GIPUZKOAKO HITZA - Berria · 2019-05-31 · Gurutze Gorria, jokoz kanpo Hondartzetako sorospen...

GIPUZKOAKOHITZA

IDOIA ZABALETA / FOKU

Gurutze Gorriari lekukoa hartuta, aurten BPXport Hernaniko enpresak kudeatuko ditu Donostiako lau hondartzak bOraindik adjudikatzeko daude Zarautz, Mutriku eta Debako sorospen zerbitzuak b 2-3

Aldaketagiroa

Olatu Talka Gaurtikigandera ia berrehun

kultur ekitaldi izango dira Donostian

14Elkarrizketa Antton Iztueta:«Herri txiki askotan ere

gaztelania sartu zaigu zirrikituetatik»

4Ostirala

2019ko maiatzaren 31X. urtea401. zenbakia

[email protected]

Aitziber Arzallus

Bihar hasiko dute hondartza den-

boraldia Donostian. Horrek esan

nahi du hiriburuko lau hondar-

tzak —Kontxakoa, Ondarretakoa,

Zurriolakoa eta Santa Klara uhar-

tekoa— honezkero prest izan be-

harko lituzketela eguzki gosez

dauden donostiarrak eta bisitariak

hartzeko. Eta prest izan beharko

lituzketela hondartzetako zerbi-

tzuak ere, nahiz eta hilaren 15era

bitartean murriztuta jardun haie-

tako batzuek. Badirudi azkenean

hala izango dela, eta bihartik uda

guztietan duten itxura bera izango

dutela Donostiako hondartzek.

Baina gauzak ez dira egon batere

argi, bihartik sorosle lanetan ariko

direnek asteartean oraindik ez

baitzekiten lanposturik izango zu-

tenik ere.

«Badirudi aurrera doala. Kate-

goria bakoitzeko kontratuak begi-

ratzeke ditugu oraindik, baina,

esan digutenez, akordioa errespe-

tatuko dute. Ekaineko egutegia

prestatzen ari gara orain». Hala

zioen Jon Ibargurenek herenegun

igorritako mezu batean. Zurriola

hondartzako beteranoetako bat

da irundarra; han sorosle gisa lan

egingo duen bosgarren uda izango

da aurtengoa. «Iazkoa eta gero,

uda lasaia espero genuen, baina

begira nola egon garen, erabateko

ziurgabetasunean». Dena dela,

zalantzak uxatuta, ez dute espero

beste ustekaberik.

Baina zerk eragin du halako

ziurgabetasuna? «Donostiako

Udalaren jokabideak. Hura da

egoeraren erantzulea, ez baitu

errespetatu iaz sinatutako ituna»,

azaldu du Maddi Aspiazu ELA sin-

dikatuko ordezkariak. Sorosleek,

Gurutze Gorriak eta udalek iaz si-

natu zuten itunak Gipuzkoako

hondartzetako sorosleen lan bal-

dintzak nabarmen hobetzea jaso-

tzen du. Hauek dira hobekuntzak,

besteak beste: lan egindako igande

eta jaiegunengatik %15 gehiago

ordaintzea; lehen urteko sorosleei

hileroko soldata berrehun euro

igotzea, eta bigarren urtetik aurre-

rakoei, laurehun euro; laugarren

urtetik aurrerakoei antzinatasun

gehigarria aitortzea eta hileroko

soldata 118 euro igotzea; subroga-

zioa; eta aldizkako kontratu fin-

koa izateko eskubidea.

Gurutze Gorria, jokoz kanpoHondartzetako sorospen zerbi-

tzuak esleitzeko lehiaketa publi-

kora deitzeko garaian, hobekun-

tza horiek guztiak kontuan izate-

ko eta hobekuntzak gauzatzeko

beharrezko baliabideak eskain-

tzeko konpromisoa hartu zuten

udalek. Baina, ELAren hitzetan,

Donostiako Udalak ez du bete

emandako hitza, lehiaketako bal-

dintzetan ez baitu aipatu subroga-

ziorik. Sorosleen eta Gurutze Go-

rriaren haserrea eragin du horrek.

Aspiazuk uste du subrogazioa be-

tebehartzat ez jartzeko arrazoia

dirua aurrezteko nahia izan dela.

«Subrogaziorik ez badago, enpre-

sek ez daude behartuta aurreko

urteetan aritutako langileak har-

tzera, eta ez dago langile berriei

antzinatasuna aitortu beharrik.

Horrek diru asko aurrezteko bidea

emango lioke udalari».

Ibargurenek, berriz, «ulerte-

zintzat» jo du udalaren jarrera.

«Beste urteetan beti aipatu izan

du subrogazioaren kontua, eta

aurten ez». Gainera, gehitu du

Donostiako Udalak berak eraman

zuela gaia iazko negoziazio ma-

haira. «Beste hobekuntza batzuk

eskatzen genituen guk, igerile-

kuetako sorosleek dituztenen an-

tzekoak, baina neurri horiekin

etorri zitzaigun udala, eta onartu

egin genituen guk».

Gurutze Gorria ere ezustean ha-

rrapatu zuen udalaren jokaldiak.

«Nahiz eta iazko itunean dena on-

do jasota gelditu zen, udalak ez

zuen aipatu ere egin subrogazio-

rik, eta, gainera, apirileko deial-

dian eskaintzen zuen diru kopu-

rua ez zitzaigun nahikoa iruditu

hitzartutako hobekuntza guztiak

egiteko», azaldu du Itziar Esteba-

nez Gipuzkoako Gurutze Gorria-

ren komunikazio arduradunak.

Hala ere, erakundea aurkeztu egin

zen lehiaketara, zerbitzua emate-

ko diru gehiago beharko zuela ze-

haztuz. Baina, beste arrazoi ba-

tzuk tarteko, udalak baliorik gabe

Erlojuarenaurka,baretzebideanDonostian dena prest dute hondartzasasoia hasteko bBPXportek kudeatukoditu hiriburuko lau hondartzetakosorospen zerbitzuak bIaz hitzartutakolan baldintzak agindu dizkie sorosleei

2 GIPUZKOAKO HITZAOstirala, 2019ko maiatzaren 31Astekoa

IAZKO GATAZKA

Iazko uda beroa izan zen Gipuzko-

ako hondartzetan. Eta ez egural-

diagatik, sorosleen protestengatik

baizik. Gurutze Gorriari eta udalei

eskatu zieten lan baldintzak gu-

txienez igerilekuetako sorosleek

dituztenekin parekatzeko, baina,

haiek kasurik egiten ez zietela iku-

sita, protestak hasi zituzten. Azke-

nean, bakea sinatzeko gai izan zi-

ren, grebara joan beharrik gabe.

Eskatzen zutena

Soldata igoera.Gutxienez igerile-

kuetako sorosleek adina kobra-

tzea. Mila euroren bueltan kobra-

tzen zuten hondartzetakoek, eta

1.500-1.600 igerilekuetakoek.

Ordutegia.Kontratua betetzeko,

egunak gutxitzea eta jende gehia-

go hartzea.

Aldizkako kontratu finkoa.Hiru

urtez hondartza batean lan egite-

ko kontratatzen duten soroslea

langile finko gisa hartzea.

Antzinatasuna.Esperientziadun

sorosleei antzinatasuna aitortzea

eta saritzea.

Baldintzen bermea.Negoziazioa

udalekin egin behar zutela uste zu-

ten, lortutako baldintzek berme

bat izateko.

Lortu zutena

Soldata igoera.Onartu zuten le-

hen urteko sorosleei hileroko sol-

data berrehun euro igotzea, eta bi-

garren urtetik aurrerakoei, lau-

rehun euro. Laugarren urtetik

aurrerakoei antzinatasuna aitor-

tzea ere hitzartu zuten, eta hori sa-

ritzea, 118 euroko gehigarriarekin.

Jaiegunetan gehiago kobratzea.

Lan egindako igande eta jaiegu-

nengatik %15 gehiago ordaindu-

ko zietela agindu zieten.

Aldizkako kontratu finkoa.Hiru

urtez hondartza batean lan egite-

ko kontratatzen duten sorosleari

aldizkako kontratu finkoa egitea,

nahiz eta probak urtero egin.

Subrogazioa. Sorospen zerbitzua

emango duen enpresa edozein

delarik ere, aurretik lan horretan

aritutako profesionak hartu behar-

ko ditu. Udalei dagokie enpresei

betebehar hori ezartzea. Lehiake-

ta publikoaren pleguetan zehaz-

ten dira horrelakoak.

Baldintzen bermea.Adostutako

neurriak zerbitzua esleitzeko ple-

guetan jartzea onartu zuten uda-

lek, eta hobekuntzak aplikatzeko

baliabideak jartzea ere agindu zu-

ten. Adostutakoa betetzeko kon-

promisoa hartu zuen Gurutze Go-

rriak ere.

utzi zuen Gurutze Gorriaren pro-

posamena. Ondorioz, presazko

bigarren deialdi bat egin zuen, bai-

na baldintzak publiko egin gabe,

eta hainbat enpresari zuzeneko

gonbidapena igorrita.

BPXport bakarrik aurkeztu zen

bigarren deialdira, eta udalak hari

eman zion Donostiako lau hon-

dartzetako sorospen zerbitzua

kudeatzeko ardura, aurtengo

udako denboraldirako soilik, eta

617.000 euroren truke, BEZa kon-

tuan hartu gabe. Gurutze Gorria

ez zen bigarren deialdira aurkeztu

ere egin, «Udalaren proposame-

na ez zitzaigulako bideragarria

iruditu, eta ez geundelako prest

iazkoa bezalako beste uda bat pa-

satzeko».

BPXportek, baina, kontuak egin

ditu, eta zenbakiak ondo atera

zaizkio. «Bagenuen iazkoaren be-

rri, eta guri ez zaigu komeni langi-

leekin liskarrik izatea. Horregatik,

eta nahiz eta ez gauden behartuta

subrogazioa aplikatzera, konpro-

misoa hartzen dugu iaz adostuta-

ko hobekuntzak errespetatzeko».

Ion Ander Mundin BPXporteko

hondartzetako arduradunaren hi-

tzak dira.

Zalantzak izan dituzte langile-

ek, ez zetorrelako erabat bat

espresak hitzez esandakoa eta

idatzitakoa. Baina, azkenean,

badirudi BPXportek iaz hitzartu-

tako guztia beteko duela. Horren-

bestez, bihartik Donostiako hon-

dartzetan izango dira BPXport

enpresako sorosleak; 50 inguru

guztira.

A. Arzallus

Donostian bihar hasiko dute hon-

dartza denboraldia, eta, denboraz

larri antzean ibili diren arren, ba-

da okerrago dabilen beste herri

bat: Zarautz. Han, nahita ere,

ezingo diote bihar eman hasiera

hondartza denboraldiari, hango

udalak oraindik ez baitu gauzatu

hondartzako sorospen zerbitzua-

ren esleipena.

Felix Zubia Urola Kostako Gu-

rutze Gorriko lehendakariaren

esanetan, udalak lehiaketa deitu

zuen, baina hutsik geratu zen,

aurkeztu zen enpresa bakarrak ez

zituelako betetzen baldintzak.

Orduan, Donostiako Udalaren

prozedura berbera jarraituta, pre-

miazko bigarren deialdi bat jarri

zuen martxan, gonbidapen bi-

dezkoa, eta hori ebazteke dago

oraindik. Zubiaren arabera, uda-

lak egunotan hartu beharko du

erabakia, «aste honetan izan be-

har du», eta berehala jakingo da

nork eramango duen aurtengo

osasun eta zaintza zerbitzua, ha-

ren arabera ekainaren 15ean

emango baitzaio hasiera Zarauz-

ko hondartza denboraldiari. Za-

rauzko Udalak aurreikusi du

«datorren asteko bukaera alde-

an» egitea esleipena.

Badira antzeko egoeran dauden

beste bi herri ere: Deba eta Mutri-

ku. Bi herri horietako udalek ere

ez dute jakinarazi nor arduratuko

den hondartzetako sorospen zer-

bitzuez. Aldiz, lanak aurreratuago

dituzte Orion, Zumaian, Honda-

rribian eta Getarian. Orion eta Zu-

maian Gurutze Gorriak eta BP-

Xportek parte hartu zuten lehia-

ketetan, eta udalek BPXporten al-

deko erabakia hartu zuten bietan.

Horrenbestez, kirol zerbitzuak

kudeatzeaz arduratzen den Her-

naniko enpresa indartsu sartu da

hondartzetako sorospenaren es-

parruan. Maiatzaren 18an egin zi-

tuen Donostiako, Orioko eta Zu-

maiako hondartzetarako sorosle-

ak hautatzeko proba fisikoak, Do-

nostiako Ondarreta hondartzan,

eta aste honetan bertan bukatu

ditu elkarrizketa pertsonalak.

Oriori eta Zumaiari dagokienez,

ez da izan inolako ziurgabetasu-

nik langileen baldintzen ingu-

ruan, bi udalek lehiake-

taren pleguetan jaso bai-

tzituzten iaz sorosleekin

hitzartutako puntuak,

subrogazioa barne. Hala,

Orion, hilaren 7an eman-

go diote hasiera aurtengo hondar-

tza denboraldiari; eta, Zumaian,

hilaren 15ean hasiko dira.

Hondarribian eta Getarian, be-

rriz, beste urte batez Gurutze Go-

rriaren ardurapean egongo da

hondartzetako zaintza eta soros-

pen zerbitzua, iaz adostutako bal-

dintzetan haietan ere. Bi herri ho-

rietan, hilaren 15ean hasiko dute

hondartza sasoia.

Zarautzen, Mutrikun eta Deban,sorospen zerbitzuak, esleitzeko

3GIPUZKOAKO HITZAOstirala, 2019ko maiatzaren 31 Astekoa

Sorosleak, iaz, protestan,

Donostiako Ondarreta

hondartzan. J. C. RUIZ / FOKU

Gurutze Gorriko sorosleek

orain bi urte Donostian egindako

hautaproba. JUAN CARLOS RUIZ / FOKU

Donostiako Udala dasortu den ziurgabetasunegoeraren erantzulea,ez baitu errespetatu iaz sinatutako ituna»Maddi AspiazuELA sindikatuko ordezkaria

«Ulertezina iruditzenzait DonostiakoUdalaren jarrera, besteurteetan beti aipatu izan baitu subrogazioa»Jon Ibarguren Zurriola hondartzako soroslea

«Behartuta ez gaudenarren, konpromisoahartzen dugu iazadostutako guztiaerrespetatzeko»Ion Ander MundinBPXporteko hondartzen arduraduna

‘‘

Zarautzen ezingo dutehondartza denboraldia hasiekainaren 15era arte; ekainaren 1ean hasi zuten iaz

Eneritz Maiz Etxarri Altzo

Abaltzisketarra da jaiotzez An-tton Iztueta Anbune (1954), bainaurteak daramatza Altzon bizi-tzen. Irakasle ikasketak egin zi-tuen, eta, urte gehienak irakaslelanetan egin baditu ere, bideogin-tzak bete-betean harrapatu zuentartean. Erretiroa hartu zuenetik,bideokamera alboan duela dabilbatera eta bestera.Nola oroitzen duzu umetako he-

rria, Abaltzisketa?

Gaur egun ere badaude, baina ga-rai hartan baserriz beteta zegoendena; hura zen gure eskola. Orainurbanidade gehiago dago. Igan-deetan mezara joan behar izatenzen orduan. 6 urterekin hasi nin-tzen eskolan, eta 11 urte bete arte-edo joan nintzen. Maisu erdaldu-nak izan genituen, eta euskarazbakarrik genekien guk; gaztela-niaz ez genuen asko ikasi. Herrikoapaizaren bidez, eta doktrinan-edo nabarmentzen nintzelako,ikastea merezi nuela pentsatuko

zuen berak, eta horrela irten nin-tzen herritik. Batxilergoa eginahal izateko joan nintzen, 11 urte-rekin, baina sarrerako probagainditu behar nuen lehenengo,eta ez nuen gainditu, gaztelaniazez nekielako. Astigarragan pasatunuen urtebete, gaztelania ikas-ten.Eta ikasi zenuen?

Gogoan dut, igande batzuetan,etxera bidaltzeko eskutitz bat ida-tzi behar izaten genuela. Hiru hi-labetean behin-edo joaten ginen

etxera. Nik ez nekien gaztelaniaz,eta gaztelaniaz idatzi behar izatenzen. Negarrez egoten nintzen, etalagun batek laguntzen zidan idaz-ten. Handik Saturraranera joannintzen gero.Nolakoa zen umetako Antton Iz-

tueta hura?

Zintzoa. Baietz uste dut. Oso me-harra nintzen fisikoki, eta oso on-do egiten nuen korrika. Esatera-ko, aldapa handi bat dago gure ba-serrira joateko, eta gogoan dut,umetako jolasetan, apustuak egi-

ten genituela nor iritsi lehenago.Korrika ibiltzen ginen beti. Elizakontuan, berriz, monagillo ibiliginen mutiko asko. Behin behin-tzat, gogoan dut, apaizarekin Do-nostiara joan ginela zinemara,trenean. Hura ikaragarria izanzen guretzat. Autorik ez zegoen,taxi bat baino ez. Beste batean,itsasoa ikusi nuenean, izugarriz-ko aurkikuntza izan zen niretzat.Ikasketetara bideratu zinen.

Ez dakit oso kontziente nintzen.Adin horretan oso garrantzitsua

«Hiztun gutxi gara, baina eaolatu txiki asko elkartzen garen»Antton Iztueta, ‘Anbune’ b Euskaltzalea

Lanbidez irakasle izan da Antton Iztueta, baina euskaltzaletasunak bultzatuta egin ditu lan asko; Uemako lehen lehendakaria izan zen, besteak beste, eta euskarazko bideoteka osatzen aritu da hamar urtez.

4 GIPUZKOAKO HITZAOstirala, 2019ko maiatzaren 31Elkarrizketa

da lagunartea, eta bi urte pasatu

genituen Saturraranen; azterketa

bat ere egin behar izan genuen

Ondarroako institutuan. Hori

gainditu, eta gaztelaniaz ere ikasi

genuen, eta nik uste dut orduan-

txe hasi nintzela euskaltzaletzen.

Donostiako seminarioan jarraitu

nuen, eta beste hiru urte-edo egin

nituen han; irten egin nintzen

gero. Baina han bazen liburutegi

handi bat, eta hainbeste liburu-

ren artean bazeuden gauza ba-

tzuk euskaraz; esaterako, Zeruko

Argia. Uste dut hantxe bertan

egin nintzela harpidedun, eta

oraindik ere jarraitzen dut. Toki

horiek eragin zuzena izan zuten

ni euskaltzaletzeko.

Irakasle izateko ikasketak ere

egin zenituen, ezta?

Bai. Tolosako tailer batean hasi

nintzen lanean lehenengo, diru

pixka bat egiteko. Ez neukan oso

argi zer egin nahi nuen, eta ez dut

uste gogo handirik neukanik ere.

Tartean, soldaduska egitea ere to-

katu zitzaidan. Ibarran eta Tolo-

san hasi nintzen eskolak ematen,

eskola nazional publikoetan.

Lanpostu bat aukeratu nuen gero,

eta Altzora etorri nintzen. Lau ur-

te pasatu nituen hemen, eta ber-

tan geratu nintzen bizitzen.

Nola hartu zintuen Altzok?

Gazteak ginen orduan, eta bere-

hala egin nituen gaur egun ditu-

dan lagunak. Gurasoekin ere ha-

rreman polita egin nuela uste dut.

Nolako irakaslea izan zinen?

Ez dakit, ikasleek esan beharko

dute hori. Saiatu nintzen euskal-

duntasuna transmititzen. Or-

duan hasi ziren bertso eskolak,

eta bertsoak eskolan lantzen hasi

nintzen; baita kantua ere. Eskola

txikia zen, eta lehen hezkuntzako

dozena bat ume izango ziren.

Gustuko duzu Altzo?

Bai, noski. Leku onean dago, eta

jende ona bizi da hemen.

Zinegotzi izateko ardura har-

tzea egokitzen zaie herri txiki

askotako herritarrei. Zuri ere

bai.

Bai. Bildu egiten ginen, hitz egin,

eztabaidatu... eta, halako batean,

tokatu egiten zaizu hor egotea.

Hasieran inork ez du nahi izaten,

eta, gaur egunera ekarrita, kon-

promiso gisa oso jende gutxik ari-

tu nahi du udalean. 1991tik

1995era aritu nintzen ni.

Nolako esperientzia izan zen?

Lan asko egin behar izan genuen,

ordu asko sartu genituen. Herri

Batasuna moduan aurkeztu gi-

nen garai hartan. Beti egon izan

da, eta orduan ere bazen, HBren

kontrako giroa. Horri pazientzia-

rekin egin behar izan genion au-

rre. Urte gogorrak izan ziren, eta

herrian bertan ere bizi izan ge-

nuen gertakizun gogor bat: base-

rri bat erre zuten. Noski, herrita-

rra zen jabea, eta, nahiz eta ideo-

logikoki beste pentsaera batekoa

izan, oso garai zaila izan zen.

Uema sortu zenuten gero, eta le-

hen lehendakaria izatea ere to-

katu zitzaizun.

Bai. Proposatu egin zidaten, eta

ezin izan nuen ezetz esan. Oso es-

perientzia ona izan zen hura ere,

baina gogorra. Politikoki, HB ba-

kartu egin nahi izaten zen beti.

Beste erakunderen batera, hau

da, Eusko Jaurlaritzara-edo Ue-

marekin gure asmoak azaltzera

joanez gero, begirada hutsekin

antzematen zen erantzuna. Hori

tokatu zitzaigun guri. Ez dakit

zenbat herrirekin hasi ginen, oso

gutxirekin; hamasei bat herri gi-

nen.

Zergatik edo zertarako sortu ze-

nuten Uema?

Hasieran, batik bat, udaletan eus-

kara normalizatzea zen helburu

nagusia. Gaztelaniaz funtziona-

tzen zen ordura arte, eta pausoak

ematen hasi nahi genuen, poliki-

poliki hori guztia normalizatzeko

ten da beti: borondatearen espa-

rruan utzi behar dira gauza guz-

tiak edo derrigortu egin behar da

pixka bat? Hortxe dago eztabaida.

Haurrak ere hasi dira kalean gaz-

telaniaz hizketan.

Izugarrizko erakargarritasuna

dute gaztelaniak nahiz ingelesak.

Olatu handi bat da hori, eta hiz-

tun gutxi gara gu; olatu txikiak

dira gureak. Baina ea olatu txiki

asko elkartzen garen... Eta ez da

kontra egitea, guk gurearen alde

egitea baizik.

Azken urteotan, euskarari dago-

kionez, gehiegi lasaitu al da gi-

zartea?

Baietz uste dut. Teknologia alde-

tik, hizkuntza mordoa sartu

zaigu etxean. Gaztelaniazko pro-

gramak ikusten ditugu telebis-

tan. Egia da ETBk asko hobetu

beharko lukeela; erakargarriagoa

izan beharko luke, euskaldunek

ikusteko. Baina, era berean, ola-

tua handitzen ari dela ikusten da,

eta azken Korrikan ikusi da hori.

Zerbait esan nahi du horrek.

Horrelakoen alde nago ni, baina

egunerokoan... Era berean,

mugimendu euskaltzalea sortu

da Araba eta Nafarroako

hainbat herri ez hain

euskaldunetan. Horie-

tan ematen du jendeak

konpromiso handiagoa

daukala euskaraz bizi-

tzeko. Hemen, berriz, ez

dakit zer gertatu zaigun

lehen arnasgune ziren

toki batzuetan! Egia da

jende erdalduna etorri

zaigula, baina guk haiek

integratu beharrean, gu

sartzen gara haien saree-

tan. Kontzientzia horri eutsi

behar zaiola uste dut, kontzien-

tziarik gabe ez dugu-eta egingo

gauza handirik. Kontzientzia

horri eusten eta kontzientzia sor-

tzen, hor egin behar dugu ahale-

gina; eta gazteei transmititzen,

eskaintza oro euskalduntzen.

Kezka horiei tiraka iritsi zen bi-

deogintzan egin zenuen lana?

Irakasle batzuk liberatuta egoten

dira baliabideak hobeto aprobe-

txatzeko eta beste irakasleen he-

ziketan aritzeko. Sei hilabete-edo

egin nituen ikus-entzunezkoen

arloan. Zinta sartu erreproduzi-

tzailean, eta grabazioak-eta egi-

ten aritu nintzen, irakasleek gero

euren eskoletara eraman zezaten.

Horrela hasi nintzen, eta herri txi-

ki askotan kultur etxeen eraikin

berriak egiten ari zirela konturatu

nintzen. Liburuz, telebistaz...

hornitu behar dira horiek guz-

tiak, eta ez zegoen telebistarako

euskarazko bideorik. Altzon,

udaletxean toki bat izanez gero,

nik egin nezakeela sentitu nuen.

Hori lantzen hasi nintzen, eta

txosten bat egin nuen, aurrekon-

tuarekin. Txosten hori udaletxez

udaletxe aurkeztu nuen Tolosal-

dean. Altzoko Udalak lokal bat

utzi zidan ganbaran, lan horiek

egiteko. Ez zegoen ezer, lau hor-

ma bakarrik. Eskualdeko zinego-

tziekin bilerak egin nituen, eta

ondorio batzuetara iritsi ginen;

besteak beste, dirua jarri behar

zela. Telebistak eta bideo errepro-

duzitzaileak erosi genituen, eta

zinta pila bat, VHSak. Hamar urte

pasatu nituen lan horretan,

1990etik 2000ra. Eskolako lanaz

gain, zinegotzi eta Uemako le-

hendakari izatea ere tokatu zi-

tzaidan, eta denbora librean egi-

ten nituen grabaketak.

Zer motatako bideoak ziren?

Piratak deitzen zaie gaur egun.

Nik bideoteka bat egin nahi nuen

euskaraz, eta nondik egingo

nuen? ETBtik. Ez dago beste bide-

rik. Bertsolaritza, antzerkia, mu-

sika, kontzertuak, marrazki bizi-

dunak, filmak eta dokumentalak.

Pila bat grabatu nituen, eta kata-

logoak egiten nituen. Katalogoa

ikustean, bila etortzen ziren par-

taide zirenak, eta eraman egiten

zituzten. Ikusi eta bueltan ekar-

tzen zituzten. Eusko Jaurlaritza

ere orduan hasi zen bideoak egi-

ten, baina lauzpabost egiten zi-

tuzten urtean.

VHStik digitalizaziora pasatu

zara.

Informatikaren garapenaren era-

ginez, gutxituz joan zen eskaera.

Atzean geratuz joan zen bideo-

zinten mundua, ia ezkutatu arte.

2014an hartu nuen erretiroa, eta

lagunek esaten zidaten: ‘Zerbait

egin beharko duk, digitalizatu

edo’. Argia zen nire erantzuna: ‘Ez

daukat gogorik beste hamar urte

horretan pasatzeko’. Baina pen-

tsatzen aritu nintzen gero, eta ka-

talogoari begiratu bat bota nion

berriz; musikako atala interesga-

rria zela ikusi nuen. Digitalizatu

egin nituen duela urte askoko

kontzertuak. Bostehun bideo

neuzkan, agian, baina ez nekien

zer egin. Horregatik, neronek

Youtubeko kanal bat irekitzea

erabaki nuen.

Anbune izena aukeratu zenuen.

Esanguratsuenak igota, ‘eta orain

zer?’ galdetu nion neure buruari.

Bideokamera erosi, eta grabazio-

ak neuk egitea erabaki nuen. Lo-

tsatia naiz neurez, eta pixkanaka

joan naiz lotsa hori galtzen. Hiru

urte dira bertso afariak nahiz he-

rri kirolak grabatzen hasi nintze-

la, eta gustura nabil. Interesgarria

iruditzen zaidana grabatzen dut,

eta goraka doa harpidedun kopu-

rua. Euskara hutsezkoa da kana-

la, eta hala jarraituko dut.

ENERITZ MAIZ

eta euskaraz aritzeko. Zailtasun

batzuk izan genituen, langileekin

batez ere; batzuek ez zuten profila

betetzen. Hala ere, aurrera egin

du poliki-poliki; errespetatu eta

aitortu egiten da gaur egun, eta

lanean ari dira. Pauso handiak

eman direla iruditzen zait, nahiz

eta, oraindik, badauzkagun

erronkak; euskararen erabilera,

esaterako. Herri txikietara ere iri-

tsi da arazo hori, eta konturatu

gabe edo konturatuta, gaztelania

sartu zaigu zirrikituetatik.

Gaur egun, harrotasunez begi-

ratuko diozu Uemari, ezta?

Pentsaera ezberdineko udal go-

bernuak daude gaur egun, eta

bere garaian ez zen posible hori.

Gerora, euskararen esparru ho-

rretan, behintzat, aurrera egin da

gutxienez. Soziolinguistikoki, he-

rri bateko biztanleen %80k izan

behar zuten euskaldunak herri

hori euskaldun gisa hartzeko. Ge-

rora, %70era jaitsi zen portzentaje

hori, eta soziolinguistek eman be-

harko dute zergatia. Hori dela-eta

dago gaur egun Tolosa Ueman.

Mapari begiratuta, garrantzitsua

dela uste dut arnasgune deitzen

diegun herri handiak sartzea, bai-

na, aldi berean, erronka handia

da hori, herri handiak direlako.

Baina erdalduntzen ari dira herri

txikiak.

Poliki-poliki, bai, eta hor ari gara

denok horri nola aurre egin azter-

tzen. Jartzen dira proiektuak eta

programak martxan; Euskaral-

dia, esaterako. Baina ez da erraza,

eta baliabide guztiak beharko dira

hori lortzeko. Lanean jarraitu be-

harko dute euskararen inguruan

biltzen diren beste hainbat orga-

nismok. Denok egin beharko

dugu indarra. Tolosaldean, orain,

badugu antolaketa bat: Galtzaun-

di. Baina Galtzaundik berak ba-

karrik ezingo du egin dena, eta in-

dar metaketa bat beharko da; de-

nok batera egin beharko dugu

horren alde. Lehengo bideak al-

boratu gabe, konbentzituta ja-

rraitu beharko dugu lanean; kon-

bentzimentutik etorriko dira

emaitzak, eta ez derrigortasune-

tik. Ez dakit derrigortasuna behar

den edo ez. Horri buruz hitz egi-

5GIPUZKOAKO HITZAOstirala, 2019ko maiatzaren 31 Elkarrizketa

Herri txiki askotan ere,konturatu gabe edokonturatuta, gaztelania sartu zaigu zirrikituetatik»

«Konbentzimentutik etorriko dira emaitzak, eta ez derrigortasunetik. Ez dakitderrigortasuna behar den»

‘‘

RIRITZIADanel Agirre

Ez da politika,plastikoa da

Premier League-ko ter-minologia garaikide-an, plastic club dei-tzen zaie xeke baten

patrikari tiraka eliteko estatusaerosten duten taldeei. Plasticfan, berriz, lehiaketa horrenospe soziala dela eta estadioetaraarrimatzen hasi eta sarrerengarestitzea eragin duten turista,start-up sortzaile eta gisakoei.Polimeroekin zerikusia dutenirainok dira mingarrienak Inga-laterrako futbolean: egiazkota-sun eta printzipiorik eza adieraz-ten dute guztiek, oportunismoazgain.Badut ia ni bezain esnoba den

lagun min bat Otxandion, Ever-ton zale sutsua —txikitatik, argi

gera dadila—. Atariko paragrafo-ko materiala erabiliz, edukiontzihorira botatzeko moduko esa-moldeak asmatu zale da. Hau-teskunde kanpainaren ganoraeskasarekin aztoratuta, hauxeidatzi zidan lehengoan: «Zeinunetan bilakatu zen Bildu plasti-kozko alderdi bat?».Instagram zabaldu eta ezker

abertzalearen spamaz leporainotopatzearekin ni ere apur batgogaitzen ari nintzela erantzunnion. Baina azalkeriaren zabal-kundeak benetan kezkatzenbazuen, hori bai, onena leihoraez irtetea zuela abisatzea otuzitzaidan. Nire kalkuluen arabe-ra, Durangaldetik ikustekomodukoa behar zuen ordurako

Borja Senper ezerezari Donos-tian eraikitzen hasitako monu-mentuak. Kolosala izan da.Taxuzko eduki oro desagerrara-zi, eta plastikozko politikarendestilazio perfektua lortu duasteotan Senperrek. Alkimiarenmirari honekin, aro berri bat ira-garri digu.Aurki, Behobia ordu eta erdian

korritu izana eta surfeko ohole-an tente jartzeko gaitasunaegiaztatu beharko dira Gipuzko-an kargu publiko batera aurkez-tu ahal izateko. Ostiral gauero,kuadrillari soziedadean presta-tutako jakien irudiak sare sozia-letara igotzea egokituko zaiehautagaiei (etxeko komunakgarbitzen dituztenaren frogarik

ez da eskatuko, gizonezkoen%50en kuota errespetatzearren).Hautetsontzien prozedura txitanakronikoa alboratu, eta Tele-donostik eta Erlok bat egindaemitituko duten gala distiratsubatean aukeratu ahal izangoditugu ordezkariak, etxetik.Proba aproposekin, oinarrimoralen arrastoak dituzten hau-tagai gogaikarriak baztertzenjoango gara. Azkeneko erronka,Truebako katakonba izenekoa,Woody Allenen filmografia osoaerrezitatzea izango da (RealarenGijongo hamaikakoarena erraze-gia litzateke). Ordena kronologi-koan, errege godoen zerrendabezala.Berunezko politikatik plasti-

kozkora pasatzera goaz, tartekogeltokirik gabe. Eta nik, behin-tzat, ez dut asaldatzeko inongoasmorik. Datorrena merkesamarra da, baina orain artekoagobernantzaren diamantezkoaroa izan denik ere ez nuke

esango. Txarrenean, lehiakidexelebre mordoxka agertuko da,eta emaitzak aurreikustea zail-duko zaigu. Ze, ez gaitezenengainatu. Egun, lehortutakokaktus bat proposa lezake EAJkalkate kargurako makina batherritan, eta gehiengo osoa lor-tuko luke. Ezker abertzaleakbeste hainbat plazatan disekatu-tako saguzar bat aurkeztu, etaantzeko.Plastikozko politikarekiko nire

erreparo faltarena berekoikeriaere bada, aitor dezadan. Nirebeste adiskide min bat youtubermediatiko, lasterketari superso-niko eta oro har tipo zinez karis-matikoa da. Zarauzko udaletxe-an edo Gipuzkoa Plazanbukatzen badu, prentsa ardura-dun edo zerbaiten teknikarientxufatuko nau akaso. Berakuste du ez lukeela sekula halakotrakeskeriarik egingo. Izan ere,oraingoz, printzipioak ditu.Baina pasatuko zaio.

Irudiab Donostia

Beranduegi iritsi da erreakzioaDelteco Gipuzkoa Basket ia ezinezkoa zena lortzear egon da ACB ligako denboraldiaren amaieran, baina joan

den igandean Real Madrilen aurka 76-95 galduta —irudian, jokalariak, partidaren amaieran—, hurrengo den-

boraldian Espainiako Urrezko LEB ligan ariko dira gipuzkoarrak. Illunben edo Gaskan, partidak non jokatuko

dituzten erabakitzea izango da lehenengo zereginetako bat, eta aurrekontua 2,6 milioi eurotik dezente jaitsita

talde lehiakorra osatzea beste bat. Gaur-gaurkoz, 2,5 milioi euro inguruko zorra dauka klubak. J. C. RUIZ / FOKU

Iñaki Igerategi preso ohia berriz suhiltzailelanean onartzeko agindu du epaitegiak

DONOSTIA bIñaki Igerategi euskal preso ohia joan den otsailean irtenzen espetxetik, sei urteko zigorra beteta. LAB sindikatuak orduan sala-tu zuenez, Gipuzkoako Foru Aldundiak «ukatu» egin zion suhiltzailepostura itzultzea. LABek jakinarazi duenez, ordea, Igerategi lehengolanpostura itzultzea erabaki du epaitegiak.

5.500ADEGI-REN ESANETAN AURTEN SORTUKO DIREN LANPOSTUAK

Adegi Gipuzkoako enpresarien elkarteak jakinarazi du aurten %2,2 eta

%2,6 artean igoko dela Gipuzkoako ekonomia, eta guztira 5.500 lanpos-

tu sortuko direla herrialdean. «Inoiz baino kontratu mugagabe gehiago

dago Gipuzkoan, eta, ondorioz, kalitatezkoak dira kontratu gehienak».

GIPUZKOAKO HITZAk irakurleen eskutitzak argitaratzen ditu. Ez dituzte 1.400 ka-

raktere baino gehiago izan behar, tarteak barne, eta GIPUZKOAKO HITZAk mozteko

eskubidea du. Helbide honetara bidali behar dira, izen-abizenak eta herria adierazita:

Gipuzkoako Hitza, Martin Ugalde kultur parkea z/g, 20140 Andoain. Eskutitzak Inter-

net bidez bidaltzeko: [email protected].

%

6 GIPUZKOAKO HITZAOstirala, 2019ko maiatzaren 31Iritzia

Jose Luis Mendilibar: «Gauzak okertutaere, lasaitasuna eman izan didate hemen»

EIBAR bDenbora kontua zela esan eta esan ari ziren alde guztiak, etaJose Luis Mendilibarrek asteartean sinatu zuen kontratu berria Eiba-rrekin. Ondorioz, Zaldibarko entrenatzaileak bosgarren denboraldiajarraian egingo du Eibarren aulkian. «Oso gustura nago Eibarren.Gauzak okertuta ere, lasaitasuna eman izan didate hemen».

Hernanin ez zela sufre isuririk izan adierazidu Jaurlaritzak: «Matxura batek eragin du»

HERNANI bEguzki talde ekologistak astelehenean salatu zuen Herna-nin «ezohiko sufre dioxido maila» neurtu zutela 06:00etatik13:00etara. Eusko Jaurlaritzak berak 1.339 mikrogramo metro kubokoerregistratu zituen, 1etik 6rako mailan, 5ekoa, «oso kaltegarria».«Neurgailuaren matxura batek» eragin duela azaldu du Jaurlaritzak.

Karmele Uribesalgo Alzola

Bergara

Nerabeek maitasun

erromantikoaren in-

guruan dituzten onli-

ne ohiturak, balioak

eta usteak nola eraikitzen dituz-

ten aztertu nahi izan dute Gipuz-

koako Medicus Mundik, Farapi

kooperatiba elkarteak eta EHU

Euskal Herriko Unibertsitateak.

Ikerketa egin dute bikote harre-

man horiek online ikuspuntutik

nolakoak diren jakin nahian. Gida

batean argitaratu dituzte ondo-

rioak, eta Euskal eta perutar ne-

rabeen harremanen kudeaketa

birtualean aldaketa sustatzeko

gida izena eman diote lanari.

Hainbat jarraibide eta dinamika

proposatu dituzte dokumentu

horretan, sentsibilizazioa eta pre-

bentzioa helburu hartuta. Gipuz-

koako hainbat gaztelekutara eta

ikastetxetara joan dira ikerketa-

rako datuak eta informazioa bil-

tzera; tartean, Bergarako Ipintza

institutura. Tailer bat eskaini zie-

ten DBHko 3. mailako ikasleei, eta

txostena garatzeko baliatu dute

hor bildutakoa.

Gaizki amaitzen den gauza

ederra ote da maitasuna?proiek-

tua aurkeztu zuten 2016an, eta

horren jarraipen gisa ekin zioten

Online kontrolatzen den gauza

ederra ote da maitasuna?ikerke-

tari. Euskal Herriko gazteez gain,

Perukoak ere aztertu dituzte. Be-

goña Onkala Ipintza institutuko

hezkidetza arloko arduradunak

azaldu du Medicus Mundik Perun

egiten duen lankidetza baten on-

dorioz sortu zela ideia: «Jakin

nahi zuten ea hango gazteek eta

hemengoek arazo berak dituzten

teknologia berriekin eta sare so-

zialekin». Manuela Ramos era-

kundearen bidez egin ahal izan

dute azterketa Perun —Liman,

Ayacuchon eta Ucayalin—. Adie-

razi dute eremu geografiko horre-

tako errealitatea eta Gipuzkoakoa

«ezberdinak» direla, baina erro

bera dutela: «Hierarkikoki gizo-

nezkoen aldekoa den sexu-gene-

ro sistema».

Gidaren egileek adierazi dute-

nez, azken urteetan sare sozialek

eragin handia izan dute gizartean,

eta eraldatu egin dituzte komuni-

katzeko eta elkarrekin harrema-

nak izateko moduak. «Nerabeen

artean, sare sozialena da harre-

manak sortzeko modurik ohikoe-

na», adierazi du Onkalak. Ikerke-

tarekin ondorioztatu dute tekno-

logia berriek indartu egin dituzte-

la maitasun erromantikoaren ele-

mentuak eta bizitza pertsonala

ikusgai jartzea. Onkalak adierazi

du gazteak, sarri, ez direla kontu-

ratzen horretaz: «Askotan uste

dute bikotekidea etengabe telefo-

noz deitzen ari bada asko maite

duelako dela; ez dira ohartzen

kontrolatzen ari dela».

Ikertzaileek azpimarratu dute

generoen arteko berdintasunik

eza eta sexismoa ere indartu di-

tuztela sare sozialek. «Harrema-

netarako modu berriez gain, bes-

teak beste indarkeria matxista be-

rriak ere badakartzate teknologia

berriek». Horri aurre egiteko,

hainbat dinamikaz osatutako

saioak proposatu dituzte gidan,

hiru publikori zuzenduta: 13 eta

18 urte arteko nerabeak, hezitzai-

leak eta gurasoak. Nork bere atala

du gidan.

Gidan azaldu dutenez, sare so-

zialak tresna boteretsua dira mai-

tasun erromantiko heterosexual

eta monogamoa hedatzeko, sus-

tatzeko eta erreproduzitzeko. On-

kalaren ustez, maitasun erro-

mantikoaren kasuan hainbat

erronka dituzte ikastetxeek eta

familiek. Mitoak «apurtu» egin

behar direla azaldu du, adibidez:

«Berdintasunean oinarritutako

harreman sanoen alde egin behar

dugu». Ikasleei ikusarazi nahi die

«maitasun mota asko» daudela,

eta beharrezkoa iruditzen zaio

helduak ere horretaz jabetzea.

Hala ere, hezkidetza arloko ar-

duradunak azaldu du helduek sa-

re sozialak ez dituztela ikusi behar

erreminta «kaltegarri» moduan.

«Teknologia berrien inguruko

ezagutzak izaten saiatu behar du-

gu, gazteak behar bezala bideratu

ahal izateko». Gaur egun komu-

nikatzeko gehien erabiltzen diren

bideetako bat izanik, «alde positi-

boa» bilatu behar zaiela gainera-

tu du.

Eguneroko tresnaZiberjazarpena adinaren «alde-

rantziz proportzionala» dela

azaldu dute gidan; zenbat eta gaz-

teagoa izan, jazarpena jasateko

orduan eta arrisku handiagoa da-

goela, hain zuzen. Onkalak adie-

razi du teknologia berriak nera-

been baliabide nagusietako bat

direla, «edozertarako» erabil-

tzen dituztela. Gidaren arabera,

besteak beste, eguneroko baliabi-

dea izateagatik eta ardura faltaga-

tik gertatzen dira erasook.

Argitaratutakoa «erabiltzeko

gida» dela nabarmendu du ardu-

radunak; uste du erabilgarria izan

daitekeela hezitzaileentzat, gura-

soentzat eta udalentzat. «Oso gra-

fikoa da, tailerren bidez aplikatze-

koa». Joan den astean, ikerketa-

ren ondorioak jakinarazi zizkioten

Bergarako Udaleko Hezkuntza,

Gazteria eta Partaidetza Sailari, eta

nerabeen arteko harremanak nola

kudea daitezkeen azaldu zuten.

Gipuzkoako Medicus Mundiren

webgunean dago eskuragai gida.

Formakuntza saioak jaso dituzte

nerabeekin harremanetan izan

ohi diren zenbait eragile sozialek,

eta gidaren inguruko jardunaldi

batzuk egitea aurreikusita dauka

Medicus Mundik.

Maitasun erromantikoa ardatz hartuta, nerabeen ‘online’ ohiturak aztertu dituzte Gipuzkoako Medicus Mundik, Farapi elkarteak eta EHUk.Bergarako Ipintza institutua izan da ikerketaren guneetako bat.

Pantailak ezkutatzenduen errealitatea

Hiru adingabe, sakelakoekin; azken urteotan, aldatzen ari dira elkarrekin harremanak izateko moduak. IÑIGO URIZ / FOKU

Harremanetarako moduberriez gain, indarkeriamatxista berriak erebadakartzateteknologia berriek»Begoña OnkalaBergarako Ipintza institutukohezkidetza arloko arduraduna

‘‘

7GIPUZKOAKO HITZAOstirala, 2019ko maiatzaren 31 Gaiak

Kerman Garralda Zubimendi

Zumarraga

Ostiral iluntzea da,eta beteta dagoZumarragakoZelai Arizti are-toa. Pozik daude

Arco Iris antzerki taldeko kideak,eta baita laguntza behar duten el-karteak ere. Zumarragako La Sa-lle ikastetxeko ikasle, ikasle ohieta gurasoek osatutako Arco Irisantzerki taldeak urtero egiten duantzezlan solidario bat: «Norberabi bider betetzen du gustuko du-zun hori era altruista batean egi-teak», azaldu du Iker Elduaientaldeko kideak. «Ez da diruaematea bakarrik. Gure denboraere eskaintzen diegu, eta ikusleakzerbait jasotzen du; oso aberasga-rria da hori», gaineratu du Con-chi Garrido taldekideak.Proyde Proega gobernuz kan-

poko erakundeari eta Katxalinbularreko eta ginekologia arlokominbiziak eragindako Gipuzkoa-

ko emakumeen elkarteari lagun-duko diete aurten —baita oraindikzehaztu ez duten beste elkartebati ere—. «Hiru emanaldi eskai-niko ditugu guztira». Maiatzaren17an taularatu zituzten lehenbiak. «La Salle ikastetxearekinlotura zuzena duen Proyde Proe-ga GKEari emango diogu lehenegunean sarreren salmentarenbidez lortutako diruaren erdia,eta laster zehaztuko dugun herri-ko kolektibo bati beste erdia»,azaldu du Mari Carmen Viedmataldekideak. Adibide gisa, aurre-ko urteetan elikagai bankuari, es-klerosi anizkoitzak kalte eginiko-ei eta Markel Lopez tximeleta aza-la duen herriko gazteari emanzioten bildutako dirua. Gaurkoirabazi guztiak, berriz, «elkartehandiago bati» ematea erabakizuten. «Eta Katxalin aukeratudugu aurten». Taldeko kideenartean egiten dute hautaketa.«Aurten, hamalau lagun ari

gara parte hartzen emanaldietan,eta guztion artean egiten dugu

dena: gidoia moldatu, eszenogra-fia, jantziak...», nabarmendu duLurdes Longas Arco Iris taldekoantzezleak. Un tranvía sin raílesobra taularatu dute aurten (Errai-lik gabeko tranbia bat). «Antzez-lanak irakurtzen ditut udan, etagorde egiten ditut gustatzen zaiz-kidanak», azaldu du Viedmak.Mari Luz Cruz antzerkigilearen

lan bat da Un tranvía sin raíles.«Berekin harremanetan jarri gi-nen gure asmoa adierazteko, etaberehala erantzun zigun, adeita-sun handiz, gainera. Oraindik ereeusten diogu hartu-emanari»,adierazi du Viedmak. Umorezkoobra horretan, askotariko turis-tek eta hoteleko langileek topoegingo dute hoteleko harreran.Nahasi egingo dira pertsonaien is-torioak, eta beste ikuspuntu bate-tik jorratuko dituzte egunerokokontuak. «Jarraitzeko erraza daobra, baina kaotiko samarra erebai. Azken finean, halakoak garagu ere; ongi pasatzen dugulakoeta gustatzen zaigulako antzezten

dugu. Ez gara profesionalak, etanabaritu egiten da batzuetan»,azpimarratu du Elduaienek.«Taula gainean trabatzen

garenean, ez da ezer gertatzen.Inprobisatu eta aurrera egitendugu», kendu dio garrantziaGarridok. «Sarrerak bukatzenbadira, hain gaizki egiten ezdugun seinale. Batzuek errepika-tu ere egiten dute», gaineratu du,txantxetan. Lehen emanaldianbete egin zen aretoa, eta astehasieran sarrera gutxi batzukbesterik ez zen gelditzen gaurkoemanaldirako. «Ikusle fidelakditugu, eta eskerrak eman behardizkiegu. Ardura da, baina baitamotibazioa ere», biribildu duLongasek.

Hogei urte taula gaineanUrte batzuetan bi antzezlan ereegin izan ditu Arco Iris taldeak,eta 30 bat taularatu ditu jada.Horri esker, esperientzia handikotalde bihurtu da, eta urrun ikus-ten dute 2000. urtean egin zutenlehen emankizuna. «Obra hasiaurreko urduritasunak, baina, ezdira joan», dio Longasek. Ikasleasko igaro dira taldetik, eta, ikas-ketak amaitu arren, batek bainogehiagok jarraitzen du bertan.«Haien emanaldi bat ikustera

joan nintzen, eta taula gaineraurratsa egin behar nuela erabakinuen. Oso ongi hartu ninduten,eta horrela erraza da aurrera egi-tea», oroitu da Elduaien, taldekokiderik gazteenetako bat. Gazte-ek helduek baino lotsa gutxiagoizaten dutela ziurtatu dute Garri-dok, Longasek eta Viedmak, etafriso artean erraz moldatzen dire-la. Urratsa egitea, ordea, gehiagokostatzen zaie. «Atzetik badatozikasleak, baina tira egin beharizaten diegu apur bat. Hasitako-an, baina, inor ez da damutzen».«Belaunaldi ezberdinen artean

zubi lanak egiteko asmoa du tal-deak», hasi du azalpena Vied-mak. «Askok antzerki taldeaga-tik ezagutzen dugu elkar. Hori erenahi genuen: La Salle ikastetxekoikasleak eta gurasoak elkartzea».Halere, kosta egiten zaie aita dire-nak topatzea: «Bakarra dugu tal-dean, eta ez da ausartzen antzez-tera. Gizonezkoak lotsatiagoakdirela uste dut», adierazi du Lon-gasek.Joan den apirilean hirurehun

urte bete ziren San Juan Bautistade la Salle hil zela, eta haren ome-nez ekitaldi ugari prestatu du LaSalle ikastetxeak; tartean, ikasle-en arteko kidetzeak. Arco Iris tal-deak ez du prestatu emankizunberezirik, baina gaurko antzezla-nean gogoan izango dute urteu-rren hori ere.

Zumarragako La Salle ikastetxeko ikasle eta gurasoen Arco Iris antzerki taldeak ‘Un tranvía sin raíles’ obra taularatuko du gaur. Zenbait elkarteri emango diete dirua.

Aretoa bete eta laguntza eman

Arco Iris taldeko kideak, maiatzaren 17ko emanaldiaren ostean, ikusleak agurtzen. ARCO IRIS TALDEA

8 GIPUZKOAKO HITZAOstirala, 2019ko maiatzaren 31Gaiak

Gure denboraeskaintzen diegu, eta ikusleak zerbaitjasotzen du; osoaberasgarria da hori»Conchi GarridoArco Iris antzerki taldeko kidea

«Ikusle fidelak ditugu,eta eskerrak emanbehar dizkiegu. Ardura da, baina baita motibazioa ere»Lurdes LongasArco Iris antzerki taldeko kidea

«Belaunaldi ezberdinenartean zubi lanak egitekoasmoa du taldeak.Ikasleak eta gurasoakelkartu nahi ditugu»Mari Carmen ViedmaArco Iris antzerki taldeko kidea

‘‘

Aitziber Arzallus Azpeitia

Hiru aste barru joka-tuko dute aurten-go Quebrantahue-sos txirrindulari-tza proba, Sabiña-

nigon (Aragoi, Espainia). Galduezinezko ekitaldia da gipuzkoaraskorentzat. Zenbakiak dira ho-rren adierazgarri: 29. aldia izangoda aurtengoa, eta 47 herrialdetako11.500 txirrindularik parte hartu-ko dute. Proba luzea egingo dute9.500ek, berrehun kilometrokoa;Treparriscos izeneko proba mo-tza, berriz, beste 2.000k, 85 kilo-metrokoa. Askoz gehiago izan zi-ren, ordea, bi proba horietakorenbatean parte hartzeko izena emanzuten txirrindulariak: 20.000,hain zuzen ere. Antolatzaileekzozketa bidez erabakitzen dutenork parte hartuko duen eta norkez.Jon Altuna azpeitiarra da zortea

izan dutenetako bat, eskuan baituekainaren 22an berrehun kilo-metroko proba egiteko txartela.

Zazpigarren aldia izango du, etagogotsu dago, ikaragarri gusta-tzen baitzaio Sabiñanigon hasi etabukatzen den proba. «Lehenen-go aldian lagun artean egin nuenibilbidea, lasterketa egunetikkanpo, eta asko gustatu zitzai-dan». Horregatik, urtero saiatzenda parte hartzen, nahiz eta urte-ren batean huts egin behar izanduen, «beste konpromiso ba-tzuk» zituelako.Eli Aizpuru azpeitiarrak ere

primeran ezagutzen du Quebran-tahuesos probaren ibilbidea, as-kotan egin baitu. Duela urte ba-tzuk arte, ohiko txirrindularieta-ko bat izaten zen Sabiñabigokoirteera gunean. «Zortzi bat aldizegindakoa naiz, baina azken urte-otan ez naiz joan, zozketa siste-marekin ez nagoelako ados».Ezdu kritikatu zozketa egitea bera,zozketa horren kontura negozioaegin nahi izatea baizik. «Zozke-tan parte hartzeagatik hiru edolau euro kobratzen dizkiote txi-rrindulari bakoitzari, eta kanpo-an geratzen direnei ez diete itzul-

tzen dirua». «Printzipio kon-tua» da Aizpururena. Zozketan txartela eskuratzen

dutenek beste 70 euro ordaindubehar izaten dituzte gero probanparte hartzeko . Hori da proba ho-

rretan parte hartzeko pagatu be-harreko gutxieneko kopurua. Az-ken urteotan, baina, probak sor-tzen duen interesaren jakitun,hamaika eratako eskaintzakmerkaturatzeari ekin diote anto-

latzaileek. Adibide gisa, Premium

pack-ak jarri dituzte salgai: Que-brantahuesos proban parte har-tzeko bi lagunentzako txartela etalau izarreko hotelean gaua, 1.042euroren truke.

Hiru asteren faltan, ki-lometroak egin eta eginari dira Quebrantahue-sos proba egiteko asmoaduten txirrindulariak,lasterketara sasoi oneaniristeko. «Izugarrizkolehia egoten da», konta-tu du Aizpuruk. «Baina,batez ere, norbere bu-ruarekin, denbora jakinbat egitera joaten delakojendea». Horren eragi-nez, eta parte hartzaileenkopuruagatik, irteeragunean «tentsio han-dia» sortzen dela azaldu

du, eta «arriskutsua» izaten delahori.Altuna ere «denbora jakin bat

egitera» joan izan da beste aldie-tan, baina lasaiago joango da aur-ten. «Beste urte batzuetan baino

askoz gutxiago ibili naiz aurten,eta eguna pasatzera joango naizlehenengo aldiz, kilometro ba-tzuk egiteko intentzio hutsare-kin». Beste proba bat dauka hel-buru gisa: Andorrako Purito. Aiz-puruk duela pare bat urte eginzuen proba hori, eta Sabiñanigo-koa baino gogorragoa dela dio,baina ez duela Quebrantahueso-sekoak duen sonarik. «Jende gu-txiagok parte hartzen du, eta as-koz tentsio gutxiago egoten da».

Uda zein neguUrte guztian entrenatzen dira Al-tuna eta Aizpuru, neguan zeinudan, eta ahal duten guztietan ir-teten dira errepidera. Hala ere,negu partean gehiago ibiltzendira barruan. «Beti egiten dutzerbait, kiroldegiko gimnasioanez bada, etxean daukadan arra-bolan. Behin udaberrian sartuta-koan, saiatzen naiz astean bueltaluze bat egiten. 150 kilometrokoaegin nuen duela bi aste, 180koajoan den larunbatean...», azaldudu Altunak. Antzera ibiltzen daAizpuru ere. «Neguan barruangehiago ibili behar izaten dugu-nez, aldatze aldera, beste kirol ba-tzuk ere egiten ditut; igeriketa,esaterako». Hala ere, larunbateroeta igandero irteten da errepide-ra, taldean. «Hori gustatzen zaitgehien».Eguraldi onaren eragina asko

antzematen dela gaineratu du Mi-kel Yeregi Azpeitiko kiroldegikospinning irakasleak. Haren esa-netan, neguan «jende asko» ibil-tzen da kiroldegian. «Baina api-ril-maiatz aldera beti jaisten dakiroldegira etortzen den jendekopurua, askok nahiago izatendutelako kirola kanpoan egin».Bizikletan istripu larririk ez du

izan Aizpuruk; erorikoren bat etasustoren bat bai, ordea. «Baina,egia esan, gero eta beldur handia-go ematen dit errepidera atera-tzeak, eta ahuntzak bezala ibil-tzen naiz bakarrik irteten naize-netan, aldapan beti». Aldiz,Altuna lasai ateratzen da errepi-dera. «Norbera ohitu egiten delauste dut. Hemen inguruan bueltapolitak egiteko aukera dago trafi-ko handiegirik ez dagoen errepi-deetan barrena». Nafarroa etaGoierri aldera joaten da buelta lu-zeak egitera ateratzen denean.«Kostaldera abiatzen bazara, ba-dakizu zer topatuko duzun. BainaGoierri aldean-eta badira oso ibil-bide politak, oso auto gutxi ibil-tzen direnak». Elkar errespetatuzgero arazorik gabe ibil daitezkeelauste du Altunak.Iaz, 26 txirrindulari larri zauritu

ziren Gipuzkoan izandako istri-puetan, eta hildako bat izan zen.

Ekainaren 22an izango da aurtengo Quebrantahuesos bizikleta proba. 47 herrialdetako11.500 lagunek parte hartuko dute. Urteroko ekitaldia da ehunka gipuzkoarrentzat.

Sabiñanigorako prestatzen

Hainbat zikloturista, euripean, entrenatzen; gipuzkoar askok parte hartuko dute, ekainaren 22an, Quebrantahuesos txirrindularitza proban. ARITZ LOIOLA / FOKU

10 GIPUZKOAKO HITZAOstirala, 2019ko maiatzaren 31Gaiak

Beste urteetan baino askozgutxiago ibili naiz aurten, eta denbora jakin bat egitekopresiorik gabe joango naiz»Jon AltunaTxirrindularia

«Gero eta beldur handiagoaematen dit errepideak;ahuntzak bezala, aldapanibiltzen naiz bakarrik noanean»Eli AizpuruTxirrindularia

‘‘

Imanol Saiz Irun

Ia urtebete da irundarrek

migratzaileen beharrak

asetzeko apustu kolekti-

boa egin zutela. Joan den

udan, hirian handitu egin

zen Europa iparralderako bidean

ziren Afrikako migratzaileen flu-

xua. Erakundeen inolako babesik

gabe geratu ziren orduan ehunka

eta ehunka lagun. Halere, Irungo

Lakaxita guneko ateak zabal-za-

balik aurkitu zituzten lehen egu-

netik bertatik, gauetik goizera

irundarrek sortu zuten Irungo

Harrera Sarearen dispositiboari

esker.

Geroztik, etengabekoa izan da

sareko kideen eta udalaren arteko

tirabira. Udalak, boluntarioen

presioari esker, zenbait aterpetxe

ireki ditu. Halere, sareak behin

eta berriz salatu izan du ez direla

nahikoak. Horregatik egokitu zu-

ten Lakaxita, ehunka lagunek

han otorduak egin zitzaten eta

euren beharrak asetzeko aukera

izan zezaten. Neguan, ordea, ego-

era eutsiezina bilakatzen hasi zen

gune autogestionatuan, eta Ospi-

tale Zaharrera mugitu zuten kan-

palekua. Azken presio horri es-

ker, Martindozenea aterpetxea

egun osoz zabaltzea lortu zuten.

Sareko kideek azaldu dute ne-

guan eta udaberrian «baxuagoa»

izan dela fluxua, baina «ia egune-

ro» iristen direla migratzaile tal-

deak. «Egun batean, hogei irits

daitezke; beste batean, bakar bat

ere ez; hurrengoan, agian, bost»,

esan du sareko kide Malen Gar-

mendiak. Udalak ezezkoa eman

diela ikusita, boluntarioek eraba-

ki dute tren geltokian seinaleak

jartzea San Juan plazako harrera

gunera eta Martindozeneara joa-

teko, iritsi berriei bidea errazteko

asmoz. Gainera, gautxori izeneko

boluntario taldearen laguntza ere

jasotzen dute migratzaileek.

Iritsi berriek bost egun igaro di-

tzakete Martindozeneako aterpe-

txean, baina, sareko kideak salatu

duenez, guztiek ez daukate auke-

ra berbera. Haren hitzetan, «oso

baldintza zorrotzak» exijitzen

dizkiete, eta sartzeko aukerarik

gabe geratzen dira asko. «Leku

guztiak beteta daudela dio uda-

lak, baina ez da egia. Martindoze-

nea ez da ia inoiz betetzen». Kale-

an geratzen diren horiek beste

aterpetxe batzuetara bideratzea

edo sareak lortutako beste lokal

batzuetara eramatea izaten da sa-

reko kideen ohiko zereginetako

bat.

Joan den udatik, sare erraldoi

bat osatzea lortu dute, eta be-

rrehun boluntario baino gehiago

aritzen dira lanean gaur egun.

Gainera, Garmendiak azaldu du

sareak «ehuntzen» jarraitzen

duela egunetik egunera. «Edo-

zein eskari egiten dugunean, mi-

laka mezu jasotzen ditugu bere-

hala; jende asko dago gure ingu-

ruan gaiarekin sentsibilizatuta».

«Primerakoa» izaten ari da he-

rritarren erantzuna, eta urtarrile-

ko mobilizazio handiak baieztatu

zuen hori: 5.000 lagun inguruk

zirkulazio askatasuna exijitu zu-

ten hirian. Azken urteotan Irunen

egin den manifestaziorik handie-

netako bat izan zen urtarrilekoa.

Udaz geroztik, milaka lagun

pasatu dira boluntarioen eskue-

tatik. Sareak dagoeneko 5.000 la-

gun baino gehiago artatu dituela

zehaztu du Garmendiak, eta urte

hasieratik zortziehun migratzai-

leri eman dietela zuzeneko lagun-

tza.

Azken aste eta hilabeteotako

mugimendua aztertuta, Irun eta

Hondarribiko herritar talde batek

erabaki du Irungo Harrera Sareko

kideen lana aitortzea. Patxuko Ni-

ce taldeak Harreraabesti solida-

rioa sortu zuen hilabete hasieran,

eta, horren harira, taldeko eta bes-

te arlo batzuetako zenbait lagu-

nek jaialdi berezi bat antolatzea

erabaki dute. Bihar egingo dute,

11:00etatik goizaldera ar-

te, Lakaxita gunean. Ser-

gio Ordoñez Patxuko-k,

Patxuko Nice taldeko ki-

deak, ez du jaia galdu

nahi izan. «Eguneroko

dramak drama, barrurai-

no sartzen zaizun irriba-

rrearekin agurtzen zai-

tuzte denek. Horregatik,

zerbait egin nahi nuen

nik ere». Asmo horrekin

hasi zen elkartzen zen-

bait herritarrekin, eta

horrela hasi ziren jaialdia

gorpuzten. «Guretzat

oso zaila da hitzez azal-

tzea zer sorrarazten digun bolun-

tarioen lanak. Sarearekiko senti-

tzen dugun miresmena ekintzen

bidez adierazteko antolatu dugu

jaialdia», azaldu du Ordoñezek.

Patxuko Nicek bezala, artearen,

dantzaren, zirkuaren eta musika-

ren munduko hainbatek ez dute

izan zalantzarik jaialdiarekin bat

egiteko. Artista bakoitza «puzzle-

aren pieza bat» izango dela kon-

tatu dute antolatzaileek, eta herri-

tarrak soilik faltako direla «puzz-

le handi, eder eta solidarioa» osa-

tzeko. Bazkarirako txartelak es-

kura daude Irungo Brönte liburu

dendan, Hondarribiko Garua eta

Ttopara kafetegietan, eta sarearen

Facebook orrialdean.

Bidasoko herritar talde batek mugimendu bat sortu du Irungo Harrera Sarearen lanaomentzeko. Egun osoko jaialdi berezi bat antolatu dute biharko, Lakaxita gunean.

Sareak ehuntzen jarraitzen du

Dantza estudioko, Garabateando arte taldeko eta Maribop musika taldeko kideak, Asier Perez-Karkamo jaialdiaren koordinatzailearekin —erdian—. IMANOL SAIZ

Edozein eskari egitendugunean, milaka mezujasotzen ditugu berehala; jendeasko dago sentsibilizatuta»Malen GarmendiaIrungo Harrera Sareko kidea

«Guretzat oso zaila da hitzezazaltzea zer sorrarazten digunboluntarioen lanak ;horregatik antolatu dugu hau»Sergio Ordoñez ‘Patxuko’Patxuko Nice taldeko musikaria

‘‘

EGITARAUA

Ondorengo hau da Irungo Harrera

Sareak biharko antolatu duen egi-

taraua, Lakaxita gunean:

11:00. Judas Arrietarekin mihise

margotzea eta Garabateando

solidarioa. Ondoren, DJ Jawata.

12:00.Armiarma Cie zirkua.

12:10.Berto magoa.

12:40.Dantza garaikidearen

tailerra.

13:15.Kontzertua: Maribop.

14:00.DJ Afamad Orquestina.

15:00.Herri bazkaria.

16:00etatik aurrera.Kontzertuak:

Ane Garcia, Gari Amundarain

eta Jon Martin, Sergio Patxuko

eta Ibai Larralde, Endika Loiola,

Octavio Nievski, Flavio Banterla

eta Eneritz Furyak.

20:00.Talde sorpresa.

21:15.Kontzertua: Velozet.

22:30-01:30.DJak.

11GIPUZKOAKO HITZAOstirala, 2019ko maiatzaren 31 Gaiak

MUSIKA

AIAAstiazaran II eta Andonegi.

b Igandean, 18:30ean, Aristerrazun.

AMEZKETAAlaitz Artola.

bBihar, 19:30ean, kultur etxean.

ANDOAINDukkha.

bGaur, 22:30ean, Irunberri tabernan.

AZKOITIAPelax eta Izaki Gardenak.

bGaur, 22:30ean, Matadeixen.

AZKOITIA Iraurgi abesbatza.

bBihar, 18:30ean, Santa Kutzen.

BEASAINMuxutruk eta Liher.

bGaur, 23:00etan, Bideluze plazan.

BEASAINMarlik eta Nogen.

bBihar, 23:00etan, Bideluze plazan.

BEASAIN Joselu Anaiak.

bAstelehenean, 19:00etan eta

23:00etan, Bideluze plazan.

BEASAINAranealdeko Gurea

eta Kasino Zaharra abesbatzak.

bAsteazkenean, 19:30ean, Usurbe

antzokian.

DONOSTIADJ Asier, DJ Ben

eta DJ A. Gaultier.

bGaur, 18:00etatik gauerdira arte,

Kontxako arkupeetan.

DONOSTIAHey Bastian, Alter Ego,

Capitan Tortuga eta Susmara.

bGaur, hurrenez hurren, 18:00etan,

19:30ean, 21:30ean eta 23:00etan,

Cervantes plazan.

DONOSTIASaia Goait, Trukean

eta Lanbroa.

bGaur, hurrenez hurren, 18:00etan,

20:30ean eta 22:00etan, kaian.

DONOSTIADabadaba Beach-en

inaugurazio festa, DJekin.

bGaur, 19:00etan, Ondarretan.

DONOSTIA Jabier Muguruza.

bGaur, 20:00etan, Viktoria Eugenia

antzokian.

DONOSTIAAntiguako emakumeak

oholtzan: hitzaldia eta kontzertua.

bGaur, 20:00etan, Txantxarrekan.

DONOSTIARupatrupa.

bGaur, 20:30ean, Dokan.

DONOSTIALewis Ofman.

bGaur, 20:30ean, Dabadaban.

DONOSTIASiete C.

bGaur, 21:00etan, Tabakaleran.

DONOSTIAReconquesta

eta Oldarkot.

bGaur, 21:30ean, Añorgako

gaztetxean.

DONOSTIAPrexton eta Soma

Cult.

bGaur, 22:00etan, Zurriolako

pasealekuan.

DONOSTIADanel & Blunstarr

eta DJ Rask.

bGaur, 00:00etan, Dabadaban.

DONOSTIAPatta eta De Pekuliars.

bBihar, 12:00etan, Cervantes

plazan.

DONOSTIAEl Callejon del Gato

eta Starblues.

bBihar, 12:00etan, kaian.

DONOSTIALanderground

& Flanksinnata eta Gorku.

bBihar, 12:00etan, Nautikoan.

DONOSTIAOndarreggae Jaia:

Si’art Sound, Isens, George Palmer,

Gambeat Radio Bemba, Kobo

Dada, Watts Attack Sound System

eta Basque Reggae Elkartea.

bBihar, 13:00etatik 01:00era,

Ondarretako hondartzan.

DONOSTIAAlain Elektronische

eta Francois de Mundo.

bBihar, 16:00etan, Nautikoan.

DONOSTIAXabeat, Iban Device

eta Rat Look.

bBihar, 16:00etatik 21:00etara,

Loretopen.

DONOSTIARockaina eta 4 Villains.

bBihar, 16:30ean, kaian.

DONOSTIAStonefaces

eta Overloud.

bBihar, 18:00etan, Cervantes plazan.

DONOSTIADJ Vogeli eta DJ Leiss.

bBihar, 18:00etan eta 22:00etan,

Kontxako arkupeetan.

DONOSTIAPedro Pastor

y los Locos Descalzos.

bBihar, 19:30ean, Dokan.

DONOSTIAUte Lemper:

Rendezvous with Marlene.

bBihar, 20:00etan,

Viktoria Eugenia antzokian.

DONOSTIAKantaldea, Heus eta

Askesis abesbatzak: Messe des

pêcheurs de Villerville.

bBihar, 20:00etan, San Ignazio

elizan.

DONOSTIAAdi!, Egurban

eta Kloud C.

bBihar, 20:00etan, Zurriolan.

DONOSTIAKimetz eta Maitane.

bBihar, 20:00etan, Añorgako

plazan.

DONOSTIALola Polar

eta Last Infusion.

bBihar, 20:30ean, kaian.

DONOSTIAReunion Big Band.

bBihar, 21:00etan, Dabadaban.

DONOSTIAAnari eta Deus Ez.

bBihar, 21:30ean, Cervantes plazan.

DONOSTIAAlex del Toro.

bBihar, 23:30ean, Convent

Gardenen.

DONOSTIASebastian Mullaert eta

M4.

bBihar, 00:00etan, Dabadaban.

DONOSTIAAlbericola, Infraganti

Band, Noir Socha eta Zazkel.

b Igandean, 12:00etan, kaian.

DONOSTIADonostiako Orfeoiko

eskola koruak: Jakintza, Ibai,

Peñaflorida, Intxaurrondo, La Salle,

Zuhazti eta Jesuiten ikastetxeak,

eta Orfeoiko Abeslari Txikiak.

b Igandean, 12:30ean,

Viktoria Eugenia antzokian.

DONOSTIAThis Ist, Eddie Mae,

Telmo Trenor eta Frances Be.

b Igandean, 14:00etan, Cervantes

plazan.

DONOSTIAOlivier Maje,

Portobello Project eta

Tristan Mourguy & Horeba.

b Igandean, 16:00etan, Zurriolan.

DONOSTIAPeter Bjorn.

b Igandean, 20:00etan, Be Club-en.

DONOSTIAKamerata EusKdivarius.

b Igandean, 20:30ean, Kaputxinoen

elizan.

DONOSTIAHilda Lizarazu.

b Igandean, 21:00etan,

Dabadaban.

DONOSTIACocaine Piss.

bAstelehenean, 20:30ean,

Dabadaban.

DONOSTIAVanesa Martin.

bAstelehenean, 21:00etan,

Kursaalean.

DONOSTIAHiro Kone

eta Reykjavik606.

bAsteazkenean, 20:30ean,

Dabadaban.

DONOSTIAUdal Txistulari Taldea.

bOstegunean, 19:00etan,

udaletxe zaharreko kriptan.

DONOSTIAMaider Legarreta

& Pedro Montero.


Tabakaleran.

DONOSTIAEuskadiko Orkestra

Sinfonikoa.


Kursaalean.

ELGETAEH Sukarra.

bBihar, 22:00etan, Espaloian.

ERRENTERIARukula, Tooth

eta 7th Story Killers.

bBihar, 21:30ean, Niessen aretoan.

GETARIA Institute, Arrotzak

eta Olor.

bAsteartean, 20:30ean,

gaztetxean.

HONDARRIBIAArrels de Gracia.

bBihar, 20:00etan, Itsas Etxean.

LEGAZPIDoinua Musika Eskola.

bBihar, 11:00etan, eta igandean,

12:00etan, Latxartegi aretoan.

LEGAZPISantiago Banda eta Amaia Larraioz.

b Igandean, 19:00etan, parrokian.

LEGORRETAAnita Parker,

Esne Beltza eta Ze Esatek.

bBihar, 23:00etan, plazan.

OÑATISellares de Gava eta Oñati abesbatzak.

bGaur, 19:00etan, Bidaurretako

monasterioan.

OÑATIMotxila 21.

bBihar, 19:30ean, Gaztelekuan.

ORIOLokuria, Managaitz, Disasko,

Peedog, Saña, Polikarpa y sus

Viciosas, Kamorräh, Cult of Misery

eta Polemika.

bBihar, 20:00etan, gaztetxean.

ORMAIZTEGIErtzak.bOstegunean, 20:00etan, karpan.

PASAIAKonstantzia musika banda.

b Igandean, 13:00etan, Donibanen.

Usurbil b Musikazuzenean Jaialdi Akustikoa

Formatu txikian, ikuskizun handiaMusikazuzenean Jaialdi Akustikoak bosgarren ekitaldia izango du aurtengoa. Elorrion (Bizkaia) ekin zion bide-

ari, 2011n, eta Andoain (2012), Errenteria (2016) eta Urnieta (2017) iritsi ziren atzetik. Usurbilgo Sutegi antzokiak

hartuko du lekukoa etzi, eta, 19:00etatik aurrera, hamabi proposamen elkartuko dira oholtzan: Abereh, Mon-

tauk, Paxkal Irigoien, Gartxot, Serge, Natali, Birkit, Sara Zozaya, Ane, Larra Bideak, Raitx —irudian— eta Asier

Beramendi. Bi ordu inguruko saioa izango da. LORENA OTERO PERALES / MUSIKAZUZENEAN

12 GIPUZKOAKO HITZAOstirala, 2019ko maiatzaren 31Agenda

TOLOSA Juantxo Zeberio, Itsaso

Etxebeste, Jon Arruebarrena,

Gorka Benitez, Antton Telleria,

Donostiako Orfeoi Txikia eta

Et Incarnatus orkestra: Xomorroak.

bGaur, 20:30ean, Leidorren.

TOLOSALemy River eta Honolulu.

bGaur, 22:30ean, Bonberenean.

TOLOSAFlowers & Shelters.


Bonberenean.

URRETXUNizuri Tazuneri,

Moxal, Vulk eta DJ Entrepeuner.

bBihar, 20:00etan, Santa Barbaran.

URRETXUFlavio Banterla.


Santa Barbaran.

USURBILMusikazuzenean Jaialdi

Akustikoa: Abereh, Montauk,

Paxkal Irigoien, Gartxot, Serge,

Natali, Birkit, Sara Zozaya, Ane,

Larra Bideak, Asier Beramendi

eta Raitx.

b Igandean, 19:00etan, Sutegin.

ANTZERKIA

ARETXABALETABihar Taldea:

Kli! Kla! Birzikla!.

bAsteazkenean, 19:00etan,

Santakurtzeko plazan.

BEASAINHortzmuga: Jule.

b Igandean, 18:00etan, kalean.

BEASAINEl Mono Habitado:

Primatium.

bAsteartean, 18:00etan, kalean.

DEBATxalo: Rita.

bBihar, 22:00etan, frontoian.

DEBAKamikaz Kolektiboa: Kaffka.

b Igandean, 20:00etan, frontoian.

DONOSTIALugaritzeko Antzerki

Eskolaren Notas de cocina,

Nueve Teatroren Cruzadaseta

Libe Mendizabalen Confesiones.

bBihar, 16:00etatik 21:00etara,

Udalbatza aretoan.

DONOSTIANabarro eta Laura:

Creando nubes.

bBihar, 21:30ean, Polloeko hilerrian.

DONOSTIAEn la Chacena: Volpone.

bAstelehenean, 19:30ean,

Antzoki Zaharrean.

DONOSTIALangosta Kuadrilla:

Zortzigarren portala.

bAsteartean, 19:00etan,

Antzoki Zaharrean.

DONOSTIAElena Belmonte:

Baile de huesos.

bAsteartean, 19:30ean, Tabakaleran.

DONOSTIATrikiñuela: Historia

de una escalera.

bAsteazkenean, 18:30ean,

Antzoki Zaharrean.

DONOSTIARogelio Gracia:

Tom Pain.

bAsteazkenean eta ostegunean,

20:00etan, Viktoria Eugenia

antzokian.

DONOSTIABinahi Akademy:

Fabuloso.


Antzoki Zaharrean.

LEZOTtipia: Egur taupadak.

bGaur, 17:30ean, Gezalan.

MENDAROPirritx, Porrotx

eta Marimotots: Musua.

bGaur, 18:30ean, ikastolan.

PASAIABorobil: Roman eta Julieta.

bGaur, 19:00etan, Juanba

Berasategi aretoan.

TOLOSATanxarina: La gallina azul.

b Igandean, 18:30ean, Topic-en.

ZARAUTZTxalo: Rita.

bGaur, 22:00etan, Modelon.

ZUMARRAGAArco Iris: Un tranvía

sin raíles.

bGaur, 20:00etan, Zelai Ariztin.

DANTZA

ANDOAINOrganik: Sareak.

bGaur, 21:30ean, Basteron.

ARRASATE Juan Antonio Urbeltz

& Argia: Martin Zalakain.

bBihar, 19:30ean, Amaia aretoan.

DONOSTIA Jone San Martin,

Emanuele Soavi & Mikel R. Nieto:

Atlas 1 / Any Body Soundsperfor-

mancea.

bBihar eta igandean, 20:00etan,

Tabakaleran.

DONOSTIAUdalaren Musika

eta Dantza Eskolako ikasleak.

bAsteartean, 18:30ean,

eta ostegunean, 19:00etan,

Gazteszenan.

LIZARTZAErromeria eguna.

bBihar, 12:00etatik iluntzera arte.

PASAIAEntre orillasdantza saioa.

bOstegunean, 17:30ean, Antxoko

azokan.

PASAIAProyecto Larrua: Idi begi.

bOstegunean, 19:30ean, Antxoko

Zumardian.

URNIETAUrnieta Dantzan.

bBihar, 11:00etatik 18:30era, herrian.

BERTSOLARITZA

ALTZAGAAndoni Egaña

eta Aitor Sarriegi.

b Igandean, Altzagaraten.

AMEZKETABertso afaria:

Unai Mendizabal eta Julio Soto.

bBihar, 21:00etan, Ugarteko

Amuarrain elkartean.

Errenteria b Euskal Eskola Publikoaren Jaia

Taupadaz taupada eraikia eta indartuaMakina bat taupada lelopean, Euskal Eskola Publikoaren Jaia egingo dute etzi, Errenterian. Sei gune izango

ditu EHIGE Euskal Herriko Ikasleen Gurasoen Elkarteak antolatzen duen jaialdiak. 11:00etan egingo dute ha-

sierako ekitaldia, eta Pirritx, Porrotx eta Marimototsen Musua ikuskizuna (12:00), Ene Kantak (15:00), Demode

Quarteten Epa Txiki (16:00), eta eMe (13:00), Izaki Gardenak (17:00) eta Nogen taldeen (18:00) kontzertuak

izango dira, besteak beste. Irudian, Porrotx pailazoa, joan den astean, jaiaren aurkezpenean. A. CANELLADA / FOKU

BEASAINMaddi Aiestaran,

Sebastian Lizaso, Aitor Sarriegi

eta Iker Zubeldia.

bAsteartean, 13:00etan Bideluzen

eta 19:00etan plazan.

DONOSTIABertso bazkaria:

Andoni Egaña eta Anjel Mari

Peñagarikano.

bBihar, 14:00etan, Martutenen,

Txapel Aundi elkartean.

HERNANIAgin Laburu eta Aitor

Mendiluze.

b Igande eguerdian eta bazkaritan,

Arriatxu auzoan.

IRUNKabigorriko Bertso Gauak:

Irati Alcantarilla, Miren Artetxe,

Nerea Ibarzabal eta Alaia Martin.

bOstegunean, 19:30ean, Kabigorri

Ateneoan.

LASARTE-ORIAAsier Azpiroz,

Maddalen Arzallus, Ane Labaka

eta Beñat Gaztelumendi.

bBihar, 19:30ean, Zabaletako

frontoian.

TOLOSABertso kata:

Aitor Mendiluze eta Haritz Mujika.

bBihar, 19:30ean, Zerkausian.

VILLABONA-AMASABertsola-

mintza jardunaldiak: Amaia Agirre,

Miren Artetxe, Amets Arzallus,

Maite Berriozabal, Sustrai Colina,

Asier Galarza, Eli Pagola eta

Xabier Aierdi.

bBihar, 09:00etatik 13:45era,

Subijana etxean.

ZARAUTZBertso-balkoi Tourra:

Agin Laburu eta Aitor Sarriegi.

bBihar, 19:00etan, Guria tabernan.

HITZALDIAK

ANDOAINUxue Alberdi, Miren

Artetxe, Nerea Ibarzabal eta

Jone Uria: Emakumeak bertso

munduan.

bAsteazkenean, 19:00etan,

Martin Ugalde kultur parkean.

AZKOITIA Jakoba Errekondo:

Bertako produktuen kontsumoa.

bGaur, 19:00etan, Elkargunean.

IKUS-ENTZUNEZKOAK

EIBARFrom Darkroom to Daylight,

eta solasaldia Harvey Wang-ekin.


Portalean.

ERAKUSKETAK

ANDOAINMarga Aldaburu: Xarma.

bEkainaren 14ra arte, Basteron.

DONOSTIA Joxan Iza: Bidonville.

bEkainaren 15era arte, Arteko

galerian.

DONOSTIADark Matter, Alicia

Martinen margolanak.

bEkainaren 23ra arte, Tabakaleran.

DONOSTIAPicassotik Barcelora.

bEkainaren 23ra arte, Okendo

kultur etxean.

PASAIATerrakotazko soldaduak.

bEkainaren 16ra arte, Ziriza etxean.

BESTELAKOAK

DONOSTIAUrumea ibaitik

jaitsiera kanoan. Izena ematea:

www.cristinaenea.eusatarian.

bBihar, 17:00etan, Martuteneko

Pilar pasabidean.

DONOSTIAErregio Etxeen jaialdi

folkloriko eta gastronomikoa.

b Igandean, 11:30etik 20:45era,

Konstituzio plazan.

ERRENTERIASun magoa:

Liluraren laborategia.

bGaur, 18:00etan, Niessen aretoan.

ERRENTERIAEuskal Eskola

Publikoaren Jaia.

b Igandean, herrigunean.

URNIETAGazte Festak.

bGaurtik igandera, herrigunean.

URRETXUTxakur Gorria & Peru

Galbete: H-Artzetik, poesia errezital

musikatua.


Santa Barbaran.

13GIPUZKOAKO HITZAOstirala, 2019ko maiatzaren 31 Agenda

14 GIPUZKOAKO HITZAOstirala, 2019ko maiatzaren 31Proposamena

EGITARAUA

ERDIALDEA

Maiatzak 31

Olatu Talka 10 gunea

17:00. Hasiera ekitaldia.

18:00. Jai alai, dantzan jarrai.

Udaletxeko terraza

19:30. Banda Heldu.

22:00. Big Band & Claque & Lindy

Hop.

Bulebarra

18:00. Zirriborro Jazz Banda.

19:30. Flashmob-a: La Bella Italia.

21:30-23:00. Orkestrina Band.

Kontxako arkupeak

18:00-00:00. Kontxa Gaumarketa.

Aquariuma (kanpoaldea)

17:00. Zetazeoak Kantauri itsasoan

ibilbidea.

Ekainak 1

Udaletxeko terraza

13:00. Secundino Esnaola

Big Banda.

16:00. Iruñeko Orkestra Gaztea.

18:30. Zero Sette Jaiband.

22:00. New York-Donostia:

Una historia de salsa musikala.

23:30. Malecon latino.

Udalbatza aretoa

11:30. Piano emanaldia.

16:00. Antzerkia: Notas de cocina.

17:30. Antzerkia: Cruzadas.

19:30. Antzerkia: Confesiones.

21:00. Perfopoesia a la guitarra y

batería.


10:30-18:00. Donostia Sketch.

11:00. Haur antzerkia: Amistad.

12:00. Gimnastika akrobatikoa.

14:00. Musikala: Copacabana

eta Maimbê Dandá.

17:00. Les Under Klowns.

21:00. Dantza: Abriendo Fronteras.

Bulebarra

11:00. Ukrainako musika.

12:00. Dantza: Marcando el tiempo.

13:30. Dantza: Showtime.

16:00. Antzerkia: Xavier y Tomás.

17:30. Kontakt inprobisazioa.

19:00. Zumba fitness.

20:30. Dance Fusion Fest.

22:00. Ezkontza hindua eta kafe

orientala.

Kontxako arkupeak

18:00-00:00. Kontxa Gaumarketa.

20:00. Lindy Hop.

Kontxako hondartza

10:30-12:30. Frisbee tekniken

tailerra eta ultimate partida.

Nautikoa

10:30-11:30. Tai Chi Chuan.

Unai Zubeldia Donostia

Donostia 2016k sortu zuen ola-

tuaren gainean iritsiko da Olatu

Talka egitasmoa, asteburu hone-

tan, hamargarren ekitaldira.

Gaurtik igandera, ia berrehun

egitasmo izango dira Donostian,

Kontxako erlojuetatik Aquariu-

merainoko espazioa erdigune

bihurtuta. «Kultura, artea, musi-

ka... kalera atera eta hiritarren

parte hartzea sustatzeko beharra

sentitu zen Europako kultur hiri-

burutzarekin, bai eragile gisa eta

baita ikusle edo parte hartzaile gi-

sa ere», azaldu du Maider Azur-

mendi Olatu Talkaren komuni-

kazio arduradunak. «Eta, arra-

kastaren bidetik, urteotan jarrai-

pena eman zaio erronka horri».

Gaur egingo dute hasiera eki-

taldia, 17:00etan, Erdialdean, Ola-

tu Talka 10 gunean, eta hiru egu-

nez izango da zer ikusi eta zerekin

gozatu. «Urteotan lankidetzan

aritu izan gara hainbat eragilere-

kin, eta horiek ez dira faltako»,

adierazi du Azurmendik. «Jende-

ak badaki, gutxi gorabehera, Bu-

lebarreko kioskoan zer ikusi ahal

izango duen: dantza, flashmob-a,

zumba... Horiek ere izango dira

aurten, noski». Baina, berrikun-

tzaren bidetik, besteak beste, Ar-

giartean ikuskizuna goratu du

Azurmendik. «Argi jaialdia izan-

go da. EHUko Arkitektura Eskola-

ko ikasleak eta Tabakalera elkar-

lanean aritu dira azkenaldian, eta

hainbat instalazio egongo dira

Loiolako Erriberan, Oroimenaren

Lorategiaren inguruan». Musika,

poesia, dantza... Zirkuitu berezi

hori barrutik bizi ahal izango da,

gaur, 22:00etatik 01:00era.

Ondarreggae jaia izango da

«beste apustuetako bat». Eratu

berri dute Basque Reggae elkar-

tea, eta 13:00etatik 01:00era kon-

tzertuak izango dira Ondarreta

hondartzan jarriko duten karpa

handi batean. «Hondartza den-

boraldiaren hasierarekin bat

egingo du jaialdi horrek, eta hon-

dartzaren eta itsasoaren erabilera

arduratsua eta errespetua susta-

tzea da helburuetako bat».

12:00etatik 18:00etara, Mercada-

badillo bigarren eskuko merka-

tua ere izango da Ondarreta hon-

dartzaren ondoko lorategian.

Auzoka-auzoka, ekitaldi ugari

izango da hiru egunetan, baina,

Azurmendiren hitzetan, aipaga-

rria da Egiako pasabidean jada

ikusgai dagoen erakusketa bat:

«Hainbat emakume ilustratzai-

leren 44 lan egongo dira bertan.

Hiriko gune kritikoetako bat da

hori, eta balioa eman nahi diogu

esku hartze aktibo batekin».

Ekainaren 17ra arte egongo da

ikusgai.

Familia giroan gozatzeko pla-

nik ere ez da faltako Olatu Talkan.

Izan ere, Jolas Kraterra egingo du-

te etzi, 11:00etatik 17:00etara, In-

txaurrondoko Ametzagaina par-

kean. Yoga haurrekin, askotariko

tailerrak, Lalala soinugelak eta

Biurrun musika eskolaren kon-

tzertuak... «Gurasoak eta umeak

elkarrekin aritzeko jolasak, ekin-

tzak eta dinamikak izango dira

bertan».

DJ emanaldiak, indartutaKontzertourri dagokionez, 50

kontzertu baino gehiago izango

dira guztira. «Eta aurten, lehe-

nengo aldiz, toki berezia egin die-

gu DJ emanaldiei, eta bereziki

zaindu dugu emakumezko artis-

ten kopurua», zehaztu du Azur-

mendik. Basoka egitasmoak ere

urteroko txokoa izango du Olatu

Talkan, etzi, 12:00etatik

14:30era, Aiete eta Mira-

mongo basoan. Bertara-

tzen direnek Jon Busselo,

Iker Lauroba, Ane Leux

eta Luke Armstrong ar-

tisten emanaldiez gozatu

ahal izango dute.

Iaz nahikoa lan izan

zuten eguraldi txarrare-

kin, baina, iragarpenen

arabera, eguraldi ona

egingo du asteburu guz-

tian. «Horrek lagundu

egingo digu, noski, Er-

dialdeko ardatz horretan

antolatuta dauzkagun ekintza

guztiak garatzen». Azurmendik

«gerturatzeko eta animatzeko»

dei egin die herritarrei. «Egunero

janari furgonetak egongo dira

kaian, eta jateko eta edateko au-

kera izango da postu horietan».

Etzi egingo dute Boga! amaierako

ekitaldia, 19:00etan, Kaiarriba

plazan, Aquariumaren kanpoal-

dean.

Kalea,kulturarenagertokiaOlatu Talka jaialdiaren hamargarren ekitaldiaegingo dute, gaurtik igandera, Donostian b Iaberrehun emanaldi eskainiko dituzte guztira

Iazko Olatu Talka jaialdiaren hasierako ekitaldia. ANDER GILLENEA / OLATU TALKA

Kultura, artea, musika... kalera atera eta parte hartzeasustatzeko beharra sentitu zenkultur hiriburutzarekin»

«Emakume ilustratzaileen 44 lan egongo dira ikusgaiEgiako pasabidean. Hirikogune kritikoetako bat da hori»Maider AzurmendiOlatu Talkaren komunikazio arduraduna

‘‘

15GIPUZKOAKO HITZAOstirala, 2019ko maiatzaren 31

Alderdi Ederreko lorategiak

11:00-20:00. Arte plastikoak.

11:00-14:00.Ukrainako tailerrak.

11:00-14:00.Matazak indarkeria

sexistaren aurka.

11:30-13:00.Gouachea eta estan-

pazioa paperean.

12:00-20:00.Kalea(n) bizi.

13:00.Book Box.

16:00.Cycling without age.

16:00-20:00.Pintura txinatarra.

17:00-19:30.Papirudia tailerra.

18:00. Oikocredit.

19:00.Artearen historia hackeatu.

Ijentea kalea

11:00 eta 17:00.Donostiako hiri

legendak, ibilbide kultural gidatua.

Aquariuma (kanpoaldea)

17:00.Zetazeoak Kantauri itsasoan

ibilbidea.

Garcia Lorca kalea

Lagunduck ahate lasterketa

solidarioa.

17:00.Haurren lasterketa.

19:00.Ahate lasterketa.

Ibiltariak (hirian zehar)

17:00-18:00.Walking Dancing.

18:00-21:00.Rock Kam Broom.

Ekainak 2Kontxako pasealekua

13:00-14:00. Brasilgo samba.

Bulebarra

10:00-14:30.Lore eta landare

azoka.

12:00.VI. dantza topaketa.

14:00.Musika: Sambastian Roda.


14:00. Roller Derby erakustaldia.

Udaletxeko terraza

11:30. Izarrak Plazaratalent show-a.

16:00.Zarzuela emanaldia.

18:00. Itsasgora musikaren bidez.

Kaia

10:00–14:00. Itsas zaborra out.

10:30 eta 12:00. Itsas ibilbide di-

daktikoa.

Kaiarriba plaza

19:00.Boga!Agurreko ekitaldia.

Jaialdian zehar (Keler gunea)

Janari furgonetak egongo dira.

AIETEEkainak 1

Katxola baserria

10:00–12:30.Miramongo basoa

ezagutuz.

Ekainak 2Miramongo basoa

12:00–14:30.Basoka. Jon Busse-

lo, Ane Leux, Luke Armstrong eta

Iker Laurobaren kontzertu berezia.

ALTZAMaiatzak 31

Larratxo kultur etxea

18:30.Donostia Kulturako ikasta-

roen erakustaldia.

Ekainak 1Larratxo kultur etxea

17:00. Izarrak plazara talent show-a.

Harria parkea

21:30.Sevillanen flashmob-a.

22:30. Kristonkino zinema.

AMARA-LOIOLAKOERRIBERAKMaiatzak 31

Oroimenaren Lorategia

22:00-01:00.Argiartean.

Ekainak 1Easo plaza

11:00-20:00.Liburu eta disko

azoka.

ANTIGUAOndarreta

Ondarreggae jaia.

12:00-18:00.Mercadabadillo.

12:00. James Danino, reggaearen

historiaz zein musikaz.

13:00-01:00.Kontzertuak: Si’art

Sound + Isens (13:00), Gambeat

Radio Bemba (14:00), George Pal-

mer + Kobo Dada (15:00), Watts

Attack Sound System (16:00) eta

Basque Reggae Elkartea (18:00).

AÑORGAEkainak 1

Harrobiaren plaza

10:00-19:00. Bigarren eskuko

merkatua.

10:00.Plaza Koloreztatu.

11:00.Bisita gidatua Cementos

Rezola fabrikara.

17:00. Perkusio tailerra.

20:00.Kontzertour.

IGELDOEkainak 1

Igeldoko plaza

22:00.Polaroid.

EGIAMaiatzak 31

Blas de Otero plaza

17:00-21:00.Gure oinek mundua

mugitzen dute.

Ekainak 1Polloe hilerria

21:30.Antzerkia: Creando nubes.

Egiako pasadizoa

44 emakumezko ilustratzaileren

erakusketa.

GROSMaiatzak 31

Zurriolako pasealekua

17:00-21:00. Hiria eraikiz.

22:00-00:00. Kontzertour.

Ekainak 1Zurriolako pasealekua

10:00-19:00.Urbanzientzia.

20:00-00:00.Kontzertour.

Ekainak 2Zurriolako pasealekua

10:30.Por la salud de nuestros

mares.

16:00-20:00. Kontzertour.

BIDEBIETAEkainak 1

Bidebietako parkea

Parkour tailerrak.11:30-13:00

(8-13 urte) eta 17:00-18:30 (+14).

ULIAEkainak 1

Ore baratzak

11:00-19:00. Irudi L(ab)orategia.

INTXAURRONDOEkainak 2

Ametzagaina parkea

11:00–17:00. Jolas kraterra.

LOIOLAEkainak 1

Loiola Apain.

Igeltegi kalea

10:00-14:00 eta 16:00-20:00.

Tailerra: Mosaiko pintaketa.

Kultur etxea (Plazaburu kalea)

10:00-20:00. Interbentzio artisti-

koak.

Ekainak 2Txomin Enea

09:00–14:00.Bideoklip grabazioa.

KONTZERTUAK ETA DJ EMANALDIAKMaiatzak 31

Cervantes plaza

18:00. Hey Bastian.

19:30. Alter Ego.

21:30. Capitan Tortuga.

23:00.Susmara.

Keler gunea (Kaia)

18:00. Saia Goait.

20:30. Trukean.

22:00.Lanbroa.

Eguzkiteka (Kontxako arkupeak)

DJ saioak: DJ Asier (18:00),

DJ Ben (20:00) eta A. Gaultier

(22:00).


22:00. Prexton.

23:00. Soma Cult.

Ekainak 1Cervantes plaza

12:00.Patta.

13:30.De Pekuliars.

18:00.Stonefaces.

19:30. Overloud.

21:30.Anai.

23:00.Deus ez.

Keler gunea (Kaia)

12:00.El Callejon del Gato.

13:30.Starblues.

16:30.Rockaina.

18:00.4 Villains.

20:30.Lola Polar.

22:00.Last Infusion.

Nautikoa

DJ saioak:Landerground &

Flanksinnata (12:00), Gorku

(14:00), Alain elektronische

(16:00) eta Francois de mundo

(18:00).

Eguzkiteka

DJ saioak: DJ Vogeli (18:00) eta

DJ Leiss (22:00).

Loretopea

DJ saioak:Xabeat (16:00), Iban

Device (18:00), Rat Look (20:00).


20:00.Adi.

21:30. Egurban.

23:00. Kloud C.

Añorgako plaza

20:00.Kimetz eta Maitane.

Ekainak 2Cervates plaza

DJ saioak: This Ist (14:00), Eddie

Mae (15:30), Telmo Trenor (17:00),

Frances Be (18:30).

Keler gunea (Kaia)

12:00. Albericola.

13:30. Infraganti Band.

16:00.Noir Socha.

17:30.Zazkel.


16:00.Olivier Maje.

17:30. Portobello Project.

19:00. Tristtan Mourguy eta

Horeba.

Munduko Koloreak, iaz. OLATU TALKA

Proposamenak

Karmele Uribesalgo Alzola

Donostia

Aldundiko langileek salatu duteforu gobernuan dauden EAJk etaPSE-EEk beren kasa zehaztu du-tela lan hitzarmena. Ohartarazidute inoiz ez dela gertatu halako-rik, eta LAB, ELA, CCOO eta Baz-kuna sindikatuek deituta, borro-kaldia egin dute egoerari aurreegiteko. Amaia Arruti Agirre(Orio, 1966) langile batzordeko le-hendakaria da, eta adierazi du ka-litatezko zerbitzu publikoa alda-rrikatzen ari direla.Nondik dator lan gatazka?

2017an, lan hitzarmena negozia-tzen hasi ginen foru aldundiare-kin. Sindikatu bakoitzak bere pla-taforma aurkeztu zuen, baina al-dundiak ez zuen proposamenikegiten. Orain arte sakabanatuakizan ditugu gure lana arautzen zu-ten testuak, eta komiteak eskatuzuen biltzeko. Hori aitzakia har-tuta, aldundiak testuak egunera-tu ditu, baina ez gara adostasunbatera iritsi. Zer egoeratan zaudete?

Orain dugun egoera ez dugu inoizizan. Aldundiak bere kabuz onar-tu du lan hitzarmena; inposatu egin digu. Borrokaldian egongara gertatutako hori salatzeko:

manifestazioak, giza kateak,batzarrak eta mobilizazioakantolatu ditugu. Etengabeko pro-testak egin ditugu, eta lau sindi-katuak batera egon gara borrokahorretan.Zer eskaera egiten diozue al-

dundiari?

Negoziazio kolektiborako eskubi-dea aldarrikatzen dugu. Aldeba-karreko erabakiarekin erakutsidigute uste dutela guztiaren gai-netik daudela, eta ez gaituztelabehar. Kalitatezko zerbitzu publi-ko bat eskatzen dugu, langile pu-blikoen bitartez eskainitakoa.Datozen urteetan, belaunaldi al-daketa bat egongo da aldundikolangileetan, eta bitartekotasuntasa ia %40koa da. Gobernuak ja-kinarazi du hirurehun postukooposizioa izango dela laster, bainauste dugu ez dela nahikoa. Solda-taren inguruko eskaerak egin diz-kiogu gobernuari, izoztuta bai-tauzkagu. Horrez gain, neurriakeskatu ditugu lana eta familia ba-teragarri egiteko, baita berdinta-sun eta euskara batzordeak sor-tzeko ere. Lau urte daramatzaguborroka horretan, eta ez duguezer lortu. Enpresei horrelakoneurriak hartzeko eskatu diete,eta guk dioguna da aldundian ereaplikatzeko.

Lan hitzarmena ez dute inoiz be-

ren kabuz zehaztu. Nola onartu

izan da?

Gobernu honen aurretik EH Bilduegon zen agintean. Garai hartan,murrizketa asko izan zen, bainaados jartzea lortu genuen. Orainarte sindikaturen baten babesare-kin lortu dira beti lan hitzarme-nak.Azken legealdian, gobernuan

EAJ eta PSE-EE izan dira. Zer ja-

rrera izan dute?

Neurriak inposatzen aritu dira,eta oso agintzaile jokatu dute. Fo-ru gobernuak ez du borondaterikizan adostasunak lortzeko. Osoonak dira propaganda egiten; go-bernatzeko modu berri bat dutelasaldu dute, behar bezala agintze-ko era bat daukatela. Sindikatueiindarra kentzen ari dira, berenpolitikak ezartzeko asmoarekin.Ahaldun nagusi izateko hauta-gaiei gutun bat helarazi genien,galdetuz ea prest egongo lirateke-en behin aldundira iritsita lan hi-tzarmena negoziatzeko. Oso adie-razgarria da Juan Karlos IzagirreEH Bilduko hautagaiak eta DenisItxaso PSE-EEkoak hartu zutelagutuna, baina Markel Olano EAJ-koak uko egin ziola. Horrekin,agian, aurreikus dezakegu zer da-torkigun datozen lau urteetan.

Arabako eta Bizkaiko Foru Al-

dundietan alderdi berak egon

dira gobernuan, baina lortu di-

tuzte lan hitzarmenak.

Ez dugu ulertzen zergatik gertatuden hori; Araban eta Bizkaian po-sible baldin bada, zergatik ez Gi-puzkoan? Galdetu izan dugune-tan, erantzun izan digute erreali-tate ezberdinak direla, baina ezdakigu zertan datzan zehazki.Hauteskundeen ostean, badiru-

di gobernuan ez dela aldaketa

handirik egongo datozen lau ur-

teetarako. Zer espero duzue?

Aurrerapausorik emango al da

zuen lan gatazkan?

Ez daukagu itxaropen handirik.Ikusi dugu EAJk interes argiakdauzkala, eta ez du helburutzatkalitatezko administrazio publikobat lortzea. Oso legealdi gogorraizan dugu, gatazkatsua, eta nego-ziazio latzak izan ditugu. Ez dugu

esperantza handirik afera kon-pontzeko. Beraz, zail ikusten duzue laster

irtenbide bat aurkitzea?

Lan hitzarmena beren kasa onar-tzeko ausardia izan baldin badute,ez dut uste erraza izango denikegoera aldatzea. Aldundiak ustedu oso ondo egin duela lan. Go-bernua eratuta, lan hitzarmenanegoziatzeko eskaera egingo die-gu berriz, baina ez dakit zer eran-tzun jasoko dugun. Borrokaldiarekin jarraitzeko as-

moa daukazue?

Gobernua eratzen denean ekingodiogu berriz borrokaldiari. Orain,mobilizazio jakin batzuk egingoditugu, aldundiaren esku daudenlangile batzuen egoera salatzeko;hala nola, konponbidea bilatzensaiatuko gara Eibarko Egogain za-harren egoitzarentzat eta aterpe-txeentzat.

«Foru gobernuak ez duborondaterik izanadostasunak lortzeko»

Amaia Arruti Agirreb Aldundiko langile batzordeko lehendakaria

Sindikatuek salatu dute aldundiak lehen aldiz bere kabuz ezarri duelalangileen lan hitzarmena. Kalitatezko zerbitzu publikoa aldarrikatzen dute,eta gobernu berria eratu bezain pronto berrekingo diete mobilizazioei.

GORKA RUBIO/FOKU

sELKARRIZKETA

GIPUZKOAKO HITZAOSTIRALA, 2019ko maiatzaren 31

Zuzendaria: Unai Zubeldia. Argitaratzailea: Euskal Editorea

Lege gordailua: SS-1514-2010

www.gipuzkoa.hitza.eus [email protected]

GIPUZKOAKO HITZA - Berria · 2019-05-31 · Gurutze Gorria, jokoz kanpo Hondartzetako sorospen...

Documents

Transcript of GIPUZKOAKO HITZA - Berria · 2019-05-31 · Gurutze Gorria, jokoz kanpo Hondartzetako sorospen...