College 7: Gesch. Sociaal Werk: 1980-nu

11

Geschiedenis van het

sociaal werk

1980-nuSociaal werk in de overgang

van verzorgingsstaat naar zorgzame samenleving

College 7

Samenstelling:Maarten van der Linde

College 7: Gesch. Sociaal Werk: 1980-nu

2

Internationale situatie vanaf midden jaren 1970:

• economische neergang• opkomst neoliberale

tijdgeest• bezuinigingen • afslanken verzorgings-

staat• Margaret Thatcher (GB)• Ronald Reagan (VS)

College 7: Gesch. Sociaal Werk: 1980-nu

3

1978-1982 Kabinet Van Agt aankondiging bezuinigingen

College 7: Gesch. Sociaal Werk: 1980-nu

4

‘Waarschuwt voor doorschieten jaren zestig ideeën in het welzijnswerk’ (1977)

College 7: Gesch. Sociaal Werk: 1980-nu

5

http://www.canonsociaalwerk.eu/nl/details.php?id=41

‘Welzijnswerkers

kweken heel

direct misère’ (1980)

College 7: Gesch. Sociaal Werk: 1980-nu

6

1982-1990 Kabinetten Lubbers:bezuinigingen op sociaal werk

College 7: Gesch. Sociaal Werk: 1980-nu

7

J.C.M. Hattinga Verschure (1914-2006) Zorgvernieuwer

1. Zelfzorg2. Professionele zorg3. Mantelzorg

‘Joop Hattinga Verschure heeft als eerste in Nederland (in 1971) ervoor gezorgd dat mensen die voor een ander zorgen, ook als zodanig worden benoemd. Dankzij hem heeft de mantelzorg een eigen plek gekregen binnenhet denken over zorg."  

Hij was nauwverwant met de Fransefilosoof LEVINAS,die kort gezegd niet de autonomie en de eigenontplooiing van mensen centraal stelt maar hun betekenisvoor de ander.

College 7: Gesch. Sociaal Werk: 1980-nu

8

Elco Brinkman (1982):Zorgzame samenleving

http://www.canonsociaalwerk.eu/nl/details.php?id=42

Minister van Welzijn,

Volksgezondheid en Sport

(WVC) Brinkman lanceert in

1982 de ‘zorgzame samen

leving’ die de verzorgings-

staat moet gaan vervangen.

Kijk en luister hoe hij het zegt:http://www.youtube.com/watch?v=uQl2T5893IA

College 7: Gesch. Sociaal Werk: 1980-nu

9

Jaren ’90:Nieuwe trefwoorden zijn:• Vermaatschappelijking• Extramuralisering• Vraaggericht werken• Marktwerking

Maar ook:• Fusies van instellingen• Van kleinschalig naar

grootschalig• Megasalarissen

bestuurders

Nieuw ondernemerschap:

Hans van Putten met zijn zoon Thomas († 2006).

Hij speelt in op mogelijk-

heden van de markt. Er zijn

nu al 62 Thomashuizen.

College 7: Gesch. Sociaal Werk: 1980-nu

10

Welzijnswerk moet efficiënter&zuiniger

Taylorisering vansociaal werk:opknippen vandienstverlening inmeetbare producten.Geert van der Laan:Dat is in strijd met de persoonlijke en ambach-telijke aard van het werk

College 7: Gesch. Sociaal Werk: 1980-nu

11

Sociaalwerk-kenner Jos van der Lans analyseert:

• tot 1960/65 ER BOVEN OP ▼– Professional weet wat goed voor u is – heeft gezag –

paternalisme

Als gevolg van anti-autoritaire tijdgeest:• tot 1980/85 ER NAAST ▄ ▄

– Professional wil op gelijk niveau werken - niets opleggen - identificatie

Maar dan volgt als gevolg o.a. van kritiek Achterhuis: Vanaf jaren ’80 ER VANDAAN…

– Professionals trekken zich terug in hun kantoor– Verzakelijking, managementbenadering– Beschadigd professioneel zelfbewustzijn

College 7: Gesch. Sociaal Werk: 1980-nu

12

Jos van der Lans en

Paul Kuyper publiceren

in 1994 een manifest:

Naar een modern paternalisme.

Eerherstel van de

outreachende aanpak.

In dezelfde tijd

ontstaat

‘bemoeizorg’ http://www.canonsociaalwerk.eu/nl/details.php?id=47

De canon over Bemoeizorg

College 7: Gesch. Sociaal Werk: 1980-nu

13

Vooral sinds opkomst Leefbaar-partijen en Fortuynrevolte (2002)

ER OP AF ►◄Zie boek Jos van der Lans, Ontregelen. 2008.

Intussen 7e druk.

Achter de voordeur – stadsmariniers –

huisbezoek – vroegtijdige interventie

– jeugdveldwachter – straatcoaches

– thuismentoren – buddy’s

– outreachende hulpverlening –

bemoeizorg – eigen kracht centrales

- leefwereld als spreekkamer

College 7: Gesch. Sociaal Werk: 1980-nu

14

2007 WmoWet maatschappelijke ondersteuning

Aardverschuiving

voor het welzijnswerk:

van ontvangende

garagehouder naar

opzoekende wegenwacht.

Canonvenster over de Wmo:http://www.canonsociaalwerk.eu/nl/

details.php?id=49

College 7: Gesch. Sociaal Werk: 1980-nu

15College 6: Gesch. Sociaal Werk: 1940-1980

1515

Einde college 7