Gemeente Brecht Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan De Merel · 21.05.2012 aan opmerkingen...

Gemeente Brecht

Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan

“De Merel”

Toelichtingsnota (inclusief mer-screening en

motiveringsnota onroerend erfgoed)

Dossier BRE 159

Opdrachtgevend bestuur: Gemeentebestuur van Brecht

December 2012

Brecht - RUP “De Merel” - dossier BRE159

Toelichtingsnota – ontwerp – 10 december 2012 2

Provincie: Antwerpen

Gemeente Brecht

Opdrachtgever: Gemeentebestuur van Brecht Gemeentepark 1 2960 Brecht

Ontwerper: IGEAN dienstverlening Doornaardstraat 60 2160 Wommelgem Tel: 03/350.08.11

Fax: 03/353.34.10

E-mail: [email protected]

Dossiergegevens: projectnummer BRE159

Samengesteld volgens de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening d.d. 27.03.2009

Opgemaakt: 16.03.2012 (1

e concept voorontwerp)

Aangepast:

17.04.2012 aan bespreking gemeente dd. 26.03.2012 (2e concept

voorontwerp)

21.05.2012 aan opmerkingen college in zitting van 14 mei 2012 (3e

concept voorontwerp)

06.08.2012 aan advies Dienst Milieueffectrapportagebeheer dd. 15.06.2012 (4

e concept voorontwerp)

30.10.2012 aan opmerkingen plenaire vergadering dd. 13.09.2012 en verzoek tot raadplenging planMER-plicht

30.11.2012 toevoegen motiveringsnota onroerend erfgoed

10.12.2012 aanpassen merscreening (wijzigingen ten opzichte van de plenaire vergadering en merscreening fase 2 zijn gemarkeerd in de kantlijn) (ontwerp)

E. Symens

ruimtelijk planner

J. Van Hoydonck

directeur-zaakvoerder



Inhoud

1. Inleiding ...................................................................................................................... 7

1.1. Situering van de opdracht .................................................................................................................. 7

1.2. Leeswijzer ............................................................................................................................................ 7

2. Situering ..................................................................................................................... 8

2.1. Situering op macroniveau .................................................................................................................. 8

2.2. Situering op mesoniveau .................................................................................................................... 9

3. Beleidskader ............................................................................................................ 10

3.1. Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk .......................................................................................... 10

3.2. Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV) ................................................................................... 10 3.2.1. Buitengebied ..................................................................................................................................... 10 3.2.2. Deelstructuren .................................................................................................................................. 10

3.3. Ruimtelijk Structuurplan Provincie Antwerpen (RSPA) ................................................................ 12

3.4. Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan (GRS) Brecht ................................................................... 12 3.4.1. Ontwikkelingsperspectieven voor specifieke deellagen ................................................................... 12 3.4.2. Ontwikkelingsperspectieven voor de deelruimte Brecht Zuid .......................................................... 15 3.4.3. Ontwikkelingsperspectieven voor de deelruimte Kempisch kanaal ................................................. 20 3.4.4. Bindende bepalingen ........................................................................................................................ 21

3.5. Mobiliteitsplan Brecht ....................................................................................................................... 22

3.6. Mobiliteitsstudie “Noorderkempen” ................................................................................................ 23

3.7. Kaderplan Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten ................................................................................. 24

3.8. Regionaal landschap de Voorkempen ............................................................................................ 25

3.9. Masterplan domein ‘De Merel’ .......................................................................................................... 26

4. Bestaande juridische toestand ............................................................................... 28


4.2. Overzichtstabel bestaande juridische toestand ............................................................................. 28 4.2.1. Overzichtstabel ................................................................................................................................. 28 4.2.2. Gewestplan Turnhout ....................................................................................................................... 29 4.2.3. Buurtwegen ...................................................................................................................................... 30 4.2.4. Recht van voorkoop.......................................................................................................................... 30 4.2.5. Ankerplaats ....................................................................................................................................... 31 4.2.6. Beschermd erfgoed .......................................................................................................................... 33 4.2.7. Atlas der waterlopen ......................................................................................................................... 34 4.2.8. Stedenbouwkundige vergunningen .................................................................................................. 34 4.2.9. Milieuvergunningen .......................................................................................................................... 34

5. Bestaande beleidsplannen zonder verordenend karakter ................................... 35


5.2. Overzichtstabel bestaande plannen zonder verordenend karakter ............................................. 35 5.2.1. Overzichtstabel ................................................................................................................................. 35 5.2.2. Biologische waarderingskaart .......................................................................................................... 36 5.2.3. Relictzones en lijnrelicten ................................................................................................................. 37 5.2.4. Voorstel afbakening en differentiatie van de agrarische gebieden .................................................. 38

6. Bestaande ruimtelijke structuur ............................................................................. 40




6.2. Bestaande ruimtelijke structuur ...................................................................................................... 40 6.2.1. Recreatieve functies ......................................................................................................................... 40 6.2.2. Groene structuur ............................................................................................................................... 41 6.2.3. Ontsluiting ......................................................................................................................................... 42 6.2.4. Bebouwing ........................................................................................................................................ 47

7. Visie en inrichtingsprincipes .................................................................................. 48


7.2. Visie .................................................................................................................................................... 48

7.3. Inrichtingsprincipes .......................................................................................................................... 48 7.3.1. Masterplan en vertaling naar een RUP ............................................................................................ 48 7.3.2. Geschiktheid van de locatie ............................................................................................................. 49 7.3.3. Optimalisering bestemmingszones recreatie en bos ....................................................................... 49 7.3.4. Inrichting recreatiezone .................................................................................................................... 50 7.3.5. Bosgebieden ..................................................................................................................................... 54 7.3.6. Ontsluiting ......................................................................................................................................... 56 7.3.7. Kanaaloever ..................................................................................................................................... 57

7.4. Verenigbaarheid met het GRS .......................................................................................................... 58

8. Lijst met voorschriften die strijdig zijn en opgeheven worden ........................... 60


8.2. Op te heffen voorschriften en/of verkavelingen ............................................................................. 60

9. Ruimtebalans ........................................................................................................... 61


9.2. Ruimteboekhouding .......................................................................................................................... 61

10. Register van percelen waarop een bestemmingswijziging wordt doorgevoerd die aanleiding kan geven tot een planbatenheffing of planschade ......................... 62

10.1. Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk ........................................................................................ 62

10.2. Weergave van percelen waarop een planbaten- of planschaderegeling van toepassing kan zijn .............................................................................................................................................................. 62

11. Watertoets .............................................................................................................. 66


11.2. Resultaten watertoets ..................................................................................................................... 66

12. Onderzoek naar plan-MER-plicht ......................................................................... 68


12.2. Plan-MER-plicht van rechtswege ................................................................................................... 68 12.2.1. Toetsing aan drie voorwaarden ...................................................................................................... 68 12.2.2. Conclusie ........................................................................................................................................ 69

12.3. Uittreksel grafisch plan ................................................................................................................... 70

12.4. Beschrijving van de alternatieven ................................................................................................. 71 12.4.1. Redelijke alternatieven ................................................................................................................... 71 12.4.2. Nulalternatief .................................................................................................................................. 72

12.5. Screening van de milieueffecten per discipline ........................................................................... 72 12.5.1. Te screenen disciplines .................................................................................................................. 72 12.5.2. Effecten inzake bodem ................................................................................................................... 73 12.5.3. Effecten inzake water ..................................................................................................................... 75 12.5.4. Effecten inzake verkeer en mobiliteit.............................................................................................. 78



12.5.5. Effecten inzake geluid .................................................................................................................... 83 12.5.6. Effecten inzake licht........................................................................................................................ 84 12.5.7. Effecten inzake atmosfeer en klimatologische factoren ................................................................. 85 12.5.8. Effecten inzake biodiversiteit, fauna en flora .................................................................................. 86 12.5.9. Effecten inzake onroerend erfgoed ................................................................................................ 90 12.5.10. Effecten inzake ruimtelijke ordening............................................................................................. 94 12.5.11. Effecten inzake energie- en grondstoffenvoorraad ...................................................................... 94 12.5.12. Effecten inzake gezondheid en veiligheid van de mens .............................................................. 95 12.5.13. Effecten door de samenhang tussen de disciplines of door interactie met de omgeving ............ 95 12.5.14. Beoordeling van grensoverschrijdende significante milieueffecten ............................................. 96 12.5.15. Besluit ........................................................................................................................................... 96

13. Verzoek tot raadpleging ........................................................................................ 97

13.1. Inleiding ............................................................................................................................................ 97

13.2. Adviezen ........................................................................................................................................... 97 13.2.1. Advies Deputatie Antwerpen .......................................................................................................... 97 13.2.2. Advies Ruimtelijke Ordening Antwerpen ........................................................................................ 99 13.2.3. Advies Agentschap voor Natuur en Bos ...................................................................................... 101 13.2.4. Aanvullend advies Agentschap voor Natuur en Bos .................................................................... 102 13.2.5. Advies Onroerend Erfgoed Antwerpen......................................................................................... 103 13.2.6. Advies Vlaamse Milieumaatschappij ............................................................................................ 104 13.2.7. Advies Bloso ................................................................................................................................. 105 13.2.8. Advies Agentschap Wegen en Verkeer ....................................................................................... 105 13.2.9. Advies Departement MOW ........................................................................................................... 105

14. Motiveringsnota onroerend erfgoed .................................................................. 108

14.1. Juridisch kader .............................................................................................................................. 108

14.2. Omschrijving plan ......................................................................................................................... 108

14.3. Beschrijving ankerplaats “Brechtse Heide” ............................................................................... 109

14.4. Evaluatie van de impact van het RUP “De Merel” ...................................................................... 112 14.4.1. Zone tussen Tilburgbaan en kanaal ............................................................................................. 112 14.4.2. Zone ten oosten van Schippersdreef ........................................................................................... 112 14.4.3. Tilburgbaan ................................................................................................................................... 113

14.5. Analyse van de negatieve effecten .............................................................................................. 113 14.5.1. Verblijfplaats voor vleermuizen .................................................................................................... 113 14.5.2. Gebruik van de bunker voor andere functies ............................................................................... 113 14.5.3. Integratie van de bunker in de ruimtelijke ontwikkeling van zone C ............................................ 114 14.5.4. Nieuwbouw met ontbossing in zone C ......................................................................................... 115 14.5.5. Bosaanplanting ten oosten van de Schippersdreef ...................................................................... 115 14.5.6. Tilburgbaan ................................................................................................................................... 116

14.6. Conclusie ....................................................................................................................................... 117

14.7. Fotobijlage ..................................................................................................................................... 118

Bijlage 1: Masterplan en ontwikkelingsvisie recreatiedomein “De Merel” ........... 120

Figurenlijst Figuur 1: situering op macroniveau .............................................................................................................. 8 Figuur 2: situering op mesoniveau ............................................................................................................... 9 Figuur 3: gewenste recreatieve structuur ................................................................................................... 14



Figuur 4: gewenste ruimtelijke structuur voor Hoge Heide ........................................................................ 15 Figuur 5: Gewenste ontwikkeling voor het domein De Merel ..................................................................... 17 Figuur 6: Wegencategorisering .................................................................................................................. 22 Figuur 7: fietsroutenetwerk ......................................................................................................................... 23 Figuur 8: regionaal landschap de Voorkempen.......................................................................................... 25 Figuur 9: masterplan domein De Merel ...................................................................................................... 26 Figuur 10: uittreksel gewestplan ................................................................................................................. 29 Figuur 11: uittreksel atlas der buurtwegen ................................................................................................. 30 Figuur 12: landschapsatlas: ankerplaatsen ................................................................................................ 31 Figuur 13: ankerplaats Brechtse Heide ...................................................................................................... 32 Figuur 15: biologische waarderingskaart .................................................................................................... 36 Figuur 16: landschapsatlas: relictzones ..................................................................................................... 37 Figuur 17: operationeel uitvoeringsprogramma.......................................................................................... 38 Figuur 18: gewenste ruimtelijke structuur voor natuur, landbouw en bos .................................................. 39 Figuur 19: recreatieve functies ................................................................................................................... 40 Figuur 20: groene structuur ........................................................................................................................ 41 Figuur 21: ontsluiting .................................................................................................................................. 42 Figuur 22: netwerk openbaar vervoer ........................................................................................................ 44 Figuur 23: Bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk ................................................................................ 45 Figuur 24: recreatief fietsknooppuntennetwerk .......................................................................................... 46 Figuur 25: bebouwing ................................................................................................................................. 47 Figuur 26: register van percelen en perceelsgedeelten met mogelijk planbaten ....................................... 64 Figuur 27: overstromingsgevoelige gebieden ............................................................................................ 66 Figuur 28: uittreksel grafisch plan .............................................................................................................. 70 Figuur 29: bodemkaart ............................................................................................................................... 73 Figuur 30: erosiegevoelige gebieden ......................................................................................................... 74 Figuur 31: zoneringsplan ............................................................................................................................ 76 Figuur 32: uittreksel Centraal Archeologische Inventaris ........................................................................... 91 Figuur 33: provinciale landschapskaart ...................................................................................................... 92 Figuur 34: ankerplaats Brechtse Heide .................................................................................................... 110

Tabellenlijst Tabel 1: overzicht bestaande juridische toestand ...................................................................................... 28 Tabel 2: overzicht plannen zonder verordenend karakter .......................................................................... 35 Tabel 3: planologisch evenwicht bosgebied ............................................................................................... 55 Tabel 4: op te heffen voorschriften en/of verkavelingen ............................................................................ 60 Tabel 5: ruimteboekhouding ....................................................................................................................... 61 Tabel 6: register van percelen met mogelijk planbaten, planschade of bestemmingswijzigingscompensatie

........................................................................................................................................................... 63 Tabel 7: planologisch evenwicht bosgebied ............................................................................................... 87



1. Inleiding

1.1. Situering van de opdracht Het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan (GRS) van de gemeente Brecht werd door de gemeenteraad definitief vastgesteld op 14.10.2004 en goedgekeurd door de deputatie van de provincie Antwerpen op 16.12.2004.

In het GRS wordt de realisatie van een aantal strategische projecten in het vooruitzicht gesteld. Voor de deelgemeente St.-Job-in-‘t-Goor werd het verblijfsrecreatiegebied De Merel geselecteerd als ondersteunend toeristisch-recreatief knooppunt. In de bindende bepalingen wordt het als volgt geformuleerd: “Opstellen van een gebiedsgericht inrichtingsplan dat de ontwikkeling van de globale omgeving van De Merel vastlegt.” Dit RUP zorgt voor een juridische verankering van een reeds ontwikkeld masterplan voor het domein De Merel.

Op 12.12.2011 besliste het schepencollege om IGEAN dienstverlening aan te stellen als ontwerper voor het RUP “De Merel”.

1.2. Leeswijzer Het dossier bevat:

een tekstbundel met de toelichtingsnota;

een tekstbundel met stedenbouwkundige voorschriften;

een grafisch plan met de bestaande en juridische toestand;

een grafisch plan met de weergave van de verschillende bestemmingen.

Inhoud van de memorie van toelichting

Na dit eerste inleidende hoofdstuk wordt in hoofdstuk 2 het plangebied gesitueerd in de ruimere context.

In hoofdstuk 3 wordt het beleidskader toegelicht. Ook de relatie van het ruimtelijk uitvoeringsplan met het ruimtelijk structuurplan, waaraan het uitvoering geeft, komt hier aan bod. In het daaropvolgende hoofdstuk 4 wordt de juridische context gedetailleerd beschreven. In hoofdstuk 5 worden de bestaande beleidsplannen zonder verordenend karakter weergegeven.

In hoofdstuk 6 wordt de bestaande ruimtelijke structuur op microniveau beschreven, waarna in hoofdstuk 7 een visie wordt gevormd en de inrichtingsprincipes worden uitgewerkt.

Zoals in de Codex ruimtelijke ordening bepaald, moet een opgave van de voorschriften die strijdig zijn met het ruimtelijk uitvoeringsplan en opgeheven worden eveneens deel uitmaken van het dossier. Deze lijst is te vinden in hoofdstuk 8.

In het 9de hoofdstuk komt de ruimtebalans aan bod.

Hoofdstuk 10 bevat het register van percelen die mogelijk in aanmerking komen voor planschade, planbaten of een bestemmingswijzigingscompensatie.

In het 11de hoofdstuk wordt het project aan de watertoets onderworpen.

Het 12e hoofdstuk omvat het onderzoek naar plan-MER-plicht. Het verzoek tot raadpleging is opgenomen in hoofdstuk 13.

Omwille van de gedeeltelijke ligging in een ankerplaats werd een motiveringsnota opgemaakt, in uitvoering van artikel 26 van het landschapsdecreet. De motiveringsnota is opgenomen in hoofdstuk 14.



2. Situering

2.1. Situering op macroniveau

Figuur 1: situering op macroniveau

De gemeente Brecht ligt in het noorden van de provincie op 25 km van Antwerpen. Ze maakt deel uit van het arrondissement Antwerpen en wordt begrensd door Wuustwezel en Hoogstraten in het noorden, Rijkevorsel in het oosten, Malle, Zoersel en Schilde in het zuiden en Schoten en Brasschaat in het westen.

De E19 Antwerpen-Breda doorsnijdt de gemeente van het zuidwesten naar het noordoosten, met twee open afrittencomplexen, in Brecht en in St.-Job-in-‘t-Goor.

Ook het Kempisch kanaal (Dessel-Turnhout-Schoten) loopt door de gemeente, van het zuidwesten naar het oosten.

Er zijn drie grotere kernen in de gemeente: Brecht-centrum, St.-Lenaerts en St.-Job-in-‘t-Goor. Daarnaast kunnen er nog twee kleinere kernen onderscheiden worden, nl. Overbroek en Klein-Veerle. Hiernaast kunnen nog 2 afgelegen woongebieden worden onderscheiden, namelijk de zone voor recreatief woongebied Rommersheide en het woonparken recreatiegebied Hoge Heide / De Merel, waartoe het plangebied behoort.



2.2. Situering op mesoniveau

Figuur 2: situering op mesoniveau

Het plangebied De Merel is ten noordoosten van de kern van St.-Job-In’t-Goor gelegen, langs de N115 Schotensteenweg, de verbindingsweg met Brecht. Ten westen en ten noorden sluit het gebied aan bij de woonparkgebieden van St. Job. Ten oosten liggen een aantal weiden die aansluiten op de Brechtse Heide, die ten zuiden van het kanaal gelegen is.

Langs het plangebied lopen een paar grootschalige lijninfrastructuren. De E19, die ter hoogte van het plangebied wordt geflankeerd door de HSL, is een internationale verbindingsweg tussen Nederland en Frankrijk, via België. Het Kempisch kanaal grenst aan de zuidelijke grens van het plangebied. Het is een bovenlokale waterweg die aansluit op het Albertkanaal. Verder is er de Schotensteenweg (N115), een gewestweg die Schoten en Brecht met elkaar verbindt.

Het plangebied De Merel is toegankelijk via de Schippersdreef, een zijstraat van de Schotensteenweg. Via de Tilburglaan en het jaagpad langs het Kempisch kanaal is De Merel bereikbaar voor langzaam verkeer zoals fietsers en voetgangers.



3. Beleidskader

3.1. Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk Dit hoofdstuk belicht het beleidskader voor de opmaak van dit gemeentelijk RUP. Het belangrijkste kader wordt uiteraard gevormd door het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan. Daarom wordt in dit hoofdstuk ook de relatie van het RUP met het GRS uitvoerig beschreven.

Een aantal opties uit dit GRS zijn een verdere uitwerking van het beleidskader beschreven in de ruimtelijke structuurplannen van de hogere overheid. Er wordt hiernavolgend dus eveneens kort op ingegaan.

3.2. Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV) De visie op de ruimtelijke ontwikkeling in Vlaanderen wordt als volgt samengevat: “Vlaanderen, open en stedelijk.” Beleidsmatig wordt Vlaanderen dus opgedeeld in stedelijke gebieden en het buitengebied.

3.2.1. Buitengebied

Brecht behoort integraal tot het buitengebied, waar het de bedoeling is om enerzijds de open ruimte te versterken en anderzijds het wonen en werken te bundelen in de kernen.

Voor het buitengebied worden volgende doelstellingen geformuleerd:

het vrijwaren van het buitengebied voor haar essentiële functies landbouw, natuur, bosbouw, wonen en werken op het niveau van het buitengebied

het tegengaan van versnippering van de open ruimte

het bundelen van de ontwikkeling in de kernen van het buitengebied

het ontwikkelen van landbouw, natuur en bossen in goed gestructureerde gehelen

het bereiken van gebiedsgerichte ruimtelijke kwaliteit

het afstemmen van het ruimtelijk beleid en van het milieubeleid op basis van het fysisch systeem

het bufferen van de natuurfunctie in het buitengebied

verweving van vrijetijdsfuncties stimuleren aan de hand van een operationele beleidsstrategie.

Vanuit deze doelstellingen worden hierna de relevante gewenste deelstructuren besproken.

3.2.2. Deelstructuren

Natuurlijke structuur

Op het grondgebied van Brecht bevinden zich belangrijke landschappen, natuurgebieden en beekvalleien die structuurbepalend zijn op Vlaams of provinciaal niveau. Het betreft:

- structurerende rivier- en beekvalleien: het Antitankkanaal, de beekvallei van de Wenijsbeek,

- natuur- en boscomplexen: het geklasseerd landschap de Brechtse Heide, de natuurgebieden Kooldries-Hoofsweer, de Leeuwerk, het Groot Schietveld en het Marmerven.



Er wordt een afbakening van de natuurlijke structuur vooropgesteld om de interne samenhang en het functioneren van de natuurfunctie te versterken. Het Vlaams gewest bakent in ruimtelijke uitvoeringsplannen de Grote Eenheden Natuur (GEN), de Grote Eenheden Natuur in Ontwikkeling (GENO) en de Natuurverwevingsgebieden af. De GEN’s en GENO’s vormen samen het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN), de natuurverwevingsgebieden vormen het Integraal Verwevend en Ondersteunend Netwerk (IVON).

Nederzettingsstructuur

De nederzettingsstructuur in het buitengebied wordt gedifferentieerd door het gebruik van volgende beleidscategorieën: kern, bebouwd perifeer landschap, linten en verspreide bebouwing. De selectie hiervan gebeurt op provinciaal niveau.

De gemeente Brecht behoort tot de categorie verspreide bebouwing, waaronder wordt verstaan: iedere vorm van bebouwing die niet op basis van de definiëring tot één van de vorige beleidscategorieën (kern, bebouwd perifeer landschap, linten) kan worden gerekend.

Recreatie Uitgangspunt bij de ontwikkeling van toeristisch-recreatieve activiteiten in het buitengebied is het recreatief medegebruik met respect voor de draagkracht van het gebied. Enkel op basis van een integrale ruimtelijke visie op een bepaald gebied van het buitengebied kan het recreatief medegebruik worden geregeld. Bij tijdelijke of eenmalige toeristisch-recreatieve activiteiten is het van belang dat de activiteit het ruimtelijk functioneren van de structuurbepalende functies natuur, bos en landbouw niet aantast.

Om de toeristisch-recreatieve aanbodelementen in het buitengebied en in de stedelijke gebieden met elkaar te verbinden en op elkaar af te stemmen, wordt netwerkvorming vooropgesteld. Paden en routes (o.a. langs waterlopen, spoorwegbeddingen) worden met elkaar verbonden en uitgerust als een samenhangend toeristisch-recreatief product (o.a. inschakeling van verblijfsaccommodatie).

In functie van de optimalisering van de toeristisch-recreatieve netwerkvorming kunnen langs en op bepaalde waterlopen in hun omgeving sommige recreatievormen in beperkte zones worden toegelaten.

Het is de bedoeling de ruimtelijke kwaliteit van het buitengebied te garanderen, zonder het functioneren van de structuurbepalende functies van het buitengebied (landbouw, natuur, bos en wonen en werken) aan te tasten. Op deze wijze blijft het buitengebied gevrijwaard voor haar structuurbepalende functies en wordt de versnippering door bebouwing en toeristisch-recreatieve infrastructuren tegengegaan.

Lijninfrastructuur

De E19 wordt in het RSV aangeduid als hoofdweg die de verbinding verzorgt tussen Nederland, Antwerpen en Brussel.

Het kanaal Dessel-Turnhout-Schoten behoort tot het secundair waterwegennet en is uitgerust als klasse II (600 ton). Het secundaire waterwegennet heeft volgend ontwikkelingsperspectief: al is de vervoersfunctie op het secundair waterwegennet richtinggevend ten opzicht van de recreatieve, de landschappelijke en de waterwinningsfunctie, toch moet de maximale integratie van alle functies hier worden nagestreefd.



3.3. Ruimtelijk Structuurplan Provincie Antwerpen (RSPA)

Nederzettingsstructuur

De gemeenten Brecht en St.-Job-In-’t-Goor zijn gecatalogeerd als buitengebieden met meer dan 500 huishoudens. Bij een verdere opgedeling is Brecht aangeduid als een woonkern en St.-Job-in-‘t-Goor als een kern in een bebouwd perifeer landschap.

Een woonkern is een onderdeel van de nederzettingsstructuur en er is een beperkte uitrusting (voorzieningen, bereikbaarheid) voor dagelijkse behoeften aanwezig. In een bebouwd perifeer landschap zijn de kernen en de perifere wijken moeilijk van elkaar te scheiden.

Deelruimten

De gemeente Brecht behoort deels tot de deelruimte ‘Open Kempen’ en deels tot de deelruimte ‘Bebouwd perifeer landschap’ volgens het RSPA.

De Open Kempen wordt omschreven als een open gebied met grootschalige landbouw en verspreide natuurlijke gebieden. De nederzettingen zijn geconcentreerde kernen die als verzorgingspolen deze deelruimte moeten versterken.

St.-Job-in-‘t-Goor behoort tot het ‘bebouwd perifeer landschap’.

Recreatie

Recreatie heeft in de Open Kempen een ondergeschikte functie, behalve in specifieke gebieden zoals langs het kanaal Dessel-Turnhout-Schoten. Het algemeen principe van recreatief medegebruik is van toepassing in de overige delen van de deelruimte.

Het kanaal Dessel-Turnhout-Schoten is aangeduid als gebundeld netwerk. Dit is een geheel van gebundelde routes voor recreatieve lange afstandsbewegingen.

3.4. Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan (GRS) Brecht In de visie op de ruimtelijke ontwikkeling van de gemeente in het algemeen en de deelruimte St.-Job-in-’t-Goor in het bijzonder zijn volgende aanknopingspunten te vinden.

3.4.1. Ontwikkelingsperspectieven voor specifieke deellagen

Gewenste ruimtelijk-recreatieve structuur

Uitgangsbasis

Bestaande toeristisch-recreatieve infrastructuur als basis voor het uitbouwen van een toeristisch-recreatief netwerk In de gemeente is reeds heel wat toeristisch-recreatieve infrastructuur aanwezig. Indien deze elementen goed zijn gelegen, dan vormen deze de basis voor het verder uitbouwen van een toeristisch-recreatief netwerk binnen de gemeente. Hierbij wordt de voorkeur gegeven om bestaande knooppunten te versterken en te verbeteren (in overeenstemming met de ruimtelijke draagkracht van het gebied waarin ze zijn gelegen), dan om nieuwe toeristisch-recreatieve knooppunten te gaan ontwikkelen. Waar mogelijk bundelen van toeristisch-recreatieve infrastructuur Op verschillende plaatsen worden verscheiden toeristisch-recreatieve elementen samen aangetroffen. Deze plekken krijgen in de gemeente de voorrang om verder versterkt te worden. Een streefdoel hierbij is om de onderlinge relatie van de verschillende elementen beter op elkaar af te stemmen waardoor er een beter ruimtelijk



geheel ontstaat (vb. integreren in een gezamenlijke doorlopende groenstructuur, één toegang met gegroepeerde parkeerplaatsen voor de verschillende voorzieningen…).

Visie en concepten

De provincie krijgt van het Vlaams gewest de taakstelling om de visie rond de toeristisch-recreatieve infrastructuur verder uit te bouwen en om de toeristische knooppunten of netwerken en gebieden van primair toeristisch-recreatief belang aan te duiden. De gemeente wenst in te spelen op de selectie die wordt doorgevoerd door de provincie en hierin reeds een eerste sturing geven op haar grondgebied. Naast het regionaal toeristisch-recreatief netwerk wenst de gemeente primair aandacht te schenken aan de uitbouw van het lokaal recreatief netwerk. Het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan heeft op de eerste plaats de bedoeling om tegemoet te komen aan de lokale behoeften. Binnen het gemeentelijk structuurplan wordt getracht om aan elke kern een minimaal aanbod aan recreatie te voorzien. Bovenlokale toeristisch-recreatieve structuren sluiten aan bij het Kempisch kanaal Het Kempisch kanaal is op provinciaal niveau geselecteerd als een gebundeld netwerk. Een gebundeld netwerk heeft vooral het uitbouwen en bundelen van verschillende recreatieve routes (wandel, fiets, ruiter…) tot doel. In de gemeente Brecht zijn een aantal toeristisch-recreatieve voorzieningen aanwezig die een bovenlokale invloedsfeer uitoefenen (Brechtse Heide, De Merel, Oude kleiputtenlandschap…). Een goede bereikbaarheid van deze voorzieningen vanuit structuurbepalende bovenlokale langzaam verkeersverbindingen is van groot belang voor de leefbaarheid van deze gebieden. Daarom worden de bestaande bovenlokale toeristisch-recreatieve structuren in de gemeenten zoveel mogelijk aangesloten op het Kempisch kanaal. Nieuwe bovenlokale voorzieningen kunnen pas na grondige afweging worden ingeplant. Dit gebeurt bij voorkeur in de nabijheid van het kanaal.

Gewenste recreatieve structuur

Bij het uitbouwen van de gewenste recreatieve structuur binnen de gemeente Brecht wordt er op twee sporen gewerkt: - het eerste spoor richt zich op het uitbouwen van de lokale recreatiegebieden; hierbij

wordt zowel aandacht gegeven aan de jeugdvoorzieningen en de sportvoorzieningen.

- het tweede spoor richt zich op de regionale toeristisch-recreatieve voorzieningen binnen de gemeente. Hierbij kan een opsplitsing worden gemaakt tussen polen voor dagrecreatie en polen voor verblijfsrecreatie.

Gewenste ruimtelijke structuur van de polen voor verblijfsrecreatie De gemeente Brecht heeft steeds een groot aanbod aan verblijfsmogelijkheden gekend. In de toekomst worden er twee polen voor verblijfsrecreatie behouden. De belangrijkste pool is het centrum voor verblijfsrecreatie De Merel – Groene Linden. Dit gebied kan in de toekomst verder worden uitgebouwd. Het voorzien van bijkomende infrastructuur zowel inzake dagrecreatie als verblijfsrecreatie kan in overeenstemming met de draagkracht van het gebied worden toegelaten. Over de ontwikkeling van de Merel wordt verder ingegaan in de beschrijving van de deelruimten. Daarnaast wordt er in de gemeente nog een kleinere pool voor verblijfsrecreatie behouden: Floreal –Het Veen.

Afbakening van de recreatieve structuur

Recreatiezone De Merel in St.-Job-in’t-Goor wordt afgebakend als een bestaand lokaal recreatiegebied om verder of nieuw te ontwikkelen.



Figuur 3: gewenste recreatieve structuur

Bron: GRS Brecht

Gewenste ruimtelijke nederzettingsstructuur

Differentiatie van de ruimtelijke structuur van het wonen

De differentiatie van het woonbeleid dient rekening te houden met de opties die worden genomen binnen het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan en de hogere structuurplannen. Daarom worden de te nemen opties afgestemd op de krachtlijnen van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan en de randvoorwaarden die worden opgelegd in de hogere structuurplannen (RSV en RSPA). Groene wijk Een groene wijk bestaat uit een groep woningen in een overwegend open bebouwingsstructuur waar in principe geen voorzieningen aanwezig zijn en waar geen binding bestaat met een dorpskern of woonwijk. In uitzondering kunnen in deze woonwijken voorzieningen voorkomen van lokaal of bovenlokaal belang. In een groene wijk wordt geen stimulerend beleid gevoerd. Woningen kunnen hier enkel ontwikkeld worden binnen de juridische voorraad. Voor de voorzieningen die er aanwezig zijn kan een specifiek ontwikkelingsbeleid ontwikkeld worden. Hoge Heide, met verblijfsrecreatiedomein De Merel behoort tot de categorie groene wijk.



3.4.2. Ontwikkelingsperspectieven voor de deelruimte Brecht Zuid

Hoge Heide

Visie: Uitbouwen van een centrum voor verblijfsrecreatie

Een belangrijk deel van Hoge Heide wordt gekenmerkt door de zone voor verblijfsrecreatie. Op dit ogenblik bestaan er binnen deze zone drie locaties voor verblijfsrecreatie: camping De Groene Linde, Verblijfshuis De Merel en het Jeugdheem. In de toekomst zal De Merel verder worden uitgebouwd als een centrum voor verblijfsrecreatie binnen de gemeente. Hiervoor kan de bestaande infrastructuur gesaneerd en uitgebreid worden. Daarnaast kan er in de ruimte, aansluitend op de bebouwde structuur van Hoge Heide ruimte worden voorzien voor de ontwikkeling van lokale recreatieve infrastructuur en/of recreatieve infrastructuur ter ondersteuning van de verblijfsrecreatie zoals buitensportterreinen, speelbos, trapveld… Belangrijk hierbij is dat het gebied een semi-publiek karakter blijft behouden. Dit wil zeggen dat het voor elke inwoner vrij toegankelijk moet zijn om te komen wandelen en fietsen.

Gewenste ruimtelijke structuur

Figuur 4: gewenste ruimtelijke structuur voor Hoge Heide

Bron: GRS Brecht

Hoge Heide wordt verder ontwikkeld als een woonpark. Het karakter wordt er gelegd op grote percelen in een bosrijke structuur. Binnen deze groenstructuren zullen verbindende en ontsluitende langzaam verkeersroutes worden geïntegreerd. De verkeersstructuur binnen de wijk zelf wordt gelinkt op een beperkt aantal ontsluitingsstraten. Deze ontsluitingsstraten krijgen een duidelijke aandachtspunt langsheen Schotensteenweg. Ter hoogte van het verblijfscentrum De Merel, de



camping de Groene Linde en het Jeugdheem zal het gebied voor verblijfsrecreatie verder worden uitgebouwd.

Concepten voor het domein De Merel

Versterken van de recreatie aansluitend op de bebouwde ruimte

Het gebied kent op het moment een versnipperd voorkomen van recreatie, landbouw en bossen met belangrijke natuurlijke waarde. Om het gebied beter te ordenen en tegemoet te komen aan de bovenlokale visies voor het buitengebied worden de versnipperde recreatiegebieden geherstructureerd tot een grotere pool die aansluit bij de bebouwde omgeving.

Ontwikkelingen gebundeld rond één ontsluitingsas

Er wordt geopteerd om de recreatieve ontwikkelingen zoveel mogelijk in te passen in het huidige landschap van het gebied. De aanleg van nieuwe infrastructuur wordt waar mogelijk beperkt. De Schippersdreef wordt ingericht als centrale ontsluitingsas waarop alle recreatieve infrastructuur wordt geënt.

Recreatie aan, op en in het water

Om de relatie met het Kempisch kanaal te versterken wordt er aan het kanaal een zone aangeduid waar nieuwe watergebonden infrastructuur kan ingepast worden.

Versterken van de natuurlijke verbinding tussen Brechtse heide en Groot Schietveld

Door de reorganisatie van de recreatie in het gebied door te voeren en de bestaande zone voor verblijfsrecreatie te laten aansluiten bij de bebouwing kan de natuurlijke verbinding tussen de Brechtse Heide, Rommersheide en Groot Schietveld beter worden uitgewerkt.

Tilburgbaan als alternatieve doorgaande recreatieve verbinding

In functie van de kanaalontwikkelingen die zullen uitgewerkt worden en de uitwerking van de natuurlijke verbinding tussen de Brechtse heide en het domein De Merel kan de doorgaande recreatieve route langs het Kempisch kanaal plaatselijk worden omgeleid via de Tilburgbaan.



Gewenste ruimtelijke structuur en ontwikkelingsperspectieven voor het domein De Merel

De gewenste ruimtelijke ontwikkeling van het gebied van De Merel omvat volgende onderdelen: - te versterken natuurgebied - te ontwikkelen recreatiepool - af te bouwen camping - recreatieve dreef - kanaalontwikkeling - alternatieve langzaam verkeersverbinding

Figuur 5: Gewenste ontwikkeling voor het domein De Merel

Bron: GRS Brecht

Te versterken natuurgebied De bestaande bosgebieden in het noordoosten van het gebied De Merel worden verder uitgebreid om de natuurlijke verbinding tussen de Brechtse Heide, Rommersheide en het Groot Schietveld te versterken. De bosgebieden worden volledig gevrijwaard van bebouwing. Delen ervan kunnen een zachte recreatieve functie krijgen in functie van de aangrenzende woonwijken en de te ontwikkelen recreatiezone (hoofdzakelijk als wandelgebied). Volgende krachtlijnen worden door de gemeente als suggestie naar het Vlaams gewest gegeven (als uitwerker van de natuurlijke verbinding tussen Brechtse Heide, Rommersheide en Groot Schietveld) en aan de provincie (als opstellers van een grensoverschrijdende visie over het Kempisch kanaal): - versterken van de bestaande boskern door uitbreiding van de kern. De

uitbreidingsmogelijkheden kunnen in alle richtingen onderzocht worden, maar dienen in hoofdzaak te gebeuren in de richting van het kanaal en de Schotensteenweg – E19 om de natuurlijke verbinding te versterken. Hierbij dient voldoende rekening te worden gehouden met het belang van de aanwezige landbouwgronden. De bosuitbreidingen worden bij voorkeur gerealiseerd op gronden die door de landbouw als onbelangrijk worden geacht. Om de uitbreiding in de richting van de Schotensteenweg en E19 te realiseren dient de bestaande camping afgebouwd te worden (zie verder)



- langs het kanaal kunnen de bestaande dijken omgevormd worden tot meer natuurlijke oevers om de verbinding tussen de Brechtse heide en het domein De Merel te versterken. De doorgaande recreatieve route kan hier behouden blijven door deze te verleggen naar de Tilburgbaan (zie ook verder).

- de huidige paden binnen het bos zijn loodrecht georiënteerd op de Tilburgbaan. Om het gebied aantrekkelijker te maken voor wandelaars kunnen er eventueel een aantal dwarse verbindingen worden gerealiseerd zodat er een circuit ontstaat in de boskern.

Te ontwikkelen recreatiepool

Om in te spelen op de recreatieve potenties van het Kempisch kanaal en om het aanbod inzake verblijfsrecreatie beter af te stemmen op de recreatieve potenties van het kanaal worden de huidige zones voor recreatie in het domein De Merel gereorganiseerd. In deze recreatiepool kunnen eveneens mogelijkheden worden voorzien voor het opvangen van de lokale recreatieve behoeften van de omliggende woonwijken (vb. voetbalveld, speelbos, speelplein…).

Aandachtspunten bij deze ontwikkeling zijn:

In functie van de reorganisatie van de verblijfsrecreatie in het gebied:

- mogelijkheden voor het voorzien van nieuwe mogelijkheden voor (gegroepeerde) verblijfsrecreatie (camping, vakantiehuisjes, chalets…)

- herbestemming van de huidige gebouwen van De Merel: ofwel door de bestaande gebouwen te renoveren, door deze af te breken en een nieuw gebouw te plaatsen of een andere vorm van verblijfsrecreatie te voorzien binnen de zone

In functie van verblijfsrecreatie in het gebied of de woonwijken die aansluiten op de zone:

- behouden van de huidige tennisclub en eventueel voorzien van uitbreidingsmogelijkheden

- mogelijkheden voor ontwikkeling van recreatieve activiteiten in de bunker langs het kanaal

- mogelijkheden voor het voorzien van gebouwen voor overdekte sport- en recreatie - mogelijkheden voor het voorzien van bijkomende openluchtterreinen (sportvelden,

speelterreinen, speelbos…) - inplantingen van gebouwen en speelvelden dienen steeds rekening te houden met

de eigenheid van het gebied en zoveel mogelijk de landschappelijke identiteit van het landschap behouden. Indien men deze eigenschappen niet kan behouden dienen er bijkomende inspanningen geleverd te worden om de gebouwen en de infrastructuur landschappelijk te integreren.

Door de ligging van de recreatieve zone aan het Kempisch kanaal, door de concentratie van de verblijfsrecreatie en door de visie van de provincie om het Kempisch kanaal verder in de recreatieve sfeer te ontwikkelen, vormt de zone in feite een bovenlokale recreatieve pool.

Indien de provincie akkoord gaat met de ontwikkelingen in De Merel, dan kunnen de huidige ontwikkelingen zoals hierboven omschreven worden bijgestuurd met de elementen die voortkomen uit de studie rond het Kempisch kanaal. Dit kan eventueel aanleiding geven tot het aanduiden van een ruimere recreatieve cluster (ruimer dan de 26,63 ha die er nu voorzien is op het gewestplan).



Af te bouwen camping

Om de reorganisatie van de recreatie binnen het gebied van De Merel door te voeren wordt de bestaande camping De Linde, langs de Schotensesteenweg afgebouwd. Op deze manier kan de recreatiecluster beter aangesloten worden bij de bebouwing en het kanaal en kan de natuurlijke verbinding tussen de Brechtse Heide, Rommersheide en het Groot Schietveld beter worden uitgewerkt.

Voor de ontwikkelingen in de omgeving houdt dit in dat:

- nieuwe uitbreidingen van kampeerterreinen of ondersteunende gebouwen zijn niet meer mogelijk. Hiervoor kan de gemeente een uitvoeringsplan opmaken waarbij ze voor de huidige camping de nabestemming bos of natuur voorziet.

- de uitbating van de bestaande camping wordt op termijn gestopt (geen aflevering van een nieuwe uitbatingsvergunning conform het decreet houdende de organisatie voor openluchtrecreatieve verblijven)

- de bestaande kampeerterreinen kunnen, indien dit in overeenstemming is met het decreet houdende de organisatie voor openluchtrecreatieve verblijven worden geherlokaliseerd naar de nieuwe zone.

- nieuwe ontwikkelingen in de nieuwe zone kunnen slechts uitgevoerd worden nadat er voldoende garanties zijn dat de bestaande camping wordt afgebouwd.

- de beeldbepalende woningen die in het voormalige kampeerterrein zijn gelegen kunnen in afstemming met de afdeling AMINAL een nieuwe functie krijgen binnen de natuurverbinding.

Recreatieve dreef

De Schippersdreef vormt de ontsluitingsweg van de recreatieve pool naar de Schotensesteenweg. De Schippersdreef vormt ook de dragende as van al de toeristisch-recreatieve ontwikkelingen binnen deze zone en zorgt voor een verbinding van de recreatieve infrastructuur met het Kempisch kanaal. Om de recreatieve waarde van deze weg te versterken, en om een scheiding te maken tussen de verschillende weggebruikers (vb. voetgangers, fietsers en autoverkeer) wordt de Schippersdreef effectief als een dreef ingericht. Op deze manier wordt ook een eerste aanzet gegeven om de nieuwe infrastructuur landschappelijk te integreren binnen de ruimere omgeving.

Kanaalontwikkeling

Om de recreatieve pool beter te laten aansluiten bij het Kempisch kanaal worden er mogelijkheden voorzien voor nieuwe ontwikkelingen langs het kanaal. Deze ontwikkelingen kunnen kleinschalig zijn (vb. voorzien van een aanlegsteiger voor boten) of grootschaliger (vb. voorzien van een kleine haven met bijhorende accommodatie zoals sanitair blok).

De eerste ontwikkeling kan door de gemeente gerealiseerd worden. De tweede ontwikkeling overschrijdt het lokale niveau. De gemeente geeft de ontwikkeling van een kleine jachthaven aansluitend op de recreatieve pool van De Merel mee als suggestie naar de provincie bij de ontwikkeling van haar visie rond het Kempisch kanaal.

Alternatieve langzaam verkeersverbinding

De Tilburgbaan kan als alternatieve doorgaande recreatieve verbinding worden ingepast. Op deze manier kan de oever langs het Kempisch kanaal ingericht worden als een meer natuurlijke oever waardoor er een sterkere natuurverbinding kan gerealiseerd worden met het overliggende gebied van de Brechtse Heide.



Taken en voorstellen voor de provincie en het Vlaams gewest

Ontwikkeling Domein De Merel

De gemeente geeft de reorganisatie van het gebied van De Merel mee als suggestie naar de hogere overheid. Dit zowel naar de provincie als naar het Vlaams gewest.

De gemeente geeft de ontwikkeling van de recreatieve pool (ontwikkelen van een pool voor verblijfsrecreatie met bijhorende accommodatie) met zijn kanaalontwikkelingen (ontwikkelen van een kleine haven met bijhorende accommodatie langs het Kempisch kanaal) mee aan de provincie voor de uitwerking van haar visie rond het Kempisch kanaal. De gemeente vraagt aan de provincie dat, indien zij de visie van de gemeente aanvaard, hiervoor een uitvoeringsplan zal opmaken.

Indien de provincie de visie van de gemeente niet aanvaart dan zal de gemeente een uitvoeringsplan opmaken om de reorganisatie van het gebied op lokaal niveau door te voeren. De gemeente geeft de suggestie aan het Vlaams gewest om bij stopzetting van de camping, deze gronden aan te kopen en deze te gebruiken voor het uitwerken van de natuurlijke verbinding tussen de Brechtse Heide, Rommersheide en het Groot Schietveld.

3.4.3. Ontwikkelingsperspectieven voor de deelruimte Kempisch kanaal

Het gesloten landschap St.-Job-In’t-Goor

Visie: versterken van het verblijfsgebied De Merel

Langs het kanaal, ter hoogte van Hoge Heide en in de groene gordel rond St.-Job-in’t-Goor ligt een belangrijke concentratie voor verblijfsrecreatie. Er zijn drie polen terug te vinden rond een centraal open ruimtegebied (De Merel, de camping De Groene Linde en het Jeugdheem). In dit open ruimtegebied komen verspreid activiteiten voor dagrecreatie voor. Deze zone van De Merel zal in de toekomst gesaneerd en indien nodig uitgebreid worden. Daarnaast wordt de verbinding met het kanaal versterkt. De omgeving van het jeugdheem kan worden versterkt met een uitbreiding van het jeugdheem zelf, het behouden van de bestaande voorzieningen (kleine supermarkt) en aangevuld worden met een ontvangstruimte voor het ganse gebied. De camping de Groene Linde kan worden geherlocaliseerd naar de omgeving van De Merel zodat er een sterkere recreatiestructuur ontstaat aansluitend op de bebouwing van Hoge Heide en een sterkere groenstructuur in het oostelijk deel.

Concepten

Recreatieve strip

Langs het kanaal liggen verschillende recreatieve functies (Campings, De Merel…). Deze functies hebben op het moment geen relatie met het kanaal. Bij een verdere ontwikkeling van deze polen zal een betere relatie met het kanaal voorop worden gesteld.




Ter hoogte van het verblijfscentrum De Merel, de camping De Groene Linde en het Jeugdheem wordt de accommodatie voor verblijfsrecreatie verder uitgebouwd. Naast het saneren, het eventueel uitbreiding van de infrastructuur wordt de relatie tot het Kempisch kanaal versterkt.

Mogelijke maatregelen en acties

Uitwerken van een recreatief netwerk dat aansluit op het jaagpad langs het kanaal

Doel: - stimuleren van (zachte) recreatieve activiteiten langsheen het kanaal; - relatie tussen het kanaal en de bestaande recreatiegebieden verbeteren (campings,

De Merel…).

Concrete stappen: - uitbouwen van verbindingen tussen het kanaal en de recreatieve polen; - uitbouwen van verlaagde oevers ter hoogte van de recreatieve polen.

3.4.4. Bindende bepalingen

Bindende bepaling m.b.t. de open ruimte

Uitbouwen verblijfsrecreatiegebied De Merel. Opstellen van een gebiedsgericht inrichtingsplan dat de ontwikkeling van de globale omgeving van De Merel vastlegt. In eerste instantie worden deze elementen als suggestie naar de Provincie meegegeven in het kader van het gebiedsgericht beleid rond het Kempisch kanaal. Indien de provincie deze visie niet opneemt dan zal de gemeente een gemeentelijk RUP opstellen die de ruimtelijke consequenties van het inrichtingsplan op lokaal niveau vertaalt.

Suggesties naar de hogere overheid

De gemeente vraagt aan de provincie om de visie rond de ontwikkeling van het verblijfsrecreatiegebied De Merel mee op te nemen in het strategisch plan voor het Kempisch kanaal.



3.5. Mobiliteitsplan Brecht De gemeente Brecht beschikt over een goedgekeurd mobiliteitsplan (beleidsplan conform verklaard door de provinciale auditcommissie op 21.09.2000). Op 12 januari 2012 werd een verbreding en verdieping van dit gemeentelijk mobiliteitsplan voorlopig vastgesteld door de gemeenteraad. De relevante elementen uit het geactualiseerde mobiliteitsplan worden hieronder samengevat.

Categorisering wegen

Figuur 6: Wegencategorisering

Bron: Mobiliteitsplan Brecht

Het plangebied is bereikbaar via de Schippersdreef, een zijstraat van de secundaire weg type III, de N115 ofwel Schotensteenweg. Ten zuiden vormt het kanaal Dessel-Schoten de grens van het plangebied.



Fietsroutenetwerk

De Schippersdreef, de oostelijke grens van het plangebied van De Merel, wordt hier aangeduid als een lokale fietsroute die de functionele fietsroute langs de N115 via een fietsbrug over het kanaal laat aansluiten op het fietsknooppuntennetwerk.

3.6. Mobiliteitsstudie “Noorderkempen” Op 14 juni 2012 keurde de Deputatie van de provincie Antwerpen de mobiliteitsstudie “Noorderkempen” goed. De studie is het resultaat van een samenwerkingsverband tussen de provincie, 14 gemeenten, nv De Scheepvaart en twee intercommunales. In deze visie wordt een volledig beeld over het projectgebied weergegeven en werden verschillende aspecten onderzocht, waaronder personenvervoer, vrachtvervoer, fietsverkeer, vervoer over water, over spoor, multimodaal transport, openbaar vervoer, verkeersleefbaarheid…

Specifiek voor de omgeving van De Merel wordt op korte termijn de aanleg van een fietsbrug over het kanaal ter hoogte van de Schippersdreef voorzien (p 71 en als actie 16.2.in de actietabel).

Figuur 7: fietsroutenetwerk

Bron: Mobiliteitsplan Brecht



3.6.3.7. Kaderplan Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten In opdracht van het provinciebestuur van Antwerpen (ism NV De Scheepvaart) werd in 2005 een multifunctioneel ontwikkelingsperspectief en strategisch beleidsplan voor het kanaal Dessel-Turnhout-Schoten opgesteld.

Het plangebied van het voorliggende RUP wordt specifiek vermeld in dit plan:

Transferium Sint-Job-in-‘t-Goor

Bij Sint-Job-in-‘t-Goor wordt een transferiumfunctie ingericht. Het wordt uitgebouwd rond diverse fietsroutes en reeds aanwezige infrastructuur. Het Anti-tankkanaal en enkele recreatiegebieden maken dit tot een belangrijk toeristisch-recreatief punt.

De koppeling tussen het kanaal en bestaande recreatiegebieden dienen bestendigd te worden. Bestaande voorzieningen kunnen laagdynamisch en duurzaam uitgebouwd worden. Het betreft onder meer de ontwikkeling van het kanaal in nauwe samenwerking tussen actoren. Het domein De Merel ligt aan de buitenrand van het stadsrandbos, die de overgang markeert van verstedelijkt gebied naar de open ruimte, met onder meer de open ruimtecorridor ter hoogte van de Brechtse heide.

Een verdere uitbouw van domein De Merel op regionale schaal is niet gewenst. Laagdynamische ontwikkelingen op lokaal niveau zijn wel mogelijk. Het is ook niet aangewezen om een bijkomende jachthaven te creëren bij het domein, gelet op het de aanwezigheid van 2 jachthavens in de onmiddellijke nabijheid. De in het transferium voorziene mogelijkheid tot aanleg van passantensteigers moet volstaan om een relatie te leggen tussen het domein en het kanaal. Verder kan een informatiepunt ingericht worden in de vorm van een kiosk. Het doel is de herkenbaarheid en aantrekkingskracht van de passage te vergroten. Middels informatie en bewegwijzering dient expliciet verwezen te worden naar de recreatiegebieden en het Antitankkanaal.



3.7.3.8. Regionaal landschap de Voorkempen

Figuur 8: regionaal landschap de Voorkempen

Het regionaal landschap de Voorkempen is actief in het noordwesten van de provincie Antwerpen. Het is een samenwerkingsverband tussen de vijftien gemeenten uit de Voorkempen (Antwerpen, Brasschaat, Brecht, Kalmthout, Kapellen, Malle, Ranst, Schilde, Schoten, Stabroek, Wijnegem, Wommelgem, Wuustwezel, Zandhoven en Zoersel), de provincie Antwerpen en diverse verenigingen uit de sectoren natuur, landbouw, recreatie en jacht.

In de Voorkempen zorgen bebouwing en verkeersinfrastructuur voor een versnippering van de natuur- en bosgebieden. Dit, samen met de stijgende aantrekkingskracht op diverse vormen van recreatie betekent een grote uitdaging voor het behoud van de natuur- en bosgebieden in de Voorkempen.



Brechtse Heide

De Brechtse Heide is een 1700ha groot beschermd landschap in het zuiden van de gemeente Brecht. Het gebied strekt zich uit tot in de aangrenzende gemeenten Schilde, Malle en Zoersel. In het kader van het Europese LEADER-programma voor plattelandsontwikkeling is er een samenwerking gestart tussen de beheerders van de Brechtse Heide met als doel het behoud en onderhoud van dit landschap.

3.8.3.9. Masterplan domein ‘De Merel’ Het volledige masterplan is opgenomen in Bijlage 1: Masterplan en ontwikkelingsvisie recreatiedomein “De Merel”.

Figuur 9: masterplan domein De Merel

Bron: Grontmij



Om te zorgen voor de heropwaardering van de verblijfs- en dagrecreatie van het domein De Merel werd een masterplan opgemaakt. Het zal een sportpark worden waar plaats is voor een verscheidenheid aan functies, waaronder het uitbreiden van de tennisfaciliteiten, hockeyvelden en overdekte sporthal en zwembad.

Landschappelijk worden deze functies op basis van de aanwezige dreven- en grachtenstructuur opgedeeld in vier landschapskamers, waarin de verhouding open-gesloten centraal staat. Een centrale boulevard zorgt voor de verbinding tussen de verschillende kamers en creëert een link tussen het plangebied en het kanaal, waar een sporthotel en een aanlegsteiger komt.

Ook aan de recreatieve wandelaar wordt gedacht: binnen het plangebied door een looppiste met fit-o-meter te voorzien en buiten het plangebied door een wandelbrug aan te leggen over het kanaal die de schakel zal vormen tussen De Merel en de Brechtse Heide.

Om de parkeerbehoeften van het nieuwe sportpark op te vangen, worden naast de bestaande parking bijkomende parkeermogelijkheden ontworpen.



4. Bestaande juridische toestand

4.1. Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk Bij de opmaak van ruimtelijke uitvoeringsplannen is het uitermate belangrijk om alle plannen en elementen met een juridische waarde in het gebied in kaart te brengen. In dit hoofdstuk komen deze aan bod, als ze ofwel geheel of gedeeltelijk in het plangebied liggen, ofwel zich in de nabije omgeving ervan bevinden en door hun eigenheid van belang kunnen zijn bij de verdere uitwerking van het RUP.

Eerst wordt een overzichtstabel getoond, waarna er een korte toelichting per relevant plan volgt. Deze werkwijze geeft een duidelijk overzicht en toont aan dat er een volledige screening van de wetgeving is gebeurd.

4.2. Overzichtstabel bestaande juridische toestand

4.2.1. Overzichtstabel

Tabel 1: overzicht bestaande juridische toestand

Plan Kenmerken

Gewestplan en ontwerp-gewestplan Gewestplan Turnhout (KB 30.09.1977) en latere wijzigingen (Wijziging bij Besluit Vl. Ex. 09.10.1991 tracé ringweg Brecht-centrum; Wijziging bij Besluit Vl. Reg. 23.05.1996 ten behoeve van de HSL)

zie paragraaf 4.2.2

Gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen geen

Provinciale ruimtelijke uitvoeringsplannen geen

Gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen geen

Algemene plannen van aanleg geen

Bijzondere plannen van aanleg geen

Verkavelingsvergunningen geen

Gewestelijke rooilijnplannen geen

Provinciale rooilijnplannen geen

Gemeentelijke rooilijnplannen geen

Atlas der buurt- en voetwegen Buurtweg 4 (versmald, KB 9/4/1857)

Buurtweg 102

Buurtweg 103

zie paragraaf 4.2.3

Habitatrichtlijngebieden geen

Vogelrichtlijngebieden geen

VEN-gebieden geen

Erfdienstbaarheden geen

Ruilverkavelingen geen

Gebieden met recht van voorkoop nv De Scheepvaart, zie 4.2.4

Erfgoedlandschappen (Landschapsatlas) Ankerplaats, zie 4.2.5

Beschermde monumenten geen

Beschermde landschappen Brechtse Heide, zie 4.2.6

Beschermde stads- en dorpsgezichten geen

Atlas der waterlopen Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten, zie 4.2.7

Beschermingszones grondwaterwinningen geen

Gemeentelijke stedenbouwkundige verordeningen geen



Plan Kenmerken

PV’s van bouwovertredingen geen

Stedenbouwkundige vergunningen Zie 4.2.8

Milieuvergunningen Zie 4.2.9

bronnen: Agiv, GRS Brecht, gemeentebestuur Brecht en eigen onderzoek

4.2.2. Gewestplan Turnhout

KB 30.09.1977

Wijziging bij Besluit Vl. Ex. 09.10.1991 tracé ringweg Brecht-centrum

Wijziging bij Besluit Vl. Reg. 23.05.1996 ten behoeve van de HSL

Figuur 10: uittreksel gewestplan

Bron: Agiv, eigen bewerking

Het grootste deel van het plangebied ligt in een gebied voor dagrecreatie. Een klein deel ervan is gelegen in bosgebied.

Aan het oosten grenst het plangebied aan een zone bestemd als landschappelijk waardevolle agrarische gebieden. In het westen heeft een klein deel van het plangebied de bestemming woonpark.



4.2.3. Buurtwegen

Figuur 11: uittreksel atlas der buurtwegen

bron: Provincie Antwerpen, eigen bewerking

Binnen het plangebied liggen een aantal buurtwegen: - buurtweg 4, die in 1857 werd versmald - buurtweg 102 - buurtweg 103

Buurtweg 4 is de enige overgebleven buurtweg en heeft nu de naam Tilburgbaan.

4.2.4. Recht van voorkoop

Langs het kanaal is een zone aangeduid waarin nv De Scheepvaart begunstigd is met een recht van voorkoop. De zone heeft een breedte van 120m, verdeeld over de beide oevers.



4.2.5. Ankerplaats

Figuur 12: landschapsatlas: ankerplaatsen


Het plangebied ligt gedeeltelijk in een zone die op de landschapsatlas aangeduid wordt als ankerplaats. Een ankerplaats is een gebied dat behoort tot de meest waardevolle landschappelijke plaatsen, dat een complex van gevarieerde erfgoedelementen is die een geheel of ensemble vormen, dat ideaal-typische kenmerken vertoont vanwege de gaafheid of representativiteit of ruimtelijk een plaats inneemt die belangrijk is voor de zorg of het herstel van de landschappelijke omgeving.

Een landschapselement dat aanwezig is in de Brechtse Heide met betrekking tot dit RUP is de Tilburglaan, die

Delen van het plangebied liggen in de ankerplaats “Brechtse Heide te Brecht, Malle en Schilde”, definitief aangeduid in het ministerieel besluit van 24 december 2008. Het betreft het gedeelte tussen de Tilburgbaan en het kanaal en het gedeelte ten oosten van de Schippersdreef.



Figuur 13: ankerplaats Brechtse Heide

Bron: ministerieel besluit tot definitieve aanduiding van de ankerplaats Brechtse Heide te Brecht, Malle en Schilde (24.12.2008)

Het algemeen belang dat de aanduiding verantwoordt wordt door het plangebied loopt. Het is een oude, gezamenlijk voorkomen en de onderlinge samenhang van de volgende intrinsieke waarden gemotiveerd:

1. natuurwetenschappelijke waarde Door de verschillende menselijke invloeden is er een hele variatie aan biotooptypen ontstaan. De natuurwetenschappelijke waarde wordt voornamelijk bepaald door de aanwezige heiderestanten, vochtige weilanden en oude bosrelicten.

1.2. historische waarde Doorheen het hele landschap van de Brechtse Heide zijn er sporen van de verschillende activiteiten die zich hier in de loop van de geschiedenis hebben afgespeeld. Archeologische sites wijzen op vroege menselijke aanwezigheid. Daar een groot deel van de ankerplaats laat (na 1948) ontgonnen is, is de bodem nog relatief ongestoord. Dit brengt een hogere bewaringstoestand voor archelogische sites met zich mee. Specifiek worden de repelpercelen en de grote beerput, gebouwd in 1912, vermeld, die herinneren aan de storting van stadsmest uit Antwerpen. In de noordwestelijke kant van de ankerplaats loopt de Tilburgse weg, een onverharde postbaan en verbindingswegRomeinse secundaire weg over Breda naar BredaEindhoven.



Een opmerking/knelpunt over de Brechtse Heide dat van toepassing kan zijn op dit RUP is het ongeoorloofd gebruik van de aarden wegen, wat heel wat schade veroorzaakt aan het landschap.

3. esthetische waarde Vooral de uitgestrektheid en de weidsheid van dit landschap zijn overweldigend. In het sterk verstedelijkte Vlaanderen doet de ankerplaats dienst als een rust-, stilte- en onthaastingsgebied. De afwisseling in vegetatietypes, de kleine landschapselementen, de historische relicten en de mooie vergezichten dragen bij tot een gevarieerd Kempens landschap met een hoge belevingswaarde.

4. sociaal-culturele waarde Er wordt verwezen naar de kleiontginngen en steenbakkerijen, sluizen op het kanaal, de eerste verharde weg door de heide en het O-L-V Nazareth Abdij.

5. ruimtelijk-structurerende waarde Het landschap van de Brechtse Heide vormt een uitgestrekte open ruimte binnen de bewoningskernen van Brecht, St.-Lenaerts, St. Job-in-‘t-Goor en Westmalle. Daarmee vertegenwoordigt dit landschap één van de grootste behoorlijk gaaf bewaarde landschappen van de provincie Antwerpen.

In de beschrijving van de landschapskenmerken die typisch zijn voor de ankerplaats, met inbegrip van de ruimtelijke kenmerken die eigen zijn aan de waarden, is vooral de “oude stortplaats stadsmest Antwerpen” relevant. Het omvat de volgende landschapskenmerken:;

1. half open tot half gesloten landschap waarin de oude repelperceelsstructuur (anno 1885) nog duidelijk is waar te nemen;

2. uitgegraven ven, uitgegraven aarde bevindt zich naast het ven; 3. beerput (25 m breed, 100 m lang en 4 m diep); 4. archeologische site (100101): Brecht, Tilburgse weg, verondersteld tracé van een

Romeinse secundaire weg (diverticulum Rumst-Hoogstraten-Eindhoven); 5. archeologische site (100516): Brecht, grafheuvel uit de metaaltijden.

4.2.6. Beschermd erfgoed



Figuur 14: beschermd erfgoed


Het plangebied grenst aan een beschermd landschap: De Brechtse Heide (KB 27.05.1977), dat aan de overzijde van het kanaal gelegen is. Een beschermd landschap is een landschap dat omwille van ecologische en culturele waarde een beschermde status heeft gekregen.

4.2.7. Atlas der waterlopen

Het vormt een van de grenzen van het plangebied. Het Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten behoort tot het secundair waterwegennet en is uitgerust als klasse II, wat wil zeggen dat er vaartuigen tot 600 ton op toegestaan zijn. De maximale afmetingen van de schepen bedraagt 51,50m x 6,70m, met een diepgang van maximaal 1,90m. De vrije hoogte bedraagt 5,15m.

Het kanaal wordt beheerd door NV De Scheepvaart.

4.2.8. Stedenbouwkundige vergunningen

Nummer Omschrijving Datum

200692 plaatsen van 12 verlichtingspalen bestemd om 6 tennisvelden te verlichten 29/05/2006

2011106 tijdelijke opslag betonpuin, betonpuingranulaten, niet teer-houdende asfaltpuin en niet teer-houdende asfaltpuingranulaten, opslag van uitgegraven bodem afkomstig werf wegenis-en rioleringswerken

4.2.9. Milieuvergunningen

Nummer Omschrijving

VL200048 melding van een nieuwe inrichting VL2010121 melding van een nieuwe inrichting VL201136 melding van een nieuwe inrichting

http://nl.wikipedia.org/wiki/Landschap



5. Bestaande beleidsplannen zonder verordenend karakter

5.1. Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk In dit hoofdstuk worden plannen en studies zonder een verordenend karakter gescreend, d.w.z.: plannen die geen wettelijke kracht hebben, maar toch als beleidsinstrument worden gebruikt door de verschillende overheden. Zowel plannen die geheel of gedeeltelijk in het plangebied liggen, als deze die zich in de nabije omgeving ervan bevinden en die door hun eigenheid van belang kunnen zijn bij de verdere uitwerking van het RUP, komen aan bod.

Ook hier wordt eerst een overzichtstabel opgesteld, waarna er een korte toelichting per relevant plan volgt.

5.2. Overzichtstabel bestaande plannen zonder verordenend karakter

5.2.1. Overzichtstabel

Tabel 2: overzicht plannen zonder verordenend karakter

1 Besluit van de administrateur-generaal van 20 september 2010 houdende de vaststelling van de

inventaris van het bouwkundig erfgoed en vastgestelde lijst

Plan Kenmerken

Biologische waarderingskaart Binnen plangebied verschillende biologische waardeklassen, zie 5.2.2

Erkende natuurreservaten geen

Erfgoedlandschappen (Landschapsatlas) Relictzone en lijnrelicten, zie 5.2.3

Gemeentelijk natuurontwikkelingsplan geen

Risicozones overstromingen geen

Voorstel afbakening en differentiatie van de agrarische gebieden

Regio Antwerpse Gorden en Klein Brabant, zie 5.2.4

Centrale Archeologische Inventaris geen

Woonvernieuwingsgebieden geen

Vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed

1.

geen



5.2.2. Biologische waarderingskaart

Het plangebied van dit RUP bevat een aantal biologisch waardevolle tot zeer waardevolle gebieden.

De felgroene kleur (bv. nr. 5) duidt op waardevolle gebieden met naald- en loofbomen.

De donker gekleurde gebieden (bv. nr 16) rondom de oude opslagbunker en ten zuiden van de tennisbanen zijn een complex van biologisch waardevolle en zeer waardevolle elementen.

De rode arcering duidt op een faunistisch belangrijk gebied. De afbakening is gebaseerd op soorten die tot de Rode lijst-categorieën ‘Met uitsterven bedreigd’, ‘Bedreigd’ en ‘Kwetsbaar’ behoren.

Op de figuur links worden de kleuraanduidingen verder opgedeeld volgens de aan- of afwezigheid van een aantal specifieke kenmerken. Deze kenmerken worden per deelgebied in de tabel hieronder weergegeven.

Figuur 15: biologische waarderingskaart


1 Biologisch waardevol Bomenrij met dominantie van berk

2 Biologisch waardevol

Loofhoutaanplant (exclusief populier)

Gemengd loofhout, gemengd naaldhout

3 Biologisch zeer waardevol Vochtig wilgenstruweel op voedselrijke bodem

4 Biologisch zeer waardevol Eiken-berkenbos

5 Biologisch waardevol Aanplant van Grove den met ondergroei van struiken en bomen

6 Biologisch waardevol Populierenaanplant op droge grond met struikgewas

7 Biologisch waardevol Loofhoutaanplant (exclusief populier)

Gewone es

8 Biologisch minder waardevol Soortenarm permanent cultuurgrasland

9 Biologisch waardevol Struisgrasvegetatie op zure bodem, Buntgras- en Struisgrasorde en verwante gemeenschappen; zwak ontwikkeld en/of weinig voorkomend

10 Biologisch waardevol Naaldhoutaanplant (niet Grove den) met ondergroei van struiken en bomen

Zwarte den

11 Biologisch waardevol Aanplant van Grove den met ondergroei van struiken en bomen

12 Complex van biologisch minder waardevolle en waardevolle elementen

Terrein met recreatie-infrastructuur (bv chalets, sportvelden)

Bomenrij

13 Biologisch waardevol Loofhoutaanpland (exclusief populier)

Amerikaanse eik



14 Complex van biologisch waardevolle en zeer waardevolle elementen

Aanplant van Grove den met ondergroei van struiken en bomen

Eiken-berkenbos

15 Faunistisch voornaam gebied

Biologisch waardevol

Loofhoutaanplant (excl populier), paardekastanje, plataan


Biologisch zeer waardevol

Eiken-berkenbos


Biologisch zeer waardevol

Nitrofiel alluviaal elzenbos

Gewone es


Biologisch minder waardevol

Bunker of fort met geen of louter weinig interessante vegetaties



Bomenrij met dominantie van Zomereik



Aanplant van Grove den met ondergroei van struiken en bomen

De Schippersdreef, die bestaat uit een bomenrij met een dominantie van Gewone es (Fraxinus excelsior), wordt gezien als biologisch waardevol.

5.2.3. Relictzones en lijnrelicten

Figuur 16: landschapsatlas: relictzones


Het plangebied ligt grotendeels in de relictzone Brechtse Heide. Relictzones zijn de landschappelijke eenheden die als authentiek kunnen bestempeld worden. Zij zijn de invulling van de traditionele landschappen in Vlaanderen en geven een bepaald gebied of streek zijn eigenheid. In het plangebied komen de volgende lijnrelicten voor:

1. oude weg Antwerpen - s Hertogenbosch 2. oude weg Antwerpen – Hoogstraten 3. bunkerlinie Hollandstellung 4. kanaal Dessel - Kwaadmechelen



5.2.4. Voorstel afbakening en differentiatie van de agrarische gebieden

Operationeel uitvoeringsprogramma

Figuur 17: operationeel uitvoeringsprogramma

Bron: ruimtelijke visie voor natuur, landbouw en bos - regio Antwerpse Gordel en Klein Brabant – operationeel uitvoeringsprogramma – 27.03.2009

In het operationeel uitvoeringsprogramma is het plangebied opgenomen in een zone “categorie III: RUP’s met acties op een lange termijn”. Voor het gebied Rommersheide – Horst – De Merel (nr 18) worden volgende acties vooropgesteld: - het versterken en behouden van de verbinding tussen Kleine Heide - Grote Heide

(18.4) – Groot Schietveld (16.2) – het mozaïekgebied Rommersheide – Horst – De Merel (24.2) met Brechtse Heide.

- het nader uitwerken van de verweving tussen landbouw, natuur en bos voor het gebied Rommersheide – Horst– De Merel (24.2).

- het versterken van de bosstructuur voor het bosgebied Kleine Heide – Grote Heide (18.4).




Figuur 18: gewenste ruimtelijke structuur voor natuur, landbouw en bos

Bron:ruimtelijke visie voor natuur, landbouw en bos – regio Antwerpse Gorden en Klein Brabant – gewenste ruimtelijke structuur

De gewenste ruimtelijke structuur voor de deelruimte Verstedelijkt bosgebied ten NO van Antwerpen is opgebouwd uit een aantal ruimtelijke concepten. Deze ruimtelijke concepten vormen de legende eenheden bij bovenstaande structuurschets. De nummering van gebieden per ruimtelijk concept verwijst naar de nummers op de structuurschets. Met betrekking tot dit RUP werden volgende concepten weergegeven: - behoud en versterken van ecologische en landschappelijke waarden in

mozaïekpatroon verweven met grondgebonden landbouw.



6. Bestaande ruimtelijke structuur

6.1. Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk In dit hoofdstuk wordt de ruimtelijke structuur van het plangebied op microniveau geanalyseerd.

6.2. Bestaande ruimtelijke structuur

6.2.1. Recreatieve functies

Figuur 19: recreatieve functies

In het plangebied van dit RUP zijn een aantal sportfuncties aanwezig.

De actieve tennisclub T.C. De Merel omvat zes verlichte tennisvelden in openlucht (foto 1) en een clubhuis, het zogenaamde Merelhuisje. Naast de tennisvelden liggen twee goed onderhouden petanque-banen (foto 2). Aan de rand van het bos ligt een vervallen basketveld (foto 2). Langs de Schippersdreef ligt een minimaal uitgerust voetbalveld (foto 3).

Foto 1

Foto 2

Foto 3



6.2.2. Groene structuur

Figuur 20: groene structuur

Het grootste deel van het plangebied is een gesloten, bebost geheel met naald- en loofbomen (voor details: zie 5.2.2.) Het is toegankelijk via verschillende onverharde wandelpaden. De open ruimten liggen als een uitsnede in het bebost geheel centraal in het plangebied. Deze uitsnede bevat, naast alle recreatieve functies, een fauna-akker (foto 4) met als doel het voorzien van nectar en stuifmeel en het eerder vermelde voetbalveld. Ten oosten van de Schippersdreef ligt een weiland dat vroeger ingericht was als voetbalveld. Momenteel wordt het gebruikt als schapenweide.

De Schippersdreef bestaat grotendeels uit een biologisch waardevolle dreef van Gewone essen.

De Tilburgbaan ten westen van de Schippersdreef is een bosweg doorheen een aanplant van grove den. Ten oosten van de Schippersdreef vormt de Tilburgbaan een dreef met bomenrijen van zomereik.

Foto 4

Foto 5



6.2.3. Ontsluiting

Verkeersinfrastructuur

Figuur 21: ontsluiting

Het plangebied wordt voor gemotoriseerd verkeer ontsloten via de Schippersdreef naar de N115 Schotensteenweg. Het grootste deel van de Schippersdreef (foto 6) is een verharde weg (oranje lijn). Aan het einde ervan ligt een parking (foto 7). Aan weerszijden van de Schippersdreef liggen verharde parkeerplaatsen tussen de bomen. De Schippersdreef is een zijstraat van de N115 Schotensteenweg en loopt door tot aan het jaagpad langs het kanaal (blauwe lijn, foto 8).

De Tilburgbaan (foto 9) is een onverharde wandelen fietsweg, plaatselijk aangevuld met steenslag, die een verbinding vormt tussen de kernen van St-Job-In’t-Goor en Brecht.

Vanuit de Schippersdreef zijn het Merelhuisje en de tennisvelden bereikbaar via een smalle, verharde toegangsweg (foto 10).

Tussen de tennisvelden en de Tilburgbaan ligt een landelijke weg met een kleine parking (foto 11). Foto 12 toont het pad naar de vroegere mestopslagplaats langs het kanaal.

Foto 6



Foto 7 Foto 8

Foto 9

Foto 10

Foto 11

Foto 12



Openbaar vervoer

Figuur 22: netwerk openbaar vervoer

Bron: De Lijn

Ook met het openbaar vervoer is het plangebied De Merel gemakkelijk te bereiken. Er lopen vijf buslijnen op de Schotensteenweg, met een bushalte ter hoogte van de Schippersdreef.

De doortochten aan de halte Schippersdreef kunnen als volgt samengevat worden2:

lijn weekdag zaterdag zon- en feestdagen

frequentie spits

frequentie dal

amplitude frequentie amplitude frequentie amplitude

600 25’ 60’ 06:00-00:20 60’ 05:35-00:41 5 ritten 06:35-00:39

602 60’ 60’ 05:30-22:37 60’ 07:19-22:37 60’ 07:19-22:37

620 20’ 30’ 06:30-21:41 60’ 04:40-19:59 60’ 09:26-19:59

Lijn 608 is een functionele lijn. Op weekdagen is er een rit in de ochtend, op de middag en in de namiddag.

Lijn 629 is een functionele lijn. Op weekdagen is er een rit in de ochten, op de middag en twee ritten in de namiddag.

2 Bron: De Lijn, Gebiedsevaluatie Noorden van Antwerpen, 21 november 2011



Bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk

Figuur 23: Bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk

Bron: Provincie Antwerpen, eigen bewerking

Langs het plangebied van dit RUP lopen een aantal bovenlokale functionele fietsroutes. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen een aantal verschillende types fietsroutes: - Fiets-o-strade: het jaagpad op de noordelijke oever van het kanaal als onderdeel

van de verbinding tussen Antwerpen en Turnhout. Deze fietsroutes zijn gemeentegrensoverschrijdende, langeafstandsfietspaden met zo veel mogelijk conflictvrije kruispunten.

- Functionele routes: N115 Schotensteenweg. Functionele fietsroutes verbinden woonkernen en belangrijke functies met elkaar. Ze zijn de kortste verbindingen en lopen daardoor dikwijls langs drukke wegen (historische steenwegen die van centrum naar centrum lopen).

- Alternatieve fietsroute: route langs HSL/E19. Deze fietsroutes zijn complementair aan de functionele fietsroutes, zodat de fietser kan kiezen tussen de kortste route (functionele) of de meeste veilige en aangename route (alternatieve). De alternatieve routes zijn vaak schoolroutes.



Recreatief fietsknooppuntennetwerk

Figuur 24: recreatief fietsknooppuntennetwerk

Bron: fietsnet.be, eigen bewerking

Het recreatieve fietsknooppuntennetwerk richt zich vooral op rustige en groene wegen. Het jaagpad aan de noordzijde van het kanaal maakt deel uit van het recreatieve knooppuntennetwerk.



6.2.4. Bebouwing

Figuur 25: bebouwing

In het plangebied bevinden zich twee gebouwen. Foto 13 en 14 tonen het Merelhuisje, het clubhuis van de tennisclub.

Op de witte zone naast het clubhuis stonden vroeger ook gebouwen, maar deze zijn afgebroken.

Foto 15 laat de vroegere mestopslagplaats zien, waar mest van stad Antwerpen werd aangevoerd ten dienste van de landbouw.

Foto 13

Foto 14

Foto 15



7. Visie en inrichtingsprincipes

7.1. Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk In dit hoofdstuk wordt de visie toegelicht en worden de inrichtingsprincipes van het RUP gemotiveerd.

7.2. Visie De visie op het betrokken gebied en de doelstellingen van het project zijn duidelijk beschreven in het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan van de gemeente Brecht. Het domein De Merel wordt hierin aangeduid als een te ontwikkelen recreatiepool. De visie van het GRS wordt uitvoerig uiteengezet in hoofdstuk 3.4.

De visie van het GRS werd verder uitgewerkt in een masterplan, dat is opgenomen in Bijlage 1: Masterplan en ontwikkelingsvisie recreatiedomein “De Merel”. Het masterplan geeft de ontwikkelingsvisie voor het domein De Merel, waarbij de nadruk ligt op sport en recreatie die inspeelt op de noden van zowel de Brechtse sportclubs als de individuele sporters en recreanten. Brecht heeft de ambitie om het domein De Merel uit te bouwen tot een uniek en aantrekkelijk sportpark gelegen aan het kanaal tussen Brecht en Sint-Job.

Het RUP vertaalt de visie van het masterplan naar gedetailleerde bestemmingen op perceelsniveau en bepaalt aldus de ordening van dit recreatiegebied.

7.3. Inrichtingsprincipes

7.3.1. Masterplan en vertaling naar een RUP

De visie voor de recreatiezone wordt gedetailleerd omschreven in het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan en in het masterplan, dat als bijlage bij de toelichtingsnota wordt gevoegd en er integraal deel van uitmaakt. Het is niet de bedoeling om de visie van het GRS en het masterplan volledig te herhalen. In deze paragraaf wordt voornamelijk omschreven op welke manier de visie van het masterplan vertaald wordt in het RUP.

Voorafgaand dient verduidelijkt te worden dat een RUP niet gelijkgesteld mag worden met een masterplan. Het zijn twee verschillende instrumenten, die voor verschillende doelstellingen gebruikt worden.

Een masterplan omschrijft de gewenste ruimtelijke ontwikkeling van een gebied op een bepaald moment, op basis van de kennis, wetgeving, beleidsvisie, financiële middelen… die op dat moment van toepassing zijn. Op lange termijn is het echter waarschijnlijk en zelfs onvermijdelijk dat deze visie bijgestuurd wordt, bijvoorbeeld door wijzigingen in het beleid, maar ook door nieuwe wetgeving, bijkomend onderzoek, realisaties op het terrein, plannen van externe partners…. Een masterplan is een beleidsondersteunend document dat aangeeft in welke richting men een gebied ziet evolueren, maar heeft geen juridische waarde. Een masterplan is dan ook een ‘levend’ document, dat stelselmatig kan aangevuld worden en mee kan groeien met de ontwikkelingen op het terrein.



Een RUP heeft daarentegen een verordenend karakter en is gebonden aan wettelijk vastgelegde procedures. Het RUP bepaalt de bestemmingen en legt de ontwikkelingsmogelijkheden en randvoorwaarden op lange termijn vast. Wijzigingen in de visie en aan het masterplan moeten mogelijk zijn zonder dat dit telkens een tijdrovende herziening van het RUP noodzakelijk maakt. In het RUP worden dan ook vooral de harde en belangrijke randvoorwaarden opgenomen, maar wordt wel enige flexibiliteit toegelaten om wijzigingen aan het masterplan te kunnen opvangen.

7.3.2. Geschiktheid van de locatie

De keuze om het domein De Merel te ontwikkelen als recreatiepool werd reeds in het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan gemaakt. Het RUP wordt opgemaakt in uitvoering van de bindende bepalingen van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan van de gemeente Brecht. Samengevat liggen de volgende argumenten aan de basis van de selectie van De Merel als recreatief knooppunt:

a) de voorkeur wordt gegeven aan het versterken van bestaande recreatieve knooppunten voor het ontwikkelen van nieuwe knooppunten, op voorwaarde dat deze goed gelegen zijn en in overeenstemming zijn met de ruimtelijke draagkracht van het gebied;

b) plaatsen waar verscheiden toeristisch-recreatieve elementen samen worden aangetroffen krijgen de voorkeur om verder versterkt te worden. Door deze elementen op elkaar af te stemmen kan een meerwaarde gecreëerd worden;

c) een goede bereikbaarheid van recreatieve voorzieningen is noodzakelijk. Het Kempisch kanaal is op provinciaal niveau geselecteerd als gebundeld netwerk, met als doel het uitbouwen en bundelen van verschillende recreatieve routes. Nieuwe recreatieve voorzieningen worden bij voorkeur in de nabijheid van het Kempisch kanaal ingeplant;

d) De Merel is altijd een bestaande pool voor verblijfsrecreatie geweest.

Hierbij kan nog aangevuld worden dat De Merel centraal gelegen is tussen de woonkernen Brecht en Sint-Job en vanuit beide kernen goed bereikbaar is voor de verschillende modi (wagen, fiets, openbaar vervoer). Het gebied is dan ook ideaal gelegen voor een aantal functies die ten dienste staan van alle inwoners van de gemeente.

7.3.3. Optimalisering bestemmingszones recreatie en bos

Het domein De Merel is nu reeds grotendeels bestemd als recreatiezone, maar de huidige begrenzing is omwille van een aantal redenen niet optimaal:

a) slechts een beperkt deel van de zone grenst aan de openbare weg. Dit heeft nadelige gevolgen voor de ontsluiting van de zone en leidt tot versnippering van het bosgebied. Bovendien grenst de recreatiezone nu onmiddellijk aan de woonwijken van Sint-Job;

b) het gedeelte van de recreatiezone ten oosten van de Schippersdreef ligt in een landschappelijk waardevol gebied, aangeduid als ankerplaats. Ondanks het feit dat het terrein bestemd is als recreatiegebied en vroeger als voetbalveld ingericht was, is een nieuwe ontwikkeling als recreatiegebied niet in overeenstemming met de landschappelijke doelstellingen die aan deze afbakening als ankerplaats verbonden zijn;



c) een groot deel van het bestaande bos is bestemd als recreatiegebied, wat een ontbossing mogelijk maakt. Anderzijds zijn er bebouwde en verharde zones die momenteel bestemd zijn als bosgebied, zoals de mestbunker langs het kanaal of de parking. Deze zouden volgens de bestaande bestemming moeten evolueren naar bosgebied. Hier is een optimalisering mogelijk, waarbij het bestaande bos beter beschermd wordt en de reeds bebouwde en verharde delen de bestemming recreatiegebied krijgen;

d) de recreatieve potenties van de ligging langs het kanaal worden onderbenut.

Het masterplan en het RUP voorzien in een optimalisering van de begrenzing van de recreatiezone door een planologische ruil tussen recreatiegebied en bosgebied door te voeren. Het RUP voorziet de volgende bestemmingswijzigingen:

a) de recreatiezone wordt uitgebreid langs de Schippersdreef; b) een brede boszone aansluitend bij de woonwijken van Sint-Job wordt herbestemd

naar bosgebied; c) de zone ten oosten van de Schippersdreef wordt herbestemd naar bosgebied, zodat

ontbossingen ter plaatse kunnen worden gecompenseerd; d) de zone met de bunker langs het kanaal wordt herbestemd naar recreatiegebied om

de recreatieve potenties van het kanaal beter te benutten.

7.3.4. Inrichting recreatiezone

Het masterplan omvat een gedetailleerde visie op de inrichting van de recreatiezone, die vertaald wordt in het RUP. Waar het masterplan opteert om de recreatiezone op te delen in vier landschapskamers worden in het RUP drie zones voorzien.

Zone A: zone voor openluchtterreinen

Zone A komt overeen met Landschapskamer 1 van het masterplan. Deze zone wordt voorbehouden voor openluchtterreinen en wordt dan ook gekenmerkt door een visuele openheid. Rond de open kamer wordt een omgevende groene bosgordelgordel voorzien. Naast sportvelden kunnen ook functies als een speeltuin, jeugdwerking of een kinderboerderij toegelaten worden.

In deze zone wordt de bebouwing sterk beperkt, om zo de openheid van het gebied te kunnen vrijwaren. Beperkte bebouwing in functie van de aanwezige recreatie in open lucht is wel toegelaten, zoals kantine, kleedkamers en lokalen van de aanwezige sportclub(s) en aanhorigheden (tribune, berging, sanitair…). De terreinbezetting wordt beperkt tot 5% van de totale oppervlakte van de zone (5% van 36.093m² = 1.805m²). Er worden maximaal twee bouwlagen toegelaten, zodat een kantine eventueel op verdieping voorzien kan worden. Een terras bij de kantine is niet inbegrepen in deze oppervlakte. De maximale oppervlakte van het terras bij de kantine bedraagt 50m² of het terras wordt geïntegreerd in het bouwvolume.De bouwhoogte wordt beperkt tot 10m, wat ook geldt voor een eventuele tribune indien zich in deze zone een sportclub vestigt. Constructies, zoals fietsenstalling, nutsvoorzieningen… hebben een maximale hoogte van 3m.

Waar de zone niet grenst aan bosgebied moeten de terreinen omgeven worden door een bosgordelgroene gordel met een minimale breedte van 5m. Zo ontstaat een open kamer, omgeven door een groene bosgordelgroene gordel.



In de zone is tevens een parkeerzone toegelaten, die ten dienste staat van de gebruikers en bezoekers van de openluchtterreinen. De parkeerzone dient aan te sluiten bij de Schippersdreef om gemotoriseerd verkeer in het gebied te vermijden. Maximaal 20% van de totale oppervlakte van de zone mag ingericht worden als parkeerzone, met een maximum van 150 parkeerplaatsen voor personenwagens. Deze parking vangt de parkeerdruk van de openluchtterreinen op. Om occasionele piekbelastingen op te vangen kan een overloopparking voorzien worden, bijvoorbeeld onder de vorm van een vlak weiland dat een aantal keer per jaar (bij een derby) als tijdelijke parking gebruikt kan worden, maar de rest van het jaar als weiland behouden blijft.

Fietsenstallingen mogen in de volledige zone voorzien worden. Er moeten één fietsenstallingen voorzien worden per 4 parkeerplaatsen voor personenwagens.

Voor het aanleggen van openluchtterreinen, het oprichten van gebouwen en de aanleg van een parkeerzone is ontbossing onvermijdelijk. De ontbossing dient gecompenseerd te worden conform de geldende wetgeving ter zake. Hiervoor worden mogelijkheden geboden in de directe omgeving (zie 7.3.5).

Zone B: recreatiecluster met bosfragmenten

Zone B omvat Landschapskamer 2 en 3 van het masterplan. Door deze zones samen te voegen wordt een zekere flexibiliteit in de plaatsing van de functies toegelaten om te kunnen inspelen op wijzigende omstandigheden zonder een herziening van het RUP noodzakelijk te maken.

Zone B vormt de kern van de recreatiezone. Hier wordt plaats geboden aan overdekte sport en recreatie, zoals bijvoorbeeld een sporthal, een zwembad, indoortennis, een binnenspeeltuin…. Deze zone is dan ook het meest geschikt om horecafuncties te voorzien. Aanvullend kunnen ook verblijfsrecreatie (sporthotel, jeugdverblijf….) en zorgfuncties (revalidatie, wellness…) hier een plaats krijgen.

De terreinbezetting bedraagt maximaal 20% van de totale oppervlakte van de zone (20% van 62.120m² = 12.424m²). Terrassen van horecazaken zijn niet inbegrepen in deze oppervlakte. De maximale oppervlakte aan terrassen in deze zone bedraagt 300m² of het terras wordt geïntegreerd in het bouwvolume. In deze kernzone wordt een maximale bouwhoogte van 15m toegestaan, wat noodzakelijk is voor de realisatie van een sporthal, maar bijvoorbeeld ook voor indoortennis. De overige gebouwen, zoals een zwembad, kunnen zich naar deze hoogte richten. Dit laat ook toe om een aantal functies op verdieping te realiseren (horeca, administratie…).

Het Merelhuisje kan behouden blijven als link met het verleden van de site, maar heeft intrinsiek geen waarde die een bescherming als bouwkundig erfgoed zou kunnen verantwoorden. Het Merelhuisje kan behouden blijven en gerenoveerd worden, maar afbraak is ook toegestaan. Het RUP laat alle opties open.



In deze zone wordt tevens de hoofdparking van de recreatiezone voorzien, als uitbreiding bij de bestaande parkeerzone. Deze moet in eerste instantie de parkeerbehoefte van de aanwezige recreatieve functies opvangen, maar kan ook gebruikt worden door wandelaars en fietsers als vertrekpunt. Maximaal 30% van de totale oppervlakte van de zone mag ingericht worden als parkeerzone., met een maximum van 400 parkeerplaatsen voor personenwagens. Deze parking vangt de parkeerdruk van de sportfuncties op (zwembad, sporthal, tennis…), maar fungeert ook als parkeerzone voor wandelaars, fietsers…. De Merel kan, na de aanleg van een fietsbrug over het kanaal, een rol opnemen als bijkomende toegangspoort tot de Brechtse Heide. Aangezien in weekends de activiteiten van sporters en bezoekers van de Brechtse Heide tegelijkertijd plaatsvinden is gemeenschappelijk gebruik van een lager aantal parkeerplaatsen niet mogelijk. Om occasionele piekbelastingen, bijvoorbeeld bij een evenement, op te vangen kan een overloopparking voorzien worden. Ter vergelijking: Sportoase in Brasschaat heeft een gelijkaardig programma (zwembad, sporthal, sporthotel) en beschikt over 257, die zelfs op gewone avonden niet altijd volstaan. Voor De Merel moet de poortfunctie naar de Brechtse Heide nog toegevoegd worden

Fietsenstallingen mogen in de volledige zone voorzien worden. Er moet één fietsenstalling voorzien worden per 4 parkeerplaatsen voor personenwagens.

De visie van het masterplan om de terreinen en de gebouwen in een (half) gesloten landschap te plaatsen wordt overgenomen. Minimum 20% van de zone dient als bos behouden of aangeplant te worden. De boszones zorgen voor de ruimtelijke scheiding tussen de verschillende functies.


Zone C: zone voor recreatie gericht op het kanaal

Zone C komt overeen met Landschapskamer 4 van het masterplan. Deze zone wordt gekenmerkt door de ligging langs het kanaal Dessel – Schoten en de aanwezigheid van de vroegere bunker / mestopslagplaats.

In het gedeelte van deDe bestaande bunker dat niet gebruikt wordt als opslagplaats blijken enkele tientallen vleermuizen gehuisvest te zijn en de potentie kan nog verhoogd worden mits enkele aanpassingswerken. Om deze habitat in stand te houden kan dit gedeelte van de bunkermoet integraal behouden blijven. Het betreft ca.Aan de binnenzijde wordt minimum 1/33e van het totale volume van de bunker ingericht als vleermuizenverblijfplaats. Aan de aanwezigheid van vleermuizen kan tevens een educatief aspect gekoppeld worden.

Het overige gedeelte kan benut worden voor andere functies, op voorwaarde dat dit geen significante negatieve invloed heeft op de potentiële waarde van de bunker als verblijfplaats voor vleermuizen. Mogelijke functies zijn o.a. natuureducatie, opslag van materialenvoor recreatie of horeca….

De buitenzijde van de bunker kan geïntegreerd worden in de verdere ruimtelijke ontwikkeling van zone C, op voorwaarde dat de bunker als volume herkenbaar aanwezig blijft. Indien dit technisch haalbaar blijkt en verenigbaar is met de erfgoedwaarde van de bunker is het toegelaten om (delen van) een gebouw of constructie tegen of op de bunker te bouwen.



In zone C kunnen de recreatieve potenties van het kanaal maximaal benut worden. Een eerste optie is om watersporten mogelijk te maken, door het voorzien van faciliteiten (een aanlegsteiger…) en infrastructuur (kleedkamers…). Aanvullend kan de aanlegsteiger ook gebruikt worden voor pleziervaart, maar dit is geen hoofdfunctie. Een andere mogelijkheid is om de zone in te richten in functie van verblijfsrecreatie (zoals een sporthotel) of zorgfuncties (zoals revalidatie of wellness). Aanvullend bij dergelijke recreatieve functies kan ook horeca voorzien worden, waarbij de ligging langs het kanaal een meerwaarde kan vormen. Anderzijds kunnen hier minder mogelijkheden voor parkeren voorzien worden. De keuze om horecavoorzieningen toe te laten moet in samenhang met de ontwikkelingen in zone B bekeken worden.

De bebouwing dient geconcentreerd te worden aan de zijde van het kanaal. Hier ligt nu reeds de mestopslagplaats, zodat ontbossing zo veel mogelijk vermeden kan worden. Indien een gedeelte van de bunker echter behouden blijft als huisvesting voor vleermuizen kan hiervan afgeweken worden en kan een inplanting elders in de zone gemotiveerd worden. De terreinbezettingDe terreinbezetting voor nieuwe gebouwen wordt beperkt tot 20% van de totale oppervlakte van de zone (20% van 29.616m² = 5.923m²). De constructies voor een vaste overbrugging van het kanaal, de uitkijktoren, terrassen van horecafuncties en, de bestaande bunker en (delen van) gebouwen en constructies die op de bunker geplaatst worden zijn niet inbegrepen in deze maximale terreinbezetting. Het terras heeft een maximale oppervlakte van 100m² of wordt geïntegreerd in het bouwvolume. De bouwhoogte wordt beperkt tot 8m, wat lager is dan in zone B.

Het bosrijke karakter van de zone wordt behouden. Minimum 35% van de zone moet behouden blijven als bos. Aangezien de bebouwing geconcentreerd dient te worden aan de zijde van het kanaal zal het achterliggende bestaande bos tot de Tilburgbaan behouden blijven. Het te behouden bos in zone C vormt een brede bosgordel evenwijdig langs het kanaal en langs de Tilburgbaan, die enkel onderbroken kan worden door de centrale fietsen wandelboulevard. Zo blijft de bestaande migratieroute voor vleermuizen gegarandeerd

Het RUP voorziet de mogelijkheid om langs het kanaal een uitkijktoren te plaatsen. Van op deze locatie krijgt de bezoeker een weids zicht over de Brechtse Heide, het kanaal, de omliggende woonkernen en de bosrijke omgeving. Fietsers, wandelaars en bezoekers krijgen zo een bijkomend attractiepunt langs het kanaal. Er zijn reeds verschillende binnenlandse voorbeelden: de Sas4-toren in Dessel (37m hoog), de uitkijktorens in de Kalmthoutse Heide (25m hoog) en in Herentals (24m hoog)…. Aan de uitkijktoren kan ook een informatieve en educatieve functie gekoppeld worden, wat de functie als toegangspoort voor de Brechtse Heide mee kan ondersteunen.

In deze zone zijn geen parkeervoorzieningen voor bezoekers en recreanten toegelaten. Zij dienen gebruik te maken van de parkeerzone in zone B. Een beperkt aantal parkeerplaatsen kan voorzien worden voor het eigen personeel en voor personen met een handicap. Indien in deze zone een hotelfunctie gevestigd is kunnen hiervoor maximaal 20 parkeerplaatsen voorzien worden. De parkeervoorzieningen dienen aan te sluiten bij de Schippersdreef of bij de gebouwen.




Centrale fietsen wandelboulevard met brug over het kanaal

Als verbindend element tussen de verschillende zones voorziet het masterplan een centrale fietsen wandelboulevard, zodat voetgangers en fietsers circuleren binnen het domein, gescheiden van het gemotoriseerd verkeer op de Schippersdreef. De boulevard vormt een belangrijk structurerend element. Het betreft een indicatieve aanduiding, zodat de exacte ligging en uitvoering bepaald kunnen worden in functie van de latere inrichting van het domein.

Het RUP voorziet de mogelijkheid om in het verlengde van de centrale fietsen wandelboulevard een vaste fietsen voetgangersbrug over het kanaal te realiseren. Deze verbindt het recreatiegebied De Merel met de Brechtse Heide, een waardevol en beschermd landschap aan de overzijde van het kanaal. Mogelijk kan een brug gecombineerd worden met een uitkijktoren in een samenhangend architecturaal project.

Op deze manier wordt een bijkomende oversteekmogelijkheid voor langzaam verkeer voorzien. Naar het westen ligt de dichtstbijzijnde brug op 3km afstand, naar het oosten op meer dan 2,5km. De noordelijke oever van het kanaal is opgenomen in het bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk als fiets-o-strade en is opgenomen in het recreatief fietsknooppuntennetwerk. Het verbinden van de noordelijke kanaaloever met het gebied Brechtse Heide vormt een waardevolle aanvulling in het netwerk. De plaatsing en de inrichting van de brug moet verder onderzocht worden, in overleg met de beheerder van het kanaal Dessel – Schoten (NV De Scheepvaart).

Door het plaatsen van de brug kan het domein De Merel fungeren als een bijkomende toegangspoort tot de Brechtse Heide. De aanwezige parkeerzones en horeca ondersteunen deze poortfunctie. Ook een uitkijktoren kan hier een belangrijke rol in spelen, met mogelijkheden voor infoborden en dergelijke. Op die manier kan ook de druk op de bestaande toegangspoorten verminderd worden.

7.3.5. Bosgebieden

Bestaande bossen

Een aantal boszones die momenteel als recreatiegebied bestemd zijn, en dus ontbost zouden kunnen worden, worden herbestemd naar bosgebied, zodat het bos gevrijwaard blijft. Door de recreatiezone meer te richten naar de Schippersdreef ontstaat de mogelijkheid om een aaneengesloten bosgordel tussen de recreatiezone en de woonwijken van Sint-Job te beschermen als bosgebied. Deze zone heeft een oppervlakte van 30.130m². De herbestemming van 3ha recreatiegebied naar bosgebied is een significante bescherming van bestaand bos.

De voorziene bosgordel heeft tevens een functie als natuurverbinding. De huidige recreatiezone op het gewestplan neemt de volledige ruimte tussen het landbouwgebied en het woonpark in, waardoor iedere relatie tussen de bosgebieden langs het kanaal en de bosgebieden/open ruimte in het noorden verbroken wordt. Het RUP richt de recreatiezones naar de Schippersdreef en voorziet een aaneengesloten boszone die als natuurverbinding fungeert. De breedte en oppervlakte van dit bosgebied overstijgen duidelijk een loutere bufferfunctie.



Ook binnen de recreatiezones worden delen van de bestaande boszones beschermd. In zone A dient rond de openluchtterreinen een bosgordel met een minimale breedte van 5m voorzien te worden, wat minimaal overeenkomt met 1.800m² bos. Waar deze bosgordel momenteel niet aanwezig is zal deze aangeplant moeten worden. In zone B moet 20% van de totale oppervlakte behouden blijven of aangeplant worden als bosgebied, wat overeenkomt met een oppervlakte van 12.424m². In zone C moet 35% van de totale oppervlakte behouden blijven of aangeplant worden als bosgebied, wat overeenkomt met een oppervlakte van 10.366m².

Naast de herbestemming van meer dan 3ha recreatiegebied naar bosgebied dient er binnen de recreatiezone dus 2,5ha aan bos behouden blijven of aangeplant worden. Aangezien in realiteit enkel de strikt noodzakelijke ontbossingen uitgevoerd zullen worden, zal de uiteindelijke oppervlakte aan bosgebied nog hoger liggen.

Uitbreiding bosgebied voor boscompensatie

Ondanks het behoud van een grote oppervlakte aan bos zal ontbossing onvermijdelijk zijn in de toekomstige ontwikkeling van het domein De Merel. Conform de geldende wetgeving zal deze ontbossing gecompenseerd moeten worden, hetzij door elders bos aan te planten, hetzij door een financiële vergoeding. De voorkeur van het gemeentebestuur gaat uit naar een boscompensatie in natura. In de onmiddellijke nabijheid komen hiervoor twee percelen in aanmerking.

Een eerste perceel is gelegen ten noorden van het domein De Merel, aan de westzijde van de Schippersdreef. Het betreft een perceel met de bestemming bosgebied waarvan een groot deel momenteel als weiland gebruikt wordt. Deze zone, met een oppervlakte van ca. 12.000m², is in eigendom van de gemeente en is reeds bestemd als bosgebied. Ze moet dan ook niet in het RUP opgenomen worden.

Een tweede zone die in aanmerking komt voor bosaanplanting is de zone aan de overzijde van de Schippersdreef, op het gewestplan bestemd als recreatiezone. Vroeger lag hier een voetbalveld, momenteel wordt ze gebruikt als schapenweide. Een nieuwe recreatieve ontwikkeling aan de oostzijde van de Schippersdreef is niet gewenst. Deze zone, met een oppervlakte van 16.925m², wordt herbestemd naar bosgebied, zodat ontbossing in het domein De Merel in de onmiddellijke nabijheid gecompenseerd kan worden door bos aan te planten. De bebossing van deze zone sluit aan bij het bestaande halfopen landschap, gekenmerkt door een afwisseling van open velden met bosfragmenten. Het aanplanten van bos in deze zone zorgt bovendien voor een bijkomende visuele buffer van de recreatiezone naar het open landschap ten oosten.

Planologisch evenwicht bosgebied

Om de gevolgen van het RUP op de ruimtebalans voor het bosgebied in te schatten wordt een berekening gemaakt van het planologisch evenwicht.

De oppervlakte aan bosgebied volgens het gewestplan bedraagt 64.052m². Een deel van het bosgebied ligt echter in de waterloop en in de openbare wegenis. Dit is, onafhankelijk van het RUP, niet realiseerbaar bosgebied en dient uit de berekening gelaten te worden.

Naast de zuivere bestemmingszone bosgebied voorziet het RUP ook bescherming van bestaande bosgebieden binnen de bestemmingszone recreatiegebied. Ook dit dient in rekening te worden gebracht. De onderstaande tabel geeft een overzicht van de effecten van het RUP voor het bosgebied.

Tabel 3: planologisch evenwicht bosgebied

1 Bosgebied volgens gewestplan 64.052



2 - waterloop - 2.422

3 - openbare wegenis en onverharde voet- en fietsweg - 7144

4 Effectieve oppervlakte bosgebied gewestplan (=1-2-3) 54.486

5 Bosgebied RUP “De Merel” 47.055

6 Saldo (=5–4) - 7.431

7 Bescherming bosgebied binnen recreatiezones

8 - zone A: bosgordel met een minimale breedte van 5m 1.800

98 - zone B: min. 20% van de totale oppervlakte van de zone 12.424

109 - zone C: min. 35% van de totale oppervlakte van de zone 10.366

1110 Totaal bescherming bosgebied binnen recreatiezones 24.59022.790

1211 Saldo (=5-4+1110) 17.15915.359

Uit deze berekeningen kunnen de volgende conclusies getrokken worden:

a) indien enkel de zuivere bestemmingszones in rekening worden gebracht leiden de herbestemmingen van het RUP tot een verlies aan bosgebied van 7.431m²;

b) indien echter ook de bescherming van het bos binnen de recreatiezones mee in rekening wordt gebracht vertoont het RUP een sterk positief saldo van 17.159m15.359m².

c) het RUP leidt dus tot de bescherming van een grotere oppervlakte aan bosgebied ten opzichte van het gewestplan, met dien verstande dat een deel van het beschermde bos in de recreatiezone gelegen is.

7.3.6. Ontsluiting

De Schippersdreef, die aansluit op de N115 Schotensteenweg, is voor gemotoriseerd verkeer de enige ontsluitingsweg van het domein De Merel. De ontwikkeling van het domein De Merel zal leiden tot een toename van het verkeer. In functie van de verkeersveiligheid kan een herinrichting van het kruispunt N115 Schotensteenweg – Schippersdreef noodzakelijk zijn. De volgende maatregelen dienen verder onderzocht te worden, in overleg met de wegbeheerder:

aanleg van een linksafslagstrook op de N115 Schotensteenweg om opstopping en kop-staartaanrijdingen te voorkomen;

aanleg van een middengeleider om het kruispunt ruimtelijk te accentueren;

voorrangsregeling voor de fietsers;

mogelijk zijn ook aanpassingen aan de bushaltes noodzakelijk.

In de inrichting van de Schippersdreef kunnen van noord naar zuid drie segmenten onderscheiden worden:

het noordelijke deel is relatief smal, met aan beide zijden een bomenrij van berk. Aan de westzijde ligt een open gracht. Voor dit noordelijke deel geeft de rooilijnbreedte van 16m de mogelijkheid om de rijbaan te verbreden en een vrijliggend fietspad achter een bomenrij te voorzien. De aanleg van een gescheiden fietsvoorziening is aangewezen om de verkeersveiligheid van vooral jonge fietsers te garanderen op piekmomenten, wanneer de verkeersintensiteiten hoger kunnen zijn.



het middelste deel heeft een breed profiel, gekenmerkt door het dreefkarakter en de parkeervakken tussen de bomen. Hier wordt de rooilijnbreedte vastgelegd op 23m zodat enerzijds de bestaande bomenrijen en de tussenliggende parkeervakken volledig binnen de openbare wegenis vallen en anderzijds ruimte gecreëerd wordt om het hierboven vermelde fietspad achter de bomenrijen door te trekken tot aan de Tilburgbaan. Indien nodig kan een beveiligde oversteekplaats voor fietsers voorzien worden voor de aansluiting op de recreatiezone.

het meest zuidelijke gedeelte van de Schippersdreef, ten zuiden van de Tilburgbaan, is momenteel een smalle kasseiweg. Deze weg zal enkel de recreatieve functies langs het kanaal ontsluiten voor personeel en eventueel voor hotelgasten. Bezoekers en recreanten dienen gebruik te maken van de parkeervoorzieningen in zone B. Daarnaast fungeert de weg als dienstweg naar het kanaal. De weg zal dan ook maar beperkt gebruikt worden. Hier volstaat een smal profiel van 6m breed, waarin de noodzakelijke wegenis kan aangelegd worden. Door de lage verkeersintensiteiten is een gemengd verkeersregime aangewezen. De dreefstructuur is hier meer geïntegreerd in de bosrijke omgeving en dient niet mee opgenomen te worden in het openbaar domein.

De Tilburgbaan blijft behouden als landelijke weg. Verharding kan overwogen worden indien dit wenselijk is voor de verkeersveiligheid en het comfort van de weggebruiker.

Voor de afbakening van deze zone werd de bestaande kadastrale toestand overgenomen.

7.3.7. Kanaaloever

De noordelijke oever van het kanaal vervult meerdere functies. Het jaagpad is aangelegd in functie van het beheer van de waterloop, maar

Het jaagpad dient decretaal beschouwd te worden als een dienstweg. Het jaagpad blijft in eerste instantie een dienstweg voor de waterwegbeheerder of van zijn opdrachtnemers die hen toelaat de waterweg te inspecteren en/of snel ter plaatse te kunnen zijn. In geval van schade aan de oevers of de dijken moet het jaagpad een goede en snelle toegankelijkheid garanderen tot de plaats waar de schade zich voordoet. De toegang tot het jaagpad wordt geregeld in art. 93 van het KB van 15 oktober 1935 houdende het algemeen reglement der scheepvaartwegen van het kinkrijk en in art. 23 van het KB van 7 september 1950 houdende vaststelling van het bijzonder reglement van nv De Scheepvaart.

Ondergeschikt aan het statuut als dienstweg is het jaagpad enkel toegankelijk voor voetgangers en fietsers. Het kent een sterk recreatief gebruik als fietsroute. Het jaagpad is opgenomen in het bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk als fiets-o-strade en maakt deel uit van het recreatief fietsknooppuntennetwerk.

Het kanaal zelf wordt zowel voor recreatieve vaart als voor vrachtvervoer gebruikt.

De recreatieve functie van het kanaal kan verder versterkt worden. De plaatselijke verbreding van het kanaal biedt mogelijkheden om een aanlegsteiger in functie van watersport te voorzien. Deze kan benut worden voor watersporters (kano, kajak, roeien) of het sporadisch aanmeren van een jacht. Het aantrekken van watersporters biedt bijkomende mogelijkheden voor een sporthotel. De mogelijkheden voor de realisatie van een aanlegsteiger moeten verder onderzocht worden in overleg met de beheerder van het kanaal (NV De Scheepvaart).



7.4. Verenigbaarheid met het GRS Het RUP is in grote mate in overeenstemming met de visie van het GRS, waar het domein aangeduid wordt als een te ontwikkelen recreatiepool. Twee elementen dienen nader toegelicht te worden:

1. schaalgrootte en dynamiek van de activiteiten; 2. geen herlokalisatie van de bestaande camping.

Schaalgrootte en dynamiek van de activiteiten

In het GRS wordt bepaald dat op deze locatie de lokale recreatieve behoeften van de omliggende woonwijken opgevangen kunnen worden.

Er is een grote lokale behoefte aan een zwembad, een sporthal en ruimte voor sport en recreatie. Het zwembad en de sporthal hebben een grotere dynamiek, maar komen tegemoet aan een lokale behoefte. Er is geen zwembad in Brecht, waardoor de inwoners momenteel verre verplaatsingen dienen te maken. Alhoewel gebruik door bewoners van buurgemeenten niet uitgesloten kan worden beantwoordt het zwembad wel aan een lokale behoefte. Dergelijke voorzieningen zijn grote investeringen die ten dienste van de volledige gemeente staan, niet van één woonkern. Ze moeten dan ook goed bereikbaar zijn vanuit de twee grote kernen Sint Job en Brecht. De centrale ligging tussen beide kernen is dan ook een meerwaarde en een noodzakelijke voorwaarde in functie van bereikbaarheid.

Het domein was vroeger een vakantiecentrum van de stad Antwerpen, waarvan het grote hoofdgebouw reeds werd afgebroken. Dit was een grootschalige functie met een grote dynamiek, die echter geen overlast veroorzaakte. Het RUP voorziet in een reorganisatie van een bestaande recreatiezone, geen nieuwe ontwikkeling. De vermelde activiteiten zouden ook zonder RUP reeds gerealiseerd kunnen worden binnen de grenzen van de recreatiezone op het gewestplan.

De termen “hoogdynamisch” en “laagdynamisch” zijn niet eenduidig. Een aantal activiteiten kunnen, ondanks dat ze tegemoet komen aan een lokale behoefte, toch een zekere dynamiek hebben. Functies als revalidatie, sporthotel… worden opgenomen als mogelijkheden omdat ze complementair zijn aan de hoofdfuncties. Revalidatie kan gebruik maken van het zwembaden de sporthal, een sporthotel is noodzakelijk om vakantiekampen en dergelijke te kunnen organiseren…. De dynamiek van dergelijke functies is echter vrij beperkt. Door dergelijke opties open te houden en op te nemen in de voorschriften ontstaat mogelijk de indruk dat hier een zwaar programma gerealiseerd wordt dat het lokale niveau overstijgt, maar uiteindelijk zal slechts een deel van deze functies effectief gerealiseerd worden.

Samengevat kan gesteld worden dat een nieuwe invulling van deze bestaande recreatiezone onvermijdelijk een zekere dynamiek zal genereren, maar dat deze tegemoet komt aan een lokale behoefte aan dergelijke recreatieve functies waarvoor geen alternatieve locaties beschikbaar zijn. Het betreft lokale activiteiten ten dienste van de eigen bevolking.



Herlokalisatie bestaande camping

Het RUP voorziet niet in een herlokalisatie van de bestaande camping. De gemeente werd ingelicht dat de eigenaar van de gronden een nieuwe concessie voor 15 jaar heeft verleend. Op de camping staan veel vaste constructies en werden investeringen gedaan in vaste infrastructuur. Een herlokalisatie heeft een zware impact op de kampeerders en is niet evident. Een herbestemming zou tevens aanleiding kunnen geven tot planschade. Bovendien is de camping ongeveer even groot als het volledige domein De Merel. Een herlokalisatie is dan ook niet evident en momenteel niet aan de orde.

Conclusie

Het RUP geeft uitvoering aan de visie van het GRS om De Merel te ontwikkelen als een recreatiepool. De geplande activiteiten staan ten dienste van de eigen bevolking.



8. Lijst met voorschriften die strijdig zijn en opgeheven worden

8.1. Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk In dit hoofdstuk wordt een lijst van voorschriften die strijdig zijn met het bestemmingsplan van het RUP en derhalve opgeheven worden, weergegeven.

8.2. Op te heffen voorschriften en/of verkavelingen

Tabel 4: op te heffen voorschriften en/of verkavelingen

Verordenend plan Voorschriften

Voorschriften van het gewestplan Turnhout (KB 30.09.1977) en latere wijzigingen (Wijziging bij Besluit Vl. Ex. 09.10.1991 tracé ringweg Brecht-centrum; wijziging bij Besluit Vl. Reg. 23.05.1996 ten behoeve van de HSL)

1.2.1.4. woonparken De woonparken zijn gebieden waarin de gemiddelde woningdichtheid gering is en de groene ruimten verhoudingsgewijs grote oppervlakten beslaan.

4.1. agrarisch gebied De agrarische gebieden zijn bestemd voor de landbouw in de ruime zin. Behoudens bijzondere bepalingen mogen de agrarische gebieden enkel bevatten de voor het bedrijf noodzakelijke gebouwen, de woning van de exploitanten, benevens verblijfsgelegenheid voor zover deze een integrerend deel van een leefbaar bedrijf uitmaakt, en eveneens para-agrarische bedrijven. Gebouwen bestemd voor niet aan de grond gebonden agrarische bedrijven met industrieel karakter of voor intensieve veeteelt, mogen slechts opgericht worden op ten minste 300m van een woongebied of op ten minste 100m van een woonuitbreidingsgebied, tenzij het een woongebied met landelijk karakter betreft. De afstand van 300m en 100m geldt evenwel niet in geval van uitbreiding van bestaande bedrijven. De overschakeling naar bosgebied is toegestaan overeenkomstig de bepalingen van artikel 35 van het Veldwetboek, betreffende de afbakening van de landbouw- en bosgebieden.

4.2. bosgebied De bosgebieden zijn de beboste of de te bebossen gebieden, bestemd voor het bosbedrijf. Daarin zijn gebouwen toegelaten, noodzakelijk voor de exploitatie van en het toezicht op de bossen; evenals jagers- en vissershutten, op voorwaarde dat deze niet kunnen gebruikt worden als woonverblijf, al ware het maar tijdelijk. De overschakeling naar agrarisch gebied is toegestaan overeenkomstig de bepalingen van artikel 35 van het Veldwetboek, betreffende de afbakening van de landbouw- en bosgebieden.

5.1. De gebieden voor dagrecreatie bevatten enkel de recreatieve en toeristische accommodatie, bij uitsluiting van alle verblijfsaccomodatie.

11.1 bestaande waterwegen

bron: eigen verwerking



9. Ruimtebalans

9.1. Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk In functie van de beleidsmatige opvolging van het RSV door het Vlaams gewest wordt een ruimteboekhouding bijgehouden.

Dit betekent dat voor dit ruimtelijk uitvoeringsplan moet nagegaan worden in welke mate bepaalde bestemmingen werden omgezet naar andere bestemmingen. Dit gebeurt aan de hand van de oppervlaktes van de verschillende bestemmingszones, afgerond tot op 10 m².

9.2. Ruimteboekhouding

Tabel 5: ruimteboekhouding

Huidige bestemming Oppervlakte (m²)

Voorschriften van het gewestplan Turnhout (KB 30.09.1977):

gebied voor dagrecreatie 126.663

bosgebied 64.052

woonpark 3.919

landschappelijk waardevol agrarisch gebied 8.920

bestaande waterweg 1.059

Totaal 204.613

Nieuwe bestemmingen RUP Oppervlakte (m²)

Art. 1: recreatiegebied 127.829

- zone A 36.093

- zone B 62.120

- zone C 29.616

Art. 2: bosgebied 46.523

- ten westen Schippersdreef 30.130

- ten oosten Schippersdreef 16.393

Art. 3: waterweginfrastructuur 4.048

Art. 5: openbare wegenis 18.161

Art. 6: onverharde fietsen wandelroute 8.052

Totaal 204.613

bron: eigen verwerking



10. Register van percelen waarop een bestemmingswijziging wordt doorgevoerd die aanleiding kan geven tot een planbatenheffing of planschade

10.1. Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk In artikel 2.2.2, §1, eerste lid, 7° van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening is de verplichting opgenomen om in ruimtelijke uitvoeringsplannen een register op te nemen van percelen waarop een bestemmingswijziging gebeurt die aanleiding kan geven tot planschade, vermeld in artikel 2.6.1, planbaten, vermeld in artikel 2.6.4, en kapitaalschade of gebruikersschade, vermeld in boek 6, titel 2 of titel 3, van het decreet van 27 maart 2009 betreffende het gronden pandenbeleid.

Dit register duidt de percelen aan waarop mogelijk een vergoedingsregeling, in casu planbaten of planschade, van toepassing is. Het betreft enkel een weergave van de percelen die in beginsel aanleiding geven tot een planbatenheffing of planschadevergoeding. Er werd evenwel geen onderzoek verricht naar de eigendomsstructuur van de percelen, de aanwezigheid van mogelijke vrijstellingen van heffing, mogelijke uitzonderingsgronden, enzovoort.

Voor de toepassingsvoorwaarden, vrijstellingen en uitzonderingsgronden betreffende de planschade- en planbatenregeling wordt verwezen naar artikel 2.6.1 tot en met 2.6.3 (inzake planschade) en artikel 2.6.4 tot en met 2.6.7 (inzake de planbatenheffing) van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening.

In dit hoofdstuk wordt een opsomming gegeven van de percelen waarin door de bestemmingswijzigingen van voorliggend RUP mogelijk een dergelijke regeling van toepassing is.

10.2. Weergave van percelen waarop een planbaten- of planschaderegeling van toepassing kan zijn

Een planbatenheffing is onder andere verschuldigd wanneer een in werking getreden ruimtelijk uitvoeringsplan op een perceel een bestemmingswijziging doorvoert van een zone die onder de gebiedsaanduiding ‘bos’ valt naar een zone die binnen de gebiedsaanduiding ‘recreatie’ valt. Dit is het geval voor de zones die in het RUP herbestemd worden van bosgebied naar recreatiegebied.

Een planschadevergoeding is onder andere vereist wanneer door een in werking getreden ruimtelijk uitvoeringsplan een perceel niet meer in aanmerking komt voor een vergunning om te bouwen. Dit is mogelijk het geval voor:

a) de herbestemming van de zones voor dagrecreatie naar bosgebied; b) de herbestemming van woonpark naar bosgebied, alhoewel deze vermoedelijk te

wijten is aan een overlayfout van het digitale gewestplan met de kadastrale basiskaart.



Een bestemmingswijzigingscompensatie is verschuldigd wanneer tengevolge van een ruimtelijk uitvoeringsplan een zone die onder de gebiedsaanduiding ‘landbouw’ valt herbestemd wordt naar een zone die onder de gebiedsaanduiding ‘bos’ valt. Dit is mogelijk het geval voor de herbestemming van landschappelijk waardevol agrarisch gebied naar bosgebied, alhoewel deze vermoedelijk te wijten zijn aan overlayfouten van het digitale gewestplan met de kadastrale basiskaart.

De percelen waarop mogelijk planbaten, planschade of een bestemmingswijzigingscompensatie van toepassing is, worden opgenomen in het hiernavolgende grafisch register, dat zowel in tabelvorm als op kaart wordt weergegeven.

Tabel 6: register van percelen met mogelijk planbaten, planschade of bestemmingswijzigingscompensatie

Kadastraal perceelsnummer

Gewestplanbestemming Categorie van gebiedsaanduiding RUP

Bestemmingswijziging

delen van 7L, 7M, 7N, 8C, 70A en 72A

bosgebied recreatie planbaten mogelijk

delen van 68T4, 69D, 69E, 69F, 69G, 69H, 69L en 70a

dagrecreatie bos planschade mogelijk

delen van 68T4, 69D, 69E, 69F, 69G, 69H, 69L

woonpark bos planschade mogelijk

deel van 70A landschappelijk waardevol agrarisch gebied

bos bestemmingswijzigings-compensatie mogelijk



Figuur 26: register van percelen en perceelsgedeelten met mogelijk planbaten

Bron: AGIV, eigen bewerking

Tabel 6 en Figuur 26 vormen het register, zoals bedoeld in artikel 2.2.2. §1, eerste lid, 7° van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, van de percelen waarop een bestemmingswijziging wordt doorgevoerd die aanleiding kan geven tot een planschadevergoeding, een planbatenheffing, een kapitaalschadecompensatie of een gebruikerscompensatie.

Dit register geeft, conform de geciteerde wetgeving, de percelen weer waarop een bestemmingswijziging gebeurt die aanleiding kan geven tot vergoeding of heffing. De opname van percelen in dit register houdt dus niet in dat sowieso een heffing zal worden opgelegd of dat een vergoeding kan worden verkregen. Voor elk van de regelingen gelden voorwaarden, uitzonderings- of vrijstellingsgronden die per individueel geval beoordeeld worden. Het register kan dus geen uitsluitsel geven over de toepassing van die voorwaarden, uitzonderings- of vrijstellingsgronden.

De regeling over de planschade is te vinden in artikel 2.6.1 en volgende van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening. De regeling over de planbatenheffing is te vinden in artikel 2.6.4 en volgende van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening. De regeling over de kapitaalschadecompensatie is te vinden in artikel 6.2.1. en volgende van het decreet van 27 maart 2009 betreffende het gronden pandenbeleid. De regeling over de gebruikerscompensatie is te vinden in het decreet van 27 maart 2009 houdende



vaststelling van een kader voor de gebruikerscompensatie bij bestemmingswijzigingen, overdrukken en erfdienstbaarheden tot openbaar nut. De tekst van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening en van het decreet gronden pandenbeleid kan geraadpleegd worden op www.ruimtelijkeordening.be, rubriek wetgeving. De tekst van het decreet gebruikerscompensatie kan geraadpleegd worden op www.codex.vlaanderen.be, zoekterm “gebruikerscompensatie”.

Dit register werd aangemaakt door het plan zoals het gold vóór de bestemmingswijziging digitaal te vergelijken met het huidige plan. In een aantal gevallen verschilt de cartografische ondergrond waarop de bestemmingen werden ingetekend in het oude en het nieuwe plan. Daarom kunnen bij de digitale vergelijking beperkte fouten optreden. Het register moet met dat voorbehoud geraadpleegd worden.



11. Watertoets

11.1. Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk Het decreet van 18 juli 2003 betreffende het algemeen waterbeleid (Belgisch Staatsblad 14 november 2003) legt bepaalde verplichtingen op, die de watertoets worden genoemd.

Deze watertoets houdt in dat moet nagegaan worden of het voorliggende plan (en de realisatie ervan) geen schadelijke effecten heeft op de waterhuishouding in het gebied. Indien dit het wel het geval is dan moeten deze effecten, indien mogelijk, zoveel mogelijk beperkt of gecompenseerd worden.

In het kader van de watertoets is een nieuwe kaart aangemaakt die voor het ganse Vlaams Gewest de overstromingsgevoelige gebieden tot op perceelsniveau weergeeft. De kaart bevat de effectief overstromingsgevoelige gebieden en de mogelijk overstromingsgevoelige gebieden.

11.2. Resultaten watertoets

Figuur 27: overstromingsgevoelige gebieden

bron: AGIV

Het plangebied ligt niet in overstromingsgevoelig gebied en er bevinden zich geen waterlopen binnen het plangebied. In het bos ligt wel een grachtenstelsel in functie van de drainage.

Het plangebied grenst enkel aan het Kempisch kanaal, een bevaarbare waterloop.



Met betrekking tot de waterhuishouding van het gebied kunnen de volgende overwegingen gemaakt worden:

a) de ontwikkeling van een recreatiezone is reeds mogelijk met de huidige gewestplanbestemmingen. Het RUP voorziet in een optimalisering van de bestemmingszones, maar laat geen grotere ontwikkelingen toe dan diegene die reeds volgens de huidige bestemmingen mogelijk zijn.

b) binnen de recreatiezone leidt de realisatie van het project tot een toename van de bebouwing en verharde oppervlakte, waardoor er meer hemelwater versneld zal worden afgevoerd.

c) de gangbare ondergrondse constructies worden niet uitgesloten door het RUP. d) de terreinbezetting van de bebouwing wordt in iedere zone sterk beperkt. De

toegelaten terreinbezetting bedraagt: 1. maximaal 5% voor zone A.

Momenteel is deze zone onbebouwd; 2. maximaal 20% voor zone B.

Momenteel staat in deze zone enkel het Merelhuisje. Het grotere jeugdverblijf werd enkele jaren geleden afgebroken;

3. maximaal 20% voor zone C. In deze zone ligt momenteel de oude mestopslagplaats. De nieuwe gebouwen komen deels in de plaats van deze opslagplaats, die volledig behouden blijft. Aanvullend kan nieuwbouw gerealiseerd worden.

e) in iedere zonehet recreatiegebied dient een grote oppervlakte behouden te blijven als bos. Deze oppervlakte bedraagt: 1. een bosgordel met een minimale breedte van 5m voor zone A; 2.1. minimaal 20% voor zone B; 3.2. minimaal 35% voor zone C.

f) tussen de recreatiezone en de woonwijken van St. Job wordt een brede bosgordel beschermd;

g) openluchtterreinen en speelzones zijn meestal onverharde en waterdoorlatende terreinen;

h) parkeervoorzieningen dienen, met uitzondering van de centrale ontsluitingsweg, aangelegd te worden in waterdoorlatende materialen;

De bepalingen van het besluit van de Vlaamse regering van 1 oktober 2004 (BS 08.11.2004) houdende vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater zijn onverminderd van kracht.

Rekening houdend met deze overwegingen kan gesteld worden dat de invloed op de waterhuishouding beperkt is.

Besluit

Het valt dus te verwachten dat de effecten van het voorliggende plan op de waterhuishouding niet significant zullen zijn.


MER-screening – 10 december 2012 68

12. Onderzoek naar plan-MER-plicht

12.1. Bedoeling en inhoud van dit hoofdstuk Het Besluit van de Vlaamse regering van 12 oktober 2007 betreffende de milieueffectrapportage over plannen en programma’s voorziet dat een ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) onderworpen wordt aan een onderzoek naar de noodzaak tot milieueffectrapportage. Zo’n onderzoek, kortweg MER-screening genoemd, analyseert en beoordeelt de wijzigingen die het nieuwe RUP toelaat ten opzichte van de actuele juridisch-planologische situatie van het plangebied. Het screent en beoordeelt de mogelijke en relevante milieueffecten die uitgaan van mogelijke acties, als gevolg van de bepalingen van het RUP, in uitvoering van de wetgeving inzake MER-plicht3.

In dit hoofdstuk worden de wijzigingen en mogelijke acties van het RUP geanalyseerd en worden de mogelijke en relevante milieueffecten ervan gescreend en beoordeeld.

12.2. Plan-MER-plicht van rechtswege De plan-MER-plicht voor plannen of programma’s volgt uit het decreet van 27 april 2007 houdende de wijziging van titel IV van het decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid en van artikel 36ter van het decreet van 21 oktober 1997 betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu (hiernavolgend DABM genoemd).

Er geldt enkel een plan-MER-plicht voor plannen of programma’s die significante milieueffecten kunnen hebben. Om al dan niet te kunnen besluiten tot een plan-MER-plicht moet er aan drie voorwaarden voldaan worden:

1. in de eerste plaats moet worden nagegaan of het voorgenomen plan of programma onder de definitie valt van plan of programma zoals gedefinieerd in het DABM.

2. daarna moet worden nagegaan of het betrokken plan of programma onder het toepassingsgebied van het DABM valt.

3. tenslotte moet worden bepaald of het plan van rechtswege onder de plan-MER-plicht valt.

12.2.1. Toetsing aan drie voorwaarden

Een gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan valt onder de definitie van plan of programma zoals gedefinieerd in het DABM en het valt onder het toepassingsgebied ervan. Het RUP voldoet dus aan de twee eerste voorwaarden.

Indien het plan of programma ook aan de derde voorwaarde voldoet, is er geen milieuscreening vereist. Er is dan een plan-MER-plicht van rechtswege en er kan rechtstreeks gestart worden met de opmaak van een plan-MER. Er worden twee groepen van dergelijke plannen of programma’s onderscheiden:

1. Plannen of programma’s of de wijziging ervan die tegelijkertijd:

- een kader vormen voor de toekenning van een vergunning voor projecten die in de bijlagen I en II van het besluit van de Vlaamse regering van 10 december 2004 opgesomd worden of een kader vormen voor projecten bedoeld in de bijlage bij Omzendbrief LNE 2011/1 ( 22 juli 2011).

- én niet het gebruik regelen van een klein gebied op lokaal niveau, noch een kleine wijziging inhouden;

3 Bedoeld wordt: het decreet van 27.04.2007, het zogenaamde plan-MER-decreet.



- én betrekking hebben op landbouw, bosbouw, visserij, energie, industrie, vervoer, afvalstoffenbeheer, waterbeheer, telecommunicatie, toerisme en ruimtelijke ordening of grondgebruik.

2. Plannen of programma’s of de wijziging ervan waarvoor, gelet op de mogelijke betekenisvolle effecten op speciale beschermingszones, een passende beoordeling vereist is.

Er dient derhalve nagegaan te worden of het plan tot één van deze twee groepen behoort.

Toetsing groep 1

Het RUP vormt niet het kader voor de toekenning van een vergunning voor een project opgesomd in bijlage I of bijlage II van het project-m.e.r.-besluit van 10 december 2004. Aangezien het RUP een ontbossing, de bouw van een sporthal en de aanleg van parkeerterreinen toelaat is het niet uitgesloten dat het RUP het kader vormt voor een project opgesomd in de bijlage bij Omzendbrief LNE 2011/1 - 22 juli 2011 (rubriek 1d en rubriek 10b). Omwille van de volgende redenen kan echter geconcludeerd worden dat het RUP het gebruik bepaalt van een klein gebied op lokaal niveau en een kleine wijziging inhoudt: a. het plangebied is reeds grotendeels bestemd als recreatiezone volgens het

gewestplan. De bouw van een sporthal, de aanleg van parkeerterreinen en ontbossing zijn nu reeds mogelijk.

b. het RUP voorziet een optimalisering van de bestemmingszones bos en recreatie. Delen van het bosgebied worden herbestemd naar recreatiegebied, maar dit gaat gepaard met een herbestemming van recreatiegebied naar bosgebied. Bovendien wordt ook binnen de recreatiezones een significante oppervlakte aan bos gevrijwaard. Deze maatregelen zorgen er samen voor dat er na de goedkeuring van het RUP meer bos beschermd is ten opzichte van de huidige bestemmingen volgens het gewestplan (berekening: zie 12.5.8);

c. de ontbossing kan in de onmiddellijke omgeving gecompenseerd worden. Ten noorden van het plangebied ligt een open perceel in bosgebied. Ten oosten van de Schippersdreef wordt een perceel met bestemming recreatiezone herbestemd naar bosgebied in functie van boscompensatie (motivering: zie 12.5.8);

Er kan dan ook geconcludeerd worden dat het RUP screeningsgerechtigd is. Het RUP behoort niet tot groep 1.

Toetsing groep 2

Het plangebied ligt niet in de nabijheid van speciale beschermingszones. De dichtstbijzijnde speciale beschermingszone is “Het Blak, Kievitsheide, Ekstergoor en nabijgelegen Kamsalamanderhabitats”, op een afstand van meer dan 3km ten oosten van het plangebied aan de overzijde van het kanaal. Op dergelijke afstand zijn er geen effecten van het RUP op speciale beschermingszones te verwachten/

De opmaak van een passende beoordeling is dan ook niet vereist.

12.2.2. Conclusie

Het RUP is dus niet plan-MER-plichtig van rechtswege. Het valt echter wel onder het toepassingsgebied van het DABM en er moet derhalve onderzocht worden of er geen significante milieueffecten zijn ten gevolge van het RUP.

Dit onderzoek (= milieuscreening) is te vinden in de volgende paragrafen.



12.3. Uittreksel grafisch plan

Figuur 28: uittreksel grafisch plan



12.4. Beschrijving van de alternatieven

12.4.1. Redelijke alternatieven

Bestemmingen

Het RUP geeft uitvoering aan de bindende bepalingen van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan (GRS). Het betreft een reorganisatie van een bestaande recreatiezone, die in het GRS aangeduid wordt als een te ontwikkelen recreatiepool. De doelstellingen zijn dan ook duidelijk en herbestemmingen naar andere functies zijn niet aan de orde en zouden strijdig zijn met het GRS.

Locatiealternatieven

Er zijn geen alternatieve locaties beschikbaar binnen de gemeente waar de ontwikkeling van een dergelijke recreatiezone mogelijk is. De bestaande recreatiezones zijn quasi volledig gerealiseerd en bieden weinig ontwikkelingsmogelijkheden, zeker niet voor recreatieve functies die ten dienste staan van de volledige gemeente, zoals een zwembad of een sporthal. Ook het GRS gaat uit van een ontwikkeling op deze locatie, gebaseerd op de specifieke kwaliteiten van de site. Er is binnen de gemeente geen alternatieve locatie beschikbaar die evenwaardig is met De Merel.

De Merel is reeds bestemd als recreatiegebied en is reeds lang in gebruik als een recreatiezone. De ligging langs het kanaal biedt potenties voor een verdere recreatieve ontwikkeling.

De locatie van De Merel biedt tevens als voordeel dat ze centraal gelegen is tussen de twee grote woonkernen Brecht en Sint-Job en vanuit beide kernen goed bereikbaar is, ook met de fiets en het openbaar vervoer.

Ook het GRS gaat uit van een ontwikkeling op deze locatie, gebaseerd op de specifieke kwaliteiten van de site. Er is binnen de gemeente geen alternatieve locatie beschikbaar die evenwaardig is met De Merel.

Er zijn geen alternatieve locaties beschikbaar binnen de gemeente waar de ontwikkeling van een dergelijke recreatiezone mogelijk is. De bestaande recreatiezones zijn quasi volledig gerealiseerd en bieden weinig ontwikkelingsmogelijkheden, zeker niet voor recreatieve functies die ten dienste staan van de volledige gemeente, zoals een zwembad of een sporthal.

De recreatiezone van St. Job is grotendeels gerealiseerd, met uitzondering van een bebost perceel. Mogelijk kan hier ruimte vrij komen door de herlokalisatie van de hockeyclub naar De Merel, maar deze ruimte is reeds voorzien voor de voetbalclub die reeds in deze zone gevestigd is. Bovendien moet rekening gehouden worden met het feit dat investeringen in functies als het zwembad niet per deelgemeente kunnen gebeuren, maar de volledige gemeente moeten bedienen. De recreatiezone van Sint Job ligt in de zuidwestelijke hoek van de gemeente gelegen en is slecht bereikbaar voor de inwoners van de andere deelgemeenten. De afstand is veel groter en autoverkeer moet de volledige kern van Sint Job doorrijden. Deze zone wordt voorbehouden voor recreatieve voorzieningen die gericht zijn op de kern van Sint Job, zoals de bestaande voetbalclub.

In Brecht ligt een recreatiezone langs de E19. Hier is een voetbalclub gevestigd. In het RUP De Ring wordt bepaald dat deze zone behouden kan blijven in functie van de bestaande voetbalclub of kan omgezet worden naar industrieterrein. Ook voor deze zone geldt dat de bereikbaarheid vanuit de andere woonkernen ontoereikend is om functies te huisvesten die ten dienste staan van alle inwoners van de gemeente.



In de recreatiezone in Sint Lenaerts is een voetbalclub gevestigd. Deze zone is te klein om de voorziene functies op te kunnen vangen en ook voor deze zone geldt dat de bereikbaarheid vanuit de andere woonkernen ontoereikend is.

12.4.2. Nulalternatief

Het nulalternatief houdt de mogelijkheid in om geen RUP op te maken, waardoor de huidige juridisch-planologische situatie van het gebied gehandhaafd wordt. Dit zou betekenen dat de recreatiezone zoals ze momenteel voorzien is op het gewestplan gerealiseerd kan worden. De huidige begrenzing van de recreatiezone heeft echter een aantal nadelen:

a) slechts een beperkt deel van de zone grenst aan de openbare weg. Dit heeft nadelige gevolgen voor de ontsluiting van de zone en leidt tot versnippering van het bosgebied. Bovendien grenst de huidige recreatiezone onmiddellijk aan de woonwijken van Sint-Job;

b) het gedeelte van de recreatiezone ten oosten van de Schippersdreef ligt in een landschappelijk waardevol gebied, aangeduid als ankerplaats. Ondanks het feit dat het terrein vroeger als voetbalveld ingericht was, is een nieuwe ontwikkeling als recreatiegebied niet in overeenstemming met de landschappelijke doelstellingen die aan deze afbakening verbonden zijn;

c) een groot deel van het bestaande bos is bestemd als recreatiegebied, wat een ontbossing mogelijk maakt. Anderzijds zijn er bebouwde en verharde zones die momenteel bestemd zijn als bosgebied, zoals de mestbunker langs het kanaal of de parking. Deze zouden volgens de bestaande bestemming moeten evolueren naar bosgebied. Hier is een optimalisering mogelijk, waarbij het bestaande bos beter beschermd wordt en de reeds bebouwde en verharde delen de bestemming recreatiegebied krijgen.


Omwille van deze redenen voorziet het RUP in een optimalisering van de recreatiezone, waarbij het evenwicht met de bestemming bosgebied gerespecteerd blijft. Het RUP biedt dan ook een meerwaarde ten opzichte van het nulaternatief.

12.5. Screening van de milieueffecten per discipline

12.5.1. Te screenen disciplines

In de hiernavolgende screening van de milieueffecten worden achtereenvolgens volgende disciplines besproken:

1. bodem;

2. water;

3. mobiliteit;

4. geluid;

5. licht;

6. atmosfeer en klimatologische factoren;

7. biodiversiteit, fauna en flora;

8. onroerend erfgoed;

9. ruimtelijke ordening;

10. energie- en grondstoffenvoorraden;



11. gezondheid en veiligheid van de mens;

12. samenhang tussen de genoemde factoren.

Bij deze screening wordt steeds vergeleken met de referentiesituatie. Dit is in principe de juridische toestand volgens het geldende gewestplan, zoals beschreven in par. 4.2.2. Deze juridische toestand wordt echter aangevuld door de beschrijving van de bestaande toestand die eerst in beeld wordt gebracht, voor zover dat nog niet is gebeurd in hoofdstuk 6. Indien wel, wordt hierop niet meer teruggekomen, maar wordt naar dit hoofdstuk verwezen.

Vervolgens worden de ingrepen op deze referentiesituatie besproken, samen met de mogelijke effecten ervan. Daarbij wordt niet alleen de aard, maar ook de omvang van de ingreep in beschouwing genomen. De mogelijke effecten worden eventueel gevolgd door milderende maatregelen. Indien er leemten in de kennis zijn, worden deze vermeld.

Tot slot wordt in dit hoofdstuk ook nagegaan of het voorgenomen plan grensoverschrijdende of gewestgrensoverschrijdende significante milieueffecten kan hebben.

12.5.2. Effecten inzake bodem

Bestaande toestand

Figuur 29: bodemkaart


Het plangebied is gekarteerd als matig natte zandbodem met duidelijke ijzer en/of humus B horizont (l-Zdgb).

Een strook langs het kanaal is gekarteerd als droge zandbodem zonder profiel (Zbpb(o)), met een sterke antropogene invloed.



Figuur 30: erosiegevoelige gebieden


De erosiegevoelige gebieden vallen voornamelijk samen met dijken brugconstructies, waar kunstmatige taluds werden aangelegd.

Volgens de databank van OVAM werden er op het domein De Merel of in de directe omgeving geen bodemonderzoeken uitgevoerd.

Mogelijke effecten en milderende maatregelen

Het oprichten van gebouwen heeft een verstoring en een permanente bodemafdekking tot gevolg. De toegelaten terreinbezetting bedraagt:

a) maximaal 5% voor zone A. Momenteel is deze zone onbebouwd;

b) maximaal 20% voor zone B. Momenteel staat in deze zone enkel het Merelhuisje. Het grotere jeugdverblijf werd enkele jaren geleden afgebroken;

c) maximaal 20% voor zone C. In deze zone ligt momenteel de oude mestopslagplaats. De nieuwe gebouwen komen deels in de plaats van deze opslagplaats, die volledig behouden blijft. Aanvullend kan nieuwbouw gerealiseerd worden.

Ten opzichte van de bestaande toestand is er een sterke toename van de bebouwde oppervlakte mogelijk, aangezien momenteel slechts een beperkt deel van het terrein bebouwd is. Het jeugdverblijf werd een aantal jaren geleden afgebroken.



Daarnaast is de aanleg van sportvelden en openluchtterreinen toegestaan, met verstoring van de bovenste bodemlaag tot gevolg. De mate van verstoring is afhankelijk van de aard van de inrichting. Zo is de impact bij een grasveld zeer minimaal, terwijl deze bij een verhard terrein (tennisvelden…) groter zal zijn. Ook de aanleg van parkeerzones (in waterdoorlatende materialen) heeft een verstoring van de bovenste bodemlaag tot gevolg.

Voor de ontwikkeling van de recreatiezone zal ontbossing onvermijdelijk zijn, waardoor de aan het bos verbonden bodemvorming stopgezet wordt. De ontbossing zal gecompenseerd moeten worden conform de geldende wetgeving. In de onmiddellijke omgeving van het plangebied worden twee zones voorzien waar de aanplanting van bos ter compensatie mogelijk is: een noordelijk gelegen weiland dat reeds bestemd is als bosgebied en de zone ten oosten van de Schippersdreef, die herbestemd wordt van recreatiegebied naar bosgebied. In deze zones zal een nieuwe bodemvorming onder boscondities tot stand komen.

Het RUP legt als milderende maatregel op dat delen van de huidige recreatiezone herbestemd worden naar bosgebied en dat binnen de recreatiezones een deel van het bos behouden moet blijven of voorzien moet worden. Deze oppervlakte bedraagt:

a) een bosgordelgroene gordel met een minimale breedte van 5m voor zone A; b) minimaal 20% voor zone B; c) minimaal 35% voor zone C.

In deze zones wordt de bodem niet verstoord.

Tot slot kan gesteld worden dat een dergelijke ontwikkeling reeds mogelijk is met de bestaande bestemming als recreatiezone volgens het gewestplan. Ten opzichte van de bestaande juridische toestand is er dan ook geen noemenswaardig effect. Het RUP voorziet wel in een optimalisering van de bestemmingszones, maar laat geen grotere ontwikkelingen toe dan diegene die reeds volgens de huidige bestemming mogelijk zijn.

Conclusie

Er zijn geen significante negatieve effecten inzake bodem te verwachten.

12.5.3. Effecten inzake water

Bestaande toestand

Watertoets

Het plangebeid en de ruimere omgeving worden niet aangeduid als mogelijk of effectief overstromingsgevoelig gebied (zie 11.2 en Figuur 27).

De gronden in het plangebied zijn matig gevoelig voor grondwaterstroming.

Het plangebied heeft een infiltratiegevoelige bodem.



Zoneringsplan

Figuur 31: zoneringsplan

Bron: Geoloket zonering - VMM

Het Merelhuisje behoort tot het collectief geoptimaliseerd buitengebied. Dit betekent dat er in het gebied afvalwaterriolering aanwezig is die verbonden is met een operationele waterzuiveringsinstallatie.


Met betrekking tot de waterhuishouding van het gebied kunnen de volgende overwegingen gemaakt worden:

a) de ontwikkeling van een recreatiezone is reeds mogelijk met de huidige gewestplanbestemmingen. Het RUP voorziet in een optimalisering van de bestemmingszones, maar laat geen grotere ontwikkelingen toe dan diegene die reeds volgens de huidige bestemmingen mogelijk zijn.

b) binnen de recreatiezone leidt de realisatie van het project tot een toename van de bebouwing en verharde oppervlakte, waardoor er meer hemelwater versneld zal worden afgevoerd.

c) de gangbare ondergrondse constructies worden niet uitgesloten door het RUP. d) de terreinbezetting van de bebouwing wordt in iedere zone sterk beperkt. De

toegelaten terreinbezetting bedraagt: 1. maximaal 5% voor zone A.

Momenteel is deze zone onbebouwd; 2. maximaal 20% voor zone B.

Momenteel staat in deze zone enkel het Merelhuisje. Het grotere jeugdverblijf werd enkele jaren geleden afgebroken;



3. maximaal 20% voor zone C. In deze zone ligt momenteel de oude mestopslagplaats. De nieuwe gebouwen komen deels in de plaats van deze opslagplaats, die volledig behouden blijft. Aanvullend kan nieuwbouw gerealiseerd worden.

e) in iedere zone dienthet recreatiegebied dient een grote oppervlakte behouden te blijven als bos. Deze oppervlakte bedraagt: 1. een bosgordel met een minimale breedte van 5m voor zone A; 2.1. minimaal 20% voor zone B; 3.2. minimaal 35% voor zone C.

f) tussen de recreatiezone en de woonwijken van St. Job wordt een brede bosgordel beschermd;

g) openluchtterreinen en speelzones zijn meestal onverharde en waterdoorlatende terreinen;

h) parkeervoorzieningen dienen, met uitzondering van de centrale ontsluitingsweg, aangelegd te worden in waterdoorlatende materialen;

De bepalingen van het besluit van de Vlaamse regering van 1 oktober 2004 (BS 08.11.2004) houdende vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater zijn onverminderd van kracht.

Rekening houdend met deze overwegingen kan gesteld worden dat de invloed op de waterhuishouding beperkt is.

Conclusie

Er zijn geen significante negatieve effecten inzake water te verwachten.



12.5.4. Effecten inzake verkeer en mobiliteit

Bestaande toestand

De bestaande verkeers- en ontsluitingsinfrastructuur wordt beschreven in 6.2.3.

Er zijn geen gekende knelpunten met betrekking tot verkeer en mobiliteit.


Langzaam verkeer

Het RUP laat de aanleg van een vaste overbrugging voor fietsers en wandelaars over het kanaal toe, waardoor het domein De Merel en de fiets-o-strade op de noordoever van het kanaal verbonden worden met de Brechtse Heide. Dit creëert een bijkomende toegangspoort voor de Brechtse Heide, waardoor de verkeersdruk op de bestaande toegangspoorten kan afnemen.

Het RUP geeft de mogelijkheid om de rijbaan van de Schippersdreef te verbreden en een vrijliggend fietspad achter een bomenrij te voorzien. De aanleg van een gescheiden fietsvoorziening is aangewezen om de verkeersveiligheid van vooral jonge fietsers te garanderen op piekmomenten, wanneer de verkeersintensiteiten hoger kunnen zijn.

Autoverkeer

Het ontwikkelen van een recreatief knooppunt leidt onvermijdelijk tot een toename van het aantal verkeersbewegingen. Gelet op de ligging van het domein dient een modal split voor een locatie buiten het centrum gehanteerd te worden. De site is namelijk goed bereikbaar met de wagen, maar zeker ook voor andere modi. De ligging langs het kanaal en de daaraan verbonden fietsroutes maakt de locatie goed bereikbaar voor fietsers. De locatie is tevens goed bereikbaar met het openbaar vervoer, met een bushalte aan het kruispunt Schippersdreef – N115 Schotensteenweg, die bediend wordt met een hoge frequentie.

De verkeersstromen van een recreatiezone zijn niet eenduidig vast te leggen maar zijn sterk verbonden met de aard van de activiteiten, de organisatiestructuren van de gebruikers, de doelgroepen, eventuele nevenfuncties…. Het mobiliteitsprofiel wordt dan ook gekenmerkt door een gespreide mobiliteit, zowel over de dagen van de week als binnen één dag. Dit is onder meer te wijten aan de verscheidenheid van de gebruikers (scholen, verenigingen, sportclubs, individuele recreanten, fietsers en wandelaars, horecabezoekers…). De mobiliteitsprofielen van deze verschillende gebruikers zijn zeer divers.

Het RUP laat diverse activiteiten toe, maar de invulling van het gebied is nog niet gekend. De gemeente gaat er van uit dan een sporthal, een zwembad, een tennishal en openluchtterreinen zullen gerealiseerd worden. Dit programma zal aangevuld worden met andere functies, maar dit is afhankelijk van geïnteresseerde verenigingen, partners, investeerders…. Niet alle activiteiten die toegelaten zijn volgens het RUP zullen effectief gerealiseerd worden. Bovendien zal de zone gefaseerd ontwikkeld worden. Het is dan ook moeilijk om nu reeds de verkeersgeneratie te bepalen. Het is wel mogelijk om een inschatting te maken van de belangrijkste toegelaten functies, en waar mogelijk de spreiding van het verkeer in de tijd mee te geven.



Op basis van de kencijfers van CROW kunnen richtinggevende inschattingen gemaakt worden voor een aantal belangrijke functies:

a) sporthal4 Voor een sporthal wordt voor een locatie buiten het centrum een verkeersgeneratie van 9,8 motorvoertuigbewegingen (mvb) per weekdag per 100 m² bvo (gerekend met een autogebruik van 65% en een autobezettingsgraad van 1,5 personen). De grootte van een eventuele sporthal in het domein De Merel is nog niet gekend. Het masterplan gaat voorlopig uit van een bruto vloeroppervlakte van 2.500m², wat zou leiden tot een verkeersgeneratie van 245 mvb per weekdag. Sporthallen zijn vaak 7 dagen per week open, vanaf ca. 8u tot 23u. Uit onderzoek blijkt dat de spreiding over de weekdagen gemiddeld als volgt verdeeld is: maandag 6%, dinsdag 16%, woensdag 25%, donderdag 19%, vrijdag 9%, zaterdag 19% en zondag 6%. Gemiddeld komt 25% van de bezoekers dus in het weekend.

b) zwembad5 Voor een overdekt zwembad wordt voor een locatie buiten het centrum een verkeersgeneratie van 7,1 motorvoertuigbewegingen (mvb) per weekdag per 100 m² bvo (gerekend met een autogebruik van 65% en een autobezettingsgraad van 3,0 personen). De grootte van een eventueel zwembad in het domein De Merel is nog niet gekend. Het masterplan gaat voorlopig uit van een bruto vloeroppervlakte van 3.500m², wat overeenkomt met een verkeersgeneratie van 249 mvb per weekdag. Zwembaden zijn vaak 7 dagen per week open, vanaf ca. 8u tot 22u, maar dit kan sterk verschillen per zwembad. De meeste zwembaden die zich richten op recreatief zwemmen zijn minstens 50 uur per week geopend. Als er echter ook zwemles, schoolzwemmen en zwem- en waterpolowedstrijden plaatsvinden kan dit oplopen tot 90 uur per week. In de zomer ligt het aantal uren dat een overdekt zwembad open is iets lager dan in de winter. Uit onderzoek blijkt dat de spreiding over de weekdagen gemiddeld als volgt verdeeld is: maandag 5%, dinsdag 5%, woensdag 26%, donderdag 14%, vrijdag 30%, zaterdag 10% en zondag 10%. Gemiddeld komt 20% van de bezoekers dus in het weekend.

c) tennishal6 Voor een tennishal wordt voor een locatie buiten het centrum een verkeersgeneratie van 3,5 motorvoertuigbewegingen (mvb) per weekdag per 100 m² bvo (gerekend met een autogebruik van 80% en een autobezettingsgraad van 1,6 personen). De grootte van een eventuele tennishal in het domein De Merel is nog niet gekend. Het masterplan gaat uit van een bruto vloeroppervlakte van 1.000m², wat overeenkomt met een verkeersgeneratie van 35 mvb per weekdag. De openingstijden van tennishallen zijn op werkdagen van ca. 9u tot 23u en in het weekend van ca. 10u tot 15u. In de wintermaanden zijn tennishallen gedurende ca. 90u per week geopend, in het buitenseizoen (april – september) loopt dit terug tot ca. 75u. Er is geen verdeling van het aantal bezoekers over de dagen van de week bekend.

4 CROW-publicatie 272, Verkeersgeneratie voorzieningen – kengetallen gemotoriseerd verkeer, p 52 ev





d) openluchtterreinen voor openluchtterreinen beschikt CROW niet over voldoende gegevens om kengetallen te kunnen opmaken. De verkeersgeneratie is dan ook sterk afhankelijk van de sporttak en het schaalniveau van de club. De twee meest waarschijnlijke opties voor De Merel zijn een voetbalclub of een hockeyclub. De beoogde voetbalclub heeft echter zelf al aangegeven dat ze momenteel geen vragende partij is voor een herlokalisatie. De meest waarschijnlijke optie is een herlokalsatie van de Royal Antwerp Hockey Club, momenteel gevestigd aan de Kattenhoflaan in St. Job. De club heeft meer dan 1.300 leden, waarvan 850 jeugdspelers en is daarmee een van de grootste clubs van België. Met meer dan 1.000 spelende leden wordt de club geconfronteerd met ruimtegebrek. De velden zijn de ganse week bezet, ploegen moeten trainen op te kleine velden, de verlichting is onaangepast, het sanitair is versleten en op de huidige locatie is er onvoldoende parkeerruimte aanwezig. Door een verhuis naar De Merel krijgt de club de mogelijkheid om een nieuwe infrastructuur met drie of vier velden te realiseren. De trainingen van de clubleden gaan dagelijks door, vooral ’s avonds op weekdagen en op woensdagnamiddag. Deze genereren geen grote verkeersstromen. Per ploeg betreft het maximaal een 40-tal personen, wat resulteert in ca. 30 wagens. Er kunnen wel meerdere ploegen tegelijkertijd aanwezig zijn. In het weekend worden competitiewedstrijden gespeeld. Piekbelastingen tot 1.000 bezoekers komen voor indien de Heren1-ploeg thuis speelt tegen een regionale tegenstander (3 à 4 zondagnamiddagen per seizoen). De andere weekenddagen bedraagt het aantal bezoekers 150 à 200 personen. Indien uitgegaan wordt van een autogebruik van 80% en een autobezettingsgraad van 2 personen genereert dit 160 motorvoertuigbewegingen (mvb) op weekenddagen. Op 4 zondagen per jaar kan dit oplopen tot 800 mvb. Dit is een maximale inschatting, die geen rekening houdt met het feit dat bezoekende ploegen en supporters veel meer carpoolen. De bezettingsgraad ligt in deze groep hoger dan 2, zodat het totale aantal mvb lager zal liggen.

Naast deze vier functies zijn er een aantal functies die toegelaten worden in het RUP, maar waarvan het onzeker is of deze gerealiseerd zullen worden. Dit hangt af van geïnteresseerde partners, investeerders. Van een aantal van deze functies kan wel een ruwe inschatting van de verkeersgeneratie gegeven worden:

a) feestzaal de verkeersgeneratie van een feestzaal is sterk afhankelijk van de schaalgrootte (aantal tafels, capaciteit van de zalen). Een kleinschalige feestzaal kan ongeveer 50 motorvoertuigbewegingen (mvb) per uur genereren, bij een grootschaliger feestzaal kan dit oplopen bij grote feesten. Aankomst en vertrek verlopen vrij geconcentreerd, buiten deze uren wordt er nauwelijks verkeer gegenereerd. De activiteiten vinden op weekdagen vaak ’s avonds plaats en vooral in de weekends.

b)a) speeltuin bij de bezoekers van een speeltuin is het gebruik van de fiets hoger dan bij andere functies. Het aantal bezoekers is sterk afhankelijk van het weer en het tijdstip (vakanties, weekend en woensdagnamiddag). De verkeersgeneratie van dergelijke functies is relatief beperkt en wordt vaak gecombineerd met een fietstocht, een wandeling of een bezoek aan het zwembad of een andere voorziening.



c)b) restaurant – café - taverne ook voor reca zijn er geen kengetallen beschikbaar, omdat dit sterk afhankelijk is van de ligging en het concept van de horecazaak. Een brasserie met terras kent een heel ander profiel dan een café of een sportbar. Op het domein De Merel zal de belangrijkste horeca gekoppeld zijn aan het zwembad en de sporthal. De bezoekers van deze functies zullen dan ook overlappen en veroorzaakt geen bijkomende verkeersgeneratie. Daarnaast zullen ook wandelaars, fietsers, bezoekers van andere activiteiten… gebruik maken van de recafuncties. De aanwezige sportclubs zullen mogelijk vragende partij zijn om een eigen cafetaria uit te baten. Het aantal mensen dat enkel voor de reca-functies naar domein De Merel komt zal eerder beperkt zijn.

Zonder een concreet programma is het moeilijk om een beeld te krijgen van de totale verkeersgeneratie. Uit gekende voorbeelden van gelijkaardige multifunctionele recreatiezones (bvb. sportoase in Brasschaat) kan afgeleid worden dat het knelpunt zich vooral bevindt bij de parkeercapaciteit, niet bij de verkeersbewegingen. De verkeersgeneratie van een dergelijke recreatiezone kan verwerkt worden door de Schippersdreef en de N115, eventueel mits aanpassing van het kruispunt.

Onder voorbehoud van bijkomend onderzoek, in samenwerking met de wegbeheerder, lijken de volgende aanpassingen aangewezen:

a) aanleg van een linksafslagstrook op de N115 Schotensteenweg om opstopping en kop-staartaanrijdingen te voorkomen;

b) aanleg van een middengeleider om het kruispunt ruimtelijk te accentueren; c) voorrangsregeling voor de fietsers; d) mogelijk zijn ook aanpassingen aan de bushaltes noodzakelijk.

Het is in ieder geval noodzakelijk om bij de concrete uitwerking van (deel)projecten en bij iedere vergunningsaanvraag het aspect mobiliteit als een belangrijk aandachtspunt te beschouwen en telkens een nauwkeurige inschatting te maken van de te verwachten effecten, gebaseerd op concrete gegevens van de te ontwikkelen activiteiten. In overleg met de wegbeheerders kunnen dan de gepaste maatregelen uitgewerkt worden.

Parkeren

Het is belangrijk dat er binnen het domein zelf voldoende parkeergelegenheid beschikbaar is, aangezien er geen uitwijkmogelijkheden zijn. Indien de parkeercapaciteit op het domein ontoereikend is zullen automobilisten uitwijken naar de Schippersdreef en de N115. Deze wegen zijn echter niet geschikt om de parkeerdruk op te vangen, met onveilige situaties tot gevolg. Binnen het domein dient dan ook voldoende parkeergelegenheid voorzien te worden. Hierbij moet rekening gehouden worden met de piekcapaciteit, het maximale aantal bezoekers dat tegelijkertijd aanwezig kan zijn. Uiteraard moeten ook inspanningen geleverd worden om zo veel mogelijk het gebruik van de fiets en het openbaar vervoer te stimuleren, maar een zekere verkeersgeneratie zal onvermijdelijk zijn.

Voor iedere zone wordt een maximale oppervlakte vastgelegd die ingericht kan worden als parkeerzone:



a) zone A: maximaal 20% van de totale oppervlakte van de zone, met een maximum van 150 parkeerplaatsen voor personenwagens. Deze parking vangt de parkeerdruk van de openluchtterreinen op. Om occasionele piekbelastingen op te vangen kan een overloopparking voorzien worden, bijvoorbeeld onder de vorm van een vlak weiland dat een aantal keer per jaar (bij een derby) als tijdelijke parking gebruikt kan worden, maar de rest van het jaar als weiland behouden blijft;

b) zone B: maximaal 30% van de totale oppervlakte van de zone, met een maximum van 400 parkeerplaatsen voor personenwagens. Deze parking vangt de parkeerdruk van de sportfuncties op (zwembad, sporthal, tennis…), maar fungeert ook als parkeerzone voor wandelaars, fietsers…. De Merel kan, na de aanleg van een fietsbrug over het kanaal, een rol opnemen als bijkomende toegangspoort tot de Brechtse Heide. Aangezien in weekends de activiteiten van sporters en bezoekers van de Brechtse Heide tegelijkertijd plaatsvinden is gemeenschappelijk gebruik van een lager aantal parkeerplaatsen niet mogelijk. Om occasionele piekbelastingen, bijvoorbeeld bij een evenement, op te vangen kan een overloopparking voorzien worden. Ter vergelijking: Sportoase in Brasschaat heeft een gelijkaardig programma (zwembad, sporthal, sporthotel) en beschikt over 257, die zelfs op gewone avonden niet altijd volstaan. Voor De Merel moet de poortfunctie naar de Brechtse Heide nog toegevoegd worden;

c) zone C: enkel parkeerplaatsen voor eigen personeel en voor personen met een handicap. Indien in deze zone een hotelfunctie gevestigd is kunnen hiervoor maximaal 20 parkeerplaatsen voorzien worden.

Uitgaande van een modal split voor niet stedelijke gebieden waarin het fietsverkeer ca. 20% vertegenwoordigt, wordt opgelegd dat voor iedere 4 parkeerplaatsen voor personenwagens een fietsenstalling moet voorzien worden. Hier wordt geen maximum opgezet, zodat kan ingespeeld worden op een grotere behoefte en een stimulerend beleid gevoerd kan worden.

Deze oppervlakte is voldoende om de parkeerdruk op te vangen van de geplande activiteiten op piekmomenten. Er zal dan ook geen parkeeroverlast zijn op de Schippersdreef en de N115.

Vergelijking met referentiesituatie


Conclusie

Er zijn geen significante negatieve effecten inzake verkeer en mobiliteit te verwachten.



12.5.5. Effecten inzake geluid

Bestaande toestand

Er zijn geen specifieke knelpunten inzake geluid gekend met betrekking tot het plangebied.


De ontwikkeling van een recreatief knooppunt zal onvermijdelijk leiden tot een toename van het geluidsniveau ten opzichte van de bestaande toestand. De binnenactiviteiten hebben slechts een zeer beperkt effect, maar de buitenactiviteiten kunnen leiden tot een normale geluidsproductie die eigen is aan recreatieve activiteiten: supporters, voertuigbewegingen, spelende kinderen….

De geluidsproductie zal het hoogst zijn in zone A, aangezien deze zone voorbehouden wordt voor openlucht sportterreinen. Supporters bij thuiswedstrijden zullen een tijdelijke verhoging van het geluidsniveau tot gevolg hebben. Dit kan voornamelijk in de weekends het geval zijn. Het betreft een normaal geluidsniveau bij sportwedstrijden, waarvan geen overlast verwacht wordt.

In zone B zullen voornamelijk indooractiviteiten plaatsvinden (zwembad, sporthal…), met uitzondering van de bestaande tennisclub, een looppiste of een weide waar gespeeld kan worden. Dit zijn normale activiteiten die ook in vele parken voorkomen en geen significante hinder veroorzaken.

Zone C is omwille van de aanwezigheid van de bunker en vleermuizen het meest gevoelig aan geluidsoverlast, alhoewel er geen studiemateriaal beschikbaar is dat een negatief effect van geluid op vleermuizen aantoont. In deze zone worden ook vooral indooractiviteiten voorzien. Bij een eventuele horecavoorziening is wel een terras mogelijk. Waterrecreatie gaat door op het kanaal over een grotere afstand. Deze activiteiten genereren een normaal geluidsniveau, waarvan geen overlast verwacht wordt en dus ook geen significante negatieve impact op vleermuizen.

Door het behoud van een brede bosgordel naar de woonwijken van St. Job zal de hinder voor de huidige bewoners beperkt blijven, alhoewel enig effect niet uitgesloten kan worden.


Conclusie

Er zijn geen significante negatieve effecten inzake geluid te verwachten.



12.5.6. Effecten inzake licht

Bestaande toestand

Er zijn geen specifieke knelpunten inzake licht gekend met betrekking tot het plangebied.


De ontwikkeling van een recreatief knooppunt zal onvermijdelijk leiden tot een toename van verlichting ten opzichte van de bestaande toestand. Het betreft de normale verlichting bij een recreatief knooppunt: oriëntatie- en sfeerverlichting van gebouwen, horecafuncties, parkeerzones, avondverlichting van de sportvelden, ….

Het RUP voorziet een aantal milderende maatregelen om lichthinder en lichtpollutie te voorkomen:

a) door het behoud van een brede bosgordel naar de woonwijken van St. Job zal de hinder voor de huidige bewoners beperkt blijven;

b) binnen de recreatiezone dient een grote oppervlakte aan bos behouden te blijven of voorzien te worden. Het behoud van het bosrijk karakter vermijdt lichthinder naar de omgeving. Het betreft 1. een bosgordel met een minimale breedte van 5m voor zone A; 2.1. minimaal 20% voor zone B; 3.2. minimaal 35% voor zone C.

Door het respecteren van een aantal vuistregels met betrekking tot verlichting kan lichthinder en lichtpollutie beperkt worden:

a) verlicht alleen wat nodig is 1. voorkom overbodige verlichting. 2. zorg ervoor dat het licht zoveel mogelijk op het gewenste object of de gewenste

zone schijnt en beperk het doelgebied zoveel mogelijk. 3. houd het vermogen van de lamp zo laag mogelijk en verhoog de lichtsterkte niet

onnodig. 4. gebruik energiezuinige lampen en aangepaste verlichtingstoestellen.

b) wanneer het nodig is

1. het verlichtingsniveau moet niet altijd even hoog zijn: gebruik beheersystemen en bewegingsmelders.

2. doof de verlichting wanneer ze niet noodzakelijk is of geen zin heeft. 3. houd rekening met andere vormen van verlichting die aanwezig zijn.

c) met zo weinig mogelijk hinder

1. scherm de lampen goed af. 2. vermijd direct zicht op de lamp. 3. vermijd lichtbronnen die boven de horizontale as schijnen. 4. laat het licht van boven naar beneden schijnen. 5. verlicht gelijkmatig.

Indien rekening gehouden wordt met deze vuistregels kan lichthinder en lichtpollutie in grote mate voorkomen worden.




Conclusie

Er zijn geen significante negatieve effecten inzake licht te verwachten.

12.5.7. Effecten inzake atmosfeer en klimatologische factoren

Bestaande toestand

Er zijn geen knelpunten gekend met betrekking tot atmosfeer en klimatologische factoren in het plangebied.

Uit de interpolatiekaarten van VMM kunnen voor het plangebied de volgende gegevens afgeleid worden: a. NO2 jaargemiddelde: 12 µg/m3 (norm: 40 µg/m3) b. PM10 jaargemiddelde: 19 µg/m3 (norm: 40 µg/m3) c. aantal overschrijdingen van het PM10 daggemiddelde: 7 (norm: 35) d. totale index: 3

Er worden geen normen overschreden in de omgeving van het plangebied. Een totale index van 3 wijst op een goede luchtkwaliteit.


De ontwikkeling van een recreatief knooppunt heeft een beperkte impact op de luchtkwaliteit in de omgeving. De verwarming van gebouwen en de verkeersgeneratie hebben een beperkt effect, maar dit zal de luchtkwaliteit in de omgeving niet significant beïnvloeden.

De noodzakelijke ontbossing heeft een nadelig effect op de luchtkwaliteit. Deze ontbossing zal gecompenseerd moeten worden conform de geldende wetgeving. In de onmiddellijke omgeving van het plangebied worden twee zones voorzien waar de aanplanting van bos ter compensatie mogelijk is: een noordelijk gelegen weiland, dat reeds bestemd is als bosgebied, en de zone ten oosten van de Schippersdreef, die herbestemd wordt van recreatiegebied naar bosgebied (zie 12.5.8).


Conclusie

Er zijn geen significante negatieve effecten inzake atmosfeer en klimatologische factoren te verwachten.



12.5.8. Effecten inzake biodiversiteit, fauna en flora

Bestaande toestand

De biologische waarderingskaart wordt besproken in hoofdstuk 5.2.2 en wordt weergegeven op Figuur 15. Het plangebied van dit RUP bevat een aantal biologisch waardevolle tot zeer waardevolle gebieden. De felgroene kleur (bv. nr. 5) duidt op waardevolle gebieden met naald- en loofbomen. De donker gekleurde gebieden (bv. nr 16) rondom de oude opslagbunker en ten zuiden van de tennisbanen zijn een complex van biologisch waardevolle en zeer waardevolle elementen. De rode arcering duidt op een faunistisch belangrijk gebied. De afbakening is gebaseerd op soorten die tot de Rode lijst-categorieën ‘Met uitsterven bedreigd’, ‘Bedreigd’ en ‘Kwetsbaar’ behoren.

De Schippersdreef, die bestaat uit een bomenrij met een dominantie van Gewone es (Fraxinus excelsior), wordt gezien als biologisch waardevol.


Bestaande bossen

Een aantal boszones die momenteel als recreatiegebied bestemd zijn, en dus ontbost zouden kunnen worden, worden herbestemd naar bosgebied, zodat het bos gevrijwaard blijft. Door de recreatiezone meer te richten naar de Schippersdreef ontstaat de mogelijkheid om een aaneengesloten bosgordel tussen de recreatiezone en de woonwijken van Sint-Job te beschermen als bosgebied. Deze zone heeft een oppervlakte van 30.130m². De herbestemming van 3ha recreatiegebied naar bosgebied is een significante bescherming van bestaand bos.

Ook binnen de recreatiezones worden delen van de bestaande boszones beschermd. In zone A dient rond de openluchtterreinen een bosgordel met een minimale breedte van 5m voorzien te worden, wat minimaal overeenkomt met 1.800m² bos. Waar deze bosgordel momenteel niet aanwezig is zal deze aangeplant moeten worden. In zone B moet 20% van de totale oppervlakte behouden blijven of aangeplant worden als bosgebied, wat overeenkomt met een oppervlakte van 12.424m². In zone C moet 35% van de totale oppervlakte behouden blijven of aangeplant worden als bosgebied, wat overeenkomt met een oppervlakte van 10.366m².

Naast de herbestemming van meer dan 3ha recreatiegebied naar bosgebied dient er binnen de recreatiezone dus 2,5ha aan bos behouden blijven of aangeplant worden. Aangezien in realiteit enkel de strikt noodzakelijke ontbossingen uitgevoerd zullen worden, zal de uiteindelijke oppervlakte aan bosgebied nog hoger liggen.

Uitbreiding bosgebied voor boscompensatie

Ondanks het behoud van een grote oppervlakte aan bos zal ontbossing onvermijdelijk zijn in de toekomstige ontwikkeling van het domein De Merel. Conform de geldende wetgeving zal deze ontbossing gecompenseerd moeten worden, hetzij door elders bos aan te planten, hetzij door een financiële vergoeding. De voorkeur van het gemeentebestuur gaat uit naar een boscompensatie in natura. In de onmiddellijke nabijheid komen hiervoor twee percelen in aanmerking.

Een eerste perceel is gelegen ten noorden van het domein De Merel, aan de westzijde van de Schippersdreef. Het betreft een perceel met de bestemming bosgebied waarvan een groot deel momenteel als weiland gebruikt wordt. Deze zone, met een oppervlakte van ca. 12.000m², is in eigendom van de gemeente en is reeds bestemd als bosgebied. Ze moet dan ook niet in het RUP opgenomen worden.



Een tweede zone die in aanmerking komt voor bosaanplanting is de zone aan de overzijde van de Schippersdreef, op het gewestplan bestemd als recreatiezone. Vroeger lag hier een voetbalveld, momenteel wordt ze gebruikt als schapenweide. Een nieuwe recreatieve ontwikkeling aan de oostzijde van de Schippersdreef is niet gewenst. Deze zone, met een oppervlakte van 16.925m², wordt herbestemd naar bosgebied, zodat ontbossing in het domein De Merel in de onmiddellijke nabijheid gecompenseerd kan worden door bos aan te planten. De bebossing van deze zone sluit aan bij het bestaande halfopen landschap, gekenmerkt door een afwisseling van open velden met bosfragmenten. Het aanplanten van bos in deze zone zorgt bovendien voor een bijkomende visuele buffer van de recreatiezone naar het open landschap ten oosten.

Planologisch evenwicht bosgebied

Om de gevolgen van het RUP op de ruimtebalans voor het bosgebied in te schatten wordt een berekening gemaakt van het planologisch evenwicht.

De oppervlakte aan bosgebied volgens het gewestplan bedraagt 64.052m². Een deel van het bosgebied ligt echter in de waterloop en in de openbare wegenis. Dit is, onafhankelijk van het RUP, niet realiseerbaar bosgebied en dient uit de berekening gelaten te worden.

Naast de zuivere bestemmingszone bosgebied voorziet het RUP ook bescherming van bestaande bosgebieden binnen de bestemmingszone recreatiegebied. Ook dit dient in rekening te worden gebracht. De onderstaande tabel geeft een overzicht van de effecten van het RUP voor het bosgebied.

Tabel 7: planologisch evenwicht bosgebied

1 Bosgebied volgens gewestplan 64.052

2 - waterloop - 2.422

3 - openbare wegenis en onverharde voet- en fietsweg - 7144

4 Effectieve oppervlakte bosgebied gewestplan (=1-2-3) 54.486

5 Bosgebied RUP “De Merel” 47.055

6 Saldo (=5–4) - 7.431

7 Bescherming bosgebied binnen recreatiezones

8 - zone A: bosgordel met een minimale breedte van 5m 1.800

98 - zone B: min. 20% van de totale oppervlakte van de zone 12.424

109 - zone C: min. 35% van de totale oppervlakte van de zone 10.366

1110 Totaal bescherming bosgebied binnen recreatiezones 24.59022.790

1211 Saldo (=5-4+1110) 17.15915.359

Uit deze berekeningen kunnen de volgende conclusies getrokken worden:

a) indien enkel de zuivere bestemmingszones in rekening worden gebracht leiden de herbestemmingen van het RUP tot een verlies aan bosgebied van 7.431m²;

b) indien echter ook de bescherming van het bos binnen de recreatiezones mee in rekening wordt gebracht vertoont het RUP een sterk positief saldo van 17.159m15.359m².

c) het RUP leidt dus tot de bescherming van een grotere oppervlakte aan bosgebied ten opzichte van het gewestplan, met dien verstande dat een deel van het beschermde bos in de recreatiezone gelegen is.



Vleermuizen

Het bosrijke karakter van de zone en de aanwezigheid van de bunker biedt potenties voor vleermuizen. Vleermuizen zijn maximaal beschermd in bijlage 1, categorie 3 van het soortenbesluit en hun voortplantingsplaatsen, nesten en rustplaatsen mogen niet vernietigd, beschadigd of weggenomen worden. Ingrepen met een mogelijke negatieve impact dienen te gebeuren met kennis van zaken en begeleid worden door een vleermuizenspecialist.

Bij de beoordeling van mogelijke effecten op vleermuizen moet rekening gehouden worden met de complexe levenswijze van vleermuizen. Naargelang het seizoen veranderen hun behoeften qua verblijfplaatsen. Verbindingsroutes zijn noodzakelijk tussen zomerverblijven (holtes in gebouwen, holle bomen…), winterverblijven (bunkers, kelders, grotten…), jachtgebieden en tussentijdse verblijven en paarplaatsen.

Mogelijke effecten en milderende maatregelen:

1. bunkers vormen een potentiële winterverblijfplaats voor vleermuizen. De meeste bunkers liggen bovengronds en zijn niet bedekt met aarde. Daardoor is het microklimaat minder gebufferd en zijn er grotere temperatuurschommelingen. Uit praktijkervaringen blijkt dat bunkers die in een bos en beschut gelegen zijn het meest geschikt zijn. Ze worden minder door de zon beschenen en blijven daardoor vochtiger met een constantere temperatuur. In onbedekte bunkers worden vooral Grootoren, Baardvleermuizen en heel af en toe dwergvleermuizen gevonden. De aantallen overwinteraars zijn meestal vrij klein. In een doorsnee bunker met een grondoppervlak van minder dan 10 vierkante meter mag je één tot vijf dieren verwachten. Om bunkers geschikt te maken als winterverblijfplaatsen moeten openingen (verluchtingsgaten…) toegemaakt worden. Om de erfgoedwaarde niet te schaden gebeurt dit best op een zodanige manier dat het oorspronkelijke uitzicht aan de buitenzijde behouden blijft. Luchtstromen in de bunker moeten zo veel mogelijk beperkt worden. Er dienen voldoende schuilplaatsen aanwezig te zijn. Deze kunnen bijgemaakt worden door bijvoorbeeld snelbouwstenen aan te brengen. De bunker in het domein De Merel bestaat uit drie compartimenten, waarvan de twee oostelijke structureel verbouwd werden in functie van het vroegere gebruik als opslagplaats. Hiervoor werden grote poorten aan de achterzijde voorzien, die momenteel dichtgelast zijn. Het westelijke compartiment (ca. 1/3e van het volume van de bunker) bleef intact en er werd vastgesteld dat dit compartiment reeds fungeert als winterverblijfplaats voor vleermuizen. Dit compartiment moet dan ook zeker behouden blijven en kan geoptimaliseerd worden om de potentie als verblijfplaats voor vleermuizen nog te verhogen.

2. zone C maakt deel uit van een bosgordel langs het kanaal die een natuurverbinding vormt met het open ruimtegebied ten oosten van De Merel. Op hoger schaalniveau vormt het ook een deel van de natuurverbinding tussen de Brechtse Heide en het Groot Schietveld. Deze natuurverbinding en het kanaal vormen een verbindingsroute voor vleermuizen. Een doorbreking van deze bosgordel moet dan ook vermeden worden. Er dient minstens een brede bosgordel evenwijdig aan het kanaal en langsheen de Tilburgbaan behouden te blijven. De mestbunker dient voldoende gebufferd te worden en zijn connectie te behouden met de



achterliggende bosgebieden. Geleidende structuren (bosgordel, houtkanten, sloten) in het landschap moeten behouden blijven.

3. verlichting heeft een negatief effect op het verblijf en de migratie van vleermuizen. De meeste vleermuizensoorten mijden verlichting, alhoewel voor het jagen op voedsel wel soms lichtbronnen opgezocht worden omdat daar het voedselaanbod aan insecten hoger is. Overmatige verlichting werkt als een barrière en kan er toe leiden dat vleermuizen routes gaan vermijden. Verlichting van de uitvliegopeningen leidt tot het later uitvliegen van vleermuizen en dus minder tijd om te jagen. Om de migratieroutes langs het kanaal niet te verstoren moet doordacht omgesprongen worden met verlichting. In het volledige plangebied worden voorwaarden met betrekking tot verlichting opgelegd, zoals het beperken van verlichting, het toepassen van best beschikbare technieken, vermijden van opwaarts licht, beperking van lichtweerkaatsing, het voorzien van bewegingssensoren om permanente verlichting te vermijden en een gerichte aanstraling van het doelgebied. Specifiek in de zone langs het kanaal kunnen nog verdere maatregelen genomen worden, zoals een zijde van het kanaal onverlicht laten, kiezen voor een type lamp met een minimale impact….

4. aangezien echolocatie de belangrijkste manier van waarnemen voor vleermuizen is mag aangenomen worden dat vleermuizen gevoelig zijn voor geluid. Toch is er relatief weinig onderzoek naar gedaan. Enerzijds doen waarnemingen van vleermuizensoorten bij luidruchtige locaties vermoeden dat zij relatief ongevoelig zijn voor andere geluiden, ander onderzoek doet vermoeden dat geluidsverstoring het uitvlieggedrag van vleermuizen kan beïnvloeden. Conform het voorzorgsprincipe is het aangewezen om in zone C sterke geluidsbronnen te vermijden, aangezien deze negatieve effecten kunnen hebben op de aanwezigheid van vleermuizen in de bunker en de migratieroute langs het kanaal.

Het RUP omvat de volgende maatregelen ter bescherming van de vleermuizen:

a. behoud van de volledige bunker langs het kanaal, waarbij minimaal 1/3e van het volume ingericht wordt als verblijfplaats voor vleermuizen;

b. behoud van bosrijk karakter en dreven; c. voorwaarden met betrekking tot verlichting; d. voorzorgprincipe in zone C: alle werken die een mogelijke impact hebben op

vleermuizen, zoals het vellen van bomen, werken aan de bunker, het plaatsen van verlichting, het oprichten van nieuwe gebouwen… worden voor advies voorgelegd aan of worden begeleid door een vleermuizenspecialist;

e. ook in de andere zones moeten ontbossingen voor advies voorgelegd worden aan of begeleid worden door een vleermuizenspecialist, om te bepalen of er koloniebomen voor vleermuizen aanwezig zijn;

f. het te behouden bos in zone C vormt een brede bosgordel evenwijdig langs het kanaal en langs de Tilburgbaan, die enkel onderbroken kan worden door de centrale fietsen wandelboulevard. Zo blijft de bestaande migratieroute voor vleermuizen gegarandeerd.

Conclusie



Er zijn geen significante negatieve effecten inzake biodiversiteit, fauna en flora te verwachten.

12.5.9. Effecten inzake onroerend erfgoed

Bestaande toestand

Ankerplaats

Delen van het plangebied behoren tot de ankerplaats “Brechtse Heide” (zie 4.2.5). Omwille van de gedeeltelijke ligging in een ankerplaats werd een motiveringsnota opgemaakt, in uitvoering van artikel 26 van het landschapsdecreet. De motiveringsnota is opgenomen in hoofdstuk 14.

Beschermde landschappen

Het plangebied grenst aan een beschermd landschap: De Brechtse Heide (KB 27.05.1977). Een beschermd landschap is een landschap dat omwille van ecologische en culturele waarde een beschermde status heeft gekregen (zie 4.2.6).

Relicten

Voor de bestaande toestand inzake relicten wordt verwezen naar hoofdstuk 5.2.3 en Figuur 16. Het plangebied ligt grotendeels in de relictzone Brechtse Heide. Relictzones zijn de landschappelijke eenheden die als authentiek kunnen bestempeld worden. Zij zijn de invulling van de traditionele landschappen in Vlaanderen en geven een bepaald gebied of streek zijn eigenheid.In het plangebied komen de volgende lijnrelicten voor:

1. oude weg Antwerpen - s Hertogenbosch 2. oude weg Antwerpen – Hoogstraten 3. bunkerlinie Hollandstellung 4. kanaal Dessel - Kwaadmechelen

Bouwkundig erfgoed

Er zijn geen beschermde monumenten aanwezig in of in de omgeving van het plangebied. De mestopslagplaats aan het kanaal is opgenomen in de ankerplaats en hetdient behouden te blijven. Het Merelhuisje vormen verwijzingenvormt een verwijzing naar het verleden van de site, maar hebbenheeft niet voldoende intrinsieke waarde die een aanduiding als bouwkundig erfgoed kunnenkan verantwoorden.

Archeologisch erfgoed

http://nl.wikipedia.org/wiki/Landschap



Figuur 32: uittreksel Centraal Archeologische Inventaris

Bron: CAI, eigen bewerking

In het plangebied van dit RUP bevinden zich geen gekende archeologische sites. Dit wil niet zeggen dat er mogelijk geen archeologisch erfgoed in de bodem aanwezig is, enkel dat er nog geen onderzoek naar werd verricht in het plangebied.

De dichtstbijzijnde archeologische vindplaatsen zijn de CAI-sites: a. 100459 Hoge Heide: het betreft een antropogeen reliëfverschil dat gedateerd wordt

in de metaaltijden. Er wordt aangegeven dat de heuvel vernietigd wordt. b. 100516 Camping: grafheuvel uit de metaaltijden c. 100599 Halfvenheide 1 en 100600 Halfvenheide 2: op basis van luchtfotografie werd

de aanwezigheid van raatakkers (Celtic fields) uit de late bronstijd vastgesteld.



Provinciale landschapskaart

Figuur 33: provinciale landschapskaart

Bron: Geloket provincie Antwerpen

De bossen binnen het plangebied zijn ontstaan in de periode 1850 – 1910.

Het gedeelte van het kanaal tussen St-Lenaarts-Schoten werd aangelegd in de periode 1866-1875.


Het oprichten van gebouwen heeft een impact op het omliggende landschap. De toegelaten terreinbezetting bedraagt:

a) maximaal 5% voor zone A, met een maximale bouwhoogte van 10m. Momenteel is deze zone onbebouwd;

b) maximaal 20% voor zone B, met een maximale bouwhoogte van 15m. Momenteel staat in deze zone enkel het Merelhuisje. Het grotere jeugdverblijf werd enkele jaren geleden afgebroken;

c) maximaal 20% voor zone C, met een maximale bouwhoogte van 8m. In deze zone ligt momenteel de oude mestopslagplaats. De nieuwe gebouwen komen deels in de plaats van deze opslagplaats, die volledig behouden blijft. Aanvullend kan nieuwbouw gerealiseerd worden.

Daarnaast is de aanleg van sportvelden, openluchtterreinen en parkeerzones toegestaan.

Op basis van de aangeduide vindplaatsen in de CAI en de bodemkundige omstandigheden kunnen binnen het plangebied archeologische resten, met name uit de prehistorie, worden verwacht. Voorafgaand aan grootschalige werken met ingreep in de bodem moet een archeologisch prospectief onderzoek uitgevoerd worden.



Langs het kanaal laat het RUP de plaatsing van een uitkijktoren toe. Deze heeft een positief effect op de beleving van het landschap. Van op de toren krijgen bezoekers een zicht over de Brechtse Heide, het kanaal, de woonkernen en de bosrijke omgeving. Aan de toren kunnen tevens informatieve of educatieve projecten verbonden worden.

Het RUP laat tevens een fietsen voetgangersbrug over het kanaal toe, waardoor een bijkomende poort voor het landschap Brechtse Heide gecreëerd kan worden. Dit verhoogt de bereikbaarheid van het gebied en kan de druk op de bestaande poorten wegnemen.

Voor de ontwikkeling van de recreatiezone zal ontbossing onvermijdelijk zijn, wat een impact zal hebben op het landschapsbeeld van de zone. Deze ontbossing zal gecompenseerd moeten worden conform de geldende wetgeving. In de onmiddellijke omgeving van het plangebied worden twee zones voorzien waar de aanplanting van bos ter compensatie mogelijk is: een noordelijk gelegen weiland, dat reeds bestemd is als bosgebied, en de zone ten oosten van de Schippersdreef, die herbestemd wordt van recreatiegebied naar bosgebied.

Het RUP herbestemt ter compensatie een brede bosgordel van recreatiegebied naar bosgebied en legt op dat binnen de recreatiezones een deel van het bos behouden moet blijven of voorzien moet worden. Deze oppervlakte bedraagt:

a) een bosgordelgroene gordel met een minimale breedte van 5m voor zone A; b) minimaal 20% voor zone B; c) minimaal 35% voor zone C.

Door het behoud van grote oppervlakten bos wordt de landschappelijke impact verminderd. Door deze bepalingen is er na de goedkeuring van het RUP meer bos beschermd ten opzichte van de bestaande situatie volgens het gewestplan, met dien verstande dat een deel van het beschermde bos in de recreatiezone gelegen is (zie 12.5.8).


Conclusie

Er zijn geen significante negatieve effecten inzake onroerend erfgoed te verwachten.



12.5.10. Effecten inzake ruimtelijke ordening

Bestaande toestand

De referentiesituatie inzake ruimtelijke ordening is het gewestplan: zie hoofdstuk 4.2.2 en Figuur 10.


De ontwikkeling van het domein De Merel als recreatief knooppunt wordt gemotiveerd in het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan: zie 3.4.

Het RUP voorziet in een optimalisatie van de bestemmingszones. De huidige intekening op het gewestplan heeft een aantal nadelige gevolgen:

a) slechts een beperkt deel van de zone grenst aan de openbare weg. Dit heeft nadelige gevolgen voor de ontsluiting van de zone en leidt tot versnippering van het bosgebied. Bovendien grenst de huidige recreatiezone onmiddellijk aan de woonwijken van Sint-Job;

b) het gedeelte van de recreatiezone ten oosten van de Schippersdreef ligt in een landschappelijk waardevol gebied, aangeduid als ankerplaats. Ondanks het feit dat het terrein vroeger als voetbalveld ingericht was, is een nieuwe ontwikkeling als recreatiegebied niet in overeenstemming met de landschappelijke doelstellingen die aan deze afbakening verbonden zijn;

c) een groot deel van het bestaande bos is bestemd als recreatiegebied, wat een ontbossing mogelijk maakt. Anderzijds zijn er bebouwde en verharde zones die momenteel bestemd zijn als bosgebied, zoals de mestbunker langs het kanaal of de parking. Deze zouden volgens de bestaande bestemming moeten evolueren naar bosgebied. Hier is een optimalisering mogelijk, waarbij het bestaande bos beter beschermd wordt en de reeds bebouwde en verharde delen de bestemming recreatiegebied krijgen.


Omwille van deze redenen voorziet het RUP in een optimalisering van de recreatiezone, waarbij het evenwicht met de bestemming bosgebied gerespecteerd blijft. Het planologisch evenwicht wordt berekend in hoofdstuk 12.5.8. Hieruit blijkt dat er een grotere oppervlakte aan bosgebied beschermd wordt door de goedkeuring van het RUP, met dien verstande dat een deel hiervan in de recreatiezone gelegen is.

Conclusie

Aangezien het RUP zorgt voor een optimalisering van de bestemmingszones en leidt tot een betere bescherming van het bos is het effect op de ruimtelijke ordening positief.

12.5.11. Effecten inzake energie- en grondstoffenvoorraad

Bestaande toestand

Er zijn geen specifieke energie- en grondstoffenvoorraden gekend in het plangebied, noch knelpunten inzake energie- en grondstoffenvoorraad.


Het RUP veroorzaakt geen effecten inzake energie- en grondstoffenvoorraad.



Conclusie

Er zijn geen significante effecten inzake energie- en grondstoffenvoorraad te verwachten.

12.5.12. Effecten inzake gezondheid en veiligheid van de mens

Bestaande toestand

Er zijn geen specifieke knelpunten gekend inzake gezondheid en veiligheid van de mens met betrekking tot het plangebied.


De ontwikkeling van een recreatief knooppunt genereert verkeer, waarbij maatregelen in functie van de verkeersveiligheid mogelijk noodzakelijk zijn: zie 12.5.4.

Het plan laat geen SEVESO-inrichtingen toe en er bevinden zich geen SEVESO-inrichtingen binnen een straal van 2km.

Conclusie

Mits milderende maatregelen met betrekking tot de ontsluiting van de zone zijn er geen significante negatieve effecten inzake gezondheid en veiligheid van de mens te verwachten.

12.5.13. Effecten door de samenhang tussen de disciplines of door interactie met de omgeving

Hierna wordt onderzocht in hoeverre er cumulatieve effecten optreden door ofwel de combinatie van verschillende planonderdelen, ofwel door het samengaan van het RUP met andere plannen of ontwikkelingen in de omgeving. Hierbij werden voorgaande analyses geëvalueerd, rekening houdend met de voorgestelde milderende maatregelen.

Discipline Optimalisering bestemmingszones

bodem 0

water 0

verkeer en mobiliteit 0

geluid 0

licht 0

atmosfeer en klimatologische factoren 0

biodiversiteit, fauna en flora 0

onroerend erfgoed 0

ruimtelijke ordening +

energie- en grondstoffenvoorraden 0

gezondheid en veiligheid van de mens 0

Samenhang tussen de disciplines +

Legende:

/ Het plan houdt geen wijziging in t.o.v. het geldend plan en de bestaande toestand

0 Er is geen effect of een zeer minimaal effect voor deze discipline

+, ++ Er is een positief of een significant positief effect voor deze discipline

-, -- Er is een negatief of een significant negatief effect voor deze discipline



12.5.14. Beoordeling van grensoverschrijdende significante milieueffecten

Volgende overwegingen leiden tot het besluit dat er vermoedelijk geen grensoverschrijdende effecten zullen voorkomen: a. het plangebied ligt ver van de lands- en gewestgrenzen. De grens met Nederland

bevindt zich op meer dan 11 km ten noordwesten van het plangebied; b. de gemeentegrenzen met Brasschaat en Schoten bevinden zich op meer dan 3km

ten oosten van het plangebeid. De overige gemeentegrenzen liggen op een nog grotere afstand van het plangebied.

c. het RUP veroorzaakt geen significante milieueffecten.

12.5.15. Besluit

Vermits: a. dit gemeentelijk RUP niet van rechtswege plan-MER-plichtig is volgens het besluit

van de Vlaamse regering van 10.12.2004; b. dit gemeentelijk RUP ook niet gelegen is in of in de nabijheid van een speciale

beschermingszone zodat een passende beoordeling niet vereist is (overeenkomstig art. 4.2.1 van DABM);

c. er in alle redelijkheid geoordeeld kan worden dat de effecten van het voorliggende plan op de verschillende ontvangende milieusystemen en op de gezondheid van de mens zeer gering zullen zijn;

voldoet dit RUP meerdere malen niet aan de voorwaarden voor plan-MER-plicht.

De opmaak van een plan-MER is dus niet noodzakelijk.



13. Verzoek tot raadpleging

13.1. Inleiding Het RUP “De Merel”, inclusief het onderzoek naar plan-MER plicht, werd voor advies bezorgd aan volgende instanties:

Provinciebestuur Antwerpen

Departement Ruimtelijke Ordening en Mobiliteit

Dienst Ruimtelijke Planning

Koningin Elisabethlei 22

2018 Antwerpen

Deputatie Provincie Antwerpen

Koningin Elisabethlei 22

2018 Antwerpen

Ruimtelijke Ordening Antwerpen

Anna Bijnsgebouw Lange Kievitstraat 111-113 bus 52

2018 Antwerpen

Agentschap voor Natuur en Bos - Antwerpen


2018 Antwerpen

Aanvullend advies Agentschap voor Natuur en Bos - Antwerpen


2018 Antwerpen

Onroerend Erfgoed Antwerpen


2018 Antwerpen

Vlaamse Milieumaatschappij

Afdeling Operationeel Waterbeheer

Graaf de Ferrarisgebouw

Koning Albert II-laan 20 bus 16

1000 Brussel

Bloso Afdeling Infrastructuur en Logistiek

Arenbergstraat 5 1000 Brussel

Agentschap Wegen en Verkeer

Buitendienst Antwerpen


2018 Antwerpen

Departement MOW Graaf de Ferrarisgebouw

Koning Albert II-laan 20 bus 2

1000 Brussel

De aangeschreven instanties brachten allen een advies uit met betrekking tot voorliggende nota. De opmerkingen uit deze adviezen worden hiernavolgend besproken en aangevuld met verwijzingen naar de aanpassingen in deze nota naar aanleiding van deze adviezen.

De aanpassingen in deze nota worden gemarkeerd in de kantlijn. Geschrapte passages worden als doorgehaalde tekst weergegeven.

13.2. Adviezen

13.2.1. Advies Deputatie Antwerpen

Deze dienst formuleert volgende vragen en opmerkingen:

a. bij de afweging van de planMER-plicht dient verwezen te worden naar de omzendbrief LNE 2011/1. In paragraaf 12.2.1 wordt verwezen naar deze omzendbrief.



b. in het “Kaderplan Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten” wordt gesteld dat een verdere uitbouw van domein De Merel op regionale schaal niet gewenst is. Laagdynamische ontwikkelingen op lokaal niveau zijn wel mogelijk. De ontwikkelingen die de gemeente wenst te realiseren overstijgen echter dit laagdynamisch, lokaal niveau. Het kaderplan is een beleidsvisie van de provincie Antwerpen die niet bindend is voor een gemeentelijk RUP. Een verwijzing naar het kaderplan is opgenomen in paragraaf 3.7. In paragraaf 7.4 wordt de verenigbaarheid met het beleidskader gemotiveerd. De ontwikkeling van een recreatiezone komt tegemoet aan een lokale behoefte.

c. er dient verwezen te worden naar de mobiliteitsstudie “Gebiedsgerichte visie Noorderkempen”. De verwijzing naar de studie werd opgenomen in paragraaf 3.6.

d. de ontwikkelingsmogelijkheden zijn niet volledig conform de visie opgenomen in het GRS. De uitbouw van de recreatiepool is niet gekoppeld aan de herlokalisatie van de bestaande camping. Het RUP creëert bijkomende mogelijkheden voor dagen verblijfsrecreatie, maar doet geen uitspraken over de reorganisatie van het volledige gebied. De ontwikkelingen die mogelijk gemaakt worden overschrijden de ruimtelijke draagkracht van het gebied en de lokale recreatieve behoeften van de omliggende woonwijken. De verenigbaarheid met het beleidskader wordt toegelicht in paragraaf 7.4. De concessie van de camping werd met 15 jaar verlengd en de benodigde oppervlakte voor herlokalisatie is niet aanwezig. De voorziene ontwikkelingen komen tegemoet aan een lokale behoefte en zijn reeds mogelijk binnen de bestaande bestemmingen volgens het gewestplan.

e. in het voorliggend RUP wordt de realisatie van een zwembad, sporthal, hotel, wellnesscentrum, horeca, feestzaal… mogelijk gemaakt. Deze functies genereren veel bijkomende mobiliteit. De effecten hiervan moeten goed in beeld gebracht worden. De mobiliteitseffecten worden reeds gedetailleerd beschreven in paragraaf 12.5.4. De invulling van de site ligt nog niet vast. De mobiliteitseffecten en de parkeerbehoefte moeten ingeschat worden op basis van de momenteel gekende gegevens. Van de hoofdfuncties, zoals een zwembad, de sporthal, de tennisclub en de mogelijke herlocalisatie van de hockeyclub worden de mobiliteitseffecten vrij grondig omschreven. Van aanvullende functies, zoals horeca, is dit veel moeilijker, omdat dit sterk afhankelijk is van het concept, de schaalgrootte…. Voor dergelijke functies zijn ook geen kengetallen beschikbaar. Het RUP blijft ook op lange termijn het kader voor het afleveren van vergunningen, voor projecten die nu nog niet gekend zijn. Zowel op korte als op lange termijn is het noodzakelijk dat bij het afleveren van stedenbouwkundige vergunningen de mobilliteitseffecten nauwkeurig worden ingeschat op basis van een concrete aanvraag. Hiervoor wordt een mober gevraagd bij stedenbouwkundige vergunningen van activiteiten met een zekere mobiliteitsimpact. De verplichting tot



de opmaak van een mobiliteitsstudie is opgenomen in het besluit van de Vlaamse Regering van 28 mei 2004 betreffende de dossiersamenstelling van de aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning.

f. in de onmiddellijke omgeving van het plangebied zijn verschillende archeologische vindplaatsen gekend. In de toelichtingsnota en de voorschriften moeten concretere aanbevelingen omtrent archeologie opgenomen worden. De bescherming van potentiële archeologische sites is reeds vervat in bestaande wetgeving. In paragraaf 12.5.9 van de merscreening wordt een archeologisch vooronderzoek als milderende maatregel opgenomen.

g. de effecten van de geplande recreatieve voorzieningen op de vleermuizen moeten onderzocht worden. Er moet bekeken worden welke recreatieve voorzieningen in de omgeving van de bunker verenigbaar zijn met de vleermuizen. Concrete milderende maatregelen moeten in de stedenbouwkundige voorschriften verankerd worden. In het RUP zijn reeds beschermende en milderende maatregelen ter bescherming van de vleermuizen opgenomen, maar deze staan verspreid in de nota omschreven. Deze zullen samengebracht worden onder de discipline fauna en flora in paragraaf 12.5.8. Voor zone C wordt een algemeen voorzorgsprincipe voorzien. Alle werken die een mogelijke impact hebben op vleermuizen, zoals het vellen van bomen, werken aan de bunker, het plaatsen van verlichting, het oprichten van nieuwe gebouwen… worden voor advies voorgelegd aan of worden begeleid door een vleermuizenspecialist. Dit geldt ook voor ontbossingen in de andere zones.

h. de kaart met overstromingsgevoelige gebieden werd geactualiseerd. Er dient te worden nagegaan of dit geen wijzigingen voor de watertoets inhoudt. Er werden geen wijzigingen vastgesteld. Het plangebied is niet aangeduid als mogelijk overstromingsgevoelig gebied.

13.2.2. Advies Ruimtelijke Ordening Antwerpen


a. er ontbreekt een degelijk alternatievenonderzoek. St. Job heeft een recreatiepool die bij de kern aansluit. Er wordt gevraagd om beter uit te werken waarom bepaalde activiteiten van hier naar de nieuwe locatie moeten verhuizen en waarom de omgekeerde mogelijkheid niet is onderzocht. Dit geldt ook voor de recreatiepool van Brecht. De motivering is toegevoegd aan paragraaf 12.4.

b. er wordt gevraagd of het niet mogelijk is dergelijke dynamische recreatieve voorzieningen op een locatie in de kern van St. Job in te richten. Het feit dat de recreatieve cluster grenst aan woonparkgebied kan niet als argument worden weerhouden, vermits de locatie mikt op recreanten uit de wijde omgeving en de afscherming tussen recreatie en woonpark bevestigt dat de dynamiek de omgeving overstijgt.



De verenigbaarheid met het beleidskader wordt gemotiveerd in paragraaf 7.4. De reden waarom de recreatiezone in Sint Job geen alternatief vormt wordt gemotiveerd in paragraaf 12.4. Het bos tussen de recreatiezone en het woonpark is niet ontworpen als buffer. De nieuwe bestemmingen zorgen voor een betere aaneensluiting van de bosgebieden. De huidige recreatiezone op het gewestplan vult de volledige ruimte tussen het landbouwgebied en het woonpark, waardoor iedere relatie tussen de bosgebieden langs het kanaal en de bosgebieden/open ruimte in het noorden verbroken wordt. Het RUP richt de recreatiezones naar de Schippersdreef en voorziet een aaneengesloten boszone die als natuurverbinding fungeert. De breedte en oppervlakte van dit bosgebied overstijgen duidelijk de bufferfunctie.

c. een kwalitatieve en veilige aanleg van de dreef kan een bijkomende stimulans vormen voor het openbaar vervoer en fietsverkeer. Een volwaardig voetpad is noodzakelijk, een volwaardig fietspad niet, gezien het ontsluitend karakter van de dreef en het feit dat de aanbevolen snelheid zeker onder de 50 km/h zal liggen. Een andere stimulans is om het aantal parkeerplaatsen te beperken. Voor evenementen of een tijdelijke te verwachten hogere parkeerdruk wordt best gewerkt met een overloopparking. In de huidige plannen ontbreken richtcijfers met betrekking tot het aantal parkeerplaatsen. Het is niet aangewezen te werken met procentmatige invulling van zones, vermits deze werkwijze het erg moeilijk maakt om een minder vriendelijk autobeleid uit te werken. In het RUP wordt achter de bomen voldoende ruimte voorzien voor de aanleg van een fietspad. Indien blijkt dat de verkeersintensiteiten op piekmomenten van die aard zijn dat de verkeersveiligheid in het gedrang komt kan een gescheiden fietspad aangelegd worden. De nodige ruimte wordt in het RUP voorzien om te vermijden dat op dat moment een herziening van het RUP of een rooi- en onteigeningsplan noodzakelijk is. De parkeerbehoefte is afgestemd op de visie van het masterplan, aangevuld met bijkomende inschattingen in het kader van het RUP. Het is belangrijk dat de parkeerdruk kan opgevangen worden binnen het domein, aangezien er geen uitwijkmogelijkheden zijn in de omgeving. Naast de parkeerbehoefte op basis van het masterplan wordt ruimte voorzien om deze zone te mogelijkheid te geven te gaan functioneren als een nieuwe toegangspoort voor de Brechtse Heide, om zo de druk op de bestaande toegangen te verminderen. In Sint Job wordt vaak tot in de bossen geparkeerd en in Brecht zijn er geen parkeermogelijkheden. Om De Merel te benutten als bijkomend startpunt voor wandelaars en fietsers dienen voldoende parkeerplaatsen voorzien te worden. Aan de procentuele omschrijving wordt een maximum aantal toegevoegd.

d. het is onduidelijk hoe de beoogde ontwikkelingen zich verhouden tot de mobiliteitsstudie “Gebiedsgerichte visie Noorderkempen. De studie wordt besproken in paragraaf 3.6.



e. voor de discipline water wordt gevraagd om voor de verhardingen minstens halfwaterdoorlatende verharding op te leggen, zowel naar verhardingen als voor toegangswegen (met uitzondering van de dreef). In de voorschriften wordt opgenomen dat verhardingen worden aangelegd in waterdoorlatende materialen, tenzij dit om milieutechnische redenen of omwille van de aard van het recreatief gebruik niet mogelijk is. Parkeerplaatsen voor personenwagens moeten aangelegd worden in waterdoorlatende materialen.

f. Vermits de site in open ruimtegebied ligt is het noodzakelijk dat de verlichting tot een minimum wordt beperkt om geen overlast te veroorzaken. de richtlijnen van het departement LNE kunnen als basis dienen. In de voorschriften worden maatregelen opgenomen om lichthinder te beperken.

g. Delen van het plangebied liggen in de definitief aangeduide ankerplaats Brechtse Heide. Dit wordt niet vermeld in de merscreening. De ligging in de ankerplaats is wel opgenomen in de toelichtingsnota, maar in de merscreening ontbreekt een verwijzing. Deze wordt opgenomen in paragraaf 12.5.9. De ankerplaats werd uitgebreider besproken in paragraaf 4.2.5.

13.2.3. Advies Agentschap voor Natuur en Bos


a. Indien een feestzaal wordt ingericht zal de impact op geluid, licht en biodiversiteit , flora en fauna aanzienlijk toenemen. Dit wordt onvoldoende toegelicht in de merscreening. Er wordt niet ingegaan op de effecten op de aanwezige vleermuizenpopulatie. Op basis van adviezen op de plenaire vergadering wordt de optie van een feestzaal niet weerhouden in het RUP.

b. Er wordt onvoldoende ingegaan op de effecten die een bijkomend geluidsniveau zullen hebben op de aanwezige fauna, met name de vleermuizenpopulatie. Eventuele milderende maatregelen dienen te worden vermeld. De mogelijke geluidseffecten van de realisatie van het RUP worden uitvoeriger beschreven in paragraaf 12.5.5.

c. Er wordt onvoldoende ingegaan op de effecten die een bijkomende verlichting zullen hebben op de aanwezige flora en fauna, met name de vleermuizenpopulatie. Eventuele milderende maatregelen dienen te worden vermeld. Principes voor duurzame verlichting werden reeds omschreven in paragraaf 12.5.6. Deze zullen verankerd worden in de voorschriften van het RUP.

d. Inzake biodiversiteit, flora en fauna wordt gesteld dat er geen significante effecten te verwachten zijn, omdat er ook recreatiezone wordt omgezet naar bosgebied. Het bos is beschermd door het Bosdecreet, ongeacht de bestemming. Daarnaast is



voorzien dat 35% van het bos in zone C behouden moet blijven, maar deze zone wordt wel omgezet naar recreatiegebied. Er wordt een herbestemming van recreatiegebied naar bos voorzien ten oosten van de Schippersdreef, maar het bestaande bos is waardevoller door zijn ouderdom en de aanwezigheid van vleermuizenpopulaties. Daarnaast maakt de zone deel uit van een unieke natuurverbinding tussen de Brechtse Heide en het open ruimtegebied ten oosten van De Merel tot aan het Groot Schietveld. Er wordt in dit deel van de merscreening ook niet ingegaan op de aanwezige vleermuizenpopulatie en welke effecten een ontbossing en het voorzien van allerlei infrastructuur op deze populatie zullen hebben. Eventuele koloniebomen dienen te worden geïnventariseerd en beschermd. Het RUP wijzigt niets aan de bescherming van het bos door het Bosdecreet. Iedere ontbossing zal gecompenseerd moeten worden conform de geldende wetgeving. Ontbossing is reeds mogelijk met de huidige bestemming, het RUP voorziet alleen in een optimalisering van de zones, waarbij bestaande niet-beboste zones recreatiegebied worden en bestaande bossen de bestemming bosgebied krijgen. Zoals omschreven in paragraag 7.3.5 leidt het RUP tot de bescherming van een grotere oppervlakte aan bosgebied ten opzichte van het gewestplan, met dien verstande dat een deel van het beschermde bos in de recreatiezone gelegen is. In functie van het behoud van de natuurverbinding tussen de Brechtse Heide en het open ruimtegebied ten oosten van De Merel wordt in de voorschriften opgenomen dat het te behouden bos een brede bosgordel evenwijdig langs het kanaal en langs de Tilburgbaan moet vormen, die enkel onderbroken kan worden door de centrale fietsen wandelboulevard. In het RUP zijn reeds beschermende en milderende maatregelen ter bescherming van de vleermuizen opgenomen, maar deze staan verspreid in de nota omschreven. Deze zullen samengebracht worden onder de discipline fauna en flora in paragraaf 12.5.8. Voor zone C wordt een algemeen voorzorgsprincipe voorzien. Alle werken die een mogelijke impact hebben op vleermuizen, zoals het vellen van bomen, werken aan de bunker, het plaatsen van verlichting, het oprichten van nieuwe gebouwen… worden voor advies voorgelegd aan of worden begeleid door een vleermuizenspecialist. Dit geldt ook voor ontbossingen in de andere zones.

13.2.4. Aanvullend advies Agentschap voor Natuur en Bos

Op vraag van de Dienst Milileueffectrapportagebeheer werd paragraaf 12.5.8 van de merscreening aangevuld met een beschrijving en beoordeling van de mogelijke effecten van het voorgenomen plan op de aanwezige vleermuizenpopulatie. Deze aanvullingen werden ter advies voorgelegd aan het Agentschap voor Natuur en Bos. Deze dienst formuleert de volgende conclusies en opmerkingen:

a. de aanvullingen in de merscreening zijn voldoende om tot vrijstelling van de plan-MER te komen.

b. de opmerkingen, zoals behoud van de bosgordel aan zijde kanaal en Tilburgbaan, dient tevens opgenomen te worden in de grafische plannen. Het behoud van de bosgordel evenwijdig langs het kanaal en langs de Tilburgbaan wordt opgenomen in de voorschriften voor zone C. Een intekening op het grafisch plan is op dit moment echter niet mogelijk, aangezien de ligging van de bosgordel



afhankelijk kan zijn van de mogelijkheid om op of tegen de bunker te bouwen. Dit zal pas blijken na bijkomend onderzoek. De bosgordel wordt dan ook verankerd in de voorschriften, maar kan op dit moment niet op het grafisch plan ingetekend worden.

c. In zone A wordt een groene gordel met een minimale breedte van 5m vooropgesteld. Deze breedte is te smal om als bos beschouwd te worden. Ofwel wordt deze gordel uitgebreid tot 10m breedte, ofwel wordt ze niet vermeld als “behoud van bos”. Rekening houdend met de noodzakelijke circulatieruimte rond de sportvelden is een gordel met een breedte van 10m niet haalbaar. De breedte van de groene gordel blijft behouden op 5m en wordt dan ook verwijderd uit de ruimtebalans als “behoud van bos”.

13.2.5. Advies Onroerend Erfgoed Antwerpen


a. Op basis van de aangeduide vindplaatsen in de CAI en de bodemkundige omstandigheden kunnen binnen het plangebied archeologische resten worden verwacht. Het is dan ook noodzakelijk om voorafgaand aan grootschalige werken met ingreep in de bodem een archeologisch prospectief onderzoek te voorzien als milderende maatregel. Deze maatregel wordt opgenomen in paragraaf 12.5.9.

b. Een deel van het studiegebied is gelegen in de via MB 28/12/2008 definitief aangeduide ankerplaats “Brechtse Heide”. Naar aanleiding van deze definitieve aanduiding dient aan dit plan een zorgnota te worden toegevoegd die aangeeft hoe wordt omgegaan met het aanwezige erfgoed. De mestbunker is te behouden in haar totaliteit, met aandacht voor de kleine erfgoedrelicten zoals de nog aanwezige restanten van de wijze van overslag van beer. Ook de voorziene compenserende bebossing in de open landbouwzone is storend omdat vanuit de dreef een mooi zicht is op de smalle landbouwpercelen die zeer typerend zijn voor de ontwikkelingen in de 19e eeuw. Het beschermingsbesluit van de ankerplaats wordt nader toegelicht in paragraaf 4.2.5. In overleg met Onroerend Erfgoed werd nagegaan welke aanpassingen noodzakelijk zijn om het RUP verenigbaar te maken met de bepalingen van de ankerplaats. Hoofdstuk 14 van de toelichtingsnota omvat een motiveringsnota onroerend erfgoed, waarin de mogelijke effecten van het RUP onderzocht worden en toegelicht wordt welke maatregelen in het RUP genomen worden ter bescherming van het onroerend erfgoed. De mestbunker blijft volledig behouden.

c. er dient restrictiever vastgelegd te worden welke verhardingen in waterdoorlatende en welke in niet-waterdoorlatende materialen worden aangelegd. In de voorschriften wordt opgenomen dat verhardingen worden aangelegd in waterdoorlatende materialen, tenzij dit om milieutechnische redenen of omwille van



de aard van het recreatief gebruik niet mogelijk is. Parkeerplaatsen voor personenwagens moeten aangelegd worden in waterdoorlatende materialen.

d. de bepaling dat slechts 33% van de bunker kan behouden worden dient te worden geschrapt. Er dient beter onderzocht te worden of de constructie kan gebruikt worden in de nieuwe plannen. De bestaande kasseiverhardingen rond de bunker zijn in goede staat en worden best ook bewaard en geïntegreerd in het nieuwe project. De wandelboulevard wordt momenteel dwars door de mestbunker voorzien (indicatief). Alternatieven dienen te worden bekeken. De bunker zal volledig behouden blijven, zoals omschreven in de motiveringsnota onroerend erfgoed in hoofdstuk 14. Het behoud van de kasseiverharding kan bekeken worden op projectniveau, maar wordt niet als verplichting opgelegd. Indien dit om technische redenen moeilijk haalbaar zou blijken kan dit de ontwikkeling van deze zone hypothekeren. De waarde van de kasseiverharding is te laag om dit te verantwoorden.

e. de Tilburgbaan vormt een deel van de oude weg naar Hoogstraten – Breda. Er dienen meer beperkingen inzake verharding en uitrusting van de weg opgenomen te worden. De gewenste inrichting van de Tilburgbaan dient op projectniveau bepaald te worden voor de Tilburgbaan in zijn geheel. Het RUP omvat slechts een klein gedeelte van de weg en er moet voor opgelet worden dat beperkingen in het RUP een eenvormige inrichting van de Tilburgbaan niet verhinderen. Het is dan ook aangewezen in het RUP alle opties open te houden. In de voorschriften wordt opgenomen dat verharding toegelaten is in functie van de verkeersveiligheid en het comfort van de weggebruiker, met een maximale breedte van 3m. De weginrichting gaat uit van de voetganger en fietser als hoofdgebruikers. Maatregelen tegen sluipverkeer, zoals het afsluiten van de weg voor gemotoriseerd verkeer is toegelaten.

13.2.6. Advies Vlaamse Milieumaatschappij


a. De percelen zoals aangegeven in het RUP zijn volgens de watertoetskaarten voor een klein deel mogelijk overstromingsgevoelig. Mogelijke schadelijke effecten zouden kunnen ontstaan als gevolg van veranderingen in infiltratie van hemelwater, kwaliteitsverlies van grondwater en de wijziging in grondwaterstroming. De overstromingskaarten werden nagekeken en het plangebied is niet aangeduid als mogelijk overstromingsgevoelig gebied. Het respecteren van de bestaande regelgeving biedt voldoendegaranties om een negatieve impact op het watersysteem te vermijden.



13.2.7. Advies Bloso

Deze dienst heeft geen opmerkingen bij de inschatting van de mogelijke milieueffecten.

13.2.8. Advies Agentschap Wegen en Verkeer

Deze dienst heeft geen opmerkingen bij de inschatting van de mogelijke milieueffecten.

13.2.9. Advies Departement MOW


a. Er wordt betreurd dat voor deze ontwikkeling een locatie gekozen is tussen de beide kernen, zodat meer mensen aangewezen zullen zijn op de wagen. De mobiliteitseffecten worden eerder vaag bekeken door een gebrek aan een precieze invulling van de site. Terecht wordt de nadruk gelegd op de parkeerproblematiek. Naar autoverkeerdruk zal inderdaad een veilige manier van afdraaien op de N115 het belangrijkste zijn en zal de wegenis deze bijkomende capaciteit aankunnen. Ook over parkeren worden eerder vage gegevens aangeleverd, eveneens door een gebrek aan een duidelijk beeld van een precieze invulling van de site. Hier had met een vork gewerkt kunnen worden of een maximumgrens opgelegd kunnen worden. Bij de exploitatiefase moeten de alternatieven voor de auto de nodige flankerende maatregelen krijgen om de autoafhankelijkheid zo beperkt mogelijk te houden. Ontwikkelingen die de draagkracht (in het bijzonder door het parkeren) te boven zouden gaan dienen in de toekomst vermeden te worden. Dit zal bekeken worden in een volgende fase, wanneer de bouwvergunningen vergezeld zullen zijn van een mober. De geschiktheid van de site wordt gemotiveerd in paragraaf 7.3.2. De verenigbaarheid met het beleidskader wordt toegelicht in paragraaf 7.4. Locatiealternatieven worden onderzocht in paragraaf 12.4. De invulling van de site ligt inderdaad nog niet vast. De mobiliteitseffecten en de parkeerbehoefte moeten ingeschat worden op basis van de momenteel gekende gegevens. Van de hoofdfuncties, zoals een zwembad, de sporthal, de tennisclub en de mogelijke herlocalisatie van de hockeyclub worden de mobiliteitseffecten vrij grondig omschreven. Van aanvullende functies, zoals horeca, is dit veel moeilijker, omdat dit sterk afhankelijk is van het concept, de schaalgrootte…. Voor dergelijke functies zijn ook geen kengetallen beschikbaar. Het RUP blijft ook op lange termijn het kader voor het afleveren van vergunningen, voor projecten die nu nog niet gekend zijn. Zowel op korte als op lange termijn is het noodzakelijk dat bij het afleveren van stedenbouwkundige vergunningen de mobilliteitseffecten nauwkeurig worden ingeschat op basis van een concrete aanvraag. Het Departement verwijst hierbij terecht naar de opmaak van een mober bij de stedenbouwkundige vergunningen. De verplichting tot de opmaak van een mobiliteitsstudie is opgenomen in het besluit van de Vlaamse Regering van 28 mei 2004 betreffende de dossiersamenstelling van de aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning.

b. er wordt gevraagd om de reservatiezone van het kanaal Dessel-Turnhout-Schoten te behouden en op te nemen in het grafisch plan en de voorschriften.



De reservatiestrook is bepaald in een besluit van de Raad van Bestuur van nv De Scheepvaart, maar is niet vastgelegd in een gewestplan, RUP, ministerieel besluit of ander verordenend plan. Aangezien alle vergunningsaanvragen langs het kanaal voor advies voorgelegd worden aan nv De Scheepvaart kan deze dienst op dat moment haar voorwaarden opleggen. Het RUP wijzigt niets aan deze bevoegdheid.

c. het jaagpad langs het kanaal dient decretaal beschouwd te worden als een dienstweg voor de waterbeheerder of van zijn opdrachtnemers die hen toelaat de waterweg te inspecteren en/of om snel ter plaatse te kunnen zijn. Het statuut van het jaagpad moet opgenomen worden in de stedenbouwkundige voorschriften. Het RUP wijzigt niets aan het decretale statuut van het jaagpad, dat nader toegelicht wordt in paragraaf 7.3.7. Aangezien het decretaal statuut van het jaagpad geen ruimtelijke bepaling betreft kan het niet opgenomen worden in de voorschriften van het RUP.


Motiveringsnota onroerend erfgoed – 30 november 2012 108

14. Motiveringsnota onroerend erfgoed

14.1. Juridisch kader Dit hoofdstuk geeft uitvoering aan artikel 26 van het landschapsdecreet:

“De administratieve overheid moet in al haar beslissingen inzake een eigen werk of handeling, of inzake het verlenen van een opdracht daartoe, of inzake een eigen plan of verordening, die een ankerplaats nadelig kunnen beïnvloeden :

1° voorkomen dat vermijdbare schade aan een typisch landschapskenmerk van een ankerplaats wordt veroorzaakt;

2° door schadebeperkende maatregelen te nemen, de betekenisvolle schade die aan de ankerplaats wordt aangebracht zo veel mogelijk beperken, en indien dit niet mogelijk is, herstellen en compenseren.”

De nadere regels omtrent de zorgplicht worden bepaald in het Besluit van de Vlaamse Regering van 9 mei 2008. Hierin wordt de structuur en inhoud van de motiveringsnota vastgelegd.

Onderhavige nota baseert zich op deze structuur, meerbepaald :

1° naam van het werk, de handeling, het plan of de verordening;

2° naam van de ankerplaatsen of erfgoedlandschappen in kwestie, met beknopte opsomming van de waarden en kenmerken die betrokken zijn bij de activiteit;

3° beschrijving van het werk, de handeling, het plan of de verordening met nadruk op de opsomming van alle aspecten van de activiteit die impact hebben op de waarden of kenmerken van de ankerplaats of het erfgoedlandschap;

4° verduidelijking of de impact, bedoeld in 3°, negatieve of positieve effecten heeft op de waarden of kenmerken van de ankerplaats of het erfgoedlandschap;

5° analyse van elk negatief effect om na te gaan of de schade vermeden kan worden, als de schade onvermijdbaar is, worden er schadebeperkende maatregelen gezocht; Als schadebeperkende maatregelen niet mogelijk zijn, worden er herstel- of compenserende maatregelen gezocht;

6°conclusie van die analyse voor de beslissing over het werk, de handeling, het plan of de verordening. De conclusie geeft aan welke schadebeperkende, herstel- of compenserende maatregelen waar, wanneer, hoe en door wie uitgevoerd zullen worden.

14.2. Omschrijving plan Delen van het RUP “De Merel” zijn gelegen in de ankerplaats “Brechtse Heide”. Het RUP voorziet een herorganisatie van een bestaande recreatiezone.

Het gedeelte tussen de Tilburgbaan en het kanaal wordt herbestemd van bosgebied naar recreatiegebied. Het domein De Merel is nu reeds grotendeels bestemd als recreatiezone, maar de huidige begrenzing is omwille van een aantal redenen niet optimaal:

a) slechts een beperkt deel van de zone grenst aan de openbare weg. Dit heeft nadelige gevolgen voor de ontsluiting van de zone en leidt tot versnippering van het bosgebied. Bovendien grenst de recreatiezone nu onmiddellijk aan de woonwijken van Sint-Job;



b) het gedeelte van de recreatiezone ten oosten van de Schippersdreef ligt in een landschappelijk waardevol gebied, aangeduid als ankerplaats. Ondanks het feit dat het terrein bestemd is als recreatiegebied en vroeger als voetbalveld ingericht was, is een nieuwe ontwikkeling als recreatiegebied niet in overeenstemming met de landschappelijke doelstellingen die aan deze afbakening als ankerplaats verbonden zijn;

c) een groot deel van het bestaande bos is bestemd als recreatiegebied, wat een ontbossing mogelijk maakt. Anderzijds zijn er bebouwde en verharde zones die momenteel bestemd zijn als bosgebied, zoals de mestbunker langs het kanaal of de parking. Deze zouden volgens de bestaande bestemming moeten evolueren naar bosgebied. Hier is een optimalisering mogelijk, waarbij het bestaande bos beter beschermd wordt en de reeds bebouwde en verharde delen de bestemming recreatiegebied krijgen;


Het masterplan en het RUP voorzien in een optimalisering van de begrenzing van de recreatiezone door een planologische ruil tussen recreatiegebied en bosgebied door te voeren. Het RUP voorziet de volgende bestemmingswijzigingen:

a) de recreatiezone wordt uitgebreid langs de Schippersdreef; b) een brede boszone aansluitend bij de woonwijken van Sint-Job wordt herbestemd

naar bosgebied; c) de zone ten oosten van de Schippersdreef wordt herbestemd naar bosgebied, zodat

ontbossingen ter plaatse kunnen worden gecompenseerd; d) de zone met de bunker langs het kanaal wordt herbestemd naar recreatiegebied om

de recreatieve potenties van het kanaal beter te benutten.

De herbestemming van zone C naar recreatiegebied en van de zone ten oosten van de Schippersdreef naar bosgebied kadert dus in een ruimere visie met als doel de verdeling tussen bosgebied en recreatiegebied te optimaliseren. Over het hele RUP gezien wordt er meer bos beschermd dan in de huidige situatie, met dien verstande dat een deel van het bos in recreatiegebied gelegen is maar in de voorschriften beschermd wordt.

14.3. Beschrijving ankerplaats “Brechtse Heide” Delen van het plangebied liggen in de ankerplaats “Brechtse Heide te Brecht, Malle en Schilde”, definitief aangeduid in het ministerieel besluit van 24 december 2008. Het betreft het gedeelte tussen de Tilburgbaan en het kanaal en het gedeelte ten oosten van de Schippersdreef.



Figuur 34: ankerplaats Brechtse Heide

Bron: ministerieel besluit tot definitieve aanduiding van de ankerplaats Brechtse Heide te Brecht, Malle en Schilde (24.12.2008)

Het algemeen belang dat de aanduiding verantwoordt wordt door het gezamenlijk voorkomen en de onderlinge samenhang van de volgende intrinsieke waarden gemotiveerd:

1. natuurwetenschappelijke waarde Door de verschillende menselijke invloeden is er een hele variatie aan biotooptypen ontstaan. De natuurwetenschappelijke waarde wordt voornamelijk bepaald door de aanwezige heiderestanten, vochtige weilanden en oude bosrelicten.

2. historische waarde Doorheen het hele landschap van de Brechtse Heide zijn er sporen van de verschillende activiteiten die zich hier in de loop van de geschiedenis hebben afgespeeld. Archeologische sites wijzen op vroege menselijke aanwezigheid. Daar een groot deel van de ankerplaats laat (na 1948) ontgonnen is, is de bodem nog relatief ongestoord. Dit brengt een hogere bewaringstoestand voor archelogische sites met zich mee. Specifiek worden de repelpercelen en de grote beerput, gebouwd in 1912, vermeld, die herinneren aan de storting van stadsmest uit Antwerpen. In de noordwestelijke kant van de ankerplaats loopt de Tilburgse weg, een onverharde postbaan en Romeinse secundaire weg over Breda naar Eindhoven.



3. esthetische waarde Vooral de uitgestrektheid en de weidsheid van dit landschap zijn overweldigend. In het sterk verstedelijkte Vlaanderen doet de ankerplaats dienst als een rust-, stilte- en onthaastingsgebied. De afwisseling in vegetatietypes, de kleine landschapselementen, de historische relicten en de mooie vergezichten dragen bij tot een gevarieerd Kempens landschap met een hoge belevingswaarde.

4. sociaal-culturele waarde Er wordt verwezen naar de kleiontginningen en steenbakkerijen, sluizen op het kanaal, de eerste verharde weg door de heide en het O-L-V Nazareth Abdij.

5. ruimtelijk-structurerende waarde Het landschap van de Brechtse Heide vormt een uitgestrekte open ruimte binnen de bewoningskernen van Brecht, St.-Lenaerts, St. Job-in-‘t-Goor en Westmalle. Daarmee vertegenwoordigt dit landschap één van de grootste behoorlijk gaaf bewaarde landschappen van de provincie Antwerpen.

In de beschrijving van de landschapskenmerken die typisch zijn voor de ankerplaats, met inbegrip van de ruimtelijke kenmerken die eigen zijn aan de waarden, is vooral de “oude stortplaats stadsmest Antwerpen” relevant. Het omvat de volgende landschapskenmerken:

1. half open tot half gesloten landschap waarin de oude repelperceelsstructuur (anno 1885) nog duidelijk is waar te nemen;

2. uitgegraven ven, uitgegraven aarde bevindt zich naast het ven; 3. beerput (25 m breed, 100 m lang en 4 m diep); 4. archeologische site (100101): Brecht, Tilburgse weg, verondersteld tracé van een

Romeinse secundaire weg (diverticulum Rumst-Hoogstraten-Eindhoven); 5. archeologische site (100516): Brecht, grafheuvel uit de metaaltijden.

De historische waarde van de mestbunker wordt nader toegelicht in een advies van Onroerend Erfgoed Antwerpen d.d. 5 september 2012:

Antwerpen heeft gedurende haar ontwikkeling als stad steeds gezocht naar oplossingen voor haar afval- en beerprobleem. De beer kon nuttig besteed worden als meststof, zodat men trachtte de stadsbeer te verkopen aan landbouwers. Ook bij de ontginning van de heidegronden in de Kempen kon de Antwerpse beer nuttig besteed worden. De aankoop van de gronden te Brecht gevolgd door de bouw van de mestbunker of beerkuil situeert zich in deze zoektocht naar een nuttig gebruik van de Antwerpse beer. De mestbunker van Brecht uit 1911-1912 was in gebruik van 1912 tot ca. 1930. De constructie in gewapend beton bestaat uit drie compartimenten, welke verder zijn onderverdeeld. Gelegen aan het Kempisch Kanaal kon de beer per boot gemakkelijk van Antwerpen naar Brecht worden gevoerd. De overslag gebeurde via pompen en buizen aangesloten op de luiken aan de bovenzijde van de bunker, en via wagentjes op smalspoor. De onmiddellijke omgeving van de mestbunker is momenteel overwoekerd en het interieur van de bunkers onbetreedbaar, waardoor de aanwezigheid van sporen van dit smalspoor of andere elementen van het systeem van overslag niet geverifieerd kon worden. De imposante constructie, ca. 100m (1.) x 25m (b.) x 4m (h.), is een getuige van de beerverwerking van de stad Antwerpen en de historiek van het domein in stadseigendom te Brecht. Het verhaalt zowel de geschiedenis van de beerverwerking in een stad als de agro-industrie en landbouwgeschiedenis in de Kempen, namelijk hergebruik van beer uit de stad als meststof op het platteland.



Deze mestbunker is opgenomen in de beschrijving van de aangeduide ankerplaats, wat een erkenning van de erfgoedwaarde van de site inhoudt en tevens openbare besturen verplicht deze in ere te houden, De constructie in gewapend beton vertoont een grote eenheid in uitzicht, waarbij de bunker zijn imposante karakter dankt aan zijn omvang. De toegang tot de binnenruimte is voorzien via luiken aan de bovenzijde, waardoor de gevels van de bunker gekenmerkt worden door een grote geslotenheid. De constructie is te behouden in haar totaliteit, met aandacht voor de kleine erfgoedrelicten zoals nog aanwezige restanten van de wijze van overslag van de beer. Elementen die de wijze van functioneren van de mestbunker illustreren, dienen behouden te blijven en bij voorkeur afleesbaar gemaakt te worden.

14.4. Evaluatie van de impact van het RUP “De Merel”

14.4.1. Zone tussen Tilburgbaan en kanaal

Deze zone wordt in het RUP opgenomen als recreatiegebied – deelgebied C, waar de voorschriften de volgende ingrepen toelaten:

a) de bestaande bunker moet integraal behouden blijven. Aan de binnenzijde wordt minimum 1/3e van het totale volume van de bunker ingericht als vleermuizenverblijfplaats. Het overige gedeelte kan benut worden voor andere functies, op voorwaarde dat dit geen significante negatieve invloed heeft op de potentiële waarde van de bunker als verblijfplaats voor vleermuizen. Mogelijke functies zijn o.a. natuureducatie, opslag van materialenvoor recreatie of horeca…. De buitenzijde van de bunker kan geïntegreerd worden in de verdere ruimtelijke ontwikkeling van zone C, op voorwaarde dat de bunker als volume herkenbaar aanwezig blijft. Indien dit technisch haalbaar blijkt en verenigbaar is met de erfgoedwaarde van de bunker is het toegelaten om (delen van) een gebouw of constructie tegen of op de bunker te bouwen.

b) oprichten van nieuwe gebouwen met een maximale oppervlakte van 20% van de totale oppervlakte van zone C en met een maximale bouwhoogte van 8m. Iedere ontbossing moet gecompenseerd worden conform de geldende wetgeving.

c) minimaal 35% van de zone C dient behouden te blijven als bosgebied. Het te behouden bos vormt een brede bosgordel evenwijdig langs het kanaal en langs de Tilburgbaan, die enkel onderbroken kan worden door de centrale fietsen wandelboulevard.

d) langs het kanaal laat het RUP de plaatsing van een uitkijktoren toe. Van op de toren krijgen bezoekers een zicht over de Brechtse Heide, het kanaal, de woonkernen en de bosrijke omgeving. Aan de toren kunnen tevens informatieve of educatieve projecten verbonden worden.

e) het RUP laat tevens een centrale fietsen wandelboulevard door de volledige recreatiezone toe, inclusief een fietsen voetgangersbrug over het kanaal. Deze maakt het mogelijk om een bijkomende poort voor het landschap Brechtse Heide te creëren. Dit verhoogt de bereikbaarheid van het gebied en kan de druk op de bestaande poorten wegnemen.

14.4.2. Zone ten oosten van Schippersdreef

Deze zone wordt herbestemd van recreatiegebied naar bosgebied, zodat ontbossing binnen het RUP in de onmiddellijke omgeving gecompenseerd kan worden.



14.4.3. Tilburgbaan

De Tilburgbaan blijft behouden als landelijke weg. De weginrichting gaat uit van de voetganger en fietser als hoofdgebruikers. Maatregelen tegen sluipverkeer, zoals het afsluiten van de weg voor gemotoriseerd verkeer is toegelaten.

Binnen deze zone worden geen gebouwen, bijgebouwen of bouwwerken toegelaten.

Verharding is toegelaten in functie van de verkeersveiligheid en het comfort van de weggebruiker, met een maximale breedte van 3m.

Delen van de zone die niet gebruikt worden voor verkeersinfrastructuur worden ingericht als bos.

14.5. Analyse van de negatieve effecten

14.5.1. Verblijfplaats voor vleermuizen

1. Ingreep: Minimum 1/3e van het totale volume van de binnenzijde van de bunker wordt ingericht als verblijfplaats voor vleermuizen.

2. Mogelijke effecten: Er moeten openingen aanwezig zijn voor het in- en uitvliegen van vleermuizen. Indien deze nog niet aanwezig zijn kunnen deze voorzien worden in de wanden van de bunker, maar ook in bestaande poorten of andere elementen. Aanpassing van de openingen kunnen noodzakelijk zijn om de toegang te faciliteren, maar ook om vandalisme tegen te gaan, temperatuurschommelingen te beperken….

3. Evaluatie: De inrichting van een verblijfplaats voor vleermuizen heeft geen significant negatief effect op de erfgoedwaarde van de bunker. Er is wel een duidelijk positief effect op de natuurwaarde.

14.5.2. Gebruik van de bunker voor andere functies

1. Ingreep: In het overige gedeelte van de binnenzijde van de bunker zijn andere functies mogelijk, o.a. natuureducatie, opslag van materialenvoor recreatie of horeca …

2. Mogelijke effecten: aanpassen van de toegangspoorten, plaatsen van verlichting

3. Evaluatie: de bunker werd de afgelopen decennia reeds gebruikt als opslagplaats, o.a. voor caravans, autowrakken… Ongeveer 2/3e van het volume van de bunker werd aan de binnenzijde structureel verbouwd in functie van deze activiteiten. Er werden toegangspoorten geplaatst, die momenteel dichtgelast zijn. De nieuwe functies hebben geen bijkomend effect ten opzichte van deze vroegere aanpassingen.

4. Schadebeperkende maatregelen: vervangen van de dichtgelaste toegangspoorten, waarbij de nieuwe toegang ingericht wordt met respect voor de beeldkwaliteit van het geheel.



14.5.3. Integratie van de bunker in de ruimtelijke ontwikkeling van zone C

1. Ingreep: de buitenzijde van de bunker kan geïntegreerd worden in de verdere ruimtelijke ontwikkeling van zone C

2. Mogelijke effecten: (delen van) gebouwen of constructies kunnen tegen of op de bunker geplaatst worden indien dit technisch haalbaar blijkt en verenigbaar is met de erfgoedwaarde van de bunker. Het RUP laat in deze zone gebouwen voor verblijfsrecreatie en zorgfuncties, horeca (met inbegrip van terras) en watergebonden recreatie toe. Er kan een centrale fietsen wandelboulevard aangelegd worden die aansluit op een fietsen voetgangersbrug over het kanaal. Ook een uitkijktoren wordt toegelaten.

3. Evaluatie: de bunker ligt momenteel geïsoleerd in het landschap en wordt niet beheerd. Dit leidt tot verval van het bouwwerk, vandalisme, schade door bomen die te dicht bij de bunker groeien… Het betrekken van de bunker in een ruimtelijke ontwikkeling betekent dat er geïnvesteerd wordt in het herstel en het onderhoud van de bunker, zodat het behoud op lange termijn verzekerd wordt. Het monumentale volume en het robuuste karakter van de bunker laten sterke ingrepen toe. Een doordachte integratie met nieuwe elementen kan een meerwaarde betekenen ten opzichte van de huidige geïsoleerde ligging van de bunker in het landschap. Zo kan bijvoorbeeld een horecazaak opgericht worden ten de oostkant van de bunker, waarbij het terras boven het oostelijke deel van de bunker zweeft en aansluit op de fietsersbrug, die over de bunker wordt aangelegd. Indien dit technisch haalbaar is kan de fietsersbrug geïntegreerd worden in een uitkijktoren die boven de bunker geplaatst wordt. De integratie van de bunker in een groter geheel heeft mogelijke negatieve effecten door het plaatsen van (delen van) gebouwen en constructies op de bunker, maar dit kan gemilderd worden door bouwkundige maatregelen. De integratie van de bunker heeft ook positieve effecten. Door het samenbrengen van het erfgoed met nieuwe ontwikkelingen ontstaat een hogere beeldwaarde van het geheel en wordt vermeden dat de bunker als een geïsoleerd element in het landschap achterblijft. Bezoekers worden in contact gebracht met de bunker en kunnen geïnformeerd worden over de historische waarde en de betekenis van deze constructie voor de regio. Er is een mogelijk negatief effect door het verankeren van gebouwen of constructies in de bunker. Indien gebouwen of constructies later verwijderd worden blijven dergelijke sporen zichtbaar. Het behoud van de bunker kan verankerd worden door een klassering als monument, wat een sterkere bescherming garandeert dan de ligging in een ankerplaats. Door een klassering als monument wordt het effectieve bouwwerk, inclusief de elementen die wijzen op het vroegere functioneren, sterker beschermd. Bovendien zou een klassering als monument tegemoet komen aan de bijkomende kosten die het behoud van de bunker met zich meebrengt. Niet alleen de renovatie en het onderhoud, maar ook de integratie van de bunker in de ruimtelijke ontwikkeling van de zone hebben financiële consequenties. Als hulp bij de



instandhouding en het onderhoud biedt de overheid verschillende financiële tegemoetkomingen om de eigenaars of vruchtgebruikers te helpen. Deze kunnen de financiële consequenties van het engagement van de gemeente om de bunker te behouden en te integreren in de ontwikkeling van de zone deels compenseren.

4. Schadebeperkende maatregelen: Verankering in de bunker kan vermeden worden door delen van gebouwen of constructies op een paalfundering naast de bunker te plaatsen, zodat deze als het ware “zweven” boven de bunker. Een klassering als monument biedt een sterkere bescherming dan de ligging in een ankerplaats en komt deels tegemoet aan de financiële consequenties van het engagement van de gemeente om de bunker te behouden en te integreren in de ruimtelijke ontwikkeling van de zone.

14.5.4. Nieuwbouw met ontbossing in zone C

1. Ingreep: één of meerdere gebouwen kunnen opgericht worden, met een maximale oppervlakte van 20% van de totale oppervlakte van zone C.

2. Mogelijke effecten: Aangezien de zone, met uitzondering van de bunker, volledig bebost is zal voor de oprichting van gebouwen ontbossing onvermijdelijk zijn. Het bestaande kasseipad (verlengde van Schippersdreef) kan beperkt verbreed worden in functie van de bereikbaarheid van de gebouwen.

3. Evaluatie: een ontbossing van een deel van de zone heeft een negatief effect op het landschappelijk beeld en de natuurwaarde van zone C. Over het volledige RUP bekeken wordt meer bos beschermd dan in de huidige situatie, maar indien enkel zone C bekeken wordt is er een verlies aan bos. In de voorschriften wordt wel voorzien dat minimaal 35% van de zone dient behouden te blijven als bos. Het te behouden bos vormt een brede bosgordel evenwijdig langs het kanaal en langs de Tilburgbaan, die enkel onderbroken kan worden door de centrale fietsen wandelboulevard. Zo blijft de natuurverbinding evenwijdig met het kanaal gevrijwaard. De verbreding van het bestaande kasseipad leidt kan aanleiding geven tot een beperkte ontbossing en heeft een beperkt negatief effect. Deze ontbossing moet gecompenseerd worden conform de geldende wetgeving.

4. Schadebeperkende maatregelen: de bebouwing wordt zo veel mogelijk geconcentreerd, bijvoorbeeld in de directe omgeving van de bunker. Iedere ontbossing dient gecompenseerd te worden conform de geldende wetgeving.

14.5.5. Bosaanplanting ten oosten van de Schippersdreef

1. Ingreep: bosaanplanting op de huidige schapenweide aan de oostzijde van de Schippersdreef ter compensatie van ontbossingen in het domein De Merel.



2. Mogelijke effecten: Het betreft een herbestemming van een open landbouwzone. Uit een advies van Onroerend Erfgoed Antwerpen d.d. 5 september 2009 blijkt dat deze zone een mooi zicht biedt op de smalle landbouwpercelen die typerend zijn voor de ontwikkelingen in de 19e eeuw.

3. Evaluatie: Deze zone heeft momenteel de bestemming recreatiegebied volgens het gewestplan en is lange tijd in gebruik geweest als voetbalveld. Momenteel wordt ze gebruikt als schapenweide. De perceelsstructuur is door dit gebruik niet meer authentiek. Het is positief dat ontbossingen in de onmiddellijke omgeving gecompenseerd worden. In de open ruimte ten oosten van de Schippersdreef komen reeds meerdere bosfragmenten voor die het landschap een half gesloten karakter geven. Het bebossen van het vroegere voetbalveld zorgt voor een visuele buffering van de recreatieve ontwikkelingen in het domein De Merel naar de omgeving en de fietsers en wandelaars in de Tilburgbaan.

4. Schadebeperkende maatregelen: De bebossing van het perceel dient te gebeuren met streekeigen en standplaatsgeschikte soorten, die aansluiten bij de reeds aanwezige bossen.

14.5.6. Tilburgbaan

1. Ingreep: De Tilburgbaan blijft behouden als landelijke weg.

2. Mogelijke effecten: De weginrichting gaat uit van de voetganger en fietser als hoofdgebruikers. Autoverkeer is momenteel reeds mogelijk, maar wordt niet gestimuleerd. Indien sluipverkeer wordt vastgesteld laat het RUP toe om maatregelen te nemen, zoals het afsluiten van de weg voor gemotoriseerd verkeer is toegelaten. Verharding is toegelaten in functie van de verkeersveiligheid en het comfort van de weggebruiker, met een maximale breedte van 3m. Deze mogelijkheid tot verharding wordt voorzien in functie van het comfort voor fietsers. De gewenste inrichting van de Tilburgbaan dient op projectniveau bepaald te worden voor de Tilburgbaan in zijn geheel. Het RUP omvat slechts een klein gedeelte van de weg en er moet voor opgelet worden dat beperkingen in het RUP een eenvormige inrichting van de Tilburgbaan niet verhinderen. Het is dan ook aangewezen in het RUP verharding als optie te voorzien.

3. Evaluatie: De mogelijkheid tot verharding wordt voorzien in functie van het comfort voor fietsers. De gewenste inrichting van de Tilburgbaan dient op projectniveau bepaald te worden voor de Tilburgbaan in zijn geheel. Het RUP omvat slechts een klein gedeelte van de weg en er moet voor opgelet worden dat beperkingen in het RUP een eenvormige inrichting van de Tilburgbaan niet verhinderen. Het is dan ook aangewezen in het RUP verharding als optie te voorzien.



4. Schadebeperkende maatregelen: Indien verharding noodzakelijk zou zijn kan gekozen worden voor een verharding die verenigbaar is met de bosrijke omgeving, bijvoorbeeld door gebruik te maken van natuurlijke materialen. Inspiratie kan gehaald worden uit het Technisch Vademecum Paden en Verhardingen, opgemaakt door het Agentschap voor Natuur en Bos. De publicatie geeft een overzicht van mogelijke verhardingsmaterialen en inrichtingstechnieken in natuur- en groengebieden

14.6. Conclusie Het RUP opteert om de zones binnen de ankerplaats te integreren in het RUP en te zoeken naar manieren waarbij de aanwezige elementen complementair en versterkend kunnen werken.

De mestbunker kan geïntegreerd worden in de toekomstige ontwikkeling van de site, wat de beste garantie biedt op het behoud en onderhoud op lange termijn. Een beperkte ontbossing zal noodzakelijk zijn in zone C, maar deze kan in de onmiddellijke nabijheid gecompenseerd worden, zodat het bosrijke karakter van de omgeving van De Merel gevrijwaard kan blijven.



14.7. Fotobijlage

Foto 1: mestbunker (oostelijke zijde)

Foto 2: mestbunker (zuidelijke zijde aan kanaal)

Foto 3: Tilburgbaan

Foto 4: schapenweide aan oostzijde Schippersdreef

Foto 5: kasseiverharding tussen Tilburgbaan en kanaal



Bijlage 1: Masterplan en ontwikkelingsvisie recreatiedomein “De Merel”



Voorlopig goedgekeurd door de gemeenteraad in zitting van

Bij bevel

De Secretaris, De voorzitter van de

gemeenteraad

Jozef Wouters Luc Aerts

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Het College van Burgemeester en Schepenen bevestigt dat onderhavig plan ten

gemeentehuize werd neergelegd ter inzage van het publiek tijdens het openbaar

onderzoek van tot

Bij bevel

De Secretaris, De Burgemeester


---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Definitief goedgekeurd door de gemeenteraad in zitting van

Bij bevel


gemeenteraad


---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Gezien en goedgekeurd door de deputatie in zitting van

In opdracht

De provinciegriffier De gouverneur

Danny Toelen Cathy Berx



Voorlopig goedgekeurd door de gemeenteraad in zitting van

Bij bevel


gemeenteraad


---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Het College van Burgemeester en Schepenen bevestigt dat onderhavig plan ten

gemeentehuize werd neergelegd ter inzage van het publiek tijdens het openbaar

onderzoek van tot

Bij bevel

De Secretaris, De Burgemeester


---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Definitief goedgekeurd door de gemeenteraad in zitting van

Bij bevel


gemeenteraad


---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Bijlage aan het besluit van de deputatie van de provincieraad van

In opdracht

De provinciegriffier De gouverneur

(w.g.) (w.g.)

Danny Toelen Cathy Berx

Voor eensluidende kopie;

Voor de provinciegriffier,

Het Departementshoofd,

Wim Lux

Gemeente Brecht Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan De Merel · 21.05.2012 aan opmerkingen...

Documents

Transcript of Gemeente Brecht Gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan De Merel · 21.05.2012 aan opmerkingen...