GDPB – 16/10/2014 [email protected]

www.bestuurszaken.be

Wet van 28 februari 2014Wet van 28 maart 2014

KB 10 april 2014

Nieuwe wetgeving en werkingPsychosociaal welzijn

GDPB – 16/10/[email protected]

mailto:[email protected]

Voorstelling werking Wettelijk kaderWat is nieuw?

– Individueel niveau– Collectief niveau– Beleidsondersteunend niveau

RollenAanpassingen arbeidsreglement

16/10/2014 Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

3




16/10/2014 4Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Wie zijn we?

Preventieadviseurs psychosociaal welzijn– Undine Korthout– Annemie Lagrain– Sofie Nuyts

Maatschappelijk werkster (vanaf 1/1/2015) – Lieve Vandersyppe

Werken VO-breed (aangesloten entiteiten GDPB)


Vertrouwenspersonen

• Decentrale vertrouwenspersonen– In de entiteiten– Werken voor één of meerdere entiteiten

• Centrale vertrouwenspersonen (vanaf 13/06/2014)– Maken deel uit van de GDPB– Werken VO-breed (aangesloten entiteiten GDPB)


Centrale vertrouwenspersonen

16/10/2014 7

Verpleegkundigen van GDPB– Edda Callebaut– Gabriela Necula– Wim Vanmol– Yvan Van Damme

Deden dit in de praktijk al vanaf 13/06/2014 geformaliseerd

0492 89 00 03

Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)

Dienstverlening huidige situatie

Verschillende aanspreekpunten voor medewerker die probleem heeft:

– Spreekbuis– Re-integratie ambtenaren– Vertrouwenspersonen, centrale vertrouwenspersonen– Arbeidsgeneesheer– Sociale dienst– HR– …


Dienstverleningvanaf 1/1/2015: 1 aanspreekpunt

1 aanspreekpunt/nummer voor vragen rond:– Psychosociaal welzijn (stress, conflicten,…)– Re-integratie– Integriteit– Doorverwijzingen (bv. sociale dienst, externe

hulpverlening)

– Sneller bij juiste (interne) hulpverlenerMeerdere hulpverleners: hulpverleningstraject zichtbaar


Dienstverlening Spreekbuis vanaf 1/1/2015: intern georganiseerd

Zelfde naamZelfde telefoonnummer - 0800 92 5 93Zelfde dienstverlening en werking (gratis, vertrouwelijk, …)

– Enige aanpassing: bereikbaarheid van 9u tot 17u

Rechtstreeks bij de interne personen die je verder kunnen helpen

Geen extra doorverwijzing meer nodig


Werking

Individueel

Gesprekken informeel -

formeel

Bemiddeling

Collectief

Risicoanalyse (preventief,

reactief)

Teamanalyse

Teamconflict

Beleids-ondersteune

nd

Welzijnsbeleid

Stress, agressie,

alcohol- en drugsbeleid,...

Evaluatie van het beleid


Nieuwe wetgeving

• Hoofdstuk Vbis van de wet van 4 augustus 1996 (welzijnswet) wordt gewijzigd

• KB van 17 mei 2007 betreffende de preventie van psychosociale belasting op het werk

• KB van 10 april 2014 • betreffende de preventie van psychosociale

risico’s


Nieuwe wetgeving: VO

Omzendbrief DVO/BZ/P&0/2009/7

Nieuwe omzendbrief in opmaak

In afwachting: alle informatie over (interne) procedure op http://www.bestuurszaken.be/psychosociaal-welzijn


http://www.bestuurszaken.be/psychosociaal-welzijn

Vanaf wanneer van toepassing?

Vanaf 1 september 2014Uitzondering: jaarverslag pas vanaf 1/1/2015 op te maken in 2016


http://www.google.be/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&docid=BPAdeSL91Kru3M&tbnid=-ICOwdWLunwYtM:&ved=0CAUQjRw&url=http://xhorni.com/fastengruppe-mai.html&ei=f8BzU-a7J9D2yAOgqoHACw&bvm=bv.66699033,d.bGQ&psig=AFQjCNGj97XOAjvSFHnyD7baoGlz3TqWdA&ust=1400181225822047

Verruiming focus van de wet

Vóór 1 september 2014

Psychosociale belasting– Pesterijen– Geweld– Ongewenst seksueel

gedrag

Vanaf 1 september 2014

Psychosociale risico’s (PSR's)

– Pesterijen– Geweld– Ongewenst seksueel

gedrag– Conflicten– Stress – Burn-out


Psychosociale risico’s (PSR)


Definities

• Verruiming definitie van ‘pesterijen op het werk’– Gedragingen afzonderlijk onschuldig, maar herhaling

maakt onrechtmatig: ‘onrechtmatig geheel van gedragingen’

• Ongewijzigd:– Definitie van geweld– Definitie van ongewenst seksueel gedrag (OSGW)


Van klacht naar verzoek

• Voor 1 september 2014: ‘(in)formele klacht’

• Vanaf 1 september 2014– ‘(in)formele klacht’ ‘verzoek’– ‘klager’ ‘verzoeker’


Medewerker met een probleem…

• Kan zich richten tot:– Persoon in kwestie (collega, leidinggevende)– De werkgever– Leden van de hiërarchische lijn– Een lid van het comité (EOC, SEOC, HOC) of een

vakbondsafgevaardigde

• Kan een beroep doen op de interne procedure– Bij de vertrouwenspersoon van zijn entiteit – Bij de centrale vertrouwenspersonen– Bij de GDPB


Interne procedure

Informeel verzoek Formeel verzoek

Vertrouwenspersoon of PAPSW PAPSW

Verzoek tot psychosociale interventie


http://www.google.be/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&docid=3iQ1zbXxw1ScTM&tbnid=UPvcMm6JpX9GPM:&ved=0CAUQjRw&url=http://www.vvharderwijk.nl/site/index.php/2012/01/procedure-voor-indienen-wedstrijdwijziging/&ei=AG8NVKCMF6aA7Qal7oCgBA&bvm=bv.74649129,d.ZGU&psig=AFQjCNEK1xJM-Ve9Lrz8rAelY_ueXar-jg&ust=1410252904365206

Interne procedure: schema

INFORMEEL VERZOEK FORMEEL VERZOEK

Eventueel RA door PAPSW

Onderzoek PAPSW

Werkgever vraagt advies

comité

Bemiddeling

Interventie bij medewerker of

hiërarchische lijn

Gesprekken

Collectief karakter

Individueel karakter

Maatregelen door

werkgever

pesten geweld OSGW

PSR's

Maatregelen door

werkgever


Verzoek tot informele interventiebij vertrouwenspersoon of PAPSW

= op informele wijze zoeken naar een oplossing door verzoeker en vertrouwenspersoon/PAPSW

• Voor alle vormen van psychosociaal leed

• 3 types van interventies– Gesprek(ken): actief luisteren en advies geven– Interventie bij de hiërarchische lijn of een andere

persoon van de organisatie– Bemiddelingsgesprek(ken) - voorwaarde: akkoord van

beide partijen


Verzoek tot formele interventiebij PAPSW

• Wanneer?– De WN geen informele interventie wenst– De informele interventie niet tot oplossing leidt

• Indiening verzoek alleen bij PAPSW

• Weigering of aanvaarding door PAPSW– Weigering: als de situatie geen psychosociale risico’s op

het werk inhoudt


Verzoek tot formele interventie

3 soorten:– Verzoek met een hoofdzakelijk collectief karakter – Verzoek met een hoofdzakelijk individueel karakter

buiten geweld, pesterijen en OSGW– Verzoek (met een hoofdzakelijk individueel karakter)

voor feiten van geweld, pesterijen of OSGW op het werk

Analyse PAPSW: verzoek betreft hoofdzakelijk collectieve of individuele risico’s

Verschillend behandeld


Verzoek met hoofdzakelijk collectief karakter

• Collectief?

• PAPSW – bezorgt verzoek aan werkgever – deelt identiteit verzoeker NIET mee aan werkgever

• Werkgever – deelt verzoek mee aan comité en vraagt advies over

• wijze van behandeling verzoek • gevolg dat aan verzoek gegeven wordt

– beslist welk gevolg hij geeft aan het verzoek– kan risicoanalyse uitvoeren van specifieke risicosituatie

16/10/2014 2816/10/2014 28Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB 10/04/2014)


• Beslissing werkgever over gevolg– Schriftelijke mededeling van gemotiveerde beslissing

aan:• PAPSW – die de verzoeker informeert• Comité

– Termijnen• Max. 3 maanden vanaf mededeling door PAPSW• Max. 6 maanden (ter verlengen na 3 maanden)

indien risicoanalyse specifieke arbeidssituatie

• Werkgever voert maatregelen uit



Bewarende maatregelen = Maatregelen tijdens behandeling verzoek = Ter voorkoming van ernstige aantasting gezondheid verzoeker

– Op advies van PAPSW (schriftelijk bezorgen aan werkgever)

– Werkgever voert deze uit of treft maatregelen met een gelijkwaardig beschermingsniveau


Verzoek met hoofdzakelijk individueel karakter

• PAPSW– Licht werkgever in over verzoek én deelt identiteit van

verzoeker mee• Verzoek pesten, geweld en OSGW: verzoeker is

beschermd tegen represailles– Onderzoekt de arbeidssituatie onpartijdig

• Kan personen horen • Verzoek pesten, geweld en agressie: getuigen zijn

beschermd tegen represailles– Stelt bij verzoek voor pesten, geweld en OSGW indien

nodig bewarende maatregelen voor



• PAPSW– Stelt een advies op voor de werkgever - ook wanneer

verzoeker niet meer werkt in onderneming• Binnen de drie maanden vanaf aanvaarding verzoek • (1 verlenging van max. drie maand mogelijk)

• Werkgever – Deelt zijn beslissing schriftelijk mee aan PAPSW,

verzoeker, andere rechtstreeks betrokken persoon/aangeklaagde• Binnen de twee maanden na het advies van de

PAPSW– Voert de beslissing uit, neemt maatregelen



Verzoek voor pesterijen, geweld en OSGW

• Verzoek voor pesten, geweld en OSGW is altijd individueel

• Regels van individuele verzoek gelden ook hier, maar bijkomende regels zijn van toepassing

16/10/2014 33

Verzoek voor pesterijen, geweld en OSGW

• Verplicht beroep op TWW door PAPSW wanneer– Vóór advies PAPSW: werkgever geen (geschikte)

bewarende maatregelen treft– Na advies PAPSW: werkgever geen (geschikte)

maatregelen treft enéén van volgende situaties doet zich voor:• Er is een ernstig en onmiddellijk gevaar voor de

werknemer (schade gaat zich onmiddellijk voordoen en de eerste schade is al aanwezig)

• Aangeklaagde is de werkgever zelf of een lid van het leidinggevend personeel


Bescherming tegen represailles

• Wat?– Arbeidsverhouding niet beëindigen– Geen nadelige maatregel tijdens of na einde

arbeidsverhouding• Behalve om redenen vreemd aan verzoek of

getuigenverklaring)• Niet nadelig = redelijke en proportionele maatregel om

einde te maken aan feiten

• Wie? Werknemer die – een aanvaard verzoek tot psychosociale interventie

voor feiten van geweld, pesterijen of OSGW (GOG) op het werk indient + getuigen

– een rechtsvordering instelt wegens feiten van GOG + getuigen


Collectief niveau

Risicoanalyse– Risicoanalyse a priori– Risicoanalyse van een specifieke arbeidssituatie


Risicoanalyse a priori

• Wat?– Identificatie van situaties die aanleiding kunnen geven

tot psychosociale risico’s – Evaluatie van psychosociale risico’s op basis van de 5

A’s

• Werkgever – voert uit samen met medewerkers én interne PAPSW– deelt resultaten risicoanalyse mee aan comité – vraagt advies comité over de collectieve maatregelen

die voortvloeien uit risicoanalyse a priori

• Opname preventiemaatregelen in GPP/JAP


Risicoanalyse van een specifieke arbeidssituatie

• Kan aangevraagd worden door:– De werkgever– Een lid van de hiërarchische lijn – Ten minste 1/3e van de werknemersvertegenwoordigers

in het comité

• Wanneer?– Als in een specifieke arbeidssituatie een gevaar wordt

vastgesteld


Risicoanalyse van een specifieke arbeidssituatie

• Uitvoering– Samen met werknemers– Samen met interne PAPSW

• PAPSW deelt resultaten anoniem mee aan werkgever

• Werkgever – Treft preventiemaatregelen voor zover hij impact heeft

op gevaar– Informeert verzoeker, betrokken PA’s, andere nuttige

personen over:• Resultaten RA: anoniem; preventiemaatregelen:

volledig



• 1x per jaar

• Werkgever voert uit samen met PAPSW

• Houdt rekening met volgende elementen:– Verzoeken tot RA van een specifieke arbeidssituatie– Verzoeken tot formele psychosociale interventie– Informatie van de arbeidsgeneesheer– Conclusies uit incidenten bij herhaling én die voorwerp

waren van een informele psychosociale interventie– Feiten ten aanzien van derden (register)– Gegevens jaarverslag



• Werkgever – Licht comité in over resultaten evaluatie beleid – Vraagt advies over collectieve preventiemaatregelen die

hieruit voortvloeien

16/10/2014 43

GDPB reikt sjabloon aan


Register van feiten door derden

• Derden = mensen buiten de VO

• Verplicht

• Register bevat– Beschrijving van feiten van geweld,

pesterijen of OSGW– Data van de feiten– Identiteit van de werknemer die feiten meemaakte (mits

zijn/haar akkoord)


Register van feiten door derden

• Register bijgehouden door vertrouwenspersoon of PAPSW

• Wie heeft toegang tot register?– Werkgever, vertrouwenspersoon, PAPSW,

preventieadviseur belast met de leiding van de interne dienst

• Ter beschikking houden van Toezicht Welzijn op het Werk

• Bewaren gedurende 5 jaar


Overzicht partijen

16/10/2014 47

Werkgever

Werknemer en HL

Comité

PAPSWVP

PA veiligheid

Arbeidsarts


Werkgever t.a.v. WN en HL

• Werkgever neemt maatregelen zodat werknemers (WN) en leden van hiërarchische lijn (HL) beschikken over alle nuttige info over:– Resultaten van de RA a priori– Resultaten van de evaluatie preventiebeleid– De toe te passen preventiemaatregelen

• Werkgever zorgt voor nodige opleiding m.b.t. preventiemaatregelen, procedures, rechten en plichten (bv. zich onthouden van GOG)


Werkgever t.a.v. comité

• Werkgever deelt resultaten mee aan comité:– RA a priori (anoniem en collectief) – Evaluatie van het preventiebeleid– én vraagt advies over collectieve preventiemaatregelen

die daaruit voortvloeien– Werkgever stelt comité in kennis van RA van een

specifieke arbeidssituatie


Hiërarchische lijn

• Opsporen van moeilijkheden van psychosociale aard via indicatoren– Bv. ziekte, verloop, informatie van werknemers,…

• Waken over de tijdige behandeling van moeilijkheden van psychosociale aard (≠ zelf oplossen)– Bv. aanvragen risicoanalyse van specifieke

arbeidssituatie bij PAPSW indien nodig


Vertrouwenspersoon

• Bevoegdheid uitgebreid tot PSR's maar enkel voor het informele luik – geen formele verzoeken

• Niet verplicht

• Onverenigbaarheden– Geen werkgevers- werknemersvertegenwoordiger in

ondernemingsraad of comité– Geen lid van de vakbondsafvaardiging, geen kandidaten

voor de verkiezingen van de personeelsafgevaardigden– Niet behoren tot het leidinggevend personeel– Geen PA-arbeidsgeneesheer


Vertrouwenspersoon

• Aanstelling: – Op vraag van de werkgever– Op vraag van alle werknemersvertegenwoordigers in

comité

• Verwijdering uit functie:– Op initiatief werkgever (mits voorafgaand akkoord alle

leden van werknemersvertegenwoordigers in comité)– Op vraag van alle werknemersvertegenwoordigers in

comité (akkoord van WG blijft nodig)


Vertrouwenspersoon

• Opleiding van 5 dagen (binnen 2 jaar na aanstelling)– Uitzondering: zij die al aangesteld zijn als VP en al

opleiding gevolgd hebben

• Jaarlijkse supervisie ter verbetering van kennis = verplicht

• Overlegt regelmatig met de PAPSW

• Uitnodiging op comité wanneer preventie van psychosociale risico’s op agenda staat


Arbeidsreglement

• Wat moet in het arbeidsreglement (AR) staan?– Coördinaten van de PAPSW – Coördinaten van de vertrouwenspersonen– Procedures die van toepassing zijn

(interne procedure) Nieuwe omzendbrief

• Termijn voor aanpassing AR: tot 1/3/2015

16/10/2014 55

GDPB reikt sjabloon aan


Meer weten?

• Website FOD WASO– Overzicht van veranderingen:

http://www.werk.belgie.be/defaultNews.aspx?id=41483– Overzicht nieuwe wetgeving– http://www.werk.belgie.be/defaultTab.aspx?id=41474

• Vlaamse Overheid– Nieuwe omzendbrief in opmaak– Alle informatie over interne procedure:



http://www.werk.belgie.be/defaultNews.aspx?id=41483

http://www.werk.belgie.be/defaultTab.aspx?id=41474



Hartelijk bedankt voor uw aandacht!

Nog vragen?Gemeenschappelijke Dienst voor

Preventie en Bescherming (GDPB)

Boudewijnlaan 30 1000 Brussel

tel: 02 553 01 22

[email protected] http://www.bestuurszaken.be/welzijn-op-het-werk

16/10/2014 57

mailto:[email protected]

http://www.bestuurszaken.be/welzijn-op-het-werk

Bijlagenextra informatie


Definitie PSR’s

Psychosociale risico’s op het werk (PSR’s)– kans dat één of meerdere werknemers– psychische schade ondervinden, al dan niet gepaard

met lichamelijke schade– ten gevolge van blootstelling aan de elementen van

• de arbeidsorganisatie • de arbeidsinhoud• de arbeidsvoorwaarden• de arbeidsomstandigheden• interpersoonlijke relaties op het werk

(arbeidsverhoudingen)– waarop de werkgever een impact heeft– en die een objectief gevaar inhouden


Definitie pesterijen op het werk

Een onrechtmatig geheel van meerdere gelijkaardige of uiteenlopende gedragingen, buiten of binnen de onderneming of instelling, die plaats hebben gedurende een bepaalde tijd, die tot doel of gevolg hebben dat de persoonlijkheid, de waardigheid of de fysieke of psychische integriteit van een werknemer bij de uitvoering van zijn werk wordt aangetast, dat zijn betrekking in gevaar wordt gebracht of dat een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende of kwetsende omgeving wordt gecreëerd en die zich inzonderheid uiten in woorden, bedreigingen, handelingen, gebaren of eenzijdige geschriften. Deze gedragingen kunnen inzonderheid verband houden met leeftijd, burgerlijke staat, geboorte, vermogen, geloof of levensbeschouwing, politieke overtuiging, syndicale overtuiging, taal, huidige of toekomstige gezondheidstoestand, een handicap, een fysieke of genetische eigenschap, sociale afkomst, nationaliteit, zogenaamd ras, huidskleur, afkomst, nationale of etnische afstamming, geslacht, seksuele geaardheid, genderexpressie en genderidentiteit.



PAPSW– Licht werkgever in dat verzoek met hoofdzakelijk individueel

karakter ingediend werd én deelt identiteit van verzoeker mee

– Onderzoekt de arbeidssituatie onpartijdig• Kan personen horen en rekening houden met die

informatie

– Stelt een advies op voor de werkgever met voorstellen van maatregelen• Binnen de drie maanden vanaf aanvaarding verzoek• 1 verlenging van max. drie maand mogelijk mits

rechtvaardiging• Ook wanneer verzoeker niet meer werkt in onderneming



• Werkgever – Deelt zijn beslissing (over gevolg dat hij geeft aan verzoek)

schriftelijk mee aan• PAPSW• Verzoeker• Andere rechtstreeks betrokken persoon

– Termijnen:• Binnen de twee maanden na het advies van de PAPSW

– Voert de beslissing (maatregelen) uit– Verzoek met hoofdzakelijk individueel karakter

• Wanneer de werkgever individuele maatregelen t.a.v. een werknemer overweegt:– Deelt hij dit voorafgaand en schriftelijk mee aan die

werknemer– Termijn: binnen één maand na ontvangst advies PAPSW16/10/2014 64Psychosociaal welzijn (Wet 28/02/2014, Wet 28/03/2014, KB

10/04/2014)

Verzoek voor pesten, geweld en OSGW

• PAPSW – Brengt werkgever op de hoogte van feit dat verzoek werd

ingediend, identiteit verzoeker en bescherming verzoeker– Kan bewarende maatregelen voorstellen indien nodig– Onderzoekt feiten onpartijdig (getuigen: bescherming)– Geeft advies aan werkgever met voorstellen van

maatregelen• Binnen de drie maanden vanaf aanvaarding verzoek• 1 verlenging van max. drie maand mogelijk mits

rechtvaardiging• Ook wanneer verzoeker niet meer werkt in

onderneming– Verdere verloop = bij verzoek met hoofdzakelijk

individueel karakter buiten geweld, pesterijen en OSGW


Externe procedure

– Schadevergoeding via arbeidsrechtbank• Waarvoor?

– Herstel van materiële en morele schade door geweld, pesterijen en OSGW op het werk’

• Hoe?– OF werkelijk geleden schade bewijzen– OF forfaitair bedrag (beperking loongrens)

» 3 maanden brutoloon » 6 maanden brutoloon indien discriminatie,

gezagsrelatie of ernst van feiten


GDPB – 16/10/2014 [email protected]

Documents

Transcript of GDPB – 16/10/2014 [email protected]