Giao Trinh Thue

243
1 GIÁO TRÌNH THUẾ LỜI NÓI ĐẦU “Thuế” là môn học chuyên nghành của sinh viên khối nghành kinh tế. Có thể nói Thuế là một phạm trù rộng và hàm chứa nhiều nội dung phức tạp, hiểu và vận dụng kiến thức về thuế nói chung, pháp luật thuế nói riêng trong điều kiện phát triển kinh tế - xã hội hiện nay có một ý nghĩa quan trọng đối với mọi người dân, doanh nghiệp và Nhà nước. Để nắm bắt kịp thời chính sách pháp luật thuế của Nhà nước là sự quan tâm hàng đầu của người làm công tác kế toán – tài chính trong doanh nghiệp. Bởi mỗi một sắc thuế được ban hành; mỗi một sự đổi thay hay bổ sung, sửa đổi là một lần Kế toán viên phải cập nhật và triển khai thực hiện. Mục đích cuối cùng của mỗi kế toán là giúp cho doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh tuân thủ đúng luật, đặc biệt là chấp hành tốt chính sách, pháp luật Thuế của nhà nước, tránh tối đa các sai sót trong kê khai, nộp thuế. Nhằm đáp ứng yêu cầu về giảng dạy, học tập của sinh viên, giúp cho kế toán viên, kế toán trưởng đang công tác tại các doanh nghiệp có được tài liệu kịp thời phục vụ nghiên cứu, học tập với chiều sâu kiến thức thực tiễn. Cuốn: “Giáo trình thuếđược biên soạn có nội dung phong phú, bao quát những quy định hiện hành của các sắc thuế, các quy định về quản lý thuế, đồng thời cập nhật, bổ sung những chính sách mới nhất bám sát chương trình khung của trường. Hy vọng rằng, Giáo trình này sẽ là nguồn tài liệu học tập và nghiên cứu hữu ích và thiết thực dành cho các bạn sinh viên và những người làm kế toán doanh nghiệp./.

description

Giao trinh thue

Transcript of Giao Trinh Thue

Gio Trnh Thu (L Thuyt, Bi Tp V Bi Gii):

GIO TRNH THU

LI NI U

Thu l mn hc chuyn nghnh ca sinh vin khi nghnh kinh t. C th ni Thu l mt phm tr rng v hm cha nhiu ni dung phc tp, hiu v vn dng kin thc v thu ni chung, php lut thu ni ring trong iu kin pht trin kinh t - x hi hin nay c mt ngha quan trng i vi mi ngi dn, doanh nghip v Nh nc.

nm bt kp thi chnh sch php lut thu ca Nh nc l s quan tm hng u ca ngi lm cng tc k ton ti chnh trong doanh nghip. Bi mi mt sc thu c ban hnh; mi mt s i thay hay b sung, sa i l mt ln K ton vin phi cp nht v trin khai thc hin. Mc ch cui cng ca mi k ton l gip cho doanh nghip hot ng sn xut kinh doanh tun th ng lut, c bit l chp hnh tt chnh sch, php lut Thu ca nh nc, trnh ti a cc sai st trong k khai, np thu.

Nhm p ng yu cu v ging dy, hc tp ca sinh vin, gip cho k ton vin, k ton trng ang cng tc ti cc doanh nghip c c ti liu kp thi phc v nghin cu, hc tp vi chiu su kin thc thc tin. Cun: Gio trnh thu c bin son c ni dung phong ph, bao qut nhng quy nh hin hnh ca cc sc thu, cc quy nh v qun l thu, ng thi cp nht, b sung nhng chnh sch mi nht bm st chng trnh khung ca trng.

Hy vng rng, Gio trnh ny s l ngun ti liu hc tp v nghin cu hu ch v thit thc dnh cho cc bn sinh vin v nhng ngi lm k ton doanh nghip./.

BIN SON

GV: Li vn DuyPHN I: PHN L THUYT

CHNG I:

I TNG, NHIM V V PHNG PHP NGHIN CUMc tiu: Nhn bit c tnh tt yu khch quan ca s ra i v pht trin cng nh vai tr ca thu i vi nn kinh t, t thy c tm quan trng ca n i vi mi hot ng ca nn kinh t.

Trnh by c cc yu t cu thnh nn mt sc thu.

Phn bit c cc sc thu trong nn kinh t hin nay.

I. KHI NIM, VAI TR, CHC NNG CA THU TRONG NN KINH T1. Khi nim, c im, phn bit thu vi l ph, ph.1.1 Khi nim: Thu l mt khon np bt buc m cc th nhn v php nhn c ngha v phi thc hin i vi Nh nc, pht sinh trn c s cc vn bn php lut do Nh nc ban hnh, khng mang tnh cht i gi v hon tr trc tip cho i tng np thu. Thu khng phi l mt hin tng t nhin m l mt hin tng x hi do chnh con ngi nh ra v n gn lin vi phm tr Nh nc v php lut.1.2 c im:

- S ra i v tn ti ca thu gn lin vi s phn chia x hi thnh cc giai cp i khng v s xut hin ca Nh nc - php lut. - Thu do c quan quyn lc Nh nc cao nht ban hnh. - Thu l khon np mang tnh ngha v bt buc ca cc php nhn v th nhn i vi Nh nc khng mang tnh i gi hon tr trc tip. - Thu l cng c phn nh quan h phn phi li ca ci vt cht di hnh thc gi tr gia Nh nc vi cc ch th khc trong x hi. 1.3 Phn bit thu vi l ph, ph. - Thu l khon ng gp bt buc theo quy nh ca php lut ca cc c nhn v php nhn i vi Nh nc khng mang tnh i gi v hon tr trc tip.

- L ph l khon thu va mang tnh cht phc v cho i tng np l ph v vic thc hin mt s th tc hnh chnh va mang tnh cht ng vin s ng gp cho ngn sch Nh nc.

- Ph l khon thu mang tnh cht b p chi ph thng xuyn hoc bt thng nh ph v xy dng, bo dng, duy tu ca Nh nc i vi nhng hot ng phc v ngi np ph.

- Thu v l ph, ph u l ngun thu cho ngn sch Nh nc v u mang tnh php l nhng gia chng c s khc bit nh sau:

* Xt v mt gi tr php l:

+ Thu c gi tr php l cao hn l ph, ph. Thu c ban hnh di dng vn bn php lut nh: Lut, Php lnh do Quc hi v y ban Thng v Quc hi thng qua. Trnh t ban hnh mt Lut thu phi tun theo mt trnh t cht ch.

+ Trong khi l ph, ph c ban hnh i dng Ngh nh, Quyt nh ca chnh ph; Quyt nh ca cc B, c quan ngang B, c quan thuc Chnh ph; Ngh quyt ca hi ng nhn dn cp tnh.

* Xt v mc ch v mc nh hng i vi nn kinh t - x hi th thu c 3 tc dng ln:

+ To ngun thu ln cho ngn sch Nh nc.

+ iu chnh cc hot ng sn xut, kinh doanh, qun l v nh hng pht trin kinh t.

+ m bo s bnh ng gia nhng ch th kinh doanh v cng bng x hi.

+ Trong khi l ph, ph khng c nhng tc dng ni trn, n ch c tc dng to ngun thu cho ngn sch Nh nc. Hn na, vic to ngun ny khng phi dng p ng nhu cu chi tiu mi mt ca Nh nc, m trc ht dng b p cc chi ph hot ng ca cc c quan cung cp cho x hi mt s dch v cng cng nh: dch v cng chng, dch v ng k quyn s hu hoc quyn s dng ti sn, dch v hi quan...

* Xt v tn gi v mc ch. + Mc ch ca tng loi l ph rt r rng, thng ph hp vi tn gi ca n. Ni mt cch chnh xc hn, tn gi ca loi l ph no phn nh kh y mc ch s dng loi l ph .

+ Mi mt Lut thu u c mc ch ring. Tuy nhin, a s cc sc thu c tn gi khng phn nh ng mc ch s dng, m thng phn nh i tng tnh thu.

+ Ni chung mc ch ca vic s dng ca cc loi thu thng l to ngun qy ngn sch Nh nc nhm p ng nhu cu chi ngn sch Nh nc, thc hin chc nng qun l x hi ca Nh nc.

2.Chc nng, vai tr ca thu.2.1 Chc nng ca thu. - Chc nng phn phi v phn phi li: l chc nng c bn, c th ca thu.

Ngay t lc ra i thu l phng tin dng ng vin ngun ti chnh vo ngn sch Nh nc (c tt c cc kiu Nh nc).V mt lch s, chc nng huy ng ngun ti chnh l chc nng u tin, phn nh nguyn nhn ny sinh ra thu.Thng qua chc nng ny, cc qy tin t tp trung ca Nh nc c hnh thnh m bo c s vt cht cho s hot ng thng xuyn v tn ti ca Nh nc.

- Chc nng iu tit i vi nn kinh t.

Thc hin chc nng iu chnh ca thu thng qua vic quy nh cc hnh thc thu thu khc nhau, xc nh ng n i tng chu thu v i tng np thu; xy dng chnh xc, hp l cc mc thu phi np c tnh n kh nng ca ngi np thu. Trn c s Nh nc kch thch cc hot ng kinh t i vo qy o chung ca nn kinh t quc dn, ph hp vi li ch ca ton x hi. Trong iu kin chuyn sang c ch th trng, vai tr kch thch kinh t thng qua thu ngay cng c nng cao. Nh nc s dng thu tc ng ln li ch kinh t ca cc ch th v li ch ca nn kinh t quc dn. Vi cng c thu, s can thip ca Nh nc khng mang tnh cht mnh lnh, bt buc cc ch th phi kinh doanh hay khng kinh doanh m ch yu to ra s la chn i vi cc ch th kinh doanh.

2.2 Vai tr ca thu trong nn kinh t th trng. Vai tr ca thu l s biu hin c th cc chc nng ca thu trong nhng iu kin kinh t, x hi nht nh. Trong iu kin nn kinh t th trng, vi s thay i phng thc can thip ca Nh nc vo hot ng kinh t, thu ng vai tr ht sc quan trng i vi qa trnh pht trin kinh t - x hi. Vai tr ca thu c th hin trn cc kha cnh sau y:

- Php lut thu l cng c ch yu ca Nh nc nhm huy ng tp trung mt phn ca ci vt cht trong x hi vo ngn sch Nh nc. - Php lut thu l cng c iu tit v m ca Nh nc i vi nn kinh t v i sng x hi. - Php lut thu l cng c gp phn m bo s bnh ng gia cc thnh phn kinh t v cng bng x hi. II.S PHT TRIN CA CH NH THU TRONG LCH S NH NC V PHP LUT VIT NAM.Lch s nc ta mc d hnh thnh t rt lu nhng cho n tn th k XI, i vua Trn Thi Tng (1225 - 1237) th vic nh thu mi c hnh thnh mt cch c t chc v c h thng. Ngc dng lch s, chng ta tm hiu khi qut v ch nh thu hnh thnh v pht trin trong lch s Nh nc v php lut Vit Nam.

1.Ch nh thu di thi phong kinNgay t thi phong kin, cc cp lnh o di ch qun ch bit t chc h thng thu thu lm ngun thu cho cng qy ca nh Vua. Tuy vy t cc triu i nh trn tr v sau ny, s t chc, cch nh thu v thu thu mi c ghi chp v c h thng.

1.1 Ch nh thu di triu i nh Trn: Thu nc ta c hnh thnh t i nh Trn, r rt nht l vo thi vua Trn Thi Tng. Theo s sch ghi nhn vo thi nh Trn c 2 loi thu chnh c p dng l thu thn v thu in:

- Thu thn: cn c vo din tch rung m nh thu. Ai c mt, hai mu rung th phi ng 1 quan tin/ 1 nm; ai c 4 mu th ng 2 quan; ai c 5 mu tr ln th ng 3 quan; ai khng c mu no th khng phi ng thu.

- Thu in (thu rung): ng bng thc. Mt mu rung t th ch in phi ng 100 thng thc. Cn rung cng th: i vi rung quc kh th hng nht mi mu nh thu 6 thch, hng nh mi mu 4 thch, hng ba mi mu 3 thch; i vi thc in ( rung thng cho quan li c cng): hng nht mi mu nh thu 1 thch thc; hng nh 3 mu ly 1 thch; hng ba 4 mu ly 1 thch. Vi rung ao th mi mu ly 3 thng thc thu. Rung mui th phi ng bng tin.

1.2 Ch nh thu di triu i nh H. T thi nh Trn vic ng thu tr thnh l v hu nh khng thay i ng k vo thi nh H. Ch c quy nh tng hn ngch thu thn: c 2 mu 6 so tr ln th ng 3 quan ti tin mt mt nm.

1.3 Ch nh thu di triu i nh L. Ngoi thu rung (thu in), cn t thm thu t (th), thu t bi trng du nui tm.

1.4 Ch nh thu di thi cha Trnh. Ngoi vic duy tr cc loi thu nh trc, Cha Trnh min bc cn t ra thm cc loi thu khc nh:

- Thu M (khai thc hm m), thu (l ph giao thng), thu ch, thu th sn c th xem nh thu ti nguyn by gi.

- Thu tun tuy: nh vo cc thuyn bun.

- Thu mui: tng thu mui cao hn thi nh Trn.

- Thu th sn: nh vng, bc, ng, km, tre, g, t, la...

1.5 Ch nh thu di thi Cha Nguyn. min nam, ngoi thu in, thu m, cha Nguyn t ra thm thu xut cng, nhp cng nh vo cc tu bun ngoi quc cp bn v di bn.

1.6 Ch nh thu di thi nh Nguyn. - Thi Vua gia Long: Bn cnh vic quy nh li cc loi thu nh thu thn, thu in, vua Gia Long cn t ra cc loi thu mi nh:

+ Thu sn vt: nh vo cy qu (nh vo vic khai thc cy qu rng), ai ng thu sn vt cy qu th c min tr thu thn.

+ Thu Yn: nh vo khai thc yn so, ai np thu yn th c tha vic binh lnh.

+ Thu hng liu, thu sm, thu g...tt c np bng tin hoc sn vt.

+ nh li thu nh vo cc tu b ngoi quc ra vo bun bn.

+ Thu m.

Thi Vua Minh Mng: Ch thu vn duy tr nh thi Vua Gia Long.

Thi Vua Thiu Tr: chnh sch thu vn nh thi vua Minh Mng.

Thi Vua T c: C thm thu nha phin nh vo vic bn thuc phin.

S sch ghi nhn mt s triu i c coi l tin b ( L, Trn, L S): ngoi vic gi nc, m mang kinh t, pht trin dn tr v xy dng mt nn vn ha c bn sc dn tc cn theo ui mt s chnh sch thu hp lng dn, nu c cc mu mc v vic s dng chi tiu cng theo quan im phc v quc k dn sinh, li ch nc nh.

2.Ch nh thu di thi Php thuc.C ch ti chnh do Php thit lp ng Dng u th k XX khng nm ngoi mc ch bao trm l v vt ca ci ca thuc a. Di thi Php thuc, thu c huy ng vo h thng ngn sch thuc a gm nhiu tng nc, nhng chng li khng c chuyn thnh ngun ti tr cho s pht trin ca x hi m li c chuyn v chnh quc, theo ng mc tiu ca ch ngha thc dn. Chnh ph thuc a Php t ra cc thu ngoi ngch tc l loi thu gin thu nh thu tiu th thuc l, thu ru, thu mui, thu oan (thu quan); thu trc thu th c thu mn bi, thu th trch. H thng ngn sch ca nh nc thuc a bao gm:

Ngn sch ng Dng v cc ngn sch ph thuc ca n l: ngn sch c bit v tin vay n v ngn sch ring ca s ho xa.

Ngn sch cc x bn trong lin bang: Bc k, Trung k, Nam k, Cao min, Ai lao v Qung Chu vn.

Ngn sch cc tnh v thnh ph.

Ngn sch x cc lng.

Trn thc t, mt h thng ngn sch nh vy th hin nh mt h thng cc k phn ng, mang tnh cht bc lt v v vt. Nhng chnh n to tin quan trng dn n cuc tng khi ngha thng 8/ 1945, chm dt ch h ca ch thc dn Php tn ti gn 100 nm.

3. Ch nh thu thi k sau Cch mng thng tm nm 1945 n nm 19753.1 Giai on t sau Cch mng thng 8 n nm 1954. Chnh sch php lut thu thng nht bao gm 7 loi thu l:

Thu nng nghip.

Thu cng thng nghip.

Thu hng ha.

Thu xut nhp khu.

Thu st sinh.

Thu trc b.

Thu tem.

Trong s cc loi thu ny th thu nng nghip gi vai tr quan trng. Tuy nhin cc loi thu ny vn cha c cu trc thnh mt h thng php lut thu hon chnh v cng cha c tc dng ng k.

3.2 Giai on t nm 1954 n nm 1975. y l giai on m nn ti chnh ng trc nhiu thun li v th thch mi. Mt mt, Vit Nam nh ui thc dn Php ra khi b ci mt cch vnh vin, nhng mc khc, t nc li b chia ct. Sau hip nh Geneve, Chnh ph ch ln lt ban hnh cc loi Lut thu mi trn c s sa i, b sung cc ch thu ban hnh t nm 1951 vng t do c p dng thng nht, bao gm 12 loi thu sau:

Thu doanh nghip.

Thu hng ha.

Thu st sinh.

Thu bun chuyn.

Thu th trch.

Thu kinh doanh ngh thut.

Thu mn bi.

Thu trc b.

Thu mui.

Thu ru.

Thu xut nhp khu v ch thu quc doanh.

3.3 Giai on t nm 1975 n nm 1990. - Thi k 1975 - 1980: Trong thi k ny, min bc vn tip tc thc hin h thng php lut thu ban hnh t trc, c sa i cho ph hp vi tnh hnh mi. Cn min Nam th c p dng mt s loi thu c ca chnh quyn Si Gn trn c s xa b mt s loi thu phn tin b v sa i b sung thch ng vi iu kin t nc thng nht.

- Thi k 1980 -1990: Trong thi k ny, c nc p dng h thng php lut thu thng nht, nhng h thng php lut thu hin hnh ny ngy cng t ra c nhiu nhc im, cn tr s pht trin cc yu t ca nn kinh t th trng ang ny sinh vi cc c im:

+ S phn bit i x gia cc thnh phn kinh t. Doanh nghip quc doanh th thc hin ch thu quc doanh, thu trch np li nhun cng vi cc hnh thc thu khc, trong khi cc doanh nghip thuc cc thnh phn kinh t khc li chu s tc ng ca thu. + Thu quc doanh bc l nhiu nhc im cn bn. V thc cht, y l mt loi thu a thu sut vi hng trm thu sut; iu ny c bit gy kh khn cho vic qun l v hnh thu.

- Giai on t 1990 n nay: T gia nhng nm 1980, cng vi cng cuc i mi v m ca nn kinh t, h thng php lut thu Vit Nam c nghin cu v n nm 1990 mt h thng php lut thu mi c hnh thnh, bao gm h thng chnh sch php lut thu v h thng qun l Nh nc v thu. Giai on ny c c trng bi s hnh thnh mt h thng php lut thu hon chnh nht t trc n nay, bao gm 9 loi thu:

Thu nng nghip.

Thu doanh thu.

Thu tiu th c bit.

Thu li tc.

Thu xut nhp khu (mu dch v phi mu dch).

Thu ti nguyn.

Thu thu nhp.

Thu nh t.

Thu vn (khon thu v s dng vn ngn sch Nh nc).

Ngoi ra cn c mt s ph v l ph c tnh cht nh thu nh: l ph mn bi, l ph trc b, l ph giao thng, thu st sinh.

III.PHN LOI THU Phn loi thu l vic sp xp cc loi thu trong h thng php lut thu thnh nhng nhm khc nhau theo nhng tiu thc nht nh. 1.Cn c phn loi thuTy thuc vo mc tiu, yu cu ca tng giai on pht trin kinh t - x hi m c cu v ni dung cc Lut thu c khc nhau. Cng ty thuc vo c s, mc ch phn nh, thng thng thu c phn loi theo cc tiu thc sau:

1.1 Cn c vo tnh cht ca ngun ti chnh ng vin vo ngn sch Nh nc, thu c phn lm 2 loi: thu trc thu v thu gin thu.

- Thu gin thu l loi thu m Nh nc s dng nhm ng vin mt phn thu nhp ca ngi tiu dng hng ha, s dng dch v thng qua vic thu thu i vi ngi sn xut, kinh doanh hng ha, dch v. Tnh cht gin thu th hin ch ngi np thu v ngi chu thu khng ng nht vi nhau. Thu gin thu l mt b phn cu thnh trong gi c hng ho, dch v do ch th hot ng sn xut, kinh doanh np cho Nh nc nhng ngi tiu dng li l ngi phi chu thu. nc ta thuc loi thu ny bao gm: Thu gi tr gia tng, thu xut khu, thu nhp khu, thu tiu th c bit...

- Thu trc thu l loi thu m Nh nc thu trc tip vo phn thu nhp ca cc php nhn hoc th nhn. Tnh cht trc thu th hin ch ngi np thu theo quy nh ca php lut ng thi l ngi chu thu. Thu trc thu trc tip ng vin, iu tit thu nhp ca ngi chu thu.

nc ta thuc loi thu ny gm: thu thu nhp doanh nghip, thu thu nhp i vi ngi c thu nhp cao, thu chuyn quyn s dng t, thu s dng t nng nghip...

S phn loi thu thnh thu trc thu v thu gin thu c ngha quan trng trong vic xy dng chnh sch php lut thu.

1.2 Cn c vo i tng nh thu. Theo cch phn loi ny thu c chia thnh:

Thu nh vo hot ng sn xut kinh doanh, dch v nh thu gi tr gia tng.

Thu nh vo sn phm hng ho nh thu xut nhp khu, thu tiu th c bit...

Thu nh vo thu nhp nh thu thu nhp doanh nghip, thu thu nhp i vi ngi c thu nhp cao.

Thu nh vo ti sn nh thu nh t.

Thu nh vo vic khai thc hoc s dng mt s ti sn quc gia nh thu ti nguyn, thu s dng t, s dng vn ca ngn sch Nh nc.

Thu khc v l ph, ph.

Cc loi thu trn c p dng cho nhiu i tng khc nhau va pht huy tc dng ring ca tng loi thu, va h tr, b sung cho nhau nhm thc hin mt cch tng hp cc mc tiu v vai tr ca h thng php lut thu.

IV.CC YU T CU THNH MT LUT THU

Lut thu do Quc hi ban hnh, quy nh, sa i hoc bi b. Xem xt cu to mt Lut thu l xem xt s sp xp, b tr cc quy phm php lut theo cc ni dung iu chnh. nc ta, cc Php lnh, Ngh quyt do Uy ban Thng v Quc hi ban hnh cha ng cc quy phm php lut thu, thc hin chc nng iu chnh ca Lut thu nn cng c cu to tng t Lut thu.

Thng thng, Lut thu c cu to gm cc b phn ch yu sau: tn gi; nhng quy nh chung; cn c tnh thu; i tng np thu; ch k khai, np thu, thu thu; ch min, gim thu; ngha v v trch nhim ca i tng np thu; ch x l vi phm; khen thng v gii quyt khi ni v thu.

1.Tn gi ca lut thu.Tn Lut thu thng c xc nh trn c s tn gi loi thu c quy nh. Tn gi ca mt Lut thu c xc nh theo i tng tnh thu hoc ni dung v tnh cht ca cc hot ng lm pht sinh iu kin php l p dng.

2.Nhng quy nh chung i tng np thu l cc php nhn v th nhn c ngha v phi np thu cho Nh nc khi c cc iu kin c d liu trong Lut thu.

i tng khng thuc din chu thu l trng hp cc th nhn v php nhn c cc hot ng tng t cc iu kin c d liu nhng Lut thu quy nh khng thuc phm vi iu chnh th cc hot ng khng thuc din chu thu theo quy nh trong Lut thu.

Nguyn tc thu, np thu c quy nh trong Lut thu th hin mt cch tng qut quyn v ngha v ca i tng np thu; trch nhim, quyn hn ca c quan thu thu.

3.Cn c tnh thuTrong cc Lut thu u c cc quy phm quy nh thu c tnh d trn cn c no. Ty thuc ni dung, tnh cht ca tng loi thu m cc cn c tnh thu c quy nh c th. Cc cn c tnh thu bao gm cc yu t c bn l i tng tnh thu v thu sut. Ngoi ra trong mt s loi thu, cn c tnh thu cn c quy nh bao gm mt s yu t khc nh s lng hng ho, gi tnh thu...

4.Ch k khai, np thu, thu thu.- Ch k khai thu quy nh trong Lut thu th hin cc quyn v ngha v ca i tng np thu trong vic chp hnh s sch k ton, ha n chng t v cung cp ti liu, s sch k ton, chng t ho n lin quan n vic tnh v thu thu. Ty thuc vo yu cu ca vic tnh thu i vi tng loi thu m Lut thu v cc vn bn php lut thu c lin quan quy nh ni dung php l v ngha v k khai c i tng np thu.

- Ch thu, np thu bao gm cc quy nh v quyn, ngha v ca i tng np thu v c quan Nh nc c thm quyn trong cng tc thu np thu v phng thc thu np thu.

5.Ch min, gim thuCh gim, min thu thng c quy nh thnh mt chng ring trong Lut thu nhm thc hin chnh sch kinh t - x hi ca Nh nc.

6. Ch x l vi phm v khen thng

CHNG II:THU GI TR GIA TNG (GTGT)

Mc tiu hc tp:

Khi nghin cu chng ny, ngi hc s c cung cp nhng kin thc c bn sau:

Hiu c thu GTGT l g? Thu GTGT ban hnh nm no v c hiu lc nm no?

Ti sao gi l thu GTGT?

Ai l ngi np thu? Ai l ngi chu thu? Ai l ngi khai thu?

Ti sao ni thu GTGT l thu gin thu?

Thu GTGT c c im, c trng g so vi cc sc thu khc?

Bit cch xc nh gi tnh thu i vi tng trng hp c th trong sn xut, kinh doanh

i tng no chu thu, khng chu thu GTGT?

Nm c quy nh v th tc, trnh t k khai, np thu, hon thu?

Nm c phng php xc nh thu GTGT phi np?

Nm c vic lp ha n trong tng trng hp c th trong sn xut kinh doanh thng gp?

Nm c cch k khai thu GTGT cho doanh nghip t nh n ln:

Bit lp bng k u vo; Bit lp bng k u ra

Bit phn b thu GTGT c khu tr v khng c khu tr

Bit cch lp t khai thu GTGT theo quy nh

Bit cch pht hin v iu chnh sai st trong k khai thu GTGT (k c trng hp np cho c quan thu).

Nm c cc nguyn tc khu tr, khng c khu tr thu u vo, thu c hon

Nm c cch hch ton thu GTGT ti doanh nghip v n v hnh chnh s nghip (nu c).

I. KHI NIM, NGI NP THU, I TNG CHU THU, I TNG KHNG CHU THU

1. Khi nim: L thu tnh trn gi tr tng thm ca hng ha, dch v pht sinh trong qu trnh sn xut, lu thng n tiu dng2. Ngi np thu

Ngi np thu GTGT l t chc, c nhn sn xut, kinh doanh hng ho, dch v chu thu GTGT Vit Nam, khng phn bit ngnh ngh, hnh thc, t chc kinh doanh (sau y gi l DN) v t chc, c nhn nhp khu hng ho, mua dch v t nc ngoi chu thu GTGT (sau y gi l ngi nhp khu.

3. i tng chu thu

i tng chu thu gi tr gia tng (GTGT) l hng ho, dch v dng cho sn xut, kinh doanh v tiu dng Vit Nam (bao gm c hng ha, dch v mua ca t chc, c nhn nc ngoi), tr cc i tng khng chu thu GTGT nu ti im 2 di y.

4. i tng khng chu thu

1) Sn phm trng trt (bao gm c sn phm rng trng), chn nui, thu sn, hi sn nui trng, nh bt cha ch bin thnh cc sn phm khc hoc ch qua s ch thng thng ca t chc, c nhn t sn xut, nh bt bn ra v khu nhp khu.

2). Sn phm l ging vt nui, ging cy trng.

3). Ti, tiu nc; cy, ba t; no vt knh, mng ni ng phc v sn xut nng nghip; dch v thu hoch sn phm nng nghip.

4). Sn phm mui c sn xut t nc bin, mui m t nhin, mui tinh, mui i-t, m thnh phn chnh c cng thc ha hc l NaCl.5). Nh thuc s hu nh nc do Nh nc bn cho ngi ang thu.

6). Chuyn quyn s dng t.

7). Bo him nhn th bao gm c bo him sc kho, bo him tai nn con ngi trong gi bo him nhn th.8). Dch v ti chnh.

9). Dch v y t, dch v th y, bao gm dch v khm bnh, cha bnh, phng bnh cho ngi v vt nui, dch v sinh c k hoch, dch v iu dng sc kho, phc hi chc nng cho ngi bnh.

10). Dch v bu chnh, vin thng cng ch v Internet ph cp theo chng trnh ca Chnh ph; Dch v bu chnh, vin thng t nc ngoi vo Vit Nam (chiu n).

11). Dch v phc v cng cng v v sinh, thot nc ng ph v khu dn c; duy tr vn th, vn hoa, cng vin, cy xanh ng ph, chiu sng cng cng; dch v tang l12). Duy tu, sa cha, xy dng bng ngun vn ng gp ca nhn dn, vn vin tr nhn o i vi cc cng trnh vn ha, ngh thut, cng trnh phc v cng cng, c s h tng v nh cho i tng chnh sch x hi.

13). Dy hc, dy ngh.14). Pht sng truyn thanh, truyn hnh bng ngun vn ngn sch nh nc.

15). Xut bn, nhp khu, pht hnh bo, tp ch, bn tin chuyn ngnh, sch chnh tr, sch gio khoa, gio trnh, sch vn bn php lut, sch khoa hc-k thut, sch in bng ch dn tc thiu s v tranh, nh, p phch tuyn truyn c ng, k c di dng bng hoc a ghi ting, ghi hnh, d liu in t; in tin.

16). Vn chuyn hnh khch cng cng bng xe but, xe in l vn chuyn hnh khch cng cng bng xe but, xe in theo cc tuyn trong ni tnh, trong th v cc tuyn ln cn ngoi tnh theo quy nh ca B Giao thng vn ti.

17). Hng ho thuc loi trong nc cha sn xut c nhp khu trong cc trng hp sau:

a) My mc, thit b, vt t nhp khu s dng trc tip cho hot ng nghin cu khoa hc, pht trin cng ngh;

b) My mc, thit b, ph tng thay th, phng tin vn ti chuyn dng v vt t cn nhp khu tin hnh hot ng tm kim thm d, pht trin m du, kh t.

c) Tu bay (k c ng c tu bay), dn khoan, tu thu nhp khu to ti sn c nh ca doanh nghip, thu ca nc ngoi s dng cho sn xut, kinh doanh v cho thu.

18). V kh, kh ti chuyn dng phc v quc phng, an ninh.

19). Hng nhp khu v hng ho, dch v bn cho cc t chc, c nhn vin tr nhn o, vin tr khng hon li20). Hng ha chuyn khu, qu cnh qua lnh th Vit Nam; hng tm nhp khu, ti xut khu; hng tm xut khu, ti nhp khu; nguyn liu nhp khu sn xut, gia cng hng ho xut khu theo hp ng sn xut, gia cng xut khu k kt vi bn nc ngoi;

21). Chuyn giao cng..

22). Vng nhp khu dng thi.

23). Sn phm xut khu l ti nguyn, khong sn khai thc cha ch bin.

24). Sn phm nhn to dng thay th cho b phn c th ca ngi bnh.

25). Hng ha, dch v ca c nhn kinh doanh c mc thu nhp bnh qun thng thp hn mc lng ti thiu.

26). Cc hng ha, dch v sau:

- Hng ho bn min thu cc ca hng bn hng min thu theo quy nh ca Th tng Chnh ph.

- Hng d tr quc gia do c quan d tr quc gia bn ra.

- Cc hot ng c thu ph, l ph ca Nh nc theo php lut v ph v l ph.

- R ph bom mn, vt n do cc n v quc phng thc hin i vi cc cng trnh c u t bng ngun vn ngn sch nh nc.

* CH :

Doanh nghip khng c khu tr, hon thu i vi hng ha, dch v mua vo phc v cho sn xut, kinh doanh hng bn ra khng chu thu GTGT m s thu u vo phi tnh vo gi tr nguyn vt liu, nguyn gi ti sn hoc chi ph kinh doanh.II. CN C V PHNG PHP TNH THU

- Cn c tnh thu GTGT l gi tnh thu v thu sut.

- Gi tnh thu l cn c quan trng tnh ra s thu GTGT phi np. Do , doanh nghip phi c bit ch cch xc nh gi tnh thu theo quy nh.

1. Xc nh gi tnh thu:

* Khi nim: Gi tnh thu l gi tr hng ha, dch v dng tnh ra s thu GTGT phi np.1). i vi hng ha, dch v do DN bn ra l gi bn cha c thu GTGT. - i vi hng ha, dch v chu thu tiu th c bit l gi bn c thu tiu th c bit nhng cha c thu GTGT.

- Gi tnh thu i vi cc loi hng ha, dch v bao gm c khon ph thu v ph thu thm ngoi gi hng ha, dch v m DN c hng, tr cc khon ph thu v ph DN phi np NSNN. Trng hp DN p dng hnh thc gim gi bn, chit khu thng mi dnh cho khch hng (nu c) th gi tnh thu GTGT l gi bn gim, chit khu thng mi dnh cho khch hng.

2). i vi hng ha nhp khu l gi nhp ti ca khu cng (+) vi thu nhp khu (nu c), cng (+) vi thu tiu th c bit (nu c). Gi nhp ti ca khu c xc nh theo quy nh v gi tnh thu hng nhp khu.

3). i vi hng ho, dch v dng trao i, tiu dng ni b, biu, tng cho, tr thay lng cho ngi lao ng, l gi tnh thu GTGT ca hng ho, dch v cng loi hoc tng ng ti thi im pht sinh cc hot ng ny.

- Hng ho, dch v tiu dng ni b l hng ho, dch v do DN xut hoc cung ng s dng cho tiu dng ca DN, khng bao gm hng ho, dch v s dng tip tc qu trnh sn xut kinh doanh ca c s.

- Hng ho lun chuyn ni b nh xut hng ho chuyn kho ni b, xut vt t, bn thnh phm tip tc qu trnh sn xut trong mt DN khng phi tnh, np thu GTGT.

V d 2: n v A sn xut qut in, dng 50 sn phm qut lp vo cc phn xng sn xut, gi bn (cha c thu GTGT) ca loi qut ny l 1 triu ng/chic. Thu GTGT u ra phi np tnh trn s qut xut tiu dng ni b l:

1 triu ng/chic x 50 chic x 10% = 5 triu ng.

V d 3: C s sn xut hng may mc B c phn xng si v phn xng may. C s B xut si thnh phm t phn xng si cho phn xng may tip tc qu trnh sn xut th c s B khng phi tnh v np thu GTGT i vi si xut cho phn xng may.

V d 4: C s sn xut C va c hot ng sn xut thc n gia sc va c hot ng trc tip chn nui gia sc. Thc n gia sc sn xut ra mt phn s dng bn ra chu thu GTGT v mt phn tip tc s dng cho hot ng chn nui gia sc th c s C khng phi tnh v np thu GTGT i vi s thc n gia sc phc v hot ng chn nui khng chu thu GTGT. S thu GTGT u vo phc v hot ng sn xut thc n gia sc c khu tr c phn b theo t l doanh thu bn thc n gia sc trn tng s doanh thu bn thc n gia sc v doanh thu bn gia sc.

4). i vi hot ng cho thu ti sn nh cho thu nh, vn phng, xng, kho tng, bn, bi, phng tin vn chuyn, my mc, thit b l s tin cho thu cha c thu GTGT.

- Trng hp cho thu theo hnh thc tr tin thu tng k hoc tr trc tin thu cho mt thi hn thu th gi tnh thu l tin cho thu tr tng k hoc tr trc cho thi hn thu cha c thu GTGT.

- Trng hp thu my mc, thit b, phng tin vn ti ca nc ngoi thuc loi trong nc cha sn xut c cho thu li, gi tnh thu c tr gi thu phi tr cho nc ngoi.

- Gi cho thu ti sn do cc bn tha thun c xc nh theo hp ng. Trng hp php lut c quy nh v khung gi thu th gi thu c xc nh trong phm vi khung gi quy nh.

5). i vi hng ha bn theo phng thc tr gp, tr chm l gi tnh theo gi bn tr mt ln cha c thu GTGT ca hng ho , khng bao gm khon li tr gp, tr chm.

V d 5: Cng ty kinh doanh xe my bn xe Honda loi 100 cc, gi bn tr gp cha c thu GTGT l 25,5 triu ng/chic (trong gi bn xe l 25 triu ng, li tr gp l 0,5 triu ng) th gi tnh thu GTGT l 25 triu ng.

6). i vi gia cng hng ha l gi gia cng theo hp ng gia cng cha c thu GTGT, bao gm c tin cng, chi ph v nhin liu, ng lc, vt liu ph v chi ph khc phc v cho vic gia cng hng ho.

7). i vi xy dng, lp t, l gi tr cng trnh, hng mc cng trnh hay phn cng vic thc hin bn giao cha c thu GTGT.

7.1. Trng hp xy dng, lp t c bao thu nguyn vt liu l gi xy dng, lp t bao gm c gi tr nguyn vt liu cha c thu GTGT.

V d 6: Cng ty xy dng B nhn thu xy dng cng trnh bao gm c gi tr nguyn vt liu, tng gi tr thanh ton cha c thu GTGT l 1.500 triu ng, trong gi tr vt t xy dng cha c thu GTGT l 1.000 triu ng th gi tnh thu GTGT l 1.500 triu ng.

7.2. Trng hp xy dng, lp t khng bao thu nguyn vt liu th gi tnh thu l gi tr xy dng, lp t khng bao gm gi tr nguyn vt liu, cha c thu GTGT.

V d 7: Cng ty xy dng B nhn thu xy dng cng trnh khng bao thu gi tr vt t xy dng, tng gi tr cng trnh cha c thu GTGT l 1.500 triu ng, gi tr nguyn liu, vt t xy dng do ch u t A cung cp cha c thu GTGT l 1.000 triu ng th gi tnh thu GTGT trong trng hp ny l 400 triu ng (1500 triu ng 1000 triu ng).

7.3. Trng hp xy dng, lp t thc hin thanh ton theo hng mc cng trnh hoc gi tr khi lng xy dng, lp t hon thnh bn giao l gi tnh theo gi tr hng mc cng trnh hoc gi tr khi lng cng vic hon thnh bn giao cha c thu GTGT.

V d 8: Cng ty dt X (gi l bn A) thu Cng ty xy dng Y (gi l bn B) thc hin xy dng lp t m rng xng sn xut.

Tng gi tr cng trnh cha c thu GTGT l 200 t ng, trong :

- Gi tr xy lp:

80 t ng.

- Gi tr thit b bn B cung cp v lp t:

120 t ng.

- Thu GTGT 10%: (80 + 120)x10% =

20 t ng.

- Tng s tin bn A phi thanh ton l:

220 t ng.

- Bn A:

+ Nhn bn giao nh xng, hch ton tng gi tr TSC tnh khu hao l 200 t ng (gi tr khng c thu GTGT)

+ Tin thu GTGT 20 t ng c k khai, khu tr vo thu u ra ca hng ho bn ra hoc ngh hon thu theo quy nh.

Trng hp bn A nghim thu, bn giao v chp nhn thanh ton cho bn B theo tng hng mc cng trnh (gi nh phn gi tr xy lp 80 t ng nghim thu, bn giao v c chp nhn thanh ton trc) th gi tnh thu GTGT l 80 t ng.

8). i vi hot ng kinh doanh bt ng sn, gi tnh thu l gi chuyn nhng bt ng sn tr (-) gi t (hoc gi thu t) thc t ti thi im chuyn nhng. Trng hp gi t ti thi im chuyn nhng do ngi np thu k khai khng cn c xc nh gi tnh thu hp l theo quy nh ca php lut th tnh tr theo gi t (hoc gi thu t) do UBND cc tnh, thnh ph trc thuc Trung ng quy nh ti thi im chuyn nhng bt ng sn. Gi t tnh tr xc nh gi tnh thu ti a khng vt qu s tin t thu ca khch hng.- Trng hp xy dng, kinh doanh c s h tng, xy dng nh bn, chuyn nhng c thu tin theo tin thc hin d n hoc tin thu tin ghi trong hp ng, gi t c tr (-) l gi t thc t ti thi im thu tin ln u theo tin . Gi t c tr tnh theo t l (%) ca s tin thu theo tin thc hin d n hoc tin thu tin ghi trong hp ng vi gi t thc t ti thi im chuyn nhng (thi im thu tin ln u theo tin ). V d 9: Cng ty u t v pht trin nh A c Nh nc giao 10.000 m2 t xy dng nh bn. Cng ty bn 01 cn nh c din tch t l 100 m2, gi bn nh v chuyn quyn s dng t cha c thu GTGT l 2 t ng (trong gi nh bao gm c c s h tng 1,2 t, gi chuyn quyn s dng t do Cng ty k khai l 8 triu/m2).

- C quan thu qun l trc tip xc nh gi Cng ty k khai cha cn c xc nh gi tnh thu hp l theo quy nh ca php lut.

- Ti thi im chuyn nhng, gi t do UBND quy nh l 6 triu ng/m2 th gi tnh thu GTGT i vi cn nh trn l:

2 t - (6 triu ng x 100 m2) = 1,4 t ng.

Thu GTGT u ra l: 1,4 t ng x 10% = 140 triu ng.

V d 10: Cng ty kinh doanh bt ng sn C bn mt cn bit th, gi ghi trn hp ng chuyn nhng l 8 t ng, trong gi bn nh l 5 t ng, gi t l 3 t ng. Cng ty C thu tin theo tin thc hin d n. Khch mua phi tr tin lm 3 ln, ln th nht l 30% hp ng (2,4 t ng), ln th hai l 50% hp ng (4 t ng), ln th bathanh ton s cn li l 1,6 t ng th gi tnh thu GTGT tng ln nh sau:

Gi tnh thu GTGT ln u:

2,4 t - 30% x 3 t = 1,5 t ng

Gi tnh thu GTGT ln th hai l:

4 t - 50% x 3 t = 2,5 t ng

Gi tnh thu GTGT ln th ba l:

1,6 t - 20% x 3 t = 1 t ng

- i vi DN c Nh nc cho thu t u t c s h tng cho thu, gi tnh thu l gi cho thu c s h tng cha bao gm thu gi tr gia tng tr (-) tin thu t phi np Ngn sch nh nc.

V d 11: Cng ty u t kinh doanh h tng khu cng nghip Y c Nh nc cho thu 500.000 m2 t trong thi gian 50 nm xy dng h tng k thut cho thu. Gi cho thu t l 300.000 ng/m2/nm. Sau khi u t h tng, Cng ty Y cho Cng ty Z thu 5.000 m2 trong 20 nm xy dng nh my sn xut, gi thu t cha c thu GTGT (cha k ph tin ch cng cng) l 800.000 ng/m2/nm. Cng ty Z tr tin thu h tng mt nm mt ln.

Gi tnh thu GTGT i vi tin thu t cho thu h tng mt nm i vi Cng ty u t kinh doanh h tng khu cng nghip Y cho Cng ty Z thu l:

(5.000 m2 x 800.000 ng) - (5.000 m2 x 300.000 ng) x 01 nm = 2.500.000.000 ng.

Thu GTGT l: 2.500.000.000 x 10% = 250.000.000 ng.

9). i vi hot ng i l, mi gii mua bn hng ho v dch v, y thc xut nhp khu hng tin cng hoc tin hoa hng, gi tnh thu l tin cng, tin hoa hng thu c t cc hot ng ny cha c thu GTGT.

10). i vi hng ha, dch v c s dng chng t thanh ton ghi gi thanh ton l gi c thu GTGT nh tem, v cc vn ti, v x s kin thit... th gi cha c thu c xc nh nh sau:

Gi thanh ton (tin bn v, bn tem...)Gi cha c thu GTGT = -------------------------------------------------

1 + thu sut ca hng ha, dch v (%)

11). i vi in ca cc nh my thu in hch ton ph thuc Tp on in lc Vit Nam, gi tnh thu GTGT xc nh s thu GTGT np ti a phng ni c nh my c tnh bng 60% gi bn in thng phm bnh qun nm trc, cha bao gm thu gi tr gia tng.

12). i vi dch v casino, tr chi in t c thng, kinh doanh gii tr c t cc, l s tin thu t hot ng ny bao gm c thu tiu th c bit tr s tin tr thng cho khch.

Gi tnh thu c tnh theo cng thc sau:

Gi tnh thu =

V d 12: DN dch v casino trong k tnh thu c s liu sau:

- S tin thu c do i cho khch hng trc khi chi ti quy i tin l: 43 t ng.

- S tin i tr li cho khch hng sau khi chi l: 10 t ng.

S tin DN thc thu: 43 t ng - 10 t ng = 33 t ng

S tin 33 t ng l doanh thu ca DN bao gm thu GTGT v thu TTB.

Gi tnh thu GTGT c tnh nh sau:

33 t ng

----------------- = 30 t ng.

1 + 10%

13). i vi vn ti, bc xp l gi cc vn ti, bc xp cha c thu GTGT, khng phn bit c s trc tip vn ti, bc xp hay thu li.

14). i vi dch v du lch theo hnh thc l hnh, hp ng k vi khch hng theo gi trn gi (n, , i li) th gi trn gi c xc nh l gi c thu GTGT.

15). i vi dch v cm , gi tnh thu l tin phi thu t dch v ny bao gm tin li phi thu t cho vay cm v khon thu khc pht sinh t vic bn hng cm (nu c).

Khon thu t dch v ny c xc nh nh trn l gi c thu GTGT.

V d 15: Cng ty kinh doanh cm trong k tnh thu c doanh thu cm l 110 triu ng.

+ Gi tnh thu GTGT c xc nh bng:

110 triu ng

=100 triu ng

1 + 10%

16). i vi sch chu thu GTGT bn theo ng gi pht hnh (gi ba) theo quy nh ca Lut Xut bn th gi bn c xc nh l gi c thu GTGT tnh thu GTGT v doanh thu ca c s. Cc trng hp bn khng theo gi ba th thu GTGT tnh trn gi bn ra.

17). i vi hot ng in, gi tnh thu l tin cng in. Trng hp c s in thc hin cc hp ng in, gi thanh ton bao gm c tin cng in v tin giy in th gi tnh thu bao gm c tin giy.

18). i vi dch v i l gim nh, i l xt bi thng, i l i ngi th ba bi hon, i l x l hng bi thng 100% hng tin cng hoc tin hoa hng th gi tnh thu GTGT l tin cng hoc tin hoa hng c hng (cha tr mt khon ph tn no) m doanh nghip bo him thu c, cha c thu GTGT.* Ch :

Gi tnh thu c xc nh bng ng Vit Nam. Trng hp ngi np thu c doanh thu bng ngoi t th phi quy i ra ng Vit Nam theo t gi giao dch bnh qun trn th trng ngoi t lin ngn hng do Ngn hng nh nc cng b ti thi im pht sinh doanh thu xc nh gi tnh thu.

2. Thu sut:

Thu sut thu GTGT i vi hng ha, dch v c p dng nh sau:

1). Thu sut 0%:

a. i tng p dng:

- p dng i vi hng ho, dch v xut khu; - Hot ng xy dng, lp t cng trnh ca doanh nghip ch xut;- Hng bn cho ca hng bn hng min thu;- Vn ti quc t; hng ho, dch v thuc din khng chu thu GTGT khi xut khu.

b. iu kin hng ha, dch v xut khu c p dng thu sut 0%:

- C hp ng bn, gia cng hng ho xut khu; hp ng u thc xut khu hoc u thc gia cng hng ho xut khu; hp ng cung ng dch v vi t chc, c nhn nc ngoi hoc trong khu phi thu quan;

- C chng t thanh ton tin hng ho, dch v xut khu qua ngn hng v cc chng t khc theo quy nh ca php lut;

- C t khai hi quan i vi hng ho xut khu.

2). Mc thu sut 5%:

- Nc sch phc v sn xut v sinh hot, khng bao gm cc loi nc ung ng chai, ng bnh v cc loi nc gii kht khc thuc din p dng mc thu sut 10%.

- Phn bn; qung sn xut phn bn; thuc phng tr su bnh v cht kch thch tng trng vt nui, cy trng.

- Thc n gia sc, gia cm v thc n cho vt nui khc, bao gm cc loi qua ch bin hoc cha ch bin nh cm, b, kh du cc loi, bt c, bt xng v cc loi thc n khc dng cho gia sc, gia cm v vt nui.

- Dch v o p, no vt knh, mng, ao h phc v sn xut nng nghip; nui trng, chm sc, phng tr su bnh cho cy trng; s ch, bo qun sn phm nng nghip.- Sn phm trng trt, chn nui, thy sn, hi sn cha qua ch bin hoc ch qua s ch lm sch, phi, sy kh, bc v, tch ht, ct lt, p mui, bo qun lnh v cc hnh thc bo qun thng thng khc khu kinh doanh thng mi.

- M cao su s ch nh m c rp, m t, m bn, m cm; nha thng s ch; li, dy ging v si an li nh c bao gm cc loi li nh c, cc loi si, dy ging loi chuyn dng an li nh c khng phn bit nguyn liu sn xut.

- Thc phm ti sng; lm sn cha qua ch bin khu kinh doanh thng mi, tr g, mng v cc sn phm quy nh ti im 1 mc II phn A Thng t ny.

- ng; ph phm trong sn xut ng, bao gm g ng, b ma, b bn.

- Sn phm bng ay, ci, tre, song, my, na, l, rm, v da, s da, bo ty v cc sn phm th cng khc sn xut bng nguyn liu tn dng t nng nghip.

- My mc, thit b chuyn dng phc v cho sn xut nng nghip.- Thit b, dng c y t gm my mc v dng c chuyn dng cho y t.

- Gio c dng ging dy v hc tp.

- Hot ng vn ho, trin lm, th dc, th thao; biu din ngh thut; sn xut phim; nhp khu, pht hnh v chiu phim.

- chi cho tr em; Sch cc loi, tr sch khng chu thu.

- Dch v khoa hc v cng ngh l cc hot ng phc v vic nghin cu khoa hc v pht trin cng ngh; cc hot ng lin quan n s hu tr tu; cc dch v v thng tin, t vn, o to, bi dng, ph bin, ng dng tri thc khoa hc v cng ngh v kinh nghim thc tin, khng bao gm tr chi trc tuyn v dch v gii tr trn Internet.

3). Mc thu sut 10% p dng i vi hng ho, dch v cn li.

* Ch :

- Cc mc thu sut thu GTGT nu trn y c p dng thng nht cho tng loi hng ha, dch v cc khu nhp khu, sn xut, gia cng hay kinh doanh thng mi.

V d 16: Hng may mc p dng thu sut l 10% th mt hng ny khu nhp khu, sn xut, gia cng hay kinh doanh thng mi u p dng thu sut 10%.

- DN nhiu loi hng ho, dch v c mc thu sut GTGT khc nhau phi khai thu GTGT theo tng mc thu sut quy nh i vi tng loi hng ho, dch v; nu DN khng xc nh theo tng mc thu sut th phi tnh v np thu theo mc thu sut cao nht ca hng ho, dch v m DN.

III. THI IM XC NH THU GTGT

* Khi nim: Thi im xc nh thu GTGT: L thi im doanh nghip phi tnh thu, khai thu v np thu GTGT cho hng ha, dch v, phn cng vic thc hin.

- i vi bn hng ho l thi im chuyn giao quyn s hu hoc quyn s dng hng ho cho ngi mua, khng phn bit thu c tin hay cha thu c tin.

- i vi cung ng dch v l thi im hon thnh vic cung ng dch v hoc thi im lp ho n cung ng dch v, khng phn bit thu c tin hay cha thu c tin.

- i vi hot ng cung cp in, nc sch l ngy ghi ch s in, nc tiu th trn ng h ghi trn ho n tnh tin.

- i vi hot ng kinh doanh bt ng sn, xy dng c s h tng, xy dng nh bn, chuyn nhng hoc cho thu l thi im thu tin theo tin thc hin d n hoc tin thu tin ghi trong hp ng. Cn c s tin thu c, DN thc hin khai thu GTGT u ra pht sinh trong k.

- i vi xy dng, lp t l thi im nghim thu, bn giao cng trnh, hng mc cng trnh, khi lng xy dng, lp t hon thnh, khng phn bit thu c tin hay cha thu c tin.

- i vi hng ho nhp khu l thi im ng k t khai hi quan.

IV. PHNG PHP TNH THU GI TR GIA TNG

Ty theo mc tun th ch k ton, ha n chng t m DN np thu GTGT theo mt trong hai phng php:

- PP khu tr thu v

- PP tnh trc tip trn GTGT.

Chng ta i xem xt: i tng p dng v vic xc nh thu phi np theo tng phng php nh sau:

1. PPKT thu

1.1. iu kin p dng:

PPKT thu p dng i vi DN:

- Thc hin y ch k ton, ho n, chng t theo quy nh ca php lut v k ton, ho n, chng t;

- ng k np thu theo PPKT thu.

1.2. Xc nh thu GTGT phi np theo PP khu tr:

S thu GTGT phi np=S thu GTGT u ra-S thu GTGT u vo c khu tr

Trong :

a) S thu gi tr gia tng u ra (gi tt l thu u ra) = Tng s thu gi tr gia tng ca hng ho, dch v bn ra ghi trn ho n gi tr gia tng.

Thu gi tr gia tng ghi trn ho n=Gi tnh thuxThu sut

- Trng hp s dng chng t ghi gi thanh ton l gi c thu GTGT th thu GTGT u ra c xc nh bng gi thanh ton tr (-) gi tnh.

- DN thuc i tng tnh thu theo PPKT thu khi bn hng ha, dch v phi tnh v thu thu GTGT ca hng ha, dch v bn ra. - Khi lp ho n bn hng ha, dch v, DN phi ghi r gi bn cha c thu, thu GTGT v tng s tin ngi mua phi thanh ton. - Trng hp ho n ch ghi gi thanh ton (tr trng hp c php dng chng t c th), khng ghi gi cha c thu v thu GTGT th thu GTGT ca hng ho, dch v bn ra phi tnh trn gi thanh ton ghi trn ho n, chng t.

V d 17: Doanh nghip bn st, thp, gi bn cha c thu GTGT i vi st F6 l: 11.000.000 ng/tn; thu GTGT 10% bng 1.100.000 ng/tn, nhng khi bn c mt s ho n doanh nghip ch ghi gi bn l 12.100.000 ng/tn th thu GTGT tnh trn doanh s bn c xc nh bng: 12.100.000 ng/tn x 10% = 1.210.000 ng/tn thay v tnh trn gi cha c thu l 11.000.000 ng/tn.

- DN phi chp hnh ch k ton, ho n, chng t theo quy nh ca php lut v k ton, ho n, chng.- Trng hp ho n ghi sai mc thu sut thu gi tr gia tng m DN cha t iu chnh, c quan thu kim tra, pht hin th x l nh sau:

i vi DN bn hng ho, dch v: + Nu thu sut thu GTGT ghi trn ho n cao hn thu sut c quy nh ti cc vn bn quy phm php lut v thu GTGT th phi k khai, np thu GTGT theo thu sut ghi trn ho;+ Nu thu sut thu GTGT ghi trn ho n thp hn thu sut c quy nh ti cc vn bn quy phm php lut v thu GTGT th phi k khai, np thu GTGT theo thu sut thu GTGT quy nh ti cc vn bn quy phm php lut v thu GTGT.

b) Thu GTGT u vo = Tng s thu GTGT ghi trn ho n GTGT mua hng ha, dch v (bao gm c ti sn c nh) dng cho sn xut, kinh doanh hng ha, dch v chu thu GTGT, s thu GTGT ghi trn chng t np thu ca hng ho nhp.

- Trng hp hng ha, dch v mua vo l loi c dng chng t c th ghi gi thanh ton l gi c thu GTGT th c s c cn c vo gi c thu v phng php tnh nu ti im 1.10, Mc I, Phn B Thng t ny xc nh gi khng c thu v thu GTGT u vo.

V d 18: Trong k, Cng ty A thanh ton dch v u vo c tnh khu tr l loi c th:

Tng gi thanh ton 110 triu ng (gi c thu GTGT), dch v ny chu thu l 10%, s thu GTGT u vo c khu tr tnh nh sau:

110 triu

---------- x 10% = 10 triu ng

1 + 10%

Gi cha c thu l 100 triu ng, thu GTGT l 10 triu ng.

- Trng hp ho n ghi sai mc thu sut thu gi tr gia tng m cc DN cha t iu chnh, c quan thu kim tra, pht hin th x l nh sau:

i vi DN mua hng ho, dch v: + Nu thu sut thu GTGT ghi trn ho n mua vo cao hn thu sut c quy nh ti cc vn bn quy phm php lut v thu GTGT th khu tr thu u vo theo thu sut quy nh ti cc vn bn quy phm php lut v thu GTGT; Trng hp xc nh c bn bn k khai, np thu theo ng thu sut ghi trn ho n th c khu tr thu u vo theo thu sut ghi trn ho n nhng phi c xc nhn ca c quan thu trc tip qun l ngi bn; + Nu thu sut thu GTGT ghi trn ho n thp hn thu sut quy nh ti cc vn bn quy phm php lut v thu GTGT th khu tr thu u vo theo thu sut ghi trn ho n.

c) Xc nh thu GTGT u vo c khu tr:

- Thu GTGT u vo ca hng ho, dch v dng cho sn xut, kinh doanh hng ho, dch v chu thu GTGT c khu tr ton b.

- Thu GTGT u vo ca hng ho, dch v s dng ng thi cho sn xut, kinh doanh hng ho, dch v chu thu v khng chu thu GTGT th ch c khu tr s thu GTGT u vo ca hng ho, dch v dng cho sn xut, kinh doanh hng ho, dch v chu thu GTGT. DN phi hch ton ring thu gi tr gia tng u vo c khu tr v khng c khu tr; trng hp khng hch ton ring c th thu u vo c khu tr theo t l (%) gia doanh s chu thu gi tr gia tng so vi tng doanh s ca hng ho, dch v bn ra.

- Thu GTGT u vo ca ti sn c nh s dng ng thi cho sn xut, kinh doanh hng ho, dch v chu thu GTGT v khng chu thu GTGT th c khu tr ton b.

Thu GTGT u vo ca ti sn c nh trong cc trng hp sau y khng c khu tr m tnh vo nguyn gi ca ti sn c nh: + Ti sn c nh chuyn dng phc v sn xut v kh, kh ti phc v quc phng, an ninh; + Ti sn c nh l nh lm tr s vn phng v cc thit b chuyn dng phc v hot ng tn dng ca cc t chc tn dng, doanh nghip kinh doanh ti bo him, bo him nhn th, kinh doanh chng khon, cc bnh vin, trng hc;+ Tu bay dn dng, du thuyn khng s dng cho mc ch kinh doanh vn chuyn hng ho, hnh khch, kinh doanh du lch, khch sn.

* Thu GTGT u vo ca hng ho, dch v hnh thnh ti sn c nh ca doanh nghip nh nh n ca, nh ngh gia ca, nh min ph, phng thay qun o, nh xe, nh v sinh, b nc phc v cho ngi lao ng lm vic trong khu vc sn xut, kinh doanh v nh , trm y t cho ngi lao ng lm vic trong cc khu cng nghip c khu tr ton b.

* Ti sn c nh l t ch ngi t 9 ch ngi tr xung (tr t s dng vo kinh doanh vn chuyn hng ho, hnh khch, kinh doanh du lch, khch sn) c tr gi vt trn 1,6 t ng th s thu GTGT u vo tng ng vi phn tr gi vt trn 1,6 t ng khng c khu tr.

- C s sn xut nng nghip, lm nghip, nui trng nh bt thu, hi sn c t chc sn xut khp kn, hch ton kt qu sn xut kinh doanh tp trung c s dng sn phm cc khu sn xut nng nghip, lm nghip; nui trng, nh bt thu, hi sn lm nguyn liu tip tc sn xut ch bin ra sn phm chu thu GTGT (bao gm sn phm nng, lm, thu sn cha qua ch bin xut khu hoc sn phm qua ch bin thuc i tng chu thu GTGT) c k khai, khu tr thu GTGT u vo phc v cho sn xut kinh doanh tt c cc khu u t xy dng c bn, sn xut, ch bin. Trng hp c s c bn hng ha l sn phm nng, lm, thu hi sn cha qua ch bin hoc mi qua s ch thng thng thuc i tng khng chu thu GTGT th s thu GTGT ca hng ha, dch v mua vo c tnh khu tr theo t l (%) doanh s hng ha, dch v chu thu GTGT so vi tng doanh s ca hng ha, dch v bn ra.

- Thu GTGT u vo ca hng ho, ti sn c nh mua vo b tn tht, b hng do thin tai, ho hon, tai nn bt ng khng c khu tr.

- Thu gi tr gia tng u vo ca hng ho (k c hng ho mua ngoi hoc hng ho do doanh nghip t sn xut) m doanh nghip s dng khuyn mi, qung co di cc hnh thc phc v cho sn xut kinh doanh hng ho, dch v chu thu GTGT th c khu tr.

- Thu gi tr gia tng u vo ca hng ha, dch v s dng cho sn xut, kinh doanh hng ha, dch v khng chu thu gi tr gia tng c tnh vo nguyn gi ti sn c nh, gi tr nguyn vt liu hoc chi ph kinh doanh.- Thu GTGT u vo pht sinh trong thng no c k khai, khu tr khi xc nh s thu phi np ca thng , khng phn bit xut dng hay cn trong kho. Trng hp DN pht hin s thu GTGT u vo khi k khai, khu tr cn st ho n hoc chng t np thu cha k khai, khu tr th c k khai, khu tr b sung; thi gian k khai, khu tr b sung ti a l 6 (su) thng, k t thng pht sinh ho n, chng t b st.

V d 19: DN A c 01 ho n GTGT mua vo lp ngy 10/2/2009. Trong k k khai thu thng 2/2009, k ton ca DN b st khng k khai ho n ny th DN A c k khai v khu tr b sung ti a l k k khai thng 7/2009.

- S thu GTGT u vo khng c khu tr, DN c hch ton vo chi ph tnh thu thu nhp doanh nghip hoc vo tnh vo nguyn gi ti sn c nh theo quy nh ca php lut.

- Vn phng Tng cng ty, tp on khng trc tip hot ng kinh doanh v cc n v hnh chnh s nghip trc thuc nh: Bnh vin, Trm x, Nh ngh iu dng, Vin, Trng o to... khng thuc i tng np thu GTGT th khng c khu tr hay hon thu GTGT u vo ca hng ho, dch v mua vo phc v cho hot ng ca cc n v ny.

Trng hp cc n v ny c hot ng kinh doanh hng ho, dch v chu thu GTGT th phi ng k, k khai np thu GTGT ring cho cc hot ng ny.

V d 20: Vn phng Tng cng ty A khng trc tip sn xut, kinh doanh, s dng kinh ph do cc c s trc thuc ng gp hot ng nhng Vn phng Tng cng ty c cho thu nh (vn phng) phn khng s dng ht th Vn phng Tng cng ty phi hch ton, k khai np thu ring cho hot ng cho thu vn phng. Thu GTGT u vo ca hng ho, dch v phc v cho hot ng ca Vn phng Tng cng ty khng c khu tr hay hon thu. Vn phng Tng cng ty phi s dng kinh ph np cp trn thanh ton.

1.3. iu kin khu tr thu gi tr gia tng u vo:

a) C ho n gi tr gia tng hp php ca hng ho, dch v mua vo hoc chng t np thu gi tr gia tng khu nhp khu hoc chng t np thu GTGT thay cho pha nc .b) C chng t thanh ton qua ngn hng i vi hng ha, dch v mua vo, tr trng hp tng gi tr hng ho, dch v mua vo tng ln theo ha n di hai mi triu ng theo gi c thu GTGT.

- Hng ho, dch v mua vo tng ln theo ha n trn hai mi triu ng theo gi c thu GTGT nu khng c chng t thanh ton qua ngn hng th khng c khu tr. i vi nhng ho n ny, DN k khai vo mc ring trong bng k ho n, chng t hng ho, dch v mua vo.

- i vi hng ho, dch v mua tr chm, tr gp c gi tr hng ho, dch v mua trn hai mi triu ng, DN cn c vo hp ng mua hng ho, dch v, ho n gi tr gia tng v chng t thanh ton qua ngn hng ca hng ho, dch v mua tr chm, tr gp k khai, khu tr thu gi tr gia tng u vo, ng thi ghi r thi hn thanh ton vo phn ghi ch trn bng k ho n, chng t hng ho, dch v mua vo. Trng hp cha c chng t thanh ton qua ngn hng do cha n thi im thanh ton theo hp ng, DN vn c k khai, khu tr thu gi tr gia tng u vo. n thi im thanh ton theo hp ng nu khng c chng t thanh ton qua ngn hng th khng c khu tr thu GTGT u vo, DN phi k khai, iu chnh gim s thu gi tr gia tng u vo khu tr ca gi tr hng ho khng c chng t thanh ton qua ngn hng.

V d 21: Thng 1/2009, Cng ty A mua mt l hng ca Cng ty B phc v sn xut kinh doanh, tng gi tr hp ng l 330 triu ng (bao gm c thu GTGT theo thu sut 10%), theo tho thun trong hp ng n thng 5/2009 Cng ty A mi thanh ton tin hng cho Cng ty B.

Trong trng hp ny Cng ty A c tm k khai thu GTGT u vo vo k k khai ca thng 1/2009 l 30 triu ng. n thi hn thanh ton thng l 5/2009 Cng ty A phi cung cp chng t thanh ton qua ngn hng c gi tr l 330 triu ng, nu Cng ty A khng cung cp c chng t thanh ton qua ngn hng th s thu GTGT tm khu tr (30 triu ng) ca thng 1/2009 phi b k khai iu chnh gim s thu GTGT c khu tr vo k k khai thng 5/2009.

Trng hp n thi im thanh ton l thng 5/2009, Cng ty A cung cp c chng t thanh ton quan ngn hng nhng s tin ghi trn chng t thanh ton ny c gi tr 275 triu ng th Cng ty A ch c chp nhn khu tr thu GTGT 25 triu ng, ng thi Cng ty A phi iu chnh gim s thu GTGT c khu tr vo ca k k khai thng 5/2009 l 5 triu ng.

- Hng ho, dch v mua vo theo phng thc thanh ton b tr gia gi tr hng ha, dch v mua vo vi gi tr hng ha bn ra; b tr cng n; thanh ton u quyn qua bn th ba thanh ton qua ngn hng m cc phng thc thanh ton ny c quy nh c th trong hp ng cng c coi l thanh ton qua ngn hng; Trng hp sau khi thc hin cc hnh thc thanh ton nu trn m phn gi tr cn li c thanh ton bng tin c gi tr t 20 triu ng tr ln th ch c khu tr thu i vi trng hp c chng t thanh ton qua ngn hng. Khi k khai ho n thu gi tr gia tng u vo, DN ghi r phng thc thanh ton c quy nh c th trong hp ng vo phn ghi ch trn bng k ho n, chng t hng ho, dch v mua vo.

- Trng hp mua hng ho, dch v ca mt nh cung cp c gi tr di hai mi triu ng nhng mua nhiu ln trong cng mt ngy c tng gi tr trn hai mi triu ng th ch c khu tr thu i vi trng hp c chng t thanh ton qua ngn hng.

c) Hng ha, dch v xut khu (tr cc trng hp hng dn ti im 1d, im 1 Mc ny) c khu tr thu, hon thu GTGT u vo phi c iu kin v cc th tc nu ti tit a, b im ny v im 1.2 mc II phn B Thng t ny, c th nh sau:

c.1. Hp ng bn hng ho, gia cng hng ha (i vi trng hp gia cng hng ha), cung ng dch v cho t chc, c nhn nc ngoi. i vi trng hp u thc xut khu l hp ng u thc xut khu v bin bn thanh l hp ng u thc xut khu (trng hp kt thc hp ng) hoc bin bn i chiu cng n nh k gia bn u thc xut khu v bn nhn u thc xut khu c ghi r: s lng, chng loi sn phm, gi tr hng u thc xut khu; s, ngy hp ng xut khu ca bn nhn u thc xut khu k vi nc ngoi; s, ngy, s tin ghi trn chng t thanh ton qua ngn hng vi nc ngoi ca bn nhn u thc xut khu; s, ngy, s tin ghi trn chng t thanh ton ca bn nhn u thc xut khu thanh ton cho bn u thc xut khu; s, ngy t khai hi quan hng ha xut khu ca bn nhn u thc xut khu.

c.2. T khai hi quan i vi hng ho xut khu c xc nhn xut khu ca c quan hi quan.

c.3. Hng ha, dch v xut khu phi thanh ton qua ngn hng theo hng dn sau y:

Thanh ton qua ngn hng l vic chuyn tin t ti khon ca bn nhp khu sang ti khon mang tn bn xut khu m ti ngn hng theo cc hnh thc thanh ton ph hp vi tha thun trong hp ng v quy nh ca ngn hng. Chng t thanh ton tin l giy bo C ca ngn hng bn xut khu v s tin nhn c t ti khon ca ngn hng bn nhp khu. Trng hp thanh ton chm tr, phi c tha thun ghi trong hp ng xut khu, n thi hn thanh ton DN phi c chng t thanh ton qua ngn hng. Trng hp u thc xut khu th bn nhn u thc xut khu phi thanh ton vi nc ngoi qua ngn hng.

- Cc trng hp thanh ton di y cng c coi l thanh ton qua ngn hng:

+ Trng hp hng ha, dch v xut khu c thanh ton cn tr vo khon tin vay n nc ngoi DN phi c iu kin, th tc, h s nh sau:

(1) Hp ng vay n (i vi nhng khon vay ti chnh c thi hn di 01 nm); hoc giy xc nhn ng k khon vay ca Ngn hng Nh nc Vit Nam (i vi nhng khon vay trn 01 nm).

(2) Chng t chuyn tin ca pha nc ngoi vo Vit Nam qua ngn hng.

Phng thc thanh ton hng ha, dch v xut khu cn tr vo khon n vay nc ngoi phi c quy nh trong hp ng xut khu.

(3) Bn xc nhn ca pha nc ngoi v cn tr khon n vay.

(4) Trng hp sau khi cn tr gi tr hng ha, dch v xut khu vo khon n vay ca nc ngoi c chnh lch, th s tin chnh lch phi thc hin thanh ton qua ngn hng.

Hng ha, dch v xut khu thanh ton bng hng phi c thm th tc h s nh sau:

(1) Phng thc thanh ton i vi hng xut khu bng hng phi c quy nh trong hp ng xut khu.

(2) Hp ng mua hng ha, dch v ca pha nc ngoi;

(3) T khai hi quan v hng ha nhp khu thanh ton b tr vi hng ha, dch v xut khu.

(4) Vn bn xc nhn vi pha nc ngoi v vic s tin thanh ton b tr gia hng ha, dch v xut khu vi hng ha nhp khu, dch v mua ca pha nc ngoi.

(5) Trng hp sau khi thanh ton b tr gia gi tr hng ha, dch v xut khu v gi tr hng ha, dch v nhp khu c chnh lch, s tin chnh lch phi thc hin thanh ton qua Ngn hng.

c.4. Ha n GTGT bn hng ha, dch v hoc ho n i vi tin cng gia cng ca hng ho gia cng.) i vi h kinh doanh np thu GTGT theo phng php trc tip trn GTGT c chuyn sang np thu theo PPKT thu, c khu tr thu GTGT ca hng ho, dch v mua vo pht sinh k t thng c p dng np thu theo PPKT thu; i vi hng ho, dch v mua vo trc thng c p dng np thu theo PPKT thu th khng c tnh khu tr thu GTGT u vo.

1.4 Trng hp khng c khu tr: Ho n GTGT s dng khng ng quy nh ca php lut nh: - Ha n GTGT khng ghi thu GTGT (tr trng hp c th c dng ho n GTGT ghi gi thanh ton l gi c thu GTGT); - Khng ghi hoc ghi khng ng mt trong cc ch tiu nh tn, a ch, m s thu ca ngi bn nn khng xc nh c ngi bn; - Ha n, chng t np thu GTGT gi, ha n b ty xa, ha n khng (khng c hng ha, dch v km theo); - Ha n ghi gi tr khng ng gi tr thc t ca hng ha, dch v mua, bn hoc trao i.

2. Phng php tnh trc tip trn gi tr gia tng

2.1. i tng p dng:

- C nhn, h kinh doanh khng thc hin hoc thc hin khng y ch k ton, ho n, chng t theo quy nh ca php lut.

- T chc, c nhn nc ngoi kinh doanh khng theo Lut u t v cc t chc khc khng thc hin hoc thc hin khng y ch k ton, ho n, chng t theo quy nh ca php lut.

- Hot ng kinh doanh mua bn, vng, bc, qu, ngoi t.

Trng hp DN thuc i tng np thu theo PPKT thu c hot ng kinh doanh mua, bn vng, bc, qu v hot ng ch tc sn phm vng, bc, qu th phi hch ton ring c hot ng kinh doanh mua, bn vng, bc, qu p dng theo phng php tnh trc tip trn GTGT.

2.2. Cng thc xc nh thu GTGT phi np

S thu GTGT =

phi npGTGT ca hng ho, dch v chu thu bn ra

Trong :

a) Gi tr gia tng ca hng ho, dch v c xc nh bng gi thanh ton ca hng ho, dch v bn ra tr (-) gi thanh ton ca hng ho, dch v mua vo tng ng.

Gi thanh ton ca hng ho, dch v bn ra l gi thc t bn ghi trn ho n bn hng ho, dch v, bao gm c thu GTGT v cc khon ph thu, ph thu thm m bn bn c hng, khng phn bit thu tin hay cha thu c tin.

Gi thanh ton ca hng ho, dch v mua vo c xc nh bng gi tr hng ho, dch v mua vo hoc nhp khu, c thu GTGT dng cho sn xut, kinh doanh hng ho, dch v chu thu GTGT bn ra tng ng.

b. Gi tr gia tng xc nh i vi mt s ngnh ngh kinh doanh nh sau:

- i vi hot ng sn xut, kinh doanh l s chnh lch gia doanh s bn vi doanh s vt t, hng ho, dch v mua vo dng cho sn xut, kinh doanh. Trng hp DN khng hch ton c doanh s vt t, hng ho, dch v mua vo tng ng vi doanh s hng bn ra th xc nh nh sau:

Gi vn hng bn ra bng (=) Doanh s tn u k, cng (+) doanh s mua trong k, tr (-) doanh s tn cui k.

V d 23: Mt c s A sn xut g, trong thng bn c 150 sn phm, tng doanh s bn l 25 triu ng.

Gi tr vt t, nguyn liu mua ngoi sn xut 150 sn phm l 19 triu ng, trong :

+ Nguyn liu chnh (g):

14 triu.

+ Vt liu v dch v mua ngoi khc: 5 triu.

Thu sut thu GTGT l 10%, thu GTGT c s A phi np c tnh nh sau:

+ GTGT ca sn phm bn ra:

25 triu ng - 19 triu ng = 6 triu ng.

+ Thu GTGT phi np:

6 triu ng x 10% = 0,6 triu ng.

- i vi xy dng, lp t l s chnh lch gia tin thu v xy dng, lp t cng trnh, hng mc cng trnh tr (-) chi ph vt t nguyn liu, chi ph ng lc, vn ti, dch v v chi ph khc mua ngoi phc v cho hot ng xy dng, lp t cng trnh, hng mc cng trnh.

- i vi hot ng vn ti l s chnh lch gia tin thu cc vn ti, bc xp tr (-) chi ph xng du, ph tng thay th v chi ph khc mua ngoi dng cho hot ng vn ti.

- i vi hot ng kinh doanh n ung l s chnh lch gia tin thu v bn hng n ung, tin phc v v cc khon thu khc tr (-) gi vn hng ha, dch v mua ngoi dng cho kinh doanh n ung.

- i vi hot ng kinh doanh vng, bc, qu, ngoi t, gi tr gia tng l s chnh lch gia doanh s bn ra vng, bc, qu, ngoi t tr (-) gi vn ca vng, bc, qu, ngoi t bn ra.

- i vi DN thuc i tng tnh thu GTGT theo PPKT thu c kinh doanh mua, bn vng, bc, qu, ngoi t p dng phng php tnh trc tip trn GTGT, c s phi hch ton ring thu GTGT u vo k khai thu GTGT phi np ca hng ho, dch v theo tng hot ng kinh doanh v phng php tnh thu ring.

Trng hp khng hch ton c ring th c xc nh phn b thu GTGT u vo c khu tr tng ng vi t l doanh thu ca hng ho, dch v chu thu GTGT tnh theo PPKT thu trn tng doanh thu bn hng pht sinh trong k.

- i vi cc hot ng kinh doanh khc l s chnh lch gia tin thu v hot ng kinh doanh tr (-) gi vn ca hng ha, dch v mua ngoi thc hin hot ng kinh doanh .

- DN thuc i tng np thu GTGT theo phng php tnh trc tip trn GTGT khng c tnh gi tr ti sn mua ngoi, u t, xy dng lm ti sn c nh vo doanh s hng ho, dch v mua vo tnh gi tr gia tng.

c) i vi DN bn hng ho, dch v c y ho n ca hng ho, dch v bn ra theo ch quy nh hoc c iu kin xc nh c ng doanh thu bn hng ho, dch v nh hp ng v chng t thanh ton nhng khng c ho n mua hng ha, dch v u vo th GTGT c xc nh bng doanh thu nhn (x) vi t l (%) GTGT tnh trn doanh thu.

T l (%) gi tr gia tng tnh trn doanh thu lm cn c xc nh gi tr gia tng c quy nh nh sau:

- Thng mi (phn phi, cung cp hng ho): 10%.

- Dch v, xy dng (tr xy dng c bao thu nguyn vt liu): 50%.

- Sn xut, vn ti, dch v c gn vi hng ho, xy dng c bao thu nguyn vt liu: 30%.

d) Hot ng kinh doanh, h kinh doanh, c nhn kinh doanh khng thc hin hoc thc hin khng y ch k ton, ho n, chng t theo quy nh ca php lut th np thu theo t l (%) GTGT do B Ti chnh quy nh.

V. HO N CHNG T MUA BN HNG HO, DCH V

DN khi mua, bn hng ha, dch v phi thc hin ch ha n, chng t theo quy nh ca php lut.

1. DN np thu theo PPKT thu:

- Khi bn hng ho, cung ng dch v phi s dng ho n GTGT. - Khi lp ho n, DN phi ghi y , ng cc yu t quy nh trn ho n. - i vi ho n GTGT phi ghi r gi bn cha c thu GTGT, ph thu v ph tnh ngoi gi bn (nu c), thu GTGT, tng gi thanh ton c thu; nu khng ghi tch ring gi bn cha c thu v thu GTGT, ch ghi chung gi thanh ton th thu GTGT u ra phi tnh trn gi thanh ton, tr trng hp s dng chng t c th.

DN np thu theo phng php tnh trc tip trn GTGT khi bn hng ho, cung ng dch v phi s dng ho n bn hng.

2. S dng v ghi ha n, chng t trong mt s trng hp c thc hin c th nh sau:

- DN thuc i tng np thu theo PPKT thu bn hng ho, dch v thuc i tng khng chu thu GTGT; bn cho i tng c min thu GTGT; bn vng, bc, qu, ngoi t phi s dng ho n GTGT. Trn ho n GTGT ch ghi dng gi bn l gi khng c thu GTGT, dng thu sut, s thu GTGT khng ghi v gch b. Trng hp bn hng ha, dch v thuc i tng khng chu thu GTGT, i tng c min thu GTGT, ho n ghi r l hng ho khng chu thu GTGT hoc hng ho bn cho i tng c min thu GTGT.

- DN xut nhp khu l i tng np thu GTGT theo PPKT thu nhn nhp khu hng ho u thc cho cc c s khc, khi tr hng c s nhn u thc lp chng t nh sau:

C s nhn nhp khu u thc khi xut tr hng nhp khu u thc, nu np thu GTGT khu nhp khu, c s lp ho n GTGT c s i u thc nhp khu lm cn c k khai, khu tr thu GTGT u vo i vi hng ho u thc nhp khu. Trng hp c s nhn nhp khu u thc cha np thu GTGT khu nhp khu, khi xut tr hng nhp khu u thc, c s lp phiu xut kho kim vn chuyn ni b km theo lnh iu ng ni b theo quy nh lm chng t lu thng hng ho trn th trng. Sau khi np thu GTGT khu nhp khu cho hng ho nhp khu u thc, c s mi lp ho n theo quy nh trn.

Ho n GTGT xut tr hng nhp khu u thc ghi:

- Gi bn cha c thu GTGT bao gm: gi tr hng ho thc t nhp khu theo gi CIF, thu nhp khu, thu tiu th c bit v cc khon phi np theo ch quy nh khu nhp khu (nu c).

- Thu sut thu GTGT v tin thu GTGT ghi theo s thu np khu nhp khu.

- Tng cng tin thanh ton (= a + b)

C s nhn nhp khu u thc lp ho n GTGT ring thanh ton tin hoa hng u thc nhp khu.

- C s sn xut kinh doanh np thu theo PPKT thu c hng ho xut khu (k c c s gia cng hng ho xut khu), thuc i tng chu thu GTGT, khi xut khu hng ho s dng ho n GTGT.

Khi xut hng ho vn chuyn n ca khu hay n ni lm th tc xut khu, nu cha c cn c lp ho n GTGT c s s dng Phiu xut kho kim vn chuyn ni b Lnh iu ng ni b theo quy nh lm chng t lu thng hng ho trn th trng. Sau khi lm xong th tc cho hng ho xut khu, c s lp ho n GTGT cho hng ho xut khu.

Trng hp u thc xut khu hng ho, khi xut hng giao cho c s nhn u thc, c s c hng ho u thc xut khu s dng Phiu xut kho kim vn chuyn ni b km theo Lnh iu ng ni b. Khi hng ho thc xut khu c xc nhn ca c quan Hi quan, cn c vo cc chng t i chiu, xc nhn v s lng, gi tr hng ho thc t xut khu ca c s nhn u thc xut khu, c s c hng ho u thc xut khu lp ho n GTGT k khai np thu, hon thu GTGT. Trng hp ny DN xut khu phi lu lin 2 ti doanh nghip. Trng hp DN xut khu ng k vi c quan Thu t in v pht hnh ha n s dng cho hng ha xut khu xut cho khch hng nc ngoi, th DN xut khu s dng ha n t in k khai, np thu, hon thu.

- S dng ho n, chng t i vi hng ho, dch v khuyn mi, qung co, hng mu, cho, biu, tng v tiu dng ni b:

a) i vi hng ho, dch v dng khuyn mi, qung co, hng mu phc v cho sn xut, kinh doanh hng ho, dch v (sn phm, hng ho, dch v dng khuyn mi, qung co, hng mu theo quy nh ca php lut thng mi v hot ng xc tin thng mi) th phi lp ho n GTGT, trn ho n ghi tn v s lng hng ho, ghi r l hng khuyn mi, qung co, hng mu khng thu tin; dng thu sut, thu GTGT khng ghi, gch cho.

b) i vi hng ho, dch v dng cho, biu, tng, trao i, tr thay lng cho ngi lao ng v tiu dng ni b th phi lp ho n GTGT (hoc ho n bn hng), trn ho n ghi y cc ch tiu v tnh thu GTGT nh ho n xut bn hng ho, dch v cho khch hng.

i vi c s c s dng hng ho, dch v tiu dng ni b khng phc v cho sn xut kinh doanh nh vn ti, hng khng, ng st, bu chnh vin thng khng phi tnh thu GTGT u ra, c s phi c quy nh r i tng v mc khng ch hng ho dch v s dng ni b, c c quan c thm quyn chp nhn bng vn bn.

- Hng ho, dch v c gim gi th trn ha n ghi gi bn gim, thu GTGT, tng gi thanh ton c thu GTGT.

Nu vic gim gi p dng cn c vo s lng, doanh s hng ho, dch v thc t mua t mc nht nh th s tin gim gi ca hng ho bn c tnh iu chnh trn ho n bn hng ho, dch v ca ln mua cui cng hoc k tip sau. Trn ho n phi ghi r s ha n c gim gi v s tin c gim gi.

- Cc DN xut iu chuyn hng ho cho cc c s hch ton ph thuc nh cc chi nhnh, ca hng khc a phng (tnh, thnh ph trc thuc Trung ng) bn hoc xut iu chuyn gia cc chi nhnh, n v ph thuc vi nhau; xut hng ho cho c s nhn lm i l bn ng gi, hng hoa hng, cn c vo phng thc t chc kinh doanh v hch ton k ton, c s c th la chn mt trong hai cch s dng ho n, chng t nh sau:

+ S dng ho n GTGT lm cn c thanh ton v k khai np thu GTGT tng n v v tng khu c lp vi nhau;

+ S dng Phiu xut kho kim vn chuyn ni b km theo Lnh iu ng ni b; S dng Phiu xut kho hng gi bn i l theo quy nh i vi hng ho xut cho c s lm i l km theo Lnh iu ng ni b.

C s hch ton ph thuc, chi nhnh, ca hng, c s nhn lm i l bn hng khi bn hng phi lp ha n theo quy nh giao cho ngi mua, ng thi lp Bng k hng ha bn ra gi v c s c hng ha iu chuyn hoc c s c hng ho gi bn (gi chung l c s giao hng) c s giao hng lp ha n GTGT cho hng ha thc t tiu th giao cho c s hch ton ph thuc, chi nhnh, ca hng, c s nhn lm i l bn hng.

Trng hp c s c s lng v doanh s hng ho bn ra ln, Bng k c th lp cho 05 ngy hay 10 ngy mt ln. Trng hp hng ho bn ra c thu sut thu GTGT khc nhau phi lp bng k ring cho hng ho bn ra theo tng nhm thu sut.

C s hch ton ph thuc, chi nhnh, ca hng, c s nhn lm i l bn hng thc hin k khai np thu GTGT i vi s hng xut bn cho ngi mua v c k khai, khu tr thu GTGT u vo theo ha n GTGT ca c s giao hng xut cho.

- DN lm i l thu mua hng ha theo cc hnh thc khi tr hng ha cho c s u thc thu mua phi lp ha n cho hng ha thu mua i l v hoa hng c hng (nu c).

- DN mua hng ho, ngi bn xut ho n, ngi mua nhn hng, nhng sau ngi mua pht hin hng ho khng ng quy cch, cht lng phi tr li ton b hay mt phn hng ho, khi xut hng tr li cho ngi bn, c s phi lp ho n, trn ho n ghi r hng ho tr li ngi bn do khng ng quy cch, cht lng, tin thu GTGT. Ho n ny l cn c bn bn iu chnh doanh s bn, s thu GTGT u ra; bn mua iu chnh doanh s mua, s thu GTGT u vo.

Trng hp ngi mua l i tng khng c ho n, khi tr li hng ho, bn mua v bn bn phi lp bin bn hoc tho thun bng vn bn ghi r loi hng ho, s lng, gi tr hng tr li theo gi khng c thu GTGT, tin thu GTGT theo ho n bn hng (s k hiu, ngy, thng ca ho n), l do tr hng km theo ho n gi cho bn bn. Bin bn ny c lu gi cng vi ho n bn hng lm cn c iu chnh k khai doanh s bn, thu GTGT ca bn bn.

Trng hp ngi bn xut hng v lp ho n, ngi mua cha nhn hng nhng pht hin hng ho khng ng quy cch, cht lng phi hon tr li ton b hng ho, hoc mt phn hng ha, khi tr li hng bn mua v bn bn phi lp bin bn ghi r loi hng ho, s lng, gi tr cha c thu GTGT, tin thu GTGT l do tr hng theo ho n bn hng (s, k hiu, ngy thng ca ho n) ng thi km theo ho n gi tr bn bn bn bn lp li ha n GTGT cho s lng hng ha nhn v lm cn c bn bn iu chnh doanh s bn v thu GTGT u ra.

- DN xut bn, cung ng hng ho, dch v v lp ho n do hng ho, dch v khng m bo cht lng, quy cch, kiu dng hoc ghi sai thu sut phi iu chnh (tng, gim) gi bn, iu chnh thu sut thu GTGT th bn bn v bn mua phi lp bin bn hoc c tho thun bng vn bn ghi r s lng, quy cch hng ho, mc gi tng (gim) theo ho n bn hng (s k hiu, ngy, thng ca ho n, thi gian), l do tng (gim) gi, l do iu chnh thu sut ng thi bn bn lp ho n iu chnh mc gi c iu chnh. Ho n ghi r iu chnh (tng, gim) gi bn, (khng c ghi s m (-)), thu GTGT cho hng ho, dch v ti ho n s, k hiu... Cn c vo ho n iu chnh, bn bn v bn mua k khai iu chnh doanh s mua, bn, thu u ra, u vo. Trng hp thu sut ghi trn ho n bn ra cao hn thu sut quy nh, nu khng xc nh c ngi mua th khng c lp ho n iu chnh thu GTGT.

- DN xut hng ho bn lu ng s dng Phiu xut kho kim vn chuyn ni b km theo Lnh iu ng ni b theo quy nh, khi bn hng c s lp ho n theo quy nh.

- DN trc tip bn l hng ha, cung ng dch v c gi tr thp di mc quy nh khng phi lp ho n, nu ngi mua yu cu cung cp ho n th phi lp ho n theo quy nh, trng hp khng lp ho n th phi lp Bng k bn l. Cui ngy DN cn c Bng k bn l lp ho n lm cn c tnh thu.

- C s xy dng c cng trnh xy dng, lp t m thi gian thc hin di, vic thanh ton tin thc hin theo tin hoc theo khi lng cng vic hon thnh bn giao, phi lp ho n thanh ton khi lng xy lp bn giao. Ha n GTGT phi ghi r doanh thu cha c thu v thu GTGT. Trng hp cng trnh xy dng hon thnh lp ha n thanh ton gi tr cng trnh nhng khi duyt quyt ton gi tr cng trnh XDCB c iu chnh gi tr khi lng xy dng phi thanh ton th lp ha n, chng t iu chnh gi tr cng trnh phi thanh ton.

- DN c Nh nc giao t, cho thu t u t xy dng nh bn, cho thu; u t c s h tng bn, cho thu; dch v vn ti; dch v du lch l hnh quc t th lp ho n nh sau:

a) Dng gi bn ghi gi bn nh, c s h tng (trn ho n ghi tch ring gi bn nh v gi t hoc gi thu t, gi cho thu c s h tng); doanh thu v vn ti; doanh thu du lch l hnh trn gi cha c thu GTGT.

b) Dng gi tnh thu GTGT l gi c xc nh theo im 1.8 mc I phn B Thng t ny; doanh thu vn ti; doanh thu du lch tr cc chi ph pht sinh nc ngoi nh n, , cc vn chuyn.

c) Dng thu sut, tin thu GTGT, gi thanh ton ghi theo quy nh.

Trng hp DN bt ng sn, xy dng c s h tng, xy dng nh bn, chuyn nhng c thc hin thu tin theo tin thc hin d n hoc tin thu tin ghi trong hp ng th khi thu tin, DN phi lp ha n GTGT. Trn ha n ghi r s tin thu, gi t c gim tr trong doanh thu tnh thu GTGT, thu sut thu GTGT, s thu GTGT. Gi t c tr tnh theo t l (%) ca s tin thu theo tin thc hin d n hoc tin thu tin ghi trong hp ng vi gi t c tnh tr ti thi im chuyn nhng (thi im thu tin ln u theo tin ) theo quy nh.

-. C s cho thu ti chnh cho thu ti sn thuc i tng chu thu GTGT phi lp ho n theo quy nh.

C s hot ng cho thu ti chnh cho thu ti sn thuc i tng chu thu GTGT phi c ho n GTGT (i vi ti sn mua trong nc) hoc chng t np thu GTGT khu nhp khu (i vi ti sn nhp khu); tng s tin thu GTGT ghi trn ho n cho thu ti chnh phi khp vi s tin thu GTGT ghi trn ho n GTGT (hoc chng t np thu GTGT khu nhp khu).

Cc trng hp ti sn mua cho thu khng thuc i tng chu thu GTGT, khng c ho n GTGT hoc chng t np thu GTGT khu nhp khu th khng c ghi thu GTGT trn ho n.

Khi thu GTGT ca ti sn thu mua ti chnh c khu tr ht v chuyn giao quyn s hu ti sn cho c s i thu, bn cho thu thc hin chuyn cho c s thu ton b h s v ngun gc ti sn theo quy nh ca php lut.

Cc DN dch v cho thu ti chnh khng phi k khai, np thu GTGT i vi dch v cho thu ti chnh. C s phi k khai, tnh thu i vi cc ti sn cho n v khc thu mua ti chnh thuc i tng chu thu GTGT theo ho n lp nu trn.

DN dch v cho thu ti chnh khng phi np T khai thu gi tr gia tng i vi dch v cho thu ti chnh, m ch np Bng k ho n hng ho, dch v bn ra v Bng k ho n hng ho, dch v mua vo, trong ch tiu thu gi tr gia tng mua vo ch ghi tin thu gi tr gia tng ca ti sn cho thu phn b ph hp vi ho n gi tr gia tng lp cho doanh thu ca dch v cho thu ti chnh trong k k khai. C s np thu phi np h s khai thu i vi cc ti sn cho n v khc thu mua ti chnh.

Trng hp bn thu khng thc hin hp ng dn n bn cho thu phi thu hi ti sn, bn cho thu phi thng bo cho bn i thu v xc nh r s thu GTGT tr, s thu GTGT cha tr. Khi bn cho thu tip tc cho n v khc thu th s thu GTGT cha thu , c s cho thu tnh thu tip theo hp ng mi.

Trng hp ti sn cho thu mt thi gian, c s cho thu bn li cho c s i thu hoc c s khc th c s cho thu phi tnh thu GTGT cho ti sn bn, lp ho n GTGT, c s ch c khu tr thu GTGT u vo ca ti sn cha thu .

Trng hp bn cho thu v bn i thu cng b vn mua ti sn, bn cho thu ch thu tin thu (vn v li) tng ng vi s vn b ra th ho n mua ti sn cho thu do c s cho thu qun l n khi chuyn quyn s hu ti sn cho bn i thu. S thu GTGT tng ng vi s vn bn cho thu b ra c tnh vo ho n thu tin ln u.

Trng hp hp ng cho thu ti chnh thc hin xong, s thu GTGT c bn i thu tr ht, hai bn tho thun thu tip th ho n lp cho doanh thu ln sau khng tnh thu GTGT.

- DN ngoi t c hot ng mua, bn ngoi t pht sinh nc ngoi, c s lp Bng k chi tit doanh s mua bn theo tng loi ngoi t. C s phi lu gi cc chng t giao dch vi bn mua, bn nc ngoi theo ng php lut v k ton. Cc hot ng mua, bn ngoi t pht sinh trong nc phi lp ho n theo quy nh.

- DN mua, bn vng, bc, qu nu mua ca c nhn khng kinh doanh, khng c ho n th lp Bng k hng ho mua vo.

- Cc doanh nghip ch xut khi bn hng ho, dch v s dng ho n bn hng (hoc ho n t pht hnh) theo quy nh ca B Ti chnh.

- Ho n, chng t i vi ti sn gp vn, ti sn iu chuyn c thc hin nh sau:

+ Bn c ti sn gp vn l c nhn, t chc khng kinh doanh:

Trng hp c nhn, t chc khng kinh doanh c gp vn bng ti sn vo cng ty trch nhim hu hn, cng ty c phn th chng t i vi ti sn gp vn l bin bn chng nhn gp vn, bin bn giao nhn ti sn. Trng hp ti sn gp vn l ti sn mi mua, cha s dng, c ho n hp php c hi ng giao nhn vn gp chp nhn th tr gi vn gp c xc nh theo tr gi ghi trn ho n bao gm c thu GTGT; Bn nhn vn gp c k khai khu tr thu GTGT ghi trn ho n mua ti sn ca bn gp vn.

Trng hp c nhn dng ti sn thuc s hu ca mnh, gi tr quyn s dng t thnh lp doanh nghip t nhn, vn phng lut s th khng phi lm th tc chuyn quyn s hu ti sn, chuyn quyn s dng t cho doanh nghip t nhn, trng hp khng c chng t hp php chng minh gi vn ca ti sn th phi c vn bn nh gi ti sn ca t chc nh gi theo quy nh ca php lut lm c s hch ton gi tr ti sn c nh.

+ Bn c ti sn gp vn, c ti sn iu chuyn l DN:

Ti sn gp vn vo doanh nghip phi c: bin bn gp vn sn xut kinh doanh, hp ng lin doanh, lin kt; bin bn nh gi ti sn ca Hi ng giao nhn vn gp ca cc bn gp vn (hoc vn bn nh gi ca t chc c chc nng nh gi theo quy nh ca php lut), km theo b h s v ngun gc ti sn.

Ti sn iu chuyn gia cc n v thnh vin hch ton ph thuc trong DN; ti sn iu chuyn khi chia, tch, hp nht, sp nhp, chuyn i loi hnh doanh nghip th DN c ti sn iu chuyn phi c lnh iu chuyn ti sn, km theo b h s ngun gc ti sn v khng phi xut ho n.

Trng hp ti sn iu chuyn gia cc n v hch ton c lp hoc gia cc n v thnh vin c t cch php nhn y trong cng mt DN th DN c ti sn iu chuyn phi xut ho n GTGT v k khai, np thu GTGT theo quy nh.

DN khng phi k khai, np thu gi tr gia tng trong cc trng hp:

Nhn tin bi thng v t, h tr v t, ti nh c do b thu hi t;

Gp vn bng ti sn thnh lp doanh nghip;

iu chuyn ti sn gia cc n v hch ton ph thuc trong doanh nghip;

iu chuyn ti sn khi chia, tch, hp nht, sp nhp, chuyn i loi hnh doanh nghip.

Thu i ngi th 3 ca hot ng bo him.

Cc khon thu h khng lin quan n vic bn hng ho, dch v ca DN.

- i vi DN nhn tin h tr ca cc DN khc th khi nhn tin DN lp chng t thu v xc nh l khon thu nhp khc k khai, np thu thu nhp doanh nghip theo quy nh.

i vi DN chi tin h tr, cn c mc ch h tr c ghi trong hp ng h tr lp chng t chi tin.

- i vi DN xut hng ho di cc hnh thc cho, vay, mn hoc hon tr hng ho th phi vit ho n gi tr gia tng theo quy nh nh trng hp mua, bn hng ho thng thng.

VI. HON THU GI TR GIA TNG

i tng c hon thu GTGT:

1. DN np thu theo PPKT thu c hon thu GTGT nu trong 3 thng lin tc tr ln c s thu GTGT u vo cha c khu tr ht.

S thu c hon l s thu u vo cha c khu tr ht ca thi gian xin hon thu.

V d 24: Doanh nghip A k khai thu GTGT c s thu GTGT u vo, u ra nh sau:

(n v tnh: triu ng)

Thng k khai thu Thu u vo c khu tr trong thngThu u ra pht sinh trong thngThu phi npLu k s thu u vo cha khu tr

Thng 12/2008200100- 100- 100

Thng 1/2009300350+50- 50

Thng 2/2009300200- 100- 150

Theo v d trn, doanh nghip A lu k 3 thng lin tc c s thu u vo ln hn thu u ra. Doanh nghip A thuc i tng c hon thu GTGT vi s thu l 150 triu ng.

2. DN mi thnh lp t d n u t ng k kinh doanh, ng k np thu GTGT theo PPKT, hoc d n tm kim thm d v pht trin m du kh ang trong giai on u t, cha i vo hot ng, nu thi gian u t t 01 nm tr ln th c hon thu GTGT ca hng ho, dch v s dng cho u t theo tng nm. Trng hp, nu s thu GTGT lu k ca hng ho, dch v mua vo s dng cho u t t 200 triu ng tr ln th c hon thu GTGT.

3. DN ang hot ng thuc i tng np thu GTGT theo PPKT c d n u t mi, ang trong giai on u t th DN phi k khai b tr s thu GTGT ca hng ha, dch v mua vo s dng cho d n u t mi cng vi vic k khai thu GTGT ca hot ng sn xut kinh doanh ang thc hin. Sau khi b tr nu c s thu GTGT ca hng ho, dch v mua vo s dng cho u t m cha c khu tr ht t 200 triu ng tr ln th c hon thu GTGT cho d n u t.

4. DN trong thng c hng ho, dch v xut khu nu thu GTGT u vo ca hng ha xut khu pht sinh trong thng cha c khu tr t 200 triu ng tr ln th c xt hon thu theo thng. DN trong thng va c hng ho, dch v xut khu, va c hng ho, dch v bn trong nc, c s thu GTGT u vo ca hng ho, dch v xut khu pht sinh trong thng cha c khu tr t 200 triu ng tr ln, nhng sau khi b tr vi s thu GTGT u ra ca hng ho, dch v bn trong nc, nu s thu GTGT u vo cha c khu tr nh hn 200 triu ng th DN khng c xt hon thu theo thng, nu s thu GTGT u vo cha c khu tr t 200 triu ng tr ln th DN c hon thu GTGT theo thng.

i tng c hon thu trong mt s trng hp xut khu nh sau: i vi trng hp u thc xut khu, l c s c hng ho u thc xut khu; i vi u thc gia cng xut khu, l c s nhn gia cng k hp ng trc tip vi pha nc ngoi; i vi gia cng chuyn tip, l c s k hp ng gia cng xut khu vi pha nc ngoi; i vi hng ho xut khu thc hin cng trnh xy dng nc ngoi, l doanh nghip c hng ho, vt t xut khu thc hin cng trnh xy dng nc ngoi.

5. DN quyt ton thu khi chia, tch, gii th, ph sn, chuyn i s hu; giao, bn, khon, cho thu doanh nghip Nh nc c s thu GTGT u vo cha uc khu tr ht hoc c s thu GTGT np tha.

6. Hon thu GTGT i vi cc chng trnh, d n s dng ngun vn h tr pht trin chnh thc (ODA) khng hon li hoc vin tr khng hon li, vin tr nhn o.

* Ch :Cc trng hp DN lp h s ngh hon thu th khng c kt chuyn s thu u vo ngh hon thu vo s thu c khu tr ca thng tip sau thi gian lp h s hon thu.

VII. NI NP THU

1. Quy nh chung:

DN k khai, np thu GTGT ti a phng ni sn xut, kinh doanh. Vic khai thu, np thu GTGT c thc hin theo quy nh ti Lut Qun l thu v cc vn bn hng dn thi hnh Lut Qun l thu.

2. Mt s trng hp c th, vic khai thu, np thu GTGT v th tc lun chuyn chng t c hng dn nh sau:

1. Ngi np thu k khai, np thu theo PPKT c c s sn xut hch ton ph thuc (bao gm c c s gia cng, lp rp) ng trn a bn tnh, thnh ph trc thuc Trung ng khc vi tnh, thnh ph ni ng tr s chnh th phi np thu GTGT ti a phng ni c c s sn xut v a phng ni ng tr s chnh.

C s sn xut hch ton ph thuc c hch ton k ton th phi ng k np thu theo PPKT ti a phng ni sn xut, khi xut bn thnh phm hoc thnh phm, k c xut cho tr s chnh phi s dng ho n GTGT lm cn c k khai, np thu ti a phng ni sn xut.

Trng hp c s sn xut ph thuc khng thc hin hch ton k ton th ngi np thu ti tr s chnh phi np thu GTGT theo t l 2% (i vi hng ho chu thu sut thu GTGT 10%) hoc theo t l 1% (i vi hng ho chu thu sut thu GTGT 5%) trn doanh thu theo gi cha c thu GTGT ca sn phm sn xut ra hoc sn phm cng loi ti a phng ni c c s sn xut. S thu GTGT ngi np thu np cho c s sn xut hch ton ph thuc c tr vo s thu GTGT phi np ca ngi np thu ti a phng ni ng tr s chnh.

V d 26: Doanh nghip A ng tr s chnh ti TP H Ch Minh c c s sn xut hch ton ph thuc ti B Ra-Vng Tu, sn xut sn phm chu thu GTGT vi thu sut 10%. Sn phm sn xut ra do tr s chnh xut bn. Do , hng thng doanh nghip A c trch nhim khai thu v np thu GTGT cho c s hch ton ph thuc theo t l 2% trn doanh thu theo gi bn ccha c thu GTGT i vi hng ho do c s sn xut ph thuc ti B Ra-Vng Tu sn xut. S thu GTGT np cho c s hch ton ph thuc c tr vo s thu GTGT phi np ca doanh nghip A ti TP H Ch Minh.

3. Th tc lun chuyn chng t gia Kho bc v c quan thu

Ngi np thu np thu GTGT pht sinh ni ng tr s chnh cho Kho bc nh nc ng cp vi c quan thu ni ngi np thu ng k k khai thu, ng thi np thu GTGT theo t l (%) cho cc c s sn xut ph thuc ng trn a bn tnh, thnh ph trc thuc Trung ng khc vi tnh, thnh ph ni ng tr s chnh. Cc chng t np thu c lp ring cho tng Kho bc nh nc, trn chng t np thu phi ghi r ti khon thu ngn sch nh nc cc a phng ni pht sinh khon thu ngn sch.

Trng hp ngi np thu np tin mt ti Kho bc nh nc ni ng tr s chnh th Kho bc Nh nc chuyn tin v chng t thu ngn sch nh nc cho Kho bc nh nc lin quan hch ton thu ngn sch nh nc phn thu ca c s sn xut hch ton ph thuc.

CHNG III:

THU TIU TH C BITI. KHI NIM, TM QUAN TRNG

1. Khi nim:

Thu tiu th c bit l mt loi thu gin thu, nh vo mt s hng ha, dch v thuc i tng chu thu theo qui nh ca lut thu tiu th c bit. Thu c cu thnh trong gi c hng ha, dch v v do ngi tiu dng chu khi mua hng ha, s dng dch v.

Thu tiu th c bit c p dng ph bin cc nc trn th gii vi nhng tn gi khc nhau: chng hn Php gi l thu tiu dng c bit, Thy in gi l thu c bit; nc ta, tin thn ca thu tiu th c bit hin hnh l thu hng ha c ban hnh nm 1951. n nm 1990 B ti chnh son tho d n lut thu mi, i thut ng thu hng ha thnh thu tiu th c bit v c Quc hi thng qua ngy 30- 6- 1990. Sau c sa i b sung ti k hp th 3 Quc hi kha 9 v thng qua ngy 5- 7 -1993. n thng 10- 1995 Lut thu tiu th c bit li c sa i, b sung ln na. pht huy vai tr ca lut thu tiu th c bit trong iu tit sn xut, tiu dng x hi, iu tit thu nhp ca ngi tiu dng cho ngn sch nh nc mt cch hp l, tng cng qun l sn xut kinh doanh i vi mt s hng ha, dch v; ngy 20- 5- 1998 Quc hi thng qua Lut thu tiu th c bit v c hiu lc thi hnh k t ngy 1- 1- 1999 thay th Lut thu tiu th c bit nm 1990 v hai o lut sa i, b sung ban hnh nm 1993 v nm 1995.

2. c im

L mt loi thuc tiu dng, song thu tiu th c bit c nhng c im nh sau:

- Cc loi hng ha, dch v chu thu tiu th c bit c php lut thu cc nc qui nh hu nh ging nhau gm : ru, bia, thuc l, xe t, xng...; kinh doanh c cc, ua nga, ua xe, sng bc...

- Mc thu sut thu tiu th c bit c php lut thu cc nc quy nh rt cao v thu nh vo mt s hng ha dch v mang tnh cht xa x, cha tht cn thit cho nhu cu thit yu hng ngy ca con ngi v c nh hng n sc khe ca nhiu ngi trong x hi

- Cch thu thu tiu th c bit cc nc cng ging nhau, tc l nh nc ch thu mt ln khu sn xut, nhp khu hng ha hay kinh doanh cc dch v thuc din chu thu tiu th c bit.

3. Tm quan trng:

Xut pht t c im chung c trnh by phn trn, do thu tiu th c bit c tm quan trng nh sau:

- Thng qua ch thu thu tiu th c bit, nh nc ng vin mt phn thu nhp ng k ca ngi tiu dng vo ngn sch nh nc.- Thu tiu th c bit l cng c rt quan trng nh nc thc hin chc nng hng dn sn xut v iu tit tiu dng x hi.

- Thu tiu th c bit cng l cng c nh nc iu tit thu nhp ca ngi tiu dng vo ngn sch nh nc mt cch cng bng hp l: ai tiu dng nhiu cc hng ha, dch v chu thu tiu th c bit th np thu nhiu hn ngi tiu dng t hoc khng phi np thu nu khng tiu dng cc hng ha, dch v .- Vic ban hnh Lut thu tiu th c bit iu chnh vic sn xut, kinh doanh,lu thng v tiu dng mt s hng ha, dch v mang tnh cht xa x, cha tht cn thit cho nhu cu x hi th hin s tng cng qun l, kim sot ca nh nc mt cch tp trung, cht ch i vi cc loi hng ha, dch v ny.

II. I TNG CHU THU V NP THU TTB

1. Khi nim i tng chu thu

Cc hng ha c php nhp khu, sn xut v cc hot ng dch v thuc phm vi iu chnh ca lut thu tiu th c bit l i tng chu thu tiu th c bit.

2. i tng chu thu c th:

1.1 - Hng ha:

a) Thuc l iu, x g;

b) Ru;

c) Bia;

d) t di 24 ch ngi

) Xng cc loi, nap-ta (naphtha), ch phm ti hp (reformade component) v cc ch phm khc pha ch xng;

e) iu ha nhit cng sut t 90.000 BTU tr xung;

g) Bi l;

h) Vng m, hng m.

1.2 - Dch v:

a) Kinh doanh v trng, mt-xa (Massage), ka-ra--k (Karaoke);

b) Kinh doanh ca-si-n (casino), tr chi bng my gic-pt (jackpot);

c) Kinh doanh gii tr c t cc;

d) Kinh doanh gn (golf): bn th hi vin, v chi gn;

) Kinh doanh x s.

3. i tng khng chu thu3.1 Hng ha do c s sn xut, gia cng trc tip xut khu hoc bn, y thc cho c s kinh doanh khc xut khu bao gm:

* Hng ho do cc c s sn xut, gia cng trc tip xut khu ra nc ngoi bao gm c hng ho bn, gia cng cho doanh nghip ch xut, tr t di 24 ch ngi bn cho doanh nghip ch xut.C s c hng ho thuc i tng khng chu thu TTB quy nh ti im ny phi c h s chng minh l hng thc t xut khu, c th nh sau:- Hp ng bn hng hoc hp ng gia cng cho nc ngoi.- Ho n bn hng ho xut khu hoc tr hng, thanh ton tin gia cng.- T khai hng ho xut khu c xc nhn ca c quan Hi quan v hng ho xut khu.

- Chng t thanh ton qua Ngn hng.

Thanh ton qua ngn hng l vic chuyn tin t ti khon ca bn nhp khu sang ti khon mang tn bn xut khu m ti ngn hng theo cc hnh thc thanh ton ph hp vi tha thun trong hp ng v quy nh ca ngn hng. Chng t thanh ton tin l giy bo C ca ngn hng bn xut khu v s tin nhn c t ti khon ca ngn hng bn nhp khu. Trng hp thanh ton chm tr, phi c tha thun ghi trong hp ng xut khu, n thi hn thanh ton c s kinh doanh phi c chng t thanh ton qua ngn hng. Trng hp u thc xut khu th bn nhn u thc xut khu phi thanh ton vi nc ngoi qua ngn hng.

* C s sn xut hng ho thuc din chu thu TTB nu tm xut khu, ti nhp khu theo giy php tm xut khu, ti nhp khu, trong thi hn cha phi np thu xut khu, thu nhp khu theo ch quy nh th khi ti nhp khu khng phi np thu TTB, nhng khi c s sn xut bn hng ho ny phi np thu TTB.* Hng ha do c s sn xut bn hoc y thc cho c s kinh doanh xut khu xut khu theo hp ng kinh t.

C s sn xut c hng ho thuc trng hp khng phi chu thu TTB quy nh ti im ny phi c h s chng minh l hng ho thc t xut khu nh sau:

- Hp ng mua bn hng ho xut khu hoc hp ng y thc xut khu i vi trng hp u thc xut khu gia c s sn xut v c s kinh doanh xut khu.

- Ha n bn hng, giao hng u thc xut khu.

- Bin bn thanh l (thanh l ton b hoc tng phn) hp ng bn hng ho xut khu, bin bn thanh l hp ng u thc xut khu th hin r cc ni dung sau:

Tn, s lng, chng loi, mt hng, gi bn ca hng ho thc t xut khu; hnh thc thanh ton; s tin v s, ngy chng t thanh ton hng ho xut khu qua ngn hng ca ngi mua nc ngoi cho c s xut khu; s tin v s, ngy ca chng t thanh ton gia c s sn xut vi c s xut khu hoc c s nhn u thc xut khu; s, ngy ca hp ng xut khu, bn sao t khai Hi quan i vi hng ho xut khu.

i vi hng ho c s xut khu mua, nhn u thc xut khu xut khu nhng khng xut khu m tiu th trong nc, c s kinh doanh xut khu phi k khai, np thu TTB i vi cc hng ho ny khi tiu th (bn) trong nc.

3.2 Hng ha nhp khu trong cc trng hp sau:

* Hng vin tr nhn o, vin tr khng hon li; qu tng, qu biu bao gm:

- Hng vin tr nhn o v hng vin tr khng hon li, bao gm c hng nhp khu bng ngun vin tr khng hon li c c quan c thm quyn ph duyt; hng tr gip nhn o, cu tr khn cp nhm khc phc hu qu chin tranh, thin tai, dch bnh.

- Qu tng ca cc t chc, c nhn nc ngoi cho cc c quan nh nc, t chc chnh tr, t chc chnh tr - x hi, t chc chnh tr x hi - ngh nghip, t chc x hi, t chc x hi - ngh nghip, n v v trang nhn dn.

- Qu biu, qu tng cho c nhn ti Vit Nam theo nh mc quy nh ca php lut.

* Hng ha qu cnh hoc mn ng qua ca khu, bin gii Vit Nam, hng ha chuyn khu, bao gm:

- Hng ha c vn chuyn t nc xut khu n nc nhp khu qua ca khu Vit Nam nhng khng lm th tc nhp khu vo Vit Nam v khng lm th tc xut khu ra khi Vit Nam.

- Hng ha c vn chuyn t nc xut khu n nc nhp khu qua ca khu Vit Nam v a vo kho ngoi quan, khng lm th tc nhp khu vo Vit Nam v khng lm th tc xut khu ra khi Vit Nam.

- Hng qu cnh, mn ng qua ca khu, bin gii Vit Nam trn c s Hip nh k kt gia Chnh ph Vit Nam vi Chnh ph nc ngoi hoc gia c quan, ngi i din c Chnh ph Vit Nam v Chnh ph nc ngoi y quyn.

- Hng ha c vn chuyn t nc xut khu n nc nhp khu khng qua ca khu Vit Nam.

* Hng tm nhp khu, ti xut khu, nu thc ti xut khu trong thi hn khng phi np thu nhp khu theo quy nh ca php lut v thu xut khu, thu nhp khu th khng phi np thu TTB tng ng vi s hng thc ti xut khu.

Hng ha tm xut khu, ti nhp khu, nu thc ti nhp khu trong thi hn khng phi np thu xut khu theo quy nh ca php lut v thu xut khu, thu nhp khu th khng phi np thu TTB tng ng vi s hng thc ti nhp khu.

* Hng tm nhp khu d hi ch, trin lm, nu thc ti xut khu trong thi hn cha phi np thu nhp khu theo ch quy nh.

Ht thi gian hi ch, trin lm m t chc, c nhn khng ti xut hng tm nhp khu th phi k khai, np thu TTB; nu t chc, c nhn khng k khai m b kim tra, pht hin th ngoi vic truy thu thu TTB cn b pht theo quy nh ca php lut.* dng ca t chc, c nhn nc ngoi theo tiu chun min tr ngoi giao theo quy nh ca php lut v min tr ngoi giao.

* Hng mang theo ngi trong tiu chun hnh l min thu nhp khu ca c nhn ngi Vit Nam v ngi nc ngoi khi xut, nhp cnh qua ca khu Vit Nam.

3.3 Xe t theo quy nh ti khon 4 iu 3 Lut thu tiu th c bit l cc loi xe theo thit k ca nh sn xut c s dng lm xe cu thng, xe ch phm nhn, xe tang l; xe thit k va c ch ngi, va c ch ng ch c t 24 ngi tr ln; xe t chy trong khu vui chi, gii tr, th thao khng ng k lu hnh v khng tham gia giao thng.

3.4 iu ho nhit c cng sut t 90.000 BTU tr xung, theo thit k ca nh sn xut ch lp trn phng tin vn ti, bao gm t, toa xe la, tu, thuyn, tu bay.

4. Ngi np thu

L cc t chc, c nhn (gi chung l c s) c sn xut, nhp khu hng ha v kinh doanh dch v thuc i tng chu thu TTB.III. CN C TNH THU

1. Gi tnh thu tiu th c bit

* Khi nim:

Gi tnh thu TTB ca hng ha, dch v l gi bn hng ho, gi cung ng dch v ca c s sn xut, kinh doanh cha c thu TTB v cha c thu gi tr gia tng.

* Gi tnh thu c xc nh c th nh sau:

1). i vi hng ho sn xut trong nc, gi tnh thu TTB c xc nh nh sau:

Gi bn cha c thu GTGT

Gi tnh thu TTB =

1 + Thu sut thu TTB

Gi bn cha c thu GTGT c xc nh theo quy nh ca php lut v thu gi tr gia tng.

C s sn xut hng ho chu thu tiu th c bit bn hng qua cc c s trc thuc hch ton ph thuc (chi nhnh, ca hng...) th gi lm cn c tnh thu tiu th c bit l gi do cc chi nhnh, ca hng bn ra cha c thu GTGT. C s sn xut bn hng thng qua i l bn ng gi do c s quy nh, hng hoa hng th gi lm cn c xc nh gi tnh thu tiu th c bit l gi bn cha c thu GTGT do c s sn xut quy nh cha tr hoa hng.

C s sn xut hng ho chu thu tiu th c bit bn hng qua cc c s kinh doanh thng mi th gi lm cn c tnh thu tiu th c bit l gi bn cha c thu GTGT ca c s sn xut nhng khng c thp hn 10% so vi gi bn bnh qun do c s kinh doanh thng mi bn ra.

Trng hp gi bn ca c s sn xut thp hn 10% so vi gi c s kinh doanh thng mi bn ra th gi tnh thu tiu th c bit l gi do c quan thu n nh theo quy nh ca Lut qun l thu v cc vn bn hng dn thi hnh.

2). i vi hng nhp khu: Gi tnh thu i vi hng nhp khu c xc nh nh sau:

Gi tnh thu TTB = Gi tnh thu nhp khu + Thu nhp khu.

Gi tnh thu nhp khu c xc nh theo cc quy nh ca Lut thu xut khu, thu nhp khu. Trng hp hng ha nhp khu c min, gim thu nhp khu th gi tnh thu khng bao gm s thu nhp khu c min, gim.

3). i vi hng ho chu thu TTB, gi tnh thu TTB l gi cha c thu GTGT v cha c thu TTB v khng loi tr gi tr v bao b.

i vi mt hng bia chai nu c t tin cc v chai, nh k hng qu c s sn xut v khch hng thc hin quyt ton s tin t cc v chai th s tin t cc tng ng gi tr s v chai khng thu hi c phi a vo doanh thu tnh thu TTB.

V d 1: i vi bia hp, nm 2010 gi bn ca 1lt bia hp cha c thu GTGT l 20.000, thu sut thu TTB mt hng bia (t ngy 01 thng 01 nm 2010 n ht ngy 31 thng 12 nm 2012) l 45% th gi tnh thu TTB c xc nh nh sau:

Gi tnh thu TTB 1 lt bia hp=20.000=20.000=13.793

1+ 45%1,45

V d 2: Qu II/2010, gi bn ca mt kt bia chai H Ni cha c thu GTGT l 120.000/kt, th gi tnh thu TTB xc nh nh sau:

Gi tnh thu TTB 1 kt bia=120.000=120.000=82.758

1+ 45%1,45

V d 3: Qu III nm 2010, Cng ty bia A bn 1.000 chai bia cho khch hng B v c thu tin cc v chai vi mc 1.200/v chai, tng s tin t cc l 1.200.000. Ht qu Cng ty A v khch hng B thc hin quyt ton: s v chai thu hi l 800 v chai, s v chai khng thu hi c l 200 v chai, cn c s lng v chai thu hi, Cng ty A tr li cho khch hng B s tin l 960.000, s tin t cc tng ng s v chai khng thu hi c l 240.000 (200 v chai x 1.200/v chai) Cng ty A phi a vo doanh thu tnh thu TTB.

4). i vi hng ho gia cng l gi tnh thu ca hng ho bn ra ca c s giao gia cng hoc gi bn ca sn phm cng loi hoc tng ng ti cng thi im bn hng cha c thu GTGT v cha c thu TTB.

5). i vi hng ho sn xut di hnh thc hp tc kinh doanh gia c sn xut v c s s hu thng hiu (nhn hiu) hng ho, cng ngh sn xut gi tnh thu TTB l gi bn ra cha c thu GTGT ca c s s hu thng hiu (nhn hiu) hng ho, cng ngh sn xut.

6). i vi hng ha bn theo phng thc tr gp, tr chm, gi tnh thu tiu th c bit l gi bn cha c thu GTGT v cha c thu TTB ca hng ha bn theo phng thc tr tin mt ln, khng bao gm khon li tr gp, li tr chm.

7). i vi hng ha, dch v dng trao i, tiu dng ni b, biu, tng, cho, khuyn mi l gi tnh thu tiu th c bit ca hng ha, dch v cng loi hoc tng ng ti thi im pht sinh cc hot ng ny.

8). i vi c s kinh doanh xut khu mua hng chu thu TTB ca c s sn xut xut khu nhng khng xut khu m bn trong nc th gi tnh thu TTB trong trng hp ny l bn cha c thu TTB v cha c thu GTGT c xc nh c th nh sau:

Gi tnh thu TTB =Gi bn trong nc ca c s xut khu cha c thu GTGT

1 + Thu sut thu TTB

Trng hp c s kinh doanh xut khu k khai gi bn ( c thu GTGT v thu TTB) lm cn c xc nh gi tnh thu TTB thp hn 10% so vi gi bn trn th trng th gi tnh thu tiu th c bit l gi do c quan thu n nh theo quy nh ca Lut qun l thu v cc vn bn hng dn thi hnh.

9). i vi dch v, gi tnh thu TTB l gi cung ng dch v ca c s kinh doanh c