Giai thtrOng Truy~n thong KH-CN tinh Dang Nai NitID 2014

-000­

Loat. biti:

? , '" , J:. '" A

GIAI PHAP NAO CHO SANG CHE NHA NONG?

, , Biti 1: Nong dan ngang tam ... tien si , , Biti 2: Triin trd tir nhu cau cuvc song , Biti 3: Giiii phap nao cho sang che nha nong?

Loq.t hili:

GIAI PHAp NAO CHO SANG CHE NHA NONG?

Tra lUi chOt vdn ciia cit tri TP. H6 Chi Minh ngay 2­12 vita qua vJ vdn aJ sting kiin nha nong, Chii tjch ntrbc Trtrt1ng Tdn Sang ali khdng ajnh: "Nong dan khong bdng cdp ma co cae san phdm sting t{lO thi thvc sv hp la nhihlg nha khoa hpc. Chung ta tran trpng hp, blnh adng nhtr nhifng nha khoa hpc co bdng cdp, niu nhu' nhifng sting t{lO ciia hp thvc sv giup ich cho sv phtit triin chung ciia xli hpi. Chung toi luon tran trpng nhiing sting chi ciia nong dan. Trpng d(lng nhan tai la chinh stich nhdt qutin ciia Dang va Nha ntrbc".

'" , Bai 1: :Nang dan ngang tam... tiin sf

H9 ta nhimg nang dan thu thi~t! quanh nam vdt va vO'i ru(jng d6ng. Song, xudt phat tit nhu c6u th1/C tiin san xudt va tinh th6n say me nghien CUu khoa h9C, sang chi cua nhfmg "nha khoa h9C tay ngang" eMu rdt hfiu ich, giup cai thi~n ky thu(it, tang nang s1{dt cay tr6ng va tiit ki~m suc lao d(jng.

* May "tram tay" tia h{lt

Vai chi€c may tia hat qua 3 lfrn cai ti€n, ong Le Cong Thanh, mot nong dan a xa Phu Lam (huyen Tan Phu) da timg doat giai nhi, r6i giai nhat Hoi thi sang tao khoa hoc ky thua,t (do Sa KH- CN B6ng Nai t6 chtcc). Sau thanh cong vai giai nhat Hoi thi sang tao KH-CN Trung uO'ng, chi€c may tia hat cua ong Le Cong Thanh da duO'c nong dan ca nuac bi€t d€n va d~t hang.

vai ngh~ nong, tia hat la cong viec vila vM va vila t6n cong nhM m6i khi vao mill VI,!. Y tuang ch€ tao mot chi€c may tia hat d~ them tay lam da nung nftu tinh thfrn dam me nghien cUu ky thua,t cua ong Thanh. Til chi€c may tia hat dfru tien bang g6 tho sO', qua hai lfrn cai ti€n, may tia hat th€ he thtc ba bAng s~t Clla ong da ra 16. Theo nhfmg nong dan da timg sir d1,l1lg thi€t k€ Clla ong Thanh, chi€c may tia hat chinh la them "tram tay" cho nha nong.

Gia dinh nhi~u dai lam nong, doi tay chi cfrm cu6c, cha.ng may khi duO'c cfrm but, th€ nhung vai cay but chi va bia sau ciIa nhfmg to Hch lOn, ong Thanh da phac thao nhfrng net dAu tien cua chi€c may chi theo suy nght tn,rc quan cua minh. Nhin vao "ban ve" ky thua,t cua ch6ng chang chit nhfmg net chi nguech ngoac, VO' ong Thanh chi cuoi vi cho rAng ong lan1 chuyen "r6i hO'i". Rbi ban ve ay nhi~u lfrn duO'c trai xu6ng n~n dM a chai b€p, ctc trua d€n, thay vi nghi ngO'i thi ong lai hy hoay Clm cua, duc duc. Hi huc hoo 6 thang trm, chi€c may cua ong Thanh da tUQ'llg hinh va duO'c dua ra vuOn thir nghiem.

"V~ su khai ddu nan", nhUng cai ph€u nha hat ch6 nhi~u, ch6 it, ch6 lai chfulg rOt xu6ng hat mlo khi~n ong co phdn thAt vong. NhlIDg khong nan chi, ang ti~p Wc cM ti~n. Mot thang sau, thi~t k~ hoan chinh han, ang trinh di€n cho ba con trong xom xem va mang may di tia hat giup ba con. "M6i 1&n tia duc,Yc 3 hang/vang, chi~c may mai a d~g tho sa rna da giam dm,Yc 10 cang lao dOng/vao. Ai cling khen toi kheo tay va kheo ca y tuang. DAy la nhi1ng lai dong vien rAt y nghia vai toi, no da khi~n toi ti~p Wc cai ti~n ra chi~c may b~ng nhom va sitt hoan chinh nhu hi~n nay vai nang suAt cao, co th~ thay th~ tir 20 - 30 nhan cong/sao. £)~c bi~t la da co th~ tia duQ'c cae loai gi6ng hat dai va nh6 nhu hat rau d~n"- ong Thanh cho bi~t.

So vai cach gieo hat truy~n th6ng, chi~c may tia hat cua ong Thanh co cong d1)llg vuQ't trOi. Theo tinh toan ill thuc ti€n, cir khoang 10 phut thi may gieo duQ'c mot lu6ng, so vai truy~n th6ng phai mAt 2 gio va cho nang suAt 3,2 tAn!ha so vai 2,5 tAniha tl}eo cach tru~~n th6ng. ThAy duQ'c conp d\mg, . nhi~u nguai den dat hang. Ong Le Cong Thanh cho biet, hi~n ong da hoan thanh xe tia hat th~ h~ thir ba va day cling la m§:u may tia hat hoan thi~n nhdt, khitc phl)c duQ'c nhilng nhuQ'c di~m eua 2 m§:u truac. Gia m6i chi~c may tia hat hoan chinh la 4,5 tri~u d6ng, thai gian san xUdt mdt 1 0 ngay/c11i~c, giup ti~t ki~m duQ'c 25 cong lao dong/sao dAt. Tinh d~n nay, ong Thanh da ban duQ'c tren 50 chi~c xe tia hat th~ h~ thi! hai va da xudt xuang duQ'C 3 trong s6 dan dat hang 1 0 chi~c may th~ h~ thir ba.

Sau thanh cong chi~c may gieo hat rau, ong Thanh dang "co himg" ti~p tl)C nghien cUu, sang ch~ ra loai may gieo hat da nang dung cho vi~c gieo cac loai hat lim, bitp, d~u ... tren nhilng dia hinh kMc nhau.

6ng Thanh vat chtic may tia hgt thi h? thu hat do ban du9'c han 50 chtt1c

* Me "ngh~" chi t{lO may

T~i l~ Tan vinh san phfun cang nghiep nang than tieu bieu nam 2013 cua D6ng Nai, may tu6t tieu va may lAy bAp cua ang Nguy~n Van Thao, chu cO' sa Tan Tan a xii Su6i Tre (thi xii Long KhAnh) la 2 trong 10 san phfun tieu bieu duQ'c chon.

Neu co dip ghe tham cO' sa Tan Tan cua ang Thao, trong cua hang co ca Cht,lC chi~c may dung trong nang nghiep nhu: may cha ca phe, may tu6t tieu, may sang h~t. .. nhi~u nguai nghT cO' sa cua ang Ia d~i Iy ban may nang nghiep cho mot cang ty san xuftt may nang nghiep mio do, chit it ai bi~t ang chinh Ia ngum ch~ t~o fa nhiing lo~i may fty.

an~ Nguy~n,Van Hai, mot nang dan a xii Su6i Tr~ mua 2 chiec may tuat tieu va sang h~t cua ang Thao cho biet: "May do ang Thao ch~ t~o chftt IUQ'ng t6t, dan gian nen khi hong hoc cfing d~ sua chua, gia thanh h~... ang Hai cling nhu nhieu ngum vftn gOi ang Thao la "ti~n sr' chan d§.t ...

ang Thao k~: "B6n dai g6c nong dan, tir nhu cAu thvc t~ cAn cac lo~i may moc trong san xufrt, ch~ bi~n nong san, Wi da may rna thu nghiem d~ ch~ t~o cac lo~i may nay. Chi~c may dAu tien toi ch~ t~o la may cha ca phe. Truac do, nong dan thuang phai trai ca phe tuai cho kho r6i mai xu ly tach lap vo ra khoi h~t. May nay co tac dl,lng tach lap vo ra khoi h~t ca phe tuai giitp h~t nhanh kho, giam cong lao dong".

Cach day 10 nam, ong Thao da l~p ca sO' Tan Tan d~ vita nghien Clm, vita ban nhfrng chi~c may minh lam ra. Thai gian dAu, ca sO' chi ch~ t~o 1-2 lo~i. Nnung nhu cAu cita nong dan m6i ngay mot da d~g, nen ong da t~p trung nghien Clm nhfrng lo~i may rna nong dan dang co nhu cAu va cling chinh nong dan la nguai giup ong thfun dinh tinh nang va hieu qua cua may. Nhfrng gop y Clla ba con da giitp ong hoan thien dAn nhfrng san phfun cong nghiep dUng trong nong nghiep.

Tu chi~c may cha ca phe ban dAu, sau han 10 nam, ca sO' da san xufrt gAn 20 mdu may moc cac lo~i. Cac san phfun nay ra dai dSu co gia thanh vita llii tiSn nguai dan, l~i xufrt phat tir nhu cAu thvc t~ hoac do nong dan trl,l'c ti~p dat hang nen tieu thl,l rfit t61 tren thi truang, da co litc ca sO' lam khong kip hang d~ giao.

Me sang ~o, 1~ dap irng nhu cAu thvc ti€n san xufit cita ba con, nen nhfrng chi~c may ong Thao lam ra da vuan ra khoi dfrt D6ng Nai d~ d~n cac tinh miSn Dong, miSn Tay va nam ngoai, ong da co dan dat hang tit miSn B&c. Hua hvn sv ph:it tri~n Clla dang may nong nghiep tien ich gia reo

Chi la hai trong s6 hang tram sang ch~ nha nong tren dfrt D6ng N ai da va dang duQ'c irng dl,ll1g hieu qua ngay tren chinh d6ng ruong cita minh cling nhu da ra duQ'c thj truang trong nuac. Nhfrng sang ch~ nay da chUng to, nong dan thai nay khong phai la nhfrng nguai chi bi~t Hnhdt nubc. nhl phtin, tam cdn. tu gi6ng ", rna la nhfrng nguai thvc sv bi~t sang ~o va lam chit cong nghe san xufit Clla minh. Ho chinh la nhfrng "ti~n st" chan dfit moc m~c, nhung cling dAy nghi Ivc va dam me khoa hoc.

6ng Thew win may mo nghien cUu chi tgo nhidu logi may nong nghi?p

/

, , Baj 2: rrriin triJ' tit: nliu diu Cu{jc sana Hang IOQt nhi1ng sang chi nha nang aa aU(lc nghU?n cUu, i'mg dljng thvc tiin va aem IQi hi¢u qua khang nho thai gian qua, aa chung to trinh tl¢ khoa hQc kjJ thu(it cua nhiJu nang dan aUflc nang ten, m¢t s6 co th~ tv hao sanh va; kjJ SU, tiin sf. .. Tuy nhien, nhi1ng sang chi nha nang win a071 a¢c trong hanh trlnh nghien CU:u, chuy~n giao va ung dljng thvc tiin ­bili thiiu m¢t C(f chi h6 tr(l ...

* Cdi bo "10" cdi khon

La nhtlng nong dan chinh hieu, gtln b6 voi a6ng ruong, voi san xuAt, nong san cua minh ... trong ai~u kien nong nghiep nuoc ta can l~c h~u, nhi~u nong dan trong cm kh6 ad "16" cai khon, ad may rna nghien Clm cai ti~n nhtlng phuong tien san xuAt cua minh ban a~u chi 06 tir aap Ung nhu c~u san xuAt cua gia ainh, r6i nhu c~u ngmJi dan aia phuong va sau nay ad phat tri~n ra thi truOng. Khong it sang ch~ "tay ngang" ad lam nen chuyen Ion khi ad a~u ill phat tri~n theo huang san xuAt c~uyen nghiep.

Tran tra voi tinh tr~g hoc sinh a~u mua mua phai nghi hoc ca tu~n a~ giup gia ainh gieo tr6ng mua V\l moi, th~y giao Nguy~n Van Arm (TruOng rucs Tr~n Phu, huyen C~m My) ­gia ainh cling nhi~u aai lam nong - ad b6 6 ham trai nghien Clm 06 ch~ t~o ra chi~c may tia h~t, giup gia ainh cac em giam bat nhan cong, danh thai gian cho cac em a~n truOng. Chi~c may cua th~y giao Anh c6 thi~t k~ nh6 gon, d~ v~ hanh v6i nang su~t lam viec cao g~p 1 0-15 l~ so voi lam thu congo Sau khi chi~c may Clla th~y Anh "ra 10", ban a~u chi c6 mot chi~c, th~y Anh cho nhtlng ho nong dan c6 con hoc t~i truang luan phien muon a~ tia h~t voi "cam k~t" cho con a~n lap a§.y all cac bu6i hoc. R6i chi~c may thu hai, thu ba ciing ad "xuAt xuang" khong chi giup th~y a~t am;rc nguyen vong cac hoc sinh cua minh khong can phai nghi hoc ca tu~ a~ giup gia ainh, rna can ocr au<)'c cho nhieu gia ainh ti~t kiem hang tram cong lao aOng so v6i him thu cong tru6c aay.

Con "nha sang ch~" Nguy~n van Thi~p, chiI co so' Hi~p (a thi xa Long Khanh) vai sang ch~ he th6ng cac lo~i 6ng tuai phl)c Vl) nang nghiep. ang chia se: "10 nam qua, co So' da sim xuftt hang chl)c lo~i may moc nang nghi~p khac nhau. Tuy vao nhu c~u ciIa nang dan rna chimg Wi di~u chinh san ph~ cho phu h<;yp. Hien co So' dang tap trung sfm xuftt he th6ng cac lo~i 6ng tuai ph\lc V\l nang nghiep". Rbi sang ch~ "may vo Ilia, l~y bfip" ciIa mot th~y giao Clla Truong Ti~u hoc Tan Thanh (huyen Long Thanh) ciing da du<;yc nang dan quanh vung yeu thich khi chi c~n 113 s6 nguai lam nhung v~n d~t nang suftt 3 tftn bfip/gia.

May simg hgt - m(5t trang nhfmg sang ch€ nhiJ nang dang dU(Jc nhidu nang dan sit d1jng

* Dun d(je tTong hiinh tTinh sting t{lO

Hieu qua ciIa nhfrng sang che nha nang da du<;yc khfuIg dinh. Co nhfing lo~ may, thiet bi ban d~u du<;yc cai thien chi nhfun ml)C dich sir dung vai quy rna h6 gia dinh, nhung cling khong it may moc du<;yc nang dan t1,1' nghien CUu va sang t~o da ra kh6i lily tre lang d~ di xa han. Tuy nhien, do thi€u du<;yc huang d~n, thieu am hi~u v~ chinh sach KH-CN, thieu v6n, thi~u

thong tin thi truang, tam 1y him chi d~ "thoa" ni~m dam me, nen phAn Ion nhUng sang che nay chua duQ'c dang ky quy~n sa hfiu tri tu~ cling nhu chua thuc su tranh duQ'c nhUng khiem khuyet trong thiet ke.

ThAy giao Nguy~n Van Anh cho biet: "Khi may tia h(,1t va bon phan cua toi dO(,1t giai nhi Hoi thi sang t(,10 ky thu~it nam 2012 do Sa KH-CN t6 chirc, toi duQ'c cac anh em aSa khuyen nen lam thu Wc dang ky quy~n sa hfiu tri tu~ d~ bao v~ "ban quy~n" sang che cua minh, toi cuai va cho r~ng "ch~ng quan trong". Lam ra d~ phl)c Vl) nguai dan trong xa, to tat gi rna phai lam thu tl)c cho nhieu khe. Nhung khi sang che nay duQ'c nhi~u nguai d~t hang, hic do toi mm th~y vi~c dang ky la cAn thiet d~ bao v~ sang che cling nhu thuong hi~u san phfun cua minh".

Song, nhiing ngum co y thirc thuc hi~n quy~n sa hfiu tri tu~ cho sang che cua minh nhu thAy Anh 1a r~t it so voi nhiing hang tram sang che cua nong dan Dang Nai hi~n nay. Ben c(,lnh do, tinh tr(,lllg thieu v6n, thieu thong tin thi truang, dAu ra b~p benh cling khien cho nhiing "dU an" cao hon, xa hon phai ... chim buoc, th~ chi sang che bj "dAp m~n". ang Nguy~n Van Thi~p, chu co sa Hi~p (TX.Long Khanh) chi a se: "Tuy ti~m nang thi truang v~ may moc nang nghi~p con rAt lon, nhung chUng tai kho dAu tu san xufrt hang 10(,1t vi dAu ra kha b~p benh. Chi cAn mot mila VI,! th~t bat ho~c nong san rOt gia la hang khong ban duQ'c. N goai ra, kho khan v~ dang v6n nen co sa cling timg vuot m~t co hoi khi co khach d~t don hang Ian. Thieu thong tin thi truang, nen may moc san xu~t ra tuy co ra ngo(,1i tinh nhung dIng chi 1a cac don hang nho, Ie do khach 1l)' tim den tan noi d~t hang. Cac co sa hi~n nay rAt cAn su h6 trQ' cua Nha nuoc d~ phat tri~n san xufrt dang 10(,1t thea huong quy rna cong nghi~p va rna rong thj truang".

Trao d6i voi chung tai v~ v~ d~ nay, ong Ph(,lffi Van Sang, Giam d6c Sa KH -CN cho biet: "Sang che nha nang 1a mot trong nhiing phong trao dang phat tri~n anhi~u tinh thanh, d~c bi~t 1a aDang Nai. Hi~u qua v~ Iau v~ dai la ill vi~c nong dan san xu~t may moc thanh cong se c6 vli, thai thuc nhiing nguai

nong dan khac, nhfrng hrc lu(yng khac tfong xa hoi tham gia nghien Clm, sang t~o khoa hoc. Vi chi co nhu th6 mai co th€ gop ph§n ti6t ki~m cong suc, ti~n b~c; nong dan dO' vftt va han khi da ap dvng du(yc ti6n b6 hoa hoc ky thu~lt van san xu§.! va ill do dai s6ng nong dan du(yc nang len, san phfun nong nghi~p ho lam fa ciing chfit lu(yng han".

Tuy nhien, Giing theo ong Sang, nha nong g~p kho khan tfong cong vi~c sang ch6 la ph§n Ian nong dan khong du(yc dao t~o bai ban, khong co bang cftp chuyen mon nen d€ co du(yc nhfrng sang ch6, cai ti6n t6i Uti nay, nhfrng "nha sang ch6" da: phai b6 fa kha nhi~u thai gian, ti€n ciIa, m6 hoi va nuac m~t. Nhi~u nguai khong sir d\lllg cong ngh~ thong tin van vi~c quang ba, nen thong tin v~ san phfun dIng kho d6n vai nguai tieu dung, kho thuy6t phuc ho mua va sir dung san phfun. Ngoai fa, nong dan cling la nguai h~n ch6 ti6p c~ thong tin v€ nhfrng chiI truang, cac d~ tm, du an ch6 ~o may, ho~c danh sach cac may mai, cong cu mai nen Cll hi huc nghien Clm san phfun ma nguai ta da: san xuftt rfit nhi~u tren thi truang. Tinh tr~g thi6u m~t bang, thi6u v6n, doi ngli th(Y khong chuyen ghi~p, khong am hi€u ky thu:;it. .. Cac "nha sang ch6 chan d§.!" g~p kho a ca dftu van IAn dftu fa.

Thdu lien kit vit hufmg ddn ella nhit khoa h(Je, ong Le Cong Thimh vdn phai nha bit eon nong dan thdm djnh tinh nang eua may tia hgt do minh sang tgo ra.

, Bai 3: (jiiii pfuip nao clio sang Che nlia nong? Nang dan Dr5ng Nai luan du(yc danh gia la nang dong, ham hrc hoi, niim biit thi tntiYng nhanh va luan chu dong vat villc tif chi tgo ra cac s(m phdm, gio; phap giup tang nang sudt cay trr5ng, gioi ph6ng suc lao dong. Dd nhfmg sang chi nha nang khang chi pi]yc vy nhu cdu s(m xudt tgi dia phuong ma clm dt xa hon, thi ngoai n6lifc cua bon than nha nang, con cdn din Sif h6 tr(y, dinh hu611g tit nha !moa hrc va co trong co chi.

* Cdn CO' chiphiJi h(lp 3 "nhiI"

Khuy~n khich nang dan tham gia sang t~o, cai ti~n san xudt, dang nghla vai viec g6p ph§n dua n~n nang nghiep vao guang may phat tri€n hien d~i. DAu tu cho sang t~o trong nang nghiep cfulg 1a mot giai phap hfhl hieu va cAn thi~t, bai d6 khong chi lam tang nang suM, nang cao chM 1m;mg san phfun rna con lam cho nguai dan them gfut b6 vcri nang nghiep, nang than.

Trong ho~t dong sang t~o KH-CN hien nay, khong chi c6 nhfrng nha khoa hoc c6 b~ng cdp, rna nhi~u cong trinh dm),c sang ~o tiI ban tay, y tuang cua nhfrng nguai quanh nam sU6t thang gAll b6 vai ruong dang. Tuy nhien, ho~t dong sang t~o cua nhfrng "nha khoa hoc chan dM" hien nay chua th\fc S\f dm,Yc quan tam. Da c6 nhfrng sang ch€ cua nang dan dll<),c nucrc ngoai trong dl,lllg, con trong nuac thi ng~ nglii... "dAp chi~u". Giai phap nao d€ nhfrng "nha khoa hoc chan dM"g6p ph§n Sl,l nghiep hien dai h6a nang nghiep, nang than?

Theo th6ng ke cila So' KH-CN Dang Nai, m6i nam c6 han 150 sang ki~n cua nang dan tham gia Cuoc thi sang t~o ky thu~t. Trong d6 c6 nhfrng sang ch~ vai y tuang rM mai, dang du<,Yc quan tam dAu tu phat tri€n. Nhung do thi~u du<,Yc huang dfuJ, thi~u du<,Yc quan tam nen sau khi sang ch~ ra rai d€ ddy. Day la thiet thoi cua cac nha nang say me sang t~o khoa hoc

ang Nguyen Van Thao, axa Su6i Tre (thi xa Long Khanh)­mot ngum da tUng ch~ t~o ra nhi~u lo~i may nang nghiep ph1.1c V1.l san xuM, ong cho rc1ng: "Rdt kh6 khan v~ dAu ra cho nhfrng

sang ch€ nha nong khong bfu:tg c§.p. Chung toi hdu nhu t\I than van dong cit ca do thi€u S\I h6 trO' tiI nha nuac, tiI nhUng nha khoa hoc duO'c dao tao bai ban. NhUng chi€c rmiy toi t~o ra, phdn nhi~u la thuoc lo~i don gian, xu§.t phat tiI nhu cdu san xu§.! th\Ic ti€n. Do khong c6 chuyen mon, khong duO'c dao t~o nen c6 nhUng chi€c may toi phai lam di lam l~i d€n 6 ldn mai hoan chinh, t6n kern nhi€u. Nhung c6 th€, chi cdn huang d§.n thay d6i mot vai chi ti€t cua mot ky su ch€ t~o may qua dao t~o, cua nha khoa hoc thi chi phi, cong suc va thai gian nghien CUu se giam di r§.t nhi~u".

Hien nay, tuy ho~t dong KH-CN cling da duO'c nha nuac quan tam, nhung mai chi la quan tam v~ chinh sach. Con kh6 khan th\Ic t€, vi dl,l nhu v6n, ddu ra san phfun thi nha nong phai t\I than van dong. Nhi€u sang ch€ nha nong lam ra nhung chua thanh san phfun cong nghiep vi con thi€u nhUng ki€n thuc v~ khoa hoc, nen nhUng chi€c may d6 chi (eng dl,lng duO'c a trinh do thu cong, chua th€ san xu§.! s6 luO'ng Ian va (eng dl,lng rong rai tren thi truang duO'c. Mu6n vuQ't qua di~u nay, theo nhi~u nha sang ch€ nong dan, phai c6 co quan nghien cUu, ddu tu ­rna viec nay, khong phai chi c6 nong dan thoi, rna phai c6 S\I ph6i hO'P gifra 3 "nha": nha nong nha khoa hoc va nha nuac.

Anh Nguy€n Cong Thanh (& xa Phu Lam, huyen Tan Phu), ngum sang ch€ may tia h~t tran tn]: "Th\Ic t€ nong dan cdn S\I giup suc tiI cac nha khoa hoc, cdn v6n va ddu.ra tiI nha nuac. N€u viec chia se thong tin, k€t n6i dung dia chi theo nhu cdu cua nha nong vai nha khoa hoc va co ch€ nha nuac, ch~c ch~ nhUng nha nong me sang t~o khoa hoc nhu chung toi c6 them S\I dong vien, san phfun lam ra cling hieu qua hon".

* Nong dan cung can chu il~ng

Trong khi co ch€ ph6i hO'P 3 "nha" vfuI chua k€t n6i duO'c chat che~ ho~t dong h6 trO' tlr co quan chuyen mon cling hl;ll1 ch€, nha nong lam gi d€ nhUng sang ki€n lam ra khong bi ... "trum m€n"?

Trong leln v€ cong tac t:;ti D6ng Nai, Bo truang BO KH-CN Nguyen Quan cling da tni l(ri ph6ng v§n cua chung Wi v€ v~n d€ "ba da" sang ch~ nha nong va cO' ch~ khuy~n khich, dong vien cac tclng lap nhan dan tham gia sang t:;to khoa hoc ... Bo truang cho rillig, hien ngan sach nha nuac chi cho ho:;tt dong KH-CN khong du d6 h6 trO' ho:;tt dong KH-CN a c~p cO' So'. "Chung toi Iuon tran trong nhtlng sang kj~n nha nong. Tuy nhien, nhi€u sang ki~n cua nha nong con y~u v€ chuyen mon ky thuat, phcln Ian san phclm mai chi dap Ung nhu celu (rng d\mg t:;ti dia phuO'l1g. Song, nhin chung, nha nong co y tuang hay, sang ch~ t61, am hi6u v€ v§n d€ dang kY quy€n So' hftu tri tue v§n chua nhi€u". Bo truang noL

Theo phan tich cua ong Nguyen Quan, khong it nong dan khi th\fc hien y tuang, chi nghI lam sao d6 san phclm ph\lc V\l t6t nhM cho ngh€ nghiep Clla minh rna khong quan tam d~n bao ho S\f doc quy€n. Khi san phclm dua fa thi truong, bi lamnhai va chinh nguoi lam nhai dem san phAm di dang kY quy€n So' hftu tri tue. Tinh tr:;tng nay khi~n bao nhieu cong sirc, ti€n b:;tc, tam huy~t cua nha nong me sang ch~ bi mM vao tay nguoi khac. Do do, Bo truang gop y, n~u nguai dan co sang ch~ thi nen lien he vai cac cO' quan KH-CN dia phuO'l1g d6 duO'c huang dfin dang ky quy€n So' hftu tri tue, duO'c gop y, chinh sira, duO'c huang dfin lam theo quy chuAn chuyen nghiep ngay tir delu... Viec nay se·giup bao ho duO'c quy€n So' hftu, ti~t kiem thai gian, cong sirc va ti€n b:;tc...

B(J tru6ng B(J KH-cFl Nguyin Quan: "Ngu(/i dan khi co y tu6ng hi1y lien h~ ngay WIt cac ca quan quem ly vJ KH-CN"

* Nong dan can tv chu a{)ng

Trong hanh trlnh sang tao, nha nong me nghien Clm khoa hoc v§n c§n sv chu dong d~ gianh dUClc nhUng tru th~ trong thi ph§n may nong nghi~p "made in nong dan" con nhi~u han ch~ nhu hi~n nay.

N6i v~ chch lUQ'ng cua nhUng san phfun sang ch~ nha nong tUng tham dV cac Hoi thi sang tao ky thuat,' ong Pham Van Sang danh gia: "C~n nhin nhan mot thvc t~: nhi~u sang ch~ nha nong moo chi sang tao, cai ti~n phuong ti~n san x~t thea nhu celu thvc ti~n. Cac phv tung d~ lam ra cac san phfun thuemg la sir dvng lai 1ir cac bo ph~ cua cac may m6c hu hong; cong doan, ky thuat, trinh W Hip rap va thi~t bi d~u la do tv tim toi, tv nght ra, khong c6 mot quy trinh nao ... Vi th~ nhi~u san phfun sang ch~ ra khong bao dam hi~u qua ding nhu Sl)' an toan, du vi~c nong dan tl)' nght va tl)' lam ra duQ'C cac may m6c nong cv la hi~n tUC)'Ilg dang mUng - nhin til' g6c dO ti~m lvc sang tao An chua trong dan chung. Con thea ong Nguy~n Van Bay, Cvc truOng Cvc Sa hilu tri tu~ (Bo KH-CN) nhA nong c6 sang ch~ c§n duQ'c dang kY d~ bao ho quy~n sa

hem. Ngmli ra, ciing c~n tim hi~u thong tin ve 10<;1.i may moc minh sang t<;1.0, cai ti~n d~ hoc hoi them chuyen mono Ung dl)11g cong ngh~ thong tin d~ co th~ tv quang ba san ph§.m va thuong hi~u may m6c cua mlnh d~ tim d~u ra ...

VuQ't qua nhUng kh6 khan ve tai chinh, hi~u bi~t khoa hoc chinh th6ng nhung bAng doi ban tay tAi hoa va bo 6c sang t<;to cua minh, nhieu ngmJi nong dan da r~t thanh cong trong vi~c sang ch~, t<;1.0 ra cac san ph§.m may m6c g6p ph~ ph\lc V\l thi~t thvc cho cong vi~c san xu~t va cuoc s6ng sinh hO<;1.t cua nguai nong dan. HO se khong bao gia ngimg sang t<;1.0, d'li ti~n cling nhu quay lung vo-i may m6c thi~t bi "made in nong dan" thi c~n mot C(J ch~ phil hqp.

Song, thvc t~ cho th~y, vi~c t<;1.0 ra C(J ch~ phil hQ'p d~ nong dan c6 C(J hoi chuy~n t<ii y tuemg cua mlnh d~n duQ'c vai C(J quan nha nuo-c, cac nha khoa hoc, d~ nha nong khong con doo doc trong hanh trinh sang ch~ ... van con la mot buac dai.

Thiiu ca chi ph6i h(J]J va h6 tr(l, nha nang phQi tv may ma "nghl sao, tam vqy" nen mat nhiJu thiri gian, cang suc va tiJn bgc ...