Game of Trade เตรียมพร้อมเศรษฐกิจไทย - SCBEIC ·...

มาตรการกดกนทางการคาเพอปกปองผลประโยชนของสหรฐฯ ถกยกกลบขนมาเปนประเดนส�าคญตงแตป 2018 ซงทวโลกไดเหน ถงความคบหนาและการขยายความรนแรงของนโยบายกดกนทางการคาของสหรฐฯ กบนานาประเทศโดยเฉพาะกบจน เพอตอกย�า ถงวาทกรรมทประธานาธบดทรมปเคยปราศรยไวในชวงหาเสยงปลายป 2016 วาอเมรกาตองมากอน (America First) และความพยายามในการลดการขาดดลทางการคาของสหรฐฯ นเองทน�ามาสนโยบายการตงก�าแพงภาษ รวมถงการกดกนทางการคากบประเทศค ค า ในรปแบบตาง ๆ โดยเฉพาะความขดแยงดานการคาและเทคโนโลย กบจน เศรษฐกจโลกและเศรษฐกจไทยก�าลงเขาสชวงเวลาแหงความทาทายทมทงความเสยงและโอกาสในแงของผลกระทบจากสงครามการคาโลกทไดขยายเปนสงครามการแยงชงความเปนมหาอ�านาจ ทงดานเศรษฐกจและเทคโนโลยระหวางสหรฐฯ และจนในขณะน

OutlookQ3/2019In Focus

Game of Tradeเตรยมพรอมเศรษฐกจไทยในศกชงมหาอ�านาจทางการคาสหรฐฯ-จน

สหรฐฯ เรมสงครามการคากบจนเนองจากจนละเมดทรพยสนทางปญญาตามมาตรา 301

สหรฐฯ เกรงวาการพฒนาเทคโนโลย 5G ของ Huawei จะมผลตอความมนคงของสหรฐฯ

พกรบชวคราว

ภายใตยทธศาสตร Made in China 2025จนตงเปาเปนผนาดานอตสาหกรรมและเทคโนโลย

• เครองจกร• ชนสวน EE

สหรฐฯ และจนตกลงเจรจาและชะลอ

การปรบขนภาษสนคาระหวางกนชวคราว

• ถวเหลอง• หม

• วงจรรวม• มอเตอรไฟฟา

• เมดพลาสตก• เคมภณฑ

อเมรกาตองมากอน!

สหรฐฯขนภาษ

จนตอบโต

6 ก.ค. 2018 6 ก.ย. 2018 ธ.ค. 2018 - เม.ย. 201923 ส.ค. 2018

34bn25%

25%

25%

25%

16bn

16bn

10bn

34bn

• อตสาหกรรม• เกษตร

• EE• เชอเพลง

200bn10%

5-10%

60bn

200bn

300bn

25%

5-25%

60bn

สงครามการคากลบมาปะท

10 พ.ค. 2019 1 ม.ย. 2019

*สหรฐฯ ระงบการขนภาษนาเขาสนคาจนทเหลออก 3 แสนลานดอลลารสหรฐในป 2019หลงการประชม G20 ทนครโอซากา เมอวนท 28-29 ม.ย. 2019

*สหรฐฯ อนโลมใหบรษทสหรฐฯ สามารถทาธรกจกบ Huawei ตอไปไดหลงการประชม G20 ทนครโอซากา เมอวนท 28-29 มถนายน 2019

สงครามการคา

สงครามเทคโนโลย

เตรยมพรอมเศรษฐกจไทยในศกมหาอานาจทางการคาสหรฐฯ-จน

6 ธ.ค. 2018 15 พ.ค. 2019 20 พ.ค. 2019 29 ม.ย. 2019

สงครามเทคโนโลย

แคนาดาควบคมตว CFO ของ Huawei ตามคาสงการของสหรฐฯ

สหรฐฯ สงแบนอปกรณของ Huawei ทกชนด โดยอางเหตผลดานความมนคง

ส จนผงเขาเยยมโรงงานผลตแรหายาก (rare earth) ทใชผลตอปกรณไฮเทค

สหรฐฯ ประกาศอนโลมการทาธรกจกบ Huawei

ภาครฐ

ผลกระทบตอเศรษฐกจไทย

แนวทางการรบมอสงครามการคา

หวงโซการผลตสนคากบจน

เศรษฐกจจนชะลอตว

ผลกระทบผานประเทศคคาทพงพาการสงออกไปจนสง

สงครามการคาสรางความเสยหายตอหวงโซ

อปทานไทยทสงสนคาไปจน

กาลงซอและความเชอมนของผบรโภคลดลง ทาใหสงออก

สนคาไปจนชะลอ

ประเทศทมจนเปนคคาหลกสงออกไปจนไดนอยลง ทาใหนาเขา

สนคาจากไทยนอยลงไปดวย

ผลกระทบจากการทมตลาด การทองเทยวไทย ภาค

อสงหารมทรพยไทยสนคาราคาถกจากจนไหลทะลกเขาไทยกระทบตออตสาหกรรม

ภายในประเทศ โดยเฉพาะอตสาหกรรมเหลก

เจรจา FTA กบประเทศคคาเพอเปดตลาดใหมๆปากสถาน ตรก ศรลงกา RCEP EU CPTPP

พฒนาสภาพแวดลอมการลงทน เพอดงดดการลงทนจากตางชาตลดขนตอนการเรมตนธรกจและพฒนาโครงสรางพนฐาน

เศรษฐกจจนชะลอทาใหนกทองเทยวจนเลอกเทยวภายใน Greater China (ฮองกง มาเกา

ไตหวน) เพมขนแทนการเทยวในไทย

นกลงทนจนชะลอการซอคอนโดมเนยมไทยจากการชะลอตวของเศรษฐกจจนและเงนหยวนทออนคา

อตสา

หกรร

มภาย

ในปร

ะเทศ

ผประกอบการเอกชน

การค

า

กระจายความเสยงในการสงออกไปยงประเทศคคาอนๆเชน อนเดย และ CLMV

ใชสทธประโยชนทางภาษจากประเทศคคา โดยเฉพาะการลดภาษนาเขาของจน

สงออกสนคาทดแทนสนคาจนในตลาดสหรฐฯ(Box: โอกาสสาหรบธรกจไทยในสงครามการคา)

In Focus - เตรยมพรอมเศรษฐกจไทยในศกชงมหาอ�านาจทางการคาสหรฐฯ-จน

พฒนาการของการคาโลกและสถานการณลาสดของสงครามการคา1.1) พฒนาการของการคาโลกกอนสงครามการคาสหรฐฯ-จนและบทบาทของจนการคาระหวางประเทศมบทบาทมากขนในการพฒนาและการเตบโตทางเศรษฐกจตงแตอดตจนถงปจจบน เรมตงแตทนานาประเทศ รวมกนกอตงขอตกลงระหวางประเทศวาดวยภาษศลกากรและการคา (General Agreement on Tariff and Trade) ในป 1948 กอนจะพฒนาเปนองคการการคาโลก หรอ WTO (World Trade Organization) ในป 1995 การกอตง WTO ไดสนบสนนใหเกดการเปดเสรการคาระหวางประเทศมากขน ผานขอตกลงการคาเสรทงในแบบทวภาคและพหภาค (รปท 1) ซงเครอขายขอตกลง การคาเสรนเองทท�าใหเกดหวงโซการผลตระหวางประเทศทกวางขวางและมความซบซอนมากขน ทงการแบงขนตอนการผลต (fragmentation) และเครอขายการผลต (production network) ภายในภมภาคและระหวางประเทศ จากเดมทการคาระหวางประเทศ เนนการคาขายสนคาส�าเรจรปและการผลตไมซบซอน กลายเปนการแลกเปลยนสนคาวตถดบขนตนและขนกลางเพอน�ามาผลตกอนจะสงออกไปขายยงอกประเทศหนง จนเกดเปนหวงโซการผลต (supply chain) ทสรางมลคาทางเศรษฐกจ การจางงาน และการจดสรรทรพยากรทงในและระหวางประเทศซงกอใหเกดการพฒนาระบบเศรษฐกจอยางมหาศาล นอกจากน เครอขายขอตกลงการคายงท�าใหเกดกระแสการยายฐานการผลต (offshoring) จากประเทศพฒนาแลวไปยงประเทศก�าลงพฒนาเพอใชประโยชน จากขอตกลงการคาเสรและคาแรงทต�ากวา กลมประเทศก�าลงพฒนาโดยเฉพาะในภมภาคเอเชยจงกลายเปนจดหมายหลกของเมดเงน ลงทนทางตรงจากตางประเทศ (FDI) จากธรกจตางชาตทตองการยายฐานการผลต

ในชวงทศวรรษทผานมา ความกาวหนาทางเทคโนโลยไดเขามาเปนตวแปรส�าคญทท�าใหเกดการเปลยนแปลงในการคาโลก จากขอมลของ McKinsey Global Institute1 พบวา เทคโนโลยสมยใหมไดเขามาเปลยนรปแบบหวงโซอปทานโลกใน 3 ชองทาง ไดแก 1) เทคโนโลยสมยใหม เชน บลอกเชน (Blockchain) อคอมเมรซ และ Internet of Things ท�าใหตนทนการท�าธรกรรมตาง ๆ ถกลง 2) ธรกจตางชาตอาจพจารณายายฐานโรงงานผลตกลบไปยงประเทศทมความกาวหนาดานเทคโนโลยเพอใชประโยชนจากนวตกรรมทดแทนแรงงาน สงผลใหหวงโซอปทานโลกเปลยนไปและท�าใหประเทศทมความพรอมดานเทคโนโลยการผลต มขอไดเปรยบสงกวาในฐานะฐานการผลตสนคา และ 3) เทคโนโลยไดเขามาเปลยนความตองการของผบรโภคและรปแบบสนคา ไปเปนสนคาเทคโนโลยสมยใหม เชน สมารตโฟน รถยนตไฮบรดและผลตภณฑไอทตาง ๆ เปนตน ท�าใหสนคาเทคโนโลย กลายเปนทตองการของตลาดโลกมากขน ซงทงสามขอนสงผลใหหลายประเทศตางแขงขนกนพฒนานวตกรรมเพอกาวขนเปนผน�าดานเทคโนโลยแหงอนาคต

ทมา : World Trade Organization (ขอมล ณ เดอนมถนายน 2019)

รปท 1 : จ�ำนวนขอตกลงกำรคำเสรทวโลกเพมขนตอเนอง หลงจำกท WTO กอตงขนจ�านวนขอตกลงการคาเสรทวโลก

1 McKinsey Global Institute. (2019). Globalization in transition: The future of trade and value chains.

หนวย: ฉบบ

0

50

100

150

200

250

300

350

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

1980

1982

1984

1986

1988

1990

1992

1994

1996

1998

2000

2002

2004

2006

2008

2010

2012

2014

2016

2018

จานวนขอตกลงการคาทเรมมผลบงคบใชในปนนๆ

จานวนขอตกลงการคารวม (แกนขวา)

WTO

กอตงขน

ในป 1995

EIC Outlook Quarter 2/201982

จนเรมมบทบาทตอการคาระหวางประเทศหลงเขาเปนสมาชกของ WTO ในป 2001 จนกลายเปนผผลตสนคาอตสาหกรรมรายใหญของโลก การเปดประเทศและเขาเปนสมาชก WTO ท�าใหสนคาจนสามารถเขาถงตลาดทวโลก ขณะท ความไดเปรยบในเรองตนทนการผลตโดยเฉพาะคาแรงท�าใหเกดการยายฐานการผลตไปยงจน เปนผลใหจนกลายเปนผผลตสนคาอตสาหกรรม และอเลกทรอนกสรายใหญของภมภาคเอเชยและของโลก (รปท 2) จนจงเขามามสวนรวมกบหวงโซการผลตในภมภาคเอเชยมากขน และกาวขนเปนผสงออกสนคาอนดบ 1 ของโลก โดยมสหรฐฯ เปนตลาดผบรโภคทส�าคญในการสงออกสนคาจนจนถงปจจบน เมอเทคโนโลยเรมเขามามบทบาทกบการคาโลกมากขน จนจงเรมยกระดบประเทศจากทเปนโรงงานผลตของโลกไปสผน�าดานเทคโนโลยแหงอนาคตดวยแรงผลกดนจากรฐบาลจน ทผานมาจนไมเพยงแตรบจางผลตสนคา แตผผลตจนไดน�าองคความรทางเทคโนโลยจากตางชาตมาตอยอดจนสามารถประยกตใชนวตกรรมใหม ๆ และก�าลงจะกลายเปนผกมเทคโนโลยแหงอนาคต โดยเฉพาะเทคโนโลยโทรคมนาคมระบบ 5G และการประยกตใชเทคโนโลย AI ซงสวนหนงเกดจากการผลกดนของรฐบาลจนทไดวางกลยทธใหจนขนมาเปนผน�าดานเทคโนโลยแหงอนาคตดวยนโยบาย Made in China 20252 อยางไรกตามหลายประเทศ โดยเฉพาะสหรฐฯ ไดตงขอสงสยในการพฒนาเทคโนโลยของจนทบางสวนอาจเกดขนจากการแทรกแซงของรฐวสาหกจจน และการปฏบตทไมเปนธรรมตอธรกจตางชาต ทงการบงคบถายโอนเทคโนโลยและการละเมดทรพยสนทางปญญา โดยใชขอไดเปรยบ เรองฐานผบรโภคชาวจนซงมประชากรมากทสดของโลก ท�าใหธรกจตางชาตตองยอมท�าตามเงอนไขของบรษทจนเพอแลกกบ การเขาถงตลาดผบรโภคชาวจน ดวยบทบาทของจนทมตอเศรษฐกจโลกมากขน จนจงกลายเปนคแขงส�าคญในดานการแขงขน การคาและการพฒนาเทคโนโลยและเปนจดเรมตนของการน�าไปสสงครามการคาและเทคโนโลยกบสหรฐฯ ในปจจบน

1.2)จดเรมตนของนโยบายกดกนทางการคาสหรฐฯและสถานการณลาสดของสงครามการคาสหรฐฯ-จนสหรฐฯ รบรถงบรบทการคาโลกทเปลยนแปลงไปจากการผงาดขนของจน ซงอาจท�าใหสหรฐฯ สญเสยต�าแหนงมหาอ�านาจ ของโลกไดทงในทางเศรษฐกจและการเปนผน�าดานเทคโนโลย สหรฐฯ จงพยายามเขามาถวงดลอ�านาจและสกดกนการขยายอทธพลของจน เรมจากสหรฐฯ ในยครฐบาลประธานาธบดโอบามาทผลกดนขอตกลงหนสวนยทธศาสตรเศรษฐกจภาคพนแปซฟกหรอ TPP (Trans-Pacific Partnership) ตงแตป 2009 ซง TPP เปนขอตกลงการคาขนาดใหญ มเงอนไขและมาตรฐานการคาการลงทนทเขมงวดและครอบคลมในหลายประเดน รวมถงประเดนทเกยวของกบจน ทงการเปดเสรภาคธรกจและการปกปองทรพยสนทางปญญา ซงคาดวาจะสามารถลดบทบาททางเศรษฐกจของจนได อยางไรกตาม ในป 2017 สหรฐฯ ภายใตการน�า ของประธานาธบดโดนลด ทรมปไดถอนสหรฐฯ ออกจาก TPP และใชนโยบายกดกนทางการคาผานภาษน�าเขาเพอสกดอทธพลของจน และน�าไปสการท�าสงครามการคาและเทคโนโลยระหวางสองมหาอ�านาจของโลกในปจจบน

ทมา : IMF, World Economic Outlook, April 2019

รปท 2 : จนเขำมำมบทบำทกำรคำและหวงโซกำรผลตในภมภำคเอเชยหลงจำกเขำรวม WTO

ป 1995 ป 2015

พฒนาการเสนทางการคาหลกระหวางประเทศ

2 นโยบาย Made in China 2025 คอ เปาหมายปฏรปดานการผลตระยะยาวของจนไปสการเปนมหาอ�านาจและผน�าดานการผลตระดบโลก ซงแบงเปาหมายระยะยาวออกเปน 3 ชวง คอ 1) ป 2025 - มงเนนการเพมขดความสามารถในการผลตและเพมประสทธภาพแรงงานในภาคการผลตและสงเสรมใหผประกอบการจนพฒนา R&D เพอน�าเสนอผลตภณฑ และบรการทมเทคโนโลยสง 2) ป 2035 - เนนพฒนานวตกรรมและยกระดบภาคการผลตใหมคณภาพการผลตของจนเทยบเทาระดบโลก และ 3) ป 2049 - จนกลายเปนผผลตชนน�าของอตสาหกรรมการผลตโลก ซงเปนปทครบรอบ 100 ป แหงการสถาปนาสาธารณรฐประชาชนจน

Economic Intelligence Center (EIC) 83

นโยบายกดกนทางการคาของสหรฐฯ มเหตผลทงในเชงการเมองและเศรษฐกจ ขนอย กบสมมตฐานของผ ทสนบสนน และผ ทคดคานการท�านโยบายกดกนทางการคา อยางไรกด หากพจารณาเหตผลทางเศรษฐกจทคอนขางเดนชดและ เปนเปาประสงคเดมของประธานาธบดทรมปแลว อไอซมองวา แรงจงใจและเปาหมายของนโยบายกดกนทางการคาของสหรฐฯ ทก�าลงด�าเนนอยในปจจบนมเหตผลสนบสนนอยางนอย 3 ประการ ไดแก

1.ลดการขาดดลทางการคา ทรมปมองวา การขาดดลทางการคาอยางตอเนองของสหรฐฯ เปนผลมาจากรปแบบการคา ทไมเปนธรรม อนเนองมาจากปจจยตาง ๆ อาท 1) การอดหนนจากรฐบาลประเทศผสงออกทสรางความบดเบอนใหกบตลาด 2) การบดเบอนอตราแลกเปลยนเพอใหเออตอความสามารถในการสงออก (currency manipulation) 3) เจตนาในการทมตลาด (dumping) และ 4) การเขาหรอเปนสมาชกของขอตกลงความรวมมอทางการคาททรมปมองวาสหรฐฯ เปนฝายเสยประโยชน เชน TPP หรอ NAFTA (North American Free Trade Agreement)

2.เพมการจางงานในสหรฐฯ ทรมปมองวา สาเหตทท�าใหแรงงานสหรฐฯ จ�านวนมากไมมงานท�าเปนผลมาจากการยายฐานการผลต ของอตสาหกรรมการผลตของเหลาธรกจขนาดใหญ โดยเฉพาะในอตสาหกรรมหนก ไดแก อตสาหกรรมยานยนต เหลก ฯลฯ ดงนนการดงอตสาหกรรมและธรกจเหลานนใหกลบมาตงฐานการผลตในสหรฐฯ จะเปนการเพมอตราการจางงานในสหรฐฯ ได ซงทรมปมองวา การใหสทธประโยชนทางดานภาษจากการปฏรปภาษขนานใหญชวงปลายป 2017 ประกอบกบมาตรการกดดนทางดานภาษน�าเขาจะสามารถชวยสรางแรงจงใจใหบรษทสหรฐฯ ทยายสายการผลตออกไปนอกสหรฐฯ กลบมาลงทนในสหรฐฯ ในอนาคต

3.ตองการใหจนยตการละเมดทรพยสนทางปญญา ส�านกผแทนการคาสหรฐฯ (US Trade Representative: USTR) ระบวา ทางการจนมพฤตกรรมและนโยบายทไมเปนธรรมทกอใหเกดการถายโอนเทคโนโลยของบรษทสหรฐฯ ใหกบจนและ การละเมดทรพยสนทางปญญา ซงสงผลเสยตอการคาและบรษทของสหรฐฯ โดยพฤตกรรมดงกลาว ไดแก 1) การบงคบใชขอจ�ากดในการลงทนซงกดดนใหบรษทสหรฐฯ ตองถายโอนเทคโนโลยเพอแลกกบการเขาไปลงทนในจน 2) การเลอกปฏบตในการออกใบอนญาตอยางไมเปนธรรมเพอกดดนใหเกดการถายโอนเทคโนโลย 3) ทางการจนสนบสนนการเขาซอกจการในสหรฐฯ ซงน�าไปสการครอบครองเทคโนโลยและทรพยสนทางปญญา และ 4) ทางการจนสนบสนนการบกรก ทางไซเบอร (cyber intrusion) เพอเขาถงเครอขายคอมพวเตอรของสหรฐฯ ซงมขอมลความลบทางธรกจมลคามหาศาล อกทงเพอยบยงไมใหจนสามารถพฒนาเทคโนโลยเพอกาวขนมาเปนผน�าโลกดานเทคโนโลยของโลกตามนโยบาย Made in China 2025 ซงเปนแผนยทธศาสตรระยะยาวของจนทตองการพฒนาจนสการเปนประเทศแหงการผลตทใชนวตกรรม ขนสงภายในป 2025 ไดอกดวย



สรปสถานการณสงครามการคาป 2018-2019(ขอมล ณ วนท 28 มถนายน 2019)

สหรฐฯ เกบภาษน�าเขาเครองซกผาและแผงโซลาร (มาตรา 201 - safeguard tariff)

Battle!1

วนท 7 กมภาพนธ 2018 สหรฐฯ เกบภาษน�าเขาเครองซกผาและแผงโซลารจากทกประเทศเพอปกปองผผลตสหรฐฯ

ส�าหรบภาษเครองซกผา จะแบงออกเปน 2 สวน โดยเครองซกผาจ�านวน 1.2 ลานเครองแรกทน�าเขาจะคดภาษในอตรา 20% หลงจากนนจะถกเกบภาษเพมเปน 50% ส�าหรบภาษแผงโซลารจะเกบภาษน�าเขา 30% โดยภาษน�าเขาสนคาทงสองชนดในปถดไปจะลดลงปละ 2-5%

นยตอเหตการณและผลกระทบตออตสาหกรรม• ในป 2018 การสงออกเครองซกผาและแผงโซลารในภาพรวมหดตวสงถง 54%YOY และ 18%YOY ตามล�าดบ โดยคาดวาการสงออกเครองซกผาและแผงโซลารในป 2019 จะยงคงไดรบผลกระทบจากมาตรการดงกลาว เนองจากสหรฐฯ เปนตลาดหลกของการสงออกสนคาทง 2 ชนด อยางไรกด อไอซคาดวา การสงออกเครองซกผา ในป 2019 มแนวโนมฟนตวดขนโดยจะเตบโตราว 6%YOY มลคาการสงออกอยทราว 1.46 พนลานดอลลารสหรฐ ขณะท แผงโซลารจะเตบโตราว 5%YOY มลคาการสงออกอยทราว 1.3 พนลานดอลลารสหรฐ จากความตองการใชเครองซกผาและแผงโซลารของสหรฐฯ ทมแนวโนมปรบตวดขน และผผลตไดมการกระจาย ความเสยงจากตลาดสหรฐฯ ไปยงตลาดยโรปและตลาดอน ๆ แลวตงแตป 2018 อยางไรกด ราคาแผงโซลารในตลาดโลกมแนวโนมปรบตวลดลงจากประสทธภาพการผลตแผงโซลารทดขนอยางตอเนอง

• การสงออกในภาพรวมของสนคาอเลกทรอนกสและเครองใชไฟฟาไทยยงไดรบผลกระทบอยางตอเนอง โดยมลคาสนคาสงออกทถกเกบภาษน�าเขาโดยสหรฐฯ ไดแก อปกรณกงตวน�า (แผงโซลาร) และเครองซกผา เครองซกแหงและสวนประกอบทไทยสงออกไปยงสหรฐฯ ในชวง 5 เดอนแรกป 2019 ขยายตว 52%YOY และ 57%YOY ตามล�าดบ ฟนตวจากฐานทต�าในปกอนหนา แตยงอยในระดบทต�ากวาชวง 5 เดอนแรกป 2018 ทงนมลคาการสงออกในชวงเดยวกนของสนคากลมดงกลาวในภาพรวมทกตลาดสงออกหดตว ท 17%YOY และ 3%YOY ตามล�าดบ

ไมม

มำตรกำรกดกนกำรคำของสหรฐฯ กำรตอบโตจำกประเทศคคำ


สหรฐฯ เกบภาษน�าเขาเหลกและอะลมเนยม (มาตรา 232 - national security tariff)

Battle!2

วนท 1 มนาคม 2018 สหรฐฯ เกบภาษน�าเขาเหลกและอะลมเนยมจากทกประเทศในอตรา 25% และ 10% ตามล�าดบ เพมเตมจากมาตรการภาษทงหมดทมการเรยกเกบอยกอนแลว เพอลดการน�าเขาเหลกใหลดลงและกระตนอตสาหกรรมเหลกภายในประเทศ

นยตอเหตการณและผลกระทบตออตสาหกรรม• ในป 2018 สหรฐฯ น�าเขาผลตภณฑเหลกลดลงเลกนอยราว 2%YOY มาอยทราว 52.5 ลานตน โดยสงครามการคาสงผลกระทบตอผลตภณฑเหลกสหรฐฯ ทมการน�าเขาสงทสด 3 ล�าดบแรก ไดแก เหลกกงส�าเรจรปมปรมาณน�าเขาลดลง 10%YOY มาอยท 5.4 ลานตน เหลกแผนเคลอบมปรมาณน�าเขาลดลง 17%YOY มาอยท 3.9 ลานตน และทอเหลกเชอมตะเขบมปรมาณน�าเขาลดลง 24%YOY มาอยท 3.1 ลานตน โดยผลตภณฑเหลานมปรมาณน�าเขาเปนสดสวน 10% 8% และ 6% ของผลตภณฑเหลกสหรฐฯ น�าเขาทงหมดในป 2018 ตามล�าดบ ขณะท กลมผลตภณฑทไดรบผลกระทบรองลงมา ไดแก ทอเหลกไรตะเขบ เหลกเสน และ เหลกแผนรดเยน ทงนประเทศทไดรบผลกระทบจากมาตรการทางภาษมากทสดไดแก จน รสเซย ญปน และ ตรก ซงมปรมาณการสงออกผลตภณฑเหลกไปยงสหรฐฯ รวมกนถง 12.3 ลานตน หรอคดเปนราว 24% ของปรมาณผลตภณฑเหลกน�าเขาทงหมดของสหรฐฯ ในป 2018

• ภาษน�าเขาเหลกมแนวโนมสงผลตอการสงออกผลตภณฑเหลกไทยเพยงเลกนอยเนองจากสหรฐฯ ไมไดเปนตลาดสงออกหลกของไทย ในระหวางการบงคบใชมาตรา 232 ชวงไตรมาสแรกของป 2018 จนถงไตรมาสแรกของป 2019 ปรมาณการสงออกผลตภณฑเหลก (HS 72) จากไทยไปยงสหรฐฯ ลดลงราว 6.5 หมนตนมาอยทราว 1 แสนตน ซงปรมาณดงกลาวคดเปนเพยงราว 2.7% ของการสงออกเหลกทงหมดของไทย อกทงไทยสามารถขอยกเวนภาษเปนรายบรษทและรายเทยว (shipment) จากส�านกผแทนการคาสหรฐฯ ส�าหรบผลตภณฑเหลกบางชนด เชน ทอเหลก ไดส�าเรจแลว

วนท 7 มนาคม 2018 สหภาพยโรป ซงเปนคคาสงออกเหลกและอะลมเนยมไปยงสหรฐฯ เปนอนดบท 2 ไดตอบโตมาตรการภาษเหลกและอะลมเนยมของสหรฐฯ ดวยการเกบภาษน�าเขาสนคาสหรฐฯ ในอตรา 25% มลคา 3.2 พนลานดอลลารสหรฐ ครอบคลมสนคาเกษตร จกรยานยนต และอน ๆ

วนท 2 เมษายน 2018 จนตอบโตดวยการขนภาษน�าเขาสนคาสหรฐฯ ในอตรา 15-25% จ�านวน 82 รายการ ไดแก เศษอะลมเนยม ผลไม เนอหม เปนตน รวมมลคาราว 2.4 พนลานดอลลารสหรฐ

นอกจากนแคนาดา เมกซโก อนเดย รสเซยและตรกตางขนภาษน�าเขาตอบโตภาษเหลกและอะลมเนยมดวยเชนกน




สหรฐฯ เกบภาษน�าเขาสนคาจน 25% มลคา 5 หมนลานดอลลารสหรฐและการตอบโตจากจน

Battle!3.1

สหรฐฯ เกบภาษสนคาน�าเขาจากจนทอตรา 25% สบเนองมาจากการตรวจสอบการละเมดทรพยสนทางปญญาตามมาตรา 301 ของกฎหมายการคาสหรฐฯ (Trade Act of 1947) มลคารวม 5 หมนลานดอลลารสหรฐหรอจ�านวน 1,097 รายการ โดยแบงเปน 2 กลม

กลมแรกถกเกบภาษตงแตวนท 6 กรกฎาคม 2018 มลคา 3.4 หมนลานดอลลารสหรฐหรอจ�านวน 818 รายการ สนคาน�าเขาส�าคญ ไดแก สวนประกอบ เครองจกร ไดโอด (LED) และชนสวนอเลกทรอนกสอน ๆ เปนตน

กลมทสองถกเกบภาษตงแตวนท 23 สงหาคม 2018 มลคา 1.6 หมนลานดอลลารสหรฐ หรอจ�านวน 279 รายการ โดยรายการสนคาน�าเขาส�าคญ ไดแก วงจรรวม (IC) มอเตอรไฟฟา รถจกรยานยนต ฯลฯ

จนออกมาตอบโตสหรฐฯ ดวยการประกาศเกบภาษ สนคาน�าเขาจากสหรฐฯ ในมลคาและอตราเดยวกนท 25% และเรมบงคบใชในวนเดยวกนกบทสหรฐฯ เกบภาษน�าเขาจากจน รวมจ�านวนสนคาทงสน 878 รายการ มลคารวม 5 หมนลานดอลลารสหรฐ

กลมแรกมลคา 3.4 หมนลานดอลลารสหรฐ จ�านวน 545 รายการ รายการสนคาส�าคญ ไดแก ธญพช ถวเหลอง นมผง เนอหม เปนตน

กลมทสองมลคา 1.6 หมนลานดอลลารสหรฐ อกจ�านวน 333 รายการ ไดแก เมดพลาสตก เคมภณฑ อปกรณทางการแพทย เปนตน


สหรฐฯ เกบภาษน�าเขาสนคาจนมลคา 2 แสนลานดอลลารสหรฐและการตอบโตจากจน

Battle!3.2

วนท 31 กนยายน 2018 สหรฐฯ เกบภาษน�าเขา สนคาจากจนมลคารวม 2 แสนลานดอลลารสหรฐทอตรา 10% โดยเรมมผลบงคบใชในวนท 24 กนยายน 2018 สนคาจนทถกเกบภาษ 5,745 รายการ คดเปนมลคา ราว 8.3% ของมลคาการน�าเขาสนคาทงหมด ของสหรฐฯ ในป 2017 ครอบคลมสนคาหลากหลายทงสนคาเกษตรกรรมไปจนถงสนคาอตสาหกรรม โดยสนคาส�าคญ ไดแก แผงวงจรพมพทประกอบแลว เฟอรนเจอรโลหะ ฮารดดสก เครองจายไฟส�ารอง (UPS) เปนตน

สหรฐฯ ขนภาษจาก 10% เปน 25% ในวนท 10 พฤษภาคม 2019

รฐบาลจนตอบโตดวยการเกบภาษน�าเขาสนคาสหรฐฯ ในลกษณะคลายกนมลคารวม 6 หมนลานดอลลารสหรฐฯ ทอตรา 5-10% มผลทนท หลงสหรฐฯ บงคบใชการเกบภาษสนคาน�าเขาจากจน

สนคาสหรฐฯ ทถกเกบภาษจ�านวน 5,207 รายการ คดเปนมลคาราว 3.3% ของมลคาการน�าเขาสนคาทงหมดของจนในป 2017 โดยสนคาส�าคญ ไดแก อปกรณทางวทยาศาสตรการแพทย กาซปโตรเลยม อปกรณกงตวน�า เปนตน

จนขนภาษจาก 5-10% เปน 5-25% ตอบโต โดยมผลบงคบใชในวนท 1 มถนายน 2019



สหรฐฯ ขเกบภาษน�าเขาสนคาจนทเหลอทงหมดและการตอบโตจากจนBattle!

3.3

สหรฐฯ ขเกบภาษน�าเขาสนคาจนทเหลออกราว 3 แสนลานดอลลารสหรฐทอตรา 25% โดยรายการสนคา ส�าคญในเบองตน ไดแก โทรศพทมอถอ โนตบก ของเลน รองเทากฬา และเครองใชไฟฟา เปนตน

นยตอเหตการณและผลกระทบตออตสาหกรรมส�าหรบสหรฐฯ สนคาผบรโภคทขนภาษน�าเขาสนคาจน มแนวโนมกระทบตอราคาสนคาภายในสหรฐฯ และอตราเงนเฟอ ของสหรฐฯ ได โดยเฉพาะสนคาผบรโภคทพงพาการน�าเขาจากจนเปนหลก ซงอาจบนทอนการบรโภคของครวเรอนสหรฐฯ ในระยะตอไป ขณะเดยวกนผน�าเขาสหรฐฯ ตองการลดผลกระทบดวยการเปลยนไปน�าเขาสนคาจากตลาดอน ทดแทนสนคาจน กอใหเกดผลกระทบตอเนองไปยงประเทศทมหวงโซการผลตกบจนสงในอตสาหกรรมทสงออกไปยงสหรฐฯ เปนหลกอยางอตสาหกรรมอเลกทรอนกส ไดแก เกาหลใต ไตหวน เวยดนาม มาเลเซย และไทย ในท�านองเดยวกน เศรษฐกจจนทก�าลงเปลยนผานสการเตบโตโดยเนนการบรโภคจากภายใน หากภาวะสงครามการคา ท�าใหสนคาน�าเขาจากสหรฐฯ มราคาแพงขนและผน�าเขาจนไมสามารถหาสนคาทดแทนในตลาดอนไดทนท ยอมสงผลตอภาพรวมเศรษฐกจและก�าลงซอของผ บรโภคชาวจนไดเชนเดยวกบสหรฐฯ ดงนนความเสยง ทอตราการเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศมหาอ�านาจทงสองจะถกบนทอนศกยภาพลงจากสงครามการคาสงขน

จนเตรยมตอบโตดวยการเกบภาษน�าเขาสนคาสหรฐฯ ทเหลออกราว 1 หมนลานดอลลารสหรฐเชนกน ณ ปจจบนยงไมประกาศรายการสนคา




สหรฐฯ ขเกบภาษน�าเขายานยนตและชนสวน (มาตรา 232 - national security tariff)Battle!

4

วนท 23 พฤษภาคม 2018 สหรฐฯ เรมตรวจสอบการน�าเขารถยนตและชนสวนรถยนตตามมาตรา 232 และวนท 18 พฤษภาคม 2019 ทางการสหรฐฯ ไดเลอนการตดสนใจขนภาษออกไปอก 180 วน เพอเจรจาขอตกลงการคากบประเทศค ค าหลก ไดแก สหภาพยโรป และญปน

เสนตายการตดสนใจขนภาษน�าเขาหมวดยานยนตและชนสวนใหม คอ วนท 14 พฤศจกายน 2019

มำตรกำรกดกนกำรคำของสหรฐฯ

ไมม

กำรตอบโตจำกประเทศคคำ

นยตอเหตการณและผลกระทบตออตสาหกรรม• การปรบขนภาษน�าเขากลมยานยนตเปน 25% จะกระทบโดยตรงตอการสงออกกลมยานยนตของไทย รวมถงประเทศเพอนบานในอาเซยน อยางมาเลเซย อนโดนเซย ฟลปปนส และเวยดนาม เมอพจารณาเปนรายประเทศแลวพบวา เวยดนาม และฟลปปนส มแนวโนมทจะไดรบผลกระทบสงสด เนองจากทงสองประเทศพงพาการสงออก ชนสวนยานยนตไปสหรฐฯ สงถง 20% และ 24% ตามล�าดบ ในขณะท มลคาการสงออกชนสวนยานยนตของไทยไปยงสหรฐฯ ในป 2018 อยทราว 900 ลานดอลลารสหรฐ หรอคดเปน 3% ของมลคาการสงออกรวมของกลมยานยนต เทานน

• แมวาความเปนไปไดในการเกบภาษน�าเขาหมวดยานยนตของสหรฐฯ จะมความเปนไปไดลดลงจากการทสหรฐฯ เรมมขอตกลงการคาและอยระหวางการเจรจากบประเทศคคาหลกในหมวดยานยนตและชนสวนทงเมกซโก แคนาดา สหภาพยโรป และญปน ท�าใหทรมปเลอนเสนตายการตดสนใจขนภาษไปถงชวงเดอนพฤศจกายน 2019 แตประเทศทมการสงออกในหมวดยานยนตสงรวมถงไทยยงคงมความเสยงในดานการถกตอรองจากสหรฐฯ ทอาจจะจบลงทการขอใหจ�ากดการสงออกหรอการสงออกภายในโควตาทสหรฐฯ ก�าหนดเหมอนกรณทเกาหลใตสมครใจจ�ากดการสงออกเหลก ซงท�าใหเกาหลใตไดรบการยกเวนภาษน�าเขาเหลก ตามมาตรา 232 ของกฎหมายการคาสหรฐฯ เปนตน

• โอกาสทไทยจะไดรบผลกระทบทงทางตรงและทางออมจากมาตรการภาษ มาตรา 232 ของสหรฐฯ คดเปนมลคาสงสดราว 6 พนลานดอลลารสหรฐ โดยผลกระทบทางตรง พบวาไทยมการสงออกรถยนตไปสหรฐฯ ราว 0.2 พนลาน ดอลลารสหรฐ และชนสวนโดยเฉพาะกลมเครองยนตและอปกรณตกแตงราว 1.2 พนลานดอลลารสหรฐ รวมไปถง ยางลออกราว 2.1 พนลานดอลลารสหรฐ ในขณะท ผลกระทบทางออมทเหนไดชด คอ ชนสวนรถยนตทไทย สงไปยงคคาทส�าคญของสหรฐฯ และมโอกาสทจะถกประกอบเปนรถยนตเพอสงออกไปยงสหรฐฯ อกตอหนง อาจมแนวโนมไดรบผลกระทบหากภาวะการคาในประเทศคคาไทย ซงอยในหวงโซการผลตหมวดยานยนตชะลอตวลง ซงประกอบไปดวย เยอรมน ญปน และเมกซโก

• ในสวนของเมกซโก แมวามแนวโนมไดรบการยกเวนการขนก�าแพงภาษน�าเขารถยนต 25% ของสหรฐฯ ตามเงอนไขของ USMCA แตไทยยงคงมความเสยงไดรบผลกระทบจากการสงออกเครองยนตและชนสวนรถยนตไปยงเมกซโก เพราะเงอนไขการสงรถยนตภายในกลมประเทศ USMCA จ�าเปนตองใชชนสวนในกลมประเทศ แถบอเมรกาเหนอถง 40% เปนผลใหเมกซโกอาจมการน�าเขาชนสวนรถยนตจากตางประเทศรวมถงไทยลดลงเชนกน


1.3)วเคราะหผลกระทบเบองตนของภาษน�าเขาสนคาจนของสหรฐฯสวนทเหลอมลคาราว3แสนลานดอลลารสหรฐสหรฐฯ ตดสนใจเลอนการขนภาษน�าเขาสนคาจนในมลคาทเหลอราว 3 แสนลานดอลลารสหรฐ หลงการเจรจานอกรอบ การประชมผน�าG20อยางไรกตามโอกาสของการขนภาษดงกลาวยงคงมอยเมอวนท 28-29 มถนายนทผานมา ประธานาธบดทรมปของสหรฐฯ และประธานาธบดส จนผงของจน ไดเขารวมเจรจานอกรอบในประเดนมาตรการกดกนทางการคา ซงผน�าทงสองประเทศเหนพองใหเรมตนการเจรจาการคารวมกนใหมอกครง และสหรฐฯ ประกาศไมเกบภาษน�าเขาสนคาจนเพมเตม อยางไรกด ประธานาธบดทรมปยงมอ�านาจตดสนใจเกบภาษน�าเขาสนคาจนในมลคาทเหลอในระยะขางหนา หากเจรจาการคา รอบใหมระหวางสหรฐฯ และจนยงไมมความคบหนาอก ทรมปอาจตดสนใจขนภาษอยางกะทนหนเชนเดยวกบการขนภาษ จาก 10% เปน 25% ในสนคาจนมลคาราว 2 แสนลานดอลลารสหรฐเมอเดอนพฤษภาคมทผานมา ท�าใหความเสยงของการขนภาษ สนคาจนมลคาทเหลอยงคงมอย

รายการสนคาจนทมแนวโนมถกเกบภาษในอตราสงสด25%รวมมลคาราว3แสนลานดอลลารสหรฐสวนใหญเปนสนคาผบรโภค รายการสนคาจนทเหลอทยงไมไดถกเกบภาษในสองรอบกอนหนา ครอบคลมสนคาผบรโภคถง 69% ของมลคาน�าเขาสนคาขนสดทาย จากจนทงหมด สนคาทน 58% ของมลคาน�าเขาสนคาทนจากจนทงหมด และสนคาขนกลาง 15% ของมลคาน�าเขาสนคาขนกลางจากจน ทงหมด โดยหมวดสนคาในครงนครอบคลมถงสนคาทงหมดในหมวดของเลนและอปกรณกฬา สนคากวา 90% ในหมวดรองเทา และอน ๆ อกมากมาย (รปท 3) ทงนสนคาทมมลคาผลกระทบตอสนคาน�าเขาจนมากทสด ไดแก สมารตโฟน โนตบก ของเลน และรองเทากฬาตามล�าดบ

ภาษน�าเขาสนคาจนในรอบทสามมสดสวนของสนคาผบรโภคมากขนกวาสองรอบกอน ผน�าเขาสหรฐฯ มแนวโนมผลกภาระตนทนภาษไปทผบรโภคสหรฐฯ โดยตรงซงจะสงผลตอภาวะเงนเฟอ โดยกลมสนคาในการเกบภาษ ไดแก โทรศพทมอถอ แลปทอป รองเทากฬา จากการประมาณการของ Federal Reserve Bank of San Francisco ไดประเมนการเปลยนแปลง ของอตราเงนเฟอตอการขนภาษน�าเขาสนคาจนในกรณทสหรฐฯ ขนภาษสนคาน�าเขาจนทงหมดในอตรา 25% ผานทางดานตนทนการผลตทสงขน (Cost-push inflation) ซงสงผลตอดชนราคาการใชจายเพอการบรโภคสวนบคคล (PCE) เพมขนราว 0.4 percentage points เปนผลใหก�าลงซอของครวเรอนลดลงในระยะตอไป และดชนราคาการลงทนทางธรกจของภาคเอกชนทไมใชทอยอาศยเพมขนราว 1.4 percentage points เนองจากตนทนวตถดบสงขนจากภาษน�าเขา โดยเฉพาะอตสาหกรรมอเลกทรอนกส และเครองจกร สะทอนจากดชนราคาสนคาน�าเขาจากจนสงขนภายหลงจากการเกบภาษน�าเขาอยางมนยส�าคญ ซงสงผลเสย ตอผลประกอบการของภาคการผลตและสงผลตอเนองไปถงการลดการจางงานในภาคการผลตในสหรฐฯ ไดในระยะถดไป



ทมา : Perterson Institute for International Economics (PIIE)

รปท 3 : สนคำจนมลคำ 3 แสนลำนดอลลำรสหรฐสวนใหญเปนสนคำขนสดทำยสดสวนสนคาจนทถกเกบภาษมลคา 3 แสนลานดอลลารสหรฐ

หนวย : % ของการน�าเขาสนคาจนทงหมดในแตละหมวด

15

58

69

0 50 100

สนคาขนกลาง

สนคาทน

สนคาผบรโภค

0 20 40 60 80 100

เครองจกรกลเซรามกและเครองแกว

อเลกทรอนกสเสอผาและสงทอ

รองเทาของเลนและอปกรณกฬา


ภาษน�าเขาสนคาจนของสหรฐฯ ทงสามรอบมแนวโนมสรางผลกระทบตอเศรษฐกจโลกเปนวงกวาง เนองจากความไมแนนอนของนโยบายการคาสหรฐฯ รวมถงค�าสงซอเพอการสงออกชะลอลง ความเชอมนภาคธรกจไดรบผลกระทบเชงลบและธรกจ ชะลอแผนการลงทนในสนทรพยถาวรเพมเตม รวมถงภาษน�าเขาของสหรฐฯ และการตอบโตจากจน ท�าใหการคาระหวางกนลดลงจากตนทนสนคาน�าเขาทสงขนจากภาษและเศรษฐกจของสองมหาอ�านาจโลกชะลอตวลง จากประมาณการของ Goldman Sachs หากสหรฐฯ เกบภาษน�าเขาสนคาจนทงหมดในอตรา 25% จะสงผลตอเศรษฐกจโลกในอก 3 ปขางหนาลดลงราว 0.37% ขณะท เศรษฐกจสหรฐฯ ลดลงราว 0.54% และเศรษฐกจจนลดลง 0.82% (รปท 4)

1.4)เปดฉากสงครามเทคโนโลยสหรฐฯ-จนและนยตอเศรษฐกจโลกนอกจากสงครามการคาสหรฐฯ-จนทยงยดเยอและการเจรจายงมความไมแนนอนสง สงครามเทคโนโลยระหวางสหรฐฯ-จนไดเรมปะทขนจากกรณการแบนบรษท Huawei ในวนท 15 พฤษภาคม 2019 ทางการสหรฐฯ สงหาม บรษทของสหรฐฯ เชน Google Microsoft ฯลฯ ท�าธรกจกบ Huawei และไดขยายวงไปสการตดความสมพนธทางการคา จากบรษทพนธมตรรายใหญของสหรฐฯ ในวงการเทคโนโลยโทรคมนาคมอยาง KDDI และ Softbank จากญปน ฯลฯ แมวาหลงการประชมนอกรอบ G20 สหรฐฯ ผอนผนให Huawei ยงสามารถท�าการคากบบรษทสหรฐฯ ตอไปไดภายใตการพจารณาจากทางการสหรฐฯ เฉพาะธรกรรมททางการสหรฐฯ ตความวาไมเปนผลตอความมนคงของสหรฐฯ แตแทจรงแลวสงครามเทคโนโลยไดเรมขนตงแตชวงการท�าสงครามการคาตงแตกลางป 2018 แลวหากพจารณารายการสนคาทสหรฐฯ มงเปาเกบภาษ กบจนซงมรายการสนคาจ�านวนมากอยในหมวดเทคโนโลย นอกจากน สถานการณเรมสอสญญาณความขดแยงมากขน ในชวงเดอนธนวาคม 2018 โดยสหรฐฯ สงใหทางการแคนาดาควบคมตว CFO ของ Huawei และพยายามใหแคนาดาสงตว กลบไปยงสหรฐฯ เพอด�าเนนคดในขอหาทวา Huawei ละเมดการคว�าบาตรทางการคาของสหรฐฯ กบอหราน รวมถงประเดนการขโมย ทรพยสนทางปญญาของ T-Mobile ซงเปนบรษทเยอรมนทใหบรการเครอขายมอถอในสหรฐฯ ส�าหรบสงครามเทคโนโลย ทแฝงอยในสงครามการคาสหรฐฯ-จนนน หากพจารณาลกลงไปในระดบหมวดสนคาทถกขนภาษน�าเขาของทงสหรฐฯ และจน ในชวงทผานมา (Battle 3.1-3.2) ซงแยกหมวดสนคาตามระดบของการใชเทคโนโลยในการผลต (รปท 5) จะพบประเดนเรอง การบนทอนศกยภาพผสงออกจนในหมวดสนคาเทคโนโลย รวมถงความพยายามในการจ�ากดการพฒนาเทคโนโลยของจน ตามนโยบาย Made in China 2025 อกดวย ดงน

ทมา : Goldman Sachs

รปท 4 : สงครำมกำรคำสงผลกระทบตอกำรเตบโตของเศรษฐกจโลกผลกระทบของสงครามการคาตอการเตบโตของเศรษฐกจหลงผานไป 3 ป

หนวย : %

-1

-0.8

-0.6

-0.4

-0.2

0สหรฐฯ จน ยโรโซน ญปน โลก

ภาษยานยนตและชนสวน

ภาษนาเขามลคา 3 แสนลานดอลลารสหรฐ ในอตรา 25%

ภาษบงคบใชกอนหนา (25% มลคา 2.5 แสนลานดอลลารสหรฐ)Baseline

เกบภาษนาเขาทงหมด (กรณรายแรง)

-0.13%-0.09%

-0.37%

-0.54%

-0.82%



ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของ Natixis research

รปท 5 : สงครำมกำรคำสหรฐฯ และจนสำมำรถมองไดไปไกลกวำเรองกำรลดกำรขำดดลทำงกำรคำ แตแฝงไปดวยควำมตองกำรจ�ำกดกำรพฒนำเทคโนโลยของจนโดยสหรฐฯเปรยบเทยบรายการสนคาเปาหมายทสหรฐฯ ประกาศในเดอนมถนายนและกรกฎาคม 2018

หนวย : %

6

4968

5032

2513

55

26 32 36

7 1

0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%

100%

สหรฐฯ (USD 50bn)

สหรฐฯ (USD 200bn)

จน (USD 50bn)

จน (USD 60bn)

ตา ปานกลาง สง สงมาก สงมากอาวธและกระสนปน

เครองบนและยานอวกาศ

สง

อปกรณทางการแพทย

ยานยนตและชนสวน

รถไฟและตรถไฟ

เครองปฏกรณนวเคลยรและเครองจกร

ยารกษาโรค

เรอปานกลาง เครองจกรไฟฟาและอปกรณ

ตา

เฟอรนเจอร

อะลมเนยม

เหลก

เคมภณฑ

ยางพารา

สนคาเกษตร

พลาสตกและผลตภณฑพลาสตก

นามนและพลงงาน

พงเปาไปยงรายการ

สนคาสงออกของจนทใช

เทคโนโลยในการผลตสง

พงเปาสนคาสงออกจากสหรฐฯ ทใชเทคโนโลยในการ

ผลตในระดบกลางถงตาและพยายามเลยงรายการสนคา

ทกระทบตออตสาหกรรมทสาคญและรายการสนคาทใช

เทคโนโลยสง ภายใตขอจากดของมลคาการนาเขา

พงเปาไปยงรายการสนคาสงออก

ทใชเทคโนโลยในการผลตตา (เชน

เฟอรนเจอร) เพอลดบทบาทจนในหวงโซ

อปทานโลก และดงใหบรษทสหรฐฯ ยาย

ฐานการผลตกลบสหรฐฯ

อตสาหกรรมทไดรบผลกระทบ

จากสงครามการคาระหวาง

จน-สหรฐฯ

หมวดสนคาแบงตามระดบการใชเทคโนโลยในการผลต


สหรฐฯ เกบภาษรอบท 1 มลคาราว 5 หมนลานดอลลารสหรฐ ในรอบนสหรฐฯ ตงใจขนภาษน�าเขากบสนคาทใชเทคโนโลย ในการผลตสงเปนสวนใหญ โดยรายการสนคาทใชเทคโนโลยในการผลตสงมากมสดสวน 7% ของหมวดสนคาทเกบภาษทงหมด อาท เครองบนและยานอวกาศ และมรายการสนคาใชเทคโนโลยในการผลตสงถง 55% ของหมวดสนคาทเกบภาษทงหมด อาท เครองมอทางการแพทย ยารกษาโรค เปนตน สหรฐฯขนภาษรอบท2มลคาราว2แสนลานดอลลารสหรฐ โดยสหรฐฯ ขนภาษน�าเขากบจนในสนคาขนกลางทใชเทคโนโลยในการผลตต�า เพอลดบทบาทจนในหวงโซการผลตโลกและตองการใหบรษทสหรฐฯ ยายฐานการผลตกลบสหรฐฯ แตยงมรายการสนคาทใชเทคโนโลยในการผลตสงถงสงมากราว 26% และ 25% ตามล�าดบ

ศกชงความเปนมหาอ�านาจดานเทคโนโลยของสหรฐฯ-จนเปดฉากขนอยางเปนทางการหลงทรมปลงนามค�าสงของฝายบรหาร(executive order) หามบรษท Huawei ขายสนคาและบรการในสหรฐฯ อกทงกระทรวงพาณชยสหรฐฯ เพม Huawei เขาในUSentitylistหามบรษทสหรฐฯท�าธรกรรมกบHuawei ไมวาจะเปนการขายสนคา อปกรณชนสวน IT ซอฟตแวร หรอถายโอนเทคโนโลย นอกจากจะไดรบใบอนญาตจากรฐบาลเทานน โดยอางเหตผลดานความมนคงของชาต และเพอปกปองระบบอนเทอรเนตและเทคโนโลยสารสนเทศของสหรฐฯ จากการคมคามของเทคโนโลยตางชาต ซงในตอนแรกคาดวาจะมผลหลงวนท 19 สงหาคม 2019 แตภายหลงการประชม G20 สหรฐฯ ผอนผนใหบรษท Huawei ยงสามารถท�าการคากบบรษทสหรฐฯ ตอไปได ภายใตการพจารณาของทางการสหรฐฯ และเฉพาะธรกรรมททางการสหรฐฯ ตความวาไมเปนภยตอความมนคงของสหรฐฯ ซงตลาดสนคาและแวดวงเทคโนโลยโลกนอกจากจะมความเสยงทจะไดรบผลกระทบจากความขดแยงดานการคา ยงมแนวโนมไดรบผลกระทบจากความขดแยงในดานการพฒนาเทคโนโลยมากขน ซงยอมสรางความเสยหายแกบรษทในสหรฐฯ ทไมสามารถท�าการคากบ Huawei และกระทบโดยตรงตอ Huawei (รปท 6) และบรษททเกยวของทงหมด เนองจากจนตองพงพาสหรฐฯ ในสวนของซอฟตแวร เซมคอนดกเตอรและตลาดสงออกสนคาเทคโนโลย ในขณะท สหรฐฯ ตองพงพาจนในการดานการผลต และโรงงาน รวมถงการเขาถงตลาดผบรโภคจน อยางไรกด สหรฐฯ เกรงวาการเดนหนาพฒนาเทคโนโลย 5G ของ Huawei จะท�าใหจนสามารถควบคมเครอขายขอมลทวโลก และเชอวารฐบาลจนเปนผอยเบองหลง Huawei โดยอาจมการตดอปกรณลบบางอยางเพอใชเปนเครองมอในการสอดแนมขอมล ในขณะท สหรฐฯ สามารถเขาถงขอมลของจนไดนอยมาก นอกจากน Huawei ไดกลายเปนผน�าดานเครอขาย 5G ของโลกในปจจบน รวมถงกาวขนมาเปนผน�าระดบโลกในดานยอดขายสมารตโฟน ดงนน Huawei ซงเปนบรษทชนน�าของจนในแผนการ Made in China 2025 จงกลายเปนทเพงเลงอยางหลกเลยงไมไดในสงครามการคา และสงครามเทคโนโลยระหวางสหรฐฯ และจน

ทมา : Goldman Sachs

รปท 6 : กำรสงออกสนคำเทคโนโลยจำกจนไปสหรฐฯ มำกกวำทสหรฐฯ สงไปจน บรษทเทคโนโลย จนอยำง Huawei จงยงตองพงพำสหรฐฯ และมสดสวนกำรด�ำเนนงำนในสหรฐฯ สงการสงออกสนคาเทคโนโลยระหวางสหรฐฯ และจน

หนวย : พนลานดอลลารสหรฐ (ป 2018)

สดสวนคาใชจายในการด�าเนนงานของ Huawei รายประเทศ

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

สหรฐฯ สงออกไปจน จนสงออกไปสหรฐฯ

หนวย : % (ป 2018)

37%

63%

สหรฐฯ

ประเทศอนๆ



การทHuaweiอยในรายการUSentitylistจะมผลกระทบอยางมากตอการด�าเนนงานของบรษทโดยเฉพาะยอดขายสมารตโฟน ในตลาดนอกประเทศจน เนองจากการพฒนาเทคโนโลย 5G และจ�านวนผใช 5G ในอนาคตจะมแนวโนมเพมขนตอเนอง การแขงขนในดานการพฒนาและรกษาสดสวนตลาด 5G ยอมเปนสมรภมการแขงขนทส�าคญในอนาคต และหากทางการสหรฐฯ ไมมการผอนปรนเพมเตม ผลกระทบจะสงถงยอดขายสนคาของ Huawei ในตลาดผบรโภคทเตบโตตอเนองมาตลอดอยาง หลกเลยงไมได (รปท 7) แม Huawei ไดจดท�าแผนฉกเฉนรวมถงการเกบสตอกและพยายามลดการพงพาผผลตจากตางประเทศโดยเฉพาะสหรฐฯ ดวยการสรางชปและพฒนาเทคโนโลยรวมถงระบบปฏบตการของตวเอง แตวธการนมตนทนคาใชจายทสง และใชระยะเวลานานในการพฒนาและสรางความเชอมนตอตลาดโลก นอกจากน การทบรษท Arm Holdings3 ยตการคา และความสมพนธทางธรกจกบ Huawei ยอมสงผลกระทบซ�าเตมตอ Huawei อยางมากเพราะชปของบรษทนนพงพาการออกแบบและตนแบบจาก Arm Holdings ซงจะเปนการยากท Huawei จะพฒนาเทคโนโลยทดแทนหรอสรางชปรนใหมทเปนทยอมรบจากผบรโภคทวโลกไดในระยะเวลาอนสน นอกจากน การไมสามารถใชระบบปฏบตการ Android เตมรปแบบในสวนของบรการ Google Android ทงใน Google Play Store และ Google Play Services รวมถงกลมแอปพลเคชน Google Mobile Service เชน Google Search, Google Maps, Gmail, YouTube ฯลฯ บนอปกรณของตนกเปนความเสยงตอยอดขายสมารตโฟน นอกตลาดจนเชนกน

ทมา : Huawei และ Fitch Solutions

รปท 7 : ค�ำสงแบนจำกสหรฐฯ จะสงผลลบกบกำรด�ำเนนธรกจของ Huawei โดยเฉพำะธรกจผบรโภคทเปนสดสวนใหญ ทำมกลำงตลำดผใช 5G ทขยำยตวตอเนองคาดการณจ�านวนผใช 5G (subscription)

หนวย : พนลานคน

รายได Huawei แบงตามประเภทลกคา

หนวย : พนลานหยวน

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

4.5

2020

f

2021

f

2022

f

2023

f

2024

f

2025

f

2026

f

2027

f

2028

f 0

100

200

300

400

500

600

700

80020

11

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

ธรกจผบรโภค (Consumer Business)ธรกจลกคาองคกร (Enterprise Business)ธรกจโทรคมนาคม (Carrier Business)

3 Arm Holdings คอ บรษทออกแบบชปเซตทกอตงแตชวงป 1990 ซงตอมาไดถกซอกจการ (เทคโอเวอร) โดยบรษทโทรคมนาคมสญชาตญปน Softbank ในป 2016 และมส�านกงานใหญทรฐแคลฟอรเนย ในสหรฐฯ ซงบรษท ARM เองไมไดผลตชปเซตโดยตรง แตจะใหใบอนญาตกบบรษทอนทตองการจะผลตหรอพฒนาชปของตวเอง ชปเซตของสมารตโฟนเรอธงของบรษทชนน�าทวโลก อาท Samsung Exynos, Qualcomm Snapdragon, Apple A12, Kirin ของทาง Huawei ยงตองพงพาใบอนญาตจาก Arm Holdings

การเผชญหนาในอนาคตทางดานเทคโนโลยระหวางสหรฐฯ และจนจะสรางความทาทายตอโครงสรางตลาดและการพฒนา ในเทคโนโลย5Gของโลกหากความตงเครยดน�าไปสการเรมแบงฝาย ในระยะยาว หลายประเทศทวโลกรวมถงไทยอาจมความเสยง ตองเลอกฝงของหวงโซอปทานระหวางสหรฐฯ และจน หากทงสหรฐฯ และจนไมสามารถประสานความรวมมอและมองผลประโยชน รวมจากการพฒนาเทคโนโลยได อยางไรกด อไอซมองวา ในระยะสนถงกลางการแบงขวและการแขงขนทางดานเทคโนโลย ยงเปนการแบงแยกเพยงรายกลมบรษท เนองจากในเบองลกความสมพนธและการพงพาดานการคาทางเทคโนโลยของสหรฐฯ และจนยงคงมสง ผผลตชปรายใหญของสหรฐฯ อาท Qualcomm ยงตองพงพาการสงออกเซมคอนดกเตอรไปยงจนสงกวา 60% ของยอดขายทงหมดในป 2018 (รปท 8) และสนคาเทคโนโลยชนน�าของบรษทสหรฐฯ อาท Apple กยงตองพงพายอดขายในจนอยางมากส�าหรบภมภาคเอเชย (รปท 9) ดานผผลตจนสวนใหญรวมถง Huawei ยงคงตองพงพาเทคโนโลยจากสหรฐฯ และยงตองเผชญความเสยงสงในการผลกดนระบบปฏบตการของตนเองในการตตลาดผบรโภคนอกตลาดจนหากปราศจากบรการ


ทมา : Qualcomm, Broadcom และ Intel

รปท 8 : ผผลตเซมคอนดกเตอรรำยใหญสหรฐฯ พงพำยอดขำยจำกจนเปนสวนใหญยอดขายเซมคอนดกเตอร (Semiconductor) ในจนของ Qualcomm และ Broadcom และ Intel

หนวย : % ของยอดขายทวโลก (ป 2018)

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Qualcomm Broadcom Intel

Google Android อยางไรกด ในระยะยาว หากความขดแยงทงทางดานการคาและเทคโนโลยมมากขนจะยงเปนการเรงการพฒนาเทคโนโลยของฝงจนและลดการพงพาสหรฐฯ เกดการแบงคายเทคโนโลยอยางชดเจน ซงในความเปนจรงแลว ระบบ ecosystem และอนเทอรเนตของจนนนมความแตกตางอยางเหนไดชดและไดแยกตวออกมาจากระบบ ecosystem และอนเทอรเนต ฝงสหรฐฯ มาหลายปแลว เหนไดจากการททางการจนปดกนบรการสวนใหญของสหรฐฯ และเนนสรางระบบและบรการผานบรษทชนน�า ตาง ๆ ภายในจนเอง เชน Baidu, Alibaba หรอ Tencent ซงแมในปจจบนยงมลกษณะใชจนเปนศนยกลาง (Chinese-centric) อยมาก เชน user interface ทมแตภาษาจน ฯลฯ แตความพยายามทจะกระจายฐานผบรโภคใหมนอกตลาดจน รวมถงการสรางระบบ ecosystem ใหมบนระบบปฏบตการใหมท Huawei หรอผพฒนาชาวจนก�าลงพฒนาในปจจบนจะชวยท�าใหบรษทจนแขงขนโดยตรงกบบรษทชนน�าในสหรฐฯ เชน Google Facebook หรอ Amazon ฯลฯ ในอนาคตไดโดยเฉพาะในสมรภมตลาดเกดใหม ในเอเชย แอฟรกา และละตนอเมรกาทมโอกาสทางธรกจมหาศาลจากการขยายตวทางเศรษฐกจและชนชนกลาง รวมถง ความตองการในการพฒนาสาธารณปโภคพนฐานดานเทคโนโลยและโทรคมนาคม



อไอซมองวา ประเทศในเอเชยโดยเฉพาะประเทศทมการคาขายและความสมพนธกบสองมหาอ�านาจรวมถงไทยจะตองสรางความสมดลดานความสมพนธระหวางสหรฐฯ กบจนทงในดานการคาและเทคโนโลย จนจะเปนคแขงส�าคญของสหรฐฯ ในการพฒนาเทคโนโลยใหม ๆ ในอนาคต โดยเฉพาะดานปญญาประดษฐ (AI) และการพฒนาโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลย ซงจนเรมมความไดเปรยบและล�าหนาสหรฐฯ ไปแลวโดยเฉพาะเทคโนโลย 5G และ AI เปนตน ดงนน ประเทศตาง ๆ ทวโลกรวมถงไทยจงอาจตองเผชญความทาทายในการสรางสมดลดานความสมพนธกบสหรฐฯ และจนในอนาคต โดยเฉพาะประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต เชน สงคโปร และกลมประเทศซแอลเอมว ซงมความเชอมโยงกบจนทงจากนโยบาย Belt and Road Initiative (BRI) จากการอาศยเทคโนโลยตนทนต�าจากจน และจากการเขาถงแหลงเงนทนจน แตกยงตองพงพาการสงออกและเทคโนโลยของสหรฐฯ ประเทศเหลานจงอาจไดรบแรงกดดนในการท�าการคาและการน�าเขาเทคโนโลยจากจนและสหรฐฯ มากขนในอนาคต

ทมา : Apple

รปท 9 : บรษทเทคโนโลยรำยใหญของสหรฐฯ อยำง Apple พงพำยอดขำยและมก�ำไรจำก กำรด�ำเนนงำนในจนสงยอดขายและก�าไรของบรษท Apple รายภมภาค

หนวย : พนลานดอลลารสหรฐ (ป 2018)

0

20

40

60

80

100

120

สหรฐฯ ยโรป จน ญปน เอเชย (ไมรวมจนและญปน)

ยอดขายสทธ กาไรจากการดาเนนงาน


สงครามการคาและผลกระทบตอเศรษฐกจไทยสงครามการคาและสงครามเทคโนโลยสงผลลบกบจนทงในดานการคาและการเตบโตทางเศรษฐกจ เหนไดจากการสงออกจน ทหดตวลงเลกนอยในชวง 5 เดอนแรกของป 2019 ขณะท ผลผลตภาคอตสาหกรรมและยอดคาปลกยงขยายตวต�า สงสญญาณวาเศรษฐกจจนมแนวโนมชะลอตวในป 2019 เศรษฐกจไทยเองกไดรบผลกระทบจากสงครามการคาเนองจากมความเชอมโยง กบเศรษฐกจจนในหลายมตนอกเหนอจากดานการคา จากการศกษาของอไอซพบวา สงครามการคาจะสงผลกระทบตอเศรษฐกจไทย อยางนอยผาน 6 ชองทาง (รปท 10) ไดแก 1) ชองทางหวงโซการผลตสนคากบจน 2) ชองทางเศรษฐกจจนชะลอตว 3) ชองทาง ผลกระทบผานประเทศคคาของไทยทพงพาการสงออกไปจนสง 4) ชองทางผลกระทบจากการทมตลาด 5) ชองทางผลกระทบ ตอการทองเทยวไทย และ 6) ชองทางผลกระทบตอภาคอสงหารมทรพยไทย

2.1) ผลกระทบจากชองทางหวงโซการผลตสนคากบจนจนเขามามบทบาททางการคาและหวงโซอปทานกบไทยมากขนอยางตอเนอง จากเดมจนเคยเปนคคาอนดบ 5 ของไทย ในป 2002 ผานไป 16 ป จนขนมาเปนตลาดสงออกทใหญทสดของไทย คดเปนสดสวนราว 12% ของมลคาการสงออกไทยทงหมดในป 2018 น�าหนาสหรฐฯ และญปน ซงมสดสวนคดเปน 11% และ 10% ของมลคาการสงออกทงหมดตามล�าดบ หากพจารณา โครงสรางสนคาสงออกไทยไปยงจน จะพบวาสวนใหญเปนวตถดบหรอสนคาขนกลางเพอน�าไปเปนวตถดบในการผลตตอ เปนสนคาผบรโภค สะทอนวาไทยมสวนรวมในหวงโซการผลตกบจนมากขนในชวงทผานมา (รปท 11)

ทมา : การวเคราะหโดย EIC

รปท 10 : ชองทำงผลกระทบของสงครำมกำรคำตอเศรษฐกจไทย



สงครามการคาสหรฐฯ-จนสรางความเสยหายตอหวงโซการผลตของไทยทสงสนคาไปยงจน ตงแตกลางป 2018 สหรฐฯ เรมใช มาตรการกดกนทางภาษทเนนไปทสนคาจนมากขนและจนไดใชมาตรการทางภาษตอบโตสหรฐฯ ในลกษณะเดยวกน เปนผลให การคาระหวางสองประเทศเรมไดรบผลกระทบตงแตชวงปลายป 2018 ซงสงผลกระทบตอผผลตไทยทผลตวตถดบและสนคาขนกลาง ปอนโรงงานในจน ปจจบนสหรฐฯ ขนภาษสนคาจนรวมมลคาราว 2.5 แสนลานดอลลารสหรฐครอบคลม 45% ของมลคาการสงออก สนคาจนไปสหรฐฯ ขณะทจนขนภาษสนคาสหรฐฯ รวมมลคา 1.1 แสนลานดอลลารสหรฐครอบคลมการสงออกสนคาราว 90% ของมลคาการสงออกสนคาสหรฐฯ ไปยงจน ซงสนคาทถกเกบภาษของทงสองประเทศครอบคลมหมวดสนคาทหลากหลายตงแตสนคาเกษตรกรรมไปจนถงสนคาอตสาหกรรม โดยใน 5 เดอนแรกของป 2019 การสงออกของไทยไปจนในหมวดสนคาดงกลาว ทมหวงโซอปทานการผลตกบจนสงชะลอลงในทกหมวด (รปท 13) ไดแก คอมพวเตอร อปกรณและสวนประกอบ, แผงวงจรไฟฟา, ยางพารา, ไมและผลตภณฑไม และเคมภณฑ สงออกไปจนลดลง 20% 34% 28% 25% และ 13% ตามล�าดบ

ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของกระทรวงพาณชย

รปท 11 : จนมบทบำททำงกำรคำกบไทยเพมขนมำกในชวงทผำนมำ

รปท 12 : สนคำไทยสงออกไปยงจนลดลงเนองจำกเปนสนคำในหวงโซกำรผลตกบจน

การสงออกสนคาไปจนรายกลมสนคา

หนวย : % ของมลคาการสงออกทงหมด

การเตบโตของการสงออกใน 5 เดอนแรกของป 2019 รายหมวดสนคาทไดรบผลกระทบจากหวงโซการผลตกบจน

หนวย : %YOY

หมายเหต : ( ) คอ สดสวนการสงออกไทยไปจนตอการสงออกทงหมดในแตละหมวดสนคาในป 2018

1.3

1.9

8.8

12.0

0.4

0.5

4.2

5.2

0 2 4 6 8 10 12 14

สนคาทน

สนคาผบรโภค

สนคาขนกลาง

สงออกไปจนทงหมด

2002 2018

-19.7

-33.9

-27.9-25.0

-13.0

เครองคอมพวเตอร อปกรณและสวนประกอบ (11%) แผงวงจรไฟฟา (11%) ยางพารา (43%) ไมและผลตภณฑไม (52%) เคมภณฑ (30%)


ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของกระทรวงพาณชย (2018)

จบตำ : หากสหรฐฯ เกบภาษสนคาจนทเหลออกมลคาราว 3 แสนลานดอลลารสหรฐ หวงโซอปทานการผลตไทยไปจนจะไดรบผลกระทบเพมเตม โดยสนคาจนทยงไมไดถกเกบภาษน�าเขาเพมเตมสวนใหญเปนสนคาผบรโภค เชน โทรศพทมอถอ ไมโครเวฟ รองเทากฬา ซงผลกระทบดงกลาวจะเปนการซ�าเตมหวงโซการผลตไทยไปจนเพมเตมในหมวดสนคาเดมทส�าคญ โดยเฉพาะหมวดสนคาอเลกทรอนกส (ชนสวนเครองใชไฟฟา) และหมวดยางพารา (ยางสงเคราะห ยางพาราแทง) เพอใชการผลตสนคาส�าเรจรปสงออกไปยงสหรฐฯ รวมถงผลกระทบจะกระจายตวไปยงหมวดสนคาอน ๆ ทมหวงโซการผลตไปจนดวย อยางเชน หมวดเครองจกร และเคมภณฑ เปนตน นอกจากน การวางแผนกลยทธในการปองกนความผนผวนของคาเงน โดยเฉพาะผประกอบการทมการรบจายเงนในสกลเงนหยวนเปนสงทมความจ�าเปน เนองจากคาเงนหยวนตอดอลลารสหรฐมความเสยงออนคาตอเนองหากสงครามการคาสหรฐฯ-จนสงผลกระทบตอเศรษฐกจจนในระยะตอไป

รปท 13 : ผลกระทบของอตสำหกรรมไทยในสงครำมกำรคำจำกกำรเปนสวนหนงของหวงโซกำรผลตกบจน

หมายเหต : *แผนเวเฟอร (ซลกอน) และแรธาต อาท แรโพแทช (Potash) ไทยน�าเขาสนคาดงกลาว 100%



แนวทำงรบมอ : ผสงออกไทยควรหาชองทางการใชสทธประโยชนทางภาษจากการทจนทยอยลดภาษน�าเขา และผสงออก โดยเฉพาะในหมวดสนคาทไดรบผลกระทบขางตนควรกระจายความเสยงดวยการขยายตลาดสงออก ไมพงพาตลาดจนเพยงแหงเดยว รวมทงใชประโยชนจากขอตกลงทางการคาตาง ๆ เพอเขาถงตลาดสงออกอนทมศกยภาพการเตบโต เชน กลมประเทศซแอลเอมวทเศรษฐกจมแนวโนมขยายตวสง และอนเดยทมตลาดขนาดใหญ

2.2) ผลกระทบจากชองทางเศรษฐกจจนชะลอตวสงครามการคากลายเปนปจจยดานลบส�าคญทซ�าเตมการชะลอตวของเศรษฐกจจน ซงจะสงผลกระทบตอเนองไปยงก�าลงซอและความเชอมนของผบรโภคชาวจน มาตรการกดกนทางการคาของสหรฐฯ ทตอเนองตงแตกลางป 2018 ท�าใหการสงออกจน ไดรบผลกระทบชดเจน โดยในชวง 5 เดอนแรกของป 2019 มลคาการสงออกจากจนหดตวลง 0.04%YOY โดยการสงออกไปสหรฐฯ รวงลงถง 8.7%YOY อไอซคาดวา เศรษฐกจจนจะเตบโตชะลอลงจาก 6.6% ในป 2018 เปน 6.2% ในป 2019 และ 6.1% ในป 2020 ซงแนวโนมเศรษฐกจและการคาทชะลอตวจะท�าใหผบรโภคชาวจนมก�าลงซอลดลง และน�าเขาสนคาจากไทยลดลงไปดวย

สนคาไทยทไดรบผลกระทบทางลบจากการชะลอตวของก�าลงซอผบรโภคชาวจนคอสนคาเพอการบรโภค เชน เฟอรนเจอรเครองใชไฟฟา รถยนต และสนคาเกษตร สนคาดงกลาวเปนสนคาทมลคาการสงออกขยายตวดในชวงทผานมา แตมแนวโนม หดตวลงตงแตชวงครงหลงของป 2018 ตอเนองมาจนถงป 2019 โดยเฉพาะรถยนต ขาว และผลตภณฑมนส�าปะหลงซงหดตวลง 50% 45% และ 14% ตามล�าดบ ในชวง 5 เดอนแรกของป 2019 นอกจากน หากสงครามการคายงยดเยอและสงผลกระทบรนแรงตอความเชอมนของผบรโภคชาวจน กจะท�าใหสนคาสงออกจากไทยทเปนทนยม เชน ผลไม ผลตภณฑความงาม อญมณและเครองประดบมแนวโนมลดลงไดเชนกน ในชวง 10 ปทผานมา สนคาไทยทสงออกไปจนในสามหมวดขางตนขยายตวสง โดยระหวางป 2010-2018 มลคาสงออกผลไมสด แชเยน แชแขงและแหงจากไทยไปจนขยายตวเฉลยตอป 13% มลคาสงออก ผลตภณฑความงาม เชน เครองส�าอาง สบ ผลตภณฑรกษาผวเตบโตเฉลย 17% ตอป ขณะทมลคาสงออกอญมณ และเครองประดบเพมขนเฉลย 31% ตอป (รปท 14)

รปท 14 : กำรชะลอตวของเศรษฐกจจนจะสงผลลบตอเนองมำถงสนคำสงออกไทยไปจน โดยเฉพำะสนคำเพอกำรบรโภคและสนคำไทยทเปนทนยมในตลำดจนสนคาสงออกไทยไปจนทอาจไดรบผลกระทบจากการชะลอตวของเศรษฐกจจน


สนคาสงออกไทยไปยงจนอตราการเตบโต (%YOY)

2017 2018H1 2018H2 5M2019

สนคาเพอการบรโภค

เฟอรนเจอร 45% 48% 7% 3%

เครองใชไฟฟา 18% 15% -10% -12%

รถยนต อปกรณและสวนประกอบ 54% 7% -31% -50%

ขาว 20% -24% 20% -45%

ผลตภณฑมนสาปะหลง -3% 17% -11% -14%

สนคาไทยทไดรบความนยมในตลาดจน

ผลไมสด แชเยน แชแขง และแหง 28% 49% 55% 122%

เครองสาอาง สบ และผลตภณฑรกษาผว -2% 216% 156% 63%

อญมณและเครองประดบ 42% 6% 53% 4%


2.3)ผลกระทบจากชองทางประเทศคคาของไทยทพงพาการสงออกไปจนสงสงครามการคาและการชะลอตวของเศรษฐกจจนสงผลลบตอการสงออกไทยไปยงประเทศคคาทพงพาการสงออกไปจนสงเชนกน สงครามการคาท�าใหจนน�าเขาสนคาขนกลางนอยลง ขณะเดยวกน แนวโนมการชะลอตวทางเศรษฐกจท�าใหจนน�าเขาสนคาเพอการบรโภคจากประเทศคคาลดลง สงผลใหประเทศคคาเหลานน�าเขาวตถดบ สนคาขนกลาง หรอสนคาอน ๆ จากไทยนอยลงไปดวย ประเทศคคาส�าคญของไทยทพงพาการสงออกไปจนสงไดแก ฮองกง ออสเตรเลย เกาหลใต ญปน และเวยดนาม ในป 2018 ประเทศเหลานมสดสวนการสงออกไปยงจนคดเปน 55% 29% 27% 20% และ 17% ของมลคาสงออกรวมตามล�าดบ โดยทง 5 ประเทศนเปนคคาส�าคญของไทย คดเปนสดสวน 26% ของมลคาสงออกทงหมด สนคาหลกทไทยสงออกไปยงประเทศเหลานจงมความเสยงทจะสงออกไดนอยลง โดยเฉพาะในหมวดยานยนต เครองจกร ชนสวนอเลกทรอนกส และพลาสตก การทจนน�าเขาสนคาขนกลาง โดยเฉพาะในหมวดสนคาเครองจกรและอเลกทรอนกส ลดลงจากฮองกง เกาหลใต ญปน และเวยดนาม ซงมความเชอมโยงดานหวงโซอปทานกบจนคอนขางสง สงผลลบตอเนองมาถงผประกอบการไทยทพงพาการสงออกสนคาวตถดบและชนสวนไปยงประเทศเหลาน ส�าหรบออสเตรเลยทเนนสงออกสนคาขนตนไปยงจน เชน สนแร แรเหลก และถานหน ไทยอาจไมไดรบผลกระทบในดานหวงโซอปทานแตอาจสงออกสนคาอน ๆ ไปยง ออสเตรเลยไดนอยลง โดยสนคาหลกทไทยสงออกไปยงออสเตรเลยคอยานยนตและเครองจกร ทงนการสงออกไทยไปยง 5 ประเทศคคาส�าคญยงมการเตบโตในป 2018 แตเรมเหนสญญาณการหดตวในป 2019 (รปท 15) โดยการสงออกจากไทยไปยง ฮองกง ออสเตรเลย ญปน และเกาหลใตหดตวลง 9%YOY 2%YOY 4%YOY และ 13%YOY ตามล�าดบในชวง 5 เดอนแรก ของป 2019 ยกเวนการสงออกไปเวยดนามทยงขยายตว 6%YOY


รปท 15 : สนคำสงออกหลกของไทยไปยงประเทศคคำ

ประเทศคคา สนคาสงออกหลกอตราการเตบโต (%YOY) สดสวนตอการสงออก

ทงหมดของไทยไปยง

ประเทศคคา (%)2017 2018H1 2018H2 5M2019

ฮองกง

สงออกรวม 7% 5% -1% -9% 100%

เครองคอมพวเตอร อปกรณและสวนประกอบ 6% 27% 12% -12% 29%

อญมณและเครองประดบ 2% -9% -13% -6% 17%

แผงวงจรไฟฟา 2% -5% -9% -16% 15%

ญปน

สงออกรวม 8% 18% 8% -2% 100%

รถยนต อปกรณและสวนประกอบ -2% 35% 23% 5% 7%

ไกแปรรป 15% 5% 6% 13% 5%

เครองโทรสาร โทรศพท อปกรณและสวนประกอบ 292% 33% -17% -16% 4%

เวยดนาม

สงออกรวม 23% 12% 12% 6% 100%

รถยนต อปกรณและสวนประกอบ -9% -9% 139% 158% 11%

นามนสาเรจรป 52% 34% -7% -31% 8%

เมดพลาสตก 24% 49% 24% -10% 8%

เกาหลใต

สงออกรวม 14% 10% 2% -4% 100%

ไมและผลตภณฑไม 42% 28% 3% -20% 5%

เครองคอมพวเตอร อปกรณและสวนประกอบ 58% 41% -13% -1% 5%

แผงวงจรไฟฟา -19% -44% -33% -16% 5%

ออสเตรเลย

สงออกรวม 2% 12% -6% -13% 100%

รถยนต อปกรณและสวนประกอบ 11% 20% -8% -19% 57%

เครองปรบอากาศและสวนประกอบ 24% -6% -11% -6% 5%

เมดพลาสตก 24% 21% -1% -25% 3%



2.4)ผลกระทบจากชองทางการทมตลาดของสนคาจน(Dumping)สงครามการคาสหรฐฯ-จน ท�าใหสนคาจนสงออกไปยงสหรฐฯ มตนทนเพมขนจากภาษน�าเขา สนคาจนจงถกระบายไปยงประเทศทสามซงไทยเปนทางเลอกหนง อไอซมองวา ผผลตไทยจะไดรบผลกระทบโดยตรงโดยเฉพาะเหลกซงเปนสนคาททดแทนไดงายและมความแตกตางระหวางสนคาต�า

การสงออกสนคาเหลกจนไปยงสหรฐฯซงเปนตลาดสงออกส�าคญหดตว7%YOYใน4เดอนแรกของป2019 เนองจากตงแตเดอนมนาคม 2018 สหรฐฯ เกบภาษน�าเขาเหลกกบเกอบทกประเทศในอตรา 25% ตามมาตรา 232 ของกฎหมายการคาสหรฐฯ (Trade expansion act of 1962) เพอปองกนและสงเสรมอตสาหกรรมเหลกในสหรฐฯ และสหรฐฯ ไดเรยกเกบภาษเพมเตมทอตรา 10% ส�าหรบสนคาจนมลคา 2 แสนลานดอลลารสหรฐ ซงตอมาปรบเพมเปน 25% ในวนท 10 พฤษภาคม 2019 นอกจากน สหรฐฯ ยงประกาศยกเลกการเกบภาษน�าเขาเหลกและอะลมเนยมจากแคนนาดาและเมกซโกในวนท 17 พฤษภาคม 2019 สงผลใหสนคาเหลกของจนซงอยในรายการทโดนภาษจากสหรฐฯ เสยเปรยบการแขงขนดานราคาในตลาดสหรฐฯ และท�าใหเหลกบางสวนจากจนจะไมสามารถสงออกไปยงสหรฐฯ ไดในระยะตอไป

สนคาเหลกราคาถกจากจนเรมไหลทะลกเขาไทยตงแตไตรมาสท 2 ของป 2018 ซงกระทบผผลตเหลกภายในประเทศโดยตรงความตองการเหลกจนของสหรฐฯ มแนวโนมลดลงตอเนองประกอบกบผลผลตเหลกสวนเกนของจนทยงคงเปนปญหาอยในปจจบนท�าใหผผลตเหลกจนเปลยนเปาหมายการสงออกมายงไทยทมความตองการน�าเขาเหลกสงถง 13.6 ลานตน ซงเปนอนดบสองรองเพยงแคสหรฐฯ ทงนอไอซมองวา ไทยไดรบผลกระทบของการทมตลาดจนแลวในผลตภณฑเหลกทไมมมาตรการปองกนการทมตลาด (Anti-dumping) ไดแก ลวดเหลก (HS7217) และสปรงเหลก (HS7320) (รปท 16) ซงเปนผลตภณฑเหลกของจนทไทยมปรมาณการน�าเขาในสดสวนคอนขางสงและมปรมาณการน�าเขาเพมขนอยางชดเจนหลงจากการขนภาษเหลกจากสหรฐฯ โดยขยายตว 18%YOY และ 22%YOY ใน 5 เดอนแรกของป 2019 ตามล�าดบ นอกจากน จากขอมลในชวงป 2012-2018 แสดงใหเหนถงความสมพนธของราคาเหลกของไทยและจนทมการเปลยนแปลงในทศทางเดยวกนอยางมนยส�าคญ สงผลใหราคาเฉลยของเหลกจนทปรบตวลดลงจากผลกระทบสงครามการคาและผลผลตสวนเกนในประเทศเปนปจจยทกดดนใหราคาเฉลยเหลกไทยลดลงตามไปดวย

ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของ Bloomberg, Goldman Sachs, JP Morgan และ Shanghai Commodity Exchange (SHE)

รปท 16 : ภำษน�ำเขำเหลกของสหรฐฯ ตำมมำตรำ 232 ท�ำใหจนสงออกเหลกไปยงสหรฐฯลดลง และปรมำณกำรสงออกลวดเหลกและสปรงเหลกจำกจนมำไทยเพมขนอยำงชดเจนสดสวนการน�าเขาเหลกและผลตภณฑเหลกของสหรฐฯ

หนวย : % ของการน�าเขาทงหมด

ปรมาณการสงออกเหลกจากจนไปยงสหรฐฯ และไทย

หนวย : พนตน

0

10

20

30

15

20

25

30

35

4Q16

1Q17

2Q17

3Q17

4Q17

1Q18

2Q18

3Q18

4Q18

1Q19

Thou

sand

s

Thou

sand

s

สงออกจนไปสหรฐฯ สงออกจนไปไทย

ลวดเหลก (HS7217)

0

1

2

3

10

11

12

13

14

15

1Q17

2Q17

3Q17

4Q17

1Q18

2Q18

3Q18

4Q18

1Q19

Thou

sand

s

Thou

sand

s สปรงเหลก (HS7320)

ภาษนาเขาตามมาตรา 232

ภาษนาเขาตามมาตรา 301รายการ 200bn14

16

18

20

22

24

26

28

30

32

Aug-

17

Nov

-17

Feb-

18

May

-18

Aug-

18

Nov

-18

Feb-

19

May

-19

แคนาดาและเมกซโก

จนภาษนาเขา

ตามมาตรา 232

ภาษนาเขาตามมาตรา 232เรมบงคบใชกบแคนาดาและเมกซโก

ภาษนาเขาตามมาตรา 301รายการ 200bn

ยกเลกภาษนาเขาแคนนาดาและเมกซโก


ผลกระทบดงกลาวสงผลใหอตราการใชก�าลงการผลตเหลกของผผลตไทยลดลงตอเนองเหลอ38%ในไตรมาสแรกของป2019จาก45%ในป2018 สะทอนใหเหนวา ผผลตสนคาเหลกของไทยและผสงออกเหลกไทยบางรายอาจไมสามารถแขงกบสนคาน�าเขา จากจนไดเนองจากไมสามารถปรบลดภาระตนทนทสงกวาเหลกน�าเขาจากจนโดยเปรยบเทยบได ทงนสมาคมผประกอบการ อตสาหกรรมเหลกไทยตนตวตอผลกระทบของสงครามการคาและความเสยงการทมตลาดเหลกจากจนอยางมาก และไดเรยกรอง ตอภาครฐใหมมาตรการชวยเหลอภาคอตสาหกรรมเหลกตงแตทสหรฐฯ เรมใชมาตรการ 232 แตจนถงปจจบน มาตรการตอบโตการทมตลาดของไทยครอบคลมผลตภณฑเหลกทรงแบนเปนสวนใหญ เชน เหลกแผนรดรอน (HS7208) เหลกแผนรดเยน (HS7210) และทอเหลก (HS7305 และ HS7306) ซงอาจไมสามารถบรรเทาผลกระทบการทมตลาดจากจนในผลตภณฑเหลก ทรงยาวได

แนวทำงรบมอ : การบรหารสนคาคงคลงใหอยในระดบเหมาะสมเปนกญแจส�าคญส�าหรบผผลตและผคาเหลกเพอลดความเสยงการขาดทนจากการปรบมลคาสนคาคงคลง (stock loss) ผผลตและผคาเหลกควรตรวจสอบระดบสนคาคงคลงและควบคมระยะเวลาขายไมใหอยในระดบทเกนกวาเฉลยของอตสาหกรรม ซงโดยทวไปผผลตเหลกมระยะเวลาขายเฉลยราว 45-60 วน ในขณะท ผคาเหลกมระยะเวลาขายเฉลยราว 45 วน (ในกรณไมนบรวมสนคาคงคลงทเปน safety stock) นอกจากน ผผลตและผคาเหลกควรพจารณาความเปนไปไดทจะลดสดสวนค�าสงซอวตถดบหรอผลตภณฑเหลกเขามาสตอก ลวงหนา โดยเฉพาะในสวนทยงไมไดรบค�าสงซอจากลกคาเพอลดความเสยงการขาดทนจาก stock loss ในอกทางหนง

2.5)ผลกระทบผานชองทางการทองเทยวไทยภาคการทองเทยวของไทยมแนวโนมไดรบผลกระทบจากการชะลอตวของเศรษฐกจจนและสงครามการคาระหวางสหรฐฯและจนในป 2019 และระยะขางหนา เนองจากไทยพงพานกทองเทยวจนสงทงในดานจ�านวนนกทองเทยวจนทมสดสวนถง 28% ของจ�านวนนกทองเทยวตางชาตทเดนทางเขาไทยทงหมดในป 2018 และดานการใชจายของนกทองเทยวจนทสงเปนอนดบตนเฉลยราว 55,116 บาท/คน/ทรป ทงนนกทองเทยวจนคาดวาจะเดนทางเขาไทย 11.6 ลานคนในปน โดยหลกมาจากการฟนตวในชวงครงปหลงจากปจจยฐานต�าในชวงครงปหลงของป 2018 ภายหลงเหตการณเรอลมและการท�ารายรางกายนกทองเทยวจน อยางไรกตาม อไอซมองวาภาคการทองเทยวไทยในป 2019 และระยะขางหนามแนวโนมขยายตวชะลอลงเนองจากพฤตกรรม การทองเทยวของนกทองเทยวจนทเปลยนไปตามผลกระทบดานรายได

นกทองเทยวจนหนกลบมาเทยวจดหมายระยะใกลมากขนในไตรมาสแรกของป2019จากความไมแนนอนดานรายได (รปท 18) ในไตรมาสแรกของป 2018 เปนชวงกอนทสหรฐฯ จะประกาศสงครามการคากบจนอยางเตมรปแบบ นกทองเทยวจนจ�านวนมากยงคงเดนทางทองเทยวในประเทศทเปนแหลงทองเทยวยอดนยมของจน ไมวาจะเปน ไทย (อนดบท 1) ญปน (อนดบท 2) และ เวยดนาม (อนดบท 5) ซงมการเตบโตของจ�านวนนกทองเทยวสงขนอยางตอเนองท 30%YOY 18%YOY และ 43%YOY ตามล�าดบ หรอแมแตฟลปปนสและกมพชาเองกมการเตบโตของจ�านวนนกทองเทยวจนอยางกาวกระโดดท 55%YOY และ 85%YOY ตามล�าดบ ซงแสดงถงความนยมทเพมขนของนกทองเทยวจนตอแหลงทองเทยวใหม อยางไรกตาม สงครามการคาสหรฐฯ-จนทยดเยอมาจนถงปจจบนเปนตวแปรส�าคญทท�าใหเศรษฐกจจนชะลอตว สงผลใหก�าไรภาคอตสาหกรรมของจนหดตว ตอเนอง 2.3%YOY ใน 5 เดอนแรกของป 2019 และยอดคาปลกขยายตวชะลอลงเหลอ 7.2%YOY ในเดอนเมษายน 2019 ต�าสดในรอบ 16 ป ดงนนผลกระทบตอรายไดของประชากรจนทสงผานไปยงการใชจายทมแนวโนมชะลอตวลงสะทอนใหเหนพฤตกรรมการเลอกจดหมายทองเทยวของนกทองเทยวจนทเปลยนไป คอ หนกลบมานยมแหลงทองเทยวระยะใกลมากขนเนองจากตนทนดานการเดนทางและคาใชจายดานการทองเทยวถกกวาโดยเปรยบเทยบ โดยในไตรมาสท 1 ของป 2019 จ�านวนนกทองเทยวจนทเลอกทองเทยวภายใน Greater China ซงประกอบดวย ฮองกง (20%YOY) มาเกา (24%YOY) และไตหวน (13%YOY) เรงตวขน อยางชดเจน ในขณะท จ�านวนนกทองเทยวจนทเดนทางไปยงประเทศอนสวนใหญขยายตวในอตราต�าและในบางประเทศเชนไทย (-3%YOY) เวยดนาม (-6%YOY) และนวซแลนด (-9%YOY) กลบหดตวจากเดมทเคยโตไดสง



ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของกระทรวงวฒนธรรมและการทองเทยวจน และกระทรวงการทองเทยวของแตละประเทศ

รปท 17 : นกทองเทยวจนหนกลบมำเทยวจดหมำยระยะใกลมำกขน ขณะท ประเทศอน ๆ มนกทองเทยวจนชะลอลงการเตบโตของจ�านวนนกทองเทยวชาวจน แบงตามประเทศปลายทาง

หนวย : %YOY (% ของนกทองเทยวจนในป 2018)

-10

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

เวยดนาม

(3%)

ฮองกง

(34%)

ญปน

(6%)

มาเกา

(17%)

ไตหวน

(2%)

ไทย

(7%)

ฟลปปนส

(1%)

สงคโปร

(2%)

กมพชา

(1%)

ออสเตรเลย

(1%)

นวซแลนด

(0.3%)

สวตเซอร

แลนด

(1%)

เยอรมน

(1%)

Q1/2019 (ชวงสงครามการคา)Q1/2018 (กอนสงครามการคา)

นกทองเทยวจนเดนทาง

ภายในจน ฮองกงและมาเกา

มากขน

นกทองเทยวจนเดนทางออกนอกประเทศ

ชะลอลงในไตรมาสท 1 ป 2019


นกทองเทยวจนมแนวโนมใชจายในตางประเทศนอยลงจากผลกระทบตอรายไดและอตราแลกเปลยนรวมถงมาตรการของรฐบาลจน นอกจากรายไดของประชากรจนจะไดรบผลกระทบจากเศรษฐกจภายในประเทศทชะลอตวลงแลว การแขงคาของสกลเงน ของประเทศทเปนแหลงทองเทยวเมอเทยบกบเงนหยวนจนทออนคาลง ท�าใหสนคาและบรการในประเทศเหลานนมราคาสง ขนโดยเปรยบเทยบส�าหรบนกทองเทยวจน จงเปนอกปจจยส�าคญทท�าใหการใชจายของนกทองเทยวจนในประเทศเหลานนม แนวโนมลดลง โดยเมอเทยบกบเงนหยวน เงนบาทไทยและเงนเยนญปนแขงคา 5.4%YTD และ 2.0%YTD ตามล�าดบ สงผลใหคาใชจายดานการทองเทยวในสองประเทศนสงกวาใน Greater China ซงเงนดอลลารฮองกงและเงนปาตากามาเกาแขงคาขนเพยงเลกนอยราว 0.5%YTD และเงนดอลลารไตหวนออนคาลง 1.7%YTD4 ทงนความไมแนนอนของผลการเจรจาการคาระหวางสหรฐฯ-จน ยงสงผลใหเงนหยวนจนมทศทางออนคาลง ในขณะท เงนบาทไทยยงคงมแนวโนมแขงคา (รปท 18) ตามความตองการเงนบาททเพมขนในฐานะสนทรพยปลอดภย (safe haven currency) ของภมภาค จงอาจท�าใหนกทองเทยวจนทเดนทางเขาไทยลดการใชจายบางสวนลง นอกจากน รฐบาลจนมมาตรการสงเสรมการใชจายภายในประเทศ ไดแก 1) การเพมความเขมงวดในการตรวจสอบทดานศลกากรขาเขาตงแตเดอนตลาคม 2018 ท�าใหนกทองเทยวชาวจนซอสนคาจากตางประเทศนอยลงเพราะความกงวลดานภาษ 2) การปรบแกกฎหมายอคอมเมรซขามพรมแดนในเดอนมกราคม 2019 เพอเพมทางเลอกใหแกชาวจนใน การซอขายสนคาจากทวโลกผานชองทางอคอมเมรซ และ 3) ลดภาษน�าเขาสนคาผบรโภคอยางตอเนองตงแตเดอนกรกฎาคม 2018 สงผลใหราคาสนคา เชน เสอผา รองเทา และเครองส�าอางลดลงอยางมาก ดงนนในป 2019 นกทองเทยวจนอาจไมเพยงแคเดนทาง เขาไทยนอยลง แตอาจลดการใชจายดานการทองเทยวในไทยลงดวย

ภาคการทองเทยวไทยควรเฝาระวงผลกระทบเพมเตมหากรฐบาลจนใชมาตรการจ�ากดการเดนทางออกนอกประเทศของนกทองเทยวจนเปนเครองมอตอรองทางการทต เนองจากภาคการทองเทยวของหลายประเทศทวโลกรวมถงไทยพงพานกทองเทยวจนในสดสวนทสง รฐบาลจนจงอาจประกาศมาตรการควบคมการเดนทางของนกทองเทยวจนในบางประเทศทจนเหนวานโยบายตางประเทศมความเอนเอยงไปในทศทางสนบสนนสหรฐฯ เชน ในกรณทรฐบาลจนประกาศหามการขายทวรไปเกาหลใตในเดอนมนาคม 2017 เพอเปนการคดคานทเกาหลใตอนญาตใหสหรฐฯ เขามาตดตงระบบตอตานขปนาวธ (THAAD) มาตรการดงกลาวสงผลใหจ�านวนนกทองเทยวจนทเดนทางเขาไปเกาหลใตลดลงถง 48%YOY และกระทบผประกอบการและภาคธรกจเปนวงกวางไมวาจะเปน โรงแรม รานอาหาร รานเครองส�าอางและรานคาปลอดภาษ สรางความเสยหายตอภาคการทองเทยวเกาหลใตราว 4.5 พนลานดอลลารสหรฐในป 2017

ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของ Bloomberg

รปท 18 : เงนหยวนจนมทศทำงออนคำลงในขณะทเงนบำทไทยมแนวโนมแขงคำ อำจท�ำใหนกทองเทยวจนทเดนทำงเขำไทยลดกำรใชจำยบำงสวนลงอตราแลกเปลยน

หนวย : สกลเงนตางประเทศ / หยวน

4 ขอมล ณ วนท 1 กรกฎาคม 2019

102.0

104.0

106.0

108.0

110.0

112.0

114.04.0

4.5

5.0

5.5

Jan-18 Apr-18 Jul-18 Oct-18 Jan-19 Apr-19 Jul-19

TWD/CNY

THB/CNY

ADXY (แกนขวา)

เงนออนคา

เงนแขงคา

10 พฤษภาคม: สหรฐฯ ขนภาษนาเขา

สนคาจนเปน 25% มลคา USD 200 bn

1 มถนายน: จนตอบโตดวยการขนภาษนาเขาสนคาสหรฐฯ มลคา USD 60 bn ในอตรา 5-25%



2.6)ผลกระทบผานชองทางภาคอสงหารมทรพยไทยตลาดคอนโดมเนยมไทยเปนทนยมในสายตาของนกลงทนจนโดยเฉพาะในชวง2-3ปทผานมาเปนผลจากมาตรการควบคมการซออสงหารมทรพยในจนทด�าเนนมาอยางตอเนอง ท�าใหนกลงทนจนมองหาโอกาสการลงทนในอสงหารมทรพยในตางประเทศมากขน ตลาดคอนโดมเนยมไทยกไดรบความสนใจจากนกลงทนจนจากการเปนจดหมายดานการลงทนและการทองเทยวอนดบตนของจนประกอบกบผลตอบแทนการลงทนในอนาคตทนาดงดด สงผลใหยอดโอนคอนโดมเนยมไทยของนกลงทนจนเรงตวเฉลยราว 64% ตอปในชวงป 2014-2018 ท�าใหความตองการของนกลงทนจนเพมขนเปน 43% ของความตองการจากตางชาตทงหมดในป 2018 จากเดมเพยง 15% ในป 2014

ความตองการคอนโดมเนยมไทยของนกลงทนจนมแนวโนมชะลอตวในป 2019 เนองจากสงครามการคาสหรฐฯ-จนสงผลกระทบทงทางตรงและทางออม ผานทาง 1) การชะลอตวตอเนองของเศรษฐกจจนซงสงผลกระทบโดยตรงตอรายไดในอนาคตและความเชอมนของนกลงทนในตลาดอสงหารมทรพยนอกประเทศ 2) การออนคาของเงนหยวน 5%YTD เมอเทยบกบเงนบาท ท�าใหนกลงทนจนมตนทนการซอคอนโดมเนยมในไทยทแพงขนจากเดม 3) การชะลอตวของจ�านวนนกทองเทยวจนทเดนทางเขามาทองเทยวไทยท�าใหนกลงทนชาวจน

แนวทำงกำรรบมอ : ภาครฐและภาคเอกชนตองรวมมอกนเพอขยายตลาดการทองเทยวไทยและรองรบกลมนกทองเทยวทหลากหลายมากขน นอกจากมาตรการยกเวนคาธรรมเนยม Visa on arrival ของภาครฐเพออ�านวยความสะดวกใหแกนกทองเทยวจาก 21 ประเทศ และการสงเสรมการทองเทยวของการทองเทยวไทย (ททท.) อยางตอเนอง เชน การลงนามความรวมมอกบธรกจรายใหญของจน ไมวาจะเปน Alipay หรอ บรษททองเทยว China Travel Service (CTS) และแคมเปญดงดดนกทองเทยวไฮเอนดจากกลมประเทศนอรดก ภาคเอกชนควรเรงจบตลาดใหมทมศกยภาพ เชน อนเดยทเปนตลาดขนาดใหญและมการเตบโตของจ�านวนนกทองเทยวสง 23.4%YOY ใน 5 เดอนแรกของป 2019 และประเทศเพอนบานอาเซยนทจ�านวนนกทองเทยวขยายตว 6.4%YOY ในชวงเวลาเดยวกน เนองจากความสะดวกในการเดนทาง นอกจากน ผประกอบการควรน�าเสนอสนคาและบรการใหมเพอเพมทางเลอกใหแกนกทองเทยวตางชาตทมความตองการแตกตางกน เชน การทองเทยวเชงสขภาพส�าหรบผสงอายและการทองเทยวเชงธรรมชาตและวฒนธรรมส�าหรบนกทองเทยวทเดนทางดวยตวเอง เปนตน ทงนไทยควรยกระดบคณภาพของแหลงทองเทยวเดมและแหลงทองเทยวใหม พรอมทงเพมศกยภาพในการรองรบนกทองเทยว โดยเฉพาะการขยายสนามบนนานาชาต เพอการเตบโตของอตสาหกรรมทองเทยวไทยอยางยงยนในระยะยาว


ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของธนาคารแหงประเทศไทย

รปท 19 : ควำมนำสนใจในผลตอบแทนกำรลงทนคอนโดมเนยมไทยลดลงจำกแนวโนมรำคำคอนโดมเนยมในกรงเทพฯ และปรมณฑลทชะลอตวราคาเฉลยตอนโดมเนยมในกรงเทพฯ และปรมณฑล

หนวย : ดชน (2017 = 100)

95

100

105

110

115

120

Jan-17 Apr-17 Jul-17 Oct-17 Jan-18 Apr-18 Jul-18 Oct-18 Jan-19 Apr-19

บานเดยวพรอมทดน ทาวนเฮาสพรอมทดน คอนโดมเนยม

แนวทำงกำรรบมอ : ผประกอบการคอนโดมเนยมทมยอดซอของนกลงทนจนเพอเกงก�าไรเปนสดสวนใหญอาจตองจบกลมผบรโภคชาวจนทซอคอนโดมเนยมเพออยอาศยจรง (real demand) เชน นกศกษาจนทเรมมแนวโนมเขามาศกษาตอในไทยมากขน พรอมทงลดความเสยงการพงพานกลงทนจนทมากเกนไปดวยการขยายตลาดไปยงผบรโภค และนกลงทนชาตอน ๆ โดยเฉพาะนกลงทนตางชาตทมแนวโนมยายฐานการผลตอตสาหกรรมบางสนคา เชน อเลกทรอนกส ออกจากจนมายงไทยในอนาคตเพอเลยงผลกระทบสงครามการคาสหรฐฯ-จน

5 LTV คออตราสวนการใหสนเชอเพอซอทอยอาศยเทยบกบมลคาทอยอาศยจรง ตวอยางเชน ส�าหรบบานราคา 1 ลานบาท สถาบนการเงนปลอยสนเชอใหผกในอตรา LTV ท 90% หรอ 9 แสนบาท ดงนนผกจงตองมเงนสดส�าหรบวางเงนดาวน 1 แสนบาท สงผลใหการปรบลดเพดาน LTV ซงมผลบงคบใชในวนท 1 เมษายน 2019 ท�าใหผกตองมเงนสดส�าหรบวางเงนดาวนในจ�านวนทเพมขน

ทตองการซอคอนโดมเนยมไทยเพอปลอยเชาใหแกนกทองเทยวจนพจารณาการซอคอนโดมเนยมอยางรอบคอบมากขน และ 4) โอกาสทรฐบาลจนอาจประกาศเพมการควบคมเงนทนเคลอนยายโดยเฉพาะเงนทนไหลออกหากเงนหยวนมแนวโนมออนคาตอเนองจากเศรษฐกจจนชะลอตวมากกวาทคาด ซงจะเพมความล�าบากใหแกนกลงทนจนทตองการซอคอนโดมเนยมในตางประเทศ

นอกจากนการปรบมาตรการLTVของไทยยงกระทบความนาสนใจในการลงทนอสงหารมทรพยโดยเฉพาะกลมคอนโดมเนยม ซงนกลงทนชาวจนนยมซอเพอเกงก�าไร การเพมความเขมงวดส�าหรบสนเชอทอยอาศยโดยการปรบลดเพดาน Loan-to-Value (LTV)5 ส�าหรบสญญากซอทอยอาศยราคาไมเกน 10 ลานบาทตงแตสญญาท 2 ขนไปและทอยอาศยราคา 10 ลานบาทขนไปท�าใหภาระจายเงนดาวนคอนโดมเนยมเพมขนราว 10-30% ท�าใหตลาดคอนโดมเนยมไทยมแนวโนมซบเซา ซงผลกระทบสงผานไปยงราคาคาดหวง (price expectation) ทมแนวโนมชะลอตวลงในป 2019 (รปท 19) สะทอนจากราคาเฉลยคอนโดมเนยมในกรงเทพฯ และปรมณฑลทเพมขนเพยง 1.8%YOY ใน 4 เดอนแรกของป 2019 ต�ากวาคาเฉลย 5 ปทผานมาทโตถง 6% ตอป ดงนนราคาคอนโดนเนยมไทยทมแนวโนมปรบตวลดลงในระยะขางหนาจงเปนปจจยดานลบส�าคญทท�าใหผลตอบแทนการลงทน ในคอนโดมเนยมไทยลดลงต�ากวาในอดตและกระทบตอความเตมใจซอคอนโดมเนยมไทยเพอเกงก�าไรของนกลงทนชาวตางชาต โดยเฉพาะนกลงทนจน



แนวทางการรบมอส�าหรบภาครฐและภาคเอกชนไทย3.1)ภาครฐ3.1.1) เดนหนาการเจรจาขอตกลงการคาเสรกบประเทศคคา เพอเปดโอกาสใหผสงออกไทยสามารถขยายการสงออกไปยงตลาดใหมๆ ปจจบน รฐบาลไทยอยในระหวางการเจรจาขอตกลงทางการคากบหลายประเทศและหลายเวท ไดแก ขอตกลงทางการคาทวภาคไทย-ปากสถาน ไทย-ตรก ไทย-ศรลงกา ความตกลงหนสวนทางเศรษฐกจระดบภมภาค (Regional Comprehensive Economic Partnership: RCEP)6 และเตรยมรอฟนการเจรจาการคากบสหภาพยโรป (EU) ซงหยดชะงกไปตงแตป 2014 ดวยเหตผลทางการเมอง ทงยงเตรยมเขารวมกบความตกลงทครอบคลมและกาวหนาส�าหรบหนสวนทางเศรษฐกจภาคพนแปซฟก (Comprehensive and Progressive Agreement of Trans-Pacific Partnership: CPTPP)7 โดยการเขารวมกบ CPTPP จะชวยใหผสงออกสามารถเขาถงตลาดแคนาดา และเมกซโก ซงไทยยงไมมขอตกลงการคาเสรดวย

3.1.2) เรงพฒนาสภาพแวดลอมทางการลงทน เพอดงดดการลงทนจากตางชาต โดยเฉพาะการขยายหรอยายฐานการผลต จากการศกษาของ AMRO8 พบวาภมภาคอาเซยนเปนตวเลอกอนดบตน ๆ ส�าหรบบรษทสญชาตสหรฐฯ และยโรปทก�าลงพจารณายายฐานการผลตออกจากจนเพอเลยงผลกระทบจากสงครามการคา แตไทยยงมคแขงจากประเทศเพอนบาน โดยเฉพาะเวยดนาม ซงมขอไดเปรยบกวาไทยในเรองสทธพเศษทางภาษและเครอขายขอตกลงการคาเสรทกวางขวาง ปจจบน เวยดนามไดรบ GSP (Generalized System of Preferences) จากสหรฐฯ เปนหนงในประเทศสมาชกของ CPTPP และก�าลงจะบรรลขอตกลงการคาเสรกบสหภาพยโรป (EVFTA) ภายในป 2019 อยางไรกด ไทยยงไดอนดบทดกวาเวยดนามในรายงาน Ease of Doing Business โดยธนาคารโลกป 20199 โดยไทยไดอนดบท 27 และเวยดนามไดอนดบท 69 จาก 190 ประเทศ จดแขงของไทยอยทดานการขอใช ไฟฟาและการเรมตนธรกจ แตมจดออนในดานการบงคบใชเปนไปตามขอตกลง การจดทะเบยนทรพยสน และการไดรบสนเชอ ซงเปนสงทภาครฐควรมมาตรการเพอเรงปรบปรง นอกจากการพฒนาขนตอนการท�าธรกจ และการเดนหนาโครงการโครงสรางพนฐานแลว การปรบปรงกฎระเบยบทางการลงทนและการพฒนาเทคโนโลยกเปนสวนส�าคญในการยกระดบสภาพแวดลอมทางการลงทน โดยปจจบนรฐบาลไทยไดมมาตรการสงเสรมการลงทนใน 10 อตสาหกรรมเปาหมาย ซงเปนกลมอตสาหกรรมแหงอนาคต เชน อเลกทรอนกสอจฉรยะ การเกษตรและเทคโนโลยชวภาพ หนยนต และดจทล เปนตน

6 สมาชก RCEP 16 ประเทศ ประกอบดวยกลมอาเซยน จน ญปน เกาหลใต อนเดย ออสเตรเลย และนวซแลนด7 สมาชก CPTPP 11 ประเทศ ประกอบดวย ญปน แคนาดา เมกซโก เปร ชล ออสเตรเลย นวซแลนด สงคโปร มาเลเซย บรไน และเวยดนาม8 AMRO. (2019). ASEAN+3 Regional Economic Outlook 2019: Building Capacity and Connectivity for the New Economy9 World Bank. (2019). Doing Business 2019: Training for Reform. Retrieved from www.doingbusiness.org


3.2)ภาคเอกชน3.2.1) กระจายความเสยงดวยการขยายตลาดสงออกไปยงประเทศคคาอนทมศกยภาพการเตบโต ตวอยางเชน กลมประเทศซแอลเอมวทเศรษฐกจมแนวโนมขยายตวสง และอนเดยทมประชากรจ�านวนมาก เศรษฐกจกลมประเทศซแอลเอมวมแนวโนมเตบโตสงตอเนองราว 6-7% ในป 2019 และในระยะขางหนา สงผลใหรายไดประชากรตอหวเพมขนเชนเดยวกบการขยายตวของชนชนกลางซงมความตองการสนคาเพอการบรโภคมากขน ถอเปนโอกาสส�าหรบสนคาไทยทมภาพลกษณทดอยเปนทนเดม โดยผบรโภคชาวซแอลเอมวมองวาสนคาไทยมคณภาพดในราคาทจบตองได นอกจากน อนเดยยงเปนอกตลาดสงออกทมศกยภาพสง จากขนาดประชากรทใหญเปนอนดบสองของโลกรองจากจน เศรษฐกจและก�าลงซอทมแนวโนมขยายตวสง ทงยงมขอตกลงการคาเสรกบไทยและกลมอาเซยน อนเดยถอเปนตลาดสงออกอนดบท 9 ของไทยในป 2018 คดเปนสดสวน 3.3% ของมลคา การสงออกไทยทงหมด สนคาไทยทมโอกาสขยายตลาดไปยงอนเดย ไดแก พลาสตกและผลตภณฑ เครองใชไฟฟา อญมณและเครองประดบ ซงเปนสนคาหลกทไทยสงออกไปยงอนเดย (อานเพมเตมไดท Outlook Q2/19 Box: อนเดย ตลาดศกยภาพสง ส�าหรบการสงออกและทองเทยวของไทยในอนาคต)

3.2.2)ศกษาและใชประโยชนจากขอตกลงการคาเสรเพอสงออกไปยงประเทศคคาอนๆ ในปจจบนใหเตมทเชน นวซแลนด ชล และเปร ซงเปนกลมทไทยมขอตกลงการคาเสรดวย โดยในป 2018 มลคาสงออกไทยไปยงประเทศขางตนมสดสวนเพยง 1% 0.3% และ 0.1% ของการสงออกรวมจากไทย ตามล�าดบ โดยสนคาสงออกหลกไดแก รถยนตและสวนประกอบ เครองใชไฟฟาในบาน เมดพลาสตก อาหารทะเลกระปองและแปรรป 3.2.3) มองหาโอกาสการใชสทธประโยชนทางภาษจากการทจนลดภาษน�าเขา การลดภาษน�าเขาของจนในป 2018-2019 เปนมาตรการรบมอสงครามการคากบสหรฐฯ ทยดเยอและเปนไปตามนโยบายปฏรปเศรษฐกจภายในเพอมงสการเปนเศรษฐกจทขบเคลอนดวยการบรโภค (Consumption-driven economy) โดยเฉพาะอยางยง การลดภาษน�าเขาสนคาทง 3 ครงสงผลใหอตราภาษน�าเขาเฉลยของจนภายใตเงอนไข Most Favored Nation (MFN) ลดลงตอเนอง โดยสรปมาตรการลดภาษของจนทผสงออกไทย ควรศกษารายละเอยดสทธและการใชประโยชนมรายละเอยด ดงน

1.จนลดภาษน�าเขาสนคาบรโภค1,449รายการ10 มผลบงคบใชในวนท 1 กรกฎาคม 2018 การประกาศลดภาษน�าเขาสนคาบรโภคของรฐบาลจนในครงนเปาหมายหลกเพอสนบสนนความตองการบรโภคภายในประเทศทเพมขน โดยสนคาหลกทจะไดลดภาษน�าเขามรายละเอยดดงน• เครองนงหม รองเทา เครองครว และอปกรณกฬาลดภาษน�าเขาเฉลยเหลอ 7.1% จาก 15.9%• เครองใชในบาน เชน ตเยนและเครองซกผาลดภาษน�าเขาเฉลยเหลอ 8% จาก 20.5%• อาหารแปรรปลดภาษน�าเขาเฉลยเหลอ 6.9% จาก 15.2%• เครองส�าอางและผลตภณฑเพอสขภาพและความงามลดภาษน�าเขาเฉลยเหลอ 2.9% จาก 8.4%• ยารกษาโรค เชน เพนนซลนและอนซลนลดภาษน�าเขาเหลอ 0% จาก 6%• ยานยนตไดลดภาษน�าเขาเหลอ 15% จาก 25% ส�าหรบ 135 รายการและ 20% ส�าหรบ 4 รายการ• ชนสวนยานยนต 79 รายการลดภาษน�าเขาเฉลยเหลอ 6% จาก 8-25%

2. จนลดภาษน�าเขาสนคา 1,585 รายการ11 ส�าหรบทงสนคาทนและสนคาบรโภค มผลบงคบใชวนท 1 พฤศจกายน 2018 มเปาหมายหลกเพอชวยลดภาระคาใชจาย พรอมทงตอบสนองความตองการสนคาทหลากหลายและมคณภาพสงขน ของภาคธรกจและภาคครวเรอน โดยสนคาหลกทจะไดลดภาษน�าเขามรายละเอยดดงน• เครองจกรจะลดภาษน�าเขาเฉลยสงสดเหลอ 8.8% จาก 12.2%• วสดกอสรางและเครองนงหมลดภาษน�าเขาเฉลยเหลอ 8.4% จาก 11.5%• กระดาษ ไม สนแร อญมณและสนคาขนตนอน ๆ ลดภาษน�าเขาเฉลยต�าสดเหลอ 5.4% จาก 6.6%

3.จนลดภาษน�าเขาสนคาในป2019 โดยครอบคลมหมวดสนคาทกวางขน มเปาหมายตามนโยบายสงเสรมการเปดประตดานการคา ลดตนทนภาคธรกจและเพมการบรโภคภาคครวเรอน เพอมงสการเปนเศรษฐกจทพงพาการบรโภคภายในประเทศ (consumption-led economy) โดยมรายละเอยดดงน• ลดภาษน�าเขาชวคราวส�าหรบสนคา 706 รายการ12 มผลบงคบใชในวนท 1 มกราคม 2019

i. สารตงตน/วตถดบส�าหรบผลตยารกษาโรคบางชนดไดลดภาษน�าเขาเหลอ 0% เพอลดภาระคาใชจายดานการรกษาพยาบาลของผปวยและสงเสรมสาธารณะสขในประเทศ

10 เอกสารกระทรวงการคลงจน, http://gss.mof.gov.cn/zhengwuxinxi/zhengcefabu/201805/P020180531717000728789.pdf 11 เอกสารกระทรวงการคลงจน, http://gss.mof.gov.cn/zhengwuxinxi/zhengcefabu/201809/P020180930650864922349.pdf12 เอกสารกระทรวงการคลงจน, http://gss.mof.gov.cn/zhengwuxinxi/zhengcefabu/201812/P020181221619891346040.pdf



ii. สวนผสมส�าหรบอาหารสตว เชน กากเมลดทานตะวน กากเมลดฝาย กากปาลมและกากคาโนลาไดลดภาษน�าเขาเหลอ 0% ทดแทนการน�าเขาถวเหลองจากสหรฐฯ หลงจากทจนเพมภาษน�าเขาถวเหลอง 25% ในเดอนกรกฎาคม 2018 เพอเปนมาตรการตอบโตสหรฐฯ iii. ชนสวนและอปกรณเทคโนโลยขนสงไดรบการลดภาษในระดบต�า เชน เครองยนตส�าหรบเครองบน (1%) และหนยนตอตสาหกรรมเชอมเหลกในสายการผลตรถยนต (5%)

• ลดภาษน�าเขาเพมเตมส�าหรบสนคาเทคโนโลยสารสนเทศ 484 รายการ13 มผลบงคบใชในวนท 1 กรกฎาคม 2019 เชน เลนสใกลวตถส�าหรบใชในโทรศพทมอถอ สวนประกอบเซนเซอรเทอรโมมเตอรชนดอนฟราเรด เครองมอแพทย ล�าโพง และเครองพมพ ฯลฯ

อยางไรกตาม ประโยชนทไทยคาดวาจะไดรบจากการปรบลดภาษน�าเขาของจนจ�ากดอยในรายหมวดสนคาบางสวน เนองจากสนคาสงออกหลกสวนใหญของไทยไปจนทอยในรายการอตราภาษใหมของจนนน ไดรบการยกเวนภาษน�าเขาภายใตขอตกลง ASEAN – China Free Trade Agreement อยเดม โดยเฉพาะอยางยงสนคาไทยทมสดสวนการสงออกไปจนสง เชน โปรตนเขมขน และสารเทกซเจอรโปรตน (HS 2106.10) มอเตอรทใหก�าลงไมเกน 37.5 วตต (HS 8501.10) เลนสใกลวตถส�าหรบกลองถาย เครองฉายหรอเครองขยายหรอยอภาพถาย (HS 9002.11) และสวนประกอบเครองสบลมหรอสบสญญากาศ เครองอดลม หรออดกาซอน ๆ (HS 8414.90) เปนตน (รปท 20) ดงนนสนคาสงออกไทยทจะไดรบประโยชนชดเจนจากการลดภาษน�าเขาของจนในครงนคอผลตภณฑทท�าดวยเหลกหรอเหลกกลา(HS7326.90)เนองจากเปนสนคาสงออกทมสดสวนไปจนสงไดรบการลดภาษน�าเขาเหลอ8%จากเดม10.5%และไมรวมอยในขอตกลงASEAN–ChinaFTAรายการสนคาทเหลอสวนใหญจ�าพวกเครองจกรอปกรณกระดาษและไมมสดสวนการสงออกไปจนไมสงนกและไดรบการปรบลดภาษต�า

3.2.4) พจารณาโอกาสการสงออกสนคาไปยงตลาดสหรฐฯ เพอทดแทนสนคาจนทถกเกบภาษน�าเขาสงขน โดยสนคาทสหรฐฯ น�าเขาจากไทย เพมขนหลงเกดสงครามการคา ไดแก สนคาหมวดพลาสตกและผลตภณฑจากพช ขณะทสนคาอนๆ ทมโอกาส สงออกทดแทนได คอสนคาทสหรฐฯ เปลยนแหลงน�าเขาแทนจน คอ แผงวงจรพมพและชนสวนคอมพวเตอร อยางไรกด สนคาไทย ในหมวดดงกลาวยงมสวนแบงในตลาดสหรฐฯ นอย ทงยงเผชญการแขงขนจากสนคาเมกซโกและมาเลเซย ผประกอบไทย จงควรท�าสญญาระยะยาวกบฝงผน�าเขาสหรฐฯ เพอรกษาสดสวนการสงออก (อานเพมเตมไดท Box: โอกาสส�าหรบธรกจไทย ในสงครามการคา)

ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของกระทรวงพาณชยจน

รปท 20 : รำยกำรสนคำสงออกหลกของไทยไปจนภำยใตอตรำภำษน�ำเขำใหม และ ASEAN-China FTA

พกดศลกากร สนคา

ภาษน�าเขาเดม(%)

ภาษน�าเขาใหม(%)

คาการเปลยนแปลง

(%)

ภาษน�าเขาภายใตASEAN-China

FTA

การสงออกไทยไปยงจน

USD สดสวน(%)

7326.90 ผลตภณฑทท�าดวยเหลกหรอเหลกกลา 10.5 8 -24 - 238,910,347 0.81

2106.90 โปรตนเขมขนและสารเทกซเจอรโปรตน 35 12 -66 0 186,791,209 0.63

8501.10 มอเตอรทใหก�าลงไมเกน 37.5 วตต 24.5 12 -51 0 138,438,804 0.47

9002.11เลนสใกลวตถ ส�าหรบกลองถาย เครองฉาย

หรอเครอง ขยายหรอยอภาพถาย15 6 -60 0 101,658,831 0.34

13 เอกสารกระทรวงการคลงจน, http://gss.mof.gov.cn/zhengwuxinxi/zhengcefabu/201812/P020181221619891716302.pdf


โอกาสส�าหรบธรกจไทยในสงครามการคา

ความไมแนนอนจากสงครามการคาสงผลกระทบเชงลบเปนวงกวางในหลายภาคสวนของทงเศรษฐกจโลกและไทย โดยเฉพาะผลกระทบตอการสงออกซงเปนสงทยากจะหลกเลยง แตผประกอบการยงสามารถหาโอกาสทามกลางวกฤตเพอบรรเทาผลกระทบทางลบจากสงครามการคาผาน 2 ชองทาง ดงน

1.โอกาสจากการสงออกทดแทนสนคาจนในสหรฐฯสงครามการคาท�าใหสหรฐฯ มองหาสนคาทดแทนในตลาดอนนอกเหนอจากสนคาจนทมตนทนสงขนจากภาษน�าเขา จงเปนโอกาสของสนคาไทยในการสงออกไปสหรฐฯ เมอเปรยบเทยบสดสวนมลคาการน�าเขาสนคาจนในชวงกอน และหลงสงครามการคาสหรฐฯ-จน สดสวนการน�าเขาสนคาจนของสหรฐฯ ในไตรมาสท 1 ป 2019 ลดลงเมอเทยบกบไตรมาสท 1 ป 2018 โดยเฉพาะกลมสนคาทถกเกบภาษน�าเขา (รปท 21) สะทอนวา ผน�าเขาสหรฐฯ หนไปน�าเขาสนคาจากแหลงอนหลงเกบภาษน�าเขาสนคาจน ซงไทยเปนหนงในประเทศทไดรบประโยชนจากการสงออกสนคาทดแทน ในบางกลมสนคาทสหรฐฯ เกบภาษน�าเขาสนคาจน โดยผน�าเขาสหรฐฯ ไดเลอกน�าเขาสนคาไทยในสดสวนทเพมขนเลกนอยในหมวดพลาสตกและของทท�าดวยพลาสตก และหมวดผลตภณฑจากพช หากสหรฐฯ ยงคงเกบภาษน�าเขาสนคาจนในอตราทสงขนและคงภาษไวตอเนอง อาจเปนโอกาสในการสงออกสนคาไทยไปยงสหรฐฯ เพมขนไดในระยะสน

รปท 21 : สหรฐฯ น�ำเขำสนคำจนลดลงในกลมสนคำทเกบภำษน�ำเขำและน�ำเขำสนคำดงกลำวจำกตลำดอนแทน

ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของ USITC

สดสวนการน�าเขาสนคาของสหรฐฯ รายหมวดสนคา

หนวย : % ของการน�าเขาทวโลก

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%

ไตรมาส 1/2019


สดสวนการนาเขาลดลง

สดสวนการนาเขาเพมขน

0%

2%

4%

6%

8%

0% 2% 4% 6% 8%

หมวดสนคาทสหรฐฯ ไมไดเกบภาษสนคาจน

หมวดสนคาทสหรฐฯ เกบภาษสนคาจน


สดสวนการนาเขาเพมขน

สดสวนการนาเขาลดลง


สนคาจน สนคาไทย

พลาสตกและของททาดวยพลาสตก

ธญพชและผลตภณฑจากพช



อไอซยกตวอยางสนคาทสหรฐฯเปลยนแปลงแหลงน�าเขาทนทภายหลงการเกบภาษน�าเขาสนคาจนไดแกแผงวงจรพมพ และชนสวนคอมพวเตอรอน ๆ เมอวเคราะหสนคาทสหรฐฯ เกบภาษสนคาจน อไอซพบวา มบางสนคาทสหรฐฯ ลดการน�าเขาสนคาดงกลาวจากจนทนทหลงการขนภาษน�าเขา และเปลยนไปน�าเขาจากประเทศอนแทน ซงไทย กไดรบประโยชนในการสงออกสนคาดงกลาวเพมขน ไดแก แผงวงจรพมพ และชนสวนคอมพวเตอรอน ๆ (รปท 22) อยางไรกด ในสนคาดงกลาวสหรฐฯ น�าเขาสนคาไทยในสดสวนเพยง 1-2% ของการน�าเขาทงหมด รวมถงยงมคแขง ในการสงออกทดแทนไปสหรฐฯ อกหลายประเทศ ทงเมกซโกและมาเลเซยทมความสามารถในการสงออกสนคาดงกลาว ทดแทนไดเชนกน ท�าใหผลบวกจากการสงออกทดแทนไปสหรฐฯ มจ�ากด ดงนนหากผผลตไทยมโอกาสสงออกไปสหรฐฯ ทดแทนสนคาจน ผผลตควรท�าสญญาซอขายระยะยาวกบผน�าเขาสหรฐฯ เพอประกนค�าสงซอและรกษาสวนแบงตลาดสหรฐฯ ในระยะยาว

รปท 22 : สนคำน�ำเขำสหรฐฯ บำงสนคำเปลยนแปลงเปำหมำยกำรน�ำเขำทนทหลงขนภำษน�ำเขำสนคำจน

ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของ USITC

มลคาน�าเขาสนคาของสหรฐฯ

หนวย : %YOY, 3MMA

-100

-50

0

50

100

150

200

250

Jan-

18

Mar

-18

May

-18

Jul-1

8

Sep-

18

Nov

-18

Jan-

19

Mar

-19

จน ไทย อนๆ ทวโลก

58%

1%

41%

-60

-40

-20

0

20

40

60

80M

ar-1

8

May

-18

Jul-1

8

Sep-

18

Nov

-18

Jan-

19

Mar

-19

จน ไทย อนๆ ทวโลก

56%

2%

21%

แผงวงจรพมพ (HS84733011) ชนสวนคอมพวเตอรอน ๆ (HS84733051)

ขนภาษสนคาจน ขนภาษสนคาจน

% สดสวนมลคาการนาเขาป 2018

2.โอกาสจากการยายฐานการผลตของจนมายงไทยผ ผลตตางชาตทเคยตงฐานการผลตสนคาขนสดทายในจนเรมขยายฐานการผลตไปยงขางนอกจนเพอเลยง ความไมแนนอนจากสงครามการคา โดยสวนใหญยงคงฐานการผลตในจนเพอรองรบการบรโภคภายในประเทศ แตเรมขยายการผลตไปยงประเทศอนโดยเฉพาะการผลตเพอการสงออกไปยงสหรฐฯ เปนการกระจายความเสยงจากความไมแนนอนทอาจเกดขนอกในอนาคต จงเปนโอกาสของไทยในการดงดดการลงทนจากบรษทตางชาต เหนไดจากมลคาโครงการลงทนจากตางชาตทเขามาขอรบการสงเสรมการลงทนผาน BOI เพมขนอยางเหนไดชดในป 2018 (รปท 23) โดยมมลคาการอนมตการสงเสรมการลงทนจาก BOI สงถง 3.3 หมนลานบาทเทยบกบป 2017 อยท 1.1 หมนลานบาท โดยเฉพาะอตสาหกรรมโลหะ เครองจกร และอปกรณขนสง นอกจากนผผลตตางชาตทเขามาลงทนในไทยยอมมโอกาสใชวตถดบและชนสวนในประเทศ จงเปนประโยชนตอผผลตภายในประเทศดวยอกทางหนง


บรษท RICOH เปนหนงในตวอยางของผผลตตางชาตทยายฐานการผลตจากจนมายงไทยเนองจากความไมแนนอนจากสงครามการคาสหรฐฯ-จน โดย RICOH เปนบรษทผผลตเครองพมพสญชาตญปน ไดตดสนใจยายฐานการผลต ของบรษท RICOH Asia Industry (Shenzhen) ในสวนการผลตเครองพมพรนทท�างานดวยความเรวสงเพอการสงออกไปยงสหรฐฯ ยายมาทไทยผานบรษท RICOH Manufacturing (Thailand) ซงแตเดมผลตเพยงเครองพมพรนทท�างานดวยความเรวระดบต�าถงปานกลาง การยายฐานการผลตจากจนมายงไทยในครงนจงไดน�าเทคโนโลยการผลตเครองพมพขนสงเขามาดวย รวมถงไทยอาจไดประโยชนทางออมจากค�าสงซอวตถดบทใชในการผลตเครองพมพจากภายในประเทศเพมขน ตวอยางเชน บรษท ทาปาโก จ�ากด (มหาชน) ผผลตพลาสตกในไทยกลาววาไดรบค�าสงซอผลตภณฑพลาสตก จากบรษท RICOH Manufacturing (Thailand) เพมขน14 และปจจบนเปนลกคาอนดบ 1 ของบรษทอกดวย

อยางไรกด ไทยอาจเปนแคหนงในทางเลอกของการยายฐานการผลตเทานนเพราะยงมคแขงจากประเทศเพอนบานเชน เวยดนาม ทพรอมดงดดการลงทนจากผผลตตางชาตดวยเชนกน แตไทยกสามารถสรางโอกาสดวยการสงออก สนคาขนกลางไปทเวยดนามแทน เนองจากผผลตตางชาตเรมสนใจลงทนในเวยดนามมากขน จากขอไดเปรยบ ดานจ�านวนขอตกลงการคาทรฐบาลเวยดนามมกบหลายประเทศ โดยเฉพาะกบสหภาพยโรปผานขอตกลง EVFTA จงมแนวโนมทผ ผลตตางชาตหลายรายตดสนใจยายโรงงานเขาเวยดนามเพอเลยงผลกระทบจากสงครามการคา โดยสวนใหญเปนผผลตในอตสาหกรรมอเลกทรอนกส เครองนงหม และเฟอรนเจอร จงอาจเปนโอกาสของผผลตไทยในการสงออกสนคาวตถดบและชนสวนไปยงเวยดนาม ในชวง 5 ปทผานมา การสงออกสนคาในหมวดเครองจกร และอเลกทรอนกสจากไทยไปเวยดนามขยายตวเฉลย 8% และ 20% ตอป ตามล�าดบ คดเปนสดสวนรวม 23% ของมลคาสงออกทงหมดจากไทยไปเวยดนามในป 2018 (อานเพมเตมเกยวกบแนวโนมการยายฐานการผลตมายงเวยดนามไดท CLMV Monitor Q1/2019)

แมวาโอกาสจากสงครามการคาไมสามารถชดเชยผลกระทบทางลบตอภาคการสงออกไทยได แตผประกอบการไทยตองควาโอกาสทเกดขนและท�าใหเกดประโยชนตอธรกจในระยะยาว เนองจากไทยเปนประเทศเศรษฐกจเปดขนาดเลกจงไมสามารถหลกเลยงผลกระทบทางลบจากสงครามการคาของสองมหาอ�านาจโลก ทงดานการคาและเศรษฐกจโลกทชะลอตวลง แตในอกทางหนงผประกอบการไทยตองพยายามควาโอกาสทเกดขนจากสงครามการคาดวยจากการสงออกทดแทนสนคาจนและการยายฐานการผลตจากจน ขณะเดยวกน ภาครฐจะตองสรางบรรยากาศการคาการลงทนภายในประเทศเพอดงดดการลงทนจากตางชาตและลดความเสยเปรยบจากประเทศเพอนบานดวยการท�าขอตกลงการคากบนานาประเทศ ทงนสงครามระหวางสองมหาอ�านาจนยงมความไมแนนอนอย ผประกอบการไทยโดยเฉพาะผสงออกจะตองตดตามสถานการณของสองมหาอ�านาจโลกอยางใกลชด

รปท 23 : ไทยอำจไดรบผลประโยชนจำกกำรขยำยฐำนกำรผลตออกจำกจน

ทมา : การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของ BOI

มลคาการอนมตการสงเสรมการลงทนจากจนโดย BOI

หนวย : ลานบาท

14 HoonSmart, TAPAC สมหลน “รโก” ยายฐานการผลต ดนรายไดธรกจพลาสตกพงกระฉด, https://www.hoonsmart.com/archives/56965, 22 พฤษภาคม 2019

722

3,132

529

17,944

760

2,632

32,811

1,388

838

2,944

1,296

417

331

11,371

0 5,000 10,000 15,000 20,000 25,000 30,000 35,000

เกษตรกรรมและผลตผลจากการเกษตร

แร เซรามกส และโลหะขนพนฐาน

อตสาหกรรมเบา สงทอ

ผลตภณฑโลหะ เครองจกร และอปกรณขนสง

อตสาหกรรมเครองใชไฟฟาและอเลกทรอนกส

เคมภณฑ พลาสตก และกระดาษ

ทงหมด

2017 2018



อานบทวเคราะหเพมเตมเกยวกบสงครามการคายอนหลงไดท

In focus : 3 ประเดนนำสนใจส�ำหรบเศรษฐกจไทย ป 2019 (ประเดนท 3)

8 มกราคม 2019

สงครำมกำรคำระอ สหรฐฯ เกบภำษสนคำน�ำเขำจนเพม 2 แสนลำนดอลลำรสหรฐฯ

19 กนยายน 2018

สงครำมกำรคำสหรฐฯ-จนปะท หลงสหรฐฯ เดนหนำขนภำษน�ำเขำและจนตอบโตตอเนอง

18 มถนายน 2018

สงครำมกำรคำสหรฐฯ-จนสอแววปะท หลงสหรฐฯ เลงขนภำษสนคำน�ำเขำจำกจน

23 มนาคม 2018

สงครำมกำรคำสหรฐฯ-จนกลบมำปะท สหรฐฯ-จนเพมภำษสนคำน�ำเขำระหวำงกนเปน 25% เสยงซ�ำเตมกำรคำโลกและสงออกไทย

16 พฤษภาคม 2019

CLMV Monitor Q1/2019 (Box : เวยดนำมกบกำรเปนฐำนกำรผลตแหงใหมในยคสงครำมกำรคำ)

13 มนาคม 2019


Game of Trade เตรียมพร้อมเศรษฐกิจไทย - SCBEIC ·...

Documents

Transcript of Game of Trade เตรียมพร้อมเศรษฐกิจไทย - SCBEIC ·...