FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het...

28
1 FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel

Transcript of FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het...

Page 1: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

1

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Hoofdstuk 9

Aandoeningenvan het

spijsverteringsstelsel

Page 2: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

2

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Indeling

•500—529: Mondholte, speekselklieren en kaken

•530—537: Slokdarm, maag en duodenum

•540—543: Appendicitis

•550—553: Abdominale hernia’s

•555—558: Niet-infectieuze gastro-enteritis

en colitis

•560—569: Darmen en peritoneum

•570—579: Andere gastro-intestinale

aandoeningen (lever, galblaas, pancreas, …)

Page 3: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

3

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Aandoeningen van mond en speekselklieren

Cat. 520—526: pathologie van tanden, tandvlees en kaken

Cat. 527: aandoeningen van de speekselklieren(parotis~, submandibulaire ~ & sublinguale ~):

sialoadenitis (= parotitis), sialolithiasis

Cat. 528: aandoeningen van de weke mondweefselsbehalve gingiva en tong:

niet-infectieuze stomatitis, leukoplakie,cellulitis en abces van de mond(bodem),aften, cysten, condities van de lip

Cat. 529: aandoeningen van de tong:glossitis, abces, ulcus, glossodynie

Page 4: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

4

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Aandoeningen van de slokdarm (1/2)

Slokdarm = oesofagus in het Engels: esophagus

530.1x: oesofagitis, meestal peptisch (door reflux): 530.11• classificaties van bijv. Savary-Miller of Los Angeles hebben géén

invloed op de codering!

530.4: Boerhaave-syndroom (slokdarmruptuur)530.6: divertikel (Zenker’s ~, epifrenisch ~)530.85: Barrettoesofagus

112.84: oesofagitis door candida017.8x: oesofagitis door tbc

Page 5: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

5

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Aandoeningen van de slokdarm (2/2)

Slokdarmbloeding:• op ulcus: 530.21• op primaire slokdarmvarices: 456.0

~ secundaire (bijv. cirrose): 456.20• op Dieulafoy-letsels: 530.82• op Mallory-Weisssyndroom: 530.7

Aandacht: procedure voor herstel is vaak endoscopisch: 42.33

Complicaties van oesofagostomie specifieke codes!• infectie: 530.86• mechanische complicatie: 530.87

Page 6: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

6

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Ulcera van maag, duodenum en jejunum

Codes includeren de aan- of afwezigheid van• obstructie (5de digit)• chroniciteit• bloeding• perforatie

Cat. 531: maagulcus (peptisch)• maag en pylorus (gastro-oesofagaal)

Cat. 532: duodenumulcus (peptisch)• postpylorus en bulbus (duodenaal)

Cat. 533: peptisch ulcus NOS• gastroduodenaal, peptisch ulcus, stressulcus, slecht gedefinieerd

Cat. 534: gastrojejunaal ulcus (peptisch)• anastomotisch, stomaal, marginaal• a fortiori gastrocolisch of jejunaal

Page 7: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

7

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Andere ulcera: overzicht

Type ulcuszonder

bloedingmet bloeding

Cardio-oesofagaal ulcus

530.20 530.21

Dundarmulcus (primair) 569.82

+ 578.x (578.9)

Colonulcus

Rectaal & anaal ulcus (stercoraal)

569.41 + 569.3

Darmulcus door amoeben

006.9+ 578.x (578.9)Darmulcus door tbc 014.8

Darmulcus door tyfus 002.0

Page 8: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

8

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Gastro-intestinale bloedingen

Categorie 578:• 578.0: hematemesis• 578.1: melena• 578.9: gastro-intestinale bloeding NOS

Er bestaat een specifieke code: code 578 niet gebruiken!• de oorzaak van de bloeding is duidelijk gedocumenteerd EN• er bestaat een combinatiecode (5de digit)

bijv. acute gastritis met bloeding (535.01)

Er bestaat geen specifieke code: code 578• de oorzaak van de bloeding is duidelijk gedocumenteerd EN• er bestaat géén combinatiecode

bijv. bloeding op maligne gastritis (151.x + 578.9)

Page 9: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

9

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Aandoeningen van maag en duodenum

Cat. 535: gastritis – duodenitis• atrofisch• alcoholisch• biliair, irriterend

Cat. 536: functionele stoornissen van de maag• acute dilatatie• gastroparese• dyspepsie• complicaties van gastrostomie ( kiem: 041.xx; abces: 682.2)

Cat. 537: andere aandoeningen van maag en duodenum• strictuur, stenose (bijv. op littekenweefsel)• angiodysplasie

Page 10: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

10

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Stoma’s (1/3)

Aanwezigheid: diagnosecode V44.xVerzorging: diagnosecode V55.xAanleg: procedurecodeRevisie: procedurecodeSluiting: procedurecode

Specifieke codes in functie van de anatomische locatie:slokdarm, maag, jejunum, ileum, dundarm, colon(zie tabel codeerhandboek)

Page 11: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

11

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Stoma’s (2/3)

Voor elke sluiting van stoma (colostomie, ileostomie, enz…)geldt de regel:

resectie van stuk darm in de stoma≠

darmresectie (45.3x—45.4x)

tenzij het tegendeel duidelijk gedocumenteerd is door de chirurg

Bij twijfel: raadpleeg die behandelende chirurg!

Page 12: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

12

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Stoma’s (3/3)

Complicaties: gebruik specifieke codes voor …• infectie (type + oorzakelijke kiem vermelden)• mechanische complicatie• andere gespecificeerde complicatie (NEC)• niet-gespecificeerde complicatie (NOS)

… en géén codes uit categorieën 996 tot 999

Index:• infectie zoek “infection”, “abscess”• mechanische complicatie zoek “malfunction”, “stricture”,

“dysfunction”, “stenosis”• andere complicaties zoek “hernia”, “fistula”, “prolapse”

Page 13: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

13

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Diverticulose en diverticulitis

Slokdarmdivertikel: 750.4 ( congenitaal by default)

Colondivertikel: 562.1x ( verworven by default) dundarmdivertikel: 562.0x

Diverticulose darm NOS= diverticulose colon: 562.1x diverticulose dundarm: 562.0x

Divertikel van Meckel: 751.0 (mét of zonder diverticulitis)

Perforatie van een divertikel zit vervat in de codesvan divertikel of diverticulose!

Page 14: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

14

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Hernia’s (1/3)

Categorieën 550—553

Géén onderscheid tussen verworven en congenitale hernia …

behalve voor de hernia diafragmatica:• verworven: cat. 550—553• congenitaal: code 756.6• traumatisch: codes 862.0—1

behalve voor de hernia hiatalis:• verworven: cat. 550—553• congenitaal: code 750.6

Page 15: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

15

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Hernia’s (2/3)

Enkele definities …

Enkelvoudige hernia: inguïnaal, cruraal of femoraal, umbelicaal,ventraal “other”, incisioneel (nà chirurgie),intra-abdominaal, intrathoracaal (hiataal, diafragmatisch)

Hernia met obstructie (4de digit):obstructie = incarceratie = irreponibiliteit = strangulatie

Hernia met gangreen (4de digit):gewoonlijk gevolgd door partiële darmresectie

Aandacht: 5de digit uni-/bilaterale en +/- recidiverende hernia

Page 16: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

16

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Hernia’s (3/3)

Toegangsweg:• algemene codeerrichtlijnen: toegangsweg NIET apart coderen!• dus laparoscopie niet bijkomend coderen

Congenitale hydrocoele met hernia:• kan zowel bij jongens als bij meisjes!• diagnose moet door de behandelende arts gesteld worden• diagnose niet door de codeercel• diagnose niet louter op basis van de leeftijd van de patiënt

Page 17: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

17

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Evisceratie eventratie

Belangrijk onderscheid tussen …

Evisceratie: acute dehiscentie / ruptuur van de buikwand= acute situatie met blootliggen van de darmen

complicatiecode(s) 998.31 en/of 998.32

Eventratie: progressieve dehiscentie / ruptuur van de buikwand

= huid is geheeld – onderliggend weefsel is “gescheurd”

551.21 of 552.21 of 553.21 (= “incisionele hernia”)

Page 18: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

18

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Appendicitis (1/2)

540.9: acute appendicitis, acute caecitis(fulminant, met gangreen, ontstoken, obstructief)

540.1: acute appendicitis met peritoneaal abces

540.0: acute appendicitis, acute caecitis met peritonitis(perforatie, ruptuur, veralgemeende peritonitis)

543.x of 541 of 542:diverse aandoeningen van de appendix: chronische ofrecurrerende appendicitis, hyperplasie, mucocoele,fecaliet, enz…

Page 19: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

19

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Appendicitis (2/2)

Appendiculair plastron:= weefselophoping rondom de appendix= impliceert niet noodzakelijk perforatie of abces

Peritonitis bij appendicitis := macroscopische bevinding (chirurg)

veralgemeende ontsteking van het peritoneum≠ microscopische bevinding (patholoog)

“peri-appendicitis”

Page 20: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

20

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Darmobstructie zonder herniatie

560.0: invaginatie560.1: paralytische ileus

≠ postop complicatiecode 997.4 + 560.1560.2: volvulus560.3x: impactie (biliaire ileus, fecale impactie, fecaloom)560.81: postoperatieve of postinfectieuze adherenties560.89: pseudo-obstructie (type Ogilvie-syndroom)

≠ subobstructie560.9: aspecifiek

Specif.: pasgeborene: congenitaal (751.xx) of perinataal (777.x)127.0: ascariasis

Page 21: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

21

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Adherenties en adhesiolyse

Wanneer coderen?...

Acute adherenties (≈ plastron) = acute ontsteking

meestal NIET

Chronische adherenties = meestal postop of nà infectie

JA, als relevant bevonden door de chirurg JA, als reden van opname / interventie

Page 22: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

22

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Colitis en ileïtis

555.x: regionale enteritis (of ziekte van Crohn, ‘CD’)556.x: rectocolitis ulcerosa (‘CU’)557.x: darminfarct, abdominale angor558.x: niet-infectieuze gastro-enteritis en colitis

• door straling• toxisch (+ E-code)• allergisch (+ V-code)• niet-gespecificeerd

Page 23: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

23

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Anale pathologie (1/2)

565.0: anale fissuur565.1: anale of anorectale fistel566: anaal, ischiorectaal of perianaal abces

vaak gepaard met een fistel564.6: anaal spasme569.0: anale of anorectale poliep569.1: rectale prolaps569.2: anale of anorectale stenose569.3: anale of anorectale bloeding569.4x: ulceraties, pijn en andere anale aandoeningen

Page 24: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

24

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Anale pathologie (2/2)

455.x: hemorroïden (= aambeien)met of zonder complicaties• bloeding• prolaps• incarceratie• ulceratie• fluxio (= hemorroïdale flebitis)

455.9: marisken (= restletsels van hemorroïden op de huid)

787.6: anale sfincterinsufficiëntie

Page 25: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

25

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Leveraandoeningen

571: chronische leverpathologie en cirrose•571.0: alcoholische leversteatose•571.8: niet-alcoholische leversteatose•571.2: alcoholische levercirrose•571.5: niet-alcoholische levercirrose (bijv.

cardiaal)

572: leverabces en sekwellen van chronische leverziekten•572.0: leverabces•572.2: hepatisch coma

573: toxische en infectieuze hepatitislet op: code first underlying disease …

Page 26: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

26

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Galblaas en galwegen (1/2)

Anatomisch (zie schema):• galblaas en ductus cysticus• galwegen: choledochus en hepatisch kanaal

Lithiasis (= galstenen):• enkel t.h.v. de galblaas: subcat. 574.0 tot 574.2• enkel t.h.v. de galwegen: subcat. 574.3 tot 574.5• t.h.v. galblaas én galwegen: subcat. 574.6 tot 574.9

Cholecystitis zonder galstenen:• acuut: 575.0• chronisch: 575.11• acuut op chronisch: 575.12

Page 27: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

27

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Galblaas en galwegen (2/2)

Codereeksen 575 en 576: andere aandoeningen

Aandoening galblaas galwegen

Cholangitis — 576.1

Stenose / occlusie / strictuurzonder galsteen

575.2 576.2

Perforatie / ruptuur 575.4 576.3

Fistel 575.5 576.4

Spasme van de sfincter van Oddi

— 576.5

Cyste 575.8 576.8

Page 28: FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 1 Hoofdstuk 9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel.

28

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Aandacht voor vergissingen!

Tussen endoscopie en chirurgie:bijv.: sclerose van slokdarmvarices (endoscopisch):42.33

ligatuur van slokdarmvarices (chirurgisch):42.91

Tussen bijna-gelijknamige procedurecodes:bijv.: abdominoperineal resection of rectum:48.5

pelvic evisceration: 68.8 abdominopelvic amputation: 84.19