Fail Kuasa 1-15
514
SMK. TENGKU INTAN ZAHARAH 23000 DUNGUN TERENGGANU DARUL IMAN
description
GPM
Transcript of Fail Kuasa 1-15
SMK. TENGKU INTAN ZAHARAH23000 DUNGUNTERENGGANU DARUL IMAN
‘FAILKUASA” (AUTHORITY FILE) PUSAT SUMBER SEKOLAH
Adalah merupakan catatan tugas yang dilaksanakan oleh Guru Perpustakaan dan
Media difailkan atau dijilidkan dengan tujuan menjadikan panduan, rujukan untuk guru
yang terlibat dengan pengurusan pusat sumber sekolah.
Segala catatan dan peraturan yang dirancang oleh Jawatankuasa Induk Pusat Sumber
Sekolah hendaklah disahkan oleh Pengetua atau Guru Besar sekolah sebelum difailkan.
Semoga fail kuasa ini dapat memberi panduan dan rujukan untuk guru-guru Guru
Perpustakaan dan Media, terutamanya mereka yang baru dilantik.
Sekian, terima kasih.
Disediakan oleh : Disahkan oleh :
……………………………….. …………………………………
( SALINA BINTI JUMAAH ) ( ZAKARIAH BIN ALI )
Guru Perpustakaan dan Media Pengetua
SMK Tengku Intan Zaharah SMK Tengku Intan Zaharah
23000 Dungun 23000 Dungun
Terengganu Terengganu
FALSAFAH PUSAT SUMBER SEKOLAH
Pusat Sumber Sekolah merupakan satu tempat menjalankan aktiviti yang menuju ke
arah melaksanakan kaedah pengajaran dan pembelajaran yang lebih berkesan. Ia
merupakan satu konsep yang banyak menumpukan kepada pengurusan yang
sistematik, berpusat dan menyeluruh yang dapat memberi faedah dan perkhidmatan
yang maksima kepada guru-guru dan pelajar.
Pusat sumber sekolah berfungsi sebagai pengumpul, penyusun dan penyimpan
maklumat dalam satu sistem yang senang difahami dan mudah dikesan. PSS juga
bertindak sebagai penyebar bahan-bahan maklumat dengan cepat dan segera apabila
diperlukan.
Pusat sumber adalah sebagai satu sistem perkhidmatan yang membolehkan semua
pihak di peringkat sekolah mencapai matlamat-matlamat kurikulum. Fenomena ini akan
menggalakkan perkembangan intelektual, rohani, emosi dan jasmani yang seimbang.
BAB 1
PENGENALAN
1.1 PENDAHULUAN
Pusat Sumber Sekolah (PSS) merupakan agensi yang penting dalam institusi sekolah
yang menyediakan pelbagai bahan, khidmat dan kemudahan pengajaran serta
pembelajaran. Sesebuah pusat sumber memerlukan pengurusan yang cekap dan
sistematik. Pembentukannya adalah dengan tenaga dan daya usaha semua guru dan
tidak seharusnya dipikul oleh guru pusat sumber sekolah sahaja. Setiap guru
seharusnya mempunyai pengetahuan tentang pusat sumber sekolah agar dapat
memberikan sumbangan kepada kemajuan pusat sumber sekolahnya.
1.2 KONSEP PSS
Pusat Sumber Sekolah merupakan tempat yang sesuai untuk proses pengajaran dan
pembelajaran. Pusat sumber sekolah biasanya dilengkapi dengan pelbagai jenis bahan
yang bertujuan menambahkan maklumat semasa proses pengajaran dan pembelajaran.
Pusat Sumber Sekolah juga merupakan satu sistem perkhidmatan untuk membolehkan
pihak sekolah mencapai matlamat-matlamat kurikulumnya.
1.3 TUJUAN DAN MATLAMAT
“FAILKUASA” ini diterbitkan dengan tujuan;
1. Membantu dalam pengurusan pusat sumber sekolah
2. Sebagai panduan dan rujukan pengurusan
3. Dasar PSS
Penggunaan “FAILKUASA” PSS, yang telah digariskan bermatlamat;
a) Meningkatkan mutu pengajaran tenaga pengajar sekolah.
b) Meningkatkan prestasi pelajaran serta pencapaian akademik.
c) Menjadikan PSS sebagai satu agensi maklumat di sekolah .
1.4 PROSEDUR MEMBUAT PINDAAN
1.4.1 Kaji bahagian yang perlu dipinda
1.4.2 Sediakan draf pindaan berkenaan
1.4.3 Bentangkan dalam mesyuarat AJK Induk untuk kelulusan
1.4.4 Setelah lulus, isikan borang pindaan
1.4.5 Dapatkan tanda tangan pengesahan Pengetua/Guru Besar
1.4.6 Tarikh berkuatkuasa pindaan ialah bermula dari tarikh kelulusan
mesyuarat AJK Induk
(sila lihat lampiran A) – Borang Pindaan Dasar Fail Kuasa
Lampiran A
BORANG PINDAAN DASAR FAIL KUASA PSS
Pindaan: Bil ____ /_______
Bab: ____________________________________________
Bil Perkara Tarikh
Kuatkuasa
Tarikh
Mansuh
Keputusan tersebut di atas telah dicapai dalam mesyuarat AJK Induk PSS
kali ke _______ / __________ yang telah diadakan pada _______________
Disediakan oleh : Di sahkan oleh :
------------------------------------- ----------------------------------
( SALINA BINTI JUMAAH ) (HAJI MD. ZAIN BIN MUDA)
Guru Perpustakaan dan Media Pengetua
SMK Tengku Intan Zaharah SMK Tengku Intan Zaharah
23000 Dungun, Terengganu 23000 Dungun, Terengganu
BAB 2
MAKLUMAT PSS
2.1 SEJARAH PSS
2.1.1 Sekolah Menengah Kebangsaaan Tengku Intan Zaharah ( nama
asalnya ialah Sekolah Menengah Dungun ) bermula pada tahun 1968.
Penubuhan sekolah ini bermula dengan sebuah kelas aliran Melayu di
Sekolah Menengah Kebangsaan Sultan Omar pada tahun 1963.
Pada tahun 1970, Perpustakaan Sekolah Menengah Kebangsaan
Tengku Intan Zaharah ( SMKTIZ ) dibangunkan seiring dengan
penambahan bilik-bilik lain seperti makmal sains, bilik darjah dan
sebagainya.
Selaras dengan perkembangan ini, unit-unit PSS yang lain seperti Bilik
Tayangan / Alat Pandang Dengar ( APD ), Bilik Komputer, Makmal SAL,
Makmal Komputer, Pusat Akses, Bilik Bahan Bantu Mengajar ( BBM )
dan Bilik ETeMs telah ditambah bilangannya bagi memenuhi keperluan P
& P semasa bersesuaian dengan visi PSS sekolah iaitu PSS Pemangkin
Kecemerlangan Sekolah.
2.1.2 Infrastruktur:
Terbahagi kepada unit-unit yang ada:
Unit Perpustakaan
Unit Bilik Tayangan / APD
Unit BBM
Unit Papan Kenyataan
Unit Bank Soalan
Makmal Komputer
Pusat Akses
Bilik Komputer
Program NILAM
Bilik ETeMS
Makmal SAL
2.2 PELAN LOKASI
Sila rujuk lampiran.
2.3 VISI
“PSS PEMANGKIN KECEMERLANGAN SEKOLAH”
2.4 MISI
Menjana dan membentuk warga sekolah yang berilmu, dinamis, kreatif, inovatif
dan berdisiplin dengan merealisasikan PSS sebagai pusat sumber bermaklumat
seiring dengan matlamat wawasan dan Falsafah Pendidikan Negara.
2.5 PIAGAM PELANGGAN PSS
2.5.1 Memastikan pengguna mendapat tempat dan ruang yang selesa dan
mencukupi
2.5.2 Memastikan pengguna mendapat kemudahan bahan bantu yang terkini
dan berkeadaan baik dengan segera
2.5.3 Menyediakan bahan bantu mengajar dan bahan bacaan mencukupi untuk
keperluan atau kegunaan pengguna
2.5.4 Menyediakan maklumat relevan dan terkini kepada warga sekolah
2.5.5 Sedia memberi khidmat kepakaran dalam penggunaan teknologi
pendidikan kepada pengguna dari semasa ke semasa
2.5.6 Memberi khdimat, layanan mesra, bersopan dan setiasa peka kepada
masalah pengguna
2.5.7 Menyediakan kemudahan dan menentukan kaedah tempahan
penggunaan PSS kepada pengguna
2.5.8 Membantu memupuk tabiat pembelajaran kendiri, membaca dan
menjalankan penyelidikan melalui pencarian dan penggunaan maklumat
secara sistematik
2.6 MATLAMAT PSS
2.6.1 Mempertingkatkan mutu pendidikan di sekolah.
2.6.2 Membentuk profesion perguruan yang berilmu, dinamis, kreatif, inovatif
dan berdisplin untuk membantu membina sahsiah guru-guru supaya
mereka dapat memainkan peranan yang berkesan dalam pembangunan
agama, bangsa dan negara.
2.6.3 Membantu golongan pelajar yang berilmu, dinamis, kreatif dan berdisiplin
untuk membantu pembinaan sahsiah pelajar itu sendiri supaya dapat
memainkan peranan yang positif apabila mereka tamat persekolahan.
2.6.4 Merapatkan jurang perbezaan antara kemudahan-kemudahan pendidikan
sekolah-sekolah luar bandar dengan sekolah-sekolah di bandar
2.7 OBJEKTIF
Objektif Pusat Sumber Sekolah ialah:
( Rujuk Bab 1: Panduan)
2.7.1 Menguruskan maklumat
PSS sebagai tempat mengumpul, menyimpan serta mengedarkan
pelbagai maklumat. Maklumat-maklumat ini mencakupi pelbagai bidang
keilmuan seperti kemanusiaan, sains, teknologi, agama dan sebagainya.
Dengan maklumat-maklumat inilah guru-guru dan para pelajar dapat
memperkayakan pengalaman-pengalaman pengajaran dan pembelajaran
mereka.
2.7.2 Kecemerlangan pendidikan
Adalah diharapkan PSS akan dapat mempertingkatkan mutu pengajaran
pembelajaran serta dapat meningkatkan prestasi pencapaian akademik di
kalangan pelajar-pelajarnya.
2.7.3 Penggunaan kemudahan
Menggalakkan pelajar-pelajar, guru-guru serta kakitangan sekolah
menggunakan pelbagai kemudahan pembelajaran supaya mereka
mempunyai tahap keilmuan yang tinggi hasilnya dari kajian dan
pembacaan yang tidak ditumpukan kepada buku teks semata-mata.
2.7.4 Memupuk Tabiat Belajar
Adalah diharapkan dengan adanya Pusat Sumber Sekolah akan dapat
membantu memupuk tabiat belajar sendiri, membaca dan menjalankan
penyelidikan melalui pencarian dan penggunaan maklumat secara
sistematik.
2.7.5 Penghasilan Bahan
Pusat Sumber Sekolah juga merupakan tempat untuk menghasil, menilai
dan menggunakan pelbagai alatan/ bahan untuk proses pengajaran dan
pembelajaran.
2.7.6 Perkhidmatan Pembelajaran
Pusat Sumber Sekolah juga harus berupaya memberi pandangan dan
cadangan untuk melaksanakan kurikulum sekolah dengan berkesan.
Oleh yang demikian, kakitangannya bukan sahaja mesti mempunyai
pengetahuan dan kemahiran tentang media pendidikan tetapi juga
bagaimana media dapat disepadukan dalam pengajaran dan
pembelajaran supaya berkesan. Khidmat runding dan nasihat ini
hendaklah ditawarkan bila-bila masa yang diperlukan. Ia boleh diberi
dalam bentuk sesi tunjuk ajar, bengkel, kursus, pameran, temubual,
dialog atau apa sahaja cara yang boleh menghasilkan konteks antara
kakitangan media dengan guru-guru dan para pelajar.
2.7.7 Kemahiran Maklumat
Pusat Sumber Sekolah juga seharusnya berperanan melatih pelajar-
pelajar supaya dapat menggunakan kemahiran maklumat dalam proses
pembelajaran mereka.
2.8 FUNGSI PUSAT SUMBER SEKOLAH ( Rujuk Bab 1 )
2.8.1 Mengenalpasti dan menyediakan koleksi bahan untuk keperluan
kurikulum dan kokurikulum
2.8.2 Berkhidmat sebagai pusat bahan dan alatan yang boleh digunakan
secara individu atau kumpulan dalam proses pengajaran dan
pembelajaran.
2.8.3 Merupakan tempat penyimpanan bahan P & P untuk digunakan dalam
bilik darjah mahupun di luar bilik darjah.
2.8.4 Memberi panduan dalam mencari, mengguna, menghasil dan
mempersembahkan maklumat selaras dengan keperluan kurikulum.
2.8.5 Menjadi pusat perhubungan di antara sekolah dengan agensi-agensi lain
bagi tujuan perolehan atau pinjaman bahan yang diperlukan.
2.8.6 Menggalak dan mempromosikan aktiviti membaca dan kemahiran
maklumat.
2.8.7 Menyediakan peluang kepada pelajar untuk mengembangkan kemahiran
belajar secara pembelajaran kendiri.
2.8.8 Menyediakan kemudahan untuk menyokong aktiviti pembelajaran.
2.8.9 Membuat perancangan supaya koleksi bahan selaras dengan keperluan
semasa serta terkini dalam bidang pendidkan dan teknologi.
2.8.10 Menyediakan rakam-salin serta memberi perkhidmatan bagi
memudahkan proses pengajaran dan pembelajaran.
BAB 3
JAWATANKUASA PENTADBIRAN PSS
3.1 JAWATANKUASA INDUK PSS
3.1.1 Struktur Organisasi
Pengerusi : Pengetua
N. Pengerusi 1 : Penolong Kanan Pentadbiran
N. Pengerusi 2 : Penolong Kanan HEM
N. Pengerusi 3 : Penolong Kanan Kokurikulum
Setiausaha : Guru Perpustakaan dan Media
AJK : Ketua-ketua Bidang
Ketua-ketua Panitia
Ketua-ketua Unit PSS
Kaunselor
YDP PIBG
* SILA RUJUK LAMPIRAN.
3.1.2 Tugas-tugas Jawatankuasa Induk
Pusat Sumber Sekolah hendaklah dikawal oleh sebuah badan
yang disebut Jawatankuasa Pentadbir Pusat Sumber Sekolah.
Tugas-tugas jawatankuasa ini ialah:
- Menentukan matlamat, objektif dan polisi Pusat Sumber
Sekolah
- Mengkaji dan meluluskan program-program media yang
dicadangkan
- Meluluskan peruntukan kewangan yang mencukupi bagi
melaksanakan program-program media
- Mengkaji laporan penggal tentang kemajuan Pusat sumber
Sekolah.
3.2 JAWATANKUASA KERJA
3.2.1 Struktur Organisasi
Pengerusi : Penolong Kanan Pentadbiran
N. Pengerusi : Guru Perpustakaan dan Media
Setiausaha : Guru Penyelaras Perpustakaan
AJK :
Guru Perpustakaan
Guru Bilik Tayangan / APD
Guru Bilik BBM
GuruUnit Papan Kenyataan
Guru Unit Bank Soalan
Guru Makmal Komputer
Guru Pusat Akses
Guru Bilik Komputer
Guru Program NILAM
Guru Bilik ETeMS
Guru Makmal SAL
* SILA RUJUK LAMPIRAN.
3.2.2 Tugas Jawatankuasa Kerja
- Menguruskan perkhidmatan-perkhidmatan di Pusat
Sumber Sekolah
- Menyediakan anggaran perbelanjaan tahunan
- Mengemukakan laporan kemajuan Pusat Sumber Sekolah
kepada Jawatankuasa Tadbir (Induk)
3.2.3 Tugas Guru Perpustakaan dan Media
- merancang dan mengajar mata pelajaran antara 6 hingga
8 waktu seminggu.
- Merancang dan melaksanakan dasar dan program
tahunan Pusat Sumber Sekolah ( PSS ) bersama-sama
pengetua, kakitangan PSS, guru dan pelajar sekolah.
- Merancang dan mengurus belanjawan tahunan PSS
bersama AJK Kurikulum sekolah.
- Merancang pemerolehan dan pembinaan koleksi yang
komprehensif, seimbang dan kemas kini.
- Merancang dan mengurus program pembacaan ( Program
NILAM ) dan pembudayaan ilmu.
- Merancang, melaksana dan menyelaras program
pembangunan staf dan program latihan dalaman
berhubung dengan PSS.
- Merancang dan mengurus program promosi PSS.
- Bekerjasama dengan guru-guru dalam pelaksanaan
pengajaran dan pembelajaran berasaskan sumber.
- Berhubung dan bekerjasama dengan Pusat Sumber
Pendidikan Negeri / PKG / Perpustakaan Awam untuk
meningkatkan perkhidmatan dan program PSS.
- Menyelia dan mengurus bahan-bahan PSS.
- Menyedia dan mengedar minit mesyuarat JK Induk / Kerja
PSS.
- Memantau dan mengawal selia pelaksanaan program
PSS.
- Mempromosi dan menjadi ahli Persatuan Perpustakaan /
PSS.
- Menjalankan penyelidikan / kajian tindakan berhubung
dengan perkhidmatan PSS.
- Menyediakan laoran serta analisis pelaksanaan
pembangunan, pengurusan, program dan aktiviti serta
kewangan PSS.
- Menghantar data dan laporan pelaksanaan Program PSS
khasnya Laporan PSS dan NILAM kepada BTP melalui
PKG dan PSPN pada bulan Oktober setiap tahun.
- Menjalankan tugas-tugas lain yang diarahkan oleh
pengurusan sekolah dari semasa ke semasa.
3.2.4 Tugas-Tugas Guru Perpustakaan
- Menentukan dasar pentadbiran, pembelian dan
pengurusan perpustakaan.
- Melatih dan menyelia kerani dan pengawas Pusat Sumber.
- Menjamin perjalanan perpustakaan berjalan dengan baik.
- Merancang aktiviti perpustakaan
- Merancang anggaran belanjawan tahunan perpustakaan
- Menyimpan rekod perbelanjaan bahan-bahan
perpustakaan
- Memberi khidmat nasihat dan kepakaran kepada pihak
yang memerlukannya
- Memperolehi dan menyemak maklumat-maklumat
mengenai bahan-bahan baru dan terkini untuk koleksi
perpustakaan
- Menyemak stok pada akhir tahun
3.2.5 Tugas Guru Bilik Audio-Visual/Multimedia
- Merancang anggaran belanjawan tahunan unit tayangan
- Mempamer serta mengedarkan bahan-bahan sokongan
perkhidmatan tayangan seperti jadual waktu siaran dan
jadual tajuk rancangan
- Menyediakan jadual penggunaan Bilik Audio-Visual
- Membina koleksi pita-pita video rancangan TV Pendidikan
- Menyediakan buku-buku Rekod Penggunaan Bilik Audio-
Visual
- Melaporkan sebarang kerosakan atau kehilangan
perkakasan tayangan kepada sekolah dengan segera
- Memastikan kebersihan dan keceriaan Bilik Audio-Visual
sepanjang masa
3.2.6 Tugas Guru Alat Pandang Dengar/Bahan Bantu Mengajar
- Merancang anggaran belanjawan tahunan perkhidmatan
alat pandang dengar/alat bantu mengajar untuk pusat
sumber sekolah
- Mencatatkan semua bekalan atau hardware dan software
yang dibeli ke dalam buku stok alat pandang dengar
- Mengelas dan mengkatalog semua bahan untuk
pengetahuan guru-guru.
- Mengadakan perkembangan staf dalam pembinaan media
kos rendah dan penggunaan alat pandang dengar/alat
bantu mengajar untuk guru-guru dan pelajar-pelajar.
- Mewujudkan sistem pinjaman alat dan bahan secara
berkesan.
- Melaporkan sebarang kerosakan atau kehilangan bahan
hardware dan software kepada Guru Perpustakaan dan
Media supaya dapat dibaikpulih atau diganti dengan
segera.
3.2.7 Tugas Kerani/Pembantu PSS
- Bertanggungjawab kepada Penyelaras dan guru-guru PSS
- Membantu guru PSS mengurus perkhidmatan pinjaman
dan menyimpan rekod-rekod yang bersabit dengan PSS
- Membantu guru-guru dalam urusan memesan dan
menerima buku-buku dan bahan - bahan lain.
- Membantu mengkelas dan mengkatalog buku-buku/bukan
buku.
- Membantu memproses buku/bukan buku untuk pinjaman
dan penggunaan PSS.
- Menyusun, menyemak dan membaikpulih buku-buku yang
rosak.
- Mengawal disiplin pelajar-pelajar semasa berada dalam
PSS.
3.2.8 Tugas-tugas Pengawas Pusat Sumber
- Membantu membuat kerja-kerja pengkelasan, katalog dan
susunan alat/bahan
- Membantu dalam menerbitkan bahan-bahan pengajaran.
- Membantu guru dalam membaiki dan mengubahsuai
alat/perabot.
- Membantu guru PSS dalam kerja-kerja memproses buku-
buku.
- Membantu guru PSS mengemaskinikan stok bahan cetak
dan bukan cetak.
- Membantu guru mengurus pinjaman/pemulangan buku.
- Menggunting akhbar/majalah yang telah dipilih oleh guru
PSS untuk tujuan fail tegak.
- Membantu guru PSS mengendalikan aktiviti PSS.
BAB 4
PENGAWAS PSS
4.1 BADAN PENGAWAS PUSAT SUMBER SEKOLAH
4.1 Struktur Organisasi Badan Pengawas PSS terdiri daripada:
Pengerusi
Naib Pengerusi
Setiausaha
Bendahari
Naib Bendahari
AJK: Unit Keceriaan & Kebersihan
Unit Pemprosesan Buku
Unit Pengautomasian
Unit Aktiviti & Promosi
Unit Suratkhabar/Majalah & Keratan Akhbar
Unit Buletin
Unit Data/Statistik
* SILA RUJUK LAMPIRAN.
4.2 KRITERIA PEMILIHAN DAN PERLANTIKAN PENGAWAS
4.2.1 Lantikan Pengawas PSS berdasarkan kepada dasar atau
polisi sekolah.
- mengeluarkan iklan mengenai kekosongan jawatan
Pengawas PSS
- mengedarkan borang
- memanggil temuduga bagi pemohon yang layak
- pemberitahuan keputusan temuduga
- persediaan pakaian seragam pengawas
- menghadiri kursus/taklimat yang berkaitan dengan tugas-
tugas di PSS
4.2.2 Contoh Borang Permohonan – SILA RUJUK LAMPIRAN.
4.3 PAKAIAN SERAGAM PENGAWAS PUSAT SUMBER SEKOLAH
LELAKI :
- Baju kemeja : berlengan panjang
warna ungu
- Tali leher : berlogo sekolah
warna biru
- Seluar : panjang
warna hitam
- Kasut : warna hitam
PEREMPUAN :
- Baju kurung : warna ungu
- Tudung : warna ungu muda
lencana sekolah
- Kain : warna ungu gelap
- Kasut : warna hitam
4.4 TUGAS PENGAWAS PUSAT SUMBER SEKOLAH
4.4.2 Membantu membuat kerja-kerja pengkelasan, katalog dan
menyusun bahan/alatan dalam pusat sumber.
4.4.3 Membantu guru-guru PSS menerbitkan bahan-bahan pengajaran.
4.4.4 Membantu guru membaiki dan mengubahsuai alatan/perabot.
4.4.5 Membantu memproses buku-buku baru.
4.4.6 Membantu mengemaskini stok bahan dan bahan cetak.
4.4.7 Membersih dan mengemas bilik PSS.
4.4.8 Membantu guru mengurus pinjaman/pemulangan buku/alatan.
4.4.9 Menggunting akhbar/majalah untuk membina fail tegak/keratan
akhbar.
4.4.10 Membantu guru PSS mengendalikan aktiviti-aktiviti PSS.
4.5 JADUAL TUGAS
Tertakluk kepada pentadbiran dan pengurusan sekolah.
JADUAL BERTUGAS SEWAKTU SESI PERSEKOLAHAN
TINGKATAN
HARI
MENENGAH
RENDAH
MENENGAH
ATAS
MASA MASA
AHAD - KHAMIS 10.20 – 10.40 11.00 – 11.20
JADUAL BERTUGAS SELEPAS SESI PERSEKOLAHAN
HARI MASA
AHAD - KHAMIS 2.00 – 4.00
BAB 5
PERATURAN PSS
5.1 PERATURAN AM
Peraturan Am merupakan rancangan pengoperasian Pusat Sumber dan
Jawatankuasa Induk.
5.1.1 Untuk Pengguna:
Masa PSS dibuka
Kemudahan yang disediakan
Pinjaman
Keselamatan bahan dan alatan
Disiplin dan lain-lain
Bahan yang boleh diguna dan dipinjam
Jadual dan masa penggunaan serta sistem
meminjam bahan
Perkhidmatan khas
5.1.2 Untuk Bahan:
- Menentukan sistem dan peraturan pinjaman
bahan
a) Bahan buku:
Biasanya menggunakan sistem Brown, iaitu dengan
menggunakan kad untuk tujuan peminjam dan
pemulangan
b) Bahan bukan buku:
Perlu ada sistem pinjaman yang mudah tetapi sistematik untuk
pinjaman alatan dan bahan-bahan lain.
5.2 PERATURAN KHUSUS
5.2.1 PERATURAN PERPUSTAKAAN
- Bilik ini dibuka kepada semua warga SMKTIZ.
- Tidak dibenarkan masuk dan membuat pinjaman buku
tanpa kebenaran guru dan pengawas.
- Pengguna hanya dibenarkan meminjam buku :
Rujukan - 3 hari
Fiksyen - 5 hari
Bertanda merah - 1 hari
Majalah - 3 hari
- Pengguna dikehendaki menandatangani rekod
peminjaman sebagai bukti pemulangan.
- Pengguna hendaklah bertanggungjawab menjaga
keselamatan bahan bacaan yang dipinjam.
- Pengguna tidak dibenarkan menyimpan /
menyembunyikan bahan bacaan dari tempat asalnya.
- Pengguna dilarang membuat bising, makan, minum dan
membuang sampah semasa di perpustakaan.
- Semasa P & P, guru wajib hadir bersama-sama pelajar.
5.2.2 PERATURAN BILIK BBM
- Bilik ini terbuka penggunaannya kepada semua warga
SMKTIZ.
- Pelajar tidak dibenarkan masuk atau menggunakan bilik ini
dan meminjam alat-alat yang ada di dalamnya tanpa
kebenaran guru.
- Pengguna dikehendaki mencatat butir-butir peminjamnya
dalam buku yang disediakan.
- Alat-alat yang digunakan hendaklah dikembalikan
seberapa cepat bagi membolehkan guru-guru
menggunakannya.
- Bahan atau alatan yang dipinjam hendaklah diambil dan
dipulangkan oleh guru.
- Tempoh pinjaman hendaklah tidak melebihi dua hari.
- Tempoh pinjaman boleh dilanjutkan dengan
memperbaharu rekod pinjaman.
- Semua bahan yang dikembalikan hendaklah disimpan di
tempat asal.
- Bahan atau alatan tidak dibenarkan dibawa pulang kecuali
dengan kebenaran.
- Tidak dibenarkan makan atau minum di bilik BBM.
- Pengguna hendaklah menandatangani rekod peminjaman
sebagai bukti pemulangan.
- Pengguna hendaklah bertanggungjawab menjaga
keselamatan alat yang dipinjam.
- Guru-guru digalakkan membuat atau menghasilkan alat
mengajar di bilik BBM.
- Pengguna dilarang membuang sampah di merata-rata
tempat. Sila gunakan tong sampah yang disediakan.
- Jika berlaku kerosakan atau kehilangan carta atau alatan,
sila laporkan kepada guru BBM dengan segera.
- Kerjasama semua pihak amatlah dihargai agar bilik BBM
dapat dimanfaatkan sepenuhnya.
5.2.3 PERATURAN BLIK TAYANGAN / APD – BILIK KULIAH 1 & 2.
- Pengguna dikehendaki membuat tempahan sehari lebih
awal sebelum menggunakan bilik kuliah dengan cara
mengisi borang tempahan yang disediakan.
- Pengguna dilarang sama sekali membawa masuk
makanan dan minuman.
- Pelajar-pelajar tidak dibenarkan masuk atau menggunakan
bilik kuliah dan alat-alat yang ada di dalamnya tanpa guru
- Pelajar-pelajar dilarang membuat bising atau bermain
ketika berada di dalam bilik kuliah.
- Pelajar-pelajar dilarang menyentuh atau menggunakan
peralatan tanpa kebenaran guru.
- Pengguna juga diminta memastikan semua perabot seperti
kerusi dan meja disusun dengan teratur selepas
digunakan.
- Pengguna diminta merekodkan penggunaan bilik ke dalam
buku rekod penggunaan yang disediakan.
- Tutup semua tingkap dan langsir untuk mengelakkan
habuk masuk.
- Pastikan semua suis telah ditutup.
- Pengguna dilarang membuang sampah merata-rata.
- Pastikan bilik bersih dan teratus sebelum keluar
5.2.4. PERATURAN UNIT ICT – MAKMAL KOMPUTER, BILIK KOMPUTER &
PUSAT AKSES
- Pelajar dilarang masuk tanpa kebenaran guru / pengawas
bertugas.
- Sebelum masuk, sila beratur di luar makmal.
- Tidak dibenarkan membawa makanan dan minuman ke
dalam makmal komputer, bilik komputer dan pusat akses.
- Dilarang membawa disket luar.
- Sila buat tempahan sehari lebih awal untuk menggunakan
bilik-bilik ICT.
- Sila rekodkan penggunaan computer di dalam buku rekod
disediakan.
- Pengguna dilarang menyalahgunakan kemudahan
INTERNET untuk perkara selain tujuan P & P.
- Jaga kebersihan bilik-bilik ICT.
- Tutup suis PC dan suis elektrik selepas digunakan.
- Susun kerusi dengan kemas.
- Dilarang membawa keluar sebarang peralatan dari
makmal tanpa kebenaran.
5.3 PERATURAN PENGGUNAAN ALAT/RUANG (BILIK)
5.3.1 Perpustakaan
A) Semasa Berada Dalam Perpustakaan
B) Semasa Sesi Pengajaran Dan Pembelajaran
C) Peraturan Pinjaman
5.3.2 BBM
5.3.3 Bilik Audio-Visual
A) Peraturan Penggunaan Bilik
B) Peraturan Penggunaan Alatan
5.4 PERATURAN PINJAMAN DAN PEMULANGAN BAHAN/ALATAN
* SILA RUJUK LAMPIRAN.
BAB 6
PENGURUSAN PENTADBIRAN PSS
6.1 Pengurusan sistem fail
Pengurusan sistem fail di PSS ( sila lihat Lampiran )adalah berdasarkan
pengurusan sistem fail di sekolah. Di antara sistem fail yang digunakan ialah :-
06 / 02 - Kurikulum / Pusat Sumber
06 / 02 / 001 - Surat Pekeliling
06 / 02 / 002 - Belanjawan PSS
06 / 02 / 003 - Anggaran Perbelanjaan
06 / 02 / 004 - Sijil Akuan Penerima / Invois / Bil
06 / 02 / 005 - Mesyuarat JK Induk PSS
06 / 02 / 006 - Mesyuarat JK Kerja PSS
06 / 02 / 007 - Guru Perpustakaan & Media
06 / 02 / 008 - Profil Guru PSS
06 / 02 / 009 - Kerani PSS / Pembantu PSS
06 / 02 / 010 - Buku Program PSS
06 / 02 / 011 - Rancangan Aktiviti & Laporan
06 / 02 / 012 - Promosi / Buletin PSS
06 / 02 / 013 - Program Bacaan Sekolah
06 / 02 / 014 - Projek Khas PSS
06 / 02 / 015 - Modul Kursus PSS
06 / 02 / 016 - Profil Pengawas PSS
06 / 02 / 017 - Harta Modal
06 / 02 / 018 - Inventori
06 / 02 / 019 - Dokumentasi
06 / 02 / 020 - Fail Meja
06 / 02 / 021 - Laporan Pemantauan / Penilaian
06 / 02 / 022 - Surat daripada Jabatan
6.2 TEKNIK MENGELAS DAN MEMBERIKAN KOD INTUK SISTEM FAIL
Setiap fail mestilah diberikan tajuk dan kod yang sesuai . Sistem fail itu mestilah
mempunyai 3 level.
6.2.1 Level 1 ialah Tajuk.
- Tajuk-tajuk dalam system fail dikelaskan kepada :
a) Asrama
b) Hal Ehwal Pelajar
c) Kemudahan Fizikal
d) Kewangan dan akaun
e) Ko-kurikulum
f) Kurikulum
g) Pentadbiran Am Sekolah
h) Perhubungan Masyarakat
i) Perjawatan dan Perkhidmatan
j) Audit
6.2.2 Level 2 ialah Perkara.
- Setiap tajuk fail akan dikelaskan mengikut perkara [ Level 2 ].
- Kurikulum
01 / 01 - Pekeliling dan surat siaran kurikulum
01 / 02 - Sukatan pelajaran
01 / 03 - Jadual waktu
01 / 04 - Sumber pelajaran
01 / 05 - Panitia mata pelajaran
01/ 06 - Peperiksaan
01 / 07 - Laporan lawatan
01 / 08 - …………………..
6.2.3 Level 3 ialah Aktiviti.[ Lihat 6.1 ]
6.2.4 Setiap level ini dihadkan nombornya. Level 1 bernombor 01 hingga 99.
Level 2 bernombor 01 hingga 99 dan Level 3 bernombor 001 hingga 999.
6.2.5 Tekniknya ialah :
i) Tentukan tajuk fail
ii) Tentuakan perkara
iii) Tentukan aktiviti
iv) Tetapkan kod untuk satu-satu fail
CONTOH ;
Level 1. Tajuk - Kurikulum - 06
Level 2. Perkara - Sumber pelajaran/PSS- 02
Level 3. Aktiviti - Pekeliling - 001
Oleh itu kod fail ialah ;
06 / 02 / 001
6.3 PENGELASAN DAN KOD FAIL PSS
Item kod
Singkatan Nama Sekolah SKRP
Singkatan Pusat Sumber Sekolah PSS
Tajuk : Kurikulum 01
Perkara : Sumber pelajaran 04
Aktiviti : Pekeliling 001
Jilid 1 / 2….. Jilid 1 & seterusnya
Bilangan surat ( 01) & seterusnya
Oleh itu, cara untuk menulis Sistem Fail PSS dan Rujukan Kami ( surat )
ialah :
Contoh :
SMKTIZ PSS 06 / 02 / 001/ Jil. 1 ( 01 )
6.4 FAIL-FAIL YANG PERLU ADA DI PSS
Sekurang-kurangnya mestilah ada 15 buah fail dalam pusat sumber. Sumber
fail ini dikelaskan dalam tajuk KURIKULUM kerana pusat sumber adalah di
bawah kurikulum. Nombor dan kod fail telah ditetapkan sebagaimana dalam
pecahan 6.2.
6.4.1 Pada akhirnya, fail-fail ini akan diserahkan kepada Guru Perpustakaan
dan Media.
Guru Perpustakaan dan Media kemudiannya akan menyerahkan fail-
fail ini kepada Pengetua/GuruBesar.
6.5 Cara menulis nombor fail
Fail berkulit nipis ( Bahagian depan)
Fail berkulit keras ( ditulang fail )
6.6 REKOD-REKOD PUSAT SUMBER SEKOLAH
6.6.1 Pengertian
Rekod-rekod merupakan bahan bertulis ( catatan ) yang dibuat untuk
dijadikan bahan rujukan atau ingatan pada masa hadapan.
6.6.2 Prinsip Asas Rekod
Sebarang rekod yang disediakan mestilah memudahkan urusan untuk
menganalisa data. Maklumat dapat diperolehi dengan mudah dan tidak
membebankan Penyelaras ataupun orang yang bertanggungjawab.
6.6.3 Jenis-jenis rekod dalam Pusat Sumber Sekolah
(a) Rekod Penggunaan
- Rekod penggunaan bilik
- Rekod penggunaan bahan bantu mengajar
- Rekod penggunaan peralatan
(b) Rekod Peminjaman
- Rekod peminjaman BBM
- Rekod peminjaman Peralatan
- Rekod peminjaman buku
(c) Rekod Perolehan
- Rekod perolehan buku
- Rekod perolehan bahan bukan buku
- Rekod perolehan bahan luak (bekalan buku)
- Rekod perolehan peralatan
(d) Rekod laporan pengawas
(e) Rekod-rekod lain yang difikirkan sesuai
- Rekod pelawat
- Rekod tempahan bilik
- Rekod tempahan peralatan
- Rekod tempahan BBM
-
6.6.4 Contoh-contoh format rekod
( Lihat lampiran B, C, D, E , F, G )
Lampiran B
Rekod Penggunaan
6.7 Format Rekod Penggunaan, Pinjaman, dan Pemulangan
REKOD PENGGUNAANPUSAT SUMBER SEKOLAH
Tarikh : ……………………………. Hari: …………… Masa: …………..
Nama Guru : ……………………………………….
Nama Ketua Kelas : ………………………………………... Kelas : ………….
Subjek : ………………………
1. …………………………………………………………………………………
2. …………………………………………………………………………………
3. …………………………………………………………………………………
1. ……………………………………………………………………………….
2. ……………………………………………………………………………….
3. ……………………………………………………………………………….
Tandatangan Guru: Disemak oleh:
………………………………………………….
(Nama Guru : …………………………………..)
Semua bentuk pinjaman dan pemulangan mesti direkodkan ke dalam buku yang
tela ditetapkan. Dari rekod inilah pihak pengurusan PSS akan dapat mengesan
keluar masuk bahan-bahan di Pusat Sumber di samping menjaga keselamatan
bahan supaytidak hilang atau rosak.
6.7.1 Rekod Pinjaman buku :
(a) Pinjaman oleh pelajar
Kemahiran / Aktiviti yang dijalankan
(b) Pinjaman oleh guru
6.7.2 Butiran di dalam buku rekod tersebut adalah seperti berikut :
(a) Tarikh pinjaman dibuat
(b) Tarikh dipulangkan
(c) Nama peminjam
(d) Tingkatan / darjah
Komen Guru
(e) Judul buku
6.7.3 Rekod pinjaman alatan bahan bantu mengajar
(a) Tarikh pinjam
(b) Tarikh dipulangkan
(c) Nama peminjam
(d) Jenis bahan
Komen / Tindakan Penyelaras
(e) Bilangan
(f) Tandatangan
6.7.4 Selain rekod pinjaman, perlulah juga ada buku penggunaan bahan-bahan Pusat
Sumber. Antara buku-buku rekod yang perlu disediakan untuk tujuan ini ialah :
(a) Buku rekod penggunaan bagi bilik tayang
Lampiran C
Rekod Pinjaman
(b) Buku rekod penggunaan TV / VIDEO
(c) Buku rekod penggunaan perpustakaan
(d) Lain-lain yang difikirkan perlu
REKOD PENGGUNAAN /PINJAMANBAHAN BANTU MENGAJAR (BBM)
Tarikh : ……………………………. Hari: …………… Masa: …………..
Nama Guru : ……………………………………….
Subjek : ……………………… (Tahap 1 / 2 / Men. Atas / Men. Bawah)
Bahan yang dipinjam : ………………………………..
Nombor perolehan :
1. …………………………………………………………………………………
2. …………………………………………………………………………………
3. …………………………………………………………………………………
1. ……………………………………………………………………………….
2. ……………………………………………………………………………….
3. ……………………………………………………………………………….
Tandatangan Guru: Disemak oleh :
………………………………………………….
(Nama Guru : …………………………………..)
6.7.5 Antara butir-butir yang seharusnya disediakan ;
(a) Tarikh guna
(b) Masa
(c) Tingkatan / darjah
(d) Tujuan atau ulasan
(e) Tandatangan guru
Tujuan Pinjaman/Penggunaan
6.7.6 Analisa pinjaman
Analisa ini dibuat adalah bertujuan untuk mengesan penggunaan bahan-bahan
di PSS dan juga untuk mendapatkan maklum balas bagi merancang
pembangunan PSS.Analisa pinjaman bahan PSS terbahagi kepada tiga iaitu :
(a) Analisa pinjaman harian
Komen Guru
(b) Analisa pinjaman bulanan
(c) Analisa pinjaman tahunan
Bagi kemudahan membuat analisa , borang-borang tertentu perlu disediakan.
Namunbegitu , ia bergantung kepada pengurusan PSS disebuah sekolah.Bagi
analisapinjamaharian, setiap hari pengawas perlu mengisi sehelai borang di
Komen / Tindakan Penyelaras
mana mereka hanya perlu menanda pada jenis buku yang di baca. Borang ini
difailkan oleh guru P
Berdasarkan analisa harian, bulanan dan tahunan ini barulah dipindahkan pula
ke dalambentuk graf / carta. Contoh-contoh judul graf / carta yang boleh di
hasilkan:
Lampiran D
REKOD PENGGUNAANBILIK TAYANG APD
BILIK TAYANG APD
Tarikh : ……………………………. Hari: …………… Masa: …………..
Nama Guru : ……………………………………….
Nama Ketua Kelas : ………………………………. Kelas : ………….
Subjek : ……………………… Rancangan / Siaran : ……………………….
Kemahiran / Aktiviti yang dijalankan
1. …………………………………………………………………………………
2. …………………………………………………………………………………
3. …………………………………………………………………………………
Komen Guru
1. ……………………………………………………………………………….
2. ……………………………………………………………………………….
3. ……………………………………………………………………………….
Komen / Tindakan Penyelaras
Tandatangan Guru: Disemak oleh:
………………………………………………….
(Nama Guru : …………………………………..)
Lampiran EREKOD PINJAMAN BUKUPUSAT SUMBER SEKOLAH
REKOD PINJAMAN BUKUPUSAT SUMBER SEKOLAH
REKOD PINJAMAN BUKUPUSAT SUMBER SEKOLAH
Tarikh : ……………………………. Hari: ……………
Nama Guru/ Pengawas Bertugas : ……………………………………….
1. : ……………………………………… (Kaunter Pinjaman 1)
2. : ……………………………………… (Kaunter Pinjaman 2)
Bil Nama Pelajar & Kelas Tajuk Buku Tarikh Pinjam Tarikh Pulang
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
Lampiran E
- Graf pinjaman kelas
- Graf pinjaman buku fiksyen/ buku bukan fiksyen
- Graf pinjaman ABM
- Graf penggunaan bahan PSS
Analisa atau garaf yang telah dihasilkan hendaklah dipamerkan kepada pelajar-
pelaj serta guru-guru bagi menimbulkan motivasi kepada mBil Nama Pelajar & Kelas Tajuk Buku Tarikh Pinjam Tarikh Pulang
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
JUMLAH BUKU YANG DIPINJAM HARI INI IALAH :
Pengawas yang bertugas, Disemak oleh:
…………………………………. …………………………….
(Nama Pengawas : …………………………………) (Penyelaras : ………………………)
Lampira
n F
REKOD BERTUGAS PENGAWAS PSS
ereka.
REKOD BERTUGAS PENGAWAS
REKOD BERTUGAS PENGAWASPUSAT SUMBER SEKOLAH
Tarikh : …………………………………. Hari : ………………
Nama Kumpulan : …………………………
Nama Ketua Kumpulan : ………………………………. Kelas : ……………..
Ahli Kumpulan: Tempat Bertugas:
1. ……………………………………….. (Kaunter Pinjaman Buku)
2. ………………………………………. (Kaunter Pinjaman Buku)
3. ……………………………………….. (Kaunter Pulangan Buku)
4. ………………………………………. (Proses Buku Rosak)
5. ……………………………………….. (Menyusun Buku)
6. ………………………………………. (Menyusun Buku)
7. ……………………………………….. (Merekod Buku Lewat Pulang)
8. ………………………………………. (Keceriaan Dan Kebersihan)
9. ……………………………………….. (Keceriaan Dan Kebersihan)
10. ………………………………………. (Keceriaan Dan Kebersihan)
Saya yang menjalankan tugas: Disemak oleh:
………………………………. …………………………
(Nama Ketua Pustakawan:……………………………….) (Nama Guru: ……………….)
Komen Tugasan Hari Ini:
Ulasan Guru PSS/Perpustakaan:
Lampiran G
Analisis Rekod Pinjaman Buku Bulanan
Bulan : ……....…………. Tahun :
………
Hari
Buku
Fiksyen
(BM)
Buku
Fiksyen
(BI)
100 200 300 400 500 600 700 800 900 Catatan
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
Jumlah Buku Yang Dipinjam
Bil Kategori Jumlah
1 Fiksyen BM
2 Fiksyen BI
3 100
4 200
5 300
6 400
7 500
8 600
9 700
10 800
11 900
Jumlah
Disediakan oleh:
……………………………
Disahkan oleh:
……………………………
6.7 Format Rekod Penggunaan, Pinjaman, dan Pemulangan
Semua bentuk pinjaman dan pemulangan mesti direkodkan ke dalam buku yang
telah ditetapkan. Dari rekod inilah pihak pengurusan PSS akan dapat mengesan
keluar masuk bahan-bahan di Pusat Sumber di samping menjaga keselamatan
bahan supaya tidak hilang atau rosak.
6.7.1 Rekod Pinjaman buku :
(a) Pinjaman oleh pelajar
(b) Pinjaman oleh guru
6.7.2 Butiran di dalam buku rekod tersebut adalah seperti berikut :
(a) Tarikh pinjaman dibuat
(b) Tarikh dipulangkan
(c) Nama peminjam
(d) Tingkatan / darjah
(e) Judul buku
6.7.3 Rekod pinjaman alatan bahan bantu mengajar
(a) Tarikh pinjam
(b) Tarikh dipulangkan
(c) Nama peminjam
(d) Jenis bahan
(e) Bilangan
(f) Tandatangan
6.7.4 Selain rekod pinjaman, perlulah juga ada buku penggunaan bahan-bahan
Pusat Sumber. Antara buku-buku rekod yang perlu disediakan untuk tujuan ini
ialah :
(a) Buku rekod penggunaan bagi bilik tayang
(b) Buku rekod penggunaan TV / VIDEO
(c) Buku rekod penggunaan perpustakaan
(d) Lain-lain yang difikirkan perlu
6.7.5 Antara butir-butir yang seharusnya disediakan ;
(a) Tarikh guna
(b) Masa
(c) Tingkatan / darjah
(d) Tujuan atau ulasan
(e) Tandatangan guru
6.7.6 Analisa pinjaman
Analisa ini dibuat adalah bertujuan untuk mengesan penggunaan bahan-
bahan di PSS dan juga untuk mendapatkan maklum balas bagi
merancang pembangunan PSS. Analisa pinjaman bahan PSS terbahagi
kepada tiga iaitu :
(a) Analisa pinjaman harian
(b) Analisa pinjaman bulanan
(c) Analisa pinjaman tahunan
Bagi kemudahan membuat analisa , borang-borang tertentu perlu
disediakan. Namun begitu , ia bergantung kepada pengurusan PSS di
sekolah berkenaan. Bagi analisa pinjaman harian, setiap hari pengawas
perlu mengisi sehelai borang di mana mereka hanya perlu menanda pada
jenis buku yang dibaca. Borang ini difailkan oleh guru PSS.
Berdasarkan analisa harian, bulanan dan tahunan ini barulah dipindahkan
pula ke dalam bentuk graf / carta. Contoh-contoh judul graf / carta yang
boleh dihasilkan:
i. Graf jenis-jenis buku yang dibaca
ii. Graf pinjaman kelas
iii. Graf pinjaman buku fiksyen/ buku bukan fiksyen
iv. Graf pinjaman BBM
v. Graf penggunaan bahan PSS
Analisa atau garaf yang telah dihasilkan hendaklah dipamerkan kepada
pelajar-pelajar serta guru-guru bagi menimbulkan motivasi kepada
mereka.
6.8 RANCANGAN TAHUNAN PSS
PSS merupakan nadi sesebuah sekolah dan merupakan penggerak bagi semua
aktiviti pengajaran pembelajaran ke arah peningkatan dan keberkesanannya.
Keperluan menjalankan aktiviti PSS tidak terhad kepada mata pelajaran tertentu
sahaja dan juga tidak terbatas kepada waktu di PSS sahaja. Penggunaan PSS
seharusnya berterusan sepanjang tahun sesuai dengan masa dan
perlaksanaannya.
6.8.1 Matlamat aktiviti
- Sedar dan tahu menggunakan PSS
- Memahami dan menikmati bahan visual
- Mengenali dan menghargai pengarang
- Menghayati hasil karya yang bernilai
6.8.2 Aktiviti Tahunan PSS
Ia boleh dibahagikan kepada 2 iaitu:
(a) yang wajib *
Program Nilam
Program SAL
Promosi
Mesyuarat
Program galakan membaca
Program kewangan
Lawatan PSS
Taklimat pengawas
Kursus kepimpinan pengawas
(b) yang bermusim*
Pertandingan kuiz
Pertandingan pidato kemerdekaan
Pertandingan buku skrap
Bergantung kepada pengurusan PSS
6.9 Laporan Tahunan
Laporan tahunan perlu dilakukan bagi meninjau perlaksanaan yang berlaku di
dalam tahun yang berkenaan sama ada dalam bentuk carta ataupun laporan
bertulis. Hasil laporan tersebut adalah untuk dibuat penyemakan stok dan
penilaian.
6.9.1 Penyemakan stok
- dijalankan bagi mengesan bahan yang hilang, rosak, tidak sesuai,
tidak digunakan lansung dan kemaskini.
6.9.2 Penilaian
- Ia adalah penting untuk mengetahui :
(a) Kemajuan keseluruhan rancangan PSS
(b) Kekurangan / masalah yang dihadapi / mungkin dihadapi
(c) Dijadikan panduan atau asas perancangan
(d) Membuat perancangan secara keseluruhan
(e) Mengubahsuai atau memperbaiki rancangan yang sedang
dijalankan
6.10 Fail Meja
Setiap unit dalam PSS mempunyai Fail Meja yang tertentu. Ia adalah bertujuan
untuk memudahkan pengendalian segala pengurusan dan pentadbiran yang
berkaitan dengannya.
6.11 Rancangan Pembangunan PSS*
Rancangan Pembangunan PSS oleh guru PSS adalah meliputi perkara-perkara
berikut :
6.11.1 Perkembangan fizikal Pusat Sumber
6.11.2 Perkembangan koleksi
6.11.3 Perancangan promosi dan serata
6.11.4 Perancangan aktiviti
6.11.5 Latihan dan bengkel kemahiran
6.11.6 Penyimpanan rekod penggunaan alatan, bahan dan kemudahan
6.11.7 Penilaian pengurusan dan penggunaan Pusat Sumber
6.12 Dokumentasi
6.12.1 Semua kegiatan PSS dan yang berkaitan akan didokumentasikan dalam
bentuk tertentu. Antaranya:
a) Gambar foto
b) Rakaman audio-visual
c) Himpunan kertas cadangan / kertas kerja mahupun
laporan sesuatu kegiatan / projek
d) Himpunan majalah sekolah
e) Sudut dokumentasi PSS
f) Brosur
6.12.2 Keperluan dokumentasi:
Setiap hasil dokumentasi itu mestilah mengandungi:
a) kertas kerja awal
b) pelaksanaan
c) laporan pelaksanaan
BAB 7
KOLEKSI BAHAN PSS
7.1 DASAR PEMILIHAN BUKU DAN BUKAN BUKU
7.1.1 MATLAMAT
Dasar pemilihan dan pemerolehan bahan-bahan adalah berpandukan
prinsip-prinsip Sains Perpustakaan. Ini adalah bertujuan untuk
menjadikan Pusat sumber Sekolah mempunyai koleksi bahan yang
bermutu, sesuai dan kemaskini supaya Pusat Sumber dapat memainkan
peranannya sebagai pembekal sumber ilmu serta maklumat dalam
semua bidang ilmu.
7.1.2 OBJEKTIF
- Menentukan pihak yang akan bertanggungjawab melaksanakan
dasar.
- Menggariskan peranan dan tugas yang bertanggungjawab dalam
proses pemilihan dan pembinaan bahan bacaan Pusat sumber.
- Menggariskan panduan pembinaan koleksi bahan pusat sumber
supaya sentiasa kemaskini.
7.1.3 ALATAN PEMILIHAN BAHAN
Antara alat-alat yang boleh digunakan untuk pemilihan bahan ialah:
- Dasar Pelajaran Kebangsaan
- Laporan Jawatankuasa Kabinet mengenai pelaksanaan Dasar
Pelajaran Kebangsaan
- Risalah, katalog dan edaran dari penerbit, pembekal swasta serta
agensi pendidikan
- Sukatan pelajaran
- Buku-buku panduan KBSR dan KBSM
- Berita Perpustakaan
- Bibliografi Negara Malaysia
- Indeks Majalah Malaysia
- Senarai Bahan Bacaan Pusat Sumber Sekolah
- British National Bibliography (luar negara)
- British Book News (luar negara)
- UNESCO Publication (luar negara)
- The Booklist (luar negara)
7.2 PROSEDUR PEMILIHAN DAN PEMBINAAN KOLEKSI BAHAN
PUSAT SUMBER SEKOLAH
7.2.1 Dasar pemilihan dan pembinaan koleksi bahan ini dibuat adalah untuk
diselaraskan dengan keperluan Falsafah Pendidikan Negara.
7.2.2 Koleksi PSS akan mempengaruhi penggunaan dan impaknya. Oleh itu,
koleksi yang dipilih hendaklah:
a) Memperkaya dan menyokong proses pendidikan dengan
mengambilkira perbezaan minat, kebolehan dari peringkat
kebolehan pelajar
b) Memenuhi keperluan kurikulum dan kokurikulum di sekolah
c) Memupuk minat membaca di kalangan pelajar ke arah melahirkan
masyarakat berfikir, berbudaya ilmu dalam konteks pendidikan
sepanjang hayat.
d) Menambah dan meluaskan pengetahuan pelajar-pelajar.
e) Meningkatkan penguasaan bahasa dan memberi aspirasi sastera.
f) Memperkukuhkah semangat kesefahaman dan harmoni.
g) Memupuk dan membina sikap bertanggungjawab kepada agama,
bangsa dan negara.
7.2.3 Pembinaan koleksi bahan juga perlulah mempunyai unsur-unsur berikut:
a) Ada kaitan dengan pengajaran dan pembelajaran.
b) Kekemaskinian khasnya dalam bidang sains dan teknologi.
c) Kepelbagaian jenis dan seimbang dari segi bahan cetak, bahan
bukan cetak dan bahan elektronik.
d) Kecukupan bahan dan keseimbangan dari segi pengagihan
mengikut peringkat
e) Keseimbangan dari segi aliran bahasa
f) Dipilih dan dikembangkan secara terancang bagi menggalakkan
pengunaan, pemikiran kreatif dan inovatif.
g) Pembinaan koleksi hendaklah mengenepikan semua bahan yang
mengandungi perkara-perkara yang dilarang/ bios.
h) Pengurusan pemilihan dan pembinaan koleksi hendaklah
dilaksanakan dengan menubuhkan jawatankuasa pemilihan dan
pembinaan koleksi bahan.
i) Ia dikelolakan secara ikhtisas dan menyenangkan penggunaan.
j) Koleksi yang dicadangkan ilaha koleksi buku mempunyai kadar
minima 1:12
7.2.4 Koleksi bahan bacaan terdiri daripada buku fiksyen dan bukan fiksyen.
- Buku Bergambar:
a) Fiksyen
b) Bukan Fiksyen
- Buku fiksyen
a) Cerpen
b) Cerita ajaib, binatang, dongeng, fantasi, jenaka, metos,
pari-pari, pengalaman, penceritaan, rakyat dan sukan.
c) Fiksyen Sains Sejarah
d) Novel
- Buku Bukan Fiksyen
a) Almanak, ensiklopedia, buku panduan, buku tahunan,
buku pengetahuan, kamus, atlas, agama, sains
kemasyarakatan, bahasa, sains tulen, teknologi,
kesusasteraan, geografi dan sejarah.
- Terbitan Berkala
a) Akhbar
b) Jurnal
c) Majalah
d) Risalah
- Bahan Khusus
a) Brosur
b) Buku skrap
c) Fail Tegak
d) Karya Pelajar
- Keratan akhbar
7.3 PROSES PEMILIHAN DAN PEMEROLEHAN BAHAN
7.3.1 FIZIKAL
- Rekabentuk termasuk saiz dan komponen
- Rencana kulit dan kualiti kulit
- Saiz huruf (font) cetakan
- Kualiti kertas
- Kualiti cetakan
- Kualiti jilidan
- Keterampilan bahan
7.3.2 ISI KANDUNGAN
a) Fiksyen
- Kesesuaian tema
- Plot/ jalan cerita
- Mesej / kekuatan cerita (isi)
- Watak dan perwatakan
- Nilai-nilai murni
- Sudut pandangan dan rangsangan pemikiran
- Kewibawaan isi kandungan
b) Bukan fiksyen
- Kandungan relevan dan menepati keperluan sasaran
- Fakta kemaskini dan betul
- Kandungan isinya komprehensif
- Penyusunan dan persembahan isi menarik, logik, dan mudah
diikuti
- Penerangan dan huraian jelas, menarik dan berkesan
- Merangsang kesedaran dan daya pemikiran yang kritis
- Kewibawaan isi kandungan
7.3.3 BAHASA
- Kesesuaian perbendaharaan kata
- Rangkaikata, ungkapan dan frasa
- Struktur ayat dan tatabahasa
- Laras bahasa
- Gaya Bahasa
- Nilai estetika
- Ejaan dan tanda baca
- Lain-lain ciri keistimewaan bahasa
7.3.4 ILUSTRASI
- Sesuai dan menarik
- Relevan dan bermakna
- Gabungan warna-warni
- Nilai estetik
- Jelas dan tepat
7.3.5 CIRI KHAS
- Harga yang munasabah
- Kemudahan untuk penggunaan seperti glosari, indeks, bibliografi
dan lain-lain.
- Anugerah dan perakuan.
7.4 KRITERIA PEMILIHAN DAN PEMEROLEHAN BAHAN
Antara ciri-ciri yang perlu dipertimbangkan adalah seperti berikut:
7.4.1 Kesesuaian
a) Tajuk hendaklah menepati kandungan pelajaran
b) Bahasa dan perbendaharaan kata boleh difahami
c) Boleh digunakan oleh individu atau kumpulan
d) Ada perkaitan dengan pengalaman pelajar
e) Kandungan isi pelajaran adalah tepat dan tidak diragukan
f) Kandungan isi adalah menarik dan tidak membosankan
g) Sesuatu konsep adalah jelas dan mudah difahami
h) Kandungan adalah sesuai dan tidak menyinggung mana-mana
pihak
7.4.2 Kredibiliti dan Kemaskini
a) Fakta-fakta yang dikemukakan adalah dari sumber-sumber yang
tepat
b) Fakta-fakta yang tidak berat sebelah
c) Kandungan isi adalah lojik
7.4.3 Aspek Teknikal
a) Bagi audio, bunyinya hendaklah jelas
b) Visual mestilah jelas dan tidak kabur
c) Saiz penglihatan ke atas visual hendaklah mengikut formula jarak
dan saiz visual
d) Warna jika digunakan hendaklah berkesan
7.4.4 Berkaitan
a) Isi kandungan boleh dijalin dengan mata pelajaran lain
b) Merupakan cara yang paling baik untuk menjelaskan sesuatu
konsep
7.4.5 Ciri-ciri fizikal
a) Penggunaannya adalah selamat terutamanya bagi alat-alat yang
menggunakan kuasa elektrik
b) Mudah digunakan, tidak melibatkan kemahiran teknikal yang
tinggi
c) Mudah disimpan
d) Tahan lasak
e) Tidak memerlukan alat tambahan yang banyak apabila digunakan
f) Tidak mudah ketinggalan zaman
7.5 PEMELIHARAAN DAN PEMULIHARAAN
7.5.1 Bahan cetak
Bahan cetak merupakan koleksi yang penting. Tanpa bahan ini,
perpustakaan khasnya tidak dapat berfungsi. Jadi adalah menjadi
tanggungjawab untuk menjaga dan memeliharanya agar ia tahan lama
dan dapat digunakan. Antara cara-cara ialah:
- Menggunakan racun serangga untuk menghapuskan serangga
prosak buku-buku
- Menjaga kebersihan rak-rak buku dan persekitaran dalaman di
perpustakaan daripada habuk / debu
- Mempunyai alat penghawa dingin
- Dilarang membawa masuk barang makanan dan lain-lain bahan
yang boleh menarik minat serangga dan tikus
- Memastikan buku-buku tidak diletakkan di atas lantai dan
disimpan di atas rak yang terlalu ketat serta kecil dari ukuran buku
tersebut. Semasa menyusun buku di atas rak, pastikan kulitnya
tidak berlipat.
- Pastikan perpustakaan tidak dimasuki air dan pancaran matahari
yang terus menerus.
- Bagi buku-buku yang lama dan rosak, ia akan dibaikpuluh dengan
melakukan penjilidan semula. Manakala proses hapuskira akan
dilakukan ke atas buku-buku yang mengalami kerosakan
yang teruk.
- Sentiasa melakukan proses kemaskini dari masa ke semasa.
7.5.2 Bahan bukan cetak
- Koleksi ini disusun di atas rak-rak yang telah dikhaskan.
- Lutsinar (transperasi) dimasukkan ke dalam plastik / bekas khas
dan disusun di dalam kabinet.
- Carta-carta diletak dan disusun dengan kemas di para yang khas
agar tidak menganggu laluan para pengguna.
- Pemantauan terhadap penggunaan alat-alat tersebut akan
dilakukan bagi mengenalpasti kerosakan yang berlaku.
7.6 PENILAIAN
Penilaian media dibuat berpandukan kepada sudut penggunaan dan juga
pembelajaran yang diperolehi. Penilaian ini termasuklah Penilaian Formatif
(ketika menyediakan bahan itu). Keberkesanan media dapat dilihat dari aspek-
aspek berikut:
a) Kurikulum
Bahan sumber yang digunakan haruslah sesuai dengan objektif
pengajaran. Ia perlu membantu usaha guru dalam menyampaikan isi
pelajaran. Selain itu, sumber yang digunakan haruslah sesuai dengan
tahap pemahaman dan perkembangan kongnitif pelajar.
b) Proses
Pengalaman berinteraksi secara langsung dengan sumber pembelajaran
dapat menggalakkan proses pembelajaran. Pembelajaran dapat
ditingkatkan lagi sekiranya sumber itu memerlukan gerak balas pelajar
secara lisan atau secara tindakan. Terdapat sumber yang digunakan
secara berperingkat selaras dengan perkembangan konsep yang
berturutan. Terdapat juga sumber yang sesuai digunakan dalam proses
pembelajaran kendiri seperti program komputer aneka media.
c) Sikap
Penggunaan sumber yang bersesuaian dapat menarik perhatian pelajar
terhadap pelajaran yang diajar. Sumber yang memberansangkan juga
dapat meningkatkan motivasi pelajar. Selain itu, sumber tertentu dapat
menerapkan nilai-nilai murni melalui interaksi pelajar dengan sumber itu.
d) Penggunaan
Sumber pengajaran pembelajaran haruslah mudah digunakan, dibawa
dari satu tempat ke satu tempat yang lain dan mudah disimpan.
Pengalaman menunjukkanbahawa guru jarang menggunakan bahan
sumber yang sukar digunakan atau sukar dipilih.
e) Kualiti
Kualiti sumber yang digunakan haruslah memuaskan supaya mesej yang
hendak disampaikan dapat diterima oleh pelajar dengan berkesan.
Bahan cetak harus senang dibaca dan mempunyai perbendaharaan kata
yang digunakan sesuai dengan tahap penguasaan bahasa pembaca.
Bahan audio yang digunakan mestilah jelas didengar manakala bahan
visual seperti senang dilihat dan juga mesti tahan lasak sekiranya
digunakan oleh pelajar-pelajar.
f) Kos
Kebanyakan sumber pengajaran pembelajaran hanya digunakan
beberapa kali sahaja dalam setahun. Oleh itu kos penghasilan sesuatu
bahan haruslah rendah. Untuk tujuan itu, sumber yang boleh direka ganti
lebih berkesan dari segi kos.
7.6.1 PERKARA-PERKARA YANG DINILAI
a) Sesuai dengan objektif
b) Sesuai dengan peristiwa pengajaran
c) Boleh menjelaskan konsep/ prosedur
d) Mengalakkan interaksi pelajar
e) Menggalakkan perbincangan / aktiviti susulan
f) Ketetapan matlamat
g) Boleh difahami
h) Kadar kecepatan pembelajaran (bahan audio)
i) Dapat menarik minat pelajar
j) Kesederhanaan bahan
k) Kesesuaian warna
l) Penghurufan
m) Peraturan sepertiga segi dari kiri ke kanan visual
n) Imbangan visual secara formal atau tidak formal
o) Panduan guru / dokumnetasi cara menggunakan bahan atau alat
dalam pengajaran dan persembahan
p) Garisan
q) Penyatuan yang menunjukkan sesuatu proses atau kitaran
r) Bebas dari diskriminasi
s) Kreativiti / inovatif
t) Bukti keberkesanan
u) Arahan yang jelas, teratur dan konsisten
v) Aktiviti pemulihan
BAB 8
KEWANGAN PUSAT SUMBER SEKOLAH
8.1 SUMBER KEWANGAN
Setiap PSS mempunyai sumber kewangan untuk menjalankan rancangan
dan aktiviti. Antara sumber kewangan yang diperolehi oleh PSS:
8.1.1 Peruntukan daripada Kementerian Pendidikan Malaysia
8.1.2 Wang Suwa: Yuran pelajar
8.1.3 Derma atau sumbangan daripada PIBG, Yayasan, Institusi dan
sebagainya
8.1.4 Sumber tambahan – antaranya;
a) jualan majalah, surat khabar dan kad pinjaman
b) mengadakan Minggu PSS, Hari Kantin,
c) mengadakan jogathon
d) aktiviti daripada siaran Radio Sekolah
e) aktiviti menyewa bahan atau peralatan.
8.2 ANGGARAN PENDAPATAN PUSAT SUMBER SEKOLAH
BIL PERKARA JUMLAH (RM)
CATATAN
1 Bantuan Perpustakaan + baki
tahun………
2 Bantuan Pusat Sumber Pendidikan
+ baki tahun…………….
3 Wang Suwa
4 Sumber lain:
4.1 Sumbangan PIBG
4.2 Sumbangan syarikat/ agensi /
individu/ Panitia
Matapelajaran
4.3 Jualan kad keahlian
4.4 Jualan majalah/ akhbar/ buku
4.5 Aktiviti kewangan
Contoh: Hari Kantin,
pertandingan, dll.
Disediakan oleh: Disemak oleh:
---------------------- --------------------(NAMA ) (NAMA )Guru Perpustakaan dan Media Penolong Kanan Pentadbiran
Disahkan oleh:
_________________( NAMA )Pengetua/ Guru Besar
Tarikh: ______________________
8.3 ANGGARAN PERBELANJAAN
8.3.1 Berdasarkan sumber kewangan yang ada, anggaran belanjawan
tahunan mestilah disediakan. Terdapat beberapa cara
menyediakan anggaran belanjawan tersebut.
a) Anggaran perbelanjaan mengikut satu-satu tahun.
b) Anggaran perbelanjaan mengikut peringkat pelaksanaan.
Ini biasanya merupakan rancangan jangka panjang untuk
tempoh masa berkenaan.
Anggaran ini boleh berubah mengikut keperluan pelajar-
pelajar dan guru-guru serta keperluan pusat sumber.
rujuk kepada lampiran H .
8.4 CARTA ALIRAN PEMBELIAN
MULA
Mesyuarat AJK Kewangan Sekolah
Pastikan Baki Peruntukan mencukupi dalam buku tunai
Pastikan jenis/kaedah/nilai pembelian
Senarai pembelian melalui Borang Pesanan sementara
SM > 2,000SR > 1,000
Ya
PTJTidak
Sediakan Borang Pesanan Tempatan
Terimaan/semakan borang
Rekod Daftar stok dan cop terima bil/invois
Merekod Dalam Daftar Bil.
Lampiran H
ANGGARAN BELANJAWAN PUSAT SUMBER SEKOLAH(NAMA SEKOLAH DAN TAHUN)BIL BUTIRAN HURAIAN JUMLAH
(RM)01 Buku Nisbah bilangan pelajar dengan buku
TAMAT
Contoh : 1 orang pelajar = 10 judul buku
Pertambahan buku tahun ……….
1:5 = RM …………
Pembahagian buku:
a. Fiksyen : 30%
b. Bukan Fiksyen : 70%
Bahasa : 15% = RM
Sains : 20% = RM
Vok & Teknologi : 15% = RM
Kemanusiaan : 20% = RM
JUMLAH
02 Majalah
(1naskah)
Langganan selama setahun
a. Dewan Masyarakat 12 x RM
b. Dewan Siswa 12 x RM
c. Dewan Kosmik 12 x RM
d. Pelita Bahasa 12 x RM
e. Majalah PC 12 x RM
JUMLAH
03 Bahan-bahan
proses teknik
a. Kocek buku 30 peket x RM
b. Kad buku 30 peket x RM
c. Slip buku 30 peket x RM
d. Label buku 20 peket x RM
e. Scoth tape 05 unit x RM
f. Stamp pad ink 02 kotak x RM
g. Gam 05 botol x RM
JUMLAH
04 Alatulis dan
peralatan pejabat
a. Marker pen 02 kotak x RM
b. Fail kertas 03 dozen x RM
c. Fail Kertas (3 in) 12 unit x RM
d. Stapler 02 unit x RM
e. Binding tape (1 in) 06 unit x RM
JUMLAH
05 Bahan APD dan
BBM
a. Pita audio
b. Pita video
c. Filem transperensi A4
d. Radio kaset
e. Filem foto
f. Pen transperensi
g. Cekera padat
JUM
LAH
06 Aktiviti Pusat
Sumber
a. Minggu Pusat Sumber
b. Perkembangan Staf
c. Penghasilan Bahan
d. Bengkel
e. Kursus Dalaman
f. Lawatan Sambil Belajar
g. Sijil dan hadiah pengawas PSS
h. Pameran bertema
JUMLAH
07 Penyenggaraan
alatan/servis/ baik
pulih
a. Televisyen
b. Radio
c. Perakam video
d. Komputer
e. Projektor overhead
f. Pendawaian
h. Alat hawa dingin
JUMLAH
08 Projek Khas a. Pondok Bacaan
b. Laluan Ilmu
c. Keceriaan
d. Laman informasi
e. Program Khas
JUMLAH
Disediakan oleh :
………………………..
(Nama Bendahari)
Disemak oleh:
………………………. ………………………… (Nama Guru Perpustakaan dan Media) (Nama Penolong Kanan Pentadbiran)
Disahkan oleh:
……………………… (Nama Pengetua)
8.5 LAPORAN KEWANGAN
( sila rujuk lampiran I di bawah)
Lampiran I
PERBELANJAAN PUSAT SUMBER SEKOLAH TAHUN ……..SMK TENGKU INTAN ZAHARAH
Pendapatan Perbelanjaan
Perkara Jumlah Perkara Jumlah
01. Bantuan Perpustakaan
Bil Pelajar x RM 4.00Baki Tahun ………..
02. Bantuan PSP
Bil Pelajar x RM 0.20
JUMLAH JUMLAH
8.6 PROSEDUR KEWANGAN
8.6.1 Melalui Sebutharga
Bagi tujuan pembelian bahan-bahan dan perkakas Pusat Sumber
Sekolah menggunakan wang kerajaan, perlulah berpandukan
kepada peraturan-peraturan yang terdapat dalam buku Arahan
Perbendaharaan Kerajaan Malaysia, tumpuan khas pada para
169.
a) Untuk pembelian buku-buku luar negeri, perlulah melalui
agensi-agensi yang telah dilantik khas oleh pihak
perbendaharaan dari semasa ke semasa.
b) Alatan-alatan lain dan bahan-bahan boleh dibeli melalui
kontrak pusat atau secara sebutharga dengan
berpandukan Arahan Perbendaharaan bil. 170, 172, 173,
174(a), (b), 175 (a), (b), (c), 174A(i) dan yang terbaru
Pekeliling Perbendaharaan Bil. 7/1987.
8.6.2 Kontrak Pusat
Untuk pembelian barang-barang yang boleh didapati dalam
senarai Kontrak Pusat, Arahan Perbendaharaan bil. 178(a),
178(b) perlulah dirujuk. Senarai kontrak pusat ini dikeluarkan dari
semasa ke semasa.
(sila rujuk lampiran J dan K)
Lampiran J
SMK TENGKU INTAN ZAHARAH23000 DUNGUN , TERENGGANU
TELEFON : 09-8481834FAKSIMILI : 098458032
______________________________________________________________________
Tuan Pengetua Tarikh :
SMK Tengku Intan Zaharah
23000 Dungun , Terengganu
Tuan,
NOTA MINTA
Saya ......................................................................................................Guru/Guru Kanan
.........................................................dengan ini memohon kebenaran tuan untuk
memesan/membeli barang-barang berikut untuk kegunaan................................................daripada
peruntukan...................................................................berjumlah RM ...............................................
Bil Jenis Barang Jumlah Dikehendaki
Harga Seunit
Jumlah RM
Catatan
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
( Borang ini diisi dalam 2 salinan. Salinan asal disertakan bersama-sama bil dan borang pesanan
(asal) untuk pembayaran. Sebarang pembelian yang tidak mendapat kelulusan dan persetujuan
Pengetua akan ditolak untuk pembayaran)
Disahkan oleh :
T/Tangan : ........................................................... ................................................................
Nama : ........................................................... Penolng Kanan/Pen. Kanan (HEM)_____________________________________________________________________________
Permohonan di atas diluluskan / tidak diluluskan dengan syarat.......... ……………………
........................................... Tarikh : ............................................PengetuaBAB 9
ORGANISASI BAHAN PSS
9.1 PENGKELASAN
Bahan-bahan koleksi pusat sumber sekolah hendaklah diuruskan dengan
sempurna supaya setiap koleksi dapat dimanfaatkan oleh pengguna
dengan penuh tanggungjawab. Sewajarnya pengurusan koleksi ini diurus
berpandukan sistem Sains Perpustakaan yang ditetapkan oleh
Kementerian Pendidikan Malaysia untuk diamalkan di sekolah-sekolah.
9.1.1 Tujuan
Mengkelaskan buku bermakna meletakkan buku-buku itu secara
berkumpulan supaya tiap-tiap kumpulan mengandungi, seberapa
boleh;
a) Semua buku mengenai satu perkara tertentu.
b) Semua buku, tidak kira perkaranya, yang ditulis dalam
sesuatu bentuk tertentu
c) Semua buku ada kena mengena dengan sesuatu masa
tertentu.
Tujuan utama pengkelasan buku atau bahan bukan buku di PSS
dibuat untuk membolehkan pengguna mencari buku atau bahan
yang diperlukan dengan mudah. Proses pengkelasan ini juga
membolehkan para pengguna mengetahui pelbagai jenis bahan
yang ada di PSS.
9.1.2 Sistem Pengkelasan
Kebiasaannya Pusat Sumber Sekolah menggunakan Sistem
Pengkelasan Perpuluhan Dewey (Dewey Decimal Classification
System – DCC)
a) Sistem DDC
Sistem Perpuluhan Dewey membahagikan semua ilmu
pengetahuan kepada sepuluh bahagian utama; sembilan
bahagian mewakili sembilan bidang ilmu pengetahuan umum,
dan satu bahan untuk bahan-bahan yang terlalu umum seperti
ensiklopedia, surat khabaar dan terbitan berkala. Setiap kelas
dikenali dengan penggunaan nombor bersiru keseratus seperti
berikut:
000 - Karya Am
100 - Falsafah
200 - Agama
300 - Sains Kemasyarakatan
400 - Bahasa
500 - Sains Tulin
600 - Teknologi
700 - Kesenian
800 - Kesusasteraan
900 - Geografi, Pengembaraan, Sejarah dan Biografi
Biasanya buku-buku fiksyen tidak diberi nombor pengkelasan.
Jenis buku ini dikenali dengan huruf “F” sahaja.
b) Pembahagian Kecil Dari Bahagian Utama
Setiap sepuluh bahagian utama dibahagikan lagi kepada
pembahagian yang lebih kecil untuk mewujudkan perkara
yang lebihg khusus; (contohnya 500 – Sains Tulin)
500 - Sains Tulin
510 - Matematik
520 - Astronomi
530 - Fizik
540 - Kimia
550 - Sains Bumi
560 - Kajifosil
570 - Sains hayat
580 - Sains tumbuhan
590 - Sains haiwan
Setiap bahagian kecil ini dapat dibahagikan lagi kepada
pembahagian yang lebih kecil untuk menentukan perkara yang
lebih khusus, misalnya;
510 - Matematik (AM)
511 - Kira-kira
512 - Algebra
513 - Geometri
514 - Trigonometri
515 - Kalkulus
516 - Matematik perangkaan
Pembahagian kecil yang selanjutnya boleh dibuat dengan
menggunakan angka perpuluhan. Contohnya;
599 - Mamalia (binatang)
.02 Marsupaial (seperti Kanggaroo)
.72 Kuda, dan sebagainya
.74 Kucing, anjing dan sebagainya
(Untuk Pusat Sumber Sekolah Rendah, penggunaan angka
perpuluhan ini boleh dihadkan kepada satu perpuluhan
sahaja, tanpa mengira pembahagian yang halus itu)
c) Pembahagian Mengikut Bentuk
Pembahagian yang halus dibawah sesuatu nombor itu boleh
dilakukan juga mengikut bentuk buku/bahan itu ditulis;
misalnya kamus, ensiklopedia dan buku panduan mengenai
sesuatu topik. Nombor-nombor yang menunjukkan
pembahagian bentuk itu adalah seperti berikut:-
02 - Buku Panduan
03 - Kamus dan Ensiklopedia
04 - Esei dan Syarahan
05 - Terbitan Berkala
06 - Organisasi dan Persatuan
07 - Mengajar dan belajar sesuatu perkara
08 - Koleksi karya oleh beberapa orang
pengarang
09 - Sejarah bagi sesuatu perkara
Contoh:
500 - Sains Tulin
590 - Sains haiwan
598 - Burung
598.03 - Ensiklopedia mengenai burung
621 - Kejuruteraan
621.09 - Sejarah Kejuruteraan
821 - Buku Puisi oleh penyair
821.08 - Koleksi puisi oleh beberapa orang penyair
d) Pembahagian Mengikut Geografi
900 - Sejarah
950 - Asia (Benua)
959 - Asia Tenggara
959.5 - Malaysia (negara tertentu di Asia Tenggara)
959.51 - Singapura
e) Biografi
Pembahagian utama 920 ialah untuk biografi. Pembahagian
yang lebih kecil boleh dilakukan mengikut profesyen orang
yang menulis. Bagi perpustakaan sekolah 92 adalah untuk
biografi perseorangan dan 920 untuk berkumpulan.
9.1.3 Cara mengkelas
Untuk mengkelas buku atau bahan bukan buku, perkara-perkara
berikut perlu di beri perhatian;
- tentukan perkara buku yang hendak dikelas sama ada
karya itu sendiri atau maklumat dari punca lain
- pilih nombor pengkelasan DDC mengikut langkah-
langkah yang ditetapkan
- tentukan nombor pengkelasan yang dapat merangkum
semua aspek, perkara yang ditegaskan sekiranya buku
tersebut mempunyai lebih dari 1 perkara aspek.
9.1.4 Mengkelaskan Bahan-bahan Khas
a) Fiksyen, Buku-buku Mudah dan Cerita-cerita Pendek
Tiada nombor bagi buku-buku fiksyen, termasuk cerita-cerita
pendek dan buku-buku gambar mudah untuk murid-murid
sekolah rendah. Adalah lebih praktikal melabelkan buku-buku
ini dengaan “F” sahaja dan ditambah dengan huruf awalan
pengarang. Buku-buku mudah boleh diberi tanda “BP”
(Bacaan Permulaan) dan ditambah dengan huruf awalan
pengarang. Buku-buku ini eloklah diasingkan dari buku-buku
fiksyen dewasa bagi memudahkan kanak-kanak/murid-murid
mencarinya.
b) Buku-buku Rujukan
Biasanya buku-buku rujukan diletakkan di atas rak-rak
tertentu. Buku-buku ini memerlukan simbol seperti “R”
(bermakna rujukan) di atas nombor pengkelasannya seperti
ensiklopedia, kamus dan sebagainya.
Contoh; R
030
COM
c) Buku-buku Bersiri
Buku-buku bersiri patut diasingkan dan diletakkan di bawah
nombor pengkelasan masing-masing mengikut isinya.
d) Risalah
Bahan-bahan risalah boleh dikumpul dan diletakkan dalam
kotak risalah mengikut tajuk perkara masing-masing.
e) Ensiklopedia Am
Ensiklopedia terdiri daripada beberapa jilid dan tiap-tiap jilid itu
mempunyai judul yang tertentu, boleh dikelaskan di bawah
satu nombor pengkelasan umum, iaitu “030” supaya semua
jilid itu tidak diasingkan.
Contoh; Oxford Junior Ecyclopedia
Volume 1 Mankind
Volume 2 Natural History
Volume 3 The Universe
Volume 4 Communication
Volume 5 Great Lives
Volume 6 Farming and Fisheries
(Tiap-tiap jilid diberikan nombor yang sama – “030” iaitu
nombor untuk ensiklopedia am)
9.1.5 Pemilihan Tajuk Perkara
- tajuk perkara yang dipilih itu hendaklah;
a) merupakan istilah yang biasa digunakan atau yang mungkin
akan dicari oleh ramai pengguna.
b) kerapkali digunakan untuk katalog pusat sumber
c) tepat, mudah difahami dan tidak mempunyai pengertian yang
berlapis-lapis.
- bentuk
Tajuk-tajuk perkara boleh didapati dalam beberapa bentuk; ada
bentuk tunggal, ada bentuk yang kait-mengait dan sebagainya.
9.2 PROSES TEKNIK
9.2.1 Semasa penerimaan bahan:
- Buka bungkusan yang telah dipesan dari pembeli atau
kedai buku.
- Tentukan bekala bahan yang diterima berada dalam
keadaan baik. Bagi yang rosak, pulangkan segera
kepada pembekal.
- Semak bahan yang baru diterima dan tentukan supaya
ianya sama dengan butiran di dalam fail pesanan dan
invois.
- Bandingkan harga invois dengan slip pesanan adalah
sama. Jika terdapat perbezaan harga, sila hubungi
pembekal dengan segera supaya dapat diperbetulkan.
9.2.2 Cop hak milik
- Copkan tanda hak milik pada halaman judul buku
dan juga bahagian dalam kulit depan dan kulit
belakang.
- Copkan juga nombor perolehan buku dan nombor
panggilan pada halaman muka surat judul
- Tentukan tanda cop hak milik di muka surat bagi
sesebuah buku [muka surat sulit bagi sekolah]
- Bagi bahan bukan buku [rujuk kepada proses
teknik bahan bilik BBM & Bilik Audio-Visual]
9.2.3 Slip kerja pengkatalogan
Ia merupakan sekeping borang bagi menyenangkan kerja
pengkatalogan. Slip ini mengandungi segala butiran yang ada
kaitan dengan bahan buku dan bukan buku [rujuk kepada contoh
pada bahagian perpustakaan]. Dari slip kerja ini barulah kad
katalog dapat dibuat.
9.2.4 Kad Pinjaman
Kad pinjaman hendaklah dilengkapkan dengan butiran seperti
nombor panggilan, nombor perolehan, nama pengarang dan judul.
Selain dari kad pinjaman, kocek dan slip tarikh pulang juga perlu
disempurnakan juga.
9.2.5 Label
- [rujuk kepada proses teknik bahan perpustakaan,bilik BBM &
Bilik Audio-Visual]
9.2.6 Carta Aliran Proses Teknik
Setiap bahan PSS yang termasuk di dalam koleksi hendaklah
Diterima dan direkodkan Diberi nombor perolehan
Dikelaskan mengikut
Sistem Pengkelasan
Diproses mengikut kaedah
yang ditetapkan
9.3 REKOD-REKOD PEROLEHAN
Disusun di rak mengikut sistem
Sains Perpustakaan
Diberi promosi kepada pelajar dan guru
Rekod ini adalah penting. Setiap buku yang dibeli/diterima mestilah
direkodkan ke dalam buku rekof perolehan. Buku rekod perolehan ini
perlu dikemaskini pada setiap masa. Pada akhir tahun, buku ini akan
diperiksa oleh pihak audit dan pegawai-pegawai dari Jabatan Pendidikan
Negeri.
9.4 PENGKATALOGAN BAHAN
9.5 PENYUSUNAN BAHAN/RAK
[rujuk kepada bahagian pengkatalogan Perpustakaan,Bilik Audio-Visual
dan Bilik BBM]
BAB 10
AKTIVITI PUSAT SUMBER SEKOLAH
10.1 Pengenalan.
Dalam mewujudkan Pusat Sumber Sekolah yang cemerlang, perancangan
aktiviti merupakan satu elemen yang amat penting dan ianya perlu diberi
keutamaan. PSS yang ceria dan baik fizikalnya tidak akan memberi manfaat
kepada pengguna sekiranya tidak ada aktiviti yang dibuat.
Pelaksanaan aktiviti perlu kepada perancangan yang baik dan jitu supaya dapat
berjalan dengan licin dan memberi impak yang semaksimanya.
10.1.1 Contoh-contoh aktiviti yang boleh dilaksana oleh PSS:
- Pameran buku baru.
- Pameran bertema.
Alat pertanian tradisional
Pakaian pengantin
Kraftangan
Alatan sukan
- Minggu bahasa
- Kuiz buku baru
- Kursus penggunaan perpustakaan untuk guru dan murid.
- Pertandingan buku skrap
- Mari bercerita
- Mari mengarang
- Minggu puisi
- Minggu PSS
- Uji minda
- Lawatan
- Pertandingan melukis / mewarna
10.2 Dokumentasi
Setiap aktiviti yang telah dilaksanakan mesti direkodkan untuk tujuan rujukan.
Rekod-rekod segala aktiviti ini boleh dihasilkan sama ada dalam bentuk
bercetak, video, atau vcd. Mendokumentasikan segala aktiviti adalah penting
bagi mempastikan perancangan aktiviti PSS yang seterusnya dapat
dilaksanakan dengan lebih berkesan.
Dalam penyediaan dokumentasi ini, beberapa perkara mesti dinyata atau
dimasukkan iaitu:-
Tajuk.
Nyatakan tajuk sesuatu aktiviti yang telah dilaksanakan.
Contoh. Kuiz buku baru.
Maklumat aktiviti.
- Tarikh
- Hari
- masa
- Bilangan peserta
- Jemputan yang hadir/ VIP
Kertas kerja.
Kertas kerja yang telah dibuat semasa merancang sesuatu aktiviti
tersebut.
Surat menyurat.
Segala surat menyurat yang telah dikeluarkan sehingga aktiviti itu
dapat dilaksanakan. Termasuk surat panggilan mesyuarat,
jemputan penceramah, surat pohon bantuan/derma, minit
mesyuarat.
Keputusan
Segala keputusan yang diumumkan sekiranya aktiviiti itu
berbentuk pertandingan atau kuiz hendaklah dimasukkan.
Gambar foto.
Semua gambar foto yang ada berkaitan aktiviti tersebut hendaklah
dimasukkan sama.
10.3 Pelaporan.
Setiap aktiviti yang telah dilaksanakan hendaklah dibuat laporan. Kebiasaannya
laporan ini dibuat dua kali setahun iaitu bulan Jun dan Bulan November.
Format laporan.
Bil Perkara Sinopsis
1.
2.
Tajuk
Rasional
Kursus Pengurusan Pusat Sumber Sekolah.
3.
4.
5.
Objektif
Tarikh
Tempat
6.
7.
8.
9.
Sasaran peserta
Kehadiran peserta
Peruntukan kewangan
Pelaksanaan
10.
11.
Penilaian
Cadangan 10.4 Minit mesyuarat.
Setiap kali AJK bermesyuarat, catatan minit hendaklah dibuat.
Format minit mesyuarat.
MINIT MESYUARAT JAWATANKUASA INDUK PSS.
Tarikh:
Masa :
Tempat :
Kehadiran :
Tidak hadir :
Mesyuarat dipengerusikan oleh …………………….
Agenda Perkara Tindakan
Agenda I Ucapan aluan pengerusi.
1.1
1.2
1.3
Makluman
Agenda 2 Mengesahkan minit mesyuarat yang
lalu.
Dicadang oleh Puan Rohani
Mohamad.
Disokong oleh Puan Bibie
Agenda 3. Perkara berbangkit.
3.1 Penyelaras
3.2
Perpustakaan.
Penyelaras RTVP.
Agenda 4 Perancangan aktiviti tahun 2003.
Majlis bersetuju untuk melaksanakan
aktiviti berikut untuk tahun hadapan.
4.1 Kursus penggunaan TV ASTRO
4.2
4.3
Penyelaras TVP
4.4
4.5
4.6
4.6
Penutup Pengerusi mengucapkan terima
kasih kepada semua yang hadir.
Beliau berharap supaya PSS dapat
berjalan dengan baik.
Disediakan oleh Disahkan oleh
……………………………. …………………………… ( SALINA BINTI JUMAAH) ( ZAKARIAH BIN ALI ) Guru Perpustakaan & Media Pengetua SMK Tengku Intan Zaharah SMK Tengku Intan Zaharah 23000 Dungun 23000 Dungun Terengganu TerengganuBAB 11
STOK DAN INVENTORI
11.0 PENGENALAN
- Stok dan inventori adalah satu proses bagi mengemaskinikan
pengurusan harta modal- inventori dan bekalan pejabat melalui
penggunaan beberapa jenis barang
- Daftar Harta modal ( KEW 312, 312 A)
- Daftar inventori ( KEW 313 )
11.1 KEPENTINGAN MEREKOD
11.11 Merekod lokasi harta modal, inventori dan bekalan pejabat akan
memudahkan pihak pengurusan untuk mengawas dan mengesan
pergerakan sesuatu bahan.
11.12 Merekodkan butir-butir asas mengenai harta modal – inventori dan
bekalan pejabat memudahkan mana-mana pihak mengawasi
penggunaannya.
11.13 Mewujudkan sistem maklumat yang kemaskini dan berkesan bagi
meningkatkan keberkesanan pengurusan dan penggunaan.
11.2 DAFTAR HARTA MODAL ( KEW 312, 312 A)*
11.2.1 Harta modal adalah barang-barang yang tak luak yang bernilai RM500.00
atau lebih setiap satu pada masa perolehan. Barang-barang ini tidak
termasuk perabot, permaidani, langsir dan seumpamanya yang diperolehi
tanpa mengira kos.
11.2.2 Daftar harta modal dalam bentuk kad diperkenalkan untuk merekod
semua jenis harta modal yang diperolehi. Mengandungi dua bahagian :-
BAHAGIAN A - Merekodkan semua maklumat berhubung
dengan pembelian , penempatan ,
pemeriksaan dan pelupusan.
BAHAGIAN B - Merekodkan semua jenis penyenggaraan
seperti pembaikan dan pembelian segala
alat ganti.
11.2.3 Sistem kad ini bagi memudahkan proses merekod segala pembelian dan
penyenggaraan di dalam ruang yang disediakan dan memudahkan
penyusunan rekod mengikut abjad. Dengan sistem ini segala rekod yang
disimpan akan diseragamkan . Ini akan memudahkan kerja-kerja
pengawalan dan penyenggaraan.
11.2.4 Satu daftar hendaklah disimpan untuk merekodkan penggunaan barang
ini.
* Daftar inventori harta modal bahagian ini jarang ada dalam PSS.
Walaubagaimanapun, sekiranya ada maka Guru Perpustakaan
dan Media perlu mengisi borang KEW 312, 312 A.
11.3 DAFTAR INVENTORI ( KEW 313 )
11.3.1 Inventori ialah barang-barang yang tak luak yang bernilai kurang dari
RM500.00 setiap satu pada masa perolehan. Walaubagaimanapun,
barang-barang seperti perabot, permaidani dan langsir adalah termasuk
kategori inventori tanpa mengira kos.
11.3.2 Ianya adalah untuk merekodkan perolehan dan penempatan inventori.
Daftar ini adalah dalam bentuk kad adalah untuk memudahkan
penyusunan dan juga semasa membuat rujukan. Kad-kad ini disusun
mengikut jenis inventori dan abjad.
11.3.3 Satu daftar hendaklah disimpan untuk merekod penggunaan borang ini.
11.3.4 Butir-butir yang perlu direkodkan di dalam bahagian ini adalah seperti
berikut :
(a) Kategori
Kategori inventori misalnya :-
Peralatan dan kelengkapan pejabat
Perabot, permaidani dan langsir dan sebagainya
(b) Jenis
(c) Bilangan
(d) Butiran
(e) Kuantiti
(f) No. pesanan kerajaan
(g) Tarikh dibeli
(h) Kos seunit
(i) No. siri pendaftaran
(j) Lokasi
(k) Pelupusan
(l) Catatan
(m) Tandatangan
BAB 12
SIRKULASI
12.1 SISTEM EDARAN BAHAN-BAHAN PUSAT SUMBER SEKOLAH
12.1.1 Pinjaman Jangka Pendek
Pinjaman buku-buku fiksyen dan bukan fiksyen serta bahan-bahan
pengajaran ringan. Pinjaman ini terbahagi kepada 2 jenis:
a) PINJAMAN INDIVIDU
Iaitu dengan menggunakan kad pinjaman individu. Pinjaman ini
dibolehkan dalam masa satu minggu ( tidak termasuk cuti
sekolah). Pengguna boleh meminjam sesuatu
bahan setelah diperbaharui tarikh pinjaman selepas
seminggu.
b) PINJAMAN BERKELOMPOK
Pemilihan buku-buku yang sesuai di perpustakaan akan dibuat
mengikut bilangan pelajar di kelasnya dengan
menggunakan bekas/kotak khas. Guru-guru kelas akan
melakukan pinjaman secara kelompok. Guru kelas ini
adalah bertanggungjawab ke atas buku-buku tersebut.
12.1.2 Pinjaman Terhad
Pinjaman terhad adalah pinjaman buku-buku atau bahan-bahan bukan
buku yang boleh dibuat hanya di dalam Pusat Sumber sahaja. Tidak ada
kelulusan untuk pinjaman jangka pendek. Ia adalah untuk pinjaman
buku-buku rujukan, buku rak tertutup dan bahan-bahan media teknologi.
12.1.3 Pinjaman BBM
Kemudahan ini adalah dikhususkan kepada guru-guru sahaja untuk
tujuan pengajaran. Pinjaman barangan ini terhad untuk jangkamasa satu
hari sahaja dan perlulah direkodkan ke dalam buku rekod yang
disediakan di bilik BBM.
12.1.4 Penggunaan alatan AUDIO-VISUAL
Kemudahan ini adalah untuk pengguna secara berkelompok atau
individu. Seseorang pengguna atau sekumpulan pengguna boleh
memperolehi apa sahaja bahan audio dan video untuk diikuti. Guru-guru
misalnya boleh membawa pelajar-pelajar untuk menonton tayangan
video, slaid, filem, mendengar rakaman kaset dan seumpamanya.
Individu juga boleh berbuat demikian. Pihak Pusat Sumber Sekolah perlu
menyediakan satu bilik khas iaitu bilik tayangan khusus untuk pengajaran
dan pembelajaran menggunakan alatan audio-visual.
12.1.5 Salinan rakaman AUDIO-VIDEO
Kemudahan ini disediakan kepada semua pengguna Pusat Sumber
Sekolah untuk mendapatkan bahan-bahan audio-video seperti rakaman
kaset, rakaman video dan Astro.
BAB 13
PERKHIDMATAN
13.1 PERKHIDMATAN YANG DISEDIAKAN
Jenis-jenis perkhidmatan yang perlu ditawarkan oleh sesebuah Pusat Sumber
Sekolah bergantung kepada keperluan guru-guru dan pelajar-pelajar sebagai
pengguna, kemampuan kewangan dan juga bilangan kakitangan terlatih, yang
ada di sekolah. Dalam merancang perkhidmatan Pusat Sumber Sekolah,
keutamaan hendaklah diberikan kepada empat asas, iaitu Perkhidmatan
Perpustakaan, Perkhidmatan TV Pendidikan (ASTRO), Perkhidmatan Radio dan
Perkhidmatan Alat Pandang Dengar.
13.1.1 PERKHIDMATAN PERPUSTAKAAN
Perkhidmatan ini bertujuan untuk membolehkan guru-guru dan pelajar-
pelajar mendapatkan maklumat-maklumat tambahan supaya pengajaran
dan pembelajaran dapat diperkukuhkan dan diperkayakan. Ia juga
bertujuan mengadakan kemudahan pembelajaran secara individu dengan
mengambil kira kebolehan dan keupayaan pelajar yang berbeza-beza.
Semua maklumat yang diperolehi terutamanya buku-buku hendaklah
diproses dan diklasifikasikan mengiku Sistem Perpuluhan Dewey dan
dikatalog supaya mudah dikesan oleh pengguna. Rak-rak buku
hendaklah dilabel mengikut bidang ilmu tertentu supaya dapat dilihat
dengan jelas.
Sistem pinjaman yang adil dan saksama patut diwujudkan. Buku-buku
biasa bolehlah dipinjam dan dibawa balik oleh pengguna untuk tempoh
yang telah ditetapkan. Perkhidmatan perpustakaan juga boleh
mengadakah pelbagai aktiviti untuk menghidupkan suasana di Pusat
Sumber Sekolah. Tiap-tiap kelas diberi peluang menggunakan
perkhidmatan ini sekurang-kurangnya dua kali seminggu pada waktu
persekolahan.
13.1.2 PERKHIDMATAN TV PENDIDIKAN (ASTRO)
Sebagai media pendidikan, TV turut memberi kesan dalam proses
pembelajaran. Perkhidmatan TV Pendidikan (ASTRO) boleh diadalah
secara langsung atau secara “off-air”. Penggunaan secara langsung ini
biasanya digunakan di sekolah-sekolah yang tidak mempunyai alat
perakam video. Perkhidmatan secara “off-air” boleh digunakan bila-bila
masa yang difikirkan sesuai kerana rancangannya telah dirakamkan
terlebih dahulu.
Setiap rancangan yang digunakan oleh guru-guru dan para pelajar sama
ada secara langsung atau secara “off-air” mesti dicatatkan di dalam Buku
Rekod Penggunaan TV Pendidikan. Rekod ini dapat membantu pihak
pengurusan Pusat Sumber Sekolah mengetahui tahap penggunaan
program media ini.
13.1.3 PERKHIDMATAN ALAT PANDANG DENGAR
Perkhidmatan ini ditawarkan bagi memberi pinjaman alat-alat pandang
dengar kepada para guru dan pelajar. Koleksi alat-alat pandang dengar
ini perlu juga dikatalogkan. Guru BBM hendaklah menyediakan katalog-
katalog alat dan mengedarkannya supaya berada dalam pengetahuan
guru-guru mengenai kemudahan-kemudahan yang boleh didapati dan
digunakan.
Setiap penggunaannya hendaklah direkodkan di dalam Buku Rekod
Penggunaan Bahan Bantu Mengajar. Rekod ini adalah sangat penting
bagi mengesan alat-alat yang telah dipinjam. Bengkel pembinaan alat
atau media kos rendah perlulah diadakan bagi menambahkan koleksi
bahan. Antara bahan/ media kos rendah yang boleh dibuat ialah seperti
peta, carta, transparensi OPH, pita slaid dan sebagainya.
Bagi menjamin perkhidmatan yang berterusan, guru BBM perlu
menentukan semua alatan di “service” dari masa ke semasa. Stok alat-
alat ganti seperti mentol, bateri dan sebagainya hendaklah sentiasa ada
untuk digunakan apabila perlu.
13.1.4 PERKHIDMATAN KHAS
Perkhidmatan ini sama pentingnya dengan perkhidmatan-perkhidmatan
lain di Pusat Sumber Sekolah. Guru Perkhidmatan Khas boleh
mengumpul sebanyak mungkin maklumat-maklumat dalam pelbagai
bidang ilmu. Maklumat-maklumat ini boleh didokumentasikan, dicetak
dalam bentuk risalah, dikatalog dan diletakkan dalam Pusat Sumber
Sekolah. Antara aktiviti-aktiviti yang boleh diadakan oleh perkhidmatan
ini ialah menganjurkan majlis ceramah dan juga demonstrasi seperti
tokoh-tokoh sejarah dan pakar-pakar dalam bidang tertentu.
13.1.5 KHIDMAT NASIHAT
Perkhidmatan ini diwujudkan adalah semata-mata untuk memberi nasihat
kepada semua pengguna mengenai hal yang berkaitan dengan Pusat
Sumber Sekolah. Unit ini akan memberi panduan dan tunjuk ajar
mengenai proses pinjaman, pencarian bahan, lokasi bahan, merekod dan
sebagai.
13.2 WAKTU PERKHIDMATAN
Pusat Sumber Sekolah sentiasa bersedia untuk memberi perkhidmatan yang
diperlukan terutama pada waktu-waktu yang telah ditetapkan sama ada melalui
tempahan, jadual penggunaan yang diatur dan sebagainya.
BAB 14
SISTEM AUTOMASI PSS
14.0 PENDAHULUAN
Nyatakan sistem yang digunakan di sekolah.
14.1 PENGENALAN
Rasional menggunakan sistem automasi.
14.1.1 Masalah pinjaman dan pemulanganbuku.
14.1.2 Masalah yang timbul dikaunter ketika proses pinjaman dan
pemulangan
- mengambil masa yang lama untuk mencari kad keahlian
semasa proses pemulangan. Ini menyebabkan keadaan di
kaunter menjadi sesak.
- Kad keahlian kerap kali tidak berada pada ruangan
simpanan yang betul. Ini menyebabkan pengawas PSS
tidak dapat mencari kad tersebut dan terpaksa memeriksa
kad ahli tersebut di ruangan kelas lain.
- Kad pulangan ‘ due date’ yang tidak dimasukkan dengan
betul oleh pengawas bertugas akan menimbulkan
kekeliruan ketika buku tersebut hendak dipulangkan.
- Kad ahli sentiasa hilang di kaunter dan pihak
perpustakaan terpaksa menggantikan kad tersebut.
- Kad pulangan yang sentiasa hilang atau tidak dimasukkan
dengan betul ke dalam poket buku yang sepatutnya.
14.2 Berikut adalah contoh Sistem Automasi yang digunakan di PSS SMK
Tengku Intan Zaharah, 23000 Dungun, Terengganu.
Pusat Sumber Sekolah PSS SMK Tengku Intan Zaharah, 23000 Dungun,
Terengganu menggunakan Aplikasi Sistem Peminjaman dan
Pengkatalogan Buku Berkomputer atau Sistem Pustakawan mulai pada
tahun 2004.
14.2.1 Satu perisian yang dinamakan ‘Athenaeum Light 5’ digunakan.
ATHENAEUM ( Ath-en-ay-um ) n.
Athenaeum ialah satu perisian untuk kegunaan perpustakaan. Ia
mempunyai 3 siri yang mempunyai fungsi yang berlainan setiap satu.
Kesemua siri ini mempunyai keupayaan untuk menguruskan pinjaman
dan pemulangan serta pengkatalogan buku.
Athenaeum Pro Mempunyai berbagai pilihan , dan tidak mudah
dicerobohi dan rangkaian setempat ( networking)
Athenaeum Express Mempunyai tahap keselamatan yang tinggi tetapi
tidak menyokong langkah yang setempat
( networking ).
Athenaeum Light Ia sama seperti siri Athaenaeum yang lain tetapi
beberapa fungsi tidak terdapat di dalam siri ini. Ia
disediakan secara percuma.
14.2.2 Sebab-sebab mengapa perisian Athenaeum Light dipilih
Ia diberikan hak penggunaan secara percuma
Mempunyai berbagai fungsi yang memudahkan
pustakawan menguruskan soal-soal pinjaman
seperti mengetahui peminjam yang lewat
menghantar buku.
Ia mempunyai tahap keselamatan yang tinggi dan
selamat dari dicerobohi.Ia mempunyai 3 kata laluan
yang berbeza untuk 3 puhak yang berbeza.
(a) kata laluanuntuk tetamu hanya dapat
melihat pinjaman dan pemulangan sahaja.
Fungsi-fungsi lain tidak akan berfungsi.
(b) Kata laluan untuk pustakawan –
pustakawan boleh mengakses bahagian
pinjaman dan pemulangan, buku, ahli,
bahagian pinjaman tetapi tidak boleh
mengubah bahagian penyeliaan.
(c) Kata laluan penyelaras – boleh mengakses
semua bahagian termasuk bahagian
penyeliaan yang menetapkan bahagian
berapa hari tempoh pinjaman buku dan lain-
lain lagi.
memberikan kemudahan mencari senarai
pengguna yang lewat menghantar buku pinjaman.
Memberikan penggunaan ‘ bar code ‘ yang
sememangnya jarang digunakan di perpustakaan
sekolah rendah.
Menyediakan bahagian analisis seperti bilangan
peminjaman buku daripada setiap kelas.
Berkeupayaan mencari tajuk buku yang diingini dan
boleh mengetahui status buku tersebut ( samada
buku tersebut telah dipinjam atau masih berada
diperpustakaan )
Mengetahui maklumat ahli daripada bahagian ahli
Perisian Athenaeum Light bebas daripada
sebarang pepijat atau daripada sebarang
kerosakan sistem.
14.2.3 Perancangan masa depan
- pengkatalogan buku
Pada tahun 2001, Sistem Pustakawan telah menyimpan data
buku lebih kurang 2000 buah buku Fiksyen dan lain-lain.Pihak
perpustakaan bercadang untuk menambahkan lagi pengkalan
data dengan menambahkan lagi pengkatalogan buku daripada
buku rujukan, majalah, jurnal dan bahan-bahan bukan buku
seperti Cd-Rom.
14.2.4 Penggunaan Komputer
Setakat ini kaunter pinjaman hanya mempunyai hanya sebuah komputer
sahaja. Perpustakaan bercadang untuk menggunakan dua buah
komputer yang mempunyai sambungan networking antara satu sama
lain. Sebuah komputer untuk proses pinjaman manakala sebuah lagi
untuk proses pulangan.
14.2.5 Kursus peringkat dalaman
Kursus Sistem Pustakawan akan diadakan pada setiap masa untuk
memberikan maklumat penggunaan terkini kepada pustakawan seperti
penggunaan (bar-code), penukaran kata laluan (password) dan lain-lain
lagi.
14.2.6 Perpustakawan Online
Penggunaan Internet akan dipertingkatkan. Sistem Pustakawan akan
dimasukkan ke dalam internet. Dengan ini murid SMK Tengku Intan
Zaharah akan dapat mengakses tajuk buku, lokasi buku dan mengetahui
status buku berkenaan daripada rumah atau di mana-mana sahaja.
ISI KANDUNGAN
BAB TAJUK HALAMAN
Bab 1 Pengenalan 1 – 5
Bab 2 Maklumat PSS 6 – 10
Bab 3 Jawatankuasa Pentadbiran PSS 11 - 16
Bab 4 Pengurusan PSS 17 - 19
Bab 5 Peraturan PSS 20 - 24
Bab 6 Pengurusan Pentadbiran PSS 25 - 42
Bab 7 Koleksi Bahan PSS 26 - 52
Bab 8 Kewangan PSS 53 - 61
Bab 9 Organisasi Bahan PSS 62 - 70
Bab 10 Aktiviti PSS 71 - 75
Bab 11 Stok dan Inventori 76 - 78
Bab 12 Sirkulasi 79 - 80
Bab 13 Perkhidmatan 81 - 83
Bab 14 Sistem Automasi PSS 84 - 87
LAMPIRAN
SISTEM FAIL
SMK TENGKU INTAN ZAHARAH
23000 DUNGUN, TERENGGANU
BIL NO SIRI JENIS FAIL
1 01 ASRAMA
2 02 HAL EHWAL PELAJAR
3 03 KEMUDAHAN FIZIKAL
4 04 KEWANGAN DAN AKAUN
5 05 KO-KURIKULUM
6 06 KURIKULUM
7 07 PENTADBIRAN AM SEKOLAH
8 08 PERHUBUNGAN MASYARAKAT
9 09 PERJAWATAN DAN PERKHIDMATAN
10 010 AUDIT
SISTEM FAIL
SUMBER SEKOLAH
SMK TENGKU INTAN ZAHARAH
23000 DUNGUN, TERENGGANU
BIL NO FAIL PERKARA
1 06 / 02 / 01 PUSAT SUMBER SEKOLAH
2 06 / 02 / 02 PERPUSTAKAAN SEKOLAH
3 06 / 02 / 03 TV PENDIDIKAN
4 06 / 02 / 04 PUSAT SUMBER PENDIDIKAN NEGERI
5 06 / 02 / 05 PUSAT KEGIATAN GURU
6 06 / 02 / 06 PROJEK NILAM
BAB 15
PROGRAM BACAAN SEKOLAH
PROGRAM BACAAN NILAM
15.1 Pengenalan
Pelbagai program dan aktiviti membaca telah dan sedang dijalankan di sekolah-
sekolah sehingga kini. Kementerian Pendidikan Malaysia telah mencadangkan satu
program yang menggabungkan semua aktiviti membaca yang dinamakan NILAM
(Nadi Ilmu Amalan Membaca).
NILAM merupakan penggabungan atau adunan semua aktiviti galakan
membaca yang pernah dijalankan di sekolah dengan memberi pengiktirafan yang
sesuai. Program ini merupakan satu pendekatan untuk mengatasi masalah-masalah
yang menghalang penyuburan tabiat membaca.
15.2 Matlamat
Matlamat Program NILAM ialah supaya terbina tabiat membaca dalam kalangan
murid-murid.
15.3 Objektif
15.3.1 Menjadikan murid banyak membaca
15.3.1 Menggalakkan sekolah terus menjana idea kreatif dan inovatif bagi
menyemai tabiat membaca
15.4 Tahap NILAM
15.4.1 Tahap Pertama : JAUHARI
15.4.2 Tahap Kedua : RAKAN PEMBACA (RP)
15.5. Tahap Pertama : JAUHARI
15.5.1 Membina Kemahiran dan menanam minat membaca
15.5.2 Wajib kepada semua murid yang telah menguasai kemahiran asas membaca
15.5.3 Buku adalah dipinjam dari PSS, Perpustakaan Awam, Perpustakaan Desa,
pinjaman daripada kawan dan hak persendirian.
15.5.4 Kemampuan murid membaca sepanjang tahun dapat diklasifikasikan seperti SR 1
dan SM 1 dalam lampiran 1
15.5.5 Sistem ganjaran JAUHARI
15.5.6 Berdasarkan kadar bacaan murid diberi pengiktirafan yang diterakan dalam Buku
Rekod Kemajuan Murid, Sijil Berhenti Sekolah dan Surat Akuan Sekolah
15.5.7 Pengiktirafan ini boleh digunakan sebagai criteria pemilihan ke sekolah kawalan,
Sekolah Berasrama Penuh, Kelas Ekspress atau temuduga untuk penajaan.
Cadangan pengiktirafan seperti lampiran 2.
15.6. Tahap Kedua : RAKAN PEMBACA
15.6.1 Mengutamakan aspek kepimpinan dalam aktiviti membaca
15.6.2 Telah melepasi tahap satu dan telah membaca 100 buah buku
15.6.3 Markah direkod dalam buku khas. Format dicadangkan seperti lampiran 3
15.6.4 Cara perlaksanaan RAKAN PEMBACA
15.6.5 Proses di tahap RAKAN PEMBACA ini ialah pelajar menerima panduan daripada
15.6.6 guru pembimbing yang dikhaskan untuk mereka. Dicadangkan 10 orang pelajar
yang berkebolehan dibimbing oleh seorang guru.
15.6.7 Murid dilatih melalui bengkel dan sesi tunjuk cara yang dirancang untuk
menjayakan aktiviti ini. Murid akan memilih dan meminjam buku dari Pusat
Sumber Sekolah untuk dibawa pulang. Buku-buku ini akan dipinjam dan dibaca
oleh rakan, keluarga dan jiran.
15.6.8 Pengiraan markah berdasarkan aktiviti yang dicadangkan seperti:
Bercerita
Membaca Bersama
Bicara Buku
Meminjam Buku
15.6.9 Cadangan markah bagi aktiviti seperti di atas ialah
Bercerita 1 sesi x jumlah pendengar
Membaca Bersama 1 sesi x jumlah pembaca
Bicara Buku 1 sesi x jumlah pendengar
Meminjam Buku 1 sesi x jumlah peminjam
Contoh Kiraan Markah
Bercerita 1 sesi x 5 pendengar = 5
markah
Membaca Bersama 1 sesi x 3 pembaca = 3
markah
Bicara Buku 1 sesi x 5 pendengar = 5
markah
Meminjam Buku 1 sesi x 5 peminjam =
5 markah
JUMLAH
= 18 markah
15.6.10 Sistem Ganjaran RP
Segala aktiviti RP yang dijalankan oleh murid direkodkan dalam buku khas, disemak
dan dinilai oleh guru pembimbing yang ditentukan. Contoh anugerah yang diberi
adalah seperti berikut:
Markah Pengiktirafan
100 – 199 Gangsa
200 – 299 Perak
300 – 399 Emas
400 ke atas NILAM
15.7. Strategi Pelaksanaan
15.7.1 Satu buku panduan pelaksanaan program perlu disediakan mengikut
kesesuaian sekolah. Perkara-perkara berikut perlu disediakan dengan jelas
dalam buku panduan berikut:
Jenis aktiviti dan cara pelaksanaannya
Peranan warga sekolah
Penglibatan ibu bapa
Jenis bahan bacaan
Spesifikasi bacaan
Rekod Bacaan
Pengesanan dan penilaian
Lain-lain
15.7.2 Menubuhkan jawatankuassa Program Bacaan Sekolah
15.7.3 Mesyuarat Guru
15.7.4 Pengesanan dan penilaian program
15.7.5 Penyediakan bahan yang mencukupi adalah penting untuk keberkesanan dan
kejayaan program
15.7.6 Buku Bacaan
15.7.7 Rekod Bacaan
15.7.8 Bahan Panduan
15.7.9 Penggredan Buku
Penggredan bertujuan menentukan kesesuaian buku dengan tahap Kebolehan
membaca murid-murid. Proses penggredan buku dijalankan seperti berikut:
15.7.10 JK Kerja menentukan kriteria menggred buku. Antara perkara yang
diambil kira ialah kesukaran perkataan yang digunakan, bidang ilmu dan
muka surat. Penggredan berbeda di antara buku Bahasa Melayu dan Bahasa
Inggeris
15.7.11 Buku yang digredkan perlu ditentukan cara mengenalinya. Cara yang
mudah ialah dengan melekatkan tanda warna mengikut warna yang
ditentukan oleh pihak sekolah. Tanda warna dilekatkan di kulit dan kad
pinjaman
15.8. Kawalan / Pengumpulan Data
15.8.1 Rekod Bacaan Individu
15.8.1.1 Rekod Bacaan disediakan sebagai dokumen pembacaan murid. Di
samping itu pengisian rekod melatih murid mengingati pengarang dan
judul buku yang dibaca.
15.8.1.2 Rekod Bacaan dibina dalam bentuk yang mudah diisi supaya tidak
menjadi satu bebanan dan tidak memakan masa yang panjang
membuat catatan. Murid diberi peluang untuk menulis atau membuat
lakaran. Diharapkan dengan cara ini mereka seronok merekod bacaan
masing-masing.
15.8.2 Rekod Bacaan Kelas
15.8.2.1 Rekod Bacaan Kelas disediakan sebagai dokumen pembacaan
setiap kelas untuk memudahkan pihak PSS dan jawatankuasa program
bacaan membuat pemantauan. Rekod ini akan disimpan secara
berpusat di PSS diakhir tahun bagi memudahkan pengesanan
maklumat pembacaan terperinci apabila diperlukan.
15.8.3 Rekod Bacaan Sekolah
15.8.3.1 Rekod Bacaan Sekolah dibuat setiap bulan dan dikemaskini dalam
portal i-NILAM
15.9 Pengisian Butiran Bacaan
15.9.1 Laporan butiran bacaan disediakan dengan:
15.9.1.1 Guru mengisi butiran bacaan ke dalam kad kemajuan setiap tahun berdasarkan
entri dalam buku dalam maklumat bacaan yang telah disahkan
15.9.1.2 Sekiranya kad kemajuan murid tidak memperuntukkan ruang untuk
merekod bacaan ini dengan menggunakan stamp di mana-mana ruang kosong di
dalam kad kemajuan bagi setiap tahun persekolahan.
Contoh stamp:
Projek NILAM (Tahap JAUHARI)
Tahun : _________________Bilangan Buku Yang Dibaca : ______________Pencapaian : Asas / Sederhana / Tinggi / TertinggiTanda tangan guru :
15.9.1.3 Pada akhir tahun persekolahan (Tahun 6/ Tingkatan 5 ) jumlah buku
dihitung dan diberi anugerah mengikut ganjaran yang ditentukan.
15.9.1.4 Pencapaian keseluruhan dicatatkan ke dalam:
Kad Kemajuan
Surat Berhenti Sekolah
Surat Akuan Sekolah
15.10. Dasar membaca NILAM
15.10.1 JK Program Bacaan Sekolah PSPN Terengganu telah menetapkan dasar
membaca yang standard, iaitu membaca sebuah buku samada buku fiksyen
atau bukan fiksyen. Bacaan ringan berbentuk majalah dan akhbar tidak
dikira
15.10.2 Buku fiksyen mesti dibaca sehingga selesai Buku bukan fiksyen hendak
dibaca sebuah buku atau beberapa muka surat
15.10.3 Bilangan buku yang dibaca adalah berdasarkan purata bilangan muka surat
yang telah dibaca
15.10.4 Bagi berlaku adil kepada semua murid atau pelajar pengiraan berdasarkan purata
berikut:
15.10.5.1 Tahap 1 - 30 muka surat
15.10.5.2 Tahap 2 - 60 muka surat
15.10.5.3 Menengah Rendah - 100 muka surat
15.10.5.4 Menengah Atas - 150 muka surat
15.11. Contoh aktiviti Galakan Membaca
15.11.1 Rekod Kreatif / Papan Pamer Kreatif, Khemah Membaca
15.11.2 Program Cakna
15.11.3 10 minit Bersama Buku
15.11.4 Gerak Buku
15.11.5 KBKK Dalam Pembacaan
SEKOLAH RENDAH
Tahun Asas Sedehana Tinggi Tertinggi1 9 x 1 = 9 18 x 1 = 18 18 x 1½ = 27 18 x 2 = 362 18 x 1 = 18 18 x 2 = 36 18 x 3 = 54 18 x 4 = 72
3 18 x 1 = 18 18 x 2 = 36 18 x 3 = 54 18 x 4 = 724 18 x 1 = 18 18 x 2 = 36 18 x 3 = 54 18 x 4 = 725 18 x 1 = 18 18 x 2 = 36 18 x 3 = 54 18 x 4 = 726 18 x ½ = 9 18 x 1 = 18 18 x 1½ = 27 18 x 2 = 36
Jumlah 90 180 270 360
JADUAL SR 1
SEKOLAH MENENGAH
Tingkatan Asas Sedehana Tinggi Tertinggi1 18 x 1 = 18 18 x 2 = 36 18 x 3 = 54 18 x 4 = 722 18 x 1 = 18 18 x 2 = 36 18 x 3 = 54 18 x 4 = 723 18 x ½ = 9 18 x 1 = 18 18 x 1½ = 27 18 x 2= 364 18 x 1 = 18 18 x 2 = 36 18 x 3 = 54 18 x 4 = 725 18 x ½ = 9 18 x 1 = 18 18 x 1½ = 27 18 x 2 = 36
Jumlah 72 144 216 288
JADUAL SM 1
18 = Pinjaman buku 2 minggu sekali bagi 36 minggu dalam setahun. Jumlah 36 minggu setahun ialah minggu persekolahan, tidak mengambil kira minggu aktiviti sukan dan peperiksaan.
Nota : Murid Tahun 6, tingkatan 3 dan Tingkatan 5 dianggap mempunyai peluang pada 6 bulan pertama untuk menyertai program ini dengan aktiviti diperlahankan pada 6 bulan kedua
SEKOLAH RENDAH
Jumlah Bacaan / Buku Pengiktirafan90 – 179 Gangsa180 – 269 Perak270 – 359 Emas360 keatas NILAM
JADUAL SR 2
SEKOLAH MENENGAH
Jumlah Bacaan / Buku Pengiktirafan72 – 143 Gangsa144 – 215 Perak216 – 287 Emas288 ke atas NILAM
JADUAL SM 2
Contoh Kad Rakan Pembaca
KAD MARKAHRAKAN PEMBACA RP
ProgramNILAM
NAMA :
TAHUN / TINGKATAN :
Bil
Tarikh
Aktiviti
Bil. Buku /
Sesi
Jumlah:Pendengar / Pembaca / Peminjam
M
arkah
T.T Guru
