GIANGSƠNDỄĐỔI......LNV:Mộthaingàynữalàhếtnăm2017,Gàtôighilạimộtvàikỷniệm,suytưcủaGà,gởiđếnquýACEvàquýTrưởngđọcchovuitrướckhinămmới2018đến....Xincámơnchịukhóđọcbàiviết..”chưatới"củaGà.TÔInghĩ,saomìnhcứviếtlạinhữngkỷniệm,nhữngkýứckhimộtTrưởng“lìaRừng”màkhôngbàytỏnhữngđiềunàykhiTrưởngcònlà“dânRừng”?Kỷniệm85nămPT-HĐVN,tôigửiđếnvàiTrưởngvớituổiđờiítnhất85.TôicónghĩđếnTrưởngTônThấtHy,nhưngnghĩcólẻTrưởng...“mới84!”NhờĐạoLâmViên,tôiquenvớiCọpkhianhthuyênchuyểnvềTỉnhTuyênĐứcvàsauđó là“xếpQuânCảnh”ởquậnĐơnDương,cáchDalatkhoảng35câysốhướngvềtỉnhNinhThuận.ỞđóanhđãlậpmộtLĐBiệtlập.NhữnglầncùngĐạoLâmViêngiữđấttrạitrường,ởchânđồi,vìngườidânnơinàyluônđàoxới..Saunàynơixứngười,anhemthườngliênlạcvớinhauquaEmailvàtờBạchMã.KỷniệmsaucùnglàanhgởiquatrangWeb“SổTayTrưởngHĐ”nhưngtôikhôngmởcoiđược,tinlạichoanhhaythìanhđãvàobệnhviệnvàkhônglâu,anh“lìaRừng”..TươngtựTrưởngNguyễnTrungThoại,khôngnghĩ“lìaRừngsớm”nêncácEmailtraođổikhônglưulại,đặcbiệtmộtEmailquantrọngvìanhlàchứngnhân....Trởlạikỷniệm85nămPT-HĐVN,tôighilạimộtvàikỷniệmvớiTrưởngNghiêmvănThạchvàkhônglâusauđó,anhđã...“rờibỏanhem..”.NhờVoigià,tôiquenbiếtthêmnhiềuTrưởngcủaCNPháp.TôicũngnhớlàTrưởngVoigiàkểlạiHộiNamVàNữHĐVN tại Pháp do Éclaireures de France đỡ đầu. Đặc biệt họ chomình tùynghi trongsinhhoạt: “Mộtquốcgia trongmộtquốcgia!”Đây làđiềuduynhấttrongÂuchâumàcũngcóthểnóicảngoàiÂuchâu.DĩnhiênHộiNamVàNữHĐVNkhôngthểcótêntrongLiênHộiHĐPháp,trướckia5Hộinaylà6Hội,màVPHĐTGthừanhận.Tuychỉlànhắclại,bởiđãtừngnhắcđến,nhưngkỷniệm“banđầunày”,đốivớitôisẽkhôngbaogiờquên:năm1982Tr.ThạchtổchứctrạiPhụcHưngtạiParis,ngoàichủnhà,thamdựcóĐứcvớiTr.HuỳnhđaThức,Gàtôi...,HòalanvớiTr.BùinăngPhán,VũcôngCường..vàÝvớiTr.KiềuvănCường,TrầnvănChí.SauđócùngđồngýtheođềnghịcủaTr.Thạch,anhemvềlạiđịaphươngsẽkếthợpcácĐơnvịvàbầuBanChấpHànhChiNhánhHĐVNtạiđịaphươngmình.Mỗi địa phương sẽ làmột ChiNhánh (CN).... Năm sau, 1983, tôi được biết CNTrưởngCNHòaLan làTr.BùinăngPhán,Ý làTr.VũvănNgọcvàĐức,TôvănPhước.CNĐứcđãủynhiệmTr.Thạch,đạidiệnchoCNĐứckhiTr.thamdựhộinghịCostaMesa.Tôicũngchợtnhớlạikhônglâu,anhemcógọinóichuyện... trêntrờidướiđất,rồinói:...cámơnanhgởichoemtậpkỷyếu85nămHĐVNvàmấyEmailchuyểntiếp đọc cho biết, có dịp mới..cám ơn nên lúc nào cũng trễ hay là …quátrễ...hihihi..Ôi,“meo”củamấy..ôngnóimìnhlàHĐ,cựuHĐmàgiọngNamemnóilà“cụHĐ”,bởiđâuaiuốnlưỡi ..cựuđâu,hơisứcnàoanhđểýmấyôngtướngkhôngquânnày chomệt! Gà tôi chận lại, cái gì ...tướng không quân trong đó, em bắt đầunói...linhtinh…Ụa,anhquênhaykhôngbiết, tướngkhôngquân làchỉmấyổng“ưa làm tướng” mà ..chẳng có lính nào hết...hihihi... Mở miệng là “nổ cònhơn...trảngbom”, luôn luônngồimột chỗmà... “rìnhmò”châmchích, thọcgậy.

Độngmộtchútlà“...tuiđãtừngđiHĐ...”chonên“...chuyệnHĐ(?),aiquatui,aiquatui...”Khôngnhớemđãkểlạivớianhchưa,emcóchuyệntròthămnhauvớibạnbèbênMỹnhânđóhỏi thămviệcBSAkiện tụngvìaiđóxửdụngchữHĐ.ĐượcbiếtmộtNữTrưởngtìmhiểuchuyệnnày,thìraôngthươnggianàođóinchữHĐlêncácmónhàngcủamình…,dĩnhiênBSAthắngkiệnlàcáichắc,chỉvậythôi.Gàtôihỏicóthậtkhôngthì…anhcứhỏilại,emnghevậynóilạithôi.Tạianhcứngạicáinày,sợcáikhácchớemthấythiếuđiềumấyổngcònmuốnlato“...tuiphụctuiquá, tuimuốnđểtui lênbànthờmà lạy…hàhàhà...”Họmuốn làmAnhChịnảnlòngrútluivànhưvậylàđúngýhọ ̣muốn!Anhcoi lạitrongkỷyếu85năm có nhiều điều hay lắm. Như bài của anh Tuệ, Tại sao HĐVN cần bảotồn…trongđó,theoem,nóirõthủtụcviệclậpĐơnvị,...“ChơiHĐtheokiểuMỹvàchơiHĐtheokiểuVN...,”bàianhVĩnhĐàocónhắcchuyện“tinhthầnvọngngoại”..v..v..vàđặcbiệtbàiChâncứngđámềmcủaBồCâulãngmạn,chỗcónhắcnhạcHàthúcSinh,anhcoiđisẽ...“thấm!”.......TôiđãcoilạikỷyếuvàbàicủaBồCâulãngmạn,xintrích:

“Mấymươinămquacùnganh,cùngchị,cùngtấtcả,mìnhvẫnbênnhau,”….ngườiViệtNamhômnaychỉcòndưnơiđâynhữngtráitimtronglồngngựcđầy...”(lờinhạctrongbàiĐámMaVănHóacủaHàthúcSinh),nhờthếmàmìnhvẫnsống,phongtràoHĐVNvẫntồntại(mặcdùkhôngcònHội). Tuydanh từhành chánhHộiHĐVNkhông cònnữanhưng ai dámbảorằngphongtràoHĐVNđãchết?TinhthầnHĐVNđãtắtlịm?ChúngtaSẼ KHÔNG ĐẾN NỖI NGU KHỜĐỂMÀ LẦM LẪN CHO RẰNG THỦ TỤCHÀNHCHÁNHVÀTINHTHẦNHĐSẼGIỐNGNHAU?(xinghichữlớnchodễđọc...).

Cá nhân tôi mang ơn rất nhiều người mà suốt đời sẽ không quên. Một trongnhữngânnhânđócóanhNguyễnQuangMinh.Tôi quenđượcvới anhquaĐạoLâmViên, ngànhKha. Lúcbấygiờ anh làmộtTrưởngHĐmàtôirấtmếnmộ.TôiđãcóviếtnhữngkỷniệmthậtđángnhớtrongkỳtrạiGiữVững–SuốiTiênmàanhlàTrạiTrưởngtiểutrạiKhavàKhaYersin216chúngtôicũngđượcanhgiao phó chuẩn bị an toàn cho các Kha sinh “chinh phục Langbiang” của trạiNgànhKhatoànquốc…Khitôixinlấytênrừng,anhlàChúaSơnlâm.NhấtlàsauQuốcnạn30.4.1975.SaukhiđếnđượctrạitịnạnPhiluậtTân,Mandaluyong(?),ngoạiôManila,tìnhcờ đọc thấy tên anh trên tờ báo cũmèn... và sau đó liên lạc được với anh, tôimừngquá.Tuychỉvàithưqualạimàtôitrânquývôcùng.NhữnggiúpđỡtinhthầnnàylàmtôicàngthấmtìnhHĐ.Anhcũngnhờemgáianh(?)cóchồngởPhitìm cách giúpnhưng lúcđó tôi đã cóhồ sơđiĐức, tôi nhớnhưvậy.Mộthômnhậnmộtthưanhgởicókèm20Mỹkim,thậtcảmđộng.ThếnhưngtrongnhữngngàythángđầuởĐức,tôiđượcthưTr.PhannhưNgân,sauđôigiòngthămhỏi,Tr.nóinhờanhMinhbáotinmớibiếtcôchú…,anhnhờgởibiếucôchú20đô….Tôicóthấtvọngvềanh.Giáanhchobiếtsớmđểtôikhônggởi thưcámơnTr.Ngân…(quá)trễ!Tôivẫnthưtừthămhỏiqualạivớianh,tôicũngnhậnđượctintứcliênquanđếnanhdocácTrưởngchuyển,kểcảviệcanhbịtù..v..v..

Cánhântôivẫnkhôngquênơnanh.Nhưngđâychỉlàviệcriêng,việccánhân!TôikhôngnhớđãhọctrongHĐhayđọcđâuđórằng,khôngvìghétaimàchuyệnđúngcủangườivẫncholàsaivàkhôngvìmếnphụcmàchuyệnsaicủahọcũngcholàđúng.Khi đọc một Email anh gởi cho nhiều người, trong đó Kopie cho tôi, đề 4.Dezember2017um19:08:16GMT-8,có lẻ chuyểnsangĐứcngữnênviết theotiếngĐức,nguyênvănnhưsau:

“CÁCTRUONGGIUPTOINQMGIAITANHOIDONGHDVNLUUVONGVATÁISINHHOẠTHDVNHN1976ĐÃNHƯỜNGLẠICHOHDVNCHOCACCỤGIÀNẦY1983ĐỂCÓĐỒCHƠI.NAYĐÃCHẾTGẦNHẾT,CHỈCÒNCỤMAILIỆU100TUỔI.HDTU/HDVNLUV.PHÁPLÝFOUNDERSĐÃCHẾTTHICŨNGKHÔNGCÒNHỘIHĐVNTRONGLÀNHNỮANÊNTHÀNHTHAMNHŨNG……”

TừlâutôikhôngtánđồngcácviệcanhđãlàmđốivớiHĐVNhayđúnghơnvớiHĐTƯ/HĐVN,rấtíthoặckhôngmuốnnhắcđếnanh.Tôinhậnđượcnhiềuthứanhgởi,anhnóivềmình,cũngnhưcácTrưởnggởicóliênquanđếncácviệcanhđãlàm…vànhưđãthưa,tôikhôngmuốn…Khiđọcgiòngchữtrên,tôikhôngthểnghĩsaoanhcóthểviếtnhữnglờinhưvậy?TôitìmmượnlạitờLiênLạc,bộmớisố8,Kỷniệm30nămCostaMesaHướngĐạoViệtNam1983-2013,trongđócó“nhiềuchuyệnvềanh”,ítramộtlầnthẳngthắntrìnhbàynhữngsuynghĩcủamìnhvềanh,ngườimàcánhântôimangơnnhưngđâykhônglàchuyệncánhân!Trướchết,tôimuốnnhắclạibàiHộinghịCostaMesa1983củaTrưởngSócLý-luậnTRẦNANHTUẤNmàcólẻquýTrưởng,vàtôi,đãđọcnhưng...quên!Vớitiểuđề:TạisaocóHộiNghịCostaMesa1983?Xintómtắt,TrưởngLaszloNagy,TổngThưKýVănPhòngThếGiớigởimộtbứcthưđềngày7.6.1983choBácSĩNguyễnVănThơvàtrongthưnày,TrưởngNagyđềnghịquýTrưởngNguyễnVănThơvàTrầnVănKhắc“...đứngrathànhlậpmộtủybantrungươngHướngĐạoViệtNamlưuvong…”TrưởngJamseW.SandsthuộcBSAcũngnhậnđượcbảnsaothưnàydoTrưởngNagygởi.TrưởngJamesW.SandsđãtổchứccuộchọptạiFt.Worth,TexasvớisựhiệndiệncủaTrưởngNagy,TrưởngThơvàphunhânlàTrưởngPaulineNguyệt-Minh.“Sau cuộc họp, Trưởng JamesW. Sands viết một văn thư ngày 10.6.1983 gởiTrưởngThơvàchínhthứcmờiTrưởngThơvàTrưởngPaulinelàmđạidiệnchoỦyBanQuốcTếBSAđểhọpvớicácnhómHướngĐạoViệtNamtạiLosAngeles...”

“Đó là nguyên ủy của Hội Nghị Trưởng Hướng Đạo Việt Nam tại CostaMesa,năm1983.”

Kếtiếplàtiểuđề:KếtquảHộiNghịCostaMesa,trongđócómộtđoạn:

“BuổihọpchútrọngbànluậnvềdựthảoHiếnChươngvàNộiLệcủacơcấumớithànhhìnhmàHộiNghịchấpthuậndanhxưnglàHộiĐồngTrungƯơngHướngĐạoViệtNamdịchtheodanhxưngACentralCommitteeofVietnameseScoutingmà TrưởngLaszloNagyđềnghị. Thựcra,dịchCommitteethànhHộiĐồngthìcưỡngépquá.CommitteechỉlàỦyBan.NhưngxướngxuấtratổchứcnàylàqúyTrưởng lão thành,gồmcảTrưởngsáng lậpPhongTrào,cựuChủTịchHội, cựuTổngỦyViên…nêndanhxưng “HộiĐồng” to tát vàuy thếhơndanhxưng “ỦyBan”đượcthôngquacũnglàđiềubìnhthường.”Tôi trích lại nhữngđoạnnày với hy vọng giúpmột vài Trưởng, và tôi, nhớ lạinhữnggiaiđoạnquan trọngngõhầu có thể trìnhbày cùngphụhuynhkhi cầnthiết.Khiđọc“CÁCTRUONGGIUPTOINQM…1983ĐỂCÓĐỒCHƠI...”, trongsựhiểubiếtthậtgiớihạncủamình,tôicócảmgiácanhMinhcoiHĐVNnhư“mộtmónđồchơi” của riêng anh! Khi thích thì “cho người nàymượn, cho người kiamượnchơimộtchút”...!Nếuđúngnhưvậythìthật“quátựcaotựđại,hayđâychínhlàbảntánhcủaanh?:mộtngườiluônchomìnhtàigiỏi,mụchạvônhân!”Khôngbiếtanhđãvôtìnhhaycốýquên,tôichéplạiBiênBảnphiênhọp“KÍN”và“ĐẶCBIỆT”ngày03-7-83đểanh,mayra,nhớ:

..................................................“-TrưởngMaiLiệu: .................................KhidichuyểntừOregonxuốngđây,tôiđãnóichoChúMinhbiếtHĐVNHải-ngoại rút luiđikhicóHDVNtạiHoaKỳ,hãyxemnónhưmộtsựchuyển-tiếpmàthôi.ChúMinhđãhứavớitôi là tìm cách chấm dứt sớmHDVNHải-ngoại, hơn nữa ChúMinh còndùngchữgiải-tán.Tuyvậy,ChúMinhvẫnduy-trìHDVNHải-ngoại,lạicònlàmrấtlớn...........TrongTrạiĐạoÂuLạc,MinhđãnhândanhHDVN/Hải-Ngoạikểlểcông-lao của những việc làm trước, tự xem như Thái-Thượng-Hoàng, đưa ramộtÔngvuamớilàHuỳnh-Thanh-Tâmvàviếtthưgởiđigầnkhắpnơi(kểcảởHòa-lan)lạicòngởicảlênchoNagy,đồngthờigởichocảBSA…”..........

TrongcáccụgiàmàanhMinh“chomượnHĐVNđểchơivàđãchếtgầnhết”cóCốTrưởngTrần-văn-ĐườngmàanhgọilàBảo-huynh:

..................................“- Trưởng Trần-văn-Đường: (khóc thành tiếng lớn, nhiều người trongphòngcùngxúcđộngtheo)ThằngMinhkêutôilàbảo-huynhcủanó,cógìnó chạyđến tôi nókhóc lóc, nónói là anh emănhiếpnó.Nhưngkể từngàyxemchữnóviết“máchbu”,tôixấu-hổquá,tôikhóc,tôibuồn.ChúngtamanghoaBáchhợpmà làmgì. ChúMinhphải suy-nghĩ tự xétmình,côngthìcũngcónhiều,màtộicũng lắm,baonhiêunămnayđã làmchoanhembàn-tánravào,naylàmchoanhemkhóc.(tiếngkhóclạilớnhơnvànhiềuhơn).”

Trongmộtđoạnkhác:“….TrướckhiHộiNghịCostaMesađượctổchức,ôngđãviếtthưchoBSAnóixấuvàtốcáo–màtốcáosai–tổchứcHĐTƯ/HĐVNchỉlà

mộtnhómHĐgốcViệtđịaphương,tại thànhphốFountainValleyvùngOrangeCounty,màthôi.TrongHộiNghị,mụcsưMinhhỏi:“ỞđâylànướcMỹ,cácanhcóquyềnchiđểlậpHĐVN?SaukhiTrưởngKhắcchoxembứcthưcủaTrưởngNagy,đươngsựđứnglêncatụngcácTrưởngkỳcựuđãcócônglàmđượcmộtviệcvĩđạinhưthế.”Chưahết,saubuổihọpkínmàqúyTrưởngkểcảanh,đãxíxóahếtchuyệncũvàcamkếttuântheokếtquảcủaHộiNghị,anhlạivẫntiếptụcdựngchuyệnnóixấuHĐTƯ/HĐVN với Văn Phòng Hướng Đạo Thế Giới và Ủy Ban Quốc Tế BSA ởTexas. Cóphải đây là hànhđộngmàCốTrưởngTrầnVănĐườnggọi là “máchbu?"Phảichăng“GIANGSƠNDỄĐỔI………”Điềuphảiđếnđãđến:ngày3.7.1984,TrưởngTrầnVănKhắcđãphảikhaitrừanhtheo đề nghị của Trưởng Nguyễn Văn Thơ bởi anh lại “báo cáo với BSA rằngHĐVN làmột tổ chức chính trị.” Rồi vì ác cảm với TrưởngKhắc, anh đã “lưỡikhôngxương…”khibanđầu“NgườikhởixướngraPhongTràoHĐtạiViệtNamlàTrưởngTrầnVănKhắc”(BảnTinHướngĐạoViệtNamHảiNgoạisố14tháng4.1978trang7)thànhHoàngĐạoThúytrongVietPresscủaNguyễnTúA.Anhlạiđãquên,khiTrưởngNguyễnVănThơmuốndĩhòaviquý,xincácTrưởngquên chuyện cũmà tha thứ choanhvà chínhanh cũngđãphátbiểu: “CámơnTrưởngThơ,nếuanhemchấpnhậnvẫnchoemởtronghàngngũanhem,emxingianhập”.Tấtcảđứngdậyvỗtay,vậymàkhônglâusauđó,TrưởngNagytrongmộtvăn thư,ngày26.8.1983,gởichoTrưởngThơđãhé lộchobiếtcũngnhậnđượcmộtthưphảnđốiviệchìnhthànhHĐTƯ/HĐVNdoanhviếtvàgởi!Anhghirằng:“HDTU/HDVNLuv.PháplýFoundersđãchếtthìcũngkhôngcònHộiHĐVNtronglànhnữanênthànhthamnhũng”.Khôngbiếtanh“cónhầmlẫnvớitổchứcnào”haykhôngvìmọingườichỉthấylàHĐTƯ/HĐVN, không ai thấy ghi Luv.Thứđến, không ai trong chúng ta tự chomìnhlàHộiHĐVN,cònviệctronglànhhaythamnhũnggìđómàanhnóithìchưabiết,thếnhưngaicũngbiết:anhđãbịkếtán6thángtùởvà3nămquảnchếvớitộidanhnàođóthìchắcanhvàbàconđịaphươnganhở,tấtbiếtrõ...Anh(lại)cũngđãquênhaycốtìnhquên,ỦyViênChâuOrange–BSA,RobertW.Bookerđãhailầnlêntiếng,ngày21.1.1984gởichoTrưởngỦyViênQuốcTếBSAliênquanđếnhànhvixấucủaanhvàgởithẳngđếnanhngày17.7.1985...AnhbịthuhồicácấnchỉcủaBSAvàkhôngđượcmởcáckhóahuấnluyện....“Mộtvănbảntíchcựcvàmộtlờicamkếtvớinhauđẹpnhưthế,tiếcthay,lạicóquyếtđịnhkhôngchophổbiến.GiánhữngtàiliệunàyđượcphổbiếnrộngrãichoanhchịemtrongPhongTràocũngnhưchocôngchúngtấtđã tránhđượcnhữngngộnhậnvànhữngđồnđạitrongtìnhtrạngmùmờvìkhôngaithấuhiểunguyênủy“vấnđềNguyễnQuangMinh.”Nếubiênbảnphiênhọpkínđượcphổbiến rộng rãi ngaynăm1983 thì tất cảchúng tavà côngchúngbênngoàiđềuđã rõ “vấnđềNguyễnQuangMinh” thếnào,vàbiếtđâungườicódựtínhsaitráisẽvìsợdưluậnmàdừnglại,thayvìtựtungtựtácnhưchúngtađãthấy,sau30nămnhìnlại?”TrưởngSócLý-LuậnTRẦNANHTUẤNkếtthúcbàiviếtnhưvậy.

Tôinghĩchắclàkhôngđơngiản.Ngườiluônquátựhàomìnhtàigiỏihơnaihếtsẽkhólònglàngườiphụcthiện.Anhđã“hậncácTrưởnglãothànhthấuxương,muốnbópchếtHĐTƯ/HĐVNngaytứckhắc”thì...xágìdưluận!Khoảnggiữathậpniên80,tôinhậnđượcmộtphongthưA5dàycộm.Ngườigởi,anh Nguyễn Anh Kim –Thụy Sĩ. Mở coi, trong thư toàn những “thưa kiệnHĐTƯ/HĐVNvới....kèmtheonhữngđềcaocácviệcanhlàm..”NguyễnAnhKim,thờiđócólẻvìchưabiết,chỉ“nghebùitaihoặcthấyanh..tộinghiệp?nênđứngtênphổbiếngiùmanh”.Naysaocóthểvẫncòn“nhữngAnhKimmới..tiếpdiễn?”Nhữngngườianhmuốnliênkếtvàdĩnhiênlà“đànem”nhưanhPhạmThanh(?)HiệpởVN…v…v..,saucùngđều...phủitayquaylưng!TrưởngTrầnAnhTuấn... “có lý !”, nếu anh embiết “vấn đềNQM” thì có lẻ đãtránhhoặc ít ra giảmbớt nhữngngười “tội nghiệp anh (?)”mà hoặc trực tiếphoặcgiántiếp,“hayvôtình?”,vàđiềunàydễlàmngườikhácnghĩlà,trởthànhkẻtiếptaythihànhnghịquyết36củavc:bằngmọigiá,phárối,gâyxáotrộntấtcảsinhhoạtcủaCộngđồngngườitịnạn....!Nếuanhthuộc“BẢNTÁNHNANDI...”thìchỉtựchuốckhổvàothân.Thùhằnluônchấtchứatrong lòng,coichừngkhôngkhéokết thànhkhốiUđưađến“nany!”Khiấykhôngbiết“cáccụgiàđãchết...”cócòn“rộnglòngthathứ”choanhmộtlầnnữaởnơinàođóhaykhông?“Quayđầulàbờ.....”Gàlôitận-tụyTôVănPhướcCuốitháng12.2017- ĐínhkèmvàitrangLiênLạcvàKỷYếu..