Fatma orhan28

37
KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER Fatma ORHAN İnşaat Yüksek Mühendisi

description

 

Transcript of Fatma orhan28

Page 1: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

Fatma ORHANİnşaat Yüksek Mühendisi

Page 2: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

• Karayolları Genel Müdürlüğü’nün sorumluluğunda yer alan yol ağlarının yapımında, temel rehber olarak Karayolu Teknik Şartnamesi (KTŞ) esas alınmaktadır.

• Karayolları Genel Müdürlüğü’nün kuruluşunu takiben 1952 yılında ilk Yollar Fenni Şartnamesi yayınlanmıştır. Dünyadaki gelişmeler ve ülkemizin ihtiyaç duyduğu yenilikler göz önüne alınarak şartnamede, zaman içerisinde güncellemeler yapılarak yayınlanmaktadır.

Page 3: Fatma orhan28

Sıra Adı Yayın Yılı

1 Yollar Fenni Şartnamesi 1952

2 Yollar Fenni Şartnamesi 1963

3 Yollar Fenni Şartnamesi 1973

4 Yollar Fenni Şartnamesi 1978

5 Yollar Fenni Şartnamesi 1989

6 Karayolu Teknik Şartnamesi 2006

7 Karayolu Teknik Şartnamesi 2013

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

Son güncelleme çalışmalarına 2012 yılında başlanmış ve 2013 yılında tamamlanmıştır.

Page 4: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

1989

Page 5: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

Asfalt kaplamaların; • güvenli, dayanıklı, sürüş konforu yüksek ve

uzun ömürlü olması esas alınarak, • malzemelerinin kaynağı, nasıl elde edildiği,

üretimi, yapım süreci, kullanım aşamasındaki durumu, yeniden kullanımı ve geri kazanımı

ayrıntılı olarak tasarlanmalıdır.

Page 6: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

Sürdürülebilir yollar “doğal kaynaklardan verimli şekilde faydalanılarak ve tüm ömrü boyunca çevreye zarar vermeyen, toplum için ulaşım olanaklarını geliştiren, tasarım, yapım, bakım ve onarım aşamalarında rahatlık, karbonsuzlaştırma ve güvenlik yönlerinden topluma fayda sağlayan yollar”

Page 7: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

Asfalt kaplamalarında sürdürülebilirliği için;• Sera gazı CO2 emisyonun azaltılması• Yakıt tüketiminin azaltılması• Atıkların kullanılması• Asfaltın geri kazanılması• Performans artırıcı, çevreci katkıların kullanılması,uygulanması gereken ana konular olarak söylenebilir.

KTŞ 2013’de asfalt kaplamalardaki düzeltmeler ve ilaveler, yukarıda belirtilen konular ile ülkemizin ihtiyaçları ve koşulları göz önünde bulundurularak gerçekleştirilmiştir.

Page 8: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

• Tek kat ve çift kat sathi kaplama tek bir kısım olarak hazırlanmıştır. Sathi kaplama gradasyonları, A,B,C,D,E tipleri olarak isimlendirilerek, tek boyut agrega haline getirilmiştir,

• Agreganın cilalanma değeri en az 40 olacaktır. • Kil Topakları ve Ufalanabilir Tane Oranı, en fazla % 0.3

olacaktır.• Sathi kaplama uygulaması, hava sıcaklığı gölgede en az 15

°C ve en fazla 45 °C olduğunda yapılacaktır.• Agrega seriminde mutlaka kendi yürür mıcır sericiler

kullanılacak, her serici için en az iki adet lastik tekerlekli silindir olacaktır.

KTŞ Kısım 403-Bitümlü Sathi Kaplama

Page 9: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

ELEKLER % GEÇEN

Elek Elek Çapı (mm) A -Tipi B –Tipi C -Tipi D -Tipi E -Tipi

1" 25 100 100 3/4" 19 0-20 90-100 100 1/2" 12,5 0-10 0-20 90-100 100 3/8 " 9,5 0-10 0-20 90-100 1001/4" 6,3 90-100No.4 4,75 0-2 0-2 0-2 0-20 60-85No.10 2,0 0-2 0-2

Sathi Kaplama Gradasyon Limitleri

Çift Kat Tip-1 Çift Kat Tip-2 Çift Kat Tip-3

2.Kat C-Tipi D-Tipi E-Tipi

1.Kat A-Tipi B-Tipi C-Tipi

Proje trafiği (T8,2)

500.000’den fazla olan yollarda sathi kaplama, çift kat ve aynı gün ya da ertesi gün yapılacaktır.

Çift Kat Sathi Kaplama Tipleri

KTŞ Kısım 403-Bitümlü Sathi Kaplama

Page 10: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

• Sathi kaplamada püskürtülen bitümlü bağlayıcı ve mıcır miktarının dizayna uygunluğunu kontrolü amacıyla kalite kontrol deneyleri ve sıklıkları eklemiştir.

KTŞ Kısım 403-Bitümlü Sathi Kaplama

AMACI DENEY ADIŞARTNAME KRİTERİ

DENEY SIKLIĞI DENEY STANDARDI

Konkasörde agregaüretiminin kontrolü Elek Analizi şartnameye uygun min. 500 m3’de

bir ASTM C-136,C-117

Yolda gradasyon kontrolü Elek Analizi şartnameye uygun 25.000 m2’de bir ASTM C-136,C-117

Distribütörde bitüm seriminin enine homojenliği, Cv % Keçe/Tava Deneyi ≤ 10 25.000 m2’de bir TS EN 12272-1

Bitüm miktarının kontrolü, % Keçe/Tava Deneyi ± 15 25.000 m2’de bir TS EN 12272-1

Mıcır sericide agreganın enine homojenliği, Cv % Tepsi/Kutu Deneyi ≤ 10 25.000 m2’de bir TS EN 12272-1

Agrega miktarının kontrolü, % Tepsi/Tava Deneyi ± 10 25.000 m2’de bir TS EN 12272-1

Kalite Kontrol Deneyleri

Page 11: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

• Yoğun kar yağışı olan bölgelerdeki sathi kaplamalı yollarda kar ve buz mücadelesinde, bozulmalara karşı daha dayanıklı olduğu uygulamalarda görülen Yollar Fenni Şartnamesi 1989’da yer alan makadam sathi kaplama revize edilerek eklenmiştir.

• Makadam Sathi Kaplama, sırasıyla kaba agrega, 1.kat bitümlü bağlayıcı tabakası, orta agrega, 2.kat bitümlü bağlayıcı tabakası ve ince agreganın birbiri peşi sıra getirilmesi ile oluşturulan bir sathi kaplama tipidir.

KTŞ Kısım 404 Makadam Sathi Kaplama

Elek Boyutu% Geçen

Tip – 1 Tip - 2Kaba Orta İnce Kaba Orta İnce

63 mm (2 1/2") 100 100 50 mm (2") 90 – 100 90 - 100 37,5 mm (1 1/2") 35 – 70 35 – 70 25 mm (1") 0 – 15 100 0 – 15 100 19 mm (3/4") – 90 – 100 100 – 0 – 30 10012,5 mm (1/2") 0 – 5 90 – 100 0 – 5 0 – 10 0 – 359,5 mm (3/8") – 20 –55 40 – 75 – – 0 – 104,75 mm (No.4) – 0 – 10 5 – 25 – 0 – 2 0 – 5Agrega Miktarıa

kg/m2 110- 135 10 – 20 8 – 15 125 15 10

Bitümlü Bağlayıcı Miktarıa, l/m2 9,05±0,38 1,81±0,38 6,0±0,38 1,5±0,38

a Kesin miktarı dizaynla belirlenecektir.

Makadam Sathi Kaplama Gradasyonları

Page 12: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

Mevcut bitümlü kaplamanın ömrünü uzatmak ve yüzey özelliklerini iyileştirmek amacıyla, asfalt betonu üzerine önce ince bir bitümlü bağlayıcı tabakası ve hemen ardından bir agrega tabakasının birbiri peşi sıra serilip, sıkıştırılması ile yapılan bitümlü koruyucu sathi kaplama aşağıdaki amaçlar için yapılacatır. • Yol kaplamasını hava ve rutubetin

olumsuz etkilerinden korumak, • Eski ve soyulmuş yüzeyleri yenilemek, • Kaygan yüzeylerde sürtünme direncini

artırmak, • Yüzey rengi değişikliği ile daha iyi görüş

şartları elde etmek.

Kısım 405.- Bitümlü Koruyucu Sathi Kaplama (Seal Coat)

Elekler % Geçen

Elek Elek Çapı (mm) D-Tipi E-Tipi F-Tipi

1/2" 12,5 100 3/8" 9,5 90 - 100 100 1/4" 6,3 90 - 100 100No.4 4,75 0 - 20 60 - 85 90 - 100No.10 2,0 0 - 2 0 - 2 0 - 5No.200 0,075 0 - 1

Agrega Gradasyon Limitleri

Page 13: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

Kısım 405.- Bitümlü Koruyucu Sathi Kaplama (Seal Coat)

Kaplama bitümlü malzemesi, yüzey kuru ve yapılacağı yerdeki hava sıcaklığı gölgede en az 15 °C ve yükseliyor iken ya da yol yüzey sıcaklığı 25 °C ile 60 °C arasında iken uygulanacaktır.

Sivrihisar-Emirdağ yolunda seal coat uygulaması uygulama tarihi 01,10,2009 hava sıcaklığı 300C

Page 14: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

• Sıkıştırılmış Bitümlü karışımların sudan kaynaklanan bozulmalara karşı direnci (AASHTO-T283) deneyi bitümlü temel dizaynı sırasında yapılacaktır.

• Agregalar arası boşluk (VMA) değerine üst limit (%14.5) eklenmiştir. • Bitümlü temel tabakası yapılmadan önce astar atılması durumunda temel

tabakası rutubetinin Wopt-1 değerinin altında olması gerektiği eklenmiştir.• Karışım dizaynları İdarenin uygun bulması halinde işi yapan yüklenici

laboratuvarında ya da özel bir laboratuvarda (tercihen akredite) yapılabilecek ve hazırlanan dizayn İdare tarafından onaylandıktan sonra kullanılabilecektir. Ancak dizaynın onaylanması için, dizayn raporu ile birlikte dizaynda kullanılan agregalar, bitümlü bağlayıcı ve katkı malzemesi numuneleri gönderilerek, İdare laboratuvarında önerilen optimum bitüm ve ± 0,5 bitüm yüzdelerinde briketler hazırlanarak ve agrega özgül ağırlıkları belirlenerek dizayn değerleri kontrol edilecektir. Karışım dizaynından kaynaklanan nedenlerden dolayı oluşan bozulmalardan yüklenici sorumlu olacaktır.

KTŞ Kısım 406 Bitümlü Temel

Page 15: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

• Aşınma tabakası Tip-1 gradasyonu bir miktar kesikli hale getirilmiştir.

KTŞ Kısım 407 Asfalt Betonu Binder ve Aşınma Tabakaları

Çok İnce Aşınma Tabakası (TS EN 13108-2) Tip-3 aşınma olarak eklenmiştir.

Elek Boyu TİP-1 TİP-2 TİP-3Çok İnce Aşınma

19 mm (3/4") 100 12,5 mm (1/2") 88 - 100 100 1009,5 mm (3/8") 72 - 90 80 - 100 90 - 1006,0 mm (1/4") - - 25 - 334,75 mm (No.4) 42 - 52 55 - 72 23 - 312,00 mm (No.10) 25 - 35 36 - 53 20 - 270,425 mm (No.40) 10 - 20 16 - 28 12 - 180,180 mm (No.80) 7 - 14 8 - 16 0,075 mm (No.200) 3 - 8 4 - 8 7 - 11

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100100

3331

27

1811

100

90

252320127

ELEK AÇIKLIĞI

% G

EN

No.200 No.80 No.40 No10 No.4 3/8" 1/2" 3/4" 1" 1½"

0.1770.075 0.42 2.00 4.75 9.52 12.719.125.437.5

Page 16: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

• Tip-3 çok ince aşınma tabakası + kaymaya karşı direnci artırmak, + kaplamaya su girişini önlemek, + çok az en fazla 6 mm tekerlek izi oluşmuş mevcut bitümlü sıcak karışım tabakaları üzerine25-30 mm kalınlıkta uygulanacaktır.

KTŞ Kısım 407 Asfalt Betonu Binder ve Aşınma Tabakaları

Page 17: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

+ Üstyapı Projelendirme Raporu’nda önerilmesi durumunda Tip-3 çok ince aşınma tabakası yeni yapım ve takviye olacak esnek üstyapılarda aşınma olarak kullanılabilecektir. +Tip-3 çok ince aşınma tabakasında yapıştırıcı olarak modifiye bitüm ya da modifiye emülsiyon ve karışımda modifiye bitüm kullanılacaktır.

KTŞ Kısım 407 Asfalt Betonu Binder ve Aşınma Tabakaları

Page 18: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

• Aşınma tabakasında kullanılacak agregaların cilalanma değerinin en az 50 olması gerekmektedir. Ancak zorunlu sebeplerden dolayı cilalanma değeri en az 40 olan agregalar idarenin onayı ile kullanılabilecektir. Bu durumda kaymaya karşı direnci artırmak amacıyla; cilalanma değeri en az 50 olan ve diğer agrega özellikleri aşınma tabakası agrega limitlerine uygun, boyutu 1-3 mm magmatik kökenli agrega ile miktarı 1,5-2,0 kg/m² olacak, pürüzlendirme malzemesi uygulanacaktır.

• Pürüzlendirme malzemesi, karışım serildikten ve silindirle ilk pas yapıldıktan sonra tabakanın üzerine belirtilen oranda homojen olarak atılacaktır. Agreganın miktarını tam uygulamak ve homojen olarak dağıtılmasını sağlamak amacıyla silindire monte edilmiş mıcır yayma sistemi kullanılacaktır.

KTŞ Kısım 407 Asfalt Betonu Binder ve Aşınma Tabakaları

Page 19: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

• Sıkıştırılmış Bitümlü karışımların sudan kaynaklanan bozulmalara karşı direnci (AASHTO T-283) deneyi binder ve aşınma dizaynı sırasında yapılacak ve ITSR oranı minimum %80 olacaktır.

• Aşınma tabakalarına tekerlek izinde oturma limiti eklenmiştir. • Gerek duyulması halinde tabakalar arası yapışma dayanımı TS EN 12697-48’e

göre yapılabilecektir. • Agregalar arası boşluk (VMA) değerine üst limit eklenmiştir.• İşyeri karışım formülü sonucu bulunan yoğunluk değeri dizayn yoğunluk

değerinin ±% 1’i olacaktır.• Bitüm toleransı ± % 0,2’ye düşürülmüştür. • Binder ve Aşınma tabakalarında yüzey düzgünlüğünün profilometre ile kontrol

edilmesi kısmı ilgili Genelge ve yazılar doğrultusunda yeniden düzenlenmiştir.• Sıkışma kontrolü için alınan karotlar üzerinde, İdarenin gerekli görmesi

durumunda, gradasyonun uygunluğunu kontrol etmek amacıyla ekstraksiyon sonrası elek analizi yapılabilecektir.

KTŞ Kısım 407 Asfalt Betonu Binder ve Aşınma Tabakaları

Page 20: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

• TMA Tip-1A ve Tip-1B olmak üzere iki farklı gradasyon olarak verilmiştir. TMA Tip-1A karışımında mutlaka magmatik kayaçlardan üretilmiş agregalar kullanılacaktır.

• TMA Tip-1B karışımı, uygun nitelikle magmatik kayaçların bulunmadığı bölgelerde (Ky.11. ve 13.Bl. Md.,Van ve Antalya), ocak 100km’den daha uzak ise, idarenin izni ile kullanılabilecektir.

Kısım 408 Taş Mastik Asfalt (TMA)

Elek Boyutu

TMATİP-1 TMA

TİP-2A B

inch mm Geçen % Geçen % Geçen %3/4" 19,0 100 100 1/2" 12,5 90-100 90-100 1003/8" 9,5 50-75 50-67 90-100No.4 4,75 25-40 25-35 25-45

No.10 2,00 20-30 20-30 20-30No.40 0,425 12-22 12-22 12-22No.80 0,180 9-17 9-17 9-17

No.200 0,075 8-12 8-12 8-12

TMA Gradasyon Limitleri

Page 21: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

Kısım 408 Taş Mastik Asfalt (TMA)

TMA Tip-1B karışımda volkanik agrega temini yapılamamasından dolayı, cilalanma değeri en az 40 olan agregalar idarenin onayı ile kullanılabilecektir. Ancak tabakanın kaymaya karşı direncini artırmak amacıyla; cilalanma değeri en az 50 olan ve diğer agrega özellikleri aşınma tabakası agrega limitlerine uygun, boyutu 1-3 mm magmatik kökenli agrega ile miktarı 1,5-2,0 kg/m² olacak, pürüzlendirme malzemesi uygulanacaktır.

Page 22: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

Elek Boyutu TMA

Binder

ToleransLimitleri

inch mm Geçen % %1" 25,0 100 3/4" 19,0 92-100 ± 41/2" 12,5 73-83 ± 43/8" 9,5 56-66 ± 4No.4 4,75 32-42 ± 3No.10 2,00 25-30 ± 3No.40 0,425 14-20 ± 3No.80 0,180 9-15 ± 3No.200 0,075 7-11 ± 2

•TMA Binder tabakası eklenmiştir. + TMA Binder tabakasının agrega özellikleri TMA aşınma ile aynı özelliktedir, + cilalanma değeri en az 40 olacaktır. +TMA Binder tabakasını sıkıştırılmış kalınlığı 60-100 mm olacaktır.

TMA Aşınma

TMA Binder

Bitümlü Temel

Kısım 408 Taş Mastik Asfalt (TMA)

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100100

83

66

42

30

2015

11

100

73

56

3225

1497

ELEK AÇIKLIĞI

% G

EN

No.200 No.80 No10 No.4 3/8" 1/2" 3/4" 1" 1½"

0.075 0.177 2.00 4.75 9.52 12.7 19.1 25.437.5

Page 23: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

Kısım 408 Taş Mastik Asfalt (TMA)

TMA Binder

TMA Binder uygulamalarıAlmanya

Page 24: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

• Bakım malzemesi üretimi mutlaka plentte yapılacaktır. • Sathi kaplamalı yollarda Tip-1, BSK’lı yollarda Tip-2 ve Tip-3 bitümlü karışım

bakım malzemesi kullanılacaktır. • Bitümlü karışım bakım malzemesinde kalite kontrol deneyleri ve sıklığı

eklenmiştir.

KTŞ Kısım 409- Plentte Karıştırılarak Hazırlanan Bitümlü Karışım Bakım Malzemesi

Elek Boyu(mm)

Elek Boyu(in, No) Tip- 1 * Tip- 2 ** Tip- 3 **

25 (1”) 100

19 (3/4”) 80 - 100 100

12,5 (1/2”) 58 - 80 88 - 100 100

9,5 (3/8”) 48 - 70 72 - 90 80 - 100

4,75 (No.4) 30 - 52 42 - 52 55 - 72

2,00 (No.10) 20 - 40 25 - 35 36 - 53

0,425 (No.40) 8 - 22 10 - 20 16 - 28

0,18 (No.80) 5 - 14 7 - 14 8 - 16

0,075 (No.200) 2 - 7 3 - 8 4 - 8

Page 25: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

• Kimyasal soyulma önleyici katkı malzemelerinin dışında sönmüş kireç de kullanılabilecektir. Sönmüş kireç özellikleri ve eklenme şekli tanımlanmıştır.

• Kimyasal soyulma önleyici katkı malzemesinin kullanım oranı bitüme göre ağırlıkça % 0.2 - % 0.8 arasında olacaktır.

• Sönmüş kireç kullanılması halinde ise kireç miktarı sathi kaplamalarda agreganın ağırlıkça % 1’ine kadar, bitümlü karışım kaplamlarda ise agreganın % 0,7’si ilâ % 2’si arasında olacaktır.

• Sathi kaplamada kullanılacak bitüme distribütör ya da roley tankta kimyasal katkı ilavesi yapılmayacak. Katkı kontrollü bir şekilde katkı ilavesinin yapılabildiği, ısıtma ve karıştırma sistemi olan ayrı bir bitüm tankında eklenecek, homojen bir karışım sağladıktan sonra kullanılacaktır.

• Ayrıca, katkının doğru miktarda ve homojen katılıp katılmadığının kontrolü amacıyla, katkılı bitümden numune alınarak gerekli deneyler yapılacaktır.

KTŞ Kısım 411- Sathi Kaplama ve Bitümlü Sıcak Karışım Yapımında Kullanılacak Soyulmaya Karşı Mukavemeti Artırıcı Katkı Malzemeleri

ÖzellikKireç Tipi

StandardıCL 90 – Stoz

CL 90 – S MLKireç sütü

Kimyasal Özellikler a

CaO+MgO b, % ≥ 90 ≥ 90 TS EN 459-2MgO b, % ≤ 5 ≤ 5 TS EN 459-2CO2

b, % ≤ 4 ≤ 4 TS EN 459-2

SO3 b, % ≤ 2 ≤ 2 TS EN 459-2

Serbest kireç, Ca(OH)2, % ≥ 85 ≥ 85 TS EN 459-2

Fiziksel Özellikler a

Serbest su muhtevası, % ≤ 2 TS EN 459-20,09 mm üzerinde kalan, % ≤ 7 TS EN 459-20,2 mm üzerinde kalan, % ≤ 2 TS EN 459-2a Bütün değerler ağırlıkça yüzdeleri ifade eder. b Serbest su ve bağ suyu hariç değerlerdir.

Page 26: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

• Bitüm emülsiyonlarının, eski standardı TS 1082 yerine geçen, TS EN 13808 standardına göre, gerekli bitüm emülsiyonlarının sınıflarının özellikleri tanımlanmıştır.

• Sıvı Petrol Asfaltlarının, eski standardı TS 1083 yerine geçen TS EN 15322 standardına göre gerekli Katbek bitüm sınıflarının özellikleri tanımlanmıştır.

• Modifiye bitüm özellikleri, daha önce genelge ve yazı ile kullanımda olan şekline, düzeltmeler ve ilaveler yapılarak şartnameye eklenmiştir.

• Kullanılacak bitümlü bağlayıcının tipi, idare tarafından yayınlanan bitüm sınıfı seçim haritalarına uygun olarak seçileceği belirtilmiştir.

KTŞ Kısım 412- Bitümlü Bağlayıcılar

Page 27: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

KTŞ Kısım 412- Bitümlü BağlayıcılarPMB PMB PMB PMB PMB PMB PMB PMB PMB PMB

58-28 64-28 70-16 70-22 70-28 76-16 76-22 76-28 82-16 82-22

1 TS EN 1426 0,1mm 90-150 (8) 40-100 (5) 45-80 (4) 45-80 (4) 45-80 (4) 25-55 (3) 25-55 (3) 25-55 (3) 25-55 (3) 25-55 (3)

2 TS EN 1427 °C ≥ 45 (8) ≥ 50 (8) ≥ 60 (6) ≥ 60 (6) ≥ 55 (7) ≥ 65 (5) ≥ 65 (5) ≥ 60 (6) ≥ 70 (4) ≥ 70 (4)

3 KUVVET ÖLÇÜMLÜ DÜKTİLİTEa (25°C, 5cm/dk) TS EN 13589 TS EN13703 J/cm2 ≥ 0,5 (11) ≥ 0,5 (11) ≥ 0,5 (11) ≥ 0,5 (11) ≥ 0,5 (11) ≥ 0,5 (11) ≥ 0,5 (11) ≥ 0,5 (11) ≥ 0,5 (11) ≥ 0,5 (11)

4 TS EN 13398 % ≥ 80 (2) ≥ 80 (2) ≥ 60 (4) ≥ 70 (3) ≥ 80 (2) ≥ 60 (4) ≥ 70 (3) ≥ 80 (2) ≥ 60 (4) ≥ 70 (3)

5 TS EN ISO 2592 °C ≥ 220 (4) ≥ 220 (4) ≥ 220 (4) ≥ 220 (4) ≥ 220 (4) ≥ 220 (4) ≥ 220 (4) ≥ 220 (4) ≥ 220 (4) ≥ 220 (4)

6 TS EN 15326 g/cm3

8 TS EN 13399

8.1 TS EN 1427 °C ≤ 5 (2) ≤ 5 (2) ≤ 5 (2) ≤ 5 (2) ≤ 5 (2) ≤ 5 (2) ≤ 5 (2) ≤ 5 (2) ≤ 5 (2) ≤ 5 (2)

8.2 TS EN 1426 0,1mm ≤ 13 (3) ≤ 13 (3) ≤ 13 (3) ≤ 13 (3) ≤ 13 (3) ≤ 9 (2) ≤ 9 (2) ≤ 9 (2) ≤ 9 (2) ≤ 9 (2)

9 TS EN 12607-1

9.1 % ≤ 1 (5) ≤ 1 (5) ≤ 1 (5) ≤ 1 (5) ≤ 1 (5) ≤ 0.8 (4) ≤ 0.8 (4) ≤ 0.8 (4) ≤ 0.5 (3) ≤ 0.5 (3)

9.2 TS EN 1427 °C ≤ 8 (2) ≤ 8 (2) ≤ 8 (2) ≤ 8 (2) ≤ 8 (2) ≤ 8 (2) ≤ 8 (2) ≤ 8 (2) ≤ 8 (2) ≤ 8 (2)

9.3 YUMUŞAMA NOKTASINDAKİ AZALMA °C ≤ 5 (3) ≤ 5 (3) ≤ 5 (3) ≤ 5 (3) ≤ 5 (3) ≤ 5 (3) ≤ 5 (3) ≤ 5 (3) ≤ 2 (2) ≤ 2 (2)

9.4 TS EN 1426 % ≥ 50 (5) ≥ 50 (5) ≥ 50 (5) ≥ 50 (5) ≥ 50 (5) ≥ 45 (4) ≥ 45 (4) ≥ 45 (4) ≥ 40 (3) ≥ 40 (3)

10 TS EN 14769

STANDARDI BİRİMİ

≥ 82

≥ 82

≤ 37

≤ -6

≥ 70 ≥ 70 ≥ 76 ≥ 76

PENETRASYON (25°C,150g,5sn.)

YUMUŞAMA NOKTASI min.

ELASTİK GERİ DÖNMEb (25°C) min.

PARLAMA NOKTASI min.

SıraNo

DENEY ADI

ÖZGÜL AĞIRLIK 1.0-1.1

7DİNAMİK KESME REOMETRESİ (DSR) (G*/sind >1kpa)

Yenilme Sıcaklığı

TS EN 14770 °C ≥ 58 ≥ 64 ≥ 70 ≥ 76 ≥ 82

DEPOLAMA STABİLİTESİc

YUMUŞAMA NOKTASI FARKI maks.

PENETRASYON FARKI maks.

DÖNMELİ İNCE FİLM ETÜVÜ DENEYİd

≥ 70

KÜTLE DEĞİŞİMİ

YUMUŞAMA NOKTASINDAKİ ARTMA

KALICI PENETRASYON min.

9.5DİNAMİK KESME REOMETRESİ (DSR) (G*/sind >2,2kpa)

Yenilme Sıcaklığı

≥ 70 ≥ 76 ≥ 76 ≥ 76 ≥ 82

RTFOT+PAV İle Yaşlandırılmış Modifiye Bitüme Yapılan Deneyler

TS EN 14770 °C ≥ 58 ≥ 64

10.1 DSR (G*sind <5000kpa)Yenilme Sıcaklığı

TS EN 14770 °C ≤ 19 ≤ 22 ≤ 31 ≤ 28 ≤ 25 ≤ 34 ≤ 31 ≤ 28 ≤ 34

10.2KİRİŞ EĞME REOMETRESİ (BBR) Eğilme-Sünme Sertliği (S≤300 MPa, m≥0,300)

Sıcaklık TS EN 14771 °C ≤ -18 ≤ -18 ≤ -6 ≤ -12 ≤ -18 ≤ -6 ≤ -12 ≤ -18 ≤ -12

Page 28: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

KTŞ Kısım 414 Kazınmış Asfalt Kaplamanın yeniden Kullanımı ile Yapılan Bitümlü Sıcak Karışım Tabakası

• Kazınmış asfalt kaplamanın yeni yapılacak bitümlü sıcak karışımda kullanım oranı kullanılacak plent tipi ve gençleştirici katkılara bağlı olarak ağırlıkça % 25’den daha yüksek oranda olabilecektir.

• Bozulmuş bitümlü sıcak karışım tabaklarından kazınmış ve yeni bitümlü sıcak karışım yapımında kullanılmayacak malzemeler alttemel Tip-B gradasyonunda Kısım 401’de belirtilen hususlar dahilinde alttemel tabakası yapımında kullanılabilecektir.

• Farklı tip bitümlü tabakalar (aşınma, binder, bitümlü temel) ayrı ayrı kazınacak ve depolanacaktır.

Page 29: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

• Yeni bir kısım olarak Poroz Asfalt (TS EN 13108-7) eklenmiştir. • Tip-1,2,3,4 olmak üzere dört farklı

gradasyonunda poroz asfalt yapılabilecektir.

KTŞ Kısım 417- Poroz Asfalt (PA)

Elek Boyutu Tip-1 Tip-2 Tip-3 Tip-4 ToleransLimitleri

inch mm Geçen % Geçen % Geçen % Geçen % %3/4" 19,0 100 100 100 1/2" 12,5 5-15 90-100 85-95 100 ±43/8" 9,5 - 63-77 5-15 85-95 ±4No.4 4,75 5-12 11-35 5-15 5-12 ±3

No.10 2.00 5-10 10-20 5-10 5-10 ±3

No.80 0,180 - 5-10 - - ±3

No.200 0,075 3-5 3-7 3-5 3-5 ±2

Poroz Asfalt Gradasyon ve Tolerans Sınırları

Page 30: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

• PA imalatında TMA agrega özelliklerinde agregalar ve gerekli durumda fiber katkı, ancak mutlaka modifiye bitüm kullanılacaktır.

KTŞ Kısım 417- Poroz Asfalt (PA)

ÖZELLİKLER ŞartnameLimitleri

Deney Standardı

Briket Yapımında Uygulanacak Darbe Sayısı 50 TS EN 12697-30

Hava Boşlukları, (%)Tip-1, Tip-3, Tip-4 24 - 28

TS EN 12697-8Tip-2 18 - 22

Parça (Cantabro) Kaybı, (%), maks. 20 TS EN 12697-17

Stabilite, (kg), min. 300 TS EN 12697-34

Permeabilite Değeri, (m/sn), x 10-3Düşey

0,5 - 3,5 TS EN 12697-19Yatay

Elyaf miktarı, % 0,3 - 1,0

Schellenberger Bitüm Süzülme Deneyi, (%), maks. 0,3 TS EN 12697-18

İndirek Çekme Mukavemeti Oranı,(ITSR) min. % 80 TS EN 12697-12TS EN 12697-23

Poroz Asfalt Dizayn Kriterleri

Page 31: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

• Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından 2012 yılında, Olur yazısı ile uygulamaya konulan şartname KTŞ 2013’e eklenmiştir.

KTŞ Kısım 418- Kauçuk Modifiye Bitümler ve Kauçuk Asfalt Karışımları

Kauçuk Modifiye Bitümün (KMB) ÖzellikleriSıraNo

Deney Adı Standardı Birimi KMB 70-28 KMB 76-16 KMB 82-16

1 PENETRASYON (25 °C,100 g, 5s)   TS EN 1426 0,1 mm 35-70 25-60 20-60

2 YUMUŞAMA NOKTASI Min. TS EN 1427 °C 55 55 62

3 ELASTİK GERİ DÖNME (25 °C) Min. TS EN 13398 % 60 50 50

4 PARLAMA NOKTASI Min. TS EN ISO 2592 °C 220 220 2205 ÖZGÜL AĞIRLIK   TS EN 15326 g/cm3 1,0-1,1 1,0-1,1 1,0-1,1

6DİNAMİK KESME REOMETRESİ (DSR) (G*/ sinδ >1 kPa)

Yenilme Sıcaklığı min.

TS EN 14770 AASHTO T 315

°C 70 76 82

7 DÖNMELİ İNCE FİLM ETÜVÜ DENEYİ TS EN 12607-1  7.1 KÜTLE KAYBI Maks.   % 0,5 0,5 0,57.2 YUMUŞAMA NOKTASI Min.

TS EN 1427

°C 55 55 62

7.3Yumuşama Noktasındaki Değişiklik

         

  Artma Maks. °C 8 8 8  Azalma Maks. °C 2 2 2

7.4 KALICI PENETRASYON Min. TS EN 1426 % 50 50 50

7.5DİNAMİK KESME REOMETRESİ (DSR) (G*/ sinδ > 2,2 kPa)

Yenilme Sıcaklığı min.

TS EN 14770 AASHTO T 315

°C 70 76 82

8RTFOT+PAV İle Yaşlandırılmış Modifiye Bitüme Yapılan Deneyler

TS EN 14769 AASHTO R 28

 

8.1 DSR (G * sinδ < 5000 kPa)

Yenilme Sıcaklığı maks.

TS EN 14770 AASHTO T 315

°C 25 34 37

8.2

KİRİŞ EĞME REOMETRESİ (BBR) Eğilme-Sünme Sertliği (S ≤ 300 MPa, m ≥ 0,300)

Sıcaklık maks.

TS EN 14771 AASHTO T313 ASTM D6648

°C -18 -6 -6

NOT: 1,2,3,7.1,7.2 ve 7.4 sıra nolu deneylerin şantiyede yapılması zorunludur.

Özellikler ŞartnameLimitleri Deney Standardı

Tekerlek izinde oturma(30.000 devirde , 60 °C’de), (%) maks.

5 TS EN 12697-22

Sıkıştırılmış Bitümlü Karışımların Sudan Kaynaklanan Bozulmalara Karşı Direnci ,İndirek Çekme Mukavemeti kg/cm2 , min.

5,0

AASHTO T 283

İndirek Çekme Mukavemeti Oranı, %, min.

80

Kauçuk Asfalt Karışımlarının Özellikleri

Page 32: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

KTŞ Kısım 419- Ilık Karışım Asfalt (IKA)

• IKA düşük sıcaklıkta üretilmesi nedeniyle; yakıt tasarrufu sağlama, çevreye verilen zararlı emisyonlarda azalma, çalışanların sağlığını koruma, asfalt sezonunda uzama, karışımın daha uzun mesafelere nakletme, bitümün daha az yaşlanması gibi faydalarında yararlanılmak amacıyla kullanılmaktadır.

• Ilık karışım asfaltta katkı malzemeleri, katkı malzemelerini üreten firmanın malzemenin karıştırılması ile ilgili üretim talimatlarına uygun olarak kullanılacaktır. Yüklenici ihale sözleşmesine göre IKA üretimi için plent ve ekipmanda yapılması gereken değişiklik ve ilaveleri yapacaktır.

Yeni bir kısım olarak Ilık Karışım Asfalt (IKA) eklenmiştir.

• Bitümlü karışımın performansının koruyarak ya da artırarak, karışım imalat sıcaklıklarının, farklı katkılar ya da işlemler kullanılarak düşürülmesi ile IKA üretilecektir.

Page 33: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

• Avrupa Birliği Teknik Mevzuatı çerçevesinde AB’nin 89/106/EEC sayılı Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (Construction Products Directive - CPD) ve sonrasında yerine geçen 305/2011 sayılı Yapı Malzemeleri Tüzüğü (Construction Products Regulation - CPR) (01.07.2013) kapsamında yer alan;

• Bitümlü Kaplama Agregaları, Bitümlü Bağlayıcılar ve Bitümlü Karışımlarla ilgili standardların uyumlaştırılması ve ürünlerin CE işareti taşıması zorunluluğu gelmiştir.

Genel değişiklikler

Page 34: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

Genel değişiklikler

Bitümlü kaplamalarla ilgili, TS EN 13043 yollar, havaalanları ve trafiğe açık diğer alanlardaki bitümlü karışımlar ve yüzey uygulamalarında kullanılan agregalar şartnamesi esas alınarak agrega deney standardları ve limit değerleri kategori belirtilerek düzeltilmiştir.

DeneyŞartname Limitleri c

Deney StandardıBinder Aşınma

Parçalanma Direnci (Los Angeles), % Kayıp ≤ 30 (LA30) ≤ 27 (LA30)TS EN 1097-2 a

(AASHTO T 96)

Aşınma Direnci (Micro-Deval)b, % Kayıp MDE 25 MDE 20 TS EN 1097-1

Hava Tesirlerine Karşı Dayanıklılık, (MgSO4 ile kayıp), % 18 (MS18) 16 (MS16) TS EN 1367-2

Kırılmışlık, ağırlıkça % (tamamı kırılmış - tamamı yuvarlak) ≥ 95 - ≤ 0 (C95/0) ≥ 95 - ≤ 0 (C95/0) TS EN 933-5

Yassılık İndeksi, %≤ 30 ≤ 25 BS 812

≤ 25 (FI25) ≤ 20 (FI20) TS EN 933-3 a

Cilalanma Değeri, % ≥ 35 (PSV35) ≥ 50 (PSV50) TS EN 1097-8

Su Emme, % ≤ 2,5 (WA242,5) ≤ 2,0 (WA242,0) TS EN 1097-6

Soyulma Mukavemeti, % Bitümle Kaplı Yüzey ≥ 60 ≥ 60 TS EN 12697-11(Kısım 403 EK-A)

Kil Topakları ve Ufalanabilir Daneler, % ≤ 0,5 ≤ 0,5 ASTM C 142AASHTO T 112

a Referans metot.b Gerek görüldüğünde yapılacaktır.c Parantez içindeki ifade, şartname değerinin TS EN 13043 ‘deki sınıfını gösterir.

Page 35: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

Genel değişiklikler

• TS EN 13108 serisi bitümlü karışımlar standardlarında belirtilen deney yöntemlerine ve limitlerine göre düzeltmeler gerçekleştirilmiştir.

Özellikler

ŞartnameLimitleri

Deney StandardıTMA

AşınmaTMA

BinderBriket Yapımında Uygulanacak Darbe Sayısı 50 50 TS EN 12697-30Hava Boşlukları, (%)Sıcak İklim Bölgelerinde Hava Boşlukları, (%)

2 - 43 - 4 3 - 4 TS EN 12697-8

Agregalar Arası Boşluk (VMA), (%) min. TİP -1 16 13 TS EN 12697-8TİP -2 17

Bitümlü bağlayıcı, (%) min. TİP -1 5,8 5,2 TS EN 12697-1TİP -2 6,5İndirek Çekme Mukavemeti (İÇM) Oranı, min. % 80 80 AASHTO T 283Tekerlek İzinde Oturma (30.000 devirde , 60 °C’de), (%) maks. 6 6 TS EN 12697-22

Elyaf Miktarı, % 0,3 - 1,0 0,2 - 0,8

Schellenberger Bitüm Süzülme Deneyi, (%) maks. 0,3 0,3 TS EN 12697-18

Not: Tabakalararası yapışma dayanımı TS EN 12697-48’e göre yapılabilecektir.

Page 36: Fatma orhan28

KARAYOLU TEKNİK ŞARTNAMESİNDE BİTÜMLÜ KAPLAMALARLA İLGİLİ YENİLİKLER

• TS EN 13808 bitüm emülsiyonları, • TS EN 15322 katbek bitümler, • TS EN 12591 bitümler, • TS EN 14023 modifiye bitümler standardlarına uygun düzeltmeler ve ilaveler yapılmıştır.

Genel değişiklikler

TS EN 13808 bitüm emülsiyonları TS EN 15322 katbek bitümler,

Çabuk kür olan

C60B2-4C60BP2-4

C:katyonik60: bitüm miktarıB: bitüm emülsiyonuBP:polimerli bitüm emülsiyonu2/4/9:kesilme sınıfı4/3/3:penetrasyon sınıfı

Fm2B2Fm2B3Fm3B2

Fm:petrol kökenli2/3:viskozite sınıfıB:normal bitüm2/3:kalıntı miktarı sınıfı

Orta hızda kür olan

C60B4-4C60BP4-3

Yavaş kür olan

C60B9-3C60BP9-3

Page 37: Fatma orhan28

İ lg inize teşekkürler