რესურსების მობილიზების...

63
Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová, www.fundraising.cz 1 რესურსების მობილიზების სახელმძღვანელო 3 დღიანი სამუშაო შეხვედრა, საქართველო, 2014 წლის ივნისი ტრენერები: იან კრუპა, იანა ლედვინოვა ჩეხეთის დაფინანსების მოზიდვის ცენტრი Czech Fundraising Center www.fundraising.cz წინამდებარესახელმძღვანელო„ვიშეგრადისფონდის“ მხარდაჭერითგანხორციელებულიპროექტის - „ეკონომიკურიგანათლებისსაბჭოს (CEE) ტრენერთაქსელისამოქალაქოსექტორისსიცოცხლისუნარიანობისადაგანვითარებისათვის“ ფარგლებშიმომზადდა.

Transcript of რესურსების მობილიზების...

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 1

რესურსების მობილიზების

სახელმძღვანელო

3 დღიანი სამუშაო შეხვედრა, საქართველო, 2014 წლის ივნისი

ტრენერები:

იან კრუპა, იანა ლედვინოვა

ჩეხეთის დაფინანსების მოზიდვის ცენტრი

Czech Fundraising Center www.fundraising.cz

წინამდებარესახელმძღვანელო„ვიშეგრადისფონდის“

მხარდაჭერითგანხორციელებულიპროექტის - „ეკონომიკურიგანათლებისსაბჭოს (CEE)

ტრენერთაქსელისამოქალაქოსექტორისსიცოცხლისუნარიანობისადაგანვითარებისათვის“

ფარგლებშიმომზადდა.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 2

სარჩევი

თავი 1 - დაფინანსების მოძიება ადგილობრივ დონეზე (Grassroots Fundraising) ................................. 4 რატომ უნდა მოიძიონ ორგანიზაციებმა დაფინანსება ............................................................... 4 არამომგებიანი შემოსავლების წყაროები სხვადასხვა ქვეყნებში ................................................ 5 დაფინანსების მოძიება გარდამავალი ეკონომიკის ქვეყნებში .................................................... 5

სავარჯიშო ფურცელი - საკონტროლო სია დაფინანსების მოძიების მზაობის დასადგენად . 6 დაფინანსებისმოძიების წყაროები .................................................................................................... 8

დონორების პოვნა ........................................................................................................................ 8 დონორების განაწილება: „ხახვის რგოლების“ მოდელი ........................................................... 10

სავარჯიშო ფურცელი - დონორების სია ................................................................................. 11 რატომ გვაძლევს ხალხი ფულს? ................................................................................................ 12

დაფინანსების მოძიების მეთოდები ............................................................................................... 13 მეთოდების ეფექტურობა ........................................................................................................... 14 დაფინანსების მოძიების სხვადასხვა მეთოდის შეფასების კრიტერიუმები ............................ 15

თავი 2 - ინდივიდუალური კონტრიბუცია ......................................................................................... 16 თანხების მოძიების პირამიდები ............................................................................................... 16

განსაკუთრებული ღონისძიებები ................................................................................................... 18 პირდაპირ ფოსტით დაკავშირება ................................................................................................... 20 წევრების მოზიდვა .......................................................................................................................... 21 ფონათონი ........................................................................................................................................ 22 პირისპირ შეხვედრა ........................................................................................................................ 24

თავი 3 - კორპორაციული შემოწირულობა .......................................................................................... 29 კორპორაციული დახმარების ტიპები ............................................................................................. 29 კორპორაციული შემოწირულობების უპირატესობები და უარყოფითი მხარეები....................... 29 კორპორაციული დონორების მოტივაცია ....................................................................................... 30 თანხებისმოზიდვის არგუმენტი - თანხების მოზიდვის შემთხვევა ............................................. 32 სავარჯიშო ფურცელი - თქვენი ორგანიზაციის წარდგენა .................................................... 33

თექვსმეტი ნაბიჯი, რაც დაფინანსებისმოძიებასსრული კრახით დაასრულებს: ......................... 34 თავი 4 - სტრატეგიული პარტნიორობის ჩამოყალიბება ..................................................................... 35

პარტნიორობის ჩამოყალიბება ........................................................................................................ 35 სანდო პარტნიორები ვართ? ....................................................................................................... 35 პარტნიორობის დამყარება ......................................................................................................... 36 ძალაუფლების ფორმები ............................................................................................................ 37

ადგილობრივი მთავრობა და არასამთავრობო ორგანიზაციები -ურთიერთდამოკიდებულება? 40 საზოგადოებრივი ინტერესების ადვოკატირება და პარტნიორობის ჩამოყალიბება -

პრაქტიკული მაგალითის განხილვა .......................................................................................... 43 თავი 5 - დაფინანსების მოძიების კამპანიის დაგეგმვა ........................................................................ 47

რატომ უნდა გამოვიყენოთ ფონდების მოძიების სტრატეგია? ................................................. 47 სტრატეგიის შემუშავების ძირითადი სტადიები ...................................................................... 48 ბოსტონის მატრიცა .................................................................................................................... 48

თავი 6- რესურსების ხანგრძლივი მოძიება ........................................................................................ 51 სტრატეგიული დაგეგმვის პროცესი .......................................................................................... 52

ანალიტიკური ინსტრუმენტები ...................................................................................................... 54 SWOT ანალიზი .......................................................................................................................... 54 STEEP ანალიზი .......................................................................................................................... 55 სავარჯიშო ფურცელი – ორგანიზაციული ანალიზი და საჭიროებების შეფასება............... 57 შეფასება ...................................................................................................................................... 58

ორგანიზაციული ეთიკა და მისიის განხორციელების ვალდებულება ......................................... 59 ეთიკა სამოქალაქო სექტორში .................................................................................................... 59 ეთიკური სტანდარტები ............................................................................................................. 60 ღირებულებები და ეთიკური დილემები .................................................................................. 60 სავარჯიშო ფურცელი – ღირებულებები და ეთიკური დილემა ........................................... 63

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 3

„ფიქრიადვილია, კეთებაძნელი. სხვების ნაფიქრალის გაკეთება კი - ყველაზეძნელი.”

იოჰან ვოლფგანგ გოეთე

POINT(Platform for Opportunities and Ideas in Non-Profit Training)

არამომგებიან ტრენინგთან დაკავშირებული

შესაძლებლობებისა და იდეების პლატფორმა

რესურსების მობილიზება და დაფინანსების წყაროების დივერსიფიკაცია მთავარი

გამოწვევაა სამოქალაქო სექტორის სიცოცხლისუნარიანობის და

დამოუკიდებლობის უზრუნველყოფის თვალსაზრისით.წარმოდგენილი პროექტი

ამ გამოწვევას კვალიფიციური ტრენერებისა და კონსულტანტების ქსელის

შექმნითუმკლავდება, რომლებიც ფოკუსირებულები არიან „ვიშეგრადის

ოთხეულის“ (V4) და აღმოსავლეთპარტნიორობის წევრ ქვეყნებში რესურსების

მობილიზებასა და ფონდების მოძიებაზე, განაწილებისა და გაცვლის

ხელშეწყობაზე, ბიძგის მიმცემი საერთაშორისო გამოცდილების გაზიარებასა და,

ამგვარად, მათიშესაძლებლობების გაძლიერებაზე, თავიანთ ქვეყნებში

განვითარების პროცესისხელშეწყობის მიზნით.

პროექტი ფოკუსირებულია აღმოსავლეთ პარტნიორობის სამ წევრ ქვეყანაზე

(უკრაინა, მოლდოვას რესპუბლიკა და საქართველო), სადაც მის

განმახორციელებელს ადგილობრივ პარტნიორებთან (ტრენინგ ცენტრები და

ხელშემწყობი ორგანიზაციები) თანამშრომლობით წარმატებული პროექტების

განხორციელების გამოცდილებააქვს. V4 გუნდში შემავალი ექსპერტები

რესურსების მობილიზების ნოუ-ჰაუს მიწოდებას უზრუნველყოფენ საკუთარი

ქვეყნებიდან აღებული ეფექტური განვითარების მოდელების გამოყენებით.

აღმოსავლეთ პარტნიორობის მონაწილე სამ წევრ ქვეყანაში სამოქალაქო სექტორი

გაცილებით მყიფეა. საზოგადოებრივი აღიარებისდეფიციტი, პოლიტიკის დონეზე

მინიმალური გავლენა, ხელმძღვანელობის დეფიციტი, რესურსების ნაკლებობა და

მუდმივი დამოკიდებულება გარე დაფინანსებაზე - ურთიერთდაკავშირებული

გამოწვევების ერთობლიობასწარმოადგენს, რომელთა მოგვარება აუცილებელია

სამოქალაქო სექტორის განვითარებისათვის. პროგრამის განსაკუთრებული

სარგებელი იმაშიმდგომარეობს, რომ ის ორიენტირებულია ქვეყნისშიდა

ექსპერტიზისა და ხელმძღვანელობის განვითარებაზე, რომელიც ფოკუსირებულია

რესურსების მობილიზების შესაძლებლობების გაძლიერებაზე. ქსელის

ელემენტებზე ყურადღების გამახვილება იმაზე მეტყველებს, რომ ეს იქნება არა

ერთჯერადი ინტერვენცია, არამედ რეგიონში რესურსების მობილიზების

შესაძლებლობების გაძლიერების,კომპეტენტურობისა და

ხელმძღვანელობისგანვითარებისკენ მიმართული მუდმივი ძალისხმევა. ამას კი იმ

აქტიური ტრენერებით და კონსულტანტებით დაკომპლექტებული

ჯგუფიგანახორციელებს, რომლებიც ხელს უწყობენ სამოქალაქო საზოგადოების

ორგანიზაციების განვითარებას საკუთარ ქვეყნებში.

ჩეხეთის რესპუბლიკა საქართველო უნგრეთი მოლდოვას რესპუბლიკა

პოლონეთი სლოვაკეთი უკრაინა

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 4

თავი 1 - დაფინანსების მოძიებაადგილობრივ დონეზე (Grassroots Fundraising)

რატომ უნდა მოიძიონ ორგანიზაციებმადაფინანსება

ფანდრეიზინგი (დაფინანსების მოძიება) უცხო სიტყვაა, რომლის წარმოთქმა

და თარგმნა რთულია. ის სხვადასხვა მეთოდებსა და პროცედურებსმოიცავს

არამომგებიანი, არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და ზოგადად სამოქალაქო

საზოგადოების ღონისძიებების საფინანსებლად.

ფანდრეიზინგი (დაფინანსების მოძიება) არის „მეცნიერება“სხვების

წარმატებით დარწმუნების შესახებ იმის თაობაზე, რომ ორგანიზაციის

საქმიანობა მნიშვნელოვანია. ეს არის ხალხის მოტივირების „მეცნიერება“,

რომ სასიკეთო საქმეები გააკეთონ და ამას საკუთარი დრო, ინტერესი და

ნდობა მოახმარონ.

დაფინანსების მოძიებამხოლოდ თანხის მიღებას არ ნიშნავს. ეს არის

ორგანიზაციის შემომწირველების, მეგობრების და იმ

ადამიანებისიდენტიფიცირება და განსაზღვრა, რომლებსაც მისი მისიის

სჯერათ და ამ ორგანიზაციის მიზნების მიღწევის პროცესში ჩართვა და მისი

ხელშეწყობასურთ.

დაფინანსებისმოძიებააგრეთვე ორგანიზაციის იმგვარ განვითარებასნიშნავს,

რომ ის ღია იყოს და მიესალმოს ყველას ჩართულობას, ვინც კი მის იმედებსა

და ოცნებებსიზიარებს.

დაფინანსების მოძიებაორგანული, ორიგინალური და კრეატიული

პროცესია. ნუ ეცდებით უნივერსალური რეკომენდაციების და

დირექტივების გამოყენებას, ნურც ვინმეს წარმატების ფორმულის ზუსტ

გამეორებასმოინდომებთ ნებისმიერ ფასად.სცადეთ იპოვოთ შთაგონება

დაფინანსების მოძიებაში და განსაზღვროთ ის გზა, რომლის მეშვეობითაც

უნდა მოიძიოთ სახსრები თქვენი ღონისძიებების განსახორციელებლად.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 5

არამომგებიანი შემოსავლების წყაროები სხვადასხვა ქვეყნებში

დაფინანსების მოძიება გარდამავალი ეკონომიკის ქვეყნებში

დონორების დახასიათება:

ძალიან ცოტა ადგილობრივი ფონდი ადგილობრივი წყაროთი

საზოგადოებაში შემოწირულობის გაცემის დაბალი კულტურა

ბიზნესის ცნობიერების დაბალი დონე ქველმოქმედებისდა შემოწირულობის

გაცემასთან მიმართებაში

მესამე სექტორის განვითარებასთან დაკავშირებით ნაკლები

სახელმწიფოებრივი გაგება

სამოქალაქო სექტორის ორგანიზაციების დამახასიათებელი თვისებები:

დინამიკური ზრდა და ენთუზიაზმი

მოხალისეობაზე დაფუძნებული პატარა ორგანიზაციების რაოდენობა

პროფესიული ორგანიზაციების მცირე რაოდენობა

მცირე რაოდენობის მთავარი წყარო, უმთავრესად საზღვარგარეთიდან

წყაროების დივერსიფიკაციის ნაკლებობა

არასამთავრობო ორგანიზაციის მართვის საჭიროებისა და ცოდნის დეფიციტი

არანაირი მონიტორინგი და სტატისტიკა

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

მომსახურების

ღირებულება

სახელმწიფო

დაფინანსება

კერძო

შემოწირულობა

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 6

სავარჯიშო ფურცელი - საკონტროლო სია დაფინანსების მოძიების მზაობის

დასადგენად1

უპასუხეთ ქვემოთ მოცემულ კითხვებს თქვენი ორგანიზაციის მიმართ.

თითოეული რიცხვის წინ დაწერეთ „კი“, „არა“ ან „არ ვარ დარწმუნებული“. თან

დაურთეთ კომენტარები, სადაც შეგიძლიათ. ______ 1. გვყავს ძლიერი, ეფექტური და თავდადებული საბჭო?

a) საბჭოს თითოეული წევრი დიდ დროს უთმობს ჩვენს ორგანიზაციას.

b) საბჭოს თითოეულ წევრს ფინანსური წვლილი შემოაქვს ჩვენს ორგანიზაციაში.

c) საბჭოს თითოეული წევრი საზოგადოებას კვალიფიციურად უხსნის

ორგანიზაციის მისიასა და პროგრამას.

d) საბჭოს თითოეული წევრი აქტიურად მოიძიებს ახალ შემომწირველებს.

e) საბჭო ეფექტურად განსაზღვრავს ორგანიზაციის მიმართულებას გრძელვადიან

პერსპექტივაში.

f) საბჭოს სათითოეული წევრი ფინანსურ დახმარებასითხოვს ორგანიზაციული

მიზნების მიღწევაში.

g) საბჭოს თითოეული წევრი იცნობს ბიუჯეტს და ესმის, თუ რა როლი აკისრია მას

პროგრამის განხორციელებაში

______ 2. გვაქვს შემომწირველთა ფართო ბაზა?

a) მათი რაოდენობა საკმარისია პროგრამის განხორციელების და ფონდების

მოძიებისათვის.

b) თემის ლიდერებისთვის მნიშვნელოვანი რაოდენობის შემომწირველები გვყავს.

c) იმდენად მრავალფეროვანი შემომწირველები გვყავს, რომ ეს საკმარისია

ორგანიზაციის ეფექტურად მუშაობისთვის.

d) ადამიანები, რომლებიც საკმაოდ აქტიურები არიან და გვეხმარებიან, საკუთარ

თავს თვლიან ჩვენს შემომწირველებად.

______ 3. გვყავს ძლიერი, ეფექტური და თავდადებული პერსონალი?

a) ეფექტური გენერალური დირექტორი, რომელიც ორგანიზაციას წარმოადგენს

და განსახიერებს შიგნით და გარეთ.

b) გადამზადებული და გამოცდილი პერსონალი.

c) პერსონალის მკაფიო ამოცანები, მიზნები, სამუშაო გრაფიკი და საშუალებები

მათი პროგრესის შესაფასებლად და გასაუმჯობესებლად.

d) პერსონალი, რომელიც ხელს უწყობს, ასწავლის და იწვევს საბჭოს, კომიტეტებს

და მოხალისეებს. პერსონალი, რომელიც ახალ გზებსეძებს, რომ სამუშაოს

განხორციელების პროცესი სახალისო გახადოს.

______4. გვაქვს აქტიური და ეფექტური სისტემა მოხალისეების ჩასართავად? a) აქტიური სისტემა მოხალისეების ასაყვანად და ორგანიზაციის სასარგებლოდ

დასასაქმებლად.

b) სისტემა იწვევს ქმედებას და შედეგებიმოაქვს.

1 დიკ ქუქი, რესურსების გაძლიერების სამუშაო წიგნი, სიცოცხლისუნარიანი თემების ინსტიტუტი, დემოკრატიის ქსელის პროგრამა, რივიერა, აპრილი 2001 წ.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 7

c) მათი გადამზადების, მხარდაჭერისა და ლიდერობის პოტენციალის

განვითარების სისტემა.

______5. გვაქვს თუ არა ნათლად განსაზღვრული, ადვილად გასაგები, შესაბამისი და ეფექტური პროგრამა?

a) პროგრამა, რომელიც შემუშავდა მისიის განსახორციელებლად გადასადგმელი

ნაბიჯების სერიოზულ ანალიზზე დაყრდნობით.

b) ნათელი პროგრამა, რომლის ახსნა მარტივად შეიძლება.

c) პროგრამა, რომელსაც აქვს სისტემატური და ხილული შედეგები, რაც

ორგანიზაციის ეფექტურობაზე მეტყველებს.

______ 6. გვაქვს ეფექტური კომუნიკაცია? a) შემომწირველებისთვის ინფორმაციის რეგულარულად მიწოდება

განხორციელებული ღონისძიებების, შედეგების, საჭიროებებისა და

შესაძლებლობების შესახებ.

b) შესაბამისი ინფორმაციის ეფექტურად გადაცემა პერსონალს, საბჭოს,

კომიტეტებს, მოხალისეებსა და წევრებს შორის.

c) მედიის ეფექტური და სისტემატური გამოყენება ფართო საზოგადოებისთვის

ინფორმაციის მიწოდების მიზნით.

______ 7. გვაქვს რეალისტური ბიუჯეტი?

a) შესრულებადი შემოსავლებთან მიმართებაში და საკმარისი ხარჯები

შემოთავაზებული პროგრამის განსახორციელებლად.

b) რეალისტური იმის მიმართ, რომ საკმარისი შესაძლებლობები, გამოცდილება და

ხელმძღვანელობა გაგვაჩნია მის გასაზრდელად.

______ 8. გვაქვს დაფინანსების მოძიების რეალური გეგმა? a) გეგმის მომზადება ორგანიზაციის ძლიერი, სუსტი მხარეებისა და

შესაძლებლობების ანალიზის საფუძველზეხდება.

b) დაფინანსების მოძიების გეგმაში შედის:

1) ფონდების მოძიების ღონისძიებების ჩამონათვალი

2) ზოგადი ფინანსური ამოცანა, რომელიც ქვეამოცანებად იყოფა

ღონისძიებების მიხედვით

3) თითოეული ღონისძიების განსახორციელებლად ხელმძღვანელობის

და პერსონალის განსაზღვრა

4) საჭირო რესურსების, მათ შორის ფინანსური ხარჯების, საჭირო

მოხალისეებისა და ა.შ., განსაზღვრა

5) ღონისძიებების განხორციელების რეალისტური გრაფიკი

6) დროის გამოყოფა მიღწევების აღსანიშნავად, იმ ადამიანებისთვის

მადლობის სათქმელად დააღიარებისთვის, რომლებიც დახმარებას

გვიწევდნენ, ასევე, მათი ძალისხმევის შედეგების შესაფასებლად.

______ 9. გვაქვს სისტემა პოტენციური დონორების განსასაზღვრად, რომ ვთხოვოთ დაფინანსება და გავზარდოთ მათი ჩართულობა?

a) მოხალისეებით დაკომპლექტებული დაფინანსების მოძიების აქტიური

კომიტეტი.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 8

b) სახელების და მისამართების მოძიების საშუალება და მათი დამატება

პოტენციური დონორების ნუსხაში.

c) პოტენციური დონორებისთვის დაფინანსების რეგულარულად თხოვნის

საშუალება.

d) დონორებისთვის თხოვნით მიმართვის საშუალება, რომ შემოწირულობა

გაზარდონ.

e) დონორების დაჯგუფების საშუალება, რომ მათთვის მისაღები ფორმით

სათანადო თანხის გაღებავთხოვოთ.

______ 10. გვაქვს წინსვლის შეგრძნება? a) საბჭოს, თანამშრომლებისა და მოხალისეების მღელვარება და ენთუზიაზმი.

b) შეგრძნება, რომ ორგანიზაცია წინ მიიწევს დასახული ამოცანების

შესასრულებლად.

_______ „კი“-ს საერთო რაოდენობა

ქულები: 9 - 10 დაფინანსებისმოძიების პროცესში ჩართვის დიდი მზაობა 7 - 8 დაფინანსებისმოძიების პროცესში ჩართვის კარგი მზაობა 6 დაფინანსებისმოძიების პროცესში ჩართვის საშუალო მზაობა 5 საჭიროა მუშაობა დაფინანსებისმოძიების პროცესში ჩასართავად 0 - 4 დაფინანსებისეფექტურად მოძიებასთან დაკავშირებული სერიოზული

დაბრკოლებები

დაფინანსებისმოძიების წყაროები2

დონორების პოვნა

პოტენციური დონორები ყველგანაა. მათი დადგენა დაფინანსების მოძიების

მნიშვნელოვანი ნაწილია და მის ეფექტურობასმნიშვნელოვნად აუმჯობესებს.

ხშირად გვესმის ამ სახის უკმაყოფილება: „ნუ ვიდარდებთ, ის მაინც არ მოგვცემს

რამეს. მას არ მოვწონვართ. მას ურჩევნია სხვა...“ვისაც კი ხვდებით,ყოველ მეორეს

რომ მოსწონდეთ, თქვენ იქნებოდით ადამიანი, რომელიც დედამიწაზე ყველაზე

მეტად მოსწონთ. ამრიგად, დავივიწყოთ ისინი, ვისაც არ მოვსწონვართ და

ყურადღება მივაქციოთ მათ, ვინაც შეიძლება რაიმე მოგვცეს.

დაფინანსებისმოძიების ჟარგონზე ასეთ ადამიანებს „პოტენციურ დონორებს“ ან

„პოტენციურ სპონსორებს“უწოდებენ.პირველ რიგში, ისინი რამდენიმე

კატეგორიად უნდა დავყოთ იმისთვის, რომ მოგვიანებით სათანადო სტრატეგია

განვსაზღვროთ თითოეული ჯგუფისთვის.

დონორები შემდეგ კატეგორიებადიყოფიან:

1. ფონდები

2. სამოქალაქო ასოციაციები, რელიგიური ორგანიზაციები და სხვა

არამომგებიანი ორგანიზაციები

3. მეწარმეები, მწარმოებლები და სავაჭრო ორგანიზაციები

2 იანა ლედვინოვა: ფული, ფული ყველგან – ადგილობრივ დონეზე დაფინანსების მოძიება (Grassroots Fundraising), ჯონს ჰოპკინსის პოლიტიკურ მეცნიერებათა ინსტიტუტი, ბალტიმორი, აშშ, 1997წ.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 9

4. მთავრობა და სახელმწიფო ადმინისტრაცია

5. ინდივიდუალური დონორები, წევრები, გულშემატკივრები და

საზოგადოება

დახმარების კატეგორიები

1. საოპერაციო (ზოგადი სახის დახმარება)

ფარავს ორგანიზაციის ფუნქციონირების ხარჯებს, რომ საზოგადოების

საჭიროებები დაკმაყოფილდეს

შესაძლებელია დაიფაროს ცალკეული ადამიანების, ფონდების

შემოწირულობებიდან და კორპორაციული გრანტებიდან, გამომუშავებული

შემოსავლიდან, ან ფულადი შემოწირულობიდან

2. სპეციალური პროექტები

გამოიყენება ახალი პროექტის წამოსაწყებად, ან პროექტის

დასაფინანსებლადგანსაზღვრული დროით.

შესაძლებელია დაიფაროს ფონდებიდან და კორპორაციული გრანტებიდან,

სახელმწიფო უწყებების ან ცალკეული ადამიანების შემოწირულობებიდან

3. კაპიტალი/აღჭურვილობა

გამოიყენება ქარხნის ასაშენებლად ან გასარემონტებლად, მიწის ან ძირითადი

აღჭურვილობის შესყიდვის მიზნით

იფარება კაპიტალური კამპანიებიდან, დიდი საჩუქრიდან(major gift),

ფონდების, კორპორაციების, სახელმწიფო უწყებების შემოწირულობებიდან

4. ფულადი შემოწირულობა

ძირითადი თანხა ინახება როგორც გრძელვადიანი ინვესტიცია, შემოსავალი

კი ფუნქციონირებაზეიხარჯება

ცალკეული ინდივიდების მიერ გაწეული დახმარება, ფულადი

შემოწირულობა

ფონდების მოძიების დაგეგმვის ინსტრუმენტები

გადარჩენის შანსი დონორების მრავალფეროვნების ზრდასთან

ერთადმატულობს! ნუ შემოიფარგლებით მხოლოდ ერთი კატეგორიის დონორების მოძიებით.

თქვენშეგიძლიათ დონორთა ერთი ჯგუფის წარუმატებლობა ან მათ მიერ

ინტერესის დაკარგვა დონორთა სხვა ჯგუფებითდააბალანსოთ.

ასევე მნიშვნელოვანია დონორთა დაყოფა შემდეგ ჯგუფებად:

1. პოტენციური დონორები (ვვარაუდობთ, რომ რაიმეს მოგვცემენ)

2. პირველადი დონორები

3. დონორები, რომლებმაცადრე გაგვიწიეს დახმარება

ეს არის ძირითადი დაყოფა დონორებთან ინდივიდუალურად მუშაობის

სტრატეგიის განსაზღვრისათვის. მაგალითად, იმ შემთხვევაში, თუ პოტენციურ

დონორს დახმარების დაუყოვნებლად გაწევის მოთხოვნაშეაშინებს, შეიძლება

მივმართოთდონორს, რომელთანაც ვთანამშრომლობთ.

სხვადასხვა მიზეზის გამო ხშირად ვყოყმანობთ, მივმართოთ თუ არა

დახმარებისთვის მას, ვინც ყველაზე ახლოსაა ჩვენთან. ბევრჯერ ვცდილობთ სულ

უფრო მეტი დამატებითი დახმარების მოძიებას და ახალი დონორების პოვნას

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 10

მაშინ, როდესაც ის დონორები, რომლებმაც გაგვიწიეს ან ახლა გვიწევენ

დახმარებას, ჩვენს თხოვნას ელოდებიან და სიხარულით დაგვეხმარებოდნენ

ფინანსურად. ის ენერგია და რესურსები, რასაც ჩვენ ახალი ფინანსური

მხარდამჭერების და დონორების პოვნაშივხარჯავთ, გაცილებით აღემატება ძველი

კონტაქტების შენარჩუნებისთვის საჭირო ენერგიასა და რესურსებს.

ფინანსური რესურსების მოპოვება ბარტერული პროცესია

ეს პროცესი ბაზრის მთლიანი პოტენციალის (დონორების მრავალფეროვნების) და

მის ფარგლებში მომუშავე ძალის (გარემოს) საფუძვლიან ცოდნასმოითხოვს.

ორგანიზაციას შეუძლია, რომ ეფექტურად მიაწოდოს თავისი გზავნილი ბაზარს

და ახსნას, თუ რატომ არის სარგებლიანი მათ პროგრამაში ინვესტიციის ჩადება.

ბაზარი კრიტიკულია ნებისმიერი ორგანიზაციის მიმართ. ეს არის ფინანსების,

მოხალისეების, დამხმარეებისა და შემომწირველების წყარო. ბაზრის ძალები

აგრეთვე ახდენს გავლენას ჩვენი ამოცანების განხორციელებაზე.

დონორების განაწილება: „ხახვის რგოლების“ მოდელი

წარმოიდგინეთ, რომ თქვენი ორგანიზაცია იმყოფება სამი, საერთო ცენტრის მქონე

რგოლის შუაში. სამიზნის ცენტრში განთავსებულები არიან ისინი, რომლებიც

ყველაზე ახლოს არიან თქვენს ორგანიზაციასთან (მართვის კომიტეტის წევრები,

მრჩეველთა საბჭო, მთავარი დონორები და ორგანიზაციის აღმასრულებელი

პერსონალი, მათ შორის პროფესიონალები). გარშემო წრეზე განთავსებული არიან

თქვენს პროგრამაში აქტიურად ჩართული მხარეები, კლიენტები, წევრები ან

შემომწირველები და,რა თქმა უნდა, თქვენი დონორები. ცენტრიდან ყველაზე

მოშორებულ წრეზე არიან ისინი, რომლებიც თქვენს ინტერესებსიზიარებენ,

ადამიანები, რომლებსაც შეეძლოთ გამხდარიყვნენ თქვენი ორგანიზაციის წევრები

ან შემომწირველები, თქვენი პოტენციური დონორები - ისინი, რომლებსაც

დახმარების თხოვნითარ მიმართეთ, რადგან თქვენი აზრით ფინანსურად არ

დაგეხმარებოდნენ. ამ წრეების გარეთ მთელი სამყარო თავსდება - ისინი,

რომლებმაც არ იციან თქვენს შესახებ და არც თქვენც არ იცნობთ მათ. თქვენი

კონკურენტებიც იქ არიან განლაგებულები. ესენი არიან ადამიანები, რომლებსაც

თქვენგან განსხვავებული შეხედულებები აქვთ. ეს კონცენტრული

რგოლებიატომივითმოქმედებს.ცენტრში მოცემული ბირთვი თქვენს

ორგანიზაციასაერთიანებს. მისი ძლიერება სუსტდება, რაც უფრო შორდებით

ცენტრს. ცენტრში მყოფებს კი ევალებათ, რომგარე რგოლებზე განთავსებულები

მოიზიდონ.

მსგავსი წრეები შეიძლება ნებისმიერი ორგანიზაციის ბუნებრივი შემადგენელი

ნაწილიარ იყოს. უნდა გახსოვდეთ, რომ ეს „წრეები“ შეგნებულად და განზრახ

უნდა შექმნათ და შეინარჩუნოთ. თქვენი დონორების და შემომწირველებისწრე

დახურული არ არის. მისი შექმნისა და არსებობის პროცესი დინამიკურია და ბევრ

ფაქტორზეადამოკიდებული. უნდა ივარაუდოთ, რომ წრეში განთავსებულების

დაახლოებით 20% შეიცვლება წლის განმავლობაში -იმის გათვალისწინებით, რომ

სათანადოდ მიხედავთ თქვენს „წრეებს“.

დონორების წრის შესაქმნელად და მასთან მუშაობის დროს ყოველთვის უნდა

გახსოვდეთ, რომ ამ ადამიანებზე გავლენას ბევრი სხვა ფაქტიახდენს: გარემო,

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 11

რომელშიც ცხოვრობენ, მუშაობენ და ისვენებენ. სოციალური, პოლიტიკური,

ეკონომიკური, ეთნიკური და გეოგრაფიული გავლენა იმ რეალობის შემადგენელ

ნაწილსწარმოადგენს, რომელსაც ყურადღება

უნდა მიაქციოთ.

ჩვენს გარშემო არსებულ გარემოში მნიშვნელოვანი ძალაა კონკურენცია. ბევრი

ორგანიზაცია მეტოქეობას უწევს ერთმანეთს ერთსა და იმავე დონორის

მოსაზიდად. ინტერესების სფერო იმ თანხებს და დროსამცირებს, რაც შეიძლება

თქვენზე გამოჰყოს კონკრეტულმა ადამიანმა. სოციალური გარემოს დამატებითი

ფაქტებია სწრაფი ცვლილებები, რომელებთანაც ადაპტირება უნდა ისწავლოთ ისე,

რომ ამან უარყოფითი ზეგავლენა არ მოახდინოს დონორთან თქვენს

ურთიერთობაზე.

შეიძლება იფიქროთ, რომ ამ თავში დიდი დრო დავუთმეთ იმ შეკითხვაზე პასუხის

გაცემას, თუ ვინ შეიძლება იყოს ჩვენი დონორები, თუმცა, მოიცადეთ. პირველ

რიგში განსაზღვრეთ მათი ადგილი. ესსარგებელს მოგიტანთ! თუ პოტენციურ

დონორებს არასისტემურად მოეპყრობით, სტატისტიკის მიხედვით, თქვენი

წარმატების მაჩვენებელი იმერყევებს 1-სა და 10%-ს შორის (გამონაკლის

შემთხვევებში), მაგრამ თუ უფრო ფრთხილად მოეკიდებით ამ საკითხს,

მაჩვენებელმა შეიძლება 50%-სმიაღწიოს.

სავარჯიშო ფურცელი - დონორების სია

სცადეთ, რაც შეიძლება მეტი პასუხი გასცეთ შემდეგ სამ შეკითხვას:

1. ვინ გაუწევს ფინანსურ დახმარებას თქვენს არამომგებიან ორგანიზაციას, თუმცა

შეიძლება უფრო ნაკლები შემოწირულობა გაიღონ, ვიდრე თქვენ გსურთ?

(განიხილეთ ახლანდელი ხელმძღვანელები, წევრები, დონორები, ოჯახი და ახლო

მეგობრები)

___________________________________________________________________

2. რომელი ინდივიდები და ორგანიზაციები არიან თვითდაინტერესებულები

თქვენი ორგანიზაციის წარმატებაში და სათანადო ინფორმაციის მიწოდების ან

თხოვნის შემთხვევაში შეიძლება ფინანსურად დაგხმარებოდნენ? (განიხილეთ

კლიენტები, მათი ოჯახები, შესაბამისი დარგების სპეციალისტები, გამყიდველები

და შემომწირველები)

___________________________________________________________________

3. თქვენი აზრით, რომელი ინდივიდები ან ორგანიზაციები გაუწევენ ფინანსურ

დახმარებას თქვენს არაკომერციულ ორგანიზაციას, თუმცა, ამისთვის

სავარაუდოდ შეიძლება დიდი ინფორმაციის მიწოდება და

დარწმუნებადაჭირდეთ? (განიხილეთ ორგანიზაციები, რომლებიც

დამოკიდებული არიან მთელი საზოგადობის კეთილდღეობაზე და

ორგანიზაციები, რომლებიც ისეთ პრობლემებსაგვარებენ, რომელთა გადაჭრასაც

თქვენი ორგანიზაციაცდილობს).

___________________________________________________________________

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 12

რატომ გვაძლევს ხალხი ფულს?3

არამომგებიანი ორგანიზაციები ხშირად ასახელებენ შემდეგ მიზეზებს, თუ რატომ

უწევს ხალხი მათ ფინანსურ დახმარებას:

საზოგადოებასთან ურთიერთობის გაუმჯობესება

რეკლამირება (ბრენდის სახელი ან პროდუქტი)

გადასახადისგან გათავისუფლება

პირადი სარგებელი და სახელი

ძალაუფლების განცდა

ფულის გათეთრება

სხვა შემთხვევაში უსარგებლო პროდუქციის დარიგება

ორგანიზაციის ერთგულების „ყიდვა“ და ა.შ....

აღსანიშნავია, რომ ადამიანები ხშირად ასახელებენ არაკომერციული

ორგანიზაციებისთვის ფინანსური დახმარების გაწევის მოტივაციის შემდეგ

მიზეზებს:

გამოსადეგობის განცდა

გაცემით მიღებული კმაყოფილება

სოციალური მიზნების განხორციელება

პირადი კმაყოფილება

სხვების დახმარების სურვილი

პრობლემის გადაჭრის სურვილი

კონტრიბუციამ დონორის საჭიროებებიუნდა დააკმაყოფილოს!

ადამიანები სიხარულით გასცემენ თანხებს, როდესაც:

ამის მნიშვნელოვანი და სასწრაფო საჭიროება არსებობს

დონორი არის ძალიან მოტივირებული

დონორი ხედავს მის გარშემო სხვებს, რომლებიც საკუთარი დროს და

ფინანსებს გამოყოფენ

დონორმა იცის, რომ მაშინვე მადლობას გადაუხდიან, სათანადოდ

დააფასებენ მის ფინანსურ დახმარებას და უახლეს ინფორმაციას მიაწვდიან

ორგანიზაციის წინსვლის შესახებ

დონორმა იცის ზუსტად, რა თანხები დაიხარჯება და დარწმუნებულია, რომ

ჭკვიანურად და გონივრულად დაიხარჯება

ორგანიზაციაში აქვთ მღელვარების და ოპტიმიზმის განცდა, რომ პროგრამისა

და ფინანსურ მიზნებსგანახორციელებენ.

ფულის გაცემა სიამოვნებაა. ადამიანები ამას აკეთებენ იმიტომ, რომ კარგად

იგრძნონ თავი, მიიღონ სოციალური აღიარება, ან საკუთარი შეგნების გამო. ისინი

უმტკიცებენ საკუთარ თავს, რომ შეუძლიათ ამის კეთება ან უბრალოდ ეს

საშუალებას აძლევს მათ, რომ თავიანთი მორალური ღირებულებები და

რწმენაგამოხატონ.4

3ხრასტ უ მილევსკაში ჩატარებულ სამუშაო სესიაზე გაკეთებული დასკვნებიდან, 1995 წ. 4როსო, ჰენრი: „სემინარი დაფინანსების მოძიების შესახებ“, ვენა, 1991 წ.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 13

დაფინანსების მოძიების მეთოდები სწორი მეთოდის შერჩევა პირველი საფეხურია თხოვნის წარმატებულად

დასაკმაყოფილებლად. ქვემოთ მოცემულ ცხრილში მოკლედ არის წარმოდგენილი

დაფინანსების მოძიების სხვადასხვა მეთოდები და მათი შესაბამისობა დონორთა

სხვადასხვა ჯგუფის მიმართ

სახსრების მოძიების მეთოდების და დონორთა ჯგუფების ცხრილი5 დონორი

მეთოდი

ფონდები სამოქალაქო

რელიგიურიდა

სხვა

არასამთავრობო

ორგანიზაციები

მეწარმეები

მწარმოებლები

სავაჭრო

ორგანიზაციები

მთავრობა

სახელმწიფო

ადმინისტრაცია

ინდივიდუალური

დონორები, წევრები

გულშემატკივრები

საზოგადოება

პროექტის წერა +++ - ++ +++ ---

რეკლამირება - - +++ - +++

ღონისძიებები - ++ +++ - +++

მეილინგი

(ფოსტის

გაგზავნა)

-- + + -- +++

,,ფონათონი”

(დაფინანსების

მოძიების

კამპანია, როდესაც

ტელეფონზე

დარეკვით

ითხოვენ

ფინანსურ

დახმარებას)

-- ++ +++ -- +++

წევრობა --- + + --- +++

პირისპირ

შეხვედრა

++ ++ +++ ++ +++

შემდეგი მეთოდები უმთავრესად ეფუძნება „პირისპირ“დახმარების თხოვნას.

ფულადი

შემოწირულობა

++ + + --- +++

მემკვიდრეობა --- --- - --- +++

თანამშრომლის

კონტრიბუცია

-- ++ +++ + ---

სესხი

(ფული ან დრო)

- ++ +++ + -

არამატერიალური

ფორმით

დახმარება

- ++ +++ + ++

სარეკლამო

ბუკლეტი

-- ++ +++ -- ---

მიზეზთან

დაკავშირებული

მარკეტინგი

- ++ +++ - ---

კონტრაქტირება --- ++ +++ +++ ---

5 იანა ლედვინოვა: ფული, ფული ყველგან – – ადგილობრივ დონეზე დაფინანსების მოძიება (Grassroots Fundraising), ჯონს ჰოპკინსის პოლიტიკურ მეცნიერებათა ინსტიტუტი, ბალტიმორი, აშშ, 1997წ.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 14

რესურსები ორგანიზაციიდან ორგანიზაციას კი არ მიეწოდება, არამედ

ადამიანიდან ადამიანს. რაც უფრო უშუალო და პერსონალურია მიდგომა, მით

უფრო ეფექტური იქნება დაფინანსების მოძიება!

გახსოვდეთ, რომ ამან შეიძლება ბევრ წარუმატებლობას და უიღბლო

ცდასაგარიდოთ. ეფექტურ კომუნიკაციას და პატიოსან მოქცევას შეუძლია

ნებისმიერი დონორის კარები გააღოს მიუხედავად იმისა, თუ რამდენად კარგად

იცნობთ დაფინანსებისმოძიების მეთოდებსა და ტექნიკას.

მეთოდების ეფექტურობა

რაც უფრო პირადია, მით უფრო ეფექტურია!

რეკლამირება

ყველაზე ნაკლებ ეფექტური მეთოდი - ამ დროს პერსონალური კონტაქტი არ

მყარდება. კონტაქტს ამყარებთთქვენ (ან თქვენი ორგანიზაცია) „ყველასთან“,

ანონიმურად. ამ მეთოდის დადებითი მხარე შეიძლება იყოს ფართო

აუდიტორიის მოცვა.

ღონისძიებები

თქვენ შეიძლება ნახოთ და გაესაუბროთ პოტენციურ დონორს, თუმცა,

ჩვეულებისამებრ, ღონისძიებას ძალიან ბევრი ხალხიესწრება, რის გამოც მას

დიდ დროს ვერ დაუთმობთ. კონტაქტი ძალიან ხანმოკლეა.

წერილების გაგზავნა

მეორე ადამიანთან პირადი კონტაქტი წერილის მეშვეობით მყარდება და ეს

პირისპირ კონტაქტსგამორიცხავს. მეორე მხრივ, შესაძლებელია ჯერ

მისწეროთ ბევრ ადამიანს და ამის შემდეგ გაესაუბროთ მათ.

„ფონათონი“

შეგიძლიათ გაესაუბროთ ადამიანებს და ეს მეთოდი ძალიან ახლოსაა პირად

კონტაქტთან. ამ შემთხვევაშიც შეგიძლიათ ტელეფონით დაელაპარაკოთ

ბევრ ადამიანს და შემდეგ პირისპირ შეხვდეთ მათ.

წევრობა

ამ მეთოდს დიდი უპირატესობა აქვს, რადგან ინდივიდსა და ორგანიზაციას

შორისხანგრძლივი ურთიერთობა მყარდება.ძალიან სასარგებლოა

დროდადრო წევრებთან შეხვედრა, მათთვის წერილის მიწერა, დარეკვა ან

პირისპირ შეხვედრა.

პირისპირ შეხვედრა

ეს აქ ჩამოთვლილთაგან ყველაზე ეფექტური მეთოდია. მას გააჩნია უშუალო

კომუნიკაციის უპირატესობა. ეს მეთოდი დიდ ცოდნას, გამოცდილებას და

ყველაზე მეტ დროსმოითხოვს.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 15

დაფინანსების მოძიების სხვადასხვა მეთოდის შეფასების კრიტერიუმები6

ფული არ არის ერთადერთჲ რამ, რაც დაფინანსების მოძიების დროს შეგიძლიათ

მიიღოთ. შესაძლებელია შეიმუშავოთ სხვა სტრატეგიული მიდგომები ფინანსურ

შემოსავალთან ერთად. სწორი მეთოდის შერჩევისას ყურადღება უნდა მიექცეს

გუნდურ მუშაობას, მოხალისეების მართვას, საზოგადოებასთან ურთიერთობასა

და იმიჯის მართვას.

მეთოდებთან დაკავშირებით შემდეგი საკითხებიგანიხილეთ:

მეთოდი მოიცავს საზოგადოების ინფორმირებას თქვენს საკითხებთან,

ორგანიზაციასთან, მისიასა და ღონისძიებებთან დაკავშირებით

მეთოდი ბევრი ახალი პოტენციური დონორის მოძიებასითვალისწინებს

მეთოდი წევრების რაოდენობასზრდის

მეთოდი არსებული დონორების ვალდებულებებსა და

კონტრიბუციასზრდის

მეთოდი დიდ ფინანსურ მოგებას იძლევა ინვესტირებული დროს სანაცვლოდ

მეთოდის განსახორციელებლად საკმარისია მოხალისეთა ან

თანამშრომლოების მიერ მინიმალური დროის დახარჯვა

მეთოდის განსახორციელებლად დიდი თანხაარ არის საჭირო

მეთოდის ხელახლა გამოყენება შესაძლებელია და ახდენს თანხების

გენერირებას, რომლის განახლება შესაძლებელია ყოველწლიურად

მეთოდი ახდენს თანხების გენერირებას ძალიან მცირე შეზღუდვებით.

მოძიებული თანხები თვითნებურ ჩამოჭრასარ ექვემდებარება

ფონდების მოძიებაზე დახარჯული დრო არ ჩამოაცილებს პერსონალსა და

მოხალისეებს თქვენს მიზანს. პირიქით, ის უფრო აახლოებს მათ თქვენს

მიზანთან, სპონსორებსა და პროგრამასთან

მეთოდი აყალიბებს მოხალისეებისა და პერსონალის მორალს

მეთოდი ახალ ხელმძღვანელობას ან არსებული ხელმძღვანელობის უნარ-

ჩვევებსა და კომპეტენციასავითარებს

___________________________________________________________________

6 რიჩარდ ქუქი, დაფინანსების მოძიების სამუშაო წიგნი, მესამე სექტორის პროექტი, ჯონს ჰოპკინსის უნივერსიტეტი, აშშ, 1994 წ.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 16

თავი 2 - ინდივიდუალური კონტრიბუცია7

თანხების მოძიების პირამიდები

7 იანა ლედვინოვა, იან კრუპა, პიოტრ ბაბუჩეკი, რესურსების მოძიების კრეატიული სტრატეგიები © Czech Fundraising Center, პრაღა, 2003 წ.

მემკვიდრეობა

კაპიტალი, ფულადი

შემოწირულობა

დიდი საჩუქარი (Major

Gift)

(პირისპირ შეხვედრა)

დამატებითი წვლილი, გარდა

ყოველწლიურისა (ტელეფონი,

წვეულებები)

მცირე ყოველწლიური კონტრიბუციები

(ფოსტა)

პერიოდული მცირე კონტრიბუციები

(ღონისძიებები)

დონორთა სამყარო

უფრო

პერსონალური

თხოვნის

მეთოდები

ნაკლებად

პერსონალური

თხოვნის

მეთოდები

წინსვლის

10წელი

$ $ $ $ $ $

$ $

კონტრიბუციის

თანხა

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 17

არამომგებიანი ორგანიზაციებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია ინდივიდუალური

საჩუქრების როლი. ვხედავთ, რა უდიდეს გავლენასახდენს ინდივიდუალური

შემოწირულობებიარამომგებიანი ორგანიზაციების ბიუჯეტზე მთელი მსოფლიოს

მასშტაბით. მაშინ, როცა ინდივიდუალური დონორების მოზიდვასდიდი დრო და

თანხები სჭირდება, მათ შეიძლება თქვენს ორგანიზაციას მისცენ ის, რასაც ბევრი

სხვა დონორივერ შეძლებს.

თუ კარგად მუშაობთ, შეგიძლიათ ინდივიდის გრძელვადიანი დახმარების და

იმისიმედი გქონდეთ, რომ შემოწირულობა ყოველწლიურად გაიზრდება.

დონორები შეიძლება ნაბიჯ-ნაბიჯ მიიყვანოთ პირამიდის თავთან მათი

მოტივირებით, რომ უფრო ახლოს იყვნენ თქვენთან. დაფინანსების მოძიების

პირამიდა შესანიშნავი ინსტრუმენტია იმის განსასაზღვრად, თუ როგორ იზრდება

თქვენი ურთიერთობა.

დაფინანსებისმოძიების მთელი პირამიდა ინდივიდუალური დონორებიდან

თანხების მიღების სხვადასხვა გზებსწარმოადგენს. ყურადღება მიაქციეთ იმას,

რომ მის თავში მოცემულია თხოვნის უფრო უშუალო მეთოდები და მის ძირში კი -

ნაკლებად პერსონალური თხოვნის მეთოდები. პირამიდის გვერდით

მოთავსებული ნიშანი - $$$$ ასახავს თანხას, რისი მიღებაც შეუძლია

ორგანიზაციას პირამიდის სხვადასხვა დონეზე.

შეიძლება იკითხოთ, რატომ არ ვიყენებთ სახსრების მოძიების უფრო ეფექტურ

ინდივიდუალურ მეთოდს ღონისძიებების ორგანიზებაზე, ფოსტით მიმოწერის

წარმოებასა და „ფონათონებზე“ დიდი დროის და თანხების ხარჯვის ნაცვლად.

პასუხი ნათელია. მხოლოდ თქვენს ორგანიზაციასთან ახლოს მყოფი ადამიანები

გაგიწევენ მნიშვნელოვან დახმარებას (დიდი საჩუქარი (‘Major gift’), ფულადი

შემოწირულობა ან მემკვიდრეობა).

პირამიდის ძირზე განთავსებული დაფინანსებისმოძიების მეთოდები მხოლოდ

ფულის სათხოვნელადარ გამოიყენება. მათი სხვა და უფრო მნიშვნელოვანი

როლია ახალი წევრების, გულშემატკივრებისა და მეგობრების შეძენა.

დაფინანსებისმოძიების ინდივიდუალურ მეთოდებზე საუბრისას გახსოვდეთ,

რომ:

შეიძლება ვსაუბრობდეთ უფრო მეტად მეგობრების შეძენაზე, ვიდრე

დაფინანსების მოძიებაზე.

რატომ ვაკაკუნებთ კარზე გაუბედავად?

სთხოვეთ სათანადო თანხა სწორად შერჩეულ ადამიანს სათანადო დროს

სათანადო მიზეზით.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 18

განსაკუთრებული ღონისძიებები

შეგიძლიათ ბევრი ღონისძიება გამართოთ თქვენი ორგანიზაციის ან პროექტის

დასახმარებლად. არ არსებობს ზოგადი რჩევა, თუ როგორ უნდა მოახდინოთ მათი

დაგეგმვა და რომელი მათგანია ყველაზე უფრო წარმატებული. ბაზრობა,

ფესტივალი, მუსიკალური, სახვითი ხელოვნების ღონისძიებები, თეატრალური

წარმოდგენები, სადილი, ვახშამი, აუქციონი, ლატარეა, სპორტული ღონისძიება,

ნავით სეირნობა და ა.შ. განსაკუთრებულ ღონისძიებაზე შეიძლება შეაგროვოთ

თანხა ან ხელმოწერები პეტიციისთვის. მთავარია, ჩაატაროთ სათანადო

ღონისძიება სათანადო დროს სწორად შერჩეული ადამიანებისთვის. გახსოვდეთ,

რომ მათ შესაძლოა ხშირად ეპატიჟებოდნენ მსგავს ღონისძიებებზე და ამიტომ

ეცადეთ, რომ რაიმე ახალი შესთავაზოთ!

ორიგინალურმა იდეამ შეიძლება წარმატება მოგიტანოთ

ღონისძიების ორგანიზების დროს მნიშვნელოვანია არსებობდეს კარგი იდეა და

ადამიანების კარგი ჯგუფი მის განსახორციელებლად. ჩამოწერეთ ის ადამიანები,

რომელთა მოწვევაც გინდათ, მაგრამ თუ პირველად ატარებთ ღონისძიებას, სიაში

არ შეიტანოთ უცნობი ადამიანები, რომლებსაც ძალიან დახვეწილი ღონისძიების

მოლოდინიაქვთ.

ღონისძიების ორგანიზება ყოველთვის უფრო მეტს ნიშნავს, ვიდრე ელით

მნიშვნელოვანია არა მხოლოდ ღონისძიების ორგანიზება, არამედ მისი მეშვეობით

თანხების მოძიება. ზოგჯერ ეს წესი გვავიწყდება და ღონისძიება უფრო მეტი

თანხა გვიჯდება, ვიდრე მისი მეშვეობით ვიღებთ. ძალიან მნიშვნელოვანია

განსხვავება ამ ორს შორის: „სადილი მეგობრებისთვის“ და „სადილი

მეგობრებისთვის თანხის მოსაძიებლად“. ჩვეულებისამებრ, ყველაზე რთულია

„თანხების მოძიების“ ნაწილის ორგანიზება.

ღონისძიების ორგანიზება ნიშნავს დაფინანსებისმოძიების ყველა მეთოდის

ერთად გამოყენებას

თუ გსურთ ინდივიდუალური ფონდების მოძიებითდაიწყოთ, შეარჩიეთ მარტივი

ღონისძიება, რომელიც სახალისოა, მაგრამ არა ძალიან სარისკო. ამ ტიპის

ღონისძიება საშუალებას შეგიქმნით თქვენ და თქვენს პერსონალს, რომ სახსრების

მოძიების სხვა მეთოდების გამოყენებაშიგაიწაფოთ და გამოცდილება მიიღოთ.

თქვენ გააგზავნით ბევრ წერილს, დაურეკავთ ბევრ ადამიანს დახმარების

სათხოვნელად, შეხვდებით დონორებს თანხების მოსაძიებლად და მოხალისეებისა

და პერსონალის მეშვეობით დაგეგმავთ ხარჯებსა და შემოსავალს. მცირე

მასშტაბის ღონისძიება შეიძლება მივიჩნიოთ, როგორც ფონდების მოძიების

მიკროკოსმოსი.

ღონისძიების ფინანსური წარმატების მიღწევის10 გზა:

1. ღონისძიებარამდენჯერმე გამართეთ, რომ პირველ წელს დაშვებული

ფინანსური შეცდომები შემდეგ წლებში გამოასწოროთ და თანხების

მობილიზება მოახერხოთ.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 19

2. მიიღეთ ყველანაირი შემოწირულობა!! მასალები, საკვები, ფართი და

ადამიანური რესურსი -ყველაფერიშემოწირული უნდა იყოს, რომ

ფინანსური მოგებანახოთ.

3. დაიწყეთ საკმაოდ პატარა ღონისძიების განხორციელებით (ბილეთების

გაყიდვა, მისი ორგანიზება, რეკლამირება), თუმცა გახადეთ ის

მიმზიდველი, რომ ადამიანებს მასზე მოსვლამოუნდეთ.

4. დაიწყეთ იმ დროზე ორჯერ უფრო ადრე დაგეგმვა, ვიდრე ფიქრობთ, რომ

დაგჭირდებათ.

5. თუ გექნებათ ბევრი წინასწარ გადახდილი ხარჯი, მიმართეთ „ჭიქის

გატეხვის“ პროცედურას. ეს იმას ნიშნავს, რომ მაგ., თუ X რაოდენობის

ბილეთები არ გაიყიდება განსაზღვრული დროისთვის, ჩაშლით

ღონისძიებას. განსაზღვრეთ ასეთი თარიღი და ბილეთების რაოდენობა,

რომ [a] დაიფაროს ოპერაციული ხარჯები, [b] გააკეთეთ ეს ძირითადი

ხარჯების გაწევამდე.

6. გამოიყენეთ სარეკლამო ბუკლეტი ან ღირსშესანიშნავი თარიღის

აღსანიშნავი პროგრამა ღონისძიებისთვის თანხების მოსაძიებლად.

7. დარწმუნდით, რომ თქვენს ორგანიზაციას აქვს კონცესია, რომელმაც

შეიძლება დიდი შემოსავალიმოიტანოს.

8. დარწმუნდით, რომ გამოყოფილია ადამიანი, რომელიც ღონისძიების

დაგეგმვასა და გამართვას ხელმძღვანელობს.

9. უნდა გქონდეთ გეგმა, თუ როგორ მოუფრთხილდებით ნაღდ ფულს,

რომელიც ხელიდან ხელში გადადის.

10. მედია! მედია!! მედია!!! საზოგადოების ცნობიერების ამაღლება წარმატების

საწინდარია.

ღონისძიებების მეშვეობით დაფინანსებისმოძიების დადებითი და უარყოფითი

მხარეები:8

+ შეიძლება ძალიან სახალისო იყოს - დიდი დრო სჭირდება მათ

დაგეგმვას და მომზადებას.

+ ორგანიზაციის რეკლამირება - საჭიროა დიდი რაოდენობით

ადამიანური რესურსები.

+ ახალი წევრების და აქტივისტების

მოზიდვა

- თავდაპირველად მცირე წმინდა

მოგება მოაქვს.

+ ბევრი ადამიანის დასაქმება

+ შესანიშნავი შესაძლებლობა

ხელმძღვანელობაში გამოცდილების

მისაღებად

+ საზოგადოების ინფორმირება თქვენი

საქმიანობის შესახებ.

და ბოლოს, ერთი რეკომენდაცია:

8 ცვლილებისთვის, რიჩარდ ქუქი, ბალტიმორი MD, აშშ, 1993წ.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 20

არ დაგავიწყდეთ ღონისძიების მონაწილეებისთვის საკონტაქტო ინფორმაციის

გამორთმევა.

ეს კონტაქტები შეიძლება უფრო ღირებული იყოს, ვიდრე მომავალში თქვენს მიერ

მოძიებული თანხები.

ასეთ ღონისძიებებს რამდენიმე სარგებელი აქვს შემომწირველებთან უშუალო

კონტაქტის დამყარების თვალსაზრისით: ისინი შეიძლება დაინტერესდნენ იმით,

თუ რას საქმიანობთ, მათ შეიძლება ნაყოფიერად გაატარონ დრო თქვენთან, მათ

საშუალება აქვთ ნახონ თქვენი საქმიანობა და უფრო დაუახლოვდნენ თქვენს

„წრეებს“. დააინტერესეთ ეს ადამიანები, წააქეზეთ ისინი, რომ კვლავ გააკეთონ

შემოწირულობა, გაუგზავნეთ მათ წერილი და სთხოვეთ, რომ გახდნენ თქვენი

ორგანიზაციის წევრები (მეგობრები, გულშემატკივრებიდა ა.შ.). ერთი დიდი

განსხვავება არსებობს დაინტერესებულ ადამიანსა და წევრს შორის. ამ

უკანასკნელს ყოველწლიურად (თვიურად, ყოველკვირეულად ან სხვა

განსაზღრული ინტერვალებით) შემოაქვს ფულადი თანხა! მისი მცირე

შემოწირულობა დროთა განმავლობაში დიდ თანხად იქცევა.

პირდაპირ ფოსტით დაკავშირება

დაფინანსების მოძიების ერთ-ერთი მთავარი აქტივობაა პირდაპირ ფოსტით

დაკავშირების კამპანია. ასეთი კამპანიის ორგანიზების და განხორციელების

მიზნით თქვენმა ორგანიზაციამ მხედველობაში უნდა მიიღოს ხუთი რამ:

განსაზღვრეთ პოტენციური დონორები, წერილის ადრესატები

მიუხედავად იმისა, რომ ეს არ არის რეკომენდებული ბევრ შემთხვევაში, არსებობს

სტანდარტული სატელეფონო წიგნიდან (phone book) მიმღებთა სიების

გენერირების წარმატებული მაგალითები. თუმცაეს შეიძლება გარკვეულ

შემთხვევაში გამოგადგეთ, გაცილებით უფრო ეფექტური მეთოდია ადამიანების

შერჩევა თქვენი წრეებიდან, რომლებიც გარკვეულ კავშირში არიან თქვენს

ორგანიზაციასთან და რომლებმაც შეიძლება გაიღონ კონტრიბუცია თქვენი

ორგანიზაციისთვის. სათანადო პოტენციური დონორების შერჩევითშეიძლება

გაზარდოთ თქვენი კამპანიის ხარჯთეფექტურობა.

დროის განსაზღვრა

მნიშვნელოვანია დროის განსაზღვრა. არასათანადო დროს წერილის გაგზავნა

შეიძლება წარუმატებელი იყოს და ეს კი ძვირად დაგიჯდებათ წერილებით

განხორციელებულ კამპანიაში. პირადად თქვენ უნდა განსაზღვროთ შესაფერისი

დრო, თუ როდის უნდა სთხოვოთ დონორებსდახმარება.

წერილის სახე

როგორც კონვერტი, ასევე წერილი მთავარ როლს თამაშობს თქვენი კამპანიის

წარმატებულად განხორციელებაში. ორივე მათგანი კონკრეტული პირისთვის

უნდა იყოს განკუთვნილი. დააკარით მარკა შემოწირულობების გასაგზავნად და

დაწერეთ განსხვავებული წერილი. არ შეგეშალოთ თარიღის და ადამიანის

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 21

სახელის დაწერა და არ დაუშვათ გრამატიკული შეცდომები. წერილი უნდა იყოს

ადვილად კითხვადი, მეგობრული, მოკლე და კონკრეტული. სცადეთ, რომ მან

კარგი გრძნობები და თანაგრძნობაგამოიწვიოს. წერილი უნდა იყოს უფრო

ემოციური და ნაკლებად უნდა შეიცავდეს მშრალ სტატისტიკას. არ დაგავიწყდეთ,

ითხოვოთ შემოწირულობა. ბოლოს მოაწერეთ ხელი და მიუთითეთ თქვენი

ორგანიზაციის საკონტაქტო ინფორმაცია (დარწმუნდით, რომ საკონტაქტო

ნომრები ყოველდღე მუშაობს).

საპასუხო ბარათი

საპასუხო ბარათი უნდა გაგზავნოთ წერილთან ერთად. ის უნდა მოიცავდეს

ინფორმაციას, თუ როგორ უნდა გამოუგზავნონ შემოწირულობა თქვენს

ორგანიზაციას და იყოს ადვილად გასაგები და გამოსაყენებელი. ადრესატს

შესთავაზეთ გადახდის რამდენიმე მეთოდი და ასევე გაუგზავნეთ საპასუხო

ბარათის დასაბრუნებლად კონვერტი, რომელზეც თქვენი მისამართიეწერება.

დარწმუნდით, რომ ბარათი კონვერტში ეტევა და მასში წარმოდგენილია

ინფორმაცია მოხალისედ გახდომასა და ფინანსური შემოწირულობის შესახებ.

მადლობის წერილი

წინასწარ იფიქრეთ მათთვის მადლობის გადახდაზე, ვინც კონტრიბუციას გაიღებს

თქვენი ორგანიზაციისთვის. გაუგზავნეთ მათ მადლობის წერილი, რომელიც

სასიამოვნო და ადვილად კითხვადიუნდა იყოს. ის უნდა გაგზავნოთ იმ კვირის

განმავლობაში, როდესაც დონორისგან ფულად შემოწირულობას მიიღებთ.

წევრების მოზიდვა

სანამ წამოიწყებთწევრების მოზიდვის კამპანიას, პირველ რიგში, იფიქრეთ

შემდეგზე:

პოტენციური დონორების გამოკვლევა

აქვთ მათ რომელიმე მნიშვნელოვანი დემოგრაფიული მახასიათებელი (ასაკი,

სქესი, შემოსავალი)?

ისინი ჩართულები არიან სხვა (პოლიტიკურ, სოციალურ, კეთილდღეობის)

ორგანიზაციებში?

აქვთ მათ ცხოვრების წესის რომელიმე მახასიათებელი (ჰობი, მოხალისური

ღონისძიებები, ჩვევები?

ისინი უშუალოდ გულშემატკივრობენ (წევრები, დონორები, აბონენტები,

მომხმარებლები)?

იმისათვის, რომ ამ შეკითხვაზეპასუხი მიიღოთ, უნდა შეარჩიოთ სათანადო

მეთოდი მის დასასმელად (ფოკუსური ჯგუფები, გამოკითხვა ფოსტის მეშვეობით,

ქუჩაში გამოკითხვა ან სატელეფონო გამოკითხვა).

პოტენციურ დონორებთან დაკავშირების ცოდნა

სხვადასხვა ადამიანი სხვადასხვა სარეკლამო საშუალებაზე რეაგირებს და ამ

უკანასკნელთან დაკავშირებული ხარჯები შეიძლება მნიშვნელოვნად

განსხვავდებოდეს. კონტაქტის ყველაზე გავრცელებული ფორმაა ფოსტის

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 22

მეშვეობით უშუალოდ დაკავშირება, თუმცა შეიძლება განათავსოთ რეკლამა

ჟურნალში, გაზეთში, რადიოსა და ტელევიზიაში, ბროშურაში, ტრანსპორტში,

მიმართოთ ტელემარკეტინგს ან სხვა მეთოდებს.

უნდა გქონდეთ რამე, რასაც შესთავაზებთ

წევრების მოზიდვის წარმატებული კამპანიის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი

ელემენტია წევრებისთვის რაიმის შეთავაზება. წევრობის სარგებელი შეიძლება

განსხვავდებოდეს. ის უნდა შეესაბამებოდეს ორგანიზაციის მისიას. ასეთი

სარგებელია:

საინფორმაციო სახის, როგორიცაა საინფორმაციო ბიულეტენი

სიმბოლური სახის, როგორიცაა საწევრო წიგნაკი და მადლობის წერილი

პრესტიჟული, როგორიცაა სურათები და სერტიფიკატები

ხარჯებთან დაკავშირებული, როგორიცაა სხვადასხვა ფასდაკლებები,

სადაზღვევო ან საკრედიტო ბარათები

ისეთი რამ შესთავაზეთ პოტენციურ დონორებს, რაზეც უარს ვერ გეტყვიან.

წევრების მოზიდვის დაგეგმვისას პასუხი უნდა გასცეთ ძირითად კითხვებს:

კონკრეტულად რას მიიღებენ წევრები (საინფორმაციო ბიულეტენი, საწევრო

წიგნაკი)?

ზოგადად რა სახის სარგებელს მიიღებენ წევრები (კეთილმოსურნეობა,

ჩართულობის შეგრძნება)?

რა უპირატესობა ექნება პოტენციურ დონორს, თუ ახლა გიპასუხებთ?

ადვილია პოტენციური დონორისთვის პასუხის გაცემა?

ფონათონი9

„როდესაც პირველად შევიტყვე ფონათონის შესახებ, არ მჯეროდა, რომ მისი გამოყენებაამართლებდა. საჭიროა მხოლოდ დარეკვა! ფინანსური თხოვნით მიმართვისას სხვები წყდებიან თავიანთ სამუშაოს, წყვეტენ სადილს და სხვადასხვა აქტივობებს! გადავწყვიტე, რომ ეს არც კი მეცადა ჩეხეთის პირობებში, რადგან მიმაჩნდა, რომ ეს იყო დასავლეთის სამყაროსთვის დამახასიათებელი ტაქტიკური საშუალება. გასულ წელს ჩემმა ორგანიზაციამ მუშაობა დაიწყო დიდი ღონისძიების ორგანიზებაზე, თუმცა მის გამართვამდე მხოლოდ სამი კვირით ადრე შევიტყვეთ, რომ პირდაპირ ფოსტით დაკავშირების კამპანია წარუმატებელი აღმოჩნდა. ფოსტამ იმ კვირაში შეწყვიტა მუშაობა, როდესაც წერილები გავაგზავნეთ და ყველაფერი გადაყარეს, რაც იმ პერიოდში მიიღეს (დაუჯერებელია, მაგრამ სიმართლეა).

9 იანა ლედვინოვა: ფული, ფული ყველგან – ადგილობრივ (ხალხის) დონეზე დაფინანსების მოძიება (Grassroots Fundraising), ჯონს ჰოპკინსის პოლიტიკურ მეცნიერებათა ინსტიტუტი, ბალტიმორი, აშშ, 1997წ.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 23

ღონისძიების გასამართავადყველაფერი მომზადებული იყო და ჩემი ორგანიზაცია იძულებული გახდა გადაწყვეტილება მიეღო მის ჩაშლაზე, რადგან დარწმუნებული ვიყავით, რომ სტუმრები არ მოვიდოდნენ. იმ მომენტში გამახსენდა მასალა ფონათონის შესახებ და გადავწყვიტე, მისი ცდა. შედეგი კიდევ უფრო დაუჯერებელი იყო, ვიდრე ფოსტის მწყობრიდან გამოსვლა. ერთი კვირის განმავლობაში სამმა ადამიანმა დაურეკა 150 პოტენციურ დონორს, გაყიდა 5,000 აშშ დოლარისბილეთები და შემოწირულობის სახით მივიღეთ $10,000. ვიშოვეთ დიდი თანხა,შევიძინეთ ბევრი ახალი მეგობარი და მოვიძიეთ პოტენციური დონორები და მოხალისეები. ყველაფერი ეს ფონათონის დამსახურებაა!“

--ავტორი

ეს ინფორმაცია მქონდა მანამდე, სანამ ფონათონი ვცადე. წარმატებას გისურვებთ!

რჩევები, თუ როგორ მოიძიოთ თანხები ტელეფონის მეშვეობით:10

1. შეკრიბეთ ბევრი ადამიანის სახელი და

გვარი, მისამართები და ტელეფონის

ნომრები, ვისაც დაურეკავთ

- საბჭო, კომიტეტები, მოხალისეები, წევრები

- მიმღებთა სია

- ადამიანები, რომლებიდანაც სარგებელს

ნახულობთ

-ადამიანები, რომლებთან ერთად ბიზნესს

აკეთებთ

- საბჭოს, კომიტეტის, მოხალისეების

მეგობრები...

2. ბევრ ადამიანს დაურეკეთ - საბჭო, კომიტეტის წევრები

- აქტიური მოხალისეები

3. ყველას დაურეკეთ ერთი ადგილიდან - თანატოლების დახმარება

- მეტი აქტივობის იმიჯი

- თანხების რაოდენობასთან დაკავშირებით

დაუყოვნებელი უკუგება

4. სახალისო გახადეთ - საკვები

- კარგი განწყობა

- მიზნების დიაგრამა

- სახალისო ამბების გაზიარება

- დარეკვის შემდეგ სასმელით აღნიშვნა

5. მინიმუმამდე დაიყვანეთ

დოკუმენტებთან მუშაობა

- ისეთი დაპირების ფორმის შექმნა, რომელიც

კონვერტში ეტევა

- საჭირო რაოდენობის ასლები, რომ

გამარტივდეს შემახსენებელი შეტყობინების

გაგზავნა

6. დაიწყეთ მეტის მოთხოვნით და იყავით

თავდაჯერებული

- ეს არის ძალისხმევა, რომ მოგროვდეს

სერიოზული რაოდენობის თანხა $$

- მოთხოვნილი თანხის რაოდენობის

დაკავშირება კონკრეტულ შედეგთან

- დონორთან მოლაპარაკება კლებადი

ტენდენციით

7. დაპირების ფორმაზე თვალყურის

დევნება

- დაპირების ფორმის დაუყოვნებლივ გაგზავნა

- შემახსენებელი შეტყობინების თვეში

ერთხელ გაგზავნა

10 ცვლილებისთვის, რიჩარდ ქუქი, ბალტიმორი MD, აშშ, 1993წ.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 24

- მეორე შემახსენებელი შეწტობინების

გაგზავნა ორ თვეში

მადლობა გადაუხადეთ დონორებს და

მოხალისეებს!

პირისპირ შეხვედრა11

დაფინანსებისმოძიების პირამიდის მეოთხე დონე არის პირისპირ კომუნიკაციის

ხელოვნება. ეს ძლიერმოქმედი ფორმაა და თუ მის კარგად გამოყენებასისწავლით,

თქვენთვის ფონდების მოძიების სხვა დონეებიგაიხსნება. კარგ პირად შეხვედრაზე

შეგიძლიათ თანხების მოძიება ცალკეული ინდივიდებიდან, კორპორაციებიდან და

სახელმწიფო უწყების ან ფონდის მხარდაჭერის მოპოვებათქვენი საპროექტო

წინადადებისთვის.

მოდით, დეტალურად განვიხილოთდაფინანსებისმოძიებასთან დაკავშირებული

პირისპირ შეხვდრა. დილით იცვამთკარგ ტანსაცმელს, რომ საქმიანი იერი

გქონდეთ და კარგად იხეხავთ კბილებს (მცირე, მაგრამ ძალიან მნიშვნლოვანიდ

დეტალი). თქვენ უკვე შეასრულეთ „საშინაო დავალება“, მოამზადეთ კარგი

არგუმენტები თანხების მისაღებად, აიღეთ საჭირო მასალები თქვენი

ორგანიზაციის შესახებდა მოემზადეთ წასასვლელად. თქვენ დანიშნული გაქვთ

შეხვედრა დონორთან, რომელსაც მანამდე შეხვედრიხართ. იცით, რა უნდა

სთხოვოთ დონორს და უკვე მზად გაქვთ კონკრეტული მოთხოვნა. თქვენ უკვე

გაქვთ ინფორმაცია მის შესახებ და იცით, თუ რას წარმოადგენს ის, რა სახის

პროექტებს ეძებს დასაფინანსებლად და რა სახის პროექტები დაუფინანსებია.

თქვენ აპირებთ სწორად შერჩეულ ადამიანს სათანადო დროს სთხოვოთ სათანადო

რაოდენობის დახმარება. და თუ ასეთი მომზადებული ხართ, რატომ

ნერვიულობთ, როდესაც დონორის კარებზე აკაკუნებთ?

„შემოდით!“

დადგა სიმართლის დრო. თქვენ პირისპირ დგახართ პოტენციურ დონორთან და

შეზღუდული დრო გაქვთ მის დასარწმუნებლად, რომ თქვენს ორგანიზაციას

გაუწიოს დახმარება. პირადად თქვენ წარმოადგენთ მთავარ ელემენტს

შემოწირულობის მიღების პროცესში. დონორი თქვენ გაიგივებთ პროექტთან,

რომელსაც სავარაუდოდ დააფინანსებს.

თქვენ პროექტის წარმატების გარანტი ხართ!

თქვენი წინადადება მართალი ემოციით წარადგინეთ. ყალბი ინტერესის

გამოხატვა ან თავის მოჩვენება, რომ მასში ჩართული ხართ, თვალთმაქცობაა და

დონორი ამას თქვენი ქცევიდან შეამჩნევს. ნუ დაუწყებთ მას მუდარას, რომ

11 იანა ლედვინოვა: ფული, ფული ყველგან – ადგილობრივ დონეზე დაფინანსების მოძიება (Grassroots Fundraising), ჯონს ჰოპკინსის პოლიტიკურ მეცნიერებათა ინსტიტუტი, ბალტიმორი, აშშ, 1997წ.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 25

დააფინანსოს თქვენი პროექტი ან ნუ დაანახებთ მას, რომ ყველაფერს გააკეთებთ,

რასაც ის მოისურვებს. იყავით ის, ვინც ხართ და თავდაჯერებულად

წარმოადგინეთ პროექტი. დაიცავით ზოგადი სოციალური ნორმები შეხვედრისას,

როგორიცაა მისალმება, გაღიმება და მიღებული სოციალური ქცევა.

თქვენი საუბარი ამ ნიმუშის მიხედვითუნდა წარიმართოს:

1. შესავალი

დამწყებმა უნდა გაითვალისწინოს, რომ ის და მისი პოტენციური დონორი უნდა

ეცადონ, რაც შეიძლება თავისუფლად იყვნენ. ისაუბრეთ ამინდის, ოჯახის,

დღესასწაულების ან თქვენს კულტურაში მისაღებ რაიმე ბანალურ საკითხზე.

დონორმა უნდა მოგისმინოთ სულ მცირე, რაღაც პერიოდის განმავლობაში. მას

ყურადღება გადაატანინეთ იმ პრობლემებიდან, რაც თქვენს მოსვლამდე ჰქონდა.

არ იჭორაოთ ან დრო უქმად არ დახარჯოთ, რადგან შეზღუდული დრო გაქვთ

დონორთან პირისპირ სალაპარაკოდ.

2. შესრულება

თუ მანამდე არ შეხვედრიხართ დონორს ან მას ნაწილობრივ სმენია თქვენი

საქმიანობების შესახებ, მოკლედ მოუყევით თქვენი ორგანიზაციის შესახებ და

თქვენი ვიზიტის მიზეზიაუხსენით. ამ ეტაპზე დონორს არ ექნება სურვილი, რომ

დიდი ხნის განმავლობაში გისმინოთ. ეცადეთ, რაც შეიძლება ლაკონურად,

ზუსტად და დამაჯერებლად მიაწოდოთ ინფორმაცია.

პრეზენტაციის ამ მონაკვეთს მაქსიმუმ 3 წუთიდაუთმეთ. დონორი მეტხანს არ

მოგისმენთ და ტყუილად დახარჯავთ დროს.

ნუ ეცდებით ყველაფრის ერთბაშად ახსნას. საშუალება მიეცით დონორს, რომ

კითხვები დაგისვათ.

ნუ ეცდებით, რომ დონორს თავს მოახვიოთ თქვენი შეხედულებები. უბრალოდ

ყურადღება გაამახვილეთ პრობლემაზე და ერთობლივად განიხილეთ ის.

3. თავისუფალი სტილი

მოლაპარაკების ამ საფეხურზე ეცადეთ დონორის დაინტერესებას.

დასვით შეკითხვები და დონორსაც მიეცით ამის საშუალება.

ნუ დასვამთ „კი ან არა“კითხვებს, არამედ დასვით ღია შეკითხვები,

როგორიცაა: „რას ფიქრობთ.... შესახებ?“

აჩვენეთ, რომ გსურთ უხერხული კითხვების განხილვა თქვენი

ორგანიზაციის ფინანსურ მდგომარეობასთან, თქვენს წევრებთან,

პროფესიონალებთან და ა.შ. დაკავშირებით.

ნუ იქნებით თავდაცვით მდგომარეობაში და ნუ ეცდებით თქვენი სუსტი

წერტილის გამართლებას. თუ დონორს მიაწვდით შესაბამის ინფორმაციას,

თქვენ მას დაეხმარებით იმის გადაწყვეტაში, დაეხმაროს თუ არა თქვენს

ორგანიზაციას.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 26

რც უფრო მეტს ლაპარაკობს პოტენციური დონორი (რაც უფრო მეტ კითხვებს

სვამს), მით დიდია ალბათობა, რომ ის ფინანსურად დაგეხმარებათ.

თუ თქვენ დონორს აალაპარაკებთ, უფრო ადვილად გაარკვევთ, რატომ ყოყმანობს

ის თანხების მოცემასთან დაკავშირებით, რა არის მისთვის გაუგებარი და რა

აინტერესებს მას ყველაზე მეტად.

გაამძაფრეთ დონორის შეგრძნება, რომ ის თქვენი პროექტის თანაავტორია იმ

შემთხვევაშიც კი, თუ ის ამბობს ისეთ რამეს, რაც თქვენ უკვე იცით. თუ დონორს

სრულიად ახალი იდეა აქვს, სერიოზულად განიხილეთ ის.

4. ინტერმეცო

მოკლე განხილვის შემდეგ ინიციატივა აიღეთ და მოკლედ შეაჯამეთ თქვენი

პროგრამა. კიდევ ერთხელ აღწერეთ ის (მოკლედ) და აღნიშნეთ, რისი

განხორციელებაა საჭირო. ახლა დროა, წარმოადგინოთ დეტალური ბიუჯეტი,

გეგმები და ამოცანები. რამდენადაც უკვე ზოგადად განიხილეთ თქვენი პროექტი

ან ორგანიზაცია, ამჯერად ისაუბრეთ კონკრეტულ პროექტზე, რომლის

დაფინანსებაც გსურთ.

შეარჩიეთ რამდენიმე თემა, რომელთან დაკავშირებითაც გჭირდებათ

ფინანსური დახმარება.

საშუალება მიეცით დონორს, რომ თავისი აზრიგამოხატოს.

იყავით მოქნილი და სცადეთ გაიგოთ, როგორ ხედავს დონორი თქვენს

პროექტს.

ამ ფაზის მიზანია, რომ დონორი თქვენი თხოვნითდაინტერესდეს.

5. შეტევაზე გადასვლა

პრეზენტაციის ბოლო ფაზა იწყება მაშინ, როდესაც დონორი გამოხატავს სურვილს,

რომ ისაუბროს კონტრიბუციაზე. სავარაუდოდ ის გკითხავთ „რას ელოდებით

ჩემგან?“ ან შეიძლება უფრო ზრდილობიანად გკითხოთ „რით შემიძლია

დაგეხმაროთ?“შეიძლება მან არაფერი თქვას და თქვენი პრეზენტაცია გაგრძელდეს

გამოყოფილი დროის განმავლობაში ამ მნიშველოვანი ფაზის გარეშე იმის გამო,

რომ სათანადო მომენტი გამოგეპარათ. ნუ დაუშვებთ ამ შეცდომას და სათანადო

დროს სთხოვეთ დონორს დახმარება.

თვალებში ჩახედეთ დონორს და სთხოვეთ მას კონრტიბუციის გაღება.თქვენ გაქვთ

ამის უფლება და თქვენი ორგანიზაცია იმსახურებს ფინანსურ დახმარებას.

დონორი ელოდება ამ კითხვას და ისევე ეშინია მისი, როგორც თქვენ.

არ არის უფრო ადვილი გთხოვონ, ვიდრე სთხოვოთ

სთხოვეთ განსაზღვრული რაოდენობის თანხა!!!

სთხოვეთ კონრეტული საკითხის[ების] ან პროგრამის[ების] დაფინანსება!!!

და ყველაზე მნიშვნელოვანი—სთხოვეთ!!!

ბევრი მაგალითი არსებობს იმისა, რაც ადასტურებს, რომ სახსრების მოძიების ეს

ფაზა ყველაზე რთულია გამოცდილი პროფესიონალებისთვისაც კი. არაა

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 27

სავალდებულო, რომ ყოველთვის თანხა ითხოვოთ. საჭიროების შემთხვევაში

დონორი შეიძლება დაგეხმაროთ აღჭურვილობით, მომსახურების გაწევით, სესხის

გაცემით ან გაწევრიანდეს თქვენს ორგანიზაციაში და გადაიხადოს საწევრო.

თუ დონორი ამბობს „კი“, უნდა დათანხმდეთ კონტრიბუციის რაოდენობაზე და

იმაზე, თუ როგორ გაიღებს მას. ჭეშმარიტად პროფესიონალ ფონდების

მომძიებელს შეუძლია წარმოადგინოს ფორმები, რომლებიც განსაზღვრავს ასეთი

თანამშრომლობის ლეგალურ ბაზას და შეიმუშავოს შემოწირულობის

გაცემისგრაფიკს.

თუ ის ამბობს „შეიძლება“ან მიანიშნებს ამაზე, სავარაუდოდ მას აქვს სურვილი

გასცეს ფინანსური დახმარება. დაუბრუნდით მეორე საფეხურს და დონორს

კითხვების დასმის საშუალებამიეცით. ჰკითხეთ, როდის შეიძლება მასთან დარეკვა

ან კვლავ შეხვედრა და დამატებით რა ინფორმაცია სჭირდება.

თუ ის ამბობს „ახლა არა“და არ გეუბნებათ როდის უნდა დაუკავშირდეთ,

დაურეკეთ დაახლოებით ექვს თვეში. ამ ტიპის პასუხებს ძალიან ხშირადიძლევიან.

ან დონორს არ გააჩნია დამატებითი თანხები (ფულადი სახსრების დინება

შესაძლოა სეზონური იყოს), ან თუ ის სხვებსუნდა შეუთანხმდეს. ეს პასუხი

შესაძლია იმასაც ნიშნავდეს, რომ მას არ სურს თქვენთვის არც უარის თქმა და არც

დახმარების გაწევა. ნუ გაბრაზდებით ასეთი გადაწყვეტილების გამო. გაცემა არ

არის ადვილი, თუმცა კიდევ უფრო რთულია უარის თქმა.

ძალიან ხშირად ვერ მოისმენთ კატეგორიულ უარს. თუ თქვენ „არა“-ს გეტყვიან,

უარყოფითად ნუ განეწყობით. დონორს აქვს უფლება უარი თქვას რაიმე სახის

კონტრიბუციის ან თანხების გაღებაზე. ამ შემთხვევაშიც კი გახსოვდეთ, რომ

პირველი უარი არ ნიშნავს საბოლოო პასუხს.

მომავალში კვლავ სცადეთ. მხოლოდ მესამე უარის თქმის შემდეგ

რეკომენდირებულია ღირსეულად შეწყვიტოთ ცდა.

ყურადღებით მოუსმინეთ, თუ რატომ ამბობს დონორი უარს თქვენთვის

დახმარების გაწევაზე, რადგან მიზეზები შეიძლება გამოწვეული იყოს უფრო

გარემოებით და თქვენს პროექტსარ უკავშირდებოდეს. უარს პირადად ნუ

მიიღებთ, არამედ განიხილეთ, ამ შემთხვევაში,სწორად სთხოვეთ თუ არა შერჩეულ

პირს სათანადო კონტრიბუცია. შესაძლებელია, რომ თქვენ არ სთხოვეთ დახმარება

სწორად შერჩეულ პირს ან დამფინანსებელ ორგანიზაციას.

6. დამშვიდობება

მიუხედავად იმისა, დონორი გიწევთ დახმარებას, მერყეობს თუ კატეგორიულ

უარს გეუბნებათ ამაზე, არ დაგავიწყდეთ მასთან საკონტაქტო ინფორმაციის

გაცვლა და შემდეგი შეხვედრის დანიშვნა. თქვენ შეგიძლიათ დონორები

ღონისძიებაზემოიწვიოთ, სადაც მათთან შეხვედრასშეძლებთ. დაპირდით

დონორს, რომ რეგულარუად მიაწვდით ინფორმაციას თქვენი ღონისძიებების

შესახებ!

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 28

გახსოვდეთ, რომ მადლობა უნდა გადაუხადოთ დონორს იმისთვის, რომ დრო

დაგითმოთ! გამოხატეთ თქვენი მადლიერება არა მხოლოდ კონტრიბუციის,

არამედ მისი ინტერესის და ყურადღების გამო მიუხედავად იმისა, როგორ

ჩაივლის შეხვედრა. იყავით გულწრფელი და მხოლოდ სიტყვებს ნუ გამოიყენებთ.

7. შემდეგ …

თქვენი შეხვედრის შემდეგ ორი დღის განმავლობაში დონორს გაუგზავნეთ მოკლე

წერილი ან ბარათი, სადაც მადლობას გადაუხდით თქვენთვის დროის

დათმობისთვის და ბოლოს იმ შემოწირულობისთვის, რასაც დაგპირდათ.

ინფორმაცია მიაწოდეთ თქვენი ღონისძიებების შესახებ.

ორგანიზება გაუკეთეთ განსაკუთრებულ ღონისძიებებს და დონორი დაპატიჟეთ.

დონორი უნდა მიხვდეს, რომ თქვენ მას სჭირდებით ისევე, როგორც თქვენ

გჭირდებათ ის

არ დაგავიწყდეთ დონორების სათანადოდ რეკლამირება, რადგან ისინი ამით

დაინტერესებულები არიან. ბევრ მათგანს სურს, რომ საკუთარი ორგანიზაციის

სახელწოდება მნიშნველოვან ადგილსა და ღონისძიებებზეიხილოს. თუმცა

გახსოვდეთ, რომ პატივი უნდა სცეთ თქვენი დონორის სურვილებს, თუ მას

ანონიმურად დარჩენასურს.

მიჰყევით დონორთან შეთანხმებულ გეგმას. თქვენ ვალდებული ხართ, რომ მის

მიერ გამოყოფილი თანხები შეთანხმებისამებრ დახარჯოთ. უნდა შეასრულოთ

დაპირება და დონორი უნდა გენდობოდეთ.

___________________________________________________________________

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 29

თავი 3 - კორპორაციული შემოწირულობა

კორპორაციული დახმარების ტიპები

ფული

მცირე შემოწირულობები

კორპორაციული შემოწირულობების პროგრამები, გრანტები

სპონსორის კონტრიბუცია სარეკლამო ან პროგრამის ბუკლეტისთვის

თანამშრომლების კონტრიბუცია, შესაბამისი საჩუქრის პროგრამა

ფონდების გრანტები

შემოწირულობების პროგრამები (მაგ., მომხმარებლის თხოვნით)

საჩუქარი, როგორც გაყიდულის პროცენტი (რამე მიზეზთან დაკავშირებული

მარკეტინგი)

პროგრამასთან დაკავშირებული ინვესტიციები (სესხები)

ადამიანები

მოხალისეები (თანამშრომლები და სამსახურიდან გადამდგარი)

აღმასრულებელი პირების ან თანამშრომლების ნასესხები დრო

მრჩეველთა საბჭო/ბორდის წევრები

ტექნიკური მრჩეველები, დახმარება

ნატურალური სახით საქონლის ან მომსახურების უსასყიდლოდ მიწოდება

აღჭურვილობა

სახარჯი მასალა

სხვა ხელშესახები ნივთები

მომსახურება და სხვა ტიპის ნატურალური სახის დახმარება

ფართი

რეკლამირებაში დახმარება

მასალების დაბეჭდვა ან სხვა სახის მომსახურება

გადამზადების საშუალება პერსონალისთვის ან კლიენტებისთვის

გავლენა და ბიზნეს შესაძლებლობები

პარტნიორობა

ერთობლივი საწარმო

მარკეტინგი

კორპორაციული შემოწირულობების უპირატესობები და უარყოფითი მხარეები

+ შეიძლება გაგრძელდეს ერთი წლის

შემდეგ

+ შეიძლება მოჰყვეს სხვა სახის

დახმარება

+ შეიძლება კარი გაუღოს სხვა

კორპორაციულ დონორებს

- საჭიროა ყოველწლიურად მისი

ღირებულების დასაბუთება

- ხელს უშლის საკამათო საქმიანობას

- მოითხოვს ბევრ მუშაობას

- იწყება მცირეთი

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 30

კორპორაციული დონორების მოტივაცია

კორპორაციული დახმარების გაწევის ალბათობა დიდია, თუ თქვენი პროექტი:

ძალიან შესამჩნევია

შეიძლება გააუმჯობესოს კომპანიის იმიჯი

იზიდავს კომპანიის ბაზრის სეგმენტს

ღიაა დახმარების სხვადასხვა ფორმით მისაღებად

განთავსებულია კომპანიის სათაო ოფისის ქალაქში

თქვენი ორგანიზაციის ტოპ-მენეჯმენტი შედის დირექტორთა საბჭოში

თქვენს პროექტში ჩართულია კომპანიის მოხალისეები

თქვენი პროექტი ემსახურება კომპანიის თანამშრომლებს ან სამსახურიდან

გადამდგარ პირებს

შეგიძლიათ მიიღოთ შედარებით მცირე შემოწირულობები, განსაკუთრებით

საწყის ეტაპზე

შეგიძლიათ ,,ბიზნეს ენაზე” საუბარი და ეფექტურად კომუნიკაცია

გსურთ კორპორაციის შესახებ ინფორმაციის მიღება მანამ, სანამ მის

წარმომადგენლებს შეხვდებით

გაქვთ ცნობილი ბიზნეს ლიდერების მხარდაჭერა

თქვენი პროექტი ან ორგანიზაცია ხელს უწყობს კომპანიისთვის სარგებლის

მოტანას.

კომპანია ცდილობს მიიღოს ბიზნეს სარგებელი, მათ შორის:

კორპორაციული ვალდებულების შესრულება

საზოგადოებასთან კეთილგანწყობილი ურთიერთობა

თანამშრომლების მორალის ამაღლება

მომხმარებელთან ურთიერთობის გაუმჯებესება

ხელძღვანელობის/თანამშრომლების უნარ-ჩვევების გაუმჯობესება

კავშირი მთავრობასთან, სხვა ბიზნესთან,მნიშვნელოვან პირებთან

გაყიდვების გაზრდა და მომხმარებელთა უფრო დიდი ბაზა

შესაძლო საგადასახადო შეღავათები

ხელძღვანელების ინდივიდუალური დაკმაყოფილება

განსაკუთრებულ პროექტებთან დაკავშირებული უნიკალური სარგებელი.

კორპორაციული შემოწირულობების გაცემასა და სოციალურ

პასუხისმგებლობასთან დაკავშირებული თანამედროვე ტენდენციები, რომლებიც

უნდა იცოდეთ:

ბიზნესები სულ უფრო მეტად მოელიან, რომ ღონისძიებები სტრატეგიული

ბიზნეს-მიზნების მიღწევას მოემსახურება;

შემოწირულობების გაცემის გლობალიზაცია ხდება, რამდენადაც

ტრანსნაციონალური კომპანიები კორპორაციული ჩარევის სტრატეგიებს

ამკვიდრებენ იმ ქვეყნებში, სადაც ისინი ფუნქციონირებენ ან საქმიანობენ;

მეტი პარტნიორობები იქმნება კერძო სექტორში პროდუქტიულობის

მოთხოვნის ზრდის და შეზღუდული სახელმწიფო რესურსების გამო;

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 31

უფრო მეტად საჭიროა ინტერსექციური გადაწყვეტილებები კომპლექსური

სოციალური საჭიროებების დასაკმაყოფილებლად;

ბევრი კომპანია სულ უფრო მეტად იყენებს არამატერიალური ფორმით

დახმარებას და მოხალისეებს ფულადი დახმარების სანაცვლოდ;

კომპანიების დახმარება ფართოვდება და მოიცავს არა მხოლოდ იმ თემებს,

სადაც ისინი ფუნქციონირებენ, არამედ მათაც, სადაც მსყიდველობითი

უნარი აქვთ.

სავარჯიშო ფურცელი - ბიზნესის ჩართულობა

ინსტრუქციები:

1. განსაზღვრეთ ორიდან ოთხამდე პროექტი ან პროგრამის მოქმედების

არეალი, რომელთათვისაც რესურსები გჭირდებათ (მაგ.,

ექსპლუატაციისთვის საჭირო თანხები, ახალი ავეჯი, სტუდენტების

გადამზადების პროგრამა, თანხების მოძიების მენეჯერი და ა.შ.).

2. ბრეინსთორმინგის მეშვეობით შეადგინეთ იმ რესურსების ჩამონათვალი,

რომლებიც დაგეხმარებათ საჭიროების დაკმაყოფილებაში (მაგ., ნაღდი

ფული, მოხალისეთა დახმარება, სპეციფიკური საქონლის უსასყიდლოდ

მიღება და ა.შ.).

3. განიხილეთ კომპანიები, რომელთა გამოკვლევა შესაძლებელია ამ

საჭიროების მიმართ.

4. რა სარგებელს მიიღებს კომპანია თქვენი დახმარებით?

1. პროექტები ან

არეალი, სადაც

რესურსებია საჭირო

2. სასურველი

რესურსები

3.შესაძლო

კომპანიები

4. სარგებელი

მათთვის

1.

2.

3.

4.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 32

თანხებისმოზიდვის არგუმენტი12 - თანხების მოზიდვის შემთხვევა

არამომგებიანი ორგანიზაცია ადამიანური ან სოციალური საჭიროების

დასაკმაყოფილებლადიქმნება.

მისი საიმედოობა განისაზღვრება იმით, თუ რამდენად ეფექტურად აგვარებს

პრობლემებს. ორგანიზაციის ღონისძიებების მოცულობა გადამწვეტ ფაქტორს

წარმოადგენს მისთვის ფინანსური დახმარების გაწევაში. დაფინანსების

წარმატებული მოძიების პირველი მნიშვნელოვანი ნაბიჯია ორგანიზაციის ან

პროექტის მიზნის განსაზღვრა, მისი ეფექტურად ფორმულირება და ამ იდეების

მიწოდება მათთვის, ვისაც ფინანსური დახმარების გაწევაშეუძლია.

ერთი შეხედვით, ასეთი მიდგომა ნათელია, თუმცა არსებობს ორგანიზაციები,

რომლებიც თანხების მობილიზებას ასეთი მიზნების ან დამაჯერებელი

არგუმენტების ჩამოყალიბების გარეშეიწყებენ, თუ რატომ უნდა დააფინანსონ მათი

საქმიანობა.

ბევრი ჩვენგანი ფიქრობს, რომ ვიცით, რას ვაკეთებთ და რატომ არსებობს ჩვენი

ორგანიზაცია, თუმცა როდესაც ვინმე გვეკითხება ამის შესახებ, ხშირად ენა

გვებმის და ვერ ვახერხებთ მის ნათლად ახსნას. მოგვყავს არასაჭირო არგუმენტები

და ჩვენი საქმიანობის ახსნას ვცდილობთ, ზოგჯერ კი დამნაშავე

ბავშვივითვებოდიშებით. ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს ასეთი მომენტისთვის

წინასწარ მომზადებას - იმის სწავლას, თუ თავდაჯერებულად როგორ უნდა

ვისაუბროთ და ვწეროთ ორგანიზაციის შესახებ. ასეთი ,,ტრენინგის” მთავარი

მიზეზი ისაა, რომ ძალიან ცოტა ადამიანი თუ მოუსმენს ჩვენს ხანგრძლივ საუბარს

ან წაიკითხავს „რომანს“ ჩვენი საქმიანობის შესახებ.

მოკლე და ამომწურავი კომუნიკაცია არის ჩვენი „დაშვების ბარათი“ იმ

ადამიანების მიმართ, ვინც დაინტერესებულია, ან გვსურს რომ დაინტერესდეს

ჩვენით.

დონორს მიაწოდეთ აბსოლუტურად ნათელი და გასაგები მოსაზრებები და

მიზნები:

რატომ არსებობს თქვენი ორგანიზაცია

რა მიზნები აქვს თქვენს ორგანიზაციას

როგორ გეგმავთ ამ მიზნების მიღწევას

ვინ არის თქვენი ორგანიზაციის ღონისძიებების სამიზნე

რატომ უნდა გაიღონ კონტრიბუცია ამ მიზნების განსახორციელებლად?

ამ მიზნების ფორმულირების დროს თავი შეიკავეთ ტექნიკური სიტყვების

ხმარებისგან და მეცნიერულ თეორიებშინუ გაიხლართებით. სცადეთ, რომ თქვენი

გზავნილი მოკლე, ამომწურავი და დადებითიიყოს.

თქვენი მიზანი არის დონორის მოზიდვა და არა მისი დაფრთხობა

მიზანი არის დონორისთვის გადაწყვეტილებების მიწოდება და არა მისი

პრობლემებით დატვირთვა.

იფიქრეთ იმაზე, რომ დონორს შეუძლია დახმარების გაწევა და არა იმაზე,

რომ დონორს არ ესმის წარმოდგენილი საკითხები. 12 იანა ლედვინოვა, იან კრუპა, პიოტრ ბაბუჩეკი, რესურსების მოძიების კრეატიული სტრატეგიები © Czech Fundraising Center, პრაღა, 2003 წ.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 33

სავარჯიშო ფურცელი - თქვენი ორგანიზაციის წარდგენა13

თუ გსურთ შეიმუშაოთ ძლიერი არგუმენტი ფონდების მოსაძიებლად, მზად უნდა

იყოთ იმისათვის, რომ ბევრი მუშაობა და ბევრი წერა და ცდა მოგიწევთ. ეს

კითხვები შეიძლება სწორი გზის პოვნაშიდაგეხმაროთ.

თუ დონორს კარგად არ ესმის რა გსურთ, ეს იშვიათად არის მისი ბრალი!

უპასუხეთ შემდეგ კითხვებს:

1. რა უნდა გამოსწორდეს?

რა კრიზისი, პრობლემა ან საჭიროება არსებობს?

რა მოხდება, თუ არაფერი არ გაკეთდება?

რით არის გამოწვეული ეს კრიზისი, პრობლემა ან საჭიროება?

___________________________________________________________________

2. რითი შეიძლება მისი გამოსწორება?

რა პროგრამები, ღონისძიებები ან გადაწყვეტილებებია საჭირო ამ

კრიზისის, პრობლემის ან საჭიროების მოსაგვარებლად?

რა მტკიცებულებები გაქვთ, რომ ეს პროგრამები, ღონისძიებები ან

გადაწყვეტილებები დაგეხმარებათ კიზისის, პრობლემის მოგვარებაში ან

საჭიროების დაკმაყოფილებაში?

___________________________________________________________________

3. როგორ მოხდება გადაწყვეტილებების განხორციელება?

როგორ განახორციელებს თქვენი ორგანიზაცია ამ გადაწყვეტილებებს?

რა უნდა გაკეთდეს ამისათვის?

___________________________________________________________________

4. რა დაჯდება ?

რა დაჯდება გადაწყვეტილებების განხორციელება?

ამ წელს?

შემდეგი ხუთი წლის განმავლობაში?

რეალისტურია იმაზე ფიქრი, რომ გექნებათ ეს რესურსები და მოახერხებთ

მათ მოძიებას?

___________________________________________________________________

5. ვინ უხელმძღვანელებს ამ პროცესს?

თქვენმა ორგანიზაციამ რატომ უნდა უხელმძღვანელოს ამ პროცესის

განხორციელებას?

რატომ არის თქვენი ორგანიზაციაამისთვის შესაფერისი?

___________________________________________________________________

6. რა შესაძლებლობეს სთავაზობთ სპონსორს?

13 წყარო: დაფინანსების მოძიების სამუშაო წიგნი, რიჩარდ ქუქი, მესამე სექტორის პროექტი, ჯონს ჰოპკინსის უნივერსიტეტი, აშშ, 1994 წ.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 34

მნიშვნელოვანი ან ხანგრძლივი პრობლემის გადაჭრის ხელმძღვანელობა;

ისეთი საზოგადოების შექმნაში მონაწილეობის მიღება, რომელშიც

სპონსორს სურს ცხოვრება;

მსგავსი ღირებულებების მქონე ადამიანებთან ერთად ჩართვა;

მათ მიერ აღიარება, რომელთა შეხედულებებს პატივს სცემთ;

შესაძლებლობა, რომ იცხოვრებთ და იმოქმედებთ მათი ღირებულებების

შესაბამისად.

___________________________________________________________________

თექვსმეტი ნაბიჯი, რაც დაფინანსებისმოძიებასსრული კრახით დაასრულებს:

1. ყველას (თქვენი და დონორის) სახელების და გვარების შეცდომით დაწერა.

2. რაც შეიძლება დაუდევრად თავის წარმოჩენა.

3. ისე ჩაცმა, რომ თითქოს არა გაქვთ ფული არაფრისთვის, მათ შორის ტანსაცმლის

შესაძენად.

5. ენთუზიაზმის და მოდულაციის გარეშე საუბარი.

6. უფრო მეტ თანხაზე კონცენტრირება, ვიდრე დონორის ინტერესშია.

7. ცდილობთ დონორის შეშინებას, რომ დახმარება გაგიწიოთ.

8. ცდილობთ, რომ დონორს თავიდამნაშავედ აგრძნობინოთ.

9. არ გაქვთ შესაბამისი ინფორმაცია თქვენი ორგანიზაციისა და პროექტის შესახებ,

რისთვისაც თანხებიგჭირდებათ.

10. ცდილობთ დონორის მოტყუებას.

11. არანაირ ინფორმაციას არ მოიძიებთ დონორის შესახებ.

12. გავიწყდებათ კონტრიბუციის თხოვნა.

13. ემუდარებით

14. დაგვიანებით მიდიხართ.

15. კონტრიბუციას სთხოვთ ზუსტად ფისკალური წლის ბოლოს.

16. სთხოვთ ადამიანს, რომელსაც არა აქვს გადაწყვეტილების მიღების

ძალაუფლება.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 35

თავი 4 - სტრატეგიული პარტნიორობის ჩამოყალიბება

პარტნიორობის ჩამოყალიბება სანდო პარტნიორები ვართ?14 სამოქალაქო სექტორში თანამშრომლობა და პარტნიორობა მის ლეგიტიმურობასზრდის.

ეს არის საზოგადოებრივი აღიარების გასაღები და საკითხი, რომელიც ხაზს უსვამს

სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციების ბუნების არსს. მოდით, ერთმანეთთან

დავაკავშიროთ ნდობის, დროის, აღიარების და პარტნიორობის საკითხები. დრო არის

ნდობის ჩამოყალიბებისერთ-ერთი მთავარი ფაქტორი. როდესაც ელემენტარული ნდობა

ანუ აღიარება ჩნდება, ნდობის ჩამოყალიბების ხანგრძლივი პროცესის გაიგივება ხდება

„პარტნიორობის დამყარებასთან“. ბევრ ლიტერატურაში პარტნიორობა განმარტებულია

როგორც ორ ან მეტ ობიექტს შორის თანასწორი ურთიერთობა, რომელიც დამყარებულია

ორმხრივ ან დამატებით საჭიროებებსა და ინტერესებზე და რესურსების გაზიარებასა და

ერთობლივად მუშაობას მოიცავს ყველა პარტნიორის სასარგებლოდ.

იმისათვის, რომ ზემოთ ნახსენები ორი ცნების ურთიერთკავშირს გავუსვათ ხაზი,

შეიძლება მარტივად ვთქვათ, რომ პარტნიორობა არის ურთიერთობა, რომელიც

ნდობაზეა აგებული და ნდობის მოპოვებას დრო სჭირდება. პარტნიორობის

ჩამოყალიბების პროცესი რამდენიმე ეტაპისგან შედგება თანამშრომლობიდან

დაწყებული და კოორდინაციით, თანამშრომლობით დამთავრებული, ანუ ის მეტ-

ნაკლებად არაფორმალურ ურთიერთობას და ასევე ფორმალურ, სტრუქტურულ, ხშირად

ინსტიტუციონალურ ურთიერთობასგულისხმობს. შემუშავდა ცხრილები ამ სტადიების

საილუსტრაციოდ, სადაც აღწერილია განსხვავებები ინდივიდუალურ საფეხურებს

შორის ისეთი საკითხების მიმართ, როგორიცაა დაგეგმვა, ორგანიზაციული სტრუქტურა,

კომუნიკაციის ტიპები, ძალაუფლება, ანგარიშვალდებულება, ხელმძღვანელობა,

რისკები, რესურსები (ფინანსური და ადამიანური) და ა.შ.

მნიშვნელოვანია, რომ ასეთი ურთიერთობის მონაწილე მხარეები შეიძლება ერთი და

იმავე ტიპის ორგანიზაციები არ იყვნენ. ეს შეიძლება იყოს ინდივიდი, არასამთავრობო

ორგანზიაცია, სახელმწიფო ან ადგილობრივი მთავრობის უწყება ან სააგენტო, ბიზნესი

და ყველა მათგანი. ასეთი ტიპის ორგანიზაციებს მუშაობის და აზროვნების

განსხვავებული სტილი და დამოკიდებულებები აქვთ. შესაბამისად, სხვადასხვა

მიდგომების არსებობა, მაგრამ საერთო მიზნების გამოვლენა და მათი განხორციელება,

რასაკვირველია, დაპირისპირებას ან უკეთ გააზრებას მოიცავს, რაც ასევე შეიძლება

ძალიან ბევრის მომტანი და ინსპირაციული იყოს. ყველა ჩვენგანს ჰგონია, რომ მისი

მიდგომა საუკეთესოა, მაგრამ არ არსებობს ერთი სწორი გზა რაიმის გასაკეთებლად და

არასამთავრობო ორგანზიაციებს არ გააჩნიათ საავტორო უფლება მოქმედების სწორ

მიმართულებაზე. რა შეიძლება ვისწავლოთ პარტნიორებთან მუშაობისას არის ის,

რომთავი მივიჩნიოთ ნაკლებად განსაკუთრებულად, ვიყოთ უფრო თავმდაბალი,

გახსნილი და გამჭვირვალე. და - კონკრეტულ, შესამჩნევ საქმესა და პრაქტიკულ

დახმარებასთან ერთად, ეს ყველაფერი საზოგადოებრივი ნდობისმოპოვების

წინაპირობებს წარმოადგენს.

14იან კრუპა, რესურსების მოძიების კრეატიული სტრატეგიები, Czech Fundraising Center, პრაღა, 2003 წ.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 36

პარტნიორობის დამყარება15

თანამშრომლობა, კოორდინაცია და კოლაბორაცია

ცხრილი, სადაც აღწერილია თითოეული მათგანის ელემენტები ძირითადი

ელემენტები თანამშომლობა კოორდინაცია კოლაბორაცია

ხედვა და

ურთიერთობები

თანამშრომლობა

ძირითადად მყარდება

პიროვნებებს შორის,

მაგრამ შეიძლება

მანდატირებული იყოს

მესამე პირის მიერ

ინდივიდუალურ

ურთიერთობებს ხელს

უწყობს ორგანიზაციები,

რომლებსაც ისინი

წარმოადგენენ

ორგანიზაციისა და მისი

ხელმძღვანელობის

ვალდებულებებიმათი

წარმომადგენლების მიღმა

დგას

ორგანიზაციის მისია

და მიზნები არ არის

გათვალისწინებული

განიხილება

ორგანიზაციების მისია

და მიზნების

თავსებადობა

ახალი საერთო მისიის და

მიზნების ჩამოყალიბება

ინტერაქცია

ხორციელდება

საჭიროებისამებრ,

შეიძლება გაგრძელდეს

განუსაზღვრელად

ინტერაქცია

ჩვეულებისამებრ

ხორციელდება ერთ

პროექტთან ან

განსაზღვრული

ხანგრძლივობის ამოცანის

მიმართ

ერთი ან მეტი პროექტის

წამოწყება უფრო

ხანგრძლივი შედეგების

მისაღწევად

სტრუქტურა,

ვალდებულებები და

კომუნიკაცია

არაფორმალური

ურთიერთობები;

თითოეული

ორგანიზაცია

დამოუკიდებლად

ფუნქციონირებს

ჩართული

ორგანიზაციები იღებენ

საჭირო როლებს, მაგრამ

ერთმანეთისგან

დამოუკიდებლად

ფუნქციონირებენ

შექმნილია ახალი

ორგანიზაციული

სტრუქტურა და/ან ნათლად

განსაზღვრული როლები

სამუშაოს ფორმალურად

განაწილების მიზნით

არ არის საჭირო

ერთობლივი დაგეგმვა

საჭიროა დაგეგმვა

პროექტთან

დაკავშირებით

საჭიროა უფრო დეტალური

დაგეგმვა, რომელიც მოიცავს

ერთობილივი სტრატეგიების

შემუშავებას და წარმატების

გაზომვას სამიზნე

კონტიგენტზე გავლენასთან

მიმართებაში

ინფორმაციის გადაცემა

საჭიროებისამებრ

კომუნიკაციის როლები

განსაზღვრულია და

შექმნილიაგანსაზღვრულ

ი არხები

ინტერაქციისთვის

კომუნიკაციის როლებისა და

ინტერაქციების არხების

მიღმა კომუნიკაციის ბევრი

„დონე“ იქმნება, რადგან

ნათელი ინფორმაცია

წარმოადგენს წარმატების

ქვაკუთხედს

ძალაუფლება და

ანგარიშვალ-

დებულება

მხოლოდ

ინდივიდუალურ

ორგანიზაციებს აქვს

ძალაუფლება

ინდივიდუალურ

ორგანიზაციებს აქვს

ძალაუფლება, მაგრამ

ძალაუფლება განისაზღვრება

კოლაბორაციით, რათა

დაბალანსდეს მფლობელობა

ინდივიდუალური

15 პოლ ვ. მატესიხი და ბარბარა რ. მონსეი: თანამშრომლობა, რა უწყობს მას ხელს, ამჰერსტ ჰ. უაილდერის ფონდის ჰერსტ ჰ ფონდის გამომცემლობა, სეინტ პოლი, მინესოტა, აშშ, 1992 წ., გვ. 40

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 37

კოორდინაცია არსებობს

მონაწილეთა შორის

ორგანიზაციების მიერ

მიზნის

განსახორციელებლად

ხელმძღვანელობა

ცალმხრივია და

კონტროლი

ხორციელდება

ცენტრალურად

ხელმძღვანელობისა და

კონტროლის

გარკვეულწილად

განაწილება

ხელმძღვანელობა

გაფანტულია, კონტროლი

განაწილებული და

ორმხრივია

მთელი ძალაუფლება

და

ანგარიშვალდებულება

აქვს ინდივიდუალურ

ორგანიზაციებს,

რომლებიც

დამოუკიდებლად

ფუნქციონირებს

ხდება რაღაც რისკების

გაზიარება, მაგრამ

ძირითადი ძალაუფლება

და ანგარიშვალდებულება

აქვს ინდივიდუალურ

ორგანიზაციებს

რისკები თანაბრადაა

გაზიარებული ყველა

ორგანიზაციის მიერ,

რომლებიც თანამშრომლობენ

რესურსები და

ჯილდოები

რესურსები

(პერსონალის დრო,

თანხა და

შესაძლებლობები)

არის განცალკავებული

და აკმაყოფილებს

ინდივიდუალური

ორგანიზაციის

საჭიროებებს

რესურსები აღიარებულია

და შესაძლოა

ხელმისაწვდომი იყოს

სხვებისთვის

კონკრეტული პროექტის

განსახორციელებლად

რესურსები

გაერთიანებულია ან

ერთობლივად

უზრუნველყოფილია

ხანგრძლივი

საჭიროებისათვის, რომლის

მართვა ხდება ერთობლივი

სტრუქტურის მიერ

ჯილდოები ორმხრივად

აღიარებულია

ორგანიზაციების წილი

პროდუქტებში; უფრო მეტი

რამ ხორციელდება

ერთობლივად, ვიდრე

ინდივიდუალურად

ძალაუფლების ფორმები

პარტნიორობის ჩამოყალიბების პროცესში ორგანიზაციებს ადრე თუ გვიან

ძალაუფლების განაწილებამოუწევთ. ფული და ძალაუფლება ბევრ კულტურაში

საკამათო და ტაბუდადებული საკითხებია. ამ თემასთან დაკავშირებით შეკითხვის

დასმისას ბევრმა ადამიანმა შეიძლება ასე გიპასუხოთ: „ფული კარგია. ჩვენ ის

გვჭირდება თავის გასატანად, თუმცა ძალაუფლება ცუდია, რადგან მისი

საშუალებით ხდება ადამიანის მანიპულირება, რომ გააკეთებინო ის, რაც მას არ

სურს.“ტოტალიტარული რეჟიმის დროს ჩვეულებისამებრ დიდი ძალაუფლების

გამოყენებით ხდება ხალხის მანიპულირება, რომ ქვეყნის ხელმძღვანელების

სურვილის მიხედვით იაზროვნონ და იმოქმედონ. ადამიანებს, რომლებიც ასეთ

რეჟიმში გაიზარდნენ, შეიძლება უფრო ეშინოდეთ დიდი ძალაუფლების, ვიდრე

მათ, რომლებიც ღია საზოგადოებაში ცხოვრობდნენ. კარგი და თანსწორი

პარტნიორობის ჩამოსაყალიბებლად უნდა ვიცოდეთ, რატომ აღიქვამენ

ძალაუფლებას საშიშად.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 38

იმის უკეთ გასაგებად, რას ნიშნავს ძალაუფლება თქვენთვის, გამოხატეთ თქვენი

აზრი შემდეგ გამონათქვამებთან დაკავშირებით და პასუხი გაეცით შემდეგ

კითხვებს:16

1. ძალაუფლება ცუდია:

ვეთანხმები გარკვეულწილად ვეთანხმები ასეც და

ისეცგარკვეულწილად არ ვეთანხმები არ ვეთანხმები

2. იმიტომ უნდა გქონდეთ და გამოიყენოთ ძალაუფლება, რომ რაიმე

გააკეთდეს:

ვეთანხმები გარკვეულწილად ვეთანხმები ასეც და

ისეცგარკვეულწილად არ ვეთანხმები არ ვეთანხმები

3. ადამიანები, რომლებსაც აქვთ ძალაუფლება, ცდილობენ მის შენარჩუნებას:

ვეთანხმები გარკვეულწილად ვეთანხმები ასეც და

ისეცგარკვეულწილად არ ვეთანხმები არ ვეთანხმები

4. ადამიანები, რომლებსაც აქვთ ძალაუფლება, სხვებს იგნორირებას უკეთებენ:

ვეთანხმები გარკვეულწილად ვეთანხმები ასეც და

ისეცგარკვეულწილად არ ვეთანხმები არ ვეთანხმები

5. ადამიანები, რომლებსაც მცირე ძალაუფლება აქვთ,ფიქრობენ, რომ არა აქვთ

უფლება ჩაერთონ ძალაუფლების მქონე პირების მიერ გადაწყვეტილების

მიღების პროცესში:

ვეთანხმები გარკვეულწილად ვეთანხმები ასეც და

ისეცგარკვეულწილად არ ვეთანხმები არ ვეთანხმები

6. ძალიან განსხვავებულად ხედავთ და გესმით იქედან გამომდინარე, თუ რა

დოზით ფლობთ ძალაუფლებას:

ვეთანხმები გარკვეულწილად ვეთანხმები ასეც და

ისეცგარკვეულწილად არ ვეთანხმები არ ვეთანხმები

7. რაც სამართლიანად ეჩვენებათ ძალაუფლების მქონე ადამიანებს,

სავარაუდოდ სამართლიანად ეჩვენებათ მათ, ვისაც ძალაუფლება არ

გააჩნია:

ვეთანხმები გარკვეულწილად ვეთანხმები ასეც და ისეცგარკვეულწილად

არ ვეთანხმები არ ვეთანხმები

16 დიკ ქუქი, სამუშაო სესია თემაზე: თემის ფასილიტაცია, Tereza Association, პრაღა, 2002 წ.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 39

8. ძალაუფლების მქონე ადამიანების მიერ განსაზღვრულ წესებს სავარაუდოდ

დაიცავენ:

ვეთანხმები გარკვეულწილად ვეთანხმები ასეც და

ისეცგარკვეულწილად არ ვეთანხმები არ ვეთანხმები

9. ბევრი ძალაუფლების მქონე პირებთან შედარებით, მცირე ძალაუფლების

მქონე ჯგუფების წარმომადგენლებს ახსოვთ ხოლმე, ვინ მიიყვანა იქ:

ვეთანხმები გარკვეულწილად ვეთანხმები ასეც და

ისეცგარკვეულწილად არ ვეთანხმები არ ვეთანხმები

10. ჯგუფები, რომლებსაც გარკვეული ძალაუფლება აქვთ, ბაძავენ მეტი

ძალაუფლებს მქონეთ და უარყოფენ ნაკლები ძალაუფლების მქონეთ:

ვეთანხმები გარკვეულწილად ვეთანხმები ასეც და

ისეცგარკვეულწილად არ ვეთანხმები არ ვეთანხმები

11. ჯგუფები, რომლებსაც გარკვეული ძალაუფლება აქვთ უფრო „კარგად“

ეპყრობიან მეტი ძალაუფლებს მქონეთ და არაკონფრონტაციულები არიან

მათთან, ვიდრე მათ, ვისაც ნაკლები ძალაუფლება აქვთ:

ვეთანხმები გარკვეულწილად ვეთანხმები ასეც და

ისეცგარკვეულწილად არ ვეთანხმები არ ვეთანხმები

12. ძალაუფლების მქონე ადამიანები უფრო მეტად ღებულობენ მონაწილეობას,

ვიდრე ისინი, რომლებსაც არ გააჩნიათ ძალაუფლება:

ვეთანხმები გარკვეულწილად ვეთანხმები ასეც და

ისეცგარკვეულწილად არ ვეთანხმები არ ვეთანხმები

არსებობს ძალაუფლების ორი კატეგორია– ძალაუფლება „ვინმეზე“ და „რაიმის

განხორციელების“ ძალაუფლება. ძალაუფლება „ვინმეზე“უფრო კონკურენტულია

და ამ შემთხვევაში ერთ ადამიანს აქვს ძალაუფლება მეორეზე. „რაიმის

განხორციელების“ ძალაუფლება უფრო მეტად ფოკუსირებულია მიზანზე, რისი

მიღწევაც სურს ადამიანს, სავარაუდოდ სხვებთან ერთად. ამ შემთხვევაში

ადამიანებს შორის არ არსებობს კონკურენცია. გამოწვევებია დროსთან, გარემოსა

და სხვა დაბრკოლებებთან ბრძოლა. სამოქალაქო სექტორში წარმატებული

პარტნიორობის ჩამოყალიბებისათვის უმჯობესია იმ ლიდერების მხარდაჭერა,

რომლებსაც აქვთ „რაიმის განხორციელების“ ძალაუფლება და არა „ვინმეზე“

ძალაუფლება. ამ შემთხვევაში შეძლებთ თავდადებული, პროფესიონალი და

ეფექტური გუნდის შექმნას თქვენი მიზნების და მისიის განსახორციელებლად.

ძალაუფლება „ვინმეზე“17

17 2002 დიკ ქუქი, სამუშაო სესია თემაზე: თემის ფასილიტაცია, Tereza Association, პრაღა, 2002 წ.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 40

იძულებითი სახის ძალაუფლება- სხვების იძულება, რომ თქვენს სურვილს

დაემორჩილონ

ზეგავლენა/ დარწმუნება- ძალაუფლება, რომ გავლენა მოახდინოთ სხვაზე ან

დაარწმუნოთ, რომ გაიზიაროს თქვენი პოზიცია

მანიპულაცია- მანევრირება, რომ სხვამ გაიზიაროს თქვენი პოზიცია

თანამდებობრივი ძალაუფლება-თანამდებობრივი ძალაუფლება, რაც

სასურველი ქმედების განხორციელების საშუალებას გაძლევთ

ხელისუფლების ძალაუფლება- ლეგიტიმური თანამდებობრივი

ძალაუფლება,რაც სასურველი ქმედების განხორციელების საშუალებას

გაძლევთ

„რაიმეს განხორციელების“ძალაუფლება:

შეთანხმებული ძალაუფლება- სიტუაციის შეცვლის ძალაუფლება, რაც

ჩართული მხარეთა შეთანხმებასეფუძნება

ძალაუფლება დახმარების მიზნით-ძალაუფლება, რომ დაეხმაროთ სხვას იმის

განხორციელებაში, რაც მის შესაძლებლობებშია

ძალაუფლება წინამძღოლობის მიზნით-ძალაუფლება, რომ უჩვენოთ სხვას გზა

ფუნქციონირების გაუმჯობესების მიზნით

კრეატიული ძალაუფლება- რაიმე ახლის შექმნის ძალაუფლება

მოდელირების ძალაუფლება-ზეგავლენის განხორციელება სასურველი ქცევის

დემონსტრირებით

ტრანსფორმაციული ძალაუფლება -ძალაუფლება, რომ გარდაქმნათ მხარეები,

რომ გაცილებით გააუმჯობესონ საქმიანობა

ადგილობრივი მთავრობა და არასამთავრობო ორგანიზაციები -

ურთიერთდამოკიდებულება?

ძალიან ცოტა სახის განვითარება არის ისეთი მნიშვნელოვანი მოქმედი ბაზრის

სისტემის და დემოკრატიის აღორძინებისთვის, როგორც კერძო, არაკომერციული

და არასამთავრობო (არაკომერციული) ორგანიზაციების ხელახლა გამოჩენა,

რომლებიც ქმნიან საზოგადოების მესამე სექტორს. ეს ორგანიზაციები წარმატებას

აღწევენ თითქმის ყველა სფეროში – ჯანდაცვა, ბავშვთა განათლება, ასაკოვან

მოსახლეობაზე ზრუნვა, გარემოს დაცვა, ადამიანის უფლებები, ფიზიკური და

ფსიქიკური პრობლემების მქონე ადამიანთა დახმარება და ბევრი სხვა -რაც ქმნის

რეზონანსის მქონე საზოგადოებას.

მთავრობამ უნდა უზრუნველყოს სამი ინსტრუმენტი მესამე სექტორის არსებობისა

და სიცოცხლისუნარიანობისთვის.

საკანონმდებლო ბაზა - არაკომერციული ორგანიზაციების ლეგიტიმაცია,

რაც მოიცავს სხვადასხვა საკანონმდებლო ჩარჩოს შეთავაზებას სხვადასხვა

ტიპის არასამთავრობო ორგანიზაციებისთვის.

საგადასახადო შეღავათებიარაკომერციული ორგანზიაციებისთვის, რაც

მოიცავს მათი საშემოსავლო გადასახადის შეღავათებს და კერძო პირებისა და

კორპორაციული დონორების შემოწირულობებზე საგადასახადო

შეღავათებს.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 41

მხარდაჭერაარაკომერციული ორგანიზაციების საქმიანობისა, რაც

საზოგადოების ინტერესშია (გრანტები, სერვის კონტრაქტი, ნატურალური

ფორმით დახმარება, ლატარეა, პრივატიზაციიდან მიღებული შემოსავალი

და ა.შ.).

სანამ სახელმწიფო და მესამე სექტორს შორის არსებულ

ურთიერთდამოკიდებულებასშევეხებით, პირველ რიგში, უნდა განვიხილოთ,

რეალურად რას ნიშნავს მესამე სექტორი და რა მთავარი ღირებულებები გააჩნია

მას საზოგადოებისთვის.

სამოქალაქო სექტორი წარმოადგენს მრავალფეროვანი ორგანიზაციების

ერთობლიობას, თუმცა მიუხედავად ამისა, მათ აქვთ მსგავსებები:

- საკუთარიკლიენტები ჰყავთ

- მთავრობისგან ორგანიზაციულადგამიჯნულები არიან

- არ ახდენენ სარგებლის გადანაწილებას

(როგორცარამომგებიანიორგანიზაციები)

- თვითმმართველიორგანიზაციებიარიან

- ვოლუნტარიზმიმნიშვნელოვანროლსთამაშობსმათგანვითარებაში

არამომგებიანი ორგანიზაციები მნიშვნელოვან როლს ასრულებენ დემოკრატიულ

საზოგადოებაში. შეიძლება გამოვყოთ მათი ღირებულებების ხუთი ჯგუფი:

- ინოვაცია, წამოწყება, სოციალურიმეწარმეობა

- ვოლუნტარიზმი, დამოუკიდებლობა

- პოლიტიკურიცვლილება, სოციალურიცვლილება,

საზოგადოებისინფორმირებულობა

- ზრუნვა, ალტრუიზმი, სხვებისთვისგაწეულიმომსახურება

- სოლიდარობა, ორმხრივობა, უფლებამოსილებითაღჭურვა,

კლიენტთანსიახლოვე

შემდეგი ნაბიჯი სახელმწიფოსა და მესამე სექტორს შორის ურთიერთობის

გასაგებად უნდა იყოს მათ ღირებულებებს შორის მთავარი განსხვავებების

დადგენა, როგორიცაა:

მთავრობა არ არის ინოვატორი, პიონერი ან სოციალური მეწარმე.

მთავრობა არ არის დამოუკიდებელი და მოხალისეები არ მუშაობენ სახელმწიფო

სექტორში.

მთავრობას არ სურს პოლიტიკური ცვლილებები. მას სურს „სამუდამოდ“

შეინარჩუნოს ძალაუფლება.

მთავრობა ცდილობს თავიდან აიცილოს ისეთი საკითხები, როგორიცაა

საზოგადოების ცნობიერების ამაღლება და მოსახლეობის უფლებამოსილებით

აღჭურვა.

პირველი შეხედვით ჩანს, რომ მთავრობამ შეიძლება არ გაიზიაროს

არაკომერციული ორგანიზაციის ღირებულებები, თუმცა მათ გააჩნიათ ორმხრივი

ინტერესები:

სოციალური ცვლილება

მომსახურების გაწევა

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 42

სოლიდარობა

და ალტრიუზმიც კი

ეს ფასეულობები ხშირად ასახულია არამომგებიანი ორგანიზაციების მისიის

განაცხადში. ისინი შეიძლება ასევე წარმოდგენილ იქნას პოლიტიკური პარტიების

პლატფორმების უმრავლესობაში, თუმცა ბევრი მათგანი მხოლოდ ინსტრუმენტია

- ტკბილი დაპირება -ამომრჩეველთა მისაზიდად. თუმცა მთავრობა მათ ვერ

უკრძალავს ამას.პოლიტიკური პარტიები უნდა აღვიქვათ როგორც ვინმე, ვინც

ბედნიერია, როცა ხალხია ბედნიერი. მთავრობაში არიან ადამიანები (ზოგჯერ

მეტი და ზოგჯერ ნაკლები რაოდენობით), რომლებიც მართლაც ბედნიერები

არიან. ხალხით დაინტერესება და მათი საჭიროებები ამოსავალი წერტილია

მესამე სექტორისა და მთავრობის ურთიერთქმედებისთვის.

თუ არასამთავრობო ორგანიზაციები არ მიიზიდავენ ხალხს, მთავრობა არ

დაინტერესდება მათ მიმართ

ნათელია, რომ არამომგებიან ორგანიზაციებსა და მთავრობას შორის ურთიერთობა

არ არის მეგობრობა. ეს არის უფრო ძალდატანება ძალაუფლების მქონე პირებზე,

რომ გააცნობიერონ ხალხის საჭიროებები, თუმცა „ძალდატანება“შეიძლება „ჩხუბს“

არ ნიშნავდეს! არამომგებიანმა და ადგილობრივი მთავრობის უწყებებმა შეიძლება

ითანამშრომლონ განსაკუთრებით ადგილობრივ დონეზე, რათა ეფექტურ

რეგიონალურ განვითარებასხელი შეუწყონ.

რა უნდა შესთავაზოთ მთავრობას? როგორ გახდებით მისი პარტნიორი?

მთავრობის საჭიროებები (რა არ აქვს მას და რა გაქვთ თქვენ):

საზოგადოების პრობლემების დროულად განსაზღვრა - შესთავაზეთ

ინოვაციური მიდგომები, კლიენტებთან სიახლოვე

ვალდებულება - შესთავაზეთ მზრუნველობა, სხვებისთვის მომსახურების

გაწევა

რისკის აღმოფხვრა ან მისი დელეგირება - იყავით ნოვატორი

„არაპოპულარული“ პრობლემების გადაწყვეტილებები - შესთავაზეთ თქვენი

სოლიდარობა

თანხების დაზოგვა - შესთავაზეთ ალტრუიზმი და ვოლუნტარიზმი

ამ ინტერესთა არეალში გამოიყენეთ კოალიციისა და პარტნიორობის

ჩამოყალიბება, როგორც ინსტრუმენტები.

მთავრობას არ შესთავაზოთ დამოუკიდებლობა, საზოგადოებრივი ცნობიერების

ამაღლება, მისი უფლებამოსილებით აღჭურვა ან პოლიტიკური ცვლილება.

მთავრობა იშვიათად ინტერესდება ასეთი პროდუქტებით და არ გამოყოფს

თანხებს მათთვის. მთავრობა ჩვეულებისამებრ ებრძვის ასეთ ღირებულებებს. თუ

გსურთ ცვლილებების მოხდენა საზოგადოებაში ამ ღირებულებებთან

მიმართებაში -გამოიყენეთ პროფესიონალური კამპანია, ადვოკატირება და

ლობირება, როგორც ინსტრუმენტები.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 43

და ბოლოს, არ დაგავიწყდეთ, რომ ხალხი წარმოადგენს არამომგებიან

ორგანიზაციას ისევე, როგორც მთავრობას ან კერძო კომპანიას. ხალხი თითქმის

ყველგან ერთნაირია. სცადეთ, იპოვოთ ,,კარგი ადამიანები”, დაამყაროთ მათთან

ურთიერთობა და მოიპოვოთ მათი ნდობა.

საზოგადოებრივი ინტერესების ადვოკატირება და პარტნიორობის

ჩამოყალიბება - პრაქტიკული მაგალითის განხილვა18

წარმოგიდგენთ კამპანიისა და ლობირების ძირითად პრინციპებს კონკრეტული

მაგალითის ილუსტრირებით. ჩეხეთის რესპუბლიკაში არასამთავრობო

ორგანიზაციის პირველი დიდი კამპანია 1992-1994 წლებში გაიმართა. ეს კამპანია

მიმართული იყო 800 წლის სოფლის დასაცავად და შესანარჩუნებლად, რომელიც

უნდა გაენადგურებიათ სამთო სამუშაოების განხორციელების გამო. ჩეხეთის

რესპუბლიკაში ტოტალიტარული მმართველობის დროსას სოფელზე მეტი

დაინგრა, როდესაც მასობრივი სამთო სამუშაოები მიმდინარეობდა ორის მთებში,

რომლებიც განლაგებულია ქვეყნის ჩრდილო-დასავლეთ ნაწილში. ამ მთებში

მოპოვებულ დაბალხარისხიან ქვანახშირს წვავდნენ ქვანახშირის დიდ ფაბრიკებში,

რომელიც ჩეხეთის რესპუბლიკის ელექტროენერგიის 80 პროცენტს აწარმოებდა.

გვინდა თქვენი ყურადღება მივაპყროთ ამ პირველი ელექტროენერგიის

რაციონალური გამოყენებისეროვნული კამპანიიდან ნასწავლ რამდენიმე

გაკვეთილზე. ახლადჩამოყალიბებულმა მწვანეთა ანუ გარემოს დაცვის მოძრაობამ

ეს შემთხვევა შეარჩია, როგორც ქვეყნის გარემოს განადგურების მაგალითი. ეს იყო

ძალიან კარგი ნაბიჯი.

შემთხვევა ყოველთვის სრულიად გამჭვირვალე უნდა იყოს.

რაც უფრო მარტივი და საილუსტრაციოა, მით უფრო იოლია მის გარშემო

კამპანიის წამოწყება.

აქტივისტებმა დასანგრევტექნიკაზესაკუთარი თავი მიიბეს. საზოგადოების

გარკვეული ნაწილისთვის ეს იყო ძალიან რადიკალური ნაბიჯი. საზოგადოება არ

იყო მზად უშუალო ქმედებისთვის. აქტივისტებს უნდა აეხსნათ, რას ნიშნავდა ეს

და ასე რატომ მოიქცნენ. ნათელი შემთხვევა უნდა აღინიშნოს ნათელი

განცხადებით - ამ მხრივ მათი ქმედება ძალიან ეფექტური იყო, რომლებმაც

მიიპყრეს მედიის დიდი ყურადღება; განცხადება უნდა იყოს საზოგადოებისთვის

გასაგები და მისაღები - ამ მხრივ მათ ზედმეტად შეაფასეს საზოგადოების

ცნობიერების ამაღლება გარემოს საკითხებთან დაკავშირებით.

მეორე წესი:

არ ჩაიკეტოთ თქვენს ვირტუალურ სამყაროში;

დარწმუნდით, რომ ზოგადად საზოგადოებისთვის გასაგებია თქვენი ნათელი და

ძლიერი განცხადება.

უფრო განვითარებულ საზოგადოებაში მიღებულია, რომ ადამიანთა ჯგუფი

განსაკუთრებული ინტერესის შემთხვევაში არასამთავრობო ორგანიზაციას

დაუკავშირდეს ადვოკატირების, ლობირების ან რაიმე კამპანიის

18 იან კრუპა, პრაღა, 2002 წ.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 44

განსახორციელებლად მათი სახელით. თუმცა, ხშირად ხდება, როდესაც

არასამთავრობო ორგანიზაცია განსაზღვრავს, თუ რომელ ადგილობრივ ჯგუფს

ექნება განსაკუთრებული, მასთან სინერგეტიკული ინტერესი და სთავაზობს ასეთ

ჯგუფს, თუ რითი უნდა დაინტერესდეს. შესაძლებელია ვერ მოხერხდეს ამ

უკანასკნელი მიდგომის პრევენცია გარდამავალ საზოგადოებაში, თუმცა ეს დიდი

ხნის განმავლობაშიარ უნდა ხდებოდეს.

გარემოს დაცვის ღონისძიებებმა დიდი ადგილობრივი მხარდაჭერამოიპოვეს,

თუმცა მოსახლეობა იბრძოდა, რომ დაებრუნებიათ თავიანთი სახლები და არა

ელექტროენერგიის რაციონალურად გამოყენების მხარდასაჭერად და ქვეყნის

ენერგოპოლიტიკის გასაუმჯობესებლად. ეს არის ინტერესთა

ურთიერთკავშირისტიპური შემთხვევა, რამაც შეიძლება უზრუნველყოს და ამ

შემთხვევაში უზრუნველყო კიდეც საფუძვლის შექმნა ძალიან პროდუქტიული და

ორმხრივად სასარგებლო პარტნიორობისთვის. თითოეულმა პარტნიორმა

ძირითად წინაპირობას (რასაც ბევრ ბროშურაში მოლოდინებიეწოდება) უნდა

მოჰფინოს ნათელი, განაცხადოს და გაიაზროს იმის გამო, რომ არ გამოიწვიოს

შესაძლო უკმაყოფილება.

ჩვენს შემთხვევაში თითოეული მხარის ჩართულობა არ იყო ნათლად

განსაზღვრული საწყის სტადიაზე. კამპანიის ბოლოსკენ ზოგიერთი აქტივისტის

უკმაყოფილება გამოიწვია იმან, რომ ადგილობრივი მცხოვრებლები მხოლოდ

თავიანთი სახლების გამო გამოთქვამდნენ პროტესტს და ზოგიერთ მათგანს კი

იმედი გაუცრუვდა იმიტომ, რომ აქტივისტებმა შეწყვიტეს კამპანია, როგორც კი

სოფელი აღარ იყო მედიისთვის საინტერესო. თუმცა ეს თავიდანვე იყო

შეთანხმება და კომუნიკაციას შეეძლო იმედგაცრუების პრევენცია.

მსგავსი გაკვეთილი ჩართულ არასამთავრობო ორგანიზაციებსეხება. სამი

საერთაშორისო და ადგილობრივი გარემოსდამცველი არასამთავრობო

ორგანიზაცია გაერთიანდა სოფლის დასაცავად, თუმცა სხვა მოლოდინებით. ერთ-

ერთმა ორგანიზაციამ შეწყვიტა კამპანიაში მონაწილეობა. კამპანიის მთავარმა

ორგანიზატორმა დატოვა ორგანიზაცია და შეუერთდა სხვებს, რომლებმაც კამპანია

განაგრძეს. ასეთი მოძრაობის საზოგადოებრივი იმიჯი ძალიან პოზიტიურიარ იყო.

ორი გაკვეთილი შეიძლება ვისწავლოთ აქედან გამომდინარე:

ყოველთვის უზრუნველყავით ადგილობრივი მხარდაჭერა თქვენი

შემთხვევისთვის

და ყოველთვის წინასწარ გაარკვიეთ მოლოდინები ყველა თქვენს პარტნიორთან

ერთად.

როდესაც პოლიტიკოსებმა გაიაზრეს, რომ საზოგადოებას აქტივისტების

საქმიანობა მთლად კარგად არ ესმოდა და რომ მათი ადგილობრივი მხარდაჭერა

მყარიარ იყო, მათ აქტივისტები დაადანაშაულეს იმაში, რომ საკუთარი

პიარისთვის გამოიყენეს სოფლის დანგრევის იმიჯი, რათა საზოგადოების

ყურადღება მიეპყროთ. გაკვეთილი:

პოლიტიკოსები ყოველთვის ეცდებიან თქვენს გამოყენებას საკუთარი იმიჯის

გასაუმჯობესებლად

ან დადებითად, რადგან ამომრჩეველს მოსწონხართ

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 45

ან უარყოფითად, რადგან თქვენ არ გაქვთ საკმარისი მხარდაჭერა.

უშუალო ქმედების გარდა, აქტივისტებმა პარლამენტარებზეგავლენის

მოხდენასცადეს. მათ მისწერეს პრემიერ მინისტრს, პრეზიდენტს, პარლამენტის

თავმჯდომარეს და ა.შ. ზოგიერთმა მათგანმა თავიანთი მხარდაჭერა გამოხატა,

მაგალითად, პრეზიდენტმა; სხვებმა მტკიცე უარი თქვეს სამოქალაქო

ჩართულობაზე. მაგალითად, პრემიერ მინისტრმა დიდად არ გამოხატა საკუთარი

პოზიცია ამასთან დაკავშირებით.

აქტივისტებმა საპროტესტო აქციები მოაწყვეს დედაქალაქში (გამოსვლები,

ღონისძიეებები მრეწველობის ინდუსტრიის სამინისტროს წინ და ა.შ.). ამ

წერილებმა და ღონისძიებებმა მედიის ყურადღებამიიპყრო, მაგრამ ისინი არ იყო

ეფექტური საკითხის მოსაგვარებლად. მათ ხელი მოაწერინეს პეტიციისთვის

სოფლის ყოფილ მაცხოვრებელთა უმრავლესობას და აგრეთვე ბევრ

საზოგადოებრივ ფიგურას. პარლამენტს არასდროს არ გამოუხატავს თავისი

რეაქცია და არც იყო ვალდებული. უბრალოდ, ეს საკითხი არასდროს არ ყოფილა

შეტანილი დღის წესრიგში საპარლამენტო სესიაზე.

პარტიათაშორისი კომიტეტის დაარსების გარდა, აქტივისტებმა ხელმისაწვდომი

კამპანიის გამართვის და ლობირების ყველა ტექნიკაგამოიყენეს. ეს ალბათ

ყველაზე მნიშვნელოვანი გაკვეთილია. აქტივისტებმა ვერ მოახერხეს სხვა

საშუალებების გამოკვლევა სოფლის დასაცავად, რაც ნაკლებად მიმზიდველი

იქნებოდა მედიისთვის, თუმცა შეიძლება გაცილებით უფრო ეფექტური

ყოფილიყო. იყენებდნენ რა ყველა ხელმისაწვდომ საშუალებას და ტექნიკას, მათ

მთელი ენერგია და დრო ტყუილად დახარჯეს, რომ გავლენა მოეხდინათ

პარლამენტსა და მთავრობაზე, როდესაც სამოქალაქო საქმის აღძვრა შეიძლება

უფრო ეფექტური ყოფილიყო ამ კონკრეტულ შემთხვევაში.

სასამართლოში საქმის აღძვრა მაღაროების წინააღმდეგ, რომლებმაც ადამიანები

აიძულეს, რომ მათი სახლების შესყიდვის ხელშეკრულებისთვის მოეწერათ ხელი,

ამ სიტუაციასმოაგავრებდა. პარლამენტში პეტიციის წარდგენა შეიძლება კარგი

ჟესტი იყო, მაგრამ პარლამენტი ვერ განახორციელებდა ვერაფერს მისი სურვილის

შემთხვევაშიც კი. იმ დროისთვის პოლემიკა მიმდინარეობდა კერძო სამთო

კომპანიასა და კერძო პირებს - რეზიდენტებს შორის. მათ შორის დაპირისპირება

უნდა გადაწყვეტილიყო სასამართლო დარბაზში და არა პარლამენტში.

კომუნისტური დროიდან შემორჩენილია ასეთი მოსაზრება, რომ „ცენტრი“

მოაგვარებს ყველაფერს, თუმცა კანონმდებლობით განსაზღვრულია გარკვეული

წესები, რომლებიც ყველას ეხება. გაკვეთილი:

ყოველთვის გამოიყენეთ შესაფერისი, ეფექტური და ეფექტიანი ინსტრუმენტები.

სასურველი ცვლილების მისაღწევად კონსულტაცია გაიარეთ ექსპერტებთან.

სცადეთ პოლიტიკოსებზე გავლენის მოხდენა, როდესაც მაგალითად, ახალ

კანონპროექტს იღებენ, მაგრამ წამოიწყეთ სასამართლო პროცესი, როდესაც საქმე

ეხება კერძო კომპანიას ან დაიწყეთ ადმინისტრაციული წარმოება, როდესაც

პრობლემა გექმნებათ სახელმწიფო ან მუნიციპალური ინსტიტუტების მიერ.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 46

და ბოლოს, კამპანიის მასშტაბები ძალიან გაფართოვდა. აქტივისტები ეცადნენ

ძალიან ბევრი საკითხის ერთბაშად მოგვარებას. რადგან კამპანიამ მედიის დიდი

ყურადღებამიიპყრო, პოლიტიკოსებმა, ჟურნალისებმა და გარემოსდამცველმა

აქტივისტებმა ძალიან ბევრი საკითხი წამოსწიეს, თავიანთი ძალისხმევა მიმართეს

მათ მოსაგვარებლად და დააბნიეს საზოგადოება, თუ რა იყო კამპანიის მიზანი.

კონკრეტული შემთხვევის გამოყენების იდეა მთელი რიგი საკითხების შესახებ

ინფორმაციის გავრცელების მიზნით შეიძლება პროდუქტიულიიყოს, მაგრამ

თქვენი გზავნილი უნდა იყოს ლაკონური და რაიმეზე ფოკუსირებული. თუ

ეცდებით ბევრი საკითხის მოცვას, ის გახდება გაურკვეველი და თქვენ

ყურადღებასა და აუდიტორიასდაკარგავთ.

დასკვნის სახით შეიძლება ითქვას, რომ სამოქალაქო საზოგადოების

ორგანიზაციებმა უნდა გაითვალისწინონ, რომ მათი ინტერესის სფეროს გარდა,

ისინი პირველ რიგში საზოგადოებაში სოციალური და კულტურული ფენომენის

მრავალფეროვნებასწარმოადგენენ. მათი მიზანი არ უნდა იყოს იმის განსაზღვრა,

თუ რას იზიარებენ და ამის საფუძველზე ერთობლივი, წარმომადგენლობითი

პლატფორმის შექმნა. მათი მიზანი უნდა იყოს მრავალფეროვნებისა და

პლურალიზმის აღიარებისა და დაფასების ღირებულების მხარდაჭერა და

დანერგვა, თუმცა საჭიროების შემთხვევაში მათ უნდა შეძლონ კონსენსუსის

მიღწევა. თუ ისინი ამას ისწავლიან, შეძლებენ ადვოკატირებას საკუთარ

მაგალითზე, რაც ლობირების ყველაზე ეფექტური სახეობაა, და ამგვარად

საზოგადოების დიდი ნაწილის და ხელისუფლების ყველა დონეზე განვითარებას.

___________________________________________________________________

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 47

თავი 5 - დაფინანსების მოძიების კამპანიის დაგეგმვა

დაფინანსების მოძიების კამპანიის დაგეგმვა რეალურად ნიშნავს თქვენი

ორგანიზაციისთვისთანხების მოძიების ინდივიდუალური

პროგრამების/პროდუქტების შემუშავებას და განხორციელებას დროის

განსაზღვრულ პერიოდში (ჩვეულებისამებრ ერთ და ზოგჯერ ორი წლის

პერიოდში) ანუ ინდივიდუალურ მოთხოვნებსთქვენი ორგანიზაციის

საჭიროებების დასაკმაყოფილებლად, რომ მოიძიოთ რესურსები მისი

ფუნქციონირებისა და ღონისძიებების ერთობლივად განხორციელებისთვის,

რომლებმაც შეიძლება შეავსონ და ხელი შეუწყონ ერთმანეთს.

რატომ უნდა გამოვიყენოთ ფონდების მოძიების სტრატეგია?19

• ფოკუსი

• სინერგია

• მაქსიმუმი

• შემოსავლის მაქსიმუმამდე გაზრდა

• რისკების მართვა

• სიცოცხლისუნარიანობა

ეს იმისთვისაა საჭირო, რომ ნათლად იყოს განსაზღვრული თქვენი ორგანიზაციის

ამოცანები და მიზნები, რადგან იცოდეთ ის, რისი მიღწევაც გსურთ და რა უნდა

გააკეთოთ და რა მოცულობით იმისთვის, რომ წარმატებას მიაღწიოთ. იმისათვის,

რომ იცოდეთ, რას ფლობთ (ამჟამინდელი რესურსები) და რა გჭირდებათ

(სამომავლო რესურსები), გამოიყენეთ ანალიზი. ზოგიერთი ანალიტიკური

ინსტრუმენტი აღწერილია ქვემოთ, დანარჩენ მათგანს კი გაეცნობით შემდეგ თავში

- „რესურსების ხანგრძლივი მოძიება“ დოკუმენტის იმ ნაწილში, რომელიც

გრძელვადიან სტრატეგიულ დაგეგმვასეხება (SWOT, STEEP).

როდესაც იცით, რისი გაკეთება გსურთ და რა და რა მოცულობით უნდა

გააკეთოთ, უნდა შეკრიბოთ იდეები, გამოიყენოთ ბრეინსტორმინგი დამიიღოთ

კრეატიული გადაწყვეტილებები. ამის შემდეგ უნდა დაუბრუნდეთ რეალობას და

გადაწყვიტოთ, რა არის რეალისტურად მიღწევადი და რეალიზებადი იმ

რესურსებითა და შესაძლებლობებით, რაც თქვენ გაგაჩნიათ ანუ თქვენ არჩევთ

სახსრების მოძიების პროდუქტების/პროგრამების პორტფელს, რასაც თქვენი

ორგანიზაცია განახორციელებს დროის მოცემულ პერიოდში.მხოლოდ ამის

შემდეგ შეგიძლიათ შეადგინოთ გეგმა, გრაფიკი, განსაზღვროთ ძირითადი

ღონისძიებების განხორციელების დრო და მათ შესრულებაზე პასუხისმგებელი

პირები. ამას შეიძლება ვუწოდოთ სახსრების მოძიების(კამპანია) ან მოქმედების

გეგმა. ის უნდა მოიცავდეს ასევე ბიუჯეტსა და საჭირო ადამიანურ რესურსებს.

მონიტორინგი უნდა იყოს თქვენი კამპანიის ან სტრატეგიის განუყოფელინაწილი.

დამატებითი ინფორმაცია შეფასებასთან დაკავშირებით შეგიძლიათ მე-6 თავში

19 საიმონ კოლინზი, როგორ შევიმუშავოთ დაფინანსების მოძიების ეფექტური სტრატეგია და გეგმა, Resource Alliance, ლონდონი, 2007 წ., იან კრუპას კომენტარები, Czech Fundraising Center, პრაღა, 2007 წ.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 48

იხილოთ - -,,რესურსების ხანგრძლივი მოძიება”. ქვემოთ წარმოდგენილია

სახსრების მოძიების სტრატეგიის შემუშავების 6 სტადია.

სტრატეგიის შემუშავების ძირითადი სტადიები

• ორგანიზაციული მიზნების/საჭიროებების განსაზღვრა

• ანალიზი

• იდეების გენერირება

• პორტფელის შერჩევა

• დაგეგმვა და რესურსების მოძიება

• მონიტორინგი

1. ორგანიზაციული მიზნების განსაზღვრა

არ დაგავიწყდეთ, რომ თქვენ არ გსურთ თანხების მოძიება. თქვენ გინდათ

მიზნების მიღწევა, რაც ერთი ნაბიჯით დაგაახლოვებთ თქვენი მისიისა და ხედვის

განხორციელებასთან. ამიტომ დარწმუნებული და გარკვეული უნდა იყოთ, რისი

გაკეთება გსურთ და რა გჭირდებათ ამისთვის.

• ორგანიზაციული მისია

• მიზნები დროის განსაზღვრული პერიოდისთვის

• დაფინანსების მოთხოვნები

- რამდენი

- რისთვის

- ძირითადი ხარჯები

2. ანალიზი

შიდა

• ფონდების მოძიების განხორციელება -ბოსტონის მატრიცა

• ორგანიზაციის ფინანსური პოზიცია

• ორგანიზაციის ძლიერი და სუსტი მხარეები (SWOT)

გარე

• პოლიტიკური, ეკონომიკური, სოციალური და ტექნოლოგიური

ტენდენციები (PEST)

• კონკურენტები

ბოსტონის მატრიცა

ბოსტონის საკონსულტაციო ჯგუფის მიერ შექმნილი ბოსტონის მატრიცა

სასარგებლო ანალიტიკური ინსტრუმენტია, რომელის მეშვეობით შესაძლებელია

ფონდების მოძიების პროგრამებისა და პროდუქტების სასიცოცხლო ციკლში

შეღწევა. ის მათ ოთხ კატეგორიად ჰყოფს (არ განსხვავდება მარკეტინგის

პროდუქტების სასიცოცხლო ციკლის სტადიებისგან):

„პრობლემური ბავშვი“არის კატეგორია თანხებისმოძიების ახალი პროდუქტებისა,

რომელთა გამოცდა ხდება და ორგანიზაციას არ გადაუწყვეტია, შეინარჩუნოს თუ

განავითაროს ეს პროდუქტი. „პრობლემური ბავშვის“„ამომავალ

ვარსკვლავად“ქცევა ჩვეულებისამებრ დიდ ინვესტიციასსაჭიროებს, თუმცა

მუდმივად ბავშვად ვერ დარჩება და ორი ვარიანტია - უნდა გახდეს ან „ამომავალი

ვარსკვლავი“ ან „მკვდარი ძაღლი“. „ამომავალი ვარსკვლავი“ არის

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 49

პროდუქტი/პროექტი, რომელიც იწყებს შემოსავლის გენერირებას. მას ჯერ კიდევ

არ მიუღწევიამისი შემოსავლის პოტენციალისთვის, თუმცა ყველა კმაყოფილია

ამით. ის იზიდავს კრეატიულ ენერგიას: ეს არის იდეალური მომენტი ინვესტიციის

ჩასადებად, რომ გაუმჯობესდეს და იქცეს „მეწველ ძროხად“. ეს ყველას სურს და

ბევრ რამეს აკეთებენ ამისთვის. „მეწველი ძროხა“ მომწიფებული პროდუქტია,

რომელმაც შემოსავლის პოტენციასმიაღწია, სულ მცირე მუშაობა და ყურადღება

სჭირდება და კარგად მოქმედებს წლიდან წლამდე. პრობლემა ის არის, რომ

ხშირად ნელ-ნელა შეუმჩნევლად მიემართება „მკვდარი ძაღლისკენ“ და თუ ხელს

არ შეუწყობთ ინვესტიციის ჩადებით და ინოვაციით, რომ მის კატეგორიაში

დარჩეს „ამომავალი ვარსკვლავის“ უჯრასთან ახლოს, ის უეჭველად იქცევა

„მკვდარ ძაღლად“. ამ უკანასკნელის უჯრა მოიცავს წარუმატებელ (რომლებიც

„პრობლემური ბავშვის“ კატეგორიიდან წამოვიდა) და „წუნდებულ“ პროდუქტებს

(რომლებიც „მეწველი ძროხის“ უჯრიდან წამოვიდა), რომლებმაც ამოწურეს

თავიანთი ბაზრის პოტენციალი და დაკარგეს მიმზიდველობა და დროა, თავი

დააღწიოთ მათ.

შეგიძლიათ მატრიცაზე მონიშნოთ დაფინანსების მოძიების ყველა პროდუქტი და

პროექტი, მაგალითად, წრეების სახით, რომლის ზომა გამოხატავს შემოსავალს,

რომლის გენერირებას ახდენს პროდუქტი თქვენი ორგანიზაციისთვის. ეს შექმნის

თქვენი პროდუქტების/პროგრამების სრულ სურათს და მყარ საფუძველს იმის

გადასაწყვეტად, თუ რაზე უნდა გაამახვილოთ ყურადღება და რაში უნდა ჩადოთ

კრეატიული ენერგიისა და რესურსების ინვესტიცია. ეს ასევე დაგეხმარებათ იმის

განსაზღვრაში, თუ რა პროდუქტებმა უნდა გადაინაცვლოს მომდევნო

კატეგორიაში და როგორ უნდა გაწეროთ ეს დროში.

ამომავალი ვარსკვლავი

პრობლემური ბავშვი

მეწველი ძროხა

მკვდარი ძაღლი

სხვა ანალიტიკური ინსტრუმენტების შესახებ დეტალური ინფორმაცია (SWOT,

STEEP/PEST, დაინტერესებულ მხარეთა რუკა) იხილეთ მე-6 თავში -,,რესურსების

ხანგრძლივი მოძიება”.

შემდეგი 4 საფეხურიუნდა მოიცავდეს შემდეგს:

1. იდეების გენერირება

ორგანიზაციის ფარგლებში ზემოთ ნახსენები ბრეინსთორმინგის და კრეატიული

იდეების გენერირების, საბჭოს, პერსონალის, მოხალისეების, დონორების და ა.შ.

გარდა, არ უნდა დაგავიწყდეთ ორგანიზაციის გარეთ „ყიდვა“. შთაგონების სხვა

რესურსებსა და იდეებში შეიძლება შედიოდეს:

• პარტნიორი ორგანიზაციები

• სხვა არასამთავრობო ორგანიზაციები

• კომერციული სექტორი

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 50

• ელექტრონული ფოსტა,

საინფორმაციო ბიულეტენები/ვებგვერდები

2. პორტფელის შერჩევა

ერთმა ადამიანმა თქვა: „ცხოვრება არის პრიორიტეტების განსაზღვრა“. შეიძლება

არ მოგეწონოთ ეს გამონათქვამი, თუმცა ძნელი იქნება არ დაეთანხმო მას. როდესაც

ყველა შესაძლო იდეა გაქვთ, ყურადღებით განიხილეთ და შეარჩიეთ, რა უნდა

გააკეთოთ:

• ვარიანტების შეფასება

• სტრატეგიის და მიზნების შესაბამისობა

3. დაგეგმვა და რესურსების მოძიება

ეს არის სინთეზური საფეხური, რომელიც აერთიანებს წინა საფეხურებს და

ინფორმაციას. გამოყავით დრო და განიხილეთ:

• ღონისძიებების გეგმა

• დროის მასშტაბი

• ბიუჯეტი და ნაღდი ფულის დინება

• პერსონალი და მოხალისეები

• უნარ-ჩვევები

• რისკების ანალიზი

4. მონიტორინგი

მონიტორინგი ნიშნავს იმას, რომ თუ დაგეგმვის ნაცვლად იტყვით: „ეს არის, რისი

გაკეთებაც გვსურს“, თქვენ აცნობიერებთ, რომ მუდმივად მოგიწევთ კითხვის

დასმა, კვლავ გინდათ თუ არა იმის გაკეთება, რაც მაშინ გსურდათ და უფრო

მნიშვნელოვანია, აკეთებთ თუ არა იმას, რაც უნდა გაგეკეთებიათ. ამავდროულად,

მზად უნდა იყოთ, რომ საჭიროების შემთხვევაში შეძლოთ თქვენი მიზნებისა და

ქმედების ერთმანეთზე მორგება. არც მეტი და არც ნაკლები. შეგიძლიათ

წარმოიდგინოთ დაუსრულებელი პროცესი, როგორც ეს ქვემოთაა წარმოდგენილი:

საჭიროება, შემთხვევა, ღირებულება.

ჩანაწერები, შეფასება, ინფორმაციის მიღება. ფინანსური რესურსები.

მეთოდები, ადამიანები, სტრუქტურა, სამიზნე, გეგმები და

ბიუჯეტი.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 51

თავი 6- რესურსების ხანგრძლივი მოძიება

შესავალი20

გარდამავალი ეკონომიკის ქვეყნებშიც კი სამოქალაქო სექტორის ორგანიზაციები,

რომლებსაც ასევე უწოდებენ არასამთავრობო ორგანიზაციებს, იმის

გააზრებასიწყებენ, რომ მათი გრძელვადიანი ფუნქციონირება განპირობებულია

არაკომერციული ორგანიზაციების პრინციპებით. ისინი აღიარებენ, რომ

საზოგადოების განუყრელ ნაწილსწარმოადგენენ, რომელსაც ჩვეული ცხოვრების

წესიაქვს: ისინი მოძრაობენ ბაზარზე. არასამთავრობო ორგანიზაციები

აცნობიერებენ, რომ არსებობს მოთხოვნა მათ მომსახურებაზე, რომ ჰყავთ

კლიენტები და არსებობს კონკურენცია. სხვა ორგანიზაციები ასრულებენ მსგავს

როლებს და მათ შორის არსებობს კონკურენცია ხარისხსა და ფასთან დაკავშირებით.

ამის შედეგად, არასამთავრობო ორგანიზაციები ხვდებიან, რომ მათ უნდა დაგეგმონ

სამომავლო ღონისძიებები არა მხოლოდ მიმდინარე ღონისძიებებსა და პროექტებზე

დაყრნობით, არამედ გრძელვადიან პერსპექტივაში.

სტრატეგიული დაგეგმვა არის პროცესი ან დაგეგმვის ტექნიკა, რომელიც

პოპულარული, ფართოდ გამოყენებადი და აღიარებული გახდა კერძო ბიზნესის

მიერ 70-იან-80-იან წლებში. ეს არის მეთოდი გადაწყვეტილების მიღების,იმის

განსაზღვრისა, თუ ორგანიზაცია სად ხედავს თავის თავს მომავალში და ასევე მისი

მიზნების მიღწევის გზის გაკვლევისა.

სტრატეგიული დაგეგმვის პროცესი უზრუნველყოფს ჩარჩოს ორი ტიპის

გეგმისთვის. მოკლევადიანი გეგმებიჩვეულებისამებრ ხორციელდება ერთი

თვიდან ერთ წლამდე პერიოდში (ეს შეიძლება გაგრძელდეს 18 თვემდე).

გრძელვადიანი გეგმების განხორციელებას კი 5 წლამდე პერიოდისჭირდება, თუმცა

სამ წლიანი სტრატეგიული გეგმები უფრო გავრცელებულია, განსაკუთრებით

პატარა ორგანიზაციების შემთხვევაში. მოკლევადიანი გეგმები

კონცენტრირებულია მიმდინარე ღონისძიებების მოკლე აღწერილობასა და

დაუყოვნებლივ განხორციელებაზე. გრძელვადიანი გეგმები ნაკლებად არის

ფოკუსირებული დაუყოვნებლივ განხორციელებაზე და არ არის ძალიან

დეტალური, თუმცა უფრო სპეციფიკური და ოპერაციულია. სტრატეგიული გეგმის

ჩარჩოთი ხდება ამ გეგმების და შესაბამისი ქმედებების მართვა იმ მიმართულებით,

რაც ორგანიზაციის მომავლის ზოგად პერსპექტივას შეესაბამება. სტრატეგიული

დაგეგმვის მიზანი არის შერჩეული გზის მნიშვნელოვნად გაადვილება, როგორც ეს

ხდება დიდი ორგანიზაციების შემთხვევაში.

20 იან კრუპა, იანა ლედვინოვა: სიცოცხლისუნარიანობის გაგება, Czech Fundraising Center, პრაღა, 2002 წ.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 52

21სტრატეგიული დაგეგმვა -

ფიქრი და მოქმედება დღეს

იმგვარად, რომ თქვენი ორგანიზაცია იმ მიმართულებით წავიდეს,

სადაც გინდათ, რომ იყოს ხვალ

სტრატეგიული დაგეგმვის სარგებელი

1. აადვილებს ორგანიზაციის სამომავლო მიმართულებების განსაზღვრას;

2. გეხმარებათ პრიორიტეტების განსაზღვრაში;

3. გეხმარებათ თანმიმდევრული და დამცავი საფუძვლის შექმნაში

გადაწყვეტილების მისაღებად;

4. გეხმარებათ დღეისათვის გადაწყვეტილებების მიღებაში სამომავლო

შედეგების გათვალისწინებით;

5. ხელს უწყობს მთავარი ორგანიზაციული პრობლემების მოგვარებას;

6. ხელს უწყობს ცვალებად გარემოსთან შესაბამისობაში ორგანიზაციული და

ხელმძღვანელობის მოქნილობისა და რეაგირების უზრუნველყოფას;

7. საშუალებას გაძლევთ, რომ მაქსიმალური სიფრთხილე გამოიჩინოთ

ორგანიზაციული კონტროლის ქვეშ არსებული სფეროების მიმართ.

სტრატეგიული დაგეგმვის პროცესი

როგორც ზემოთ არის აღნიშნული, სტრატეგიული დაგეგმვა არ არის ერთჯერადი

ღონისძიება, არამედ საქმიანობის ასახვის, შეფასებისა და დარეგულირების

მუდმივი პროცესია. სტრატეგიული დაგეგმვა გვთავაზობს ინსტრუმენტს, რაც

უზრუნველყოფს ჩვენს მოქნილობას არსებული გარემოების მიმართ. მისი მიზანია

შექმნას არა ლამაზი დოკუმენტი, რომელსაც უჯრაში შეინახავენ, არამედ

ორგანიზაციის მომავლის ფართო ხედვა, რომელიც კონკრეტულ ნაბიჯებს

გასაზღვრავს ამ ხედვის გასახორციელებლად.

დაფინანსების მოძიების დაგეგმვა არის სტრატეგიული დაგეგმვის პროცესის

განუყოფელი ნაწილი და იმავე პრინციპებსექვემდებარება, რასაც ორგანიზაციის

ზოგადი სტრატეგიული გეგმა.

რას მოიცავს ფონდების მოძიების გეგმა

1. ხელმძღვანელობა

2. მიზანი

3. მეთოდები

4. თითოეული მეთოდის სამიზნის განსაზღვრა

5. ღირებულების განაწილება მეთოდების მიხედვით

6. თითოეული მეთოდის განსახორციელებლად საჭირო მოხალისეები

7. მოხალისეთა ტრენინგი

8. აღიარება /აღნიშვნა

9. შეფასება

21პიოტრ ბაბუჩეკი, რიჩარდ ქუსი, იანა ლედვინოვა: სტრატეგიული დაგეგმვა: რა არის ეს? ტრენერთა ტრენინგი, ICN and NAFE, პრაღა, ჩეხეთის რესპუბლიკა, 1998წ.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 53

10. დროის შკალა (მათ შორის ძირითადი ღონისძიებები თითოეული

მეთოდისთვის და თანხების მიღების თარიღები)

რეალურად, ფონდების მოძიების დაგეგმვა არის სახსრების მოძიების

ღონისძიებებთან დაკავშირებით აზროვნების გარკვეული სტრუქტურული

მიმართულების სხვაგვარი გამოყენება, რომლის მეშვეობით შესაძლებელია

გრძელვადიანი ხედვის ფორმულირება რესურსებთან, დონორებთან, ქსელთან,

პარტნიორებსა და იმ როლთან მიმართებაში, რომელიც გსურთ რომ ითამაშოთ.

აზროვნების ეს მიმართულება ძალიან ჰგავსსაპროექტო წინადადების წერასთან

დაკავშირებულ აზროვნებას და ხშირად უწოდებენ სტრატეგიულ აზროვნებას.

სტრატეგიული აზროვნება მოიცავს რამდენიმე ელემენტს22:

1. დაინტერესებული პირების, მათ შორის თანამშრომლებისა და კონკურენტების,

დადგენა

2. მისიისა და ღირებულებების განსაზღვრა

3. დაინტერესებული მხარეების, მათ შორის საბჭოს, კომიტეტების, მოხალისეებისა

და პერსონალის, როლების შეფასება

4. პროგრამის გადახედვა

5. შედეგების ნახვა

6. დაფინანსების განახლებადი მოდელის შექმნა

7. SWOT ანალიზი

8. ალტერნატიული სამომავლო გეგმების შემუშავება

9. სასურველი სამომავლო გეგმის შერჩევა

10. ორგანიზაციის ძირითადი სტრატეგიული საკითხების დადგენა

11. გადაწვეტილება იმასთან დაკავშირებით, თუ დღესდღეობით რომელი

შედარებით პატარა ცვლილებები იქონიებს დიდ გავლენა სამომავლო

ამოცანების შესრულებაზე

12. სტრატეგიების და დროის შკალის შემუშავება

სტრატეგიულ დაგეგმვაში ჩართვა

სტრატეგიული დაგეგმვის კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია რაც შეიძლება

მეტი ხალხის ჩართვა, რომლებიც თქვენი ორგანიზაციის მომავალზე ზრუნავენ. თუ

ამას ვერ მოახერხებთ, არა მარტო დაკარგავთ ბევრ პოტენციურ და კარგ იდეას,

არამედ, სავარაუდოდ გეგმას გარედან ან ზემოდან მოგახვევენ. თუ

ორგანიზაციავერ გრძნობს, რომ გეგმა მისი საკუთრებაა, რაც მისაღები და

ღირებულია მისთვის, მაშინ, სავარაუდოდ, ის ეფექტურიარ იქნება.

22 ჯოზეფ ლ. მაკნილი: მიზნების და სტრატეგიების განსაზღვრაარამომგებიანი ორგანიზაციებისგანვითარებისთვის, მესამე სექტორის პროექტი, Development Training Institute ბალტიმორი, აშშ, 1998 წ.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 54

დაგეგმვის პროცესის მიმდინარეობა23

დაგეგმვის ბაზა საჭირო

შედეგები

როგორ განხორციელება მიმოხილვა

შიდა შეფასება

ხედვა/მისია

სტრატეგიები

დელეგირებული

მიზნები

შეფასების

პროცესი

გარე შეფასება

ვარაუდები

მიზნები

პროგრამები

დელეგირებული

პროგრამები

პრიორიტეტული

საკითხები

სად ვართ ახლა? სად გვინდა,

რომ ვიყოთ?

როგორ მივალთ

იქამდე

ვინ რა უნდა

გააკეთოს?

როგორ

ვაკეთებთ?

ანალიტიკური ინსტრუმენტები

SWOT ანალიზი

SWOT ანალიზი ერთ-ერთი ძირითადი ინსტუმენტია უკუგების მისაცემად და

ორგანიზაციაში არსებული მდგომარეობის შესაფასებლად. მისი შედეგები ხშირად

სტრატეგიული დაგეგმვისა და აზროვნების საფუძვლადგამოიყენება. ამ მიზეზის

გამო ზემოთ აღვნიშნეთ SWOT ანალიზი, როგორც სტრატეგიული დაგეგმვის

პროცესის ერთ-ერთი ელემენტი. თუმცა ის ხშირად გამოიყენება სხვა

შემთხვევებშიც, როგორც დამოუკიდებელი შეფასების ინსტრუმენტი (მაგალითად,

კონსულტაციის საჭიროებისას, პერსონალის გადამზადების შესახებ

გადაწყვეტილების მიღებისას, პარტნიორების დიდ პროექტებში ჩართვისას და

ა.შ.).

აბრევიატურა SWOT ოთხი ძირითადი სიტყვის პირველი ასოებისგანშედგება: S -

strengths (ძლიერიმხარეები), W - weaknesses (სუსტიმხარეები), O - opportunities

(შესაძლებლობები), T - threats (მოსალოდნელისაფრთხეები). SWOT არის

ძირითადად შემდეგი შეკითხვებზე პასუხების მოკლე შეჯამება:

S რა არის თქვენი ორგანიზაციის შიდა ძლიერი მხარეები?

რა გვიშლის ხელს, რომ მაქსიმალურად გამოვიყენოთ ჩვენი ძლიერი

მხარეები?

W რა არის თქვენი ორგანიზაციის შიდა სუსტი მხარეები ან შეზღუდვები?

რა სახის ქმედებები დაგვაძლევინებს ჩვენს სუსტ მხარეებს ან შეზღუდვებს?

O რა გარე შესაძლებლობები აქვს თქვენს ორგანიზაციას?

რა სარგებელი შეიძლება ვნახოთ ამ შესაძლებლობებიდან?

T რა ძირითადი საფრთხეები ემუქრება თქვენს ორგანიზაციას?

როგორ შეიძლება გავუმკლავდეთ ამ საფრთხეებს?

23 ამჰერსტ ჰ. უაილდერის ფონდი

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 55

SWOT სქემა

ძლიერი მხარეები(S)

სუსტი მხარეები (W)

შესაძლებლობები (O)

საფრთხეები (T)

როგორც შენიშნეთ, პირველი ორი შეკითხვა ორგანიზაციის შიდა ფაქტორებსეხება,

მეორე ორი კი -გარე ფაქტორებს, რომლებიც აქვს თქვენს ორგანიზაციაზეგავლენას

ახდენს.

STEEP ანალიზი

მეორე ძირითად ანალიტიკურ ინსტრუმენტს ეწოდება STEEP ანალიზი, რომელიც

ფოკუსირებას ახდენს გარე ფაქტორებზე, რომლებიც თქვენს ორგანიზაციაზე

ზემოქმედებს. ეს ანალიზი მსგავსი გარე ფაქტორების უფრო დეტალურად

გაგებაშიდაგეხმარებათ. აღწერილი ფაქტორები უმთავრესად ორგანიზაციის

კონტროლის გარეთაა, თუმცა ისინი გაცილებით მნიშვნელოვანია სტრატეგიული

დადაწყვეტილებების მიღების პროცესში.

გარე ფაქტორები

S სოციალური ______________________________________________

T ტექნიკური ______________________________________________

E ეკონომიკური ______________________________________________

E გარემო ______________________________________________

P პოლიტიკური ______________________________________________

შეიძლება შეგხვდეთ ამ ინსტრუმენტის განსხვავებული ვარიანტი, რომელსაც

PEST ანალიზი ჰქვია. ის შინაარსობრივად იგივეა, მხოლოდ კატეგორიების წყობაა

შეცვლილი და „გარემო“ ფაქტორი ამოღებულია. შეგიძლიათ გამოიყენოთ

რომელიმე მათგანი თქვენი სურვილისამებრ.

დაინტერესებულ მხარეთა რუკა

კიდევ ერთი ანალიტიკური ინსტრუმენტია დაინტერესებულ მხარეთა რუკა.

მასში წარმოდგენილია პარტნიორები, ინსტიტუტები, რომლებთანაც

თანამშრომლობთ, დონორები, საბჭოს წევრები, მედია, კონკურენტები, მსგავსი

ორგანიზაციები, თემთა ლიდერები და იდეების გენერატორები... უბრალოდ

ყველა დაინტერესებული მხარე ურთიერთობის ორი მთავარი კრიტერიუმის

მიხედვით: რა დონის გავლენა აქვთ მათ თქვენს ორგანიზაციაზე დაწყებული

არანაირი გავლენიდან და დამთავრებული დიდი გავლენითდა მათი

დამოკიდებულება თქვენი ორგანიზაციის მიმართ დაწყებული უარყოფითი და

დამთავრებული დადებითი დამოკიდებულებით. წინა ანალიტიკური

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 56

ინსტრუმენტებიდან განსხვავებით, დაინტერესებულ მხარეთა რუკა მოიცავს არა

ზოგად კატეგორიებს, არამედ შკალას, რომ გამარტივდეს ინსტრუმენტთან

მუშაობა.

მცირე ზეგავლენა საშუალო ზეგავლენა დიდი ზეგავლენა

დადებითი

დამოკიდებულება

ნეიტრალური

დამოკიდებულება

უარყოფითი

დამოკიდებულება

სქემაზე აღნიშნეთ ყველა მნიშვნელოვანი დაინტერესებული მხარე (მათი

სახელები). გარდა იმისა, რომ ეს დაგეხმარებათ მიმოხილვის გაკეთებაში, თქვენ

შეძლებთ იმის გადაწყვეტას, ჩადებთ თუ არა ინვესტიციას იმაში, რომ შეცვალოთ

თქვენი ურთიერთობა. მაგალითად, თუ ქალაქის მერი მოხვდა სქემის მარჯვენა

ქვედა კუთხის უჯრაში, შეიძლება შეამციროთ მისი მისი გავლენათქვენზე (სქემის

მარცხენა მხარეზე გადანაცვლებით) ან შეცვალოთ მისი დამოკიდებულება თქვენი

ორგანიზაციის მიმართ (სქემის ზედა უჯრაში გადანაცვლებით). თქვენი (შემდეგი

წლის ან წლების) გეგმების შეფასებისას დაუბრუნდით ამ „რუკას“, რომ ნახოთ, რა

გადაადგილებები მოხდა დაინტერესებულ პირებს შორის და რა ზოგადი

ტენდენცია შეინიშნება (მაგალითად, ორი წლის განმავლობაში ერთსა და იმავე

დარგში მოღვაწე ორგანიზაციების უმრავლესობის დამოკიდებულება ნაკლებად

დადებითი გახდა), რაც ყოველთვის მოითხოვს სერიოზულ განსჯასა და ზოგჯერ

-დაუყოვნებლივ ქმედებას.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 57

სავარჯიშო ფურცელი – ორგანიზაციული ანალიზი და საჭიროებების

შეფასება

შეაფასეთ არამომგებიანი ორგანიზაციის მართვის შემდეგი სფეროები თქვენს

ორგანიზაციაში არსებული დღევანდელი მდგომარეობის გათვალისწინებით. გამოიყენეთ შეფასების შემდეგი შკალა და თქვენი კომენტარებიდაწერეთ: 1 – მართვის ეს სფერო ჩვენი ერთ-ერთი ძლიერი მხარეა; პრობლემა არა გვაქვს მასთან დაკავშირებით 2 –გარკვეული პრობლემები გვაქვს ამ სფეროში, რომლებიც არაა ძალიან მნიშვნელოვანი 3 – გარკვეული სისუსტეები გვაქვს ამ სფეროში 4 – მთავარი სისუსტეები გვაქვს ამ სფეროში; საჭიროა მათი გაანალიზება და ამ მხრივ მდგომარეობის გაუმჯობესება ჩვენი ორგანიზაციის სიცოცხლისუნარიანობის უზუნველყოფის მიზნით;

პოლიტიკის ადმინისტრირება

(კანონმდებლობა, მართვის პრინციპები, ორგანიზაციული სტრუქტურა, ხედვა,

მისიის განაცხადი და ა.შ.)

________________________________________________________________

შეფასების და უკუგების სტრატეგიები

(კომიტეტები, საჭიროების შეფასება, წინადადების შემუშავება და ა.შ.)

_______________________________________________________________

საზოგადოებასთან ურთიერთობა და მარკეტინგი

(საზოგადოებასთან ურთიერთობის სტრატეგიები, მედიის სტრატეგიები,

პრეზენტაციები და ა.შ.)

________________________________________________________________

ადამიანური რესურსები

(პერსონალი, მოხალისეები, საბჭოს წევრები, ხელმძღვანელობა, გუნდური მუშაობა

და ა.შ.)

________________________________________________________________

ფინანსები

(ფინანსური მართვა, ფონდების მოზიდვა, ყოველწლიური აუდიტი და ა.შ.)

________________________________________________________________

პროგრამა

(დაგეგმვა, განხორციელება, შეფასება, ურთიერთდამოკიდებულება და ა.შ.)

________________________________________________________________

დაწესებულებები

(შენობა, აღჭურვილობა და ა.შ.)

________________________________________________________________

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 58

შეფასება24

„ღირებულება“ არის სიტყვა „შეფასების“ ძირი და ის ზუსტად ასე უნდა აღიქვათ.

შეფასება არის ღირებულება, რომელსაც ვღებულობთ უკუგების სახით ჩვენს

ქმედებებთან, პროექტებთან, პროგრამებთან, ორგანიზაციასა და ა.შ.

დაკავშირებით. უნდა ვისწავლოთ შეფასების დაფასება.

შეფასებას შეიძლება ჰქონდეს სხვადასხვა ფორმა, რომელიც დიდი რაოდენობით

ინსტრუმენტებს და მეთოდოლოგიებს იყენებს. ზოგადად, შეფასება შეიძლება

ეფუძნებოდეს მყარ მონაცემებსა (hard data) და სტატისტიკას (ანუ შემოწმებად

საზომს) ან რბილ მონაცემებს (soft data). ადამიანების უმრავლესობა უპირატესობას

მყარ მონაცემებსანიჭებს, რადგან რიცხვები - რაოდენობის განსაზღვრა

დამაჯერებელია. თუმცა, ბევრი არასამთავრობო ორგანიზაციის პროექტის

ფარგლებში შედეგების რაოდენობის განსაზღვრა რთულია, თუ არა შეუძლებელი.

მაგალითად, როგორ შეიძლება გავზომოთ შემდეგი: „ადამიანების მეტი მზაობა,

რომ ჩაერთონ საზოგადოებრივ ურთიერთობებში“ ან „საზოგადოებაში ფსიქიკური

პრობლემების მქონე ადამიანებისმიღებულობა?“დონორები და შეფასების

დამკვეთები ყოველთვის ითხოვენ კონკრეტული რიცხვების დადებას. ყოველთვის

შეიძლება გარკვეული რიცხვების მიწოდება, თუმცა შეფასებისას მხოლოდ ამაზე

კონცენტრირება ნიშნავს იმას, რომ შესაძლოაყველაზე მთავარი გამოგვრჩეს.

შეფასება ემსახურება არა დონორს, არამედ ორგანიზაციას ან პროექტს, რომლის

შეფასება ხდება. აქედან გამომდინარე, ხარისხობრივი შეფასება უფრო

მნიშვნელოვანია, ვიდრე რაოდენობრივი, რომელიც პროექტსდიდად წაადგება.

შეფასებამ უნდა მოიცვას ისინი, ვინც ფასდება. ამის უზრუნველსაყოფად (და

„მამოწმებენ“ განცდით გამოწვეული შესაძლო წინააღმდეგობის პრევენციისთვის)

უნდა შემუშავდეს შეფასების კრიტერიუმები მათთან ერთად, ვისი შეფასებაც

ხდება. არ არის საჭირო იმის აღნიშვნა, რომ შემფასებელი უნდა იყოს ჩართული

პროექტში ან პროგრამაში მისი დაწყებიდანვე. სამწუხაროდ მას მხოლოდ ბოლოს

უხმობენ.

შეფასების ინსტრუმენტები და რბილ მონაცემთა შეფასება25

შეფასების ინსტრუმენტები:

- კითხვარები / კვლევები

- ჩანაწერები/მიმოხილვა

- გასვლითი ვიზიტები

- განხილვები

პროექტის ბუნებიდან გამომდინარე, შეფასების ამ ოთხი მთავარი ინსტრუმენტის

გულდასმით შერჩეულ კომბინაციას შეიძლება სასურველი მოცულობის

24იან კრუპა, იანა ლედვინოვა: სიცოცხლისუნარიანობის გაგება, Czech Fundraising Center, პრაღა, 2002 წ. 25სტივენ მეიერი: სამუშაო სესია თემაზე: შეფასება, დასარიგებელი მასალა, CPSI, პრაღა, 2000 წ.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 59

ინფორმაციის მოწოდება. შემფასებელს შეუძლია ორგანიზაციისთვის

დამაჯერებელი რეკომენდაციების მიწოდება და ამ უკანასკნელს კი - მისი

პროგრამის განხილვა.

კარგი შეფასება ყოველთვის უნდა იყოს მოტივაციის წყარო

ორგანიზაციული ეთიკა და მისიის განხორციელების ვალდებულება26

ეთიკა სამოქალაქო სექტორში

თითოეული პიროვნება თავის ღირებულებებს იცავს ცნობიერად თუ

ქვეცნობიერად. ძირითადად მათ აქვთ სხვების მსგავსი ფასეულობებიდა საერთო

ნორმების მიხედვითიქცევიან, რაც ხელს უწყობს ადამიანთა შორის ნდობის

მოპოვებასა და თანამშრომლობას. მათ, რომლებიც საკუთარი ღირებულებებით

ცხოვრობენ, ჩვეულებისამებრ უწოდებენ კარგ, წესიერ, ზნეობრივ და ა.შ. ადამიანებს. ამის მსგავსად ორგანზაციებსაც გააჩნიათ შიდა ღირებულებების

სისტემა, რაც განსაზღვრავს მათ ქმედებას. შეიძლება ითქვას, რომ ორგანიზაციას

გააჩნია თავისი „ქვეცნობიერება“ და „ცნობიერება“, რაც მისი წევრებისა და

მხარდაჭერების საერთო ღირებულებებსეფუძნება. ორგანიზაციის ხანგრძლივად

„კარგი“ ფუნქციონირება არ შეიძლება დამოკიდებული იყოს მხოლოდ

მომენტალურად შექმნილ გარემოზე. ორგანიზაციაში ხალხი დროდადრო იცვლება

გარე პირობების მიხედვით. მისია და ძირითადი მორალური ფასეულობები კი

იგივე რჩება. სწორედ ამიტომ არის ასეთი მნიშვნელოვანი, რომ ყოველმა

ორგანიზაციამ ყურადღება მიაქციოს თავის განვითარებას, მოწყობასა და

შეინარჩუნოს საკუთარი ღირებულებები. ამან შეიძლება მიიღოს „ეთიკური

კოდექსის“, „ფუნდამენტური პრინციპების“ ან „ღირებულებების განაცხადის“

ფორმა. მნიშვნელოვანი არის ის, თუ რა ერქმევა ამ დოკუმენტს, არამედ ის, რომ

ორგანიზაცია ამ კოდექსის მოთხოვნების მიხედვით მოქმედებდეს.

სანამ ეთიკურ სტანდარტებსა და კოდექსებს შევეხებით, სამოქალაქო სექტორის

მთავარი ფასეულობებიუნდა განვიხილოთ.

სამოქალაქო სექტორი მრავალფეროვანი ორგანიზაციების

ერთობლიობასწარმოადგენს, თუმცა მიუხედავად ამისა, მათ რამდენიმე

მსგავსებააქვთ:

- საკუთარიკლიენტები ჰყავთ

- მთავრობისგან ორგანიზაციულადგამიჯნულები არიან

- მაქსიმალურად არ ზრდიან სარგებელს

(როგორცარამომგებიანიორგანიზაციები)

- თვითმმართველიორგანიზაციებიარიან

- ვოლუნტარიზმითამაშობსმნიშვნელოვანროლსმათგანვითარებაში

26საიმონ კოლინგსი, იანა ლედვინოვა: ანკარა, 2007 წ. (ადაპტირებულიიან კრუპა, იანა ლედვინოვა: სიცოცხლისუნარიანობის გაგება, Czech Fundraising Center, პრაღა, 2002 წ.)

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 60

არაკომერციული ორგანიზაციები მნიშვნელოვან როლს ასრულებენ

დემოკრატიულ საზოგადოებაში. შეიძლება გამოვყოთ მათი ღირებულებების

ხუთი ჯგუფი:

- ინოვაცია, წამოწყება, სოციალურიმეწარმეობა

- ვოლუნტარიზმი, დამოუკიდებლობა

- პოლიტიკურიცვლილება, სოციალურიცვლილება,

საზოგადოებისინფორმირებულობა

- ზრუნვა, ალტრუიზმი, სხვებისთვისგაწეულიმომსახურება

- სოლიდარობა, ორმხრივობა, უფლებამოსილებითაღჭურვა,

კლიენტთანსიახლოვე

ეთიკური სტანდარტები

ეთიკური სტანდარტებისსისტემატიზირება ჩვეულებისამებრ ხდება

არასამთავრობო ორგანიზაციების საქმიანობის შემდეგი სფეროების მიხედვით:

- დაფინანსების მოზიდვა (დახარჯული თანხების წილი, გამოყენებული

ტექნიკა, საიდან იღებთ თანხებს);

- მართვა (მმართველი კომიტების/საბჭოს წევრობა, კომიტეტის/საბჭოს

წევრების ანაზღაურება, ინტერესთა კონფლიქტი, პერსონალის

ანაზღაურება და სარგებელი);

- პოლიტიკური ღონისძიებები(კანდიდატების მხარდაჭერა, კამპანიის

ჩატარება);

- ანგარიშვალდებულება(სამართლიანობა, რეაგირება, გამჭვირვალობა, ვინ

იღებს მონაწილეობას გადაწყვეტილების მიღებაში).

ღირებულებები და ეთიკური დილემები27

იმ სფეროების მაგალითები, სადაც განსაკუთრებით ხშირია ღირებულებათა

კონფლიქტები:

დაფინანსების მოძიების იმიჯი

შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირები და სხვა სახელმწიფოების

დახმარებაში ჩართული ბევრი ადამიანი კრიტიკულად უდგება რეკლამირებას,

რომელიც ხაზს უსვამს იმათ უმწეობას, ვისაც დახმარება სჭირდებათ. ამ მიდგომამ

შეიძლება უზრუნველყოს დიდი რაოდენობით თანხების მოზიდვა, თუმცა

დამოკიდებულების ცნებასამძაფრებს დახალხის უფლებამოსილებით აღჭურვის

სურვილსეწინააღმდეგება.

თანხების მოძიების ხარჯები

დონორების მოლოდინი ხშირად არის, რომ არამომგებიანმა ორგანიზაციებმა

მხოლოდ მოხალისეები ჩართონ სახსრების მოძიებაში, თუმცა რეალურად ეს

თანხებთანაა დაკავშირებული. ზოგიერთ მეთოდს, მაგალითად, დონორთა

მონაცემთა ბაზის შექმნას, შეიძლება ინვესტიციის ჩადება დასჭირდეს გარკვეული

27ადაპტირებულიმერლინ ტეილორი: ღირებულებები და არამომგებიანი ორგანიზაციები, მესამე სექტორის პროექტი, Development Training Institute, ბალტიმორი, აშშ, 1995წ.

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 61

დროის მანძილზე. დაფინანსების მომძიებლებმა დონორებს უნდა მიაწოდონ სწორი

ინფორმაცია ამ ხარჯების შესახებ.

ხელფასები

ორგანიზაციები, რომლებიც მონაწილეობის პრინციპზე

დაყრდნობითფუნქციონირებენ, ხშირად აწყდებიან დილემას ხელფასებსა და

სამუშაოს შორისგანსხვავებებთან დაკავშირებით,განსაკუთრებით მაშინ, თუ მათ

დირექტორის დანიშვნასურთ. როგორ იზიდავენ გამოცდილ კადრებს ისე, რომ არ

არღვევენ მონაწილეობის პრინციპს?თუ ისინი მაღალ ხელფასებს იხდიან, ინგრევა

მათი არამომგებიანი იმიჯი? საზოგადოების მოსაზრებით, მაღალი ხელფასები არ

არის თავსებადი საქველმოქმედო საქმიანობასთან. იგივე ეხება მანქანებით

სარგებლობას, საზღვარგარეთ მოგზაურობას და ორგანიზაციის ოფისის და ოფისის

აღჭურვილობას.

ინტერესთა კონფლიქტი

მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყანაში არსებობს ოჯახების მიერ მართული

არაკომერციული ორგანიზაციები, როდესაც მამა ან დედა გენერალური

დირექტორია და ოჯახის სხვა წევრები კი - ორგანიზაციის თანამშრომლები. ზოგ

შემთხვევაში ოჯახის ნაცვლადასეთ ორგანიზაციაში შეიძლება დასაქმებულები

იყვნენ ერთი და იმავე ტომის, კლანის ან კასტის წევრები. ასევე ჩვეული ამბავია,

როდესაც ნდობით აღჭურვილი პირები ფინანსურ სარგებელს ნახულობენ

არამომგებიან ორგანიზაციასთან მათი კავშირიდან, მაგ. მომსახურების

გაწევისთვის. ასეთმა გარიგებებმა შესაძლოა კითხვები გააჩინოს ამ

ორგანიზაციების ფასეულობების სისტემასთან დაკავშირებით. არაფერი ცუდი არაა,

თუ საბჭოს წევრი ანაზღაურებას მიიღებს გაწეულ პროფესიონალურ

მომსახურებაში, თუმცა ეს უნდა იყოს გამჭვირვალე და არაკომერციულ

ორგანიზაციას უნდა შეეძლოს ამის ახსნა და გამართლება.

„ბინძური“ ფული

კიდევ ერთი გავრცელებული პრობლემაა დილემა, უნდა მივიღოთ თუ არა თანხები

ისეთი წყაროდან, რომელსაც საეჭვო ფასეულობები აქვს. ხომ არ დააყენებს

ჩრდილქვეშ ასეთი ფული მიმღებ ორგანიზაციას? თუ უნდა გაათეთროს ამ

უკანასკნელმა ეს თანხები?

თანაბარი შესაძლებლობები

თანაბარი შესაძლებლობები ერთ-ერთი ემოციური საკითხია, სადაც იდეებსა და

ყოველდღიურ რეალობას შორის მუდმივად არის შეუსაბამობა. თუ თანამდებობა

ვაკანტურია და შესაფერის კანდიდატს იცნობთ მის დასაკავებლად (ხშირ

შემთხვევაში მას, რომელიც უსასყიდლოდ ან ნახევარგანაკვეთზე მუშაობდა თქვენს

ორგანიზაციაში) პირდაპირ უნდა დანიშნოთ თუ განცხადება უნდა გააკეთოთ, რომ

ყველას მიეცეს თანაბარი შესაძლებლობა. ბევრი ორგანიზაცია ეთანხმება თანაბარი

შესაძლებლობების პრინციპს, თუმცა კონკრეტული ვაკანსიის გაჩენის

შემთხვევაშისხვადასხვა სახის საკითხები წარმოიშვება.

პრობლემური ადამიანები

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 62

კიდევ ერთი დილემა, რის წინაშეც ორგანიზაცია შეიძლება დადგეს არის ის,

როდესაც მოხალისე, წევრი ან თანამშრომელი (ან მმართველი კომიტეტი) არ

ასრულებს თავის მოვალეობებს. შეიძლება ისინი მანამდე მნიშვნელოვან როლს

ასრულებდნენ ორგანიზაციაში ან დღესდღეობით ორგანიზაცია ძალიან

მნიშვნელოვანი იყოს მათთვის. მათი გათავისუფლება უგულო საქციელიიქნება,

მაგრამ ორგანიზაციას მათი შენარჩუნებაშეუძლია?

გადასახადი

ბევრი ორგანიზაციის მიზანია სოციალურად დაუცველი მოსახლეობისთვის

მომსახურების გაწევა, რომლებიც თავის გატანაზე ფიქრობენ. თუ ისინი გადასახადს

დააწესებენ, მათი მომსახურების გარეშე დარჩებიან ადამიანები, რომლებსაც

ყველაზე მეტად სჭირდებათ ეს. თანხის უქონლობის გამო მათ მოუწევთ თავის

შეკავება. რა უნდა ქნან მათ?

Resource Mobilization Handbook © 2014, Jan Kroupa, Jana Ledvinová , www.fundraising.cz 63

სავარჯიშო ფურცელი – ღირებულებები და ეთიკური დილემა

რას იტყვით თქვენზე და თქვენი ორგანიზაციის შესახენ?

მსგავსი დილემები გაქვთ თუ განსხვავებული? სცადეთ ზოგიერთი მათგანის

აღწერა ქვემოთ წარმოდგენილი ჩამონათვალის წაკითხვის შემდეგ:

დაფინანსების მოძიების იმიჯი

___________________________________________________________________

დაფინანსების მოძიებასთან დაკავშირებული ხარჯები

___________________________________________________________________

ხელფასები და სარგებელი

___________________________________________________________________

ინტერესთა კონფლიქტი

___________________________________________________________________

„ბინძური“ ფული

___________________________________________________________________

თანაბარი შესაძლებლობები

___________________________________________________________________

პრობლემური ადამიანები

___________________________________________________________________

საწევრო გადასახადი

___________________________________________________________________

სხვა

___________________________________________________________________