UNIVERSITYrd.hu.ac.th/Download File/Full Text Research/580202.pdfชมเชยหร...
Transcript of UNIVERSITYrd.hu.ac.th/Download File/Full Text Research/580202.pdfชมเชยหร...
ศกษาการจดการโซอปทานของอตสาหกรรมไมยางพาราแปรรปและการวเคราะหขอบกพรอง
และผลกระทบในกระบวนการผลต
The Study of Supply Chain Management for Parawood Manufacturing
And FMEA
จฑามาศ พรหมมนตร
JUTAMAS PROMMONTREE
งานวจยนไดรบทนอดหนนการวจยจากมหาวทยาลยหาดใหญ 2556
ลขสทธเปนของมหาวทยาลยหาดใหญ
HATYAI UNIVERSITY
HATYAI UNIVERSITY
(1)
ชอเรองการศกษา ศกษาการจดการโซอปทานของอตสาหกรรมไมยางพาราแปร
รปและการวเคราะหขอบกพรองและผลกระทบในกระบวนการผลต
ผวจย จฑามาศ พรหมมนตร
คณะ บรหารธรกจ(สาขาการจดการอตสาหกรรม)
ทนอดหนนการวจย มหาวทยาลยหาดใหญ ประจ าปงบประมาณ 2556
บทคดยอ
งานวจยครงน มวตถประสงคเพอ (1) เพอศกษารปแบบการจดการโซอปทานของ
อตสาหกรรมไมยางพาราแปรรป (2)เพอหาสาเหตของการเกดขอบกพรองของผลตภณฑไม
ยางพาราแปรรป (3)เพอหาแนวทางการปองกนการเกดขอบกพรองของผลตภณฑไมยางพาราแปร
รป โดยผานความเชอมโยงหวงโซอปทานตงแตเกษตรกรจนถงโรงงานแปรรปไมยางรวมกบ
วเคราะหอาการขดของและผลกระทบ (Failure Mode and Effect Analysis : FMEA)
จากการศกษาขอมลโรงงานกรณศกษา พบวา รปแบบการจดการโซอปทานของ
อตสาหกรรมไมยางพาราแปรรป ประกอบดวยตนน า (การขนสง รบ ตรวจสอบและจดเกบวตถจาก
สวนยางพารา หรอ นายหนา หรอ โรงเลอย) กลางน า (โรงงานแปรรปไมยางพารา) และปลายน า
(ตรวจสอบ จดเกบไมยางพาราแปรรป สงมอบใหลกคา) ลกษณะขอบกพรองทมเปอรเซนตสงม
จ านวน 3 ขอบกพรอง คอ 1.ลายด า 2. เปลอกยาว และ 3. ตาหลายจด ตามล าดบ ทงนไดท าการ
วเคราะหสาเหตของลกษณะขอบกพรองทเกดขนโดยใชแผนผงสาเหตและผล พรอมทงท าการ
ประเมนและจดล าดบความส าคญสาเหตของลกษณะขอบกพรองโดยการประยกตใชเทคนคการ
วเคราะหขอบกพรองและผลกระทบ (FMEA) และด าเนนการแกไขปรบปรงสาเหตของลกษณะ
ขอบกพรองดงน 1) เพมกะการท างานเปน 2 กะ ของแผนกควบคมคณภาพ เพอใหเวลาสอดคลอง
กบเวลาในการผลต 2) จดท าบอรดแสดงผลการปฏบตงานประจ าเดอนของทกโตะเลอย มการใหค า
ชมเชยหรอรางวลส าหรบโตะเลอยทมผลการปฏบตงานดเดนดานการลดปญหาขอบกพรองไม
ยางพาราแปรรป เพอใหเกดแรงจงใจและการแขงขนในการท างาน 3) จดใหพนกงานทกคนรวม
HATYAI UNIVERSITY
(2)
แสดงความคดเหนเพอหาแนวทางแกไขปญหารวมกน 4) เพมความถในการสมตรวจของพนกงาน
ฝายควบคมคณภาพ 5) มการลงโทษทท าใหพนกงานตระหนกถงความส าคญกรณทถกลกคา
รองเรยน 6) ชแจงเหตผลใหพนกงานทราบถงผลกระทบทเกดขนซงสงผลตอรายไดบรษทและ
น าไปสรายไดของพนกงานเอง 7) อบรมและประเมนหลกการปฏบตงานทดประจ าป เพอเนนย าให
พนกงานตระหนกถงหนาทการปฏบตงานทด ในงานวจยนไดน าเสนอมาตรการตอบโตการเกด
ขอบกพรองเพอใหฝายบรหารน าไปพจารณาและด าเนนการตอไป
ค าส าคญ :โลจสตกส, อตสาหกรรมไมยางพาราแปรรป, การวเคราะหขอบกพรองและผลกระทบ
และโซอปทาน
HATYAI UNIVERSITY
(3)
Research Title The Study of Supply Chain Management for Parawood
Manufacturing And FMEA
Author Miss Jutamas Prommontree
Faculty Hatyai Business School
(Industrial Management Program)
Research Scholarship Budget of Hatyai University 2013
Abstract
The purposes of this research were (1) to study the Parawood Manufacturing under
logistics management concept (2) to investigate the root causes of the Parawood product defects
under logistics management and (3) to find out the preventive actions in order to avoid the defects
of the Parawood products under logistics management through the supply chain management
from farmers to manufactures and Failure Mode and Effect Analysis: FMEA.
From this case study, it was found that the Parawood Manufacturing under logistics
management consisted of upstream (Transportation, inspection and storage of raw material from
rubber plantation or agents or sawmills), middle stream (Parawood manufacturers) and
downstream (inspection storage timber processing and deliver to customers). In addition, the
major defects of grade C Parawood products were black stains, long barks and many knots
respectively. Also, the root cause analysis of the defects was conducted by using cause and effect
diagram. Then, the results were assessed and characterized into major causes and defects
descriptions by applying defect analysis technique and FMEA. Consequently, the corrective
actions for the major causes were 1) to increase working shift to two shifts of quality control
department in order to be consistent with manufacturing time, 2) to establish the monthly
performance board of every sawing unit, including giving an appraisal or reward for the best
HATYAI UNIVERSITY
(4)
performance employee for motivation, 3) to encourage all employees to share their ideas for
corrective actions, 4) to increase sampling frequency of the quality inspectors, 5) to specify the
punishment in order to raise the awareness of customer complaint to the employees, 6) to inform
the employees about direct effects about the manufacturer income can lead to theirs, and 7) to
provide training and operate yearly job appraisal in order to enhance good manufacturing
practice. In addition, this research suggested the measures to handle with the defects so that the
management team can consider and take further actions.
Keyword: Logistics, Parawood Manufacturing, FMEA And Supply Chain Management
HATYAI UNIVERSITY
(5)
กตตกรรมประกาศ
ว จ ย เ ร อ ง ศ ก ษ าก า ร จดก า ร โ ซ อปทานของ อตสาหกรรมไมย า งพ า ร าแปร
รปและการวเคราะหขอบกพรองและผลกระทบในกระบวนการผลตจะส าเรจลลวงมได หากไมได
รบความชวยเหลอจากบคคลตอไปน
ผศ.สรพล ชสวสด คณะวศวกรรมศาสตร สถาบนเทคโนโลยราชมงคล วทยาเขตภาคใต ผ
ทคอยชวยเหลอใหค าปรกษา ค าแนะน าและขอเสนอแนะตางๆ ทเปนประโยชนตอการท าวจย
นายพระณฐ ธนนชยวรานนท ผชวยผจ ดการโรงงานตวอยางทใหความรวมมอและ
อนเคราะหขอมล ทเปนประโยชนตอการท าวจย
คณอรพนท นวลโยม หวหนาฝายประกนคณภาพโรงงานตวอยางทใหความรวมมอและ
อนเคราะหขอมล ทเปนประโยชนตอการท าวจย
ขาพเจาหวงเปนอยางยงวาวจยฉบบนจะมประโยชนตอผทสนใจ หากวจยฉบบนม
ขอบกพรองประการใด ขาพเจาขอนอมรบไวแตเพยงผเดยว
จฑามาศ พรหมมนตร
ตลาคม 2558
HATYAI UNIVERSITY
(6)
สารบญ
หนา
บทคดยอ (1)
Abstract (3)
กตตกรรมประกาศ (5)
สารบญ (6)
สารบญตาราง (9)
สารบญภาพ (10)
บทท 1 บทน า 1
1.1 ความส าคญและทมาของปญหา 1
1.2 วตถประสงคการวจย 2
1.3 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 2
1.4 ขอบเขตของการวจย 3
1.5 นยามศพท 3
บทท 2 ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ 5
2.1 ทฤษฎและเอกสารทเกยวของ 5
2.1.1 ขอมลทวไปเกยวกบยางพาราและอตสาหกรรมไมยางพาราแปรรป 5
2.1.2 โลจสตกสและหวงโซอปทาน 9
2.1.3 เครองมอคณภาพ 7 ชนด 14
2.1.4 เทคนคการวเคราะหขอบกพรองและผลกระทบ (FMEA) 17
2.2 งานวจยทเกยวของ 28
2.2.1 งานวจยดานอตสาหกรรมไมยางพารา 28
HATYAI UNIVERSITY
(7)
สารบญ(ตอ)
หนา
2.2.2 งานวจยดานโลจสตกสและหวงโซอปทาน 29
2.2.3 งานวจยดานการประยกตใชเทคนคการวเคราะหขอบกพรอง 30
และผลกระทบ (FMEA)
2.3 กรอบแนวคด 32
บทท 3 วธการวจย 33
3.1 วธการวจย 33
3.2 ระเบยบวธการวจย 36
3.2.1 ประชากรและกลมตวอยาง 36
3.2.2 เครองมอทใชในงานวจย 36
3.2.2 การเกบรวบรวมขอมล 38
3.2.3 การวเคราะหขอมลและสถต 39
บทท 4 ผลทไดจากการวจย 50
4.1 รปแบบการจดการโซอทานและกจกรรมทเกยวของในสวนตางๆ 50
ของอตสาหกรรมแปรรปไมยางพารา
4.2 ขอบกพรองและสาเหตของการเกดขอบกพรองผลตภณฑไมยาง 53
พาราแปรรป
4.3 สรปผลการวเคราะหสาเหตของปญหาโดยใชแผนผงสาเหตและผล 58
4.4 การวเคราะหลกษณะขอบกพรองโดยใชเทคนค FMEA 61
4.5 ผลการค านวณตวเลขล าดบความเสยง (RPN) 65
4.6 การวเคราะหหาสาเหตของขอบกพรอง 68
4.7 ก าหนดแนวทางการแกไขปรบปรง 69
HATYAI UNIVERSITY
(8)
สารบญ(ตอ)
หนา
บทท 5 บทสรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ 71
5.1 บทสรป 71
5.1.1 การจดการโซอปทานของอตสาหกรรมการแปรรปไมยาง 71
พารา ออกเปน 3 สวน
5.1.2 สรปผลการวเคราะหขอบกพรอง, สาเหตของปญหา 72
และการก าหนดมาตรการตอบโตแนวโนมของสาเหต
5.2 อภปรายผล 75
5.3 ปญหาในการด าเนนงานวจย 76
5.4 ขอเสนอแนะในการน าผลการศกษาไปใช 77
5.5 ขอเสนอแนะส าหรบการศกษาครงตอไป 77
บรรณานกรม 79
ภาคผนวก 82
ก แบบฟอรมการสมตรวจวตถดบไมทอน 83
ภาพท 1 แบบฟอรมการสมตรวจวตถดบไมทอน 83
ภาพท 2 แบบฟอรมสรปรายงานผลสมไมกอนในคลงสนคา 83
ภาพท 3 แบบฟอรมสรปรายงานการสมตรวจวดขนาดไมกอน 83
ในคลงสนคา
ข การตรวจสอบคณภาพไมยางพาราแปรรป 86
ค ตวอยางลกษณะขอบกพรอง 88
ประวตผวจย 89
HATYAI UNIVERSITY
(9)
สารบญตาราง
ตารางท หนา
2.1 เกณฑการประเมนหวขอความรนแรงของผลกระทบ 19
2.2 เกณฑการประเมนหวขอโอกาสในการเกดขน 21
2.3 เกณฑการประเมนหวขอลกษณะการตรวจจบ 22
3.1 แสดงระดบความรนแรงขอบกพรองทสงผลกระทบตอลกคา (S) 34
3.2 แสดงระดบโอกาสในการเกดสาเหตขอบกพรอง (O) 34
3.3 แสดงระดบการตรวจจบสาเหตขอบกพรอง (D) 35
3.4 แสดงการวเคราะหขอบกพรองและผลกระทบ (FMEA) กระบวนการ 37
แปรรปไมยางพารา
4.1 สรปขอบกพรองทท าใหเกดปญหาไมเกรด C 53
4.2 การวเคราะหอาการขดของและผลกระทบกอนการปรบปรง 62
4.3 ความสมพนธระหวางแนวโนมของสาเหตกบ RPN จากคามากไปนอย 65
4.4 สาเหตทงหมดทตองท าการแกไขจากการใชแผนผงพาเรโต 68
4.5 มาตรการตอบโตแนวโนมของสาเหต 69
5.1 ระดบความเสยง (RPN) และมาตรการตอบโตแนวโนมของสาเหต 73
HATYAI UNIVERSITY
(10)
สารบญภาพ
ภาพท หนา
2.1 ประโยชนของตนยางพารา 7
2.2 ขนตอนการผลตไมยางพาราแปรรป 9
2.3 ตวอยางแผนผงพาเรโต 15
2.4 โครงสรางแผนผงสาเหตและผล 17
2.5 ความเกยวของในการวเคราะหของ FMEA 18
2.6 ความสมพนธของเลขล าดบคาความเสยง 25
2.7 ขนตอนการท า FMEA 27
3.1 แสดงแผนผงโครงสรางทมทปรกษา 38
3.2 ไมซงหรอไมยางพาราทอนเพอรอการแปรรป 40
3.3 ชงน าหนกรถบรรทก 41
3.4 ชงน าหนกรถบรรทกไมทอน 41
3.5 การเลอยเปดปกไม 43
3.6 การอดน ายากนมอด กนเชอรา 43
3.7 การเรยงไมกอนเขาเตาอบ 44
3.8 เตาอบไม 45
3.9 การน าไมเขาหองอบ 46
3.10 เจาหนาทตรวจสอบคณภาพไมยางหลงการอบ 47
3.11 การแพคไมยางพาราแปรรปกอนการสงมอบ 47
3.12 การจดสนคาเขาตเพอสงมอบใหลกคา 48
3.13 กระบวนการผลตไมยางพาราแปรป 49
HATYAI UNIVERSITY
(11)
สารบญภาพ (ตอ)
ภาพท หนา
4.1 รปแบบการจดการโซอปทานและกจกรรมทเกยวของในสวนตางๆของ 51
อตสาหกรรมแปรรปไมยางพารา
4.2 พาเรโตวเคราะหจ านวนขอบกพรองผลตภณฑ (ชน) ทท าใหเกดปญหา 55
ไมเกรด C กอนการบรรจขนตคอนเทนเนอร ตงแต สงหาคม ถง ตลาคม 2556
4.3 การวเคราะหสาเหตของขอบกพรอง ตาด าหลายจดและลายด า 59
4.4 การวเคราะหสาเหตของขอบกพรอง เปลอกไมยาว 60
4.5 แผนผงพาเรโตแสดงการจดล าดบคาดชนความเสยง (RPN) 67
HATYAI UNIVERSITY
(12)
HATYAI UNIVERSITY
1
บทท 1 บทน ำ
1.1 ควำมส ำคญและทมำของปญหำ การสงออกไมยางพาราแปรรป ป 2555 ไทยสงออกไมยางพาราแปรรปรวม 2,888,674 ลกบาศกเมตร มลคา 21,138.38 ลานบาท ปรมาณและมลคาการสงออกเพมขนรอยละ 27.79 และรอยละ 2.43 ตามล าดบ เมอเทยบกบป 2554 ส าหรบป 2556 (ม.ค.-ม.ย.) สงออกไมยางพาราแปรรปรวม 925,780 ลกบาศกเมตร มลคา 12,069.9 ลานบาท ปรมาณลดลงรอยละ 52.41 แตมลคาเพมขนรอยละ 13.77 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน ตลาดสงออกทส าคญ ไดแก จน(รอยละ 96.54) มาเลเซย เวยดนาม ไตหวน และฮองกง แนวโนมการสงออก ในป 2556 คาดวาการสงออกไมยางพาราแปรรปของไทยจะไมไดเพมขนมากกวาปกอน เนองจากตลาดหลก คอ จน ยงคงชะลอตวอนเนองมาจากภาวะเศรษฐกจของโลกทยงคง มความไมแนนอน ท าใหจนประสบปญหาการสงออกเฟอรนเจอรไปยงสหภาพยโรปและสหรฐอเมรกา สงผลใหมความตองการใชไมยางพาราแปรรปเพอท าเฟอรนเจอรลดลง นอกจากนราคาสงออกไมยางพาราแปรรปของไทยปรบตวสงขนตอเนองตลอด 2 ปทผานมา ท าใหจนลดปรมาณการซอไมยางพาราแปรรปจากไทย รวมท งผประกอบการจนบางรายเรมเปลยนไปใชไมชนดอน เชน ไมโอคจากอเมรกาใต ซงมคณภาพดกวาแตมราคาใกลเคยงกบไมยางพารา (กรมการคาตางประเทศ, 2556 ) อตสาหกรรมไมยางพาราแปรรปและไมพาเนลในไตรมาสท 1 ป 2558 การผลตและการสงออกเพมขนจากชวงเดยวกนปกอนตามค าสงซอจากตลาดหลกจนทเพมขน สวนหนงเปนผลจากฐานต าในไตรมาสท 1 ป 2557 จากทตลาดจนไดชะลอค าสงซอเนองจากรฐบาลจนควบคมปรมาณสนเชอทใหกบผประกอบการหลงพบปญหา Double Finance นอกจากนการผลตและสงออกไฟเบอรบอรด (MDF) ไมปารตเกล (PB) และเชอเพลง ไมอดแทง (Wood Pellet) ยงขยายตวไดดทงตลาดตะวนออกกลาง เกาหลและญปน ขณะทมลคาขายลดลงจากราคาขายทปรบลดลงตามราคาวตถดบไมทอนทลดลง
แนวโนมไตรมาสท 2 ป 2558 การผลตและสงออกไมยางพาราแปรรปและไมพาเนลยงคงเพมขนตามความตองการของตลาดหลกทเพมขน โดยเฉพาะตลาดจนไดวาง Roadmap ทจะเพมการใชไมยางพาราภายในประเทศมากขนในอก 3-5 ปขางหนา(ธนาคารแหงประเทศไทย,2558)
HATYAI UNIVERSITY
2
ปจจบนปจจยแวดลอมทสงผลกระทบตอการแขงขนทางธรกจไดเปลยนแปลงไปจากเดมผประกอบการจงจ าเปนตองใหความส าคญกบการสรางมลคาเพมใหกบสนคาและบรการเพอตอบสนองความพงพอใจของผบรโภคซงมความซบซอนมากขน ท งนโลจสตกสไดเรมมความส าคญมากขน เนองจากการจดการโลจสตกสทดไมเพยงแตสามารถตอบสนองความตองการของลกคาทเปลยนแปลงอยางรวดเรว ยงสามารถสรางความไดเปรยบในการแขงขนโดยการลดตนทน สรางมลคาเพมใหกบสนคาและบรการอกดวย
ดงนนการทธรกจจะอยรอดและมอ านาจในการแขงขนกบตลาดไดจงมความจ าเปนในการปรบปรงระบบการผลตและลดคาใชจายทเกดจากการผลตไมยางพาราแปรรปทไมมคณภาพซงกอใหเกดตนทนทไมกอใหเกดมลคาเพมเนองจากการผลตของเสย
โรงงานแปรรปไมยางพาราตวอยางทท าการวจยในครงนเปนโรงงานทประสบปญหาเรองคณภาพไมยางพาราแปรรปและสงผลใหเกดปญหาขอรองเรยนจากลกคาเปนประจ าทกเดอน ท าใหตองลดราคาขายไมยางแปรรปในขณะทใชตนทนการผลตเทาเดม
จากปญหาทเกดขนดงกลาวท าใหเลงเหนถงความส าคญทจะศกษาสาเหตของการเกดขอบกพรองและแนวทางในการปรบปรงแกไขปญหา โดยมงเนนศกษาการจดการโซอปทานของอตสาหกรรมไมยางพาราแปรรปตงแตเกษตรกรจนถงโรงงานแปรรปไมยาง รวมกบเทคนคการวเคราะหขอบกพรองและผลกระทบ เพอใหโรงงานแปรรปไมยางพาราสามารถแขงขนไดอยางมประสทธภาพในตลาดทงภายในและตางประเทศตอไป
1.2 วตถประสงคกำรวจย
1. เพอศกษารปแบบการจดการโซอปทานของอตสาหกรรมไมยางพาราแปรรป
2. เพอหาสาเหตของการเกดขอบกพรองของผลตภณฑไมยางพาราแปรรป 3. เพอหาแนวทางการปองกนการเกดขอบกพรองของผลตภณฑไมยางพาราแปรรป
1.3 ประโยชนทคำดวำจะไดรบ
1. ทราบถงรปแบบการจดการโซอปทานของอตสาหกรรมไมยางพาราแปรรป
2. ทราบสาเหตขอบกพรองของผลตภณฑไมยางพาราแปรรป 3. ไดแนวทางการปองกนส าหรบการปฏบตเพอลดปญหาขอบกพรองของผลตภณฑไมยางพาราแปรรป
4.ไดผลผลต ทคณภาพดขนและลดขอรองเรยนจากลกคาในเรองผลตภณฑหรอกระบวนการผลต
HATYAI UNIVERSITY
3
1.4 ขอบเขตของกำรวจย ศกษาการจดการโซอปทานของอตสาหกรรมไมยางพาราแปรรปตวอยางตงแตไมยางพารา
ทอนจากสวนยางพารา/นายหนา หรอ โรงเลอย จนถงโรงงานแปรรปไมยางรวมกบเทคนคการวเคราะหอาการขดของและผลกระทบ (Failure Mode and Effect Analysis, FMEA) เพอหาสาเหตและแนวทางการแกไขปญหาไมยางพาราแปรรปคณภาพเกรดระดบ C
1.5 นยำมศพทเฉพำะ โลจสตกสขำเขำ หรอ ตนน ำ (Inbound logistics or Up Stream) หมายถง การจดการวสด ตงแต การขนสง การรบ ตรวจสอบและจดเกบไมยางพาราทอนจากสวนยางพารา/นายหนา หรอ โรงเลอย เพอน าไปใชสนบสนนกระบวนการผลต
โลจสตกสกำรผลต หรอ กลำงน ำ (Manufacturing Logistics or Middle Stream ) หมายถง กระบวนการแปรรปไมยางพารา ตงแต กระบวนการเลอยไม อดน ายา อบเพอไลความชน และการจดเรยงไมเปนแพค
โลจสตกสขำออก หรอ ปลำยน ำ (Outbound logistics or Down Stream) หมายถง กระบวนการตรวจสอบและจดเกบไมยางพาราแปรรปเพอรอสงมอบใหลกคา ไมเสย หมายถง ไมยางพาราทอนทถกสงกลบสวนยางพารา/นายหนา หรอ โรงเลอย หรอจ าหนายเปนฟนหรอเผาถาน นำยไม หมำยถง คนงานทท าหนาทเลอยไมยางพาราทอนแปรเปนไมแปรรป ปญหำคณภำพของผลตภณฑไมยำงพำรำแปรรป หมายถง ลกษณะขอบกพรองของไมยางพาราแปรรปทจดใหเปนไมยางพาราแปรรปคณภาพระดบ C ไมยำงพำรำแปรรปคณภำพเกรดระดบ C หมายถง ไมทมเนอไมใชงานไดต ากวา 50%ลง
ไป เนองจากต าหนตาง ๆ ไดแก เปลอกยาว ไส ลายด า หวแหง ตาหลายจด เรยว โคง เปนตน และท า
ใหตองลดราคาขายไมยางแปรรป
ไมยำงพำรำแปรรปคณภำพระดบ AB หมายถง ไมยางพาราแปรรปคละทมสวนประกอบ
ไมยางพาราเกรด A : เกรด B คละกนในอตราสวนไมนอยกวา 40 : 60
กำรวเครำะหขอบกพรองและผลกระทบ (Failure Mode and Effect Analysis) หมายถง เทคนคการวเคราะหขอบกพรองและผลกระทบของกระบวนการผลตโดยการประเมนระดบความ
HATYAI UNIVERSITY
4
รนแรงของผลกระทบขอบกพรอง โอกาสทเกดขนของสาเหต และความสามารถในการตรวจจบขอบกพรอง
โซอปทำน หมายถง การบรณาการตงแตโลจสตกสขาเขา กระบวนการผลตและโลจสตกสขาออก เพอใหเปนไปตามความตองการของลกคา
HATYAI UNIVERSITY
5
บทท 2
ทฤษฎและงำนวจยทเกยวของ
2.1 ทฤษฎและเอกสำรทเกยวของ 2.1.1 ขอมลทวไปเกยวกบยำงพำรำและอตสำหกรรมไมยำงพำรำแปรรป
ประวตควำมเปนมำและพฒนำกำรของยำงพำรำ ยางพารา (Hevea brasiliensis Muell. Arg.) เปนไมยนตนทมถนก าเนดในบรเวณรอนและชมชนแถบลมแมน าอเมซอนในทวปอเมรกาใต การน ายางพาราจากแหลงก าเนดมาปลกในประเทศแถบเอเชย เรมขนตงแตป ค.ศ. 1860 แตไมประสบผลส าเรจและไดมความพยายามหลายครงในระยะตอมาจนกระทงประสบผลส าเรจในป ค.ศ.1876 โดย Sir Henry Wickham จากการรวบรวมเมลดยางจ านวน 70,000 เมลดจากต าบล Boim รมฝงแมน า Tapajos ในมลรฐพาราของประเทศบราซล น าไปเพาะทสวนพฤกษชาตคว (Kew Botanical Garden) ประเทศองกฤษ ไดตนกลายางจ านวน 2,700 ตน ในจ านวนน 1,900 ตน ไดสงไปปลกทสวนพฤกษชาต Heneratgoda ประเทศศรลงกา และในป ค.ศ.1877 ไดสงตนกลาจากศรลงกา 22 ตน ไปปลกทสวนพฤกษชาตสงคโปร 13 ตน อก 9 ตน น าไปปลกในสวนขาหลวงองกฤษ Sir Hugh Low ทกวลากงซา ประเทศมาเลเซย จากตนกลายางจ านวน 22 ตนนเอง ทกลาวไดวาเปนฐานพนธกรรมของตนยางทปลกเปนการคาตงแตอดตจนถงปจจบนน ยางธรรมชาตจะถกสงเคราะหในตนพชจ านวนมากกวา 2000 ชนด (species) ทจดอยใน 300 genera และ 7 family ไดแก Euphorbiaceae, Apocynaceae, Asclepiadaceae, Asteraceae, Moraceae,Papaveraceae และ Sapotaceae (Cornish et al., 1993).แตชนดทมโมเลกลของยางทสามารถน ามาใชประโยชนในดานอตสาหกรรมไดมเพยง 2 ชนด ไดแก ยางพารา (Hevea brasiliensis) ทเปนพชทมความส าคญตออตสาหกรรมยางมากทสด รองลงมาคอวายยเล (guayule) มชอทางวทยาศาสตรวา Parthenium argentatum Gray, Asteraceae ทเปนพชลมลก (shrub) มถนก าเนดในทะเลทรายของรฐ เทกซสและเมกซโกเหนอ พชชนดนใหผลผลตยางคดเปนรอยละ 10 ของผลผลตยางของโลก (สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร, 2556)
HATYAI UNIVERSITY
6
ควำมส ำคญของยำงพำรำตอเศรษฐกจและสงคม ยางพาราเปนพชทมความส าคญทางเศรษฐกจของประเทศไทยอกชนดหนง พบวาม
เกษตรกรตลอดจนผทท าธรกจเกยวของกบยางพาราประมาณ 1 ลานครอบครว จ านวนไมนอยกวา 6 ลานคน ประเทศไทยเปนประเทศทสงออกยางพาราและผลตภณฑยางพาราเปนอนดบ 1 ของโลก นบตงแต พ.ศ. 2534 เปนตนมา โดยใน พ.ศ. 2552 ประเทศไทยมการผลตยางพารา จ านวน 3.16 ลานตน มการสงออก จ านวน 2.73 ลานตน (รอยละ 86 ของผลผลตทงหมด) ผลตเพอใชในประเทศ จ านวน 399,415 ตน (รอยละ 12 ของผลผลตทงหมด) ซงสามารถท ารายไดเขาประเทศไดปละกวา 400,000 ลานบาท แตการสงออกยางพาราสวนใหญอยในรปวตถดบแปรรปขนตน ซงมมลคาเพมต า เชน ยางแผนรมควน ยางแทง และน ายางขน ท าใหมผลตอการสรางรายไดเขาสประเทศและการยกระดบรายไดของเกษตรกรไมมากเทาทควร และหากเรองนไดรบการพฒนาใหมประสทธภาพมากขน กจะสงผลดตอประเทศและเกษตรกรชาวสวนยางพาราอยางมหาศาล ดงนนยางพารากยงคงเปนพชเศรษฐกจชนดหนงทมความจ าเปนในการสงเสรมอาชพและมโอกาสในการพฒนาใหดยงขน
ยางพาราเปนพชเศรษฐกจทมความส าคญตอเศรษฐกจของภาคใตและของประเทศไทย โดยเฉพาะน ายาง (Latex) ซงเปนผลตผลทไดจากทอล าเลยงอาหารในสวนเปลอกของตนยางพารา สามารถน ามาใชเปนวตถดบในการท าผลตภณฑยางชนดตาง ๆ ส าหรบใชในอตสาหกรรมหลายประเภท ตงแตอตสาหกรรมหนก เชน การผลตยางรถยนต ไปจนถงอปกรณทใชในครวเรอน น ายางทไดจากตนยางพารามคณสมบตบางอยางทยางสงเคราะห (Synthetic Rubber) ไมสามารถท าใหเหมอนได
อตสำหกรรมไมยำงพำรำแปรรป ประเทศไทยถอไดวาเปนผปลกยางพารามากทสดในโลกและมการน าไมยางพารามาใชประโยชนอยางมประสทธภาพเพมขน สงผลใหอตสาหกรรมตอเนองของไมยางพาราเกดขนในประเทศเปนจ านวนมาก โดยอตสาหกรรมไมยางพาราครอบคลมอตสาหกรรมทเกยวของกบไมยางพาราอยางครบวงจร ซงประกอบดวยอตสาหกรรมยอย 3 สวนประโยชนของตนยางพารา
HATYAI UNIVERSITY
7
ภาพท 2.1 ประโยชนของตนยางพารา ทมา: ส านกงานพฒนาการวจยการเกษตร (2551)
1. อตสำหกรรมตนน ำ (Primary Industry) เรมตนจากการปลกสรางสวนโดยเลอกปลกพนธยางพาราทใหเนอไมไดด การโคนตนยางพาราในสวนยางพารา การเลอยไมเปนทอน (log) การชกลากไมออกจากสวนและการขนสงไมจากสวนไปย งโรงเลอยไม มลคาของอตสาหกรรมตนน าจะเรมนบตงแตชาวสวนยางพาราขายไมในสวนยางพารา การโคนไมยางพารา การชกลากไม การเลอยไมเปนทอนและการขนไมจากสวนยางพาราจนถงโรงเลอยไม 2. อตสำหกรรมกลำงน ำ (Secondary Industry) ประกอบดวยโรงเลอยไม โรงอบไม โรงงานผลตแผนชนไมอดและแผนใยไมอด เรมตนจากการแปรรปไมทอนใหเปนไมแผนตามขนาดทตองการ และการแปรรปไมขนาดเลก เชน ปกไม ขเลอย ขกบ ใหเปนแผนชนไมอด (particleboard) และแผนใยไมอด (Fiberboard) 3. อตสำหกรรมปลำยน ำ (Tertiary Industry) ประกอบดวยกลมผลตเฟอรนเจอรและชนสวนกบกลมผลตเครองเรอน อตสาหกรรมปลายน าจะน าไมยางพาราแปรรป แผนชนไมอด และแผนใยไมอด มาผลตเปนผลตภณฑส าเรจรป เชน เฟอรนเจอร เครองใชภายในบาน อปกรณกอสราง กรอบรป รปแกะสลก ของเลน เพอสงขายทงภายในและตางประเทศ
HATYAI UNIVERSITY
8
จากขอมลของกระทรวงพาณชย ประเทศไทยสงออกเฟอรนเจอรและผลตภณฑไมจ าหนายทวโลกและมมลคาการสงออกตอเนองเกอบทกป เมอพจารณาตามผลตภณฑพบวามลคาการสงออกไมและผลตภณฑไมมอตราการขยายตวเฉลยรอยละ 12 ตอป ขณะทมลคาสงออกเฟอรนเจอรและชนสวนมอตราการขยายตวเฉลยรอยละ 7 ตอป
ขนตอนและกระบวนกำรผลตไมยำงพำรำแปรรป การผลตไมยางพาราแปรรปเรมจากการน าไมยางพารามาจากสวนยางพารา โดยนายหนาหรอเจาของโรงงานแปรรปจะเขาไปรบซอตนยางพาราในลกษณะการขายยกสวน หลงจากตดโคนตนยางพาราแลวจะน าไมทอนบรรทกดวยรถยนตและน าไปขายใหโรงงานแปรรป ระยะเวลาทด าเนนการตงแตการตดโคนตนยางพาราใชเวลา 1 วนถง 3 วน เพอลดการถกท าลายจากเชอราและแมลงราเจาะท าลายไมยางพาราไมทอนทไดจะเขาส กระบวนการแปรรปซงมขนตอนดงน 1. กำรเลอย เปนการน าไมยางพาราทตดไวแลวมาท าการเลอย เพอเปดปกไมและจดไมใหไดขนาดตามตองการ การเลอยเปดปกไมจะตองตดเผอความหนาและความกวางในแตละดานๆ ละ 1 หน หรอเทากบ 2.8 มลลเมตร เนองจากไมจะเกดการหดตวเองขณะทอบ 2. กำรอดน ำยำ ไมยางพาราทตดจากสวนยางพาราจะตองมระยะเวลาไมเกน 3 วนหรอ 72 ชวโมง จะตองรบน าไปจมหรออดน ายารกษาเนอไม เพอปองกนแสงแดด มอด แมลง และเชอราท าลายเนอไม เนองจากไมยางพารามเปอรเซนตของน าตาล แปง และความชนสง โดยจะน าไมทเลอยเปดปกแลวไปผานกระบวนการอดน ายาเขาไปในเนอไมดวยวธสญญากาศ ใชเวลาเฉลยประมาณ 2 ชวโมง 3. กำรอบไม เนองจากไมยางพารามความชนสง ดงนน หลงจากอดน ายาแลวจะตองรบน าไมยางพาราเขากระบวนการอบ มฉะนนไมจะเปลยนสเปนสน าตาลหรอสด า ไมทผานการอดน ายาแลวจะเขาโรงอบไม เพอก าจดความชนออกจากเนอไมท าใหเนอไมแหงสนท การอบอาจใชเวลา 8 วนถง 10 วน ขนกบขนาดของไม ไมทออกจากเตาอบควรมความชนรอยละ 8 ถง 10 การน าไมยางพารามาอบจะท าใหไมยางพาราหดตว หลงจากอบแลวควรจะเกบไมไวในทแหง มหลงคาปกคลม อากาศถายเทไดสะดวก (ส านกงานพฒนาการวจยการเกษตร,2551) แสดงขนตอนการผลตไมยางพาราแปรรป ดงภาพท 2.2
HATYAI UNIVERSITY
9
ภาพท 2.2 ขนตอนการผลตไมยางพาราแปรรป
ทมา : วรศกด ตลยาพร (2543)
2.1.2 โลจสตกสและหวงโซอปทำน โลจสตกส (Logistics) เรมใชอยางเปนทางการครงแรกในวงการทหาร หมายถง
กจกรรมการสงก าลงบ ารงทางทหาร เพอบรหารการสงก าลงบ ารง เชน อาหาร น ามน ก าลงสนบสนน รวมทงอาวธ ใชถกตองตามเวลาและสถานททระบ ระบบโลจสตกสทางการทหารทใหญทสดในโลกเกดขนในการปฏบตการพายทะเลทราย (Operation Desert Storm) เมอประมาณป 2533 ทสหรฐอเมรกาบกอรก และเหตการณจบลงดวยความส าเรจของกองทพสหรฐอเมรกา ซงหากระบบสงก าลงบ ารง (Logistics) บกพรองอาจท าใหกองทพสหรฐไดรบความเสยหายในทสด
สวนยางพารา/การเตรยมซง - ตด / ฟน - ขนสง
การตดไม
ไมด เลอยเปดปก
การอาบและอดน ายาเพอก าจดความชน
ไมเสย จ าหนายเปนฟนหรอเผาถาน
การเรยงและบรรจ สงใหลกคา
การอบไมเพอก าจดความชน
HATYAI UNIVERSITY
10
จากน นโลจสตกสจงไดขยายมาสธรกจการคาและอตสาหกรรม ซงหมายถง กระบวนการบรหาร การเคลอนยาย การจดเกบสนคาและวตถดบ การกระจายสนคาอยางมประสทธภาพและประสทธผลในทกขนตอน โดยสรางความพอใจสงสดใหแกลกคา/บรโภค
ควำมหมำยของโลจสตกส Council of Supply Chain Management Professionals ไดใหค านยามของโลจสตกสวา
โลจสตกส คอ สวนของกระบวนการซพพลายเชนทเปนแผนการปฏบตตามแผนและการควบคมการเคลอนยายและเกบรกษาสนคา บรการสารสนเทศทเกยวของจากจดเรมตนจนถงจดบรโภคเพอใหเปนไปตามความตองการของลกคาอยางมประสทธภาพและประสทธผล (ไชยยศ ไชยมนคง, 2550)
กระบวนการจดการโลจสตกสจะครอบคลมกจกรรม 2 ประเภท คอ กจกรรมหลกและกจกรรมรอง
1. กจกรรมหลก (Key Activities) ประกอบดวย 1.1 การบรหารสนคาคงคลง (Inventory Management) เปนการจดการใหผลตภณฑม
ขายในตลาดโดยไมขาดแคลนและอยในปรมาณทเหมาะสม คอ ไมมากหรอนอยเกนไป นอกจากนยงตองมการคาดคะเนยอดขาย (Sale Forecasting) เนองจากยอดขายทเกดขนจะเกยวของกบการจดเตรยมสนคาคงคลงใหเหมาะสม ซงถามการผลตสนคาเกนความตองการยอมกอใหเกดตนทนการเกบรกษา ขณะทถามการผลตสนคาไมเพยงพอกบความตองการกจะกอใหเกดการเสยโอกาสในการจ าหนาย
1.2 การบรหารการขนสง (Transportation Management) นบเปนกจกรรมทมความจ าเปนและเปนตนทนสวนทส าคญทสด ซงกจกรรมดานการขนสงทผบรหารตองค านงถงไดแก การเลอกวธการขนสง การรวบรวมสนคากอนท าการขนสง การก าหนดเสนทางการขนสงการวางแผนดานเวลาทใชในการขนสงการเลอกเครองมอหรออปกรณทใชส าหรบการขนสง
1.3 การบรหารการสงซอ (Order Processing Management) เกยวของกบกจกรรมการจดการค าสงซอสนคาของลกคาทมเขามา โดยจะพยายามด าเนนการใหรวดเรวทสดเพอตอบสนองความตองการของลกคา ซงสามารถน าระบบคอมพวเตอรและการจดการธรกจเชงอเลกทรอนกสเขามาชวยในการจดการ
1.4 การบรหารขอมล (Information Management) เปนการรวบรวมและจดเกบขอมลจากแหลงขอมลตางๆทงภายในและภายนอกองคกรอยางมหลกเกณฑ เพอน ามาประมวลผลและ
HATYAI UNIVERSITY
11
จดรปแบบใหไดขอมลทชวยสนบสนนการท างาน และการตดสนใจในดานตางๆ ของผบรหารเพอใหการด าเนนงานขององคการเปนไปอยางมประสทธภาพ
1.5 การบรหารเงน (Financial Management) คอ การบรหารเงนเพอใหเกดประโยชนสงสด เชน รายรบและรายจายการหาแหลงเงนทนจากภายนอก เพอทจะเพมทนขององคการ โดยวธการเงน เชน การกยม การออกหน หรอตราสารทางการเงน 2. กจกรรมสนบสนน (Supporting Activities) 2.1 การบรหารคลงสนคา (Warehousing Management) เปนงานทเกยวของกบการจดทศทางของการเคลอนไหวของสนคา การก าหนดสถานทจดเกบผลตภณฑแตละประเภทการก าหนดท าเลทตงของคลงสนคา ทงนจดประสงคในการจดการคลงสนคากเพอใหเกดการประหยดทงในสวนของเวลาและคาใชจายในการเคลอนยาย 2.2 การขนถายวสด (Material Handling) คอ การเตรยมสถานทและต าแหนงของวสดเพออ านวยความสะดวกในการเคลอนยายหรอเกบรกษาวสดตลอดสายการผลตตงแตวสดเขาในสายการผลตจนกระทงผลตเปนสนคาส าเรจรป มการออกแบบวธการขนถายวสดและเลอกเครองมออปกรณในการขนถายวสดทเหมาะสม 2.3 การบรหารการจดซอ (Purchasing Management) เปนกจกรรมทเรมตนตงแตการเลอกแหลงผลตหรอแหลงทจะซอ ก าหนดระยะเวลาในการซอ จนถงการก าหนดปรมาณและคณภาพของวตถดบหรอสนคาอนๆ ทจะจดซอ 2.4 การบรหารบรรจภณฑ (Packaging Management) มวตถประสงคเพอรกษาและคมครองสภาพของสนคาและบรการใหอยในสภาพทดและเกดความเสยหายนอยทสดเทาทจะเปนไปได ซงลกคาไดรบสนคาแลวไมเกดทศนคตทไมดตอการบรการ ยอมกอใหเกดความไววางใจในการใชบรการครงตอไปในอนาคตดวย 2.5 การบรหารอปสงค (Demand Management) เปนกจกรรมทเกยวของกบการพยากรณความตองการของลกคาทจะเกดขนในอนาคต ซงถอไดวาเปนกจกรรมทมความส าคญเพราะเปนกจกรรมทสรางผลก าไรหรอท าใหบรษทขาดทนในการด าเนนการจดเตรยมสนคาใหลกคาในปรมาณไมเพยงพอตอความตองการ หรอมสนคาในคลงมากเกนไป (ไชยยศ ไชยมนคง, 2550)
HATYAI UNIVERSITY
12
ดงนนหวใจส าคญของการด าเนนกจกรรมโลจสตกส คอ การจดหาสนคาหรอบรการตามความตองการของลกคา และสงมอบสนคาไปยงสถานททลกคาระบไวถกตองตรงตามเวลาและสนคาอยในสภาพสมบรณดวยตนทนทเหมาะสม โลจสตกส เปนระบบทเกยวของกบชองทางการจดจ าหนาย เปนกจกรรมเกยวกบการเคลอนยายสนคาและบรการจากผผลตไปถงมอผบรโภค รวมทงขนตอนการเตรยมวตถดบและการเกบรกษาสนคาคงคลงอกดวย หรอกลาวไดวา โลจสตกส คอ การน าสนคาและบรการทลกคาตองการไปยงสถานททถกตองในเวลาทเหมาะสม สรางความพอใจสงสดใหลกคา โดยทกจการจะไดรบผลก าไร หรอประหยดคาใชจาย เนองจากการบรหารจดการทมประสทธภาพนนเอง ประเดนหลกทมประสทธผลตอโลจสตกสมอย 5 ประเดน คอ 1. การเคลอนยายผลตภณฑหรอวตถดบ ถอเปนประเดนหลกและหวใจทส าคญทสดของโลจสตกส การด าเนนงาน กจกรรมตางๆ ทเกยวของกบการเคลอนยายวตถดบยอมมผลโดยตรง กจกรรมของการเคลอนยาย เรมตงแตการจดการค าสงซอ การวางแผนวตถดบ การวางแผนจดเกบ การวางแผนจดสงสนคา จนผลตภณฑถงมอลกคา การเคลอนยายของวตถดบเหลานตองมความสมพนธกน จะตองมความยดหยน การวางแผนเคลอนยายจะตองสามารถปรบเปลยนไดตามปจจยอนๆ ทเปลยนไป ดงนนถาการบรหารจดการเรองการเคลอนยายมประสทธภาพกจะไมมของขาด และไมมของเกนในคลงสนคา 2. เวลาปจจบนเปนการแขงขนเรองเวลา การตอบสนองความตองการของลกคา วตถดบ และสนคา จะตองถกสงตามก าหนด ถกตองตามสถานทและวนเวลาทก าหนดดวยการจดการโลจสตกสทด คอ การบรหารเวลา สถานทการเคลอนทของวตถดบ และผลตภณฑทประสานกนอยางมประสทธภาพ 3. การเคลอนยายของขอมลสารสนเทศ กจกรรมการเคลอนยายหรอการเคลอนทของวตถดบและผลตภณฑ จะตองเกดจากการตดสนใจโดยใชขอมลสารสนเทศ ความตองการสนคา การจดการสนคาคงคลงกเกดจากขอมลสารสนเทศ ดงนนขอมลทดยอมสงผลใหเกดประสทธภาพในการบรหารจดการวตถดบ สนคาคงคลง การจดการคลงสนคา พนทการผลต และการเคลอนยายนนเอง 4. ตนทน ตนทนเปนตวชวดประสทธภาพของโลจสตกส กจกรรมทกอยางในองคกรลวนเปนตนทนในการด าเนนงานท งสน ในอดตจะมงการลดตนทนโดยใชเทคโนโลย การพฒนาวตถดบและเครองจกรใหมประสทธภาพ แตปจจบนเมอความกาวหนาเรอง
HATYAI UNIVERSITY
13
เทคโนโลยของแตละองคกรไมแตกตางกน จงเนนการลดตนทนในการบรหารจดการเรองโลจสตกสทดแทนฉะนนองคกรไหนทมระดบโลจสตกสทดถอวามตนทนต าและเกดความไดเปรยบคแขงขนได 5. การบรณาการโลจสตกสเปนกระบวนการเชอมตอกจกรรมตางๆ เพอเคลอนยายวตถดบผานกระบวนการเพมคณคาจนเปนผลตภณฑไปถงมอลกคา เปนความเชอมตอระหวางเวลา สถานท ฉะนนการบรหารจดการใหระบบมการเชอมประสานอยางลงตวกคอการสามารถบรณาการกจกรรรมทงหมดในองคกรไดนนเอง โลจสตกส สามารถจ าแนกประเภทหรอกจกรรมตามกระบวนการผลตได 3 ประเภท ดงน 1.โลจสตกสตนน า หรอ Up-Stream หมายถง การน าเทคโนโลย โลจสตกสมาใชในการบรหารการจดเกบและเคลอนยายวตถดบจากแหลงผลตเขาสขนตอนการผลตในโรงงานขนตอนนเปนขนตอนในการจดหาและจดสงวตถดบ (Physical Supply) ซงสวนใหญเปนกจกรรมของฝายจดซอ ไดแก การบรหารการจดซอ การบรหารสนคาคงคลง การวางแผนและควบคมการผลต 2. โลจสตกสปลายน าหรอ Down-Stream หมายถง การน าเทคโนโลย โลจสตกสมาใชในการบรหารการจดเกบและเคลอนยายสนคาส าเรจรปออกจากโรงงานทผานขนตอนการผลตแลวสงถงมอผบรโภค ขนตอนนเปนขนตอนของการกระจายสนคา (Physical Distribution) เกยวของกบงานการตลาด ไดแก การบรหารคลงสนคา การขนสง และการบรการลกคา 3. โลจสตกสโรงงานหรอ Middle Stream หมายถง การน าเทคโนโลย โลจสตกสมาใชในการบรหารการผลตเรมตงแตการน าวตถดบเขาสกระบวนการผลตจนกระทงออกมาเปนสนคาส าเรจรป (นายณฐวฒ งามสทธ,2553)
ค าจ ากดความของการจดการโซอปทานและการท าความเขาใจเกยวกบการบรหาร โซอปทานในประเดนตางๆ ดงน ธนต โสรตน,2550 ใหความหมายของการจดการโซอปทาน วาเปนกระบวนการในการ บรณาการเกยวกบการจดการความสมพนธ (Relationship) ระหวางคคา (Suppliers)และลกคาตงแตตนน า ซงแหลงก าเนดของสนคา-วตถดบ (Origin Upstream) จนสนคาและหรอวตถดบนนไดมการเคลอนยาย จดเกบและสงมอบในแตละชวงของโซอปทานจนสนคาไดสงมอบไปจนถงผรบคน
HATYAI UNIVERSITY
14
สดทาย (Customer Downstream) ไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลทงในเชงตนทนและระยะเวลาในการสงมอบ ค านาย อภปรชญาสกล,2549 ไดใหความหมายของการจดการโซอปทาน วาหมายถง กระบวนการบรณาการ ประสานงาน และควบคมการเคลอนยายสนคาคงคลงทงของวตถดบ และสนคาส าเรจรปและสารสนเทศทเกยวของในกระบวนการจากผขายวตถดบผานบรษทไปยงผบรโภค เพอใหเปนไปตามความตองการของผบรโภค กมลชนก สทธวาทนฤพฒ และคณะ,2546 การจดการโซอปทาน หมายถง การบรณาการของกระบวนการทางธรกจทเรมตนจากผบรโภคขนสดทายผานไปจนกระทงถง ผจดจ าหนายขนแรกสดทท าหนาทจดหาสนคา บรการ สารสนเทศ เพอเพมมลคาใหแกผบรโภค
2.1.3 เครองมอคณภำพ 7 ชนด ( 7 QC Tools) เครองมอทใชในการแกปญหาทางดานคณภาพในกระบวนการท างาน ซงชวยศกษาสภาพทวไปของปญหา การเลอกปญหา การส ารวจสภาพปจจบนของปญหา การคนหาและวเคราะหสาเหตแหงปญหา ทแทจรงเพอการแกไขไดถกตองตลอดจนชวยในการจดท ามาตรฐานและควบคมตดตามผลอยางตอเนอง
• แผนตรวจสอบ (Check Sheet) • แผนผงพาเรโต (Pareto Diagram) • กราฟ (Graph) • แผนผงแสดงเหตและผล (Cause & Effect Diagram) • แผนผงการกระจาย (Scatter Diagram) • แผนภมควบคม (Control Chart) • ฮสโตแกรม (Histogram)
ในการวจยนจะเลอกใชเครองมอคณภาพ 7 QC Tools 2 ชนด ไดแก แผนผงพาเรโตและแผนผงสาเหตและผล
1. แผนผงพำเรโต (Pareto Diagram) เปนแผนภมทใชแสดงใหเหนถงความสมพนธระหวางสาเหตของความบกพรองกบปรมาณความสญเสยทเกดขน
HATYAI UNIVERSITY
15
เมอไรจงจะใชแผนผงพำเรโต • เมอตองการก าหนดสาเหตทส าคญ (Critical Factor) ของปญหาเพอแยกออกมาจากสาเหตอนๆ • เมอตองการยนยนผลลพธทเกดขนจากการแกปญหา โดยเปรยบเทยบ “ กอนท า ” กบ “ หลงท า ” • เมอตองการคนหาปญหาและหาค าตอบในการด าเนนกจกรรมแกปญหา
ประโยชนของแผนผงพำเรโต • สามารถบงชใหเหนวาหวขอใดเปนปญหามากทสด • สามารถเขาใจวาแตละหวขอมอตราสวนเปนเทาใดในสวนทงหมด • ใชกราฟแทงบงชขนาดของปญหา ท าใหโนมนาวจตใจไดด • ไมตองใชการค านวณทยงยาก กสามารถจดท าไดและใชในการเปรยบเทยบผลได\ • ใชส าหรบการตงเปาหมาย ทงตวเลขและปญหา
ภาพท 2.3 ตวอยางแผนผงพาเรโต
ทมา : BPI Consulting, LLC. All Rights Reserved. (2015)
HATYAI UNIVERSITY
16
2. แผนผงแสดงเหตและผล (Cause & Effect Diagram) คอ แผนผงแสดงความสมพนธระหวางคณลกษณะของปญหา (ผล) กบปจจยตางๆ (สาเหต) ทเกยวของ
เมอไรจงจะใชแผนผงสำเหตและผล
• เมอตองการคนหาสาเหตแหงปญหา
• เมอตองการท าการศกษาท าความเขาใจกบกระบวนการอนหรอกระบวนการของ
แผนกอน
• เมอตองการใหระดมสมอง ซงจะชวยใหทกคนใหความสนใจในปญหาของกลม
ซงแสดงไวทหวปลา
กำรสรำงผงกำงปลำ
• ก าหนดปญหาหรออาการทจะตองหาสาเหตอยางชดเจน
• ก าหนดกลมปจจยทจะท าใหเกดปญหานนๆ\
• ระดมสมองเพอหาสาเหตในแตละปจจย
• หาสาเหตหลกของปญหา
• จดล าดบความส าคญของสาเหต
• ใชแนวทางการปรบปรงทจ าเปน
กำรแกปญหำจำกผงกำงปลำ
• ตดสาเหตทไมจ าเปนออก
• ล าดบความเรงดวนและความส าคญของปญหา
• ถายนยนสาเหตนนไมได ตองกลบไปเกบขอมลอกครง
• คดหาวธแกไข
HATYAI UNIVERSITY
17
• ก าหนดวธการแกไข ก าหนดผรบผดชอบ เวลาเรมตน ระยะเวลาเสรจ
• ตองมการตดตามผลการแกไขในรปแบบทเปนตวเลขสามารถวดได
ภาพท 2.4 โครงสรางแผนผงสาเหตและผล ทมา : ศนยฝกอบรมภมปญญาสสากล (2004)
2.1.4 เทคนคกำรวเครำะหขอบกพรองและผลกระทบ (Failure Mode and Effect Analysis , FMEA)
เทคนคการวเคราะหขอบกพรองและผลกระทบ (Failure Mode and Effect Analysis, FMEA) เปนเทคนคในการปรบปรงกระบวนการออกแบบและกระบวนการผลตวธหนง ซงใชวเคราะหระบบและบงชโอกาสของปญหาทอาจเกดขนในกระบวนการ เพอเตรยมหาวธปองกนปญหาดงกลาวไมใหเกดขน หรอเมอเกดขนแลวจะเกดความรนแรงและผลกระทบทตามมานอยทสด
ชนดของ FMEA ทใชในการวเคราะหนนมดวยกน 4 ชนดไดแก การวเคราะหตวระบบ (System FMEA), วเคราะหการออกแบบ (Design FMEA), วเคราะหตวกระบวนการ (Process FMEA) และวเคราะหการบรการ (Service FMEA) ตามภาพท 2.5 โดยองคประกอบส าคญ
HATYAI UNIVERSITY
18
ทใชในการวเคราะหไดแก การวเคราะหขอบกพรอง (Failure Mode) การวเคราะหผลกระทบ (Effect) และการวเคราะหสาเหต (Cause)
ภาพท 2.5 ความเกยวของในการวเคราะหของ FMEA ทมา : ศรสทธ เจยรบตร (2550)
ขนตอนทวไปของกำรด ำเนนกำร FMEA ในกำรท ำ FMEA มขนตอนดงตอไปน 1. จดท าแผนผงการไหลในกระบวนการ (Flow process chart) ของกระบวนการทจะประเมน เพอศกษาขนตอนการผลต ระบขอบเขตการวเคราะหและสามารถเชอมนไดวาการวเคราะหไดถกปฏบตครอบคลมทงกระบวนการ 2. ทมงานทวเคราะหกระบวนการ ตองประกอบไปดวยผเ ชยวชาญหรอผมประสบการณในกระบวนการนนๆ ตวแทนแตละแผนกเพอดใหครอบคลมการวเคราะหแตละมมมองวา แตละขนตอนมรายละเอยด ขอบกพรอง ขอสงเกต หรอจดทท าใหเกดปญหาอยางไรบาง
HATYAI UNIVERSITY
19
3. ระบกระบวนการทจะท าการวเคราะหในแผนผงการไหลในกระบวนการ โดยเรมจากการระบหนาทกระบวนการหรอขอก าหนด (Process Function or Requirement) วากระบวนการนชออะไร มวตถประสงคหรอเปาหมายเพออะไร 4. ระบแนวโนมขอบกพรอง (Potential Failure Mode) หากกระบวนการนนไมสามารถเปนไปตามหนาทกระบวนการหรอขอก าหนด หรออาจระบรายการแนวโนมของขอบกพรองส าหรบกระบวนการ ซงอาจสมมตวาขอบกพรองนนสามารถเกดขนได โดยตงค าถามวา จะเกดขอบกพรองอยางไรในกระบวนการไดบาง 5. ระบแนวโนมผลกระทบทเกดขนจากขอบกพรอง (Potential Effect of Failure) ซงหมายถงผลกระทบทเกดขนตอลกคาทางคณภาพ อาจสงผลในดานความปลอดภยหรอขดกบกฎขอบงคบตางๆ ลกคาอาจหมายความครอบคลมถง ลกคาในกระบวนการถดไป หรอ End User กได 6. ระบความรนแรง (Severity : S) เปนการประเมนและจดล าดบความเลวรายของผลกระทบของขอบกพรองทมตอลกคา ซงไดรบการประมาณไวเปนระดบตงแต 1 ถง 10 ในการใหคะแนนผลลกษณะขอบกพรองแนวโนมซงเปนผลเกดกบกระบวนการภายใน หรอ ลกคาสดทาย ดงตารางท 2.1
ตำรำงท 2.1 เกณฑการประเมนหวขอความรนแรงของผลกระทบ ผ ล ก ร ะ ท บ จ ำ กขอบกพรอง
เ กณฑก ำ รประ เ มนคว ำมรนแรงของผลกระทบทมตอลกคำ
เกณฑกำรประเมนควำมรนแรงของผลกระทบทมตอกระบวนกำรภำยใน
คะแนน
อนตรายมากโดยไมมการเตอน
มผลกระทบตอความปลอดภยของผใชหรอขดตอกฎหมายโดยไมมการเตอนลวงหนา
มผลกระทบตอการเกดอนตรายตอพนกงาน (หรอเครองจกร) โดยไมมการเตอนลวงหนา
10
อนตรายมากโดยมการเตอน
มผลกระทบตอความปลอดภยของผใชหรอขดตอกฎหมายโดยมการเตอนลวงหนา
มผลกระทบตอการเกดอนตรายตอพนกงาน(หรอเครองจกร) โดยมการเตอนลวงหนา
9
ผลกระทบสงมาก ผลตภณฑไมสามารถใชงานไดเนองจากสญเสยหนาทหลก
ผลตภณฑท งหมด (100%) อาจตองถกท าลายหรอสงเขาซอมแซมในแผนกซอมบ ารงโดยใชเวลามากกวา 1 ชวโมง
8
HATYAI UNIVERSITY
20
ตำรำงท 2.1 เกณฑการประเมนหวขอความรนแรงของผลกระทบ (ตอ) ผ ล ก ร ะ ท บ จ ำ กขอบกพรอง
เ กณฑก ำ รประ เ มนคว ำมรนแรงนของผลกระทบทมตอลกคำ
เกณฑกำรประเมนควำมรนแรงของผลกระทบทมตอกระบวนกำรภำยใน
คะแนน
ผลกระทบสง ผลตภณฑสามารถน าไปใชงานได แตระดบสมรรถนะลดลงจนท าใหลกคาไมพอใจมาก
อาจมการตรวจสอบผลตภณฑแบบคด เ ล อ ก ( Sorting) แ ล ะผลตภณฑบางสวน (นอยกว า 100%) อา จ ถกท าล ายหร อ ถกซอม แซม ท แผนก ซ อมบ า ร งระหวางครงถงหนงชวโมง
7
ผลกระทบปานกลาง ผลตภณฑสามารถน าไปใชง า น ไ ด แ ต ข า ด ค ว า มสะดวกสบายและท าใหลกคาไมพอใจ
ผลตภณฑบางสวน (นอยกว า 100%) อา จ ถกท าล ายหร อ ถกซอมแซมทแผนกซอมบ ารงต ากวาครงชวโมง
6
ผลกระทบต า ผลตภณฑสามารถน าไปใชงานไดดวยความสะดวกสบายแตระดบสมรรถนะลดลง
ผลตภณฑท งหมด (100%) อาจไดรบการ rework หรอไดรบการซอมแซมนอกสายการผลตทฝายผลต
5
ผลกระทบต ามาก ความเรยบรอยของผลตภณฑไมดมากนก ลกคาสวนใหญ (>75%) สามารถสงเกตเหนขอบกพรอง
ผลตภณฑอาจไดรบการตรวจสอบแบบคดเลอก(Sorting) โดยไมมผลตภณฑทตองถกท าลาย แตมผลตภณฑ (ต ากวา 100%) อาจจะไดรบการ rework
4
ผลกระทบเลกนอย ความเรยบรอยของผลตภณฑไมดมากนก ลกคาประมาณครงหนงสามารถสงเกตเหนขอบก พรอง
มผลตภณฑบางสวน ทมจ านวนต ากวา 100% อาจไดรบการ rework ในสายการผลต แตตองท านอกบร เวณจดปฏบตงานทตองถกท าลาย
3 HATYAI U
NIVERSITY
21
ตำรำงท 2.1 เกณฑการประเมนหวขอความรนแรงของผลกระทบ (ตอ) เกอบไมมผลกระทบ ความเรยบรอยของผลตภณฑ
ไ ม ด น ก ล ก ค า ส ว นน อ ย(<25%) สามารถสงเกตเหนขอบกพรอง
มผลตภณฑบางสวน ทมจ านวนต ากวา 100% อาจไดรบการ rework ในสายการผลต ทจดปฏบตงานโดยไมถกท าลาย
2
ไมมผลกระทบ ไมมผลกระทบทสงเกตเหนได อาจม ค ว ามไม สะดวกสบ า ยเลกนอยตอการปฏบตงานหรอตวพนกงาน หรอไมมผลกระทบใดๆ
1
ทมา : กตตศกด พลอยพานชเจรญ (2547) 7. ระบสาเหตหรอกลไกของขอบกพรอง (Potential Cause / Mechanism of Failure) ตองระบสาเหตของขอบกพรอง (หาสาเหตทแทจรงไมใชแคอาการ) ทเกดขนใหไดชดเจน ซงจะตองเปนสาเหตทสามารถแกไขและควบคมได ล าดบรายการสาเหตทกประการของขอบกพรองทางศกยภาพไวอยางสนๆ และไดใจความเพอแกไขหรอควบคมสาเหตนนๆ 8. ระบโอกาสการเกดขน (Occurrence : O) ซงเปนการคาดการณวาสาเหตของของบกพรองแตละสาเหตจะเกดขนถมากนอยเพยงใด อตราขอบกพรองทจะไปไดจะอยบนพนฐานของจ านวนขอบกพรองทคาดการณไดหรอขอมลจรงทเกดขนในกระบวนการ
ตำรำงท 2.2 เกณฑการประเมนหวขอโอกาสในการเกดขน โอกำสในกำร เ กดข นขอ งสำเหตหนงๆ
อต ร ำ ข อ บกพ รอ ง ทเปนไปได (PPM)
Ppk คะแนน
สงมาก : เกดขอบกพรองเปนประจ า
> 100,000 (หรอ 10%) < 0.55 10 50,000 (หรอ 5%) >0.55 9
สง : เกดขอบกพรองบอย 20,000 (หรอ 2%) >0.78 8 10,000 (หรอ 1%) >0.86 7
ปานกลาง : เกดขอบกพรองเปนครงคราว
5,000 (หรอ 0.5%) >0.94 6 2,000 (หรอ 0.2%) >1.00 5 1,000 (หรอ 0.1%) >1.10 4
ต า : เกดขอบกพรองคอนขางนอย
500 >1.20 3 100 >1.30 2
HATYAI UNIVERSITY
22
ตำรำงท 2.2 เกณฑการประเมนหวขอโอกาสในการเกดขน (ตอ) โอกำสในกำร เ กดข นขอ งสำเหตหนงๆ
อต ร ำ ข อ บกพ รอ ง ทเปนไปได (PPM)
Ppk คะแนน
หางไกล : เกอบไมมโอกาสเกดขอบกพรองเลย
<10 >1.67 1
ทมา : กตตศกด พลอยพานชเจรญ (2547) 9. ระบการควบคมกระบวนการปจจบน (Current Process Control) โดยอธบาย
รายละเอยดการควบคมกระบวนการปจจบนทใชปองกน (Prevention) หรอ การตรวจจบ (Detection) ขอบกพรอง (Failure Mode) หรอสาเหตของขอบกพรอง (Cause of Failure) ทอาจเกดขนในกระบวนการทวเคราะหนนๆ ตวอยางระบบการควบคมกระบวนการเชน ระบบปองกนขอผดพลาด (Poka-Yoke) การควบคมกระบวนการเชงสถต (Statistical Process Control)
10. ระบการตรวจจบ (Detection : D) เปนการจดล าดบทเกยวของโดยตรงกบรายการของการตรวจจบทดทสดทระบการควบคมปจจบนและแยกจากกนโดยขอบเขตของแตละ FMEA เพอใหล าดบของการตรวจจบทมคาต า โดยทวไปทมงานตองมนใจวาการควบคมกระบวนการตองมการปรบปรงไมควรประเมนคาการตรวจจบทต าทงๆทโอกาสเกดต า แตประเมนความสามารถของการควบคมกระบวนการดวยการตรวจจบขอบกพรองทมความถต าวามความสามารถเพยงใดหรอความสามารถในการปองกนขอบกพรองไมใหเกดขนในกระบวนการได
ตำรำงท 2.3 เกณฑการประเมนหวขอลกษณะการตรวจจบ ลกษณะกำรตรวจจบ
เกณฑ ประเภทกำรตรวจจบ
ขอบ เ ข ตว ธ ก ำ รตรวจจบ
คะแนน
A B C เ ก อ บ เ ป น ไปไม ได
ไมมระบบการตรวจจบใดๆ
X ไมสามารถตรวจจบหรอตรวจสอบได
10
ห า ง ไ ก ลมาก
มระบบควบคมแตไมส า ม า ร ถ ต ร ว จ จ บขอบกพรองได
X การควบคมกระท าไ ด เ พ ย ง ก า ร ส มตรวจเทานน
9
HATYAI UNIVERSITY
23
ตำรำงท 2.3 เกณฑการประเมนหวขอลกษณะการตรวจจบ (ตอ) ลกษณะกำรตรวจจบ
เกณฑ ประเภทกำรตรวจจบ
ขอบ เ ข ตว ธ ก ำ รตรวจจบ
คะแนน
A B C หางไกล ม ระบบควบ คมแตม
โอกาสนอยมาก ทจะตรวจจบขอบกพรองได
X การควบคมกระท าไ ด ด ว ย ก า รตรวจสอบดวยตาเปลาเทานน
8
นอยมาก ม ระบบควบ คมแตมโอกาสนอยมาก ทจะตรวจจบขอบกพรองได
X การควบคมกระท าไ ด ด ว ย ก า รตรวจสอบดวยตาเ ป ล า ส อ ง ค ร งเทานน
7
นอย ม ร ะบบควบ คมและอาจจะตรวจจบขอบก พรองได
X X การควบคมกระท าไ ด ด ว ย แ ผ น ภ ม SPC
6
ปานกลาง ม ร ะบบควบ คมและอาจจะตรวจจบขอบก พรองได
X มการควบคมโดยใชเครองมอวด วดชนงาน กอนออกจากจดปฏบตงานหรออาจใชเกจแบบ Go/No Go
5
ปานกลา งคอนขางสง
มระบบควบคมและมโอกาสสงทจะตรวจจบขอบกพรองได
X X มการตรวจสอบจบความผดพลาดในกระบวนการถดไปห ร อ ม ก า ร ใ ชเครองมอวดงานชนแรกในขนตอนการ
4 HATYAI UNIVERSITY
24
ตำรำงท 2.3 เกณฑการประเมนหวขอลกษณะการตรวจจบ (ตอ) ลกษณะกำรตรวจจบ
เกณฑ ประเภทกำรตรวจจบ
ขอบ เ ข ตว ธ ก ำ รตรวจจบ
คะแนน
A B C
ปรบตง (Set up)
คอนขางสง มระบบควบคมและมโอกาสสงทจะตรวจจบขอบกพรองได
X X มการตรวจสอบจบความผดพลาดทจดปฏบตง านหรอมการตรวจจบความผดพลาดโดยการตรวจสอบเพอการยอมรบ
3
สง ม ร ะบบควบ คมและเ ก อบจะมน ใจ ไดว าส า ม า ร ถ ต ร ว จ จ บขอบกพรอง
X X มการตรวจสอบจบความผดพลาดทจดปฏบตงานหรอดวยเครองมออตโนมตชนงานบกพรองไมสามารถผานไปได
2
สงมาก ม ร ะบบควบ คมและมน ใจ ไดว า สาม า รถตรวจจบขอบกพรอง
X ไม ม โ อ ก า ส เ ก ดผลตภณฑบกพรองเ พ ร า ะ ใ ช Poka Yoke ในขนตอนก า ร อ อ ก แ บ บผ ล ต ภ ณ ฑ แ ล ะกระบวนการ
1
ทมา : กตตศกด พลายพานชเจรญ (2547)
HATYAI UNIVERSITY
25
ประเภทการตรวจจบ A : ปองกนขอผดพลาดหลงลม B : ใชเกจ C : ตรวจสอบดวยมอ (Manual) 11. ระบหมายเลขล าดบความเสยง (Risk Priority Number, RPN) เปนผลทไดจาก
คาความรนแรง (S), โอกาสการเกด (O), และการตรวจจบ (D) ตามสตร RPN = (S) x (O) x (D) คา RPN จะมคาระหวาง 1 ถง 1,000 สามารถจดล าดบสงทเกยวของกบ
กระบวนการหลงจากไดคา RPN ในแตละสาเหตของขอบกพรองแลวควรมการจดล าดบจากคาสงสดมาสคาต าสด บางครงอาจใชแผนผงพาเรโตมาแสดงผลได ควรก าหนดเกณฑคาความเสยงโดยทวไปมกใชคา > 100 จงมการแกไขปรบปรงเกดขน อยางไรกตาม ถงแมคา RPN จะยงไมเกนเกณฑคาความเสยงทก าหนด แตหากพบวาคาโอกาสการเกดและการตรวจจบสง กควรจะมการแกไขปรบปรงเพอหาทางลดโอกาสการเกดและเพมโอกาสการตรวจจบตามความเหมาะสม
ภาพท 2.6
ความสมพนธของเลขล าดบคาความเสยง ทมา : ศรสทธ เจยรบตร (2550)
12. ระบค าแนะน าส าหรบการแกไข (Recommended action) การประเมนทางดานวศวกรรมส าหรบการแกไขหรอปองกนจะตองมงไปสการด าเนนการส าหรบรายการทมคา RPN สงหรอรายการใดๆ ททมงานสรปและระบวาควรจะด าเนนการกอน จดมงหมายของการด าเนนการในขอนกเพอทจะลดคาเหลานตามล าดบ ความรนแรง => โอกาสการเกด => การตรวจจบ
HATYAI UNIVERSITY
26
ขอแนะน าการลดคาความรนแรง (Severity) ในทางปฏบตหากคาความรนแรงมคาสง (9-10) ตองมงเนนไปจดการทการควบคมกระบวนการปองกนและตรวจจบ โดยทไมตองค านงถงคา RPN ส าหรบทกกรณทมระบผลของแนวโนมขอบกพรองซงสามารถท าใหเกดอนตรายไดตอการผลตหรอพนกงานทมงานตองมนใจวาไดมการด าเนนการปองกนและแกไขโดยวธการก าจดหรอควบคมทสาเหต ตลอดจนก าหนดวธปองกนตวของพนกงานอยางเหมาะสม เพอหลกเลยงขอบกพรองดงกลาว อยางไรกตามการลดคาความรนแรงทไดผลทดทสด คอ การปรบเปลยนการออกแบบใหมหรอการปรบเปลยนกระบวนการใหม ขอแนะน าการลดคาโอกาสการตรวจจบ (Detection) วธทดทสด คอ การใชเทคนคการปองกนการผดพลาด (Poka Yoke) โดยทวไปการปรบปรงวธการตรวจจบเปนกระบวนการทเปนตนทนและมกไมมประสทธผลส าหรบการปรบปรงคณภาพ ยงถาเพมความถในการตรวจสอบทางคณภาพยงไมมประสทธผลส าหรบการปองกนและแกไข ควรน ามาใชเปนมาตรการชวคราวเทานน และรบหาแนวทางปองกนและแกไขทแทจรงมาประยกตใช
1. ระบผรบผดชอบส าหรบขอแนะน าการแกไข (Responsibility for Recommended Action) ควรระบชอผ รบผดชอบส าหรบการแนะน าแกไขทกคนพรอมท งก าหนดการทจะเสรจ
2. ระบผลของการด าเนนการ (Action Result) ใหล าดบวาความรนแรง,โอกาสการเกด และการตรวจจบ พรอมทงค านวณคา RPN ส าหรบการด าเนนการทไดปรบปรงนน เมอไดคา RPN ใหมแลว จะตองทบทวนผลและหากมการพจารณาปรบปรงแกไขใหมใหท าการวเคราะหซ า และตองอยพนฐานการปรบปรงอยางตอเนอง
HATYAI UNIVERSITY
27
ภาพท 2.7 ขนตอนการท า FMEA ทมา : ศรสทธ เจยรบตร (2550)
เลอกกระบวนการทจะประเมน
สรางคณะท างาน
รวบรวมและวเคราะหกระบวนการ หาขอขดของทมโอกาสเกดขน
ตรวจหาผลกระทบของขอขดของ
พจารณาสาเหตของขอขดของ
หาคาความรนแรง
แจกแจงวธการควบคมในปจจบน
หาคาโอกาสการเกด
หาคาการตรวจจบ
ค านวณคาความเสยง
ตดสนใจด าเนนการแกไข
เสนอวธการแกไข
ด าเนนการแกไข สรปรายงาน FMEA
HATYAI UNIVERSITY
28
2.2 งำนวจยทเกยวของ
2.2.1 งำนวจยดำนอตสำหกรรมไมยำงพำรำ
วระศกด ตลยาพร (2540) ศกษาเรอง ศกยภาพดานอปทานของอตสาหกรรมเฟอรนเจอรไมยางพาราและชนสวนจากไมยางพาราเพอการสงออกในจงหวดสงขลา ผลการวจยพบวา ภาคใตมพนทปลกยางพารามากทสดคอจงหวดสงขลาและมการโคนยางเกาในแตละปทวประเทศ 2 แสนกวาไร โดยไดไมยางพาราแปรรปประมาณ 9-10 ลานลกบาศกเมตร/ป สงผลใหมโรงงานไมยางพารามากทสด คอเมอป 2538 ม 300 โรงงาน ก าลงการผลตประมาณ 120,076,500 ลานลกบาศกฟต ประเภทของโรงงานทมมากทสด คอ โรงงานแปรรปไมยางพาราเพอจ าหนาย ปญหาและอปสรรคของอตสาหกรรมเฟอรนเจอร คอ ดานวตถดบทมแนวโนมขาดแคลนและราคาเพมสงขนเนองจากปรมาณไมทโคนมความไมแนนอนและศกยภาพในการแขงขนของเฟอรนเจอรไทยลดลงในขณะทการแขงขนในตลาดโลกมแนวโนมเพมสงขนโดยเฉพาะราคาและปญหาตลาดทกระจกตวอยไมกประเทศ
นฤมล สบชนะ(2552) ศกษาเรอง การผลตผลตภณฑไมยางพาราของอตสาหกรรมไมยางพาราแปรรปในจงหวดสงขลา ผลการศกษา พบวา (1) ลกษณะของโรงงานอตสาหกรรมไมยางพาราแปรรปในจงหวดสงขลาสวนใหญจะเปนโรงเลอยเพยงอยางเดยว รองลงมาจะเปนกจการทด าเนนการทงโรงเลอยและโรงอบ สวนใหญด าเนนกจการมากกวา 6 ป วตถดบสวนใหญทใชมาจากภายในประเทศและอยในจงหวดทางภาคใต ซงสวนใหญจะมาจากจงหวดสงขลา ยะลาและสราษฎรธาน ในปจจบนโรงงานทงหมดใชเครองเลอยสายพานเปนหลกโดยลกษณะของโตะเลอยสวนใหญใชโตะเลอยแบบโตะเดยว แรงงานฝมอทผาซอยไมจะเปนเพศชาย มประสบการณในการเลอยไม 3 ป มการศกษาต ากวา ม.6 โดยวธการผลตใชวธการแปรรปแบบเลอยดะ แบบตปอนและแบบแบงครง โดยวธการแปรรปแบบเลอยดะจะไดปรมาณผลผลตสงและคณภาพดทสด (2) ปญหาและอปสรรคในการผลตของอตสาหกรรมไมยางพาราแปรรปในจงหวดสงขลาทพบเปนล าดบแรก คอ ปญหาดานการผลตโดยมปญหาดานไมยางพาราทอนทใชเปนวตถดบในการแปรรปและราคาไมยางพาราทอนทรบซอเพอใชเปนวตถดบอยในระดบมาก ปญหาล าดบทสอง คอ ปญหาดานแรงงาน โดยมปญหาเรองการจดหาแรงงานเปนปญหาล าดบแรก ระดบของปญหาอยในระดบปานกลาง ปญหาล าดบทสาม คอ ปญหาดานเครองจกร โดยมปญหาเรองการจดหาเครองจกรเพอน ามาใชในโรงงานเปนปญหาล าดบแรก ระดบปญหาอยในระดบปานกลาง และปญหาล าดบสดทาย คอ ปญหาดานการเงนซงทกดานมปญหาอยในระดบนอย
HATYAI UNIVERSITY
29
จากการทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของดานอตสาหกรรมไมยางพารา พบวา ลกษณะของโรงงานอตสาหกรรมไมแปรรปในจงหวดสงขลา สวนใหญเปนโรงเลอยอยางเดยว รองลงมามทงโรงเลอยและโรงอบ โตะเลอยเปนโตะเดยว วธการแปรรปแบบเลอยดะ แบบตปอนและแบบแบงครง ปญหาและอปสรรคของอตสาหกรรมไมยางพารา คอ การขาดแคลนและราคาวตถดบทเพมสงขน ศกยภาพในการแขงขนลดลง เชน ดานการผลต แรงงาน และเครองจกร เปนตน
2.2.2 งำนวจยดำนโลจสตกสและหวงโซอปทำน กมล เลศรตนและคณะ (2551) ศกษาเรองรปแบบของโซอปทานผกสดในจงหวด
นครปฐม โดยเรมตงแตเกษตรกร ผรวบรวม โรงคดบรรจ และตลาดกลางคาสง ศกษาปญหาและอปสรรคตางๆ ในการจดการโซอปทาน ผลการวจยพบวา รปแบบโซอปทานม 2 รปแบบ คอ โซอปทานแบบดงเดมและโซอปทานแบบผลตเพอสงออก เกษตรกรสวนใหญมปญหาดานการผลตในเรองโรคและแมลงศตรพช ดานการตลาดในเรองราคารบซอผลผลตและตองการใหหนวยงานทเกยวของชวยเหลอมากทสดในเรองการประกนราคา ส าหรบขอเสนอแนะส าหรบหนวยงานทเกยวของเพอการเพมประสทธภาพการจดการโซอปทานผกสดมดงนคอ ควรผลกดนใหมการรวมกลมเกษตรกร ท าการผลตแบบมสญญาผกพนและผลตตามระบบเกษตรดทเหมาะสม ใหความรและฝกอบรมเกษตรกรในเรองการผลตโดยเฉพาะการใชสารเคมและปยและเรองการตลาด และสงเสรมหรอใหความรกบเกษตรและผรวบรวมในเรองระบบคณภาพการผลตทางเกษตร
ณฐวฒ งามสทธ (2553) ศกษาเรองโครงสรางโลจสตกสขาเขาของอตสาหกรรมแปรรปไมยางพาราตามสภาพปจจบนใน 5 จงหวดของภาคใต ไดแก จงหวดนครศรธรรมราช พทลง ตรง สงขลาและสตล ผลการวจยพบวา โลจสตกสขาเขาของอตสาหกรรมแปรรปไมยางพารามจดเรมตนจากสวนยางพาราและสงตอไปโรงเลอยหรอโรงงานแปรรปไมยางพาราโดยปรมาณไมยางพาราทท าการโคนทง 5 จงหวดมจ านวน 226,514 ตน/เดอน ความตองการวตถดบของโรงงานกลมตวอยางม 165,650 ตน/เดอน ปรมาณไมยางพาราทมการขนสงไปยงโรงงานกลมตวอยางตามสภาพปจจบน 144,325 ตน/เดอน โดยยานพาหนะทใชในการขนสง คอ รถกระบะ 4 ลอ รถบรรทก 6 ลอ และรถบรรทก 10 ลอ คดเปน 29.22, 30.24%และ 40.54 ตามล าดบ โดยมปรมาณในการขนสง 3, 7 และ 18 ตน/เทยว ตามล าดบ จากสภาพโลจสตกสขาเขาในปจจบนพบวามปญหาทส าคญคอคาใชจายในการขนสงสง จากการวเคราะหไดน าเสนอแนวทางในการแกไขปญหา 4 แนวทาง คอ (1) การเปลยนมาใชรถบรรทก 10 ลอ ในการขนสงแทนรถกระบะ 4 ลอ ซงจะสามารถลดคาใชจาย
HATYAI UNIVERSITY
30
การขนสงลงไดประมาณ 2,645 บาท/เดอน คดเปน 14.10% (2) การจดการการขนสงโดยใชโปรแกรมเชงเสนตรงในการค านวณหาจดตนทาง จดปลายทางและปรมาณในการขนสงทเหมาะสม ซงจะสามารถลดคาใชจายในการขนสงลงไดประมาณ 8,360,750 บาท/เดอน คดเปน 44.55 % (3) เปลยนการใชงานจากรถบรรทกเกามาเปนรถบรรทกใหม ซงจะชวยลดคาใชจายในการขนสงลงไดประมาณ 2,637,332 บาท/เดอน คดเปน 14.06% และไดศกษาถงชวงเวลาทเหมาะสมในการเปลยนรถบรรทกโดยรถกระบะ 4 ลอ และรถบรรทก 6 ลอ มอายการใชงาน 4 ป สวนรถบรรทก 10 ลอ มอายการใชงาน 5 ป และ (4) การสรางถนนเพอใชรถบรรทก 10 ลอเขาถงสวนได จะชวยลดคาใชจายในการขนสงลงไดประมาณ 2,487,498 บาท/เดอน คดเปน 13.26%
จากการทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของดานโลจสตกสและหวงโซอปทาน พบวา การศกษาการจดการหวงโซอปทานและโลจสตกสสามารถชวยหาแนวทางการแกไขปญหาเพอเพมประสทธภาพการท างาน
2.2.3 งำนวจยดำนกำรประยกตใชเทคนคกำรวเครำะหขอบกพรองและผลกระทบ (FMEA) เกษราพงศ กฤษตยา สพฒตรา และเสงเอยม (2550) ศกษาเรองการวเคราะหรปแบบ
ของเสยและผลกระทบทเกดขนในกระบวนการผลตถงเทา โดยประยกตใชเทคนค Failure Mode and Effect Analysis: FMEA เรมจากศกษากระบวนการผลตโดยใชแผนภมการไหลของกระบวนการ (Flow Process Chart) เพอวเคราะหปญหา เมอพบปญหาแลวใชเทคนคแผนผงกางปลา (Fish Bone Diagram) วเคราะหหาสาเหตทท าใหเกดผลกระทบตอคณภาพ ตอมาท าการวเคราะหลกษณะขอบกพรองและผลกระทบดานคณภาพส าหรบกระบวนการผลตโดยใชเทคนค (Process Failure Mode and Effect Analysis : PFMEA)
ผลการวจยพบวาเกดปญหาของเสยในกระบวนการยอมเสนดาย กรอเสนดาย ถกถงเทา เยบปดปลาย และอบ หลงจากนนใหผเชยวชาญการผลตวเคราะหเพอประเมนความรนแรงของขอบกพรอง(Severity : S) การเกดขอบกพรอง (Occurrence : C) และความสามารถในการตรวจจบของระบบควบคม (Detection : D) เพอค านวณคาดชนความเสยงของขอบกพรอง (Risk Priority Number :RPN) ซงคา RPN ทมคามากทสด คอ ปญหาเสนดายขาดของแผนกกรอเสนดาย มคา RPN เทากบ400 ภายหลงการปรบปรงในดานการตรวจสอบคณภาพเสนดาย ดานการตงคาความเรวรอบของเครองจกรและดานการบ ารงรกษาเครองจกรท าใหคา RPN ลดเหลอ 280
HATYAI UNIVERSITY
31
เจษฎา นนทนาท (2551) ศกษาเรองตนทนคณภาพในการปรบปรงกระบวนการผลตของการผลตแผงวงจรอเลกทรอนกส โดยใชวธการวเคราะหลกษณะขอบกพรองและผลกระทบ โดยพจารณาถงองคประกอบของตนทนคณภาพสามดาน อนประกอบดวยตนทนการปองกน ,ตนทนการตรวจสอบ และตนทนความบกพรอง ผลการวจยพบวาตลอดเวลาระยะการด าเนนงานในระยะแรกนน ตนทนคณภาพประเภทตนทนในการปองกนมไมมากในขณะทตนทนขอบกพรองกลบมคาคอนขางสง หลงจากเรมน าวธการ FMEA มาใชในการปรบปรงอยางตอเนอง พบวา ตนทนขอบกพรองลดลงอยางมากและตอเนองในขณะทตนทนในการปองกนเพมขนในอตราทนอยกวาการลดลงของตนทนขอบกพรอง ในสวนของตนทนในการประเมนนนลดลงไดไมมากซงเปนตนทนในการประเมนลดลงไดไมมากซงเปนเพราะมตนทนคงทไมสามารถลดไดเปนองคประกอบอยในตนทนการประเมน งานวจยนใหเหนวาวธการ FMEA จงเปนวธการทเหมาะสมส าหรบการลดตนทนคณภาพในสายการผลต
อรยาภรณ ค มทปพฒน (2553) ศกษาเรองการประยกตใชเทคนคการวเคราะหขอบกพรองและผลกระทบในการปรบปรงดานคณภาพ เปนการวเคราะหขอบกพรองและผลกระทบ (Failure Mode and Effect Analysis,FMEA) รวมกบเครองมอทางคณภาพอนๆ คอ แผนผงสาเหตและผล, แผนผงพาเรโต,แผนผงตนไมและแผนผงเมตรกซ เพอหามาตรการแกไขปญหาทเหมาะสมและมประสทธภาพ
ในเบองตนไดท าการคดเลอกปญหาทท าใหเกดของเสย 3 อนดบแรก มาวเคราะห
หาสาเหตทแทจรงโดยใชผงกางปลา จากนนน าสาเหตจากกางหลกและรองมาท าการวเคราะห
ขอบกพรองและผลกระทบ เลอกคาตวเลขล าดบความเสยงทมคาสงมาหามาตรการการแกไขโดยใช
แผนผงตนไมและแผนผงแมทรกซ หลงจากนนด าเนนการแกไขเปนระยะเวลาประมาณ 6 เดอน
แลวจงน ามาวเคราะหขอบกพรองและผลกระทบซ าอกครง เปาหมายของศกษาครงนคอการลดลง
ของคาตวเลขล าดบความเสยง อยางนอยรอยละ 30 และของเสยตองลดลงอยางนอยรอยละ 50 หลง
การแกไขปรบปรงพบวา คาตวเลขล าดบความเสยวลดลงคดเปนรอยละ 54.87 และมจ านวนของเสย
ลดลงจาก 57.7 ตนตอเดอนเปน 17.94 ตนตอเดอน หรอลดลงคดเปนรอยละ 68.91 ผลสรปจง
สามารถกลาวไดวาการประยกตใหเทคนค FMEA รวมกบมาตรการแกปญหาทมประสทธผล
สามารถชวยลดอตราความเสยงในการเกดปญหาคณภาพและชวยลดจ านวนของเสยลงได
HATYAI UNIVERSITY
32
ศกษำกำรจดกำรโซอปทำนของอตสำหกรรมไมยำงพำรำแปรรปตงแต กำรรบวตถดบจนถงกำรสงมอบสนคำ กำรรบวตถดบ - การขนสง การรบ ตรวจสอบและ
จดเกบวตถดบ กระบวนกำรผลต
- การเลอย ซอย อาบอดน ายา อบไมยางพาราแปรรป
กำรสงมอบสนคำ - ตรวจสอบ จด เกบ สงมอบไม
ยางพาราแปรรป
- แนวทางในการปฏบตการแกไขเพอลดขอบกพรอง
- ร ป แ บบ ก ำ ร จ ด ก ำ ร โ ซ อ ป ท ำน ข อ งอตสำหกรรมไมยำงพำรำแปรรป - กำรวเครำะหขอบกพรองและ ผลกระทบ ( FMEA) - Severity (S) ความรนแรงทเกดขนแกลกคา - Occurrent (O) โอกาสทเกดสาเหตของขอบกพรอง - Detection (D) ความสามารถใน
การตรวจจบ
จากการทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของดานเทคนคการวเคราะห
ขอบกพรองและผลกระทบ (FMEA) พบวา การประยกตใชเทคนคการวเคราะหขอบกพรองและ
ผลกระทบ (Failure Mode and Effect Analysis,FMEA) รวมกบเครองมอคณภาพอนๆ เชน แผนภม
การไหลของกระบวนการ แผนผงสาเหตและผล แผนผงพาเรโต เปนตน สามารถชวยลดจ านวน
ขอบกพรองและตนทนคณภาพ เชนเดยวกบอตสาหกรรมไมยางพาราแปรรปทตองการหาสาเหต
และแนวทางการปองกนการเกดขอบกพรองของผลตภณฑไมยางพาราแปรรปโดยน าเทคนคการ
วเคราะหขอบกพรองและผลกระทบ (FMEA) ต งแตโลจสตกสขาเขา โลจสตกสการผลต และ
โลจสตกสขาออก
2.3 กรอบแนวคด
HATYAI UNIVERSITY
33
บทท 3 วธกำรวจย
3.1 วธกำรวจย วเคราะหอาการขดของและผลกระทบของกระบวนการแปรรปไมยางพาราโดยผานการจดการโซอปทานตงแต โลจสตกสขาเขา โลจสตกสกระบวนการผลต จนถงโลจสตกสขาออก มการด าเนนงานตามล าดบดงน 1. ศกษารวบรวมขอมลเบองตนตรวจสอบเอกสารทเกยวของรวมทงทฤษฏและงานวจยทเกยวของจากเอกสารตาง ๆ 2. รวบรวมปญหาทท าใหเกดไมยางพาราแปรรปคณภาพระดบ C สงกวาคาเปาหมายเปนระยะเวลา 3 เดอน ตงแตเดอน สงหาคม ถง เดอน ตลาคม 2556 มาจดท าเปนแผนผง พาเรโตเพอเลอกปญหาหลกทส าคญๆ มาเพอพจารณาแกไข เมอเลอกปญหาหลกออกมาไดแลวจะท าความเขาใจในแตละกระบวนการดวยแผนภมการไหลของกระบวนการผลตเพอเตรยมการวเคราะหสาเหตของปญหาโดยแผนผงสาเหตและผลตอไป 3. วเคราะหหาสาเหตของปญหาโดยใชแผนผงสาเหตและผล (Cause and Effect Diagram) จากการศกษากระบวนการท างานและสภาพปญหาเบองตน น ามาประกอบการพจารณาเพอเขยนแผนผงเหตและผล (Cause and Effect Diagram) ในการคนหาสาเหตของแตละปญหานนโดยพจารณาใน 4 ดาน คอ ดานเครองจกร ดานบคคล ดานวตถดบและดานวธการท างาน ในขนตอนนจะมการเรมใชหลกการการระดมสมอง (Brain Storming) จากตวแทนแตละหนวยงานทเกยวของมาแสดงความคดเหนปรกษาหารอรวมกนในดานการหาความเปนไปไดของสาเหตทจะท าใหเกดปญหาตางๆทสนใจ โดยมขอมลเบองตนจากฝายผลตและฝายควบคมคณภาพเปนพนฐาน น าไปหาแนวทางการแกไขปรบปรงระบบ 4. ประยกตใชเทคนคการวเคราะหขอบกพรองและผลกระทบเพอใชวเคราะหกอนการปรบปรงท าการวเคราะหขอบกพรองและผลกระทบกอนการปรบปรงในปญหาหลกทไดเลอกไวโดยใชเทคนค FMEA ซงมการระบแผนผงกระบวนการไหลของการผลต สภาพการขดของทเปนไปได (Potential Failure Mode) ผลกระทบทเปนไปได (Potential Effect (s) of Failure) และ
HATYAI UNIVERSITY
34
สาเหตขดของทเปนไปได (Potential Cause (S) / Mechanism (s) of Failure) ซงกคอ สาเหตทเราไดหาไวในแผนผงกางปลานนเอง น ามาประเมนความเสยงโดยใหคะแนนดานความรนแรงของผลกระทบทเกด (S) โอกาสทเกดขน (O) และความสามารถในการตรวจจบและปองกนไมใหเกดความลมเหลว (D) ซงหลกเกณฑในการพจารณาใหคะแนนจะพจารณาใหคะแนนตามตารางท 3.1,3.2 และ 3.3 ตามล าดบ ตำรำงท 3.1 แสดงระดบความรนแรงขอบกพรองทสงผลกระทบตอลกคา (S)
ระดบควำมรนแรง คะแนน
ผลตภณฑน าไปใชงานไดไมมผลกระทบตอลกคา
ลกคาไมสามารถสงเกตเหนขอบกพรอง
1
ผลตภณฑน าไปใชงานไดไมมผลกระทบตอลกคา
ลกคาสามารถสงเกตเหนขอบกพรอง
2
ผลตภณฑน าไปใชงานไดมผลกระทบตอลกคา ลกคา
ไมสามารถสงเกตเหนขอบกพรอง
3
ผลตภณฑน าไปใชงานไดมผลกระทบตอลกคา ลกคา
สามารถสงเกตเหนขอบกพรอง
4
ผลตภณฑไมสามารถน าไปใชงานได 5
ทมา : ปรบปรงมาจากกตตศกด พลอยพานชเจรญ (2547)
ตำรำงท 3.2 แสดงระดบโอกาสในการเกดสาเหตขอบกพรอง (O)
โอกำสในกำรเกดขนของสำเหตหนงๆ คะแนน
หางไกล : เกอบไมมโอกาสเกดขอบกพรองเลย 1
ต า : เกดขอบกพรองคอนขางนอย 2
ปานกลาง : เกดขอบกพรองเปนครงคราว 3
สง : เกดขอบกพรองเปนประจ า 4
ทมา : ปรบปรงมาจากกตตศกด พลอยพานชเจรญ (2547)
HATYAI UNIVERSITY
35
ตำรำงท 3.3 แสดงระดบการตรวจจบสาเหตขอบกพรอง (D)
ลกษณะกำรตรวจจบ วธกำรตรวจจบ คะแนน
สงมาก มการตรวจจบแบบปองกนการเกดสาเหต 1
สง มการตรวจจบสาเหตขอบกพรองทจดปฏบตงาน
ดวยเครองมออตโนมต
2
ปานกลาง มการตรวจจบสาเหตขอบกพรองทจดปฏบตงาน
ดวยตาเปลาทกชนกอนออกจากจดปฏบตงาน
3
นอย มการตรวจจบสาเหตขอบกพรองทจดปฏบตงาน
ดวยการสมตรวจดวยตาเปลา
4
เกอบเปนไปไมได ไมมการควบคมและตรวจสอบจบสาเหตทจด
ปฏบตงาน
5
ทมา : ปรบปรงมาจากกตตศกด พลอยพานชเจรญ (2547)
5. ค านวณคาตวเลขล าดบความเสยง (Risk Priority Number, RPN) เรยงล าดบและเลอกคา RPN ทมคาสงมาพจารณาแกไขโดยใชแผนผงพาเรโต (Pareto Diagram) คะแนนทไดจากการประเมนทง 3 ดานจะน ามาค านวณหมายเลขล าดบความเสยง (Risk Priority Number, RPN) เปนผลทไดจากค านวณสตร RPN = (S) x (O) x (D) น าตวเลขล าดบความเสยง (Risk Priority Number, RPN) ของแนวโนมสาเหตของขอบกพรองมาเรยงล าดบจากคาสงสดมาสคาต าสดไปจดท าแผนผงพาเรโตเพอเปนแนวทางในการตดสนใจเลอกสาเหตของขอบกพรองเพอน ามาแกไข 6. หาแนวทางแกไขปรบปรงโดยการระดมสมอง (Brain Storming) จากตวแทนแตละหนวยงานทเกยวของมาแสดงความคดเหนปรกษาหารอรวมกน หลงจากทไดรายการมาตรการการปรบปรงแกไขทผานกระบวนการพจารณารวมกนแลว จงน ามาวางแผนด าเนนการแกไขโดยแบงเปนหนวดหมดงตอไปน ดานเครองจกร ดานบคคล ดานวตถดบและดานวธการท างาน
HATYAI UNIVERSITY
36
7. น าขอมลทรวบรวมไดมาสรปเปนกรอบแนวความคดในการวจยและวางแผนงานวจย 8. เขยนรายงานและขอเสนอแนะ 9. น าเสนอผลงานวจย 10. สงมอบรปเลมฉบบสมบรณ
3.2 ระเบยบวธวจย
3.2.1 ประชำกรและกลมตวอยำง
ประชากร คอ โรงงานแปรรปไมยางพาราตวอยางในอ าเภอหาดใหญ จงหวดสงขลา จ านวน 1 โรงงาน โดยจะท าการเกบรวบรวมขอมลจากกลมประชากรทงหมด 3.2.2 เครองมอทใชในงำนวจย
3.2.2.1 แผนผงแสดงเหตและผล (Cause & Effect Diagram) ใชในระดมความคดเหนเพอจดหมวดหมคนหาสาเหตของปญหานนๆใน 4
ดาน คอ ดานบคคล ดานวตถดบ ดานวธการ และดานเครองจกรตงแตกจกรรมโลจสตกสขาเขา(กระบวนขนสง การรบ ตรวจสอบและจดเกบวตถดบ) การผลต (กระบวนการผลตไมยางพาราแปรรป) และขาออก (กระบวนจดเกบ ตรวจสอบเพอรอสงมอบใหลกคา) โดยใชหลกการระดมสมองจากตวแทนแตละหนวยงานทเกยวของมาแสดงความคดเหนรวมกน
3.2.2.2 แผนผงพำเรโต จ าแนกความส าคญของสภาพปญหาทสงผลใหเกดปญหาไมยางพาราแปรรปคณภาพระดบ C จากมากไปหานอย โดยปญหาหรอขอบกพรองทมล าดบความส าคญมากทสดจะถกน ามาหาสาเหตและแนวทางการแกไขเปนล าดบแรก
3.2.2.3 ตำรำง FMEA เพอวเคราะหหาลกษณะขอบกพรองของกระบวนการ แนวโนมของสาเหตตลอดจนความสามารถในการตรวจจบลกษณะขอบกพรองทเกดขนและท าการประเมนความเสยงผานเกณฑความรนแรง (S) โอกาสการเกดของสาเหต (O) และการตรวจจบลกษณะขอบกพรอง (D) ดงแสดงในตารางท 3.4
3.2.2.4 แบบสมภำษณ เปนแบบสมภาษณซงผสมภาษณเตรยมแบบสมภาษณไวเรยบรอยแลวโดยทในการสมภาษณนนจะมค าถามตาง ๆ ทตองการถามเพอใหไดค าตอบสอดคลองตามวตถประสงค
HATYAI UNIVERSITY
37
ตำรำงท 3.4 แสดงการวเคราะหขอบกพรองและผลกระทบ (FMEA) กระบวนการแปรรปไมยางพารา FMEA ส าหรบกระบวนการ ชอกระบวนการ : แปรรปไมยางพารา ผรบผดชอบกระบวนการ: หวหนาฝายผลต ผจดท า : หวหนาฝายผลต วน-เดอน-ป ทครบก าหนดเสรจสน วนเรมตน วนทบทวน คณะท างาน : หวหนาฝายผลต , หวหนาฝายประกนคณภาพ
ล ำดบ หนำทของกระบวนกำร แนวโนมของลกษณะขอบก
พรอง
แนวโนมของผล
จำกขอบกพรอง
แนวโนมของสำเหต S O D RPN
HATYAI UNIVERSITY
38
3.2.2 กำรเกบรวบรวมขอมล
3.2.2.1 จดตงทม Risk Management เพอศกษาและรวบรวมขอมลตางๆ ของโรงงานโดยคณะท างานประกอบดวยบคลากรประมาณ 6-8 คน ประกอบดวยผชวยผจดการโรงงานเปนประธานคณะท างาน หวหนาฝายประกนคณภาพเปนหวหนาคณะท างาน และเจาหนาทฝายประกนคณภาพเปนทปรกษาคณะท างาน โดยแตละหนาทจะตองมการก าหนดบทบาทและความรบผดชอบอยางชดเจน แผนผงโครงสรางทมทปรกษา แสดงในภาพท 3.1
ภาพท 3.1 แสดงแผนผงโครงสรางทมทปรกษา
3.2.2.2 ศกษากระบวนการผลตและวเคราะหแผนภมการไหล (Flow Chart) แสดงในภาพท 3.1 เพอจดรปแบบการจดการโลจสตกสของโรงงานแปรรปไมยางพาราและคนหาสภาพปญหาทางคณภาพในปจจบน โดยน าแผนผงพาเรโตจดล าดบความส าคญของสภาพปญหา เมอเลอกปญหาหลกออกมาไดแลว จะท าความเขาใจในแตละกระบวนการผลตเพอเตรยมการวเคราะหหาสาเหตโดยใชแผนผงแสดงเหตและผล (Cause & Effect Diagram) 3.2.2.3 ว เคราะหลกษณะขอบกพรองเพอหาสาเหตของขอบกพรองตลอดชวง ตงแตโลจสตกสขาเขา โลจสตกสกระบวนการผลตและโลจสตกสขาออกรวมกบแผนผงแสดงเหตและผล (Cause & Effect Diagram) แสดงความสมพนธ ระหวางคณลกษณะของปญหา (ผล) กบปจจยตางๆ (สาเหต) ทเกยวของ
ประธานคณะท างาน :ผชวยผจดการโรงงาน (ประสบการณดานอตสาหกรรม 10 ป)
หวหนาคณะท างาน : หวหนาฝายประกนคณภาพ
(ประสบการณดานโรงงานไมยางพาราแปรรป 6 ป)
ทปรกษาคณะท างาน : เจาหนาทฝายประกนคณภาพ
(ประสบการณดานโรงงานไมยางแปรรป 2 ป)
HATYAI UNIVERSITY
39
3.2.2.4 หาแนวทางการแกไขเพอสรางความมนใจวามาตรการแกไขทก าหนดไวไดรบการน าไปปฏบตใชอยางมประสทธผลหรอไมและถามประสทธผลดแลวจะด าเนนการจดท าเปนมาตรฐาน 3.2.3 กำรวเครำะหขอมลและสถต
เพอใหการวเคราะหขอมลสอดคลองกบวตถประสงคของการวจยจงไดก าหนดแนวทางในการวเคราะหขอมลดงตอไปน
การวเคราะหเชงเนอหาเพอศกษาสถานการณการผลต ของโรงงานไมยางพาราแปรรป ผวจยจะประมวลวเคราะหขอมลเชงพรรณนา (Descriptive Analysis) โดยการศกษาจากเอกสารทเกยวของ สมภาษณผจดการฝายผลต หวหนาฝายประกนคณภาพ ศกษาสภาพทวไปในการผลตโรงงานไมยางพาราแปรรปซงเปนโรงงานตวอยาง ตลอดจนศกษาถงปจจยตาง ๆ ทมผลกระทบตอขดความสามารถดานการผลตและตวแปรตางๆทตองควบคม การวเคราะหขอบกพรองและสาเหตขอบกพรองโดยการจดล าดบความส าคญมากทสด 3 ล าดบแรก ตามหลกการ ABC Analysis 80/20 มาหาแนวทางการแกไข
ศกษำกระบวนกำรผลตไมยำงพำรำแปรรปของบรษทกรณศกษำ 1. กำรเตรยมไมซงหรอไมยำงพำรำทอน การตดไมยางพาราทอนจะท าเมอตนยางพาราทม
อายอยในชวง 20-30 ป โดยจะตองคดเลอกไมยางพาราทอนโดยมขนาดเสนผานศนย กลาง 8 นวขน
ไป จงจะถอวาดแตถาในกรณทไมขาดแคลน ถาไมซงมขนาดเสนผานศนย กลาง 6-7 นว กพอใชได
แตจะไมใชไมทมขนาดเสนผานศนยกลางต ากวา 6 นว ความยาวประมาณ 1.30 เมตร มล าทอนตรง
ไมคดงอไมมตาไมจะดมากซงคอนขางหายาก ตาไมจงควรอยในชวงปลายไมและไมมวงด า หรอม
ต าหนทเกดจากการกรด ไมเปนโพรง ซงการคดเลอกไมซงในขนนเพอปองกนต าหนทเกดกบ
เฟอรนเจอร ในภายหลงซงเมอคดเลอกไดแลวกจะน ามากองเตรยมไวเพอรอการแปรรป แสดงดง
ภาพท 3.2 แหลงทมาของวตถดบ 3 แหลง 1) โรงงานแปรรปไมยางพารา (โรงงานกรณศกษา)ท า
สญญาซอขายสวนยางจากเกษตรกรทขนทะเบยนกบส านกงานกองทนสงเคราะหการท าสวนยางใน
จงหวดสงขลาเพอเขาไปโคนและลมไมยางพารา ยานพาหนะทใช รถ 4 ลอ ขนสงระยะทางใกล
สะดวก รวดเรว 2)โรงเลอย ซงท าการเลอยตดไมใหไดขนาดไมทโรงงานแปรรปไมยางพารา
ตองการเพอน าเขาสกระบวนการผลตของโรงงานโดยทไมตองผานกระบวนการเลอยและซอยไม
ยานพาหนะทใช รถ 4 ลอ 6 ลอและ10 ลอ มทงระยะทางใกลและไกล 3)นายหนา ผซงเปนตวกลาง
HATYAI UNIVERSITY
40
ในการประสานงานระหวางชาวสวนยางและโรงงานแปรรปไมยางพาราผรบซอ โดยนายหนาจะ
เปนผด าเนนการตดไมและท าเปนไมทอนขนสงมายงโรงงานแปรรปไมยางพาราเพอน าเขาส
กระบวนการผลตตอไป ยานพาหนะทใช รถ 4 ลอ 6 ลอและ10 ลอ มทงระยะทางใกลและไกล
ไมยางพาราทอนทไดจากทง 3 แหลง จะผานการชงน าหนก แสดงในภาพท 3.3 และภาพท
3.4 ตามล าดบ เพอคดราคาไมยางใหกบโรงเลอยหรอนายหนา หลงจากนนไมทอนจะถกน ามาเท
กองทลานรบวตถดบระหวางการเทกองพนกงานตรวจสอบคณภาพจะท าการสมตรวจสอบลกษณะ
ทางกายภาพ เชน ความยาวและเสนผานศนยกลาง ความสดของไมทอน ความสวยงาม (ไมลาย ไม
ปาง มตานอย ไมเปนตาสปปะรด)
ภาพท 3.2 ไมซงหรอไมยางพาราทอนเพอรอการแปรรป
HATYAI UNIVERSITY
41
ภาพท 3.3 ชงน าหนกรถบรรทก
ภาพท 3.4 ชงน าหนกรถบรรทกไมทอน
ไมยางพาราทอนซงเปนไมทอยในลกษณะของไมซง ไดมาจากการตดฟนหรอการโคนไมเพอจะน ามาท าการแปรรป อาจจะถกทงมอดและเชอรา เขาท าลายไดอยางรวดเรวหลงการตดฟน ดงนจงมความจ าเปนทจะตองมกรรมวธปองกนไมยางพาราทอนในทนททมการตดฟน เพอมใหมอดและ
HATYAI UNIVERSITY
42
เชอราเขาท าลายไมยางพาราทอนกอนทจะท าการแปรรปไม การปองกนในขนการเตรยมไมยางพาราทอนสามารถท าได 2 วธ คอ
1) การปองกนโดยใชสารเคมไมยางพาราทตดฟนลงแลวใหม ๆ ควรจะไดรบ การพนดวยสวนผสมของยากนเชอราและยาฆาแมลงเพอปองกนความเสยหายจากเชอราและมอดซงทงสองชนดสามารถเขาท าลายไมไดในเวลาอนรวดเรวมาก การพนยาจะตองพนใหทวทงทอน โดยเฉพาะทางดานหนาตดและตามรอยแตกของไม และเปลอกไมควรจะเอาใจใสดแลเปนพเศษใหยาเขาไปเคลอบอยอยางทวถง เพราะการเขาท าลายสวนใหญนน เรมจากทางดานหนาและตามรอยแตกบนผวไมนอกจากการพนยาแลว อาจใชการจมไมลงในน ายาหรอใชแปรงทาน ายาบนทอนไมใหทวแตทงสองวธนไมนยมใชในกรณทมไมมาก ๆ เนองจากสนเปลองเวลาการปฏบตมาก
2) การปองกนโดยไมใชสารเคม หลงจากตดฟนถาจ าเปนตองทงไมไวเพอการแปรรปเปนเวลานาน หรอไมสามารถทจะใชสารเคมในการปองกนการเขาท าลายของศตรท าลายไมยางพาราได ควรน าไมลงแชในน าโดยใหทอนไมจมอยในน าตลอดเวลา กจะสามารถปองกนไมใหไมนนเสยหายไดเปนเวลานานเทาทไมนนแชอยในน า แหลงน าทน าไมลงแชนนควรเปนทมการไหลเวยนของน าได
2. กำรแปรรปไมยำงพำรำทอน เปนการน าเอาไมยางพาราทอนทไดเตรยมไวมาท าการแปรรปดวยเครองจกร ซงเครองจกรทใชไดแกเลอยวงเดอน และเลอยสายพาน ปรมาณไมยางพาราแปรรปทไดจากไมยางพาราทอนแตละทอนมอตราสวนไมสงมากนก ทงนขนอยกบ
1) ขนาดของไมยางพาราทอน 2) ชนดของเลอยทใช 3) เทคนคการเลอย
ขนาดของไมยางพาราทอน ทมเสนผาศนยกลางมากจะไดไมยางพาราแปรรป
มากกวาขนาดของไมยางพาราทอน ทมเสนผาศนยกลางนอย ชนดของเลอยทใชในการแปรรปไม
ยางพาราทอนกไดแก เลอยวงเดอน และเลอยสายพาน
รปแบบกำรเลอยทใชในโรงงำนไมแปรรป แบงได 2 ลกษณะ 1. เลอยโตะเปดปก จะมรถปอนไมซงวงบนราง และมคนบงคบ แสดงการเลอย
เปดปกไมดงภาพท 3.5
2. เลอยโตะซอย เปนโตะส าหรบรบไมตอจากการเลอยเปดปก
HATYAI UNIVERSITY
43
ภาพท 3.5 การเลอยเปดปกไม
3. กำรอำบและอดน ำยำ คอ วธการรกษาเนอไม โดยจะท าใหน ายาซมเขาไปในเนอไมใหได
100% เพอปองกนมอดและก าจดเชอราหรอการรกษาเนอไมโดยการใชน ายารกษาเนอไมเปนการใส
สารเคมเขาไปในไมดวยกรรมวธตาง ๆ เพอปองกนการผพงจาก สภาพอากาศ และความเสยหายอน
เกดจากแมลงกนไมตลอดจนเชอราตาง ๆ โดยใชสารประเภทก าจดเชอราและก าจดแมลงท าใหชวย
ยดอายการใชงานของไมออกไปอกหลายสบเทาตว ขอส าคญของการอาบน ายาไม คอ จะตอง
เลอกใชทเหมาะสมกบลกษณะการใชงานหรอเหมาะสมกบชนคณภาพงานทตองการ ไดแสดง
รปการอดน ายากนมอด กนเชอรา ดงภาพท 3.6
ภาพท 3.6 การอดน ายากนมอด กนเชอรา
HATYAI UNIVERSITY
44
4. กำรเรยงไมกอนเขำเตำอบ (Stacking) การเรยงไมกอนเขาเตาอบไม เปนเทคนค ของแตละโรงงานน ามาถายทอดใหคนงานของตนเองปฏบต การเรยงไมกอนเขาเตาอบ มวตถประสงคเพอตองการใหความรอนในเตาอบผานเขาสเนอไมทกแผน การลดความชนของไมสม าเสมอกนหมดทงเตาอบ จ าเปนตองมแผนกเรยงไม การเรยงไมทดเวลาน าเขาหรอออกจากเตาอบไม ไมทเรยงไมจะไมลมการจดคนไวเรยงไมจะตองจดเปนค แลวแตก าลงการผลตของแตละโรงงาน ตงแต 5-10 ค ใชพนทกวางพอควร และอยภายในอากาศโปรง การระบายของลมพดผานไดอยางด ในระหวางทคอยเขาเตาการอบ การเรยงไมตองคดขนาดไมตามความหนา หนากวางและความยาวขนาดเดยวกน โดยเรยงลงบนพาเลท (Pallet) และใชไมรองแตละชนเรยงใหไมแตละแผนหางกนประมาณ 1 นวฟต เสมอกนทกดาน เมอเรยงจบไปแถวหนงจะใชไมรองระหวางชน สวนมากจะใชไมสเหลยม 1 นวฟต เพราะไมตองการใหไมแตชนชดกนเกนไป ความรอนในเตาสามารถถายเทหมนเวยนทวถง ความสงของชนอยทความสงของเพดานเตาอบ ปกตจะเรยงสงระหวาง 33-60 ชน
ภาพท 3.7 การเรยงไมกอนเขาเตาอบ
5. กำรอบไมเพอไลควำมชน (Kiln Dry) ความหมายของการอบไม (Seasoning) หมายถงกระบวนการทจ าเปนในการควบคมอตราการแหงของไมใหมความชนสมดลกบสภาพของบรรยากาศทจะน าไมนนไปใช หลกของการอบไมทวไป ไดแก
1) จะตองใชเวลานอยเทาทจะท าได
HATYAI UNIVERSITY
45
2) จะตองท าใหไมแหงสม าเสมอกน 3) ไมทผานการอบหรอผงจะตองไมมแรงความเคนอย 4) ไมไมเกดต าหนขนอนเนองจากการอบหรอผง 5) จะตองไมท าใหความแขงของไมลดลง การอบไมแตละครงในเวลา 8-13 วน ทงนขนอยกบความหนาของไม ลดความรอน
ในเตาเปนระยะ เมอถงวนท 7 วดความชนไมในเตาครงแรก ถาความชนในไมเหลอประมาณรอยละ 30 ตองลดความรอนในเตาใหเหลอประมาณ 40 องศาเซลเซยล ไมจะไมแตก ครงท 2 ควรวดความชนในไมหลงจากครงแรกอก 3 วน คนวดความชนจะทราบจากความช านาญวา อกกวนความชนจะลดลงเหลอรอยละ 8 เมอนนแสดงวาไมแหงตามความตองการ ไดแสดงรปตอบเพอไลความชน ดงภาพท 3.8 และการน าไมเขาหองอบ ดงภาพท 3.9
ภาพท 3.8 เตาอบไม HATYAI UNIVERSITY
46
ภาพท 3.9 การน าไมเขาหองอบ
6. กำรตรวจสอบคณภำพไมยำงพำรำภำยในเตำอบ ไมยางพาราทผานกรรมวธรกษาเนอไม เมอน ามาไสหนาเรยบรอยแลว กอนน าไปผลต
เปนเฟอรนเจอร มเจาหนาทตรวจสอบคณภาพไม เพอทราบวาน ายาเคมทอดซมเขาไปในเนอไมมากนอยเพยงใด จ าเปนตองตรวจสอบไมทกเตาอบ โดยใชวธการสมตวอยางดวยการเลอกหยบมาตรวจ 2-3 ชน (ในแตละมมของเตาอบ) เพอตรวจดวาน ายาเคมทอดเขาไปในเนอไมยางพาราทอบแหงแลวน ายาซมเขาไปอยในเนอไมมากหรอนอย เพยงพอทจะปองกนเชอราและแมลงท าลายเนอไมไดดพอตามความตองการหรอไม
7. กำรตรวจสอบคณภำพไมยำงพำรำหลงกำรอบ ไมยางพาราทผานการอบจะถกคดเกรด จดเรยงไมโดยพนกงานบรรจและถกตรวจสอบ
คณภาพไมโดยพนกงานประกนคณภาพอกครงกอนกระบวนการแพคสนคาและสงมอบใหลกคา ไดแสดงรปเจาหนาทตรวจสอบคณภาพไมยางหลงการอบ ดงภาพท 3.10
HATYAI U
NIVERSITY
47
ภาพท 3.10 เจาหนาทตรวจสอบคณภาพไมยางหลงการอบ
8. กำรแพคไมยำงพำรำแปรรปกอนกำรสงมอบและกำรสงมอบใหลกคำ ไมยางพาราแปรรปทผานการตรวจสอบโดยพนกงานตรวจสอบคณภาพหลงอบจะถกเพกสนคาจากแผนกแพคกงเพอรอการสงมอบใหลกคา แสดงรปการแพคไมยางพาราแปรรปกอนการสงมอบและการจดสนคาเขาตเพอสงมอบใหลกคา ดงภาพท 3.11 และ ภาพท 3.12 ตามล าดบ
ภาพท 3.11 การแพคไมยางพาราแปรรปกอนการสงมอบ
HATYAI UNIVERSITY
48
ภาพท 3.12 การจดสนคาเขาตเพอสงมอบใหลกคา
HATYAI UNIVERSITY
49
ภาพท 3.13 กระบวนการผลตไมยางพาราแปรรป
การเรยงไมกอนเขาเตาอบ : เพอใหความรอนในเตาอบ
ผานเขาสเนอไมทกแผนปกตจะเรยงสงระหวาง 25-30
ชน
การอบไม : การควบคมอตราการแหงของไมความชน
อยทรอยละ 8 อบไมแตละครง 8-13 วน
ตรวจสอบคณภาพไมในเตาอบ : เพอตรวจน ายาเคมซม
เขาไปในเนอไม ,ความชน
ตรวจสอบคณภาพไมหลงอบ : เพอตรวจความชน ส
เนอไม รา
จดเกบสนคารอการสงมอบใหลกคา
สวนยางพารา/นายหนา/โรงเลอย/การ
เตรยมทอนซงหรอไมยางพาราทอน
สงกลบนายหนาหรอโรงเลอย
เลอยเปดปก : เปนการน าซงหรอไมทอนเขาเครองเลอย
สายพาน เพอปอกเปลอกไม
ไมเสย ไมด
น าไมทอนขนชงน าหนกในแผนกตาชง
เพอประเมนราคา
การตดและซอย : เปนการน าไมทผานขนตอนการเปด
ปกไม มาท าการตด ซอยใหเปนแผนไมทมขนาดตาม
ความตองการของลกคา
การอาบและอดน ายา : ดวยวธสญญากาศชวยใหน ายา
เขาเนอไมเพอรกษาเนอไมปองกนมอดและก าจดเชอรา
การผพงจากสภาพอากาศ เปนเวลา 1 ชม.
รบ ตรวจสอบและจดเกบไมยางพารา
ทอนเพอสนบสนนกระบวนการผลต
กระบวนการผลต
HATYAI UNIVERSITY
50
บทท 4
ผลกำรวจย 4.1 รปแบบกำรจดกำรโซอปทำนและกจกรรมทเกยวของในสวนตำง ๆ ของอตสำหกรรม
แปรรปไมยำงพำรำ ผลจากการศกษาและวเคราะหแผนภมการไหลของกระบวนการ (Flow Chart) ท าให
ทราบถงการเชอมโยงระหวางผทมสวนเกยวของตลอดโซอปทานของอตสาหกรรมแปรรปไมยางพารา คอ ตงแต ขนสง รบ ตรวจสอบและจดเกบวตถดบจากสวนยางพารา หรอ นายหนา หรอ โรงเลอย น าวตถดบเขาสโรงงานแปรรปไมยางพารา ไปจนกระทงการสงมอบใหลกคา โดยการศกษาในสวนน ไดแบงโซอปทานของอตสาหกรรมไมยางพาราแปรรป ออกเปน 3 สวน ดงตอไปน
1. สวนโลจสตกสขาเขา ไดแก การขนสง รบ ตรวจสอบและจดเกบวตถดบจากสวนยางพารา หรอ นายหนา หรอ โรงเลอย
2. สวนโลจสตกสกระบวนการผลต ไดแก โรงงานแปรรปไมยางพารา 3. สวนโลจสตกสขาออก ไดแก ตรวจสอบ จดเกบไมยางพาราแปรรป สงมอบใหลกคา
HATYAI UNIVERSITY
51
โลจสตกสขาเขา โลจสตกสกระบวนการผลต โลจสตกสขาออก
ภาพท 4.1 รปแบบการจดการโซอทานและกจกรรมทเกยวของในสวนตาง ๆ ของ
อตสาหกรรมแปรรปไมยางพารา
4.1.1 กำรบรหำรจดกำรโลจสตกสขำเขำ
วตถดบหรอไมยางพาราทอนเปนไมยางพาราทโคนเมอมอายอยในชวง 20-30 ป
เนองจากมปรมาณน ายางนอยและคณภาพไมดและท าเปนไมยางพาราทอนยาวประมาณ 1.30 เมตร
ขอมลผลตภณฑการไหลของเงนทนด าเนนงานตลอดทงระบบ
สวนยางพารา
หรอนายหนา
หรอโรงเลอย /
เตรยมไมทอน
(ตด,ฟน)
โรงงานแปรรป
ไมยางพารา ลกคา
กำรสงมอบวตถดบ -การขน สงไมย า ง พาราทอน - กระบวนการรบ
ตรวจสอบและจด
เกบวตถ ดบ เพ อ
สนบสนนกระบวน
การผลต
กระบวนกำรผลต - การเลอยไม,ซอยไม,อดน ายา
,อบไมและบรรจไมยางพารา
แปรรปเพอรอการสงมอบ
กำรกระจำยสนคำ -การตรวจสอบและจดเกบไมยางพาราแปร รป เพ อ ร อ ส งมอบใหลกคา -ขน ส งดว ย ตค อนเทนเนอร
HATYAI UNIVERSITY
52
เพอสะดวกตอการยกของคนงานและการขนสงเขาโรงงานแปรรป แหลงทมาของวตถดบ 3 แหลง
1) โรงงานแปรไมยางพารา (โรงงานกรณศกษา)ท าสญญาซอขายสวนยางจากเกษตรกรทขน
ทะเบยนกบส านกงานกองทนสงเคราะหการท าสวนยางในจงหวดสงขลาเพอเขาไปโคนและลมไม
ยาง 2)โรงเลอย ซงท าการเลอยตดไมใหไดขนาดไมทโรงงานแปรรปไมยางพาราตองการเพอน าเขา
สกระบวนการผลตของโรงงานโดยทไมตองผานกระบวนการเลอยและซอยไม 3)นายหนา ผซงเปน
ตวกลางในการประสานงานระหวางชาวสวนยางและโรงงานแปรรปไมยางพาราผรบซอ โดย
วตถดบท ง 3 แหลง จะตองผานกระบวนการรบ ตรวจสอบและจดเกบวตถ ดบเพอน าเขาส
กระบวนการแปรรปไมยางพาราตอไป
4.1.2 กำรบรหำรจดกำรโลจสตกสกำรผลต
กระบวนการแปรรปไมยางพาราตงแต กระบวนการเลอยไม อาบและอด
น ายา อบเพอไลความชนและการจดเรยงไมเปนแพคเพอรอสงมอบใหลกคา
4.1.2.1 กระบวนการเลอยไม ใชแรงงานคนเปนหลก ไมยางพารามขนาดเสนผาน
ศนยกลาง 6-10 นว ความยาว 1-1.10 เมตร ใชแรงงานคนในการปอนไมซงขนโตะเลอย โดยเลอย 1
ตว ท าการเลอยทงสองอยางอยดวยกน คอ เลอยเปดปกและซอยเปนไมแปรรปอยในตวเดยวกน
4.1.2.2 กระบวนการอาบและอดน ายา ไมทอนยางพาราทตดจากสวนไมเกน 3
วน หรอ 72 ชวโมง จะตองน าเขาสโรงเลอย และถกน าเขาเลอยทนทเพอปองกนไมใหเกดการ
ท าลายจากเชอราและแมลง ดงนน เมอเลอยเปดปกและซอยไมใหไดขนาดตามตองการแลวจะน าไป
ผานกระบวนการอดน ายาเขาไปในเนอไมดวยวธสญญากาศ โดยใชเวลา 1 ชวโมง เพอกนมอด กน
เชอราและสงเขาเตาอบแหงไลความชนในขนตอนถดไป
4.1.2.3 อบเพอไลความชน กระบวนการอบแหงไลความชนและปองกนเชอรา
เมออบน ายาไดตามก าหนดแลว น าไมทไดจากการอดน ายาสงเขาเตาอบเพออบไมใหแหงและไล
ความชนไมใหเกดเชอรา โดยมการตรวจสอบคณภาพไมหลงการอบโดย QC ของบรษท เชอเพลงท
ใชในกระบวนการน คอ ปกไม รากไม และขเลอยทไดจากกระบวนการเลอยไมของบรษท
HATYAI UNIVERSITY
53
4.1.3 กำรบรหำรจดกำรโลจสตกสขำออก
กระบวนการตรวจสอบคณภาพหลงการอบ, การแพคสนคาและการจดเกบไม
ยางพาราแปรรปเพอรอสงมอบใหลกคา
4.2 ขอบกพรองและสำเหตของกำรเกดขอบกพรองผลตภณฑไมยำงพำรำแปรรป
ในการศกษานจะเลอกพจารณาจากปญหาคณภาพทเกดขนเปนปญหาหลกๆ ท
กอใหเกดจ านวนขอบกพรองบอยครง จากขอมลฝายประกนคณภาพตงแตเดอน สงหาคม ถง
ตลาคม 2556 พบจ านวนขอบกพรองไมยางพาราแปรรปคณภาพระดบ C ทงหมดกอนกระบวนการ
บรรจขนตคอนเทนเนอร จ านวน 2,143 ชน จากจ านวนตวอยางทสมมาทงหมด 30,948 ชน สามารถ
สรปไดดงตารางท 4.1
ตำรำงท 4.1 สรปขอบกพรองทท าใหเกดปญหาไมยางพาราแปรรปคณภาพระดบ C
ล ำดบ Defect type Quality Problem (ชน) เปอรเซนตสะสม
1 ลายด า 637 29.72
2 เปลอกยาว 613 58.33
3 ตาหลายจด 465 80.03
4 ไส 272 92.72
5 ผ/หก 66 95.8
6 ตกขนาด 25 96.97
7 เรยว 20 97.9
8 หวแหง 18 98.74
9 หวแตก 16 99.49
10 โคง 11 100
HATYAI UNIVERSITY
54
จากขอมลตามตารางดงกลาวไดน ามาเรยงล าดบขอบกพรองจากทท าใหเกดปญหาทาง
คณภาพมากไปหานอยและจดท าแผนผงพาเรโต เพอเลอกขอบกพรองทจะลงมอแกไข โดยเลอก
เฉพาะขอบกพรองทส าคญซงถาแกไขจะลดปญหาคณภาพไดมาก ดงภาพท 4.2
HATYAI UNIVERSITY
55
ภาพท 4.2 พาเรโตวเคราะหจ านวนขอบกพรองผลตภณฑ (ชน) ทท าใหเกดปญหาไมเกรด C กอนการบรรจขนตคอนเทนเนอร
ตงแต สงหาคม ถง ตลาคม 2556
HATYAI UNIVERSITY
56
จากการศกษาขอมลจ านวนขอบกพรองของผลตภณฑในภาพท 4.2 สามารถจ าแนกกลมอาการขอบกพรองของผลตภณฑจากขอบกพรองทสงและเกดขนบอยครง 3 ขอบกพรอง จากจ านวนขอบกพรองทงหมด 2,143 ชน ดงตอไปน
1. ลายด า
2. เปลอกยาว
3. ตาหลายจด
4.2.1 กระบวนการปฏบตงานทท าใหเกดปญหาทางคณภาพเรองตาด าหลายจด ลายด าและ
เปลอกไมยาว (ไมคณภาพระดบ C)
ในกระบวนการผลตไมยางพาราแปรรปประกอบดวย 3 สวนหลก คอ 1)โลจสตกสขาเขา
เปนกระบวนการขนสงไมยางพาราทอนเพอเขาสโรงงานแปรรปโดยผานกระบวนการชงหนกและ
สมตรวจสอบลกษณะทางกายภาพ เชน ขนาด ความสด ความสวยงาม เปนตน 2) เพอสงเขา
โลจสตกสกระบวนการผลต ซงเปนขนตอนการแปรรปไมยางพาราทอนโดยผานกระบวนการเลอย
และคดแยกเกรดไมเพอใหไดขนาดตามตองการ สงเขาสกระบวนการอาบและอบน ายาเพอไล
ความชนปองกนมอดและเชอรา 3) โลจสตกสขาออก หลงจากนนไมยางพาราแปรรปจะถก
พนกงานบรรจคดแยกไมคณภาพระดบ AB,C และจดเรยงไมเพอน าไปจดเกบทคลงสนคารอการ
สงมอบใหลกคา
ซงจากการวเคราะหทง 3 สวนหลกในขางตน พบวาปญหาคณภาพไมยางพาราแปรรป
คณภาพระดบ C เชน ตาด าหลายจด ลายด าและเปลอกไมยาว มปญหาและสาเหตความเปนไปได
ดงน
ปญหำหลกทเกดขนไดแก
1. วตถดบทรบมาเปนไมปางหรอเปนไมพนธ GT600และยางพารา ซงเปนไมทมการแตก
กงกานท าใหยากตอการเลอยเปดหนาไม ซอยไม ท าใหเสยปรมาณฟตไม
สาเหตทเปนไปได บางชวงเวลาวตถดบไมเพยงพอและการยอมรบวตถดบหรอไม
ทอนทมขอบกพรอง เชน ไมลาย ไมปาง ไมกง เนองจากเปนวตถดบทไดจากโรงงานของผผลตเอง
2. นายมา,พนกงานซอยไม ขาดความช านาญในการเลอยเปดหนาไม,ซอยไม
HATYAI UNIVERSITY
57
สาเหตทเปนไปได พนกงานใหมประสบการณท างานนอย
3. นายมา,พนกงานซอยไมไมเลอยหลบตาไม,ลายด า สาเหตทเปนไปได เพอใหไดปรมาณฟตไมมากเนองจากการจายคาแรงคดตามคดตามปรมาณฟตไมคณภาพระดบ AB,C โดยฟตไมยางพาราแปรรปคณภาพระดบ AB ไดคาแรงมากกวาฟตไมคณภาพระดบ C
4. พนกงานคดเกรดไมโตะเลอย,พนกงานPacking คดแยกไมเปนไมคณภาพระดบ AB
มากกวา ไมคณภาพระดบ C
สาเหตทเปนไปได การจายคาแรงคดตามปรมาณฟตไมคณภาพระดบ AB,C โดยฟตไม
คณภาพระดบ AB ไดคาแรงมากกวา ฟตไมคณภาพระดบ C
5. การสมตรวจคณภาพไมคดเกรดบรเวณโตะเลอยท าไดยาก
สาเหตทเปนไปได ไมทผานการเลอยและซอยแลวถกเรยงซอนทบกนหลายชน
ท าใหยากตอการหยบสมตรวจไมทอยดานลาง
6. ชวงเวลาต 4-8 โมงเชา ไมมการสมตรวจไมทอนทเทกองและไมคดเกรดทโตะ เลอย
สาเหตทเปนไปได พนกงานฝายตรวจสอบคณภาพเขาปฏบตงานเวลา 8.00 – 17.00 น.
7. ความถการสมตรวจไมคดเกรดโดยพนกงานตรวจสอบคณภาพในแตละโตะเลอยนอย
สาเหตทเปนไปได ไมมการก าหนดเวลามาตรฐานส าหรบพนกงานตรวจสอบคณภาพ
1 คน ในการสมตรวจไมคดเกรดแตละโตะเลอย (32 โตะ)
8. นายมาไมเปลยนใบเลอยทก 2 ชวโมง ท าใหใบเลอยไมคมสงผลตอคณภาพไมทเลอย
ออกมาไมไดมาตรฐาน
สาเหตทเปนไปได เปนพนกงานเกาทปฏบตงานมาเปนระยะเวลานานไมปฏบตตามระเบยบการท างานของบรษท
HATYAI UNIVERSITY
58
4.3 สรปผลกำรวเครำะหสำเหตของปญหำโดยใชแผนผงสำเหตและผล
จากการน าขอบกพรองของผลตภณฑทเกดขนบอยครง 3 ขอบกพรอง คอ 1) ลายด า 2)
เปลอกยาว 3) ตาหลายจด มาวเคราะหหาสาเหตของขอบกพรองดงกลาวโดยใชแผนผงสาเหตและ
ผลแสดงภาพท 4.3 และ 4.4
HATYAI UNIVERSITY
59
ภาพท 4.3 การวเคราะหสาเหตของขอบกพรอง ตาด าหลายจดและลายด า HATYAI UNIVERSITY
60
ภาพท 4.4 การวเคราะหสาเหตของขอบกพรอง เปลอกไมยาว HATYAI UNIVERSITY
61
จากแผนผงภาพท 4.3 และ4.4 พบวาสาเหตทท าใหเกดขอบกพรองตาด าหลายจด,ลายด าและเปลอกไมยาวเกดจากวตถดบ,วธการสมตรวจและพนกงานเปนหลก
4.4 กำรวเครำะหลกษณะขอบกพรองโดยใชเทคนค FMEA
จากการทไดรวบรวมขอมลของขอบกพรองทเกดขนและสาเหตทเปนไปไดทงหมดใน
รปแบบของแผนผงสาเหตและผลแลว จะน ามาท าการวเคราะหหาระดบความเสยง (RPN) ของ
สาเหตของขอบกพรองตางๆ ทไดรวบรวมไว เพอน ามาวเคราะหหาแนวทางการแกไข โดยจะเรม
จากสาเหตทมคา RPN มากไปหานอย ซงแนวทางในการประเมนหาระดบความเสยง จะไดมาจาก
การประเมนองคประกอบ 3 ประการ คอ ความรนแรงของผลกระทบ (S) , โอกาสการเกดขน (O)
และการตรวจจบ (D) ดงนนคา RPN ทไดจะมาจาก
RPN = S x O x D
HATYAI UNIVERSITY
62
ชอกระบวนการ : แปรรปไมยางพารากอนปรบปรง ผรบผดชอบกระบวนการ: หวหนาฝายผลต ผจดท า : หวหนาฝายผลต วน-เดอน-ป ทครบก าหนดเสรจสน วนเรมตน วนทบทวน คณะท างาน : หวหนาฝายผลต , หวหนาฝายประกนคณภาพ ตำรำงท 4.2 การวเคราะหอาการขดของและผลกระทบกอนการปรบปรง
ล ำดบ หนำทของกระบวนกำร แนวโนมของลกษณะขอบก
พรอง
แนวโนมของผล
จำกขอบกพรอง
แนวโนมของสำเหต S O D RPN
1 รบวตถดบ ไมปาง - ตาด าหลายจด
- ลายด า
1.1a บางชวงเวลาวตถดบไมเพยงพอ
1.2b วตถดบทไดจากโรงงานผผลตเอง
1 3 4 12
พนธไม GT,600 และยางพารา
1 3 4 12
ชวงเวลาต 4-8โมงเชา ไมมการ
สมตรวจไมทอน
- ตาด าหลายจด
-ลายด า
- เปลอกยาว
1.3c พนกงานฝ ายตรวจสอบคณภาพ เขา
ปฏบตงานเวลา 8.00 – 17.00
1 4 5 20
2 เลอย/ซอยไม นายมา,พนกงานซอยไม ขาด
ความช านาญในการเลอยเปด
หนาไม,ซอยไม
2.1a เปนพนกงานใหมประสบการณท างานนอย 2 4 4 32
HATYAI UNIVERSITY
63
ตำรำงท 4.2 การวเคราะหอาการขดของและผลกระทบกอนการปรบปรง (ตอ)
ล ำดบ หนำทของกระบวนกำร แนวโนมของลกษณะขอบก
พรอง
แนวโนมของผล
จำกขอบกพรอง
แนวโนมของสำเหต S O D RPN
2 เลอย/ซอยไม นายมา ,พนกงานซอยไมไม
เลอยหลบตาไม,ลายด า
- ตาด าหลายจด
- ลายด า
2.2b เพอใหไดปรมาณฟตไมมาก 4 4 4 64
พนกงานคดเกรดไมโตะเลอย
คดแยกไมเ ป นไมคณภ าพ
ระดบ AB มากกวา ระดบ C
- ตาด าหลายจด
-ลายด า
- เปลอกยาว
2.3c การจายคาแรงคดตามปรมาณฟตไมคณภาพ
ระดบ AB,C โดยไมคณภาพระดบ AB ไดคาแรง
มากกวาไมคณภาพระดบ C
4 3 4 48
ความถการสมตรวจไมคดเกรด
โ ด ย พน ก ง า น ต ร ว จ ส อ บ
คณภาพในแตละโตะเลอยนอย
- ตาด าหลายจด
-ลายด า
- เปลอกยาว
2.4d ไมมการก าหนดเวลามาตรฐานส าหรบ
พนกงานตรวจสอบคณภาพ 1 คน ในการสม
ตรวจไมคดเกรดทกโตะเลอย (32 โตะ)
2 4 4 32
นายไมไมเปลยนใบเลอยทก 2
ชวโมง ท าใหใบเลอยไมคม
สงผลตอคณภาพไมทเลอย
2.5e เปนพนกงานทปฏบตงานมาเปนระยะ
เวลานานไมปฏบตตามระเบยบการท างานของ
บรษท
4 3 4 48
HATYAI UNIVERSITY
64
ตำรำงท 4.2 การวเคราะหอาการขดของและผลกระทบกอนการปรบปรง (ตอ)
ล ำดบ หนำทของกระบวนกำร แนวโนมของลกษณะขอบก
พรอง
แนวโนมของผล
จำกขอบกพรอง
แนวโนมของสำเหต S O D RPN
2 เลอย/ซอยไม การสมตรวจคณภาพไมคด
เกรดบรเวณโตะเลอยท าไดยาก
- ตาด าหลายจด -ลายด า - เปลอกยาว
2.6f ไมทผานการเลอยและซอยแลวถกเรยงซอนทบกนหลายชนท าใหยากตอการสมไมดานลาง
1 4 3 12
ชวงเวลาต 4-8โมงเชา ไมมการ
สมตรวจไมคดเกรดทโตะเลอย
- ตาด าหลายจด -ลายด า - เปลอกยาว
2.7g พนกงานฝายตรวจสอบคณภาพเขา
ปฏบตงานเวลา 8.00 – 17.00
4 4 5 80
3 บรรจ พนกงาน Packing คดแยกไม
เปนไมคณภาพระดบ AB
มากกวาระดบ C
- ตาด าหลายจด -ลายด า - เปลอกยาว
3.1a การจายคาแรงคดตามคดตามปรมาณฟตไม
คณภาพระดบ AB,C โดยไมคณภาพระดบ AB
ไดคาแรงมากกวาไมเกรด C
2 2 4 16
HATYAI UNIVERSITY
65
4.5 ผลกำรค ำนวณตวเลขล ำดบควำมเสยง (RPN)
หลงจากท าการวเคราะหโดยใชเทคนค FMEA น ามารวบรวมโดยพจารณาคา RPN ทได
โดยน าคา RPN ทไดมาเรยงจากมากไปนอย เพอทจะน าไปวเคราะหดวยการใชแผนผงพาเรโต
ตารางท 4.3 ความสมพนธระหวางแนวโนมของสาเหตกบ RPN จากคามากไปนอย
ล าดบ แนวโนมของสาเหต RPN %สะสม
RPN
1 2.7g พนกงานฝายตรวจสอบคณภาพเขาปฏบตงาน
เวลา 8.00 – 17.00
80 21.28
2 2.2b เพอใหไดปรมาณฟตไมมาก 64 38.3 3 2.3c การจายคาแรงคดตามปรมาณฟตไมเกรด AB,C โดย
ไมเกรด AB ไดคาแรงมากกวาไมเกรด C 48 51.07
4 2.5e เปนพนกงานทปฏบตงานมาเปนระยะเวลานานไม
ปฏบตตามระเบยบการท างานของบรษท 48 63.84
5 2.1a เปนพนกงานใหมประสบการณท างานนอย 32 72.35
6 2.4d ไมมการก าหนดเวลามาตรฐานส าหรบพนกงาน
ตรวจสอบคณภาพ 1 คน ในการสมตรวจไมคดเกรดทก
โตะเลอย (32 โตะ)
32 80.86
7 1.3c พนกงานฝายตรวจสอบคณภาพเขาปฏบตงานเวลา
8.00 – 17.00 20 86.18
8 3.1a การจายคาแรงคดตามคดตามปรมาณฟตไมเกรด
AB,C โดยไมเกรด AB ไดคาแรงมากกวาไมเกรด C 16 90.44
HATYAI UNIVERSITY
66
ตารางท 4.3 ความสมพนธระหวางแนวโนมของสาเหตกบ RPN จากคามากไปนอย (ตอ)
ล าดบ แนวโนมของสาเหต RPN %สะสม
RPN
9 1.1a บางชวงเวลาวตถดบไมเพยงพอ 12 93.63
10 1.2b วตถดบทไดจากโรงงานผผลตเอง 12 96.82
11 2.6f ไมทผานการเลอยและซอยแลวถกเรยงซอนทบ
กนหลายชนท าใหยากตอการสมไมดานลาง
12 100
รวม 376
จากตารางท 4.6 น ามาท าการวเคราะหผลเพอหาแนวโนมของสาเหตทตองท าการแกไขโดย
ใชแผนผงพาเรโตในการวเคราะหไดดงรปท 4.5
HATYAI UNIVERSITY
67
ภาพท 4.5 แผนผงพาเรโตแสดงการจดล าดบคาดชนความเสยง (RPN)
HATYAI UNIVERSITY
68
4.6 กำรวเครำะหหำสำเหตของขอบกพรอง
จากการวเคราะหตารางความสมพนธระหวางแนวโนมของสาเหตกบ RPN ดงตารางท
4.3 และน ามาจดท าแผนผงพาเรโตเพอเปนแนวทางในการตดสนใจเลอกแนวโนมของสาเหตมาท า
การวเคราะหและด าเนนการแกไขปรบปรง โดยทางทมงานตดสนใจเลอกทจะท าการวเคราะห
ขอมลทมคา RPN อยในชวงเปอรเซนตสะสม 0 – 63.84 ผลทไดออกมานนมทงหมด 4 สาเหต ท
ตองท าการแกไขจากทงหมด 11 สาเหต แสดงดงน ตารางท 4.4
ตำรำงท 4.4 สาเหตทงหมดทตองท าการแกไขจากการใชแผนผงพาเรโต
กระบวนกำร แนวโนมของลกษณะขอบกพรอง แนวโนมของสำเหต
เลอย/ซอยไม
ชวงเวลาต 4-8โมงเชา ไมมการสมตรวจ
ไมคดเกรดทโตะเลอย
2.7g พนกงานฝายตรวจสอบ
คณภาพเขาปฏบตงานเวลา 8:00 –
17:00
นายมา,พนกงานซอยไมไมเลอยหลบตา
ไม,ลายด า
2.2b เพอใหไดปรมาณฟตไมมาก
พนกงานคดเกรดไมโตะเลอย คดแยกไมเปน
ไมคณภาพระดบ AB มากกวา คณภาพระดบ
C
2.3c การจายคาแรงคดตามปรมาณฟต
ไมคณภาพระดบ AB,C โดยไม
คณภาพระดบ AB ไดคาแรงมากกวา
ไมคณภาพระดบ C นายไมไมเปลยนใบเลอยทก 2 ชวโมง ท าให
ใบเลอยไมคมสงผลตอคณภาพไมทเลอย 2.5e เปนพนกงานทปฏบตงานมาเปน
ระยะเวลานานไมปฏบตตามระเบยบ
การท างานของบรษท
จากตารางท 4.4 แสดงถงสาเหตของขอบกพรองทไดจากการวเคราะหขอบกพรอง
(FMEA) ดงนนจะท าการวเคราะหเพอหาแนวทางการแกปญหาตอไป
HATYAI UNIVERSITY
69
4.7 ก ำหนดแนวทำงกำรแกไขปรบปรง
จากการวเคราะหขอมลโดยแผนภาพพาเรโตท าใหสามารถแยกแนวโนมของสาเหต
ทงหมด 4 สาเหต ทตองท าการแกไขแสดงดงน ตารางท 4.5 มาตรการตอบโตแนวโนมของสาเหต ท
พจารณาจากตาราง FMEA
ตารางท 4.5 มาตรการตอบโตแนวโนมของสาเหต กระบวนกำร แน ว โ น ม ข อ ง ล ก ษ ณ ะ
ขอบกพรอง
แนวโนมของสำเหต มำตรกำรตอบโต
เลอย/ซอยไม
ชวงเวลาต 4-8โมงเชา ไมม
การสมตรวจไมคดเกรดท
โตะเลอย
2.7g พนก งาน ฝายตรวจ สอบ
คณภาพเขาปฏบต งานเวลา 8:00 –
17:00
เพมกะการท างานเปน 2 กะ
เพอใหเวลาสอดคลองกบเวลาใน
การผลต
นายมา,พนกงานซอยไมไม
เลอยหลบตาไม,ลายด า
2.2b เพอใหไดปรมาณฟตไมมาก -จ ด ท า บ อ ร ด แสด ง ผลก า ร
ปฏบตงานประจ าเดอนของทก
โตะเลอย มการใหค าชมเชยหรอ
รางวลส าหรบโตะเลอยทมผล
การปฏบตงานดานการลดปญหา
ขอบกพรองไมยางพาราแปรรป
หลงการเลอยเพอใหเกดแรงจงใจ
และการแขงขนในการท างาน
-จดใหพนกงานทกคนรวมแสดง
ความคดเหนเพอหาแนวทางแก
ไขปญหารวมกน
พนกงานคดเกรดไมโตะ
เลอย คดแยกไมเปนไม
คณภาพระดบ AB มากกวา
คณภาพระดบ C
2.3c การจายคาแรงคดตามปรมาณ
ฟตไมคณภาพระดบ AB,C โดย
ฟตไมคณภาพระดบ AB ไดคาแรง
มากกวาไมคณภาพระดบ C
-เพมความถในการสมตรวจของ
พนกงานฝายควบคมคณภาพ
HATYAI UNIVERSITY
70
ตารางท 4.5 มาตรการตอบโตแนวโนมของสาเหต (ตอ)
กระบวนกำร แน ว โ น ม ข อ ง ล ก ษ ณ ะ
ขอบกพรอง
แนวโนมของสำเหต มำตรกำรตอบโต
เลอย/ซอยไม
- มการลงโทษทท าใหพนกงาน
ตระหนกถงความส าคญกรณท
ถกลกคารองเรยน
-ชแจงเหตผลใหพนกงานทราบ
ถงผลกระทบทเกดขนซงสงผล
ตอรายไดบรษทและน าไปสราย
ไดของพนกงานเอง
นายไมไมเปลยนใบเลอย
ทก 2 ชวโมง ท าใหใบเลอย
ไมคมสงผลตอคณภาพไมท
เลอย
2.5e เปนพนกงานทปฏบตงานมา
เปนระยะเวลานานไมปฏบตตาม
ระเบยบการท างานของบรษท
-อบรมและประเมนหลกการ
ปฏบตงานทดประจ าป เพอเนน
ย าใหพนกงานตระหนกถงหนาท
การปฏบตงานทด
- มการลงโทษทท าใหพนกงาน
ตระหนกถงความส าคญกรณท
ถกลกคารองเรยน
HATYAI UNIVERSITY
71
บทท 5
สรปผล อภปรำยผลกำรวจยและขอเสนอแนะ
5.1 สรปผลกำรวจย
งานวจยศกษาการจดการโซอปทานของอตสาหกรรมไมยางพาราแปรรปและการวเคราะห
ขอบกพรองและผลกระทบในกระบวนการผลต (FMEA) โดยมงเนนศกษาความเชอมโยง
โซอปทานโรงงานไมยางพาราแปรรปตงแต โลจสตกสขาเขา โลจสตกสกระบวนการผลตจนถง
โลจสตกสขาออก รวมกบเทคนคการวเคราะหอาการขดของและผลกระทบ (Failure Mode and
Effect Analysis, FMEA) มาใชในการวเคราะหขอบกพรองเพอหาสาเหตและแนวทางการปองกน
โดยมวตถประสงคดงน 1. เพอศกษารปแบบการจดการโซอปทานของอตสาหกรรมไมยางพารา
แปรรป 2. เพอหาสาเหตของการเกดขอบกพรองของผลตภณฑไมยางพาราแปรรป 3. เพอหาแนว
ทางการปองกนการเกดขอบกพรองของผลตภณฑ ในการวเคราะหท าใหทราบรปแบบการจดการ
โซอปทานของอตสาหกรรมการแปรรปไมยางพารา สาเหตและแนวทางการปองกนการเกด
ขอบกพรอง สามารถสรปประเดนส าคญไดดงน
5.1.1 โซอปทานของอตสาหกรรมการแปรรปไมยางพารา แบงออกเปน 3 สวน
ดงตอไปน
1. โลจสตกสขาเขา หรอ ตนน า (Inbound logistics or Up Stream) การขนสง รบ
ตรวจสอบและจดเกบไมยางพาราทอนจากสวนยางพารา/นายหนา หรอ โรงเลอย เพอน าไปใช
สนบสนนกระบวนการผลต
2. โลจสตกสกระบวนการผลต หรอ กลางน า (Manufacturing Logistics or
Middle Stream) กระบวนการแปรรปไมยางพารา ตงแต กระบวนการเลอยไม อดน ายา อบเพอไล
ความชน และการจดเรยงไมเปนแพค
3. โลจสตกสขาออก หรอ ปลายน า (Outbound logistics or Down Stream) การ
ตรวจสอบและจดเกบไมยางพาราแปรรปเพอรอสงมอบใหลกคา
HATYAI UNIVERSITY
72
5.1.2 สรปผลการวเคราะหขอบกพรองปญหาขอบกพรองไมยางพาราคณภาพระดบ C ,
สาเหตของปญหาและการก าหนดมาตรการตอบโตแนวโนมของสาเหต
จากการศกษากระบวนการปฏบตปจจบนและรวบรวมขอมลทเกยวของเพอระบ
ขอบกพรองทเกดขน ซงพบวาขอบกพรองทมเปอรเซนตสงและเกดขนบอยครงมจ านวน 3
ขอบกพรอง คอ 1.ลายด า 2.เปลอกยาว และ 3. ตาหลายจด ตามล าดบ จากนนใชแผนผงสาเหตและ
ผลในการวเคราะหหาสาเหตทเปนไปไดท งหมด ซงจากการวเคราะหพบวามแนวโนมสาเหต
จ านวนทงสน 11 สาเหต และใชการวเคราะหขอบกพรองและผลกระทบในกระบวนการผลต
(FMEA) ในการประเมนหาระดบความเสยง (RPN) ของแตละแนวโนมของสาเหต จากการ
วเคราะหขอมลไดตดสนใจเลอกขอมลทมคา RPN อยในชวงเปอรเซนตสะสม 0 – 63.84 มาหา
มาตรการตอบโตแนวโนมของสาเหต ดงแสดงในตารางท 5.1
HATYAI UNIVERSITY
73
ตารางท 5.1 ระดบความเสยง (RPN) และมาตรการตอบโตแนวโนมของสาเหต
กระบวนกำร แนวโนมของลกษณะขอบกพรอง แนวโนมของสำเหต %สะสม
RPN
มำตรกำรตอบโต
เลอย/ซอยไม
ชวงเวลาต 4-8โมงเชา ไมมการสม
ตรวจไมคดเกรดทโตะเลอย
2.7g พนก งาน ฝ า ยตรวจ สอบ
คณภาพเขาปฏบต งานเวลา 8:00 –
17:00
21.28 -เพมกะการท างานของฝายควบคมคณภาพ
เปน 2 กะ เพอใหเวลาสอดคลองกบเวลาใน
การผลต
นายมา,พนกงานซอยไมไมเลอยหลบ
ตาไม,ลายด า
2.2b เพอใหไดปรมาณฟตไมมาก 38.3 -จดท าบอ ร ดแสดงผลก า รป ฏบ ต ง า น
ประจ าเดอนของทกโตะเลอย มการใหค า
ชมเชยหรอรางวลส าหรบโตะเลอยทมผลการ
ปฏบตงานดานการลดปญหาขอบกพรองไม
ยางพาราแปรรป เพอใหเกดแรงจงใจและการ
แขงขนในการท างาน
-จดใหพนกงานทกคนรวมแสดงความคดเหน
เพอหาแนวทางแก ไขปญหารวมกน
HATYAI UNIVERSITY
74
ตารางท 5.1 ระดบความเสยง (RPN) และมาตรการตอบโตแนวโนมของสาเหต (ตอ)
กระบวนกำร แนวโ นมของลกษณะขอ
บกพรอง
แนวโนมของสำเหต %สะสม
RPN
มำตรกำรตอบโต
เลอย/ซอยไม
พนกงานคดเกรดไมโตะเลอย
คดแยกไมเปนไมเกรด AB
มากกวา เกรด C
2.3c การจายคาแรงคดตาม
ปรมาณฟตไมเกรด AB,C โดย
ไมเกรด AB ไดคาแรงมากกวา
ไมเกรด C
51.07 -เพมความถในการสมตรวจของพนกงานฝายควบคมคณภาพ
- มการลงโทษทท าใหพนกงานตระหนกถงความส าคญกรณท
ถกลกคารองเรยน
-ชแจงเหตผลใหพนกงานทราบถงผลกระทบทเกดขนซงสงผล
ตอรายไดบรษทและน าไปสรายไดของพนกงานเอง
นายไมไมเปลยนใบเลอยทก
2 ชวโมง ท าใหใบเลอยไมคม
สงผลตอคณภาพไมทเลอย
2.5e เปนพนกงานทปฏบตงาน
มาเปนระยะเวลานานไมปฏบต
ตามระเบยบการท างานของ
บรษท
63.84 -อบรมและประเมนหลกการปฏบตงานทดประจ าป เพอเนนย า
ใหพนกงานตระหนกถงหนาทการปฏบตงานทด
- มการลงโทษทท าใหพนกงานตระหนกถงความส าคญกรณท
ถกลกคารองเรยน
HATYAI UNIVERSITY
75
5.2 อภปรำยผล
การศกษาการจดการโซอปทานของอตสาหกรรมไมยางพาราแปรรปและการวเคราะห
ขอบกพรองและผลกระทบในกระบวนการผลต (FMEA) มประเดนทน ามาอภปรายผล ดงน
จากการศกษากระบวนการปฏบตงานปจจบนตลอดโซอปทานของอตสาหกรรมแปรรปไม
ยางพารา โดยเรมตงแตโลจสตกสขาเขา โลจสตกสกระบวนการผลตและโลจสตกสขาออก พบวา
สาเหตทท าใหเกดขอบกพรองตาด าหลายจด ลายด าและเปลอกไมยาว เกดจากวตถดบ วธการ
ตรวจสอบคณภาพและพนกงานเลอย ซอยไม เปนหลก ซงผลการศกษาสอดคลองกบผลการศกษา
ของกมล เลศรตนและคณะ (2551) ศกษารปแบบของโซอปทานผกสดในจงหวดนครปฐม โดยเรม
ตงแตเกษตรกร ผรวบรวม โรงคดบรรจ และตลาดกลางคาสง พบวาปญหาเกดตงแตเกษตรกรและผ
รวบรวมขาดความรเรองระบบคณภาพการผลต การตลาด สอดคลองกบผลการศกษาของอฉจรา
จนทรฉาย (2544:180) ศกษาเรองกลยทธในการเพมขดความสามารถทางดานการตลาดของ
อตสาหกรรมเฟอรนเจอรไมยางพารา พบวา เมอประเมนศกยภาพการแขงขนเปรยบเทยบในทศนะ
ของผประกอบการ ศกยภาพดานผลตพบวาประเทศทมศกยภาพสงกวาไทย คอ ไตหวนและ
มาเลเซย โดยไตหวนมศกยภาพสงสด ดานการออกแบบเทคโนโลย การผลต และการจดการ
สงแวดลอม มาเลเซยมศกยภาพสงสดดานคณภาพ วตถดบและการจดหา และนฤมล สบชนะ
(2552) ศกษาการผลตผลตภณฑไมยางพาราของอตสาหกรรมไมยางพาราแปรรปในจงหวดสงขลา
พบวา การควบคมกระบวนการผลตของอตสาหกรรมไมยางพาราแปรรปตองเนนขนตอนการแปร
รปไมใหเปนแบบเลอยดะ เนองจากตนทนการผลตหลก คอ วตถดบไมทอนมราคาสงมาก ดงนน
การควบคมการเลอยไมจงตองควบคมอยางใกลชดเพราะไมทอนหากเลอยผดพลาดแลวท าใหเกด
การสญเสยและไมสามารถน ากลบมาใชไดอกตองขายเปนปกไมคละ
HATYAI UNIVERSITY
76
แนวทางการแกไขโซอปทานของอตสาหกรรมแปรรปไมยางพารา โดยการบรณาการ
ตงแตโลจสตกสขาเขา (วตถดบจากสวนยาง/นายหนา/โรงเลอย)โลจสตกสกระบวนการผลต
(กระบวนก าร เ ล อย /ซอย ) จน ถง โล จส ตก สข าออก ซ งผลการศ กษาสอดคลอง กบ
ธนต โสรตน(2550) ใหความหมายของการจดการโซอปทานวาเปนกระบวนการในการบรณาการ
เกยวกบการจดการความสมพนธ (Relationship) ระหวางคคา (Suppliers)และลกคาตงแตตนน า ซง
แหลงก าเนดของสนคา-วตถดบ (Origin Upstream) จนสนคาและหรอวตถดบนนไดมการ
เคลอนยาย จดเกบและสงมอบในแตละชวงของโซอปทานจนสนคาไดสงมอบไปจนถงผรบคน
สดทาย (Customer Downstream) ไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลทงในเชงตนทนและ
ระยะเวลาในการสงมอบ
การประยกตใชเทคนคการวเคราะหขอบกพรองและผลกระทบ (FMEA)รวมกบเครองมอ
คณภาพตว อน คอ แผนผงสาเหตและผล แผนผงพาแรโต เพอปรบปรงกระบวนการของ
อตสาหกรรมไมยางพาราแปรรปต งแต โลจสตกสขาเขา โลจสตกสกระบวนการผลต และ
โลจสตกสขาออก ท าใหสามารถก าหนดมาตรการตอบโตเพอใชเปนแนวทางปองกนปญหาทเคย
เกดขนไมใหเกดซ าสอคลองกบเกษราพงศ กฤษตยา และเสงเอยม (2550) เจษฎา นนทนาท (2551)
และอรยาภรณ คมทปพฒน (2553) ประยกตใชเทคนคการวเคราะหขอบกพรองและผลกระทบ
(FMEA)รวมกบเครองมอคณภาพตวอน เพอวเคราะหหาสาเหตและแนวทางการปองกนปญหาของ
เสยในกระบวนการผลต
5.3 ปญหำในกำรด ำเนนงำนวจย
5.3.1 การระดมสมองเพอวเคราะหหาสาเหตและการประเมนผลกระทบกอนการปรบปรง
(FMEA) มระยะเวลาในการพดคยคอยขางนอยเนองจากผใหขอมลเปนเจาหนาฝายผลตและ
เจาหนาทฝายประกนคณภาพซงมภาระงานประจ าในกระบวนการผลต ผวจยไดรวบรวมขอมลและ
ใหหวหนาฝายผลตและหวหนาฝายประกนคณภาพทบทวนรายละเอยดอกครงกอนน ามาใช
ปฏบตงานจรง
HATYAI UNIVERSITY
77
5.4 ขอเสนอแนะในกำรน ำผลกำรศกษำไปใช
5.4.1 ควรมการประเมนผลกระทบ (FMEA) หลงการก าหนดมาตรการตอบโต ใน
การศกษาวจยครงนผวจยไมไดท าการประเมนผลกระทบหลงการปรบปรง แตไดเสนอมาตรการ
ตอบโตแกผจดการฝายผลตเพอน าเสนอพจารณาในฝายบรหารตอไป เนองจากการประยกตใชจรง
ตองใชเวลา ความรวมมอของแตละแผนกตลอดจนการไดรบการสนบสนนจากฝายบรหารในการ
ใหความส าคญในการประยกตใช ซงหากมาตรการตอบโตดงกลาวมประสทธผลควรจดท าเปน
มาตรฐานในการท างานเพอใหเขาไปเปนสวนหนงของระบบไมใชเพยงเปนการแกไขชวคราว
5.4.2 ในการเลอกมาตรการการแกไขครงนพบวา มาตรการทถกเลอกสวนใหญเกยวของกบ
กระบวนการเลอย/ซอยไม แสดงใหเหนวา ปญหาสวนใหญมาจากพนกงานปฏบตงาน (นายมา ,
พนกงานซอยไมและพนกงานคดเกรดไม) ทไมใหความส าคญตอการแกปญหาไมเกรด C รวมถง
ชวงเวลาและความถในการสมตรวจคณภาพไมของพนกงานฝายควบคมคณภาพไมสอดคลองกบ
เวลาปฏบตงานของฝายผลต องคกรควรใหความตระหนกและความส าคญตอมาตรการการแกไข
กอนปญหาจะเกดมากกวาการยอมรบของลกคาซงสงผลตอรายไดทลดลงและการสญเสยลกคาใน
ทสด
5.4.3 จากการศกษาโซอปทานของธรกจไมยางพาราแปรรปพบวาปญหาเกดขนตงแตระดบ
ตนน า วตถดบหรอไมทอนทรบจากสวนยางพาราหรอนายหนาหรอโรงเลอยเปนวตถดบทมปญหา
ไมปางและหรอเปนพนธไม GT,600 และยางพารา เมอวตถดบเขาสกระบวนการแปรรปท าใหม
โอกาสเกดปญหาไมเกรด C โดยโรงงานไมยางพาราแปรรปควรมการควบคมคณภาพไมยางพารา
ตงแตระดบตนน า เพอลดปญหาไมเกรด C ในขนตนกอนเขาสกระบวนการผลตและเพมคณภาพไม
ยางพาราแปรรป
5.4.5 เจาของโรงงานควรจดหนวยฝกอบรมความรเรองการเลอยไมยางพาราภายในโรงงาน
กอนการเขาท างานจรง เพอลดการขาดแคลนแรงงานทมความสามารถในการแปรรป
5.5 ขอเสนอแนะส ำหรบกำรศกษำครงตอไป
5.5.1 สถานการณปจจบนราคาน ายางลดลงอยางตอเนองอาจท าใหเกดปญหาการขาดแคลน
ไมยางพาราในอนาคตเนองจากเกษตรกรหนไปประกอบอาชพอน เชน ปลกปาลม ควรหาแนวทาง
HATYAI UNIVERSITY
78
ในการแกไขปญหารวมกนระหวางตนน า (สวนยางพาราหรอนายหนาหรอโรงเลอย) และกลางน า
(โรงงานแปรรปไมยางพารา) เพอหาราคารบซอไมยางพาราทเหมาะสมสะทอนถงตนทนทแทจรง
ของเกษตรกรหรอแนะน าใหเกษตรกรปลกพนธไมยางพาราเพอผลผลตเนอไมอยางเดยวเพราะหาก
ไมมไมยางพารายอมสงผลกระทบโดยตรงตอโรงงานแปรรปอยางแนนอน
HATYAI UNIVERSITY
79
บรรณำนกรม
กมลชนก สทธวาทนฤพฒ ,ศลษา ภมรสถต และจกรกฤษณ ดวงพสตรา.(2546).การจดการ โซอปทานและโลจสตกส.กรงเทพฯ:ส านกพมพทอป
กมล เลศรตนและคณะ.(2551). ศกษารปแบบของโซอปทานผกสดในจงหวดนครปฐม.ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย.
กรมการคาตางประเทศ.(2556).สถานการณไมยางพาราไตรมาส 2 ป 56
สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร.(2556).การจดการสวนยางอยางย งยน. (ออนไลน) เขาถงไดจากhttp://www.rubberthai.com/book/file/117.pdf สบคนเมอวนทวนท 26 กพ 58
กตตศก ด พลอยพานชเจรญ .(2547).FMEA การว เคราะหอาการขดของและผลกระทบ .กรงเทพฯ:TACT
เกษราพงศ กฤษตยา สพฒตรา และเสงเอยม. (2550). การวเคราะหรปแบบของเสยและผลกระทบทเกดขนในกระบวนการผลตถงเทา . ภาควชาวศวกรรมอตสาหกรรม คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรปทม. (ออนไลน) เขาถงไดจาก : http//hdl.handle.net/123456789/164สบคนวนท 26 กพ 58
ค านาย อภปรชญาสกล.(2549).โลจสตกสเพอการผลตและการจดการด าเนนงาน .พมพครงท 2. กรงเทพฯ: โฟกสมเดย แอนด พบสซซง.
เจษฎา นนทนาท .(2551).ตนทนคณภาพในการปรบปรงกระบวนการผลตโตยการวเคราะหลกษณะขอบกพรองและผลกระทบ กรณศกษา กระบวกการผลตแผงวงจรอเลกทรอนกส วทยานพนธ คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร
ไชยศ ไชยมนคง.(2550). กลยทธโลจสตกสและซพพลายเชนเพอการแขงขนในตลาดโลก นนทบร ซวาย ซซเทม พรนตง จ ากด
ณฐวฒ งามสทธ.(2553). การศกษาตวแบบการขนสงระบบโลจสตกสขาเขาของโรงงานอตสาหกรรมแปรรปไมยางพารา : กรณศกษา 5 จงหวดภาคใต
HATYAI UNIVERSITY
80
วระศกด ตลยาพร.(2540).ศกกยภาพดานอปทานของอตสาหกรรมเฟอรนเจอรไมยางพาราและชนสวนจากไมยางพาราเพอการสงออกในจงหวดสงขลา.สถาบนเทคโนโลยราชมงคล สงขลา
ธนาคารแหงประเทศไทย.(2558).สรปภาพรวมภาวะธรกจในอไตรมาสท 1 ป 2558 และแนวโนมไตรมาสท 2 ป 2558. (ออนไลน) เขาถงไดจาก
https://www.bot.or.th/Thai/MonetaryPolicy/Southern/BLP_Report50/BLP_Q158.pdf สบคนวนท 09 ต.ค. 58
ธนต โสรตน.(2550).การประยกตใชโลจสตกสและโซอปทาน.กรงเทพฯ: ว-เซรรฟ โลจสตกส.
นฤมล สบชนะ.(2552). การผลตผลตภณฑไมยางพาราของอตสาหกรรมไมยางพาราแปรรปในจงหวดสงขลา สาขาวชาวทยาการจดการ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช
ฟารดา ดลกล.(2549).การเพมขดความสามารถในการผลตของอตสาหกรรมไมยางพาราแปรรปในจงหวดสงขลา.วทยานพนธปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต สาขายทธศาสตรการพฒนา มหาวทยาลยราชภฎสงขลา.
ศรสทธ เจยรบตร,นภสภร มมงคล,รญชนา สนธวลย.(2550).การน าเทคนคการวเคราะหขอขดของและผลกระทบมาปรบปรงกระบวนการฝกงานของนกศกษาภาควชาวศวกรรมอตสาหการ.มหาวทยาลยสงขลานครนทร.คณะวศวกรรมศาสตร.ภาควชาวศวกรรมเครองกล.
ศนยฝกอบรมภมปญญาสสากล.(2004).ผงกางปลา กบ แผนภมความคด.(ออนไลน) เขาถงไดจาก
http://www.prachasan.com/mindmapknowledge/fishbonemm.htm สบคนวนท 26 กพ 58
ส านกงานพฒนาการวจยการเกษตร .(2553).คลงขอมลสารสนเทศระดบภมภาค (ภาคใต) . (ออนไลน) เขาถงไดจากhttp://www.arda.or.th/kasetinfo/south/para/history/01-10.php , สบคนเมอวนท 26 กพ 58
ส านกงานพฒนาการวจยการเกษตร . (2551). คลงขอมลสารสนเทศระดบภมภาค (ภาคใต). (ออนไลน) เขา ถงไดจากhttp://www.arda.or.th/kasetinfo/south/para/used/01 -02.php สบคนวนท 26 กพ 58
HATYAI UNIVERSITY
81
อรยาภรณ คมทปพฒน .(2553).การประยกตใชเทคนคการวเคราะหขอบกพรองและผลกระทบในการปรบปรงดานคณภาพ กรณศกษา:โรงงานอตสาหกรรมผลตสบกอน.ภาควชาวศวกรรมอตสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร
BPI Consulting, LLC. All Rights Reserved.(2015). np Control Charts. (ออนไลน) เขาถงไดจาก https://www.spcforexcel.com/knowledge/attribute-control-charts/np-control-charts สบคนวนท 09 ต.ค. 58
HATYAI UNIVERSITY
82
ภำคผนวก
HATYAI UNIVERSITY
83
ภำคผนวก ก แบบฟอรมกำรสมตรวจ
ภาพท 1 แบบฟอรมการสมตรวจวตถดบไมทอน
HATYAI UNIVERSITY
84
ภาพท 2 แบบฟอรมสรปรายงานผลสมไมกอนในคลงสนคา
HATYAI UNIVERSITY
85
ภาพท 3 แบบฟอรมสรปรายงานการสมตรวจวดขนาดไมกอนในคลงสนคา
HATYAI UNIVERSITY
86
ภำคผนวก ข กำรตรวจสอบคณภำพไมยำงพำรำแปรรป การก าหนดมาตรฐานการซอ-ขาย ไมยางพาราแปรรป
ขนอยกบบรษทผซอจะน าไปใชงาน ซงมาตรฐานในการคดไมจะแบงเปนเกรด ดงน
เกรด A มเนอไมใชงานไดตอเนองใน 1 ทอน ตงแต 80%-100% ของความยาวเนอไม
ภาพท 1 ไมเกรด A
ทมา: นฤมล สบชนะ (2552)
นนคอ ไมยาว 1 เมตร ตองมเนอไมใชงานได 80 ซ.ม. ขนไป ไมยาว 1.10 เมตร ตองมเนอไมใชงานได 88 ซ.ม. ขนไป ไมยาว 1.25 เมตร ตองมเนอไมใชงานได 100 ซ.ม. ขนไป ไมยาว 1.30 เมตร ตองมเนอไมใชงานได 104 ซ.ม. ขนไป ไมยาว 1.50 เมตร ตองมเนอไมใชงานได 128 ซ.ม. ขนไป ไมยาว 2.00 เมตร ตองมเนอไมใชงานได 160 ซ.ม. ขนไป ไมยาว 2.50 เมตร ตองมเนอไมใชงานได 200 ซ.ม. ขนไป
เกรด B 1. มเนอไมใชงานไดตอเนองใน 1 ทอน ตงแต 50%-79% ของความยาวเนอไม
ภาพท 2 ไมเกรด B ตงแต 50% - 79%
ทมา: นฤมล สบชนะ (2552)
HATYAI UNIVERSITY
87
2. ไม 1 ทอน มเนอไมใชงานได 2 ทอน โดยแตละทอนจะตองมความยาวไมต ากวา 35% (สวย 4 ดาน)
ภาพท 3 ไมเกรด B มความยาวไมต ากวา 35%
ทมา: นฤมล สบชนะ (2552) 3. มเนอไมใชงานไดตอเนองใน 1 ทอน ตงแต 60%-100% ของความยาวเนอไม (สวย 1 ดาน)
ภาพท 4 ไมเกรด B ตงแต 60% - 100%
ทมา: นฤมล สบชนะ (2552) เกรด C ไมทมเนอไมใชงานไดต ากวา 50% ลงไป เนองจากต าหนตาง ๆ หรอไมทเปนราด า
ราขาว และช าน า หรอไมทตดเปลอกเปนแนวยาว
ไมทใชงำนไมได จะเปนไมอมไสตลอดตว ซงจะแตกในขณะอบ ไมเปนมอดและไมกระพ
แตกเปนแนวยาว
หมำยเหต : - ไมสวย 4 ดาน หมายถง ไมทปราศจากต าหนใดๆ ทง 4 ดาน ยกเวนต าหนขนาดเลก กวา 5 มลลเมตร - ต าหน หมายถง ตาด า รอยแตก เสนด า ราด า ไมช าน า เปลอก ไสลก
HATYAI UNIVERSITY
88
ภำคผนวก ค ตวอยำงลกษณะขอบกพรอง
ภาพท 1 ลายด า
ภาพท 2 ลายด า
ภาพท 3 เปลอกยาว
ลำยด ำ
เปลอกยำว
ตำหลำยจด
HATYAI UNIVERSITY
89
ประวตผวจย ชอ สกล นางสาว จฑามาศ พรหมมนตร E-mail [email protected] วฒกำรศกษำ ปรญญาตร วท.บ. / เทคโนโลยวสดภณฑ มหาวทยาลยสงขลานครนทร 2542 ปรญญาโทร วศ.ม. / การจดการอตสาหกรรม
มหาวทยาลยสงขลานครนทร 2551 ประสบกำรณท ำงำน 2543 - 2546 Process and Procedure Auditor Omnigrace (Thailand) Co., Ltd 2547 - 2549 Document Control B- Care industries Co., Ltd 2550 - 2551 Document Control Mercator Medical (Thailand) Ltd 2552 – 2553 อาจารยสาขาการจดการอตสาหกรรม มหาวทยาลยหาดใหญ 2554 – 2555 รองหวหนาสาขาการจดการอตสาหกรรม มหาวทยาลยหาดใหญ 2556 – 2558 หวหนาสาขาการจดการอตสาหกรรม มหาวทยาลยหาดใหญ
อำจำรยพเศษ 2554 มหาวทยาลยราชภฎสงขลา (ศนยพทลง) 2555 มหาวทยาลยราชภฏสงขลา (ศนยพทลง)
ผลงำนทำงวชำกำร 2553 ทปรกษาผประกอบการผลตน ามนหลอลนใบเลอยของศนยบมเพาะ มหาวทยาลยหาดใหญ. 2557 ทปรกษากจกรรมบมเพาะวสาหกจ” (Business Incubation) ภายใตโครงการ “เสรมสรางผประกอบการใหม” ( New Entrepreneurs Creation : NEC ) ของ ศนยบมเพาะ มหาวทยาลยหาดใหญ.กจการไอศกรมนมแพะ 2558 วทยากรโครงการพฒนาศกยภาพคณะกรรมการเครอขายกลมอาชพเทศบาล เมองคลองแห ในวนท 19 สงหาคม 2557 ณ.บมฟอรเรส รสอรท
HATYAI UNIVERSITY
90
งำนวจย 2555 ศกษารปแบบการจดการโลจสตกสและโซอปทานของผประกอบการคาสง ผก ผลไม ในเขตอ าเภอหาดใหญ จงหวดสงขลา. 2558 ศกษาการจดการโซอปทานของอตสาหกรรมไมยางพาราแปรรปและ การวเคราะหขอบกพรองและผลกระทบในกระบวนการผลต
HATYAI UNIVERSITY