Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!
-
Upload
guus-driessen -
Category
Documents
-
view
231 -
download
1
Transcript of Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!
![Page 1: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/1.jpg)
Gezond gedrag door een genetische test?
NIBI-conferentie 2014
Hienke SminiaLeve DNA!
![Page 2: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/2.jpg)
In de workshop:
Genetische testen: je kunt er niet om heen!(dus bereidt u en uw leerlingen voor)
DNA als biologische streepjescodeSNPs en SNP-testen
Next Generation SequencingNu en de toekomst
![Page 3: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/3.jpg)
Biologische data
![Page 4: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/4.jpg)
cctttctgcactgggtggcaaccaggtctttagattagccaactagagaagagaagtagaatagccaattagagaagtgacatcatgttgactctaactcgcatccgcactgtgtcctatgaagtcaggagtacatttctgttcatttcagtcctggagtttgcagtggggtttctgaccatgccttcgttttcttggtgaatttttgggatgtagtgaagaggcagagtgattgtgtgctgctgtgtctcagcatcagccggcttttcctgcatggactgctgttcctgagtgctatccagcttacccacttccagaagttgagtgaaccactgaaccacagctaccaagccatcatcatgctatggatgattgcaaaccaagccaacctctggcttgctgcctgcctcagcctgctttactgctccaagctcatccgtttctctcacaccttcctgatctgcttggcaagctgggtctccaggaagatctcccagatgctcctgggtattattctttgctcctgcatctgcactgtcctctgtgtttggtgcttttttagcagacctcacttcacagtcacaactgtgctattcatgaataacaatacaaggctcaactggcagattaaagatctcaatttattttattcctttctcttctgctatctgtggtctgtgcctcctttcctattgtttctggtttcttctgggatgctgactgtctccctgggaaggcacatgaggacaatgaaggtctataccagaaactctcgtgaccccagcctggaggcccacattaaagccctcaagtctcttgtctcctttttctgcttctttgtgatatcatcctgtgctgccttcatctctgtgcccctactgattctgtggcgcgacaaaataggggtgatggtttgtgttgggataatggcagcttgtccctctgggcatgcagccatcctgatctcaggcaatgccaagttgaggagagctgtgatgaccattctgctctgggctcagagcagcctgaaggtaagagccgaccacaaggcagattcccggacactggctgagaatggacatgaaatgagctcttcattaatacgcctgtgagtcttcataaatatcctttctgcactgggtggcaaccaggtctttagattagccaactagagaagagaagtagaatagccaattagagaagtgacatcatgttgactctaactcgcatccgcactgtgtcctatgaagtcaggagtacatttctgttcatttcagtcctggagtttgcagtggggtttctgaccatgccttcgttttcttggtgaatttttgggatgtagtgaagaggcagagtgattgtgtgctgctgtgtctcagcatcagccggcttttcctgcatggactgctgttcctgagtgctatccagcttacccacttccagaagttgagtgaaccactgaaccacagctaccaagccatcatcatgctatggatgattgcaaaccaagccaacctctggcttgctgcctgcctcagcctgctttactgctccaagctcatccgtttctctcacaccttcctgatctgcttggcaagctgggtctccaggaagatctcccagatgctcctgggtattattctttgctcctgcatctgcactgtcctctgtgtttggtgcttttttagcagacctcacttcacagtcacaactgtgctattcatgaataacaatacaaggctcaactggcagattaaagatctcaatttattttattcctttctcttctgctatctgtggtctgtgcctcctttcctattgtttctggtttcttctgggatgctgactgtctccctgggaaggcacatgaggacaatgaaggtctataccagaaactctcgtgaccccagcctggaggcccacattaaagccctcaagtctcttgtctcctttttctgcttctttgtgatatcatcctgtgc
![Page 5: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/5.jpg)
cctttctgcactgggtggcaaccaggtctttagattagccaactagagaagagaagtagaatagccaattagagaagtgacatcatgttgactctaactcgcatccgcactgtgtcctatgaagtcaggagtacatttctgttcatttcagtcctggagtttgcagtggggtttctgaccatgccttcgttttcttggtgaatttttgggatgtagtgaagaggcagagtgattgtgtgctgctgtgtctcagcatcagccggcttttcctgcatggactgctgttcctgagtgctatccagcttacccacttccagaagttgagtgaaccactgaaccacagctaccaagccatcatcatgctatggatgattgcaaaccaagccaacctctggcttgctgcctgcctcagcctgctttactgctccaagctcatccgtttctctcacaccttcctgatctgcttggcaagctgggtctccaggaagatctcccagatgctcctgggtattattctttgctcctgcatctgcactgtcctctgtgtttggtgcttttttagcagacctcacttcacagtcacaactgtgctattcatgaataacaatacaaggctcaactggcagattaaagatctcaatttattttattcctttctcttctgctatctgtggtctgtgcctcctttcctattgtttctggtttcttctgggatgctgactgtctccctgggaaggcacatgaggacaatgaaggtctataccagaaactctcgtgaccccagcctggaggcccacattaaagccctcaagtctcttgtctcctttttctgcttctttgtgatatcatcctgtgctgccttcatctctgtgcccctactgattctgtggcgcgacaaaataggggtgatggtttgtgttgggataatggcagcttgtccctctgggcatgcagccatcctgatctcaggcaatgccaagttgaggagagctgtgatgaccattctgctctgggctcagagcagcctgaaggtaagagccgaccacaaggcagattcccggacactggctgagaatggacatgaaatgagctcttcattaatacgcctgtgagtcttcataaatatcctttctgcactgggtggcaaccaggtctttagattagccaactagagaagagaagtagaatagccaattagagaagtgacatcatgttgactctaactcgcatccgcactgtgtcctatgaagtcaggagtacatttctgttcatttcagtcctggagtttgcagtggggtttctgaccatgccttcgttttcttggtgaatttttgggatgtagtgaagaggcagagtgattgtgtgctgctgtgtctcagcatcagccggcttttcctgcatggactgctgttcctgagtgctatccagcttacccacttccagaagttgagtgaaccactgaaccacagctaccaagccatcatcatgctatggatgattgcaaaccaagccaacctctggcttgctgcctgcctcagcctgctttactgctccaagctcatccgtttctctcacaccttcctgatctgcttggcaagctgggtctccaggaagatctcccagatgctcctgggtattattctttgctcctgcatctgcactgtcctctgtgtttggtgcttttttagcagacctcacttcacagtcacaactgtgctattcatgaataacaatacaaggctcaactggcagattaaagatctcaatttattttattcctttctcttctgctatctgtggtctgtgcctcctttcctattgtttctggtttcttctgggatgctgactgtctccctgggaaggcacatgaggacaatgaaggtctataccagaaactctcgtgaccccagcctggaggcccacattaaagccctcaagtctcttgtctcctttttctgcttctttgtgatatcatcctgtgc
cctttctgcactgggtggcaaccaggtctttagattagccaactagagaagagaagtagaatagccaattagagaagtgacatcatgttgactctaactcgcatccgcactgtgtcctatgaagtcaggagtacatttctgttcatttcagtcctggagtttgcagtggggtttctgaccatgccttcgttttcttggtgaatttttgggatgtagtgaagaggcagagtgattgtgtgctgctgtgtctcagcatcagccggcttttcctgcatggactgctgttcctgagtgctatccagcttacccacttccagaagttgagtgaaccactgaaccacagctaccaagccatcatcatgctatggatgattgcaaaccaagccaacctctggcttgctgcctgcctcagcctgctttactgctccaagctcatccgtttctctcacaccttcctgatctgcttggcaagctgggtctccaggaagatctcccagatgctcctgggtattattctttgctcctgcatctgcactgtcctctgtgtttggtgcttttttagcagacctcacttcacagtcacaactgtgctattcatgaataacaatacaaggctcaactggcagattaaagatctcaatttattttattcctttctcttctgctatctgtggtctgtgcctcctttcctattgtttctggtttcttctgggatgctgactgtctccctgggaaggcacatgaggacaatgaaggtctataccagaaactctcgtgaccccagcctggaggcccacattaaagccctcaagtctcttgtctcctttttctgcttctttgtgatatcatcctgtgctgccttcatctctgtgcccctactgattctgtggcgcgacaaaataggggtgatggtttgtgttgggataatggcagcttgtccctctgggcatgcagccatcctgatctcaggcaatgccaagttgaggagagctgtgatgaccattctgctctgggctcagagcagcctgaaggtaagagccgaccacaaggcagattcccggacactggctgagaatggacatgaaatgagctcttcattaatacgcctgtgagtcttcataaatatcctttctgcactgggtggcaaccaggtctttagattagccaactagagaagagaagtagaatagccaattagagaagtgacatcatgttgactctaactcgcatccgcactgtgtcctatgaagtcaggagtacatttctgttcatttcagtcctggagtttgcagtggggtttctgaccatgccttcgttttcttggtgaatttttgggatgtagtgaagaggcagagtgattgtgtgctgctgtgtctcagcatcagccggcttttcctgcatggactgctgttcctgagtgctatccagcttacccacttccagaagttgagtgaaccactgaaccacagctaccaagccatcatcatgctatggatgattgcaaaccaagccaacctctggcttgctgcctgcctcagcctgctttactgctccaagctcatccgtttctctcacaccttcctgatctgcttggcaagctgggtctccaggaagatctcccagatgctcctgggtattattctttgctcctgcatctgcactgtcctctgtgtttggtgcttttttagcagacctcacttcacagtcacaactgtgctattcatgaataacaatacaaggctcaactggcagattaaagatctcaatttattttattcctttctcttctgctatctgtggtctgtgcctcctttcctattgtttctggtttcttctgggatgctgactgtctccctgggaaggcacatgaggacaatgaaggtctataccagaaactctcgtgaccccagcctggaggcccacattaaagccctcaagtctcttgtctcctttttctgcttctttgtgatatcatcctgtgc
![Page 6: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/6.jpg)
cctttctgcactgggtggcaaccaggtctttagattagccaactagagaagagaagtagaatagccaattagagaagtgacatcatgttgactctaactcgcatccgcactgtgtcctatgaagtcaggagtacatttctgttcatttcagtcctggagtttgcagtggggtttctgaccatgccttcgttttcttggtgaatttttgggatgtagtgaagaggcagagtgattgtgtgctgctgtgtctcagcatcagccggcttttcctgcatggactgctgttcctgagtgctatccagcttacccacttccagaagttgagtgaaccactgaaccacagctaccaagccatcatcatgctatggatgattgcaaaccaagccaacctctggcttgctgcctgcctcagcctgctttactgctccaagctcatccgtttctctcacaccttcctgatctgcttggcaagctgggtctccaggaagatctcccagatgctcctgggtattattctttgctcctgcatctgcactgtcctctgtgtttggtgcttttttagcagacctcacttcacagtcacaactgtgctattcatgaataacaatacaaggctcaactggcagattaaagatctcaatttattttattcctttctcttctgctatctgtggtctgtgcctcctttcctattgtttctggtttcttctgggatgctgactgtctccctgggaaggcacatgaggacaatgaaggtctataccagaaactctcgtgaccccagcctggaggcccacattaaagccctcaagtctcttgtctcctttttctgcttctttgtgatatcatcctgtgctgccttcatctctgtgcccctactgattctgtggcgcgacaaaataggggtgatggtttgtgttgggataatggcagcttgtccctctgggcatgcagccatcctgatctcaggcaatgccaagttgaggagagctgtgatgaccattctgctctgggctcagagcagcctgaaggtaagagccgaccacaaggcagattcccggacactggctgagaatggacatgaaatgagctcttcattaatacgcctgtgagtcttcataaatatcctttctgcactgggtggcaaccaggtctttagattagccaactagagaagagaagtagaatagccaattagagaagtgacatcatgttgactctaactcgcatccgcactgtgtcctatgaagtcaggagtacatttctgttcatttcagtcctggagtttgcagtggggtttctgaccatgccttcgttttcttggtgaatttttgggatgtagtgaagaggcagagtgattgtgtgctgctgtgtctcagcatcagccggcttttcctgcatggactgctgttcctgagtgctatccagcttacccacttccagaagttgagtgaaccactgaaccacagctaccaagccatcatcatgctatggatgattgcaaaccaagccaacctctggcttgctgcctgcctcagcctgctttactgctccaagctcatccgtttctctcacaccttcctgatctgcttggcaagctgggtctccaggaagatctcccagatgctcctgggtattattctttgctcctgcatctgcactgtcctctgtgtttggtgcttttttagcagacctcacttcacagtcacaactgtgctattcatgaataacaatacaaggctcaactggcagattaaagatctcaatttattttattcctttctcttctgctatctgtggtctgtgcctcctttcctattgtttctggtttcttctgggatgctgactgtctccctgggaaggcacatgaggacaatgaaggtctataccagaaactctcgtgaccccagcctggaggcccacattaaagccctcaagtctcttgtctcctttttctgcttctttgtgatatcatcctgtgc
cctttctgcactgggtggcaaccaggtctttagattagccaactagagaagagaagtagaatagccaattagagaagtgacatcatgttgactctaactcgcatccgcactgtgtcctatgaagtcaggagtacatttctgttcatttcagtcctggagtttgcagtggggtttctgaccatgccttcgttttcttggtgaatttttgggatgtagtgaagaggcagagtgattgtgtgctgctgtgtctcagcatcagccggcttttcctgcatggactgctgttcctgagtgctatccagcttacccacttccagaagttgagtgaaccactgaaccacagctaccaagccatcatcatgctatggatgattgcaaaccaagccaacctctggcttgctgcctgcctcagcctgctttactgctccaagctcatccgtttctctcacaccttcctgatctgcttggcaagctgggtctccaggaagatctcccagatgctcctgggtattattctttgctcctgcatctgcactgtcctctgtgtttggtgcttttttagcagacctcacttcacagtcacaactgtgctattcatgaataacaatacaaggctcaactggcagattaaagatctcaatttattttattcctttctcttctgctatctgtggtctgtgcctcctttcctattgtttctggtttcttctgggatgctgactgtctccctgggaaggcacatgaggacaatgaaggtctataccagaaactctcgtgaccccagcctggaggcccacattaaagccctcaagtctcttgtctcctttttctgcttctttgtgatatcatcctgtgctgccttcatctctgtgcccctactgattctgtggcgcgacaaaataggggtgatggtttgtgttgggataatggcagcttgtccctctgggcatgcagccatcctgatctcaggcaatgccaagttgaggagagctgtgatgaccattctgctctgggctcagagcagcctgaaggtaagagccgaccacaaggcagattcccggacactggctgagaatggacatgaaatgagctcttcattaatacgcctgtgagtcttcataaatatcctttctgcactgggtggcaaccaggtctttagattagccaactagagaagagaagtagaatagccaattagagaagtgacatcatgttgactctaactcgcatccgcactgtgtcctatgaagtcaggagtacatttctgttcatttcagtcctggagtttgcagtggggtttctgaccatgccttcgttttcttggtgaatttttgggatgtagtgaagaggcagagtgattgtgtgctgctgtgtctcagcatcagccggcttttcctgcatggactgctgttcctgagtgctatccagcttacccacttccagaagttgagtgaaccactgaaccacagctaccaagccatcatcatgctatggatgattgcaaaccaagccaacctctggcttgctgcctgcctcagcctgctttactgctccaagctcatccgtttctctcacaccttcctgatctgcttggcaagctgggtctccaggaagatctcccagatgctcctgggtattattctttgctcctgcatctgcactgtcctctgtgtttggtgcttttttagcagacctcacttcacagtcacaactgtgctattcatgaataacaatacaaggctcaactggcagattaaagatctcaatttattttattcctttctcttctgctatctgtggtctgtgcctcctttcctattgtttctggtttcttctgggatgctgactgtctccctgggaaggcacatgaggacaatgaaggtctataccagaaactctcgtgaccccagcctggaggcccacattaaagccctcaagtctcttgtctcctttttctgcttctttgtgatatcatcctgtgc
cctttctgcactgggtggcaaccaggtctttagattagccaactagagaagagaagtagaatagccaattagagaagtgacatcatgttgactctaactcgcatccgcactgtgtcctatgaagtcaggagtacatttctgttcatttcagtcctggagtttgcagtggggtttctgaccatgccttcgttttcttggtgaatttttgggatgtagtgaagaggcagagtgattgtgtgctgctgtgtctcagcatcagccggcttttcctgcatggactgctgttcctgagtgctatccagcttacccacttccagaagttgagtgaaccactgaaccacagctaccaagccatcatcatgctatggatgattgcaaaccaagccaacctctggcttgctgcctgcctcagcctgctttactgctccaagctcatccgtttctctcacaccttcctgatctgcttggcaagctgggtctccaggaagatctcccagatgctcctgggtattattctttgctcctgcatctgcactgtcctctgtgtttggtgcttttttagcagacctcacttcacagtcacaactgtgctattcatgaataacaatacaaggctcaactggcagattaaagatctcaatttattttattcctttctcttctgctatctgtggtctgtgcctcctttcctattgtttctggtttcttctgggatgctgactgtctccctgggaaggcacatgaggacaatgaaggtctataccagaaactctcgtgaccccagcctggaggcccacattaaagccctcaagtctcttgtctcctttttctgcttctttgtgatatcatcctgtgctgccttcatctctgtgcccctactgattctgtggcgcgacaaaataggggtgatggtttgtgttgggataatggcagcttgtccctctgggcatgcagccatcctgatctcaggcaatgccaagttgaggagagctgtgatgaccattctgctctgggctcagagcagcctgaaggtaagagccgaccacaaggcagattcccggacactggctgagaatggacatgaaatgagctcttcattaatacgcctgtgagtcttcataaatatcctttctgcactgggtggcaaccaggtctttagattagccaactagagaagagaagtagaatagccaattagagaagtgacatcatgttgactctaactcgcatccgcactgtgtcctatgaagtcaggagtacatttctgttcatttcagtcctggagtttgcagtggggtttctgaccatgccttcgttttcttggtgaatttttgggatgtagtgaagaggcagagtgattgtgtgctgctgtgtctcagcatcagccggcttttcctgcatggactgctgttcctgagtgctatccagcttacccacttccagaagttgagtgaaccactgaaccacagctaccaagccatcatcatgctatggatgattgcaaaccaagccaacctctggcttgctgcctgcctcagcctgctttactgctccaagctcatccgtttctctcacaccttcctgatctgcttggcaagctgggtctccaggaagatctcccagatgctcctgggtattattctttgctcctgcatctgcactgtcctctgtgtttggtgcttttttagcagacctcacttcacagtcacaactgtgctattcatgaataacaatacaaggctcaactggcagattaaagatctcaatttattttattcctttctcttctgctatctgtggtctgtgcctcctttcctattgtttctggtttcttctgggatgctgactgtctccctgggaaggcacatgaggacaatgaaggtctataccagaaactctcgtgaccccagcctggaggcccacattaaagccctcaagtctcttgtctcctttttctgcttctttgtgatatcatcctgtgc
![Page 7: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/7.jpg)
Hoe ziet jouw DNA-data eruit?
Ons DNA is voor 99,9% hetzelfde.1. Een stukje van ‘jouw’ DNA staat op het A4.
Een paar letters ontbreken.2. Vul de letters zelf in naar aanleiding van de
genetische informatie:Kun jij bitter proeven?Heb je nat of droog oorsmeer?Moet je niezen bij fel licht?
![Page 8: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/8.jpg)
Kun jij bitter proeven?
![Page 9: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/9.jpg)
Kun jij bitter proeven?
TAS2R38
cctttctgcactgggtggcaaccaggtctttagattagccaactagagaagagaagtagaatagccaattagagaagtgacatcatgttgacctaactcgcatccgcactgtgtcctatgaagtcaggagtacatttctgttcatttcagtcctggagtttgcagtggggtttctgaccaatgccttcgttttcttggtgaatttttgggatgtagtgaagaggcagccactgagcaacagtgattgtgtgctgctgtgtctcagcatcagccggcttttcctgcatggactgctgttcctgagtgctatccagcttacccacttccagaagttgagtgaaccactgaaccacagctaccaagccatcatcatgctatggatgattgcaaaccaagccaacctctggcttgctgcctgcctcagcctgctttactgctccaagctcatccgtttctctcacaccttcctgatctgcttggcaagctgggtctccaggaagatctcccagatgctcctgggtattattctttgctcctgcatctgcactgtcctctgtgtttggtgcttttttagcagacctcacttcacagtcacaactgtgctattcatgaataacaatacaaggctcaactggcagattaaagatctcaatttattttattcctttctcttctgctatctgtggtctgtgcctcctttcctattgtttctggtttcttctgggatgctgactgtctccctgggaaggcacatgaggacaatgaaggtctataccagaaactctcgtgaccccagcctggaggcccacattaaagccctcaagtctcttgtctcctttttctgcttctttgtgatatcatcctgtgctgccttcatctctgtgcccctactgattctgtggcgcgacaaaataggggtgatggtttgtgttgggataatggcagcttgtccctctgggcatgcagccatcctgatctcaggcaatgccaagttgaggagagctgtgatgaccattctgctctgggctcagagcagcctgaaggtaagagccgaccacaaggcagattcccggacactgtgctgagaatggacatgaaatgagctcttcattaatacgcctgtgagtcttcataaatat
![Page 10: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/10.jpg)
Kun jij bitter proeven?
![Page 11: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/11.jpg)
Kun jij bitter proeven?
Leg de strip op je tong. Wat proef je?
Smaakt heel erg bitter (bah!) CCSmaakt wel bitter, maar niet extreem CGSmaakt naar papier GG
![Page 12: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/12.jpg)
Heb je nat of droog oorsmeer?ABCC11
GTTACCTGGA GAAGACCATT ATTTCCTGCT ACCTACATTC CCAGAGTTGC TCAGCCATTT CTCAGAGGAG CTAACATGTG CTGAGCCAGG CCATGTTCTA AATGCTTTAT ATACTTATCT CATTTAATGT TACCCTATGA GGCAGCTCTC CATTTTACAT GCAAGGGTTT CCATAAGGTC TACACCTGAG GGTCCCATGG GATTCCATGG GGAAACCAAG TCGCAGAGAA TGTGACTATA TTGCTAGAAG TCACCCAGCA GCTAAGTGCC AGGGACATGG TTTGAATCCA AGCAGTGGCT ACAGGGCCAC TCCTTGGTGG TTAGCTACTC CTAACCACCA TGCTCTACTG TCCTCAAAAG GTCTTCATTT TCTAGACAGC AACTGAAAGA CAAATGCATC TCTAACTCCT GGCATGGACT TGAACATGCC CGCAGTTCCA TCGCTAAACC TCTGAAGCCT AGAGTCCCCC AAACCTCACC AAGTCTGCCA CTTACTGGCC C GAGTACACTG GCAATGCAGA AGCAGATGCC CAGAAGTGCA TCGAAAATCA ACCTTGTTCT CTGGAACCTC AGCATCACCA GAAGCACTGA AGCTTTTTCA ATCCCTCGCC TTGAGACTTC TTCTTCCCAA AGGCGGTGAA GCCTTGAAAA GAGGATAATG GAACTGGTGG AATCTCTTTG CATGTGACAT CCAAACATCC TAGTTCTTGC TAGCCAGGAG CTTTGTTGCA GAAATTTTCA AACATAACAG AATAGAACAA TGTAGTAATC TTCTGAGTAC TCATCCCCCT TTCCAGAATC AAAAATGTTT GACATTTTTG TTTCATGTCT CTTCCCTTTG ACTTTTGTTT CCTGGAGGAT TTGAAGCAAA TCTCAGTCAT CATATCATTT TATCTCTAAA TGCTTCAGTA TATATCTCTT TCAGATAAAG TCCTTTAAAA AACCATAGCA CAGGGCCAGG CGCAGTGGCT CATGCCTGTA ATCCCAGCAC TTTGGGAGGC
![Page 13: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/13.jpg)
Heb je nat of droog oorsmeer?
Oorsmeer is een mix van huid, haartjes, viezigheid en vetten. Die vetten worden door een kanaal uit cellen getransporteerd: door de ATP-binding cassette transporter sub-family C member 11, oftewel ABCC11
Nat oorsmeer CC en CTDroog oorsmeer TT
![Page 14: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/14.jpg)
Moet je niezen bij fel licht?SNP: rs10427255TTAGTTTTCT GAGAATAATG GCTTCCAGCT CTATCCATGT CCCTGCAAAG TATGTGATCT TGTTCCTTTTCATGGCTGCA TAGTATTCCA TGGTGTATAC GTACCACATT TTCTTTACCC AGCCTATTAT TGATGGGTAT TTGGGTTGTT TCCATGTCTT TGCTACTGTG AATAGTGTTG CAATGAACAT ATGCATGCAT GTATTTAACT TTGATATGCA TAGGAATAAT GTAGAGACCATTATTGTGCA GGTCTGCGAT TGATTCTTCA TTTCTAACAT GCTTCTGTGA GGGTGATGCT GCCTGTCAGC AGACCATTCT TTGTGTAGAA AGATTGTACA CAGGTTAACA AAAAAAAACA GTAATTGAAA GAATAATTCC ATGTGTCAAT AGATCAATAG AACAGAATGG AGTGATGAAA AAGGGGTCCT AATATAATGA GAACTTAGTA AATAATAAAG GTAGATATTT TCATCAATGA GGAAAGAAGG ATTTAGCCCA C CATTAGTGTT GAGGAAATGG ATCAGATCTT TGATGCAAAG AATATCATCT TCCTCTTTCA CATCAATACT AAAGTCATTG CCAGGCATAT TGCAAAATCT TGTGTAAAGT TCAATACTAT AAAAAAGTCA AAGCATAAAA CTATAAAATA AGCATAAACT CAGAATGGGG CGTAATTTAA AGTATAAAAC AAAGGCAAAA CTACAAAGGA TAACAATTGA TATATCTGAC AAAATACACA TAAACTTTTT TATGTTAAAA TAATTGTGAG GTAAATAAGT TATGAACATA TTTACAGAGT GTAACATTTC TAGTAAAAAA TTGATTATTG AAAGTTTCTA TCATATGACT CAGTAATTCT ACTTATTTTA GCAAAATATT CCAAGATGTG TATAAAGGTA TTTTCATATA GATATGAACC ATAGCATAAA TGAGTATATT AAAAACAGAA AATATCCAAA TTAAATAATT GGGAATGAGC TAAAATGTCT AGACTGTGAA
![Page 15: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/15.jpg)
Moet je niezen bij fel licht?
‘Photic sneeze reflex’ of het ‘ACHOO syndroom’ is de neiging om te niezen wanneer je vanuit een donkere ruimte in fel (zon)licht komt. Oorzaak is onbekend.
Iedere C geeft een verhoging in kans dat je ACHOO hebt: Waarschijnlijk wel niezen bij fel licht CCVerhoging van 1.3 op niezen bij fel licht CTWaarschijnlijk niet niezen bij fel licht TT
![Page 16: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/16.jpg)
cctttctgcactgggtggcaaccaggtctttagattagccaactagagaagagaagtagaatagccaattagagaagtgacatcatgttgactctaactcgcatccgcactgtgtcctatgaagtcaggagtacatttctgttcatttcagtcctggagtttgcagtggggtttctgaccatgccttcgttttcttggtgaatttttgggatgtagtgaagaggcagagtgattgtgtgctgctgtgtctcagcatcagccggcttttcctgcatggactgctgttcctgagtgctatccagcttacccacttccagaagttgagtgaaccactgaaccacagctaccaagccatcatcatgctatggatgattgcaaaccaagccaacctctggcttgctgcctgcctcagcctgctttactgctccaagctcatccgtttctctcacaccttcctgatctgcttggcaagctgggtctccaggaagatctcccagatgctcctgggtattattctttgctcctgcatctgcactgtcctctgtgtttggtgcttttttagcagacctcacttcacagtcacaactgtgctattcatgaataacaatacaaggctcaactggcagattaaagatctcaatttattttattcctttctcttctgctatctgtggtctgtgcctcctttcctattgtttctggtttcttctgggatgctgactgtctccctgggaaggcacatgaggacaatgaaggtctataccagaaactctcgtgaccccagcctggaggcccacattaaagccctcaagtctcttgtct
SNP
Single Nucleotide Polymorphism
Kunnen wel asperge-metabolieten
ruiken in urine
Kunnen geen asperge-metabolieten
ruiken in urine
Zijn er significante correlaties tussen een
variatie in het DNA en de eigenschap ‘kunnen ruiken van asperge-
metabolieten’?
https://www.23andme.com/gen101/snps/
![Page 17: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/17.jpg)
Genetische testen
Commerciële SNP-testen
$169
![Page 18: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/18.jpg)
SNP-test
![Page 19: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/19.jpg)
SNP-test
De Illumina OmniExpress Plus, analyseert ongeveer 1,000,000 SNPs over het hele genooom
![Page 20: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/20.jpg)
Techniek achter SNP-testBeadChip:
G A C T
1. Genomisch DNA toevoegen: bindt aan probe op de bead
2. Nucleotides met fluorescente probe toevoegen3. Genomisch DNA wegwassen en chip fixeren4. Kleurcode analyseren
![Page 21: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/21.jpg)
SNP-test
Lesmateriaal wordt verwacht medio juni 2014, te vinden op www.levedna.nl
22-11-2013 FDA stuurt waarschuwingsbrief: geen gezondheidstest en medische adviezen meer
![Page 22: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/22.jpg)
http://www.sciencepalooza.nl/
SNP-testTerry Vrijenhoek – Program manager bij Centre for Personalised Genome Diagnostics
![Page 23: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/23.jpg)
Zelf zoeken in de uitslag
Browse zelf eens door het online rapport. Stel jezelf daarbij bijvoorbeeld de volgende casus:1. Je wilt een kind en vraagt je af of je drager bent van iets2. Je dokter heeft bloedverdunners voorgeschreven3. Je hebt last van psoriasis en wilt weten of hier een
genetische component in zit4. (evt.: Wat is je afkomst?)
![Page 24: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/24.jpg)
Genetische testen
Nu: Commerciële SNP-testen
$169
![Page 25: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/25.jpg)
Toepassingen genoom informatie in zorgsysteem
Van conceptie tot aan het graf
-2
Geboorteplanning- Dragerschap screening
-0.5
Zwangerschap- NIPT (trisomy 13/18/21, geslacht, dragerschap)
Geboorte- i.p.v. hielprik: dragerschap erfelijke aandoeningen
0 0-10
Onbegrepen aangeboren afwijkingen- De novo screening- Whole genome scan
10-20
Ziekte preventie- BRCA, CFTR
Kanker- Gepersonaliseerde behandeling
>50
Farmacogenetica-medicatie keuze
60
Veroudering- Gezond ouder worden
>100
Overlijden- Moleculaire autopsie bij onbegrepen doodsoorzaak
![Page 26: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/26.jpg)
Genetische testen
USA: Verplichte afname SNP-test voor verzekering
NL: Uitslag melden bij aanvraag levensverzekering (als vraaggrens boven €250.000,-)
![Page 27: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/27.jpg)
Klinisch genetische testen
![Page 28: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/28.jpg)
Genetische testen
Nabije toekomst (binnen 5 jaar):
SNP-test wordt steeds groter en beter. (genomische uitdaging: in kaart brengen van variatie)
Exome-sequencing in de kliniek.
![Page 29: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/29.jpg)
Exome-sequencing
Genoom: 6.000.000.000 basenExoom: 30.000 basen
![Page 30: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/30.jpg)
Sequencen
In het LGTC:
Ion TorrentSnelle proef
Illumina HiSeq 2000 (+500)Grote hoeveelheden
PacBio RSIIWeinig materiaal nodigGeen reference-library nodig
![Page 31: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/31.jpg)
Illumina HiSeq
Voorbereiding chip:
1. DNA fragmenteren en adapters vastplakken
2. Adapters binden aan chip
3. Brug wordt gevormd4. PCR (kopiëren) op chip5. Resultaat: clusters van
ieder fragment
![Page 32: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/32.jpg)
Illumina HiSeq
Sequencen:
1. Toevoegen fluorescente nucleotiden
2. Wegwassen ongebonden nucleotiden
3. Foto maken4. Fluorescentie
wegwassen
![Page 33: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/33.jpg)
Illumina HiSeq
![Page 34: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/34.jpg)
Ion Torrent
Voorbereiding chip:
1. DNA fragmenteren en adapters vastplakken2. Adapters binden aan bead3. PCR (kopiëren) op bead4. Resultaat: heleboel strengen van één fragment op één bead, in één hokje op de chip
![Page 35: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/35.jpg)
Ion TorrentSequencen:
1. Toevoegen één type nucleotiden (bijv. A)2. Bij binding komt H+ vrij, dit wordt gemeten (pH-meter)3. Toevoegen volgende nucleotide (bijv. T)4. Etc.
![Page 36: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/36.jpg)
PacBio RSII
Single Molecule & Real Time:
http://www.youtube.com/watch?v=v8p4ph2MAvI
Zou ook het epigenoom moeten kunnen lezen…
![Page 37: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/37.jpg)
Genetische testen
Nabije toekomst (binnen 5 jaar):
SNP-test wordt steeds groter en beter. (genomische uitdaging: in kaart brengen van variatie)
Exome-sequencing in de kliniek.Voor volledige diagnose en vinden van meer verbanden(huidige discussie: wel of niet informeren van patiënt?)
![Page 38: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/38.jpg)
Lagere kosten Hogere toepasbaarheid
![Page 39: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/39.jpg)
Genetische testen
Toekomst:→Iedereen die het ziekenhuis in komt krijgt een
genetische test? →Iedereen die een kind wil, eerst een
dragerschapstest?→Korting bij zorgverzekering als je preventieve
middelen neemt die aansluiten bij je genetisch profiel?
![Page 40: Gezond gedrag door een genetische test? NIBI-conferentie 2014 Hienke Sminia Leve DNA!](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062405/5551a0ee4979591f3c8b7e86/html5/thumbnails/40.jpg)
Voor op uw school
www.levedna.nl blattery
www.bioinformaticaindeklas.nl
www.dnalabs.nl