Georgilas Stratis

25
Η Προστασία των Δικαιωμάτων των Επιβατών και η επικείμενη Τροποποίηση του Καν. (ΕΚ) 261/2004. Στρατής Γ. Γεωργιλάς, Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω, LL.M. (i) (Cantab.), G – H Chambers, Head of Chambers, Athens, GR

description

3rd AVIATION CONFERENCE - "AIR TRANSPORT OF TODAY AND TOMORROW"

Transcript of Georgilas Stratis

Page 1: Georgilas Stratis

Η Προστασία των

Δικαιωμάτων των Επιβατών

και

η επικείμενη Τροποποίηση

του Καν. (ΕΚ) 261/2004.

Στρατής Γ. Γεωργιλάς, Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω,

LL.M. (i) (Cantab.),

G – H Chambers, Head of Chambers, Athens, GR

Page 2: Georgilas Stratis

Εισαγωγικές Παρατηρήσεις:

• Από τις 210 δικαιοδοσίες (βάση δεδομένων

ΙΑΤΑ) οι 59 έχουν θεσπίσει κάποιο καθεστώς

προστασίας των επιβατών.

• Εσχάτως, Αργεντινή, Βραζιλία, Καναδάς,

Ισραήλ, Μολδαβία, Νιγηρία, Τουρκία,

Φιλιππίνες και ΗΠΑ υιοθέτησαν σχετική

νομοθεσία.

• Η Ε.Ε. και το Μεξικό πρόκειται να

τροποποιήσουν εν ισχύι καθεστώς.

ΕΑΕ, AΙΑ 12ΜΑΥ2014 – G-H Chambers

Page 3: Georgilas Stratis

Η αντίδραση του ICAO

• Ζητήματα προστασίας των επιβατών είχαν

συζητηθεί σ’ επίπεδο Επιτροπών Εργασίας,

χωρίς να παραχθεί κάποιο νομικά δεσμευτικό

κείμενο.

• Μάιος 2013: η ΙΑΤΑ πρότεινε εγγράφως στον

ICAO την υιοθέτηση καταλόγου

αναπαλλοτρίωτων & θεμελιωδών αρχών για

την προστασία των επιβατών – 11 Σημεία

της ΙΑΤΑ.

ΕΑΕ, ΑΙΑ 12ΜΑΥ2014 – G-H Chambers

Page 4: Georgilas Stratis

Τα 11 Σημεία της ΙΑΤΑ (Σύνοψη)Οι θεμελιώδεις αρχές πρέπει:

• να είναι σαφείς και σε αρμονία προς τις υπάρχουσες διεθνείς συμβάσεις, ιδίως Μ1999,

• να υπογραμμίζουν τον κεντρικό ρόλο της αγοράς, επιτρέποντας στους επιβάτες να επιλέξουν τον αερομεταφορέα που ανταποκρίνεται στο τιμολογιακό και υπηρεσιακό επίπεδο των προσδοκιών τους,

• να παρέχουν στους επιβάτες το δικαίωμα επαναδρομολόγησης, επιστροφής χρημάτων ή αποζημίωσης, στις περιπτώσεις άρνησης επιβίβασης και ακύρωσης πτήσης, όταν οι συνθήκες βρίσκονται εντός του κύκλου ευθύνης των αερομεταφορέων,

• να παρέχουν στους επιβάτες το δικαίωμα επαναδρομολόγησης, επιστροφής χρημάτων ή φροντίδας και προστασίας, στις περιπτώσεις καθυστέρησης, όταν οι συνθήκες βρίσκονται εντός του κύκλου ευθύνης των αερομεταφορέων,

ΕΑΕ, ΑΙΑ 12ΜΑΥ2014 – G-H Chambers

Page 5: Georgilas Stratis

Τα 11 Σημεία της ΙΑΤΑ (Συνέχεια)Οι θεμελιώδεις αρχές πρέπει:

• να ενθαρρύνουν την πρόσβαση των επιβατών στην πληροφόρηση των νομίμων και συμβατικών δικαιωμάτων τους,

• να διασφαλίζουν ανάλογη βοήθεια σε άτομα μειωμένης κινητικότητας και αποτελεσματικές διαδικασίες υποβολής παραπόνων,

• να τηρούν την αρχή της αναλογικότητας και ν’ αναγνωρίζουν τις καταστάσεις πέραν του ελέγχου των αερομεταφορέων, όταν υλοποιούν δικαιώματα των επιβατών,

• να είναι συγκρίσιμες προς το νομικό καθεστώς που ισχύει για άλλα είδη μεταφοράς,

• να διασφαλίζουν ότι οι προβλεπόμενες υποχρεώσεις που σχετίζονται με τη φροντίδα, τη βοήθεια και την αποζημίωση κατανέμονται δίκαια και με σαφήνεια, μεταξύ των διαφόρων εμπλεκομένων παρόχων υπηρεσιών.

ΕΑΕ, ΑΙΑ 12ΜΑΥ2014 – G-H Chambers

Page 6: Georgilas Stratis

Ώρα για Τροποποίηση;• Πρόταση γι’ αναθεώρηση ορισμένων διατάξεων του

Κανονισμού (Μάρτιος 2013) με σκοπούς:

• την αυθεντική ερμηνεία «γκρίζων» διατάξεων,

• τη σύσταση νέων δικαιωμάτων,

• την ενίσχυση των διοικητικών – κυρωτικών μηχανισμών και

• την επιβολή αναλογικού ποσοτικού περιορισμού ευθύνης στην

υποχρέωση πρόνοιας στις περιπτώσεις «εξαιρετικών συνθηκών».

• Θέση Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου & Επιτροπής Μεταφορών &

Τουρισμού (21 Ιανουαρίου 2013). Υπερψηφίστηκε (5

Φεβρουαρίου 2014).

• Ιούνιος 2014: αναμένεται Συμβούλιο Υπουργών Μεταφορών

για υιοθέτηση Θέσης (Γενική Προσέγγιση).

ΕΑΕ, ΑΙΑ 12ΜΑΥ2014 – G-H Chambers

Page 7: Georgilas Stratis

Συγκριτική Επισκόπηση Προτάσεων

Ευρ. Επιτροπής & Ευρ. ΚοινοβουλίουΑυθεντική ερμηνεία «γκρίζων» περιοχών:

Επιτροπή

• Οι Αερομεταφορείςυποχρεούνται να παράσχουνεπιτόπου ουσιώδηπληροφόρηση της κατάστασηςόχι αργότερα από 30 λεπτά μετάτην προγραμματισμένη ώρααναχώρησης.

• Η αόριστη νομική έννοια«εξαιρετικές συνθήκες»προσδιορίζεται με την υιοθέτησηενδεικτικού περιπτωσιολογικούκαταλόγου.

• Θεσπίζεται σχετική απαγόρευσητης πρακτικής του non-show.

Κοινοβούλιο

• Όμοια.

• Η αόριστη νομική έννοια«εξαιρετικές συνθήκες»προσδιορίζεται με τηνυιοθέτηση αποκλειστικούπεριπτωσιολογικούκαταλόγου.

• Όμοια.

ΕΑΕ, ΑΙΑ 12ΜΑΥ2014 – G-H Chambers

Page 8: Georgilas Stratis

Συγκριτική Επισκόπηση (συν.)Αυθεντική ερμηνεία «γκρίζων» περιοχών:

Επιτροπή

• Εξομοιώνονται μεματαιωθείσες πτήσεις εκείνεςπου εκτρέπονται σε Α/Λδιαφορετικό από αυτόν τουπροορισμού ή επιστρέφουνστον Α/Λ αναχώρησης.

• Το δικαίωμα παροχήςβοήθειας σε περίπτωσηκαθυστέρησης καθίσταταιαπαιτητό μετά από 2 ώρες.

Κοινοβούλιο

• Όμοια.

• Το δικαίωμα παροχήςβοήθειας σε περίπτωσηκαθυστέρησης καθίσταταιαμέσως απαιτητό.

ΕΑΕ, ΑΙΑ 12ΜΑΥ2014 – G-H Chambers

Page 9: Georgilas Stratis

Συγκριτική Επισκόπηση (συν.)Αυθεντική ερμηνεία «γκρίζων» περιοχών:

Επιτροπή

• Η υποχρέωση πρόνοιαςκαλύπτει και τιςπεριπτώσεις βλάβης τουτάπητα του Α/Λ(αναψυκτικά,κλιματισμός, ιατρικήφροντίδα, χρήση WC) καισυνοδεύεται από δικαίωμααποβίβασης των επιβατώνσε περίπτωσηκαθυστέρησης πάνω από5 ώρες.

Κοινοβούλιο• Σε περιπτώσεις tarmac delays, αν

η καθυστέρηση ξεπερνά την 1ώρα, ο αερομεταφορέας έχειυποχρέωση προνοίας(αναψυκτικά, κλιματισμός,ιατρική φροντίδα, χρήση WC).Όταν η καθυστέρηση φθάνει τις2 ώρες, οι επιβάτες έχουνδικαίωμα αποβίβασης, εκτός ανυπάρχουν ζητήματα ασφάλειας.Στην περίπτωση καθυστέρησης 3ωρών και πάνω, οι επιβάτεςέχουν δικαίωμα αποζημίωσης,πτήσης επιστροφής και re-routing (reimbursement, returnflight and rerouting), και πρέπεινα ενημερωθούν σχετικά.

ΕΑΕ, ΑΙΑ 12ΜΑΥ2014 – G-H Chambers

Page 10: Georgilas Stratis

Συγκριτική Επισκόπηση (συν.)Αυθεντική ερμηνεία «γκρίζων» περιοχών:

Επιτροπή

• Δικαίωμα λήψης αποζημίωσης για μεγάλη καθυστέρηση:

- ενδοκοινοτικές πτήσεις ή πτήσεις έως 3500 km, μετά από 5 ώρες καθυστέρηση,

- πτήσεις 3500 – 6000 km, μετά από 9 ώρες καθυστέρηση,

- πτήσεις πάνω από 6000 km,μετά από 12 ώρεςκαθυστέρηση

Κοινοβούλιο

• Δικαίωμα λήψηςαποζημίωσης για μεγάληκαθυστέρηση:

- πτήσεις 2500 km ήλιγότερα, μετά από 3 ώρεςκαθυστέρηση

- ενδοκοινοτικές πτήσειςπάνω από 2500 km καιάλλες πτήσεις 2500 – 6000km, μετά από 5 ώρεςκαθυστέρηση,

- πτήσεις πάνω από 6000km, 7 ώρες καθυστέρηση.

ΕΑΕ, ΑΙΑ 12ΜΑΥ2014 – G-H Chambers

Page 11: Georgilas Stratis

Συγκριτική Επισκόπηση (συν.)Αυθεντική ερμηνεία «γκρίζων» περιοχών:

Επιτροπή• Σε περίπτωση που ο επιβάτης δεν

προλαβαίνει να επιβιβασθεί σε πτήσηανταπόκρισης (connecting flight) καιπρόκειται για μία σύμβασηαερομεταφοράς, εάν η απώλεια τηςανταπόκρισης οφείλεται σεκαθυστέρηση ή αλλαγή στο

πρόγραμμα της αρχικής πτήσης:

- Ο αερομεταφορέας της ανταπόκρισηςυποχρεούται να παράσχει βοήθεια,εάν η αναμονή είναι μεγαλύτερη των2 ωρών.

- Ο αερομεταφορέας της πρότερηςπτήσης ενέχεται προς αποζημίωση.

- Το ύψος της αποζημίωσης ορίζεταιλαμβανομένης υπόψει της διάρκειαςτης καθυστέρησης πέρα από τονπρογραμματισμένο χρόνο άφιξηςστον τελικό προορισμό.

Κοινοβούλιο• Εάν η απώλεια της ανταπόκρισης

οφείλεται σε αλλαγή στο πρόγραμμα της αρχικής πτήσης ή καθυστέρηση 90 λεπτών ή παραπάνω:

- Ο αερομεταφορέας τηςπροηγούμενης πτήσηςυποχρεούται να παράσχειβοήθεια.

- Ο αερομεταφορέας της πρότερηςπτήσης ενέχεται προςαποζημίωση.

- Το ύψος της αποζημίωσηςορίζεται λαμβανομένης υπόψειτης διάρκειας της καθυστέρησηςπέρα από τον προγραμματισμένοχρόνο άφιξης στον τελικόπροορισμό.

ΕΑΕ, ΑΙΑ 12ΜΑΥ2014 – G-H Chambers

Page 12: Georgilas Stratis

Συγκριτική Επισκόπηση (συν.)Αυθεντική ερμηνεία «γκρίζων» περιοχών:

Επιτροπή

• Εάν ο αερομεταφορέας δεν μπορεί ναπροωθήσει (re-route) τον επιβάτη μεδικά του μέσα εντός 12 ωρών, οφείλειν’ αποτανθεί σε άλλουςαερομεταφορείς ή άλλα μέσαμεταφοράς.

• -

Κοινοβούλιο• Εάν ο αερομεταφορέας δεν

μπορεί να προωθήσει (re-route)τον επιβάτη με δικά του μέσαεντός 8 ωρών, οφείλει ν’αποτανθεί σε άλλουςαερομεταφορείς ή άλλα μέσαμεταφοράς.

• Σε περίπτωση παραπομπής στοάρθ. 7 του Κανονισμού(δικαίωμα αποζημίωσης), τοποσό της αποζημίωσης πρέπει ν’αποτιμάται ως εξής:

- 300 € για ταξίδια μέχρι 2500km ή λιγότερα,

- 400 € για ταξίδια από 2500 kmέως 6000 Km

- 600 € για ταξίδια 6000 km ήπερισσότερα.ΕΑΕ, ΑΙΑ 12ΜΑΥ2014 – G-H Chambers

Page 13: Georgilas Stratis

Συγκριτική Επισκόπηση (συν.)Αυθεντική ερμηνεία «γκρίζων» περιοχών:

Επιτροπή

• -

Κοινοβούλιο

• Σε περιπτώσεις ακύρωσηςμίας πτήσης, το δικαίωμαεπιλογής μεταξύαποζημίωσης, re-routing ήσυνέχισης του ταξιδιούαργότερα την ίδια ημέρα ήάλλη ημέρα ανήκει στονεπιβάτη.

ΕΑΕ, ΑΙΑ 12ΜΑΥ2014 – G-H Chambers

Page 14: Georgilas Stratis

Συγκριτική Επισκόπηση (συν.)«Νέα» Δικαιώματα υπέρ των Επιβατών:

Επιτροπή

• Ανέξοδη διόρθωση τωνεσφαλμένων καταχωρηθέντωνστοιχείων του επιβάτη έως και 48ώρες πριν την προγραμματισμένηπτήση.

• Ανέξοδη δήλωση αξίας όλων τωνκινητών που μεταφέρονται -αντίστοιχη υποχρέωση διαφάνειαςστις καταχωρήσειςαερομετ/φορέα (έμμεσηεπαύξηση ευθύνης Σ.Μ.1999) γιαεπιτρεπόμενο βάρος αποσκευών &πρόσβασης σε μηχανισμόπαραπόνων με εξουσίααποκατάστασης – ενοποιημένοPIR (property irregularity report).

Κοινοβούλιο

• Όμοια

• Όμοια

ΕΑΕ, ΑΙΑ 12ΜΑΥ2014 – G-H Chambers

Page 15: Georgilas Stratis

Συγκριτική Επισκόπηση (συν.)«Νέα» Δικαιώματα υπέρ των Επιβατών:

Επιτροπή

• Μικρά μουσικά όργαναμεταφέρονται υποχρεωτικάστην καμπίνα.

• -

• -

Κοινοβούλιο

• Μικρά μουσικά όργανα πρέπεινα επιτρέπονται στην καμπίνα.

• Όταν ένας επιβάτης ακυρώνειμία πτήση, ο αερομεταφορέαςυποχρεούται να τουεπιστρέψει τους φόρους που οπρώτος έχει ήδη καταβάλει.

• Όταν ο αερομεταφορέαςμεταφέρει την πτήσητουλάχιστον 3 ώρες πριν τηνπρογραμματισμένη ώρααναχώρησης, πρέπει ναπροσφέρει στους επιβάτες re-routing ή να καταβάλειαποζημίωση.

ΕΑΕ, ΑΙΑ 12ΜΑΥ2014 – G-H Chambers

Page 16: Georgilas Stratis

Συγκριτική Επισκόπηση (συν.)«Νέα» Δικαιώματα υπέρ των Επιβατών:

Επιτροπή

• -

Κοινοβούλιο

• Σε περίπτωση ακύρωσηςπτήσης λόγω πτώχευσης ήαναστολής δραστηριοτήτωντου αερομεταφορέα, οιεπιβάτες δικαιούνταιαποζημίωση, πτήση επιστροφήςστον τόπο αναχώρησης, re-routing και δικαίωμα πρόνοιας.Αντίστοιχα σε επιβάτες που δενέχουν ξεκινήσει ακόμα το ταξίδιτους οφείλεται αποζημίωση.

ΕΑΕ, ΑΙΑ 12ΜΑΥ2014 – G-H Chambers

Page 17: Georgilas Stratis

Συγκριτική Επισκόπηση (συν.)Ενίσχυση Διοικητικών – Κυρωτικών Μηχανισμών:

Επιτροπή

• Eπαύξηση του βαθμούελέγχου και τουσυντονισμού/ανταλλαγήςπληροφοριών μεταξύ τωνεθνικών αρχών.

• Υποχρέωσηαερομεταφορέων ναδιατηρούν και ναεφαρμόζουν σαφείςδιαδικασίες αντιμετώπισηςπαραπόνων και ν’απαντούν στααιτήματα/καταγγελίεςεντός 2 μηνών.

Κοινοβούλιο

• Όμοια

• Όμοια

ΕΑΕ, ΑΙΑ 12ΜΑΥ2014 – G-H Chambers

Page 18: Georgilas Stratis

Συγκριτική Επισκόπηση (συν.)Ενίσχυση των Διοικητικών – Κυρωτικών Μηχανισμών:

Επιτροπή

• Θεσμοθέτησηεναλλακτικού τρόπουεπίλυσης των διαφορών.

• Ρητή αναγνώριση τουδικαιώματος αναγωγής (γιαό,τι τυχόν καταβάλλουν οιαερομεταφορείς σεπεριπτώσεις παροχήςπρόνοιας ή καταβολήςαποζημίωσης) έναντιτρίτων, που συμμετείχαν ήσυντέλεσαν στο γεγονόςπου πυροδότησε τηνευθύνη τουαερομεταφορέα.

Κοινοβούλιο

• Όμοια

• Όμοια

ΕΑΕ, ΑΙΑ 12ΜΑΥ2014 – G-H Chambers

Page 19: Georgilas Stratis

Συγκριτική Επισκόπηση (συν.)Ενίσχυση των Διοικητικών – Κυρωτικών Μηχανισμών:

Επιτροπή

• -

Κοινοβούλιο

• Η Ευρ. Επιτροπή πρέπει ναεξασφαλίζει τηνενημέρωση των επιβατώνδημοσιεύοντας λίστα μεαερομεταφορείς πουσυστηματικά δεσυμμορφώνονται στονΚανονισμό.

ΕΑΕ, ΑΙΑ 12ΜΑΥ2014 – G-H Chambers

Page 20: Georgilas Stratis

Συγκριτική Επισκόπηση (συν.)Αναλογικός Ποσοτικός Περιορισμός Ευθύνης των αερομεταφορέων

παροχής βοήθειας σε «εξαιρετικές περιπτώσεις»:

Επιτροπή• Δικαίωμα παροχής

καταλύματος καταρχήν 3διανυκτρεύσεις με μέγιστοκόστος 100 ευρώ ανά επιβάτηανά διανυκτέρευση. Εξαίρεση(μη παροχή): αερομεταφορέςμε μικρά αεροσκάφη(λιγότερες από 80 θέσεις)πτήση λιγότερη από 250 km.Επάνοδος στον κανόνα εάν (i)πρόκειται για πτήσεις με/απόανταπόκριση (connectingflights) ή (ii) επιβάτες είναιΑΜΕΑ και συνοδοί τους,εγκυμονούσες, πρόσωπα μειατρική φροντίδα ήασυνόδευτοι ανήλικοι.

Κοινοβούλιο• Ο αερομεταφορέας δύναται

να περιορίσει το δικαίωμαπαροχής καταλύματος σε 5διανυκτερεύσεις. Αν οεπιβάτης οργανώσει μόνοςτου τη διαμονή του, μπορείνα περιορίσει το κόστος σε125ευρώ/επιβάτη/διανυκτέρευση, υπό την προϋπόθεση ότι ηακύρωση/καθυστέρηση τηςπτήσης δεν θα μπορούσε νααποφευχθεί ακόμα κι αν όλατα εύλογα μέτρα είχανληφθεί. Κανόνας χωρίςεξαίρεση.

ΕΑΕ, ΑΙΑ 12ΜΑΥ2014 – G-H Chambers

Page 21: Georgilas Stratis

Η κοινή θέση της

ΑΕΑ/ΕLFAA/ERA/IACA/IATA:• H IATA δήλωσε «απογοητευμένη» από την Πρόταση

της Ευρ. Επιτροπής:• Πιθανή αντινομία προς τα προβλεπόμενα σε Σ.Μ/1999 σε πτήσεις με

ανταπόκριση.

• Ο περιορισμός της ένστασης των «εξαιρετικών συνθηκών» σε 2 πτήσειςπαραγνωρίζει την πραγματικότητα --- ευρύτερος αντίκτυπος.

• Η αντιμετώπιση της εκτροπής μίας πτήσης ως «ματαίωση» θαεπιβαρρύνει την παροχή υπηρεσιών --- ζητήματα με αποφάσειςκυβερνήτη για την ασφάλεια της πτήσης.

• Η ΑΕΑ κάλεσε το Ευρ. Κοινοβούλιο (4ΦΕΒ2014) ναυιοθετήσει «μία ρεαλιστική πολιτική» & να μηναποστεί των προτάσεων της Ευρ. Επιτροπής σε τρίαζητήματα:• Το χρονικό σημείο πυροδότησης της ευθύνης.

• Τον ενδεικτικό περιπτωσιολογικό κατάλογο για τις έκτακτες περιστάσεις.

• Τη μη απαγόρευση της πρακτικής του «non-show».

ΕΑΕ, ΑΙΑ 12ΜΑΥ2014 – G-H Chambers

Page 22: Georgilas Stratis

Το γενικό σχόλιο της ΙΑΤΑ

Τα προβλεπόμενα χρηματικάποσά δεν έχουν αποζημιωτικόαλλά κυρωτικό χαρακτήρα:

«Εάν το στυλό BIC που έχουμε δελειτουργεί δεν αναμένουμε να λάβουμεένα Mont Blanc γι’ αποζημίωση!»

Tony Tyler, π. CEO IATA.

ΕΑΕ, ΑΙΑ 12ΜΑΥ2014 – G-H Chambers

Page 23: Georgilas Stratis

• O Kανονισμός έπρεπε να είχε από καιρούαναθεωρηθεί!

• Οι προτεινόμενες τροποποιήσεις (ιδίωςτου Ευρ. Κοιν.) κινούνται προς τηνκατεύθυνση της έτι περαιτέρωδιεύρυνσης της προστασίας του επιβάτη.

• Η νομοθετική επικύρωση κάποιωνακτιβιστικών δικαστικών αποφάσεων,αντί μίας εξ υπαρχής αξιολόγησης, θαδημιουργήσει περισσότερα προβλήματααπό αυτά που επιχειρεί να επιλύσει.

ΕΑΕ, ΑΙΑ 12ΜΑΥ2014 – G-H Chambers

www.ghlaw.co.gr

Page 24: Georgilas Stratis

• Πρόκειται για νέο δείγμα«ιμπεριαλιστικής» ευρωπαϊκήςνομοθετικής πρωτοβουλίας;

• Το υποσύστημα της Ε.Ε. συνιστάπαράδειγμα νομικού κατακερματισμούτου οικουμενικού συστήματος τωναερομεταφορών;

• Τί θα συμβεί εάν ο ΙCAO ρυθμίσειεξειδικευμένα το ζήτημα κατά διάφοροτρόπο;

ΕΑΕ, ΑΙΑ 12ΜΑΥ2014 – G-H Chambers

www.ghlaw.co.gr

Page 25: Georgilas Stratis

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ!

Q + A?

ΕΑΕ, ΑΙΑ 12ΜΑΥ2014 – G-H Chambers

www.ghlaw.co.gr