE RAPORU

A. PROJENN TANITILMASI

1. letmenin ad : Merve Kuafr

2. letmenin tr : Kuafr

3. Kurulu yeri : Balova / ZMR

4. Proje kapasitesi : 50 m

5. Sermaye : 20.000 TL

6. Genel yatrm tutar : 18.800 TL

7. Yatrmn Balama ve Biti Tarihi: 26.11.2014 - 10.12.2014

B. KURULU YER

Balova blgesinde yaplan genel pazar aratrmas sonucunda blgedeki kuafrlerin yetersizliinin tespit edilmesi ve blgedeki yeni yerleim yerlerinden doabilecek talep gz nne alnarak yatrm karar alnmtr. C. PROJENN KAPASTES

1. 50 mlik alanda kullanlmak zere 5 kuafr koltuu alnmasna karar verilmitir. Ortalama hizmet

sresinin 1 saat olmas durumunda, ayn anda 5 kii, gnlk ise (5 kii x 10 saat) 50 kiilik kapasite

saptanmtr.

2. Kuafrde Uygulanmas Dnlen Hizmet niteleri

a) Temel hizmetler

Sa kesimi, fn vb.

b) Yan hizmetler

Manikr, pedikr vb.

D. KURULU YER ZELLKLER

letmede kullanlacak malzemeler zmirin merkezinden kolaylkla temin edilebilir. Balova semtinde yaayanlarn belli bir gelir seviyesinde olduu tespit edilmitir. Semtin yeni bir yerleim merkezi oluu bu tip bir iletmeye ihtiya duyulduu

dncesini oluturmutur.

E. LETMENN YAPISI

Bu iletme, byklne gre kk iletme; hukuki yapsna gre ise ahs iletmesidir.

37

LETMENN KURULU ANALZ

A. EKONOMK ARATIRMALAR

1. MEVCUT ARZ VE GELME OLASILIKLARI leriki dnemlerde talep fazlalnn ortaya kmas durumunda iletme semtin farkl yerlerine ubeler ama yoluna gidecektir.

2. LETMEYE OLAN TALEP

Gnler Gnlere Gre Kapasite

Doluluk Oran Tahmini Gnlk Mteri Says

Hafta ii %40 50 Kii x %40 = 20 Kii

Hafta sonu %60

Not: Kuafrler hafta ii bir gn kapaldr ancak hafta sonu mteri saysnn fazla olmas, kapal olan gnn eksikliini gidereceinden gnlk mteri 7 gn ile arplmtr.

B. YASAL ARATIRMA

1. YASAL MODELN BELRLENMES

letmemiz gerek kii iletmesidir. Dolaysyla tm sorumluluk iletme sahibine aittir.

2. YASAL LEMLER VE ZNLER

Balova snrlar iinde aacamz kuafr iletmesi iin yasal ilemler, izinler ve belgeler unlardr:

lem Mracaat Yeri

Yeri Ama ve alma Ruhsat Balova Belediyesi

Hafta Sonu alma Ruhsat Balova Belediyesi

evre Temizlik Vergisi Balova Belediyesi

e Balama Bildirimi Balova Vergi Dairesi

Fatura vb. Belgelerin Basm Vergi dairesinden izin alnmas, belgelerin

matbaaya bastrlmas

deme Kaydedici Cihaz Ruhsat Balova Vergi Dairesi

Ticari Defterlerin Tasdiki Noter

Esnaf ve Sanatkrlar Odasna Kayt Balova Esnaf ve Sanatkrlar Odas

alacak ilerin SGKye kayd SGK

38

C. FNANSAL ARATIRMA

1. LETMENN GDER TAHMNLER

YATIRIM GDERLER

Maliyet Kalemi Adet Birim Fiyat Toplam

Maliyet

Boya - - 1.200 TL

Dekorasyon - - 5.800 TL

Dier (afi vb.) - - 500 TL

Kuafr koltuu 5 620 TL 3.100 TL

Kuafr tezgh 5 480 TL 2.400 TL

Bekleme koltuu ve sehpas (3l) 1 480 TL 480 TL

Ykama seti 2 675 TL 1.350 TL

Boya ve servis sehpas 2 180 TL 360 TL

Kuafr banko masa 1 850 TL 850 TL

Fn makinesi 3 140 TL 420 TL

Mizample makinesi 2 350 TL 700 TL

Sa buhar makinesi 1 515 TL 515 TL

Sa dzletirici 2 105 TL 210 TL

Ara makas 5 55 TL 275 TL

Kuafr kesim makas 1 5 40 TL 200 TL

Kuafr kesim makas 2 5 88 TL 440 TL

Bir Seferlik Toplam Maliyet (Yatrm Maliyeti) 18.800 TL

LETME GDERLER

Maliyet Kalemi Aylk Tutar Yllk Toplam Maliyet

Elektrik 120 TL 1.440 TL

Su 60 TL 720 TL

Doalgaz - 600 TL

Kira 475 TL 5.700 TL

Reklam (afi datm) 50 TL 600 TL

ampuan, boya, jle vb. 165 TL 1.980 TL

Kuafr Dergisi (2 adet, yllk abonelik)

- 60 TL

Personel giderleri (SGK dhil) 3 ii 1.420 TL x 3 Kii=4.260 TL

51.120 TL

kram (ay, su, merubat vb.) 105 TL 1260 TL

Dier (temizlik malzemesi vb.) 50 TL 600 TL

Muhasebe creti 100 TL 1.200 TL

Yllk letme Gideri Toplam 65.280 TL

39

2. LETMENN GELR TAHMNLER Tahmini gnlk mteri says 20 kiidir. Her mterinin ortalama 20 TL deyecei tahmin edilmektedir. Buna gre; 20 Kii x 20 TL = 400 TL (Gnlk gelir) 400 TL x 30 Gn = 12.000 TL (Aylk gelir) 12000 TL x 12 Ay = 144.000 TL (Yllk gelir) Yllk kr: 144.000 TL 65.280 TL = 78.720 TL Aylk kr (Vergi hari): 78.720 TL / 12 Ay = 6.560 TL

D. TEKNK ARATIRMA Makinelerin ve koltuklarn rahat kullanlmasna uygun ekilde elektrik tesisat yaplmaldr.

GENEL YAPILABLRLK DEERLENDRLMES

Tm veriler ve almalar dikkate alndnda kuafrn faaliyete geirilebilecei ve projenin krl olduu sylenebilir. Ksaca bu yatrm hayata geirilebilir niteliktedir.

RNEK PLANI TANIM

1. ORTAK 2. ORTAK

Ad ve Soyad Rveyda ER Ouz NAL

Adres Ankara Ankara

Telefon 0312 xxx xx xx 0 312 xxx xx xx

Doum Tarihi 1981 1984

renim Durumu Kz Meslek Lisesi Turizm Otelcilik Meslek Lisesi

Deneyimi zel bir irkette 14 yl alt. Ozel bir irkette 10 yl alt.

Kz Meslek Lisesi ve Turizm Otelcilik Meslek Lisesinden mezun olan bizler eitim ve deneyimlerimizden yararlanp, pastane (unlu mamullerin retimi ve sat) aarak kendi iimizi kurmak istiyoruz.

TANIMI imizi Ziya Gkalp Caddesi No:70 ankaya / Ankara adresinde kurmay planlyoruz.

Ouz NAL, iletmemizin pazarlama ve mteri ilikileri; Rveyda ER ise malzeme seimi ve rnlerin retimi ile ilgilenecektir. Balangta bir personel altrmay ve zaman ierisinde rn eitliliini artrmay dnyoruz.

PAZAR TANITIMI

Unlu mamullere olan talep piyasada her geen gn hzla artmaktadr. Kadnlarn i hayatnda daha ok yer almas ve sosyal aktivitelerin artmas nedeniyle evde bu tr ilerle uraamamalar unlu mamullere olan talebin daha da ok artacan gstermektedir.

PAZAR STRATEJS Unlu mamuller firmasn kurmak iin sadece ustalk bilgisi yeterli deildir. Piyasada

rakip firmalar ok olduu iin mterilerin tercihini ynlendirecek giriimcilik bilgisi gerekir. ncelikle rnlerle ilgili kalitemizi tantmak gerekmektedir. Bunun iin tketicilerin damak zevkine uygun ve hijyen koullarna elverili rnlerimizi evremize duyuracaz.

40

ALIMA VE ORGANZASYON

yerimizin alan 120 m2 olup standart gereksinimleri karlayacak ekildedir. Yaplan finansal plana gre i iin gerekli para 20.000 TLdir. Bu tutar; bro mobilyas, deme eyalar ve dier demirbalar iin yeterli sermayedir.

almamz u ekilde yapmay planlyoruz: Ouz NAL, iletmemizin resm dairelerindeki ilemleri ile iletme dnda yaplacak

idari ileri yapacaktr. Rveyda ER ise ustalk bilgisinden dolay rnlerin retimiyle ilgilenecektir.

2014 YILI TAHMN MAL PLAN 20.000 TLyi u ekilde kullanmay planlyoruz: Demirba alm 7.000 TL alma sermayesi 13.000 TL Toplam 20.000 TL

Unlu Mamuller letmesi Ana Malzeme Listesi

Sra Nu Aralar Miktar Maliyet

1 Masa 3 Adet 600 TL

2 Koltuk 1 Adet 80 TL

3 Misafir koltuu 4 Adet 200 TL

4 Sehpa 1 Adet 40 TL

5 Sandalye 5 Adet 500

6 Dolap 2 Adet 450

7 elik raf 1 Adet 250

8 Frn 2 Adet 1500

9 Buzdolab 1 Adet 700

10 Ocak 1 Adet 500

11 Piirme malzeleri - 650

12 Telefon 1 Adet 30

13 Bilgisayar 1 Adet 1000

14 Yazar kasa 1 Adet 500

TOPLAM 7.000 TL

41

31.12.2014 Tarihli Tahmini Para Ak Tablosu (Yllk)

NAKT GRLER

rn satlar 40.000 TL

Sermaye 20.000 TL

Toplam nakit girileri 60.000 TL

NAKT IKILARI

Demirba almlar 7.000 TL

Mal allar 25.000 TL

Hizmet allar 500 TL

Kira gideri 4.000 TL

Aydnlanma ve stma 1.200 TL

Tama giderleri 200 TL

Haberleme giderleri 800 TL

Al giderleri 200 TL

Sabit giderler 300 TL

Dier demeler 400 TL

TOPLAM NAKT IKILARI 39.600 TL

FARK 20.400 TL

SONU

Kuracamz i, ilk yln sonuna kadar iki ortan dnd kr getirmeyecektir ancak yaplacak yatrm, almalar ve edinilecek evre, iin kapasitesini ve gelimesini artrarak sonraki yllarda tatmin edici dzeyde kr salayacaktr. Bu hususu dikkate alarak iin yaplmasnn uygun olacana karar vermi bulunuyoruz.

3.3. letmenin Kurulu lemleri

Vergi dairesi, Belediye, Sosyal Gvenlik Kurumu, Meslek Kurulular, Ticaret Sicil Memurluu, KUR, Blge alma Mdrlne kar sorumluklarnz yerine getirmeniz gerekmektedir. letmenin kuruluu ile ilgili izlenecek yol emas aadaki gibidir:

42

ekil 3.3: letmenin kurulu ilemleri

3.4. Kurulu Bir letmeyi Satn Almak

Zaman zaman giriimciler kendi ilerini en batan kurmak yerine daha hzl sonuca ulaabilecekleri olaslklar deerlendirebilir. Bu noktada ynelebilecekleri seeneklerin banda mevcut bir iletmenin satn alnmas gelmektedir. ABDde tipik olarak ylda 500.000 iletme alnp satlmaktadr. Satn alma kararnn en salkl ekilde verilmesi son derece nemli bir konudur. Doru ve tam yaplan bir analiz, satn alnmas dnlen iletmenin btn art ve eksi ynlerini ortaya koyacaktr.

43

Bu analizin yaplmamas sonucunda ilk bakta ok iyi grnen satn alma frsatlar, tam bir felaketle sonulanabilir. letme satn alma srecinin ilk kural Anlamaya varmak iin acele etmemektir. Bu srete kestirme ve ksa yollarn tercih edilmesi giriimciyi sklkla kt srprizlerle kar karya brakacaktr. Giriimciler ie balamak iin aylarca ve hatta bazen yllarca beklemek istemeyebilirler. Satn alma faaliyeti bu bak asndan bakldnda da giriimciye daha hzl bir i kurma sreci salayacaktr.

Resim 3.5: letme kurmak yerine kurulu iletme satn almak

3.4.1. Mevcut letmenin Satn Alnmasnn stnlkleri Hlen faaliyetlerini srdrmekte olan bir iletmenin satn alnmas seeneinin

deerlendirilmesi, giriimci iin baz stnlkler salayabilir. Aada bu olas stnlkler sralanmtr:

Dk Risk Mevcut durumda faaliyetlerini baarl bir ekilde yrtmekte olan bir iletmenin

makul bir fiyat ile satn alnmas, giriimcinin baar olasln da arttracaktr. Ayrca bu tip bir giriimin riski, sfrdan iletme kurma srecine gre daha azdr. Mevcut sadk mteri profili, iletme iin avantajdr.

Olas Konum stnl zellikle kurulu yeri ve konumun son derece nemli olduu i kollar vardr. rnein

perakende i kolunda bu lt son derece nemlidir. Bu nedenle hlihazrda iyi bir konuma sahip bir iletmenin satn alnmas, giriimci iin akllca bir karar olacaktr. Getiimiz yllarda nemli restoran zincirlerinden biri, daha kk bir restoran zincirini satn almtr. Bu satn alma kararnn ardndaki neden ise kk zincirin sahip olduu mteri profilinden ok, bu zincirin ehrin nemli konumlarnda restoranlara sahip olmasdr.

Yerlemi alan ve Tedariki Yaps Hlen faaliyet gsteren bir iletme, giriimciye gei srecinde destek verebilecek

tecrbeli alanlara sahiptir. Bu sayede giriimci, sektr tanmaya ve i kolundaki tecrbesini arttrmaya alrken alanlar da iletmenin faaliyetlerini srdrmesine yardmc olacaklardr. Ayrca iletmenin hlen i yapmaya devam ettii tedarikiler de vardr.

44

alan Ekipmanlar ve Bilinen retim Kapasitesi Yeni kurulan bir iletmenin kar karya kald en byk finansal zorluklardan biri

de makine ve ekipman yatrmlarnn karlanmasdr. Giriimci, mevcut iletmeye ilikin satn alma kararn vermeden nce fabrikalarn, tesislerin, binalarn, ekipmanlarn ve makinelerin durumunu ve kapasitelerini dikkatle incelemelidir.

Mevcut Stoklar ve Ticari tibar Maliyetlerin kontrol edilebilmesi ve yeterli miktarda sat yaplabilmesi iin doru

miktarda stoka sahip olmak son derece nemlidir. Stok az ise iletmenin mteri ihtiyalar karlanamayacak, fazla ise de krllk decek ve maliyet ykselecektir. Ayrca nceki sahipler, iyi bir ticari itibar yaratm olabilir. Giriimci, byle bir ticari itibardan da yararlanabilir.

nceki Sahip ya da Sahiplerin Tecrbeleri nceki sahip ya da sahipler sattan sonra kendilerini ok fazla gstermeseler de

iletmede dzgn bir kayt sistemi varsa giriimci, i ve pazarlarla ilgili tecrbesini arttracak iletme kaytlarna eriebilir. Bu sayede nceden yaplm hatalardan ders alr ve daha doru kararlar verebilir.

Finansman Kolayl Faaliyetlerine devam eden baarl bir iletme iin finansal kaynaklara eriim, yeni

kurulan bir iletmeye gre ok daha kolaydr nk faaliyetlerine devam eden iletmenin bankalar gibi eitli fon salayclarla ilikisi bulunmaktadr.

3.4.2. Mevcut letmenin Satn Alnmasnn Riskleri

Hlen faaliyetlerini srdrmekte olan bir iletmenin satn alnmas seeneinin deerlendirilmesi, giriimci iin baz stnlkler yaratabilecei gibi eitli tehditler de barndrabilmektedir. Giriimcinin bu olumsuzluklara ve tehditlere kar duyarl ve uyank olmas, iletmenin baars iin son derece nemlidir.

Resim 3.6: Risk Faktr

Aada mevcut iletmenin satn alnmasnn olas riskler sralanmtr:

Dk Performans Baz iletmelerin istikrarsz ve hatta krsz bir gemii bulunabilir. Giriimci,

iletmenin sata kana kadar olan dnemdeki finansal kaytlarn dikkatle incelemelidir. Bu

45

sayede giriimci, iletmenin finansal anlamda neden baarl olamad ya da gelecekte baarl olabilme olaslklarn deerlendirebilecektir.

Giriimcinin Kendisine Duyduu Ar Gven Bazen giriimci kendisine o kadar gvenir ki dierlerinin baarsz olduu konularda

kendisinin baarl olabileceine inanabilir. Bu nedenle giriimci, herhangi bir satn alma srecine girmeden nce iletmeyi mutlaka analiz etmelidir.

nemli alanlarn Kayb ou zaman iletme el deitirdiinde kilit rol oynayan personelin de iten ayrld

gzlemlenmitir. Bu tr personelin kayb, giriimci iin son derece olumsuz sonular dourabilir nk iletmenin deeri aslnda bnyesinde alanlarn gsterdii abalarn bir yansmasdr. zellikle hizmet sektrnde faaliyet gsteren iletmelerde personelin nemi daha da fazladr. Bu durumun tersi de gerekleebilir. nemli alanlarn kaybedilmesi kadar iletmenin satn alnmasyla birlikte olas bir niteliksiz i gc ile allmak durumunda da kalnabilir. Bu tr bir olumsuzluun nne geebilmek iin satn alma amacnda olan giriimci, mevcut i gcn dikkatle incelemelidir.

Ar Deerlenmi letme Zaman zaman satn alnmas dnlen iletmenin fiyat, eitli faktrlerden dolay

gereki olmayacak ekilde ykselmi olabilir. Giriimci satn alma srecinde olmas gerekenden fazla yatrm yaparsa yatrmn geri dn oran ve hz istenilen dzeyde olmayabilir. Bu noktada giriimci, satn alma iin gerekli olan yatrm ile iletmenin sahip olduu kr potansiyelini ve yatrmnn geri dn orann dikkatle hesaplamaldr.

3.4.3. Satn Alma Srecinde Dikkat Edilmesi Gereken Konular

Satn alma srecinde giriimcinin acele etmemesi ve karsna kan seenekleri son derece dikkatli bir ekilde analiz etmesi, giriimin baars iin ok nemlidir. Satn alnmas dnlen iletmenin dndan balayp iletmenin iine doru genileyen detayl bir analiz gerekletirilmelidir. Giriimci bu noktada kendisi bilgi toplayabilecei gibi bilgi toplama ve analiz srecinde profesyonel destek alma ihtiyac hissedebilir.

Giriimci, yukardaki niteliklere sahip olmayabilir. Byle bir durumda satn alma kararnn verilmesinde son derece nemli olan finansal kaytlarn incelenmesi srecine konu ile ilgili profesyonel kiiler dhil edilebilir. Giriimci, satn alma kararn vermeden nce mutlak suretle iletmenin mevcut sahibi ve alanlarla yz yze kapsaml toplantlar gerekletirmelidir.

46

UYGULAMA FAALYET

Aadaki ilem basamaklarn takip ederek uygulama faaliyetini yapnz.

lem Basamaklar neriler

fikirleri hakknda bilgi toplama aracna karar veriniz.

Veri / bilgi toplama aracn hazrlaynz ve uygulaynz.

Toplanan verileri / bilgileri snflaynz. Toplanan verileri / bilgileri analiz ediniz. Toplanan verileri / bilgileri

deerlendiriniz. Toplanan verilerin dzenleyiniz. Elde edilen verileri / bilgileri arivleyiniz. Elde edilen verileri / bilgileri paylanz. Elde ettiiniz veriler nda i fikrinizi

oluturunuz. fikrinizin yaplabilirliini aratrmak

iin fizibilite etd yapnz. fikrinizle ilgili i dosyas hazrlaynz. fikriniz iin piyasa aratrmas yapnz.

nternet araclyla i fikri bulma ve veri toplama yntemleri hakknda bilgi edininiz.

fikirleri ile ilgili olarak kurum ve kurulularla grebilirsiniz.

Veri toplama ve i fikri retme ile ilgili olarak modl sonunda nerilen sitelerden yardm alabilirsiniz.

Veri toplama aralarndan anket ynteminin nasl yapldn kaynaklardan renebilirsiniz.

fikirleri ile ilgili bilgi edinmek iin anket hazrlayabilirsiniz.

Veri toplama aralarndan size uygun gelen bir yntemi kullanarak i fikirleri hakknda bilgi toplaynz.

Yazl ve iletiim becerinizle toplam olduunuz bilgileri i fikrine eviriniz ve arkadalarnzla paylanz.

evrenizde semi olduunuz bir iletmenin yneticileri ile grerek hangi teknikle bilgi topladklarn, toplam olduklar bilgiler nda i fikrine nasl karar verdiklerini, ne tr i dosyas hazrladklarn reniniz.

almalarnzda planl davrannz. Yaptnz bu almalarla ilgili bir

dosya hazrlaynz.

UYGULAMA FAALYET

47

KONTROL LSTES



1.Bilimsel aratrma srecinde doru bilgilere ulaabilmek iin veri toplamann nemini aklayabilir misiniz?

2. fikri kavramn ve i fikri gelitirme yntemlerini aklayabilir misiniz?

3.Toplanan verilerin analiz edilmesini, snflandrlmasn ve dzenlenmesini gerekletirebilir misiniz?

4.Elde ettiiniz veriler nda i fikri ortaya karabilir misiniz?

5.Fizibilite etdnn amacn aklayp aamalarn sralayabilir misiniz?

6.Fizibilite etd tasla hazrlayabilir misiniz?

7.Fizibilite etdnden sonra i fikrinin n deerlendirmesini

yapabilir misiniz?

8. plann amacn, hazrlama aamalarn syleyebilir misiniz?

9. plan tasla hazrlayabilir misiniz?

10. dosyas hazrlayabilir misiniz?

11. kurma srecinde i plan hazrlamann size salayaca

yararlar kavrayabildiniz mi?

DEERLENDRME


48

LME VE DEERLENDRME

Aadaki sorular dikkatlice okuyunuz ve doru seenei iaretleyiniz.

1. Aadakilerden hangisi iyi bir i plan salad yararlardandr? A) fikrini gerekletirmeye karar vermi giriimciye rehberlik eder. B) Giriimcilerin, yneticilerin, alanlarn dikkatini amaca yneltir. C) Gelecekte ortaya kabilecek olumsuz durumlara kar hazrlkl olunmasn salar. D) Hepsi

2. Aadakilerden hangisi bir iletmenin kurulu nedenlerinden biri deildir? A) Miras

B) Kazan salama istei C) Toplumsal itibar salamak D) Devlete vergi vermek

3. Aadakilerden hangisi bir iletme kurmann ilk aamasdr? A) Ekonomik aratrma B) Finansal aratrma C) kurma dncesi D) Yasal aratrma

4. Aadakilerden hangisi iletme kurarken yaplacak n aratrmann (fizibilite etd) temel amalarndan biri deildir?

A) letmenin krn hesaplamak B) letmenin seecei teknolojinin belirlenmesinin salanmas C) Kurulacak iletmenin yatrm tutarnn tespit edilmesi D) Kurulacak iletmenin ekonomik adan verimli olup olmadnn aratrlmas

5. yi bir i plan aadakilerden hangisini salar? A) Kaynaklarn ekonomik ve verimli kullanlmasn salar. B) Kr ve zarar hesaplar ve bilnosu dzenlemeyi salar.

C) En az iki yllk iin nakit (para) akn tasarlar.

D) Gerekli aralarn sralanmasn ve her birinin maliyetinin hesaplanmasn salar.

6. Aadakilerden hangisi iletmenin kurulu ilemlerinden biri deildir? A) Notere bavurulmas B) Organizasyon C) Ticaret Odasna bavurulmas D) Vergi Dairesine bavurulmas

DEERLENDRME


LME VE DEERLENDRME

49

RENME FAALYET-4 letmenizdeki faaliyet alannzn ve mesleinizin zelliklerine gre eitli faaliyetler

ile mesleki yeterliliklerinizi ve kapasitenizi gelitirebileceksiniz.

Semeyi dndnz meslek alana edip hangi eitimleri ald, rn ve hizmet ile ilgili i motivasyonunu nasl gelitirdii hakknda sorular sorunuz. Edindiiniz bilgileri snf arkadalarnzla paylanz.

evrenizdeki kiilerin mesleklerini nasl setiini aratrnz. Meslek seimi ile ilgili kurum ve kurulular aratrnz.

4. MESLEK BECERLER GELTRME

4.1. Meslek Seimi ve Meslekte lerleme

Meslek seimi kiinin hayatn etkileyen kkl bir karardr. Bireyin iindeki baar ve baarszln etkiledii gibi seilen meslek, kiinin kendine olan inancn ve yaam eklini de etkiler. rnein polislik, doktorluk, hemirelik gibi nbet tutmay gerektiren meslekler doal olarak kiinin yaamn ekillendirecektir.

Her birey farkl ilgi ve yeteneklere sahiptir ve her meslek de farkl yetenekleri gerektirir. Meslek seiminde ncelikle kiinin kendi yeteneklerini tanmas gerekir. Yeteneklerinin ne olduunu bilen kii hangi alanlarda baarl olacan daha iyi bilir, bylece ilgi duyduu meslekler ortaya km olur. Gnmzde kiilerin mesleki eilimlerini ortaya karan eitli anketler hazrlanmtr. Uygulama faaliyetinde bu anketlerden biri yer almaktadr.

Resim 4.1: Her bireyin farkl ilgi ve yeteneklere sahip olduu ile ilgili bir afi

RENME FAALYET4

AMA

ARATIRMA

50

Gnmzde meslek seeneklerinin artmas, buna bal olarak meslekte uzmanlamann artmas, meslee hazrlanmann uzun sreli eitimi gerektirmesi, meslek seiminin nemini artrmaktadr.

yi dnerek meslek seimi yapmak, meslekte baarl bir yaama kavumay garantileyen en nemli ve temel etkendir. hayatnda ilerlemek, daha iyi konumlara ykselmek de baar iin nemlidir.

Resim 4.2: Meslek seimi

4.1.1. Meslek Alanlarn Tanma

Toplum iinde uygun ii bulmu insan saysnn az, i hayatndan ikyeti olanlarn saysnn bir hayli kabark olmas i seiminin ne kadar karmak olduunu gstermektedir. ou kii meslei tanmadan i seimi yapmaktadr. Bu da beraberinde i hayatnda ikyeti olmay, sk sk i deitirmeyi ve verimsiz almay getirmektedir. Meslek alanlarn tanmak, kii iin nem arz etmektedir. Meslek alanlarn tanmanz iin aadaki kaynaklar faydal olacaktr:

KUR tarafndan hazrlanan meslek tantm bilgileri SYM Meslekler Rehberi eitli niversitelerin meslekleri tantan kitap, bror vb. Meslek odalar, dernekler Meslek kiileri niversitelerin akademisyenleri ve rencileri Okul rehberlik servisi Kitle iletiim aralar (televizyon, internet, gazeteler, dergiler vb.) Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi

Resim 4.3: eitli meslekler

51

4.1.2. Uygun Meslek Seimi

Uygun meslek seiminde ilk ve en nemli aama kiinin kendini tanmasdr. Her ne kadar mesleimizi seerek deil, rastgele ediniyor olsak da karakter zelliklerimizin farknda olmamz nemli bir husustur. John HOLLAND'n tipoloji kuram, insanlar, kiilik zellikleri ve mesleklerin gerektii faaliyetler arasndaki ilikiye gre alt grupta toplar nk insanlar, yetenek ve becerilerini ifade edebilecekleri evreleri ararlar. zne ait isim ve sfatlar ortaya karmak isterler. John HOLLAND'n tanmlad kiilik tipleri unlardr:

Kii hayatnn yarsndan fazlasn yapt ile megul olarak geirir. Meslei ve karakteri uyumuyorsa sadece alkanla dayal rutinlemi, robot gibi bir hayat yaar. Ne kendine ne de i yerine verimli olamaz. inde mutlu olmayan kii, hayatn dier alanlarnda da baar ve mutluluu yakalamakta zorlanr. Bir in atasz der ki:

52

Bir saat mutlu olmak istiyorsan ekerleme yap. Bir gn mutlu olmak istiyorsan balk tut. Bir hafta mutlu olmak istiyorsan tatile k. Bir yl mutlu olmak istiyorsan servete kon. Bir mr boyu mutlu olmak istiyorsan sevdiin ii yap.

UYGULAMA

Size uygun olan seenekleri (x) iareti koyarak cevap kdna iaretleyiniz.

Evet (X)

1 Bir tarlann yanndan geerken zellikle rne dikkat etmek

2 Bozulan elektronik aletleri tamir etmek

3 Akl danlabilecek bir kii olmak

4 Mzeleri gezmek

5 Kitap okumak

6 Modern yaamn problemlerini aratrmak

7 Uluslararas konferanslara katlmak

8 nsan vcudunun ileyiini incelemek

9 Milyarder Olma Sanat adl kitab okumak

10 Matematiksel hesaplara ilgi duymak

11 iftlik hayvanlarna ilgi duymak

12 El sanatlar sergilerini gezmek

13 Seyrettii polisiye filmlerinin sonucunu tahmin etmek

14 Pul veya benzeri koleksiyonlar yapmak

15 Gazetelerde ke yazlarn okumak

16 TVde ak oturum ynetmek

17 Yabanc dilden kitap tercme etmek

18 Salk kurulularnda almak

19 Paray dvize evirerek saklamak

20 Bilgisayarda zel programlar gelitirmek

21 Sebze ve meyve yetitirmek

22 Evdeki eski mobilyalar onarmak

23 Liderlerin hayat hikyelerini okumak

24 Antika eyalara ilgi duymak

25 nl airlerden en az birinin tm eserlerini okumak

26 nsan davranlarnn nedenini aratrmak

27 Turistlerle konumaya almak

28 Hasta insanlara yardm etmek

29 Enflasyonun nedenlerini aratrmak

30 Saysal bilgi gerektiren bulmacalar zmek

31 Yabani hayvan resimlerini biriktirmek

32 Bir binann mimari zelliini incelemek

33 Bir hayr kurumu iin para toplamak

34 Trk Sanat Mzii ve Klasik mzikten holanmak

35 Halkn gelenek ve inanlarnn nedenlerini incelemek

53

36 nsanlardaki psikolojik sorunlarn sebeplerini incelemek

37 Yeni duyduu yabanc bir kelime iin szle bakmak

38 Alnan ilalarn prospektsn okumak

39 Ekonomi dergilerini izlemek

40 Ev, apartman ve benzeri yaplarn projelerini izmek

41 Modern iftlik yntemleri hakknda yazlar okumak

42 Gzel resim yapmak

43 Okul tercihi yaparken arkadalarna yol gstermek

44 Taklit yapmak

45 TVdeki kltr sanat programlarn izlemek

46 Gazetelerdeki Sorunlarnza zmler trndeki yazlar okumak

47 Yabanc lkeleri merak etmek

48 Laboratuvarda deney yapmak

49 Borsa ile ilgilenmek

50 Bir iletmenin muhasebesini tutmak istemek

51 Ormanda tatil yapmak

52 Olumsuz bitecei tahmin edilen bir ite bile sonuna kadar sabretmek

53 Sanat galerini gezmek

54 Tarihi olay ve kiileri incelemek

55 Dernek, vakf gibi hayr kurumlarnda almak

56 Dil renmenin pratik yollarn aratrmak

57 lmek zere olan bir hastaya suni teneffs yaptrmak

58 Dviz kurlarn takip etmek

59 Bilim teknik dergileri okumak

60 Baka lkelerin iklim yaplar ile ilgilenmek

61 ocuklara pratik oyuncaklar yapmak

62 TVdeki akoturum programlarn izlemek

63 El becerisi kermeslerini gezmek

64 Radyo ve TVden gnlk haberleri takip etmek

65 nsanlar sua iten nedenleri aratrmak ve bunlarla ilgili yazlar okumak ve yazmak

66 Turistlere rehberlik etmek

67 Salk alanndaki bulular izlemek

68 Reklamlar izlemek

69 Keif ve icatlarla ilgilenmek

70 Denizin dibini ve sular aratrmak

71 Hal ve kilim maazalarnn vitrinlerine bakmak

72 Bir bakasna yaplan hakszla kar koymak

73 Gezilerde fotoraf makinesi tamak

74 Olaylarn neden ve sonularn merak etmek

75 Cezaevinde tutuklu olan bir arkadan ziyaret etmek

76 Gl bir hafzaya sahip olmak

77 Hastanede yatan yaknlarn sk sk ziyaret etmek

78 nsanlar etkilemenin yollarn renmek

54

79 Radyo ve TV devrelerinin nasl altn aratrmak

80 Deiik iek cinslerine ilgi duymak

81 Evdeki eyalarn yerletirilmesinde fikir beyan etmek

82 Mnazaralara katlmak

83 Mizah (gldr) dergilerini okumak

84 eitli topluluklarn sosyal yaplarn incelemek

85 Gnlk gazetelerden en az birini izlemek

86 Trke dersinde baarl olmak

87 Bir hastann ameliyatn izlemek

88 Zarar eden bir irketi kara geirmek

89 Farkl bir yaktla alacak otomobil yapmaya almak

90 Yamurun ne zaman yaacan nceden tahmin etmek

91 Mobilya fuarn gezmek

92 Saz, gitar, org, piyano, flt vb. mzik aletlerinden birini severek kullanabilmek

93 Sz syleme ve ikna etme kabiliyetine sahip olmak

94 Gazete bayinin nnden geerken gazete manetlerine bakmak

95 Farkl dillerdeki ortak kelimeleri bulmaya almak

96 nsan ve hayvan hcrelerini incelemek

97 Satn alaca bir maln toptan fiyatn renmek

98 Astronomi ile ilgili kitaplar okumak

99 Trkiyenin yer alt zenginliklerini aratrmak

100 Araba modelleriyle ilgilenmek

101 Bir kurumun personel mdr olmay dnmek

102 Fiyatn yksekliine ramen lks bir lokantada yemek yemek

103 Byk bir yazar veya air olmay dnmek

104 nsan ve evrenin niin yaratldn dnmek

105 Gazete ve dergilerdeki d politika yazlarn okumak

106 Bilim mzesini gezmek

107 Bir firmann kar zarar hesaplaryla ilgilenmek

108 Bilim kurgu filmlerini izlemek

109 Madenlerin ve petroln nasl olutuunu merak etmek

110 Moday izlemek

111 nemli bir konuda bilgi toplamak

112 Sulu boya ile tabiat resimleri yapmak

113 Eya ve olaylarn ayrntlarna dikkat etmek

114 Alveri yaparken pazarlk yapmak

115 Dncelerini sz ve yaz ile etkin bir ekilde aktarabilmek

116 ifal sularn ve kaplcalarn faydalarn aratrmak

117 Serbest piyasa ekonomisine taraftar olmak

118 Uzun sre masa banda almaya sabretmek

119 Deniz sahilinde geecek bir geziye katlmak ve ya katlmak istemek

120 Kumalardaki desen ve renk uyumuyla yakndan ilgilenmek

121 Arkadalaryla iyi ilikiler ierisinde olmak

55

122 amurdan figrler yapmak

123 Bir derste veya oturumda muhatabna konunun incelikleri hakknda soru sormak

124 Yeni anayasay veren gazeteyi almak

125 Genel kltr ansiklopedilerini kartrmak

126 Kanser tedavisini merak etmek

127 Giyimine zen

Girişimci Fikirler Ve İş Kurma

Documents

Transcript of Girişimci Fikirler Ve İş Kurma