FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha...

93
1 FIGOLI FYA VANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumilili Kilistu wuvakandili pamlima na kupwililik- ila Yelusalemu mbaka Yudeya na Samaliya na milima yingi ngimu wula Yesu wavawombilili vandundami vaki chipindi akali hela kutoliwa kumbindi kwa Chapanga Figoli sula ya 1:8. Chitabu achi chavelili chiyandikiwa na Lukasi wuwula mweni ayandikili chimu gati ya fitabu fya Chilongu cha Nyanyi. Mweni aveli mganga na aveli mkombikeshi kuyandika filongu fyonda kwa chiganu ngimu wuyifum- bukili. Mweni ayandikili chitabu achi cha figoli na chila chitabu cha Chilongu cha Nyanyi fyosi afiyandikili kwa Teufili yaveli Mgiliki lakini fitabu afi wuwowu fyayilatili fikasomiwi na vandu vonda Vagiliki na Vayawudi yi- vamjumilili Kilistu sula ya 1:1. Pamongapa chitabu cha Figoli chiyandikiwa gati ya myaka milongu sita mbaka milongu sita na mchechi kupita kukandila Kilistu pawonikili. Kwanongwa chitabu chikupelela chipindi Pauli akali kulekishiwa muchijaka. Wuwula Lukasi aveli mumwanja pamu na ndundami Pauli na mweni pamongapa ayandikili Figoli mumbwani ya Antiyokia. Figoli ndi kuyendilela kwa chilongu cha nyanyi chiyandikiwili na Lukasi na chikukandila Yesu payenda kumbindi. Natilu ya Lukasi kuyandika chitabu achi yaveli ngimu yiyila yila payandikili chitabu cha Chilongu cha Nyanyi. Adayilili Teofili pamu na vandu yivayongishikili mukumjumila Kilistu vavi na unakaka mu fila fivawuliwili, topi ayandikili kwa chiganu findu fyosi yififumbukili mu

Transcript of FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha...

Page 1: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

1

FIGOLIFYA VANDUNDAMIULONGULELUChitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu

yivamjumilili Kilistu wuvakandili pamlima na kupwililik-ila Yelusalemu mbaka Yudeya na Samaliya na milimayingi ngimu wula Yesu wavawombilili vandundami vakichipindi akali hela kutoliwa kumbindi kwa ChapangaFigoli sula ya 1:8.

Chitabu achi chavelili chiyandikiwa na Lukasi wuwulamweni ayandikili chimu gati ya fitabu fya Chilongu chaNyanyi. Mweni aveli mganga na aveli mkombikeshikuyandika filongu fyonda kwa chiganu ngimu wuyifum-bukili. Mweni ayandikili chitabu achi cha figoli na chilachitabu cha Chilongu cha Nyanyi fyosi afiyandikili kwaTeufili yaveli Mgiliki lakini fitabu afi wuwowu fyayilatilifikasomiwi na vandu vonda Vagiliki na Vayawudi yi-vamjumilili Kilistu sula ya 1:1.

Pamongapa chitabu cha Figoli chiyandikiwa gati yamyaka milongu sita mbaka milongu sita na mchechikupita kukandila Kilistu pawonikili. Kwanongwa chitabuchikupelela chipindi Pauli akali kulekishiwa muchijaka.Wuwula Lukasi aveli mumwanja pamu na ndundami Paulina mweni pamongapa ayandikili Figoli mumbwani yaAntiyokia. Figoli ndi kuyendilela kwa chilongu chanyanyichiyandikiwili na Lukasi na chikukandila Yesu payendakumbindi. Natilu ya Lukasi kuyandika chitabu achi yavelingimu yiyila yila payandikili chitabu cha Chilongu chaNyanyi. Adayilili Teofili pamu na vandu yivayongishikilimukumjumilaKilistu vavi na unakakamufilafivawuliwili,topi ayandikili kwa chiganu findu fyosi yififumbukili mu

Page 2: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 1:1 2 FIGOLI 1:2ngalilu ya Yesu na kukwila kwa ujumilwa wa kumjumilaKilistu.

Chitabu achi cha Figoli chikutugayila chilangushilu chalipinga lya kwaa lya yivamjumilili Kilistu na ndambuwuvayikalili mungalilu ya kumjumila Kilistu. Chilan-gushilu cha Vandundami chikutulangusha yufwi ndambuya kwidumba muliwovi lya Mfuki Mng'alili mukukwishaunjagila wa Chilongu cha Nyanyi kwa vengi.Fivelili amu kwa chikata,

Kwaa Mfuki Mng'alili akuvasunukila vandundami nalipinga lya yivajumilili likukanda kukwila sula ya 1:1-8:1.

Pambeli vandu yivamjumilili Kilistu vakugobuliwa nakukanda kukwila milima yingi panji ya Yelusalemusula ya 8:2-12:23.

Kandi Pauli akuyenda mwanja waki wa kwaa wa umis-honi sula ya 12:24-14:28.

Wuwula filongosi vakutang'ana pamu aku Yelusalemukulamula yichidayiliwa kwa yivajumilili shonu sulaya 15:1-35.

Pambeli Pauli ayendilimwanjawapili wa umishoni sulaya 15:36-18:22.

Kandi ayendili mumwanja wa tatu wa Chilongu chaNyanyi sula ya 18:23-20:38.

Pambeli Pauli akamulilwi mu Yelusalemu sula ya 21-26.Mbelu Pauli akuyeghiwa Loma sula ya 27-28.

1 Mkomi Teofili, muchitabu cha kwaa ndayandikilimilandu yosi Yesu yagolili na kuwula kukandila pak-wandi ya chichuku chaki, 2 mbaka lijuva lila patoliwilikumbindi. Paghaveyi akali kutoliwa kumbindi MfukiMng'alili amgolili avawulili vandundami yivashawulili

Page 3: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 1:3 3 FIGOLI 1:12ndambu ya kuyikala. 3 Majuva milongu mchechi ku-fumila kusova kwa mweni avafumbukilili myanja yi-tangalili nakaka aveli mnofu. Vamuwonili, mweni ay-wangili nawu milandu ya wutwa wa kumbindi kwa Cha-panga. 4 Chipindi patang'anikeyi pamu na veni avawulilinaha, “Mkotoo kuwuka Yelusalemu, mveteli tanila MfukiMng'alili ayu ndi fupu yajangili Tati, mwambikanishilikala pandimuhimulileyi. 5YohaniMbatisha abatishili kwamachi, pavapita majuva madokwa yumwi damubatishwikwa Mfuki Mng'alili.”

Yesu akutoliwa kumbindi6 Topi, vandundami pavatang'anikili pamu na Yesu,

vamudashili, “Wuli Bambu, chipindi achi dauvapi kandiwutwa wula vandu va Isilaeli?” 7 Lakini Yesu kava-wombela, “Chipindi na majila va milandu ayi yivamuuwesu wa Tati wangu, ayi milandu yenu ha kumanyakucha dayivi ndili. 8 Lakini chipindi Mfuki Mng'alilipavavasunukilili yumwi, damupokeli liwovi damuvi va-tovilela vangu mumbwani ya Yelusalemu na mumkowawa Yudeya na Samaliya pamu na mumlima wosi.”9 Padetili kala afi, kunu pavamlola, atoliwili kumbindi,lifundi limfifa vakotoo kumuwona kandi.

10 Pavaveghi vakali vakalola kumbindi, paghaveyiakuyenda, tepu vandu vavili yivavelili vafwala yingwa shambuleteee vawolukili pabehi na veni. 11Vadeta, “Yumwivandu va Galilaya! Wuli mukuwoloka kunu patoliwakumbindi? Yesu ayu yatoliwili kufuma kwa yumwi nakuyenda kumbindi, dayisi kandi ndambu yiyeyi yimumu-wonili patoliwa kumbindi.”

Matia akushawuliwa akoli fwasi ya Yuda12 Pambeli vandundami vawuya Yelusalemu kufuma

chidunda chivachikemili Miseyituni chaveli pabehi kucha

Page 4: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 1:13 4 FIGOLI 1:22

kilumita yimu kufuma kumbwani. 13 Pavafikili kumb-wani vayingilili chumbagati cha mugolofa veni vavelilivakwikala, aveli Petili na Yohani na Yakobi na Ande-leya na Filipu na Tomasi na Batulumeyu na Mateyi naYakobi mwana wa Alufayu na Simoni mlevangila mlimawa Vaisilaeli na Yuda mwana wa Yakobi. 14 Vosevavayikungula pavadadava pamu na vadadala vamonga naMaliya mawaki Yesu pamu na vafwata mundu.

15 Mumajuva vala, Petili awolukili pagati ya vala va-longu yivajumilili vayikungili, vosi vaveli vandu myana milongu mivili, 16 kadeta, “Valongu vangu yimuju-milili, yaveli nakaka lula lubali lwa Mayandiku Vang'alililuvi, lubali lwa Mfuki Mng'alili, kwa filongu fya Dawudi,atungili milandu ya Yudasi, yula yavalongushili valavandu kumkamula Yesu. 17 Yuda aveli yumu wa chipingachetu, kwanongwa ashawuliwili ghavi mungimbanikuyetu.” 18Mweni ahemilili chitava kwa sila mbiya shapatilikwa chindu chaki cha wafu, kawa pasi luu! Kabaluka,mitima yaki yisekimuka. 19 Kila mundu Muyelusalemuapikanishili milandu yila kwa luga yawu na vachikemachila chitava “Hakeli Dama.” Mana yaki, “Chitava chaMwasi.”

20 “Topi, vayandika muchitabu cha Lumbombu:‘Makalu vaki vasighala domu,mundu yoyosi akotoo kuyikala mugati yaki.’Na yiyandikiwa:‘Mundu wingi atoli fwasi yaki ya ngimbanikilu.’

21 “Pambeli, mundu yumu wa vala yivaveli pamu nayufwi chipindi chosi Bambu Yesu paghaveyi mumwanja,ashawuliwi ghavi pamu na yufwi. 22 Ayu ghavi yumu wavala yivayilongushili na yufwi tangila Yohani Mbatishapabatishagha mbaka lijuva lila Yesu patoliwili kumbindi

Page 5: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 1:23 5 FIGOLI 2:10kufuma kwa yufwi. Ayu daghavi pamu na yufwi muu-tovileli wa kushukuka kwa Yesu.”

23 Apa, vatambula matawa va vandu vavili, wa kwaaYosefu vamkemaya Balisaba awu Yustu na yumonga Ma-tia. 24 Pambeli vadadava: “Bambu, yuwi kumanya ndimasha vandu vosi. Topi, wutulangushili gati ya ava vavili yotiyumushawulili, 25 Ili atoli achi chichuku cha undundamiyachilekili Yudasi yayendili kwakumanyili Chapanga.”26 Vagola doo, yamponikilili Matia, mweni kayongeshwakwa vala vandundami vamonga lilongu na yumu.

2Mfuki Mng'alili akusunuka

1 Lijuva lya Pendikosti palifikili, vosi vaveli vayikun-gula pamu. 2 Tepu, vapikanisha lishu kufuma kumbindi,lyaveli kucha liyegha likomi, limema munyumba yondayivayikalili. 3 Pambeli, fifumbuka findu kucha myengiya motu, yiivavili kutula kwa vandu vosi yivavelili mula.4 Vosi vamemishiwa Mfuki Mng'alili, vakanda kudetadetelu yingi kucha Mfuki Mng'alili wavagolili vadeti.

5AkuYelusalemuvavelili Vayawudi, vandu yivamjumiliChapanga, vafumili kila mlima. 6Pavapikanishili lishu ali,lipinga likomi lya vandu liyikungasha. Vosi valilimukanendu, pala kila mundu vavapikanishili pavadeta kilamundu cha kayaki mweni. 7Vajingwa na kuyikang'anikapavayiwombela, “Voseva venikaya va Galilaya yina ndaa?8Ponopa yikuva wuliwuli yufwi tukuvapikana kila mundumukabila yetu? Yiva wuliwuli, vandu vosi tukuvapikanapavadeta kwa kabila shetu? 9 Vamonga gati ya yufwi,Vapalisi na Vamedi na Vaelamu na vamonga venikaya vaMesopotamia na Yudeya na Pondu na mkowa wa Asia,10 na Fulugia na Pamfilia na Misili pamu na mwambu wa

Page 6: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 2:11 6 FIGOLI 2:21Libiya pabehi ya Kileni pamu na vahenja vamonga ku-fuma Loma, 11Vayawudi na vandu yivalowokili mudini yaVayawudi, vamonga va Kileti na Vahalabu. Twavosi yufwitukuvapikana pavadeta kwa kabila shetumilandumikomiya Chapanga.” 12Vosi vayikanganika na kujuluvala kunupavayidasha, “Ayi yiva na mana liki?”

13 Lakini vamonga vakavadanileyi pavadeta, “Vanduava valovela difwayi!”

Kulandula kwa Petili14 Petili awolukili pamu na vala lilongu na yumu,

akandili kuvalandulila vandu kwa lishu likomi: “Valonguva Vayawudi na vosi yimwikala Yelusalemu, mupikanishikwa finofu filongu fyangu. 15 Vandu ava valovela ng'odungimu yimuyihola, mbona yiva malavila saa ndatu hela?16 Nakaka milandu ayi yawombili Yoweli mbuyi wa Cha-panga:17 ‘Majuva vala va mwishu, Chapanga akudeta,dandivamwayili Mfuki wangu vandu vosi.Vasongolu na vahinja venu davatungi milandu yangu,vafijana venu davaluluti umbuyi wa Chapanga,vavaha venu davaloti milotu. 18Hata kwa vandumindumi

vangu valumi na vadala,danivamwayili Mfuki wangu majuva vala,na veni davatungi milandu yangu.19 Dagoli filangushilu kumbindi,na pasi pamlima danangushi filoja,dakuvi namwasi namotu na lyosi tii, 20Lijuva dalighalam-

buki lwisa,na mwesi dawubyuali kucha mwasi,paliveyi likali hela kufika lijuva lila likomi lya kwisa

Bambu.21 Apa, mundu yaluva kwa litawa lya Bambu dalowuliwi.’

Page 7: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 2:22 7 FIGOLI 2:3322 “Vayisilaeli, mpikanishi filongu afi! Yesu wa Nasaleti

aveli mundu yalangushiwili kwa yufwi na Chapanga kwamihilu na nangushilu, ya kuyikang'anika na ndambuChapanga wavalangushili gati yenu kwa kupitila mweni,kucha wula wumumanyili. 23Yaveli milandu ya Chapangamweni, yayilatili kala, Yesu atayiwi mumawoku venu,mumuwulaghi kwa kuvalekela vandu va wafu vamu-vangilili mulupingika. 24 Lakini Chapanga amshukushilimunjifwa, kamlekesha kugoboliwa munjifwa kwanongwaakotoo kuwopiwa na njifwa. 25Dawudi awombili milanduyimwilatili mundu yula:‘Ndamuwonili Bambu pawulongolu yangu chipindi chosi,kava na nengamwambuwanguwamlilu dandikanyiki ha.26 Ndima yangu yikusekilela,kandi lulimi lulumbilila kwa cheleli,na njimba yangu dayiikali yikushuvilila,27 nongwa yuwi Chapanga dawuneki ng'odu nenga ku-

mambi,wala kumlekishela mng'alili waku awoli.28 Kunangusha deha sha unofu,yuwi dawumemeshi nenga cheleli pawuva pabehi na

nenga.’29 “Valongu vangu, ngudayila kuvawombela finofu mi-

landu yimupatili mbuyi wetu mkomi Dawudi. Mweniasovili, vamsika na sembi yaki yiva pakaya yetu mbakanalelu. 30 Dawudi aveli mbuyi wa Chapanga, yamany-ili kucha Chapanga kamwilapila kucha yumu kufumamulukolu lwaki dahali wutwa waki. 31 Dawudi awonilikala milandu dagoli Chapanga kavawombela kushukukakwa Kilistu Mkombola chipindi padetili: Vamleka ng'odukumambi na mvili waki uwola ng'odu. 32 Chapangaamshukushili Yesu ayu munjifwa na yufwi twavosi ndivatovilela va unakaka awu. 33Mweni pakweshiwili kala na

Page 8: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 2:34 8 FIGOLI 2:46kuvikiwa mwambu wa mlilu, Chapanga katugayila MfukiMng'alili ndi ujangi wa Tati, ponopa Yesu katuyitila kalaayu Mfuki Mng'alili. Achi chimuchiwona na kupikanaponopa. 34 Mana Dawudi mweni, akwelili kumbindi ha,ila mweni adetili: ‘Bambu amuwombilili Bambu wangu:Uyikali mwambu wangu wa mlilu, 35 mbaka ndivagolivachimdwama vaku vavi kucha chigoda cha kuvikilamawulu vaku.’

36 “Vandu vosi va Isilaeli nakaka vakudayiliwa vamanyikucha ayu Yesu yivamuvangililili mulupingika, Chapangaamugolili Bambu na Kilistu.”

37 Vandu pavapikanishili afi, fyavasomili mundima,vavadashili Petili na vala vandundami: “Valongu tugoliwuli wuli?” 38 Petili kayangula, “Mupomeli sambi shenuna mubatishiwi kwa litawa lya Yesu Kilistu ili kila munduawushiwi sambi na mupokeli Mfuki Mng'alili ndi fupu.39 Nongwa, ujangi waveli wa yumwi na vana venu, kwavala vosi yivayikala kutali na kila mundu dakemiwi naBambu wetu Chapanga.”

40Avawombilili filongufitangalili na kuvadedeka vandupavawombela, “Mulowoki muchileli achi cha wafu.”41Vandu vatangalili vajumilili filongu fyaki, vabatishiwa.Lijuva lila vayongishekili vandu alufu ndatu mulipingalila. 42Ava vosi vayiwulili kwa vandundami na tuwilumbapamu muulongu, kulya pamu na kudadava.

Ngalilu ya yivamjumila Kilistu Mkombola43 Mihilu na miwujawuja fitangalili fyagolikili na van-

dundami mbaka kila mundu awonili lyova. 44 Vala vaju-milili vosi vaveli vayendilela kuva mahali pamu na findufyawu fyaveli fya vosi. 45 Vahemishili fitava na findufyawu, pambeli vavaghanili mbiya kila mundu ndambuya shida yaki. 46 Majuva vosi vatanganikaya munyumba

Page 9: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 2:47 9 FIGOLI 3:10

sha Chapanga. Lakini chipindi cha kulya, vatanganikayamunyumba shawu na valili filivi fyawu kwa cheleli nakushisha ndima. 47 Vamujumili Chapanga, vatamiwili navandu vosi. Kila lijuva Bambu avayongishili mulipingalyawu vandu yivavelili vakulowuliwa.

3Petili na Yohani vakumlowola chikwavakwava

1 Lijuva limu, saa tisa pamusi, Petili na Yohani vavelivakuyenda kunyumba ya Chapanga, chipindi cha kuda-dava. 2 Kwaveli na mundu yaveli chikwavakwava ku-fumila kuwoneka. Topi vandu vaveli vakumpapa ma-juva vosi mbaka pamulyangu wa nyumba ya Chapangawuvawukema, “Mlyangu wa Nyanyi” ili avaluvi vala yi-vayingila munyumba ya Chapanga. 3 Pavawonili Petili naYohani pavayingilamunyumba ya Chapanga, mweni aval-uvili vamupi chindu. 4 Petili kamulola ngimu wamuloliliYohani pambeli Petili kamuwombela “Tuloli!” 5 Mwenikavaghalambukila pashuvilila kupata chindu kwa veni.6 Pambeli Petili kamuwombela, “Nahela mbiya wala chu-mang'andu, lakini chila chimelili nachu dangugayili. Kwalitawa lya Yesu Kilistu wa Nasaleti, woloki yendiyendi!”7 Pambeli, kamukamula liwoku lya mlilu, pamtanga kum-tandamula bahala pala mawulu na matendi vaki vaveli naliwovi. 8 Kajumba, kawoloka kwa mawulu vaki kakandakuyenda yenda. Pambeli kayingila munyumba ya Cha-panga, pamu na veni payendayenda na kujumbanga kunupamjuma Chapanga. 9 Vandu vosi vaveli pala pavamu-wonili payendayenda na kumjuma Chapanga, 10 vanduvamumanyili kucha yula ndi yayikalagha na kuluvapala pamlyangu wuvawukema “Mlyangu wa Nyanyi” wanyumba ya Chapanga, veni vajinga nendu hata vaka-manyeyi ha chindu liki chimgolili nawula.

Page 10: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 3:11 10 FIGOLI 3:21Himulilu ya Petili

11 Yula mundu aveli akali hela kavakamulila Petilina Yohani. Vandu vosi, pavajingweyi nendu, vakandilikutuvila muudamwa wuvawukema “Mdamwa wa Solu-moni.” 12 Topi, Petili pavawonili vandu vala vakujulu-vala kavawombela, “Vayisilaeli, wuli mukuyikang'anikafilongu afi? Wuli mukutufulutulila mesu kucha kwaliwovi lyetu awu uwesu wa yufwi wumugola munduayu ayendiyendi? 13 Chapanga wa Ibulahimu na waIsaka na wa Yakobi pamu na wa vagogolu vetu namweni Chapanga yamjuma Yesu ndumindumi waki.Mumkamula awulayiwi, yumwi mwamlemili hata yin-gaveli Pilatu angamlekishelili ghavi pekesu. 14 AveliliMng'alili na goleki lakini yumwi mwamulemili, mu-mudayila mundu yula yawulagha vandu alekisheliwi.15Mwamuwulayili yula yaveli chikandilu cha unofu, lakiniChapanga amshukushili munjifwa. Yufwi vatovilela waafi. 16 Mukumuwona mundu ayu yimummanyili kaliju-mila litawa lya Yesu limgola ghavi na liwovi, litawa lyaYesunakujumila kwaki kumgola anani nakaka, ngimuvosiyimumuwona.

17 “Hinapawu valongu vangu, manya kucha yumwina vakomi venu mumgolela Yesu chindochi panga-jila mwaveni kumanya kucha mukugola chindu liki.18 Chapanga agolili fila fya wombili kwa vambuyi vosi,yaveli Kilistu Mkombola dagobuliwi, ponopa ndi kagolachawombili. 19 Mupomeli sambi shenu mumuwuyiliChapanga, chipindi dachiyisi mweni davawushili sambishenu, 20Mgoli nahawu ili Bambu avapi chipindi cha ku-tayiwa munda kandi davayegheli yula Kilistu Mkombolaamshawulili mweni, ayu ndi Yesu. 21 Mweni asighaliaku kumbindi mbaka payisa chipindi cha kukombolauswanu findu fyosi, ngimu Chapanga wadetili kupitila

Page 11: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 3:22 11 FIGOLI 4:6vambuyi vaki vang'alili vatangalili va dahili. 22 NongwaMusa adetili, ‘Bambu Chapanga wenu davayegheli mbuyikucha nengamumlimawenu. Na yumwi damumpikanishifindu fyosi fyavawombela. 23 Mundu yoyosi yampikan-isha ng'odu mbuyi ayu datapuliwi kutali na vandu vaChapanga na kuwulayiwa.’ 24 Vambuyi vosi, kukandilaSamweli na vala vayisili mumbeli, valandulili milanduyigoleka mumajuva ava. 25 Ujangi wa Chapanga wadetilikupitila vambuyi vaki kwanongwa ya yumwi. Wuwulawula mukuva pamu mulilaghanu Chapanga lyagolili navagogolu venu ndi kwanongwa ya yumwi, chipindi Cha-panga amuwombilili Ibulahimu, ‘Kwa njila ya fileli fyakuvandu va mlima davanemiliwi.’ 26 Topi, Chapangaamshukushili ndumindumi waki kwanongwa ya yumwi,amulayishili avanemeli usangi kwa kumgola kila munduaghalambuki asileki njila shaki sha wafu.”

4Chitemela cha Vayawudi

1 Petili na Yohani pavaveghi vakali vakuvalandulilavandu yivayisili vatambika na vakomi va machonda vanyumba ya Chapanga pamu na Masadukayu. 2 Vanduava vakalalili munu kwanongwa vandundami ava vavelilivakulandula milandu ya kushukuka kwa Yesu, ayi day-ilangushi nakaka kucha vandu vasovili davashukuki.3Topi, vavakamula nongwa yaveli mbungamihi vavavikilimuchijaka mbaka chilawu yaki. 4 Lakini vandu vatangaliliyivapikanishili unjangila wula vawujumila na vavelili val-ulumi alufu muhanu.

5 Chilawu yaki, vakomi va Vayawudi, vagogoluna vawula va Malawu va Chapanga vamupili Musavayikungili pamu aku Yelusalemu. 6 Vatanganikili pamuna Anasi mtambika mkomi na Kayafa na Yohani na

Page 12: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 4:7 12 FIGOLI 4:17Alekisanda na vamonga vavelili va lukolu lwa Mtambikamkomi. 7 Pavavawolushili Petili na Yohani pawulongoluyawu, vavadashili, “Yumwi mugola chindu achi kwaliwovi liki awu kwa litawa lya ghani?”

8 Pala, Petili, aveli kamema Mfuki Mng'alili, kava-wombela “Vakomi va vandu na vagogolu! 9 Mani payivamukutudasha chila chilongu cha nyanyi chagoliwili yulamundu yavelili chikwavakwava na ndambu yalowuliwili,10 yumwi na vandu vosi va Isilaeli mumanyi lelu munduayu awolukili uswanu nakaka kwa litawa lya Yesu Kilistuwa Nasaleti, mweni mumuvangilila mulupingika, Cha-panga kamushukusha munjifwa. 11 Ayu ndi mweni chi-longu cha nyanyi chadetili:‘Ligonguveli mulilemili yumwi vajengi,ponopa liva ligonguweli likomi lya kujengela kwa yosi.’

12 Ulowola datuupati kwa mundu wingi ha,kwanongwa mlima wosi Kwa hela litawa lingiChapanga lyatugayilili likuwesha kutulowola.”

13 Vakomi va chitemela, vakamanyeyi kucha Petili naYohani vaveli vandu vangajila kuyenda kushuli na vavelivandu vasihisihi hela, vayikanganikili ndambu ya nyan-gulilu yawu ya uhwadali. Vamanyili kucha vaveli pamunaYesu. 14 Lakini pavamuwonili yula mundu yivamlowuliliPetili na Yohani vawoloka pamu na veni, vaweshili kudetachindu ha. 15 Vavalayishili vafumi panji ya chitemela, ilivakomi va chitemela vawombani kwa chifisu. 16 Vakomiva chitemela vayidashili, “Tugoli wuli na vandu ava?Vandu vosi vayikala Yelusalemu vamanya muhilu awuwugolikili, yufwi tuweshi ng'odu kulema milandu ayi.17 Lakini kugola milandu ayi yikotoo kukwila nesu kwavandu, tuvakapushi vakotoo kulandula kwamunduyoyosilitawa lya Yesu.”

Page 13: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 4:18 13 FIGOLI 4:30

18 Pambeli vavakema kandi munyumba, vavalayishavakotoo kudeta na kuwula kwa litawa lya Yesu. 19 LakiniPetili na Yohani vavayangula, “Mulamuli mwaveni chotichinofu tuvajumili yumwi awu Chapanga. 20 Kwanongwayufwi tuweshi ng'odu kuleka kudeta findu fila tufiwonilina kufipikanisha.” 21 Vavaha va chitemela vavalakalilanendu, pambeli vavalekishela. Valemwa kuvapa asabukwanongwa vandu vosi vaveli vakumjuma Chapangakwanongwa ya chilongu achi. 22 Ayu mundu yagoliwilimihilu ya kulowuliwa aveli na myaka yasidili milongumchechi.

Vamujumilili Chapanga vakudadava23 Petili na Yohani pavavalekili vawuya kwa vayawu,

vavahimulila fila fivawombili vatambika vakomi na va-gogolu. 24 Veni pavapikanishili filongu afi vajova pamupavadadava kwa ndima yimu kwa Chapanga pavadeta,“Bambu, yuwi ugolili kumbindi na mlima, bahali na fyosifivelili, 25udetili kwa liwovi lyaMfuki Mng'alili mumlomuwa ndumindumi waku, mgogolu wetu Dawudi:Wuli vandu va mlima wosi vakwikalalila?Mbona vandu vagola milandu ya hela?26 Vatavala va mlima vayitanda kala,na vatavala vatanganikili pamu,kumlema Bambu mkombola yashauliwili.27 Nakaka, Helodi na Ponsiu Pilatu na vandu va Isilaeli navandu vangajila kuva Vayawudi vatanganikili mumbwanikumulimba Yesu ndumindumi Mng'alili amushaghilimafuta ghavi mkombola. 28 Vagolili milandu yila wiyi-latili kala dayigoleki kandi kwa uwesu na Udayilu waku.29 Deku, Bambu, uloli ndambu yivatukapusha ututangivandumindumi vaku tulanduli chilongu chaku kwa chi-ganu. 30 Woloshi liwoku lyaku ulowoli vandu tugoli

Page 14: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 4:31 14 FIGOLI 5:4filangushilu na filoja kwa litawa lya Yesu ndumindumiwaku yang'alili.”

31 Pavamalili kudadava, pahala pala pavavelili vatan-ganikila patikanyika, vosi vaveli vamemaMfuki Mng'alili.Vosi vayendelela kutyanga pavalandula filongu fya Cha-panga ngajila lyogha.

Vayikalili kucha valongu32 Vosi yivamjumilili Chapanga vayiwonili vava moyu

wumu na hoshu silinganili. Kwahela mundu yavelilina chindu achivikili chivi chaki weka, vavaghanili filafivakamulili. 33Vandundami vatovilelili kwa liwovi likomikushukuka kwa Bambu Yesu na Chapanga avapili usangiutangalili. 34 Kwahela mundu yapotili chindu, vamuyivaveli na fitava na nyumba shawu vahemesha vayeghambiya sivapatili, 35mbiya asi shosi vavapili vandundami,vamgayilili kila mundu ndambu ya Udayilu waki.

36 Kwavelili Mlawi yumu, muwoneka wa Kupilu, litawalyaki Yosefu, vandundami vaveli vakumukema Ban-abasi, mana yaki, “Mundu wa kuvakola mawoku vandu.”37Mweniwuwu aveli na chitava chaki pambeli kahemeshakandi katola mbiya sila, kavagayila vandundami.

5Udesi wa Ananiasi na Safila

1 Mundu yumu vamkemaya Ananiasi na mdala munduSafila wuwula wula vahemishili chitava chawu. 2 LakiniAnaniasi afisili mbiya simonga sivapatili na mdamunduamanyili. Mbiya sisighalili avagayilili vandundami.3 Pambeli Petili kamudasha, “Ananiasi, kumleka Li-jangavandu ayingili mumoyu waku kumujanga MfukiMng'alili kufisambiya simonga siupatili muchitava chila?4Pawuvelili ukali kuhemesha chitava chaveli chaku, pam-beli pawuhemishili, mbiya sila shaveli sikali shaku. Wuli

Page 15: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 5:5 15 FIGOLI 5:16

kandi kugola findu kucha afi? Kumjanga mundu ha,kumujanga Chapanga!” 5 Ananiasi papikanishili nahakawa pasi, kasova. Vandu vosi yivapikanishili milandu ayivatilili nendu. 6Vafijana vayisa, vagubika chikongu chaki,vachifumisha panji, vachisika.

7 Kucha masaa matatu pavapitili, mdala mundu ngajilakumanya chimfumbukili bambu mundu, kayingila mu-gati. 8 Petili amdashili, “Unongeli! Asi nakaka mbiyasimupatili pamuhemishili chitava?” Mweni kamyangula,“Yina, sisesi.”

9 Pambeli Petili kamuwombela, “Kwaliki muyijanga ku-muyesha Mfuki wa Bambu? Pikani! Vala vandu vayendilikumusika bambu waku, ponopa vava pamlyangu nadavakutoli na yuwi wuwu.” 10 Tepu Safila kawila pa-mawulu va Petili, kasova. Vafijana vala pavayingilili va-muwona kasova kala, vamufumisha panji, vamsika pabehina bambu mundu. 11 Chipwembwi chikomi chivakamulavandu vosi yivajumilili na vandu vala vosi yivapikanishilimilandu ayi.

Vandundami vakugola mihilu na miwujawuja12 Vandundami vagolili mihilu na miwujawuja yitan-

galili kwa vandu. Vajumilili vaveli vakutang'anikila pamumuudamwa wa Solumoni. 13 Mundu yangajila kujumilaatilili kuva pamuna veni. Hata naha, vandu vamonga van-gajila kuvajumila vavajuma. 14 Vandu vatangalili vamju-milili Bambu, valumi na vadala vayongishekili mulipingalyau. 15 Vandu vavelili vakuyegha vatami mudeha vava-wonjesha mufiwonjelu na mitefu ili pakapita livafiki lisisilya Petili pambeli vanani. 16 Vandu vatangalili vafu-mili mbwani shiveli pabehi ya Yelusalemu, yivavayeghilivatami vawu na vala yivaveli na finyamkela, vosi val-owuliwa.

Page 16: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 5:17 16 FIGOLI 5:28

Vandundami vakugobuliwa17 Pambeli, Mtambika Mkomi na vala vaveli lighanja

muchipinga cha Masadukayu va pala, vavawonela weyivandundami. 18 Vavakamula vandundami, vavatayamuchijaka. 19 Lakini pamihi makungu wa Bambu kava-fuwulila milyangu ya chijaka, kavafumisha panji, kava-wombela, 20 “Muyendi mukawoloki munyumba ya Cha-panga, mkavawombeli vandu filongu fyosi fya unofuawu.” 21Vandundami vavayitikila, malavila puti vayingilamunyumba ya Chapanga, vakandili kuwula.

Mtambika mkomi na vavaha va Isilaeli vagolilichitemela, pambeli vavalayishila vandu vakavayeghivala vandumindumi kufuma kuchijaka. 22 Lakinivala vandumindumi pavafikili kula vavawona hamula muchijaka. Vawuya kuchitemela kuvawombela,23 “Tuwona chijaka chitatiwa milyangu yosi na machondavakulolela milyangu. Lakini patufuwulili mugatitumuwona mundu ha!” 24 Mkomi wa machondamunyumba ya Chapanga na vatambika vakomipavapikanishili milandu ayi vapatili lyogha. Vamanyiling'odu chivafumbukili vandundami. 25 Pambeli munduyumu ayisili, kuvawombela, “Mpikani! vala vandumuvatatilili muchijaka, ponopa vakuwula vandumunyumba ya Chapanga.” 26 Mkomi wa machondawa nyumba ya kudadavila pamu na vandu vaki vayendilimunyumba ya Chapanga, kavayegha kuchitemela. Lakinivavakamulili kwa liwovi ha, nongwa vakavatileyi vanduvangavagumili migonguveli veni.

27 Pavavayeghili, vavawolosha pawulongoluya chitemela. Mtambika mkomi avadashili,28 “Twavakanishili nendu kuwula kwa litawa lya munduayu, ponopa mukwisha mawuli venu Yelusalemu yosi

Page 17: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 5:29 17 FIGOLI 5:39na mukuyilata kutugayila nongwa ya mwasi wa munduayu.”

29 Petili, pamu na vala vandundami vamonga,vayangula, “Yikutulata tumjumili Chapanga weka, lakinimundu tukumjumila ng'odu. 30 Yumwi mwamuwulayiliYesu kwa kumuvangilila mulupingika lakini Chapangawa vagogolu venu amshukushili. 31 Chapanga amgayililifwasi ya wutwa kumbindi, kamvika mwambu waki wamlilu, kava mutwa na Mlowola, kuvagola vandu vaIsilaeli vasileki sambi shawu na vapomeliwi. 32 Yufwindi vatovilela va filongu afi. Chapanga avagayilili MfukiMng'alili ghavi mtovilela kwa vala yivamjumilili.”

33 Vanjagila vosi va chila chitemela pavapikanishiliafi, maya sivakwila, valamula kuvawulagha. 34 LakiniMfwalisayu yumu vamukemeyi Gamalieli mweni avelilimuwula wa Malawu va Chapanga vamupili Musa aveli naluhunja nendu kupita vandu vosi, kawoloka pawulongoluya chitemela chila, kavawombela vala vandundami vava-fumishi panji kwa chipindi chidokwa. 35 Pambeli kava-wombela vala vanjagila va chitemela, “Vaisilaeli vayangu,muyivavali na chindu achi chimudayila kuvagolela vanduava! 36 Dahili padokwa, afumbukili mundu yumu litawalyaki Teuda, ayidumbeyi kucha mweni mundu yajumiliwina vandu mya mchechi naha, vamukovekelili. Lakini va-muwulaghili, pambeli chipinga chaki chosi chimwaalukapambeli chisova. 37 Pambeli kandi, chipindi chila chakuvalangiwa vandu, afumbukili Yuda wa Galilaya. Namweni avakweyili vandu vamukovekela, lakini wuwu va-muwulayili na vandu vaki vayangalukili. 38 Hinapawunenga wuwu nguvawombela, muvaleki vandu ava muko-too kuvagola chindu! Mana payiva milandu ayi ya vanduhela, dayiyamili yeni. 39 Lakini payiva milandu kufumakwa Chapanga, damuwesi ng'odu kulimbana na veni,

Page 18: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 5:40 18 FIGOLI 6:6damuvi mukulimbana na Chapanga.”

Topi, vamujumila. 40 Vavakemili vala vandundami,vavadamula ndomondu na kuvakanisha vakotoo kuwulakandi kwa litawa lya Yesu, pambeli vavaleka vayendi.41Vandundami vafumili panji ya chitemela kunu vamemacheleli, kwanongwa vaveli vataywamusoni kwa litawa lyaYesu. 42 Majuva vosi vayendilela kuwula na kulandulaChilongu cha Nyanyi cha Yesu munyumba sha Chapangana mukaya sha vandu kucha Yesu ndi Kilistu yashauliwili.

6Vatangi saba

1 Pambeli, vanachuli pavayongishekeyi, kwavelina shoshu na ng'ong'u gati ya vangutungu navala yivaywangeyi Chibulaniya. Vala Vahelinistiyivaywangeyi Chigiliki vakang'ong'utekileyi kuchavangalimlyangu vawu vakuvavasuwa kuvagayilafivayilata fya majuva vosi. 2 Topi, vala vandundamililongu na vavili vavakemili vanachuli vosi, vadeta,“Nyanyi ha kwa yufwi tuleki kuchilandula chilongu chaChapanga na kukimbanikila uvaghi wa filivi. 3 Ponopa,valongu vangu, muvashawula vandu saba kwa yumwiyivavelili nyanyi, vamemili Mfuki na yivaveli na luhunjana yufwi datuvapikanisheyi veni. 4 Yufwi, chipindi chosidatukimbanikili kudadava na chichuku cha kulandulaChilongu cha Chapanga.”

5 Chindochi chivanowesha vandu vosi. VavashawulaStefwani, mundu yavelili na ujumilwamkomi na kumemaMfuki Mng'alili. Kandi vavashawulili Filipu na Pulokoluna Nikanoli na Timona na Pamena pamu na Nikolayiwa Antiyokiya yavelili chipindi chimu aghalambukililimudini yaChiyawudi. 6Vavavika pawulongolu ya vandun-dami, vadadava na kuvavikila mawoku.

Page 19: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 6:7 19 FIGOLI 6:157 Chilongu cha Chapanga chayongishekili nendu na

vanachuli aku Yelusalemu vayongishekili kalopu nalipinga likomi lya vatambika vamjumilili Yesu.

Stefwani vakumutaya muchijaka8 Chapanga amusangilili Stefwani usangi ngenju,

kamugayila liwovi likomi aveli akugola mihilu namiwujawuja kwa vandu. 9 Lakini vandu vamongavayisili ili valimbani na Stefwani. Vamu va vanduava vaveli va nyumba ya kudadavila yivayikemaya,“Nyumba ya kudadavila ya vandu yivavelili pekesu.”Vandova vafumili mlima wa Kileni na Alekisandilia navamonga vafumili Kilikiya na mkowa wa Asia. 10 Lakinivaweshili ha kumulimba kwanongwa ya luhunja lwakina kwanongwa ya yula Mfuki yamulongushili chipindipadeteyi. 11 Topi, vavapili nganyanga vandu vamongavadeti, “Vamupikanisha Stefwani padeta filongu fyakumjowola Musa na kumjowola Chapanga.” 12 Kwachilongu achi vavajongishela vandu, vagogolu na vawulava Malawu va Chapanga vamupili Musa. Topi, vamwisilaStefwani, vamukamula na kumuyegha kuchitemelachikomi. 13 Vavayeghili kuchitemela vatovilela va udesiveni vawombili, “Mundu ayu akuleka ha kupajowolamahali pang'alili na Malawu va Chapanga vamupili Musa.14 Kwa nongwa twamupikanishili kala padeta kucha ayuYesu wa Nasaleti dayanangi nendu nyumba ya kudadavilana kughalambula Malawu va Chapanga vamupili Musavatuyangili kwa Musa.” 15 Vandu vosi yivavelili mulamuchitemela vamuwengulila mesu Stefwani, vamuwonawushu waki wuva kucha wa makungu.

7Kulandula kwa Stefwani

Page 20: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 7:1 20 FIGOLI 7:101 Topi, mtambika mkomi amudashili, “Wuli, milandu

ayi yiva nakaka?”2 Stefwani amuyangulili, “Valongu vangu na vatati,

mumbikanishi! Chapanga wa ukomi amubwitikilimgogolu wetu Ibulahimu paghaveyi kula Mesopotamiaakali hela kuyenda kuyikala kula Halani. 3 Chapangaamuwombilili, ‘Wuki mumlima waku, valeki vanduvaku, uyendi mlima danikulangushi!’ 4 Ibulahimuahamili mlima wa Kalidayu, kayenda kuyikala Halani.Pambeli tati wa Ibulahimupasovili, Chapanga amuwushiliHalani kayisa kuyikala mlima awu wumuyikala ponopa.5 Chapanga amugayilili ng'odu hata chipandi chidokwacha uganga chivi chaki kucha mbala yaki mumlimaawu, hata naha vamujangili kumupa mlima wula wuviwaki na vana vaki, chipindi achi aveli akali na mwanaha. 6 Chapanga amuwombilili naha, ‘Chileli chakudawuchiyeghi kumlima wa wutwa va vandu vengi, akudavavagoli vavanda na kuvagolela milandu ya wafukwa chipindi cha myaka mya mchechi. 7 Lakini nengadandivahighi vandu ava yivavagola vavanda. Pambelichileli chaku dachiyisi mulima wula kumjuma Chapangabahapa.’ 8 Chapanga kagola lilaghanu na mweni, topi,kamwingisha jandu ngimu chilangushilu chaki. PambeliIbulahimu amudumulili jandu mwana mundu Isakapavapitili majuva nani kufuma awoneki. Isaka wuwulawula kamugolela Yakobi. Na mweni Yakobi kavagolelawuwula wula vala vanamundu lilongu na vavili venivaveli vambuyi vetu.

9 “Vana va Yakobi vamuwonela weyi Yosefu, va-muhemesha Misili ghavi mvanda. Lakini Chapangaaveli pamu na mweni, 10 kamulowosha mungondu shakishosi. Chapanga amugayilili fupu na luhunja pawulon-golu ya Fwalawu, mutwa wa Misili, mweni amuvikili

Page 21: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 7:11 21 FIGOLI 7:25ghavi mkomi wa mlima wa Misili na munyumba yaki yawutwa. 11 Pambeli kwafumbukili njala ngomi mlima wosiwa Misili na Kanaani, yiyegha madaba makomi. Vagogoluvetu vaveli vahela chilivi chochosi. 12Yakobi papikanishilifilongu fila kucha aku Misili kwaveli na filivi, avalayishilivana vaki, ndi vagogolu vetu, vayendi Misili kwa mwanjawa kwaa. 13Mwanja awuwa pili, Yosefu kayilangusha kwavalongu vaki na Fwalawu kavamanya valongu va Yosefu.14 Yosefu alayishili lulayi layi kwa tati mundu Yakobi navalongu vosi, tolitoli ya vandu yaveli milongu saba namuhanu, vayisi Misili. 15 Topi Yakobi ayendili Misili, kulamweni na vanamundu vosi vasovili. 16 Fikongu fyawuvafiyeghili mbaka Shekemu, vafisika musembi yahemililiIbulahimu wa kabila lya Amoli kwa mbiya siutunga.

17 “Chipindi pachifikili Chapanga agoli chila cham-jangili Ibulahimu na tolitoli ya vandu kula Misili yay-ongishekili kala na kuva ngomi munu. 18 Pambeli mutwayumu yavelili kamumanya ng'odu Yosefu akandili ku-tavala aku Misili. 19 Awugolilili vandu va mlima wetuumakuluhu, avagolilili findu fya wafu vagogolu vetukwa kuvang'ang'anika vavaviki panji fyali fyawu fisovi.20Musa awonikili chipindechi. Avelili mwana yamunow-ishili Chapanga. Aleliwili pakaya kwa chipindi cha myesimitatu, 21 na pafumishiwili panji awulaghiwi, kamwaliwa Fwalawu amutolili, kamulela kucha mwana mundu.22Musa awuliwili findu fyosi fya luhunja lwaVamisili kavamundu yaveli na liwovi kwa filongu na kwa figoli.

23 “Pafikishili myaka milongu muchechi alamulili ku-vatyangila valongu vaki Vayisilaeli. 24 Aku amuwoniliyumu wa vala vakumgolela fya wafu na Vamisili, kayendakumukombola kandi kumuhombela lugotu kwa kumuwu-lagha yula Mumisili. 25Akacheyi Vayisilaeli vayaki vanga-manyili kucha Chapanga angamutumili mweni avalowoli,

Page 22: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 7:26 22 FIGOLI 7:37lakini vamanyili nawula ha. 26 Chilawu yaki, ava-wonili Vayisilaeli vavili vakwiminya ayeshili kuvajoveshapadeta, ‘Yumwi muva ulongu nongwa liki, mukuyigolelawafu mwaveni kwa mwaveni?’ 27 Yula yaghaveyi aku-mutova muyaki kamusukumula Musa pambali padeta:‘Ndi yakuvikili yuwi kuva chilongosi na muhigha wetu?28Wuli, ukudayila kung'ulaya kucha wumuwulaghili Mu-misili yula lichu?’ 29 Musa papikanishili filongu fila,atuvili kayenda kuyikala mumlima waMidiani aku apatilivana valumi vavili.

30 “Myaka milongu mchechi payifikili, makungu waBambu amufumbukili Musa kuchivala chivelili chikuyakamotu kucheja pabehi na chidunda cha Sinai. 31 Musakajinga munu kuwona chindu achi, kaselela pabehi iliashungulili unofu, lakini apikanishili lishu lya Bambu:32 ‘Nenga Chapanga wa vambuyi vaku, Chapanga waIbulahimu wa Isaka wa Yakobi!’ Musa kabagama kwalyogha na kayesha kandi ha kulembesha munu. 33 Bambukamuwombela, ‘Wopolimikobasi yaku kwanongwa pawu-wolukili apa ndi mahali pang'alili. 34 Nakaka ndifi-wona findu fya wafu fivagolili vandu vangu kula Misili.Mbikanisha chivembu chawu, nenga nyisa kuvakombola.Ponopa, dandikuyeghi Misili.’

35 “Ayu Musa ndi yula vandu va Isilaeli vamulemilipavadeteyi, ‘ghani yakuvikili yuwi kuva mlongosha namuhighi wetu?’ Kwa deha ya yula makungu yamufum-bukilili kuchivala chikayakeyi motu, Chapanga kamulay-isha ayu Musa ghavi mkomi na mukombola. 36 Mweniavalongushili vala vandu kufumaMisili kwa kugolamihiluna miwujawuja mulima wa Misili, kubahali ya Shamu nakucheja, chipindi cha myaka milongu mchechi. 37 Musamweni avawombilili Vayisilaeli, ‘Chapanga davashawulilimbuyi kucha nenga gati ya valongu venu vamonga.’

Page 23: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 7:38 23 FIGOLI 7:4738 Vayisilaeli pavayikungashili kucheja, Musa avelili kulakuchamunjagila pamuna vagogolu vetuna yulamakunguaywangili nayu kuchidunda cha Sinai. Mweni yayangilifilongu fitugayila unofu atugayili yufwi.

39 “Lakini yuyu, vagogolu vetu valemili kumupikanisha,vamusukumulila pambali, vakadayileyi kuwuya Misili.40 Vamuwombilili Haluni, ‘Tugoleli vamulungu, vatulon-goshi njila. Tumanya ng'odu fimupatili ayu Musa yatu-longushili kufuma Misili.’ 41 Vagola ling'omung'omu lyangwada wa senga na kuchitambikila. Vachigolela lihunguchindu chivelili vagola kwa mawoku vawu veni. 42 LakiniChapanga awukili pagati yawu, avalekili vajumi ndondwasha kumbindi, kucha vayandikili muchitabu cha vambuyiva Chapanga,‘Yumwi vandu va Isilaeli!Nenga ha mungayilili fupu na tambikukwa myaka milongu mchechi kula kucheja!43 Yumwi mwapapili libudi lya chapanga Moleki,na ndondwa ya kuwumba ya chapanga wenu Lefani.Ming'omung'omu yimuwumbili yeni mukuvajuma.Kwanongwa ayi, dandivayeyi mateka kutali kupita Ba-

biloni!’44 “Kula kucheja vagogolu vetu vavelili na lila Libudi

lya utovileli kucha Chapanga amulayishili Musa aligoli,ndambu yiyila yamulangushili Chapanga. 45 Pambelivalipokela lila Libudi lya Chapanga kufuma kwa vambuyivawu. Valeli vetu chipindi cha Yoshua, pavawutolilimlima wula kufuma kwa vandu avawushili Chapangangimu yiva fikili. Pala vayikalili mbaka chipindi chawutwa wa Dawudi. 46 Dawudi atamwili na Chapanga,Dawudi amuluvili Chapanga amujengeli pakwikalamweniavelili Chapanga wa Yakobi. 47 Lakini Solumoni ndiyamujengilili Chapanga nyumba.

Page 24: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 7:48 24 FIGOLI 7:5948 “Hata naha, Chapanga Mkomi akwikalagha ha mun-

yumba shivajengili vandu, kucha mbuyi adetili.49 ‘Bambu kadeta,Kumbindi chigoda changu cha wutwana mlima chigoda changu cha kuvikila mawulu.Nyumba ya wuli wuli damuweshi kujengela na koti

dambumulileyi?50 Nenga ndi yigolili findu fyosi afi ng'odu?’ ”

51 Pambeli Stefwani awombili, “Yumwimuveli na lukilulukomi! Mundima na majeji venu mukupikanisha ng'oduunjagila wa Chapanga! Yumwi kucha vagogolu venu.Majuva vosi mkumulimba Mfuki Mng'alili. 52 Kwavelimbuyi yoyosi yangajila kuteshiwa na vagogolu vawu?Vavawulayili ava avatumili Chapanga kulandula kwisakwa yula goleki. Hinapawu, yumwi mumushengeta, mu-muwulaya. 53 Yumwi muvapokela Malawu va Chapangaatuyeyilili makungu, lakini muvajumila ng'odu.”

Kusova kwa Stefwani54 Vala vagogolu va chitemela pavapikanishili afi,

vakalalili nendu, vakelichula minu kwa maya. 55 LakiniStefwani aveli kamema Mfuki Mng'alili, kalola kumbindi,kawona ukomi wa Chapanga na Yesu kawoloka mwambuwa mlilu wa Chapanga. 56 Kadeta, “Mloli! Nguwonakumbindi kufuwuliwa na Mwana wa Mundu kawolokamwambu wa mlilu wa Chapanga.”

57 Pala, vandu vosi vavelili muchitemela chila, vawuteyina kudika majeji vawu kwa mawoku vawu. Pambelivamujumbila pamu vosi. 58 Vamsukumulila panji yambwani, vamutova kwa miganga. Vala vavikili mikotiyawu kwa utovilela kwa kijana yumu litawa lyaki Sauli.59 Pavaveli vakumtovanga kwa miganga Stefwani kayen-delela kudadava naha, “BambuYesu, pokeli ufuki wangu!”

Page 25: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 7:60 25 FIGOLI 8:1160 Katundama, kalila kwa kulandula, “Bambu, ukotookuvavalangila sambi ayi.” Pamalilili kudeta naha, kasova.

81 Sauli mweni awonili chindu achi cha kumuwulagha

Stefwani chaveli chinofu.Sauli akuvagobola vajumilili

Majuva ava lipinga lya vandu yivamjumilili Kilistu lyaYelusalemu lyakandili kugoboliwa nendu. Yivajumililivosi vatuvila kufijiji fya Yudeya na Samaliya ila vasiyalilivala vandundami hela. 2 Vandu vasangi vamusikili Ste-fwani na kumugolela chivembu chikomi.

3 Chipindi chichila chila, Sauli ayeshili kuvagobolalipinga lya vandu yivamjumilili Kilistu. Kayenda kayambaka kaya pakavafumisha panji vajumilili, valumi navadala, kavataya muchijaka.

Chilongu cha nyanyi chikulanduliwa Samaliya4 Vamjumilili Chapanga kula kosi kwevatuvilili

vayendili kulandula chilongu cha nyanyi. 5 Filipuayingilili mbwani ya Samaliya na kumulandula KilistuMkombola kwa venikaya va pala. 6 Vandu vayisilikupikanisha unofu wa unjagila wula wa Filipu na kulolamihilu yila yagolagha. 7 Mana finyamkela fivafumavandu vatangalili pavawuta kwa lishu likomi nawuvandu vatangalili vaveli vapombalili na vandevindevivalowukili. 8Kwaveli na cheleli ngomi mumbwani yila.

9 Topi, kwavelili mundu yumu vamukemaya Simoni,mweni aveli kagola kala uhavi waki mumbwani yilakwa chipindi chila, vandu va Samaliya vajingili, adetilikucha mweni mundu mkomi. 10 Vandu vosi, vadokwana vakomi, vamupikinishili finofu vakadeteyi, “Simonikana liwovi lya Chapanga vakemili ‘Liwovi Likomi.’ ”11Vandu vatangalili vampikanishili wula vavelili vajingwa

Page 26: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 8:12 26 FIGOLI 8:25kwa uhavi waki kwa chipindi chitali. 12 Lakini pavawu-jumilili unjagila wa Filipu wa chilongu cha nyanyi chawutwa wa kumbindi kwa Chapanga na litawa lya YesuKilistu, vabatishilwi valumi na vadala. 13 Simoni nayukajumila, pambeli pabatishiwi aveli akuyenda pamu naFilipu, ayikang'anikili nendumihilu namiwujawuja yiveliyikugoleka.

14 Vala vandundami vavelili kula Yelusalemu pava-pikanishili kucha venikaya va Samaliya veni vapokelachilongu cha Chapanga, vavayegha aku Petili na Yohani.15 Veni pavayisili, vavadadavila vandu va Chapanga va-muyangi Mfuki Mng'alili. 16Kwanongwa kwaveli kwahelahata muyawu yumu yasunukiwili na Mfuki Mng'alili, ilavabatishwa hela kwa litawa lyaki Bambu Yesu. 17 Petili naYohani vavavikila mawoku, vamupokela Mfuki Mng'alili.

18 Simoni pakawonili vandu vapokela Mfuki Mng'alilikwa kuvikilwa mawoku na vandundami, adayilili kuva-gayila mbiya Petili na Yohani, kandi kadeta, 19 “Mungayilina nenga uwesu awu, mundu yoyosi panumuvikila ma-woku vangu, apokeli Mfuki Mng'alili.”

20 Lakini Petili amuyangulili, “Uyaghamili pamu nambiya shaku muyaghamili! Yuwi ukucha dauweshikuhemela kwa mbiya usangi wa Chapanga! 21 Yuwikwahela chindu mumilandu ayi, ngunda yaku ya nyanying'odu kwa Chapanga. 22Hinapawu, pomeli ughalambukiuleki chiuyihola na umuluvi Bambu mweni akuweshakukupomela chilongu achi chiwuyihola. 23Manya nakakakumema nesu weyi na sambi sikutopela!”

24 Simoni kayangula, “Mudadavili kwa Bambu likotookumbata lya kumbata kwa afi fimudetili.”

25 Petili na Yohani pavahimulili kala na kulandulafyalayilili Bambu, vawuyili Yelusalemu. Pavaveghi

Page 27: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 8:26 27 FIGOLI 8:36vakuwuya vakalanduleyimilandu ya nyanyimufijiji fitan-galili fya Samaliya.

Filipu na mkomi wa Esopiya26 Makungu wa Bambu amuwombilili Filipu, “Uyitandi

uyendi kundenyeku kupitila deha yifuma Yelusalemukuyenda Gaza.” Deha ayi vakutyangila ha. 27 Topi,Filipu ayitandili kala, akandili mwanja. Chipindi chichilakwavelili na Mwisopiya yumu, ufisa mvika mbiya waMuhumbu Kandake, mweni aveli ngali mdala. Avelilikayenda aku Yelusalemu kumudadavila Chapanga nachipindi achi aveli akuwuya kakwela mumbutuka ya kuk-wegha na chihongu. 28 Paaveyi mumwanja, avelili aku-soma chitabu cha mbuyi wa Chapanga Isaya. 29 MfukiMng'alili amuwombilili Filipu, “Yendi pabehi ya mbutukaayi uyendi pamu.” 30 Filipu kayenda mbilu, kampikanishaakusoma chitabu cha mbuyi wa Chapanga Isaya. Filipukamudasha, “Afi fiwusoma fikuyingila muluhala lwaku?”

31 Kayangula, “Goli wuliwuli chinyingili ngajila munduwa kunongosha?” Kamuluva Filipu akweni vayikali pamunamweni. 32Chifungu chamayandiku avelili akusomandiachi,“Kalongoshwa kucha fungami akuyenda kumsinja,na kucha wula mwana wa fungami panyamala kwa yula

yamuketula miwaji,mweni akudawula ng'odu mlomu.33 Vamujohola na kumukaja haki.Ndi dahimulili chileli chaki?Mana unofu waki kawushiwa kumlima.”

34 Yula ngali mdala kamudasha Filipu, “Unongeli,mbuyi ayu filongu afi akadeteyi milandu liki, ndi mi-landu ya mweni awu ya mundu wingi?” 35 Topi, Filipuakandili na Mayandiku Vang'alili, kamuwombela Chi-longu cha Nyanyi cha Yesu. 36 Pavaveyi mumwanja,

Page 28: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 8:37 28 FIGOLI 9:8vafikili pavelili na machi, yula ngali mdala adetili, “Loli,pavaveli machi ava, chindu liki chikunganisha ngotookubatishiwa?” 37 Filipu kadeta, “Mani pawujumila kwamoyu waku wonda, ukuwesha kubatishiwa.” Kayangula,“Yina ngujumila Yesu Kilistu ndi mwana wa Chapanga.”38Topi kawoloshambutuka, pambeli vasunuka vonda vav-ili vayenda mumachi, Filipu amubatishili. 39 Pavafumilimumachi, Mfuki wa Bambu kamubikula Filipu, yula ngalimdala kamuwona kandi ha. Topi kayendelela na mwanjakunu kava na cheleli buja. 40 Filipu kayiwona kabwitukilambwani ya Azotu, paaveyi akupita akalanduleyi Chilongucha Nyanyi mumbwani shosi, mbaka pafikili Kayisalia.

9Kulowoka kwa SauliFigoli 22:6-16,26:12-18

1 Lakini Sauli, kayongesha kuvagola vandu vatili na ku-vawulagha vandundami va Bambu, kamuyendela mtam-bikamkomi, 2 akamluveyi baluwa kufumamunyumba shakudadavila sha Damasku, pakatanganika na vandu vamu-jumilili Chapanga mudeha valumi kwa vadala avakamuliavayeghi muchijaka aku Yelusalemu.

3 Tepu paaveyi mudeha, pabehi ya Damasku, lwengikufuma kumbindi lumng'alikili kumshengeta mweni.4Kagua pasi, kapikana lishu likumuwombela “Sauli, Sauli!Wuli ukugobola nenga?”

5 Sauli kamudasha, “Bambu, Yuwi ghani?” Kamuyan-gula, “Nenga Yesu, yugobola. 6 Ponopa woloki, uyendimumbwani, davakuwombeli chindu cha kugola.”

7 Vala vandu yivaveli pamu na Sauli mumwanja vanya-malili jii, vakapikanisheyi lishu, lakini vamuwonilimundung'odu. 8 Sauli atandamukili pasi agubutulili mesu vakikachiwona chindu ha, vamukamula liwoku vamlongosha

Page 29: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 9:9 29 FIGOLI 9:19mbaka Damasku. 9Ayikalili majuva matatu ngajila kulola,kulanda na kulya chindu.

10 Paaveyi Damasku ndundami yumu yivamkemili Ana-niasi. Bambu amukemili mumilotu, “Ananiasi!”

Kayangula, “Nengapa, Bambu.”11 Bambu amuwombilili, “Woloki, uyendi deha yi-

vayikema ‘Yiholukili,’ mbaka kaya ya Yuda, kuna mundulitawa lyaki Sauli, kafuma Talisu, mweni akumdadavilaChapanga. 12Chapanga amulanushili kuchamundu yumulitawa lyaki Ananiasi, kayisa kumuvikila mawoku, aweshikulola kandi.”

13 Ananiasi kayangula, “Bambu, mbikanisha filongufya wafu fya mundu ayu kufuma kwa vandu vatan-galili, kagola findu fitangalili kwa vang'alili vaku akuYelusalemu, 14 kandi vatambika vakomi va Damaskuvamjumisha avakamuli vonda yivakudadavila mulitawalyaku.”

15 Lakini Bambu kamuwombela Ananiasi, “Uyendi,nongwa ayu ndimushawula andangi nenga kulilandulalitawa lyangu limanyiki kwa vandu vangajila Vayawudi,vatwa na vandu va Isilaeli. 16 Kandi dandimulangushindambu dagoboleki kwanongwa ya litawa lyangu.”

17 Ananiasi ayendili munyumba yila, kayingila mugatimwavelili Sauli, pambeli kamuvikila mawoku, pakadeta,“Mlongu wangu Sauli, Bambu Yesu kanayila, yaku-fumbukilili mudeha pawuyiseyi apa, mweni yanyeyilinenga apa, akudayila uloli kandi na umemeshwi MfukiMng'alili.” 18 Tepu fiponeka kufuma mumesu vaki kuchamipati ya somba, kawesha kulola kandi. Kawoloka nakubatishiwa. 19 Pambeli kalya filivi, liwovi limuwuyilakandi.

Sauli akulandula aku Damasku

Page 30: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 9:20 30 FIGOLI 9:30Sauli ayikalili Damasku na vanachuli vaki padokwa

hela. 20 Tepu, kalongosha kulandula munyumba shakudadavila kacha Yesu aveli Mwana wa Chapanga.

21 Vosi vamupikanisheyi vajinga, pavayidasha, “Ayuyuyula yula ng'odu avawulayei vandu vosi vamujumililiYesu aku Yelusalemu? Na mweni kayisa apa kayilataavakamuli vandu vosi ng'odu na avayeghi kwa vatambikavakomi va nyumba ya kudadavila.”

22 Sauli ayongeshikili liwovi nendu, avagolili Vayawudivavelili Damasku vayipwelishili, padeta ayu ndi Kilistuyaveli mkombola.

23 Pavapitili majuva vatangalili, Vayawudi vawomban-ila ndambu davamuwulaghi Sauli, 24 lakini Sauli amanyilichivayilatili. Pamusi na pamihi vakamulembeleleyi mu-milyangu ya mbwani vamuwulaghi. 25 Pamihi vanachuliyivaveli pamu na Pauli vamtolili vamusunusha mulitan-davala likomi kufuma mulilanga lya luviu lwa mbwani.

Sauli akuwuya Yelusalemu26 Sauli pafikili Yelusalemu, ayeshili kuyihasha na

vandundami, vosi vakamutileyi, vajumilili ng'odu kuchanakaka kava ndundami. 27 Banabasi amutolili, ka-muyegha kwa vandundami, Sauli avawombilili ndambuatanganikili na Bambu mudeha, kandi Bambu aywangilina mweni na ndambu akalanduleyi litawa lya Yesu kulaDamasku kwa liwovi. 28 Sauli ayikalili pamu na veni nakuyendayenda Yelusalemu yosi, palandula litawa lya Yesungajila lyova. 29 Awombili palimbana na vangutungu vaVayawudi, lakini veni vasakeyi kumuwulagha. 30 Lakinivalongu pavamanyili milandu ya kumuwulagha vamuto-lili mbaka mbwani ya Kayisalia, vamuleka ayendi Talisu.

Page 31: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 9:31 31 FIGOLI 9:4231 Topi, Vajumilwa vaveli vasika mu Yudeya yosi,

Galilaya na Samaliya, Mfuki Mng'alili atangili kuyonge-sha lipinga lya vandu yivamjumilili Kilistu na vayikalilipavamtila Bambu.

Petili akumulowola Anea na Dolikasi32 Petili pavatyangileyi mbembi shosi mumlima,

mweni ayendili kwa vandu va Chapanga va aku Lida.33Amuwonili mundu yumu aku, litawa lyaki Anea munduayu apombalili awonjili muchiwonjelu myaka minani.34 Petili amuwombilili, “Anea, Yesu Kilistu kakulowola,wuki unyengi chiwonjelu chaku.” Tepu katandamuka.35 Vandu vosi vayikalaya Lida na Shaloni pavamuwoniliAnea, vamuwuyilila Bambu.

36 Ndumindumi yumu avelili Yopa, yivamkemeyiTabita, mana yaki kucha “Mbalapi” yajumilili vamke-maya Dokasi kwa Chigiliki. Mdala ayu avelili kagolafindu fitangalili fya nyanyi pamu na kuvatanga vagaju.37 Chipindi chila mdala yula atamwili na kusova, va-wofuwili chikongu chaki vachivikili muchumbagati chamumbindi. 38 Yopa yavelili kutali nesu ha na Lida,vanachuli vapikanishili Petili kava kula, valayisha vanduvavili vamuyegheli unjagila, “Lopukeshi ukotoo kuhava!”39 Petili kawuka kayilongosha na veni, pakafikili va-muyegha kuchumba cha mumbindi, vangalimlyangu vosivawolukili pabehi yaki, vakalileyi na kumulangusha mi-habiti na yingwa shasonili Dokasi chipindi paveli mnofu.40 Petili kavafumisha panji vosi, katundama, kamdadavaChapanga, pambeli kaselela kuchikongu, kadeta, “Tabitayimuki.” Mweni kafumbula mesu vaki, amuwonili Petilikayimuka kayikala. 41Kamkamula liwoku kawoloka, pam-beli kavakema vamjumilili Yesu na vangalimlyangu ka-muvika pawulongolu yawu, kava munofu. 42Milandu ayiyamanyikili mumbwani yosi ya Yopa, vandu vatangalili

Page 32: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 9:43 32 FIGOLI 10:12vamujumilili Bambu. 43 Topi, Petili ayikalili Yopa majuvavatangalili, kayaki mundu yumu, litawa lyaki Simoni,yagolagha findu fya ngwembi.

10Petili na Kolineli

1 Kula Kayisalia pavelili mundu yumu, litawa lyakiKolineli, mkomi wa machonda va Italiya yivayikemili,“Kombaniya ya Vaitalia.” 2Avelili mundu msangi, mwenina nyumba yaki yosi, akovekelagha Malawu va Chapangavamupili Musa avelili akuvatanga vagaju na kumuda-davila Chapanga majuva vosi. 3 Yavelili pamusi saa tisa,Chapanga amlangushili palola ngatu hela, makungu waChapanga, kamuyisila kumuwombela, “Kolineli!”

4 Kolineli kamulolesha nesu makungu ayu kwa lyova,kadeta, “Kuna liki Bambu?”

Makungu kamuyangula, “Chapanga kasiyanga dadavushaku na fupu wala dakuvasiwi ng'odu. 5 Hinapawu,valayishi vandu Yopa, vakamukemi Simoni, litawa lyakilingi Petili. 6 Mweni muhenja wa mundu yumu, litawalyaki Simoni, mugola chichuku sha ngwembi, nyumbayaki ya muluwongu ya bahali.” 7 Yula makungu akay-wangeyi nayu pawukili kala, Kolineli avakemili vago-lafichuku vaki vavili va munyumba na machonda yumuyamumanyili Chapanga. 8 Pavawombilili kala findu fyosififumbukili, kavalayisha vayendi Yopa.

9 Chilawu yaki, pavaveghimumwanja pabehi namumb-wani, Petili akwenili kulipaghali, kadadava kwa Cha-panga, lijuva lyaveli palundosi. 10 Njala yamutamili,akadayileyi chindu cha kulya, pavaveghi vakumutelekela,kashulula, 11 awonili kumbindi kufuwuka, chisunukakucha yingwa ngomi, yikusunushwa pasi yikamuliwana mbembi shaki mchechi. 12 Mugati yaki mwavelili

Page 33: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 10:13 33 FIGOLI 10:25vang'ongolu vosi vaveli na mawulu, vala vakwava navambongu vawuluka kululanga. 13Pambeli kapikana lishulimlongela, “Petili tandamuki, kawulayi wulyi.”

14 Lakini Petili kadeta, “Ng'odu Bambu! Ngali helakulya chindu chiveli cha wafu.”

15 Lishu limuwombela kandi lideta, “Fyang'alishili Cha-panga, kotoo kufikema fyawafu.” 16Chindu achi chiyelekamala ndatu, pambeli yila yingwa yiwuya kumbindi.

17 Petili aveli akunyumanyuma akwipweleshamumunda yaki, milotu ayi ayiwonili yina mana liki,vala vandu avalayilili Kolineli, vakakonyesheleyinyumba ya Simoni vawolukili pawulongolu ya mlyangu.18 Vakakemeyi panji kwa lishu likomi, “Kwaveli mhenjalitawa lyaki Simoni Petili, akwikala amu?”

19 Petili aveli akwihola chila chalangushilwi na Cha-panga, Mfuki Mng'alili kamuwombela, “Pikani! Pavavelivandu vatatu vakukusaka. 20 Ulopukeshi, usunuki uwukipamu na veni, kotoo kuva na hoshu, nenga ndivalayisha.”21 Petili kasunuka pasi, kavawombela vandu vala, “Yu-mumsaka nengapa. Muyisa muyilata liki?”

22 Veni vayangula, “Kolineli mkomi wa machondakatulayisha, vamuwombela mundu yaveli goleki yamu-jumila Chapanga, mweni mundu msangi kupita vanduvosi va mlima wa Vayawudi. Makungu kamuwombelaatulayishi tuyisi tukuwombeli uyendi kayaki, apikanishifilongu fyaku dawumuwombeli.” 23 Petili kavalibushilamunyumba vavi vahenja vaki vawonja pala.

Chilawu yaki kawuka na vala pamu na vandu vamongavamujumilili Bambu vayikalaya Yopa vamukovekelili.24 Chilawu yaki vafikili Kayisalia. Kolineli aveliliakumvetela Petili aveli na valongu mundu na vaghanjavaki va pabehi yivalalikili. 25 Petili payingileyi,Kolineli afumili panji kumuyanga, kamutundamila

Page 34: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 10:26 34 FIGOLI 10:37na kamugondamila Petili mbaka pasi. 26 Petilikamutandamusha, kadeta, “Woloki, nenga munduhela kucha yuwi.” 27 Pakawombeyi nayu kunuvakwingilamunyumba, kaliwona lipinga likomi lya vanduvayikungasha pamu. 28 Petili kavawombela, “Yumwimumanya nendu mwiku kwa Malawu va Chapangavamupili Musa mundu yavelili Muyawudi kuyihashaawu kuyityangila na vandu va milima yingi. LakiniChapanga kanangusha ngotoo kumukema mundu yoyosiyapiyalili awu wa wafu. 29Kwa nongwa ayi, pamungemilijumila nyisa ngajila kususuvila, topi nguvadasha,chimungemilili nenga chindu liki?”

30 Kolineli kadeta, “Majuva matatu vapitili, chipindikucha achi, cha saa tisa mbungamihi, padadaveyi kwaChapanga munyumba yangu, melili nimwona mundu ka-woloka pawulongolu pangu, avelili na yingwa sing'alili.31 Kadeta, ‘Kolineli! Chapanga kapikanisha pawuda-dava na fupu shaku dasivasuvi ng'odu. 32 Valayishivandu vayendi Yopa, vakamukemi Simoni Petili, ak-wikalagha mukaya ya Simoni mugola chichuku sha ng-wembi yayikala muluwongu ya bahali.’ 33Tepu, ndivalay-isha vandu kwa yuwi, kugola nyanyi kwisa. Hinapawutwawosi twabaha pawulongolu ya Chapanga tukupikan-isha filongu fyosi fyakulamulili Bambu.”

Kulandula kwa Petili34 Petili akandili kudeta, “Nakaka ponopa manya Cha-

panga kavahela lushawu. 35Mundu yoyosi yamjuma Cha-panga na yaveli goleki, dajumiliwi na mweni. 36 Chilonguachi chavayeghilili vana va Isilaeli kulandula Chilongu chaNyanyi yichiyegha kusika kwa deha ya Yesu Kilistu ndiBambu wa vonda. 37 Yumwi chindu achi muchimanya,

Page 35: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 10:38 35 FIGOLI 10:48

chikwila mlima wosi wa Yudeya, kukandila Galilaya, un-jagila walandulili kala Yohani Mbatisha. 38 Milandu yaYesu wa Nasaleti, Chapanga amushawulili amumemishiliMfuki Mng'alili na liwovi. Mweni kayenda kosi, pagolachichuku cha nyanyi kavalowola vosi yivaveli muliwovilya Lijangavandu. Nongwa Chapanga aveli pamu namweni. 39Yufwi vatovilela va milandu yosi yagolili mum-limawaUyawudi na Yelusalemu vamuwulaghili na kumu-tumbika mlupingika. 40 Chapanga amushukushili muli-juva lya tatu tangila pasovili na kumugola awoneki, 41kwavandu vonda ha, ila kwa vatovilela yivashawuliwili kala naChapanga, yufwi yina, tulya na tulanda pamu na mwenipashukukili kufuma munjifwa. 42 Katulayisha tuvalan-dulili vandu, pavawombela kucha Chapanga amshawuliliYesu kuvahigha yivaveli vanofu na yivasovili. 43Vambuyiva Chapanga vosi vakumuywangila, kucha mundu yoyosiyamujumila, kwa liwovi lya litawa lyaki dawushiwisambi.”

Vangutungu vakumpokela Mfuki Mng'alili44 Petili paghaveyi akali akudeta filongu afi, Chapanga

kavasunushila Mfuki Mng'alili vandu vonda yivapikan-isheyi unjagila waki. 45 Vayawudi vajumilili yivayisilina Petili kufuma Yopa vajinga kuwona wuwula wulaChapanga kavamemesha vandu vangajila kuva VayawudiMfuki Mng'alili. 46 Nongwa vavapikanishili pavadetandambu yingajila kumanyika na kumujuma Chapanga.Petili kadasha, 47 “Vandu yivamupokilili Mfuki Mng'alilikucha yufwi, ghani daweshi kuvakanisha ava vakotookabatishiwa kwa machi?.” 48 Kalayisha vabatishiwi kwalitawa lya Yesu Kilistu. Pambeli vamuluvili Petili ayikalinawu kwa majuva madokwa.

Page 36: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 11:1 36 FIGOLI 11:1311

Petili akuvahimulila Vakilistu mwanja waki1 Vandundami na valongu vavelili Yudeya vapikanili

kucha vandu vangajila kuva Vayawudi na venivachiyangili chilongu cha Chapanga. 2 Topi, Petilipawuyili Yelusalemu, Vayawudi vamjumilili vakadayileyivandu vangajila kuva Vayawudi vayingishiwi jandu,3 vakadeteyi, “Yuwi vayendili kuyikala kwa vanduvangajila jandu na kulya na veni!” 4 Petili akandilikuvawombela kwa chiganu chindu chigolikili kufumilapa kwandi,

5 “Lijuva limu pandimudadavila Chapanga mbwani yaYopa, ng'ona milotu, chindu kucha yingwa ngomi yivelina mbembi mchechi yikusunushiwa kufuma kumbindiyiwoloka pawulongolu yangu. 6 Panolili chindu chila mu-gati nivawona vang'ongolu va mkaya vaveli na mawulumchechi na vang'ongolu va mudasi, vala vakwava navambongu va kululanga. 7 Pambeli mbikanila lishulikung'ombela, ‘Petili toli, uyendi ukavasinji, wuvalyi.’8 Lakini nenga nyangula, ‘Ng'odu Bambu! Mana chinduchamwiku awu chawafu chiweshi ng'odu kuyingila mu-mulomu wangu.’ 9 Lishu lila lyanyangulili kandi kufumakumbindi, ‘Fyawumbili Chapanga kafigola fing'alili ko-too kufikema findu fyawafu.’ 10 Chindu achi chigolekamyanja mitatu, pambeli findu fyosi fibikuliwa kandikumbindi. 11 Tepu, vandu vatatu vayisili pawulongoluya nyumba yindiyikaleyi, valayishwa kufuma Kayisaliavayisi kwa nenga. 12Mfuki Mng'alili kang'ombela nyendina veni, ngotoo kuva na hoshu. Valongu ava sita yi-vajumilili tuyilongosha pamu kuyenda Kaisalea tuyingilamunyumba ya Kolineli. 13 Mweni katuwombela ndambu

Page 37: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 11:14 37 FIGOLI 11:24amuwonili makungu yawolukili panyumba yaki na ku-muwombela, ‘Valayishi vandu vayendi Yopa vakamukemiSimoni, litawa lyaki lingi Petili. 14 Dakuwombeli fi-longu fyeni dafikulowoli yuwi na vandu vosi va kayaku.’15Pangandeyi kudeta,MfukiMng'alili kavasunukila kuchapatusunukilili yufwi pa kwandi. 16 Ngumbuka chi-longu chadetili Bambu, ndambu adetili, ‘Yohani Mbatishaabatishili kwa machi, lakini yumwi damubatishwi kwaMfuki Mng'alili.’ 17 Mani Chapanga kavapa veni fupuyiyila yila kucha yatugayilili yufwi patumujumila BambuYesu Kilistu, nenga ghani mbaka nyesi kumulimba Cha-panga?”

18 Pavapikanishili filongu afi valeka kulimba vamujumaChapanga, pavadeta, “Chapanga kavatanga Vangutunguvapomeli na vapati unofu!”

Vandu va Chapanga aku Antiyokiya19 Vala yivajumilili chipindi achi vapwililikili

kwanongwa ya kugoboliwa na kuwulayiwa kwa Stefwani,vayendili mbaka Foiniki na Kupilu na Antiyokiya,pavalandula unjagila wula kwa Vayawudi weka hela.20 Lakini yivajumilili vamonga vaveli vandu vafumiliKupilu na Kileni, veni pavafikili Antiyokiya valanduliliChilongu cha Nyanyi cha Bambu Yesu kwa vangutungu.21 Liwoku lya Bambu lyaveli pamu na veni, vanduvatangalili nendu vamujumilili na kumughalambukilaBambu.

22 Milandu ayi yapikanikili kwa lipinga lya vandu yi-vamjumilili Kilistu aku Yelusalemu, vamulayishili Ban-abasi ayendi mbaka Antiyokiya. 23Pafikili kula awuwoniliusangi wa Chapanga asekililili, avakuvilishili vandu vosivayikali muujumilwa wa Bambu kwa ndima shawu shosi.24Banabasi aveli mundumsangi yamemili Mfuki Mng'alili

Page 38: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 11:25 38 FIGOLI 12:5

na ujumilwa na vandu vatangalili vayongisheka na ku-muwuyila Bambu.

25 Pambeli, Banabasi kayenda Talisu kumusaka Sauli,26Pamuwonili kala kamuyeghaAntiyokiya, vosi vavili kwachipindi cha mwaka vayikalili pamu na lipinga lya vanduyivamjumilili Kilistu kunyumba ya Chapanga na pavawulalipinga likomi lya vandu. Kula Antiyokiya vavelili vandun-dami va kwaa kukanda kuvakema Vakilistu.

27 Vayisili vambuyi vamu va Chapanga yivafumiliYelusalemu kuyenda Antiyokiya. 28Muyawu yumu litawalyaki Agabasi, awolukili kadeta kwaMfuki Mng'alili kuchadayiyisi njala ngomi mlima wosi awu. Yeni dayiyisichipindi cha wutwa wa Kilawudiu. 29 Vala vandundami,kila mundu ndambu yaweshili, avatangili vala yivamju-milili Kilistu yivayikaleyi Yudeya. 30 Vagolili nawula,pambeli, vavayeghilili mbiya vagogolu va vandu va Cha-panga kwa mawoku va Banabasi na Sauli.

12Vakilistu vagobuliwa nesu

1 Chipindi chichi, mutwa Helodi akandili kuvagobolalipinga lya vandu yivamjumilili Kilistu. 2 AmuwulaghiliYakobi, mlongu waki Yohani kwa limayi likomi.3 Paawonili kavanowesha Vayawudi, kayenda kandiakamukamuli Petili. Majuva vala vavelili majuva vamibumunda. 4Pavamukamulili kala, kamuvikamuchijakakamtaya mumawoku va fipinga mchechi fya machondamchechi mchechi vamuloleli, Helodi akadayileyi chipindicha Lihungu pachipita amfumishi na kumuhighapawulongolu pa vandu. 5 Petili vamuvikili muchijaka,lipinga lya vandu yivamjumilili Kilistu vadadavili kwaChapanga kwanongwa yaki kwa chiganu.

Page 39: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 12:6 39 FIGOLI 12:17Makungu akumfumbukila Petili muchijaka

6 Chipindi Helodi padayileyi kumfumisha, pamii Petiliavelili kawonja pagati ya machonda vavili, kawopiwamingongola mivili ya chuma na machonda vamloleleyipavayipokela pawulongulu ya chijaka. 7 Tepu makunguwa Bambu awolukili pala, lwengi lung'alika chumba chila,kamgufya Petili, pamuyimusha, padeta, “Ulopukeshi!Tandamuki!” Mingongola ya mumawoku yawopusok-ili. 8 Makungu kamuwombela, “Uyiwopi lufunga, ufwalimikobasi yaku.” Petili agolili wuwula, makungu kadeta,“Fwali yingwa yaku ungovikeli.” 9 Petili amkovikelilimakungu kufuma muchijaka, ngajila kumanya ndambuyagola makungu nakaka awu akulota hela. 10 Pavampitilimdima wa kwaa na wa pili, pambeli mlyangu wa chumawa kuyingilila mumbwani, wafuukili weni. Vafuma panji,vapita deha yimu, tepu makungu kamuleka Petili.

11 Petili luhala palumuwuyilili, kadeta “Hinapawumanya nakaka kucha Chapanga amuyeghili makunguwaki, kung'usha mumawoku va Helodi na Chilavakashuvilileyi mlima va Vayawudi.”

12 Pamanyili afi afikili kaya ya Maliya, mamunduYohani Maliku, vandu vatangalili vavelili vatangana amupavadadava kwa Chapanga. 13 Petili akutili mulyangu,mgolafichuku wawu litawa lyaki Loda, ayisili kumpikan-isha. 14 Pakamanyili lishu lila lya Petili, kwa chelelikufuwula ha mlyangu, katuva mbilu kuyingila mu-gati kuvawombela kucha Petili kawoloka pamulyangupanji. 15 Vamuwombela, “Kuna lukwali!” Lakini mweniayendilili kudeta nakaka. Topi veni vadeta, “Ayumakungu waki.”

16 Petili kayendelela kukuta pamlyangu, pambelivamufuwulila, vamuwona mweni, vayikanganikili.17 Kavakupisha liwoku vanyamali, kavahimulila

Page 40: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 12:18 40 FIGOLI 13:1ndambu Bambu amufumishili muchijaka. Awombili,“Mukamuwombeli Yakobi na vala valongu filongu afi.”Pambeli afumili ayendili kwingi.

18 Pamalavila machonda vayishoshili, kucha chinduliki chimupatili Petili? 19 Helodi avalayishili machondavamsaki lakini vamuwona ha, avawombilili machonda,pavamuwona ng'odu alayilili vawulayiwi.

Pambeli Helodi afumili Yudeya kayenda Kayisaliaayikalili aku padokwa.

Kusova kwa Helodi20 Helodi kavakalalila nesu vandu va Tilu na Sidoni,

vamuyendela mweni. Vagola lighanja na Blastu, mweniaveli mlolela wa nyumba ya mutwa, veni vayendili kwaHelodi kuluva kuvi na kusika, kwanongwa mlima wawuwapatili filivi kufuma mlima wa mutwa.

21 Lijuva limu vayishawulili, Helodi afwalili yingwa shawutwa, ayikalili muchigoda cha wutwa, akavalandulileyivandu. 22 Vandu vakavikeyi umatu, vakadeteyi, “Alilishu lya mundu ha, lya Chapanga!” 23 Tepu makunguwa Bambu kamuwisha Helodi pasi, kwanongwa kamtun-damila ha Chapanga, wambi vamulya Helodi, kasova.

24 Chipindi achi chilongu cha Chapanga chiyendelelakukwila na kukula.

25 Banabasi na Sauli, pavamalilili kala kulandula,vawuyili Yelusalemu, vamtola Yohani yivamkemili Ma-liku.

13Banabasi na Sauli vakushawuliwa na kulayishiwa

1 Lipinga lya vandu yivamjumilili Kilistu lya aku An-tiyokiya munyumba ya Chapanga kwaveli na vambuyina vawula, vamu vaveli, Banabasi na Simoni yivamkemaMtitu na Lukiu Mkileni na Manaeni ayikalili kwa Helodi

Page 41: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 13:2 41 FIGOLI 13:12

kandi kwavelili na Sauli. 2 Pavamdadavileyi Bambu nakuyikaja kulya, Mfuki Mng'alili kadeta, “Mubawulili Ba-nabasi na Sauli vavi na nenga mungimbaniku yila yin-divakemilili.” 3 Pavamalili kuyikaja kulya na kudadava,vavavikila mawoku, vavaleka vayendi.

Ndundami vakulandula kula Kupilu4 Mfuki Mng'alili avayeghili vandu ava vaselikilili

mumbwani ya Seleukia, kufuma aku vapitili mubahalimbaka liwunguli lya Kupilu. 5 Pavaveghi Salami va-landulili chilongu cha Chapanga munyumba sha kuda-davila sha Vayawudi, veni vaveli pamu na Yohani Malikuavatangili mungimbaniku.

6 Pavapitili kala pagati ya lihunguli lyosi mbaka Pafu,vamuwonili mundu yumu muhavi Muyawudi yakemiwaBaliyesu, mbuyi wa udesi, 7 Mundu ayu avelili pamu namkomi wa lila liwunguli Segiu Pauli, mundu yaveli naluhala munu. Mweni avakemili Banabasi na Sauli vayendikayaki, akadayileyi kupikanisha chilongu cha Chapanga.8 Lakini yula Elima, mhavi kucha wuvakemiwa kwa Chig-iliki, akayesheyi kuvalimba kumugola ayu mkomi waliwunguli akotoo kuujumila Ukilistu. 9 Topi, Sauli yi-vamkemeyi wuwula Pauli, amemili Mfuki Mng'alili, amu-fulutulili mesu muhavi. 10 Kawomba, “Yuwi mwana waLijangavandu. Yiumemili wafu wosi. Yuwi chimdwamawa chindu chiveli cha nakaka, kuva mjangi mudeha shaBambu siholukili? 11 Loli, liwoku lya Bambu dalikwisiliponopa, dawuvi ngalimesu na ukotoo kuliwona lijuva kwachipindi.”

Tepu, mesu va Elima vayingila lwisa, kashengetashengeta akusaka mundu wa kumukamula liwoku na ku-mulongosha. 12Yula mkomi, pawonili figolikili, kajumila,akajingeyi mawuli va Bambu.

Page 42: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 13:13 42 FIGOLI 13:25Banabasi na Pauli mbwani ya Antiyokiya Pisidia

13 Pambeli Pauli na vamonga vawuka kwa watu mbakaPafu, vafika Pagi, mbwani ya Pamfilia. Yohani Malikukavaleka kawuya Yelusalemu. 14 Lakini veni vawukiliPagi, vafikili Antiyokiya, mbwani ya Pisidia, Lijuva lyaKupumulila vayendilimunyumba ya kudadavila, vayikala.15Pambeli, pavasomili kalaMalawu va Chapanga vamupiliMusa na mumayandiku va vambuyi, vakomi va nyumbaya kudadavila valayilili mundu kayawu na kuvawombela,“Valongu, kucha pamuva na chindu cha nyanyi kuva-wombela vandu ava, mudeti.” 16Pauli kawoloka, kapungaliwoku, kadeta, “Yumwi valulumi Vayisilaeli na yumwimumjumila Chapanga, mpikanishi. 17 Chapanga wa Vay-isilaeli, avashawulili vagogolu venu yivasovili, avagolivavi mlima mkomi, pavaveghi vakwikala kucha vahenjamlima wa Misili, kwa liwovi lyaki avawushili, kavalon-gosha. 18Kwa chipindi chamyaka kuchamilongumchechiavayiwunishilili kucheja. 19 Payanangili kala makabilasaba va Kanaani kavagayila wuvi mlima wawu wa mbala.20 Kwa chipindi cha myaka miya mchechi na milongumuhanu, Chapanga avagayilili valamula wutwa mbakachipindi cha mbuyi wa Chapanga Samweli.

21 “Pambeli valuva avagayili mutwa, Chapanga kavapaSauli mwana wa Kisi, mundu wa kabila la Benjamini, kwachipindi cha myaka milongu mchechi. 22 Pamuwushilikala Sauli, amugolili Dawudi ghavi mutwa wawu. Cha-panga awombili, ndimuwona Dawudi mwana wa Yesi, ndimundu yanowiliwa na ndima yangu, dagoli fyosi fidayililikugola nenga. 23 Kufuma lukolu lwa Dawudi, Chapangangimu avajangili, kavayeghela Mlowola wa Isilaeli ayundi Yesu. 24 Yesu paghaveyi akalihela kwisa, YohaniMbatisha alandulili kala kwa vandu vosi va Isilaeli filongufya ubatishu wa kupomela. 25Yohani mbatisha paghaveyi

Page 43: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 13:26 43 FIGOLI 13:36akumalila chichuku chaki, adetili, ‘Mukucha nenga ndimkombola? Nenga ng'odu mumuveteli. Mumbikanishi!Mweni dayisi kumbeli ya nenga, nenga ngujakwa ha hatakuwopola ng'oyi sha mikobasi yaki.’

26 “Valongu vangu, va lukolu lwa Ibulahimu, pamu naava vayenu muveli nawu vamjumilili Chapanga, unjag-ila wa kulowoka ufika kwa yufwi. 27 Vandu yivayikalaYelusalemu na vakomi vawu, vamumanyili ng'odu Yesumkombola, wala filongu fya vambuyi fyavasoma Majuvava Kupumulila, hata naha vatolili filongu fya vambuyifigoleki nakaka kwanongwa ya kumuhigha. 28 Pavapotilinongwa ya kumuwulaghila, vamuluvili Pilatu amuhighinjifwa. 29 Pavagolili fyosi fimuyilatili mweni kufumaMumayandiku, vamusunusha kufuma mulupingika, va-muvika kusembi. 30 Lakini Chapanga amushukushilimunjifwa, 31 kwa majuva vatangalili ayilangushili kwavala vayendili pamu na mweni kufuma Galilaya kuyendaYelusalemu, ava ndi vatovilela vaki kwa vandu va Isilaeli.32 Na yufwi tuyisa kuvayeghela chilongu cha nyanyi,chilongu chila Chapanga avajangili vambuyi vetu yivaso-vili. 33 Chapanga katugolela chavalayili vambuyi vetuyufwi vaisukulu vawu, kwa kumshukusha Yesu kufumamunjifwa. Ngimu iyandikilwi Mulumbombu lwa Pili,‘Yuwi mwana wangu, nenga lelu ndiva Tati waku.’34 Kandi mumilandu ya kumshukusha munjifwa, ako-too kuwuya na kuuleka mvili uwoli musembi, Chapangaawombili naha,‘Damunyimbi nemusi sing'alili na sha nakaka shindimu-

jangili Dawudi.’35 Mahali pamonga Mulumbombu pakuwomba,‘Chapanga dawumleki ng'odu Mng'alili waku awoli.’36 Lakini ayu aveli Dawudi ha yamalilili chadayilili Cha-panga chipindi cha unofu waki, pambeli asovili, vamusik-

Page 44: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 13:37 44 FIGOLI 13:47ili pabehi na vagogolu vaki yivasovili, mvili waki wawolili musembi. 37 Lakini yula, Chapanga yamushukushilimunjifwa kawola ng'odu. 38 Topi, valongu vangu mu-manyi, kucha kwa njila ya Yesu unjagila wa kupomiliwasambi ukulanduliwa kwa yumwi. 39 Kila mundu yamju-mila Yesu kavahela nongwa. Na nongwa yaku yingahigh-iwili ha kwa ugoleki wa Chapanga vamupili Musa. 40Topi,muyivavali na milandu yivadetili vambuyi yikotoo kuva-fumbukila yumwi.41 Vambuyi vadetili, ‘Mupikanishi, yumwi yimuvelili na

mbedalu,mujingi muyaghamili!Kwanongwa chigola panopawu chipindi cha yumwi,chindu cheni damukijumili ng'odu hata mundu pakava-

wombela.’ ”42 Pauli na Banabasi pavafumeyi, munyumba ya Cha-

panga, vandu vavaluva vayisi kandi Lijuva lya Kupumulilalingi vavawombeli milandu ayi. 43 Likungashu lilapalipelili, Vayawudi na vandu vangajila kuva Vayawudivatangalili vavelili vakukovikela deha ya kumkovikelaChapanga ya Chiyawudi vavakovikelili Pauli na Banabasi.Vandundami vaywangili na veni, vavakuvilishili vayen-deleli kuyikala pavayidumba usangi wa Chapanga.

44 Hata Lijuva lya Kupumulila liyisili, vandu vatangaliliva mumbwani yosi vayikungashili kupikanisha chilongucha Bambu. 45Vayawudi pavawonili vandu vayikungasha,vamemili weyi, vafibedala filongu fyadetili Pauli na ku-mujowola. 46 Pauli na Banabasi vawombili kwa chiganunendu vadeta, “Chilongu cha Chapanga chivi kwa yumwitanila, lakini kwanongwa mwihigha mwaveni na muku-dayiliwa kwikala jola, tukuvaleka tukuyenda kwa vanduva milima yingi. 47 Kwa nongwa ayi Bambu katulayilanaha,

Page 45: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 13:48 45 FIGOLI 14:6‘Ngukuvika wuvi lwengi lwa milima,uvayegheli vandu va milima yosi ulowolu.’ ”

48 Vandu va milima yingi vasekilelili pavapikanishilichilongu chila, vajuma pavadeta, “Unjagila wa Bambumnofu,” na vala yivavelili vashawuliwa kupata unofu wajola, vamjumila Chapanga.

49 Chilongu cha Bambu chikwila pala posi. 50 LakiniVayawudi vavatumishila vadadala vatawukili va milimayingi yivamumanyili Chapanga na valulumi vatawukiliva mbwani ayi. Vakandili kuvagobola Pauli na Banabasi,vavavinga kuvayikaleyi. 51 Veni vavapundila lifu livelilimumawulu vawu kucha kuvakayika pambeli vayenda Iko-niu. 52 Lakini vandundami yivavelili vamema cheleli naMfuki Mng'alili.

14Pauli na Banabasi aku Ikoniu

1 Kula Ikoniu, milandu yavelili kucha kula Antiyokiya,Pauli na Banabasi vayendilimunyumba ya kudadavila kwaVayawudi vadetili kwa kugangamala mbaka Vayawudi naVagiliki vajumila. 2 Lakini Vayawudi vamonga vanga-jila kujumila vavajongishela na kuvagola vandu vangajilakuva Vayawudi vaghalambuki kufuma vandu yivajumilili.3 Pauli na Banabasi vayikalili nesu, vakadeteyi kwa chi-ganu chilongu cha Bambu na Bambu alangushili unakakawa usangi waki kwa kuvagayila liwovi lya kugola mihiluna miwujawuja. 4 Lakini vandu va mumbwani vabavikili,vamu vavelili mwambu wa Vayawudi na vamu mwambuwa vandundami.

5 Pambeli, vandu vamonga va milima yingina Vayawudi, pamu na vakomi vawu, vayilatilikuvagolela wafu vandundami na kuvaguma migonguveli.6 Vandundami pavamanyili chindu achi, vatuvilili Lusta

Page 46: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 14:7 46 FIGOLI 14:18na Debi mbwani sha Lukaonia na milima ya pabehi, 7 akuvavelili vakulandula chilongu cha nyanyi.

Pauli na Banabasi aku Listila na Debi8 Kwavelili mundu yumu aku Lusta kufumila awoneki

aveli ndevindevi, akali hela kuyendayenda. 9Mundu ayuayikalili pampikana Pauli yalanduleyi. Pauli amlolili kwachiganu, kamuwona kana ujumilwa akuwesha kulowoka,10 kalandula, “Woloki kwa mawulu vaku!” Yula mundundevindevi tepu katandamuka, akandili kuyendayenda.11 Lipinga lya vandu pavawonili chagolili Pauli, vakandilikuvika umatu kwa kabila lya Chilukaonia, “Vamulunguvatusunukila kucha vandu.” 12 Vamkema Banabasi Zeuna vamkemili Pauli Helimesi, kwanongwa mweni avelimlandula mkomi. 13Mtambika wa nyumba ya kudadavilaya chapanga Zeu awolukili panji ya mbwani, ayeghililikambaku lya senga na uluva pamlyangu wa kuyingililambwani, mweni pamu na lipinga lila lya vandu vakadayi-leyi vavatambikili Pauli na Banabasi.

14 Lakini vandundami Banabasi na Pauli, pavapikan-ishili milandu ayi, vademula yingwa shawu, vayendambilu vayingilili mulipinga lya vandu, padeta kwa lishulikomi, 15 “Wuli mwabambu mukugola afi? Yufwi tuvavandu kucha yumwi! Tukuvalandulila filongu fya nyanyi,ili mughalambuki na kuyileka milandu ayi ya wafuna mumghalambukili Chapanga yaveli munofu, yagolilikumbindi na pasi bahali na findu fyosi fivelili. 16PakwandiChapanga avalekili vandu vagoli chila chivadayila veni.17 Hata naha, Chapanga avalekili ng'odu kuyilangushakwa kuvagolela findu fya nyanyi, kuvatonyela ndonya ku-fuma kumbindi na kuvagayila filivi mufitava kwa chipindichichila, akuvayikutisha filivi na kuvagayila cheleli.”18Kwafilongu afivavelili na chipindi chibalamili kuvakan-isha vandu, vakotoo kuvatambikila.

Page 47: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 14:19 47 FIGOLI 14:28

19 Vayawudi vamu vayisili kufuma Ikoniu na An-tiyokiya mumlima wa Pisidia vavajongishela vandu vay-ihashi pamu na veni, vamuguma migonguveli Paulina kumukuluwula mbaka panji ya mbwani vakacheyikasova kala. 20 Lakini vandundami pavayikungashilina kumshengetela pambeli atandamukili, chilawu yakikawuya kumbwani, mweni na Banabasi vayendili Debi.

Pauli na Banabasi vakuwuya Antiyokiya na Siliya21 Pauli na Banabasi pavalandulili kala filongu fya

nyanyi aku Debi na vandu vatangalili vamjumilili Cha-panga. Pambeli vawuyila Lusta na kutyangila Iko-niu pavayenda Antiyokiya yiveli Pisidia. 22 Vavagolilivakamali vala vanachuli vala va mlima wula kandi va-vataya munda vayikali muujumilwa wawu. Vavawulili,“Lasima tupitili mugoboleku sitangalili pambeli tuyingilimuwutwa wa kumbindi kwa Chapanga.” 23 Vashawulilivavaha kila mu lipinga lya vandu yivamjumilili Kilistu,kwa kudadava na kwikaja kulya, vavavika mumawoku vaBambu yivamjumilili.

24 Pavapitili mlima wa Pasidia, vafikili Pamfilia.25 Pavalandulili unjagila wula kula Pagi, pambeli vayendaAtalia. 26 Kufuma aku vawuyili Antiyokiya muwatu palapakwandi pavanemiliwi usangi wa Chapanga kwanongwaya chichuku, chivamalilili kala.

27 Pavafikili aku Antiyokiya vagolili likungashu lyalipinga lya vanduyivamjumilili Kilistu pala, vavawombililimilandu yagolili Chapanga pamu na veni na ndambuavafuwulili vandu vangajila kuva Vayawudi kuyingilamuujumilwa. 28 Vayikalili chipindi chitali pamu na valavandundami Chapanga.

Page 48: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 15:1 48 FIGOLI 15:915

Ndanganilu ya vandumindumi aku Yelusalemu1 Topi, vandu vamonga vasunukili kufuma Yudeya

kuyenda Antiyokiya vakandili kuvawula vala yivajumililipavadeta, “Pamuyingila ng'odu jandu kucha Malawu vaChapanga vamupili Musa yivavadayila, muweshi ha ku-lowuliwa.” 2 Chindu achi chayeghili malimbanu makomi,Pauli na Banabasi vaywangili nawu, vavalayila Paulina Banabasi pamu na vandu vamu yivajumilili va yilanyumba ya kudadavila ya Antiyokiya vayendi Yelusalemukavalola vandundami na vagogolu yivayilatili chilonguachi.

3 Topi, lipinga lya vandu yivamjumilili Kilistulyavatawulili, na veni pavaveghi vakupita Foiniki naSamaliya vavahimulili vandu ndambu vandu vangajilakuvaVayawudi pavamughalambukilili Chapanga. Filongufila fyavagayilili cheleli vosi yivamjumilili. 4 PavafikiliYelusalemu vayangiwa na lipinga lya vandu yivamjumililiKilistu na vandundami na vagogolu, veni vavawombililifindu fyosi Chapanga fyavavagolilili veni. 5 Lakiniyivajumilili vamu vavelili va chipinga cha Vafwalisayuvawolukili, pavadeta, “Vangutungu lasima vayingili janduna kuvawombela vakombikeshi Malawu va Chapangavamupili Musa.”

6 Topi, vandundami na vavaha vatanganikili kwachindu achi. 7 Pavalimbanili nendu, Petili awoluk-ili, kadeta, “Valongu vangu, yumwi mumanya kuchadahili Chapanga ashawulili nenga gati ya yumwi ku-landula Filongu fya Nyanyi kwa vandu vangajila kuvaVayawudi, vaweshi kupikana na kujumila. 8 MweniChapanga yamanyili chivayihola kila mundu, avagayililiMfuki Mng'alili vandu vangajila kuva Vayawudi ili vaju-mili nakaka kucha watugayilili yufwi. 9 Aveli kavahela

Page 49: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 15:10 49 FIGOLI 15:21lushawu gati ya yufwi na veni vang'alishili ndima shawukwanongwa vamjumilili Yesu. 10 Topi, nongwa liki ku-muyesha Chapanga nongwa liki mukuvapapisha vandun-dami misiwumisitu hata vagogolu vetu, vaweshili ng'odukupapamisiwu ayi? 11Yikotoo kuva naha, tujumila, yufwidatulowuliwi kwa usangi wa Yesu kucha veni.”

12 Chipinga chosi chanyamalili jii, chikavapikanisheyiBanabasi na Pauli pavahimulila mihilu na miwujawujaChapanga fyagolili vandu kupitila veni kwa vandu vanga-jila kuva Vayawudi. 13 Pavamalili kudeta, Yakobi akandilikudeta, “Valongu vangu, mumbikanishi! 14 Simoniahimulili ndambu Chapanga dahili wavagolilili vanduvangajila kuva Vayawudi, avatolili vandu kufuma venivavi va mweni. 15 Chilongu achi chiva ngimu filongu fyavambuyi, kucha mayandiku vang'alili wuvadeta,16 ‘Pafipela filongu afi dang'uyi,na kugola libudi lya Dawudi ndiliwoloshi kandi,dagoleshi pabowuyokili ndipagoli kandi na kuugola udin-

dali kandi.17 Apa vandu va makabila vosi davayisi kwa nenga,vanduvangajila kuvaVayawudi vosi vandivakemili vavi va

nenga,davamkovikeli Bambu.18 Kucha Bambu ndambu wadeta, agolili chilongu achi

chimanyiki kufuma pakwandi.’ ”19 Yakobi kayendelela kudeta, “Mukotoo kuvagob-

ola vandu vangajila kuva Vayawudi yivamughalambuk-ilili Chapanga. 20 Ila tuvayegheli baluwa kuvawombelavakotoo kulya filivi fya wafu fivatambikilili milungu waming'omung'omu, vayilyepi na uwoni, vakotoo kulyavang'ongolu vaveli fibudu na vakotoo kulanda mwasi.21 Nongwa kwa chipindi chitali Malawu va Chapanga

Page 50: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 15:22 50 FIGOLI 15:32vamupili Musa vavelili vakusomiwamunyumba sha kuda-davila shosi majuva va kupumulila vosi na filongu fyakifilanduliwa mumbwani shosi.”

Baluwa kwa vandu vangajila kuva Vayawudi yivajumilili22 Vandundami, vavaha na lipinga lya vandu yivamju-

milili Kilistu lyonda valamula pamu mulipinga lyawukuvalayisha Antiyokiya pamu na Pauli na Banabasi. Topivamshawula Yuda wuwula vamkemaya Balisaba pamuna Sila. Vavelili vakuhishimiwa nendu na yivajumilili.23Vavagayila baluwa ayi, “Yufwi vandundami na vavaha,valongu venu, tukuvajambusha yumwi valongu va mil-ima yingi yimuvelili aku Antiyokiya na Siliya pamu naKilikiya. 24 Tupikana kucha vandu vamonga yivafumilikwa yufwi vakuvaghasha na kuvayaghamisha kwa filongufyawu. Lakini vagolili naha ngajila yufwi kuvajumisha.25 Yufwi tulamula kuvashawula vanjagila na kuvalayishakwa yumwi valongu venu Banabasi na Pauli, 26 venivajumila kusova kwanongwa ya litawa lya Bambu wetuYesu Kilistu. 27 Kwa nongwa ayi tukuvalayisha Yudana Sila vayisi kwa yumwi, veni davavawombeli afi fi-tuyandikili. 28TopiMfukiMng'alili na yufwi yitumjumililitukotoo kuvayitwikamsiwu nendu ila fila fivelili fitalama:29 mukotoo kulya filivi fitambikiwili ming'omung'omuna mukotoo kulanda mwasi na mukotoo kulya fibuduna muyilyepi na uwoni. Damuvi mkugola nyanyi kuchapamuyilyepa filongu afi. Mwikali nyanyi!”

30 Pavayitawulili kala, vala vandundami vayendiliAntiyokiya kwavelili likungashu lya vala yivamjumililiBambu, vavagayila baluwa yila. 31 Pavasomili baluwayila, filongu fyaki sivadindasha ndima, vasekelela nendu.32 Yuda na Sila, vavelili vambuyi, vaywangili na valongu

Page 51: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 15:33 51 FIGOLI 16:4ava kwa chipindi chitali kuva sikisha moyu na kuvadin-dasha. 33 Kwa chipindi chivayikalili kula, valongu vaAntiyokiya vavatawula pavaluvila kusika moyu. Pambelivawuya kwa vala yivavalayishili. 34 Lakini Sila awonilingiba asighali. 35 Pauli na Banabasi vayendili kuyikalaAntiyokiya pavawula na kulandula chilongu cha Bambu,pamu na vandu vamonga vatangalili.

Pauli na Banabasi vakulekana deha36 Majuva pavapitili Pauli kamuwombela Banabasi,

“Tuwuyi tukavatyangili valongu vetu mumbwani shosisitulandulili chilongu cha Bambu, vakuyendilela wuli-wuli.” 37 Banabasi akadayileyi kumtola Yohani Malikughavi pamuna veni, 38 ila Pauli awoni nyanyi ng'odu kum-tola Yohani Maliku kwanongwa avalekili kula Pamfilia,vayendili pamu ha mungimbaniku. 39 Topi valimbaniliveni kwa veni mbaka valekana deha. Banabasi amtoliliMaliku vayipaka watu vayenda Kupilu. 40 Lakini Pauliawukili na Sila, valongu va pala pavadadavilili kala vapatiusangi wa Bambu, pambeli kawuka. 41 Vapitili Siliya naKilikiya kunu padindashamipinga ya vandu yivamjumililiKilistu.

16Timotewu akwihasha na Pauli na Sila

1 Pauli pafikili Debi na Lusta, kwayikaleyi mwanachuliyumu yivamkema Timotewu. Mawu waki aveliMuyawudi, lakini tati mundu Mugiliki. 2 Vanduvamjumilili Bambu va Lusta na Ikoniu vamuhimulililinyanyi Timotewu. 3 Pauli amudayilili ayu ayendi nayu,kamtola kamudumula jandu kwanongwa Vayawudivavelili mwambu wula, nongwa vosi vamanyili kuchatati mundu aveli Mugiliki. 4 Topi pavavelili vakupitamumbwani yila, vavagayilili malaghililu vavikili

Page 52: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 16:5 52 FIGOLI 16:15

vandundamina vavaha vavelili Yelusalemu, ili vasikamuli.5Vandu yivamjumilili Kilistu vapatili liwovi kwa ujumilwawula, vandu vayongishekili kila lijuva.

Pauli akulota milotu kula Tiloa6 Pauli na vayaki vapitili mlima wa Fulugia na Galatiya,

Mfuki Mng'alili avakanishili vakotoo kulandula chilonguchila mlima wa Asia. 7 Pavafikili kumbaka ya Misiavayeshili kuyenda Betaniya, lakini Mfuki Mng'alili waYesu kavajumisha ha. 8 Vapitili Misia vasunukila Tiloa.9 Pamihi Pauli alotili milotu, amuwonili mundu yumu waMakedoniya kawoloka pala akumdedeka kumuwombela,“Jabuki, wisi Makedoniya wututangi.” 10 Palotili kalamilotu yila, twayitalishili kuyenda Makedoniya panga-jila kukelwa kunu patumanya nakaka kucha Chapangakatukema tuvalandulili Chilongu cha Nyanyi.

Kulowoka kwa Lidia11 Tufuma Tiloa, twayendili kwa watu mbaka Samoti-

laki na chilawu yaki tufika Neapoli. 12 Tufuma Neapolitwafikili Filipi, mbwani ya wilaya ya kwaa ya Make-doniya na wuwula wula vaveli pasi ya wutwa wa Loma.Twayikalili mbwani ayi majuva vautunga. 13 Mulijuvalya kupumulila twafumili panji ya mlyangu, tuyendamuluwongu lwa lweni, tukacheyi kuna mahali pa kuda-davila Chapanga. Tuyikala, tuywanga na vadadala vatan-ganikili pala. 14 Mdadala yumu, mwenikaya wa Tiatila,litawa lyaki Lidia amujumagha Chapanga, mweni ahem-ishagha yingwa sitalamili, mweni aveli msangi, kapikana,mundima yaki yifuwuliwa na Bambu, vavika filongu fya-wombeyi Pauli. 15Hata pabatishiwi kala, mweni na vanduva munyumba yaki, katuluva, padeta, kucha muhighandiva msangi kwa Bambu, muyingili munyumba yangumuyikali. Katung'ang'anika.

Page 53: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 16:16 53 FIGOLI 16:27Pauli na Sila vakutayiwa muchijaka

16 Patuveyi tukuyenda mahali pala pakudadavila,mvanda yumu mhinja yavelili akutunga atuwonili, aveliliakuvalondulela valundamali vaki mbiya sitangalili kwakutunga. 17 Muhinja ayu kamukovekela Pauli na yufwipawuta na kudeta, “Vandu ava ndi ndumindumi waChapanga avelili kumbindi, veni davavawuli ndambu yakulowoka.” 18 Agolili nawula kwa kila lijuva. Lakini Pauliyamunyekwili, kamghalambukila mhinja kamuwombelayula chinyamkela, “Ngukulayisha kwa litawa lya YesuKilistu, ufumi kwa mundu ayu!” Kamfuma chipindichichila chila.

19 Topi vabambuvaki pavawonili kucha chivashuvilileyikupata mbiya chipela, vavakamula Pauli na Sila, vavaku-luwulila pawelu kwa vakomi va mbwani. 20 Vavatolambaka kwa vahigha milandu, vadeta, “Vandu ava vaku-gola ndilingumumbwani yetu na veni Vayawudi. 21Kandivakuwula milandu yeni kwa yufwi vandu va Loma tuku-jumishwa ha kusijumila na kusikovekela.” 22 Lipingalya vandu vala vosi vavayendela na vala vahigha mi-landu vavawopusola yingwa shawu kwa liwovi, valay-isha vavalatuli ndomondu. 23 Pavalatuwili nendu va-vataya muchijaka, vavalayishila machonda va muchijakavavadimi nesu. 24 Kwanongwa ya nayililu yila machondaavavikili muchumbagati cha mugati nendu ya chijakakavawopa mawulu vawu mumingongola.

25 Mandandu Pauli na Sila vavelili vakudadava kwaChapanga na kusomola mbombu sha kumjuma Cha-panga, kunu vawopiwa vamonga vavelili vakuvapikan-isha. 26 Tepu pavelili na chiyighayigha chikomi, mbakachikandilu cha chijaka chitikanyika, tepu milyangu yi-fuwuka na mingongola yilekana. 27 Yula mdimi wa chi-jaka kayimuka, kawona milyangu ya chijaka yifuwuka,

Page 54: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 16:28 54 FIGOLI 16:40akacheyi vala yivawopiwili vosi vatuva, kakwemula chi-mayi chaki, akadayileyi kwiwulagha. 28 Ila Pauli awu-tili kwa lishu likomi, “Ukotoo kuyiwulaya, twawosi tuvabaha.”

29 Pamkemili kalamundu ayeghi luliku, yulamachondakajumbila mgati, kunu pabagama kwa lyogha, kavawilapamawulu va Pauli na Sila. 30 Pambeli kavayegha panji,kavadasha, “Bambu goli liki ili nowuliwi?”

31 Vamuwombela, “Mjumili Bambu Yesu, yuwidawulowoki pamu na yivaveli munyumba yaku.”32 Vamuwombela chilongu cha Bambu, mweni na vanduvosi yivavelili munyumba yaki. 33 Kavalalika chipindichichila chila, yaveli pamihi, kavawofuwa filonda fyawu,pambeli mweni na vandu va munyumba yaki vabatishiwachipindi chichila chila. 34 Pambeli kavatola Pauli naSila kayaki, kavagayila filivi. Mweni na valongu vaki vosivagola lihungu kwanongwa ayi ponopa vava vakumjumilaChapanga.

35 Chilawu yaki pamalavila, vahigha vavalayishavakomi va machonda vawu pavadeta,, “Muvafumishivandu ava vayiyendeli.”

36 Yula mdima chijaka kamuwombela Pauli filongufila padeta, “Vahigha valayila vandu ili mufuwuliwi, topiponopa mfumi panji, myiyendeli kwa kusika.”

37 Pauli kavawombela, “Kucha chindu liki? Ingavatwavelihela mbatiwa, vatulatula ndomondu pawelu kunuyufwi vandu va Loma, pambeli vatutaya muchijaka,ponopa vakudayila kutufumisha kwa chifisu? Ng'odu,vayisi veni vatufumishi.”

38Vakomi vamachonda vavawombela vahighamilanduayi, veni vatilili pavapikanishili kucha vandu va Loma.39 Vayisa kuvaluva vapomeli na pavavafumishili mugati,vavaluvili vafumimumbwani yila. 40Pauli na Sila vafumili

Page 55: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 17:1 55 FIGOLI 17:9muchijaka, vayendili kaya kwa Lidia. Aku vatanganikili navakilistu na vavasikisha moyu vayenda.

17Kughayanika Mutesalonike

1 Kwa kupitila Amfipoli na Apolonia vafikili Tesaloniki,aku kwavelili nyumba ya kudadavila ya Vayawudi.2 Na Pauli, ayilumbili pamu kucha wuyivelili chishovi,awombanili nawu kwa chipindi chamajuva va kupumulilamatatu yivayilongushili, pasoma Mayandiku Vang'alili.3 Ahimulili na kulangusha kucha alatiwili Kilistukuteshiwa na kushukuka. Kavawombela, “Ayu Yesuyindivalandulila ndi Kilistu.” 4 Vamonga vajumilili,vayilongosha na Pauli na Sila na Vagiliki vamumanyiliChapanga, vatangalili nesu na vahumbu vatangalili,vayihasha pamu nawu.

5 Lakini Vayawudi vawonili geli, vavatolili lipingalya vandu kusoku vangali lusungu na vawafu, vagolilindilingu mbwani, vavayendela vandu kunyumba ya Ya-soni, vakadayileyi Pauli na Sila kuvayegha kwa vandu vamumbwani. 6 Pavapotili, vamkukusha Yasoni na valonguvaki vamonga kwa vakomi wa mumbwani, vakawuteyivakadeteyi, “Vandu ava vaghalambulili mulima vosi, vay-isa na mumbwani yetu.” 7 Na Yasoni kavalibushila naava vosi vakugola milandu yiveli yilinganila ng'odu naMalawu va Chapanga vamupili Musa va Kayisali, pavadetakuna mutwa wingi, vakumkema Yesu. 8 Kwa filongu filavakomi va mumbwani na lipinga lya vandu vapatili lyova.9 Yivagolili Yasoni na vayaki vahombi mbiya, pambelivavalekiselili vayendi.

Aku Belea

Page 56: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 17:10 56 FIGOLI 17:2010 Tepu valongu ava vavayeghili Pauli na Sila pamii

mbaka Beleya. Veni pavafikili kula vayingilili munyumbaya kudadavila yaVayawudi. 11Vandu ava vavelili vanyanyipitu vala va Tesaloniki, vapikanishili chila chilongu kwamoyu wosi na majuva vosi vayiwulili mayandiku, kulolakucha nakaka chavawombela Pauli na Sila. 12 Topi, vanduvamonga vatangalili vajumilili na vadadala va Chigilikivaveli na fyewu fikomi na wuwula valulumi. 13 Lakini,Vayawudi wa Tesaloniki pavamanyili kuva Pauli aveliliakulandula chilongu cha Chapanga aku Beleya, vayendiliaku, vakandili ndilingu na kuvatumisila lipinga lya vandu.14 Vala valongu vamuyeghili Pauli kumbwani lakini Silana Timotewu vasiyalili Belea, 15Vala valongu vamuyeghiliPauli vayendili pamunayumbaka Ateni. Pambeli, vawuyapamu na yalayishili Pauli kuva Sila na Timotewu val-opukesi vamukovikeli.

Pauli akuywanga na vandu va Ateni16 Pauli avelili akuvaveta Sila na Timotewu aku Ateni,

mugati ya moyu waki akalalili nendu kuwona ndambumbwani yila yamemili ming'omung'omu. 17 Topi mun-yumba ya kudadavila awombanili na Vayawudi vamu-manyili Chapanga na vala atanganikeyi nawu majuvavonda papiteyi mulipinga. 18 Vamonga vakovikelilindambu ya Epikulo na Stoiki valimbanili nayu. Va-monga vadetili “Akudayila kudeta liki ayu ndwangam-lomu?” Wula Pauli avelili akulandula milandu ya Yesu nakushukuka, vamonga vadetili “Yikulangusha kucha ayuakulandulamilandu ya vachapanga vahenja.” 19VamtoliliPauli, vamuyegha Aleopagu, vadeta, “Tudayila kumanyachilongu achi chashonuuvelili ukutuwombela. 20Findufi-monga twapikanishili kwa majeji vetu fikuwoneka kuchamiwujawuja kwa yufwi. Tungadayilili kumanya milandu

Page 57: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 17:21 57 FIGOLI 17:31ayi yina mana liki.” 21 Venikaya va Ateni na vanduvamonga vayikalaya aku vavelili chipindi chawu chosivakahimuleye na kupikanisha filongu fya shonu.

22 Topi, Pauli awolukili pawulongolu pa chitemelacha Aleopagu, adetili: “Vandu va Ateni! Nguwonakuva yuwi, vandu mukukovekela deha ya kumukovikelaChapanga nendu. 23 Kwa nongwa ayi pambiteyi akuna aku na kulola milandu ya kudadava kwenu, ng'onafyalu fiyandikiwa filongu afi, ‘Kwa Chapanga yanga-jila kumanyika.’ Topi nenga kulandula milandu yaki,mweni avelili mkumjuma yula mungajila kumumanya.24 Chapanga yagolili mulima na findu fyosi fivelili, wulamweni ndi Bambu wa kumbindi na mlima, akwikalaghamunyumba ya Chapanga yivajengili kwa mawoku ha,25 Wala akutangiwa na mawoku va mundu ha, kuchaakwilata chindu chochosi, nongwa mweni akuvagayilayavonda unofu na Mfuki wa findu fyosi. 26 Mweni agolilikila mlima wa vandu vosi kufuma kwa mundu yumu,kuwesha kuyikala mlima wonda. 27 Agolili nahawu, ilimilima ayi yimukovikeli na kucha wula kwa kuyibunula,mbaka yamfikili. Lakini hata naha Chapanga kakutali hakwa kila mundu. 28Kucha adetili mundu yumu,Mugati yaki mweni, yufwi tukuyikala, tukuyiwesha na

tuva baha!Kucha vasomola lumbombu vamonga vadetili,‘Yufwi vana vaki.’29 Topi payiva, yufwi vana va Chapanga, nyanyi ndilikuyihola Chapanga kucha chumang'andu, mbiya awuligonguweli lya kusongola na kutayiwa malembu namundu. 30 Chapanga agolili kucha akulola ndili chipindichila cha vandu vavelili vapufi lakini ponopa, akuvalayilavandu vosi kila mahali vapomeli. 31 Nongwa kavikalijuva davahighi vamulima kwa haki, kwa mundu yula

Page 58: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 17:32 58 FIGOLI 18:7amshawulili, mweni kavagayila vandu vosi vawoni nakakachilongu achi kwa kumshukusha mundu ayu kufumamunjifwa!”

32 Pavampikanishili Pauli padeta chilongu chakushukuka muchikongu, vamonga vasekili, vamongavadetili, “Tukudayila kukupikanisha kandi chilonguachi!” 33 Pauli kavaleka, kafuma kuchitemela. 34 Lakinivandu vamonga vayilongushili pamu, vamjumililiChapanga vavelili Dionisiu wa Aleopagu na mdadalayumu vakumkema Damali na vamonga.

18Pauli kula Kolindu

1 Pambeli, Pauli awukili Ateni, kayenda Kolindu. 2 AkuKolindu, amuwonili Myawudi yumu vakumkemaya Akula,mlelwa wa Pontu. Akula pamu na mwehi waki yi-vamkema Piliska, vavelili vawuya kufuma Italiya lijuvalilila, kwanongwa ya Kayisali Kilawudiu avelili kalayishaVayawudi vosi vawuki Loma. Pauli ayendili kuvalola.3Kwanongwaveni vavelili vakugolamibudi kuchamweni,Pauli ayikalili nawu akugola chichuku. 4 Kila lijuva lyakupumulila agolili maywangu munyumba ya kudadavilaakayesheyi kuvakwegha Vayawudi na Vagiliki.

5 Sila na Timotewu pavafikili kufuma Makedoniya,Pauli atolili chipindi chaki chosi kulandula, kuvawombelaVayawudi kuchaYesundi Kilistu. 6Vamlimbili na kukandakumjowola, kapunda yingwa shaki pawulongolu yawupadeta, “Pamuyaghamila mani mwaveni, nenga ndiva-hela mbatiwa yoyosi kwa chilongu achi. Kukandilaponopa dandivayendeli vandu va milima yingi.” 7 Topi,afumili apa kayenda kwikala kaya kwa mundu yumuyamumanyili Chapanga vakumkema Titusi Yustu, mweninyumba yaki yavelili pabehi na nyumba ya kudadavila.

Page 59: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 18:8 59 FIGOLI 18:198 Kilispu, mkomi wa nyumba ya kudadavila, amujumililiBambu mweni pamu na valongu vaki vosi. Vakolinduvatangalili vapikanishili unjagila awu vajumilili na ka-batishiwa.

9 Lijuva limu pamihi, Bambu amuwombilili Pauli kwamilotu, “Kotoo kutila kulandula, yendileli kulandulangajila kuwuya kumbeli. 10 Nenga dandivi pamu nayuwi, wala kwahela mundu dakugoboli na kukutesha,nongwa nenga ndiva na vandu vatangalili mbwani ayi.”11 Kayikala aku chipindi cha mwaka wumu na myesi sitapavalagha chilongu cha Chapanga.

12 Chipindi Galiu avelili mkomi wa Akaya, Vayawudivamuhomkela pamu vamkamula Pauli, vamuyegha ku-chitemela, 13 vakadeteyi, “Mundu ayu akuvakweghavandu ili vamjumi Chapanga kucha valemili Malawu vaChapanga vamupili Musa.”

14 Na Pauli padayileyi kudeta, Galiu kavawombelaVayawudi, “Mani chingavelili chilongu achi nakakachawafu, yumwi Vayawudi yingavelili haki nenga kuva-pikanisha. 15 Lakini leki yiva malimbu venu hela kuyilatafilongu na matawa na Malawu va Chapanga vamupiliMusa, mulamuli mwaveni. Nenga nema kucha muhighawa filongu afi.” 16 Kavadagadaga vawuki pawulongoluya chitemela. 17Veni vosi vamkamula Sositenesi, mkomiwa nyumba ya kudadavila, vamtovanga pawulongolu yachitemela. Wala Galiu akafiwoneyi filongu afi chindu ha.

Pauli akuwuya kandi Antiyokiya18 Pauli ayikalili vakali na vala yivajumilili kula Kolindu

kwa majuva vatangalili. Pambeli avayitawulili, kayi-paka muwatu kayenda Siliya pamu na Piliska na Akula.Aku Kenikilea amowili fwili shaki kwanongwa yapingilimweni. 19 Vafikili Ifesu, Pauli avalekili pala Pilisikila

Page 60: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 18:20 60 FIGOLI 19:2na Akula pambeli Pauli ayendili munyumba ya kuda-davila, vahimula na Vayawudi. 20Vamuluvili ayikali nawuchipindi chitali nendu, lakini adayilili ng'odu. 21 Paaveyiakuwuka kadeta, “Chapanga padayila danyisi kandi kwayumwi.” Awukili Ifesu kwa watu.

22 Meli yawolukili Kayisalia, Pauli ayendili Yelusalemukulijambusha lila lipinga lya vandu limjumilili Kilistu,pambeli kayenda Antiyokiya. 23 Ayikalili aku chipindichifupi, pambeli kayendelela na mwanja kupitila Galatiyana Fulugia kavataya moyu vanachuli vosi.

Apolu akulandula Ifesu na Kolindu24 Topi Muyawudi yumu, litawa lyaki Apolu, mlelwa wa

Alekisandilia, afikili Ifesu, mundu ya manyili kuywanga,mweni amanyili unofu Mayandiku Vang'alili. 25 Munduayu avelili vamulagha deha ya Bambu na wula ndimayaki yaveli sakalamu, akandili kudeta na kuvalagha mi-landu minofu ya Yesu, mweni amanyili ubatishu waYohani mbatisha weka hela. 26 Akandili kudeta kwakugangamala munyumba ya kudadavila, hata Piliska naAkula pavampikanishili vamutolili kayawu, vamuhimuliladeha ya Chapanga kwa chiganu nendu. 27 Na paday-ilili kujabuka bahali kuyenda mbaka Akaya, valonguvamukuvilisha, vavayandikila vala vanachuli vamlaliki,mweni pafikili avatangili nesu vala vajumilili kala kwausangi wa Chapanga. 28 Nongwa avaweshili Vayawudimunu kwa vandu vosi, palangusha filongu fya Mayandikuva kucha Yesu ndi Kilistu.

19Pauli akulandula kula Ifesu

1 Chipindi Apolu avelili Kolindu, Pauli ayendilimwambuwamlimawa fidunda, afikili Ifesu aku avawonilivanachuli vamu. 2 Kavadasha, “Wuli mwapokilili Mfuki

Page 61: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 19:3 61 FIGOLI 19:14

Mng'alili pamujumilili?” Vamuyangula, “Ng'odu hatatwakalihela kupikanisha kucha kuna Mfuki Mng'alili.”

3 Kavadasha, “Ubatishu liki mwabatishiwili?”Vamuyangula, “Kwa ubatishu wa Yohani mbatisha.”4 Pauli kadeta, “Yohani mbatisha abatishili kwa

ubatishu wa kupomela, pavawombela vandu vamujumilimweni yula dayisi kumbeli yaki, ndi Yesu.”

5 Pavapikanishili afi, vabatishiwa kwa litawa lyaBambu Yesu. 6 Pauli, pavavikilili kala mawoku vanduvala, Mfuki Mng'alili kavasunukila vala, vakanda kudetakwa detelu henja na kulandula unjagila wa Chapanga.7 Pavavalangiwili vaveli valulumi lilongu na vavili.

8 Kayingila munyumba ya kudadavila, kadeta kwakugangamala kwa chipindi cha myesi mitatu, pawom-bana na vandu na kuvakwegha mumilandu ya wutwa wakumbindi kwa Chapanga. 9 Lakini vamonga vaveli nalukilu, valema kujumila, vakanda kuywangawafu kuyilatadeha ya Bambu mulipinga lya vandu. Topi, Pauli kawukakavaleka, kavatola pambali vanachuli vaki, pawombaneyina vandu majuva vonda kubwalu ya mundu yumu litawalyaki Tilanu. 10 Milandu ayi yayendililili chipindi chamyaka mivili, hata Vayawudi na Vagiliki venikaya vondava Asia valipikanishili chilongu cha Bambu.

Vana va Sikewa vakuyesha kuvinga finyamkela11 Chapanga agolili mihilu mikomi kwa kupitila Pauli.

12 Vandu yivavelili vatami vatolili fitambala na yingwasha chichuku sha Pauli vavayeghela vatami vawu pavagu-fyili matami vawu vawukili na finyamkela vavafuma.13 Vayawudi vamu yivavinga finyamkela vayelijili aku naaku pavayesha kutambula litawa lya Bambu Yesu kwa valayivavelili na finyamkela, pavadeta, “Nguvawombela kwalitawa lya Yesu, yula Pauli yamlandula.” 14 Vana saba va

Page 62: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 19:15 62 FIGOLI 19:25Sikewa, Mtambika mkomi wa Vayawudi, vavelili vamu wavala yivagola nawula.

15 Lakini chinyamkela avayangulili, “NdimumanyaYesu wuwowu ndimumanya Pauli, lakini yumwi mwav-aghani?”

16 Pambeli yula mundu yaveli na chinyamkela kava-jumbila nongwa avasidili liwovi. Na vala vana va Sikewavatuvili kufuma nyumba yila chipula na vamemamivangamumuvili yawu. 17 Kila mundu wa aku Ifesu, Muyawudina Mugiliki vapikanishili filongu afi. Vonda valwangili,valijumilili litawa lya Bambu Yesu. 18 Vandu vatangalilivala yivajumilili Bambu vayihasha pamu, kudeta kwavandu milandu yivagolili. 19Vamonga yivagolili milanduya uhavi, vakungashili fitabu fyawu, vafinyanya motu,vandu vonda vafiwona. Kwa kukasha vaveli fikulinganilana mbiya migwala alufu milongu muhanu ya mbiya shaMalekani. 20 Kwa ndambu ayi chilongu cha Bambu lyak-wilili kosi na kuva na liwovi nendu.

Ndilingu aku Ifesu21 Milandu ayi payipelili, Pauli alamulili kuyenda

Yelusalemu kupitila Makedoniya na Akaya. Paghaveyimunjila adetili mundima yaki, “Pandiva kula, danyendiLoma.” 22 Kavalayisha vandu vavili vatangi vaki, venivaveli Timotewu na Ilastu, vamlonguleli kuyenda Make-doniya na mweni asighalili Asia chipindi chitali.

23 Chipindi achi kwafumbukili ndilingu ngomi akuIfesu kwanongwa ya deha ya Bambu. 24 Kwaveli namponda mbiya vamkemaya Demetiliu, mweni aveli nachichuku cha kusongola ming'omung'omu ya nyumbaya mlungu mdadala vamkemaya Alitemi. Mafundivaki vamgolilili chichuku chapatili mbiya sitangalili.25 Demetiliu kavakungula ava pamu na vamonga vavelili

Page 63: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 19:26 63 FIGOLI 19:35na chichuku chichila, kadeta, “Yumwi valulumi, mu-manya kucha ulundamali wa yufwi ukufumamuchichukuachi. 26 Ponopa mukulola na kupikanisha mwaveni mi-landu yagolili Pauli apa Ifesu hela ha, ila kosi Asia.Mweni kavagola vandu vaghalambuki na kujumila kuchamilungu ayi yivagolili na vandu, ndi milungu ng'odu.27 chichuku achi dachivi na litawa livipili. Ila chinduachi dachigoleki munyumba ya mlungu yivamkemayamdala yaveli mkomi Alitemi, davalangiwi kucha chinduha. Pambeli jumu shaki ayu sivelili Asia yonda na mlimawonda dasipeli!”

28 Pavapikanishili afi vakalala, vavika umatu, pavadeta,“Mkomi Alitemi wa Vaifesu!” 29 Mbwani yosi yamemilindilingu, vatuva mbilu vayingila pavadingila, chipindiachi vavakang'ala Gayu na Alisitaku, venikaya va Make-doniya vaveli mumwanja pamu na Pauli. 30 Pauli pa-dayileyi kuyingila pagati ya vandu, vanachuli vaki va-mukanisha. 31Vakomi vamonga va Asia, vavelili vaghanjavaki, vavalayisha vandu vaki, pavamluva akotoo kuyendakula kuvadingila misambu, dayivi ngondu kwa mweni.32 Chipindechi, vakawuteyi vamonga vavelili vakudetachindu achi na vamonga chindu chila, yavelili ndilingu,mbaka lila likungashu lyatilingikili, mbaka vamonga va-manyila ha nongwa liki vayikungashili pamu. 33 TopiVayawudi vamugolili Alekisanda ayilangushi paulongolu,vandu vamu vayiholili ndi mweni. Topi Alekisanda kava-pungila vandu liwoku, akadayileyi kuyitasha paulongoluya lipinga lya vandu. 34 Lakini pavamanyili mweni ndiMuyawudi, vonda vawutila pamu kwa lishu limu, “MkomiAlitemi wa Vaifesu!” Vayendelela kuwuta nawula masaamavili.

35 Pambeli ndumindumi wa mbwani yila aweshilikuvagola vanyamali. Kavawombela, “Kila mundu wa

Page 64: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 19:36 64 FIGOLI 20:6Ifesu, kamanya kucha mweni ndi mdimi wa Vaifesunyumba ya mlungu yivamkema Alitemi na mdimi wa lilaling'omung'omu liponikili kufuma kumbindi. 36 Kwahelamundu yalema milandu ayi. Topi munyamali, mukotookugola chindu chochosi ngajila kuyivavala. 37Muvayeghavandu ava, vangajila kuhija findu fya nyumba ngomiya mlungu wetu mdadala awu kumjowola. 38 PayivaDemetiliu na vagolafichuku vaki mani vana nongwa navandu ava, kuchiveli chitemela na kwaveli vakomi vamilima, vakuwesha kuvahigha. 39 Kucha muna milanduyingi, muyiyeghi kuchitemela cha milandu kucha ayi.40 Kwa findu figolikili nalelu, tungaweshili kuhighiwakwanongwa tuyegha ndilingu. Kandi tuvahela cha kudetanongwa liki tugola ndilingumulipinga ali.” 41Padetili kalafila, kamalila likungashu.

20Pauli akuyenda kandi Makedoniya na Ugiliki

1 Milandu yila payipelili, Pauli avakemili pamu valavanachuli, avakuvilishili kunda. Pambeli kavayitawulakawuka kayenda mbaka Makedoniya. 2 Apitili milimayila akavakuvilisheyi ndima vandu kwa filongu fitan-galili. Pambeli afikili Ugiliki. 3 Kweni ayikalili myesimitatu. Payitandeyi mwanja wa Siliya, awonili kuchaVayawudi vavelili vakudayila kumgolela findu fya wafu,awonili awuyi kwa kupitila Makedoniya. 4 Vandu avavavelili vamkovekelili Pauli, Sopatu mwana wa Pilu ku-fuma Beleya na Alisitaku na Sekundusi na vandu vaTesaloniki na Gayu mundu wa Delibe na Timotewu pamuna Tukiku na Tilofimuvandu kufumaAsia. 5 Ila vandu valavamlongulela kala vakamuvetileyi Tiloa. 6 Yufwi palip-itili lijuva lya mibumunda yingajila simika, twayipakilili

Page 65: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 20:7 65 FIGOLI 20:16

muwatu kufuma Filipi na mulijuva lya muhanu twafikiliTiloa. Aku twayikalili lijuma limu.

Pauli mwanja wa mwishu kwa vandu va Tiloa7 Lijuva lya kupumulila palumii vatanganikili kulya

mibumunda yingajila kutayiwa simika, Pauli kayangwana vandu mbaka pamandandu, kwanongwa akayilateyikuwuka chilawu yaki. 8 Chumbagati mutuvelili chavelikumbindi, kwavelili niku sitangalili sikayakeyi pala patu-tang'anikeyi. 9 Chijana yumu litawa lyaki Eutuku avelilikayikala padilisha chipindi Pauli akuyendelela kulandula.Eutuku akandili kusisila padokwa padokwa mbaka mbotasimukamula, awili pasi kufuma kumbindi golofwa ya tatu.Vamusola asovili kala. 10Pauli asunukili pasi, kagondama,kamukusikila na kudeta, “Mkotoo kuyipwelesha nongwaakali na unofu mugati yaki.” 11 Pambeli kakwela kandikumbindi, kaketula libumunda, kalya. Kayendelela ku-landula mbaka linyagogolu, pambeli kawuka. 12 Valavandu vamtolili yulamsongolumbaka kayaki aveli mnofunakaka, vandu vadowoka dohoo.

Mwanja kufuma Tiloa kuyenda Miletu13 Yufwi twayipakilili muwatu twalongulili kuyenda

Asu, kula tungamtolili Pauli, ndambu yalamulili mweniakadayileyi kufika kula kupitila kumlima. 14 Topi, tu-tang'aniki nayu kula Asu, tumpakila muwatu, tuyendaMituleni. 15 Kufuma aku twafikili Chiu chilawu yaki.Lijuva lya pili, twawolukili Samu na chilawu yaki twafikiliMiletu. 16 Pauli avelili kayilata kuyendelela na mwanjakwa watu ngajila kupitila Ifesu ili akotoo kukelwa nenduaku Asia. Avelili akulopukesha kucha angaweshili ku-fika Yelusalemu kwa lihungu lya Pendikosti kucha yin-gaweshili.

Page 66: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 20:17 66 FIGOLI 20:30Pauli akuvayitawula vavaha wa Ifesu

17 Kufuma Miletu Pauli alayishili unjagila kwa vavahava lipinga lya vandu yivamjumilili Kilistu va Ifesuvatanganiki na mweni. 18 Pavafikili vavaha avawom-bilili, “Mumanya ndambu yindiyikalili na yumwi ma-juva vosi kukandila lijuva lila lya kwaa pafikili mkowawa Asia. 19 Mumanya ndambu yindimkimbanikililiBambu kwa chigoyi chosi. Navelili muchipindi chidin-dalili kwa milandu ya ufyangu yivagolilili Vayawudi.20 Ndaweshili ng'odu kuyilyepa kuvalandulila chilonguchochosi cha kuvatanga, kuvalandulila pawelu na kayashenu. 21 Ndivagayila unjagila Vayawudi na Vagilikivapomeli sambi kwa Chapanga na kumjumila Bambuwetu Yesu. 22 Ponopa muloli, kunu pandimjumila MfukiMng'alili, ndiva mumwanja kuyenda Yelusalemu, manyang'odu milandu dandang'aniki nayu kula. 23 Ila manyakucha Mfuki Mng'alili akungayika nenga mukila mbwani,kucha kuwopiwa na tabu fikumetela. 24 Lakini nengachindu ha, ngiba goli chila chichuku chanyimbili BambuYesu malili nanduli milandu ya nyanyi ya usangi waChapanga.

25 “Napitili kwa vayenu vamonga, vosi ndivalandulilawutwawakumbindi kwaChapanga. Lakini ponopamanyakwahela hata mundu yumu dang'oni kandi. 26 Topinalelu nguvawombela kucha payaghamilamuyenu yumu,mani mwaveni. 27 Nongwa ngangajila hata padokwa hakuvawombela fyosi fyayilata Chapanga. 28Mwivavali, mu-lidimi lipinga lila Mfuki Mng'alili lyavavikili yumwi muvivadimi vaki. Mulidimi lipinga lya vandu yivamjumililiKilistu, Chapanga avapatili kwamwasi wamwanamundu.29 Manya finofu munu kucha pambeli pang'uka nengafingekembi vakali davavayanangi na davavi na lusungu hana lipinga ali. 30 Hata vayenu vamu davafumbuki vandu

Page 67: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 20:31 67 FIGOLI 21:4davadetimilandu ya ufyangu ili kuvayaghamisha vandun-dami na kuvagola vavakovikeli veni hela. 31Mloleyi kunupamukumbuka kucha chipindi cha myaka mitatu majuvavosi ngutofya ha kuvakayika mwavosi kunu panila misosipwaa.

32 “Topi, ponopa nguvavika mumawoku va Chapangana kwa chilongu chaki cha usangi, mweni akuweshakuvagola na kuvagayila mbala pamu na vala vonda yi-vaveli vaki. 33 Nenga ndavelili na luhujulu ha lwa mbiyana chumang'andu, wala yingwa sha mundu yoyonda.34 Yumwi mwaveni mumanya kucha gola chichuku kwamawoku vangu ndimweni kuyipatila findu fyangu pamuna vayangu. 35 Kwa milandu yosi ndivalangusha kwangimbaniku ngomi na mukuwesha kuvatanga vasosuvafuna kukotoka kuyivasuwafilongu fya BambuYesu, ndambuyadetili, ‘Ngiba kutawula pitu kupokela.’ ”

36 Pamalili kudeta afi katundama kadadava pamu navosi. 37 Vosi valila, vamkusikila Pauli na kamkola li-woku kumunonela. 38 Vapatili lung'ong'u nesu kwa chi-longu chavadetilili kucha davamuwoni kandi ha. Topi,vamyegha mbaka kuwatu.

21Pauli akuyenda Yelusalemu

1 Patuyitawulili kala, twayipakili muwatu tuyendambaka Kosi. Chilawu yaki twafikili Lodi, kufuma akutwayendili mbaka Patala. 2 Kula twawuwonili watu wu-velili wukuyenda Foiniki, twipaka tuyenda. 3 Pambelitwafikili mahali paveli tukuwesha kuyiwona Kupilu,twapitilili kundamba yaki tulongosha kuchanya ya Siliya.Twawolukili mbwani ya Tilu vasunushi misiwu yivelilimuwatu. 4 Kula tuvawona vandundami, tuyikala nawumajuva saba, veni vamuwombela Pauli kwa liwovi lya

Page 68: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 21:5 68 FIGOLI 21:16Mfuki Mng'alili akotoo kuyipakila kuyenda Yelusalemu.5Mbakamajuva vala pavafikili, twawukili na vandu vondapamuna vadala vawuna vana vawu vatupelikeshilimbakapanji ya mbwani, tutundama muluwongu lwa bahali tu-dadava kwa Chapanga. 6 Patuyitawulili nawu, tuyipakilamuwatu, veni vawuya kayawu.

7 Yufwi twayendili Tilu mbaka Tolemaisi pala twava-jambushili Vakilistu vayetu, twayikalili na veni lijuvalimu. 8 Chilawu yaki tuwuka tuyenda Kayisalia. Kulatwayendili kayaki Filipu mulandula wa Chilongu chaNyanyi. Mweni aveli yumu wa vala saba yivashawuli-wili kula kukanisa lya vandu va Yelusalemu. 9 Avelilina vana vadala mchechi yivavelili vakalihela kuhetiwaveni vavelili na chichuku cha kulandula unjagila wa Cha-panga. 10 Topi, twavelili tuyikala kula majuva vatangalili,mbuyi yumu litawa lyaki Agabasi afikili kufuma Yudeya.11 Atuyisilili katola lufunga lwa muchiwunu cha Pauli,kayikonga mawoku na mawulu, kadeta, “Mfuki Mng'alilikadeta naha, ‘Vayawudi kula Yelusalemu davamuwopinahawumunduyavelili na lufunga alunadamuhadiki kwavangutungu va Vayawudi.’ ”

12 Topi patupikanishili afi, yufwi na vandu yivavelilimahali pala, twamuwombili Pauli akotoo kuyendaYelusalemu. 13 Lakini Pauli ayangulili, “Mukudayilakugola liki? Mukudayila kubalula mutwi nenga kwamisosi? Ndiva kala kuwopiwamuchijaka kula Yelusalemuweka hela ha, ila hata kusova kwanongwa ya BambuYesu.”

14 Patulemwili kumudedeka twanyamalili, twadetilihela, “Chadayilili Bambu chigoleki!”

15 Patuyikalili pala padokwa, twawopili misiwu yamwanja, tuyendelela Yelusalemu. 16 Vala vandundamivamonga vaKayisalia vayendili pamunayufwi, vatuyegha

Page 69: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 21:17 69 FIGOLI 21:25kaya ya Mnasoni twavelili tukuyenda kuyikala pamu namweni kwa chipindi. Mnasoni avelili mwenikaya waKupilu, avelili mkilistu kwa majuva vatangalili.

Pauli akuyenda kumjambusha Yakobi17 Patufikili Yelusalemu, Vakilistu kula vatuyangili

nyanyi nendu. 18 Chilawu yaki Pauli ayendili pamu nayufwi kumjambusha Yakobi na wuwowu vavaha vondava vala Vakilistu yivavelili pamu. 19 Pambeli pavajam-bushili kala, Pauli avagotulilili milandu yosi yagolili Cha-panga kwa vangutungu va Vayawudi kupitila undumin-dumi waki. 20 Pavapikanishili afi, vamjumila Chapanga,pambeli vamuwombela Pauli, “Mlongu, ukuwesha ku-vawona Vayawudi Vakilistu ngenju ngenju vonda vanaweyi nendu kwanongwa yaMalawu va Chapanga vamupiliMusa. 21 Veni vahimuliwa milandu yaku, kucha uku-valagha Vayawudi vosi mumilima kumleka Musa, ku-vawombela vakotoo kuvagola jandu vana vawu, walakukovikela milandu yivashovililili. 22 Tugoli liki ponopa?Nakaka veni vapikanila kala kucha yuwi kwisa. 23 Topi,goli ngimu yitukuwombela. Kuvaveli vandu mchechiyivavikili lilaghanu. 24Wilumbi pamu na veni mudadawuya kuying'alisha, kuhomba mbiya sidayiliwa, pambeliwuvamoghi fwili shawu. Topi vandu vonda davamanyikucha filongu fila fivawombiliwili fiyilatili yuwi fyahelamana yoyonda na kucha umweni baha ukuyikala ngimushaliya yaMalawu va Chapanga vamupili Musa wuvadeta.25 Lakini kwa milandu ya vandu va milima yosi yivamju-milili Kilistu tuvayandikila kala baluwa na highilu yetu,vakotoo kulya findu fyavatambikili ming'omung'omu yakusongola na vakotoo kulanda mwasi na vakotoo kulyafibudu na vakotoo kugola uwoni.”

Page 70: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 21:26 70 FIGOLI 21:3426 Chilawu yaki Pauli avatolili vala vandu kagola da-

dava ya kwing'alisha pamu na veni. Pambeli kayingilaMunyumba ya Chapanga kuvawombela kucha ndili dayivimwishu wa kuying'alisha pamu na veni na matambikudavagoli kwa vandu vosi vala.

Pauli akukamuliwa munyumba ya Chapanga27 Chipindi cha majuva saba pavaveghi samba vapela,

Vayawudi yivavelili vakufumamlima wa Asia vamuwoniliPauli munyumba ya Chapanga, vavatumishili lipinga lyavandu lyosi vawoni maya, vamukamula. 28 Vawutili,“Yumwi valulumi Vayisilaeli! Mututangi. Mundu ayuyavawula vandu vosi kila mahali milandu yingajila kulin-ganila na mlima wetu na Malawu va Chapanga vamupiliMusa na nyumba ayi ya Chapanga. Kandi, pawilekaayi, kavayingisha Vagiliki munyumba ya Chapanga, kapa-pighasha mahali apa pang'alili.” 29Vadetili naha nongwavavelili vamuwona Tilofimu, Muifesu pamu na mwenikumbwani, vakacheyi Pauli kamuyingisha Munyumba yaChapanga.

30 Kumbwani kosi kwakwilili ndilingu, vandu vay-isili mbembu shonda, vamkamula Pauli, vamukukushavamfumisha panji ya nyumba ya kudadavila na ba-hala pala milyangu ya nyumba ya kudadavila yitatiwa.31 Vayitandili kala kudayila kumuwulagha Pauli, lakinifilongu fyamufikilili mkomi wa machonda wa ChilumikuchaYelusalemuyosi yaveli yikwila ndilingu. 32Kavatolamachonda na vakomi vawu, kavayendela mbilu. Venipavamuwonili mkomi vamachonda na vamachonda vam-leka Pauli kumtovanga. 33 Pambeli mkomi wa machondakaselela, kamkamula, kalayisha awopiwi kwamingongolamivili, kadasha, “Ayu ghani? Na kagola chindu liki?”34 Vamonga mulipinga lila vakawuteyi vakadeteyi naha

Page 71: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 21:35 71 FIGOLI 22:5na vamonga naha. Mkomi wa machonda kalemwa kupatamilandu ya nakaka kwanongwa ya umatu wula, kavalay-isha vamuyeghi mugati ya luviwu. 35 Pauli pafikili mufik-welelu, machonda vawonili ngiba vamupapi kwanongwaya ndilingu ya vandu. 36Nongwa lipinga likomi lya vanduvamkovikelili na kuwuta, “Mumuwulayi!”

Pauli akwitasha37 Pavamuyingisheyi muluviwu, Pauli aluvili kwa

mkomi wa machonda padeta, “Nguwesha kukuwombelachindu?” Yula mkomi wa machonda kayangula, “Kumbiukuwesha kuywanga Chigiliki! 38 Yuwi yula Mumisilindaa mwandi apa akandili ndilingu na kuvalongoshavatovilela elufu mchechi mbaka kucheja ng'odu!” 39Paulikayangula, “Nenga Muyawudi, ng'onekela Talisu kulaKilikiya, nenga mundu wa mbwani yimanyikili. Dekudeku, ujumishi nywangi na vandu.” 40 Yula mkomi wamachonda kamjumisha. Pauli kawoloka muchikwenelukavapungila liwoku vala vandu, pavanyamalili, akandilikuywanga nawu Chibulaniya.

221 Pauli adetili, “Yumwi valulumi, valongu vangu na

vatati vangu, mumbikanishi, nguyitasha kwa yumwiponopa.” 2 Pavapikanishili kucha akudeta nawu Chibu-laniya vayendelela kunyamala. Pambeli kadeta,

3 “Nenga mundu wa Vayawudi, ng'onikela aku Talisumbwani ya Kilikiya, ila ngulila mbwani ayi, mumawuluva Gamalieli, vamanyili nyanyi Malawu va Chapangavamupili Musa na va vambuyi vetu, ndayitawulili kwandima kwa Chapanga kucha yumwi vonda wumuvelilinalelu. 4Ndivagobola na kuvawulagha vandu yivakovike-leyi njila ayi. Ndavakamulili valulumi na vadadala nakuvataya muchijaka. 5 Mtambika mkomi na vavaha va

Page 72: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 22:6 72 FIGOLI 22:16

chitemela vosi vakutovilela chilongu achi. Veni vanyim-bili baluwa vavayandikilili vala valongu vangu Vayawudivavelili kula Damasku. Nyenda Damasku ili ndivakamulivandu ava na kuvayegha mbaka Yelusalemu kunu va-wopiwa ili vapati asabu.”

Pauli akudeta ndambu walowukiliMateyi 9:1-19, 26:12-18

6 “Topi, pamelili mudeha pabehi ya Damasku, pamusisaa sita, ngesha ngomi kufuma kumbindi tepu yifumbukayilangasha mbembu shosi. 7 Ndiva pasi, mbikanishalishu paling'ombela, ‘Sauli Sauli! Wuli mbona ukugob-ola?’ 8Nenga ndimudasha, ‘Bambu, yuwi ghani?’ Mwenikayangula. ‘Nenga Yesu wa Nasaleti. Ndi yiwugobola.’9 Vala vayangu yivawonili yila ngesha, lakini vapikan-ishili ha lishu lya yula yaywangeyi na nenga. 10 Topi,nenga ndimudasha, ‘Goli liki Bambu?’ Mweni Bambukang'ombela, ‘Woloki, yendi Damasku na aku davaku-wombeli fyosi fiwudayiliwa kugola.’ 11Kwanongwa ya yilangesha yaveli ngomi nola kandi ha, vala vayangu vanon-gosha kwa kungamula liwoku mbaka fika Damasku.”

12 “Kula kwaveli namundu yumu vamkemaya Ananiasi,aveli mundu yamumanyili Chapanga, akombikeshaghaMalawu va Chapanga vamupili Musa na atundamiwilina Vayawudi yivavelili vakwiyikala Damasku. 13 Mweniayisili kunola, kawoloka pabehi na nenga, kang'ombela,‘Mlongu wangu Sauli! Loli kandi.’ Bahala pala nola kandi,ndimulola. 14Anania kadeta, ‘Chapanga wa vambuyi vetukakushawula yuwi ili umanyi chadayila na kumuwonayula goleki na kulipikanisha lishu lifuma mumlomu yaki.15 Nongwa dawuvi mtovilela waki kwa vandu vosi, kwamilandu ayi wuyiwonili na kupikanisha. 16 Topi ponopa,ukuvetela liki? Woloki, ubatishiwi na uwushiwi sambishaku na kulijumila litawa lyaki.’ ”

Page 73: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 22:17 73 FIGOLI 22:27

Pauli akukemiwa kuvalandulila vandu17 “Pang'uyili kala Yelusalemu, padadaveyi munyumba

ya Chapanga, ndalotili milotu. 18 Ndimuwona Chapanga,kang'ombela, ‘Lopukeshi wuki Yelusalemu, kwanongwavandu va apa davajumili ng'odu pawuvatovilelili mi-landu ya nenga.’ 19 Nenga nyangula, ‘Bambu, ava va-manya kucha nenga ndavawopili na kuvatovanga valayivakujumilili na ndayingilayamunyumba sha kudadavilashosi. 20Na Stefwani mtovilela waku pawulayiwili, nengandavelili pabehi najumilili chilongu achi na kusidimayingwa shawu vala yivaveyi vakumuwulagha.’ 21 Mwenikang'ombela, ‘Yendi, nenga dandikulayishi uyendi kutalikwa vandu vangajila kuva Vayawudi.’ ”

22 Vampikanisha chilongu chila mbaka padetili nawula,lakini vawuta pavadeta, “Mumuwulayi! Nongwa aku-jakwa ng'odu kunana.” 23Vayendililili kudwelimuka kunupavachihongwi chihongu mihabiti yawu na kutikula lifukumbindi kwa maya, 24 yula mkomi wa machonda kalay-isha vamuyeghi mugati ya luviwu lwa machonda, kadeta,mumulatuli ndomondu ili aweshi kumanya nongwa likiVayawudi vakumuwutila. 25 Pavamuwopili kala ili alat-uliwi ndomondu, Pauli kamuwombela yula mkomi wamachonda yumu yawolukili pala, kadeta, “Wuli, Malawuvakujumisha kumulatula ndomondu mundu wa Lomangajila kumuhigha?”

26 Yula mkomi wa machonda papikanishili afi, kamu-wombela mkomi wawu, padeta, “Ukudayila kugola liki?Mundu ayu mwenikaya wa Loma!”

27 Topi, mkomi wa machonda kamuyendela Pauli kam-dasha, “Ung'ombeli, yuwi mundu wa Loma?” Paulikamyangula, “Yina.”

Page 74: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 22:28 74 FIGOLI 23:6

28Mkomi wamachonda kadeta, “Nenga wuwowu ndivamunduwa Loma kwa kuhombamahombumakomi.” Paulikadeta, “Lakini nenga mundu wa Loma kwa kuwoneka.”

29 Vala vandu yivavelili kala kwa kumudodosha Paulivawukili. Hata yulamkomi wamachonda atilili pamanyiliPauli mundu wa Loma avelili vamuwopa na mingongola.

Pauli vamuyegha kuchitemela cha Vayawudi30 Chilawu yaki, mkomi wa machonda akadayileyi ku-

manya vala Vayawudi chavadayileyi nakaka nongwa yaPauli. Amuwoposolili Pauli lingongola, kalayisha vatam-bika vakomi na chitemela chosi vatang'ani. Pambeli ka-muyegha Pauli, kamuwolosha pachitemela chaVayawudi.

231 Pauli akavaloleyi vala vaveli muchitemela, pambeli

kakanda kudeta, “Valongu vangu, mbaka nalelu ndiyikalanyanyi ndambu yadayilili Chapanga.” 2 Ananiasi mtam-bika mkomi kavalayisha vala yivawolukili pabehi yakivamtovi mbandi mumlomu. 3 Topi Pauli kamuwombela,“Chapanga dakutovi yuwi mfyangu. Yuwi ukwikala ilikuhigha kucha wuvadeta Malawu va Chapanga vamupiliMusa, lakini yuwi ukulayisha vandovi ngajila kukombike-sha Malawu va Chapanga vamupili Musa?”

4 Vala yivawolukili pabehi vadetili, “Wuli! Yuwiwukumjohola mtambika mkomi wa Chapanga!”

5 Pauli kadeta, “Valongu vangu ngamanyeyi ha kuchamweni mtambika mkomi, nongwa yiyandikiwa, ‘Ukotookumdetela ufyangu mtavala wa vandu vaku.’ ”

6 Pauli pamanyili kucha lipinga limonga lyaMasadukayu na lya pili lya Vafwalisayu, adetili kwa lishulikomi mugati ya chila chitemela, “Valongu vangu, nengaMfwalisayu mwana wa Vafwalisayu, nenga vanyegha

Page 75: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 23:7 75 FIGOLI 23:17kuchitemela kwanongwa ngushuvilila kucha yivasovilidavashukuki.”

7 Pamalili kudeta fila, pavelili malimbanu Vafwalisayuna Masadukayu, vavaghanika. 8 Nongwa Masadukayuvakudetaya kucha kwahela kushukuka wala makunguwala mfuki, ila Vafwalisayu vakujumila findu fyosi fitatu.9 Pavelili na umatu diki. Vawula va Malawu va Chapangavamupili Musa waVafwalisayu vawoloka na kudeta fyava-wonili veni kwahilu, pavadeta, “Tuwona ng'odu chavifyilimundu ayu. Ila payiva mfuki awu makungu kadeta nayuliki?”

10 Valeva ndewu ngomi, yula mkomi wa machondaayipwelishili Pauli davamsatangi, kalayisha machondavasunuki vakamtoli na kumuwuyisha mugati ya luviwu.

11 Payifikili pamii, Bambu awolukili pabehi ya Pauli,katovilela, “Ugangamali! Kuvawombela milandu yanguapa Yelusalemu na aku Loma dawugoli wuwowu.”

Vayawudi vakugola milandu ya kumuwulagha Pauli12 Chilawu yaki pamalavila, Vayawudi vatanganikili

kwa lufisu. Vafingili, “Yufwi datuyikaji kulya na ku-landa mbaka patumuwulayili kala Pauli.” 13 Vandu vay-ongishekili milongu mchechi ndi yivafinga kugola wula.14Veni vayenda kwa vatambika vakomi na vavaha, vadeta,“Tuyikaja kulya mbaka tumwulayi Pauli.” 15Topi, ponopayumwi pamu na vavaha va chitemela mumuwombelimkomi wa machonda amuyeghi pasi kwa yumwi, kuchamukudayila kumanya nendu milandu yaki na yufwi tuvakala kumuwulagha tanila ngajila kufika pabehi.

16MpwamunduPauli papikanishili filongufila kayendamugati ya luviwu, kamuwombela Pauli ndambu yamilandu ya vandu vadayilili kumuwulagha. 17 TopiPauli akemili machonda yumu, kamuwombela, “Umtolimwananguta ayu umuyeghi kwa mkomi wa machonda,

Page 76: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 23:18 76 FIGOLI 23:27kana chindu cha kumuwombela.” 18Topi, machonda kam-tola, kamyegha kwamkomi wamachonda kamuwombela,“Pauli yula yawopiwili akangemili kanuva nguyeghelimwananguta ayu kwa yuwi kucha kana chindu cha kuku-wombela.”

19 Yula mkomi wa machonda kamkamula liwokuvayisegha pambali, kamdasha kwa lufisu, “Kuna chilonguliki ukudayila kung'ombela?”

20 Kadeta, “Vayawudi vawombanila vakuluvi umuyeghiPauli kuchitemela kunu pavayilyambishila kuchachitemela chikudayila kupata filongu fitangalili fimwilatamweni. 21Topi, yuwi ukotoo kujumila, kwanongwa vandumilongu mchechi na vamonga vamufukila, vafinganavakotoo kulyawala kulandambaka pavamuwulaghili kala,ponopa veni vava kala, vakukuvetela yuwi dawulamuliliki.”

22 Topi yula mkomi wa machonda kamulayila akotookumuwombela mundu yoyosi kucha kanyeghela filonguafi, topi, kamuleka yula mwananguta ayendi.

Pauli akuhamila kwa Kayisalia23 Kavakema machonda vakomi vavili, kadeta, “Mu-

vaviki ndemindemi vangandawu mya mbili vavi kalakuyenda Kayisalia na vangandawu yivakwela fwalasi mi-longu saba na va migoha mya mbili, vavi kala kuwukakukali hela kufika saa tatu nalelu pamihi. 24 Mutandilifwalasi Pauli mumpaki na kumuyegha kungajila ndilingukwa mkomi wa mkowa wa Yudeya yivamkema Filekisi.”25 Pambeli mkomi wa machonda kayandika baluwa naha,

26 “Nenga Kilawudia Lisia ngukuyandikila yuwimuhishimiwa Filekisi, mkomi wa mkowa wa Yudeya.Hasi mkomi! 27 Mundu ayu vamukamulili Vayawudi,avelili padokwa vamuwulaghi, topi nyenda pamu namachonda ndimulowola pambikanishili kucha mweni

Page 77: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 23:28 77 FIGOLI 24:3aveli mundu wa Loma. 28 Nenga padayilili kumanyachindu liki chavadayileyi kumuhigha, nimusunusha nakumuvika pawulongolu ya chitemela. 29Ng'ona kavahelanongwa yoyonda vamuhigha kwa Malawu vawu hela,wala kwa hela filongu fingi fya kumugola awulayiwi awukumutaya muchijaka. 30 Pamanyili milandu ya kudayilakumuvikila ndilingu mundu ayu, tepu ndimuyegha kwaveni na nivalayila vala vamuhighili, vadeti milandu yakikwa yuwi.”

31 Topi, vala machonda vamutola Pauli kucha avalay-ilili, vamuyegha pamihi wuwula wula mbaka Ampatili.32 Pamalavila machonda va mawulu vavaleka vala yi-vayipaka fwalasi vayendi pamu na veni, veni vawuyakukambi. 33 Vala pavafikili Kayisalia, vamugayila bambuyila baluwa, vamuvika Pauli pawulongolu yaki. 34Mwenipayisomili kala, kavadasha Pauli aveli mundu wa mlimaliki? Pavamuwombilili kucha aveli mundu wa Kilikiya,35 kadeta, “Dandikupikanishi yuwi pavayisa vala yivaday-ilili kukuhigha.” Kalayisha vamudimi Pauli munyumba yamutwa Helodi.

24Nongwa ya kumuhigha Pauli kuchitemela

1 Pavapitili majuva muhanu, mtambika mkomi Anani-asi, asunukili na vavaha vamonga pamu na mundu ya-vatanga vandu Malawu kuchitemela yivamukema Tetulu,veni vamuhimulilagha mkomi wa mkowa milandu yaPauli. 2 Pauli akemiwili na Tetulu akandili kumuhigha,adetili naha,

“Mkomi Filekisi, ulongoshi waku wa nyanyi wuyeghakusika nendu na magolikeshu va lasima vakugoliwa kwaunofu wa mlima wetu. 3 Topi tukuchipokela chilonguachi kwa seku yonda na numbilu ngomi kwa yuwi Filekisi.

Page 78: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 24:4 78 FIGOLI 24:164Lakini ngajila kutola chipindi chikomimunu, tukukuluvakwa usangi waku wutupikanishi padokwa. 5 Nongwatumuwona mundu ayu kanyanyi ng'odu, mweni akukan-dishagha ndilingu gati ya Vayawudi kila mahali pamli-mawunawuwowundimkomiwa chipinga chaVanasaleti.6Kandi kayesha kuyiduka nyumba ya Chapanga, yufwi tu-mukamula. 7 Lakini Lisia mkomi wa machonda ayisili ku-muwusha mumawoku vetu kwa liwovi. 8Kavalayisha valayivamuhighili vayisi kwa yuwi. Yuwi umdashi umwenidawupati milandu yosi yitumuhighila yufwi. 9 Vayawudina veni vamuhighili, vadeta, fyosi afi fyaveli nakaka.”

Pauli akwitasha kwa Filekisi10 Topi mkomi Filekisi kamujumisha Pauli adeti. Na

mweni Pauli adetili, “Ngusekilela kuyitasha kwa yuwimanya yuwi kucha muhigha wa mlima awu kwa myakayitangalili. 11 Ukuwesha kumanya vapita majuva lilonguna mavili hela ha, tangila nyendi Yelusalemu kumjumaChapanga. 12 Vayawudi vang'ona ng'odu pang'ombanana mundu yoyosi. Vang'onili ng'odu pandivatumishilavandu munyumba ya kudadavila, wala munyumba shakudadavila shawu, wala mahali pengi mumbwanemu.13 Wala vaweshi ng'odu kutovilela fyavahighila nenga.14Chijumila nenga kwa yuwi ndi achi: Nenga ngumujumaChapanga wa vavaha vetu na nguyikala pangovikela dehayila veni vakwikema chipinga cha udesi. Ngufijumilafilongu fyosi fyavayandikililimufitabu fyaMalawuvaCha-panga vamupili Musa na vambuyi va Chapanga. 15Nengangumshuvilila Chapanga na veni vakumshuvilila wuwu,kucha vandu goleki na vawafu, davashukuki. 16 Myanjayitangalili ngudayila kuva na ndima ya nyanyi kwa Cha-panga na kwa vandu.”

Page 79: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 24:17 79 FIGOLI 24:2717 “Pandiyikalili kutali kwa myaka yimonga, ng'uya

Yelusalemu kuvayeghela yumwi mwayangu utangi nakutawula litambiku. 18 Chipindi pagoleyi afi, ndi pa-vang'onilimunyumba ya Chapanga, ndavelili pagolili kalayila dadavu ya kwing'alisha. Kwavelili kwahela lipingalya vandu, wala ndilingu. 19 Lakini kwavelili Vayawudivamonga kufuma Asia, ava vangavelili vavi apa kwayuwi na kuyegha mahighu vawu mani leki vangavelili nachindu chochosi cha kudeta kwa nenga. 20Awu, wuvalekiava yivavelili apa vadeti, chivawonili mifya chipindi pa-vang'olushili pachitemela chikomi, 21 ila deta filongu afihela, pang'olukili pawulongolu yawu, ‘Nalelu mukuhighakwanongwa ya kudeta kucha yivasovili davashukuki.’ ”

22 Filekisi mweni avelili kalimanya lipinga limkovikelaKilistu, asayikili filongu afi kavawombela, “Dahighi fi-longu afi chipindi Lisia mkomi wa machonda payisa apa.”23 Pambeli kamulayila yula machonda yamuwopili Paulimuchijaka, ila vamupi upekesu padokwa na vaghanja vakiakotoo kuvakanisha kumuyeghela findu fyadayila.

Pauli pawulongolu ya Filekisi na Dilusila24 Pavapitili majuva madokwa, Filekisi ayisili pamu

na mdamundu Dilusila mweni aveli Muyawudi. Alay-ishili vamuyeghi Pauli, amupikanishili padeteyi milanduya kumujumila Yesu Kilistu. 25 Lakini Pauli pakandeyikudeta filongu fyaki fya milandu ya usangi na kuy-isikisha padokwa na kwilata lijuva Chapanga davahighivandu, Filekisi alwangili kayangula, “Ponopa yendi,nenga dandikukemi kandi pambata fwasi.” 26 Chipindichichila chila akashuvilileyi kupata swinda kwa Pauli,kwanongwa ayi amukemili myanja yitangalili paywangana mweni.

27Myakamivili payipitili, Polikiu Festu atavalili kufumaFilekisi, aveli mkomi wa mkowa. Kwanongwa Filekisi

Page 80: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 25:1 80 FIGOLI 25:11adayilagha kuyiwongola kwa Vayawudi, amlekili Paulimumula mula muchijaka.

25Pauli akuyegha filongu kwa mutwa wa Loma

1 Majuva matatu pavafikili kumukova, Festu afumiliKayisalia kayenda Yelusalemu. 2 Vatambika vakomipamu na vakomi va Vayawudi vamuwombilili filongufivamuhighilili Pauli, vamudedeka Festu, 3na kumdedekaatutangi mundoyu, ayeghiwi Yelusalemu, valya swindaili vamukamuli na kumuwulagha mudeha. 4 LakiniFestu kayangula kucha, “Pauli dasighali muchijaka kulaKayisalia na nenga samba nyenda aku majuva vavava.5 Muvaleki vakomi venu vayendi aku pamu na nengavakadeti fyavayihola kwa mundoyu leki kagola chinduchochosi cha wafu.”

6 Festu ayikalili na veni kwamajuvamanani awu lilongupambeli awuyili Kayisalia. Chilawu yaki ayendili ku-chitemela, kalayisha Pauli ayeghiwi mugati ya chitemela.7Chipindi Pauli pafikeyi, Vayawudi vavelili vafika kufumaYelusalemu vamushengitela na kudeta uhighi utangaliliwutawukili wungajila kuva nakaka. 8Pauli adetili, “Nengamifya chilongu cha Malawu va Chapanga vamupili Musana va Vayawudi ha, wala cha nyumba ya kudadavila, walacha Kayisali mutwa wa Loma.”

9 Lakini Festu akadayileyi kuvatangila Vayawudi,kamuyangula Pauli kadeta, “Wuli, ukudayila kuyendaYelusalemu, vakakuhighi kula kunu panukulolakwanongwa ya filongu afi?”

10 Pauli kadeta, “Nenga nguwoloka apa pawulongoluya chitemela cha mutwa wa Loma, apa pandiyilatilikuhighiwa, kucha yuwi yiwumanyili nendu nenga mifyachilongu cha Vayawudi ng'odu. 11 Topi payiva mifya

Page 81: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 25:12 81 FIGOLI 25:21Malawu, awu gola chindu cha kuhighiwa njifwa, nguluvaha kupomiliwa, ila kucha chindu chavahighila cha nakakang'odu, kwahela mundu yawesha kungamula. Ngibangahighiwi kuchitemela cha mutwa wa Loma.”

12 Topi, Festu pamalilili kudeta namundu va chitemela,kayangula, leki kudayila kuyenda kwa Kayisali! Topidawuyendi kwa Kayisali.

Festu akumuwombela Agilipa milandu ya Pauli13 Majuva vamu pavapitili kala, mutwa Agilipa na

Beliniki vafikili Kayisalia, kumjambusha Festu. 14 Napavayikalili kula majuva vatangalili, Festu kamuhimulilamutwa filongu fya Pauli, kadeta, “Kuna mundu yumuyalekiwili na Filekisi muchijaka. 15Panyendili Yelusalemuvatambika vakomi na vavaha va Vayawudi vang'ombelamilandu yaki, vakadayileyi ndimuhighi njifwa. 16 Lakininenga ndavayangulili kucha chishovi cha vandu vaLoma ha kumtawula ngajila kuhighiwa na vahighi vakinju na kupata fwasi ya kuyitasha kwilata highu asi.17 Topi pavatang'anikili apa meta ha, ila lijuva lya pilindiyikala muchigoda cha chitemela ndivalayisha va-muyeghi mundu yula. 18 Na vala yivamuhighili pava-wolukili vayegha filongu fingi fya wafu ha, kuchawundiy-iholeyi, 19 ila vavelili na minasha yitangalili yiilatili da-davilu yawu veni hela na milandu ya mundu yumuyakemiwa Yesu, yavelili kasova kala, lakini Pauli akamalilikudeta kucha munofu. 20Nenga manya ha kucha ningap-atili wuliwuli unakaka wa nongwa ayi, ndimudasha Paulileki akudayila kuyenda Yelusalemu vakamuhighili akufilongu afi. 21 Lakini Pauli akaluveyi vakamuhighili kwaKayisali, ndivalayila vamudimi mbaka pandimuyeghakwa mutwa wa Loma.”

Page 82: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 25:22 82 FIGOLI 26:322 Agilipa kamuwombela Festu, “Nenga ngadayileyi

wuwowu kumupikanisha mundu ayu.”Festu kayangula, “Dawumpikanishi chilawu.”23 Pamalavila Agilipa kayisa pamu na Beliniki pavay-

ijuma na filumbi, vayingila pachitemela, pamu na ma-chonda vakomi na vandu vakomi va mumbwani, Festukalayila vakamuyeghi Pauli. 24 Festu kadeta, “Mutwa Ag-ilipa na mwavosi yimuvelili pamu na yufwi, mumuwonamundu ayu, vandu va Wuyawudi vosi na aku Yelusalemuna apa wuwowu vadayila ndivatangi, vakawuteyi kuchaakotoo kunana. 25 Lakini nenga ngawoneyi kucha kagolachilongu cha kumugola ahighiwi njifwa ha na mwenipadayileyi akamuhighi mutwa wa Loma, ngalamulilikumuyegha. 26 Lakini bambu, nenga milandu yakindiva hela chilongu nakaka cha kumuyandikila. Topi,ndimuyegha pawulongolu yenu, kwa yuwimutwaAgilipa,pawumudasha pambeli dambati chilongu cha kuyandika.27 Kwanongwa nguwona kwahela chindu cha mana ku-muyegha muwopi ngajila kudeta nakaka chavifyili kwamutwa wa Loma.”

26Pauli kayitasha mweni

1 Agilipa kamuwombela Pauli, “Ukuwesha kudeta fi-longu fyaku.” Apa Pauli awolushili liwoku lyaki kumbindina kukanda kudeta,

2 “Nguyiwona ngiba ndima yipwisuka, yuwi mutwaAgilipa nalelu nguhimula pawulongolu yaku, milanduyosi yivahighila Vayawudi. 3 Kwanongwa ayi yuwi ku-manya nendu chishovi cha Vayawudi na malimbanuvawu, ponopa ngukuluva wuyiwunishili umbikanishi.”

Page 83: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 26:4 83 FIGOLI 26:144 “Nongwa Vayawudi vosi vamanya ngalilu yangu

tangila usongolu wangu, yavelili tangila pa kwandi kum-lima wangu na aku Yelusalemu, 5 Vamanyili nendukukandila dahili na vakuwesha kutovilela, kucha ndavelipakwandi ndayikalili kucha yumu wa chipinga chivelilina ujumilwa mkomi muujumilwa wetu, ndi chipingacha Vafwalisayu. 6 Na ponopa nguwoloka apa high-iwi kwanongwa ya kushuvilila jangi yavavapili vambuyivetu vapatili kwa Chapanga. 7 Sheni siva jangi kwamakabila vetu lilongu na mbili vakulembelela kuyifikila,pavamujuma Chapanga nendu majuva vosi. Yuwi mutwanenga dahighiwi na Vayawudi kwanongwa ya shuvililuali! 8 Yumwi yimuvelili apa nongwa liki mukuyiholayidindala kucha Chapanga akuvashukusha yivasovili?”

9 “Nakaka ndimweni ndiyiwonamundima yangu kuchagola findu fitangalili kulimba litawa lya Yesu wa Nasaleti.10 Filongu afi ndi figolili aku Yelusalemu. Nengapa wekandi yimbatili uwesu kwa vatambika vakomi, ili ndivawopimuchijaka vandu vatangalili va Chapanga na veni vahigh-iwili kuwulaghiwa, ndagolili doo ya kujumila. 11 Myanjayitangalili munyumba ya kudadavila shosi ndivalatulavandu na kuvang'ang'anika kumjowola Chapanga, ndi-vakalalila kucha ndaveli na lukwali, ndayigolili mkali hatamumbwani sha kuuhenja.”

Pauli akuhimulila palowukili12 “Topi, pandiveyi muchichuku ayi ngayendeyi

Damasku, ndavelili na liwovi likomi vangayilili vatambikavakomi. 13 Yuwi mutwa, pamelili mudeha yaveli lijuvalwa palundosi ng'ona ngesha kufuma kumbindi yapitilingesha ya lijuva, yikamulikeyi nenga, pamu na valayimelili nawu mbembu shosi. 14 Twawili pasi twavosi,mbikanisha lishu likudeta na nenga kwa Chibulaniya,

Page 84: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 26:15 84 FIGOLI 26:23

‘Sauli, Sauli! Nongwa liki ukugobola? Ukugobola kuchasenga yadangula na liwulu lukweku lwa bambu waki.’15 Nenga dasha, ‘Bambu yuwi ghani?’ Na mweni Bambukayangula, ‘Nenga Yesu, yiundesha. 16 Topi chindu ha,ponopa tandamuki, woloki. Ndikufumbukila ili ndikugolindumindumi wangu na mtovileli. Dawuvawombelivandu vamonga milandu yiwuyiwonili nalelu na yilayivelili yakali dandikulangushi. 17 Dandikulowoshi kwavandu va Isilaeli pamu na vandu vangajila kuva Vayawudingukulayishila kwa veni ponopa. 18 Dawuvapwembulimesu vawu na kuvagola vafumi mulwisa na kuyingilamungesha, vafumi muliwovi lya Lijangavandu nakumughalambukila Chapanga. Kwa ujumilwa wawudavaweshi kupomeliwa sambi shawu na kutola mahalipawu gati ya vala yivajumilili.’ ”

Pauli akuhimulila undumindumi waki19 “Mutwa Agilipa, topi nenga nemwa kuva na maku-

luhu kwa fila finangushiwili kufuma kumbindi kwaChapanga. 20 Ila ndakandili kulandula kwa vandu vaDamasku, pambeli kwa vala va Yelusalemu na mlimawosi wa Yudeya, kandi nyenda kwa vandu vangajila kuvaVayawudi. Ndivalayila vamughalambukili Chapanga nakulangusha kucha vapomela. 21Kwanongwa ayiVayawudivangamulili mugati ya nyumba ya Chapanga na vayeshilikung'ulaya. 22 Topi Chapanga kandanga, mbaka nalelung'oloka uswanu nguvatovilela vosi vakomi na vadokwa.Fila fing'omba nenga ndi fila vambuyi va Chapanga naMusa vawombili dafiwoneki. 23 Vadeta Kilistu agobulekinamweni ghaviwa kwaa kushukukamunjifwa, ili alandulikucha lwengi lwa ukombola lukuvang'alikila Vayawudi navandu vangajila Vayawudi.”

Page 85: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 26:24 85 FIGOLI 27:224 Pauli pafikili apa mukuyitasha kwaki, Festu kalakala,

“Pauli! Kuna lukwali! Kusoma koseku, kukutaya lukwali!”25 Lakini Pauli kadeta, “Mkomi Festu, Ndiva na lukwali

ha. Ching'omba nenga chiva nakaka. 26 Yuwi mutwaAgilipa kumanya milandu ayi, nongwa nguwesha kudetangajila lyova paulongolu yaku. Ndivahela lyogha kuchafilongu afi fimanyika kwa yuwi nongwa chindu achichigoleka pachifisu ha. 27 Mutwa Agilipa, wuli! Ukuva-jumila vambuyi? Manya kucha yuwi ukuvajumila.”

28 Agilipa kamuyangula Pauli, “Ukwihola kucha kwachipindi chidokwa hela dawugoli ndivi Mundu yindimju-milili Kilistu?”

29 Pauli kamuyangula, “Ngumuluva Chapanga kwachipindi chidokwa awu chitali, yuwi weka hela ha, ilakwa vosi yivambikanisha nalelu vavi kucha nenga lakiningajila mingongola.”

30 Mutwa Agilipa, mkomi wa mkoa, Beliniki na valayivavelili pamu na mweni vawolukili. 31 Pavawukili palaAgilipa na Festu vawombana, “Mundu ayu kagola chinduha chimudayila kupata asabu ya kuwulayiwa awu ku-wopiwa.” 32 Agilipa awombili na Festu, mundu ayu an-gaweshili kulekisheliwa, leki angadayilili ng'odu kuyendakwa Kayisali.

27Pauli akuyenda Loma

1 Pavalamulili kuyenda mbaka Italiya, vamuvikili Paulipamu na vandu vawopiwili pasi ya udimi wa Yuliuyavelili mkomi wa machonda, vavakemili, “Chipinga chamutwa wa Loma.” 2 Twayipakili watu wa Adilamituwuvelili na mwanja wa kupitila kambi singi sha mkoawa Asia, twakandili mwanja. Alisitaku, mwenikaya waMakedoniya kufuma Tesaloniki, aveli pamu na yufwi.

Page 86: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 27:3 86 FIGOLI 27:133 Chilawu yaki twafikili Sidoni. Yuliu amutangili nenduPauli amujumishili kuyenda kuvalola vaghanja vaki, ap-ati chadayilili. 4 Kufuma aku twapitili mumbalimbaliya Kupilu, kwanongwa liyegha lyatulimbili kuulongoluyetu. 5 Pambeli twajabukili bahali ya Kilikiya na Pamfilia,tuwoloka Mila, mbwani ya Lukia. 6 Apa yula machondaawonili watu wumu wa Alekisandilia uvelili ukuyendaItaliya, atupakilili.

7 Twayendili mwanja mbolimboli kwa majuvavatangalili na yaveli mujibu kufika pabehi ya Nidu.Kwanongwa liyegha lyaveli likomi likutulimba, tuyendangajila kuwoloka tupitila mbembu ya Kileti pabehi yakambi ya Salumoni, kweni kwaveli na liyegha lidokwa.8 Twapitili mumbalimbali yaki kwa kudomba twafikilimahali pakemiwa “Kambi ya nyanyi,” pabehi ya mbwaniya Lesea.

9 Chipindi chitali twayikalili pala na mwanja wavelimnofu ha kwanongwa yavelili yidindala kutyanga nawatu, lijuva lya kuyikaja kulya lyaveli lipita kala, Pauliavadindashili ndima, 10 “Mwavabambu, nguwona kuchamwanja awu dawuvi mnofu ha na misiwu dayidan-ganyiki pamu na watu hela ha, ila wuwowu hata yufwituva munjifwa.” 11 Lakini yula ofisa kampikana munumsola watu na muna watu pitu kumpikana Pauli. 12 Nakwanongwa kambi yila yaveli nofu ha kuyikala chipindichila cha lupepu, vandu vatangalili valuvili kuyendilela namwanja, payiweshikana yifiki Foniki. Kucha pavaweshavafiki kambi ya Kileti na vayikali aku chipindi cha lupepu,yavelili mbembu ya Ughanji uhehi na Kuchanya uhehi.

Liwumbula likomi mubahali13 Topi, liyegha lidokwa kufuma kuvaghanji vakandili

kupugha, veni vakacheyi chavayilateyi dachigoleki, va-wopola watu vakanda mwanja vayenda mbaka pabehi

Page 87: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 27:14 87 FIGOLI 27:26ya Kileti. 14 Tepu liyisa lingukumbi kufuma mwambuwa kundamba ya wuyighanji kuyenda kubahali, vaku-likema “Liyegha lya ughanji.” 15 Watu wabotiwili nalingukumbi na pawuweshili ngo'du kulimba, twawulek-ili usukumuliwi na lingukumbi. 16 Tulopukesha kupitapabehi na liwunguli lidokwa livalikema Kawuda, tuye-sha kuukwegha watu wuvelili muwatu mkomi kwa ku-domba. 17 Pavaweshili kala, vayitanga kuuwopa watukwa nyombu muwatu mkomi, veni vakatileyi kugwamamungema, veni vakukema, “Silati” vajabula midengi navawuleka wula watu wuyendi na liwumbula. 18 Nongwalila liwumbula lyavelili likutulimba nendu, lijuva lya pilivakanda kudangamisiwu yimongamubahali. 19Lijuva lyatatu vadanga findu fya muwatu kwa mawoku vawu veni.20 Lijuva wala ndondwa shawonikili ng'odu kwa chipindicha majuva vatangalili na liwumbula likomi litulimba,topi, tukashuvilileyi kandi ha kulowuliwa.

21 Vavelili vayikala chipindi chitali ngajila kulya fil-ivi, Pauli awolukili pagati yawu, kadeta, “Mwabambu,mungambikanishili nenga tungawukili ha kula Kiletina kupata tabu ayi na asala ayi. 22 Ponopa nguva-wombela, muvi na ndima ngomi, nongwa kwahela hatamundu yumu gati ya yumwi dasovi, ila watu weka yakidawuyaghamili. 23 Lichu pamihi abwitukilili makungu waChapanga. Chapanga yula yavelili nenga mundu waki,ndi mweni yindimkimbanikila awolukili pabehi na nenga.24Makungu kang'ombela, ‘Kotoo kutila Pauli, dawuyendikuwoloka kwa Mutwa wa Loma, loli, Chapanga davaku-gayili vandu vonda yivaveli muwatu kwanongwa yayuwi.’ 25 Topi, yumwi mwavabambu, mukotoo kuyipwe-lesha, kwanongwa ngumujumila Chapanga, kucha dayiviwuwula kucha wang'ombilili. 26 Lakini datudangiwi mu-luwongu lwa liwunguli limoli.”

Page 88: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 27:27 88 FIGOLI 27:3927 Pamihi lijuva lya lilongu na mchechi, twavelili

tukukukushiwa kunu na kunu mubahali ya Adiliya, pay-ifikili mandandu vagola chichuku va muwatu vakacheyikucha vava pabehi ya pamulima. 28Vakadayileyi kumanyautali wa machi kwa kudubushila luwoyi luveli lukongiwachindu chisitapili, vapata utali wa mawoku milongumchechi, pambeli vapima kandi vapata mawoku milongumitatu. 29Kwanongwa tutila ndula muupala, vadubushilamyuma misitu mchechi kumbeli ya watu ili kupayikawatu na vakadadaveyi kuchi kalopu. 30 Vagolafichukuva muwatu vakadayileyi kutuva, vasunushili kala watumdokwa mumachi, vakayilyambishileyi kudanga findufisitu mumachi pawulongolu ya watu. 31 Lakini Paulikamuwombela yula mkomi wa machonda na machondavaki, “Kucha vagolafichuku ava va watu pavasighalang'odu mugati ya watu, damulowuliwi ha.” 32 Topi valamachonda vasidumula ngoyi siveli sikamulila wula watumdokwa, vawuleka utoliwi na machi.

33 Linyagogolu, Pauli avakuvilishili vonda valyi fil-ivi kadeta, “Kwa majuva lilongu na mchechi mwavelimukuyipwelesha na kuleka kulya, mkali hela kulyachindu. 34 Topi, nguvaluva mulyi filivi nongwa muku-dayila kunana. Kwanongwa hata lufwili lumu lwa mitwiyenu daluyaghamili ha.” 35 Pauli pamalili kudeta nawula,katola libumunda, kamulumba Chapanga pawulongolu yavosi, kametula, kakanda kulya. 36Topi vonda vapatamoyuna veni wuwu valya filivi. 37Twavelili vandumyambili namilongu saba na sita muwatu. 38 Kila mundu palili fivilivitangalili, vapungushili usitu muwatu vayasa fivelekwamubahali.

Watu wudumuka39 Kukachi, vagolafichuku va watu vaweshili ha

kuumanya mlima wula, ila vawonili lisopu, vakayiholili

Page 89: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 27:40 89 FIGOLI 28:6pavawesha vakapayiki pala. 40 Vadumula sila ng'oyisivakongileyi myuma misitu ya kuwolushela watuvasileka mubahali, topi vatola midengi ya kusolela watuili vayendi kula kulisopu. 41 Lakini pawufikili pachimeluwatu wagwamili. Mbembi ya kuulongolu yayingililimulilundu lya muhanga, yikatikanyikeyi ha. Mbembi yakumbeli ya watu yikakandeyi kumetuka mbiliwa mbiliwakwa kubotiwa na liwovi lya majinga makomi.

42 Machonda vakadayileyi kuvawulagha vafungwavonda, vakatileyi davasuvili mbaka kumlima na kutuva.43 Lakini yula mkomi wa machonda akadayileyi kum-lowola Pauli, avakanishili vakotoo kugola nawula. Avalay-ishili vala vamanyili kusuvilila vajumbi kufuma muwatuna vasuvili mbaka kumwambu. 44 Vamonga vavakovikelipavayikamulila mimbalu awu mufipandi fya watu yime-tukili. Nahawu ndi twawosi wutufikili kumlima vanofu.

28Yimupatili Pauli mumlima wa Malita

1 Patufikili kala kumlima, twamanyili lila liwungulilikukemiwa Malita. 2 Venikaya va pala vaveli vasangimunu kwa yufwi. Ndonya yaveli yikukanda kutonya nakwavaveli na lupepu, topi vakoshili motu, vatulibushila.3 Pauli asolili msiwu mdokwa wa ngilu avelili akusi-taya pachikoshu, kwanongwa ya ukali wa motu wula,njoka afumili mungilu kamuluma Pauli muliwoku nakalemilela. 4 Venikaya vala pala pavawonili njoka pan-ing'ina muliwoku lya Pauli vayiwombela, “Ndina hoshukucha mundoyu aveli kawulaya mundu. Hata lekikalowoka mubahali, lugotu lwa vamlungu dayimuleking'odu ayendileli kunana.” 5 Pauli kamupundila njokayula mumotu na agobukili hata padokwa ha. 6 Vala

Page 90: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 28:7 90 FIGOLI 28:15

vandu vavelili vakashuvilileyi kucha angamemili awu ba-hala pala angawili na kusova. Pavavetili kwa chipindichitali padokwa ngajila kuwona Pauli kagoliwa na chindung'odu, vaghalambula hoshu shawu kwa mweni, vadetakucha mweni ndi chapanga.

7 Pabehi ya pala paveli na fitava fya mkomi wa li-wunguli, litawa lyaki Pubiliu, mundoyu atulibushilili chi-lighanja, twaveli vahenja vaki kwa majuva matatu. 8Topi,tatimundu Pubiliu avelili kawonja pawulili, mtami, kanamsusa na kupweka mwasi. Pauli ayingilili munyumbayaki, kadadava na kamuvikila mawoku vaki pambindiya mtami, kamunanisha. 9 Pachigolikili kala chinduchila, vatami vamonga yivavelili muliwunguli lila vayisana vavagola vanani. 10 Veni vatugayila fupu sitangalilina chipindi patukandili kandi mwanja, vapakishili findufitudayilili muwatu.

Mwanja kufuma Malita mbaka Loma11 Payipitili myesi mitatu, twakandili kandi mwanja

wetu muwatu wumu wa Alekisandilia wuvawukemaya,“Valongu mambila.” Watu wula wavelili upayikiwamuliwunguli lila chipindi chosi cha lupepu. 12 Kufumakula twafikili mumbwani ya Silakusa, twayikaliliapa kwa majuva matatu. 13 Kufuma kula Salakusatwashengitili mbaka tufika Legiu. Palipitili lijuvalimu, liyegha lyakandili kupugha kufuma kuchanyana pavapitili majuva mavili twafikili kambi ya Potioli.14 Kula twatang'anikili na Vakilistu vayetu, vatuluvilituyikali nawu majuva saba nawula ndi wutufikili Loma.15 Vakilistu va kula Loma pavapikanishili milanduyetu, vayisili kutuyanga kusoku lya Apiu na mahalipavapakema, “Kumibudi Mitatu,” ya kulila na kuwonja.Pauli pavawonili amulumbili Chapanga, kasakapuka.

Page 91: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 28:16 91 FIGOLI 28:25Pauli aku Loma

16 Patuyingilili Loma, Pauli ajumishiwili kuyikalamweni weka yaki pamu namachonda yumuwa kumdima.

17 Pavapitili majuva matatu, Pauli avakemili vakomi vaVayawudi va mahali pala vatanganiki pamu, pavayikun-gashili, Pauli kavawombela, “Valongu vangu, nenga, in-gava ndagolili ng'odu chindu cha wafu wala kulimbachishovi sha vavaha vetu, vang'opili muchijaka kulaYelusalemu na kuvikiwa mumawoku va vandu va Loma.18Valoma pavadashili kala na kuwona ndivahela mbatiwayoyonda, vakadayileyi kunekishela. 19 Lakini Vayawudivamonga valimbili chindochi na nenga nuva milanduayi yiyeghiwili kwa Mutwa wa Loma, ingava naveli nachindu ha cha kuvahigha vanamlima vayangu. 20 Topi,kwanongwa ayi, nuva kutang'ana na kuywangana yumwi,ng'opiwa mingongola ayi kwanongwa ya shuvililu lila lyaIsilaeli.”

21 Veni vamuwombela, “Yufwi tupata ha baluwayoyonda yifumili Yudeya, wala kwahela mlongu yoyondayafikili apa kuyegha chilongu cheni awu kudeta chochosicha wafu chikwilatili yuwi. 22 Lakini tukuyihola yin-gavelili nyanyi tupikani kwa umweni filongu fivelili ku-mutwi yaku. Kwanongwa yufwi tumanya kucha chipingaachi chilimbiwa kosi.”

23 Topi, vapangili na mweni lijuva lya kutang'anana vandu vatangalili nendu vamutyangila kunyumbayayikalagha, kukandila pamalavila mbaka palumihiavahimulili na kuvavikila lipala wutwa wa kumbindi kwaChapanga, akayesheyi kuvagola vajumili milandu ya Yesukwa Malawu va Chapanga vamupili Musa na Mayandikuva Vambuyi va Chapanga. 24 Vandu vamonga vajumililifilongu fyaki, lakini vamonga vajumilili ng'odu. 25 Topi,vaveli vavaghanika veni kwa veni. Pavaveghi vakuyenda,

Page 92: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

FIGOLI 28:26 92 FIGOLI 28:31Pauli adetili chindu achi, “Nakaka fila Mfuki Mng'alilindambu avawombilili vavaha venu kwa kupitila mbuyiwa Chapanga Isaya, 26 padeta, ‘Yendi kwa vandu avaukavawombeli, kupikana damupikani, lakini damumanyiha, kulola damuloli, lakini damuwoni ha.27 Nongwa mahala va vandu ava vapufika,vadiva majeji vawu,vagunya mesu vawu.Leki naha ng'odu, vangalolili kwa mesu vawu,vangapikanishili kwa majeji vawu.Vangamanyili kwa mahala vawu,na kung'alambukila akudeta Bambu,na nenga ningavalowulili.’ ”

28 Pambeli Pauli kadeta, “Topi, mumanyi unjagila waChapanga wa kulowola wuyeghiwa kwa vandu vangajilakuva Vayawudi. Veni davapikani!” 29 Padetili kala afi,Vayawudi vawuka, pavalimbana munu veni kwa veni.Mayandiku ava vakuwoneka ha mufitabu fingi.

30 Kwa chipindi chonda cha myaka mivili ayikalilimunyumba yapangili mweni na aveli akuvalibushila vosiyivafikili kumjambusha. 31 Aveli akulandula wutwa wakumbindi kwa Chapanga na kuvawula nendu milandu yaBambu Yesu Kilistu, ngajila kutila na kwahela munduyamukanishili.

Page 93: FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU - ebible.org file1 FIGOLI FYAVANDUNDAMI ULONGULELU Chitabu cha Figoli ndi himusi sha ndambu ya vandu yivamjumililiKilistuwuvakandilipamlimanakupwililik-ila

93Lilaghanu lya shonu

The New Testament in the Ndamba language of TanzaniaCopyright © 2014 The Word for the World and Pioneer Bible TranslatorsLanguage: NdambaTranslation by: Pioneer Bible Translators

Ndamba & The New Testament in NdambaThis translation, published by The Word for the World Bible Translators and PioneerBible Translators, was published in 2014.If you are interested in obtaining a printed copy, please contact TheWord for theWorldBible Translators at www.twftw.org.This translation is made available to you under the terms of the Creative CommonsAttribution-No Derivatives license 4.0.Youmay share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format,provided that:

You include the above copyright and source information.You do not make any derivative works that change any of the actual words or

punctuation of the Scriptures.Pictures includedwith Scriptures and other documents on this site are licensed just forusewith those Scriptures and documents. For other uses, please contact the respectivecopyright owners.2018-02-06PDF generated using Haiola and XeLaTeX on 12 Dec 2019 from source files dated 12 Dec2019305bc77f-198f-5a79-803d-345305ed81b7