FARMAKOEKONOMIKA - wz.uw.edu.pl MCzec… · S Morris, N Devlin D Parkin, 2007 * Marcin Czech...
Transcript of FARMAKOEKONOMIKA - wz.uw.edu.pl MCzec… · S Morris, N Devlin D Parkin, 2007 * Marcin Czech...
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
Farmakoekonomika
Marcin Czech
Marketing Farmaceutyczny
Wydział Zarządzania UW
Warszawa 2015
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
PROGRAM SZKOLENIA
1. Koszt alternatywny - jak podejmować decyzje w sektorze publicznym?
2. Zdrowie jako inwestycja
3. Podstawowe definicje
4. Przyczyny powstania i historia farmakoekonomiki
5. Koszty w ochronie zdrowia
6. Typy analiz farmakoekonomicznych z przykładem
7. Modelowanie
8. Krytyczna ocena analizy farmakoekonomicznej - case study
9. Wytyczne i receptariusz
10. Zastosowania w systemach refundacyjnych i w firmie farmaceutycznej- dyskusja
11. Trendy i kontrowersje
12. Literatura przedmiotu
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
150 szczepień p/ odrze, śwince i
różyczce
1/1000 czołgu Challenger 2
1/3 implantu ślimakowego
11 opecacji zaćmy
1 zabieg pomostowania aortalno- wieńcowego
1/3 rocznej pensji nauczyciela
2000 obiadów w szkole
KOSZT ALTERNATYWNY ROKU LECZENIA CHOREGO NA CUKRZYCĘ TYPU II
S Morris, N Devlin D Parkin, 2007
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
OCHRONA ZDROWIA – NOWE SPOJRZENIE
Ochrona
zdrowia
koszt
inwestycja
Jaki jest efekt/zysk (outcome) związany z poniesionymi wydatkami?
Jaka jest stopa zwrotu z inwestycji, jaką jest zdrowie populacji?
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
OCHRONA ZDROWIA- INWESTYCJA 1. W latach 1980-2000 każdy USD przeznaczony na ochronę zdrowia
przyniósł korzyści zdrowotne szacowane na
od 1,55 USD do 1,94 USD
2. Zwrot z inwestycji wg Medicare w okresie 1985-1989
Średni
przyrost
długości
życia
Wartość
dodatkoweg
o roku
życia*
Średni koszt Zysk netto Stopa
zwrotu
Zawał serca -0.30 28,632 26,093 2,539 1.10
Cukrzyca
typu II
0.25 16,930 11,337 5,593 1.49
Udar mózgu 0.21 24,903 16,035 8,868 1.55
Rak piersi 0.32 22,341 4,676 17,665 4.80
* Uwzględnione zmniejszenie sprawności i upośledzenia funkcji
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
OCHRONA ZDROWIA- INWESTYCJA
1. wg Economic Policy Institute istnieje wyraźna
pozytywna zależność między wydatkami na ochronę
zdrowia i długości życia w 30 krajach OECD. Istnieją 2
wyjątki:
a. USA: najwyższe wydatki: 21 miejsce w wydłużeniu
długości życia
b. Japonia: 15 miejsce pod względem wydatków i
pierwsze jeśli chodzi o wydłużenie długości życia
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
WARTOŚĆ LUDZKIEGO ŻYCIA Autor (rok) Wartość życia w roku 2005 (USD)
Nordhaus (2003)1 4.9 milion (1990)
Murphy/Topel (1999)2 6.2 milion (1996)
Viscusi (2003)3 7.9 milion (2000) - koszty pracy
3.7 milion (1996) – wg Federal Aviation
Administration
6.8 milion (1996) – wg FDA
7.3 milion (1999) – wg Environmental
Protection Agency
Blomquist (2001)4 1.2 – 10.4 milion (1999)
Hirth et al. (2000)5
Metoda kapitału ludzkiego 460,000 to 2 milion (1997)
Gotowość do płacenia 680,00 to 26 milion
Gotowość do akceptacji 920,000 to 19 milion (1997)
1Nordhaus W. The Health of Nations: The Contribution of Improved Health to Living Standards. NBER Working Paper Series 8818. Cambridge, MA: National Bureau of Economic Research, 2002.
2Murphy K, Topel R. The Economic Value of Medical Research. 1999.
3Viscusi W, Kip A. The Value of a Statistical Life: A Critical Review of Market Estimates throughout the World. Cambridge: National Bureau of Economics Research, 2003. NBER Working Paper
Series#9487.
4Blomquist GC. Economics of Value of Life. International Encyclopedia of the Social and Behavioral Sciences. Amsterdam: Elsevier Science, 2001.
5Hirth RA, Chernew ME, Miller E, et al.. Willingness to pay for a quality-adjusted life year: in search of a standard. Med. Decis Making 2000; 20:332-42.
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
DEFINICJE
Ocena ekonomiczna – analiza porównawcza dwóch lub więcej interwencji medycznych dokonywana przez pryzmat ich kosztów i konsekwencji (Drummond MF)
Badanie farmakoekonomiczne – rozpoznanie, mierzenie i porównywanie kosztów (zużytych zasobów) i konsekwencji (klinicznych, ekonomicznych i humanistycznych) produktów farmaceutycznych i usług (Bootman JL)
Farmakoekonomika – jest subdyscypliną ekonomiki zdrowia oceniającą efekt (wynik) i / lub koszt produktów farmaceutycznych lub usług (Rychlik R)
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
Farmakoekonomika – (z gr.) „pharmakon” – lek i „oikonomia”
– oszczędność, (z łac.) „oeconomia” – gospodarowanie
Farmakoekonomika – (B Spilker, 1996) ekonomiczna ocena środków
farmaceutycznych
Farmakoekonomika – (M Drummond, 2005) analiza korzyści
leczenia w stosunku do poniesionych kosztów przy założeniu ograniczoności
dostępnych zasobów
Farmakoekonomika – (TE Getzen, 2000) analizy kosztów
i korzyści z tytułu stosowania leków, ocena stosowana
na rynku danego leku
Farmakoekonomika jest częścią ekonomiki zdrowia mającą
za zadanie optymalizację farmakoterapii czyli racjonalne
i oszczędne gospodarowanie lekami
DEFINICJE
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
OCENA TECHNOLOGII MEDYCZNYCH
Ocena technologii medycznych (health technology assessment, HTA) to ocena różnych konsekwencji stosowania określonej technologii medycznej, szczególnie w określonych sytuacjach klinicznych.
Ocena technologii medycznych (heath technology assessment, HTA) to wielodyscyplinarny proces mający za zadanie streszczenie informacji o medycznych, społecznych, ekonomicznych i etycznych aspektach użycia technologii medycznej dokonany w sposób systematyczny, transparentny i nie obarczony błędem.
Jego celem jest dostarczanie informacji o najbardziej wartościowych procedurach, które są bezpieczne, opłacalne i wychodzące naprzeciw potrzebom pacjent.
Synonim oceny technologii zdrowotnej (health technology assessment – HTA), używanej niekiedy za pojęcie szersze, obejmujące ocenę medycznych i niemedycznych środków, procedur i systemów ochrony zdrowia (Kristensen FB, 2006)
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
CELE EKONOMICZNEJ OCENY PROGRAMÓW OCHRONY ZDROWIA
Czy ponoszenie dodatkowych wydatków związane
z zastosowaniem droższego leku może znaleźć uzasadnienie
w jego wyższej efektywności w porównaniu z alternatywnym sposobem
terapii?
Według WHO w ocenie programów profilaktycznych, procedur
medycznych i farmakologicznych metod leczenia powinno się brać pod
uwagę nie tylko ich skuteczność i bezpieczeństwo
ale także ich kosztową efektywność (opłacalność)
Analiza farmakoekonomiczna powinna dotyczyć
specyficznych dla danego kraju danych klinicznych, epidemiologicznych
i kosztowych
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
Czynniki odpowiedzialne za wzrost nakładów na ochronę zdrowia:
Sytuacja finansowa każdego systemu ochrony zdrowia jest sytuacją niedoboru.
„Defensive medicine”
Demografia (starzenie się społeczeństwa)
Epidemiologia/ Diagnostyka
Postęp technologiczny i rozwój cywilizacji
Koszty administracji
Wymagania pacjentów
Konkurencja jakością
DLACZEGO POWSTAŁA FARMAKOEKONOMIKA ?
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
EKONOMICZNA OCENA W OCHRONIE ZDROWIA
HISTORIA
1. Ekonomia Arrow – Debreu – koncepcja równowagi podaży i popytu
2. Prawo Walras’a – zsumowana wartość nadwyżki popytu musi być mniejsza bądź równa zero
3. Teoria Smith’a – równowaga rynku pochodna indywidualnych zachowań konsumentów i producentów
4. Poprawa w sensie Pareto
5. Efektywność w sensie Pareto
6. Założenia ekonomii dobrobytu
7. Kryterium Hiks’a – Kaldora’a – jednostki przyporządkowujące wartości pieniężne przemieszczające się między poszczególnymi stanami zdrowia [Hiks (1939), Randal i Stoll (1980), Scitorsky]
8. Johannson (1991) – wartościowanie korzyści zdrowotnych
a. Koncepcja gotowości do płacenia (WTP)
b. Koncepcja gotowości do zaakceptowania (WTA) – Shorgen (1994), Deiner (1998)
9. Teoria użyteczności i QALY
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
Wzorce międzynarodowe
Wielodyscyplinarna metodologia
Optymalizacja farmakoterapii poprzez racjonalne gospodarowanie lekami
Ekonomiczna ocena programów ochrony
zdrowia w Polsce
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
WIELODYSCYPLINARNY CHARAKTER OCENY EKONOMICZNEJ
OCENA EKONOMICZNA
FARMACEUTA
MIKROBIOLOG
ANALITYK MEDYCZNY
STATYSTYK
FARMAKOLOG KLINICZNY KLINICYSTA
EPIDEMIOLOG
PERSONEL NFZ EKONOMISTA OCHRONY ZDROWIA
LEPSZE WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW W OCHRONIE ZDROWIA
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
OCENA PROGRAMU OCHRONY ZDROWIA
Programy ochrony zdrowia
KOSZTY REZULTATY PERSPEKTYWA
HORYZONT CZASOWY
WEJŚCIE WYJŚCIE
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
KOMU POTRZEBNE SĄ ANALIZY FARMAKOEKONOMICZNE?
Ministerstwo Zdrowia i agencje rządowe (AOTM)
Urząd Rejestracji
NFZ
Dyrektorzy jednostek służby zdrowia
Lekarze i farmaceuci
Firmy farmaceutyczne
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
najlepsze wykorzystanie ograniczonych zasobów finansowych
wybór najefektywniejszych programów ochrony zdrowia
właściwą alokację wydatków na leczenie
wiarygodną ocenę programów profilaktyki zdrowotnej
rozwijanie polityki ochrony zdrowia w danym regionie adekwatnie do warunków epidemiologicznych i potrzeb społecznych
prowadzenie profesjonalnego rachunku kosztów w ochronie zdrowia
projektowanie i prowadzenie analiz farmakoekonomicznych w oparciu o polskie dane w warunkach odzwierciedlających sytuację polskiego systemu ochrony zdrowia
FARMAKOEKONOMIKA W ORGANIZACJI I EKONOMICE OCHRONY ZDROWIA
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
RODZAJE, IDENTYFIKACJA
I POMIAR KOSZTÓW
W OCHRONIE ZDROWIA
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
KOSZTY CAŁKOWITE (TC)
KOSZTY STAŁE (FC)
(pośrednie, ogólne)
KOSZTY ZMIENNE (VC)
RODZAJE KOSZTÓW
Koszty, które nie zmieniają się wraz z wielkością produkcji
i przychodów ze sprzedaży np. czynsz, ogrzewanie,
oprocentowanie kredytu, pensje itd.
Koszty, które zmieniają się wraz z poziomem produkcji
TC* = FC + VC
* dla danego poziomu produkcji
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
KOSZT PRZECIĘTNY – koszt całkowity podzielony przez liczbę dostarczonych jednostek
KOSZT KRAŃCOWY – wzrost kosztów całkowitych spowodowany wzrostem kosztów o jedną jednostkę
KOSZT ALTERNATYWNY – to, co musi być poświęcone w celu zrobienia lub uzyskania czegoś innego
RODZAJE KOSZTÓW
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
BEZPOŚREDNIE
POŚREDNIE NIEMIERZALNE (NIEWYMIERNE)
MEDYCZNE NIEMEDYCZNE
Związane ze zmniejszoną
produktywnością
Związane bezpośrednio z
leczeniem Inne koszty
powstałe bezpośrednio w wyniku choroby lub jej leczenia
Koszty związane z bólem i
cierpieniem
KOSZTY W OPIECE ZDROWOTNEJ
Leki
Badania diagnnostyczne
Konsultacje
lekarskie
Opieka pielęgniarska
Koszty szpitalne ...
Zwolnienia lekarskie
Koszty
utraconego czasu ...
Straty zdrowotne:
• fizyczne
• psychiczne ...
Koszty transportu
...
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
KOSZTY BEZPOŚREDNIE:
koszty leków i ich podania
koszty monitorowania terapii i leczenia działań
niepożądanych
czas użytkowania i amortyzacji aparatury medycznej
koszty hospitalizacji i zabiegów medycznych
koszty wizyt lekarskich i pracy personelu medycznego
koszty utrzymania infrastruktury ochrony zdrowia
koszty opieki domowej
koszty transportu do szpitala
KOSZTY W OPIECE ZDROWOTNEJ
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
KOSZTY POŚREDNIE:
koszty absencji w pracy
utrata zarobków
zmniejszenie PKB
koszty ponoszone przez krewnych pacjenta
koszty związane z wpływem na długość życia
i przyszłym zapotrzebowaniem na usługi medyczne
KOSZTY ZWIĄZANE Z BÓLEM I CIERPIENIEM:
pomiar jakości życia
KOSZTY W OPIECE ZDROWOTNEJ
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
RODZAJE BADAŃ
FARMAKOEKONOMICZNYCH,
DEFINICJE, OGÓLNA
CHARAKTERYSTYKA
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
TYPY ANALIZ FARMAKOEKONOMICZNYCH
PROSPEKTYWNE RETROSPEKTYWNE
Analiza efektywności
kosztów (CEA)
Analiza użyteczności
kosztów (CUA)
Analiza wydajności
kosztów (CBA)
Analiza minimalizacji
kosztów (CMA)
Ocena jakości życia (QoL assessment)
Badania przepisywalności
(Prescription study)
Analiza kosztów choroby
(CoI)
Analiza konsekwencji
kosztów (CCA)
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
KOSZTY
EFEKTYWNOŚĆ
Terapia dominująca
ANALIZA FARMAKOEKONOMICZNA
?
ANALIZA EKONOMICZNA
Alternatywa którą należy
odrzucić
KIEDY NALEŻY WYKONAĆ ANALIZĘ FARMAKOEKONOMICZNĄ?
Drummond ME, O’Brien B, Stoddart GL, Torrance GW. „Methods for the Economic Evaluation of Health Care Programmes”. Oxford Medical Publications, ed. II/1997
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
TYPY ANALIZ FARMAKOEKONOMICZNYCH analiza efektywności kosztów
Koszty mierzone są w jednostkach monetarnych
Mierzone efekty są jednakowo wyrażone dla obu porównywanych alternatyw
Efekty mierzone są w jednostkach naturalnych (miarach efektywności)
ilość zyskanych lat życia
liczba dni wolnych od objawów
liczba unikniętych powikłań, zaostrzeń choroby
redukcja ciśnienia krwi (mmHg)
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
Wynik analizy są prezentowane jako współczynnik kosztów do efektów
B
B
B
B
A
A
A
A
terapiićefektywno ś
piikoszt tera
E
C
terapiićefektywno ś
piikoszt tera
E
C
BA
BA
B
B
A
A
EE
CC
E
C
E
C
E
C
TYPY ANALIZ FARMAKOEKONOMICZNYCH analiza efektywności kosztów
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
Koszty mierzone są w jednostkach monetarnych
Mierzone efekty nie są koniecznie jednakowe dla obu porównywanych alternatyw
Miarą efektywności jest użyteczność (w odróżnieniu od jednostek naturalnych pozwala uwzględnić preferencje pacjenta lub środowiska)
Healthy years (Dodatkowe lata przeżyte w zdrowiu)
Quality-adjusted life-years (Dodatkowe lata przeżyte w stanie zdrowia skorygowane o jakość życia w tych latach)
TYPY ANALIZ FARMAKOEKONOMICZNYCH analiza użyteczności kosztów
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
Wyniki analizy są najczęściej prezentowane jako współczynnik koszt/QALY
KONCEPCJA QALY STAN ZDROWIA
CZAS [LATA]
Pełne zdrowie
Śmierć
1,0
0,0
Śmierć Śmierć
A
B PROGRAM 1
PROGRAM 2
TYPY ANALIZ FARMAKOEKONOMICZNYCH analiza użyteczności kosztów
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
Definicja jakości życia (wg WHO 1993)
„Poczucie jednostki co do jej pozycji życiowej w ujęciu kulturowym oraz systemu wartości, w którym ona żyje w odniesieniu do jej osiągnięć, oczekiwań, standardów i zainteresowań”
„Socjalny, fizjologiczny, psychiczny, intelektualny dobrostan danego człowieka”
Prowadzona niezależnie lub jako część analizy użyteczności kosztów
Narzędzie - Formularze oceny jakości życia
Ogólne
Specyficzne (dla choroby, populacji, kraju... )
TYPY ANALIZ FARMAKOEKONOMICZNYCH ocena jakości życia
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
Zarówno koszty jak i efekty są mierzone w jednostkach monetarnych.
Mierzone efekty zazwyczaj są różne dla porównywanych alternatyw.
Przez niektórych autorów uważana jest za odmianę analizy CEA lub CUA.
Jest rzadko prowadzona jako niezależna analiza.
TYPY ANALIZ FARMAKOEKONOMICZNYCH analiza wydajności kosztów
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
Mierzone i porównywane efekty są zawsze jednakowe dla porównywanych alternatyw.
Obrazuje jedynie różnicę w kosztach - wskazuje alternatywę o najniższych nakładach finansowych.
Przez niektórych autorów klasyfikowana jako uproszczona forma analizy koszt-efektywność.
TYPY ANALIZ FARMAKOEKONOMICZNYCH analiza minimalizacji kosztów
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
Ocenie poddane zostają jedynie koszty (bezpośrednie i pośrednie) związane z występowaniem i leczeniem danego schorzenia.
Dostarcza informacji na temat rozkładu poszczególnych komponent kosztów.
Pozwala sformułować wnioski dotyczące obciążeń dla systemu opieki zdrowotnej i społeczeństwa jakie niesie ze sobą dane schorzenie z ekonomicznego punktu widzenia.
TYPY ANALIZ FARMAKOEKONOMICZNYCH analiza kosztów choroby
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
KOSZTY NIEWYDOLNOŚCI SERCA W POLSCE
Program oceny diagnostyki, leczenia i kosztów u chorych z niewydolnością serca, w
losowo wybranych jednostkach lecznictwa otwartego i zamkniętego na poziomie
podstawowym, wojewódzkim i specjalistycznym- POLKARD
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
EPIDEMIOLOGIA NIEWYDOLNOŚCI SERCA (NS)
Częstość występowania NS w krajach uprzemysłowionych waha się od 1 do 3% i rośnie wraz z wiekiem W Wielkiej Brytanii i Skandynawii częstość występowania
niewydolności serca wynosi 0,3-2% w populacji ogólnej, 2-5% u ludzi w wieku 70-79 lat i 10% u osób powyżej 80. roku życia
Dwie trzecie zachorowań dotyczy osób powyżej 70. roku życia Na NS może cierpieć 15 milionów Europejczyków i 5,8
milionów Amerykanów
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
EPIDEMIOLOGIA NIEWYDOLNOŚCI SERCA (NS)
okresy pięcioletniego przeżycia i zużywane zasoby ochrony zdrowia w postaci hospitalizacji kształtują się w mniej korzystny sposób niż w przypadku wielu częściej występujących rodzajów nowotworów
jakość życia chorych z NS porównywalna z pacjentami dializowanymi
łączne straty społeczne spowodowane niewydolnością serca (mierzone jako lata życia | lata życia skorygowane o jakość - QALY) z powodu niewydolności serca są porównywalne z łącznym efektem najczęstszych chorób nowotworowych rozpatrywanych łącznie
42
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
KOSZTY NIEWYDOLNOSCI SERCA – PERSPEKTYWA MIĘDZYNARODOWA
W zakresie kosztów medycznych bezpośrednich: W USA na leczenie niewydolności serca przeznaczono 20 miliardów
dolarów amerykańskich (USD) w roku 2000, 39 miliardów w 2010 2 miliardy USD we Francji (1990) W Szwecji 380 milionów USD (1996), 14% wszystkich dni hospitalizacji
związanych było z leczeniem NS, a pobyt w szpitalu stanowił ponad połowę bezpośrednich kosztów tej choroby
W Wielkiej Brytanii 1,91% budżetu Narodowego Funduszu Zdrowia (NHS) przeznaczono na NS - 905 milionów ₤. Składowe kosztów: 69% koszty hospitalizacji 5 336 000 wypisanych recept, co łączyło się z kosztami rzędu 54
milionów ₤. 86 101 przyjęć do szpitala, na co przeznaczono 379 milionów ₤ udzielono 7 644 000 porad za 104 miliony ₤
43
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
KOSZTY NIEWYDOLNOSCI SERCA – PERSPEKTYWA MIĘDZYNARODOWA
Niewydolność serca, zarówno ostra (37% przyjęć) jak i przewlekła (63% przyjęć) to najczęstsza przyczyna, często nawracających hospitalizacji, szczególnie u osób powyżej 65. roku życia w wielu krajach Europy
Od 1 do 2% budżetów systemów ochrony zdrowia w różnych krajach przeznaczone jest na diagnostykę i leczenie niewydolności serca
W budżetach wielu państw około 10% kosztów hospitalizacji przypada na niewydolność serca, co stanowi o społeczno - ekonomicznej wadze problemu
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
KOSZTY NIEWYDOLNOSCI SERCA – PERSPEKTYWA POLSKA Wg raportu Narodowego Funduszu Zdrowia za 2009, niewydolność serca jest pierwszą
przyczyną hospitalizacji w Polsce, zarówno w grupie kobiet jak i mężczyzn
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
Koszty niewydolnosci serca – perspektywa polska
Polska została sklasyfikowana na pierwszym miejscu w rankingu krajów OECD pod względem częstości hospitalizacji z powodu niewydolności serca
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
CEL BADANIA
Celem badania było określenie zużycia zasobów medycznych na leczenie i opiekę nad pacjentem z niewydolnością serca oraz oszacowanie kosztów z tym związanych w Polsce w roku 2011
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
METODYKA BADANIA
• Losowo wybrane jednostki lecznictwa otwartego: – 400 praktyk lekarzy ogólnych/ rodzinnych
– 396 przychodni specjalistycznych
• Lecznictwo zamknięte: – 259 szpitali wszystkich poziomów referencyjnych,
w ramach którego szacowano koszt pojedynczej hospitalizacji pacjenta
• Próba reprezentatywna, uzupełniona danymi z wywiadów z pacjentami
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
METODYKA BADANIA
Osobne analizy w zależności od klasy NYHA
Podział na leczonych przez specjalistów i lekarzy POZ
Horyzont czasowy 1 rok
Zużyte zasoby sektora ochrony zdrowia oraz koszty jednostkowe z 2011 roku
Koszty bezpośrednie medyczne i niemedyczne
Perspektywa płatnika publicznego
53
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
WYNIKI
• 5275 ankiet uzyskanych od lekarzy • 1024 ankiety otrzymane od pacjentów • Charakterystyka badanej populacji w osobnych
publikacjach: – Wizner B, Dubiel JS, Zdrojewski T, et al. Ogólnopolski program
oceny diagnostyki, leczenia i kosztów u chorych z niewydolnością serca, w losowo wybranych jednostkach lecznictwa otwartego i zamkniętego, na poziomie podstawowym, wojewódzkim i specjalistycznym. Założenia i metodyka projektu, realizowanego w ramach Narodowego Programu Profilaktyki i Leczenia Chorób Układu Krążenia: POLKARD 2003-2005. Folia Cardiol 2006, 13: 73-81.
– Wizner B, Dubiel JS, Opolski G et al. Access to selected diagnostic procedures in the management of heart failure patients in Poland – POLKARD 2005. Kardiol Pol 2010; 68: 265-272
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
ZUŻYCIE ZASOBÓW W SKALI ROKU - HOSPITALIZACJE I WIZYTY LEKARSKIE
Parametr
Średnia liczba na pacjenta na rok (zakres)
NYHA I [N=161]
NYHA II [N=2004]
NYHA III [N=1569]
NYHA IV [N=173]
Ogółem [N=3915]
Hospitalizacja z powodu
niewydolności serca 0,32 (0-8) 0,45 (0-12) 0,89 (0-10) 1,84 (0-10) 0,68 (0-12)
Hospitalizacja z innych
przyczyn 0,36 (0-4) 0,3 (0-6) 0,35 (0-18) 0,27 (0-5) 0,33 (0-18)
Wizyty ambulatoryjne
(planowane) 8,49 (0,5-110) 8,27 (0-110) 9,48 (0-52) 10,951 (0-26) 8,90 (0-110)
Wizyty ambulatoryjne
(nieplanowane) 0,66 (1-8) 0,68 (1-26) 1,55 (1-33) 2,81 (1-30) 1,12 (1-33)
Wizyty domowe
(planowane) 0,36 (0-12) 0,31 (0-22) 0,78 (0-48) 1,37 (0-30) 0,55 (0-48)
Wizyty domowe
(nieplanowane, nasilenie
objawów niewydolności
serca)
0,17 (0-8) 0,16 (0-12) 0,52 (0-12) 1,15 (0-15) 0,35 (0-15)
Wizyty domowe
(nieplanowane, z innych
przyczyn)
0,10 (0-3) 0,14 (0-10) 0,28 (0-15) 0,43 (0-12) 0,21 (0-15)
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
ZUŻYCIE ZASOBÓW W SKALI ROKU – WYKONYWANE ZABIEGI
Typ zabiegu
Średnia liczba zabiegów na pacjenta na rok (zakres)
NYHA I [N=163]
NYHA II [N=2025]
NYHA III [N=1584]
NYHA IV [N=174]
Ogółem [N=3971]
Koronarografia 0,27 (0-2) 0,17 (0-5) 0,14 (0-3) 0,13 (0-2) 0,16 (0-5)
Angioplastyka balonowa 0,09 (0-4) 0,07 (0-3) 0,05 (0-3) 0,01(0-1) 0,06 (0-4)
Wszczepienie stentu 0,13 (0-3) 0,07 (0-3) 0,04 (0-2) 0,01 (0-1) 0,06 (0-3)
Pomostowanie aortalno-
wieńcowe 0,03 (0-1) 0,03 (0-2) 0,02 (0-1) 0,02 (0-2) 0,03 (0-2)
Zabieg na zastawce 0,04 (0-2) 0,01 (0-2) 0,01 (0-1) 0,01 (0-1) 0,01 (0-2)
Wszczepienie układu
stymulującego
(1, 2-jamowego)
0 (0-0) 0,00 (0-2) 0,00 (0-1) 0 (0-0) 0,00 (0-2)
Stymulacja
resynchronizująca
dwukomorowa
0 (0-0) 0,00 (0-1) 0,00 (0-1) 0,01 (0-1) 0,00 (0-1)
Kardiowerter/defibrylator 0,01 (0-1) 0,01 (0-2) 0,01 (0-2) 0,01 (0-1) 0,01 (0-2)
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
WYDATKI PŁATNIKA NA LEKI WG POSZCZEGÓLNYCH GRUP ATC ORAZ KLAS NYHA
Grupa leków (kod ATC)
Koszty leków (perspektywa NFZ)
NYHA I [N=163]
NYHA II [N=2025]
NYHA III [N=1585]
NYHA IV [N=175]
Ogółem [N=3948]
Inhibitory krzepnięcia
(B01AC) 16,97 zł 15,29 zł 14,43 zł 15,17 zł 15,01 zł
Glikozydy naparstnicy
(C01AA) 2,74 zł 4,83 zł 8,14 zł 10,13 zł 6,31 zł
Diuretyki (C03) 28,70 zł 52,55 zł 77,33 zł 109,00 zł 64,01 zł
ß blokery (C07) 18,21 zł 20,24 zł 16,30 zł 9,87 zł 18,11 zł
ACEI (C09AA) 82,29 zł 72,58 zł 66,66 zł 64,15 zł 70,23 zł
Ogółem 148,92 zł 165,48 zł 182,86 zł 208,33 zł 173,67 zł
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
ŚREDNIE ROCZNE KOSZTY OPIEKI NAD PACJENTEM Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA W ZALEŻNOŚCI OD KLASY NYHA
Średnia
7 739,49 zł
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
ŚREDNIE ROCZNE KOSZTY OPIEKI NAD PACJENTEM Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA – DANE SZCZEGÓŁOWE
Grupa kosztów
Średnie roczne koszty leczenia pacjenta
NYHA I NYHA II NYHA III NYHA IV Ogółem
Pobyt na OAiIT 2 181,83 zł 1 504,87 zł 3 279,82 zł 14 800,86 zł 3 360,34 zł
Hospitalizacje z powodu
niewydolności serca 2 971,94 zł 2 321,77 zł 3 054,55 zł 4 732,18 zł 2 748,49 zł
Hospitalizacje z innych
powodów 1 117,47 zł 936,97 zł 1 085,28 zł 834,38 zł 1 005,91 zł
Wizyty lekarskie
ambulatoryjne 331,88 zł 324,43 zł 399,86 zł 498,86 zł 362,88 zł
Wizyty lekarskie domowe 40,22 zł 39,26 zł 100,56 zł 187,01 zł 70,17 zł
Badania diagnostyczne w
trybie ambulatoryjnym 32,00 zł 21,84 zł 12,68 zł 11,55 zł 18,02 zł
Leki 148,92 165,48 182,86 208,33 173,67
Koszt całkowity 6 824,92zł 5 314,62zł 8 115,61 zł 21 273,33 zł 7 739,49 zł
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
ŚREDNIE KOSZTY HOSPITALIZACJI PACJENTA Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA W ZALEŻNOŚCI OD KLASY NYHA
Grupa kosztów
Średnie koszty hospitalizacji pacjenta z niewydolnością serca
NYHA I NYHA II NYHA III NYHA IV Ogółem
Pobyt na OAiIT 6 777,60 zł 3 321,31 zł 3 705,56 zł 8 026,80 zł 4 907,31 zł
Hospitalizacja (poza OAIT) 3 706,87 zł 2 575,65 zł 2 457,96 zł 2 615,01 zł 2 538,86 zł
Koszt całkowity 10 484,48 zł 5 896,96 zł 6 163,52 zł 10 641,81 zł 7 446,17 zł
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
ŚREDNIE KOSZTY HOSPITALIZACJI PACJENTA Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA W ZALEŻNOŚCI OD STOPNIA REFERENCYJNOŚCI OŚRODKA
Grupa kosztów
Średnie koszty hospitalizacji pacjenta z niewydolnością serca
Oddział
szpitala
miejskiego
Oddział szpitala
powiatowego
Oddział szpitala
wojewódzkiego
Oddział
kliniczny
akademii
medycznej
Ogółem
Pobyt na OAiIT 4 590,50 zł 4 273,83 zł 5 350,93 zł 7 881,21 zł 4 907,31 zł
Hospitalizacja (poza OAIT) 2 451,78 zł 2 339,73 zł 2 797,51 zł 3 045,89 zł 2 538,86 zł
Koszt całkowity 7 042,28 zł 6 613,56 zł 8 148,44 zł 10 927,11 zł 7 446,17 zł
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
WYNIKI, DYSKUSJA I WNIOSKI KOŃCOWE
Całkowite medyczne koszty leczenia rosną wraz z kolejnymi klasami NYHA, jeśli pacjentów ze stopniem I i II potraktować łącznie (odpowiada to wynikom z Francji, Niemiec, Belgii i Holandii )
W populacji chorych leczonych w lecznictwie zamkniętym, koszty bezpośrednie medyczne związane z pojedynczą hospitalizacją pacjenta z niewydolnością serca rosną wraz z poziomem referencyjności szpitala od najniższych w szpitalach miejskich do najwyższych w szpitalach uniwersyteckich
Czas hospitalizacji pacjentów był nieznacznie dłuższy niż wynika z amerykańskich danych literaturowych nieznacznie krótszy niż w Wielkiej Brytanii , czas przebywania na OAIT był prawie identyczny
Bezpośrednie koszty leczenia pacjenta z niewydolnością serca w Polsce wynosiły średnio 7 739,49 PLN w 2011 roku
Całkowity koszt dla systemu ochrony zdrowia mógł wynieść 1,7 mld zł, co stanowi 3,16% budżetu NFZ
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
WNIOSKI
Niewydolność serca stanowi tak wielkie obciążenie ekonomiczne dla systemu ochrony zdrowia i samych pacjentów, że monitorowanie tendencji zmian w tym zakresie oraz właściwa alokacja ograniczonych zasobów stanowi wyzwanie dla wszystkich zaangażowanych w leczenie tego schorzenia w Polsce.
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
OGRANICZENIA BADANIA
Brak włączenia kosztów pośrednich
Brak uwzględnienia innych punktów widzenia np. społecznego, pacjenta
Ekstrapolacja zużytych zasobów z innego punktu w czasie (2005) i łączenie z kosztami jednostkowymi z 2011
Kardiologia Polska 2013; 71, 3: 224–232
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
CZYM JEST MODEL?
Jest to najbardziej wierne odzwierciedlenie rzeczywistości związanej z
daną chorobą i jej leczeniem służące podjęciu najodpowiedniejszych
decyzji terapeutycznych dotyczących wyboru postępowania w oparciu o
dostępne, w odpowiedni sposób przetwarzane, dane.
Czynności związane z symulowaniem występujących
w rzeczywistości zdarzeń i procesów, które związane są
z zastosowaniem pewnych technik analitycznych nazywamy
modelowaniem.
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
Modelowanie umożliwia integrowanie pochodzących
z różnych źródeł danych dotyczących kosztów
i efektów zastosowania danego typu leczenia
z uwzględnieniem prawdopodobieństwa odniesienia
sukcesu terapeutycznego. Jest to zupełnie inne podejście
do oceny ekonomicznej niż dokonywanie analiz w oparciu o
badania kliniczne.
MODELOWANIE
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
Ocena ekonomiczna Cecha dominująca: kontrolowane
„wyidealizowane” warunki badania
klinicznego
Cecha dominująca: odzwierciedlenie „realnej” praktyki
leczniczej
Podejście oparte na badaniach klinicznych (randomizowanych,
kontrolowanych)
Podejście oparte na zastosowaniu modelu
analitycznego
Gromadzenie danych dotyczących zużytych zasobów lub/i kosztów (jednostkowych)
równolegle do badania klinicznego (podejście
prospektywne)
Modelowanie, synteza (metaanaliza) danych
dotyczących efektywności pochodzących z różnych źródeł
(w tym z badań klinicznych) oraz interpretacja ich z danymi
kosztowymi
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
ROLA MODELOWANIA W FARMAKOEKONOMICE
uogólnianie wyników pochodzących z badań
klinicznych dostosowując je do warunków
rzeczywistej praktyki
łączenie, integrowanie danych pochodzących z
różnych źródeł, nie tylko randomizowanych badań
klinicznych, ale również badań obserwacyjnych,
meta-analiz
ekstrapolacja wyników badań eksperymentalnych,
dotyczących najczęściej ram czasowych badania
klinicznego
integrowanie drugorzędowych (słabych) punktów
końcowych (surogatów) z pierwszorzędowymi
(mocnymi, twardymi) punktami końcowymi
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
ROLA MODELOWANIA W FARMAKOEKONOMICE
synteza np. porównanie ze sobą kilku leków wtedy, gdy pojedyncze
badanie kliniczne porównujące te leki nigdy nie zostało zaprojektowane i
przeprowadzone
służy sprawdzeniu założeń, hipotez w sytuacji braku jakichkolwiek, lub
bardzo małej ilości danych
identyfikacja i ocena niepewnych parametrów, a także analiza wpływu
tych parametrów na wyniki analizy modelowej (preferencji czasowych
(stopa dyskontowa), zastosowanego horyzontu czasowego, wzięcia lub
nie brania pod uwagę określonych danych kosztów)
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
DRZEWO DECYZYJNE
Drzewo decyzyjne jest graficzną reprezentacją wszystkich możliwych
sposobów postępowania wraz z następstwami klinicznymi i
ekonomicznymi każdej z tych opcji.
Budowa drzewa decyzyjnego
Węzeł decyzyjny
Reprezentuje sytuację, w której podejmowana jest decyzja
Gałęzie są alternatywnymi sposobami postępowania
Wybór
Terapia A
Terapia B
Terapia C
Budowa drzewa decyzyjnego
Węzeł decyzyjny
Reprezentuje sytuację, w której podejmowana jest decyzja
Gałęzie są alternatywnymi sposobami postępowania
Wybór
Terapia A
Terapia B
Terapia C
Wybór
Terapia A
Terapia B
Terapia C
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
DRZEWO DECYZYJNE
Budowa drzewa decyzyjnego
Węzeł końcowy
Reprezentujący
Terapia A
Wyleczony
P=0,6 1500 PLN, 5 QALYs
1200 PLN, 3 QALYs
wynik końcowy
Koszty i skuteczność kliniczna przypisane do każdego węzła
Terapia A
Wyleczony
P=0,6
Nie wyleczony
1500 PLN, 5 QALYs
1200 PLN, 3 QALYs
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
MODEL MARKOWA
Model Markowa znajduje swe zastosowanie w przypadku oceny chorób
przewlekłych. Jest szczególnie przydatny, gdy zdarzenia lub fazy danego
schorzenia pojawiają się cyklicznie, powtarzają się w czasie. Analizowaną
jednostkę chorobową dzieli się na poszczególne stany, które są istotne dla
klinicznego przebiegu choroby, modyfikowanego przez zastosowane
leczenie
Stan 1 – asymptomatyczny
Stan 2 – symptomatyczny
Stan 3 – śmierć (stan absorbujący)
p1, p2, p3 – prawdopodobieństwa
przejść między określonymi stanami
Stan 1
Stan 2
Stan 3
p 1
p 2
p 3
Stan 1
Stan 2
Stan 3
Stan 1 Stan 1
Stan 2 Stan 2
Stan 3 Stan 3
p 1
p 2
p 3
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
ROLA MODELOWANIA W FARMAKOEKONOMICE
uogólnianie wyników pochodzących z badań
klinicznych dostosowując je do warunków
rzeczywistej praktyki
łączenie, integrowanie danych pochodzących z
różnych źródeł, nie tylko randomizowanych badań
klinicznych, ale również badań obserwacyjnych,
meta-analiz
ekstrapolacja wyników badań eksperymentalnych,
dotyczących najczęściej ram czasowych badania
klinicznego
integrowanie drugorzędowych (słabych) punktów
końcowych (surogatów) z pierwszorzędowymi
(mocnymi, twardymi) punktami końcowymi
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
ROLA MODELOWANIA W FARMAKOEKONOMICE
synteza np. porównanie ze sobą kilku leków wtedy, gdy pojedyncze
badanie kliniczne porównujące te leki nigdy nie zostało zaprojektowane i
przeprowadzone
służy sprawdzeniu założeń, hipotez w sytuacji braku jakichkolwiek, lub
bardzo małej ilości danych
identyfikacja i ocena niepewnych parametrów, a także analiza wpływu
tych parametrów na wyniki analizy modelowej (preferencji czasowych
(stopa dyskontowa), zastosowanego horyzontu czasowego, wzięcia lub
nie brania pod uwagę określonych danych kosztów)
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
DRZEWO DECYZYJNE Drzewo decyzyjne jest graficzną reprezentacją wszystkich możliwych
sposobów postępowania wraz z następstwami klinicznymi i
ekonomicznymi każdej z tych opcji.
Budowa drzewa decyzyjnego
Węzeł decyzyjny
Reprezentuje sytuację, w której podejmowana jest decyzja
Gałęzie są alternatywnymi sposobami postępowania
Wybór
Terapia A
Terapia B
Terapia C
Budowa drzewa decyzyjnego
Węzeł decyzyjny
Reprezentuje sytuację, w której podejmowana jest decyzja
Gałęzie są alternatywnymi sposobami postępowania
Wybór
Terapia A
Terapia B
Terapia C
Wybór
Terapia A
Terapia B
Terapia C
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
DRZEWO DECYZYJNE
Budowa drzewa decyzyjnego
Węzeł końcowy
Reprezentujący
Terapia A
Wyleczony
P=0,6 1500 PLN, 5 QALYs
1200 PLN, 3 QALYs
wynik końcowy
Koszty i skuteczność kliniczna przypisane do każdego węzła
Terapia A
Wyleczony
P=0,6
Nie wyleczony
1500 PLN, 5 QALYs
1200 PLN, 3 QALYs
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
MODEL MARKOWA
Model Markowa znajduje swe zastosowanie w przypadku oceny chorób
przewlekłych. Jest szczególnie przydatny, gdy zdarzenia lub fazy danego
schorzenia pojawiają się cyklicznie, powtarzają się w czasie. Analizowaną
jednostkę chorobową dzieli się na poszczególne stany, które są istotne dla
klinicznego przebiegu choroby, modyfikowanego przez zastosowane
leczenie
Stan 1 – asymptomatyczny
Stan 2 – symptomatyczny
Stan 3 – śmierć (stan absorbujący)
p1, p2, p3 – prawdopodobieństwa
przejść między określonymi stanami
Stan 1
Stan 2
Stan 3
p 1
p 2
p 3
Stan 1
Stan 2
Stan 3
Stan 1 Stan 1
Stan 2 Stan 2
Stan 3 Stan 3
p 1
p 2
p 3
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
1. Określenie problemu badawczego
2. Wybór i uzasadnienie alternatywnych metod
leczenia
3. Określenie skuteczności badanych sposobów
postępowania
4. Uwzględnienie wszystkich grup kosztów
5. Wybór jednostek pomiaru kosztów i efektów
KRYTYCZNA OCENA PUBLIKACJI FARMAKOEKONOMICZNEJ
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
6. Prawidłowe oszacowanie i obliczenie kosztów
i konsekwencji
7. Horyzont czasowy badania (dyskontowanie)
8. Wykonanie analizy inkrementalnej
9. Przeprowadzenie analizy wrażliwości
10. Wartość praktyczna dla odbiorców
KRYTYCZNA OCENA PUBLIKACJI FARMAKOEKONOMICZNEJ
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
Receptariusz - definicja
Wg Prof. Spławińskiego „Receptariusz szpitalny”:
Receptariusz szpitalny to zbiór zasad, które
stanowią podstawę do zastosowania leków w
szpitalu, połączony z listą leków.
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
Receptariusz obejmuje:
• skład komitetu terapeutycznego – ciała, które
decyduje o wpisaniu leków do receptariusza;
• tryb przyjmowania leków do receptariusza z
odpowiednimi formularzami;
• listy leków
• podstawowe standardy
• zasady kontroli receptariusza
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
1. Drummond M. F., Sculpher M.J., Torrence G.W. O’Brien B. J., Stoddart G.L.,
Methods for the Economic Evaluation of Health Care Programmes, Oxford University
Press, Third Edition, Oxford, 2005
2. Gold M.R, Siegel J.E, Russell L.B, Weinstein M.C.
Cost – Effectiveness in Health and Medicine, Oxford University Press, New York, 1996
3. Sloan F.A. Valuing Health Care. Cambridge University Press, Cambridge, 1996
4. Spilker B. Quality of Life and Pharmacoeconomics in Clinical Trials. Lippincott-Raven,
New York, 1996
5. Getzen T.E. Ekonomika zdrowia – teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa, 2000
6. Orlewska E., Nowakowska E. Farmakoekonomika dla studentów i absolwentów
Akademii Medycznych, Akademia Medyczna im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu,
Poznań, 2004
7. Spławiński J. Receptariusz Szpitalny, Unimed, Jaworzno, 1998
8. Czech M. Farmakoekonomika i ocena technologii medycznych w gospodarowaniu
lekami w Polsce. Diagnoza i koncepcje zmian. Wolters Kluwer, Warszawa 2010
9. Czech M. Farmakoekonomika w opiece farmaceutycznej. Biblioteka Naukowa
Czasopisma Aptekarskiego, Warszawa, 2008
10. Czech M. Farmakoekonomika jako narzędzie zarządzania w gospodarowaniu lekami w
Polsce, Instytut Przedsiębiorczości i Samorządności, Warszawa 2006
LITERATURA PRZEDMIOTU
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
TRENDY/ KONTROWERSJE/ METODOLOGIA
Badanie obserwacyjne/ bazy danych vs. RCT
kryteria włączenia- błąd selekcji
wysoki compliance
porównanie, meta-analizy
pomiar kosztów w RCT -micro vs. gross-costing (D Polsky, H Glick, 2009)
łączenie wyników RCT i badań obserwacyjnych w modelach (N
Freemantle, 2009)
Złożone punkty końcowe
Rola modeli, stopień komplikacji
Koszty pośrednie? Wartość opieki/ woluntariatu
Próg opłacalności koszt/ LYS, koszt/ QALY (3x PKB, dializoterapia?)
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
TRENDY/ KONTROWERSJE/ METODOLOGIA Wzrastająca rola jakości życia/ PROs
dodatkowe punkty końcowe w badaniach klinicznych
wybór właściwych punktów końcowych
forma elektroniczna kwestionariuszy
walidacja kulturowa narzędzi
Czy QALY to zawsze QALY?
brak alternatyw leczniczych
choroby rzadkie i ultra- rzadkie
technologie przedłużające życie (onkologia)
Integracja różnych miar efektywności np. WTP i QALY
Związek pierwszo- i drugorzędowych punktów końcowych
Wieloośrodkowe badania kliniczne
Badania epidemiologiczne
Międzynarodowe badania farmakoekonomiczne
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
TRENDY/ KONTROWERSJE/ PROCESY
Długość procesu- czas dostępu do rynku
Kosztowa efektywność (CEA) czy wpływ na budżet (BIA)?
zgodność z wytycznymi, wzrastająca liczba publikacji (E Orlewska, L
Gulacsi, 2009)
Znaczenie dla społeczeństwa (AIDS vs. otyłość). Kto to ocenia?
Udział zainteresowanych stron (pacjenci, świadczeniodawcy,
profesjonaliści medyczni, płatnicy, producenci)
Przejrzystość procesów (kryteria, procedury, uzasadnienia decyzji)
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
TRENDY/ KONTROWERSJE/ PROCESY
Stopień w jakim analizy farmakoekonomiczne powinny
być standaryzowane i „regulowane”
Wytyczne jako obowiązujące prawo
Wymagania dotyczące publikacji ze strony czasopism
specjalistycznych/ rola recenzentów (Rovira J, 2008)
Autorstwo publikacji
Partnerstwo przemysłu i odbiorców analiz
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
TRENDY/ KONTROWERSJE/ PROCESY
Tryb odwoławczy- rola sądów
Instrumenty podziału ryzyka
niepewność wyniku/ efekty leczenia po wejściu na rynek
umowy finansowe
Technologie lekowe vs. technologie nie-lekowe
Kwestie etyczne (solidaryzm [S, N], brak dyskryminacji [S], korzyści
społeczne [Fr]) PL:
Kodeks PTFe
Kodeks etyki lekarskiej
Kodeks Aptekarza RP
Kodeks etyki marketingowej firm farmaceutycznych
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
ZDROWIE I OPIEKA ZDROWOTNA
JAKO EKONOMICZNE DOBRA
Wymagane jest zdrowie, a nie opieka zdrowotna
Zdrowie nie jest dobrem zbywalnym
Opieka zdrowotna jest dobrem pochodnym
Asymetria informacji w opiece zdrowotnej
niepewność, nieokreśloność
* Marcin Czech Wszelkie prawa zastrzeżone
KONTROWERSJE- CO ROBIĆ?
Rozwój farmakoekonomiki jako dziedziny nauki - działalność Polskiego Towarzystwa Farmakoekonomicznego
www.farmakoekonomika.pl
Doskonalenie i rozwijanie wiedzy z zakresu farmakoekonomiki i ekonomiki ochrony zdrowia, rozwój metodologii
Dalsza praca nad odpowiednim prawem oraz wytycznymi dotyczącymi prowadzenia oceny ekonomicznej w ochronie zdrowia
Gromadzenie danych kosztowych, dbałość o ich jakość i rzetelność wykorzystania w analizie ekonomicznej
Wymiana doświadczeń i współpraca pomiędzy ośrodkami farmakoekonomicznymi w kraju i za granicą