ΤΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΩΝ ΡΕΥΜΑΤΙΚΩΝ

ΝΟΣΗΜΑΤΩΝΜύθος ή πραγματικότητα ;

Κ. ΤέμποςΡευματολόγος

Διευθυντής Ρευματολογικής Κλινικής Νοσοκομείου ΚΑΤ Κηφισιάς

Αγκυλοποιητική σπονδυλαρθροπάθεια : DHEA, MelatoninΙνομυαλγία: SAM-e, St. John’s wort, ValerianΟυρική αρθρίτιδα : Devil’s claw, Stinging nettleΣΕΛ : DHEA, Fish oil, Flax, Thunder god vineΟστεοαρθρίτιδα (OA) : ASU, Bromelain, Cat’s claw, Chondroitin, Devil’s claw, DMSO, Ginger, Glucosamine, Indian frankincense, MSM, SAM-e, Stinging nettle, Turmeric, Shark cartilageΦαινόμενα Raynaud : Evening primrose, Flax, Ginger, Ginkgo, GLAΡευματοειδής αρθρίτιδα : Black currant oil (or seed), Borage oil (or seed), Bromelain, DMSO, Evening primrose, Fish oil, Flax, Ginger, GLA, Indian frankincense / boswellia, Thunder god vine, Turmeric, shark cartilageΣκληρόδερμα : DMSOΣύνδρομο Sjögren : GLA

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΣΤΑ ΡΕΥΜΑΤΙΚΑ

ΝΟΣΗΜΑΤΑ

Κύρια συστατικά του είναι πρωτεΐνες (40%), γλυκοζαμινογλυκάνες (5-20%) και άλατα ασβεστίου

4.ΧΟΝΔΡΟΣ ΚΑΡΧΑΡΙΑ (shark cartilage)

1. ΧΟΝΔΡΟΣ ΚΑΡΧΑΡΙΑ

Μπορεί να έχει θεραπευτική εφαρμογή στον καρκίνο, την ψωρίαση, την οστεοαρθρίτιδα και τις φλεγμονώ-

δεις αρθροπάθειες.

Αγγειογένεση και καρκίνος Ο χόνδρος του καρχαρία περιέχει μία ουσία, την AE-941 (ΝeovastatxAE), η οποία αναστέλλει την αγγειογένεση,

γι΄αυτό και έχει χρησιμοποιηθεί στη θεραπεία του καρκίνου, αν και οι απόψεις είναι αντικρουόμενες

1. ΧΟΝΔΡΟΣ ΚΑΡΧΑΡΙΑ

Αρθρίτιδα• Ο χόνδρος καρχαρία έχει αντιφλεγμονώδεις και αναλ- γητικές ιδιότητες στην αρθρίτιδα• Ο ακριβής μηχανισμός δράσης είναι άγνωστος, αλλά αποδίδεται στις αντι-αγγειογενετικές δράσεις και στη θειική χονδροϊτίνη

1. ΧΟΝΔΡΟΣ ΚΑΡΧΑΡΙΑ

Οστεοαρθρίτιδα

Ο χόνδρος του καρχαρία, επειδή περιέχει θειική χονδροϊτίνη, είναι αποτελεσματικός στην οστεοαρθρίτιδα

1. ΧΟΝΔΡΟΣ ΚΑΡΧΑΡΙΑ

Οστεοπόρωση

Ο χόνδρος του καρχαρία είναι πλούσιος σε στοιχειακό ασβέστιο, γι΄αυτό και μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη

θεραπεία της οστεοπόρωσης.

1. ΧΟΝΔΡΟΣ ΚΑΡΧΑΡΙΑ

Ψωρίαση

Η τοπική εφαρμογή εκχυλίσματος χόνδρου καρχαρία σε ψωριασικές βλάβες έχει αντιφλεγμονώδεις δράσεις και

μπορεί να βελτιώσει τις αλλοιώσεις

1. ΧΟΝΔΡΟΣ ΚΑΡΧΑΡΙΑ

Αλλες δράσεις• Πόνος (αναλγητική δράση)• Κηλιδώδης εκφύλιση

1. ΧΟΝΔΡΟΣ ΚΑΡΧΑΡΙΑ

Αντενδείξεις

• Παιδιά (<18 ετών)• Κύηση• Γαλουχία

1. ΧΟΝΔΡΟΣ ΚΑΡΧΑΡΙΑ

Ανεπιθύμητες ενέργειες• Αλλεργικές εκδηλώσεις (πιθανώς)• Γαστρική δυσανεξία – ναυτία (5-10% των ασθενών διέκοψαν τις μελέτες λόγω γαστρεντερικών διαταραχών και 20-40% εί- χαν μετεωρισμό ή κοιλιακές κράμπες)• Ηπατική βλάβη (σπάνια)

1. ΧΟΝΔΡΟΣ ΚΑΡΧΑΡΙΑ

Αρθρίτιδα• 0.2-2.0 gr/kg per os, σε 2-3 διηρημένες δόσεις Ψωρίαση • Per os: 0.4-0.5 gr/kg/24ωρο σε 2-3 δόσειςΧ4 εβδ. Εάν οι δερματικές

αλλοιώσεις βελτιωθούν, 0.2-0.3 gr/kg/24ωρο Χ4 επιπλέον εβδ. • Κρέμα (5-30%) (τοπικά ή σε συνδυασμό με χόνδρο καρχαρία per os Χ

4-6 εβδομάδες) Καρκίνος :• Per os: 80-100 gr ή 1-1.3 gr/kg/24ωρο εκχυλίσματος χόνδρου

καρχαρία, σε 2-4 δόσεις • Από το ορθό (υποκλυσμοί) : 15 gr ή 0.5-1.0 gr/kg, σε 2-3 δόσεις

ημερησίως

1. ΧΟΝΔΡΟΣ ΚΑΡΧΑΡΙΑ

2. GOPO

Είναι ένα γλυκοζίτης από μονο- και δι-γλυκερίδια

που περιέχεται στον φλοιό και τους σπόρους ενός είδους αγριοτριανταφυλλιάς (Rosa canina)

Σύμφωνα με μελέτες σε πειραματόζωα, αλλά και σε κλινικές μελέτες σε ανθρώπους, έχει αναλγητικές και

αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.

2. GOPO

Κύριες δράσεις :• Αντιφλεγμονώδεις• Αντι-οξειδωτικές• Αναστολή χημειοταξίας λευκών αιμοσφαιρίων• Ελάττωση επιπέδων CRP και ΤΚΕ

2. GOPO

2. GOPO

Μόριο GOPO

Κλινικές δράσεις :• Βελτιώνει τον πόνο και την φλεγμονή και την κινητικότητα σε ασθενείς με ΟΑ του ισχίου και του γόνατος μετά από 3 εβδομάδες• Μειώνει σημαντικά την δυσκαμψία των αρθρώσεων• Βελτιώνει την εκτέλεση των καθημερινών δραστηριοτήτων• Μειώνει την κατανάλωση αντιφλεγμονωδών και αναλγητικών φαρμάκων• Είναι ασφαλές σε μακροχρόνια θεραπεία, χωρίς επιπλοκές, αν και ενίοτε προκαλεί γαστρική δυσανεξία.• Βελτιώνει τον πόνο και την κινητικότητα περισσότερο από την γλυκοζαμίνη.

2. GOPO

Δοσολογικό σχήμαΚάψουλες :

• 3/12ωρο Χ 3-5 εβδ.

• Δόση συντήρησης : 2Χ2/24ωρο

Σκόνη :

• 1 κ.τ.γ./12ωρο επί 3-5 εβδ.

• Δόση συντήρησης : 1 κ.τ.γ./24ωρο.

2. GOPO

3. ΥΔΡΟΛΥΜΕΝΟ ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ

Χορηγούμενο per os απορροφάται καλά από το γαστρεντερικό και αθροίζεται στους αρθρικούς χόνδρους, όπου αυξάνει σημα-

ντικά την σύνθεση των εξωκυττάριων μακρομορίων της θεμέλιας ουσίας από τα χονδροκύτταρα.

Σύμφωνα με ανοιχτές-σημασμένες και διπλές-τυφλές μελέτες, χορηγούμενο σε δόση 10 g ημερησίως επί 6 μήνες, είναι ασφαλές και βελτιώνει σημαντικά τα συμπτώματα της

οστεοαρθρίτιδας του γόνατος και του ισχίου

3. ΥΔΡΟΛΥΜΕΝΟ ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ

Σε αθλητές βελτιώνει σημαντικά τον αρθρικό πόνο τον σχετιζόμενο με τις δραστηριότητες

3. ΥΔΡΟΛΥΜΕΝΟ ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ

Σε γυναίκες με μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση, ο συνδυασμός καλσιτονίνης (100 μον. 2 φορές/εβδ.) με υδρολυμένο κολλαγόνο (10 gr/24ωρο) μειώνει την απέκκριση των διασταυρούμενων δεσμών της

πυριδινολίνης (προϊόντα αποδόμησης του οστικού κολλαγόνου) από τα ούρα περισσότερο από την καλσιτονίνη μόνη της

3. ΥΔΡΟΛΥΜΕΝΟ ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ

Δόση : 10 gr ημερησίως per os Ανεπιθύμητες ενέργειες : • Μετεωρισμός• Δυσάρεστη γεύση.

3. ΥΔΡΟΛΥΜΕΝΟ ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ

4. ΙΧΘΥΕΛΑΙΑΑποτελεσματικότητα

• Τα ιχθυέλαια, σε δόση τουλάχιστον 3 gr ημερησίως, μειώνουν σημα-ντικά την πρωϊνή δυσκαμψία και τον αριθμό των ευαίσθητων, διογκω-μένων αρθρώσεων σε ασθενείς με ΡΑ• Οι ωφέλιμες αυτές δράσεις είναι συχνότερες σε ασθενείς που κατανα-λώνουν μεγαλύτερες δόσεις ιχθυελαίων και παρουσιάζονται τουλάχιστον 12 εβδομάδες μετά την πρόσληψή τους

«Η διαιτητική μείωση της πρόσληψης ωμέγα-6 λιπαρών οξέων και η αύξηση της κατανάλωσης ωμέγα-3 λιπαρών οξέων καταστέλλει τους μεταβιβαστές της φλεγμονής σε ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα και επιτρέπει την μείωση ή ακόμα και την διακοπή των ΜΣΑΦ»

• Lau CS, Morley KD, Belch JJ. Effects of fish oil supplementation on non-steroidal anti-inflammatory drug requirement in patients with mild rheumatoid arthritis—a double-blind placebo controlled study. Br J Rheumatol. 1993;32:982-9

• James MJ, Cleland LG. Dietary n-3 fatty acids and therapy for rheumatoid arthritis. Semin Arthritis Rheum. 1997;27:85-97

• Vargova V, Vesely R, Sasinka M, Torok C. Will administration of omega-3 unsaturated fatty acids reduce the use of nonsteroidal antirheumatic agents in children with chronic juve-nile arthritis? [Slovak] Cas Lek Cesk. 1998;137:651-3

4. ΙΧΘΥΕΛΑΙΑΑποτελεσματικότητα

4. ΙΧΘΥΕΛΑΙΑΑποτελεσματικότητα

Σύμφωνα με διπλή-τυφλή, τυχαιοποιημένη, placebo-ελεγχόμενη μελέτη 23 ασθενών με μέτρια έως σοβαρή ΡΑ «η παρεντερική

χορήγηση ωμέγα-3 Fas βελτιώνει τα κλινικά συμπτώματα της ΡΑ»

(Bahadori B, Uitz E, Thonhofer R, Trummer M, Pestemer-Lach I, McCarty M and Krejs GJ. omega-3 fatty acids infusions as adjuvant therapy in rheumatoid arthritis JPEN J Parenter Enteral Nutr. 2010 Mar-2010 Apr 30; 34(2):151-5.)

«Σε 43 ασθενείς με ΡΑ, η πρόσληψη ωμέγα-3 λιπαρών οξέων (3 γρ. ημερησίως) βελτίωσε σημαντικά τα συμπτώματα της ΡΑ, ιδιαίτερα όταν συνδυάσθηκε με ελαιόλαδο (9.6 ml ημερησίως)»

(Berbert AA, Kondo CR, Almendra CL, Matsuo T and Dichi I. Supple-mentation of fish oil and olive oil in patients with rheumatoid arthritis. Nutrition. 2005 Feb; 21(2):131-6)

4. ΙΧΘΥΕΛΑΙΑΑποτελεσματικότητα

«Τα omega-3 λιπαρά οξέα, σε συνδυασμό με ινδομεθακίνη μπορεί να περιορίσουν την δραστηριότητα της νόσου και να μειώσουν την χρήση των ΜΣΑΦ σε ασθενείς με ΡΑ»

(Das Gupta AB, Hossain AK, Islam MH, Dey SR and Khan AL. Role

of omega-3 fatty acid supplementation with indomethacin in suppres-sion of disease activity in rheumatoid arthritis. Bangladesh Med Res Counc Bull. 2009 Aug; 35(2):63-8.

4. ΙΧΘΥΕΛΑΙΑΑποτελεσματικότητα

4. ΙΧΘΥΕΛΑΙΑΑποτελεσματικότητα

«Σε ασθενείς με ΡΑ, τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα μπορεί να βοηθήσουν στη μείωση της πρόσληψης ΜΣΑΦ»

(Galarraga, B.; Ho, M.; Youssef, H. M.; Hill, A.; McMahon, H.; Hall, C.; Ogston, S.; Nuki, G., and Belch, J. J. Cod liver oil (n-3 fatty acids) as an non-steroidal anti-inflammatory drug sparing agent in rheuma-toid arthritis. Rheumatology (Oxford). 2008 May; 47(5):665-9)

4. ΙΧΘΥΕΛΑΙΑΑποτελεσματικότητα

Σε μία τυχαιοποιημένη, διπλή-τυφλή συγκριτική μελέτη 177 ασθενών με μέτρια έως σοβαρή οστεοαρθρίτιδα του γόνατος, ο συνδυασμός θειικής γλυκοζαμίνης (1500 mg/24ωρο) με omega-3 polyunsaturated fatty acids eicosapentaenoic acid (EPA) και docosahexaenoic acid (DHA) ήταν περισσότερο ή εξίσου αποτελεσματικός με την γλυκοζα-μίνη μόνη της

(Gruenwald, J.; Petzold, E.; Busch, R.; Petzold, H. P., and Graubaum, H. J. Effect of glucosamine sulfate with or without omega-3 fatty acids in patients with osteoarthritis. Adv Ther. 2009 Sep; 26(9):858-71)

4. ΙΧΘΥΕΛΑΙΑΑποτελεσματικότητα

Σε τυχαιοποιημένη, διπλή-τυφλή μελέτη, placebo-ελεγχόμενη μελέτη 81 ασθενών με οστεοαρθρίτιδα, το Phytalgic (ιχθυέλαιο, βιταμίνη Ε, Urtica dioica) εμείωσε την ανάγκη λήψης αναλγητικών και ΜΣΑΦ και βελτίωσε τα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας

(Jacquet, A.; Girodet, P. O.; Pariente, A.; Forest, K.; Mallet, L., and Moore, N. Phytalgic, a food supplement, vs placebo in patients with osteoarthritis of the knee or hip: a randomised double-blind placebo-controlled clinical trial. Arthritis Res Ther. 2009; 11(6):R192)

4. ΙΧΘΥΕΛΑΙΑ Αποτελεσματικότητα

• Μείωση κινδύνου αιφνίδιου θανάτου • Μείωση θνητότητας οποιασδήποτε αιτιολογίας• Μείωση επιπέδων τριγλυκεριδίων ορού • Μέτρια μείωση αρτηριακής πίεσης σε υπερτασικούς • Μείωση πρωινής δυσκαμψίας και αριθμού ευαίσθητων και διογκω-

μένων αρθρώσεων και κατανάλωσης ΜΣΑΦ σε ασθενείς με ΡΑ

4. ΙΧΘΥΕΛΑΙΑΠαρενέργειες

• Γεύση ψαριού • Γαστρεντερικές διαταραχές (ναυτία, μετεωρισμός, ερυγές)• Παράταση χρόνου αιμορραγίας• Αύξηση LDL-C• Εκθεση σε περιβαλλοντικούς contaminants με ορισμένα είδη ψαριών

(π.χ. ξιφίας)

4. ΙΧΘΥΕΛΑΙΑΔοσολογία

• Κάψουλες : 1 g περιέχουν 180 mg EPA και 120 mg DHA• Liquid concentrate : 1 κ.τ.γ. περιέχει 1-3 g EPA + DHA• Καρδιοπάθειες: 1 g EPA + DHA• Υπερτριγλυκεριδαιμία : 2-4 g EPA + DHA• Ρευματοειδής αρθρίτιδα : ≥3 g EPA + DHA

Συμπληρώματα διατροφής : Μύθος ή πραγματικότητα ;

ή

Ευχαριστώ