Giai Phap XK CA Phe VN

8/18/2019 Giai Phap XK CA Phe VN

1/82


2/82

TRƯ

ỜNG

Đ

ẠI HỌC NGOẠI

TH ƯƠNG

KHO

KINH TẾ

NGOẠI TH ƯƠ NG

FORElGN TIKI E UNIV ERtl TY

KHO LUẬN TÓT NGHIỆP

tà

MỘT SỐ GIẢI PHÁP THÚC Đnv x Rĩ K ÂU en

P €

ù TỔNG CÔNG TY en PHÍ Vl T NAM TRONG

XU THỈ HỘI

NHẬP

Hl N Nnv

iáo viên ướng dẫn

:

TS.

BÙI THỊ LÝ

Sinh

viên

thực

hi n

:

VỎ

NG C

IẾU

Lớp : Anh 1-TC20C

T H ĩ

\

lí'/:-. ••

hao*.ì-.. •'!»'-

VU ĩ

^00 í j

HÀ

N I

-

2005


3/82

MỤC LỤC

G I Ả I

T H Í C H T ừ V I Ế T TẮ T

L Ờ I

M Ở

Đ

ẦU Ì

H Ư Ơ N G

ì: V A I T R Ò C Ủ A

XU T

KHAU C À P H Ê V Ớ I s P H Á T

T R I Ể N K I N H T Ế X Ã H Ộ I V I Ệ T N AM 3

Ì. KHÁI QUÁT VỀ TÌNH HÌNH CÀ PHÊ T Ế GIỚI VÀ VI T NAM ì

1.1.

Giới

thiệu

sản

phẩm cà phê 3

Ì

.2. Đi

ều

kiện tị

n iên

đ

ối với cây cà phê 4

1.2.1.

Đ

ất

đai

và

đ

ịa

hình 4

1.2.2. Khí hậu 5

1.3. Tinh

hình sản

xuất

và tiêu

thụ

cà phê thê giới 5

1.3.1. Nguồn sản xuất cà phê

thế

giới 5

1.3.2.

Nhu cẩu tiêu

thụ

cà phê

thế

giới 7

Ì

.3.3. Nhận

xét chung về

xu

hư

ớng th

trường

cà phê thế giới 8

Ì

.4. Khái quái

tìn

hình cà phê Việt Nam 9

CÁC NHẤN TỐ ẢNH HƯ NG Đ N XUẤT KHAU CÀ PHÊ 11

2.1. Các nhân tô thuộc về vĩ mô ]

2 1 1

Chính sách mở cửa

hội

nhập

kinh

tế thế

giới của Nhà nước 11

2.1.2.

C u và th

trư

ờng nước nhập khẩu 12

2.

Ì

.3. Môi trường

c

nh

tranh 13

2.

.4. Các chính sách

của

chính phủ 1 3

2.1.5. Yếu tố về sản xuất chế biến 3

2

Ì

.6. Các nhân

tố thuộc

về quản lý 14

2.2. Các yếu

tố thuộc

vi m ô 15

2.2. Ì. Kênh và

dịch

vụ kênh phân phối

của

doanh nghiệp xuất

khẩu

1 5

2.2.2.

Giá cả và

chất

lư

ng

]

5

2.2.3.

Công nghệ chế

biến

của

doanh nghiệp

15

2.2.4.

Nguồn

lịc

tài

chính

của

công

ty

[ộ


4/82

2.2.5. Nguồn

nhân lực của công ty 16

2.2.6.

Cá c nhân

tố

khác

17

3. VAI

TRÒ

C A

XUẤT KHAU CÀ

PHÊ VỚI

sự PHÁT

TRIỂN

KINH Ế XẢ

HỘI VI T

NAM

17

3.

Ì Tiềm

năng

về sản

xuất và xuất

khẩu cà phê của

Việt

Nam 17

3.4.

Vai trò của

xuất khẩu

cà phê

với

sự

phát

triển

kinh

tế xã

hộ i

Việt

Nam 18

a.Vai

trò

đối với kinh tế 8

b Vai trò đối với

xã

hội:

20

c.

Vai trò

đối với

môi

trư

ờng

21

H Ư Ơ N G l : T H Ự C T R Ạ N G H O Ạ T Đ Ộ N G X U Ấ T K H Ệ U C À P H Ê

C Ủ A T Ổ N G C Ô N G T Y C À P H Ê V I Ệ T N A M

T R O N G

T H Ờ I GIAN

Q U A 21

1.

THỰC TR ẠN G HO ẠT

Đ

Ộ N G XUẤT KHA U C Ủ A C À PH Ê

V I Ệ T

NAM

T R O N G THỜI GI AN QUA 21

1.1.

Tinh

hình sản

xuất

cà

phê của

Việt

Nam

trong

thời

gian

qua 21

1.2. Thực trạng xuất khẩu của cà phê

Việt

Nam 22

1.3. Kết quả

xuất

khẩu của cà phê

Việt

Nam trong

thời

gian qua 23

1.3.1.

Kim ngạch xuất khẩu 23

Ì

.3.2.

Giá cả

26

Ì .3.3. Cơ cấu

và

chủng

loại 28

1.4.Thuận lợi và

khó

khăn thách

thức của xuất khẩu cà phê

Việt Nam 30

1.4.1.

Thuận

l i: 30

Ì

.4.2.

Những

khó khăn và thách thức: 31

2.

TÓM

ƯỢC VỀ T NG CÔNG TY CÀ PHÊ VI T

NAM 34

2.1.

Lịch

s hình thành và phát

triển 34

2.2.

Chức

năng và nhiệm v của T ng công ty 35

2.2.1.

Chức

năng 5


5/82

2.2.2. Nhiệm vụ 35

2.3.

ơ

cấu tổ

chức

bộ máy,

cơ

sở vật chất kỹ thuật và

mạng lư

ới kinh doanh

của

Tổng

công ty 36

2.3.1.

ơ

cấu tổ

chức

bộ máy

của

Tổng

công

ty

36

2.3.2. ơ sở vật chất và mạng lưới kinh doanh của Tổng công ty 36

3. THỰC TRẠNG XUẤT KHAU CÀ PHÊ C A

TONG

C Ô N G TY THố I

GIAN

QUA 39

3.1. Thị

trường

của Tổng

công ty 39

3.2. Kim ngạch và khối lượng xuất khẩu 41

3.3.

ơ

cấu chủng loại mặt hàng xuất khẩu của

Tổng

công ty cà phê Việt

Nam 43

3.4. Chất lượng và giá cả cà phê xuất khẩu của

Tổng

công ty 45

4.

NHẬN XÉT VỀ ẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG XUẤT KHAU C A TONG CÔNG

TY CÀ PHÊ VIỆT NAM TRONG THỜI GIAN QUA 47

4.1. Những thành tí h đã đạt được 47

4.2. Những tổn

tại

và hạn chế 48

4 3 Nguyên nhân của những thành

tí h

và t n tại 49

4.3.1.

Nguyên nhân của những kết quả

đ

ạt được

49

4.3.2. Nguyên nhân cùa những t n tại 50

C H Ư Ơ N G IU MỘT số

GIẢI PHÁP

Hỗ TRỢ NHẰM

T H Ú C

Đ Y

XUẤT KHẨU CÀ PHÊ CỦA TONG C Ô N G TY CÀ PHÊ VI T NAM

TRONG

QUÁ

TRÌNH HỘI

NH P

HIỆN

NAY

52

/

PHƯƠN

Ư N PHÁT TRIỂN C A NGHÀNH CÀ PHÊ VIỆT NAM VÀ

CỦA \ IXACM

ỉ

TRONG THỜI GIAN T I 52

1.1.

Phương hư

ớng phát

tri n

của nghành

52

1.1.1. Sản xuất và chế iến 5

a Diện

tí h

và sản lượng 52

b. Hạ thấp giá thành sản xuất 54


6/82

c Đổi mới công nghệ,

thiết

bị chế

biến

cà phê nâng cao chất lượng sản

phẩm phù hợp

với

đòi

hỏi

của

thị

trường 54

1.1.2.

Xuất khẩu

55

a.

Số

lư

ợng

kim nghạch

xuất

khẩu

55

b. Thị trường xuất khẩu 55

c. Đa dạng hoa sản phẩm xuất khẩu 56

d. Phát triển nghành cà phê theo hướng bển vững 56

1.2.

Quan đ phát

triển

56

1.2.1. Phát triển sản xuất và xuất khẩu cà phê theo hướng dài hạn 56

1.2.2. Quan đ phát

triển sản

xuất cà phê kết hợp với bảo

vệ

môi trường

sinh

thái 57

1.2.3. Quan

đ

hiệu quả xã hội 57

Ì .2.4.

Quan đ kết hợp phát huy nguụn lực

trong

nước với tận dụng nguụn

lực t bên ngoài 58

Ì .2.5.

Quan đ xuất

khẩu

cà phê phải nâng

cao s c cạnh tranh của sản

phẩm

cà phê

Việt

Nam 58

Ì .3.

Phương hướng và

nhiệm

vụ

của

Tống công

ty

cà phê

Việt

Nam 58

1.3.1. Phương hướng phát

triển trong giai

đoạn 2006-2010 58

Ì .3.2. Nhiệm vụ năm

2006

của Tổng công ty 60

2.

CÁC GIẢI PHÁP THÚC

ẨY XUẤT KHAU CÀ PHÊ CỦA TỔNG CÒNG

TY CÀ PHÊ VI T NAM 61

2.1. Về phía Tổng công ty 61

2.1.1.

Các

giải

pháp

về sản

phẩm 61

2.

.2.

Các nhóm

giải

pháp về

thị

trường 62

2.1.3.

Các giải pháp về nghiệp vụ kinh doanh 63

2.1.4.

Nhóm

biện

pháp

về tài

chính 64

2.1.5. Nhóm

biện

pháp

về

nhân lực 65

2.1.6.

Giải

pháp về tổ ch c quản lý ngành hàng và tham gia tổ ch c quốc

tế 66

2.2.

Về phía nhà

nư

ớc 67


7/82

2.2.1. Biện

pháp

về chính sách tài chính

2 2 2 Biện

pháp

về

chính sách

thị

trư

ờng

a. Thị trư

ờng

trong ước 68

b.

Chính sách

v i thị trư

ờng

ư

ớc ngoài

2.2.3.

Các biện pháp và

k ến nghị

khác

K Ế T LU ẬN

DANH MỤ C

T ÀI L I U

TH AM KH O


8/82

GIẢI TH ÍC H TỪ V ẾT TẮT

WTO: Tổ

chức

thương mại t ế giới.

leo : T

chức

cà

phê thế

gi i.

ACPC Tổ

chức

các nước

xuất

khẩu cà phê thế giới.

BTA: Hiệp

đ

ịnh

thương

mại

Việt

Mỹ.

VICOFA Hiệp hội cà phê ca cao Việt Nam.

CEPT AFTA

Lộ trình cắt giảm

thuế

qu n chung của các quốc gia Đông Nam

AFD: Cơ quan hỗ tr phát tri Pháp.


9/82

3Lhéti lu n tỵốỉ Qíi hiĩ

GVH Tổ.

Bùi

Thị

Lý

LỜI

M Ở

U

Cà phê là một

trong

những

mặt hàng

xuất

khẩu

chủ lực của

Việt

Nam.

Hàng n ă m

xuất khẩu

cà phê đ e m về cho nền

k i n h

tê hàng trăm

triệu

US D và

giải quyết công ăn việc làm, ổ n định đời sống ch o hàng trăm nghìn hộ gia đình

ở các kh u vực miền núi và Tây Nguyê n. N h ữn g thành tựu đó đã

khẳng

định

được

vị

trí, vai

trò củ a ngành cà phê trong nền

k i n h tế quốc dân,

góp

phỷn

vào

sự nghi ệp công nghiệp hoa- h i ệ n đại hoa đất nước.

Tổng

công

ty

cà phê V i ệ t Na m là mộ t đơn vị

lớn

củ a ngành cà phê V i ệ t

N a m chiếm tỷ trọng 2 5 % - 3 0 % trong tổng lư

ợng

k i m ngạch xuất khẩu của

toàn ngành, với vị trí đỷu tỷu cùa mình đã đóng góp một phỷn không nh ỏ vào

quá trình phát

triển

củ a ngành cà phê V i ệ t Nam. N h ờ chính sách

đổi

mớ i của

Đảng

và

những

thuận l ợ i về khách quan và chủ

quan,

trong

những

nă m qua

Tổng

công

ty

đã không

ngừng lớn m nh

và trưởng thành

đối vớ i hoạt

đ ộng

k i n h

doanh,xuất

nhập

khẩu.

Tu y nhiên,

Tổng

công ty cũng phải đối mặt với

những

kh ó khàn,

đó

là

sự

iến

đ

ộn g tiêu cực về giá trên

thị

trư

ờng

thế

giới

và

t r o n g nước cùng

vớ i những bất

cập trong khâu

tổ chức

và tiêu th ; vấn đề vốn ,

chất

lư

ợng

cà phê là

những

thử thách hết sức gay g t t r o n g hoạt động sản xuất

k i n h doanh xuất khẩu

của

Tổng

công

ty.

Đ ể

phát huy

vai

trò nòng

cốt

củ a ngành cà phê V i ệ t Nam, vấ n để thúc

đẩy xuất

khẩu cà phê đang

trở

thành mục tiêu hàng đỷu của

Tổng

công

ty

cà

phê V i ệ t Nam. Kinh doanh có hiệu quả để công ty bù đ p được chi phí, tạo ra

l

nhuận,

có tích

lũy

và nâng c o khả năng

cạnh

tranh trên

thị

trường

thế giới .

Đây là nhàn t ố cơ bản để

thực

hiện

vai

trò c hủ đạo của

doanh nghiệp

Nhà

nước,

đóng

vai

trò

tạo dựng

cơ sở

k i n h tế cũng

như xây

dựng

và hoàn

thiện

quan h ệ sản xuất cho chủ nghĩ xã hội.

T ừ

những

lý do trên cùng

với những k i ế n thức

đã được tích

lũy

t r o n nhà

trường,

cùng

v ới thời gian

tìm h i ể u

thực tế tại Tổng

công

t y .

Đ ặ c

biệt

là sự

hư

ớng d

n củ a cô giáo TS.Bùi Thị Lý và sự giúp

đ

cùa các cô chú

t r o n g

Ban

Võ Ngọc Hiếu TC 20 C AI

Ì


10/82

~ ĩ Ui lu n Tót Qlíịhỉ

i

GVH

TÃ.

bùi

Thị

Lý

k i n h doanh tổng hợp

Tổng

công t y cà phê V i ệ t Nam em

đ

ã quyết

đ

ịnh chọn

đ

ể

tài " M ộ t s ố giải phá p thúc đẩy

xuất k h ẩ u

cà phê củ a

T ổ n g

công

t y

cà phê

V i ệ t N a m t r o n g x u

t ế

h ộ i

nhập

h i ệ n

n a y "

làm khóa luận tốt

nghiệp.

M ụ c

đích

của

đ

ề tài

là:

T i m

hiểu vai

trò củ a

xuất

khẩu

cà phê

đ

ối

v ớ i

sự

phát triển k i n h

tế

xã h ộ i ; đánh giá về

thực

trởng

xuất khẩu

cà phê cùa

Tổng

công t y cà

phê;

đưa

r

các biện pháp và

k i ế n nghị

nhằ m thúc đẩy

xuất khẩu

cà

phê của

Tổng

công ty cà phê V i ệ t Nam.

Phương pháp nghiên cứu: Trên cơ sở phương pháp d uy vật biệ n

chứng

và

lịch sử của ch ủ nghĩa M á c

Lê n i n đề tài sử

dụng

các phương pháp

thống

kê

so sánh, phương pháp phân tích tổng hợp... t r o n g quá trình thực hiện.

N ộ i d u n g và

k ế t

cấu của đề tài:

Ngoài phần m ở đầu và

kết

luận đề

tài

g m có 3 chương

C H Ư Ơ N G

1:

V a i trò của

xuất k h ẩ u

cà phê v ới s ự phát t r i ể n k i n h t ế

xã h ộ i V i ệ t Nam.

C H Ư Ơ N G 2:

T h ự c

t r ở n g

hoởt

động

xuất

k h ẩ u cà phê củ a

T ổ n g

cóng

ty cà phê V i ệ t N a m t r o n g

t h i

g i a n qua.

C H Ư Ơ N G 3: M ộ t sô giải pháp và

k i ế n

nghị n h ằ m thúc đẩy

xuất

k h ẩ u cà phê củ a

T ổ n g

cóng t y cà phê V i ệ t N a m t r o n g quá trình h ộ i

nhập .

Võ N^ọc

Hiếu

TC 20 C AI

2


11/82

~Klĩ

Ui lu n

ót

Qlíịhỉ

i

GVHD: TÃ.

bùi

Thị Lý

H Ư Ơ N

ì

VAI T RÒ CỦA XUẤT KHẨU CÀ PH Ê VỚI sự P HÁT

TRI N

KINH

TÊ

XÃ H I

l.KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH CÀ PHÊ

THẾ

GIỚI VÀ VIỆT NAM

1.1.

Giới thiệu

sản p hẩm cà phê:

Cà phê là loại đổ

uống

được ư thích ở hầu

hết các

nước trên

thế

giới, nó

là sản phẩ m nhiệt

đới

nhưng

lại

tiêu

thụ nhiều ở

các nước

ôn đới.

Ngày nay

cà

phê

đư

ợc sử

dụng

rộng

rãi vì

trong

hạt

cà phê nhân

sống

thông

thư

ủng

có

chứa

Ì

-

2,5%

chất

cafein

có

tác

dụng

kích thích

thần

k i n h , tăng cưủng

hoạt

động

của

tế bào

não.

Ngoài

ra

trong

hạt

cà phê còn chứa các

chất dinh

dưỡng cho cơ

thể như:

Đư

ủng, Protein, các sinh

tố

B (B1,B2,B6,B12).

Hiện

nay trên

thế giới có rất nhiều giống, chủng loại cà

phê, nhưng

phố

ến

sản

xuất

có

những

loại

sau:

-

Cà

phê chè (Arabica) :

Loại cà phê chè

Arabica

có nguồn gốc

từ cao

nguyên Ji mm a Etiopia, đây

là loại

cà phê có

phẩm

chất

thơm

ngon

năng

suất

khá,

có giá trị

k i n h

tế cao

được chú tr ng phát triển sớm

nhất

và

chiếm

7 0 lượng cà phê

thế

giới. Cà

phê chè có rất

nhiều chủng

loại, ngưủi

ta

chia thành các

chủng

loại sau:

+ Cà phê

Arabica

dịu

dạng

Colombia, các nước sản

xuất nhiều

loại này

là Colombia, Kenya,

Tanzania.

+ Cà phê

Arabica Brazil,

các nước sản

xuất

g m

Brazil,

Etiopia.

+ Cà phê

Arabica

dịu

khác,

các

nước

sản

xuất

g m

Bolivia

Costrica

Cuba, ElSanvađo

Indonesia

V i ệ t Nam.

- Cà phê vối (Robusta) :

Võ N^ c

Hiếu TC 20C AI

3


12/82


i

GVHD TÃ.

bùi

Thị

Lý

L o ạ i

cà phê này có nguồn gốc

t ừ

hạ lưu sông C ông G ô , thích hợp

v ớ i

khí

hậu nhiệt đới. Đây là chủng

dễ

trồng, chịu

hạn

t ố t nhưng

phẩm

chất

không

cao,

chiếm

tỷ lệ

trên 2 5 % sản

lượng

cà phê trên

t h ế

giới.

- Cà phê mít

( E x e l l s a )

:

Đây là

loại

cà phê

sinh

trưởng khoe, ít sâu bệnh,

chịu

hạn hán nhưng

phẩm

chất

kém,

ít

hương thơ m và có

vị chua, d i ệ n

tích

trự ng rất thấp.

Ớ

V i ệ t

Na m

diện

tích cà phê

v ố i đư

ợc

t r ồ n g

phự

biến, rộng

rãi

nhất

chiếm 9 0 , tiếp

đó

là

cà phê chè

chiếm

trên 9 , còn

lại

là cà phê mít.

1.2.

Á n h

h ưởng

c ủ a

đi

ều k i ệ n t ự

nhiên

đôi v ớ i

cây cà phê:

1 2 1

đ i và đ

hình:

Cà phê có

thể trựng

trên

nhiều loại đất

khác

nhau, t r o n g

đó

đ ất bazan

là

lý

tưởng nhất

vì loại đ

ất

này có đặc

đ m

lý hóa tinh

kết

và tầng dày. Yê u cầu

cơ bản của đất

trựng

cà phê là có

tầng

dày từ 70 cm

t r ờ

lên, thoát nước

t ố t ,

không

bị

úng

lầy.

Đ

ất trồng

cà phê có

th ể

có nguồn gốc đ

ịa chất

khác

nhau.

Cà phê có

thể

phát triển trên tàn dư núi

l a

m à phần lớn là

tro

như ở

Trung M ỹ, trên

đất

có

tầng phong

hóa như

Braxin.

Ở đó

người la trồng

trên đất

phát triển

t ừ

đá mẹ,

bazan

hoặc sa

thạch,

ở Tây

Phi,

n Đ ộ chủ yếu

trồng

trên

đất granit.

Ở

V i ệ t

Nam , các

loại đ ất như granite, sa phiến thạch,

phù sa

cự,

dốc

t

đ

ều trồng

được cà phê.

Phần l ớ n

cà phê ở

V i ệ t

N am được

trựng

trên đất

bazan

như ở Đãk Lăk, Gi a L a i ,

Đ ự n g Nai,

L â m Đồng, Phủ Quỳ

(Nghệ

An)

miền t r u n g

du và vùng núi phía Bắc. ũng có

nh ững

vùng cà phê

trồng

trên

vùng

đất granit e như EaK a Đ

ãk

Lăk , trên vùng đất

xám pha

granite như Đăk

Uy Ken T ù m . Các vùng t r u n g d u và miền núi phía Bắc nước

ta trồng

cà phê

chủ yếu trên đất

có

nguồn

gốc

từ đá thạch.

Địa

hình

t r ồ n g

cà phê thường

b ng phảng hoặc

lượn sóng. Nh

ữ

ng nơi địa

hình có độ dố c > 15° p h ả i x ử lý t ốt công trình xói mòn , không được t r ồ n g cà

phê vào vùng

t r ũ n

không thoát nước

được.

D ù

t r ự n g

cà phê trên loại

đất

nào thì

v a i

trò củ a co n ngư

ời

có tính

quyết

đ

ịnh

trong việc

duy

trì,

bảo

vệ ,

nâng cao

đ

ộ phì nhiêu của

đ

ất.

N gay cả trên

đ

ất

Võ N^ c

Hiếu

TC 20 C - AI

4


13/82

~ ĩ Ui lu n ót Qlíịhỉ

i

GVHD: TÃ.

bùi

Thị

Lý

bazan,

nếu

không được chăm

sóc

t ố t

thì cà phê vẫn

khô ng phát

triển được.

Ngược l i ,

những

vùng đất không phải là bazan, nếu tăng cường thâm canh vẫn

có

th ể tạo nên

k h ả năng vườn

cây

phát

triển tốt,

năng

suất

cao.

1.2.2. Khí

hậu:

Không

p h ả i

vùng

nào

trên trái đất

ũng trồng

được

cà

phê.

Cà phê chỉ

trồng

được

ở

những

vùng

n h i ệ t

đ

ới

và á

nhiệt ới.

Ngoài yếu

tố

đ

ất

đai

cây cà

phê

còn

đòi hỏ i

m t

số

yêu

cầu

về nhiệt

đậ,

đ ẩm,

lượng mưa

ánh

sáng gió.

Vì

vậy, k h i chọn

vùng

trổng cà

phê

phải chú ý

đến các yế u

t ố quan t r ọ n g này.

- N h i ệ t đậ:

Phạm

v i nhiệt

đ phù

hợp v ớ i m ỗ i giống

cà phê có

khác nhau.

Cà

phê chè ở

nơi

mát và hơi lạnh, nhiệt đ

thích

hợp nhất

t ừ

18°c -

25°c.

Vì

vậy,

cà phê chè

thường được

trổng từ miền

núi

có đ

cao 600

-

2.500m. Ngược

l i , cà phê

vối thích

hợp ở những

vùng nóng

ẩm, nhiệt đ

thích

hợp

từ 22°c

-

26°c.

- Lượng mưa : Lượng

mưa

cần t iết đối với loại

cà phê chè

từ

1.300mm -

1.900mm, cà phê v ối 1.300mm - 2.500mm. ở

nước

ta,

lượng

mưa tập trung

7 0 % -

8 0 % vào mùa mưa gây

ra

hiện

tượng

thừa nước;

mùa khó kéo

dài

từ

3 -

5

tháng

và

lư

ợng

mưa

chỉ

chiếm 2 0 - 3 0 nên

n iều

nơi cà phê

t iếu

nư

ớc

nghiêm

trọng,

đặc

biệt

là

Tây

Nguyên

và

miền

Đông

am B .

-

Đ ẩm: Đ ẩm

của không

khí

phải

trên

7 0 % mới

thuận l ợ i

cho

sinh

trưởng

và

phát

triển

củ a cây

cà

phê.

-

Ánh

sáng:

Cây cà phê chè

là

loại

thích

ánh

sáng tán

xạ, còn cây cà phê

vối thích

ánh

sáng tr c xạ yếu.

Gió:

Gió lạnh, gió

nóng, gió

khô

đều

có h ạ i

đến

sin

trưởng

cùa cây cà

phê.

Gió mạnh làm

cho lá bị rách, lá rụng, các lá no n bị thui đen; gió nóng

làm

cho lá bị

khô

héo

và

tàng

nhanh quá

trình bốc hơi nước đặc

biệt

là về

mùa

khô.

1.3.

Tình hình sả n

x u ấ t và

tiêu

t h ụ cà phê t ế giói.

3 Nguồn sản xu t cà phê

t ế

gi i:

Cây

cà phê có

nguồn g ốc từ Châu

Phi, vào t ế

k

X V I I , cà phê

được

đưa

sang

t r ồ n g

ở

Indonesia, sang t ế

k

X V I I I

nó

được

đưa

sang vùng

Tây bán

cầu

và được

trồng

đẩu tiên

ở

Matinique

và

vùng

Swriname

vùng

đáo

Caribê.

Kể

t ừ

Võ N^ọc

Hiếu TC 20C -

AI

5


14/82

~Klĩ

Ui lu n Tót Qlíịhỉ

i

GVH TÃ.

bùi

Thị

Lý

đó nó dược

t r ồ n g rộng khấp

vành đai

n h i ệ t đói,

c ận

n h i ệ t

đói và Ch âu M ỹ

la

tinh.

Sau này dù cà phê

đư

ợc nhân

rộng

ở châu Á , châu

Phi nhưng

M ỹ

la tin h

vẫn

chiếm 2/3 sản lượng

sản xuất

và

xuất

khẩu cà phê

thế giới.

Hiện

nay trên

thế

giới

có

khoảng

75

quốc

gia

t r ổ n g

cà phê,

t r o n g

đó có

khoảng

51

nư

ớc

xuất

khẩu

cà

phê.

Những

nư

ớc

t r ồ n g

cà phê ch ụ

y ế u là những

quốc

gia

đang hoặc chậm phát triển. Tổng d i ệ n tích cà phê

t hế

giới niên vụ

2000/2001

đạt 11,75

triệu

ha (tăng 2, 2 so

với

niên vụ

1999/2000).

Sản lượng

cà phê nhân hàng

n ă m i ến đ

ộng

t r o n g khoảng

6,5 - 7,0

triệu

tấn.

The o số

lượng thống

kê cụa FA O, niên vụ 2000/2001 sản lượng cà phê

thế

giới đạt

7,259

triệu tấn,

tăng 6, 0 so

với

niên vụ

trước, t r o n g

đó các nước Na m M ỹ và

vùng Caribê đạt 4,175 triệu

tấn (chiếm

5 7 , 6 sản lượng

th ế

giới), các nước

Châu Á là 1,78

triệu tấn

( chiếm

24,8 ),

còn

lại

là Châu Phi - 1.22

triệu tấn

(chiếm 16,8 ).

N ư ớc có d i ệ n tích và sản lượng cà phê

lớn nhất thế giới

là

B r a x i n -

chiếm

tới

2 0 %

d i ệ n

tích và 2 5 % sản lượng cà phê

thế giới.

Th ứ

hai

là

Colombia ( 1 3 % ) , V iệ t

N am

( 7 , 2 % ) , Indonesia ( 7 % ) , Mexico ( 5 , 3 % ) ,

Ấ n độ

(4,5%)

và

Guatemala 4.2%.

Chính sự tăng

giảm

cà phê cụa các nước này

sẽ chi

phối t r c

tiếp

đến tình hình cung

- cầu

và giá cả cà phê trên

thế giới .

Năng

suất

cà phê trên

thế giới

hàng n ă m

đạt rất thấp -

bình quân khoảng

600kg/ha.

Gần đây

nhiều

nước đã tích cực áp

dụng

các

b i ệ n

pháp kỹ

thuật tiến

bộ, la i tạo ra

các bộ

giống

cà phê

mới,

tăng mật độ trổng cà phê dày hơn,

giải

quyết t ố t

khâu nước

tưới

nên nàng

suất

cà phê tăng lên

đạt

đến Ì

tấn/ha.

N ư ớ c

có

năng

suất

cà phê nhân cao

nhất thế

giới

là

V i ệ t

Nam

đạt

đến

gần 2,0

tấn/ha.

Trong

giai đo

ạn 1994 -

2005,

do giá cà phê trên

thị

trư

ờng

thế

giới tăng

lên đã kích thích

việc

m ở

rộng

sản

xuất

nên sản lượng cà phê d ự tính tăng

2,7 /năm.

Nh ưn g sau đó d o giá

giảm

nên sản lượng

sẽ giảm

dần và

đ

ạt nhịp

độ tăng trưởng khoảng 1,5 /năm t r o n g gi i đoạn 2005 -

2010.

Theo dự đoán

cụa

FAO, sản lượng cà phê toàn cầu nă m 2005

sẽ

đạt 7,31

triệu tấn

và năm

2010 sẽ là 8 0 triệu tấn.

K h u vực sản

xuất

cà phê

lớn nhất thế giới

vẫ n là Cháu

Võ N^ c

Hiếu

TC 2 0C - AI

6


15/82

~KỈI

(Ui

luận

~ỉãt

ị(jl ỉ ị)

GVHD:

TÃ. bùi Thị Lý

M ỹ L a

Tinh

và vùng Caribê

với

sản

lượng

ước đạt 4,78 triệu

tấn

vào n ă m 2005

t r o n g đó

Braxin

đ

ạt

2,3 triệu

tấn.

1.3.2.

Nhu cầu

tiêu

thụ cà phê

t ế

giới:

N h u cầ u tiêu

thụ

cà phê tâng

nhanh

kể

từ

sau

chiến

tr nh

thế

giới

t h ứ

2,

đặc

biệt tập

t r u n g ở các

nư

ớc công

nghiệp

phát tri n. Trong vòng 5 0

n ă m

k ể từ

1947 đến 1997,

tổng

sản

lượng

tiêu

thụ

cà phê từ 27,6 triệu ba o lên 99,6 triệ u

bao(bao

60

kg ) tức

là tâng

khoảng

3,6 lần. Sữ

gia

tâng về nhu c ầu tiêu

thụ

cà

phê

là

khá ổ n định

với

mức tăng bình quân của

thế

giới

1 /năm.

Theo

dữ đoán của cơ quan thông tin k i n h

tế

A n h

EU),

nhu c ầu tiêu thụ

cà phê

th ế

giới t r o n g

những

n ă m t ớ i táng

nhẹ.

Nh u cầu trên

những thị

trường

l ớn vẫn chủ yếu

giống

như những năm 1990. N h u cầu tiêu

thụ theo

đầu người ờ

M ỹ

giảm với tỷ lệ

t r u n g bình 0,7%, ở Tây Â u ũng r ất

trầm lắng.

Vì

vậy,

trong

tương l i nhu

cầu tiêu thụ trên những

thị

trư

ờng khác cần

phải

đư

ợc thúc

đ

y,

đặc

biệt

ở Châu Á như: Nhật Bản, Trung Quốc, Hà n Quốc; Ng a và các nước

Đông Âu

khác. Lư

ợng

tiêu

thụ

đầu người

thấp

song do nền k i n h

tế

tiếp

tục

phát

tri n sẽ là t i ề m năng

lớn

thúc đ y tiêu

thụ

tăng.

Những

nư

ớc

xuất

kh u

nhiều

vê

loại

cà phê chè

(Arabica)

là

Braxin

Colombia, Mexico,

sản lượng

cà phê

xuất

kh u bình quân những n ăm g ần đây

của Braxin

là trên Ì triệu

tấn/nãm, Col om bia khoảng

55 0 - 75 0 ngàn tấn

Mexico

hơn 3 00 ngàn

tấn/năm.

Những nước

xuất

kh u

cà phê

vối

(Robusta)

lớn hiện na y là V i ệ t N a m đạt t ừ 800 ngàn đến 900 ngàn tấh/nãm,

Indonesia

trên 3 50 ngàn

tấn/năm

Côte

Divoa

trên 300 ngàn

tấn

và Uga nda

khoảng

200

ngàn

tấn/năm.

B ng

1:

Quan

hệ cung cầu

về

cà phê trên

thị

trường thê

gi i.

ơ v :

Triệu

bao (Ì bao-

60kg)

V ụ cà phê

2000/01

01/02

02/03

03/04

04/05

N ă m 2 1

Sản lượng

116,7

112,1

124,8

109,3

115,4

133,33

Tiêu th ụ

106,40

107,60

108,02

109,74

118

123,82

Ngu n:

T ng

công ty

cà

phê Việt

Nam

Võ N^ c

Hiếu

TC 2 0 C AI

7


16/82

3Cỉiéa luận

cĩèt

Gù li t p

GVHD TỔ. bùi Thị Lý

Qua

bảng thống

kê trên

ta thấy rằng quan

hệ

cung

- cầu cà phê trên

th ế

giới

bị mấ t cân

đối

t r o n g

giai đo

ạn

2000- 2003.

Trong

những n ă m này lư

ợng

cung

cà phê luôn cao

hơn cầu,

chính

đi

ều này là nguyên nhân

khiến

c ho giá cà

phê trên

thế

giới

t r o n g

giai

đo

ạn này

giảm

m ạnh. T u y nhiên

đ

ến 2 niên v ụ gần

đây 2 00 4 và 20 05 lượng cung và cầu cà phê

thế giới

đã cân

bằng ,

đặc

biệt

niên vụ 2 00 5

lư

ợng cầu

đ

ã

vượt cung,

nguyên nhân là do hạ n hán kéo dài ở các

nước

Châu Á và mộ t số

nư

ớc Na m M ậ nên sản

lư

ợng cà phê

t hế giới giảm

m nh

điều này đã làm cho giá cà phê

thế giới những

tháng đầu n ă m 20 05 tăng

m nh

có

khi

lên trên 1000

USD/tấn.

Còn

theo

d ự

đoán

của F A O thì

nă m 2010

nhu cầu cà phê thế

giới

sẽ là 123 82

triệu

bao, t r o n g khi đó lượng cung là

133,33 triệu bao. N h ư vậy, theo

F A O thì trong

những n ă m

t ớ i giá cà phê th ế

giới

vẫn khó có

thể tăng cao.

Trong

những nư

ớc có nh u cầu cao về cà phê

thế giới

thì

những

quốc

gia

phát

tri n

có nhu cầu tiêu

thụ khoảng 4,711 triệu tấn (năm 2005). Trong đó các

nư

ớc Châu Â U là 2,736 triệu tấn. Các nước Châu Á có nh u cầu tiêu thụ khoảng

400.000

tấn. Cũng

theo

d ự báo củ a F A O thì cà phê

xuất khẩu năm 2005

sẽ là

5 696

triệu tấn

cao hơn mức 5,1

triệu tấn

năm 200 0 và đ

ạt

mức tăng t r u n bình

hàng

năm khoảng 2 /năm

còn

nhập

khẩu cà phê

thế giới năm 2005

sẽ là 5 149

triệu tấn tăng khoảng 1,9 /năm. Đ ế n năm 2010 thì xuất khẩu cà phê th ế

giớ i

đạt

khoảng 6,3

triệu tấn với

mứ c

tăng

bình quân là 2,2%/nãm, còn n hu cầu

nhập khẩu

là 5,72

triệu tấn vớ i

mức

tăng

bình quân là

2,05 /năm. Đ ố i với

các

quốc

gia

phát

tri n

thì nhu cẩ u về

nhập

khẩu cà phê tăng chậm hơn

v ới

mức

tăng

t r u n

bình hàng

năm

chỉ

khoảng

hơn

1 /năm.

N ế u mức

tăng trư

ởng

k i n h

tế thế giới phục hổi trờ lại

và có mức

tăng trư

ởng cao

hơn

thì nhu cầ u về

nhập

khẩu cà phê cũng có thể tăng lên t r o n những n ă m

tới .

3 3

Nhận

xét

chung về xu ướng

thị

trư ng cà phê t ế giới.

Sản lư

ợng cà phê

th ế giới

niên vụ

2004/2005 ư

ớc tính là 115,4

triệu

bao.

Theo

sự

đánh giá

c ủa các chuyên

gia

thì sản

lư

ợng cà phê

t hế giới

niên vụ

2005/2006 đư

ợc dự

đoán

ở mức no

triệu

bao,

giảm

chút ít so v ớ i vụ

2004/2005. Nế u so với n hu c ầu thì dường như nguồn cung đang bị

t iếu

hụt

Võ Ns c

Hiếu

TC 20C

kì

8


17/82

~KỈI Ui luận

~ĩ ý

Qlíịhỉ

i

GVH

TÃ.

bùi

Thị

Lý

như ng chính lư

ợng

t ồ n

k h o

l ớ n

ở các

nư

ớc tiêu

t h ụ cộng v ớ i

k hả

năng tài chính

hạn

hẹ p và tâm lý m uố n bán hàng để

t h u

tiền

ngay

của hầu

hế t

các nước sản

x u ấ t đ

ã làm ch o

thị trư

ờng

h i ậ n

nay phụ

thuộc

hoàn toàn vào

người

mua. Các

qu ỹ

và nhà

đ

ầu

cơ có

t h ể

đi

ều t ế t

thị

trư

ờng, giá cả

theo

ý mình.

Mặc dù xu hướn g giá tăng lén

theo

quy

luật

cung cầu nhưng mộ t điều cần

lưu ý

rằng

m ức giá cà phê trên

thực tế iến

động

hết

sức cao

theo

giá trên các

thị

trư

ờng kỳ

hạn,

mức giá có

t h ể tăng lên hoặc giảm xuống

hàng

chục

dô

l a

Mỹ/tấn

sau vài phiên giao

dịch.

Điều này cho thấy rõ là giá cà phê về lâu dài

thì

phụ

thuộc

quan

hậ

cung cầu

nhưng

t r o n g

thời

gian ngắn

thì hầu như thoát

l y

k h ỏ i giá

trị

và cung cầu thị trường.

Các chuyên

g i a

ũng dự đoán sản lượng cà phê củ a

B r a x i n

ũng

giảm

so

v ớ i

vụ trước và

nguồn

cung

Robusta t ừ

các nước khác như:

Indonesia

n độ là

n định.

Tiêu

t h ụ

cà phê có xu hướng tăng ở các

thị

trường chính d o

chu

ẩ

n

bị

mu a cà phê

đ

ể

phục

vụ N ô en và

N ă m

mới

ũng như m ù a đông

sắp

đến là các

yếu t ố

h

ỗ t r ợ

ch o giá cà phê trên

thị

trường

t h ế giới.

1.4. Khái quát tình hình cà phê Viật Na m

Cây cà phê được

t r n g V i ậ t

Na m

l ần

đầu tiên vào năm 1857 do các

giáo sĩ t r u y ề n đạo

nhập

vào.

T r ả i

q ua hơn mộ t t h ế k , đến na y cà phê đã trở

thành mộ t mặ t hàng nông sản ch ủ

l ực

mang

l ạ i

m ột

k h ố i

lượng ki m ngạch

đáng kể cho

đất nước. Lịch

s

ử

của

ngành cà phê

ũng phải chịu nh

ng

tác động

lịch s

ử

xã h ộ i nên nó ũng ó nh ng bước thăng trầm. Chúng t a có thể ch ia lịch

s

của

ngành cà phê

V i ậ t

Nam qua một

số

mốc

thời

g i a n

như

sau:

Thời kỳ pháp

thuộc

(1858 - 1945):

Đ

ã

có

nh

ng

đồn điền cà phê đầu tiên được mở

r a

ở Hà Nam Sơn Tây

Hòa

Bình,

Tuyên

Quang...

Sau

đó đư

ợc phát

triển r a

các vùng Bắc

Trung

B ộ và

Trung du Bắc Bộ. Sau đạ i c h i ế n t h ế

giới

l ần th ứ nhất, kh i Pháp có â m m ư u đặt

Đô ng Dươn g vào

thuộc

địa k h a i thác thì chúng m ớ i bắt đầu tập trun g v ố n phát

triển

cà phê.

Thời

kỳ 1920 -

1923,

sau

k h i

phát

hiận ra

vùng đ

ất

đ ỏ Ba zan ở

Tây Nguyê n,

người ta bắt

đầu

k h a i

kh

ẩ

n và

lập ra nh

ng

đồn điền cà phê ở đây.

Võ Ng

c

Hiếu

TC 20 C AI

9


18/82

~KỈI Ui lu n ~ĩ ý Qlíịhỉ

i

GVHD: TÃ.

bùi

Thị

Lý

Trước

Cách

m ng

tháng Tá m ,

d i ệ n

tích cà phê toàn

quốc

là

10.500

ha,

sản lượng nă m cao

nhất

đ

ạt 4.500 tấn. Hầu h ết cà phê được

xuất sang

Pháp qua

cảng nhập

L e

Havre c ủa

Pháp.

*

Thời

kỳ kh án g chiên chông p há p (1946 -1954):

Thời

kỳ này, Chính p hủ V i ệ t Na m Dâ n chủ Cộng hòa lập ra các

doanh

điền quốc g i a quản lý

những

đồn điền cũ do Pháp m ỹ ra.

D o chiến tranh vùng t r u n g du và miền núi là vùng tranh

chấp

nên mộ t

phần

lòn diện tích bỏ

hoang.

Đ ế n n ă m

1954,

diện tích cà phê cả nước còn lại

khoảng 4.000 ha, chủ yếu ỹ các tỉnh miền Nam sản lượng cà phê còn khoảng

2.500 tấn, trong đó Tây Nguy ên sản

xuất

được 2.300 tấn.

*

Thời

kỳ chóng

M ỹ

cứu

ư

c (1955 1975):

Sau khi

miền

Bắc giải phóng Nh à nước chủ trương xây

dựng

các nông

trư

ờng

quốc doanh trong đó có nông trường cà phê, chủ yếu tập tr ung ỹ Phủ

Quỳ, Ng hệ An. Trong vòng 6 nă m 1956

- 1962,

diện tích cà phê từ 50 0 ha tăng

lẽn

14 800

ha sản lượng t ừ 225 tấn tăng lên 4.850 tấn (196 8). Cà phê Việt

Nam chủ yếu

xuất

sang các nước Liên X ô và Đông Âu.

Ớ

miền

Nam tình hình cà phê không có

nhiều

biến động. T ừ 1946 -

1957, cà phê tăng không đáng k , t ừ 3.019 ha lên 3.370 ha. T ừ n ăm 1957 -

1964

N g ụ y

quyền

Sài G ò n c hủ trương lập các kh u định

điển khuyến

khích tư

nhân k h a i hoang, nên diện tích tăng nhanh t ừ 3.370 ha năm 1957 lên

11.120

ha năm

1964).

N ă m

1963,

sản lượng cà phê

đ

ạt 3.000 tấn, n ă m 1973 trên 3.500

tấn, đại bộ phận cà phê được tiêu dùng trong nước,

xuất

khẩu không đáng kể.

*

Thời

kỳ 1976

đ

ến nay:

Sau khi nước nhà hoàn toàn

thống nhất,

Nh à nước đã quan tâm đúng mức

đến việc phát tri n ngành cà phê. Đ ể đưa ngành cà phê t rỹ thành m ột ngành

k i n h t ế m ũ i nh n, N h à nước đã thành l ập Liên hiệp các Xí

nghiệp

cà phê V i ệ t

Nam, ỹ các địa phương đều có các công

ty

cà

phê,

đưa vào phát tri n k i n h tế về

quy m ô , tốc độ và các d ự án đầu tư phát tri n.

Qu a gần 30 n ă m phấn đấu, ngành cà phê V i ệ t Na m đã phát tri n vớ i tốc

độ cao

vượt

bậc. Đ ế n nay d i ệ n tích cà phê cả nước đã là

500.000

ha sản lượng

Võ Ng c

Hiếu

TC 20 C - AI

1


19/82

~KỈI

(Ui

lu n ~ĩ ý Qlíịhỉ

i

GVHD: TÃ.

bùi

Thị Lý

xấp

xỉ đ

ạt

800

-

900 ngàn

tấn/n

ăm.

V i ệ t Nam trở

thành

nư

ớc xuất

khẩu

lớn

th ứ

hai

trên thế

giới và

đứng đầu về sản xuất cà phê Robusta.

2.

Á

N H Â N

T Ố Ả N H

H Ư

Ở N G

Đ

Ế N XUẤ T KHAU À P HÊ

2.1.

ác

nhân

tố thu c

ề

ĩ ô

2 1 1

hính

sách

m

cửa hội nhập

kinh

ê

t ế gi i

c a

Nhà

ư c.

ũng như các

loại

hàng hoa khác, xuất khẩu

cà

phê cũng chịu ảnh hưởng

rất

lớ n

từ

chính sách

mở

cờa hội

nhập. Nhờ có

chính sách

mở

cờa hội

nhập

với

k i n h tế thế giới m à thị trư

ờng ch o

xuất khẩu cà phê đư

ợc

mở rộng, cà phê Việ t

Nam có

thể

tiếp

cận được với

các

thị trường rộng lớn như EU Hoa

Kỳ

qua đó

làm tăng k i m ngạch và

số

lư

ợng

xuất khẩu

của

cà phê V i ệ t Nam.

Ngoài

ra do

có chính sách

mở

cờa

hội nhập đúng đ

ắn của

Đ

ả ng

và Nhà

nư

ớc

nên

ngành

cà

phê

mới có thể tiếp

cận được

với các

công

nghệ

sản xuất

và

c h ế i ế n

cà phê

tiên

tiến

của

thế giới thay thế cho

các công

nghệ ũ kỹ, lạc

hậu

trư

ớc đó,

từ đó

mới

nâng cao năng suất và chất lượng

cà

phê xuất

khẩu

của V i ệ t

Nam.

Ngoài chính sách

mở

cờa

hội nhập ra

thì việc

tham gia các tổ chức đ

ịnh

chế tài

chính

nói chung và các tổ chức về cà phê thế giới nói

riêng.

Như

việc

tham gia

vào

tổ chức

thương

mại

thế

giới

(WTO),

tham gia

vào các

k hu

v c

th c h i ệ n

chung về

thuế

quan

của

các quốc

gia

Đông

Nam Á

CEPT/AFTA)...

Rồi

tổ chức cà phê

thế

giới (leo),

Hiệp hội

các

nước xuất

khẩu cà phê

thế

giới

(ACPC). Việc tham gia vào

các

tổ chức này

sẽ giúp c ho việc

xuất khẩu cà phê

giảm

thi u nh

ữ

ng rào

cản

tạo

thuận

lợi

cho hoạt động xuất

khẩu cà phê. Bên

cạnh đó còn

giúp

cho

chúng

ta quản lý tốt hơn hoạt đ

ộng

xuất khẩu cà phê

tránh tình

trạng

bị

các nhà

nhập khẩu, nh

ữ

ng

nhà

đ

ầu

cơ và các nhà

rang

xay

ép giá giúp c ho nước xuất

khẩu cà phê

như chúng ta có được s phát tri n

bển

v

ữ

ng.

Hiện

nay

nư

ớc

ta đang

t r o n

tiến

trình

mở

c ờa

hội nhập k i n h t ế quốc

t ế

nên

phải

cam

kết

mở

rộng thị trư

ờng,

nới l ng tiến tới

d b

hàng

rào

thu ế

quan

Theo lịch trình th c h i ệ n

AFT A từ 1/7/2003,

thuế

nhập khẩu cà phê

thành ph ẩm

gi ảm từ

5 0 %

xuống còn 2 0 % .

Hiệp

đ

ịnh k h u v c

mậu dịch t do

Trung

Quốc

- Asean quy đ

ịnh:

thuế nhập khẩu sẽ giảm xuống 0 % đ

ối với

Võ Ng

c

Hiếu TC 20C

AI

l


20/82

~KỈI

(Ui

luận ~ĩ ý Qlíịhỉ

Ề

i

GVHD: TÃ.

bùi

Thị

Lý

Trung Qu ốc vào nă m 2 1 và vào nă m 2 15 đối với các nước

V i ệ t

Nam, Lào,

campuchia,

Myanma

L ộ trình cắt giảm này đang được đàm phán để đẩy nhanh

hơn nữa. N h ư vậy

việc nhập

cà phê thành ph ẩm của các doanh nghiệp

k i n h

doanh

xuất

nhập

khẩu

cà phê

V i ệ t

N a m

từ

Lào và

Trung

Quốc

sẽ có tác đ

ộng

tích

cực. V iệc giảm thuế nhập khẩu

cà phê thành phẩm đế

phỳc

v ỳ cho ch ế

i ế n

xuất khẩu sẽ làm giảm giá thành cà phê xuất khẩu củ a các doanh nghiệp.

Tuy lượng cà phê thành p hẩm

nhập

khẩu là không đáng kế nhưng điều này

cũng

làm cho

việc kin h doanh xuất khẩu

cà phê c ủa các

doanh nghiệp xuất

khẩu cà phê

V i ệ t

Na m có thêm điều

k i ệ n

thuận l ợ i để

k i n h

doanh mặt hàng cà

phê trên

thị

trường

quốc tế.

2 2

Cầu và thị

trư

ờng

ư

ớc nhập kh u.

ũng như bất kỳ một lo i hàng hoa nào khác, cà phê xuất khẩu cũng

chịu

ảnh hưởng

bởi

cầu của nước

nhập

khẩu. K h i các nước

nhập khẩu

có nh u

cầu cao về cà phê sẽ giúp cho nước xuất khấu cà phê thúc đẩy xuất kháu cà phê

của

mình. Nhưn g nhu cầu

từ

nước

nhập

khẩu không chí là nh u cầu chung về cà

phê m à là nh u cầu về lo i cà phê nào. N h ư chúng ta đã

iết

cà phê có lo i cà

phê Arabica(cà phê

chè),

Robusta(cà phê

vối). Việt

N am là

nư

ớc chủ yếu sản

xuất

cà phê

vối,

nếu nước

nhập khẩu

cà phê có nh u cầu cao

lo i

cà phê này thì

sẽ thúc đẩy xuất khẩu cà phê củ a chúng ta, còn nếu nước

nhập

khấu có nh u cầu

cao

về cà phê nhưng l i là lo i cà phê chè thì cũng không làm tăng

xuất

khẩu

cà phê của

V i ệ t

Nam.

Dung lượng củ a thị trường nước

nhập

khẩu về cà phê cũng ảnh hưởng

lớn tới hoạt

động

xuất

khẩu cà

phê.

Nếu nước

nhập

khẩu có nhu cầu về cà phê

nhưng

dung

lư

ợng củ a thị

trư

ờng này không lớn thì

lư

ợng cà phê

đư

ợc nhập

vào thị trường này cũng không lớn và cũng không làm tăng xuất khẩu cà phê

của

nước

nhập khẩu

là bao nhiêu.

Ngoài n hu cầu

ra

thì

thị

trường nước

nhập khẩu cũng

có ảnh hưởng

lớn

đến hoạt động xuất khẩu cà phê củ a các nước xuất

khẩu.

Cho dù nước

nhập

khẩu có nhu cầu cao về cà phê và dung lượng thị trường lớn nhưng nước

nhập

khẩu

có các chính sách nhằm hạ n

chế

nhập

khẩu

cà phê nhằm bảo hộ ch o các

Võ Ng c

Hiếu

TC 20 C - AI

12


21/82

~KỈI

(Ui

lu n ~ĩ ý Qlíịhỉ

i

GVH

TÃ.

bùi

Thị

Lý

nhà sản

xuất

cà phê t r o n g nước thì cũng làm hạn c h ế kh ả năng

xuất

khẩu cả

phê củ a các nước

xuất khẩu

cà phê.

2.1.3. Mói t ường cạnh tranh.

Mô i

trư

ờng

cạnh

tranh

càng ga y

gắt

thì dễ làm

giảm

xuất

khẩu

cà phê

của chúng

ta nhất

là

khi

cà phê củ a chúng ta là cà phê Robusta có giá

trị thấp

hem cà phê

Arabica.

Chất

lượng

cà phê c ủa chúng

ta l ạ i thấp

hơn các nước khác

như B r a x i n Colombia

Indonesia.

L à m cho việc

xuất khẩu

cà phê c ủa chúng

ta

gặp

nhiều

khó khăn. Ngư ợc l ạ i khi m à thị trường cà phê thế

giới

có sự cạnh

tranh không cao như cầu quá

cung

thì sẽ làm ch o

xuất khẩu

cà phê có

nhiều

thuận lợi .

2.1.4.

Các

chính sách

của

Chính

phủ.

Với

cà phê

xuất khẩu

t r o n g

nhểng

năm vừa qua được Chính p hủ hỗ

trợ

rất nhiều

thông qua các chương trình phát

triển,

thông q ua các chính sách hỗ

trợ

về tài chính như khoanh nợ, xoa nợ, cho vay ưu đãi, hỗ

trợ

xúc

tiến

thương

mại

vì vậy m à đã thúc đẩy

xuất khẩu

cà phê cùa V i ệ t Nam phái

triển

trong

nhểng

nă m v ừa qua. Tron g thòi

gian

m à ngành cà phê gặp khủng

hoảng

do sự

iến

đ

ộn g giá cả

phức

tạp

của cà phê trên

thị

trư

ờng

thế

giới,

n h ờ các chính

sách này m à ngành cà phê V i ệ t Nam vư

ợt

qua được cơn

khủng hoảng

và vẫ n là

nước

xuất

khẩu cà phê lớn thứ

hai

trên

thế giới

sau

Braxin

và là nước

xuất

khẩu

cà phê

Robusta lớn

nhất

thế giới.

C ó

thể

nói các chính sách h ỗ

trợ

củ a Chính

phủ

đ

ã tạo

đi

ều kiện rất

thuận

l ợi cho

xuất

khẩu cà phê V i ệ t Nam. N ếu không

có các chính sách hỗ

trợ

này thì cà phê

xuất khẩu

V i ệ t Nam sẽ gặp

nhiều

khó

khăn và V i ệ t Na m không

th ể trở

thành nước

xuất khẩu

cà phê

lớn

trên

thế giới

như

h i ệ n nay được. Tu y nhiên, các chính sách này còn

nhiều

hạn chế và vướng

mắc vì vậ y nó chưa phát hu y hết vai trò của mình trong việc thúc đẩy

xuất

khẩu

cà phê.

2.1.5. Yếu

tố về s n

xu t chế biến

Việc

quy

hoạch

vùng tr ng cà phê hợp lý sẽ giúp c ho chúng

t k h i

thác

đư

ợc l ợ i thế

vùng t r o n g sản

xuất

cà phê. Nàng cao được năng

suất, chất lượng

của

cà

phê,

qua

đó

tạo

đi

ều

k i ệ n

thuận

l ợ i

cho

chế

iế n

và

xuất

khẩu

cà phê.

Võ Ng c

Hiếu

TC 20 C AI

13


22/82

~Klĩ


i

GVH

TÃ. bùi Thị Lý

Công

nghệ chế

b i ế n cũng ảnh hưởng

tố i xuất khẩu

cà

phê.

Nếu chúng

ta

có được công

nghệ

ch ế b i ế n cà phê hiện đ

ại với

cóng

suất lớn

thì chúng

ta

sẽ

nâng cao được giá

trị của

cà phê

xuất

khẩu. Tạo

ra

sức

cạnh tranh m nh

ch o cà

phê

xuất

khẩu của

chúng

ta

so

với

các

nư

ớc

xuất

khẩu

cà phê khác.

Việc

phán bố các nhà má y c hế biến các cơ sở k i n h doanh cà phê cũng

như các vùng sản

xuất

cà phê hợp lý sẽ

tạo

đi

ều

k i ệ n

thuận

l ợ i cho quá trình

vận

chuyển,

c h ế

biến

và

k i n h doanh

xuất

khẩu

cà phê. Qua đó sẽ

giảm

đư ợc

ch i phí t r o n g

hoạt

đ

ộng,

tăng khả năng cạnh tranh của cà phê

xuất

khẩu trên

thị

trư

ờng

cà phê

thế

giới.

Ngoài ra các yếu tố cơ sở hạ

tọng

cũng ảnh hưởng không nh ỏ t ớ i

xuất

khẩu cà

phê.

Nế u có được cơ sờ hạ

tọng

t ốt thì giúp cho việc vận

chuyến

cà phê

t

nơi sản

xuất

t ới

nơi

chế biến

và

k i n h doanh

xuất

khẩu

cà phê

thuận

tiện.

ơ

sở

hạ

tọng tốt

cũng tạo điều k i ệ n giúp ch o việc c hế biến và k i n h doanh

xuất

khẩu cà phê

thuận

l i . G ó p

phọn

nâng cao kh ả năng

cạnh

tranh củ a cà phê

xuất

khẩu, qua đó nâng cao được

kết

qu ả và hiệu qu ả củ a cà phê

xuất

khẩu.

2.1.6.

Các nhân tố thuộc

về quản

lý.

C ó

thể

nói con

ngư

ời

có ý

nghĩa

quyết

đ

ịnh

t r o n g

mọ i vấn

đ

ề

đ

ặc

biệt

là

t r o n g k i n h

doanh.

V ớ i k i n h

doanh xuất khấu

cà phê cũng

vậy,

cho dù có đọy

đủ các nhân

tố thuận

lợi khác nhưng nế u như không có những công nhân lành

nghề có kh ả năng vận

dụng khoa

họ c kỹ thuật hay khả năng s

dụng

máy

m ó c

trang thiết

bị

h i ệ n đại t r o n g

sản

xuất

c hế

biến

cà phê thì

cũng

làm ch o

hoạt

động

xuất

khẩu cà phê không có hiệu quả.

Ngoài r a, cho dù chúng

ta

có được mặt hàng cà phê có

chất

lượng và có

sức

cạnh tranh

cao nhưng không có

ng ười

am

hiểu

về

k i n h doanh

xuất

nhập

khẩu đế tham

gia

quản lý điều hành công việc ki nh doanh

xuất

nhập khẩu thì

xuất

khẩu cà phê cùa chúng

ta

cũng không

thể

có được

kết

quả

tốt.

N h ữ n g ngư

ời

làm công tác

quản

lý vĩ m ô

hoạch

định các chính sách

liên

quan

đến

hoạt

động

xuất khẩu

cà phê cũng có ảnh hưởng

lớn tới

hoạt

động

xuất

khẩu cà phê. Những người này sẽ cố vấn cho Chính ph ủ điểu

t ế t

và quản

lý

hoạt

đ

ộng

xuất

khẩu

cà

phê.

Nế u

những

ngư

ời

này có kh ả

năng chuyên m ô n

Võ N^ c Hiếu

TC 2 0 C AI

14


23/82

~Klĩ


i

GVHD:

TÃ.

bùi

Thị

Lý

cao,

có ph ẩm

chất

đạo đức tố t thì sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển của

xuất

khẩu cà phê

theo hướng

bền

vững

và có

hi u

quả

cao.

2.2. C ác yế

tố thu c

vi

mô .

2.2.1.

Kênh

và

dịch

vụ

kênh

phán

phối

của

doanh

nghiệp xuất khẩu.

Mộ t kênh phân

phối

t ốt

không

những

giảm

chi

phí t r o n g

hoạt

độn g nâng

cao sức cạnh t r a n h củ a cà phê

xuất

khẩu của doanh

nghiệp

m à còn giúp ch o

quá trình

xuất khẩu

cà phê củ a

doanh nghiệp

được

nhanh

chóng, dồ dàng và

nắm

bắt

tố t

thông

t i n từ

nguồ n cung ứng ũng như

từ

phía khách hàng.

Dịch vụ phân

phối

t ố t sẽ giúp khá h hàng hài lòng hơn

khi

mu a cà phê

của

doanh

nghiệp.

Dịch vụ phân

phối

còn

là

vũ khí

cạnh t r a n h

hữu

h i u củ a

các

nhà

xuất

khẩu nhằm tăng sức cạnh tranh củ a cà phê

xuất

khẩu của doanh

nghiệp

qua đó góp

phần

thúc đẩy

hoạt

động

xuất khẩu

cà phê của cả

nước.

2.2.2. Giá c

và

chất ư ng.

Bất

kể hàng hoa nào ũng

vậy,

nếu

chất lượng

t ố t thì có sức cạnh tranh

cao

và sẽ được tiêu

t hụ nhanh

và

m nh

hơn. Nếu cà phê có

chất

lượng

tốt

và

đồng đều được khách hàng đánh giá cao thì sẽ giúp ho á nhà

xuất

khẩu thúc

đ

ẩy

hoạt

đ

ồng

xuất

khẩu

cà phê củ a mình. Kh ông

những

thế

giá cà phê

xuất

khẩu

còn cao hơn là cà phê của các

đối thủ

khác và sẽ làm tăng giá

trị xuất

khẩu. Qua đó làm tăng

h i u

quả

xuất khẩu

cà phê.

Giá cả luôn bị ảnh

hưởng bởi quan

hệ

cung cầu.

Giá

thấp

thì

k h ố i lượng

xuất

khẩu có

thế

tăng lên nhưng giá trị

xuất

khẩu sẽ không tăng hoặc thậ m chí

là

giảm

làm

giảm

h i u quả của

hoạt

động

xuất khẩu

cà

phê.

Ngược l i

k hi

giá

cà phê cao thì sẽ

khuyến

khích các nước

xuất

khẩu

thúc đẩy

hoạt

động

xuất

khẩu cà phê của mình còn các nước

nhập

khẩu thì giảm nhu cầu từ cà phê qu a

đó nước

xuất khẩu

cà phê có

thể xuất khẩu với lượng ít

đi nhưng giá

trị

l i tăng

lên đ e m

l i

h i u quả cao cho

hoạt

động

xuất

khẩu cà phê.

2.2.3. Công nghệ hế iến

của

doanh nghiệp.

N ế u

doanh

nghiệp

có công

nghệ chế iế n h i n

đại

thì sản ph ẩm

chế iến

của

doanh

nghiệp

sẽ ó sức cạnh t r a n h cao hơn trên

thị

trường

xuất

khẩu. Năng

suất lao

đ

ộng

đư

ợc nâng

lên, chất lư

ợng hàng hoa

đư

ợc

tốt hơn giá

trị gia

tăng

Võ N^ c

Hiếu

TC 20 C AI

15


24/82

ơtáa tuân trối Qt /iìê-p GVH

Tố. bùi Thi Lý

trong m ỗ i đơn vị hàng h oa sẽ c o hơn Qu a đó sẽ tạo cho doanh

nghiệp

được

l ợ i

thế

cạnh tranh tiêu thụ t ố t hàng ho a củ a mình trên

thị

trường

thế

g i ớ i , l ợ i

nhuận

sẽ tăng lên qu a việc tăng năng

suất lao

độn g và giá trị

gia

tăng t r o n mỏi

đơn

vị sản phẩ m. Vì

thế

sẽ thúc đ

ẩy

doanh

nghiệp

xuất

khẩu

sản phẩ m của

mình.

N g ư ợ c l ạ i nếu

doanh

nghiệp

c h ế

i ế n

xuất khẩu

cà phê có m á y mó c,

trang thiết bị và công nghệ lạc hậ u thì các sản ph ẩm

xuất

khẩu c ủa doanh

nghiệp

sẽ không có sởc

cạnh

tranh cao trên

thị

trường

thế giới,

đặc biệt là trong

môi trường

cạnh

tranh ngày càng

khốc l i ệ t .

Sản ph ẩm

xuất khẩu

c ủa

doanh

nghiệp

sẽ chỉ là sản phẩ m thô, cà phê nhân có giá trị và

chất lượng thấp

nén sẽ

bị

ép

giá.

Qua đó sẽ kìm h ã m

xuất khẩu

của

doanh nghiệp

và cũng làm ảnh

hư

ởng

đến

xuất

khẩu cà phê của cả ngành, đặc biệt

với

đơn vị lớn của ngành

như

Tổng

công

ty

Cà Phê

V i ệ t

Nam.

2 2.4. Nguồn lực tài chính c a công ty

N g u ồ n

lực

tài chính là yếu tố

rất

quan trọng đối

với

bất kỳ công ty nào

đ

ặc

biệt là

những

công

ty tham gia xuất khẩu

cà

phê.

Nếu không có đủ

nguồn

lực tài chính thì các cóng

ty xuất

khẩu cà phê

sẽ không

thể

d ự tr cà phê lâu

đ

ể

chờ

đ

ợi

thời

cơ

thuận

l ợ i

đ

ể

xuất

khẩu

và

như

vậy

sẽ làm

ảnh

hư

ởng không nhỏ

t i

hoạt

động k i n h

doanh xuất khẩu

cà phê củ a các công

ty.

Mạ t khác

kh i

không

đ

ủ nguồn lực tài chính thì các công t y không thế tiến hành các biện

pháp liên

quan

đến xúc tiến bán hàng và tìm

kiếm thị

trường

xuất khẩu

như

thế

sẽ

làm

giảm

k hả năng

xuất

khẩu

cà phê c ủa công

ty

và góp

ph n

ảnh

hưởng

đ

ến hoạt

động

xuất khẩu

cà phê của cả ngành.

2 2 5

Nguồn nhân lực c a

công

ty

C ó

t hể

nói t r o n g các yếu

tố thuộc vi

m ô thì yếu

tố

con ngư

ời

là yế u t ố

quan trọng

nhất.

Ngu ồn nhân

lực

không chỉ ảnh hưởng t ớ i khâu sản

xuất

chế

i ế n

cà phê m à ngay cả t r o n g quản lý, k i n h doanh thương mạ i quốc t ế về cà

phê

Chính trình độ

tay nghề

c ủa

những

công nhân, nhân viên sản

xuất

chế

i ế n

củ a công

ty

sẽ ảnh

hưởng

đến năng

suất, chất lượng

củ a cà phê

xuất khẩu.

Qua đó ảnh hư

ởng

đến giá cả cà phê

xuất

khẩu và h i ệ u quả

xuất

khẩu cà phê

của

công

ty

và củ a cả ngành. Ngoài

ra,

trình

đ

ộ,

k i n h

nghiệ m quản

lý và

k i n h

Võ N^ c Hiếu

TC 2 0 C AI

16


25/82

3CkÓ4i luận

£7

oi oĩ

Ng c Hiếu

TC 2 0C Ai 17


26/82

~Klĩ


i

GVH TÃ.

bùi

Thị

Lý

* T i ề m năng

l ợ i

t h ế về xuất khẩu .

- Nh u cầu về cà phê trên thế

giới

không

ngừng

tăng lên m à sản lượng cà

phê củ a

V i ệ t

Na m là khá

lớn trong kh i

nh u cầu

trong

nước về cà phê là không

cao.

Nên khả

năng

cung

cấp cà phê củ a

V i ệ t

Na m cho

thị

trư

ờng

thế giới

là

cao.

- Cùng

với

chính sách và đường

l ố i

m ở cửa và

chỉ

đạo phát

tri n kinh

t ế

sáng

suốt

c ủa

Đ

ảng

và Nh à nước thì

thị

trường ch o cà phê

V i ệ t

Na m ũng

không

ngừng

được mở

rộng.

- Cà phê

xuất

khẩu của

V i ệ t

Na m được Nh à nước hỗ

trợ

về tài chính và

các chính sách hỗ

trợ

gián

tiếp

khác nên các

doanh nghiệp xuất khẩu

cà phê

V i ệ t Na m có đủ khả năng tài chính đậ tìm kiếm, xám

nhập

các thị trường mói.

3.2. Vai

trò c ủ a

xuất

k h ẩ u cà ph ê vói sự phát

t r i n kinh tế

xã

hội V i ệ t

Nam.

Trong

số các mặ t hàng

xuất khẩu

c hủ

lực

của

V i ệ t

N am thì cà phê là

mặt hàng có nhiều lợi thế và ũng là mặt hàng xuất khẩu chiến lược củ a chúng

ta.

Vì vậy

khi

nghiên cứu

vai

trò của

xuất

khẩu cà phê

với kinh tế

xã

hội

thì nó

có

vai trò sau:

a.

Vai

trò

đô

với

kinh

tế.

Đ i với nền kinh tế.

Xuất

khẩu cà phê m ỗ i năm đem về cho nền kin h tế chúng ta mộ t lượng

ngoại tệ

lớn,

khoảng 500

triệu

USD. Xuất khẩu cà phê góp phần không nh ỏ vào

việc

thực hiện

mục tiêu của

chiến

lược

xuất nhập khẩu

nói riêng và mục tiêu

phát tri n chiến lược kinh tế xã hội nói chung c ủa đất nước. Mặ t khác, xuất

khẩu

cà phê còn góp

phần

giúp

tạo

vố n cho

đ

ầu

tư má y m ó c

trang

t iết

bị cho

sự nghiệp

công

nghiệp

h oa

hiện đại

hoa nền

kin h tế.

Xuất

khẩu cà phê góp phần không nhỏ vào sự phát triên kinh tế của

V i ệ t Nam trong

thời

gian qua. Chính sự phát tri n nhanh của xuất khẩu cà phê

trong

những

n ă m vừa qua đã góp phần vào

thực hiện

thành công

nhiệm

vụ

xuất

nhập khẩu

c ủa

quốc gia

qua đó góp

phần

vào sự tăng trướng

kinh tế

của đất

nước.

Võ N^ c Hiếu TC 20 C - AI

18


27/82


i

GVHD: TÃ.

bùi

Thị

Lý

+ M ặ t khác

k h i

xác định cà phê là mặt hàng

xuất

khẩu

chủ

lực

thì sẽ

giúp hà nước hoạch định các chính sách như đầu tư quy hoạch vùng mộ t

cách có h i ệ u quả cao t r o n g phát

triển

k i n h

tế

ối

v i

các

doanh nghiệp

sẩn

xuất,

chê

iến

và

xuất khẩu

cà phê.

+ Xu ất khẩu cà phê giúp cấc doanh

nghiệp

có thêm l ợ i nhuận, thu được

ngoại tệ để đầu tư mua má y m ó c thiết bị m ở

rộng

và nâng c ao sản

xuất

tữ đó

tăng lợ i nhuận và hiệu quả t r o n g

hoạt

độn g củ a mình.

+ Tham

gia

k i n h

doanh xuất khẩu

cà phê giúp các

doanh nghiệp,

đặc

biệt là các doanh

nghiệp

chuyên doanh về cà phê nâng cao được uy tín hình

ảnh của đơn vị trong con mắ t bạn hàng và trên thị trường

t h ế giới,

tữ đó tạo ra

cho doanh

nghiệp

l ợ i

t h ế

canh

tranh

để nâng ca o hiệu q uả hoại đ

ộng,

m ở

rộng

thị trường tăng thị

phần

và

l ợ i nhuận.

+ V ớ i những doanh

nghiệp

k i n h doanh tổng hợp, việc tham gia k i n h

doanh

xuất

khẩu cà phê giúp doanh

nghiệp

có thêm mật hàng để lựa ch ọn

trong kinh

doanh, tữ

đó có

thể

l ựa

chọn

được mạt hàng k i n h

doanh

có hiệu quả

tăng thêm l ợ i nhuận u y tín.

-

Với

n ư

i

s n

xuất

cà phê.

+ Cà phê là sản ph ẩm t r o n g nước có n hu cầu không cao do thói

quen

tiêu

dùng củ a

người

Ch âu Á nói

Giai Phap XK CA Phe VN

Documents

Transcript of Giai Phap XK CA Phe VN