เพอสงเสรมและเผยแพรผลงานวชาการในรปแบบรายงานวจย (Research Article) และบทความปรทศน(Review Article) สาขาการพยาบาล การสาธารณสข และการศกษา

วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน พะเยา312หม11ต.บานตอมอ.เมองจ.พะเยา56000โทรศพท0-5443-1779โทรสาร0-5443-1889

ศาสตราจารยดร.เวคนนพนตย ผอ�านวยการ Professional Associates of Thailand ดร.สภาภรณอดมลกษณ ผอ�านวยการวทยาลยพยาบาลบรมราชชนน พะเยา

ดร.กฤตพทธฝกฝน

ดร.ปณณธรชชวรตน ดร.พมพมลวงศไชยา

ทกๆ4เดอน(ปละ3ฉบบ) มกราคม-เมษายน พฤษภาคม-สงหาคม กนยายน-ธนวาคม

อาจารยจรรยา แกวใจบญ อาจารยสมศร ทาทาน อาจารยอมพร ยานะ อาจารยวรรณภา เยนใจ อาจารยสพชญา เสมอเชอ นายอานนท ตบยอย

ÇÒÃÊÒà ¡ÒþÂÒºÒÅ ¡ÒÃÊÒ¸ÒóÊØ¢áÅСÒÃÈÖ¡ÉÒ

วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน พะเยา»‚·Õè 15 ©ºÑº·Õè 2 ¾ÄÉÀÒ¤Á - ÊÔ§ËÒ¤Á 2557 ISBN 0859-3949

รองศาสตราจารยดร.อทยภรมยรน

มหาวทยาลยการจดการและเทคโนโลยอสเทรน

รองศาสตราจารยดร.สรพลนธการกจกล

คณะเภสชศาสตรมหาวทยาลยเชยงใหม

รองศาสตราจารยดร.พรรณพไลศรอาภรณ

คณะพยาบาลศาสตรมหาวทยาลยเชยงใหม

รองศาสตราจารยดร.สายพณเกษมกจว²นา

ส�านกวชาพยาบาลศาสตรมหาวทยาลยแมฟาหลวง

ผชวยศาสตราจารยดร.ชยณรงคอภณหพ²น

คณะสาธารณสขศาสตรมหาวทยาลยธรรมศาสตร

ดร.สมานจตภรมยรน

ผอ�านวยการหลกสตรศกษาศาสตรดษฎบณฑต

มหาวทยาลยการจดการและเทคโนโลยอสเทรน

ดร.บรรจงไชยรนคำา

คณะศลปศาสตรมหาวทยาลยพะเยา

ดร.นÄมลสงหดง

ส�านกวชาพยาบาลศาสตรมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร

ดร.ประจวบแหลมหลก

คณะแพทยศาสตรมหาวทยาลยพะเยา

ดร.นสราประเสร°ศร

วทยาลยพยาบาลบรมราชชนนสรรพสทธประสงค

ดร.สชาดาอนทรกำาแหงณราชสมา

วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน

สวรรคประชารกษนครสวรรค

ดร.ปณณธรชชวรตน

วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน พะเยา

ดร.กÄตพทธ½ƒก½น

วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน พะเยา

Çѵ¶Ø»ÃÐʧ¤�

਌Ңͧ

·Õè»ÃÖ¡ÉÒ

ºÃóҸԡÒÃ

¡Í§ºÃóҸԡÒÃ

¡íÒ˹´ÍÍ¡

Êíҹѡ§Ò¹

¡Í§ºÃóҸԡÒÃ

มกราคม-เมษายน พฤษภาคม-สงหาคม กนยายน-ธนวาคม

ÊÒúÑÞหนา

- เทคโนโลยกบการจดการศกษาของสถาบนพระบรมราชชนก 3

* ดร.สชาดา อนทรกาแหง ณ ราชสมา

- ความสมพนธระหวางพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองทบานกบการรบรอาการ

ปวดขอเขาของผมปญหาโรคขอเขาเสอมในตาบลบานตอม อาเภอเมอง จงหวดพะเยา 11

* ดลนภา หงษทอง

- ปจจยทเกยวของกบการตดสนใจเลอกเขาศกษาตอระดบอดมศกษาของนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 6 ในเขตกรงเทพมหานครและจงหวดสมทรปราการ 21

* ดร.สมานจต ภรมยรน

- ความมนคงทางอารมณและความสามารถในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรค

ของนกศกษาพยาบาลศาสตรบณฑต วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน พะเยา 30

* สรยลกษณ ไชยลงกา

- ตนทนของโรงพยาบาลในจงหวดพะเยา ปงบประมาณ 2556 40

* อญชล แกวหมด

- ปจจยทมผลตอทกษะปฏบตการพยาบาลและทศนคตตอวชาชพ ตามการรบรของ

นกศกษาพยาบาลทขนฝกภาคปฏบตครงแรก วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน พะเยา 46

* สมศร ทาทาน, อมพร ยานะ

- รปแบบการบรหารโรงเรยนตามแนวคดการบรหารงานตามวตถประสงคของ

โรงเรยนขนาดเลก ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 55

* ทวศกด แกวอาสา

- แนวทางการพฒนาศกยภาพบคลากรสายสนบสนนโรงพยาบาลพะเยา 62

* ดรณวรรณ คาเจรญ

3วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

เทคโนโลยกบการจดการศกษาของสถาบนพระบรมราชชนกTechnology and educational management at Praboromarajchanok

Institute for Health Workforce Development

ดร.สชาดาอนทรก�าแหงณราชสมา

วทยาลยพยาบาลบรมราชชนนสวรรคประชารกษ

บทคดยอ การจดการศกษาของประเทศไทยในปจจบนไดม

การน�าเทคโนโลยสมยใหมไดแกเทคโนโลยสอสารมวลชน

เทคโนโลยโทรคมนาคมและเทคโนโลยสารสนเทศมาใช

เพอชวยใหการจดการศกษาบรรลอดมการณการศกษา

ตลอดชวตส�าหรบทกคน ซงพระราชบญญตการศกษา

แหงชาตพทธศกราช2542และฉบบปรบปรงพทธศกราช

2545มาตรา9ไดก�าหนดเรองเกยวกบเทคโนโลยทางการ

ศกษาไวโดยเฉพาะนนแสดงใหเหนวาเทคโนโลยมบทบาท

ส�าคญตอการจดการศกษาอยางไมอาจปฏเสธได

ในยคทเทคโนโลยทกๆ ดานก�าลงเจรญกาวหนา

อยางรวดเรวและไรขดจ�ากดเทคโนโลยสอสารมวลชน

เทคโนโลย โทรคมนาคมและเทคโนโลยสารสนเทศ

เปนเทคโนโลยทมการเจรญเตบโตอยางตอเนองเชนเดยวกน

เทคโนโลยเหลานมบทบาทตอการด�ารงชวตของผคนใน

แงมมตางๆหลากหลายประการทงในแงของการรบทราบ

เรองขาวสารททนสมยทนเหตการณแงของการรบร

ขอมลใหมๆ ในเรองตางๆทงสขภาพวทยาศาสตร

เทคโนโลยอาชพวถชวตวฒนธรรมแงของความบนเทง

เรงรมย เชน ละคร ภาพยนตร เพลงรายการโชว

ตางๆแงของการตดตอสอสารทสะดวกรวดเรวและงาย

ยงขนอกแงหนงทนบวาเทคโนโลยเหลานมบทบาท

ไมแพเทคโนโลยอนๆ กคอ บทบาทในการจดการศกษา

ทงการศกษาในระบบนอกระบบและตามอธยาศยซงเหน

ไดจากพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช

2542และฉบบปรบปรงพ.ศ.2545มาตรา63กลาววา

รฐตองจดสรรคลนความถสอตวน�าและโครงสรางพนฐาน

อนทจ�าเปนตอการสงวทยกระจายเสยงวทยโทรทศนวทย

โทรคมนาคม และการสอสารในรปอน เพอใชประโยชน

ส�าหรบการศกษาในระบบการศกษานอกระบบการศกษา

ตามอธยาศยการท�านบ�ารงศาสนาศลปะและวฒนธรรม

ตามความจ�าเปนการจดการศกษาในระบบเปนการศกษา

ทก�าหนดจดมงหมายวธการศกษาหลกสตรระยะเวลา

ของการศกษาการวดและประเมนผลซงเปนเงอนไข

ของการส�าเรจการศกษาทแนนอน ปจจบนสถานศกษา

แทบทกแหงมการน�าเอาเทคโนโลยสอสารมวลชนไมวา

จะเปนวทยโทรทศนและอนๆมาใชเปนสอการเรยนร

ทมบทบาททงเปนแหลงขอมลขาวสารบางแหงใชการ

ถายทอดรายการการศกษาเปนสอในการประชมอบรม

ครผสอนตลอดจนเปนขอมลในการบรหารจดการไดเปน

อยางดจงสามารถกลาวไดวาการศกษาในระบบไมสามารถ

ขาดเทคโนโลยสอสารมวลชนไดส�าหรบการจดการศกษา

นอกระบบยงจ�าเปนตองอาศยเทคโนโลยเพราะการ

จดกจกรรมการเรยนรตองอาศยสอตางๆมากกวาทงสอ

โทรทศนวทยและอนๆผเรยนอาจสามารถเรยนร

ผานรายการสอนทางวทยโทรทศนโดยไมตองเดนทางไปเรยน

ทโรงเรยนหรอทศนยการเรยนชวยใหประหยดเวลา

ประหยดงบประมาณในการจดการศกษา

ผลกระทบของเทคโนโลยสารสนเทศทมผลตอระบบ

การศกษาและวธการเรยนการสอนในอนาคตท�าใหเกด

แนวทางใหมทเปลยนแปลงไปจากการศกษารปแบบเดมดงน

4 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

1. ผลกระทบเทคโนโลยสารสนเทศทมตอวธการ

เรยนการสอน

1.1 ผเรยนสามารถเรยนเมอตองการเรยน

กลาวคอผเรยนสามารถเลอกวชาเวลาสถานทไดตาม

ความสนใจโดยไมตองมตารางเรยน ไมจ�าเปนตองเขา

ชนเรยนและสามารถเลอกศกษาตามเรองทตนอยากร

ซงอาจเลอกเรยนรดวยตนเองเพยงล�าพงหรอเรยนรพรอมๆ

กบผอนทมความสนใจในเรองเดยวกนได

1.2 ผเรยนสามารเรยนรดวยตนเองจากแหลง

ความรตางๆ ทวโลกโดยไมมขดจ�ากด กลาวคอ ผเรยน

สามารถเขาถงขอมลไดจากเครองคอมพวเตอรดวยระบบ

ออนไลนทวโลกเชน สามารถเรยนร ไดจากเครอขาย

อนเตอรเนตเปนตน

1.3 ผ เรยนสามารถเรยนร ได ตลอดชวต

กลาวคอรปแบบการเรยนรและเปาหมายของการศกษา

ไดเปลยนไปจากเดมเชน ผเรยนเคยมงหวงปรญญาบตร

จากการเรยนเพยงเพอเปนใบรบรองวฒในการท�างาน

เพอประกอบอาชพตามทตนตองการเทานน แตแนวโนม

ในปจจบนและอนาคต ผเรยนทส�าเรจการศกษาและ

มอาชพแลวยงสามารถเรยนร ศกษาเพมเตมในสาขา

ทสมพนธกบหนาทการงานทตนปฏบตในการน�ามาสการ

พฒนางานพฒนาคนและพฒนาสงคมอกดวย

2. ผลกระทบเทคโนโลยสารสนเทศทมตอบทบาท

ของคร

2.1 ครเปรยบเสมอนทปรกษา กลาวคอ

หนาทและบทบาทของครผสอนจะเปลยนจากการบรรยาย

หนาชนเรยนเพยงอยางเดยวมาเปนการกลาวน�าเขาส

บทเรยนและท�าหนาทเปนเพยงผแนะน�า ใหค�าปรกษา

และแกปญหาใหแกผเรยนเทานน

2.2 ความหลากหลายของวชาชพในการสอน

กลาวคอ การสอนดวยคอมพวเตอรโดยผานเครอขาย

(Network)ท�าใหครผสอนมหนารบบทบาททเปลยนแปลง

ไปเพราะผเรยนมความสามารถตดตอสอสารแลกเปลยน

ความรความเขาใจระหวางผเรยนและผสอนไดโดยไม

จ�าเปนตองอยในชนเรยนเสมอไปรปแบบการเรยนการสอน

จงเปนแบบสวนบคคลมากยงขนซงรปแบบนครคนเดยว

สามารถแนะน�าความร ความเขาใจเกยววชาชพอนๆ

ทเกยวของกบบทเรยนนนๆไดดงตวอยางเชนครผสอน

เปนผทมความรดานคอมพวเตอรพนฐานกสามารถใหค�า

แนะน�าวธการใชคอมพวเตอรพนฐานใหแกผเรยนเพยง

อยางเดยว ผเรยนกจะสามารถน�าความรทไดไปประยกต

ใชในการศกษาของตนไดหลายสาขาวชาจากเหตผลทกลาว

มาแลวแสดงใหเหนวาเทคโนโลยสารสนเทศไมเพยงแต

มผลกระทบตอระบบการเรยนซงหมายถงการเรยนรของ

ผเรยนทตองคดเปน ท�าเปน แกปญหาเองได เทานน

หากมผลกระทบถงบทบาทและหนาทของครผท�าการสอน

อกดวย ความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลยสารสนเทศ

อยางรวดเรวมผลกระทบตอระบบการศกษาเปนอยางมาก

เพราะเทคโนโลยมสวนชวยขยายโอกาสทางการศกษา

ใหเปนไปอยางมประสทธภาพโดยการเรยนรผานสอตางๆ

เชน บทเรยนส�าเรจรป บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

(CAI)มลตมเดยการจดการศกษาทางไกลการสบคนขอมล

จากออนไลนรปแบบตางๆนอกจากนสอยงชวยตอบสนอง

การเรยนรของผเรยนทมความแตกตางระหวางบคคลและ

ชมชนตลอดจนชวยแกปญหาการขาดแคลนบคลากรและ

ผเชยวชาญโดยน�าเอาสอชวยสอนมาใชนอกจากนแนวโนม

ของสอเทคโนโลยตางๆ จะมขนาดเลกลงมราคาถกลง

และมประสทธภาพสงขน เครอขายคอมพวเตอรมความ

สามารถและเพมประสทธภาพในการตดตอสอสารมาก

ยงขนตลอดจนมบทบาทตอระบบการศกษาทงในและนอก

ระบบ ในการใชทรพยากรรวมกนใหเกดประโยชนสงสด

การจดการศกษาของสถาบนพระบรมราชชนกโดยวทยาลย

ในสงกดทกแหงกไดน�าเทคโนโลยมาใชในการจดการศกษา

ซงสวนใหญคอเทคโนโลยสารสนเทศ

สถาบนพระบรมราชชนก เปนสถาบนทผลต

บคลากรดานการสาธารณสขสงกดกระทรวงสาธารณสข

สบสานพระปณธานของสมเดจพระมหตลาธเบศร

อดลยเดชวกรมพระบรมราชชนกพระบดาแหงการแพทย

5วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

และสาธารณสขไทย และสมเดจพระศรนครนทรา

บรมราชชนนพระมารดาแหงการสาธารณสขกอตงขน

โดยการรวมองคกรตางๆทเกยวของกบการผลตบคลากร

ดานการสาธารณสขเขาดวยกนเพอเอกภาพดานนโยบาย

การวางแผนการด�าเนนงาน เมอวนท 26 กมภาพนธ

พ.ศ. 2536 ไดมพระราชกฤษฏกาแบงสวนราชการ

ส�านกงานปลดกระทรวงสาธารณสขใหจดตงเปน“สถาบน

พฒนาก�าลงคนดานสาธารณสข” ดแลงานดานการผลต

และพฒนาก�าลงคนดานสขภาพของกระทรวงสาธารณสข

ไดรบพระราชทานพระบรมราชานญาตใหเชญพระนามาภไธย

สมเดจพระมหตราธเบศรอดยเดชวกรมพระบรมราชชนก

เปนชอสถาบนวา “สถาบนพระบรมราชชนก” เมอวนท

27กนยายนพ.ศ.2537และไดตราเปนพระราชกฤษฎ

กาฯประกาศในราชกจจานเบกษาเลม112ตอนท53ก

วนท25ธนวาคมพ.ศ.2538สถาบนพฒนาก�าลงคนดาน

สาธารณสขจงเปลยนชอเปน“สถาบนพระบรมราชชนก”

สถาบนพระบรมราชชนกมหนวยงานทรบผดชอบ

ดานบรหารและวชาการในสวนกลางตงอย ทอาคาร

ส�านกงานปลดกระทรวงสาธารณสขและวทยาลยในสงกด

จ�านวน40แหงกระจายอยใน29จงหวดทวประเทศไดแก

1. วทยาลยพยาบาล

จ�านวน30แหง

2. วทยาลยการสาธารณสขสรนธร

จ�านวน7แหง

3. วทยาลยเทคโนโลยทางการแพทยและสาธารณสข

กาญจนาภเษกจ�านวน1แหง

4. วทยาลยการแพทยแผนไทยอภยภเบศร

จ�านวน 1 แหง

5.วทยาลยนกบรหารสาธารณสข

จ�านวน 1 แหง

สถาบนพระบรมราชชนก ในสวนกลางท�าหนาท

สนบสนนและควบคมคณภาพในการจดการศกษาของ

วทยาลยในสงกดทง 40 แหง ดงกลาวซงจดการศกษา

ทงในระดบปรญญาตรและระดบประกาศนยบตรดงน

หลกสตรระดบปรญญาตร4หลกสตรไดแก

1. พยาบาลศาตรบณฑต

2.สาธารณสขศาสตรบณฑต/วทยาศาสตรบณฑต

(สาธารณสขชมชน)

3. การแพทยแผนไทยบณฑต

4. เทคโนโลยบณฑตสาขาเวชระเบยน

หลกสตรระดบประกาศนยบตรจ�านวน8หลกสตร

ไดแก

1. หลกสตรปวส.ส.ศ.(สาธารณสขชมชน)

2. หลกสตรปวส.ส.ศ.(ทนตสาธารณสข)

3. หลกสตรปวส.ส.ศ.(เทคนคเภสชกรรม)

4. หลกสตรปวส.วทยาศาสตรการแพทย

(พยาธวทยาคลนก)

5.หลกสตรปวส.เวชระเบยน

6.หลกสตรปวส.โสตทศนศกษาทางการแพทย

7.หลกสตรปวส.เวชกจฉกเฉน

8.หลกสตรปวส.แพทยแผนไทย

เทคโนโลยสารสนเทศ(InformationTechnology)

ในปจจบนมความเจรญกาวหนาอยางรวดเรวกอใหเกดการ

เปลยนแปลงในทกๆดานทงดานสงคมเศรษฐกจการเมอง

วฒนธรรมและการศกษา ซงมทงขอดและขอจ�ากด

โดยเฉพาะดานการศกษาดงจะเหนไดจากความรวดเรว

ในการตดตอสอสารตลอดจนความสามารถทเขาถงขอมล

ขาวสารโดยเฉพาะการขยายตวของเครอขายอนเตอรเนต

ซงเปนระบบคอมพวเตอรทอาศยระบบดจตอล สามารถ

ตดตอสอสารกนไดโดยไมมขอจ�ากดไดสงผลกระทบตอ

สภาพแวดลอมทางการเรยนรของครและนกเรยนตลอดจน

ระบบการเรยนการสอนในสถาบนการศกษา

จากขอมลดงกลาวแสดงใหเหนวาการจดการศกษา

ของวทยาลยในสงกดสถาบนพระบรมราชชนก มความ

จ�าเปนอยางมากทตองน�าเทคโนโลยมาใชในการจดการ

ศกษาเพอใหสอดรบกบระบบการศกษาขนพนฐานของ

ประเทศไทยทน�าเทคโนโลยตางๆ มาใชทงการศกษาใน

ระบบและนอกระบบ เนองจากสถาบนพระบรมราชชนก

6 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

รบนกศกษาชนมธยมศกษาปท6เขาศกษาในทกหลกสตร

นอกจากนในเรองของสขภาพอนามยของประชาชน

ทนกศกษาสายวทยาศาสตรสขภาพทกหลกสตรตอง

เรยนรนนมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวดวยภาวะโลก

ไรพรมแดนในปจจบน จงจ�าเปนทอาจารยและนกศกษา

ตองใชเทคโนโลยในการสบคนขอมลสารสนเทศอยางรวดเรว

และมอบหมายใหนกศกษาใชการเรยนรผานสอตางๆเชน

บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน(CAI)มลตมเดยเพอทบทวน

ความรอนจะชวยใหการจดการเรยนการสอนมประสทธภาพ

ยงขนแตปญหาส�าคญกคอเทคโนโลยทางการศกษาจ�าเปน

ตองมผทความรความสามารถในการผลตสอและผมความร

ในเนอหาวชาการรวมกนจงจะผลตสอทเปนเทคโนโลย

ทางการศกษาไดอยางมคณภาพซงในสถาบนพระบรม

ราชชนกมบคลากรทมความร ความสามารถในดาน

เทคโนโลยทางการศกษาไมเพยงพอประกอบกบเทคโนโลย

บางอยางมราคาแพงท�าใหตองมการบรหาร จดการ

เทคโนโลยอยางคมคา

“การลงทนทางการศกษา ดวยการน�าเทคโนโลย

มาใช ต องสามารถบรหารจดการเทคโนโลยท เป น

สงแวดลอม ทางการเรยนไดอยางมประสทธภาพ ถาท�า

ไมไดหรอท�าไมเปน จะเปนการ เสยเปลาไมคมคากบ

การลงทน ความสามารถในการจดการตองมการเรยนร

อยางเปนระบบ มใชใคร กท�าได”

สถานศกษาในยคปจจบนมการเปลยนแปลงสภาพ

แวดลอมเปนอยางมาก อทธพลของความเจรญกาวหนา

ทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย ท�าใหสภาพแวดลอม

ทางการเรยนและสถานการณของการเรยนการสอน

แตกตางไปจากเดมการเปลยนแปลงทเกดขนมผลกระทบ

ตอการบรหารและการจดการสภาพแวดลอมทางการเรยน

ซงจ�าเปนตองเปลยนแปลงตามไปดวย สภาพแวดลอม

ทางการเรยนในสถานศกษาปจจบนถกก�าหนดดวย

เทคโนโลยทไดมการพจารณาน�าเขามาใชการน�าเทคโนโลย

เขามาใชท�าใหเกดการเปลยนแปลงทมผลตอสถานศกษา

อยางนอย3ประการไดแก

1. เทคโนโลยเปลยนแปลงวถชวต (Technology

altersorientation.)สถานศกษาสภาพของผเรยนและ

ผสอนไดรบอทธพลจากเทคโนโลยมลกษณะของการใชชวต

ในฐานะผเรยนและผสอนเปลยนไปวถชวตของทงผเรยน

และผสอนผกพนและขนอยกบเทคโนโลยมากขน เชน

วนนไฟดบงดจายกระแสไฟฟานกเรยนไมสามารถทนนง

ในหองเรยนทรอนอบอาวได เชนเดยวกบครทไมสามารถ

ท�าการสอนได เพราะเครองฉายภาพจากคอมพวเตอร

ไมท�างานสอตางๆทผสอนเตรยมมาไมสามารถน�ามาใชได

และมการเรยนการสอนภาคนอกเวลาซงมกจะสอนในเวลา

กลางคนคงไมมการจดเทยนหรอจดตะเกยงเพอการเรยน

การสอน สงเหลานแสดงใหเหนถงวถชวตของการเปน

ผเรยนและการเปนผสอนใน สถานศกษาเปลยนแปลง

ไปจากเดม และผกพนกบเทคโนโลยมากขนจนบางทาน

อาจคดวาเทคโนโลยมอทธพลในการก�าหนดวถชวตไมเพยง

การเปลยนแปลงวถชวตเทานน

2. เทคโนโลยเปลยนแปลงวธการ(Technology

alterstechniques.)วธการเรยนการสอนในสถานศกษา

ปจจบนมหลายรปแบบหลายลกษณะและในจ�านวนรปแบบ

ตางๆ ของการเรยนเหลานนจ�าเปนตองพงพาเทคโนโลย

เชน การเรยนการสอนทางไกลแบบสองทาง การเรยน

ดวยสอโทรทศนผานดาวเทยมหรอรปแบบของการเรยน

การสอนทไมจ�าเปนตองมชนเรยนใหผเรยนเรยนไดดวย

ตนเองจากแหลงวทยบรการทมอยหรอจากชดการเรยน

ทท�าขนส�าหรบ ผเรยนลกษณะนโดยเฉพาะ นอกจากน

เทคนควธการเรยนการสอนการประเมนผลยงเปลยนแปลง

ไปจากเดมทมครเปนศนยกลาง กลายเปนผเรยนเปน

ศนยกลางของการเรยนมากขน

3. เทคโนโลยเปลยนแปลงสถานการณของ

การเรยน(Technologyalterssituationsoflearning.)

การเปลยนแปลงสถานการณของการเรยนในสถานศกษา

เปนสภาพใหมทเกดขนพรอมๆ กบน�าเทคโนโลยใหม

เขามาใชสถานการณของการเรยนการสอนในสภาพของ

สงแวดลอมในสถานศกษาทเตมไปดวยเทคโนโลยเพอชวย

7วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

การเรยนรจะมบรรยากาศของการเรยนเงอนไขในการเรยน

ทแตกตางจากเดมผเรยนสามารถเลอกเรยนในสถานการณ

และเงอนไขทตนเองตองการไดมากขนสถานการณทท�าให

เกดการเรยนรไมจ�าเปนตองสรางขนดวยครผสอนเทานน

อยางแตกอน แตเทคโนโลยสามารถจะสรางสถานการณ

ของการเรยนใหเกดขนไดและมความหลากหลายอกดวย

จากผลของการเปลยนแปลงโดยมเทคโนโลย

เปนตวก�าหนดดงกลาวขางตน ท�าใหสภาพแวดลอม

ทางการเรยนในสถานศกษาตองมการวางแผนและจดการ

กบเทคโนโลยทเปนตวก�าหนดนนอยางมประสทธภาพและ

ใหเกดประสทธภาพสงสด เพอเปนแนวทางทจะน�าไปส

การจดการศกษาอยางมคณภาพ ทสถานศกษาทกแหง

ตองการใหเกดขน

ลกษณะสงแวดลอมทางการเรยนทดในอดมคต

(IdealLearningEnvironment)

สงแวดลอมทางการเรยนของสถานศกษาในอดมคต

ทจะเปนสงแวดลอมทางการเรยนทดนอกเหนอจากสง

จ�าเปนพนฐานของการเปนสถานศกษาแลวสามารถสรป

ไดดงน

1.ดานผเรยน สถานศกษาทมสงแวดลอมทาง

การเรยนทดผเรยนตองมโอกาสดงน

1.1สามารถเขาถงขอมลหรอสารสนเทศเพอ

สามารถวเคราะห สงเคราะหเพอหาแนวทางแกปญหา

ทประสบในชวตจรงได

1.2ท�างานรวมกน เพอการถายทอดและ

แลกเปลยนความคด

1.3 พฒนาความสามารถของตนเองไดเตม

ศกยภาพทตนมอย

1.4เรยนรไดทกเรองตามทตองการโดยไมม

ขอจ�ากด

1.5สรางคานยมทดของการเปนผใฝรมวนย

จรยธรรมและคณธรรม

2.ดานผสอน สถานศกษาทมสงแวดลอมทาง

การเรยนทดผสอนตองสามารถท�าไดดงน

2.1เปนผทสามารถชน�าแนะน�าการแสวงหา

ความรและชวยเหลอการเรยนรดวยการมสงอ�านวยความ

สะดวกอยางครบถวน

2.2 ท�างานรวมกนเปนทมเพอสงเสรมผทม

ความสามารถพเศษน�าไปสความเปนเลศ

2.3ท�าการศกษาค นคว าวจยอย างเสร

เพอสรางองคความรใหมและประสบการณทหลากหลาย

ใหกบผเรยนไดอยางไมมขอจ�ากด

2.4ออกแบบหลกสตรและการสอนให

เชอมโยงหรอประสานกนระหวางเนอหาวชาในแตละสาขา

วชาใหผ เรยนมองเหนองครวมของประสบการณทจะ

เกดขนในสงคมทเปนอยดวย

2.5มเงนทนสนบสนนการพฒนาคณาจารย

ในการเขารวมสมมนาทางวชาการ ศกษาดงานตลอดจน

การวจย เพอสามารถน�ามาพฒนาการเรยนการสอน

ในชนเรยน

2.6เขาถงขอมลและสารสนเทศ ตลอดจน

การใชเครองมอในการสอสารเชนโทรศพทE-mail,

Voice-Mail,Facsimileและคอมพวเตอรไดอยางสะดวก

ตลอดเวลา

3.ดานหองเรยนลกษณะของหองเรยนในสถาน

ศกษาทมสงแวดลอมทางเรยนทดควรมลกษณะดงน

3.1 มอปกรณทสามารถน�าเสนอขอมลและ

สารสนเทศในรปแบบตางๆ ไดครบถวน เชน โทรทศน

วดทศน โทรศพท และคอมพวเตอรทเชอมตอกบโลก

ภายนอกหองเรยนได(Internet)

3.2 มฐานขอมลและแหลงอางองไวใหใชได

ทนทในการสบคนและท�าการวจยเชนอปกรณสบคนขอมล

ระยะไกลดวยคอมพวเตอร สารานกรมและพจนานกรม

ในสาขาวชาตางๆ เปนตน

3.3ตองเปนหองเรยนทสามารถใหโอกาส

ในการเรยนเปนกลมเลกเปนรายบคคลและมคอมพวเตอร

ไวส�าหรบการเรยนในระดบกลมยอยดวย

8 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

3.4มห องเรยนทสามารถบรรจผ เรยน

จ�านวนมากได พรอมกบอปกรณเปนเครองมอทใชใน

การเรยนการสอนกบกลมผเรยนขนาดใหญได

3.5 หองเรยนออกแบบไดเพอใหผเรยนไดเรยน

อยางสบายทงการควบคมอณหภมแสงและเสยงตลอดจน

การวางระบบทเปนพนฐานจ�าเปนส�าหรบการใชเทคโนโลย

เพอการเรยน การสอน เชน มปลกไฟ สายโทรศพท

เครองปรบอากาศชองระบายลมเครองเสยงและระบบ

ควบคมแสงสวางเปนตน

3.6 หองเรยนตองสามารถใหการเรยนรดวย

ระบบสอประสม(Multimedia)ได

4.ดานสถานศกษา สถานศกษาทมบรรยากาศ

ทางการเรยนทดมลกษณะดงน

4.1 เปดบรการใหนกศกษาและประชาชน

ไดเขามาใชเปนแหลงศกษา และคนควาไดตลอดเวลาท

เปดท�าการและเวลาทเปดท�าการควรมทงชวงเชา เยน

และสดสปดาหดวย

4.2มกจกรรมทางวชาการเพอการเรยน

การสอนตลอดปและมการจดตารางเรยนแบบยดหยน

4.3มความสะอาดรมรนและมการบ�ารงรกษา

อาคารอปกรณและเครองใชใหสามารถใชไดตลอดเวลา

4.4เปนศนยรวมของผทรงคณวฒในสาขา

วชาตางๆทสามารถใหบรการทางวชาการแกชมชนได

5.ดานผปกครองผปกครองของนกศกษาในสถาน

ศกษาทมบรรยากาศทางวชาการหรอสงแวดลอมทางการ

เรยนทดนน ผปกครองจะมสวนรวมกบกจกรรมตางๆ

ทสถานศกษาจดขน และถอเปนสวนหนงของความ

รบผดชอบรวมกบสถานศกษาในการใหการศกษาแก

บตร-ธดาของตน

การพจารณาสงแวดลอมทางการเรยนทดจะพบวา

เทคโนโลยมบทบาทส�าคญทจะชวยสรางบรรยากาศและ

สงแวดลอมทางการเรยนทดไดและการจดการกบเทคโนโลย

ซงนบวนจะเพมขนทงการน�าเขามาใชในเชงของปรมาณ

และในเชงของคณภาพทสามารถเขามาชวยเหลอหรอ

เปลยนแปลงบทบาทของครและผเรยนใหอยในบรรยากาศ

และสภาพแวดลอมทางการเรยนทเปลยนแปลงไป

หลกการจดการเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน

ของวทยาลยสงกดสถาบนพระบรมราชชนก

1.เทคโนโลยทน�ามาใชควรจะไดใชอยางคมคา

การน�าเทคโนโลยใหสามารถใชไดรวมกน เปนแนวคด

ของการจดการแบบรวมศนย (Consolidation) ซงจะ

กอใหเกดผลในเชงของความประหยด หรอประสทธภาพ

(Efficiency)ของการใชงานคมคาเมอเทยบกบราคาและ

การลงทนน�าเทคโนโลยมาใช การใชระบบคอมพวเตอร

แบบเครอขาย(LocalAreaNetworks)หรอLANเปนการ

ใชเทคโนโลยรวมกนอยางหนง ทงทเปน Hardware

และ Software ซงจะใหประสทธภาพมากกวาการใช

คอมพวเตอรแบบStandalonesในจ�านวนWorkstations

เทากน

2.เทคโนโลยทน�ามาใชควรน�ามาใชใหครบวงจร

ของความตองการในการใช ถางบประมาณไมเพยงพอ

ในแตละป จ�าเปนตองผกพนใหเทคโนโลยไดม ขน

ครบวงจร ถาไมเชนนนคณคาและประสทธภาพของ

เทคโนโลยจะไมใหผลคมคากบการลงทนน�าไปสการตอตาน

การใชเทคโนโลยโดยเหนวาเปนสงไมจ�าเปนหรอไมคมคา

กบการลงทน

3.เทคโนโลยทน�ามาใชตองไมย งยากซบซอน

เกนกวาทบคลากรจะใชไดอยางสะดวก ในการพจารณา

น�าเทคโนโลยมาใชอาจมความจ�าเปนตองพฒนาบคลากร

ใหยอมรบและใชเทคโนโลยได ถาไมเชนนนจะเกด

ภาวการณตอตานเทคโนโลย

4.เมอน�าเทคโนโลยเข ามาใช ต องมนใจว า

จะเกดผลในการเปลยนแปลงไปในทางทดขน เชน

มประสทธภาพของการท�างานทดมการเปลยนพฤตกรรม

การเรยนการสอนในทางทดขน หรอแมแตไดรบความ

นยมชมชอบจากผสอนและผเรยนทไดน�าเทคโนโลยเขามา

ชวยเหลอกจกรรมการเรยนการสอน

9วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

5.ตองมระบบการควบคม ตรวจสอบ ประเมนการใชเทคโนโลยอยางสม�าเสมอเพอใหเกดการบ�ารงรกษาปรบปรง ปรบเปลยนน�าเทคโนโลยทเหมาะสมเขามาใช ใหทนสมยอยเสมอ การจดการเทคโนโลยทเปนการจดการสงแวดลอมทางการเรยนอยางหนงนน ใหความส�าคญกบการจดการใหเทคโนโลยสามารถชวยการเรยนรของผเรยน และ ยงรวมถงการใหความส�าคญกบการกระท�าการทกอยาง เพอใหเทคโนโลยสามารถชวยสรางสถานการณของการเรยนรในสถานศกษาใหคมคากบการลงทนดวย การจดการเทคโนโลยจงไมเขาไปเกยวของกบคณสมบตของเทคโนโลยแตละชนดทจะมวธการเสรมสรางสตปญญาและความรของผเรยน แตจะเนนการจดการเทคโนโลยโดยรวมทเปนสวนหนงของสงแวดลอมทางการเรยนดงน 1.จดตงทมงานวางแผนจดการเทคโนโลย(Forma Technology Management Planning Team)ควรประกอบดวย ตวแทนนกศกษา ตวแทนคณาจารยผบรหารสถาบน ผเชยวชาญดานเทคโนโลยการศกษาผรบผดชอบอาคารสถานท ผทรบผดชอบดานเทคโนโลยสารสนเทศของสถาบน 2.รวบรวมขอมลและวเคราะหขอมลทเกยวของกบเทคโนโลยในสถานศกษา (Collate and AnalyzeRelevantData)ในเรองตอไปน 2.1แนวโนมของเทคโนโลยในอนาคต 2.2กระบวนทศนของการเปลยนแปลงในดาน การเรยนการสอนพจารณาสภาพของผเรยนและผสอนก�าหนดกลมผใช (Users) และความตองการของผใช ในปจจบนและอนาคต 2.3 ผ ทตองการรบการฝกอบรมในการใชเทคโนโลยพจารณาความสะดวกในการเขาขอใชบรการพจารณาความเสมอภาคและความเชอถอไดของการใชเทคโนโลย3.ตรวจสอบวสยทศนภารกจจดมงหมายและวตถประสงคของการใชเทคโนโลยของสถานศกษา(ReflecttheinstituteVisionandMissioninasetofGoalsandPerformanceObjectives)ตองยดมนในวสยทศน

ภารกจ จดมงหมาย และวตถประสงคของสถานศกษาอยางมนคง เพราะถาไมยดมนจะท�าใหการท�างานผดวตถประสงคของสถานศกษาได 4. วางแผนจดการ (Devise aManagementPlan)ในขนตอนนจะตองก�าหนดเปาหมายคาใชจายระยะเวลา ผลทจะเกดขนและบคคลทรบผดชอบอยางชดเจน รวมทงจดท�าคมอการใชเทคโนโลยในสถานศกษาดวย 5. ด�าเนนการทดสอบ ประเมน และปรบปรงแผนการจดการตามระยะเวลา (Test, Implement,EvaluateandModify thePlanoverPrescribed

Timelines)

สรป

การจดการศกษาของสถาบนพระบรมราชชนก

จ�าเปนตองน�าเทคโนโลยมาใชเพอใหเกดสงแวดลอม

ทางการเรยนทดและสรางบรรยากาศทดในการจดการเรยน

การสอนการพฒนาเทคโนโลยเพอการเรยนรในสถานศกษา

จ�าเปนตองมการจดการและวางแผนอยางรดกม เพอให

บรรลจดมงหมายและไดประโยชนสงสดคมคากบการ

ทมเทลงทนทง เงน บคลากร เวลา สถานทฯลฯ ใหม

ประสทธภาพสงสดเพอความหวงวาจะสรางบรรยากาศ

ของการเรยนและสงแวดลอมทางการเรยนทเออประโยชน

ตอการพฒนาทรพยากรมนษยซงเปนผเรยน การจดการ

เทคโนโลยดานสงแวดลอมทางการเรยนนนเกยวของกบ

ตวเทคโนโลยเองมากเทาๆ กบเกยวของกบบคคลผให

บรการและผใชเทคโนโลยผทมความสามารถท�าภารกจน

ไดตองผานการศกษาอยางเปนระบบ มใชใครๆ กท�าได

ประกอบกบวทยาลยสงกดสถาบนพระบรมราชชนกยง

มบคลากรทมความสามารถดงกลาวไมเพยงพอ ดงนน

แนวคดในการใชทรพยากรรวมกนของวทยาลยในสงกด

สถาบนพระบรมราชชนก และสถานพยาบาลใน

กระทรวงสาธารณสข รวมทงสถาบนการศกษาอนๆ

ทงเรองบคลากรผมความรความสามารถในการดแลและ

ใหบรการเทคโนโลย รวมทงตวเทคโนโลย โดยจดการ

เทคโนโลยในรปเครองขายความรวมมอจะเปนการจดการ

เทคโนโลยทไดผลคมคาทสด

10 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

เอกสารอางอง

กฤษมนตวฒนาณรงค.(2555) เทคโนโลยการศกษาวชาชพ.พมพครงท2.กรงเทพฯ:ศนยผลตต�าราเรยน

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ.

กฤษมนตวฒนาณรงค.(2557).“เทคโนโลยกบการจดการศกษา”ไทยรฐออนไลน.(online).

สบคนเมอวนท21กมภาพนธ2557จากhttps://ww w.thairath.co.th/content/edu/59438,

ไพโรจน� คงเกด(2551).เทคโนโลยกบการจดการศกษา.(online).สบคนเมอวนท21กมภาพนธ2557

จากhttp://www.gotoknow.org/posts/168685

สถาบนพระบรมราชชนก.(2557)หลกสตรทเป�ดสอน¢องสถาบนพระบรมราชชนก.(online).

สบคนเมอวนท21กมภาพนธ2557จากhttp://www.pi.ac.th/course/index.php

11วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

ความสมพนธระหวางพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเอง

ทบานกบการรบรอาการปวดขอเขาของผมปญหา

โรคขอเขาเสอม ในตำาบลบานตอม อำาเภอเมอง จงหวดพะเยาThe Relationship between Self-Care Behavior at Home and the

Pain Perception among Osteoarthritis Patients in the Rural

Village of Thailand. ดลนภาหงษทอง

วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน พะเยา

บทคดยอ การวจยครงนเปนการศกษาเชงพรรณนาเพอศกษา

พฤตกรรมการดแลตนเองทบานของผมปญหาเรองโรค

ขอเขาเสอมในดานการดแลตนเองทจ�าเปนเมอมปญหา

สขภาพตามแนวคดการดแลตนเองของโอเรมและศกษา

ความสมพนธระหวางพฤตกรรมการดแลตนเองทบานของ

ผมปญหาโรคขอเขาเสอมกบการรบรอาการปวดขอเขา

โดยศกษาผทมปญหาเปนโรคขอเขาเสอมทเขารบการตรวจ

รกษาในสถานอนามยต�าบลบานตอมอ�าเภอเมองจงหวด

พะเยา ทกราย จ�านวน 86 ราย เครองมอทใชในงาน

วจยประกอบดวย แบบบนทกขอมลทวไปของบคคลทม

ปญหาเปนโรคขอเขาเสอม และแบบสอบถามเกยวกบ

พฤตกรรมการดแลตนเองทบานของผทมปญหาขอเขา

เสอมในดานการดแลตนเองทจ�าเปนเมอมปญหาสขภาพ

ตามแนวคดการดแลตนเองของโอเรม คาความเชอมน

ของเครองมอเทากบ 0.87 วเคราะหขอมลโดยใชโดยน�า

มาหาคาเฉลยสวนเบยงเบนมาตรฐานการแจกแจงความถ

และค�านวณหาคารอยละหาความความสมพนธพฤตกรรม

การดแลตนเองทบานกบความรสกปวดขอเขาโดยใชสตร

สมประสทธสหสมพนธของเพยรสน ผลการวจยพบวา

กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญงรอยละ57โดยมอาย

เฉลยเทากบ64.26ปและมสถานภาพสมรสครอยละ

81.4มดชนมวลกายมากกวาปกตรอยละ29.1 ไมไดรบ

การศกษาจ�านวนรอยละ 51.2 มการประกอบอาชพ

เกษตรกรรมจ�านวนรอยละ 82.6 มรายได เฉลย

2,540.69 บาทตอเดอน มผดแลหลกเปนคสมรสรอยละ

50มระยะเวลาในการเปนโรคเฉลย3.69ปและระยะเวลา

ทไดรบการรกษาเฉลย3.45ปกลมตวอยางมการใชการ

รกษาแบบแพทยทางเลอกรอยละ 22.6 สวนใหญมการ

ก�าลงกายแบบไมใชอปกรณในการชวยรอยละ94.2แตจะ

ออกก�าลงกายโดยการใชทาบรหารรางกายและขอเขาแทน

ผทมปญหาเปนโรคขอเขาเสอมมคะแนนพฤตกรรมการ

ดแลตนเองทบานในระดบปานกลาง(=86.45S.D.=12.47)

มคะแนนการรบรอาการปวดขอเขาเฉลยอยในระดบ

ปานกลาง(=11.15S.D.=6.10)ทงนพฤตกรรมการดแล

ตนเองทบานของผมปญหาเรองโรคขอเขาเสอมมความ

สมพนธทางลบในระดบต�ากบความรสกปวดขอเขาโดยม

ความสมพนธรอยละ 31 โดยมระดบนยส�าคญทางสถต

ทระดบ0.005(P-value<0.01)

คำาสำาคญ:การดแลสขภาพตนเองทบาน,โรคขอ

เขาเสอม,ปวดขอเขา

12 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

Abstract Thisdescriptiveresearchaimedtoidentify

theself-carebehaviorathomeamongosteoarthritis

patientsandtotesttherelationshipbetweenthe

self-carebehaviorathomeandpainperception.

Theparticipantswere86osteoarthritispatients

registeringatBantomprimarycareunitinPhayao

province.Therewerethreepartsofquestionnaire:

demographic data, self-care questionnaire

identifying health deviation self-care requistes

based on Orem Self-Care Theory and pain

perception. The reliability of questionnairewas

0.87.Datawereanalyzedbyusingdescriptive

statisticsuchaspercentage,mean,andstandard

deviation.APearson’sproductmomentcorrelation

was used to test the relationships between

self-carebehaviorandpainperception.Research

showedthatoverahalfofparticipantwasfemale

with57%andtheiraverageagewas64.26years

old. Moreover, the main group was marriage

at81.4%and29.1%ofthemwasoverweight.

Majority of themwith 82.6%was farmer, and

theyhadaverageincomewith2,540.69bahtper

month.Ahalfofcaregiverwith50%wastheir

spouse.Theyhadaveragedurationofsickness

with3.69year.Justsmallnumberofthemwith

26.6%selectedalternativemedicinefordecreasing

their pain such as using herb and massage.

Moreover, 25.6% of them preferred to buy

drugwithoutprescription.Theoverallscoreof

participantsself-carewasmediumlevel(=86.45

S.D. = 12.47). Similarly, the overall score of

participantspainwasmediumlevel(=11.15S.D.

=6.10).Thecorrelationanalysisdemonstratedthat

theself-carescorewassignificantlyrelatedtopain

perceptionatp<0.01(r=-.31).Theresearch

suggests that health care providers should

promotemoreself-careabilityamongosteoarthritis

patient.Inaddition,theconceptsofencouraging

self-carebehaviorathomeshouldbepromoted

amongcaregiverssincethismayhelpdecreasing

painperception.

Keywords :Self-Care,PainPerception,

OsteoarthritisPatients

บทนำา โรคขอเขาเสอม (Osteoarthritis) เปนโรคของ

เยอบขอ (Synovial joint) เกดจากการเปลยนแปลง

ทกระดกออนผวขอ Carticular cartilage (นนทนา

กสตานนท,2546)และกระดกใตกระดกออน(Subchondral

bone) เกดการเปลยนแปลง (การเสอม) ไปตามอาย

การใชงานมกเกดในผสงอายท�าใหขดขวางการเคลอนไหว

ซงมลนธโรคขอ รายงานผทไดรบการวนจฉยเปนโรค

ขอเขาเสอมกวา 6 ลานคน และมขออกเสบรมาตอยด

และโรคเกาตรวมกนเกอบ7ลานคนโรคขอเสอมพบมาก

ในกลมผสงอายทมอายมากกวา65ปขนไปมากกวารอยละ

50 คนไทยสวนใหญจะเปนโรคขอเสอมของขอหวเขา

แตความเสอมของขอจะคอยๆปรากฏท�าใหเรามอาการ

ของขอเขาเสอมคอ มอาการปวดขอ มอาการปวดตง

กลามเนอรอบๆขอเขาในชวงอาย50-60ปแตมบางคน

ทการใชงานขอมากๆ อาการขอเขาเสอมกอาจจะเรม

ปรากฏขนตงแตอาย30ปขนไป(สถตผปวยโรคกระดก

และขอในไทยของมลนธโรคขอ,2549)

โรคขอเขาเสอม มพยาธสภาพเกดจากการ

เปลยนแปลงทางชวเคม (biochemical) ของผวกระดก

ออนรวมกบการเปลยนแปลงทางชวกล(biomechanical)

ภายในขอ(ธนยสภทรพนธ,2535)กระบวนการเปลยนแปลง

ของขอเขาจะเกดบรเวณ กระดกออนผวขอจะขาวใส

13วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

และเรยบเมอเกดการเปลยนแปลง (การเสอม) เกดขน

กลายเปนสเหลองขนและผวเรมขรขระมรอยแตก

เมอชองวางระหวางขอเขามขนาดแคบลงเวลาเคลอนไหว

จะมเสยงดงทขอ (crepitus) ระยะหลงของการเสอม

รอยแตกจะเกดถงกระดกออนในบางครงเศษกระดกออน

ทแตกจะหลดเขาไปในน�าไขขอ(SynovialFluid)ท�าให

เยอบขอ (Synovialmembrane) อกเสบ กระดกออน

บรเวณรอบๆ จะมการสรางกระดกออนขนมาใหม และ

มกระดกงอก(Osteophyteหรอspur)เกดขนทขอบของขอ

ท�าใหรปรางของขอเปลยนแปลงมขนาดใหญขน(พนมกร

ดษฐสวรรณ,2552)ท�าใหขดขวางการเคลอนไหวเมอเปน

นานๆมกมอาการตดแขงของขอเมอมการด�าเนนของโรค

ตอไปเรอยๆท�าใหเกดการอกเสบเรอรงและมการหดรดตว

ของเยอหมเสนเอนยดขอและผนงบขอ อาการดงกลาว

เปนสาเหตทส�าคญทท�าใหเกดปญหาดานการเคลอนไหว

จากการเปลยนแปลงดงกลาวท�าใหมอาการปวดขอ

ความเจบปวดทเกดขนจะเปนแบบคอยเปนคอยไปอาการ

จะรนแรงขนทละนอยจนขยบไมได ระยะแรกจะมความ

เจบปวดเลกนอย หลงจากใชขอมาก อาการมกดขน

หลงไดพกการใชขอและอาการเจบปวดจะรนแรงมากขน

เรอยๆเฉพาะเวลาเคลอนไหวขอเวลาเดนลงน�าหนกหรอ

งอขอพบจนเตมท ภายหลงจะมอาการเจบปวดแมไมได

ขยบขอนนเลย(Painayrest)ตอมาอาการปวดจะมมากขน

แมในเวลากลางคน(Nightpain)อาการบวมเปนอกอาการ

ของโรคขอเขาเสอม เกดจากการหนาตวของเยอบขอ

และผนงขอบางครงอาจเกดการสรางน�าไขขอการบวม

และการมน�าไขขอจะท�าใหขอไมสามารถเคลอนไหวได

ความสามารถในเดนลดลงไมสามารถปฏบตกจวตรประจ�า

วนไดความเสอมของขอเขาจะเกดตามอายทเพมขน แตการ

ดแลรกษาขอเขาทดจะสามารถท�าใหควบคมอาการของ

โรคไมใหลกลามและรนแรงขนเพอบรรเทาอาการปวดหรอ

ท�าใหสภาพการท�างานเขาดขนนอกจากนความเรอรง

และความเจบปวดจากโรคขอเขาเสอมจะสงผลกระทบตอ

ผทเปนโรคขอเขาเสอมทงทางรางกายจตใจสงคมและ

เศรษฐกจ(เกษรส�าเภาทอง,2550)

โดยทวไปผปวยทมอาการเรอรงควรมการดแล

ตนเองทบานโดยการลดอาการปวดขอและการเกรงของ

กลามเนอ การบรหารกลามเนอขอเขาอยางสม�าเสมอ

การหลกเลยงการงอเขา เชน การนงยองๆ มการปรบการ

ท�ากจวตรประจ�าวนใหเหมาะสมเชนการซกผาทละนอย

การถพนโดยใชไมมอบทงนการดแลตนเองทบานหมายถง

การขอค�าแนะน�าจากเจาหนาทสาธารณสขเพอใหได

แนวทางในการปฏบตตนใหมอาการดขนการทประชาชน

ทวไปสามารถดแลสขภาพตนเองไดนนจ�าเปนตองมความร

ความเขาใจในเรองการดแลสขภาพตงแตยงไมเจบปวย

เพอบ�ารงรกษาตนเอง ใหสมบรณแขงแรง รจกทจะ

ปองกนตวเองมใหเกดโรคและเมอเจบปวยกรวธทจะรกษา

ตวเอง เบองตนจนหายเปนปกต หรอรวาเมอไรตองไป

พบแพทยหรอเจาหนาทสาธารณสขซงการมความรความ

เขาใจเกยวกบการพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองทบาน

จะชวยสงผลใหผทมปญหาขอเขาเสอมมพฤตกรรมทดดวย

(เจรญชยอศวกองเกยรต,2552)

จากทฤษฎการดแลตนเองของโอเรม(Orem,1995)

ไดกลาววา พฤตกรรมการดแลตนเอง เปนกจกรรมท

บคคลรเรมท�าดวยตนเองเพอทจะรกษาไวซงสขภาพและ

ความเปนอยทดของบคคลทงในภาวะปกตและเจบปวย

โดยมจดประสงคเพอตอบสนองความตองการการดแล

ทงหมดของบคคล (therapeutic self-care demand)

การดแลทจ�าเปนจงเปนเปาหมายของการกระท�าของ

บคคล ซงแบงออกเปน 3 ดาน คอ การดแลตนเอง

ทจ�าเปนโดยทวไป (Universal self-care requisites)

เปนการดแลตนเองเพอสงเสรมและรกษาไวซงสขภาพ

และสวสดภาพของบคคล การดแลตนเองทจ�าเปนตาม

ระยะพฒนาการ(Developmentalself-carerequisites)

เปนความตองการการดแลทเปลยนแปลงตามระยะ

พฒนาการของชวต และการดแลตวเองทจ�าเปน เมอม

ปญหาดานสขภาพ (Health deviation self-care

requisites) เปนความตองการทเกดขนเนองจากมความ

เจบปวยหรอพการรวมทงการตรวจวนจฉยหรอการรกษา

ของแพทย ซงผมปญหาโรคขอเขาเสอม มความส�าคญ

14 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

ทจะตองมความสามารถในการดแลตวเองเมอเกดปญหา

ดานสขภาพ

จากการศกษาของแววดาว ทวชย (2543) ทได

ศกษาพฤตกรรมการดแลตนเองและความรนแรงของโรค

ขอเขาเสอมในผสงอายจ�านวน150รายทมารบการรกษา

ในหองตรวจผปวยโรคกระดกและขอ แผนกผปวยนอก

โรงพยาบาลมหาราชนครเชยงใหม พบวาพฤตกรรมการ

ดแลตนเองของผทเปนโรคขอเขาเสอมมความสมพนธ

ทางลบกบความรนแรงของโรคขอเขาเสอมในระดบสง

อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ 0.01 แสดงใหเหนวา

ผทเปนโรคขอเขาเสอมทมพฤตกรรมการดแลตนเองทด

จะท�าใหความรนแรงของโรคลดลง นอกจากนการศกษา

ไดรายงานวาบคคลในครอบครวมความส�าคญในการชวยเหลอ

ผทเปนโรคขอเขาเสอมใหมพฤตกรรมการดแลตนเอง

ทถกตองซงสงผลใหสามารถลดความรนแรงของโรคได

จงเปนความส�าคญและจ�าเปนทบคลากรในทมสขภาพ

ตองหาแนวทางชวยเหลอใหผสงอายโรคขอเขาเสอม

สามารถดแลตนเองไดอยางเหมาะสมเพอบรรเทาควบคม

และปองกนผลกระทบทเกดจากโรคขอเขาเสอม อาท

การจดสงแวดลอมภายในบานไดแกหองน�าควรปรบเปลยน

มาเปนชกโครกแทนสวมนงยองๆเพอชวยลดอาการปวดได

การดแลพนหองน�าพนบานใหแหงอยเสมอ และบนได

ควรมราวจบเพอชวยลดหรอปองกนการเกดอบตเหต

จากการศกษาขอมลผทมปญหาโรคขอเขาเสอม

ทสถานอนามยต�าบลบานตอมพบวามผทมปญหาโรค

ขอเขาเสอมจ�านวนทงหมด86คนทมารบบรการตงแต

วนท1มกราคม2550-29มถนายน2552(สถตผมารบ

บรการสถานอนามยต�าบลบานตอม, 2552) ผวจยจงได

สนใจศกษาในกลมผทมปญหาโรคขอเสอมทมารบบรการ

ทสถานอนามยต�าบลบานตอมเนองจากวทยาลยพยาบาล

บรมราชชนน พะเยาเปนสถาบนทจดตงขนอยในพนท

ต�าบลบานตอม ซงการดแลสขภาพประชาชนจงถอวา

เปนสวนหนงของภารกจทางวทยาลยและยงเปนสวนหนง

ของการศกษาพยาบาลเนองจากน�าไปใชเปนประสบการณ

การเรยนรของนกศกษา โดยผวจยศกษาพฤตกรรม

การดแลตนเองทบานของผปวยโรคขอเขาเสอมตาม

แนวคดทฤษฎของโอเรมเกยวกบการดแลตนเองทจ�าเปน

เมอมปญหาดานสขภาพและศกษาความสมพนธระหวาง

ความสามารถในการดแลตนเองทบานและการรบรอาการ

ปวดขอเขาของผมปญหาโรคขอเขาเสอม ทงนขอมล

ทศกษาจะเปนขอมลเบองตนของผทมปญหาโรคขอเสอม

วามพฤตกรรมการดแลตนเองทบานเปนอยางไร และ

จะเปนขอมลทไดเปนประโยชนเพอน�าไปวางแผนพฒนา

สขภาพของประชาชนในเขตชมชนบานตอมรวมกบสถาน

อนามยต�าบลบานตอมตอไป

วตถประสงคการวจย 1. เพอศกษาพฤตกรรมการดแลตนเองทบาน

ของผมปญหาโรคขอเขาเสอม ในดานการดแลตนเอง

ทจ�าเปนเมอมปญหาสขภาพ

2. เพอศกษาความสมพนธระหวางพฤตกรรม

การดแลตนเองทบานของผทมปญหาโรคขอเขาเสอม

กบการรบรอาการปวดขอเขา

ระเบยบวธการวจย การวจยครงนเปนการวจยเชงพรรณาเพอหาความ

สมพนธระหวางพฤตกรรมการดแลตนเองทบานของผทม

ปญหาโรคขอเขาเสอมกบการรบรอาการปวดขอเขา

ประชากรและกลมตวอยาง คอ ผมปญหาโรค

ขอเขาเสอมทขนทะเบยนและตรวจรกษาทสถานอนามย

ต�าบลบานตอมอ�าเภอเมองจงหวดพะเยาทมความสมครใจ

ในการเขารวมโครงการจ�านวน86ราย

เครองมอทใชในงานวจยเครองมอทใชในการท�าวจยครงนเปนแบบสอบถาม

ซงแบงออกเปน2สวนประกอบดวย

15วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

แบบบนทกขอมลทวไปของบคคลทเปนโรคขอเขา

เสอมไดแกเพศอายอาชพระดบการศกษาน�าหนก

สถานภาพศาสนาการประกอบอาชพรายไดผดแล

เมอเจบปวยโรคประจ�าตวอนทไมใชโรคขอเสอมระยะ

ทเปนโรคขอเสอมระยะเวลาทรบการรกษา

แบบสอบถามเกยวกบพฤตกรรมการดแลตนเอง

ของผมปญหาเรองโรคขอเขาเสอมซงผวจยไดดดแปลงจาก

แบบสอบถามของแววดาวทวชย(2543)ซงศกษาในเรอง

พฤตกรรมการดแลตนเองและความรนแรงของผปวยโรค

ขอเขาเสอมโดยเปนแบบสอบถามเกยวกบพฤตกรรมการ

ดแลตนเองทบาน ในสวนของการดแลตนเองทจ�าเปนใน

ภาวะเบยงเบนทางดานสขภาพ(healthdeviationself-

carerequisites)ประกอบดวยขอค�าถามจ�านวน30ขอ

คาค�าตอบเปนมาตราสวน4อนดบ

แบบประเมนการรบรอาการปวดขอเขา เปนการ

รวบรวมขอมลเกยวกบความเจบปวดขอเขาดวยตนเอง

ลกษณะค�าถามเปนมาตราสวนประเมนคาโดยการเปรยบ

เทยบดวยสายตาเชงเสนตรง(visualratingscales:VRS)

ซงมความยาว10เซนตเมตรประกอบดวยขอค�าถาม3

ประเดนคออาการปวดเมอนงเกาอเมอนงกบพนและ

เดนลงบนไดทงนแตละประเดนคะแนนเตม10คะแนน

ดงนนจงมคะแนนรวมทงหมดเทากบ30คะแนนเกณฑ

การใหคะแนนแบงออกเปน 4 ระดบโดยใชเกณฑในการ

แบงแบบจดขอมลเปนแบบองกลมโดยใชสตรคาสงสด-

คาต�าสด/อตรภาคชน

การตรวจสอบคณภาพของเครองมอ ผวจยไดน�าเครองมอใหผทรงคณวฒ จ�านวน 3

ทาน ซงเปนอาจารยพยาบาลทมความเชยวชาญดาน

การดแลตนเองของโอเรม และความเชยวชาญเกยวกบ

การดแลตนเองของผปวยทมปญหาขอเสอม เพอตรวจ

สอบความตรงตามเนอหา หลงจากนนคณะผวจยไดน�า

ค�าแนะน�าจากผเชยวชาญมาปรบปรงแกไขแบบสอบถาม

และไดน�าเครองมอไปทดลองใชกบผทมปญหาโรคขอเขา

เสอมทชมชนต�าบลดงสวรรณจ�านวน30รายจากนน

ไดน�าผลคะแนนทไดมาค�านวณหาความเชอมนของเครอง

มอโดยใชสตรสมประสทธแอลฟาของครอนบาดไดคาความ

เชอมนเทากบ0.87

การวเคราะหขอมล ขอมลทเกบรวบรวมไดจากกลมตวอยาง ผวจย

ท�าการวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมส�าเรจรป SPSS

forwindowดงน

1. ขอมลสวนบคคลเกยวกบเพศอายดชนมวลกาย

สถานภาพสมรสศาสนาระดบการศกษาอาชพรายได

เฉลยตอเดอนความเพยงพอตอรายไดลกษณะครอบครว

สถานภาพในครอบครวผดแลหลกเมอเจบปวยน�ามาหา

คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน การแจกแจงความถ

และค�านวณหาคารอยละ

2. วเคราะหพฤตกรรมการดแลตนเองทบานของ

ผทมปญหาขอเขาเสอม และการรบรอาการปวดขอเขา

โดยน�ามาหาคาเฉลยสวนเบยงเบนมาตรฐานการแจกแจง

ความถและค�านวณหาคารอยละ

3. หาความสมพนธระหวางพฤตกรรมการดแล

ตนเองทบานของผทปญหาขอเขาเสอมกบการรบรอาการ

ปวดขอเขาโดยใชสตรสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน

(Pearsonproductmomentcorrelationcoefficient)

ก�าหนดรบความสมพนธ โดยพจารณาคาสมประสทธ

สหสมพนธซงมเกณฑดงน(Munro,1997)

ผลการวจย วจยความสมพนธระหวางพฤตกรรมการดแล

สขภาพตนเองทบานกบการรบรอาการปวดขอเขาของผม

ปญหาโรคขอเขาเสอม ในต�าบลบานตอม อ�าเภอเมอง

จงหวดพะเยามวตถประสงคเพอศกษาพฤตกรรมการดแล

ตนเองทบานของผมปญหาโรคขอเขาเสอม ในดานการ

ดแลตนเองทจ�าเปนเมอมปญหาสขภาพ และเพอศกษา

ความสมพนธระหวางพฤตกรรมการดแลตนเองทบานของ

16 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

ผทมปญหาโรคขอเขาเสอมกบการรบรอาการปวดขอเขา

โดยกลมตวอยางไดแกผทมปญหาขอเขาเสอมทงเพศชาย

และเพศหญงทมารบการตรวจรกษาทสถานอนามยต�าบล

บานตอม จ�านวน 86 ราย คณะผวจยขอสรปผล

การวจยดงน

กลมตวอยางมจ�านวนเพศหญงมากกวาเพศชาย

โดยมเพศหญงรอยละ57(49คน)และเพศชายรอยละ

43(37คน)ทงนกลมตวอยางมอายเฉลย64.26ป(S.D.=

11.59)มอายในชวง71-80ปมากทสดคดเปนรอยละ

27.9มคาดชนมวลกายเฉลยเทากบ21.73(S.D.=3.50)

ทงน เกนครงของกลมตวอยาง รอยละ 54.6 มคาดชน

มวลกายอยในภาวะปกตแตรอยละ29.1มน�าหนกอยใน

ภาวะมากกวาปกตกลมตวอยางสวนใหญมสถานภาพสมรส

รอยละ 81.4, ทกคน รอยละ 100 นบถอศาสนาพทธ

เกนครงของกลมตวอยางพบวาไมไดรบการศกษาถงรอยละ

51.2แตรอยละ41.2มระดบการศกษาชนประถมศกษา

ส�าหรบประวตการประสบปญหาโรคขอเขาเสอมของคน

ในครอบครวพบวารอยละ23.3พบวามบคคลในครอบครว

ปวยดวยโรคขอเขาเสอมทงน เกนครงของกลมตวอยาง

คอรอยละ 52.3 มลกษณะทอยอาศยเปนบานสองชน

กลมตวอยางเกนครงหนงรอยละ82.6(71ราย)มอาชพ

เกษตรกรรมโดยกลมตวอยางมรายไดเฉลย2,540.6บาท

ตอเดอนซงกลมตวอยางรอยละ81.6(74ราย)มรายได

อยในชวง1,000-4,999บาทตอเดอนซงกลมตวอยาง

รอยละ65.1(56ราย)มรายไดไมเพยงพอกบคาใชจาย

ทงนกลมตวอยางรอยละ77.9(67ราย)มลกษณะการ

อยอาศยเปนแบบครอบครวเดยวกลมตวอยางรอยละ50

(43ราย)มผดแลหลกเมอเจบปวยเปนคสมรสซงทงน

ทงนนกลมตวอยางรอยละ52.3(45ราย)มสถานภาพ

ในครอบครวเปนสมาชกในครอบครว

กลมตวอยางมระยะเวลาทมปญหาขอเขาเสอม

เฉลย3.69ป(S.D.=2.42)โดยสวนใหญรอยละ75.6

(65ราย)มระยะเวลาการเวลาเจบปวย1-4ปส�าหรบ

ระยะเวลาทไดรบการรกษามคาเฉลย 3.45 ป (S.D. =

2.05)ซงกลมตวอยางรอยละ80.2(69ราย)มระยะเวลา

ทไดรบการรกษา1 -4ป เชนเดยวกบระยะเวลาของ

การเจบปวย ทงนทงนนกลมตวอยางเกนครงหนงรอยละ

67.4(58ราย)ไมมโรคประจ�าตวอนนอกจากโรคขอเขาเสอม

และกลมตวอยางจ�านวนรอยละ74.4(70ราย)ไมมการ

รกษาโดยการใชแพทยทางเลอกเชนการนวด สมนไพร

กลมตวอยางสวนใหญรอยละ 74.4 (64 ราย) ไมมการ

ซอยามารบประทานเองและกลมตวอยางทเหลอรอยละ

25.6(22ราย)เคยซอยามารบประทานเองกลมตวอยาง

จ�านวนรอยละ77.9(67ราย)ไมเคยไดรบอบตเหตเกยวกบ

กระดกมากอนและจากการเกบขอมลพบวากลมตวอยาง

เกนครงหนงรอยละ91.4(81ราย)ไมมการใชอปกรณ

เกยวกบการชวยพยงและไมมการออกก�าลงกายโดยใช

อปกรณแตจะมการออกก�าลงกายโดยการใชทาบรหาร

รางกายและขอเขาแทน

ผมปญหาโรคขอเขาเสอมมคะแนนพฤตกรรม

การดแลตนเองทบานเฉลยอยในระดบปานกลาง(=86.45

S.D.=12.47)ทงนเมอจ�าแนกพบวาเกนครงหนงรอยละ

52.4(43ราย)มคะแนนพฤตกรรมการดแลตนเองทบาน

อยในระดบปานกลางมากทสด รองลงมารอยละ 39.5

(34ราย)มคะแนนพฤตกรรมการดแลตนเองทบานอยใน

ระดบสงและพบเพยงรอยละ 8.1 (7 ราย) มคะแนน

พฤตกรรมการดแลตนเองทบานอยในระดบต�า

ผมปญหาโรคขอเขาเ สอมมคะแนนการรบร

อาการปวดขอเขาเฉลยอยในระดบปานกลาง (= 11.15,

S.D.=6.10)ทงนเมอจ�าแนกพบกลมตวอยางมการรบร

อาการปวดเขาอยในระดบปานกลางมากทสดคดเปนรอยละ

47.67 (41 ราย) รองลงในจ�านวนใกลเคยงกนรอยละ

46.51(40ราย)และเพยงรอยละ5.82(5ราย)มคะแนน

การรบรอาการปวดขอเขาในระดบสง

ความสมพนธระหวางพฤตกรรมการดแลตนเอง

ทบานกบความรสกปวดขอเขาของผมปญหาขอเขาเสอม

พบวา ความรสกปวดขอเขา มความสมพนธทางลบกบ

พฤตกรรมการดแลตนเองทบานของผมปญหาขอเขาเสอม

17วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

อยางมนยส�าคญทระดบ0.01โดยความรสกปวดขอเขากบ

พฤตกรรมการดแลตนเองทบานของผมปญหาขอเขาเสอม

มความสมพนธทางลบในระดบต�า โดยมคาความสมพนธ

รอยละ 31

ขอมลจากการสมภาษณปญหาและอปสรรคในการ

ดแลตนเองทบานพบวากลมตวอยางระบอปสรรคทมาก

เปนอนดบหนง คอ ตองท�างาน คดเปนรอยละ 18.52

อนดบสองไดแก ขเกยจ รอยละ 14.81 อนดบสามคอ

อาการปวด รอยละ 11.12 อนดบส มสามประเดนคอ

1) ไมอยากไปหาหมอ เมอทนเจบได จะไดไมเปนภาระ

ลกหลาน2)ไปหาหมอไดยาเหมอนเดมอาการเจบไมดขน

3)ลกษณะบานเปนบานสองชนตองเดนขนลงบนไดตลอด

คดเปนรอยละ9.26ตามล�าดบและการสมภาษณแนวทาง

การสงเสรมความสามารถในการดแลตนเองทบานพบวา

กลมตวอยางระบแนวทางทมากเปนอนดบหนงคอดแล

ตนเองนวดหรอซอยามาทานเองท�างานปองกนขอตด

คดเปนรอยละ 28.85 อนดบสองไดแก ออกก�าลงกาย

รอยละ21.15อนดบสามคอหลกเลยงการนงการงอขอเขา

หรอทาทจะท�าใหปวด รอยละ 19.23 อนดบส การม

ลกหลานหรอคนในครอบครวคอยดแลเชนไปสงหาหมอ,

ความสะดวกสบาย,การเงน,ท�างานแทนเปนตนคดเปน

รอยละ17.31อนดบหาคอสอบถามขอมลจากเจาหนาท

ทสอ.หรอญาตคนใกลชดรอยละ11.54และอนดบ

สดทายคอปรบเปลยนสภาพแวดลอมภายในบานรอยละ

1.92ตามล�าดบ

อภปรายผล กลมตวอยางมอายเฉลย 64.26 ป ซงเปนกลม

ผสงอายตอนตน(Matteson,etal.,1997)และกลมตวอยาง

มจ�านวนเพศหญงมากกวาเพศชายโดยมเพศหญงรอยละ

57 และเพศชาย รอยละ 43 สอดคลองกบ) รายงาน

ทพบวาเพศหญงมโอกาสเกดโรคขอเขาเสอมและมอาการ

ของโรครนแรงมากกวาเพศชายสองเทา ทเปนเชนน

อาจเนองจากลกษณะของยนในโครโมโซมเพศหญงทมผล

ท�าใหกระดกออนหมขอมการเสอมเรวกวาเพศชาย และ

ผลของการขาดฮอรโมนเอสโตรเจนในวยสงอายเพราะ

ฮอรโมนเอสโตรเจนมคณสมบตปองกนการเสอมของ

กระดกออนหมขอ (Moskowitz, &Goldberg, 1988)

ส�าหรบประวตการประสบปญหาโรคขอเขาเสอมของคน

ในครอบครวพบวารอยละ23.3พบวามบคคลในครอบครว

ปวยดวยโรคขอเขาเสอม ถงแมวาโรคขอเขาเสอมมการ

ถายทอดทางพนธกรรมนอย แตทงนมการศกษาทาง

พนธกรรมในครอบครวทมการถายทอดพบวามยนทท�าให

เกดโรคขอเสอมทไมเฉพาะเจาะจงตอต�าแหนงขอ ไดแก

Vitamin D receptor genes (นนทนา กสตานนท,

2546)จงเหนไดวาครอบครวของผปวยโรคขอเขาเสอม

ทมจ�านวนผปวยถงรอยละ 23.3 อาจมสาเหตมาจาก

การถายทอดทางพนธกรรม

กลมตวอยางสวนใหญรอยละ 82.6 มอาชพ

เกษตรกรรม ซงเปนไปตามบรบทของสงคมไทยทอาชพ

หลกคอเกษตรกรรม ทงนกลมตวอยางมรายไดเฉลย

2,540.6บาทตอเดอนและรอยละ65.1มรายไดไมเพยงพอ

กบคาใชจาย ซงโรคขอเขาเสอมเปนโรคเรอรงทรกษา

ไมหายขาดอาจท�าใหตองเสยคาใชจายและใชเวลาในการ

รกษาจงสงผลกระทบตอความไมพอเพยงของรายได

กลมตวอยางรอยละ50มผดแลหลกเมอเจบปวย

เปนคสมรสรองลงมาคอบตรหลานรอยละ46.5และญาต

รอยละ3ทงนสถานภาพสมรสเปนปจจยหนงทมผลตอการ

ดแลดานสขภาพ จากการศกษาของสวมล พนาวฒนกล

(2544)และดวงพรรตนอมรชย(2545)ผทมวถชวต

คมพฤตกรรมสงเสรมสขภาพสงกวาผทมสถานภาพสมรส

โสด หมาย หยา แยก นอกจากนนจะเหนไดวาบคคล

ในครอบครวจะเปนผทดแลผปวยโรคขอเขาเสอมสอดคลอง

กบการศกษาของทศนยเกรกกลธร(2546)พบวาผสงอาย

ทอยในครอบครวขยายมโอกาสไดรบการดแลเอาใจใส

ทงทางรางกายและจตใจจากสมาชกในครอบครวซงอาจ

จะเปนผสมรสบตรหลานและญาตพนองมากกวาผสงอาย

ทครอบครวเดยว

18 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

ผมปญหาโรคขอเขาเสอมมคะแนนพฤตกรรมการ

ดแลตนเองทบานเฉลยอยในระดบปานกลาง (=86.45,

S.D.=12.47)ทงนเมอจ�าแนกพบวาเกนครงหนงรอยละ

52.4(43ราย)มคะแนนพฤตกรรมการดแลตนเองทบาน

อยในระดบปานกลางมากทสด รองลงมารอยละ 39.5

(34ราย)มคะแนนพฤตกรรมการดแลตนเองทบานอยใน

ระดบสงและพบเพยงรอยละ 8.1 (7 ราย) มคะแนน

พฤตกรรมการดแลตนเองทบานอยในระดบต�า การท

กลมตวอยางมคะแนนพฤตกรรมการดแลตนเองทบาน

เฉลยอยในระดบปานกลางอาจเนองมาจากกลมตวอยาง

มอายเฉลย 64.26 ป ซงเปนกลมผสงอายตอนตน

(Matteson, et al., 1997) ความเสอมสมรรถภาพทาง

รางกาย สมรรถภาพในการรบร และความสามารถทาง

เชาวปญญายงนอยกวาผสงอายทอยในกลมตอนกลาง

หรอตอนปลาย ท�าใหสามารถปฏบตกจกรรมตางๆ ไดด

นอกจากน พบวากลมตวอยางมระยะเวลาการเจบปวย

เฉลย3.69ป(S.D.=2.42)ซงเปนเวลานานพอทจะ

ท�าใหมเวลาเรยนรในการดแลตนเอง ซงระดบความ

สามารถในการดแลตนเองจะเพมขนตามระยะเวลาและ

ประสบการณการเจบปวย ซงระยะเวลาการเจบปวยนน

เปนสภาวะทตองมการเรยนรเกยวกบการดแลตนเองและ

พฒนาความสามารถในการดแลตนเองใหดขน (Orem,

1995) ทงนยงสอดคลองกบการศกษาของ ส�าหรบการ

ศกษาเกยวกบการดแลตนเองของผปวยโรคขอเสอมมการ

ศกษาของแววดาว ทวชย (2543) ท�าการศกษาเรอง

พฤตกรรมการดแลตนเองและความรนแรงของผปวยโรค

ขอเขาเสอมทพบวาผสงอายโรคขอเขาเสอมมพฤตกรรม

การดแลตนเองโดยรวมในระดบปานกลางและพฤตกรรม

การดแลตนเองในรายดานคอพฤตกรรมการดแลตวเอง

โดยทวไปพฤตกรรมการดแลตนเองตามระยะพฒนาการ

และดานพฤตกรรมการดแลตนเองตามภาวะเบยงเบนทาง

สขภาพอยในระดบปานกลางทง3ดาน

ผมปญหาโรคขอเขาเสอมมคะแนนการรบรอาการ

ปวดขอเขาเฉลยอยในระดบปานกลาง (= 11.15, S.D.

= 6.10) ซงเปนไปในทศทางเดยวกบการทผมปญหาโรค

ขอเขาเสอมมคะแนนพฤตกรรมการดแลตนเองทบาน

เฉลยอยในระดบปานกลาง นอกจากน การทผปวยโรค

ขอเขาเสอมเปนคนไขทตองการรบบรการจากสถานอนามย

ต�าบลบานตอม แสดงวาแพทยไดประเมนแลววาไมม

อาการรนแรงเรงดวนทตองรบการรกษาตอเนองไวใน

โรงพยาบาลดงนนผลการประเมนอาการปวดขอเขาเฉลย

จงอยในระดบปานกลาง

ความสมพนธระหวางพฤตกรรมการดแลตนเอง

ทบานกบความรสกปวดขอเขาของผมปญหาขอเขาเสอม

พบวา ความรสกปวดขอเขา มความสมพนธทางลบกบ

พฤตกรรมการดแลตนเองทบานของผมปญหาขอเขาเสอม

อยางมนยส�าคญทระดบ0.01โดยความรสกปวดขอเขากบ

พฤตกรรมการดแลตนเองทบานของผมปญหาขอเขาเสอม

มความสมพนธทางลบในระดบต�า โดยมคาความสมพนธ

รอยละ 31 อธบายไดวากลมตวอยางทมพฤตกรรมการ

ดแลตนเองดจะมการรบรอาการปวดขอเขานอย ในทาง

ตรงกนขามกลมตวอยางทมพฤตกรรมการดแลตนเองไมด

จะมการรบรการปวดขอเขามาก ซงสนบสนนแนวคด

ทฤษฎของโอเรม ทกลาววาการดแลตนเองวาเปนการ

ปฏบตทบคคลรเรมปฏบตและกระท�าดวยตนเอง เพอท

จะรกษาไวซงสขภาพ และความเปนอยทดของตนเอง

ทงในภาวะปกตและเจบปวย ซงจะมเปาหมายเพอตอบ

สนองความตองการการดแลตนเองทงหมด ซงประกอบ

ดวยการดแลตนเองทจ�าเปนทง3ดานคอการดแลตนเอง

ทจ�าเปนโดยทวไป การดแลตนเองทจ�าเปนตามระยะ

พฒนาการและการดแลตนเองทจ�าเปนตามภาวะเบยงเบน

ทางสขภาพ หากบคคลสามารถดแลตนเองไดอยางม

ประสทธภาพจะท�าใหบคคลนนสามารถประคบประคอง

กระบวนการของชวตและสงเสรมการท�าหนาทของรางกาย

ใหเปนปกต สามารถด�ารงรกษาการเจรญเตบโตและ

พฒนาการของชวตเปนไปตามปกต โดยเฉพาะอยางยง

สามารถปองกนและควบคมการเบยงเบนทางสขภาพ

ตลอดจนการรกษาหรอบรรเทาอาการตามกระบวนการ

19วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

ของโรคสามารถปองกนหรอก�าจดความพการทอาจเกดขนหรอชดเชยความพการทเกดขนแลวและสงเสรมความเปนอย

หรอการมสขภาพทด(Orem,1991)

ดวยเหตทโรคขอเขาเสอมเปนโรคเรอรงซงไมสามารถรกษาใหหายขาดได แตสามารถบรรเทาอาการดวยการ

ปฎบตตวทถกตองเพอบรรลเปาหมายหลกของการรกษาโรคขอเขาเสอมคอการควบคมโรคไมใหลกลามบรรเทาอาการ

ทเกดขนและชะลอความรนแรงของโรคกลมตวอยางตองมการดแลตนเองทจ�าเปนในภาวะเบยงเบนทางดานสขภาพทด

(healthdeviationself-carerequistes)ซงประกอบดวย

1)การแสวงหาความรและความชวยเหลอตามความเหมาะสมกบสถานการณหรอสภาวะของโรคทเปนอย

2)รบรและเอาใจใสดแลผลของพยาธสภาพรวมถงผลทกระทบตอพฒนาการของชวต

3) ปฏบตตามแผนการวนจฉยการรกษาและการฟนฟสภาพเพอปองกนควบคมและคงสามารถดงเดม

4)การรบรและเอาใจใสดแลควบคมความไมสขสบายหรอผลของการรกษารวมถงการพฒนาการของชวต

5)ปรบอตมโนทศนและยอมรบภาพลกษณของตนเองตามภาวะสขภาพและยอมรบวาตนควรไดรบการชวยเหลอ

ทางดานการรกษาพยาบาล

6) เรยนรและปรบแผนการด�าเนนชวตทสงเสรมพฒนาการของตนเองใหดทสดตามความสามารถทเหลออย

และรจกตงเปาหมายใหเหมาะสมตามสภาพทเปนจรง จะชวยใหสามารถควบคมหรอบรรเทาอาการทเกดขนและชะลอ

ความรนแรงของโรคซงมผลตอการควบคมอาการปวดหวเขาสงผลใหผมปญหาโรคขอเขาเสอมมสขภาพทดได

20 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

เอกสารอางอง

เกษรส�าเภาทอง.ครอบครวกบการดแลและสงเสรมส¢ภาพ¼สงอาย.สบคนเมอวนท30พฤศจกายน2553

จากhttp://nurse.tu.ac.th.

เจรญชยอศวกองเกยรต.การดแลผปวยโรคขอเขาเสอม.สบคนเมอวนท30พฤศจกายน2553

จากwww.vejthani.com.

ดวงพรรตนอมรชย.(2545).ความสมพนธ�ระหวางปจจยสวนบคคล การรบรภาวะ ส¢ภาพ การรบรการควบคม

ส¢ภาพกบวถชวต¢อง¼สงอายในจงหวดอางทอง.วทยานพนธปรญญาสาธารณสขศาสตรมหาบณฑต

สาขาเอกพยาบาลสาธารณสขบณฑตวทยาลย,มหาวทยาลยมหดล.

ทศนยเกรกกลธร.(2546).การศกษาการสนบสนนทางสงคมและการปรบตว¢อง¼สงอายในเ¢ตเทศบาล

เมองสระบร.วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑตสาขาวชาพยาบาลศาสตร,

บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยมหดล.

ธนยสภทรพนธ.(2535).ออร�โธป�ดกส�. พมพครงท3.กรงเทพ:ไพศาลศลปŠการพมพ.

นนทนากสตานนท.(2546).โรค¢อทางอายรศาสตร�.เชยงใหม:คณะแพทยศาสตรมหาวทยาลยเชยงใหม.

แววดาวทวชย.(2543).พÄตกรรมการดแลตนเองและความรนแรง¢องโรค¢อเ¢าเสอมใน¼สงอาย.

วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑตสาขาวชาการพยาบาลผสงอาย,

มหาวทยาลยเชยงใหม

สถตผปวยโรคกระดกและขอในไทยของมลนธโรคขอ2549.สบคนเมอวนท30พฤศจกายน2552

จากwww.moph.go.th.

สถตผมารบบรการสถานอนามยต�าบลบานตอม.(2552).บนทกสถตผรบบรการสถานอนามยต�าบลบานตอม.

สวมลพนาวฒนกล.(2544).อตมโนทศน�ความสามารถในการดแลตนเองและค³ภาพชวต¢อง¼สงอาย.

วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑตสาขาพยาบาลศาสตรบณฑตวทยาลย,มหาวทยาลยมหดล.

Matteson,M.A.(1997).Age-relatedchangesInM.A.Matteson,E.S.McConnell,&A.D.Linton

(Eds),Gerontological nursing concepts and practice.(2nded.).Philadephia:

W.B.Saunders.

Moskowitzis,R.W.,&Goldberg,V.M.(1988).Osteoarthritis.InH.R.Schmacher(Eds),

Primer on rheumatic disease.(9thed.).Atlanta:ArthritisFoundation.

Orem,D.E.(1991).Nursing concepts of practice.(4thed.).Newyork:McGrawHill.

Orem,D.E.(1995).Nursingconceptsofpractice.(5thed.).St.Louis:MosbyYearBook.

21วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

ปจจยทเกยวของกบการตดสนใจเลอกเขาศกษาตอระดบ

อดมศกษาของนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 6

ในเขตกรงเทพมหานครและจงหวดสมทรปราการFactors Related on Decision making to Entering the Higher

Education of Upper Secondary Grade 6 Students in Bangkok

Metropolis and Samutprakran Province Schools

ดร.สมานจตภรมยรนมหาวทยาลยการจดการและเทคโนโลยอสเทรน

บทคดยอ การศกษาปจจยทเกยวของกบการตดสนใจเลอก

เขาศกษาตอระดบอดมศกษาของนกเรยนชนมธยมศกษา

ปท 6 ในเขตกรงเทพมหานครและจงหวดสมทรปราการ

มวตถประสงค เพอศกษาการตดสนใจเลอกเขาศกษาตอ

ในสถาบนอดมศกษาของนกเรยนระดบมธยมศกษาปท 6

และเพอศกษาปจจยทเกยวของกบการตดสนใจเลอกเขา

ศกษาตอในสถาบนอดมศกษาของนกเรยนระดบมธยมศกษา

ปท 6 เปนการส�ารวจความคดเหนของนกเรยนระดบ

มธยมศกษาปท 6 ในเขตกรงเทพมหานครและจงหวด

สมทรปราการ จ�านวน 1,077 ราย เครองมอทใชเปน

แบบสอบถาม 2 สวนประกอบดวย ขอมลทวไปปจจยท

เกยวของกบการตดสนใจเลอกเขาศกษาตอระดบอดมศกษา

วเคราะหขอมลดวยสถตการแจกแจงความถ คารอยละ

และสถตไคสแควร ผลการวจยพบวา มหาวทยาลย

ทนกเรยนเลอกเขาศกษาตอในระดบอดมศกษาเปน

อนดบแรกมากทสด คอ จฬาลงกรณมหาวทยาลย

มหาวทยาลยเกษตรศาสตรและมหาวทยาลยธรรมศาสตร

สวนคณะทนกเรยนเลอกเขาศกษาตอเปนอนดบแรก

มากทสดคอคณะวศวกรรมศาสตรคณะแพทยศาสตร

คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร โดยปจจยทนกเรยน

ใชในการพจารณาและการตดสนใจเลอกเขาศกษาตอ

ระดบอดมศกษามากทสด คอ ความมนคงและกาวหนา

ในชวตรองลงมาไดแกลกษณะสถาบนการศกษาและ

ความถนดและความสนใจสวนบคคลทเกยวของใชในการ

พจารณาระดบปานกลางส�าหรบการศกษาความเกยวของ

ระหวางปจจยกบการตดสนใจเลอกเขาศกษาตอระดบ

อดมศกษาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ปรากฏวา

ขอมลทวไปทเกยวของกบการตดสนใจเลอกมหาวทยาลย

และคณะเปนอนดบแรกอยางมนยส�าคญทางสถต คอ

เพศผลสมฤทธทางการเรยนระดบการศกษาของผปกครอง

อาชพหลกของผปกครอง รายไดของครอบครวตอเดอน

ปจจยทเกยวของกบการเลอกมหาวทยาลยอนดบแรก

อยางมนยส�าคญทางสถต คอความถนดและความสนใจ

บคคลทเกยวของความมนคงและกาวหนาในชวตลกษณะ

สถาบนการศกษา สวนปจจยทเกยวของกบการเลอก

คณะอนดบแรกอยางมนยส�าคญทางสถตมเพยงความถนด

และความสนใจและความมนคงและกาวหนาในชวต

ผลจากการศกษาแสดงใหเหนวานกเรยนเลอกมหาวทยาลย

เกาแกและมชอเสยงเปนอนดบหนงคอนขางมากโดยเลอก

คณะวศวกรรมและคณะแพทยศาสตรเปนอนดบหนง

ซงเปนการพจารณาจากคณภาพและชอเสยงของสถาบน

22 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

แตกพบวาปจจยดานสถานทตงสงอ�านวยความสะดวก

มอปกรณการเรยนการสอนททนสมย การจดสภาพ

แวดลอมและความปลอดภยในสถาบนกเปนปจจยส�าคญ

ทนกเรยนเลอกเขาเรยน นอกจากนการเลอกเขา

มหาวทยาลยและคณะนกเรยนเปนผตดสนใจเองเปน

สวนใหญดงนนการใหขอมลแกนกเรยนดวยการแนะแนว

และประชาสมพนธทกชองทางจะเปนการจงใจใหนกเรยน

เลอกและเรยนในสถาบนทจดตงไดเปนอยางด

คำาสำาคญ:การตดสนใจการเลอกเขาศกษาตอ

ระดบอดมศกษานกเรยนชนมธยมศกษาปท6

Abstract Thestudyaimsweretostudythedecisionmaking,andtodeterminethefactorsrelatedonthedecisionmakingofuppersecondarygrade6students toenter thehighereducation.Thedescriptive researchwas conducted to surveytheopinionsof10,77uppersecondarygrade6students.Thedatawerecollectedbyusedthe instrumentthatinclude2parts,personalinformation and factors related the decision making to enteringthehighereducation.Thedescriptiveandinferentialstatisticswereanalyzedforfrequency,mean,standarddeviation,andChi-square.Theresultsshowedthatthestudentschosethefirstmostpreferableuniversityasfollows;Chulalongkorn University,KasetsartUniversityandThammasatUniversity.FacultyofEngineering,Medicine,andHumanityandSocialSciencewerethefirstmostchosen faculties. The factors related on the decisionmaking toenter thehighereducation were the secure and advance of the career,the institute’scharacteristics,andaptitudeandinterests respectively. The personal data wasatmoderate levelofthedecisionmaking.The

factorsofpersonaldatathatrelatedtodecisionmakingweregender,thestudies’achievements,theparents’educationlevel,theparents’careerandthefamilies’income.Therewerestatisticallysignificant of factors related on the decisionmaking that consist of aptitude and interests,person involved, secure and advance of the career,andinstitute’scharacteristics.Theaptitudeand interests and secure and advance of the careerweresignificantforchoosingthefaculty.TheresultssuggestthatthestudentschosethereputationuniversityandthefirstfacultywasEngineering andMedicine.However,we foundthat the location, the facilitated environmentfor study with modern technology and safetywere also the factors of the students’ decision making.Moreover,thestudentsdecidedtochoosetheuniversityandfacultybythemselves.Takentogether,advisingtheinformationtostudentsinmanywayscouldmotivatethestudentschoosingtheestablisheduniversity. Keywords:Decisionmaking,theenteringhighereducation,theuppersecondarygrade6

students

บทนำา การด�าเนนการพฒนาการศกษาเปนความรบผดชอบ

ของมหาวทยาลยซงเปนสถาบนการศกษาระดบอดมศกษา

ใหเขาสการเปนสงคมฐานปญญา (Wisdom - based

Society) และการจดใหมกระบวนการเรยนรเพอความ

เจรญงอกงามของบคคลและสงคมดวยการถายทอดความร

การอบรมบมนสยภายใตภาวการณเปลยนแปลงอยางรวดเรว

ของยคโลกาภวตน จะตองอาศยวสยทศนในการพฒนา

วางแผนอยางสอดคลองกบบรบทโรงเรยนมธยมศกษาท

23วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

จดการศกษาใหกบบคคลวยรน ซงเปนวยแหงการปรบ

ตวอยางมากการศกษาระดบอดมศกษาเปนการศกษา

ทตอเนองจากการศกษาระดบมธยมศกษาโดยมจดประสงค

มงใหผเรยนพฒนาคณภาพชวตและสามารถด�าเนนชวต

ในสงคมไดนกเรยนทก�าลงศกษาอยในระดบมธยมศกษา

ปท4-6จะตองมการวางแผนเพอการตดสนใจเลอกเรยนตอ

ในสาขาวชาทเหมาะสมกบความรและความสามารถของ

ตนเองกจะมโอกาสประสบความส�าเรจในการเรยนและ

มความรความสามารถเพยงพอทจะประกอบอาชพ

เพอความกาวหนาและความมนคงในชวตของตนและ

สนองความตองการทางดานก�าลงคนอนจ�าเปนแกการ

พฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศไดเปนอยางด

(ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต,2545)

การเลอกเขาศกษาตอของนกเรยนทผานมาพบวา

มนกเรยนจ�านวนมากทมความไมมนใจ ไมแนใจวาตอง

ด�าเนนการอยางไรส�าหรบการด�าเนนชวตหลงจบการศกษา

ระดบมธยมศกษา ไมแนใจในการตดสนใจเขาศกษาตอ

ในสถาบนอดมศกษาใดสาขาวชาใดทจะเหมาะสมกบความร

ความสามารถของตนเองเพราะการตดสนใจเลอกศกษา

ตอกถอวาเปนการตดสนใจเลอกอาชพในขณะเดยวกน

(สชา จนทรเอม, 2540) ถาหากการตดสนใจเบองตน

ในการเลอกอาชพไมรอบคอบอาจตองท�างานทไมตรงกบ

อปนสยเปนผลใหการท�างานไดไมดเทาทควรเนองจาก

การไมพอใจในอาชพ ท�าใหไมมความเจรญกาวหนา

กอใหเกดความเบอหนายตอการท�างานนนๆ เปนความ

สญเปลาทางการศกษาเพราะบณฑตแตละคนกวาจะส�าเรจ

การศกษาออกมาไดนนรฐตองลงทนไปมากมายหากไมไดรบ

การวางแผนการท�างานและอาชพอยางดพอหรอตองเรยน

ในสาขาวชาทตนเองไมถนดหรอไมมใจรก ยอมยากทจะ

ประสบความส�าเรจในการประกอบอาชพไดการตดสนใจ

เลอกอาชพของนกเรยนเหลานจงมความส�าคญอยางยง

เพราะอาชพแตละอาชพนนเหมาะกบบคคลกลมหนง

แตอาจไมเหมาะสมกบกลมบคคลอน ทงนเพราะบคคล

มความแตกตางกนในหลายดานเชนความถนดบคลกภาพ

คานยม ความสามารถ เปนตน (กองสงเสรมการ

มงานท�า,2540)

ผวจยไดตระหนกถงความส�าคญของการตดสนใจ

เลอกเขาศกษาตอของแตละบคคลซงมเหตในการตดสนใจ

ทแตกตางกนออกไปตามแนวคดพนฐานแตละบคคล

จงมความสนใจในการศกษาปจจยท�านายการตดสนใจเลอก

เขาศกษาตอระดบอดมศกษาของนกเรยนชนมธยมศกษา

ปท6ในเขตกรงเทพมหานครและจงหวดสมทรปราการ

ผลการศกษาทไดจะเปนประโยชนในการด�าเนนงานของ

สถาบนอดมศกษา รวมทงขอสนเทศทไดน�ามาวางแผน

ปรบปรงการบรหารจดการการศกษาของสถาบนอดมศกษา

ใหมคณภาพมากยงขน

วตถประสงคการวจย 1. เพอศกษาการตดสนใจเลอกเขาศกษาตอ

ในสถาบนอดมศกษาของนกเรยนระดบมธยมศกษาปท6

2. เพอศกษาปจจยทเกยวของกบการตดสนใจ

เลอกเขาศกษาตอในสถาบนอดมศกษาของนกเรยนระดบ

มธยมศกษาปท6

ระเบยบวธการวจย ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรและกลมตวอยางในการศกษาครงนคอ

นกเรยนระดบมธยมศกษาปท6ในเขตกรงเทพมหานคร

และจงหวดสมทรปราการเลอกโดยการสมแบบแบงชน

(Stratified Random Sampling) โดยเลอกเขตพนท

การศกษาของกรงเทพมหานครและจงหวดสมทรปราการ

จงหวดละ 1 เขตศกษาทกโรงเรยนในเขตพนททสมได

และสมอยางงายเพอเลอกนกเรยนผใหขอมลในแตละ

โรงเรยน เพอก�าหนดจ�านวนกลมตวอยางจากการทราบ

จ�านวนประชากรโดยใชเกณฑ10%(บญชมศรสะอาด,

2545)ไดนกเรยนผใหขอมลจ�านวน1,077ราย

24 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามความ

คดเหนเกยวกบการตดสนใจเลอกเขาศกษาตอในสถาบน

อดมศกษาของนกเรยนระดบมธยมศกษาปท6เปนเครอง

มอทคณะผวจยสรางขนประกอบดวยขอค�าถาม3สวน

สวนทหนง ขอมลทวไป จ�านวน 6 ขอ ไดแก

เพศผลสมฤทธทางการเรยนการอาศยอยระดบการศกษา

ของบดามารดาอาชพของบดามารดารายไดของครอบครว

สถาบนอดมศกษาทนกเรยนจะเลอกเขาศกษา3อนดบแรก

และคณะวชาทนกเรยนจะเลอกเขาศกษา3อนดบแรก

สวนทสองขอมลปจจยทเกยวของกบการตดสนใจ

เลอกเขาศกษาตอระดบอดมศกษาของนกเรยนชนมธยม

ศกษาปท 6 ประกอบดวย ปจจย ดานความถนดและ

ความสนใจดานบคคลทเกยวของความมนคงและกาวหนา

ในชวตและดานลกษณะสถาบนการศกษาจ�านวน25ขอ

เปนแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา5ระดบ

การตรวจสอบคณภาพของเครองมอทใชในการวจย

1. ผวจยน�าแบบสอบถามทสรางขนน�าไปให

ผทรงคณวฒทมความรและประสบการณจ�านวน3ทาน

ตรวจสอบความตรงของเนอหา ตรวจสอบแกไข แลวจง

ปรบปรงมาใชในการเกบรวบรวมขอมล

2.น�าแบบสอบถามทผทรงคณวฒตรวจสอบ

ความตรงดานเนอหาและปรบปรงแกไขแลว ไปทดลอง

ใชกบผประกอบการและผทสนใจในการสงออกอญมณและ

เครองประดบจ�านวน20คนทมคณลกษณะคลายกลม

ตวอยางในการวจยครงน เพอวเคราะหหาความเชอมน

(Reliability)โดยไดคาความเชอมนเทากบ0.893

การวเคราะหขอมล 1. ใชการวเคราะหสถตเชงพรรณนาประกอบดวย

สถตแจกแจงความถ หาคารอยละ ขอมลทวไป ปจจย

ดานความถนดและความสนใจ ดานบคคลท เกยวของ

ความมนคงและกาวหนาในชวตและดานลกษณะสถาบน

การศกษา

2.ใชสถตChi-Squareในการวเคราะหปจจย

ท�านายการตดสนใจเลอกเขาศกษาตอในสถาบนอดมศกษา

ของนกเรยนระดบมธยมศกษาปท6

ผลการวจย ตอนทหนง ผลการศกษาการตดสนใจเลอก

เขาศกษาตอในสถาบนอดมศกษาของนกเรยนระดบ

มธยมศกษาปท6

ขอมลทวไปของนกเรยน ปรากฏวา นกเรยนผให

ขอมลเปนเพศหญงรอยละ69.8ผลสมฤทธทางการเรยน

ของนกเรยนผใหขอมลเกรด3.00ขนไปรอยละ58.6

อาศยอยกบบดาและมารดารอยละ86.5ระดบการศกษา

ของผปกครองของนกเรยนผใหขอมลอยในระดบปรญญาตร

รอยละ 34.5 และมธยมศกษาหรอปวช รอยละ 27.3

อาชพหลกของผปกครองสวนใหญมอาชพคาขายหรอ

นกธรกจ เปนรบราชการหรอพนกงานของรฐ และรบจาง

หรอผใชแรงงานรอยละ27.9,21.7และ20.4ตามล�าดบ

ขอมลการเลอกมหาวทยาลยปรากฏวามหาวทยาลย

ทนกเรยนเลอกเขาศกษาตอในระดบอดมศกษาเปน

อนดบแรกมากทสด คอ จฬาลงกรณมหาวทยาลย

รองลงมา ไดแก มหาวทยาลยเกษตรศาสตร และ

มหาวทยาลยธรรมศาสตร สวนมหาวทยาลยทนกเรยน

เลอกเขาศกษาตอในระดบอดมศกษาเปนอนดบสอง

มากทสด คอ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร รองลงมา

ไดแก มหาวทยาลยธรรมศาสตร และมหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒประสานมตร และมหาวทยาลยท

นกเรยนเลอกเขาศกษาตอในระดบอดมศกษาเปนอนดบ

สามมากทสด คอมหาวทยาลยเกษตรศาสตรรองลงมา

ไดแกมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตรและ

มหาวทยาลยธรรมศาสตร การเลอกคณะเขาศกษาตอ

ของนกเรยนพบวาคณะทนกเรยนเลอกเขาศกษาตอเปน

อนดบแรกมากทสดคอคณะวศวกรรมศาสตรรองลงมา

ไดแก คณะแพทยศาสตร และคณะมนษยศาสตรและ

สงคมศาสตร และคณะทนกเรยนเลอกเขาศกษาตอ

25วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

เปนอนดบทสองมากทสด คอ คณะมนษยศาสตรละ

สงคมศาสตร รองลงมา ไดแกคณะบรหารธรกจ และ

คณะวทยาศาสตร

ตอนทสอง ผลการศกษาปจจยทเกยวของกบ

การตดสนใจเลอกเขาศกษาตอในสถาบนอดมศกษาของ

นกเรยนระดบมธยมศกษาปท6

ขอมลปจจยทนกเรยนใชในการพจารณาและการตดสนใจ

เลอกเขาศกษาตอระดบอดมศกษาประกอบดวย 4 ปจจย

ไดแกความถนดและความสนใจดานบคคลทเกยวของ

ดานความมนคงและความกาวหนาในชวต และดาน

ลกษณะสถาบนการศกษาปรากฏวาปจจยดานความมนคง

และกาวหนาในชวตมคาเฉลยมากทสดรองลงมาไดแก

ดานลกษณะสถาบนการศกษา และดานความถนดและ

ความสนใจส�าหรบดานบคคลทเกยวของมคาเฉลยระดบ

ปานกลาง โดยดานความมนคงและกาวหนาในชวต

ดานลกษณะสถาบนการศกษา และดานความถนดและ

ความสนใจมคาเฉลยระดบมากในทกรายขอสวนดานบคคล

ทเกยวของ มเพยงขอตดสนใจดวยตวเอง เพยงขอเดยว

ทมคาเฉลยในระดบมาก

ปจจยทเกยวของกบการตดสนใจเลอกเขาศกษาตอ

ระดบอดมศกษาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท6ปรากฏวา

ขอมลทวไป ประกอบดวย ปจจยดานเพศ ผลสมฤทธ

ทางการเรยนระดบการศกษาของผปกครองอาชพหลก

ของผปกครอง รายไดของครอบครวตอเดอน มความ

เกยวของกบอนดบของมหาวทยาลยอยางมนยส�าคญทาง

สถต (P - value = 0.000 และ 0.001) โดยพบวา

เพศชายเลอกจฬาลงกรณมหาวทยาลยเปนอนดบหนง

มากทสดรอยละ25.8นกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยน

มากกวา 3.00 ขนไป เลอกจฬาลงกรณมหาวทยาลย

เปนอนดบหนงมากทสดรอยละ31.4นกเรยนทมผปกครอง

ทมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตรมอาชพรบราชการและ

ครอบครวมรายไดมากกวา30,000บาทเลอกจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย เปนอนดบหนงมากทสด รอยละ 42.1,

27.4 และรอยละ 35.6 ตามล�าดบ สวนปจจยดานการ

อาศยอยของนกเรยน ไมมความเกยวของกบอนดบของ

มหาวทยาลยอยางมนยส�าคญทางสถต(p-value = 0.097)

ปจจยทเกยวของกบมหาวทยาลยทไดรบเลอกอนดบแรก

ของนกเ รยนระดบมธยมศกษาปท 6 ปรากฏวา

ดานความถนดและความสนใจ ดานบคคลทเกยวของ

ดานความมนคงและกาวหนาในชวตดานลกษณะสถาบน

การศกษา มความเกยวของกบอนดบของมหาวทยาลย

อยางมนยส�าคญทางสถต(P-value=0.000-0.050)

โดยพบวา นกเรยนทเลอกจฬาลงกรณมหาวทยาลย

เปนอนดบหนง โดยเหตผลดานความมนคงและกาวหนา

ในชวตและดานความถนดและความสนใจในระดบมาก

รอยละ26.8และรอยละ25.4และใชเหตผลดานลกษณะ

สถาบนการศกษา ดานบคคลทเกยวของ ในระดบนอย

รอยละ30.8และรอยละ24.5

ความเกยวของระหวางขอมลทวไปกบคณะทได

รบเลอกอนดบแรกของนกเรยนระดบมธยมศกษาปท 6

ปรากฏวา ขอมลทวไป ประกอบดวย ปจจยดานเพศ

ผลสมฤทธทางการเรยนการอาศยอยกบระดบการศกษา

ของผปกครองอาชพหลกของผปกครอง รายไดของ

ครอบครว ตอเดอนมความเกยวของกบอนดบของคณะ

อยางมนยส�าคญทางสถต(P-value=0.000และ0.001)

โดยพบวา เพศชายเลอกคณะวศวกรรมเปนอนดบหนง

มากทสดรอยละ24.0และเพศหญงเลอกคณะแพทยศาสตร

รอยละ10.8มากกวาเพศชายนกเรยนทมผลสมฤทธ

ทางการเรยนมากกวา3.00ขนไป เลอกคณะวศวกรรม

และคณะแพทยศาสตร เปนอนดบหนงมากทสดรอยละ

13.3 และ 15.8 นกเรยนการอาศยอยกบบคคลอน

เลอกคณะวศวกรรมเปนอนดบหนงรอยละ21.2 นกเรยน

ทผปกครองไมไดเรยนเลอกคณะวศวกรรมเปนอนดบหนง

มากทสด รอยละ 33.3 ส�าหรบนกเรยนทผปกครอง

มระดบการศกษาในระดบปรญญาตรและสงกวาปรญญาตร

เลอกคณะแพทยศาสตรเปนอนดบหนงมากทสดรอยละ15.3

และ 15.8 สวนอาชพหลกของผปกครอง และรายได

ของครอบครวตอเดอน ไมมความเกยวของกบอนดบ

26 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

ของคณะอยางมนยส�าคญทางสถต(P -value=0.138

และ0.187)

ปจจยทเกยวของกบคณะทไดรบเลอกอนดบแรก

ของนกเรยนระดบมธยมศกษาปท6ปรากฏวาดานความ

ถนดและความสนใจ และดานความมนคงและกาวหนา

ในชวตมความเกยวของกบอนดบของคณะอยางมนยส�าคญ

ทางสถต(P-value=0.003และ0.000)โดยพบวา

นกเรยนทเลอกคณะวศวกรรมเปนอนดบหนงโดยเหตผล

ดานความมนคงและกาวหนาในชวตและดานความถนด

และความสนใจในระดบปานกลางมากทสดรอยละ11.1

และรอยละ12.0สวนนกเรยนทเลอกคณะแพทยศาสตร

เปนอนดบหนง โดยเหตผลดานความมนคงและกาวหนา

ในชวตระดบมากรอยละ15.6สวนดานความถนดและ

ความสนใจอยในระดบมากและนอยใกลเคยงกนรอยละ

14.2และรอยละ14.7แมวาดานบคคลทเกยวของและ

ดานลกษณะสถาบนการศกษาจะไมมความเกยวของกบ

อนดบของการเลอกคณะอยางมนยส�าคญทางสถต

(P-value=0.063และ0.295)แตพบวาปจจย

ดานบคคลท เกยวของ มผลตอการตดสนใจเลอก

คณะแพทยศาสตรเปนอนดบหนงในระดบมากรอยละ

17.9ส�าหรบปจจยดานลกษณะสถาบนการศกษาเปนปจจย

ทนกเรยนใชในการพจารณาเลอกคณะวศวกรรมเปน

อนดบหนงในระดบปานกลาง รอยละ 11.4 และเลอก

คณะแพทยศาสตร เปนอนดบหนง อยในระดบมาก

และนอยใกลเคยงกนรอยละ11.2และรอยละ11.5

อภปรายผล ผลการศกษาการตดสนใจเลอกเขาศกษาตอใน

สถาบนอดมศกษาของนกเรยนระดบมธยมศกษาปท 6

ปรากฏวา ขอมลทวไปของนกเรยน พบวา นกเรยน

ผใหขอมลสวนใหญเปนเพศหญงผลสมฤทธทางการเรยน

ของนกเรยนผใหขอมล เกรด 3.00 ขนไปเปนสวนใหญ

นกเรยนรอยละ86.5อาศยอยกบบดาและมารดาระดบ

การศกษาของผปกครองของนกเรยนผใหขอมลอยในระดบ

ปรญญาตรและมธยมศกษาหรอปวช. เปนจ�านวนเกน

ครงหนงอาชพหลกของผปกครองนกเรยนสวนใหญมอาชพ

คาขายหรอนกธรกจรบราชการหรอพนกงานของรฐและ

รบจางหรอผใชแรงงานจ�านวนใกลเคยงกน

ขอมลการเลอกมหาวทยาลยปรากฏวามหาวทยาลย

ทนกเรยนเลอกเขาศกษาตอในระดบอดมศกษาเปน

อนดบแรกมากทสดคอจฬาลงกรณมหาวทยาลยอาจเปน

เพราะวาจฬาลงกรณมหาวทยาลยเปนมหาวทยาลยเกาแก

มชอเสยงและเปนมหาวทยาลยทไดรบการยอมรบของ

สงคมประกอบกบนกเรยนทใหขอมลสวนใหญเปนเพศหญง

และมผลสมฤทธทางการเรยนคอนขางด ซงอาจจะ

สามารถสอบแขงขนคะแนนทจะสามารถเขาเรยนตอใน

จฬาลงกรณมหาวทยาลยนได จงอาจเปนเหตผลทท�าให

นกเรยนเลอกจฬาลงกรณมหาวทยาลยเปนอนดบหนงเปน

จ�านวนมากรองลงมาไดแกมหาวทยาลยเกษตรศาสตร

และมหาวทยาลยธรรมศาสตรสวนมหาวทยาลยทนกเรยน

เลอกเขาศกษาตอในระดบอดมศกษาเปนอนดบสอง

มากทสด คอ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร รองลงมา

ไดแก มหาวทยาลยธรรมศาสตร และมหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒประสานมตรและมหาวทยาลยทนกเรยน

เลอกเขาศกษาตอในระดบอดมศกษาเปนอนดบสาม

มากทสด คอ มหาวทยาลยเกษตรศาสตรรองลงมา

ไดแก มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตรและ

มหาวทยาลยธรรมศาสตร

การเลอกคณะเขาศกษาตอของนกเรยน พบวา

คณะทนกเรยนเลอกเขาศกษาตอเปนอนดบแรกมากทสด

คอ คณะวศวกรรมศาสตร ซงเปนคณะทนกเรยนท

มผลสมฤทธทางการเรยนดมกจะเลอกเปนอนดบหนง

จ�านวนมากมาในทกๆ ป อาจเปนเพราะเปนคณะผท

ส�าเรจการศกษาแลวมกจะมงานรองรบรองลงมา ไดแก

คณะแพทยศาสตรซงเปนคณะทนกเรยนทเรยนเกงทกคน

อยากเขาเรยนและคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร

และคณะทนกเรยนเลอกเขาศกษาตอเปนอนดบทสองมาก

ทสด คอ คณะมนษยศาสตรละสงคมศาสตร รองลงมา

ไดแกคณะบรหารธรกจและคณะวทยาศาสตร

27วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

ปจจยท เกยวของกบการตดสนใจเลอกเขาศกษา

ตอระดบอดมศกษาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6

ปรากฏวา ขอมลทวไป ประกอบดวย ปจจยดานเพศ

ผลสมฤทธทางการเรยน ระดบการศกษาของผปกครอง

มความเกยวของกบอนดบของมหาวทยาลยและคณะ

อยางมนยส�าคญทางสถต (P - value = 0.000 และ

0.001)โดยพบวาเพศชายเลอกจฬาลงกรณมหาวทยาลย

เปนอนดบหนงมากทสด สวนการเลอกคณะ เพศชาย

เลอกคณะวศวกรรมเปนอนดบหนงมากทสดและเพศหญง

เลอกคณะแพทยศาสตรเปนอนดบหนงมากกวาเพศชาย

นกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนมากกวา3.00ขนไป

เลอกจฬาลงกรณมหาวทยาลย เปนอนดบหนงมากทสด

โดยเลอกคณะวศวกรรม และคณะแพทยศาสตร

เปนอนดบหนงมากทสด ปจจยดานผปกครอง พบวา

นกเรยนทมผปกครองทมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร

เลอกจฬาลงกรณมหาวทยาลย เปนอนดบหนงมากทสด

ในการเลอกคณะ นกเรยนทผปกครองมระดบการศกษา

ในระดบปรญญาตรและสงกวาปรญญาตรเลอกคณะ

แพทยศาสตรเปนอนดบหนงมากทสด สวนนกเรยนท

ผปกครองไมไดเรยนเลอกคณะวศวกรรมเปนอนดบหนง

มากทสด

ส�าหรบอาชพหลกของผปกครองและรายไดของ

ครอบครวตอเดอนพบวาผปกครองทมอาชพรบราชการ

และครอบคร วม รายไดมากกว า 30 ,000 บาท

เลอกจฬาลงกรณมหาวทยาลยเปนอนดบหนงมากทสด

ขอมลปจจยทนกเรยนใชในการพจารณาและ

การตดสนใจเลอกเขาศกษาตอระดบอดมศกษาประกอบดวย

4ปจจยไดแกความถนดและความสนใจดานบคคล

ทเกยวของ ดานความมนคงและความกาวหนาในชวต

และดานลกษณะสถาบนการศกษาปรากฏวาปจจยดาน

ความมนคงและกาวหนาในชวต มคาเฉลยมากทสด

รองลงมาไดแก ดานลกษณะสถาบนการศกษา และ

ดานความถนดและความสนใจ และจากการศกษาปจจย

ท เก ยวของกบมหาวทยาลยทไดรบเลอกอนดบแรก

ของนกเ รยนระดบมธยมศกษาปท 6 ปรากฏวา

ดานความถนดและความสนใจ ดานบคคลทเกยวของ

ดานความมนคงและกาวหนาในชวตดานลกษณะสถาบน

การศกษา มความเกยวของกบอนดบของมหาวทยาลย

อยางมนยส�าคญทางสถต(P-value=0.000-0.050)

โดยพบวา นกเรยนทเลอกจฬาลงกรณมหาวทยาลย

เปนอนดบหนง ดวยเหตผลดานความมนคงและกาวหนา

ในชวตมากทสด อธบายไดวา การเลอกเขาศกษาตอ

ในระดบอดมศกษาเปนการเลอกโดยพจารณาไปถงอาชพ

หรอการไดงานท�าเมอส�าเรจการศกษา ซงการศกษาของ

บคคล เปนความตองการในการปรบตวของบคคลให

ด�ารงชวตอยกบสภาพแวดลอมไดอยางยงยนทงดานชวต

ครอบครวสงคมบคคลตองการการศกษาเพอเปนบนได

ใหตนเองกาวสจดหมายในชวต ใหมทกษะความร

ความกาวหนาในอาชพ ไดประสบการณใหม และเปนท

ยอมรบของสงคม (Coombs andAhmed, 1974:15)

สวนเหตผลดานความถนดและความสนใจเปนเหตผลท

นกเรยนตดสนใจเลอกในระดบมากรองลงมา ซงตรงกบ

การศกษาปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจศกษาตอ

ในระดบอดมศกษาของนกเรยนมธยมศกษาชนปท 6

ทวประเทศ(ดลฤดสวรรณคร,2550)ทพบวาตวแปร

ในดานการรบรศกยภาพมอทธพลตอการตดสนใจศกษาตอ

ไดแก แรงจงใจใฝสมฤทธ และความเชอมนในตนเอง

นกเรยนทมแรงจงใจใฝสมฤทธจะมการตงเปาหมายในการ

ศกษาท�าใหเกดแรงบนดาลใจและพยายามหาวธทจะไป

ถงจดหมายมความมมานะพยายามเพอใหตนเองประสบ

ความส�าเรจในการศกษา และผทมความเชอมนในตน

จะตระหนกถงความสามารถของตนและพฒนาศกยภาพ

ทางการศกษาอยางเตมทสงผลตอการตดสนใจศกษา

ในระดบสงขน

เหตผลดานลกษณะสถาบนการศกษากเปนอก

เหตผลหนงทนกเรยนใชในการพจารณาเลอกมหาวทยาลย

เพอเขาศกษาตอในระดบอดมศกษา ซงตรงกบการศกษา

ปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจเลอกสถานศกษาระดบ

28 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

อดมศกษาของนกเรยนนกศกษา (กองวจยมหาวทยาลย

หอการคาไทย, 2545 : อารมณ เพชรชน, 2547 :

สงบสนสงจตร,2549และกญกนญเถอนเหมอน2551)

ทพบวา ปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจเลอกสถาบน

การศกษาระดบอดมศกษามากทสดคอ ปจจยดาน

สถานทตง คณภาพและชอเสยงของสถาบน สงอ�านวย

ความสะดวก มอปกรณการเรยนการสอนททนสมย

การจดสภาพแวดลอมและความปลอดภยในสถาบน

ส�าหรบ ดานบคคลทเกยวของ มคาเฉลยระดบ

ปานกลาง ซงสอดคลองกบการศกษาปจจยทสงผลตอ

การเลอกเขาศกษาตอในมหาวทยาลยหอการคาไทย

(กองวจยมหาวทยาลยหอการคาไทย, 2545) ทพบวา

บคคลทมอทธพลตอการตดสนใจเลอกเขาศกษาตอในระดบ

อดมศกษามากทสดคอตนเองและมความแตกตางจากการ

ศกษา ปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจเลอกสถานศกษา

ระดบอดมศกษาของนก เรยนนกศกษาในจ งห วด

สราษฎรธาน (สงบสนสงจตร,2549)ทพบวาการเลอก

ศกษาในมหาวทยาลยปดหรอสถาบนอดมศกษาของรฐ

มเหตผลเนองจาก ผปกครองสนบสนนมากทสด ซงอาจ

เปนเพราะวาในยคสมยน วยรนมความเชอมนในตนเอง

มากขน และกลาทจะตดสนใจในของตนเองมากขน

แตอยางไรกตาม ผปกครองกยงมสวนอยางมากในการ

สนบสนนการตดสนใจของบตรหลานในการเลอกเขาศกษาตอ

ในระดบอดมศกษา

ปจจยทเกยวของกบคณะทไดรบเลอกอนดบแรก

ของนกเรยนระดบมธยมศกษาปท6ปรากฏวาดานความ

ถนดและความสนใจ และดานความมนคงและกาวหนา

ในชวต มความเกยวของกบอนดบของคณะอยางมนย

ส�าคญทางสถต (P - value = 0.003 และ 0.000)

โดยพบวานกเรยนทเลอกคณะแพทยศาสตรเปนอนดบหนง

โดยเหตผลดานความมนคงและกาวหนาในชวตระดบมาก

สวนนกเรยนท เลอกคณะวศวกรรมเปนอนดบหนง

ใชเหตผลดานความมนคงและกาวหนาในชวต และ

ดานความถนดและความสนใจ อยในระดบปานกลาง

สวนดานความถนดและความสนใจ อยในระดบมาก

และนอย ใกลเคยงกน สวนดานบคคลทเกยวของ และ

ดานลกษณะสถาบนการศกษาแมวาจะไมมความเกยวของ

กบอนดบของการเลอกคณะอยางมนยส�าคญทางสถต

(P - value = 0.063 และ 0.295) แตพบวา ปจจย

ดานบคคลทเกยวของ มผลตอการตดสนใจเลอกคณะ

แพทยศาสตรเปนอนดบหนงในระดบมากซงตรงกบ

คานยมทางสงคม ทผปกครองตองการใหบตรหลาน

เขาเรยนในคณะแพทยศาสตรซงเปนคณะทเรยนส�าเรจแลว

มหนาทการงานทมนคงส�าหรบปจจยดานลกษณะสถาบน

การศกษา เปนปจจยทนกเรยนใชในการพจารณาเลอก

คณะวศวกรรมเปนอนดบหนงในระดบปานกลางและ

เลอกคณะแพทยศาสตรเปนอนดบหนงอยในระดบมาก

และนอยใกลเคยงกน

29วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

เอกสารอางอง

กองวจยมหาวทยาลยหอการคาไทย.(2545).ป˜จจยทสง¼ลตอการเลอกเ¢าศกษาตอในมหาวทยาลย

หอการคาไทย.มหาวทยาลยหอการคาไทย.

กองสงเสรมการมงานท�า.(2540).การตดสนใจเลอกอาชพ. (ออนไลน).สบคนเมอวนท20มกราคม2556

จาก http://www.rvsd.ac.th/jobs/advice/gist.html

กญกนญเถอนเหมอน.(2551)“ป˜จจยจงใจในการเลอกเ¢าศกษา¢องนกศกษาในมหาวทยาลยศรปทม”.

ศรปทมปรทศน.ปท6ฉบบท1.มกราคม-มถนายนสบคนจากhttp://ednet.kku.

ac.th/~sompong/217300/meantools.htm

ดลฤดสวรรณคร.(2542).“ป˜จจยทมอทธพลตอการตดสนใจศกษาตอในระดบอดมศกษา¢องนกเรยน

มธยมศกษาชéนป‚ท 6 ทวประเทศ” วารสารพ²นาสงคม.ปท9ฉบบท1,2550หนา157-174

บญชมศรสะอาด.(2545).การวจยเบéองตน.กรงเทพฯ:สวรยนสาสน.

สงบสนสงจตร.(2549).ป˜จจยทมอทธพลตอการตดสนใจเลอกสถานศกษาระดบอดมศกษา¢องนกเรยน

นกศกษาในจงหวดสราษ®ร�ธาน.วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต

มหาวทยาลยราชภฏสราษฎรธาน.

ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต.(2545).แ¼นการศกษาแหงชาต (พ.ศ.2545 - 2559):

©บบสรป.กรงเทพฯ:พรกหวานกราฟฟค.

สชาจนทรเอม.(2540).จตวทยาพ²นาการ.พมพครงท4กรงเทพฯ:ไทยวฒนาพานช.

อารมณเพชรชน.(2547).ป˜จจยทสมพนธ�กบการตดสนใจเลอกศกษาตอ¢องนกเรยนอาชวศกษาเอกชน.

วารสารศกษาศาสตรปท15ฉบบท2เดอนพฤศจกายน2546-มนาคม2547

CoombsadAhmed.(1974).Attacking Rural Poverty : How Nonformula Education can Help a

Research for World Bank Development.USA:JohnHopkinsUniversityPress.

30 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

ความมนคงทางอารมณและความสามารถในการเผชญปญหา

และฟนฝาอปสรรคของนกศกษาพยาบาลศาสตรบณฑต

วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน พะเยาEmotional Stability and Adversity Quotient among Student

at Boromarajonani College of Nursing, Phayao.

สรยลกษณไชยลงกา

วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน พะเยา

บทคดยอ การวจยเชงพรรณนาครงน มวตถประสงค

เพอศกษารอยละความมนคงทางอารมณและความสามารถ

ในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรค และวเคราะห

ความเกยวของระหวางปจจยดานสมพนธภาพในครอบครว

การอบรมเลยงดแบบมเหตผล สมพนธภาพระหวาง

นกศกษาและอาจารย บรรยากาศการเรยนการสอน

สมพนธภาพระหวางนกศกษาและเพอน กบความมนคง

ทางอารมณและความสามารถในการเผชญปญหาและฟนฝา

อปสรรคกลมตวอยางคอนกศกษาพยาบาลศาสตรบณฑต

วทยาลยพยาบาลบรมราชชนนพะเยาปการศกษา2551

จ�านวน 355 คน รวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถาม

วดความมนคงทางอารมณแบบสอบถามวดความสามารถ

ในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรค แบบสอบถาม

วดสมพนธภาพในครอบครว แบบสอบถามวดการอบรม

เลยงดแบบมเหตผลแบบสอบถามวดสมพนธภาพระหวาง

อาจารยและนกศกษาแบบสอบถามวดบรรยากาศการเรยน

การสอน และแบบสอบถามวดสมพนธภาพระหวาง

นกศกษากบเพอน ซงมคาความเชอมน เทากบ .870,

.909, .870, .816, .874, .904และ .928 ตามล�าดบ

วเคราะหขอมลดวยสถตเชงพรรณนา และการทดสอบ

ไควสแคว (Chi - square test) ผลการวจย พบวา

กลมตวอยาง สวนใหญมความมนคงทางอารมณ ระดบ

ปานกลางคดเปน รอยละ 52.8 มความสามารถในการ

เผชญปญหาและฟนฝาอปสรรคระดบสงคดเปนรอยละ

86.4ปจจยดานสมพนธภาพระหวางอาจารยและนกศกษา

มความเกยวของกบความมนคงทางอารมณ (P-value=

.000)และมความเกยวของกบความสามารถในการเผชญ

ปญหาและฟนฝาอปสรรค(P-value=.014)ปจจยดาน

บรรยากาศการเรยนการสอน ปจจยดานสมพนธภาพ

ระหวางนกศกษากบเพอน และปจจยดานผลสมฤทธ

ทางการเรยน (GPA)มความเกยวของกบความสามารถ

ในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรค(P-value=.001,

.000และ.010ตามล�าดบ)และปจจยดานชนปทศกษา

มความเกยวของกบความมนคงทางอารมณ(P-value=

.004)โดยพบวาชนปท2554มความมนคงทางอารมณ

ระดบสงรอยละ61.2ชนปท2มความมนคงทางอารมณ

ระดบสง รอยละ 43.2 และชนปท 3 มความมนคง

ทางอารมณระดบสง รอยละ37.8แสดงใหเหนวาชนป

ทสงขนมความมนคงทางอารมณลดลงอยางมนยส�าคญ

ทางสถต ทงนอาจเปนเพราะวาในชนปทสงขนนกศกษา

ยงมความเครยดมากขน ดงนนสถาบนการศกษาควรม

นโยบายพฒนาความมนคงทางอารมณและความสามารถ

31วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

ในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรคของนกศกษาดวย

การพฒนาสมพนธภาพระหวางอาจารยและนกศกษา

บรรยากาศการเรยนการสอน และสมพนธภาพระหวาง

นกศกษากบเพอน และควรมการศกษาถงสาเหตแทจรง

ทท�าใหนกศกษาชนปทสงขนมความมนคงทางอารมณลดลง

เพอน�ามาวางแผนแกไขปญหาดงกลาวตอไป

คำาสำาคญ:ความมนคงทางอารมณความสามารถ

ในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรคนกศกษาพยาบาล

Abstract This descriptive research was aimed to

studythepercentageoftheemotionalstability

andadversityquotientamongstudents and to

analyzetherelationshipsbetweenselectedfactors

and the emotionalstabilityincludingadversity

quotient. The participants were 355 students

attendingin2011.Thedatawerecollectedby

usingsevenquestionnairesregardingtheemotional

stability,theadversityquotient,therelationship

amongtheirfamilies,thestyleoftakecareby

families, therelationshipbetweenteachersand

students,teachingandlearningatmosphere,the

relationship among their friend. The reliability

of those questionnaire were 870, .909, .870,

.816,.874,.904and.928respectively.Thedata

wereanalyzedbyusingdescriptivestatisticand

Chi-squaretest.Thefindingshowedthatjustover

ahalfofparticipants(52.8%)hadtheemotional

stabilityatmediumlevel.However,themajority

ofthem(86.4%)hadtheadversityquotientat

high level. The relationship between teachers

andstudentshadsignificantly relatedwith the

emotionalstabilityatp-value=000.Moreover,it

alsohadsignificantlyrelatedwiththeadversity

quotient at p-value = .014.The teaching and

learningatmosphere,therelationshipamongtheir

friendandtheiraveragegradeweresignificantly

relevantwiththeabilityofadversityquotientat

p-value=.001,.000and.010respectively.Regard-

ing,thedifferentofacademicyear,itwasfound

thatthedifferentacademicyearwassignificantly

related with the emotionalstabilityatp-value

=.004.Italsofoundthatthehigherclasshad

beendecreasingtheemotionalstability.Thefirst

yearstudentshadtheemotionalstabilityathigh

levelwith61.2%,followedbythesecondyear

studentswith43.2%,andthethirdyearstudents

with37.8%.Itcanbeseenthatthehigheryear

students,thelowerofemotionalstability

Theresearchsuggestthattheinstitution

should promote the project for improving the

emotionalstabilityandadversityquotientamong

studentsbypromotingtherelationshipbetween

teachersandstudent,improvingtherelationship

betweentheirfriendaswellasfindingthecause

of the decreasing in the ability of emotional

stabilityandadversityquotientamongstudents.

Keywords:EmotionalStability,Adversity

Quotient,NursingStudent

บทนำา สภาพสงคมไทยในปจจบน มการเปลยนแปลง

อยางรวมเรวอนเนองมาจากลกษณะทางสงคมเศรษฐกจ

วฒนธรรม คานยมและความเชอ ความเจรญทางดาน

วทยาศาสตรและเทคโนโลย ท�าใหความเปนอยของคน

ในสงคมเปลยนแปลงจากอดตสปจจบนอยางสนเชงสงคม

ในยคปจจบนมจดเปลยนเรมตงแตสงคมหนวยแรก คอ

ครอบครว ท�าใหการด�าเนนชวตของคนในสงคม ตองม

32 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

การปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงทเกดขนโดยเฉพาะ

การเปลยนแปลงดานเศรษฐกจท�าใหมผลตอคานยมทเนน

เรองวตถเพมมากขนสงคมในปจจบนจงเหนความส�าคญ

ของการหารายไดเปนเรองส�าคญเพอใหมรายไดเพยงพอ

ตอการใชจายภายในครอบครวทงพอและแมจ�าเปนตอง

ออกไปท�างานนอกบาน เพอหาเงนมาจนเจอครอบครว

ใหพอเพยงกบคาครองชพทสงขนบตรหลานโดยสวนใหญ

มโอกาสขาดการอบรมเลยงดอยางใกลชดรวมถงขาดแบบ

อยางทดในการด�าเนนชวต เดกสวนใหญจงเตบโตขนมา

ดวยการดแบบอยางจากรายการโทรทศน การเลมเกมส

ซงไมไดอยในโลกของความเปนจรงมากนก และมกแฝง

ความกาวราวทงๆ ทสถาบนครอบครวเปนสถาบนแรก

ทก�าหนดคณคาขนพนฐานแกมนษย ทงในดานทศนคต

คานยมวฒนธรรมแบบแผนการด�าเนนชวตศาสนาความเชอ

ซงสงผลตอบคลกภาพ จตใจ อารมณ สงคม ตลอดจน

การปรบตวทเปนความพรอมของจตใจและสงคมของเดก

และเยาวชน เพราะระยะแรกของชวตเดกควรไดรบ

ความรกความอบอนซงจะมอทธพลตอทศนคตความเชอ

ทจะแสดงออกเปนพฤตกรรม โดยเฉพาะแบบแผนของ

ครอบครวและการอบรมเลยงดรวมถงพฤตกรรมของคน

ความสมพนธของพอแมลกและคนในครอบครว

สถาบนครอบครว จะมความส�าคญตอการพฒนา

ความเขมแขงดานจตใจและความรบผดชอบการแสดงออก

ทางดานพฤตกรรมและบคลกภาพแลวสถาบนการศกษา

กเปนอกสถาบนหนงทมความส�าคญและมอทธพลเปน

อยางมาก เพราะการใชเวลาในสถาบนการศกษาของ

นกเรยนนกศกษาอยในสถาบนมากกวาอยทบานสถาบน

การศกษาจงตองชวยเหลอและสงเสรมใหผเรยนไดพฒนา

ทงดานรางกายอารมณสงคมและเชาวปญญาโดยมคร

อาจารยเปนผมบทบาทส�าคญในการชวยใหเกดการเรยนร

และพฒนาความมนคงทางอารมณ สงเสรมใหผเรยน

มสขภาพจตดและนอกจากนหลกสตรการศกษาในปจจบน

มงพฒนาผเรยนในลกษณะองครวม ใหเกดความสมดล

ทงดานรางกาย จตใจ สงคมและเชาวนปญญา มงเนน

ใหผเรยนมความสามารถทางอารมณและพฒนาตนเอง

ตามเปาหมายทก�าหนด ซงจ�าเปนตอการใชชวต เพอให

เดกและเยาวชนมความเขาใจตนเองควบคมอารมณของ

ตนเองแกไขขอขดแยงทางอารมณปรบอารมณใหอยใน

สภาวะปกต เพอใหใชช วตในสงคมไดอยางเปนสข

สามารถเผชญปญหาการเปลยนแปลงตางๆไดโดยอาศย

การอบรมบมนสย(วนสภกดนภา,2546:1)

ดงนนสถาบนหลกทมสวนในการพฒนาเดกและ

เยาวชนใหมรางกายอารมณจตใจสงคมไดแกสถาบน

ครอบครว และสถาบนการศกษา แตสงทมสวนตอการ

พฒนาคอสภาพของสงคมและสงแวดลอมของเดกและ

เยาวชน จะเสรมสรางตอความมนคงทางอารมณอยาง

สมบรณโดยเฉพาะวยรนเปนชวงเปลยนแปลงระหวาง

เดกไปสผใหญการปรบตวใหเขากบการเปลยนแปลงและ

เขากบสภาพแวดลอมจะแสดงออกถงพฤตกรรมตางๆได

ดงนน ความมนคงทางอารมณจงมความส�าคญมาก

ทจะชวยควบคมพฤตกรรมทไมพงประสงคทจะกอใหเกด

ความเดอดรอนแกตนเอง ครอบครวและสงคมได

(ใจทพยพวงทอง,2540)

ถงแมความมนคงทางอารมณจะเปนเรองจ�าเปน

ทตองปลกฝงใหแกเดกและเยาวชน แตยงมสงสงเสรม

ใหคนเราประสบความส�าเรจและบรรลเปาหมายและด�ารง

ชวตอยางมความสขไดนนตองอาศยความเพยรพยายาม

ทจะฟนฝาอปสรรคซงเปนความสามารถของบคคลในการ

ตอบสนองตอเหตการณในยามทตองเผชญกบความทกข

หรอความล�าบาก คนทมความสามารถเผชญปญหาและ

ฟนฝาอปสรรคสงจะมจตใจทเขมแขงไมยอทอตออปสรรค

ไมยอมแพตอปญหา พยายามหาวธแกปญหาอยเสมอ

เพอใหสามารถผานปญหาหรอความยากล�าบากเหลานน

ดวยทางออกทดทสด และเกดผลดตอตนเองและสงคม

มากทสด(Stoltz,1997)นอกจากนยงพบวาผทประสบ

ความส�าเรจกบผทประสบความลมเหลวมกไมมสงใด

แตกตางกนมากนกในดานความร ความสามารถ อาย

หรอความเฉลยวฉลาด แตมสงทแตกตางกนชดเจน คอ

33วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

การมจตใจเขมแขงเดดเดยวมความคดทจะตอสและฟนฝา

อปสรรคอนเปนรปแบบของการจดการปญหาซงเกดขน

โดยสงสมจากประสบการณวยเดกสงสมจากการคดและ

พฤตกรรมท�าใหเกดความสามารถในการเผชญปญหาและ

ฟนฝาอปสรรคเกดพลงความคดและท�าอยางมงมนเพอให

ประสบความส�าเรจตามเปาหมาย น�าไปสการประสบ

ความส�าเรจในชวตสวนตวและการท�างานดงนนความสามารถ

ในการเผชญปญหาและการฟนฝาอปสรรค จงเปนความ

เชอใหมทจะน�าไปสความส�าเรจ เปนสงทาทายและ

พยายามหาวธน�าพลงทมอยในตนเองออกมาเผชญกบ

ปญหาและตอสอปสรรค(เกสรคมด,2546)สรปไดวา

ความมนคงทางอารมณและความสามารถในการเผชญ

ปญหาและการฟนฝาอปสรรคมความส�าคญเปนอยางมาก

ในการด�าเนนชวตในสงคมยคปจจบนแตกยงพบวาวยรน

จ�านวนมากทยงมปญหาความมนคงทางอารมณและ

ความสามารถในการเผชญปญหาและการฟนฝาอปสรรค

ท�าใหตดสนใจภายใตสถานการณทไมเหมาะสม

วทยาลยพยาบาลบรมราชชนนพะเยาเปนสถาบน

การศกษา ทเหนความส�าคญของการจดกจกรรมเพอฝก

ทกษะและพฒนาคณลกษณะบณฑต ใหมความสมบรณ

ทงดานรางกาย อารมณ จตใจ และสงคม สงเสรม

การพฒนาการท�างานเปนทม การพฒนาความมนคง

ทางอารมณ การเผชญปญหา เนองจากสภาพการณ

การท�างานของพยาบาล นกศกษาและบณฑตตองใช

กระบวนการคดแกปญหาอยเสมอ เพอดแลดานสขภาพ

แกประชาชน ในการใชกระบวนการพยาบาลตงแต

การวนจฉยปญหาการหาขอมลสนบสนนการดแลการให

การพยาบาล ซงการดแลผเจบปวย จะเหนความทกข

ของผปวยและครอบครวพยาบาลเปนบคคลหนงทตองเปน

ผมความมนคงทางอารมณ และใหบรการดวยหวใจของ

ความเปนมนษย จะท�าใหการใหการพยาบาลมคณภาพ

และสามารถเผชญกบปญหาตามสถานการณจรง และ

วางแผนแกไขปญหาในการดแลผปวยและครอบครว

ในแตละสถานการณได ดงนน นกศกษาพยาบาลตองม

ความมนคงทางอารมณ และมทกษะในการเผชญปญหา

และแกปญหาได จงจะเปนทพงใหแกผเจบปวยและ

ครอบครวได

ดงนน ผวจยจงสนใจทจะศกษาความมนคงทาง

อารมณและความสามารถในการเผชญปญหาและการ

ฟนฝาอปสรรคของนกศกษาพยาบาล เพอใหทราบระดบ

ความมนคงทางอารมณและความสามารถในการเผชญ

ปญหาและการฟนฝาอปสรรคและเปนขอมลแนวทาง

ในการสงเสรมและพฒนาศกยภาพของผเรยนตอไป

วตถประสงคการวจย 1. เพอศกษารอยละความมนคงทางอารมณและ

ความสามารถในการแกไขปญหาของนกศกษาพยาบาล

ศาสตรบณฑตวทยาลยพยาบาลบรมราชชนนพะเยา

2. เพอวเคราะหความเกยวของระหวางระหวาง

ปจจยดานสมพนธภาพในครอบครว การอบรมเลยงด

แบบมเหตผลสมพนธภาพระหวางนกศกษาและอาจารย

บรรยากาศการเรยน และสมพนธภาพระหวางนกศกษา

และอาจารยกบความมนคงทางอารมณและความสามารถ

ในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรคของนกศกษา

พยาบาลศาสตรบณฑต วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน

พะเยา

ระเบยบวธการวจย การศกษาเชงพรรณนาครงนเปนการศกษาความ

มนคงทางอารมณและความสามารถในการเผชญปญหา

และฟนฝาอปสรรคของนกศกษาพยาบาลศาสตรบณฑต

ชนปท1-3วทยาลยพยาบาลบรมราชชนนพะเยา

ปการศกษา2554จ�านวน355คน

เครองมอการวจยเปนแบบสอบถามซงพฒนาจาก

แบบสอบถามของธดาฐตพานชยางกร(2551)และ

ไดน�าไปทดลองใชกบนกศกษาชนปท2จ�านวน30คน

เพอหาคาอ�านาจจ�าแนกหาคาความเชอมนแบบสอบถาม

เปนแบบมาตราสวนประเมนคา(RatingScale)5ระดบ

34 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

จ�านวน7ฉบบมคาความเชอมนจากการน�าไปใชโดยใช

สตรสมประสทธแอลฟา(-C0efficient)ของครอนบาค

(Cronbach)เทากบ.946โดยมรายละเอยดคอ

1. แบบสอบถามวดความมนคงทางอารมณ

จ�านวน20ขอมคาความเชอมนเทากบ.870

2. แบบสอบถามวดความสามารถในการเผชญ

ปญหาและฟนฝาอปสรรคจ�านวน40ขอมคาความเชอมน

เทากบ.909

3. แบบสอบถามวดสมพนธภาพในครอบครว

จ�านวน20ขอมคาความเชอมนเทากบ.870

4. แบบสอบถามวดการอบรมเลยงดแบบมเหตผล

จ�านวน20ขอมคาความเชอมนเทากบ.816

ขอความ จรงมากทสด คอนขางจรง ปานกลาง ไมคอยจรง ไมจรงมากทสด

ขอความทางบวก 5 4 3 2 1

ขอความทางลบ 1 2 3 4 5

เกณฑการแปลผล

1. คะแนนเฉลยของแบบสอบถามวดความมนคงทางอารมณจ�านวน20ขอ

คะแนนอยระหวาง20-100คะแนน

คะแนนเฉลย ความหมาย

70.00-100.00 มความมนคงทางอารมณอยในระดบสง

50.00-69.99 มความมนคงทางอารมณอยในระดบปานกลาง

20.00-49.99 มความมนคงทางอารมณอยในระดบต�า

2. คะแนนเฉลยของแบบสอบถามวดความสามารถในการเผชญปญหาและฟนฝา

อปสรรคจ�านวน40ขอคะแนนอยระหวาง40-200คะแนน

คะแนนเฉลย ความหมาย

140.00-200.00 มความสามารถในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรคอยในระดบสง

100.00-139.99 มความสามารถในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรค

อยในระดบปานกลาง

40.00-99.99 มความสามารถในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรคอยในระดบต�า

5. แบบสอบถามวดสมพนธภาพระหวางอาจารย

และนกศกษาจ�านวน15ขอมคาความเชอมนเทากบ.

874

6. แบบสอบถามวดบรรยากาศการเรยนการสอน

จ�านวน20ขอมคาความเชอมนเทากบ.904

7. แบบสอบถามวดสมพนธภาพระหวางนกศกษา

กบเพอนจ�านวน15ขอมคาความเชอมนเทากบ.928

เกณฑการใหคะแนนขอความม2ลกษณะคอ

ขอความทางบวกและขอความทางลบเกณฑการใหน�าหนก

คะแนนมดงน

35วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

3. คะแนนเฉลยของแบบสอบถามวดสมพนธภาพในครอบครวจ�านวน20ขอ

คะแนนอยระหวาง20-100คะแนน

คะแนนเฉลย ความหมาย

70.00-100.00 มสมพนธภาพในครอบครวอยในระดบสง

50.00-69.99 มสมพนธภาพในครอบครวอยในระดบปานกลาง

20.00-49.99 มสมพนธภาพในครอบครวอยในระดบต�า

4. คะแนนเฉลยของแบบสอบถามวดการอบรมเลยงดแบบมเหตผลจ�านวน20ขอ

คะแนนอยระหวาง20-100คะแนน

คะแนนเฉลย ความหมาย

70.00-100.00 มการอบรมเลยงดแบบมเหตผลอยในระดบสง

50.00-69.99 มการอบรมเลยงดแบบมเหตผลอยในระดบปานกลาง

20.00-49.99 มการอบรมเลยงดแบบมเหตผลอยในระดบต�า

5. คะแนนเฉลยของแบบสอบถามวดสมพนธภาพระหวางอาจารยและนกศกษาจ�านวน15ขอ

คะแนนอยระหวาง15-75คะแนน

คะแนนเฉลย ความหมาย

52.50-75.00 มสมพนธภาพระหวางอาจารยและนกศกษาอยในระดบสง

37.50-52.49 มสมพนธภาพระหวางอาจารยและนกศกษาอยในระดบปานกลาง

15.00-37.49 มสมพนธภาพระหวางอาจารยและนกศกษาอยในระดบต�า

6. คะแนนเฉลยของแบบสอบถามวดบรรยากาศการเรยนการสอนจ�านวน20ขอ

คะแนนอยระหวาง20-100คะแนน

คะแนนเฉลย ความหมาย

70.00-100.00 มบรรยากาศการเรยนการสอนอยในระดบสง

50.00-69.99 มบรรยากาศการเรยนการสอนอยในระดบปานกลาง

20.00-49.99 มบรรยากาศการเรยนการสอนอยในระดบต�า

7. คะแนนเฉลยของแบบสอบถามวดสมพนธภาพระหวางนกศกษากบเพอนจ�านวน15ขอ

คะแนนอยระหวาง15-75คะแนน

คะแนนเฉลย ความหมาย

52.50-75.00 มสมพนธภาพระหวางนกศกษากบเพอนอยในระดบสง

37.50-52.49 มสมพนธภาพระหวางนกศกษากบเพอนอยในระดบปานกลาง

15.00-37.49 มสมพนธภาพระหวางนกศกษากบเพอนอยในระดบต�า

36 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

การวเคราะหขอมลวเคราะหดวยสถตเชงพรรณนา

ความถรอยละและทดสอบไควสแคว(Chi-squaretest)

ผลการวจย ขอมลทวไปพบวานกศกษาพยาบาลศาสตรบณฑต

วทยาลยพยาบาลบรมราชชนนพะเยาจ�านวน355คน

เปนนกศกษาพยาบาลศาสตรบณฑต ชนปท 2 รอยละ

42.5เปนเพศหญงรอยละ89.3มอาย21ปมากทสด

คดเปนรอยละ 33.0 โดยมอายเฉลย เทากบ 20.90 ป

และมเกรดเฉลย 2.50-3.00 รอยละ 31.8 เกรดเฉลย

รวมเทากบ 2.85 ส�าเรจการศกษาสงสดคอมธยมศกษา

ชนปท6คดเปนรอยละ91.0และมพนองจ�านวน2คน

คดเปนรอยละ50.4โดยมพนองเฉลย2.55คน

ผลการศกษารอยละความมนคงทางอารมณและ

ความสามารถในการแกไขปญหาพบวานกศกษาพยาบาล

ศาสตรบณฑต วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน พะเยา

สวนใหญมความมนคงทางอารมณระดบปานกลางคดเปน

รอยละ52.8มความสามารถในการเผชญปญหาและฟนฝา

อปสรรคในระดบสงคดเปนรอยละ86.4มสมพนธภาพ

ในครอบครวระดบสง คดเปน รอยละ 94.9 ไดรบการ

อบรมเลยงดแบบมเหตผลระดบสง คดเปนรอยละ 92.9

มสมพนธภาพระหวางอาจารยและนกศกษาระดบสงคดเปน

รอยละ70.1มบรรยากาศการเรยนการสอนระดบปานกลาง

คดเปนรอยละ56.3และมสมพนธภาพระหวางนกศกษา

กบเพอนระดบสงคดเปนรอยละ88.1

ผลการวเคราะหปจจยทเกยวของกบความมนคง

ทางอารมณ พบวา สมพนธภาพระหวางอาจารยและ

นกศกษามความเกยวของกบความมนคงทางอารมณ

(P-value=.000)โดยพบวากลมตวอยางทมสมพนธภาพ

ระหวางอาจารยและนกศกษา ระดบสง มความมนคง

ทางอารมณ ระดบสง รอยละ 51.0 กลมตวอยางทม

สมพนธภาพระหวางอาจารยและนกศกษาระดบปานกลาง

มความมนคงทางอารมณ ระดบสง รอยละ 33.0 และ

กลมตวอยางทมสมพนธภาพระหวางอาจารยและนกศกษา

ระดบต�ามความมนคงทางอารมณระดบสงรอยละ50.0

ชนปทศกษามความเกยวของกบความมนคงทางอารมณ

(P-value= .004) โดยพบวาชนปท 1มความมนคง

ทางอารมณระดบสงรอยละ61.2ชนปท2มความมนคง

ทางอารมณระดบสงรอยละ43.2และชนปท3มความมนคง

ทางอารมณระดบสงรอยละ37.8สวนปจจยดานสมพนธภาพ

ในครอบครว,การอบรมเลยงดแบบมเหตผล, บรรยากาศ

การเรยนการสอน, และสมพนธภาพระหวางนกศกษา

กบเพอน ไมมความเกยวของกบความมนคงทางอารมณ

(P-value=.451,.534,.098,และ.116ตามล�าดบ)

ส�าหรบผลการวเคราะหปจจยทเกยวของกบความ

สามารถในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรค พบวา

สมพนธภาพระหวางอาจารยและนกศกษามความเกยวของ

กบความสามารถในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรค

(P-value=.014)โดยพบวากลมตวอยางทมสมพนธภาพ

ระหวางอาจารยและนกศกษาระดบสงมความสามารถ

ในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรคระดบสง รอยละ

90.3 กลมตวอยางทมสมพนธภาพระหวางอาจารยและ

นกศกษาระดบปานกลางมความสามารถในการเผชญ

ปญหาและฟนฝาอปสรรคระดบสง รอยละ 77.2 และ

กลมตวอยางทมสมพนธภาพระหวางอาจารยและนกศกษา

ระดบต�า มความสามารถในการเผชญปญหาและฟนฝา

อปสรรคระดบสง รอยละ 66.7 ปจจยดานบรรยากาศ

การเรยนการสอน มความเกยวของกบความสามารถ

ในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรค (P-value =

.001) โดยพบวา กลมตวอยางทมบรรยากาศการเรยน

การสอน ระดบสง มความสามารถในการเผชญปญหา

และฟนฝาอปสรรคระดบสงรอยละ95.6กลมตวอยาง

ทมบรรยากาศการเรยนการสอน ระดบปานกลางมความ

สามารถในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรคระดบสง

รอยละ81.4และกลมตวอยางทมบรรยากาศการเรยน

การสอนระดบต�ามความสามารถในการเผชญปญหาและ

ฟนฝาอปสรรคระดบสง รอยละ 70.6 และปจจยดาน

สมพนธภาพระหวางนกศกษากบเพอน มความเกยวของ

37วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

กบความสามารถในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรค

(P-value=.000)โดยพบวากลมตวอยางทมสมพนธภาพ

ระหวางนกศกษากบเพอนระดบสงมความสามารถในการ

เผชญปญหาและฟนฝาอปสรรคระดบสง รอยละ 89.7

กลมตวอยางทมสมพนธภาพระหวางนกศกษากบเพอน

ระดบปานกลางมความสามารถในการเผชญปญหาและ

ฟนฝาอปสรรคระดบสงรอยละ61.0และกลมตวอยาง

ทมบรรยากาศการเรยนการสอนระดบต�ามความสามารถ

ในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรคระดบสง รอยละ

0.00สวนปจจยดานสมพนธภาพในครอบครว,การอบรม

เลยงดแบบมเหตผล,และชนปทศกษาไมมความเกยวของ

กบความสามารถในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรค

(P-value=.848,.531,และ.053ตามล�าดบ)

อภปรายผล ปจจยดานสมพนธภาพระหวางอาจารยและ

นกศกษา มความเกยวของกบความมนคงทางอารมณ

และความสามารถในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรค

ชนปทศกษามความเกยวของกบความมนคงทางอารมณ

บรรยากาศการเรยนการสอน มความเกยวของกบ

ความสามารถในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรค

สมพนธภาพระหวางนกศกษากบเพอนมความเกยวของ

กบความสามารถในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรค

อยางมนยส�าคญทางสถตซงสอดคลองกบสมมตฐานของ

การวจย แสดงวาตวแปรปจจยกบตวแปรตามมความ

เกยวของกน

สมพนธภาพระหวางอาจารยและนกศกษามความ

เกยวของกบความมนคงทางอารมณ (P-value = .000)

และมความเกยวของกบความสามารถในการเผชญปญหา

และฟนฝาอปสรรค (P-value = .014) โดยพบวา

กลมตวอยางทมสมพนธภาพระหวางอาจารยและนกศกษา

ระดบสงมความความสามารถในการเผชญปญหาและ

ฟนฝาอปสรรคระดบสง มากกวากลมทมสมพนธภาพ

ระหวางอาจารยและนกศกษาระดบปานกลางและต�า

แสดงใหเหนวาสมพนธภาพทดระหวางอาจารยและ

นกศกษาจะท�าใหนกศกษามความมนคงทางอารมณสง

และมความสามารถในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรค

ไดดซงสอดคลองกบศกษาความสมพนธระหวางสขภาพจต

กบสมพนธภาพระหวางนกเรยนกบคร(พรจราวงศชนะภย

2545:62)พบวาสมพนธภาพทดระหวางนกเรยนกบคร

จะท�าใหเกดบรรยากาศการเรยนรทางวชาการระหวาง

นกเรยนกบครสง จงมความสามารถในการแกปญหา

และการปรบตวไดดกวานกเรยนทมสมพนธภาพระหวาง

นกเรยนกบครไมดซงสชาจนทนเอม(2540)กลาววา

ความสมพนธในครอบครวทศนคตของพอแมมสวนสราง

อารมณของเดก เดกทถกพอแมทอดทง พอแมทมความ

ขดแยงกนอยเสมอ พอแมทไปท�างานทงวนหรอพอแม

ทดแลเอาใจใสลกมากเกนไป จะท�าใหเดกกลายเปนเดก

ทกาวราวไดเดกทเปนลกคนโตบางคนมกเปนคนเจาอารมณ

มากกวาเดกคนหลงๆ เพราะเขาเรยนรวาการรองไห

ท�าใหเขาไดในสงทตองการแทบทกครง สวนเดกทพอแม

ขดแยงกนอยเสมอ จะท�าใหเดกรสกไมมนคงทางอารมณ

ซงจะท�าใหมปญหาในการปรบตวตอมาชนปทศกษามความ

เกยวของกบความมนคงทางอารมณ (P-value = .004)

โดยพบวานกศกษาชนปท1มความมนคงทางอารมณ

สงกวานกศกษาชนปท2และ3ทเปนเชนนอาจเปน

เพราะวา การเรยนวชาชพพยาบาล เปนวชาชพทตอง

มความรบผดชอบสงทตองดแลสขภาพ และรบผดชอบ

ตอชวตผปวย จงท�าใหนกศกษาตองเรยนหนกทงในภาค

ทฤษฎและภาคปฏบตสงผลใหนกศกษาเกดความเครยด

ซงสอดคลองกบการศกษาของกรกนกปงเมองและคณะ

(2552)ทส�ารวจภาวะสขภาพของนกศกษาพยาบาลศาสตร

บณฑต วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน พะเยา พบวา

ชนปท 1, 3 และ 4 มปญหาความเครยดเปนปญหา

ทส�าคญทสดในล�าดบท1สวนชนปท2ปญหาความเครยด

เปนปญหาทส�าคญล�าดบท2สอดคลองกบการศกษาของ

รงทพยโพธชม(2544)ทศกษาตนเหตความเครยดระดบ

ความเครยดและวธเผชญความเครยดในนกศกษาพยาบาล

38 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

คณะพยาบาลศาสตรมหาวทยาลยมหดลพบวาตนเหต

ความเครยดทมอทธพลตอการจ�าแนกระดบความเครยด

มากทสดคอดานการเรยนการสอนภาคทฤษฎ(ชนปท1

และชนปท2)และดานการเรยนการสอนภาคปฏบต(ชนป

ท3และ4)ทงนอธบายไดวาในชนเรยนทสงขนนกศกษา

ยงตองมความรบผดชอบสงขน และการฝกปฏบตงาน

ทมความเสยงตอชวตของผปวยมากขนนกศกษาจงตองม

ความรบผดชอบมากขน จงท�าใหเกดความเครยดมากขน

จงท�าใหนกศกษามความมนคงทางอารมณลดลงได

ผลการวเคราะหปจจยทเกยวของกบความสามารถ

ในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรคพบวาบรรยากาศ

การเรยนการสอน มความเกยวของกบความสามารถ

ในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรค(P-value=.001)

โดยพบวา กลมตวอยางทมบรรยากาศการเรยนการสอน

ระดบสง มความสามารถในการเผชญปญหาและฟนฝา

อปสรรคระดบสง มากกวากลมตวอยางทมบรรยากาศ

การเรยนการสอนระดบปานกลางและระดบต�าซงสอดคลอง

กบการศกษาของธดาฐตพานชยางกร(2550)ทพบวา

บรรยากาศการเรยนการสอนสงผลทางบวกกบความสามารถ

ในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรค อยางมนยส�าคญ

ทางสถตทระดบ .05 แสดงใหเหนวานกศกษาทอยใน

บรรยากาศทดเออตอการเรยนการสอนจะสงผลใหม

ความสามารถในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรคไดด

เนองจากบรรยากาศการเรยนการสอนมอทธพลและสงผล

ตอการเรยนร ความรสกและพฤตกรรมการเรยนของ

นกศกษา การเปดโอกาสใหศกษามสวนรวมในกจกรรม

การเรยนการสอนและเปดโอกาสใหศกษาไดซกถามในสง

ทสงสยจะชวยใหผเรยนเกดความรสกมนใจกลาคดกลาท�า

และพรอมทจะเผชญกบปญหาและฟนฝาอปสรรคตางๆ

ทเกดขน

ปจจยดานสมพนธภาพระหวางนกศกษากบเพอน

มความเกยวของกบความสามารถในการเผชญปญหา

และฟนฝาอปสรรค (P-value = .000) โดยพบวา

กลมตวอยางทมสมพนธภาพระหวางนกศกษากบเพอน

ในระดบสงมความสามารถในการเผชญปญหาและฟนฝา

อปสรรคระดบสง มากกวากลมตวอยางทมสมพนธภาพ

ระหวางนกศกษากบเพอนระดบปานกลางและต� า

แสดงใหเหนวานกศกษาทมสมพนธภาพทดกบเพอน

มความสามารถในการเผชญปญหาและฟนฝาอปสรรคไดด

อธบายไดวา การเผชญปญหาและฝาฟนอปสรรคหากม

เพอนทเขาใจ ใหค�าแนะน�า และชวยเหลอทดกจะท�าให

ผานพนอปสรรคตางๆไดโดยงายดาย

39วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

เอกสารอางอง

กรกนกปงเมอง.(2552)รายงานสถานการ³�ภาวะส¢ภาพ¢องนกศกษาพยาบาลศาสตร�

วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน พะเยา.

เกษรภมด.(2546).การศกษาความสามารถในการเ¼ชÞและ½†า¿นอปสรรค (AQ) ¢องนกเรยนทมบคลกภาพ

และรปแบบการอบรมเลéยงดทตางกน.วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต(จตวทยา

การศกษา).:บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยมหาสารคาม.

ใจทพยพวงทอง.(2540).การศกษาความสอดคลองระหวางการอบรมเลéยงด¢องบดามารดากบการอบรม

เลéยงดตามการรบร¢องบตรวยรน.วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต

สาขาวชาจตวทยาพฒนาการ.:บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ธดาฐตพานชยางกร.(2550).ป˜จจยบางประการทสง¼ลตอความมนคงทางอารม³�และความสามารถ

ในการเ¼ชÞป˜Þหาและ¿˜น½†าอปสรรค¢องนกเรยนชéนมธยมศกษาป‚ท 3 ในเ¢ตพéนทการศกษา

กรงเทพมหานคร เ¢ต 3.วทยานพนธปรญญามหาบณฑตสาขาการวจยและสถตทางการศกษา

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

รงทพยโพธชม.(2544). ตนเหตความเครยด ระดบความเครยด และวธการเ¼ชÞความเครยด

ในนกศกษาพยาบาล ค³ะพยาบาลศาสตร� มหาวทยาลยมหดล.วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตร

มหาบณฑตสาขาวชาจตวทยาคลนกมหาวทยาลยมหดล.

วนสภกดนรา.(2546).ความสมพนธ�ระหวางค³ลกษ³ะทางบคลกภาพกบเชาวน�อารม³� (EQ)

และความสามารถในการเ¼ชÞป˜Þหาและ¿˜น½†าอปสรรค (AQ).วทยานพนธปรญญาการศกษา

มหาบณฑตสาขาจตวทยาการศกษา.:บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยมหาสารคาม.

สชาจนทรเอม.(2540).จตวทยาพ²นาการ. พมพครงท4กรงเทพฯ:ไทยวฒนาพานช.

40 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

ตนทนของโรงพยาบาลในจงหวดพะเยา ปงบประมาณ 2556Hospital Costing in Phayao Province for 2013 fiscal year

อญชลแกวหมด

ส�านกงานสาธารณสขจงหวดพะเยา

บทคดยอ การวจยเรองตนทนของโรงพยาบาลในจงหวดพะเยา

ปงบประมาณ2556มวตถประสงคเพอศกษาตนทนบรการ

ของโรงพยาบาลในสงกดส�านกงานสาธารณสขจงหวด

พะเยา เพอท�าใหทราบขอมลเบองตนทเปนประโยชน

ตอการก�าหนดนโยบาย การบรหารงานและเปนแนวทาง

ในการวางแผนจดสรรทรพยากรท�าการศกษาเชงพรรณนา

เกบรวบรวมขอมลปงบประมาณ2556(1ตลาคม2555

- 30 กนยายน 2556) และ ท�าการวเคราะหตนทน

ของโรงพยาบาลในจงหวดพะเยาเพอวเคราะหระบบงาน

และท�าการศกษาตนทน(CostAnalysis)สถตทใชคอ

รอยละและคาเฉลย

ผลการวจย พบวา สดสวนการใชตนทนมตนทน

คาแรงสงทสด (รอยละ54.09)รองลงมาไดแกตนทน

คาวสด(รอยละ41.66)นอยทสดไดแกตนทนคาเสอม

ราคา(รอยละ4.25)การใชตนทนรวมของหนวยบรการ

ผปวยโดยตรงพบวางานบรการผปวยนอกรอยละ61.99

งานบรการผปวยในรอยละ38.01และโรงพยาบาลทวไป

ใชตนทนรวมรอยละ 74.40 โรงพยาบาลชมชนใชตนทน

รวมรอยละ25.60เมอแยกตามประเภทโรงพยาบาลพบวา

โรงพยาบาลทวไปมตนทนเฉลยผปวยนอก 960.26 บาท

ตอครงผปวยใน12,028.02บาทตอราย2,944.66บาท

ตอวนนอนและ10,584.06บาทตอAdjRwสวนโรงพยาบาล

ชมชนมตนทนเฉลยผปวยนอก631.18บาทตอครงผปวยใน

6,181.50 บาทตอราย 1,855.54 บาทตอวนนอนและ

9,477.69 บาทตอAdjRw อตราคนทนจากผลประกอบ

การของโรงพยาบาล ในจงหวดพะเยาพบวา โดยเฉลย

มอตราคนทนเมอเทยบระหวางรายไดทางบญชและตนทน

ของโรงพยาบาลมอตราคนทนต�ากวาอตราคนทนเมอเทยบ

คาใชจายในทางบญช

ผลการศกษาครงนสามารถน�าไปใชในการวางแผน

การใชงบประมาณ การบรหารงานของส�านกงาน

สาธารณสขจงหวดพะเยาและหนวยบรการในสงกดรวมทง

แสดงถงการใชตนทนคาแรงและตนทนคาวสด โดยม

แนวทางทสามารถด�าเนนการไดคอการลดตนทนคาแรง

โดยการจดระบบงานใหเหมาะสมกบจ�านวนผปฏบตงาน

หรอการสามารถสลบหน าท ก นได ของ เจ าหน าท

อกแนวทางหนงคอการลดตนทนคาวสดโดยลดการใชวสด

สนเปลองพฒนาแนวทางการบรหารจดการพสดการจดซอ

จดจาง

คำาสำาคญ:ตนทนโรงพยาบาลปงบประมาณ

Abstract The purposes of this research were to determinetheHospitalCostinginPhayaoProvincefor2013fiscalyear.Tomakebasicinformation useful to policy makers, administration ,for planningandresourceallocation.ThisdescriptivestudywastheretrospectivedatawerecollectedbyOctober1,2012toSeptember30,2013throughaprogramofHealthinsurancedepartment.Datacollectionandanalyedbyallhospital.Maketheinformation so readily available for analysis at

theprovinciallevel.

41วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

ThecostofhospitalinPhayaoFY2013,

The proportion of the cost found that the

highest labor cost (54.09 percent) Cost of

materials(41.66percent)anddepreciationcost

areless(4.25percent).

When series by type of hospital found

general hospital have higher unit cost than

community hospitals all of outpatient and

inpatient (per visit / per length of stay / per

AdjRw).Theaveragecostofgeneralhospital

wasshowthatoutpatient960.26bahtpervisit

inpatient12,028.02bahtpervisit2,944.66.AdjRw

10,584.06bahtperdayandtheaveragecostof

community hospital was show that outpatient

631.18bahtperbahtpervisit,inpatient6,181.50

bahtpervisit1,855.54/9,477.69bahtperbaht

perdayandperAdjRw.

Inconsiderationoftherateofreturnby

hospitalsinPhayaoProvincefoundtheaverage

rateofreturnwasshowthatcostofthehospital

has the rate of return lower than the rate of

returnbyaccountingincome.

Theresultsofthisstudycanbeusedfor

planning the budget, administration in Phayao

PublicHealthofficeincludesunderprovidors.It

showsthelaborcostandmaterialcost,thatcan

bereducelaborcostsbymangethesystemto

suitthenumberofpractitionersorcanrotatethe

authorities.Anothertoreducematerialcostsby

reducingtheuseofconsumables,development

thesuitableinventoryandprocurementmanage-

ment.

Keywords:Cost,Hospital,fiscalyear

บทนำา ภายใตนโยบายการบรหารงบประมาณของรฐบาล

ทตองการควบคมคาใชจายดานสขภาพท�าใหหนวยบรการ

ทกแหงตองวางแผนการท�างานและจดท�าแผนงบประมาณ

ทชดเจน รวมถงตดตามก�ากบอยางใกลชดและตอเนอง

เปนระบบ การค�านวณตนทนบรการหรอ Unit Cost

จงเปนเรองจ�าเปน ทงนเพอใหทราบตนทนทแทจรงและ

เปนเครองมอการท�างานในระยะยาว การศกษาตนทน

บรการของหนวย

บรการสงกดส�านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

เรมด�าเนนการในปงบประมาณ 2554 กลมเปาหมายคอ

โรงพยาบาลศนย โรงพยาบาลทวไป และโรงพยาบาล

ชมชนซงมความพรอมและไดมการพฒนามาอยางตอเนอง

จนถงปจจบนในป2556ทกหนวยบรการของส�านกงาน

ปลดกระทรวงสาธารณสขจะตองด�าเนนการจดท�าตนทน

ใหเปนผลส�าเรจ นอกจากนการจดท�าตนทนบรการยงได

ถกก�าหนดใหเปนตวชวดส�าคญในระดบกระทรวงอยางไร

กตามการจดท�าตนทนหนวยบรการจะส�าเรจไดนน

ตองอาศยขอมลทครบถวนสมบรณความพยายามของผจดท�า

และทส�าคญคอนโยบายจากผบรหารหนวยงานทชดเจน

จงหวดพะเยามการด�าเนนการจดท�าตนทนตอหนวย

ในหนวยบรการทกแหงเตมรปแบบทงในโรงพยาบาลและ

โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต�าบลอยางตอเนองมาโดย

ตลอดตงแตปงบประมาณ 2549 โดยใชโปรแกรมจาก

IHPP เพอสะทอนขอมลใหผบรหารประกอบการบรหาร

งบประมาณของหนวยบรการและใชเปนเกณฑก�าหนด

อตราตามการจายภายในจงหวดซงเปนสวนส�าคญในการ

แกปญหาระบบการเงนการคลงและขบเคลอนนโยบาย

การเพมประสทธภาพการด�าเนนงานไดอยางแทจรง

ในปงบประมาณ2555ไดมการด�าเนนการวเคราะหตนทน

โรงพยาบาลตามแนวทางทกลมประกนสขภาพก�าหนด

ทงนพบวายงขาดการวเคราะหเปรยบเทยบผลทงในและ

ระหวางโรงพยาบาล เพอใหสามารถน�ามาใชประโยชน

ไดอยางแทจรงในจงหวดพะเยา

42 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

งานการเงนและบญช ซงมสวนรบผดชอบในการด�าเนนงานในเรองดงกลาวจงไดท�าการศกษาวจยในเรอง“ตนทนของโรงพยาบาลในจงหวดพะเยา ปงบประมาณ2556” เพ อท� าการรวบรวมและว เคราะหขอมล ทโรงพยาบาลในจงหวดพะเยาไดจดท�าตามแนวทางทกลมประกนสขภาพกระทรวงสาธารณสขเพอสามารถน�ามาใช

ประโยชนในการบรหารจดการระดบจงหวดตอไป

วตถประสงคการวจย เพอวเคราะหตนทนและอตราการคนทนของ

โรงพยาบาลในสงกดส�านกงานสาธารณสขจงหวดพะเยา

ปงบประมาณ2556

ระเบยบวธการวจย การวจยครงน เปนการวจยเชงพรรณนาโดยเกบรวบรวมขอมลปงบประมาณ2556(1ตลาคม2555- 30 กนยายน 2556) และท�าการวเคราะหตนทนของ โรงพยาบาลในจงหวดพะเยาเพอวเคราะหระบบงานและท�าการศกษาตนทน (Cost Analysis) โดยจะวเคราะห ในมมมองของผใหบรการ(Provider)ค�านงถงเฉพาะตนทน ทหนวยบรการตองจายเพอใหมบรการเกดขน ท�าการศกษาแบบยอนหลงกรณไมสามารถหาขอมลไดจะท�าการศกษาไปขางหนาเชนกรณการจดสรรเวลาของเจาหนาท โดยผศกษาไดก�าหนดขนตอนการศกษาไวดงน 1.ส�ารวจและศกษาโครงสรางของระบบงาน(SystemAnalysis)และโครงสรางการบรหารงบประมาณ ของหนวยบรการ การสนบสนนการใหบรการระหวางหนวยงาน 2. จ�าแนกและจดกลมหนวยงานตนทน/หนวย กจกรรม(IdentificationandGrouping)ตามลกษณะหนาทและความสมพนธทแทจรงในการบรการและสนบสนนกน ของแตละหนวยงานโดยจดออกเปน3หนวยตนทนคอ กลมหนวยตนทนทไมกอใหเกดรายได(Nonrevenue ProducingCostCenter:NRPCC) กลมหนวยตนทนทกอใหเกดรายได (Revenue

ProducingCostCenter:RPCC)

กลมหนวยตนทนทใหบรการผปวยโดยตรง(Patient

Service:PS)

3.ก�าหนดเกณฑทเหมาะสมในการกระจายตนทน

4.ศกษาตนทนโดยตรง (Total Direct Cost)

ซงประกอบดวยตนทนคาวสดตนทนคาแรงคาเสอมราคา

5.การค�านวณตนทนรวม(FullCost)ของหนวยงาน

ทใหบรการผปวยโดยตรง(PatientService)โดยรวมตนทน

โดยตรงและตนทนทางออมทไดจากการปนสวน

6.การค�านวณตนทนตอหนวยบรการ โดยน�า

ตนทนรวมหารดวยจ�านวนการบรการของแตละหนวยงาน

ทใหบรการแกผปวยซงพจารณาตนทนของงานบรการ

ผปวยนอกและตนทนงานบรการผปวยใน

7.วเคราะหสวนประกอบของตนทนโดยวเคราะห

อตราสวนของตนทนคาแรง:คาวสด:คาลงทนอตราสวน

ของตนทนรวมของผปวยนอก: ผปวยใน ตามระดบของ

โรงพยาบาล

8. วเคราะหอตราการคนทนโดยเปรยบเทยบ

ระหวางรายไดทางบญชและตนทนของโรงพยาบาล

(ตนทนทางบญชและตนทนทแทจรง)

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล เครองมอทใชในการวจยครงนแบงเปน 2 สวน

สวนท1แบบเกบขอมลตามคมอของกลมประกนสขภาพ

ส�านกงานปลดกระทรวงสาธารณสขสวนท2ขอมลทตยภม

ซงเกบรวบรวมจากผลการวเคราะหขอมลตนทนของ

โรงพยาบาล

การเกบรวบรวมขอมลและการวเคราะหขอมล ผวจยเกบรวบรวมขอมลจากผลการวเคราะหขอมล

ของทกโรงพยาบาลในสงกดส�านกงานสาธารณสขจงหวด

พะเยาจ�านวน7แหงไดแกโรงพยาบาลชมชนจ�านวน

5แหงโรงพยาบาลทวไปจ�านวน2แหงหลงจากนนท�าการ

ตรวจสอบความถกตอง ครบถวนและความนาเชอถอ

ของขอมลตนทน รวมถงผลงานการใหบรการ (ซงทก

โรงพยาบาลบนทกในโปรแกรมของกลมประกนสขภาพ)

43วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

ท�าการเรยบเรยงขอมลเพอพรอมส�าหรบการวเคราะห

ในภาพรวมระดบจงหวด โดยท�าการวเคราะหอตราสวน

ของตนทนคาแรง :คาวสด :คาลงทนอตราสวนของ

ตนทนรวมของผปวยนอก:ผปวยในรวมถงอตราการคนทน

โดยเปรยบเทยบระหวางรายไดทางบญชและตนทนของ

แตละโรงพยาบาล(ตนทนทางบญช และตนทนทแทจรง)

สถตทใชคอรอยละและคาเฉลย

ผลการวจย การวจยเรองตนทนของโรงพยาบาลในจงหวดพะเยา

ปงบประมาณ2556มวตถประสงคเพอศกษาตนทนบรการ

ของโรงพยาบาลในสงกดส�านกงานสาธารณสขจงหวด

พะเยาเพอท�าใหทราบขอมลเบองตนทเปนประโยชนตอการ

ก�าหนดนโยบาย การบรหารงานและเปนแนวทางในการ

วางแผนจดสรรทรพยากร ท�าการศกษาเชงพรรณนา

เกบรวบรวมขอมลปงบประมาณ2556(1ตลาคม2555

-30กนยายน2556)และท�าการวเคราะหตนทนของ

โรงพยาบาลในจงหวดพะเยาเพอวเคราะหระบบงานและ

ท�าการศกษาตนทน(CostAnalysis)สถตทใชคอรอยละ

และคาเฉลยผลการวจยเปนดงน

1.ขอมลพนฐานของโรงพยาบาลในจงหวดพะเยา

จงหวดพะเยามโรงพยาบาลทงสน 7 แหง

แบงเปนโรงพยาบาลทวไป2แหงโรงพยาบาลชมชนขนาด

30 เตยงจ�านวน 5 แหง โดยมบคลากรสาขาทจ�าเปน

ทางการแพทย ประกอบดวยแพทยทงสน 87 คน

ทนตแพทย41คนเภสชกร62คนและพยาบาลวชาชพ

907คนและปรมาณงานในภาพรวมโรงพยาบาลทกแหง

พบวา ใหบรการผปวยนอก3,345รายตอวนผปวยใน

161รายตอวน

2.ตนทนตอหนวยแยกเปนตนทนคาแรงพบวา

ใชตนทนคาแรงไปทงสน 961,618,694.54บาท และ

หนวยตนทนทใชตนทนคาแรงมากทสดไดแกหนวยตนทน

ทกอใหเกดรายไดรอยละ34.89รองลงมาไดแกหนวยตนทน

ทไมกอใหเกดรายไดรอยละ25.96นอยทสดไดแกหนวยงาน

อนๆรอยละ4.19ตนทนคาวสดพบวาใชตนทนคาวสด

ไปทงสน740,494,757.09บาทหนวยตนทนทใชตนทนคา

วสดสงทสดไดแกหนวยตนทนทกอใหเกดรายได(RPCC)

รอยละ 63.43 รองลงมาไดแก หนวยตนทนทไมกอให

เกดรายไดรอยละ14.98นอยทสดไดแกหนวยตนทน

ผปวยในรอยละ4.01ตนทนลงทนพบวาใชตนทนคา

ลงทนไปทงสน 75,571,644.77 บาท หนวยตนทนทใช

ตนทนลงทนสงทสดไดแกหนวยตนทนทไมกอใหเกดรายได

รอยละ 43.56 รองลงมาไดแก หนวยตนทนทกอใหเกด

รายไดรอยละ25.09และนอยทสดไดแกหนวยตนทนอนๆ

รอยละ 1.75 ตนทนทางตรง (Total Direct Cost)

พบวา มการใชตนทนในปงบประมาณ 2556 ไปทงสน

1,777,685,096 บาท มการใชตนทนทางตรงสงทสด

ในหนวยงานทไมกอใหเกดรายไดรอยละ46.36รองลงมา

ไดแกหนวยงานทกอใหเกดรายไดรอยละ22.13นอยทสด

ไดแก หนวยงานอนๆ รอยละ 6.52 ตนทนทางออม

(IndirectCost)ของหนวยบรการผปวยพบวามการกระจาย

ตนทนทางออมสหนวยงานทกอใหเกดรายไดสงทสดรอยละ

33.90)รองลงมาไดแกหนวยงานทใหบรการผปวยในรอยละ

30.75นอยทสดไดแกหนวยงานอนๆรอยละ4.73ตนทน

รวมของหนวยบรการ (FullCost)พบวามตนทนรวม

สงทสดในหนวยงานทกอใหเกดรายได รอยละ 54.12

รองลงมาไดแกหนวยงานบรการผปวยนอกรอยละ23.08

นอยทสดไดแกหนวยงานอนๆรอยละ7.61จ�านวนผรบ

บรการในหนวยบรการ เมอรวมทกโรงพยาบาล พบวา มการ

ใหบรการผปวยนอก1,220,806ครงผปวยใน58,694ราย

(คดเปน 228,212 วน, 59,287.26AdjRw) ตนทนตอ

หนวยงานบรการ (Unit Cost) เมอกระจายตนทนของ

หนวยงานทไมกอใหเกดรายไดและหนวยงานทกอใหเกด

รายไดมายงหนวยงานบรการผปวยนอกและผปวยในพบวา

ตนทนตอหนวยงานบรการเฉลย823.36บาทตอผปวยนอก

1ครงเฉลย10,502.79บาทตอผปวยใน1ราย,2,701.22บาท

ตอผปวยใน1วนนอนและ10,397.69บาทตอผปวยใน

1AdjRw

3. อตราคนทน พบวาโดยเฉลยมอตราคนทน

เมอเทยบระหวางรายไดทางบญชและตนทนของโรงพยาบาล

44 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

มอตราคนทนต�ากวาอตราคนทนเมอเทยบคาใชจายในทาง

บญช ทงนโรงพยาบาลทมอตราคนทนตอตนทนสงทสด

ไดแกโรงพยาบาลจนรองลงมาไดแกโรงพยาบาลเชยงมวน

และโรงพยาบาลแมใจ สวนโรงพยาบาลทมอตราคนทน

เมอเทยบกบตนทนนอยทสดไดแก โรงพยาบาลดอกค�าใต

เมอพจารณาอตราคนทนทางบญชพบวาโรงพยาบาลทม

อตราคนทนสงทสดไดแกโรงพยาบาลจนรองลงมาไดแก

โรงพยาบาลเชยงมวนโรงพยาบาลเชยงค�าและโรงพยาบาล

ดอกค�าใตตามล�าดบโรงพยาบาลทมอตราคนทนนอยทสด

ไดแกโรงพยาบาลพะเยา

อภปรายผล ผลการวจยเรองตนทนบรการของโรงพยาบาล

ในจงหวดพะเยาปงบประมาณ2556มประเดนทน�ามา

อภปรายผลดงน ตนทนทางตรง (Total Direct Cost) พบวา มการ

ใชตนทนคาแรงสงทสดคดเปนรอยละ54.09รองลงมา

ไดแกตนทนคาวสดคดเปนรอยละ41.66นอยทสดไดแก

ตนทนคาเสอมราคา คดเปนรอยละ4.25 สอดคลองกบ

รายงานขอมลตนทนของศนยตนทนกระทรวงสาธารณสข

(http://cost.cfo.in.th) (อางอง) พบวา ในประเทศไทย

มตนทนคากลางเพอเปนมาตรฐานของปงบประมาณ2555

ตนทนเฉลยในโรงพยาบาลทวไปขนาด300เตยงมตนทน

เฉลยประกอบดวยคาแรง223,170,353.41บาท(รอยละ

56.25)ตนทนคาวสดเฉลย146,666,974.97บาท(รอยละ

36.97) และตนทนคาลงทนเฉลย 26,902,000.23 บาท

(รอยละ 6.78) ตนทนเฉลยในโรงพยาบาลชมชนขนาด

30เตยงมตนทนเฉลยประกอบดวยคาแรง44,267,213.39บาท

(รอยละ57.47)ตนทนคาวสดเฉลย27,896,804.04บาท

(รอยละ36.21)และตนทนคาลงทนเฉลย4,867,486.93บาท

(รอยละ6.32)และสอดคลองกบผลการศกษาของมลฤด

บ�ารงช(2554)ไดท�าการวเคราะหตนทนตอหนวยโรงพยาบาล

บนนงสตาจงหวดยะลาปงบประมาณ2554ผลการศกษา

พบวาตนทนคาแรง:ตนทนคาวสด:ตนทนคาลงทนเทากบ

63.18:30.49:6.33 โดยมตนทนพนฐานและตนทนคา

รกษาพยาบาลสอดคลองกบผลการศกษาของโรงพยาบาล

พลบพลาชย(2555)ไดท�าการศกษาตนทนตอหนวยของ

โรงพยาบาลพลบพลาชย ปงบประมาณ 2555 ผลการ

ศกษาพบวามตนทนคาแรงตนทนคาวสดตนทนคาลงทน

รอยละ56.72:36.39:6.89ตามล�าดบตนทนรวมเมอพจารณา

รอยละของตนทนรวมของโรงพยาบาลในจงหวดพะเยา

พบวา งานบรการผปวยนอกมการใชตนทนรวมรอยละ

61.99งานบรการผปวยในใชตนทนรวมรอยละ38.01ทงน

พบวาโรงพยาบาลทวไปทใชตนทนรวมมากทสดคดเปน

รอยละ74.40ตนทนตอหนวยบรการพบวาโรงพยาบาล

ทวไปมตนทนเฉลยผปวยนอก 960.26 บาทตอครง

ผปวยใน12,028.02บาทตอราย2,944.66บาทตอวนนอน

และ10,584.06บาทตอAdjRwสวนโรงพยาบาลชมชน

มตนทนเฉลยผปวยนอก 631.18 บาทตอครง ผปวยใน

6,181.50 บาท ตอราย 1,855.54 บาท ตอวนนอน

และ 9,477.69 บาท ตอ AdjRw สอดคลองกบผล

การศกษาของกญจนา ดษยาธคม (2543) ไดศกษา

การวเคราะหตนทนและตนทนตอหนวยบรการของ

โรงพยาบาลตรงปงบประมาณ 2541 ผลการวจยพบวา

ในปงบประมาณ2541โรงพยาบาลตรงมตนทนตอครง

ของงานบรการผปวยนอกเทากบ205.68บาทงานอบตเหต

ฉกเฉนเทากบ 197.52 บาท งานทนตกรรมเทากบ

204.59 บาท และงานไตเทยมเทากบ 5,717.84 บาท

สวนงานบรการผปวยในมตนทนเฉลยตอรายทมารบบรการ

เทากบ4,905.38บาทตนทนเฉลยตอวนทใหบรการเทากบ

1,125.18บาทโดยมตนทนเฉลยตอรายทมารบบรการของ

หอผปวยหนกศลยกรรมสงทสดเทากบ 18,783.70 บาท

หอผปวยสตกรรมต�าทสดเทากบ 3,136.87บาทตนทน

เฉลยตอวนนอนของหอผปวยหนก อายรกรรมสงทสด

เทากบ 5,242.26 บาท หอผปวยพเศษต�าสดเทากบ

915.60บาท

45วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

เอกสารอางอง

กญจนาดษยาธคม.การวเคราะห�ตนทนและตนทนตอหนวยบรการ¢องโรงพยาบาลตรง ป‚งบประมา³ 2541.

วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต.สงขลา:มหาวทยาลยสงขลานครนทร,2543.

มลฤดบ�ารงช.(2554).การวเคราะห�ตนทนตอหนวยบรการ โรงพยาบาลบนนงสตา จงหวดยะลา

ป‚งบประมา³ 2554.

รายงาน¢อมลตนทน¢องศนย�ตนทน กระทรวงสาธาร³ส¢.(ออนไลน)สบคนเมอวนท15มถนายน2557

จากhttp://cost.cfo.in.th/

โรงพยาบาลพลบพลาชย. ตนทนตอหนวย¢องโรงพยาบาลพลบพลาชย ป‚งบประมา³ 2555.

46 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

ปจจยทมผลตอทกษะปฏบตการพยาบาลและทศนคตตอวชาชพ

ตามการรบรของนกศกษาพยาบาล

ทขนฝกภาคปฏบตครงแรก วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน พะเยาPerception of nursing students on their nursing skills and their

professional attitudes after their first clinical practice,

Boromrajonani College of Nursing, Phayao

สมศรทาทาน,อมพรยานะ

วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน พะเยา

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาปจจยทมผล

ตอทกษะปฏบตการพยาบาลและทศนคตตอวชาชพ

ความสมพนธระหวางทกษะปฏบตการพยาบาล ทศนคต

ตอวชาชพและผลสมฤทธของการฝกภาคปฏบตวชาปฏบต

หลกการและเทคนคการพยาบาลและความเกยวของกน

ระหวางปจจยผลสมฤทธของการฝกภาคปฏบตฯกบทกษะ

ปฏบตการพยาบาลและทศนคตตอวชาชพตามการรบรของ

นกศกษาพยาบาลทขนฝกภาคปฏบตครงแรก โดยส�ารวจ

ขอมลจากนกศกษาพยาบาลหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑต

ชนปท2จ�านวน156คนเครองมอทใชเปนแบบสอบถาม

ปจจยทมผลตอทกษะปฏบตการพยาบาลและทศนคตตอ

วชาชพตามการรบรของนกศกษาพยาบาลแบบมาตราสวน

ประมาณคา5ระดบจ�านวน35ขอมคาความเชอมน

0.97สถตทใชคอความถรอยละคาสมประสทธสหสมพนธ

ของเพยรสน (the Pearson’s Product moment

correlation)และไควสแควร(Chi-squaretests)ผลการวจย

พบวาทกษะปฏบตการพยาบาลมความสมพนธทางบวกกบ

ทศนคตตอวชาชพอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ0.01

(r=.785)และพบวาปจจยทกดานมความเกยวของกบ

ทกษะปฏบตการพยาบาลและทศนคตตอวชาชพ(P-value

= 0.000) โดยพบวานกศกษาทรบรวา การจดการเรยน

การสอนภาคทฤษฎ การจดการเรยนการสอนภาคปฏบต

โครงการพฒนาการจดการเรยนการสอนฯอาจารยผสอน

ภาคปฏบต อาจารยพเลยง และความพรอมของตนเอง

ในการฝกภาคปฏบตผลตอทกษะปฏบตการพยาบาลอยใน

ระดบมาก

สวนผลสมฤทธของการฝกภาคปฏบตฯ นกศกษา

ทมผลการเรยนระดบมาก(เกรด4)รบรวามผลตอทกษะ

ปฏบตการพยาบาลอยในระดบมากรอยละ21.7สวนทศนคต

ตอวชาชพ พบวา นกศกษาทรบรวาการจดการเรยน

การสอนภาคทฤษฎ มผลตอทศนคตตอวชาชพระดบมาก

รอยละ79.2ผลการศกษาแสดงใหเหนวาทกษะการปฏบต

การพยาบาลมความสมพนธทางบวกกบทศนคตตอวชาชพ

ดงนนการจดการเรยนการสอนทสงเสรมใหนกศกษา

มความเชยวชาญดานทกษะการปฏบตการพยาบาล

จะชวยใหนกศกษามทศนคตทดตอวชาชพได

คำาสำาคญ:ทกษะปฏบตการพยาบาล,ทศนคต

ตอวชาชพ

47วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

Abstract Theobjectiveofthisresearchwastoexamine

the perception of nursing students on factors

affectingtheirnursingskillsandtheirprofessional

attitudesfollowingthefirstnursingpracticeon

wards.Thesampleconsistswere156second

yearnursingstudent.Theresearchinstrument

was rating scale assessing nursing skill and

professionalattitude,whichestablished internal

consistencyof0.973.Thedatabasewasanalyzed

frequency,Pearson’sProductmomentcorrelation,

andChi-square.Itwasfoundthatnursingskills

waspositivelycorrelatedwithprofessionalattitude

atstatistic levelofp< .01(r= .785)andmost

factor affect nursing skills and professional

attitudes (p-value = 0.000). It was found that

classroomteaching,clinicalteaching,Nursing

technique Developmental Project and clinical

instructors, clinical nurses, and self-preparation

affectnursingskills.Andfoundthatclassroom

teachingaffectprofessionalattitude79.2percent.

The nursing student who have high grade

(4 grade) of the principles and nursing

techniques subject, perception that nursing

achievementaffectnursingskillsandprofessional

attitudes.

Key words : Nursing Skill, Professional

Attitude,nursingstudent

บทนำา วชาชพการพยาบาลเปนวชาชพทมงเนนการปฏบต

เปนส�าคญโดยการใหบรการดานสขภาพอนามยแกบคคล

ครอบครวหรอสงคมในสวนรวมในการใหบรการสขภาพ

อนามยนพยาบาลจะตองปฎบตทงดานการสงเสรมสขภาพ

การปองกนโรค การรกษาพยาบาล และการฟนฟสภาพ

ดงนนผประกอบวชาชพการพยาบาลจงจ�าเปนตองมความร

เกยวกบการพยาบาลเปนอยางดและสามารถน�าความร

ไปประยกตในการใหบรการพยาบาล แกผมารบบรการ

แตละรายไดเหมาะสม สอดคลองกบความตองการของ

ผรบบรการการปฏบตการพยาบาลเปนการกระท�ากจกรรม

ทงทางตรงและทางออม เพอสนองความตองการ และ

แกไขปญหาสขภาพอนามยแกผรบบรการในดานรางกาย

จตใจ อารมณสงคม ทงในภาวะปกตและภาวะเจบปวย

ทงนการปฎบตจะอยบนพนฐานของการทมขอมลอยาง

เพยงพอ พรอมทงการวเคราะหขอมล และหาแนวทาง

ทดทสดในการแกไขปญหาเพอใหเกดคณภาพในการปฏบต

การพยาบาล อนเปนเปาหมายสงสดของการพยาบาล

การทจะเกดผลส�าเรจสงสดไดนนยอมมใชจากการท�างาน

แบบแกไขปญหาไปวนตอวนเทานน หากแตตองอาศย

เครองมอมาชวย ในการรวบรวมขอมล และวเคราะห

หาแนวทางในการท�างานอยางตอเนอง และประสานกน

ของการกระท�าตางๆ เพอใหบรรลวตถประสงคทตงไว

(สมยพรอาขาลและปณณธรชชวรตน,2547)

การพยาบาลคอการดแลชวยเหลอใหผใชบรการ

ไดรบความสะดวก จากสภาพซงไมสามารถจะชวยเหลอ

ตวเองไดและใหก�าลงใจในการตอสกบสภาพล�าบากทตองเผชญ

ตลอดจนดแลบคคลทไมสามารถปองกนตนเองจากโรค

ตางๆทงทเกดจากเชอโรคและเกดจากพฤตกรรมสขภาพ

ทไมเหมาะสม งานเหลานพยาบาลทกคน ไดปฏบตอย

ทกวนอยางภาคภมใจ กอนทจะไดเปนพยาบาลทมความ

สามารถในทกๆ ดานจะเรมตนดวยนกศกษาพยาบาล

ทตองเรยนรทงทฤษฎและภาคปฏบต โดยเฉพาะการฝก

ภาคปฏบตบนหอผปวย ซงเปนการฝกหดปฏบตการ

พยาบาลในสถานการณจรงมผใชบรการคอผปวยจรง

โดยขณะนน นกศกษาพยาบาลพงจะผานพนการศกษา

ระดบมธยมศกษาตอนปลายมาเพยง1-2ปเทานน

ดงนนการจดการเรยนการสอนเพอการสรางเสรมทงทกษะ

48 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

การปฏบตการพยาบาลเปนครงแรก และทศนคตทด

ตอวชาชพพยาบาล จงเปนหนาทของครผรบผดชอบใน

วชาการพยาบาลพนฐาน (วราพรรณ วโรจนรตน และ

พสมณฑคมทวพร,2547)

วทยาลยพยาบาลบรมราชชนนพะเยาในปจจบน

ไดจดการเรยนการสอนตามหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑต

หลกสตรปรบปรง พ.ศ. 2551 ซงในหมวดกลมวชาชพ

วชาหลกการและเทคนคการพยาบาล(พย.1203)เปนวชา

พนฐานวชาแรกทน�าไปสการใหการพยาบาลแกบคคล

ในการประกอบวชาชพการพยาบาลซงการจดการเรยน

การสอนมทงภาคทฤษฎภาคทดลอง(สาธต-สาธตยอนกลบ)

และภาคปฏบตควบคกนไป โดยก�าหนดใหมการเรยน

การสอนแกนกศกษาในระดบชนปท2ซงคณาจารยของ

วทยาลยไดออกแบบการจดการเรยนการสอน และให

มกจกรรมการเรยนการสอนหลากหลายวธ รวมทงยงม

โครงการเสรมสรางทกษะวชาหลกการและเทคนคการ

พยาบาล(โครงการพสอนนอง)ทงนเพอใหนกศกษามการ

เรยนรหรอรบร(perception)ซงกระบวนการเรยนรหรอ

รบรดงกลาวเปนผลลพธทเกดจากกระบวนการรวบรวม

แปลความและเปลยนรปขอมลทไดจากการรบความรสก

และความจ�า โดยอาศยประสาทสมผสทง 5 แลวมการ

แปลความขอมลทไดรบรวมกบอาศยการเรยนรเดมและ

ประสบการณในอดต จงท�าใหทราบวาเหตการณ หรอ

สถานการณนนเปนอยางไรซงจะมผลตอพฤตกรรมหรอ

การตอบสนองของบคคลนนๆ (ขวญเรอน แพรงสกล,

2544)การจดการเรยนการสอนวชาหลกการและเทคนค

การพยาบาลจะจงเรมตนดวยการสอนภาคทฤษฎตามดวย

การสอนภาคทดลองดวยการสาธตและการสาธตยอนกลบ

ในหองปฏบตการพยาบาล แลวจงตามดวย การสอน

ภาคปฏบตบนหอผปวยทงนเพอใหการเรยนการสอนบรรล

ตามวตถประสงคดงกลาวโดยไมละเมดสทธของผปวย

และความเชอทวาการฝกปฏบตในสถานการณจ�าลอง

กอนลงมอปฏบตในสถานการณจรง จะชวยใหนกศกษา

มนใจมากขน และปรบตวในสถานการณจรงไดดขน

กจกรรมตางๆกอใหนกศกษาเกดการรบรความสามารถ

ของตนเองไดทดลองตามท�าตามแบบทอาจารยสาธตใหด

มอาจารยคอยดแลเอาใจใสแนะน�ากระตนและแลกเปลยน

ความคดเหน

จากประสบการณฝกปฏบตบนหอผปวยของ

นกศกษาพยาบาลศาสตรชนปท 3 พบวาคณลกษณะ

สวนตวของนกศกษามผลตอการฝกปฏบตงานบนหอผปวย

ครงแรกและมความหลากหลายมาก ทงพนฐาน เจตคต

ความรสก และความสามารถในการฝกปฏบต ท�าใหผล

การสอนหรอแมแตการรบรของนกศกษา ตอการเรยน

การสอนวธและเวลาเดยวกนอาจแตกตางไปจากวตถประสงค

ปลายทางทอาจารยตงใจใหนกศกษาไดรบ (วราพรรณ

วโรจนรตนและพสมณฑคมทวพร,2547)และการฝก

ภาคปฏบตของนกศกษาพยาบาลทผานมาพบวาอาจารย

พยาบาลอาจารยพเลยงและพยาบาลทประจ�าหอผปวย

ทขนฝกปฏบตคาดหวงตอความสามารถของนกศกษาสง

โดยคาดหวงวานกศกษาจะตองเปนผทสามารถใหการ

พยาบาลผปวยไดเปนอยางดเพราะเปนผทมประสบการณ

ในการท�างานมากอนมการปรบตวตดสนใจและการแกไข

ปญหาไดอยางถกตองเพราะมวฒภาวะไดอยางเหมาะสม

และทส�าคญสามารถแบงเบาภาระของพยาบาลประจ�าตก

ทฝกปฏบตไดซงสงเหลานท�าใหนกศกษาไมไดรบการ

ดแลเอาใจใส หรอไดรบการถายทอดความรจากอาจารย

และพยาบาลบนตกเทาทควร อกทงบางครงยงมการจอง

จบผดพฤตกรรมนกศกษา(วราพรรณวโรจนรตนและ

พสมณฑคมทวพร,2547)

จากผลการศกษาของวราพรรณวโรจนรตนและ

พสมณฑ คมทวพร, 2547 ซงศกษาพบขอมลวาวนแรก

ของการฝกภาคปฏบตบนหอผปวย ท�าใหกลมตวอยาง

มการตนเตนตอการขนฝกภาคปฏบตบนหอผปวยดงน

“ตนเตนมาก เพราะวาเราจะตองท�ากบผปวยทเปนคน

จรงๆ ไมใชหน เหมอนตอนเรยน” และเนองจากขอมล

จากการสงตอของรนพทมกเกนจรงไปบางและกลมตวอยาง

ยงไมเคยมประสบการณตรงในการดแลผปวยบนหอผปวย

49วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

ท�าใหเกดจนตนาการถงหอผปวยสภาพแวดลอมทไมคนเคย

และผปวยในลกษณะอาการตางๆซงมกท�าใหกลมตวอยาง

มความกลวดงน“พๆบอกวาอาจารยทขนฝกดวยดมาก

กลวมากเลย อยากใหอาจารยทสอนขนดวย ไมอยากอย

บนวอรดกบอาจารยแปลกหนาแถมดดวย”“กลวหมดเลย

กลวสารพดกลวถกดกลวท�าคนไขเจบกลวคนไขไมใหท�า”

นอกจากนนกลมตวอยาง เคยมเฉพาะประสบการณ

ฝกปฏบตในหองสาธตทางการพยาบาลนน ยงไมเคย

ฝกปฏบตการพยาบาลกบผปวยจรงท�าใหเกดความไมมนใจ

ในความสามารถของตนเอง กลวการมปฏสมพนธกบ

ผปวย“เหนอยและทอมากท�าไมเรยนหนกจงใหท�าซ�าไป

ซ�ามาทงวนไมมงานเสรจไมมพกเราคงจะเปนพยาบาล

ทดไมได” “ขนวอรดเหนอยสดๆ หนาทเรากคอ การให

อาหารทางสายยาง(feeding)อาบน�าและท�าเตยงใหผปวย

ท�าความสะอาดปากและฟน (mouth care) ใหผปวย

และเปลยนถงปสสาวะ (urinary bag)” (วราพรรณ

วโรจนรตนและพสมณฑคมทวพร,2547)

ดงท ไดกลาวมาขางตน จะเหนไดวาการฝก

ภาคปฏบตในวชาปฏบตหลกการและเทคนคการพยาบาล

ซงเปนประสบการณในการฝกภาคปฏบตครงแรกของ

นกศกษามความส�าคญตอการกาวสวชาชพการพยาบาล

ประสบการณทประทบใจในการฝกภาคปฏบตครงแรก

จะชวยปลกฝงทศนคตทดตอวชาชพ และสามารถสราง

พยาบาลวชาชพทพงประสงคและมคณภาพ ซงใน

กระบวนการจดการเรยนการสอนจะมประสทธภาพได

หากมองคประกอบดานการศกษา อาจารยพยาบาล

อาจารยพเลยงโปรแกรมการเรยนการสอนสงแวดลอม

และบรรยากาศในการจดการเรยนการสอนทมความ

สอดคลองกน จากกจกรรมการจดการเรยนการสอนวชา

หลกการและเทคนคการพยาบาลตางๆ ททางคณะผวจย

จดใหแกนกศกษาผวจยจงสนใจทจะศกษาวาปจจยทมผลตอ

ทกษะปฏบตการพยาบาลและทศนคตตอวชาชพตามการ

รบรของนกศกษาพยาบาลทขนฝกภาคปฏบตครงแรกนน

เปนอยางไร เพอเปนประโยชนในการพฒนากจกรรม

การจดการเรยนการสอนภาคปฏบตของหมวดวชาชพ

การพยาบาลตอไป

วตถประสงคการวจย เพอศกษาปจจยทมผลตอทกษะปฏบตการพยาบาล

และทศนคตตอวชาชพตามการรบรของนกศกษาพยาบาล

ทขนฝกภาคปฏบตครงแรกวทยาลยพยาบาลบรมราชชนน

พะเยา

เพอศกษาความสมพนธระหวางทกษะปฏบตการ

พยาบาล ทศนคตตอวชาชพ และผลสมฤทธของการฝก

ภาคปฏบตวชาปฏบตหลกการและเทคนคการพยาบาล

ตามการรบรของนกศกษาพยาบาลทขนฝกภาคปฏบต

ครงแรกวทยาลยพยาบาลบรมราชชนนพะเยา

เพอศกษาความเกยวของกนระหวางปจจยแตละดาน

ผลสมฤทธของการฝกภาคปฏบตวชาปฏบตหลกการและ

เทคนคการพยาบาล กบทกษะปฏบตการพยาบาลและ

ทศนคตตอวชาชพตามการรบรของนกศกษาพยาบาลทขน

ฝกภาคปฏบตครงแรกวทยาลยพยาบาลบรมราชชนนพะเยา

ระเบยบวธการวจย การวจยครงนเปนการวจยเชงพรรณนา(descriptive

research)มวตถประสงคเพอศกษาปจจยทมผลตอทกษะ

ปฏบตการพยาบาลและทศนคตตอวชาชพ เพอศกษา

ความสมพนธระหวางปจจยทมผลตอการทกษะปฏบต

การพยาบาลแตละดานกบผลการฝกภาคปฏบตวชาปฏบต

หลกการและเทคนคการพยาบาล และเพอศกษาความ

สมพนธระหวางปจจยทมผลตอทกษะปฏบตการพยาบาล

แตละดานกบทศนคตตอวชาชพตามการรบรของนกศกษา

ทขนฝกภาคปฏบตครงแรกวทยาลยพยาบาลบรมราชชนน

พะเยาโดยผวจยศกษาจากกลมประชากรทงหมดซงเปน

นกศกษาพยาบาลศาสตรบณฑตชนปท2จ�านวน156คน

ทไดผานการเรยนการสอนภาคปฏบตวชาหลกการและ

เทคนคการพยาบาลซงมความสมครใจในการใหความรวมมอ

ในการศกษาครงนเครองมอทใชเปนแบบสอบถามขอมล

50 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

สวนบคคลและแบบสอบถามปจจยทมผลตอทกษะปฏบต

การพยาบาล และทศนคตตอวชาชพตามการรบรของ

นกศกษาพยาบาลซงไดผานการตรวจสอบความตรงตาม

เนอหาจากผทรงคณวฒ 3 ทาน และทดสอบความเชอ

มนของเครองมอ แบบสอบถามทงฉบบมคาความเชอมน

0.973

การวเคราะหขอมลมดงน วเคราะหขอมลทวไปของกลมตวอยางของนกศกษา

พยาบาลดวยสถตพนฐานรอยละ

วเคราะหปจจยรายดานทมผลตอทกษะปฏบต

การพยาบาล และทศนคตตอวชาชพ ตามการรบรของ

นกศกษาพยาบาลดวยสถตพนฐานรอยละ

ความสมพนธระหวางทกษะปฏบตการพยาบาล

ทศนคตตอวชาชพ และผลสมฤทธของการฝกภาคปฏบต

วชาปฏบตหลกการและเทคนคการพยาบาลตามการรบร

ของนกศกษาพยาบาลดวยการวเคราะหคาสมประสทธ

สหสมพนธของเพยรสน (the Pearson’s Product

momentcorrelation)

วเคราะหปจจยทเกยวของกบทกษะปฏบตการ

พยาบาล ผลสมฤทธของการฝกภาคปฏบตวชาปฏบต

หลกการและเทคนคการพยาบาลและทศนคตตอวชาชพ

ดวยสถตไควสแควร(Chi-squaretests)

ผลการวจย ขอมลสวนบคคลของนกศกษาพยาบาลศาสตร

ชนปท2รนท18เปนเพศหญงมากทสดมจ�านวน119คน

คดเปนรอยละ84.40สวนใหญอายระหวาง20-25ป

จ�านวน 126 คน คดเปนรอยละ 89.36 มภมล�าเนา

ในภาคเหนอมากทสด จ�านวน 81 คน คดเปนรอยละ

57.45นบถอศาสนาพทธมากทสดจ�านวน87คนคดเปน

รอยละ61.70สวนใหญมสถานภาพโสดจ�านวน135คน

คดเปนรอยละ 95.70 มประสบการณฝกปฏบตแผนก

อายรกรรมทหอผปวยอายรกรรมชายมากทสดจ�านวน67คน

คดเปนรอยละ 47.50 แผนกศลยกรรม ทหอผปวย

ศลยกรรมหญงมากทสดจ�านวน66คนคดเปนรอยละ

46.80

ผลการวจยพบวาทกษะปฏบตการพยาบาลมความ

สมพนธทางบวกกบทศนคตตอวชาชพอยางมนยส�าคญ

ทางสถตทระดบ0.01(r=.785)และพบวาปจจยทกดาน

มความเกยวของกบทกษะปฏบตการพยาบาลและทศนคต

ตอวชาชพ(P-value=0.000)โดยพบวานกศกษาทรบรวา

การจดการเรยนการสอนภาคทฤษฎมผลตอทกษะปฏบต

การพยาบาลอยในระดบมากรอยละ90.6การจดการเรยน

การสอนภาคปฏบตรอยละ91.8 โครงการพฒนาการจด

การเรยนการสอนฯและอาจารยผสอนภาคปฏบตรอยละ

92.9 อาจารยพเลยงรอยละ 93.3 และความพรอมของ

ตนเองในการฝกภาคปฏบตรอยละ95.2สวนผลสมฤทธ

ของการฝกภาคปฏบตฯนกศกษาทมผลการเรยนระดบมาก

(เกรด 4) รบรวามผลตอทกษะปฏบตการพยาบาลอยใน

ระดบมากรอยละ21.7สวนทศนคตตอวชาชพพบวา

นกศกษาทรบรวาการจดการเรยนการสอนภาคทฤษฎมผล

ตอทศนคตตอวชาชพระดบมากรอยละ 79.2 การจด

การเรยนการสอนภาคปฏบตรอยละ 85.2 โครงการ

พฒนาการจดการเรยนการสอนฯรอยละ80.4อาจารย

ผสอนภาคปฏบตรอยละ80.0อาจารยพเลยงรอยละ78.7

และความพรอมของตนเองในการฝกภาคปฏบตรอยละ

80.6 สวนผลสมฤทธของการฝกภาคปฏบตวชาปฏบตฯ

นกศกษาทมผลการเรยนระดบมาก(เกรด4)รบรวามผล

ตอทศนคตตอวชาชพระดบมากรอยละ26.7

ปจจยรายดานทมผลตอทกษะปฏบตการพยาบาล

และทศนคตตอวชาชพตามการรบรของนกศกษาพยาบาล

พบวาสวนผลสมฤทธของการฝกภาคปฏบตฯนกศกษาทม

ผลการเรยนระดบมาก (เกรด 4) รบรวามผลตอทกษะ

ปฏบตการพยาบาลอยในระดบมาก รอยละ 21.7

สวนทศนคตตอวชาชพ พบวา นกศกษาทรบรวาการจด

การเรยนการสอนภาคทฤษฎมผลตอทศนคตตอวชาชพ

ระดบมากรอยละ79.2การจดการเรยนการสอนภาคปฏบต

รอยละ85.2โครงการพฒนาการจดการเรยนการสอนฯ

51วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

รอยละ 80.4 อาจารยผสอนภาคปฏบตรอยละ 80.0

อาจารยพเลยงรอยละ78.7และความพรอมของตนเอง

ในการฝกภาคปฏบตรอยละ80.6สวนผลสมฤทธของการฝก

ภาคปฏบตวชาปฏบตฯนกศกษาทมผลการเรยนระดบมาก

(เกรด 4) รบรวามผลตอทศนคตตอวชาชพระดบมาก

รอยละ26.7

เมอพจารณาจ�านวนและรอยละของปจจยทมผล

ตอทศนคตตอวชาชพรายดาน ตามการรบรของนกศกษา

พยาบาลพบวาทกษะปฏบตการพยาบาลมความสมพนธ

ทางบวกกบทศนคตตอวชาชพอยางมนยส�าคญทางสถต

ทระดบ0.01(r=.785)และพบวาปจจยทกดานมความ

เกยวของกบทกษะปฏบตการพยาบาลและทศนคตตอ

วชาชพ(P-value=0.000)โดยพบวานกศกษาทรบรวา

การจดการเรยนการสอนภาคทฤษฎมผลตอทกษะปฏบต

การพยาบาลอยในระดบมากรอยละ90.6การจดการเรยน

การสอนภาคปฏบตรอยละ91.8 โครงการพฒนาการจด

การเรยนการสอนฯและอาจารยผสอนภาคปฏบตรอยละ

92.9 อาจารยพเลยงรอยละ 93.3 และความพรอมของ

ตนเองในการฝกภาคปฏบตรอยละ95.2

เมอพจารณาจ�านวนและรอยละของปจจยโดยรวม

ทมผลตอทกษะการปฏบตการพยาบาลและทศนคตตอ

วชาชพตามการรบรของนกศกษาพยาบาลพบวา ปจจย

โดยรวมมผลตอทกษะการปฏบตการพยาบาลและทศนคต

ตอวชาชพอยในระดบมาก

อภปรายผล ผลการวจยเมอพจารณาโดยรวมจะเหนไดวา

ปจจยโดยรวมมผลทกษะปฏบตการพยาบาลและทศนคต

อยในระดบมาก นนแสดงวา การจดการเรยนการสอน

ทดอาจารยผสอนตองมการจดกจกรรมการเรยนการสอน

ทหลากหลาย และอาศยความรวมมอจากทงนกศกษา

รนพ พยาบาลวชาชพทปฏบตงานอยในหอผปวย และ

มผลการศกษาวจยหลายๆ เรองทพบวาอาจารยพยาบาล

ผสอนภาคปฏบตมบทบาทส�าคญในการสอนภาคปฏบต

ทจะชวยสงเสรมใหนกศกษาเกดความมนใจและกลาซกถาม

มากขนเพราะสงทนกศกษาไมตองการมากทสดคอไมอยาก

ใหอาจารยพยาบาลต�าหนนกศกษาตอหนาผปวยเมอปฏบต

การพยาบาลไมถกตอง การสอนทมประสทธภาพของ

อาจารย บงบอกถงพฤตกรรมการดแลอยางเอออาทร

ทมตอนกศกษา กลาวคอ การสอนทมประสทธภาพเปน

กระบวนการทมพลงและใชความพยายามสงอยางตอเนอง

เปรยบเสมอนการสรางสะพานเชอมโยงของอาจารย

ตอการเรยนรของนกศกษานนคออาจารยตองเขาใจและ

สามารถท�านายความรสกและความตองการของนกศกษา

ไดอยางถกตองและประเมนความตองการนนอยางตอเนอง

(Boyer,1990อางในวาสนานยพฒน,2545)นอกจากนน

ถาอาจารยมการแสดงออกทด มความหวงใยนกศกษา

อยางแทจรงไวตอความรสกมความสามารถในการตดตอ

สอสารมมนษยสมพนธระหวางบคคลยอมรบความเปน

บคคลของนกศกษา กลาวคอ ใหเกยรตกบความร

ความสามารถของนกศกษาเปดโอกาสใหนกศกษาไดแสดง

ความคดเหน ยอมรบความคดเหนของนกศกษาอยางม

เหตผลใหความอสระตอนกศกษาแตละคนในการปรบตว

กบวชาชพ จะท�าใหอาจารยและนกศกษามสมพนธภาพ

ทดตอกน นกศกษาจะเกดความรสกสบายใจ เชอมน

เกดความสามารถและแรงจงใจมากขนในการตอสกบการ

ศกษาทยากขน และสงผลใหนกศกษาเลอกทจะประกอบ

วชาชพพยาบาล(HudakandMorton,1998)

ความสมพนธระหวางทกษะปฏบตการพยาบาล

ทศนคตตอวชาชพ และผลสมฤทธของการฝกภาคปฏบต

วชาปฏบตหลกการและเทคนคการพยาบาลตามการรบร

ของนกศกษาพยาบาล พบวาทกษะปฏบตการพยาบาล

มความสมพนธทางบวกกบทศนคตตอวชาชพอยางม

นยส�าคญทางสถตทระดบ0.01(r=.785)แตทกษะ

การพยาบาลและทศนคตตอวชาชพไมมความสมพนธ

กบผลสมฤทธของการฝกภาคปฏบตวชาปฏบตหลกการ

และเทคนคการพยาบาล สอดคลองกบผลการวจยของ

ปารวรกลรตนวโรจนและนศาชลทาเสมด.(2547)ซง

52 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

ศกษาปจจยทมผลตอการเรยนภาคปฏบตอยางมความสข

ของนกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน

ชยนาท กลมตวอยางเปนนกศกษาพยาบาลชนปท 3

และ 4 จ�านวน 103 คน ผลการวจย พบวานกศกษา

พยาบาล สวนใหญมคะแนนการเรยนภาคปฏบตอยางม

ความสขอยในระดบสง ปจจยสภาพแวดลอมทางคลนก

ดานกายภาพ ปจจยสภาพแวดลอมทางคลนกดานจตใจ

และสงคมปจจยสวนบคคลไดแกระดบชนปทศนคตตอ

วชาชพการพยาบาลปจจยคณลกษณะครพเลยงมความ

สมพนธทางบวกอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ .01

กบการเรยนภาคปฏบตอยางมความสขของนกศกษา

พยาบาลสวนผลสมฤทธทางการเรยนไมมความสมพนธ

กบการเรยนภาคปฏบตอยางมความสขของนกศกษา

พยาบาลปจจยทสามารถรวมกนพยากรณการเรยนภาค

ปฏบตอยางมความสขของนกศกษาพยาบาลอยางมนย

ส�าคญทางสถตทระดบ .01 คอ คณลกษณะครพเลยง

ระดบชนป ทศนคตตอวชาชพการพยาบาล และสภาพ

แวดลอมทางคลนก ดานกายภาพ โดยสามารถรวมกน

พยากรณการเรยนภาคปฏบตอยางมความสขของนกศกษา

พยาบาลไดรอยละ51.4และสอดคลองกบยคลธรแจมฤทธ

(2544). ซงศกษาความสมพนธระหวางปจจยสวนบคคล

ทศนคตตอวชาชพ รปแบบการใชชวตของนกศกษา

การดแลนกศกษาของอาจารยและบรรยากาศการเรยนร

กบการใฝรของนกศกษาพยาบาลวทยาลยพยาบาลสงกด

กระทรวงสาธารณสข ผลการวจยพบวา ชนป ทศนคต

ตอวชาชพ รปแบบการใชชวตของนกศกษา การดแล

นกศกษาของอาจารยและบรรยากาศการเรยนรมความ

สมพนธทางบวกกบการใฝรของนกศกษาพยาบาลอยางม

นยส�าคญทางสถตทระดบ .05 ปจจยทรวมกนพยากรณ

การใฝรของนกศกษาพยาบาลไดอยางมนยส�าคญทางสถต

ทระดบ.05ประกอบดวย8ตวแปรไดแกรปแบบการ

ใชชวตของนกศกษากลมวชาชพ บรรยากาศการเรยนร

ดานบรรยากาศในชนเรยน บรรยากาศการเรยนรดาน

กฎระเบยบของสถาบน การดแลนกศกษาของอาจารย

ดานการมความยดมนผกพนตอวชาชพ รปแบบการใช

ชวตของนกศกษากลมกาวหนา รปแบบการใชชวตของ

นกศกษากลมวชาการการดแลนกศกษาของอาจารยดาน

การมสมรรถนะทางวชาชพ และทศนคตตอวชาชพดาน

ลกษณะวชาชพ

ความเกยวของกนระหวางปจจยแตละดาน

ผลสมฤทธของการฝกภาคปฏบตวชาปฏบตหลกการและ

เทคนคการพยาบาล กบทกษะปฏบตการพยาบาลและ

ทศนคตตอวชาชพ พบวา ปจจยดานการจดการเรยน

การสอนภาคทฤษฎการจดการเรยนการสอนภาคปฏบต

โครงการพฒนาการจดการเรยนการสอน อาจารยผสอน

ภาคปฏบตอาจารยพเลยงความพรอมของตนเองในการ

ฝกภาคปฏบต ผลการฝกภาคปฏบต มความเกยวของกบ

ทกษะปฏบตการพยาบาลและทศนคตตอวชาชพ(P-value

=0.000)โดยพบวาความพรอมของตนเองในการฝกภาค

ปฏบตมผลตอทกษะปฏบตการพยาบาลอยในระดบมาก

มากทสดรอยละ 95.2 และการจดการเรยนการสอน

ภาคปฏบตมผลตอทศนคตตอวชาชพอยในระดบมาก

มากท สดรอยละ 85.2 สวนผลสมฤทธของการฝก

ภาคปฏบตวชาปฏบตหลกการและเทคนคการพยาบาล

แตพบวา นกศกษาทมผลสมฤทธของการฝกภาคปฏบต

อยในระดบสง (4.00)กลบมการรบรวามความเกยวของ

กบทกษะปฏบตการพยาบาลและทศนคตอยในระดบมาก

นอยทสด (รอยละ 21.7, 26.1)สอดคลองกบผลการ

ศกษาของนตยา ยงภมพทธา (2543) ซงศกษาความ

สมพนธระหวางปจจยดานนกศกษาคณลกษณะครพเลยง

สภาพแวดลอมทางคลนก กบการเรยนภาคปฎบตอยางม

ความสขของนกศกษาพยาบาลวทยาลยพยาบาล สงกด

กระทรวงสาธารณสข พบวา ผลสมฤทธทางการเรยน

ไมมความสมพนธกบการเรยนภาคปฏบตอยางมความสข

ของนกศกษาพยาบาล สวนรจรตน มณศร (2544).

การวเคราะหตวแปรจ�าแนกบณฑตพยาบาลศาสตรทม

ผลสมฤทธทางการเรยนสงและต�า วทยาลยพยาบาล

สงกดกระทรวงสาธารณสข ทส�าเรจการศกษาในปการ

53วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

ศกษา 2543 พบวา ตวแปรทสามารถจ�าแนกบณฑต

พยาบาลศาสตรทมผลสมฤทธทางการเรยนสงและผล

สมฤทธทางการเรยนต�าวทยาลยพยาบาลสงกดกระทรวง

สาธารณสขประกอบดวยปจจยส�าคญ4ประการคอ1)ปจจย

เกยวกบความมวนยในตนเองประกอบดวยความเชอมน

ในตนเองความตงใจความอดทนและความเปนผน�า2)

ปจจยเกยวกบเจตคตตอวชาชพพยาบาลประกอบดวยคานยม

ของสงคมลกษณะวชาชพการปฏบตงานและความสมพนธ

กบผรวมงานและผใชบรการ3)ปจจยเกยวกบพฤตกรรม

การเรยนและ 4) ปจจยเกยวกบสภาพแวดลอมของ

วทยาลยพยาบาล

การจดการเรยนการสอนทด อาจารยผสอนตองม

การจดกจกรรมทหลากหลายมเทคนคในการสอนทท�าให

นกศกษามทกษะปฏบตการพยาบาลทด มผลการเรยนด

และมทศนคตทดตอวชาชพควบคไปดวย ส�าหรบการวด

และประเมนผลการศกษาควรเปดโอกาสใหผเรยนและ

ผเกยวของมสวนรวม เชน นกศกษาประเมนตนเอง

เพอนประเมนเพอนครประเมนนกศกษาอาจารยพเลยง

ประเมนครและนกศกษาดงนนวทยาลยพยาบาลบรมราช

ชนนพะเยาควรมการพจารณาปรบปรงการจดการเรยน

การสอนทงภาคทฤษฎและภาคปฏบตเพอชวยเสรมสราง

ใหนกศกษามการเตรยมความพรอมของตนเองเพอขนฝก

ภาคปฏบต เชน การจดหาสอวดโอทกษะการพยาบาล

การเขาถงสออเลคโทรนคทางอนเตอรเนตไดสะดวกและ

มประสทธภาพการจดสรรเวลาใหหองปฏบตการพยาบาล

ทเออตอการศกษาทบทวนทกษะปฏบตดวยตนเองรวมทง

การปลกฝงใหนกศกษารนพมทศนคตทดในการเปนพเลยง

ในโครงการพฒนาการจดการเรยนการสอนการสอนนอง

เปนวฒนธรรมของวทยาลย เพอสรางเสรมใหนกศกษา

พยาบาลทกชนปมความผกพนกน มความรกในวชาชพ

และมทศนคตทดตอวชาชพตลอดไป

เอกสารอางอง

ขวญเรอนแพรงสกล.(2544).สถานการ³�ทกอใหเกดภาวะเครยดใน¼ป†วยตามการรบร¢อง¼ป†วย

และพยาบาลในหนวยวกÄตศลยกรรม.วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต

การพยาบาลอายรศาสตรและศลยศาสตรบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยเชยงใหม.

นตยายงภมพทธา.(2543).ความสมพนธ�ระหวางป˜จจยดานนกศกษาค³ลกษ³ะครพเลéยง

สภาพแวดลอมทางคลนกกบการเรยนภาคป¯บตอยางมความส¢¢องนกศกษาพยาบาลวทยาลย

พยาบาลสงกดกระทรวงสาธาร³ส¢.:สบคนเมอวนท28กรกฎาคม2552

จากhttp://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/6851

ปารวรกลรตนวโรจนและนศาชลทาเสมด.(2547).ป˜จจยทม¼ลตอการเรยนภาคป¯บตอยางมความส¢

¢องนกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน ชยนาท.รายงานวจยสบคนเมอวนท10

กมภาพนธ2552จากhttp://www.bcnchainat.ac.th/phpcode/research_view.php?10057

54 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

ยคลธรแจมฤทธ.(2544).ความสมพนธ�ระหวางป˜จจยสวนบคคล ทศนคตตอวชาชพ รปแบบการใชชวต

¢องนกศกษาการดแลนกศกษา¢องอาจารย� และบรรยากาศการเรยนร กบการใ½†ร¢อง

นกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาล สงกดกระทรวงสาธาร³ส¢.วทยานพนธ

ปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑตการพยาบาลศกษาจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สบคนเมอวนท10กมภาพนธ2552จากhttp://www.tkc.go.th/thesis/abstract.asp?

item_id=7893

รจรตนมณศร.(2544).การวเคราะห�ตวแปรจ�าแนกบ³±ตพยาบาลศาสตร�ทม¼ลสมÄทธìทางการเรยนสง

และต�าวทยาลยพยาบาล สงกดกระทรวงสาธาร³ส¢.สบคนเมอวนท28สงหาคม2552

จากhttp://www.tkc.go.th/thesis/abstract.asp?item_id=7894(28/08/52)

วาสนานยพฒน.(2545).ความเอออาทรของอาจารยพยาบาลเสยงสะทอนจากนกเรยนพยาบาล.

วารสารการศกษาพยาบาล,13(2),19-25.

วราพรรณวโรจนรตนและพสมณฑคมทวพร.(2547).การรบรของนกศกษาพยาบาลตอการฝกภาคปฏบต

บนหอผปวยในวชาการพยาบาลพนฐาน.วารสารพยาบาล,53(4)

สมยพรอาขาลและปณณธรชชวรตน.(2547).ประสทธภาพการจดการเรยนการสอนภาคป¯บต

หมวดวชาชพการพยาบาล วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน พะเยา. รายงานวจย

วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน พะเยา.

อมพกาผกพน.(2540).ความสมพนธ�ระหวางป˜จจยสวนบคคล สมพนธภาพเชงชวยเหลอระหวาง

อาจารย�และนกศกษา และการรบรบทบาทแบบองค�รวม¢องพยาบาล กบความยดมน¼กพนตอ

การป¯บตการพยาบาล¢องนกศกษาพยาบาล. วทยานพนธ�ปรÞÞาพยาบาลศาสตรมหาบ³±ต

การพยาบาลศกษา จÌาลงกร³�มหาวทยาลย.สบคนเมอวนท10กมภาพนธ2552

จากhttp://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/7677(10/02/2009)

Hudak’M.,Gallo,Morton,P.G.(1998).Critical care nursing.(7thed.).Philadelphia:Lippincott.

เอกสารอางอง

55วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

รปแบบการบรหารโรงเรยนตามแนวคดการบรหารงาน

ตามวตถประสงคของโรงเรยนขนาดเลก

ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอA PRIMARY SMALL SIDE SCHOOLS ADMINISTRATIVE MODEL BY

MANAGEMENT BY OBJECTIVES CONCEPT IN THE NORTHEASTERN

PART OF THAILAND

ทวศกดแกวอาสา

โรงเรยนบานมวงเฒา

บทคดยอ การบรหารจดการมความส�าคญในการเออให

โรงเรยนระดบประถมศกษามความคลองตวมอสระในการ

บรหารจดการบรรลตามวตถประสงคของการจดการศกษา

การวจยครงนมวตถประสงค เพอศกษาสภาพการณ

การบรหารโรงเรยนระดบประถมศกษาขนาดเลกตามแนวคด

การบรหารงานตามวตถประสงคในโรงเรยนระดบประถม

ศกษาขนพนฐานของภาคตะวนออกเฉยงเหนอเกบรวบรวม

ขอมลโดยการสอบถาม ผบรหารโรงเรยน และครผสอน

โรงเรยนระดบประถมศกษาขนาดเลกของภาคตะวนออก

เฉยงเหนอ สงกดส�านกงานคณะกรรมการการศกษา

ขนพนฐาน จ�านวนโรงเรยน 360 โรงเรยน เครองมอ

เปนแบบสอบถามความคดเหนเกยวกบรปแบบการบรหาร

โรงเรยน ระดบประถมศกษาขนาดเลกตามแนวคดการ

บรหารงานตามวตถประสงคในสถานศกษาขนพนฐาน

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอเปนแบบมาตราสวนประมาณคา

(RatingScale)ม5ระดบวเคราะหขอมลดวยสถต

คารอยละ (Percentage) คาคะแนนเฉลย (Mean)

สวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)

วเคราะหสาระ(ContentAnalysis)ผลการวจยพบวา

ความคดเหนของผอ�านวยการทมตอการบรหารโรงเรยน

ระดบประถมศกษาขนาดเลกตามแนวคดการบรหารงาน

ตามวตถประสงคในโรงเรยนระดบประถมศกษาขนพนฐาน

ของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 4 ดาน ประกอบดวย

การบรหารงานวชาการการบรหารงานบคคลการบรหารงาน

ทวไป และการบรหารงบประมาณ ในระดบปานกลาง

ในทกประเดน สวนความคดเหนของครผสอน พบวาม

ความเหนในระดบปานกลางเกอบทกประเดนและมความเหน

ในระดบนอยทง4ดานของการบรหารผลจากการวจย

สรปไดวา สภาพการณการบรหารโรงเรยนระดบ

ประถมศกษาขนาดเลกตามแนวคดการบรหารงานตาม

วตถประสงคในโรงเรยนระดบประถมศกษาขนพนฐาน

ของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ อยในระดบปานกลางและ

ระดบนอยและความคดเหนระหวางผบรหารและผปฏบต

มความแตกตางกนดงนนหากตองการพฒนารปแบบการ

บรหารโรงเรยนระดบประถมศกษาขนาดเลกตามแนวคด

การบรหารงานตามวตถประสงคในโรงเรยนระดบประถม

ศกษาขนพนฐานภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ควรจะตอง

สรางความเขาใจแกผทเกยวของในทกฝาย และมการ

สอสารใหเขาใจในบทบาทและหนาท ของแตละบคคล

โดยเฉพาะอยางยงความรวมมอของผบรหารทกระดบ

56 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

ในองคการการมอบหมายงานใหบคลากรปฏบตมงเนนท

วตถประสงคและผลงานทจะท�าใหส�าเรจซงมกลไกควบคม

การตรวจสอบการปฏบตงานใหเปนไปตามเปาหมาย

คำาสำาคญ:การบรหารการศกษาการบรหารงาน

ตามวตถประสงคโรงเรยนประถมศกษา

Abstract Thedevelopmentmodelofschoolbased

ManagementbyObjective(MBO)ofthesmall-size

school in Northeastern of Thailand was the

researchanddevelopmentdesignthatwereto

studytheschoolmanagement,andtodevelop

themodelschoolbasedmanagementbyobjective

in thesmall-sizeschools.The researchproce-

duresconsistedof3steps.Thefirststepwas

to study school basedMBO fromadministers

andtheteachersofthesmall-sizeschoolinthe

Northeastern area of Thailand. The schools units

wererandomizedover61EducationalServiceArea

Officefortheproportionofthesamplein360

ofthesmall-sizeschool.Theresearchinstrument

composedof2partsincludingGeneralinforma-

tion,andtheschoolbasedMBO.Thereliabilityof

researchinstrumentwas0.94.Thestatisticalused

toanalyzedatawerefrequency,mean,standard

deviation,andcontentanalysis.Thesecondstep

was the development of themodel of school

basedMBObybrainstormfrom9experts.The

thirdstepwastheconsiderationofthemodelof

schoolbasedMBObyusingtheconnoisseurship

from9expertstoverifythemodel.

Theresearchfindingsoftheschoolbased

MBOfoundthatthemeansscoreinthedomainof

academicmanagementandbudgetmanagement

weredifferentbetweenteachersandadministers,

administers’meansscorewasmoderateleveland

theteachers’meansscorewasmoderatedand

low level. In the general management, means

scoreofadministersandteachersweremoderate

level,andmeansscoreofadministersinhuman

resourcemanagementweremoderatelevel.The

meansscoreinhighlevelwerereportedonthe

dataofpromotionofteachersandpersoninthe

school,andmeansscoreinlowlevelwasthe

performancemandatoryofethicprofession.

ThemodeloftheschoolbasedMBOin

small-size schoolswasdeveloped including 1)

anindicationobjectiveoforganization12items;

2)anindicationobjectiveinthepersonlevel10

items;3)aperformanceplanning14items;4)an

assignmentthetaskforteachers17items;5)a

selfcontrol8items;and6)andanevaluation11

items.Theconnoisseurshipverifiedthatthemodel

oftheschoolbasedMBOinsmall-sizeschools

wasaccurate,appropriateandaccordancewith

theresearchconceptualframework.

Keywords:ADMINISTRATIVE,MANAGE-

MENTBYOBJECTIVES,PRIMARYSCHOOLS

บทนำา การบรหารตามวตถประสงค เปนการบรหาร

ซงผบงคบบญชาและผใตบงคบบญชารวมกนก�าหนด

วตถประสงคมาตรฐานและเลอกปฏบตงานโดยใตบงคบ

บญชามภาระหนาทและความรบผดชอบตอวตถประสงค

โดยมผบงคบบญชาสนบสนน และกระตนเพอใหเกดการ

ควบคมตนเองฉะนนความส�าคญของการวางแผนและ

การควบคมจงขนอยกบความสามารถในการบรหารขอมล

โดยการสรางความสมพนธของระบบขอมลกบการวางแผน

57วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

และการควบคมสนบสนนการตดสนใจรวมกน (Peter,

1954)การบรหารงานโดยยดวตถประสงคเปนกระบวนการ

ซงผบงคบบญชาและผ ใตบงคบบญชาขององคการ

มารวมกนวางเปาหมายทวไป จ�าแนกขอบเขตความ

รบผดชอบในรปของการคาดหวงผลจากแตละคนและใชวธ

การเหลานเปนแนวปฏบตของหนวยงานและประสทธผล

สมาชกในองคการ (Odiorne, 1965) การบรหารตาม

วตถประสงค หรอการบรหารตามเปาหมาย หมายถง

วธการจดการทมงเนนจะใหเกดประสทธภาพสงสด

โดยอาศยและหวงผลจากการมวธการวางแผนทม

ประสทธภาพเปนส�าคญ(ธงชยสนตวงศ2546:6)

การจดการบรหารโรงเรยนระดบประถมศกษา

ขนพนฐานโดยทวไปก�าหนดภาระงานเปน4ดานไดแก

การบรหารวชาการ การบรหารงบประมาณ การบรหาร

บคคล และการบรหารงานทวไป ปจจบนส�านกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน มโรงเรยนระดบ

ประถมศกษาในสงกด 32,879 แหง และเปนโรงเรยน

ระดบประถมศกษาขนาดเลกทมนกเรยนตงแต 120 คน

ลงมา ถง 10,877 แหง กระจายอยทวภมภาคของ

ประเทศไทยนน โรงเรยนระดบประถมศกษาขนาดใหญ

และขนาดกลางมความพรอมทจะด�าเนนการบรหารงานทง

4ดานใหบรรลเปาหมายได(วรรณศรวรสทธ2548:

171) เพราะโรงเรยนระดบประถมศกษาขนาดใหญและ

ขนาดกลาง มความพรอมทางดานงบประมาณบคลากร

การประสานงานมอปกรณและเครองมอททนสมยเพยง

พอในการบรหารงาน(กระทรวงศกษาธการ2546:1)

แตการด�าเนนการจดการศกษาของโรงเรยนระดบประถม

ศกษาขนาดเลก มปญหาตางๆ หลายประการ เชน

ขาดแคลนครและเทคโนโลยททนสมยมาใชในการจดการ

เรยนการสอน/ครไมครบชนเรยน/งบประมาณไมเพยงพอ

ตลอดจนบคลากรในโรงเรยนระดบประถมศกษาขนาดเลก

คอนขางขาดขวญและก�าลงใจในการท�างานมปญหาในการ

บรหารวชาการเกยวกบการจดท�าหลกสตรซงมกจะมการ

เปลยนแปลงอยเสมอโดยไมแจงใหโรงเรยนทราบลวงหนา

ปญหาเกยวกบการจดการเรยนการสอนซงไมสามารถจด

ครเขาสอนตามหลกสตรไดเนองจากโรงเรยนมบคลากร

ไมสมพนธกบหลกสตรคอบคลากรมไมครบตามสาระวชา

และไมตรงกบงาน ครทท�าการสอน มไมครบชนเรยน

ครบางคนตองสอนคนเดยวมากกวาหนงชนจากการทม

ครสอนไมครบชนเรยนผบรหารโรงเรยนตองท�าการสอน

ท�าใหการบรหารงานของโรงเรยนไมดเทาทควรนอกจากน

ปญหาเกยวกบอปกรณการเรยนการสอนไมเพยงพอท�าให

ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนขาดประสทธภาพ

ไมเปนไปตามเปาหมายของโรงเรยนสงผลใหคณภาพการ

จดการศกษาของโรงเรยนไมเปนไปตามเปาหมายของการ

ศกษา ดงนนการบรหารตามวตถประสงค จงนาจะเปน

แนวคดทเหมาะสมกบการบรหารงานของโรงเรยนประถม

ศกษาขนาดเลก เพอใหทกฝายมสวนรวมในการท�างาน

งานถงจะบรรลตามเปาหมายทวางไว

การบรหารจดการจงมความส�าคญในการเออให

โรงเรยนระดบประถมศกษามความคลองตวมอสระในการ

บรหารจดการ บรรลตามวตถประสงคของการจดการ

ศกษาเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย

จตใจสตปญญามความรและคณธรรมในการด�ารงชวตอย

รวมกบผอนไดอยางมความสขดงนนแนวคดการบรหารงาน

ตามวตถประสงคทมการก�าหนดเปาหมายของงานไวลวงหนา

โดยความรวมมอของผบรหารทกระดบในองคการ มการ

มอบหมายงานใหบคลากรปฏบต มงเนนทวตถประสงค

และผลงานทจะท�าใหส�าเรจ ซงมกลไกควบคมการตรวจ

สอบการปฏบตงานใหเปนไปตามเปาหมายจงเปนแนวคด

การบรหารทนาจะเหมาะสมกบโรงเรยนระดบประถม

ศกษา ผวจยจงศกษาสภาพการณการบรหารโรงเรยน

ระดบประถมศกษาขนาดเลกตามแนวคดการบรหารงาน

ตามวตถประสงคในโรงเรยนระดบประถมศกษาขนพนฐาน

ของภาคตะวนออกเฉยงเหนอผลการวจยทไดจะเปนขอมล

ส�าคญในการน�ามาพฒนารปแบบการบรหารโรงเรยนระดบ

ประถมศกษาขนาดเลกตามแนวคดการบรหารงานตาม

วตถประสงคในโรงเรยนระดบประถมศกษาขนพนฐาน

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

58 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

วตถประสงคการวจย เพอศกษาสภาพการณการบรหารโรงเรยนระดบ

ประถมศกษาขนาดเลกตามแนวคดการบรหารงานตาม

วตถประสงคในโรงเรยนระดบประถมศกษาขนพนฐาน

ของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

ระเบยบวธการวจย 3.1 ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรทใชในการวจยครงน คอ ผบรหาร

โรงเรยนและครผสอนโรงเรยนระดบประถมศกษาขนาดเลก

ของภาคตะวนออกเฉยงเหนอสงกดส�านกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐานจ�านวนโรงเรยน5,879โรงเรยน

กลมตวอยางคอผบรหารโรงเรยนและครผสอน

โรงเรยนระดบประถมศกษาขนาดเลกของภาคตะวนออก

เฉยงเหนอ สงกดส�านกงานคณะกรรมการการศกษา

ขนพนฐานจ�านวนโรงเรยน 360 โรงเรยน ซงไดมาจาก

การเปดตารางส�าเรจรปของของKrejcieandMorgan

1970:608)โดยใชสถานศกษาเปนหนวยสมและเพอให

กลมตวอยางกระจายไปทกเขตพนทการศกษาใน 61

เขตพนทจงใชวธการหาแบบสดสวนการเลอกกลมตวอยาง

โดยวธการสมตวอยางอยางงาย (Simple Random

Sampling)จ�านวน360โรงเรยน

เครองมอทใชในการวจย แบบสอบถามเกยวกบรปแบบการบรหารโรงเรยน

ระดบประถมศกษาขนาดเลกตามแนวคดการบรหารงาน

ตามวตถประสงคในสถานศกษาขนพนฐานภาคตะวนออก

เฉยงเหนอม2ตอนดงน

ตอนท 1 เปนแบบสอบถามขอมล ทวไป

สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม

ตอนท2เปนแบบสอบถามความคดเหนเกยวกบ

รปแบบการบรหารโรงเรยนระดบประถมศกษาขนาดเลก

ตามแนวคดการบรหารงานตามวตถประสงคในสถานศกษา

ขนพนฐานภาคตะวนออกเฉยงเหนอเปนแบบมาตราสวน

ประมาณคา(RatingScale)ม5ระดบ

การหาคณภาพของเครองมอ 1.น�าแบบสอบถามทปรบปรงแกไขเรยบรอย

น�าเสนอผเชยวชาญจ�านวน5ทานเพอท�าการตรวจสอบ

ความเทยงตรงเนอหา(ContentVadity)

2.น�าแบบสอบถามทปรบปรงแลวไปทดลองใช

(Try out) กบผบรหาร และครผสอนในโรงเรยนระดบ

ประถมศกษาขนาดเลกของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

เพอตรวจสอบความชดเจนและความเหมาะสมในการ

สอความหมายของขอค�าถามทใชในแบบสอบถามจ�านวน

50คนทไมใชกลมตวอยางในการวจยเพอหาคณภาพ

ของแบบสอบถามโดยใชวธทดสอบหาคาสมประสทธ

แอลฟา (Alpha - Coefficient) ตามวธ ครอนบาค

(Cronbach)คาความเชอมนเทากบ0.939

สถตทใชการวเคราะหขอมล สถตทใชการวเคราะหขอมล ประกอบดวย

คารอยละ (Percentage) คาคะแนนเฉลย (Mean)

สวนเบยงเบนมาตรฐาน(StandardDeviation)วเคราะห

สาระ(ContentAnalysis)

ผลการวจย ผลการศกษาสภาพการณการบรหารโรงเรยน

ตามแนวคดการบรหารงานตามวตถประสงค พบวา

ความคดเหนของผบรหารและของครทมตอการบรหาร

โรงเรยนตามแนวคดการบรหารงานตามวตถประสงค

4ดานมรายละเอยดดงน

ความคดเหนของผบรหารโรงเรยนดานการ

บรหารงานวชาการพบวามคาเฉลยรวมเทากบ3.01

และคาเบยงเบนมาตรฐาน 0.52 และเมอวเคราะห

ในรายละเอยดพบวามคาเฉลยในระดบปานกลาง3.01-

3.21และคาเบยงเบนมาตรฐาน0.41-0.76เกอบทก

รายการยกเวนมการด�าเนนการเกยวกบการใหความเหน

ในการพฒนาสาระหลกสตรสถานศกษามการบรณาการ

หลกสตรสถานศกษาในการจดการเรยนการสอน มการ

ประเมนผลการใชหลกสตรในการจดการเรยนการสอน

59วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

เมอสนปการศกษามการวางแผนการพฒนากระบวนการ

เรยนรโดยยดผเรยนเปนส�าคญมการด�าเนนการควบคม

ก�ากบตดตามในการวจยเพอพฒนาคณภาพการศกษา

ในสถานศกษามการวางแผนการพฒนาและสงเสรมใหม

แหลงเรยนรในสถานศกษา มการจดหาสอนวตกรรม/

เทคโนโลยเพอการเรยนการสอนมการด�าเนนการประกน

คณภาพภายในเพอรองรบการประเมนภายนอกทมคาเฉลย

2.72-2.86และคาเบยงเบนมาตรฐาน0.41-0.61

สวนความเหนของครผสอนพบวาการบรหารงานวชาการ

มคาเฉลยรวมเทากบ 2.56 และคาเบยงเบนมาตรฐาน

0.59 และมคาเฉลยในระดบปาน 2.50 - 2.75 และ

คาเบยงเบนมาตรฐาน0.52 - 0.72 เกอบทกรายการ

ยกเวน มการบรณาการหลกสตรสถานศกษาในการ

จดการเรยนการสอน มการประเมนผลการใชหลกสตร

ในการจดการเรยนการสอนเมอสนปการศกษา มการ

วางแผนการพฒนากระบวนการเรยนรโดยยดผเรยน

เปนส�าคญ มการปฏบตจรงเกยวกบการวดประเมนผล

โดยมระเบยบแนวปฏบตในการด�าเนนงานอยางชดเจน

มการปฏบตจรงเกยวกบการเทยบโอนโดยมระเบยบแนว

ปฏบตในการด�าเนนงานอยางชดเจน มการด�าเนนการ

ควบคมก�ากบตดตามในการวจยเพอพฒนาคณภาพ

การศกษาในสถานศกษา มการวางแผนการพฒนาและ

สงเสรมใหมแหลงเรยนรในสถานศกษามการควบคมก�ากบ

ตดตามประเมนผลการนเทศการศกษามการวางแผน

ประชมจดระบบแนะแนวการศกษาทงในและนอกสถานศกษา

มการจดหาสอนวตกรรม/เทคโนโลยเพอการเรยนการสอน

มการด�าเนนการประกนคณภาพภายในเพอรองรบ

การประเมนภายนอกทมคาเฉลยในระดบนอย2.28-2.46

และคาเบยงเบนมาตรฐาน0.41-0.68

การบรหารงบประมาณปรากฏวาความคดเหน

ของผบรหารโรงเรยนทมตอการบรหารงานงบประมาณ

มดงน คาเฉลยรวมเทากบ 3.25 และคาเบยงเบน

มาตรฐาน0.49และมคาเฉลยในระดบปานกลาง3.02-

3.48และคาเบยงเบนมาตรฐาน0.42-0.61เกอบทก

รายการ ยกเวน มการวางแผนการระดมทรพยากรจาก

บคคลองคกรตางๆเพอน�ามาใชในการจดการเรยนการสอน

และมการก�าหนดเปาหมายการปฏบตงานตามแผนงาน

โครงการอยางชดเจนมคาเฉลย2.95และ2.97คาเบยงเบน

มาตรฐาน0.40.41และ0.45ในขณะทความเหนของ

ครผสอนทมตอการบรหารงบประมาณพบวามคาเฉลย

รวมเทากบ 2.79 และคาเบยงเบนมาตรฐาน 0.48

สวนรายละเอยดในประเดนยอยพบวาคาเฉลย2.51-3.48

และคาเบยงเบนมาตรฐาน0.42-0.61เกอบทกรายการ

ยกเวน มการวางแผนการจดท�าแผนปฏบตการก�าหนด

เปาหมายการใชจายเงนอยางชดเจนมการประชมวางแผน

การตรวจสอบและรายงานการใชงบประมาณ มการวางแผน

การระดมทรพยากรจากบคคลองคกรตางๆ เพอน�ามาใช

ในการจดการเรยนการสอน มการก�าหนดเปาหมายการ

ปฏบตงานตามแผนงานโครงการอยางชดเจนและมการ

จดท�าหรอจดการแบบพมพบญช ทะเบยน และรายงาน

งบประมาณ อยางเปนระบบ คาเฉลยในระดบนอย

2.24-2.49และคาเบยงเบนมาตรฐาน0.48-0.53

การบรหารงานบคคลปรากฏวาความคดเหนของ

ผบรหารโรงเรยนทมตอการบรหารงานบคคลมดงนคาเฉลย

รวมเทากบ3.20และคาเบยงเบนมาตรฐาน0.54และ

เมอวเคราะหในรายละเอยดพบวามเพยงกจกรรมเดยว

ทมคาเฉลยในระดบมาก คอ มการรายงานผลขอมลการ

เลอนต�าแหนงของครและบคลากรในสถานศกษาคาเฉลย

เทากบ3.65และคาเบยงเบนมาตรฐาน0.42ในขณะท

ประเดนมการควบคมการปฏบตงานครและบคลากรเปนไป

ตามมาตรฐานวชาชพและจรรยาบรรณวชาชพมคาเฉลย

ในระดบนอยโดยมคาเฉลยเทากบ2.39และคาเบยงเบน

มาตรฐาน 0.57 สวนความเหนของครผสอนทมตอการ

บรหารบคลากรพบวามคาเฉลยรวมเทากบ2.83และ

คาเบยงเบนมาตรฐาน0.56สวนรายละเอยดในประเดนยอย

พบวาคาเฉลยในระดบปานกลาง2.53 -3.28และ

คาเบยงเบนมาตรฐาน0.42-0.61เกอบทกรายการยกเวน

มการวางแผนอตราก�าลงครและบคลากรในสถานศกษา

มการวางแผนอตราก�าลงครและบคลากรในสถานศกษา

มการสงเสรมใหครและบคลากรในการจดท�าผลงาน

60 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

เพอพฒนาวชาชพ มการวางแผนก�าหนดเปาหมายใหคร

และบคลากรไดศกษาดงาน มการก�าหนดแนวทางการ

สรางขวญก�าลงใจครและบคลากรอยางชดเจน มการ

ควบคมการปฏบตงานครและบคลากรเปนไปตามมาตรฐาน

วชาชพและจรรยาบรรณวชาชพ มการวางแผนการ

เสรมสรางประสทธภาพในการท�างานครและบคลากร

ในสถานศกษามการก�าหนดระเบยบการปฏบตงานของคร

และบคลากรในสถานศกษาและมการรายงานผลประเมน

ผลการปฏบตงานครและบคลากรเมอสนปการศกษาทม

คาเฉลยในระดบนอย 2.24 - 2.48 และคาเบยงเบน

มาตรฐาน0.47-0.62

ส�าหรบดานการบรหารงานทวไป ปรากฎวา

ความคดเหนของผบรหารโรงเรยนทมตอการการบรการ

งานทวไปมดงนคาเฉลยรวมเทากบ3.22และคาเบยงเบน

มาตรฐาน0.48และเมอวเคราะหในรายละเอยดพบวา

ทกรายการมคาเฉลยในระดบปานกลาง2.98-3.39และ

คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.41 - 0.56 สวนความเหน

ของครผสอนทมตอการบรหารงานทวไปพบวามคาเฉลย

รวมเทากบ 2.77 และคาเบยงเบนมาตรฐาน 0.54

สวนรายละเอยดในประเดนยอยพบวาคาเฉลยในระดบ

ปานกลาง2.55-3.03และคาเบยงเบนมาตรฐาน0.43-0.61

เกอบทกรายการยกเวนมการควบคมดแลการใชอาคาร

สถานทและสภาพแวดลอมอยางมประสทธภาพและมการ

วางแผนการด�าเนนงานกจการนกเรยนเพอใหบรรล

เปาหมายในการจดการเรยนการสอนทมคาเฉลยในระดบนอย

โดยมคาเฉลยเทากบ2.49และ2.48และคาเบยงเบน

มาตรฐาน0.55และ0.51

สรปผลการศกษาพบวาโรงเรยนขนาดเลกสวนมาก

จะมปญหาในการบรหารจดการในลกษณะคลายกน

เปนสวนใหญทงดานวชาการจดการเรยนรสอนวตกรรมทใช

กบผเรยนหนงสอทใชศกษาแหลงเรยนรภมปญญาทองถน

ดานความพอเพยงความสามารถของบคลากรในการบรหาร

จดการดานงบประมาณในการบรหารจดการซงในโรงเรยน

ขนาดเลกจะมงบประมาณ ไมเพยงพอตอการด�าเนนการ

ดานอาคารสถานทสภาพแวดลอมกยงขาดงบประมาณทจะ

ปรบปรงแกไขผลการศกษาสอดคลองกบการศกษาการ

บรหารงานวชาการในโรงเรยนขนาดเลกสงกดส�านกงาน

เขตพนทการศกษาล�าปางเขต2(เดชะธระตรกล,2548)

พบวา การบรหารงานวชาการ ตามความคดเหนของ

ผบรหารโรงเรยนในงานวชาการ 4 ดาน คอ ดานการ

บรหารหลกสตร ผบรหารและครผสอนยงมความรความ

เขาใจเกยวกบหลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช

2544ไมเพยงพอการจดท�าหลกสตรสถานศกษาใชวธการ

ประยกตและพฒนาจากโรงเรยนอนดานการจดการเรยน

การสอนครยงมไมเพยงพอตอชนเรยนและมภาระงานอน

ทอกหลายดาน ดานการนเทศการศกษาผบรหารและคร

ยงขาดความรและประสบการณในเรองการนเทศไดอยาง

สม�าเสมอ ดานการวดผลและประเมนผล ผบรหารและ

ครไมเขาใจในเรองการวดผลและประเมนผลตามหลกสตร

การศกษาขนพนฐานพทธศกราช2544แนวทางการพฒนา

งานวชาการส�านกงานเขตพนทการศกษาควรสงเสรม

สนบสนนให ผบรหารมการพฒนา ใหความสนใจและ

ปฏบตงานดานวชาการใหมากขนและการศกษาเรองการ

บรหารงานโรงเรยนขนาดเลกทไดรบรางวลพระราชทาน

ศกษาเฉพาะกรณโรงเรยนบานมกมนโนนอดมสามคค

สงกดส�านกงานการประถมศกษา อ�าเภอแกงสนามนาง

(วโรจน จนทสงห, 2542) พบวา มการปฏบตทส�าคญ

คอมการก�าหนดแผนเพอจดการเรยนการสอนอยางจรงจง

ประชมครเพอมอบหมายกจกรรมในการเรยนการสอน

โดยหวหนาฝายวชาการ มงเนนใหครทกคนจดท�าแผน

การสอนบนทกการสอนการใชสอสอนซอมเสรมและ

การศกษาคนควาดวยตนเองประกอบบทเรยน การวด

และประเมลผลโรงเรยนไดพฒนาขอทดสอบทกภาคเรยน

จดสงครเขารบการอบรมพฒนาความรทางดานหลกสตร

ดานงานบคลากรการปฏบตงานไดจดโครงสรางอยางเปน

ระบบและมการมอบหมายงานใหทกคนรบผดชอบตรงตาม

ความรความสามารถของแตละบคคลมการควบคมก�ากบ

ตดตาม ดแล และนเทศอยางใกลชด สนบสนนใหไป

61วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

ศกษาดงานโรงเรยนดเดนเปนระยะๆ เพอน�ามาปรบปรง

พฒนางานในโรงเรยนใหมความกาวหนาอยเสมอ

นอกจากนผลการศกษายงแสดงใหเหนถงความ

แตกตางของความคดเหนทมตอการบรหารทง 4 ดาน

ของผบรหารและครผสอน ซงแสดงใหเหนภาพรวมของ

สถานการณของโรงเรยนซงตรงกบการศกษาปจจยทสงผล

ตอประสทธผลของโรงเรยนประถมศกษาสงกดส�านกงาน

คณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต(ภารดอนนตนาว

2546)โดยผลการวเคราะหความสมพนธโครงสรางเชงเสน

ปจจยทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนประถมศกษา

พบวาตวแปรทสงผลทางบวกสงสดตอประสทธผลของ

โรงเรยนประถมศกษาคอสถานการณโรงเรยนรองลงมา

คอคณลกษณะผน�าของผบรหาร และบรรยากาศของ

โรงเรยนตามล�าดบและรวมกนท�านายประสทธผลของ

โรงเรยนประถมศกษาไดรอยละ79อยางมนยส�าคญทาง

สถตทระดบ.01

ผลจากการศกษาวจยน ทผวจยสามารถใชเปน

ขอมลพนฐานในการพฒนารปแบบการบรหารโรงเรยน

ตามแนวคดการบรหารงานตามวตถประสงคของโรงเรยน

ขนาดเลก ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ เพอใหเกดการ

เปลยนซงจะน�าไปสความส�าเรจในการบรหารโรงเรยน

ขนาดเลกใหเกดประสทธผลอยางมประสทธภาพตอไป

เอกสารอางอง

กระทรวงศกษาธการ.(2546).คมอสงเสรมการบรหารสถานศกษาทเปนนตบคคล.กรงเทพฯ:กระทรวงศกษาธการ.

เดชะธระตระกล.(2548).การบรหารงานวชาการในโรงเรยน¢นาดเลกสงกดส�านกงานเ¢ตพéนทการศกษาล�าปาง เ¢ต 2.

วทยานพนธการศกษามหาบณฑตสาขาการบรหารการศกษาบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยราชภฎล�าปาง.

ธงชยสนตวงษ.(2546).การบรหารทรพยากรมนษย�. พมพครงท11.กรงเทพฯ.

ภารดอนนตนาว(2546).ปจจยทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนประถมศกษาสงกดส�านกงานคณะกรรมการ

การประถมศกษาแหงชาต.วารสารศกษาศาสตร� ปท15ฉบบท1มถนายน-ตลาคม2546

วรรณศรวรสทธ.(2538).การศกษาความสมพนธ�ระหวางการจดระบบสารสนเทศกบการวางแ¼นพ²นาการศกษา

¢องโรงเรยนมธยมศกษา สงกดกรมสามÞ เ¢ตการศกษา 12.วทยานพนธการศกษามหาบณฑต,

สาขาการบรหารการศกษา,มหาวทยาลยบรพา.

วโรจนจนทสงห.(2542).การบรหารโรงเรยน¢นาดเลกทไดรบรางวลพระราชทาน : ศกษาเ©พาะกร³

โรงเรยนบานมกมนโนนอดมสามคค สงกดส�านกงานประถมศกษาอ�าเภอแกงสนามนาง จงหวดนครราชสมา.

วทยานพนธการศกษามหาบณฑตสาขาการบรหารการศกษาบณฑตวทยาลย,มหาวทยาลยมหาสารคาม.

GeorgeS,Odiorne.(1965).Management by Objectives : System of Managerial Leadership.NewYork:

PittmanPublishingCorporation.

Krejcie,R.V.,&Morgan,E.W.(1970,August).Determiningsamplesizeforresearchactivities,Journal of

Educational and Psychological Measurement,30(10),608-609.

PeterF,Drucker.(1954).The Practice Management.NewYork:Haper&Row.

62 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

บทคดยอการศกษาเรองแนวทางการพฒนาศกยภาพ

บคลากรสายสนบสนนโรงพยาบาลพะเยามวตถประสงค

เพอ (1) ศกษาสภาพการด�าเนนการพฒนาและปญหา

ในการพฒนาศกยภาพบคลากรสายสนบสนน(2)ศกษา

ความตองการและความจ�าเปนในการพฒนาศกยภาพของ

บคลากรสายสนบสนน (3) ศกษาแนวทางการพฒนา

ศกยภาพบคลากรสายสนบสนนประชากรในการศกษาครง

นเปนบคลากรสายสนบสนนโรงพยาบาลพะเยาทปฏบต

งานมาไมนอยกวา6เดอนนบตงแตวนท1ตลาคม2556

จ�านวน166คนแยกเปนผปฏบตงาน146คนหวหนางาน

จ�านวน 20 คนเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

เปนแบบสอบถามและประเดนการสนทนากลมวเคราะห

ขอมลเชงปรมาณโดยค�านวณหาคารอยละคาเฉลยและ

สวนเบยงเบนมาตรฐานขอมลเชงคณภาพวเคราะหโดยการ

วเคราะหเนอหา(ContentAnalysis)

ผลการวจยพบวาสภาพการด�าเนนการพฒนา

บคลากรสายสนบสนนโรงพยาบาลพะเยาสวนใหญไดรบ

การพฒนาในรปแบบของการอบรมสมมนาและประชม

เชงปฏบตการ รปแบบการพฒนาตนเองทบคลากรเปนผ

ด�าเนนการเองสวนใหญใชวธการแลกเปลยนเรยนรกบ

เพอนรวมงาน ส�าหรบปญหาในการพฒนาบคลากรตาม

ความคดเหนของผปฏบตงานสายสนบสนนคอ ไมไดรบ

ขอมลขาวสารเกยวกบการพฒนาบคลากร ซงแตกตาง

ดรณวรรณ คำ�เจรญ

โรงพย�บ�ลพะเย�

แนวทางการพฒนาศกยภาพบคลากรสายสนบสนน

โรงพยาบาลพะเยาThe guidelines to develop the supporting staff’s

Potentials in Phayao Hospital

จากหวหนางานทเหนวาปญหาในการพฒนาบคลากรคอ

ภาระงานมากไมสามารถปลกตวออกจากงานประจ�าได

ปญหาในการปฏบตงานของบคลากรสายสนบสนนโดยรวม

อยในระดบปานกลางส�าหรบผปฏบตงานมปญหาในดาน

การปองกนความเสยงจากการท�างาน สวนหวหนางาน

มปญหาในดานความรเกยวกบการวจย/พฒนางานรปแบบ

การพฒนาบคลากรทบคลากรสวนใหญเหนวามประโยชน

ตอการปฏบตงานมากทสดไดแกการอบรม สมมนา

และประชมเชงปฏบตการ รองลงมาคอการศกษาดงาน

ดานความตองการและความจ�าเปนในการพฒนาศกยภาพ

ของตนเอง หวหนางานและผปฏบตงานมความคดเหน

ตรงกนวาสงทตองการและจ�าเปนมากในการพฒนาศกยภาพ

ของตนเองคอความรความเขาใจเกยวกบงานทรบผดชอบ

ส�าหรบแนวทางการพฒนาศกยภาพตามความคดเหนของ

หวหนางานในการจดประชมกลมยอย(FocusGroup)

เหนวาแนวทางทเหมาะสมในการพฒนาศกยภาพบคลากร

สายสนบสนนโรงพยาบาลพะเยาควรด�าเนนการในหลาย

รปแบบทงดานการฝกอบรมประชมสมมนาศกษาดงาน

จดกจกรรมแลกเปลยนเรยนรการสอนงานการศกษาดวย

ตนเองทงนขนอยกบลกษณะของกจกรรมและกลมเปาหมาย

คำาสำาคญ : การพฒนาศกยภาพ บคลากร

สายสนบสนน

63วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

Abstract

Thestudyontheguidelinestodevelopthe

supportingstaff’sPotentialsinPhayaoHospital.

Itsobjectiveswereto(1)studytheconditions

andtheproblemsindevelopingthesupporting

staff’s potentials (2) to examine the needs in

developingthesupportingstaff’spotentialsand

(3)toinvestigatetheguidelineindevelopingthe

supportingstaff’spotentials.Datawerecollected

throughaquestionnaireandafocusgroupfrom

166supportingstaff;146workingstaffand20

chiefstaff,workinginphayaoHospitalatleast

6monthssinceOctober,2013.Quantitativedata

was analyzed by using descriptive statistics ;

percentage,meanandstandarddeviationwhile

contentanalysiswasappliedforqualitativedata.

Theresultswereasfollows;Theconditions

in developing the supporting staff’s potentials

in Phayao Hospital were mostly found in

the form of seminar and workshop and the

self-development was done by themselves

through knowledge exchange among the

colleagues.Fortheproblemsindevelopingthe

supportingstaff’spotentials,itwasrevealedthat,

intheperceptionofworkingstaff,theydidnot

obtaintheinformationonthechiefstaff,theyhad

toomuchworkingloadthattheycouldnottake

partinanyseminarsorworkshops.Intermsof

problemsinworkingoftheworkingstaffwasat

moderatelevelandtheyhadtheprobleminthe

preventionoftheworkingrisk.Meanwhilethe

chiefstaffhadtheprobleminresearchandjob

development.Thepatternsforstaffdevelopment,

mostlyusefulforroutinejobs,wereseminarsand

workshops,followedbyfieldtrips.Intermsofthe

needs, theycompletelyagreed thatknowledge

andunderstandingoftheirjobswereessentialfor

self-development.Theguidelinesindeveloping

the supporting staff’s potentials received from

focusgroup,weresuggestedthatdevelopment

methodsshouldbedoneinseveralformssuchas

seminar,meeting,workshop,fieldtrip,knowledge

exchangeandjobteaching.

Key words : development of potential,

supportingstaff

บทนำา บคลากรในองคกรนบเปนทรพยากรทมคาทสด

ขององคกร ทงนเพราะบคลากรเปนผปฏบตและด�าเนน

กจกรรมตางๆขององคกรเพอใหภารกจตางๆขององคกร

บรรลเปาหมายอยางมประสทธภาพและประสทธผล

ซงอาภรณภวทยพนธ(2551)ไดกลาวไววาปจจยทมสวน

ผลกดนและสงเสรมใหองคการเกดการปรบปรงและพฒนา

ท�าใหองคกรสามารถเตบโต สามารถธ�ารงคงอยตอไป

ไดอยางยงยน ปจจยดงกลาวมใชเปนเพยงแคการมเงน

ลงทนทมากมเทคโนโลยทดมเครองมอเครองจกรททนสมย

แตปจจยทส�าคญนนกคอการมทรพยากรมนษยทมความ

สามารถและมศกยภาพในการท�างานอยางมประสทธภาพ

การพฒนาทรพยากรมนษย จงเปนกระบวนการหนง

ทส�าคญทมสวนขบเคลอนคนในองคกร ดงนนองคกร

จงจ�าเปนตองใหความส�าคญตอการพฒนาศกยภาพของ

64 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

บคลากรทกกลมทกระดบอยางตอเนองซงสรยามนตรภกด

(2550)ไดใหความหมายของการพฒนาบคลากรในองคกร

ไววาการพฒนาบคลากรหมายถงการด�าเนนการเกยวกบ

การสงเสรมใหบคลากรมความร ความสามารถ มทกษะ

ในการท�างานดขนตลอดจนมทศนคตทดในการท�างาน

อนจะเปนผลใหการปฏบตงานมประสทธภาพดยงขน

หรออกนยหนงการพฒนาบคลากรเปนกระบวนการทจะ

สงเสรมและเปลยนแปลงผปฏบตงานในดานตางๆ เชน

ความรความสามารถทกษะอปนสยและวธการในการ

ท�างานอนจะน�าไปสประสทธภาพในการท�างาน

โรงพยาบาลพะเยามโครงสรางการบรหารแบง

เปนกลมภารกจ6ดานดงน(1.)กลมภารกจดานอ�านวยการ

(2.) กลมภารกจดานการพยาบาล (3.) กลมภารกจ

พฒนาระบบบรการสขภาพ (4.) กลมภารกจดานบรการ

ปฐมภมและทตยภม (5.)กลมภารกจดานบรการตตยภม

(6.)ศนยแพทยศาสตรศกษาชนคลนกโดยกลมภารกจดาน

อ�านวยการ และกลมภารกจพฒนาระบบบรการสขภาพ

ถอเปนกลมสนบสนนบรการของโรงพยาบาล มภารกจ

หลกส�าคญในการบรหารจดการเพออ�านวยความสะดวก

ประสานงานใหการสนบสนนทงในเรอง คน เงน วสด

อปกรณความรและเทคโนโลยเพอใหการปฏบตงานของ

กลมตางๆ ในโรงพยาบาล สามารถปฏบตงานไดอยาง

มประสทธภาพ ถกตองตามกฎระเบยบอยางเหมาะสม

รวดเรว จากบทบาทหนาทดงกลาวจะเหนไดวาบคลากร

สายสนบสนนมความส�าคญตอองคกรไมยงหยอนไปกวา

บคลากรสายอนๆ ในการรวมพฒนาผลกดนใหเกดการ

ขบเคลอนภายในองคกร ท�าใหภารกจตางๆ ขององคกร

บรรลเปาหมายอยางมประสทธภาพและประสทธผล

โรงพยาบาลพะเยาไดใหความส�าคญตอการพฒนา

ศกยภาพบคลากรทกระดบ อยางตอเนองสม�าเสมอ

แตจากการด�าเนนงานทผานมาพบวาการพฒนาศกยภาพ

บคลากรสายสนบสนนยงมปญหาอยมาก โดยพบวา

บคลากรสายสนบสนนไดรบการพฒนาศกยภาพนอยมาก

เมอเทยบกบบคลากรสายวชาชพอนภายในโรงพยาบาล

ทงในดานการอบรมสมมนาประชมวชาการกบหนวยงาน

ภายนอกและภายในโรงพยาบาล รวมทงการจดกจกรรม

การเรยนรภายในหนวยงาน(งานพฒนาบคลากรโรงพยาบาล

พะเยา, 2556) และยงพบวาบคลากรสายสนบสนนบาง

หนวยงานมการเขา - ออก คอนขางบอย จงท�าใหขาด

ประสบการณและความช�านาญในการท�างาน ท�าใหเกด

ขอผดพลาดในการท�างานบอยจงจ�าเปนอยางยงทตองได

รบการพฒนาใหเปนผมความรความสามารถและความ

เชยวชาญในอาชพ มศกยภาพพรอมทจะน�าพาองคกร

ไปสเปาหมายทตงไว และทผานมายงขาดการประเมน

และตดตามผลการพฒนา ปญหาอปสรรคและแนวทาง

หรอวธการพฒนาทเหมาะสมตอการพฒนาบคลากร

สายสนบสนน ผวจยจงสนใจศกษาแนวทางการพฒนา

ศกยภาพบคลากรสายสนบสนนโรงพยาบาลพะเยา

วตถประสงคการวจย

1. เพอศกษาสภาพการด�าเนนการพฒนาศกยภาพ

ของบคลากรสายสนบสนน

2. เพอศกษาปญหาการพฒนาศกยภาพของ

บคลากรสายสนบสนน

3. เพอศกษาความตองการและความจ�าเปน

ในการพฒนาศกยภาพของบคลากรสายสนบสนน

4. เพอศกษาแนวทางการพฒนาศกยภาพของ

บคลากรสายสนบสนน

ระเบยบวธการวจย

การวจยแนวทางการพฒนาศกยภาพของบคลากร

สายสนบสนนโรงพยาบาลพะเยาท�าการศกษาเฉพาะ

65วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

บคลากรสายสนบสนนในกลมภารกจอ�านวยการและกลม

ภารกจพฒนาระบบบรการสขภาพ โรงพยาบาลพะเยา

ทปฏบตงานมาแลวไมนอยกวา6เดอนตงแต1ตลาคม

2556 เปนการวจยเชงพรรณนา เพอศกษาสภาพ

การด�าเนนการพฒนาและปญหาในการพฒนาศกยภาพ

บคลากรสายสนบสนนหาความตองการและความจ�าเปน

ในการพฒนาศกยภาพของบคลากรและแนวทางในการ

พฒนาศกยภาพบคลากรสายสนบสนน จากบคลากร

สายสนบสนนและหวหนางานและประชมกลมยอยหวหนางาน

(FocusGroup)ของกลมภารกจอ�านวยการและกลมงาน

พฒนาระบบบรการสขภาพโรงพยาบาลพะเยา

ประชากรและกลมตวอยางประชากรในการว จ ยคร งน เปนบคลากร

สายสนบสนนโรงพยาบาลพะเยาทปฏบตงานมาไมนอยกวา

6เดอนนบตงแตวนท1ตลาคม2556จ�านวน166คน

แยกเปนผปฏบตงาน146คนและหวหนางาน20คน

เครองมอทใชในการศกษา

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลส�าหรบ

การวจยประกอบดวย

1.เปนแบบสอบถามทเรยบเรยงและพฒนามาจาก

แบบสอบถามแนวทางการพฒนาศกยภาพบคลากร

สายสนบสนนมหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขต

สราษฎรธานมทงหมด7ตอนคอตอนท1ขอมลทวไป

ของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 ระดบปญหาในการ

ปฏบตงานของบคลากรสายสนบสนนเปนค�าถามแบบ

ปลายปดมเกณฑการวดระดบความคดเหน5ระดบคอ

0 (ไมมปญหาหรอมนอยสด) 1 (มปญหาระดบนอย)

2(มปญหาระดบปานกลาง)3(มปญหาระดบมาก)และ

4 (มปญหามากทสด) ตอนท 3 วธการพฒนาศกยภาพ

บคลากรสายสนบสนนทผานมาตอนท 4ปญหาในการ

พฒนาศกยภาพบคลากรสายสนบสนนทผานมาตอนท5

รปแบบการพฒนาทบคลากรสายสนบสนนทบคลากร

สายสนบสนนเหนวาเกดประโยชนตอการปฏบตงานโดยให

คะแนนเรยงล�าดบความส�าคญ1-7ล�าดบท1=7คะแนน

ลดหลนลงมาตามล�าดบจนถงล�าดบท 7 = 1 คะแนน

ตอนท 6 ความตองการและความจ�าเปนในการพฒนา

ศกยภาพบคลากรสายสนบสนน เปนค�าถามปลายปด

มเกณฑการวดระดบความคดเหน5ระดบคอ1(จ�าเปน

นอยทสด)2(จ�าเปนนอย)3(จ�าเปนปานกลาง)4(จ�าเปน

มาก)5(จ�าเปนมากทสด)ตอนท7ขอเสนอแนะ

2.ขอค�าถามส�าหรบการสนทนากลมยอย(Focus

groupDiscussion)

การวเคราะหขอมล

ขอมลเชงปรมาณวเคราะหโดยหาคาความถรอยละ

คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน

ขอมลเชงคณภาพวเคราะหโดยการวเคราะหเนอหา

(ContentAnalysis)

66 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

ผลการวจยตารางท1จ�านวนและรอยละของผตอบแบบสอบถามจ�าแนกตามขอมลทวไป

ขอมลทวไป จำานวน รอยละ

เพศ

- ชาย 84 50.6

- หญง 82 49.4

อาย

- 20-30ป 45 27.1

- 31-40ป 47 28.3

- 41-50ป 35 21.1

- 51ปขนไป 39 23.5

ระยะเวลาในการปฏบตงานณโรงพยาบาลพะเยา

- นอยกวา1ป 15 9.0

- 1-3ป 24 14.5

- มากกวา3-5ป 14 8.4

- มากกวา6-10ป 38 22.9

- 10ปขนไป 75 45.2

ตำาแหนง

- หวหนางาน 20 12.0

- ผปฏบตงาน 146 88.0

ประเภท

- ขาราชการ 20 12.0

- พนกงานราชการ 12 7.2

- ลกจางประจ�า 33 19.9

- ลกจางชวคราว/พนกงานกระทรวงสาธารณสข 101 60.8

จากตารางท 1 ผตอบแบบสอบถามเปนเพศชายรอยละ 50.6 เพศหญงรอยละ 49.4 อายของผตอบแบบ

สอบถามกลมทมจ�านวนมากทสดคอกลมทมอายระหวาง31 - 40 ป คดเปนรอยละ 28.3 รองลงมาอายระหวาง

20 - 30 ป คดเปนรอยละ 27.1 ประสบการณในการปฏบตงาน ในโรงพยาบาลพะเยากลมทมจ�านวนมาก คอ

กลมทมประสบการณการท�างาน10ปขนไปคดเปนรอยละ45.2สวนใหญเปนผปฏบตงานคดเปนรอยละ88ประเภท

ของผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนลกจางชวคราว/พนกงานกระทรวงสาธารณสขคดเปนรอยละ 60.8 รองลงมา

เปนลกจางประจ�าและขาราชการคดเปนรอยละ19.9และ12.0ตามล�าดบระดบการศกษาอยระดบปรญญาตร

67วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

รอยละ41รองลงมาระดบมธยมศกษาปท6หรอปวช.และระดบปวส.หรออนปรญญาคดเปนรอยละ22.9

และ20.5ตามล�าดบ

รปแบบการพฒนาศกยภาพบคลากร

ทผานมา

หวหนางาน ผปฏบตงาน รวม

จ�านวน

(N=20)

รอยละ

(%)

จ�านวน

(N=146)

รอยละ

(%)

จ�านวน

(N=166)

รอยละ

(%)

การปฐมนเทศบคลากรใหม 11 55.0 44 30.1 55 33.13

การอบรมสมมนาและประชมเชงปฏบตการในชวง

1ตลาคม2555-30มกราคม2557

19 95 103 70.5 122 73.49

การศกษาดงานในชวง1ตลาคม

2555-30มกราคม2557

14 70 40 27.4 54 32.53

การลาศกษาตอ 0 0 5 3.01 5 3.01

ตารางท 2 จ�านวนและรอยละของหวหนางานและผปฏบตงานสายสนบสนนทไดรบการพฒนา จ�าแนกตามรปแบบ

การพฒนา

จากตารางท 2 พบวาทผานมาบคลากรสายสนบสนนสวนใหญไดรบการพฒนาโดยวธการอบรมสมมนา

และประชมวชาการมากทสดคดเปนรอยละ 73.49 เมอแยกพจารณาตามต�าแหนงพบวาหวหนางานไดรบการพฒนา

โดยวธการอบรม สมมนาและประชมวชาการมากทสดคดเปนรอยละ 95 รองลงมาเปนการศกษาดงานและ

การปฐมนเทศคดเปนรอยละ70และ55ตามล�าดบสวนผปฏบตงานไดรบการพฒนาโดยวธการอบรมสมมนาและ

ประชมวชาการมากทสดคดเปนรอยละ70.5รองลงมาเปนการปฐมนเทศและการศกษาดงานคดเปนรอยละ30.1

และ27.4ตามล�าดบ

68 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

ตารางท3จ�านวนและรอยละของบคลากรสายสนบสนนทด�าเนนการพฒนาตนเองตามรปแบบการพฒนา

รปแบบการพฒนา

หวหนางาน

(n=20)

ผปฏบตงาน

(n=146)

บคลากรทงหมด

(n=166)

จ�านวน รอยละ จ�านวน รอยละ จ�านวน รอยละ

การศกษาจากต�ารา/Internet 17 85 67 45.89 84 48.8

การแลกเปลยนเรยนรจากเพอนรวมงาน 15 75 112 76.71 127 77.71

การศกษาจากคมอการปฏบตงาน 14 70 64 43.84 78 47.59

การสอนงานโดยผบงคบบญชาหรอบคคลอน 13 65 105 71.92 118 71.08

การศกษาตอ 1 5 4 2.74 5 3.01

จากตารางท3พบวาบคลากรสายสนบสนนสวนใหญด�าเนนการพฒนาตนเองโดยวธการแลกเปลยนเรยนรกบเพอน

รวมงานคดเปนรอยละ77.71รองลงมาเปนรปแบบการสอนงานโดยผบงคบบญชาหรอบคคลอนคดเปนรอยละ71.08

เมอพจารณาเฉพาะหวหนางานพบวาสวนใหญด�าเนนการพฒนาตนเองโดยวธการการศกษาจากต�ารา/Internetคดเปน

รอยละ85รองลงมาคอการแลกเปลยนเรยนรจากเพอนรวมงานคดเปนรอยละ75ผปฏบตงานสวนใหญด�าเนนการ

พฒนาตนเองโดยวธการการแลกเปลยนเรยนรจากเพอนรวมงานคดเปนรอยละ76.71รองลงมาเปนรปแบบการสอน

งานโดยผบงคบบญชาหรอบคคลอนและคดเปนรอยละ71.92

ตารางท4 จ�านวนและรอยละของหวหนางานและผปฏบตงานสายสนบสนนทเหนวาการพฒนาบคลากรสายสนบสนน

ทผานมามปญหาจ�าแนกตามสภาพปญหา

สภาพปญหา

บคลากรสายสนบสนน

หวหนางาน

(n=20)

ผปฏบตงาน

(n=146)

จ�านวน รอยละ จ�านวน รอยละ

1.งบประมาณสนบสนนไมเพยงพอ 3 15 42 28.77

2.ภาระงานมากไมสามารถปลกตวออกจากงานประจ�าได 13 65 93 63.70

3.ไมมคมอในการปฏบตงานใหศกษา 7 35 44 30.14

4.ไมไดรบขอมลขาวสารเกยวกบการพฒนาบคลากร 4 20 136 93.15

69วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

5.หนวยงานใหความส�าคญตอเรองการพฒนาบคลากรสาย

สนบสนนนอย

4 20 67 45.89

6.หลกสตร/การจดกจกรรมพฒนาบคลากรไมตรงกบความ

ตองการในการพฒนา

7 35 56 38.36

7.บรรยากาศของหนวยงานท�าใหบคลากรขาดความกระตอรอรน

ทจะพฒนาตนเอง

1 5 30 20.55

8.ขาดผสอนงาน 5 25 29 19.86

9.มภาระสวนตวมากไมสามารถไปพฒนาตนเองนอกสถานทได 6 30 72 49.32

จากตารางท 4 พบวาหวหนางานสวนใหญมความเหนวาปญหาในการพฒนาศกยภาพบคลากรในล�าดบตนๆ

ไดแกมภาระงานมากไมสามารถปลกตวจากงานประจ�าไดคดเปนรอยละ65รองลงมาคอหลกสตร/การจดกจกรรม

พฒนาบคลากรไมตรงกบความตองการในการพฒนาและไมมคมอในการปฏบตงานใหศกษาคดเปนรอยละ35เทากน

ส�าหรบผปฏบตงานสวนใหญมความเหนวาปญหาในการพฒนาศกยภาพบคลากรในล�าดบตนๆไดแกไมไดรบขอมลขาวสาร

เกยวกบการพฒนาบคลากรคดเปนรอยละ93.15รองลงมาคอภาระงานมากไมสามารถปลกตวออกจากงานประจ�าได

และมภาระสวนตวมากไมสามารถไปพฒนาตนเองนอกสถานทไดคดเปนรอยละ63.70และ49.32ตามล�าดบ

สภาพปญหา

บคลากรสายสนบสนน

หวหนางาน

(n=20)

ผปฏบตงาน

(n=146)

จ�านวน รอยละ จ�านวน รอยละ

70 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

ตารางท5 ระดบปญหาในการปฏบตงานของบคลากรสายสนบสนนตามความคดเหนของหวหนางานและผปฏบตงาน

จ�าแนกตามสภาพปญหา

ดานหวหนางาน ผปฏบตงาน

SD แปลผล SD แปลผล

1.ความรความเขาใจเกยวกบนโยบายและ

เปาหมายของหนวยงานทสงกด1.80 .77 ปานกลาง 1.67 .95 นอย

2.ความรความเขาใจระบบงานกระบวนการ

ท�างานในงานทไดรบมอบหมาย1.60 .75 นอย 1.71 1.02 นอย

3.ความรความเขาใจในเรองการปองกน

ความเสยงจากการท�างาน2.05 .89 ปานกลาง 2.40 .87 ปานกลาง

4.ขาดพเลยงหรอทปรกษาเวลามปญหาในงาน

ทรบผดชอบ2.10 1.07 ปานกลาง 1.56 1.04 นอย

5.ความรดานการวางแผนการวเคราะหงาน 2.90 1.02 มาก 1.53 .87 นอย

6.ความรดานการพฒนาคณภาพโรงพยาบาล 2.60 .99 มาก 2.16 .86 ปานกลาง

7.มปญหาดานการตดตอประสานงานและ

การสอสาร2.25 .97 ปานกลาง 1.91 1.00 ปานกลาง

8.ความรเรองการวจย/พฒนางาน 2.95 .83 มาก 2.09 .99 ปานกลาง

9.การท�างานเปนทม 2.40 .88 ปานกลาง 1.97 1.05 ปานกลาง

10.การเขยนหนงสอทใชในงานราชการ 2.30 .98 ปานกลาง 1.45 .95 นอย

11.ขาดแรงจงใจในการปฏบตงาน 2.20 1.06 ปานกลาง 2.06 1.05 ปานกลาง

12.การจดเกบขอมลสารสนเทศและ

การน�าเสนอขอมล 2.00 .92 ปานกลาง 1.80 1.01 ปานกลาง

13. การบรหารเวลา 2.05 1.05 ปานกลาง 1.87 .99 ปานกลาง

14.การใชคอมพวเตอรในส�านกงาน 1.60 1.05 นอย 1.99 1.04 ปานกลาง

โดยรวม 2.20 0.95 ปานกลาง 1.87 0.98 ปานกลาง

71วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

จากตารางท 5 ระดบปญหาในการพฒนาบคลากรสายสนบสนนทผานมาตามความคดเหนของหวหนางาน

สายสนบสนนโดยรวมมปญหาในการปฏบตงานอยในระดบปานกลาง (= 2.20) เมอพจารณาเปนรายดานพบวาดาน

ทมปญหาอยในระดบมากม3ดานโดยเรยงตามล�าดบคอดานความรเรองการวจย/พฒนางาน(=2.95)รองลงมา

ไดแกดานความรดานการวางแผนการวเคราะหงาน (=2.90)และดานความรดานการพฒนาคณภาพโรงพยาบาล

(HA)(=2.60)ตามล�าดบส�าหรบผปฏบตงานพบวามปญหาโดยรวมอยในระดบปานกลาง(=1.87)เชนกนโดยดาน

ทเหนวาเปนปญหามากในระดบตนๆไดแกดานความรความเขาใจในเรองการปองกนความเสยงจากการท�างาน(=2.40)

รองลงมาไดแกความรดานการพฒนาคณภาพโรงพยาบาล(=2.16)และความรเรองการวจย/พฒนางาน(=2.09)

ตารางท6รปแบบการพฒนาในการพฒนาศกยภาพบคลากรสายสนบสนนตามความคดเหนของหวหนางาน

และผปฏบตงานสายสนบสนนทเหนวาเปนประโยชนตอการปฏบตงานของตนเองโดยเรยงล�าดบความส�าคญ1-7ล�าดบ

วธการพฒนาหวหนางาน

ลำาดบทผปฏบตงาน

ลำาดบทSD SD

1. การอบรมสมมนา และประชมเชง 6.50 0.61 1 5.08 1.80 1

2.การศกษาดงาน 5.55 0.89 2 4.81 1.752

3.การสอนงานโดยผบงคบบญชาหรอบคคลอนๆ 1.05 0.83 7 4.79 1.97 3

4.การแลกเปลยนเรยนรจากเพอนรวมงาน 3.05 1.36 5 3.96 1.87 5

5.การปฐมนเทศบคลากรใหม 3.00 1.62 6 3.41 1.98 4

6.การศกษาจากคมอการปฏบตงาน 3.15 1.04 4 3.32 1.75 6

7.การศกษาจากต�ารา/Internet 5.25 1.02 3 2.71 1.56 7

จากตารางท 6 พบวาบคลากรสายสนบสนนทงหวหนางานและผปฏบตงานมความเหนตรงกนวาวธการพฒนา

บคลากรทเปนประโยชนตอการปฏบตงานของตนเองมากเปนล�าดบท1และ2คอเรองการอบรมสมมนาและประชม

เชงปฏบตการ (ของหวหนางาน = 6.50 และของผปฏบตงาน = 5.08) และการศกษาดงาน (ของหวหนางาน

= 5.55 และของผปฏบตงาน = 4.81) ส�าหรบล�าดบท 3 หวหนางานใหความส�าคญในเรองการศกษาจากต�ารา/

Internet(=4.52)ผปฏบตงานใหความส�าคญในเรองการสอนงานโดยผบงคบบญชาหรอบคคลอนๆ(=4.79)

72 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

ตารางท7 ความตองการและความจ�าเปนในการพฒนาศกยภาพของตนเองตามความคดเหนของหวหนางาน และ

ผปฏบตงานจ�าแนกตามรายดาน

ดานหวหนางาน

แปลผลผปฏบตงาน

แปลผลSD SD

1. ความรความเขาใจเกยวกบงานทรบผดชอบ 4.45 .51 มาก 4.22 .78 มาก

2. การบรหารและจดการความเสยง 4.25 .64 มาก 4.15 .75 มาก

3. การวางแผนการวเคราะหงาน 4.20 .77 มาก 3.41 1.04 ปานกลาง

4.เทคนคการตดตอประสานงานและการ

สอสาร3.95 .60 มาก 3.75 1.00 มาก

5. การบรหารเวลา 4.15 .59 มาก 3.90 .93 มาก

6. มนษยสมพนธและการท�างานเปนทม 4.35 .67 มาก 4.12 .88 มาก

7. การเขยนหนงสอทใชในงานราชการ 3.85 .81 มาก 3.42 1.05 ปานกลาง

8. การพฒนาคณภาพโรงพยาบาล(HA) 4.25 .55 มาก 3.99 .75 มาก

9. หลกการครองตนครองคนครองงาน 4.30 .57 มาก 3.71 .94 มาก

10.การจดเกบขอมลสารสนเทศและการน�า

เสนอขอมล4.00 .65 มาก 3.55 1.04 มาก

11. การบรการสความเปนเลศ 4.05 .69 มาก 3.77 .91 มาก

12. การวจยและการพฒนางาน 3.45 .94ปาน

กลาง3.07 1.04 ปานกลาง

13. การใชภาษาองกฤษ 3.85 .88 มาก 3.08 1.09 ปานกลาง

14. การใชคอมพวเตอรเบองตน 3.50 1.05ปาน

กลาง3.09 .98 ปานกลาง

จากตารางท7พบวาความตองการและความจ�าเปนในการพฒนาศกยภาพตนเองของหวหนางานและผปฏบตงาน

มความเหนตรงกนวาดานความรความเขาใจ เกยวกบงานทรบผดชอบ เปนสงทตองการและจ�าเปนมากในการพฒนา

ตนเอง สวนตองการและความจ�าเปนรองลงมาหวหนางานใหความส�าคญในดานมนษยสมพนธและการท�างานเปนทม

73วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

(=4.35)และหลกการครองตนครองคนครองงาน(=4.30)ตามล�าดบส�าหรบผปฏบตงานใหความส�าคญในดานการ

บรหารและจดการความเสยง(=4.15)และมนษยสมพนธและการท�างานเปนทม(=4.12)ตามล�าดบ

ผลการประชมกลมยอย(FocusGroup)หวหนางานจ�านวน9รายเหนดวยกบผลการวจยในเกอบทกประเดน

และเสนอแนวทางในการจดท�าแผนพฒนาศกยภาพบคลากรสายสนบสนนดงตารางท8

สมรรถนะ หลกสตร กลมเปาหมาย วธการดำาเนนงาน

การมงผลสมฤทธ

(Achievement

Motivation)

1. การปรบปรงกระบวนการท�างานดวย

เครองมอตางๆเชนPDCA,

TQM,5ส.

หวหนางานและ

ผปฏบตงาน

-การอบรม

-การศกษาดงาน

-การสอนงาน

-การเรยนรดวยตนเอง

-จดท�าคมอการปฏบต

2.การวจยและพฒนางาน3.เรองการบรหารจดการเวลา4.การคดอยางเปนระบบ

บรการทด

(ServiceMind)

1.การบรการทเปนเลศ หวหนางานและ

ผปฏบตงาน

-การอบรมการศกษาดงาน

-การสอนงาน

-การเรยนรดวยตนเอง

2. การเขาใจผอน

การสงสมความ

เชยวชาญในงาน

อาชพ

(Expertise)

1. ความรและทกษะทเกยวของกบ

การปฏบตงาน

2. ความรเรองการบรหารและจดการ

ความเสยง

หวหนางานและ

ผปฏบตงาน

-การสงบคลากรไปอบรมกบ

หนวยงานภายนอก

-จดกจกรรมแลกเปลยนเรยนร

ในหนวยงาน

-จดอบรม/ประชมภายใน

โรงพยาบาล

-การสอนงานโดยหวหนางาน/

ผเชยวชาญ

-การจดท�าคมอในการ

ปฏบตงาน

-การศกษาดงาน

-การเรยนรดวยตนเอง

3.ความรพนฐานกฎระเบยบ

ทเกยวของกบการปฏบตงาน

บคลากรใหม

ทกราย

-การปฐมนเทศ

ตารางท8แนวทางในการจดท�าแผนพฒนาศกยภาพบคลากรสายสนบสนน

74 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

สมรรถนะ หลกสตร กลมเปาหมาย วธการดำาเนนงาน

การยดมนความถก

ตองชอบธรรม และ

จรยธรรม

(Integrity)

1. จรรยาบรรณขาราชการ หวหนางานและ

ผปฏบตงาน

-การปฐมนเทศ

-จดอบรม/ประชมภายใน

โรงพยาบาล

2.หลกการครองตนครองคน

ครองงาน

-จดอบรม/ประชมภายใน

โรงพยาบาล

3.จรยธรรมและการพฒนา

คณภาพชวต

-จดอบรมประชมภายใน

โรงพยาบาล

4.ธรรมะสญจร -ปฏบตธรรมนอกสถานท

การท�างานเปนทม

(Teamwork)

การท�างานเปนทมและมนษยสมพนธ

ในการท�างานรวมกน

หวหนางานและ

ผปฏบตงาน

-อบรมประชมนอกสถานท

ทกษะการใช

คอมพวเตอร

1.โครงการฝกอบรมดานการใช

เทคโนโลยสารสนเทศ

หวหนางานและ

ผปฏบตงาน

-อบรม

-การสอนงาน

2. คอมพวเตอรขนพนฐาน

ทกษะการใชภาษา

ตางประเทศในการ

สอสาร

ภาษาองกฤษพนฐานส�าหรบการสอสาร หวหนางานและผ

ปฏบตงาน

-อบรม

-ศกษาดวยตนเองจากต�ารา/

อนเทอรเนต

อภปรายผล

1.สภาพการด�าเนนการพฒนาศกยภาพบคลากรสายสนบสนนโรงพยาบาลพะเยาทผานมา

จากผลการวจยพบวาการด�าเนนการพฒนาศกยภาพบคลากรสายสนบสนนทผานมาสวนใหญเปนการอบรม

ประชมสมมนาโดยสงบคลากรไปอบรมประชมสมมนากบหนวยงานภายนอกโรงพยาบาลและจดอบรมประชม

ภายในโรงพยาบาลเพราะการฝกอบรมมประโยชนในแงเปนการเพมพนประสทธภาพในการปฏบตงานสามารถท�าไดงาย

ใชระยะเวลาสนๆสามารถก�าหนดระยะเวลาทแนนอนไดจงมหลายหนวยงานนยมใชวธการอบรมประชมสมมนา

เปนวธการพฒนาบคลากรในหนวยงานซงสอดคลองกบผลการวจยของนภาลกษณพนธวฒน(2553)ทไดศกษาเรอง

การพฒนาทรพยากรมนษยขององคการบรหารสวนต�าบลตาลสมอ�าเภอตาลสมจงหวดอบลราชธานผลการวจยพบวา

การพฒนาทรพยากรมนษยขององคการบรหารสวนต�าบลตาลสม สวนใหญมการสงเสรมใหบคลากรไดรบการพฒนา

ดวยการฝกอบรมแตการด�าเนนการพฒนาศกยภาพบคลากรสายสนบสนนของโรงพยาบาลพะเยายงพบวามปญหาในเรอง

การจดปฐมนเทศใหกบบคลากรใหม โดยจะเหนวาบคลากรสายสนบสนนไดรบการปฐมนเทศนอยมาก ทเปนเชนน

75วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

อาจเนองมาจากบคลากรสายสนบสนนสวนใหญไมไดเปน

ขาราชการ จงไมมกฎ ก.พ. ก�าหนดใหตองไดรบการ

ปฐมนเทศในระหวางทดลองงาน ประกอบกบบคลากร

สายสนบสนนมการเขา-ออกเปนประจ�าท�าใหการจด

ปฐมนเทศเปนกลมใหญไมสะดวก ดงนน เมอมการรบ

บคลากรใหมทไมใชขาราชการเขามาท�างานจงเปนหนาท

ของหวหนาหนวยงานทจะตองเปนผสอนงานและปฐมนเทศ

บคลากรในหนวยงานของตนเอง

รปแบบการพฒนาตนเองท บ คลากรเปนผ

ด�าเนนการเอง สวนใหญใชวธการแลกเปลยนเรยนร

กบเพอนรวมงานซงสอดคลองกบผลงานวจยของอบลรตน

จนทรเมอง(2555)ทพบวาการพฒนาตนเองของบคลากร

สวนใหญ ใชวธการแลกเปลยนเรยนรจากเพอนรวมงาน

รอยละ49.30รองลงมาคอการศกษาจากต�าราระเบยบ

ขอบงคบตางๆรอยละ26.70และการสอนงานโดยผบงคบ

บญชาหรอบคคลอนๆรอยละ9.30

ทงนอาจเนองมาจากการแลกเปลยนเรยนรกบ

เพอนรวมงานในหนวยงานเปนการเรยนรทไมเปนทางการ

ซงบคลากรสามารถพดคย ปรกษาหารอ แลกเปลยน

ความคดเหนหรอประสบการณซงกนและกนไดตลอดเวลา

สามารถท�าไดงายและสะดวก

2. สภาพปญหาของบคลากรสายสนบสนน

ทผานมา

ปญหาการพฒนาศกยภาพบคลากรสายสนบสนน

ทผานมาผปฏบตงานมความเหนวาปญหาในล�าดบตนๆคอ

ไมไดรบขอมลขาวสารเกยวกบการพฒนาบคลากรซงตาง

จากหวหนางานทเหนวาปญหาในการพฒนาบคลากร

ในล�าดบตนๆ คอ มภาระงานมากไมสามารถปลกตว

จากงานประจ�าได การทบคลากรผปฏบตงานสวนใหญ

มปญหาในดานไมไดรบขอมลขาวสารเกยวกบการพฒนา

บคลากรนนอาจเนองมาจากการเผยแพรและประชาสมพนธ

ขอมลขาวสารดานการพฒนาบคลากรโรงพยาบาลสวนใหญ

จะเปนการตดบอรดประกาศ และเวยนแจงหนงสอไปยง

หนวยงานทเกยวของ เพอใหหวหนาหนวยงานพจารณา

จดสรรบคลากรเขารบการพฒนาศกยภาพซงหากหวหนา

หนวยงานพจารณาแลวเหนวาไมมประโยชนตอการปฏบตงาน

ในหนวยงานกจะเกบเรองไวไมไดแจงใหบคลากรใน

หนวยงานทราบ ดงนนหวหนาหนวยงานจงมสวน

ส�าคญมากในการพฒนาศกยภาพบคลากรในหนวยงาน

ซงดร.พรชยเจดามาน(2556)ไดกลาวไววาการพฒนา

หรอการฝกอบรมบคลากรในองคกรจ�าเปนตองไดรบความ

รวมมอ และใหการสนบสนนจากบคลาการหลายฝาย

ทเกยวของ โดยเฉพาะผบรหารและหวหนาหนวยงาน

ทเกยวของ ถาหวหนาไมใหความรวมมอและไมใหการ

สนบสนนและกอาจจะท�าใหเกดปญหาและอปสรรคในการ

พฒนาหรอฝกอบรมบคลากรได

ส�าหรบปญหาในการปฏบตงาน บคลากรสาย

สนบสนนเหนวามปญหาการปฏบตงานอยในระดบปานกลาง

และดานทผปฏบตงานสวนใหญเหนวามปญหามากทสด

คอ ดานการปองกนความเสยงจากการท�างาน ทงๆ

ทโรงพยาบาลไดใหความส�าคญในเรองการบรหารจดการ

ความเสยงมาเปนล�าดบตนๆมคณะกรรมการบรหารความเสยง

คนหาเฝาระวงและตดตามความเสยงทกประเภททเกดขน

ในโรงพยาบาลมการกระตนใหทกหนวยงานคนหาทบทวน

และวเคราะหความเสยงในหนวยงาน แตการทบคลากร

ยงเหนวาเปนปญหาอยองคกรตองเขาไปคนหาสาเหตของ

ปญหาซงจากเอกสารของกองวศวกรรมการแพทย(2555)

ไดกลาวถงองคประกอบทส�าคญของความเสยง มอย

2 สวนคอ (1) คนหรอผปฏบตงาน ขาดประสบการณ

ขาดความรความเขาใจในงานทท�าจ�าใจท�าถกมอบหมาย

ใหท�าโดยไมเตมใจ ประมาท เปนตน (2) สงแวดลอม

เปนปจจยส�าคญ ถงเราจะพฒนาคนไปอยางไร แตถา

76 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

ตองกลบมาปฏบตงานอยในทซงมสงแวดลอมทไมเหมาะสม

เชนสถานทอปกรณเครองดมอากาศแสงสวางความรอน

ความสนสะเทอนความเยนรงสกาซไอระเหยของสารฝน

ละอองเสยงดงสารเคมเชอโรคทแพรกระจายสตวตางๆ

อาจรวมไปถงเพอนรวมงานความจ�าเจซ�าซากของงานการ

เรงรดของงานคาตอบแทนเวลาการท�างานทยาวนานไป

เปนตนสงเหลานนบวาเปนปจจยทมสวนเกยวของในการ

ท�างานใหเกดหรอประสบกบภยอนตราย

3. รปแบบในการพฒนาศกยภาพทจ� าเปน

และเกดประโยชนตอการปฏบตงาน

บคลากรสายสนบสนนท งผปฏบต งานและ

หวหนางานมความเหนตรงกนวา รปแบบในการพฒนา

ศกยภาพทจ�าเปนและเกดประโยชนตอการปฏบตงานมาก

ทสดคอการอบรมสมมนาและประชมเชงปฏบตงาน

รองลงมาคอการศกษาดงานซงสอดคลองกบผลการวจย

ของสงวาล เขอนค�า (2553) ทพบวาสภาพและความ

ตองการรบการพฒนาของบคลากรสายสนบสนนการสอน

ของโรงเรยนวารเชยงใหมอยในระดบมากทง7ดานคอ

ดานการฝกอบรมการศกษาดงานดานการสมมนาดานการ

ประชมเชงปฏบตการ ดานการหมนเวยนงาน ดานการ

มอบหมายงานทตรงตามความถนดและดานการเขารวม

ปฏบตงานทงนเนองจากการฝกอบรมสมมนาและประชม

วชาการเปนกระบวนการหลกของการพฒนาบคลากร

ซงหลายองคกรมกจดขนเปนประจ�าเปนกระบวนการเรยน

รซงถกจดขนอยางเปนระบบ รวมทงมจดมงหมายส�าคญ

เพอเพมประสทธภาพการท�างานของบคลากร

4. ความตองการและความจ�าเปนในการ

พฒนาศกยภาพบคลากรสายสนบสนน บคลากรในกลม

ผปฏบตงานสวนใหญมความตองการในเรองความร

ความเขาใจเกยวกบงานทตนเองรบผดชอบซงสอดคลอง

กบงานวจยของรงนภา แจงรงเรอง (2550) ทศกษา

ความตองการพฒนาตนเองของบคลากรองคกรปกครอง

สวนทองถน ผลการศกษาพบวาในภาพรวมบคลากร

ขององคกรปกครองสวนทองถนในเขตจงหวดระยอง

สวนใหญมความตองการในการพฒนาตนเอง เรยงตาม

ล�าดบคอดานความรและทกษะทเกยวของกบงานในหนาท

มากทสดทงนเนองจากปจจบนเทคโนโลยและวทยาการ

ตางๆไดมการเปลยนแปลงรดหนาไปมากบคลากรจง

จ�าเปนทตองพฒนาตนเองใหมความรความเขาใจเกยวกบ

งานทรบผดชอบเพราะการทจะประสบความส�าเรจในการ

ประกอบอาชพได จะตองมการพฒนาตนเอง ใหมความ

รอบรเทาทนผอนอกทงความใฝรใฝเรยนกจะท�าใหมความ

เจรญกาวหนาในหนาทการงานและประสบความส�าเรจ

ในงานอาชพได

5. แนวทางการ พฒนาศกยภาพบคลากร

สายสนบสนน

77วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

จฑามาสแสงอาวธและพรนภาจนดา.(2551).แนวทางการพ²นาศกยภาพบคลากรสายสนบสนน

มหาวทยาลยสง¢ลานครนทร� วทยาเ¢ตสราษ®ร�ธาน.รายงานการศกษาอสระมหาวทยาลย

สงขลานครนทรวทยาเขตสราษฎรธาน.

ชชยสมทธไกร.(2550).การสรรหาการคดเลอกและการประเมน¼ลการป¯บตงาน¢องบคลากร.

พมพครงท2.กรงเทพฯ:ส�านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

นภาลกษณพนธวฒน.(2553).การพ²นาทรพยากรมนษย�¢ององค�การบรหารสวนต�าบลตาลสม

อ�าเภอตาลสม จงหวดอบลราชธาน.รายงานการศกษาอสระปรญญารฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาการปกครองทองถนวทยาลยการปกครองทองถนมหาวทยาลยขอนแกน.

พรชยเจดามาน.(2556).การพ²นาทรพยากรมมนษย�.สบคนเมอ12สงหาคม2557

จาก http://www.oknation.net/blog/jedaman/2013/03/29/entry-1.

รงนภาแจงรงเรอง.(2550).ความตองการในการพ²นาตนเอง¢องบคลากรองค�กรปกครองสวนทองถน

ในเ¢ตจงหวดระยอง.รายงานการศกษาอสระปรญญารฐประศาสนศาสตรมหาบณฑตสาขาวชาการ

ปกครองทองถนวทยาลยการปกครองทองถนมหาวทยาลยขอนแกน.

สงวาลเขอนค�า.(2553).การพ²นาบคลากรสายสนบสนนการสอน¢องโรงเรยนวารเชยงใหม.รายงานการศกษา

อสระปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑตสาขาบรหารการศกษามหาวทยาลยเชยงใหม.

สรยามนตรภกด.(2550).บทบาท¢อง¼éบรหารสถานศกษาในการพ²นาบคลากรตามมาตร°าน

การป¯บตงาน¢อง¢éอบงคบครสภา 2548 ในสถานศกษาสงกดส�านกงานเ¢ตพéนทการศกษา

เพชรบรเ¢ต 1.สารนพนธครศาสตรมหาบณฑตสาขาวชาการบหารการศกษาบณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

อาภรณภวทยพนธ.(2551).Strategic Human Resource Development.กรงเทพฯ:เอชอารเซนเตอร.

อบลรตนจนทรเมอง.(2555). การพ²นาสมรรถนะ¢องบคลากรวทยาลยการอาชพวงสะพง.

รายงานการศกษาอสระปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑตสาขาวชาการจดการเชงกลยทธ

มหาวทยาลยมหาสารคามจงหวดมหาสารคาม.

Ivey,StarlaLynn.(2002).Workplace Competencies (SCANS) of Job as reported by

human resource personnel.Ed.D,UniversityofMissouri-Columbia.

Lindner,JamesR.(2001).Competency Assessment and Human Resources Management

Of Extension County Chairs.TexasA&MUniversity.

เอกสารอางอง

78 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

¡ÒÃàµÃÕÂÁµŒ¹©ºÑºà¾×èÍŧ¾ÔÁ¾�ÇÒÃÊÒà Ǿº.¾ÐàÂÒ

ารสาร การศกษา การพยาบาลและการ

สาธารณสข ของวทยาลยพยาบาลบรมราชชนน

พะเยา เปนเอกสารวชาการทไดมาตรฐานสากล ออกเปน

ราย 4 เดอน (ปละ 3 ฉบบ) โดยมวตถประสงคเพอสงเสรม

และเผยแพรผลงานวชาการในรปแบบรายงานวจย

(Research Article) และบทความปรทศน (Review

Article) สาขาการพยาบาล การสาธารณสข และการ

ศกษา นพนธตนฉบบของผลงานทง 2 ชนดดงกลาวทสงมา

เพอรบการพจารณาตพมพ ในวารสารฉบบน ตองเปน

ผลงานใหมทไมเคยไดรบตพมพเผยแพรในสอสงพมพใด

มากอน นพนธตนฉบบแตละเรองจะไดรบการประเมน

คณภาพทางวชาการ โดยผทรงคณวฒในสาขาทเกยวของ

การเตรยมนพนธตนฉบบ ผลงานวชาการ ทงรายงานวจย (Research

Article) และบทความปรทศน (Review Article) ตองม

ลกษณะ ดงน

1. ชอเรอง ทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ

2. ชอผนพนธทกคน และสถานทท�างาน โดยใช

ภาษาไทย

3. บทคดยอ (Abstract) ใหเขยนทงภาษาไทย

และภาษาองกฤษเปนความเรยงยอหนาเดยว

4. ประกอบดวยสาระสงเขปทส�าคญและครบ

ถวนมความยาวไมเกน 200 ค�าและค�าส�าคญ (Key words)

มทงภาษาไทยและภาษาองกฤษจ�านวน 3-5 ค�า

Ç

5. รายงานการวจย (Research Article)

ประกอบดวย บทน�า วตถประสงคการวจย ระเบยบวธการ

วจย ผลการวจย อภปรายผล กตตกรรมประกาศ (หากม)

และเอกสารอางอง

6. บทความปรทศน (Review Article) ประกอบ

ดวย บทน�า สาระปรทศนในประเดนตางๆ วจารณ

กตตกรรมประกาศ (หากม) และเอกสารอางอง

7. การอางองในเนอความระบบนามป และ

ในรายการเอกสารอางองทายเรอง ใชระบบของ APA ป

ค.ศ. 2011 รายละเอยดศกษา จากหนงสอ Publication

Manual of the American Psychological Association.

8. โปรดตรวจสอบ ตนฉบบดวา ทานไดเขยน

หวขอตางๆ และใหขอมลครบถวน ใชค�าตางๆ ถกตองตาม

พจนานกรมไทย และองกฤษ รวมทงค�าศพททางวชาการ

และระบบการอางอง ไดถกตอง

9. สงตนฉบบ เปนเอกสาร จ�านวน 4 ชด

พรอมบนทกเนอหาลงในแผน CD และกรอกแบบฟอรม

สงตนฉบบ สงไปยง บรรณาธการวารสารการพยาบาล

การสาธารณสข และการศกษา วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน

79วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

พะเยา เลขท 312 หม 11 ต�าบลบานตอม อ�าเภอเมอง

จงหวดพะเยา 56000 หรอส งเป น E-Mail มาท

journalphayao@gmail.com

การอางองเอกสาร ใชรปแบบการเขยนเอกสารอางองระบบ American

Psychological Association (APA) ดงตวอยาง

1. หนงสอชอผนพนธ. (ปทพมพ). ชอหนงสอ (ครงทพมพ ตงแตพมพ

ครงท 2 เปนตนไป). เมองทพมพ: ส�านกพมพ

บญชม ศรสะอาด. (2547). วธการทางสถตส�าหรบการวจย.

(พมพครงท4). กรงเทพฯ : สวรยาสาสน.

Kosslyn, S. M., & Rosenberg, R. S. (2004). Psychol

ogy: The brain, the person, the world (2nd

ed.). Essex, England: Pearson Education

Limited.

Mussen, P., Rosenzweig, M. R., Aronson, E.,

Elkind, D., Feshbach, S., Geiwitz., P. J.,

et al. (1973). Psychology: An introduction.

Lexington, Mass.: Health.

2. วารสารชอผนพนธ. (ปทพมพ). ชอบทความ. ชอวารสาร, ปท

(ฉบบท), หนา.

เผชญ กจระการ และสมนก ภททยธน. (2545). ดชน

ประสทธผล (Effectiveness Index: E.I.).

วารสารการวดผลการศกษา มหาวทยาลย

มหาสารคาม, 8(1), 30-36.

Klimoski, R., & Palmer, S. (1993). The ADA and the

hiring process in organizations. Consulting

Psychology Journal: Practice and

Research, 45(2), 10-36.

3. หนงสอรวมเรอง(BookReview)ชอผนพนธ. (ปทพมพ). ชอเรอง. ในชอบรรณาธการ

(บรรณาธการ), ชอหนงสอ (ครงทพมพ ตงแต

พมพครงท 2 เปนตนไป, หนา). เมองทพมพ:

ส�านกพมพ

ประสม เนองเฉลม. (2549). วทยาศาสตรพนบาน:

การจดการเรยนรมตทางวฒนธรรมทองถน

การบรณาการ ความรพนบานกบการจดการ

เรยนรวทยาศาสตรเพอชมชน: กรณศกษาจาก

แหลงเรยนรปาปตา. ใน ฉลาด จนทรสมบต

(บรรณาธการ), ศกษาศาสตรวจย ประจ�าป

2548 – 2549 (หนา 127 – 140). มหาสารคาม:

สารคาม-การพมพ-สารคามเปเปอร

Coopper, J., Mirabile, R., &Scher, S. J. (2005).

Actions and attitudes: The theory of

cognitive dissonance. In T. C. Brock &

M. C. Green (Eds.), Persuasion: Psychological

insights and perspectives (2nd ed., pp.

63-79). Thousand Oaks, CA, US:

Sage Publications, Inc.

4. สออเลกทรอนกสชอผนพนธ. (วนท เดอน ปทปรบปรงลาสด). ชอเรอง.

วนทท�าการสบคน, ชอฐานขอมล

ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา. (3 ธนวาคม 2548).

ธนาคารหลกสตร. สบคนเมอ 1 มนาคม 2550,

จาก http://db.onec.go.th/thaigifted/

lessonplan/index.php.Wollman, N. (1999,

November 12). Influencing attitudes

and behaviors for social change.

Retrieved July 6, 2005, from http://www.

radpsynet.org/docs/wollmanattitude.html

80 วารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

การสงตนฉบบ ตนฉบบทสงมารบพจารณาเพอตพมพเผยแพร ตองจดพมพดวยกระดาษ A4 โดยพมพ หมายเลขหนาทกหนา

ใหสงตนฉบบ จ�านวน 4 ชด พรอม CD จ�านวน 1 แผน ตามสถานททแนบทายหรอสงตาม E-mail : journalphayao

@gmail.com

บรรณาธการวารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา

วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน พะเยา

312 หม 11 ต�าบลบานตอม อ�าเภอเมอง

จงหวดพะเยา รหสไปรษณย 56000

ผลงานทางวชาการทกเรองทไดรบการตพมพผนพนธจะไดรบวารสารการพยาบาล การสาธารณสขและ

การศกษา 1 ฉบบ อกทงสงพมพซ�า (Reprints) จ�านวน 10 ชด ในกรณทผนพนธตองการวารสารพมพ จะตอง

รบผดชอบคาใชจายตามความเปนจรง

การบอกรบวารสาร ผประสงคจะเปนสมาชกวารสารการพยาบาล การสาธารณสขและการศกษา ตองช�าระคาสมครปละ 300 บาท

(3 ฉบบ) หากประสงคจะซอปลกเปนรายฉบบ ราคาฉบบละ 100 บาท สมาชกหรอผอานทานใดประสงคจะขอขอมล

หรอรายละเอยดเพมเตมโปรดตดตอกองบรรณาธการ ไดดงน

กองบรรณาธการวารสารการพยาบาลการสาธารณสขและการศกษา

วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน พะเยา

312 หม 11 ต�าบลบานตอม อ�าเภอเมอง

จงหวดพะเยา รหสไปรษณย 56000

โทรศพท 0-5443-1779 ตอ 114, 135 โทรสาร 0-5443-1889

มอถอ 08-6728-5935 E-mail : journalphayao@gmail.com