Frans & Frans = 2! - EsperantoFrans & Frans = 2! 4 Horizontaal 244 juli - augustus 2010 orizontaal 4...

16
Jaargang 42 - nummer 244 juli - augustus 2010 www.esperanto.be Frans & Frans = 2! (p.4) Esperanto-movado en Indonezio?! (p.7)

Transcript of Frans & Frans = 2! - EsperantoFrans & Frans = 2! 4 Horizontaal 244 juli - augustus 2010 orizontaal 4...

Page 1: Frans & Frans = 2! - EsperantoFrans & Frans = 2! 4 Horizontaal 244 juli - augustus 2010 orizontaal 4 J’ la kiffe grave cette meuf! Hé, t’as pas une clope? Ouais, dans ma bagnole.

Jaargang42-nummer244 juli-augustus2010

www.esperanto.be

Frans & Frans = 2! (p.4)

Esperanto-movado en Indonezio?! (p.7)

Page 2: Frans & Frans = 2! - EsperantoFrans & Frans = 2! 4 Horizontaal 244 juli - augustus 2010 orizontaal 4 J’ la kiffe grave cette meuf! Hé, t’as pas une clope? Ouais, dans ma bagnole.

2 Horizontaal244juli-augustus2010

2

HORIZONTAAL

Tweemaandelijkstijdschrift,uitgegevendoordeVlaamseEsperantobondv.z.w.,42stejaargang.Verschijntde1stevanelkeonevenmaand.Overnamevanartikelenisvrijopvoorwaardedatdebronwordtvermeldeneenexemplaaraanderedactiewordtgestuurd.

Redactie en administratie:

VlaamseEsperantobondv.z.w.Frankrijklei140,2000Antwerpentel.:032343400fax:032345433Epost:horizon.taal#skynet.beWebstek:http://www.esperanto.be/fel/nl.

Abonnementen: 25,00EUR

Rekeningen:

t.n.v.VlaamseEsperantobond,Antwerpen:KBC402-5510531-55ofFortis001-2376527-06.

IBAN-nummers van FEL:

IBANBE66000026533843BIC:BPOTBEB1

Redactie:

LodeVandeVelde

Medewerkers:

PetroDeSmedt,IvoDurwael,AgnesGeelen,PaulPeeraerts,RolandRotsaert,AndréRuysschaert,EmielVanDamme,JuliaLitvinova,e.a.

Verantwoordelijke uitgever:

PaulPeeraerts,Frankrijklei140,2000Antwerpen.

Advertentietarieven: (alleprijzenzijnineuro)

*Inlassingvan3xdezelfdeadvertentievaneendoorudrukklaargeleverdexemplaar.

OpdezetarievengeldthetBTW-tariefvan21%.

Kleurtoeslagbedraagt125europerkleurenperinlassing.

1-malig 3-malig* 6-malig* formaat 1/1: 250 625 1000 formaat 1/2: 150 375 600 formaat 1/3: 110 275 440 formaat 1/4: 80 200 320 formaat 1/6: 55 140 220 formaat 1/12: 30 75 12

Page 3: Frans & Frans = 2! - EsperantoFrans & Frans = 2! 4 Horizontaal 244 juli - augustus 2010 orizontaal 4 J’ la kiffe grave cette meuf! Hé, t’as pas une clope? Ouais, dans ma bagnole.

Horizontaal244juli-augustus2010 3

3

orizontaal

in h o u d

Frans & Frans = 2! 4

Nieuws van het Esperanto-Fonds Cesar Vanbiervliet 7

Esperanto-movado en Indonezio?! 8

Taalproblematiek 10

Beneluksa Kongreso 11

Clubprogramma’s 13

h t t p: / /w w w.e s p e r a n to.b e/c u r s u s

De welverdiende zomervakantie staat alweer voor de deur. Wie zinheeft, kan een weekje op kamp in Slowakije om Esperanto te leren.Ziewww.lernu.net(enklikdanop“lernu!-bijeenkomst”).

Hierbijwillenwejeookgraaghelpenmethetplannenvanhetnieuweschooljaar. In Vlaanderen starten we opnieuw met verschillendecursusseninklasverband(Antwerpen,Gent,Leuven,Oostende,Peer,Tienen, Turnhout) alsook een snelcursus in Leuven en over de taal-grens in Louvain-La-Neuve (voor deze laatste: zie achterflap van ditnummer).

Hetvolledigeoverzichtenpraktischeinfovindjevanafnusteedsop:

http://www.esperanto.be/cursus

Page 4: Frans & Frans = 2! - EsperantoFrans & Frans = 2! 4 Horizontaal 244 juli - augustus 2010 orizontaal 4 J’ la kiffe grave cette meuf! Hé, t’as pas une clope? Ouais, dans ma bagnole.

Fr a n s & Fr a n s = 2!

4 Horizontaal244juli-augustus2010

orizontaal

4

J’ la kiffe grave cette meuf! Hé, t’as pas une clope? Ouais, dans ma bagnole.

Alsjeditverstaat,spreekjemeerdanalleenmaarschoolfrans en heb je geen nood aan dit artikelomje inkringentebegevenwaarzegeenstan-daardfransspreken.Dithoeftnieteensindestraat-bendes van de banlieue (buitenwijken) te zijn,dit isde taalvan jongeren in ‘talgemeendiezosprekenomcool tezijnenerbij tehoren–maarookinhuiselijkekringwordtditvaakgesproken.Hetspreektookvanzelfdatditjongerenjargonookgeregeld verandert, vooral wanneer de oudersookzobeginnentesprekenontstaatweldraeennieuwtaaltje.Maarzowel jongerenwillendingenvoorhunoudersverbergen(bvbdatzeeenjointjegerookt hebben) als ouders voor hun te jongekinderen(bvbwanneerzeoverseksueelgetinteofanderegevoeligezakenwillenspreken.)

veelgebruikte familiaire woorden

bagnole (f) auto

blé, fric, pognon (m) geld

bordel (m) rommel

bouquin (m) boek

casser (se) weggaan

chialer dreinend wenen

chier (faire) lastig (vallen)

clope (f) sigaret

dingue (adj) gek

frangin(e) broer/zus

fringue (f) kleding

gosse (m) kind

nana, gonzesse (f) meisje

pieu (m) bed

pieuter (se) gaan slapen

piger begrijpen

pompe, godasse (f) schoen

pote (m) vriend

taule (f) gevangenis

toubib (m) dokter

ArgotArgot of argotisme in het Nederlands, is eenaanduiding voorslang,straattaalofBargoens endateertalvankortvóór1630.Denoodomovertaboes te kunnen spreken zonder de verbodenwoorden zelf te gebruiken heeft in de meestetalen aanleiding gegeven tot het ontstaan vanargot;vergelijkmetflikker, wippen, pingping, pruim, griet, mokkel … inhetNederlands,watvoornamelijkoverdrachtelijkisendoorgaansbeperkttotmeisjes/vrouwen, geslachtsorganen en aanverwanteterminologie. Het Frans is hierin veel kleur-rijkerenuitgebreider:hetfamiliairetaalgebruikisdoorspekt van alternatieve woorden en uitdruk-kingen. Er bestaan ook verschillende soortenargot,afhankelijkvanhetsocialemilieuwaarinhetge-sprokenwordt.Enkelemeerbekendewoordenuitargotzijnbouffer(eten),fric(geld),nana(vrouw,meisje), flic (politieagent), truc/machin (ding,dinges).Erzijnalverschillendespecialewoorden-boekendiedezewoordenverzamelen.

Verlan Verlan gebruikt een techniek om woorden teverdraaien: je plaatst gewoon het achterstedeel vooraan; en zo is ook de naam verlan zelfontstaan:hetis“l’envers”,maardanopeenmeerfonetische manier geschreven. Zo heb je debekendste:vénère (vanénervé,boos,opgewon-den),keuf(vanflic,opzichzelfeenwoorduithetargot!),céfran(vanFrançais).

Bij woorden van (in de praktijk) slechts 1 letter-greep, wordt de doffe ‘e’ gebruikt en omgezettot ‘eu’. Bijvoorbeeld meuf (van femme -> fem-meu -> meufem – het achterste gedeelte wordtweggelaten om opnieuw slechts één lettergreeptehebben.Hetisuiteraardnietdebedoelingdatblitse woorden langer worden dan de originele!Opdezelfdemanierwordtookmec (man,kerel)omgezettotkeumenfête(feest)totteuf.

TchatcheIsdechat-ensms-taal,zoalsookwijdiekennenengebruiken.TchatchezouuithetSpaans(cha-charear)ofOccitaans(charrar)komenenwasaleerder overgenomen als argot om ‘praten,

Page 5: Frans & Frans = 2! - EsperantoFrans & Frans = 2! 4 Horizontaal 244 juli - augustus 2010 orizontaal 4 J’ la kiffe grave cette meuf! Hé, t’as pas une clope? Ouais, dans ma bagnole.

Horizontaal244juli-augustus2010 5

5

babbelen’aanteduiden.AangezienhetEngelsewoord voor chatten via de computer (to chat)in het geschreven Frans reeds ‘kat’ betekent,kon het moeilijk zó overgenomen worden en ismen tchatche hiervoor gaan gebruiken, ook welafgekort tot tchat,wellichtonder invloedvanhetEngelsechat.Inchat-ensms-taalwordtzoalsinhetNederlandsfonetischerenzokortmogelijk geschreven,metvaak ook cijfers in de plaats van lettergrepen,zodat het soms een rebus wordt (denk aan ff,w817,g1id,…)–deuitspraakblijftongewijzigd.Quoiwordtduskoi,demainwordt2m1, “quoideneuf”wordtkoi 2 9.

SamentrekkingenBlitsetaalmoetsnelgaan,dusmoeterbespaardworden.De‘ne’vandedubbeleontkenningne … pas(/plus/rien)wordthierookoverbodig.Ziehierdevoornaamstesamentrekkingen:Je suiswordtch’uis, tu aswordt t’as, je ne sais pas wordt ch’ais pas of ch’ais pô, il y a wordt y’a, “Qu’est-ce que tu as dit?” wordt “Qu’est-c’t’as dit?”

[kestadi]. Insms-taalwordtallesnogfonetischer: “qu’est-ce que c’est” wordt bijvoorbeeld keske C. “Qu’est-ce que tu as ?” wordt Kesta?

Arabische invloedenDoor het contact met mensen van Arabischeafkomst,zijnooknieuwewoordenontstaan.Eenvoorbeeld iskiffer, ‘iets leuk vinden, ergens vanhouden’,afgeleidvankif,Arabischvoor‘hasj’,eninhetverlengdeervanook‘plezier’.Kifferkanook‘hasjroken’betekenen.Tebib iseenwijze inhetArabisch, inhetFranseargot is toubib een dokter geworden. Nadien istoubib geëvolueerd naar toubab, vervolgens inverlanbabtouofkortwegbabgeworden,metalsnieuwebetekeniseen‘blanke’(gebruiktdoorniet-blanken).

Argotische affixenUit taalkundig opzicht is het argot het interes-santste om verder op in te gaan, omdat daarachtervoegselsbijgebruiktworden.Zo heeft alles wat op ~asse eindigt een

Het spreekt ook vanzelf dat dit jongerenjargon ook geregeld verandert, vooral wanneer de ouders ook zo beginnen te spreken ontstaat weldra een nieuw taaltje.

libra

rianq

uish

Page 6: Frans & Frans = 2! - EsperantoFrans & Frans = 2! 4 Horizontaal 244 juli - augustus 2010 orizontaal 4 J’ la kiffe grave cette meuf! Hé, t’as pas une clope? Ouais, dans ma bagnole.

6 Horizontaal244juli-augustus2010

6

pejoratieve betekenis, denk aan onze eigen pa-perassen, wat wellicht uit het Frans overgeno-menwerd.Zoiserookblondasse,dégueulasse,faignasse,godasse,bonasse,pétasse,…(blonde,vies,luierik,schoen,simpele,hoer/ig,…)Alleswatop~ardeindigt,duidteenpersoonaan,meestal mannelijk en vaak ook pejoratief, denkaanbâtard(Nederlands:bastaard).Zoook:con-nard,veinard,vieillard,motard,salopard,routard,trouillard. (Klootzak, gelukzak, oude zak, motor-rijder/nozem,klootzak,reiziger/trotter,bangerik.)Hetachtervoegsel~ocheheeftgeenvastebetekenisen wordt soms voor plaatsen gebruikt: cinoche,pistoche, Bastoche (cinéma, piscine, bastille),maar ook voor andere zaken: péloche, téloche,moche,festoche.(pellicule,télévision,mal(lelijk),festival).Een recenterachtervoegsel is~os, datnietechteennieuwebetekenismaakt:brutos,cal-mos,cassos,chicos,craignos,débilos,...(Bruten,kalmte, ga weg!, iemand die chique probeert tezijn,beangstigend,debiel,…)

Afko’s en acroniemenZoalsinhetNederlands,zijnerveelafko’sinhetFrans,dieveelalookop–oeindigen.Frigoenvélohebben we zelf overgenomen, ook resto en biois duidelijk. Ziehier enkele andere veelgebruikteafko’s:ado,alu,anar,anniv,apéro,asso, clodo,déco,dico,proprio.(Adolescent,aluminium,anar-chist,anniversaire,apéritif,association,clochard,décoration,dictionnaire,propriétaire.)Veelgebruikte acroniemen zijn BD (bande-des-sinée,stripverhaal),DRH(Directeurdesressourceshumaines,personeelsdirecteur),HLM(habitationà loyer modéré = sociale woning), PDG (prési-dent-directeur-général = algemeen directeur),SDF(sansdomicilefixe=dakloze)endeminderbloemrijke PQ (papier cul = wc-papier) en VRP(Voyageur, Représentant, Placier, een soort vanhandelsreiziger).Ookhetdepartementwaar iemandwoont,wordtafgekort.Zozegtmenbijvoorbeeld“Ilestduneuf-trois.”(hijisvande9-3),watbetekentdathijinhetdepartement93woont.

KrachttermenDeFransenhebben inhun taalgebruikookheelveel temperament: zoals Eddy Murphy in zijn

eerstefilmszowatelkeminuut “fuck”zei,zoge-bruiktmenookinFrankrijkconstantkrachttermen,zelfsopderadio.Eenkleinegreepuithetvocabu-larium:merde, fait chier, va chier, connard/ con-nasse, petasse, casse-toi, con, enfoiré , enculé, enflure, fils de pute, salaud/salope, putain, va te faire foutre, ras le cul, crétin, nique ta mère, trou du cul, ta gueule, tu me casse les couilles. Veelvan deze uitdrukkingen kunnen aaneengerijgdworden, zoals ook in het Nederlands godvermil-jaardenondedju.Eenvoorbeeld: “putain de bordel de merde fais chier con”.

Parler coolJongeren en ‘hippe’ blaadjes gebruiken ooknogal wat geleende Engelse woorden, vaak uitde grammaticale context getrokken. C’est fun!Eenjaarof3geledenstondhetroddelbladVoicivolvanEngelsewoorden;gelukkigisdatalvoor-bijgetrokken. Vooral in koppen, paradeerden deEngelsewoorden,bvbElle est trash/destroy!(alsadjectief!),Lerelooking,Tropcool!Enkeleanderenieuw-Franseuitdrukkingen:speeder(zichhaas-ten),naastelle est speed(zeisgehaast;zeishy-peractief,moeilijktevolgen–ookfiguurlijk),flipper(doordraaien),surfer(internetten).

Vaak wordt de betekenis verdraaid. Geroddel isbijvoorbeeld “ du people” [du pi:pol] (soms zelfs‘pipole’geschreven–afgeleidvandenaamvanhetroddelblad ‘People’). “C’estdupeople”wordtookgezegdoverietsdatmennietausérieuxmoetnemen.TotaalonverstaanbaarvooreenEngels-talige!

Zo zijn er ook een aantal –ing-woorden, dieEngels aandoen, maar helemaal geen Engelszijn (de juiste term volgt tussen haakjes), zoals“le footing” (jogging), le relooking (make-over),le lifting (facelift), leplanning (schedule).Anderefoutieveovernameszijnbvbletalkie-walkie(i.p.v.walkie-talkie),lebaby-foot(i.p.v.tablefootball),lesbaskets(trainers),lescoop(hotnews),leswaters(toilet).EnkelehybrideFrans-Engelswoordenzijnpipi-room en surbooking (overbooking).Indehoopdatjewat‘Frans’bijgeleerdhebt,gaiknu«cocooner,commedieuenFrance».

LodeVandeVelde

Page 7: Frans & Frans = 2! - EsperantoFrans & Frans = 2! 4 Horizontaal 244 juli - augustus 2010 orizontaal 4 J’ la kiffe grave cette meuf! Hé, t’as pas une clope? Ouais, dans ma bagnole.

Horizontaal244juli-augustus2010 7

7

orizontaal

ni e u w s va n h e t es p e r a n to-Fo n d s ce s a r va n b i e rv l i e t

Oproep 1Dooreensamenloopvanomstandighedenheeftde geplande uitwisseling van tijdschriften metHerzberg, gepland tijdens het FEL-congres, nietplaatsgevonden. Hierdoor zijn een drietal dozenmet tijdschriften in Kortrijk blijven staan. Is ersomsiemanddiedezezomerdeelneemtaaneenactiviteitinHerzbergendezedozen(ofeendeelervan)kanmeenemen?

Oproep 2‘ElPopolaĈinio’wasdestijds een zeer populairtijdschriftbijEsperantosprekers.Depapierenver-sie werd enkele jaren geleden vervangen dooreen website (www.espero.com.cn). Kortrijk heefteen bijna volledige collectie. Onlangs werdenenkeleontbrekendenummersgeschonkenennuzijnwijalleennogopzoeknaarhetnummer3/1996.Misschien ligtditnummerergensopzolderof ineenkast?Wie denkt te kunnen helpen kan schrijvennaar fonds.vanbiervliet#gmail.com of eens opbezoekkomennaarKortrijkopeeneersteofderdedonderdagvandemaand.

InbindenJarenlang heeft de bibliotheek van Kortrijk devolledige jaargangen van Esperantotijdschriftenlaten inbinden. Door een reeks opeenvolgendebesparingen is hiervoor al enkele jaren geengeld meer beschikbaar, tenzij misschien in heel

uitzonderlijke gevallen, zoals een belangrijkevolledige collectie (bijvoorbeeld als het laatsteontbrekende nummer van ‘El Popola Ĉino’ zoukunnenverworvenworden).Erwordtnugezochtnaar alternatieve oplossingen. (Of zijn er somshobbyboekbindersonderdelezers?)

Tra La MondoHetEsperanto-FondsCesarVanbiervlietheeftdevolledigecollectievanhetmaandblad‘TraLaMon-do’ (http://eo.wikipedia.org/wiki/Tra_La_Mondo).Erverschenenslechtsdriejaargangenvan(1905-1908) maar ze bestrijken wel een belangrijkeperiode uit de Esperantobeweging: toen vondendeeersteinternationalecongressenplaats,waarde taal haar bruikbaarheid kon bewijzen. HetgrootstedeelvandeinhoudgaatechternietoverEsperanto,maaroverthema’sdieooknunoginmagazinesgebruikelijk zijn: sport,mode,weten-schap,literatuur...Opvallendisdegroteaandachtdie aan militaire thema’s besteed wordt. Deredactie bevond zich in Frankrijk en voor hetdrukkenzorgdedeBruggelingA.J.Witteryck.

Bij wijze van experiment werden alle nummersvan de collectie gedigitaliseerd. Er wordt noguitgekekennaareendefinitieveplaatsomzeophet internet te publiceren (het zijn omvangrijkebestandenvanongeveer5MBpernummer).Demeestenummerskunnennualbekekenwordenviawww.esperanto-kortrijk.info.

RolandRotsaert

lin p

erili

n ph

otog

raph

y

Page 8: Frans & Frans = 2! - EsperantoFrans & Frans = 2! 4 Horizontaal 244 juli - augustus 2010 orizontaal 4 J’ la kiffe grave cette meuf! Hé, t’as pas une clope? Ouais, dans ma bagnole.

8 Horizontaal244juli-augustus2010

8

orizontaal

es p e r a n to-m o va d o e n in d o n e z i o?!

La3ande junio2007, latagonpost laMalfermaTago en Roterdamo, dum kiu mi prezentis mianunuan libron pri la Esperanto-movado enAfriko,mikomencisesploripri laEsperanto-movadoenIndonezio. La elekto de ĉi tiu lando ne estishazarda, pro tio ke mi parolas la lingvon postpreskaŭ tutjara restado tie kadre de kulturainterŝanĝprogramokiammihavis18jarojn.

Intertempeaperistriartikolojpri lahistoriodetiumovadoenlarevuoEsperanto en Azio(enlanu-meroj60,61kaj62,viduwww.kaem.org),kajennovembro 2009 mi faris (subtenite de ESF) es-plorojnsurlokeenIndonezio.Dumtiuj18tagojmitamenne nur esploris, sed ankaŭdonismultajnenkondukajnEsperanto-lecionojnalpreskaŭ500indoneziaj infanoj, lernantoj, studentoj kaj plenk-reskuloj.KAEMdonacis lernomaterialojnkajKa-talinKovátsdeedukado.nethelpisminprepariĝiporlainstruado.

Revene mi kreis Facebook-grupon, kiu provaskunligitiujnlernantojn,i.a.porplibonepovikon-takti ilin pormia sekva instruvojaĝo.Ĉar jes,miplanasreirialIndonezio,jamĉi-jare,pordaŭrigilaesploradonkajinstruadon,kajseestassufiĉedaintereso,ankaŭokazigiKER-ekzamenojn.Nunmi

volaspetivianhelponpormiasekvavojaĝokajprilaesplorado.

Kiel helpi por la vojaĝo?Eblassubvenciilavojaĝon,lainstrumaterialojnkajlaekzamenojn(porkelaindonezianojnepagulatutansumonporlaekzamenoj)perĝiroallakontode la FondaĵoAzio ĉe UEA. Nepremenciu ‘porindoneziainstruvojaĝo’.Ankaŭ eblas aĉeti DVD-on kun intervjuo kiunKatalin faris kun mi tuj post mia reveno. Laintervjuo temas pri la instruado kaj la prepariĝoporĝi.Tiukiudonacasminimume20eŭrojnporlaprojekto, ricevos la DVD-on. Pro praktikaj kialoj,entiuokazobv.ĝirialmiaUEA-kontohego-v,kajankaŭsendualmi(vidusube)mesaĝonkunviaadreso.Laproduktokostode laDVDkaj la sen-doestasĉ.5eŭroj, tielviadonacosumosĉ.15eŭrojn.Lafilmospekteblasankaŭenlareto(vidusube).

Kiel helpi pri la esplorado?LaunuajesperantistojenlanunaIndonezioestis,komencedelaantaŭajarcento,kromkelkajbritoj,

Batam,9a de novembro

Page 9: Frans & Frans = 2! - EsperantoFrans & Frans = 2! 4 Horizontaal 244 juli - augustus 2010 orizontaal 4 J’ la kiffe grave cette meuf! Hé, t’as pas une clope? Ouais, dans ma bagnole.

Horizontaal244juli-augustus2010 9

9

kaj jam frue tamen ankaŭ lokaj homoj, precipenederlandanoj.Ankaŭposteankoraŭvenisesper-antistojalNederlandaHindio.Priplurajeliliminetrovasinformojn,kielnaskiĝ-kajmortodatojn,nekekz. ĉu ankoraŭ vivas familianoj iliaj kiuj povusrakonti pri siaj parencoj. Ĉar estis pluraj neder-landajEsperanto-asociojentiuperiodokiujposteunuiĝis, ankaŭ ŝajnasmalfacile retrovi informojnpriekz.lajamnepluekzistantaasocioLaEstontoEstasNia, kiuhavismembrojnen Indonezio.Mipovasdisponigi listonde lanomojdetiujprikiujmiserĉasinformojn.Ankaŭhomojkiujenla50ajaŭ60ajjarojkorespondiskunindonezianojpovushavigialmiinteresajninformojn.Donehezitukon-taktimin!Koranantaŭdankon!

Eblaslegipliprimiavojaĝoenwww.ipernity.com/blog/edukado.net/201669kajspektilafilmojnĉehttp://www.ipernity.com/doc/edukado.net/7373718/LaFacebook-grupotroveblasĉitie:http://www.facebook.com/group.php?gid=205294336248.

Miaretadresoestasheidi.goes#gmail.comkajmiahejmaadresoAssebroeklaan2,BE-8310Brugge,Belgio.

HeidiGoes

Kurso de Heidi en Yogyakarta, gimnastiko en Esperanto

Kurso de Heidi en Yogyakarta

Page 10: Frans & Frans = 2! - EsperantoFrans & Frans = 2! 4 Horizontaal 244 juli - augustus 2010 orizontaal 4 J’ la kiffe grave cette meuf! Hé, t’as pas une clope? Ouais, dans ma bagnole.

10 Horizontaal244juli-augustus2010

10

ta a l p r o b l e m at i e k

orizontaal

TeletekstDe teletekst-pagina 888 is bedoeld voor dovenenslechthorenden,maarmenschatdatditmaaréénderde vandegebruikersgroep is.De snellemontagetechniekenendeverminderdeaandachtvoor zuiver Nederlands maken dat steeds meermensenondertitelingnodighebbenomeenpro-grammatekunnenvolgen.

(Kerk en Leven, 31.3.2010)

Engels als beleidstaalJongVLDwilhetEngelstoestaanalsbeleidstaal,dit wil zeggen dat overheden – gemeenten, deVDAB,deVlaamseoverheid,defiscus–metbed-rijvenenburgersookinhetEngelsmoetenkunnencommunicerenenniet langer alleen in hetNed-erlands. Ook het taalgebruik in het bedrijfslevenversoepelen zodat bedrijven ook met hun werk-nemersookinhetEngelskunnencommuniceren.Datbeslistende jonge liberalenophuncongresinAntwerpen.Hetwashunvoorbereidingophetnakendideologischcongresvandemoederpartij,OpenVLD.

(www.standaard.be, 18.4.2010)

Tweetalig onderwijs„WaaromistweetaligonderwijsgeenevidentieinBrussel?InBarcelonaisdatbijvoorbeeldwelzo.InBilbaoook.Datmoettochkunnen”.(Eenmoed-er met Spaanse roots wil voor haar kind enkelevakkeninhetFrans,andereinhetNederlands,

(De Standaard, overgenomen door Brussel deze week,

15.4.2010)

HulpoproepenDeCommissieBinnenlandseZakenvandeSen-aatkeurdeop20april2010eenwetsvoorstelvanChristineDefraignegoeddatmoetgaranderendatnoodoproepen in vier talen (Frans, Nederlands,DuitsenEngels)kunnenbehandeldworden.We-gensde regeringscrisiskanhetwelnogeen tijddureneerhetvoorsteleffectiefwetwordt.

Gemeenschappelijke ingenieursopleiding in hetEngels.DeVUBendeULB,deNederlandstaligeenFran-stalige Brusselse universiteit, zullen een reeksgezamenlijke ingenieursopleidingen organiseren.DiezullendeelsofvollediginhetEngelsgegevenwordenenrichtenzichopeeninternationaalpub-liek.

(www.standaard.be, 27.4.2010)

Fransman die Nederlands spreekt heeft een streepje voor, maar...„Vlamingen appreciëren het dat een Franstaligezijnbestdoetomhuntaaltespreken,enalsFrans-manhebikbovendiennogeenstreepjevoor.DathebikkunnenvaststellentoenikalslichttechnicuseenopdrachthadinhetcultureelCentrumvanDol-beek.DaarisFranssprekentaboe.IkprobeerdemeinhetNederlandsverstaanbaartemaken,enzodradeanderewistendatikFransmanwas,be-goniederenFransmetmijtespreken.”

(Danser-choreograaf Etienne Gilloteau, Brussel deze week,

5.6.2010)

Taalproblemen en zware ongevallenBij het voorkomen van zware ongevallen op dewerkvloer wordt onvoldoende rekeningen ge-houdenmetdefactortaal.ZoisdemijnrampvanMarcinelleuit1956wellichtonrechtstreeksveroor-zaaktdoordateenItaliaansearbeider,tegendein-structies in, een wagentje in een mijnlift laadde,datdaarnaklemraakte.PaulLindhout,inspecteur-specialistbijdearbeidsinspectie,promoveerdeop10mei2010opditonderwerpaandeTUDelft.

(www.tudelft.nl)

De man die 70 talen kendeInBristol(VS)isJérémieCurioverleden.Hijleerde70 antieke of bestaande talen en was wereld-bekend wegens zijn kennis van de Mongoolsetalen.

(Samengevat uit Tra La Mondo, maart 1907, zie origineel op www.esperanto-kortrijk.info)

Page 11: Frans & Frans = 2! - EsperantoFrans & Frans = 2! 4 Horizontaal 244 juli - augustus 2010 orizontaal 4 J’ la kiffe grave cette meuf! Hé, t’as pas une clope? Ouais, dans ma bagnole.

Horizontaal244juli-augustus2010 11

11

La VortaroEr is een nieuwe versie beschikbaar van hetelektronischwoordenboek„LaVortaro”(tedown-loadenophttp://pagesperso-orange.fr/la-vortaro/),ookgeschiktvoorWindows7.Deinstalliegebeurtin twee fasen: eerst het eigenlijke programma,en daarna de gewenste taalmodule(s). Noteerde instructies op het voorlaatste scherm van deinstallatievandetaalmodule;diezijnnodigbijheteerstegebruik.„LaVortaro”iseenpartnervanhetFREELANG-project,met130talen.

WikiTransDe Esperanto-versie van Wikipedia behoort met130.000artikelstotdemiddenklasse.Tervergeli-jking: voor het Engels zijn er 3 miljoen artikels.DankzijWikiTransishetaantalEsperanto-artikelsplots verveelvoudigd.EenvanoorsprongDeensproject heeft automatisch honderdduizenden

Engelse artikels naar het Esperanto vertaald(zoekscherm op http://epo.wikitrans.net/). Het iswellicht efficiënter deze (begrijpelijke,maar zek-er niet perfect vertaalde) artikels bij te schavenin plaats van veel tijd te steken in creëren vannieuweartikels.Middenmeibleekdatbijschavenechter nog problematisch te verlopen, wegensallerlei codes die onverwachte resultaten ople-verenindedefinitievetekst.

(www.ipernity.com/blog/37943/248693, http://epo.wikitrans.net/)

EindverhandelingenAf en toe schrijft een student een thesis overEsperantoofeenverwantonderwerp,maarmees-talblijftditstudiewerkachterafongebruikt.Omditte vermijden worden deze werken voortaan ver-zameldop:www.edukado.net/pagina/Legejo/149//#700.

be n e l u k s a ko n g r e s o

orizontaal

AllaBeneluksaKongresovenis130homojel10landoj,kajaldoneankoraŭ19pliajhomojelPol-landokiujkaptislaokazonporvizitinianlandon,kunlaborekunEsperantotur.

Al la partoprenantaro lastmomente aldoniĝis ku-banokiununtempeloĝasenValoniokajlaunuanfojonparolislalingvonenkongreso!Niĝojisankaŭpro la partopreno de pluraj aliaj esperantistoj elValoniokajesperasrenkontiĝipliofte.

Lalingvofestivalojevendredokunvesperepopol-balo/koncertodeKapriol’ logisankaŭ±15ne-es-perantistojn.PorlasabataekskursoalSaeftinghesubitelasunodecidisbrilikajlumiginianbiciklanvojon por pli ol 30 kuraĝuloj. La priskribo pri lasituacio en Doel ege tuŝis la aŭskultantojn; iujankaŭkonissimilansituacion. lo

de v

an d

e ve

lde

Page 12: Frans & Frans = 2! - EsperantoFrans & Frans = 2! 4 Horizontaal 244 juli - augustus 2010 orizontaal 4 J’ la kiffe grave cette meuf! Hé, t’as pas une clope? Ouais, dans ma bagnole.

12 Horizontaal244juli-augustus2010

12

DimanĉeokazisjubileodeMovadosenNomokunprezentodetiesjubilealibreto“Kruodesaĝo–30jarojMovadosenNomo”,kiukolektasĉiujnaper-intajnlevilkartojn.

Plie okazis 2 promenoj unuavice por eksterlan-danoj kaj 2 ankaŭ interaj por lokuloj: arkitektura

promeno kaj subtera ekskurso tra Ruien. Kom-preneble okazis ankaŭ deko da prelegoj kaj in-terkonavesperogvidatadeILEI.

La organiza teamo dankas ĉiujn partoprenintojnkajĉiujkontribuintojnkajhelpintojkiujigislakon-gresonsukcesa.

lode

van

de

veld

elo

de v

an d

e ve

lde

Page 13: Frans & Frans = 2! - EsperantoFrans & Frans = 2! 4 Horizontaal 244 juli - augustus 2010 orizontaal 4 J’ la kiffe grave cette meuf! Hé, t’as pas une clope? Ouais, dans ma bagnole.

Horizontaal244juli-augustus2010 13

13

orizontaal

cl u b p r o g r a m m a’s

Tenzij anders vermeld zijn alle vergaderingengratisenvoor iedereen toegankelijk.LetweldatdemeesteactiviteiteninhetEsperantodoorgaan.Uiteraard zijn we steeds bereid geïnteresseerdebezoekersinhetNederlandstewoordtestaan.

ANTWERPEN – Groep “Esperanto-Antwerpen”http://esperanto-antwerpen.weebly.com/Alleprogramma’shebbenplaatsinhetEsperanto-huis,Frankrijklei140,2000Antwerpen,inhetclub-lokaalopdeeersteverdieping.Declubavondbe-gintom20.00uur.Iedereeniswelkom.Elkevrijdagavondisereenbijeenkomst.Hetpro-gramma zal tijdig verschijnen op volgende web-stek:http://esperanto-antwerpen.weebly.com/02 juni:Terugblik op het Benelux-congres: foto’sen….anekdotenvandedeelnemers.09 juni: Lode van de Velde. Fotografiecursus:compositie.16 juni:LodeVandeVelde.Fotografiecursus:hoemetdecomputerfoto’sverbeteren.23 juni: InhetEsperantohuiszijntientallenEspe-rantotijdschriften ter beschikking. Een avondjegrasduinen …wellicht doen wij onvermoedeontdekkingen.30 juni: Muziekdozen: een poëtische documen-taireovereenZwitsersetraditie06 augustus:Wespelenscrabble13 augustus: Jakvo Schram brengt verslag uitoverhetSAT-congresinRoemenië20 augustus:EenbezoekaanhetvirtueleEspe-rantomuseumvanUEA27 augustus:VerslagenoverhetwereldcongresinHavana(Cuba)

BRUGGEHouonzewebstek:www.esperanto-brugge.weebly.cominhetoogvoordekomendeactiviteitenofvraagmeerinfor-matievia:heidi.goes#gmail.com.

BRUSSEL – Esperantista Brusela Grupohttp://users.belgacom.net/EBGOpgelet: nieuwe vergaderplaats: gebouw Van

Maerlant,opdehoekvandegelijknamigestraatendeBelliard-straat,tegenoverhetLeopoldpark,dichtbijmetrostationMaelbeek.Aangezienditge-bouw totdeEuropese Instellingenbehoort, isereenvrijstrengecontrole.Bezoekersgelievenzichopvoorhandaantemelden.

Info:HélèneFalk,Eikenlaan7,1640Sint-Genesius-Rode,tel.:023584214,helene.falk#skynet.be

DILBEEK-PAJOTTENLANDIn Dilbeek komt een groep Esperantistenmaandelijkssameninhetkadervan“kennisbeursPajottenland. Ontmoetingscentrum Westrand,Kamerijkstraat z/n, 1700 Dilbeek, elke laatstezaterdagvandemaand(éénuitzonderingdecem-ber=voorlaatstezaterdag),tussen14en16uur.

GENT – La Progresohttp://www.esperanto.be/gent(Geenbijeenkomsttijdensdezomervakantie.)

KALmTHOUT - La Erikejohttp://users.telenet.be/La.Erikejo/Index.htm25 juli: Terrasbijeenkomst: bezoek aan het parkvanKapellen,petanqueenietsdrinkenindenabijedrinkgelegenheid.

KAPELLE – Esperanto-Grupo “meza Zelando”Voor onze avonden, de laatste vrijdag van demaand om 19.30 u., worden we telkens bij eenanderclublidtegastontvangen.Inlichtingenoverprogramma en plaats van samenkomst bij SallyenDiesKrombeen,tel.:(0113)341563ofRieenKeesDentz,tel.:(0118)614834.

LEUVEN - Esperanto 3000http://www.esperanto.be/esperanto3000(Geenbijeenkomsttijdensdezomervakantie.)

OOSTENDE - La KonkoAlleactiviteitengaandoorindeVercamers-school,Northlaan14teOostende.

Meerinfo:MarcCuffez,voorzittervia0486362435

Page 14: Frans & Frans = 2! - EsperantoFrans & Frans = 2! 4 Horizontaal 244 juli - augustus 2010 orizontaal 4 J’ la kiffe grave cette meuf! Hé, t’as pas une clope? Ouais, dans ma bagnole.

14 Horizontaal244juli-augustus2010

14

Monata revuo en Esperanto - Maandelijks - Antwerpen X - ISSN 0772-456 XMonata revuo en Esperanto - Maandelijks - Antwerpen X - ISSN 0772-456 X

31a jarkolekto - januaro 2010/01

Subkaŝita lingvoIrina Bukova: pinta virino

Kuranta kurento-krizo

Ne al ĉiuj bonas Lisbono

Ĉu satanistopovas administri ekleziojn?

of marc.cuffez#telenet.be; Flory Witdoeckt,ondervoorzitter via 059 702914 offlory2#witdoeckt.be

In het kader van Oostende, Cultuurstad vanVlaanderen 2010 neemt La Konko deel aan 2activiteiten deze zomer. Beide activiteiten gaandoor op het Pauluspleintje, iets rechts van dePetrus-enPauluskerkvanOostende:

* Zaterdag 3 juli vanaf 14u30 - 17u :De Oostendse bierjutters vieren hun 15-jarigbestaan met hun jaarlijkse proefnamiddag. LaKonkozalditopluisterenmetliedjesinhetNeder-

landsenEsperantovandeOostendsezangeresLucyLoesOokdeEuropesehymnezalgezon-genworden.

* zaterdag 14 augustus in de namiddag :DeelnameaandeOostendsedagvandePaulus-feestenmeteenstandenhetbrengenvanliedjesinEsperanto.

TIENEN – La Hirundohttp://home.tiscali.be/lahirundo/(Geenbijeenkomsttijdensdezomervakantie.)

PolitikoSportoSciencoKomputadoModerna vivoHobio ...

Onafhankelijk, internationaal tijdschrift over politiek, economie en cultuur.

Maandelijks tijdschrift in de internationale taal Esperanto; lezers in 65 landen; oprichter: Stefan Maul; 31ste jaargang; verschijnt in principe de eerste van elke maand.

Aboneer nu! 49 EUR / jaar (11 nummers)

Page 15: Frans & Frans = 2! - EsperantoFrans & Frans = 2! 4 Horizontaal 244 juli - augustus 2010 orizontaal 4 J’ la kiffe grave cette meuf! Hé, t’as pas une clope? Ouais, dans ma bagnole.

Horizontaal244juli-augustus2010 15

CONTACTADRESSENVANESPERANTOCLUBSINVLAANDERENENNEDERLAND

orizontaal

15

Contactadressen in VlaanderenANTWERPEN Esperanto-Antwerpen, p/a Frankrijklei 140, 2000 Antwerpen, tel.: 03 234 34 00, E-post: esperanto-antwerpen#esperanto.be BRUGGE Paco kaj justeco, Heidi Goes, Assebroeklaan 2, 8310 Brugge, tel. (0)50 675178 , heidi.goes#gmail.com BRUSSEL H. Falk, Eikenlaan 7, 1640 St.-Genesius-Rode, tel. 02 358 42 14, E-post: helene.falk#skynet.be GENT La Progreso Katja Lödör, Peter Benoitlaan 117, 9050 Gentbrugge, tel.: 09 230 16 77, E-post: gent#esperanto.be KALMTHOUT La Erikejo, Mireille Smet-Storms op 03 666 83 19 of via mireillestorms#hotmail.com KORTRIJK La Konkordo P. Glorieux, Werkenstraat 56, 8610 Werken, tel.: 051 56 90 30. E-post: piet.glorieux#gmail.com- Jean-Pierre Allewaert, Tarwelaan 10, 8500 Kortrijk, tel.: 056 20 07 96. LEUVEN Esperanto 3000 Roger Goris, Rue Ménadastraat 44, 1320 Hamme-Mille, tel.: 010 86 01 12. E-post: rogergoris#base.be. LIMBURG Limburgse Esperantovereniging H. Schutters, Panhovenstraat 10, 3930 Peer, tel.: 011 63 55 92. E-post: henri.schutters#skynet.be. LONDERZEEL Frederik Van den Brande, Hof ter Winkelen, Holle Eikstraat 25, 1840 Londerzeel. Tel.: 052 30 01 66, fax: 052 30 53 65. E-post: comite.jean.pain#skynet.be. OOSTENDE La Konko Marc Cuffez, Elisabethlaan 295, 8400 Oostende, tel.: 0486 36 23 65 (gsm)ROESELARE / TIELT zie KORTRIJK TIENEN La Hirundo B. Boon, Merelhof 8, 3300 Tienen, tel.: 016 81 52 46, e-post: bert.boon#skynet.be. TURNHOUT Daniel Van Herpe, Koningin Fabiolalaan 2, 2360 Oud-Turnhout, tel.+fax: 014 45 13 29. E-post: dan.vanherpe#telenet.be.

Contactadressen in NederlandALKMAAR Afdeling Alkmaar. Bert Klijn, Klipper 119, 1721 GW Broek op Langedijk, Tel 0226-314183, E-post: esperanto.alkmaar#gmail.com ALMELO G.C.A.M. Dercks, Molenstraat 20, 7607 AL Almelo. Tel. 0546 819403. APELDOORN: Mevr. A. Schouten, Dintel 20, 733 MC Apeldoorn. Tel. 055 5332923.BEVERWIJK Stelrondo R. Moerbeek, Zwaansmeerstraat 48, NL-1946 AE Beverwijk, tel.: (0251) 23 10 79. DEN HAAG Internationaal Esperanto-Instituut (IEI) Riouwstraat 172, NL-2585 HW Den Haag, tel.: (070) 355 66 77. DEN HELDER Contact: Kruiszwin 1205, NL-1780 LE Den Helder. DEVENTER zie ALMELO. EINDHOVEN R. Bossong, Floraplein 23, NL-5644 JS Eindhoven, tel.: (040) 211 41 62. ENSCHEDE Corrie Kwantes, Marnixstraat 57, 2023 RB Haarlem, Tel 023-5276561. GRONINGEN Esperantocentrum, T.W.S. Mansholtstraat 25, NL-9728 MC Groningen, tel.: (050) 527 45 72.HAARLEM-HEEMSTEDE Komprenado faras pacon C. Duivenvoorden-Kors, Kamerlingh Onnesstraat 40, NL-2014 EM Haarlem, tel.: (023) 524 57 13. HELMOND Toine Gremmen, Nassaustraat 3, 5707 HL Helmond, tel.: (0492) 54 44 72. ‘S HERTOGENBOSCH S. Bosga, Rijzertlaan 46, postbus 2141, 5202 CC ‘s Hertogenbosch.

LEIDSCHENDAM-VOORBURG: M.H. Erasmus-van Zadelhoff, Laan van Oostenburg 40, NL-2271 AP Voorburg, tel.: (070) 38635 29. E-post: marjet.erasmus#zonnet.nl ROTTERDAM Merkurio P. Schuil, Park Vossendijk 331, 3192 XG Hoogvliet, tel.: (010) 416 14 49. TANEF/La Migranto Aad Demmendaal-o/d Brouw, Boekenrode 11, NL-3085 JA Rotterdam.TERNEUZEN Zeland-Flandruja Esperanto-Grupo J. den Toonder, Axelsestraat 6, 4537 AJ Terneuzen. VOORBURG: zie Esperantogroep LEIDSCHENDAM-VOORBURG ZAANDAM J.K. Hammer Taxusstraat 7, 1505 AA Zaandam Tel 075-6166931. E-post: ko.hammer#planet.nl ZEELAND S.P. Smits, Lange Noordweg 3, 4453 RC ‘s-Heerenhoek, Tel 0113-351456. E-post: spsmits#hotmail.com ZEEUWS-VLAANDEREN: Det Koning, van Speykstraat 19, 4535 BNTerneuzen, tel.: 0115 – 694 670, E-post: det#digitalplaygrounds.com

Andere nuttige adressenVlaamse Esperantobond / Flandra EsperantoLigo Frankrijklei, 140, B-2000 Antwerpen. Tel.: 03 234 34 00, Fax.: 03 233 54 33. Epost: info#fel.esperanto.be. Internet: www.esperanto.beVlaamse Esperanto Jongeren Vereniging / Flandra Esperanto Junulara Asocio p/a Frankrijklei 140, B2000 Antwerpen. Tel.: 03 234 34 00 E­post: fleja#esperanto.be.ILEI-Belgio: Iwona Kocieba, Graaf de Fienneslaan 54, BE-2650 Edegem, iwona.kocieba#telenet.beEsperanto Scoutsvereniging/Skolta EsperantoLigo (SEL) Stein Hautekees, St Gillisplein,17 B-3300 Kumtich- Tienen, stein.hautekees#advalvas.be Zie ook: www.lahirundo.yucom.beAssociation pour l’Esperanto, p/a Marcel Delforge, rue des Glacières 16, B6001 Charleroi (Marcinelle). Tel.: + fax: 071 43 14 13. Epost: mardelforge#brutele.be.Belga Esperanto Fervojista Asocio (Spoorwegesperantisten), Lucien De Sutter, Frère Orbanstraat 210, 8400 Oostende. Tel:059 50 18 25.Esperanto Nederland, Tulpstraat 110, 2841 AE Moordrecht (Nederland), Tel.: 0182-374058, E-post: sekretario#esperanto-nederland.nl.Hoofdkantoor van de Esperanto WereldVereniging/Centra Oficejo de UEA Nieuwe Binnenweg 176, NL3015 BJ Rotterdam, tel.: 00 31 10 436 10 44. Epost: uea#inter.nl.net.

Bestuursleden van FELVoorzitter: Lode Van de Velde, Hof Van Tichelen 20/3, 2020 Antwerpen, 03/899.08.73, lodchjo#yahoo.comOndervoorz.: Flory Witdoeckt, Wapenplein 17 - 8, 8400 Oostende, 059/70.29.14, flory2#witdoeckt.bePenningm.: Bart Demeyere, Albert Dyserynckstraat 28, 8200 Brugge bart.demeyere#esperanto.beSecretaris: Marc Cuffez, Elisabethlaan 295, 8400 Oostende, tel.: 0486 36 23 65, marc.cuffez#telenet.beBestuurslid: Walter van den Kieboom, Wapenplein 17 - 8,, 8400 Oostende, 059/70.29.14Bestuurslid: Helena Van der Steen, Turnhoutsebaan 459, 2140 Borgerhout, h.vdsteen#scarlet.beBestuurslid: Yves Nevelsteen, Maaltebruggestraat 165a, 9000 Gent. Tel. 09/3307156, yves#ikso.net

Page 16: Frans & Frans = 2! - EsperantoFrans & Frans = 2! 4 Horizontaal 244 juli - augustus 2010 orizontaal 4 J’ la kiffe grave cette meuf! Hé, t’as pas une clope? Ouais, dans ma bagnole.

Doe mee en je zult versteld staan! • WijnodigenuuitvoordebeginnerscursusEsperantodieplaatszalvindeninLouvain-la-Neuve

(universiteitsstadindeomgevingvanBrussel).• Decursusduurbedraagt25uurgedurendetweeopeenvolgendeweekends(16-17en23-24oktober2010).• DecursuswordtuitsluitendinhetEsperantogegeven.Zeisdusvooriedereengeschikt,ongeacht

taalachtergrond.• Hetinschrijvingsgeldvoordecursus(boeken,zaalhuur,fotokopieënetc.)bedraagt€75voorde25uur.• Hetinschrijvingsgeldvoordecursus+avondmaaltijd(opzaterdag)+overnachtingenontbijt

+vervoerterplaatsebedraagt€140.• Voorstudentenenjongerenbeneden26jaarisditrespectievelijk:€30/€60.• Voorvragenofinschrijving,aarzelnietomcontactoptenemenmetAndréDemarquevia

ademarque#skynet.beof010412925.

Hoeveel Esperanto kun je leren

op 2 weekendjes tijd?

alar

zy