΄Εκθεση της Επιτροπής - European...

52
΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Transcript of ΄Εκθεση της Επιτροπής - European...

Page 1: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

΄Εκθεση της Επιτροπής

για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Περισσότερες πληροφορίες για την Ευρωπαϊκή Ένωση παρέχονται από το Internet microέσωτου εξυπηρετητή Europa (httpeuropaeuint)

Βιβλιογραφικό δελτίο υπάρχει στο τέλος του τεύχους

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων 2003

ISBN 92-894-4554-8

copy Ευρωπαϊκές Κοινότητες 2003Επιτρέπεται η αναπαραγωγή microε αναφορά της πηγής

Printed in Belgium

ΤΥΠΩΜΕΝΟ ΣΕ ΧΑΡΤΙ ΛΕΥΚΑΣΜΕΝΟ ΧΩΡΙΣ ΧΛΩΡΙΟ

Πίνακας περιεχοmicroένων

1 Εισαγωγή 5

2 ∆ιδάγmicroατα που αποκοmicroίζονται από τις αντιδράσεις στη Λευκή Βίβλο 7

21 Η δηmicroόσια διαβούλευση 722 Τα κυριότερα διδάγmicroατα από τη δηmicroόσια διαβούλευση 823 Προς microία κοινή αντίληψη της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης 9

3 Εφαρmicroογή της Λευκής Βίβλου 11

31 Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή 11311 Πρώτος άξονας δράσης πληροφόρηση και επικοινωνία για να γίνει

πιο ανοικτός ο τρόπος λειτουργίας της Ένωσης 11312 ∆εύτερος άξονας δράσης προσέγγιση των πολιτών microέσω της περιφερειακής

και της τοπικής αυτοδιοίκησης 14313 Τρίτος άξονας δράσης συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών Πιο

αποτελεσmicroατικές και πιο ανοικτές διαβουλεύσεις για τη διαmicroόρφωση των κοινοτικών πολιτικών 15

314 Τέταρτος άξονας δράσης διασύνδεση microέσω δικτύων 1832 Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα 19321 Καλύτερη ρύθmicroιση 20322 Καλύτερη εφαρmicroογή 2433 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση 2734 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων 30

4 Συmicroπέρασmicroα 33

Παράρτηmicroα I mdash Η δηmicroόσια διαβούλευση 35

Παράρτηmicroα II mdash Χρήσιmicroοι ιστοχώροι 47

1 Εισαγωγή

Κατά την παρουσίαση της σηmicroερινής Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τονΦεβρουάριο του 2000 ο πρόεδρος κ Romano Prodi χαρακτήρισε την προώθησηνέων microορφών διακυβέρνησης ως έναν από τους τέσσερις στρατηγικούς στόχουςπου πρέπει να επιτύχει η παρούσα Επιτροπή στη διάρκεια της θητείας της (1)

Στις 25 Ιουλίου 2001 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε microία Λευκή Βίβλο για τηνευρωπαϊκή διακυβέρνηση η οποία είναι διαθέσιmicroη στο κοινό microέσω ∆ιαδικτύου (2)και διανέmicroεται επίσης ευρέως microε τη microορφή φυλλαδίου Έχει ήδη αποτελέσει θέmicroαδηmicroόσιων συζητήσεων σεmicroιναρίων άρθρων και microελετών

Οι δηmicroόσιες διαβουλεύσεις που ολοκληρώθηκαν στις 31 Μαρτίου 2002 έδωσαν τηδυνατότητα στο κοινό να διατυπώσει τα σχόλιά του Στη Λευκή Βίβλο η Επιτρο-πή ανακοινώνει ότι πριν από τα τέλη του 2002 θα υποβάλει έκθεση σχετικά microε τηνπρόοδο που σηmicroειώθηκε όσον αφορά τις πρωτοβουλίες διακυβέρνησης αντλώ-ντας παράλληλα τα διδάγmicroατα από τις δηmicroόσιες διαβουλεύσεις Η Επιτροπή θεώ-ρησε ότι microε αυτόν τον τρόπο θα τεθούν οι βάσεις για περαιτέρω συνεργασία microετα-ξύ των θεσmicroικών οργάνων στο θέmicroα της microεταρρύθmicroισης της ευρωπαϊκής διακυ-βέρνησης στο πλαίσιο των υπαρχουσών συνθηκών Ωστόσο όπως η ίδια ανέφερεπροτίθεται να διαδραmicroατίσει ενεργό ρόλο στο έργο αφενός της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης και αφετέρου της προσεχούς διακυβερνητικής διάσκεψης(∆∆) στις οποίες έχει ανατεθεί το καθήκον επινόησης microιας νέας συνθήκης Έχο-ντας θέσει αυτόν το στόχο η Επιτροπή θα αντλήσει έmicroπνευση από τις εmicroπειρίεςπου αποκόmicroισε κατά την εφαρmicroογή της Λευκής Βίβλου

Η προώθηση νέων microορφών διακυβέρνησης δεν είναι microε κανέναν τρόπο αποκλει-στική αρmicroοδιότητα των ευρωπαϊκών θεσmicroικών οργάνων και ακόmicroα λιγότερο τηςΕπιτροπής Είναι αρmicroοδιότητα των δηmicroόσιων αρχών όλων των επιπέδων τωνιδιωτικών επιχειρήσεων και της οργανωmicroένης κοινωνίας των πολιτών και αυτόγιατί η ορθή διακυβέρνηση ―διαφάνεια συmicromicroετοχή λογοδότηση αποτελεσmicroατι-κότητα και συνοχή― είναι αυτό που αναmicroένει το κοινό στις αρχές του 21ουαιώνα Συνεπώς η Λευκή Βίβλος δεν microπορεί να καλύψει όλες τις πτυχές του θέmicroα-τος Άλλος ένας περιορισmicroός είναι η απόφαση που έλαβε η Επιτροπή το 2001 ναυποβάλλει microόνον εκείνες τις προτάσεις που microπορούν να εφαρmicroοστούν microέσα στουπάρχον θεσmicroικό πλαίσιο δηλαδή βάσει των Συνθηκών όπως αυτές έχουν Αυτήη επιλογή ήταν η microόνη διαθέσιmicroη από τη στιγmicroή που ύστερα από την απόφασητου Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου της Νίκαιας τον ∆εκέmicroβριο του 2000 είναι αρmicroο-διότητα microιας νέας ∆∆ στην οποία θα συmicromicroετέχουν όσο το δυνατόν περισσότεροιπαράγοντες να διαmicroορφώσει ένα νέο πλαίσιο για τα θεσmicroικά όργανα το 2004

5

(1) Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Συmicroβούλιο στην Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική καιΚοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών ― Στρατηγικοί στόχοι 2000-2005 Φεβρουάριος 2000― COM(2000) 154

(2) httpeuropaeuintcommgovernance index_enhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Ωστόσο η διάκριση microεταξύ του υπάρχοντος θεσmicroικού πλαισίου και ενός microελλο-ντικού αναθεωρηmicroένου θεσmicroικού πλαισίου δεν microπορεί να ερmicroηνευθεί πολύαυστηρά όσον αφορά τα δηmicroόσια σχόλια για την ευρωπαϊκή διακυβέρνησηΠολλά άτοmicroα που ανταποκρίθηκαν στη Λευκή Βίβλο εξέθεσαν τις ιδέες τους καιγια τη microελλοντική συνθήκη

Η Επιτροπή υποβάλλει στη Συνέλευση ξεχωριστές εισηγήσεις microε θέmicroα τη microεταρ-ρύθmicroιση των Συνθηκών οι οποίες επίσης βασίζονται στο περιεχόmicroενο και τις δια-δικασίες που ξεκίνησαν microε τη Λευκή Βίβλο Με τον τρόπο αυτόν καθιερώνεται οαναγκαίος δεσmicroός microε το έργο της Συνέλευσης και microε τη διακυβερνητική διάσκεψη

6

2 ∆ιδάγmicroατα που αποκοmicroίζονται από τις αντιδράσεις στη Λευκή Βίβλο

21 Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η διαδικασία κατά την οποία το κοινό διατύπωσε τις απόψεις και τα σχόλιά τουσχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκεσε οκτώ microήνες από τις 25Ιουλίου 2001 έως τις 31 Μαρτίου 2002 Στο παράρτηmicroα παρατίθενται πληροφορίεςσχετικά microε τη διεξαγωγή αυτής της διαδικασίας και των βασικών microηνυmicroάτων πουπαρελήφθησαν (1)

Η αντίδραση στη δηmicroόσια διαβούλευση της Επιτροπής για τη Λευκή Βίβλο ήτανπεριορισmicroένη σε αριθmicroό (260 παρεmicroβάσεις) αλλά πλούσια σε περιεχόmicroενο Ο τρό-πος microε τον οποίο το κοινό υποδέχθηκε τη Λευκή Βίβλο ήταν πολύπτυχος καιπαρείχε πραγmicroατική προστιθέmicroενη αξία στο επακόλουθο έργο της Επιτροπής γιατη χάραξη πολιτικής Ακόmicroα παρότρυνε την Επιτροπή να λάβει υπόψη τις θέσειςτων διαφόρων συντελεστών στην περαιτέρω διαmicroόρφωση της ευρωπαϊκής διακυ-βέρνησης συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης της καθυστέρησης ή της εγκατάλειψης τωνενεργειών που δεν συγκεντρώνουν επαρκή υποστήριξη

Η αντίδραση του κοινού υποστήριξε σε microεγάλο βαθmicroό τον ορισmicroό που περιέχει ηΛευκή Βίβλος για τις θεmicroελιώδεις αρχές της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δηλαδήτη διαφάνεια τη συmicromicroετοχή τη λογοδότηση την αποτελεσmicroατικότητα και τησυνοχή ενώ αρχές όπως η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και η επικουρικότητα προ-τάθηκαν ως προσθήκες

Αξίζει να σηmicroειωθεί ότι microερικά θεσmicroικά όργανα της ΕΕ και διάφορα κράτη microέληδεν συνέβαλαν στη δηmicroόσια διαβούλευση Αντίστοιχα παρατηρήθηκε microία γεω-γραφική ανισορροπία όσον αφορά τις παρεmicroβάσεις από το ένα κράτος microέλος στοάλλο γεγονός που αντανακλά τις διαφορές στην παιδεία και την παράδοση τηςδηmicroόσιας έκφρασης των πολιτών Ακόmicroα τα σχόλια που παρελήφθησαν αποκά-λυψαν σηmicroαντικές διαφοροποιήσεις όσον αφορά τον τρόπο microε τον οποίο γίνεταιαντιληπτή η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση Με άλλα λόγια οι συmicromicroετέχοντες στη δια-βούλευση σχολίασαν τα θέmicroατα και τις προσεγγίσεις που προτείνονται στη ΛευκήΒίβλο ανάλογα microε το πρίσmicroα υπό το οποίο αντιλαmicroβάνονται την έννοια της ευρω-παϊκής διακυβέρνησης ― σε αυτήν περιλαmicroβάνονται microεταξύ άλλων ανησυχίες γιατη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα συνταγmicroατικές ή θεσmicroικές πτυχές κριτήρια αποτελε-σmicroατικότητας ακόmicroα και σκέψεις που συνδέονται microε την πολιτική σκοπιmicroότητα

7

(1) Πλήρεις λεπτοmicroέρειες για τα αποτελέσmicroατα των δηmicroόσιων διαβουλεύσεων συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης microιας πιοενδελεχούς ανάλυσης της συσχέτισης microεταξύ των ατόmicroων που διατύπωσαν τη γνώmicroη τους και το θέmicroα πουέθιξαν ή τους προσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στην ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπήςπου είναι αφιερωmicroένη στη διακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernance index_enhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

22 Τα κυριότερα διδάγmicroατα από τη δηmicroόσια διαβούλευση

Παρότι η αποδοχή από microέρους των πολιτών δεν ήταν απόλυτη η Επιτροπήεκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι η δηmicroόσια αυτή διαβούλευσηυποστήριξε τις εξής βασικές προσεγγίσεις όσον αφορά τη διακυβέρνηση

bull Πρέπει να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή laquoτης βάσηςraquo στη χάραξη και την εφαρmicroογήτης πολιτικής της ΕΕ

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo και για τη γνωmicroο-δότηση της κοινωνίας των πολιτών προσέλκυσαν το microεγαλύτερο ενδιαφέρον απόοποιοδήποτε άλλο θέmicroα Ευρύ φάσmicroα ατόmicroων σχολίασε τη Λευκή Βίβλο εξετά-ζοντας ειδικότερα το θέmicroα της microικρής συmicromicroετοχής των πολιτών στις κοινοτικέςδραστηριότητες και επανέλαβε τη θεmicroελιώδη προθυmicroία του να προβεί σε διάλο-γο και να συmicromicroετάσχει στη χάραξη των πολιτικών της ΕΕ

Οι αντιδράσεις επιβεβαιώνουν ότι είναι εις όφελος της ΕΕ να καθιερωθεί περισ-σότερη διαφάνεια και καλύτερες διαδικασίες για τη διατύπωση της γνώmicroης τωνπολιτών τόσο άmicroεσα όσο και microακροπρόθεσmicroα όχι microόνον για τη διαmicroόρφωσηκαλύτερων πολιτικών αλλά και για την καλύτερη εφαρmicroογή τους Η αποτελεσmicroα-τική διαφάνεια απαιτεί microία προορατική προσέγγιση και δεν microπορεί να περιοριστείστην πρόσβαση σε έγγραφα Στη χάραξη πολιτικής πρέπει επίσης να συmicromicroετά-σχουν οι εθνικές και οι περιφερειακές ή οι τοπικές αρχές καθώς και ένα ευρύφάσmicroα microη κυβερνητικών ενδιαφερόmicroενων φορέων Οι δηmicroόσιες αντιδράσεις επι-βεβαιώνουν την ανάγκη να αναθεωρηθεί ο ρόλος της Επιτροπής των Περιφερει-ών και της Οικονοmicroικής και Κοινωνικής Επιτροπής Αυτό θα επιτευχθεί microε τησυmicromicroετοχή τους ήδη από τα πρώτα στάδια στις διαβουλεύσεις της Επιτροπής microετην καλύτερη εκπροσώπηση των αρχών περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκη-σης και της κοινωνίας των πολιτών και microε έναν ευρύτερο προορατικό διάλογο microετους δήmicroους και τις κοινότητες πέραν των εκάστοτε ειδικών διαβουλεύσεων

bull Πρέπει να διευρυνθεί η επιλογή των microέσων ανταπόκρισης σε νέες προκλήσειςόσον αφορά τη διακυβέρνηση

Υποστηρίζεται η πεποίθηση της Επιτροπής ότι χρειάζονται πιο ποικίλα και πιοευέλικτα microέσα χάραξης πολιτικής microέσα στην παραδοσιακή νοmicroοθεσία και παράλ-ληλα microε αυτήν Τα microέσα που διαθέτει η Κοινότητα πρέπει να επιδέχονται καλύτε-ρη εφαρmicroογή Έτσι microε τη βελτίωση των πολιτικών και του ρυθmicroιστικού πλαισίουδιαmicroορφώνονται οι συνθήκες κάτω από τις οποίες οι νοmicroοθετικές καθώς και οιεναλλακτικές προσεγγίσεις όπως η από κοινού ρύθmicroιση ή η ανοικτή microέθοδοςσυντονισmicroού microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν πιο κατάλληλα και πιο αποτελεσmicroα-τικά

Επιπλέον η επιλογή των κατάλληλων microέσων πρέπει να βασίζεται περισσότεροστα γεγονότα Για το σκοπό αυτόν πρέπει να διεξάγονται εκ των προτέρων αξιο-λογήσεις του αντικτύπου του εκάστοτε microέσου στις οποίες θα περιλαmicroβάνεται ηεκτίmicroηση των οικονοmicroικών περιβαλλοντικών και κοινωνικών συνεπειών microίαδοmicroηmicroένη προσέγγιση όσον αφορά τη συλλογή και τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroο-

8

∆Ι∆ΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΠΟΚΟΜΙΖΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΝΤΙ∆ΡΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΛΕΥΚΗ ΒΙΒΛΟ

σύνης ενώ παράλληλα θα ζητείται η γνώmicroη του κοινού και των ενδιαφερόmicroενωνσυντελεστών Όλα αυτά πρέπει να διενεργούνται microε διαφάνεια έτσι ώστε να microπο-ρεί το κοινό να τα ελέγξει

bull Χρειάζονται πιο εστιασmicroένα ευρωπαϊκά θεσmicroικά όργανα microε σαφέστερες αρmicroο-διότητες

Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι microέσα από τις δηmicroόσιες διαβουλεύσεις καταδεικνύε-ται η ανάγκη για σαφέστερη πιο διαφανή και πιο ελέγξιmicroη κατανοmicroή αρmicroοδιοτή-των microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της ΕΕ όπως και η ίδια υποστήριξε στηΛευκή Βίβλο και ενώπιον της Συνέλευσης Για το σκοπό αυτόν απαιτείται έναςσαφέστερος διαχωρισmicroός microεταξύ νοmicroοθετικών και εκτελεστικών καθηκόντων καιη διασαφήνιση και επιβεβαίωση των εκτελεστικών καθηκόντων της Επιτροπήςαπέναντι στα κράτη microέλη

Η Επιτροπή υποβάλλει σχετικές προτάσεις στη Συνέλευση αποβλέποντας στηνπροσαρmicroογή της Συνθήκης Επιπλέον εν αναmicroονή των πιθανών microελλοντικώναλλαγών της Συνθήκης η Επιτροπή προτείνει microέτρα για την επιδίωξη των στόχωναυτών microε την εκmicroετάλλευση των δυνατοτήτων που προσφέρονται στην παρούσαΣυνθήκη Ειδικότερα προτείνει τροποποιήσεις στο γενικό σύστηmicroα των επιτρο-πών που αποτελούνται από εκπροσώπους των κρατών microελών και επικουρούν τηνΕπιτροπή κατά την άσκηση των εκτελεστικών της καθηκόντων (η επονοmicroαζόmicroε-νη laquoεπιτροπολογίαraquo) καθώς και ένα πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικώνφορέων σε κοινοτικό επίπεδο

Επιπλέον σύmicroφωνα microε το βασικό καθήκον της Επιτροπής να εξασφαλίζει τηνεφαρmicroογή και την επιβολή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας προβλέπεται microία νέα καιπιο αποτελεσmicroατική προσέγγιση για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων τωνκοινοτικών νόmicroων

23 Προς microία κοινή αντίληψη της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης

Μέρος του κοινού που συmicromicroετείχε στη διαβούλευση διαπιστώνει microε λύπη του τουςπεριορισmicroούς που υπάρχουν στη Λευκή Βίβλο όσον αφορά το περιεχόmicroενο τηςέννοιας laquoδιακυβέρνησηraquo η οποία εστιάζεται κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητακαι την αποδοτικότητα του κοινοτικού συστήmicroατος λήψης αποφάσεων ενώ αγνο-εί ζητήmicroατα δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας και δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος στηνευρωπαϊκή ολοκλήρωση τα οποία εκλαmicroβάνονται ως πιο σηmicroαντικά

Η Επιτροπή έχει υπογραmicromicroίσει ότι το πρόγραmicromicroα εργασίας που αφορά την ευρω-παϊκή διακυβέρνηση δεν πρέπει να περιοριστεί στη Λευκή Βίβλο ή στα θέmicroαταπου αυτή θέτει Η Λευκή Βίβλος αποσκοπούσε στο να προωθήσει την ανάπτυξητης ευρωπαϊκής διακυβέρνησης εστιάζοντας σε επιλεγmicroένα θέmicroατα υπό ορισmicroέ-νες συνθήκες Ειδικότερα η Λευκή Βίβλος υπέθετε ένα σταθερό θεσmicroικό πλαίσιοκαι microία σταθερή Συνθήκη microε πυρήνα microία ενισχυmicroένη κοινοτική microέθοδο Έτσι οιαλλαγές της Συνθήκης όσον αφορά τις δυνατότητες διακυβέρνησης επαφίονταιγενικά στην ξεχωριστή διαδικασία που έχει σήmicroερα δροmicroολογήσει η Συνέλευση

9

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ενόψει της διακυβερνητικής διάσκεψης του 2004 Επιπλέον κατά την εξέταση τουρόλου της ίδιας της Επιτροπής στην ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Λευκή Βίβλοςεστιάστηκε στη βελτίωση του ρόλου αυτού όσον αφορά τα εκτελεστικά καθήκο-ντα και τη χάραξη πολιτικής αλλά πολύ λιγότερο στο ρόλο της Επιτροπής ωςευρωπαϊκής δηmicroόσιας διοίκησης (η οποία υπόκειται στο τρέχον πρόγραmicromicroαmicroεταρρύθmicroισης) Τέτοιου είδους περιορισmicroοί στη Λευκή Βίβλο οδήγησαν ενδεχο-microένως σε microη ηθεληmicroένες ερmicroηνείες microιας στενής ατζέντας διακυβέρνησης η οποίαστην ουσία είναι αντίθετη microε την επιθυmicroία της Επιτροπής να διατηρήσει microίαευρεία προοπτική για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

10

3 Εφαρmicroογή της Λευκής Βίβλου

Η Λευκή Βίβλος για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση διατύπωσε βασικές προτάσειςγια αλλαγή σε τέσσερις ευρείς τοmicroείς δράσης laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo laquoκαλύτε-ρες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo laquoη συmicroβολή της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo και laquoεπαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνωνraquo

31 Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των microη θεσmicroικώνσυντελεστών στη χάραξη πολιτικής και ―έως έναν συγκεκριmicroένο βαθmicroό― στηνεφαρmicroογή της πολιτικής βρίσκονται σαφώς στο επίκεντρο της microεταρρύθmicroισης τηςδιακυβέρνησης η οποία αποσκοπεί στο να φέρει την Ευρωπαϊκή Ένωση κοντύ-τερα στους πολίτες της Αντικατοπτρίζοντας την επίγνωση της Επιτροπής ότι οιπολίτες αντιλαmicroβάνονται την ΕΕ ως πολύ laquomicroακρινήraquo αλλά κυρίως εκφράζονταςτην πραγmicroατική δέσmicroευση για εmicroπλουτισmicroό των διαδικασιών χάραξης πολιτικήςη Λευκή Βίβλος προτείνει τη συmicromicroετοχή της laquoβάσηςraquo στην ευρωπαϊκή διακυβέρ-νηση microέσω διαφόρων διαδικασιών και παραγόντων

311 Πρώτος άξονας δράσης πληροφόρηση και επικοινωνία για να γίνει πιο ανοικτός οτρόπος λειτουργίας της Ένωσης

1 Η Λευκή Βίβλος ζητά τη βελτίωση της πληροφόρησης τη βελτίωση της αmicroεσό-τητας και της διαφάνειας και την εξασφάλιση microιας πιο προορατικής επικοινω-νίας microεταξύ των παραγόντων του δηmicroόσιου τοmicroέα (θεσmicroικά όργανα κράτηmicroέλη κλπ) και των πολιτών της Ευρώπης Όσον αφορά την επικοινωνία η Επι-τροπή επιβεβαιώνει την προσήλωσή της σε ένα πολύγλωσσο περιβάλλον Προ-τείνει στα ευρωπαϊκά θεσmicroικά όργανα να εξακολουθήσουν και το 2002 να ανα-πτύσσουν την ηλεκτρονική εφαρmicroογή EUR-Lex ως ενιαίο πολύγλωσσο κόmicroβοσε απευθείας σύνδεση όπου το κοινό θα microπορεί να παρακολουθήσει τηνπορεία των προτάσεων πολιτικής σε όλα τα στάδια της διαδικασίας λήψηςαποφάσεων Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο πρέπει να παρέ-χουν πιο γρήγορα πληροφορίες για όλα τα στάδια της διαδικασίας συναπόφα-σης ιδίως όσον αφορά την τελική laquoφάση του συmicroβιβασmicroούraquo Τέλος η ΛευκήΒίβλος καλεί τα κράτη microέλη να προωθήσουν τον δηmicroόσιο διάλογο για τιςευρωπαϊκές υποθέσεις

2 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η ανακοίνωση της Επιτροπής γιαένα νέο πλαίσιο συνεργασίας σε δραστηριότητες της πολιτικής της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης στον τοmicroέα της πληροφόρησης και επικοινωνίας (1) αποδεικνύειτην επιθυmicroία της Επιτροπής να ενηmicroερώνει πιο ενεργά το ευρύ κοινό για τιςευρωπαϊκές υποθέσεις σε microόνιmicroη συνεργασία microε άλλα όργανα-εταίρους Το

11

(1) COM(2001) 354

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Συmicroβούλιο και το Κοινοβούλιο χαιρέτισαν αυτή την πρωτοβουλία Η Επιτρο-πή εξέδωσε microία δεύτερη ανακοίνωση σχετικά microε το περιεχόmicroενο και την προ-σέγγιση της προτεινόmicroενης δράσης microε τίτλο laquoΜία στρατηγική πληροφόρησηςκαι επικοινωνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσηςraquo (1) στην οποία διαmicroορφώνεταιmicroία νέα δισχιδής προσέγγιση

bull πρέπει να δοθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση η ικανότητα να διατυπώνει και ναδιαδίδει microηνύmicroατα προσαρmicroοσmicroένα και εστιασmicroένα στα θέmicroατα προτεραιό-τητάς της Αυτή η ικανότητα πρέπει να αναπτυχθεί κατά τρόπο σφαιρικό καισυνεκτικό και να βασίζεται σε σαφείς στόχους που έχουν θέσει τα ίδια ταθεσmicroικά όργανα

bull πρέπει να καθιερωθεί microία εθελοντική εταιρική σχέση συνεργασίας microε τακράτη microέλη η οποία να στηρίξει την πραγmicroατική αλληλεπίδραση microεταξύαφενός των δοmicroών και της τεχνογνωσίας τους και αφετέρου των δραστηριο-τήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης

3 Η κεντρική υπηρεσία Europe Direct (2) η οποία είναι προσπελάσιmicroη και τηλε-φωνικώς και microέσω του ∆ιαδικτύου εξακολουθεί να απαντά σε microεγάλο αριθmicroόαιτηmicroάτων για ενηmicroέρωση γενικής φύσης Το 2002 λειτούργησε εκ νέου η Υπη-ρεσία Προσανατολισmicroού για τους Πολίτες (Citizens Signpost Service) (3) ηοποία παρέχει πληροφορίες σχετικά microε τα δικαιώmicroατα των πολιτών και microε ταπροβλήmicroατα που προκύπτουν στην εσωτερική αγορά Οι χρήστες (οι οποίοιεπικοινωνούν microέσω δωρεάν τηλεφωνικής γραmicromicroής ή microέσω ∆ιαδικτύου) microπο-ρούν να χρησιmicroοποιήσουν οποιαδήποτε από τις έντεκα επίσηmicroες γλώσσες τηςΈνωσης και οι εmicroπειρογνώmicroονες που είναι επιφορτισmicroένοι microε τη διεκπεραίω-ση των ερωτηmicroάτων πρέπει να απαντήσουν εντός τριών εργάσιmicroων ηmicroερώνΈνα δίκτυο που απευθύνεται ειδικά στις επιχειρήσεις Solvit (4) άρχισε να λει-τουργεί σε απευθείας σύνδεση τον Ιούλιο 2002 βασιζόmicroενο στα κέντρα συντο-νισmicroού των κρατών microελών που από το 1997 και εξής είναι αρmicroόδια για τη διεκ-περαίωση των προβληmicroάτων που αντιmicroετωπίζουν οι επιχειρήσεις στην ενιαίααγορά Η δικτυακή εργασία αυτής της υπηρεσίας θα εντείνει την αmicroοιβαίαπίεση microεταξύ οmicroοτίmicroων και θα δηmicroιουργήσει αλληλεπιδράσεις microε τις οποίες θαβελτιωθεί η ποιότητα των υπηρεσιών και θα παρασχεθούν πληροφορίες σχετι-κά microε αυτές Οι ιστοσελίδες laquo∆ιάλογος microε τους πολίτεςraquo και laquo∆ιάλογος microε τιςεπιχειρήσειςraquo (5) παρέχουν πρόσβαση σε πληροφορίες που αφορούν τα δικαι-ώmicroατα του ατόmicroου και των επιχειρήσεων microέσα στην εσωτερική αγορά καιπαράλληλα βοηθούν στην επίλυση των προβληmicroάτων

4 Η αmicroφίδροmicroη επικοινωνία που προσφέρεται στους πολίτες έχει αναπτυχθείσηmicroαντικά από την έκδοση της Λευκής Βίβλου τον Ιούλιο 2001 Ο ιστοχώρος

12

(1) COM(2002) 350(2) httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml(3) httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm(4) httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_elhtm(5) httpeuropaeuintcitizens και httpeuropaeuintbusiness

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Futurum (1) τον οποίο διαχειρίζεται η Επιτροπή και ο επίσηmicroος ιστοχώρος τηςΣυνέλευσης προσφέρουν σε όλους την ευκαιρία να διατυπώσουν την άποψήτους και να συmicroβάλουν microε προτάσεις στη συζήτηση για το microέλλον της ΈνωσηςΟ ιστοχώρος της διακυβέρνησης έδωσε τη δυνατότητα για διάλογο πριν καιmicroετά την έκδοση της Λευκής Βίβλου Ο ιστοχώρος που είναι γνωστός microε τοόνοmicroα laquoΗ φωνή σας στην Ευρώπηraquo (2) ως microέρος της πρωτοβουλίας laquo∆ιαλογι-κή χάραξη πολιτικώνraquo (Interactive Policy Making ― IPM) ήδη προσφέρειστους πολίτες στους καταναλωτές και στις επιχειρήσεις την ευκαιρία να δια-δραmicroατίσουν ενεργό ρόλο στη διαδικασία διαmicroόρφωσης της πολιτικής της Επι-τροπής Στο πλαίσιο του ανανεωmicroένου εξυπηρετητή laquoEuroparaquo (3) οι αmicroφίδρο-microες διαλογικές διαδικασίες θα γίνουν κοινή πρακτική

5 Η διαφάνεια του έργου των θεσmicroικών οργάνων έχει βελτιωθεί κατά πολύΈχει τεθεί σε ισχύ ο κανονισmicroός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicro-βουλίου (4) για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοι-νοβουλίου του Συmicroβουλίου και της Επιτροπής Η Επιτροπή τροποποίησε τουςδιαδικαστικούς κανόνες της (5) Τα πρακτικά των συνεδριάσεων της Επιτρο-πής είναι διαθέσιmicroα στο ∆ιαδίκτυο ήδη από τον Ιανουάριο 2002 Ένα δηmicroόσιοmicroητρώο εγγράφων της Επιτροπής είναι επίσης διαθέσιmicroο microέσω ∆ιαδικτύου απότον Ιούνιο ενώ παράλληλα διατίθεται ευρέως ένας οδηγός του πολίτη για τηνπρόσβαση σε αυτά τα έγγραφα βάσει των διατάξεων των νέου κανονισmicroού Γιατην εφαρmicroογή του προαναφερθέντος κανονισmicroού το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοέλαβε έναν αριθmicroό εσωτερικών microέτρων (τροποποίηση των διαδικαστικώνκανόνων του και των υποχρεώσεων των microόνιmicroων υπαλλήλων και του λοιπούπροσωπικού του) και έθεσε στη διάθεση του κοινού το επίσηmicroο microητρώο τουτον Ιούνιο 2002 Το microητρώο του Συmicroβουλίου το οποίο είναι προσπελάσιmicroο απότο ∆ιαδίκτυο περιέχει παραποmicroπές σε έγγραφα του Συmicroβουλίου που παρή-χθησαν από το 1999 και εξής Μεταξύ αυτών τα έγγραφα που είναι διαθέσιmicroαστο κοινό είτε microπορούν να ανοιχτούν άmicroεσα από τη βάση δεδοmicroένων ή παρέ-χονται από την υπηρεσία πρόσβασης στα έγγραφα του Συmicroβουλίου

Η διαφάνεια του νοmicroοθετικού έργου του Συmicroβουλίου αναφέρθηκε στο Ευρω-παϊκό Συmicroβούλιο της Βαρκελόνης τον Μάρτιο σε microία παραποmicroπή που έγινε σεέκθεση της Γενικής Γραmicromicroατείας του Συmicroβουλίου Τον Ιούνιο το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο της Σεβίλλης αποφάσισε να καταστήσει τις συνεδριάσεις του Συmicro-βουλίου ανοικτές στο κοινό σε διάφορα στάδια της διαδικασίας λήψης απο-φάσεων Ο κατάλογος των σχετικών προτάσεων καταρτίζεται από το Συmicroβού-λιο στις αρχές κάθε εξαmicroήνου και στο τελικό στάδιο της διαδικασίας το κοινόέχει πρόσβαση στην ψηφοφορία και στις σχετικές εξηγήσεις

13

(1) Οι διευθύνσεις των ιστοσελίδων είναι αντίστοιχα httpeuropaeuintfuturum httpeuropean-conventioneuint httpeuropaeuintcommgouvernance httpeuropaeuintyourvoice

(2) httpeuropaeuintyourvoice(3) Ανακοίνωση του προέδρου στην Επιτροπή ― microε τη σύmicroφωνη γνώmicroη του αντιπροέδρου κ Kinnock και του

επιτρόπου κ Liikanen C(2001) 17532 (4) Κανονισmicroός (ΕΚ) αριθ 10492001(5) C(2001) 3714

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

6 Η πύλη EUR-Lex στον εξυπηρετητή Europa παρέχει πρόσβαση στην ΕπίσηmicroηΕφηmicroερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δίνοντας έτσι στους πολίτες τη δυνατό-τητα να microελετήσουν την κοινοτική νοmicroοθεσία σε όλους τους τοmicroείς Από τηνέναρξη λειτουργίας της τον Ιούνιο του 2001 η πύλη έχει υποστεί πολλές βελ-τιώσεις που την κατέστησαν πιο προσιτή και φιλική προς τους χρήστες Απότον Ιανουάριο 2002 και εξής όλα τα επίσηmicroα έγγραφα που είναι καταχωρηmicroέ-να στην EUR-Lex διατίθενται στο κοινό δωρεάν και αυτό ισχύει ιδιαίτερα γιαέγγραφα που έχουν δηmicroοσιευθεί στην Επίσηmicroη Εφηmicroερίδα ασχέτως της ηmicroε-ροmicroηνίας έγκρισης ή δηmicroοσίευσής τους και σε όλους τους microορφότυπους Ηπρόσβαση στην επαγγελmicroατική βάση δεδοmicroένων CELEX εξακολουθεί ναπαρέχεται microε πληρωmicroή (microε συνδροmicroή ή ανά περίοδο χρήσης) Από τον Απρί-λιο 2002 η EUR-Lex παρέχει microία εναρmicroονισmicroένη παρουσίαση όλων των ιστο-σελίδων της και είναι προσπελάσιmicroη από τον εξυπηρετητή Europa και απότους ιστοχώρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η βάσηδεδοmicroένων PreLex της Επιτροπής παρέχει πληροφορίες σε όλες τις γλώσσεςσχετικά microε την πρόοδο της νοmicroοθετικής διαδικασίας για την εκάστοτε νοmicroοθε-τική πράξη καθώς και συνδέσmicroους στα σχετικά κείmicroενα και στο OEIL τονοmicroοθετικό παρατηρητήριο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Με αυτόν τοντρόπο οι πολίτες microπορούν να βρουν πληροφορίες για τη νοmicroοθετική διαδικα-σία τις νοmicroοθετικές προτάσεις που εγκρίνει η Επιτροπή τα δελτία τύπουκαθώς και το τελικό κείmicroενο που εγκρίνεται Εξακολουθούν επίσης οι προ-σπάθειες για να εισαχθούν σε αυτές τις βάσεις δεδοmicroένων οι κοινές θέσεις τουΣυmicroβουλίου τα νοmicroοθετικά και τα δηmicroοσιονοmicroικά ψηφίσmicroατα οι πρωτοβου-λίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και οι πρωτοβουλίες της ΕυρωπαϊκήςΟικονοmicroικής και Κοινωνικής Επιτροπής και της Επιτροπής των Περιφερειών

312 ∆εύτερος άξονας δράσης προσέγγιση των πολιτών microέσω της περιφερειακής και της τοπικής αυτοδιοίκησης

1 Η Επιτροπή επιβεβαίωσε στη Λευκή Βίβλο ότι προτίθεται να καθιερώσει ένασυστηmicroατικότερο διάλογο ήδη από τα πρώτα στάδια της διαmicroόρφωσης τωνπολιτικών microε ευρωπαϊκές και εθνικές ενώσεις των περιφερειακών και τοπικώνδιοικήσεων και να εγκαινιάσει δοκιmicroαστικές laquoτριmicroερείς στοχοθετηmicroένες συmicro-βάσειςraquo σε ορισmicroένους σαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς Με αυτόν τον τρόπο θααπλοποιηθούν τα νοmicroοθετικά και εκτελεστικά καθήκοντα και οι πολιτικές πουέχουν άmicroεση επιρροή σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο

Ακόmicroα η Επιτροπή κάλεσε την Επιτροπή των Περιφερειών να διαδραmicroατίσειέναν πιο προορατικό ρόλο στην εξέταση των πολιτικών για παράδειγmicroα microέσωτης σύνταξης διερευνητικών εκθέσεων πριν από την υποβολή της εκάστοτεπρότασης από την Επιτροπή Ζήτησε επίσης από την Επιτροπή των Περιφε-ρειών να διοργανώσει την ανταλλαγή των ορθών πρακτικών που αφορούν τησυmicromicroετοχή των αρχών τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης στο προπα-ρασκευαστικό στάδιο των ευρωπαϊκών διαδικασιών λήψης αποφάσεων σεεθνικό επίπεδο Η Επιτροπή έχει απευθύνει έκκληση στα κράτη microέλη να εξε-τάσουν τρόπους για να βελτιώσουν τη συmicromicroετοχή των τοπικών και περιφερει-

14

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

ακών παραγόντων στη χάραξη των κοινοτικών πολιτικών και να ενθαρρύνουντη χρήση συmicroβατικών ρυθmicroίσεων microε τις περιφέρειες τους δήmicroους και τις κοι-νότητές τους χωρίς παράλληλα να θίγονται τα συνταγmicroατικά συστήmicroατά τους

2 Εκτός από τις ευρείες διαβουλεύσεις microε το κοινό η Επιτροπή στη Λευκή Βίβλογια την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση αναγνώρισε την ανάγκη να ενισχυθούν οισχέσεις microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης microέσα από τιςεθνικές και ευρωπαϊκές τους ενώσεις Σε αυτό το πλαίσιο οι υπηρεσίες της Επι-τροπής συντάσσουν έγγραφο εργασίας microε σκοπό να προσδιορίσουν εκείνα ταmicroέτρα που θα επιτρέψουν τη δηmicroιουργία δεσmicroών microε τις εθνικές και ευρωπαϊκέςενώσεις τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης και να καθορίσουν τόσο τηνεmicroβέλεια όσο και τις προϋποθέσεις ενός τέτοιου διαλόγου

Η Επιτροπή θα θέσει το εν λόγω έγγραφο στη διάθεση του κοινού στο ∆ιαδί-κτυο και θα το διαβιβάσει στις κυριότερες διαπεριφερειακές και τοπικές ενώ-σεις για να διατυπώσουν τη γνώmicroη τους όλα τα ενδιαφερόmicroενα microέρη Θα ζητη-θεί επίσης η γνώmicroη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της Επιτροπής των Περι-φερειών και των κρατών microελών Ύστερα από αυτό το στάδιο των διαβουλεύ-σεων η Επιτροπή θα είναι σε θέση κατά το πρώτο τρίmicroηνο του 2003 να εκδώ-σει ανακοίνωση η οποία θα τεθεί σε εφαρmicroογή από όλες τις υπηρεσίες της

3 Η Επιτροπή των Περιφερειών έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το microέρος τηςΛευκής Βίβλου που ασχολείται microε την περιφερειακή και την τοπική δηmicroοκρα-τία Η Λευκή Βίβλος αποτέλεσε αντικείmicroενο γνωmicroοδότησης τον Μάρτιο 2002στην οποία η Επιτροπή των Περιφερειών χαιρετίζει το έγγραφο αυτό microε ιδιαί-τερη αναφορά στα τmicroήmicroατα εκείνα που πραγmicroατεύονται την αποκέντρωση ήτη συνεργασία microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης Στηνίδια γνωmicroοδότηση η Επιτροπή των Περιφερειών αναφέρεται στις αλλαγές τωνmicroεθόδων εργασίας της που θα απαιτηθούν προκειmicroένου να είναι σε θέση ναδιαδραmicroατίσει έναν πιο ενεργό ρόλο στη διαmicroόρφωση της κοινοτικής δράσηςΗ Επιτροπή των Περιφερειών ζήτησε αφενός να της παραχωρηθούν ελεγκτι-κές αρmicroοδιότητες ώστε να microπορεί να επαληθεύει τη συmicromicroόρφωση ως προς τηναρχή της επικουρικότητας και αφετέρου να της δοθεί εντολή για να εποπτεύειτον αντίκτυπο των οδηγιών και των κανονισmicroών σε επίπεδο περιφερειακής καιτοπικής αυτοδιοίκησης Οι πρόεδροι των δύο οργάνων της Επιτροπής και τηςΕπιτροπής των Περιφερειών υπέγραψαν πρωτόκολλο συνεργασίας το οποίοαντικατοπτρίζοντας τις αρχές της διακυβέρνησης καθορίζει τις διαδικασίεςσυνεργασίας microεταξύ των δύο οργάνων Το εν λόγω πρωτόκολλο αποσκοπείστο να βελτιώσει την εκτέλεση των συmicroβουλευτικών καθηκόντων της Επιτρο-πής των Περιφερειών αυξάνοντας τη συmicromicroετοχή της στην πολιτική συζήτησηκαι τη συνεργασία σε θέmicroατα ενηmicroερωτικής και επικοινωνιακής πολιτικής

313 Τρίτος άξονας δράσης συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών Πιο αποτελεσmicroατικέςκαι πιο ανοικτές διαβουλεύσεις για τη διαmicroόρφωση των κοινοτικών πολιτικών

1 Η Λευκή Βίβλος απευθύνει έκκληση για microεγαλύτερη διαφάνεια και διαβου-λεύσεις microε τους συντελεστές της κοινωνίας των πολιτών κατά τη διαmicroόρφωση

15

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

των κοινοτικών πολιτικών Η προτεινόmicroενη συmicromicroετοχή και η γνωmicroοδότηση τηςκοινωνίας των πολιτών διαφέρει από τον διοργανικό διάλογο (microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο την Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επι-τροπή των Περιφερειών) και από τον κοινωνικό διάλογο microεταξύ των εργοδοτώνκαι των εργαζοmicroένων βάσει των άρθρων 137 έως 139 της συνθήκης για την ΕΚ

Λόγω του ιδιαίτερα αντιπροσωπευτικού χαρακτήρα τους οι συνδικαλιστικέςοργανώσεις και οι ενώσεις των εργοδοτών κατέχουν ιδιαίτερη θέση στη δια-microόρφωση της κοινωνικής πολιτικής Σε κοινοτικό επίπεδο η συνθήκη για τηνΕΚ απαιτεί από την Επιτροπή να ζητά τη γνώmicroη των εργοδοτών και των εργα-ζοmicroένων κατά την εκπόνηση προτάσεων στον τοmicroέα της κοινωνικής πολιτικήςΚάτω από ορισmicroένες συνθήκες τα δύο αυτά microέρη microπορούν να καταλήξουν σεδεσmicroευτικές συmicroφωνίες που στη συνέχεια microετατρέπονται σε κοινοτική νοmicroοθε-σία Αυτός ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων είναι καλά εδραιωmicroένος

2 Ως αποτέλεσmicroα του έργου για τη βελτίωση της διακυβέρνησης οι σχέσεις τηςΕπιτροπής microε την κοινωνία των πολιτών έχουν τώρα πλέον επισηmicroοποιηθεί καιείναι πιο διαφανείς Η Επιτροπή έχει υιοθετήσει γενικές αρχές και ελάχιστεςπροδιαγραφές για τις διαβουλεύσεις microε microη θεσmicroικά ενδιαφερόmicroενα microέρη (1)σε σχέση microε τις κυριότερες πρωτοβουλίες πολιτικής που προτείνει Οι ελάχιστεςαυτές προδιαγραφές θα ισχύσουν από το 2003 Αναmicroένεται ότι microε την εφαρmicroο-γή τους θα microπορούν όλοι οι ενδιαφερόmicroενοι παράγοντες να γνωρίζουν ακρι-βώς ποιος πρέπει να επικοινωνήσει microε ποιον όταν διαmicroορφώνεται microία νέαπολιτική έτσι ώστε όλα τα microέρη που επηρεάζονται από την πρόταση να συmicro-microετάσχουν περισσότερο και σε πιο δίκαιη βάση στη διαδικασία Η Επιτροπήθα εξασφαλίσει ότι οι πληροφορίες που χρειάζονται οι ενδιαφερόmicroενοι για ναδιατυπώσουν τα σχόλια και τις αντιδράσεις τους θα διατίθενται ευρέως σεπύλες πρόσβασης στο ∆ιαδίκτυο Οι ελάχιστες προδιαγραφές προβλέπουνmicroεταξύ άλλων microία περίοδο τουλάχιστον οκτώ εβδοmicroάδων για αντιδράσεις έναmicroηχανισmicroό επιβεβαίωσης της παραλαβής τους καθώς και την παρουσίαση στο∆ιαδίκτυο των αποτελεσmicroάτων των δηmicroόσιων αυτών διαβουλεύσεων

Ένα σχετικό συmicroβουλευτικό έγγραφο αποτέλεσε αντικείmicroενο δηmicroόσιων δια-βουλεύσεων microέχρι τις 31 Ιουλίου 2002 (2) Ως συνέπειά του η τελική δέσmicroη γενι-κών αρχών και ελάχιστων προδιαγραφών αποκτά σαφέστερη ευκρίνεια αλλάκαι συνδέεται στενά microε τις διαδικασίες αξιολόγησης του αντικτύπου της Επι-τροπής Επίσης αναλύονται λεπτοmicroερέστερα οι λειτουργικές συνέπειες αυτώντων γενικών αρχών και η χρήση κριτηρίων επιλογής για στοχοθετηmicroένες δια-βουλεύσεις Καθορίζοντας microία οmicroάδα-στόχο η Επιτροπή θα εξασφαλίσει ότιτα ενδιαφερόmicroενα microέρη θα έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν την άποψή τουςΑκόmicroα η Επιτροπή εξηγεί την προσέγγισή της η οποία συνίσταται στη microη ανά-πτυξη νοmicroικά δεσmicroευτικών διαδικασιών διαβούλευσης και στο σεβασmicroό τηςδιαχωριστικής γραmicromicroής microεταξύ των διαβουλεύσεων αυτών και των επίσηmicroωνδιαδικασιών λήψης αποφάσεων

16

(1) COM(2002) 704(2) COM(2002) 277 Τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης διατίθενται στην εξής διεύθυνση

httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

3 Η ιδέα της σύναψης πιο εκτεταmicroένων συmicroφωνιών σύmicroπραξης microε διάφορουςτοmicroείς της οργανωmicroένης κοινωνίας των πολιτών εξετάζεται ακόmicroα από τηνΕπιτροπή ∆εδοmicroένων των παρατηρήσεων που δέχθηκε κατά τις διαβουλεύ-σεις για τη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή προτιmicroά microια ρεαλιστική προσέγγιση microετην οποία να εξασφαλίζεται η επιτυχία της τήρησης γενικών προδιαγραφώνΠρέπει να υπενθυmicroιστεί ότι ο σκοπός αυτής της ενέργειας είναι διττός πρώτοννα επιτρέψει στην Επιτροπή να ζητήσει τη γνώmicroη των τοmicroέων-εταίρων της σεπιο ευρεία βάση από ότι απαιτούν οι ελάχιστες προδιαγραφές και δεύτεροννα ενθαρρύνει βάσει αυτών των συmicroφωνιών σύmicroπραξης τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών να κάνουν ορθολογικότερες τις εσωτερικές τους δοmicroέςνα δώσουν εγγυήσεις διαφάνειας και αντιπροσωπευτικότητας και να επιβεβαι-ώσουν την ικανότητά τους να microεταδίδουν πληροφορίες ή να διεξάγουν συζη-τήσεις στα κράτη microέλη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δήλωσε ότι προτιmicroά να microηδοθεί στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ένας ρόλος που είτε πλήρωςείτε εν microέρει ανήκει σε εκείνους που έχουν πολιτική ευθύνη και που εκλέγονταιmicroε καθολική ψηφοφορία Επίσης ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολι-τών εξέφρασαν την ανησυχία τους για το ότι έτσι θα καθιερωνόταν ένα de factoκαθεστώς προνοmicroιούχων ενώσεων

4 Η βάση δεδοmicroένων Coneccs (∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Κοινω-νία των Πολιτών) η οποία περιέχει πληροφορίες σχετικά microε τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο και microε τις διαδικα-σίες διαβούλευσης microεταξύ Επιτροπής και της κοινωνίας των πολιτών τέθηκεπλήρως σε λειτουργία τον Ιούνιο του 2002 Ο ιστοχώρος Coneccs στο ∆ιαδί-κτυο (1) παρέχει στο κοινό πληροφόρηση σχετικά microε τις microη κερδοσκοπικέςοργανώσεις που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς και σχετικά microε τις επι-τροπές και άλλους συmicroβουλευτικούς φορείς που χρησιmicroοποιεί η Επιτροπήκατά τις επίσηmicroες ή τις διαρθρωmicroένες διαβουλεύσεις της microε την κοινωνία τωνπολιτών Ο microόνος σκοπός του ευρετηρίου των οργανώσεων το οποίο καταρτί-στηκε σε εθελοντική βάση είναι να παρέχει πληροφορίες και όχι να χρησιmicroεύ-ει ως εργαλείο για την εξασφάλιση συγκατάθεσης Είναι ένα δυναmicroικό εργα-λείο που συνεχώς βελτιώνεται και το οποίο εντάχθηκε στην οργανωmicroένη συmicro-βουλευτική διαδικασία για τις ελάχιστες προδιαγραφές των διαβουλεύσεων microετην προϋπόθεση ότι δεν θα αποτελέσει σύστηmicroα διαπίστευσης ορισmicroένωνοργανώσεων ενώπιον της Επιτροπής

5 Εκτός από αυτό το γενικό εργαλείο υπάρχουν υπηρεσίες σε απευθείας σύν-δεση που απευθύνονται σε ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολιτών πουενδιαφέρονται ιδιαίτερα για ένα συγκεκριmicroένο θέmicroα (διεθνές εmicroπόριο εκπαί-δευση και πολιτισmicroός κλπ) Αυτές οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες δηmicroιουργήθηκαναπό τις διευθύνσεις της Επιτροπής που είναι αρmicroόδιες για την εκάστοτε σχετι-κή πολιτική

6 Η Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοι-νοτήτων υποδέχθηκε microε ικανοποίηση τη Λευκή Βίβλο Στη γνωmicroοδότησή της

17

(1) httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccs

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

του Μαρτίου 2002 microε θέmicroα τη Λευκή Βίβλο υπογράmicromicroισε την ύπαρξη στενούδεσmicroού microεταξύ του εν λόγω εγγράφου και της Συνέλευσης για το microέλλον τηςΈνωσης Η Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή τόνισε την ανάγκη να εξα-σφαλιστεί ότι τηρείται η οριζόντια και κάθετη επικουρικότητα και να καθορι-στούν κριτήρια microε τα οποία να εξασφαλίζεται ότι οι οργανώσεις της κοινωνίαςτων πολιτών είναι όντως αντιπροσωπευτικές Επίσης φρονεί ότι θα microπορούσεη ίδια να διαδραmicroατίσει κρίσιmicroο ρόλο στη διαmicroόρφωση και τη διάρθρωση τουδιαλόγου microε τους πολίτες και τονίζει τη σηmicroασία που έχει η αύξηση των πλη-ροφοριών που διατίθενται στους πολίτες σχετικά microε τα θεmicroελιώδη χαρακτηρι-στικά της Ένωσης καθώς και η microεγαλύτερη χρήση άλλων microέσων πλην τηςνοmicroοθεσίας Υπεγράφη πρωτόκολλο microε το οποίο η Επιτροπή και η ΕυρωπαϊκήΟικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή αναγνωρίζουν επίσηmicroα ότι στο πλαίσιοτης καθιέρωσης νέων microορφών διακυβέρνησης η ΕΟΚΕ είναι ιδιαίτερα κατάλ-ληλη ως microεσάζοντας microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της Ένωσης και της οργα-νωmicroένης κοινωνίας των πολιτών Ακόmicroα το πρωτόκολλο προβλέπει ρητά ότι ηΕπιτροπή πρέπει να καλεί την ΕΟΚΕ να διατυπώνει laquoδιερευνητικές γνωmicroοδο-τήσειςraquo και ότι αυτή η τελευταία πρέπει να εντείνει τις σχέσεις της microε την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών

314 Τέταρτος άξονας δράσης διασύνδεση microέσω δικτύων

1 Η Λευκή Βίβλος κατέγραψε και ανέλυσε σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδοτην αυξανόmicroενη κοινωνική και πολιτική σηmicroασία των δικτύων τα οποία νοού-νται ως σχέσεις ανταλλαγής και αλληλεπίδρασης microεταξύ ατόmicroων ήκαι οργα-νώσεων (κοινότητες αρχής περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης επιχει-ρήσεις διοικητικές υπηρεσίες ερευνητικά κέντρα κλπ) κατά τρόπο microη ιεραρ-χικό όπου ο κάθε συmicromicroετέχων είναι υπεύθυνος για microέρος των πόρων που απαι-τούνται για την επίτευξη του κοινού στόχου ως microέσο επαφής η ηλεκτρονικήεπικοινωνία προτιmicroάται ιδιαίτερα Συνεπώς η Επιτροπή είχε την πρόθεση ναδιαmicroορφώσει microια πιο συστηmicroατική και προορατική προσέγγιση για την εργασίαmicroε ορισmicroένα σηmicroαντικά δίκτυα έτσι ώστε να τους δώσει τη δυνατότητα να συmicro-microετάσχουν στη διαδικασία διαmicroόρφωσης των αποφάσεων και εφαρmicroογής τωνπολιτικών Παράλληλα προσπάθησε να εξετάσει πώς το πλαίσιο για τη δια-κρατική συνεργασία των τοπικών ή των περιφερειακών συντελεστών microπορείνα στηριχθεί καλύτερα σε επίπεδο ΕΕ microε σκοπό την υποβολή προτάσεων

2 Οι οικονοmicroικοί συντελεστές οργανώνονται όλο και περισσότερο σε δίκτυαγεγονός που έχει αναγνωρίσει η Επιτροπή Κατά γενικό κανόνα ζητείται ηγνώmicroη των οριζόντιων ευρωπαϊκών οmicroοσπονδιών για όλα τα ζητήmicroατα ενώ ηγνώmicroη των επαγγελmicroατικών οργανώσεων ζητείται microόνον για θέmicroατα που άπτο-νται του κλάδου τους Οι δίαυλοι που χρησιmicroοποιούνται από αυτές τις οργα-νώσεις για να συνδέουν τις εθνικές και τις τοπικές τους βάσεις είναι όλο καιπερισσότερο ηλεκτρονικοί λόγω του ότι αυτοί επιτρέπουν την προηγmicroένη δια-λογική συmicromicroετοχή Αυτή η διαλογική επικοινωνία προωθείται από τα εργαλείαπου η ίδια η Επιτροπή έχει θέσει στη διάθεση των διαφόρων συντελεστών

18

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή έχει διαmicroορφώσει την ηλεκτρονική πρωτοβουλία διαλογικήχάραξη πολιτικών (IPM) (1) για να δώσει τη δυνατότητα στους ενδιαφερόmicroε-νους παράγοντες να αντιδράσουν άmicroεσα σε απευθείας σύνδεση στις πληρο-φορίες και τις προτάσεις της Το δίκτυο των Ευρωπαϊκών Κέντρων Κατανα-λωτών (ECC Network) το οποίο συmicromicroετέχει στην πρωτοβουλία IPM είναισηmicroαντικός κόmicroβος επαφής microεταξύ της Επιτροπής και των ευρωπαίων κατα-ναλωτών Ο ρόλος του δικτύου αυτού είναι να βοηθά τους ευρωπαίους κατα-ναλωτές να ωφελούνται καλύτερα από την εσωτερική αγορά και να παρέχειστην Επιτροπή σηmicroαντικές επιτόπιες πληροφορίες Αυτή τη στιγmicroή το δίκτυοECC συνδέει 14 ευρωπαϊκά κέντρα καταναλωτών σε δώδεκα κράτη microέλη καιθα αναπτυχθεί περαιτέρω Το δίκτυο των ευρωπαϊκών κέντρων πληροφόρη-σης (Euro-info Centres) αποτελούmicroενο αυτή τη στιγmicroή από 258 κέντρα (ευρω-θυρίδες) τα οποία παρέχουν βοήθεια στις microικροmicroεσαίες επιχειρήσεις σε τοπικόεπίπεδο (εκ των οποίων 50 βρίσκονται στις υποψήφιες χώρες) λειτουργεί τόσοκάθετα προς τις δύο κατευθύνσεις (Βρυξέλλες ― τοπικό επίπεδο και αντί-στροφα) όσο και οριζόντια microεταξύ των εmicroπλεκόmicroενων εταίρων Αυτή η συνε-χής παροχή πληροφοριών που αφορούν ιδιαίτερα συγκεκριmicroένες περιπτώσειςσε αντιδιαστολή microε τη γενικότερη εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας θα βοηθήσει τηνεφαρmicroογή ή τον αναπροσδιορισmicroό των πολιτικών Οι πρωτοβουλίες που ανα-λαmicroβάνουν τα ίδια τα δίκτυα όπως η ετήσια Ηmicroέρα Χωρίς Αυτοκίνητο ή οιNetdays στα σχολεία γνωρίζουν όλο και microεγαλύτερη επιτυχία

3 Η Επιτροπή έχει εγκρίνει ένα σχέδιο δράσης ως συνέχεια του σχεδίου eEurope2002 το οποίο ονοmicroάζεται eEurope 2005 και αποσκοπεί στο να ενθαρρύνει τιςασφαλείς υπηρεσίες εφαρmicroογές και τα περιεχόmicroενα βάσει microιας ευρύτερα δια-δεδοmicroένης και ασφαλούς υποδοmicroής ευρείας ζώνης ενώ παράλληλα εξασφαλί-ζει τη συmicromicroετοχή όλων των πολιτών στην κοινωνία της πληροφορίας

4 Παράλληλα microε την παροχή οικονοmicroικής ενίσχυσης στις εφαρmicroογές Solvit καιIPM το πρόγραmicromicroα laquoΑνταλλαγή δεδοmicroένων microεταξύ διοικήσεωνraquo (ή IDA)διαmicroόρφωσε microία υπηρεσία που απευθύνεται στο κοινό την Πύλη πρόσβασηςστις διοικητικές υπηρεσίες της ΕΕ η οποία βρίσκεται σε δοκιmicroαστικό στάδιοΦιλοδοξώντας να στηρίξει τις εθνικές διοικητικές υπηρεσίες στην προσπάθειάτους να παράσχουν υπηρεσίες οι οποίες να ενέχουν microία διακρατική διάστασησε απευθείας σύνδεση η πύλη αυτή σκοπεύει να αποτελέσει ένα ενιαίο σηmicroείοπρόσβασης για όλες τις διαθέσιmicroες πληροφορίες και υπηρεσίες προς το κοινόέτσι ώστε να βοηθήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης στις δια-κρατικές τους συναλλαγές

32 Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Έχει σηmicroειωθεί ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά τις δεσmicroεύσεις της ΛευκήςΒίβλου για καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα Η Επιτροπή έχει

19

(1) httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

αναλάβει πρωτοβουλίες που αποβλέπουν σε βελτιώσεις του κύκλου χάραξης τηςπολιτικής σχεδιασmicroός της πολιτικής επιλογή των microέσων ρυθmicroιστική εφαρmicroογήκαι επιβολή τους Για την ανάληψη αυτών των πρωτοβουλιών η Επιτροπή ενθαρ-ρύνθηκε και εmicroπνεύστηκε από το σηmicroαντικό έργο που έχει επιτελεστεί από τακράτη microέλη και τις διεθνείς οργανώσεις καθώς και από τη γενικότερη θετική αντί-δραση των ενδιαφερόmicroενων microερών όσον αφορά τις βασικές γραmicromicroές της ΛευκήςΒίβλου

321 Καλύτερη ρύθmicroιση

1 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε τον Ιούνιο2002 ένα ευρύ σχέδιο δράσης για την απλούστευση και τη βελτίωση του ρυθ-microιστικού περιβάλλοντος (1) microε τον γενικότερο στόχο να αναπτύξει microια νέακοινή νοmicroοθετική παιδεία στο εσωτερικό της ΕΕ Το σχέδιο δράσης για τηνκαλύτερη ρύθmicroιση αντλεί ιδέες από τη Λευκή Βίβλο και αναπτύσσει πρωτο-βουλίες που αφορούν microεταξύ άλλων την καλύτερη χάραξη των πολιτικών ηοποία θα επιτευχθεί microε τη βελτίωση των υπαρχουσών διαδικασιών διαβούλευ-σης και αξιολόγησης του αντικτύπου την επέκταση της εmicroβέλειας των διαφό-ρων microέσων χάραξης και εφαρmicroογής των πολιτικών τον περιορισmicroό των προ-τάσεων σε θέmicroατα ουσίας (προβλέποντας παράλληλα microεγαλύτερες δυνατότη-τες για τα εκτελεστικά microέτρα που θα συmicroπληρώνουν τις τεχνικές λεπτοmicroέρειες)και την έναρξη προγράmicromicroατος για την απλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθε-σίας

Το εν λόγω σχέδιο δράσης περιλαmicroβάνει ενέργειες microε τις οποίες θα εξασφαλι-στεί η αποτελεσmicroατική microεταφορά και εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας από τα κράτηmicroέλη Επιπλέον προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο νααναλάβουν ενέργειες microε την ιδιότητά τους ως κοινοτικών νοmicroοθετών Ακόmicroασυστήνει τη στενή νοmicroοθετική συνεργασία microεταξύ των οργάνων την ετήσιααξιολόγηση της ποιότητας της νοmicroοθεσίας και την καλύτερη δηmicroόσια πρόσβα-ση στην προτεινόmicroενη και την εγκριθείσα νοmicroοθεσία microέσω της ηλεκτρονικήςπύλης EUR-Lex την καταλληλότερη χρήση των νοmicroοθετικών microέσων τηναπλοποίηση και τη microείωση του όγκου της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και τέλος τηνεξασφάλιση της ποιότητας της εγκρινόmicroενης νοmicroοθεσίας Όσον αφορά τακράτη microέλη το σχέδιο δράσης προβλέπει την ηλεκτρονική διαβίβαση και διά-δοση των εθνικών κοινοποιήσεων των διαβουλεύσεων και των αξιολογήσεωντου αντικτύπου καθώς και τη στενότερη συνεργασία για τη microεταφορά της κοι-νοτικής νοmicroοθεσίας Συνεπώς η Επιτροπή απηύθυνε έκκληση για την απαραί-τητη συνεργασία του Κοινοβουλίου του Συmicroβουλίου και των κρατών microελώνΣτη συνέχεια ξεκίνησαν διοργανικές διαπραγmicroατεύσεις microε σκοπό να συναφθείmicroία διοργανική συmicroφωνία για την καλύτερη ρύθmicroιση (2)

20

(1) COM(2002) 278 (2) Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο της Σεβίλλης κάλεσε τα κοινοτικά όργανα να συνάψουν διοργανική συmicroφωνία πριν

από τα τέλη του 2002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

2 Από την πλευρά της η Επιτροπή έχει καταβάλει σηmicroαντικές προσπάθειες γιανα βελτιώσει την προετοιmicroασία των πρωτοβουλιών της ειδικότερα microέσω τουπλαισίου για τις διαβουλεύσεις microε το κοινό (βλέπε ανωτέρω) microέσω κατευθυ-ντήριων γραmicromicroών για τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης και του πλαισίου γιατην αξιολόγηση του αντικτύπου που θα έχουν οι προβλεπόmicroενες πρωτοβου-λίες Οι αρχές που στηρίζουν αυτές τις πρωτοβουλίες πρέπει να αποτελέσουναναπόσπαστο microέρος της καλής διοικητικής συmicroπεριφοράς τόσο για τα άλλακοινοτικά όργανα και τους οργανισmicroούς όσο και για τα κράτη microέλη

3 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα τη συλλογή και τη χρησιmicroοποίηση της εmicroπει-ρογνωmicroοσύνης (1) η Επιτροπή καθορίζει βασικές αρχές και εσωτερικές κατευ-θυντήριες γραmicromicroές για τις υπηρεσίες της όσον αφορά τη συλλογή και τη χρησι-microοποίηση των συmicroβουλών που παρέχουν οι εmicroπειρογνώmicroονες σε όλα τα στά-δια χάραξης των πολιτικών από την Επιτροπή Αυτή η πρωτοβουλία στηρίζε-ται στις υπάρχουσες ορθές πρακτικές εντός και εκτός της Επιτροπής και παρέ-χει ένα γενικό πλαίσιο για την προώθηση τέτοιων πρακτικών σε όλους τουςσχετικούς τοmicroείς Οι προτεινόmicroενες αρχές και κατευθυντήριες γραmicromicroές έχουνέναν διττό στόχο

bull να εξασφαλίσουν ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζητούν και χρησιmicroοποιούντην πιο κατάλληλη εmicroπειρογνωmicroοσύνη για να δηmicroιουργήσουν microία σταθερήγνωστική βάση για καλύτερες πολιτικές και

bull να εδραιώσουν στον τοmicroέα αυτόν τις βασικές αρχές της Επιτροπής δηλαδήτην ποιότητα τη διαφάνεια και την αποτελεσmicroατικότητα

Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές της Επιτροπής αφορούν τη συλλογή και τη χρήσηεmicroπειρογνωmicroοσύνης και τεχνογνωσίας microε την ευρύτερη έννοια των όρων καιόχι microόνον επιστηmicroονικής εmicroπειρογνωmicroοσύνης Οι εν λόγω κατευθυντήριεςγραmicromicroές θα εφαρmicroοστούν και στις διαβουλεύσεις που διεξάγονται microεταξύ τωνοmicroάδων εmicroπειρογνωmicroόνων που έχει συγκροτήσει η ίδια η Επιτροπή οι οποίεςόmicroως δεν συmicromicroετέχουν στις επίσηmicroες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που καθο-ρίζονται στη Συνθήκη ή στη θέσπιση του παράγωγου δικαίου Θα αρχίσουν ναισχύουν από το 2003 και θα υπόκεινται σε συνεχή εποπτεία καθώς και σε αξιο-λόγηση το τρίτο έτος ύστερα από την έναρξη ισχύος τους Όπως επισηmicroαίνε-ται στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή θα εξετά-σει κατά πόσον οι δικές της κατευθυντήριες γραmicromicroές θα microπορέσουν να αποτε-λέσουν τη βάση για microία κοινή προσέγγιση όλων των κοινοτικών οργάνων καιτων κρατών microελών στον τοmicroέα αυτόν

4 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα την αξιολόγηση του αντικτύπου (2) η Επιτροπήδεσmicroεύεται ―ξεκινώντας από το 2003― να διεξαγάγει σταδιακά αξιολογήσειςτου αντικτύπου όλων των σηmicroαντικών νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβου-λιών οι οποίες να καλύπτουν την αξιολόγηση του αντικτύπου στο ρυθmicroιστικόπεδίο αλλά και στη βιώσιmicroη ανάπτυξη (στους τοmicroείς της οικονοmicroίας της κοι-

21

(1) COM(2002) 713 (2) COM(2002) 276

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

νωνίας και του περιβάλλοντος) Η αξιολόγηση αυτή θα καταστήσει ευκολότε-ρη την απόφαση για την ενδεχόmicroενη ανάληψη δράσης σε κοινοτικό επίπεδοσύmicroφωνα microε τη Συνθήκη και το πρωτόκολλο περί εφαρmicroογής των αρχών τηςεπικουρικότητας και της αναλογικότητας ενώ παράλληλα θα βοηθήσει να βελ-τιωθεί η ποιότητα και η συνεκτικότητα των κοινοτικών πολιτικών

Η προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την αξιολόγηση του αντικτύπουσηmicroατοδοτεί microία σηmicroαντική στροφή προς microία νέα ρυθmicroιστική παιδεία η οποίαθα ενσωmicroατώνει όλες τις υπάρχουσες τοmicroεακές αξιολογήσεις του άmicroεσου καιτου έmicromicroεσου αντικτύπου των προτεινόmicroενων microέτρων σε ένα ενιαίο εργαλείοΑυτή τη στιγmicroή καταρτίζονται λεπτοmicroερείς κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη διε-ξαγωγή αυτών των αξιολογήσεων από τις υπηρεσίες της Επιτροπής

Η Επιτροπή έχει προτείνει και στα άλλα θεσmicroικά όργανα να αναλάβουν τη διε-ξαγωγή αξιολογήσεων όσον αφορά τον αντίκτυπο που ενδέχεται να έχουνσηmicroαντικές τροποποιήσεις στις προτάσεις της Επιτροπής Αυτό το θέmicroα εξετά-ζεται επί του παρόντος στο πλαίσιο των διαπραγmicroατεύσεων για microία διοργανι-κή συmicroφωνία σχετικά microε την καλύτερη ρύθmicroιση Ανάλογα η Επιτροπή κάλεσετα κράτη microέλη να διεξαγάγουν αξιολογήσεις του αντικτύπου έτσι ώστε να βελ-τιώσουν την ποιότητα των εθνικών microέτρων microεταφοράς ειδικότερα για τυχόνσυmicroπληρωmicroατικές διατάξεις που προστίθενται στις νοmicroοθετικές πράξεις καθώςκαι για τα microέτρα που κοινοποιούνται στην Επιτροπή δυνάmicroει της οδηγίας9834ΕΚ (1)

Μία συγκεκριmicroένη πρωτοβουλία που αποβλέπει στο να προσδιορίσει τον αντί-κτυπο των προτεινόmicroενων νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβουλιών είναι ηΕυρωπαϊκή ∆οκιmicroαστική Οmicroάδα των Επιχειρήσεων (European Business TestPanel) Με τη χρήση των microέσων που παρέχει η πρωτοβουλία της διαλογικήςχάραξης πολιτικής (IPM) και microε τη βοήθεια των κρατών microελών η Επιτροπήαυτή τη στιγmicroή συγκροτεί την εν λόγω δοκιmicroαστική οmicroάδα η οποία απαρτίζε-ται από 4 000 επιχειρήσεις όλων των microεγεθών και όλων των κλάδων

5 Το σχέδιο δράσης για την καλύτερη ρύθmicroιση έθεσε επίσης το ευρύτερο θέmicroατης επιλογής των κατάλληλων microέσων για την κοινοτική δράση για το οποίο ηΕπιτροπή επιφυλάσσεται του δικαιώmicroατός της να υποβάλλει συmicroπληρωmicroατι-κές προτάσεις ανάλογα microε την πρόοδο των εργασιών της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης (2)

Η Επιτροπή ανέφερε ότι οι κανονισmicroοί και οι οδηγίες πρέπει να χρησιmicroοποι-ούνται σύmicroφωνα microε το πνεύmicroα και το γράmicromicroα της συνθήκης για την ΕΚ οικανονισmicroοί πρέπει να χρησιmicroοποιούνται microόνον για δράση που απαιτεί οmicroοιό-microορφη εφαρmicroογή σε όλα τα κράτη microέλη οι οδηγίες σύmicroφωνα microε τον αρχικόορισmicroό τους στη Συνθήκη πρέπει να αποτελούν νοmicroοθετικό microέσο για τη θέσπι-ση νοmicroικού πλαισίου και στόχων προς επίτευξη

22

(1) Οδηγία 9834ΕΚ για την καθιέρωση microιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τοmicroέα των τεχνικών προτύπωνκαι κανονισmicroών

(2) COM(2002) 275

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή σκοπεύει να εξασφαλίσει στο βαθmicroό του δυνατού ότι οι οδηγίεςείναι γενικής φύσης και καλύπτουν τους στόχους τις περιόδους ισχύος και τιςουσιαστικές πτυχές της νοmicroοθεσίας Είναι ευθύνη του νοmicroοθέτη να αποφασίσειποια microορφή θα λάβουν αυτές οι ουσιαστικές πτυχές microε απόφαση πολιτικήςκαι να εξασφαλίσει ότι τα τεχνικά θέmicroατα και οι λεπτοmicroέρειες θα καθοριστούναπό τα σχετικά εκτελεστικά microέτρα Αυτός ο περιορισmicroός των οδηγιών microε τηνπρόθεση ―microεταξύ άλλων― να απλοποιηθεί η νοmicroοθεσία δεν πρέπει να θίξειτις νοmicroοθετικές εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίουαντίθετα θα τους δώσει τη δυνατότητα να συγκεντρωθούν στις θεmicroελιώδειςπτυχές της νοmicroοθέτησης

6 Στη Λευκή Βίβλο και στη συνέχεια στο σχέδιο δράσης της για καλύτερες ρυθ-microίσεις η Επιτροπή προτείνει να γίνεται microεγαλύτερη χρήση εναλλακτικών λύσε-ων αντί της παραδοσιακής νοmicroοθεσίας χωρίς να υπονοmicroεύονται οι διατάξειςτης Συνθήκης ή τα προνόmicroια του νοmicroοθέτη Υπενθυmicroίζει επίσης ότι η συνθήκηγια την ΕΚ προβλέπει ήδη ειδικές microορφές από κοινού ρύθmicroισης παραπέmicroπο-ντας στα άρθρα 138 και 139 της συνθήκης για την ΕΚ σύmicroφωνα microε τα οποία οικοινωνικοί εταίροι microπορούν να συνάπτουν νοmicroικά δεσmicroευτικές συmicroφωνίες σεκοινοτικό επίπεδο

Υπάρχουν αρκετά εργαλεία τα οποία microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν σε ειδικέςπεριπτώσεις για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης απλουστεύοντας ταυ-τόχρονα τις νοmicroοθετικές δραστηριότητες και την ίδια τη νοmicroοθεσία (από κοι-νού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοιχτή microέθοδος συντονισmicroού)

Στο πλαίσιο microιας νοmicroοθετικής πράξης η από κοινού ρύθmicroιση επιτρέπει τηνυλοποίηση των στόχων που καθορίζει ο νοmicroοθέτης microέσω microέτρων που εφαρmicroό-ζονται από δραστήριες και αναγνωρισmicroένες πλευρές στον εν λόγω τοmicroέα ΗΕπιτροπή παραmicroένει πεπεισmicroένη ότι η από κοινού ρύθmicroιση είναι microια επιλογήγια την εστίαση του νοmicroοθετικού έργου στα ουσιώδη στοιχεία και για τηναπλούστευση και βελτίωση της εφαρmicroογής ― που περιορίζεται από κριτήριαπου θα καθοριστούν σε microια microελλοντική διοργανική συmicroφωνία για καλύτερεςρυθmicroίσεις Η αυτορρύθmicroιση αφορά πολυάριθmicroες πρακτικές κοινούς κανόνεςδεοντολογικούς κώδικες και εθελοντικές συmicroφωνίες που οι οικονοmicroικοί φορείςοι κοινωνικοί παράγοντες οι ΜΚΟ και οι οργανωmicroένες οmicroάδες καθορίζουνεθελοντικά για τη ρύθmicroιση και οργάνωση των δραστηριοτήτων τους Αντίθεταmicroε την από κοινού ρύθmicroιση η αυτορρύθmicroιση δεν προϋποθέτει νοmicroοθετικήπράξη Η Επιτροπή έχει προτείνει κριτήρια και τρόπους χρήσης αυτών καιπαρόmicroοιων εναλλακτικών microέσων για την επιδίωξη των στόχων της Συνθήκηςκαι επί του παρόντος αποτελούν αντικείmicroενο διαπραγmicroατεύσεων για microια διορ-γανική συmicroφωνία Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε προσανατολισmicroούςγια το ρόλο της ανοικτής microεθόδου συντονισmicroού και στην Ετήσια ΣτρατηγικήΠολιτικής για το 2003 προσδοκεί να διεξάγει στρατηγική αξιολόγηση του κατάπόσο είναι αποτελεσmicroατική η microέθοδος στους τοmicroείς όπου εφαρmicroόστηκε αρχικά

7 Η Επιτροπή πρότεινε να γίνει σηmicroαντική προσπάθεια απλούστευσης τουσώmicroατος της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και microείωσης του όγκου της microε την υπο-

23

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

στήριξη του Συmicroβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Η Επιτροπήπροτείνει τα όργανα να καθορίσουν από κοινού ένα πρόγραmicromicroα για τηναπλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θα προσδιορίσει τουςτοmicroείς προτεραιότητας που χρειάζονται απλούστευση και θα ενηmicroερώσει ανά-λογα το νοmicroοθέτη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο τα οποία ωςνοmicroοθέτης θα πρέπει να εγκρίνουν τελικά τις προτάσεις για τις απλουστευmicroέ-νες νοmicroοθετικές πράξεις θα πρέπει να προσαρmicroόσουν τις microεθόδους εργασίαςτους για να επιτύχουν ταχύτερες και πιο αποτελεσmicroατικές διαδικασίες απλού-στευσης της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θεωρεί πολύ σηmicroαντικό ηδιοργανική συmicroφωνία για καλύτερες ρυθmicroίσεις να καλύπτει την άποψη αυτήκαι να ενσωmicroατώνει και να ενισχύει το συνεχιζόmicroενο έργο σχετικά microε το πρό-γραmicromicroα κωδικοποίησης που ξεκίνησε η Επιτροπή τον Νοέmicroβριο του 2001 (1)καθώς και το έργο για την αναδιατύπωση (2)

322 Καλύτερη εφαρmicroογή

1 Με βάση τη γενική περιγραφή των καλύτερων ρυθmicroίσεων και του επαναπροσ-διορισmicroού των πολιτικών και των οργάνων στη Λευκή Βίβλο καθώς και τιςπρωτοβουλίες της Επιτροπής για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή και καλύτερες πολιτι-κές η Επιτροπή ενέκρινε επίσης αρκετές σηmicroαντικές προτάσεις για την καλύ-τερη εφαρmicroογή της κοινοτικής δράσης

2 Το άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ παρέχει microια σηmicroαντική βάση για τονεκτελεστικό ρόλο της Επιτροπής Η εφαρmicroογή του που διέπεται από το συνα-φές παράγωγο δίκαιο για τους όρους άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτή-των [η επονοmicroαζόmicroενη laquoεπιτροπολογίαraquo (3)] έχει εποmicroένως ζωτική σηmicroασίαγια τις προσπάθειες επαναπροσδιορισmicroού των οργάνων και την επίτευξη τωνεπιθυmicroητών βελτιώσεων της νοmicroιmicroότητας της αποτελεσmicroατικότητας και τηςαξιοπιστίας της Κοινότητας

Η Επιτροπή υποστηρίζει στη Λευκή Βίβλο ότι ο στόχος του επαναπροσδιορι-σmicroού των οργάνων θα δικαιολογούσε την επανεξέταση εάν όχι την κατάργη-ση των υφιστάmicroενων διαδικασιών διαχείρισης και ρύθmicroισης Αυτό πρέπει νασυνδυαστεί microε τη νέα εξισορρόπηση των αρmicroοδιοτήτων των θεσmicroικών οργά-νων περιορίζοντας την Επιτροπή στην κύρια αρmicroοδιότητα της εκτελεστικήςνοmicroοθεσίας και την ενίσχυση της δυνατότητας των δύο κλάδων του κοινοτι-κού νοmicroοθέτη (Κοινοβούλιο και Συmicroβούλιο) να ελέγχουν την άσκηση των εκτε-λεστικών αρmicroοδιοτήτων της Επιτροπής τουλάχιστον στους τοmicroείς που υπόκει-νται σε διαδικασία συναπόφασης (άρθρο 251 της συνθήκης για την ΕΚ)

Σύmicroφωνα microε τους προσανατολισmicroούς αυτούς και διατηρώντας την πρόσβασηστην αναγκαία εmicroπειρογνωmicroοσύνη των εκπροσώπων των κρατών microελών η

24

(1) COM(2001) 645(2) ∆ιοργανική συmicroφωνία της 28ης Νοεmicroβρίου 2001 για microια πιο συστηmicroατοποιηmicroένη χρήση της τεχνικής της ανα-

διατύπωσης των νοmicroικών πράξεων ∆ηmicroοσιεύθηκε στην ΕΕ C 77 της 2832002 (σ 1-3)(3) Απόφαση 1999468EΚ του Συmicroβουλίου

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της απόφασης 1999468EΚ (1) του Συmicro-βουλίου Συγκεκριmicroένα προτείνει την αναθεώρηση της υφιστάmicroενης ρυθmicroιστι-κής διαδικασίας για την εφαρmicroογή microέτρων σύmicroφωνα microε τη διαδικασία συνα-πόφασης εισάγοντας δύο ξεχωριστές φάσεις Κατά την αρχική εκτελεστικήφάση η Επιτροπή θα υποβάλλει τα σχέδια microέτρων σε microια επιτροπή εκπροσώ-πων των κρατών microελών Εάν έως τη λήξη της προθεσmicroίας που θα καθοριστείαπό την Επιτροπή η επιτροπή εκφράσει αντίθεση στο σχέδιο microέτρου θα δοθείεπιπλέον χρόνος στην Επιτροπή για την εξεύρεση λύσης Το σχέδιο microέτρου τηςΕπιτροπής θα προωθηθεί στη συνέχεια κατά τη δεύτερη φάση ελέγχου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο Οποιοδήποτε από τα όργανααυτά εντός καθορισmicroένης προθεσmicroίας microπορεί να εκφράσει την αντίθεσή τουστο σχέδιο microέτρου εφαρmicroογής της Επιτροπής και στην περίπτωση αυτή η Επι-τροπή microπορεί είτε να υποβάλλει νοmicroοθετική πρόταση ή να προχωρήσει στηνέγκριση του microέτρου εφαρmicroογής ενδεχοmicroένως τροποποιηmicroένου σύmicroφωνα microε τιςθέσεις του Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η διαδικασία αυτή συmicroπληρώ-νεται microε microια επείγουσα διαδικασία που επιτρέπει τη θέση σε ισχύ των microέτρωνεφαρmicroογής προτού γίνουν οι έλεγχοι του νοmicroοθέτη Αυτή η αλλαγή των διαδι-κασιών laquoεπιτροπολογίαςraquo θα έχει microεταβατική φύση εν αναmicroονή ενός νέουσυστήmicroατος εκχώρησης εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων βάσει της αναθεώρησηςτων Συνθηκών (βλέπε το σηmicroείο 34)

3 Η Λευκή Βίβλος υποστήριξε ότι η δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών microεσαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς αρmicroοδιότητας θα βοηθούσε στη βελτίωση τουτρόπου εφαρmicroογής και επιβολής των κανόνων σε ολόκληρη την ΕΚ Προβλέ-ποντας ένα διαρκώς microεγαλύτερο ρόλο για τους ρυθmicroιστικούς οργανισmicroούς ηΛευκή Βίβλος πρότεινε ορισmicroένες προϋποθέσεις για τους οργανισmicroούς αυτούςκαι ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα υπέβαλε λεπτοmicroερές πλαίσιο για τη δηmicroι-ουργία τη λειτουργία και την εποπτεία των microελλοντικών ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση που καθορίζει τοπλαίσιο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (2) για να διευκολύνει τη δηmicroιουργίατων οργανισmicroών αυτών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ενότητα και την ακε-ραιότητα της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΚ Το λεπτοmicroερές πλαίσιοπροβλέπει κριτήρια για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (ιδρυτικήπράξη νοmicroική υπόσταση τόπος) τη λειτουργία τους (πεδίο αρmicroοδιοτήτωνδιευθυντικά όργανα καθεστώς του διευθυντή δυνατότητες προσφυγής διοι-κητικές και προϋπολογιστικές διαδικασίες) και τους microηχανισmicroούς της Κοινό-τητας για τον έλεγχο των οργανισmicroών αυτών (διοικητικοί πολιτικοί οικονοmicroι-κοί και νοmicroικοί έλεγχοι) Η Επιτροπή κάλεσε το Κοινοβούλιο και το Συmicroβού-λιο να επισηmicroοποιήσουν το πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών βάσει των αρχών που καθορίζονται στην ανακοίνωσή της

25

(1) COM(2002) 719(2) COM(2002) 718

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 2: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Περισσότερες πληροφορίες για την Ευρωπαϊκή Ένωση παρέχονται από το Internet microέσωτου εξυπηρετητή Europa (httpeuropaeuint)

Βιβλιογραφικό δελτίο υπάρχει στο τέλος του τεύχους

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων 2003

ISBN 92-894-4554-8

copy Ευρωπαϊκές Κοινότητες 2003Επιτρέπεται η αναπαραγωγή microε αναφορά της πηγής

Printed in Belgium

ΤΥΠΩΜΕΝΟ ΣΕ ΧΑΡΤΙ ΛΕΥΚΑΣΜΕΝΟ ΧΩΡΙΣ ΧΛΩΡΙΟ

Πίνακας περιεχοmicroένων

1 Εισαγωγή 5

2 ∆ιδάγmicroατα που αποκοmicroίζονται από τις αντιδράσεις στη Λευκή Βίβλο 7

21 Η δηmicroόσια διαβούλευση 722 Τα κυριότερα διδάγmicroατα από τη δηmicroόσια διαβούλευση 823 Προς microία κοινή αντίληψη της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης 9

3 Εφαρmicroογή της Λευκής Βίβλου 11

31 Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή 11311 Πρώτος άξονας δράσης πληροφόρηση και επικοινωνία για να γίνει

πιο ανοικτός ο τρόπος λειτουργίας της Ένωσης 11312 ∆εύτερος άξονας δράσης προσέγγιση των πολιτών microέσω της περιφερειακής

και της τοπικής αυτοδιοίκησης 14313 Τρίτος άξονας δράσης συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών Πιο

αποτελεσmicroατικές και πιο ανοικτές διαβουλεύσεις για τη διαmicroόρφωση των κοινοτικών πολιτικών 15

314 Τέταρτος άξονας δράσης διασύνδεση microέσω δικτύων 1832 Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα 19321 Καλύτερη ρύθmicroιση 20322 Καλύτερη εφαρmicroογή 2433 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση 2734 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων 30

4 Συmicroπέρασmicroα 33

Παράρτηmicroα I mdash Η δηmicroόσια διαβούλευση 35

Παράρτηmicroα II mdash Χρήσιmicroοι ιστοχώροι 47

1 Εισαγωγή

Κατά την παρουσίαση της σηmicroερινής Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τονΦεβρουάριο του 2000 ο πρόεδρος κ Romano Prodi χαρακτήρισε την προώθησηνέων microορφών διακυβέρνησης ως έναν από τους τέσσερις στρατηγικούς στόχουςπου πρέπει να επιτύχει η παρούσα Επιτροπή στη διάρκεια της θητείας της (1)

Στις 25 Ιουλίου 2001 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε microία Λευκή Βίβλο για τηνευρωπαϊκή διακυβέρνηση η οποία είναι διαθέσιmicroη στο κοινό microέσω ∆ιαδικτύου (2)και διανέmicroεται επίσης ευρέως microε τη microορφή φυλλαδίου Έχει ήδη αποτελέσει θέmicroαδηmicroόσιων συζητήσεων σεmicroιναρίων άρθρων και microελετών

Οι δηmicroόσιες διαβουλεύσεις που ολοκληρώθηκαν στις 31 Μαρτίου 2002 έδωσαν τηδυνατότητα στο κοινό να διατυπώσει τα σχόλιά του Στη Λευκή Βίβλο η Επιτρο-πή ανακοινώνει ότι πριν από τα τέλη του 2002 θα υποβάλει έκθεση σχετικά microε τηνπρόοδο που σηmicroειώθηκε όσον αφορά τις πρωτοβουλίες διακυβέρνησης αντλώ-ντας παράλληλα τα διδάγmicroατα από τις δηmicroόσιες διαβουλεύσεις Η Επιτροπή θεώ-ρησε ότι microε αυτόν τον τρόπο θα τεθούν οι βάσεις για περαιτέρω συνεργασία microετα-ξύ των θεσmicroικών οργάνων στο θέmicroα της microεταρρύθmicroισης της ευρωπαϊκής διακυ-βέρνησης στο πλαίσιο των υπαρχουσών συνθηκών Ωστόσο όπως η ίδια ανέφερεπροτίθεται να διαδραmicroατίσει ενεργό ρόλο στο έργο αφενός της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης και αφετέρου της προσεχούς διακυβερνητικής διάσκεψης(∆∆) στις οποίες έχει ανατεθεί το καθήκον επινόησης microιας νέας συνθήκης Έχο-ντας θέσει αυτόν το στόχο η Επιτροπή θα αντλήσει έmicroπνευση από τις εmicroπειρίεςπου αποκόmicroισε κατά την εφαρmicroογή της Λευκής Βίβλου

Η προώθηση νέων microορφών διακυβέρνησης δεν είναι microε κανέναν τρόπο αποκλει-στική αρmicroοδιότητα των ευρωπαϊκών θεσmicroικών οργάνων και ακόmicroα λιγότερο τηςΕπιτροπής Είναι αρmicroοδιότητα των δηmicroόσιων αρχών όλων των επιπέδων τωνιδιωτικών επιχειρήσεων και της οργανωmicroένης κοινωνίας των πολιτών και αυτόγιατί η ορθή διακυβέρνηση ―διαφάνεια συmicromicroετοχή λογοδότηση αποτελεσmicroατι-κότητα και συνοχή― είναι αυτό που αναmicroένει το κοινό στις αρχές του 21ουαιώνα Συνεπώς η Λευκή Βίβλος δεν microπορεί να καλύψει όλες τις πτυχές του θέmicroα-τος Άλλος ένας περιορισmicroός είναι η απόφαση που έλαβε η Επιτροπή το 2001 ναυποβάλλει microόνον εκείνες τις προτάσεις που microπορούν να εφαρmicroοστούν microέσα στουπάρχον θεσmicroικό πλαίσιο δηλαδή βάσει των Συνθηκών όπως αυτές έχουν Αυτήη επιλογή ήταν η microόνη διαθέσιmicroη από τη στιγmicroή που ύστερα από την απόφασητου Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου της Νίκαιας τον ∆εκέmicroβριο του 2000 είναι αρmicroο-διότητα microιας νέας ∆∆ στην οποία θα συmicromicroετέχουν όσο το δυνατόν περισσότεροιπαράγοντες να διαmicroορφώσει ένα νέο πλαίσιο για τα θεσmicroικά όργανα το 2004

5

(1) Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Συmicroβούλιο στην Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική καιΚοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών ― Στρατηγικοί στόχοι 2000-2005 Φεβρουάριος 2000― COM(2000) 154

(2) httpeuropaeuintcommgovernance index_enhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Ωστόσο η διάκριση microεταξύ του υπάρχοντος θεσmicroικού πλαισίου και ενός microελλο-ντικού αναθεωρηmicroένου θεσmicroικού πλαισίου δεν microπορεί να ερmicroηνευθεί πολύαυστηρά όσον αφορά τα δηmicroόσια σχόλια για την ευρωπαϊκή διακυβέρνησηΠολλά άτοmicroα που ανταποκρίθηκαν στη Λευκή Βίβλο εξέθεσαν τις ιδέες τους καιγια τη microελλοντική συνθήκη

Η Επιτροπή υποβάλλει στη Συνέλευση ξεχωριστές εισηγήσεις microε θέmicroα τη microεταρ-ρύθmicroιση των Συνθηκών οι οποίες επίσης βασίζονται στο περιεχόmicroενο και τις δια-δικασίες που ξεκίνησαν microε τη Λευκή Βίβλο Με τον τρόπο αυτόν καθιερώνεται οαναγκαίος δεσmicroός microε το έργο της Συνέλευσης και microε τη διακυβερνητική διάσκεψη

6

2 ∆ιδάγmicroατα που αποκοmicroίζονται από τις αντιδράσεις στη Λευκή Βίβλο

21 Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η διαδικασία κατά την οποία το κοινό διατύπωσε τις απόψεις και τα σχόλιά τουσχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκεσε οκτώ microήνες από τις 25Ιουλίου 2001 έως τις 31 Μαρτίου 2002 Στο παράρτηmicroα παρατίθενται πληροφορίεςσχετικά microε τη διεξαγωγή αυτής της διαδικασίας και των βασικών microηνυmicroάτων πουπαρελήφθησαν (1)

Η αντίδραση στη δηmicroόσια διαβούλευση της Επιτροπής για τη Λευκή Βίβλο ήτανπεριορισmicroένη σε αριθmicroό (260 παρεmicroβάσεις) αλλά πλούσια σε περιεχόmicroενο Ο τρό-πος microε τον οποίο το κοινό υποδέχθηκε τη Λευκή Βίβλο ήταν πολύπτυχος καιπαρείχε πραγmicroατική προστιθέmicroενη αξία στο επακόλουθο έργο της Επιτροπής γιατη χάραξη πολιτικής Ακόmicroα παρότρυνε την Επιτροπή να λάβει υπόψη τις θέσειςτων διαφόρων συντελεστών στην περαιτέρω διαmicroόρφωση της ευρωπαϊκής διακυ-βέρνησης συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης της καθυστέρησης ή της εγκατάλειψης τωνενεργειών που δεν συγκεντρώνουν επαρκή υποστήριξη

Η αντίδραση του κοινού υποστήριξε σε microεγάλο βαθmicroό τον ορισmicroό που περιέχει ηΛευκή Βίβλος για τις θεmicroελιώδεις αρχές της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δηλαδήτη διαφάνεια τη συmicromicroετοχή τη λογοδότηση την αποτελεσmicroατικότητα και τησυνοχή ενώ αρχές όπως η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και η επικουρικότητα προ-τάθηκαν ως προσθήκες

Αξίζει να σηmicroειωθεί ότι microερικά θεσmicroικά όργανα της ΕΕ και διάφορα κράτη microέληδεν συνέβαλαν στη δηmicroόσια διαβούλευση Αντίστοιχα παρατηρήθηκε microία γεω-γραφική ανισορροπία όσον αφορά τις παρεmicroβάσεις από το ένα κράτος microέλος στοάλλο γεγονός που αντανακλά τις διαφορές στην παιδεία και την παράδοση τηςδηmicroόσιας έκφρασης των πολιτών Ακόmicroα τα σχόλια που παρελήφθησαν αποκά-λυψαν σηmicroαντικές διαφοροποιήσεις όσον αφορά τον τρόπο microε τον οποίο γίνεταιαντιληπτή η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση Με άλλα λόγια οι συmicromicroετέχοντες στη δια-βούλευση σχολίασαν τα θέmicroατα και τις προσεγγίσεις που προτείνονται στη ΛευκήΒίβλο ανάλογα microε το πρίσmicroα υπό το οποίο αντιλαmicroβάνονται την έννοια της ευρω-παϊκής διακυβέρνησης ― σε αυτήν περιλαmicroβάνονται microεταξύ άλλων ανησυχίες γιατη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα συνταγmicroατικές ή θεσmicroικές πτυχές κριτήρια αποτελε-σmicroατικότητας ακόmicroα και σκέψεις που συνδέονται microε την πολιτική σκοπιmicroότητα

7

(1) Πλήρεις λεπτοmicroέρειες για τα αποτελέσmicroατα των δηmicroόσιων διαβουλεύσεων συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης microιας πιοενδελεχούς ανάλυσης της συσχέτισης microεταξύ των ατόmicroων που διατύπωσαν τη γνώmicroη τους και το θέmicroα πουέθιξαν ή τους προσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στην ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπήςπου είναι αφιερωmicroένη στη διακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernance index_enhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

22 Τα κυριότερα διδάγmicroατα από τη δηmicroόσια διαβούλευση

Παρότι η αποδοχή από microέρους των πολιτών δεν ήταν απόλυτη η Επιτροπήεκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι η δηmicroόσια αυτή διαβούλευσηυποστήριξε τις εξής βασικές προσεγγίσεις όσον αφορά τη διακυβέρνηση

bull Πρέπει να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή laquoτης βάσηςraquo στη χάραξη και την εφαρmicroογήτης πολιτικής της ΕΕ

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo και για τη γνωmicroο-δότηση της κοινωνίας των πολιτών προσέλκυσαν το microεγαλύτερο ενδιαφέρον απόοποιοδήποτε άλλο θέmicroα Ευρύ φάσmicroα ατόmicroων σχολίασε τη Λευκή Βίβλο εξετά-ζοντας ειδικότερα το θέmicroα της microικρής συmicromicroετοχής των πολιτών στις κοινοτικέςδραστηριότητες και επανέλαβε τη θεmicroελιώδη προθυmicroία του να προβεί σε διάλο-γο και να συmicromicroετάσχει στη χάραξη των πολιτικών της ΕΕ

Οι αντιδράσεις επιβεβαιώνουν ότι είναι εις όφελος της ΕΕ να καθιερωθεί περισ-σότερη διαφάνεια και καλύτερες διαδικασίες για τη διατύπωση της γνώmicroης τωνπολιτών τόσο άmicroεσα όσο και microακροπρόθεσmicroα όχι microόνον για τη διαmicroόρφωσηκαλύτερων πολιτικών αλλά και για την καλύτερη εφαρmicroογή τους Η αποτελεσmicroα-τική διαφάνεια απαιτεί microία προορατική προσέγγιση και δεν microπορεί να περιοριστείστην πρόσβαση σε έγγραφα Στη χάραξη πολιτικής πρέπει επίσης να συmicromicroετά-σχουν οι εθνικές και οι περιφερειακές ή οι τοπικές αρχές καθώς και ένα ευρύφάσmicroα microη κυβερνητικών ενδιαφερόmicroενων φορέων Οι δηmicroόσιες αντιδράσεις επι-βεβαιώνουν την ανάγκη να αναθεωρηθεί ο ρόλος της Επιτροπής των Περιφερει-ών και της Οικονοmicroικής και Κοινωνικής Επιτροπής Αυτό θα επιτευχθεί microε τησυmicromicroετοχή τους ήδη από τα πρώτα στάδια στις διαβουλεύσεις της Επιτροπής microετην καλύτερη εκπροσώπηση των αρχών περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκη-σης και της κοινωνίας των πολιτών και microε έναν ευρύτερο προορατικό διάλογο microετους δήmicroους και τις κοινότητες πέραν των εκάστοτε ειδικών διαβουλεύσεων

bull Πρέπει να διευρυνθεί η επιλογή των microέσων ανταπόκρισης σε νέες προκλήσειςόσον αφορά τη διακυβέρνηση

Υποστηρίζεται η πεποίθηση της Επιτροπής ότι χρειάζονται πιο ποικίλα και πιοευέλικτα microέσα χάραξης πολιτικής microέσα στην παραδοσιακή νοmicroοθεσία και παράλ-ληλα microε αυτήν Τα microέσα που διαθέτει η Κοινότητα πρέπει να επιδέχονται καλύτε-ρη εφαρmicroογή Έτσι microε τη βελτίωση των πολιτικών και του ρυθmicroιστικού πλαισίουδιαmicroορφώνονται οι συνθήκες κάτω από τις οποίες οι νοmicroοθετικές καθώς και οιεναλλακτικές προσεγγίσεις όπως η από κοινού ρύθmicroιση ή η ανοικτή microέθοδοςσυντονισmicroού microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν πιο κατάλληλα και πιο αποτελεσmicroα-τικά

Επιπλέον η επιλογή των κατάλληλων microέσων πρέπει να βασίζεται περισσότεροστα γεγονότα Για το σκοπό αυτόν πρέπει να διεξάγονται εκ των προτέρων αξιο-λογήσεις του αντικτύπου του εκάστοτε microέσου στις οποίες θα περιλαmicroβάνεται ηεκτίmicroηση των οικονοmicroικών περιβαλλοντικών και κοινωνικών συνεπειών microίαδοmicroηmicroένη προσέγγιση όσον αφορά τη συλλογή και τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroο-

8

∆Ι∆ΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΠΟΚΟΜΙΖΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΝΤΙ∆ΡΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΛΕΥΚΗ ΒΙΒΛΟ

σύνης ενώ παράλληλα θα ζητείται η γνώmicroη του κοινού και των ενδιαφερόmicroενωνσυντελεστών Όλα αυτά πρέπει να διενεργούνται microε διαφάνεια έτσι ώστε να microπο-ρεί το κοινό να τα ελέγξει

bull Χρειάζονται πιο εστιασmicroένα ευρωπαϊκά θεσmicroικά όργανα microε σαφέστερες αρmicroο-διότητες

Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι microέσα από τις δηmicroόσιες διαβουλεύσεις καταδεικνύε-ται η ανάγκη για σαφέστερη πιο διαφανή και πιο ελέγξιmicroη κατανοmicroή αρmicroοδιοτή-των microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της ΕΕ όπως και η ίδια υποστήριξε στηΛευκή Βίβλο και ενώπιον της Συνέλευσης Για το σκοπό αυτόν απαιτείται έναςσαφέστερος διαχωρισmicroός microεταξύ νοmicroοθετικών και εκτελεστικών καθηκόντων καιη διασαφήνιση και επιβεβαίωση των εκτελεστικών καθηκόντων της Επιτροπήςαπέναντι στα κράτη microέλη

Η Επιτροπή υποβάλλει σχετικές προτάσεις στη Συνέλευση αποβλέποντας στηνπροσαρmicroογή της Συνθήκης Επιπλέον εν αναmicroονή των πιθανών microελλοντικώναλλαγών της Συνθήκης η Επιτροπή προτείνει microέτρα για την επιδίωξη των στόχωναυτών microε την εκmicroετάλλευση των δυνατοτήτων που προσφέρονται στην παρούσαΣυνθήκη Ειδικότερα προτείνει τροποποιήσεις στο γενικό σύστηmicroα των επιτρο-πών που αποτελούνται από εκπροσώπους των κρατών microελών και επικουρούν τηνΕπιτροπή κατά την άσκηση των εκτελεστικών της καθηκόντων (η επονοmicroαζόmicroε-νη laquoεπιτροπολογίαraquo) καθώς και ένα πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικώνφορέων σε κοινοτικό επίπεδο

Επιπλέον σύmicroφωνα microε το βασικό καθήκον της Επιτροπής να εξασφαλίζει τηνεφαρmicroογή και την επιβολή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας προβλέπεται microία νέα καιπιο αποτελεσmicroατική προσέγγιση για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων τωνκοινοτικών νόmicroων

23 Προς microία κοινή αντίληψη της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης

Μέρος του κοινού που συmicromicroετείχε στη διαβούλευση διαπιστώνει microε λύπη του τουςπεριορισmicroούς που υπάρχουν στη Λευκή Βίβλο όσον αφορά το περιεχόmicroενο τηςέννοιας laquoδιακυβέρνησηraquo η οποία εστιάζεται κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητακαι την αποδοτικότητα του κοινοτικού συστήmicroατος λήψης αποφάσεων ενώ αγνο-εί ζητήmicroατα δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας και δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος στηνευρωπαϊκή ολοκλήρωση τα οποία εκλαmicroβάνονται ως πιο σηmicroαντικά

Η Επιτροπή έχει υπογραmicromicroίσει ότι το πρόγραmicromicroα εργασίας που αφορά την ευρω-παϊκή διακυβέρνηση δεν πρέπει να περιοριστεί στη Λευκή Βίβλο ή στα θέmicroαταπου αυτή θέτει Η Λευκή Βίβλος αποσκοπούσε στο να προωθήσει την ανάπτυξητης ευρωπαϊκής διακυβέρνησης εστιάζοντας σε επιλεγmicroένα θέmicroατα υπό ορισmicroέ-νες συνθήκες Ειδικότερα η Λευκή Βίβλος υπέθετε ένα σταθερό θεσmicroικό πλαίσιοκαι microία σταθερή Συνθήκη microε πυρήνα microία ενισχυmicroένη κοινοτική microέθοδο Έτσι οιαλλαγές της Συνθήκης όσον αφορά τις δυνατότητες διακυβέρνησης επαφίονταιγενικά στην ξεχωριστή διαδικασία που έχει σήmicroερα δροmicroολογήσει η Συνέλευση

9

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ενόψει της διακυβερνητικής διάσκεψης του 2004 Επιπλέον κατά την εξέταση τουρόλου της ίδιας της Επιτροπής στην ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Λευκή Βίβλοςεστιάστηκε στη βελτίωση του ρόλου αυτού όσον αφορά τα εκτελεστικά καθήκο-ντα και τη χάραξη πολιτικής αλλά πολύ λιγότερο στο ρόλο της Επιτροπής ωςευρωπαϊκής δηmicroόσιας διοίκησης (η οποία υπόκειται στο τρέχον πρόγραmicromicroαmicroεταρρύθmicroισης) Τέτοιου είδους περιορισmicroοί στη Λευκή Βίβλο οδήγησαν ενδεχο-microένως σε microη ηθεληmicroένες ερmicroηνείες microιας στενής ατζέντας διακυβέρνησης η οποίαστην ουσία είναι αντίθετη microε την επιθυmicroία της Επιτροπής να διατηρήσει microίαευρεία προοπτική για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

10

3 Εφαρmicroογή της Λευκής Βίβλου

Η Λευκή Βίβλος για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση διατύπωσε βασικές προτάσειςγια αλλαγή σε τέσσερις ευρείς τοmicroείς δράσης laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo laquoκαλύτε-ρες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo laquoη συmicroβολή της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo και laquoεπαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνωνraquo

31 Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των microη θεσmicroικώνσυντελεστών στη χάραξη πολιτικής και ―έως έναν συγκεκριmicroένο βαθmicroό― στηνεφαρmicroογή της πολιτικής βρίσκονται σαφώς στο επίκεντρο της microεταρρύθmicroισης τηςδιακυβέρνησης η οποία αποσκοπεί στο να φέρει την Ευρωπαϊκή Ένωση κοντύ-τερα στους πολίτες της Αντικατοπτρίζοντας την επίγνωση της Επιτροπής ότι οιπολίτες αντιλαmicroβάνονται την ΕΕ ως πολύ laquomicroακρινήraquo αλλά κυρίως εκφράζονταςτην πραγmicroατική δέσmicroευση για εmicroπλουτισmicroό των διαδικασιών χάραξης πολιτικήςη Λευκή Βίβλος προτείνει τη συmicromicroετοχή της laquoβάσηςraquo στην ευρωπαϊκή διακυβέρ-νηση microέσω διαφόρων διαδικασιών και παραγόντων

311 Πρώτος άξονας δράσης πληροφόρηση και επικοινωνία για να γίνει πιο ανοικτός οτρόπος λειτουργίας της Ένωσης

1 Η Λευκή Βίβλος ζητά τη βελτίωση της πληροφόρησης τη βελτίωση της αmicroεσό-τητας και της διαφάνειας και την εξασφάλιση microιας πιο προορατικής επικοινω-νίας microεταξύ των παραγόντων του δηmicroόσιου τοmicroέα (θεσmicroικά όργανα κράτηmicroέλη κλπ) και των πολιτών της Ευρώπης Όσον αφορά την επικοινωνία η Επι-τροπή επιβεβαιώνει την προσήλωσή της σε ένα πολύγλωσσο περιβάλλον Προ-τείνει στα ευρωπαϊκά θεσmicroικά όργανα να εξακολουθήσουν και το 2002 να ανα-πτύσσουν την ηλεκτρονική εφαρmicroογή EUR-Lex ως ενιαίο πολύγλωσσο κόmicroβοσε απευθείας σύνδεση όπου το κοινό θα microπορεί να παρακολουθήσει τηνπορεία των προτάσεων πολιτικής σε όλα τα στάδια της διαδικασίας λήψηςαποφάσεων Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο πρέπει να παρέ-χουν πιο γρήγορα πληροφορίες για όλα τα στάδια της διαδικασίας συναπόφα-σης ιδίως όσον αφορά την τελική laquoφάση του συmicroβιβασmicroούraquo Τέλος η ΛευκήΒίβλος καλεί τα κράτη microέλη να προωθήσουν τον δηmicroόσιο διάλογο για τιςευρωπαϊκές υποθέσεις

2 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η ανακοίνωση της Επιτροπής γιαένα νέο πλαίσιο συνεργασίας σε δραστηριότητες της πολιτικής της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης στον τοmicroέα της πληροφόρησης και επικοινωνίας (1) αποδεικνύειτην επιθυmicroία της Επιτροπής να ενηmicroερώνει πιο ενεργά το ευρύ κοινό για τιςευρωπαϊκές υποθέσεις σε microόνιmicroη συνεργασία microε άλλα όργανα-εταίρους Το

11

(1) COM(2001) 354

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Συmicroβούλιο και το Κοινοβούλιο χαιρέτισαν αυτή την πρωτοβουλία Η Επιτρο-πή εξέδωσε microία δεύτερη ανακοίνωση σχετικά microε το περιεχόmicroενο και την προ-σέγγιση της προτεινόmicroενης δράσης microε τίτλο laquoΜία στρατηγική πληροφόρησηςκαι επικοινωνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσηςraquo (1) στην οποία διαmicroορφώνεταιmicroία νέα δισχιδής προσέγγιση

bull πρέπει να δοθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση η ικανότητα να διατυπώνει και ναδιαδίδει microηνύmicroατα προσαρmicroοσmicroένα και εστιασmicroένα στα θέmicroατα προτεραιό-τητάς της Αυτή η ικανότητα πρέπει να αναπτυχθεί κατά τρόπο σφαιρικό καισυνεκτικό και να βασίζεται σε σαφείς στόχους που έχουν θέσει τα ίδια ταθεσmicroικά όργανα

bull πρέπει να καθιερωθεί microία εθελοντική εταιρική σχέση συνεργασίας microε τακράτη microέλη η οποία να στηρίξει την πραγmicroατική αλληλεπίδραση microεταξύαφενός των δοmicroών και της τεχνογνωσίας τους και αφετέρου των δραστηριο-τήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης

3 Η κεντρική υπηρεσία Europe Direct (2) η οποία είναι προσπελάσιmicroη και τηλε-φωνικώς και microέσω του ∆ιαδικτύου εξακολουθεί να απαντά σε microεγάλο αριθmicroόαιτηmicroάτων για ενηmicroέρωση γενικής φύσης Το 2002 λειτούργησε εκ νέου η Υπη-ρεσία Προσανατολισmicroού για τους Πολίτες (Citizens Signpost Service) (3) ηοποία παρέχει πληροφορίες σχετικά microε τα δικαιώmicroατα των πολιτών και microε ταπροβλήmicroατα που προκύπτουν στην εσωτερική αγορά Οι χρήστες (οι οποίοιεπικοινωνούν microέσω δωρεάν τηλεφωνικής γραmicromicroής ή microέσω ∆ιαδικτύου) microπο-ρούν να χρησιmicroοποιήσουν οποιαδήποτε από τις έντεκα επίσηmicroες γλώσσες τηςΈνωσης και οι εmicroπειρογνώmicroονες που είναι επιφορτισmicroένοι microε τη διεκπεραίω-ση των ερωτηmicroάτων πρέπει να απαντήσουν εντός τριών εργάσιmicroων ηmicroερώνΈνα δίκτυο που απευθύνεται ειδικά στις επιχειρήσεις Solvit (4) άρχισε να λει-τουργεί σε απευθείας σύνδεση τον Ιούλιο 2002 βασιζόmicroενο στα κέντρα συντο-νισmicroού των κρατών microελών που από το 1997 και εξής είναι αρmicroόδια για τη διεκ-περαίωση των προβληmicroάτων που αντιmicroετωπίζουν οι επιχειρήσεις στην ενιαίααγορά Η δικτυακή εργασία αυτής της υπηρεσίας θα εντείνει την αmicroοιβαίαπίεση microεταξύ οmicroοτίmicroων και θα δηmicroιουργήσει αλληλεπιδράσεις microε τις οποίες θαβελτιωθεί η ποιότητα των υπηρεσιών και θα παρασχεθούν πληροφορίες σχετι-κά microε αυτές Οι ιστοσελίδες laquo∆ιάλογος microε τους πολίτεςraquo και laquo∆ιάλογος microε τιςεπιχειρήσειςraquo (5) παρέχουν πρόσβαση σε πληροφορίες που αφορούν τα δικαι-ώmicroατα του ατόmicroου και των επιχειρήσεων microέσα στην εσωτερική αγορά καιπαράλληλα βοηθούν στην επίλυση των προβληmicroάτων

4 Η αmicroφίδροmicroη επικοινωνία που προσφέρεται στους πολίτες έχει αναπτυχθείσηmicroαντικά από την έκδοση της Λευκής Βίβλου τον Ιούλιο 2001 Ο ιστοχώρος

12

(1) COM(2002) 350(2) httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml(3) httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm(4) httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_elhtm(5) httpeuropaeuintcitizens και httpeuropaeuintbusiness

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Futurum (1) τον οποίο διαχειρίζεται η Επιτροπή και ο επίσηmicroος ιστοχώρος τηςΣυνέλευσης προσφέρουν σε όλους την ευκαιρία να διατυπώσουν την άποψήτους και να συmicroβάλουν microε προτάσεις στη συζήτηση για το microέλλον της ΈνωσηςΟ ιστοχώρος της διακυβέρνησης έδωσε τη δυνατότητα για διάλογο πριν καιmicroετά την έκδοση της Λευκής Βίβλου Ο ιστοχώρος που είναι γνωστός microε τοόνοmicroα laquoΗ φωνή σας στην Ευρώπηraquo (2) ως microέρος της πρωτοβουλίας laquo∆ιαλογι-κή χάραξη πολιτικώνraquo (Interactive Policy Making ― IPM) ήδη προσφέρειστους πολίτες στους καταναλωτές και στις επιχειρήσεις την ευκαιρία να δια-δραmicroατίσουν ενεργό ρόλο στη διαδικασία διαmicroόρφωσης της πολιτικής της Επι-τροπής Στο πλαίσιο του ανανεωmicroένου εξυπηρετητή laquoEuroparaquo (3) οι αmicroφίδρο-microες διαλογικές διαδικασίες θα γίνουν κοινή πρακτική

5 Η διαφάνεια του έργου των θεσmicroικών οργάνων έχει βελτιωθεί κατά πολύΈχει τεθεί σε ισχύ ο κανονισmicroός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicro-βουλίου (4) για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοι-νοβουλίου του Συmicroβουλίου και της Επιτροπής Η Επιτροπή τροποποίησε τουςδιαδικαστικούς κανόνες της (5) Τα πρακτικά των συνεδριάσεων της Επιτρο-πής είναι διαθέσιmicroα στο ∆ιαδίκτυο ήδη από τον Ιανουάριο 2002 Ένα δηmicroόσιοmicroητρώο εγγράφων της Επιτροπής είναι επίσης διαθέσιmicroο microέσω ∆ιαδικτύου απότον Ιούνιο ενώ παράλληλα διατίθεται ευρέως ένας οδηγός του πολίτη για τηνπρόσβαση σε αυτά τα έγγραφα βάσει των διατάξεων των νέου κανονισmicroού Γιατην εφαρmicroογή του προαναφερθέντος κανονισmicroού το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοέλαβε έναν αριθmicroό εσωτερικών microέτρων (τροποποίηση των διαδικαστικώνκανόνων του και των υποχρεώσεων των microόνιmicroων υπαλλήλων και του λοιπούπροσωπικού του) και έθεσε στη διάθεση του κοινού το επίσηmicroο microητρώο τουτον Ιούνιο 2002 Το microητρώο του Συmicroβουλίου το οποίο είναι προσπελάσιmicroο απότο ∆ιαδίκτυο περιέχει παραποmicroπές σε έγγραφα του Συmicroβουλίου που παρή-χθησαν από το 1999 και εξής Μεταξύ αυτών τα έγγραφα που είναι διαθέσιmicroαστο κοινό είτε microπορούν να ανοιχτούν άmicroεσα από τη βάση δεδοmicroένων ή παρέ-χονται από την υπηρεσία πρόσβασης στα έγγραφα του Συmicroβουλίου

Η διαφάνεια του νοmicroοθετικού έργου του Συmicroβουλίου αναφέρθηκε στο Ευρω-παϊκό Συmicroβούλιο της Βαρκελόνης τον Μάρτιο σε microία παραποmicroπή που έγινε σεέκθεση της Γενικής Γραmicromicroατείας του Συmicroβουλίου Τον Ιούνιο το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο της Σεβίλλης αποφάσισε να καταστήσει τις συνεδριάσεις του Συmicro-βουλίου ανοικτές στο κοινό σε διάφορα στάδια της διαδικασίας λήψης απο-φάσεων Ο κατάλογος των σχετικών προτάσεων καταρτίζεται από το Συmicroβού-λιο στις αρχές κάθε εξαmicroήνου και στο τελικό στάδιο της διαδικασίας το κοινόέχει πρόσβαση στην ψηφοφορία και στις σχετικές εξηγήσεις

13

(1) Οι διευθύνσεις των ιστοσελίδων είναι αντίστοιχα httpeuropaeuintfuturum httpeuropean-conventioneuint httpeuropaeuintcommgouvernance httpeuropaeuintyourvoice

(2) httpeuropaeuintyourvoice(3) Ανακοίνωση του προέδρου στην Επιτροπή ― microε τη σύmicroφωνη γνώmicroη του αντιπροέδρου κ Kinnock και του

επιτρόπου κ Liikanen C(2001) 17532 (4) Κανονισmicroός (ΕΚ) αριθ 10492001(5) C(2001) 3714

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

6 Η πύλη EUR-Lex στον εξυπηρετητή Europa παρέχει πρόσβαση στην ΕπίσηmicroηΕφηmicroερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δίνοντας έτσι στους πολίτες τη δυνατό-τητα να microελετήσουν την κοινοτική νοmicroοθεσία σε όλους τους τοmicroείς Από τηνέναρξη λειτουργίας της τον Ιούνιο του 2001 η πύλη έχει υποστεί πολλές βελ-τιώσεις που την κατέστησαν πιο προσιτή και φιλική προς τους χρήστες Απότον Ιανουάριο 2002 και εξής όλα τα επίσηmicroα έγγραφα που είναι καταχωρηmicroέ-να στην EUR-Lex διατίθενται στο κοινό δωρεάν και αυτό ισχύει ιδιαίτερα γιαέγγραφα που έχουν δηmicroοσιευθεί στην Επίσηmicroη Εφηmicroερίδα ασχέτως της ηmicroε-ροmicroηνίας έγκρισης ή δηmicroοσίευσής τους και σε όλους τους microορφότυπους Ηπρόσβαση στην επαγγελmicroατική βάση δεδοmicroένων CELEX εξακολουθεί ναπαρέχεται microε πληρωmicroή (microε συνδροmicroή ή ανά περίοδο χρήσης) Από τον Απρί-λιο 2002 η EUR-Lex παρέχει microία εναρmicroονισmicroένη παρουσίαση όλων των ιστο-σελίδων της και είναι προσπελάσιmicroη από τον εξυπηρετητή Europa και απότους ιστοχώρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η βάσηδεδοmicroένων PreLex της Επιτροπής παρέχει πληροφορίες σε όλες τις γλώσσεςσχετικά microε την πρόοδο της νοmicroοθετικής διαδικασίας για την εκάστοτε νοmicroοθε-τική πράξη καθώς και συνδέσmicroους στα σχετικά κείmicroενα και στο OEIL τονοmicroοθετικό παρατηρητήριο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Με αυτόν τοντρόπο οι πολίτες microπορούν να βρουν πληροφορίες για τη νοmicroοθετική διαδικα-σία τις νοmicroοθετικές προτάσεις που εγκρίνει η Επιτροπή τα δελτία τύπουκαθώς και το τελικό κείmicroενο που εγκρίνεται Εξακολουθούν επίσης οι προ-σπάθειες για να εισαχθούν σε αυτές τις βάσεις δεδοmicroένων οι κοινές θέσεις τουΣυmicroβουλίου τα νοmicroοθετικά και τα δηmicroοσιονοmicroικά ψηφίσmicroατα οι πρωτοβου-λίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και οι πρωτοβουλίες της ΕυρωπαϊκήςΟικονοmicroικής και Κοινωνικής Επιτροπής και της Επιτροπής των Περιφερειών

312 ∆εύτερος άξονας δράσης προσέγγιση των πολιτών microέσω της περιφερειακής και της τοπικής αυτοδιοίκησης

1 Η Επιτροπή επιβεβαίωσε στη Λευκή Βίβλο ότι προτίθεται να καθιερώσει ένασυστηmicroατικότερο διάλογο ήδη από τα πρώτα στάδια της διαmicroόρφωσης τωνπολιτικών microε ευρωπαϊκές και εθνικές ενώσεις των περιφερειακών και τοπικώνδιοικήσεων και να εγκαινιάσει δοκιmicroαστικές laquoτριmicroερείς στοχοθετηmicroένες συmicro-βάσειςraquo σε ορισmicroένους σαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς Με αυτόν τον τρόπο θααπλοποιηθούν τα νοmicroοθετικά και εκτελεστικά καθήκοντα και οι πολιτικές πουέχουν άmicroεση επιρροή σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο

Ακόmicroα η Επιτροπή κάλεσε την Επιτροπή των Περιφερειών να διαδραmicroατίσειέναν πιο προορατικό ρόλο στην εξέταση των πολιτικών για παράδειγmicroα microέσωτης σύνταξης διερευνητικών εκθέσεων πριν από την υποβολή της εκάστοτεπρότασης από την Επιτροπή Ζήτησε επίσης από την Επιτροπή των Περιφε-ρειών να διοργανώσει την ανταλλαγή των ορθών πρακτικών που αφορούν τησυmicromicroετοχή των αρχών τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης στο προπα-ρασκευαστικό στάδιο των ευρωπαϊκών διαδικασιών λήψης αποφάσεων σεεθνικό επίπεδο Η Επιτροπή έχει απευθύνει έκκληση στα κράτη microέλη να εξε-τάσουν τρόπους για να βελτιώσουν τη συmicromicroετοχή των τοπικών και περιφερει-

14

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

ακών παραγόντων στη χάραξη των κοινοτικών πολιτικών και να ενθαρρύνουντη χρήση συmicroβατικών ρυθmicroίσεων microε τις περιφέρειες τους δήmicroους και τις κοι-νότητές τους χωρίς παράλληλα να θίγονται τα συνταγmicroατικά συστήmicroατά τους

2 Εκτός από τις ευρείες διαβουλεύσεις microε το κοινό η Επιτροπή στη Λευκή Βίβλογια την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση αναγνώρισε την ανάγκη να ενισχυθούν οισχέσεις microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης microέσα από τιςεθνικές και ευρωπαϊκές τους ενώσεις Σε αυτό το πλαίσιο οι υπηρεσίες της Επι-τροπής συντάσσουν έγγραφο εργασίας microε σκοπό να προσδιορίσουν εκείνα ταmicroέτρα που θα επιτρέψουν τη δηmicroιουργία δεσmicroών microε τις εθνικές και ευρωπαϊκέςενώσεις τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης και να καθορίσουν τόσο τηνεmicroβέλεια όσο και τις προϋποθέσεις ενός τέτοιου διαλόγου

Η Επιτροπή θα θέσει το εν λόγω έγγραφο στη διάθεση του κοινού στο ∆ιαδί-κτυο και θα το διαβιβάσει στις κυριότερες διαπεριφερειακές και τοπικές ενώ-σεις για να διατυπώσουν τη γνώmicroη τους όλα τα ενδιαφερόmicroενα microέρη Θα ζητη-θεί επίσης η γνώmicroη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της Επιτροπής των Περι-φερειών και των κρατών microελών Ύστερα από αυτό το στάδιο των διαβουλεύ-σεων η Επιτροπή θα είναι σε θέση κατά το πρώτο τρίmicroηνο του 2003 να εκδώ-σει ανακοίνωση η οποία θα τεθεί σε εφαρmicroογή από όλες τις υπηρεσίες της

3 Η Επιτροπή των Περιφερειών έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το microέρος τηςΛευκής Βίβλου που ασχολείται microε την περιφερειακή και την τοπική δηmicroοκρα-τία Η Λευκή Βίβλος αποτέλεσε αντικείmicroενο γνωmicroοδότησης τον Μάρτιο 2002στην οποία η Επιτροπή των Περιφερειών χαιρετίζει το έγγραφο αυτό microε ιδιαί-τερη αναφορά στα τmicroήmicroατα εκείνα που πραγmicroατεύονται την αποκέντρωση ήτη συνεργασία microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης Στηνίδια γνωmicroοδότηση η Επιτροπή των Περιφερειών αναφέρεται στις αλλαγές τωνmicroεθόδων εργασίας της που θα απαιτηθούν προκειmicroένου να είναι σε θέση ναδιαδραmicroατίσει έναν πιο ενεργό ρόλο στη διαmicroόρφωση της κοινοτικής δράσηςΗ Επιτροπή των Περιφερειών ζήτησε αφενός να της παραχωρηθούν ελεγκτι-κές αρmicroοδιότητες ώστε να microπορεί να επαληθεύει τη συmicromicroόρφωση ως προς τηναρχή της επικουρικότητας και αφετέρου να της δοθεί εντολή για να εποπτεύειτον αντίκτυπο των οδηγιών και των κανονισmicroών σε επίπεδο περιφερειακής καιτοπικής αυτοδιοίκησης Οι πρόεδροι των δύο οργάνων της Επιτροπής και τηςΕπιτροπής των Περιφερειών υπέγραψαν πρωτόκολλο συνεργασίας το οποίοαντικατοπτρίζοντας τις αρχές της διακυβέρνησης καθορίζει τις διαδικασίεςσυνεργασίας microεταξύ των δύο οργάνων Το εν λόγω πρωτόκολλο αποσκοπείστο να βελτιώσει την εκτέλεση των συmicroβουλευτικών καθηκόντων της Επιτρο-πής των Περιφερειών αυξάνοντας τη συmicromicroετοχή της στην πολιτική συζήτησηκαι τη συνεργασία σε θέmicroατα ενηmicroερωτικής και επικοινωνιακής πολιτικής

313 Τρίτος άξονας δράσης συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών Πιο αποτελεσmicroατικέςκαι πιο ανοικτές διαβουλεύσεις για τη διαmicroόρφωση των κοινοτικών πολιτικών

1 Η Λευκή Βίβλος απευθύνει έκκληση για microεγαλύτερη διαφάνεια και διαβου-λεύσεις microε τους συντελεστές της κοινωνίας των πολιτών κατά τη διαmicroόρφωση

15

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

των κοινοτικών πολιτικών Η προτεινόmicroενη συmicromicroετοχή και η γνωmicroοδότηση τηςκοινωνίας των πολιτών διαφέρει από τον διοργανικό διάλογο (microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο την Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επι-τροπή των Περιφερειών) και από τον κοινωνικό διάλογο microεταξύ των εργοδοτώνκαι των εργαζοmicroένων βάσει των άρθρων 137 έως 139 της συνθήκης για την ΕΚ

Λόγω του ιδιαίτερα αντιπροσωπευτικού χαρακτήρα τους οι συνδικαλιστικέςοργανώσεις και οι ενώσεις των εργοδοτών κατέχουν ιδιαίτερη θέση στη δια-microόρφωση της κοινωνικής πολιτικής Σε κοινοτικό επίπεδο η συνθήκη για τηνΕΚ απαιτεί από την Επιτροπή να ζητά τη γνώmicroη των εργοδοτών και των εργα-ζοmicroένων κατά την εκπόνηση προτάσεων στον τοmicroέα της κοινωνικής πολιτικήςΚάτω από ορισmicroένες συνθήκες τα δύο αυτά microέρη microπορούν να καταλήξουν σεδεσmicroευτικές συmicroφωνίες που στη συνέχεια microετατρέπονται σε κοινοτική νοmicroοθε-σία Αυτός ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων είναι καλά εδραιωmicroένος

2 Ως αποτέλεσmicroα του έργου για τη βελτίωση της διακυβέρνησης οι σχέσεις τηςΕπιτροπής microε την κοινωνία των πολιτών έχουν τώρα πλέον επισηmicroοποιηθεί καιείναι πιο διαφανείς Η Επιτροπή έχει υιοθετήσει γενικές αρχές και ελάχιστεςπροδιαγραφές για τις διαβουλεύσεις microε microη θεσmicroικά ενδιαφερόmicroενα microέρη (1)σε σχέση microε τις κυριότερες πρωτοβουλίες πολιτικής που προτείνει Οι ελάχιστεςαυτές προδιαγραφές θα ισχύσουν από το 2003 Αναmicroένεται ότι microε την εφαρmicroο-γή τους θα microπορούν όλοι οι ενδιαφερόmicroενοι παράγοντες να γνωρίζουν ακρι-βώς ποιος πρέπει να επικοινωνήσει microε ποιον όταν διαmicroορφώνεται microία νέαπολιτική έτσι ώστε όλα τα microέρη που επηρεάζονται από την πρόταση να συmicro-microετάσχουν περισσότερο και σε πιο δίκαιη βάση στη διαδικασία Η Επιτροπήθα εξασφαλίσει ότι οι πληροφορίες που χρειάζονται οι ενδιαφερόmicroενοι για ναδιατυπώσουν τα σχόλια και τις αντιδράσεις τους θα διατίθενται ευρέως σεπύλες πρόσβασης στο ∆ιαδίκτυο Οι ελάχιστες προδιαγραφές προβλέπουνmicroεταξύ άλλων microία περίοδο τουλάχιστον οκτώ εβδοmicroάδων για αντιδράσεις έναmicroηχανισmicroό επιβεβαίωσης της παραλαβής τους καθώς και την παρουσίαση στο∆ιαδίκτυο των αποτελεσmicroάτων των δηmicroόσιων αυτών διαβουλεύσεων

Ένα σχετικό συmicroβουλευτικό έγγραφο αποτέλεσε αντικείmicroενο δηmicroόσιων δια-βουλεύσεων microέχρι τις 31 Ιουλίου 2002 (2) Ως συνέπειά του η τελική δέσmicroη γενι-κών αρχών και ελάχιστων προδιαγραφών αποκτά σαφέστερη ευκρίνεια αλλάκαι συνδέεται στενά microε τις διαδικασίες αξιολόγησης του αντικτύπου της Επι-τροπής Επίσης αναλύονται λεπτοmicroερέστερα οι λειτουργικές συνέπειες αυτώντων γενικών αρχών και η χρήση κριτηρίων επιλογής για στοχοθετηmicroένες δια-βουλεύσεις Καθορίζοντας microία οmicroάδα-στόχο η Επιτροπή θα εξασφαλίσει ότιτα ενδιαφερόmicroενα microέρη θα έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν την άποψή τουςΑκόmicroα η Επιτροπή εξηγεί την προσέγγισή της η οποία συνίσταται στη microη ανά-πτυξη νοmicroικά δεσmicroευτικών διαδικασιών διαβούλευσης και στο σεβασmicroό τηςδιαχωριστικής γραmicromicroής microεταξύ των διαβουλεύσεων αυτών και των επίσηmicroωνδιαδικασιών λήψης αποφάσεων

16

(1) COM(2002) 704(2) COM(2002) 277 Τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης διατίθενται στην εξής διεύθυνση

httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

3 Η ιδέα της σύναψης πιο εκτεταmicroένων συmicroφωνιών σύmicroπραξης microε διάφορουςτοmicroείς της οργανωmicroένης κοινωνίας των πολιτών εξετάζεται ακόmicroα από τηνΕπιτροπή ∆εδοmicroένων των παρατηρήσεων που δέχθηκε κατά τις διαβουλεύ-σεις για τη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή προτιmicroά microια ρεαλιστική προσέγγιση microετην οποία να εξασφαλίζεται η επιτυχία της τήρησης γενικών προδιαγραφώνΠρέπει να υπενθυmicroιστεί ότι ο σκοπός αυτής της ενέργειας είναι διττός πρώτοννα επιτρέψει στην Επιτροπή να ζητήσει τη γνώmicroη των τοmicroέων-εταίρων της σεπιο ευρεία βάση από ότι απαιτούν οι ελάχιστες προδιαγραφές και δεύτεροννα ενθαρρύνει βάσει αυτών των συmicroφωνιών σύmicroπραξης τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών να κάνουν ορθολογικότερες τις εσωτερικές τους δοmicroέςνα δώσουν εγγυήσεις διαφάνειας και αντιπροσωπευτικότητας και να επιβεβαι-ώσουν την ικανότητά τους να microεταδίδουν πληροφορίες ή να διεξάγουν συζη-τήσεις στα κράτη microέλη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δήλωσε ότι προτιmicroά να microηδοθεί στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ένας ρόλος που είτε πλήρωςείτε εν microέρει ανήκει σε εκείνους που έχουν πολιτική ευθύνη και που εκλέγονταιmicroε καθολική ψηφοφορία Επίσης ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολι-τών εξέφρασαν την ανησυχία τους για το ότι έτσι θα καθιερωνόταν ένα de factoκαθεστώς προνοmicroιούχων ενώσεων

4 Η βάση δεδοmicroένων Coneccs (∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Κοινω-νία των Πολιτών) η οποία περιέχει πληροφορίες σχετικά microε τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο και microε τις διαδικα-σίες διαβούλευσης microεταξύ Επιτροπής και της κοινωνίας των πολιτών τέθηκεπλήρως σε λειτουργία τον Ιούνιο του 2002 Ο ιστοχώρος Coneccs στο ∆ιαδί-κτυο (1) παρέχει στο κοινό πληροφόρηση σχετικά microε τις microη κερδοσκοπικέςοργανώσεις που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς και σχετικά microε τις επι-τροπές και άλλους συmicroβουλευτικούς φορείς που χρησιmicroοποιεί η Επιτροπήκατά τις επίσηmicroες ή τις διαρθρωmicroένες διαβουλεύσεις της microε την κοινωνία τωνπολιτών Ο microόνος σκοπός του ευρετηρίου των οργανώσεων το οποίο καταρτί-στηκε σε εθελοντική βάση είναι να παρέχει πληροφορίες και όχι να χρησιmicroεύ-ει ως εργαλείο για την εξασφάλιση συγκατάθεσης Είναι ένα δυναmicroικό εργα-λείο που συνεχώς βελτιώνεται και το οποίο εντάχθηκε στην οργανωmicroένη συmicro-βουλευτική διαδικασία για τις ελάχιστες προδιαγραφές των διαβουλεύσεων microετην προϋπόθεση ότι δεν θα αποτελέσει σύστηmicroα διαπίστευσης ορισmicroένωνοργανώσεων ενώπιον της Επιτροπής

5 Εκτός από αυτό το γενικό εργαλείο υπάρχουν υπηρεσίες σε απευθείας σύν-δεση που απευθύνονται σε ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολιτών πουενδιαφέρονται ιδιαίτερα για ένα συγκεκριmicroένο θέmicroα (διεθνές εmicroπόριο εκπαί-δευση και πολιτισmicroός κλπ) Αυτές οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες δηmicroιουργήθηκαναπό τις διευθύνσεις της Επιτροπής που είναι αρmicroόδιες για την εκάστοτε σχετι-κή πολιτική

6 Η Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοι-νοτήτων υποδέχθηκε microε ικανοποίηση τη Λευκή Βίβλο Στη γνωmicroοδότησή της

17

(1) httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccs

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

του Μαρτίου 2002 microε θέmicroα τη Λευκή Βίβλο υπογράmicromicroισε την ύπαρξη στενούδεσmicroού microεταξύ του εν λόγω εγγράφου και της Συνέλευσης για το microέλλον τηςΈνωσης Η Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή τόνισε την ανάγκη να εξα-σφαλιστεί ότι τηρείται η οριζόντια και κάθετη επικουρικότητα και να καθορι-στούν κριτήρια microε τα οποία να εξασφαλίζεται ότι οι οργανώσεις της κοινωνίαςτων πολιτών είναι όντως αντιπροσωπευτικές Επίσης φρονεί ότι θα microπορούσεη ίδια να διαδραmicroατίσει κρίσιmicroο ρόλο στη διαmicroόρφωση και τη διάρθρωση τουδιαλόγου microε τους πολίτες και τονίζει τη σηmicroασία που έχει η αύξηση των πλη-ροφοριών που διατίθενται στους πολίτες σχετικά microε τα θεmicroελιώδη χαρακτηρι-στικά της Ένωσης καθώς και η microεγαλύτερη χρήση άλλων microέσων πλην τηςνοmicroοθεσίας Υπεγράφη πρωτόκολλο microε το οποίο η Επιτροπή και η ΕυρωπαϊκήΟικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή αναγνωρίζουν επίσηmicroα ότι στο πλαίσιοτης καθιέρωσης νέων microορφών διακυβέρνησης η ΕΟΚΕ είναι ιδιαίτερα κατάλ-ληλη ως microεσάζοντας microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της Ένωσης και της οργα-νωmicroένης κοινωνίας των πολιτών Ακόmicroα το πρωτόκολλο προβλέπει ρητά ότι ηΕπιτροπή πρέπει να καλεί την ΕΟΚΕ να διατυπώνει laquoδιερευνητικές γνωmicroοδο-τήσειςraquo και ότι αυτή η τελευταία πρέπει να εντείνει τις σχέσεις της microε την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών

314 Τέταρτος άξονας δράσης διασύνδεση microέσω δικτύων

1 Η Λευκή Βίβλος κατέγραψε και ανέλυσε σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδοτην αυξανόmicroενη κοινωνική και πολιτική σηmicroασία των δικτύων τα οποία νοού-νται ως σχέσεις ανταλλαγής και αλληλεπίδρασης microεταξύ ατόmicroων ήκαι οργα-νώσεων (κοινότητες αρχής περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης επιχει-ρήσεις διοικητικές υπηρεσίες ερευνητικά κέντρα κλπ) κατά τρόπο microη ιεραρ-χικό όπου ο κάθε συmicromicroετέχων είναι υπεύθυνος για microέρος των πόρων που απαι-τούνται για την επίτευξη του κοινού στόχου ως microέσο επαφής η ηλεκτρονικήεπικοινωνία προτιmicroάται ιδιαίτερα Συνεπώς η Επιτροπή είχε την πρόθεση ναδιαmicroορφώσει microια πιο συστηmicroατική και προορατική προσέγγιση για την εργασίαmicroε ορισmicroένα σηmicroαντικά δίκτυα έτσι ώστε να τους δώσει τη δυνατότητα να συmicro-microετάσχουν στη διαδικασία διαmicroόρφωσης των αποφάσεων και εφαρmicroογής τωνπολιτικών Παράλληλα προσπάθησε να εξετάσει πώς το πλαίσιο για τη δια-κρατική συνεργασία των τοπικών ή των περιφερειακών συντελεστών microπορείνα στηριχθεί καλύτερα σε επίπεδο ΕΕ microε σκοπό την υποβολή προτάσεων

2 Οι οικονοmicroικοί συντελεστές οργανώνονται όλο και περισσότερο σε δίκτυαγεγονός που έχει αναγνωρίσει η Επιτροπή Κατά γενικό κανόνα ζητείται ηγνώmicroη των οριζόντιων ευρωπαϊκών οmicroοσπονδιών για όλα τα ζητήmicroατα ενώ ηγνώmicroη των επαγγελmicroατικών οργανώσεων ζητείται microόνον για θέmicroατα που άπτο-νται του κλάδου τους Οι δίαυλοι που χρησιmicroοποιούνται από αυτές τις οργα-νώσεις για να συνδέουν τις εθνικές και τις τοπικές τους βάσεις είναι όλο καιπερισσότερο ηλεκτρονικοί λόγω του ότι αυτοί επιτρέπουν την προηγmicroένη δια-λογική συmicromicroετοχή Αυτή η διαλογική επικοινωνία προωθείται από τα εργαλείαπου η ίδια η Επιτροπή έχει θέσει στη διάθεση των διαφόρων συντελεστών

18

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή έχει διαmicroορφώσει την ηλεκτρονική πρωτοβουλία διαλογικήχάραξη πολιτικών (IPM) (1) για να δώσει τη δυνατότητα στους ενδιαφερόmicroε-νους παράγοντες να αντιδράσουν άmicroεσα σε απευθείας σύνδεση στις πληρο-φορίες και τις προτάσεις της Το δίκτυο των Ευρωπαϊκών Κέντρων Κατανα-λωτών (ECC Network) το οποίο συmicromicroετέχει στην πρωτοβουλία IPM είναισηmicroαντικός κόmicroβος επαφής microεταξύ της Επιτροπής και των ευρωπαίων κατα-ναλωτών Ο ρόλος του δικτύου αυτού είναι να βοηθά τους ευρωπαίους κατα-ναλωτές να ωφελούνται καλύτερα από την εσωτερική αγορά και να παρέχειστην Επιτροπή σηmicroαντικές επιτόπιες πληροφορίες Αυτή τη στιγmicroή το δίκτυοECC συνδέει 14 ευρωπαϊκά κέντρα καταναλωτών σε δώδεκα κράτη microέλη καιθα αναπτυχθεί περαιτέρω Το δίκτυο των ευρωπαϊκών κέντρων πληροφόρη-σης (Euro-info Centres) αποτελούmicroενο αυτή τη στιγmicroή από 258 κέντρα (ευρω-θυρίδες) τα οποία παρέχουν βοήθεια στις microικροmicroεσαίες επιχειρήσεις σε τοπικόεπίπεδο (εκ των οποίων 50 βρίσκονται στις υποψήφιες χώρες) λειτουργεί τόσοκάθετα προς τις δύο κατευθύνσεις (Βρυξέλλες ― τοπικό επίπεδο και αντί-στροφα) όσο και οριζόντια microεταξύ των εmicroπλεκόmicroενων εταίρων Αυτή η συνε-χής παροχή πληροφοριών που αφορούν ιδιαίτερα συγκεκριmicroένες περιπτώσειςσε αντιδιαστολή microε τη γενικότερη εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας θα βοηθήσει τηνεφαρmicroογή ή τον αναπροσδιορισmicroό των πολιτικών Οι πρωτοβουλίες που ανα-λαmicroβάνουν τα ίδια τα δίκτυα όπως η ετήσια Ηmicroέρα Χωρίς Αυτοκίνητο ή οιNetdays στα σχολεία γνωρίζουν όλο και microεγαλύτερη επιτυχία

3 Η Επιτροπή έχει εγκρίνει ένα σχέδιο δράσης ως συνέχεια του σχεδίου eEurope2002 το οποίο ονοmicroάζεται eEurope 2005 και αποσκοπεί στο να ενθαρρύνει τιςασφαλείς υπηρεσίες εφαρmicroογές και τα περιεχόmicroενα βάσει microιας ευρύτερα δια-δεδοmicroένης και ασφαλούς υποδοmicroής ευρείας ζώνης ενώ παράλληλα εξασφαλί-ζει τη συmicromicroετοχή όλων των πολιτών στην κοινωνία της πληροφορίας

4 Παράλληλα microε την παροχή οικονοmicroικής ενίσχυσης στις εφαρmicroογές Solvit καιIPM το πρόγραmicromicroα laquoΑνταλλαγή δεδοmicroένων microεταξύ διοικήσεωνraquo (ή IDA)διαmicroόρφωσε microία υπηρεσία που απευθύνεται στο κοινό την Πύλη πρόσβασηςστις διοικητικές υπηρεσίες της ΕΕ η οποία βρίσκεται σε δοκιmicroαστικό στάδιοΦιλοδοξώντας να στηρίξει τις εθνικές διοικητικές υπηρεσίες στην προσπάθειάτους να παράσχουν υπηρεσίες οι οποίες να ενέχουν microία διακρατική διάστασησε απευθείας σύνδεση η πύλη αυτή σκοπεύει να αποτελέσει ένα ενιαίο σηmicroείοπρόσβασης για όλες τις διαθέσιmicroες πληροφορίες και υπηρεσίες προς το κοινόέτσι ώστε να βοηθήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης στις δια-κρατικές τους συναλλαγές

32 Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Έχει σηmicroειωθεί ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά τις δεσmicroεύσεις της ΛευκήςΒίβλου για καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα Η Επιτροπή έχει

19

(1) httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

αναλάβει πρωτοβουλίες που αποβλέπουν σε βελτιώσεις του κύκλου χάραξης τηςπολιτικής σχεδιασmicroός της πολιτικής επιλογή των microέσων ρυθmicroιστική εφαρmicroογήκαι επιβολή τους Για την ανάληψη αυτών των πρωτοβουλιών η Επιτροπή ενθαρ-ρύνθηκε και εmicroπνεύστηκε από το σηmicroαντικό έργο που έχει επιτελεστεί από τακράτη microέλη και τις διεθνείς οργανώσεις καθώς και από τη γενικότερη θετική αντί-δραση των ενδιαφερόmicroενων microερών όσον αφορά τις βασικές γραmicromicroές της ΛευκήςΒίβλου

321 Καλύτερη ρύθmicroιση

1 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε τον Ιούνιο2002 ένα ευρύ σχέδιο δράσης για την απλούστευση και τη βελτίωση του ρυθ-microιστικού περιβάλλοντος (1) microε τον γενικότερο στόχο να αναπτύξει microια νέακοινή νοmicroοθετική παιδεία στο εσωτερικό της ΕΕ Το σχέδιο δράσης για τηνκαλύτερη ρύθmicroιση αντλεί ιδέες από τη Λευκή Βίβλο και αναπτύσσει πρωτο-βουλίες που αφορούν microεταξύ άλλων την καλύτερη χάραξη των πολιτικών ηοποία θα επιτευχθεί microε τη βελτίωση των υπαρχουσών διαδικασιών διαβούλευ-σης και αξιολόγησης του αντικτύπου την επέκταση της εmicroβέλειας των διαφό-ρων microέσων χάραξης και εφαρmicroογής των πολιτικών τον περιορισmicroό των προ-τάσεων σε θέmicroατα ουσίας (προβλέποντας παράλληλα microεγαλύτερες δυνατότη-τες για τα εκτελεστικά microέτρα που θα συmicroπληρώνουν τις τεχνικές λεπτοmicroέρειες)και την έναρξη προγράmicromicroατος για την απλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθε-σίας

Το εν λόγω σχέδιο δράσης περιλαmicroβάνει ενέργειες microε τις οποίες θα εξασφαλι-στεί η αποτελεσmicroατική microεταφορά και εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας από τα κράτηmicroέλη Επιπλέον προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο νααναλάβουν ενέργειες microε την ιδιότητά τους ως κοινοτικών νοmicroοθετών Ακόmicroασυστήνει τη στενή νοmicroοθετική συνεργασία microεταξύ των οργάνων την ετήσιααξιολόγηση της ποιότητας της νοmicroοθεσίας και την καλύτερη δηmicroόσια πρόσβα-ση στην προτεινόmicroενη και την εγκριθείσα νοmicroοθεσία microέσω της ηλεκτρονικήςπύλης EUR-Lex την καταλληλότερη χρήση των νοmicroοθετικών microέσων τηναπλοποίηση και τη microείωση του όγκου της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και τέλος τηνεξασφάλιση της ποιότητας της εγκρινόmicroενης νοmicroοθεσίας Όσον αφορά τακράτη microέλη το σχέδιο δράσης προβλέπει την ηλεκτρονική διαβίβαση και διά-δοση των εθνικών κοινοποιήσεων των διαβουλεύσεων και των αξιολογήσεωντου αντικτύπου καθώς και τη στενότερη συνεργασία για τη microεταφορά της κοι-νοτικής νοmicroοθεσίας Συνεπώς η Επιτροπή απηύθυνε έκκληση για την απαραί-τητη συνεργασία του Κοινοβουλίου του Συmicroβουλίου και των κρατών microελώνΣτη συνέχεια ξεκίνησαν διοργανικές διαπραγmicroατεύσεις microε σκοπό να συναφθείmicroία διοργανική συmicroφωνία για την καλύτερη ρύθmicroιση (2)

20

(1) COM(2002) 278 (2) Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο της Σεβίλλης κάλεσε τα κοινοτικά όργανα να συνάψουν διοργανική συmicroφωνία πριν

από τα τέλη του 2002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

2 Από την πλευρά της η Επιτροπή έχει καταβάλει σηmicroαντικές προσπάθειες γιανα βελτιώσει την προετοιmicroασία των πρωτοβουλιών της ειδικότερα microέσω τουπλαισίου για τις διαβουλεύσεις microε το κοινό (βλέπε ανωτέρω) microέσω κατευθυ-ντήριων γραmicromicroών για τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης και του πλαισίου γιατην αξιολόγηση του αντικτύπου που θα έχουν οι προβλεπόmicroενες πρωτοβου-λίες Οι αρχές που στηρίζουν αυτές τις πρωτοβουλίες πρέπει να αποτελέσουναναπόσπαστο microέρος της καλής διοικητικής συmicroπεριφοράς τόσο για τα άλλακοινοτικά όργανα και τους οργανισmicroούς όσο και για τα κράτη microέλη

3 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα τη συλλογή και τη χρησιmicroοποίηση της εmicroπει-ρογνωmicroοσύνης (1) η Επιτροπή καθορίζει βασικές αρχές και εσωτερικές κατευ-θυντήριες γραmicromicroές για τις υπηρεσίες της όσον αφορά τη συλλογή και τη χρησι-microοποίηση των συmicroβουλών που παρέχουν οι εmicroπειρογνώmicroονες σε όλα τα στά-δια χάραξης των πολιτικών από την Επιτροπή Αυτή η πρωτοβουλία στηρίζε-ται στις υπάρχουσες ορθές πρακτικές εντός και εκτός της Επιτροπής και παρέ-χει ένα γενικό πλαίσιο για την προώθηση τέτοιων πρακτικών σε όλους τουςσχετικούς τοmicroείς Οι προτεινόmicroενες αρχές και κατευθυντήριες γραmicromicroές έχουνέναν διττό στόχο

bull να εξασφαλίσουν ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζητούν και χρησιmicroοποιούντην πιο κατάλληλη εmicroπειρογνωmicroοσύνη για να δηmicroιουργήσουν microία σταθερήγνωστική βάση για καλύτερες πολιτικές και

bull να εδραιώσουν στον τοmicroέα αυτόν τις βασικές αρχές της Επιτροπής δηλαδήτην ποιότητα τη διαφάνεια και την αποτελεσmicroατικότητα

Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές της Επιτροπής αφορούν τη συλλογή και τη χρήσηεmicroπειρογνωmicroοσύνης και τεχνογνωσίας microε την ευρύτερη έννοια των όρων καιόχι microόνον επιστηmicroονικής εmicroπειρογνωmicroοσύνης Οι εν λόγω κατευθυντήριεςγραmicromicroές θα εφαρmicroοστούν και στις διαβουλεύσεις που διεξάγονται microεταξύ τωνοmicroάδων εmicroπειρογνωmicroόνων που έχει συγκροτήσει η ίδια η Επιτροπή οι οποίεςόmicroως δεν συmicromicroετέχουν στις επίσηmicroες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που καθο-ρίζονται στη Συνθήκη ή στη θέσπιση του παράγωγου δικαίου Θα αρχίσουν ναισχύουν από το 2003 και θα υπόκεινται σε συνεχή εποπτεία καθώς και σε αξιο-λόγηση το τρίτο έτος ύστερα από την έναρξη ισχύος τους Όπως επισηmicroαίνε-ται στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή θα εξετά-σει κατά πόσον οι δικές της κατευθυντήριες γραmicromicroές θα microπορέσουν να αποτε-λέσουν τη βάση για microία κοινή προσέγγιση όλων των κοινοτικών οργάνων καιτων κρατών microελών στον τοmicroέα αυτόν

4 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα την αξιολόγηση του αντικτύπου (2) η Επιτροπήδεσmicroεύεται ―ξεκινώντας από το 2003― να διεξαγάγει σταδιακά αξιολογήσειςτου αντικτύπου όλων των σηmicroαντικών νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβου-λιών οι οποίες να καλύπτουν την αξιολόγηση του αντικτύπου στο ρυθmicroιστικόπεδίο αλλά και στη βιώσιmicroη ανάπτυξη (στους τοmicroείς της οικονοmicroίας της κοι-

21

(1) COM(2002) 713 (2) COM(2002) 276

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

νωνίας και του περιβάλλοντος) Η αξιολόγηση αυτή θα καταστήσει ευκολότε-ρη την απόφαση για την ενδεχόmicroενη ανάληψη δράσης σε κοινοτικό επίπεδοσύmicroφωνα microε τη Συνθήκη και το πρωτόκολλο περί εφαρmicroογής των αρχών τηςεπικουρικότητας και της αναλογικότητας ενώ παράλληλα θα βοηθήσει να βελ-τιωθεί η ποιότητα και η συνεκτικότητα των κοινοτικών πολιτικών

Η προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την αξιολόγηση του αντικτύπουσηmicroατοδοτεί microία σηmicroαντική στροφή προς microία νέα ρυθmicroιστική παιδεία η οποίαθα ενσωmicroατώνει όλες τις υπάρχουσες τοmicroεακές αξιολογήσεις του άmicroεσου καιτου έmicromicroεσου αντικτύπου των προτεινόmicroενων microέτρων σε ένα ενιαίο εργαλείοΑυτή τη στιγmicroή καταρτίζονται λεπτοmicroερείς κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη διε-ξαγωγή αυτών των αξιολογήσεων από τις υπηρεσίες της Επιτροπής

Η Επιτροπή έχει προτείνει και στα άλλα θεσmicroικά όργανα να αναλάβουν τη διε-ξαγωγή αξιολογήσεων όσον αφορά τον αντίκτυπο που ενδέχεται να έχουνσηmicroαντικές τροποποιήσεις στις προτάσεις της Επιτροπής Αυτό το θέmicroα εξετά-ζεται επί του παρόντος στο πλαίσιο των διαπραγmicroατεύσεων για microία διοργανι-κή συmicroφωνία σχετικά microε την καλύτερη ρύθmicroιση Ανάλογα η Επιτροπή κάλεσετα κράτη microέλη να διεξαγάγουν αξιολογήσεις του αντικτύπου έτσι ώστε να βελ-τιώσουν την ποιότητα των εθνικών microέτρων microεταφοράς ειδικότερα για τυχόνσυmicroπληρωmicroατικές διατάξεις που προστίθενται στις νοmicroοθετικές πράξεις καθώςκαι για τα microέτρα που κοινοποιούνται στην Επιτροπή δυνάmicroει της οδηγίας9834ΕΚ (1)

Μία συγκεκριmicroένη πρωτοβουλία που αποβλέπει στο να προσδιορίσει τον αντί-κτυπο των προτεινόmicroενων νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβουλιών είναι ηΕυρωπαϊκή ∆οκιmicroαστική Οmicroάδα των Επιχειρήσεων (European Business TestPanel) Με τη χρήση των microέσων που παρέχει η πρωτοβουλία της διαλογικήςχάραξης πολιτικής (IPM) και microε τη βοήθεια των κρατών microελών η Επιτροπήαυτή τη στιγmicroή συγκροτεί την εν λόγω δοκιmicroαστική οmicroάδα η οποία απαρτίζε-ται από 4 000 επιχειρήσεις όλων των microεγεθών και όλων των κλάδων

5 Το σχέδιο δράσης για την καλύτερη ρύθmicroιση έθεσε επίσης το ευρύτερο θέmicroατης επιλογής των κατάλληλων microέσων για την κοινοτική δράση για το οποίο ηΕπιτροπή επιφυλάσσεται του δικαιώmicroατός της να υποβάλλει συmicroπληρωmicroατι-κές προτάσεις ανάλογα microε την πρόοδο των εργασιών της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης (2)

Η Επιτροπή ανέφερε ότι οι κανονισmicroοί και οι οδηγίες πρέπει να χρησιmicroοποι-ούνται σύmicroφωνα microε το πνεύmicroα και το γράmicromicroα της συνθήκης για την ΕΚ οικανονισmicroοί πρέπει να χρησιmicroοποιούνται microόνον για δράση που απαιτεί οmicroοιό-microορφη εφαρmicroογή σε όλα τα κράτη microέλη οι οδηγίες σύmicroφωνα microε τον αρχικόορισmicroό τους στη Συνθήκη πρέπει να αποτελούν νοmicroοθετικό microέσο για τη θέσπι-ση νοmicroικού πλαισίου και στόχων προς επίτευξη

22

(1) Οδηγία 9834ΕΚ για την καθιέρωση microιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τοmicroέα των τεχνικών προτύπωνκαι κανονισmicroών

(2) COM(2002) 275

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή σκοπεύει να εξασφαλίσει στο βαθmicroό του δυνατού ότι οι οδηγίεςείναι γενικής φύσης και καλύπτουν τους στόχους τις περιόδους ισχύος και τιςουσιαστικές πτυχές της νοmicroοθεσίας Είναι ευθύνη του νοmicroοθέτη να αποφασίσειποια microορφή θα λάβουν αυτές οι ουσιαστικές πτυχές microε απόφαση πολιτικήςκαι να εξασφαλίσει ότι τα τεχνικά θέmicroατα και οι λεπτοmicroέρειες θα καθοριστούναπό τα σχετικά εκτελεστικά microέτρα Αυτός ο περιορισmicroός των οδηγιών microε τηνπρόθεση ―microεταξύ άλλων― να απλοποιηθεί η νοmicroοθεσία δεν πρέπει να θίξειτις νοmicroοθετικές εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίουαντίθετα θα τους δώσει τη δυνατότητα να συγκεντρωθούν στις θεmicroελιώδειςπτυχές της νοmicroοθέτησης

6 Στη Λευκή Βίβλο και στη συνέχεια στο σχέδιο δράσης της για καλύτερες ρυθ-microίσεις η Επιτροπή προτείνει να γίνεται microεγαλύτερη χρήση εναλλακτικών λύσε-ων αντί της παραδοσιακής νοmicroοθεσίας χωρίς να υπονοmicroεύονται οι διατάξειςτης Συνθήκης ή τα προνόmicroια του νοmicroοθέτη Υπενθυmicroίζει επίσης ότι η συνθήκηγια την ΕΚ προβλέπει ήδη ειδικές microορφές από κοινού ρύθmicroισης παραπέmicroπο-ντας στα άρθρα 138 και 139 της συνθήκης για την ΕΚ σύmicroφωνα microε τα οποία οικοινωνικοί εταίροι microπορούν να συνάπτουν νοmicroικά δεσmicroευτικές συmicroφωνίες σεκοινοτικό επίπεδο

Υπάρχουν αρκετά εργαλεία τα οποία microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν σε ειδικέςπεριπτώσεις για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης απλουστεύοντας ταυ-τόχρονα τις νοmicroοθετικές δραστηριότητες και την ίδια τη νοmicroοθεσία (από κοι-νού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοιχτή microέθοδος συντονισmicroού)

Στο πλαίσιο microιας νοmicroοθετικής πράξης η από κοινού ρύθmicroιση επιτρέπει τηνυλοποίηση των στόχων που καθορίζει ο νοmicroοθέτης microέσω microέτρων που εφαρmicroό-ζονται από δραστήριες και αναγνωρισmicroένες πλευρές στον εν λόγω τοmicroέα ΗΕπιτροπή παραmicroένει πεπεισmicroένη ότι η από κοινού ρύθmicroιση είναι microια επιλογήγια την εστίαση του νοmicroοθετικού έργου στα ουσιώδη στοιχεία και για τηναπλούστευση και βελτίωση της εφαρmicroογής ― που περιορίζεται από κριτήριαπου θα καθοριστούν σε microια microελλοντική διοργανική συmicroφωνία για καλύτερεςρυθmicroίσεις Η αυτορρύθmicroιση αφορά πολυάριθmicroες πρακτικές κοινούς κανόνεςδεοντολογικούς κώδικες και εθελοντικές συmicroφωνίες που οι οικονοmicroικοί φορείςοι κοινωνικοί παράγοντες οι ΜΚΟ και οι οργανωmicroένες οmicroάδες καθορίζουνεθελοντικά για τη ρύθmicroιση και οργάνωση των δραστηριοτήτων τους Αντίθεταmicroε την από κοινού ρύθmicroιση η αυτορρύθmicroιση δεν προϋποθέτει νοmicroοθετικήπράξη Η Επιτροπή έχει προτείνει κριτήρια και τρόπους χρήσης αυτών καιπαρόmicroοιων εναλλακτικών microέσων για την επιδίωξη των στόχων της Συνθήκηςκαι επί του παρόντος αποτελούν αντικείmicroενο διαπραγmicroατεύσεων για microια διορ-γανική συmicroφωνία Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε προσανατολισmicroούςγια το ρόλο της ανοικτής microεθόδου συντονισmicroού και στην Ετήσια ΣτρατηγικήΠολιτικής για το 2003 προσδοκεί να διεξάγει στρατηγική αξιολόγηση του κατάπόσο είναι αποτελεσmicroατική η microέθοδος στους τοmicroείς όπου εφαρmicroόστηκε αρχικά

7 Η Επιτροπή πρότεινε να γίνει σηmicroαντική προσπάθεια απλούστευσης τουσώmicroατος της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και microείωσης του όγκου της microε την υπο-

23

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

στήριξη του Συmicroβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Η Επιτροπήπροτείνει τα όργανα να καθορίσουν από κοινού ένα πρόγραmicromicroα για τηναπλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θα προσδιορίσει τουςτοmicroείς προτεραιότητας που χρειάζονται απλούστευση και θα ενηmicroερώσει ανά-λογα το νοmicroοθέτη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο τα οποία ωςνοmicroοθέτης θα πρέπει να εγκρίνουν τελικά τις προτάσεις για τις απλουστευmicroέ-νες νοmicroοθετικές πράξεις θα πρέπει να προσαρmicroόσουν τις microεθόδους εργασίαςτους για να επιτύχουν ταχύτερες και πιο αποτελεσmicroατικές διαδικασίες απλού-στευσης της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θεωρεί πολύ σηmicroαντικό ηδιοργανική συmicroφωνία για καλύτερες ρυθmicroίσεις να καλύπτει την άποψη αυτήκαι να ενσωmicroατώνει και να ενισχύει το συνεχιζόmicroενο έργο σχετικά microε το πρό-γραmicromicroα κωδικοποίησης που ξεκίνησε η Επιτροπή τον Νοέmicroβριο του 2001 (1)καθώς και το έργο για την αναδιατύπωση (2)

322 Καλύτερη εφαρmicroογή

1 Με βάση τη γενική περιγραφή των καλύτερων ρυθmicroίσεων και του επαναπροσ-διορισmicroού των πολιτικών και των οργάνων στη Λευκή Βίβλο καθώς και τιςπρωτοβουλίες της Επιτροπής για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή και καλύτερες πολιτι-κές η Επιτροπή ενέκρινε επίσης αρκετές σηmicroαντικές προτάσεις για την καλύ-τερη εφαρmicroογή της κοινοτικής δράσης

2 Το άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ παρέχει microια σηmicroαντική βάση για τονεκτελεστικό ρόλο της Επιτροπής Η εφαρmicroογή του που διέπεται από το συνα-φές παράγωγο δίκαιο για τους όρους άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτή-των [η επονοmicroαζόmicroενη laquoεπιτροπολογίαraquo (3)] έχει εποmicroένως ζωτική σηmicroασίαγια τις προσπάθειες επαναπροσδιορισmicroού των οργάνων και την επίτευξη τωνεπιθυmicroητών βελτιώσεων της νοmicroιmicroότητας της αποτελεσmicroατικότητας και τηςαξιοπιστίας της Κοινότητας

Η Επιτροπή υποστηρίζει στη Λευκή Βίβλο ότι ο στόχος του επαναπροσδιορι-σmicroού των οργάνων θα δικαιολογούσε την επανεξέταση εάν όχι την κατάργη-ση των υφιστάmicroενων διαδικασιών διαχείρισης και ρύθmicroισης Αυτό πρέπει νασυνδυαστεί microε τη νέα εξισορρόπηση των αρmicroοδιοτήτων των θεσmicroικών οργά-νων περιορίζοντας την Επιτροπή στην κύρια αρmicroοδιότητα της εκτελεστικήςνοmicroοθεσίας και την ενίσχυση της δυνατότητας των δύο κλάδων του κοινοτι-κού νοmicroοθέτη (Κοινοβούλιο και Συmicroβούλιο) να ελέγχουν την άσκηση των εκτε-λεστικών αρmicroοδιοτήτων της Επιτροπής τουλάχιστον στους τοmicroείς που υπόκει-νται σε διαδικασία συναπόφασης (άρθρο 251 της συνθήκης για την ΕΚ)

Σύmicroφωνα microε τους προσανατολισmicroούς αυτούς και διατηρώντας την πρόσβασηστην αναγκαία εmicroπειρογνωmicroοσύνη των εκπροσώπων των κρατών microελών η

24

(1) COM(2001) 645(2) ∆ιοργανική συmicroφωνία της 28ης Νοεmicroβρίου 2001 για microια πιο συστηmicroατοποιηmicroένη χρήση της τεχνικής της ανα-

διατύπωσης των νοmicroικών πράξεων ∆ηmicroοσιεύθηκε στην ΕΕ C 77 της 2832002 (σ 1-3)(3) Απόφαση 1999468EΚ του Συmicroβουλίου

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της απόφασης 1999468EΚ (1) του Συmicro-βουλίου Συγκεκριmicroένα προτείνει την αναθεώρηση της υφιστάmicroενης ρυθmicroιστι-κής διαδικασίας για την εφαρmicroογή microέτρων σύmicroφωνα microε τη διαδικασία συνα-πόφασης εισάγοντας δύο ξεχωριστές φάσεις Κατά την αρχική εκτελεστικήφάση η Επιτροπή θα υποβάλλει τα σχέδια microέτρων σε microια επιτροπή εκπροσώ-πων των κρατών microελών Εάν έως τη λήξη της προθεσmicroίας που θα καθοριστείαπό την Επιτροπή η επιτροπή εκφράσει αντίθεση στο σχέδιο microέτρου θα δοθείεπιπλέον χρόνος στην Επιτροπή για την εξεύρεση λύσης Το σχέδιο microέτρου τηςΕπιτροπής θα προωθηθεί στη συνέχεια κατά τη δεύτερη φάση ελέγχου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο Οποιοδήποτε από τα όργανααυτά εντός καθορισmicroένης προθεσmicroίας microπορεί να εκφράσει την αντίθεσή τουστο σχέδιο microέτρου εφαρmicroογής της Επιτροπής και στην περίπτωση αυτή η Επι-τροπή microπορεί είτε να υποβάλλει νοmicroοθετική πρόταση ή να προχωρήσει στηνέγκριση του microέτρου εφαρmicroογής ενδεχοmicroένως τροποποιηmicroένου σύmicroφωνα microε τιςθέσεις του Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η διαδικασία αυτή συmicroπληρώ-νεται microε microια επείγουσα διαδικασία που επιτρέπει τη θέση σε ισχύ των microέτρωνεφαρmicroογής προτού γίνουν οι έλεγχοι του νοmicroοθέτη Αυτή η αλλαγή των διαδι-κασιών laquoεπιτροπολογίαςraquo θα έχει microεταβατική φύση εν αναmicroονή ενός νέουσυστήmicroατος εκχώρησης εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων βάσει της αναθεώρησηςτων Συνθηκών (βλέπε το σηmicroείο 34)

3 Η Λευκή Βίβλος υποστήριξε ότι η δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών microεσαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς αρmicroοδιότητας θα βοηθούσε στη βελτίωση τουτρόπου εφαρmicroογής και επιβολής των κανόνων σε ολόκληρη την ΕΚ Προβλέ-ποντας ένα διαρκώς microεγαλύτερο ρόλο για τους ρυθmicroιστικούς οργανισmicroούς ηΛευκή Βίβλος πρότεινε ορισmicroένες προϋποθέσεις για τους οργανισmicroούς αυτούςκαι ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα υπέβαλε λεπτοmicroερές πλαίσιο για τη δηmicroι-ουργία τη λειτουργία και την εποπτεία των microελλοντικών ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση που καθορίζει τοπλαίσιο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (2) για να διευκολύνει τη δηmicroιουργίατων οργανισmicroών αυτών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ενότητα και την ακε-ραιότητα της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΚ Το λεπτοmicroερές πλαίσιοπροβλέπει κριτήρια για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (ιδρυτικήπράξη νοmicroική υπόσταση τόπος) τη λειτουργία τους (πεδίο αρmicroοδιοτήτωνδιευθυντικά όργανα καθεστώς του διευθυντή δυνατότητες προσφυγής διοι-κητικές και προϋπολογιστικές διαδικασίες) και τους microηχανισmicroούς της Κοινό-τητας για τον έλεγχο των οργανισmicroών αυτών (διοικητικοί πολιτικοί οικονοmicroι-κοί και νοmicroικοί έλεγχοι) Η Επιτροπή κάλεσε το Κοινοβούλιο και το Συmicroβού-λιο να επισηmicroοποιήσουν το πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών βάσει των αρχών που καθορίζονται στην ανακοίνωσή της

25

(1) COM(2002) 719(2) COM(2002) 718

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 3: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

Περισσότερες πληροφορίες για την Ευρωπαϊκή Ένωση παρέχονται από το Internet microέσωτου εξυπηρετητή Europa (httpeuropaeuint)

Βιβλιογραφικό δελτίο υπάρχει στο τέλος του τεύχους

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων 2003

ISBN 92-894-4554-8

copy Ευρωπαϊκές Κοινότητες 2003Επιτρέπεται η αναπαραγωγή microε αναφορά της πηγής

Printed in Belgium

ΤΥΠΩΜΕΝΟ ΣΕ ΧΑΡΤΙ ΛΕΥΚΑΣΜΕΝΟ ΧΩΡΙΣ ΧΛΩΡΙΟ

Πίνακας περιεχοmicroένων

1 Εισαγωγή 5

2 ∆ιδάγmicroατα που αποκοmicroίζονται από τις αντιδράσεις στη Λευκή Βίβλο 7

21 Η δηmicroόσια διαβούλευση 722 Τα κυριότερα διδάγmicroατα από τη δηmicroόσια διαβούλευση 823 Προς microία κοινή αντίληψη της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης 9

3 Εφαρmicroογή της Λευκής Βίβλου 11

31 Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή 11311 Πρώτος άξονας δράσης πληροφόρηση και επικοινωνία για να γίνει

πιο ανοικτός ο τρόπος λειτουργίας της Ένωσης 11312 ∆εύτερος άξονας δράσης προσέγγιση των πολιτών microέσω της περιφερειακής

και της τοπικής αυτοδιοίκησης 14313 Τρίτος άξονας δράσης συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών Πιο

αποτελεσmicroατικές και πιο ανοικτές διαβουλεύσεις για τη διαmicroόρφωση των κοινοτικών πολιτικών 15

314 Τέταρτος άξονας δράσης διασύνδεση microέσω δικτύων 1832 Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα 19321 Καλύτερη ρύθmicroιση 20322 Καλύτερη εφαρmicroογή 2433 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση 2734 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων 30

4 Συmicroπέρασmicroα 33

Παράρτηmicroα I mdash Η δηmicroόσια διαβούλευση 35

Παράρτηmicroα II mdash Χρήσιmicroοι ιστοχώροι 47

1 Εισαγωγή

Κατά την παρουσίαση της σηmicroερινής Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τονΦεβρουάριο του 2000 ο πρόεδρος κ Romano Prodi χαρακτήρισε την προώθησηνέων microορφών διακυβέρνησης ως έναν από τους τέσσερις στρατηγικούς στόχουςπου πρέπει να επιτύχει η παρούσα Επιτροπή στη διάρκεια της θητείας της (1)

Στις 25 Ιουλίου 2001 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε microία Λευκή Βίβλο για τηνευρωπαϊκή διακυβέρνηση η οποία είναι διαθέσιmicroη στο κοινό microέσω ∆ιαδικτύου (2)και διανέmicroεται επίσης ευρέως microε τη microορφή φυλλαδίου Έχει ήδη αποτελέσει θέmicroαδηmicroόσιων συζητήσεων σεmicroιναρίων άρθρων και microελετών

Οι δηmicroόσιες διαβουλεύσεις που ολοκληρώθηκαν στις 31 Μαρτίου 2002 έδωσαν τηδυνατότητα στο κοινό να διατυπώσει τα σχόλιά του Στη Λευκή Βίβλο η Επιτρο-πή ανακοινώνει ότι πριν από τα τέλη του 2002 θα υποβάλει έκθεση σχετικά microε τηνπρόοδο που σηmicroειώθηκε όσον αφορά τις πρωτοβουλίες διακυβέρνησης αντλώ-ντας παράλληλα τα διδάγmicroατα από τις δηmicroόσιες διαβουλεύσεις Η Επιτροπή θεώ-ρησε ότι microε αυτόν τον τρόπο θα τεθούν οι βάσεις για περαιτέρω συνεργασία microετα-ξύ των θεσmicroικών οργάνων στο θέmicroα της microεταρρύθmicroισης της ευρωπαϊκής διακυ-βέρνησης στο πλαίσιο των υπαρχουσών συνθηκών Ωστόσο όπως η ίδια ανέφερεπροτίθεται να διαδραmicroατίσει ενεργό ρόλο στο έργο αφενός της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης και αφετέρου της προσεχούς διακυβερνητικής διάσκεψης(∆∆) στις οποίες έχει ανατεθεί το καθήκον επινόησης microιας νέας συνθήκης Έχο-ντας θέσει αυτόν το στόχο η Επιτροπή θα αντλήσει έmicroπνευση από τις εmicroπειρίεςπου αποκόmicroισε κατά την εφαρmicroογή της Λευκής Βίβλου

Η προώθηση νέων microορφών διακυβέρνησης δεν είναι microε κανέναν τρόπο αποκλει-στική αρmicroοδιότητα των ευρωπαϊκών θεσmicroικών οργάνων και ακόmicroα λιγότερο τηςΕπιτροπής Είναι αρmicroοδιότητα των δηmicroόσιων αρχών όλων των επιπέδων τωνιδιωτικών επιχειρήσεων και της οργανωmicroένης κοινωνίας των πολιτών και αυτόγιατί η ορθή διακυβέρνηση ―διαφάνεια συmicromicroετοχή λογοδότηση αποτελεσmicroατι-κότητα και συνοχή― είναι αυτό που αναmicroένει το κοινό στις αρχές του 21ουαιώνα Συνεπώς η Λευκή Βίβλος δεν microπορεί να καλύψει όλες τις πτυχές του θέmicroα-τος Άλλος ένας περιορισmicroός είναι η απόφαση που έλαβε η Επιτροπή το 2001 ναυποβάλλει microόνον εκείνες τις προτάσεις που microπορούν να εφαρmicroοστούν microέσα στουπάρχον θεσmicroικό πλαίσιο δηλαδή βάσει των Συνθηκών όπως αυτές έχουν Αυτήη επιλογή ήταν η microόνη διαθέσιmicroη από τη στιγmicroή που ύστερα από την απόφασητου Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου της Νίκαιας τον ∆εκέmicroβριο του 2000 είναι αρmicroο-διότητα microιας νέας ∆∆ στην οποία θα συmicromicroετέχουν όσο το δυνατόν περισσότεροιπαράγοντες να διαmicroορφώσει ένα νέο πλαίσιο για τα θεσmicroικά όργανα το 2004

5

(1) Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Συmicroβούλιο στην Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική καιΚοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών ― Στρατηγικοί στόχοι 2000-2005 Φεβρουάριος 2000― COM(2000) 154

(2) httpeuropaeuintcommgovernance index_enhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Ωστόσο η διάκριση microεταξύ του υπάρχοντος θεσmicroικού πλαισίου και ενός microελλο-ντικού αναθεωρηmicroένου θεσmicroικού πλαισίου δεν microπορεί να ερmicroηνευθεί πολύαυστηρά όσον αφορά τα δηmicroόσια σχόλια για την ευρωπαϊκή διακυβέρνησηΠολλά άτοmicroα που ανταποκρίθηκαν στη Λευκή Βίβλο εξέθεσαν τις ιδέες τους καιγια τη microελλοντική συνθήκη

Η Επιτροπή υποβάλλει στη Συνέλευση ξεχωριστές εισηγήσεις microε θέmicroα τη microεταρ-ρύθmicroιση των Συνθηκών οι οποίες επίσης βασίζονται στο περιεχόmicroενο και τις δια-δικασίες που ξεκίνησαν microε τη Λευκή Βίβλο Με τον τρόπο αυτόν καθιερώνεται οαναγκαίος δεσmicroός microε το έργο της Συνέλευσης και microε τη διακυβερνητική διάσκεψη

6

2 ∆ιδάγmicroατα που αποκοmicroίζονται από τις αντιδράσεις στη Λευκή Βίβλο

21 Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η διαδικασία κατά την οποία το κοινό διατύπωσε τις απόψεις και τα σχόλιά τουσχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκεσε οκτώ microήνες από τις 25Ιουλίου 2001 έως τις 31 Μαρτίου 2002 Στο παράρτηmicroα παρατίθενται πληροφορίεςσχετικά microε τη διεξαγωγή αυτής της διαδικασίας και των βασικών microηνυmicroάτων πουπαρελήφθησαν (1)

Η αντίδραση στη δηmicroόσια διαβούλευση της Επιτροπής για τη Λευκή Βίβλο ήτανπεριορισmicroένη σε αριθmicroό (260 παρεmicroβάσεις) αλλά πλούσια σε περιεχόmicroενο Ο τρό-πος microε τον οποίο το κοινό υποδέχθηκε τη Λευκή Βίβλο ήταν πολύπτυχος καιπαρείχε πραγmicroατική προστιθέmicroενη αξία στο επακόλουθο έργο της Επιτροπής γιατη χάραξη πολιτικής Ακόmicroα παρότρυνε την Επιτροπή να λάβει υπόψη τις θέσειςτων διαφόρων συντελεστών στην περαιτέρω διαmicroόρφωση της ευρωπαϊκής διακυ-βέρνησης συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης της καθυστέρησης ή της εγκατάλειψης τωνενεργειών που δεν συγκεντρώνουν επαρκή υποστήριξη

Η αντίδραση του κοινού υποστήριξε σε microεγάλο βαθmicroό τον ορισmicroό που περιέχει ηΛευκή Βίβλος για τις θεmicroελιώδεις αρχές της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δηλαδήτη διαφάνεια τη συmicromicroετοχή τη λογοδότηση την αποτελεσmicroατικότητα και τησυνοχή ενώ αρχές όπως η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και η επικουρικότητα προ-τάθηκαν ως προσθήκες

Αξίζει να σηmicroειωθεί ότι microερικά θεσmicroικά όργανα της ΕΕ και διάφορα κράτη microέληδεν συνέβαλαν στη δηmicroόσια διαβούλευση Αντίστοιχα παρατηρήθηκε microία γεω-γραφική ανισορροπία όσον αφορά τις παρεmicroβάσεις από το ένα κράτος microέλος στοάλλο γεγονός που αντανακλά τις διαφορές στην παιδεία και την παράδοση τηςδηmicroόσιας έκφρασης των πολιτών Ακόmicroα τα σχόλια που παρελήφθησαν αποκά-λυψαν σηmicroαντικές διαφοροποιήσεις όσον αφορά τον τρόπο microε τον οποίο γίνεταιαντιληπτή η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση Με άλλα λόγια οι συmicromicroετέχοντες στη δια-βούλευση σχολίασαν τα θέmicroατα και τις προσεγγίσεις που προτείνονται στη ΛευκήΒίβλο ανάλογα microε το πρίσmicroα υπό το οποίο αντιλαmicroβάνονται την έννοια της ευρω-παϊκής διακυβέρνησης ― σε αυτήν περιλαmicroβάνονται microεταξύ άλλων ανησυχίες γιατη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα συνταγmicroατικές ή θεσmicroικές πτυχές κριτήρια αποτελε-σmicroατικότητας ακόmicroα και σκέψεις που συνδέονται microε την πολιτική σκοπιmicroότητα

7

(1) Πλήρεις λεπτοmicroέρειες για τα αποτελέσmicroατα των δηmicroόσιων διαβουλεύσεων συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης microιας πιοενδελεχούς ανάλυσης της συσχέτισης microεταξύ των ατόmicroων που διατύπωσαν τη γνώmicroη τους και το θέmicroα πουέθιξαν ή τους προσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στην ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπήςπου είναι αφιερωmicroένη στη διακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernance index_enhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

22 Τα κυριότερα διδάγmicroατα από τη δηmicroόσια διαβούλευση

Παρότι η αποδοχή από microέρους των πολιτών δεν ήταν απόλυτη η Επιτροπήεκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι η δηmicroόσια αυτή διαβούλευσηυποστήριξε τις εξής βασικές προσεγγίσεις όσον αφορά τη διακυβέρνηση

bull Πρέπει να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή laquoτης βάσηςraquo στη χάραξη και την εφαρmicroογήτης πολιτικής της ΕΕ

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo και για τη γνωmicroο-δότηση της κοινωνίας των πολιτών προσέλκυσαν το microεγαλύτερο ενδιαφέρον απόοποιοδήποτε άλλο θέmicroα Ευρύ φάσmicroα ατόmicroων σχολίασε τη Λευκή Βίβλο εξετά-ζοντας ειδικότερα το θέmicroα της microικρής συmicromicroετοχής των πολιτών στις κοινοτικέςδραστηριότητες και επανέλαβε τη θεmicroελιώδη προθυmicroία του να προβεί σε διάλο-γο και να συmicromicroετάσχει στη χάραξη των πολιτικών της ΕΕ

Οι αντιδράσεις επιβεβαιώνουν ότι είναι εις όφελος της ΕΕ να καθιερωθεί περισ-σότερη διαφάνεια και καλύτερες διαδικασίες για τη διατύπωση της γνώmicroης τωνπολιτών τόσο άmicroεσα όσο και microακροπρόθεσmicroα όχι microόνον για τη διαmicroόρφωσηκαλύτερων πολιτικών αλλά και για την καλύτερη εφαρmicroογή τους Η αποτελεσmicroα-τική διαφάνεια απαιτεί microία προορατική προσέγγιση και δεν microπορεί να περιοριστείστην πρόσβαση σε έγγραφα Στη χάραξη πολιτικής πρέπει επίσης να συmicromicroετά-σχουν οι εθνικές και οι περιφερειακές ή οι τοπικές αρχές καθώς και ένα ευρύφάσmicroα microη κυβερνητικών ενδιαφερόmicroενων φορέων Οι δηmicroόσιες αντιδράσεις επι-βεβαιώνουν την ανάγκη να αναθεωρηθεί ο ρόλος της Επιτροπής των Περιφερει-ών και της Οικονοmicroικής και Κοινωνικής Επιτροπής Αυτό θα επιτευχθεί microε τησυmicromicroετοχή τους ήδη από τα πρώτα στάδια στις διαβουλεύσεις της Επιτροπής microετην καλύτερη εκπροσώπηση των αρχών περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκη-σης και της κοινωνίας των πολιτών και microε έναν ευρύτερο προορατικό διάλογο microετους δήmicroους και τις κοινότητες πέραν των εκάστοτε ειδικών διαβουλεύσεων

bull Πρέπει να διευρυνθεί η επιλογή των microέσων ανταπόκρισης σε νέες προκλήσειςόσον αφορά τη διακυβέρνηση

Υποστηρίζεται η πεποίθηση της Επιτροπής ότι χρειάζονται πιο ποικίλα και πιοευέλικτα microέσα χάραξης πολιτικής microέσα στην παραδοσιακή νοmicroοθεσία και παράλ-ληλα microε αυτήν Τα microέσα που διαθέτει η Κοινότητα πρέπει να επιδέχονται καλύτε-ρη εφαρmicroογή Έτσι microε τη βελτίωση των πολιτικών και του ρυθmicroιστικού πλαισίουδιαmicroορφώνονται οι συνθήκες κάτω από τις οποίες οι νοmicroοθετικές καθώς και οιεναλλακτικές προσεγγίσεις όπως η από κοινού ρύθmicroιση ή η ανοικτή microέθοδοςσυντονισmicroού microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν πιο κατάλληλα και πιο αποτελεσmicroα-τικά

Επιπλέον η επιλογή των κατάλληλων microέσων πρέπει να βασίζεται περισσότεροστα γεγονότα Για το σκοπό αυτόν πρέπει να διεξάγονται εκ των προτέρων αξιο-λογήσεις του αντικτύπου του εκάστοτε microέσου στις οποίες θα περιλαmicroβάνεται ηεκτίmicroηση των οικονοmicroικών περιβαλλοντικών και κοινωνικών συνεπειών microίαδοmicroηmicroένη προσέγγιση όσον αφορά τη συλλογή και τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroο-

8

∆Ι∆ΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΠΟΚΟΜΙΖΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΝΤΙ∆ΡΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΛΕΥΚΗ ΒΙΒΛΟ

σύνης ενώ παράλληλα θα ζητείται η γνώmicroη του κοινού και των ενδιαφερόmicroενωνσυντελεστών Όλα αυτά πρέπει να διενεργούνται microε διαφάνεια έτσι ώστε να microπο-ρεί το κοινό να τα ελέγξει

bull Χρειάζονται πιο εστιασmicroένα ευρωπαϊκά θεσmicroικά όργανα microε σαφέστερες αρmicroο-διότητες

Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι microέσα από τις δηmicroόσιες διαβουλεύσεις καταδεικνύε-ται η ανάγκη για σαφέστερη πιο διαφανή και πιο ελέγξιmicroη κατανοmicroή αρmicroοδιοτή-των microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της ΕΕ όπως και η ίδια υποστήριξε στηΛευκή Βίβλο και ενώπιον της Συνέλευσης Για το σκοπό αυτόν απαιτείται έναςσαφέστερος διαχωρισmicroός microεταξύ νοmicroοθετικών και εκτελεστικών καθηκόντων καιη διασαφήνιση και επιβεβαίωση των εκτελεστικών καθηκόντων της Επιτροπήςαπέναντι στα κράτη microέλη

Η Επιτροπή υποβάλλει σχετικές προτάσεις στη Συνέλευση αποβλέποντας στηνπροσαρmicroογή της Συνθήκης Επιπλέον εν αναmicroονή των πιθανών microελλοντικώναλλαγών της Συνθήκης η Επιτροπή προτείνει microέτρα για την επιδίωξη των στόχωναυτών microε την εκmicroετάλλευση των δυνατοτήτων που προσφέρονται στην παρούσαΣυνθήκη Ειδικότερα προτείνει τροποποιήσεις στο γενικό σύστηmicroα των επιτρο-πών που αποτελούνται από εκπροσώπους των κρατών microελών και επικουρούν τηνΕπιτροπή κατά την άσκηση των εκτελεστικών της καθηκόντων (η επονοmicroαζόmicroε-νη laquoεπιτροπολογίαraquo) καθώς και ένα πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικώνφορέων σε κοινοτικό επίπεδο

Επιπλέον σύmicroφωνα microε το βασικό καθήκον της Επιτροπής να εξασφαλίζει τηνεφαρmicroογή και την επιβολή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας προβλέπεται microία νέα καιπιο αποτελεσmicroατική προσέγγιση για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων τωνκοινοτικών νόmicroων

23 Προς microία κοινή αντίληψη της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης

Μέρος του κοινού που συmicromicroετείχε στη διαβούλευση διαπιστώνει microε λύπη του τουςπεριορισmicroούς που υπάρχουν στη Λευκή Βίβλο όσον αφορά το περιεχόmicroενο τηςέννοιας laquoδιακυβέρνησηraquo η οποία εστιάζεται κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητακαι την αποδοτικότητα του κοινοτικού συστήmicroατος λήψης αποφάσεων ενώ αγνο-εί ζητήmicroατα δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας και δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος στηνευρωπαϊκή ολοκλήρωση τα οποία εκλαmicroβάνονται ως πιο σηmicroαντικά

Η Επιτροπή έχει υπογραmicromicroίσει ότι το πρόγραmicromicroα εργασίας που αφορά την ευρω-παϊκή διακυβέρνηση δεν πρέπει να περιοριστεί στη Λευκή Βίβλο ή στα θέmicroαταπου αυτή θέτει Η Λευκή Βίβλος αποσκοπούσε στο να προωθήσει την ανάπτυξητης ευρωπαϊκής διακυβέρνησης εστιάζοντας σε επιλεγmicroένα θέmicroατα υπό ορισmicroέ-νες συνθήκες Ειδικότερα η Λευκή Βίβλος υπέθετε ένα σταθερό θεσmicroικό πλαίσιοκαι microία σταθερή Συνθήκη microε πυρήνα microία ενισχυmicroένη κοινοτική microέθοδο Έτσι οιαλλαγές της Συνθήκης όσον αφορά τις δυνατότητες διακυβέρνησης επαφίονταιγενικά στην ξεχωριστή διαδικασία που έχει σήmicroερα δροmicroολογήσει η Συνέλευση

9

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ενόψει της διακυβερνητικής διάσκεψης του 2004 Επιπλέον κατά την εξέταση τουρόλου της ίδιας της Επιτροπής στην ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Λευκή Βίβλοςεστιάστηκε στη βελτίωση του ρόλου αυτού όσον αφορά τα εκτελεστικά καθήκο-ντα και τη χάραξη πολιτικής αλλά πολύ λιγότερο στο ρόλο της Επιτροπής ωςευρωπαϊκής δηmicroόσιας διοίκησης (η οποία υπόκειται στο τρέχον πρόγραmicromicroαmicroεταρρύθmicroισης) Τέτοιου είδους περιορισmicroοί στη Λευκή Βίβλο οδήγησαν ενδεχο-microένως σε microη ηθεληmicroένες ερmicroηνείες microιας στενής ατζέντας διακυβέρνησης η οποίαστην ουσία είναι αντίθετη microε την επιθυmicroία της Επιτροπής να διατηρήσει microίαευρεία προοπτική για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

10

3 Εφαρmicroογή της Λευκής Βίβλου

Η Λευκή Βίβλος για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση διατύπωσε βασικές προτάσειςγια αλλαγή σε τέσσερις ευρείς τοmicroείς δράσης laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo laquoκαλύτε-ρες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo laquoη συmicroβολή της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo και laquoεπαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνωνraquo

31 Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των microη θεσmicroικώνσυντελεστών στη χάραξη πολιτικής και ―έως έναν συγκεκριmicroένο βαθmicroό― στηνεφαρmicroογή της πολιτικής βρίσκονται σαφώς στο επίκεντρο της microεταρρύθmicroισης τηςδιακυβέρνησης η οποία αποσκοπεί στο να φέρει την Ευρωπαϊκή Ένωση κοντύ-τερα στους πολίτες της Αντικατοπτρίζοντας την επίγνωση της Επιτροπής ότι οιπολίτες αντιλαmicroβάνονται την ΕΕ ως πολύ laquomicroακρινήraquo αλλά κυρίως εκφράζονταςτην πραγmicroατική δέσmicroευση για εmicroπλουτισmicroό των διαδικασιών χάραξης πολιτικήςη Λευκή Βίβλος προτείνει τη συmicromicroετοχή της laquoβάσηςraquo στην ευρωπαϊκή διακυβέρ-νηση microέσω διαφόρων διαδικασιών και παραγόντων

311 Πρώτος άξονας δράσης πληροφόρηση και επικοινωνία για να γίνει πιο ανοικτός οτρόπος λειτουργίας της Ένωσης

1 Η Λευκή Βίβλος ζητά τη βελτίωση της πληροφόρησης τη βελτίωση της αmicroεσό-τητας και της διαφάνειας και την εξασφάλιση microιας πιο προορατικής επικοινω-νίας microεταξύ των παραγόντων του δηmicroόσιου τοmicroέα (θεσmicroικά όργανα κράτηmicroέλη κλπ) και των πολιτών της Ευρώπης Όσον αφορά την επικοινωνία η Επι-τροπή επιβεβαιώνει την προσήλωσή της σε ένα πολύγλωσσο περιβάλλον Προ-τείνει στα ευρωπαϊκά θεσmicroικά όργανα να εξακολουθήσουν και το 2002 να ανα-πτύσσουν την ηλεκτρονική εφαρmicroογή EUR-Lex ως ενιαίο πολύγλωσσο κόmicroβοσε απευθείας σύνδεση όπου το κοινό θα microπορεί να παρακολουθήσει τηνπορεία των προτάσεων πολιτικής σε όλα τα στάδια της διαδικασίας λήψηςαποφάσεων Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο πρέπει να παρέ-χουν πιο γρήγορα πληροφορίες για όλα τα στάδια της διαδικασίας συναπόφα-σης ιδίως όσον αφορά την τελική laquoφάση του συmicroβιβασmicroούraquo Τέλος η ΛευκήΒίβλος καλεί τα κράτη microέλη να προωθήσουν τον δηmicroόσιο διάλογο για τιςευρωπαϊκές υποθέσεις

2 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η ανακοίνωση της Επιτροπής γιαένα νέο πλαίσιο συνεργασίας σε δραστηριότητες της πολιτικής της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης στον τοmicroέα της πληροφόρησης και επικοινωνίας (1) αποδεικνύειτην επιθυmicroία της Επιτροπής να ενηmicroερώνει πιο ενεργά το ευρύ κοινό για τιςευρωπαϊκές υποθέσεις σε microόνιmicroη συνεργασία microε άλλα όργανα-εταίρους Το

11

(1) COM(2001) 354

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Συmicroβούλιο και το Κοινοβούλιο χαιρέτισαν αυτή την πρωτοβουλία Η Επιτρο-πή εξέδωσε microία δεύτερη ανακοίνωση σχετικά microε το περιεχόmicroενο και την προ-σέγγιση της προτεινόmicroενης δράσης microε τίτλο laquoΜία στρατηγική πληροφόρησηςκαι επικοινωνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσηςraquo (1) στην οποία διαmicroορφώνεταιmicroία νέα δισχιδής προσέγγιση

bull πρέπει να δοθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση η ικανότητα να διατυπώνει και ναδιαδίδει microηνύmicroατα προσαρmicroοσmicroένα και εστιασmicroένα στα θέmicroατα προτεραιό-τητάς της Αυτή η ικανότητα πρέπει να αναπτυχθεί κατά τρόπο σφαιρικό καισυνεκτικό και να βασίζεται σε σαφείς στόχους που έχουν θέσει τα ίδια ταθεσmicroικά όργανα

bull πρέπει να καθιερωθεί microία εθελοντική εταιρική σχέση συνεργασίας microε τακράτη microέλη η οποία να στηρίξει την πραγmicroατική αλληλεπίδραση microεταξύαφενός των δοmicroών και της τεχνογνωσίας τους και αφετέρου των δραστηριο-τήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης

3 Η κεντρική υπηρεσία Europe Direct (2) η οποία είναι προσπελάσιmicroη και τηλε-φωνικώς και microέσω του ∆ιαδικτύου εξακολουθεί να απαντά σε microεγάλο αριθmicroόαιτηmicroάτων για ενηmicroέρωση γενικής φύσης Το 2002 λειτούργησε εκ νέου η Υπη-ρεσία Προσανατολισmicroού για τους Πολίτες (Citizens Signpost Service) (3) ηοποία παρέχει πληροφορίες σχετικά microε τα δικαιώmicroατα των πολιτών και microε ταπροβλήmicroατα που προκύπτουν στην εσωτερική αγορά Οι χρήστες (οι οποίοιεπικοινωνούν microέσω δωρεάν τηλεφωνικής γραmicromicroής ή microέσω ∆ιαδικτύου) microπο-ρούν να χρησιmicroοποιήσουν οποιαδήποτε από τις έντεκα επίσηmicroες γλώσσες τηςΈνωσης και οι εmicroπειρογνώmicroονες που είναι επιφορτισmicroένοι microε τη διεκπεραίω-ση των ερωτηmicroάτων πρέπει να απαντήσουν εντός τριών εργάσιmicroων ηmicroερώνΈνα δίκτυο που απευθύνεται ειδικά στις επιχειρήσεις Solvit (4) άρχισε να λει-τουργεί σε απευθείας σύνδεση τον Ιούλιο 2002 βασιζόmicroενο στα κέντρα συντο-νισmicroού των κρατών microελών που από το 1997 και εξής είναι αρmicroόδια για τη διεκ-περαίωση των προβληmicroάτων που αντιmicroετωπίζουν οι επιχειρήσεις στην ενιαίααγορά Η δικτυακή εργασία αυτής της υπηρεσίας θα εντείνει την αmicroοιβαίαπίεση microεταξύ οmicroοτίmicroων και θα δηmicroιουργήσει αλληλεπιδράσεις microε τις οποίες θαβελτιωθεί η ποιότητα των υπηρεσιών και θα παρασχεθούν πληροφορίες σχετι-κά microε αυτές Οι ιστοσελίδες laquo∆ιάλογος microε τους πολίτεςraquo και laquo∆ιάλογος microε τιςεπιχειρήσειςraquo (5) παρέχουν πρόσβαση σε πληροφορίες που αφορούν τα δικαι-ώmicroατα του ατόmicroου και των επιχειρήσεων microέσα στην εσωτερική αγορά καιπαράλληλα βοηθούν στην επίλυση των προβληmicroάτων

4 Η αmicroφίδροmicroη επικοινωνία που προσφέρεται στους πολίτες έχει αναπτυχθείσηmicroαντικά από την έκδοση της Λευκής Βίβλου τον Ιούλιο 2001 Ο ιστοχώρος

12

(1) COM(2002) 350(2) httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml(3) httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm(4) httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_elhtm(5) httpeuropaeuintcitizens και httpeuropaeuintbusiness

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Futurum (1) τον οποίο διαχειρίζεται η Επιτροπή και ο επίσηmicroος ιστοχώρος τηςΣυνέλευσης προσφέρουν σε όλους την ευκαιρία να διατυπώσουν την άποψήτους και να συmicroβάλουν microε προτάσεις στη συζήτηση για το microέλλον της ΈνωσηςΟ ιστοχώρος της διακυβέρνησης έδωσε τη δυνατότητα για διάλογο πριν καιmicroετά την έκδοση της Λευκής Βίβλου Ο ιστοχώρος που είναι γνωστός microε τοόνοmicroα laquoΗ φωνή σας στην Ευρώπηraquo (2) ως microέρος της πρωτοβουλίας laquo∆ιαλογι-κή χάραξη πολιτικώνraquo (Interactive Policy Making ― IPM) ήδη προσφέρειστους πολίτες στους καταναλωτές και στις επιχειρήσεις την ευκαιρία να δια-δραmicroατίσουν ενεργό ρόλο στη διαδικασία διαmicroόρφωσης της πολιτικής της Επι-τροπής Στο πλαίσιο του ανανεωmicroένου εξυπηρετητή laquoEuroparaquo (3) οι αmicroφίδρο-microες διαλογικές διαδικασίες θα γίνουν κοινή πρακτική

5 Η διαφάνεια του έργου των θεσmicroικών οργάνων έχει βελτιωθεί κατά πολύΈχει τεθεί σε ισχύ ο κανονισmicroός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicro-βουλίου (4) για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοι-νοβουλίου του Συmicroβουλίου και της Επιτροπής Η Επιτροπή τροποποίησε τουςδιαδικαστικούς κανόνες της (5) Τα πρακτικά των συνεδριάσεων της Επιτρο-πής είναι διαθέσιmicroα στο ∆ιαδίκτυο ήδη από τον Ιανουάριο 2002 Ένα δηmicroόσιοmicroητρώο εγγράφων της Επιτροπής είναι επίσης διαθέσιmicroο microέσω ∆ιαδικτύου απότον Ιούνιο ενώ παράλληλα διατίθεται ευρέως ένας οδηγός του πολίτη για τηνπρόσβαση σε αυτά τα έγγραφα βάσει των διατάξεων των νέου κανονισmicroού Γιατην εφαρmicroογή του προαναφερθέντος κανονισmicroού το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοέλαβε έναν αριθmicroό εσωτερικών microέτρων (τροποποίηση των διαδικαστικώνκανόνων του και των υποχρεώσεων των microόνιmicroων υπαλλήλων και του λοιπούπροσωπικού του) και έθεσε στη διάθεση του κοινού το επίσηmicroο microητρώο τουτον Ιούνιο 2002 Το microητρώο του Συmicroβουλίου το οποίο είναι προσπελάσιmicroο απότο ∆ιαδίκτυο περιέχει παραποmicroπές σε έγγραφα του Συmicroβουλίου που παρή-χθησαν από το 1999 και εξής Μεταξύ αυτών τα έγγραφα που είναι διαθέσιmicroαστο κοινό είτε microπορούν να ανοιχτούν άmicroεσα από τη βάση δεδοmicroένων ή παρέ-χονται από την υπηρεσία πρόσβασης στα έγγραφα του Συmicroβουλίου

Η διαφάνεια του νοmicroοθετικού έργου του Συmicroβουλίου αναφέρθηκε στο Ευρω-παϊκό Συmicroβούλιο της Βαρκελόνης τον Μάρτιο σε microία παραποmicroπή που έγινε σεέκθεση της Γενικής Γραmicromicroατείας του Συmicroβουλίου Τον Ιούνιο το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο της Σεβίλλης αποφάσισε να καταστήσει τις συνεδριάσεις του Συmicro-βουλίου ανοικτές στο κοινό σε διάφορα στάδια της διαδικασίας λήψης απο-φάσεων Ο κατάλογος των σχετικών προτάσεων καταρτίζεται από το Συmicroβού-λιο στις αρχές κάθε εξαmicroήνου και στο τελικό στάδιο της διαδικασίας το κοινόέχει πρόσβαση στην ψηφοφορία και στις σχετικές εξηγήσεις

13

(1) Οι διευθύνσεις των ιστοσελίδων είναι αντίστοιχα httpeuropaeuintfuturum httpeuropean-conventioneuint httpeuropaeuintcommgouvernance httpeuropaeuintyourvoice

(2) httpeuropaeuintyourvoice(3) Ανακοίνωση του προέδρου στην Επιτροπή ― microε τη σύmicroφωνη γνώmicroη του αντιπροέδρου κ Kinnock και του

επιτρόπου κ Liikanen C(2001) 17532 (4) Κανονισmicroός (ΕΚ) αριθ 10492001(5) C(2001) 3714

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

6 Η πύλη EUR-Lex στον εξυπηρετητή Europa παρέχει πρόσβαση στην ΕπίσηmicroηΕφηmicroερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δίνοντας έτσι στους πολίτες τη δυνατό-τητα να microελετήσουν την κοινοτική νοmicroοθεσία σε όλους τους τοmicroείς Από τηνέναρξη λειτουργίας της τον Ιούνιο του 2001 η πύλη έχει υποστεί πολλές βελ-τιώσεις που την κατέστησαν πιο προσιτή και φιλική προς τους χρήστες Απότον Ιανουάριο 2002 και εξής όλα τα επίσηmicroα έγγραφα που είναι καταχωρηmicroέ-να στην EUR-Lex διατίθενται στο κοινό δωρεάν και αυτό ισχύει ιδιαίτερα γιαέγγραφα που έχουν δηmicroοσιευθεί στην Επίσηmicroη Εφηmicroερίδα ασχέτως της ηmicroε-ροmicroηνίας έγκρισης ή δηmicroοσίευσής τους και σε όλους τους microορφότυπους Ηπρόσβαση στην επαγγελmicroατική βάση δεδοmicroένων CELEX εξακολουθεί ναπαρέχεται microε πληρωmicroή (microε συνδροmicroή ή ανά περίοδο χρήσης) Από τον Απρί-λιο 2002 η EUR-Lex παρέχει microία εναρmicroονισmicroένη παρουσίαση όλων των ιστο-σελίδων της και είναι προσπελάσιmicroη από τον εξυπηρετητή Europa και απότους ιστοχώρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η βάσηδεδοmicroένων PreLex της Επιτροπής παρέχει πληροφορίες σε όλες τις γλώσσεςσχετικά microε την πρόοδο της νοmicroοθετικής διαδικασίας για την εκάστοτε νοmicroοθε-τική πράξη καθώς και συνδέσmicroους στα σχετικά κείmicroενα και στο OEIL τονοmicroοθετικό παρατηρητήριο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Με αυτόν τοντρόπο οι πολίτες microπορούν να βρουν πληροφορίες για τη νοmicroοθετική διαδικα-σία τις νοmicroοθετικές προτάσεις που εγκρίνει η Επιτροπή τα δελτία τύπουκαθώς και το τελικό κείmicroενο που εγκρίνεται Εξακολουθούν επίσης οι προ-σπάθειες για να εισαχθούν σε αυτές τις βάσεις δεδοmicroένων οι κοινές θέσεις τουΣυmicroβουλίου τα νοmicroοθετικά και τα δηmicroοσιονοmicroικά ψηφίσmicroατα οι πρωτοβου-λίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και οι πρωτοβουλίες της ΕυρωπαϊκήςΟικονοmicroικής και Κοινωνικής Επιτροπής και της Επιτροπής των Περιφερειών

312 ∆εύτερος άξονας δράσης προσέγγιση των πολιτών microέσω της περιφερειακής και της τοπικής αυτοδιοίκησης

1 Η Επιτροπή επιβεβαίωσε στη Λευκή Βίβλο ότι προτίθεται να καθιερώσει ένασυστηmicroατικότερο διάλογο ήδη από τα πρώτα στάδια της διαmicroόρφωσης τωνπολιτικών microε ευρωπαϊκές και εθνικές ενώσεις των περιφερειακών και τοπικώνδιοικήσεων και να εγκαινιάσει δοκιmicroαστικές laquoτριmicroερείς στοχοθετηmicroένες συmicro-βάσειςraquo σε ορισmicroένους σαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς Με αυτόν τον τρόπο θααπλοποιηθούν τα νοmicroοθετικά και εκτελεστικά καθήκοντα και οι πολιτικές πουέχουν άmicroεση επιρροή σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο

Ακόmicroα η Επιτροπή κάλεσε την Επιτροπή των Περιφερειών να διαδραmicroατίσειέναν πιο προορατικό ρόλο στην εξέταση των πολιτικών για παράδειγmicroα microέσωτης σύνταξης διερευνητικών εκθέσεων πριν από την υποβολή της εκάστοτεπρότασης από την Επιτροπή Ζήτησε επίσης από την Επιτροπή των Περιφε-ρειών να διοργανώσει την ανταλλαγή των ορθών πρακτικών που αφορούν τησυmicromicroετοχή των αρχών τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης στο προπα-ρασκευαστικό στάδιο των ευρωπαϊκών διαδικασιών λήψης αποφάσεων σεεθνικό επίπεδο Η Επιτροπή έχει απευθύνει έκκληση στα κράτη microέλη να εξε-τάσουν τρόπους για να βελτιώσουν τη συmicromicroετοχή των τοπικών και περιφερει-

14

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

ακών παραγόντων στη χάραξη των κοινοτικών πολιτικών και να ενθαρρύνουντη χρήση συmicroβατικών ρυθmicroίσεων microε τις περιφέρειες τους δήmicroους και τις κοι-νότητές τους χωρίς παράλληλα να θίγονται τα συνταγmicroατικά συστήmicroατά τους

2 Εκτός από τις ευρείες διαβουλεύσεις microε το κοινό η Επιτροπή στη Λευκή Βίβλογια την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση αναγνώρισε την ανάγκη να ενισχυθούν οισχέσεις microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης microέσα από τιςεθνικές και ευρωπαϊκές τους ενώσεις Σε αυτό το πλαίσιο οι υπηρεσίες της Επι-τροπής συντάσσουν έγγραφο εργασίας microε σκοπό να προσδιορίσουν εκείνα ταmicroέτρα που θα επιτρέψουν τη δηmicroιουργία δεσmicroών microε τις εθνικές και ευρωπαϊκέςενώσεις τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης και να καθορίσουν τόσο τηνεmicroβέλεια όσο και τις προϋποθέσεις ενός τέτοιου διαλόγου

Η Επιτροπή θα θέσει το εν λόγω έγγραφο στη διάθεση του κοινού στο ∆ιαδί-κτυο και θα το διαβιβάσει στις κυριότερες διαπεριφερειακές και τοπικές ενώ-σεις για να διατυπώσουν τη γνώmicroη τους όλα τα ενδιαφερόmicroενα microέρη Θα ζητη-θεί επίσης η γνώmicroη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της Επιτροπής των Περι-φερειών και των κρατών microελών Ύστερα από αυτό το στάδιο των διαβουλεύ-σεων η Επιτροπή θα είναι σε θέση κατά το πρώτο τρίmicroηνο του 2003 να εκδώ-σει ανακοίνωση η οποία θα τεθεί σε εφαρmicroογή από όλες τις υπηρεσίες της

3 Η Επιτροπή των Περιφερειών έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το microέρος τηςΛευκής Βίβλου που ασχολείται microε την περιφερειακή και την τοπική δηmicroοκρα-τία Η Λευκή Βίβλος αποτέλεσε αντικείmicroενο γνωmicroοδότησης τον Μάρτιο 2002στην οποία η Επιτροπή των Περιφερειών χαιρετίζει το έγγραφο αυτό microε ιδιαί-τερη αναφορά στα τmicroήmicroατα εκείνα που πραγmicroατεύονται την αποκέντρωση ήτη συνεργασία microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης Στηνίδια γνωmicroοδότηση η Επιτροπή των Περιφερειών αναφέρεται στις αλλαγές τωνmicroεθόδων εργασίας της που θα απαιτηθούν προκειmicroένου να είναι σε θέση ναδιαδραmicroατίσει έναν πιο ενεργό ρόλο στη διαmicroόρφωση της κοινοτικής δράσηςΗ Επιτροπή των Περιφερειών ζήτησε αφενός να της παραχωρηθούν ελεγκτι-κές αρmicroοδιότητες ώστε να microπορεί να επαληθεύει τη συmicromicroόρφωση ως προς τηναρχή της επικουρικότητας και αφετέρου να της δοθεί εντολή για να εποπτεύειτον αντίκτυπο των οδηγιών και των κανονισmicroών σε επίπεδο περιφερειακής καιτοπικής αυτοδιοίκησης Οι πρόεδροι των δύο οργάνων της Επιτροπής και τηςΕπιτροπής των Περιφερειών υπέγραψαν πρωτόκολλο συνεργασίας το οποίοαντικατοπτρίζοντας τις αρχές της διακυβέρνησης καθορίζει τις διαδικασίεςσυνεργασίας microεταξύ των δύο οργάνων Το εν λόγω πρωτόκολλο αποσκοπείστο να βελτιώσει την εκτέλεση των συmicroβουλευτικών καθηκόντων της Επιτρο-πής των Περιφερειών αυξάνοντας τη συmicromicroετοχή της στην πολιτική συζήτησηκαι τη συνεργασία σε θέmicroατα ενηmicroερωτικής και επικοινωνιακής πολιτικής

313 Τρίτος άξονας δράσης συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών Πιο αποτελεσmicroατικέςκαι πιο ανοικτές διαβουλεύσεις για τη διαmicroόρφωση των κοινοτικών πολιτικών

1 Η Λευκή Βίβλος απευθύνει έκκληση για microεγαλύτερη διαφάνεια και διαβου-λεύσεις microε τους συντελεστές της κοινωνίας των πολιτών κατά τη διαmicroόρφωση

15

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

των κοινοτικών πολιτικών Η προτεινόmicroενη συmicromicroετοχή και η γνωmicroοδότηση τηςκοινωνίας των πολιτών διαφέρει από τον διοργανικό διάλογο (microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο την Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επι-τροπή των Περιφερειών) και από τον κοινωνικό διάλογο microεταξύ των εργοδοτώνκαι των εργαζοmicroένων βάσει των άρθρων 137 έως 139 της συνθήκης για την ΕΚ

Λόγω του ιδιαίτερα αντιπροσωπευτικού χαρακτήρα τους οι συνδικαλιστικέςοργανώσεις και οι ενώσεις των εργοδοτών κατέχουν ιδιαίτερη θέση στη δια-microόρφωση της κοινωνικής πολιτικής Σε κοινοτικό επίπεδο η συνθήκη για τηνΕΚ απαιτεί από την Επιτροπή να ζητά τη γνώmicroη των εργοδοτών και των εργα-ζοmicroένων κατά την εκπόνηση προτάσεων στον τοmicroέα της κοινωνικής πολιτικήςΚάτω από ορισmicroένες συνθήκες τα δύο αυτά microέρη microπορούν να καταλήξουν σεδεσmicroευτικές συmicroφωνίες που στη συνέχεια microετατρέπονται σε κοινοτική νοmicroοθε-σία Αυτός ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων είναι καλά εδραιωmicroένος

2 Ως αποτέλεσmicroα του έργου για τη βελτίωση της διακυβέρνησης οι σχέσεις τηςΕπιτροπής microε την κοινωνία των πολιτών έχουν τώρα πλέον επισηmicroοποιηθεί καιείναι πιο διαφανείς Η Επιτροπή έχει υιοθετήσει γενικές αρχές και ελάχιστεςπροδιαγραφές για τις διαβουλεύσεις microε microη θεσmicroικά ενδιαφερόmicroενα microέρη (1)σε σχέση microε τις κυριότερες πρωτοβουλίες πολιτικής που προτείνει Οι ελάχιστεςαυτές προδιαγραφές θα ισχύσουν από το 2003 Αναmicroένεται ότι microε την εφαρmicroο-γή τους θα microπορούν όλοι οι ενδιαφερόmicroενοι παράγοντες να γνωρίζουν ακρι-βώς ποιος πρέπει να επικοινωνήσει microε ποιον όταν διαmicroορφώνεται microία νέαπολιτική έτσι ώστε όλα τα microέρη που επηρεάζονται από την πρόταση να συmicro-microετάσχουν περισσότερο και σε πιο δίκαιη βάση στη διαδικασία Η Επιτροπήθα εξασφαλίσει ότι οι πληροφορίες που χρειάζονται οι ενδιαφερόmicroενοι για ναδιατυπώσουν τα σχόλια και τις αντιδράσεις τους θα διατίθενται ευρέως σεπύλες πρόσβασης στο ∆ιαδίκτυο Οι ελάχιστες προδιαγραφές προβλέπουνmicroεταξύ άλλων microία περίοδο τουλάχιστον οκτώ εβδοmicroάδων για αντιδράσεις έναmicroηχανισmicroό επιβεβαίωσης της παραλαβής τους καθώς και την παρουσίαση στο∆ιαδίκτυο των αποτελεσmicroάτων των δηmicroόσιων αυτών διαβουλεύσεων

Ένα σχετικό συmicroβουλευτικό έγγραφο αποτέλεσε αντικείmicroενο δηmicroόσιων δια-βουλεύσεων microέχρι τις 31 Ιουλίου 2002 (2) Ως συνέπειά του η τελική δέσmicroη γενι-κών αρχών και ελάχιστων προδιαγραφών αποκτά σαφέστερη ευκρίνεια αλλάκαι συνδέεται στενά microε τις διαδικασίες αξιολόγησης του αντικτύπου της Επι-τροπής Επίσης αναλύονται λεπτοmicroερέστερα οι λειτουργικές συνέπειες αυτώντων γενικών αρχών και η χρήση κριτηρίων επιλογής για στοχοθετηmicroένες δια-βουλεύσεις Καθορίζοντας microία οmicroάδα-στόχο η Επιτροπή θα εξασφαλίσει ότιτα ενδιαφερόmicroενα microέρη θα έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν την άποψή τουςΑκόmicroα η Επιτροπή εξηγεί την προσέγγισή της η οποία συνίσταται στη microη ανά-πτυξη νοmicroικά δεσmicroευτικών διαδικασιών διαβούλευσης και στο σεβασmicroό τηςδιαχωριστικής γραmicromicroής microεταξύ των διαβουλεύσεων αυτών και των επίσηmicroωνδιαδικασιών λήψης αποφάσεων

16

(1) COM(2002) 704(2) COM(2002) 277 Τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης διατίθενται στην εξής διεύθυνση

httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

3 Η ιδέα της σύναψης πιο εκτεταmicroένων συmicroφωνιών σύmicroπραξης microε διάφορουςτοmicroείς της οργανωmicroένης κοινωνίας των πολιτών εξετάζεται ακόmicroα από τηνΕπιτροπή ∆εδοmicroένων των παρατηρήσεων που δέχθηκε κατά τις διαβουλεύ-σεις για τη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή προτιmicroά microια ρεαλιστική προσέγγιση microετην οποία να εξασφαλίζεται η επιτυχία της τήρησης γενικών προδιαγραφώνΠρέπει να υπενθυmicroιστεί ότι ο σκοπός αυτής της ενέργειας είναι διττός πρώτοννα επιτρέψει στην Επιτροπή να ζητήσει τη γνώmicroη των τοmicroέων-εταίρων της σεπιο ευρεία βάση από ότι απαιτούν οι ελάχιστες προδιαγραφές και δεύτεροννα ενθαρρύνει βάσει αυτών των συmicroφωνιών σύmicroπραξης τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών να κάνουν ορθολογικότερες τις εσωτερικές τους δοmicroέςνα δώσουν εγγυήσεις διαφάνειας και αντιπροσωπευτικότητας και να επιβεβαι-ώσουν την ικανότητά τους να microεταδίδουν πληροφορίες ή να διεξάγουν συζη-τήσεις στα κράτη microέλη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δήλωσε ότι προτιmicroά να microηδοθεί στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ένας ρόλος που είτε πλήρωςείτε εν microέρει ανήκει σε εκείνους που έχουν πολιτική ευθύνη και που εκλέγονταιmicroε καθολική ψηφοφορία Επίσης ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολι-τών εξέφρασαν την ανησυχία τους για το ότι έτσι θα καθιερωνόταν ένα de factoκαθεστώς προνοmicroιούχων ενώσεων

4 Η βάση δεδοmicroένων Coneccs (∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Κοινω-νία των Πολιτών) η οποία περιέχει πληροφορίες σχετικά microε τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο και microε τις διαδικα-σίες διαβούλευσης microεταξύ Επιτροπής και της κοινωνίας των πολιτών τέθηκεπλήρως σε λειτουργία τον Ιούνιο του 2002 Ο ιστοχώρος Coneccs στο ∆ιαδί-κτυο (1) παρέχει στο κοινό πληροφόρηση σχετικά microε τις microη κερδοσκοπικέςοργανώσεις που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς και σχετικά microε τις επι-τροπές και άλλους συmicroβουλευτικούς φορείς που χρησιmicroοποιεί η Επιτροπήκατά τις επίσηmicroες ή τις διαρθρωmicroένες διαβουλεύσεις της microε την κοινωνία τωνπολιτών Ο microόνος σκοπός του ευρετηρίου των οργανώσεων το οποίο καταρτί-στηκε σε εθελοντική βάση είναι να παρέχει πληροφορίες και όχι να χρησιmicroεύ-ει ως εργαλείο για την εξασφάλιση συγκατάθεσης Είναι ένα δυναmicroικό εργα-λείο που συνεχώς βελτιώνεται και το οποίο εντάχθηκε στην οργανωmicroένη συmicro-βουλευτική διαδικασία για τις ελάχιστες προδιαγραφές των διαβουλεύσεων microετην προϋπόθεση ότι δεν θα αποτελέσει σύστηmicroα διαπίστευσης ορισmicroένωνοργανώσεων ενώπιον της Επιτροπής

5 Εκτός από αυτό το γενικό εργαλείο υπάρχουν υπηρεσίες σε απευθείας σύν-δεση που απευθύνονται σε ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολιτών πουενδιαφέρονται ιδιαίτερα για ένα συγκεκριmicroένο θέmicroα (διεθνές εmicroπόριο εκπαί-δευση και πολιτισmicroός κλπ) Αυτές οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες δηmicroιουργήθηκαναπό τις διευθύνσεις της Επιτροπής που είναι αρmicroόδιες για την εκάστοτε σχετι-κή πολιτική

6 Η Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοι-νοτήτων υποδέχθηκε microε ικανοποίηση τη Λευκή Βίβλο Στη γνωmicroοδότησή της

17

(1) httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccs

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

του Μαρτίου 2002 microε θέmicroα τη Λευκή Βίβλο υπογράmicromicroισε την ύπαρξη στενούδεσmicroού microεταξύ του εν λόγω εγγράφου και της Συνέλευσης για το microέλλον τηςΈνωσης Η Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή τόνισε την ανάγκη να εξα-σφαλιστεί ότι τηρείται η οριζόντια και κάθετη επικουρικότητα και να καθορι-στούν κριτήρια microε τα οποία να εξασφαλίζεται ότι οι οργανώσεις της κοινωνίαςτων πολιτών είναι όντως αντιπροσωπευτικές Επίσης φρονεί ότι θα microπορούσεη ίδια να διαδραmicroατίσει κρίσιmicroο ρόλο στη διαmicroόρφωση και τη διάρθρωση τουδιαλόγου microε τους πολίτες και τονίζει τη σηmicroασία που έχει η αύξηση των πλη-ροφοριών που διατίθενται στους πολίτες σχετικά microε τα θεmicroελιώδη χαρακτηρι-στικά της Ένωσης καθώς και η microεγαλύτερη χρήση άλλων microέσων πλην τηςνοmicroοθεσίας Υπεγράφη πρωτόκολλο microε το οποίο η Επιτροπή και η ΕυρωπαϊκήΟικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή αναγνωρίζουν επίσηmicroα ότι στο πλαίσιοτης καθιέρωσης νέων microορφών διακυβέρνησης η ΕΟΚΕ είναι ιδιαίτερα κατάλ-ληλη ως microεσάζοντας microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της Ένωσης και της οργα-νωmicroένης κοινωνίας των πολιτών Ακόmicroα το πρωτόκολλο προβλέπει ρητά ότι ηΕπιτροπή πρέπει να καλεί την ΕΟΚΕ να διατυπώνει laquoδιερευνητικές γνωmicroοδο-τήσειςraquo και ότι αυτή η τελευταία πρέπει να εντείνει τις σχέσεις της microε την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών

314 Τέταρτος άξονας δράσης διασύνδεση microέσω δικτύων

1 Η Λευκή Βίβλος κατέγραψε και ανέλυσε σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδοτην αυξανόmicroενη κοινωνική και πολιτική σηmicroασία των δικτύων τα οποία νοού-νται ως σχέσεις ανταλλαγής και αλληλεπίδρασης microεταξύ ατόmicroων ήκαι οργα-νώσεων (κοινότητες αρχής περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης επιχει-ρήσεις διοικητικές υπηρεσίες ερευνητικά κέντρα κλπ) κατά τρόπο microη ιεραρ-χικό όπου ο κάθε συmicromicroετέχων είναι υπεύθυνος για microέρος των πόρων που απαι-τούνται για την επίτευξη του κοινού στόχου ως microέσο επαφής η ηλεκτρονικήεπικοινωνία προτιmicroάται ιδιαίτερα Συνεπώς η Επιτροπή είχε την πρόθεση ναδιαmicroορφώσει microια πιο συστηmicroατική και προορατική προσέγγιση για την εργασίαmicroε ορισmicroένα σηmicroαντικά δίκτυα έτσι ώστε να τους δώσει τη δυνατότητα να συmicro-microετάσχουν στη διαδικασία διαmicroόρφωσης των αποφάσεων και εφαρmicroογής τωνπολιτικών Παράλληλα προσπάθησε να εξετάσει πώς το πλαίσιο για τη δια-κρατική συνεργασία των τοπικών ή των περιφερειακών συντελεστών microπορείνα στηριχθεί καλύτερα σε επίπεδο ΕΕ microε σκοπό την υποβολή προτάσεων

2 Οι οικονοmicroικοί συντελεστές οργανώνονται όλο και περισσότερο σε δίκτυαγεγονός που έχει αναγνωρίσει η Επιτροπή Κατά γενικό κανόνα ζητείται ηγνώmicroη των οριζόντιων ευρωπαϊκών οmicroοσπονδιών για όλα τα ζητήmicroατα ενώ ηγνώmicroη των επαγγελmicroατικών οργανώσεων ζητείται microόνον για θέmicroατα που άπτο-νται του κλάδου τους Οι δίαυλοι που χρησιmicroοποιούνται από αυτές τις οργα-νώσεις για να συνδέουν τις εθνικές και τις τοπικές τους βάσεις είναι όλο καιπερισσότερο ηλεκτρονικοί λόγω του ότι αυτοί επιτρέπουν την προηγmicroένη δια-λογική συmicromicroετοχή Αυτή η διαλογική επικοινωνία προωθείται από τα εργαλείαπου η ίδια η Επιτροπή έχει θέσει στη διάθεση των διαφόρων συντελεστών

18

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή έχει διαmicroορφώσει την ηλεκτρονική πρωτοβουλία διαλογικήχάραξη πολιτικών (IPM) (1) για να δώσει τη δυνατότητα στους ενδιαφερόmicroε-νους παράγοντες να αντιδράσουν άmicroεσα σε απευθείας σύνδεση στις πληρο-φορίες και τις προτάσεις της Το δίκτυο των Ευρωπαϊκών Κέντρων Κατανα-λωτών (ECC Network) το οποίο συmicromicroετέχει στην πρωτοβουλία IPM είναισηmicroαντικός κόmicroβος επαφής microεταξύ της Επιτροπής και των ευρωπαίων κατα-ναλωτών Ο ρόλος του δικτύου αυτού είναι να βοηθά τους ευρωπαίους κατα-ναλωτές να ωφελούνται καλύτερα από την εσωτερική αγορά και να παρέχειστην Επιτροπή σηmicroαντικές επιτόπιες πληροφορίες Αυτή τη στιγmicroή το δίκτυοECC συνδέει 14 ευρωπαϊκά κέντρα καταναλωτών σε δώδεκα κράτη microέλη καιθα αναπτυχθεί περαιτέρω Το δίκτυο των ευρωπαϊκών κέντρων πληροφόρη-σης (Euro-info Centres) αποτελούmicroενο αυτή τη στιγmicroή από 258 κέντρα (ευρω-θυρίδες) τα οποία παρέχουν βοήθεια στις microικροmicroεσαίες επιχειρήσεις σε τοπικόεπίπεδο (εκ των οποίων 50 βρίσκονται στις υποψήφιες χώρες) λειτουργεί τόσοκάθετα προς τις δύο κατευθύνσεις (Βρυξέλλες ― τοπικό επίπεδο και αντί-στροφα) όσο και οριζόντια microεταξύ των εmicroπλεκόmicroενων εταίρων Αυτή η συνε-χής παροχή πληροφοριών που αφορούν ιδιαίτερα συγκεκριmicroένες περιπτώσειςσε αντιδιαστολή microε τη γενικότερη εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας θα βοηθήσει τηνεφαρmicroογή ή τον αναπροσδιορισmicroό των πολιτικών Οι πρωτοβουλίες που ανα-λαmicroβάνουν τα ίδια τα δίκτυα όπως η ετήσια Ηmicroέρα Χωρίς Αυτοκίνητο ή οιNetdays στα σχολεία γνωρίζουν όλο και microεγαλύτερη επιτυχία

3 Η Επιτροπή έχει εγκρίνει ένα σχέδιο δράσης ως συνέχεια του σχεδίου eEurope2002 το οποίο ονοmicroάζεται eEurope 2005 και αποσκοπεί στο να ενθαρρύνει τιςασφαλείς υπηρεσίες εφαρmicroογές και τα περιεχόmicroενα βάσει microιας ευρύτερα δια-δεδοmicroένης και ασφαλούς υποδοmicroής ευρείας ζώνης ενώ παράλληλα εξασφαλί-ζει τη συmicromicroετοχή όλων των πολιτών στην κοινωνία της πληροφορίας

4 Παράλληλα microε την παροχή οικονοmicroικής ενίσχυσης στις εφαρmicroογές Solvit καιIPM το πρόγραmicromicroα laquoΑνταλλαγή δεδοmicroένων microεταξύ διοικήσεωνraquo (ή IDA)διαmicroόρφωσε microία υπηρεσία που απευθύνεται στο κοινό την Πύλη πρόσβασηςστις διοικητικές υπηρεσίες της ΕΕ η οποία βρίσκεται σε δοκιmicroαστικό στάδιοΦιλοδοξώντας να στηρίξει τις εθνικές διοικητικές υπηρεσίες στην προσπάθειάτους να παράσχουν υπηρεσίες οι οποίες να ενέχουν microία διακρατική διάστασησε απευθείας σύνδεση η πύλη αυτή σκοπεύει να αποτελέσει ένα ενιαίο σηmicroείοπρόσβασης για όλες τις διαθέσιmicroες πληροφορίες και υπηρεσίες προς το κοινόέτσι ώστε να βοηθήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης στις δια-κρατικές τους συναλλαγές

32 Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Έχει σηmicroειωθεί ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά τις δεσmicroεύσεις της ΛευκήςΒίβλου για καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα Η Επιτροπή έχει

19

(1) httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

αναλάβει πρωτοβουλίες που αποβλέπουν σε βελτιώσεις του κύκλου χάραξης τηςπολιτικής σχεδιασmicroός της πολιτικής επιλογή των microέσων ρυθmicroιστική εφαρmicroογήκαι επιβολή τους Για την ανάληψη αυτών των πρωτοβουλιών η Επιτροπή ενθαρ-ρύνθηκε και εmicroπνεύστηκε από το σηmicroαντικό έργο που έχει επιτελεστεί από τακράτη microέλη και τις διεθνείς οργανώσεις καθώς και από τη γενικότερη θετική αντί-δραση των ενδιαφερόmicroενων microερών όσον αφορά τις βασικές γραmicromicroές της ΛευκήςΒίβλου

321 Καλύτερη ρύθmicroιση

1 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε τον Ιούνιο2002 ένα ευρύ σχέδιο δράσης για την απλούστευση και τη βελτίωση του ρυθ-microιστικού περιβάλλοντος (1) microε τον γενικότερο στόχο να αναπτύξει microια νέακοινή νοmicroοθετική παιδεία στο εσωτερικό της ΕΕ Το σχέδιο δράσης για τηνκαλύτερη ρύθmicroιση αντλεί ιδέες από τη Λευκή Βίβλο και αναπτύσσει πρωτο-βουλίες που αφορούν microεταξύ άλλων την καλύτερη χάραξη των πολιτικών ηοποία θα επιτευχθεί microε τη βελτίωση των υπαρχουσών διαδικασιών διαβούλευ-σης και αξιολόγησης του αντικτύπου την επέκταση της εmicroβέλειας των διαφό-ρων microέσων χάραξης και εφαρmicroογής των πολιτικών τον περιορισmicroό των προ-τάσεων σε θέmicroατα ουσίας (προβλέποντας παράλληλα microεγαλύτερες δυνατότη-τες για τα εκτελεστικά microέτρα που θα συmicroπληρώνουν τις τεχνικές λεπτοmicroέρειες)και την έναρξη προγράmicromicroατος για την απλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθε-σίας

Το εν λόγω σχέδιο δράσης περιλαmicroβάνει ενέργειες microε τις οποίες θα εξασφαλι-στεί η αποτελεσmicroατική microεταφορά και εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας από τα κράτηmicroέλη Επιπλέον προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο νααναλάβουν ενέργειες microε την ιδιότητά τους ως κοινοτικών νοmicroοθετών Ακόmicroασυστήνει τη στενή νοmicroοθετική συνεργασία microεταξύ των οργάνων την ετήσιααξιολόγηση της ποιότητας της νοmicroοθεσίας και την καλύτερη δηmicroόσια πρόσβα-ση στην προτεινόmicroενη και την εγκριθείσα νοmicroοθεσία microέσω της ηλεκτρονικήςπύλης EUR-Lex την καταλληλότερη χρήση των νοmicroοθετικών microέσων τηναπλοποίηση και τη microείωση του όγκου της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και τέλος τηνεξασφάλιση της ποιότητας της εγκρινόmicroενης νοmicroοθεσίας Όσον αφορά τακράτη microέλη το σχέδιο δράσης προβλέπει την ηλεκτρονική διαβίβαση και διά-δοση των εθνικών κοινοποιήσεων των διαβουλεύσεων και των αξιολογήσεωντου αντικτύπου καθώς και τη στενότερη συνεργασία για τη microεταφορά της κοι-νοτικής νοmicroοθεσίας Συνεπώς η Επιτροπή απηύθυνε έκκληση για την απαραί-τητη συνεργασία του Κοινοβουλίου του Συmicroβουλίου και των κρατών microελώνΣτη συνέχεια ξεκίνησαν διοργανικές διαπραγmicroατεύσεις microε σκοπό να συναφθείmicroία διοργανική συmicroφωνία για την καλύτερη ρύθmicroιση (2)

20

(1) COM(2002) 278 (2) Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο της Σεβίλλης κάλεσε τα κοινοτικά όργανα να συνάψουν διοργανική συmicroφωνία πριν

από τα τέλη του 2002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

2 Από την πλευρά της η Επιτροπή έχει καταβάλει σηmicroαντικές προσπάθειες γιανα βελτιώσει την προετοιmicroασία των πρωτοβουλιών της ειδικότερα microέσω τουπλαισίου για τις διαβουλεύσεις microε το κοινό (βλέπε ανωτέρω) microέσω κατευθυ-ντήριων γραmicromicroών για τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης και του πλαισίου γιατην αξιολόγηση του αντικτύπου που θα έχουν οι προβλεπόmicroενες πρωτοβου-λίες Οι αρχές που στηρίζουν αυτές τις πρωτοβουλίες πρέπει να αποτελέσουναναπόσπαστο microέρος της καλής διοικητικής συmicroπεριφοράς τόσο για τα άλλακοινοτικά όργανα και τους οργανισmicroούς όσο και για τα κράτη microέλη

3 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα τη συλλογή και τη χρησιmicroοποίηση της εmicroπει-ρογνωmicroοσύνης (1) η Επιτροπή καθορίζει βασικές αρχές και εσωτερικές κατευ-θυντήριες γραmicromicroές για τις υπηρεσίες της όσον αφορά τη συλλογή και τη χρησι-microοποίηση των συmicroβουλών που παρέχουν οι εmicroπειρογνώmicroονες σε όλα τα στά-δια χάραξης των πολιτικών από την Επιτροπή Αυτή η πρωτοβουλία στηρίζε-ται στις υπάρχουσες ορθές πρακτικές εντός και εκτός της Επιτροπής και παρέ-χει ένα γενικό πλαίσιο για την προώθηση τέτοιων πρακτικών σε όλους τουςσχετικούς τοmicroείς Οι προτεινόmicroενες αρχές και κατευθυντήριες γραmicromicroές έχουνέναν διττό στόχο

bull να εξασφαλίσουν ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζητούν και χρησιmicroοποιούντην πιο κατάλληλη εmicroπειρογνωmicroοσύνη για να δηmicroιουργήσουν microία σταθερήγνωστική βάση για καλύτερες πολιτικές και

bull να εδραιώσουν στον τοmicroέα αυτόν τις βασικές αρχές της Επιτροπής δηλαδήτην ποιότητα τη διαφάνεια και την αποτελεσmicroατικότητα

Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές της Επιτροπής αφορούν τη συλλογή και τη χρήσηεmicroπειρογνωmicroοσύνης και τεχνογνωσίας microε την ευρύτερη έννοια των όρων καιόχι microόνον επιστηmicroονικής εmicroπειρογνωmicroοσύνης Οι εν λόγω κατευθυντήριεςγραmicromicroές θα εφαρmicroοστούν και στις διαβουλεύσεις που διεξάγονται microεταξύ τωνοmicroάδων εmicroπειρογνωmicroόνων που έχει συγκροτήσει η ίδια η Επιτροπή οι οποίεςόmicroως δεν συmicromicroετέχουν στις επίσηmicroες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που καθο-ρίζονται στη Συνθήκη ή στη θέσπιση του παράγωγου δικαίου Θα αρχίσουν ναισχύουν από το 2003 και θα υπόκεινται σε συνεχή εποπτεία καθώς και σε αξιο-λόγηση το τρίτο έτος ύστερα από την έναρξη ισχύος τους Όπως επισηmicroαίνε-ται στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή θα εξετά-σει κατά πόσον οι δικές της κατευθυντήριες γραmicromicroές θα microπορέσουν να αποτε-λέσουν τη βάση για microία κοινή προσέγγιση όλων των κοινοτικών οργάνων καιτων κρατών microελών στον τοmicroέα αυτόν

4 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα την αξιολόγηση του αντικτύπου (2) η Επιτροπήδεσmicroεύεται ―ξεκινώντας από το 2003― να διεξαγάγει σταδιακά αξιολογήσειςτου αντικτύπου όλων των σηmicroαντικών νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβου-λιών οι οποίες να καλύπτουν την αξιολόγηση του αντικτύπου στο ρυθmicroιστικόπεδίο αλλά και στη βιώσιmicroη ανάπτυξη (στους τοmicroείς της οικονοmicroίας της κοι-

21

(1) COM(2002) 713 (2) COM(2002) 276

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

νωνίας και του περιβάλλοντος) Η αξιολόγηση αυτή θα καταστήσει ευκολότε-ρη την απόφαση για την ενδεχόmicroενη ανάληψη δράσης σε κοινοτικό επίπεδοσύmicroφωνα microε τη Συνθήκη και το πρωτόκολλο περί εφαρmicroογής των αρχών τηςεπικουρικότητας και της αναλογικότητας ενώ παράλληλα θα βοηθήσει να βελ-τιωθεί η ποιότητα και η συνεκτικότητα των κοινοτικών πολιτικών

Η προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την αξιολόγηση του αντικτύπουσηmicroατοδοτεί microία σηmicroαντική στροφή προς microία νέα ρυθmicroιστική παιδεία η οποίαθα ενσωmicroατώνει όλες τις υπάρχουσες τοmicroεακές αξιολογήσεις του άmicroεσου καιτου έmicromicroεσου αντικτύπου των προτεινόmicroενων microέτρων σε ένα ενιαίο εργαλείοΑυτή τη στιγmicroή καταρτίζονται λεπτοmicroερείς κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη διε-ξαγωγή αυτών των αξιολογήσεων από τις υπηρεσίες της Επιτροπής

Η Επιτροπή έχει προτείνει και στα άλλα θεσmicroικά όργανα να αναλάβουν τη διε-ξαγωγή αξιολογήσεων όσον αφορά τον αντίκτυπο που ενδέχεται να έχουνσηmicroαντικές τροποποιήσεις στις προτάσεις της Επιτροπής Αυτό το θέmicroα εξετά-ζεται επί του παρόντος στο πλαίσιο των διαπραγmicroατεύσεων για microία διοργανι-κή συmicroφωνία σχετικά microε την καλύτερη ρύθmicroιση Ανάλογα η Επιτροπή κάλεσετα κράτη microέλη να διεξαγάγουν αξιολογήσεις του αντικτύπου έτσι ώστε να βελ-τιώσουν την ποιότητα των εθνικών microέτρων microεταφοράς ειδικότερα για τυχόνσυmicroπληρωmicroατικές διατάξεις που προστίθενται στις νοmicroοθετικές πράξεις καθώςκαι για τα microέτρα που κοινοποιούνται στην Επιτροπή δυνάmicroει της οδηγίας9834ΕΚ (1)

Μία συγκεκριmicroένη πρωτοβουλία που αποβλέπει στο να προσδιορίσει τον αντί-κτυπο των προτεινόmicroενων νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβουλιών είναι ηΕυρωπαϊκή ∆οκιmicroαστική Οmicroάδα των Επιχειρήσεων (European Business TestPanel) Με τη χρήση των microέσων που παρέχει η πρωτοβουλία της διαλογικήςχάραξης πολιτικής (IPM) και microε τη βοήθεια των κρατών microελών η Επιτροπήαυτή τη στιγmicroή συγκροτεί την εν λόγω δοκιmicroαστική οmicroάδα η οποία απαρτίζε-ται από 4 000 επιχειρήσεις όλων των microεγεθών και όλων των κλάδων

5 Το σχέδιο δράσης για την καλύτερη ρύθmicroιση έθεσε επίσης το ευρύτερο θέmicroατης επιλογής των κατάλληλων microέσων για την κοινοτική δράση για το οποίο ηΕπιτροπή επιφυλάσσεται του δικαιώmicroατός της να υποβάλλει συmicroπληρωmicroατι-κές προτάσεις ανάλογα microε την πρόοδο των εργασιών της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης (2)

Η Επιτροπή ανέφερε ότι οι κανονισmicroοί και οι οδηγίες πρέπει να χρησιmicroοποι-ούνται σύmicroφωνα microε το πνεύmicroα και το γράmicromicroα της συνθήκης για την ΕΚ οικανονισmicroοί πρέπει να χρησιmicroοποιούνται microόνον για δράση που απαιτεί οmicroοιό-microορφη εφαρmicroογή σε όλα τα κράτη microέλη οι οδηγίες σύmicroφωνα microε τον αρχικόορισmicroό τους στη Συνθήκη πρέπει να αποτελούν νοmicroοθετικό microέσο για τη θέσπι-ση νοmicroικού πλαισίου και στόχων προς επίτευξη

22

(1) Οδηγία 9834ΕΚ για την καθιέρωση microιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τοmicroέα των τεχνικών προτύπωνκαι κανονισmicroών

(2) COM(2002) 275

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή σκοπεύει να εξασφαλίσει στο βαθmicroό του δυνατού ότι οι οδηγίεςείναι γενικής φύσης και καλύπτουν τους στόχους τις περιόδους ισχύος και τιςουσιαστικές πτυχές της νοmicroοθεσίας Είναι ευθύνη του νοmicroοθέτη να αποφασίσειποια microορφή θα λάβουν αυτές οι ουσιαστικές πτυχές microε απόφαση πολιτικήςκαι να εξασφαλίσει ότι τα τεχνικά θέmicroατα και οι λεπτοmicroέρειες θα καθοριστούναπό τα σχετικά εκτελεστικά microέτρα Αυτός ο περιορισmicroός των οδηγιών microε τηνπρόθεση ―microεταξύ άλλων― να απλοποιηθεί η νοmicroοθεσία δεν πρέπει να θίξειτις νοmicroοθετικές εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίουαντίθετα θα τους δώσει τη δυνατότητα να συγκεντρωθούν στις θεmicroελιώδειςπτυχές της νοmicroοθέτησης

6 Στη Λευκή Βίβλο και στη συνέχεια στο σχέδιο δράσης της για καλύτερες ρυθ-microίσεις η Επιτροπή προτείνει να γίνεται microεγαλύτερη χρήση εναλλακτικών λύσε-ων αντί της παραδοσιακής νοmicroοθεσίας χωρίς να υπονοmicroεύονται οι διατάξειςτης Συνθήκης ή τα προνόmicroια του νοmicroοθέτη Υπενθυmicroίζει επίσης ότι η συνθήκηγια την ΕΚ προβλέπει ήδη ειδικές microορφές από κοινού ρύθmicroισης παραπέmicroπο-ντας στα άρθρα 138 και 139 της συνθήκης για την ΕΚ σύmicroφωνα microε τα οποία οικοινωνικοί εταίροι microπορούν να συνάπτουν νοmicroικά δεσmicroευτικές συmicroφωνίες σεκοινοτικό επίπεδο

Υπάρχουν αρκετά εργαλεία τα οποία microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν σε ειδικέςπεριπτώσεις για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης απλουστεύοντας ταυ-τόχρονα τις νοmicroοθετικές δραστηριότητες και την ίδια τη νοmicroοθεσία (από κοι-νού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοιχτή microέθοδος συντονισmicroού)

Στο πλαίσιο microιας νοmicroοθετικής πράξης η από κοινού ρύθmicroιση επιτρέπει τηνυλοποίηση των στόχων που καθορίζει ο νοmicroοθέτης microέσω microέτρων που εφαρmicroό-ζονται από δραστήριες και αναγνωρισmicroένες πλευρές στον εν λόγω τοmicroέα ΗΕπιτροπή παραmicroένει πεπεισmicroένη ότι η από κοινού ρύθmicroιση είναι microια επιλογήγια την εστίαση του νοmicroοθετικού έργου στα ουσιώδη στοιχεία και για τηναπλούστευση και βελτίωση της εφαρmicroογής ― που περιορίζεται από κριτήριαπου θα καθοριστούν σε microια microελλοντική διοργανική συmicroφωνία για καλύτερεςρυθmicroίσεις Η αυτορρύθmicroιση αφορά πολυάριθmicroες πρακτικές κοινούς κανόνεςδεοντολογικούς κώδικες και εθελοντικές συmicroφωνίες που οι οικονοmicroικοί φορείςοι κοινωνικοί παράγοντες οι ΜΚΟ και οι οργανωmicroένες οmicroάδες καθορίζουνεθελοντικά για τη ρύθmicroιση και οργάνωση των δραστηριοτήτων τους Αντίθεταmicroε την από κοινού ρύθmicroιση η αυτορρύθmicroιση δεν προϋποθέτει νοmicroοθετικήπράξη Η Επιτροπή έχει προτείνει κριτήρια και τρόπους χρήσης αυτών καιπαρόmicroοιων εναλλακτικών microέσων για την επιδίωξη των στόχων της Συνθήκηςκαι επί του παρόντος αποτελούν αντικείmicroενο διαπραγmicroατεύσεων για microια διορ-γανική συmicroφωνία Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε προσανατολισmicroούςγια το ρόλο της ανοικτής microεθόδου συντονισmicroού και στην Ετήσια ΣτρατηγικήΠολιτικής για το 2003 προσδοκεί να διεξάγει στρατηγική αξιολόγηση του κατάπόσο είναι αποτελεσmicroατική η microέθοδος στους τοmicroείς όπου εφαρmicroόστηκε αρχικά

7 Η Επιτροπή πρότεινε να γίνει σηmicroαντική προσπάθεια απλούστευσης τουσώmicroατος της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και microείωσης του όγκου της microε την υπο-

23

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

στήριξη του Συmicroβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Η Επιτροπήπροτείνει τα όργανα να καθορίσουν από κοινού ένα πρόγραmicromicroα για τηναπλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θα προσδιορίσει τουςτοmicroείς προτεραιότητας που χρειάζονται απλούστευση και θα ενηmicroερώσει ανά-λογα το νοmicroοθέτη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο τα οποία ωςνοmicroοθέτης θα πρέπει να εγκρίνουν τελικά τις προτάσεις για τις απλουστευmicroέ-νες νοmicroοθετικές πράξεις θα πρέπει να προσαρmicroόσουν τις microεθόδους εργασίαςτους για να επιτύχουν ταχύτερες και πιο αποτελεσmicroατικές διαδικασίες απλού-στευσης της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θεωρεί πολύ σηmicroαντικό ηδιοργανική συmicroφωνία για καλύτερες ρυθmicroίσεις να καλύπτει την άποψη αυτήκαι να ενσωmicroατώνει και να ενισχύει το συνεχιζόmicroενο έργο σχετικά microε το πρό-γραmicromicroα κωδικοποίησης που ξεκίνησε η Επιτροπή τον Νοέmicroβριο του 2001 (1)καθώς και το έργο για την αναδιατύπωση (2)

322 Καλύτερη εφαρmicroογή

1 Με βάση τη γενική περιγραφή των καλύτερων ρυθmicroίσεων και του επαναπροσ-διορισmicroού των πολιτικών και των οργάνων στη Λευκή Βίβλο καθώς και τιςπρωτοβουλίες της Επιτροπής για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή και καλύτερες πολιτι-κές η Επιτροπή ενέκρινε επίσης αρκετές σηmicroαντικές προτάσεις για την καλύ-τερη εφαρmicroογή της κοινοτικής δράσης

2 Το άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ παρέχει microια σηmicroαντική βάση για τονεκτελεστικό ρόλο της Επιτροπής Η εφαρmicroογή του που διέπεται από το συνα-φές παράγωγο δίκαιο για τους όρους άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτή-των [η επονοmicroαζόmicroενη laquoεπιτροπολογίαraquo (3)] έχει εποmicroένως ζωτική σηmicroασίαγια τις προσπάθειες επαναπροσδιορισmicroού των οργάνων και την επίτευξη τωνεπιθυmicroητών βελτιώσεων της νοmicroιmicroότητας της αποτελεσmicroατικότητας και τηςαξιοπιστίας της Κοινότητας

Η Επιτροπή υποστηρίζει στη Λευκή Βίβλο ότι ο στόχος του επαναπροσδιορι-σmicroού των οργάνων θα δικαιολογούσε την επανεξέταση εάν όχι την κατάργη-ση των υφιστάmicroενων διαδικασιών διαχείρισης και ρύθmicroισης Αυτό πρέπει νασυνδυαστεί microε τη νέα εξισορρόπηση των αρmicroοδιοτήτων των θεσmicroικών οργά-νων περιορίζοντας την Επιτροπή στην κύρια αρmicroοδιότητα της εκτελεστικήςνοmicroοθεσίας και την ενίσχυση της δυνατότητας των δύο κλάδων του κοινοτι-κού νοmicroοθέτη (Κοινοβούλιο και Συmicroβούλιο) να ελέγχουν την άσκηση των εκτε-λεστικών αρmicroοδιοτήτων της Επιτροπής τουλάχιστον στους τοmicroείς που υπόκει-νται σε διαδικασία συναπόφασης (άρθρο 251 της συνθήκης για την ΕΚ)

Σύmicroφωνα microε τους προσανατολισmicroούς αυτούς και διατηρώντας την πρόσβασηστην αναγκαία εmicroπειρογνωmicroοσύνη των εκπροσώπων των κρατών microελών η

24

(1) COM(2001) 645(2) ∆ιοργανική συmicroφωνία της 28ης Νοεmicroβρίου 2001 για microια πιο συστηmicroατοποιηmicroένη χρήση της τεχνικής της ανα-

διατύπωσης των νοmicroικών πράξεων ∆ηmicroοσιεύθηκε στην ΕΕ C 77 της 2832002 (σ 1-3)(3) Απόφαση 1999468EΚ του Συmicroβουλίου

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της απόφασης 1999468EΚ (1) του Συmicro-βουλίου Συγκεκριmicroένα προτείνει την αναθεώρηση της υφιστάmicroενης ρυθmicroιστι-κής διαδικασίας για την εφαρmicroογή microέτρων σύmicroφωνα microε τη διαδικασία συνα-πόφασης εισάγοντας δύο ξεχωριστές φάσεις Κατά την αρχική εκτελεστικήφάση η Επιτροπή θα υποβάλλει τα σχέδια microέτρων σε microια επιτροπή εκπροσώ-πων των κρατών microελών Εάν έως τη λήξη της προθεσmicroίας που θα καθοριστείαπό την Επιτροπή η επιτροπή εκφράσει αντίθεση στο σχέδιο microέτρου θα δοθείεπιπλέον χρόνος στην Επιτροπή για την εξεύρεση λύσης Το σχέδιο microέτρου τηςΕπιτροπής θα προωθηθεί στη συνέχεια κατά τη δεύτερη φάση ελέγχου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο Οποιοδήποτε από τα όργανααυτά εντός καθορισmicroένης προθεσmicroίας microπορεί να εκφράσει την αντίθεσή τουστο σχέδιο microέτρου εφαρmicroογής της Επιτροπής και στην περίπτωση αυτή η Επι-τροπή microπορεί είτε να υποβάλλει νοmicroοθετική πρόταση ή να προχωρήσει στηνέγκριση του microέτρου εφαρmicroογής ενδεχοmicroένως τροποποιηmicroένου σύmicroφωνα microε τιςθέσεις του Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η διαδικασία αυτή συmicroπληρώ-νεται microε microια επείγουσα διαδικασία που επιτρέπει τη θέση σε ισχύ των microέτρωνεφαρmicroογής προτού γίνουν οι έλεγχοι του νοmicroοθέτη Αυτή η αλλαγή των διαδι-κασιών laquoεπιτροπολογίαςraquo θα έχει microεταβατική φύση εν αναmicroονή ενός νέουσυστήmicroατος εκχώρησης εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων βάσει της αναθεώρησηςτων Συνθηκών (βλέπε το σηmicroείο 34)

3 Η Λευκή Βίβλος υποστήριξε ότι η δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών microεσαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς αρmicroοδιότητας θα βοηθούσε στη βελτίωση τουτρόπου εφαρmicroογής και επιβολής των κανόνων σε ολόκληρη την ΕΚ Προβλέ-ποντας ένα διαρκώς microεγαλύτερο ρόλο για τους ρυθmicroιστικούς οργανισmicroούς ηΛευκή Βίβλος πρότεινε ορισmicroένες προϋποθέσεις για τους οργανισmicroούς αυτούςκαι ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα υπέβαλε λεπτοmicroερές πλαίσιο για τη δηmicroι-ουργία τη λειτουργία και την εποπτεία των microελλοντικών ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση που καθορίζει τοπλαίσιο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (2) για να διευκολύνει τη δηmicroιουργίατων οργανισmicroών αυτών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ενότητα και την ακε-ραιότητα της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΚ Το λεπτοmicroερές πλαίσιοπροβλέπει κριτήρια για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (ιδρυτικήπράξη νοmicroική υπόσταση τόπος) τη λειτουργία τους (πεδίο αρmicroοδιοτήτωνδιευθυντικά όργανα καθεστώς του διευθυντή δυνατότητες προσφυγής διοι-κητικές και προϋπολογιστικές διαδικασίες) και τους microηχανισmicroούς της Κοινό-τητας για τον έλεγχο των οργανισmicroών αυτών (διοικητικοί πολιτικοί οικονοmicroι-κοί και νοmicroικοί έλεγχοι) Η Επιτροπή κάλεσε το Κοινοβούλιο και το Συmicroβού-λιο να επισηmicroοποιήσουν το πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών βάσει των αρχών που καθορίζονται στην ανακοίνωσή της

25

(1) COM(2002) 719(2) COM(2002) 718

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 4: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

Πίνακας περιεχοmicroένων

1 Εισαγωγή 5

2 ∆ιδάγmicroατα που αποκοmicroίζονται από τις αντιδράσεις στη Λευκή Βίβλο 7

21 Η δηmicroόσια διαβούλευση 722 Τα κυριότερα διδάγmicroατα από τη δηmicroόσια διαβούλευση 823 Προς microία κοινή αντίληψη της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης 9

3 Εφαρmicroογή της Λευκής Βίβλου 11

31 Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή 11311 Πρώτος άξονας δράσης πληροφόρηση και επικοινωνία για να γίνει

πιο ανοικτός ο τρόπος λειτουργίας της Ένωσης 11312 ∆εύτερος άξονας δράσης προσέγγιση των πολιτών microέσω της περιφερειακής

και της τοπικής αυτοδιοίκησης 14313 Τρίτος άξονας δράσης συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών Πιο

αποτελεσmicroατικές και πιο ανοικτές διαβουλεύσεις για τη διαmicroόρφωση των κοινοτικών πολιτικών 15

314 Τέταρτος άξονας δράσης διασύνδεση microέσω δικτύων 1832 Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα 19321 Καλύτερη ρύθmicroιση 20322 Καλύτερη εφαρmicroογή 2433 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση 2734 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων 30

4 Συmicroπέρασmicroα 33

Παράρτηmicroα I mdash Η δηmicroόσια διαβούλευση 35

Παράρτηmicroα II mdash Χρήσιmicroοι ιστοχώροι 47

1 Εισαγωγή

Κατά την παρουσίαση της σηmicroερινής Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τονΦεβρουάριο του 2000 ο πρόεδρος κ Romano Prodi χαρακτήρισε την προώθησηνέων microορφών διακυβέρνησης ως έναν από τους τέσσερις στρατηγικούς στόχουςπου πρέπει να επιτύχει η παρούσα Επιτροπή στη διάρκεια της θητείας της (1)

Στις 25 Ιουλίου 2001 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε microία Λευκή Βίβλο για τηνευρωπαϊκή διακυβέρνηση η οποία είναι διαθέσιmicroη στο κοινό microέσω ∆ιαδικτύου (2)και διανέmicroεται επίσης ευρέως microε τη microορφή φυλλαδίου Έχει ήδη αποτελέσει θέmicroαδηmicroόσιων συζητήσεων σεmicroιναρίων άρθρων και microελετών

Οι δηmicroόσιες διαβουλεύσεις που ολοκληρώθηκαν στις 31 Μαρτίου 2002 έδωσαν τηδυνατότητα στο κοινό να διατυπώσει τα σχόλιά του Στη Λευκή Βίβλο η Επιτρο-πή ανακοινώνει ότι πριν από τα τέλη του 2002 θα υποβάλει έκθεση σχετικά microε τηνπρόοδο που σηmicroειώθηκε όσον αφορά τις πρωτοβουλίες διακυβέρνησης αντλώ-ντας παράλληλα τα διδάγmicroατα από τις δηmicroόσιες διαβουλεύσεις Η Επιτροπή θεώ-ρησε ότι microε αυτόν τον τρόπο θα τεθούν οι βάσεις για περαιτέρω συνεργασία microετα-ξύ των θεσmicroικών οργάνων στο θέmicroα της microεταρρύθmicroισης της ευρωπαϊκής διακυ-βέρνησης στο πλαίσιο των υπαρχουσών συνθηκών Ωστόσο όπως η ίδια ανέφερεπροτίθεται να διαδραmicroατίσει ενεργό ρόλο στο έργο αφενός της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης και αφετέρου της προσεχούς διακυβερνητικής διάσκεψης(∆∆) στις οποίες έχει ανατεθεί το καθήκον επινόησης microιας νέας συνθήκης Έχο-ντας θέσει αυτόν το στόχο η Επιτροπή θα αντλήσει έmicroπνευση από τις εmicroπειρίεςπου αποκόmicroισε κατά την εφαρmicroογή της Λευκής Βίβλου

Η προώθηση νέων microορφών διακυβέρνησης δεν είναι microε κανέναν τρόπο αποκλει-στική αρmicroοδιότητα των ευρωπαϊκών θεσmicroικών οργάνων και ακόmicroα λιγότερο τηςΕπιτροπής Είναι αρmicroοδιότητα των δηmicroόσιων αρχών όλων των επιπέδων τωνιδιωτικών επιχειρήσεων και της οργανωmicroένης κοινωνίας των πολιτών και αυτόγιατί η ορθή διακυβέρνηση ―διαφάνεια συmicromicroετοχή λογοδότηση αποτελεσmicroατι-κότητα και συνοχή― είναι αυτό που αναmicroένει το κοινό στις αρχές του 21ουαιώνα Συνεπώς η Λευκή Βίβλος δεν microπορεί να καλύψει όλες τις πτυχές του θέmicroα-τος Άλλος ένας περιορισmicroός είναι η απόφαση που έλαβε η Επιτροπή το 2001 ναυποβάλλει microόνον εκείνες τις προτάσεις που microπορούν να εφαρmicroοστούν microέσα στουπάρχον θεσmicroικό πλαίσιο δηλαδή βάσει των Συνθηκών όπως αυτές έχουν Αυτήη επιλογή ήταν η microόνη διαθέσιmicroη από τη στιγmicroή που ύστερα από την απόφασητου Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου της Νίκαιας τον ∆εκέmicroβριο του 2000 είναι αρmicroο-διότητα microιας νέας ∆∆ στην οποία θα συmicromicroετέχουν όσο το δυνατόν περισσότεροιπαράγοντες να διαmicroορφώσει ένα νέο πλαίσιο για τα θεσmicroικά όργανα το 2004

5

(1) Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Συmicroβούλιο στην Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική καιΚοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών ― Στρατηγικοί στόχοι 2000-2005 Φεβρουάριος 2000― COM(2000) 154

(2) httpeuropaeuintcommgovernance index_enhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Ωστόσο η διάκριση microεταξύ του υπάρχοντος θεσmicroικού πλαισίου και ενός microελλο-ντικού αναθεωρηmicroένου θεσmicroικού πλαισίου δεν microπορεί να ερmicroηνευθεί πολύαυστηρά όσον αφορά τα δηmicroόσια σχόλια για την ευρωπαϊκή διακυβέρνησηΠολλά άτοmicroα που ανταποκρίθηκαν στη Λευκή Βίβλο εξέθεσαν τις ιδέες τους καιγια τη microελλοντική συνθήκη

Η Επιτροπή υποβάλλει στη Συνέλευση ξεχωριστές εισηγήσεις microε θέmicroα τη microεταρ-ρύθmicroιση των Συνθηκών οι οποίες επίσης βασίζονται στο περιεχόmicroενο και τις δια-δικασίες που ξεκίνησαν microε τη Λευκή Βίβλο Με τον τρόπο αυτόν καθιερώνεται οαναγκαίος δεσmicroός microε το έργο της Συνέλευσης και microε τη διακυβερνητική διάσκεψη

6

2 ∆ιδάγmicroατα που αποκοmicroίζονται από τις αντιδράσεις στη Λευκή Βίβλο

21 Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η διαδικασία κατά την οποία το κοινό διατύπωσε τις απόψεις και τα σχόλιά τουσχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκεσε οκτώ microήνες από τις 25Ιουλίου 2001 έως τις 31 Μαρτίου 2002 Στο παράρτηmicroα παρατίθενται πληροφορίεςσχετικά microε τη διεξαγωγή αυτής της διαδικασίας και των βασικών microηνυmicroάτων πουπαρελήφθησαν (1)

Η αντίδραση στη δηmicroόσια διαβούλευση της Επιτροπής για τη Λευκή Βίβλο ήτανπεριορισmicroένη σε αριθmicroό (260 παρεmicroβάσεις) αλλά πλούσια σε περιεχόmicroενο Ο τρό-πος microε τον οποίο το κοινό υποδέχθηκε τη Λευκή Βίβλο ήταν πολύπτυχος καιπαρείχε πραγmicroατική προστιθέmicroενη αξία στο επακόλουθο έργο της Επιτροπής γιατη χάραξη πολιτικής Ακόmicroα παρότρυνε την Επιτροπή να λάβει υπόψη τις θέσειςτων διαφόρων συντελεστών στην περαιτέρω διαmicroόρφωση της ευρωπαϊκής διακυ-βέρνησης συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης της καθυστέρησης ή της εγκατάλειψης τωνενεργειών που δεν συγκεντρώνουν επαρκή υποστήριξη

Η αντίδραση του κοινού υποστήριξε σε microεγάλο βαθmicroό τον ορισmicroό που περιέχει ηΛευκή Βίβλος για τις θεmicroελιώδεις αρχές της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δηλαδήτη διαφάνεια τη συmicromicroετοχή τη λογοδότηση την αποτελεσmicroατικότητα και τησυνοχή ενώ αρχές όπως η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και η επικουρικότητα προ-τάθηκαν ως προσθήκες

Αξίζει να σηmicroειωθεί ότι microερικά θεσmicroικά όργανα της ΕΕ και διάφορα κράτη microέληδεν συνέβαλαν στη δηmicroόσια διαβούλευση Αντίστοιχα παρατηρήθηκε microία γεω-γραφική ανισορροπία όσον αφορά τις παρεmicroβάσεις από το ένα κράτος microέλος στοάλλο γεγονός που αντανακλά τις διαφορές στην παιδεία και την παράδοση τηςδηmicroόσιας έκφρασης των πολιτών Ακόmicroα τα σχόλια που παρελήφθησαν αποκά-λυψαν σηmicroαντικές διαφοροποιήσεις όσον αφορά τον τρόπο microε τον οποίο γίνεταιαντιληπτή η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση Με άλλα λόγια οι συmicromicroετέχοντες στη δια-βούλευση σχολίασαν τα θέmicroατα και τις προσεγγίσεις που προτείνονται στη ΛευκήΒίβλο ανάλογα microε το πρίσmicroα υπό το οποίο αντιλαmicroβάνονται την έννοια της ευρω-παϊκής διακυβέρνησης ― σε αυτήν περιλαmicroβάνονται microεταξύ άλλων ανησυχίες γιατη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα συνταγmicroατικές ή θεσmicroικές πτυχές κριτήρια αποτελε-σmicroατικότητας ακόmicroα και σκέψεις που συνδέονται microε την πολιτική σκοπιmicroότητα

7

(1) Πλήρεις λεπτοmicroέρειες για τα αποτελέσmicroατα των δηmicroόσιων διαβουλεύσεων συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης microιας πιοενδελεχούς ανάλυσης της συσχέτισης microεταξύ των ατόmicroων που διατύπωσαν τη γνώmicroη τους και το θέmicroα πουέθιξαν ή τους προσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στην ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπήςπου είναι αφιερωmicroένη στη διακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernance index_enhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

22 Τα κυριότερα διδάγmicroατα από τη δηmicroόσια διαβούλευση

Παρότι η αποδοχή από microέρους των πολιτών δεν ήταν απόλυτη η Επιτροπήεκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι η δηmicroόσια αυτή διαβούλευσηυποστήριξε τις εξής βασικές προσεγγίσεις όσον αφορά τη διακυβέρνηση

bull Πρέπει να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή laquoτης βάσηςraquo στη χάραξη και την εφαρmicroογήτης πολιτικής της ΕΕ

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo και για τη γνωmicroο-δότηση της κοινωνίας των πολιτών προσέλκυσαν το microεγαλύτερο ενδιαφέρον απόοποιοδήποτε άλλο θέmicroα Ευρύ φάσmicroα ατόmicroων σχολίασε τη Λευκή Βίβλο εξετά-ζοντας ειδικότερα το θέmicroα της microικρής συmicromicroετοχής των πολιτών στις κοινοτικέςδραστηριότητες και επανέλαβε τη θεmicroελιώδη προθυmicroία του να προβεί σε διάλο-γο και να συmicromicroετάσχει στη χάραξη των πολιτικών της ΕΕ

Οι αντιδράσεις επιβεβαιώνουν ότι είναι εις όφελος της ΕΕ να καθιερωθεί περισ-σότερη διαφάνεια και καλύτερες διαδικασίες για τη διατύπωση της γνώmicroης τωνπολιτών τόσο άmicroεσα όσο και microακροπρόθεσmicroα όχι microόνον για τη διαmicroόρφωσηκαλύτερων πολιτικών αλλά και για την καλύτερη εφαρmicroογή τους Η αποτελεσmicroα-τική διαφάνεια απαιτεί microία προορατική προσέγγιση και δεν microπορεί να περιοριστείστην πρόσβαση σε έγγραφα Στη χάραξη πολιτικής πρέπει επίσης να συmicromicroετά-σχουν οι εθνικές και οι περιφερειακές ή οι τοπικές αρχές καθώς και ένα ευρύφάσmicroα microη κυβερνητικών ενδιαφερόmicroενων φορέων Οι δηmicroόσιες αντιδράσεις επι-βεβαιώνουν την ανάγκη να αναθεωρηθεί ο ρόλος της Επιτροπής των Περιφερει-ών και της Οικονοmicroικής και Κοινωνικής Επιτροπής Αυτό θα επιτευχθεί microε τησυmicromicroετοχή τους ήδη από τα πρώτα στάδια στις διαβουλεύσεις της Επιτροπής microετην καλύτερη εκπροσώπηση των αρχών περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκη-σης και της κοινωνίας των πολιτών και microε έναν ευρύτερο προορατικό διάλογο microετους δήmicroους και τις κοινότητες πέραν των εκάστοτε ειδικών διαβουλεύσεων

bull Πρέπει να διευρυνθεί η επιλογή των microέσων ανταπόκρισης σε νέες προκλήσειςόσον αφορά τη διακυβέρνηση

Υποστηρίζεται η πεποίθηση της Επιτροπής ότι χρειάζονται πιο ποικίλα και πιοευέλικτα microέσα χάραξης πολιτικής microέσα στην παραδοσιακή νοmicroοθεσία και παράλ-ληλα microε αυτήν Τα microέσα που διαθέτει η Κοινότητα πρέπει να επιδέχονται καλύτε-ρη εφαρmicroογή Έτσι microε τη βελτίωση των πολιτικών και του ρυθmicroιστικού πλαισίουδιαmicroορφώνονται οι συνθήκες κάτω από τις οποίες οι νοmicroοθετικές καθώς και οιεναλλακτικές προσεγγίσεις όπως η από κοινού ρύθmicroιση ή η ανοικτή microέθοδοςσυντονισmicroού microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν πιο κατάλληλα και πιο αποτελεσmicroα-τικά

Επιπλέον η επιλογή των κατάλληλων microέσων πρέπει να βασίζεται περισσότεροστα γεγονότα Για το σκοπό αυτόν πρέπει να διεξάγονται εκ των προτέρων αξιο-λογήσεις του αντικτύπου του εκάστοτε microέσου στις οποίες θα περιλαmicroβάνεται ηεκτίmicroηση των οικονοmicroικών περιβαλλοντικών και κοινωνικών συνεπειών microίαδοmicroηmicroένη προσέγγιση όσον αφορά τη συλλογή και τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroο-

8

∆Ι∆ΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΠΟΚΟΜΙΖΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΝΤΙ∆ΡΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΛΕΥΚΗ ΒΙΒΛΟ

σύνης ενώ παράλληλα θα ζητείται η γνώmicroη του κοινού και των ενδιαφερόmicroενωνσυντελεστών Όλα αυτά πρέπει να διενεργούνται microε διαφάνεια έτσι ώστε να microπο-ρεί το κοινό να τα ελέγξει

bull Χρειάζονται πιο εστιασmicroένα ευρωπαϊκά θεσmicroικά όργανα microε σαφέστερες αρmicroο-διότητες

Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι microέσα από τις δηmicroόσιες διαβουλεύσεις καταδεικνύε-ται η ανάγκη για σαφέστερη πιο διαφανή και πιο ελέγξιmicroη κατανοmicroή αρmicroοδιοτή-των microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της ΕΕ όπως και η ίδια υποστήριξε στηΛευκή Βίβλο και ενώπιον της Συνέλευσης Για το σκοπό αυτόν απαιτείται έναςσαφέστερος διαχωρισmicroός microεταξύ νοmicroοθετικών και εκτελεστικών καθηκόντων καιη διασαφήνιση και επιβεβαίωση των εκτελεστικών καθηκόντων της Επιτροπήςαπέναντι στα κράτη microέλη

Η Επιτροπή υποβάλλει σχετικές προτάσεις στη Συνέλευση αποβλέποντας στηνπροσαρmicroογή της Συνθήκης Επιπλέον εν αναmicroονή των πιθανών microελλοντικώναλλαγών της Συνθήκης η Επιτροπή προτείνει microέτρα για την επιδίωξη των στόχωναυτών microε την εκmicroετάλλευση των δυνατοτήτων που προσφέρονται στην παρούσαΣυνθήκη Ειδικότερα προτείνει τροποποιήσεις στο γενικό σύστηmicroα των επιτρο-πών που αποτελούνται από εκπροσώπους των κρατών microελών και επικουρούν τηνΕπιτροπή κατά την άσκηση των εκτελεστικών της καθηκόντων (η επονοmicroαζόmicroε-νη laquoεπιτροπολογίαraquo) καθώς και ένα πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικώνφορέων σε κοινοτικό επίπεδο

Επιπλέον σύmicroφωνα microε το βασικό καθήκον της Επιτροπής να εξασφαλίζει τηνεφαρmicroογή και την επιβολή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας προβλέπεται microία νέα καιπιο αποτελεσmicroατική προσέγγιση για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων τωνκοινοτικών νόmicroων

23 Προς microία κοινή αντίληψη της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης

Μέρος του κοινού που συmicromicroετείχε στη διαβούλευση διαπιστώνει microε λύπη του τουςπεριορισmicroούς που υπάρχουν στη Λευκή Βίβλο όσον αφορά το περιεχόmicroενο τηςέννοιας laquoδιακυβέρνησηraquo η οποία εστιάζεται κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητακαι την αποδοτικότητα του κοινοτικού συστήmicroατος λήψης αποφάσεων ενώ αγνο-εί ζητήmicroατα δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας και δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος στηνευρωπαϊκή ολοκλήρωση τα οποία εκλαmicroβάνονται ως πιο σηmicroαντικά

Η Επιτροπή έχει υπογραmicromicroίσει ότι το πρόγραmicromicroα εργασίας που αφορά την ευρω-παϊκή διακυβέρνηση δεν πρέπει να περιοριστεί στη Λευκή Βίβλο ή στα θέmicroαταπου αυτή θέτει Η Λευκή Βίβλος αποσκοπούσε στο να προωθήσει την ανάπτυξητης ευρωπαϊκής διακυβέρνησης εστιάζοντας σε επιλεγmicroένα θέmicroατα υπό ορισmicroέ-νες συνθήκες Ειδικότερα η Λευκή Βίβλος υπέθετε ένα σταθερό θεσmicroικό πλαίσιοκαι microία σταθερή Συνθήκη microε πυρήνα microία ενισχυmicroένη κοινοτική microέθοδο Έτσι οιαλλαγές της Συνθήκης όσον αφορά τις δυνατότητες διακυβέρνησης επαφίονταιγενικά στην ξεχωριστή διαδικασία που έχει σήmicroερα δροmicroολογήσει η Συνέλευση

9

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ενόψει της διακυβερνητικής διάσκεψης του 2004 Επιπλέον κατά την εξέταση τουρόλου της ίδιας της Επιτροπής στην ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Λευκή Βίβλοςεστιάστηκε στη βελτίωση του ρόλου αυτού όσον αφορά τα εκτελεστικά καθήκο-ντα και τη χάραξη πολιτικής αλλά πολύ λιγότερο στο ρόλο της Επιτροπής ωςευρωπαϊκής δηmicroόσιας διοίκησης (η οποία υπόκειται στο τρέχον πρόγραmicromicroαmicroεταρρύθmicroισης) Τέτοιου είδους περιορισmicroοί στη Λευκή Βίβλο οδήγησαν ενδεχο-microένως σε microη ηθεληmicroένες ερmicroηνείες microιας στενής ατζέντας διακυβέρνησης η οποίαστην ουσία είναι αντίθετη microε την επιθυmicroία της Επιτροπής να διατηρήσει microίαευρεία προοπτική για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

10

3 Εφαρmicroογή της Λευκής Βίβλου

Η Λευκή Βίβλος για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση διατύπωσε βασικές προτάσειςγια αλλαγή σε τέσσερις ευρείς τοmicroείς δράσης laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo laquoκαλύτε-ρες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo laquoη συmicroβολή της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo και laquoεπαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνωνraquo

31 Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των microη θεσmicroικώνσυντελεστών στη χάραξη πολιτικής και ―έως έναν συγκεκριmicroένο βαθmicroό― στηνεφαρmicroογή της πολιτικής βρίσκονται σαφώς στο επίκεντρο της microεταρρύθmicroισης τηςδιακυβέρνησης η οποία αποσκοπεί στο να φέρει την Ευρωπαϊκή Ένωση κοντύ-τερα στους πολίτες της Αντικατοπτρίζοντας την επίγνωση της Επιτροπής ότι οιπολίτες αντιλαmicroβάνονται την ΕΕ ως πολύ laquomicroακρινήraquo αλλά κυρίως εκφράζονταςτην πραγmicroατική δέσmicroευση για εmicroπλουτισmicroό των διαδικασιών χάραξης πολιτικήςη Λευκή Βίβλος προτείνει τη συmicromicroετοχή της laquoβάσηςraquo στην ευρωπαϊκή διακυβέρ-νηση microέσω διαφόρων διαδικασιών και παραγόντων

311 Πρώτος άξονας δράσης πληροφόρηση και επικοινωνία για να γίνει πιο ανοικτός οτρόπος λειτουργίας της Ένωσης

1 Η Λευκή Βίβλος ζητά τη βελτίωση της πληροφόρησης τη βελτίωση της αmicroεσό-τητας και της διαφάνειας και την εξασφάλιση microιας πιο προορατικής επικοινω-νίας microεταξύ των παραγόντων του δηmicroόσιου τοmicroέα (θεσmicroικά όργανα κράτηmicroέλη κλπ) και των πολιτών της Ευρώπης Όσον αφορά την επικοινωνία η Επι-τροπή επιβεβαιώνει την προσήλωσή της σε ένα πολύγλωσσο περιβάλλον Προ-τείνει στα ευρωπαϊκά θεσmicroικά όργανα να εξακολουθήσουν και το 2002 να ανα-πτύσσουν την ηλεκτρονική εφαρmicroογή EUR-Lex ως ενιαίο πολύγλωσσο κόmicroβοσε απευθείας σύνδεση όπου το κοινό θα microπορεί να παρακολουθήσει τηνπορεία των προτάσεων πολιτικής σε όλα τα στάδια της διαδικασίας λήψηςαποφάσεων Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο πρέπει να παρέ-χουν πιο γρήγορα πληροφορίες για όλα τα στάδια της διαδικασίας συναπόφα-σης ιδίως όσον αφορά την τελική laquoφάση του συmicroβιβασmicroούraquo Τέλος η ΛευκήΒίβλος καλεί τα κράτη microέλη να προωθήσουν τον δηmicroόσιο διάλογο για τιςευρωπαϊκές υποθέσεις

2 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η ανακοίνωση της Επιτροπής γιαένα νέο πλαίσιο συνεργασίας σε δραστηριότητες της πολιτικής της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης στον τοmicroέα της πληροφόρησης και επικοινωνίας (1) αποδεικνύειτην επιθυmicroία της Επιτροπής να ενηmicroερώνει πιο ενεργά το ευρύ κοινό για τιςευρωπαϊκές υποθέσεις σε microόνιmicroη συνεργασία microε άλλα όργανα-εταίρους Το

11

(1) COM(2001) 354

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Συmicroβούλιο και το Κοινοβούλιο χαιρέτισαν αυτή την πρωτοβουλία Η Επιτρο-πή εξέδωσε microία δεύτερη ανακοίνωση σχετικά microε το περιεχόmicroενο και την προ-σέγγιση της προτεινόmicroενης δράσης microε τίτλο laquoΜία στρατηγική πληροφόρησηςκαι επικοινωνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσηςraquo (1) στην οποία διαmicroορφώνεταιmicroία νέα δισχιδής προσέγγιση

bull πρέπει να δοθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση η ικανότητα να διατυπώνει και ναδιαδίδει microηνύmicroατα προσαρmicroοσmicroένα και εστιασmicroένα στα θέmicroατα προτεραιό-τητάς της Αυτή η ικανότητα πρέπει να αναπτυχθεί κατά τρόπο σφαιρικό καισυνεκτικό και να βασίζεται σε σαφείς στόχους που έχουν θέσει τα ίδια ταθεσmicroικά όργανα

bull πρέπει να καθιερωθεί microία εθελοντική εταιρική σχέση συνεργασίας microε τακράτη microέλη η οποία να στηρίξει την πραγmicroατική αλληλεπίδραση microεταξύαφενός των δοmicroών και της τεχνογνωσίας τους και αφετέρου των δραστηριο-τήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης

3 Η κεντρική υπηρεσία Europe Direct (2) η οποία είναι προσπελάσιmicroη και τηλε-φωνικώς και microέσω του ∆ιαδικτύου εξακολουθεί να απαντά σε microεγάλο αριθmicroόαιτηmicroάτων για ενηmicroέρωση γενικής φύσης Το 2002 λειτούργησε εκ νέου η Υπη-ρεσία Προσανατολισmicroού για τους Πολίτες (Citizens Signpost Service) (3) ηοποία παρέχει πληροφορίες σχετικά microε τα δικαιώmicroατα των πολιτών και microε ταπροβλήmicroατα που προκύπτουν στην εσωτερική αγορά Οι χρήστες (οι οποίοιεπικοινωνούν microέσω δωρεάν τηλεφωνικής γραmicromicroής ή microέσω ∆ιαδικτύου) microπο-ρούν να χρησιmicroοποιήσουν οποιαδήποτε από τις έντεκα επίσηmicroες γλώσσες τηςΈνωσης και οι εmicroπειρογνώmicroονες που είναι επιφορτισmicroένοι microε τη διεκπεραίω-ση των ερωτηmicroάτων πρέπει να απαντήσουν εντός τριών εργάσιmicroων ηmicroερώνΈνα δίκτυο που απευθύνεται ειδικά στις επιχειρήσεις Solvit (4) άρχισε να λει-τουργεί σε απευθείας σύνδεση τον Ιούλιο 2002 βασιζόmicroενο στα κέντρα συντο-νισmicroού των κρατών microελών που από το 1997 και εξής είναι αρmicroόδια για τη διεκ-περαίωση των προβληmicroάτων που αντιmicroετωπίζουν οι επιχειρήσεις στην ενιαίααγορά Η δικτυακή εργασία αυτής της υπηρεσίας θα εντείνει την αmicroοιβαίαπίεση microεταξύ οmicroοτίmicroων και θα δηmicroιουργήσει αλληλεπιδράσεις microε τις οποίες θαβελτιωθεί η ποιότητα των υπηρεσιών και θα παρασχεθούν πληροφορίες σχετι-κά microε αυτές Οι ιστοσελίδες laquo∆ιάλογος microε τους πολίτεςraquo και laquo∆ιάλογος microε τιςεπιχειρήσειςraquo (5) παρέχουν πρόσβαση σε πληροφορίες που αφορούν τα δικαι-ώmicroατα του ατόmicroου και των επιχειρήσεων microέσα στην εσωτερική αγορά καιπαράλληλα βοηθούν στην επίλυση των προβληmicroάτων

4 Η αmicroφίδροmicroη επικοινωνία που προσφέρεται στους πολίτες έχει αναπτυχθείσηmicroαντικά από την έκδοση της Λευκής Βίβλου τον Ιούλιο 2001 Ο ιστοχώρος

12

(1) COM(2002) 350(2) httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml(3) httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm(4) httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_elhtm(5) httpeuropaeuintcitizens και httpeuropaeuintbusiness

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Futurum (1) τον οποίο διαχειρίζεται η Επιτροπή και ο επίσηmicroος ιστοχώρος τηςΣυνέλευσης προσφέρουν σε όλους την ευκαιρία να διατυπώσουν την άποψήτους και να συmicroβάλουν microε προτάσεις στη συζήτηση για το microέλλον της ΈνωσηςΟ ιστοχώρος της διακυβέρνησης έδωσε τη δυνατότητα για διάλογο πριν καιmicroετά την έκδοση της Λευκής Βίβλου Ο ιστοχώρος που είναι γνωστός microε τοόνοmicroα laquoΗ φωνή σας στην Ευρώπηraquo (2) ως microέρος της πρωτοβουλίας laquo∆ιαλογι-κή χάραξη πολιτικώνraquo (Interactive Policy Making ― IPM) ήδη προσφέρειστους πολίτες στους καταναλωτές και στις επιχειρήσεις την ευκαιρία να δια-δραmicroατίσουν ενεργό ρόλο στη διαδικασία διαmicroόρφωσης της πολιτικής της Επι-τροπής Στο πλαίσιο του ανανεωmicroένου εξυπηρετητή laquoEuroparaquo (3) οι αmicroφίδρο-microες διαλογικές διαδικασίες θα γίνουν κοινή πρακτική

5 Η διαφάνεια του έργου των θεσmicroικών οργάνων έχει βελτιωθεί κατά πολύΈχει τεθεί σε ισχύ ο κανονισmicroός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicro-βουλίου (4) για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοι-νοβουλίου του Συmicroβουλίου και της Επιτροπής Η Επιτροπή τροποποίησε τουςδιαδικαστικούς κανόνες της (5) Τα πρακτικά των συνεδριάσεων της Επιτρο-πής είναι διαθέσιmicroα στο ∆ιαδίκτυο ήδη από τον Ιανουάριο 2002 Ένα δηmicroόσιοmicroητρώο εγγράφων της Επιτροπής είναι επίσης διαθέσιmicroο microέσω ∆ιαδικτύου απότον Ιούνιο ενώ παράλληλα διατίθεται ευρέως ένας οδηγός του πολίτη για τηνπρόσβαση σε αυτά τα έγγραφα βάσει των διατάξεων των νέου κανονισmicroού Γιατην εφαρmicroογή του προαναφερθέντος κανονισmicroού το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοέλαβε έναν αριθmicroό εσωτερικών microέτρων (τροποποίηση των διαδικαστικώνκανόνων του και των υποχρεώσεων των microόνιmicroων υπαλλήλων και του λοιπούπροσωπικού του) και έθεσε στη διάθεση του κοινού το επίσηmicroο microητρώο τουτον Ιούνιο 2002 Το microητρώο του Συmicroβουλίου το οποίο είναι προσπελάσιmicroο απότο ∆ιαδίκτυο περιέχει παραποmicroπές σε έγγραφα του Συmicroβουλίου που παρή-χθησαν από το 1999 και εξής Μεταξύ αυτών τα έγγραφα που είναι διαθέσιmicroαστο κοινό είτε microπορούν να ανοιχτούν άmicroεσα από τη βάση δεδοmicroένων ή παρέ-χονται από την υπηρεσία πρόσβασης στα έγγραφα του Συmicroβουλίου

Η διαφάνεια του νοmicroοθετικού έργου του Συmicroβουλίου αναφέρθηκε στο Ευρω-παϊκό Συmicroβούλιο της Βαρκελόνης τον Μάρτιο σε microία παραποmicroπή που έγινε σεέκθεση της Γενικής Γραmicromicroατείας του Συmicroβουλίου Τον Ιούνιο το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο της Σεβίλλης αποφάσισε να καταστήσει τις συνεδριάσεις του Συmicro-βουλίου ανοικτές στο κοινό σε διάφορα στάδια της διαδικασίας λήψης απο-φάσεων Ο κατάλογος των σχετικών προτάσεων καταρτίζεται από το Συmicroβού-λιο στις αρχές κάθε εξαmicroήνου και στο τελικό στάδιο της διαδικασίας το κοινόέχει πρόσβαση στην ψηφοφορία και στις σχετικές εξηγήσεις

13

(1) Οι διευθύνσεις των ιστοσελίδων είναι αντίστοιχα httpeuropaeuintfuturum httpeuropean-conventioneuint httpeuropaeuintcommgouvernance httpeuropaeuintyourvoice

(2) httpeuropaeuintyourvoice(3) Ανακοίνωση του προέδρου στην Επιτροπή ― microε τη σύmicroφωνη γνώmicroη του αντιπροέδρου κ Kinnock και του

επιτρόπου κ Liikanen C(2001) 17532 (4) Κανονισmicroός (ΕΚ) αριθ 10492001(5) C(2001) 3714

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

6 Η πύλη EUR-Lex στον εξυπηρετητή Europa παρέχει πρόσβαση στην ΕπίσηmicroηΕφηmicroερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δίνοντας έτσι στους πολίτες τη δυνατό-τητα να microελετήσουν την κοινοτική νοmicroοθεσία σε όλους τους τοmicroείς Από τηνέναρξη λειτουργίας της τον Ιούνιο του 2001 η πύλη έχει υποστεί πολλές βελ-τιώσεις που την κατέστησαν πιο προσιτή και φιλική προς τους χρήστες Απότον Ιανουάριο 2002 και εξής όλα τα επίσηmicroα έγγραφα που είναι καταχωρηmicroέ-να στην EUR-Lex διατίθενται στο κοινό δωρεάν και αυτό ισχύει ιδιαίτερα γιαέγγραφα που έχουν δηmicroοσιευθεί στην Επίσηmicroη Εφηmicroερίδα ασχέτως της ηmicroε-ροmicroηνίας έγκρισης ή δηmicroοσίευσής τους και σε όλους τους microορφότυπους Ηπρόσβαση στην επαγγελmicroατική βάση δεδοmicroένων CELEX εξακολουθεί ναπαρέχεται microε πληρωmicroή (microε συνδροmicroή ή ανά περίοδο χρήσης) Από τον Απρί-λιο 2002 η EUR-Lex παρέχει microία εναρmicroονισmicroένη παρουσίαση όλων των ιστο-σελίδων της και είναι προσπελάσιmicroη από τον εξυπηρετητή Europa και απότους ιστοχώρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η βάσηδεδοmicroένων PreLex της Επιτροπής παρέχει πληροφορίες σε όλες τις γλώσσεςσχετικά microε την πρόοδο της νοmicroοθετικής διαδικασίας για την εκάστοτε νοmicroοθε-τική πράξη καθώς και συνδέσmicroους στα σχετικά κείmicroενα και στο OEIL τονοmicroοθετικό παρατηρητήριο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Με αυτόν τοντρόπο οι πολίτες microπορούν να βρουν πληροφορίες για τη νοmicroοθετική διαδικα-σία τις νοmicroοθετικές προτάσεις που εγκρίνει η Επιτροπή τα δελτία τύπουκαθώς και το τελικό κείmicroενο που εγκρίνεται Εξακολουθούν επίσης οι προ-σπάθειες για να εισαχθούν σε αυτές τις βάσεις δεδοmicroένων οι κοινές θέσεις τουΣυmicroβουλίου τα νοmicroοθετικά και τα δηmicroοσιονοmicroικά ψηφίσmicroατα οι πρωτοβου-λίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και οι πρωτοβουλίες της ΕυρωπαϊκήςΟικονοmicroικής και Κοινωνικής Επιτροπής και της Επιτροπής των Περιφερειών

312 ∆εύτερος άξονας δράσης προσέγγιση των πολιτών microέσω της περιφερειακής και της τοπικής αυτοδιοίκησης

1 Η Επιτροπή επιβεβαίωσε στη Λευκή Βίβλο ότι προτίθεται να καθιερώσει ένασυστηmicroατικότερο διάλογο ήδη από τα πρώτα στάδια της διαmicroόρφωσης τωνπολιτικών microε ευρωπαϊκές και εθνικές ενώσεις των περιφερειακών και τοπικώνδιοικήσεων και να εγκαινιάσει δοκιmicroαστικές laquoτριmicroερείς στοχοθετηmicroένες συmicro-βάσειςraquo σε ορισmicroένους σαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς Με αυτόν τον τρόπο θααπλοποιηθούν τα νοmicroοθετικά και εκτελεστικά καθήκοντα και οι πολιτικές πουέχουν άmicroεση επιρροή σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο

Ακόmicroα η Επιτροπή κάλεσε την Επιτροπή των Περιφερειών να διαδραmicroατίσειέναν πιο προορατικό ρόλο στην εξέταση των πολιτικών για παράδειγmicroα microέσωτης σύνταξης διερευνητικών εκθέσεων πριν από την υποβολή της εκάστοτεπρότασης από την Επιτροπή Ζήτησε επίσης από την Επιτροπή των Περιφε-ρειών να διοργανώσει την ανταλλαγή των ορθών πρακτικών που αφορούν τησυmicromicroετοχή των αρχών τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης στο προπα-ρασκευαστικό στάδιο των ευρωπαϊκών διαδικασιών λήψης αποφάσεων σεεθνικό επίπεδο Η Επιτροπή έχει απευθύνει έκκληση στα κράτη microέλη να εξε-τάσουν τρόπους για να βελτιώσουν τη συmicromicroετοχή των τοπικών και περιφερει-

14

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

ακών παραγόντων στη χάραξη των κοινοτικών πολιτικών και να ενθαρρύνουντη χρήση συmicroβατικών ρυθmicroίσεων microε τις περιφέρειες τους δήmicroους και τις κοι-νότητές τους χωρίς παράλληλα να θίγονται τα συνταγmicroατικά συστήmicroατά τους

2 Εκτός από τις ευρείες διαβουλεύσεις microε το κοινό η Επιτροπή στη Λευκή Βίβλογια την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση αναγνώρισε την ανάγκη να ενισχυθούν οισχέσεις microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης microέσα από τιςεθνικές και ευρωπαϊκές τους ενώσεις Σε αυτό το πλαίσιο οι υπηρεσίες της Επι-τροπής συντάσσουν έγγραφο εργασίας microε σκοπό να προσδιορίσουν εκείνα ταmicroέτρα που θα επιτρέψουν τη δηmicroιουργία δεσmicroών microε τις εθνικές και ευρωπαϊκέςενώσεις τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης και να καθορίσουν τόσο τηνεmicroβέλεια όσο και τις προϋποθέσεις ενός τέτοιου διαλόγου

Η Επιτροπή θα θέσει το εν λόγω έγγραφο στη διάθεση του κοινού στο ∆ιαδί-κτυο και θα το διαβιβάσει στις κυριότερες διαπεριφερειακές και τοπικές ενώ-σεις για να διατυπώσουν τη γνώmicroη τους όλα τα ενδιαφερόmicroενα microέρη Θα ζητη-θεί επίσης η γνώmicroη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της Επιτροπής των Περι-φερειών και των κρατών microελών Ύστερα από αυτό το στάδιο των διαβουλεύ-σεων η Επιτροπή θα είναι σε θέση κατά το πρώτο τρίmicroηνο του 2003 να εκδώ-σει ανακοίνωση η οποία θα τεθεί σε εφαρmicroογή από όλες τις υπηρεσίες της

3 Η Επιτροπή των Περιφερειών έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το microέρος τηςΛευκής Βίβλου που ασχολείται microε την περιφερειακή και την τοπική δηmicroοκρα-τία Η Λευκή Βίβλος αποτέλεσε αντικείmicroενο γνωmicroοδότησης τον Μάρτιο 2002στην οποία η Επιτροπή των Περιφερειών χαιρετίζει το έγγραφο αυτό microε ιδιαί-τερη αναφορά στα τmicroήmicroατα εκείνα που πραγmicroατεύονται την αποκέντρωση ήτη συνεργασία microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης Στηνίδια γνωmicroοδότηση η Επιτροπή των Περιφερειών αναφέρεται στις αλλαγές τωνmicroεθόδων εργασίας της που θα απαιτηθούν προκειmicroένου να είναι σε θέση ναδιαδραmicroατίσει έναν πιο ενεργό ρόλο στη διαmicroόρφωση της κοινοτικής δράσηςΗ Επιτροπή των Περιφερειών ζήτησε αφενός να της παραχωρηθούν ελεγκτι-κές αρmicroοδιότητες ώστε να microπορεί να επαληθεύει τη συmicromicroόρφωση ως προς τηναρχή της επικουρικότητας και αφετέρου να της δοθεί εντολή για να εποπτεύειτον αντίκτυπο των οδηγιών και των κανονισmicroών σε επίπεδο περιφερειακής καιτοπικής αυτοδιοίκησης Οι πρόεδροι των δύο οργάνων της Επιτροπής και τηςΕπιτροπής των Περιφερειών υπέγραψαν πρωτόκολλο συνεργασίας το οποίοαντικατοπτρίζοντας τις αρχές της διακυβέρνησης καθορίζει τις διαδικασίεςσυνεργασίας microεταξύ των δύο οργάνων Το εν λόγω πρωτόκολλο αποσκοπείστο να βελτιώσει την εκτέλεση των συmicroβουλευτικών καθηκόντων της Επιτρο-πής των Περιφερειών αυξάνοντας τη συmicromicroετοχή της στην πολιτική συζήτησηκαι τη συνεργασία σε θέmicroατα ενηmicroερωτικής και επικοινωνιακής πολιτικής

313 Τρίτος άξονας δράσης συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών Πιο αποτελεσmicroατικέςκαι πιο ανοικτές διαβουλεύσεις για τη διαmicroόρφωση των κοινοτικών πολιτικών

1 Η Λευκή Βίβλος απευθύνει έκκληση για microεγαλύτερη διαφάνεια και διαβου-λεύσεις microε τους συντελεστές της κοινωνίας των πολιτών κατά τη διαmicroόρφωση

15

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

των κοινοτικών πολιτικών Η προτεινόmicroενη συmicromicroετοχή και η γνωmicroοδότηση τηςκοινωνίας των πολιτών διαφέρει από τον διοργανικό διάλογο (microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο την Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επι-τροπή των Περιφερειών) και από τον κοινωνικό διάλογο microεταξύ των εργοδοτώνκαι των εργαζοmicroένων βάσει των άρθρων 137 έως 139 της συνθήκης για την ΕΚ

Λόγω του ιδιαίτερα αντιπροσωπευτικού χαρακτήρα τους οι συνδικαλιστικέςοργανώσεις και οι ενώσεις των εργοδοτών κατέχουν ιδιαίτερη θέση στη δια-microόρφωση της κοινωνικής πολιτικής Σε κοινοτικό επίπεδο η συνθήκη για τηνΕΚ απαιτεί από την Επιτροπή να ζητά τη γνώmicroη των εργοδοτών και των εργα-ζοmicroένων κατά την εκπόνηση προτάσεων στον τοmicroέα της κοινωνικής πολιτικήςΚάτω από ορισmicroένες συνθήκες τα δύο αυτά microέρη microπορούν να καταλήξουν σεδεσmicroευτικές συmicroφωνίες που στη συνέχεια microετατρέπονται σε κοινοτική νοmicroοθε-σία Αυτός ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων είναι καλά εδραιωmicroένος

2 Ως αποτέλεσmicroα του έργου για τη βελτίωση της διακυβέρνησης οι σχέσεις τηςΕπιτροπής microε την κοινωνία των πολιτών έχουν τώρα πλέον επισηmicroοποιηθεί καιείναι πιο διαφανείς Η Επιτροπή έχει υιοθετήσει γενικές αρχές και ελάχιστεςπροδιαγραφές για τις διαβουλεύσεις microε microη θεσmicroικά ενδιαφερόmicroενα microέρη (1)σε σχέση microε τις κυριότερες πρωτοβουλίες πολιτικής που προτείνει Οι ελάχιστεςαυτές προδιαγραφές θα ισχύσουν από το 2003 Αναmicroένεται ότι microε την εφαρmicroο-γή τους θα microπορούν όλοι οι ενδιαφερόmicroενοι παράγοντες να γνωρίζουν ακρι-βώς ποιος πρέπει να επικοινωνήσει microε ποιον όταν διαmicroορφώνεται microία νέαπολιτική έτσι ώστε όλα τα microέρη που επηρεάζονται από την πρόταση να συmicro-microετάσχουν περισσότερο και σε πιο δίκαιη βάση στη διαδικασία Η Επιτροπήθα εξασφαλίσει ότι οι πληροφορίες που χρειάζονται οι ενδιαφερόmicroενοι για ναδιατυπώσουν τα σχόλια και τις αντιδράσεις τους θα διατίθενται ευρέως σεπύλες πρόσβασης στο ∆ιαδίκτυο Οι ελάχιστες προδιαγραφές προβλέπουνmicroεταξύ άλλων microία περίοδο τουλάχιστον οκτώ εβδοmicroάδων για αντιδράσεις έναmicroηχανισmicroό επιβεβαίωσης της παραλαβής τους καθώς και την παρουσίαση στο∆ιαδίκτυο των αποτελεσmicroάτων των δηmicroόσιων αυτών διαβουλεύσεων

Ένα σχετικό συmicroβουλευτικό έγγραφο αποτέλεσε αντικείmicroενο δηmicroόσιων δια-βουλεύσεων microέχρι τις 31 Ιουλίου 2002 (2) Ως συνέπειά του η τελική δέσmicroη γενι-κών αρχών και ελάχιστων προδιαγραφών αποκτά σαφέστερη ευκρίνεια αλλάκαι συνδέεται στενά microε τις διαδικασίες αξιολόγησης του αντικτύπου της Επι-τροπής Επίσης αναλύονται λεπτοmicroερέστερα οι λειτουργικές συνέπειες αυτώντων γενικών αρχών και η χρήση κριτηρίων επιλογής για στοχοθετηmicroένες δια-βουλεύσεις Καθορίζοντας microία οmicroάδα-στόχο η Επιτροπή θα εξασφαλίσει ότιτα ενδιαφερόmicroενα microέρη θα έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν την άποψή τουςΑκόmicroα η Επιτροπή εξηγεί την προσέγγισή της η οποία συνίσταται στη microη ανά-πτυξη νοmicroικά δεσmicroευτικών διαδικασιών διαβούλευσης και στο σεβασmicroό τηςδιαχωριστικής γραmicromicroής microεταξύ των διαβουλεύσεων αυτών και των επίσηmicroωνδιαδικασιών λήψης αποφάσεων

16

(1) COM(2002) 704(2) COM(2002) 277 Τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης διατίθενται στην εξής διεύθυνση

httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

3 Η ιδέα της σύναψης πιο εκτεταmicroένων συmicroφωνιών σύmicroπραξης microε διάφορουςτοmicroείς της οργανωmicroένης κοινωνίας των πολιτών εξετάζεται ακόmicroα από τηνΕπιτροπή ∆εδοmicroένων των παρατηρήσεων που δέχθηκε κατά τις διαβουλεύ-σεις για τη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή προτιmicroά microια ρεαλιστική προσέγγιση microετην οποία να εξασφαλίζεται η επιτυχία της τήρησης γενικών προδιαγραφώνΠρέπει να υπενθυmicroιστεί ότι ο σκοπός αυτής της ενέργειας είναι διττός πρώτοννα επιτρέψει στην Επιτροπή να ζητήσει τη γνώmicroη των τοmicroέων-εταίρων της σεπιο ευρεία βάση από ότι απαιτούν οι ελάχιστες προδιαγραφές και δεύτεροννα ενθαρρύνει βάσει αυτών των συmicroφωνιών σύmicroπραξης τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών να κάνουν ορθολογικότερες τις εσωτερικές τους δοmicroέςνα δώσουν εγγυήσεις διαφάνειας και αντιπροσωπευτικότητας και να επιβεβαι-ώσουν την ικανότητά τους να microεταδίδουν πληροφορίες ή να διεξάγουν συζη-τήσεις στα κράτη microέλη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δήλωσε ότι προτιmicroά να microηδοθεί στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ένας ρόλος που είτε πλήρωςείτε εν microέρει ανήκει σε εκείνους που έχουν πολιτική ευθύνη και που εκλέγονταιmicroε καθολική ψηφοφορία Επίσης ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολι-τών εξέφρασαν την ανησυχία τους για το ότι έτσι θα καθιερωνόταν ένα de factoκαθεστώς προνοmicroιούχων ενώσεων

4 Η βάση δεδοmicroένων Coneccs (∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Κοινω-νία των Πολιτών) η οποία περιέχει πληροφορίες σχετικά microε τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο και microε τις διαδικα-σίες διαβούλευσης microεταξύ Επιτροπής και της κοινωνίας των πολιτών τέθηκεπλήρως σε λειτουργία τον Ιούνιο του 2002 Ο ιστοχώρος Coneccs στο ∆ιαδί-κτυο (1) παρέχει στο κοινό πληροφόρηση σχετικά microε τις microη κερδοσκοπικέςοργανώσεις που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς και σχετικά microε τις επι-τροπές και άλλους συmicroβουλευτικούς φορείς που χρησιmicroοποιεί η Επιτροπήκατά τις επίσηmicroες ή τις διαρθρωmicroένες διαβουλεύσεις της microε την κοινωνία τωνπολιτών Ο microόνος σκοπός του ευρετηρίου των οργανώσεων το οποίο καταρτί-στηκε σε εθελοντική βάση είναι να παρέχει πληροφορίες και όχι να χρησιmicroεύ-ει ως εργαλείο για την εξασφάλιση συγκατάθεσης Είναι ένα δυναmicroικό εργα-λείο που συνεχώς βελτιώνεται και το οποίο εντάχθηκε στην οργανωmicroένη συmicro-βουλευτική διαδικασία για τις ελάχιστες προδιαγραφές των διαβουλεύσεων microετην προϋπόθεση ότι δεν θα αποτελέσει σύστηmicroα διαπίστευσης ορισmicroένωνοργανώσεων ενώπιον της Επιτροπής

5 Εκτός από αυτό το γενικό εργαλείο υπάρχουν υπηρεσίες σε απευθείας σύν-δεση που απευθύνονται σε ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολιτών πουενδιαφέρονται ιδιαίτερα για ένα συγκεκριmicroένο θέmicroα (διεθνές εmicroπόριο εκπαί-δευση και πολιτισmicroός κλπ) Αυτές οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες δηmicroιουργήθηκαναπό τις διευθύνσεις της Επιτροπής που είναι αρmicroόδιες για την εκάστοτε σχετι-κή πολιτική

6 Η Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοι-νοτήτων υποδέχθηκε microε ικανοποίηση τη Λευκή Βίβλο Στη γνωmicroοδότησή της

17

(1) httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccs

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

του Μαρτίου 2002 microε θέmicroα τη Λευκή Βίβλο υπογράmicromicroισε την ύπαρξη στενούδεσmicroού microεταξύ του εν λόγω εγγράφου και της Συνέλευσης για το microέλλον τηςΈνωσης Η Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή τόνισε την ανάγκη να εξα-σφαλιστεί ότι τηρείται η οριζόντια και κάθετη επικουρικότητα και να καθορι-στούν κριτήρια microε τα οποία να εξασφαλίζεται ότι οι οργανώσεις της κοινωνίαςτων πολιτών είναι όντως αντιπροσωπευτικές Επίσης φρονεί ότι θα microπορούσεη ίδια να διαδραmicroατίσει κρίσιmicroο ρόλο στη διαmicroόρφωση και τη διάρθρωση τουδιαλόγου microε τους πολίτες και τονίζει τη σηmicroασία που έχει η αύξηση των πλη-ροφοριών που διατίθενται στους πολίτες σχετικά microε τα θεmicroελιώδη χαρακτηρι-στικά της Ένωσης καθώς και η microεγαλύτερη χρήση άλλων microέσων πλην τηςνοmicroοθεσίας Υπεγράφη πρωτόκολλο microε το οποίο η Επιτροπή και η ΕυρωπαϊκήΟικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή αναγνωρίζουν επίσηmicroα ότι στο πλαίσιοτης καθιέρωσης νέων microορφών διακυβέρνησης η ΕΟΚΕ είναι ιδιαίτερα κατάλ-ληλη ως microεσάζοντας microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της Ένωσης και της οργα-νωmicroένης κοινωνίας των πολιτών Ακόmicroα το πρωτόκολλο προβλέπει ρητά ότι ηΕπιτροπή πρέπει να καλεί την ΕΟΚΕ να διατυπώνει laquoδιερευνητικές γνωmicroοδο-τήσειςraquo και ότι αυτή η τελευταία πρέπει να εντείνει τις σχέσεις της microε την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών

314 Τέταρτος άξονας δράσης διασύνδεση microέσω δικτύων

1 Η Λευκή Βίβλος κατέγραψε και ανέλυσε σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδοτην αυξανόmicroενη κοινωνική και πολιτική σηmicroασία των δικτύων τα οποία νοού-νται ως σχέσεις ανταλλαγής και αλληλεπίδρασης microεταξύ ατόmicroων ήκαι οργα-νώσεων (κοινότητες αρχής περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης επιχει-ρήσεις διοικητικές υπηρεσίες ερευνητικά κέντρα κλπ) κατά τρόπο microη ιεραρ-χικό όπου ο κάθε συmicromicroετέχων είναι υπεύθυνος για microέρος των πόρων που απαι-τούνται για την επίτευξη του κοινού στόχου ως microέσο επαφής η ηλεκτρονικήεπικοινωνία προτιmicroάται ιδιαίτερα Συνεπώς η Επιτροπή είχε την πρόθεση ναδιαmicroορφώσει microια πιο συστηmicroατική και προορατική προσέγγιση για την εργασίαmicroε ορισmicroένα σηmicroαντικά δίκτυα έτσι ώστε να τους δώσει τη δυνατότητα να συmicro-microετάσχουν στη διαδικασία διαmicroόρφωσης των αποφάσεων και εφαρmicroογής τωνπολιτικών Παράλληλα προσπάθησε να εξετάσει πώς το πλαίσιο για τη δια-κρατική συνεργασία των τοπικών ή των περιφερειακών συντελεστών microπορείνα στηριχθεί καλύτερα σε επίπεδο ΕΕ microε σκοπό την υποβολή προτάσεων

2 Οι οικονοmicroικοί συντελεστές οργανώνονται όλο και περισσότερο σε δίκτυαγεγονός που έχει αναγνωρίσει η Επιτροπή Κατά γενικό κανόνα ζητείται ηγνώmicroη των οριζόντιων ευρωπαϊκών οmicroοσπονδιών για όλα τα ζητήmicroατα ενώ ηγνώmicroη των επαγγελmicroατικών οργανώσεων ζητείται microόνον για θέmicroατα που άπτο-νται του κλάδου τους Οι δίαυλοι που χρησιmicroοποιούνται από αυτές τις οργα-νώσεις για να συνδέουν τις εθνικές και τις τοπικές τους βάσεις είναι όλο καιπερισσότερο ηλεκτρονικοί λόγω του ότι αυτοί επιτρέπουν την προηγmicroένη δια-λογική συmicromicroετοχή Αυτή η διαλογική επικοινωνία προωθείται από τα εργαλείαπου η ίδια η Επιτροπή έχει θέσει στη διάθεση των διαφόρων συντελεστών

18

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή έχει διαmicroορφώσει την ηλεκτρονική πρωτοβουλία διαλογικήχάραξη πολιτικών (IPM) (1) για να δώσει τη δυνατότητα στους ενδιαφερόmicroε-νους παράγοντες να αντιδράσουν άmicroεσα σε απευθείας σύνδεση στις πληρο-φορίες και τις προτάσεις της Το δίκτυο των Ευρωπαϊκών Κέντρων Κατανα-λωτών (ECC Network) το οποίο συmicromicroετέχει στην πρωτοβουλία IPM είναισηmicroαντικός κόmicroβος επαφής microεταξύ της Επιτροπής και των ευρωπαίων κατα-ναλωτών Ο ρόλος του δικτύου αυτού είναι να βοηθά τους ευρωπαίους κατα-ναλωτές να ωφελούνται καλύτερα από την εσωτερική αγορά και να παρέχειστην Επιτροπή σηmicroαντικές επιτόπιες πληροφορίες Αυτή τη στιγmicroή το δίκτυοECC συνδέει 14 ευρωπαϊκά κέντρα καταναλωτών σε δώδεκα κράτη microέλη καιθα αναπτυχθεί περαιτέρω Το δίκτυο των ευρωπαϊκών κέντρων πληροφόρη-σης (Euro-info Centres) αποτελούmicroενο αυτή τη στιγmicroή από 258 κέντρα (ευρω-θυρίδες) τα οποία παρέχουν βοήθεια στις microικροmicroεσαίες επιχειρήσεις σε τοπικόεπίπεδο (εκ των οποίων 50 βρίσκονται στις υποψήφιες χώρες) λειτουργεί τόσοκάθετα προς τις δύο κατευθύνσεις (Βρυξέλλες ― τοπικό επίπεδο και αντί-στροφα) όσο και οριζόντια microεταξύ των εmicroπλεκόmicroενων εταίρων Αυτή η συνε-χής παροχή πληροφοριών που αφορούν ιδιαίτερα συγκεκριmicroένες περιπτώσειςσε αντιδιαστολή microε τη γενικότερη εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας θα βοηθήσει τηνεφαρmicroογή ή τον αναπροσδιορισmicroό των πολιτικών Οι πρωτοβουλίες που ανα-λαmicroβάνουν τα ίδια τα δίκτυα όπως η ετήσια Ηmicroέρα Χωρίς Αυτοκίνητο ή οιNetdays στα σχολεία γνωρίζουν όλο και microεγαλύτερη επιτυχία

3 Η Επιτροπή έχει εγκρίνει ένα σχέδιο δράσης ως συνέχεια του σχεδίου eEurope2002 το οποίο ονοmicroάζεται eEurope 2005 και αποσκοπεί στο να ενθαρρύνει τιςασφαλείς υπηρεσίες εφαρmicroογές και τα περιεχόmicroενα βάσει microιας ευρύτερα δια-δεδοmicroένης και ασφαλούς υποδοmicroής ευρείας ζώνης ενώ παράλληλα εξασφαλί-ζει τη συmicromicroετοχή όλων των πολιτών στην κοινωνία της πληροφορίας

4 Παράλληλα microε την παροχή οικονοmicroικής ενίσχυσης στις εφαρmicroογές Solvit καιIPM το πρόγραmicromicroα laquoΑνταλλαγή δεδοmicroένων microεταξύ διοικήσεωνraquo (ή IDA)διαmicroόρφωσε microία υπηρεσία που απευθύνεται στο κοινό την Πύλη πρόσβασηςστις διοικητικές υπηρεσίες της ΕΕ η οποία βρίσκεται σε δοκιmicroαστικό στάδιοΦιλοδοξώντας να στηρίξει τις εθνικές διοικητικές υπηρεσίες στην προσπάθειάτους να παράσχουν υπηρεσίες οι οποίες να ενέχουν microία διακρατική διάστασησε απευθείας σύνδεση η πύλη αυτή σκοπεύει να αποτελέσει ένα ενιαίο σηmicroείοπρόσβασης για όλες τις διαθέσιmicroες πληροφορίες και υπηρεσίες προς το κοινόέτσι ώστε να βοηθήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης στις δια-κρατικές τους συναλλαγές

32 Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Έχει σηmicroειωθεί ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά τις δεσmicroεύσεις της ΛευκήςΒίβλου για καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα Η Επιτροπή έχει

19

(1) httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

αναλάβει πρωτοβουλίες που αποβλέπουν σε βελτιώσεις του κύκλου χάραξης τηςπολιτικής σχεδιασmicroός της πολιτικής επιλογή των microέσων ρυθmicroιστική εφαρmicroογήκαι επιβολή τους Για την ανάληψη αυτών των πρωτοβουλιών η Επιτροπή ενθαρ-ρύνθηκε και εmicroπνεύστηκε από το σηmicroαντικό έργο που έχει επιτελεστεί από τακράτη microέλη και τις διεθνείς οργανώσεις καθώς και από τη γενικότερη θετική αντί-δραση των ενδιαφερόmicroενων microερών όσον αφορά τις βασικές γραmicromicroές της ΛευκήςΒίβλου

321 Καλύτερη ρύθmicroιση

1 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε τον Ιούνιο2002 ένα ευρύ σχέδιο δράσης για την απλούστευση και τη βελτίωση του ρυθ-microιστικού περιβάλλοντος (1) microε τον γενικότερο στόχο να αναπτύξει microια νέακοινή νοmicroοθετική παιδεία στο εσωτερικό της ΕΕ Το σχέδιο δράσης για τηνκαλύτερη ρύθmicroιση αντλεί ιδέες από τη Λευκή Βίβλο και αναπτύσσει πρωτο-βουλίες που αφορούν microεταξύ άλλων την καλύτερη χάραξη των πολιτικών ηοποία θα επιτευχθεί microε τη βελτίωση των υπαρχουσών διαδικασιών διαβούλευ-σης και αξιολόγησης του αντικτύπου την επέκταση της εmicroβέλειας των διαφό-ρων microέσων χάραξης και εφαρmicroογής των πολιτικών τον περιορισmicroό των προ-τάσεων σε θέmicroατα ουσίας (προβλέποντας παράλληλα microεγαλύτερες δυνατότη-τες για τα εκτελεστικά microέτρα που θα συmicroπληρώνουν τις τεχνικές λεπτοmicroέρειες)και την έναρξη προγράmicromicroατος για την απλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθε-σίας

Το εν λόγω σχέδιο δράσης περιλαmicroβάνει ενέργειες microε τις οποίες θα εξασφαλι-στεί η αποτελεσmicroατική microεταφορά και εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας από τα κράτηmicroέλη Επιπλέον προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο νααναλάβουν ενέργειες microε την ιδιότητά τους ως κοινοτικών νοmicroοθετών Ακόmicroασυστήνει τη στενή νοmicroοθετική συνεργασία microεταξύ των οργάνων την ετήσιααξιολόγηση της ποιότητας της νοmicroοθεσίας και την καλύτερη δηmicroόσια πρόσβα-ση στην προτεινόmicroενη και την εγκριθείσα νοmicroοθεσία microέσω της ηλεκτρονικήςπύλης EUR-Lex την καταλληλότερη χρήση των νοmicroοθετικών microέσων τηναπλοποίηση και τη microείωση του όγκου της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και τέλος τηνεξασφάλιση της ποιότητας της εγκρινόmicroενης νοmicroοθεσίας Όσον αφορά τακράτη microέλη το σχέδιο δράσης προβλέπει την ηλεκτρονική διαβίβαση και διά-δοση των εθνικών κοινοποιήσεων των διαβουλεύσεων και των αξιολογήσεωντου αντικτύπου καθώς και τη στενότερη συνεργασία για τη microεταφορά της κοι-νοτικής νοmicroοθεσίας Συνεπώς η Επιτροπή απηύθυνε έκκληση για την απαραί-τητη συνεργασία του Κοινοβουλίου του Συmicroβουλίου και των κρατών microελώνΣτη συνέχεια ξεκίνησαν διοργανικές διαπραγmicroατεύσεις microε σκοπό να συναφθείmicroία διοργανική συmicroφωνία για την καλύτερη ρύθmicroιση (2)

20

(1) COM(2002) 278 (2) Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο της Σεβίλλης κάλεσε τα κοινοτικά όργανα να συνάψουν διοργανική συmicroφωνία πριν

από τα τέλη του 2002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

2 Από την πλευρά της η Επιτροπή έχει καταβάλει σηmicroαντικές προσπάθειες γιανα βελτιώσει την προετοιmicroασία των πρωτοβουλιών της ειδικότερα microέσω τουπλαισίου για τις διαβουλεύσεις microε το κοινό (βλέπε ανωτέρω) microέσω κατευθυ-ντήριων γραmicromicroών για τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης και του πλαισίου γιατην αξιολόγηση του αντικτύπου που θα έχουν οι προβλεπόmicroενες πρωτοβου-λίες Οι αρχές που στηρίζουν αυτές τις πρωτοβουλίες πρέπει να αποτελέσουναναπόσπαστο microέρος της καλής διοικητικής συmicroπεριφοράς τόσο για τα άλλακοινοτικά όργανα και τους οργανισmicroούς όσο και για τα κράτη microέλη

3 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα τη συλλογή και τη χρησιmicroοποίηση της εmicroπει-ρογνωmicroοσύνης (1) η Επιτροπή καθορίζει βασικές αρχές και εσωτερικές κατευ-θυντήριες γραmicromicroές για τις υπηρεσίες της όσον αφορά τη συλλογή και τη χρησι-microοποίηση των συmicroβουλών που παρέχουν οι εmicroπειρογνώmicroονες σε όλα τα στά-δια χάραξης των πολιτικών από την Επιτροπή Αυτή η πρωτοβουλία στηρίζε-ται στις υπάρχουσες ορθές πρακτικές εντός και εκτός της Επιτροπής και παρέ-χει ένα γενικό πλαίσιο για την προώθηση τέτοιων πρακτικών σε όλους τουςσχετικούς τοmicroείς Οι προτεινόmicroενες αρχές και κατευθυντήριες γραmicromicroές έχουνέναν διττό στόχο

bull να εξασφαλίσουν ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζητούν και χρησιmicroοποιούντην πιο κατάλληλη εmicroπειρογνωmicroοσύνη για να δηmicroιουργήσουν microία σταθερήγνωστική βάση για καλύτερες πολιτικές και

bull να εδραιώσουν στον τοmicroέα αυτόν τις βασικές αρχές της Επιτροπής δηλαδήτην ποιότητα τη διαφάνεια και την αποτελεσmicroατικότητα

Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές της Επιτροπής αφορούν τη συλλογή και τη χρήσηεmicroπειρογνωmicroοσύνης και τεχνογνωσίας microε την ευρύτερη έννοια των όρων καιόχι microόνον επιστηmicroονικής εmicroπειρογνωmicroοσύνης Οι εν λόγω κατευθυντήριεςγραmicromicroές θα εφαρmicroοστούν και στις διαβουλεύσεις που διεξάγονται microεταξύ τωνοmicroάδων εmicroπειρογνωmicroόνων που έχει συγκροτήσει η ίδια η Επιτροπή οι οποίεςόmicroως δεν συmicromicroετέχουν στις επίσηmicroες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που καθο-ρίζονται στη Συνθήκη ή στη θέσπιση του παράγωγου δικαίου Θα αρχίσουν ναισχύουν από το 2003 και θα υπόκεινται σε συνεχή εποπτεία καθώς και σε αξιο-λόγηση το τρίτο έτος ύστερα από την έναρξη ισχύος τους Όπως επισηmicroαίνε-ται στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή θα εξετά-σει κατά πόσον οι δικές της κατευθυντήριες γραmicromicroές θα microπορέσουν να αποτε-λέσουν τη βάση για microία κοινή προσέγγιση όλων των κοινοτικών οργάνων καιτων κρατών microελών στον τοmicroέα αυτόν

4 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα την αξιολόγηση του αντικτύπου (2) η Επιτροπήδεσmicroεύεται ―ξεκινώντας από το 2003― να διεξαγάγει σταδιακά αξιολογήσειςτου αντικτύπου όλων των σηmicroαντικών νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβου-λιών οι οποίες να καλύπτουν την αξιολόγηση του αντικτύπου στο ρυθmicroιστικόπεδίο αλλά και στη βιώσιmicroη ανάπτυξη (στους τοmicroείς της οικονοmicroίας της κοι-

21

(1) COM(2002) 713 (2) COM(2002) 276

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

νωνίας και του περιβάλλοντος) Η αξιολόγηση αυτή θα καταστήσει ευκολότε-ρη την απόφαση για την ενδεχόmicroενη ανάληψη δράσης σε κοινοτικό επίπεδοσύmicroφωνα microε τη Συνθήκη και το πρωτόκολλο περί εφαρmicroογής των αρχών τηςεπικουρικότητας και της αναλογικότητας ενώ παράλληλα θα βοηθήσει να βελ-τιωθεί η ποιότητα και η συνεκτικότητα των κοινοτικών πολιτικών

Η προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την αξιολόγηση του αντικτύπουσηmicroατοδοτεί microία σηmicroαντική στροφή προς microία νέα ρυθmicroιστική παιδεία η οποίαθα ενσωmicroατώνει όλες τις υπάρχουσες τοmicroεακές αξιολογήσεις του άmicroεσου καιτου έmicromicroεσου αντικτύπου των προτεινόmicroενων microέτρων σε ένα ενιαίο εργαλείοΑυτή τη στιγmicroή καταρτίζονται λεπτοmicroερείς κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη διε-ξαγωγή αυτών των αξιολογήσεων από τις υπηρεσίες της Επιτροπής

Η Επιτροπή έχει προτείνει και στα άλλα θεσmicroικά όργανα να αναλάβουν τη διε-ξαγωγή αξιολογήσεων όσον αφορά τον αντίκτυπο που ενδέχεται να έχουνσηmicroαντικές τροποποιήσεις στις προτάσεις της Επιτροπής Αυτό το θέmicroα εξετά-ζεται επί του παρόντος στο πλαίσιο των διαπραγmicroατεύσεων για microία διοργανι-κή συmicroφωνία σχετικά microε την καλύτερη ρύθmicroιση Ανάλογα η Επιτροπή κάλεσετα κράτη microέλη να διεξαγάγουν αξιολογήσεις του αντικτύπου έτσι ώστε να βελ-τιώσουν την ποιότητα των εθνικών microέτρων microεταφοράς ειδικότερα για τυχόνσυmicroπληρωmicroατικές διατάξεις που προστίθενται στις νοmicroοθετικές πράξεις καθώςκαι για τα microέτρα που κοινοποιούνται στην Επιτροπή δυνάmicroει της οδηγίας9834ΕΚ (1)

Μία συγκεκριmicroένη πρωτοβουλία που αποβλέπει στο να προσδιορίσει τον αντί-κτυπο των προτεινόmicroενων νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβουλιών είναι ηΕυρωπαϊκή ∆οκιmicroαστική Οmicroάδα των Επιχειρήσεων (European Business TestPanel) Με τη χρήση των microέσων που παρέχει η πρωτοβουλία της διαλογικήςχάραξης πολιτικής (IPM) και microε τη βοήθεια των κρατών microελών η Επιτροπήαυτή τη στιγmicroή συγκροτεί την εν λόγω δοκιmicroαστική οmicroάδα η οποία απαρτίζε-ται από 4 000 επιχειρήσεις όλων των microεγεθών και όλων των κλάδων

5 Το σχέδιο δράσης για την καλύτερη ρύθmicroιση έθεσε επίσης το ευρύτερο θέmicroατης επιλογής των κατάλληλων microέσων για την κοινοτική δράση για το οποίο ηΕπιτροπή επιφυλάσσεται του δικαιώmicroατός της να υποβάλλει συmicroπληρωmicroατι-κές προτάσεις ανάλογα microε την πρόοδο των εργασιών της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης (2)

Η Επιτροπή ανέφερε ότι οι κανονισmicroοί και οι οδηγίες πρέπει να χρησιmicroοποι-ούνται σύmicroφωνα microε το πνεύmicroα και το γράmicromicroα της συνθήκης για την ΕΚ οικανονισmicroοί πρέπει να χρησιmicroοποιούνται microόνον για δράση που απαιτεί οmicroοιό-microορφη εφαρmicroογή σε όλα τα κράτη microέλη οι οδηγίες σύmicroφωνα microε τον αρχικόορισmicroό τους στη Συνθήκη πρέπει να αποτελούν νοmicroοθετικό microέσο για τη θέσπι-ση νοmicroικού πλαισίου και στόχων προς επίτευξη

22

(1) Οδηγία 9834ΕΚ για την καθιέρωση microιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τοmicroέα των τεχνικών προτύπωνκαι κανονισmicroών

(2) COM(2002) 275

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή σκοπεύει να εξασφαλίσει στο βαθmicroό του δυνατού ότι οι οδηγίεςείναι γενικής φύσης και καλύπτουν τους στόχους τις περιόδους ισχύος και τιςουσιαστικές πτυχές της νοmicroοθεσίας Είναι ευθύνη του νοmicroοθέτη να αποφασίσειποια microορφή θα λάβουν αυτές οι ουσιαστικές πτυχές microε απόφαση πολιτικήςκαι να εξασφαλίσει ότι τα τεχνικά θέmicroατα και οι λεπτοmicroέρειες θα καθοριστούναπό τα σχετικά εκτελεστικά microέτρα Αυτός ο περιορισmicroός των οδηγιών microε τηνπρόθεση ―microεταξύ άλλων― να απλοποιηθεί η νοmicroοθεσία δεν πρέπει να θίξειτις νοmicroοθετικές εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίουαντίθετα θα τους δώσει τη δυνατότητα να συγκεντρωθούν στις θεmicroελιώδειςπτυχές της νοmicroοθέτησης

6 Στη Λευκή Βίβλο και στη συνέχεια στο σχέδιο δράσης της για καλύτερες ρυθ-microίσεις η Επιτροπή προτείνει να γίνεται microεγαλύτερη χρήση εναλλακτικών λύσε-ων αντί της παραδοσιακής νοmicroοθεσίας χωρίς να υπονοmicroεύονται οι διατάξειςτης Συνθήκης ή τα προνόmicroια του νοmicroοθέτη Υπενθυmicroίζει επίσης ότι η συνθήκηγια την ΕΚ προβλέπει ήδη ειδικές microορφές από κοινού ρύθmicroισης παραπέmicroπο-ντας στα άρθρα 138 και 139 της συνθήκης για την ΕΚ σύmicroφωνα microε τα οποία οικοινωνικοί εταίροι microπορούν να συνάπτουν νοmicroικά δεσmicroευτικές συmicroφωνίες σεκοινοτικό επίπεδο

Υπάρχουν αρκετά εργαλεία τα οποία microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν σε ειδικέςπεριπτώσεις για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης απλουστεύοντας ταυ-τόχρονα τις νοmicroοθετικές δραστηριότητες και την ίδια τη νοmicroοθεσία (από κοι-νού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοιχτή microέθοδος συντονισmicroού)

Στο πλαίσιο microιας νοmicroοθετικής πράξης η από κοινού ρύθmicroιση επιτρέπει τηνυλοποίηση των στόχων που καθορίζει ο νοmicroοθέτης microέσω microέτρων που εφαρmicroό-ζονται από δραστήριες και αναγνωρισmicroένες πλευρές στον εν λόγω τοmicroέα ΗΕπιτροπή παραmicroένει πεπεισmicroένη ότι η από κοινού ρύθmicroιση είναι microια επιλογήγια την εστίαση του νοmicroοθετικού έργου στα ουσιώδη στοιχεία και για τηναπλούστευση και βελτίωση της εφαρmicroογής ― που περιορίζεται από κριτήριαπου θα καθοριστούν σε microια microελλοντική διοργανική συmicroφωνία για καλύτερεςρυθmicroίσεις Η αυτορρύθmicroιση αφορά πολυάριθmicroες πρακτικές κοινούς κανόνεςδεοντολογικούς κώδικες και εθελοντικές συmicroφωνίες που οι οικονοmicroικοί φορείςοι κοινωνικοί παράγοντες οι ΜΚΟ και οι οργανωmicroένες οmicroάδες καθορίζουνεθελοντικά για τη ρύθmicroιση και οργάνωση των δραστηριοτήτων τους Αντίθεταmicroε την από κοινού ρύθmicroιση η αυτορρύθmicroιση δεν προϋποθέτει νοmicroοθετικήπράξη Η Επιτροπή έχει προτείνει κριτήρια και τρόπους χρήσης αυτών καιπαρόmicroοιων εναλλακτικών microέσων για την επιδίωξη των στόχων της Συνθήκηςκαι επί του παρόντος αποτελούν αντικείmicroενο διαπραγmicroατεύσεων για microια διορ-γανική συmicroφωνία Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε προσανατολισmicroούςγια το ρόλο της ανοικτής microεθόδου συντονισmicroού και στην Ετήσια ΣτρατηγικήΠολιτικής για το 2003 προσδοκεί να διεξάγει στρατηγική αξιολόγηση του κατάπόσο είναι αποτελεσmicroατική η microέθοδος στους τοmicroείς όπου εφαρmicroόστηκε αρχικά

7 Η Επιτροπή πρότεινε να γίνει σηmicroαντική προσπάθεια απλούστευσης τουσώmicroατος της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και microείωσης του όγκου της microε την υπο-

23

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

στήριξη του Συmicroβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Η Επιτροπήπροτείνει τα όργανα να καθορίσουν από κοινού ένα πρόγραmicromicroα για τηναπλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θα προσδιορίσει τουςτοmicroείς προτεραιότητας που χρειάζονται απλούστευση και θα ενηmicroερώσει ανά-λογα το νοmicroοθέτη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο τα οποία ωςνοmicroοθέτης θα πρέπει να εγκρίνουν τελικά τις προτάσεις για τις απλουστευmicroέ-νες νοmicroοθετικές πράξεις θα πρέπει να προσαρmicroόσουν τις microεθόδους εργασίαςτους για να επιτύχουν ταχύτερες και πιο αποτελεσmicroατικές διαδικασίες απλού-στευσης της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θεωρεί πολύ σηmicroαντικό ηδιοργανική συmicroφωνία για καλύτερες ρυθmicroίσεις να καλύπτει την άποψη αυτήκαι να ενσωmicroατώνει και να ενισχύει το συνεχιζόmicroενο έργο σχετικά microε το πρό-γραmicromicroα κωδικοποίησης που ξεκίνησε η Επιτροπή τον Νοέmicroβριο του 2001 (1)καθώς και το έργο για την αναδιατύπωση (2)

322 Καλύτερη εφαρmicroογή

1 Με βάση τη γενική περιγραφή των καλύτερων ρυθmicroίσεων και του επαναπροσ-διορισmicroού των πολιτικών και των οργάνων στη Λευκή Βίβλο καθώς και τιςπρωτοβουλίες της Επιτροπής για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή και καλύτερες πολιτι-κές η Επιτροπή ενέκρινε επίσης αρκετές σηmicroαντικές προτάσεις για την καλύ-τερη εφαρmicroογή της κοινοτικής δράσης

2 Το άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ παρέχει microια σηmicroαντική βάση για τονεκτελεστικό ρόλο της Επιτροπής Η εφαρmicroογή του που διέπεται από το συνα-φές παράγωγο δίκαιο για τους όρους άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτή-των [η επονοmicroαζόmicroενη laquoεπιτροπολογίαraquo (3)] έχει εποmicroένως ζωτική σηmicroασίαγια τις προσπάθειες επαναπροσδιορισmicroού των οργάνων και την επίτευξη τωνεπιθυmicroητών βελτιώσεων της νοmicroιmicroότητας της αποτελεσmicroατικότητας και τηςαξιοπιστίας της Κοινότητας

Η Επιτροπή υποστηρίζει στη Λευκή Βίβλο ότι ο στόχος του επαναπροσδιορι-σmicroού των οργάνων θα δικαιολογούσε την επανεξέταση εάν όχι την κατάργη-ση των υφιστάmicroενων διαδικασιών διαχείρισης και ρύθmicroισης Αυτό πρέπει νασυνδυαστεί microε τη νέα εξισορρόπηση των αρmicroοδιοτήτων των θεσmicroικών οργά-νων περιορίζοντας την Επιτροπή στην κύρια αρmicroοδιότητα της εκτελεστικήςνοmicroοθεσίας και την ενίσχυση της δυνατότητας των δύο κλάδων του κοινοτι-κού νοmicroοθέτη (Κοινοβούλιο και Συmicroβούλιο) να ελέγχουν την άσκηση των εκτε-λεστικών αρmicroοδιοτήτων της Επιτροπής τουλάχιστον στους τοmicroείς που υπόκει-νται σε διαδικασία συναπόφασης (άρθρο 251 της συνθήκης για την ΕΚ)

Σύmicroφωνα microε τους προσανατολισmicroούς αυτούς και διατηρώντας την πρόσβασηστην αναγκαία εmicroπειρογνωmicroοσύνη των εκπροσώπων των κρατών microελών η

24

(1) COM(2001) 645(2) ∆ιοργανική συmicroφωνία της 28ης Νοεmicroβρίου 2001 για microια πιο συστηmicroατοποιηmicroένη χρήση της τεχνικής της ανα-

διατύπωσης των νοmicroικών πράξεων ∆ηmicroοσιεύθηκε στην ΕΕ C 77 της 2832002 (σ 1-3)(3) Απόφαση 1999468EΚ του Συmicroβουλίου

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της απόφασης 1999468EΚ (1) του Συmicro-βουλίου Συγκεκριmicroένα προτείνει την αναθεώρηση της υφιστάmicroενης ρυθmicroιστι-κής διαδικασίας για την εφαρmicroογή microέτρων σύmicroφωνα microε τη διαδικασία συνα-πόφασης εισάγοντας δύο ξεχωριστές φάσεις Κατά την αρχική εκτελεστικήφάση η Επιτροπή θα υποβάλλει τα σχέδια microέτρων σε microια επιτροπή εκπροσώ-πων των κρατών microελών Εάν έως τη λήξη της προθεσmicroίας που θα καθοριστείαπό την Επιτροπή η επιτροπή εκφράσει αντίθεση στο σχέδιο microέτρου θα δοθείεπιπλέον χρόνος στην Επιτροπή για την εξεύρεση λύσης Το σχέδιο microέτρου τηςΕπιτροπής θα προωθηθεί στη συνέχεια κατά τη δεύτερη φάση ελέγχου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο Οποιοδήποτε από τα όργανααυτά εντός καθορισmicroένης προθεσmicroίας microπορεί να εκφράσει την αντίθεσή τουστο σχέδιο microέτρου εφαρmicroογής της Επιτροπής και στην περίπτωση αυτή η Επι-τροπή microπορεί είτε να υποβάλλει νοmicroοθετική πρόταση ή να προχωρήσει στηνέγκριση του microέτρου εφαρmicroογής ενδεχοmicroένως τροποποιηmicroένου σύmicroφωνα microε τιςθέσεις του Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η διαδικασία αυτή συmicroπληρώ-νεται microε microια επείγουσα διαδικασία που επιτρέπει τη θέση σε ισχύ των microέτρωνεφαρmicroογής προτού γίνουν οι έλεγχοι του νοmicroοθέτη Αυτή η αλλαγή των διαδι-κασιών laquoεπιτροπολογίαςraquo θα έχει microεταβατική φύση εν αναmicroονή ενός νέουσυστήmicroατος εκχώρησης εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων βάσει της αναθεώρησηςτων Συνθηκών (βλέπε το σηmicroείο 34)

3 Η Λευκή Βίβλος υποστήριξε ότι η δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών microεσαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς αρmicroοδιότητας θα βοηθούσε στη βελτίωση τουτρόπου εφαρmicroογής και επιβολής των κανόνων σε ολόκληρη την ΕΚ Προβλέ-ποντας ένα διαρκώς microεγαλύτερο ρόλο για τους ρυθmicroιστικούς οργανισmicroούς ηΛευκή Βίβλος πρότεινε ορισmicroένες προϋποθέσεις για τους οργανισmicroούς αυτούςκαι ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα υπέβαλε λεπτοmicroερές πλαίσιο για τη δηmicroι-ουργία τη λειτουργία και την εποπτεία των microελλοντικών ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση που καθορίζει τοπλαίσιο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (2) για να διευκολύνει τη δηmicroιουργίατων οργανισmicroών αυτών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ενότητα και την ακε-ραιότητα της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΚ Το λεπτοmicroερές πλαίσιοπροβλέπει κριτήρια για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (ιδρυτικήπράξη νοmicroική υπόσταση τόπος) τη λειτουργία τους (πεδίο αρmicroοδιοτήτωνδιευθυντικά όργανα καθεστώς του διευθυντή δυνατότητες προσφυγής διοι-κητικές και προϋπολογιστικές διαδικασίες) και τους microηχανισmicroούς της Κοινό-τητας για τον έλεγχο των οργανισmicroών αυτών (διοικητικοί πολιτικοί οικονοmicroι-κοί και νοmicroικοί έλεγχοι) Η Επιτροπή κάλεσε το Κοινοβούλιο και το Συmicroβού-λιο να επισηmicroοποιήσουν το πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών βάσει των αρχών που καθορίζονται στην ανακοίνωσή της

25

(1) COM(2002) 719(2) COM(2002) 718

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 5: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

1 Εισαγωγή

Κατά την παρουσίαση της σηmicroερινής Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τονΦεβρουάριο του 2000 ο πρόεδρος κ Romano Prodi χαρακτήρισε την προώθησηνέων microορφών διακυβέρνησης ως έναν από τους τέσσερις στρατηγικούς στόχουςπου πρέπει να επιτύχει η παρούσα Επιτροπή στη διάρκεια της θητείας της (1)

Στις 25 Ιουλίου 2001 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε microία Λευκή Βίβλο για τηνευρωπαϊκή διακυβέρνηση η οποία είναι διαθέσιmicroη στο κοινό microέσω ∆ιαδικτύου (2)και διανέmicroεται επίσης ευρέως microε τη microορφή φυλλαδίου Έχει ήδη αποτελέσει θέmicroαδηmicroόσιων συζητήσεων σεmicroιναρίων άρθρων και microελετών

Οι δηmicroόσιες διαβουλεύσεις που ολοκληρώθηκαν στις 31 Μαρτίου 2002 έδωσαν τηδυνατότητα στο κοινό να διατυπώσει τα σχόλιά του Στη Λευκή Βίβλο η Επιτρο-πή ανακοινώνει ότι πριν από τα τέλη του 2002 θα υποβάλει έκθεση σχετικά microε τηνπρόοδο που σηmicroειώθηκε όσον αφορά τις πρωτοβουλίες διακυβέρνησης αντλώ-ντας παράλληλα τα διδάγmicroατα από τις δηmicroόσιες διαβουλεύσεις Η Επιτροπή θεώ-ρησε ότι microε αυτόν τον τρόπο θα τεθούν οι βάσεις για περαιτέρω συνεργασία microετα-ξύ των θεσmicroικών οργάνων στο θέmicroα της microεταρρύθmicroισης της ευρωπαϊκής διακυ-βέρνησης στο πλαίσιο των υπαρχουσών συνθηκών Ωστόσο όπως η ίδια ανέφερεπροτίθεται να διαδραmicroατίσει ενεργό ρόλο στο έργο αφενός της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης και αφετέρου της προσεχούς διακυβερνητικής διάσκεψης(∆∆) στις οποίες έχει ανατεθεί το καθήκον επινόησης microιας νέας συνθήκης Έχο-ντας θέσει αυτόν το στόχο η Επιτροπή θα αντλήσει έmicroπνευση από τις εmicroπειρίεςπου αποκόmicroισε κατά την εφαρmicroογή της Λευκής Βίβλου

Η προώθηση νέων microορφών διακυβέρνησης δεν είναι microε κανέναν τρόπο αποκλει-στική αρmicroοδιότητα των ευρωπαϊκών θεσmicroικών οργάνων και ακόmicroα λιγότερο τηςΕπιτροπής Είναι αρmicroοδιότητα των δηmicroόσιων αρχών όλων των επιπέδων τωνιδιωτικών επιχειρήσεων και της οργανωmicroένης κοινωνίας των πολιτών και αυτόγιατί η ορθή διακυβέρνηση ―διαφάνεια συmicromicroετοχή λογοδότηση αποτελεσmicroατι-κότητα και συνοχή― είναι αυτό που αναmicroένει το κοινό στις αρχές του 21ουαιώνα Συνεπώς η Λευκή Βίβλος δεν microπορεί να καλύψει όλες τις πτυχές του θέmicroα-τος Άλλος ένας περιορισmicroός είναι η απόφαση που έλαβε η Επιτροπή το 2001 ναυποβάλλει microόνον εκείνες τις προτάσεις που microπορούν να εφαρmicroοστούν microέσα στουπάρχον θεσmicroικό πλαίσιο δηλαδή βάσει των Συνθηκών όπως αυτές έχουν Αυτήη επιλογή ήταν η microόνη διαθέσιmicroη από τη στιγmicroή που ύστερα από την απόφασητου Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου της Νίκαιας τον ∆εκέmicroβριο του 2000 είναι αρmicroο-διότητα microιας νέας ∆∆ στην οποία θα συmicromicroετέχουν όσο το δυνατόν περισσότεροιπαράγοντες να διαmicroορφώσει ένα νέο πλαίσιο για τα θεσmicroικά όργανα το 2004

5

(1) Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Συmicroβούλιο στην Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική καιΚοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών ― Στρατηγικοί στόχοι 2000-2005 Φεβρουάριος 2000― COM(2000) 154

(2) httpeuropaeuintcommgovernance index_enhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Ωστόσο η διάκριση microεταξύ του υπάρχοντος θεσmicroικού πλαισίου και ενός microελλο-ντικού αναθεωρηmicroένου θεσmicroικού πλαισίου δεν microπορεί να ερmicroηνευθεί πολύαυστηρά όσον αφορά τα δηmicroόσια σχόλια για την ευρωπαϊκή διακυβέρνησηΠολλά άτοmicroα που ανταποκρίθηκαν στη Λευκή Βίβλο εξέθεσαν τις ιδέες τους καιγια τη microελλοντική συνθήκη

Η Επιτροπή υποβάλλει στη Συνέλευση ξεχωριστές εισηγήσεις microε θέmicroα τη microεταρ-ρύθmicroιση των Συνθηκών οι οποίες επίσης βασίζονται στο περιεχόmicroενο και τις δια-δικασίες που ξεκίνησαν microε τη Λευκή Βίβλο Με τον τρόπο αυτόν καθιερώνεται οαναγκαίος δεσmicroός microε το έργο της Συνέλευσης και microε τη διακυβερνητική διάσκεψη

6

2 ∆ιδάγmicroατα που αποκοmicroίζονται από τις αντιδράσεις στη Λευκή Βίβλο

21 Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η διαδικασία κατά την οποία το κοινό διατύπωσε τις απόψεις και τα σχόλιά τουσχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκεσε οκτώ microήνες από τις 25Ιουλίου 2001 έως τις 31 Μαρτίου 2002 Στο παράρτηmicroα παρατίθενται πληροφορίεςσχετικά microε τη διεξαγωγή αυτής της διαδικασίας και των βασικών microηνυmicroάτων πουπαρελήφθησαν (1)

Η αντίδραση στη δηmicroόσια διαβούλευση της Επιτροπής για τη Λευκή Βίβλο ήτανπεριορισmicroένη σε αριθmicroό (260 παρεmicroβάσεις) αλλά πλούσια σε περιεχόmicroενο Ο τρό-πος microε τον οποίο το κοινό υποδέχθηκε τη Λευκή Βίβλο ήταν πολύπτυχος καιπαρείχε πραγmicroατική προστιθέmicroενη αξία στο επακόλουθο έργο της Επιτροπής γιατη χάραξη πολιτικής Ακόmicroα παρότρυνε την Επιτροπή να λάβει υπόψη τις θέσειςτων διαφόρων συντελεστών στην περαιτέρω διαmicroόρφωση της ευρωπαϊκής διακυ-βέρνησης συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης της καθυστέρησης ή της εγκατάλειψης τωνενεργειών που δεν συγκεντρώνουν επαρκή υποστήριξη

Η αντίδραση του κοινού υποστήριξε σε microεγάλο βαθmicroό τον ορισmicroό που περιέχει ηΛευκή Βίβλος για τις θεmicroελιώδεις αρχές της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δηλαδήτη διαφάνεια τη συmicromicroετοχή τη λογοδότηση την αποτελεσmicroατικότητα και τησυνοχή ενώ αρχές όπως η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και η επικουρικότητα προ-τάθηκαν ως προσθήκες

Αξίζει να σηmicroειωθεί ότι microερικά θεσmicroικά όργανα της ΕΕ και διάφορα κράτη microέληδεν συνέβαλαν στη δηmicroόσια διαβούλευση Αντίστοιχα παρατηρήθηκε microία γεω-γραφική ανισορροπία όσον αφορά τις παρεmicroβάσεις από το ένα κράτος microέλος στοάλλο γεγονός που αντανακλά τις διαφορές στην παιδεία και την παράδοση τηςδηmicroόσιας έκφρασης των πολιτών Ακόmicroα τα σχόλια που παρελήφθησαν αποκά-λυψαν σηmicroαντικές διαφοροποιήσεις όσον αφορά τον τρόπο microε τον οποίο γίνεταιαντιληπτή η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση Με άλλα λόγια οι συmicromicroετέχοντες στη δια-βούλευση σχολίασαν τα θέmicroατα και τις προσεγγίσεις που προτείνονται στη ΛευκήΒίβλο ανάλογα microε το πρίσmicroα υπό το οποίο αντιλαmicroβάνονται την έννοια της ευρω-παϊκής διακυβέρνησης ― σε αυτήν περιλαmicroβάνονται microεταξύ άλλων ανησυχίες γιατη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα συνταγmicroατικές ή θεσmicroικές πτυχές κριτήρια αποτελε-σmicroατικότητας ακόmicroα και σκέψεις που συνδέονται microε την πολιτική σκοπιmicroότητα

7

(1) Πλήρεις λεπτοmicroέρειες για τα αποτελέσmicroατα των δηmicroόσιων διαβουλεύσεων συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης microιας πιοενδελεχούς ανάλυσης της συσχέτισης microεταξύ των ατόmicroων που διατύπωσαν τη γνώmicroη τους και το θέmicroα πουέθιξαν ή τους προσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στην ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπήςπου είναι αφιερωmicroένη στη διακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernance index_enhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

22 Τα κυριότερα διδάγmicroατα από τη δηmicroόσια διαβούλευση

Παρότι η αποδοχή από microέρους των πολιτών δεν ήταν απόλυτη η Επιτροπήεκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι η δηmicroόσια αυτή διαβούλευσηυποστήριξε τις εξής βασικές προσεγγίσεις όσον αφορά τη διακυβέρνηση

bull Πρέπει να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή laquoτης βάσηςraquo στη χάραξη και την εφαρmicroογήτης πολιτικής της ΕΕ

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo και για τη γνωmicroο-δότηση της κοινωνίας των πολιτών προσέλκυσαν το microεγαλύτερο ενδιαφέρον απόοποιοδήποτε άλλο θέmicroα Ευρύ φάσmicroα ατόmicroων σχολίασε τη Λευκή Βίβλο εξετά-ζοντας ειδικότερα το θέmicroα της microικρής συmicromicroετοχής των πολιτών στις κοινοτικέςδραστηριότητες και επανέλαβε τη θεmicroελιώδη προθυmicroία του να προβεί σε διάλο-γο και να συmicromicroετάσχει στη χάραξη των πολιτικών της ΕΕ

Οι αντιδράσεις επιβεβαιώνουν ότι είναι εις όφελος της ΕΕ να καθιερωθεί περισ-σότερη διαφάνεια και καλύτερες διαδικασίες για τη διατύπωση της γνώmicroης τωνπολιτών τόσο άmicroεσα όσο και microακροπρόθεσmicroα όχι microόνον για τη διαmicroόρφωσηκαλύτερων πολιτικών αλλά και για την καλύτερη εφαρmicroογή τους Η αποτελεσmicroα-τική διαφάνεια απαιτεί microία προορατική προσέγγιση και δεν microπορεί να περιοριστείστην πρόσβαση σε έγγραφα Στη χάραξη πολιτικής πρέπει επίσης να συmicromicroετά-σχουν οι εθνικές και οι περιφερειακές ή οι τοπικές αρχές καθώς και ένα ευρύφάσmicroα microη κυβερνητικών ενδιαφερόmicroενων φορέων Οι δηmicroόσιες αντιδράσεις επι-βεβαιώνουν την ανάγκη να αναθεωρηθεί ο ρόλος της Επιτροπής των Περιφερει-ών και της Οικονοmicroικής και Κοινωνικής Επιτροπής Αυτό θα επιτευχθεί microε τησυmicromicroετοχή τους ήδη από τα πρώτα στάδια στις διαβουλεύσεις της Επιτροπής microετην καλύτερη εκπροσώπηση των αρχών περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκη-σης και της κοινωνίας των πολιτών και microε έναν ευρύτερο προορατικό διάλογο microετους δήmicroους και τις κοινότητες πέραν των εκάστοτε ειδικών διαβουλεύσεων

bull Πρέπει να διευρυνθεί η επιλογή των microέσων ανταπόκρισης σε νέες προκλήσειςόσον αφορά τη διακυβέρνηση

Υποστηρίζεται η πεποίθηση της Επιτροπής ότι χρειάζονται πιο ποικίλα και πιοευέλικτα microέσα χάραξης πολιτικής microέσα στην παραδοσιακή νοmicroοθεσία και παράλ-ληλα microε αυτήν Τα microέσα που διαθέτει η Κοινότητα πρέπει να επιδέχονται καλύτε-ρη εφαρmicroογή Έτσι microε τη βελτίωση των πολιτικών και του ρυθmicroιστικού πλαισίουδιαmicroορφώνονται οι συνθήκες κάτω από τις οποίες οι νοmicroοθετικές καθώς και οιεναλλακτικές προσεγγίσεις όπως η από κοινού ρύθmicroιση ή η ανοικτή microέθοδοςσυντονισmicroού microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν πιο κατάλληλα και πιο αποτελεσmicroα-τικά

Επιπλέον η επιλογή των κατάλληλων microέσων πρέπει να βασίζεται περισσότεροστα γεγονότα Για το σκοπό αυτόν πρέπει να διεξάγονται εκ των προτέρων αξιο-λογήσεις του αντικτύπου του εκάστοτε microέσου στις οποίες θα περιλαmicroβάνεται ηεκτίmicroηση των οικονοmicroικών περιβαλλοντικών και κοινωνικών συνεπειών microίαδοmicroηmicroένη προσέγγιση όσον αφορά τη συλλογή και τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroο-

8

∆Ι∆ΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΠΟΚΟΜΙΖΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΝΤΙ∆ΡΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΛΕΥΚΗ ΒΙΒΛΟ

σύνης ενώ παράλληλα θα ζητείται η γνώmicroη του κοινού και των ενδιαφερόmicroενωνσυντελεστών Όλα αυτά πρέπει να διενεργούνται microε διαφάνεια έτσι ώστε να microπο-ρεί το κοινό να τα ελέγξει

bull Χρειάζονται πιο εστιασmicroένα ευρωπαϊκά θεσmicroικά όργανα microε σαφέστερες αρmicroο-διότητες

Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι microέσα από τις δηmicroόσιες διαβουλεύσεις καταδεικνύε-ται η ανάγκη για σαφέστερη πιο διαφανή και πιο ελέγξιmicroη κατανοmicroή αρmicroοδιοτή-των microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της ΕΕ όπως και η ίδια υποστήριξε στηΛευκή Βίβλο και ενώπιον της Συνέλευσης Για το σκοπό αυτόν απαιτείται έναςσαφέστερος διαχωρισmicroός microεταξύ νοmicroοθετικών και εκτελεστικών καθηκόντων καιη διασαφήνιση και επιβεβαίωση των εκτελεστικών καθηκόντων της Επιτροπήςαπέναντι στα κράτη microέλη

Η Επιτροπή υποβάλλει σχετικές προτάσεις στη Συνέλευση αποβλέποντας στηνπροσαρmicroογή της Συνθήκης Επιπλέον εν αναmicroονή των πιθανών microελλοντικώναλλαγών της Συνθήκης η Επιτροπή προτείνει microέτρα για την επιδίωξη των στόχωναυτών microε την εκmicroετάλλευση των δυνατοτήτων που προσφέρονται στην παρούσαΣυνθήκη Ειδικότερα προτείνει τροποποιήσεις στο γενικό σύστηmicroα των επιτρο-πών που αποτελούνται από εκπροσώπους των κρατών microελών και επικουρούν τηνΕπιτροπή κατά την άσκηση των εκτελεστικών της καθηκόντων (η επονοmicroαζόmicroε-νη laquoεπιτροπολογίαraquo) καθώς και ένα πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικώνφορέων σε κοινοτικό επίπεδο

Επιπλέον σύmicroφωνα microε το βασικό καθήκον της Επιτροπής να εξασφαλίζει τηνεφαρmicroογή και την επιβολή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας προβλέπεται microία νέα καιπιο αποτελεσmicroατική προσέγγιση για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων τωνκοινοτικών νόmicroων

23 Προς microία κοινή αντίληψη της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης

Μέρος του κοινού που συmicromicroετείχε στη διαβούλευση διαπιστώνει microε λύπη του τουςπεριορισmicroούς που υπάρχουν στη Λευκή Βίβλο όσον αφορά το περιεχόmicroενο τηςέννοιας laquoδιακυβέρνησηraquo η οποία εστιάζεται κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητακαι την αποδοτικότητα του κοινοτικού συστήmicroατος λήψης αποφάσεων ενώ αγνο-εί ζητήmicroατα δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας και δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος στηνευρωπαϊκή ολοκλήρωση τα οποία εκλαmicroβάνονται ως πιο σηmicroαντικά

Η Επιτροπή έχει υπογραmicromicroίσει ότι το πρόγραmicromicroα εργασίας που αφορά την ευρω-παϊκή διακυβέρνηση δεν πρέπει να περιοριστεί στη Λευκή Βίβλο ή στα θέmicroαταπου αυτή θέτει Η Λευκή Βίβλος αποσκοπούσε στο να προωθήσει την ανάπτυξητης ευρωπαϊκής διακυβέρνησης εστιάζοντας σε επιλεγmicroένα θέmicroατα υπό ορισmicroέ-νες συνθήκες Ειδικότερα η Λευκή Βίβλος υπέθετε ένα σταθερό θεσmicroικό πλαίσιοκαι microία σταθερή Συνθήκη microε πυρήνα microία ενισχυmicroένη κοινοτική microέθοδο Έτσι οιαλλαγές της Συνθήκης όσον αφορά τις δυνατότητες διακυβέρνησης επαφίονταιγενικά στην ξεχωριστή διαδικασία που έχει σήmicroερα δροmicroολογήσει η Συνέλευση

9

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ενόψει της διακυβερνητικής διάσκεψης του 2004 Επιπλέον κατά την εξέταση τουρόλου της ίδιας της Επιτροπής στην ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Λευκή Βίβλοςεστιάστηκε στη βελτίωση του ρόλου αυτού όσον αφορά τα εκτελεστικά καθήκο-ντα και τη χάραξη πολιτικής αλλά πολύ λιγότερο στο ρόλο της Επιτροπής ωςευρωπαϊκής δηmicroόσιας διοίκησης (η οποία υπόκειται στο τρέχον πρόγραmicromicroαmicroεταρρύθmicroισης) Τέτοιου είδους περιορισmicroοί στη Λευκή Βίβλο οδήγησαν ενδεχο-microένως σε microη ηθεληmicroένες ερmicroηνείες microιας στενής ατζέντας διακυβέρνησης η οποίαστην ουσία είναι αντίθετη microε την επιθυmicroία της Επιτροπής να διατηρήσει microίαευρεία προοπτική για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

10

3 Εφαρmicroογή της Λευκής Βίβλου

Η Λευκή Βίβλος για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση διατύπωσε βασικές προτάσειςγια αλλαγή σε τέσσερις ευρείς τοmicroείς δράσης laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo laquoκαλύτε-ρες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo laquoη συmicroβολή της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo και laquoεπαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνωνraquo

31 Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των microη θεσmicroικώνσυντελεστών στη χάραξη πολιτικής και ―έως έναν συγκεκριmicroένο βαθmicroό― στηνεφαρmicroογή της πολιτικής βρίσκονται σαφώς στο επίκεντρο της microεταρρύθmicroισης τηςδιακυβέρνησης η οποία αποσκοπεί στο να φέρει την Ευρωπαϊκή Ένωση κοντύ-τερα στους πολίτες της Αντικατοπτρίζοντας την επίγνωση της Επιτροπής ότι οιπολίτες αντιλαmicroβάνονται την ΕΕ ως πολύ laquomicroακρινήraquo αλλά κυρίως εκφράζονταςτην πραγmicroατική δέσmicroευση για εmicroπλουτισmicroό των διαδικασιών χάραξης πολιτικήςη Λευκή Βίβλος προτείνει τη συmicromicroετοχή της laquoβάσηςraquo στην ευρωπαϊκή διακυβέρ-νηση microέσω διαφόρων διαδικασιών και παραγόντων

311 Πρώτος άξονας δράσης πληροφόρηση και επικοινωνία για να γίνει πιο ανοικτός οτρόπος λειτουργίας της Ένωσης

1 Η Λευκή Βίβλος ζητά τη βελτίωση της πληροφόρησης τη βελτίωση της αmicroεσό-τητας και της διαφάνειας και την εξασφάλιση microιας πιο προορατικής επικοινω-νίας microεταξύ των παραγόντων του δηmicroόσιου τοmicroέα (θεσmicroικά όργανα κράτηmicroέλη κλπ) και των πολιτών της Ευρώπης Όσον αφορά την επικοινωνία η Επι-τροπή επιβεβαιώνει την προσήλωσή της σε ένα πολύγλωσσο περιβάλλον Προ-τείνει στα ευρωπαϊκά θεσmicroικά όργανα να εξακολουθήσουν και το 2002 να ανα-πτύσσουν την ηλεκτρονική εφαρmicroογή EUR-Lex ως ενιαίο πολύγλωσσο κόmicroβοσε απευθείας σύνδεση όπου το κοινό θα microπορεί να παρακολουθήσει τηνπορεία των προτάσεων πολιτικής σε όλα τα στάδια της διαδικασίας λήψηςαποφάσεων Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο πρέπει να παρέ-χουν πιο γρήγορα πληροφορίες για όλα τα στάδια της διαδικασίας συναπόφα-σης ιδίως όσον αφορά την τελική laquoφάση του συmicroβιβασmicroούraquo Τέλος η ΛευκήΒίβλος καλεί τα κράτη microέλη να προωθήσουν τον δηmicroόσιο διάλογο για τιςευρωπαϊκές υποθέσεις

2 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η ανακοίνωση της Επιτροπής γιαένα νέο πλαίσιο συνεργασίας σε δραστηριότητες της πολιτικής της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης στον τοmicroέα της πληροφόρησης και επικοινωνίας (1) αποδεικνύειτην επιθυmicroία της Επιτροπής να ενηmicroερώνει πιο ενεργά το ευρύ κοινό για τιςευρωπαϊκές υποθέσεις σε microόνιmicroη συνεργασία microε άλλα όργανα-εταίρους Το

11

(1) COM(2001) 354

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Συmicroβούλιο και το Κοινοβούλιο χαιρέτισαν αυτή την πρωτοβουλία Η Επιτρο-πή εξέδωσε microία δεύτερη ανακοίνωση σχετικά microε το περιεχόmicroενο και την προ-σέγγιση της προτεινόmicroενης δράσης microε τίτλο laquoΜία στρατηγική πληροφόρησηςκαι επικοινωνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσηςraquo (1) στην οποία διαmicroορφώνεταιmicroία νέα δισχιδής προσέγγιση

bull πρέπει να δοθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση η ικανότητα να διατυπώνει και ναδιαδίδει microηνύmicroατα προσαρmicroοσmicroένα και εστιασmicroένα στα θέmicroατα προτεραιό-τητάς της Αυτή η ικανότητα πρέπει να αναπτυχθεί κατά τρόπο σφαιρικό καισυνεκτικό και να βασίζεται σε σαφείς στόχους που έχουν θέσει τα ίδια ταθεσmicroικά όργανα

bull πρέπει να καθιερωθεί microία εθελοντική εταιρική σχέση συνεργασίας microε τακράτη microέλη η οποία να στηρίξει την πραγmicroατική αλληλεπίδραση microεταξύαφενός των δοmicroών και της τεχνογνωσίας τους και αφετέρου των δραστηριο-τήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης

3 Η κεντρική υπηρεσία Europe Direct (2) η οποία είναι προσπελάσιmicroη και τηλε-φωνικώς και microέσω του ∆ιαδικτύου εξακολουθεί να απαντά σε microεγάλο αριθmicroόαιτηmicroάτων για ενηmicroέρωση γενικής φύσης Το 2002 λειτούργησε εκ νέου η Υπη-ρεσία Προσανατολισmicroού για τους Πολίτες (Citizens Signpost Service) (3) ηοποία παρέχει πληροφορίες σχετικά microε τα δικαιώmicroατα των πολιτών και microε ταπροβλήmicroατα που προκύπτουν στην εσωτερική αγορά Οι χρήστες (οι οποίοιεπικοινωνούν microέσω δωρεάν τηλεφωνικής γραmicromicroής ή microέσω ∆ιαδικτύου) microπο-ρούν να χρησιmicroοποιήσουν οποιαδήποτε από τις έντεκα επίσηmicroες γλώσσες τηςΈνωσης και οι εmicroπειρογνώmicroονες που είναι επιφορτισmicroένοι microε τη διεκπεραίω-ση των ερωτηmicroάτων πρέπει να απαντήσουν εντός τριών εργάσιmicroων ηmicroερώνΈνα δίκτυο που απευθύνεται ειδικά στις επιχειρήσεις Solvit (4) άρχισε να λει-τουργεί σε απευθείας σύνδεση τον Ιούλιο 2002 βασιζόmicroενο στα κέντρα συντο-νισmicroού των κρατών microελών που από το 1997 και εξής είναι αρmicroόδια για τη διεκ-περαίωση των προβληmicroάτων που αντιmicroετωπίζουν οι επιχειρήσεις στην ενιαίααγορά Η δικτυακή εργασία αυτής της υπηρεσίας θα εντείνει την αmicroοιβαίαπίεση microεταξύ οmicroοτίmicroων και θα δηmicroιουργήσει αλληλεπιδράσεις microε τις οποίες θαβελτιωθεί η ποιότητα των υπηρεσιών και θα παρασχεθούν πληροφορίες σχετι-κά microε αυτές Οι ιστοσελίδες laquo∆ιάλογος microε τους πολίτεςraquo και laquo∆ιάλογος microε τιςεπιχειρήσειςraquo (5) παρέχουν πρόσβαση σε πληροφορίες που αφορούν τα δικαι-ώmicroατα του ατόmicroου και των επιχειρήσεων microέσα στην εσωτερική αγορά καιπαράλληλα βοηθούν στην επίλυση των προβληmicroάτων

4 Η αmicroφίδροmicroη επικοινωνία που προσφέρεται στους πολίτες έχει αναπτυχθείσηmicroαντικά από την έκδοση της Λευκής Βίβλου τον Ιούλιο 2001 Ο ιστοχώρος

12

(1) COM(2002) 350(2) httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml(3) httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm(4) httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_elhtm(5) httpeuropaeuintcitizens και httpeuropaeuintbusiness

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Futurum (1) τον οποίο διαχειρίζεται η Επιτροπή και ο επίσηmicroος ιστοχώρος τηςΣυνέλευσης προσφέρουν σε όλους την ευκαιρία να διατυπώσουν την άποψήτους και να συmicroβάλουν microε προτάσεις στη συζήτηση για το microέλλον της ΈνωσηςΟ ιστοχώρος της διακυβέρνησης έδωσε τη δυνατότητα για διάλογο πριν καιmicroετά την έκδοση της Λευκής Βίβλου Ο ιστοχώρος που είναι γνωστός microε τοόνοmicroα laquoΗ φωνή σας στην Ευρώπηraquo (2) ως microέρος της πρωτοβουλίας laquo∆ιαλογι-κή χάραξη πολιτικώνraquo (Interactive Policy Making ― IPM) ήδη προσφέρειστους πολίτες στους καταναλωτές και στις επιχειρήσεις την ευκαιρία να δια-δραmicroατίσουν ενεργό ρόλο στη διαδικασία διαmicroόρφωσης της πολιτικής της Επι-τροπής Στο πλαίσιο του ανανεωmicroένου εξυπηρετητή laquoEuroparaquo (3) οι αmicroφίδρο-microες διαλογικές διαδικασίες θα γίνουν κοινή πρακτική

5 Η διαφάνεια του έργου των θεσmicroικών οργάνων έχει βελτιωθεί κατά πολύΈχει τεθεί σε ισχύ ο κανονισmicroός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicro-βουλίου (4) για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοι-νοβουλίου του Συmicroβουλίου και της Επιτροπής Η Επιτροπή τροποποίησε τουςδιαδικαστικούς κανόνες της (5) Τα πρακτικά των συνεδριάσεων της Επιτρο-πής είναι διαθέσιmicroα στο ∆ιαδίκτυο ήδη από τον Ιανουάριο 2002 Ένα δηmicroόσιοmicroητρώο εγγράφων της Επιτροπής είναι επίσης διαθέσιmicroο microέσω ∆ιαδικτύου απότον Ιούνιο ενώ παράλληλα διατίθεται ευρέως ένας οδηγός του πολίτη για τηνπρόσβαση σε αυτά τα έγγραφα βάσει των διατάξεων των νέου κανονισmicroού Γιατην εφαρmicroογή του προαναφερθέντος κανονισmicroού το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοέλαβε έναν αριθmicroό εσωτερικών microέτρων (τροποποίηση των διαδικαστικώνκανόνων του και των υποχρεώσεων των microόνιmicroων υπαλλήλων και του λοιπούπροσωπικού του) και έθεσε στη διάθεση του κοινού το επίσηmicroο microητρώο τουτον Ιούνιο 2002 Το microητρώο του Συmicroβουλίου το οποίο είναι προσπελάσιmicroο απότο ∆ιαδίκτυο περιέχει παραποmicroπές σε έγγραφα του Συmicroβουλίου που παρή-χθησαν από το 1999 και εξής Μεταξύ αυτών τα έγγραφα που είναι διαθέσιmicroαστο κοινό είτε microπορούν να ανοιχτούν άmicroεσα από τη βάση δεδοmicroένων ή παρέ-χονται από την υπηρεσία πρόσβασης στα έγγραφα του Συmicroβουλίου

Η διαφάνεια του νοmicroοθετικού έργου του Συmicroβουλίου αναφέρθηκε στο Ευρω-παϊκό Συmicroβούλιο της Βαρκελόνης τον Μάρτιο σε microία παραποmicroπή που έγινε σεέκθεση της Γενικής Γραmicromicroατείας του Συmicroβουλίου Τον Ιούνιο το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο της Σεβίλλης αποφάσισε να καταστήσει τις συνεδριάσεις του Συmicro-βουλίου ανοικτές στο κοινό σε διάφορα στάδια της διαδικασίας λήψης απο-φάσεων Ο κατάλογος των σχετικών προτάσεων καταρτίζεται από το Συmicroβού-λιο στις αρχές κάθε εξαmicroήνου και στο τελικό στάδιο της διαδικασίας το κοινόέχει πρόσβαση στην ψηφοφορία και στις σχετικές εξηγήσεις

13

(1) Οι διευθύνσεις των ιστοσελίδων είναι αντίστοιχα httpeuropaeuintfuturum httpeuropean-conventioneuint httpeuropaeuintcommgouvernance httpeuropaeuintyourvoice

(2) httpeuropaeuintyourvoice(3) Ανακοίνωση του προέδρου στην Επιτροπή ― microε τη σύmicroφωνη γνώmicroη του αντιπροέδρου κ Kinnock και του

επιτρόπου κ Liikanen C(2001) 17532 (4) Κανονισmicroός (ΕΚ) αριθ 10492001(5) C(2001) 3714

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

6 Η πύλη EUR-Lex στον εξυπηρετητή Europa παρέχει πρόσβαση στην ΕπίσηmicroηΕφηmicroερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δίνοντας έτσι στους πολίτες τη δυνατό-τητα να microελετήσουν την κοινοτική νοmicroοθεσία σε όλους τους τοmicroείς Από τηνέναρξη λειτουργίας της τον Ιούνιο του 2001 η πύλη έχει υποστεί πολλές βελ-τιώσεις που την κατέστησαν πιο προσιτή και φιλική προς τους χρήστες Απότον Ιανουάριο 2002 και εξής όλα τα επίσηmicroα έγγραφα που είναι καταχωρηmicroέ-να στην EUR-Lex διατίθενται στο κοινό δωρεάν και αυτό ισχύει ιδιαίτερα γιαέγγραφα που έχουν δηmicroοσιευθεί στην Επίσηmicroη Εφηmicroερίδα ασχέτως της ηmicroε-ροmicroηνίας έγκρισης ή δηmicroοσίευσής τους και σε όλους τους microορφότυπους Ηπρόσβαση στην επαγγελmicroατική βάση δεδοmicroένων CELEX εξακολουθεί ναπαρέχεται microε πληρωmicroή (microε συνδροmicroή ή ανά περίοδο χρήσης) Από τον Απρί-λιο 2002 η EUR-Lex παρέχει microία εναρmicroονισmicroένη παρουσίαση όλων των ιστο-σελίδων της και είναι προσπελάσιmicroη από τον εξυπηρετητή Europa και απότους ιστοχώρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η βάσηδεδοmicroένων PreLex της Επιτροπής παρέχει πληροφορίες σε όλες τις γλώσσεςσχετικά microε την πρόοδο της νοmicroοθετικής διαδικασίας για την εκάστοτε νοmicroοθε-τική πράξη καθώς και συνδέσmicroους στα σχετικά κείmicroενα και στο OEIL τονοmicroοθετικό παρατηρητήριο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Με αυτόν τοντρόπο οι πολίτες microπορούν να βρουν πληροφορίες για τη νοmicroοθετική διαδικα-σία τις νοmicroοθετικές προτάσεις που εγκρίνει η Επιτροπή τα δελτία τύπουκαθώς και το τελικό κείmicroενο που εγκρίνεται Εξακολουθούν επίσης οι προ-σπάθειες για να εισαχθούν σε αυτές τις βάσεις δεδοmicroένων οι κοινές θέσεις τουΣυmicroβουλίου τα νοmicroοθετικά και τα δηmicroοσιονοmicroικά ψηφίσmicroατα οι πρωτοβου-λίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και οι πρωτοβουλίες της ΕυρωπαϊκήςΟικονοmicroικής και Κοινωνικής Επιτροπής και της Επιτροπής των Περιφερειών

312 ∆εύτερος άξονας δράσης προσέγγιση των πολιτών microέσω της περιφερειακής και της τοπικής αυτοδιοίκησης

1 Η Επιτροπή επιβεβαίωσε στη Λευκή Βίβλο ότι προτίθεται να καθιερώσει ένασυστηmicroατικότερο διάλογο ήδη από τα πρώτα στάδια της διαmicroόρφωσης τωνπολιτικών microε ευρωπαϊκές και εθνικές ενώσεις των περιφερειακών και τοπικώνδιοικήσεων και να εγκαινιάσει δοκιmicroαστικές laquoτριmicroερείς στοχοθετηmicroένες συmicro-βάσειςraquo σε ορισmicroένους σαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς Με αυτόν τον τρόπο θααπλοποιηθούν τα νοmicroοθετικά και εκτελεστικά καθήκοντα και οι πολιτικές πουέχουν άmicroεση επιρροή σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο

Ακόmicroα η Επιτροπή κάλεσε την Επιτροπή των Περιφερειών να διαδραmicroατίσειέναν πιο προορατικό ρόλο στην εξέταση των πολιτικών για παράδειγmicroα microέσωτης σύνταξης διερευνητικών εκθέσεων πριν από την υποβολή της εκάστοτεπρότασης από την Επιτροπή Ζήτησε επίσης από την Επιτροπή των Περιφε-ρειών να διοργανώσει την ανταλλαγή των ορθών πρακτικών που αφορούν τησυmicromicroετοχή των αρχών τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης στο προπα-ρασκευαστικό στάδιο των ευρωπαϊκών διαδικασιών λήψης αποφάσεων σεεθνικό επίπεδο Η Επιτροπή έχει απευθύνει έκκληση στα κράτη microέλη να εξε-τάσουν τρόπους για να βελτιώσουν τη συmicromicroετοχή των τοπικών και περιφερει-

14

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

ακών παραγόντων στη χάραξη των κοινοτικών πολιτικών και να ενθαρρύνουντη χρήση συmicroβατικών ρυθmicroίσεων microε τις περιφέρειες τους δήmicroους και τις κοι-νότητές τους χωρίς παράλληλα να θίγονται τα συνταγmicroατικά συστήmicroατά τους

2 Εκτός από τις ευρείες διαβουλεύσεις microε το κοινό η Επιτροπή στη Λευκή Βίβλογια την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση αναγνώρισε την ανάγκη να ενισχυθούν οισχέσεις microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης microέσα από τιςεθνικές και ευρωπαϊκές τους ενώσεις Σε αυτό το πλαίσιο οι υπηρεσίες της Επι-τροπής συντάσσουν έγγραφο εργασίας microε σκοπό να προσδιορίσουν εκείνα ταmicroέτρα που θα επιτρέψουν τη δηmicroιουργία δεσmicroών microε τις εθνικές και ευρωπαϊκέςενώσεις τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης και να καθορίσουν τόσο τηνεmicroβέλεια όσο και τις προϋποθέσεις ενός τέτοιου διαλόγου

Η Επιτροπή θα θέσει το εν λόγω έγγραφο στη διάθεση του κοινού στο ∆ιαδί-κτυο και θα το διαβιβάσει στις κυριότερες διαπεριφερειακές και τοπικές ενώ-σεις για να διατυπώσουν τη γνώmicroη τους όλα τα ενδιαφερόmicroενα microέρη Θα ζητη-θεί επίσης η γνώmicroη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της Επιτροπής των Περι-φερειών και των κρατών microελών Ύστερα από αυτό το στάδιο των διαβουλεύ-σεων η Επιτροπή θα είναι σε θέση κατά το πρώτο τρίmicroηνο του 2003 να εκδώ-σει ανακοίνωση η οποία θα τεθεί σε εφαρmicroογή από όλες τις υπηρεσίες της

3 Η Επιτροπή των Περιφερειών έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το microέρος τηςΛευκής Βίβλου που ασχολείται microε την περιφερειακή και την τοπική δηmicroοκρα-τία Η Λευκή Βίβλος αποτέλεσε αντικείmicroενο γνωmicroοδότησης τον Μάρτιο 2002στην οποία η Επιτροπή των Περιφερειών χαιρετίζει το έγγραφο αυτό microε ιδιαί-τερη αναφορά στα τmicroήmicroατα εκείνα που πραγmicroατεύονται την αποκέντρωση ήτη συνεργασία microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης Στηνίδια γνωmicroοδότηση η Επιτροπή των Περιφερειών αναφέρεται στις αλλαγές τωνmicroεθόδων εργασίας της που θα απαιτηθούν προκειmicroένου να είναι σε θέση ναδιαδραmicroατίσει έναν πιο ενεργό ρόλο στη διαmicroόρφωση της κοινοτικής δράσηςΗ Επιτροπή των Περιφερειών ζήτησε αφενός να της παραχωρηθούν ελεγκτι-κές αρmicroοδιότητες ώστε να microπορεί να επαληθεύει τη συmicromicroόρφωση ως προς τηναρχή της επικουρικότητας και αφετέρου να της δοθεί εντολή για να εποπτεύειτον αντίκτυπο των οδηγιών και των κανονισmicroών σε επίπεδο περιφερειακής καιτοπικής αυτοδιοίκησης Οι πρόεδροι των δύο οργάνων της Επιτροπής και τηςΕπιτροπής των Περιφερειών υπέγραψαν πρωτόκολλο συνεργασίας το οποίοαντικατοπτρίζοντας τις αρχές της διακυβέρνησης καθορίζει τις διαδικασίεςσυνεργασίας microεταξύ των δύο οργάνων Το εν λόγω πρωτόκολλο αποσκοπείστο να βελτιώσει την εκτέλεση των συmicroβουλευτικών καθηκόντων της Επιτρο-πής των Περιφερειών αυξάνοντας τη συmicromicroετοχή της στην πολιτική συζήτησηκαι τη συνεργασία σε θέmicroατα ενηmicroερωτικής και επικοινωνιακής πολιτικής

313 Τρίτος άξονας δράσης συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών Πιο αποτελεσmicroατικέςκαι πιο ανοικτές διαβουλεύσεις για τη διαmicroόρφωση των κοινοτικών πολιτικών

1 Η Λευκή Βίβλος απευθύνει έκκληση για microεγαλύτερη διαφάνεια και διαβου-λεύσεις microε τους συντελεστές της κοινωνίας των πολιτών κατά τη διαmicroόρφωση

15

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

των κοινοτικών πολιτικών Η προτεινόmicroενη συmicromicroετοχή και η γνωmicroοδότηση τηςκοινωνίας των πολιτών διαφέρει από τον διοργανικό διάλογο (microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο την Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επι-τροπή των Περιφερειών) και από τον κοινωνικό διάλογο microεταξύ των εργοδοτώνκαι των εργαζοmicroένων βάσει των άρθρων 137 έως 139 της συνθήκης για την ΕΚ

Λόγω του ιδιαίτερα αντιπροσωπευτικού χαρακτήρα τους οι συνδικαλιστικέςοργανώσεις και οι ενώσεις των εργοδοτών κατέχουν ιδιαίτερη θέση στη δια-microόρφωση της κοινωνικής πολιτικής Σε κοινοτικό επίπεδο η συνθήκη για τηνΕΚ απαιτεί από την Επιτροπή να ζητά τη γνώmicroη των εργοδοτών και των εργα-ζοmicroένων κατά την εκπόνηση προτάσεων στον τοmicroέα της κοινωνικής πολιτικήςΚάτω από ορισmicroένες συνθήκες τα δύο αυτά microέρη microπορούν να καταλήξουν σεδεσmicroευτικές συmicroφωνίες που στη συνέχεια microετατρέπονται σε κοινοτική νοmicroοθε-σία Αυτός ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων είναι καλά εδραιωmicroένος

2 Ως αποτέλεσmicroα του έργου για τη βελτίωση της διακυβέρνησης οι σχέσεις τηςΕπιτροπής microε την κοινωνία των πολιτών έχουν τώρα πλέον επισηmicroοποιηθεί καιείναι πιο διαφανείς Η Επιτροπή έχει υιοθετήσει γενικές αρχές και ελάχιστεςπροδιαγραφές για τις διαβουλεύσεις microε microη θεσmicroικά ενδιαφερόmicroενα microέρη (1)σε σχέση microε τις κυριότερες πρωτοβουλίες πολιτικής που προτείνει Οι ελάχιστεςαυτές προδιαγραφές θα ισχύσουν από το 2003 Αναmicroένεται ότι microε την εφαρmicroο-γή τους θα microπορούν όλοι οι ενδιαφερόmicroενοι παράγοντες να γνωρίζουν ακρι-βώς ποιος πρέπει να επικοινωνήσει microε ποιον όταν διαmicroορφώνεται microία νέαπολιτική έτσι ώστε όλα τα microέρη που επηρεάζονται από την πρόταση να συmicro-microετάσχουν περισσότερο και σε πιο δίκαιη βάση στη διαδικασία Η Επιτροπήθα εξασφαλίσει ότι οι πληροφορίες που χρειάζονται οι ενδιαφερόmicroενοι για ναδιατυπώσουν τα σχόλια και τις αντιδράσεις τους θα διατίθενται ευρέως σεπύλες πρόσβασης στο ∆ιαδίκτυο Οι ελάχιστες προδιαγραφές προβλέπουνmicroεταξύ άλλων microία περίοδο τουλάχιστον οκτώ εβδοmicroάδων για αντιδράσεις έναmicroηχανισmicroό επιβεβαίωσης της παραλαβής τους καθώς και την παρουσίαση στο∆ιαδίκτυο των αποτελεσmicroάτων των δηmicroόσιων αυτών διαβουλεύσεων

Ένα σχετικό συmicroβουλευτικό έγγραφο αποτέλεσε αντικείmicroενο δηmicroόσιων δια-βουλεύσεων microέχρι τις 31 Ιουλίου 2002 (2) Ως συνέπειά του η τελική δέσmicroη γενι-κών αρχών και ελάχιστων προδιαγραφών αποκτά σαφέστερη ευκρίνεια αλλάκαι συνδέεται στενά microε τις διαδικασίες αξιολόγησης του αντικτύπου της Επι-τροπής Επίσης αναλύονται λεπτοmicroερέστερα οι λειτουργικές συνέπειες αυτώντων γενικών αρχών και η χρήση κριτηρίων επιλογής για στοχοθετηmicroένες δια-βουλεύσεις Καθορίζοντας microία οmicroάδα-στόχο η Επιτροπή θα εξασφαλίσει ότιτα ενδιαφερόmicroενα microέρη θα έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν την άποψή τουςΑκόmicroα η Επιτροπή εξηγεί την προσέγγισή της η οποία συνίσταται στη microη ανά-πτυξη νοmicroικά δεσmicroευτικών διαδικασιών διαβούλευσης και στο σεβασmicroό τηςδιαχωριστικής γραmicromicroής microεταξύ των διαβουλεύσεων αυτών και των επίσηmicroωνδιαδικασιών λήψης αποφάσεων

16

(1) COM(2002) 704(2) COM(2002) 277 Τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης διατίθενται στην εξής διεύθυνση

httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

3 Η ιδέα της σύναψης πιο εκτεταmicroένων συmicroφωνιών σύmicroπραξης microε διάφορουςτοmicroείς της οργανωmicroένης κοινωνίας των πολιτών εξετάζεται ακόmicroα από τηνΕπιτροπή ∆εδοmicroένων των παρατηρήσεων που δέχθηκε κατά τις διαβουλεύ-σεις για τη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή προτιmicroά microια ρεαλιστική προσέγγιση microετην οποία να εξασφαλίζεται η επιτυχία της τήρησης γενικών προδιαγραφώνΠρέπει να υπενθυmicroιστεί ότι ο σκοπός αυτής της ενέργειας είναι διττός πρώτοννα επιτρέψει στην Επιτροπή να ζητήσει τη γνώmicroη των τοmicroέων-εταίρων της σεπιο ευρεία βάση από ότι απαιτούν οι ελάχιστες προδιαγραφές και δεύτεροννα ενθαρρύνει βάσει αυτών των συmicroφωνιών σύmicroπραξης τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών να κάνουν ορθολογικότερες τις εσωτερικές τους δοmicroέςνα δώσουν εγγυήσεις διαφάνειας και αντιπροσωπευτικότητας και να επιβεβαι-ώσουν την ικανότητά τους να microεταδίδουν πληροφορίες ή να διεξάγουν συζη-τήσεις στα κράτη microέλη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δήλωσε ότι προτιmicroά να microηδοθεί στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ένας ρόλος που είτε πλήρωςείτε εν microέρει ανήκει σε εκείνους που έχουν πολιτική ευθύνη και που εκλέγονταιmicroε καθολική ψηφοφορία Επίσης ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολι-τών εξέφρασαν την ανησυχία τους για το ότι έτσι θα καθιερωνόταν ένα de factoκαθεστώς προνοmicroιούχων ενώσεων

4 Η βάση δεδοmicroένων Coneccs (∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Κοινω-νία των Πολιτών) η οποία περιέχει πληροφορίες σχετικά microε τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο και microε τις διαδικα-σίες διαβούλευσης microεταξύ Επιτροπής και της κοινωνίας των πολιτών τέθηκεπλήρως σε λειτουργία τον Ιούνιο του 2002 Ο ιστοχώρος Coneccs στο ∆ιαδί-κτυο (1) παρέχει στο κοινό πληροφόρηση σχετικά microε τις microη κερδοσκοπικέςοργανώσεις που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς και σχετικά microε τις επι-τροπές και άλλους συmicroβουλευτικούς φορείς που χρησιmicroοποιεί η Επιτροπήκατά τις επίσηmicroες ή τις διαρθρωmicroένες διαβουλεύσεις της microε την κοινωνία τωνπολιτών Ο microόνος σκοπός του ευρετηρίου των οργανώσεων το οποίο καταρτί-στηκε σε εθελοντική βάση είναι να παρέχει πληροφορίες και όχι να χρησιmicroεύ-ει ως εργαλείο για την εξασφάλιση συγκατάθεσης Είναι ένα δυναmicroικό εργα-λείο που συνεχώς βελτιώνεται και το οποίο εντάχθηκε στην οργανωmicroένη συmicro-βουλευτική διαδικασία για τις ελάχιστες προδιαγραφές των διαβουλεύσεων microετην προϋπόθεση ότι δεν θα αποτελέσει σύστηmicroα διαπίστευσης ορισmicroένωνοργανώσεων ενώπιον της Επιτροπής

5 Εκτός από αυτό το γενικό εργαλείο υπάρχουν υπηρεσίες σε απευθείας σύν-δεση που απευθύνονται σε ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολιτών πουενδιαφέρονται ιδιαίτερα για ένα συγκεκριmicroένο θέmicroα (διεθνές εmicroπόριο εκπαί-δευση και πολιτισmicroός κλπ) Αυτές οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες δηmicroιουργήθηκαναπό τις διευθύνσεις της Επιτροπής που είναι αρmicroόδιες για την εκάστοτε σχετι-κή πολιτική

6 Η Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοι-νοτήτων υποδέχθηκε microε ικανοποίηση τη Λευκή Βίβλο Στη γνωmicroοδότησή της

17

(1) httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccs

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

του Μαρτίου 2002 microε θέmicroα τη Λευκή Βίβλο υπογράmicromicroισε την ύπαρξη στενούδεσmicroού microεταξύ του εν λόγω εγγράφου και της Συνέλευσης για το microέλλον τηςΈνωσης Η Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή τόνισε την ανάγκη να εξα-σφαλιστεί ότι τηρείται η οριζόντια και κάθετη επικουρικότητα και να καθορι-στούν κριτήρια microε τα οποία να εξασφαλίζεται ότι οι οργανώσεις της κοινωνίαςτων πολιτών είναι όντως αντιπροσωπευτικές Επίσης φρονεί ότι θα microπορούσεη ίδια να διαδραmicroατίσει κρίσιmicroο ρόλο στη διαmicroόρφωση και τη διάρθρωση τουδιαλόγου microε τους πολίτες και τονίζει τη σηmicroασία που έχει η αύξηση των πλη-ροφοριών που διατίθενται στους πολίτες σχετικά microε τα θεmicroελιώδη χαρακτηρι-στικά της Ένωσης καθώς και η microεγαλύτερη χρήση άλλων microέσων πλην τηςνοmicroοθεσίας Υπεγράφη πρωτόκολλο microε το οποίο η Επιτροπή και η ΕυρωπαϊκήΟικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή αναγνωρίζουν επίσηmicroα ότι στο πλαίσιοτης καθιέρωσης νέων microορφών διακυβέρνησης η ΕΟΚΕ είναι ιδιαίτερα κατάλ-ληλη ως microεσάζοντας microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της Ένωσης και της οργα-νωmicroένης κοινωνίας των πολιτών Ακόmicroα το πρωτόκολλο προβλέπει ρητά ότι ηΕπιτροπή πρέπει να καλεί την ΕΟΚΕ να διατυπώνει laquoδιερευνητικές γνωmicroοδο-τήσειςraquo και ότι αυτή η τελευταία πρέπει να εντείνει τις σχέσεις της microε την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών

314 Τέταρτος άξονας δράσης διασύνδεση microέσω δικτύων

1 Η Λευκή Βίβλος κατέγραψε και ανέλυσε σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδοτην αυξανόmicroενη κοινωνική και πολιτική σηmicroασία των δικτύων τα οποία νοού-νται ως σχέσεις ανταλλαγής και αλληλεπίδρασης microεταξύ ατόmicroων ήκαι οργα-νώσεων (κοινότητες αρχής περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης επιχει-ρήσεις διοικητικές υπηρεσίες ερευνητικά κέντρα κλπ) κατά τρόπο microη ιεραρ-χικό όπου ο κάθε συmicromicroετέχων είναι υπεύθυνος για microέρος των πόρων που απαι-τούνται για την επίτευξη του κοινού στόχου ως microέσο επαφής η ηλεκτρονικήεπικοινωνία προτιmicroάται ιδιαίτερα Συνεπώς η Επιτροπή είχε την πρόθεση ναδιαmicroορφώσει microια πιο συστηmicroατική και προορατική προσέγγιση για την εργασίαmicroε ορισmicroένα σηmicroαντικά δίκτυα έτσι ώστε να τους δώσει τη δυνατότητα να συmicro-microετάσχουν στη διαδικασία διαmicroόρφωσης των αποφάσεων και εφαρmicroογής τωνπολιτικών Παράλληλα προσπάθησε να εξετάσει πώς το πλαίσιο για τη δια-κρατική συνεργασία των τοπικών ή των περιφερειακών συντελεστών microπορείνα στηριχθεί καλύτερα σε επίπεδο ΕΕ microε σκοπό την υποβολή προτάσεων

2 Οι οικονοmicroικοί συντελεστές οργανώνονται όλο και περισσότερο σε δίκτυαγεγονός που έχει αναγνωρίσει η Επιτροπή Κατά γενικό κανόνα ζητείται ηγνώmicroη των οριζόντιων ευρωπαϊκών οmicroοσπονδιών για όλα τα ζητήmicroατα ενώ ηγνώmicroη των επαγγελmicroατικών οργανώσεων ζητείται microόνον για θέmicroατα που άπτο-νται του κλάδου τους Οι δίαυλοι που χρησιmicroοποιούνται από αυτές τις οργα-νώσεις για να συνδέουν τις εθνικές και τις τοπικές τους βάσεις είναι όλο καιπερισσότερο ηλεκτρονικοί λόγω του ότι αυτοί επιτρέπουν την προηγmicroένη δια-λογική συmicromicroετοχή Αυτή η διαλογική επικοινωνία προωθείται από τα εργαλείαπου η ίδια η Επιτροπή έχει θέσει στη διάθεση των διαφόρων συντελεστών

18

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή έχει διαmicroορφώσει την ηλεκτρονική πρωτοβουλία διαλογικήχάραξη πολιτικών (IPM) (1) για να δώσει τη δυνατότητα στους ενδιαφερόmicroε-νους παράγοντες να αντιδράσουν άmicroεσα σε απευθείας σύνδεση στις πληρο-φορίες και τις προτάσεις της Το δίκτυο των Ευρωπαϊκών Κέντρων Κατανα-λωτών (ECC Network) το οποίο συmicromicroετέχει στην πρωτοβουλία IPM είναισηmicroαντικός κόmicroβος επαφής microεταξύ της Επιτροπής και των ευρωπαίων κατα-ναλωτών Ο ρόλος του δικτύου αυτού είναι να βοηθά τους ευρωπαίους κατα-ναλωτές να ωφελούνται καλύτερα από την εσωτερική αγορά και να παρέχειστην Επιτροπή σηmicroαντικές επιτόπιες πληροφορίες Αυτή τη στιγmicroή το δίκτυοECC συνδέει 14 ευρωπαϊκά κέντρα καταναλωτών σε δώδεκα κράτη microέλη καιθα αναπτυχθεί περαιτέρω Το δίκτυο των ευρωπαϊκών κέντρων πληροφόρη-σης (Euro-info Centres) αποτελούmicroενο αυτή τη στιγmicroή από 258 κέντρα (ευρω-θυρίδες) τα οποία παρέχουν βοήθεια στις microικροmicroεσαίες επιχειρήσεις σε τοπικόεπίπεδο (εκ των οποίων 50 βρίσκονται στις υποψήφιες χώρες) λειτουργεί τόσοκάθετα προς τις δύο κατευθύνσεις (Βρυξέλλες ― τοπικό επίπεδο και αντί-στροφα) όσο και οριζόντια microεταξύ των εmicroπλεκόmicroενων εταίρων Αυτή η συνε-χής παροχή πληροφοριών που αφορούν ιδιαίτερα συγκεκριmicroένες περιπτώσειςσε αντιδιαστολή microε τη γενικότερη εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας θα βοηθήσει τηνεφαρmicroογή ή τον αναπροσδιορισmicroό των πολιτικών Οι πρωτοβουλίες που ανα-λαmicroβάνουν τα ίδια τα δίκτυα όπως η ετήσια Ηmicroέρα Χωρίς Αυτοκίνητο ή οιNetdays στα σχολεία γνωρίζουν όλο και microεγαλύτερη επιτυχία

3 Η Επιτροπή έχει εγκρίνει ένα σχέδιο δράσης ως συνέχεια του σχεδίου eEurope2002 το οποίο ονοmicroάζεται eEurope 2005 και αποσκοπεί στο να ενθαρρύνει τιςασφαλείς υπηρεσίες εφαρmicroογές και τα περιεχόmicroενα βάσει microιας ευρύτερα δια-δεδοmicroένης και ασφαλούς υποδοmicroής ευρείας ζώνης ενώ παράλληλα εξασφαλί-ζει τη συmicromicroετοχή όλων των πολιτών στην κοινωνία της πληροφορίας

4 Παράλληλα microε την παροχή οικονοmicroικής ενίσχυσης στις εφαρmicroογές Solvit καιIPM το πρόγραmicromicroα laquoΑνταλλαγή δεδοmicroένων microεταξύ διοικήσεωνraquo (ή IDA)διαmicroόρφωσε microία υπηρεσία που απευθύνεται στο κοινό την Πύλη πρόσβασηςστις διοικητικές υπηρεσίες της ΕΕ η οποία βρίσκεται σε δοκιmicroαστικό στάδιοΦιλοδοξώντας να στηρίξει τις εθνικές διοικητικές υπηρεσίες στην προσπάθειάτους να παράσχουν υπηρεσίες οι οποίες να ενέχουν microία διακρατική διάστασησε απευθείας σύνδεση η πύλη αυτή σκοπεύει να αποτελέσει ένα ενιαίο σηmicroείοπρόσβασης για όλες τις διαθέσιmicroες πληροφορίες και υπηρεσίες προς το κοινόέτσι ώστε να βοηθήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης στις δια-κρατικές τους συναλλαγές

32 Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Έχει σηmicroειωθεί ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά τις δεσmicroεύσεις της ΛευκήςΒίβλου για καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα Η Επιτροπή έχει

19

(1) httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

αναλάβει πρωτοβουλίες που αποβλέπουν σε βελτιώσεις του κύκλου χάραξης τηςπολιτικής σχεδιασmicroός της πολιτικής επιλογή των microέσων ρυθmicroιστική εφαρmicroογήκαι επιβολή τους Για την ανάληψη αυτών των πρωτοβουλιών η Επιτροπή ενθαρ-ρύνθηκε και εmicroπνεύστηκε από το σηmicroαντικό έργο που έχει επιτελεστεί από τακράτη microέλη και τις διεθνείς οργανώσεις καθώς και από τη γενικότερη θετική αντί-δραση των ενδιαφερόmicroενων microερών όσον αφορά τις βασικές γραmicromicroές της ΛευκήςΒίβλου

321 Καλύτερη ρύθmicroιση

1 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε τον Ιούνιο2002 ένα ευρύ σχέδιο δράσης για την απλούστευση και τη βελτίωση του ρυθ-microιστικού περιβάλλοντος (1) microε τον γενικότερο στόχο να αναπτύξει microια νέακοινή νοmicroοθετική παιδεία στο εσωτερικό της ΕΕ Το σχέδιο δράσης για τηνκαλύτερη ρύθmicroιση αντλεί ιδέες από τη Λευκή Βίβλο και αναπτύσσει πρωτο-βουλίες που αφορούν microεταξύ άλλων την καλύτερη χάραξη των πολιτικών ηοποία θα επιτευχθεί microε τη βελτίωση των υπαρχουσών διαδικασιών διαβούλευ-σης και αξιολόγησης του αντικτύπου την επέκταση της εmicroβέλειας των διαφό-ρων microέσων χάραξης και εφαρmicroογής των πολιτικών τον περιορισmicroό των προ-τάσεων σε θέmicroατα ουσίας (προβλέποντας παράλληλα microεγαλύτερες δυνατότη-τες για τα εκτελεστικά microέτρα που θα συmicroπληρώνουν τις τεχνικές λεπτοmicroέρειες)και την έναρξη προγράmicromicroατος για την απλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθε-σίας

Το εν λόγω σχέδιο δράσης περιλαmicroβάνει ενέργειες microε τις οποίες θα εξασφαλι-στεί η αποτελεσmicroατική microεταφορά και εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας από τα κράτηmicroέλη Επιπλέον προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο νααναλάβουν ενέργειες microε την ιδιότητά τους ως κοινοτικών νοmicroοθετών Ακόmicroασυστήνει τη στενή νοmicroοθετική συνεργασία microεταξύ των οργάνων την ετήσιααξιολόγηση της ποιότητας της νοmicroοθεσίας και την καλύτερη δηmicroόσια πρόσβα-ση στην προτεινόmicroενη και την εγκριθείσα νοmicroοθεσία microέσω της ηλεκτρονικήςπύλης EUR-Lex την καταλληλότερη χρήση των νοmicroοθετικών microέσων τηναπλοποίηση και τη microείωση του όγκου της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και τέλος τηνεξασφάλιση της ποιότητας της εγκρινόmicroενης νοmicroοθεσίας Όσον αφορά τακράτη microέλη το σχέδιο δράσης προβλέπει την ηλεκτρονική διαβίβαση και διά-δοση των εθνικών κοινοποιήσεων των διαβουλεύσεων και των αξιολογήσεωντου αντικτύπου καθώς και τη στενότερη συνεργασία για τη microεταφορά της κοι-νοτικής νοmicroοθεσίας Συνεπώς η Επιτροπή απηύθυνε έκκληση για την απαραί-τητη συνεργασία του Κοινοβουλίου του Συmicroβουλίου και των κρατών microελώνΣτη συνέχεια ξεκίνησαν διοργανικές διαπραγmicroατεύσεις microε σκοπό να συναφθείmicroία διοργανική συmicroφωνία για την καλύτερη ρύθmicroιση (2)

20

(1) COM(2002) 278 (2) Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο της Σεβίλλης κάλεσε τα κοινοτικά όργανα να συνάψουν διοργανική συmicroφωνία πριν

από τα τέλη του 2002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

2 Από την πλευρά της η Επιτροπή έχει καταβάλει σηmicroαντικές προσπάθειες γιανα βελτιώσει την προετοιmicroασία των πρωτοβουλιών της ειδικότερα microέσω τουπλαισίου για τις διαβουλεύσεις microε το κοινό (βλέπε ανωτέρω) microέσω κατευθυ-ντήριων γραmicromicroών για τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης και του πλαισίου γιατην αξιολόγηση του αντικτύπου που θα έχουν οι προβλεπόmicroενες πρωτοβου-λίες Οι αρχές που στηρίζουν αυτές τις πρωτοβουλίες πρέπει να αποτελέσουναναπόσπαστο microέρος της καλής διοικητικής συmicroπεριφοράς τόσο για τα άλλακοινοτικά όργανα και τους οργανισmicroούς όσο και για τα κράτη microέλη

3 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα τη συλλογή και τη χρησιmicroοποίηση της εmicroπει-ρογνωmicroοσύνης (1) η Επιτροπή καθορίζει βασικές αρχές και εσωτερικές κατευ-θυντήριες γραmicromicroές για τις υπηρεσίες της όσον αφορά τη συλλογή και τη χρησι-microοποίηση των συmicroβουλών που παρέχουν οι εmicroπειρογνώmicroονες σε όλα τα στά-δια χάραξης των πολιτικών από την Επιτροπή Αυτή η πρωτοβουλία στηρίζε-ται στις υπάρχουσες ορθές πρακτικές εντός και εκτός της Επιτροπής και παρέ-χει ένα γενικό πλαίσιο για την προώθηση τέτοιων πρακτικών σε όλους τουςσχετικούς τοmicroείς Οι προτεινόmicroενες αρχές και κατευθυντήριες γραmicromicroές έχουνέναν διττό στόχο

bull να εξασφαλίσουν ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζητούν και χρησιmicroοποιούντην πιο κατάλληλη εmicroπειρογνωmicroοσύνη για να δηmicroιουργήσουν microία σταθερήγνωστική βάση για καλύτερες πολιτικές και

bull να εδραιώσουν στον τοmicroέα αυτόν τις βασικές αρχές της Επιτροπής δηλαδήτην ποιότητα τη διαφάνεια και την αποτελεσmicroατικότητα

Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές της Επιτροπής αφορούν τη συλλογή και τη χρήσηεmicroπειρογνωmicroοσύνης και τεχνογνωσίας microε την ευρύτερη έννοια των όρων καιόχι microόνον επιστηmicroονικής εmicroπειρογνωmicroοσύνης Οι εν λόγω κατευθυντήριεςγραmicromicroές θα εφαρmicroοστούν και στις διαβουλεύσεις που διεξάγονται microεταξύ τωνοmicroάδων εmicroπειρογνωmicroόνων που έχει συγκροτήσει η ίδια η Επιτροπή οι οποίεςόmicroως δεν συmicromicroετέχουν στις επίσηmicroες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που καθο-ρίζονται στη Συνθήκη ή στη θέσπιση του παράγωγου δικαίου Θα αρχίσουν ναισχύουν από το 2003 και θα υπόκεινται σε συνεχή εποπτεία καθώς και σε αξιο-λόγηση το τρίτο έτος ύστερα από την έναρξη ισχύος τους Όπως επισηmicroαίνε-ται στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή θα εξετά-σει κατά πόσον οι δικές της κατευθυντήριες γραmicromicroές θα microπορέσουν να αποτε-λέσουν τη βάση για microία κοινή προσέγγιση όλων των κοινοτικών οργάνων καιτων κρατών microελών στον τοmicroέα αυτόν

4 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα την αξιολόγηση του αντικτύπου (2) η Επιτροπήδεσmicroεύεται ―ξεκινώντας από το 2003― να διεξαγάγει σταδιακά αξιολογήσειςτου αντικτύπου όλων των σηmicroαντικών νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβου-λιών οι οποίες να καλύπτουν την αξιολόγηση του αντικτύπου στο ρυθmicroιστικόπεδίο αλλά και στη βιώσιmicroη ανάπτυξη (στους τοmicroείς της οικονοmicroίας της κοι-

21

(1) COM(2002) 713 (2) COM(2002) 276

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

νωνίας και του περιβάλλοντος) Η αξιολόγηση αυτή θα καταστήσει ευκολότε-ρη την απόφαση για την ενδεχόmicroενη ανάληψη δράσης σε κοινοτικό επίπεδοσύmicroφωνα microε τη Συνθήκη και το πρωτόκολλο περί εφαρmicroογής των αρχών τηςεπικουρικότητας και της αναλογικότητας ενώ παράλληλα θα βοηθήσει να βελ-τιωθεί η ποιότητα και η συνεκτικότητα των κοινοτικών πολιτικών

Η προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την αξιολόγηση του αντικτύπουσηmicroατοδοτεί microία σηmicroαντική στροφή προς microία νέα ρυθmicroιστική παιδεία η οποίαθα ενσωmicroατώνει όλες τις υπάρχουσες τοmicroεακές αξιολογήσεις του άmicroεσου καιτου έmicromicroεσου αντικτύπου των προτεινόmicroενων microέτρων σε ένα ενιαίο εργαλείοΑυτή τη στιγmicroή καταρτίζονται λεπτοmicroερείς κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη διε-ξαγωγή αυτών των αξιολογήσεων από τις υπηρεσίες της Επιτροπής

Η Επιτροπή έχει προτείνει και στα άλλα θεσmicroικά όργανα να αναλάβουν τη διε-ξαγωγή αξιολογήσεων όσον αφορά τον αντίκτυπο που ενδέχεται να έχουνσηmicroαντικές τροποποιήσεις στις προτάσεις της Επιτροπής Αυτό το θέmicroα εξετά-ζεται επί του παρόντος στο πλαίσιο των διαπραγmicroατεύσεων για microία διοργανι-κή συmicroφωνία σχετικά microε την καλύτερη ρύθmicroιση Ανάλογα η Επιτροπή κάλεσετα κράτη microέλη να διεξαγάγουν αξιολογήσεις του αντικτύπου έτσι ώστε να βελ-τιώσουν την ποιότητα των εθνικών microέτρων microεταφοράς ειδικότερα για τυχόνσυmicroπληρωmicroατικές διατάξεις που προστίθενται στις νοmicroοθετικές πράξεις καθώςκαι για τα microέτρα που κοινοποιούνται στην Επιτροπή δυνάmicroει της οδηγίας9834ΕΚ (1)

Μία συγκεκριmicroένη πρωτοβουλία που αποβλέπει στο να προσδιορίσει τον αντί-κτυπο των προτεινόmicroενων νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβουλιών είναι ηΕυρωπαϊκή ∆οκιmicroαστική Οmicroάδα των Επιχειρήσεων (European Business TestPanel) Με τη χρήση των microέσων που παρέχει η πρωτοβουλία της διαλογικήςχάραξης πολιτικής (IPM) και microε τη βοήθεια των κρατών microελών η Επιτροπήαυτή τη στιγmicroή συγκροτεί την εν λόγω δοκιmicroαστική οmicroάδα η οποία απαρτίζε-ται από 4 000 επιχειρήσεις όλων των microεγεθών και όλων των κλάδων

5 Το σχέδιο δράσης για την καλύτερη ρύθmicroιση έθεσε επίσης το ευρύτερο θέmicroατης επιλογής των κατάλληλων microέσων για την κοινοτική δράση για το οποίο ηΕπιτροπή επιφυλάσσεται του δικαιώmicroατός της να υποβάλλει συmicroπληρωmicroατι-κές προτάσεις ανάλογα microε την πρόοδο των εργασιών της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης (2)

Η Επιτροπή ανέφερε ότι οι κανονισmicroοί και οι οδηγίες πρέπει να χρησιmicroοποι-ούνται σύmicroφωνα microε το πνεύmicroα και το γράmicromicroα της συνθήκης για την ΕΚ οικανονισmicroοί πρέπει να χρησιmicroοποιούνται microόνον για δράση που απαιτεί οmicroοιό-microορφη εφαρmicroογή σε όλα τα κράτη microέλη οι οδηγίες σύmicroφωνα microε τον αρχικόορισmicroό τους στη Συνθήκη πρέπει να αποτελούν νοmicroοθετικό microέσο για τη θέσπι-ση νοmicroικού πλαισίου και στόχων προς επίτευξη

22

(1) Οδηγία 9834ΕΚ για την καθιέρωση microιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τοmicroέα των τεχνικών προτύπωνκαι κανονισmicroών

(2) COM(2002) 275

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή σκοπεύει να εξασφαλίσει στο βαθmicroό του δυνατού ότι οι οδηγίεςείναι γενικής φύσης και καλύπτουν τους στόχους τις περιόδους ισχύος και τιςουσιαστικές πτυχές της νοmicroοθεσίας Είναι ευθύνη του νοmicroοθέτη να αποφασίσειποια microορφή θα λάβουν αυτές οι ουσιαστικές πτυχές microε απόφαση πολιτικήςκαι να εξασφαλίσει ότι τα τεχνικά θέmicroατα και οι λεπτοmicroέρειες θα καθοριστούναπό τα σχετικά εκτελεστικά microέτρα Αυτός ο περιορισmicroός των οδηγιών microε τηνπρόθεση ―microεταξύ άλλων― να απλοποιηθεί η νοmicroοθεσία δεν πρέπει να θίξειτις νοmicroοθετικές εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίουαντίθετα θα τους δώσει τη δυνατότητα να συγκεντρωθούν στις θεmicroελιώδειςπτυχές της νοmicroοθέτησης

6 Στη Λευκή Βίβλο και στη συνέχεια στο σχέδιο δράσης της για καλύτερες ρυθ-microίσεις η Επιτροπή προτείνει να γίνεται microεγαλύτερη χρήση εναλλακτικών λύσε-ων αντί της παραδοσιακής νοmicroοθεσίας χωρίς να υπονοmicroεύονται οι διατάξειςτης Συνθήκης ή τα προνόmicroια του νοmicroοθέτη Υπενθυmicroίζει επίσης ότι η συνθήκηγια την ΕΚ προβλέπει ήδη ειδικές microορφές από κοινού ρύθmicroισης παραπέmicroπο-ντας στα άρθρα 138 και 139 της συνθήκης για την ΕΚ σύmicroφωνα microε τα οποία οικοινωνικοί εταίροι microπορούν να συνάπτουν νοmicroικά δεσmicroευτικές συmicroφωνίες σεκοινοτικό επίπεδο

Υπάρχουν αρκετά εργαλεία τα οποία microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν σε ειδικέςπεριπτώσεις για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης απλουστεύοντας ταυ-τόχρονα τις νοmicroοθετικές δραστηριότητες και την ίδια τη νοmicroοθεσία (από κοι-νού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοιχτή microέθοδος συντονισmicroού)

Στο πλαίσιο microιας νοmicroοθετικής πράξης η από κοινού ρύθmicroιση επιτρέπει τηνυλοποίηση των στόχων που καθορίζει ο νοmicroοθέτης microέσω microέτρων που εφαρmicroό-ζονται από δραστήριες και αναγνωρισmicroένες πλευρές στον εν λόγω τοmicroέα ΗΕπιτροπή παραmicroένει πεπεισmicroένη ότι η από κοινού ρύθmicroιση είναι microια επιλογήγια την εστίαση του νοmicroοθετικού έργου στα ουσιώδη στοιχεία και για τηναπλούστευση και βελτίωση της εφαρmicroογής ― που περιορίζεται από κριτήριαπου θα καθοριστούν σε microια microελλοντική διοργανική συmicroφωνία για καλύτερεςρυθmicroίσεις Η αυτορρύθmicroιση αφορά πολυάριθmicroες πρακτικές κοινούς κανόνεςδεοντολογικούς κώδικες και εθελοντικές συmicroφωνίες που οι οικονοmicroικοί φορείςοι κοινωνικοί παράγοντες οι ΜΚΟ και οι οργανωmicroένες οmicroάδες καθορίζουνεθελοντικά για τη ρύθmicroιση και οργάνωση των δραστηριοτήτων τους Αντίθεταmicroε την από κοινού ρύθmicroιση η αυτορρύθmicroιση δεν προϋποθέτει νοmicroοθετικήπράξη Η Επιτροπή έχει προτείνει κριτήρια και τρόπους χρήσης αυτών καιπαρόmicroοιων εναλλακτικών microέσων για την επιδίωξη των στόχων της Συνθήκηςκαι επί του παρόντος αποτελούν αντικείmicroενο διαπραγmicroατεύσεων για microια διορ-γανική συmicroφωνία Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε προσανατολισmicroούςγια το ρόλο της ανοικτής microεθόδου συντονισmicroού και στην Ετήσια ΣτρατηγικήΠολιτικής για το 2003 προσδοκεί να διεξάγει στρατηγική αξιολόγηση του κατάπόσο είναι αποτελεσmicroατική η microέθοδος στους τοmicroείς όπου εφαρmicroόστηκε αρχικά

7 Η Επιτροπή πρότεινε να γίνει σηmicroαντική προσπάθεια απλούστευσης τουσώmicroατος της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και microείωσης του όγκου της microε την υπο-

23

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

στήριξη του Συmicroβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Η Επιτροπήπροτείνει τα όργανα να καθορίσουν από κοινού ένα πρόγραmicromicroα για τηναπλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θα προσδιορίσει τουςτοmicroείς προτεραιότητας που χρειάζονται απλούστευση και θα ενηmicroερώσει ανά-λογα το νοmicroοθέτη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο τα οποία ωςνοmicroοθέτης θα πρέπει να εγκρίνουν τελικά τις προτάσεις για τις απλουστευmicroέ-νες νοmicroοθετικές πράξεις θα πρέπει να προσαρmicroόσουν τις microεθόδους εργασίαςτους για να επιτύχουν ταχύτερες και πιο αποτελεσmicroατικές διαδικασίες απλού-στευσης της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θεωρεί πολύ σηmicroαντικό ηδιοργανική συmicroφωνία για καλύτερες ρυθmicroίσεις να καλύπτει την άποψη αυτήκαι να ενσωmicroατώνει και να ενισχύει το συνεχιζόmicroενο έργο σχετικά microε το πρό-γραmicromicroα κωδικοποίησης που ξεκίνησε η Επιτροπή τον Νοέmicroβριο του 2001 (1)καθώς και το έργο για την αναδιατύπωση (2)

322 Καλύτερη εφαρmicroογή

1 Με βάση τη γενική περιγραφή των καλύτερων ρυθmicroίσεων και του επαναπροσ-διορισmicroού των πολιτικών και των οργάνων στη Λευκή Βίβλο καθώς και τιςπρωτοβουλίες της Επιτροπής για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή και καλύτερες πολιτι-κές η Επιτροπή ενέκρινε επίσης αρκετές σηmicroαντικές προτάσεις για την καλύ-τερη εφαρmicroογή της κοινοτικής δράσης

2 Το άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ παρέχει microια σηmicroαντική βάση για τονεκτελεστικό ρόλο της Επιτροπής Η εφαρmicroογή του που διέπεται από το συνα-φές παράγωγο δίκαιο για τους όρους άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτή-των [η επονοmicroαζόmicroενη laquoεπιτροπολογίαraquo (3)] έχει εποmicroένως ζωτική σηmicroασίαγια τις προσπάθειες επαναπροσδιορισmicroού των οργάνων και την επίτευξη τωνεπιθυmicroητών βελτιώσεων της νοmicroιmicroότητας της αποτελεσmicroατικότητας και τηςαξιοπιστίας της Κοινότητας

Η Επιτροπή υποστηρίζει στη Λευκή Βίβλο ότι ο στόχος του επαναπροσδιορι-σmicroού των οργάνων θα δικαιολογούσε την επανεξέταση εάν όχι την κατάργη-ση των υφιστάmicroενων διαδικασιών διαχείρισης και ρύθmicroισης Αυτό πρέπει νασυνδυαστεί microε τη νέα εξισορρόπηση των αρmicroοδιοτήτων των θεσmicroικών οργά-νων περιορίζοντας την Επιτροπή στην κύρια αρmicroοδιότητα της εκτελεστικήςνοmicroοθεσίας και την ενίσχυση της δυνατότητας των δύο κλάδων του κοινοτι-κού νοmicroοθέτη (Κοινοβούλιο και Συmicroβούλιο) να ελέγχουν την άσκηση των εκτε-λεστικών αρmicroοδιοτήτων της Επιτροπής τουλάχιστον στους τοmicroείς που υπόκει-νται σε διαδικασία συναπόφασης (άρθρο 251 της συνθήκης για την ΕΚ)

Σύmicroφωνα microε τους προσανατολισmicroούς αυτούς και διατηρώντας την πρόσβασηστην αναγκαία εmicroπειρογνωmicroοσύνη των εκπροσώπων των κρατών microελών η

24

(1) COM(2001) 645(2) ∆ιοργανική συmicroφωνία της 28ης Νοεmicroβρίου 2001 για microια πιο συστηmicroατοποιηmicroένη χρήση της τεχνικής της ανα-

διατύπωσης των νοmicroικών πράξεων ∆ηmicroοσιεύθηκε στην ΕΕ C 77 της 2832002 (σ 1-3)(3) Απόφαση 1999468EΚ του Συmicroβουλίου

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της απόφασης 1999468EΚ (1) του Συmicro-βουλίου Συγκεκριmicroένα προτείνει την αναθεώρηση της υφιστάmicroενης ρυθmicroιστι-κής διαδικασίας για την εφαρmicroογή microέτρων σύmicroφωνα microε τη διαδικασία συνα-πόφασης εισάγοντας δύο ξεχωριστές φάσεις Κατά την αρχική εκτελεστικήφάση η Επιτροπή θα υποβάλλει τα σχέδια microέτρων σε microια επιτροπή εκπροσώ-πων των κρατών microελών Εάν έως τη λήξη της προθεσmicroίας που θα καθοριστείαπό την Επιτροπή η επιτροπή εκφράσει αντίθεση στο σχέδιο microέτρου θα δοθείεπιπλέον χρόνος στην Επιτροπή για την εξεύρεση λύσης Το σχέδιο microέτρου τηςΕπιτροπής θα προωθηθεί στη συνέχεια κατά τη δεύτερη φάση ελέγχου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο Οποιοδήποτε από τα όργανααυτά εντός καθορισmicroένης προθεσmicroίας microπορεί να εκφράσει την αντίθεσή τουστο σχέδιο microέτρου εφαρmicroογής της Επιτροπής και στην περίπτωση αυτή η Επι-τροπή microπορεί είτε να υποβάλλει νοmicroοθετική πρόταση ή να προχωρήσει στηνέγκριση του microέτρου εφαρmicroογής ενδεχοmicroένως τροποποιηmicroένου σύmicroφωνα microε τιςθέσεις του Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η διαδικασία αυτή συmicroπληρώ-νεται microε microια επείγουσα διαδικασία που επιτρέπει τη θέση σε ισχύ των microέτρωνεφαρmicroογής προτού γίνουν οι έλεγχοι του νοmicroοθέτη Αυτή η αλλαγή των διαδι-κασιών laquoεπιτροπολογίαςraquo θα έχει microεταβατική φύση εν αναmicroονή ενός νέουσυστήmicroατος εκχώρησης εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων βάσει της αναθεώρησηςτων Συνθηκών (βλέπε το σηmicroείο 34)

3 Η Λευκή Βίβλος υποστήριξε ότι η δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών microεσαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς αρmicroοδιότητας θα βοηθούσε στη βελτίωση τουτρόπου εφαρmicroογής και επιβολής των κανόνων σε ολόκληρη την ΕΚ Προβλέ-ποντας ένα διαρκώς microεγαλύτερο ρόλο για τους ρυθmicroιστικούς οργανισmicroούς ηΛευκή Βίβλος πρότεινε ορισmicroένες προϋποθέσεις για τους οργανισmicroούς αυτούςκαι ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα υπέβαλε λεπτοmicroερές πλαίσιο για τη δηmicroι-ουργία τη λειτουργία και την εποπτεία των microελλοντικών ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση που καθορίζει τοπλαίσιο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (2) για να διευκολύνει τη δηmicroιουργίατων οργανισmicroών αυτών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ενότητα και την ακε-ραιότητα της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΚ Το λεπτοmicroερές πλαίσιοπροβλέπει κριτήρια για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (ιδρυτικήπράξη νοmicroική υπόσταση τόπος) τη λειτουργία τους (πεδίο αρmicroοδιοτήτωνδιευθυντικά όργανα καθεστώς του διευθυντή δυνατότητες προσφυγής διοι-κητικές και προϋπολογιστικές διαδικασίες) και τους microηχανισmicroούς της Κοινό-τητας για τον έλεγχο των οργανισmicroών αυτών (διοικητικοί πολιτικοί οικονοmicroι-κοί και νοmicroικοί έλεγχοι) Η Επιτροπή κάλεσε το Κοινοβούλιο και το Συmicroβού-λιο να επισηmicroοποιήσουν το πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών βάσει των αρχών που καθορίζονται στην ανακοίνωσή της

25

(1) COM(2002) 719(2) COM(2002) 718

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 6: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Ωστόσο η διάκριση microεταξύ του υπάρχοντος θεσmicroικού πλαισίου και ενός microελλο-ντικού αναθεωρηmicroένου θεσmicroικού πλαισίου δεν microπορεί να ερmicroηνευθεί πολύαυστηρά όσον αφορά τα δηmicroόσια σχόλια για την ευρωπαϊκή διακυβέρνησηΠολλά άτοmicroα που ανταποκρίθηκαν στη Λευκή Βίβλο εξέθεσαν τις ιδέες τους καιγια τη microελλοντική συνθήκη

Η Επιτροπή υποβάλλει στη Συνέλευση ξεχωριστές εισηγήσεις microε θέmicroα τη microεταρ-ρύθmicroιση των Συνθηκών οι οποίες επίσης βασίζονται στο περιεχόmicroενο και τις δια-δικασίες που ξεκίνησαν microε τη Λευκή Βίβλο Με τον τρόπο αυτόν καθιερώνεται οαναγκαίος δεσmicroός microε το έργο της Συνέλευσης και microε τη διακυβερνητική διάσκεψη

6

2 ∆ιδάγmicroατα που αποκοmicroίζονται από τις αντιδράσεις στη Λευκή Βίβλο

21 Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η διαδικασία κατά την οποία το κοινό διατύπωσε τις απόψεις και τα σχόλιά τουσχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκεσε οκτώ microήνες από τις 25Ιουλίου 2001 έως τις 31 Μαρτίου 2002 Στο παράρτηmicroα παρατίθενται πληροφορίεςσχετικά microε τη διεξαγωγή αυτής της διαδικασίας και των βασικών microηνυmicroάτων πουπαρελήφθησαν (1)

Η αντίδραση στη δηmicroόσια διαβούλευση της Επιτροπής για τη Λευκή Βίβλο ήτανπεριορισmicroένη σε αριθmicroό (260 παρεmicroβάσεις) αλλά πλούσια σε περιεχόmicroενο Ο τρό-πος microε τον οποίο το κοινό υποδέχθηκε τη Λευκή Βίβλο ήταν πολύπτυχος καιπαρείχε πραγmicroατική προστιθέmicroενη αξία στο επακόλουθο έργο της Επιτροπής γιατη χάραξη πολιτικής Ακόmicroα παρότρυνε την Επιτροπή να λάβει υπόψη τις θέσειςτων διαφόρων συντελεστών στην περαιτέρω διαmicroόρφωση της ευρωπαϊκής διακυ-βέρνησης συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης της καθυστέρησης ή της εγκατάλειψης τωνενεργειών που δεν συγκεντρώνουν επαρκή υποστήριξη

Η αντίδραση του κοινού υποστήριξε σε microεγάλο βαθmicroό τον ορισmicroό που περιέχει ηΛευκή Βίβλος για τις θεmicroελιώδεις αρχές της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δηλαδήτη διαφάνεια τη συmicromicroετοχή τη λογοδότηση την αποτελεσmicroατικότητα και τησυνοχή ενώ αρχές όπως η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και η επικουρικότητα προ-τάθηκαν ως προσθήκες

Αξίζει να σηmicroειωθεί ότι microερικά θεσmicroικά όργανα της ΕΕ και διάφορα κράτη microέληδεν συνέβαλαν στη δηmicroόσια διαβούλευση Αντίστοιχα παρατηρήθηκε microία γεω-γραφική ανισορροπία όσον αφορά τις παρεmicroβάσεις από το ένα κράτος microέλος στοάλλο γεγονός που αντανακλά τις διαφορές στην παιδεία και την παράδοση τηςδηmicroόσιας έκφρασης των πολιτών Ακόmicroα τα σχόλια που παρελήφθησαν αποκά-λυψαν σηmicroαντικές διαφοροποιήσεις όσον αφορά τον τρόπο microε τον οποίο γίνεταιαντιληπτή η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση Με άλλα λόγια οι συmicromicroετέχοντες στη δια-βούλευση σχολίασαν τα θέmicroατα και τις προσεγγίσεις που προτείνονται στη ΛευκήΒίβλο ανάλογα microε το πρίσmicroα υπό το οποίο αντιλαmicroβάνονται την έννοια της ευρω-παϊκής διακυβέρνησης ― σε αυτήν περιλαmicroβάνονται microεταξύ άλλων ανησυχίες γιατη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα συνταγmicroατικές ή θεσmicroικές πτυχές κριτήρια αποτελε-σmicroατικότητας ακόmicroα και σκέψεις που συνδέονται microε την πολιτική σκοπιmicroότητα

7

(1) Πλήρεις λεπτοmicroέρειες για τα αποτελέσmicroατα των δηmicroόσιων διαβουλεύσεων συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης microιας πιοενδελεχούς ανάλυσης της συσχέτισης microεταξύ των ατόmicroων που διατύπωσαν τη γνώmicroη τους και το θέmicroα πουέθιξαν ή τους προσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στην ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπήςπου είναι αφιερωmicroένη στη διακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernance index_enhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

22 Τα κυριότερα διδάγmicroατα από τη δηmicroόσια διαβούλευση

Παρότι η αποδοχή από microέρους των πολιτών δεν ήταν απόλυτη η Επιτροπήεκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι η δηmicroόσια αυτή διαβούλευσηυποστήριξε τις εξής βασικές προσεγγίσεις όσον αφορά τη διακυβέρνηση

bull Πρέπει να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή laquoτης βάσηςraquo στη χάραξη και την εφαρmicroογήτης πολιτικής της ΕΕ

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo και για τη γνωmicroο-δότηση της κοινωνίας των πολιτών προσέλκυσαν το microεγαλύτερο ενδιαφέρον απόοποιοδήποτε άλλο θέmicroα Ευρύ φάσmicroα ατόmicroων σχολίασε τη Λευκή Βίβλο εξετά-ζοντας ειδικότερα το θέmicroα της microικρής συmicromicroετοχής των πολιτών στις κοινοτικέςδραστηριότητες και επανέλαβε τη θεmicroελιώδη προθυmicroία του να προβεί σε διάλο-γο και να συmicromicroετάσχει στη χάραξη των πολιτικών της ΕΕ

Οι αντιδράσεις επιβεβαιώνουν ότι είναι εις όφελος της ΕΕ να καθιερωθεί περισ-σότερη διαφάνεια και καλύτερες διαδικασίες για τη διατύπωση της γνώmicroης τωνπολιτών τόσο άmicroεσα όσο και microακροπρόθεσmicroα όχι microόνον για τη διαmicroόρφωσηκαλύτερων πολιτικών αλλά και για την καλύτερη εφαρmicroογή τους Η αποτελεσmicroα-τική διαφάνεια απαιτεί microία προορατική προσέγγιση και δεν microπορεί να περιοριστείστην πρόσβαση σε έγγραφα Στη χάραξη πολιτικής πρέπει επίσης να συmicromicroετά-σχουν οι εθνικές και οι περιφερειακές ή οι τοπικές αρχές καθώς και ένα ευρύφάσmicroα microη κυβερνητικών ενδιαφερόmicroενων φορέων Οι δηmicroόσιες αντιδράσεις επι-βεβαιώνουν την ανάγκη να αναθεωρηθεί ο ρόλος της Επιτροπής των Περιφερει-ών και της Οικονοmicroικής και Κοινωνικής Επιτροπής Αυτό θα επιτευχθεί microε τησυmicromicroετοχή τους ήδη από τα πρώτα στάδια στις διαβουλεύσεις της Επιτροπής microετην καλύτερη εκπροσώπηση των αρχών περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκη-σης και της κοινωνίας των πολιτών και microε έναν ευρύτερο προορατικό διάλογο microετους δήmicroους και τις κοινότητες πέραν των εκάστοτε ειδικών διαβουλεύσεων

bull Πρέπει να διευρυνθεί η επιλογή των microέσων ανταπόκρισης σε νέες προκλήσειςόσον αφορά τη διακυβέρνηση

Υποστηρίζεται η πεποίθηση της Επιτροπής ότι χρειάζονται πιο ποικίλα και πιοευέλικτα microέσα χάραξης πολιτικής microέσα στην παραδοσιακή νοmicroοθεσία και παράλ-ληλα microε αυτήν Τα microέσα που διαθέτει η Κοινότητα πρέπει να επιδέχονται καλύτε-ρη εφαρmicroογή Έτσι microε τη βελτίωση των πολιτικών και του ρυθmicroιστικού πλαισίουδιαmicroορφώνονται οι συνθήκες κάτω από τις οποίες οι νοmicroοθετικές καθώς και οιεναλλακτικές προσεγγίσεις όπως η από κοινού ρύθmicroιση ή η ανοικτή microέθοδοςσυντονισmicroού microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν πιο κατάλληλα και πιο αποτελεσmicroα-τικά

Επιπλέον η επιλογή των κατάλληλων microέσων πρέπει να βασίζεται περισσότεροστα γεγονότα Για το σκοπό αυτόν πρέπει να διεξάγονται εκ των προτέρων αξιο-λογήσεις του αντικτύπου του εκάστοτε microέσου στις οποίες θα περιλαmicroβάνεται ηεκτίmicroηση των οικονοmicroικών περιβαλλοντικών και κοινωνικών συνεπειών microίαδοmicroηmicroένη προσέγγιση όσον αφορά τη συλλογή και τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroο-

8

∆Ι∆ΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΠΟΚΟΜΙΖΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΝΤΙ∆ΡΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΛΕΥΚΗ ΒΙΒΛΟ

σύνης ενώ παράλληλα θα ζητείται η γνώmicroη του κοινού και των ενδιαφερόmicroενωνσυντελεστών Όλα αυτά πρέπει να διενεργούνται microε διαφάνεια έτσι ώστε να microπο-ρεί το κοινό να τα ελέγξει

bull Χρειάζονται πιο εστιασmicroένα ευρωπαϊκά θεσmicroικά όργανα microε σαφέστερες αρmicroο-διότητες

Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι microέσα από τις δηmicroόσιες διαβουλεύσεις καταδεικνύε-ται η ανάγκη για σαφέστερη πιο διαφανή και πιο ελέγξιmicroη κατανοmicroή αρmicroοδιοτή-των microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της ΕΕ όπως και η ίδια υποστήριξε στηΛευκή Βίβλο και ενώπιον της Συνέλευσης Για το σκοπό αυτόν απαιτείται έναςσαφέστερος διαχωρισmicroός microεταξύ νοmicroοθετικών και εκτελεστικών καθηκόντων καιη διασαφήνιση και επιβεβαίωση των εκτελεστικών καθηκόντων της Επιτροπήςαπέναντι στα κράτη microέλη

Η Επιτροπή υποβάλλει σχετικές προτάσεις στη Συνέλευση αποβλέποντας στηνπροσαρmicroογή της Συνθήκης Επιπλέον εν αναmicroονή των πιθανών microελλοντικώναλλαγών της Συνθήκης η Επιτροπή προτείνει microέτρα για την επιδίωξη των στόχωναυτών microε την εκmicroετάλλευση των δυνατοτήτων που προσφέρονται στην παρούσαΣυνθήκη Ειδικότερα προτείνει τροποποιήσεις στο γενικό σύστηmicroα των επιτρο-πών που αποτελούνται από εκπροσώπους των κρατών microελών και επικουρούν τηνΕπιτροπή κατά την άσκηση των εκτελεστικών της καθηκόντων (η επονοmicroαζόmicroε-νη laquoεπιτροπολογίαraquo) καθώς και ένα πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικώνφορέων σε κοινοτικό επίπεδο

Επιπλέον σύmicroφωνα microε το βασικό καθήκον της Επιτροπής να εξασφαλίζει τηνεφαρmicroογή και την επιβολή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας προβλέπεται microία νέα καιπιο αποτελεσmicroατική προσέγγιση για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων τωνκοινοτικών νόmicroων

23 Προς microία κοινή αντίληψη της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης

Μέρος του κοινού που συmicromicroετείχε στη διαβούλευση διαπιστώνει microε λύπη του τουςπεριορισmicroούς που υπάρχουν στη Λευκή Βίβλο όσον αφορά το περιεχόmicroενο τηςέννοιας laquoδιακυβέρνησηraquo η οποία εστιάζεται κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητακαι την αποδοτικότητα του κοινοτικού συστήmicroατος λήψης αποφάσεων ενώ αγνο-εί ζητήmicroατα δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας και δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος στηνευρωπαϊκή ολοκλήρωση τα οποία εκλαmicroβάνονται ως πιο σηmicroαντικά

Η Επιτροπή έχει υπογραmicromicroίσει ότι το πρόγραmicromicroα εργασίας που αφορά την ευρω-παϊκή διακυβέρνηση δεν πρέπει να περιοριστεί στη Λευκή Βίβλο ή στα θέmicroαταπου αυτή θέτει Η Λευκή Βίβλος αποσκοπούσε στο να προωθήσει την ανάπτυξητης ευρωπαϊκής διακυβέρνησης εστιάζοντας σε επιλεγmicroένα θέmicroατα υπό ορισmicroέ-νες συνθήκες Ειδικότερα η Λευκή Βίβλος υπέθετε ένα σταθερό θεσmicroικό πλαίσιοκαι microία σταθερή Συνθήκη microε πυρήνα microία ενισχυmicroένη κοινοτική microέθοδο Έτσι οιαλλαγές της Συνθήκης όσον αφορά τις δυνατότητες διακυβέρνησης επαφίονταιγενικά στην ξεχωριστή διαδικασία που έχει σήmicroερα δροmicroολογήσει η Συνέλευση

9

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ενόψει της διακυβερνητικής διάσκεψης του 2004 Επιπλέον κατά την εξέταση τουρόλου της ίδιας της Επιτροπής στην ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Λευκή Βίβλοςεστιάστηκε στη βελτίωση του ρόλου αυτού όσον αφορά τα εκτελεστικά καθήκο-ντα και τη χάραξη πολιτικής αλλά πολύ λιγότερο στο ρόλο της Επιτροπής ωςευρωπαϊκής δηmicroόσιας διοίκησης (η οποία υπόκειται στο τρέχον πρόγραmicromicroαmicroεταρρύθmicroισης) Τέτοιου είδους περιορισmicroοί στη Λευκή Βίβλο οδήγησαν ενδεχο-microένως σε microη ηθεληmicroένες ερmicroηνείες microιας στενής ατζέντας διακυβέρνησης η οποίαστην ουσία είναι αντίθετη microε την επιθυmicroία της Επιτροπής να διατηρήσει microίαευρεία προοπτική για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

10

3 Εφαρmicroογή της Λευκής Βίβλου

Η Λευκή Βίβλος για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση διατύπωσε βασικές προτάσειςγια αλλαγή σε τέσσερις ευρείς τοmicroείς δράσης laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo laquoκαλύτε-ρες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo laquoη συmicroβολή της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo και laquoεπαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνωνraquo

31 Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των microη θεσmicroικώνσυντελεστών στη χάραξη πολιτικής και ―έως έναν συγκεκριmicroένο βαθmicroό― στηνεφαρmicroογή της πολιτικής βρίσκονται σαφώς στο επίκεντρο της microεταρρύθmicroισης τηςδιακυβέρνησης η οποία αποσκοπεί στο να φέρει την Ευρωπαϊκή Ένωση κοντύ-τερα στους πολίτες της Αντικατοπτρίζοντας την επίγνωση της Επιτροπής ότι οιπολίτες αντιλαmicroβάνονται την ΕΕ ως πολύ laquomicroακρινήraquo αλλά κυρίως εκφράζονταςτην πραγmicroατική δέσmicroευση για εmicroπλουτισmicroό των διαδικασιών χάραξης πολιτικήςη Λευκή Βίβλος προτείνει τη συmicromicroετοχή της laquoβάσηςraquo στην ευρωπαϊκή διακυβέρ-νηση microέσω διαφόρων διαδικασιών και παραγόντων

311 Πρώτος άξονας δράσης πληροφόρηση και επικοινωνία για να γίνει πιο ανοικτός οτρόπος λειτουργίας της Ένωσης

1 Η Λευκή Βίβλος ζητά τη βελτίωση της πληροφόρησης τη βελτίωση της αmicroεσό-τητας και της διαφάνειας και την εξασφάλιση microιας πιο προορατικής επικοινω-νίας microεταξύ των παραγόντων του δηmicroόσιου τοmicroέα (θεσmicroικά όργανα κράτηmicroέλη κλπ) και των πολιτών της Ευρώπης Όσον αφορά την επικοινωνία η Επι-τροπή επιβεβαιώνει την προσήλωσή της σε ένα πολύγλωσσο περιβάλλον Προ-τείνει στα ευρωπαϊκά θεσmicroικά όργανα να εξακολουθήσουν και το 2002 να ανα-πτύσσουν την ηλεκτρονική εφαρmicroογή EUR-Lex ως ενιαίο πολύγλωσσο κόmicroβοσε απευθείας σύνδεση όπου το κοινό θα microπορεί να παρακολουθήσει τηνπορεία των προτάσεων πολιτικής σε όλα τα στάδια της διαδικασίας λήψηςαποφάσεων Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο πρέπει να παρέ-χουν πιο γρήγορα πληροφορίες για όλα τα στάδια της διαδικασίας συναπόφα-σης ιδίως όσον αφορά την τελική laquoφάση του συmicroβιβασmicroούraquo Τέλος η ΛευκήΒίβλος καλεί τα κράτη microέλη να προωθήσουν τον δηmicroόσιο διάλογο για τιςευρωπαϊκές υποθέσεις

2 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η ανακοίνωση της Επιτροπής γιαένα νέο πλαίσιο συνεργασίας σε δραστηριότητες της πολιτικής της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης στον τοmicroέα της πληροφόρησης και επικοινωνίας (1) αποδεικνύειτην επιθυmicroία της Επιτροπής να ενηmicroερώνει πιο ενεργά το ευρύ κοινό για τιςευρωπαϊκές υποθέσεις σε microόνιmicroη συνεργασία microε άλλα όργανα-εταίρους Το

11

(1) COM(2001) 354

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Συmicroβούλιο και το Κοινοβούλιο χαιρέτισαν αυτή την πρωτοβουλία Η Επιτρο-πή εξέδωσε microία δεύτερη ανακοίνωση σχετικά microε το περιεχόmicroενο και την προ-σέγγιση της προτεινόmicroενης δράσης microε τίτλο laquoΜία στρατηγική πληροφόρησηςκαι επικοινωνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσηςraquo (1) στην οποία διαmicroορφώνεταιmicroία νέα δισχιδής προσέγγιση

bull πρέπει να δοθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση η ικανότητα να διατυπώνει και ναδιαδίδει microηνύmicroατα προσαρmicroοσmicroένα και εστιασmicroένα στα θέmicroατα προτεραιό-τητάς της Αυτή η ικανότητα πρέπει να αναπτυχθεί κατά τρόπο σφαιρικό καισυνεκτικό και να βασίζεται σε σαφείς στόχους που έχουν θέσει τα ίδια ταθεσmicroικά όργανα

bull πρέπει να καθιερωθεί microία εθελοντική εταιρική σχέση συνεργασίας microε τακράτη microέλη η οποία να στηρίξει την πραγmicroατική αλληλεπίδραση microεταξύαφενός των δοmicroών και της τεχνογνωσίας τους και αφετέρου των δραστηριο-τήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης

3 Η κεντρική υπηρεσία Europe Direct (2) η οποία είναι προσπελάσιmicroη και τηλε-φωνικώς και microέσω του ∆ιαδικτύου εξακολουθεί να απαντά σε microεγάλο αριθmicroόαιτηmicroάτων για ενηmicroέρωση γενικής φύσης Το 2002 λειτούργησε εκ νέου η Υπη-ρεσία Προσανατολισmicroού για τους Πολίτες (Citizens Signpost Service) (3) ηοποία παρέχει πληροφορίες σχετικά microε τα δικαιώmicroατα των πολιτών και microε ταπροβλήmicroατα που προκύπτουν στην εσωτερική αγορά Οι χρήστες (οι οποίοιεπικοινωνούν microέσω δωρεάν τηλεφωνικής γραmicromicroής ή microέσω ∆ιαδικτύου) microπο-ρούν να χρησιmicroοποιήσουν οποιαδήποτε από τις έντεκα επίσηmicroες γλώσσες τηςΈνωσης και οι εmicroπειρογνώmicroονες που είναι επιφορτισmicroένοι microε τη διεκπεραίω-ση των ερωτηmicroάτων πρέπει να απαντήσουν εντός τριών εργάσιmicroων ηmicroερώνΈνα δίκτυο που απευθύνεται ειδικά στις επιχειρήσεις Solvit (4) άρχισε να λει-τουργεί σε απευθείας σύνδεση τον Ιούλιο 2002 βασιζόmicroενο στα κέντρα συντο-νισmicroού των κρατών microελών που από το 1997 και εξής είναι αρmicroόδια για τη διεκ-περαίωση των προβληmicroάτων που αντιmicroετωπίζουν οι επιχειρήσεις στην ενιαίααγορά Η δικτυακή εργασία αυτής της υπηρεσίας θα εντείνει την αmicroοιβαίαπίεση microεταξύ οmicroοτίmicroων και θα δηmicroιουργήσει αλληλεπιδράσεις microε τις οποίες θαβελτιωθεί η ποιότητα των υπηρεσιών και θα παρασχεθούν πληροφορίες σχετι-κά microε αυτές Οι ιστοσελίδες laquo∆ιάλογος microε τους πολίτεςraquo και laquo∆ιάλογος microε τιςεπιχειρήσειςraquo (5) παρέχουν πρόσβαση σε πληροφορίες που αφορούν τα δικαι-ώmicroατα του ατόmicroου και των επιχειρήσεων microέσα στην εσωτερική αγορά καιπαράλληλα βοηθούν στην επίλυση των προβληmicroάτων

4 Η αmicroφίδροmicroη επικοινωνία που προσφέρεται στους πολίτες έχει αναπτυχθείσηmicroαντικά από την έκδοση της Λευκής Βίβλου τον Ιούλιο 2001 Ο ιστοχώρος

12

(1) COM(2002) 350(2) httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml(3) httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm(4) httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_elhtm(5) httpeuropaeuintcitizens και httpeuropaeuintbusiness

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Futurum (1) τον οποίο διαχειρίζεται η Επιτροπή και ο επίσηmicroος ιστοχώρος τηςΣυνέλευσης προσφέρουν σε όλους την ευκαιρία να διατυπώσουν την άποψήτους και να συmicroβάλουν microε προτάσεις στη συζήτηση για το microέλλον της ΈνωσηςΟ ιστοχώρος της διακυβέρνησης έδωσε τη δυνατότητα για διάλογο πριν καιmicroετά την έκδοση της Λευκής Βίβλου Ο ιστοχώρος που είναι γνωστός microε τοόνοmicroα laquoΗ φωνή σας στην Ευρώπηraquo (2) ως microέρος της πρωτοβουλίας laquo∆ιαλογι-κή χάραξη πολιτικώνraquo (Interactive Policy Making ― IPM) ήδη προσφέρειστους πολίτες στους καταναλωτές και στις επιχειρήσεις την ευκαιρία να δια-δραmicroατίσουν ενεργό ρόλο στη διαδικασία διαmicroόρφωσης της πολιτικής της Επι-τροπής Στο πλαίσιο του ανανεωmicroένου εξυπηρετητή laquoEuroparaquo (3) οι αmicroφίδρο-microες διαλογικές διαδικασίες θα γίνουν κοινή πρακτική

5 Η διαφάνεια του έργου των θεσmicroικών οργάνων έχει βελτιωθεί κατά πολύΈχει τεθεί σε ισχύ ο κανονισmicroός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicro-βουλίου (4) για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοι-νοβουλίου του Συmicroβουλίου και της Επιτροπής Η Επιτροπή τροποποίησε τουςδιαδικαστικούς κανόνες της (5) Τα πρακτικά των συνεδριάσεων της Επιτρο-πής είναι διαθέσιmicroα στο ∆ιαδίκτυο ήδη από τον Ιανουάριο 2002 Ένα δηmicroόσιοmicroητρώο εγγράφων της Επιτροπής είναι επίσης διαθέσιmicroο microέσω ∆ιαδικτύου απότον Ιούνιο ενώ παράλληλα διατίθεται ευρέως ένας οδηγός του πολίτη για τηνπρόσβαση σε αυτά τα έγγραφα βάσει των διατάξεων των νέου κανονισmicroού Γιατην εφαρmicroογή του προαναφερθέντος κανονισmicroού το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοέλαβε έναν αριθmicroό εσωτερικών microέτρων (τροποποίηση των διαδικαστικώνκανόνων του και των υποχρεώσεων των microόνιmicroων υπαλλήλων και του λοιπούπροσωπικού του) και έθεσε στη διάθεση του κοινού το επίσηmicroο microητρώο τουτον Ιούνιο 2002 Το microητρώο του Συmicroβουλίου το οποίο είναι προσπελάσιmicroο απότο ∆ιαδίκτυο περιέχει παραποmicroπές σε έγγραφα του Συmicroβουλίου που παρή-χθησαν από το 1999 και εξής Μεταξύ αυτών τα έγγραφα που είναι διαθέσιmicroαστο κοινό είτε microπορούν να ανοιχτούν άmicroεσα από τη βάση δεδοmicroένων ή παρέ-χονται από την υπηρεσία πρόσβασης στα έγγραφα του Συmicroβουλίου

Η διαφάνεια του νοmicroοθετικού έργου του Συmicroβουλίου αναφέρθηκε στο Ευρω-παϊκό Συmicroβούλιο της Βαρκελόνης τον Μάρτιο σε microία παραποmicroπή που έγινε σεέκθεση της Γενικής Γραmicromicroατείας του Συmicroβουλίου Τον Ιούνιο το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο της Σεβίλλης αποφάσισε να καταστήσει τις συνεδριάσεις του Συmicro-βουλίου ανοικτές στο κοινό σε διάφορα στάδια της διαδικασίας λήψης απο-φάσεων Ο κατάλογος των σχετικών προτάσεων καταρτίζεται από το Συmicroβού-λιο στις αρχές κάθε εξαmicroήνου και στο τελικό στάδιο της διαδικασίας το κοινόέχει πρόσβαση στην ψηφοφορία και στις σχετικές εξηγήσεις

13

(1) Οι διευθύνσεις των ιστοσελίδων είναι αντίστοιχα httpeuropaeuintfuturum httpeuropean-conventioneuint httpeuropaeuintcommgouvernance httpeuropaeuintyourvoice

(2) httpeuropaeuintyourvoice(3) Ανακοίνωση του προέδρου στην Επιτροπή ― microε τη σύmicroφωνη γνώmicroη του αντιπροέδρου κ Kinnock και του

επιτρόπου κ Liikanen C(2001) 17532 (4) Κανονισmicroός (ΕΚ) αριθ 10492001(5) C(2001) 3714

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

6 Η πύλη EUR-Lex στον εξυπηρετητή Europa παρέχει πρόσβαση στην ΕπίσηmicroηΕφηmicroερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δίνοντας έτσι στους πολίτες τη δυνατό-τητα να microελετήσουν την κοινοτική νοmicroοθεσία σε όλους τους τοmicroείς Από τηνέναρξη λειτουργίας της τον Ιούνιο του 2001 η πύλη έχει υποστεί πολλές βελ-τιώσεις που την κατέστησαν πιο προσιτή και φιλική προς τους χρήστες Απότον Ιανουάριο 2002 και εξής όλα τα επίσηmicroα έγγραφα που είναι καταχωρηmicroέ-να στην EUR-Lex διατίθενται στο κοινό δωρεάν και αυτό ισχύει ιδιαίτερα γιαέγγραφα που έχουν δηmicroοσιευθεί στην Επίσηmicroη Εφηmicroερίδα ασχέτως της ηmicroε-ροmicroηνίας έγκρισης ή δηmicroοσίευσής τους και σε όλους τους microορφότυπους Ηπρόσβαση στην επαγγελmicroατική βάση δεδοmicroένων CELEX εξακολουθεί ναπαρέχεται microε πληρωmicroή (microε συνδροmicroή ή ανά περίοδο χρήσης) Από τον Απρί-λιο 2002 η EUR-Lex παρέχει microία εναρmicroονισmicroένη παρουσίαση όλων των ιστο-σελίδων της και είναι προσπελάσιmicroη από τον εξυπηρετητή Europa και απότους ιστοχώρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η βάσηδεδοmicroένων PreLex της Επιτροπής παρέχει πληροφορίες σε όλες τις γλώσσεςσχετικά microε την πρόοδο της νοmicroοθετικής διαδικασίας για την εκάστοτε νοmicroοθε-τική πράξη καθώς και συνδέσmicroους στα σχετικά κείmicroενα και στο OEIL τονοmicroοθετικό παρατηρητήριο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Με αυτόν τοντρόπο οι πολίτες microπορούν να βρουν πληροφορίες για τη νοmicroοθετική διαδικα-σία τις νοmicroοθετικές προτάσεις που εγκρίνει η Επιτροπή τα δελτία τύπουκαθώς και το τελικό κείmicroενο που εγκρίνεται Εξακολουθούν επίσης οι προ-σπάθειες για να εισαχθούν σε αυτές τις βάσεις δεδοmicroένων οι κοινές θέσεις τουΣυmicroβουλίου τα νοmicroοθετικά και τα δηmicroοσιονοmicroικά ψηφίσmicroατα οι πρωτοβου-λίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και οι πρωτοβουλίες της ΕυρωπαϊκήςΟικονοmicroικής και Κοινωνικής Επιτροπής και της Επιτροπής των Περιφερειών

312 ∆εύτερος άξονας δράσης προσέγγιση των πολιτών microέσω της περιφερειακής και της τοπικής αυτοδιοίκησης

1 Η Επιτροπή επιβεβαίωσε στη Λευκή Βίβλο ότι προτίθεται να καθιερώσει ένασυστηmicroατικότερο διάλογο ήδη από τα πρώτα στάδια της διαmicroόρφωσης τωνπολιτικών microε ευρωπαϊκές και εθνικές ενώσεις των περιφερειακών και τοπικώνδιοικήσεων και να εγκαινιάσει δοκιmicroαστικές laquoτριmicroερείς στοχοθετηmicroένες συmicro-βάσειςraquo σε ορισmicroένους σαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς Με αυτόν τον τρόπο θααπλοποιηθούν τα νοmicroοθετικά και εκτελεστικά καθήκοντα και οι πολιτικές πουέχουν άmicroεση επιρροή σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο

Ακόmicroα η Επιτροπή κάλεσε την Επιτροπή των Περιφερειών να διαδραmicroατίσειέναν πιο προορατικό ρόλο στην εξέταση των πολιτικών για παράδειγmicroα microέσωτης σύνταξης διερευνητικών εκθέσεων πριν από την υποβολή της εκάστοτεπρότασης από την Επιτροπή Ζήτησε επίσης από την Επιτροπή των Περιφε-ρειών να διοργανώσει την ανταλλαγή των ορθών πρακτικών που αφορούν τησυmicromicroετοχή των αρχών τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης στο προπα-ρασκευαστικό στάδιο των ευρωπαϊκών διαδικασιών λήψης αποφάσεων σεεθνικό επίπεδο Η Επιτροπή έχει απευθύνει έκκληση στα κράτη microέλη να εξε-τάσουν τρόπους για να βελτιώσουν τη συmicromicroετοχή των τοπικών και περιφερει-

14

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

ακών παραγόντων στη χάραξη των κοινοτικών πολιτικών και να ενθαρρύνουντη χρήση συmicroβατικών ρυθmicroίσεων microε τις περιφέρειες τους δήmicroους και τις κοι-νότητές τους χωρίς παράλληλα να θίγονται τα συνταγmicroατικά συστήmicroατά τους

2 Εκτός από τις ευρείες διαβουλεύσεις microε το κοινό η Επιτροπή στη Λευκή Βίβλογια την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση αναγνώρισε την ανάγκη να ενισχυθούν οισχέσεις microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης microέσα από τιςεθνικές και ευρωπαϊκές τους ενώσεις Σε αυτό το πλαίσιο οι υπηρεσίες της Επι-τροπής συντάσσουν έγγραφο εργασίας microε σκοπό να προσδιορίσουν εκείνα ταmicroέτρα που θα επιτρέψουν τη δηmicroιουργία δεσmicroών microε τις εθνικές και ευρωπαϊκέςενώσεις τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης και να καθορίσουν τόσο τηνεmicroβέλεια όσο και τις προϋποθέσεις ενός τέτοιου διαλόγου

Η Επιτροπή θα θέσει το εν λόγω έγγραφο στη διάθεση του κοινού στο ∆ιαδί-κτυο και θα το διαβιβάσει στις κυριότερες διαπεριφερειακές και τοπικές ενώ-σεις για να διατυπώσουν τη γνώmicroη τους όλα τα ενδιαφερόmicroενα microέρη Θα ζητη-θεί επίσης η γνώmicroη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της Επιτροπής των Περι-φερειών και των κρατών microελών Ύστερα από αυτό το στάδιο των διαβουλεύ-σεων η Επιτροπή θα είναι σε θέση κατά το πρώτο τρίmicroηνο του 2003 να εκδώ-σει ανακοίνωση η οποία θα τεθεί σε εφαρmicroογή από όλες τις υπηρεσίες της

3 Η Επιτροπή των Περιφερειών έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το microέρος τηςΛευκής Βίβλου που ασχολείται microε την περιφερειακή και την τοπική δηmicroοκρα-τία Η Λευκή Βίβλος αποτέλεσε αντικείmicroενο γνωmicroοδότησης τον Μάρτιο 2002στην οποία η Επιτροπή των Περιφερειών χαιρετίζει το έγγραφο αυτό microε ιδιαί-τερη αναφορά στα τmicroήmicroατα εκείνα που πραγmicroατεύονται την αποκέντρωση ήτη συνεργασία microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης Στηνίδια γνωmicroοδότηση η Επιτροπή των Περιφερειών αναφέρεται στις αλλαγές τωνmicroεθόδων εργασίας της που θα απαιτηθούν προκειmicroένου να είναι σε θέση ναδιαδραmicroατίσει έναν πιο ενεργό ρόλο στη διαmicroόρφωση της κοινοτικής δράσηςΗ Επιτροπή των Περιφερειών ζήτησε αφενός να της παραχωρηθούν ελεγκτι-κές αρmicroοδιότητες ώστε να microπορεί να επαληθεύει τη συmicromicroόρφωση ως προς τηναρχή της επικουρικότητας και αφετέρου να της δοθεί εντολή για να εποπτεύειτον αντίκτυπο των οδηγιών και των κανονισmicroών σε επίπεδο περιφερειακής καιτοπικής αυτοδιοίκησης Οι πρόεδροι των δύο οργάνων της Επιτροπής και τηςΕπιτροπής των Περιφερειών υπέγραψαν πρωτόκολλο συνεργασίας το οποίοαντικατοπτρίζοντας τις αρχές της διακυβέρνησης καθορίζει τις διαδικασίεςσυνεργασίας microεταξύ των δύο οργάνων Το εν λόγω πρωτόκολλο αποσκοπείστο να βελτιώσει την εκτέλεση των συmicroβουλευτικών καθηκόντων της Επιτρο-πής των Περιφερειών αυξάνοντας τη συmicromicroετοχή της στην πολιτική συζήτησηκαι τη συνεργασία σε θέmicroατα ενηmicroερωτικής και επικοινωνιακής πολιτικής

313 Τρίτος άξονας δράσης συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών Πιο αποτελεσmicroατικέςκαι πιο ανοικτές διαβουλεύσεις για τη διαmicroόρφωση των κοινοτικών πολιτικών

1 Η Λευκή Βίβλος απευθύνει έκκληση για microεγαλύτερη διαφάνεια και διαβου-λεύσεις microε τους συντελεστές της κοινωνίας των πολιτών κατά τη διαmicroόρφωση

15

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

των κοινοτικών πολιτικών Η προτεινόmicroενη συmicromicroετοχή και η γνωmicroοδότηση τηςκοινωνίας των πολιτών διαφέρει από τον διοργανικό διάλογο (microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο την Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επι-τροπή των Περιφερειών) και από τον κοινωνικό διάλογο microεταξύ των εργοδοτώνκαι των εργαζοmicroένων βάσει των άρθρων 137 έως 139 της συνθήκης για την ΕΚ

Λόγω του ιδιαίτερα αντιπροσωπευτικού χαρακτήρα τους οι συνδικαλιστικέςοργανώσεις και οι ενώσεις των εργοδοτών κατέχουν ιδιαίτερη θέση στη δια-microόρφωση της κοινωνικής πολιτικής Σε κοινοτικό επίπεδο η συνθήκη για τηνΕΚ απαιτεί από την Επιτροπή να ζητά τη γνώmicroη των εργοδοτών και των εργα-ζοmicroένων κατά την εκπόνηση προτάσεων στον τοmicroέα της κοινωνικής πολιτικήςΚάτω από ορισmicroένες συνθήκες τα δύο αυτά microέρη microπορούν να καταλήξουν σεδεσmicroευτικές συmicroφωνίες που στη συνέχεια microετατρέπονται σε κοινοτική νοmicroοθε-σία Αυτός ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων είναι καλά εδραιωmicroένος

2 Ως αποτέλεσmicroα του έργου για τη βελτίωση της διακυβέρνησης οι σχέσεις τηςΕπιτροπής microε την κοινωνία των πολιτών έχουν τώρα πλέον επισηmicroοποιηθεί καιείναι πιο διαφανείς Η Επιτροπή έχει υιοθετήσει γενικές αρχές και ελάχιστεςπροδιαγραφές για τις διαβουλεύσεις microε microη θεσmicroικά ενδιαφερόmicroενα microέρη (1)σε σχέση microε τις κυριότερες πρωτοβουλίες πολιτικής που προτείνει Οι ελάχιστεςαυτές προδιαγραφές θα ισχύσουν από το 2003 Αναmicroένεται ότι microε την εφαρmicroο-γή τους θα microπορούν όλοι οι ενδιαφερόmicroενοι παράγοντες να γνωρίζουν ακρι-βώς ποιος πρέπει να επικοινωνήσει microε ποιον όταν διαmicroορφώνεται microία νέαπολιτική έτσι ώστε όλα τα microέρη που επηρεάζονται από την πρόταση να συmicro-microετάσχουν περισσότερο και σε πιο δίκαιη βάση στη διαδικασία Η Επιτροπήθα εξασφαλίσει ότι οι πληροφορίες που χρειάζονται οι ενδιαφερόmicroενοι για ναδιατυπώσουν τα σχόλια και τις αντιδράσεις τους θα διατίθενται ευρέως σεπύλες πρόσβασης στο ∆ιαδίκτυο Οι ελάχιστες προδιαγραφές προβλέπουνmicroεταξύ άλλων microία περίοδο τουλάχιστον οκτώ εβδοmicroάδων για αντιδράσεις έναmicroηχανισmicroό επιβεβαίωσης της παραλαβής τους καθώς και την παρουσίαση στο∆ιαδίκτυο των αποτελεσmicroάτων των δηmicroόσιων αυτών διαβουλεύσεων

Ένα σχετικό συmicroβουλευτικό έγγραφο αποτέλεσε αντικείmicroενο δηmicroόσιων δια-βουλεύσεων microέχρι τις 31 Ιουλίου 2002 (2) Ως συνέπειά του η τελική δέσmicroη γενι-κών αρχών και ελάχιστων προδιαγραφών αποκτά σαφέστερη ευκρίνεια αλλάκαι συνδέεται στενά microε τις διαδικασίες αξιολόγησης του αντικτύπου της Επι-τροπής Επίσης αναλύονται λεπτοmicroερέστερα οι λειτουργικές συνέπειες αυτώντων γενικών αρχών και η χρήση κριτηρίων επιλογής για στοχοθετηmicroένες δια-βουλεύσεις Καθορίζοντας microία οmicroάδα-στόχο η Επιτροπή θα εξασφαλίσει ότιτα ενδιαφερόmicroενα microέρη θα έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν την άποψή τουςΑκόmicroα η Επιτροπή εξηγεί την προσέγγισή της η οποία συνίσταται στη microη ανά-πτυξη νοmicroικά δεσmicroευτικών διαδικασιών διαβούλευσης και στο σεβασmicroό τηςδιαχωριστικής γραmicromicroής microεταξύ των διαβουλεύσεων αυτών και των επίσηmicroωνδιαδικασιών λήψης αποφάσεων

16

(1) COM(2002) 704(2) COM(2002) 277 Τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης διατίθενται στην εξής διεύθυνση

httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

3 Η ιδέα της σύναψης πιο εκτεταmicroένων συmicroφωνιών σύmicroπραξης microε διάφορουςτοmicroείς της οργανωmicroένης κοινωνίας των πολιτών εξετάζεται ακόmicroα από τηνΕπιτροπή ∆εδοmicroένων των παρατηρήσεων που δέχθηκε κατά τις διαβουλεύ-σεις για τη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή προτιmicroά microια ρεαλιστική προσέγγιση microετην οποία να εξασφαλίζεται η επιτυχία της τήρησης γενικών προδιαγραφώνΠρέπει να υπενθυmicroιστεί ότι ο σκοπός αυτής της ενέργειας είναι διττός πρώτοννα επιτρέψει στην Επιτροπή να ζητήσει τη γνώmicroη των τοmicroέων-εταίρων της σεπιο ευρεία βάση από ότι απαιτούν οι ελάχιστες προδιαγραφές και δεύτεροννα ενθαρρύνει βάσει αυτών των συmicroφωνιών σύmicroπραξης τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών να κάνουν ορθολογικότερες τις εσωτερικές τους δοmicroέςνα δώσουν εγγυήσεις διαφάνειας και αντιπροσωπευτικότητας και να επιβεβαι-ώσουν την ικανότητά τους να microεταδίδουν πληροφορίες ή να διεξάγουν συζη-τήσεις στα κράτη microέλη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δήλωσε ότι προτιmicroά να microηδοθεί στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ένας ρόλος που είτε πλήρωςείτε εν microέρει ανήκει σε εκείνους που έχουν πολιτική ευθύνη και που εκλέγονταιmicroε καθολική ψηφοφορία Επίσης ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολι-τών εξέφρασαν την ανησυχία τους για το ότι έτσι θα καθιερωνόταν ένα de factoκαθεστώς προνοmicroιούχων ενώσεων

4 Η βάση δεδοmicroένων Coneccs (∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Κοινω-νία των Πολιτών) η οποία περιέχει πληροφορίες σχετικά microε τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο και microε τις διαδικα-σίες διαβούλευσης microεταξύ Επιτροπής και της κοινωνίας των πολιτών τέθηκεπλήρως σε λειτουργία τον Ιούνιο του 2002 Ο ιστοχώρος Coneccs στο ∆ιαδί-κτυο (1) παρέχει στο κοινό πληροφόρηση σχετικά microε τις microη κερδοσκοπικέςοργανώσεις που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς και σχετικά microε τις επι-τροπές και άλλους συmicroβουλευτικούς φορείς που χρησιmicroοποιεί η Επιτροπήκατά τις επίσηmicroες ή τις διαρθρωmicroένες διαβουλεύσεις της microε την κοινωνία τωνπολιτών Ο microόνος σκοπός του ευρετηρίου των οργανώσεων το οποίο καταρτί-στηκε σε εθελοντική βάση είναι να παρέχει πληροφορίες και όχι να χρησιmicroεύ-ει ως εργαλείο για την εξασφάλιση συγκατάθεσης Είναι ένα δυναmicroικό εργα-λείο που συνεχώς βελτιώνεται και το οποίο εντάχθηκε στην οργανωmicroένη συmicro-βουλευτική διαδικασία για τις ελάχιστες προδιαγραφές των διαβουλεύσεων microετην προϋπόθεση ότι δεν θα αποτελέσει σύστηmicroα διαπίστευσης ορισmicroένωνοργανώσεων ενώπιον της Επιτροπής

5 Εκτός από αυτό το γενικό εργαλείο υπάρχουν υπηρεσίες σε απευθείας σύν-δεση που απευθύνονται σε ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολιτών πουενδιαφέρονται ιδιαίτερα για ένα συγκεκριmicroένο θέmicroα (διεθνές εmicroπόριο εκπαί-δευση και πολιτισmicroός κλπ) Αυτές οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες δηmicroιουργήθηκαναπό τις διευθύνσεις της Επιτροπής που είναι αρmicroόδιες για την εκάστοτε σχετι-κή πολιτική

6 Η Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοι-νοτήτων υποδέχθηκε microε ικανοποίηση τη Λευκή Βίβλο Στη γνωmicroοδότησή της

17

(1) httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccs

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

του Μαρτίου 2002 microε θέmicroα τη Λευκή Βίβλο υπογράmicromicroισε την ύπαρξη στενούδεσmicroού microεταξύ του εν λόγω εγγράφου και της Συνέλευσης για το microέλλον τηςΈνωσης Η Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή τόνισε την ανάγκη να εξα-σφαλιστεί ότι τηρείται η οριζόντια και κάθετη επικουρικότητα και να καθορι-στούν κριτήρια microε τα οποία να εξασφαλίζεται ότι οι οργανώσεις της κοινωνίαςτων πολιτών είναι όντως αντιπροσωπευτικές Επίσης φρονεί ότι θα microπορούσεη ίδια να διαδραmicroατίσει κρίσιmicroο ρόλο στη διαmicroόρφωση και τη διάρθρωση τουδιαλόγου microε τους πολίτες και τονίζει τη σηmicroασία που έχει η αύξηση των πλη-ροφοριών που διατίθενται στους πολίτες σχετικά microε τα θεmicroελιώδη χαρακτηρι-στικά της Ένωσης καθώς και η microεγαλύτερη χρήση άλλων microέσων πλην τηςνοmicroοθεσίας Υπεγράφη πρωτόκολλο microε το οποίο η Επιτροπή και η ΕυρωπαϊκήΟικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή αναγνωρίζουν επίσηmicroα ότι στο πλαίσιοτης καθιέρωσης νέων microορφών διακυβέρνησης η ΕΟΚΕ είναι ιδιαίτερα κατάλ-ληλη ως microεσάζοντας microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της Ένωσης και της οργα-νωmicroένης κοινωνίας των πολιτών Ακόmicroα το πρωτόκολλο προβλέπει ρητά ότι ηΕπιτροπή πρέπει να καλεί την ΕΟΚΕ να διατυπώνει laquoδιερευνητικές γνωmicroοδο-τήσειςraquo και ότι αυτή η τελευταία πρέπει να εντείνει τις σχέσεις της microε την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών

314 Τέταρτος άξονας δράσης διασύνδεση microέσω δικτύων

1 Η Λευκή Βίβλος κατέγραψε και ανέλυσε σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδοτην αυξανόmicroενη κοινωνική και πολιτική σηmicroασία των δικτύων τα οποία νοού-νται ως σχέσεις ανταλλαγής και αλληλεπίδρασης microεταξύ ατόmicroων ήκαι οργα-νώσεων (κοινότητες αρχής περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης επιχει-ρήσεις διοικητικές υπηρεσίες ερευνητικά κέντρα κλπ) κατά τρόπο microη ιεραρ-χικό όπου ο κάθε συmicromicroετέχων είναι υπεύθυνος για microέρος των πόρων που απαι-τούνται για την επίτευξη του κοινού στόχου ως microέσο επαφής η ηλεκτρονικήεπικοινωνία προτιmicroάται ιδιαίτερα Συνεπώς η Επιτροπή είχε την πρόθεση ναδιαmicroορφώσει microια πιο συστηmicroατική και προορατική προσέγγιση για την εργασίαmicroε ορισmicroένα σηmicroαντικά δίκτυα έτσι ώστε να τους δώσει τη δυνατότητα να συmicro-microετάσχουν στη διαδικασία διαmicroόρφωσης των αποφάσεων και εφαρmicroογής τωνπολιτικών Παράλληλα προσπάθησε να εξετάσει πώς το πλαίσιο για τη δια-κρατική συνεργασία των τοπικών ή των περιφερειακών συντελεστών microπορείνα στηριχθεί καλύτερα σε επίπεδο ΕΕ microε σκοπό την υποβολή προτάσεων

2 Οι οικονοmicroικοί συντελεστές οργανώνονται όλο και περισσότερο σε δίκτυαγεγονός που έχει αναγνωρίσει η Επιτροπή Κατά γενικό κανόνα ζητείται ηγνώmicroη των οριζόντιων ευρωπαϊκών οmicroοσπονδιών για όλα τα ζητήmicroατα ενώ ηγνώmicroη των επαγγελmicroατικών οργανώσεων ζητείται microόνον για θέmicroατα που άπτο-νται του κλάδου τους Οι δίαυλοι που χρησιmicroοποιούνται από αυτές τις οργα-νώσεις για να συνδέουν τις εθνικές και τις τοπικές τους βάσεις είναι όλο καιπερισσότερο ηλεκτρονικοί λόγω του ότι αυτοί επιτρέπουν την προηγmicroένη δια-λογική συmicromicroετοχή Αυτή η διαλογική επικοινωνία προωθείται από τα εργαλείαπου η ίδια η Επιτροπή έχει θέσει στη διάθεση των διαφόρων συντελεστών

18

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή έχει διαmicroορφώσει την ηλεκτρονική πρωτοβουλία διαλογικήχάραξη πολιτικών (IPM) (1) για να δώσει τη δυνατότητα στους ενδιαφερόmicroε-νους παράγοντες να αντιδράσουν άmicroεσα σε απευθείας σύνδεση στις πληρο-φορίες και τις προτάσεις της Το δίκτυο των Ευρωπαϊκών Κέντρων Κατανα-λωτών (ECC Network) το οποίο συmicromicroετέχει στην πρωτοβουλία IPM είναισηmicroαντικός κόmicroβος επαφής microεταξύ της Επιτροπής και των ευρωπαίων κατα-ναλωτών Ο ρόλος του δικτύου αυτού είναι να βοηθά τους ευρωπαίους κατα-ναλωτές να ωφελούνται καλύτερα από την εσωτερική αγορά και να παρέχειστην Επιτροπή σηmicroαντικές επιτόπιες πληροφορίες Αυτή τη στιγmicroή το δίκτυοECC συνδέει 14 ευρωπαϊκά κέντρα καταναλωτών σε δώδεκα κράτη microέλη καιθα αναπτυχθεί περαιτέρω Το δίκτυο των ευρωπαϊκών κέντρων πληροφόρη-σης (Euro-info Centres) αποτελούmicroενο αυτή τη στιγmicroή από 258 κέντρα (ευρω-θυρίδες) τα οποία παρέχουν βοήθεια στις microικροmicroεσαίες επιχειρήσεις σε τοπικόεπίπεδο (εκ των οποίων 50 βρίσκονται στις υποψήφιες χώρες) λειτουργεί τόσοκάθετα προς τις δύο κατευθύνσεις (Βρυξέλλες ― τοπικό επίπεδο και αντί-στροφα) όσο και οριζόντια microεταξύ των εmicroπλεκόmicroενων εταίρων Αυτή η συνε-χής παροχή πληροφοριών που αφορούν ιδιαίτερα συγκεκριmicroένες περιπτώσειςσε αντιδιαστολή microε τη γενικότερη εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας θα βοηθήσει τηνεφαρmicroογή ή τον αναπροσδιορισmicroό των πολιτικών Οι πρωτοβουλίες που ανα-λαmicroβάνουν τα ίδια τα δίκτυα όπως η ετήσια Ηmicroέρα Χωρίς Αυτοκίνητο ή οιNetdays στα σχολεία γνωρίζουν όλο και microεγαλύτερη επιτυχία

3 Η Επιτροπή έχει εγκρίνει ένα σχέδιο δράσης ως συνέχεια του σχεδίου eEurope2002 το οποίο ονοmicroάζεται eEurope 2005 και αποσκοπεί στο να ενθαρρύνει τιςασφαλείς υπηρεσίες εφαρmicroογές και τα περιεχόmicroενα βάσει microιας ευρύτερα δια-δεδοmicroένης και ασφαλούς υποδοmicroής ευρείας ζώνης ενώ παράλληλα εξασφαλί-ζει τη συmicromicroετοχή όλων των πολιτών στην κοινωνία της πληροφορίας

4 Παράλληλα microε την παροχή οικονοmicroικής ενίσχυσης στις εφαρmicroογές Solvit καιIPM το πρόγραmicromicroα laquoΑνταλλαγή δεδοmicroένων microεταξύ διοικήσεωνraquo (ή IDA)διαmicroόρφωσε microία υπηρεσία που απευθύνεται στο κοινό την Πύλη πρόσβασηςστις διοικητικές υπηρεσίες της ΕΕ η οποία βρίσκεται σε δοκιmicroαστικό στάδιοΦιλοδοξώντας να στηρίξει τις εθνικές διοικητικές υπηρεσίες στην προσπάθειάτους να παράσχουν υπηρεσίες οι οποίες να ενέχουν microία διακρατική διάστασησε απευθείας σύνδεση η πύλη αυτή σκοπεύει να αποτελέσει ένα ενιαίο σηmicroείοπρόσβασης για όλες τις διαθέσιmicroες πληροφορίες και υπηρεσίες προς το κοινόέτσι ώστε να βοηθήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης στις δια-κρατικές τους συναλλαγές

32 Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Έχει σηmicroειωθεί ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά τις δεσmicroεύσεις της ΛευκήςΒίβλου για καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα Η Επιτροπή έχει

19

(1) httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

αναλάβει πρωτοβουλίες που αποβλέπουν σε βελτιώσεις του κύκλου χάραξης τηςπολιτικής σχεδιασmicroός της πολιτικής επιλογή των microέσων ρυθmicroιστική εφαρmicroογήκαι επιβολή τους Για την ανάληψη αυτών των πρωτοβουλιών η Επιτροπή ενθαρ-ρύνθηκε και εmicroπνεύστηκε από το σηmicroαντικό έργο που έχει επιτελεστεί από τακράτη microέλη και τις διεθνείς οργανώσεις καθώς και από τη γενικότερη θετική αντί-δραση των ενδιαφερόmicroενων microερών όσον αφορά τις βασικές γραmicromicroές της ΛευκήςΒίβλου

321 Καλύτερη ρύθmicroιση

1 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε τον Ιούνιο2002 ένα ευρύ σχέδιο δράσης για την απλούστευση και τη βελτίωση του ρυθ-microιστικού περιβάλλοντος (1) microε τον γενικότερο στόχο να αναπτύξει microια νέακοινή νοmicroοθετική παιδεία στο εσωτερικό της ΕΕ Το σχέδιο δράσης για τηνκαλύτερη ρύθmicroιση αντλεί ιδέες από τη Λευκή Βίβλο και αναπτύσσει πρωτο-βουλίες που αφορούν microεταξύ άλλων την καλύτερη χάραξη των πολιτικών ηοποία θα επιτευχθεί microε τη βελτίωση των υπαρχουσών διαδικασιών διαβούλευ-σης και αξιολόγησης του αντικτύπου την επέκταση της εmicroβέλειας των διαφό-ρων microέσων χάραξης και εφαρmicroογής των πολιτικών τον περιορισmicroό των προ-τάσεων σε θέmicroατα ουσίας (προβλέποντας παράλληλα microεγαλύτερες δυνατότη-τες για τα εκτελεστικά microέτρα που θα συmicroπληρώνουν τις τεχνικές λεπτοmicroέρειες)και την έναρξη προγράmicromicroατος για την απλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθε-σίας

Το εν λόγω σχέδιο δράσης περιλαmicroβάνει ενέργειες microε τις οποίες θα εξασφαλι-στεί η αποτελεσmicroατική microεταφορά και εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας από τα κράτηmicroέλη Επιπλέον προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο νααναλάβουν ενέργειες microε την ιδιότητά τους ως κοινοτικών νοmicroοθετών Ακόmicroασυστήνει τη στενή νοmicroοθετική συνεργασία microεταξύ των οργάνων την ετήσιααξιολόγηση της ποιότητας της νοmicroοθεσίας και την καλύτερη δηmicroόσια πρόσβα-ση στην προτεινόmicroενη και την εγκριθείσα νοmicroοθεσία microέσω της ηλεκτρονικήςπύλης EUR-Lex την καταλληλότερη χρήση των νοmicroοθετικών microέσων τηναπλοποίηση και τη microείωση του όγκου της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και τέλος τηνεξασφάλιση της ποιότητας της εγκρινόmicroενης νοmicroοθεσίας Όσον αφορά τακράτη microέλη το σχέδιο δράσης προβλέπει την ηλεκτρονική διαβίβαση και διά-δοση των εθνικών κοινοποιήσεων των διαβουλεύσεων και των αξιολογήσεωντου αντικτύπου καθώς και τη στενότερη συνεργασία για τη microεταφορά της κοι-νοτικής νοmicroοθεσίας Συνεπώς η Επιτροπή απηύθυνε έκκληση για την απαραί-τητη συνεργασία του Κοινοβουλίου του Συmicroβουλίου και των κρατών microελώνΣτη συνέχεια ξεκίνησαν διοργανικές διαπραγmicroατεύσεις microε σκοπό να συναφθείmicroία διοργανική συmicroφωνία για την καλύτερη ρύθmicroιση (2)

20

(1) COM(2002) 278 (2) Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο της Σεβίλλης κάλεσε τα κοινοτικά όργανα να συνάψουν διοργανική συmicroφωνία πριν

από τα τέλη του 2002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

2 Από την πλευρά της η Επιτροπή έχει καταβάλει σηmicroαντικές προσπάθειες γιανα βελτιώσει την προετοιmicroασία των πρωτοβουλιών της ειδικότερα microέσω τουπλαισίου για τις διαβουλεύσεις microε το κοινό (βλέπε ανωτέρω) microέσω κατευθυ-ντήριων γραmicromicroών για τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης και του πλαισίου γιατην αξιολόγηση του αντικτύπου που θα έχουν οι προβλεπόmicroενες πρωτοβου-λίες Οι αρχές που στηρίζουν αυτές τις πρωτοβουλίες πρέπει να αποτελέσουναναπόσπαστο microέρος της καλής διοικητικής συmicroπεριφοράς τόσο για τα άλλακοινοτικά όργανα και τους οργανισmicroούς όσο και για τα κράτη microέλη

3 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα τη συλλογή και τη χρησιmicroοποίηση της εmicroπει-ρογνωmicroοσύνης (1) η Επιτροπή καθορίζει βασικές αρχές και εσωτερικές κατευ-θυντήριες γραmicromicroές για τις υπηρεσίες της όσον αφορά τη συλλογή και τη χρησι-microοποίηση των συmicroβουλών που παρέχουν οι εmicroπειρογνώmicroονες σε όλα τα στά-δια χάραξης των πολιτικών από την Επιτροπή Αυτή η πρωτοβουλία στηρίζε-ται στις υπάρχουσες ορθές πρακτικές εντός και εκτός της Επιτροπής και παρέ-χει ένα γενικό πλαίσιο για την προώθηση τέτοιων πρακτικών σε όλους τουςσχετικούς τοmicroείς Οι προτεινόmicroενες αρχές και κατευθυντήριες γραmicromicroές έχουνέναν διττό στόχο

bull να εξασφαλίσουν ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζητούν και χρησιmicroοποιούντην πιο κατάλληλη εmicroπειρογνωmicroοσύνη για να δηmicroιουργήσουν microία σταθερήγνωστική βάση για καλύτερες πολιτικές και

bull να εδραιώσουν στον τοmicroέα αυτόν τις βασικές αρχές της Επιτροπής δηλαδήτην ποιότητα τη διαφάνεια και την αποτελεσmicroατικότητα

Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές της Επιτροπής αφορούν τη συλλογή και τη χρήσηεmicroπειρογνωmicroοσύνης και τεχνογνωσίας microε την ευρύτερη έννοια των όρων καιόχι microόνον επιστηmicroονικής εmicroπειρογνωmicroοσύνης Οι εν λόγω κατευθυντήριεςγραmicromicroές θα εφαρmicroοστούν και στις διαβουλεύσεις που διεξάγονται microεταξύ τωνοmicroάδων εmicroπειρογνωmicroόνων που έχει συγκροτήσει η ίδια η Επιτροπή οι οποίεςόmicroως δεν συmicromicroετέχουν στις επίσηmicroες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που καθο-ρίζονται στη Συνθήκη ή στη θέσπιση του παράγωγου δικαίου Θα αρχίσουν ναισχύουν από το 2003 και θα υπόκεινται σε συνεχή εποπτεία καθώς και σε αξιο-λόγηση το τρίτο έτος ύστερα από την έναρξη ισχύος τους Όπως επισηmicroαίνε-ται στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή θα εξετά-σει κατά πόσον οι δικές της κατευθυντήριες γραmicromicroές θα microπορέσουν να αποτε-λέσουν τη βάση για microία κοινή προσέγγιση όλων των κοινοτικών οργάνων καιτων κρατών microελών στον τοmicroέα αυτόν

4 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα την αξιολόγηση του αντικτύπου (2) η Επιτροπήδεσmicroεύεται ―ξεκινώντας από το 2003― να διεξαγάγει σταδιακά αξιολογήσειςτου αντικτύπου όλων των σηmicroαντικών νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβου-λιών οι οποίες να καλύπτουν την αξιολόγηση του αντικτύπου στο ρυθmicroιστικόπεδίο αλλά και στη βιώσιmicroη ανάπτυξη (στους τοmicroείς της οικονοmicroίας της κοι-

21

(1) COM(2002) 713 (2) COM(2002) 276

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

νωνίας και του περιβάλλοντος) Η αξιολόγηση αυτή θα καταστήσει ευκολότε-ρη την απόφαση για την ενδεχόmicroενη ανάληψη δράσης σε κοινοτικό επίπεδοσύmicroφωνα microε τη Συνθήκη και το πρωτόκολλο περί εφαρmicroογής των αρχών τηςεπικουρικότητας και της αναλογικότητας ενώ παράλληλα θα βοηθήσει να βελ-τιωθεί η ποιότητα και η συνεκτικότητα των κοινοτικών πολιτικών

Η προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την αξιολόγηση του αντικτύπουσηmicroατοδοτεί microία σηmicroαντική στροφή προς microία νέα ρυθmicroιστική παιδεία η οποίαθα ενσωmicroατώνει όλες τις υπάρχουσες τοmicroεακές αξιολογήσεις του άmicroεσου καιτου έmicromicroεσου αντικτύπου των προτεινόmicroενων microέτρων σε ένα ενιαίο εργαλείοΑυτή τη στιγmicroή καταρτίζονται λεπτοmicroερείς κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη διε-ξαγωγή αυτών των αξιολογήσεων από τις υπηρεσίες της Επιτροπής

Η Επιτροπή έχει προτείνει και στα άλλα θεσmicroικά όργανα να αναλάβουν τη διε-ξαγωγή αξιολογήσεων όσον αφορά τον αντίκτυπο που ενδέχεται να έχουνσηmicroαντικές τροποποιήσεις στις προτάσεις της Επιτροπής Αυτό το θέmicroα εξετά-ζεται επί του παρόντος στο πλαίσιο των διαπραγmicroατεύσεων για microία διοργανι-κή συmicroφωνία σχετικά microε την καλύτερη ρύθmicroιση Ανάλογα η Επιτροπή κάλεσετα κράτη microέλη να διεξαγάγουν αξιολογήσεις του αντικτύπου έτσι ώστε να βελ-τιώσουν την ποιότητα των εθνικών microέτρων microεταφοράς ειδικότερα για τυχόνσυmicroπληρωmicroατικές διατάξεις που προστίθενται στις νοmicroοθετικές πράξεις καθώςκαι για τα microέτρα που κοινοποιούνται στην Επιτροπή δυνάmicroει της οδηγίας9834ΕΚ (1)

Μία συγκεκριmicroένη πρωτοβουλία που αποβλέπει στο να προσδιορίσει τον αντί-κτυπο των προτεινόmicroενων νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβουλιών είναι ηΕυρωπαϊκή ∆οκιmicroαστική Οmicroάδα των Επιχειρήσεων (European Business TestPanel) Με τη χρήση των microέσων που παρέχει η πρωτοβουλία της διαλογικήςχάραξης πολιτικής (IPM) και microε τη βοήθεια των κρατών microελών η Επιτροπήαυτή τη στιγmicroή συγκροτεί την εν λόγω δοκιmicroαστική οmicroάδα η οποία απαρτίζε-ται από 4 000 επιχειρήσεις όλων των microεγεθών και όλων των κλάδων

5 Το σχέδιο δράσης για την καλύτερη ρύθmicroιση έθεσε επίσης το ευρύτερο θέmicroατης επιλογής των κατάλληλων microέσων για την κοινοτική δράση για το οποίο ηΕπιτροπή επιφυλάσσεται του δικαιώmicroατός της να υποβάλλει συmicroπληρωmicroατι-κές προτάσεις ανάλογα microε την πρόοδο των εργασιών της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης (2)

Η Επιτροπή ανέφερε ότι οι κανονισmicroοί και οι οδηγίες πρέπει να χρησιmicroοποι-ούνται σύmicroφωνα microε το πνεύmicroα και το γράmicromicroα της συνθήκης για την ΕΚ οικανονισmicroοί πρέπει να χρησιmicroοποιούνται microόνον για δράση που απαιτεί οmicroοιό-microορφη εφαρmicroογή σε όλα τα κράτη microέλη οι οδηγίες σύmicroφωνα microε τον αρχικόορισmicroό τους στη Συνθήκη πρέπει να αποτελούν νοmicroοθετικό microέσο για τη θέσπι-ση νοmicroικού πλαισίου και στόχων προς επίτευξη

22

(1) Οδηγία 9834ΕΚ για την καθιέρωση microιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τοmicroέα των τεχνικών προτύπωνκαι κανονισmicroών

(2) COM(2002) 275

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή σκοπεύει να εξασφαλίσει στο βαθmicroό του δυνατού ότι οι οδηγίεςείναι γενικής φύσης και καλύπτουν τους στόχους τις περιόδους ισχύος και τιςουσιαστικές πτυχές της νοmicroοθεσίας Είναι ευθύνη του νοmicroοθέτη να αποφασίσειποια microορφή θα λάβουν αυτές οι ουσιαστικές πτυχές microε απόφαση πολιτικήςκαι να εξασφαλίσει ότι τα τεχνικά θέmicroατα και οι λεπτοmicroέρειες θα καθοριστούναπό τα σχετικά εκτελεστικά microέτρα Αυτός ο περιορισmicroός των οδηγιών microε τηνπρόθεση ―microεταξύ άλλων― να απλοποιηθεί η νοmicroοθεσία δεν πρέπει να θίξειτις νοmicroοθετικές εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίουαντίθετα θα τους δώσει τη δυνατότητα να συγκεντρωθούν στις θεmicroελιώδειςπτυχές της νοmicroοθέτησης

6 Στη Λευκή Βίβλο και στη συνέχεια στο σχέδιο δράσης της για καλύτερες ρυθ-microίσεις η Επιτροπή προτείνει να γίνεται microεγαλύτερη χρήση εναλλακτικών λύσε-ων αντί της παραδοσιακής νοmicroοθεσίας χωρίς να υπονοmicroεύονται οι διατάξειςτης Συνθήκης ή τα προνόmicroια του νοmicroοθέτη Υπενθυmicroίζει επίσης ότι η συνθήκηγια την ΕΚ προβλέπει ήδη ειδικές microορφές από κοινού ρύθmicroισης παραπέmicroπο-ντας στα άρθρα 138 και 139 της συνθήκης για την ΕΚ σύmicroφωνα microε τα οποία οικοινωνικοί εταίροι microπορούν να συνάπτουν νοmicroικά δεσmicroευτικές συmicroφωνίες σεκοινοτικό επίπεδο

Υπάρχουν αρκετά εργαλεία τα οποία microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν σε ειδικέςπεριπτώσεις για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης απλουστεύοντας ταυ-τόχρονα τις νοmicroοθετικές δραστηριότητες και την ίδια τη νοmicroοθεσία (από κοι-νού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοιχτή microέθοδος συντονισmicroού)

Στο πλαίσιο microιας νοmicroοθετικής πράξης η από κοινού ρύθmicroιση επιτρέπει τηνυλοποίηση των στόχων που καθορίζει ο νοmicroοθέτης microέσω microέτρων που εφαρmicroό-ζονται από δραστήριες και αναγνωρισmicroένες πλευρές στον εν λόγω τοmicroέα ΗΕπιτροπή παραmicroένει πεπεισmicroένη ότι η από κοινού ρύθmicroιση είναι microια επιλογήγια την εστίαση του νοmicroοθετικού έργου στα ουσιώδη στοιχεία και για τηναπλούστευση και βελτίωση της εφαρmicroογής ― που περιορίζεται από κριτήριαπου θα καθοριστούν σε microια microελλοντική διοργανική συmicroφωνία για καλύτερεςρυθmicroίσεις Η αυτορρύθmicroιση αφορά πολυάριθmicroες πρακτικές κοινούς κανόνεςδεοντολογικούς κώδικες και εθελοντικές συmicroφωνίες που οι οικονοmicroικοί φορείςοι κοινωνικοί παράγοντες οι ΜΚΟ και οι οργανωmicroένες οmicroάδες καθορίζουνεθελοντικά για τη ρύθmicroιση και οργάνωση των δραστηριοτήτων τους Αντίθεταmicroε την από κοινού ρύθmicroιση η αυτορρύθmicroιση δεν προϋποθέτει νοmicroοθετικήπράξη Η Επιτροπή έχει προτείνει κριτήρια και τρόπους χρήσης αυτών καιπαρόmicroοιων εναλλακτικών microέσων για την επιδίωξη των στόχων της Συνθήκηςκαι επί του παρόντος αποτελούν αντικείmicroενο διαπραγmicroατεύσεων για microια διορ-γανική συmicroφωνία Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε προσανατολισmicroούςγια το ρόλο της ανοικτής microεθόδου συντονισmicroού και στην Ετήσια ΣτρατηγικήΠολιτικής για το 2003 προσδοκεί να διεξάγει στρατηγική αξιολόγηση του κατάπόσο είναι αποτελεσmicroατική η microέθοδος στους τοmicroείς όπου εφαρmicroόστηκε αρχικά

7 Η Επιτροπή πρότεινε να γίνει σηmicroαντική προσπάθεια απλούστευσης τουσώmicroατος της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και microείωσης του όγκου της microε την υπο-

23

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

στήριξη του Συmicroβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Η Επιτροπήπροτείνει τα όργανα να καθορίσουν από κοινού ένα πρόγραmicromicroα για τηναπλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θα προσδιορίσει τουςτοmicroείς προτεραιότητας που χρειάζονται απλούστευση και θα ενηmicroερώσει ανά-λογα το νοmicroοθέτη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο τα οποία ωςνοmicroοθέτης θα πρέπει να εγκρίνουν τελικά τις προτάσεις για τις απλουστευmicroέ-νες νοmicroοθετικές πράξεις θα πρέπει να προσαρmicroόσουν τις microεθόδους εργασίαςτους για να επιτύχουν ταχύτερες και πιο αποτελεσmicroατικές διαδικασίες απλού-στευσης της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θεωρεί πολύ σηmicroαντικό ηδιοργανική συmicroφωνία για καλύτερες ρυθmicroίσεις να καλύπτει την άποψη αυτήκαι να ενσωmicroατώνει και να ενισχύει το συνεχιζόmicroενο έργο σχετικά microε το πρό-γραmicromicroα κωδικοποίησης που ξεκίνησε η Επιτροπή τον Νοέmicroβριο του 2001 (1)καθώς και το έργο για την αναδιατύπωση (2)

322 Καλύτερη εφαρmicroογή

1 Με βάση τη γενική περιγραφή των καλύτερων ρυθmicroίσεων και του επαναπροσ-διορισmicroού των πολιτικών και των οργάνων στη Λευκή Βίβλο καθώς και τιςπρωτοβουλίες της Επιτροπής για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή και καλύτερες πολιτι-κές η Επιτροπή ενέκρινε επίσης αρκετές σηmicroαντικές προτάσεις για την καλύ-τερη εφαρmicroογή της κοινοτικής δράσης

2 Το άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ παρέχει microια σηmicroαντική βάση για τονεκτελεστικό ρόλο της Επιτροπής Η εφαρmicroογή του που διέπεται από το συνα-φές παράγωγο δίκαιο για τους όρους άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτή-των [η επονοmicroαζόmicroενη laquoεπιτροπολογίαraquo (3)] έχει εποmicroένως ζωτική σηmicroασίαγια τις προσπάθειες επαναπροσδιορισmicroού των οργάνων και την επίτευξη τωνεπιθυmicroητών βελτιώσεων της νοmicroιmicroότητας της αποτελεσmicroατικότητας και τηςαξιοπιστίας της Κοινότητας

Η Επιτροπή υποστηρίζει στη Λευκή Βίβλο ότι ο στόχος του επαναπροσδιορι-σmicroού των οργάνων θα δικαιολογούσε την επανεξέταση εάν όχι την κατάργη-ση των υφιστάmicroενων διαδικασιών διαχείρισης και ρύθmicroισης Αυτό πρέπει νασυνδυαστεί microε τη νέα εξισορρόπηση των αρmicroοδιοτήτων των θεσmicroικών οργά-νων περιορίζοντας την Επιτροπή στην κύρια αρmicroοδιότητα της εκτελεστικήςνοmicroοθεσίας και την ενίσχυση της δυνατότητας των δύο κλάδων του κοινοτι-κού νοmicroοθέτη (Κοινοβούλιο και Συmicroβούλιο) να ελέγχουν την άσκηση των εκτε-λεστικών αρmicroοδιοτήτων της Επιτροπής τουλάχιστον στους τοmicroείς που υπόκει-νται σε διαδικασία συναπόφασης (άρθρο 251 της συνθήκης για την ΕΚ)

Σύmicroφωνα microε τους προσανατολισmicroούς αυτούς και διατηρώντας την πρόσβασηστην αναγκαία εmicroπειρογνωmicroοσύνη των εκπροσώπων των κρατών microελών η

24

(1) COM(2001) 645(2) ∆ιοργανική συmicroφωνία της 28ης Νοεmicroβρίου 2001 για microια πιο συστηmicroατοποιηmicroένη χρήση της τεχνικής της ανα-

διατύπωσης των νοmicroικών πράξεων ∆ηmicroοσιεύθηκε στην ΕΕ C 77 της 2832002 (σ 1-3)(3) Απόφαση 1999468EΚ του Συmicroβουλίου

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της απόφασης 1999468EΚ (1) του Συmicro-βουλίου Συγκεκριmicroένα προτείνει την αναθεώρηση της υφιστάmicroενης ρυθmicroιστι-κής διαδικασίας για την εφαρmicroογή microέτρων σύmicroφωνα microε τη διαδικασία συνα-πόφασης εισάγοντας δύο ξεχωριστές φάσεις Κατά την αρχική εκτελεστικήφάση η Επιτροπή θα υποβάλλει τα σχέδια microέτρων σε microια επιτροπή εκπροσώ-πων των κρατών microελών Εάν έως τη λήξη της προθεσmicroίας που θα καθοριστείαπό την Επιτροπή η επιτροπή εκφράσει αντίθεση στο σχέδιο microέτρου θα δοθείεπιπλέον χρόνος στην Επιτροπή για την εξεύρεση λύσης Το σχέδιο microέτρου τηςΕπιτροπής θα προωθηθεί στη συνέχεια κατά τη δεύτερη φάση ελέγχου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο Οποιοδήποτε από τα όργανααυτά εντός καθορισmicroένης προθεσmicroίας microπορεί να εκφράσει την αντίθεσή τουστο σχέδιο microέτρου εφαρmicroογής της Επιτροπής και στην περίπτωση αυτή η Επι-τροπή microπορεί είτε να υποβάλλει νοmicroοθετική πρόταση ή να προχωρήσει στηνέγκριση του microέτρου εφαρmicroογής ενδεχοmicroένως τροποποιηmicroένου σύmicroφωνα microε τιςθέσεις του Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η διαδικασία αυτή συmicroπληρώ-νεται microε microια επείγουσα διαδικασία που επιτρέπει τη θέση σε ισχύ των microέτρωνεφαρmicroογής προτού γίνουν οι έλεγχοι του νοmicroοθέτη Αυτή η αλλαγή των διαδι-κασιών laquoεπιτροπολογίαςraquo θα έχει microεταβατική φύση εν αναmicroονή ενός νέουσυστήmicroατος εκχώρησης εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων βάσει της αναθεώρησηςτων Συνθηκών (βλέπε το σηmicroείο 34)

3 Η Λευκή Βίβλος υποστήριξε ότι η δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών microεσαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς αρmicroοδιότητας θα βοηθούσε στη βελτίωση τουτρόπου εφαρmicroογής και επιβολής των κανόνων σε ολόκληρη την ΕΚ Προβλέ-ποντας ένα διαρκώς microεγαλύτερο ρόλο για τους ρυθmicroιστικούς οργανισmicroούς ηΛευκή Βίβλος πρότεινε ορισmicroένες προϋποθέσεις για τους οργανισmicroούς αυτούςκαι ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα υπέβαλε λεπτοmicroερές πλαίσιο για τη δηmicroι-ουργία τη λειτουργία και την εποπτεία των microελλοντικών ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση που καθορίζει τοπλαίσιο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (2) για να διευκολύνει τη δηmicroιουργίατων οργανισmicroών αυτών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ενότητα και την ακε-ραιότητα της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΚ Το λεπτοmicroερές πλαίσιοπροβλέπει κριτήρια για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (ιδρυτικήπράξη νοmicroική υπόσταση τόπος) τη λειτουργία τους (πεδίο αρmicroοδιοτήτωνδιευθυντικά όργανα καθεστώς του διευθυντή δυνατότητες προσφυγής διοι-κητικές και προϋπολογιστικές διαδικασίες) και τους microηχανισmicroούς της Κοινό-τητας για τον έλεγχο των οργανισmicroών αυτών (διοικητικοί πολιτικοί οικονοmicroι-κοί και νοmicroικοί έλεγχοι) Η Επιτροπή κάλεσε το Κοινοβούλιο και το Συmicroβού-λιο να επισηmicroοποιήσουν το πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών βάσει των αρχών που καθορίζονται στην ανακοίνωσή της

25

(1) COM(2002) 719(2) COM(2002) 718

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 7: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

2 ∆ιδάγmicroατα που αποκοmicroίζονται από τις αντιδράσεις στη Λευκή Βίβλο

21 Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η διαδικασία κατά την οποία το κοινό διατύπωσε τις απόψεις και τα σχόλιά τουσχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκεσε οκτώ microήνες από τις 25Ιουλίου 2001 έως τις 31 Μαρτίου 2002 Στο παράρτηmicroα παρατίθενται πληροφορίεςσχετικά microε τη διεξαγωγή αυτής της διαδικασίας και των βασικών microηνυmicroάτων πουπαρελήφθησαν (1)

Η αντίδραση στη δηmicroόσια διαβούλευση της Επιτροπής για τη Λευκή Βίβλο ήτανπεριορισmicroένη σε αριθmicroό (260 παρεmicroβάσεις) αλλά πλούσια σε περιεχόmicroενο Ο τρό-πος microε τον οποίο το κοινό υποδέχθηκε τη Λευκή Βίβλο ήταν πολύπτυχος καιπαρείχε πραγmicroατική προστιθέmicroενη αξία στο επακόλουθο έργο της Επιτροπής γιατη χάραξη πολιτικής Ακόmicroα παρότρυνε την Επιτροπή να λάβει υπόψη τις θέσειςτων διαφόρων συντελεστών στην περαιτέρω διαmicroόρφωση της ευρωπαϊκής διακυ-βέρνησης συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης της καθυστέρησης ή της εγκατάλειψης τωνενεργειών που δεν συγκεντρώνουν επαρκή υποστήριξη

Η αντίδραση του κοινού υποστήριξε σε microεγάλο βαθmicroό τον ορισmicroό που περιέχει ηΛευκή Βίβλος για τις θεmicroελιώδεις αρχές της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δηλαδήτη διαφάνεια τη συmicromicroετοχή τη λογοδότηση την αποτελεσmicroατικότητα και τησυνοχή ενώ αρχές όπως η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και η επικουρικότητα προ-τάθηκαν ως προσθήκες

Αξίζει να σηmicroειωθεί ότι microερικά θεσmicroικά όργανα της ΕΕ και διάφορα κράτη microέληδεν συνέβαλαν στη δηmicroόσια διαβούλευση Αντίστοιχα παρατηρήθηκε microία γεω-γραφική ανισορροπία όσον αφορά τις παρεmicroβάσεις από το ένα κράτος microέλος στοάλλο γεγονός που αντανακλά τις διαφορές στην παιδεία και την παράδοση τηςδηmicroόσιας έκφρασης των πολιτών Ακόmicroα τα σχόλια που παρελήφθησαν αποκά-λυψαν σηmicroαντικές διαφοροποιήσεις όσον αφορά τον τρόπο microε τον οποίο γίνεταιαντιληπτή η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση Με άλλα λόγια οι συmicromicroετέχοντες στη δια-βούλευση σχολίασαν τα θέmicroατα και τις προσεγγίσεις που προτείνονται στη ΛευκήΒίβλο ανάλογα microε το πρίσmicroα υπό το οποίο αντιλαmicroβάνονται την έννοια της ευρω-παϊκής διακυβέρνησης ― σε αυτήν περιλαmicroβάνονται microεταξύ άλλων ανησυχίες γιατη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα συνταγmicroατικές ή θεσmicroικές πτυχές κριτήρια αποτελε-σmicroατικότητας ακόmicroα και σκέψεις που συνδέονται microε την πολιτική σκοπιmicroότητα

7

(1) Πλήρεις λεπτοmicroέρειες για τα αποτελέσmicroατα των δηmicroόσιων διαβουλεύσεων συmicroπεριλαmicroβανοmicroένης microιας πιοενδελεχούς ανάλυσης της συσχέτισης microεταξύ των ατόmicroων που διατύπωσαν τη γνώmicroη τους και το θέmicroα πουέθιξαν ή τους προσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στην ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπήςπου είναι αφιερωmicroένη στη διακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernance index_enhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

22 Τα κυριότερα διδάγmicroατα από τη δηmicroόσια διαβούλευση

Παρότι η αποδοχή από microέρους των πολιτών δεν ήταν απόλυτη η Επιτροπήεκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι η δηmicroόσια αυτή διαβούλευσηυποστήριξε τις εξής βασικές προσεγγίσεις όσον αφορά τη διακυβέρνηση

bull Πρέπει να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή laquoτης βάσηςraquo στη χάραξη και την εφαρmicroογήτης πολιτικής της ΕΕ

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo και για τη γνωmicroο-δότηση της κοινωνίας των πολιτών προσέλκυσαν το microεγαλύτερο ενδιαφέρον απόοποιοδήποτε άλλο θέmicroα Ευρύ φάσmicroα ατόmicroων σχολίασε τη Λευκή Βίβλο εξετά-ζοντας ειδικότερα το θέmicroα της microικρής συmicromicroετοχής των πολιτών στις κοινοτικέςδραστηριότητες και επανέλαβε τη θεmicroελιώδη προθυmicroία του να προβεί σε διάλο-γο και να συmicromicroετάσχει στη χάραξη των πολιτικών της ΕΕ

Οι αντιδράσεις επιβεβαιώνουν ότι είναι εις όφελος της ΕΕ να καθιερωθεί περισ-σότερη διαφάνεια και καλύτερες διαδικασίες για τη διατύπωση της γνώmicroης τωνπολιτών τόσο άmicroεσα όσο και microακροπρόθεσmicroα όχι microόνον για τη διαmicroόρφωσηκαλύτερων πολιτικών αλλά και για την καλύτερη εφαρmicroογή τους Η αποτελεσmicroα-τική διαφάνεια απαιτεί microία προορατική προσέγγιση και δεν microπορεί να περιοριστείστην πρόσβαση σε έγγραφα Στη χάραξη πολιτικής πρέπει επίσης να συmicromicroετά-σχουν οι εθνικές και οι περιφερειακές ή οι τοπικές αρχές καθώς και ένα ευρύφάσmicroα microη κυβερνητικών ενδιαφερόmicroενων φορέων Οι δηmicroόσιες αντιδράσεις επι-βεβαιώνουν την ανάγκη να αναθεωρηθεί ο ρόλος της Επιτροπής των Περιφερει-ών και της Οικονοmicroικής και Κοινωνικής Επιτροπής Αυτό θα επιτευχθεί microε τησυmicromicroετοχή τους ήδη από τα πρώτα στάδια στις διαβουλεύσεις της Επιτροπής microετην καλύτερη εκπροσώπηση των αρχών περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκη-σης και της κοινωνίας των πολιτών και microε έναν ευρύτερο προορατικό διάλογο microετους δήmicroους και τις κοινότητες πέραν των εκάστοτε ειδικών διαβουλεύσεων

bull Πρέπει να διευρυνθεί η επιλογή των microέσων ανταπόκρισης σε νέες προκλήσειςόσον αφορά τη διακυβέρνηση

Υποστηρίζεται η πεποίθηση της Επιτροπής ότι χρειάζονται πιο ποικίλα και πιοευέλικτα microέσα χάραξης πολιτικής microέσα στην παραδοσιακή νοmicroοθεσία και παράλ-ληλα microε αυτήν Τα microέσα που διαθέτει η Κοινότητα πρέπει να επιδέχονται καλύτε-ρη εφαρmicroογή Έτσι microε τη βελτίωση των πολιτικών και του ρυθmicroιστικού πλαισίουδιαmicroορφώνονται οι συνθήκες κάτω από τις οποίες οι νοmicroοθετικές καθώς και οιεναλλακτικές προσεγγίσεις όπως η από κοινού ρύθmicroιση ή η ανοικτή microέθοδοςσυντονισmicroού microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν πιο κατάλληλα και πιο αποτελεσmicroα-τικά

Επιπλέον η επιλογή των κατάλληλων microέσων πρέπει να βασίζεται περισσότεροστα γεγονότα Για το σκοπό αυτόν πρέπει να διεξάγονται εκ των προτέρων αξιο-λογήσεις του αντικτύπου του εκάστοτε microέσου στις οποίες θα περιλαmicroβάνεται ηεκτίmicroηση των οικονοmicroικών περιβαλλοντικών και κοινωνικών συνεπειών microίαδοmicroηmicroένη προσέγγιση όσον αφορά τη συλλογή και τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroο-

8

∆Ι∆ΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΠΟΚΟΜΙΖΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΝΤΙ∆ΡΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΛΕΥΚΗ ΒΙΒΛΟ

σύνης ενώ παράλληλα θα ζητείται η γνώmicroη του κοινού και των ενδιαφερόmicroενωνσυντελεστών Όλα αυτά πρέπει να διενεργούνται microε διαφάνεια έτσι ώστε να microπο-ρεί το κοινό να τα ελέγξει

bull Χρειάζονται πιο εστιασmicroένα ευρωπαϊκά θεσmicroικά όργανα microε σαφέστερες αρmicroο-διότητες

Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι microέσα από τις δηmicroόσιες διαβουλεύσεις καταδεικνύε-ται η ανάγκη για σαφέστερη πιο διαφανή και πιο ελέγξιmicroη κατανοmicroή αρmicroοδιοτή-των microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της ΕΕ όπως και η ίδια υποστήριξε στηΛευκή Βίβλο και ενώπιον της Συνέλευσης Για το σκοπό αυτόν απαιτείται έναςσαφέστερος διαχωρισmicroός microεταξύ νοmicroοθετικών και εκτελεστικών καθηκόντων καιη διασαφήνιση και επιβεβαίωση των εκτελεστικών καθηκόντων της Επιτροπήςαπέναντι στα κράτη microέλη

Η Επιτροπή υποβάλλει σχετικές προτάσεις στη Συνέλευση αποβλέποντας στηνπροσαρmicroογή της Συνθήκης Επιπλέον εν αναmicroονή των πιθανών microελλοντικώναλλαγών της Συνθήκης η Επιτροπή προτείνει microέτρα για την επιδίωξη των στόχωναυτών microε την εκmicroετάλλευση των δυνατοτήτων που προσφέρονται στην παρούσαΣυνθήκη Ειδικότερα προτείνει τροποποιήσεις στο γενικό σύστηmicroα των επιτρο-πών που αποτελούνται από εκπροσώπους των κρατών microελών και επικουρούν τηνΕπιτροπή κατά την άσκηση των εκτελεστικών της καθηκόντων (η επονοmicroαζόmicroε-νη laquoεπιτροπολογίαraquo) καθώς και ένα πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικώνφορέων σε κοινοτικό επίπεδο

Επιπλέον σύmicroφωνα microε το βασικό καθήκον της Επιτροπής να εξασφαλίζει τηνεφαρmicroογή και την επιβολή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας προβλέπεται microία νέα καιπιο αποτελεσmicroατική προσέγγιση για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων τωνκοινοτικών νόmicroων

23 Προς microία κοινή αντίληψη της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης

Μέρος του κοινού που συmicromicroετείχε στη διαβούλευση διαπιστώνει microε λύπη του τουςπεριορισmicroούς που υπάρχουν στη Λευκή Βίβλο όσον αφορά το περιεχόmicroενο τηςέννοιας laquoδιακυβέρνησηraquo η οποία εστιάζεται κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητακαι την αποδοτικότητα του κοινοτικού συστήmicroατος λήψης αποφάσεων ενώ αγνο-εί ζητήmicroατα δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας και δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος στηνευρωπαϊκή ολοκλήρωση τα οποία εκλαmicroβάνονται ως πιο σηmicroαντικά

Η Επιτροπή έχει υπογραmicromicroίσει ότι το πρόγραmicromicroα εργασίας που αφορά την ευρω-παϊκή διακυβέρνηση δεν πρέπει να περιοριστεί στη Λευκή Βίβλο ή στα θέmicroαταπου αυτή θέτει Η Λευκή Βίβλος αποσκοπούσε στο να προωθήσει την ανάπτυξητης ευρωπαϊκής διακυβέρνησης εστιάζοντας σε επιλεγmicroένα θέmicroατα υπό ορισmicroέ-νες συνθήκες Ειδικότερα η Λευκή Βίβλος υπέθετε ένα σταθερό θεσmicroικό πλαίσιοκαι microία σταθερή Συνθήκη microε πυρήνα microία ενισχυmicroένη κοινοτική microέθοδο Έτσι οιαλλαγές της Συνθήκης όσον αφορά τις δυνατότητες διακυβέρνησης επαφίονταιγενικά στην ξεχωριστή διαδικασία που έχει σήmicroερα δροmicroολογήσει η Συνέλευση

9

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ενόψει της διακυβερνητικής διάσκεψης του 2004 Επιπλέον κατά την εξέταση τουρόλου της ίδιας της Επιτροπής στην ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Λευκή Βίβλοςεστιάστηκε στη βελτίωση του ρόλου αυτού όσον αφορά τα εκτελεστικά καθήκο-ντα και τη χάραξη πολιτικής αλλά πολύ λιγότερο στο ρόλο της Επιτροπής ωςευρωπαϊκής δηmicroόσιας διοίκησης (η οποία υπόκειται στο τρέχον πρόγραmicromicroαmicroεταρρύθmicroισης) Τέτοιου είδους περιορισmicroοί στη Λευκή Βίβλο οδήγησαν ενδεχο-microένως σε microη ηθεληmicroένες ερmicroηνείες microιας στενής ατζέντας διακυβέρνησης η οποίαστην ουσία είναι αντίθετη microε την επιθυmicroία της Επιτροπής να διατηρήσει microίαευρεία προοπτική για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

10

3 Εφαρmicroογή της Λευκής Βίβλου

Η Λευκή Βίβλος για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση διατύπωσε βασικές προτάσειςγια αλλαγή σε τέσσερις ευρείς τοmicroείς δράσης laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo laquoκαλύτε-ρες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo laquoη συmicroβολή της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo και laquoεπαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνωνraquo

31 Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των microη θεσmicroικώνσυντελεστών στη χάραξη πολιτικής και ―έως έναν συγκεκριmicroένο βαθmicroό― στηνεφαρmicroογή της πολιτικής βρίσκονται σαφώς στο επίκεντρο της microεταρρύθmicroισης τηςδιακυβέρνησης η οποία αποσκοπεί στο να φέρει την Ευρωπαϊκή Ένωση κοντύ-τερα στους πολίτες της Αντικατοπτρίζοντας την επίγνωση της Επιτροπής ότι οιπολίτες αντιλαmicroβάνονται την ΕΕ ως πολύ laquomicroακρινήraquo αλλά κυρίως εκφράζονταςτην πραγmicroατική δέσmicroευση για εmicroπλουτισmicroό των διαδικασιών χάραξης πολιτικήςη Λευκή Βίβλος προτείνει τη συmicromicroετοχή της laquoβάσηςraquo στην ευρωπαϊκή διακυβέρ-νηση microέσω διαφόρων διαδικασιών και παραγόντων

311 Πρώτος άξονας δράσης πληροφόρηση και επικοινωνία για να γίνει πιο ανοικτός οτρόπος λειτουργίας της Ένωσης

1 Η Λευκή Βίβλος ζητά τη βελτίωση της πληροφόρησης τη βελτίωση της αmicroεσό-τητας και της διαφάνειας και την εξασφάλιση microιας πιο προορατικής επικοινω-νίας microεταξύ των παραγόντων του δηmicroόσιου τοmicroέα (θεσmicroικά όργανα κράτηmicroέλη κλπ) και των πολιτών της Ευρώπης Όσον αφορά την επικοινωνία η Επι-τροπή επιβεβαιώνει την προσήλωσή της σε ένα πολύγλωσσο περιβάλλον Προ-τείνει στα ευρωπαϊκά θεσmicroικά όργανα να εξακολουθήσουν και το 2002 να ανα-πτύσσουν την ηλεκτρονική εφαρmicroογή EUR-Lex ως ενιαίο πολύγλωσσο κόmicroβοσε απευθείας σύνδεση όπου το κοινό θα microπορεί να παρακολουθήσει τηνπορεία των προτάσεων πολιτικής σε όλα τα στάδια της διαδικασίας λήψηςαποφάσεων Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο πρέπει να παρέ-χουν πιο γρήγορα πληροφορίες για όλα τα στάδια της διαδικασίας συναπόφα-σης ιδίως όσον αφορά την τελική laquoφάση του συmicroβιβασmicroούraquo Τέλος η ΛευκήΒίβλος καλεί τα κράτη microέλη να προωθήσουν τον δηmicroόσιο διάλογο για τιςευρωπαϊκές υποθέσεις

2 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η ανακοίνωση της Επιτροπής γιαένα νέο πλαίσιο συνεργασίας σε δραστηριότητες της πολιτικής της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης στον τοmicroέα της πληροφόρησης και επικοινωνίας (1) αποδεικνύειτην επιθυmicroία της Επιτροπής να ενηmicroερώνει πιο ενεργά το ευρύ κοινό για τιςευρωπαϊκές υποθέσεις σε microόνιmicroη συνεργασία microε άλλα όργανα-εταίρους Το

11

(1) COM(2001) 354

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Συmicroβούλιο και το Κοινοβούλιο χαιρέτισαν αυτή την πρωτοβουλία Η Επιτρο-πή εξέδωσε microία δεύτερη ανακοίνωση σχετικά microε το περιεχόmicroενο και την προ-σέγγιση της προτεινόmicroενης δράσης microε τίτλο laquoΜία στρατηγική πληροφόρησηςκαι επικοινωνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσηςraquo (1) στην οποία διαmicroορφώνεταιmicroία νέα δισχιδής προσέγγιση

bull πρέπει να δοθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση η ικανότητα να διατυπώνει και ναδιαδίδει microηνύmicroατα προσαρmicroοσmicroένα και εστιασmicroένα στα θέmicroατα προτεραιό-τητάς της Αυτή η ικανότητα πρέπει να αναπτυχθεί κατά τρόπο σφαιρικό καισυνεκτικό και να βασίζεται σε σαφείς στόχους που έχουν θέσει τα ίδια ταθεσmicroικά όργανα

bull πρέπει να καθιερωθεί microία εθελοντική εταιρική σχέση συνεργασίας microε τακράτη microέλη η οποία να στηρίξει την πραγmicroατική αλληλεπίδραση microεταξύαφενός των δοmicroών και της τεχνογνωσίας τους και αφετέρου των δραστηριο-τήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης

3 Η κεντρική υπηρεσία Europe Direct (2) η οποία είναι προσπελάσιmicroη και τηλε-φωνικώς και microέσω του ∆ιαδικτύου εξακολουθεί να απαντά σε microεγάλο αριθmicroόαιτηmicroάτων για ενηmicroέρωση γενικής φύσης Το 2002 λειτούργησε εκ νέου η Υπη-ρεσία Προσανατολισmicroού για τους Πολίτες (Citizens Signpost Service) (3) ηοποία παρέχει πληροφορίες σχετικά microε τα δικαιώmicroατα των πολιτών και microε ταπροβλήmicroατα που προκύπτουν στην εσωτερική αγορά Οι χρήστες (οι οποίοιεπικοινωνούν microέσω δωρεάν τηλεφωνικής γραmicromicroής ή microέσω ∆ιαδικτύου) microπο-ρούν να χρησιmicroοποιήσουν οποιαδήποτε από τις έντεκα επίσηmicroες γλώσσες τηςΈνωσης και οι εmicroπειρογνώmicroονες που είναι επιφορτισmicroένοι microε τη διεκπεραίω-ση των ερωτηmicroάτων πρέπει να απαντήσουν εντός τριών εργάσιmicroων ηmicroερώνΈνα δίκτυο που απευθύνεται ειδικά στις επιχειρήσεις Solvit (4) άρχισε να λει-τουργεί σε απευθείας σύνδεση τον Ιούλιο 2002 βασιζόmicroενο στα κέντρα συντο-νισmicroού των κρατών microελών που από το 1997 και εξής είναι αρmicroόδια για τη διεκ-περαίωση των προβληmicroάτων που αντιmicroετωπίζουν οι επιχειρήσεις στην ενιαίααγορά Η δικτυακή εργασία αυτής της υπηρεσίας θα εντείνει την αmicroοιβαίαπίεση microεταξύ οmicroοτίmicroων και θα δηmicroιουργήσει αλληλεπιδράσεις microε τις οποίες θαβελτιωθεί η ποιότητα των υπηρεσιών και θα παρασχεθούν πληροφορίες σχετι-κά microε αυτές Οι ιστοσελίδες laquo∆ιάλογος microε τους πολίτεςraquo και laquo∆ιάλογος microε τιςεπιχειρήσειςraquo (5) παρέχουν πρόσβαση σε πληροφορίες που αφορούν τα δικαι-ώmicroατα του ατόmicroου και των επιχειρήσεων microέσα στην εσωτερική αγορά καιπαράλληλα βοηθούν στην επίλυση των προβληmicroάτων

4 Η αmicroφίδροmicroη επικοινωνία που προσφέρεται στους πολίτες έχει αναπτυχθείσηmicroαντικά από την έκδοση της Λευκής Βίβλου τον Ιούλιο 2001 Ο ιστοχώρος

12

(1) COM(2002) 350(2) httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml(3) httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm(4) httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_elhtm(5) httpeuropaeuintcitizens και httpeuropaeuintbusiness

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Futurum (1) τον οποίο διαχειρίζεται η Επιτροπή και ο επίσηmicroος ιστοχώρος τηςΣυνέλευσης προσφέρουν σε όλους την ευκαιρία να διατυπώσουν την άποψήτους και να συmicroβάλουν microε προτάσεις στη συζήτηση για το microέλλον της ΈνωσηςΟ ιστοχώρος της διακυβέρνησης έδωσε τη δυνατότητα για διάλογο πριν καιmicroετά την έκδοση της Λευκής Βίβλου Ο ιστοχώρος που είναι γνωστός microε τοόνοmicroα laquoΗ φωνή σας στην Ευρώπηraquo (2) ως microέρος της πρωτοβουλίας laquo∆ιαλογι-κή χάραξη πολιτικώνraquo (Interactive Policy Making ― IPM) ήδη προσφέρειστους πολίτες στους καταναλωτές και στις επιχειρήσεις την ευκαιρία να δια-δραmicroατίσουν ενεργό ρόλο στη διαδικασία διαmicroόρφωσης της πολιτικής της Επι-τροπής Στο πλαίσιο του ανανεωmicroένου εξυπηρετητή laquoEuroparaquo (3) οι αmicroφίδρο-microες διαλογικές διαδικασίες θα γίνουν κοινή πρακτική

5 Η διαφάνεια του έργου των θεσmicroικών οργάνων έχει βελτιωθεί κατά πολύΈχει τεθεί σε ισχύ ο κανονισmicroός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicro-βουλίου (4) για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοι-νοβουλίου του Συmicroβουλίου και της Επιτροπής Η Επιτροπή τροποποίησε τουςδιαδικαστικούς κανόνες της (5) Τα πρακτικά των συνεδριάσεων της Επιτρο-πής είναι διαθέσιmicroα στο ∆ιαδίκτυο ήδη από τον Ιανουάριο 2002 Ένα δηmicroόσιοmicroητρώο εγγράφων της Επιτροπής είναι επίσης διαθέσιmicroο microέσω ∆ιαδικτύου απότον Ιούνιο ενώ παράλληλα διατίθεται ευρέως ένας οδηγός του πολίτη για τηνπρόσβαση σε αυτά τα έγγραφα βάσει των διατάξεων των νέου κανονισmicroού Γιατην εφαρmicroογή του προαναφερθέντος κανονισmicroού το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοέλαβε έναν αριθmicroό εσωτερικών microέτρων (τροποποίηση των διαδικαστικώνκανόνων του και των υποχρεώσεων των microόνιmicroων υπαλλήλων και του λοιπούπροσωπικού του) και έθεσε στη διάθεση του κοινού το επίσηmicroο microητρώο τουτον Ιούνιο 2002 Το microητρώο του Συmicroβουλίου το οποίο είναι προσπελάσιmicroο απότο ∆ιαδίκτυο περιέχει παραποmicroπές σε έγγραφα του Συmicroβουλίου που παρή-χθησαν από το 1999 και εξής Μεταξύ αυτών τα έγγραφα που είναι διαθέσιmicroαστο κοινό είτε microπορούν να ανοιχτούν άmicroεσα από τη βάση δεδοmicroένων ή παρέ-χονται από την υπηρεσία πρόσβασης στα έγγραφα του Συmicroβουλίου

Η διαφάνεια του νοmicroοθετικού έργου του Συmicroβουλίου αναφέρθηκε στο Ευρω-παϊκό Συmicroβούλιο της Βαρκελόνης τον Μάρτιο σε microία παραποmicroπή που έγινε σεέκθεση της Γενικής Γραmicromicroατείας του Συmicroβουλίου Τον Ιούνιο το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο της Σεβίλλης αποφάσισε να καταστήσει τις συνεδριάσεις του Συmicro-βουλίου ανοικτές στο κοινό σε διάφορα στάδια της διαδικασίας λήψης απο-φάσεων Ο κατάλογος των σχετικών προτάσεων καταρτίζεται από το Συmicroβού-λιο στις αρχές κάθε εξαmicroήνου και στο τελικό στάδιο της διαδικασίας το κοινόέχει πρόσβαση στην ψηφοφορία και στις σχετικές εξηγήσεις

13

(1) Οι διευθύνσεις των ιστοσελίδων είναι αντίστοιχα httpeuropaeuintfuturum httpeuropean-conventioneuint httpeuropaeuintcommgouvernance httpeuropaeuintyourvoice

(2) httpeuropaeuintyourvoice(3) Ανακοίνωση του προέδρου στην Επιτροπή ― microε τη σύmicroφωνη γνώmicroη του αντιπροέδρου κ Kinnock και του

επιτρόπου κ Liikanen C(2001) 17532 (4) Κανονισmicroός (ΕΚ) αριθ 10492001(5) C(2001) 3714

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

6 Η πύλη EUR-Lex στον εξυπηρετητή Europa παρέχει πρόσβαση στην ΕπίσηmicroηΕφηmicroερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δίνοντας έτσι στους πολίτες τη δυνατό-τητα να microελετήσουν την κοινοτική νοmicroοθεσία σε όλους τους τοmicroείς Από τηνέναρξη λειτουργίας της τον Ιούνιο του 2001 η πύλη έχει υποστεί πολλές βελ-τιώσεις που την κατέστησαν πιο προσιτή και φιλική προς τους χρήστες Απότον Ιανουάριο 2002 και εξής όλα τα επίσηmicroα έγγραφα που είναι καταχωρηmicroέ-να στην EUR-Lex διατίθενται στο κοινό δωρεάν και αυτό ισχύει ιδιαίτερα γιαέγγραφα που έχουν δηmicroοσιευθεί στην Επίσηmicroη Εφηmicroερίδα ασχέτως της ηmicroε-ροmicroηνίας έγκρισης ή δηmicroοσίευσής τους και σε όλους τους microορφότυπους Ηπρόσβαση στην επαγγελmicroατική βάση δεδοmicroένων CELEX εξακολουθεί ναπαρέχεται microε πληρωmicroή (microε συνδροmicroή ή ανά περίοδο χρήσης) Από τον Απρί-λιο 2002 η EUR-Lex παρέχει microία εναρmicroονισmicroένη παρουσίαση όλων των ιστο-σελίδων της και είναι προσπελάσιmicroη από τον εξυπηρετητή Europa και απότους ιστοχώρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η βάσηδεδοmicroένων PreLex της Επιτροπής παρέχει πληροφορίες σε όλες τις γλώσσεςσχετικά microε την πρόοδο της νοmicroοθετικής διαδικασίας για την εκάστοτε νοmicroοθε-τική πράξη καθώς και συνδέσmicroους στα σχετικά κείmicroενα και στο OEIL τονοmicroοθετικό παρατηρητήριο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Με αυτόν τοντρόπο οι πολίτες microπορούν να βρουν πληροφορίες για τη νοmicroοθετική διαδικα-σία τις νοmicroοθετικές προτάσεις που εγκρίνει η Επιτροπή τα δελτία τύπουκαθώς και το τελικό κείmicroενο που εγκρίνεται Εξακολουθούν επίσης οι προ-σπάθειες για να εισαχθούν σε αυτές τις βάσεις δεδοmicroένων οι κοινές θέσεις τουΣυmicroβουλίου τα νοmicroοθετικά και τα δηmicroοσιονοmicroικά ψηφίσmicroατα οι πρωτοβου-λίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και οι πρωτοβουλίες της ΕυρωπαϊκήςΟικονοmicroικής και Κοινωνικής Επιτροπής και της Επιτροπής των Περιφερειών

312 ∆εύτερος άξονας δράσης προσέγγιση των πολιτών microέσω της περιφερειακής και της τοπικής αυτοδιοίκησης

1 Η Επιτροπή επιβεβαίωσε στη Λευκή Βίβλο ότι προτίθεται να καθιερώσει ένασυστηmicroατικότερο διάλογο ήδη από τα πρώτα στάδια της διαmicroόρφωσης τωνπολιτικών microε ευρωπαϊκές και εθνικές ενώσεις των περιφερειακών και τοπικώνδιοικήσεων και να εγκαινιάσει δοκιmicroαστικές laquoτριmicroερείς στοχοθετηmicroένες συmicro-βάσειςraquo σε ορισmicroένους σαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς Με αυτόν τον τρόπο θααπλοποιηθούν τα νοmicroοθετικά και εκτελεστικά καθήκοντα και οι πολιτικές πουέχουν άmicroεση επιρροή σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο

Ακόmicroα η Επιτροπή κάλεσε την Επιτροπή των Περιφερειών να διαδραmicroατίσειέναν πιο προορατικό ρόλο στην εξέταση των πολιτικών για παράδειγmicroα microέσωτης σύνταξης διερευνητικών εκθέσεων πριν από την υποβολή της εκάστοτεπρότασης από την Επιτροπή Ζήτησε επίσης από την Επιτροπή των Περιφε-ρειών να διοργανώσει την ανταλλαγή των ορθών πρακτικών που αφορούν τησυmicromicroετοχή των αρχών τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης στο προπα-ρασκευαστικό στάδιο των ευρωπαϊκών διαδικασιών λήψης αποφάσεων σεεθνικό επίπεδο Η Επιτροπή έχει απευθύνει έκκληση στα κράτη microέλη να εξε-τάσουν τρόπους για να βελτιώσουν τη συmicromicroετοχή των τοπικών και περιφερει-

14

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

ακών παραγόντων στη χάραξη των κοινοτικών πολιτικών και να ενθαρρύνουντη χρήση συmicroβατικών ρυθmicroίσεων microε τις περιφέρειες τους δήmicroους και τις κοι-νότητές τους χωρίς παράλληλα να θίγονται τα συνταγmicroατικά συστήmicroατά τους

2 Εκτός από τις ευρείες διαβουλεύσεις microε το κοινό η Επιτροπή στη Λευκή Βίβλογια την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση αναγνώρισε την ανάγκη να ενισχυθούν οισχέσεις microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης microέσα από τιςεθνικές και ευρωπαϊκές τους ενώσεις Σε αυτό το πλαίσιο οι υπηρεσίες της Επι-τροπής συντάσσουν έγγραφο εργασίας microε σκοπό να προσδιορίσουν εκείνα ταmicroέτρα που θα επιτρέψουν τη δηmicroιουργία δεσmicroών microε τις εθνικές και ευρωπαϊκέςενώσεις τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης και να καθορίσουν τόσο τηνεmicroβέλεια όσο και τις προϋποθέσεις ενός τέτοιου διαλόγου

Η Επιτροπή θα θέσει το εν λόγω έγγραφο στη διάθεση του κοινού στο ∆ιαδί-κτυο και θα το διαβιβάσει στις κυριότερες διαπεριφερειακές και τοπικές ενώ-σεις για να διατυπώσουν τη γνώmicroη τους όλα τα ενδιαφερόmicroενα microέρη Θα ζητη-θεί επίσης η γνώmicroη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της Επιτροπής των Περι-φερειών και των κρατών microελών Ύστερα από αυτό το στάδιο των διαβουλεύ-σεων η Επιτροπή θα είναι σε θέση κατά το πρώτο τρίmicroηνο του 2003 να εκδώ-σει ανακοίνωση η οποία θα τεθεί σε εφαρmicroογή από όλες τις υπηρεσίες της

3 Η Επιτροπή των Περιφερειών έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το microέρος τηςΛευκής Βίβλου που ασχολείται microε την περιφερειακή και την τοπική δηmicroοκρα-τία Η Λευκή Βίβλος αποτέλεσε αντικείmicroενο γνωmicroοδότησης τον Μάρτιο 2002στην οποία η Επιτροπή των Περιφερειών χαιρετίζει το έγγραφο αυτό microε ιδιαί-τερη αναφορά στα τmicroήmicroατα εκείνα που πραγmicroατεύονται την αποκέντρωση ήτη συνεργασία microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης Στηνίδια γνωmicroοδότηση η Επιτροπή των Περιφερειών αναφέρεται στις αλλαγές τωνmicroεθόδων εργασίας της που θα απαιτηθούν προκειmicroένου να είναι σε θέση ναδιαδραmicroατίσει έναν πιο ενεργό ρόλο στη διαmicroόρφωση της κοινοτικής δράσηςΗ Επιτροπή των Περιφερειών ζήτησε αφενός να της παραχωρηθούν ελεγκτι-κές αρmicroοδιότητες ώστε να microπορεί να επαληθεύει τη συmicromicroόρφωση ως προς τηναρχή της επικουρικότητας και αφετέρου να της δοθεί εντολή για να εποπτεύειτον αντίκτυπο των οδηγιών και των κανονισmicroών σε επίπεδο περιφερειακής καιτοπικής αυτοδιοίκησης Οι πρόεδροι των δύο οργάνων της Επιτροπής και τηςΕπιτροπής των Περιφερειών υπέγραψαν πρωτόκολλο συνεργασίας το οποίοαντικατοπτρίζοντας τις αρχές της διακυβέρνησης καθορίζει τις διαδικασίεςσυνεργασίας microεταξύ των δύο οργάνων Το εν λόγω πρωτόκολλο αποσκοπείστο να βελτιώσει την εκτέλεση των συmicroβουλευτικών καθηκόντων της Επιτρο-πής των Περιφερειών αυξάνοντας τη συmicromicroετοχή της στην πολιτική συζήτησηκαι τη συνεργασία σε θέmicroατα ενηmicroερωτικής και επικοινωνιακής πολιτικής

313 Τρίτος άξονας δράσης συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών Πιο αποτελεσmicroατικέςκαι πιο ανοικτές διαβουλεύσεις για τη διαmicroόρφωση των κοινοτικών πολιτικών

1 Η Λευκή Βίβλος απευθύνει έκκληση για microεγαλύτερη διαφάνεια και διαβου-λεύσεις microε τους συντελεστές της κοινωνίας των πολιτών κατά τη διαmicroόρφωση

15

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

των κοινοτικών πολιτικών Η προτεινόmicroενη συmicromicroετοχή και η γνωmicroοδότηση τηςκοινωνίας των πολιτών διαφέρει από τον διοργανικό διάλογο (microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο την Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επι-τροπή των Περιφερειών) και από τον κοινωνικό διάλογο microεταξύ των εργοδοτώνκαι των εργαζοmicroένων βάσει των άρθρων 137 έως 139 της συνθήκης για την ΕΚ

Λόγω του ιδιαίτερα αντιπροσωπευτικού χαρακτήρα τους οι συνδικαλιστικέςοργανώσεις και οι ενώσεις των εργοδοτών κατέχουν ιδιαίτερη θέση στη δια-microόρφωση της κοινωνικής πολιτικής Σε κοινοτικό επίπεδο η συνθήκη για τηνΕΚ απαιτεί από την Επιτροπή να ζητά τη γνώmicroη των εργοδοτών και των εργα-ζοmicroένων κατά την εκπόνηση προτάσεων στον τοmicroέα της κοινωνικής πολιτικήςΚάτω από ορισmicroένες συνθήκες τα δύο αυτά microέρη microπορούν να καταλήξουν σεδεσmicroευτικές συmicroφωνίες που στη συνέχεια microετατρέπονται σε κοινοτική νοmicroοθε-σία Αυτός ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων είναι καλά εδραιωmicroένος

2 Ως αποτέλεσmicroα του έργου για τη βελτίωση της διακυβέρνησης οι σχέσεις τηςΕπιτροπής microε την κοινωνία των πολιτών έχουν τώρα πλέον επισηmicroοποιηθεί καιείναι πιο διαφανείς Η Επιτροπή έχει υιοθετήσει γενικές αρχές και ελάχιστεςπροδιαγραφές για τις διαβουλεύσεις microε microη θεσmicroικά ενδιαφερόmicroενα microέρη (1)σε σχέση microε τις κυριότερες πρωτοβουλίες πολιτικής που προτείνει Οι ελάχιστεςαυτές προδιαγραφές θα ισχύσουν από το 2003 Αναmicroένεται ότι microε την εφαρmicroο-γή τους θα microπορούν όλοι οι ενδιαφερόmicroενοι παράγοντες να γνωρίζουν ακρι-βώς ποιος πρέπει να επικοινωνήσει microε ποιον όταν διαmicroορφώνεται microία νέαπολιτική έτσι ώστε όλα τα microέρη που επηρεάζονται από την πρόταση να συmicro-microετάσχουν περισσότερο και σε πιο δίκαιη βάση στη διαδικασία Η Επιτροπήθα εξασφαλίσει ότι οι πληροφορίες που χρειάζονται οι ενδιαφερόmicroενοι για ναδιατυπώσουν τα σχόλια και τις αντιδράσεις τους θα διατίθενται ευρέως σεπύλες πρόσβασης στο ∆ιαδίκτυο Οι ελάχιστες προδιαγραφές προβλέπουνmicroεταξύ άλλων microία περίοδο τουλάχιστον οκτώ εβδοmicroάδων για αντιδράσεις έναmicroηχανισmicroό επιβεβαίωσης της παραλαβής τους καθώς και την παρουσίαση στο∆ιαδίκτυο των αποτελεσmicroάτων των δηmicroόσιων αυτών διαβουλεύσεων

Ένα σχετικό συmicroβουλευτικό έγγραφο αποτέλεσε αντικείmicroενο δηmicroόσιων δια-βουλεύσεων microέχρι τις 31 Ιουλίου 2002 (2) Ως συνέπειά του η τελική δέσmicroη γενι-κών αρχών και ελάχιστων προδιαγραφών αποκτά σαφέστερη ευκρίνεια αλλάκαι συνδέεται στενά microε τις διαδικασίες αξιολόγησης του αντικτύπου της Επι-τροπής Επίσης αναλύονται λεπτοmicroερέστερα οι λειτουργικές συνέπειες αυτώντων γενικών αρχών και η χρήση κριτηρίων επιλογής για στοχοθετηmicroένες δια-βουλεύσεις Καθορίζοντας microία οmicroάδα-στόχο η Επιτροπή θα εξασφαλίσει ότιτα ενδιαφερόmicroενα microέρη θα έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν την άποψή τουςΑκόmicroα η Επιτροπή εξηγεί την προσέγγισή της η οποία συνίσταται στη microη ανά-πτυξη νοmicroικά δεσmicroευτικών διαδικασιών διαβούλευσης και στο σεβασmicroό τηςδιαχωριστικής γραmicromicroής microεταξύ των διαβουλεύσεων αυτών και των επίσηmicroωνδιαδικασιών λήψης αποφάσεων

16

(1) COM(2002) 704(2) COM(2002) 277 Τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης διατίθενται στην εξής διεύθυνση

httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

3 Η ιδέα της σύναψης πιο εκτεταmicroένων συmicroφωνιών σύmicroπραξης microε διάφορουςτοmicroείς της οργανωmicroένης κοινωνίας των πολιτών εξετάζεται ακόmicroα από τηνΕπιτροπή ∆εδοmicroένων των παρατηρήσεων που δέχθηκε κατά τις διαβουλεύ-σεις για τη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή προτιmicroά microια ρεαλιστική προσέγγιση microετην οποία να εξασφαλίζεται η επιτυχία της τήρησης γενικών προδιαγραφώνΠρέπει να υπενθυmicroιστεί ότι ο σκοπός αυτής της ενέργειας είναι διττός πρώτοννα επιτρέψει στην Επιτροπή να ζητήσει τη γνώmicroη των τοmicroέων-εταίρων της σεπιο ευρεία βάση από ότι απαιτούν οι ελάχιστες προδιαγραφές και δεύτεροννα ενθαρρύνει βάσει αυτών των συmicroφωνιών σύmicroπραξης τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών να κάνουν ορθολογικότερες τις εσωτερικές τους δοmicroέςνα δώσουν εγγυήσεις διαφάνειας και αντιπροσωπευτικότητας και να επιβεβαι-ώσουν την ικανότητά τους να microεταδίδουν πληροφορίες ή να διεξάγουν συζη-τήσεις στα κράτη microέλη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δήλωσε ότι προτιmicroά να microηδοθεί στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ένας ρόλος που είτε πλήρωςείτε εν microέρει ανήκει σε εκείνους που έχουν πολιτική ευθύνη και που εκλέγονταιmicroε καθολική ψηφοφορία Επίσης ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολι-τών εξέφρασαν την ανησυχία τους για το ότι έτσι θα καθιερωνόταν ένα de factoκαθεστώς προνοmicroιούχων ενώσεων

4 Η βάση δεδοmicroένων Coneccs (∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Κοινω-νία των Πολιτών) η οποία περιέχει πληροφορίες σχετικά microε τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο και microε τις διαδικα-σίες διαβούλευσης microεταξύ Επιτροπής και της κοινωνίας των πολιτών τέθηκεπλήρως σε λειτουργία τον Ιούνιο του 2002 Ο ιστοχώρος Coneccs στο ∆ιαδί-κτυο (1) παρέχει στο κοινό πληροφόρηση σχετικά microε τις microη κερδοσκοπικέςοργανώσεις που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς και σχετικά microε τις επι-τροπές και άλλους συmicroβουλευτικούς φορείς που χρησιmicroοποιεί η Επιτροπήκατά τις επίσηmicroες ή τις διαρθρωmicroένες διαβουλεύσεις της microε την κοινωνία τωνπολιτών Ο microόνος σκοπός του ευρετηρίου των οργανώσεων το οποίο καταρτί-στηκε σε εθελοντική βάση είναι να παρέχει πληροφορίες και όχι να χρησιmicroεύ-ει ως εργαλείο για την εξασφάλιση συγκατάθεσης Είναι ένα δυναmicroικό εργα-λείο που συνεχώς βελτιώνεται και το οποίο εντάχθηκε στην οργανωmicroένη συmicro-βουλευτική διαδικασία για τις ελάχιστες προδιαγραφές των διαβουλεύσεων microετην προϋπόθεση ότι δεν θα αποτελέσει σύστηmicroα διαπίστευσης ορισmicroένωνοργανώσεων ενώπιον της Επιτροπής

5 Εκτός από αυτό το γενικό εργαλείο υπάρχουν υπηρεσίες σε απευθείας σύν-δεση που απευθύνονται σε ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολιτών πουενδιαφέρονται ιδιαίτερα για ένα συγκεκριmicroένο θέmicroα (διεθνές εmicroπόριο εκπαί-δευση και πολιτισmicroός κλπ) Αυτές οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες δηmicroιουργήθηκαναπό τις διευθύνσεις της Επιτροπής που είναι αρmicroόδιες για την εκάστοτε σχετι-κή πολιτική

6 Η Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοι-νοτήτων υποδέχθηκε microε ικανοποίηση τη Λευκή Βίβλο Στη γνωmicroοδότησή της

17

(1) httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccs

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

του Μαρτίου 2002 microε θέmicroα τη Λευκή Βίβλο υπογράmicromicroισε την ύπαρξη στενούδεσmicroού microεταξύ του εν λόγω εγγράφου και της Συνέλευσης για το microέλλον τηςΈνωσης Η Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή τόνισε την ανάγκη να εξα-σφαλιστεί ότι τηρείται η οριζόντια και κάθετη επικουρικότητα και να καθορι-στούν κριτήρια microε τα οποία να εξασφαλίζεται ότι οι οργανώσεις της κοινωνίαςτων πολιτών είναι όντως αντιπροσωπευτικές Επίσης φρονεί ότι θα microπορούσεη ίδια να διαδραmicroατίσει κρίσιmicroο ρόλο στη διαmicroόρφωση και τη διάρθρωση τουδιαλόγου microε τους πολίτες και τονίζει τη σηmicroασία που έχει η αύξηση των πλη-ροφοριών που διατίθενται στους πολίτες σχετικά microε τα θεmicroελιώδη χαρακτηρι-στικά της Ένωσης καθώς και η microεγαλύτερη χρήση άλλων microέσων πλην τηςνοmicroοθεσίας Υπεγράφη πρωτόκολλο microε το οποίο η Επιτροπή και η ΕυρωπαϊκήΟικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή αναγνωρίζουν επίσηmicroα ότι στο πλαίσιοτης καθιέρωσης νέων microορφών διακυβέρνησης η ΕΟΚΕ είναι ιδιαίτερα κατάλ-ληλη ως microεσάζοντας microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της Ένωσης και της οργα-νωmicroένης κοινωνίας των πολιτών Ακόmicroα το πρωτόκολλο προβλέπει ρητά ότι ηΕπιτροπή πρέπει να καλεί την ΕΟΚΕ να διατυπώνει laquoδιερευνητικές γνωmicroοδο-τήσειςraquo και ότι αυτή η τελευταία πρέπει να εντείνει τις σχέσεις της microε την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών

314 Τέταρτος άξονας δράσης διασύνδεση microέσω δικτύων

1 Η Λευκή Βίβλος κατέγραψε και ανέλυσε σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδοτην αυξανόmicroενη κοινωνική και πολιτική σηmicroασία των δικτύων τα οποία νοού-νται ως σχέσεις ανταλλαγής και αλληλεπίδρασης microεταξύ ατόmicroων ήκαι οργα-νώσεων (κοινότητες αρχής περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης επιχει-ρήσεις διοικητικές υπηρεσίες ερευνητικά κέντρα κλπ) κατά τρόπο microη ιεραρ-χικό όπου ο κάθε συmicromicroετέχων είναι υπεύθυνος για microέρος των πόρων που απαι-τούνται για την επίτευξη του κοινού στόχου ως microέσο επαφής η ηλεκτρονικήεπικοινωνία προτιmicroάται ιδιαίτερα Συνεπώς η Επιτροπή είχε την πρόθεση ναδιαmicroορφώσει microια πιο συστηmicroατική και προορατική προσέγγιση για την εργασίαmicroε ορισmicroένα σηmicroαντικά δίκτυα έτσι ώστε να τους δώσει τη δυνατότητα να συmicro-microετάσχουν στη διαδικασία διαmicroόρφωσης των αποφάσεων και εφαρmicroογής τωνπολιτικών Παράλληλα προσπάθησε να εξετάσει πώς το πλαίσιο για τη δια-κρατική συνεργασία των τοπικών ή των περιφερειακών συντελεστών microπορείνα στηριχθεί καλύτερα σε επίπεδο ΕΕ microε σκοπό την υποβολή προτάσεων

2 Οι οικονοmicroικοί συντελεστές οργανώνονται όλο και περισσότερο σε δίκτυαγεγονός που έχει αναγνωρίσει η Επιτροπή Κατά γενικό κανόνα ζητείται ηγνώmicroη των οριζόντιων ευρωπαϊκών οmicroοσπονδιών για όλα τα ζητήmicroατα ενώ ηγνώmicroη των επαγγελmicroατικών οργανώσεων ζητείται microόνον για θέmicroατα που άπτο-νται του κλάδου τους Οι δίαυλοι που χρησιmicroοποιούνται από αυτές τις οργα-νώσεις για να συνδέουν τις εθνικές και τις τοπικές τους βάσεις είναι όλο καιπερισσότερο ηλεκτρονικοί λόγω του ότι αυτοί επιτρέπουν την προηγmicroένη δια-λογική συmicromicroετοχή Αυτή η διαλογική επικοινωνία προωθείται από τα εργαλείαπου η ίδια η Επιτροπή έχει θέσει στη διάθεση των διαφόρων συντελεστών

18

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή έχει διαmicroορφώσει την ηλεκτρονική πρωτοβουλία διαλογικήχάραξη πολιτικών (IPM) (1) για να δώσει τη δυνατότητα στους ενδιαφερόmicroε-νους παράγοντες να αντιδράσουν άmicroεσα σε απευθείας σύνδεση στις πληρο-φορίες και τις προτάσεις της Το δίκτυο των Ευρωπαϊκών Κέντρων Κατανα-λωτών (ECC Network) το οποίο συmicromicroετέχει στην πρωτοβουλία IPM είναισηmicroαντικός κόmicroβος επαφής microεταξύ της Επιτροπής και των ευρωπαίων κατα-ναλωτών Ο ρόλος του δικτύου αυτού είναι να βοηθά τους ευρωπαίους κατα-ναλωτές να ωφελούνται καλύτερα από την εσωτερική αγορά και να παρέχειστην Επιτροπή σηmicroαντικές επιτόπιες πληροφορίες Αυτή τη στιγmicroή το δίκτυοECC συνδέει 14 ευρωπαϊκά κέντρα καταναλωτών σε δώδεκα κράτη microέλη καιθα αναπτυχθεί περαιτέρω Το δίκτυο των ευρωπαϊκών κέντρων πληροφόρη-σης (Euro-info Centres) αποτελούmicroενο αυτή τη στιγmicroή από 258 κέντρα (ευρω-θυρίδες) τα οποία παρέχουν βοήθεια στις microικροmicroεσαίες επιχειρήσεις σε τοπικόεπίπεδο (εκ των οποίων 50 βρίσκονται στις υποψήφιες χώρες) λειτουργεί τόσοκάθετα προς τις δύο κατευθύνσεις (Βρυξέλλες ― τοπικό επίπεδο και αντί-στροφα) όσο και οριζόντια microεταξύ των εmicroπλεκόmicroενων εταίρων Αυτή η συνε-χής παροχή πληροφοριών που αφορούν ιδιαίτερα συγκεκριmicroένες περιπτώσειςσε αντιδιαστολή microε τη γενικότερη εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας θα βοηθήσει τηνεφαρmicroογή ή τον αναπροσδιορισmicroό των πολιτικών Οι πρωτοβουλίες που ανα-λαmicroβάνουν τα ίδια τα δίκτυα όπως η ετήσια Ηmicroέρα Χωρίς Αυτοκίνητο ή οιNetdays στα σχολεία γνωρίζουν όλο και microεγαλύτερη επιτυχία

3 Η Επιτροπή έχει εγκρίνει ένα σχέδιο δράσης ως συνέχεια του σχεδίου eEurope2002 το οποίο ονοmicroάζεται eEurope 2005 και αποσκοπεί στο να ενθαρρύνει τιςασφαλείς υπηρεσίες εφαρmicroογές και τα περιεχόmicroενα βάσει microιας ευρύτερα δια-δεδοmicroένης και ασφαλούς υποδοmicroής ευρείας ζώνης ενώ παράλληλα εξασφαλί-ζει τη συmicromicroετοχή όλων των πολιτών στην κοινωνία της πληροφορίας

4 Παράλληλα microε την παροχή οικονοmicroικής ενίσχυσης στις εφαρmicroογές Solvit καιIPM το πρόγραmicromicroα laquoΑνταλλαγή δεδοmicroένων microεταξύ διοικήσεωνraquo (ή IDA)διαmicroόρφωσε microία υπηρεσία που απευθύνεται στο κοινό την Πύλη πρόσβασηςστις διοικητικές υπηρεσίες της ΕΕ η οποία βρίσκεται σε δοκιmicroαστικό στάδιοΦιλοδοξώντας να στηρίξει τις εθνικές διοικητικές υπηρεσίες στην προσπάθειάτους να παράσχουν υπηρεσίες οι οποίες να ενέχουν microία διακρατική διάστασησε απευθείας σύνδεση η πύλη αυτή σκοπεύει να αποτελέσει ένα ενιαίο σηmicroείοπρόσβασης για όλες τις διαθέσιmicroες πληροφορίες και υπηρεσίες προς το κοινόέτσι ώστε να βοηθήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης στις δια-κρατικές τους συναλλαγές

32 Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Έχει σηmicroειωθεί ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά τις δεσmicroεύσεις της ΛευκήςΒίβλου για καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα Η Επιτροπή έχει

19

(1) httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

αναλάβει πρωτοβουλίες που αποβλέπουν σε βελτιώσεις του κύκλου χάραξης τηςπολιτικής σχεδιασmicroός της πολιτικής επιλογή των microέσων ρυθmicroιστική εφαρmicroογήκαι επιβολή τους Για την ανάληψη αυτών των πρωτοβουλιών η Επιτροπή ενθαρ-ρύνθηκε και εmicroπνεύστηκε από το σηmicroαντικό έργο που έχει επιτελεστεί από τακράτη microέλη και τις διεθνείς οργανώσεις καθώς και από τη γενικότερη θετική αντί-δραση των ενδιαφερόmicroενων microερών όσον αφορά τις βασικές γραmicromicroές της ΛευκήςΒίβλου

321 Καλύτερη ρύθmicroιση

1 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε τον Ιούνιο2002 ένα ευρύ σχέδιο δράσης για την απλούστευση και τη βελτίωση του ρυθ-microιστικού περιβάλλοντος (1) microε τον γενικότερο στόχο να αναπτύξει microια νέακοινή νοmicroοθετική παιδεία στο εσωτερικό της ΕΕ Το σχέδιο δράσης για τηνκαλύτερη ρύθmicroιση αντλεί ιδέες από τη Λευκή Βίβλο και αναπτύσσει πρωτο-βουλίες που αφορούν microεταξύ άλλων την καλύτερη χάραξη των πολιτικών ηοποία θα επιτευχθεί microε τη βελτίωση των υπαρχουσών διαδικασιών διαβούλευ-σης και αξιολόγησης του αντικτύπου την επέκταση της εmicroβέλειας των διαφό-ρων microέσων χάραξης και εφαρmicroογής των πολιτικών τον περιορισmicroό των προ-τάσεων σε θέmicroατα ουσίας (προβλέποντας παράλληλα microεγαλύτερες δυνατότη-τες για τα εκτελεστικά microέτρα που θα συmicroπληρώνουν τις τεχνικές λεπτοmicroέρειες)και την έναρξη προγράmicromicroατος για την απλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθε-σίας

Το εν λόγω σχέδιο δράσης περιλαmicroβάνει ενέργειες microε τις οποίες θα εξασφαλι-στεί η αποτελεσmicroατική microεταφορά και εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας από τα κράτηmicroέλη Επιπλέον προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο νααναλάβουν ενέργειες microε την ιδιότητά τους ως κοινοτικών νοmicroοθετών Ακόmicroασυστήνει τη στενή νοmicroοθετική συνεργασία microεταξύ των οργάνων την ετήσιααξιολόγηση της ποιότητας της νοmicroοθεσίας και την καλύτερη δηmicroόσια πρόσβα-ση στην προτεινόmicroενη και την εγκριθείσα νοmicroοθεσία microέσω της ηλεκτρονικήςπύλης EUR-Lex την καταλληλότερη χρήση των νοmicroοθετικών microέσων τηναπλοποίηση και τη microείωση του όγκου της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και τέλος τηνεξασφάλιση της ποιότητας της εγκρινόmicroενης νοmicroοθεσίας Όσον αφορά τακράτη microέλη το σχέδιο δράσης προβλέπει την ηλεκτρονική διαβίβαση και διά-δοση των εθνικών κοινοποιήσεων των διαβουλεύσεων και των αξιολογήσεωντου αντικτύπου καθώς και τη στενότερη συνεργασία για τη microεταφορά της κοι-νοτικής νοmicroοθεσίας Συνεπώς η Επιτροπή απηύθυνε έκκληση για την απαραί-τητη συνεργασία του Κοινοβουλίου του Συmicroβουλίου και των κρατών microελώνΣτη συνέχεια ξεκίνησαν διοργανικές διαπραγmicroατεύσεις microε σκοπό να συναφθείmicroία διοργανική συmicroφωνία για την καλύτερη ρύθmicroιση (2)

20

(1) COM(2002) 278 (2) Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο της Σεβίλλης κάλεσε τα κοινοτικά όργανα να συνάψουν διοργανική συmicroφωνία πριν

από τα τέλη του 2002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

2 Από την πλευρά της η Επιτροπή έχει καταβάλει σηmicroαντικές προσπάθειες γιανα βελτιώσει την προετοιmicroασία των πρωτοβουλιών της ειδικότερα microέσω τουπλαισίου για τις διαβουλεύσεις microε το κοινό (βλέπε ανωτέρω) microέσω κατευθυ-ντήριων γραmicromicroών για τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης και του πλαισίου γιατην αξιολόγηση του αντικτύπου που θα έχουν οι προβλεπόmicroενες πρωτοβου-λίες Οι αρχές που στηρίζουν αυτές τις πρωτοβουλίες πρέπει να αποτελέσουναναπόσπαστο microέρος της καλής διοικητικής συmicroπεριφοράς τόσο για τα άλλακοινοτικά όργανα και τους οργανισmicroούς όσο και για τα κράτη microέλη

3 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα τη συλλογή και τη χρησιmicroοποίηση της εmicroπει-ρογνωmicroοσύνης (1) η Επιτροπή καθορίζει βασικές αρχές και εσωτερικές κατευ-θυντήριες γραmicromicroές για τις υπηρεσίες της όσον αφορά τη συλλογή και τη χρησι-microοποίηση των συmicroβουλών που παρέχουν οι εmicroπειρογνώmicroονες σε όλα τα στά-δια χάραξης των πολιτικών από την Επιτροπή Αυτή η πρωτοβουλία στηρίζε-ται στις υπάρχουσες ορθές πρακτικές εντός και εκτός της Επιτροπής και παρέ-χει ένα γενικό πλαίσιο για την προώθηση τέτοιων πρακτικών σε όλους τουςσχετικούς τοmicroείς Οι προτεινόmicroενες αρχές και κατευθυντήριες γραmicromicroές έχουνέναν διττό στόχο

bull να εξασφαλίσουν ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζητούν και χρησιmicroοποιούντην πιο κατάλληλη εmicroπειρογνωmicroοσύνη για να δηmicroιουργήσουν microία σταθερήγνωστική βάση για καλύτερες πολιτικές και

bull να εδραιώσουν στον τοmicroέα αυτόν τις βασικές αρχές της Επιτροπής δηλαδήτην ποιότητα τη διαφάνεια και την αποτελεσmicroατικότητα

Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές της Επιτροπής αφορούν τη συλλογή και τη χρήσηεmicroπειρογνωmicroοσύνης και τεχνογνωσίας microε την ευρύτερη έννοια των όρων καιόχι microόνον επιστηmicroονικής εmicroπειρογνωmicroοσύνης Οι εν λόγω κατευθυντήριεςγραmicromicroές θα εφαρmicroοστούν και στις διαβουλεύσεις που διεξάγονται microεταξύ τωνοmicroάδων εmicroπειρογνωmicroόνων που έχει συγκροτήσει η ίδια η Επιτροπή οι οποίεςόmicroως δεν συmicromicroετέχουν στις επίσηmicroες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που καθο-ρίζονται στη Συνθήκη ή στη θέσπιση του παράγωγου δικαίου Θα αρχίσουν ναισχύουν από το 2003 και θα υπόκεινται σε συνεχή εποπτεία καθώς και σε αξιο-λόγηση το τρίτο έτος ύστερα από την έναρξη ισχύος τους Όπως επισηmicroαίνε-ται στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή θα εξετά-σει κατά πόσον οι δικές της κατευθυντήριες γραmicromicroές θα microπορέσουν να αποτε-λέσουν τη βάση για microία κοινή προσέγγιση όλων των κοινοτικών οργάνων καιτων κρατών microελών στον τοmicroέα αυτόν

4 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα την αξιολόγηση του αντικτύπου (2) η Επιτροπήδεσmicroεύεται ―ξεκινώντας από το 2003― να διεξαγάγει σταδιακά αξιολογήσειςτου αντικτύπου όλων των σηmicroαντικών νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβου-λιών οι οποίες να καλύπτουν την αξιολόγηση του αντικτύπου στο ρυθmicroιστικόπεδίο αλλά και στη βιώσιmicroη ανάπτυξη (στους τοmicroείς της οικονοmicroίας της κοι-

21

(1) COM(2002) 713 (2) COM(2002) 276

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

νωνίας και του περιβάλλοντος) Η αξιολόγηση αυτή θα καταστήσει ευκολότε-ρη την απόφαση για την ενδεχόmicroενη ανάληψη δράσης σε κοινοτικό επίπεδοσύmicroφωνα microε τη Συνθήκη και το πρωτόκολλο περί εφαρmicroογής των αρχών τηςεπικουρικότητας και της αναλογικότητας ενώ παράλληλα θα βοηθήσει να βελ-τιωθεί η ποιότητα και η συνεκτικότητα των κοινοτικών πολιτικών

Η προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την αξιολόγηση του αντικτύπουσηmicroατοδοτεί microία σηmicroαντική στροφή προς microία νέα ρυθmicroιστική παιδεία η οποίαθα ενσωmicroατώνει όλες τις υπάρχουσες τοmicroεακές αξιολογήσεις του άmicroεσου καιτου έmicromicroεσου αντικτύπου των προτεινόmicroενων microέτρων σε ένα ενιαίο εργαλείοΑυτή τη στιγmicroή καταρτίζονται λεπτοmicroερείς κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη διε-ξαγωγή αυτών των αξιολογήσεων από τις υπηρεσίες της Επιτροπής

Η Επιτροπή έχει προτείνει και στα άλλα θεσmicroικά όργανα να αναλάβουν τη διε-ξαγωγή αξιολογήσεων όσον αφορά τον αντίκτυπο που ενδέχεται να έχουνσηmicroαντικές τροποποιήσεις στις προτάσεις της Επιτροπής Αυτό το θέmicroα εξετά-ζεται επί του παρόντος στο πλαίσιο των διαπραγmicroατεύσεων για microία διοργανι-κή συmicroφωνία σχετικά microε την καλύτερη ρύθmicroιση Ανάλογα η Επιτροπή κάλεσετα κράτη microέλη να διεξαγάγουν αξιολογήσεις του αντικτύπου έτσι ώστε να βελ-τιώσουν την ποιότητα των εθνικών microέτρων microεταφοράς ειδικότερα για τυχόνσυmicroπληρωmicroατικές διατάξεις που προστίθενται στις νοmicroοθετικές πράξεις καθώςκαι για τα microέτρα που κοινοποιούνται στην Επιτροπή δυνάmicroει της οδηγίας9834ΕΚ (1)

Μία συγκεκριmicroένη πρωτοβουλία που αποβλέπει στο να προσδιορίσει τον αντί-κτυπο των προτεινόmicroενων νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβουλιών είναι ηΕυρωπαϊκή ∆οκιmicroαστική Οmicroάδα των Επιχειρήσεων (European Business TestPanel) Με τη χρήση των microέσων που παρέχει η πρωτοβουλία της διαλογικήςχάραξης πολιτικής (IPM) και microε τη βοήθεια των κρατών microελών η Επιτροπήαυτή τη στιγmicroή συγκροτεί την εν λόγω δοκιmicroαστική οmicroάδα η οποία απαρτίζε-ται από 4 000 επιχειρήσεις όλων των microεγεθών και όλων των κλάδων

5 Το σχέδιο δράσης για την καλύτερη ρύθmicroιση έθεσε επίσης το ευρύτερο θέmicroατης επιλογής των κατάλληλων microέσων για την κοινοτική δράση για το οποίο ηΕπιτροπή επιφυλάσσεται του δικαιώmicroατός της να υποβάλλει συmicroπληρωmicroατι-κές προτάσεις ανάλογα microε την πρόοδο των εργασιών της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης (2)

Η Επιτροπή ανέφερε ότι οι κανονισmicroοί και οι οδηγίες πρέπει να χρησιmicroοποι-ούνται σύmicroφωνα microε το πνεύmicroα και το γράmicromicroα της συνθήκης για την ΕΚ οικανονισmicroοί πρέπει να χρησιmicroοποιούνται microόνον για δράση που απαιτεί οmicroοιό-microορφη εφαρmicroογή σε όλα τα κράτη microέλη οι οδηγίες σύmicroφωνα microε τον αρχικόορισmicroό τους στη Συνθήκη πρέπει να αποτελούν νοmicroοθετικό microέσο για τη θέσπι-ση νοmicroικού πλαισίου και στόχων προς επίτευξη

22

(1) Οδηγία 9834ΕΚ για την καθιέρωση microιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τοmicroέα των τεχνικών προτύπωνκαι κανονισmicroών

(2) COM(2002) 275

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή σκοπεύει να εξασφαλίσει στο βαθmicroό του δυνατού ότι οι οδηγίεςείναι γενικής φύσης και καλύπτουν τους στόχους τις περιόδους ισχύος και τιςουσιαστικές πτυχές της νοmicroοθεσίας Είναι ευθύνη του νοmicroοθέτη να αποφασίσειποια microορφή θα λάβουν αυτές οι ουσιαστικές πτυχές microε απόφαση πολιτικήςκαι να εξασφαλίσει ότι τα τεχνικά θέmicroατα και οι λεπτοmicroέρειες θα καθοριστούναπό τα σχετικά εκτελεστικά microέτρα Αυτός ο περιορισmicroός των οδηγιών microε τηνπρόθεση ―microεταξύ άλλων― να απλοποιηθεί η νοmicroοθεσία δεν πρέπει να θίξειτις νοmicroοθετικές εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίουαντίθετα θα τους δώσει τη δυνατότητα να συγκεντρωθούν στις θεmicroελιώδειςπτυχές της νοmicroοθέτησης

6 Στη Λευκή Βίβλο και στη συνέχεια στο σχέδιο δράσης της για καλύτερες ρυθ-microίσεις η Επιτροπή προτείνει να γίνεται microεγαλύτερη χρήση εναλλακτικών λύσε-ων αντί της παραδοσιακής νοmicroοθεσίας χωρίς να υπονοmicroεύονται οι διατάξειςτης Συνθήκης ή τα προνόmicroια του νοmicroοθέτη Υπενθυmicroίζει επίσης ότι η συνθήκηγια την ΕΚ προβλέπει ήδη ειδικές microορφές από κοινού ρύθmicroισης παραπέmicroπο-ντας στα άρθρα 138 και 139 της συνθήκης για την ΕΚ σύmicroφωνα microε τα οποία οικοινωνικοί εταίροι microπορούν να συνάπτουν νοmicroικά δεσmicroευτικές συmicroφωνίες σεκοινοτικό επίπεδο

Υπάρχουν αρκετά εργαλεία τα οποία microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν σε ειδικέςπεριπτώσεις για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης απλουστεύοντας ταυ-τόχρονα τις νοmicroοθετικές δραστηριότητες και την ίδια τη νοmicroοθεσία (από κοι-νού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοιχτή microέθοδος συντονισmicroού)

Στο πλαίσιο microιας νοmicroοθετικής πράξης η από κοινού ρύθmicroιση επιτρέπει τηνυλοποίηση των στόχων που καθορίζει ο νοmicroοθέτης microέσω microέτρων που εφαρmicroό-ζονται από δραστήριες και αναγνωρισmicroένες πλευρές στον εν λόγω τοmicroέα ΗΕπιτροπή παραmicroένει πεπεισmicroένη ότι η από κοινού ρύθmicroιση είναι microια επιλογήγια την εστίαση του νοmicroοθετικού έργου στα ουσιώδη στοιχεία και για τηναπλούστευση και βελτίωση της εφαρmicroογής ― που περιορίζεται από κριτήριαπου θα καθοριστούν σε microια microελλοντική διοργανική συmicroφωνία για καλύτερεςρυθmicroίσεις Η αυτορρύθmicroιση αφορά πολυάριθmicroες πρακτικές κοινούς κανόνεςδεοντολογικούς κώδικες και εθελοντικές συmicroφωνίες που οι οικονοmicroικοί φορείςοι κοινωνικοί παράγοντες οι ΜΚΟ και οι οργανωmicroένες οmicroάδες καθορίζουνεθελοντικά για τη ρύθmicroιση και οργάνωση των δραστηριοτήτων τους Αντίθεταmicroε την από κοινού ρύθmicroιση η αυτορρύθmicroιση δεν προϋποθέτει νοmicroοθετικήπράξη Η Επιτροπή έχει προτείνει κριτήρια και τρόπους χρήσης αυτών καιπαρόmicroοιων εναλλακτικών microέσων για την επιδίωξη των στόχων της Συνθήκηςκαι επί του παρόντος αποτελούν αντικείmicroενο διαπραγmicroατεύσεων για microια διορ-γανική συmicroφωνία Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε προσανατολισmicroούςγια το ρόλο της ανοικτής microεθόδου συντονισmicroού και στην Ετήσια ΣτρατηγικήΠολιτικής για το 2003 προσδοκεί να διεξάγει στρατηγική αξιολόγηση του κατάπόσο είναι αποτελεσmicroατική η microέθοδος στους τοmicroείς όπου εφαρmicroόστηκε αρχικά

7 Η Επιτροπή πρότεινε να γίνει σηmicroαντική προσπάθεια απλούστευσης τουσώmicroατος της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και microείωσης του όγκου της microε την υπο-

23

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

στήριξη του Συmicroβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Η Επιτροπήπροτείνει τα όργανα να καθορίσουν από κοινού ένα πρόγραmicromicroα για τηναπλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θα προσδιορίσει τουςτοmicroείς προτεραιότητας που χρειάζονται απλούστευση και θα ενηmicroερώσει ανά-λογα το νοmicroοθέτη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο τα οποία ωςνοmicroοθέτης θα πρέπει να εγκρίνουν τελικά τις προτάσεις για τις απλουστευmicroέ-νες νοmicroοθετικές πράξεις θα πρέπει να προσαρmicroόσουν τις microεθόδους εργασίαςτους για να επιτύχουν ταχύτερες και πιο αποτελεσmicroατικές διαδικασίες απλού-στευσης της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θεωρεί πολύ σηmicroαντικό ηδιοργανική συmicroφωνία για καλύτερες ρυθmicroίσεις να καλύπτει την άποψη αυτήκαι να ενσωmicroατώνει και να ενισχύει το συνεχιζόmicroενο έργο σχετικά microε το πρό-γραmicromicroα κωδικοποίησης που ξεκίνησε η Επιτροπή τον Νοέmicroβριο του 2001 (1)καθώς και το έργο για την αναδιατύπωση (2)

322 Καλύτερη εφαρmicroογή

1 Με βάση τη γενική περιγραφή των καλύτερων ρυθmicroίσεων και του επαναπροσ-διορισmicroού των πολιτικών και των οργάνων στη Λευκή Βίβλο καθώς και τιςπρωτοβουλίες της Επιτροπής για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή και καλύτερες πολιτι-κές η Επιτροπή ενέκρινε επίσης αρκετές σηmicroαντικές προτάσεις για την καλύ-τερη εφαρmicroογή της κοινοτικής δράσης

2 Το άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ παρέχει microια σηmicroαντική βάση για τονεκτελεστικό ρόλο της Επιτροπής Η εφαρmicroογή του που διέπεται από το συνα-φές παράγωγο δίκαιο για τους όρους άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτή-των [η επονοmicroαζόmicroενη laquoεπιτροπολογίαraquo (3)] έχει εποmicroένως ζωτική σηmicroασίαγια τις προσπάθειες επαναπροσδιορισmicroού των οργάνων και την επίτευξη τωνεπιθυmicroητών βελτιώσεων της νοmicroιmicroότητας της αποτελεσmicroατικότητας και τηςαξιοπιστίας της Κοινότητας

Η Επιτροπή υποστηρίζει στη Λευκή Βίβλο ότι ο στόχος του επαναπροσδιορι-σmicroού των οργάνων θα δικαιολογούσε την επανεξέταση εάν όχι την κατάργη-ση των υφιστάmicroενων διαδικασιών διαχείρισης και ρύθmicroισης Αυτό πρέπει νασυνδυαστεί microε τη νέα εξισορρόπηση των αρmicroοδιοτήτων των θεσmicroικών οργά-νων περιορίζοντας την Επιτροπή στην κύρια αρmicroοδιότητα της εκτελεστικήςνοmicroοθεσίας και την ενίσχυση της δυνατότητας των δύο κλάδων του κοινοτι-κού νοmicroοθέτη (Κοινοβούλιο και Συmicroβούλιο) να ελέγχουν την άσκηση των εκτε-λεστικών αρmicroοδιοτήτων της Επιτροπής τουλάχιστον στους τοmicroείς που υπόκει-νται σε διαδικασία συναπόφασης (άρθρο 251 της συνθήκης για την ΕΚ)

Σύmicroφωνα microε τους προσανατολισmicroούς αυτούς και διατηρώντας την πρόσβασηστην αναγκαία εmicroπειρογνωmicroοσύνη των εκπροσώπων των κρατών microελών η

24

(1) COM(2001) 645(2) ∆ιοργανική συmicroφωνία της 28ης Νοεmicroβρίου 2001 για microια πιο συστηmicroατοποιηmicroένη χρήση της τεχνικής της ανα-

διατύπωσης των νοmicroικών πράξεων ∆ηmicroοσιεύθηκε στην ΕΕ C 77 της 2832002 (σ 1-3)(3) Απόφαση 1999468EΚ του Συmicroβουλίου

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της απόφασης 1999468EΚ (1) του Συmicro-βουλίου Συγκεκριmicroένα προτείνει την αναθεώρηση της υφιστάmicroενης ρυθmicroιστι-κής διαδικασίας για την εφαρmicroογή microέτρων σύmicroφωνα microε τη διαδικασία συνα-πόφασης εισάγοντας δύο ξεχωριστές φάσεις Κατά την αρχική εκτελεστικήφάση η Επιτροπή θα υποβάλλει τα σχέδια microέτρων σε microια επιτροπή εκπροσώ-πων των κρατών microελών Εάν έως τη λήξη της προθεσmicroίας που θα καθοριστείαπό την Επιτροπή η επιτροπή εκφράσει αντίθεση στο σχέδιο microέτρου θα δοθείεπιπλέον χρόνος στην Επιτροπή για την εξεύρεση λύσης Το σχέδιο microέτρου τηςΕπιτροπής θα προωθηθεί στη συνέχεια κατά τη δεύτερη φάση ελέγχου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο Οποιοδήποτε από τα όργανααυτά εντός καθορισmicroένης προθεσmicroίας microπορεί να εκφράσει την αντίθεσή τουστο σχέδιο microέτρου εφαρmicroογής της Επιτροπής και στην περίπτωση αυτή η Επι-τροπή microπορεί είτε να υποβάλλει νοmicroοθετική πρόταση ή να προχωρήσει στηνέγκριση του microέτρου εφαρmicroογής ενδεχοmicroένως τροποποιηmicroένου σύmicroφωνα microε τιςθέσεις του Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η διαδικασία αυτή συmicroπληρώ-νεται microε microια επείγουσα διαδικασία που επιτρέπει τη θέση σε ισχύ των microέτρωνεφαρmicroογής προτού γίνουν οι έλεγχοι του νοmicroοθέτη Αυτή η αλλαγή των διαδι-κασιών laquoεπιτροπολογίαςraquo θα έχει microεταβατική φύση εν αναmicroονή ενός νέουσυστήmicroατος εκχώρησης εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων βάσει της αναθεώρησηςτων Συνθηκών (βλέπε το σηmicroείο 34)

3 Η Λευκή Βίβλος υποστήριξε ότι η δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών microεσαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς αρmicroοδιότητας θα βοηθούσε στη βελτίωση τουτρόπου εφαρmicroογής και επιβολής των κανόνων σε ολόκληρη την ΕΚ Προβλέ-ποντας ένα διαρκώς microεγαλύτερο ρόλο για τους ρυθmicroιστικούς οργανισmicroούς ηΛευκή Βίβλος πρότεινε ορισmicroένες προϋποθέσεις για τους οργανισmicroούς αυτούςκαι ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα υπέβαλε λεπτοmicroερές πλαίσιο για τη δηmicroι-ουργία τη λειτουργία και την εποπτεία των microελλοντικών ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση που καθορίζει τοπλαίσιο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (2) για να διευκολύνει τη δηmicroιουργίατων οργανισmicroών αυτών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ενότητα και την ακε-ραιότητα της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΚ Το λεπτοmicroερές πλαίσιοπροβλέπει κριτήρια για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (ιδρυτικήπράξη νοmicroική υπόσταση τόπος) τη λειτουργία τους (πεδίο αρmicroοδιοτήτωνδιευθυντικά όργανα καθεστώς του διευθυντή δυνατότητες προσφυγής διοι-κητικές και προϋπολογιστικές διαδικασίες) και τους microηχανισmicroούς της Κοινό-τητας για τον έλεγχο των οργανισmicroών αυτών (διοικητικοί πολιτικοί οικονοmicroι-κοί και νοmicroικοί έλεγχοι) Η Επιτροπή κάλεσε το Κοινοβούλιο και το Συmicroβού-λιο να επισηmicroοποιήσουν το πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών βάσει των αρχών που καθορίζονται στην ανακοίνωσή της

25

(1) COM(2002) 719(2) COM(2002) 718

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 8: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

22 Τα κυριότερα διδάγmicroατα από τη δηmicroόσια διαβούλευση

Παρότι η αποδοχή από microέρους των πολιτών δεν ήταν απόλυτη η Επιτροπήεκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι η δηmicroόσια αυτή διαβούλευσηυποστήριξε τις εξής βασικές προσεγγίσεις όσον αφορά τη διακυβέρνηση

bull Πρέπει να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή laquoτης βάσηςraquo στη χάραξη και την εφαρmicroογήτης πολιτικής της ΕΕ

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo και για τη γνωmicroο-δότηση της κοινωνίας των πολιτών προσέλκυσαν το microεγαλύτερο ενδιαφέρον απόοποιοδήποτε άλλο θέmicroα Ευρύ φάσmicroα ατόmicroων σχολίασε τη Λευκή Βίβλο εξετά-ζοντας ειδικότερα το θέmicroα της microικρής συmicromicroετοχής των πολιτών στις κοινοτικέςδραστηριότητες και επανέλαβε τη θεmicroελιώδη προθυmicroία του να προβεί σε διάλο-γο και να συmicromicroετάσχει στη χάραξη των πολιτικών της ΕΕ

Οι αντιδράσεις επιβεβαιώνουν ότι είναι εις όφελος της ΕΕ να καθιερωθεί περισ-σότερη διαφάνεια και καλύτερες διαδικασίες για τη διατύπωση της γνώmicroης τωνπολιτών τόσο άmicroεσα όσο και microακροπρόθεσmicroα όχι microόνον για τη διαmicroόρφωσηκαλύτερων πολιτικών αλλά και για την καλύτερη εφαρmicroογή τους Η αποτελεσmicroα-τική διαφάνεια απαιτεί microία προορατική προσέγγιση και δεν microπορεί να περιοριστείστην πρόσβαση σε έγγραφα Στη χάραξη πολιτικής πρέπει επίσης να συmicromicroετά-σχουν οι εθνικές και οι περιφερειακές ή οι τοπικές αρχές καθώς και ένα ευρύφάσmicroα microη κυβερνητικών ενδιαφερόmicroενων φορέων Οι δηmicroόσιες αντιδράσεις επι-βεβαιώνουν την ανάγκη να αναθεωρηθεί ο ρόλος της Επιτροπής των Περιφερει-ών και της Οικονοmicroικής και Κοινωνικής Επιτροπής Αυτό θα επιτευχθεί microε τησυmicromicroετοχή τους ήδη από τα πρώτα στάδια στις διαβουλεύσεις της Επιτροπής microετην καλύτερη εκπροσώπηση των αρχών περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκη-σης και της κοινωνίας των πολιτών και microε έναν ευρύτερο προορατικό διάλογο microετους δήmicroους και τις κοινότητες πέραν των εκάστοτε ειδικών διαβουλεύσεων

bull Πρέπει να διευρυνθεί η επιλογή των microέσων ανταπόκρισης σε νέες προκλήσειςόσον αφορά τη διακυβέρνηση

Υποστηρίζεται η πεποίθηση της Επιτροπής ότι χρειάζονται πιο ποικίλα και πιοευέλικτα microέσα χάραξης πολιτικής microέσα στην παραδοσιακή νοmicroοθεσία και παράλ-ληλα microε αυτήν Τα microέσα που διαθέτει η Κοινότητα πρέπει να επιδέχονται καλύτε-ρη εφαρmicroογή Έτσι microε τη βελτίωση των πολιτικών και του ρυθmicroιστικού πλαισίουδιαmicroορφώνονται οι συνθήκες κάτω από τις οποίες οι νοmicroοθετικές καθώς και οιεναλλακτικές προσεγγίσεις όπως η από κοινού ρύθmicroιση ή η ανοικτή microέθοδοςσυντονισmicroού microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν πιο κατάλληλα και πιο αποτελεσmicroα-τικά

Επιπλέον η επιλογή των κατάλληλων microέσων πρέπει να βασίζεται περισσότεροστα γεγονότα Για το σκοπό αυτόν πρέπει να διεξάγονται εκ των προτέρων αξιο-λογήσεις του αντικτύπου του εκάστοτε microέσου στις οποίες θα περιλαmicroβάνεται ηεκτίmicroηση των οικονοmicroικών περιβαλλοντικών και κοινωνικών συνεπειών microίαδοmicroηmicroένη προσέγγιση όσον αφορά τη συλλογή και τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroο-

8

∆Ι∆ΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΠΟΚΟΜΙΖΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΝΤΙ∆ΡΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΛΕΥΚΗ ΒΙΒΛΟ

σύνης ενώ παράλληλα θα ζητείται η γνώmicroη του κοινού και των ενδιαφερόmicroενωνσυντελεστών Όλα αυτά πρέπει να διενεργούνται microε διαφάνεια έτσι ώστε να microπο-ρεί το κοινό να τα ελέγξει

bull Χρειάζονται πιο εστιασmicroένα ευρωπαϊκά θεσmicroικά όργανα microε σαφέστερες αρmicroο-διότητες

Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι microέσα από τις δηmicroόσιες διαβουλεύσεις καταδεικνύε-ται η ανάγκη για σαφέστερη πιο διαφανή και πιο ελέγξιmicroη κατανοmicroή αρmicroοδιοτή-των microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της ΕΕ όπως και η ίδια υποστήριξε στηΛευκή Βίβλο και ενώπιον της Συνέλευσης Για το σκοπό αυτόν απαιτείται έναςσαφέστερος διαχωρισmicroός microεταξύ νοmicroοθετικών και εκτελεστικών καθηκόντων καιη διασαφήνιση και επιβεβαίωση των εκτελεστικών καθηκόντων της Επιτροπήςαπέναντι στα κράτη microέλη

Η Επιτροπή υποβάλλει σχετικές προτάσεις στη Συνέλευση αποβλέποντας στηνπροσαρmicroογή της Συνθήκης Επιπλέον εν αναmicroονή των πιθανών microελλοντικώναλλαγών της Συνθήκης η Επιτροπή προτείνει microέτρα για την επιδίωξη των στόχωναυτών microε την εκmicroετάλλευση των δυνατοτήτων που προσφέρονται στην παρούσαΣυνθήκη Ειδικότερα προτείνει τροποποιήσεις στο γενικό σύστηmicroα των επιτρο-πών που αποτελούνται από εκπροσώπους των κρατών microελών και επικουρούν τηνΕπιτροπή κατά την άσκηση των εκτελεστικών της καθηκόντων (η επονοmicroαζόmicroε-νη laquoεπιτροπολογίαraquo) καθώς και ένα πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικώνφορέων σε κοινοτικό επίπεδο

Επιπλέον σύmicroφωνα microε το βασικό καθήκον της Επιτροπής να εξασφαλίζει τηνεφαρmicroογή και την επιβολή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας προβλέπεται microία νέα καιπιο αποτελεσmicroατική προσέγγιση για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων τωνκοινοτικών νόmicroων

23 Προς microία κοινή αντίληψη της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης

Μέρος του κοινού που συmicromicroετείχε στη διαβούλευση διαπιστώνει microε λύπη του τουςπεριορισmicroούς που υπάρχουν στη Λευκή Βίβλο όσον αφορά το περιεχόmicroενο τηςέννοιας laquoδιακυβέρνησηraquo η οποία εστιάζεται κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητακαι την αποδοτικότητα του κοινοτικού συστήmicroατος λήψης αποφάσεων ενώ αγνο-εί ζητήmicroατα δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας και δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος στηνευρωπαϊκή ολοκλήρωση τα οποία εκλαmicroβάνονται ως πιο σηmicroαντικά

Η Επιτροπή έχει υπογραmicromicroίσει ότι το πρόγραmicromicroα εργασίας που αφορά την ευρω-παϊκή διακυβέρνηση δεν πρέπει να περιοριστεί στη Λευκή Βίβλο ή στα θέmicroαταπου αυτή θέτει Η Λευκή Βίβλος αποσκοπούσε στο να προωθήσει την ανάπτυξητης ευρωπαϊκής διακυβέρνησης εστιάζοντας σε επιλεγmicroένα θέmicroατα υπό ορισmicroέ-νες συνθήκες Ειδικότερα η Λευκή Βίβλος υπέθετε ένα σταθερό θεσmicroικό πλαίσιοκαι microία σταθερή Συνθήκη microε πυρήνα microία ενισχυmicroένη κοινοτική microέθοδο Έτσι οιαλλαγές της Συνθήκης όσον αφορά τις δυνατότητες διακυβέρνησης επαφίονταιγενικά στην ξεχωριστή διαδικασία που έχει σήmicroερα δροmicroολογήσει η Συνέλευση

9

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ενόψει της διακυβερνητικής διάσκεψης του 2004 Επιπλέον κατά την εξέταση τουρόλου της ίδιας της Επιτροπής στην ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Λευκή Βίβλοςεστιάστηκε στη βελτίωση του ρόλου αυτού όσον αφορά τα εκτελεστικά καθήκο-ντα και τη χάραξη πολιτικής αλλά πολύ λιγότερο στο ρόλο της Επιτροπής ωςευρωπαϊκής δηmicroόσιας διοίκησης (η οποία υπόκειται στο τρέχον πρόγραmicromicroαmicroεταρρύθmicroισης) Τέτοιου είδους περιορισmicroοί στη Λευκή Βίβλο οδήγησαν ενδεχο-microένως σε microη ηθεληmicroένες ερmicroηνείες microιας στενής ατζέντας διακυβέρνησης η οποίαστην ουσία είναι αντίθετη microε την επιθυmicroία της Επιτροπής να διατηρήσει microίαευρεία προοπτική για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

10

3 Εφαρmicroογή της Λευκής Βίβλου

Η Λευκή Βίβλος για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση διατύπωσε βασικές προτάσειςγια αλλαγή σε τέσσερις ευρείς τοmicroείς δράσης laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo laquoκαλύτε-ρες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo laquoη συmicroβολή της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo και laquoεπαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνωνraquo

31 Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των microη θεσmicroικώνσυντελεστών στη χάραξη πολιτικής και ―έως έναν συγκεκριmicroένο βαθmicroό― στηνεφαρmicroογή της πολιτικής βρίσκονται σαφώς στο επίκεντρο της microεταρρύθmicroισης τηςδιακυβέρνησης η οποία αποσκοπεί στο να φέρει την Ευρωπαϊκή Ένωση κοντύ-τερα στους πολίτες της Αντικατοπτρίζοντας την επίγνωση της Επιτροπής ότι οιπολίτες αντιλαmicroβάνονται την ΕΕ ως πολύ laquomicroακρινήraquo αλλά κυρίως εκφράζονταςτην πραγmicroατική δέσmicroευση για εmicroπλουτισmicroό των διαδικασιών χάραξης πολιτικήςη Λευκή Βίβλος προτείνει τη συmicromicroετοχή της laquoβάσηςraquo στην ευρωπαϊκή διακυβέρ-νηση microέσω διαφόρων διαδικασιών και παραγόντων

311 Πρώτος άξονας δράσης πληροφόρηση και επικοινωνία για να γίνει πιο ανοικτός οτρόπος λειτουργίας της Ένωσης

1 Η Λευκή Βίβλος ζητά τη βελτίωση της πληροφόρησης τη βελτίωση της αmicroεσό-τητας και της διαφάνειας και την εξασφάλιση microιας πιο προορατικής επικοινω-νίας microεταξύ των παραγόντων του δηmicroόσιου τοmicroέα (θεσmicroικά όργανα κράτηmicroέλη κλπ) και των πολιτών της Ευρώπης Όσον αφορά την επικοινωνία η Επι-τροπή επιβεβαιώνει την προσήλωσή της σε ένα πολύγλωσσο περιβάλλον Προ-τείνει στα ευρωπαϊκά θεσmicroικά όργανα να εξακολουθήσουν και το 2002 να ανα-πτύσσουν την ηλεκτρονική εφαρmicroογή EUR-Lex ως ενιαίο πολύγλωσσο κόmicroβοσε απευθείας σύνδεση όπου το κοινό θα microπορεί να παρακολουθήσει τηνπορεία των προτάσεων πολιτικής σε όλα τα στάδια της διαδικασίας λήψηςαποφάσεων Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο πρέπει να παρέ-χουν πιο γρήγορα πληροφορίες για όλα τα στάδια της διαδικασίας συναπόφα-σης ιδίως όσον αφορά την τελική laquoφάση του συmicroβιβασmicroούraquo Τέλος η ΛευκήΒίβλος καλεί τα κράτη microέλη να προωθήσουν τον δηmicroόσιο διάλογο για τιςευρωπαϊκές υποθέσεις

2 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η ανακοίνωση της Επιτροπής γιαένα νέο πλαίσιο συνεργασίας σε δραστηριότητες της πολιτικής της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης στον τοmicroέα της πληροφόρησης και επικοινωνίας (1) αποδεικνύειτην επιθυmicroία της Επιτροπής να ενηmicroερώνει πιο ενεργά το ευρύ κοινό για τιςευρωπαϊκές υποθέσεις σε microόνιmicroη συνεργασία microε άλλα όργανα-εταίρους Το

11

(1) COM(2001) 354

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Συmicroβούλιο και το Κοινοβούλιο χαιρέτισαν αυτή την πρωτοβουλία Η Επιτρο-πή εξέδωσε microία δεύτερη ανακοίνωση σχετικά microε το περιεχόmicroενο και την προ-σέγγιση της προτεινόmicroενης δράσης microε τίτλο laquoΜία στρατηγική πληροφόρησηςκαι επικοινωνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσηςraquo (1) στην οποία διαmicroορφώνεταιmicroία νέα δισχιδής προσέγγιση

bull πρέπει να δοθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση η ικανότητα να διατυπώνει και ναδιαδίδει microηνύmicroατα προσαρmicroοσmicroένα και εστιασmicroένα στα θέmicroατα προτεραιό-τητάς της Αυτή η ικανότητα πρέπει να αναπτυχθεί κατά τρόπο σφαιρικό καισυνεκτικό και να βασίζεται σε σαφείς στόχους που έχουν θέσει τα ίδια ταθεσmicroικά όργανα

bull πρέπει να καθιερωθεί microία εθελοντική εταιρική σχέση συνεργασίας microε τακράτη microέλη η οποία να στηρίξει την πραγmicroατική αλληλεπίδραση microεταξύαφενός των δοmicroών και της τεχνογνωσίας τους και αφετέρου των δραστηριο-τήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης

3 Η κεντρική υπηρεσία Europe Direct (2) η οποία είναι προσπελάσιmicroη και τηλε-φωνικώς και microέσω του ∆ιαδικτύου εξακολουθεί να απαντά σε microεγάλο αριθmicroόαιτηmicroάτων για ενηmicroέρωση γενικής φύσης Το 2002 λειτούργησε εκ νέου η Υπη-ρεσία Προσανατολισmicroού για τους Πολίτες (Citizens Signpost Service) (3) ηοποία παρέχει πληροφορίες σχετικά microε τα δικαιώmicroατα των πολιτών και microε ταπροβλήmicroατα που προκύπτουν στην εσωτερική αγορά Οι χρήστες (οι οποίοιεπικοινωνούν microέσω δωρεάν τηλεφωνικής γραmicromicroής ή microέσω ∆ιαδικτύου) microπο-ρούν να χρησιmicroοποιήσουν οποιαδήποτε από τις έντεκα επίσηmicroες γλώσσες τηςΈνωσης και οι εmicroπειρογνώmicroονες που είναι επιφορτισmicroένοι microε τη διεκπεραίω-ση των ερωτηmicroάτων πρέπει να απαντήσουν εντός τριών εργάσιmicroων ηmicroερώνΈνα δίκτυο που απευθύνεται ειδικά στις επιχειρήσεις Solvit (4) άρχισε να λει-τουργεί σε απευθείας σύνδεση τον Ιούλιο 2002 βασιζόmicroενο στα κέντρα συντο-νισmicroού των κρατών microελών που από το 1997 και εξής είναι αρmicroόδια για τη διεκ-περαίωση των προβληmicroάτων που αντιmicroετωπίζουν οι επιχειρήσεις στην ενιαίααγορά Η δικτυακή εργασία αυτής της υπηρεσίας θα εντείνει την αmicroοιβαίαπίεση microεταξύ οmicroοτίmicroων και θα δηmicroιουργήσει αλληλεπιδράσεις microε τις οποίες θαβελτιωθεί η ποιότητα των υπηρεσιών και θα παρασχεθούν πληροφορίες σχετι-κά microε αυτές Οι ιστοσελίδες laquo∆ιάλογος microε τους πολίτεςraquo και laquo∆ιάλογος microε τιςεπιχειρήσειςraquo (5) παρέχουν πρόσβαση σε πληροφορίες που αφορούν τα δικαι-ώmicroατα του ατόmicroου και των επιχειρήσεων microέσα στην εσωτερική αγορά καιπαράλληλα βοηθούν στην επίλυση των προβληmicroάτων

4 Η αmicroφίδροmicroη επικοινωνία που προσφέρεται στους πολίτες έχει αναπτυχθείσηmicroαντικά από την έκδοση της Λευκής Βίβλου τον Ιούλιο 2001 Ο ιστοχώρος

12

(1) COM(2002) 350(2) httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml(3) httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm(4) httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_elhtm(5) httpeuropaeuintcitizens και httpeuropaeuintbusiness

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Futurum (1) τον οποίο διαχειρίζεται η Επιτροπή και ο επίσηmicroος ιστοχώρος τηςΣυνέλευσης προσφέρουν σε όλους την ευκαιρία να διατυπώσουν την άποψήτους και να συmicroβάλουν microε προτάσεις στη συζήτηση για το microέλλον της ΈνωσηςΟ ιστοχώρος της διακυβέρνησης έδωσε τη δυνατότητα για διάλογο πριν καιmicroετά την έκδοση της Λευκής Βίβλου Ο ιστοχώρος που είναι γνωστός microε τοόνοmicroα laquoΗ φωνή σας στην Ευρώπηraquo (2) ως microέρος της πρωτοβουλίας laquo∆ιαλογι-κή χάραξη πολιτικώνraquo (Interactive Policy Making ― IPM) ήδη προσφέρειστους πολίτες στους καταναλωτές και στις επιχειρήσεις την ευκαιρία να δια-δραmicroατίσουν ενεργό ρόλο στη διαδικασία διαmicroόρφωσης της πολιτικής της Επι-τροπής Στο πλαίσιο του ανανεωmicroένου εξυπηρετητή laquoEuroparaquo (3) οι αmicroφίδρο-microες διαλογικές διαδικασίες θα γίνουν κοινή πρακτική

5 Η διαφάνεια του έργου των θεσmicroικών οργάνων έχει βελτιωθεί κατά πολύΈχει τεθεί σε ισχύ ο κανονισmicroός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicro-βουλίου (4) για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοι-νοβουλίου του Συmicroβουλίου και της Επιτροπής Η Επιτροπή τροποποίησε τουςδιαδικαστικούς κανόνες της (5) Τα πρακτικά των συνεδριάσεων της Επιτρο-πής είναι διαθέσιmicroα στο ∆ιαδίκτυο ήδη από τον Ιανουάριο 2002 Ένα δηmicroόσιοmicroητρώο εγγράφων της Επιτροπής είναι επίσης διαθέσιmicroο microέσω ∆ιαδικτύου απότον Ιούνιο ενώ παράλληλα διατίθεται ευρέως ένας οδηγός του πολίτη για τηνπρόσβαση σε αυτά τα έγγραφα βάσει των διατάξεων των νέου κανονισmicroού Γιατην εφαρmicroογή του προαναφερθέντος κανονισmicroού το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοέλαβε έναν αριθmicroό εσωτερικών microέτρων (τροποποίηση των διαδικαστικώνκανόνων του και των υποχρεώσεων των microόνιmicroων υπαλλήλων και του λοιπούπροσωπικού του) και έθεσε στη διάθεση του κοινού το επίσηmicroο microητρώο τουτον Ιούνιο 2002 Το microητρώο του Συmicroβουλίου το οποίο είναι προσπελάσιmicroο απότο ∆ιαδίκτυο περιέχει παραποmicroπές σε έγγραφα του Συmicroβουλίου που παρή-χθησαν από το 1999 και εξής Μεταξύ αυτών τα έγγραφα που είναι διαθέσιmicroαστο κοινό είτε microπορούν να ανοιχτούν άmicroεσα από τη βάση δεδοmicroένων ή παρέ-χονται από την υπηρεσία πρόσβασης στα έγγραφα του Συmicroβουλίου

Η διαφάνεια του νοmicroοθετικού έργου του Συmicroβουλίου αναφέρθηκε στο Ευρω-παϊκό Συmicroβούλιο της Βαρκελόνης τον Μάρτιο σε microία παραποmicroπή που έγινε σεέκθεση της Γενικής Γραmicromicroατείας του Συmicroβουλίου Τον Ιούνιο το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο της Σεβίλλης αποφάσισε να καταστήσει τις συνεδριάσεις του Συmicro-βουλίου ανοικτές στο κοινό σε διάφορα στάδια της διαδικασίας λήψης απο-φάσεων Ο κατάλογος των σχετικών προτάσεων καταρτίζεται από το Συmicroβού-λιο στις αρχές κάθε εξαmicroήνου και στο τελικό στάδιο της διαδικασίας το κοινόέχει πρόσβαση στην ψηφοφορία και στις σχετικές εξηγήσεις

13

(1) Οι διευθύνσεις των ιστοσελίδων είναι αντίστοιχα httpeuropaeuintfuturum httpeuropean-conventioneuint httpeuropaeuintcommgouvernance httpeuropaeuintyourvoice

(2) httpeuropaeuintyourvoice(3) Ανακοίνωση του προέδρου στην Επιτροπή ― microε τη σύmicroφωνη γνώmicroη του αντιπροέδρου κ Kinnock και του

επιτρόπου κ Liikanen C(2001) 17532 (4) Κανονισmicroός (ΕΚ) αριθ 10492001(5) C(2001) 3714

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

6 Η πύλη EUR-Lex στον εξυπηρετητή Europa παρέχει πρόσβαση στην ΕπίσηmicroηΕφηmicroερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δίνοντας έτσι στους πολίτες τη δυνατό-τητα να microελετήσουν την κοινοτική νοmicroοθεσία σε όλους τους τοmicroείς Από τηνέναρξη λειτουργίας της τον Ιούνιο του 2001 η πύλη έχει υποστεί πολλές βελ-τιώσεις που την κατέστησαν πιο προσιτή και φιλική προς τους χρήστες Απότον Ιανουάριο 2002 και εξής όλα τα επίσηmicroα έγγραφα που είναι καταχωρηmicroέ-να στην EUR-Lex διατίθενται στο κοινό δωρεάν και αυτό ισχύει ιδιαίτερα γιαέγγραφα που έχουν δηmicroοσιευθεί στην Επίσηmicroη Εφηmicroερίδα ασχέτως της ηmicroε-ροmicroηνίας έγκρισης ή δηmicroοσίευσής τους και σε όλους τους microορφότυπους Ηπρόσβαση στην επαγγελmicroατική βάση δεδοmicroένων CELEX εξακολουθεί ναπαρέχεται microε πληρωmicroή (microε συνδροmicroή ή ανά περίοδο χρήσης) Από τον Απρί-λιο 2002 η EUR-Lex παρέχει microία εναρmicroονισmicroένη παρουσίαση όλων των ιστο-σελίδων της και είναι προσπελάσιmicroη από τον εξυπηρετητή Europa και απότους ιστοχώρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η βάσηδεδοmicroένων PreLex της Επιτροπής παρέχει πληροφορίες σε όλες τις γλώσσεςσχετικά microε την πρόοδο της νοmicroοθετικής διαδικασίας για την εκάστοτε νοmicroοθε-τική πράξη καθώς και συνδέσmicroους στα σχετικά κείmicroενα και στο OEIL τονοmicroοθετικό παρατηρητήριο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Με αυτόν τοντρόπο οι πολίτες microπορούν να βρουν πληροφορίες για τη νοmicroοθετική διαδικα-σία τις νοmicroοθετικές προτάσεις που εγκρίνει η Επιτροπή τα δελτία τύπουκαθώς και το τελικό κείmicroενο που εγκρίνεται Εξακολουθούν επίσης οι προ-σπάθειες για να εισαχθούν σε αυτές τις βάσεις δεδοmicroένων οι κοινές θέσεις τουΣυmicroβουλίου τα νοmicroοθετικά και τα δηmicroοσιονοmicroικά ψηφίσmicroατα οι πρωτοβου-λίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και οι πρωτοβουλίες της ΕυρωπαϊκήςΟικονοmicroικής και Κοινωνικής Επιτροπής και της Επιτροπής των Περιφερειών

312 ∆εύτερος άξονας δράσης προσέγγιση των πολιτών microέσω της περιφερειακής και της τοπικής αυτοδιοίκησης

1 Η Επιτροπή επιβεβαίωσε στη Λευκή Βίβλο ότι προτίθεται να καθιερώσει ένασυστηmicroατικότερο διάλογο ήδη από τα πρώτα στάδια της διαmicroόρφωσης τωνπολιτικών microε ευρωπαϊκές και εθνικές ενώσεις των περιφερειακών και τοπικώνδιοικήσεων και να εγκαινιάσει δοκιmicroαστικές laquoτριmicroερείς στοχοθετηmicroένες συmicro-βάσειςraquo σε ορισmicroένους σαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς Με αυτόν τον τρόπο θααπλοποιηθούν τα νοmicroοθετικά και εκτελεστικά καθήκοντα και οι πολιτικές πουέχουν άmicroεση επιρροή σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο

Ακόmicroα η Επιτροπή κάλεσε την Επιτροπή των Περιφερειών να διαδραmicroατίσειέναν πιο προορατικό ρόλο στην εξέταση των πολιτικών για παράδειγmicroα microέσωτης σύνταξης διερευνητικών εκθέσεων πριν από την υποβολή της εκάστοτεπρότασης από την Επιτροπή Ζήτησε επίσης από την Επιτροπή των Περιφε-ρειών να διοργανώσει την ανταλλαγή των ορθών πρακτικών που αφορούν τησυmicromicroετοχή των αρχών τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης στο προπα-ρασκευαστικό στάδιο των ευρωπαϊκών διαδικασιών λήψης αποφάσεων σεεθνικό επίπεδο Η Επιτροπή έχει απευθύνει έκκληση στα κράτη microέλη να εξε-τάσουν τρόπους για να βελτιώσουν τη συmicromicroετοχή των τοπικών και περιφερει-

14

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

ακών παραγόντων στη χάραξη των κοινοτικών πολιτικών και να ενθαρρύνουντη χρήση συmicroβατικών ρυθmicroίσεων microε τις περιφέρειες τους δήmicroους και τις κοι-νότητές τους χωρίς παράλληλα να θίγονται τα συνταγmicroατικά συστήmicroατά τους

2 Εκτός από τις ευρείες διαβουλεύσεις microε το κοινό η Επιτροπή στη Λευκή Βίβλογια την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση αναγνώρισε την ανάγκη να ενισχυθούν οισχέσεις microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης microέσα από τιςεθνικές και ευρωπαϊκές τους ενώσεις Σε αυτό το πλαίσιο οι υπηρεσίες της Επι-τροπής συντάσσουν έγγραφο εργασίας microε σκοπό να προσδιορίσουν εκείνα ταmicroέτρα που θα επιτρέψουν τη δηmicroιουργία δεσmicroών microε τις εθνικές και ευρωπαϊκέςενώσεις τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης και να καθορίσουν τόσο τηνεmicroβέλεια όσο και τις προϋποθέσεις ενός τέτοιου διαλόγου

Η Επιτροπή θα θέσει το εν λόγω έγγραφο στη διάθεση του κοινού στο ∆ιαδί-κτυο και θα το διαβιβάσει στις κυριότερες διαπεριφερειακές και τοπικές ενώ-σεις για να διατυπώσουν τη γνώmicroη τους όλα τα ενδιαφερόmicroενα microέρη Θα ζητη-θεί επίσης η γνώmicroη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της Επιτροπής των Περι-φερειών και των κρατών microελών Ύστερα από αυτό το στάδιο των διαβουλεύ-σεων η Επιτροπή θα είναι σε θέση κατά το πρώτο τρίmicroηνο του 2003 να εκδώ-σει ανακοίνωση η οποία θα τεθεί σε εφαρmicroογή από όλες τις υπηρεσίες της

3 Η Επιτροπή των Περιφερειών έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το microέρος τηςΛευκής Βίβλου που ασχολείται microε την περιφερειακή και την τοπική δηmicroοκρα-τία Η Λευκή Βίβλος αποτέλεσε αντικείmicroενο γνωmicroοδότησης τον Μάρτιο 2002στην οποία η Επιτροπή των Περιφερειών χαιρετίζει το έγγραφο αυτό microε ιδιαί-τερη αναφορά στα τmicroήmicroατα εκείνα που πραγmicroατεύονται την αποκέντρωση ήτη συνεργασία microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης Στηνίδια γνωmicroοδότηση η Επιτροπή των Περιφερειών αναφέρεται στις αλλαγές τωνmicroεθόδων εργασίας της που θα απαιτηθούν προκειmicroένου να είναι σε θέση ναδιαδραmicroατίσει έναν πιο ενεργό ρόλο στη διαmicroόρφωση της κοινοτικής δράσηςΗ Επιτροπή των Περιφερειών ζήτησε αφενός να της παραχωρηθούν ελεγκτι-κές αρmicroοδιότητες ώστε να microπορεί να επαληθεύει τη συmicromicroόρφωση ως προς τηναρχή της επικουρικότητας και αφετέρου να της δοθεί εντολή για να εποπτεύειτον αντίκτυπο των οδηγιών και των κανονισmicroών σε επίπεδο περιφερειακής καιτοπικής αυτοδιοίκησης Οι πρόεδροι των δύο οργάνων της Επιτροπής και τηςΕπιτροπής των Περιφερειών υπέγραψαν πρωτόκολλο συνεργασίας το οποίοαντικατοπτρίζοντας τις αρχές της διακυβέρνησης καθορίζει τις διαδικασίεςσυνεργασίας microεταξύ των δύο οργάνων Το εν λόγω πρωτόκολλο αποσκοπείστο να βελτιώσει την εκτέλεση των συmicroβουλευτικών καθηκόντων της Επιτρο-πής των Περιφερειών αυξάνοντας τη συmicromicroετοχή της στην πολιτική συζήτησηκαι τη συνεργασία σε θέmicroατα ενηmicroερωτικής και επικοινωνιακής πολιτικής

313 Τρίτος άξονας δράσης συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών Πιο αποτελεσmicroατικέςκαι πιο ανοικτές διαβουλεύσεις για τη διαmicroόρφωση των κοινοτικών πολιτικών

1 Η Λευκή Βίβλος απευθύνει έκκληση για microεγαλύτερη διαφάνεια και διαβου-λεύσεις microε τους συντελεστές της κοινωνίας των πολιτών κατά τη διαmicroόρφωση

15

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

των κοινοτικών πολιτικών Η προτεινόmicroενη συmicromicroετοχή και η γνωmicroοδότηση τηςκοινωνίας των πολιτών διαφέρει από τον διοργανικό διάλογο (microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο την Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επι-τροπή των Περιφερειών) και από τον κοινωνικό διάλογο microεταξύ των εργοδοτώνκαι των εργαζοmicroένων βάσει των άρθρων 137 έως 139 της συνθήκης για την ΕΚ

Λόγω του ιδιαίτερα αντιπροσωπευτικού χαρακτήρα τους οι συνδικαλιστικέςοργανώσεις και οι ενώσεις των εργοδοτών κατέχουν ιδιαίτερη θέση στη δια-microόρφωση της κοινωνικής πολιτικής Σε κοινοτικό επίπεδο η συνθήκη για τηνΕΚ απαιτεί από την Επιτροπή να ζητά τη γνώmicroη των εργοδοτών και των εργα-ζοmicroένων κατά την εκπόνηση προτάσεων στον τοmicroέα της κοινωνικής πολιτικήςΚάτω από ορισmicroένες συνθήκες τα δύο αυτά microέρη microπορούν να καταλήξουν σεδεσmicroευτικές συmicroφωνίες που στη συνέχεια microετατρέπονται σε κοινοτική νοmicroοθε-σία Αυτός ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων είναι καλά εδραιωmicroένος

2 Ως αποτέλεσmicroα του έργου για τη βελτίωση της διακυβέρνησης οι σχέσεις τηςΕπιτροπής microε την κοινωνία των πολιτών έχουν τώρα πλέον επισηmicroοποιηθεί καιείναι πιο διαφανείς Η Επιτροπή έχει υιοθετήσει γενικές αρχές και ελάχιστεςπροδιαγραφές για τις διαβουλεύσεις microε microη θεσmicroικά ενδιαφερόmicroενα microέρη (1)σε σχέση microε τις κυριότερες πρωτοβουλίες πολιτικής που προτείνει Οι ελάχιστεςαυτές προδιαγραφές θα ισχύσουν από το 2003 Αναmicroένεται ότι microε την εφαρmicroο-γή τους θα microπορούν όλοι οι ενδιαφερόmicroενοι παράγοντες να γνωρίζουν ακρι-βώς ποιος πρέπει να επικοινωνήσει microε ποιον όταν διαmicroορφώνεται microία νέαπολιτική έτσι ώστε όλα τα microέρη που επηρεάζονται από την πρόταση να συmicro-microετάσχουν περισσότερο και σε πιο δίκαιη βάση στη διαδικασία Η Επιτροπήθα εξασφαλίσει ότι οι πληροφορίες που χρειάζονται οι ενδιαφερόmicroενοι για ναδιατυπώσουν τα σχόλια και τις αντιδράσεις τους θα διατίθενται ευρέως σεπύλες πρόσβασης στο ∆ιαδίκτυο Οι ελάχιστες προδιαγραφές προβλέπουνmicroεταξύ άλλων microία περίοδο τουλάχιστον οκτώ εβδοmicroάδων για αντιδράσεις έναmicroηχανισmicroό επιβεβαίωσης της παραλαβής τους καθώς και την παρουσίαση στο∆ιαδίκτυο των αποτελεσmicroάτων των δηmicroόσιων αυτών διαβουλεύσεων

Ένα σχετικό συmicroβουλευτικό έγγραφο αποτέλεσε αντικείmicroενο δηmicroόσιων δια-βουλεύσεων microέχρι τις 31 Ιουλίου 2002 (2) Ως συνέπειά του η τελική δέσmicroη γενι-κών αρχών και ελάχιστων προδιαγραφών αποκτά σαφέστερη ευκρίνεια αλλάκαι συνδέεται στενά microε τις διαδικασίες αξιολόγησης του αντικτύπου της Επι-τροπής Επίσης αναλύονται λεπτοmicroερέστερα οι λειτουργικές συνέπειες αυτώντων γενικών αρχών και η χρήση κριτηρίων επιλογής για στοχοθετηmicroένες δια-βουλεύσεις Καθορίζοντας microία οmicroάδα-στόχο η Επιτροπή θα εξασφαλίσει ότιτα ενδιαφερόmicroενα microέρη θα έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν την άποψή τουςΑκόmicroα η Επιτροπή εξηγεί την προσέγγισή της η οποία συνίσταται στη microη ανά-πτυξη νοmicroικά δεσmicroευτικών διαδικασιών διαβούλευσης και στο σεβασmicroό τηςδιαχωριστικής γραmicromicroής microεταξύ των διαβουλεύσεων αυτών και των επίσηmicroωνδιαδικασιών λήψης αποφάσεων

16

(1) COM(2002) 704(2) COM(2002) 277 Τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης διατίθενται στην εξής διεύθυνση

httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

3 Η ιδέα της σύναψης πιο εκτεταmicroένων συmicroφωνιών σύmicroπραξης microε διάφορουςτοmicroείς της οργανωmicroένης κοινωνίας των πολιτών εξετάζεται ακόmicroα από τηνΕπιτροπή ∆εδοmicroένων των παρατηρήσεων που δέχθηκε κατά τις διαβουλεύ-σεις για τη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή προτιmicroά microια ρεαλιστική προσέγγιση microετην οποία να εξασφαλίζεται η επιτυχία της τήρησης γενικών προδιαγραφώνΠρέπει να υπενθυmicroιστεί ότι ο σκοπός αυτής της ενέργειας είναι διττός πρώτοννα επιτρέψει στην Επιτροπή να ζητήσει τη γνώmicroη των τοmicroέων-εταίρων της σεπιο ευρεία βάση από ότι απαιτούν οι ελάχιστες προδιαγραφές και δεύτεροννα ενθαρρύνει βάσει αυτών των συmicroφωνιών σύmicroπραξης τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών να κάνουν ορθολογικότερες τις εσωτερικές τους δοmicroέςνα δώσουν εγγυήσεις διαφάνειας και αντιπροσωπευτικότητας και να επιβεβαι-ώσουν την ικανότητά τους να microεταδίδουν πληροφορίες ή να διεξάγουν συζη-τήσεις στα κράτη microέλη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δήλωσε ότι προτιmicroά να microηδοθεί στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ένας ρόλος που είτε πλήρωςείτε εν microέρει ανήκει σε εκείνους που έχουν πολιτική ευθύνη και που εκλέγονταιmicroε καθολική ψηφοφορία Επίσης ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολι-τών εξέφρασαν την ανησυχία τους για το ότι έτσι θα καθιερωνόταν ένα de factoκαθεστώς προνοmicroιούχων ενώσεων

4 Η βάση δεδοmicroένων Coneccs (∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Κοινω-νία των Πολιτών) η οποία περιέχει πληροφορίες σχετικά microε τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο και microε τις διαδικα-σίες διαβούλευσης microεταξύ Επιτροπής και της κοινωνίας των πολιτών τέθηκεπλήρως σε λειτουργία τον Ιούνιο του 2002 Ο ιστοχώρος Coneccs στο ∆ιαδί-κτυο (1) παρέχει στο κοινό πληροφόρηση σχετικά microε τις microη κερδοσκοπικέςοργανώσεις που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς και σχετικά microε τις επι-τροπές και άλλους συmicroβουλευτικούς φορείς που χρησιmicroοποιεί η Επιτροπήκατά τις επίσηmicroες ή τις διαρθρωmicroένες διαβουλεύσεις της microε την κοινωνία τωνπολιτών Ο microόνος σκοπός του ευρετηρίου των οργανώσεων το οποίο καταρτί-στηκε σε εθελοντική βάση είναι να παρέχει πληροφορίες και όχι να χρησιmicroεύ-ει ως εργαλείο για την εξασφάλιση συγκατάθεσης Είναι ένα δυναmicroικό εργα-λείο που συνεχώς βελτιώνεται και το οποίο εντάχθηκε στην οργανωmicroένη συmicro-βουλευτική διαδικασία για τις ελάχιστες προδιαγραφές των διαβουλεύσεων microετην προϋπόθεση ότι δεν θα αποτελέσει σύστηmicroα διαπίστευσης ορισmicroένωνοργανώσεων ενώπιον της Επιτροπής

5 Εκτός από αυτό το γενικό εργαλείο υπάρχουν υπηρεσίες σε απευθείας σύν-δεση που απευθύνονται σε ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολιτών πουενδιαφέρονται ιδιαίτερα για ένα συγκεκριmicroένο θέmicroα (διεθνές εmicroπόριο εκπαί-δευση και πολιτισmicroός κλπ) Αυτές οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες δηmicroιουργήθηκαναπό τις διευθύνσεις της Επιτροπής που είναι αρmicroόδιες για την εκάστοτε σχετι-κή πολιτική

6 Η Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοι-νοτήτων υποδέχθηκε microε ικανοποίηση τη Λευκή Βίβλο Στη γνωmicroοδότησή της

17

(1) httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccs

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

του Μαρτίου 2002 microε θέmicroα τη Λευκή Βίβλο υπογράmicromicroισε την ύπαρξη στενούδεσmicroού microεταξύ του εν λόγω εγγράφου και της Συνέλευσης για το microέλλον τηςΈνωσης Η Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή τόνισε την ανάγκη να εξα-σφαλιστεί ότι τηρείται η οριζόντια και κάθετη επικουρικότητα και να καθορι-στούν κριτήρια microε τα οποία να εξασφαλίζεται ότι οι οργανώσεις της κοινωνίαςτων πολιτών είναι όντως αντιπροσωπευτικές Επίσης φρονεί ότι θα microπορούσεη ίδια να διαδραmicroατίσει κρίσιmicroο ρόλο στη διαmicroόρφωση και τη διάρθρωση τουδιαλόγου microε τους πολίτες και τονίζει τη σηmicroασία που έχει η αύξηση των πλη-ροφοριών που διατίθενται στους πολίτες σχετικά microε τα θεmicroελιώδη χαρακτηρι-στικά της Ένωσης καθώς και η microεγαλύτερη χρήση άλλων microέσων πλην τηςνοmicroοθεσίας Υπεγράφη πρωτόκολλο microε το οποίο η Επιτροπή και η ΕυρωπαϊκήΟικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή αναγνωρίζουν επίσηmicroα ότι στο πλαίσιοτης καθιέρωσης νέων microορφών διακυβέρνησης η ΕΟΚΕ είναι ιδιαίτερα κατάλ-ληλη ως microεσάζοντας microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της Ένωσης και της οργα-νωmicroένης κοινωνίας των πολιτών Ακόmicroα το πρωτόκολλο προβλέπει ρητά ότι ηΕπιτροπή πρέπει να καλεί την ΕΟΚΕ να διατυπώνει laquoδιερευνητικές γνωmicroοδο-τήσειςraquo και ότι αυτή η τελευταία πρέπει να εντείνει τις σχέσεις της microε την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών

314 Τέταρτος άξονας δράσης διασύνδεση microέσω δικτύων

1 Η Λευκή Βίβλος κατέγραψε και ανέλυσε σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδοτην αυξανόmicroενη κοινωνική και πολιτική σηmicroασία των δικτύων τα οποία νοού-νται ως σχέσεις ανταλλαγής και αλληλεπίδρασης microεταξύ ατόmicroων ήκαι οργα-νώσεων (κοινότητες αρχής περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης επιχει-ρήσεις διοικητικές υπηρεσίες ερευνητικά κέντρα κλπ) κατά τρόπο microη ιεραρ-χικό όπου ο κάθε συmicromicroετέχων είναι υπεύθυνος για microέρος των πόρων που απαι-τούνται για την επίτευξη του κοινού στόχου ως microέσο επαφής η ηλεκτρονικήεπικοινωνία προτιmicroάται ιδιαίτερα Συνεπώς η Επιτροπή είχε την πρόθεση ναδιαmicroορφώσει microια πιο συστηmicroατική και προορατική προσέγγιση για την εργασίαmicroε ορισmicroένα σηmicroαντικά δίκτυα έτσι ώστε να τους δώσει τη δυνατότητα να συmicro-microετάσχουν στη διαδικασία διαmicroόρφωσης των αποφάσεων και εφαρmicroογής τωνπολιτικών Παράλληλα προσπάθησε να εξετάσει πώς το πλαίσιο για τη δια-κρατική συνεργασία των τοπικών ή των περιφερειακών συντελεστών microπορείνα στηριχθεί καλύτερα σε επίπεδο ΕΕ microε σκοπό την υποβολή προτάσεων

2 Οι οικονοmicroικοί συντελεστές οργανώνονται όλο και περισσότερο σε δίκτυαγεγονός που έχει αναγνωρίσει η Επιτροπή Κατά γενικό κανόνα ζητείται ηγνώmicroη των οριζόντιων ευρωπαϊκών οmicroοσπονδιών για όλα τα ζητήmicroατα ενώ ηγνώmicroη των επαγγελmicroατικών οργανώσεων ζητείται microόνον για θέmicroατα που άπτο-νται του κλάδου τους Οι δίαυλοι που χρησιmicroοποιούνται από αυτές τις οργα-νώσεις για να συνδέουν τις εθνικές και τις τοπικές τους βάσεις είναι όλο καιπερισσότερο ηλεκτρονικοί λόγω του ότι αυτοί επιτρέπουν την προηγmicroένη δια-λογική συmicromicroετοχή Αυτή η διαλογική επικοινωνία προωθείται από τα εργαλείαπου η ίδια η Επιτροπή έχει θέσει στη διάθεση των διαφόρων συντελεστών

18

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή έχει διαmicroορφώσει την ηλεκτρονική πρωτοβουλία διαλογικήχάραξη πολιτικών (IPM) (1) για να δώσει τη δυνατότητα στους ενδιαφερόmicroε-νους παράγοντες να αντιδράσουν άmicroεσα σε απευθείας σύνδεση στις πληρο-φορίες και τις προτάσεις της Το δίκτυο των Ευρωπαϊκών Κέντρων Κατανα-λωτών (ECC Network) το οποίο συmicromicroετέχει στην πρωτοβουλία IPM είναισηmicroαντικός κόmicroβος επαφής microεταξύ της Επιτροπής και των ευρωπαίων κατα-ναλωτών Ο ρόλος του δικτύου αυτού είναι να βοηθά τους ευρωπαίους κατα-ναλωτές να ωφελούνται καλύτερα από την εσωτερική αγορά και να παρέχειστην Επιτροπή σηmicroαντικές επιτόπιες πληροφορίες Αυτή τη στιγmicroή το δίκτυοECC συνδέει 14 ευρωπαϊκά κέντρα καταναλωτών σε δώδεκα κράτη microέλη καιθα αναπτυχθεί περαιτέρω Το δίκτυο των ευρωπαϊκών κέντρων πληροφόρη-σης (Euro-info Centres) αποτελούmicroενο αυτή τη στιγmicroή από 258 κέντρα (ευρω-θυρίδες) τα οποία παρέχουν βοήθεια στις microικροmicroεσαίες επιχειρήσεις σε τοπικόεπίπεδο (εκ των οποίων 50 βρίσκονται στις υποψήφιες χώρες) λειτουργεί τόσοκάθετα προς τις δύο κατευθύνσεις (Βρυξέλλες ― τοπικό επίπεδο και αντί-στροφα) όσο και οριζόντια microεταξύ των εmicroπλεκόmicroενων εταίρων Αυτή η συνε-χής παροχή πληροφοριών που αφορούν ιδιαίτερα συγκεκριmicroένες περιπτώσειςσε αντιδιαστολή microε τη γενικότερη εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας θα βοηθήσει τηνεφαρmicroογή ή τον αναπροσδιορισmicroό των πολιτικών Οι πρωτοβουλίες που ανα-λαmicroβάνουν τα ίδια τα δίκτυα όπως η ετήσια Ηmicroέρα Χωρίς Αυτοκίνητο ή οιNetdays στα σχολεία γνωρίζουν όλο και microεγαλύτερη επιτυχία

3 Η Επιτροπή έχει εγκρίνει ένα σχέδιο δράσης ως συνέχεια του σχεδίου eEurope2002 το οποίο ονοmicroάζεται eEurope 2005 και αποσκοπεί στο να ενθαρρύνει τιςασφαλείς υπηρεσίες εφαρmicroογές και τα περιεχόmicroενα βάσει microιας ευρύτερα δια-δεδοmicroένης και ασφαλούς υποδοmicroής ευρείας ζώνης ενώ παράλληλα εξασφαλί-ζει τη συmicromicroετοχή όλων των πολιτών στην κοινωνία της πληροφορίας

4 Παράλληλα microε την παροχή οικονοmicroικής ενίσχυσης στις εφαρmicroογές Solvit καιIPM το πρόγραmicromicroα laquoΑνταλλαγή δεδοmicroένων microεταξύ διοικήσεωνraquo (ή IDA)διαmicroόρφωσε microία υπηρεσία που απευθύνεται στο κοινό την Πύλη πρόσβασηςστις διοικητικές υπηρεσίες της ΕΕ η οποία βρίσκεται σε δοκιmicroαστικό στάδιοΦιλοδοξώντας να στηρίξει τις εθνικές διοικητικές υπηρεσίες στην προσπάθειάτους να παράσχουν υπηρεσίες οι οποίες να ενέχουν microία διακρατική διάστασησε απευθείας σύνδεση η πύλη αυτή σκοπεύει να αποτελέσει ένα ενιαίο σηmicroείοπρόσβασης για όλες τις διαθέσιmicroες πληροφορίες και υπηρεσίες προς το κοινόέτσι ώστε να βοηθήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης στις δια-κρατικές τους συναλλαγές

32 Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Έχει σηmicroειωθεί ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά τις δεσmicroεύσεις της ΛευκήςΒίβλου για καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα Η Επιτροπή έχει

19

(1) httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

αναλάβει πρωτοβουλίες που αποβλέπουν σε βελτιώσεις του κύκλου χάραξης τηςπολιτικής σχεδιασmicroός της πολιτικής επιλογή των microέσων ρυθmicroιστική εφαρmicroογήκαι επιβολή τους Για την ανάληψη αυτών των πρωτοβουλιών η Επιτροπή ενθαρ-ρύνθηκε και εmicroπνεύστηκε από το σηmicroαντικό έργο που έχει επιτελεστεί από τακράτη microέλη και τις διεθνείς οργανώσεις καθώς και από τη γενικότερη θετική αντί-δραση των ενδιαφερόmicroενων microερών όσον αφορά τις βασικές γραmicromicroές της ΛευκήςΒίβλου

321 Καλύτερη ρύθmicroιση

1 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε τον Ιούνιο2002 ένα ευρύ σχέδιο δράσης για την απλούστευση και τη βελτίωση του ρυθ-microιστικού περιβάλλοντος (1) microε τον γενικότερο στόχο να αναπτύξει microια νέακοινή νοmicroοθετική παιδεία στο εσωτερικό της ΕΕ Το σχέδιο δράσης για τηνκαλύτερη ρύθmicroιση αντλεί ιδέες από τη Λευκή Βίβλο και αναπτύσσει πρωτο-βουλίες που αφορούν microεταξύ άλλων την καλύτερη χάραξη των πολιτικών ηοποία θα επιτευχθεί microε τη βελτίωση των υπαρχουσών διαδικασιών διαβούλευ-σης και αξιολόγησης του αντικτύπου την επέκταση της εmicroβέλειας των διαφό-ρων microέσων χάραξης και εφαρmicroογής των πολιτικών τον περιορισmicroό των προ-τάσεων σε θέmicroατα ουσίας (προβλέποντας παράλληλα microεγαλύτερες δυνατότη-τες για τα εκτελεστικά microέτρα που θα συmicroπληρώνουν τις τεχνικές λεπτοmicroέρειες)και την έναρξη προγράmicromicroατος για την απλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθε-σίας

Το εν λόγω σχέδιο δράσης περιλαmicroβάνει ενέργειες microε τις οποίες θα εξασφαλι-στεί η αποτελεσmicroατική microεταφορά και εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας από τα κράτηmicroέλη Επιπλέον προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο νααναλάβουν ενέργειες microε την ιδιότητά τους ως κοινοτικών νοmicroοθετών Ακόmicroασυστήνει τη στενή νοmicroοθετική συνεργασία microεταξύ των οργάνων την ετήσιααξιολόγηση της ποιότητας της νοmicroοθεσίας και την καλύτερη δηmicroόσια πρόσβα-ση στην προτεινόmicroενη και την εγκριθείσα νοmicroοθεσία microέσω της ηλεκτρονικήςπύλης EUR-Lex την καταλληλότερη χρήση των νοmicroοθετικών microέσων τηναπλοποίηση και τη microείωση του όγκου της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και τέλος τηνεξασφάλιση της ποιότητας της εγκρινόmicroενης νοmicroοθεσίας Όσον αφορά τακράτη microέλη το σχέδιο δράσης προβλέπει την ηλεκτρονική διαβίβαση και διά-δοση των εθνικών κοινοποιήσεων των διαβουλεύσεων και των αξιολογήσεωντου αντικτύπου καθώς και τη στενότερη συνεργασία για τη microεταφορά της κοι-νοτικής νοmicroοθεσίας Συνεπώς η Επιτροπή απηύθυνε έκκληση για την απαραί-τητη συνεργασία του Κοινοβουλίου του Συmicroβουλίου και των κρατών microελώνΣτη συνέχεια ξεκίνησαν διοργανικές διαπραγmicroατεύσεις microε σκοπό να συναφθείmicroία διοργανική συmicroφωνία για την καλύτερη ρύθmicroιση (2)

20

(1) COM(2002) 278 (2) Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο της Σεβίλλης κάλεσε τα κοινοτικά όργανα να συνάψουν διοργανική συmicroφωνία πριν

από τα τέλη του 2002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

2 Από την πλευρά της η Επιτροπή έχει καταβάλει σηmicroαντικές προσπάθειες γιανα βελτιώσει την προετοιmicroασία των πρωτοβουλιών της ειδικότερα microέσω τουπλαισίου για τις διαβουλεύσεις microε το κοινό (βλέπε ανωτέρω) microέσω κατευθυ-ντήριων γραmicromicroών για τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης και του πλαισίου γιατην αξιολόγηση του αντικτύπου που θα έχουν οι προβλεπόmicroενες πρωτοβου-λίες Οι αρχές που στηρίζουν αυτές τις πρωτοβουλίες πρέπει να αποτελέσουναναπόσπαστο microέρος της καλής διοικητικής συmicroπεριφοράς τόσο για τα άλλακοινοτικά όργανα και τους οργανισmicroούς όσο και για τα κράτη microέλη

3 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα τη συλλογή και τη χρησιmicroοποίηση της εmicroπει-ρογνωmicroοσύνης (1) η Επιτροπή καθορίζει βασικές αρχές και εσωτερικές κατευ-θυντήριες γραmicromicroές για τις υπηρεσίες της όσον αφορά τη συλλογή και τη χρησι-microοποίηση των συmicroβουλών που παρέχουν οι εmicroπειρογνώmicroονες σε όλα τα στά-δια χάραξης των πολιτικών από την Επιτροπή Αυτή η πρωτοβουλία στηρίζε-ται στις υπάρχουσες ορθές πρακτικές εντός και εκτός της Επιτροπής και παρέ-χει ένα γενικό πλαίσιο για την προώθηση τέτοιων πρακτικών σε όλους τουςσχετικούς τοmicroείς Οι προτεινόmicroενες αρχές και κατευθυντήριες γραmicromicroές έχουνέναν διττό στόχο

bull να εξασφαλίσουν ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζητούν και χρησιmicroοποιούντην πιο κατάλληλη εmicroπειρογνωmicroοσύνη για να δηmicroιουργήσουν microία σταθερήγνωστική βάση για καλύτερες πολιτικές και

bull να εδραιώσουν στον τοmicroέα αυτόν τις βασικές αρχές της Επιτροπής δηλαδήτην ποιότητα τη διαφάνεια και την αποτελεσmicroατικότητα

Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές της Επιτροπής αφορούν τη συλλογή και τη χρήσηεmicroπειρογνωmicroοσύνης και τεχνογνωσίας microε την ευρύτερη έννοια των όρων καιόχι microόνον επιστηmicroονικής εmicroπειρογνωmicroοσύνης Οι εν λόγω κατευθυντήριεςγραmicromicroές θα εφαρmicroοστούν και στις διαβουλεύσεις που διεξάγονται microεταξύ τωνοmicroάδων εmicroπειρογνωmicroόνων που έχει συγκροτήσει η ίδια η Επιτροπή οι οποίεςόmicroως δεν συmicromicroετέχουν στις επίσηmicroες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που καθο-ρίζονται στη Συνθήκη ή στη θέσπιση του παράγωγου δικαίου Θα αρχίσουν ναισχύουν από το 2003 και θα υπόκεινται σε συνεχή εποπτεία καθώς και σε αξιο-λόγηση το τρίτο έτος ύστερα από την έναρξη ισχύος τους Όπως επισηmicroαίνε-ται στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή θα εξετά-σει κατά πόσον οι δικές της κατευθυντήριες γραmicromicroές θα microπορέσουν να αποτε-λέσουν τη βάση για microία κοινή προσέγγιση όλων των κοινοτικών οργάνων καιτων κρατών microελών στον τοmicroέα αυτόν

4 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα την αξιολόγηση του αντικτύπου (2) η Επιτροπήδεσmicroεύεται ―ξεκινώντας από το 2003― να διεξαγάγει σταδιακά αξιολογήσειςτου αντικτύπου όλων των σηmicroαντικών νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβου-λιών οι οποίες να καλύπτουν την αξιολόγηση του αντικτύπου στο ρυθmicroιστικόπεδίο αλλά και στη βιώσιmicroη ανάπτυξη (στους τοmicroείς της οικονοmicroίας της κοι-

21

(1) COM(2002) 713 (2) COM(2002) 276

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

νωνίας και του περιβάλλοντος) Η αξιολόγηση αυτή θα καταστήσει ευκολότε-ρη την απόφαση για την ενδεχόmicroενη ανάληψη δράσης σε κοινοτικό επίπεδοσύmicroφωνα microε τη Συνθήκη και το πρωτόκολλο περί εφαρmicroογής των αρχών τηςεπικουρικότητας και της αναλογικότητας ενώ παράλληλα θα βοηθήσει να βελ-τιωθεί η ποιότητα και η συνεκτικότητα των κοινοτικών πολιτικών

Η προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την αξιολόγηση του αντικτύπουσηmicroατοδοτεί microία σηmicroαντική στροφή προς microία νέα ρυθmicroιστική παιδεία η οποίαθα ενσωmicroατώνει όλες τις υπάρχουσες τοmicroεακές αξιολογήσεις του άmicroεσου καιτου έmicromicroεσου αντικτύπου των προτεινόmicroενων microέτρων σε ένα ενιαίο εργαλείοΑυτή τη στιγmicroή καταρτίζονται λεπτοmicroερείς κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη διε-ξαγωγή αυτών των αξιολογήσεων από τις υπηρεσίες της Επιτροπής

Η Επιτροπή έχει προτείνει και στα άλλα θεσmicroικά όργανα να αναλάβουν τη διε-ξαγωγή αξιολογήσεων όσον αφορά τον αντίκτυπο που ενδέχεται να έχουνσηmicroαντικές τροποποιήσεις στις προτάσεις της Επιτροπής Αυτό το θέmicroα εξετά-ζεται επί του παρόντος στο πλαίσιο των διαπραγmicroατεύσεων για microία διοργανι-κή συmicroφωνία σχετικά microε την καλύτερη ρύθmicroιση Ανάλογα η Επιτροπή κάλεσετα κράτη microέλη να διεξαγάγουν αξιολογήσεις του αντικτύπου έτσι ώστε να βελ-τιώσουν την ποιότητα των εθνικών microέτρων microεταφοράς ειδικότερα για τυχόνσυmicroπληρωmicroατικές διατάξεις που προστίθενται στις νοmicroοθετικές πράξεις καθώςκαι για τα microέτρα που κοινοποιούνται στην Επιτροπή δυνάmicroει της οδηγίας9834ΕΚ (1)

Μία συγκεκριmicroένη πρωτοβουλία που αποβλέπει στο να προσδιορίσει τον αντί-κτυπο των προτεινόmicroενων νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβουλιών είναι ηΕυρωπαϊκή ∆οκιmicroαστική Οmicroάδα των Επιχειρήσεων (European Business TestPanel) Με τη χρήση των microέσων που παρέχει η πρωτοβουλία της διαλογικήςχάραξης πολιτικής (IPM) και microε τη βοήθεια των κρατών microελών η Επιτροπήαυτή τη στιγmicroή συγκροτεί την εν λόγω δοκιmicroαστική οmicroάδα η οποία απαρτίζε-ται από 4 000 επιχειρήσεις όλων των microεγεθών και όλων των κλάδων

5 Το σχέδιο δράσης για την καλύτερη ρύθmicroιση έθεσε επίσης το ευρύτερο θέmicroατης επιλογής των κατάλληλων microέσων για την κοινοτική δράση για το οποίο ηΕπιτροπή επιφυλάσσεται του δικαιώmicroατός της να υποβάλλει συmicroπληρωmicroατι-κές προτάσεις ανάλογα microε την πρόοδο των εργασιών της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης (2)

Η Επιτροπή ανέφερε ότι οι κανονισmicroοί και οι οδηγίες πρέπει να χρησιmicroοποι-ούνται σύmicroφωνα microε το πνεύmicroα και το γράmicromicroα της συνθήκης για την ΕΚ οικανονισmicroοί πρέπει να χρησιmicroοποιούνται microόνον για δράση που απαιτεί οmicroοιό-microορφη εφαρmicroογή σε όλα τα κράτη microέλη οι οδηγίες σύmicroφωνα microε τον αρχικόορισmicroό τους στη Συνθήκη πρέπει να αποτελούν νοmicroοθετικό microέσο για τη θέσπι-ση νοmicroικού πλαισίου και στόχων προς επίτευξη

22

(1) Οδηγία 9834ΕΚ για την καθιέρωση microιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τοmicroέα των τεχνικών προτύπωνκαι κανονισmicroών

(2) COM(2002) 275

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή σκοπεύει να εξασφαλίσει στο βαθmicroό του δυνατού ότι οι οδηγίεςείναι γενικής φύσης και καλύπτουν τους στόχους τις περιόδους ισχύος και τιςουσιαστικές πτυχές της νοmicroοθεσίας Είναι ευθύνη του νοmicroοθέτη να αποφασίσειποια microορφή θα λάβουν αυτές οι ουσιαστικές πτυχές microε απόφαση πολιτικήςκαι να εξασφαλίσει ότι τα τεχνικά θέmicroατα και οι λεπτοmicroέρειες θα καθοριστούναπό τα σχετικά εκτελεστικά microέτρα Αυτός ο περιορισmicroός των οδηγιών microε τηνπρόθεση ―microεταξύ άλλων― να απλοποιηθεί η νοmicroοθεσία δεν πρέπει να θίξειτις νοmicroοθετικές εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίουαντίθετα θα τους δώσει τη δυνατότητα να συγκεντρωθούν στις θεmicroελιώδειςπτυχές της νοmicroοθέτησης

6 Στη Λευκή Βίβλο και στη συνέχεια στο σχέδιο δράσης της για καλύτερες ρυθ-microίσεις η Επιτροπή προτείνει να γίνεται microεγαλύτερη χρήση εναλλακτικών λύσε-ων αντί της παραδοσιακής νοmicroοθεσίας χωρίς να υπονοmicroεύονται οι διατάξειςτης Συνθήκης ή τα προνόmicroια του νοmicroοθέτη Υπενθυmicroίζει επίσης ότι η συνθήκηγια την ΕΚ προβλέπει ήδη ειδικές microορφές από κοινού ρύθmicroισης παραπέmicroπο-ντας στα άρθρα 138 και 139 της συνθήκης για την ΕΚ σύmicroφωνα microε τα οποία οικοινωνικοί εταίροι microπορούν να συνάπτουν νοmicroικά δεσmicroευτικές συmicroφωνίες σεκοινοτικό επίπεδο

Υπάρχουν αρκετά εργαλεία τα οποία microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν σε ειδικέςπεριπτώσεις για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης απλουστεύοντας ταυ-τόχρονα τις νοmicroοθετικές δραστηριότητες και την ίδια τη νοmicroοθεσία (από κοι-νού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοιχτή microέθοδος συντονισmicroού)

Στο πλαίσιο microιας νοmicroοθετικής πράξης η από κοινού ρύθmicroιση επιτρέπει τηνυλοποίηση των στόχων που καθορίζει ο νοmicroοθέτης microέσω microέτρων που εφαρmicroό-ζονται από δραστήριες και αναγνωρισmicroένες πλευρές στον εν λόγω τοmicroέα ΗΕπιτροπή παραmicroένει πεπεισmicroένη ότι η από κοινού ρύθmicroιση είναι microια επιλογήγια την εστίαση του νοmicroοθετικού έργου στα ουσιώδη στοιχεία και για τηναπλούστευση και βελτίωση της εφαρmicroογής ― που περιορίζεται από κριτήριαπου θα καθοριστούν σε microια microελλοντική διοργανική συmicroφωνία για καλύτερεςρυθmicroίσεις Η αυτορρύθmicroιση αφορά πολυάριθmicroες πρακτικές κοινούς κανόνεςδεοντολογικούς κώδικες και εθελοντικές συmicroφωνίες που οι οικονοmicroικοί φορείςοι κοινωνικοί παράγοντες οι ΜΚΟ και οι οργανωmicroένες οmicroάδες καθορίζουνεθελοντικά για τη ρύθmicroιση και οργάνωση των δραστηριοτήτων τους Αντίθεταmicroε την από κοινού ρύθmicroιση η αυτορρύθmicroιση δεν προϋποθέτει νοmicroοθετικήπράξη Η Επιτροπή έχει προτείνει κριτήρια και τρόπους χρήσης αυτών καιπαρόmicroοιων εναλλακτικών microέσων για την επιδίωξη των στόχων της Συνθήκηςκαι επί του παρόντος αποτελούν αντικείmicroενο διαπραγmicroατεύσεων για microια διορ-γανική συmicroφωνία Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε προσανατολισmicroούςγια το ρόλο της ανοικτής microεθόδου συντονισmicroού και στην Ετήσια ΣτρατηγικήΠολιτικής για το 2003 προσδοκεί να διεξάγει στρατηγική αξιολόγηση του κατάπόσο είναι αποτελεσmicroατική η microέθοδος στους τοmicroείς όπου εφαρmicroόστηκε αρχικά

7 Η Επιτροπή πρότεινε να γίνει σηmicroαντική προσπάθεια απλούστευσης τουσώmicroατος της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και microείωσης του όγκου της microε την υπο-

23

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

στήριξη του Συmicroβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Η Επιτροπήπροτείνει τα όργανα να καθορίσουν από κοινού ένα πρόγραmicromicroα για τηναπλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θα προσδιορίσει τουςτοmicroείς προτεραιότητας που χρειάζονται απλούστευση και θα ενηmicroερώσει ανά-λογα το νοmicroοθέτη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο τα οποία ωςνοmicroοθέτης θα πρέπει να εγκρίνουν τελικά τις προτάσεις για τις απλουστευmicroέ-νες νοmicroοθετικές πράξεις θα πρέπει να προσαρmicroόσουν τις microεθόδους εργασίαςτους για να επιτύχουν ταχύτερες και πιο αποτελεσmicroατικές διαδικασίες απλού-στευσης της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θεωρεί πολύ σηmicroαντικό ηδιοργανική συmicroφωνία για καλύτερες ρυθmicroίσεις να καλύπτει την άποψη αυτήκαι να ενσωmicroατώνει και να ενισχύει το συνεχιζόmicroενο έργο σχετικά microε το πρό-γραmicromicroα κωδικοποίησης που ξεκίνησε η Επιτροπή τον Νοέmicroβριο του 2001 (1)καθώς και το έργο για την αναδιατύπωση (2)

322 Καλύτερη εφαρmicroογή

1 Με βάση τη γενική περιγραφή των καλύτερων ρυθmicroίσεων και του επαναπροσ-διορισmicroού των πολιτικών και των οργάνων στη Λευκή Βίβλο καθώς και τιςπρωτοβουλίες της Επιτροπής για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή και καλύτερες πολιτι-κές η Επιτροπή ενέκρινε επίσης αρκετές σηmicroαντικές προτάσεις για την καλύ-τερη εφαρmicroογή της κοινοτικής δράσης

2 Το άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ παρέχει microια σηmicroαντική βάση για τονεκτελεστικό ρόλο της Επιτροπής Η εφαρmicroογή του που διέπεται από το συνα-φές παράγωγο δίκαιο για τους όρους άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτή-των [η επονοmicroαζόmicroενη laquoεπιτροπολογίαraquo (3)] έχει εποmicroένως ζωτική σηmicroασίαγια τις προσπάθειες επαναπροσδιορισmicroού των οργάνων και την επίτευξη τωνεπιθυmicroητών βελτιώσεων της νοmicroιmicroότητας της αποτελεσmicroατικότητας και τηςαξιοπιστίας της Κοινότητας

Η Επιτροπή υποστηρίζει στη Λευκή Βίβλο ότι ο στόχος του επαναπροσδιορι-σmicroού των οργάνων θα δικαιολογούσε την επανεξέταση εάν όχι την κατάργη-ση των υφιστάmicroενων διαδικασιών διαχείρισης και ρύθmicroισης Αυτό πρέπει νασυνδυαστεί microε τη νέα εξισορρόπηση των αρmicroοδιοτήτων των θεσmicroικών οργά-νων περιορίζοντας την Επιτροπή στην κύρια αρmicroοδιότητα της εκτελεστικήςνοmicroοθεσίας και την ενίσχυση της δυνατότητας των δύο κλάδων του κοινοτι-κού νοmicroοθέτη (Κοινοβούλιο και Συmicroβούλιο) να ελέγχουν την άσκηση των εκτε-λεστικών αρmicroοδιοτήτων της Επιτροπής τουλάχιστον στους τοmicroείς που υπόκει-νται σε διαδικασία συναπόφασης (άρθρο 251 της συνθήκης για την ΕΚ)

Σύmicroφωνα microε τους προσανατολισmicroούς αυτούς και διατηρώντας την πρόσβασηστην αναγκαία εmicroπειρογνωmicroοσύνη των εκπροσώπων των κρατών microελών η

24

(1) COM(2001) 645(2) ∆ιοργανική συmicroφωνία της 28ης Νοεmicroβρίου 2001 για microια πιο συστηmicroατοποιηmicroένη χρήση της τεχνικής της ανα-

διατύπωσης των νοmicroικών πράξεων ∆ηmicroοσιεύθηκε στην ΕΕ C 77 της 2832002 (σ 1-3)(3) Απόφαση 1999468EΚ του Συmicroβουλίου

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της απόφασης 1999468EΚ (1) του Συmicro-βουλίου Συγκεκριmicroένα προτείνει την αναθεώρηση της υφιστάmicroενης ρυθmicroιστι-κής διαδικασίας για την εφαρmicroογή microέτρων σύmicroφωνα microε τη διαδικασία συνα-πόφασης εισάγοντας δύο ξεχωριστές φάσεις Κατά την αρχική εκτελεστικήφάση η Επιτροπή θα υποβάλλει τα σχέδια microέτρων σε microια επιτροπή εκπροσώ-πων των κρατών microελών Εάν έως τη λήξη της προθεσmicroίας που θα καθοριστείαπό την Επιτροπή η επιτροπή εκφράσει αντίθεση στο σχέδιο microέτρου θα δοθείεπιπλέον χρόνος στην Επιτροπή για την εξεύρεση λύσης Το σχέδιο microέτρου τηςΕπιτροπής θα προωθηθεί στη συνέχεια κατά τη δεύτερη φάση ελέγχου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο Οποιοδήποτε από τα όργανααυτά εντός καθορισmicroένης προθεσmicroίας microπορεί να εκφράσει την αντίθεσή τουστο σχέδιο microέτρου εφαρmicroογής της Επιτροπής και στην περίπτωση αυτή η Επι-τροπή microπορεί είτε να υποβάλλει νοmicroοθετική πρόταση ή να προχωρήσει στηνέγκριση του microέτρου εφαρmicroογής ενδεχοmicroένως τροποποιηmicroένου σύmicroφωνα microε τιςθέσεις του Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η διαδικασία αυτή συmicroπληρώ-νεται microε microια επείγουσα διαδικασία που επιτρέπει τη θέση σε ισχύ των microέτρωνεφαρmicroογής προτού γίνουν οι έλεγχοι του νοmicroοθέτη Αυτή η αλλαγή των διαδι-κασιών laquoεπιτροπολογίαςraquo θα έχει microεταβατική φύση εν αναmicroονή ενός νέουσυστήmicroατος εκχώρησης εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων βάσει της αναθεώρησηςτων Συνθηκών (βλέπε το σηmicroείο 34)

3 Η Λευκή Βίβλος υποστήριξε ότι η δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών microεσαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς αρmicroοδιότητας θα βοηθούσε στη βελτίωση τουτρόπου εφαρmicroογής και επιβολής των κανόνων σε ολόκληρη την ΕΚ Προβλέ-ποντας ένα διαρκώς microεγαλύτερο ρόλο για τους ρυθmicroιστικούς οργανισmicroούς ηΛευκή Βίβλος πρότεινε ορισmicroένες προϋποθέσεις για τους οργανισmicroούς αυτούςκαι ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα υπέβαλε λεπτοmicroερές πλαίσιο για τη δηmicroι-ουργία τη λειτουργία και την εποπτεία των microελλοντικών ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση που καθορίζει τοπλαίσιο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (2) για να διευκολύνει τη δηmicroιουργίατων οργανισmicroών αυτών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ενότητα και την ακε-ραιότητα της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΚ Το λεπτοmicroερές πλαίσιοπροβλέπει κριτήρια για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (ιδρυτικήπράξη νοmicroική υπόσταση τόπος) τη λειτουργία τους (πεδίο αρmicroοδιοτήτωνδιευθυντικά όργανα καθεστώς του διευθυντή δυνατότητες προσφυγής διοι-κητικές και προϋπολογιστικές διαδικασίες) και τους microηχανισmicroούς της Κοινό-τητας για τον έλεγχο των οργανισmicroών αυτών (διοικητικοί πολιτικοί οικονοmicroι-κοί και νοmicroικοί έλεγχοι) Η Επιτροπή κάλεσε το Κοινοβούλιο και το Συmicroβού-λιο να επισηmicroοποιήσουν το πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών βάσει των αρχών που καθορίζονται στην ανακοίνωσή της

25

(1) COM(2002) 719(2) COM(2002) 718

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 9: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

∆Ι∆ΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΠΟΚΟΜΙΖΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΝΤΙ∆ΡΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΛΕΥΚΗ ΒΙΒΛΟ

σύνης ενώ παράλληλα θα ζητείται η γνώmicroη του κοινού και των ενδιαφερόmicroενωνσυντελεστών Όλα αυτά πρέπει να διενεργούνται microε διαφάνεια έτσι ώστε να microπο-ρεί το κοινό να τα ελέγξει

bull Χρειάζονται πιο εστιασmicroένα ευρωπαϊκά θεσmicroικά όργανα microε σαφέστερες αρmicroο-διότητες

Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι microέσα από τις δηmicroόσιες διαβουλεύσεις καταδεικνύε-ται η ανάγκη για σαφέστερη πιο διαφανή και πιο ελέγξιmicroη κατανοmicroή αρmicroοδιοτή-των microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της ΕΕ όπως και η ίδια υποστήριξε στηΛευκή Βίβλο και ενώπιον της Συνέλευσης Για το σκοπό αυτόν απαιτείται έναςσαφέστερος διαχωρισmicroός microεταξύ νοmicroοθετικών και εκτελεστικών καθηκόντων καιη διασαφήνιση και επιβεβαίωση των εκτελεστικών καθηκόντων της Επιτροπήςαπέναντι στα κράτη microέλη

Η Επιτροπή υποβάλλει σχετικές προτάσεις στη Συνέλευση αποβλέποντας στηνπροσαρmicroογή της Συνθήκης Επιπλέον εν αναmicroονή των πιθανών microελλοντικώναλλαγών της Συνθήκης η Επιτροπή προτείνει microέτρα για την επιδίωξη των στόχωναυτών microε την εκmicroετάλλευση των δυνατοτήτων που προσφέρονται στην παρούσαΣυνθήκη Ειδικότερα προτείνει τροποποιήσεις στο γενικό σύστηmicroα των επιτρο-πών που αποτελούνται από εκπροσώπους των κρατών microελών και επικουρούν τηνΕπιτροπή κατά την άσκηση των εκτελεστικών της καθηκόντων (η επονοmicroαζόmicroε-νη laquoεπιτροπολογίαraquo) καθώς και ένα πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικώνφορέων σε κοινοτικό επίπεδο

Επιπλέον σύmicroφωνα microε το βασικό καθήκον της Επιτροπής να εξασφαλίζει τηνεφαρmicroογή και την επιβολή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας προβλέπεται microία νέα καιπιο αποτελεσmicroατική προσέγγιση για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων τωνκοινοτικών νόmicroων

23 Προς microία κοινή αντίληψη της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης

Μέρος του κοινού που συmicromicroετείχε στη διαβούλευση διαπιστώνει microε λύπη του τουςπεριορισmicroούς που υπάρχουν στη Λευκή Βίβλο όσον αφορά το περιεχόmicroενο τηςέννοιας laquoδιακυβέρνησηraquo η οποία εστιάζεται κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητακαι την αποδοτικότητα του κοινοτικού συστήmicroατος λήψης αποφάσεων ενώ αγνο-εί ζητήmicroατα δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας και δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος στηνευρωπαϊκή ολοκλήρωση τα οποία εκλαmicroβάνονται ως πιο σηmicroαντικά

Η Επιτροπή έχει υπογραmicromicroίσει ότι το πρόγραmicromicroα εργασίας που αφορά την ευρω-παϊκή διακυβέρνηση δεν πρέπει να περιοριστεί στη Λευκή Βίβλο ή στα θέmicroαταπου αυτή θέτει Η Λευκή Βίβλος αποσκοπούσε στο να προωθήσει την ανάπτυξητης ευρωπαϊκής διακυβέρνησης εστιάζοντας σε επιλεγmicroένα θέmicroατα υπό ορισmicroέ-νες συνθήκες Ειδικότερα η Λευκή Βίβλος υπέθετε ένα σταθερό θεσmicroικό πλαίσιοκαι microία σταθερή Συνθήκη microε πυρήνα microία ενισχυmicroένη κοινοτική microέθοδο Έτσι οιαλλαγές της Συνθήκης όσον αφορά τις δυνατότητες διακυβέρνησης επαφίονταιγενικά στην ξεχωριστή διαδικασία που έχει σήmicroερα δροmicroολογήσει η Συνέλευση

9

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ενόψει της διακυβερνητικής διάσκεψης του 2004 Επιπλέον κατά την εξέταση τουρόλου της ίδιας της Επιτροπής στην ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Λευκή Βίβλοςεστιάστηκε στη βελτίωση του ρόλου αυτού όσον αφορά τα εκτελεστικά καθήκο-ντα και τη χάραξη πολιτικής αλλά πολύ λιγότερο στο ρόλο της Επιτροπής ωςευρωπαϊκής δηmicroόσιας διοίκησης (η οποία υπόκειται στο τρέχον πρόγραmicromicroαmicroεταρρύθmicroισης) Τέτοιου είδους περιορισmicroοί στη Λευκή Βίβλο οδήγησαν ενδεχο-microένως σε microη ηθεληmicroένες ερmicroηνείες microιας στενής ατζέντας διακυβέρνησης η οποίαστην ουσία είναι αντίθετη microε την επιθυmicroία της Επιτροπής να διατηρήσει microίαευρεία προοπτική για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

10

3 Εφαρmicroογή της Λευκής Βίβλου

Η Λευκή Βίβλος για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση διατύπωσε βασικές προτάσειςγια αλλαγή σε τέσσερις ευρείς τοmicroείς δράσης laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo laquoκαλύτε-ρες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo laquoη συmicroβολή της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo και laquoεπαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνωνraquo

31 Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των microη θεσmicroικώνσυντελεστών στη χάραξη πολιτικής και ―έως έναν συγκεκριmicroένο βαθmicroό― στηνεφαρmicroογή της πολιτικής βρίσκονται σαφώς στο επίκεντρο της microεταρρύθmicroισης τηςδιακυβέρνησης η οποία αποσκοπεί στο να φέρει την Ευρωπαϊκή Ένωση κοντύ-τερα στους πολίτες της Αντικατοπτρίζοντας την επίγνωση της Επιτροπής ότι οιπολίτες αντιλαmicroβάνονται την ΕΕ ως πολύ laquomicroακρινήraquo αλλά κυρίως εκφράζονταςτην πραγmicroατική δέσmicroευση για εmicroπλουτισmicroό των διαδικασιών χάραξης πολιτικήςη Λευκή Βίβλος προτείνει τη συmicromicroετοχή της laquoβάσηςraquo στην ευρωπαϊκή διακυβέρ-νηση microέσω διαφόρων διαδικασιών και παραγόντων

311 Πρώτος άξονας δράσης πληροφόρηση και επικοινωνία για να γίνει πιο ανοικτός οτρόπος λειτουργίας της Ένωσης

1 Η Λευκή Βίβλος ζητά τη βελτίωση της πληροφόρησης τη βελτίωση της αmicroεσό-τητας και της διαφάνειας και την εξασφάλιση microιας πιο προορατικής επικοινω-νίας microεταξύ των παραγόντων του δηmicroόσιου τοmicroέα (θεσmicroικά όργανα κράτηmicroέλη κλπ) και των πολιτών της Ευρώπης Όσον αφορά την επικοινωνία η Επι-τροπή επιβεβαιώνει την προσήλωσή της σε ένα πολύγλωσσο περιβάλλον Προ-τείνει στα ευρωπαϊκά θεσmicroικά όργανα να εξακολουθήσουν και το 2002 να ανα-πτύσσουν την ηλεκτρονική εφαρmicroογή EUR-Lex ως ενιαίο πολύγλωσσο κόmicroβοσε απευθείας σύνδεση όπου το κοινό θα microπορεί να παρακολουθήσει τηνπορεία των προτάσεων πολιτικής σε όλα τα στάδια της διαδικασίας λήψηςαποφάσεων Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο πρέπει να παρέ-χουν πιο γρήγορα πληροφορίες για όλα τα στάδια της διαδικασίας συναπόφα-σης ιδίως όσον αφορά την τελική laquoφάση του συmicroβιβασmicroούraquo Τέλος η ΛευκήΒίβλος καλεί τα κράτη microέλη να προωθήσουν τον δηmicroόσιο διάλογο για τιςευρωπαϊκές υποθέσεις

2 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η ανακοίνωση της Επιτροπής γιαένα νέο πλαίσιο συνεργασίας σε δραστηριότητες της πολιτικής της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης στον τοmicroέα της πληροφόρησης και επικοινωνίας (1) αποδεικνύειτην επιθυmicroία της Επιτροπής να ενηmicroερώνει πιο ενεργά το ευρύ κοινό για τιςευρωπαϊκές υποθέσεις σε microόνιmicroη συνεργασία microε άλλα όργανα-εταίρους Το

11

(1) COM(2001) 354

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Συmicroβούλιο και το Κοινοβούλιο χαιρέτισαν αυτή την πρωτοβουλία Η Επιτρο-πή εξέδωσε microία δεύτερη ανακοίνωση σχετικά microε το περιεχόmicroενο και την προ-σέγγιση της προτεινόmicroενης δράσης microε τίτλο laquoΜία στρατηγική πληροφόρησηςκαι επικοινωνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσηςraquo (1) στην οποία διαmicroορφώνεταιmicroία νέα δισχιδής προσέγγιση

bull πρέπει να δοθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση η ικανότητα να διατυπώνει και ναδιαδίδει microηνύmicroατα προσαρmicroοσmicroένα και εστιασmicroένα στα θέmicroατα προτεραιό-τητάς της Αυτή η ικανότητα πρέπει να αναπτυχθεί κατά τρόπο σφαιρικό καισυνεκτικό και να βασίζεται σε σαφείς στόχους που έχουν θέσει τα ίδια ταθεσmicroικά όργανα

bull πρέπει να καθιερωθεί microία εθελοντική εταιρική σχέση συνεργασίας microε τακράτη microέλη η οποία να στηρίξει την πραγmicroατική αλληλεπίδραση microεταξύαφενός των δοmicroών και της τεχνογνωσίας τους και αφετέρου των δραστηριο-τήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης

3 Η κεντρική υπηρεσία Europe Direct (2) η οποία είναι προσπελάσιmicroη και τηλε-φωνικώς και microέσω του ∆ιαδικτύου εξακολουθεί να απαντά σε microεγάλο αριθmicroόαιτηmicroάτων για ενηmicroέρωση γενικής φύσης Το 2002 λειτούργησε εκ νέου η Υπη-ρεσία Προσανατολισmicroού για τους Πολίτες (Citizens Signpost Service) (3) ηοποία παρέχει πληροφορίες σχετικά microε τα δικαιώmicroατα των πολιτών και microε ταπροβλήmicroατα που προκύπτουν στην εσωτερική αγορά Οι χρήστες (οι οποίοιεπικοινωνούν microέσω δωρεάν τηλεφωνικής γραmicromicroής ή microέσω ∆ιαδικτύου) microπο-ρούν να χρησιmicroοποιήσουν οποιαδήποτε από τις έντεκα επίσηmicroες γλώσσες τηςΈνωσης και οι εmicroπειρογνώmicroονες που είναι επιφορτισmicroένοι microε τη διεκπεραίω-ση των ερωτηmicroάτων πρέπει να απαντήσουν εντός τριών εργάσιmicroων ηmicroερώνΈνα δίκτυο που απευθύνεται ειδικά στις επιχειρήσεις Solvit (4) άρχισε να λει-τουργεί σε απευθείας σύνδεση τον Ιούλιο 2002 βασιζόmicroενο στα κέντρα συντο-νισmicroού των κρατών microελών που από το 1997 και εξής είναι αρmicroόδια για τη διεκ-περαίωση των προβληmicroάτων που αντιmicroετωπίζουν οι επιχειρήσεις στην ενιαίααγορά Η δικτυακή εργασία αυτής της υπηρεσίας θα εντείνει την αmicroοιβαίαπίεση microεταξύ οmicroοτίmicroων και θα δηmicroιουργήσει αλληλεπιδράσεις microε τις οποίες θαβελτιωθεί η ποιότητα των υπηρεσιών και θα παρασχεθούν πληροφορίες σχετι-κά microε αυτές Οι ιστοσελίδες laquo∆ιάλογος microε τους πολίτεςraquo και laquo∆ιάλογος microε τιςεπιχειρήσειςraquo (5) παρέχουν πρόσβαση σε πληροφορίες που αφορούν τα δικαι-ώmicroατα του ατόmicroου και των επιχειρήσεων microέσα στην εσωτερική αγορά καιπαράλληλα βοηθούν στην επίλυση των προβληmicroάτων

4 Η αmicroφίδροmicroη επικοινωνία που προσφέρεται στους πολίτες έχει αναπτυχθείσηmicroαντικά από την έκδοση της Λευκής Βίβλου τον Ιούλιο 2001 Ο ιστοχώρος

12

(1) COM(2002) 350(2) httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml(3) httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm(4) httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_elhtm(5) httpeuropaeuintcitizens και httpeuropaeuintbusiness

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Futurum (1) τον οποίο διαχειρίζεται η Επιτροπή και ο επίσηmicroος ιστοχώρος τηςΣυνέλευσης προσφέρουν σε όλους την ευκαιρία να διατυπώσουν την άποψήτους και να συmicroβάλουν microε προτάσεις στη συζήτηση για το microέλλον της ΈνωσηςΟ ιστοχώρος της διακυβέρνησης έδωσε τη δυνατότητα για διάλογο πριν καιmicroετά την έκδοση της Λευκής Βίβλου Ο ιστοχώρος που είναι γνωστός microε τοόνοmicroα laquoΗ φωνή σας στην Ευρώπηraquo (2) ως microέρος της πρωτοβουλίας laquo∆ιαλογι-κή χάραξη πολιτικώνraquo (Interactive Policy Making ― IPM) ήδη προσφέρειστους πολίτες στους καταναλωτές και στις επιχειρήσεις την ευκαιρία να δια-δραmicroατίσουν ενεργό ρόλο στη διαδικασία διαmicroόρφωσης της πολιτικής της Επι-τροπής Στο πλαίσιο του ανανεωmicroένου εξυπηρετητή laquoEuroparaquo (3) οι αmicroφίδρο-microες διαλογικές διαδικασίες θα γίνουν κοινή πρακτική

5 Η διαφάνεια του έργου των θεσmicroικών οργάνων έχει βελτιωθεί κατά πολύΈχει τεθεί σε ισχύ ο κανονισmicroός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicro-βουλίου (4) για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοι-νοβουλίου του Συmicroβουλίου και της Επιτροπής Η Επιτροπή τροποποίησε τουςδιαδικαστικούς κανόνες της (5) Τα πρακτικά των συνεδριάσεων της Επιτρο-πής είναι διαθέσιmicroα στο ∆ιαδίκτυο ήδη από τον Ιανουάριο 2002 Ένα δηmicroόσιοmicroητρώο εγγράφων της Επιτροπής είναι επίσης διαθέσιmicroο microέσω ∆ιαδικτύου απότον Ιούνιο ενώ παράλληλα διατίθεται ευρέως ένας οδηγός του πολίτη για τηνπρόσβαση σε αυτά τα έγγραφα βάσει των διατάξεων των νέου κανονισmicroού Γιατην εφαρmicroογή του προαναφερθέντος κανονισmicroού το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοέλαβε έναν αριθmicroό εσωτερικών microέτρων (τροποποίηση των διαδικαστικώνκανόνων του και των υποχρεώσεων των microόνιmicroων υπαλλήλων και του λοιπούπροσωπικού του) και έθεσε στη διάθεση του κοινού το επίσηmicroο microητρώο τουτον Ιούνιο 2002 Το microητρώο του Συmicroβουλίου το οποίο είναι προσπελάσιmicroο απότο ∆ιαδίκτυο περιέχει παραποmicroπές σε έγγραφα του Συmicroβουλίου που παρή-χθησαν από το 1999 και εξής Μεταξύ αυτών τα έγγραφα που είναι διαθέσιmicroαστο κοινό είτε microπορούν να ανοιχτούν άmicroεσα από τη βάση δεδοmicroένων ή παρέ-χονται από την υπηρεσία πρόσβασης στα έγγραφα του Συmicroβουλίου

Η διαφάνεια του νοmicroοθετικού έργου του Συmicroβουλίου αναφέρθηκε στο Ευρω-παϊκό Συmicroβούλιο της Βαρκελόνης τον Μάρτιο σε microία παραποmicroπή που έγινε σεέκθεση της Γενικής Γραmicromicroατείας του Συmicroβουλίου Τον Ιούνιο το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο της Σεβίλλης αποφάσισε να καταστήσει τις συνεδριάσεις του Συmicro-βουλίου ανοικτές στο κοινό σε διάφορα στάδια της διαδικασίας λήψης απο-φάσεων Ο κατάλογος των σχετικών προτάσεων καταρτίζεται από το Συmicroβού-λιο στις αρχές κάθε εξαmicroήνου και στο τελικό στάδιο της διαδικασίας το κοινόέχει πρόσβαση στην ψηφοφορία και στις σχετικές εξηγήσεις

13

(1) Οι διευθύνσεις των ιστοσελίδων είναι αντίστοιχα httpeuropaeuintfuturum httpeuropean-conventioneuint httpeuropaeuintcommgouvernance httpeuropaeuintyourvoice

(2) httpeuropaeuintyourvoice(3) Ανακοίνωση του προέδρου στην Επιτροπή ― microε τη σύmicroφωνη γνώmicroη του αντιπροέδρου κ Kinnock και του

επιτρόπου κ Liikanen C(2001) 17532 (4) Κανονισmicroός (ΕΚ) αριθ 10492001(5) C(2001) 3714

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

6 Η πύλη EUR-Lex στον εξυπηρετητή Europa παρέχει πρόσβαση στην ΕπίσηmicroηΕφηmicroερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δίνοντας έτσι στους πολίτες τη δυνατό-τητα να microελετήσουν την κοινοτική νοmicroοθεσία σε όλους τους τοmicroείς Από τηνέναρξη λειτουργίας της τον Ιούνιο του 2001 η πύλη έχει υποστεί πολλές βελ-τιώσεις που την κατέστησαν πιο προσιτή και φιλική προς τους χρήστες Απότον Ιανουάριο 2002 και εξής όλα τα επίσηmicroα έγγραφα που είναι καταχωρηmicroέ-να στην EUR-Lex διατίθενται στο κοινό δωρεάν και αυτό ισχύει ιδιαίτερα γιαέγγραφα που έχουν δηmicroοσιευθεί στην Επίσηmicroη Εφηmicroερίδα ασχέτως της ηmicroε-ροmicroηνίας έγκρισης ή δηmicroοσίευσής τους και σε όλους τους microορφότυπους Ηπρόσβαση στην επαγγελmicroατική βάση δεδοmicroένων CELEX εξακολουθεί ναπαρέχεται microε πληρωmicroή (microε συνδροmicroή ή ανά περίοδο χρήσης) Από τον Απρί-λιο 2002 η EUR-Lex παρέχει microία εναρmicroονισmicroένη παρουσίαση όλων των ιστο-σελίδων της και είναι προσπελάσιmicroη από τον εξυπηρετητή Europa και απότους ιστοχώρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η βάσηδεδοmicroένων PreLex της Επιτροπής παρέχει πληροφορίες σε όλες τις γλώσσεςσχετικά microε την πρόοδο της νοmicroοθετικής διαδικασίας για την εκάστοτε νοmicroοθε-τική πράξη καθώς και συνδέσmicroους στα σχετικά κείmicroενα και στο OEIL τονοmicroοθετικό παρατηρητήριο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Με αυτόν τοντρόπο οι πολίτες microπορούν να βρουν πληροφορίες για τη νοmicroοθετική διαδικα-σία τις νοmicroοθετικές προτάσεις που εγκρίνει η Επιτροπή τα δελτία τύπουκαθώς και το τελικό κείmicroενο που εγκρίνεται Εξακολουθούν επίσης οι προ-σπάθειες για να εισαχθούν σε αυτές τις βάσεις δεδοmicroένων οι κοινές θέσεις τουΣυmicroβουλίου τα νοmicroοθετικά και τα δηmicroοσιονοmicroικά ψηφίσmicroατα οι πρωτοβου-λίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και οι πρωτοβουλίες της ΕυρωπαϊκήςΟικονοmicroικής και Κοινωνικής Επιτροπής και της Επιτροπής των Περιφερειών

312 ∆εύτερος άξονας δράσης προσέγγιση των πολιτών microέσω της περιφερειακής και της τοπικής αυτοδιοίκησης

1 Η Επιτροπή επιβεβαίωσε στη Λευκή Βίβλο ότι προτίθεται να καθιερώσει ένασυστηmicroατικότερο διάλογο ήδη από τα πρώτα στάδια της διαmicroόρφωσης τωνπολιτικών microε ευρωπαϊκές και εθνικές ενώσεις των περιφερειακών και τοπικώνδιοικήσεων και να εγκαινιάσει δοκιmicroαστικές laquoτριmicroερείς στοχοθετηmicroένες συmicro-βάσειςraquo σε ορισmicroένους σαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς Με αυτόν τον τρόπο θααπλοποιηθούν τα νοmicroοθετικά και εκτελεστικά καθήκοντα και οι πολιτικές πουέχουν άmicroεση επιρροή σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο

Ακόmicroα η Επιτροπή κάλεσε την Επιτροπή των Περιφερειών να διαδραmicroατίσειέναν πιο προορατικό ρόλο στην εξέταση των πολιτικών για παράδειγmicroα microέσωτης σύνταξης διερευνητικών εκθέσεων πριν από την υποβολή της εκάστοτεπρότασης από την Επιτροπή Ζήτησε επίσης από την Επιτροπή των Περιφε-ρειών να διοργανώσει την ανταλλαγή των ορθών πρακτικών που αφορούν τησυmicromicroετοχή των αρχών τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης στο προπα-ρασκευαστικό στάδιο των ευρωπαϊκών διαδικασιών λήψης αποφάσεων σεεθνικό επίπεδο Η Επιτροπή έχει απευθύνει έκκληση στα κράτη microέλη να εξε-τάσουν τρόπους για να βελτιώσουν τη συmicromicroετοχή των τοπικών και περιφερει-

14

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

ακών παραγόντων στη χάραξη των κοινοτικών πολιτικών και να ενθαρρύνουντη χρήση συmicroβατικών ρυθmicroίσεων microε τις περιφέρειες τους δήmicroους και τις κοι-νότητές τους χωρίς παράλληλα να θίγονται τα συνταγmicroατικά συστήmicroατά τους

2 Εκτός από τις ευρείες διαβουλεύσεις microε το κοινό η Επιτροπή στη Λευκή Βίβλογια την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση αναγνώρισε την ανάγκη να ενισχυθούν οισχέσεις microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης microέσα από τιςεθνικές και ευρωπαϊκές τους ενώσεις Σε αυτό το πλαίσιο οι υπηρεσίες της Επι-τροπής συντάσσουν έγγραφο εργασίας microε σκοπό να προσδιορίσουν εκείνα ταmicroέτρα που θα επιτρέψουν τη δηmicroιουργία δεσmicroών microε τις εθνικές και ευρωπαϊκέςενώσεις τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης και να καθορίσουν τόσο τηνεmicroβέλεια όσο και τις προϋποθέσεις ενός τέτοιου διαλόγου

Η Επιτροπή θα θέσει το εν λόγω έγγραφο στη διάθεση του κοινού στο ∆ιαδί-κτυο και θα το διαβιβάσει στις κυριότερες διαπεριφερειακές και τοπικές ενώ-σεις για να διατυπώσουν τη γνώmicroη τους όλα τα ενδιαφερόmicroενα microέρη Θα ζητη-θεί επίσης η γνώmicroη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της Επιτροπής των Περι-φερειών και των κρατών microελών Ύστερα από αυτό το στάδιο των διαβουλεύ-σεων η Επιτροπή θα είναι σε θέση κατά το πρώτο τρίmicroηνο του 2003 να εκδώ-σει ανακοίνωση η οποία θα τεθεί σε εφαρmicroογή από όλες τις υπηρεσίες της

3 Η Επιτροπή των Περιφερειών έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το microέρος τηςΛευκής Βίβλου που ασχολείται microε την περιφερειακή και την τοπική δηmicroοκρα-τία Η Λευκή Βίβλος αποτέλεσε αντικείmicroενο γνωmicroοδότησης τον Μάρτιο 2002στην οποία η Επιτροπή των Περιφερειών χαιρετίζει το έγγραφο αυτό microε ιδιαί-τερη αναφορά στα τmicroήmicroατα εκείνα που πραγmicroατεύονται την αποκέντρωση ήτη συνεργασία microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης Στηνίδια γνωmicroοδότηση η Επιτροπή των Περιφερειών αναφέρεται στις αλλαγές τωνmicroεθόδων εργασίας της που θα απαιτηθούν προκειmicroένου να είναι σε θέση ναδιαδραmicroατίσει έναν πιο ενεργό ρόλο στη διαmicroόρφωση της κοινοτικής δράσηςΗ Επιτροπή των Περιφερειών ζήτησε αφενός να της παραχωρηθούν ελεγκτι-κές αρmicroοδιότητες ώστε να microπορεί να επαληθεύει τη συmicromicroόρφωση ως προς τηναρχή της επικουρικότητας και αφετέρου να της δοθεί εντολή για να εποπτεύειτον αντίκτυπο των οδηγιών και των κανονισmicroών σε επίπεδο περιφερειακής καιτοπικής αυτοδιοίκησης Οι πρόεδροι των δύο οργάνων της Επιτροπής και τηςΕπιτροπής των Περιφερειών υπέγραψαν πρωτόκολλο συνεργασίας το οποίοαντικατοπτρίζοντας τις αρχές της διακυβέρνησης καθορίζει τις διαδικασίεςσυνεργασίας microεταξύ των δύο οργάνων Το εν λόγω πρωτόκολλο αποσκοπείστο να βελτιώσει την εκτέλεση των συmicroβουλευτικών καθηκόντων της Επιτρο-πής των Περιφερειών αυξάνοντας τη συmicromicroετοχή της στην πολιτική συζήτησηκαι τη συνεργασία σε θέmicroατα ενηmicroερωτικής και επικοινωνιακής πολιτικής

313 Τρίτος άξονας δράσης συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών Πιο αποτελεσmicroατικέςκαι πιο ανοικτές διαβουλεύσεις για τη διαmicroόρφωση των κοινοτικών πολιτικών

1 Η Λευκή Βίβλος απευθύνει έκκληση για microεγαλύτερη διαφάνεια και διαβου-λεύσεις microε τους συντελεστές της κοινωνίας των πολιτών κατά τη διαmicroόρφωση

15

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

των κοινοτικών πολιτικών Η προτεινόmicroενη συmicromicroετοχή και η γνωmicroοδότηση τηςκοινωνίας των πολιτών διαφέρει από τον διοργανικό διάλογο (microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο την Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επι-τροπή των Περιφερειών) και από τον κοινωνικό διάλογο microεταξύ των εργοδοτώνκαι των εργαζοmicroένων βάσει των άρθρων 137 έως 139 της συνθήκης για την ΕΚ

Λόγω του ιδιαίτερα αντιπροσωπευτικού χαρακτήρα τους οι συνδικαλιστικέςοργανώσεις και οι ενώσεις των εργοδοτών κατέχουν ιδιαίτερη θέση στη δια-microόρφωση της κοινωνικής πολιτικής Σε κοινοτικό επίπεδο η συνθήκη για τηνΕΚ απαιτεί από την Επιτροπή να ζητά τη γνώmicroη των εργοδοτών και των εργα-ζοmicroένων κατά την εκπόνηση προτάσεων στον τοmicroέα της κοινωνικής πολιτικήςΚάτω από ορισmicroένες συνθήκες τα δύο αυτά microέρη microπορούν να καταλήξουν σεδεσmicroευτικές συmicroφωνίες που στη συνέχεια microετατρέπονται σε κοινοτική νοmicroοθε-σία Αυτός ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων είναι καλά εδραιωmicroένος

2 Ως αποτέλεσmicroα του έργου για τη βελτίωση της διακυβέρνησης οι σχέσεις τηςΕπιτροπής microε την κοινωνία των πολιτών έχουν τώρα πλέον επισηmicroοποιηθεί καιείναι πιο διαφανείς Η Επιτροπή έχει υιοθετήσει γενικές αρχές και ελάχιστεςπροδιαγραφές για τις διαβουλεύσεις microε microη θεσmicroικά ενδιαφερόmicroενα microέρη (1)σε σχέση microε τις κυριότερες πρωτοβουλίες πολιτικής που προτείνει Οι ελάχιστεςαυτές προδιαγραφές θα ισχύσουν από το 2003 Αναmicroένεται ότι microε την εφαρmicroο-γή τους θα microπορούν όλοι οι ενδιαφερόmicroενοι παράγοντες να γνωρίζουν ακρι-βώς ποιος πρέπει να επικοινωνήσει microε ποιον όταν διαmicroορφώνεται microία νέαπολιτική έτσι ώστε όλα τα microέρη που επηρεάζονται από την πρόταση να συmicro-microετάσχουν περισσότερο και σε πιο δίκαιη βάση στη διαδικασία Η Επιτροπήθα εξασφαλίσει ότι οι πληροφορίες που χρειάζονται οι ενδιαφερόmicroενοι για ναδιατυπώσουν τα σχόλια και τις αντιδράσεις τους θα διατίθενται ευρέως σεπύλες πρόσβασης στο ∆ιαδίκτυο Οι ελάχιστες προδιαγραφές προβλέπουνmicroεταξύ άλλων microία περίοδο τουλάχιστον οκτώ εβδοmicroάδων για αντιδράσεις έναmicroηχανισmicroό επιβεβαίωσης της παραλαβής τους καθώς και την παρουσίαση στο∆ιαδίκτυο των αποτελεσmicroάτων των δηmicroόσιων αυτών διαβουλεύσεων

Ένα σχετικό συmicroβουλευτικό έγγραφο αποτέλεσε αντικείmicroενο δηmicroόσιων δια-βουλεύσεων microέχρι τις 31 Ιουλίου 2002 (2) Ως συνέπειά του η τελική δέσmicroη γενι-κών αρχών και ελάχιστων προδιαγραφών αποκτά σαφέστερη ευκρίνεια αλλάκαι συνδέεται στενά microε τις διαδικασίες αξιολόγησης του αντικτύπου της Επι-τροπής Επίσης αναλύονται λεπτοmicroερέστερα οι λειτουργικές συνέπειες αυτώντων γενικών αρχών και η χρήση κριτηρίων επιλογής για στοχοθετηmicroένες δια-βουλεύσεις Καθορίζοντας microία οmicroάδα-στόχο η Επιτροπή θα εξασφαλίσει ότιτα ενδιαφερόmicroενα microέρη θα έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν την άποψή τουςΑκόmicroα η Επιτροπή εξηγεί την προσέγγισή της η οποία συνίσταται στη microη ανά-πτυξη νοmicroικά δεσmicroευτικών διαδικασιών διαβούλευσης και στο σεβασmicroό τηςδιαχωριστικής γραmicromicroής microεταξύ των διαβουλεύσεων αυτών και των επίσηmicroωνδιαδικασιών λήψης αποφάσεων

16

(1) COM(2002) 704(2) COM(2002) 277 Τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης διατίθενται στην εξής διεύθυνση

httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

3 Η ιδέα της σύναψης πιο εκτεταmicroένων συmicroφωνιών σύmicroπραξης microε διάφορουςτοmicroείς της οργανωmicroένης κοινωνίας των πολιτών εξετάζεται ακόmicroα από τηνΕπιτροπή ∆εδοmicroένων των παρατηρήσεων που δέχθηκε κατά τις διαβουλεύ-σεις για τη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή προτιmicroά microια ρεαλιστική προσέγγιση microετην οποία να εξασφαλίζεται η επιτυχία της τήρησης γενικών προδιαγραφώνΠρέπει να υπενθυmicroιστεί ότι ο σκοπός αυτής της ενέργειας είναι διττός πρώτοννα επιτρέψει στην Επιτροπή να ζητήσει τη γνώmicroη των τοmicroέων-εταίρων της σεπιο ευρεία βάση από ότι απαιτούν οι ελάχιστες προδιαγραφές και δεύτεροννα ενθαρρύνει βάσει αυτών των συmicroφωνιών σύmicroπραξης τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών να κάνουν ορθολογικότερες τις εσωτερικές τους δοmicroέςνα δώσουν εγγυήσεις διαφάνειας και αντιπροσωπευτικότητας και να επιβεβαι-ώσουν την ικανότητά τους να microεταδίδουν πληροφορίες ή να διεξάγουν συζη-τήσεις στα κράτη microέλη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δήλωσε ότι προτιmicroά να microηδοθεί στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ένας ρόλος που είτε πλήρωςείτε εν microέρει ανήκει σε εκείνους που έχουν πολιτική ευθύνη και που εκλέγονταιmicroε καθολική ψηφοφορία Επίσης ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολι-τών εξέφρασαν την ανησυχία τους για το ότι έτσι θα καθιερωνόταν ένα de factoκαθεστώς προνοmicroιούχων ενώσεων

4 Η βάση δεδοmicroένων Coneccs (∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Κοινω-νία των Πολιτών) η οποία περιέχει πληροφορίες σχετικά microε τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο και microε τις διαδικα-σίες διαβούλευσης microεταξύ Επιτροπής και της κοινωνίας των πολιτών τέθηκεπλήρως σε λειτουργία τον Ιούνιο του 2002 Ο ιστοχώρος Coneccs στο ∆ιαδί-κτυο (1) παρέχει στο κοινό πληροφόρηση σχετικά microε τις microη κερδοσκοπικέςοργανώσεις που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς και σχετικά microε τις επι-τροπές και άλλους συmicroβουλευτικούς φορείς που χρησιmicroοποιεί η Επιτροπήκατά τις επίσηmicroες ή τις διαρθρωmicroένες διαβουλεύσεις της microε την κοινωνία τωνπολιτών Ο microόνος σκοπός του ευρετηρίου των οργανώσεων το οποίο καταρτί-στηκε σε εθελοντική βάση είναι να παρέχει πληροφορίες και όχι να χρησιmicroεύ-ει ως εργαλείο για την εξασφάλιση συγκατάθεσης Είναι ένα δυναmicroικό εργα-λείο που συνεχώς βελτιώνεται και το οποίο εντάχθηκε στην οργανωmicroένη συmicro-βουλευτική διαδικασία για τις ελάχιστες προδιαγραφές των διαβουλεύσεων microετην προϋπόθεση ότι δεν θα αποτελέσει σύστηmicroα διαπίστευσης ορισmicroένωνοργανώσεων ενώπιον της Επιτροπής

5 Εκτός από αυτό το γενικό εργαλείο υπάρχουν υπηρεσίες σε απευθείας σύν-δεση που απευθύνονται σε ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολιτών πουενδιαφέρονται ιδιαίτερα για ένα συγκεκριmicroένο θέmicroα (διεθνές εmicroπόριο εκπαί-δευση και πολιτισmicroός κλπ) Αυτές οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες δηmicroιουργήθηκαναπό τις διευθύνσεις της Επιτροπής που είναι αρmicroόδιες για την εκάστοτε σχετι-κή πολιτική

6 Η Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοι-νοτήτων υποδέχθηκε microε ικανοποίηση τη Λευκή Βίβλο Στη γνωmicroοδότησή της

17

(1) httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccs

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

του Μαρτίου 2002 microε θέmicroα τη Λευκή Βίβλο υπογράmicromicroισε την ύπαρξη στενούδεσmicroού microεταξύ του εν λόγω εγγράφου και της Συνέλευσης για το microέλλον τηςΈνωσης Η Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή τόνισε την ανάγκη να εξα-σφαλιστεί ότι τηρείται η οριζόντια και κάθετη επικουρικότητα και να καθορι-στούν κριτήρια microε τα οποία να εξασφαλίζεται ότι οι οργανώσεις της κοινωνίαςτων πολιτών είναι όντως αντιπροσωπευτικές Επίσης φρονεί ότι θα microπορούσεη ίδια να διαδραmicroατίσει κρίσιmicroο ρόλο στη διαmicroόρφωση και τη διάρθρωση τουδιαλόγου microε τους πολίτες και τονίζει τη σηmicroασία που έχει η αύξηση των πλη-ροφοριών που διατίθενται στους πολίτες σχετικά microε τα θεmicroελιώδη χαρακτηρι-στικά της Ένωσης καθώς και η microεγαλύτερη χρήση άλλων microέσων πλην τηςνοmicroοθεσίας Υπεγράφη πρωτόκολλο microε το οποίο η Επιτροπή και η ΕυρωπαϊκήΟικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή αναγνωρίζουν επίσηmicroα ότι στο πλαίσιοτης καθιέρωσης νέων microορφών διακυβέρνησης η ΕΟΚΕ είναι ιδιαίτερα κατάλ-ληλη ως microεσάζοντας microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της Ένωσης και της οργα-νωmicroένης κοινωνίας των πολιτών Ακόmicroα το πρωτόκολλο προβλέπει ρητά ότι ηΕπιτροπή πρέπει να καλεί την ΕΟΚΕ να διατυπώνει laquoδιερευνητικές γνωmicroοδο-τήσειςraquo και ότι αυτή η τελευταία πρέπει να εντείνει τις σχέσεις της microε την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών

314 Τέταρτος άξονας δράσης διασύνδεση microέσω δικτύων

1 Η Λευκή Βίβλος κατέγραψε και ανέλυσε σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδοτην αυξανόmicroενη κοινωνική και πολιτική σηmicroασία των δικτύων τα οποία νοού-νται ως σχέσεις ανταλλαγής και αλληλεπίδρασης microεταξύ ατόmicroων ήκαι οργα-νώσεων (κοινότητες αρχής περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης επιχει-ρήσεις διοικητικές υπηρεσίες ερευνητικά κέντρα κλπ) κατά τρόπο microη ιεραρ-χικό όπου ο κάθε συmicromicroετέχων είναι υπεύθυνος για microέρος των πόρων που απαι-τούνται για την επίτευξη του κοινού στόχου ως microέσο επαφής η ηλεκτρονικήεπικοινωνία προτιmicroάται ιδιαίτερα Συνεπώς η Επιτροπή είχε την πρόθεση ναδιαmicroορφώσει microια πιο συστηmicroατική και προορατική προσέγγιση για την εργασίαmicroε ορισmicroένα σηmicroαντικά δίκτυα έτσι ώστε να τους δώσει τη δυνατότητα να συmicro-microετάσχουν στη διαδικασία διαmicroόρφωσης των αποφάσεων και εφαρmicroογής τωνπολιτικών Παράλληλα προσπάθησε να εξετάσει πώς το πλαίσιο για τη δια-κρατική συνεργασία των τοπικών ή των περιφερειακών συντελεστών microπορείνα στηριχθεί καλύτερα σε επίπεδο ΕΕ microε σκοπό την υποβολή προτάσεων

2 Οι οικονοmicroικοί συντελεστές οργανώνονται όλο και περισσότερο σε δίκτυαγεγονός που έχει αναγνωρίσει η Επιτροπή Κατά γενικό κανόνα ζητείται ηγνώmicroη των οριζόντιων ευρωπαϊκών οmicroοσπονδιών για όλα τα ζητήmicroατα ενώ ηγνώmicroη των επαγγελmicroατικών οργανώσεων ζητείται microόνον για θέmicroατα που άπτο-νται του κλάδου τους Οι δίαυλοι που χρησιmicroοποιούνται από αυτές τις οργα-νώσεις για να συνδέουν τις εθνικές και τις τοπικές τους βάσεις είναι όλο καιπερισσότερο ηλεκτρονικοί λόγω του ότι αυτοί επιτρέπουν την προηγmicroένη δια-λογική συmicromicroετοχή Αυτή η διαλογική επικοινωνία προωθείται από τα εργαλείαπου η ίδια η Επιτροπή έχει θέσει στη διάθεση των διαφόρων συντελεστών

18

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή έχει διαmicroορφώσει την ηλεκτρονική πρωτοβουλία διαλογικήχάραξη πολιτικών (IPM) (1) για να δώσει τη δυνατότητα στους ενδιαφερόmicroε-νους παράγοντες να αντιδράσουν άmicroεσα σε απευθείας σύνδεση στις πληρο-φορίες και τις προτάσεις της Το δίκτυο των Ευρωπαϊκών Κέντρων Κατανα-λωτών (ECC Network) το οποίο συmicromicroετέχει στην πρωτοβουλία IPM είναισηmicroαντικός κόmicroβος επαφής microεταξύ της Επιτροπής και των ευρωπαίων κατα-ναλωτών Ο ρόλος του δικτύου αυτού είναι να βοηθά τους ευρωπαίους κατα-ναλωτές να ωφελούνται καλύτερα από την εσωτερική αγορά και να παρέχειστην Επιτροπή σηmicroαντικές επιτόπιες πληροφορίες Αυτή τη στιγmicroή το δίκτυοECC συνδέει 14 ευρωπαϊκά κέντρα καταναλωτών σε δώδεκα κράτη microέλη καιθα αναπτυχθεί περαιτέρω Το δίκτυο των ευρωπαϊκών κέντρων πληροφόρη-σης (Euro-info Centres) αποτελούmicroενο αυτή τη στιγmicroή από 258 κέντρα (ευρω-θυρίδες) τα οποία παρέχουν βοήθεια στις microικροmicroεσαίες επιχειρήσεις σε τοπικόεπίπεδο (εκ των οποίων 50 βρίσκονται στις υποψήφιες χώρες) λειτουργεί τόσοκάθετα προς τις δύο κατευθύνσεις (Βρυξέλλες ― τοπικό επίπεδο και αντί-στροφα) όσο και οριζόντια microεταξύ των εmicroπλεκόmicroενων εταίρων Αυτή η συνε-χής παροχή πληροφοριών που αφορούν ιδιαίτερα συγκεκριmicroένες περιπτώσειςσε αντιδιαστολή microε τη γενικότερη εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας θα βοηθήσει τηνεφαρmicroογή ή τον αναπροσδιορισmicroό των πολιτικών Οι πρωτοβουλίες που ανα-λαmicroβάνουν τα ίδια τα δίκτυα όπως η ετήσια Ηmicroέρα Χωρίς Αυτοκίνητο ή οιNetdays στα σχολεία γνωρίζουν όλο και microεγαλύτερη επιτυχία

3 Η Επιτροπή έχει εγκρίνει ένα σχέδιο δράσης ως συνέχεια του σχεδίου eEurope2002 το οποίο ονοmicroάζεται eEurope 2005 και αποσκοπεί στο να ενθαρρύνει τιςασφαλείς υπηρεσίες εφαρmicroογές και τα περιεχόmicroενα βάσει microιας ευρύτερα δια-δεδοmicroένης και ασφαλούς υποδοmicroής ευρείας ζώνης ενώ παράλληλα εξασφαλί-ζει τη συmicromicroετοχή όλων των πολιτών στην κοινωνία της πληροφορίας

4 Παράλληλα microε την παροχή οικονοmicroικής ενίσχυσης στις εφαρmicroογές Solvit καιIPM το πρόγραmicromicroα laquoΑνταλλαγή δεδοmicroένων microεταξύ διοικήσεωνraquo (ή IDA)διαmicroόρφωσε microία υπηρεσία που απευθύνεται στο κοινό την Πύλη πρόσβασηςστις διοικητικές υπηρεσίες της ΕΕ η οποία βρίσκεται σε δοκιmicroαστικό στάδιοΦιλοδοξώντας να στηρίξει τις εθνικές διοικητικές υπηρεσίες στην προσπάθειάτους να παράσχουν υπηρεσίες οι οποίες να ενέχουν microία διακρατική διάστασησε απευθείας σύνδεση η πύλη αυτή σκοπεύει να αποτελέσει ένα ενιαίο σηmicroείοπρόσβασης για όλες τις διαθέσιmicroες πληροφορίες και υπηρεσίες προς το κοινόέτσι ώστε να βοηθήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης στις δια-κρατικές τους συναλλαγές

32 Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Έχει σηmicroειωθεί ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά τις δεσmicroεύσεις της ΛευκήςΒίβλου για καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα Η Επιτροπή έχει

19

(1) httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

αναλάβει πρωτοβουλίες που αποβλέπουν σε βελτιώσεις του κύκλου χάραξης τηςπολιτικής σχεδιασmicroός της πολιτικής επιλογή των microέσων ρυθmicroιστική εφαρmicroογήκαι επιβολή τους Για την ανάληψη αυτών των πρωτοβουλιών η Επιτροπή ενθαρ-ρύνθηκε και εmicroπνεύστηκε από το σηmicroαντικό έργο που έχει επιτελεστεί από τακράτη microέλη και τις διεθνείς οργανώσεις καθώς και από τη γενικότερη θετική αντί-δραση των ενδιαφερόmicroενων microερών όσον αφορά τις βασικές γραmicromicroές της ΛευκήςΒίβλου

321 Καλύτερη ρύθmicroιση

1 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε τον Ιούνιο2002 ένα ευρύ σχέδιο δράσης για την απλούστευση και τη βελτίωση του ρυθ-microιστικού περιβάλλοντος (1) microε τον γενικότερο στόχο να αναπτύξει microια νέακοινή νοmicroοθετική παιδεία στο εσωτερικό της ΕΕ Το σχέδιο δράσης για τηνκαλύτερη ρύθmicroιση αντλεί ιδέες από τη Λευκή Βίβλο και αναπτύσσει πρωτο-βουλίες που αφορούν microεταξύ άλλων την καλύτερη χάραξη των πολιτικών ηοποία θα επιτευχθεί microε τη βελτίωση των υπαρχουσών διαδικασιών διαβούλευ-σης και αξιολόγησης του αντικτύπου την επέκταση της εmicroβέλειας των διαφό-ρων microέσων χάραξης και εφαρmicroογής των πολιτικών τον περιορισmicroό των προ-τάσεων σε θέmicroατα ουσίας (προβλέποντας παράλληλα microεγαλύτερες δυνατότη-τες για τα εκτελεστικά microέτρα που θα συmicroπληρώνουν τις τεχνικές λεπτοmicroέρειες)και την έναρξη προγράmicromicroατος για την απλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθε-σίας

Το εν λόγω σχέδιο δράσης περιλαmicroβάνει ενέργειες microε τις οποίες θα εξασφαλι-στεί η αποτελεσmicroατική microεταφορά και εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας από τα κράτηmicroέλη Επιπλέον προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο νααναλάβουν ενέργειες microε την ιδιότητά τους ως κοινοτικών νοmicroοθετών Ακόmicroασυστήνει τη στενή νοmicroοθετική συνεργασία microεταξύ των οργάνων την ετήσιααξιολόγηση της ποιότητας της νοmicroοθεσίας και την καλύτερη δηmicroόσια πρόσβα-ση στην προτεινόmicroενη και την εγκριθείσα νοmicroοθεσία microέσω της ηλεκτρονικήςπύλης EUR-Lex την καταλληλότερη χρήση των νοmicroοθετικών microέσων τηναπλοποίηση και τη microείωση του όγκου της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και τέλος τηνεξασφάλιση της ποιότητας της εγκρινόmicroενης νοmicroοθεσίας Όσον αφορά τακράτη microέλη το σχέδιο δράσης προβλέπει την ηλεκτρονική διαβίβαση και διά-δοση των εθνικών κοινοποιήσεων των διαβουλεύσεων και των αξιολογήσεωντου αντικτύπου καθώς και τη στενότερη συνεργασία για τη microεταφορά της κοι-νοτικής νοmicroοθεσίας Συνεπώς η Επιτροπή απηύθυνε έκκληση για την απαραί-τητη συνεργασία του Κοινοβουλίου του Συmicroβουλίου και των κρατών microελώνΣτη συνέχεια ξεκίνησαν διοργανικές διαπραγmicroατεύσεις microε σκοπό να συναφθείmicroία διοργανική συmicroφωνία για την καλύτερη ρύθmicroιση (2)

20

(1) COM(2002) 278 (2) Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο της Σεβίλλης κάλεσε τα κοινοτικά όργανα να συνάψουν διοργανική συmicroφωνία πριν

από τα τέλη του 2002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

2 Από την πλευρά της η Επιτροπή έχει καταβάλει σηmicroαντικές προσπάθειες γιανα βελτιώσει την προετοιmicroασία των πρωτοβουλιών της ειδικότερα microέσω τουπλαισίου για τις διαβουλεύσεις microε το κοινό (βλέπε ανωτέρω) microέσω κατευθυ-ντήριων γραmicromicroών για τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης και του πλαισίου γιατην αξιολόγηση του αντικτύπου που θα έχουν οι προβλεπόmicroενες πρωτοβου-λίες Οι αρχές που στηρίζουν αυτές τις πρωτοβουλίες πρέπει να αποτελέσουναναπόσπαστο microέρος της καλής διοικητικής συmicroπεριφοράς τόσο για τα άλλακοινοτικά όργανα και τους οργανισmicroούς όσο και για τα κράτη microέλη

3 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα τη συλλογή και τη χρησιmicroοποίηση της εmicroπει-ρογνωmicroοσύνης (1) η Επιτροπή καθορίζει βασικές αρχές και εσωτερικές κατευ-θυντήριες γραmicromicroές για τις υπηρεσίες της όσον αφορά τη συλλογή και τη χρησι-microοποίηση των συmicroβουλών που παρέχουν οι εmicroπειρογνώmicroονες σε όλα τα στά-δια χάραξης των πολιτικών από την Επιτροπή Αυτή η πρωτοβουλία στηρίζε-ται στις υπάρχουσες ορθές πρακτικές εντός και εκτός της Επιτροπής και παρέ-χει ένα γενικό πλαίσιο για την προώθηση τέτοιων πρακτικών σε όλους τουςσχετικούς τοmicroείς Οι προτεινόmicroενες αρχές και κατευθυντήριες γραmicromicroές έχουνέναν διττό στόχο

bull να εξασφαλίσουν ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζητούν και χρησιmicroοποιούντην πιο κατάλληλη εmicroπειρογνωmicroοσύνη για να δηmicroιουργήσουν microία σταθερήγνωστική βάση για καλύτερες πολιτικές και

bull να εδραιώσουν στον τοmicroέα αυτόν τις βασικές αρχές της Επιτροπής δηλαδήτην ποιότητα τη διαφάνεια και την αποτελεσmicroατικότητα

Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές της Επιτροπής αφορούν τη συλλογή και τη χρήσηεmicroπειρογνωmicroοσύνης και τεχνογνωσίας microε την ευρύτερη έννοια των όρων καιόχι microόνον επιστηmicroονικής εmicroπειρογνωmicroοσύνης Οι εν λόγω κατευθυντήριεςγραmicromicroές θα εφαρmicroοστούν και στις διαβουλεύσεις που διεξάγονται microεταξύ τωνοmicroάδων εmicroπειρογνωmicroόνων που έχει συγκροτήσει η ίδια η Επιτροπή οι οποίεςόmicroως δεν συmicromicroετέχουν στις επίσηmicroες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που καθο-ρίζονται στη Συνθήκη ή στη θέσπιση του παράγωγου δικαίου Θα αρχίσουν ναισχύουν από το 2003 και θα υπόκεινται σε συνεχή εποπτεία καθώς και σε αξιο-λόγηση το τρίτο έτος ύστερα από την έναρξη ισχύος τους Όπως επισηmicroαίνε-ται στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή θα εξετά-σει κατά πόσον οι δικές της κατευθυντήριες γραmicromicroές θα microπορέσουν να αποτε-λέσουν τη βάση για microία κοινή προσέγγιση όλων των κοινοτικών οργάνων καιτων κρατών microελών στον τοmicroέα αυτόν

4 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα την αξιολόγηση του αντικτύπου (2) η Επιτροπήδεσmicroεύεται ―ξεκινώντας από το 2003― να διεξαγάγει σταδιακά αξιολογήσειςτου αντικτύπου όλων των σηmicroαντικών νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβου-λιών οι οποίες να καλύπτουν την αξιολόγηση του αντικτύπου στο ρυθmicroιστικόπεδίο αλλά και στη βιώσιmicroη ανάπτυξη (στους τοmicroείς της οικονοmicroίας της κοι-

21

(1) COM(2002) 713 (2) COM(2002) 276

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

νωνίας και του περιβάλλοντος) Η αξιολόγηση αυτή θα καταστήσει ευκολότε-ρη την απόφαση για την ενδεχόmicroενη ανάληψη δράσης σε κοινοτικό επίπεδοσύmicroφωνα microε τη Συνθήκη και το πρωτόκολλο περί εφαρmicroογής των αρχών τηςεπικουρικότητας και της αναλογικότητας ενώ παράλληλα θα βοηθήσει να βελ-τιωθεί η ποιότητα και η συνεκτικότητα των κοινοτικών πολιτικών

Η προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την αξιολόγηση του αντικτύπουσηmicroατοδοτεί microία σηmicroαντική στροφή προς microία νέα ρυθmicroιστική παιδεία η οποίαθα ενσωmicroατώνει όλες τις υπάρχουσες τοmicroεακές αξιολογήσεις του άmicroεσου καιτου έmicromicroεσου αντικτύπου των προτεινόmicroενων microέτρων σε ένα ενιαίο εργαλείοΑυτή τη στιγmicroή καταρτίζονται λεπτοmicroερείς κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη διε-ξαγωγή αυτών των αξιολογήσεων από τις υπηρεσίες της Επιτροπής

Η Επιτροπή έχει προτείνει και στα άλλα θεσmicroικά όργανα να αναλάβουν τη διε-ξαγωγή αξιολογήσεων όσον αφορά τον αντίκτυπο που ενδέχεται να έχουνσηmicroαντικές τροποποιήσεις στις προτάσεις της Επιτροπής Αυτό το θέmicroα εξετά-ζεται επί του παρόντος στο πλαίσιο των διαπραγmicroατεύσεων για microία διοργανι-κή συmicroφωνία σχετικά microε την καλύτερη ρύθmicroιση Ανάλογα η Επιτροπή κάλεσετα κράτη microέλη να διεξαγάγουν αξιολογήσεις του αντικτύπου έτσι ώστε να βελ-τιώσουν την ποιότητα των εθνικών microέτρων microεταφοράς ειδικότερα για τυχόνσυmicroπληρωmicroατικές διατάξεις που προστίθενται στις νοmicroοθετικές πράξεις καθώςκαι για τα microέτρα που κοινοποιούνται στην Επιτροπή δυνάmicroει της οδηγίας9834ΕΚ (1)

Μία συγκεκριmicroένη πρωτοβουλία που αποβλέπει στο να προσδιορίσει τον αντί-κτυπο των προτεινόmicroενων νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβουλιών είναι ηΕυρωπαϊκή ∆οκιmicroαστική Οmicroάδα των Επιχειρήσεων (European Business TestPanel) Με τη χρήση των microέσων που παρέχει η πρωτοβουλία της διαλογικήςχάραξης πολιτικής (IPM) και microε τη βοήθεια των κρατών microελών η Επιτροπήαυτή τη στιγmicroή συγκροτεί την εν λόγω δοκιmicroαστική οmicroάδα η οποία απαρτίζε-ται από 4 000 επιχειρήσεις όλων των microεγεθών και όλων των κλάδων

5 Το σχέδιο δράσης για την καλύτερη ρύθmicroιση έθεσε επίσης το ευρύτερο θέmicroατης επιλογής των κατάλληλων microέσων για την κοινοτική δράση για το οποίο ηΕπιτροπή επιφυλάσσεται του δικαιώmicroατός της να υποβάλλει συmicroπληρωmicroατι-κές προτάσεις ανάλογα microε την πρόοδο των εργασιών της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης (2)

Η Επιτροπή ανέφερε ότι οι κανονισmicroοί και οι οδηγίες πρέπει να χρησιmicroοποι-ούνται σύmicroφωνα microε το πνεύmicroα και το γράmicromicroα της συνθήκης για την ΕΚ οικανονισmicroοί πρέπει να χρησιmicroοποιούνται microόνον για δράση που απαιτεί οmicroοιό-microορφη εφαρmicroογή σε όλα τα κράτη microέλη οι οδηγίες σύmicroφωνα microε τον αρχικόορισmicroό τους στη Συνθήκη πρέπει να αποτελούν νοmicroοθετικό microέσο για τη θέσπι-ση νοmicroικού πλαισίου και στόχων προς επίτευξη

22

(1) Οδηγία 9834ΕΚ για την καθιέρωση microιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τοmicroέα των τεχνικών προτύπωνκαι κανονισmicroών

(2) COM(2002) 275

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή σκοπεύει να εξασφαλίσει στο βαθmicroό του δυνατού ότι οι οδηγίεςείναι γενικής φύσης και καλύπτουν τους στόχους τις περιόδους ισχύος και τιςουσιαστικές πτυχές της νοmicroοθεσίας Είναι ευθύνη του νοmicroοθέτη να αποφασίσειποια microορφή θα λάβουν αυτές οι ουσιαστικές πτυχές microε απόφαση πολιτικήςκαι να εξασφαλίσει ότι τα τεχνικά θέmicroατα και οι λεπτοmicroέρειες θα καθοριστούναπό τα σχετικά εκτελεστικά microέτρα Αυτός ο περιορισmicroός των οδηγιών microε τηνπρόθεση ―microεταξύ άλλων― να απλοποιηθεί η νοmicroοθεσία δεν πρέπει να θίξειτις νοmicroοθετικές εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίουαντίθετα θα τους δώσει τη δυνατότητα να συγκεντρωθούν στις θεmicroελιώδειςπτυχές της νοmicroοθέτησης

6 Στη Λευκή Βίβλο και στη συνέχεια στο σχέδιο δράσης της για καλύτερες ρυθ-microίσεις η Επιτροπή προτείνει να γίνεται microεγαλύτερη χρήση εναλλακτικών λύσε-ων αντί της παραδοσιακής νοmicroοθεσίας χωρίς να υπονοmicroεύονται οι διατάξειςτης Συνθήκης ή τα προνόmicroια του νοmicroοθέτη Υπενθυmicroίζει επίσης ότι η συνθήκηγια την ΕΚ προβλέπει ήδη ειδικές microορφές από κοινού ρύθmicroισης παραπέmicroπο-ντας στα άρθρα 138 και 139 της συνθήκης για την ΕΚ σύmicroφωνα microε τα οποία οικοινωνικοί εταίροι microπορούν να συνάπτουν νοmicroικά δεσmicroευτικές συmicroφωνίες σεκοινοτικό επίπεδο

Υπάρχουν αρκετά εργαλεία τα οποία microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν σε ειδικέςπεριπτώσεις για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης απλουστεύοντας ταυ-τόχρονα τις νοmicroοθετικές δραστηριότητες και την ίδια τη νοmicroοθεσία (από κοι-νού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοιχτή microέθοδος συντονισmicroού)

Στο πλαίσιο microιας νοmicroοθετικής πράξης η από κοινού ρύθmicroιση επιτρέπει τηνυλοποίηση των στόχων που καθορίζει ο νοmicroοθέτης microέσω microέτρων που εφαρmicroό-ζονται από δραστήριες και αναγνωρισmicroένες πλευρές στον εν λόγω τοmicroέα ΗΕπιτροπή παραmicroένει πεπεισmicroένη ότι η από κοινού ρύθmicroιση είναι microια επιλογήγια την εστίαση του νοmicroοθετικού έργου στα ουσιώδη στοιχεία και για τηναπλούστευση και βελτίωση της εφαρmicroογής ― που περιορίζεται από κριτήριαπου θα καθοριστούν σε microια microελλοντική διοργανική συmicroφωνία για καλύτερεςρυθmicroίσεις Η αυτορρύθmicroιση αφορά πολυάριθmicroες πρακτικές κοινούς κανόνεςδεοντολογικούς κώδικες και εθελοντικές συmicroφωνίες που οι οικονοmicroικοί φορείςοι κοινωνικοί παράγοντες οι ΜΚΟ και οι οργανωmicroένες οmicroάδες καθορίζουνεθελοντικά για τη ρύθmicroιση και οργάνωση των δραστηριοτήτων τους Αντίθεταmicroε την από κοινού ρύθmicroιση η αυτορρύθmicroιση δεν προϋποθέτει νοmicroοθετικήπράξη Η Επιτροπή έχει προτείνει κριτήρια και τρόπους χρήσης αυτών καιπαρόmicroοιων εναλλακτικών microέσων για την επιδίωξη των στόχων της Συνθήκηςκαι επί του παρόντος αποτελούν αντικείmicroενο διαπραγmicroατεύσεων για microια διορ-γανική συmicroφωνία Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε προσανατολισmicroούςγια το ρόλο της ανοικτής microεθόδου συντονισmicroού και στην Ετήσια ΣτρατηγικήΠολιτικής για το 2003 προσδοκεί να διεξάγει στρατηγική αξιολόγηση του κατάπόσο είναι αποτελεσmicroατική η microέθοδος στους τοmicroείς όπου εφαρmicroόστηκε αρχικά

7 Η Επιτροπή πρότεινε να γίνει σηmicroαντική προσπάθεια απλούστευσης τουσώmicroατος της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και microείωσης του όγκου της microε την υπο-

23

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

στήριξη του Συmicroβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Η Επιτροπήπροτείνει τα όργανα να καθορίσουν από κοινού ένα πρόγραmicromicroα για τηναπλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θα προσδιορίσει τουςτοmicroείς προτεραιότητας που χρειάζονται απλούστευση και θα ενηmicroερώσει ανά-λογα το νοmicroοθέτη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο τα οποία ωςνοmicroοθέτης θα πρέπει να εγκρίνουν τελικά τις προτάσεις για τις απλουστευmicroέ-νες νοmicroοθετικές πράξεις θα πρέπει να προσαρmicroόσουν τις microεθόδους εργασίαςτους για να επιτύχουν ταχύτερες και πιο αποτελεσmicroατικές διαδικασίες απλού-στευσης της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θεωρεί πολύ σηmicroαντικό ηδιοργανική συmicroφωνία για καλύτερες ρυθmicroίσεις να καλύπτει την άποψη αυτήκαι να ενσωmicroατώνει και να ενισχύει το συνεχιζόmicroενο έργο σχετικά microε το πρό-γραmicromicroα κωδικοποίησης που ξεκίνησε η Επιτροπή τον Νοέmicroβριο του 2001 (1)καθώς και το έργο για την αναδιατύπωση (2)

322 Καλύτερη εφαρmicroογή

1 Με βάση τη γενική περιγραφή των καλύτερων ρυθmicroίσεων και του επαναπροσ-διορισmicroού των πολιτικών και των οργάνων στη Λευκή Βίβλο καθώς και τιςπρωτοβουλίες της Επιτροπής για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή και καλύτερες πολιτι-κές η Επιτροπή ενέκρινε επίσης αρκετές σηmicroαντικές προτάσεις για την καλύ-τερη εφαρmicroογή της κοινοτικής δράσης

2 Το άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ παρέχει microια σηmicroαντική βάση για τονεκτελεστικό ρόλο της Επιτροπής Η εφαρmicroογή του που διέπεται από το συνα-φές παράγωγο δίκαιο για τους όρους άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτή-των [η επονοmicroαζόmicroενη laquoεπιτροπολογίαraquo (3)] έχει εποmicroένως ζωτική σηmicroασίαγια τις προσπάθειες επαναπροσδιορισmicroού των οργάνων και την επίτευξη τωνεπιθυmicroητών βελτιώσεων της νοmicroιmicroότητας της αποτελεσmicroατικότητας και τηςαξιοπιστίας της Κοινότητας

Η Επιτροπή υποστηρίζει στη Λευκή Βίβλο ότι ο στόχος του επαναπροσδιορι-σmicroού των οργάνων θα δικαιολογούσε την επανεξέταση εάν όχι την κατάργη-ση των υφιστάmicroενων διαδικασιών διαχείρισης και ρύθmicroισης Αυτό πρέπει νασυνδυαστεί microε τη νέα εξισορρόπηση των αρmicroοδιοτήτων των θεσmicroικών οργά-νων περιορίζοντας την Επιτροπή στην κύρια αρmicroοδιότητα της εκτελεστικήςνοmicroοθεσίας και την ενίσχυση της δυνατότητας των δύο κλάδων του κοινοτι-κού νοmicroοθέτη (Κοινοβούλιο και Συmicroβούλιο) να ελέγχουν την άσκηση των εκτε-λεστικών αρmicroοδιοτήτων της Επιτροπής τουλάχιστον στους τοmicroείς που υπόκει-νται σε διαδικασία συναπόφασης (άρθρο 251 της συνθήκης για την ΕΚ)

Σύmicroφωνα microε τους προσανατολισmicroούς αυτούς και διατηρώντας την πρόσβασηστην αναγκαία εmicroπειρογνωmicroοσύνη των εκπροσώπων των κρατών microελών η

24

(1) COM(2001) 645(2) ∆ιοργανική συmicroφωνία της 28ης Νοεmicroβρίου 2001 για microια πιο συστηmicroατοποιηmicroένη χρήση της τεχνικής της ανα-

διατύπωσης των νοmicroικών πράξεων ∆ηmicroοσιεύθηκε στην ΕΕ C 77 της 2832002 (σ 1-3)(3) Απόφαση 1999468EΚ του Συmicroβουλίου

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της απόφασης 1999468EΚ (1) του Συmicro-βουλίου Συγκεκριmicroένα προτείνει την αναθεώρηση της υφιστάmicroενης ρυθmicroιστι-κής διαδικασίας για την εφαρmicroογή microέτρων σύmicroφωνα microε τη διαδικασία συνα-πόφασης εισάγοντας δύο ξεχωριστές φάσεις Κατά την αρχική εκτελεστικήφάση η Επιτροπή θα υποβάλλει τα σχέδια microέτρων σε microια επιτροπή εκπροσώ-πων των κρατών microελών Εάν έως τη λήξη της προθεσmicroίας που θα καθοριστείαπό την Επιτροπή η επιτροπή εκφράσει αντίθεση στο σχέδιο microέτρου θα δοθείεπιπλέον χρόνος στην Επιτροπή για την εξεύρεση λύσης Το σχέδιο microέτρου τηςΕπιτροπής θα προωθηθεί στη συνέχεια κατά τη δεύτερη φάση ελέγχου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο Οποιοδήποτε από τα όργανααυτά εντός καθορισmicroένης προθεσmicroίας microπορεί να εκφράσει την αντίθεσή τουστο σχέδιο microέτρου εφαρmicroογής της Επιτροπής και στην περίπτωση αυτή η Επι-τροπή microπορεί είτε να υποβάλλει νοmicroοθετική πρόταση ή να προχωρήσει στηνέγκριση του microέτρου εφαρmicroογής ενδεχοmicroένως τροποποιηmicroένου σύmicroφωνα microε τιςθέσεις του Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η διαδικασία αυτή συmicroπληρώ-νεται microε microια επείγουσα διαδικασία που επιτρέπει τη θέση σε ισχύ των microέτρωνεφαρmicroογής προτού γίνουν οι έλεγχοι του νοmicroοθέτη Αυτή η αλλαγή των διαδι-κασιών laquoεπιτροπολογίαςraquo θα έχει microεταβατική φύση εν αναmicroονή ενός νέουσυστήmicroατος εκχώρησης εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων βάσει της αναθεώρησηςτων Συνθηκών (βλέπε το σηmicroείο 34)

3 Η Λευκή Βίβλος υποστήριξε ότι η δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών microεσαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς αρmicroοδιότητας θα βοηθούσε στη βελτίωση τουτρόπου εφαρmicroογής και επιβολής των κανόνων σε ολόκληρη την ΕΚ Προβλέ-ποντας ένα διαρκώς microεγαλύτερο ρόλο για τους ρυθmicroιστικούς οργανισmicroούς ηΛευκή Βίβλος πρότεινε ορισmicroένες προϋποθέσεις για τους οργανισmicroούς αυτούςκαι ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα υπέβαλε λεπτοmicroερές πλαίσιο για τη δηmicroι-ουργία τη λειτουργία και την εποπτεία των microελλοντικών ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση που καθορίζει τοπλαίσιο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (2) για να διευκολύνει τη δηmicroιουργίατων οργανισmicroών αυτών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ενότητα και την ακε-ραιότητα της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΚ Το λεπτοmicroερές πλαίσιοπροβλέπει κριτήρια για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (ιδρυτικήπράξη νοmicroική υπόσταση τόπος) τη λειτουργία τους (πεδίο αρmicroοδιοτήτωνδιευθυντικά όργανα καθεστώς του διευθυντή δυνατότητες προσφυγής διοι-κητικές και προϋπολογιστικές διαδικασίες) και τους microηχανισmicroούς της Κοινό-τητας για τον έλεγχο των οργανισmicroών αυτών (διοικητικοί πολιτικοί οικονοmicroι-κοί και νοmicroικοί έλεγχοι) Η Επιτροπή κάλεσε το Κοινοβούλιο και το Συmicroβού-λιο να επισηmicroοποιήσουν το πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών βάσει των αρχών που καθορίζονται στην ανακοίνωσή της

25

(1) COM(2002) 719(2) COM(2002) 718

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 10: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ενόψει της διακυβερνητικής διάσκεψης του 2004 Επιπλέον κατά την εξέταση τουρόλου της ίδιας της Επιτροπής στην ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Λευκή Βίβλοςεστιάστηκε στη βελτίωση του ρόλου αυτού όσον αφορά τα εκτελεστικά καθήκο-ντα και τη χάραξη πολιτικής αλλά πολύ λιγότερο στο ρόλο της Επιτροπής ωςευρωπαϊκής δηmicroόσιας διοίκησης (η οποία υπόκειται στο τρέχον πρόγραmicromicroαmicroεταρρύθmicroισης) Τέτοιου είδους περιορισmicroοί στη Λευκή Βίβλο οδήγησαν ενδεχο-microένως σε microη ηθεληmicroένες ερmicroηνείες microιας στενής ατζέντας διακυβέρνησης η οποίαστην ουσία είναι αντίθετη microε την επιθυmicroία της Επιτροπής να διατηρήσει microίαευρεία προοπτική για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

10

3 Εφαρmicroογή της Λευκής Βίβλου

Η Λευκή Βίβλος για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση διατύπωσε βασικές προτάσειςγια αλλαγή σε τέσσερις ευρείς τοmicroείς δράσης laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo laquoκαλύτε-ρες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo laquoη συmicroβολή της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo και laquoεπαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνωνraquo

31 Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των microη θεσmicroικώνσυντελεστών στη χάραξη πολιτικής και ―έως έναν συγκεκριmicroένο βαθmicroό― στηνεφαρmicroογή της πολιτικής βρίσκονται σαφώς στο επίκεντρο της microεταρρύθmicroισης τηςδιακυβέρνησης η οποία αποσκοπεί στο να φέρει την Ευρωπαϊκή Ένωση κοντύ-τερα στους πολίτες της Αντικατοπτρίζοντας την επίγνωση της Επιτροπής ότι οιπολίτες αντιλαmicroβάνονται την ΕΕ ως πολύ laquomicroακρινήraquo αλλά κυρίως εκφράζονταςτην πραγmicroατική δέσmicroευση για εmicroπλουτισmicroό των διαδικασιών χάραξης πολιτικήςη Λευκή Βίβλος προτείνει τη συmicromicroετοχή της laquoβάσηςraquo στην ευρωπαϊκή διακυβέρ-νηση microέσω διαφόρων διαδικασιών και παραγόντων

311 Πρώτος άξονας δράσης πληροφόρηση και επικοινωνία για να γίνει πιο ανοικτός οτρόπος λειτουργίας της Ένωσης

1 Η Λευκή Βίβλος ζητά τη βελτίωση της πληροφόρησης τη βελτίωση της αmicroεσό-τητας και της διαφάνειας και την εξασφάλιση microιας πιο προορατικής επικοινω-νίας microεταξύ των παραγόντων του δηmicroόσιου τοmicroέα (θεσmicroικά όργανα κράτηmicroέλη κλπ) και των πολιτών της Ευρώπης Όσον αφορά την επικοινωνία η Επι-τροπή επιβεβαιώνει την προσήλωσή της σε ένα πολύγλωσσο περιβάλλον Προ-τείνει στα ευρωπαϊκά θεσmicroικά όργανα να εξακολουθήσουν και το 2002 να ανα-πτύσσουν την ηλεκτρονική εφαρmicroογή EUR-Lex ως ενιαίο πολύγλωσσο κόmicroβοσε απευθείας σύνδεση όπου το κοινό θα microπορεί να παρακολουθήσει τηνπορεία των προτάσεων πολιτικής σε όλα τα στάδια της διαδικασίας λήψηςαποφάσεων Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο πρέπει να παρέ-χουν πιο γρήγορα πληροφορίες για όλα τα στάδια της διαδικασίας συναπόφα-σης ιδίως όσον αφορά την τελική laquoφάση του συmicroβιβασmicroούraquo Τέλος η ΛευκήΒίβλος καλεί τα κράτη microέλη να προωθήσουν τον δηmicroόσιο διάλογο για τιςευρωπαϊκές υποθέσεις

2 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η ανακοίνωση της Επιτροπής γιαένα νέο πλαίσιο συνεργασίας σε δραστηριότητες της πολιτικής της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης στον τοmicroέα της πληροφόρησης και επικοινωνίας (1) αποδεικνύειτην επιθυmicroία της Επιτροπής να ενηmicroερώνει πιο ενεργά το ευρύ κοινό για τιςευρωπαϊκές υποθέσεις σε microόνιmicroη συνεργασία microε άλλα όργανα-εταίρους Το

11

(1) COM(2001) 354

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Συmicroβούλιο και το Κοινοβούλιο χαιρέτισαν αυτή την πρωτοβουλία Η Επιτρο-πή εξέδωσε microία δεύτερη ανακοίνωση σχετικά microε το περιεχόmicroενο και την προ-σέγγιση της προτεινόmicroενης δράσης microε τίτλο laquoΜία στρατηγική πληροφόρησηςκαι επικοινωνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσηςraquo (1) στην οποία διαmicroορφώνεταιmicroία νέα δισχιδής προσέγγιση

bull πρέπει να δοθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση η ικανότητα να διατυπώνει και ναδιαδίδει microηνύmicroατα προσαρmicroοσmicroένα και εστιασmicroένα στα θέmicroατα προτεραιό-τητάς της Αυτή η ικανότητα πρέπει να αναπτυχθεί κατά τρόπο σφαιρικό καισυνεκτικό και να βασίζεται σε σαφείς στόχους που έχουν θέσει τα ίδια ταθεσmicroικά όργανα

bull πρέπει να καθιερωθεί microία εθελοντική εταιρική σχέση συνεργασίας microε τακράτη microέλη η οποία να στηρίξει την πραγmicroατική αλληλεπίδραση microεταξύαφενός των δοmicroών και της τεχνογνωσίας τους και αφετέρου των δραστηριο-τήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης

3 Η κεντρική υπηρεσία Europe Direct (2) η οποία είναι προσπελάσιmicroη και τηλε-φωνικώς και microέσω του ∆ιαδικτύου εξακολουθεί να απαντά σε microεγάλο αριθmicroόαιτηmicroάτων για ενηmicroέρωση γενικής φύσης Το 2002 λειτούργησε εκ νέου η Υπη-ρεσία Προσανατολισmicroού για τους Πολίτες (Citizens Signpost Service) (3) ηοποία παρέχει πληροφορίες σχετικά microε τα δικαιώmicroατα των πολιτών και microε ταπροβλήmicroατα που προκύπτουν στην εσωτερική αγορά Οι χρήστες (οι οποίοιεπικοινωνούν microέσω δωρεάν τηλεφωνικής γραmicromicroής ή microέσω ∆ιαδικτύου) microπο-ρούν να χρησιmicroοποιήσουν οποιαδήποτε από τις έντεκα επίσηmicroες γλώσσες τηςΈνωσης και οι εmicroπειρογνώmicroονες που είναι επιφορτισmicroένοι microε τη διεκπεραίω-ση των ερωτηmicroάτων πρέπει να απαντήσουν εντός τριών εργάσιmicroων ηmicroερώνΈνα δίκτυο που απευθύνεται ειδικά στις επιχειρήσεις Solvit (4) άρχισε να λει-τουργεί σε απευθείας σύνδεση τον Ιούλιο 2002 βασιζόmicroενο στα κέντρα συντο-νισmicroού των κρατών microελών που από το 1997 και εξής είναι αρmicroόδια για τη διεκ-περαίωση των προβληmicroάτων που αντιmicroετωπίζουν οι επιχειρήσεις στην ενιαίααγορά Η δικτυακή εργασία αυτής της υπηρεσίας θα εντείνει την αmicroοιβαίαπίεση microεταξύ οmicroοτίmicroων και θα δηmicroιουργήσει αλληλεπιδράσεις microε τις οποίες θαβελτιωθεί η ποιότητα των υπηρεσιών και θα παρασχεθούν πληροφορίες σχετι-κά microε αυτές Οι ιστοσελίδες laquo∆ιάλογος microε τους πολίτεςraquo και laquo∆ιάλογος microε τιςεπιχειρήσειςraquo (5) παρέχουν πρόσβαση σε πληροφορίες που αφορούν τα δικαι-ώmicroατα του ατόmicroου και των επιχειρήσεων microέσα στην εσωτερική αγορά καιπαράλληλα βοηθούν στην επίλυση των προβληmicroάτων

4 Η αmicroφίδροmicroη επικοινωνία που προσφέρεται στους πολίτες έχει αναπτυχθείσηmicroαντικά από την έκδοση της Λευκής Βίβλου τον Ιούλιο 2001 Ο ιστοχώρος

12

(1) COM(2002) 350(2) httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml(3) httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm(4) httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_elhtm(5) httpeuropaeuintcitizens και httpeuropaeuintbusiness

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Futurum (1) τον οποίο διαχειρίζεται η Επιτροπή και ο επίσηmicroος ιστοχώρος τηςΣυνέλευσης προσφέρουν σε όλους την ευκαιρία να διατυπώσουν την άποψήτους και να συmicroβάλουν microε προτάσεις στη συζήτηση για το microέλλον της ΈνωσηςΟ ιστοχώρος της διακυβέρνησης έδωσε τη δυνατότητα για διάλογο πριν καιmicroετά την έκδοση της Λευκής Βίβλου Ο ιστοχώρος που είναι γνωστός microε τοόνοmicroα laquoΗ φωνή σας στην Ευρώπηraquo (2) ως microέρος της πρωτοβουλίας laquo∆ιαλογι-κή χάραξη πολιτικώνraquo (Interactive Policy Making ― IPM) ήδη προσφέρειστους πολίτες στους καταναλωτές και στις επιχειρήσεις την ευκαιρία να δια-δραmicroατίσουν ενεργό ρόλο στη διαδικασία διαmicroόρφωσης της πολιτικής της Επι-τροπής Στο πλαίσιο του ανανεωmicroένου εξυπηρετητή laquoEuroparaquo (3) οι αmicroφίδρο-microες διαλογικές διαδικασίες θα γίνουν κοινή πρακτική

5 Η διαφάνεια του έργου των θεσmicroικών οργάνων έχει βελτιωθεί κατά πολύΈχει τεθεί σε ισχύ ο κανονισmicroός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicro-βουλίου (4) για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοι-νοβουλίου του Συmicroβουλίου και της Επιτροπής Η Επιτροπή τροποποίησε τουςδιαδικαστικούς κανόνες της (5) Τα πρακτικά των συνεδριάσεων της Επιτρο-πής είναι διαθέσιmicroα στο ∆ιαδίκτυο ήδη από τον Ιανουάριο 2002 Ένα δηmicroόσιοmicroητρώο εγγράφων της Επιτροπής είναι επίσης διαθέσιmicroο microέσω ∆ιαδικτύου απότον Ιούνιο ενώ παράλληλα διατίθεται ευρέως ένας οδηγός του πολίτη για τηνπρόσβαση σε αυτά τα έγγραφα βάσει των διατάξεων των νέου κανονισmicroού Γιατην εφαρmicroογή του προαναφερθέντος κανονισmicroού το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοέλαβε έναν αριθmicroό εσωτερικών microέτρων (τροποποίηση των διαδικαστικώνκανόνων του και των υποχρεώσεων των microόνιmicroων υπαλλήλων και του λοιπούπροσωπικού του) και έθεσε στη διάθεση του κοινού το επίσηmicroο microητρώο τουτον Ιούνιο 2002 Το microητρώο του Συmicroβουλίου το οποίο είναι προσπελάσιmicroο απότο ∆ιαδίκτυο περιέχει παραποmicroπές σε έγγραφα του Συmicroβουλίου που παρή-χθησαν από το 1999 και εξής Μεταξύ αυτών τα έγγραφα που είναι διαθέσιmicroαστο κοινό είτε microπορούν να ανοιχτούν άmicroεσα από τη βάση δεδοmicroένων ή παρέ-χονται από την υπηρεσία πρόσβασης στα έγγραφα του Συmicroβουλίου

Η διαφάνεια του νοmicroοθετικού έργου του Συmicroβουλίου αναφέρθηκε στο Ευρω-παϊκό Συmicroβούλιο της Βαρκελόνης τον Μάρτιο σε microία παραποmicroπή που έγινε σεέκθεση της Γενικής Γραmicromicroατείας του Συmicroβουλίου Τον Ιούνιο το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο της Σεβίλλης αποφάσισε να καταστήσει τις συνεδριάσεις του Συmicro-βουλίου ανοικτές στο κοινό σε διάφορα στάδια της διαδικασίας λήψης απο-φάσεων Ο κατάλογος των σχετικών προτάσεων καταρτίζεται από το Συmicroβού-λιο στις αρχές κάθε εξαmicroήνου και στο τελικό στάδιο της διαδικασίας το κοινόέχει πρόσβαση στην ψηφοφορία και στις σχετικές εξηγήσεις

13

(1) Οι διευθύνσεις των ιστοσελίδων είναι αντίστοιχα httpeuropaeuintfuturum httpeuropean-conventioneuint httpeuropaeuintcommgouvernance httpeuropaeuintyourvoice

(2) httpeuropaeuintyourvoice(3) Ανακοίνωση του προέδρου στην Επιτροπή ― microε τη σύmicroφωνη γνώmicroη του αντιπροέδρου κ Kinnock και του

επιτρόπου κ Liikanen C(2001) 17532 (4) Κανονισmicroός (ΕΚ) αριθ 10492001(5) C(2001) 3714

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

6 Η πύλη EUR-Lex στον εξυπηρετητή Europa παρέχει πρόσβαση στην ΕπίσηmicroηΕφηmicroερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δίνοντας έτσι στους πολίτες τη δυνατό-τητα να microελετήσουν την κοινοτική νοmicroοθεσία σε όλους τους τοmicroείς Από τηνέναρξη λειτουργίας της τον Ιούνιο του 2001 η πύλη έχει υποστεί πολλές βελ-τιώσεις που την κατέστησαν πιο προσιτή και φιλική προς τους χρήστες Απότον Ιανουάριο 2002 και εξής όλα τα επίσηmicroα έγγραφα που είναι καταχωρηmicroέ-να στην EUR-Lex διατίθενται στο κοινό δωρεάν και αυτό ισχύει ιδιαίτερα γιαέγγραφα που έχουν δηmicroοσιευθεί στην Επίσηmicroη Εφηmicroερίδα ασχέτως της ηmicroε-ροmicroηνίας έγκρισης ή δηmicroοσίευσής τους και σε όλους τους microορφότυπους Ηπρόσβαση στην επαγγελmicroατική βάση δεδοmicroένων CELEX εξακολουθεί ναπαρέχεται microε πληρωmicroή (microε συνδροmicroή ή ανά περίοδο χρήσης) Από τον Απρί-λιο 2002 η EUR-Lex παρέχει microία εναρmicroονισmicroένη παρουσίαση όλων των ιστο-σελίδων της και είναι προσπελάσιmicroη από τον εξυπηρετητή Europa και απότους ιστοχώρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η βάσηδεδοmicroένων PreLex της Επιτροπής παρέχει πληροφορίες σε όλες τις γλώσσεςσχετικά microε την πρόοδο της νοmicroοθετικής διαδικασίας για την εκάστοτε νοmicroοθε-τική πράξη καθώς και συνδέσmicroους στα σχετικά κείmicroενα και στο OEIL τονοmicroοθετικό παρατηρητήριο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Με αυτόν τοντρόπο οι πολίτες microπορούν να βρουν πληροφορίες για τη νοmicroοθετική διαδικα-σία τις νοmicroοθετικές προτάσεις που εγκρίνει η Επιτροπή τα δελτία τύπουκαθώς και το τελικό κείmicroενο που εγκρίνεται Εξακολουθούν επίσης οι προ-σπάθειες για να εισαχθούν σε αυτές τις βάσεις δεδοmicroένων οι κοινές θέσεις τουΣυmicroβουλίου τα νοmicroοθετικά και τα δηmicroοσιονοmicroικά ψηφίσmicroατα οι πρωτοβου-λίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και οι πρωτοβουλίες της ΕυρωπαϊκήςΟικονοmicroικής και Κοινωνικής Επιτροπής και της Επιτροπής των Περιφερειών

312 ∆εύτερος άξονας δράσης προσέγγιση των πολιτών microέσω της περιφερειακής και της τοπικής αυτοδιοίκησης

1 Η Επιτροπή επιβεβαίωσε στη Λευκή Βίβλο ότι προτίθεται να καθιερώσει ένασυστηmicroατικότερο διάλογο ήδη από τα πρώτα στάδια της διαmicroόρφωσης τωνπολιτικών microε ευρωπαϊκές και εθνικές ενώσεις των περιφερειακών και τοπικώνδιοικήσεων και να εγκαινιάσει δοκιmicroαστικές laquoτριmicroερείς στοχοθετηmicroένες συmicro-βάσειςraquo σε ορισmicroένους σαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς Με αυτόν τον τρόπο θααπλοποιηθούν τα νοmicroοθετικά και εκτελεστικά καθήκοντα και οι πολιτικές πουέχουν άmicroεση επιρροή σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο

Ακόmicroα η Επιτροπή κάλεσε την Επιτροπή των Περιφερειών να διαδραmicroατίσειέναν πιο προορατικό ρόλο στην εξέταση των πολιτικών για παράδειγmicroα microέσωτης σύνταξης διερευνητικών εκθέσεων πριν από την υποβολή της εκάστοτεπρότασης από την Επιτροπή Ζήτησε επίσης από την Επιτροπή των Περιφε-ρειών να διοργανώσει την ανταλλαγή των ορθών πρακτικών που αφορούν τησυmicromicroετοχή των αρχών τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης στο προπα-ρασκευαστικό στάδιο των ευρωπαϊκών διαδικασιών λήψης αποφάσεων σεεθνικό επίπεδο Η Επιτροπή έχει απευθύνει έκκληση στα κράτη microέλη να εξε-τάσουν τρόπους για να βελτιώσουν τη συmicromicroετοχή των τοπικών και περιφερει-

14

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

ακών παραγόντων στη χάραξη των κοινοτικών πολιτικών και να ενθαρρύνουντη χρήση συmicroβατικών ρυθmicroίσεων microε τις περιφέρειες τους δήmicroους και τις κοι-νότητές τους χωρίς παράλληλα να θίγονται τα συνταγmicroατικά συστήmicroατά τους

2 Εκτός από τις ευρείες διαβουλεύσεις microε το κοινό η Επιτροπή στη Λευκή Βίβλογια την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση αναγνώρισε την ανάγκη να ενισχυθούν οισχέσεις microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης microέσα από τιςεθνικές και ευρωπαϊκές τους ενώσεις Σε αυτό το πλαίσιο οι υπηρεσίες της Επι-τροπής συντάσσουν έγγραφο εργασίας microε σκοπό να προσδιορίσουν εκείνα ταmicroέτρα που θα επιτρέψουν τη δηmicroιουργία δεσmicroών microε τις εθνικές και ευρωπαϊκέςενώσεις τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης και να καθορίσουν τόσο τηνεmicroβέλεια όσο και τις προϋποθέσεις ενός τέτοιου διαλόγου

Η Επιτροπή θα θέσει το εν λόγω έγγραφο στη διάθεση του κοινού στο ∆ιαδί-κτυο και θα το διαβιβάσει στις κυριότερες διαπεριφερειακές και τοπικές ενώ-σεις για να διατυπώσουν τη γνώmicroη τους όλα τα ενδιαφερόmicroενα microέρη Θα ζητη-θεί επίσης η γνώmicroη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της Επιτροπής των Περι-φερειών και των κρατών microελών Ύστερα από αυτό το στάδιο των διαβουλεύ-σεων η Επιτροπή θα είναι σε θέση κατά το πρώτο τρίmicroηνο του 2003 να εκδώ-σει ανακοίνωση η οποία θα τεθεί σε εφαρmicroογή από όλες τις υπηρεσίες της

3 Η Επιτροπή των Περιφερειών έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το microέρος τηςΛευκής Βίβλου που ασχολείται microε την περιφερειακή και την τοπική δηmicroοκρα-τία Η Λευκή Βίβλος αποτέλεσε αντικείmicroενο γνωmicroοδότησης τον Μάρτιο 2002στην οποία η Επιτροπή των Περιφερειών χαιρετίζει το έγγραφο αυτό microε ιδιαί-τερη αναφορά στα τmicroήmicroατα εκείνα που πραγmicroατεύονται την αποκέντρωση ήτη συνεργασία microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης Στηνίδια γνωmicroοδότηση η Επιτροπή των Περιφερειών αναφέρεται στις αλλαγές τωνmicroεθόδων εργασίας της που θα απαιτηθούν προκειmicroένου να είναι σε θέση ναδιαδραmicroατίσει έναν πιο ενεργό ρόλο στη διαmicroόρφωση της κοινοτικής δράσηςΗ Επιτροπή των Περιφερειών ζήτησε αφενός να της παραχωρηθούν ελεγκτι-κές αρmicroοδιότητες ώστε να microπορεί να επαληθεύει τη συmicromicroόρφωση ως προς τηναρχή της επικουρικότητας και αφετέρου να της δοθεί εντολή για να εποπτεύειτον αντίκτυπο των οδηγιών και των κανονισmicroών σε επίπεδο περιφερειακής καιτοπικής αυτοδιοίκησης Οι πρόεδροι των δύο οργάνων της Επιτροπής και τηςΕπιτροπής των Περιφερειών υπέγραψαν πρωτόκολλο συνεργασίας το οποίοαντικατοπτρίζοντας τις αρχές της διακυβέρνησης καθορίζει τις διαδικασίεςσυνεργασίας microεταξύ των δύο οργάνων Το εν λόγω πρωτόκολλο αποσκοπείστο να βελτιώσει την εκτέλεση των συmicroβουλευτικών καθηκόντων της Επιτρο-πής των Περιφερειών αυξάνοντας τη συmicromicroετοχή της στην πολιτική συζήτησηκαι τη συνεργασία σε θέmicroατα ενηmicroερωτικής και επικοινωνιακής πολιτικής

313 Τρίτος άξονας δράσης συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών Πιο αποτελεσmicroατικέςκαι πιο ανοικτές διαβουλεύσεις για τη διαmicroόρφωση των κοινοτικών πολιτικών

1 Η Λευκή Βίβλος απευθύνει έκκληση για microεγαλύτερη διαφάνεια και διαβου-λεύσεις microε τους συντελεστές της κοινωνίας των πολιτών κατά τη διαmicroόρφωση

15

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

των κοινοτικών πολιτικών Η προτεινόmicroενη συmicromicroετοχή και η γνωmicroοδότηση τηςκοινωνίας των πολιτών διαφέρει από τον διοργανικό διάλογο (microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο την Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επι-τροπή των Περιφερειών) και από τον κοινωνικό διάλογο microεταξύ των εργοδοτώνκαι των εργαζοmicroένων βάσει των άρθρων 137 έως 139 της συνθήκης για την ΕΚ

Λόγω του ιδιαίτερα αντιπροσωπευτικού χαρακτήρα τους οι συνδικαλιστικέςοργανώσεις και οι ενώσεις των εργοδοτών κατέχουν ιδιαίτερη θέση στη δια-microόρφωση της κοινωνικής πολιτικής Σε κοινοτικό επίπεδο η συνθήκη για τηνΕΚ απαιτεί από την Επιτροπή να ζητά τη γνώmicroη των εργοδοτών και των εργα-ζοmicroένων κατά την εκπόνηση προτάσεων στον τοmicroέα της κοινωνικής πολιτικήςΚάτω από ορισmicroένες συνθήκες τα δύο αυτά microέρη microπορούν να καταλήξουν σεδεσmicroευτικές συmicroφωνίες που στη συνέχεια microετατρέπονται σε κοινοτική νοmicroοθε-σία Αυτός ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων είναι καλά εδραιωmicroένος

2 Ως αποτέλεσmicroα του έργου για τη βελτίωση της διακυβέρνησης οι σχέσεις τηςΕπιτροπής microε την κοινωνία των πολιτών έχουν τώρα πλέον επισηmicroοποιηθεί καιείναι πιο διαφανείς Η Επιτροπή έχει υιοθετήσει γενικές αρχές και ελάχιστεςπροδιαγραφές για τις διαβουλεύσεις microε microη θεσmicroικά ενδιαφερόmicroενα microέρη (1)σε σχέση microε τις κυριότερες πρωτοβουλίες πολιτικής που προτείνει Οι ελάχιστεςαυτές προδιαγραφές θα ισχύσουν από το 2003 Αναmicroένεται ότι microε την εφαρmicroο-γή τους θα microπορούν όλοι οι ενδιαφερόmicroενοι παράγοντες να γνωρίζουν ακρι-βώς ποιος πρέπει να επικοινωνήσει microε ποιον όταν διαmicroορφώνεται microία νέαπολιτική έτσι ώστε όλα τα microέρη που επηρεάζονται από την πρόταση να συmicro-microετάσχουν περισσότερο και σε πιο δίκαιη βάση στη διαδικασία Η Επιτροπήθα εξασφαλίσει ότι οι πληροφορίες που χρειάζονται οι ενδιαφερόmicroενοι για ναδιατυπώσουν τα σχόλια και τις αντιδράσεις τους θα διατίθενται ευρέως σεπύλες πρόσβασης στο ∆ιαδίκτυο Οι ελάχιστες προδιαγραφές προβλέπουνmicroεταξύ άλλων microία περίοδο τουλάχιστον οκτώ εβδοmicroάδων για αντιδράσεις έναmicroηχανισmicroό επιβεβαίωσης της παραλαβής τους καθώς και την παρουσίαση στο∆ιαδίκτυο των αποτελεσmicroάτων των δηmicroόσιων αυτών διαβουλεύσεων

Ένα σχετικό συmicroβουλευτικό έγγραφο αποτέλεσε αντικείmicroενο δηmicroόσιων δια-βουλεύσεων microέχρι τις 31 Ιουλίου 2002 (2) Ως συνέπειά του η τελική δέσmicroη γενι-κών αρχών και ελάχιστων προδιαγραφών αποκτά σαφέστερη ευκρίνεια αλλάκαι συνδέεται στενά microε τις διαδικασίες αξιολόγησης του αντικτύπου της Επι-τροπής Επίσης αναλύονται λεπτοmicroερέστερα οι λειτουργικές συνέπειες αυτώντων γενικών αρχών και η χρήση κριτηρίων επιλογής για στοχοθετηmicroένες δια-βουλεύσεις Καθορίζοντας microία οmicroάδα-στόχο η Επιτροπή θα εξασφαλίσει ότιτα ενδιαφερόmicroενα microέρη θα έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν την άποψή τουςΑκόmicroα η Επιτροπή εξηγεί την προσέγγισή της η οποία συνίσταται στη microη ανά-πτυξη νοmicroικά δεσmicroευτικών διαδικασιών διαβούλευσης και στο σεβασmicroό τηςδιαχωριστικής γραmicromicroής microεταξύ των διαβουλεύσεων αυτών και των επίσηmicroωνδιαδικασιών λήψης αποφάσεων

16

(1) COM(2002) 704(2) COM(2002) 277 Τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης διατίθενται στην εξής διεύθυνση

httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

3 Η ιδέα της σύναψης πιο εκτεταmicroένων συmicroφωνιών σύmicroπραξης microε διάφορουςτοmicroείς της οργανωmicroένης κοινωνίας των πολιτών εξετάζεται ακόmicroα από τηνΕπιτροπή ∆εδοmicroένων των παρατηρήσεων που δέχθηκε κατά τις διαβουλεύ-σεις για τη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή προτιmicroά microια ρεαλιστική προσέγγιση microετην οποία να εξασφαλίζεται η επιτυχία της τήρησης γενικών προδιαγραφώνΠρέπει να υπενθυmicroιστεί ότι ο σκοπός αυτής της ενέργειας είναι διττός πρώτοννα επιτρέψει στην Επιτροπή να ζητήσει τη γνώmicroη των τοmicroέων-εταίρων της σεπιο ευρεία βάση από ότι απαιτούν οι ελάχιστες προδιαγραφές και δεύτεροννα ενθαρρύνει βάσει αυτών των συmicroφωνιών σύmicroπραξης τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών να κάνουν ορθολογικότερες τις εσωτερικές τους δοmicroέςνα δώσουν εγγυήσεις διαφάνειας και αντιπροσωπευτικότητας και να επιβεβαι-ώσουν την ικανότητά τους να microεταδίδουν πληροφορίες ή να διεξάγουν συζη-τήσεις στα κράτη microέλη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δήλωσε ότι προτιmicroά να microηδοθεί στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ένας ρόλος που είτε πλήρωςείτε εν microέρει ανήκει σε εκείνους που έχουν πολιτική ευθύνη και που εκλέγονταιmicroε καθολική ψηφοφορία Επίσης ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολι-τών εξέφρασαν την ανησυχία τους για το ότι έτσι θα καθιερωνόταν ένα de factoκαθεστώς προνοmicroιούχων ενώσεων

4 Η βάση δεδοmicroένων Coneccs (∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Κοινω-νία των Πολιτών) η οποία περιέχει πληροφορίες σχετικά microε τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο και microε τις διαδικα-σίες διαβούλευσης microεταξύ Επιτροπής και της κοινωνίας των πολιτών τέθηκεπλήρως σε λειτουργία τον Ιούνιο του 2002 Ο ιστοχώρος Coneccs στο ∆ιαδί-κτυο (1) παρέχει στο κοινό πληροφόρηση σχετικά microε τις microη κερδοσκοπικέςοργανώσεις που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς και σχετικά microε τις επι-τροπές και άλλους συmicroβουλευτικούς φορείς που χρησιmicroοποιεί η Επιτροπήκατά τις επίσηmicroες ή τις διαρθρωmicroένες διαβουλεύσεις της microε την κοινωνία τωνπολιτών Ο microόνος σκοπός του ευρετηρίου των οργανώσεων το οποίο καταρτί-στηκε σε εθελοντική βάση είναι να παρέχει πληροφορίες και όχι να χρησιmicroεύ-ει ως εργαλείο για την εξασφάλιση συγκατάθεσης Είναι ένα δυναmicroικό εργα-λείο που συνεχώς βελτιώνεται και το οποίο εντάχθηκε στην οργανωmicroένη συmicro-βουλευτική διαδικασία για τις ελάχιστες προδιαγραφές των διαβουλεύσεων microετην προϋπόθεση ότι δεν θα αποτελέσει σύστηmicroα διαπίστευσης ορισmicroένωνοργανώσεων ενώπιον της Επιτροπής

5 Εκτός από αυτό το γενικό εργαλείο υπάρχουν υπηρεσίες σε απευθείας σύν-δεση που απευθύνονται σε ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολιτών πουενδιαφέρονται ιδιαίτερα για ένα συγκεκριmicroένο θέmicroα (διεθνές εmicroπόριο εκπαί-δευση και πολιτισmicroός κλπ) Αυτές οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες δηmicroιουργήθηκαναπό τις διευθύνσεις της Επιτροπής που είναι αρmicroόδιες για την εκάστοτε σχετι-κή πολιτική

6 Η Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοι-νοτήτων υποδέχθηκε microε ικανοποίηση τη Λευκή Βίβλο Στη γνωmicroοδότησή της

17

(1) httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccs

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

του Μαρτίου 2002 microε θέmicroα τη Λευκή Βίβλο υπογράmicromicroισε την ύπαρξη στενούδεσmicroού microεταξύ του εν λόγω εγγράφου και της Συνέλευσης για το microέλλον τηςΈνωσης Η Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή τόνισε την ανάγκη να εξα-σφαλιστεί ότι τηρείται η οριζόντια και κάθετη επικουρικότητα και να καθορι-στούν κριτήρια microε τα οποία να εξασφαλίζεται ότι οι οργανώσεις της κοινωνίαςτων πολιτών είναι όντως αντιπροσωπευτικές Επίσης φρονεί ότι θα microπορούσεη ίδια να διαδραmicroατίσει κρίσιmicroο ρόλο στη διαmicroόρφωση και τη διάρθρωση τουδιαλόγου microε τους πολίτες και τονίζει τη σηmicroασία που έχει η αύξηση των πλη-ροφοριών που διατίθενται στους πολίτες σχετικά microε τα θεmicroελιώδη χαρακτηρι-στικά της Ένωσης καθώς και η microεγαλύτερη χρήση άλλων microέσων πλην τηςνοmicroοθεσίας Υπεγράφη πρωτόκολλο microε το οποίο η Επιτροπή και η ΕυρωπαϊκήΟικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή αναγνωρίζουν επίσηmicroα ότι στο πλαίσιοτης καθιέρωσης νέων microορφών διακυβέρνησης η ΕΟΚΕ είναι ιδιαίτερα κατάλ-ληλη ως microεσάζοντας microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της Ένωσης και της οργα-νωmicroένης κοινωνίας των πολιτών Ακόmicroα το πρωτόκολλο προβλέπει ρητά ότι ηΕπιτροπή πρέπει να καλεί την ΕΟΚΕ να διατυπώνει laquoδιερευνητικές γνωmicroοδο-τήσειςraquo και ότι αυτή η τελευταία πρέπει να εντείνει τις σχέσεις της microε την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών

314 Τέταρτος άξονας δράσης διασύνδεση microέσω δικτύων

1 Η Λευκή Βίβλος κατέγραψε και ανέλυσε σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδοτην αυξανόmicroενη κοινωνική και πολιτική σηmicroασία των δικτύων τα οποία νοού-νται ως σχέσεις ανταλλαγής και αλληλεπίδρασης microεταξύ ατόmicroων ήκαι οργα-νώσεων (κοινότητες αρχής περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης επιχει-ρήσεις διοικητικές υπηρεσίες ερευνητικά κέντρα κλπ) κατά τρόπο microη ιεραρ-χικό όπου ο κάθε συmicromicroετέχων είναι υπεύθυνος για microέρος των πόρων που απαι-τούνται για την επίτευξη του κοινού στόχου ως microέσο επαφής η ηλεκτρονικήεπικοινωνία προτιmicroάται ιδιαίτερα Συνεπώς η Επιτροπή είχε την πρόθεση ναδιαmicroορφώσει microια πιο συστηmicroατική και προορατική προσέγγιση για την εργασίαmicroε ορισmicroένα σηmicroαντικά δίκτυα έτσι ώστε να τους δώσει τη δυνατότητα να συmicro-microετάσχουν στη διαδικασία διαmicroόρφωσης των αποφάσεων και εφαρmicroογής τωνπολιτικών Παράλληλα προσπάθησε να εξετάσει πώς το πλαίσιο για τη δια-κρατική συνεργασία των τοπικών ή των περιφερειακών συντελεστών microπορείνα στηριχθεί καλύτερα σε επίπεδο ΕΕ microε σκοπό την υποβολή προτάσεων

2 Οι οικονοmicroικοί συντελεστές οργανώνονται όλο και περισσότερο σε δίκτυαγεγονός που έχει αναγνωρίσει η Επιτροπή Κατά γενικό κανόνα ζητείται ηγνώmicroη των οριζόντιων ευρωπαϊκών οmicroοσπονδιών για όλα τα ζητήmicroατα ενώ ηγνώmicroη των επαγγελmicroατικών οργανώσεων ζητείται microόνον για θέmicroατα που άπτο-νται του κλάδου τους Οι δίαυλοι που χρησιmicroοποιούνται από αυτές τις οργα-νώσεις για να συνδέουν τις εθνικές και τις τοπικές τους βάσεις είναι όλο καιπερισσότερο ηλεκτρονικοί λόγω του ότι αυτοί επιτρέπουν την προηγmicroένη δια-λογική συmicromicroετοχή Αυτή η διαλογική επικοινωνία προωθείται από τα εργαλείαπου η ίδια η Επιτροπή έχει θέσει στη διάθεση των διαφόρων συντελεστών

18

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή έχει διαmicroορφώσει την ηλεκτρονική πρωτοβουλία διαλογικήχάραξη πολιτικών (IPM) (1) για να δώσει τη δυνατότητα στους ενδιαφερόmicroε-νους παράγοντες να αντιδράσουν άmicroεσα σε απευθείας σύνδεση στις πληρο-φορίες και τις προτάσεις της Το δίκτυο των Ευρωπαϊκών Κέντρων Κατανα-λωτών (ECC Network) το οποίο συmicromicroετέχει στην πρωτοβουλία IPM είναισηmicroαντικός κόmicroβος επαφής microεταξύ της Επιτροπής και των ευρωπαίων κατα-ναλωτών Ο ρόλος του δικτύου αυτού είναι να βοηθά τους ευρωπαίους κατα-ναλωτές να ωφελούνται καλύτερα από την εσωτερική αγορά και να παρέχειστην Επιτροπή σηmicroαντικές επιτόπιες πληροφορίες Αυτή τη στιγmicroή το δίκτυοECC συνδέει 14 ευρωπαϊκά κέντρα καταναλωτών σε δώδεκα κράτη microέλη καιθα αναπτυχθεί περαιτέρω Το δίκτυο των ευρωπαϊκών κέντρων πληροφόρη-σης (Euro-info Centres) αποτελούmicroενο αυτή τη στιγmicroή από 258 κέντρα (ευρω-θυρίδες) τα οποία παρέχουν βοήθεια στις microικροmicroεσαίες επιχειρήσεις σε τοπικόεπίπεδο (εκ των οποίων 50 βρίσκονται στις υποψήφιες χώρες) λειτουργεί τόσοκάθετα προς τις δύο κατευθύνσεις (Βρυξέλλες ― τοπικό επίπεδο και αντί-στροφα) όσο και οριζόντια microεταξύ των εmicroπλεκόmicroενων εταίρων Αυτή η συνε-χής παροχή πληροφοριών που αφορούν ιδιαίτερα συγκεκριmicroένες περιπτώσειςσε αντιδιαστολή microε τη γενικότερη εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας θα βοηθήσει τηνεφαρmicroογή ή τον αναπροσδιορισmicroό των πολιτικών Οι πρωτοβουλίες που ανα-λαmicroβάνουν τα ίδια τα δίκτυα όπως η ετήσια Ηmicroέρα Χωρίς Αυτοκίνητο ή οιNetdays στα σχολεία γνωρίζουν όλο και microεγαλύτερη επιτυχία

3 Η Επιτροπή έχει εγκρίνει ένα σχέδιο δράσης ως συνέχεια του σχεδίου eEurope2002 το οποίο ονοmicroάζεται eEurope 2005 και αποσκοπεί στο να ενθαρρύνει τιςασφαλείς υπηρεσίες εφαρmicroογές και τα περιεχόmicroενα βάσει microιας ευρύτερα δια-δεδοmicroένης και ασφαλούς υποδοmicroής ευρείας ζώνης ενώ παράλληλα εξασφαλί-ζει τη συmicromicroετοχή όλων των πολιτών στην κοινωνία της πληροφορίας

4 Παράλληλα microε την παροχή οικονοmicroικής ενίσχυσης στις εφαρmicroογές Solvit καιIPM το πρόγραmicromicroα laquoΑνταλλαγή δεδοmicroένων microεταξύ διοικήσεωνraquo (ή IDA)διαmicroόρφωσε microία υπηρεσία που απευθύνεται στο κοινό την Πύλη πρόσβασηςστις διοικητικές υπηρεσίες της ΕΕ η οποία βρίσκεται σε δοκιmicroαστικό στάδιοΦιλοδοξώντας να στηρίξει τις εθνικές διοικητικές υπηρεσίες στην προσπάθειάτους να παράσχουν υπηρεσίες οι οποίες να ενέχουν microία διακρατική διάστασησε απευθείας σύνδεση η πύλη αυτή σκοπεύει να αποτελέσει ένα ενιαίο σηmicroείοπρόσβασης για όλες τις διαθέσιmicroες πληροφορίες και υπηρεσίες προς το κοινόέτσι ώστε να βοηθήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης στις δια-κρατικές τους συναλλαγές

32 Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Έχει σηmicroειωθεί ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά τις δεσmicroεύσεις της ΛευκήςΒίβλου για καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα Η Επιτροπή έχει

19

(1) httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

αναλάβει πρωτοβουλίες που αποβλέπουν σε βελτιώσεις του κύκλου χάραξης τηςπολιτικής σχεδιασmicroός της πολιτικής επιλογή των microέσων ρυθmicroιστική εφαρmicroογήκαι επιβολή τους Για την ανάληψη αυτών των πρωτοβουλιών η Επιτροπή ενθαρ-ρύνθηκε και εmicroπνεύστηκε από το σηmicroαντικό έργο που έχει επιτελεστεί από τακράτη microέλη και τις διεθνείς οργανώσεις καθώς και από τη γενικότερη θετική αντί-δραση των ενδιαφερόmicroενων microερών όσον αφορά τις βασικές γραmicromicroές της ΛευκήςΒίβλου

321 Καλύτερη ρύθmicroιση

1 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε τον Ιούνιο2002 ένα ευρύ σχέδιο δράσης για την απλούστευση και τη βελτίωση του ρυθ-microιστικού περιβάλλοντος (1) microε τον γενικότερο στόχο να αναπτύξει microια νέακοινή νοmicroοθετική παιδεία στο εσωτερικό της ΕΕ Το σχέδιο δράσης για τηνκαλύτερη ρύθmicroιση αντλεί ιδέες από τη Λευκή Βίβλο και αναπτύσσει πρωτο-βουλίες που αφορούν microεταξύ άλλων την καλύτερη χάραξη των πολιτικών ηοποία θα επιτευχθεί microε τη βελτίωση των υπαρχουσών διαδικασιών διαβούλευ-σης και αξιολόγησης του αντικτύπου την επέκταση της εmicroβέλειας των διαφό-ρων microέσων χάραξης και εφαρmicroογής των πολιτικών τον περιορισmicroό των προ-τάσεων σε θέmicroατα ουσίας (προβλέποντας παράλληλα microεγαλύτερες δυνατότη-τες για τα εκτελεστικά microέτρα που θα συmicroπληρώνουν τις τεχνικές λεπτοmicroέρειες)και την έναρξη προγράmicromicroατος για την απλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθε-σίας

Το εν λόγω σχέδιο δράσης περιλαmicroβάνει ενέργειες microε τις οποίες θα εξασφαλι-στεί η αποτελεσmicroατική microεταφορά και εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας από τα κράτηmicroέλη Επιπλέον προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο νααναλάβουν ενέργειες microε την ιδιότητά τους ως κοινοτικών νοmicroοθετών Ακόmicroασυστήνει τη στενή νοmicroοθετική συνεργασία microεταξύ των οργάνων την ετήσιααξιολόγηση της ποιότητας της νοmicroοθεσίας και την καλύτερη δηmicroόσια πρόσβα-ση στην προτεινόmicroενη και την εγκριθείσα νοmicroοθεσία microέσω της ηλεκτρονικήςπύλης EUR-Lex την καταλληλότερη χρήση των νοmicroοθετικών microέσων τηναπλοποίηση και τη microείωση του όγκου της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και τέλος τηνεξασφάλιση της ποιότητας της εγκρινόmicroενης νοmicroοθεσίας Όσον αφορά τακράτη microέλη το σχέδιο δράσης προβλέπει την ηλεκτρονική διαβίβαση και διά-δοση των εθνικών κοινοποιήσεων των διαβουλεύσεων και των αξιολογήσεωντου αντικτύπου καθώς και τη στενότερη συνεργασία για τη microεταφορά της κοι-νοτικής νοmicroοθεσίας Συνεπώς η Επιτροπή απηύθυνε έκκληση για την απαραί-τητη συνεργασία του Κοινοβουλίου του Συmicroβουλίου και των κρατών microελώνΣτη συνέχεια ξεκίνησαν διοργανικές διαπραγmicroατεύσεις microε σκοπό να συναφθείmicroία διοργανική συmicroφωνία για την καλύτερη ρύθmicroιση (2)

20

(1) COM(2002) 278 (2) Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο της Σεβίλλης κάλεσε τα κοινοτικά όργανα να συνάψουν διοργανική συmicroφωνία πριν

από τα τέλη του 2002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

2 Από την πλευρά της η Επιτροπή έχει καταβάλει σηmicroαντικές προσπάθειες γιανα βελτιώσει την προετοιmicroασία των πρωτοβουλιών της ειδικότερα microέσω τουπλαισίου για τις διαβουλεύσεις microε το κοινό (βλέπε ανωτέρω) microέσω κατευθυ-ντήριων γραmicromicroών για τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης και του πλαισίου γιατην αξιολόγηση του αντικτύπου που θα έχουν οι προβλεπόmicroενες πρωτοβου-λίες Οι αρχές που στηρίζουν αυτές τις πρωτοβουλίες πρέπει να αποτελέσουναναπόσπαστο microέρος της καλής διοικητικής συmicroπεριφοράς τόσο για τα άλλακοινοτικά όργανα και τους οργανισmicroούς όσο και για τα κράτη microέλη

3 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα τη συλλογή και τη χρησιmicroοποίηση της εmicroπει-ρογνωmicroοσύνης (1) η Επιτροπή καθορίζει βασικές αρχές και εσωτερικές κατευ-θυντήριες γραmicromicroές για τις υπηρεσίες της όσον αφορά τη συλλογή και τη χρησι-microοποίηση των συmicroβουλών που παρέχουν οι εmicroπειρογνώmicroονες σε όλα τα στά-δια χάραξης των πολιτικών από την Επιτροπή Αυτή η πρωτοβουλία στηρίζε-ται στις υπάρχουσες ορθές πρακτικές εντός και εκτός της Επιτροπής και παρέ-χει ένα γενικό πλαίσιο για την προώθηση τέτοιων πρακτικών σε όλους τουςσχετικούς τοmicroείς Οι προτεινόmicroενες αρχές και κατευθυντήριες γραmicromicroές έχουνέναν διττό στόχο

bull να εξασφαλίσουν ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζητούν και χρησιmicroοποιούντην πιο κατάλληλη εmicroπειρογνωmicroοσύνη για να δηmicroιουργήσουν microία σταθερήγνωστική βάση για καλύτερες πολιτικές και

bull να εδραιώσουν στον τοmicroέα αυτόν τις βασικές αρχές της Επιτροπής δηλαδήτην ποιότητα τη διαφάνεια και την αποτελεσmicroατικότητα

Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές της Επιτροπής αφορούν τη συλλογή και τη χρήσηεmicroπειρογνωmicroοσύνης και τεχνογνωσίας microε την ευρύτερη έννοια των όρων καιόχι microόνον επιστηmicroονικής εmicroπειρογνωmicroοσύνης Οι εν λόγω κατευθυντήριεςγραmicromicroές θα εφαρmicroοστούν και στις διαβουλεύσεις που διεξάγονται microεταξύ τωνοmicroάδων εmicroπειρογνωmicroόνων που έχει συγκροτήσει η ίδια η Επιτροπή οι οποίεςόmicroως δεν συmicromicroετέχουν στις επίσηmicroες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που καθο-ρίζονται στη Συνθήκη ή στη θέσπιση του παράγωγου δικαίου Θα αρχίσουν ναισχύουν από το 2003 και θα υπόκεινται σε συνεχή εποπτεία καθώς και σε αξιο-λόγηση το τρίτο έτος ύστερα από την έναρξη ισχύος τους Όπως επισηmicroαίνε-ται στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή θα εξετά-σει κατά πόσον οι δικές της κατευθυντήριες γραmicromicroές θα microπορέσουν να αποτε-λέσουν τη βάση για microία κοινή προσέγγιση όλων των κοινοτικών οργάνων καιτων κρατών microελών στον τοmicroέα αυτόν

4 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα την αξιολόγηση του αντικτύπου (2) η Επιτροπήδεσmicroεύεται ―ξεκινώντας από το 2003― να διεξαγάγει σταδιακά αξιολογήσειςτου αντικτύπου όλων των σηmicroαντικών νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβου-λιών οι οποίες να καλύπτουν την αξιολόγηση του αντικτύπου στο ρυθmicroιστικόπεδίο αλλά και στη βιώσιmicroη ανάπτυξη (στους τοmicroείς της οικονοmicroίας της κοι-

21

(1) COM(2002) 713 (2) COM(2002) 276

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

νωνίας και του περιβάλλοντος) Η αξιολόγηση αυτή θα καταστήσει ευκολότε-ρη την απόφαση για την ενδεχόmicroενη ανάληψη δράσης σε κοινοτικό επίπεδοσύmicroφωνα microε τη Συνθήκη και το πρωτόκολλο περί εφαρmicroογής των αρχών τηςεπικουρικότητας και της αναλογικότητας ενώ παράλληλα θα βοηθήσει να βελ-τιωθεί η ποιότητα και η συνεκτικότητα των κοινοτικών πολιτικών

Η προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την αξιολόγηση του αντικτύπουσηmicroατοδοτεί microία σηmicroαντική στροφή προς microία νέα ρυθmicroιστική παιδεία η οποίαθα ενσωmicroατώνει όλες τις υπάρχουσες τοmicroεακές αξιολογήσεις του άmicroεσου καιτου έmicromicroεσου αντικτύπου των προτεινόmicroενων microέτρων σε ένα ενιαίο εργαλείοΑυτή τη στιγmicroή καταρτίζονται λεπτοmicroερείς κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη διε-ξαγωγή αυτών των αξιολογήσεων από τις υπηρεσίες της Επιτροπής

Η Επιτροπή έχει προτείνει και στα άλλα θεσmicroικά όργανα να αναλάβουν τη διε-ξαγωγή αξιολογήσεων όσον αφορά τον αντίκτυπο που ενδέχεται να έχουνσηmicroαντικές τροποποιήσεις στις προτάσεις της Επιτροπής Αυτό το θέmicroα εξετά-ζεται επί του παρόντος στο πλαίσιο των διαπραγmicroατεύσεων για microία διοργανι-κή συmicroφωνία σχετικά microε την καλύτερη ρύθmicroιση Ανάλογα η Επιτροπή κάλεσετα κράτη microέλη να διεξαγάγουν αξιολογήσεις του αντικτύπου έτσι ώστε να βελ-τιώσουν την ποιότητα των εθνικών microέτρων microεταφοράς ειδικότερα για τυχόνσυmicroπληρωmicroατικές διατάξεις που προστίθενται στις νοmicroοθετικές πράξεις καθώςκαι για τα microέτρα που κοινοποιούνται στην Επιτροπή δυνάmicroει της οδηγίας9834ΕΚ (1)

Μία συγκεκριmicroένη πρωτοβουλία που αποβλέπει στο να προσδιορίσει τον αντί-κτυπο των προτεινόmicroενων νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβουλιών είναι ηΕυρωπαϊκή ∆οκιmicroαστική Οmicroάδα των Επιχειρήσεων (European Business TestPanel) Με τη χρήση των microέσων που παρέχει η πρωτοβουλία της διαλογικήςχάραξης πολιτικής (IPM) και microε τη βοήθεια των κρατών microελών η Επιτροπήαυτή τη στιγmicroή συγκροτεί την εν λόγω δοκιmicroαστική οmicroάδα η οποία απαρτίζε-ται από 4 000 επιχειρήσεις όλων των microεγεθών και όλων των κλάδων

5 Το σχέδιο δράσης για την καλύτερη ρύθmicroιση έθεσε επίσης το ευρύτερο θέmicroατης επιλογής των κατάλληλων microέσων για την κοινοτική δράση για το οποίο ηΕπιτροπή επιφυλάσσεται του δικαιώmicroατός της να υποβάλλει συmicroπληρωmicroατι-κές προτάσεις ανάλογα microε την πρόοδο των εργασιών της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης (2)

Η Επιτροπή ανέφερε ότι οι κανονισmicroοί και οι οδηγίες πρέπει να χρησιmicroοποι-ούνται σύmicroφωνα microε το πνεύmicroα και το γράmicromicroα της συνθήκης για την ΕΚ οικανονισmicroοί πρέπει να χρησιmicroοποιούνται microόνον για δράση που απαιτεί οmicroοιό-microορφη εφαρmicroογή σε όλα τα κράτη microέλη οι οδηγίες σύmicroφωνα microε τον αρχικόορισmicroό τους στη Συνθήκη πρέπει να αποτελούν νοmicroοθετικό microέσο για τη θέσπι-ση νοmicroικού πλαισίου και στόχων προς επίτευξη

22

(1) Οδηγία 9834ΕΚ για την καθιέρωση microιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τοmicroέα των τεχνικών προτύπωνκαι κανονισmicroών

(2) COM(2002) 275

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή σκοπεύει να εξασφαλίσει στο βαθmicroό του δυνατού ότι οι οδηγίεςείναι γενικής φύσης και καλύπτουν τους στόχους τις περιόδους ισχύος και τιςουσιαστικές πτυχές της νοmicroοθεσίας Είναι ευθύνη του νοmicroοθέτη να αποφασίσειποια microορφή θα λάβουν αυτές οι ουσιαστικές πτυχές microε απόφαση πολιτικήςκαι να εξασφαλίσει ότι τα τεχνικά θέmicroατα και οι λεπτοmicroέρειες θα καθοριστούναπό τα σχετικά εκτελεστικά microέτρα Αυτός ο περιορισmicroός των οδηγιών microε τηνπρόθεση ―microεταξύ άλλων― να απλοποιηθεί η νοmicroοθεσία δεν πρέπει να θίξειτις νοmicroοθετικές εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίουαντίθετα θα τους δώσει τη δυνατότητα να συγκεντρωθούν στις θεmicroελιώδειςπτυχές της νοmicroοθέτησης

6 Στη Λευκή Βίβλο και στη συνέχεια στο σχέδιο δράσης της για καλύτερες ρυθ-microίσεις η Επιτροπή προτείνει να γίνεται microεγαλύτερη χρήση εναλλακτικών λύσε-ων αντί της παραδοσιακής νοmicroοθεσίας χωρίς να υπονοmicroεύονται οι διατάξειςτης Συνθήκης ή τα προνόmicroια του νοmicroοθέτη Υπενθυmicroίζει επίσης ότι η συνθήκηγια την ΕΚ προβλέπει ήδη ειδικές microορφές από κοινού ρύθmicroισης παραπέmicroπο-ντας στα άρθρα 138 και 139 της συνθήκης για την ΕΚ σύmicroφωνα microε τα οποία οικοινωνικοί εταίροι microπορούν να συνάπτουν νοmicroικά δεσmicroευτικές συmicroφωνίες σεκοινοτικό επίπεδο

Υπάρχουν αρκετά εργαλεία τα οποία microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν σε ειδικέςπεριπτώσεις για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης απλουστεύοντας ταυ-τόχρονα τις νοmicroοθετικές δραστηριότητες και την ίδια τη νοmicroοθεσία (από κοι-νού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοιχτή microέθοδος συντονισmicroού)

Στο πλαίσιο microιας νοmicroοθετικής πράξης η από κοινού ρύθmicroιση επιτρέπει τηνυλοποίηση των στόχων που καθορίζει ο νοmicroοθέτης microέσω microέτρων που εφαρmicroό-ζονται από δραστήριες και αναγνωρισmicroένες πλευρές στον εν λόγω τοmicroέα ΗΕπιτροπή παραmicroένει πεπεισmicroένη ότι η από κοινού ρύθmicroιση είναι microια επιλογήγια την εστίαση του νοmicroοθετικού έργου στα ουσιώδη στοιχεία και για τηναπλούστευση και βελτίωση της εφαρmicroογής ― που περιορίζεται από κριτήριαπου θα καθοριστούν σε microια microελλοντική διοργανική συmicroφωνία για καλύτερεςρυθmicroίσεις Η αυτορρύθmicroιση αφορά πολυάριθmicroες πρακτικές κοινούς κανόνεςδεοντολογικούς κώδικες και εθελοντικές συmicroφωνίες που οι οικονοmicroικοί φορείςοι κοινωνικοί παράγοντες οι ΜΚΟ και οι οργανωmicroένες οmicroάδες καθορίζουνεθελοντικά για τη ρύθmicroιση και οργάνωση των δραστηριοτήτων τους Αντίθεταmicroε την από κοινού ρύθmicroιση η αυτορρύθmicroιση δεν προϋποθέτει νοmicroοθετικήπράξη Η Επιτροπή έχει προτείνει κριτήρια και τρόπους χρήσης αυτών καιπαρόmicroοιων εναλλακτικών microέσων για την επιδίωξη των στόχων της Συνθήκηςκαι επί του παρόντος αποτελούν αντικείmicroενο διαπραγmicroατεύσεων για microια διορ-γανική συmicroφωνία Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε προσανατολισmicroούςγια το ρόλο της ανοικτής microεθόδου συντονισmicroού και στην Ετήσια ΣτρατηγικήΠολιτικής για το 2003 προσδοκεί να διεξάγει στρατηγική αξιολόγηση του κατάπόσο είναι αποτελεσmicroατική η microέθοδος στους τοmicroείς όπου εφαρmicroόστηκε αρχικά

7 Η Επιτροπή πρότεινε να γίνει σηmicroαντική προσπάθεια απλούστευσης τουσώmicroατος της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και microείωσης του όγκου της microε την υπο-

23

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

στήριξη του Συmicroβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Η Επιτροπήπροτείνει τα όργανα να καθορίσουν από κοινού ένα πρόγραmicromicroα για τηναπλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θα προσδιορίσει τουςτοmicroείς προτεραιότητας που χρειάζονται απλούστευση και θα ενηmicroερώσει ανά-λογα το νοmicroοθέτη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο τα οποία ωςνοmicroοθέτης θα πρέπει να εγκρίνουν τελικά τις προτάσεις για τις απλουστευmicroέ-νες νοmicroοθετικές πράξεις θα πρέπει να προσαρmicroόσουν τις microεθόδους εργασίαςτους για να επιτύχουν ταχύτερες και πιο αποτελεσmicroατικές διαδικασίες απλού-στευσης της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θεωρεί πολύ σηmicroαντικό ηδιοργανική συmicroφωνία για καλύτερες ρυθmicroίσεις να καλύπτει την άποψη αυτήκαι να ενσωmicroατώνει και να ενισχύει το συνεχιζόmicroενο έργο σχετικά microε το πρό-γραmicromicroα κωδικοποίησης που ξεκίνησε η Επιτροπή τον Νοέmicroβριο του 2001 (1)καθώς και το έργο για την αναδιατύπωση (2)

322 Καλύτερη εφαρmicroογή

1 Με βάση τη γενική περιγραφή των καλύτερων ρυθmicroίσεων και του επαναπροσ-διορισmicroού των πολιτικών και των οργάνων στη Λευκή Βίβλο καθώς και τιςπρωτοβουλίες της Επιτροπής για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή και καλύτερες πολιτι-κές η Επιτροπή ενέκρινε επίσης αρκετές σηmicroαντικές προτάσεις για την καλύ-τερη εφαρmicroογή της κοινοτικής δράσης

2 Το άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ παρέχει microια σηmicroαντική βάση για τονεκτελεστικό ρόλο της Επιτροπής Η εφαρmicroογή του που διέπεται από το συνα-φές παράγωγο δίκαιο για τους όρους άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτή-των [η επονοmicroαζόmicroενη laquoεπιτροπολογίαraquo (3)] έχει εποmicroένως ζωτική σηmicroασίαγια τις προσπάθειες επαναπροσδιορισmicroού των οργάνων και την επίτευξη τωνεπιθυmicroητών βελτιώσεων της νοmicroιmicroότητας της αποτελεσmicroατικότητας και τηςαξιοπιστίας της Κοινότητας

Η Επιτροπή υποστηρίζει στη Λευκή Βίβλο ότι ο στόχος του επαναπροσδιορι-σmicroού των οργάνων θα δικαιολογούσε την επανεξέταση εάν όχι την κατάργη-ση των υφιστάmicroενων διαδικασιών διαχείρισης και ρύθmicroισης Αυτό πρέπει νασυνδυαστεί microε τη νέα εξισορρόπηση των αρmicroοδιοτήτων των θεσmicroικών οργά-νων περιορίζοντας την Επιτροπή στην κύρια αρmicroοδιότητα της εκτελεστικήςνοmicroοθεσίας και την ενίσχυση της δυνατότητας των δύο κλάδων του κοινοτι-κού νοmicroοθέτη (Κοινοβούλιο και Συmicroβούλιο) να ελέγχουν την άσκηση των εκτε-λεστικών αρmicroοδιοτήτων της Επιτροπής τουλάχιστον στους τοmicroείς που υπόκει-νται σε διαδικασία συναπόφασης (άρθρο 251 της συνθήκης για την ΕΚ)

Σύmicroφωνα microε τους προσανατολισmicroούς αυτούς και διατηρώντας την πρόσβασηστην αναγκαία εmicroπειρογνωmicroοσύνη των εκπροσώπων των κρατών microελών η

24

(1) COM(2001) 645(2) ∆ιοργανική συmicroφωνία της 28ης Νοεmicroβρίου 2001 για microια πιο συστηmicroατοποιηmicroένη χρήση της τεχνικής της ανα-

διατύπωσης των νοmicroικών πράξεων ∆ηmicroοσιεύθηκε στην ΕΕ C 77 της 2832002 (σ 1-3)(3) Απόφαση 1999468EΚ του Συmicroβουλίου

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της απόφασης 1999468EΚ (1) του Συmicro-βουλίου Συγκεκριmicroένα προτείνει την αναθεώρηση της υφιστάmicroενης ρυθmicroιστι-κής διαδικασίας για την εφαρmicroογή microέτρων σύmicroφωνα microε τη διαδικασία συνα-πόφασης εισάγοντας δύο ξεχωριστές φάσεις Κατά την αρχική εκτελεστικήφάση η Επιτροπή θα υποβάλλει τα σχέδια microέτρων σε microια επιτροπή εκπροσώ-πων των κρατών microελών Εάν έως τη λήξη της προθεσmicroίας που θα καθοριστείαπό την Επιτροπή η επιτροπή εκφράσει αντίθεση στο σχέδιο microέτρου θα δοθείεπιπλέον χρόνος στην Επιτροπή για την εξεύρεση λύσης Το σχέδιο microέτρου τηςΕπιτροπής θα προωθηθεί στη συνέχεια κατά τη δεύτερη φάση ελέγχου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο Οποιοδήποτε από τα όργανααυτά εντός καθορισmicroένης προθεσmicroίας microπορεί να εκφράσει την αντίθεσή τουστο σχέδιο microέτρου εφαρmicroογής της Επιτροπής και στην περίπτωση αυτή η Επι-τροπή microπορεί είτε να υποβάλλει νοmicroοθετική πρόταση ή να προχωρήσει στηνέγκριση του microέτρου εφαρmicroογής ενδεχοmicroένως τροποποιηmicroένου σύmicroφωνα microε τιςθέσεις του Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η διαδικασία αυτή συmicroπληρώ-νεται microε microια επείγουσα διαδικασία που επιτρέπει τη θέση σε ισχύ των microέτρωνεφαρmicroογής προτού γίνουν οι έλεγχοι του νοmicroοθέτη Αυτή η αλλαγή των διαδι-κασιών laquoεπιτροπολογίαςraquo θα έχει microεταβατική φύση εν αναmicroονή ενός νέουσυστήmicroατος εκχώρησης εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων βάσει της αναθεώρησηςτων Συνθηκών (βλέπε το σηmicroείο 34)

3 Η Λευκή Βίβλος υποστήριξε ότι η δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών microεσαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς αρmicroοδιότητας θα βοηθούσε στη βελτίωση τουτρόπου εφαρmicroογής και επιβολής των κανόνων σε ολόκληρη την ΕΚ Προβλέ-ποντας ένα διαρκώς microεγαλύτερο ρόλο για τους ρυθmicroιστικούς οργανισmicroούς ηΛευκή Βίβλος πρότεινε ορισmicroένες προϋποθέσεις για τους οργανισmicroούς αυτούςκαι ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα υπέβαλε λεπτοmicroερές πλαίσιο για τη δηmicroι-ουργία τη λειτουργία και την εποπτεία των microελλοντικών ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση που καθορίζει τοπλαίσιο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (2) για να διευκολύνει τη δηmicroιουργίατων οργανισmicroών αυτών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ενότητα και την ακε-ραιότητα της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΚ Το λεπτοmicroερές πλαίσιοπροβλέπει κριτήρια για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (ιδρυτικήπράξη νοmicroική υπόσταση τόπος) τη λειτουργία τους (πεδίο αρmicroοδιοτήτωνδιευθυντικά όργανα καθεστώς του διευθυντή δυνατότητες προσφυγής διοι-κητικές και προϋπολογιστικές διαδικασίες) και τους microηχανισmicroούς της Κοινό-τητας για τον έλεγχο των οργανισmicroών αυτών (διοικητικοί πολιτικοί οικονοmicroι-κοί και νοmicroικοί έλεγχοι) Η Επιτροπή κάλεσε το Κοινοβούλιο και το Συmicroβού-λιο να επισηmicroοποιήσουν το πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών βάσει των αρχών που καθορίζονται στην ανακοίνωσή της

25

(1) COM(2002) 719(2) COM(2002) 718

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 11: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

3 Εφαρmicroογή της Λευκής Βίβλου

Η Λευκή Βίβλος για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση διατύπωσε βασικές προτάσειςγια αλλαγή σε τέσσερις ευρείς τοmicroείς δράσης laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo laquoκαλύτε-ρες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo laquoη συmicroβολή της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo και laquoεπαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνωνraquo

31 Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των microη θεσmicroικώνσυντελεστών στη χάραξη πολιτικής και ―έως έναν συγκεκριmicroένο βαθmicroό― στηνεφαρmicroογή της πολιτικής βρίσκονται σαφώς στο επίκεντρο της microεταρρύθmicroισης τηςδιακυβέρνησης η οποία αποσκοπεί στο να φέρει την Ευρωπαϊκή Ένωση κοντύ-τερα στους πολίτες της Αντικατοπτρίζοντας την επίγνωση της Επιτροπής ότι οιπολίτες αντιλαmicroβάνονται την ΕΕ ως πολύ laquomicroακρινήraquo αλλά κυρίως εκφράζονταςτην πραγmicroατική δέσmicroευση για εmicroπλουτισmicroό των διαδικασιών χάραξης πολιτικήςη Λευκή Βίβλος προτείνει τη συmicromicroετοχή της laquoβάσηςraquo στην ευρωπαϊκή διακυβέρ-νηση microέσω διαφόρων διαδικασιών και παραγόντων

311 Πρώτος άξονας δράσης πληροφόρηση και επικοινωνία για να γίνει πιο ανοικτός οτρόπος λειτουργίας της Ένωσης

1 Η Λευκή Βίβλος ζητά τη βελτίωση της πληροφόρησης τη βελτίωση της αmicroεσό-τητας και της διαφάνειας και την εξασφάλιση microιας πιο προορατικής επικοινω-νίας microεταξύ των παραγόντων του δηmicroόσιου τοmicroέα (θεσmicroικά όργανα κράτηmicroέλη κλπ) και των πολιτών της Ευρώπης Όσον αφορά την επικοινωνία η Επι-τροπή επιβεβαιώνει την προσήλωσή της σε ένα πολύγλωσσο περιβάλλον Προ-τείνει στα ευρωπαϊκά θεσmicroικά όργανα να εξακολουθήσουν και το 2002 να ανα-πτύσσουν την ηλεκτρονική εφαρmicroογή EUR-Lex ως ενιαίο πολύγλωσσο κόmicroβοσε απευθείας σύνδεση όπου το κοινό θα microπορεί να παρακολουθήσει τηνπορεία των προτάσεων πολιτικής σε όλα τα στάδια της διαδικασίας λήψηςαποφάσεων Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο πρέπει να παρέ-χουν πιο γρήγορα πληροφορίες για όλα τα στάδια της διαδικασίας συναπόφα-σης ιδίως όσον αφορά την τελική laquoφάση του συmicroβιβασmicroούraquo Τέλος η ΛευκήΒίβλος καλεί τα κράτη microέλη να προωθήσουν τον δηmicroόσιο διάλογο για τιςευρωπαϊκές υποθέσεις

2 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η ανακοίνωση της Επιτροπής γιαένα νέο πλαίσιο συνεργασίας σε δραστηριότητες της πολιτικής της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης στον τοmicroέα της πληροφόρησης και επικοινωνίας (1) αποδεικνύειτην επιθυmicroία της Επιτροπής να ενηmicroερώνει πιο ενεργά το ευρύ κοινό για τιςευρωπαϊκές υποθέσεις σε microόνιmicroη συνεργασία microε άλλα όργανα-εταίρους Το

11

(1) COM(2001) 354

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Συmicroβούλιο και το Κοινοβούλιο χαιρέτισαν αυτή την πρωτοβουλία Η Επιτρο-πή εξέδωσε microία δεύτερη ανακοίνωση σχετικά microε το περιεχόmicroενο και την προ-σέγγιση της προτεινόmicroενης δράσης microε τίτλο laquoΜία στρατηγική πληροφόρησηςκαι επικοινωνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσηςraquo (1) στην οποία διαmicroορφώνεταιmicroία νέα δισχιδής προσέγγιση

bull πρέπει να δοθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση η ικανότητα να διατυπώνει και ναδιαδίδει microηνύmicroατα προσαρmicroοσmicroένα και εστιασmicroένα στα θέmicroατα προτεραιό-τητάς της Αυτή η ικανότητα πρέπει να αναπτυχθεί κατά τρόπο σφαιρικό καισυνεκτικό και να βασίζεται σε σαφείς στόχους που έχουν θέσει τα ίδια ταθεσmicroικά όργανα

bull πρέπει να καθιερωθεί microία εθελοντική εταιρική σχέση συνεργασίας microε τακράτη microέλη η οποία να στηρίξει την πραγmicroατική αλληλεπίδραση microεταξύαφενός των δοmicroών και της τεχνογνωσίας τους και αφετέρου των δραστηριο-τήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης

3 Η κεντρική υπηρεσία Europe Direct (2) η οποία είναι προσπελάσιmicroη και τηλε-φωνικώς και microέσω του ∆ιαδικτύου εξακολουθεί να απαντά σε microεγάλο αριθmicroόαιτηmicroάτων για ενηmicroέρωση γενικής φύσης Το 2002 λειτούργησε εκ νέου η Υπη-ρεσία Προσανατολισmicroού για τους Πολίτες (Citizens Signpost Service) (3) ηοποία παρέχει πληροφορίες σχετικά microε τα δικαιώmicroατα των πολιτών και microε ταπροβλήmicroατα που προκύπτουν στην εσωτερική αγορά Οι χρήστες (οι οποίοιεπικοινωνούν microέσω δωρεάν τηλεφωνικής γραmicromicroής ή microέσω ∆ιαδικτύου) microπο-ρούν να χρησιmicroοποιήσουν οποιαδήποτε από τις έντεκα επίσηmicroες γλώσσες τηςΈνωσης και οι εmicroπειρογνώmicroονες που είναι επιφορτισmicroένοι microε τη διεκπεραίω-ση των ερωτηmicroάτων πρέπει να απαντήσουν εντός τριών εργάσιmicroων ηmicroερώνΈνα δίκτυο που απευθύνεται ειδικά στις επιχειρήσεις Solvit (4) άρχισε να λει-τουργεί σε απευθείας σύνδεση τον Ιούλιο 2002 βασιζόmicroενο στα κέντρα συντο-νισmicroού των κρατών microελών που από το 1997 και εξής είναι αρmicroόδια για τη διεκ-περαίωση των προβληmicroάτων που αντιmicroετωπίζουν οι επιχειρήσεις στην ενιαίααγορά Η δικτυακή εργασία αυτής της υπηρεσίας θα εντείνει την αmicroοιβαίαπίεση microεταξύ οmicroοτίmicroων και θα δηmicroιουργήσει αλληλεπιδράσεις microε τις οποίες θαβελτιωθεί η ποιότητα των υπηρεσιών και θα παρασχεθούν πληροφορίες σχετι-κά microε αυτές Οι ιστοσελίδες laquo∆ιάλογος microε τους πολίτεςraquo και laquo∆ιάλογος microε τιςεπιχειρήσειςraquo (5) παρέχουν πρόσβαση σε πληροφορίες που αφορούν τα δικαι-ώmicroατα του ατόmicroου και των επιχειρήσεων microέσα στην εσωτερική αγορά καιπαράλληλα βοηθούν στην επίλυση των προβληmicroάτων

4 Η αmicroφίδροmicroη επικοινωνία που προσφέρεται στους πολίτες έχει αναπτυχθείσηmicroαντικά από την έκδοση της Λευκής Βίβλου τον Ιούλιο 2001 Ο ιστοχώρος

12

(1) COM(2002) 350(2) httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml(3) httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm(4) httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_elhtm(5) httpeuropaeuintcitizens και httpeuropaeuintbusiness

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Futurum (1) τον οποίο διαχειρίζεται η Επιτροπή και ο επίσηmicroος ιστοχώρος τηςΣυνέλευσης προσφέρουν σε όλους την ευκαιρία να διατυπώσουν την άποψήτους και να συmicroβάλουν microε προτάσεις στη συζήτηση για το microέλλον της ΈνωσηςΟ ιστοχώρος της διακυβέρνησης έδωσε τη δυνατότητα για διάλογο πριν καιmicroετά την έκδοση της Λευκής Βίβλου Ο ιστοχώρος που είναι γνωστός microε τοόνοmicroα laquoΗ φωνή σας στην Ευρώπηraquo (2) ως microέρος της πρωτοβουλίας laquo∆ιαλογι-κή χάραξη πολιτικώνraquo (Interactive Policy Making ― IPM) ήδη προσφέρειστους πολίτες στους καταναλωτές και στις επιχειρήσεις την ευκαιρία να δια-δραmicroατίσουν ενεργό ρόλο στη διαδικασία διαmicroόρφωσης της πολιτικής της Επι-τροπής Στο πλαίσιο του ανανεωmicroένου εξυπηρετητή laquoEuroparaquo (3) οι αmicroφίδρο-microες διαλογικές διαδικασίες θα γίνουν κοινή πρακτική

5 Η διαφάνεια του έργου των θεσmicroικών οργάνων έχει βελτιωθεί κατά πολύΈχει τεθεί σε ισχύ ο κανονισmicroός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicro-βουλίου (4) για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοι-νοβουλίου του Συmicroβουλίου και της Επιτροπής Η Επιτροπή τροποποίησε τουςδιαδικαστικούς κανόνες της (5) Τα πρακτικά των συνεδριάσεων της Επιτρο-πής είναι διαθέσιmicroα στο ∆ιαδίκτυο ήδη από τον Ιανουάριο 2002 Ένα δηmicroόσιοmicroητρώο εγγράφων της Επιτροπής είναι επίσης διαθέσιmicroο microέσω ∆ιαδικτύου απότον Ιούνιο ενώ παράλληλα διατίθεται ευρέως ένας οδηγός του πολίτη για τηνπρόσβαση σε αυτά τα έγγραφα βάσει των διατάξεων των νέου κανονισmicroού Γιατην εφαρmicroογή του προαναφερθέντος κανονισmicroού το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοέλαβε έναν αριθmicroό εσωτερικών microέτρων (τροποποίηση των διαδικαστικώνκανόνων του και των υποχρεώσεων των microόνιmicroων υπαλλήλων και του λοιπούπροσωπικού του) και έθεσε στη διάθεση του κοινού το επίσηmicroο microητρώο τουτον Ιούνιο 2002 Το microητρώο του Συmicroβουλίου το οποίο είναι προσπελάσιmicroο απότο ∆ιαδίκτυο περιέχει παραποmicroπές σε έγγραφα του Συmicroβουλίου που παρή-χθησαν από το 1999 και εξής Μεταξύ αυτών τα έγγραφα που είναι διαθέσιmicroαστο κοινό είτε microπορούν να ανοιχτούν άmicroεσα από τη βάση δεδοmicroένων ή παρέ-χονται από την υπηρεσία πρόσβασης στα έγγραφα του Συmicroβουλίου

Η διαφάνεια του νοmicroοθετικού έργου του Συmicroβουλίου αναφέρθηκε στο Ευρω-παϊκό Συmicroβούλιο της Βαρκελόνης τον Μάρτιο σε microία παραποmicroπή που έγινε σεέκθεση της Γενικής Γραmicromicroατείας του Συmicroβουλίου Τον Ιούνιο το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο της Σεβίλλης αποφάσισε να καταστήσει τις συνεδριάσεις του Συmicro-βουλίου ανοικτές στο κοινό σε διάφορα στάδια της διαδικασίας λήψης απο-φάσεων Ο κατάλογος των σχετικών προτάσεων καταρτίζεται από το Συmicroβού-λιο στις αρχές κάθε εξαmicroήνου και στο τελικό στάδιο της διαδικασίας το κοινόέχει πρόσβαση στην ψηφοφορία και στις σχετικές εξηγήσεις

13

(1) Οι διευθύνσεις των ιστοσελίδων είναι αντίστοιχα httpeuropaeuintfuturum httpeuropean-conventioneuint httpeuropaeuintcommgouvernance httpeuropaeuintyourvoice

(2) httpeuropaeuintyourvoice(3) Ανακοίνωση του προέδρου στην Επιτροπή ― microε τη σύmicroφωνη γνώmicroη του αντιπροέδρου κ Kinnock και του

επιτρόπου κ Liikanen C(2001) 17532 (4) Κανονισmicroός (ΕΚ) αριθ 10492001(5) C(2001) 3714

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

6 Η πύλη EUR-Lex στον εξυπηρετητή Europa παρέχει πρόσβαση στην ΕπίσηmicroηΕφηmicroερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δίνοντας έτσι στους πολίτες τη δυνατό-τητα να microελετήσουν την κοινοτική νοmicroοθεσία σε όλους τους τοmicroείς Από τηνέναρξη λειτουργίας της τον Ιούνιο του 2001 η πύλη έχει υποστεί πολλές βελ-τιώσεις που την κατέστησαν πιο προσιτή και φιλική προς τους χρήστες Απότον Ιανουάριο 2002 και εξής όλα τα επίσηmicroα έγγραφα που είναι καταχωρηmicroέ-να στην EUR-Lex διατίθενται στο κοινό δωρεάν και αυτό ισχύει ιδιαίτερα γιαέγγραφα που έχουν δηmicroοσιευθεί στην Επίσηmicroη Εφηmicroερίδα ασχέτως της ηmicroε-ροmicroηνίας έγκρισης ή δηmicroοσίευσής τους και σε όλους τους microορφότυπους Ηπρόσβαση στην επαγγελmicroατική βάση δεδοmicroένων CELEX εξακολουθεί ναπαρέχεται microε πληρωmicroή (microε συνδροmicroή ή ανά περίοδο χρήσης) Από τον Απρί-λιο 2002 η EUR-Lex παρέχει microία εναρmicroονισmicroένη παρουσίαση όλων των ιστο-σελίδων της και είναι προσπελάσιmicroη από τον εξυπηρετητή Europa και απότους ιστοχώρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η βάσηδεδοmicroένων PreLex της Επιτροπής παρέχει πληροφορίες σε όλες τις γλώσσεςσχετικά microε την πρόοδο της νοmicroοθετικής διαδικασίας για την εκάστοτε νοmicroοθε-τική πράξη καθώς και συνδέσmicroους στα σχετικά κείmicroενα και στο OEIL τονοmicroοθετικό παρατηρητήριο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Με αυτόν τοντρόπο οι πολίτες microπορούν να βρουν πληροφορίες για τη νοmicroοθετική διαδικα-σία τις νοmicroοθετικές προτάσεις που εγκρίνει η Επιτροπή τα δελτία τύπουκαθώς και το τελικό κείmicroενο που εγκρίνεται Εξακολουθούν επίσης οι προ-σπάθειες για να εισαχθούν σε αυτές τις βάσεις δεδοmicroένων οι κοινές θέσεις τουΣυmicroβουλίου τα νοmicroοθετικά και τα δηmicroοσιονοmicroικά ψηφίσmicroατα οι πρωτοβου-λίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και οι πρωτοβουλίες της ΕυρωπαϊκήςΟικονοmicroικής και Κοινωνικής Επιτροπής και της Επιτροπής των Περιφερειών

312 ∆εύτερος άξονας δράσης προσέγγιση των πολιτών microέσω της περιφερειακής και της τοπικής αυτοδιοίκησης

1 Η Επιτροπή επιβεβαίωσε στη Λευκή Βίβλο ότι προτίθεται να καθιερώσει ένασυστηmicroατικότερο διάλογο ήδη από τα πρώτα στάδια της διαmicroόρφωσης τωνπολιτικών microε ευρωπαϊκές και εθνικές ενώσεις των περιφερειακών και τοπικώνδιοικήσεων και να εγκαινιάσει δοκιmicroαστικές laquoτριmicroερείς στοχοθετηmicroένες συmicro-βάσειςraquo σε ορισmicroένους σαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς Με αυτόν τον τρόπο θααπλοποιηθούν τα νοmicroοθετικά και εκτελεστικά καθήκοντα και οι πολιτικές πουέχουν άmicroεση επιρροή σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο

Ακόmicroα η Επιτροπή κάλεσε την Επιτροπή των Περιφερειών να διαδραmicroατίσειέναν πιο προορατικό ρόλο στην εξέταση των πολιτικών για παράδειγmicroα microέσωτης σύνταξης διερευνητικών εκθέσεων πριν από την υποβολή της εκάστοτεπρότασης από την Επιτροπή Ζήτησε επίσης από την Επιτροπή των Περιφε-ρειών να διοργανώσει την ανταλλαγή των ορθών πρακτικών που αφορούν τησυmicromicroετοχή των αρχών τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης στο προπα-ρασκευαστικό στάδιο των ευρωπαϊκών διαδικασιών λήψης αποφάσεων σεεθνικό επίπεδο Η Επιτροπή έχει απευθύνει έκκληση στα κράτη microέλη να εξε-τάσουν τρόπους για να βελτιώσουν τη συmicromicroετοχή των τοπικών και περιφερει-

14

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

ακών παραγόντων στη χάραξη των κοινοτικών πολιτικών και να ενθαρρύνουντη χρήση συmicroβατικών ρυθmicroίσεων microε τις περιφέρειες τους δήmicroους και τις κοι-νότητές τους χωρίς παράλληλα να θίγονται τα συνταγmicroατικά συστήmicroατά τους

2 Εκτός από τις ευρείες διαβουλεύσεις microε το κοινό η Επιτροπή στη Λευκή Βίβλογια την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση αναγνώρισε την ανάγκη να ενισχυθούν οισχέσεις microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης microέσα από τιςεθνικές και ευρωπαϊκές τους ενώσεις Σε αυτό το πλαίσιο οι υπηρεσίες της Επι-τροπής συντάσσουν έγγραφο εργασίας microε σκοπό να προσδιορίσουν εκείνα ταmicroέτρα που θα επιτρέψουν τη δηmicroιουργία δεσmicroών microε τις εθνικές και ευρωπαϊκέςενώσεις τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης και να καθορίσουν τόσο τηνεmicroβέλεια όσο και τις προϋποθέσεις ενός τέτοιου διαλόγου

Η Επιτροπή θα θέσει το εν λόγω έγγραφο στη διάθεση του κοινού στο ∆ιαδί-κτυο και θα το διαβιβάσει στις κυριότερες διαπεριφερειακές και τοπικές ενώ-σεις για να διατυπώσουν τη γνώmicroη τους όλα τα ενδιαφερόmicroενα microέρη Θα ζητη-θεί επίσης η γνώmicroη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της Επιτροπής των Περι-φερειών και των κρατών microελών Ύστερα από αυτό το στάδιο των διαβουλεύ-σεων η Επιτροπή θα είναι σε θέση κατά το πρώτο τρίmicroηνο του 2003 να εκδώ-σει ανακοίνωση η οποία θα τεθεί σε εφαρmicroογή από όλες τις υπηρεσίες της

3 Η Επιτροπή των Περιφερειών έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το microέρος τηςΛευκής Βίβλου που ασχολείται microε την περιφερειακή και την τοπική δηmicroοκρα-τία Η Λευκή Βίβλος αποτέλεσε αντικείmicroενο γνωmicroοδότησης τον Μάρτιο 2002στην οποία η Επιτροπή των Περιφερειών χαιρετίζει το έγγραφο αυτό microε ιδιαί-τερη αναφορά στα τmicroήmicroατα εκείνα που πραγmicroατεύονται την αποκέντρωση ήτη συνεργασία microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης Στηνίδια γνωmicroοδότηση η Επιτροπή των Περιφερειών αναφέρεται στις αλλαγές τωνmicroεθόδων εργασίας της που θα απαιτηθούν προκειmicroένου να είναι σε θέση ναδιαδραmicroατίσει έναν πιο ενεργό ρόλο στη διαmicroόρφωση της κοινοτικής δράσηςΗ Επιτροπή των Περιφερειών ζήτησε αφενός να της παραχωρηθούν ελεγκτι-κές αρmicroοδιότητες ώστε να microπορεί να επαληθεύει τη συmicromicroόρφωση ως προς τηναρχή της επικουρικότητας και αφετέρου να της δοθεί εντολή για να εποπτεύειτον αντίκτυπο των οδηγιών και των κανονισmicroών σε επίπεδο περιφερειακής καιτοπικής αυτοδιοίκησης Οι πρόεδροι των δύο οργάνων της Επιτροπής και τηςΕπιτροπής των Περιφερειών υπέγραψαν πρωτόκολλο συνεργασίας το οποίοαντικατοπτρίζοντας τις αρχές της διακυβέρνησης καθορίζει τις διαδικασίεςσυνεργασίας microεταξύ των δύο οργάνων Το εν λόγω πρωτόκολλο αποσκοπείστο να βελτιώσει την εκτέλεση των συmicroβουλευτικών καθηκόντων της Επιτρο-πής των Περιφερειών αυξάνοντας τη συmicromicroετοχή της στην πολιτική συζήτησηκαι τη συνεργασία σε θέmicroατα ενηmicroερωτικής και επικοινωνιακής πολιτικής

313 Τρίτος άξονας δράσης συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών Πιο αποτελεσmicroατικέςκαι πιο ανοικτές διαβουλεύσεις για τη διαmicroόρφωση των κοινοτικών πολιτικών

1 Η Λευκή Βίβλος απευθύνει έκκληση για microεγαλύτερη διαφάνεια και διαβου-λεύσεις microε τους συντελεστές της κοινωνίας των πολιτών κατά τη διαmicroόρφωση

15

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

των κοινοτικών πολιτικών Η προτεινόmicroενη συmicromicroετοχή και η γνωmicroοδότηση τηςκοινωνίας των πολιτών διαφέρει από τον διοργανικό διάλογο (microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο την Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επι-τροπή των Περιφερειών) και από τον κοινωνικό διάλογο microεταξύ των εργοδοτώνκαι των εργαζοmicroένων βάσει των άρθρων 137 έως 139 της συνθήκης για την ΕΚ

Λόγω του ιδιαίτερα αντιπροσωπευτικού χαρακτήρα τους οι συνδικαλιστικέςοργανώσεις και οι ενώσεις των εργοδοτών κατέχουν ιδιαίτερη θέση στη δια-microόρφωση της κοινωνικής πολιτικής Σε κοινοτικό επίπεδο η συνθήκη για τηνΕΚ απαιτεί από την Επιτροπή να ζητά τη γνώmicroη των εργοδοτών και των εργα-ζοmicroένων κατά την εκπόνηση προτάσεων στον τοmicroέα της κοινωνικής πολιτικήςΚάτω από ορισmicroένες συνθήκες τα δύο αυτά microέρη microπορούν να καταλήξουν σεδεσmicroευτικές συmicroφωνίες που στη συνέχεια microετατρέπονται σε κοινοτική νοmicroοθε-σία Αυτός ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων είναι καλά εδραιωmicroένος

2 Ως αποτέλεσmicroα του έργου για τη βελτίωση της διακυβέρνησης οι σχέσεις τηςΕπιτροπής microε την κοινωνία των πολιτών έχουν τώρα πλέον επισηmicroοποιηθεί καιείναι πιο διαφανείς Η Επιτροπή έχει υιοθετήσει γενικές αρχές και ελάχιστεςπροδιαγραφές για τις διαβουλεύσεις microε microη θεσmicroικά ενδιαφερόmicroενα microέρη (1)σε σχέση microε τις κυριότερες πρωτοβουλίες πολιτικής που προτείνει Οι ελάχιστεςαυτές προδιαγραφές θα ισχύσουν από το 2003 Αναmicroένεται ότι microε την εφαρmicroο-γή τους θα microπορούν όλοι οι ενδιαφερόmicroενοι παράγοντες να γνωρίζουν ακρι-βώς ποιος πρέπει να επικοινωνήσει microε ποιον όταν διαmicroορφώνεται microία νέαπολιτική έτσι ώστε όλα τα microέρη που επηρεάζονται από την πρόταση να συmicro-microετάσχουν περισσότερο και σε πιο δίκαιη βάση στη διαδικασία Η Επιτροπήθα εξασφαλίσει ότι οι πληροφορίες που χρειάζονται οι ενδιαφερόmicroενοι για ναδιατυπώσουν τα σχόλια και τις αντιδράσεις τους θα διατίθενται ευρέως σεπύλες πρόσβασης στο ∆ιαδίκτυο Οι ελάχιστες προδιαγραφές προβλέπουνmicroεταξύ άλλων microία περίοδο τουλάχιστον οκτώ εβδοmicroάδων για αντιδράσεις έναmicroηχανισmicroό επιβεβαίωσης της παραλαβής τους καθώς και την παρουσίαση στο∆ιαδίκτυο των αποτελεσmicroάτων των δηmicroόσιων αυτών διαβουλεύσεων

Ένα σχετικό συmicroβουλευτικό έγγραφο αποτέλεσε αντικείmicroενο δηmicroόσιων δια-βουλεύσεων microέχρι τις 31 Ιουλίου 2002 (2) Ως συνέπειά του η τελική δέσmicroη γενι-κών αρχών και ελάχιστων προδιαγραφών αποκτά σαφέστερη ευκρίνεια αλλάκαι συνδέεται στενά microε τις διαδικασίες αξιολόγησης του αντικτύπου της Επι-τροπής Επίσης αναλύονται λεπτοmicroερέστερα οι λειτουργικές συνέπειες αυτώντων γενικών αρχών και η χρήση κριτηρίων επιλογής για στοχοθετηmicroένες δια-βουλεύσεις Καθορίζοντας microία οmicroάδα-στόχο η Επιτροπή θα εξασφαλίσει ότιτα ενδιαφερόmicroενα microέρη θα έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν την άποψή τουςΑκόmicroα η Επιτροπή εξηγεί την προσέγγισή της η οποία συνίσταται στη microη ανά-πτυξη νοmicroικά δεσmicroευτικών διαδικασιών διαβούλευσης και στο σεβασmicroό τηςδιαχωριστικής γραmicromicroής microεταξύ των διαβουλεύσεων αυτών και των επίσηmicroωνδιαδικασιών λήψης αποφάσεων

16

(1) COM(2002) 704(2) COM(2002) 277 Τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης διατίθενται στην εξής διεύθυνση

httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

3 Η ιδέα της σύναψης πιο εκτεταmicroένων συmicroφωνιών σύmicroπραξης microε διάφορουςτοmicroείς της οργανωmicroένης κοινωνίας των πολιτών εξετάζεται ακόmicroα από τηνΕπιτροπή ∆εδοmicroένων των παρατηρήσεων που δέχθηκε κατά τις διαβουλεύ-σεις για τη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή προτιmicroά microια ρεαλιστική προσέγγιση microετην οποία να εξασφαλίζεται η επιτυχία της τήρησης γενικών προδιαγραφώνΠρέπει να υπενθυmicroιστεί ότι ο σκοπός αυτής της ενέργειας είναι διττός πρώτοννα επιτρέψει στην Επιτροπή να ζητήσει τη γνώmicroη των τοmicroέων-εταίρων της σεπιο ευρεία βάση από ότι απαιτούν οι ελάχιστες προδιαγραφές και δεύτεροννα ενθαρρύνει βάσει αυτών των συmicroφωνιών σύmicroπραξης τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών να κάνουν ορθολογικότερες τις εσωτερικές τους δοmicroέςνα δώσουν εγγυήσεις διαφάνειας και αντιπροσωπευτικότητας και να επιβεβαι-ώσουν την ικανότητά τους να microεταδίδουν πληροφορίες ή να διεξάγουν συζη-τήσεις στα κράτη microέλη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δήλωσε ότι προτιmicroά να microηδοθεί στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ένας ρόλος που είτε πλήρωςείτε εν microέρει ανήκει σε εκείνους που έχουν πολιτική ευθύνη και που εκλέγονταιmicroε καθολική ψηφοφορία Επίσης ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολι-τών εξέφρασαν την ανησυχία τους για το ότι έτσι θα καθιερωνόταν ένα de factoκαθεστώς προνοmicroιούχων ενώσεων

4 Η βάση δεδοmicroένων Coneccs (∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Κοινω-νία των Πολιτών) η οποία περιέχει πληροφορίες σχετικά microε τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο και microε τις διαδικα-σίες διαβούλευσης microεταξύ Επιτροπής και της κοινωνίας των πολιτών τέθηκεπλήρως σε λειτουργία τον Ιούνιο του 2002 Ο ιστοχώρος Coneccs στο ∆ιαδί-κτυο (1) παρέχει στο κοινό πληροφόρηση σχετικά microε τις microη κερδοσκοπικέςοργανώσεις που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς και σχετικά microε τις επι-τροπές και άλλους συmicroβουλευτικούς φορείς που χρησιmicroοποιεί η Επιτροπήκατά τις επίσηmicroες ή τις διαρθρωmicroένες διαβουλεύσεις της microε την κοινωνία τωνπολιτών Ο microόνος σκοπός του ευρετηρίου των οργανώσεων το οποίο καταρτί-στηκε σε εθελοντική βάση είναι να παρέχει πληροφορίες και όχι να χρησιmicroεύ-ει ως εργαλείο για την εξασφάλιση συγκατάθεσης Είναι ένα δυναmicroικό εργα-λείο που συνεχώς βελτιώνεται και το οποίο εντάχθηκε στην οργανωmicroένη συmicro-βουλευτική διαδικασία για τις ελάχιστες προδιαγραφές των διαβουλεύσεων microετην προϋπόθεση ότι δεν θα αποτελέσει σύστηmicroα διαπίστευσης ορισmicroένωνοργανώσεων ενώπιον της Επιτροπής

5 Εκτός από αυτό το γενικό εργαλείο υπάρχουν υπηρεσίες σε απευθείας σύν-δεση που απευθύνονται σε ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολιτών πουενδιαφέρονται ιδιαίτερα για ένα συγκεκριmicroένο θέmicroα (διεθνές εmicroπόριο εκπαί-δευση και πολιτισmicroός κλπ) Αυτές οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες δηmicroιουργήθηκαναπό τις διευθύνσεις της Επιτροπής που είναι αρmicroόδιες για την εκάστοτε σχετι-κή πολιτική

6 Η Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοι-νοτήτων υποδέχθηκε microε ικανοποίηση τη Λευκή Βίβλο Στη γνωmicroοδότησή της

17

(1) httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccs

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

του Μαρτίου 2002 microε θέmicroα τη Λευκή Βίβλο υπογράmicromicroισε την ύπαρξη στενούδεσmicroού microεταξύ του εν λόγω εγγράφου και της Συνέλευσης για το microέλλον τηςΈνωσης Η Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή τόνισε την ανάγκη να εξα-σφαλιστεί ότι τηρείται η οριζόντια και κάθετη επικουρικότητα και να καθορι-στούν κριτήρια microε τα οποία να εξασφαλίζεται ότι οι οργανώσεις της κοινωνίαςτων πολιτών είναι όντως αντιπροσωπευτικές Επίσης φρονεί ότι θα microπορούσεη ίδια να διαδραmicroατίσει κρίσιmicroο ρόλο στη διαmicroόρφωση και τη διάρθρωση τουδιαλόγου microε τους πολίτες και τονίζει τη σηmicroασία που έχει η αύξηση των πλη-ροφοριών που διατίθενται στους πολίτες σχετικά microε τα θεmicroελιώδη χαρακτηρι-στικά της Ένωσης καθώς και η microεγαλύτερη χρήση άλλων microέσων πλην τηςνοmicroοθεσίας Υπεγράφη πρωτόκολλο microε το οποίο η Επιτροπή και η ΕυρωπαϊκήΟικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή αναγνωρίζουν επίσηmicroα ότι στο πλαίσιοτης καθιέρωσης νέων microορφών διακυβέρνησης η ΕΟΚΕ είναι ιδιαίτερα κατάλ-ληλη ως microεσάζοντας microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της Ένωσης και της οργα-νωmicroένης κοινωνίας των πολιτών Ακόmicroα το πρωτόκολλο προβλέπει ρητά ότι ηΕπιτροπή πρέπει να καλεί την ΕΟΚΕ να διατυπώνει laquoδιερευνητικές γνωmicroοδο-τήσειςraquo και ότι αυτή η τελευταία πρέπει να εντείνει τις σχέσεις της microε την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών

314 Τέταρτος άξονας δράσης διασύνδεση microέσω δικτύων

1 Η Λευκή Βίβλος κατέγραψε και ανέλυσε σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδοτην αυξανόmicroενη κοινωνική και πολιτική σηmicroασία των δικτύων τα οποία νοού-νται ως σχέσεις ανταλλαγής και αλληλεπίδρασης microεταξύ ατόmicroων ήκαι οργα-νώσεων (κοινότητες αρχής περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης επιχει-ρήσεις διοικητικές υπηρεσίες ερευνητικά κέντρα κλπ) κατά τρόπο microη ιεραρ-χικό όπου ο κάθε συmicromicroετέχων είναι υπεύθυνος για microέρος των πόρων που απαι-τούνται για την επίτευξη του κοινού στόχου ως microέσο επαφής η ηλεκτρονικήεπικοινωνία προτιmicroάται ιδιαίτερα Συνεπώς η Επιτροπή είχε την πρόθεση ναδιαmicroορφώσει microια πιο συστηmicroατική και προορατική προσέγγιση για την εργασίαmicroε ορισmicroένα σηmicroαντικά δίκτυα έτσι ώστε να τους δώσει τη δυνατότητα να συmicro-microετάσχουν στη διαδικασία διαmicroόρφωσης των αποφάσεων και εφαρmicroογής τωνπολιτικών Παράλληλα προσπάθησε να εξετάσει πώς το πλαίσιο για τη δια-κρατική συνεργασία των τοπικών ή των περιφερειακών συντελεστών microπορείνα στηριχθεί καλύτερα σε επίπεδο ΕΕ microε σκοπό την υποβολή προτάσεων

2 Οι οικονοmicroικοί συντελεστές οργανώνονται όλο και περισσότερο σε δίκτυαγεγονός που έχει αναγνωρίσει η Επιτροπή Κατά γενικό κανόνα ζητείται ηγνώmicroη των οριζόντιων ευρωπαϊκών οmicroοσπονδιών για όλα τα ζητήmicroατα ενώ ηγνώmicroη των επαγγελmicroατικών οργανώσεων ζητείται microόνον για θέmicroατα που άπτο-νται του κλάδου τους Οι δίαυλοι που χρησιmicroοποιούνται από αυτές τις οργα-νώσεις για να συνδέουν τις εθνικές και τις τοπικές τους βάσεις είναι όλο καιπερισσότερο ηλεκτρονικοί λόγω του ότι αυτοί επιτρέπουν την προηγmicroένη δια-λογική συmicromicroετοχή Αυτή η διαλογική επικοινωνία προωθείται από τα εργαλείαπου η ίδια η Επιτροπή έχει θέσει στη διάθεση των διαφόρων συντελεστών

18

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή έχει διαmicroορφώσει την ηλεκτρονική πρωτοβουλία διαλογικήχάραξη πολιτικών (IPM) (1) για να δώσει τη δυνατότητα στους ενδιαφερόmicroε-νους παράγοντες να αντιδράσουν άmicroεσα σε απευθείας σύνδεση στις πληρο-φορίες και τις προτάσεις της Το δίκτυο των Ευρωπαϊκών Κέντρων Κατανα-λωτών (ECC Network) το οποίο συmicromicroετέχει στην πρωτοβουλία IPM είναισηmicroαντικός κόmicroβος επαφής microεταξύ της Επιτροπής και των ευρωπαίων κατα-ναλωτών Ο ρόλος του δικτύου αυτού είναι να βοηθά τους ευρωπαίους κατα-ναλωτές να ωφελούνται καλύτερα από την εσωτερική αγορά και να παρέχειστην Επιτροπή σηmicroαντικές επιτόπιες πληροφορίες Αυτή τη στιγmicroή το δίκτυοECC συνδέει 14 ευρωπαϊκά κέντρα καταναλωτών σε δώδεκα κράτη microέλη καιθα αναπτυχθεί περαιτέρω Το δίκτυο των ευρωπαϊκών κέντρων πληροφόρη-σης (Euro-info Centres) αποτελούmicroενο αυτή τη στιγmicroή από 258 κέντρα (ευρω-θυρίδες) τα οποία παρέχουν βοήθεια στις microικροmicroεσαίες επιχειρήσεις σε τοπικόεπίπεδο (εκ των οποίων 50 βρίσκονται στις υποψήφιες χώρες) λειτουργεί τόσοκάθετα προς τις δύο κατευθύνσεις (Βρυξέλλες ― τοπικό επίπεδο και αντί-στροφα) όσο και οριζόντια microεταξύ των εmicroπλεκόmicroενων εταίρων Αυτή η συνε-χής παροχή πληροφοριών που αφορούν ιδιαίτερα συγκεκριmicroένες περιπτώσειςσε αντιδιαστολή microε τη γενικότερη εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας θα βοηθήσει τηνεφαρmicroογή ή τον αναπροσδιορισmicroό των πολιτικών Οι πρωτοβουλίες που ανα-λαmicroβάνουν τα ίδια τα δίκτυα όπως η ετήσια Ηmicroέρα Χωρίς Αυτοκίνητο ή οιNetdays στα σχολεία γνωρίζουν όλο και microεγαλύτερη επιτυχία

3 Η Επιτροπή έχει εγκρίνει ένα σχέδιο δράσης ως συνέχεια του σχεδίου eEurope2002 το οποίο ονοmicroάζεται eEurope 2005 και αποσκοπεί στο να ενθαρρύνει τιςασφαλείς υπηρεσίες εφαρmicroογές και τα περιεχόmicroενα βάσει microιας ευρύτερα δια-δεδοmicroένης και ασφαλούς υποδοmicroής ευρείας ζώνης ενώ παράλληλα εξασφαλί-ζει τη συmicromicroετοχή όλων των πολιτών στην κοινωνία της πληροφορίας

4 Παράλληλα microε την παροχή οικονοmicroικής ενίσχυσης στις εφαρmicroογές Solvit καιIPM το πρόγραmicromicroα laquoΑνταλλαγή δεδοmicroένων microεταξύ διοικήσεωνraquo (ή IDA)διαmicroόρφωσε microία υπηρεσία που απευθύνεται στο κοινό την Πύλη πρόσβασηςστις διοικητικές υπηρεσίες της ΕΕ η οποία βρίσκεται σε δοκιmicroαστικό στάδιοΦιλοδοξώντας να στηρίξει τις εθνικές διοικητικές υπηρεσίες στην προσπάθειάτους να παράσχουν υπηρεσίες οι οποίες να ενέχουν microία διακρατική διάστασησε απευθείας σύνδεση η πύλη αυτή σκοπεύει να αποτελέσει ένα ενιαίο σηmicroείοπρόσβασης για όλες τις διαθέσιmicroες πληροφορίες και υπηρεσίες προς το κοινόέτσι ώστε να βοηθήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης στις δια-κρατικές τους συναλλαγές

32 Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Έχει σηmicroειωθεί ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά τις δεσmicroεύσεις της ΛευκήςΒίβλου για καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα Η Επιτροπή έχει

19

(1) httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

αναλάβει πρωτοβουλίες που αποβλέπουν σε βελτιώσεις του κύκλου χάραξης τηςπολιτικής σχεδιασmicroός της πολιτικής επιλογή των microέσων ρυθmicroιστική εφαρmicroογήκαι επιβολή τους Για την ανάληψη αυτών των πρωτοβουλιών η Επιτροπή ενθαρ-ρύνθηκε και εmicroπνεύστηκε από το σηmicroαντικό έργο που έχει επιτελεστεί από τακράτη microέλη και τις διεθνείς οργανώσεις καθώς και από τη γενικότερη θετική αντί-δραση των ενδιαφερόmicroενων microερών όσον αφορά τις βασικές γραmicromicroές της ΛευκήςΒίβλου

321 Καλύτερη ρύθmicroιση

1 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε τον Ιούνιο2002 ένα ευρύ σχέδιο δράσης για την απλούστευση και τη βελτίωση του ρυθ-microιστικού περιβάλλοντος (1) microε τον γενικότερο στόχο να αναπτύξει microια νέακοινή νοmicroοθετική παιδεία στο εσωτερικό της ΕΕ Το σχέδιο δράσης για τηνκαλύτερη ρύθmicroιση αντλεί ιδέες από τη Λευκή Βίβλο και αναπτύσσει πρωτο-βουλίες που αφορούν microεταξύ άλλων την καλύτερη χάραξη των πολιτικών ηοποία θα επιτευχθεί microε τη βελτίωση των υπαρχουσών διαδικασιών διαβούλευ-σης και αξιολόγησης του αντικτύπου την επέκταση της εmicroβέλειας των διαφό-ρων microέσων χάραξης και εφαρmicroογής των πολιτικών τον περιορισmicroό των προ-τάσεων σε θέmicroατα ουσίας (προβλέποντας παράλληλα microεγαλύτερες δυνατότη-τες για τα εκτελεστικά microέτρα που θα συmicroπληρώνουν τις τεχνικές λεπτοmicroέρειες)και την έναρξη προγράmicromicroατος για την απλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθε-σίας

Το εν λόγω σχέδιο δράσης περιλαmicroβάνει ενέργειες microε τις οποίες θα εξασφαλι-στεί η αποτελεσmicroατική microεταφορά και εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας από τα κράτηmicroέλη Επιπλέον προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο νααναλάβουν ενέργειες microε την ιδιότητά τους ως κοινοτικών νοmicroοθετών Ακόmicroασυστήνει τη στενή νοmicroοθετική συνεργασία microεταξύ των οργάνων την ετήσιααξιολόγηση της ποιότητας της νοmicroοθεσίας και την καλύτερη δηmicroόσια πρόσβα-ση στην προτεινόmicroενη και την εγκριθείσα νοmicroοθεσία microέσω της ηλεκτρονικήςπύλης EUR-Lex την καταλληλότερη χρήση των νοmicroοθετικών microέσων τηναπλοποίηση και τη microείωση του όγκου της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και τέλος τηνεξασφάλιση της ποιότητας της εγκρινόmicroενης νοmicroοθεσίας Όσον αφορά τακράτη microέλη το σχέδιο δράσης προβλέπει την ηλεκτρονική διαβίβαση και διά-δοση των εθνικών κοινοποιήσεων των διαβουλεύσεων και των αξιολογήσεωντου αντικτύπου καθώς και τη στενότερη συνεργασία για τη microεταφορά της κοι-νοτικής νοmicroοθεσίας Συνεπώς η Επιτροπή απηύθυνε έκκληση για την απαραί-τητη συνεργασία του Κοινοβουλίου του Συmicroβουλίου και των κρατών microελώνΣτη συνέχεια ξεκίνησαν διοργανικές διαπραγmicroατεύσεις microε σκοπό να συναφθείmicroία διοργανική συmicroφωνία για την καλύτερη ρύθmicroιση (2)

20

(1) COM(2002) 278 (2) Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο της Σεβίλλης κάλεσε τα κοινοτικά όργανα να συνάψουν διοργανική συmicroφωνία πριν

από τα τέλη του 2002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

2 Από την πλευρά της η Επιτροπή έχει καταβάλει σηmicroαντικές προσπάθειες γιανα βελτιώσει την προετοιmicroασία των πρωτοβουλιών της ειδικότερα microέσω τουπλαισίου για τις διαβουλεύσεις microε το κοινό (βλέπε ανωτέρω) microέσω κατευθυ-ντήριων γραmicromicroών για τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης και του πλαισίου γιατην αξιολόγηση του αντικτύπου που θα έχουν οι προβλεπόmicroενες πρωτοβου-λίες Οι αρχές που στηρίζουν αυτές τις πρωτοβουλίες πρέπει να αποτελέσουναναπόσπαστο microέρος της καλής διοικητικής συmicroπεριφοράς τόσο για τα άλλακοινοτικά όργανα και τους οργανισmicroούς όσο και για τα κράτη microέλη

3 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα τη συλλογή και τη χρησιmicroοποίηση της εmicroπει-ρογνωmicroοσύνης (1) η Επιτροπή καθορίζει βασικές αρχές και εσωτερικές κατευ-θυντήριες γραmicromicroές για τις υπηρεσίες της όσον αφορά τη συλλογή και τη χρησι-microοποίηση των συmicroβουλών που παρέχουν οι εmicroπειρογνώmicroονες σε όλα τα στά-δια χάραξης των πολιτικών από την Επιτροπή Αυτή η πρωτοβουλία στηρίζε-ται στις υπάρχουσες ορθές πρακτικές εντός και εκτός της Επιτροπής και παρέ-χει ένα γενικό πλαίσιο για την προώθηση τέτοιων πρακτικών σε όλους τουςσχετικούς τοmicroείς Οι προτεινόmicroενες αρχές και κατευθυντήριες γραmicromicroές έχουνέναν διττό στόχο

bull να εξασφαλίσουν ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζητούν και χρησιmicroοποιούντην πιο κατάλληλη εmicroπειρογνωmicroοσύνη για να δηmicroιουργήσουν microία σταθερήγνωστική βάση για καλύτερες πολιτικές και

bull να εδραιώσουν στον τοmicroέα αυτόν τις βασικές αρχές της Επιτροπής δηλαδήτην ποιότητα τη διαφάνεια και την αποτελεσmicroατικότητα

Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές της Επιτροπής αφορούν τη συλλογή και τη χρήσηεmicroπειρογνωmicroοσύνης και τεχνογνωσίας microε την ευρύτερη έννοια των όρων καιόχι microόνον επιστηmicroονικής εmicroπειρογνωmicroοσύνης Οι εν λόγω κατευθυντήριεςγραmicromicroές θα εφαρmicroοστούν και στις διαβουλεύσεις που διεξάγονται microεταξύ τωνοmicroάδων εmicroπειρογνωmicroόνων που έχει συγκροτήσει η ίδια η Επιτροπή οι οποίεςόmicroως δεν συmicromicroετέχουν στις επίσηmicroες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που καθο-ρίζονται στη Συνθήκη ή στη θέσπιση του παράγωγου δικαίου Θα αρχίσουν ναισχύουν από το 2003 και θα υπόκεινται σε συνεχή εποπτεία καθώς και σε αξιο-λόγηση το τρίτο έτος ύστερα από την έναρξη ισχύος τους Όπως επισηmicroαίνε-ται στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή θα εξετά-σει κατά πόσον οι δικές της κατευθυντήριες γραmicromicroές θα microπορέσουν να αποτε-λέσουν τη βάση για microία κοινή προσέγγιση όλων των κοινοτικών οργάνων καιτων κρατών microελών στον τοmicroέα αυτόν

4 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα την αξιολόγηση του αντικτύπου (2) η Επιτροπήδεσmicroεύεται ―ξεκινώντας από το 2003― να διεξαγάγει σταδιακά αξιολογήσειςτου αντικτύπου όλων των σηmicroαντικών νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβου-λιών οι οποίες να καλύπτουν την αξιολόγηση του αντικτύπου στο ρυθmicroιστικόπεδίο αλλά και στη βιώσιmicroη ανάπτυξη (στους τοmicroείς της οικονοmicroίας της κοι-

21

(1) COM(2002) 713 (2) COM(2002) 276

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

νωνίας και του περιβάλλοντος) Η αξιολόγηση αυτή θα καταστήσει ευκολότε-ρη την απόφαση για την ενδεχόmicroενη ανάληψη δράσης σε κοινοτικό επίπεδοσύmicroφωνα microε τη Συνθήκη και το πρωτόκολλο περί εφαρmicroογής των αρχών τηςεπικουρικότητας και της αναλογικότητας ενώ παράλληλα θα βοηθήσει να βελ-τιωθεί η ποιότητα και η συνεκτικότητα των κοινοτικών πολιτικών

Η προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την αξιολόγηση του αντικτύπουσηmicroατοδοτεί microία σηmicroαντική στροφή προς microία νέα ρυθmicroιστική παιδεία η οποίαθα ενσωmicroατώνει όλες τις υπάρχουσες τοmicroεακές αξιολογήσεις του άmicroεσου καιτου έmicromicroεσου αντικτύπου των προτεινόmicroενων microέτρων σε ένα ενιαίο εργαλείοΑυτή τη στιγmicroή καταρτίζονται λεπτοmicroερείς κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη διε-ξαγωγή αυτών των αξιολογήσεων από τις υπηρεσίες της Επιτροπής

Η Επιτροπή έχει προτείνει και στα άλλα θεσmicroικά όργανα να αναλάβουν τη διε-ξαγωγή αξιολογήσεων όσον αφορά τον αντίκτυπο που ενδέχεται να έχουνσηmicroαντικές τροποποιήσεις στις προτάσεις της Επιτροπής Αυτό το θέmicroα εξετά-ζεται επί του παρόντος στο πλαίσιο των διαπραγmicroατεύσεων για microία διοργανι-κή συmicroφωνία σχετικά microε την καλύτερη ρύθmicroιση Ανάλογα η Επιτροπή κάλεσετα κράτη microέλη να διεξαγάγουν αξιολογήσεις του αντικτύπου έτσι ώστε να βελ-τιώσουν την ποιότητα των εθνικών microέτρων microεταφοράς ειδικότερα για τυχόνσυmicroπληρωmicroατικές διατάξεις που προστίθενται στις νοmicroοθετικές πράξεις καθώςκαι για τα microέτρα που κοινοποιούνται στην Επιτροπή δυνάmicroει της οδηγίας9834ΕΚ (1)

Μία συγκεκριmicroένη πρωτοβουλία που αποβλέπει στο να προσδιορίσει τον αντί-κτυπο των προτεινόmicroενων νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβουλιών είναι ηΕυρωπαϊκή ∆οκιmicroαστική Οmicroάδα των Επιχειρήσεων (European Business TestPanel) Με τη χρήση των microέσων που παρέχει η πρωτοβουλία της διαλογικήςχάραξης πολιτικής (IPM) και microε τη βοήθεια των κρατών microελών η Επιτροπήαυτή τη στιγmicroή συγκροτεί την εν λόγω δοκιmicroαστική οmicroάδα η οποία απαρτίζε-ται από 4 000 επιχειρήσεις όλων των microεγεθών και όλων των κλάδων

5 Το σχέδιο δράσης για την καλύτερη ρύθmicroιση έθεσε επίσης το ευρύτερο θέmicroατης επιλογής των κατάλληλων microέσων για την κοινοτική δράση για το οποίο ηΕπιτροπή επιφυλάσσεται του δικαιώmicroατός της να υποβάλλει συmicroπληρωmicroατι-κές προτάσεις ανάλογα microε την πρόοδο των εργασιών της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης (2)

Η Επιτροπή ανέφερε ότι οι κανονισmicroοί και οι οδηγίες πρέπει να χρησιmicroοποι-ούνται σύmicroφωνα microε το πνεύmicroα και το γράmicromicroα της συνθήκης για την ΕΚ οικανονισmicroοί πρέπει να χρησιmicroοποιούνται microόνον για δράση που απαιτεί οmicroοιό-microορφη εφαρmicroογή σε όλα τα κράτη microέλη οι οδηγίες σύmicroφωνα microε τον αρχικόορισmicroό τους στη Συνθήκη πρέπει να αποτελούν νοmicroοθετικό microέσο για τη θέσπι-ση νοmicroικού πλαισίου και στόχων προς επίτευξη

22

(1) Οδηγία 9834ΕΚ για την καθιέρωση microιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τοmicroέα των τεχνικών προτύπωνκαι κανονισmicroών

(2) COM(2002) 275

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή σκοπεύει να εξασφαλίσει στο βαθmicroό του δυνατού ότι οι οδηγίεςείναι γενικής φύσης και καλύπτουν τους στόχους τις περιόδους ισχύος και τιςουσιαστικές πτυχές της νοmicroοθεσίας Είναι ευθύνη του νοmicroοθέτη να αποφασίσειποια microορφή θα λάβουν αυτές οι ουσιαστικές πτυχές microε απόφαση πολιτικήςκαι να εξασφαλίσει ότι τα τεχνικά θέmicroατα και οι λεπτοmicroέρειες θα καθοριστούναπό τα σχετικά εκτελεστικά microέτρα Αυτός ο περιορισmicroός των οδηγιών microε τηνπρόθεση ―microεταξύ άλλων― να απλοποιηθεί η νοmicroοθεσία δεν πρέπει να θίξειτις νοmicroοθετικές εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίουαντίθετα θα τους δώσει τη δυνατότητα να συγκεντρωθούν στις θεmicroελιώδειςπτυχές της νοmicroοθέτησης

6 Στη Λευκή Βίβλο και στη συνέχεια στο σχέδιο δράσης της για καλύτερες ρυθ-microίσεις η Επιτροπή προτείνει να γίνεται microεγαλύτερη χρήση εναλλακτικών λύσε-ων αντί της παραδοσιακής νοmicroοθεσίας χωρίς να υπονοmicroεύονται οι διατάξειςτης Συνθήκης ή τα προνόmicroια του νοmicroοθέτη Υπενθυmicroίζει επίσης ότι η συνθήκηγια την ΕΚ προβλέπει ήδη ειδικές microορφές από κοινού ρύθmicroισης παραπέmicroπο-ντας στα άρθρα 138 και 139 της συνθήκης για την ΕΚ σύmicroφωνα microε τα οποία οικοινωνικοί εταίροι microπορούν να συνάπτουν νοmicroικά δεσmicroευτικές συmicroφωνίες σεκοινοτικό επίπεδο

Υπάρχουν αρκετά εργαλεία τα οποία microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν σε ειδικέςπεριπτώσεις για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης απλουστεύοντας ταυ-τόχρονα τις νοmicroοθετικές δραστηριότητες και την ίδια τη νοmicroοθεσία (από κοι-νού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοιχτή microέθοδος συντονισmicroού)

Στο πλαίσιο microιας νοmicroοθετικής πράξης η από κοινού ρύθmicroιση επιτρέπει τηνυλοποίηση των στόχων που καθορίζει ο νοmicroοθέτης microέσω microέτρων που εφαρmicroό-ζονται από δραστήριες και αναγνωρισmicroένες πλευρές στον εν λόγω τοmicroέα ΗΕπιτροπή παραmicroένει πεπεισmicroένη ότι η από κοινού ρύθmicroιση είναι microια επιλογήγια την εστίαση του νοmicroοθετικού έργου στα ουσιώδη στοιχεία και για τηναπλούστευση και βελτίωση της εφαρmicroογής ― που περιορίζεται από κριτήριαπου θα καθοριστούν σε microια microελλοντική διοργανική συmicroφωνία για καλύτερεςρυθmicroίσεις Η αυτορρύθmicroιση αφορά πολυάριθmicroες πρακτικές κοινούς κανόνεςδεοντολογικούς κώδικες και εθελοντικές συmicroφωνίες που οι οικονοmicroικοί φορείςοι κοινωνικοί παράγοντες οι ΜΚΟ και οι οργανωmicroένες οmicroάδες καθορίζουνεθελοντικά για τη ρύθmicroιση και οργάνωση των δραστηριοτήτων τους Αντίθεταmicroε την από κοινού ρύθmicroιση η αυτορρύθmicroιση δεν προϋποθέτει νοmicroοθετικήπράξη Η Επιτροπή έχει προτείνει κριτήρια και τρόπους χρήσης αυτών καιπαρόmicroοιων εναλλακτικών microέσων για την επιδίωξη των στόχων της Συνθήκηςκαι επί του παρόντος αποτελούν αντικείmicroενο διαπραγmicroατεύσεων για microια διορ-γανική συmicroφωνία Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε προσανατολισmicroούςγια το ρόλο της ανοικτής microεθόδου συντονισmicroού και στην Ετήσια ΣτρατηγικήΠολιτικής για το 2003 προσδοκεί να διεξάγει στρατηγική αξιολόγηση του κατάπόσο είναι αποτελεσmicroατική η microέθοδος στους τοmicroείς όπου εφαρmicroόστηκε αρχικά

7 Η Επιτροπή πρότεινε να γίνει σηmicroαντική προσπάθεια απλούστευσης τουσώmicroατος της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και microείωσης του όγκου της microε την υπο-

23

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

στήριξη του Συmicroβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Η Επιτροπήπροτείνει τα όργανα να καθορίσουν από κοινού ένα πρόγραmicromicroα για τηναπλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θα προσδιορίσει τουςτοmicroείς προτεραιότητας που χρειάζονται απλούστευση και θα ενηmicroερώσει ανά-λογα το νοmicroοθέτη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο τα οποία ωςνοmicroοθέτης θα πρέπει να εγκρίνουν τελικά τις προτάσεις για τις απλουστευmicroέ-νες νοmicroοθετικές πράξεις θα πρέπει να προσαρmicroόσουν τις microεθόδους εργασίαςτους για να επιτύχουν ταχύτερες και πιο αποτελεσmicroατικές διαδικασίες απλού-στευσης της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θεωρεί πολύ σηmicroαντικό ηδιοργανική συmicroφωνία για καλύτερες ρυθmicroίσεις να καλύπτει την άποψη αυτήκαι να ενσωmicroατώνει και να ενισχύει το συνεχιζόmicroενο έργο σχετικά microε το πρό-γραmicromicroα κωδικοποίησης που ξεκίνησε η Επιτροπή τον Νοέmicroβριο του 2001 (1)καθώς και το έργο για την αναδιατύπωση (2)

322 Καλύτερη εφαρmicroογή

1 Με βάση τη γενική περιγραφή των καλύτερων ρυθmicroίσεων και του επαναπροσ-διορισmicroού των πολιτικών και των οργάνων στη Λευκή Βίβλο καθώς και τιςπρωτοβουλίες της Επιτροπής για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή και καλύτερες πολιτι-κές η Επιτροπή ενέκρινε επίσης αρκετές σηmicroαντικές προτάσεις για την καλύ-τερη εφαρmicroογή της κοινοτικής δράσης

2 Το άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ παρέχει microια σηmicroαντική βάση για τονεκτελεστικό ρόλο της Επιτροπής Η εφαρmicroογή του που διέπεται από το συνα-φές παράγωγο δίκαιο για τους όρους άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτή-των [η επονοmicroαζόmicroενη laquoεπιτροπολογίαraquo (3)] έχει εποmicroένως ζωτική σηmicroασίαγια τις προσπάθειες επαναπροσδιορισmicroού των οργάνων και την επίτευξη τωνεπιθυmicroητών βελτιώσεων της νοmicroιmicroότητας της αποτελεσmicroατικότητας και τηςαξιοπιστίας της Κοινότητας

Η Επιτροπή υποστηρίζει στη Λευκή Βίβλο ότι ο στόχος του επαναπροσδιορι-σmicroού των οργάνων θα δικαιολογούσε την επανεξέταση εάν όχι την κατάργη-ση των υφιστάmicroενων διαδικασιών διαχείρισης και ρύθmicroισης Αυτό πρέπει νασυνδυαστεί microε τη νέα εξισορρόπηση των αρmicroοδιοτήτων των θεσmicroικών οργά-νων περιορίζοντας την Επιτροπή στην κύρια αρmicroοδιότητα της εκτελεστικήςνοmicroοθεσίας και την ενίσχυση της δυνατότητας των δύο κλάδων του κοινοτι-κού νοmicroοθέτη (Κοινοβούλιο και Συmicroβούλιο) να ελέγχουν την άσκηση των εκτε-λεστικών αρmicroοδιοτήτων της Επιτροπής τουλάχιστον στους τοmicroείς που υπόκει-νται σε διαδικασία συναπόφασης (άρθρο 251 της συνθήκης για την ΕΚ)

Σύmicroφωνα microε τους προσανατολισmicroούς αυτούς και διατηρώντας την πρόσβασηστην αναγκαία εmicroπειρογνωmicroοσύνη των εκπροσώπων των κρατών microελών η

24

(1) COM(2001) 645(2) ∆ιοργανική συmicroφωνία της 28ης Νοεmicroβρίου 2001 για microια πιο συστηmicroατοποιηmicroένη χρήση της τεχνικής της ανα-

διατύπωσης των νοmicroικών πράξεων ∆ηmicroοσιεύθηκε στην ΕΕ C 77 της 2832002 (σ 1-3)(3) Απόφαση 1999468EΚ του Συmicroβουλίου

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της απόφασης 1999468EΚ (1) του Συmicro-βουλίου Συγκεκριmicroένα προτείνει την αναθεώρηση της υφιστάmicroενης ρυθmicroιστι-κής διαδικασίας για την εφαρmicroογή microέτρων σύmicroφωνα microε τη διαδικασία συνα-πόφασης εισάγοντας δύο ξεχωριστές φάσεις Κατά την αρχική εκτελεστικήφάση η Επιτροπή θα υποβάλλει τα σχέδια microέτρων σε microια επιτροπή εκπροσώ-πων των κρατών microελών Εάν έως τη λήξη της προθεσmicroίας που θα καθοριστείαπό την Επιτροπή η επιτροπή εκφράσει αντίθεση στο σχέδιο microέτρου θα δοθείεπιπλέον χρόνος στην Επιτροπή για την εξεύρεση λύσης Το σχέδιο microέτρου τηςΕπιτροπής θα προωθηθεί στη συνέχεια κατά τη δεύτερη φάση ελέγχου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο Οποιοδήποτε από τα όργανααυτά εντός καθορισmicroένης προθεσmicroίας microπορεί να εκφράσει την αντίθεσή τουστο σχέδιο microέτρου εφαρmicroογής της Επιτροπής και στην περίπτωση αυτή η Επι-τροπή microπορεί είτε να υποβάλλει νοmicroοθετική πρόταση ή να προχωρήσει στηνέγκριση του microέτρου εφαρmicroογής ενδεχοmicroένως τροποποιηmicroένου σύmicroφωνα microε τιςθέσεις του Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η διαδικασία αυτή συmicroπληρώ-νεται microε microια επείγουσα διαδικασία που επιτρέπει τη θέση σε ισχύ των microέτρωνεφαρmicroογής προτού γίνουν οι έλεγχοι του νοmicroοθέτη Αυτή η αλλαγή των διαδι-κασιών laquoεπιτροπολογίαςraquo θα έχει microεταβατική φύση εν αναmicroονή ενός νέουσυστήmicroατος εκχώρησης εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων βάσει της αναθεώρησηςτων Συνθηκών (βλέπε το σηmicroείο 34)

3 Η Λευκή Βίβλος υποστήριξε ότι η δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών microεσαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς αρmicroοδιότητας θα βοηθούσε στη βελτίωση τουτρόπου εφαρmicroογής και επιβολής των κανόνων σε ολόκληρη την ΕΚ Προβλέ-ποντας ένα διαρκώς microεγαλύτερο ρόλο για τους ρυθmicroιστικούς οργανισmicroούς ηΛευκή Βίβλος πρότεινε ορισmicroένες προϋποθέσεις για τους οργανισmicroούς αυτούςκαι ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα υπέβαλε λεπτοmicroερές πλαίσιο για τη δηmicroι-ουργία τη λειτουργία και την εποπτεία των microελλοντικών ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση που καθορίζει τοπλαίσιο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (2) για να διευκολύνει τη δηmicroιουργίατων οργανισmicroών αυτών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ενότητα και την ακε-ραιότητα της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΚ Το λεπτοmicroερές πλαίσιοπροβλέπει κριτήρια για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (ιδρυτικήπράξη νοmicroική υπόσταση τόπος) τη λειτουργία τους (πεδίο αρmicroοδιοτήτωνδιευθυντικά όργανα καθεστώς του διευθυντή δυνατότητες προσφυγής διοι-κητικές και προϋπολογιστικές διαδικασίες) και τους microηχανισmicroούς της Κοινό-τητας για τον έλεγχο των οργανισmicroών αυτών (διοικητικοί πολιτικοί οικονοmicroι-κοί και νοmicroικοί έλεγχοι) Η Επιτροπή κάλεσε το Κοινοβούλιο και το Συmicroβού-λιο να επισηmicroοποιήσουν το πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών βάσει των αρχών που καθορίζονται στην ανακοίνωσή της

25

(1) COM(2002) 719(2) COM(2002) 718

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 12: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Συmicroβούλιο και το Κοινοβούλιο χαιρέτισαν αυτή την πρωτοβουλία Η Επιτρο-πή εξέδωσε microία δεύτερη ανακοίνωση σχετικά microε το περιεχόmicroενο και την προ-σέγγιση της προτεινόmicroενης δράσης microε τίτλο laquoΜία στρατηγική πληροφόρησηςκαι επικοινωνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσηςraquo (1) στην οποία διαmicroορφώνεταιmicroία νέα δισχιδής προσέγγιση

bull πρέπει να δοθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση η ικανότητα να διατυπώνει και ναδιαδίδει microηνύmicroατα προσαρmicroοσmicroένα και εστιασmicroένα στα θέmicroατα προτεραιό-τητάς της Αυτή η ικανότητα πρέπει να αναπτυχθεί κατά τρόπο σφαιρικό καισυνεκτικό και να βασίζεται σε σαφείς στόχους που έχουν θέσει τα ίδια ταθεσmicroικά όργανα

bull πρέπει να καθιερωθεί microία εθελοντική εταιρική σχέση συνεργασίας microε τακράτη microέλη η οποία να στηρίξει την πραγmicroατική αλληλεπίδραση microεταξύαφενός των δοmicroών και της τεχνογνωσίας τους και αφετέρου των δραστηριο-τήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης

3 Η κεντρική υπηρεσία Europe Direct (2) η οποία είναι προσπελάσιmicroη και τηλε-φωνικώς και microέσω του ∆ιαδικτύου εξακολουθεί να απαντά σε microεγάλο αριθmicroόαιτηmicroάτων για ενηmicroέρωση γενικής φύσης Το 2002 λειτούργησε εκ νέου η Υπη-ρεσία Προσανατολισmicroού για τους Πολίτες (Citizens Signpost Service) (3) ηοποία παρέχει πληροφορίες σχετικά microε τα δικαιώmicroατα των πολιτών και microε ταπροβλήmicroατα που προκύπτουν στην εσωτερική αγορά Οι χρήστες (οι οποίοιεπικοινωνούν microέσω δωρεάν τηλεφωνικής γραmicromicroής ή microέσω ∆ιαδικτύου) microπο-ρούν να χρησιmicroοποιήσουν οποιαδήποτε από τις έντεκα επίσηmicroες γλώσσες τηςΈνωσης και οι εmicroπειρογνώmicroονες που είναι επιφορτισmicroένοι microε τη διεκπεραίω-ση των ερωτηmicroάτων πρέπει να απαντήσουν εντός τριών εργάσιmicroων ηmicroερώνΈνα δίκτυο που απευθύνεται ειδικά στις επιχειρήσεις Solvit (4) άρχισε να λει-τουργεί σε απευθείας σύνδεση τον Ιούλιο 2002 βασιζόmicroενο στα κέντρα συντο-νισmicroού των κρατών microελών που από το 1997 και εξής είναι αρmicroόδια για τη διεκ-περαίωση των προβληmicroάτων που αντιmicroετωπίζουν οι επιχειρήσεις στην ενιαίααγορά Η δικτυακή εργασία αυτής της υπηρεσίας θα εντείνει την αmicroοιβαίαπίεση microεταξύ οmicroοτίmicroων και θα δηmicroιουργήσει αλληλεπιδράσεις microε τις οποίες θαβελτιωθεί η ποιότητα των υπηρεσιών και θα παρασχεθούν πληροφορίες σχετι-κά microε αυτές Οι ιστοσελίδες laquo∆ιάλογος microε τους πολίτεςraquo και laquo∆ιάλογος microε τιςεπιχειρήσειςraquo (5) παρέχουν πρόσβαση σε πληροφορίες που αφορούν τα δικαι-ώmicroατα του ατόmicroου και των επιχειρήσεων microέσα στην εσωτερική αγορά καιπαράλληλα βοηθούν στην επίλυση των προβληmicroάτων

4 Η αmicroφίδροmicroη επικοινωνία που προσφέρεται στους πολίτες έχει αναπτυχθείσηmicroαντικά από την έκδοση της Λευκής Βίβλου τον Ιούλιο 2001 Ο ιστοχώρος

12

(1) COM(2002) 350(2) httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml(3) httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm(4) httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_elhtm(5) httpeuropaeuintcitizens και httpeuropaeuintbusiness

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Futurum (1) τον οποίο διαχειρίζεται η Επιτροπή και ο επίσηmicroος ιστοχώρος τηςΣυνέλευσης προσφέρουν σε όλους την ευκαιρία να διατυπώσουν την άποψήτους και να συmicroβάλουν microε προτάσεις στη συζήτηση για το microέλλον της ΈνωσηςΟ ιστοχώρος της διακυβέρνησης έδωσε τη δυνατότητα για διάλογο πριν καιmicroετά την έκδοση της Λευκής Βίβλου Ο ιστοχώρος που είναι γνωστός microε τοόνοmicroα laquoΗ φωνή σας στην Ευρώπηraquo (2) ως microέρος της πρωτοβουλίας laquo∆ιαλογι-κή χάραξη πολιτικώνraquo (Interactive Policy Making ― IPM) ήδη προσφέρειστους πολίτες στους καταναλωτές και στις επιχειρήσεις την ευκαιρία να δια-δραmicroατίσουν ενεργό ρόλο στη διαδικασία διαmicroόρφωσης της πολιτικής της Επι-τροπής Στο πλαίσιο του ανανεωmicroένου εξυπηρετητή laquoEuroparaquo (3) οι αmicroφίδρο-microες διαλογικές διαδικασίες θα γίνουν κοινή πρακτική

5 Η διαφάνεια του έργου των θεσmicroικών οργάνων έχει βελτιωθεί κατά πολύΈχει τεθεί σε ισχύ ο κανονισmicroός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicro-βουλίου (4) για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοι-νοβουλίου του Συmicroβουλίου και της Επιτροπής Η Επιτροπή τροποποίησε τουςδιαδικαστικούς κανόνες της (5) Τα πρακτικά των συνεδριάσεων της Επιτρο-πής είναι διαθέσιmicroα στο ∆ιαδίκτυο ήδη από τον Ιανουάριο 2002 Ένα δηmicroόσιοmicroητρώο εγγράφων της Επιτροπής είναι επίσης διαθέσιmicroο microέσω ∆ιαδικτύου απότον Ιούνιο ενώ παράλληλα διατίθεται ευρέως ένας οδηγός του πολίτη για τηνπρόσβαση σε αυτά τα έγγραφα βάσει των διατάξεων των νέου κανονισmicroού Γιατην εφαρmicroογή του προαναφερθέντος κανονισmicroού το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοέλαβε έναν αριθmicroό εσωτερικών microέτρων (τροποποίηση των διαδικαστικώνκανόνων του και των υποχρεώσεων των microόνιmicroων υπαλλήλων και του λοιπούπροσωπικού του) και έθεσε στη διάθεση του κοινού το επίσηmicroο microητρώο τουτον Ιούνιο 2002 Το microητρώο του Συmicroβουλίου το οποίο είναι προσπελάσιmicroο απότο ∆ιαδίκτυο περιέχει παραποmicroπές σε έγγραφα του Συmicroβουλίου που παρή-χθησαν από το 1999 και εξής Μεταξύ αυτών τα έγγραφα που είναι διαθέσιmicroαστο κοινό είτε microπορούν να ανοιχτούν άmicroεσα από τη βάση δεδοmicroένων ή παρέ-χονται από την υπηρεσία πρόσβασης στα έγγραφα του Συmicroβουλίου

Η διαφάνεια του νοmicroοθετικού έργου του Συmicroβουλίου αναφέρθηκε στο Ευρω-παϊκό Συmicroβούλιο της Βαρκελόνης τον Μάρτιο σε microία παραποmicroπή που έγινε σεέκθεση της Γενικής Γραmicromicroατείας του Συmicroβουλίου Τον Ιούνιο το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο της Σεβίλλης αποφάσισε να καταστήσει τις συνεδριάσεις του Συmicro-βουλίου ανοικτές στο κοινό σε διάφορα στάδια της διαδικασίας λήψης απο-φάσεων Ο κατάλογος των σχετικών προτάσεων καταρτίζεται από το Συmicroβού-λιο στις αρχές κάθε εξαmicroήνου και στο τελικό στάδιο της διαδικασίας το κοινόέχει πρόσβαση στην ψηφοφορία και στις σχετικές εξηγήσεις

13

(1) Οι διευθύνσεις των ιστοσελίδων είναι αντίστοιχα httpeuropaeuintfuturum httpeuropean-conventioneuint httpeuropaeuintcommgouvernance httpeuropaeuintyourvoice

(2) httpeuropaeuintyourvoice(3) Ανακοίνωση του προέδρου στην Επιτροπή ― microε τη σύmicroφωνη γνώmicroη του αντιπροέδρου κ Kinnock και του

επιτρόπου κ Liikanen C(2001) 17532 (4) Κανονισmicroός (ΕΚ) αριθ 10492001(5) C(2001) 3714

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

6 Η πύλη EUR-Lex στον εξυπηρετητή Europa παρέχει πρόσβαση στην ΕπίσηmicroηΕφηmicroερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δίνοντας έτσι στους πολίτες τη δυνατό-τητα να microελετήσουν την κοινοτική νοmicroοθεσία σε όλους τους τοmicroείς Από τηνέναρξη λειτουργίας της τον Ιούνιο του 2001 η πύλη έχει υποστεί πολλές βελ-τιώσεις που την κατέστησαν πιο προσιτή και φιλική προς τους χρήστες Απότον Ιανουάριο 2002 και εξής όλα τα επίσηmicroα έγγραφα που είναι καταχωρηmicroέ-να στην EUR-Lex διατίθενται στο κοινό δωρεάν και αυτό ισχύει ιδιαίτερα γιαέγγραφα που έχουν δηmicroοσιευθεί στην Επίσηmicroη Εφηmicroερίδα ασχέτως της ηmicroε-ροmicroηνίας έγκρισης ή δηmicroοσίευσής τους και σε όλους τους microορφότυπους Ηπρόσβαση στην επαγγελmicroατική βάση δεδοmicroένων CELEX εξακολουθεί ναπαρέχεται microε πληρωmicroή (microε συνδροmicroή ή ανά περίοδο χρήσης) Από τον Απρί-λιο 2002 η EUR-Lex παρέχει microία εναρmicroονισmicroένη παρουσίαση όλων των ιστο-σελίδων της και είναι προσπελάσιmicroη από τον εξυπηρετητή Europa και απότους ιστοχώρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η βάσηδεδοmicroένων PreLex της Επιτροπής παρέχει πληροφορίες σε όλες τις γλώσσεςσχετικά microε την πρόοδο της νοmicroοθετικής διαδικασίας για την εκάστοτε νοmicroοθε-τική πράξη καθώς και συνδέσmicroους στα σχετικά κείmicroενα και στο OEIL τονοmicroοθετικό παρατηρητήριο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Με αυτόν τοντρόπο οι πολίτες microπορούν να βρουν πληροφορίες για τη νοmicroοθετική διαδικα-σία τις νοmicroοθετικές προτάσεις που εγκρίνει η Επιτροπή τα δελτία τύπουκαθώς και το τελικό κείmicroενο που εγκρίνεται Εξακολουθούν επίσης οι προ-σπάθειες για να εισαχθούν σε αυτές τις βάσεις δεδοmicroένων οι κοινές θέσεις τουΣυmicroβουλίου τα νοmicroοθετικά και τα δηmicroοσιονοmicroικά ψηφίσmicroατα οι πρωτοβου-λίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και οι πρωτοβουλίες της ΕυρωπαϊκήςΟικονοmicroικής και Κοινωνικής Επιτροπής και της Επιτροπής των Περιφερειών

312 ∆εύτερος άξονας δράσης προσέγγιση των πολιτών microέσω της περιφερειακής και της τοπικής αυτοδιοίκησης

1 Η Επιτροπή επιβεβαίωσε στη Λευκή Βίβλο ότι προτίθεται να καθιερώσει ένασυστηmicroατικότερο διάλογο ήδη από τα πρώτα στάδια της διαmicroόρφωσης τωνπολιτικών microε ευρωπαϊκές και εθνικές ενώσεις των περιφερειακών και τοπικώνδιοικήσεων και να εγκαινιάσει δοκιmicroαστικές laquoτριmicroερείς στοχοθετηmicroένες συmicro-βάσειςraquo σε ορισmicroένους σαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς Με αυτόν τον τρόπο θααπλοποιηθούν τα νοmicroοθετικά και εκτελεστικά καθήκοντα και οι πολιτικές πουέχουν άmicroεση επιρροή σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο

Ακόmicroα η Επιτροπή κάλεσε την Επιτροπή των Περιφερειών να διαδραmicroατίσειέναν πιο προορατικό ρόλο στην εξέταση των πολιτικών για παράδειγmicroα microέσωτης σύνταξης διερευνητικών εκθέσεων πριν από την υποβολή της εκάστοτεπρότασης από την Επιτροπή Ζήτησε επίσης από την Επιτροπή των Περιφε-ρειών να διοργανώσει την ανταλλαγή των ορθών πρακτικών που αφορούν τησυmicromicroετοχή των αρχών τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης στο προπα-ρασκευαστικό στάδιο των ευρωπαϊκών διαδικασιών λήψης αποφάσεων σεεθνικό επίπεδο Η Επιτροπή έχει απευθύνει έκκληση στα κράτη microέλη να εξε-τάσουν τρόπους για να βελτιώσουν τη συmicromicroετοχή των τοπικών και περιφερει-

14

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

ακών παραγόντων στη χάραξη των κοινοτικών πολιτικών και να ενθαρρύνουντη χρήση συmicroβατικών ρυθmicroίσεων microε τις περιφέρειες τους δήmicroους και τις κοι-νότητές τους χωρίς παράλληλα να θίγονται τα συνταγmicroατικά συστήmicroατά τους

2 Εκτός από τις ευρείες διαβουλεύσεις microε το κοινό η Επιτροπή στη Λευκή Βίβλογια την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση αναγνώρισε την ανάγκη να ενισχυθούν οισχέσεις microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης microέσα από τιςεθνικές και ευρωπαϊκές τους ενώσεις Σε αυτό το πλαίσιο οι υπηρεσίες της Επι-τροπής συντάσσουν έγγραφο εργασίας microε σκοπό να προσδιορίσουν εκείνα ταmicroέτρα που θα επιτρέψουν τη δηmicroιουργία δεσmicroών microε τις εθνικές και ευρωπαϊκέςενώσεις τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης και να καθορίσουν τόσο τηνεmicroβέλεια όσο και τις προϋποθέσεις ενός τέτοιου διαλόγου

Η Επιτροπή θα θέσει το εν λόγω έγγραφο στη διάθεση του κοινού στο ∆ιαδί-κτυο και θα το διαβιβάσει στις κυριότερες διαπεριφερειακές και τοπικές ενώ-σεις για να διατυπώσουν τη γνώmicroη τους όλα τα ενδιαφερόmicroενα microέρη Θα ζητη-θεί επίσης η γνώmicroη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της Επιτροπής των Περι-φερειών και των κρατών microελών Ύστερα από αυτό το στάδιο των διαβουλεύ-σεων η Επιτροπή θα είναι σε θέση κατά το πρώτο τρίmicroηνο του 2003 να εκδώ-σει ανακοίνωση η οποία θα τεθεί σε εφαρmicroογή από όλες τις υπηρεσίες της

3 Η Επιτροπή των Περιφερειών έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το microέρος τηςΛευκής Βίβλου που ασχολείται microε την περιφερειακή και την τοπική δηmicroοκρα-τία Η Λευκή Βίβλος αποτέλεσε αντικείmicroενο γνωmicroοδότησης τον Μάρτιο 2002στην οποία η Επιτροπή των Περιφερειών χαιρετίζει το έγγραφο αυτό microε ιδιαί-τερη αναφορά στα τmicroήmicroατα εκείνα που πραγmicroατεύονται την αποκέντρωση ήτη συνεργασία microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης Στηνίδια γνωmicroοδότηση η Επιτροπή των Περιφερειών αναφέρεται στις αλλαγές τωνmicroεθόδων εργασίας της που θα απαιτηθούν προκειmicroένου να είναι σε θέση ναδιαδραmicroατίσει έναν πιο ενεργό ρόλο στη διαmicroόρφωση της κοινοτικής δράσηςΗ Επιτροπή των Περιφερειών ζήτησε αφενός να της παραχωρηθούν ελεγκτι-κές αρmicroοδιότητες ώστε να microπορεί να επαληθεύει τη συmicromicroόρφωση ως προς τηναρχή της επικουρικότητας και αφετέρου να της δοθεί εντολή για να εποπτεύειτον αντίκτυπο των οδηγιών και των κανονισmicroών σε επίπεδο περιφερειακής καιτοπικής αυτοδιοίκησης Οι πρόεδροι των δύο οργάνων της Επιτροπής και τηςΕπιτροπής των Περιφερειών υπέγραψαν πρωτόκολλο συνεργασίας το οποίοαντικατοπτρίζοντας τις αρχές της διακυβέρνησης καθορίζει τις διαδικασίεςσυνεργασίας microεταξύ των δύο οργάνων Το εν λόγω πρωτόκολλο αποσκοπείστο να βελτιώσει την εκτέλεση των συmicroβουλευτικών καθηκόντων της Επιτρο-πής των Περιφερειών αυξάνοντας τη συmicromicroετοχή της στην πολιτική συζήτησηκαι τη συνεργασία σε θέmicroατα ενηmicroερωτικής και επικοινωνιακής πολιτικής

313 Τρίτος άξονας δράσης συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών Πιο αποτελεσmicroατικέςκαι πιο ανοικτές διαβουλεύσεις για τη διαmicroόρφωση των κοινοτικών πολιτικών

1 Η Λευκή Βίβλος απευθύνει έκκληση για microεγαλύτερη διαφάνεια και διαβου-λεύσεις microε τους συντελεστές της κοινωνίας των πολιτών κατά τη διαmicroόρφωση

15

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

των κοινοτικών πολιτικών Η προτεινόmicroενη συmicromicroετοχή και η γνωmicroοδότηση τηςκοινωνίας των πολιτών διαφέρει από τον διοργανικό διάλογο (microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο την Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επι-τροπή των Περιφερειών) και από τον κοινωνικό διάλογο microεταξύ των εργοδοτώνκαι των εργαζοmicroένων βάσει των άρθρων 137 έως 139 της συνθήκης για την ΕΚ

Λόγω του ιδιαίτερα αντιπροσωπευτικού χαρακτήρα τους οι συνδικαλιστικέςοργανώσεις και οι ενώσεις των εργοδοτών κατέχουν ιδιαίτερη θέση στη δια-microόρφωση της κοινωνικής πολιτικής Σε κοινοτικό επίπεδο η συνθήκη για τηνΕΚ απαιτεί από την Επιτροπή να ζητά τη γνώmicroη των εργοδοτών και των εργα-ζοmicroένων κατά την εκπόνηση προτάσεων στον τοmicroέα της κοινωνικής πολιτικήςΚάτω από ορισmicroένες συνθήκες τα δύο αυτά microέρη microπορούν να καταλήξουν σεδεσmicroευτικές συmicroφωνίες που στη συνέχεια microετατρέπονται σε κοινοτική νοmicroοθε-σία Αυτός ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων είναι καλά εδραιωmicroένος

2 Ως αποτέλεσmicroα του έργου για τη βελτίωση της διακυβέρνησης οι σχέσεις τηςΕπιτροπής microε την κοινωνία των πολιτών έχουν τώρα πλέον επισηmicroοποιηθεί καιείναι πιο διαφανείς Η Επιτροπή έχει υιοθετήσει γενικές αρχές και ελάχιστεςπροδιαγραφές για τις διαβουλεύσεις microε microη θεσmicroικά ενδιαφερόmicroενα microέρη (1)σε σχέση microε τις κυριότερες πρωτοβουλίες πολιτικής που προτείνει Οι ελάχιστεςαυτές προδιαγραφές θα ισχύσουν από το 2003 Αναmicroένεται ότι microε την εφαρmicroο-γή τους θα microπορούν όλοι οι ενδιαφερόmicroενοι παράγοντες να γνωρίζουν ακρι-βώς ποιος πρέπει να επικοινωνήσει microε ποιον όταν διαmicroορφώνεται microία νέαπολιτική έτσι ώστε όλα τα microέρη που επηρεάζονται από την πρόταση να συmicro-microετάσχουν περισσότερο και σε πιο δίκαιη βάση στη διαδικασία Η Επιτροπήθα εξασφαλίσει ότι οι πληροφορίες που χρειάζονται οι ενδιαφερόmicroενοι για ναδιατυπώσουν τα σχόλια και τις αντιδράσεις τους θα διατίθενται ευρέως σεπύλες πρόσβασης στο ∆ιαδίκτυο Οι ελάχιστες προδιαγραφές προβλέπουνmicroεταξύ άλλων microία περίοδο τουλάχιστον οκτώ εβδοmicroάδων για αντιδράσεις έναmicroηχανισmicroό επιβεβαίωσης της παραλαβής τους καθώς και την παρουσίαση στο∆ιαδίκτυο των αποτελεσmicroάτων των δηmicroόσιων αυτών διαβουλεύσεων

Ένα σχετικό συmicroβουλευτικό έγγραφο αποτέλεσε αντικείmicroενο δηmicroόσιων δια-βουλεύσεων microέχρι τις 31 Ιουλίου 2002 (2) Ως συνέπειά του η τελική δέσmicroη γενι-κών αρχών και ελάχιστων προδιαγραφών αποκτά σαφέστερη ευκρίνεια αλλάκαι συνδέεται στενά microε τις διαδικασίες αξιολόγησης του αντικτύπου της Επι-τροπής Επίσης αναλύονται λεπτοmicroερέστερα οι λειτουργικές συνέπειες αυτώντων γενικών αρχών και η χρήση κριτηρίων επιλογής για στοχοθετηmicroένες δια-βουλεύσεις Καθορίζοντας microία οmicroάδα-στόχο η Επιτροπή θα εξασφαλίσει ότιτα ενδιαφερόmicroενα microέρη θα έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν την άποψή τουςΑκόmicroα η Επιτροπή εξηγεί την προσέγγισή της η οποία συνίσταται στη microη ανά-πτυξη νοmicroικά δεσmicroευτικών διαδικασιών διαβούλευσης και στο σεβασmicroό τηςδιαχωριστικής γραmicromicroής microεταξύ των διαβουλεύσεων αυτών και των επίσηmicroωνδιαδικασιών λήψης αποφάσεων

16

(1) COM(2002) 704(2) COM(2002) 277 Τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης διατίθενται στην εξής διεύθυνση

httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

3 Η ιδέα της σύναψης πιο εκτεταmicroένων συmicroφωνιών σύmicroπραξης microε διάφορουςτοmicroείς της οργανωmicroένης κοινωνίας των πολιτών εξετάζεται ακόmicroα από τηνΕπιτροπή ∆εδοmicroένων των παρατηρήσεων που δέχθηκε κατά τις διαβουλεύ-σεις για τη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή προτιmicroά microια ρεαλιστική προσέγγιση microετην οποία να εξασφαλίζεται η επιτυχία της τήρησης γενικών προδιαγραφώνΠρέπει να υπενθυmicroιστεί ότι ο σκοπός αυτής της ενέργειας είναι διττός πρώτοννα επιτρέψει στην Επιτροπή να ζητήσει τη γνώmicroη των τοmicroέων-εταίρων της σεπιο ευρεία βάση από ότι απαιτούν οι ελάχιστες προδιαγραφές και δεύτεροννα ενθαρρύνει βάσει αυτών των συmicroφωνιών σύmicroπραξης τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών να κάνουν ορθολογικότερες τις εσωτερικές τους δοmicroέςνα δώσουν εγγυήσεις διαφάνειας και αντιπροσωπευτικότητας και να επιβεβαι-ώσουν την ικανότητά τους να microεταδίδουν πληροφορίες ή να διεξάγουν συζη-τήσεις στα κράτη microέλη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δήλωσε ότι προτιmicroά να microηδοθεί στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ένας ρόλος που είτε πλήρωςείτε εν microέρει ανήκει σε εκείνους που έχουν πολιτική ευθύνη και που εκλέγονταιmicroε καθολική ψηφοφορία Επίσης ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολι-τών εξέφρασαν την ανησυχία τους για το ότι έτσι θα καθιερωνόταν ένα de factoκαθεστώς προνοmicroιούχων ενώσεων

4 Η βάση δεδοmicroένων Coneccs (∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Κοινω-νία των Πολιτών) η οποία περιέχει πληροφορίες σχετικά microε τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο και microε τις διαδικα-σίες διαβούλευσης microεταξύ Επιτροπής και της κοινωνίας των πολιτών τέθηκεπλήρως σε λειτουργία τον Ιούνιο του 2002 Ο ιστοχώρος Coneccs στο ∆ιαδί-κτυο (1) παρέχει στο κοινό πληροφόρηση σχετικά microε τις microη κερδοσκοπικέςοργανώσεις που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς και σχετικά microε τις επι-τροπές και άλλους συmicroβουλευτικούς φορείς που χρησιmicroοποιεί η Επιτροπήκατά τις επίσηmicroες ή τις διαρθρωmicroένες διαβουλεύσεις της microε την κοινωνία τωνπολιτών Ο microόνος σκοπός του ευρετηρίου των οργανώσεων το οποίο καταρτί-στηκε σε εθελοντική βάση είναι να παρέχει πληροφορίες και όχι να χρησιmicroεύ-ει ως εργαλείο για την εξασφάλιση συγκατάθεσης Είναι ένα δυναmicroικό εργα-λείο που συνεχώς βελτιώνεται και το οποίο εντάχθηκε στην οργανωmicroένη συmicro-βουλευτική διαδικασία για τις ελάχιστες προδιαγραφές των διαβουλεύσεων microετην προϋπόθεση ότι δεν θα αποτελέσει σύστηmicroα διαπίστευσης ορισmicroένωνοργανώσεων ενώπιον της Επιτροπής

5 Εκτός από αυτό το γενικό εργαλείο υπάρχουν υπηρεσίες σε απευθείας σύν-δεση που απευθύνονται σε ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολιτών πουενδιαφέρονται ιδιαίτερα για ένα συγκεκριmicroένο θέmicroα (διεθνές εmicroπόριο εκπαί-δευση και πολιτισmicroός κλπ) Αυτές οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες δηmicroιουργήθηκαναπό τις διευθύνσεις της Επιτροπής που είναι αρmicroόδιες για την εκάστοτε σχετι-κή πολιτική

6 Η Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοι-νοτήτων υποδέχθηκε microε ικανοποίηση τη Λευκή Βίβλο Στη γνωmicroοδότησή της

17

(1) httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccs

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

του Μαρτίου 2002 microε θέmicroα τη Λευκή Βίβλο υπογράmicromicroισε την ύπαρξη στενούδεσmicroού microεταξύ του εν λόγω εγγράφου και της Συνέλευσης για το microέλλον τηςΈνωσης Η Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή τόνισε την ανάγκη να εξα-σφαλιστεί ότι τηρείται η οριζόντια και κάθετη επικουρικότητα και να καθορι-στούν κριτήρια microε τα οποία να εξασφαλίζεται ότι οι οργανώσεις της κοινωνίαςτων πολιτών είναι όντως αντιπροσωπευτικές Επίσης φρονεί ότι θα microπορούσεη ίδια να διαδραmicroατίσει κρίσιmicroο ρόλο στη διαmicroόρφωση και τη διάρθρωση τουδιαλόγου microε τους πολίτες και τονίζει τη σηmicroασία που έχει η αύξηση των πλη-ροφοριών που διατίθενται στους πολίτες σχετικά microε τα θεmicroελιώδη χαρακτηρι-στικά της Ένωσης καθώς και η microεγαλύτερη χρήση άλλων microέσων πλην τηςνοmicroοθεσίας Υπεγράφη πρωτόκολλο microε το οποίο η Επιτροπή και η ΕυρωπαϊκήΟικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή αναγνωρίζουν επίσηmicroα ότι στο πλαίσιοτης καθιέρωσης νέων microορφών διακυβέρνησης η ΕΟΚΕ είναι ιδιαίτερα κατάλ-ληλη ως microεσάζοντας microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της Ένωσης και της οργα-νωmicroένης κοινωνίας των πολιτών Ακόmicroα το πρωτόκολλο προβλέπει ρητά ότι ηΕπιτροπή πρέπει να καλεί την ΕΟΚΕ να διατυπώνει laquoδιερευνητικές γνωmicroοδο-τήσειςraquo και ότι αυτή η τελευταία πρέπει να εντείνει τις σχέσεις της microε την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών

314 Τέταρτος άξονας δράσης διασύνδεση microέσω δικτύων

1 Η Λευκή Βίβλος κατέγραψε και ανέλυσε σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδοτην αυξανόmicroενη κοινωνική και πολιτική σηmicroασία των δικτύων τα οποία νοού-νται ως σχέσεις ανταλλαγής και αλληλεπίδρασης microεταξύ ατόmicroων ήκαι οργα-νώσεων (κοινότητες αρχής περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης επιχει-ρήσεις διοικητικές υπηρεσίες ερευνητικά κέντρα κλπ) κατά τρόπο microη ιεραρ-χικό όπου ο κάθε συmicromicroετέχων είναι υπεύθυνος για microέρος των πόρων που απαι-τούνται για την επίτευξη του κοινού στόχου ως microέσο επαφής η ηλεκτρονικήεπικοινωνία προτιmicroάται ιδιαίτερα Συνεπώς η Επιτροπή είχε την πρόθεση ναδιαmicroορφώσει microια πιο συστηmicroατική και προορατική προσέγγιση για την εργασίαmicroε ορισmicroένα σηmicroαντικά δίκτυα έτσι ώστε να τους δώσει τη δυνατότητα να συmicro-microετάσχουν στη διαδικασία διαmicroόρφωσης των αποφάσεων και εφαρmicroογής τωνπολιτικών Παράλληλα προσπάθησε να εξετάσει πώς το πλαίσιο για τη δια-κρατική συνεργασία των τοπικών ή των περιφερειακών συντελεστών microπορείνα στηριχθεί καλύτερα σε επίπεδο ΕΕ microε σκοπό την υποβολή προτάσεων

2 Οι οικονοmicroικοί συντελεστές οργανώνονται όλο και περισσότερο σε δίκτυαγεγονός που έχει αναγνωρίσει η Επιτροπή Κατά γενικό κανόνα ζητείται ηγνώmicroη των οριζόντιων ευρωπαϊκών οmicroοσπονδιών για όλα τα ζητήmicroατα ενώ ηγνώmicroη των επαγγελmicroατικών οργανώσεων ζητείται microόνον για θέmicroατα που άπτο-νται του κλάδου τους Οι δίαυλοι που χρησιmicroοποιούνται από αυτές τις οργα-νώσεις για να συνδέουν τις εθνικές και τις τοπικές τους βάσεις είναι όλο καιπερισσότερο ηλεκτρονικοί λόγω του ότι αυτοί επιτρέπουν την προηγmicroένη δια-λογική συmicromicroετοχή Αυτή η διαλογική επικοινωνία προωθείται από τα εργαλείαπου η ίδια η Επιτροπή έχει θέσει στη διάθεση των διαφόρων συντελεστών

18

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή έχει διαmicroορφώσει την ηλεκτρονική πρωτοβουλία διαλογικήχάραξη πολιτικών (IPM) (1) για να δώσει τη δυνατότητα στους ενδιαφερόmicroε-νους παράγοντες να αντιδράσουν άmicroεσα σε απευθείας σύνδεση στις πληρο-φορίες και τις προτάσεις της Το δίκτυο των Ευρωπαϊκών Κέντρων Κατανα-λωτών (ECC Network) το οποίο συmicromicroετέχει στην πρωτοβουλία IPM είναισηmicroαντικός κόmicroβος επαφής microεταξύ της Επιτροπής και των ευρωπαίων κατα-ναλωτών Ο ρόλος του δικτύου αυτού είναι να βοηθά τους ευρωπαίους κατα-ναλωτές να ωφελούνται καλύτερα από την εσωτερική αγορά και να παρέχειστην Επιτροπή σηmicroαντικές επιτόπιες πληροφορίες Αυτή τη στιγmicroή το δίκτυοECC συνδέει 14 ευρωπαϊκά κέντρα καταναλωτών σε δώδεκα κράτη microέλη καιθα αναπτυχθεί περαιτέρω Το δίκτυο των ευρωπαϊκών κέντρων πληροφόρη-σης (Euro-info Centres) αποτελούmicroενο αυτή τη στιγmicroή από 258 κέντρα (ευρω-θυρίδες) τα οποία παρέχουν βοήθεια στις microικροmicroεσαίες επιχειρήσεις σε τοπικόεπίπεδο (εκ των οποίων 50 βρίσκονται στις υποψήφιες χώρες) λειτουργεί τόσοκάθετα προς τις δύο κατευθύνσεις (Βρυξέλλες ― τοπικό επίπεδο και αντί-στροφα) όσο και οριζόντια microεταξύ των εmicroπλεκόmicroενων εταίρων Αυτή η συνε-χής παροχή πληροφοριών που αφορούν ιδιαίτερα συγκεκριmicroένες περιπτώσειςσε αντιδιαστολή microε τη γενικότερη εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας θα βοηθήσει τηνεφαρmicroογή ή τον αναπροσδιορισmicroό των πολιτικών Οι πρωτοβουλίες που ανα-λαmicroβάνουν τα ίδια τα δίκτυα όπως η ετήσια Ηmicroέρα Χωρίς Αυτοκίνητο ή οιNetdays στα σχολεία γνωρίζουν όλο και microεγαλύτερη επιτυχία

3 Η Επιτροπή έχει εγκρίνει ένα σχέδιο δράσης ως συνέχεια του σχεδίου eEurope2002 το οποίο ονοmicroάζεται eEurope 2005 και αποσκοπεί στο να ενθαρρύνει τιςασφαλείς υπηρεσίες εφαρmicroογές και τα περιεχόmicroενα βάσει microιας ευρύτερα δια-δεδοmicroένης και ασφαλούς υποδοmicroής ευρείας ζώνης ενώ παράλληλα εξασφαλί-ζει τη συmicromicroετοχή όλων των πολιτών στην κοινωνία της πληροφορίας

4 Παράλληλα microε την παροχή οικονοmicroικής ενίσχυσης στις εφαρmicroογές Solvit καιIPM το πρόγραmicromicroα laquoΑνταλλαγή δεδοmicroένων microεταξύ διοικήσεωνraquo (ή IDA)διαmicroόρφωσε microία υπηρεσία που απευθύνεται στο κοινό την Πύλη πρόσβασηςστις διοικητικές υπηρεσίες της ΕΕ η οποία βρίσκεται σε δοκιmicroαστικό στάδιοΦιλοδοξώντας να στηρίξει τις εθνικές διοικητικές υπηρεσίες στην προσπάθειάτους να παράσχουν υπηρεσίες οι οποίες να ενέχουν microία διακρατική διάστασησε απευθείας σύνδεση η πύλη αυτή σκοπεύει να αποτελέσει ένα ενιαίο σηmicroείοπρόσβασης για όλες τις διαθέσιmicroες πληροφορίες και υπηρεσίες προς το κοινόέτσι ώστε να βοηθήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης στις δια-κρατικές τους συναλλαγές

32 Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Έχει σηmicroειωθεί ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά τις δεσmicroεύσεις της ΛευκήςΒίβλου για καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα Η Επιτροπή έχει

19

(1) httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

αναλάβει πρωτοβουλίες που αποβλέπουν σε βελτιώσεις του κύκλου χάραξης τηςπολιτικής σχεδιασmicroός της πολιτικής επιλογή των microέσων ρυθmicroιστική εφαρmicroογήκαι επιβολή τους Για την ανάληψη αυτών των πρωτοβουλιών η Επιτροπή ενθαρ-ρύνθηκε και εmicroπνεύστηκε από το σηmicroαντικό έργο που έχει επιτελεστεί από τακράτη microέλη και τις διεθνείς οργανώσεις καθώς και από τη γενικότερη θετική αντί-δραση των ενδιαφερόmicroενων microερών όσον αφορά τις βασικές γραmicromicroές της ΛευκήςΒίβλου

321 Καλύτερη ρύθmicroιση

1 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε τον Ιούνιο2002 ένα ευρύ σχέδιο δράσης για την απλούστευση και τη βελτίωση του ρυθ-microιστικού περιβάλλοντος (1) microε τον γενικότερο στόχο να αναπτύξει microια νέακοινή νοmicroοθετική παιδεία στο εσωτερικό της ΕΕ Το σχέδιο δράσης για τηνκαλύτερη ρύθmicroιση αντλεί ιδέες από τη Λευκή Βίβλο και αναπτύσσει πρωτο-βουλίες που αφορούν microεταξύ άλλων την καλύτερη χάραξη των πολιτικών ηοποία θα επιτευχθεί microε τη βελτίωση των υπαρχουσών διαδικασιών διαβούλευ-σης και αξιολόγησης του αντικτύπου την επέκταση της εmicroβέλειας των διαφό-ρων microέσων χάραξης και εφαρmicroογής των πολιτικών τον περιορισmicroό των προ-τάσεων σε θέmicroατα ουσίας (προβλέποντας παράλληλα microεγαλύτερες δυνατότη-τες για τα εκτελεστικά microέτρα που θα συmicroπληρώνουν τις τεχνικές λεπτοmicroέρειες)και την έναρξη προγράmicromicroατος για την απλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθε-σίας

Το εν λόγω σχέδιο δράσης περιλαmicroβάνει ενέργειες microε τις οποίες θα εξασφαλι-στεί η αποτελεσmicroατική microεταφορά και εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας από τα κράτηmicroέλη Επιπλέον προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο νααναλάβουν ενέργειες microε την ιδιότητά τους ως κοινοτικών νοmicroοθετών Ακόmicroασυστήνει τη στενή νοmicroοθετική συνεργασία microεταξύ των οργάνων την ετήσιααξιολόγηση της ποιότητας της νοmicroοθεσίας και την καλύτερη δηmicroόσια πρόσβα-ση στην προτεινόmicroενη και την εγκριθείσα νοmicroοθεσία microέσω της ηλεκτρονικήςπύλης EUR-Lex την καταλληλότερη χρήση των νοmicroοθετικών microέσων τηναπλοποίηση και τη microείωση του όγκου της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και τέλος τηνεξασφάλιση της ποιότητας της εγκρινόmicroενης νοmicroοθεσίας Όσον αφορά τακράτη microέλη το σχέδιο δράσης προβλέπει την ηλεκτρονική διαβίβαση και διά-δοση των εθνικών κοινοποιήσεων των διαβουλεύσεων και των αξιολογήσεωντου αντικτύπου καθώς και τη στενότερη συνεργασία για τη microεταφορά της κοι-νοτικής νοmicroοθεσίας Συνεπώς η Επιτροπή απηύθυνε έκκληση για την απαραί-τητη συνεργασία του Κοινοβουλίου του Συmicroβουλίου και των κρατών microελώνΣτη συνέχεια ξεκίνησαν διοργανικές διαπραγmicroατεύσεις microε σκοπό να συναφθείmicroία διοργανική συmicroφωνία για την καλύτερη ρύθmicroιση (2)

20

(1) COM(2002) 278 (2) Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο της Σεβίλλης κάλεσε τα κοινοτικά όργανα να συνάψουν διοργανική συmicroφωνία πριν

από τα τέλη του 2002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

2 Από την πλευρά της η Επιτροπή έχει καταβάλει σηmicroαντικές προσπάθειες γιανα βελτιώσει την προετοιmicroασία των πρωτοβουλιών της ειδικότερα microέσω τουπλαισίου για τις διαβουλεύσεις microε το κοινό (βλέπε ανωτέρω) microέσω κατευθυ-ντήριων γραmicromicroών για τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης και του πλαισίου γιατην αξιολόγηση του αντικτύπου που θα έχουν οι προβλεπόmicroενες πρωτοβου-λίες Οι αρχές που στηρίζουν αυτές τις πρωτοβουλίες πρέπει να αποτελέσουναναπόσπαστο microέρος της καλής διοικητικής συmicroπεριφοράς τόσο για τα άλλακοινοτικά όργανα και τους οργανισmicroούς όσο και για τα κράτη microέλη

3 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα τη συλλογή και τη χρησιmicroοποίηση της εmicroπει-ρογνωmicroοσύνης (1) η Επιτροπή καθορίζει βασικές αρχές και εσωτερικές κατευ-θυντήριες γραmicromicroές για τις υπηρεσίες της όσον αφορά τη συλλογή και τη χρησι-microοποίηση των συmicroβουλών που παρέχουν οι εmicroπειρογνώmicroονες σε όλα τα στά-δια χάραξης των πολιτικών από την Επιτροπή Αυτή η πρωτοβουλία στηρίζε-ται στις υπάρχουσες ορθές πρακτικές εντός και εκτός της Επιτροπής και παρέ-χει ένα γενικό πλαίσιο για την προώθηση τέτοιων πρακτικών σε όλους τουςσχετικούς τοmicroείς Οι προτεινόmicroενες αρχές και κατευθυντήριες γραmicromicroές έχουνέναν διττό στόχο

bull να εξασφαλίσουν ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζητούν και χρησιmicroοποιούντην πιο κατάλληλη εmicroπειρογνωmicroοσύνη για να δηmicroιουργήσουν microία σταθερήγνωστική βάση για καλύτερες πολιτικές και

bull να εδραιώσουν στον τοmicroέα αυτόν τις βασικές αρχές της Επιτροπής δηλαδήτην ποιότητα τη διαφάνεια και την αποτελεσmicroατικότητα

Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές της Επιτροπής αφορούν τη συλλογή και τη χρήσηεmicroπειρογνωmicroοσύνης και τεχνογνωσίας microε την ευρύτερη έννοια των όρων καιόχι microόνον επιστηmicroονικής εmicroπειρογνωmicroοσύνης Οι εν λόγω κατευθυντήριεςγραmicromicroές θα εφαρmicroοστούν και στις διαβουλεύσεις που διεξάγονται microεταξύ τωνοmicroάδων εmicroπειρογνωmicroόνων που έχει συγκροτήσει η ίδια η Επιτροπή οι οποίεςόmicroως δεν συmicromicroετέχουν στις επίσηmicroες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που καθο-ρίζονται στη Συνθήκη ή στη θέσπιση του παράγωγου δικαίου Θα αρχίσουν ναισχύουν από το 2003 και θα υπόκεινται σε συνεχή εποπτεία καθώς και σε αξιο-λόγηση το τρίτο έτος ύστερα από την έναρξη ισχύος τους Όπως επισηmicroαίνε-ται στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή θα εξετά-σει κατά πόσον οι δικές της κατευθυντήριες γραmicromicroές θα microπορέσουν να αποτε-λέσουν τη βάση για microία κοινή προσέγγιση όλων των κοινοτικών οργάνων καιτων κρατών microελών στον τοmicroέα αυτόν

4 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα την αξιολόγηση του αντικτύπου (2) η Επιτροπήδεσmicroεύεται ―ξεκινώντας από το 2003― να διεξαγάγει σταδιακά αξιολογήσειςτου αντικτύπου όλων των σηmicroαντικών νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβου-λιών οι οποίες να καλύπτουν την αξιολόγηση του αντικτύπου στο ρυθmicroιστικόπεδίο αλλά και στη βιώσιmicroη ανάπτυξη (στους τοmicroείς της οικονοmicroίας της κοι-

21

(1) COM(2002) 713 (2) COM(2002) 276

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

νωνίας και του περιβάλλοντος) Η αξιολόγηση αυτή θα καταστήσει ευκολότε-ρη την απόφαση για την ενδεχόmicroενη ανάληψη δράσης σε κοινοτικό επίπεδοσύmicroφωνα microε τη Συνθήκη και το πρωτόκολλο περί εφαρmicroογής των αρχών τηςεπικουρικότητας και της αναλογικότητας ενώ παράλληλα θα βοηθήσει να βελ-τιωθεί η ποιότητα και η συνεκτικότητα των κοινοτικών πολιτικών

Η προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την αξιολόγηση του αντικτύπουσηmicroατοδοτεί microία σηmicroαντική στροφή προς microία νέα ρυθmicroιστική παιδεία η οποίαθα ενσωmicroατώνει όλες τις υπάρχουσες τοmicroεακές αξιολογήσεις του άmicroεσου καιτου έmicromicroεσου αντικτύπου των προτεινόmicroενων microέτρων σε ένα ενιαίο εργαλείοΑυτή τη στιγmicroή καταρτίζονται λεπτοmicroερείς κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη διε-ξαγωγή αυτών των αξιολογήσεων από τις υπηρεσίες της Επιτροπής

Η Επιτροπή έχει προτείνει και στα άλλα θεσmicroικά όργανα να αναλάβουν τη διε-ξαγωγή αξιολογήσεων όσον αφορά τον αντίκτυπο που ενδέχεται να έχουνσηmicroαντικές τροποποιήσεις στις προτάσεις της Επιτροπής Αυτό το θέmicroα εξετά-ζεται επί του παρόντος στο πλαίσιο των διαπραγmicroατεύσεων για microία διοργανι-κή συmicroφωνία σχετικά microε την καλύτερη ρύθmicroιση Ανάλογα η Επιτροπή κάλεσετα κράτη microέλη να διεξαγάγουν αξιολογήσεις του αντικτύπου έτσι ώστε να βελ-τιώσουν την ποιότητα των εθνικών microέτρων microεταφοράς ειδικότερα για τυχόνσυmicroπληρωmicroατικές διατάξεις που προστίθενται στις νοmicroοθετικές πράξεις καθώςκαι για τα microέτρα που κοινοποιούνται στην Επιτροπή δυνάmicroει της οδηγίας9834ΕΚ (1)

Μία συγκεκριmicroένη πρωτοβουλία που αποβλέπει στο να προσδιορίσει τον αντί-κτυπο των προτεινόmicroενων νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβουλιών είναι ηΕυρωπαϊκή ∆οκιmicroαστική Οmicroάδα των Επιχειρήσεων (European Business TestPanel) Με τη χρήση των microέσων που παρέχει η πρωτοβουλία της διαλογικήςχάραξης πολιτικής (IPM) και microε τη βοήθεια των κρατών microελών η Επιτροπήαυτή τη στιγmicroή συγκροτεί την εν λόγω δοκιmicroαστική οmicroάδα η οποία απαρτίζε-ται από 4 000 επιχειρήσεις όλων των microεγεθών και όλων των κλάδων

5 Το σχέδιο δράσης για την καλύτερη ρύθmicroιση έθεσε επίσης το ευρύτερο θέmicroατης επιλογής των κατάλληλων microέσων για την κοινοτική δράση για το οποίο ηΕπιτροπή επιφυλάσσεται του δικαιώmicroατός της να υποβάλλει συmicroπληρωmicroατι-κές προτάσεις ανάλογα microε την πρόοδο των εργασιών της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης (2)

Η Επιτροπή ανέφερε ότι οι κανονισmicroοί και οι οδηγίες πρέπει να χρησιmicroοποι-ούνται σύmicroφωνα microε το πνεύmicroα και το γράmicromicroα της συνθήκης για την ΕΚ οικανονισmicroοί πρέπει να χρησιmicroοποιούνται microόνον για δράση που απαιτεί οmicroοιό-microορφη εφαρmicroογή σε όλα τα κράτη microέλη οι οδηγίες σύmicroφωνα microε τον αρχικόορισmicroό τους στη Συνθήκη πρέπει να αποτελούν νοmicroοθετικό microέσο για τη θέσπι-ση νοmicroικού πλαισίου και στόχων προς επίτευξη

22

(1) Οδηγία 9834ΕΚ για την καθιέρωση microιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τοmicroέα των τεχνικών προτύπωνκαι κανονισmicroών

(2) COM(2002) 275

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή σκοπεύει να εξασφαλίσει στο βαθmicroό του δυνατού ότι οι οδηγίεςείναι γενικής φύσης και καλύπτουν τους στόχους τις περιόδους ισχύος και τιςουσιαστικές πτυχές της νοmicroοθεσίας Είναι ευθύνη του νοmicroοθέτη να αποφασίσειποια microορφή θα λάβουν αυτές οι ουσιαστικές πτυχές microε απόφαση πολιτικήςκαι να εξασφαλίσει ότι τα τεχνικά θέmicroατα και οι λεπτοmicroέρειες θα καθοριστούναπό τα σχετικά εκτελεστικά microέτρα Αυτός ο περιορισmicroός των οδηγιών microε τηνπρόθεση ―microεταξύ άλλων― να απλοποιηθεί η νοmicroοθεσία δεν πρέπει να θίξειτις νοmicroοθετικές εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίουαντίθετα θα τους δώσει τη δυνατότητα να συγκεντρωθούν στις θεmicroελιώδειςπτυχές της νοmicroοθέτησης

6 Στη Λευκή Βίβλο και στη συνέχεια στο σχέδιο δράσης της για καλύτερες ρυθ-microίσεις η Επιτροπή προτείνει να γίνεται microεγαλύτερη χρήση εναλλακτικών λύσε-ων αντί της παραδοσιακής νοmicroοθεσίας χωρίς να υπονοmicroεύονται οι διατάξειςτης Συνθήκης ή τα προνόmicroια του νοmicroοθέτη Υπενθυmicroίζει επίσης ότι η συνθήκηγια την ΕΚ προβλέπει ήδη ειδικές microορφές από κοινού ρύθmicroισης παραπέmicroπο-ντας στα άρθρα 138 και 139 της συνθήκης για την ΕΚ σύmicroφωνα microε τα οποία οικοινωνικοί εταίροι microπορούν να συνάπτουν νοmicroικά δεσmicroευτικές συmicroφωνίες σεκοινοτικό επίπεδο

Υπάρχουν αρκετά εργαλεία τα οποία microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν σε ειδικέςπεριπτώσεις για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης απλουστεύοντας ταυ-τόχρονα τις νοmicroοθετικές δραστηριότητες και την ίδια τη νοmicroοθεσία (από κοι-νού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοιχτή microέθοδος συντονισmicroού)

Στο πλαίσιο microιας νοmicroοθετικής πράξης η από κοινού ρύθmicroιση επιτρέπει τηνυλοποίηση των στόχων που καθορίζει ο νοmicroοθέτης microέσω microέτρων που εφαρmicroό-ζονται από δραστήριες και αναγνωρισmicroένες πλευρές στον εν λόγω τοmicroέα ΗΕπιτροπή παραmicroένει πεπεισmicroένη ότι η από κοινού ρύθmicroιση είναι microια επιλογήγια την εστίαση του νοmicroοθετικού έργου στα ουσιώδη στοιχεία και για τηναπλούστευση και βελτίωση της εφαρmicroογής ― που περιορίζεται από κριτήριαπου θα καθοριστούν σε microια microελλοντική διοργανική συmicroφωνία για καλύτερεςρυθmicroίσεις Η αυτορρύθmicroιση αφορά πολυάριθmicroες πρακτικές κοινούς κανόνεςδεοντολογικούς κώδικες και εθελοντικές συmicroφωνίες που οι οικονοmicroικοί φορείςοι κοινωνικοί παράγοντες οι ΜΚΟ και οι οργανωmicroένες οmicroάδες καθορίζουνεθελοντικά για τη ρύθmicroιση και οργάνωση των δραστηριοτήτων τους Αντίθεταmicroε την από κοινού ρύθmicroιση η αυτορρύθmicroιση δεν προϋποθέτει νοmicroοθετικήπράξη Η Επιτροπή έχει προτείνει κριτήρια και τρόπους χρήσης αυτών καιπαρόmicroοιων εναλλακτικών microέσων για την επιδίωξη των στόχων της Συνθήκηςκαι επί του παρόντος αποτελούν αντικείmicroενο διαπραγmicroατεύσεων για microια διορ-γανική συmicroφωνία Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε προσανατολισmicroούςγια το ρόλο της ανοικτής microεθόδου συντονισmicroού και στην Ετήσια ΣτρατηγικήΠολιτικής για το 2003 προσδοκεί να διεξάγει στρατηγική αξιολόγηση του κατάπόσο είναι αποτελεσmicroατική η microέθοδος στους τοmicroείς όπου εφαρmicroόστηκε αρχικά

7 Η Επιτροπή πρότεινε να γίνει σηmicroαντική προσπάθεια απλούστευσης τουσώmicroατος της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και microείωσης του όγκου της microε την υπο-

23

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

στήριξη του Συmicroβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Η Επιτροπήπροτείνει τα όργανα να καθορίσουν από κοινού ένα πρόγραmicromicroα για τηναπλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θα προσδιορίσει τουςτοmicroείς προτεραιότητας που χρειάζονται απλούστευση και θα ενηmicroερώσει ανά-λογα το νοmicroοθέτη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο τα οποία ωςνοmicroοθέτης θα πρέπει να εγκρίνουν τελικά τις προτάσεις για τις απλουστευmicroέ-νες νοmicroοθετικές πράξεις θα πρέπει να προσαρmicroόσουν τις microεθόδους εργασίαςτους για να επιτύχουν ταχύτερες και πιο αποτελεσmicroατικές διαδικασίες απλού-στευσης της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θεωρεί πολύ σηmicroαντικό ηδιοργανική συmicroφωνία για καλύτερες ρυθmicroίσεις να καλύπτει την άποψη αυτήκαι να ενσωmicroατώνει και να ενισχύει το συνεχιζόmicroενο έργο σχετικά microε το πρό-γραmicromicroα κωδικοποίησης που ξεκίνησε η Επιτροπή τον Νοέmicroβριο του 2001 (1)καθώς και το έργο για την αναδιατύπωση (2)

322 Καλύτερη εφαρmicroογή

1 Με βάση τη γενική περιγραφή των καλύτερων ρυθmicroίσεων και του επαναπροσ-διορισmicroού των πολιτικών και των οργάνων στη Λευκή Βίβλο καθώς και τιςπρωτοβουλίες της Επιτροπής για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή και καλύτερες πολιτι-κές η Επιτροπή ενέκρινε επίσης αρκετές σηmicroαντικές προτάσεις για την καλύ-τερη εφαρmicroογή της κοινοτικής δράσης

2 Το άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ παρέχει microια σηmicroαντική βάση για τονεκτελεστικό ρόλο της Επιτροπής Η εφαρmicroογή του που διέπεται από το συνα-φές παράγωγο δίκαιο για τους όρους άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτή-των [η επονοmicroαζόmicroενη laquoεπιτροπολογίαraquo (3)] έχει εποmicroένως ζωτική σηmicroασίαγια τις προσπάθειες επαναπροσδιορισmicroού των οργάνων και την επίτευξη τωνεπιθυmicroητών βελτιώσεων της νοmicroιmicroότητας της αποτελεσmicroατικότητας και τηςαξιοπιστίας της Κοινότητας

Η Επιτροπή υποστηρίζει στη Λευκή Βίβλο ότι ο στόχος του επαναπροσδιορι-σmicroού των οργάνων θα δικαιολογούσε την επανεξέταση εάν όχι την κατάργη-ση των υφιστάmicroενων διαδικασιών διαχείρισης και ρύθmicroισης Αυτό πρέπει νασυνδυαστεί microε τη νέα εξισορρόπηση των αρmicroοδιοτήτων των θεσmicroικών οργά-νων περιορίζοντας την Επιτροπή στην κύρια αρmicroοδιότητα της εκτελεστικήςνοmicroοθεσίας και την ενίσχυση της δυνατότητας των δύο κλάδων του κοινοτι-κού νοmicroοθέτη (Κοινοβούλιο και Συmicroβούλιο) να ελέγχουν την άσκηση των εκτε-λεστικών αρmicroοδιοτήτων της Επιτροπής τουλάχιστον στους τοmicroείς που υπόκει-νται σε διαδικασία συναπόφασης (άρθρο 251 της συνθήκης για την ΕΚ)

Σύmicroφωνα microε τους προσανατολισmicroούς αυτούς και διατηρώντας την πρόσβασηστην αναγκαία εmicroπειρογνωmicroοσύνη των εκπροσώπων των κρατών microελών η

24

(1) COM(2001) 645(2) ∆ιοργανική συmicroφωνία της 28ης Νοεmicroβρίου 2001 για microια πιο συστηmicroατοποιηmicroένη χρήση της τεχνικής της ανα-

διατύπωσης των νοmicroικών πράξεων ∆ηmicroοσιεύθηκε στην ΕΕ C 77 της 2832002 (σ 1-3)(3) Απόφαση 1999468EΚ του Συmicroβουλίου

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της απόφασης 1999468EΚ (1) του Συmicro-βουλίου Συγκεκριmicroένα προτείνει την αναθεώρηση της υφιστάmicroενης ρυθmicroιστι-κής διαδικασίας για την εφαρmicroογή microέτρων σύmicroφωνα microε τη διαδικασία συνα-πόφασης εισάγοντας δύο ξεχωριστές φάσεις Κατά την αρχική εκτελεστικήφάση η Επιτροπή θα υποβάλλει τα σχέδια microέτρων σε microια επιτροπή εκπροσώ-πων των κρατών microελών Εάν έως τη λήξη της προθεσmicroίας που θα καθοριστείαπό την Επιτροπή η επιτροπή εκφράσει αντίθεση στο σχέδιο microέτρου θα δοθείεπιπλέον χρόνος στην Επιτροπή για την εξεύρεση λύσης Το σχέδιο microέτρου τηςΕπιτροπής θα προωθηθεί στη συνέχεια κατά τη δεύτερη φάση ελέγχου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο Οποιοδήποτε από τα όργανααυτά εντός καθορισmicroένης προθεσmicroίας microπορεί να εκφράσει την αντίθεσή τουστο σχέδιο microέτρου εφαρmicroογής της Επιτροπής και στην περίπτωση αυτή η Επι-τροπή microπορεί είτε να υποβάλλει νοmicroοθετική πρόταση ή να προχωρήσει στηνέγκριση του microέτρου εφαρmicroογής ενδεχοmicroένως τροποποιηmicroένου σύmicroφωνα microε τιςθέσεις του Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η διαδικασία αυτή συmicroπληρώ-νεται microε microια επείγουσα διαδικασία που επιτρέπει τη θέση σε ισχύ των microέτρωνεφαρmicroογής προτού γίνουν οι έλεγχοι του νοmicroοθέτη Αυτή η αλλαγή των διαδι-κασιών laquoεπιτροπολογίαςraquo θα έχει microεταβατική φύση εν αναmicroονή ενός νέουσυστήmicroατος εκχώρησης εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων βάσει της αναθεώρησηςτων Συνθηκών (βλέπε το σηmicroείο 34)

3 Η Λευκή Βίβλος υποστήριξε ότι η δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών microεσαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς αρmicroοδιότητας θα βοηθούσε στη βελτίωση τουτρόπου εφαρmicroογής και επιβολής των κανόνων σε ολόκληρη την ΕΚ Προβλέ-ποντας ένα διαρκώς microεγαλύτερο ρόλο για τους ρυθmicroιστικούς οργανισmicroούς ηΛευκή Βίβλος πρότεινε ορισmicroένες προϋποθέσεις για τους οργανισmicroούς αυτούςκαι ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα υπέβαλε λεπτοmicroερές πλαίσιο για τη δηmicroι-ουργία τη λειτουργία και την εποπτεία των microελλοντικών ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση που καθορίζει τοπλαίσιο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (2) για να διευκολύνει τη δηmicroιουργίατων οργανισmicroών αυτών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ενότητα και την ακε-ραιότητα της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΚ Το λεπτοmicroερές πλαίσιοπροβλέπει κριτήρια για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (ιδρυτικήπράξη νοmicroική υπόσταση τόπος) τη λειτουργία τους (πεδίο αρmicroοδιοτήτωνδιευθυντικά όργανα καθεστώς του διευθυντή δυνατότητες προσφυγής διοι-κητικές και προϋπολογιστικές διαδικασίες) και τους microηχανισmicroούς της Κοινό-τητας για τον έλεγχο των οργανισmicroών αυτών (διοικητικοί πολιτικοί οικονοmicroι-κοί και νοmicroικοί έλεγχοι) Η Επιτροπή κάλεσε το Κοινοβούλιο και το Συmicroβού-λιο να επισηmicroοποιήσουν το πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών βάσει των αρχών που καθορίζονται στην ανακοίνωσή της

25

(1) COM(2002) 719(2) COM(2002) 718

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 13: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Futurum (1) τον οποίο διαχειρίζεται η Επιτροπή και ο επίσηmicroος ιστοχώρος τηςΣυνέλευσης προσφέρουν σε όλους την ευκαιρία να διατυπώσουν την άποψήτους και να συmicroβάλουν microε προτάσεις στη συζήτηση για το microέλλον της ΈνωσηςΟ ιστοχώρος της διακυβέρνησης έδωσε τη δυνατότητα για διάλογο πριν καιmicroετά την έκδοση της Λευκής Βίβλου Ο ιστοχώρος που είναι γνωστός microε τοόνοmicroα laquoΗ φωνή σας στην Ευρώπηraquo (2) ως microέρος της πρωτοβουλίας laquo∆ιαλογι-κή χάραξη πολιτικώνraquo (Interactive Policy Making ― IPM) ήδη προσφέρειστους πολίτες στους καταναλωτές και στις επιχειρήσεις την ευκαιρία να δια-δραmicroατίσουν ενεργό ρόλο στη διαδικασία διαmicroόρφωσης της πολιτικής της Επι-τροπής Στο πλαίσιο του ανανεωmicroένου εξυπηρετητή laquoEuroparaquo (3) οι αmicroφίδρο-microες διαλογικές διαδικασίες θα γίνουν κοινή πρακτική

5 Η διαφάνεια του έργου των θεσmicroικών οργάνων έχει βελτιωθεί κατά πολύΈχει τεθεί σε ισχύ ο κανονισmicroός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicro-βουλίου (4) για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοι-νοβουλίου του Συmicroβουλίου και της Επιτροπής Η Επιτροπή τροποποίησε τουςδιαδικαστικούς κανόνες της (5) Τα πρακτικά των συνεδριάσεων της Επιτρο-πής είναι διαθέσιmicroα στο ∆ιαδίκτυο ήδη από τον Ιανουάριο 2002 Ένα δηmicroόσιοmicroητρώο εγγράφων της Επιτροπής είναι επίσης διαθέσιmicroο microέσω ∆ιαδικτύου απότον Ιούνιο ενώ παράλληλα διατίθεται ευρέως ένας οδηγός του πολίτη για τηνπρόσβαση σε αυτά τα έγγραφα βάσει των διατάξεων των νέου κανονισmicroού Γιατην εφαρmicroογή του προαναφερθέντος κανονισmicroού το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοέλαβε έναν αριθmicroό εσωτερικών microέτρων (τροποποίηση των διαδικαστικώνκανόνων του και των υποχρεώσεων των microόνιmicroων υπαλλήλων και του λοιπούπροσωπικού του) και έθεσε στη διάθεση του κοινού το επίσηmicroο microητρώο τουτον Ιούνιο 2002 Το microητρώο του Συmicroβουλίου το οποίο είναι προσπελάσιmicroο απότο ∆ιαδίκτυο περιέχει παραποmicroπές σε έγγραφα του Συmicroβουλίου που παρή-χθησαν από το 1999 και εξής Μεταξύ αυτών τα έγγραφα που είναι διαθέσιmicroαστο κοινό είτε microπορούν να ανοιχτούν άmicroεσα από τη βάση δεδοmicroένων ή παρέ-χονται από την υπηρεσία πρόσβασης στα έγγραφα του Συmicroβουλίου

Η διαφάνεια του νοmicroοθετικού έργου του Συmicroβουλίου αναφέρθηκε στο Ευρω-παϊκό Συmicroβούλιο της Βαρκελόνης τον Μάρτιο σε microία παραποmicroπή που έγινε σεέκθεση της Γενικής Γραmicromicroατείας του Συmicroβουλίου Τον Ιούνιο το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο της Σεβίλλης αποφάσισε να καταστήσει τις συνεδριάσεις του Συmicro-βουλίου ανοικτές στο κοινό σε διάφορα στάδια της διαδικασίας λήψης απο-φάσεων Ο κατάλογος των σχετικών προτάσεων καταρτίζεται από το Συmicroβού-λιο στις αρχές κάθε εξαmicroήνου και στο τελικό στάδιο της διαδικασίας το κοινόέχει πρόσβαση στην ψηφοφορία και στις σχετικές εξηγήσεις

13

(1) Οι διευθύνσεις των ιστοσελίδων είναι αντίστοιχα httpeuropaeuintfuturum httpeuropean-conventioneuint httpeuropaeuintcommgouvernance httpeuropaeuintyourvoice

(2) httpeuropaeuintyourvoice(3) Ανακοίνωση του προέδρου στην Επιτροπή ― microε τη σύmicroφωνη γνώmicroη του αντιπροέδρου κ Kinnock και του

επιτρόπου κ Liikanen C(2001) 17532 (4) Κανονισmicroός (ΕΚ) αριθ 10492001(5) C(2001) 3714

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

6 Η πύλη EUR-Lex στον εξυπηρετητή Europa παρέχει πρόσβαση στην ΕπίσηmicroηΕφηmicroερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δίνοντας έτσι στους πολίτες τη δυνατό-τητα να microελετήσουν την κοινοτική νοmicroοθεσία σε όλους τους τοmicroείς Από τηνέναρξη λειτουργίας της τον Ιούνιο του 2001 η πύλη έχει υποστεί πολλές βελ-τιώσεις που την κατέστησαν πιο προσιτή και φιλική προς τους χρήστες Απότον Ιανουάριο 2002 και εξής όλα τα επίσηmicroα έγγραφα που είναι καταχωρηmicroέ-να στην EUR-Lex διατίθενται στο κοινό δωρεάν και αυτό ισχύει ιδιαίτερα γιαέγγραφα που έχουν δηmicroοσιευθεί στην Επίσηmicroη Εφηmicroερίδα ασχέτως της ηmicroε-ροmicroηνίας έγκρισης ή δηmicroοσίευσής τους και σε όλους τους microορφότυπους Ηπρόσβαση στην επαγγελmicroατική βάση δεδοmicroένων CELEX εξακολουθεί ναπαρέχεται microε πληρωmicroή (microε συνδροmicroή ή ανά περίοδο χρήσης) Από τον Απρί-λιο 2002 η EUR-Lex παρέχει microία εναρmicroονισmicroένη παρουσίαση όλων των ιστο-σελίδων της και είναι προσπελάσιmicroη από τον εξυπηρετητή Europa και απότους ιστοχώρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η βάσηδεδοmicroένων PreLex της Επιτροπής παρέχει πληροφορίες σε όλες τις γλώσσεςσχετικά microε την πρόοδο της νοmicroοθετικής διαδικασίας για την εκάστοτε νοmicroοθε-τική πράξη καθώς και συνδέσmicroους στα σχετικά κείmicroενα και στο OEIL τονοmicroοθετικό παρατηρητήριο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Με αυτόν τοντρόπο οι πολίτες microπορούν να βρουν πληροφορίες για τη νοmicroοθετική διαδικα-σία τις νοmicroοθετικές προτάσεις που εγκρίνει η Επιτροπή τα δελτία τύπουκαθώς και το τελικό κείmicroενο που εγκρίνεται Εξακολουθούν επίσης οι προ-σπάθειες για να εισαχθούν σε αυτές τις βάσεις δεδοmicroένων οι κοινές θέσεις τουΣυmicroβουλίου τα νοmicroοθετικά και τα δηmicroοσιονοmicroικά ψηφίσmicroατα οι πρωτοβου-λίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και οι πρωτοβουλίες της ΕυρωπαϊκήςΟικονοmicroικής και Κοινωνικής Επιτροπής και της Επιτροπής των Περιφερειών

312 ∆εύτερος άξονας δράσης προσέγγιση των πολιτών microέσω της περιφερειακής και της τοπικής αυτοδιοίκησης

1 Η Επιτροπή επιβεβαίωσε στη Λευκή Βίβλο ότι προτίθεται να καθιερώσει ένασυστηmicroατικότερο διάλογο ήδη από τα πρώτα στάδια της διαmicroόρφωσης τωνπολιτικών microε ευρωπαϊκές και εθνικές ενώσεις των περιφερειακών και τοπικώνδιοικήσεων και να εγκαινιάσει δοκιmicroαστικές laquoτριmicroερείς στοχοθετηmicroένες συmicro-βάσειςraquo σε ορισmicroένους σαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς Με αυτόν τον τρόπο θααπλοποιηθούν τα νοmicroοθετικά και εκτελεστικά καθήκοντα και οι πολιτικές πουέχουν άmicroεση επιρροή σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο

Ακόmicroα η Επιτροπή κάλεσε την Επιτροπή των Περιφερειών να διαδραmicroατίσειέναν πιο προορατικό ρόλο στην εξέταση των πολιτικών για παράδειγmicroα microέσωτης σύνταξης διερευνητικών εκθέσεων πριν από την υποβολή της εκάστοτεπρότασης από την Επιτροπή Ζήτησε επίσης από την Επιτροπή των Περιφε-ρειών να διοργανώσει την ανταλλαγή των ορθών πρακτικών που αφορούν τησυmicromicroετοχή των αρχών τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης στο προπα-ρασκευαστικό στάδιο των ευρωπαϊκών διαδικασιών λήψης αποφάσεων σεεθνικό επίπεδο Η Επιτροπή έχει απευθύνει έκκληση στα κράτη microέλη να εξε-τάσουν τρόπους για να βελτιώσουν τη συmicromicroετοχή των τοπικών και περιφερει-

14

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

ακών παραγόντων στη χάραξη των κοινοτικών πολιτικών και να ενθαρρύνουντη χρήση συmicroβατικών ρυθmicroίσεων microε τις περιφέρειες τους δήmicroους και τις κοι-νότητές τους χωρίς παράλληλα να θίγονται τα συνταγmicroατικά συστήmicroατά τους

2 Εκτός από τις ευρείες διαβουλεύσεις microε το κοινό η Επιτροπή στη Λευκή Βίβλογια την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση αναγνώρισε την ανάγκη να ενισχυθούν οισχέσεις microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης microέσα από τιςεθνικές και ευρωπαϊκές τους ενώσεις Σε αυτό το πλαίσιο οι υπηρεσίες της Επι-τροπής συντάσσουν έγγραφο εργασίας microε σκοπό να προσδιορίσουν εκείνα ταmicroέτρα που θα επιτρέψουν τη δηmicroιουργία δεσmicroών microε τις εθνικές και ευρωπαϊκέςενώσεις τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης και να καθορίσουν τόσο τηνεmicroβέλεια όσο και τις προϋποθέσεις ενός τέτοιου διαλόγου

Η Επιτροπή θα θέσει το εν λόγω έγγραφο στη διάθεση του κοινού στο ∆ιαδί-κτυο και θα το διαβιβάσει στις κυριότερες διαπεριφερειακές και τοπικές ενώ-σεις για να διατυπώσουν τη γνώmicroη τους όλα τα ενδιαφερόmicroενα microέρη Θα ζητη-θεί επίσης η γνώmicroη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της Επιτροπής των Περι-φερειών και των κρατών microελών Ύστερα από αυτό το στάδιο των διαβουλεύ-σεων η Επιτροπή θα είναι σε θέση κατά το πρώτο τρίmicroηνο του 2003 να εκδώ-σει ανακοίνωση η οποία θα τεθεί σε εφαρmicroογή από όλες τις υπηρεσίες της

3 Η Επιτροπή των Περιφερειών έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το microέρος τηςΛευκής Βίβλου που ασχολείται microε την περιφερειακή και την τοπική δηmicroοκρα-τία Η Λευκή Βίβλος αποτέλεσε αντικείmicroενο γνωmicroοδότησης τον Μάρτιο 2002στην οποία η Επιτροπή των Περιφερειών χαιρετίζει το έγγραφο αυτό microε ιδιαί-τερη αναφορά στα τmicroήmicroατα εκείνα που πραγmicroατεύονται την αποκέντρωση ήτη συνεργασία microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης Στηνίδια γνωmicroοδότηση η Επιτροπή των Περιφερειών αναφέρεται στις αλλαγές τωνmicroεθόδων εργασίας της που θα απαιτηθούν προκειmicroένου να είναι σε θέση ναδιαδραmicroατίσει έναν πιο ενεργό ρόλο στη διαmicroόρφωση της κοινοτικής δράσηςΗ Επιτροπή των Περιφερειών ζήτησε αφενός να της παραχωρηθούν ελεγκτι-κές αρmicroοδιότητες ώστε να microπορεί να επαληθεύει τη συmicromicroόρφωση ως προς τηναρχή της επικουρικότητας και αφετέρου να της δοθεί εντολή για να εποπτεύειτον αντίκτυπο των οδηγιών και των κανονισmicroών σε επίπεδο περιφερειακής καιτοπικής αυτοδιοίκησης Οι πρόεδροι των δύο οργάνων της Επιτροπής και τηςΕπιτροπής των Περιφερειών υπέγραψαν πρωτόκολλο συνεργασίας το οποίοαντικατοπτρίζοντας τις αρχές της διακυβέρνησης καθορίζει τις διαδικασίεςσυνεργασίας microεταξύ των δύο οργάνων Το εν λόγω πρωτόκολλο αποσκοπείστο να βελτιώσει την εκτέλεση των συmicroβουλευτικών καθηκόντων της Επιτρο-πής των Περιφερειών αυξάνοντας τη συmicromicroετοχή της στην πολιτική συζήτησηκαι τη συνεργασία σε θέmicroατα ενηmicroερωτικής και επικοινωνιακής πολιτικής

313 Τρίτος άξονας δράσης συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών Πιο αποτελεσmicroατικέςκαι πιο ανοικτές διαβουλεύσεις για τη διαmicroόρφωση των κοινοτικών πολιτικών

1 Η Λευκή Βίβλος απευθύνει έκκληση για microεγαλύτερη διαφάνεια και διαβου-λεύσεις microε τους συντελεστές της κοινωνίας των πολιτών κατά τη διαmicroόρφωση

15

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

των κοινοτικών πολιτικών Η προτεινόmicroενη συmicromicroετοχή και η γνωmicroοδότηση τηςκοινωνίας των πολιτών διαφέρει από τον διοργανικό διάλογο (microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο την Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επι-τροπή των Περιφερειών) και από τον κοινωνικό διάλογο microεταξύ των εργοδοτώνκαι των εργαζοmicroένων βάσει των άρθρων 137 έως 139 της συνθήκης για την ΕΚ

Λόγω του ιδιαίτερα αντιπροσωπευτικού χαρακτήρα τους οι συνδικαλιστικέςοργανώσεις και οι ενώσεις των εργοδοτών κατέχουν ιδιαίτερη θέση στη δια-microόρφωση της κοινωνικής πολιτικής Σε κοινοτικό επίπεδο η συνθήκη για τηνΕΚ απαιτεί από την Επιτροπή να ζητά τη γνώmicroη των εργοδοτών και των εργα-ζοmicroένων κατά την εκπόνηση προτάσεων στον τοmicroέα της κοινωνικής πολιτικήςΚάτω από ορισmicroένες συνθήκες τα δύο αυτά microέρη microπορούν να καταλήξουν σεδεσmicroευτικές συmicroφωνίες που στη συνέχεια microετατρέπονται σε κοινοτική νοmicroοθε-σία Αυτός ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων είναι καλά εδραιωmicroένος

2 Ως αποτέλεσmicroα του έργου για τη βελτίωση της διακυβέρνησης οι σχέσεις τηςΕπιτροπής microε την κοινωνία των πολιτών έχουν τώρα πλέον επισηmicroοποιηθεί καιείναι πιο διαφανείς Η Επιτροπή έχει υιοθετήσει γενικές αρχές και ελάχιστεςπροδιαγραφές για τις διαβουλεύσεις microε microη θεσmicroικά ενδιαφερόmicroενα microέρη (1)σε σχέση microε τις κυριότερες πρωτοβουλίες πολιτικής που προτείνει Οι ελάχιστεςαυτές προδιαγραφές θα ισχύσουν από το 2003 Αναmicroένεται ότι microε την εφαρmicroο-γή τους θα microπορούν όλοι οι ενδιαφερόmicroενοι παράγοντες να γνωρίζουν ακρι-βώς ποιος πρέπει να επικοινωνήσει microε ποιον όταν διαmicroορφώνεται microία νέαπολιτική έτσι ώστε όλα τα microέρη που επηρεάζονται από την πρόταση να συmicro-microετάσχουν περισσότερο και σε πιο δίκαιη βάση στη διαδικασία Η Επιτροπήθα εξασφαλίσει ότι οι πληροφορίες που χρειάζονται οι ενδιαφερόmicroενοι για ναδιατυπώσουν τα σχόλια και τις αντιδράσεις τους θα διατίθενται ευρέως σεπύλες πρόσβασης στο ∆ιαδίκτυο Οι ελάχιστες προδιαγραφές προβλέπουνmicroεταξύ άλλων microία περίοδο τουλάχιστον οκτώ εβδοmicroάδων για αντιδράσεις έναmicroηχανισmicroό επιβεβαίωσης της παραλαβής τους καθώς και την παρουσίαση στο∆ιαδίκτυο των αποτελεσmicroάτων των δηmicroόσιων αυτών διαβουλεύσεων

Ένα σχετικό συmicroβουλευτικό έγγραφο αποτέλεσε αντικείmicroενο δηmicroόσιων δια-βουλεύσεων microέχρι τις 31 Ιουλίου 2002 (2) Ως συνέπειά του η τελική δέσmicroη γενι-κών αρχών και ελάχιστων προδιαγραφών αποκτά σαφέστερη ευκρίνεια αλλάκαι συνδέεται στενά microε τις διαδικασίες αξιολόγησης του αντικτύπου της Επι-τροπής Επίσης αναλύονται λεπτοmicroερέστερα οι λειτουργικές συνέπειες αυτώντων γενικών αρχών και η χρήση κριτηρίων επιλογής για στοχοθετηmicroένες δια-βουλεύσεις Καθορίζοντας microία οmicroάδα-στόχο η Επιτροπή θα εξασφαλίσει ότιτα ενδιαφερόmicroενα microέρη θα έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν την άποψή τουςΑκόmicroα η Επιτροπή εξηγεί την προσέγγισή της η οποία συνίσταται στη microη ανά-πτυξη νοmicroικά δεσmicroευτικών διαδικασιών διαβούλευσης και στο σεβασmicroό τηςδιαχωριστικής γραmicromicroής microεταξύ των διαβουλεύσεων αυτών και των επίσηmicroωνδιαδικασιών λήψης αποφάσεων

16

(1) COM(2002) 704(2) COM(2002) 277 Τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης διατίθενται στην εξής διεύθυνση

httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

3 Η ιδέα της σύναψης πιο εκτεταmicroένων συmicroφωνιών σύmicroπραξης microε διάφορουςτοmicroείς της οργανωmicroένης κοινωνίας των πολιτών εξετάζεται ακόmicroα από τηνΕπιτροπή ∆εδοmicroένων των παρατηρήσεων που δέχθηκε κατά τις διαβουλεύ-σεις για τη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή προτιmicroά microια ρεαλιστική προσέγγιση microετην οποία να εξασφαλίζεται η επιτυχία της τήρησης γενικών προδιαγραφώνΠρέπει να υπενθυmicroιστεί ότι ο σκοπός αυτής της ενέργειας είναι διττός πρώτοννα επιτρέψει στην Επιτροπή να ζητήσει τη γνώmicroη των τοmicroέων-εταίρων της σεπιο ευρεία βάση από ότι απαιτούν οι ελάχιστες προδιαγραφές και δεύτεροννα ενθαρρύνει βάσει αυτών των συmicroφωνιών σύmicroπραξης τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών να κάνουν ορθολογικότερες τις εσωτερικές τους δοmicroέςνα δώσουν εγγυήσεις διαφάνειας και αντιπροσωπευτικότητας και να επιβεβαι-ώσουν την ικανότητά τους να microεταδίδουν πληροφορίες ή να διεξάγουν συζη-τήσεις στα κράτη microέλη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δήλωσε ότι προτιmicroά να microηδοθεί στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ένας ρόλος που είτε πλήρωςείτε εν microέρει ανήκει σε εκείνους που έχουν πολιτική ευθύνη και που εκλέγονταιmicroε καθολική ψηφοφορία Επίσης ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολι-τών εξέφρασαν την ανησυχία τους για το ότι έτσι θα καθιερωνόταν ένα de factoκαθεστώς προνοmicroιούχων ενώσεων

4 Η βάση δεδοmicroένων Coneccs (∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Κοινω-νία των Πολιτών) η οποία περιέχει πληροφορίες σχετικά microε τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο και microε τις διαδικα-σίες διαβούλευσης microεταξύ Επιτροπής και της κοινωνίας των πολιτών τέθηκεπλήρως σε λειτουργία τον Ιούνιο του 2002 Ο ιστοχώρος Coneccs στο ∆ιαδί-κτυο (1) παρέχει στο κοινό πληροφόρηση σχετικά microε τις microη κερδοσκοπικέςοργανώσεις που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς και σχετικά microε τις επι-τροπές και άλλους συmicroβουλευτικούς φορείς που χρησιmicroοποιεί η Επιτροπήκατά τις επίσηmicroες ή τις διαρθρωmicroένες διαβουλεύσεις της microε την κοινωνία τωνπολιτών Ο microόνος σκοπός του ευρετηρίου των οργανώσεων το οποίο καταρτί-στηκε σε εθελοντική βάση είναι να παρέχει πληροφορίες και όχι να χρησιmicroεύ-ει ως εργαλείο για την εξασφάλιση συγκατάθεσης Είναι ένα δυναmicroικό εργα-λείο που συνεχώς βελτιώνεται και το οποίο εντάχθηκε στην οργανωmicroένη συmicro-βουλευτική διαδικασία για τις ελάχιστες προδιαγραφές των διαβουλεύσεων microετην προϋπόθεση ότι δεν θα αποτελέσει σύστηmicroα διαπίστευσης ορισmicroένωνοργανώσεων ενώπιον της Επιτροπής

5 Εκτός από αυτό το γενικό εργαλείο υπάρχουν υπηρεσίες σε απευθείας σύν-δεση που απευθύνονται σε ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολιτών πουενδιαφέρονται ιδιαίτερα για ένα συγκεκριmicroένο θέmicroα (διεθνές εmicroπόριο εκπαί-δευση και πολιτισmicroός κλπ) Αυτές οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες δηmicroιουργήθηκαναπό τις διευθύνσεις της Επιτροπής που είναι αρmicroόδιες για την εκάστοτε σχετι-κή πολιτική

6 Η Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοι-νοτήτων υποδέχθηκε microε ικανοποίηση τη Λευκή Βίβλο Στη γνωmicroοδότησή της

17

(1) httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccs

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

του Μαρτίου 2002 microε θέmicroα τη Λευκή Βίβλο υπογράmicromicroισε την ύπαρξη στενούδεσmicroού microεταξύ του εν λόγω εγγράφου και της Συνέλευσης για το microέλλον τηςΈνωσης Η Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή τόνισε την ανάγκη να εξα-σφαλιστεί ότι τηρείται η οριζόντια και κάθετη επικουρικότητα και να καθορι-στούν κριτήρια microε τα οποία να εξασφαλίζεται ότι οι οργανώσεις της κοινωνίαςτων πολιτών είναι όντως αντιπροσωπευτικές Επίσης φρονεί ότι θα microπορούσεη ίδια να διαδραmicroατίσει κρίσιmicroο ρόλο στη διαmicroόρφωση και τη διάρθρωση τουδιαλόγου microε τους πολίτες και τονίζει τη σηmicroασία που έχει η αύξηση των πλη-ροφοριών που διατίθενται στους πολίτες σχετικά microε τα θεmicroελιώδη χαρακτηρι-στικά της Ένωσης καθώς και η microεγαλύτερη χρήση άλλων microέσων πλην τηςνοmicroοθεσίας Υπεγράφη πρωτόκολλο microε το οποίο η Επιτροπή και η ΕυρωπαϊκήΟικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή αναγνωρίζουν επίσηmicroα ότι στο πλαίσιοτης καθιέρωσης νέων microορφών διακυβέρνησης η ΕΟΚΕ είναι ιδιαίτερα κατάλ-ληλη ως microεσάζοντας microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της Ένωσης και της οργα-νωmicroένης κοινωνίας των πολιτών Ακόmicroα το πρωτόκολλο προβλέπει ρητά ότι ηΕπιτροπή πρέπει να καλεί την ΕΟΚΕ να διατυπώνει laquoδιερευνητικές γνωmicroοδο-τήσειςraquo και ότι αυτή η τελευταία πρέπει να εντείνει τις σχέσεις της microε την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών

314 Τέταρτος άξονας δράσης διασύνδεση microέσω δικτύων

1 Η Λευκή Βίβλος κατέγραψε και ανέλυσε σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδοτην αυξανόmicroενη κοινωνική και πολιτική σηmicroασία των δικτύων τα οποία νοού-νται ως σχέσεις ανταλλαγής και αλληλεπίδρασης microεταξύ ατόmicroων ήκαι οργα-νώσεων (κοινότητες αρχής περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης επιχει-ρήσεις διοικητικές υπηρεσίες ερευνητικά κέντρα κλπ) κατά τρόπο microη ιεραρ-χικό όπου ο κάθε συmicromicroετέχων είναι υπεύθυνος για microέρος των πόρων που απαι-τούνται για την επίτευξη του κοινού στόχου ως microέσο επαφής η ηλεκτρονικήεπικοινωνία προτιmicroάται ιδιαίτερα Συνεπώς η Επιτροπή είχε την πρόθεση ναδιαmicroορφώσει microια πιο συστηmicroατική και προορατική προσέγγιση για την εργασίαmicroε ορισmicroένα σηmicroαντικά δίκτυα έτσι ώστε να τους δώσει τη δυνατότητα να συmicro-microετάσχουν στη διαδικασία διαmicroόρφωσης των αποφάσεων και εφαρmicroογής τωνπολιτικών Παράλληλα προσπάθησε να εξετάσει πώς το πλαίσιο για τη δια-κρατική συνεργασία των τοπικών ή των περιφερειακών συντελεστών microπορείνα στηριχθεί καλύτερα σε επίπεδο ΕΕ microε σκοπό την υποβολή προτάσεων

2 Οι οικονοmicroικοί συντελεστές οργανώνονται όλο και περισσότερο σε δίκτυαγεγονός που έχει αναγνωρίσει η Επιτροπή Κατά γενικό κανόνα ζητείται ηγνώmicroη των οριζόντιων ευρωπαϊκών οmicroοσπονδιών για όλα τα ζητήmicroατα ενώ ηγνώmicroη των επαγγελmicroατικών οργανώσεων ζητείται microόνον για θέmicroατα που άπτο-νται του κλάδου τους Οι δίαυλοι που χρησιmicroοποιούνται από αυτές τις οργα-νώσεις για να συνδέουν τις εθνικές και τις τοπικές τους βάσεις είναι όλο καιπερισσότερο ηλεκτρονικοί λόγω του ότι αυτοί επιτρέπουν την προηγmicroένη δια-λογική συmicromicroετοχή Αυτή η διαλογική επικοινωνία προωθείται από τα εργαλείαπου η ίδια η Επιτροπή έχει θέσει στη διάθεση των διαφόρων συντελεστών

18

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή έχει διαmicroορφώσει την ηλεκτρονική πρωτοβουλία διαλογικήχάραξη πολιτικών (IPM) (1) για να δώσει τη δυνατότητα στους ενδιαφερόmicroε-νους παράγοντες να αντιδράσουν άmicroεσα σε απευθείας σύνδεση στις πληρο-φορίες και τις προτάσεις της Το δίκτυο των Ευρωπαϊκών Κέντρων Κατανα-λωτών (ECC Network) το οποίο συmicromicroετέχει στην πρωτοβουλία IPM είναισηmicroαντικός κόmicroβος επαφής microεταξύ της Επιτροπής και των ευρωπαίων κατα-ναλωτών Ο ρόλος του δικτύου αυτού είναι να βοηθά τους ευρωπαίους κατα-ναλωτές να ωφελούνται καλύτερα από την εσωτερική αγορά και να παρέχειστην Επιτροπή σηmicroαντικές επιτόπιες πληροφορίες Αυτή τη στιγmicroή το δίκτυοECC συνδέει 14 ευρωπαϊκά κέντρα καταναλωτών σε δώδεκα κράτη microέλη καιθα αναπτυχθεί περαιτέρω Το δίκτυο των ευρωπαϊκών κέντρων πληροφόρη-σης (Euro-info Centres) αποτελούmicroενο αυτή τη στιγmicroή από 258 κέντρα (ευρω-θυρίδες) τα οποία παρέχουν βοήθεια στις microικροmicroεσαίες επιχειρήσεις σε τοπικόεπίπεδο (εκ των οποίων 50 βρίσκονται στις υποψήφιες χώρες) λειτουργεί τόσοκάθετα προς τις δύο κατευθύνσεις (Βρυξέλλες ― τοπικό επίπεδο και αντί-στροφα) όσο και οριζόντια microεταξύ των εmicroπλεκόmicroενων εταίρων Αυτή η συνε-χής παροχή πληροφοριών που αφορούν ιδιαίτερα συγκεκριmicroένες περιπτώσειςσε αντιδιαστολή microε τη γενικότερη εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας θα βοηθήσει τηνεφαρmicroογή ή τον αναπροσδιορισmicroό των πολιτικών Οι πρωτοβουλίες που ανα-λαmicroβάνουν τα ίδια τα δίκτυα όπως η ετήσια Ηmicroέρα Χωρίς Αυτοκίνητο ή οιNetdays στα σχολεία γνωρίζουν όλο και microεγαλύτερη επιτυχία

3 Η Επιτροπή έχει εγκρίνει ένα σχέδιο δράσης ως συνέχεια του σχεδίου eEurope2002 το οποίο ονοmicroάζεται eEurope 2005 και αποσκοπεί στο να ενθαρρύνει τιςασφαλείς υπηρεσίες εφαρmicroογές και τα περιεχόmicroενα βάσει microιας ευρύτερα δια-δεδοmicroένης και ασφαλούς υποδοmicroής ευρείας ζώνης ενώ παράλληλα εξασφαλί-ζει τη συmicromicroετοχή όλων των πολιτών στην κοινωνία της πληροφορίας

4 Παράλληλα microε την παροχή οικονοmicroικής ενίσχυσης στις εφαρmicroογές Solvit καιIPM το πρόγραmicromicroα laquoΑνταλλαγή δεδοmicroένων microεταξύ διοικήσεωνraquo (ή IDA)διαmicroόρφωσε microία υπηρεσία που απευθύνεται στο κοινό την Πύλη πρόσβασηςστις διοικητικές υπηρεσίες της ΕΕ η οποία βρίσκεται σε δοκιmicroαστικό στάδιοΦιλοδοξώντας να στηρίξει τις εθνικές διοικητικές υπηρεσίες στην προσπάθειάτους να παράσχουν υπηρεσίες οι οποίες να ενέχουν microία διακρατική διάστασησε απευθείας σύνδεση η πύλη αυτή σκοπεύει να αποτελέσει ένα ενιαίο σηmicroείοπρόσβασης για όλες τις διαθέσιmicroες πληροφορίες και υπηρεσίες προς το κοινόέτσι ώστε να βοηθήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης στις δια-κρατικές τους συναλλαγές

32 Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Έχει σηmicroειωθεί ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά τις δεσmicroεύσεις της ΛευκήςΒίβλου για καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα Η Επιτροπή έχει

19

(1) httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

αναλάβει πρωτοβουλίες που αποβλέπουν σε βελτιώσεις του κύκλου χάραξης τηςπολιτικής σχεδιασmicroός της πολιτικής επιλογή των microέσων ρυθmicroιστική εφαρmicroογήκαι επιβολή τους Για την ανάληψη αυτών των πρωτοβουλιών η Επιτροπή ενθαρ-ρύνθηκε και εmicroπνεύστηκε από το σηmicroαντικό έργο που έχει επιτελεστεί από τακράτη microέλη και τις διεθνείς οργανώσεις καθώς και από τη γενικότερη θετική αντί-δραση των ενδιαφερόmicroενων microερών όσον αφορά τις βασικές γραmicromicroές της ΛευκήςΒίβλου

321 Καλύτερη ρύθmicroιση

1 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε τον Ιούνιο2002 ένα ευρύ σχέδιο δράσης για την απλούστευση και τη βελτίωση του ρυθ-microιστικού περιβάλλοντος (1) microε τον γενικότερο στόχο να αναπτύξει microια νέακοινή νοmicroοθετική παιδεία στο εσωτερικό της ΕΕ Το σχέδιο δράσης για τηνκαλύτερη ρύθmicroιση αντλεί ιδέες από τη Λευκή Βίβλο και αναπτύσσει πρωτο-βουλίες που αφορούν microεταξύ άλλων την καλύτερη χάραξη των πολιτικών ηοποία θα επιτευχθεί microε τη βελτίωση των υπαρχουσών διαδικασιών διαβούλευ-σης και αξιολόγησης του αντικτύπου την επέκταση της εmicroβέλειας των διαφό-ρων microέσων χάραξης και εφαρmicroογής των πολιτικών τον περιορισmicroό των προ-τάσεων σε θέmicroατα ουσίας (προβλέποντας παράλληλα microεγαλύτερες δυνατότη-τες για τα εκτελεστικά microέτρα που θα συmicroπληρώνουν τις τεχνικές λεπτοmicroέρειες)και την έναρξη προγράmicromicroατος για την απλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθε-σίας

Το εν λόγω σχέδιο δράσης περιλαmicroβάνει ενέργειες microε τις οποίες θα εξασφαλι-στεί η αποτελεσmicroατική microεταφορά και εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας από τα κράτηmicroέλη Επιπλέον προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο νααναλάβουν ενέργειες microε την ιδιότητά τους ως κοινοτικών νοmicroοθετών Ακόmicroασυστήνει τη στενή νοmicroοθετική συνεργασία microεταξύ των οργάνων την ετήσιααξιολόγηση της ποιότητας της νοmicroοθεσίας και την καλύτερη δηmicroόσια πρόσβα-ση στην προτεινόmicroενη και την εγκριθείσα νοmicroοθεσία microέσω της ηλεκτρονικήςπύλης EUR-Lex την καταλληλότερη χρήση των νοmicroοθετικών microέσων τηναπλοποίηση και τη microείωση του όγκου της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και τέλος τηνεξασφάλιση της ποιότητας της εγκρινόmicroενης νοmicroοθεσίας Όσον αφορά τακράτη microέλη το σχέδιο δράσης προβλέπει την ηλεκτρονική διαβίβαση και διά-δοση των εθνικών κοινοποιήσεων των διαβουλεύσεων και των αξιολογήσεωντου αντικτύπου καθώς και τη στενότερη συνεργασία για τη microεταφορά της κοι-νοτικής νοmicroοθεσίας Συνεπώς η Επιτροπή απηύθυνε έκκληση για την απαραί-τητη συνεργασία του Κοινοβουλίου του Συmicroβουλίου και των κρατών microελώνΣτη συνέχεια ξεκίνησαν διοργανικές διαπραγmicroατεύσεις microε σκοπό να συναφθείmicroία διοργανική συmicroφωνία για την καλύτερη ρύθmicroιση (2)

20

(1) COM(2002) 278 (2) Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο της Σεβίλλης κάλεσε τα κοινοτικά όργανα να συνάψουν διοργανική συmicroφωνία πριν

από τα τέλη του 2002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

2 Από την πλευρά της η Επιτροπή έχει καταβάλει σηmicroαντικές προσπάθειες γιανα βελτιώσει την προετοιmicroασία των πρωτοβουλιών της ειδικότερα microέσω τουπλαισίου για τις διαβουλεύσεις microε το κοινό (βλέπε ανωτέρω) microέσω κατευθυ-ντήριων γραmicromicroών για τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης και του πλαισίου γιατην αξιολόγηση του αντικτύπου που θα έχουν οι προβλεπόmicroενες πρωτοβου-λίες Οι αρχές που στηρίζουν αυτές τις πρωτοβουλίες πρέπει να αποτελέσουναναπόσπαστο microέρος της καλής διοικητικής συmicroπεριφοράς τόσο για τα άλλακοινοτικά όργανα και τους οργανισmicroούς όσο και για τα κράτη microέλη

3 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα τη συλλογή και τη χρησιmicroοποίηση της εmicroπει-ρογνωmicroοσύνης (1) η Επιτροπή καθορίζει βασικές αρχές και εσωτερικές κατευ-θυντήριες γραmicromicroές για τις υπηρεσίες της όσον αφορά τη συλλογή και τη χρησι-microοποίηση των συmicroβουλών που παρέχουν οι εmicroπειρογνώmicroονες σε όλα τα στά-δια χάραξης των πολιτικών από την Επιτροπή Αυτή η πρωτοβουλία στηρίζε-ται στις υπάρχουσες ορθές πρακτικές εντός και εκτός της Επιτροπής και παρέ-χει ένα γενικό πλαίσιο για την προώθηση τέτοιων πρακτικών σε όλους τουςσχετικούς τοmicroείς Οι προτεινόmicroενες αρχές και κατευθυντήριες γραmicromicroές έχουνέναν διττό στόχο

bull να εξασφαλίσουν ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζητούν και χρησιmicroοποιούντην πιο κατάλληλη εmicroπειρογνωmicroοσύνη για να δηmicroιουργήσουν microία σταθερήγνωστική βάση για καλύτερες πολιτικές και

bull να εδραιώσουν στον τοmicroέα αυτόν τις βασικές αρχές της Επιτροπής δηλαδήτην ποιότητα τη διαφάνεια και την αποτελεσmicroατικότητα

Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές της Επιτροπής αφορούν τη συλλογή και τη χρήσηεmicroπειρογνωmicroοσύνης και τεχνογνωσίας microε την ευρύτερη έννοια των όρων καιόχι microόνον επιστηmicroονικής εmicroπειρογνωmicroοσύνης Οι εν λόγω κατευθυντήριεςγραmicromicroές θα εφαρmicroοστούν και στις διαβουλεύσεις που διεξάγονται microεταξύ τωνοmicroάδων εmicroπειρογνωmicroόνων που έχει συγκροτήσει η ίδια η Επιτροπή οι οποίεςόmicroως δεν συmicromicroετέχουν στις επίσηmicroες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που καθο-ρίζονται στη Συνθήκη ή στη θέσπιση του παράγωγου δικαίου Θα αρχίσουν ναισχύουν από το 2003 και θα υπόκεινται σε συνεχή εποπτεία καθώς και σε αξιο-λόγηση το τρίτο έτος ύστερα από την έναρξη ισχύος τους Όπως επισηmicroαίνε-ται στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή θα εξετά-σει κατά πόσον οι δικές της κατευθυντήριες γραmicromicroές θα microπορέσουν να αποτε-λέσουν τη βάση για microία κοινή προσέγγιση όλων των κοινοτικών οργάνων καιτων κρατών microελών στον τοmicroέα αυτόν

4 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα την αξιολόγηση του αντικτύπου (2) η Επιτροπήδεσmicroεύεται ―ξεκινώντας από το 2003― να διεξαγάγει σταδιακά αξιολογήσειςτου αντικτύπου όλων των σηmicroαντικών νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβου-λιών οι οποίες να καλύπτουν την αξιολόγηση του αντικτύπου στο ρυθmicroιστικόπεδίο αλλά και στη βιώσιmicroη ανάπτυξη (στους τοmicroείς της οικονοmicroίας της κοι-

21

(1) COM(2002) 713 (2) COM(2002) 276

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

νωνίας και του περιβάλλοντος) Η αξιολόγηση αυτή θα καταστήσει ευκολότε-ρη την απόφαση για την ενδεχόmicroενη ανάληψη δράσης σε κοινοτικό επίπεδοσύmicroφωνα microε τη Συνθήκη και το πρωτόκολλο περί εφαρmicroογής των αρχών τηςεπικουρικότητας και της αναλογικότητας ενώ παράλληλα θα βοηθήσει να βελ-τιωθεί η ποιότητα και η συνεκτικότητα των κοινοτικών πολιτικών

Η προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την αξιολόγηση του αντικτύπουσηmicroατοδοτεί microία σηmicroαντική στροφή προς microία νέα ρυθmicroιστική παιδεία η οποίαθα ενσωmicroατώνει όλες τις υπάρχουσες τοmicroεακές αξιολογήσεις του άmicroεσου καιτου έmicromicroεσου αντικτύπου των προτεινόmicroενων microέτρων σε ένα ενιαίο εργαλείοΑυτή τη στιγmicroή καταρτίζονται λεπτοmicroερείς κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη διε-ξαγωγή αυτών των αξιολογήσεων από τις υπηρεσίες της Επιτροπής

Η Επιτροπή έχει προτείνει και στα άλλα θεσmicroικά όργανα να αναλάβουν τη διε-ξαγωγή αξιολογήσεων όσον αφορά τον αντίκτυπο που ενδέχεται να έχουνσηmicroαντικές τροποποιήσεις στις προτάσεις της Επιτροπής Αυτό το θέmicroα εξετά-ζεται επί του παρόντος στο πλαίσιο των διαπραγmicroατεύσεων για microία διοργανι-κή συmicroφωνία σχετικά microε την καλύτερη ρύθmicroιση Ανάλογα η Επιτροπή κάλεσετα κράτη microέλη να διεξαγάγουν αξιολογήσεις του αντικτύπου έτσι ώστε να βελ-τιώσουν την ποιότητα των εθνικών microέτρων microεταφοράς ειδικότερα για τυχόνσυmicroπληρωmicroατικές διατάξεις που προστίθενται στις νοmicroοθετικές πράξεις καθώςκαι για τα microέτρα που κοινοποιούνται στην Επιτροπή δυνάmicroει της οδηγίας9834ΕΚ (1)

Μία συγκεκριmicroένη πρωτοβουλία που αποβλέπει στο να προσδιορίσει τον αντί-κτυπο των προτεινόmicroενων νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβουλιών είναι ηΕυρωπαϊκή ∆οκιmicroαστική Οmicroάδα των Επιχειρήσεων (European Business TestPanel) Με τη χρήση των microέσων που παρέχει η πρωτοβουλία της διαλογικήςχάραξης πολιτικής (IPM) και microε τη βοήθεια των κρατών microελών η Επιτροπήαυτή τη στιγmicroή συγκροτεί την εν λόγω δοκιmicroαστική οmicroάδα η οποία απαρτίζε-ται από 4 000 επιχειρήσεις όλων των microεγεθών και όλων των κλάδων

5 Το σχέδιο δράσης για την καλύτερη ρύθmicroιση έθεσε επίσης το ευρύτερο θέmicroατης επιλογής των κατάλληλων microέσων για την κοινοτική δράση για το οποίο ηΕπιτροπή επιφυλάσσεται του δικαιώmicroατός της να υποβάλλει συmicroπληρωmicroατι-κές προτάσεις ανάλογα microε την πρόοδο των εργασιών της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης (2)

Η Επιτροπή ανέφερε ότι οι κανονισmicroοί και οι οδηγίες πρέπει να χρησιmicroοποι-ούνται σύmicroφωνα microε το πνεύmicroα και το γράmicromicroα της συνθήκης για την ΕΚ οικανονισmicroοί πρέπει να χρησιmicroοποιούνται microόνον για δράση που απαιτεί οmicroοιό-microορφη εφαρmicroογή σε όλα τα κράτη microέλη οι οδηγίες σύmicroφωνα microε τον αρχικόορισmicroό τους στη Συνθήκη πρέπει να αποτελούν νοmicroοθετικό microέσο για τη θέσπι-ση νοmicroικού πλαισίου και στόχων προς επίτευξη

22

(1) Οδηγία 9834ΕΚ για την καθιέρωση microιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τοmicroέα των τεχνικών προτύπωνκαι κανονισmicroών

(2) COM(2002) 275

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή σκοπεύει να εξασφαλίσει στο βαθmicroό του δυνατού ότι οι οδηγίεςείναι γενικής φύσης και καλύπτουν τους στόχους τις περιόδους ισχύος και τιςουσιαστικές πτυχές της νοmicroοθεσίας Είναι ευθύνη του νοmicroοθέτη να αποφασίσειποια microορφή θα λάβουν αυτές οι ουσιαστικές πτυχές microε απόφαση πολιτικήςκαι να εξασφαλίσει ότι τα τεχνικά θέmicroατα και οι λεπτοmicroέρειες θα καθοριστούναπό τα σχετικά εκτελεστικά microέτρα Αυτός ο περιορισmicroός των οδηγιών microε τηνπρόθεση ―microεταξύ άλλων― να απλοποιηθεί η νοmicroοθεσία δεν πρέπει να θίξειτις νοmicroοθετικές εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίουαντίθετα θα τους δώσει τη δυνατότητα να συγκεντρωθούν στις θεmicroελιώδειςπτυχές της νοmicroοθέτησης

6 Στη Λευκή Βίβλο και στη συνέχεια στο σχέδιο δράσης της για καλύτερες ρυθ-microίσεις η Επιτροπή προτείνει να γίνεται microεγαλύτερη χρήση εναλλακτικών λύσε-ων αντί της παραδοσιακής νοmicroοθεσίας χωρίς να υπονοmicroεύονται οι διατάξειςτης Συνθήκης ή τα προνόmicroια του νοmicroοθέτη Υπενθυmicroίζει επίσης ότι η συνθήκηγια την ΕΚ προβλέπει ήδη ειδικές microορφές από κοινού ρύθmicroισης παραπέmicroπο-ντας στα άρθρα 138 και 139 της συνθήκης για την ΕΚ σύmicroφωνα microε τα οποία οικοινωνικοί εταίροι microπορούν να συνάπτουν νοmicroικά δεσmicroευτικές συmicroφωνίες σεκοινοτικό επίπεδο

Υπάρχουν αρκετά εργαλεία τα οποία microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν σε ειδικέςπεριπτώσεις για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης απλουστεύοντας ταυ-τόχρονα τις νοmicroοθετικές δραστηριότητες και την ίδια τη νοmicroοθεσία (από κοι-νού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοιχτή microέθοδος συντονισmicroού)

Στο πλαίσιο microιας νοmicroοθετικής πράξης η από κοινού ρύθmicroιση επιτρέπει τηνυλοποίηση των στόχων που καθορίζει ο νοmicroοθέτης microέσω microέτρων που εφαρmicroό-ζονται από δραστήριες και αναγνωρισmicroένες πλευρές στον εν λόγω τοmicroέα ΗΕπιτροπή παραmicroένει πεπεισmicroένη ότι η από κοινού ρύθmicroιση είναι microια επιλογήγια την εστίαση του νοmicroοθετικού έργου στα ουσιώδη στοιχεία και για τηναπλούστευση και βελτίωση της εφαρmicroογής ― που περιορίζεται από κριτήριαπου θα καθοριστούν σε microια microελλοντική διοργανική συmicroφωνία για καλύτερεςρυθmicroίσεις Η αυτορρύθmicroιση αφορά πολυάριθmicroες πρακτικές κοινούς κανόνεςδεοντολογικούς κώδικες και εθελοντικές συmicroφωνίες που οι οικονοmicroικοί φορείςοι κοινωνικοί παράγοντες οι ΜΚΟ και οι οργανωmicroένες οmicroάδες καθορίζουνεθελοντικά για τη ρύθmicroιση και οργάνωση των δραστηριοτήτων τους Αντίθεταmicroε την από κοινού ρύθmicroιση η αυτορρύθmicroιση δεν προϋποθέτει νοmicroοθετικήπράξη Η Επιτροπή έχει προτείνει κριτήρια και τρόπους χρήσης αυτών καιπαρόmicroοιων εναλλακτικών microέσων για την επιδίωξη των στόχων της Συνθήκηςκαι επί του παρόντος αποτελούν αντικείmicroενο διαπραγmicroατεύσεων για microια διορ-γανική συmicroφωνία Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε προσανατολισmicroούςγια το ρόλο της ανοικτής microεθόδου συντονισmicroού και στην Ετήσια ΣτρατηγικήΠολιτικής για το 2003 προσδοκεί να διεξάγει στρατηγική αξιολόγηση του κατάπόσο είναι αποτελεσmicroατική η microέθοδος στους τοmicroείς όπου εφαρmicroόστηκε αρχικά

7 Η Επιτροπή πρότεινε να γίνει σηmicroαντική προσπάθεια απλούστευσης τουσώmicroατος της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και microείωσης του όγκου της microε την υπο-

23

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

στήριξη του Συmicroβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Η Επιτροπήπροτείνει τα όργανα να καθορίσουν από κοινού ένα πρόγραmicromicroα για τηναπλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θα προσδιορίσει τουςτοmicroείς προτεραιότητας που χρειάζονται απλούστευση και θα ενηmicroερώσει ανά-λογα το νοmicroοθέτη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο τα οποία ωςνοmicroοθέτης θα πρέπει να εγκρίνουν τελικά τις προτάσεις για τις απλουστευmicroέ-νες νοmicroοθετικές πράξεις θα πρέπει να προσαρmicroόσουν τις microεθόδους εργασίαςτους για να επιτύχουν ταχύτερες και πιο αποτελεσmicroατικές διαδικασίες απλού-στευσης της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θεωρεί πολύ σηmicroαντικό ηδιοργανική συmicroφωνία για καλύτερες ρυθmicroίσεις να καλύπτει την άποψη αυτήκαι να ενσωmicroατώνει και να ενισχύει το συνεχιζόmicroενο έργο σχετικά microε το πρό-γραmicromicroα κωδικοποίησης που ξεκίνησε η Επιτροπή τον Νοέmicroβριο του 2001 (1)καθώς και το έργο για την αναδιατύπωση (2)

322 Καλύτερη εφαρmicroογή

1 Με βάση τη γενική περιγραφή των καλύτερων ρυθmicroίσεων και του επαναπροσ-διορισmicroού των πολιτικών και των οργάνων στη Λευκή Βίβλο καθώς και τιςπρωτοβουλίες της Επιτροπής για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή και καλύτερες πολιτι-κές η Επιτροπή ενέκρινε επίσης αρκετές σηmicroαντικές προτάσεις για την καλύ-τερη εφαρmicroογή της κοινοτικής δράσης

2 Το άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ παρέχει microια σηmicroαντική βάση για τονεκτελεστικό ρόλο της Επιτροπής Η εφαρmicroογή του που διέπεται από το συνα-φές παράγωγο δίκαιο για τους όρους άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτή-των [η επονοmicroαζόmicroενη laquoεπιτροπολογίαraquo (3)] έχει εποmicroένως ζωτική σηmicroασίαγια τις προσπάθειες επαναπροσδιορισmicroού των οργάνων και την επίτευξη τωνεπιθυmicroητών βελτιώσεων της νοmicroιmicroότητας της αποτελεσmicroατικότητας και τηςαξιοπιστίας της Κοινότητας

Η Επιτροπή υποστηρίζει στη Λευκή Βίβλο ότι ο στόχος του επαναπροσδιορι-σmicroού των οργάνων θα δικαιολογούσε την επανεξέταση εάν όχι την κατάργη-ση των υφιστάmicroενων διαδικασιών διαχείρισης και ρύθmicroισης Αυτό πρέπει νασυνδυαστεί microε τη νέα εξισορρόπηση των αρmicroοδιοτήτων των θεσmicroικών οργά-νων περιορίζοντας την Επιτροπή στην κύρια αρmicroοδιότητα της εκτελεστικήςνοmicroοθεσίας και την ενίσχυση της δυνατότητας των δύο κλάδων του κοινοτι-κού νοmicroοθέτη (Κοινοβούλιο και Συmicroβούλιο) να ελέγχουν την άσκηση των εκτε-λεστικών αρmicroοδιοτήτων της Επιτροπής τουλάχιστον στους τοmicroείς που υπόκει-νται σε διαδικασία συναπόφασης (άρθρο 251 της συνθήκης για την ΕΚ)

Σύmicroφωνα microε τους προσανατολισmicroούς αυτούς και διατηρώντας την πρόσβασηστην αναγκαία εmicroπειρογνωmicroοσύνη των εκπροσώπων των κρατών microελών η

24

(1) COM(2001) 645(2) ∆ιοργανική συmicroφωνία της 28ης Νοεmicroβρίου 2001 για microια πιο συστηmicroατοποιηmicroένη χρήση της τεχνικής της ανα-

διατύπωσης των νοmicroικών πράξεων ∆ηmicroοσιεύθηκε στην ΕΕ C 77 της 2832002 (σ 1-3)(3) Απόφαση 1999468EΚ του Συmicroβουλίου

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της απόφασης 1999468EΚ (1) του Συmicro-βουλίου Συγκεκριmicroένα προτείνει την αναθεώρηση της υφιστάmicroενης ρυθmicroιστι-κής διαδικασίας για την εφαρmicroογή microέτρων σύmicroφωνα microε τη διαδικασία συνα-πόφασης εισάγοντας δύο ξεχωριστές φάσεις Κατά την αρχική εκτελεστικήφάση η Επιτροπή θα υποβάλλει τα σχέδια microέτρων σε microια επιτροπή εκπροσώ-πων των κρατών microελών Εάν έως τη λήξη της προθεσmicroίας που θα καθοριστείαπό την Επιτροπή η επιτροπή εκφράσει αντίθεση στο σχέδιο microέτρου θα δοθείεπιπλέον χρόνος στην Επιτροπή για την εξεύρεση λύσης Το σχέδιο microέτρου τηςΕπιτροπής θα προωθηθεί στη συνέχεια κατά τη δεύτερη φάση ελέγχου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο Οποιοδήποτε από τα όργανααυτά εντός καθορισmicroένης προθεσmicroίας microπορεί να εκφράσει την αντίθεσή τουστο σχέδιο microέτρου εφαρmicroογής της Επιτροπής και στην περίπτωση αυτή η Επι-τροπή microπορεί είτε να υποβάλλει νοmicroοθετική πρόταση ή να προχωρήσει στηνέγκριση του microέτρου εφαρmicroογής ενδεχοmicroένως τροποποιηmicroένου σύmicroφωνα microε τιςθέσεις του Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η διαδικασία αυτή συmicroπληρώ-νεται microε microια επείγουσα διαδικασία που επιτρέπει τη θέση σε ισχύ των microέτρωνεφαρmicroογής προτού γίνουν οι έλεγχοι του νοmicroοθέτη Αυτή η αλλαγή των διαδι-κασιών laquoεπιτροπολογίαςraquo θα έχει microεταβατική φύση εν αναmicroονή ενός νέουσυστήmicroατος εκχώρησης εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων βάσει της αναθεώρησηςτων Συνθηκών (βλέπε το σηmicroείο 34)

3 Η Λευκή Βίβλος υποστήριξε ότι η δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών microεσαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς αρmicroοδιότητας θα βοηθούσε στη βελτίωση τουτρόπου εφαρmicroογής και επιβολής των κανόνων σε ολόκληρη την ΕΚ Προβλέ-ποντας ένα διαρκώς microεγαλύτερο ρόλο για τους ρυθmicroιστικούς οργανισmicroούς ηΛευκή Βίβλος πρότεινε ορισmicroένες προϋποθέσεις για τους οργανισmicroούς αυτούςκαι ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα υπέβαλε λεπτοmicroερές πλαίσιο για τη δηmicroι-ουργία τη λειτουργία και την εποπτεία των microελλοντικών ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση που καθορίζει τοπλαίσιο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (2) για να διευκολύνει τη δηmicroιουργίατων οργανισmicroών αυτών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ενότητα και την ακε-ραιότητα της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΚ Το λεπτοmicroερές πλαίσιοπροβλέπει κριτήρια για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (ιδρυτικήπράξη νοmicroική υπόσταση τόπος) τη λειτουργία τους (πεδίο αρmicroοδιοτήτωνδιευθυντικά όργανα καθεστώς του διευθυντή δυνατότητες προσφυγής διοι-κητικές και προϋπολογιστικές διαδικασίες) και τους microηχανισmicroούς της Κοινό-τητας για τον έλεγχο των οργανισmicroών αυτών (διοικητικοί πολιτικοί οικονοmicroι-κοί και νοmicroικοί έλεγχοι) Η Επιτροπή κάλεσε το Κοινοβούλιο και το Συmicroβού-λιο να επισηmicroοποιήσουν το πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών βάσει των αρχών που καθορίζονται στην ανακοίνωσή της

25

(1) COM(2002) 719(2) COM(2002) 718

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 14: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

6 Η πύλη EUR-Lex στον εξυπηρετητή Europa παρέχει πρόσβαση στην ΕπίσηmicroηΕφηmicroερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δίνοντας έτσι στους πολίτες τη δυνατό-τητα να microελετήσουν την κοινοτική νοmicroοθεσία σε όλους τους τοmicroείς Από τηνέναρξη λειτουργίας της τον Ιούνιο του 2001 η πύλη έχει υποστεί πολλές βελ-τιώσεις που την κατέστησαν πιο προσιτή και φιλική προς τους χρήστες Απότον Ιανουάριο 2002 και εξής όλα τα επίσηmicroα έγγραφα που είναι καταχωρηmicroέ-να στην EUR-Lex διατίθενται στο κοινό δωρεάν και αυτό ισχύει ιδιαίτερα γιαέγγραφα που έχουν δηmicroοσιευθεί στην Επίσηmicroη Εφηmicroερίδα ασχέτως της ηmicroε-ροmicroηνίας έγκρισης ή δηmicroοσίευσής τους και σε όλους τους microορφότυπους Ηπρόσβαση στην επαγγελmicroατική βάση δεδοmicroένων CELEX εξακολουθεί ναπαρέχεται microε πληρωmicroή (microε συνδροmicroή ή ανά περίοδο χρήσης) Από τον Απρί-λιο 2002 η EUR-Lex παρέχει microία εναρmicroονισmicroένη παρουσίαση όλων των ιστο-σελίδων της και είναι προσπελάσιmicroη από τον εξυπηρετητή Europa και απότους ιστοχώρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η βάσηδεδοmicroένων PreLex της Επιτροπής παρέχει πληροφορίες σε όλες τις γλώσσεςσχετικά microε την πρόοδο της νοmicroοθετικής διαδικασίας για την εκάστοτε νοmicroοθε-τική πράξη καθώς και συνδέσmicroους στα σχετικά κείmicroενα και στο OEIL τονοmicroοθετικό παρατηρητήριο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Με αυτόν τοντρόπο οι πολίτες microπορούν να βρουν πληροφορίες για τη νοmicroοθετική διαδικα-σία τις νοmicroοθετικές προτάσεις που εγκρίνει η Επιτροπή τα δελτία τύπουκαθώς και το τελικό κείmicroενο που εγκρίνεται Εξακολουθούν επίσης οι προ-σπάθειες για να εισαχθούν σε αυτές τις βάσεις δεδοmicroένων οι κοινές θέσεις τουΣυmicroβουλίου τα νοmicroοθετικά και τα δηmicroοσιονοmicroικά ψηφίσmicroατα οι πρωτοβου-λίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και οι πρωτοβουλίες της ΕυρωπαϊκήςΟικονοmicroικής και Κοινωνικής Επιτροπής και της Επιτροπής των Περιφερειών

312 ∆εύτερος άξονας δράσης προσέγγιση των πολιτών microέσω της περιφερειακής και της τοπικής αυτοδιοίκησης

1 Η Επιτροπή επιβεβαίωσε στη Λευκή Βίβλο ότι προτίθεται να καθιερώσει ένασυστηmicroατικότερο διάλογο ήδη από τα πρώτα στάδια της διαmicroόρφωσης τωνπολιτικών microε ευρωπαϊκές και εθνικές ενώσεις των περιφερειακών και τοπικώνδιοικήσεων και να εγκαινιάσει δοκιmicroαστικές laquoτριmicroερείς στοχοθετηmicroένες συmicro-βάσειςraquo σε ορισmicroένους σαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς Με αυτόν τον τρόπο θααπλοποιηθούν τα νοmicroοθετικά και εκτελεστικά καθήκοντα και οι πολιτικές πουέχουν άmicroεση επιρροή σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο

Ακόmicroα η Επιτροπή κάλεσε την Επιτροπή των Περιφερειών να διαδραmicroατίσειέναν πιο προορατικό ρόλο στην εξέταση των πολιτικών για παράδειγmicroα microέσωτης σύνταξης διερευνητικών εκθέσεων πριν από την υποβολή της εκάστοτεπρότασης από την Επιτροπή Ζήτησε επίσης από την Επιτροπή των Περιφε-ρειών να διοργανώσει την ανταλλαγή των ορθών πρακτικών που αφορούν τησυmicromicroετοχή των αρχών τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης στο προπα-ρασκευαστικό στάδιο των ευρωπαϊκών διαδικασιών λήψης αποφάσεων σεεθνικό επίπεδο Η Επιτροπή έχει απευθύνει έκκληση στα κράτη microέλη να εξε-τάσουν τρόπους για να βελτιώσουν τη συmicromicroετοχή των τοπικών και περιφερει-

14

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

ακών παραγόντων στη χάραξη των κοινοτικών πολιτικών και να ενθαρρύνουντη χρήση συmicroβατικών ρυθmicroίσεων microε τις περιφέρειες τους δήmicroους και τις κοι-νότητές τους χωρίς παράλληλα να θίγονται τα συνταγmicroατικά συστήmicroατά τους

2 Εκτός από τις ευρείες διαβουλεύσεις microε το κοινό η Επιτροπή στη Λευκή Βίβλογια την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση αναγνώρισε την ανάγκη να ενισχυθούν οισχέσεις microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης microέσα από τιςεθνικές και ευρωπαϊκές τους ενώσεις Σε αυτό το πλαίσιο οι υπηρεσίες της Επι-τροπής συντάσσουν έγγραφο εργασίας microε σκοπό να προσδιορίσουν εκείνα ταmicroέτρα που θα επιτρέψουν τη δηmicroιουργία δεσmicroών microε τις εθνικές και ευρωπαϊκέςενώσεις τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης και να καθορίσουν τόσο τηνεmicroβέλεια όσο και τις προϋποθέσεις ενός τέτοιου διαλόγου

Η Επιτροπή θα θέσει το εν λόγω έγγραφο στη διάθεση του κοινού στο ∆ιαδί-κτυο και θα το διαβιβάσει στις κυριότερες διαπεριφερειακές και τοπικές ενώ-σεις για να διατυπώσουν τη γνώmicroη τους όλα τα ενδιαφερόmicroενα microέρη Θα ζητη-θεί επίσης η γνώmicroη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της Επιτροπής των Περι-φερειών και των κρατών microελών Ύστερα από αυτό το στάδιο των διαβουλεύ-σεων η Επιτροπή θα είναι σε θέση κατά το πρώτο τρίmicroηνο του 2003 να εκδώ-σει ανακοίνωση η οποία θα τεθεί σε εφαρmicroογή από όλες τις υπηρεσίες της

3 Η Επιτροπή των Περιφερειών έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το microέρος τηςΛευκής Βίβλου που ασχολείται microε την περιφερειακή και την τοπική δηmicroοκρα-τία Η Λευκή Βίβλος αποτέλεσε αντικείmicroενο γνωmicroοδότησης τον Μάρτιο 2002στην οποία η Επιτροπή των Περιφερειών χαιρετίζει το έγγραφο αυτό microε ιδιαί-τερη αναφορά στα τmicroήmicroατα εκείνα που πραγmicroατεύονται την αποκέντρωση ήτη συνεργασία microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης Στηνίδια γνωmicroοδότηση η Επιτροπή των Περιφερειών αναφέρεται στις αλλαγές τωνmicroεθόδων εργασίας της που θα απαιτηθούν προκειmicroένου να είναι σε θέση ναδιαδραmicroατίσει έναν πιο ενεργό ρόλο στη διαmicroόρφωση της κοινοτικής δράσηςΗ Επιτροπή των Περιφερειών ζήτησε αφενός να της παραχωρηθούν ελεγκτι-κές αρmicroοδιότητες ώστε να microπορεί να επαληθεύει τη συmicromicroόρφωση ως προς τηναρχή της επικουρικότητας και αφετέρου να της δοθεί εντολή για να εποπτεύειτον αντίκτυπο των οδηγιών και των κανονισmicroών σε επίπεδο περιφερειακής καιτοπικής αυτοδιοίκησης Οι πρόεδροι των δύο οργάνων της Επιτροπής και τηςΕπιτροπής των Περιφερειών υπέγραψαν πρωτόκολλο συνεργασίας το οποίοαντικατοπτρίζοντας τις αρχές της διακυβέρνησης καθορίζει τις διαδικασίεςσυνεργασίας microεταξύ των δύο οργάνων Το εν λόγω πρωτόκολλο αποσκοπείστο να βελτιώσει την εκτέλεση των συmicroβουλευτικών καθηκόντων της Επιτρο-πής των Περιφερειών αυξάνοντας τη συmicromicroετοχή της στην πολιτική συζήτησηκαι τη συνεργασία σε θέmicroατα ενηmicroερωτικής και επικοινωνιακής πολιτικής

313 Τρίτος άξονας δράσης συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών Πιο αποτελεσmicroατικέςκαι πιο ανοικτές διαβουλεύσεις για τη διαmicroόρφωση των κοινοτικών πολιτικών

1 Η Λευκή Βίβλος απευθύνει έκκληση για microεγαλύτερη διαφάνεια και διαβου-λεύσεις microε τους συντελεστές της κοινωνίας των πολιτών κατά τη διαmicroόρφωση

15

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

των κοινοτικών πολιτικών Η προτεινόmicroενη συmicromicroετοχή και η γνωmicroοδότηση τηςκοινωνίας των πολιτών διαφέρει από τον διοργανικό διάλογο (microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο την Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επι-τροπή των Περιφερειών) και από τον κοινωνικό διάλογο microεταξύ των εργοδοτώνκαι των εργαζοmicroένων βάσει των άρθρων 137 έως 139 της συνθήκης για την ΕΚ

Λόγω του ιδιαίτερα αντιπροσωπευτικού χαρακτήρα τους οι συνδικαλιστικέςοργανώσεις και οι ενώσεις των εργοδοτών κατέχουν ιδιαίτερη θέση στη δια-microόρφωση της κοινωνικής πολιτικής Σε κοινοτικό επίπεδο η συνθήκη για τηνΕΚ απαιτεί από την Επιτροπή να ζητά τη γνώmicroη των εργοδοτών και των εργα-ζοmicroένων κατά την εκπόνηση προτάσεων στον τοmicroέα της κοινωνικής πολιτικήςΚάτω από ορισmicroένες συνθήκες τα δύο αυτά microέρη microπορούν να καταλήξουν σεδεσmicroευτικές συmicroφωνίες που στη συνέχεια microετατρέπονται σε κοινοτική νοmicroοθε-σία Αυτός ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων είναι καλά εδραιωmicroένος

2 Ως αποτέλεσmicroα του έργου για τη βελτίωση της διακυβέρνησης οι σχέσεις τηςΕπιτροπής microε την κοινωνία των πολιτών έχουν τώρα πλέον επισηmicroοποιηθεί καιείναι πιο διαφανείς Η Επιτροπή έχει υιοθετήσει γενικές αρχές και ελάχιστεςπροδιαγραφές για τις διαβουλεύσεις microε microη θεσmicroικά ενδιαφερόmicroενα microέρη (1)σε σχέση microε τις κυριότερες πρωτοβουλίες πολιτικής που προτείνει Οι ελάχιστεςαυτές προδιαγραφές θα ισχύσουν από το 2003 Αναmicroένεται ότι microε την εφαρmicroο-γή τους θα microπορούν όλοι οι ενδιαφερόmicroενοι παράγοντες να γνωρίζουν ακρι-βώς ποιος πρέπει να επικοινωνήσει microε ποιον όταν διαmicroορφώνεται microία νέαπολιτική έτσι ώστε όλα τα microέρη που επηρεάζονται από την πρόταση να συmicro-microετάσχουν περισσότερο και σε πιο δίκαιη βάση στη διαδικασία Η Επιτροπήθα εξασφαλίσει ότι οι πληροφορίες που χρειάζονται οι ενδιαφερόmicroενοι για ναδιατυπώσουν τα σχόλια και τις αντιδράσεις τους θα διατίθενται ευρέως σεπύλες πρόσβασης στο ∆ιαδίκτυο Οι ελάχιστες προδιαγραφές προβλέπουνmicroεταξύ άλλων microία περίοδο τουλάχιστον οκτώ εβδοmicroάδων για αντιδράσεις έναmicroηχανισmicroό επιβεβαίωσης της παραλαβής τους καθώς και την παρουσίαση στο∆ιαδίκτυο των αποτελεσmicroάτων των δηmicroόσιων αυτών διαβουλεύσεων

Ένα σχετικό συmicroβουλευτικό έγγραφο αποτέλεσε αντικείmicroενο δηmicroόσιων δια-βουλεύσεων microέχρι τις 31 Ιουλίου 2002 (2) Ως συνέπειά του η τελική δέσmicroη γενι-κών αρχών και ελάχιστων προδιαγραφών αποκτά σαφέστερη ευκρίνεια αλλάκαι συνδέεται στενά microε τις διαδικασίες αξιολόγησης του αντικτύπου της Επι-τροπής Επίσης αναλύονται λεπτοmicroερέστερα οι λειτουργικές συνέπειες αυτώντων γενικών αρχών και η χρήση κριτηρίων επιλογής για στοχοθετηmicroένες δια-βουλεύσεις Καθορίζοντας microία οmicroάδα-στόχο η Επιτροπή θα εξασφαλίσει ότιτα ενδιαφερόmicroενα microέρη θα έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν την άποψή τουςΑκόmicroα η Επιτροπή εξηγεί την προσέγγισή της η οποία συνίσταται στη microη ανά-πτυξη νοmicroικά δεσmicroευτικών διαδικασιών διαβούλευσης και στο σεβασmicroό τηςδιαχωριστικής γραmicromicroής microεταξύ των διαβουλεύσεων αυτών και των επίσηmicroωνδιαδικασιών λήψης αποφάσεων

16

(1) COM(2002) 704(2) COM(2002) 277 Τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης διατίθενται στην εξής διεύθυνση

httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

3 Η ιδέα της σύναψης πιο εκτεταmicroένων συmicroφωνιών σύmicroπραξης microε διάφορουςτοmicroείς της οργανωmicroένης κοινωνίας των πολιτών εξετάζεται ακόmicroα από τηνΕπιτροπή ∆εδοmicroένων των παρατηρήσεων που δέχθηκε κατά τις διαβουλεύ-σεις για τη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή προτιmicroά microια ρεαλιστική προσέγγιση microετην οποία να εξασφαλίζεται η επιτυχία της τήρησης γενικών προδιαγραφώνΠρέπει να υπενθυmicroιστεί ότι ο σκοπός αυτής της ενέργειας είναι διττός πρώτοννα επιτρέψει στην Επιτροπή να ζητήσει τη γνώmicroη των τοmicroέων-εταίρων της σεπιο ευρεία βάση από ότι απαιτούν οι ελάχιστες προδιαγραφές και δεύτεροννα ενθαρρύνει βάσει αυτών των συmicroφωνιών σύmicroπραξης τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών να κάνουν ορθολογικότερες τις εσωτερικές τους δοmicroέςνα δώσουν εγγυήσεις διαφάνειας και αντιπροσωπευτικότητας και να επιβεβαι-ώσουν την ικανότητά τους να microεταδίδουν πληροφορίες ή να διεξάγουν συζη-τήσεις στα κράτη microέλη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δήλωσε ότι προτιmicroά να microηδοθεί στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ένας ρόλος που είτε πλήρωςείτε εν microέρει ανήκει σε εκείνους που έχουν πολιτική ευθύνη και που εκλέγονταιmicroε καθολική ψηφοφορία Επίσης ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολι-τών εξέφρασαν την ανησυχία τους για το ότι έτσι θα καθιερωνόταν ένα de factoκαθεστώς προνοmicroιούχων ενώσεων

4 Η βάση δεδοmicroένων Coneccs (∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Κοινω-νία των Πολιτών) η οποία περιέχει πληροφορίες σχετικά microε τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο και microε τις διαδικα-σίες διαβούλευσης microεταξύ Επιτροπής και της κοινωνίας των πολιτών τέθηκεπλήρως σε λειτουργία τον Ιούνιο του 2002 Ο ιστοχώρος Coneccs στο ∆ιαδί-κτυο (1) παρέχει στο κοινό πληροφόρηση σχετικά microε τις microη κερδοσκοπικέςοργανώσεις που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς και σχετικά microε τις επι-τροπές και άλλους συmicroβουλευτικούς φορείς που χρησιmicroοποιεί η Επιτροπήκατά τις επίσηmicroες ή τις διαρθρωmicroένες διαβουλεύσεις της microε την κοινωνία τωνπολιτών Ο microόνος σκοπός του ευρετηρίου των οργανώσεων το οποίο καταρτί-στηκε σε εθελοντική βάση είναι να παρέχει πληροφορίες και όχι να χρησιmicroεύ-ει ως εργαλείο για την εξασφάλιση συγκατάθεσης Είναι ένα δυναmicroικό εργα-λείο που συνεχώς βελτιώνεται και το οποίο εντάχθηκε στην οργανωmicroένη συmicro-βουλευτική διαδικασία για τις ελάχιστες προδιαγραφές των διαβουλεύσεων microετην προϋπόθεση ότι δεν θα αποτελέσει σύστηmicroα διαπίστευσης ορισmicroένωνοργανώσεων ενώπιον της Επιτροπής

5 Εκτός από αυτό το γενικό εργαλείο υπάρχουν υπηρεσίες σε απευθείας σύν-δεση που απευθύνονται σε ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολιτών πουενδιαφέρονται ιδιαίτερα για ένα συγκεκριmicroένο θέmicroα (διεθνές εmicroπόριο εκπαί-δευση και πολιτισmicroός κλπ) Αυτές οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες δηmicroιουργήθηκαναπό τις διευθύνσεις της Επιτροπής που είναι αρmicroόδιες για την εκάστοτε σχετι-κή πολιτική

6 Η Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοι-νοτήτων υποδέχθηκε microε ικανοποίηση τη Λευκή Βίβλο Στη γνωmicroοδότησή της

17

(1) httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccs

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

του Μαρτίου 2002 microε θέmicroα τη Λευκή Βίβλο υπογράmicromicroισε την ύπαρξη στενούδεσmicroού microεταξύ του εν λόγω εγγράφου και της Συνέλευσης για το microέλλον τηςΈνωσης Η Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή τόνισε την ανάγκη να εξα-σφαλιστεί ότι τηρείται η οριζόντια και κάθετη επικουρικότητα και να καθορι-στούν κριτήρια microε τα οποία να εξασφαλίζεται ότι οι οργανώσεις της κοινωνίαςτων πολιτών είναι όντως αντιπροσωπευτικές Επίσης φρονεί ότι θα microπορούσεη ίδια να διαδραmicroατίσει κρίσιmicroο ρόλο στη διαmicroόρφωση και τη διάρθρωση τουδιαλόγου microε τους πολίτες και τονίζει τη σηmicroασία που έχει η αύξηση των πλη-ροφοριών που διατίθενται στους πολίτες σχετικά microε τα θεmicroελιώδη χαρακτηρι-στικά της Ένωσης καθώς και η microεγαλύτερη χρήση άλλων microέσων πλην τηςνοmicroοθεσίας Υπεγράφη πρωτόκολλο microε το οποίο η Επιτροπή και η ΕυρωπαϊκήΟικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή αναγνωρίζουν επίσηmicroα ότι στο πλαίσιοτης καθιέρωσης νέων microορφών διακυβέρνησης η ΕΟΚΕ είναι ιδιαίτερα κατάλ-ληλη ως microεσάζοντας microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της Ένωσης και της οργα-νωmicroένης κοινωνίας των πολιτών Ακόmicroα το πρωτόκολλο προβλέπει ρητά ότι ηΕπιτροπή πρέπει να καλεί την ΕΟΚΕ να διατυπώνει laquoδιερευνητικές γνωmicroοδο-τήσειςraquo και ότι αυτή η τελευταία πρέπει να εντείνει τις σχέσεις της microε την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών

314 Τέταρτος άξονας δράσης διασύνδεση microέσω δικτύων

1 Η Λευκή Βίβλος κατέγραψε και ανέλυσε σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδοτην αυξανόmicroενη κοινωνική και πολιτική σηmicroασία των δικτύων τα οποία νοού-νται ως σχέσεις ανταλλαγής και αλληλεπίδρασης microεταξύ ατόmicroων ήκαι οργα-νώσεων (κοινότητες αρχής περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης επιχει-ρήσεις διοικητικές υπηρεσίες ερευνητικά κέντρα κλπ) κατά τρόπο microη ιεραρ-χικό όπου ο κάθε συmicromicroετέχων είναι υπεύθυνος για microέρος των πόρων που απαι-τούνται για την επίτευξη του κοινού στόχου ως microέσο επαφής η ηλεκτρονικήεπικοινωνία προτιmicroάται ιδιαίτερα Συνεπώς η Επιτροπή είχε την πρόθεση ναδιαmicroορφώσει microια πιο συστηmicroατική και προορατική προσέγγιση για την εργασίαmicroε ορισmicroένα σηmicroαντικά δίκτυα έτσι ώστε να τους δώσει τη δυνατότητα να συmicro-microετάσχουν στη διαδικασία διαmicroόρφωσης των αποφάσεων και εφαρmicroογής τωνπολιτικών Παράλληλα προσπάθησε να εξετάσει πώς το πλαίσιο για τη δια-κρατική συνεργασία των τοπικών ή των περιφερειακών συντελεστών microπορείνα στηριχθεί καλύτερα σε επίπεδο ΕΕ microε σκοπό την υποβολή προτάσεων

2 Οι οικονοmicroικοί συντελεστές οργανώνονται όλο και περισσότερο σε δίκτυαγεγονός που έχει αναγνωρίσει η Επιτροπή Κατά γενικό κανόνα ζητείται ηγνώmicroη των οριζόντιων ευρωπαϊκών οmicroοσπονδιών για όλα τα ζητήmicroατα ενώ ηγνώmicroη των επαγγελmicroατικών οργανώσεων ζητείται microόνον για θέmicroατα που άπτο-νται του κλάδου τους Οι δίαυλοι που χρησιmicroοποιούνται από αυτές τις οργα-νώσεις για να συνδέουν τις εθνικές και τις τοπικές τους βάσεις είναι όλο καιπερισσότερο ηλεκτρονικοί λόγω του ότι αυτοί επιτρέπουν την προηγmicroένη δια-λογική συmicromicroετοχή Αυτή η διαλογική επικοινωνία προωθείται από τα εργαλείαπου η ίδια η Επιτροπή έχει θέσει στη διάθεση των διαφόρων συντελεστών

18

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή έχει διαmicroορφώσει την ηλεκτρονική πρωτοβουλία διαλογικήχάραξη πολιτικών (IPM) (1) για να δώσει τη δυνατότητα στους ενδιαφερόmicroε-νους παράγοντες να αντιδράσουν άmicroεσα σε απευθείας σύνδεση στις πληρο-φορίες και τις προτάσεις της Το δίκτυο των Ευρωπαϊκών Κέντρων Κατανα-λωτών (ECC Network) το οποίο συmicromicroετέχει στην πρωτοβουλία IPM είναισηmicroαντικός κόmicroβος επαφής microεταξύ της Επιτροπής και των ευρωπαίων κατα-ναλωτών Ο ρόλος του δικτύου αυτού είναι να βοηθά τους ευρωπαίους κατα-ναλωτές να ωφελούνται καλύτερα από την εσωτερική αγορά και να παρέχειστην Επιτροπή σηmicroαντικές επιτόπιες πληροφορίες Αυτή τη στιγmicroή το δίκτυοECC συνδέει 14 ευρωπαϊκά κέντρα καταναλωτών σε δώδεκα κράτη microέλη καιθα αναπτυχθεί περαιτέρω Το δίκτυο των ευρωπαϊκών κέντρων πληροφόρη-σης (Euro-info Centres) αποτελούmicroενο αυτή τη στιγmicroή από 258 κέντρα (ευρω-θυρίδες) τα οποία παρέχουν βοήθεια στις microικροmicroεσαίες επιχειρήσεις σε τοπικόεπίπεδο (εκ των οποίων 50 βρίσκονται στις υποψήφιες χώρες) λειτουργεί τόσοκάθετα προς τις δύο κατευθύνσεις (Βρυξέλλες ― τοπικό επίπεδο και αντί-στροφα) όσο και οριζόντια microεταξύ των εmicroπλεκόmicroενων εταίρων Αυτή η συνε-χής παροχή πληροφοριών που αφορούν ιδιαίτερα συγκεκριmicroένες περιπτώσειςσε αντιδιαστολή microε τη γενικότερη εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας θα βοηθήσει τηνεφαρmicroογή ή τον αναπροσδιορισmicroό των πολιτικών Οι πρωτοβουλίες που ανα-λαmicroβάνουν τα ίδια τα δίκτυα όπως η ετήσια Ηmicroέρα Χωρίς Αυτοκίνητο ή οιNetdays στα σχολεία γνωρίζουν όλο και microεγαλύτερη επιτυχία

3 Η Επιτροπή έχει εγκρίνει ένα σχέδιο δράσης ως συνέχεια του σχεδίου eEurope2002 το οποίο ονοmicroάζεται eEurope 2005 και αποσκοπεί στο να ενθαρρύνει τιςασφαλείς υπηρεσίες εφαρmicroογές και τα περιεχόmicroενα βάσει microιας ευρύτερα δια-δεδοmicroένης και ασφαλούς υποδοmicroής ευρείας ζώνης ενώ παράλληλα εξασφαλί-ζει τη συmicromicroετοχή όλων των πολιτών στην κοινωνία της πληροφορίας

4 Παράλληλα microε την παροχή οικονοmicroικής ενίσχυσης στις εφαρmicroογές Solvit καιIPM το πρόγραmicromicroα laquoΑνταλλαγή δεδοmicroένων microεταξύ διοικήσεωνraquo (ή IDA)διαmicroόρφωσε microία υπηρεσία που απευθύνεται στο κοινό την Πύλη πρόσβασηςστις διοικητικές υπηρεσίες της ΕΕ η οποία βρίσκεται σε δοκιmicroαστικό στάδιοΦιλοδοξώντας να στηρίξει τις εθνικές διοικητικές υπηρεσίες στην προσπάθειάτους να παράσχουν υπηρεσίες οι οποίες να ενέχουν microία διακρατική διάστασησε απευθείας σύνδεση η πύλη αυτή σκοπεύει να αποτελέσει ένα ενιαίο σηmicroείοπρόσβασης για όλες τις διαθέσιmicroες πληροφορίες και υπηρεσίες προς το κοινόέτσι ώστε να βοηθήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης στις δια-κρατικές τους συναλλαγές

32 Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Έχει σηmicroειωθεί ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά τις δεσmicroεύσεις της ΛευκήςΒίβλου για καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα Η Επιτροπή έχει

19

(1) httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

αναλάβει πρωτοβουλίες που αποβλέπουν σε βελτιώσεις του κύκλου χάραξης τηςπολιτικής σχεδιασmicroός της πολιτικής επιλογή των microέσων ρυθmicroιστική εφαρmicroογήκαι επιβολή τους Για την ανάληψη αυτών των πρωτοβουλιών η Επιτροπή ενθαρ-ρύνθηκε και εmicroπνεύστηκε από το σηmicroαντικό έργο που έχει επιτελεστεί από τακράτη microέλη και τις διεθνείς οργανώσεις καθώς και από τη γενικότερη θετική αντί-δραση των ενδιαφερόmicroενων microερών όσον αφορά τις βασικές γραmicromicroές της ΛευκήςΒίβλου

321 Καλύτερη ρύθmicroιση

1 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε τον Ιούνιο2002 ένα ευρύ σχέδιο δράσης για την απλούστευση και τη βελτίωση του ρυθ-microιστικού περιβάλλοντος (1) microε τον γενικότερο στόχο να αναπτύξει microια νέακοινή νοmicroοθετική παιδεία στο εσωτερικό της ΕΕ Το σχέδιο δράσης για τηνκαλύτερη ρύθmicroιση αντλεί ιδέες από τη Λευκή Βίβλο και αναπτύσσει πρωτο-βουλίες που αφορούν microεταξύ άλλων την καλύτερη χάραξη των πολιτικών ηοποία θα επιτευχθεί microε τη βελτίωση των υπαρχουσών διαδικασιών διαβούλευ-σης και αξιολόγησης του αντικτύπου την επέκταση της εmicroβέλειας των διαφό-ρων microέσων χάραξης και εφαρmicroογής των πολιτικών τον περιορισmicroό των προ-τάσεων σε θέmicroατα ουσίας (προβλέποντας παράλληλα microεγαλύτερες δυνατότη-τες για τα εκτελεστικά microέτρα που θα συmicroπληρώνουν τις τεχνικές λεπτοmicroέρειες)και την έναρξη προγράmicromicroατος για την απλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθε-σίας

Το εν λόγω σχέδιο δράσης περιλαmicroβάνει ενέργειες microε τις οποίες θα εξασφαλι-στεί η αποτελεσmicroατική microεταφορά και εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας από τα κράτηmicroέλη Επιπλέον προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο νααναλάβουν ενέργειες microε την ιδιότητά τους ως κοινοτικών νοmicroοθετών Ακόmicroασυστήνει τη στενή νοmicroοθετική συνεργασία microεταξύ των οργάνων την ετήσιααξιολόγηση της ποιότητας της νοmicroοθεσίας και την καλύτερη δηmicroόσια πρόσβα-ση στην προτεινόmicroενη και την εγκριθείσα νοmicroοθεσία microέσω της ηλεκτρονικήςπύλης EUR-Lex την καταλληλότερη χρήση των νοmicroοθετικών microέσων τηναπλοποίηση και τη microείωση του όγκου της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και τέλος τηνεξασφάλιση της ποιότητας της εγκρινόmicroενης νοmicroοθεσίας Όσον αφορά τακράτη microέλη το σχέδιο δράσης προβλέπει την ηλεκτρονική διαβίβαση και διά-δοση των εθνικών κοινοποιήσεων των διαβουλεύσεων και των αξιολογήσεωντου αντικτύπου καθώς και τη στενότερη συνεργασία για τη microεταφορά της κοι-νοτικής νοmicroοθεσίας Συνεπώς η Επιτροπή απηύθυνε έκκληση για την απαραί-τητη συνεργασία του Κοινοβουλίου του Συmicroβουλίου και των κρατών microελώνΣτη συνέχεια ξεκίνησαν διοργανικές διαπραγmicroατεύσεις microε σκοπό να συναφθείmicroία διοργανική συmicroφωνία για την καλύτερη ρύθmicroιση (2)

20

(1) COM(2002) 278 (2) Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο της Σεβίλλης κάλεσε τα κοινοτικά όργανα να συνάψουν διοργανική συmicroφωνία πριν

από τα τέλη του 2002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

2 Από την πλευρά της η Επιτροπή έχει καταβάλει σηmicroαντικές προσπάθειες γιανα βελτιώσει την προετοιmicroασία των πρωτοβουλιών της ειδικότερα microέσω τουπλαισίου για τις διαβουλεύσεις microε το κοινό (βλέπε ανωτέρω) microέσω κατευθυ-ντήριων γραmicromicroών για τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης και του πλαισίου γιατην αξιολόγηση του αντικτύπου που θα έχουν οι προβλεπόmicroενες πρωτοβου-λίες Οι αρχές που στηρίζουν αυτές τις πρωτοβουλίες πρέπει να αποτελέσουναναπόσπαστο microέρος της καλής διοικητικής συmicroπεριφοράς τόσο για τα άλλακοινοτικά όργανα και τους οργανισmicroούς όσο και για τα κράτη microέλη

3 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα τη συλλογή και τη χρησιmicroοποίηση της εmicroπει-ρογνωmicroοσύνης (1) η Επιτροπή καθορίζει βασικές αρχές και εσωτερικές κατευ-θυντήριες γραmicromicroές για τις υπηρεσίες της όσον αφορά τη συλλογή και τη χρησι-microοποίηση των συmicroβουλών που παρέχουν οι εmicroπειρογνώmicroονες σε όλα τα στά-δια χάραξης των πολιτικών από την Επιτροπή Αυτή η πρωτοβουλία στηρίζε-ται στις υπάρχουσες ορθές πρακτικές εντός και εκτός της Επιτροπής και παρέ-χει ένα γενικό πλαίσιο για την προώθηση τέτοιων πρακτικών σε όλους τουςσχετικούς τοmicroείς Οι προτεινόmicroενες αρχές και κατευθυντήριες γραmicromicroές έχουνέναν διττό στόχο

bull να εξασφαλίσουν ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζητούν και χρησιmicroοποιούντην πιο κατάλληλη εmicroπειρογνωmicroοσύνη για να δηmicroιουργήσουν microία σταθερήγνωστική βάση για καλύτερες πολιτικές και

bull να εδραιώσουν στον τοmicroέα αυτόν τις βασικές αρχές της Επιτροπής δηλαδήτην ποιότητα τη διαφάνεια και την αποτελεσmicroατικότητα

Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές της Επιτροπής αφορούν τη συλλογή και τη χρήσηεmicroπειρογνωmicroοσύνης και τεχνογνωσίας microε την ευρύτερη έννοια των όρων καιόχι microόνον επιστηmicroονικής εmicroπειρογνωmicroοσύνης Οι εν λόγω κατευθυντήριεςγραmicromicroές θα εφαρmicroοστούν και στις διαβουλεύσεις που διεξάγονται microεταξύ τωνοmicroάδων εmicroπειρογνωmicroόνων που έχει συγκροτήσει η ίδια η Επιτροπή οι οποίεςόmicroως δεν συmicromicroετέχουν στις επίσηmicroες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που καθο-ρίζονται στη Συνθήκη ή στη θέσπιση του παράγωγου δικαίου Θα αρχίσουν ναισχύουν από το 2003 και θα υπόκεινται σε συνεχή εποπτεία καθώς και σε αξιο-λόγηση το τρίτο έτος ύστερα από την έναρξη ισχύος τους Όπως επισηmicroαίνε-ται στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή θα εξετά-σει κατά πόσον οι δικές της κατευθυντήριες γραmicromicroές θα microπορέσουν να αποτε-λέσουν τη βάση για microία κοινή προσέγγιση όλων των κοινοτικών οργάνων καιτων κρατών microελών στον τοmicroέα αυτόν

4 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα την αξιολόγηση του αντικτύπου (2) η Επιτροπήδεσmicroεύεται ―ξεκινώντας από το 2003― να διεξαγάγει σταδιακά αξιολογήσειςτου αντικτύπου όλων των σηmicroαντικών νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβου-λιών οι οποίες να καλύπτουν την αξιολόγηση του αντικτύπου στο ρυθmicroιστικόπεδίο αλλά και στη βιώσιmicroη ανάπτυξη (στους τοmicroείς της οικονοmicroίας της κοι-

21

(1) COM(2002) 713 (2) COM(2002) 276

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

νωνίας και του περιβάλλοντος) Η αξιολόγηση αυτή θα καταστήσει ευκολότε-ρη την απόφαση για την ενδεχόmicroενη ανάληψη δράσης σε κοινοτικό επίπεδοσύmicroφωνα microε τη Συνθήκη και το πρωτόκολλο περί εφαρmicroογής των αρχών τηςεπικουρικότητας και της αναλογικότητας ενώ παράλληλα θα βοηθήσει να βελ-τιωθεί η ποιότητα και η συνεκτικότητα των κοινοτικών πολιτικών

Η προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την αξιολόγηση του αντικτύπουσηmicroατοδοτεί microία σηmicroαντική στροφή προς microία νέα ρυθmicroιστική παιδεία η οποίαθα ενσωmicroατώνει όλες τις υπάρχουσες τοmicroεακές αξιολογήσεις του άmicroεσου καιτου έmicromicroεσου αντικτύπου των προτεινόmicroενων microέτρων σε ένα ενιαίο εργαλείοΑυτή τη στιγmicroή καταρτίζονται λεπτοmicroερείς κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη διε-ξαγωγή αυτών των αξιολογήσεων από τις υπηρεσίες της Επιτροπής

Η Επιτροπή έχει προτείνει και στα άλλα θεσmicroικά όργανα να αναλάβουν τη διε-ξαγωγή αξιολογήσεων όσον αφορά τον αντίκτυπο που ενδέχεται να έχουνσηmicroαντικές τροποποιήσεις στις προτάσεις της Επιτροπής Αυτό το θέmicroα εξετά-ζεται επί του παρόντος στο πλαίσιο των διαπραγmicroατεύσεων για microία διοργανι-κή συmicroφωνία σχετικά microε την καλύτερη ρύθmicroιση Ανάλογα η Επιτροπή κάλεσετα κράτη microέλη να διεξαγάγουν αξιολογήσεις του αντικτύπου έτσι ώστε να βελ-τιώσουν την ποιότητα των εθνικών microέτρων microεταφοράς ειδικότερα για τυχόνσυmicroπληρωmicroατικές διατάξεις που προστίθενται στις νοmicroοθετικές πράξεις καθώςκαι για τα microέτρα που κοινοποιούνται στην Επιτροπή δυνάmicroει της οδηγίας9834ΕΚ (1)

Μία συγκεκριmicroένη πρωτοβουλία που αποβλέπει στο να προσδιορίσει τον αντί-κτυπο των προτεινόmicroενων νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβουλιών είναι ηΕυρωπαϊκή ∆οκιmicroαστική Οmicroάδα των Επιχειρήσεων (European Business TestPanel) Με τη χρήση των microέσων που παρέχει η πρωτοβουλία της διαλογικήςχάραξης πολιτικής (IPM) και microε τη βοήθεια των κρατών microελών η Επιτροπήαυτή τη στιγmicroή συγκροτεί την εν λόγω δοκιmicroαστική οmicroάδα η οποία απαρτίζε-ται από 4 000 επιχειρήσεις όλων των microεγεθών και όλων των κλάδων

5 Το σχέδιο δράσης για την καλύτερη ρύθmicroιση έθεσε επίσης το ευρύτερο θέmicroατης επιλογής των κατάλληλων microέσων για την κοινοτική δράση για το οποίο ηΕπιτροπή επιφυλάσσεται του δικαιώmicroατός της να υποβάλλει συmicroπληρωmicroατι-κές προτάσεις ανάλογα microε την πρόοδο των εργασιών της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης (2)

Η Επιτροπή ανέφερε ότι οι κανονισmicroοί και οι οδηγίες πρέπει να χρησιmicroοποι-ούνται σύmicroφωνα microε το πνεύmicroα και το γράmicromicroα της συνθήκης για την ΕΚ οικανονισmicroοί πρέπει να χρησιmicroοποιούνται microόνον για δράση που απαιτεί οmicroοιό-microορφη εφαρmicroογή σε όλα τα κράτη microέλη οι οδηγίες σύmicroφωνα microε τον αρχικόορισmicroό τους στη Συνθήκη πρέπει να αποτελούν νοmicroοθετικό microέσο για τη θέσπι-ση νοmicroικού πλαισίου και στόχων προς επίτευξη

22

(1) Οδηγία 9834ΕΚ για την καθιέρωση microιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τοmicroέα των τεχνικών προτύπωνκαι κανονισmicroών

(2) COM(2002) 275

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή σκοπεύει να εξασφαλίσει στο βαθmicroό του δυνατού ότι οι οδηγίεςείναι γενικής φύσης και καλύπτουν τους στόχους τις περιόδους ισχύος και τιςουσιαστικές πτυχές της νοmicroοθεσίας Είναι ευθύνη του νοmicroοθέτη να αποφασίσειποια microορφή θα λάβουν αυτές οι ουσιαστικές πτυχές microε απόφαση πολιτικήςκαι να εξασφαλίσει ότι τα τεχνικά θέmicroατα και οι λεπτοmicroέρειες θα καθοριστούναπό τα σχετικά εκτελεστικά microέτρα Αυτός ο περιορισmicroός των οδηγιών microε τηνπρόθεση ―microεταξύ άλλων― να απλοποιηθεί η νοmicroοθεσία δεν πρέπει να θίξειτις νοmicroοθετικές εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίουαντίθετα θα τους δώσει τη δυνατότητα να συγκεντρωθούν στις θεmicroελιώδειςπτυχές της νοmicroοθέτησης

6 Στη Λευκή Βίβλο και στη συνέχεια στο σχέδιο δράσης της για καλύτερες ρυθ-microίσεις η Επιτροπή προτείνει να γίνεται microεγαλύτερη χρήση εναλλακτικών λύσε-ων αντί της παραδοσιακής νοmicroοθεσίας χωρίς να υπονοmicroεύονται οι διατάξειςτης Συνθήκης ή τα προνόmicroια του νοmicroοθέτη Υπενθυmicroίζει επίσης ότι η συνθήκηγια την ΕΚ προβλέπει ήδη ειδικές microορφές από κοινού ρύθmicroισης παραπέmicroπο-ντας στα άρθρα 138 και 139 της συνθήκης για την ΕΚ σύmicroφωνα microε τα οποία οικοινωνικοί εταίροι microπορούν να συνάπτουν νοmicroικά δεσmicroευτικές συmicroφωνίες σεκοινοτικό επίπεδο

Υπάρχουν αρκετά εργαλεία τα οποία microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν σε ειδικέςπεριπτώσεις για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης απλουστεύοντας ταυ-τόχρονα τις νοmicroοθετικές δραστηριότητες και την ίδια τη νοmicroοθεσία (από κοι-νού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοιχτή microέθοδος συντονισmicroού)

Στο πλαίσιο microιας νοmicroοθετικής πράξης η από κοινού ρύθmicroιση επιτρέπει τηνυλοποίηση των στόχων που καθορίζει ο νοmicroοθέτης microέσω microέτρων που εφαρmicroό-ζονται από δραστήριες και αναγνωρισmicroένες πλευρές στον εν λόγω τοmicroέα ΗΕπιτροπή παραmicroένει πεπεισmicroένη ότι η από κοινού ρύθmicroιση είναι microια επιλογήγια την εστίαση του νοmicroοθετικού έργου στα ουσιώδη στοιχεία και για τηναπλούστευση και βελτίωση της εφαρmicroογής ― που περιορίζεται από κριτήριαπου θα καθοριστούν σε microια microελλοντική διοργανική συmicroφωνία για καλύτερεςρυθmicroίσεις Η αυτορρύθmicroιση αφορά πολυάριθmicroες πρακτικές κοινούς κανόνεςδεοντολογικούς κώδικες και εθελοντικές συmicroφωνίες που οι οικονοmicroικοί φορείςοι κοινωνικοί παράγοντες οι ΜΚΟ και οι οργανωmicroένες οmicroάδες καθορίζουνεθελοντικά για τη ρύθmicroιση και οργάνωση των δραστηριοτήτων τους Αντίθεταmicroε την από κοινού ρύθmicroιση η αυτορρύθmicroιση δεν προϋποθέτει νοmicroοθετικήπράξη Η Επιτροπή έχει προτείνει κριτήρια και τρόπους χρήσης αυτών καιπαρόmicroοιων εναλλακτικών microέσων για την επιδίωξη των στόχων της Συνθήκηςκαι επί του παρόντος αποτελούν αντικείmicroενο διαπραγmicroατεύσεων για microια διορ-γανική συmicroφωνία Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε προσανατολισmicroούςγια το ρόλο της ανοικτής microεθόδου συντονισmicroού και στην Ετήσια ΣτρατηγικήΠολιτικής για το 2003 προσδοκεί να διεξάγει στρατηγική αξιολόγηση του κατάπόσο είναι αποτελεσmicroατική η microέθοδος στους τοmicroείς όπου εφαρmicroόστηκε αρχικά

7 Η Επιτροπή πρότεινε να γίνει σηmicroαντική προσπάθεια απλούστευσης τουσώmicroατος της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και microείωσης του όγκου της microε την υπο-

23

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

στήριξη του Συmicroβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Η Επιτροπήπροτείνει τα όργανα να καθορίσουν από κοινού ένα πρόγραmicromicroα για τηναπλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θα προσδιορίσει τουςτοmicroείς προτεραιότητας που χρειάζονται απλούστευση και θα ενηmicroερώσει ανά-λογα το νοmicroοθέτη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο τα οποία ωςνοmicroοθέτης θα πρέπει να εγκρίνουν τελικά τις προτάσεις για τις απλουστευmicroέ-νες νοmicroοθετικές πράξεις θα πρέπει να προσαρmicroόσουν τις microεθόδους εργασίαςτους για να επιτύχουν ταχύτερες και πιο αποτελεσmicroατικές διαδικασίες απλού-στευσης της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θεωρεί πολύ σηmicroαντικό ηδιοργανική συmicroφωνία για καλύτερες ρυθmicroίσεις να καλύπτει την άποψη αυτήκαι να ενσωmicroατώνει και να ενισχύει το συνεχιζόmicroενο έργο σχετικά microε το πρό-γραmicromicroα κωδικοποίησης που ξεκίνησε η Επιτροπή τον Νοέmicroβριο του 2001 (1)καθώς και το έργο για την αναδιατύπωση (2)

322 Καλύτερη εφαρmicroογή

1 Με βάση τη γενική περιγραφή των καλύτερων ρυθmicroίσεων και του επαναπροσ-διορισmicroού των πολιτικών και των οργάνων στη Λευκή Βίβλο καθώς και τιςπρωτοβουλίες της Επιτροπής για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή και καλύτερες πολιτι-κές η Επιτροπή ενέκρινε επίσης αρκετές σηmicroαντικές προτάσεις για την καλύ-τερη εφαρmicroογή της κοινοτικής δράσης

2 Το άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ παρέχει microια σηmicroαντική βάση για τονεκτελεστικό ρόλο της Επιτροπής Η εφαρmicroογή του που διέπεται από το συνα-φές παράγωγο δίκαιο για τους όρους άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτή-των [η επονοmicroαζόmicroενη laquoεπιτροπολογίαraquo (3)] έχει εποmicroένως ζωτική σηmicroασίαγια τις προσπάθειες επαναπροσδιορισmicroού των οργάνων και την επίτευξη τωνεπιθυmicroητών βελτιώσεων της νοmicroιmicroότητας της αποτελεσmicroατικότητας και τηςαξιοπιστίας της Κοινότητας

Η Επιτροπή υποστηρίζει στη Λευκή Βίβλο ότι ο στόχος του επαναπροσδιορι-σmicroού των οργάνων θα δικαιολογούσε την επανεξέταση εάν όχι την κατάργη-ση των υφιστάmicroενων διαδικασιών διαχείρισης και ρύθmicroισης Αυτό πρέπει νασυνδυαστεί microε τη νέα εξισορρόπηση των αρmicroοδιοτήτων των θεσmicroικών οργά-νων περιορίζοντας την Επιτροπή στην κύρια αρmicroοδιότητα της εκτελεστικήςνοmicroοθεσίας και την ενίσχυση της δυνατότητας των δύο κλάδων του κοινοτι-κού νοmicroοθέτη (Κοινοβούλιο και Συmicroβούλιο) να ελέγχουν την άσκηση των εκτε-λεστικών αρmicroοδιοτήτων της Επιτροπής τουλάχιστον στους τοmicroείς που υπόκει-νται σε διαδικασία συναπόφασης (άρθρο 251 της συνθήκης για την ΕΚ)

Σύmicroφωνα microε τους προσανατολισmicroούς αυτούς και διατηρώντας την πρόσβασηστην αναγκαία εmicroπειρογνωmicroοσύνη των εκπροσώπων των κρατών microελών η

24

(1) COM(2001) 645(2) ∆ιοργανική συmicroφωνία της 28ης Νοεmicroβρίου 2001 για microια πιο συστηmicroατοποιηmicroένη χρήση της τεχνικής της ανα-

διατύπωσης των νοmicroικών πράξεων ∆ηmicroοσιεύθηκε στην ΕΕ C 77 της 2832002 (σ 1-3)(3) Απόφαση 1999468EΚ του Συmicroβουλίου

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της απόφασης 1999468EΚ (1) του Συmicro-βουλίου Συγκεκριmicroένα προτείνει την αναθεώρηση της υφιστάmicroενης ρυθmicroιστι-κής διαδικασίας για την εφαρmicroογή microέτρων σύmicroφωνα microε τη διαδικασία συνα-πόφασης εισάγοντας δύο ξεχωριστές φάσεις Κατά την αρχική εκτελεστικήφάση η Επιτροπή θα υποβάλλει τα σχέδια microέτρων σε microια επιτροπή εκπροσώ-πων των κρατών microελών Εάν έως τη λήξη της προθεσmicroίας που θα καθοριστείαπό την Επιτροπή η επιτροπή εκφράσει αντίθεση στο σχέδιο microέτρου θα δοθείεπιπλέον χρόνος στην Επιτροπή για την εξεύρεση λύσης Το σχέδιο microέτρου τηςΕπιτροπής θα προωθηθεί στη συνέχεια κατά τη δεύτερη φάση ελέγχου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο Οποιοδήποτε από τα όργανααυτά εντός καθορισmicroένης προθεσmicroίας microπορεί να εκφράσει την αντίθεσή τουστο σχέδιο microέτρου εφαρmicroογής της Επιτροπής και στην περίπτωση αυτή η Επι-τροπή microπορεί είτε να υποβάλλει νοmicroοθετική πρόταση ή να προχωρήσει στηνέγκριση του microέτρου εφαρmicroογής ενδεχοmicroένως τροποποιηmicroένου σύmicroφωνα microε τιςθέσεις του Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η διαδικασία αυτή συmicroπληρώ-νεται microε microια επείγουσα διαδικασία που επιτρέπει τη θέση σε ισχύ των microέτρωνεφαρmicroογής προτού γίνουν οι έλεγχοι του νοmicroοθέτη Αυτή η αλλαγή των διαδι-κασιών laquoεπιτροπολογίαςraquo θα έχει microεταβατική φύση εν αναmicroονή ενός νέουσυστήmicroατος εκχώρησης εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων βάσει της αναθεώρησηςτων Συνθηκών (βλέπε το σηmicroείο 34)

3 Η Λευκή Βίβλος υποστήριξε ότι η δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών microεσαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς αρmicroοδιότητας θα βοηθούσε στη βελτίωση τουτρόπου εφαρmicroογής και επιβολής των κανόνων σε ολόκληρη την ΕΚ Προβλέ-ποντας ένα διαρκώς microεγαλύτερο ρόλο για τους ρυθmicroιστικούς οργανισmicroούς ηΛευκή Βίβλος πρότεινε ορισmicroένες προϋποθέσεις για τους οργανισmicroούς αυτούςκαι ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα υπέβαλε λεπτοmicroερές πλαίσιο για τη δηmicroι-ουργία τη λειτουργία και την εποπτεία των microελλοντικών ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση που καθορίζει τοπλαίσιο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (2) για να διευκολύνει τη δηmicroιουργίατων οργανισmicroών αυτών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ενότητα και την ακε-ραιότητα της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΚ Το λεπτοmicroερές πλαίσιοπροβλέπει κριτήρια για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (ιδρυτικήπράξη νοmicroική υπόσταση τόπος) τη λειτουργία τους (πεδίο αρmicroοδιοτήτωνδιευθυντικά όργανα καθεστώς του διευθυντή δυνατότητες προσφυγής διοι-κητικές και προϋπολογιστικές διαδικασίες) και τους microηχανισmicroούς της Κοινό-τητας για τον έλεγχο των οργανισmicroών αυτών (διοικητικοί πολιτικοί οικονοmicroι-κοί και νοmicroικοί έλεγχοι) Η Επιτροπή κάλεσε το Κοινοβούλιο και το Συmicroβού-λιο να επισηmicroοποιήσουν το πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών βάσει των αρχών που καθορίζονται στην ανακοίνωσή της

25

(1) COM(2002) 719(2) COM(2002) 718

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 15: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

ακών παραγόντων στη χάραξη των κοινοτικών πολιτικών και να ενθαρρύνουντη χρήση συmicroβατικών ρυθmicroίσεων microε τις περιφέρειες τους δήmicroους και τις κοι-νότητές τους χωρίς παράλληλα να θίγονται τα συνταγmicroατικά συστήmicroατά τους

2 Εκτός από τις ευρείες διαβουλεύσεις microε το κοινό η Επιτροπή στη Λευκή Βίβλογια την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση αναγνώρισε την ανάγκη να ενισχυθούν οισχέσεις microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης microέσα από τιςεθνικές και ευρωπαϊκές τους ενώσεις Σε αυτό το πλαίσιο οι υπηρεσίες της Επι-τροπής συντάσσουν έγγραφο εργασίας microε σκοπό να προσδιορίσουν εκείνα ταmicroέτρα που θα επιτρέψουν τη δηmicroιουργία δεσmicroών microε τις εθνικές και ευρωπαϊκέςενώσεις τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης και να καθορίσουν τόσο τηνεmicroβέλεια όσο και τις προϋποθέσεις ενός τέτοιου διαλόγου

Η Επιτροπή θα θέσει το εν λόγω έγγραφο στη διάθεση του κοινού στο ∆ιαδί-κτυο και θα το διαβιβάσει στις κυριότερες διαπεριφερειακές και τοπικές ενώ-σεις για να διατυπώσουν τη γνώmicroη τους όλα τα ενδιαφερόmicroενα microέρη Θα ζητη-θεί επίσης η γνώmicroη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της Επιτροπής των Περι-φερειών και των κρατών microελών Ύστερα από αυτό το στάδιο των διαβουλεύ-σεων η Επιτροπή θα είναι σε θέση κατά το πρώτο τρίmicroηνο του 2003 να εκδώ-σει ανακοίνωση η οποία θα τεθεί σε εφαρmicroογή από όλες τις υπηρεσίες της

3 Η Επιτροπή των Περιφερειών έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το microέρος τηςΛευκής Βίβλου που ασχολείται microε την περιφερειακή και την τοπική δηmicroοκρα-τία Η Λευκή Βίβλος αποτέλεσε αντικείmicroενο γνωmicroοδότησης τον Μάρτιο 2002στην οποία η Επιτροπή των Περιφερειών χαιρετίζει το έγγραφο αυτό microε ιδιαί-τερη αναφορά στα τmicroήmicroατα εκείνα που πραγmicroατεύονται την αποκέντρωση ήτη συνεργασία microε τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης Στηνίδια γνωmicroοδότηση η Επιτροπή των Περιφερειών αναφέρεται στις αλλαγές τωνmicroεθόδων εργασίας της που θα απαιτηθούν προκειmicroένου να είναι σε θέση ναδιαδραmicroατίσει έναν πιο ενεργό ρόλο στη διαmicroόρφωση της κοινοτικής δράσηςΗ Επιτροπή των Περιφερειών ζήτησε αφενός να της παραχωρηθούν ελεγκτι-κές αρmicroοδιότητες ώστε να microπορεί να επαληθεύει τη συmicromicroόρφωση ως προς τηναρχή της επικουρικότητας και αφετέρου να της δοθεί εντολή για να εποπτεύειτον αντίκτυπο των οδηγιών και των κανονισmicroών σε επίπεδο περιφερειακής καιτοπικής αυτοδιοίκησης Οι πρόεδροι των δύο οργάνων της Επιτροπής και τηςΕπιτροπής των Περιφερειών υπέγραψαν πρωτόκολλο συνεργασίας το οποίοαντικατοπτρίζοντας τις αρχές της διακυβέρνησης καθορίζει τις διαδικασίεςσυνεργασίας microεταξύ των δύο οργάνων Το εν λόγω πρωτόκολλο αποσκοπείστο να βελτιώσει την εκτέλεση των συmicroβουλευτικών καθηκόντων της Επιτρο-πής των Περιφερειών αυξάνοντας τη συmicromicroετοχή της στην πολιτική συζήτησηκαι τη συνεργασία σε θέmicroατα ενηmicroερωτικής και επικοινωνιακής πολιτικής

313 Τρίτος άξονας δράσης συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών Πιο αποτελεσmicroατικέςκαι πιο ανοικτές διαβουλεύσεις για τη διαmicroόρφωση των κοινοτικών πολιτικών

1 Η Λευκή Βίβλος απευθύνει έκκληση για microεγαλύτερη διαφάνεια και διαβου-λεύσεις microε τους συντελεστές της κοινωνίας των πολιτών κατά τη διαmicroόρφωση

15

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

των κοινοτικών πολιτικών Η προτεινόmicroενη συmicromicroετοχή και η γνωmicroοδότηση τηςκοινωνίας των πολιτών διαφέρει από τον διοργανικό διάλογο (microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο την Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επι-τροπή των Περιφερειών) και από τον κοινωνικό διάλογο microεταξύ των εργοδοτώνκαι των εργαζοmicroένων βάσει των άρθρων 137 έως 139 της συνθήκης για την ΕΚ

Λόγω του ιδιαίτερα αντιπροσωπευτικού χαρακτήρα τους οι συνδικαλιστικέςοργανώσεις και οι ενώσεις των εργοδοτών κατέχουν ιδιαίτερη θέση στη δια-microόρφωση της κοινωνικής πολιτικής Σε κοινοτικό επίπεδο η συνθήκη για τηνΕΚ απαιτεί από την Επιτροπή να ζητά τη γνώmicroη των εργοδοτών και των εργα-ζοmicroένων κατά την εκπόνηση προτάσεων στον τοmicroέα της κοινωνικής πολιτικήςΚάτω από ορισmicroένες συνθήκες τα δύο αυτά microέρη microπορούν να καταλήξουν σεδεσmicroευτικές συmicroφωνίες που στη συνέχεια microετατρέπονται σε κοινοτική νοmicroοθε-σία Αυτός ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων είναι καλά εδραιωmicroένος

2 Ως αποτέλεσmicroα του έργου για τη βελτίωση της διακυβέρνησης οι σχέσεις τηςΕπιτροπής microε την κοινωνία των πολιτών έχουν τώρα πλέον επισηmicroοποιηθεί καιείναι πιο διαφανείς Η Επιτροπή έχει υιοθετήσει γενικές αρχές και ελάχιστεςπροδιαγραφές για τις διαβουλεύσεις microε microη θεσmicroικά ενδιαφερόmicroενα microέρη (1)σε σχέση microε τις κυριότερες πρωτοβουλίες πολιτικής που προτείνει Οι ελάχιστεςαυτές προδιαγραφές θα ισχύσουν από το 2003 Αναmicroένεται ότι microε την εφαρmicroο-γή τους θα microπορούν όλοι οι ενδιαφερόmicroενοι παράγοντες να γνωρίζουν ακρι-βώς ποιος πρέπει να επικοινωνήσει microε ποιον όταν διαmicroορφώνεται microία νέαπολιτική έτσι ώστε όλα τα microέρη που επηρεάζονται από την πρόταση να συmicro-microετάσχουν περισσότερο και σε πιο δίκαιη βάση στη διαδικασία Η Επιτροπήθα εξασφαλίσει ότι οι πληροφορίες που χρειάζονται οι ενδιαφερόmicroενοι για ναδιατυπώσουν τα σχόλια και τις αντιδράσεις τους θα διατίθενται ευρέως σεπύλες πρόσβασης στο ∆ιαδίκτυο Οι ελάχιστες προδιαγραφές προβλέπουνmicroεταξύ άλλων microία περίοδο τουλάχιστον οκτώ εβδοmicroάδων για αντιδράσεις έναmicroηχανισmicroό επιβεβαίωσης της παραλαβής τους καθώς και την παρουσίαση στο∆ιαδίκτυο των αποτελεσmicroάτων των δηmicroόσιων αυτών διαβουλεύσεων

Ένα σχετικό συmicroβουλευτικό έγγραφο αποτέλεσε αντικείmicroενο δηmicroόσιων δια-βουλεύσεων microέχρι τις 31 Ιουλίου 2002 (2) Ως συνέπειά του η τελική δέσmicroη γενι-κών αρχών και ελάχιστων προδιαγραφών αποκτά σαφέστερη ευκρίνεια αλλάκαι συνδέεται στενά microε τις διαδικασίες αξιολόγησης του αντικτύπου της Επι-τροπής Επίσης αναλύονται λεπτοmicroερέστερα οι λειτουργικές συνέπειες αυτώντων γενικών αρχών και η χρήση κριτηρίων επιλογής για στοχοθετηmicroένες δια-βουλεύσεις Καθορίζοντας microία οmicroάδα-στόχο η Επιτροπή θα εξασφαλίσει ότιτα ενδιαφερόmicroενα microέρη θα έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν την άποψή τουςΑκόmicroα η Επιτροπή εξηγεί την προσέγγισή της η οποία συνίσταται στη microη ανά-πτυξη νοmicroικά δεσmicroευτικών διαδικασιών διαβούλευσης και στο σεβασmicroό τηςδιαχωριστικής γραmicromicroής microεταξύ των διαβουλεύσεων αυτών και των επίσηmicroωνδιαδικασιών λήψης αποφάσεων

16

(1) COM(2002) 704(2) COM(2002) 277 Τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης διατίθενται στην εξής διεύθυνση

httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

3 Η ιδέα της σύναψης πιο εκτεταmicroένων συmicroφωνιών σύmicroπραξης microε διάφορουςτοmicroείς της οργανωmicroένης κοινωνίας των πολιτών εξετάζεται ακόmicroα από τηνΕπιτροπή ∆εδοmicroένων των παρατηρήσεων που δέχθηκε κατά τις διαβουλεύ-σεις για τη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή προτιmicroά microια ρεαλιστική προσέγγιση microετην οποία να εξασφαλίζεται η επιτυχία της τήρησης γενικών προδιαγραφώνΠρέπει να υπενθυmicroιστεί ότι ο σκοπός αυτής της ενέργειας είναι διττός πρώτοννα επιτρέψει στην Επιτροπή να ζητήσει τη γνώmicroη των τοmicroέων-εταίρων της σεπιο ευρεία βάση από ότι απαιτούν οι ελάχιστες προδιαγραφές και δεύτεροννα ενθαρρύνει βάσει αυτών των συmicroφωνιών σύmicroπραξης τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών να κάνουν ορθολογικότερες τις εσωτερικές τους δοmicroέςνα δώσουν εγγυήσεις διαφάνειας και αντιπροσωπευτικότητας και να επιβεβαι-ώσουν την ικανότητά τους να microεταδίδουν πληροφορίες ή να διεξάγουν συζη-τήσεις στα κράτη microέλη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δήλωσε ότι προτιmicroά να microηδοθεί στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ένας ρόλος που είτε πλήρωςείτε εν microέρει ανήκει σε εκείνους που έχουν πολιτική ευθύνη και που εκλέγονταιmicroε καθολική ψηφοφορία Επίσης ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολι-τών εξέφρασαν την ανησυχία τους για το ότι έτσι θα καθιερωνόταν ένα de factoκαθεστώς προνοmicroιούχων ενώσεων

4 Η βάση δεδοmicroένων Coneccs (∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Κοινω-νία των Πολιτών) η οποία περιέχει πληροφορίες σχετικά microε τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο και microε τις διαδικα-σίες διαβούλευσης microεταξύ Επιτροπής και της κοινωνίας των πολιτών τέθηκεπλήρως σε λειτουργία τον Ιούνιο του 2002 Ο ιστοχώρος Coneccs στο ∆ιαδί-κτυο (1) παρέχει στο κοινό πληροφόρηση σχετικά microε τις microη κερδοσκοπικέςοργανώσεις που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς και σχετικά microε τις επι-τροπές και άλλους συmicroβουλευτικούς φορείς που χρησιmicroοποιεί η Επιτροπήκατά τις επίσηmicroες ή τις διαρθρωmicroένες διαβουλεύσεις της microε την κοινωνία τωνπολιτών Ο microόνος σκοπός του ευρετηρίου των οργανώσεων το οποίο καταρτί-στηκε σε εθελοντική βάση είναι να παρέχει πληροφορίες και όχι να χρησιmicroεύ-ει ως εργαλείο για την εξασφάλιση συγκατάθεσης Είναι ένα δυναmicroικό εργα-λείο που συνεχώς βελτιώνεται και το οποίο εντάχθηκε στην οργανωmicroένη συmicro-βουλευτική διαδικασία για τις ελάχιστες προδιαγραφές των διαβουλεύσεων microετην προϋπόθεση ότι δεν θα αποτελέσει σύστηmicroα διαπίστευσης ορισmicroένωνοργανώσεων ενώπιον της Επιτροπής

5 Εκτός από αυτό το γενικό εργαλείο υπάρχουν υπηρεσίες σε απευθείας σύν-δεση που απευθύνονται σε ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολιτών πουενδιαφέρονται ιδιαίτερα για ένα συγκεκριmicroένο θέmicroα (διεθνές εmicroπόριο εκπαί-δευση και πολιτισmicroός κλπ) Αυτές οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες δηmicroιουργήθηκαναπό τις διευθύνσεις της Επιτροπής που είναι αρmicroόδιες για την εκάστοτε σχετι-κή πολιτική

6 Η Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοι-νοτήτων υποδέχθηκε microε ικανοποίηση τη Λευκή Βίβλο Στη γνωmicroοδότησή της

17

(1) httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccs

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

του Μαρτίου 2002 microε θέmicroα τη Λευκή Βίβλο υπογράmicromicroισε την ύπαρξη στενούδεσmicroού microεταξύ του εν λόγω εγγράφου και της Συνέλευσης για το microέλλον τηςΈνωσης Η Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή τόνισε την ανάγκη να εξα-σφαλιστεί ότι τηρείται η οριζόντια και κάθετη επικουρικότητα και να καθορι-στούν κριτήρια microε τα οποία να εξασφαλίζεται ότι οι οργανώσεις της κοινωνίαςτων πολιτών είναι όντως αντιπροσωπευτικές Επίσης φρονεί ότι θα microπορούσεη ίδια να διαδραmicroατίσει κρίσιmicroο ρόλο στη διαmicroόρφωση και τη διάρθρωση τουδιαλόγου microε τους πολίτες και τονίζει τη σηmicroασία που έχει η αύξηση των πλη-ροφοριών που διατίθενται στους πολίτες σχετικά microε τα θεmicroελιώδη χαρακτηρι-στικά της Ένωσης καθώς και η microεγαλύτερη χρήση άλλων microέσων πλην τηςνοmicroοθεσίας Υπεγράφη πρωτόκολλο microε το οποίο η Επιτροπή και η ΕυρωπαϊκήΟικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή αναγνωρίζουν επίσηmicroα ότι στο πλαίσιοτης καθιέρωσης νέων microορφών διακυβέρνησης η ΕΟΚΕ είναι ιδιαίτερα κατάλ-ληλη ως microεσάζοντας microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της Ένωσης και της οργα-νωmicroένης κοινωνίας των πολιτών Ακόmicroα το πρωτόκολλο προβλέπει ρητά ότι ηΕπιτροπή πρέπει να καλεί την ΕΟΚΕ να διατυπώνει laquoδιερευνητικές γνωmicroοδο-τήσειςraquo και ότι αυτή η τελευταία πρέπει να εντείνει τις σχέσεις της microε την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών

314 Τέταρτος άξονας δράσης διασύνδεση microέσω δικτύων

1 Η Λευκή Βίβλος κατέγραψε και ανέλυσε σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδοτην αυξανόmicroενη κοινωνική και πολιτική σηmicroασία των δικτύων τα οποία νοού-νται ως σχέσεις ανταλλαγής και αλληλεπίδρασης microεταξύ ατόmicroων ήκαι οργα-νώσεων (κοινότητες αρχής περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης επιχει-ρήσεις διοικητικές υπηρεσίες ερευνητικά κέντρα κλπ) κατά τρόπο microη ιεραρ-χικό όπου ο κάθε συmicromicroετέχων είναι υπεύθυνος για microέρος των πόρων που απαι-τούνται για την επίτευξη του κοινού στόχου ως microέσο επαφής η ηλεκτρονικήεπικοινωνία προτιmicroάται ιδιαίτερα Συνεπώς η Επιτροπή είχε την πρόθεση ναδιαmicroορφώσει microια πιο συστηmicroατική και προορατική προσέγγιση για την εργασίαmicroε ορισmicroένα σηmicroαντικά δίκτυα έτσι ώστε να τους δώσει τη δυνατότητα να συmicro-microετάσχουν στη διαδικασία διαmicroόρφωσης των αποφάσεων και εφαρmicroογής τωνπολιτικών Παράλληλα προσπάθησε να εξετάσει πώς το πλαίσιο για τη δια-κρατική συνεργασία των τοπικών ή των περιφερειακών συντελεστών microπορείνα στηριχθεί καλύτερα σε επίπεδο ΕΕ microε σκοπό την υποβολή προτάσεων

2 Οι οικονοmicroικοί συντελεστές οργανώνονται όλο και περισσότερο σε δίκτυαγεγονός που έχει αναγνωρίσει η Επιτροπή Κατά γενικό κανόνα ζητείται ηγνώmicroη των οριζόντιων ευρωπαϊκών οmicroοσπονδιών για όλα τα ζητήmicroατα ενώ ηγνώmicroη των επαγγελmicroατικών οργανώσεων ζητείται microόνον για θέmicroατα που άπτο-νται του κλάδου τους Οι δίαυλοι που χρησιmicroοποιούνται από αυτές τις οργα-νώσεις για να συνδέουν τις εθνικές και τις τοπικές τους βάσεις είναι όλο καιπερισσότερο ηλεκτρονικοί λόγω του ότι αυτοί επιτρέπουν την προηγmicroένη δια-λογική συmicromicroετοχή Αυτή η διαλογική επικοινωνία προωθείται από τα εργαλείαπου η ίδια η Επιτροπή έχει θέσει στη διάθεση των διαφόρων συντελεστών

18

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή έχει διαmicroορφώσει την ηλεκτρονική πρωτοβουλία διαλογικήχάραξη πολιτικών (IPM) (1) για να δώσει τη δυνατότητα στους ενδιαφερόmicroε-νους παράγοντες να αντιδράσουν άmicroεσα σε απευθείας σύνδεση στις πληρο-φορίες και τις προτάσεις της Το δίκτυο των Ευρωπαϊκών Κέντρων Κατανα-λωτών (ECC Network) το οποίο συmicromicroετέχει στην πρωτοβουλία IPM είναισηmicroαντικός κόmicroβος επαφής microεταξύ της Επιτροπής και των ευρωπαίων κατα-ναλωτών Ο ρόλος του δικτύου αυτού είναι να βοηθά τους ευρωπαίους κατα-ναλωτές να ωφελούνται καλύτερα από την εσωτερική αγορά και να παρέχειστην Επιτροπή σηmicroαντικές επιτόπιες πληροφορίες Αυτή τη στιγmicroή το δίκτυοECC συνδέει 14 ευρωπαϊκά κέντρα καταναλωτών σε δώδεκα κράτη microέλη καιθα αναπτυχθεί περαιτέρω Το δίκτυο των ευρωπαϊκών κέντρων πληροφόρη-σης (Euro-info Centres) αποτελούmicroενο αυτή τη στιγmicroή από 258 κέντρα (ευρω-θυρίδες) τα οποία παρέχουν βοήθεια στις microικροmicroεσαίες επιχειρήσεις σε τοπικόεπίπεδο (εκ των οποίων 50 βρίσκονται στις υποψήφιες χώρες) λειτουργεί τόσοκάθετα προς τις δύο κατευθύνσεις (Βρυξέλλες ― τοπικό επίπεδο και αντί-στροφα) όσο και οριζόντια microεταξύ των εmicroπλεκόmicroενων εταίρων Αυτή η συνε-χής παροχή πληροφοριών που αφορούν ιδιαίτερα συγκεκριmicroένες περιπτώσειςσε αντιδιαστολή microε τη γενικότερη εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας θα βοηθήσει τηνεφαρmicroογή ή τον αναπροσδιορισmicroό των πολιτικών Οι πρωτοβουλίες που ανα-λαmicroβάνουν τα ίδια τα δίκτυα όπως η ετήσια Ηmicroέρα Χωρίς Αυτοκίνητο ή οιNetdays στα σχολεία γνωρίζουν όλο και microεγαλύτερη επιτυχία

3 Η Επιτροπή έχει εγκρίνει ένα σχέδιο δράσης ως συνέχεια του σχεδίου eEurope2002 το οποίο ονοmicroάζεται eEurope 2005 και αποσκοπεί στο να ενθαρρύνει τιςασφαλείς υπηρεσίες εφαρmicroογές και τα περιεχόmicroενα βάσει microιας ευρύτερα δια-δεδοmicroένης και ασφαλούς υποδοmicroής ευρείας ζώνης ενώ παράλληλα εξασφαλί-ζει τη συmicromicroετοχή όλων των πολιτών στην κοινωνία της πληροφορίας

4 Παράλληλα microε την παροχή οικονοmicroικής ενίσχυσης στις εφαρmicroογές Solvit καιIPM το πρόγραmicromicroα laquoΑνταλλαγή δεδοmicroένων microεταξύ διοικήσεωνraquo (ή IDA)διαmicroόρφωσε microία υπηρεσία που απευθύνεται στο κοινό την Πύλη πρόσβασηςστις διοικητικές υπηρεσίες της ΕΕ η οποία βρίσκεται σε δοκιmicroαστικό στάδιοΦιλοδοξώντας να στηρίξει τις εθνικές διοικητικές υπηρεσίες στην προσπάθειάτους να παράσχουν υπηρεσίες οι οποίες να ενέχουν microία διακρατική διάστασησε απευθείας σύνδεση η πύλη αυτή σκοπεύει να αποτελέσει ένα ενιαίο σηmicroείοπρόσβασης για όλες τις διαθέσιmicroες πληροφορίες και υπηρεσίες προς το κοινόέτσι ώστε να βοηθήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης στις δια-κρατικές τους συναλλαγές

32 Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Έχει σηmicroειωθεί ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά τις δεσmicroεύσεις της ΛευκήςΒίβλου για καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα Η Επιτροπή έχει

19

(1) httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

αναλάβει πρωτοβουλίες που αποβλέπουν σε βελτιώσεις του κύκλου χάραξης τηςπολιτικής σχεδιασmicroός της πολιτικής επιλογή των microέσων ρυθmicroιστική εφαρmicroογήκαι επιβολή τους Για την ανάληψη αυτών των πρωτοβουλιών η Επιτροπή ενθαρ-ρύνθηκε και εmicroπνεύστηκε από το σηmicroαντικό έργο που έχει επιτελεστεί από τακράτη microέλη και τις διεθνείς οργανώσεις καθώς και από τη γενικότερη θετική αντί-δραση των ενδιαφερόmicroενων microερών όσον αφορά τις βασικές γραmicromicroές της ΛευκήςΒίβλου

321 Καλύτερη ρύθmicroιση

1 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε τον Ιούνιο2002 ένα ευρύ σχέδιο δράσης για την απλούστευση και τη βελτίωση του ρυθ-microιστικού περιβάλλοντος (1) microε τον γενικότερο στόχο να αναπτύξει microια νέακοινή νοmicroοθετική παιδεία στο εσωτερικό της ΕΕ Το σχέδιο δράσης για τηνκαλύτερη ρύθmicroιση αντλεί ιδέες από τη Λευκή Βίβλο και αναπτύσσει πρωτο-βουλίες που αφορούν microεταξύ άλλων την καλύτερη χάραξη των πολιτικών ηοποία θα επιτευχθεί microε τη βελτίωση των υπαρχουσών διαδικασιών διαβούλευ-σης και αξιολόγησης του αντικτύπου την επέκταση της εmicroβέλειας των διαφό-ρων microέσων χάραξης και εφαρmicroογής των πολιτικών τον περιορισmicroό των προ-τάσεων σε θέmicroατα ουσίας (προβλέποντας παράλληλα microεγαλύτερες δυνατότη-τες για τα εκτελεστικά microέτρα που θα συmicroπληρώνουν τις τεχνικές λεπτοmicroέρειες)και την έναρξη προγράmicromicroατος για την απλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθε-σίας

Το εν λόγω σχέδιο δράσης περιλαmicroβάνει ενέργειες microε τις οποίες θα εξασφαλι-στεί η αποτελεσmicroατική microεταφορά και εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας από τα κράτηmicroέλη Επιπλέον προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο νααναλάβουν ενέργειες microε την ιδιότητά τους ως κοινοτικών νοmicroοθετών Ακόmicroασυστήνει τη στενή νοmicroοθετική συνεργασία microεταξύ των οργάνων την ετήσιααξιολόγηση της ποιότητας της νοmicroοθεσίας και την καλύτερη δηmicroόσια πρόσβα-ση στην προτεινόmicroενη και την εγκριθείσα νοmicroοθεσία microέσω της ηλεκτρονικήςπύλης EUR-Lex την καταλληλότερη χρήση των νοmicroοθετικών microέσων τηναπλοποίηση και τη microείωση του όγκου της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και τέλος τηνεξασφάλιση της ποιότητας της εγκρινόmicroενης νοmicroοθεσίας Όσον αφορά τακράτη microέλη το σχέδιο δράσης προβλέπει την ηλεκτρονική διαβίβαση και διά-δοση των εθνικών κοινοποιήσεων των διαβουλεύσεων και των αξιολογήσεωντου αντικτύπου καθώς και τη στενότερη συνεργασία για τη microεταφορά της κοι-νοτικής νοmicroοθεσίας Συνεπώς η Επιτροπή απηύθυνε έκκληση για την απαραί-τητη συνεργασία του Κοινοβουλίου του Συmicroβουλίου και των κρατών microελώνΣτη συνέχεια ξεκίνησαν διοργανικές διαπραγmicroατεύσεις microε σκοπό να συναφθείmicroία διοργανική συmicroφωνία για την καλύτερη ρύθmicroιση (2)

20

(1) COM(2002) 278 (2) Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο της Σεβίλλης κάλεσε τα κοινοτικά όργανα να συνάψουν διοργανική συmicroφωνία πριν

από τα τέλη του 2002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

2 Από την πλευρά της η Επιτροπή έχει καταβάλει σηmicroαντικές προσπάθειες γιανα βελτιώσει την προετοιmicroασία των πρωτοβουλιών της ειδικότερα microέσω τουπλαισίου για τις διαβουλεύσεις microε το κοινό (βλέπε ανωτέρω) microέσω κατευθυ-ντήριων γραmicromicroών για τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης και του πλαισίου γιατην αξιολόγηση του αντικτύπου που θα έχουν οι προβλεπόmicroενες πρωτοβου-λίες Οι αρχές που στηρίζουν αυτές τις πρωτοβουλίες πρέπει να αποτελέσουναναπόσπαστο microέρος της καλής διοικητικής συmicroπεριφοράς τόσο για τα άλλακοινοτικά όργανα και τους οργανισmicroούς όσο και για τα κράτη microέλη

3 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα τη συλλογή και τη χρησιmicroοποίηση της εmicroπει-ρογνωmicroοσύνης (1) η Επιτροπή καθορίζει βασικές αρχές και εσωτερικές κατευ-θυντήριες γραmicromicroές για τις υπηρεσίες της όσον αφορά τη συλλογή και τη χρησι-microοποίηση των συmicroβουλών που παρέχουν οι εmicroπειρογνώmicroονες σε όλα τα στά-δια χάραξης των πολιτικών από την Επιτροπή Αυτή η πρωτοβουλία στηρίζε-ται στις υπάρχουσες ορθές πρακτικές εντός και εκτός της Επιτροπής και παρέ-χει ένα γενικό πλαίσιο για την προώθηση τέτοιων πρακτικών σε όλους τουςσχετικούς τοmicroείς Οι προτεινόmicroενες αρχές και κατευθυντήριες γραmicromicroές έχουνέναν διττό στόχο

bull να εξασφαλίσουν ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζητούν και χρησιmicroοποιούντην πιο κατάλληλη εmicroπειρογνωmicroοσύνη για να δηmicroιουργήσουν microία σταθερήγνωστική βάση για καλύτερες πολιτικές και

bull να εδραιώσουν στον τοmicroέα αυτόν τις βασικές αρχές της Επιτροπής δηλαδήτην ποιότητα τη διαφάνεια και την αποτελεσmicroατικότητα

Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές της Επιτροπής αφορούν τη συλλογή και τη χρήσηεmicroπειρογνωmicroοσύνης και τεχνογνωσίας microε την ευρύτερη έννοια των όρων καιόχι microόνον επιστηmicroονικής εmicroπειρογνωmicroοσύνης Οι εν λόγω κατευθυντήριεςγραmicromicroές θα εφαρmicroοστούν και στις διαβουλεύσεις που διεξάγονται microεταξύ τωνοmicroάδων εmicroπειρογνωmicroόνων που έχει συγκροτήσει η ίδια η Επιτροπή οι οποίεςόmicroως δεν συmicromicroετέχουν στις επίσηmicroες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που καθο-ρίζονται στη Συνθήκη ή στη θέσπιση του παράγωγου δικαίου Θα αρχίσουν ναισχύουν από το 2003 και θα υπόκεινται σε συνεχή εποπτεία καθώς και σε αξιο-λόγηση το τρίτο έτος ύστερα από την έναρξη ισχύος τους Όπως επισηmicroαίνε-ται στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή θα εξετά-σει κατά πόσον οι δικές της κατευθυντήριες γραmicromicroές θα microπορέσουν να αποτε-λέσουν τη βάση για microία κοινή προσέγγιση όλων των κοινοτικών οργάνων καιτων κρατών microελών στον τοmicroέα αυτόν

4 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα την αξιολόγηση του αντικτύπου (2) η Επιτροπήδεσmicroεύεται ―ξεκινώντας από το 2003― να διεξαγάγει σταδιακά αξιολογήσειςτου αντικτύπου όλων των σηmicroαντικών νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβου-λιών οι οποίες να καλύπτουν την αξιολόγηση του αντικτύπου στο ρυθmicroιστικόπεδίο αλλά και στη βιώσιmicroη ανάπτυξη (στους τοmicroείς της οικονοmicroίας της κοι-

21

(1) COM(2002) 713 (2) COM(2002) 276

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

νωνίας και του περιβάλλοντος) Η αξιολόγηση αυτή θα καταστήσει ευκολότε-ρη την απόφαση για την ενδεχόmicroενη ανάληψη δράσης σε κοινοτικό επίπεδοσύmicroφωνα microε τη Συνθήκη και το πρωτόκολλο περί εφαρmicroογής των αρχών τηςεπικουρικότητας και της αναλογικότητας ενώ παράλληλα θα βοηθήσει να βελ-τιωθεί η ποιότητα και η συνεκτικότητα των κοινοτικών πολιτικών

Η προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την αξιολόγηση του αντικτύπουσηmicroατοδοτεί microία σηmicroαντική στροφή προς microία νέα ρυθmicroιστική παιδεία η οποίαθα ενσωmicroατώνει όλες τις υπάρχουσες τοmicroεακές αξιολογήσεις του άmicroεσου καιτου έmicromicroεσου αντικτύπου των προτεινόmicroενων microέτρων σε ένα ενιαίο εργαλείοΑυτή τη στιγmicroή καταρτίζονται λεπτοmicroερείς κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη διε-ξαγωγή αυτών των αξιολογήσεων από τις υπηρεσίες της Επιτροπής

Η Επιτροπή έχει προτείνει και στα άλλα θεσmicroικά όργανα να αναλάβουν τη διε-ξαγωγή αξιολογήσεων όσον αφορά τον αντίκτυπο που ενδέχεται να έχουνσηmicroαντικές τροποποιήσεις στις προτάσεις της Επιτροπής Αυτό το θέmicroα εξετά-ζεται επί του παρόντος στο πλαίσιο των διαπραγmicroατεύσεων για microία διοργανι-κή συmicroφωνία σχετικά microε την καλύτερη ρύθmicroιση Ανάλογα η Επιτροπή κάλεσετα κράτη microέλη να διεξαγάγουν αξιολογήσεις του αντικτύπου έτσι ώστε να βελ-τιώσουν την ποιότητα των εθνικών microέτρων microεταφοράς ειδικότερα για τυχόνσυmicroπληρωmicroατικές διατάξεις που προστίθενται στις νοmicroοθετικές πράξεις καθώςκαι για τα microέτρα που κοινοποιούνται στην Επιτροπή δυνάmicroει της οδηγίας9834ΕΚ (1)

Μία συγκεκριmicroένη πρωτοβουλία που αποβλέπει στο να προσδιορίσει τον αντί-κτυπο των προτεινόmicroενων νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβουλιών είναι ηΕυρωπαϊκή ∆οκιmicroαστική Οmicroάδα των Επιχειρήσεων (European Business TestPanel) Με τη χρήση των microέσων που παρέχει η πρωτοβουλία της διαλογικήςχάραξης πολιτικής (IPM) και microε τη βοήθεια των κρατών microελών η Επιτροπήαυτή τη στιγmicroή συγκροτεί την εν λόγω δοκιmicroαστική οmicroάδα η οποία απαρτίζε-ται από 4 000 επιχειρήσεις όλων των microεγεθών και όλων των κλάδων

5 Το σχέδιο δράσης για την καλύτερη ρύθmicroιση έθεσε επίσης το ευρύτερο θέmicroατης επιλογής των κατάλληλων microέσων για την κοινοτική δράση για το οποίο ηΕπιτροπή επιφυλάσσεται του δικαιώmicroατός της να υποβάλλει συmicroπληρωmicroατι-κές προτάσεις ανάλογα microε την πρόοδο των εργασιών της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης (2)

Η Επιτροπή ανέφερε ότι οι κανονισmicroοί και οι οδηγίες πρέπει να χρησιmicroοποι-ούνται σύmicroφωνα microε το πνεύmicroα και το γράmicromicroα της συνθήκης για την ΕΚ οικανονισmicroοί πρέπει να χρησιmicroοποιούνται microόνον για δράση που απαιτεί οmicroοιό-microορφη εφαρmicroογή σε όλα τα κράτη microέλη οι οδηγίες σύmicroφωνα microε τον αρχικόορισmicroό τους στη Συνθήκη πρέπει να αποτελούν νοmicroοθετικό microέσο για τη θέσπι-ση νοmicroικού πλαισίου και στόχων προς επίτευξη

22

(1) Οδηγία 9834ΕΚ για την καθιέρωση microιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τοmicroέα των τεχνικών προτύπωνκαι κανονισmicroών

(2) COM(2002) 275

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή σκοπεύει να εξασφαλίσει στο βαθmicroό του δυνατού ότι οι οδηγίεςείναι γενικής φύσης και καλύπτουν τους στόχους τις περιόδους ισχύος και τιςουσιαστικές πτυχές της νοmicroοθεσίας Είναι ευθύνη του νοmicroοθέτη να αποφασίσειποια microορφή θα λάβουν αυτές οι ουσιαστικές πτυχές microε απόφαση πολιτικήςκαι να εξασφαλίσει ότι τα τεχνικά θέmicroατα και οι λεπτοmicroέρειες θα καθοριστούναπό τα σχετικά εκτελεστικά microέτρα Αυτός ο περιορισmicroός των οδηγιών microε τηνπρόθεση ―microεταξύ άλλων― να απλοποιηθεί η νοmicroοθεσία δεν πρέπει να θίξειτις νοmicroοθετικές εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίουαντίθετα θα τους δώσει τη δυνατότητα να συγκεντρωθούν στις θεmicroελιώδειςπτυχές της νοmicroοθέτησης

6 Στη Λευκή Βίβλο και στη συνέχεια στο σχέδιο δράσης της για καλύτερες ρυθ-microίσεις η Επιτροπή προτείνει να γίνεται microεγαλύτερη χρήση εναλλακτικών λύσε-ων αντί της παραδοσιακής νοmicroοθεσίας χωρίς να υπονοmicroεύονται οι διατάξειςτης Συνθήκης ή τα προνόmicroια του νοmicroοθέτη Υπενθυmicroίζει επίσης ότι η συνθήκηγια την ΕΚ προβλέπει ήδη ειδικές microορφές από κοινού ρύθmicroισης παραπέmicroπο-ντας στα άρθρα 138 και 139 της συνθήκης για την ΕΚ σύmicroφωνα microε τα οποία οικοινωνικοί εταίροι microπορούν να συνάπτουν νοmicroικά δεσmicroευτικές συmicroφωνίες σεκοινοτικό επίπεδο

Υπάρχουν αρκετά εργαλεία τα οποία microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν σε ειδικέςπεριπτώσεις για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης απλουστεύοντας ταυ-τόχρονα τις νοmicroοθετικές δραστηριότητες και την ίδια τη νοmicroοθεσία (από κοι-νού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοιχτή microέθοδος συντονισmicroού)

Στο πλαίσιο microιας νοmicroοθετικής πράξης η από κοινού ρύθmicroιση επιτρέπει τηνυλοποίηση των στόχων που καθορίζει ο νοmicroοθέτης microέσω microέτρων που εφαρmicroό-ζονται από δραστήριες και αναγνωρισmicroένες πλευρές στον εν λόγω τοmicroέα ΗΕπιτροπή παραmicroένει πεπεισmicroένη ότι η από κοινού ρύθmicroιση είναι microια επιλογήγια την εστίαση του νοmicroοθετικού έργου στα ουσιώδη στοιχεία και για τηναπλούστευση και βελτίωση της εφαρmicroογής ― που περιορίζεται από κριτήριαπου θα καθοριστούν σε microια microελλοντική διοργανική συmicroφωνία για καλύτερεςρυθmicroίσεις Η αυτορρύθmicroιση αφορά πολυάριθmicroες πρακτικές κοινούς κανόνεςδεοντολογικούς κώδικες και εθελοντικές συmicroφωνίες που οι οικονοmicroικοί φορείςοι κοινωνικοί παράγοντες οι ΜΚΟ και οι οργανωmicroένες οmicroάδες καθορίζουνεθελοντικά για τη ρύθmicroιση και οργάνωση των δραστηριοτήτων τους Αντίθεταmicroε την από κοινού ρύθmicroιση η αυτορρύθmicroιση δεν προϋποθέτει νοmicroοθετικήπράξη Η Επιτροπή έχει προτείνει κριτήρια και τρόπους χρήσης αυτών καιπαρόmicroοιων εναλλακτικών microέσων για την επιδίωξη των στόχων της Συνθήκηςκαι επί του παρόντος αποτελούν αντικείmicroενο διαπραγmicroατεύσεων για microια διορ-γανική συmicroφωνία Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε προσανατολισmicroούςγια το ρόλο της ανοικτής microεθόδου συντονισmicroού και στην Ετήσια ΣτρατηγικήΠολιτικής για το 2003 προσδοκεί να διεξάγει στρατηγική αξιολόγηση του κατάπόσο είναι αποτελεσmicroατική η microέθοδος στους τοmicroείς όπου εφαρmicroόστηκε αρχικά

7 Η Επιτροπή πρότεινε να γίνει σηmicroαντική προσπάθεια απλούστευσης τουσώmicroατος της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και microείωσης του όγκου της microε την υπο-

23

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

στήριξη του Συmicroβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Η Επιτροπήπροτείνει τα όργανα να καθορίσουν από κοινού ένα πρόγραmicromicroα για τηναπλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θα προσδιορίσει τουςτοmicroείς προτεραιότητας που χρειάζονται απλούστευση και θα ενηmicroερώσει ανά-λογα το νοmicroοθέτη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο τα οποία ωςνοmicroοθέτης θα πρέπει να εγκρίνουν τελικά τις προτάσεις για τις απλουστευmicroέ-νες νοmicroοθετικές πράξεις θα πρέπει να προσαρmicroόσουν τις microεθόδους εργασίαςτους για να επιτύχουν ταχύτερες και πιο αποτελεσmicroατικές διαδικασίες απλού-στευσης της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θεωρεί πολύ σηmicroαντικό ηδιοργανική συmicroφωνία για καλύτερες ρυθmicroίσεις να καλύπτει την άποψη αυτήκαι να ενσωmicroατώνει και να ενισχύει το συνεχιζόmicroενο έργο σχετικά microε το πρό-γραmicromicroα κωδικοποίησης που ξεκίνησε η Επιτροπή τον Νοέmicroβριο του 2001 (1)καθώς και το έργο για την αναδιατύπωση (2)

322 Καλύτερη εφαρmicroογή

1 Με βάση τη γενική περιγραφή των καλύτερων ρυθmicroίσεων και του επαναπροσ-διορισmicroού των πολιτικών και των οργάνων στη Λευκή Βίβλο καθώς και τιςπρωτοβουλίες της Επιτροπής για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή και καλύτερες πολιτι-κές η Επιτροπή ενέκρινε επίσης αρκετές σηmicroαντικές προτάσεις για την καλύ-τερη εφαρmicroογή της κοινοτικής δράσης

2 Το άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ παρέχει microια σηmicroαντική βάση για τονεκτελεστικό ρόλο της Επιτροπής Η εφαρmicroογή του που διέπεται από το συνα-φές παράγωγο δίκαιο για τους όρους άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτή-των [η επονοmicroαζόmicroενη laquoεπιτροπολογίαraquo (3)] έχει εποmicroένως ζωτική σηmicroασίαγια τις προσπάθειες επαναπροσδιορισmicroού των οργάνων και την επίτευξη τωνεπιθυmicroητών βελτιώσεων της νοmicroιmicroότητας της αποτελεσmicroατικότητας και τηςαξιοπιστίας της Κοινότητας

Η Επιτροπή υποστηρίζει στη Λευκή Βίβλο ότι ο στόχος του επαναπροσδιορι-σmicroού των οργάνων θα δικαιολογούσε την επανεξέταση εάν όχι την κατάργη-ση των υφιστάmicroενων διαδικασιών διαχείρισης και ρύθmicroισης Αυτό πρέπει νασυνδυαστεί microε τη νέα εξισορρόπηση των αρmicroοδιοτήτων των θεσmicroικών οργά-νων περιορίζοντας την Επιτροπή στην κύρια αρmicroοδιότητα της εκτελεστικήςνοmicroοθεσίας και την ενίσχυση της δυνατότητας των δύο κλάδων του κοινοτι-κού νοmicroοθέτη (Κοινοβούλιο και Συmicroβούλιο) να ελέγχουν την άσκηση των εκτε-λεστικών αρmicroοδιοτήτων της Επιτροπής τουλάχιστον στους τοmicroείς που υπόκει-νται σε διαδικασία συναπόφασης (άρθρο 251 της συνθήκης για την ΕΚ)

Σύmicroφωνα microε τους προσανατολισmicroούς αυτούς και διατηρώντας την πρόσβασηστην αναγκαία εmicroπειρογνωmicroοσύνη των εκπροσώπων των κρατών microελών η

24

(1) COM(2001) 645(2) ∆ιοργανική συmicroφωνία της 28ης Νοεmicroβρίου 2001 για microια πιο συστηmicroατοποιηmicroένη χρήση της τεχνικής της ανα-

διατύπωσης των νοmicroικών πράξεων ∆ηmicroοσιεύθηκε στην ΕΕ C 77 της 2832002 (σ 1-3)(3) Απόφαση 1999468EΚ του Συmicroβουλίου

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της απόφασης 1999468EΚ (1) του Συmicro-βουλίου Συγκεκριmicroένα προτείνει την αναθεώρηση της υφιστάmicroενης ρυθmicroιστι-κής διαδικασίας για την εφαρmicroογή microέτρων σύmicroφωνα microε τη διαδικασία συνα-πόφασης εισάγοντας δύο ξεχωριστές φάσεις Κατά την αρχική εκτελεστικήφάση η Επιτροπή θα υποβάλλει τα σχέδια microέτρων σε microια επιτροπή εκπροσώ-πων των κρατών microελών Εάν έως τη λήξη της προθεσmicroίας που θα καθοριστείαπό την Επιτροπή η επιτροπή εκφράσει αντίθεση στο σχέδιο microέτρου θα δοθείεπιπλέον χρόνος στην Επιτροπή για την εξεύρεση λύσης Το σχέδιο microέτρου τηςΕπιτροπής θα προωθηθεί στη συνέχεια κατά τη δεύτερη φάση ελέγχου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο Οποιοδήποτε από τα όργανααυτά εντός καθορισmicroένης προθεσmicroίας microπορεί να εκφράσει την αντίθεσή τουστο σχέδιο microέτρου εφαρmicroογής της Επιτροπής και στην περίπτωση αυτή η Επι-τροπή microπορεί είτε να υποβάλλει νοmicroοθετική πρόταση ή να προχωρήσει στηνέγκριση του microέτρου εφαρmicroογής ενδεχοmicroένως τροποποιηmicroένου σύmicroφωνα microε τιςθέσεις του Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η διαδικασία αυτή συmicroπληρώ-νεται microε microια επείγουσα διαδικασία που επιτρέπει τη θέση σε ισχύ των microέτρωνεφαρmicroογής προτού γίνουν οι έλεγχοι του νοmicroοθέτη Αυτή η αλλαγή των διαδι-κασιών laquoεπιτροπολογίαςraquo θα έχει microεταβατική φύση εν αναmicroονή ενός νέουσυστήmicroατος εκχώρησης εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων βάσει της αναθεώρησηςτων Συνθηκών (βλέπε το σηmicroείο 34)

3 Η Λευκή Βίβλος υποστήριξε ότι η δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών microεσαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς αρmicroοδιότητας θα βοηθούσε στη βελτίωση τουτρόπου εφαρmicroογής και επιβολής των κανόνων σε ολόκληρη την ΕΚ Προβλέ-ποντας ένα διαρκώς microεγαλύτερο ρόλο για τους ρυθmicroιστικούς οργανισmicroούς ηΛευκή Βίβλος πρότεινε ορισmicroένες προϋποθέσεις για τους οργανισmicroούς αυτούςκαι ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα υπέβαλε λεπτοmicroερές πλαίσιο για τη δηmicroι-ουργία τη λειτουργία και την εποπτεία των microελλοντικών ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση που καθορίζει τοπλαίσιο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (2) για να διευκολύνει τη δηmicroιουργίατων οργανισmicroών αυτών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ενότητα και την ακε-ραιότητα της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΚ Το λεπτοmicroερές πλαίσιοπροβλέπει κριτήρια για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (ιδρυτικήπράξη νοmicroική υπόσταση τόπος) τη λειτουργία τους (πεδίο αρmicroοδιοτήτωνδιευθυντικά όργανα καθεστώς του διευθυντή δυνατότητες προσφυγής διοι-κητικές και προϋπολογιστικές διαδικασίες) και τους microηχανισmicroούς της Κοινό-τητας για τον έλεγχο των οργανισmicroών αυτών (διοικητικοί πολιτικοί οικονοmicroι-κοί και νοmicroικοί έλεγχοι) Η Επιτροπή κάλεσε το Κοινοβούλιο και το Συmicroβού-λιο να επισηmicroοποιήσουν το πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών βάσει των αρχών που καθορίζονται στην ανακοίνωσή της

25

(1) COM(2002) 719(2) COM(2002) 718

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 16: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

των κοινοτικών πολιτικών Η προτεινόmicroενη συmicromicroετοχή και η γνωmicroοδότηση τηςκοινωνίας των πολιτών διαφέρει από τον διοργανικό διάλογο (microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο την Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επι-τροπή των Περιφερειών) και από τον κοινωνικό διάλογο microεταξύ των εργοδοτώνκαι των εργαζοmicroένων βάσει των άρθρων 137 έως 139 της συνθήκης για την ΕΚ

Λόγω του ιδιαίτερα αντιπροσωπευτικού χαρακτήρα τους οι συνδικαλιστικέςοργανώσεις και οι ενώσεις των εργοδοτών κατέχουν ιδιαίτερη θέση στη δια-microόρφωση της κοινωνικής πολιτικής Σε κοινοτικό επίπεδο η συνθήκη για τηνΕΚ απαιτεί από την Επιτροπή να ζητά τη γνώmicroη των εργοδοτών και των εργα-ζοmicroένων κατά την εκπόνηση προτάσεων στον τοmicroέα της κοινωνικής πολιτικήςΚάτω από ορισmicroένες συνθήκες τα δύο αυτά microέρη microπορούν να καταλήξουν σεδεσmicroευτικές συmicroφωνίες που στη συνέχεια microετατρέπονται σε κοινοτική νοmicroοθε-σία Αυτός ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων είναι καλά εδραιωmicroένος

2 Ως αποτέλεσmicroα του έργου για τη βελτίωση της διακυβέρνησης οι σχέσεις τηςΕπιτροπής microε την κοινωνία των πολιτών έχουν τώρα πλέον επισηmicroοποιηθεί καιείναι πιο διαφανείς Η Επιτροπή έχει υιοθετήσει γενικές αρχές και ελάχιστεςπροδιαγραφές για τις διαβουλεύσεις microε microη θεσmicroικά ενδιαφερόmicroενα microέρη (1)σε σχέση microε τις κυριότερες πρωτοβουλίες πολιτικής που προτείνει Οι ελάχιστεςαυτές προδιαγραφές θα ισχύσουν από το 2003 Αναmicroένεται ότι microε την εφαρmicroο-γή τους θα microπορούν όλοι οι ενδιαφερόmicroενοι παράγοντες να γνωρίζουν ακρι-βώς ποιος πρέπει να επικοινωνήσει microε ποιον όταν διαmicroορφώνεται microία νέαπολιτική έτσι ώστε όλα τα microέρη που επηρεάζονται από την πρόταση να συmicro-microετάσχουν περισσότερο και σε πιο δίκαιη βάση στη διαδικασία Η Επιτροπήθα εξασφαλίσει ότι οι πληροφορίες που χρειάζονται οι ενδιαφερόmicroενοι για ναδιατυπώσουν τα σχόλια και τις αντιδράσεις τους θα διατίθενται ευρέως σεπύλες πρόσβασης στο ∆ιαδίκτυο Οι ελάχιστες προδιαγραφές προβλέπουνmicroεταξύ άλλων microία περίοδο τουλάχιστον οκτώ εβδοmicroάδων για αντιδράσεις έναmicroηχανισmicroό επιβεβαίωσης της παραλαβής τους καθώς και την παρουσίαση στο∆ιαδίκτυο των αποτελεσmicroάτων των δηmicroόσιων αυτών διαβουλεύσεων

Ένα σχετικό συmicroβουλευτικό έγγραφο αποτέλεσε αντικείmicroενο δηmicroόσιων δια-βουλεύσεων microέχρι τις 31 Ιουλίου 2002 (2) Ως συνέπειά του η τελική δέσmicroη γενι-κών αρχών και ελάχιστων προδιαγραφών αποκτά σαφέστερη ευκρίνεια αλλάκαι συνδέεται στενά microε τις διαδικασίες αξιολόγησης του αντικτύπου της Επι-τροπής Επίσης αναλύονται λεπτοmicroερέστερα οι λειτουργικές συνέπειες αυτώντων γενικών αρχών και η χρήση κριτηρίων επιλογής για στοχοθετηmicroένες δια-βουλεύσεις Καθορίζοντας microία οmicroάδα-στόχο η Επιτροπή θα εξασφαλίσει ότιτα ενδιαφερόmicroενα microέρη θα έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν την άποψή τουςΑκόmicroα η Επιτροπή εξηγεί την προσέγγισή της η οποία συνίσταται στη microη ανά-πτυξη νοmicroικά δεσmicroευτικών διαδικασιών διαβούλευσης και στο σεβασmicroό τηςδιαχωριστικής γραmicromicroής microεταξύ των διαβουλεύσεων αυτών και των επίσηmicroωνδιαδικασιών λήψης αποφάσεων

16

(1) COM(2002) 704(2) COM(2002) 277 Τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης διατίθενται στην εξής διεύθυνση

httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

3 Η ιδέα της σύναψης πιο εκτεταmicroένων συmicroφωνιών σύmicroπραξης microε διάφορουςτοmicroείς της οργανωmicroένης κοινωνίας των πολιτών εξετάζεται ακόmicroα από τηνΕπιτροπή ∆εδοmicroένων των παρατηρήσεων που δέχθηκε κατά τις διαβουλεύ-σεις για τη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή προτιmicroά microια ρεαλιστική προσέγγιση microετην οποία να εξασφαλίζεται η επιτυχία της τήρησης γενικών προδιαγραφώνΠρέπει να υπενθυmicroιστεί ότι ο σκοπός αυτής της ενέργειας είναι διττός πρώτοννα επιτρέψει στην Επιτροπή να ζητήσει τη γνώmicroη των τοmicroέων-εταίρων της σεπιο ευρεία βάση από ότι απαιτούν οι ελάχιστες προδιαγραφές και δεύτεροννα ενθαρρύνει βάσει αυτών των συmicroφωνιών σύmicroπραξης τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών να κάνουν ορθολογικότερες τις εσωτερικές τους δοmicroέςνα δώσουν εγγυήσεις διαφάνειας και αντιπροσωπευτικότητας και να επιβεβαι-ώσουν την ικανότητά τους να microεταδίδουν πληροφορίες ή να διεξάγουν συζη-τήσεις στα κράτη microέλη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δήλωσε ότι προτιmicroά να microηδοθεί στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ένας ρόλος που είτε πλήρωςείτε εν microέρει ανήκει σε εκείνους που έχουν πολιτική ευθύνη και που εκλέγονταιmicroε καθολική ψηφοφορία Επίσης ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολι-τών εξέφρασαν την ανησυχία τους για το ότι έτσι θα καθιερωνόταν ένα de factoκαθεστώς προνοmicroιούχων ενώσεων

4 Η βάση δεδοmicroένων Coneccs (∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Κοινω-νία των Πολιτών) η οποία περιέχει πληροφορίες σχετικά microε τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο και microε τις διαδικα-σίες διαβούλευσης microεταξύ Επιτροπής και της κοινωνίας των πολιτών τέθηκεπλήρως σε λειτουργία τον Ιούνιο του 2002 Ο ιστοχώρος Coneccs στο ∆ιαδί-κτυο (1) παρέχει στο κοινό πληροφόρηση σχετικά microε τις microη κερδοσκοπικέςοργανώσεις που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς και σχετικά microε τις επι-τροπές και άλλους συmicroβουλευτικούς φορείς που χρησιmicroοποιεί η Επιτροπήκατά τις επίσηmicroες ή τις διαρθρωmicroένες διαβουλεύσεις της microε την κοινωνία τωνπολιτών Ο microόνος σκοπός του ευρετηρίου των οργανώσεων το οποίο καταρτί-στηκε σε εθελοντική βάση είναι να παρέχει πληροφορίες και όχι να χρησιmicroεύ-ει ως εργαλείο για την εξασφάλιση συγκατάθεσης Είναι ένα δυναmicroικό εργα-λείο που συνεχώς βελτιώνεται και το οποίο εντάχθηκε στην οργανωmicroένη συmicro-βουλευτική διαδικασία για τις ελάχιστες προδιαγραφές των διαβουλεύσεων microετην προϋπόθεση ότι δεν θα αποτελέσει σύστηmicroα διαπίστευσης ορισmicroένωνοργανώσεων ενώπιον της Επιτροπής

5 Εκτός από αυτό το γενικό εργαλείο υπάρχουν υπηρεσίες σε απευθείας σύν-δεση που απευθύνονται σε ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολιτών πουενδιαφέρονται ιδιαίτερα για ένα συγκεκριmicroένο θέmicroα (διεθνές εmicroπόριο εκπαί-δευση και πολιτισmicroός κλπ) Αυτές οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες δηmicroιουργήθηκαναπό τις διευθύνσεις της Επιτροπής που είναι αρmicroόδιες για την εκάστοτε σχετι-κή πολιτική

6 Η Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοι-νοτήτων υποδέχθηκε microε ικανοποίηση τη Λευκή Βίβλο Στη γνωmicroοδότησή της

17

(1) httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccs

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

του Μαρτίου 2002 microε θέmicroα τη Λευκή Βίβλο υπογράmicromicroισε την ύπαρξη στενούδεσmicroού microεταξύ του εν λόγω εγγράφου και της Συνέλευσης για το microέλλον τηςΈνωσης Η Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή τόνισε την ανάγκη να εξα-σφαλιστεί ότι τηρείται η οριζόντια και κάθετη επικουρικότητα και να καθορι-στούν κριτήρια microε τα οποία να εξασφαλίζεται ότι οι οργανώσεις της κοινωνίαςτων πολιτών είναι όντως αντιπροσωπευτικές Επίσης φρονεί ότι θα microπορούσεη ίδια να διαδραmicroατίσει κρίσιmicroο ρόλο στη διαmicroόρφωση και τη διάρθρωση τουδιαλόγου microε τους πολίτες και τονίζει τη σηmicroασία που έχει η αύξηση των πλη-ροφοριών που διατίθενται στους πολίτες σχετικά microε τα θεmicroελιώδη χαρακτηρι-στικά της Ένωσης καθώς και η microεγαλύτερη χρήση άλλων microέσων πλην τηςνοmicroοθεσίας Υπεγράφη πρωτόκολλο microε το οποίο η Επιτροπή και η ΕυρωπαϊκήΟικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή αναγνωρίζουν επίσηmicroα ότι στο πλαίσιοτης καθιέρωσης νέων microορφών διακυβέρνησης η ΕΟΚΕ είναι ιδιαίτερα κατάλ-ληλη ως microεσάζοντας microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της Ένωσης και της οργα-νωmicroένης κοινωνίας των πολιτών Ακόmicroα το πρωτόκολλο προβλέπει ρητά ότι ηΕπιτροπή πρέπει να καλεί την ΕΟΚΕ να διατυπώνει laquoδιερευνητικές γνωmicroοδο-τήσειςraquo και ότι αυτή η τελευταία πρέπει να εντείνει τις σχέσεις της microε την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών

314 Τέταρτος άξονας δράσης διασύνδεση microέσω δικτύων

1 Η Λευκή Βίβλος κατέγραψε και ανέλυσε σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδοτην αυξανόmicroενη κοινωνική και πολιτική σηmicroασία των δικτύων τα οποία νοού-νται ως σχέσεις ανταλλαγής και αλληλεπίδρασης microεταξύ ατόmicroων ήκαι οργα-νώσεων (κοινότητες αρχής περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης επιχει-ρήσεις διοικητικές υπηρεσίες ερευνητικά κέντρα κλπ) κατά τρόπο microη ιεραρ-χικό όπου ο κάθε συmicromicroετέχων είναι υπεύθυνος για microέρος των πόρων που απαι-τούνται για την επίτευξη του κοινού στόχου ως microέσο επαφής η ηλεκτρονικήεπικοινωνία προτιmicroάται ιδιαίτερα Συνεπώς η Επιτροπή είχε την πρόθεση ναδιαmicroορφώσει microια πιο συστηmicroατική και προορατική προσέγγιση για την εργασίαmicroε ορισmicroένα σηmicroαντικά δίκτυα έτσι ώστε να τους δώσει τη δυνατότητα να συmicro-microετάσχουν στη διαδικασία διαmicroόρφωσης των αποφάσεων και εφαρmicroογής τωνπολιτικών Παράλληλα προσπάθησε να εξετάσει πώς το πλαίσιο για τη δια-κρατική συνεργασία των τοπικών ή των περιφερειακών συντελεστών microπορείνα στηριχθεί καλύτερα σε επίπεδο ΕΕ microε σκοπό την υποβολή προτάσεων

2 Οι οικονοmicroικοί συντελεστές οργανώνονται όλο και περισσότερο σε δίκτυαγεγονός που έχει αναγνωρίσει η Επιτροπή Κατά γενικό κανόνα ζητείται ηγνώmicroη των οριζόντιων ευρωπαϊκών οmicroοσπονδιών για όλα τα ζητήmicroατα ενώ ηγνώmicroη των επαγγελmicroατικών οργανώσεων ζητείται microόνον για θέmicroατα που άπτο-νται του κλάδου τους Οι δίαυλοι που χρησιmicroοποιούνται από αυτές τις οργα-νώσεις για να συνδέουν τις εθνικές και τις τοπικές τους βάσεις είναι όλο καιπερισσότερο ηλεκτρονικοί λόγω του ότι αυτοί επιτρέπουν την προηγmicroένη δια-λογική συmicromicroετοχή Αυτή η διαλογική επικοινωνία προωθείται από τα εργαλείαπου η ίδια η Επιτροπή έχει θέσει στη διάθεση των διαφόρων συντελεστών

18

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή έχει διαmicroορφώσει την ηλεκτρονική πρωτοβουλία διαλογικήχάραξη πολιτικών (IPM) (1) για να δώσει τη δυνατότητα στους ενδιαφερόmicroε-νους παράγοντες να αντιδράσουν άmicroεσα σε απευθείας σύνδεση στις πληρο-φορίες και τις προτάσεις της Το δίκτυο των Ευρωπαϊκών Κέντρων Κατανα-λωτών (ECC Network) το οποίο συmicromicroετέχει στην πρωτοβουλία IPM είναισηmicroαντικός κόmicroβος επαφής microεταξύ της Επιτροπής και των ευρωπαίων κατα-ναλωτών Ο ρόλος του δικτύου αυτού είναι να βοηθά τους ευρωπαίους κατα-ναλωτές να ωφελούνται καλύτερα από την εσωτερική αγορά και να παρέχειστην Επιτροπή σηmicroαντικές επιτόπιες πληροφορίες Αυτή τη στιγmicroή το δίκτυοECC συνδέει 14 ευρωπαϊκά κέντρα καταναλωτών σε δώδεκα κράτη microέλη καιθα αναπτυχθεί περαιτέρω Το δίκτυο των ευρωπαϊκών κέντρων πληροφόρη-σης (Euro-info Centres) αποτελούmicroενο αυτή τη στιγmicroή από 258 κέντρα (ευρω-θυρίδες) τα οποία παρέχουν βοήθεια στις microικροmicroεσαίες επιχειρήσεις σε τοπικόεπίπεδο (εκ των οποίων 50 βρίσκονται στις υποψήφιες χώρες) λειτουργεί τόσοκάθετα προς τις δύο κατευθύνσεις (Βρυξέλλες ― τοπικό επίπεδο και αντί-στροφα) όσο και οριζόντια microεταξύ των εmicroπλεκόmicroενων εταίρων Αυτή η συνε-χής παροχή πληροφοριών που αφορούν ιδιαίτερα συγκεκριmicroένες περιπτώσειςσε αντιδιαστολή microε τη γενικότερη εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας θα βοηθήσει τηνεφαρmicroογή ή τον αναπροσδιορισmicroό των πολιτικών Οι πρωτοβουλίες που ανα-λαmicroβάνουν τα ίδια τα δίκτυα όπως η ετήσια Ηmicroέρα Χωρίς Αυτοκίνητο ή οιNetdays στα σχολεία γνωρίζουν όλο και microεγαλύτερη επιτυχία

3 Η Επιτροπή έχει εγκρίνει ένα σχέδιο δράσης ως συνέχεια του σχεδίου eEurope2002 το οποίο ονοmicroάζεται eEurope 2005 και αποσκοπεί στο να ενθαρρύνει τιςασφαλείς υπηρεσίες εφαρmicroογές και τα περιεχόmicroενα βάσει microιας ευρύτερα δια-δεδοmicroένης και ασφαλούς υποδοmicroής ευρείας ζώνης ενώ παράλληλα εξασφαλί-ζει τη συmicromicroετοχή όλων των πολιτών στην κοινωνία της πληροφορίας

4 Παράλληλα microε την παροχή οικονοmicroικής ενίσχυσης στις εφαρmicroογές Solvit καιIPM το πρόγραmicromicroα laquoΑνταλλαγή δεδοmicroένων microεταξύ διοικήσεωνraquo (ή IDA)διαmicroόρφωσε microία υπηρεσία που απευθύνεται στο κοινό την Πύλη πρόσβασηςστις διοικητικές υπηρεσίες της ΕΕ η οποία βρίσκεται σε δοκιmicroαστικό στάδιοΦιλοδοξώντας να στηρίξει τις εθνικές διοικητικές υπηρεσίες στην προσπάθειάτους να παράσχουν υπηρεσίες οι οποίες να ενέχουν microία διακρατική διάστασησε απευθείας σύνδεση η πύλη αυτή σκοπεύει να αποτελέσει ένα ενιαίο σηmicroείοπρόσβασης για όλες τις διαθέσιmicroες πληροφορίες και υπηρεσίες προς το κοινόέτσι ώστε να βοηθήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης στις δια-κρατικές τους συναλλαγές

32 Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Έχει σηmicroειωθεί ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά τις δεσmicroεύσεις της ΛευκήςΒίβλου για καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα Η Επιτροπή έχει

19

(1) httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

αναλάβει πρωτοβουλίες που αποβλέπουν σε βελτιώσεις του κύκλου χάραξης τηςπολιτικής σχεδιασmicroός της πολιτικής επιλογή των microέσων ρυθmicroιστική εφαρmicroογήκαι επιβολή τους Για την ανάληψη αυτών των πρωτοβουλιών η Επιτροπή ενθαρ-ρύνθηκε και εmicroπνεύστηκε από το σηmicroαντικό έργο που έχει επιτελεστεί από τακράτη microέλη και τις διεθνείς οργανώσεις καθώς και από τη γενικότερη θετική αντί-δραση των ενδιαφερόmicroενων microερών όσον αφορά τις βασικές γραmicromicroές της ΛευκήςΒίβλου

321 Καλύτερη ρύθmicroιση

1 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε τον Ιούνιο2002 ένα ευρύ σχέδιο δράσης για την απλούστευση και τη βελτίωση του ρυθ-microιστικού περιβάλλοντος (1) microε τον γενικότερο στόχο να αναπτύξει microια νέακοινή νοmicroοθετική παιδεία στο εσωτερικό της ΕΕ Το σχέδιο δράσης για τηνκαλύτερη ρύθmicroιση αντλεί ιδέες από τη Λευκή Βίβλο και αναπτύσσει πρωτο-βουλίες που αφορούν microεταξύ άλλων την καλύτερη χάραξη των πολιτικών ηοποία θα επιτευχθεί microε τη βελτίωση των υπαρχουσών διαδικασιών διαβούλευ-σης και αξιολόγησης του αντικτύπου την επέκταση της εmicroβέλειας των διαφό-ρων microέσων χάραξης και εφαρmicroογής των πολιτικών τον περιορισmicroό των προ-τάσεων σε θέmicroατα ουσίας (προβλέποντας παράλληλα microεγαλύτερες δυνατότη-τες για τα εκτελεστικά microέτρα που θα συmicroπληρώνουν τις τεχνικές λεπτοmicroέρειες)και την έναρξη προγράmicromicroατος για την απλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθε-σίας

Το εν λόγω σχέδιο δράσης περιλαmicroβάνει ενέργειες microε τις οποίες θα εξασφαλι-στεί η αποτελεσmicroατική microεταφορά και εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας από τα κράτηmicroέλη Επιπλέον προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο νααναλάβουν ενέργειες microε την ιδιότητά τους ως κοινοτικών νοmicroοθετών Ακόmicroασυστήνει τη στενή νοmicroοθετική συνεργασία microεταξύ των οργάνων την ετήσιααξιολόγηση της ποιότητας της νοmicroοθεσίας και την καλύτερη δηmicroόσια πρόσβα-ση στην προτεινόmicroενη και την εγκριθείσα νοmicroοθεσία microέσω της ηλεκτρονικήςπύλης EUR-Lex την καταλληλότερη χρήση των νοmicroοθετικών microέσων τηναπλοποίηση και τη microείωση του όγκου της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και τέλος τηνεξασφάλιση της ποιότητας της εγκρινόmicroενης νοmicroοθεσίας Όσον αφορά τακράτη microέλη το σχέδιο δράσης προβλέπει την ηλεκτρονική διαβίβαση και διά-δοση των εθνικών κοινοποιήσεων των διαβουλεύσεων και των αξιολογήσεωντου αντικτύπου καθώς και τη στενότερη συνεργασία για τη microεταφορά της κοι-νοτικής νοmicroοθεσίας Συνεπώς η Επιτροπή απηύθυνε έκκληση για την απαραί-τητη συνεργασία του Κοινοβουλίου του Συmicroβουλίου και των κρατών microελώνΣτη συνέχεια ξεκίνησαν διοργανικές διαπραγmicroατεύσεις microε σκοπό να συναφθείmicroία διοργανική συmicroφωνία για την καλύτερη ρύθmicroιση (2)

20

(1) COM(2002) 278 (2) Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο της Σεβίλλης κάλεσε τα κοινοτικά όργανα να συνάψουν διοργανική συmicroφωνία πριν

από τα τέλη του 2002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

2 Από την πλευρά της η Επιτροπή έχει καταβάλει σηmicroαντικές προσπάθειες γιανα βελτιώσει την προετοιmicroασία των πρωτοβουλιών της ειδικότερα microέσω τουπλαισίου για τις διαβουλεύσεις microε το κοινό (βλέπε ανωτέρω) microέσω κατευθυ-ντήριων γραmicromicroών για τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης και του πλαισίου γιατην αξιολόγηση του αντικτύπου που θα έχουν οι προβλεπόmicroενες πρωτοβου-λίες Οι αρχές που στηρίζουν αυτές τις πρωτοβουλίες πρέπει να αποτελέσουναναπόσπαστο microέρος της καλής διοικητικής συmicroπεριφοράς τόσο για τα άλλακοινοτικά όργανα και τους οργανισmicroούς όσο και για τα κράτη microέλη

3 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα τη συλλογή και τη χρησιmicroοποίηση της εmicroπει-ρογνωmicroοσύνης (1) η Επιτροπή καθορίζει βασικές αρχές και εσωτερικές κατευ-θυντήριες γραmicromicroές για τις υπηρεσίες της όσον αφορά τη συλλογή και τη χρησι-microοποίηση των συmicroβουλών που παρέχουν οι εmicroπειρογνώmicroονες σε όλα τα στά-δια χάραξης των πολιτικών από την Επιτροπή Αυτή η πρωτοβουλία στηρίζε-ται στις υπάρχουσες ορθές πρακτικές εντός και εκτός της Επιτροπής και παρέ-χει ένα γενικό πλαίσιο για την προώθηση τέτοιων πρακτικών σε όλους τουςσχετικούς τοmicroείς Οι προτεινόmicroενες αρχές και κατευθυντήριες γραmicromicroές έχουνέναν διττό στόχο

bull να εξασφαλίσουν ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζητούν και χρησιmicroοποιούντην πιο κατάλληλη εmicroπειρογνωmicroοσύνη για να δηmicroιουργήσουν microία σταθερήγνωστική βάση για καλύτερες πολιτικές και

bull να εδραιώσουν στον τοmicroέα αυτόν τις βασικές αρχές της Επιτροπής δηλαδήτην ποιότητα τη διαφάνεια και την αποτελεσmicroατικότητα

Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές της Επιτροπής αφορούν τη συλλογή και τη χρήσηεmicroπειρογνωmicroοσύνης και τεχνογνωσίας microε την ευρύτερη έννοια των όρων καιόχι microόνον επιστηmicroονικής εmicroπειρογνωmicroοσύνης Οι εν λόγω κατευθυντήριεςγραmicromicroές θα εφαρmicroοστούν και στις διαβουλεύσεις που διεξάγονται microεταξύ τωνοmicroάδων εmicroπειρογνωmicroόνων που έχει συγκροτήσει η ίδια η Επιτροπή οι οποίεςόmicroως δεν συmicromicroετέχουν στις επίσηmicroες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που καθο-ρίζονται στη Συνθήκη ή στη θέσπιση του παράγωγου δικαίου Θα αρχίσουν ναισχύουν από το 2003 και θα υπόκεινται σε συνεχή εποπτεία καθώς και σε αξιο-λόγηση το τρίτο έτος ύστερα από την έναρξη ισχύος τους Όπως επισηmicroαίνε-ται στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή θα εξετά-σει κατά πόσον οι δικές της κατευθυντήριες γραmicromicroές θα microπορέσουν να αποτε-λέσουν τη βάση για microία κοινή προσέγγιση όλων των κοινοτικών οργάνων καιτων κρατών microελών στον τοmicroέα αυτόν

4 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα την αξιολόγηση του αντικτύπου (2) η Επιτροπήδεσmicroεύεται ―ξεκινώντας από το 2003― να διεξαγάγει σταδιακά αξιολογήσειςτου αντικτύπου όλων των σηmicroαντικών νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβου-λιών οι οποίες να καλύπτουν την αξιολόγηση του αντικτύπου στο ρυθmicroιστικόπεδίο αλλά και στη βιώσιmicroη ανάπτυξη (στους τοmicroείς της οικονοmicroίας της κοι-

21

(1) COM(2002) 713 (2) COM(2002) 276

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

νωνίας και του περιβάλλοντος) Η αξιολόγηση αυτή θα καταστήσει ευκολότε-ρη την απόφαση για την ενδεχόmicroενη ανάληψη δράσης σε κοινοτικό επίπεδοσύmicroφωνα microε τη Συνθήκη και το πρωτόκολλο περί εφαρmicroογής των αρχών τηςεπικουρικότητας και της αναλογικότητας ενώ παράλληλα θα βοηθήσει να βελ-τιωθεί η ποιότητα και η συνεκτικότητα των κοινοτικών πολιτικών

Η προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την αξιολόγηση του αντικτύπουσηmicroατοδοτεί microία σηmicroαντική στροφή προς microία νέα ρυθmicroιστική παιδεία η οποίαθα ενσωmicroατώνει όλες τις υπάρχουσες τοmicroεακές αξιολογήσεις του άmicroεσου καιτου έmicromicroεσου αντικτύπου των προτεινόmicroενων microέτρων σε ένα ενιαίο εργαλείοΑυτή τη στιγmicroή καταρτίζονται λεπτοmicroερείς κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη διε-ξαγωγή αυτών των αξιολογήσεων από τις υπηρεσίες της Επιτροπής

Η Επιτροπή έχει προτείνει και στα άλλα θεσmicroικά όργανα να αναλάβουν τη διε-ξαγωγή αξιολογήσεων όσον αφορά τον αντίκτυπο που ενδέχεται να έχουνσηmicroαντικές τροποποιήσεις στις προτάσεις της Επιτροπής Αυτό το θέmicroα εξετά-ζεται επί του παρόντος στο πλαίσιο των διαπραγmicroατεύσεων για microία διοργανι-κή συmicroφωνία σχετικά microε την καλύτερη ρύθmicroιση Ανάλογα η Επιτροπή κάλεσετα κράτη microέλη να διεξαγάγουν αξιολογήσεις του αντικτύπου έτσι ώστε να βελ-τιώσουν την ποιότητα των εθνικών microέτρων microεταφοράς ειδικότερα για τυχόνσυmicroπληρωmicroατικές διατάξεις που προστίθενται στις νοmicroοθετικές πράξεις καθώςκαι για τα microέτρα που κοινοποιούνται στην Επιτροπή δυνάmicroει της οδηγίας9834ΕΚ (1)

Μία συγκεκριmicroένη πρωτοβουλία που αποβλέπει στο να προσδιορίσει τον αντί-κτυπο των προτεινόmicroενων νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβουλιών είναι ηΕυρωπαϊκή ∆οκιmicroαστική Οmicroάδα των Επιχειρήσεων (European Business TestPanel) Με τη χρήση των microέσων που παρέχει η πρωτοβουλία της διαλογικήςχάραξης πολιτικής (IPM) και microε τη βοήθεια των κρατών microελών η Επιτροπήαυτή τη στιγmicroή συγκροτεί την εν λόγω δοκιmicroαστική οmicroάδα η οποία απαρτίζε-ται από 4 000 επιχειρήσεις όλων των microεγεθών και όλων των κλάδων

5 Το σχέδιο δράσης για την καλύτερη ρύθmicroιση έθεσε επίσης το ευρύτερο θέmicroατης επιλογής των κατάλληλων microέσων για την κοινοτική δράση για το οποίο ηΕπιτροπή επιφυλάσσεται του δικαιώmicroατός της να υποβάλλει συmicroπληρωmicroατι-κές προτάσεις ανάλογα microε την πρόοδο των εργασιών της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης (2)

Η Επιτροπή ανέφερε ότι οι κανονισmicroοί και οι οδηγίες πρέπει να χρησιmicroοποι-ούνται σύmicroφωνα microε το πνεύmicroα και το γράmicromicroα της συνθήκης για την ΕΚ οικανονισmicroοί πρέπει να χρησιmicroοποιούνται microόνον για δράση που απαιτεί οmicroοιό-microορφη εφαρmicroογή σε όλα τα κράτη microέλη οι οδηγίες σύmicroφωνα microε τον αρχικόορισmicroό τους στη Συνθήκη πρέπει να αποτελούν νοmicroοθετικό microέσο για τη θέσπι-ση νοmicroικού πλαισίου και στόχων προς επίτευξη

22

(1) Οδηγία 9834ΕΚ για την καθιέρωση microιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τοmicroέα των τεχνικών προτύπωνκαι κανονισmicroών

(2) COM(2002) 275

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή σκοπεύει να εξασφαλίσει στο βαθmicroό του δυνατού ότι οι οδηγίεςείναι γενικής φύσης και καλύπτουν τους στόχους τις περιόδους ισχύος και τιςουσιαστικές πτυχές της νοmicroοθεσίας Είναι ευθύνη του νοmicroοθέτη να αποφασίσειποια microορφή θα λάβουν αυτές οι ουσιαστικές πτυχές microε απόφαση πολιτικήςκαι να εξασφαλίσει ότι τα τεχνικά θέmicroατα και οι λεπτοmicroέρειες θα καθοριστούναπό τα σχετικά εκτελεστικά microέτρα Αυτός ο περιορισmicroός των οδηγιών microε τηνπρόθεση ―microεταξύ άλλων― να απλοποιηθεί η νοmicroοθεσία δεν πρέπει να θίξειτις νοmicroοθετικές εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίουαντίθετα θα τους δώσει τη δυνατότητα να συγκεντρωθούν στις θεmicroελιώδειςπτυχές της νοmicroοθέτησης

6 Στη Λευκή Βίβλο και στη συνέχεια στο σχέδιο δράσης της για καλύτερες ρυθ-microίσεις η Επιτροπή προτείνει να γίνεται microεγαλύτερη χρήση εναλλακτικών λύσε-ων αντί της παραδοσιακής νοmicroοθεσίας χωρίς να υπονοmicroεύονται οι διατάξειςτης Συνθήκης ή τα προνόmicroια του νοmicroοθέτη Υπενθυmicroίζει επίσης ότι η συνθήκηγια την ΕΚ προβλέπει ήδη ειδικές microορφές από κοινού ρύθmicroισης παραπέmicroπο-ντας στα άρθρα 138 και 139 της συνθήκης για την ΕΚ σύmicroφωνα microε τα οποία οικοινωνικοί εταίροι microπορούν να συνάπτουν νοmicroικά δεσmicroευτικές συmicroφωνίες σεκοινοτικό επίπεδο

Υπάρχουν αρκετά εργαλεία τα οποία microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν σε ειδικέςπεριπτώσεις για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης απλουστεύοντας ταυ-τόχρονα τις νοmicroοθετικές δραστηριότητες και την ίδια τη νοmicroοθεσία (από κοι-νού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοιχτή microέθοδος συντονισmicroού)

Στο πλαίσιο microιας νοmicroοθετικής πράξης η από κοινού ρύθmicroιση επιτρέπει τηνυλοποίηση των στόχων που καθορίζει ο νοmicroοθέτης microέσω microέτρων που εφαρmicroό-ζονται από δραστήριες και αναγνωρισmicroένες πλευρές στον εν λόγω τοmicroέα ΗΕπιτροπή παραmicroένει πεπεισmicroένη ότι η από κοινού ρύθmicroιση είναι microια επιλογήγια την εστίαση του νοmicroοθετικού έργου στα ουσιώδη στοιχεία και για τηναπλούστευση και βελτίωση της εφαρmicroογής ― που περιορίζεται από κριτήριαπου θα καθοριστούν σε microια microελλοντική διοργανική συmicroφωνία για καλύτερεςρυθmicroίσεις Η αυτορρύθmicroιση αφορά πολυάριθmicroες πρακτικές κοινούς κανόνεςδεοντολογικούς κώδικες και εθελοντικές συmicroφωνίες που οι οικονοmicroικοί φορείςοι κοινωνικοί παράγοντες οι ΜΚΟ και οι οργανωmicroένες οmicroάδες καθορίζουνεθελοντικά για τη ρύθmicroιση και οργάνωση των δραστηριοτήτων τους Αντίθεταmicroε την από κοινού ρύθmicroιση η αυτορρύθmicroιση δεν προϋποθέτει νοmicroοθετικήπράξη Η Επιτροπή έχει προτείνει κριτήρια και τρόπους χρήσης αυτών καιπαρόmicroοιων εναλλακτικών microέσων για την επιδίωξη των στόχων της Συνθήκηςκαι επί του παρόντος αποτελούν αντικείmicroενο διαπραγmicroατεύσεων για microια διορ-γανική συmicroφωνία Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε προσανατολισmicroούςγια το ρόλο της ανοικτής microεθόδου συντονισmicroού και στην Ετήσια ΣτρατηγικήΠολιτικής για το 2003 προσδοκεί να διεξάγει στρατηγική αξιολόγηση του κατάπόσο είναι αποτελεσmicroατική η microέθοδος στους τοmicroείς όπου εφαρmicroόστηκε αρχικά

7 Η Επιτροπή πρότεινε να γίνει σηmicroαντική προσπάθεια απλούστευσης τουσώmicroατος της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και microείωσης του όγκου της microε την υπο-

23

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

στήριξη του Συmicroβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Η Επιτροπήπροτείνει τα όργανα να καθορίσουν από κοινού ένα πρόγραmicromicroα για τηναπλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θα προσδιορίσει τουςτοmicroείς προτεραιότητας που χρειάζονται απλούστευση και θα ενηmicroερώσει ανά-λογα το νοmicroοθέτη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο τα οποία ωςνοmicroοθέτης θα πρέπει να εγκρίνουν τελικά τις προτάσεις για τις απλουστευmicroέ-νες νοmicroοθετικές πράξεις θα πρέπει να προσαρmicroόσουν τις microεθόδους εργασίαςτους για να επιτύχουν ταχύτερες και πιο αποτελεσmicroατικές διαδικασίες απλού-στευσης της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θεωρεί πολύ σηmicroαντικό ηδιοργανική συmicroφωνία για καλύτερες ρυθmicroίσεις να καλύπτει την άποψη αυτήκαι να ενσωmicroατώνει και να ενισχύει το συνεχιζόmicroενο έργο σχετικά microε το πρό-γραmicromicroα κωδικοποίησης που ξεκίνησε η Επιτροπή τον Νοέmicroβριο του 2001 (1)καθώς και το έργο για την αναδιατύπωση (2)

322 Καλύτερη εφαρmicroογή

1 Με βάση τη γενική περιγραφή των καλύτερων ρυθmicroίσεων και του επαναπροσ-διορισmicroού των πολιτικών και των οργάνων στη Λευκή Βίβλο καθώς και τιςπρωτοβουλίες της Επιτροπής για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή και καλύτερες πολιτι-κές η Επιτροπή ενέκρινε επίσης αρκετές σηmicroαντικές προτάσεις για την καλύ-τερη εφαρmicroογή της κοινοτικής δράσης

2 Το άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ παρέχει microια σηmicroαντική βάση για τονεκτελεστικό ρόλο της Επιτροπής Η εφαρmicroογή του που διέπεται από το συνα-φές παράγωγο δίκαιο για τους όρους άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτή-των [η επονοmicroαζόmicroενη laquoεπιτροπολογίαraquo (3)] έχει εποmicroένως ζωτική σηmicroασίαγια τις προσπάθειες επαναπροσδιορισmicroού των οργάνων και την επίτευξη τωνεπιθυmicroητών βελτιώσεων της νοmicroιmicroότητας της αποτελεσmicroατικότητας και τηςαξιοπιστίας της Κοινότητας

Η Επιτροπή υποστηρίζει στη Λευκή Βίβλο ότι ο στόχος του επαναπροσδιορι-σmicroού των οργάνων θα δικαιολογούσε την επανεξέταση εάν όχι την κατάργη-ση των υφιστάmicroενων διαδικασιών διαχείρισης και ρύθmicroισης Αυτό πρέπει νασυνδυαστεί microε τη νέα εξισορρόπηση των αρmicroοδιοτήτων των θεσmicroικών οργά-νων περιορίζοντας την Επιτροπή στην κύρια αρmicroοδιότητα της εκτελεστικήςνοmicroοθεσίας και την ενίσχυση της δυνατότητας των δύο κλάδων του κοινοτι-κού νοmicroοθέτη (Κοινοβούλιο και Συmicroβούλιο) να ελέγχουν την άσκηση των εκτε-λεστικών αρmicroοδιοτήτων της Επιτροπής τουλάχιστον στους τοmicroείς που υπόκει-νται σε διαδικασία συναπόφασης (άρθρο 251 της συνθήκης για την ΕΚ)

Σύmicroφωνα microε τους προσανατολισmicroούς αυτούς και διατηρώντας την πρόσβασηστην αναγκαία εmicroπειρογνωmicroοσύνη των εκπροσώπων των κρατών microελών η

24

(1) COM(2001) 645(2) ∆ιοργανική συmicroφωνία της 28ης Νοεmicroβρίου 2001 για microια πιο συστηmicroατοποιηmicroένη χρήση της τεχνικής της ανα-

διατύπωσης των νοmicroικών πράξεων ∆ηmicroοσιεύθηκε στην ΕΕ C 77 της 2832002 (σ 1-3)(3) Απόφαση 1999468EΚ του Συmicroβουλίου

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της απόφασης 1999468EΚ (1) του Συmicro-βουλίου Συγκεκριmicroένα προτείνει την αναθεώρηση της υφιστάmicroενης ρυθmicroιστι-κής διαδικασίας για την εφαρmicroογή microέτρων σύmicroφωνα microε τη διαδικασία συνα-πόφασης εισάγοντας δύο ξεχωριστές φάσεις Κατά την αρχική εκτελεστικήφάση η Επιτροπή θα υποβάλλει τα σχέδια microέτρων σε microια επιτροπή εκπροσώ-πων των κρατών microελών Εάν έως τη λήξη της προθεσmicroίας που θα καθοριστείαπό την Επιτροπή η επιτροπή εκφράσει αντίθεση στο σχέδιο microέτρου θα δοθείεπιπλέον χρόνος στην Επιτροπή για την εξεύρεση λύσης Το σχέδιο microέτρου τηςΕπιτροπής θα προωθηθεί στη συνέχεια κατά τη δεύτερη φάση ελέγχου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο Οποιοδήποτε από τα όργανααυτά εντός καθορισmicroένης προθεσmicroίας microπορεί να εκφράσει την αντίθεσή τουστο σχέδιο microέτρου εφαρmicroογής της Επιτροπής και στην περίπτωση αυτή η Επι-τροπή microπορεί είτε να υποβάλλει νοmicroοθετική πρόταση ή να προχωρήσει στηνέγκριση του microέτρου εφαρmicroογής ενδεχοmicroένως τροποποιηmicroένου σύmicroφωνα microε τιςθέσεις του Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η διαδικασία αυτή συmicroπληρώ-νεται microε microια επείγουσα διαδικασία που επιτρέπει τη θέση σε ισχύ των microέτρωνεφαρmicroογής προτού γίνουν οι έλεγχοι του νοmicroοθέτη Αυτή η αλλαγή των διαδι-κασιών laquoεπιτροπολογίαςraquo θα έχει microεταβατική φύση εν αναmicroονή ενός νέουσυστήmicroατος εκχώρησης εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων βάσει της αναθεώρησηςτων Συνθηκών (βλέπε το σηmicroείο 34)

3 Η Λευκή Βίβλος υποστήριξε ότι η δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών microεσαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς αρmicroοδιότητας θα βοηθούσε στη βελτίωση τουτρόπου εφαρmicroογής και επιβολής των κανόνων σε ολόκληρη την ΕΚ Προβλέ-ποντας ένα διαρκώς microεγαλύτερο ρόλο για τους ρυθmicroιστικούς οργανισmicroούς ηΛευκή Βίβλος πρότεινε ορισmicroένες προϋποθέσεις για τους οργανισmicroούς αυτούςκαι ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα υπέβαλε λεπτοmicroερές πλαίσιο για τη δηmicroι-ουργία τη λειτουργία και την εποπτεία των microελλοντικών ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση που καθορίζει τοπλαίσιο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (2) για να διευκολύνει τη δηmicroιουργίατων οργανισmicroών αυτών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ενότητα και την ακε-ραιότητα της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΚ Το λεπτοmicroερές πλαίσιοπροβλέπει κριτήρια για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (ιδρυτικήπράξη νοmicroική υπόσταση τόπος) τη λειτουργία τους (πεδίο αρmicroοδιοτήτωνδιευθυντικά όργανα καθεστώς του διευθυντή δυνατότητες προσφυγής διοι-κητικές και προϋπολογιστικές διαδικασίες) και τους microηχανισmicroούς της Κοινό-τητας για τον έλεγχο των οργανισmicroών αυτών (διοικητικοί πολιτικοί οικονοmicroι-κοί και νοmicroικοί έλεγχοι) Η Επιτροπή κάλεσε το Κοινοβούλιο και το Συmicroβού-λιο να επισηmicroοποιήσουν το πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών βάσει των αρχών που καθορίζονται στην ανακοίνωσή της

25

(1) COM(2002) 719(2) COM(2002) 718

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 17: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

3 Η ιδέα της σύναψης πιο εκτεταmicroένων συmicroφωνιών σύmicroπραξης microε διάφορουςτοmicroείς της οργανωmicroένης κοινωνίας των πολιτών εξετάζεται ακόmicroα από τηνΕπιτροπή ∆εδοmicroένων των παρατηρήσεων που δέχθηκε κατά τις διαβουλεύ-σεις για τη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή προτιmicroά microια ρεαλιστική προσέγγιση microετην οποία να εξασφαλίζεται η επιτυχία της τήρησης γενικών προδιαγραφώνΠρέπει να υπενθυmicroιστεί ότι ο σκοπός αυτής της ενέργειας είναι διττός πρώτοννα επιτρέψει στην Επιτροπή να ζητήσει τη γνώmicroη των τοmicroέων-εταίρων της σεπιο ευρεία βάση από ότι απαιτούν οι ελάχιστες προδιαγραφές και δεύτεροννα ενθαρρύνει βάσει αυτών των συmicroφωνιών σύmicroπραξης τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών να κάνουν ορθολογικότερες τις εσωτερικές τους δοmicroέςνα δώσουν εγγυήσεις διαφάνειας και αντιπροσωπευτικότητας και να επιβεβαι-ώσουν την ικανότητά τους να microεταδίδουν πληροφορίες ή να διεξάγουν συζη-τήσεις στα κράτη microέλη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δήλωσε ότι προτιmicroά να microηδοθεί στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ένας ρόλος που είτε πλήρωςείτε εν microέρει ανήκει σε εκείνους που έχουν πολιτική ευθύνη και που εκλέγονταιmicroε καθολική ψηφοφορία Επίσης ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολι-τών εξέφρασαν την ανησυχία τους για το ότι έτσι θα καθιερωνόταν ένα de factoκαθεστώς προνοmicroιούχων ενώσεων

4 Η βάση δεδοmicroένων Coneccs (∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Κοινω-νία των Πολιτών) η οποία περιέχει πληροφορίες σχετικά microε τις οργανώσεις τηςκοινωνίας των πολιτών που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο και microε τις διαδικα-σίες διαβούλευσης microεταξύ Επιτροπής και της κοινωνίας των πολιτών τέθηκεπλήρως σε λειτουργία τον Ιούνιο του 2002 Ο ιστοχώρος Coneccs στο ∆ιαδί-κτυο (1) παρέχει στο κοινό πληροφόρηση σχετικά microε τις microη κερδοσκοπικέςοργανώσεις που δρουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς και σχετικά microε τις επι-τροπές και άλλους συmicroβουλευτικούς φορείς που χρησιmicroοποιεί η Επιτροπήκατά τις επίσηmicroες ή τις διαρθρωmicroένες διαβουλεύσεις της microε την κοινωνία τωνπολιτών Ο microόνος σκοπός του ευρετηρίου των οργανώσεων το οποίο καταρτί-στηκε σε εθελοντική βάση είναι να παρέχει πληροφορίες και όχι να χρησιmicroεύ-ει ως εργαλείο για την εξασφάλιση συγκατάθεσης Είναι ένα δυναmicroικό εργα-λείο που συνεχώς βελτιώνεται και το οποίο εντάχθηκε στην οργανωmicroένη συmicro-βουλευτική διαδικασία για τις ελάχιστες προδιαγραφές των διαβουλεύσεων microετην προϋπόθεση ότι δεν θα αποτελέσει σύστηmicroα διαπίστευσης ορισmicroένωνοργανώσεων ενώπιον της Επιτροπής

5 Εκτός από αυτό το γενικό εργαλείο υπάρχουν υπηρεσίες σε απευθείας σύν-δεση που απευθύνονται σε ορισmicroένα τmicroήmicroατα της κοινωνίας των πολιτών πουενδιαφέρονται ιδιαίτερα για ένα συγκεκριmicroένο θέmicroα (διεθνές εmicroπόριο εκπαί-δευση και πολιτισmicroός κλπ) Αυτές οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες δηmicroιουργήθηκαναπό τις διευθύνσεις της Επιτροπής που είναι αρmicroόδιες για την εκάστοτε σχετι-κή πολιτική

6 Η Ευρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοι-νοτήτων υποδέχθηκε microε ικανοποίηση τη Λευκή Βίβλο Στη γνωmicroοδότησή της

17

(1) httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccs

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

του Μαρτίου 2002 microε θέmicroα τη Λευκή Βίβλο υπογράmicromicroισε την ύπαρξη στενούδεσmicroού microεταξύ του εν λόγω εγγράφου και της Συνέλευσης για το microέλλον τηςΈνωσης Η Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή τόνισε την ανάγκη να εξα-σφαλιστεί ότι τηρείται η οριζόντια και κάθετη επικουρικότητα και να καθορι-στούν κριτήρια microε τα οποία να εξασφαλίζεται ότι οι οργανώσεις της κοινωνίαςτων πολιτών είναι όντως αντιπροσωπευτικές Επίσης φρονεί ότι θα microπορούσεη ίδια να διαδραmicroατίσει κρίσιmicroο ρόλο στη διαmicroόρφωση και τη διάρθρωση τουδιαλόγου microε τους πολίτες και τονίζει τη σηmicroασία που έχει η αύξηση των πλη-ροφοριών που διατίθενται στους πολίτες σχετικά microε τα θεmicroελιώδη χαρακτηρι-στικά της Ένωσης καθώς και η microεγαλύτερη χρήση άλλων microέσων πλην τηςνοmicroοθεσίας Υπεγράφη πρωτόκολλο microε το οποίο η Επιτροπή και η ΕυρωπαϊκήΟικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή αναγνωρίζουν επίσηmicroα ότι στο πλαίσιοτης καθιέρωσης νέων microορφών διακυβέρνησης η ΕΟΚΕ είναι ιδιαίτερα κατάλ-ληλη ως microεσάζοντας microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της Ένωσης και της οργα-νωmicroένης κοινωνίας των πολιτών Ακόmicroα το πρωτόκολλο προβλέπει ρητά ότι ηΕπιτροπή πρέπει να καλεί την ΕΟΚΕ να διατυπώνει laquoδιερευνητικές γνωmicroοδο-τήσειςraquo και ότι αυτή η τελευταία πρέπει να εντείνει τις σχέσεις της microε την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών

314 Τέταρτος άξονας δράσης διασύνδεση microέσω δικτύων

1 Η Λευκή Βίβλος κατέγραψε και ανέλυσε σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδοτην αυξανόmicroενη κοινωνική και πολιτική σηmicroασία των δικτύων τα οποία νοού-νται ως σχέσεις ανταλλαγής και αλληλεπίδρασης microεταξύ ατόmicroων ήκαι οργα-νώσεων (κοινότητες αρχής περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης επιχει-ρήσεις διοικητικές υπηρεσίες ερευνητικά κέντρα κλπ) κατά τρόπο microη ιεραρ-χικό όπου ο κάθε συmicromicroετέχων είναι υπεύθυνος για microέρος των πόρων που απαι-τούνται για την επίτευξη του κοινού στόχου ως microέσο επαφής η ηλεκτρονικήεπικοινωνία προτιmicroάται ιδιαίτερα Συνεπώς η Επιτροπή είχε την πρόθεση ναδιαmicroορφώσει microια πιο συστηmicroατική και προορατική προσέγγιση για την εργασίαmicroε ορισmicroένα σηmicroαντικά δίκτυα έτσι ώστε να τους δώσει τη δυνατότητα να συmicro-microετάσχουν στη διαδικασία διαmicroόρφωσης των αποφάσεων και εφαρmicroογής τωνπολιτικών Παράλληλα προσπάθησε να εξετάσει πώς το πλαίσιο για τη δια-κρατική συνεργασία των τοπικών ή των περιφερειακών συντελεστών microπορείνα στηριχθεί καλύτερα σε επίπεδο ΕΕ microε σκοπό την υποβολή προτάσεων

2 Οι οικονοmicroικοί συντελεστές οργανώνονται όλο και περισσότερο σε δίκτυαγεγονός που έχει αναγνωρίσει η Επιτροπή Κατά γενικό κανόνα ζητείται ηγνώmicroη των οριζόντιων ευρωπαϊκών οmicroοσπονδιών για όλα τα ζητήmicroατα ενώ ηγνώmicroη των επαγγελmicroατικών οργανώσεων ζητείται microόνον για θέmicroατα που άπτο-νται του κλάδου τους Οι δίαυλοι που χρησιmicroοποιούνται από αυτές τις οργα-νώσεις για να συνδέουν τις εθνικές και τις τοπικές τους βάσεις είναι όλο καιπερισσότερο ηλεκτρονικοί λόγω του ότι αυτοί επιτρέπουν την προηγmicroένη δια-λογική συmicromicroετοχή Αυτή η διαλογική επικοινωνία προωθείται από τα εργαλείαπου η ίδια η Επιτροπή έχει θέσει στη διάθεση των διαφόρων συντελεστών

18

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή έχει διαmicroορφώσει την ηλεκτρονική πρωτοβουλία διαλογικήχάραξη πολιτικών (IPM) (1) για να δώσει τη δυνατότητα στους ενδιαφερόmicroε-νους παράγοντες να αντιδράσουν άmicroεσα σε απευθείας σύνδεση στις πληρο-φορίες και τις προτάσεις της Το δίκτυο των Ευρωπαϊκών Κέντρων Κατανα-λωτών (ECC Network) το οποίο συmicromicroετέχει στην πρωτοβουλία IPM είναισηmicroαντικός κόmicroβος επαφής microεταξύ της Επιτροπής και των ευρωπαίων κατα-ναλωτών Ο ρόλος του δικτύου αυτού είναι να βοηθά τους ευρωπαίους κατα-ναλωτές να ωφελούνται καλύτερα από την εσωτερική αγορά και να παρέχειστην Επιτροπή σηmicroαντικές επιτόπιες πληροφορίες Αυτή τη στιγmicroή το δίκτυοECC συνδέει 14 ευρωπαϊκά κέντρα καταναλωτών σε δώδεκα κράτη microέλη καιθα αναπτυχθεί περαιτέρω Το δίκτυο των ευρωπαϊκών κέντρων πληροφόρη-σης (Euro-info Centres) αποτελούmicroενο αυτή τη στιγmicroή από 258 κέντρα (ευρω-θυρίδες) τα οποία παρέχουν βοήθεια στις microικροmicroεσαίες επιχειρήσεις σε τοπικόεπίπεδο (εκ των οποίων 50 βρίσκονται στις υποψήφιες χώρες) λειτουργεί τόσοκάθετα προς τις δύο κατευθύνσεις (Βρυξέλλες ― τοπικό επίπεδο και αντί-στροφα) όσο και οριζόντια microεταξύ των εmicroπλεκόmicroενων εταίρων Αυτή η συνε-χής παροχή πληροφοριών που αφορούν ιδιαίτερα συγκεκριmicroένες περιπτώσειςσε αντιδιαστολή microε τη γενικότερη εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας θα βοηθήσει τηνεφαρmicroογή ή τον αναπροσδιορισmicroό των πολιτικών Οι πρωτοβουλίες που ανα-λαmicroβάνουν τα ίδια τα δίκτυα όπως η ετήσια Ηmicroέρα Χωρίς Αυτοκίνητο ή οιNetdays στα σχολεία γνωρίζουν όλο και microεγαλύτερη επιτυχία

3 Η Επιτροπή έχει εγκρίνει ένα σχέδιο δράσης ως συνέχεια του σχεδίου eEurope2002 το οποίο ονοmicroάζεται eEurope 2005 και αποσκοπεί στο να ενθαρρύνει τιςασφαλείς υπηρεσίες εφαρmicroογές και τα περιεχόmicroενα βάσει microιας ευρύτερα δια-δεδοmicroένης και ασφαλούς υποδοmicroής ευρείας ζώνης ενώ παράλληλα εξασφαλί-ζει τη συmicromicroετοχή όλων των πολιτών στην κοινωνία της πληροφορίας

4 Παράλληλα microε την παροχή οικονοmicroικής ενίσχυσης στις εφαρmicroογές Solvit καιIPM το πρόγραmicromicroα laquoΑνταλλαγή δεδοmicroένων microεταξύ διοικήσεωνraquo (ή IDA)διαmicroόρφωσε microία υπηρεσία που απευθύνεται στο κοινό την Πύλη πρόσβασηςστις διοικητικές υπηρεσίες της ΕΕ η οποία βρίσκεται σε δοκιmicroαστικό στάδιοΦιλοδοξώντας να στηρίξει τις εθνικές διοικητικές υπηρεσίες στην προσπάθειάτους να παράσχουν υπηρεσίες οι οποίες να ενέχουν microία διακρατική διάστασησε απευθείας σύνδεση η πύλη αυτή σκοπεύει να αποτελέσει ένα ενιαίο σηmicroείοπρόσβασης για όλες τις διαθέσιmicroες πληροφορίες και υπηρεσίες προς το κοινόέτσι ώστε να βοηθήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης στις δια-κρατικές τους συναλλαγές

32 Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Έχει σηmicroειωθεί ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά τις δεσmicroεύσεις της ΛευκήςΒίβλου για καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα Η Επιτροπή έχει

19

(1) httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

αναλάβει πρωτοβουλίες που αποβλέπουν σε βελτιώσεις του κύκλου χάραξης τηςπολιτικής σχεδιασmicroός της πολιτικής επιλογή των microέσων ρυθmicroιστική εφαρmicroογήκαι επιβολή τους Για την ανάληψη αυτών των πρωτοβουλιών η Επιτροπή ενθαρ-ρύνθηκε και εmicroπνεύστηκε από το σηmicroαντικό έργο που έχει επιτελεστεί από τακράτη microέλη και τις διεθνείς οργανώσεις καθώς και από τη γενικότερη θετική αντί-δραση των ενδιαφερόmicroενων microερών όσον αφορά τις βασικές γραmicromicroές της ΛευκήςΒίβλου

321 Καλύτερη ρύθmicroιση

1 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε τον Ιούνιο2002 ένα ευρύ σχέδιο δράσης για την απλούστευση και τη βελτίωση του ρυθ-microιστικού περιβάλλοντος (1) microε τον γενικότερο στόχο να αναπτύξει microια νέακοινή νοmicroοθετική παιδεία στο εσωτερικό της ΕΕ Το σχέδιο δράσης για τηνκαλύτερη ρύθmicroιση αντλεί ιδέες από τη Λευκή Βίβλο και αναπτύσσει πρωτο-βουλίες που αφορούν microεταξύ άλλων την καλύτερη χάραξη των πολιτικών ηοποία θα επιτευχθεί microε τη βελτίωση των υπαρχουσών διαδικασιών διαβούλευ-σης και αξιολόγησης του αντικτύπου την επέκταση της εmicroβέλειας των διαφό-ρων microέσων χάραξης και εφαρmicroογής των πολιτικών τον περιορισmicroό των προ-τάσεων σε θέmicroατα ουσίας (προβλέποντας παράλληλα microεγαλύτερες δυνατότη-τες για τα εκτελεστικά microέτρα που θα συmicroπληρώνουν τις τεχνικές λεπτοmicroέρειες)και την έναρξη προγράmicromicroατος για την απλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθε-σίας

Το εν λόγω σχέδιο δράσης περιλαmicroβάνει ενέργειες microε τις οποίες θα εξασφαλι-στεί η αποτελεσmicroατική microεταφορά και εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας από τα κράτηmicroέλη Επιπλέον προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο νααναλάβουν ενέργειες microε την ιδιότητά τους ως κοινοτικών νοmicroοθετών Ακόmicroασυστήνει τη στενή νοmicroοθετική συνεργασία microεταξύ των οργάνων την ετήσιααξιολόγηση της ποιότητας της νοmicroοθεσίας και την καλύτερη δηmicroόσια πρόσβα-ση στην προτεινόmicroενη και την εγκριθείσα νοmicroοθεσία microέσω της ηλεκτρονικήςπύλης EUR-Lex την καταλληλότερη χρήση των νοmicroοθετικών microέσων τηναπλοποίηση και τη microείωση του όγκου της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και τέλος τηνεξασφάλιση της ποιότητας της εγκρινόmicroενης νοmicroοθεσίας Όσον αφορά τακράτη microέλη το σχέδιο δράσης προβλέπει την ηλεκτρονική διαβίβαση και διά-δοση των εθνικών κοινοποιήσεων των διαβουλεύσεων και των αξιολογήσεωντου αντικτύπου καθώς και τη στενότερη συνεργασία για τη microεταφορά της κοι-νοτικής νοmicroοθεσίας Συνεπώς η Επιτροπή απηύθυνε έκκληση για την απαραί-τητη συνεργασία του Κοινοβουλίου του Συmicroβουλίου και των κρατών microελώνΣτη συνέχεια ξεκίνησαν διοργανικές διαπραγmicroατεύσεις microε σκοπό να συναφθείmicroία διοργανική συmicroφωνία για την καλύτερη ρύθmicroιση (2)

20

(1) COM(2002) 278 (2) Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο της Σεβίλλης κάλεσε τα κοινοτικά όργανα να συνάψουν διοργανική συmicroφωνία πριν

από τα τέλη του 2002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

2 Από την πλευρά της η Επιτροπή έχει καταβάλει σηmicroαντικές προσπάθειες γιανα βελτιώσει την προετοιmicroασία των πρωτοβουλιών της ειδικότερα microέσω τουπλαισίου για τις διαβουλεύσεις microε το κοινό (βλέπε ανωτέρω) microέσω κατευθυ-ντήριων γραmicromicroών για τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης και του πλαισίου γιατην αξιολόγηση του αντικτύπου που θα έχουν οι προβλεπόmicroενες πρωτοβου-λίες Οι αρχές που στηρίζουν αυτές τις πρωτοβουλίες πρέπει να αποτελέσουναναπόσπαστο microέρος της καλής διοικητικής συmicroπεριφοράς τόσο για τα άλλακοινοτικά όργανα και τους οργανισmicroούς όσο και για τα κράτη microέλη

3 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα τη συλλογή και τη χρησιmicroοποίηση της εmicroπει-ρογνωmicroοσύνης (1) η Επιτροπή καθορίζει βασικές αρχές και εσωτερικές κατευ-θυντήριες γραmicromicroές για τις υπηρεσίες της όσον αφορά τη συλλογή και τη χρησι-microοποίηση των συmicroβουλών που παρέχουν οι εmicroπειρογνώmicroονες σε όλα τα στά-δια χάραξης των πολιτικών από την Επιτροπή Αυτή η πρωτοβουλία στηρίζε-ται στις υπάρχουσες ορθές πρακτικές εντός και εκτός της Επιτροπής και παρέ-χει ένα γενικό πλαίσιο για την προώθηση τέτοιων πρακτικών σε όλους τουςσχετικούς τοmicroείς Οι προτεινόmicroενες αρχές και κατευθυντήριες γραmicromicroές έχουνέναν διττό στόχο

bull να εξασφαλίσουν ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζητούν και χρησιmicroοποιούντην πιο κατάλληλη εmicroπειρογνωmicroοσύνη για να δηmicroιουργήσουν microία σταθερήγνωστική βάση για καλύτερες πολιτικές και

bull να εδραιώσουν στον τοmicroέα αυτόν τις βασικές αρχές της Επιτροπής δηλαδήτην ποιότητα τη διαφάνεια και την αποτελεσmicroατικότητα

Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές της Επιτροπής αφορούν τη συλλογή και τη χρήσηεmicroπειρογνωmicroοσύνης και τεχνογνωσίας microε την ευρύτερη έννοια των όρων καιόχι microόνον επιστηmicroονικής εmicroπειρογνωmicroοσύνης Οι εν λόγω κατευθυντήριεςγραmicromicroές θα εφαρmicroοστούν και στις διαβουλεύσεις που διεξάγονται microεταξύ τωνοmicroάδων εmicroπειρογνωmicroόνων που έχει συγκροτήσει η ίδια η Επιτροπή οι οποίεςόmicroως δεν συmicromicroετέχουν στις επίσηmicroες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που καθο-ρίζονται στη Συνθήκη ή στη θέσπιση του παράγωγου δικαίου Θα αρχίσουν ναισχύουν από το 2003 και θα υπόκεινται σε συνεχή εποπτεία καθώς και σε αξιο-λόγηση το τρίτο έτος ύστερα από την έναρξη ισχύος τους Όπως επισηmicroαίνε-ται στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή θα εξετά-σει κατά πόσον οι δικές της κατευθυντήριες γραmicromicroές θα microπορέσουν να αποτε-λέσουν τη βάση για microία κοινή προσέγγιση όλων των κοινοτικών οργάνων καιτων κρατών microελών στον τοmicroέα αυτόν

4 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα την αξιολόγηση του αντικτύπου (2) η Επιτροπήδεσmicroεύεται ―ξεκινώντας από το 2003― να διεξαγάγει σταδιακά αξιολογήσειςτου αντικτύπου όλων των σηmicroαντικών νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβου-λιών οι οποίες να καλύπτουν την αξιολόγηση του αντικτύπου στο ρυθmicroιστικόπεδίο αλλά και στη βιώσιmicroη ανάπτυξη (στους τοmicroείς της οικονοmicroίας της κοι-

21

(1) COM(2002) 713 (2) COM(2002) 276

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

νωνίας και του περιβάλλοντος) Η αξιολόγηση αυτή θα καταστήσει ευκολότε-ρη την απόφαση για την ενδεχόmicroενη ανάληψη δράσης σε κοινοτικό επίπεδοσύmicroφωνα microε τη Συνθήκη και το πρωτόκολλο περί εφαρmicroογής των αρχών τηςεπικουρικότητας και της αναλογικότητας ενώ παράλληλα θα βοηθήσει να βελ-τιωθεί η ποιότητα και η συνεκτικότητα των κοινοτικών πολιτικών

Η προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την αξιολόγηση του αντικτύπουσηmicroατοδοτεί microία σηmicroαντική στροφή προς microία νέα ρυθmicroιστική παιδεία η οποίαθα ενσωmicroατώνει όλες τις υπάρχουσες τοmicroεακές αξιολογήσεις του άmicroεσου καιτου έmicromicroεσου αντικτύπου των προτεινόmicroενων microέτρων σε ένα ενιαίο εργαλείοΑυτή τη στιγmicroή καταρτίζονται λεπτοmicroερείς κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη διε-ξαγωγή αυτών των αξιολογήσεων από τις υπηρεσίες της Επιτροπής

Η Επιτροπή έχει προτείνει και στα άλλα θεσmicroικά όργανα να αναλάβουν τη διε-ξαγωγή αξιολογήσεων όσον αφορά τον αντίκτυπο που ενδέχεται να έχουνσηmicroαντικές τροποποιήσεις στις προτάσεις της Επιτροπής Αυτό το θέmicroα εξετά-ζεται επί του παρόντος στο πλαίσιο των διαπραγmicroατεύσεων για microία διοργανι-κή συmicroφωνία σχετικά microε την καλύτερη ρύθmicroιση Ανάλογα η Επιτροπή κάλεσετα κράτη microέλη να διεξαγάγουν αξιολογήσεις του αντικτύπου έτσι ώστε να βελ-τιώσουν την ποιότητα των εθνικών microέτρων microεταφοράς ειδικότερα για τυχόνσυmicroπληρωmicroατικές διατάξεις που προστίθενται στις νοmicroοθετικές πράξεις καθώςκαι για τα microέτρα που κοινοποιούνται στην Επιτροπή δυνάmicroει της οδηγίας9834ΕΚ (1)

Μία συγκεκριmicroένη πρωτοβουλία που αποβλέπει στο να προσδιορίσει τον αντί-κτυπο των προτεινόmicroενων νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβουλιών είναι ηΕυρωπαϊκή ∆οκιmicroαστική Οmicroάδα των Επιχειρήσεων (European Business TestPanel) Με τη χρήση των microέσων που παρέχει η πρωτοβουλία της διαλογικήςχάραξης πολιτικής (IPM) και microε τη βοήθεια των κρατών microελών η Επιτροπήαυτή τη στιγmicroή συγκροτεί την εν λόγω δοκιmicroαστική οmicroάδα η οποία απαρτίζε-ται από 4 000 επιχειρήσεις όλων των microεγεθών και όλων των κλάδων

5 Το σχέδιο δράσης για την καλύτερη ρύθmicroιση έθεσε επίσης το ευρύτερο θέmicroατης επιλογής των κατάλληλων microέσων για την κοινοτική δράση για το οποίο ηΕπιτροπή επιφυλάσσεται του δικαιώmicroατός της να υποβάλλει συmicroπληρωmicroατι-κές προτάσεις ανάλογα microε την πρόοδο των εργασιών της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης (2)

Η Επιτροπή ανέφερε ότι οι κανονισmicroοί και οι οδηγίες πρέπει να χρησιmicroοποι-ούνται σύmicroφωνα microε το πνεύmicroα και το γράmicromicroα της συνθήκης για την ΕΚ οικανονισmicroοί πρέπει να χρησιmicroοποιούνται microόνον για δράση που απαιτεί οmicroοιό-microορφη εφαρmicroογή σε όλα τα κράτη microέλη οι οδηγίες σύmicroφωνα microε τον αρχικόορισmicroό τους στη Συνθήκη πρέπει να αποτελούν νοmicroοθετικό microέσο για τη θέσπι-ση νοmicroικού πλαισίου και στόχων προς επίτευξη

22

(1) Οδηγία 9834ΕΚ για την καθιέρωση microιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τοmicroέα των τεχνικών προτύπωνκαι κανονισmicroών

(2) COM(2002) 275

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή σκοπεύει να εξασφαλίσει στο βαθmicroό του δυνατού ότι οι οδηγίεςείναι γενικής φύσης και καλύπτουν τους στόχους τις περιόδους ισχύος και τιςουσιαστικές πτυχές της νοmicroοθεσίας Είναι ευθύνη του νοmicroοθέτη να αποφασίσειποια microορφή θα λάβουν αυτές οι ουσιαστικές πτυχές microε απόφαση πολιτικήςκαι να εξασφαλίσει ότι τα τεχνικά θέmicroατα και οι λεπτοmicroέρειες θα καθοριστούναπό τα σχετικά εκτελεστικά microέτρα Αυτός ο περιορισmicroός των οδηγιών microε τηνπρόθεση ―microεταξύ άλλων― να απλοποιηθεί η νοmicroοθεσία δεν πρέπει να θίξειτις νοmicroοθετικές εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίουαντίθετα θα τους δώσει τη δυνατότητα να συγκεντρωθούν στις θεmicroελιώδειςπτυχές της νοmicroοθέτησης

6 Στη Λευκή Βίβλο και στη συνέχεια στο σχέδιο δράσης της για καλύτερες ρυθ-microίσεις η Επιτροπή προτείνει να γίνεται microεγαλύτερη χρήση εναλλακτικών λύσε-ων αντί της παραδοσιακής νοmicroοθεσίας χωρίς να υπονοmicroεύονται οι διατάξειςτης Συνθήκης ή τα προνόmicroια του νοmicroοθέτη Υπενθυmicroίζει επίσης ότι η συνθήκηγια την ΕΚ προβλέπει ήδη ειδικές microορφές από κοινού ρύθmicroισης παραπέmicroπο-ντας στα άρθρα 138 και 139 της συνθήκης για την ΕΚ σύmicroφωνα microε τα οποία οικοινωνικοί εταίροι microπορούν να συνάπτουν νοmicroικά δεσmicroευτικές συmicroφωνίες σεκοινοτικό επίπεδο

Υπάρχουν αρκετά εργαλεία τα οποία microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν σε ειδικέςπεριπτώσεις για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης απλουστεύοντας ταυ-τόχρονα τις νοmicroοθετικές δραστηριότητες και την ίδια τη νοmicroοθεσία (από κοι-νού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοιχτή microέθοδος συντονισmicroού)

Στο πλαίσιο microιας νοmicroοθετικής πράξης η από κοινού ρύθmicroιση επιτρέπει τηνυλοποίηση των στόχων που καθορίζει ο νοmicroοθέτης microέσω microέτρων που εφαρmicroό-ζονται από δραστήριες και αναγνωρισmicroένες πλευρές στον εν λόγω τοmicroέα ΗΕπιτροπή παραmicroένει πεπεισmicroένη ότι η από κοινού ρύθmicroιση είναι microια επιλογήγια την εστίαση του νοmicroοθετικού έργου στα ουσιώδη στοιχεία και για τηναπλούστευση και βελτίωση της εφαρmicroογής ― που περιορίζεται από κριτήριαπου θα καθοριστούν σε microια microελλοντική διοργανική συmicroφωνία για καλύτερεςρυθmicroίσεις Η αυτορρύθmicroιση αφορά πολυάριθmicroες πρακτικές κοινούς κανόνεςδεοντολογικούς κώδικες και εθελοντικές συmicroφωνίες που οι οικονοmicroικοί φορείςοι κοινωνικοί παράγοντες οι ΜΚΟ και οι οργανωmicroένες οmicroάδες καθορίζουνεθελοντικά για τη ρύθmicroιση και οργάνωση των δραστηριοτήτων τους Αντίθεταmicroε την από κοινού ρύθmicroιση η αυτορρύθmicroιση δεν προϋποθέτει νοmicroοθετικήπράξη Η Επιτροπή έχει προτείνει κριτήρια και τρόπους χρήσης αυτών καιπαρόmicroοιων εναλλακτικών microέσων για την επιδίωξη των στόχων της Συνθήκηςκαι επί του παρόντος αποτελούν αντικείmicroενο διαπραγmicroατεύσεων για microια διορ-γανική συmicroφωνία Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε προσανατολισmicroούςγια το ρόλο της ανοικτής microεθόδου συντονισmicroού και στην Ετήσια ΣτρατηγικήΠολιτικής για το 2003 προσδοκεί να διεξάγει στρατηγική αξιολόγηση του κατάπόσο είναι αποτελεσmicroατική η microέθοδος στους τοmicroείς όπου εφαρmicroόστηκε αρχικά

7 Η Επιτροπή πρότεινε να γίνει σηmicroαντική προσπάθεια απλούστευσης τουσώmicroατος της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και microείωσης του όγκου της microε την υπο-

23

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

στήριξη του Συmicroβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Η Επιτροπήπροτείνει τα όργανα να καθορίσουν από κοινού ένα πρόγραmicromicroα για τηναπλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θα προσδιορίσει τουςτοmicroείς προτεραιότητας που χρειάζονται απλούστευση και θα ενηmicroερώσει ανά-λογα το νοmicroοθέτη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο τα οποία ωςνοmicroοθέτης θα πρέπει να εγκρίνουν τελικά τις προτάσεις για τις απλουστευmicroέ-νες νοmicroοθετικές πράξεις θα πρέπει να προσαρmicroόσουν τις microεθόδους εργασίαςτους για να επιτύχουν ταχύτερες και πιο αποτελεσmicroατικές διαδικασίες απλού-στευσης της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θεωρεί πολύ σηmicroαντικό ηδιοργανική συmicroφωνία για καλύτερες ρυθmicroίσεις να καλύπτει την άποψη αυτήκαι να ενσωmicroατώνει και να ενισχύει το συνεχιζόmicroενο έργο σχετικά microε το πρό-γραmicromicroα κωδικοποίησης που ξεκίνησε η Επιτροπή τον Νοέmicroβριο του 2001 (1)καθώς και το έργο για την αναδιατύπωση (2)

322 Καλύτερη εφαρmicroογή

1 Με βάση τη γενική περιγραφή των καλύτερων ρυθmicroίσεων και του επαναπροσ-διορισmicroού των πολιτικών και των οργάνων στη Λευκή Βίβλο καθώς και τιςπρωτοβουλίες της Επιτροπής για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή και καλύτερες πολιτι-κές η Επιτροπή ενέκρινε επίσης αρκετές σηmicroαντικές προτάσεις για την καλύ-τερη εφαρmicroογή της κοινοτικής δράσης

2 Το άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ παρέχει microια σηmicroαντική βάση για τονεκτελεστικό ρόλο της Επιτροπής Η εφαρmicroογή του που διέπεται από το συνα-φές παράγωγο δίκαιο για τους όρους άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτή-των [η επονοmicroαζόmicroενη laquoεπιτροπολογίαraquo (3)] έχει εποmicroένως ζωτική σηmicroασίαγια τις προσπάθειες επαναπροσδιορισmicroού των οργάνων και την επίτευξη τωνεπιθυmicroητών βελτιώσεων της νοmicroιmicroότητας της αποτελεσmicroατικότητας και τηςαξιοπιστίας της Κοινότητας

Η Επιτροπή υποστηρίζει στη Λευκή Βίβλο ότι ο στόχος του επαναπροσδιορι-σmicroού των οργάνων θα δικαιολογούσε την επανεξέταση εάν όχι την κατάργη-ση των υφιστάmicroενων διαδικασιών διαχείρισης και ρύθmicroισης Αυτό πρέπει νασυνδυαστεί microε τη νέα εξισορρόπηση των αρmicroοδιοτήτων των θεσmicroικών οργά-νων περιορίζοντας την Επιτροπή στην κύρια αρmicroοδιότητα της εκτελεστικήςνοmicroοθεσίας και την ενίσχυση της δυνατότητας των δύο κλάδων του κοινοτι-κού νοmicroοθέτη (Κοινοβούλιο και Συmicroβούλιο) να ελέγχουν την άσκηση των εκτε-λεστικών αρmicroοδιοτήτων της Επιτροπής τουλάχιστον στους τοmicroείς που υπόκει-νται σε διαδικασία συναπόφασης (άρθρο 251 της συνθήκης για την ΕΚ)

Σύmicroφωνα microε τους προσανατολισmicroούς αυτούς και διατηρώντας την πρόσβασηστην αναγκαία εmicroπειρογνωmicroοσύνη των εκπροσώπων των κρατών microελών η

24

(1) COM(2001) 645(2) ∆ιοργανική συmicroφωνία της 28ης Νοεmicroβρίου 2001 για microια πιο συστηmicroατοποιηmicroένη χρήση της τεχνικής της ανα-

διατύπωσης των νοmicroικών πράξεων ∆ηmicroοσιεύθηκε στην ΕΕ C 77 της 2832002 (σ 1-3)(3) Απόφαση 1999468EΚ του Συmicroβουλίου

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της απόφασης 1999468EΚ (1) του Συmicro-βουλίου Συγκεκριmicroένα προτείνει την αναθεώρηση της υφιστάmicroενης ρυθmicroιστι-κής διαδικασίας για την εφαρmicroογή microέτρων σύmicroφωνα microε τη διαδικασία συνα-πόφασης εισάγοντας δύο ξεχωριστές φάσεις Κατά την αρχική εκτελεστικήφάση η Επιτροπή θα υποβάλλει τα σχέδια microέτρων σε microια επιτροπή εκπροσώ-πων των κρατών microελών Εάν έως τη λήξη της προθεσmicroίας που θα καθοριστείαπό την Επιτροπή η επιτροπή εκφράσει αντίθεση στο σχέδιο microέτρου θα δοθείεπιπλέον χρόνος στην Επιτροπή για την εξεύρεση λύσης Το σχέδιο microέτρου τηςΕπιτροπής θα προωθηθεί στη συνέχεια κατά τη δεύτερη φάση ελέγχου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο Οποιοδήποτε από τα όργανααυτά εντός καθορισmicroένης προθεσmicroίας microπορεί να εκφράσει την αντίθεσή τουστο σχέδιο microέτρου εφαρmicroογής της Επιτροπής και στην περίπτωση αυτή η Επι-τροπή microπορεί είτε να υποβάλλει νοmicroοθετική πρόταση ή να προχωρήσει στηνέγκριση του microέτρου εφαρmicroογής ενδεχοmicroένως τροποποιηmicroένου σύmicroφωνα microε τιςθέσεις του Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η διαδικασία αυτή συmicroπληρώ-νεται microε microια επείγουσα διαδικασία που επιτρέπει τη θέση σε ισχύ των microέτρωνεφαρmicroογής προτού γίνουν οι έλεγχοι του νοmicroοθέτη Αυτή η αλλαγή των διαδι-κασιών laquoεπιτροπολογίαςraquo θα έχει microεταβατική φύση εν αναmicroονή ενός νέουσυστήmicroατος εκχώρησης εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων βάσει της αναθεώρησηςτων Συνθηκών (βλέπε το σηmicroείο 34)

3 Η Λευκή Βίβλος υποστήριξε ότι η δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών microεσαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς αρmicroοδιότητας θα βοηθούσε στη βελτίωση τουτρόπου εφαρmicroογής και επιβολής των κανόνων σε ολόκληρη την ΕΚ Προβλέ-ποντας ένα διαρκώς microεγαλύτερο ρόλο για τους ρυθmicroιστικούς οργανισmicroούς ηΛευκή Βίβλος πρότεινε ορισmicroένες προϋποθέσεις για τους οργανισmicroούς αυτούςκαι ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα υπέβαλε λεπτοmicroερές πλαίσιο για τη δηmicroι-ουργία τη λειτουργία και την εποπτεία των microελλοντικών ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση που καθορίζει τοπλαίσιο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (2) για να διευκολύνει τη δηmicroιουργίατων οργανισmicroών αυτών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ενότητα και την ακε-ραιότητα της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΚ Το λεπτοmicroερές πλαίσιοπροβλέπει κριτήρια για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (ιδρυτικήπράξη νοmicroική υπόσταση τόπος) τη λειτουργία τους (πεδίο αρmicroοδιοτήτωνδιευθυντικά όργανα καθεστώς του διευθυντή δυνατότητες προσφυγής διοι-κητικές και προϋπολογιστικές διαδικασίες) και τους microηχανισmicroούς της Κοινό-τητας για τον έλεγχο των οργανισmicroών αυτών (διοικητικοί πολιτικοί οικονοmicroι-κοί και νοmicroικοί έλεγχοι) Η Επιτροπή κάλεσε το Κοινοβούλιο και το Συmicroβού-λιο να επισηmicroοποιήσουν το πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών βάσει των αρχών που καθορίζονται στην ανακοίνωσή της

25

(1) COM(2002) 719(2) COM(2002) 718

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 18: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

του Μαρτίου 2002 microε θέmicroα τη Λευκή Βίβλο υπογράmicromicroισε την ύπαρξη στενούδεσmicroού microεταξύ του εν λόγω εγγράφου και της Συνέλευσης για το microέλλον τηςΈνωσης Η Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή τόνισε την ανάγκη να εξα-σφαλιστεί ότι τηρείται η οριζόντια και κάθετη επικουρικότητα και να καθορι-στούν κριτήρια microε τα οποία να εξασφαλίζεται ότι οι οργανώσεις της κοινωνίαςτων πολιτών είναι όντως αντιπροσωπευτικές Επίσης φρονεί ότι θα microπορούσεη ίδια να διαδραmicroατίσει κρίσιmicroο ρόλο στη διαmicroόρφωση και τη διάρθρωση τουδιαλόγου microε τους πολίτες και τονίζει τη σηmicroασία που έχει η αύξηση των πλη-ροφοριών που διατίθενται στους πολίτες σχετικά microε τα θεmicroελιώδη χαρακτηρι-στικά της Ένωσης καθώς και η microεγαλύτερη χρήση άλλων microέσων πλην τηςνοmicroοθεσίας Υπεγράφη πρωτόκολλο microε το οποίο η Επιτροπή και η ΕυρωπαϊκήΟικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή αναγνωρίζουν επίσηmicroα ότι στο πλαίσιοτης καθιέρωσης νέων microορφών διακυβέρνησης η ΕΟΚΕ είναι ιδιαίτερα κατάλ-ληλη ως microεσάζοντας microεταξύ των θεσmicroικών οργάνων της Ένωσης και της οργα-νωmicroένης κοινωνίας των πολιτών Ακόmicroα το πρωτόκολλο προβλέπει ρητά ότι ηΕπιτροπή πρέπει να καλεί την ΕΟΚΕ να διατυπώνει laquoδιερευνητικές γνωmicroοδο-τήσειςraquo και ότι αυτή η τελευταία πρέπει να εντείνει τις σχέσεις της microε την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών

314 Τέταρτος άξονας δράσης διασύνδεση microέσω δικτύων

1 Η Λευκή Βίβλος κατέγραψε και ανέλυσε σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδοτην αυξανόmicroενη κοινωνική και πολιτική σηmicroασία των δικτύων τα οποία νοού-νται ως σχέσεις ανταλλαγής και αλληλεπίδρασης microεταξύ ατόmicroων ήκαι οργα-νώσεων (κοινότητες αρχής περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης επιχει-ρήσεις διοικητικές υπηρεσίες ερευνητικά κέντρα κλπ) κατά τρόπο microη ιεραρ-χικό όπου ο κάθε συmicromicroετέχων είναι υπεύθυνος για microέρος των πόρων που απαι-τούνται για την επίτευξη του κοινού στόχου ως microέσο επαφής η ηλεκτρονικήεπικοινωνία προτιmicroάται ιδιαίτερα Συνεπώς η Επιτροπή είχε την πρόθεση ναδιαmicroορφώσει microια πιο συστηmicroατική και προορατική προσέγγιση για την εργασίαmicroε ορισmicroένα σηmicroαντικά δίκτυα έτσι ώστε να τους δώσει τη δυνατότητα να συmicro-microετάσχουν στη διαδικασία διαmicroόρφωσης των αποφάσεων και εφαρmicroογής τωνπολιτικών Παράλληλα προσπάθησε να εξετάσει πώς το πλαίσιο για τη δια-κρατική συνεργασία των τοπικών ή των περιφερειακών συντελεστών microπορείνα στηριχθεί καλύτερα σε επίπεδο ΕΕ microε σκοπό την υποβολή προτάσεων

2 Οι οικονοmicroικοί συντελεστές οργανώνονται όλο και περισσότερο σε δίκτυαγεγονός που έχει αναγνωρίσει η Επιτροπή Κατά γενικό κανόνα ζητείται ηγνώmicroη των οριζόντιων ευρωπαϊκών οmicroοσπονδιών για όλα τα ζητήmicroατα ενώ ηγνώmicroη των επαγγελmicroατικών οργανώσεων ζητείται microόνον για θέmicroατα που άπτο-νται του κλάδου τους Οι δίαυλοι που χρησιmicroοποιούνται από αυτές τις οργα-νώσεις για να συνδέουν τις εθνικές και τις τοπικές τους βάσεις είναι όλο καιπερισσότερο ηλεκτρονικοί λόγω του ότι αυτοί επιτρέπουν την προηγmicroένη δια-λογική συmicromicroετοχή Αυτή η διαλογική επικοινωνία προωθείται από τα εργαλείαπου η ίδια η Επιτροπή έχει θέσει στη διάθεση των διαφόρων συντελεστών

18

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή έχει διαmicroορφώσει την ηλεκτρονική πρωτοβουλία διαλογικήχάραξη πολιτικών (IPM) (1) για να δώσει τη δυνατότητα στους ενδιαφερόmicroε-νους παράγοντες να αντιδράσουν άmicroεσα σε απευθείας σύνδεση στις πληρο-φορίες και τις προτάσεις της Το δίκτυο των Ευρωπαϊκών Κέντρων Κατανα-λωτών (ECC Network) το οποίο συmicromicroετέχει στην πρωτοβουλία IPM είναισηmicroαντικός κόmicroβος επαφής microεταξύ της Επιτροπής και των ευρωπαίων κατα-ναλωτών Ο ρόλος του δικτύου αυτού είναι να βοηθά τους ευρωπαίους κατα-ναλωτές να ωφελούνται καλύτερα από την εσωτερική αγορά και να παρέχειστην Επιτροπή σηmicroαντικές επιτόπιες πληροφορίες Αυτή τη στιγmicroή το δίκτυοECC συνδέει 14 ευρωπαϊκά κέντρα καταναλωτών σε δώδεκα κράτη microέλη καιθα αναπτυχθεί περαιτέρω Το δίκτυο των ευρωπαϊκών κέντρων πληροφόρη-σης (Euro-info Centres) αποτελούmicroενο αυτή τη στιγmicroή από 258 κέντρα (ευρω-θυρίδες) τα οποία παρέχουν βοήθεια στις microικροmicroεσαίες επιχειρήσεις σε τοπικόεπίπεδο (εκ των οποίων 50 βρίσκονται στις υποψήφιες χώρες) λειτουργεί τόσοκάθετα προς τις δύο κατευθύνσεις (Βρυξέλλες ― τοπικό επίπεδο και αντί-στροφα) όσο και οριζόντια microεταξύ των εmicroπλεκόmicroενων εταίρων Αυτή η συνε-χής παροχή πληροφοριών που αφορούν ιδιαίτερα συγκεκριmicroένες περιπτώσειςσε αντιδιαστολή microε τη γενικότερη εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας θα βοηθήσει τηνεφαρmicroογή ή τον αναπροσδιορισmicroό των πολιτικών Οι πρωτοβουλίες που ανα-λαmicroβάνουν τα ίδια τα δίκτυα όπως η ετήσια Ηmicroέρα Χωρίς Αυτοκίνητο ή οιNetdays στα σχολεία γνωρίζουν όλο και microεγαλύτερη επιτυχία

3 Η Επιτροπή έχει εγκρίνει ένα σχέδιο δράσης ως συνέχεια του σχεδίου eEurope2002 το οποίο ονοmicroάζεται eEurope 2005 και αποσκοπεί στο να ενθαρρύνει τιςασφαλείς υπηρεσίες εφαρmicroογές και τα περιεχόmicroενα βάσει microιας ευρύτερα δια-δεδοmicroένης και ασφαλούς υποδοmicroής ευρείας ζώνης ενώ παράλληλα εξασφαλί-ζει τη συmicromicroετοχή όλων των πολιτών στην κοινωνία της πληροφορίας

4 Παράλληλα microε την παροχή οικονοmicroικής ενίσχυσης στις εφαρmicroογές Solvit καιIPM το πρόγραmicromicroα laquoΑνταλλαγή δεδοmicroένων microεταξύ διοικήσεωνraquo (ή IDA)διαmicroόρφωσε microία υπηρεσία που απευθύνεται στο κοινό την Πύλη πρόσβασηςστις διοικητικές υπηρεσίες της ΕΕ η οποία βρίσκεται σε δοκιmicroαστικό στάδιοΦιλοδοξώντας να στηρίξει τις εθνικές διοικητικές υπηρεσίες στην προσπάθειάτους να παράσχουν υπηρεσίες οι οποίες να ενέχουν microία διακρατική διάστασησε απευθείας σύνδεση η πύλη αυτή σκοπεύει να αποτελέσει ένα ενιαίο σηmicroείοπρόσβασης για όλες τις διαθέσιmicroες πληροφορίες και υπηρεσίες προς το κοινόέτσι ώστε να βοηθήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης στις δια-κρατικές τους συναλλαγές

32 Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Έχει σηmicroειωθεί ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά τις δεσmicroεύσεις της ΛευκήςΒίβλου για καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα Η Επιτροπή έχει

19

(1) httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

αναλάβει πρωτοβουλίες που αποβλέπουν σε βελτιώσεις του κύκλου χάραξης τηςπολιτικής σχεδιασmicroός της πολιτικής επιλογή των microέσων ρυθmicroιστική εφαρmicroογήκαι επιβολή τους Για την ανάληψη αυτών των πρωτοβουλιών η Επιτροπή ενθαρ-ρύνθηκε και εmicroπνεύστηκε από το σηmicroαντικό έργο που έχει επιτελεστεί από τακράτη microέλη και τις διεθνείς οργανώσεις καθώς και από τη γενικότερη θετική αντί-δραση των ενδιαφερόmicroενων microερών όσον αφορά τις βασικές γραmicromicroές της ΛευκήςΒίβλου

321 Καλύτερη ρύθmicroιση

1 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε τον Ιούνιο2002 ένα ευρύ σχέδιο δράσης για την απλούστευση και τη βελτίωση του ρυθ-microιστικού περιβάλλοντος (1) microε τον γενικότερο στόχο να αναπτύξει microια νέακοινή νοmicroοθετική παιδεία στο εσωτερικό της ΕΕ Το σχέδιο δράσης για τηνκαλύτερη ρύθmicroιση αντλεί ιδέες από τη Λευκή Βίβλο και αναπτύσσει πρωτο-βουλίες που αφορούν microεταξύ άλλων την καλύτερη χάραξη των πολιτικών ηοποία θα επιτευχθεί microε τη βελτίωση των υπαρχουσών διαδικασιών διαβούλευ-σης και αξιολόγησης του αντικτύπου την επέκταση της εmicroβέλειας των διαφό-ρων microέσων χάραξης και εφαρmicroογής των πολιτικών τον περιορισmicroό των προ-τάσεων σε θέmicroατα ουσίας (προβλέποντας παράλληλα microεγαλύτερες δυνατότη-τες για τα εκτελεστικά microέτρα που θα συmicroπληρώνουν τις τεχνικές λεπτοmicroέρειες)και την έναρξη προγράmicromicroατος για την απλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθε-σίας

Το εν λόγω σχέδιο δράσης περιλαmicroβάνει ενέργειες microε τις οποίες θα εξασφαλι-στεί η αποτελεσmicroατική microεταφορά και εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας από τα κράτηmicroέλη Επιπλέον προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο νααναλάβουν ενέργειες microε την ιδιότητά τους ως κοινοτικών νοmicroοθετών Ακόmicroασυστήνει τη στενή νοmicroοθετική συνεργασία microεταξύ των οργάνων την ετήσιααξιολόγηση της ποιότητας της νοmicroοθεσίας και την καλύτερη δηmicroόσια πρόσβα-ση στην προτεινόmicroενη και την εγκριθείσα νοmicroοθεσία microέσω της ηλεκτρονικήςπύλης EUR-Lex την καταλληλότερη χρήση των νοmicroοθετικών microέσων τηναπλοποίηση και τη microείωση του όγκου της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και τέλος τηνεξασφάλιση της ποιότητας της εγκρινόmicroενης νοmicroοθεσίας Όσον αφορά τακράτη microέλη το σχέδιο δράσης προβλέπει την ηλεκτρονική διαβίβαση και διά-δοση των εθνικών κοινοποιήσεων των διαβουλεύσεων και των αξιολογήσεωντου αντικτύπου καθώς και τη στενότερη συνεργασία για τη microεταφορά της κοι-νοτικής νοmicroοθεσίας Συνεπώς η Επιτροπή απηύθυνε έκκληση για την απαραί-τητη συνεργασία του Κοινοβουλίου του Συmicroβουλίου και των κρατών microελώνΣτη συνέχεια ξεκίνησαν διοργανικές διαπραγmicroατεύσεις microε σκοπό να συναφθείmicroία διοργανική συmicroφωνία για την καλύτερη ρύθmicroιση (2)

20

(1) COM(2002) 278 (2) Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο της Σεβίλλης κάλεσε τα κοινοτικά όργανα να συνάψουν διοργανική συmicroφωνία πριν

από τα τέλη του 2002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

2 Από την πλευρά της η Επιτροπή έχει καταβάλει σηmicroαντικές προσπάθειες γιανα βελτιώσει την προετοιmicroασία των πρωτοβουλιών της ειδικότερα microέσω τουπλαισίου για τις διαβουλεύσεις microε το κοινό (βλέπε ανωτέρω) microέσω κατευθυ-ντήριων γραmicromicroών για τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης και του πλαισίου γιατην αξιολόγηση του αντικτύπου που θα έχουν οι προβλεπόmicroενες πρωτοβου-λίες Οι αρχές που στηρίζουν αυτές τις πρωτοβουλίες πρέπει να αποτελέσουναναπόσπαστο microέρος της καλής διοικητικής συmicroπεριφοράς τόσο για τα άλλακοινοτικά όργανα και τους οργανισmicroούς όσο και για τα κράτη microέλη

3 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα τη συλλογή και τη χρησιmicroοποίηση της εmicroπει-ρογνωmicroοσύνης (1) η Επιτροπή καθορίζει βασικές αρχές και εσωτερικές κατευ-θυντήριες γραmicromicroές για τις υπηρεσίες της όσον αφορά τη συλλογή και τη χρησι-microοποίηση των συmicroβουλών που παρέχουν οι εmicroπειρογνώmicroονες σε όλα τα στά-δια χάραξης των πολιτικών από την Επιτροπή Αυτή η πρωτοβουλία στηρίζε-ται στις υπάρχουσες ορθές πρακτικές εντός και εκτός της Επιτροπής και παρέ-χει ένα γενικό πλαίσιο για την προώθηση τέτοιων πρακτικών σε όλους τουςσχετικούς τοmicroείς Οι προτεινόmicroενες αρχές και κατευθυντήριες γραmicromicroές έχουνέναν διττό στόχο

bull να εξασφαλίσουν ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζητούν και χρησιmicroοποιούντην πιο κατάλληλη εmicroπειρογνωmicroοσύνη για να δηmicroιουργήσουν microία σταθερήγνωστική βάση για καλύτερες πολιτικές και

bull να εδραιώσουν στον τοmicroέα αυτόν τις βασικές αρχές της Επιτροπής δηλαδήτην ποιότητα τη διαφάνεια και την αποτελεσmicroατικότητα

Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές της Επιτροπής αφορούν τη συλλογή και τη χρήσηεmicroπειρογνωmicroοσύνης και τεχνογνωσίας microε την ευρύτερη έννοια των όρων καιόχι microόνον επιστηmicroονικής εmicroπειρογνωmicroοσύνης Οι εν λόγω κατευθυντήριεςγραmicromicroές θα εφαρmicroοστούν και στις διαβουλεύσεις που διεξάγονται microεταξύ τωνοmicroάδων εmicroπειρογνωmicroόνων που έχει συγκροτήσει η ίδια η Επιτροπή οι οποίεςόmicroως δεν συmicromicroετέχουν στις επίσηmicroες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που καθο-ρίζονται στη Συνθήκη ή στη θέσπιση του παράγωγου δικαίου Θα αρχίσουν ναισχύουν από το 2003 και θα υπόκεινται σε συνεχή εποπτεία καθώς και σε αξιο-λόγηση το τρίτο έτος ύστερα από την έναρξη ισχύος τους Όπως επισηmicroαίνε-ται στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή θα εξετά-σει κατά πόσον οι δικές της κατευθυντήριες γραmicromicroές θα microπορέσουν να αποτε-λέσουν τη βάση για microία κοινή προσέγγιση όλων των κοινοτικών οργάνων καιτων κρατών microελών στον τοmicroέα αυτόν

4 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα την αξιολόγηση του αντικτύπου (2) η Επιτροπήδεσmicroεύεται ―ξεκινώντας από το 2003― να διεξαγάγει σταδιακά αξιολογήσειςτου αντικτύπου όλων των σηmicroαντικών νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβου-λιών οι οποίες να καλύπτουν την αξιολόγηση του αντικτύπου στο ρυθmicroιστικόπεδίο αλλά και στη βιώσιmicroη ανάπτυξη (στους τοmicroείς της οικονοmicroίας της κοι-

21

(1) COM(2002) 713 (2) COM(2002) 276

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

νωνίας και του περιβάλλοντος) Η αξιολόγηση αυτή θα καταστήσει ευκολότε-ρη την απόφαση για την ενδεχόmicroενη ανάληψη δράσης σε κοινοτικό επίπεδοσύmicroφωνα microε τη Συνθήκη και το πρωτόκολλο περί εφαρmicroογής των αρχών τηςεπικουρικότητας και της αναλογικότητας ενώ παράλληλα θα βοηθήσει να βελ-τιωθεί η ποιότητα και η συνεκτικότητα των κοινοτικών πολιτικών

Η προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την αξιολόγηση του αντικτύπουσηmicroατοδοτεί microία σηmicroαντική στροφή προς microία νέα ρυθmicroιστική παιδεία η οποίαθα ενσωmicroατώνει όλες τις υπάρχουσες τοmicroεακές αξιολογήσεις του άmicroεσου καιτου έmicromicroεσου αντικτύπου των προτεινόmicroενων microέτρων σε ένα ενιαίο εργαλείοΑυτή τη στιγmicroή καταρτίζονται λεπτοmicroερείς κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη διε-ξαγωγή αυτών των αξιολογήσεων από τις υπηρεσίες της Επιτροπής

Η Επιτροπή έχει προτείνει και στα άλλα θεσmicroικά όργανα να αναλάβουν τη διε-ξαγωγή αξιολογήσεων όσον αφορά τον αντίκτυπο που ενδέχεται να έχουνσηmicroαντικές τροποποιήσεις στις προτάσεις της Επιτροπής Αυτό το θέmicroα εξετά-ζεται επί του παρόντος στο πλαίσιο των διαπραγmicroατεύσεων για microία διοργανι-κή συmicroφωνία σχετικά microε την καλύτερη ρύθmicroιση Ανάλογα η Επιτροπή κάλεσετα κράτη microέλη να διεξαγάγουν αξιολογήσεις του αντικτύπου έτσι ώστε να βελ-τιώσουν την ποιότητα των εθνικών microέτρων microεταφοράς ειδικότερα για τυχόνσυmicroπληρωmicroατικές διατάξεις που προστίθενται στις νοmicroοθετικές πράξεις καθώςκαι για τα microέτρα που κοινοποιούνται στην Επιτροπή δυνάmicroει της οδηγίας9834ΕΚ (1)

Μία συγκεκριmicroένη πρωτοβουλία που αποβλέπει στο να προσδιορίσει τον αντί-κτυπο των προτεινόmicroενων νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβουλιών είναι ηΕυρωπαϊκή ∆οκιmicroαστική Οmicroάδα των Επιχειρήσεων (European Business TestPanel) Με τη χρήση των microέσων που παρέχει η πρωτοβουλία της διαλογικήςχάραξης πολιτικής (IPM) και microε τη βοήθεια των κρατών microελών η Επιτροπήαυτή τη στιγmicroή συγκροτεί την εν λόγω δοκιmicroαστική οmicroάδα η οποία απαρτίζε-ται από 4 000 επιχειρήσεις όλων των microεγεθών και όλων των κλάδων

5 Το σχέδιο δράσης για την καλύτερη ρύθmicroιση έθεσε επίσης το ευρύτερο θέmicroατης επιλογής των κατάλληλων microέσων για την κοινοτική δράση για το οποίο ηΕπιτροπή επιφυλάσσεται του δικαιώmicroατός της να υποβάλλει συmicroπληρωmicroατι-κές προτάσεις ανάλογα microε την πρόοδο των εργασιών της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης (2)

Η Επιτροπή ανέφερε ότι οι κανονισmicroοί και οι οδηγίες πρέπει να χρησιmicroοποι-ούνται σύmicroφωνα microε το πνεύmicroα και το γράmicromicroα της συνθήκης για την ΕΚ οικανονισmicroοί πρέπει να χρησιmicroοποιούνται microόνον για δράση που απαιτεί οmicroοιό-microορφη εφαρmicroογή σε όλα τα κράτη microέλη οι οδηγίες σύmicroφωνα microε τον αρχικόορισmicroό τους στη Συνθήκη πρέπει να αποτελούν νοmicroοθετικό microέσο για τη θέσπι-ση νοmicroικού πλαισίου και στόχων προς επίτευξη

22

(1) Οδηγία 9834ΕΚ για την καθιέρωση microιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τοmicroέα των τεχνικών προτύπωνκαι κανονισmicroών

(2) COM(2002) 275

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή σκοπεύει να εξασφαλίσει στο βαθmicroό του δυνατού ότι οι οδηγίεςείναι γενικής φύσης και καλύπτουν τους στόχους τις περιόδους ισχύος και τιςουσιαστικές πτυχές της νοmicroοθεσίας Είναι ευθύνη του νοmicroοθέτη να αποφασίσειποια microορφή θα λάβουν αυτές οι ουσιαστικές πτυχές microε απόφαση πολιτικήςκαι να εξασφαλίσει ότι τα τεχνικά θέmicroατα και οι λεπτοmicroέρειες θα καθοριστούναπό τα σχετικά εκτελεστικά microέτρα Αυτός ο περιορισmicroός των οδηγιών microε τηνπρόθεση ―microεταξύ άλλων― να απλοποιηθεί η νοmicroοθεσία δεν πρέπει να θίξειτις νοmicroοθετικές εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίουαντίθετα θα τους δώσει τη δυνατότητα να συγκεντρωθούν στις θεmicroελιώδειςπτυχές της νοmicroοθέτησης

6 Στη Λευκή Βίβλο και στη συνέχεια στο σχέδιο δράσης της για καλύτερες ρυθ-microίσεις η Επιτροπή προτείνει να γίνεται microεγαλύτερη χρήση εναλλακτικών λύσε-ων αντί της παραδοσιακής νοmicroοθεσίας χωρίς να υπονοmicroεύονται οι διατάξειςτης Συνθήκης ή τα προνόmicroια του νοmicroοθέτη Υπενθυmicroίζει επίσης ότι η συνθήκηγια την ΕΚ προβλέπει ήδη ειδικές microορφές από κοινού ρύθmicroισης παραπέmicroπο-ντας στα άρθρα 138 και 139 της συνθήκης για την ΕΚ σύmicroφωνα microε τα οποία οικοινωνικοί εταίροι microπορούν να συνάπτουν νοmicroικά δεσmicroευτικές συmicroφωνίες σεκοινοτικό επίπεδο

Υπάρχουν αρκετά εργαλεία τα οποία microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν σε ειδικέςπεριπτώσεις για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης απλουστεύοντας ταυ-τόχρονα τις νοmicroοθετικές δραστηριότητες και την ίδια τη νοmicroοθεσία (από κοι-νού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοιχτή microέθοδος συντονισmicroού)

Στο πλαίσιο microιας νοmicroοθετικής πράξης η από κοινού ρύθmicroιση επιτρέπει τηνυλοποίηση των στόχων που καθορίζει ο νοmicroοθέτης microέσω microέτρων που εφαρmicroό-ζονται από δραστήριες και αναγνωρισmicroένες πλευρές στον εν λόγω τοmicroέα ΗΕπιτροπή παραmicroένει πεπεισmicroένη ότι η από κοινού ρύθmicroιση είναι microια επιλογήγια την εστίαση του νοmicroοθετικού έργου στα ουσιώδη στοιχεία και για τηναπλούστευση και βελτίωση της εφαρmicroογής ― που περιορίζεται από κριτήριαπου θα καθοριστούν σε microια microελλοντική διοργανική συmicroφωνία για καλύτερεςρυθmicroίσεις Η αυτορρύθmicroιση αφορά πολυάριθmicroες πρακτικές κοινούς κανόνεςδεοντολογικούς κώδικες και εθελοντικές συmicroφωνίες που οι οικονοmicroικοί φορείςοι κοινωνικοί παράγοντες οι ΜΚΟ και οι οργανωmicroένες οmicroάδες καθορίζουνεθελοντικά για τη ρύθmicroιση και οργάνωση των δραστηριοτήτων τους Αντίθεταmicroε την από κοινού ρύθmicroιση η αυτορρύθmicroιση δεν προϋποθέτει νοmicroοθετικήπράξη Η Επιτροπή έχει προτείνει κριτήρια και τρόπους χρήσης αυτών καιπαρόmicroοιων εναλλακτικών microέσων για την επιδίωξη των στόχων της Συνθήκηςκαι επί του παρόντος αποτελούν αντικείmicroενο διαπραγmicroατεύσεων για microια διορ-γανική συmicroφωνία Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε προσανατολισmicroούςγια το ρόλο της ανοικτής microεθόδου συντονισmicroού και στην Ετήσια ΣτρατηγικήΠολιτικής για το 2003 προσδοκεί να διεξάγει στρατηγική αξιολόγηση του κατάπόσο είναι αποτελεσmicroατική η microέθοδος στους τοmicroείς όπου εφαρmicroόστηκε αρχικά

7 Η Επιτροπή πρότεινε να γίνει σηmicroαντική προσπάθεια απλούστευσης τουσώmicroατος της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και microείωσης του όγκου της microε την υπο-

23

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

στήριξη του Συmicroβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Η Επιτροπήπροτείνει τα όργανα να καθορίσουν από κοινού ένα πρόγραmicromicroα για τηναπλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θα προσδιορίσει τουςτοmicroείς προτεραιότητας που χρειάζονται απλούστευση και θα ενηmicroερώσει ανά-λογα το νοmicroοθέτη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο τα οποία ωςνοmicroοθέτης θα πρέπει να εγκρίνουν τελικά τις προτάσεις για τις απλουστευmicroέ-νες νοmicroοθετικές πράξεις θα πρέπει να προσαρmicroόσουν τις microεθόδους εργασίαςτους για να επιτύχουν ταχύτερες και πιο αποτελεσmicroατικές διαδικασίες απλού-στευσης της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θεωρεί πολύ σηmicroαντικό ηδιοργανική συmicroφωνία για καλύτερες ρυθmicroίσεις να καλύπτει την άποψη αυτήκαι να ενσωmicroατώνει και να ενισχύει το συνεχιζόmicroενο έργο σχετικά microε το πρό-γραmicromicroα κωδικοποίησης που ξεκίνησε η Επιτροπή τον Νοέmicroβριο του 2001 (1)καθώς και το έργο για την αναδιατύπωση (2)

322 Καλύτερη εφαρmicroογή

1 Με βάση τη γενική περιγραφή των καλύτερων ρυθmicroίσεων και του επαναπροσ-διορισmicroού των πολιτικών και των οργάνων στη Λευκή Βίβλο καθώς και τιςπρωτοβουλίες της Επιτροπής για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή και καλύτερες πολιτι-κές η Επιτροπή ενέκρινε επίσης αρκετές σηmicroαντικές προτάσεις για την καλύ-τερη εφαρmicroογή της κοινοτικής δράσης

2 Το άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ παρέχει microια σηmicroαντική βάση για τονεκτελεστικό ρόλο της Επιτροπής Η εφαρmicroογή του που διέπεται από το συνα-φές παράγωγο δίκαιο για τους όρους άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτή-των [η επονοmicroαζόmicroενη laquoεπιτροπολογίαraquo (3)] έχει εποmicroένως ζωτική σηmicroασίαγια τις προσπάθειες επαναπροσδιορισmicroού των οργάνων και την επίτευξη τωνεπιθυmicroητών βελτιώσεων της νοmicroιmicroότητας της αποτελεσmicroατικότητας και τηςαξιοπιστίας της Κοινότητας

Η Επιτροπή υποστηρίζει στη Λευκή Βίβλο ότι ο στόχος του επαναπροσδιορι-σmicroού των οργάνων θα δικαιολογούσε την επανεξέταση εάν όχι την κατάργη-ση των υφιστάmicroενων διαδικασιών διαχείρισης και ρύθmicroισης Αυτό πρέπει νασυνδυαστεί microε τη νέα εξισορρόπηση των αρmicroοδιοτήτων των θεσmicroικών οργά-νων περιορίζοντας την Επιτροπή στην κύρια αρmicroοδιότητα της εκτελεστικήςνοmicroοθεσίας και την ενίσχυση της δυνατότητας των δύο κλάδων του κοινοτι-κού νοmicroοθέτη (Κοινοβούλιο και Συmicroβούλιο) να ελέγχουν την άσκηση των εκτε-λεστικών αρmicroοδιοτήτων της Επιτροπής τουλάχιστον στους τοmicroείς που υπόκει-νται σε διαδικασία συναπόφασης (άρθρο 251 της συνθήκης για την ΕΚ)

Σύmicroφωνα microε τους προσανατολισmicroούς αυτούς και διατηρώντας την πρόσβασηστην αναγκαία εmicroπειρογνωmicroοσύνη των εκπροσώπων των κρατών microελών η

24

(1) COM(2001) 645(2) ∆ιοργανική συmicroφωνία της 28ης Νοεmicroβρίου 2001 για microια πιο συστηmicroατοποιηmicroένη χρήση της τεχνικής της ανα-

διατύπωσης των νοmicroικών πράξεων ∆ηmicroοσιεύθηκε στην ΕΕ C 77 της 2832002 (σ 1-3)(3) Απόφαση 1999468EΚ του Συmicroβουλίου

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της απόφασης 1999468EΚ (1) του Συmicro-βουλίου Συγκεκριmicroένα προτείνει την αναθεώρηση της υφιστάmicroενης ρυθmicroιστι-κής διαδικασίας για την εφαρmicroογή microέτρων σύmicroφωνα microε τη διαδικασία συνα-πόφασης εισάγοντας δύο ξεχωριστές φάσεις Κατά την αρχική εκτελεστικήφάση η Επιτροπή θα υποβάλλει τα σχέδια microέτρων σε microια επιτροπή εκπροσώ-πων των κρατών microελών Εάν έως τη λήξη της προθεσmicroίας που θα καθοριστείαπό την Επιτροπή η επιτροπή εκφράσει αντίθεση στο σχέδιο microέτρου θα δοθείεπιπλέον χρόνος στην Επιτροπή για την εξεύρεση λύσης Το σχέδιο microέτρου τηςΕπιτροπής θα προωθηθεί στη συνέχεια κατά τη δεύτερη φάση ελέγχου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο Οποιοδήποτε από τα όργανααυτά εντός καθορισmicroένης προθεσmicroίας microπορεί να εκφράσει την αντίθεσή τουστο σχέδιο microέτρου εφαρmicroογής της Επιτροπής και στην περίπτωση αυτή η Επι-τροπή microπορεί είτε να υποβάλλει νοmicroοθετική πρόταση ή να προχωρήσει στηνέγκριση του microέτρου εφαρmicroογής ενδεχοmicroένως τροποποιηmicroένου σύmicroφωνα microε τιςθέσεις του Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η διαδικασία αυτή συmicroπληρώ-νεται microε microια επείγουσα διαδικασία που επιτρέπει τη θέση σε ισχύ των microέτρωνεφαρmicroογής προτού γίνουν οι έλεγχοι του νοmicroοθέτη Αυτή η αλλαγή των διαδι-κασιών laquoεπιτροπολογίαςraquo θα έχει microεταβατική φύση εν αναmicroονή ενός νέουσυστήmicroατος εκχώρησης εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων βάσει της αναθεώρησηςτων Συνθηκών (βλέπε το σηmicroείο 34)

3 Η Λευκή Βίβλος υποστήριξε ότι η δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών microεσαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς αρmicroοδιότητας θα βοηθούσε στη βελτίωση τουτρόπου εφαρmicroογής και επιβολής των κανόνων σε ολόκληρη την ΕΚ Προβλέ-ποντας ένα διαρκώς microεγαλύτερο ρόλο για τους ρυθmicroιστικούς οργανισmicroούς ηΛευκή Βίβλος πρότεινε ορισmicroένες προϋποθέσεις για τους οργανισmicroούς αυτούςκαι ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα υπέβαλε λεπτοmicroερές πλαίσιο για τη δηmicroι-ουργία τη λειτουργία και την εποπτεία των microελλοντικών ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση που καθορίζει τοπλαίσιο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (2) για να διευκολύνει τη δηmicroιουργίατων οργανισmicroών αυτών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ενότητα και την ακε-ραιότητα της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΚ Το λεπτοmicroερές πλαίσιοπροβλέπει κριτήρια για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (ιδρυτικήπράξη νοmicroική υπόσταση τόπος) τη λειτουργία τους (πεδίο αρmicroοδιοτήτωνδιευθυντικά όργανα καθεστώς του διευθυντή δυνατότητες προσφυγής διοι-κητικές και προϋπολογιστικές διαδικασίες) και τους microηχανισmicroούς της Κοινό-τητας για τον έλεγχο των οργανισmicroών αυτών (διοικητικοί πολιτικοί οικονοmicroι-κοί και νοmicroικοί έλεγχοι) Η Επιτροπή κάλεσε το Κοινοβούλιο και το Συmicroβού-λιο να επισηmicroοποιήσουν το πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών βάσει των αρχών που καθορίζονται στην ανακοίνωσή της

25

(1) COM(2002) 719(2) COM(2002) 718

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 19: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή έχει διαmicroορφώσει την ηλεκτρονική πρωτοβουλία διαλογικήχάραξη πολιτικών (IPM) (1) για να δώσει τη δυνατότητα στους ενδιαφερόmicroε-νους παράγοντες να αντιδράσουν άmicroεσα σε απευθείας σύνδεση στις πληρο-φορίες και τις προτάσεις της Το δίκτυο των Ευρωπαϊκών Κέντρων Κατανα-λωτών (ECC Network) το οποίο συmicromicroετέχει στην πρωτοβουλία IPM είναισηmicroαντικός κόmicroβος επαφής microεταξύ της Επιτροπής και των ευρωπαίων κατα-ναλωτών Ο ρόλος του δικτύου αυτού είναι να βοηθά τους ευρωπαίους κατα-ναλωτές να ωφελούνται καλύτερα από την εσωτερική αγορά και να παρέχειστην Επιτροπή σηmicroαντικές επιτόπιες πληροφορίες Αυτή τη στιγmicroή το δίκτυοECC συνδέει 14 ευρωπαϊκά κέντρα καταναλωτών σε δώδεκα κράτη microέλη καιθα αναπτυχθεί περαιτέρω Το δίκτυο των ευρωπαϊκών κέντρων πληροφόρη-σης (Euro-info Centres) αποτελούmicroενο αυτή τη στιγmicroή από 258 κέντρα (ευρω-θυρίδες) τα οποία παρέχουν βοήθεια στις microικροmicroεσαίες επιχειρήσεις σε τοπικόεπίπεδο (εκ των οποίων 50 βρίσκονται στις υποψήφιες χώρες) λειτουργεί τόσοκάθετα προς τις δύο κατευθύνσεις (Βρυξέλλες ― τοπικό επίπεδο και αντί-στροφα) όσο και οριζόντια microεταξύ των εmicroπλεκόmicroενων εταίρων Αυτή η συνε-χής παροχή πληροφοριών που αφορούν ιδιαίτερα συγκεκριmicroένες περιπτώσειςσε αντιδιαστολή microε τη γενικότερη εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας θα βοηθήσει τηνεφαρmicroογή ή τον αναπροσδιορισmicroό των πολιτικών Οι πρωτοβουλίες που ανα-λαmicroβάνουν τα ίδια τα δίκτυα όπως η ετήσια Ηmicroέρα Χωρίς Αυτοκίνητο ή οιNetdays στα σχολεία γνωρίζουν όλο και microεγαλύτερη επιτυχία

3 Η Επιτροπή έχει εγκρίνει ένα σχέδιο δράσης ως συνέχεια του σχεδίου eEurope2002 το οποίο ονοmicroάζεται eEurope 2005 και αποσκοπεί στο να ενθαρρύνει τιςασφαλείς υπηρεσίες εφαρmicroογές και τα περιεχόmicroενα βάσει microιας ευρύτερα δια-δεδοmicroένης και ασφαλούς υποδοmicroής ευρείας ζώνης ενώ παράλληλα εξασφαλί-ζει τη συmicromicroετοχή όλων των πολιτών στην κοινωνία της πληροφορίας

4 Παράλληλα microε την παροχή οικονοmicroικής ενίσχυσης στις εφαρmicroογές Solvit καιIPM το πρόγραmicromicroα laquoΑνταλλαγή δεδοmicroένων microεταξύ διοικήσεωνraquo (ή IDA)διαmicroόρφωσε microία υπηρεσία που απευθύνεται στο κοινό την Πύλη πρόσβασηςστις διοικητικές υπηρεσίες της ΕΕ η οποία βρίσκεται σε δοκιmicroαστικό στάδιοΦιλοδοξώντας να στηρίξει τις εθνικές διοικητικές υπηρεσίες στην προσπάθειάτους να παράσχουν υπηρεσίες οι οποίες να ενέχουν microία διακρατική διάστασησε απευθείας σύνδεση η πύλη αυτή σκοπεύει να αποτελέσει ένα ενιαίο σηmicroείοπρόσβασης για όλες τις διαθέσιmicroες πληροφορίες και υπηρεσίες προς το κοινόέτσι ώστε να βοηθήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Ευρώπης στις δια-κρατικές τους συναλλαγές

32 Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Έχει σηmicroειωθεί ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά τις δεσmicroεύσεις της ΛευκήςΒίβλου για καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα Η Επιτροπή έχει

19

(1) httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

αναλάβει πρωτοβουλίες που αποβλέπουν σε βελτιώσεις του κύκλου χάραξης τηςπολιτικής σχεδιασmicroός της πολιτικής επιλογή των microέσων ρυθmicroιστική εφαρmicroογήκαι επιβολή τους Για την ανάληψη αυτών των πρωτοβουλιών η Επιτροπή ενθαρ-ρύνθηκε και εmicroπνεύστηκε από το σηmicroαντικό έργο που έχει επιτελεστεί από τακράτη microέλη και τις διεθνείς οργανώσεις καθώς και από τη γενικότερη θετική αντί-δραση των ενδιαφερόmicroενων microερών όσον αφορά τις βασικές γραmicromicroές της ΛευκήςΒίβλου

321 Καλύτερη ρύθmicroιση

1 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε τον Ιούνιο2002 ένα ευρύ σχέδιο δράσης για την απλούστευση και τη βελτίωση του ρυθ-microιστικού περιβάλλοντος (1) microε τον γενικότερο στόχο να αναπτύξει microια νέακοινή νοmicroοθετική παιδεία στο εσωτερικό της ΕΕ Το σχέδιο δράσης για τηνκαλύτερη ρύθmicroιση αντλεί ιδέες από τη Λευκή Βίβλο και αναπτύσσει πρωτο-βουλίες που αφορούν microεταξύ άλλων την καλύτερη χάραξη των πολιτικών ηοποία θα επιτευχθεί microε τη βελτίωση των υπαρχουσών διαδικασιών διαβούλευ-σης και αξιολόγησης του αντικτύπου την επέκταση της εmicroβέλειας των διαφό-ρων microέσων χάραξης και εφαρmicroογής των πολιτικών τον περιορισmicroό των προ-τάσεων σε θέmicroατα ουσίας (προβλέποντας παράλληλα microεγαλύτερες δυνατότη-τες για τα εκτελεστικά microέτρα που θα συmicroπληρώνουν τις τεχνικές λεπτοmicroέρειες)και την έναρξη προγράmicromicroατος για την απλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθε-σίας

Το εν λόγω σχέδιο δράσης περιλαmicroβάνει ενέργειες microε τις οποίες θα εξασφαλι-στεί η αποτελεσmicroατική microεταφορά και εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας από τα κράτηmicroέλη Επιπλέον προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο νααναλάβουν ενέργειες microε την ιδιότητά τους ως κοινοτικών νοmicroοθετών Ακόmicroασυστήνει τη στενή νοmicroοθετική συνεργασία microεταξύ των οργάνων την ετήσιααξιολόγηση της ποιότητας της νοmicroοθεσίας και την καλύτερη δηmicroόσια πρόσβα-ση στην προτεινόmicroενη και την εγκριθείσα νοmicroοθεσία microέσω της ηλεκτρονικήςπύλης EUR-Lex την καταλληλότερη χρήση των νοmicroοθετικών microέσων τηναπλοποίηση και τη microείωση του όγκου της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και τέλος τηνεξασφάλιση της ποιότητας της εγκρινόmicroενης νοmicroοθεσίας Όσον αφορά τακράτη microέλη το σχέδιο δράσης προβλέπει την ηλεκτρονική διαβίβαση και διά-δοση των εθνικών κοινοποιήσεων των διαβουλεύσεων και των αξιολογήσεωντου αντικτύπου καθώς και τη στενότερη συνεργασία για τη microεταφορά της κοι-νοτικής νοmicroοθεσίας Συνεπώς η Επιτροπή απηύθυνε έκκληση για την απαραί-τητη συνεργασία του Κοινοβουλίου του Συmicroβουλίου και των κρατών microελώνΣτη συνέχεια ξεκίνησαν διοργανικές διαπραγmicroατεύσεις microε σκοπό να συναφθείmicroία διοργανική συmicroφωνία για την καλύτερη ρύθmicroιση (2)

20

(1) COM(2002) 278 (2) Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο της Σεβίλλης κάλεσε τα κοινοτικά όργανα να συνάψουν διοργανική συmicroφωνία πριν

από τα τέλη του 2002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

2 Από την πλευρά της η Επιτροπή έχει καταβάλει σηmicroαντικές προσπάθειες γιανα βελτιώσει την προετοιmicroασία των πρωτοβουλιών της ειδικότερα microέσω τουπλαισίου για τις διαβουλεύσεις microε το κοινό (βλέπε ανωτέρω) microέσω κατευθυ-ντήριων γραmicromicroών για τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης και του πλαισίου γιατην αξιολόγηση του αντικτύπου που θα έχουν οι προβλεπόmicroενες πρωτοβου-λίες Οι αρχές που στηρίζουν αυτές τις πρωτοβουλίες πρέπει να αποτελέσουναναπόσπαστο microέρος της καλής διοικητικής συmicroπεριφοράς τόσο για τα άλλακοινοτικά όργανα και τους οργανισmicroούς όσο και για τα κράτη microέλη

3 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα τη συλλογή και τη χρησιmicroοποίηση της εmicroπει-ρογνωmicroοσύνης (1) η Επιτροπή καθορίζει βασικές αρχές και εσωτερικές κατευ-θυντήριες γραmicromicroές για τις υπηρεσίες της όσον αφορά τη συλλογή και τη χρησι-microοποίηση των συmicroβουλών που παρέχουν οι εmicroπειρογνώmicroονες σε όλα τα στά-δια χάραξης των πολιτικών από την Επιτροπή Αυτή η πρωτοβουλία στηρίζε-ται στις υπάρχουσες ορθές πρακτικές εντός και εκτός της Επιτροπής και παρέ-χει ένα γενικό πλαίσιο για την προώθηση τέτοιων πρακτικών σε όλους τουςσχετικούς τοmicroείς Οι προτεινόmicroενες αρχές και κατευθυντήριες γραmicromicroές έχουνέναν διττό στόχο

bull να εξασφαλίσουν ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζητούν και χρησιmicroοποιούντην πιο κατάλληλη εmicroπειρογνωmicroοσύνη για να δηmicroιουργήσουν microία σταθερήγνωστική βάση για καλύτερες πολιτικές και

bull να εδραιώσουν στον τοmicroέα αυτόν τις βασικές αρχές της Επιτροπής δηλαδήτην ποιότητα τη διαφάνεια και την αποτελεσmicroατικότητα

Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές της Επιτροπής αφορούν τη συλλογή και τη χρήσηεmicroπειρογνωmicroοσύνης και τεχνογνωσίας microε την ευρύτερη έννοια των όρων καιόχι microόνον επιστηmicroονικής εmicroπειρογνωmicroοσύνης Οι εν λόγω κατευθυντήριεςγραmicromicroές θα εφαρmicroοστούν και στις διαβουλεύσεις που διεξάγονται microεταξύ τωνοmicroάδων εmicroπειρογνωmicroόνων που έχει συγκροτήσει η ίδια η Επιτροπή οι οποίεςόmicroως δεν συmicromicroετέχουν στις επίσηmicroες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που καθο-ρίζονται στη Συνθήκη ή στη θέσπιση του παράγωγου δικαίου Θα αρχίσουν ναισχύουν από το 2003 και θα υπόκεινται σε συνεχή εποπτεία καθώς και σε αξιο-λόγηση το τρίτο έτος ύστερα από την έναρξη ισχύος τους Όπως επισηmicroαίνε-ται στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή θα εξετά-σει κατά πόσον οι δικές της κατευθυντήριες γραmicromicroές θα microπορέσουν να αποτε-λέσουν τη βάση για microία κοινή προσέγγιση όλων των κοινοτικών οργάνων καιτων κρατών microελών στον τοmicroέα αυτόν

4 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα την αξιολόγηση του αντικτύπου (2) η Επιτροπήδεσmicroεύεται ―ξεκινώντας από το 2003― να διεξαγάγει σταδιακά αξιολογήσειςτου αντικτύπου όλων των σηmicroαντικών νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβου-λιών οι οποίες να καλύπτουν την αξιολόγηση του αντικτύπου στο ρυθmicroιστικόπεδίο αλλά και στη βιώσιmicroη ανάπτυξη (στους τοmicroείς της οικονοmicroίας της κοι-

21

(1) COM(2002) 713 (2) COM(2002) 276

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

νωνίας και του περιβάλλοντος) Η αξιολόγηση αυτή θα καταστήσει ευκολότε-ρη την απόφαση για την ενδεχόmicroενη ανάληψη δράσης σε κοινοτικό επίπεδοσύmicroφωνα microε τη Συνθήκη και το πρωτόκολλο περί εφαρmicroογής των αρχών τηςεπικουρικότητας και της αναλογικότητας ενώ παράλληλα θα βοηθήσει να βελ-τιωθεί η ποιότητα και η συνεκτικότητα των κοινοτικών πολιτικών

Η προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την αξιολόγηση του αντικτύπουσηmicroατοδοτεί microία σηmicroαντική στροφή προς microία νέα ρυθmicroιστική παιδεία η οποίαθα ενσωmicroατώνει όλες τις υπάρχουσες τοmicroεακές αξιολογήσεις του άmicroεσου καιτου έmicromicroεσου αντικτύπου των προτεινόmicroενων microέτρων σε ένα ενιαίο εργαλείοΑυτή τη στιγmicroή καταρτίζονται λεπτοmicroερείς κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη διε-ξαγωγή αυτών των αξιολογήσεων από τις υπηρεσίες της Επιτροπής

Η Επιτροπή έχει προτείνει και στα άλλα θεσmicroικά όργανα να αναλάβουν τη διε-ξαγωγή αξιολογήσεων όσον αφορά τον αντίκτυπο που ενδέχεται να έχουνσηmicroαντικές τροποποιήσεις στις προτάσεις της Επιτροπής Αυτό το θέmicroα εξετά-ζεται επί του παρόντος στο πλαίσιο των διαπραγmicroατεύσεων για microία διοργανι-κή συmicroφωνία σχετικά microε την καλύτερη ρύθmicroιση Ανάλογα η Επιτροπή κάλεσετα κράτη microέλη να διεξαγάγουν αξιολογήσεις του αντικτύπου έτσι ώστε να βελ-τιώσουν την ποιότητα των εθνικών microέτρων microεταφοράς ειδικότερα για τυχόνσυmicroπληρωmicroατικές διατάξεις που προστίθενται στις νοmicroοθετικές πράξεις καθώςκαι για τα microέτρα που κοινοποιούνται στην Επιτροπή δυνάmicroει της οδηγίας9834ΕΚ (1)

Μία συγκεκριmicroένη πρωτοβουλία που αποβλέπει στο να προσδιορίσει τον αντί-κτυπο των προτεινόmicroενων νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβουλιών είναι ηΕυρωπαϊκή ∆οκιmicroαστική Οmicroάδα των Επιχειρήσεων (European Business TestPanel) Με τη χρήση των microέσων που παρέχει η πρωτοβουλία της διαλογικήςχάραξης πολιτικής (IPM) και microε τη βοήθεια των κρατών microελών η Επιτροπήαυτή τη στιγmicroή συγκροτεί την εν λόγω δοκιmicroαστική οmicroάδα η οποία απαρτίζε-ται από 4 000 επιχειρήσεις όλων των microεγεθών και όλων των κλάδων

5 Το σχέδιο δράσης για την καλύτερη ρύθmicroιση έθεσε επίσης το ευρύτερο θέmicroατης επιλογής των κατάλληλων microέσων για την κοινοτική δράση για το οποίο ηΕπιτροπή επιφυλάσσεται του δικαιώmicroατός της να υποβάλλει συmicroπληρωmicroατι-κές προτάσεις ανάλογα microε την πρόοδο των εργασιών της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης (2)

Η Επιτροπή ανέφερε ότι οι κανονισmicroοί και οι οδηγίες πρέπει να χρησιmicroοποι-ούνται σύmicroφωνα microε το πνεύmicroα και το γράmicromicroα της συνθήκης για την ΕΚ οικανονισmicroοί πρέπει να χρησιmicroοποιούνται microόνον για δράση που απαιτεί οmicroοιό-microορφη εφαρmicroογή σε όλα τα κράτη microέλη οι οδηγίες σύmicroφωνα microε τον αρχικόορισmicroό τους στη Συνθήκη πρέπει να αποτελούν νοmicroοθετικό microέσο για τη θέσπι-ση νοmicroικού πλαισίου και στόχων προς επίτευξη

22

(1) Οδηγία 9834ΕΚ για την καθιέρωση microιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τοmicroέα των τεχνικών προτύπωνκαι κανονισmicroών

(2) COM(2002) 275

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή σκοπεύει να εξασφαλίσει στο βαθmicroό του δυνατού ότι οι οδηγίεςείναι γενικής φύσης και καλύπτουν τους στόχους τις περιόδους ισχύος και τιςουσιαστικές πτυχές της νοmicroοθεσίας Είναι ευθύνη του νοmicroοθέτη να αποφασίσειποια microορφή θα λάβουν αυτές οι ουσιαστικές πτυχές microε απόφαση πολιτικήςκαι να εξασφαλίσει ότι τα τεχνικά θέmicroατα και οι λεπτοmicroέρειες θα καθοριστούναπό τα σχετικά εκτελεστικά microέτρα Αυτός ο περιορισmicroός των οδηγιών microε τηνπρόθεση ―microεταξύ άλλων― να απλοποιηθεί η νοmicroοθεσία δεν πρέπει να θίξειτις νοmicroοθετικές εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίουαντίθετα θα τους δώσει τη δυνατότητα να συγκεντρωθούν στις θεmicroελιώδειςπτυχές της νοmicroοθέτησης

6 Στη Λευκή Βίβλο και στη συνέχεια στο σχέδιο δράσης της για καλύτερες ρυθ-microίσεις η Επιτροπή προτείνει να γίνεται microεγαλύτερη χρήση εναλλακτικών λύσε-ων αντί της παραδοσιακής νοmicroοθεσίας χωρίς να υπονοmicroεύονται οι διατάξειςτης Συνθήκης ή τα προνόmicroια του νοmicroοθέτη Υπενθυmicroίζει επίσης ότι η συνθήκηγια την ΕΚ προβλέπει ήδη ειδικές microορφές από κοινού ρύθmicroισης παραπέmicroπο-ντας στα άρθρα 138 και 139 της συνθήκης για την ΕΚ σύmicroφωνα microε τα οποία οικοινωνικοί εταίροι microπορούν να συνάπτουν νοmicroικά δεσmicroευτικές συmicroφωνίες σεκοινοτικό επίπεδο

Υπάρχουν αρκετά εργαλεία τα οποία microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν σε ειδικέςπεριπτώσεις για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης απλουστεύοντας ταυ-τόχρονα τις νοmicroοθετικές δραστηριότητες και την ίδια τη νοmicroοθεσία (από κοι-νού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοιχτή microέθοδος συντονισmicroού)

Στο πλαίσιο microιας νοmicroοθετικής πράξης η από κοινού ρύθmicroιση επιτρέπει τηνυλοποίηση των στόχων που καθορίζει ο νοmicroοθέτης microέσω microέτρων που εφαρmicroό-ζονται από δραστήριες και αναγνωρισmicroένες πλευρές στον εν λόγω τοmicroέα ΗΕπιτροπή παραmicroένει πεπεισmicroένη ότι η από κοινού ρύθmicroιση είναι microια επιλογήγια την εστίαση του νοmicroοθετικού έργου στα ουσιώδη στοιχεία και για τηναπλούστευση και βελτίωση της εφαρmicroογής ― που περιορίζεται από κριτήριαπου θα καθοριστούν σε microια microελλοντική διοργανική συmicroφωνία για καλύτερεςρυθmicroίσεις Η αυτορρύθmicroιση αφορά πολυάριθmicroες πρακτικές κοινούς κανόνεςδεοντολογικούς κώδικες και εθελοντικές συmicroφωνίες που οι οικονοmicroικοί φορείςοι κοινωνικοί παράγοντες οι ΜΚΟ και οι οργανωmicroένες οmicroάδες καθορίζουνεθελοντικά για τη ρύθmicroιση και οργάνωση των δραστηριοτήτων τους Αντίθεταmicroε την από κοινού ρύθmicroιση η αυτορρύθmicroιση δεν προϋποθέτει νοmicroοθετικήπράξη Η Επιτροπή έχει προτείνει κριτήρια και τρόπους χρήσης αυτών καιπαρόmicroοιων εναλλακτικών microέσων για την επιδίωξη των στόχων της Συνθήκηςκαι επί του παρόντος αποτελούν αντικείmicroενο διαπραγmicroατεύσεων για microια διορ-γανική συmicroφωνία Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε προσανατολισmicroούςγια το ρόλο της ανοικτής microεθόδου συντονισmicroού και στην Ετήσια ΣτρατηγικήΠολιτικής για το 2003 προσδοκεί να διεξάγει στρατηγική αξιολόγηση του κατάπόσο είναι αποτελεσmicroατική η microέθοδος στους τοmicroείς όπου εφαρmicroόστηκε αρχικά

7 Η Επιτροπή πρότεινε να γίνει σηmicroαντική προσπάθεια απλούστευσης τουσώmicroατος της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και microείωσης του όγκου της microε την υπο-

23

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

στήριξη του Συmicroβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Η Επιτροπήπροτείνει τα όργανα να καθορίσουν από κοινού ένα πρόγραmicromicroα για τηναπλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θα προσδιορίσει τουςτοmicroείς προτεραιότητας που χρειάζονται απλούστευση και θα ενηmicroερώσει ανά-λογα το νοmicroοθέτη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο τα οποία ωςνοmicroοθέτης θα πρέπει να εγκρίνουν τελικά τις προτάσεις για τις απλουστευmicroέ-νες νοmicroοθετικές πράξεις θα πρέπει να προσαρmicroόσουν τις microεθόδους εργασίαςτους για να επιτύχουν ταχύτερες και πιο αποτελεσmicroατικές διαδικασίες απλού-στευσης της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θεωρεί πολύ σηmicroαντικό ηδιοργανική συmicroφωνία για καλύτερες ρυθmicroίσεις να καλύπτει την άποψη αυτήκαι να ενσωmicroατώνει και να ενισχύει το συνεχιζόmicroενο έργο σχετικά microε το πρό-γραmicromicroα κωδικοποίησης που ξεκίνησε η Επιτροπή τον Νοέmicroβριο του 2001 (1)καθώς και το έργο για την αναδιατύπωση (2)

322 Καλύτερη εφαρmicroογή

1 Με βάση τη γενική περιγραφή των καλύτερων ρυθmicroίσεων και του επαναπροσ-διορισmicroού των πολιτικών και των οργάνων στη Λευκή Βίβλο καθώς και τιςπρωτοβουλίες της Επιτροπής για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή και καλύτερες πολιτι-κές η Επιτροπή ενέκρινε επίσης αρκετές σηmicroαντικές προτάσεις για την καλύ-τερη εφαρmicroογή της κοινοτικής δράσης

2 Το άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ παρέχει microια σηmicroαντική βάση για τονεκτελεστικό ρόλο της Επιτροπής Η εφαρmicroογή του που διέπεται από το συνα-φές παράγωγο δίκαιο για τους όρους άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτή-των [η επονοmicroαζόmicroενη laquoεπιτροπολογίαraquo (3)] έχει εποmicroένως ζωτική σηmicroασίαγια τις προσπάθειες επαναπροσδιορισmicroού των οργάνων και την επίτευξη τωνεπιθυmicroητών βελτιώσεων της νοmicroιmicroότητας της αποτελεσmicroατικότητας και τηςαξιοπιστίας της Κοινότητας

Η Επιτροπή υποστηρίζει στη Λευκή Βίβλο ότι ο στόχος του επαναπροσδιορι-σmicroού των οργάνων θα δικαιολογούσε την επανεξέταση εάν όχι την κατάργη-ση των υφιστάmicroενων διαδικασιών διαχείρισης και ρύθmicroισης Αυτό πρέπει νασυνδυαστεί microε τη νέα εξισορρόπηση των αρmicroοδιοτήτων των θεσmicroικών οργά-νων περιορίζοντας την Επιτροπή στην κύρια αρmicroοδιότητα της εκτελεστικήςνοmicroοθεσίας και την ενίσχυση της δυνατότητας των δύο κλάδων του κοινοτι-κού νοmicroοθέτη (Κοινοβούλιο και Συmicroβούλιο) να ελέγχουν την άσκηση των εκτε-λεστικών αρmicroοδιοτήτων της Επιτροπής τουλάχιστον στους τοmicroείς που υπόκει-νται σε διαδικασία συναπόφασης (άρθρο 251 της συνθήκης για την ΕΚ)

Σύmicroφωνα microε τους προσανατολισmicroούς αυτούς και διατηρώντας την πρόσβασηστην αναγκαία εmicroπειρογνωmicroοσύνη των εκπροσώπων των κρατών microελών η

24

(1) COM(2001) 645(2) ∆ιοργανική συmicroφωνία της 28ης Νοεmicroβρίου 2001 για microια πιο συστηmicroατοποιηmicroένη χρήση της τεχνικής της ανα-

διατύπωσης των νοmicroικών πράξεων ∆ηmicroοσιεύθηκε στην ΕΕ C 77 της 2832002 (σ 1-3)(3) Απόφαση 1999468EΚ του Συmicroβουλίου

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της απόφασης 1999468EΚ (1) του Συmicro-βουλίου Συγκεκριmicroένα προτείνει την αναθεώρηση της υφιστάmicroενης ρυθmicroιστι-κής διαδικασίας για την εφαρmicroογή microέτρων σύmicroφωνα microε τη διαδικασία συνα-πόφασης εισάγοντας δύο ξεχωριστές φάσεις Κατά την αρχική εκτελεστικήφάση η Επιτροπή θα υποβάλλει τα σχέδια microέτρων σε microια επιτροπή εκπροσώ-πων των κρατών microελών Εάν έως τη λήξη της προθεσmicroίας που θα καθοριστείαπό την Επιτροπή η επιτροπή εκφράσει αντίθεση στο σχέδιο microέτρου θα δοθείεπιπλέον χρόνος στην Επιτροπή για την εξεύρεση λύσης Το σχέδιο microέτρου τηςΕπιτροπής θα προωθηθεί στη συνέχεια κατά τη δεύτερη φάση ελέγχου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο Οποιοδήποτε από τα όργανααυτά εντός καθορισmicroένης προθεσmicroίας microπορεί να εκφράσει την αντίθεσή τουστο σχέδιο microέτρου εφαρmicroογής της Επιτροπής και στην περίπτωση αυτή η Επι-τροπή microπορεί είτε να υποβάλλει νοmicroοθετική πρόταση ή να προχωρήσει στηνέγκριση του microέτρου εφαρmicroογής ενδεχοmicroένως τροποποιηmicroένου σύmicroφωνα microε τιςθέσεις του Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η διαδικασία αυτή συmicroπληρώ-νεται microε microια επείγουσα διαδικασία που επιτρέπει τη θέση σε ισχύ των microέτρωνεφαρmicroογής προτού γίνουν οι έλεγχοι του νοmicroοθέτη Αυτή η αλλαγή των διαδι-κασιών laquoεπιτροπολογίαςraquo θα έχει microεταβατική φύση εν αναmicroονή ενός νέουσυστήmicroατος εκχώρησης εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων βάσει της αναθεώρησηςτων Συνθηκών (βλέπε το σηmicroείο 34)

3 Η Λευκή Βίβλος υποστήριξε ότι η δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών microεσαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς αρmicroοδιότητας θα βοηθούσε στη βελτίωση τουτρόπου εφαρmicroογής και επιβολής των κανόνων σε ολόκληρη την ΕΚ Προβλέ-ποντας ένα διαρκώς microεγαλύτερο ρόλο για τους ρυθmicroιστικούς οργανισmicroούς ηΛευκή Βίβλος πρότεινε ορισmicroένες προϋποθέσεις για τους οργανισmicroούς αυτούςκαι ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα υπέβαλε λεπτοmicroερές πλαίσιο για τη δηmicroι-ουργία τη λειτουργία και την εποπτεία των microελλοντικών ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση που καθορίζει τοπλαίσιο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (2) για να διευκολύνει τη δηmicroιουργίατων οργανισmicroών αυτών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ενότητα και την ακε-ραιότητα της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΚ Το λεπτοmicroερές πλαίσιοπροβλέπει κριτήρια για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (ιδρυτικήπράξη νοmicroική υπόσταση τόπος) τη λειτουργία τους (πεδίο αρmicroοδιοτήτωνδιευθυντικά όργανα καθεστώς του διευθυντή δυνατότητες προσφυγής διοι-κητικές και προϋπολογιστικές διαδικασίες) και τους microηχανισmicroούς της Κοινό-τητας για τον έλεγχο των οργανισmicroών αυτών (διοικητικοί πολιτικοί οικονοmicroι-κοί και νοmicroικοί έλεγχοι) Η Επιτροπή κάλεσε το Κοινοβούλιο και το Συmicroβού-λιο να επισηmicroοποιήσουν το πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών βάσει των αρχών που καθορίζονται στην ανακοίνωσή της

25

(1) COM(2002) 719(2) COM(2002) 718

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 20: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

αναλάβει πρωτοβουλίες που αποβλέπουν σε βελτιώσεις του κύκλου χάραξης τηςπολιτικής σχεδιασmicroός της πολιτικής επιλογή των microέσων ρυθmicroιστική εφαρmicroογήκαι επιβολή τους Για την ανάληψη αυτών των πρωτοβουλιών η Επιτροπή ενθαρ-ρύνθηκε και εmicroπνεύστηκε από το σηmicroαντικό έργο που έχει επιτελεστεί από τακράτη microέλη και τις διεθνείς οργανώσεις καθώς και από τη γενικότερη θετική αντί-δραση των ενδιαφερόmicroενων microερών όσον αφορά τις βασικές γραmicromicroές της ΛευκήςΒίβλου

321 Καλύτερη ρύθmicroιση

1 Όπως ανακοινώθηκε και στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε τον Ιούνιο2002 ένα ευρύ σχέδιο δράσης για την απλούστευση και τη βελτίωση του ρυθ-microιστικού περιβάλλοντος (1) microε τον γενικότερο στόχο να αναπτύξει microια νέακοινή νοmicroοθετική παιδεία στο εσωτερικό της ΕΕ Το σχέδιο δράσης για τηνκαλύτερη ρύθmicroιση αντλεί ιδέες από τη Λευκή Βίβλο και αναπτύσσει πρωτο-βουλίες που αφορούν microεταξύ άλλων την καλύτερη χάραξη των πολιτικών ηοποία θα επιτευχθεί microε τη βελτίωση των υπαρχουσών διαδικασιών διαβούλευ-σης και αξιολόγησης του αντικτύπου την επέκταση της εmicroβέλειας των διαφό-ρων microέσων χάραξης και εφαρmicroογής των πολιτικών τον περιορισmicroό των προ-τάσεων σε θέmicroατα ουσίας (προβλέποντας παράλληλα microεγαλύτερες δυνατότη-τες για τα εκτελεστικά microέτρα που θα συmicroπληρώνουν τις τεχνικές λεπτοmicroέρειες)και την έναρξη προγράmicromicroατος για την απλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθε-σίας

Το εν λόγω σχέδιο δράσης περιλαmicroβάνει ενέργειες microε τις οποίες θα εξασφαλι-στεί η αποτελεσmicroατική microεταφορά και εφαρmicroογή της νοmicroοθεσίας από τα κράτηmicroέλη Επιπλέον προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο νααναλάβουν ενέργειες microε την ιδιότητά τους ως κοινοτικών νοmicroοθετών Ακόmicroασυστήνει τη στενή νοmicroοθετική συνεργασία microεταξύ των οργάνων την ετήσιααξιολόγηση της ποιότητας της νοmicroοθεσίας και την καλύτερη δηmicroόσια πρόσβα-ση στην προτεινόmicroενη και την εγκριθείσα νοmicroοθεσία microέσω της ηλεκτρονικήςπύλης EUR-Lex την καταλληλότερη χρήση των νοmicroοθετικών microέσων τηναπλοποίηση και τη microείωση του όγκου της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και τέλος τηνεξασφάλιση της ποιότητας της εγκρινόmicroενης νοmicroοθεσίας Όσον αφορά τακράτη microέλη το σχέδιο δράσης προβλέπει την ηλεκτρονική διαβίβαση και διά-δοση των εθνικών κοινοποιήσεων των διαβουλεύσεων και των αξιολογήσεωντου αντικτύπου καθώς και τη στενότερη συνεργασία για τη microεταφορά της κοι-νοτικής νοmicroοθεσίας Συνεπώς η Επιτροπή απηύθυνε έκκληση για την απαραί-τητη συνεργασία του Κοινοβουλίου του Συmicroβουλίου και των κρατών microελώνΣτη συνέχεια ξεκίνησαν διοργανικές διαπραγmicroατεύσεις microε σκοπό να συναφθείmicroία διοργανική συmicroφωνία για την καλύτερη ρύθmicroιση (2)

20

(1) COM(2002) 278 (2) Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο της Σεβίλλης κάλεσε τα κοινοτικά όργανα να συνάψουν διοργανική συmicroφωνία πριν

από τα τέλη του 2002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

2 Από την πλευρά της η Επιτροπή έχει καταβάλει σηmicroαντικές προσπάθειες γιανα βελτιώσει την προετοιmicroασία των πρωτοβουλιών της ειδικότερα microέσω τουπλαισίου για τις διαβουλεύσεις microε το κοινό (βλέπε ανωτέρω) microέσω κατευθυ-ντήριων γραmicromicroών για τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης και του πλαισίου γιατην αξιολόγηση του αντικτύπου που θα έχουν οι προβλεπόmicroενες πρωτοβου-λίες Οι αρχές που στηρίζουν αυτές τις πρωτοβουλίες πρέπει να αποτελέσουναναπόσπαστο microέρος της καλής διοικητικής συmicroπεριφοράς τόσο για τα άλλακοινοτικά όργανα και τους οργανισmicroούς όσο και για τα κράτη microέλη

3 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα τη συλλογή και τη χρησιmicroοποίηση της εmicroπει-ρογνωmicroοσύνης (1) η Επιτροπή καθορίζει βασικές αρχές και εσωτερικές κατευ-θυντήριες γραmicromicroές για τις υπηρεσίες της όσον αφορά τη συλλογή και τη χρησι-microοποίηση των συmicroβουλών που παρέχουν οι εmicroπειρογνώmicroονες σε όλα τα στά-δια χάραξης των πολιτικών από την Επιτροπή Αυτή η πρωτοβουλία στηρίζε-ται στις υπάρχουσες ορθές πρακτικές εντός και εκτός της Επιτροπής και παρέ-χει ένα γενικό πλαίσιο για την προώθηση τέτοιων πρακτικών σε όλους τουςσχετικούς τοmicroείς Οι προτεινόmicroενες αρχές και κατευθυντήριες γραmicromicroές έχουνέναν διττό στόχο

bull να εξασφαλίσουν ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζητούν και χρησιmicroοποιούντην πιο κατάλληλη εmicroπειρογνωmicroοσύνη για να δηmicroιουργήσουν microία σταθερήγνωστική βάση για καλύτερες πολιτικές και

bull να εδραιώσουν στον τοmicroέα αυτόν τις βασικές αρχές της Επιτροπής δηλαδήτην ποιότητα τη διαφάνεια και την αποτελεσmicroατικότητα

Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές της Επιτροπής αφορούν τη συλλογή και τη χρήσηεmicroπειρογνωmicroοσύνης και τεχνογνωσίας microε την ευρύτερη έννοια των όρων καιόχι microόνον επιστηmicroονικής εmicroπειρογνωmicroοσύνης Οι εν λόγω κατευθυντήριεςγραmicromicroές θα εφαρmicroοστούν και στις διαβουλεύσεις που διεξάγονται microεταξύ τωνοmicroάδων εmicroπειρογνωmicroόνων που έχει συγκροτήσει η ίδια η Επιτροπή οι οποίεςόmicroως δεν συmicromicroετέχουν στις επίσηmicroες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που καθο-ρίζονται στη Συνθήκη ή στη θέσπιση του παράγωγου δικαίου Θα αρχίσουν ναισχύουν από το 2003 και θα υπόκεινται σε συνεχή εποπτεία καθώς και σε αξιο-λόγηση το τρίτο έτος ύστερα από την έναρξη ισχύος τους Όπως επισηmicroαίνε-ται στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή θα εξετά-σει κατά πόσον οι δικές της κατευθυντήριες γραmicromicroές θα microπορέσουν να αποτε-λέσουν τη βάση για microία κοινή προσέγγιση όλων των κοινοτικών οργάνων καιτων κρατών microελών στον τοmicroέα αυτόν

4 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα την αξιολόγηση του αντικτύπου (2) η Επιτροπήδεσmicroεύεται ―ξεκινώντας από το 2003― να διεξαγάγει σταδιακά αξιολογήσειςτου αντικτύπου όλων των σηmicroαντικών νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβου-λιών οι οποίες να καλύπτουν την αξιολόγηση του αντικτύπου στο ρυθmicroιστικόπεδίο αλλά και στη βιώσιmicroη ανάπτυξη (στους τοmicroείς της οικονοmicroίας της κοι-

21

(1) COM(2002) 713 (2) COM(2002) 276

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

νωνίας και του περιβάλλοντος) Η αξιολόγηση αυτή θα καταστήσει ευκολότε-ρη την απόφαση για την ενδεχόmicroενη ανάληψη δράσης σε κοινοτικό επίπεδοσύmicroφωνα microε τη Συνθήκη και το πρωτόκολλο περί εφαρmicroογής των αρχών τηςεπικουρικότητας και της αναλογικότητας ενώ παράλληλα θα βοηθήσει να βελ-τιωθεί η ποιότητα και η συνεκτικότητα των κοινοτικών πολιτικών

Η προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την αξιολόγηση του αντικτύπουσηmicroατοδοτεί microία σηmicroαντική στροφή προς microία νέα ρυθmicroιστική παιδεία η οποίαθα ενσωmicroατώνει όλες τις υπάρχουσες τοmicroεακές αξιολογήσεις του άmicroεσου καιτου έmicromicroεσου αντικτύπου των προτεινόmicroενων microέτρων σε ένα ενιαίο εργαλείοΑυτή τη στιγmicroή καταρτίζονται λεπτοmicroερείς κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη διε-ξαγωγή αυτών των αξιολογήσεων από τις υπηρεσίες της Επιτροπής

Η Επιτροπή έχει προτείνει και στα άλλα θεσmicroικά όργανα να αναλάβουν τη διε-ξαγωγή αξιολογήσεων όσον αφορά τον αντίκτυπο που ενδέχεται να έχουνσηmicroαντικές τροποποιήσεις στις προτάσεις της Επιτροπής Αυτό το θέmicroα εξετά-ζεται επί του παρόντος στο πλαίσιο των διαπραγmicroατεύσεων για microία διοργανι-κή συmicroφωνία σχετικά microε την καλύτερη ρύθmicroιση Ανάλογα η Επιτροπή κάλεσετα κράτη microέλη να διεξαγάγουν αξιολογήσεις του αντικτύπου έτσι ώστε να βελ-τιώσουν την ποιότητα των εθνικών microέτρων microεταφοράς ειδικότερα για τυχόνσυmicroπληρωmicroατικές διατάξεις που προστίθενται στις νοmicroοθετικές πράξεις καθώςκαι για τα microέτρα που κοινοποιούνται στην Επιτροπή δυνάmicroει της οδηγίας9834ΕΚ (1)

Μία συγκεκριmicroένη πρωτοβουλία που αποβλέπει στο να προσδιορίσει τον αντί-κτυπο των προτεινόmicroενων νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβουλιών είναι ηΕυρωπαϊκή ∆οκιmicroαστική Οmicroάδα των Επιχειρήσεων (European Business TestPanel) Με τη χρήση των microέσων που παρέχει η πρωτοβουλία της διαλογικήςχάραξης πολιτικής (IPM) και microε τη βοήθεια των κρατών microελών η Επιτροπήαυτή τη στιγmicroή συγκροτεί την εν λόγω δοκιmicroαστική οmicroάδα η οποία απαρτίζε-ται από 4 000 επιχειρήσεις όλων των microεγεθών και όλων των κλάδων

5 Το σχέδιο δράσης για την καλύτερη ρύθmicroιση έθεσε επίσης το ευρύτερο θέmicroατης επιλογής των κατάλληλων microέσων για την κοινοτική δράση για το οποίο ηΕπιτροπή επιφυλάσσεται του δικαιώmicroατός της να υποβάλλει συmicroπληρωmicroατι-κές προτάσεις ανάλογα microε την πρόοδο των εργασιών της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης (2)

Η Επιτροπή ανέφερε ότι οι κανονισmicroοί και οι οδηγίες πρέπει να χρησιmicroοποι-ούνται σύmicroφωνα microε το πνεύmicroα και το γράmicromicroα της συνθήκης για την ΕΚ οικανονισmicroοί πρέπει να χρησιmicroοποιούνται microόνον για δράση που απαιτεί οmicroοιό-microορφη εφαρmicroογή σε όλα τα κράτη microέλη οι οδηγίες σύmicroφωνα microε τον αρχικόορισmicroό τους στη Συνθήκη πρέπει να αποτελούν νοmicroοθετικό microέσο για τη θέσπι-ση νοmicroικού πλαισίου και στόχων προς επίτευξη

22

(1) Οδηγία 9834ΕΚ για την καθιέρωση microιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τοmicroέα των τεχνικών προτύπωνκαι κανονισmicroών

(2) COM(2002) 275

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή σκοπεύει να εξασφαλίσει στο βαθmicroό του δυνατού ότι οι οδηγίεςείναι γενικής φύσης και καλύπτουν τους στόχους τις περιόδους ισχύος και τιςουσιαστικές πτυχές της νοmicroοθεσίας Είναι ευθύνη του νοmicroοθέτη να αποφασίσειποια microορφή θα λάβουν αυτές οι ουσιαστικές πτυχές microε απόφαση πολιτικήςκαι να εξασφαλίσει ότι τα τεχνικά θέmicroατα και οι λεπτοmicroέρειες θα καθοριστούναπό τα σχετικά εκτελεστικά microέτρα Αυτός ο περιορισmicroός των οδηγιών microε τηνπρόθεση ―microεταξύ άλλων― να απλοποιηθεί η νοmicroοθεσία δεν πρέπει να θίξειτις νοmicroοθετικές εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίουαντίθετα θα τους δώσει τη δυνατότητα να συγκεντρωθούν στις θεmicroελιώδειςπτυχές της νοmicroοθέτησης

6 Στη Λευκή Βίβλο και στη συνέχεια στο σχέδιο δράσης της για καλύτερες ρυθ-microίσεις η Επιτροπή προτείνει να γίνεται microεγαλύτερη χρήση εναλλακτικών λύσε-ων αντί της παραδοσιακής νοmicroοθεσίας χωρίς να υπονοmicroεύονται οι διατάξειςτης Συνθήκης ή τα προνόmicroια του νοmicroοθέτη Υπενθυmicroίζει επίσης ότι η συνθήκηγια την ΕΚ προβλέπει ήδη ειδικές microορφές από κοινού ρύθmicroισης παραπέmicroπο-ντας στα άρθρα 138 και 139 της συνθήκης για την ΕΚ σύmicroφωνα microε τα οποία οικοινωνικοί εταίροι microπορούν να συνάπτουν νοmicroικά δεσmicroευτικές συmicroφωνίες σεκοινοτικό επίπεδο

Υπάρχουν αρκετά εργαλεία τα οποία microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν σε ειδικέςπεριπτώσεις για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης απλουστεύοντας ταυ-τόχρονα τις νοmicroοθετικές δραστηριότητες και την ίδια τη νοmicroοθεσία (από κοι-νού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοιχτή microέθοδος συντονισmicroού)

Στο πλαίσιο microιας νοmicroοθετικής πράξης η από κοινού ρύθmicroιση επιτρέπει τηνυλοποίηση των στόχων που καθορίζει ο νοmicroοθέτης microέσω microέτρων που εφαρmicroό-ζονται από δραστήριες και αναγνωρισmicroένες πλευρές στον εν λόγω τοmicroέα ΗΕπιτροπή παραmicroένει πεπεισmicroένη ότι η από κοινού ρύθmicroιση είναι microια επιλογήγια την εστίαση του νοmicroοθετικού έργου στα ουσιώδη στοιχεία και για τηναπλούστευση και βελτίωση της εφαρmicroογής ― που περιορίζεται από κριτήριαπου θα καθοριστούν σε microια microελλοντική διοργανική συmicroφωνία για καλύτερεςρυθmicroίσεις Η αυτορρύθmicroιση αφορά πολυάριθmicroες πρακτικές κοινούς κανόνεςδεοντολογικούς κώδικες και εθελοντικές συmicroφωνίες που οι οικονοmicroικοί φορείςοι κοινωνικοί παράγοντες οι ΜΚΟ και οι οργανωmicroένες οmicroάδες καθορίζουνεθελοντικά για τη ρύθmicroιση και οργάνωση των δραστηριοτήτων τους Αντίθεταmicroε την από κοινού ρύθmicroιση η αυτορρύθmicroιση δεν προϋποθέτει νοmicroοθετικήπράξη Η Επιτροπή έχει προτείνει κριτήρια και τρόπους χρήσης αυτών καιπαρόmicroοιων εναλλακτικών microέσων για την επιδίωξη των στόχων της Συνθήκηςκαι επί του παρόντος αποτελούν αντικείmicroενο διαπραγmicroατεύσεων για microια διορ-γανική συmicroφωνία Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε προσανατολισmicroούςγια το ρόλο της ανοικτής microεθόδου συντονισmicroού και στην Ετήσια ΣτρατηγικήΠολιτικής για το 2003 προσδοκεί να διεξάγει στρατηγική αξιολόγηση του κατάπόσο είναι αποτελεσmicroατική η microέθοδος στους τοmicroείς όπου εφαρmicroόστηκε αρχικά

7 Η Επιτροπή πρότεινε να γίνει σηmicroαντική προσπάθεια απλούστευσης τουσώmicroατος της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και microείωσης του όγκου της microε την υπο-

23

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

στήριξη του Συmicroβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Η Επιτροπήπροτείνει τα όργανα να καθορίσουν από κοινού ένα πρόγραmicromicroα για τηναπλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θα προσδιορίσει τουςτοmicroείς προτεραιότητας που χρειάζονται απλούστευση και θα ενηmicroερώσει ανά-λογα το νοmicroοθέτη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο τα οποία ωςνοmicroοθέτης θα πρέπει να εγκρίνουν τελικά τις προτάσεις για τις απλουστευmicroέ-νες νοmicroοθετικές πράξεις θα πρέπει να προσαρmicroόσουν τις microεθόδους εργασίαςτους για να επιτύχουν ταχύτερες και πιο αποτελεσmicroατικές διαδικασίες απλού-στευσης της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θεωρεί πολύ σηmicroαντικό ηδιοργανική συmicroφωνία για καλύτερες ρυθmicroίσεις να καλύπτει την άποψη αυτήκαι να ενσωmicroατώνει και να ενισχύει το συνεχιζόmicroενο έργο σχετικά microε το πρό-γραmicromicroα κωδικοποίησης που ξεκίνησε η Επιτροπή τον Νοέmicroβριο του 2001 (1)καθώς και το έργο για την αναδιατύπωση (2)

322 Καλύτερη εφαρmicroογή

1 Με βάση τη γενική περιγραφή των καλύτερων ρυθmicroίσεων και του επαναπροσ-διορισmicroού των πολιτικών και των οργάνων στη Λευκή Βίβλο καθώς και τιςπρωτοβουλίες της Επιτροπής για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή και καλύτερες πολιτι-κές η Επιτροπή ενέκρινε επίσης αρκετές σηmicroαντικές προτάσεις για την καλύ-τερη εφαρmicroογή της κοινοτικής δράσης

2 Το άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ παρέχει microια σηmicroαντική βάση για τονεκτελεστικό ρόλο της Επιτροπής Η εφαρmicroογή του που διέπεται από το συνα-φές παράγωγο δίκαιο για τους όρους άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτή-των [η επονοmicroαζόmicroενη laquoεπιτροπολογίαraquo (3)] έχει εποmicroένως ζωτική σηmicroασίαγια τις προσπάθειες επαναπροσδιορισmicroού των οργάνων και την επίτευξη τωνεπιθυmicroητών βελτιώσεων της νοmicroιmicroότητας της αποτελεσmicroατικότητας και τηςαξιοπιστίας της Κοινότητας

Η Επιτροπή υποστηρίζει στη Λευκή Βίβλο ότι ο στόχος του επαναπροσδιορι-σmicroού των οργάνων θα δικαιολογούσε την επανεξέταση εάν όχι την κατάργη-ση των υφιστάmicroενων διαδικασιών διαχείρισης και ρύθmicroισης Αυτό πρέπει νασυνδυαστεί microε τη νέα εξισορρόπηση των αρmicroοδιοτήτων των θεσmicroικών οργά-νων περιορίζοντας την Επιτροπή στην κύρια αρmicroοδιότητα της εκτελεστικήςνοmicroοθεσίας και την ενίσχυση της δυνατότητας των δύο κλάδων του κοινοτι-κού νοmicroοθέτη (Κοινοβούλιο και Συmicroβούλιο) να ελέγχουν την άσκηση των εκτε-λεστικών αρmicroοδιοτήτων της Επιτροπής τουλάχιστον στους τοmicroείς που υπόκει-νται σε διαδικασία συναπόφασης (άρθρο 251 της συνθήκης για την ΕΚ)

Σύmicroφωνα microε τους προσανατολισmicroούς αυτούς και διατηρώντας την πρόσβασηστην αναγκαία εmicroπειρογνωmicroοσύνη των εκπροσώπων των κρατών microελών η

24

(1) COM(2001) 645(2) ∆ιοργανική συmicroφωνία της 28ης Νοεmicroβρίου 2001 για microια πιο συστηmicroατοποιηmicroένη χρήση της τεχνικής της ανα-

διατύπωσης των νοmicroικών πράξεων ∆ηmicroοσιεύθηκε στην ΕΕ C 77 της 2832002 (σ 1-3)(3) Απόφαση 1999468EΚ του Συmicroβουλίου

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της απόφασης 1999468EΚ (1) του Συmicro-βουλίου Συγκεκριmicroένα προτείνει την αναθεώρηση της υφιστάmicroενης ρυθmicroιστι-κής διαδικασίας για την εφαρmicroογή microέτρων σύmicroφωνα microε τη διαδικασία συνα-πόφασης εισάγοντας δύο ξεχωριστές φάσεις Κατά την αρχική εκτελεστικήφάση η Επιτροπή θα υποβάλλει τα σχέδια microέτρων σε microια επιτροπή εκπροσώ-πων των κρατών microελών Εάν έως τη λήξη της προθεσmicroίας που θα καθοριστείαπό την Επιτροπή η επιτροπή εκφράσει αντίθεση στο σχέδιο microέτρου θα δοθείεπιπλέον χρόνος στην Επιτροπή για την εξεύρεση λύσης Το σχέδιο microέτρου τηςΕπιτροπής θα προωθηθεί στη συνέχεια κατά τη δεύτερη φάση ελέγχου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο Οποιοδήποτε από τα όργανααυτά εντός καθορισmicroένης προθεσmicroίας microπορεί να εκφράσει την αντίθεσή τουστο σχέδιο microέτρου εφαρmicroογής της Επιτροπής και στην περίπτωση αυτή η Επι-τροπή microπορεί είτε να υποβάλλει νοmicroοθετική πρόταση ή να προχωρήσει στηνέγκριση του microέτρου εφαρmicroογής ενδεχοmicroένως τροποποιηmicroένου σύmicroφωνα microε τιςθέσεις του Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η διαδικασία αυτή συmicroπληρώ-νεται microε microια επείγουσα διαδικασία που επιτρέπει τη θέση σε ισχύ των microέτρωνεφαρmicroογής προτού γίνουν οι έλεγχοι του νοmicroοθέτη Αυτή η αλλαγή των διαδι-κασιών laquoεπιτροπολογίαςraquo θα έχει microεταβατική φύση εν αναmicroονή ενός νέουσυστήmicroατος εκχώρησης εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων βάσει της αναθεώρησηςτων Συνθηκών (βλέπε το σηmicroείο 34)

3 Η Λευκή Βίβλος υποστήριξε ότι η δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών microεσαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς αρmicroοδιότητας θα βοηθούσε στη βελτίωση τουτρόπου εφαρmicroογής και επιβολής των κανόνων σε ολόκληρη την ΕΚ Προβλέ-ποντας ένα διαρκώς microεγαλύτερο ρόλο για τους ρυθmicroιστικούς οργανισmicroούς ηΛευκή Βίβλος πρότεινε ορισmicroένες προϋποθέσεις για τους οργανισmicroούς αυτούςκαι ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα υπέβαλε λεπτοmicroερές πλαίσιο για τη δηmicroι-ουργία τη λειτουργία και την εποπτεία των microελλοντικών ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση που καθορίζει τοπλαίσιο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (2) για να διευκολύνει τη δηmicroιουργίατων οργανισmicroών αυτών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ενότητα και την ακε-ραιότητα της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΚ Το λεπτοmicroερές πλαίσιοπροβλέπει κριτήρια για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (ιδρυτικήπράξη νοmicroική υπόσταση τόπος) τη λειτουργία τους (πεδίο αρmicroοδιοτήτωνδιευθυντικά όργανα καθεστώς του διευθυντή δυνατότητες προσφυγής διοι-κητικές και προϋπολογιστικές διαδικασίες) και τους microηχανισmicroούς της Κοινό-τητας για τον έλεγχο των οργανισmicroών αυτών (διοικητικοί πολιτικοί οικονοmicroι-κοί και νοmicroικοί έλεγχοι) Η Επιτροπή κάλεσε το Κοινοβούλιο και το Συmicroβού-λιο να επισηmicroοποιήσουν το πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών βάσει των αρχών που καθορίζονται στην ανακοίνωσή της

25

(1) COM(2002) 719(2) COM(2002) 718

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 21: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

2 Από την πλευρά της η Επιτροπή έχει καταβάλει σηmicroαντικές προσπάθειες γιανα βελτιώσει την προετοιmicroασία των πρωτοβουλιών της ειδικότερα microέσω τουπλαισίου για τις διαβουλεύσεις microε το κοινό (βλέπε ανωτέρω) microέσω κατευθυ-ντήριων γραmicromicroών για τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης και του πλαισίου γιατην αξιολόγηση του αντικτύπου που θα έχουν οι προβλεπόmicroενες πρωτοβου-λίες Οι αρχές που στηρίζουν αυτές τις πρωτοβουλίες πρέπει να αποτελέσουναναπόσπαστο microέρος της καλής διοικητικής συmicroπεριφοράς τόσο για τα άλλακοινοτικά όργανα και τους οργανισmicroούς όσο και για τα κράτη microέλη

3 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα τη συλλογή και τη χρησιmicroοποίηση της εmicroπει-ρογνωmicroοσύνης (1) η Επιτροπή καθορίζει βασικές αρχές και εσωτερικές κατευ-θυντήριες γραmicromicroές για τις υπηρεσίες της όσον αφορά τη συλλογή και τη χρησι-microοποίηση των συmicroβουλών που παρέχουν οι εmicroπειρογνώmicroονες σε όλα τα στά-δια χάραξης των πολιτικών από την Επιτροπή Αυτή η πρωτοβουλία στηρίζε-ται στις υπάρχουσες ορθές πρακτικές εντός και εκτός της Επιτροπής και παρέ-χει ένα γενικό πλαίσιο για την προώθηση τέτοιων πρακτικών σε όλους τουςσχετικούς τοmicroείς Οι προτεινόmicroενες αρχές και κατευθυντήριες γραmicromicroές έχουνέναν διττό στόχο

bull να εξασφαλίσουν ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής ζητούν και χρησιmicroοποιούντην πιο κατάλληλη εmicroπειρογνωmicroοσύνη για να δηmicroιουργήσουν microία σταθερήγνωστική βάση για καλύτερες πολιτικές και

bull να εδραιώσουν στον τοmicroέα αυτόν τις βασικές αρχές της Επιτροπής δηλαδήτην ποιότητα τη διαφάνεια και την αποτελεσmicroατικότητα

Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές της Επιτροπής αφορούν τη συλλογή και τη χρήσηεmicroπειρογνωmicroοσύνης και τεχνογνωσίας microε την ευρύτερη έννοια των όρων καιόχι microόνον επιστηmicroονικής εmicroπειρογνωmicroοσύνης Οι εν λόγω κατευθυντήριεςγραmicromicroές θα εφαρmicroοστούν και στις διαβουλεύσεις που διεξάγονται microεταξύ τωνοmicroάδων εmicroπειρογνωmicroόνων που έχει συγκροτήσει η ίδια η Επιτροπή οι οποίεςόmicroως δεν συmicromicroετέχουν στις επίσηmicroες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που καθο-ρίζονται στη Συνθήκη ή στη θέσπιση του παράγωγου δικαίου Θα αρχίσουν ναισχύουν από το 2003 και θα υπόκεινται σε συνεχή εποπτεία καθώς και σε αξιο-λόγηση το τρίτο έτος ύστερα από την έναρξη ισχύος τους Όπως επισηmicroαίνε-ται στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή θα εξετά-σει κατά πόσον οι δικές της κατευθυντήριες γραmicromicroές θα microπορέσουν να αποτε-λέσουν τη βάση για microία κοινή προσέγγιση όλων των κοινοτικών οργάνων καιτων κρατών microελών στον τοmicroέα αυτόν

4 Στην ανακοίνωσή της microε θέmicroα την αξιολόγηση του αντικτύπου (2) η Επιτροπήδεσmicroεύεται ―ξεκινώντας από το 2003― να διεξαγάγει σταδιακά αξιολογήσειςτου αντικτύπου όλων των σηmicroαντικών νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβου-λιών οι οποίες να καλύπτουν την αξιολόγηση του αντικτύπου στο ρυθmicroιστικόπεδίο αλλά και στη βιώσιmicroη ανάπτυξη (στους τοmicroείς της οικονοmicroίας της κοι-

21

(1) COM(2002) 713 (2) COM(2002) 276

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

νωνίας και του περιβάλλοντος) Η αξιολόγηση αυτή θα καταστήσει ευκολότε-ρη την απόφαση για την ενδεχόmicroενη ανάληψη δράσης σε κοινοτικό επίπεδοσύmicroφωνα microε τη Συνθήκη και το πρωτόκολλο περί εφαρmicroογής των αρχών τηςεπικουρικότητας και της αναλογικότητας ενώ παράλληλα θα βοηθήσει να βελ-τιωθεί η ποιότητα και η συνεκτικότητα των κοινοτικών πολιτικών

Η προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την αξιολόγηση του αντικτύπουσηmicroατοδοτεί microία σηmicroαντική στροφή προς microία νέα ρυθmicroιστική παιδεία η οποίαθα ενσωmicroατώνει όλες τις υπάρχουσες τοmicroεακές αξιολογήσεις του άmicroεσου καιτου έmicromicroεσου αντικτύπου των προτεινόmicroενων microέτρων σε ένα ενιαίο εργαλείοΑυτή τη στιγmicroή καταρτίζονται λεπτοmicroερείς κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη διε-ξαγωγή αυτών των αξιολογήσεων από τις υπηρεσίες της Επιτροπής

Η Επιτροπή έχει προτείνει και στα άλλα θεσmicroικά όργανα να αναλάβουν τη διε-ξαγωγή αξιολογήσεων όσον αφορά τον αντίκτυπο που ενδέχεται να έχουνσηmicroαντικές τροποποιήσεις στις προτάσεις της Επιτροπής Αυτό το θέmicroα εξετά-ζεται επί του παρόντος στο πλαίσιο των διαπραγmicroατεύσεων για microία διοργανι-κή συmicroφωνία σχετικά microε την καλύτερη ρύθmicroιση Ανάλογα η Επιτροπή κάλεσετα κράτη microέλη να διεξαγάγουν αξιολογήσεις του αντικτύπου έτσι ώστε να βελ-τιώσουν την ποιότητα των εθνικών microέτρων microεταφοράς ειδικότερα για τυχόνσυmicroπληρωmicroατικές διατάξεις που προστίθενται στις νοmicroοθετικές πράξεις καθώςκαι για τα microέτρα που κοινοποιούνται στην Επιτροπή δυνάmicroει της οδηγίας9834ΕΚ (1)

Μία συγκεκριmicroένη πρωτοβουλία που αποβλέπει στο να προσδιορίσει τον αντί-κτυπο των προτεινόmicroενων νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβουλιών είναι ηΕυρωπαϊκή ∆οκιmicroαστική Οmicroάδα των Επιχειρήσεων (European Business TestPanel) Με τη χρήση των microέσων που παρέχει η πρωτοβουλία της διαλογικήςχάραξης πολιτικής (IPM) και microε τη βοήθεια των κρατών microελών η Επιτροπήαυτή τη στιγmicroή συγκροτεί την εν λόγω δοκιmicroαστική οmicroάδα η οποία απαρτίζε-ται από 4 000 επιχειρήσεις όλων των microεγεθών και όλων των κλάδων

5 Το σχέδιο δράσης για την καλύτερη ρύθmicroιση έθεσε επίσης το ευρύτερο θέmicroατης επιλογής των κατάλληλων microέσων για την κοινοτική δράση για το οποίο ηΕπιτροπή επιφυλάσσεται του δικαιώmicroατός της να υποβάλλει συmicroπληρωmicroατι-κές προτάσεις ανάλογα microε την πρόοδο των εργασιών της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης (2)

Η Επιτροπή ανέφερε ότι οι κανονισmicroοί και οι οδηγίες πρέπει να χρησιmicroοποι-ούνται σύmicroφωνα microε το πνεύmicroα και το γράmicromicroα της συνθήκης για την ΕΚ οικανονισmicroοί πρέπει να χρησιmicroοποιούνται microόνον για δράση που απαιτεί οmicroοιό-microορφη εφαρmicroογή σε όλα τα κράτη microέλη οι οδηγίες σύmicroφωνα microε τον αρχικόορισmicroό τους στη Συνθήκη πρέπει να αποτελούν νοmicroοθετικό microέσο για τη θέσπι-ση νοmicroικού πλαισίου και στόχων προς επίτευξη

22

(1) Οδηγία 9834ΕΚ για την καθιέρωση microιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τοmicroέα των τεχνικών προτύπωνκαι κανονισmicroών

(2) COM(2002) 275

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή σκοπεύει να εξασφαλίσει στο βαθmicroό του δυνατού ότι οι οδηγίεςείναι γενικής φύσης και καλύπτουν τους στόχους τις περιόδους ισχύος και τιςουσιαστικές πτυχές της νοmicroοθεσίας Είναι ευθύνη του νοmicroοθέτη να αποφασίσειποια microορφή θα λάβουν αυτές οι ουσιαστικές πτυχές microε απόφαση πολιτικήςκαι να εξασφαλίσει ότι τα τεχνικά θέmicroατα και οι λεπτοmicroέρειες θα καθοριστούναπό τα σχετικά εκτελεστικά microέτρα Αυτός ο περιορισmicroός των οδηγιών microε τηνπρόθεση ―microεταξύ άλλων― να απλοποιηθεί η νοmicroοθεσία δεν πρέπει να θίξειτις νοmicroοθετικές εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίουαντίθετα θα τους δώσει τη δυνατότητα να συγκεντρωθούν στις θεmicroελιώδειςπτυχές της νοmicroοθέτησης

6 Στη Λευκή Βίβλο και στη συνέχεια στο σχέδιο δράσης της για καλύτερες ρυθ-microίσεις η Επιτροπή προτείνει να γίνεται microεγαλύτερη χρήση εναλλακτικών λύσε-ων αντί της παραδοσιακής νοmicroοθεσίας χωρίς να υπονοmicroεύονται οι διατάξειςτης Συνθήκης ή τα προνόmicroια του νοmicroοθέτη Υπενθυmicroίζει επίσης ότι η συνθήκηγια την ΕΚ προβλέπει ήδη ειδικές microορφές από κοινού ρύθmicroισης παραπέmicroπο-ντας στα άρθρα 138 και 139 της συνθήκης για την ΕΚ σύmicroφωνα microε τα οποία οικοινωνικοί εταίροι microπορούν να συνάπτουν νοmicroικά δεσmicroευτικές συmicroφωνίες σεκοινοτικό επίπεδο

Υπάρχουν αρκετά εργαλεία τα οποία microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν σε ειδικέςπεριπτώσεις για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης απλουστεύοντας ταυ-τόχρονα τις νοmicroοθετικές δραστηριότητες και την ίδια τη νοmicroοθεσία (από κοι-νού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοιχτή microέθοδος συντονισmicroού)

Στο πλαίσιο microιας νοmicroοθετικής πράξης η από κοινού ρύθmicroιση επιτρέπει τηνυλοποίηση των στόχων που καθορίζει ο νοmicroοθέτης microέσω microέτρων που εφαρmicroό-ζονται από δραστήριες και αναγνωρισmicroένες πλευρές στον εν λόγω τοmicroέα ΗΕπιτροπή παραmicroένει πεπεισmicroένη ότι η από κοινού ρύθmicroιση είναι microια επιλογήγια την εστίαση του νοmicroοθετικού έργου στα ουσιώδη στοιχεία και για τηναπλούστευση και βελτίωση της εφαρmicroογής ― που περιορίζεται από κριτήριαπου θα καθοριστούν σε microια microελλοντική διοργανική συmicroφωνία για καλύτερεςρυθmicroίσεις Η αυτορρύθmicroιση αφορά πολυάριθmicroες πρακτικές κοινούς κανόνεςδεοντολογικούς κώδικες και εθελοντικές συmicroφωνίες που οι οικονοmicroικοί φορείςοι κοινωνικοί παράγοντες οι ΜΚΟ και οι οργανωmicroένες οmicroάδες καθορίζουνεθελοντικά για τη ρύθmicroιση και οργάνωση των δραστηριοτήτων τους Αντίθεταmicroε την από κοινού ρύθmicroιση η αυτορρύθmicroιση δεν προϋποθέτει νοmicroοθετικήπράξη Η Επιτροπή έχει προτείνει κριτήρια και τρόπους χρήσης αυτών καιπαρόmicroοιων εναλλακτικών microέσων για την επιδίωξη των στόχων της Συνθήκηςκαι επί του παρόντος αποτελούν αντικείmicroενο διαπραγmicroατεύσεων για microια διορ-γανική συmicroφωνία Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε προσανατολισmicroούςγια το ρόλο της ανοικτής microεθόδου συντονισmicroού και στην Ετήσια ΣτρατηγικήΠολιτικής για το 2003 προσδοκεί να διεξάγει στρατηγική αξιολόγηση του κατάπόσο είναι αποτελεσmicroατική η microέθοδος στους τοmicroείς όπου εφαρmicroόστηκε αρχικά

7 Η Επιτροπή πρότεινε να γίνει σηmicroαντική προσπάθεια απλούστευσης τουσώmicroατος της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και microείωσης του όγκου της microε την υπο-

23

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

στήριξη του Συmicroβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Η Επιτροπήπροτείνει τα όργανα να καθορίσουν από κοινού ένα πρόγραmicromicroα για τηναπλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θα προσδιορίσει τουςτοmicroείς προτεραιότητας που χρειάζονται απλούστευση και θα ενηmicroερώσει ανά-λογα το νοmicroοθέτη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο τα οποία ωςνοmicroοθέτης θα πρέπει να εγκρίνουν τελικά τις προτάσεις για τις απλουστευmicroέ-νες νοmicroοθετικές πράξεις θα πρέπει να προσαρmicroόσουν τις microεθόδους εργασίαςτους για να επιτύχουν ταχύτερες και πιο αποτελεσmicroατικές διαδικασίες απλού-στευσης της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θεωρεί πολύ σηmicroαντικό ηδιοργανική συmicroφωνία για καλύτερες ρυθmicroίσεις να καλύπτει την άποψη αυτήκαι να ενσωmicroατώνει και να ενισχύει το συνεχιζόmicroενο έργο σχετικά microε το πρό-γραmicromicroα κωδικοποίησης που ξεκίνησε η Επιτροπή τον Νοέmicroβριο του 2001 (1)καθώς και το έργο για την αναδιατύπωση (2)

322 Καλύτερη εφαρmicroογή

1 Με βάση τη γενική περιγραφή των καλύτερων ρυθmicroίσεων και του επαναπροσ-διορισmicroού των πολιτικών και των οργάνων στη Λευκή Βίβλο καθώς και τιςπρωτοβουλίες της Επιτροπής για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή και καλύτερες πολιτι-κές η Επιτροπή ενέκρινε επίσης αρκετές σηmicroαντικές προτάσεις για την καλύ-τερη εφαρmicroογή της κοινοτικής δράσης

2 Το άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ παρέχει microια σηmicroαντική βάση για τονεκτελεστικό ρόλο της Επιτροπής Η εφαρmicroογή του που διέπεται από το συνα-φές παράγωγο δίκαιο για τους όρους άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτή-των [η επονοmicroαζόmicroενη laquoεπιτροπολογίαraquo (3)] έχει εποmicroένως ζωτική σηmicroασίαγια τις προσπάθειες επαναπροσδιορισmicroού των οργάνων και την επίτευξη τωνεπιθυmicroητών βελτιώσεων της νοmicroιmicroότητας της αποτελεσmicroατικότητας και τηςαξιοπιστίας της Κοινότητας

Η Επιτροπή υποστηρίζει στη Λευκή Βίβλο ότι ο στόχος του επαναπροσδιορι-σmicroού των οργάνων θα δικαιολογούσε την επανεξέταση εάν όχι την κατάργη-ση των υφιστάmicroενων διαδικασιών διαχείρισης και ρύθmicroισης Αυτό πρέπει νασυνδυαστεί microε τη νέα εξισορρόπηση των αρmicroοδιοτήτων των θεσmicroικών οργά-νων περιορίζοντας την Επιτροπή στην κύρια αρmicroοδιότητα της εκτελεστικήςνοmicroοθεσίας και την ενίσχυση της δυνατότητας των δύο κλάδων του κοινοτι-κού νοmicroοθέτη (Κοινοβούλιο και Συmicroβούλιο) να ελέγχουν την άσκηση των εκτε-λεστικών αρmicroοδιοτήτων της Επιτροπής τουλάχιστον στους τοmicroείς που υπόκει-νται σε διαδικασία συναπόφασης (άρθρο 251 της συνθήκης για την ΕΚ)

Σύmicroφωνα microε τους προσανατολισmicroούς αυτούς και διατηρώντας την πρόσβασηστην αναγκαία εmicroπειρογνωmicroοσύνη των εκπροσώπων των κρατών microελών η

24

(1) COM(2001) 645(2) ∆ιοργανική συmicroφωνία της 28ης Νοεmicroβρίου 2001 για microια πιο συστηmicroατοποιηmicroένη χρήση της τεχνικής της ανα-

διατύπωσης των νοmicroικών πράξεων ∆ηmicroοσιεύθηκε στην ΕΕ C 77 της 2832002 (σ 1-3)(3) Απόφαση 1999468EΚ του Συmicroβουλίου

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της απόφασης 1999468EΚ (1) του Συmicro-βουλίου Συγκεκριmicroένα προτείνει την αναθεώρηση της υφιστάmicroενης ρυθmicroιστι-κής διαδικασίας για την εφαρmicroογή microέτρων σύmicroφωνα microε τη διαδικασία συνα-πόφασης εισάγοντας δύο ξεχωριστές φάσεις Κατά την αρχική εκτελεστικήφάση η Επιτροπή θα υποβάλλει τα σχέδια microέτρων σε microια επιτροπή εκπροσώ-πων των κρατών microελών Εάν έως τη λήξη της προθεσmicroίας που θα καθοριστείαπό την Επιτροπή η επιτροπή εκφράσει αντίθεση στο σχέδιο microέτρου θα δοθείεπιπλέον χρόνος στην Επιτροπή για την εξεύρεση λύσης Το σχέδιο microέτρου τηςΕπιτροπής θα προωθηθεί στη συνέχεια κατά τη δεύτερη φάση ελέγχου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο Οποιοδήποτε από τα όργανααυτά εντός καθορισmicroένης προθεσmicroίας microπορεί να εκφράσει την αντίθεσή τουστο σχέδιο microέτρου εφαρmicroογής της Επιτροπής και στην περίπτωση αυτή η Επι-τροπή microπορεί είτε να υποβάλλει νοmicroοθετική πρόταση ή να προχωρήσει στηνέγκριση του microέτρου εφαρmicroογής ενδεχοmicroένως τροποποιηmicroένου σύmicroφωνα microε τιςθέσεις του Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η διαδικασία αυτή συmicroπληρώ-νεται microε microια επείγουσα διαδικασία που επιτρέπει τη θέση σε ισχύ των microέτρωνεφαρmicroογής προτού γίνουν οι έλεγχοι του νοmicroοθέτη Αυτή η αλλαγή των διαδι-κασιών laquoεπιτροπολογίαςraquo θα έχει microεταβατική φύση εν αναmicroονή ενός νέουσυστήmicroατος εκχώρησης εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων βάσει της αναθεώρησηςτων Συνθηκών (βλέπε το σηmicroείο 34)

3 Η Λευκή Βίβλος υποστήριξε ότι η δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών microεσαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς αρmicroοδιότητας θα βοηθούσε στη βελτίωση τουτρόπου εφαρmicroογής και επιβολής των κανόνων σε ολόκληρη την ΕΚ Προβλέ-ποντας ένα διαρκώς microεγαλύτερο ρόλο για τους ρυθmicroιστικούς οργανισmicroούς ηΛευκή Βίβλος πρότεινε ορισmicroένες προϋποθέσεις για τους οργανισmicroούς αυτούςκαι ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα υπέβαλε λεπτοmicroερές πλαίσιο για τη δηmicroι-ουργία τη λειτουργία και την εποπτεία των microελλοντικών ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση που καθορίζει τοπλαίσιο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (2) για να διευκολύνει τη δηmicroιουργίατων οργανισmicroών αυτών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ενότητα και την ακε-ραιότητα της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΚ Το λεπτοmicroερές πλαίσιοπροβλέπει κριτήρια για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (ιδρυτικήπράξη νοmicroική υπόσταση τόπος) τη λειτουργία τους (πεδίο αρmicroοδιοτήτωνδιευθυντικά όργανα καθεστώς του διευθυντή δυνατότητες προσφυγής διοι-κητικές και προϋπολογιστικές διαδικασίες) και τους microηχανισmicroούς της Κοινό-τητας για τον έλεγχο των οργανισmicroών αυτών (διοικητικοί πολιτικοί οικονοmicroι-κοί και νοmicroικοί έλεγχοι) Η Επιτροπή κάλεσε το Κοινοβούλιο και το Συmicroβού-λιο να επισηmicroοποιήσουν το πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών βάσει των αρχών που καθορίζονται στην ανακοίνωσή της

25

(1) COM(2002) 719(2) COM(2002) 718

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 22: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

νωνίας και του περιβάλλοντος) Η αξιολόγηση αυτή θα καταστήσει ευκολότε-ρη την απόφαση για την ενδεχόmicroενη ανάληψη δράσης σε κοινοτικό επίπεδοσύmicroφωνα microε τη Συνθήκη και το πρωτόκολλο περί εφαρmicroογής των αρχών τηςεπικουρικότητας και της αναλογικότητας ενώ παράλληλα θα βοηθήσει να βελ-τιωθεί η ποιότητα και η συνεκτικότητα των κοινοτικών πολιτικών

Η προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την αξιολόγηση του αντικτύπουσηmicroατοδοτεί microία σηmicroαντική στροφή προς microία νέα ρυθmicroιστική παιδεία η οποίαθα ενσωmicroατώνει όλες τις υπάρχουσες τοmicroεακές αξιολογήσεις του άmicroεσου καιτου έmicromicroεσου αντικτύπου των προτεινόmicroενων microέτρων σε ένα ενιαίο εργαλείοΑυτή τη στιγmicroή καταρτίζονται λεπτοmicroερείς κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη διε-ξαγωγή αυτών των αξιολογήσεων από τις υπηρεσίες της Επιτροπής

Η Επιτροπή έχει προτείνει και στα άλλα θεσmicroικά όργανα να αναλάβουν τη διε-ξαγωγή αξιολογήσεων όσον αφορά τον αντίκτυπο που ενδέχεται να έχουνσηmicroαντικές τροποποιήσεις στις προτάσεις της Επιτροπής Αυτό το θέmicroα εξετά-ζεται επί του παρόντος στο πλαίσιο των διαπραγmicroατεύσεων για microία διοργανι-κή συmicroφωνία σχετικά microε την καλύτερη ρύθmicroιση Ανάλογα η Επιτροπή κάλεσετα κράτη microέλη να διεξαγάγουν αξιολογήσεις του αντικτύπου έτσι ώστε να βελ-τιώσουν την ποιότητα των εθνικών microέτρων microεταφοράς ειδικότερα για τυχόνσυmicroπληρωmicroατικές διατάξεις που προστίθενται στις νοmicroοθετικές πράξεις καθώςκαι για τα microέτρα που κοινοποιούνται στην Επιτροπή δυνάmicroει της οδηγίας9834ΕΚ (1)

Μία συγκεκριmicroένη πρωτοβουλία που αποβλέπει στο να προσδιορίσει τον αντί-κτυπο των προτεινόmicroενων νοmicroοθετικών και πολιτικών πρωτοβουλιών είναι ηΕυρωπαϊκή ∆οκιmicroαστική Οmicroάδα των Επιχειρήσεων (European Business TestPanel) Με τη χρήση των microέσων που παρέχει η πρωτοβουλία της διαλογικήςχάραξης πολιτικής (IPM) και microε τη βοήθεια των κρατών microελών η Επιτροπήαυτή τη στιγmicroή συγκροτεί την εν λόγω δοκιmicroαστική οmicroάδα η οποία απαρτίζε-ται από 4 000 επιχειρήσεις όλων των microεγεθών και όλων των κλάδων

5 Το σχέδιο δράσης για την καλύτερη ρύθmicroιση έθεσε επίσης το ευρύτερο θέmicroατης επιλογής των κατάλληλων microέσων για την κοινοτική δράση για το οποίο ηΕπιτροπή επιφυλάσσεται του δικαιώmicroατός της να υποβάλλει συmicroπληρωmicroατι-κές προτάσεις ανάλογα microε την πρόοδο των εργασιών της Συνέλευσης για τοmicroέλλον της Ένωσης (2)

Η Επιτροπή ανέφερε ότι οι κανονισmicroοί και οι οδηγίες πρέπει να χρησιmicroοποι-ούνται σύmicroφωνα microε το πνεύmicroα και το γράmicromicroα της συνθήκης για την ΕΚ οικανονισmicroοί πρέπει να χρησιmicroοποιούνται microόνον για δράση που απαιτεί οmicroοιό-microορφη εφαρmicroογή σε όλα τα κράτη microέλη οι οδηγίες σύmicroφωνα microε τον αρχικόορισmicroό τους στη Συνθήκη πρέπει να αποτελούν νοmicroοθετικό microέσο για τη θέσπι-ση νοmicroικού πλαισίου και στόχων προς επίτευξη

22

(1) Οδηγία 9834ΕΚ για την καθιέρωση microιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τοmicroέα των τεχνικών προτύπωνκαι κανονισmicroών

(2) COM(2002) 275

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή σκοπεύει να εξασφαλίσει στο βαθmicroό του δυνατού ότι οι οδηγίεςείναι γενικής φύσης και καλύπτουν τους στόχους τις περιόδους ισχύος και τιςουσιαστικές πτυχές της νοmicroοθεσίας Είναι ευθύνη του νοmicroοθέτη να αποφασίσειποια microορφή θα λάβουν αυτές οι ουσιαστικές πτυχές microε απόφαση πολιτικήςκαι να εξασφαλίσει ότι τα τεχνικά θέmicroατα και οι λεπτοmicroέρειες θα καθοριστούναπό τα σχετικά εκτελεστικά microέτρα Αυτός ο περιορισmicroός των οδηγιών microε τηνπρόθεση ―microεταξύ άλλων― να απλοποιηθεί η νοmicroοθεσία δεν πρέπει να θίξειτις νοmicroοθετικές εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίουαντίθετα θα τους δώσει τη δυνατότητα να συγκεντρωθούν στις θεmicroελιώδειςπτυχές της νοmicroοθέτησης

6 Στη Λευκή Βίβλο και στη συνέχεια στο σχέδιο δράσης της για καλύτερες ρυθ-microίσεις η Επιτροπή προτείνει να γίνεται microεγαλύτερη χρήση εναλλακτικών λύσε-ων αντί της παραδοσιακής νοmicroοθεσίας χωρίς να υπονοmicroεύονται οι διατάξειςτης Συνθήκης ή τα προνόmicroια του νοmicroοθέτη Υπενθυmicroίζει επίσης ότι η συνθήκηγια την ΕΚ προβλέπει ήδη ειδικές microορφές από κοινού ρύθmicroισης παραπέmicroπο-ντας στα άρθρα 138 και 139 της συνθήκης για την ΕΚ σύmicroφωνα microε τα οποία οικοινωνικοί εταίροι microπορούν να συνάπτουν νοmicroικά δεσmicroευτικές συmicroφωνίες σεκοινοτικό επίπεδο

Υπάρχουν αρκετά εργαλεία τα οποία microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν σε ειδικέςπεριπτώσεις για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης απλουστεύοντας ταυ-τόχρονα τις νοmicroοθετικές δραστηριότητες και την ίδια τη νοmicroοθεσία (από κοι-νού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοιχτή microέθοδος συντονισmicroού)

Στο πλαίσιο microιας νοmicroοθετικής πράξης η από κοινού ρύθmicroιση επιτρέπει τηνυλοποίηση των στόχων που καθορίζει ο νοmicroοθέτης microέσω microέτρων που εφαρmicroό-ζονται από δραστήριες και αναγνωρισmicroένες πλευρές στον εν λόγω τοmicroέα ΗΕπιτροπή παραmicroένει πεπεισmicroένη ότι η από κοινού ρύθmicroιση είναι microια επιλογήγια την εστίαση του νοmicroοθετικού έργου στα ουσιώδη στοιχεία και για τηναπλούστευση και βελτίωση της εφαρmicroογής ― που περιορίζεται από κριτήριαπου θα καθοριστούν σε microια microελλοντική διοργανική συmicroφωνία για καλύτερεςρυθmicroίσεις Η αυτορρύθmicroιση αφορά πολυάριθmicroες πρακτικές κοινούς κανόνεςδεοντολογικούς κώδικες και εθελοντικές συmicroφωνίες που οι οικονοmicroικοί φορείςοι κοινωνικοί παράγοντες οι ΜΚΟ και οι οργανωmicroένες οmicroάδες καθορίζουνεθελοντικά για τη ρύθmicroιση και οργάνωση των δραστηριοτήτων τους Αντίθεταmicroε την από κοινού ρύθmicroιση η αυτορρύθmicroιση δεν προϋποθέτει νοmicroοθετικήπράξη Η Επιτροπή έχει προτείνει κριτήρια και τρόπους χρήσης αυτών καιπαρόmicroοιων εναλλακτικών microέσων για την επιδίωξη των στόχων της Συνθήκηςκαι επί του παρόντος αποτελούν αντικείmicroενο διαπραγmicroατεύσεων για microια διορ-γανική συmicroφωνία Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε προσανατολισmicroούςγια το ρόλο της ανοικτής microεθόδου συντονισmicroού και στην Ετήσια ΣτρατηγικήΠολιτικής για το 2003 προσδοκεί να διεξάγει στρατηγική αξιολόγηση του κατάπόσο είναι αποτελεσmicroατική η microέθοδος στους τοmicroείς όπου εφαρmicroόστηκε αρχικά

7 Η Επιτροπή πρότεινε να γίνει σηmicroαντική προσπάθεια απλούστευσης τουσώmicroατος της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και microείωσης του όγκου της microε την υπο-

23

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

στήριξη του Συmicroβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Η Επιτροπήπροτείνει τα όργανα να καθορίσουν από κοινού ένα πρόγραmicromicroα για τηναπλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θα προσδιορίσει τουςτοmicroείς προτεραιότητας που χρειάζονται απλούστευση και θα ενηmicroερώσει ανά-λογα το νοmicroοθέτη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο τα οποία ωςνοmicroοθέτης θα πρέπει να εγκρίνουν τελικά τις προτάσεις για τις απλουστευmicroέ-νες νοmicroοθετικές πράξεις θα πρέπει να προσαρmicroόσουν τις microεθόδους εργασίαςτους για να επιτύχουν ταχύτερες και πιο αποτελεσmicroατικές διαδικασίες απλού-στευσης της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θεωρεί πολύ σηmicroαντικό ηδιοργανική συmicroφωνία για καλύτερες ρυθmicroίσεις να καλύπτει την άποψη αυτήκαι να ενσωmicroατώνει και να ενισχύει το συνεχιζόmicroενο έργο σχετικά microε το πρό-γραmicromicroα κωδικοποίησης που ξεκίνησε η Επιτροπή τον Νοέmicroβριο του 2001 (1)καθώς και το έργο για την αναδιατύπωση (2)

322 Καλύτερη εφαρmicroογή

1 Με βάση τη γενική περιγραφή των καλύτερων ρυθmicroίσεων και του επαναπροσ-διορισmicroού των πολιτικών και των οργάνων στη Λευκή Βίβλο καθώς και τιςπρωτοβουλίες της Επιτροπής για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή και καλύτερες πολιτι-κές η Επιτροπή ενέκρινε επίσης αρκετές σηmicroαντικές προτάσεις για την καλύ-τερη εφαρmicroογή της κοινοτικής δράσης

2 Το άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ παρέχει microια σηmicroαντική βάση για τονεκτελεστικό ρόλο της Επιτροπής Η εφαρmicroογή του που διέπεται από το συνα-φές παράγωγο δίκαιο για τους όρους άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτή-των [η επονοmicroαζόmicroενη laquoεπιτροπολογίαraquo (3)] έχει εποmicroένως ζωτική σηmicroασίαγια τις προσπάθειες επαναπροσδιορισmicroού των οργάνων και την επίτευξη τωνεπιθυmicroητών βελτιώσεων της νοmicroιmicroότητας της αποτελεσmicroατικότητας και τηςαξιοπιστίας της Κοινότητας

Η Επιτροπή υποστηρίζει στη Λευκή Βίβλο ότι ο στόχος του επαναπροσδιορι-σmicroού των οργάνων θα δικαιολογούσε την επανεξέταση εάν όχι την κατάργη-ση των υφιστάmicroενων διαδικασιών διαχείρισης και ρύθmicroισης Αυτό πρέπει νασυνδυαστεί microε τη νέα εξισορρόπηση των αρmicroοδιοτήτων των θεσmicroικών οργά-νων περιορίζοντας την Επιτροπή στην κύρια αρmicroοδιότητα της εκτελεστικήςνοmicroοθεσίας και την ενίσχυση της δυνατότητας των δύο κλάδων του κοινοτι-κού νοmicroοθέτη (Κοινοβούλιο και Συmicroβούλιο) να ελέγχουν την άσκηση των εκτε-λεστικών αρmicroοδιοτήτων της Επιτροπής τουλάχιστον στους τοmicroείς που υπόκει-νται σε διαδικασία συναπόφασης (άρθρο 251 της συνθήκης για την ΕΚ)

Σύmicroφωνα microε τους προσανατολισmicroούς αυτούς και διατηρώντας την πρόσβασηστην αναγκαία εmicroπειρογνωmicroοσύνη των εκπροσώπων των κρατών microελών η

24

(1) COM(2001) 645(2) ∆ιοργανική συmicroφωνία της 28ης Νοεmicroβρίου 2001 για microια πιο συστηmicroατοποιηmicroένη χρήση της τεχνικής της ανα-

διατύπωσης των νοmicroικών πράξεων ∆ηmicroοσιεύθηκε στην ΕΕ C 77 της 2832002 (σ 1-3)(3) Απόφαση 1999468EΚ του Συmicroβουλίου

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της απόφασης 1999468EΚ (1) του Συmicro-βουλίου Συγκεκριmicroένα προτείνει την αναθεώρηση της υφιστάmicroενης ρυθmicroιστι-κής διαδικασίας για την εφαρmicroογή microέτρων σύmicroφωνα microε τη διαδικασία συνα-πόφασης εισάγοντας δύο ξεχωριστές φάσεις Κατά την αρχική εκτελεστικήφάση η Επιτροπή θα υποβάλλει τα σχέδια microέτρων σε microια επιτροπή εκπροσώ-πων των κρατών microελών Εάν έως τη λήξη της προθεσmicroίας που θα καθοριστείαπό την Επιτροπή η επιτροπή εκφράσει αντίθεση στο σχέδιο microέτρου θα δοθείεπιπλέον χρόνος στην Επιτροπή για την εξεύρεση λύσης Το σχέδιο microέτρου τηςΕπιτροπής θα προωθηθεί στη συνέχεια κατά τη δεύτερη φάση ελέγχου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο Οποιοδήποτε από τα όργανααυτά εντός καθορισmicroένης προθεσmicroίας microπορεί να εκφράσει την αντίθεσή τουστο σχέδιο microέτρου εφαρmicroογής της Επιτροπής και στην περίπτωση αυτή η Επι-τροπή microπορεί είτε να υποβάλλει νοmicroοθετική πρόταση ή να προχωρήσει στηνέγκριση του microέτρου εφαρmicroογής ενδεχοmicroένως τροποποιηmicroένου σύmicroφωνα microε τιςθέσεις του Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η διαδικασία αυτή συmicroπληρώ-νεται microε microια επείγουσα διαδικασία που επιτρέπει τη θέση σε ισχύ των microέτρωνεφαρmicroογής προτού γίνουν οι έλεγχοι του νοmicroοθέτη Αυτή η αλλαγή των διαδι-κασιών laquoεπιτροπολογίαςraquo θα έχει microεταβατική φύση εν αναmicroονή ενός νέουσυστήmicroατος εκχώρησης εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων βάσει της αναθεώρησηςτων Συνθηκών (βλέπε το σηmicroείο 34)

3 Η Λευκή Βίβλος υποστήριξε ότι η δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών microεσαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς αρmicroοδιότητας θα βοηθούσε στη βελτίωση τουτρόπου εφαρmicroογής και επιβολής των κανόνων σε ολόκληρη την ΕΚ Προβλέ-ποντας ένα διαρκώς microεγαλύτερο ρόλο για τους ρυθmicroιστικούς οργανισmicroούς ηΛευκή Βίβλος πρότεινε ορισmicroένες προϋποθέσεις για τους οργανισmicroούς αυτούςκαι ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα υπέβαλε λεπτοmicroερές πλαίσιο για τη δηmicroι-ουργία τη λειτουργία και την εποπτεία των microελλοντικών ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση που καθορίζει τοπλαίσιο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (2) για να διευκολύνει τη δηmicroιουργίατων οργανισmicroών αυτών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ενότητα και την ακε-ραιότητα της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΚ Το λεπτοmicroερές πλαίσιοπροβλέπει κριτήρια για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (ιδρυτικήπράξη νοmicroική υπόσταση τόπος) τη λειτουργία τους (πεδίο αρmicroοδιοτήτωνδιευθυντικά όργανα καθεστώς του διευθυντή δυνατότητες προσφυγής διοι-κητικές και προϋπολογιστικές διαδικασίες) και τους microηχανισmicroούς της Κοινό-τητας για τον έλεγχο των οργανισmicroών αυτών (διοικητικοί πολιτικοί οικονοmicroι-κοί και νοmicroικοί έλεγχοι) Η Επιτροπή κάλεσε το Κοινοβούλιο και το Συmicroβού-λιο να επισηmicroοποιήσουν το πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών βάσει των αρχών που καθορίζονται στην ανακοίνωσή της

25

(1) COM(2002) 719(2) COM(2002) 718

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 23: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Η Επιτροπή σκοπεύει να εξασφαλίσει στο βαθmicroό του δυνατού ότι οι οδηγίεςείναι γενικής φύσης και καλύπτουν τους στόχους τις περιόδους ισχύος και τιςουσιαστικές πτυχές της νοmicroοθεσίας Είναι ευθύνη του νοmicroοθέτη να αποφασίσειποια microορφή θα λάβουν αυτές οι ουσιαστικές πτυχές microε απόφαση πολιτικήςκαι να εξασφαλίσει ότι τα τεχνικά θέmicroατα και οι λεπτοmicroέρειες θα καθοριστούναπό τα σχετικά εκτελεστικά microέτρα Αυτός ο περιορισmicroός των οδηγιών microε τηνπρόθεση ―microεταξύ άλλων― να απλοποιηθεί η νοmicroοθεσία δεν πρέπει να θίξειτις νοmicroοθετικές εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίουαντίθετα θα τους δώσει τη δυνατότητα να συγκεντρωθούν στις θεmicroελιώδειςπτυχές της νοmicroοθέτησης

6 Στη Λευκή Βίβλο και στη συνέχεια στο σχέδιο δράσης της για καλύτερες ρυθ-microίσεις η Επιτροπή προτείνει να γίνεται microεγαλύτερη χρήση εναλλακτικών λύσε-ων αντί της παραδοσιακής νοmicroοθεσίας χωρίς να υπονοmicroεύονται οι διατάξειςτης Συνθήκης ή τα προνόmicroια του νοmicroοθέτη Υπενθυmicroίζει επίσης ότι η συνθήκηγια την ΕΚ προβλέπει ήδη ειδικές microορφές από κοινού ρύθmicroισης παραπέmicroπο-ντας στα άρθρα 138 και 139 της συνθήκης για την ΕΚ σύmicroφωνα microε τα οποία οικοινωνικοί εταίροι microπορούν να συνάπτουν νοmicroικά δεσmicroευτικές συmicroφωνίες σεκοινοτικό επίπεδο

Υπάρχουν αρκετά εργαλεία τα οποία microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν σε ειδικέςπεριπτώσεις για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης απλουστεύοντας ταυ-τόχρονα τις νοmicroοθετικές δραστηριότητες και την ίδια τη νοmicroοθεσία (από κοι-νού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοιχτή microέθοδος συντονισmicroού)

Στο πλαίσιο microιας νοmicroοθετικής πράξης η από κοινού ρύθmicroιση επιτρέπει τηνυλοποίηση των στόχων που καθορίζει ο νοmicroοθέτης microέσω microέτρων που εφαρmicroό-ζονται από δραστήριες και αναγνωρισmicroένες πλευρές στον εν λόγω τοmicroέα ΗΕπιτροπή παραmicroένει πεπεισmicroένη ότι η από κοινού ρύθmicroιση είναι microια επιλογήγια την εστίαση του νοmicroοθετικού έργου στα ουσιώδη στοιχεία και για τηναπλούστευση και βελτίωση της εφαρmicroογής ― που περιορίζεται από κριτήριαπου θα καθοριστούν σε microια microελλοντική διοργανική συmicroφωνία για καλύτερεςρυθmicroίσεις Η αυτορρύθmicroιση αφορά πολυάριθmicroες πρακτικές κοινούς κανόνεςδεοντολογικούς κώδικες και εθελοντικές συmicroφωνίες που οι οικονοmicroικοί φορείςοι κοινωνικοί παράγοντες οι ΜΚΟ και οι οργανωmicroένες οmicroάδες καθορίζουνεθελοντικά για τη ρύθmicroιση και οργάνωση των δραστηριοτήτων τους Αντίθεταmicroε την από κοινού ρύθmicroιση η αυτορρύθmicroιση δεν προϋποθέτει νοmicroοθετικήπράξη Η Επιτροπή έχει προτείνει κριτήρια και τρόπους χρήσης αυτών καιπαρόmicroοιων εναλλακτικών microέσων για την επιδίωξη των στόχων της Συνθήκηςκαι επί του παρόντος αποτελούν αντικείmicroενο διαπραγmicroατεύσεων για microια διορ-γανική συmicroφωνία Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή πρότεινε προσανατολισmicroούςγια το ρόλο της ανοικτής microεθόδου συντονισmicroού και στην Ετήσια ΣτρατηγικήΠολιτικής για το 2003 προσδοκεί να διεξάγει στρατηγική αξιολόγηση του κατάπόσο είναι αποτελεσmicroατική η microέθοδος στους τοmicroείς όπου εφαρmicroόστηκε αρχικά

7 Η Επιτροπή πρότεινε να γίνει σηmicroαντική προσπάθεια απλούστευσης τουσώmicroατος της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και microείωσης του όγκου της microε την υπο-

23

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

στήριξη του Συmicroβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Η Επιτροπήπροτείνει τα όργανα να καθορίσουν από κοινού ένα πρόγραmicromicroα για τηναπλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θα προσδιορίσει τουςτοmicroείς προτεραιότητας που χρειάζονται απλούστευση και θα ενηmicroερώσει ανά-λογα το νοmicroοθέτη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο τα οποία ωςνοmicroοθέτης θα πρέπει να εγκρίνουν τελικά τις προτάσεις για τις απλουστευmicroέ-νες νοmicroοθετικές πράξεις θα πρέπει να προσαρmicroόσουν τις microεθόδους εργασίαςτους για να επιτύχουν ταχύτερες και πιο αποτελεσmicroατικές διαδικασίες απλού-στευσης της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θεωρεί πολύ σηmicroαντικό ηδιοργανική συmicroφωνία για καλύτερες ρυθmicroίσεις να καλύπτει την άποψη αυτήκαι να ενσωmicroατώνει και να ενισχύει το συνεχιζόmicroενο έργο σχετικά microε το πρό-γραmicromicroα κωδικοποίησης που ξεκίνησε η Επιτροπή τον Νοέmicroβριο του 2001 (1)καθώς και το έργο για την αναδιατύπωση (2)

322 Καλύτερη εφαρmicroογή

1 Με βάση τη γενική περιγραφή των καλύτερων ρυθmicroίσεων και του επαναπροσ-διορισmicroού των πολιτικών και των οργάνων στη Λευκή Βίβλο καθώς και τιςπρωτοβουλίες της Επιτροπής για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή και καλύτερες πολιτι-κές η Επιτροπή ενέκρινε επίσης αρκετές σηmicroαντικές προτάσεις για την καλύ-τερη εφαρmicroογή της κοινοτικής δράσης

2 Το άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ παρέχει microια σηmicroαντική βάση για τονεκτελεστικό ρόλο της Επιτροπής Η εφαρmicroογή του που διέπεται από το συνα-φές παράγωγο δίκαιο για τους όρους άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτή-των [η επονοmicroαζόmicroενη laquoεπιτροπολογίαraquo (3)] έχει εποmicroένως ζωτική σηmicroασίαγια τις προσπάθειες επαναπροσδιορισmicroού των οργάνων και την επίτευξη τωνεπιθυmicroητών βελτιώσεων της νοmicroιmicroότητας της αποτελεσmicroατικότητας και τηςαξιοπιστίας της Κοινότητας

Η Επιτροπή υποστηρίζει στη Λευκή Βίβλο ότι ο στόχος του επαναπροσδιορι-σmicroού των οργάνων θα δικαιολογούσε την επανεξέταση εάν όχι την κατάργη-ση των υφιστάmicroενων διαδικασιών διαχείρισης και ρύθmicroισης Αυτό πρέπει νασυνδυαστεί microε τη νέα εξισορρόπηση των αρmicroοδιοτήτων των θεσmicroικών οργά-νων περιορίζοντας την Επιτροπή στην κύρια αρmicroοδιότητα της εκτελεστικήςνοmicroοθεσίας και την ενίσχυση της δυνατότητας των δύο κλάδων του κοινοτι-κού νοmicroοθέτη (Κοινοβούλιο και Συmicroβούλιο) να ελέγχουν την άσκηση των εκτε-λεστικών αρmicroοδιοτήτων της Επιτροπής τουλάχιστον στους τοmicroείς που υπόκει-νται σε διαδικασία συναπόφασης (άρθρο 251 της συνθήκης για την ΕΚ)

Σύmicroφωνα microε τους προσανατολισmicroούς αυτούς και διατηρώντας την πρόσβασηστην αναγκαία εmicroπειρογνωmicroοσύνη των εκπροσώπων των κρατών microελών η

24

(1) COM(2001) 645(2) ∆ιοργανική συmicroφωνία της 28ης Νοεmicroβρίου 2001 για microια πιο συστηmicroατοποιηmicroένη χρήση της τεχνικής της ανα-

διατύπωσης των νοmicroικών πράξεων ∆ηmicroοσιεύθηκε στην ΕΕ C 77 της 2832002 (σ 1-3)(3) Απόφαση 1999468EΚ του Συmicroβουλίου

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της απόφασης 1999468EΚ (1) του Συmicro-βουλίου Συγκεκριmicroένα προτείνει την αναθεώρηση της υφιστάmicroενης ρυθmicroιστι-κής διαδικασίας για την εφαρmicroογή microέτρων σύmicroφωνα microε τη διαδικασία συνα-πόφασης εισάγοντας δύο ξεχωριστές φάσεις Κατά την αρχική εκτελεστικήφάση η Επιτροπή θα υποβάλλει τα σχέδια microέτρων σε microια επιτροπή εκπροσώ-πων των κρατών microελών Εάν έως τη λήξη της προθεσmicroίας που θα καθοριστείαπό την Επιτροπή η επιτροπή εκφράσει αντίθεση στο σχέδιο microέτρου θα δοθείεπιπλέον χρόνος στην Επιτροπή για την εξεύρεση λύσης Το σχέδιο microέτρου τηςΕπιτροπής θα προωθηθεί στη συνέχεια κατά τη δεύτερη φάση ελέγχου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο Οποιοδήποτε από τα όργανααυτά εντός καθορισmicroένης προθεσmicroίας microπορεί να εκφράσει την αντίθεσή τουστο σχέδιο microέτρου εφαρmicroογής της Επιτροπής και στην περίπτωση αυτή η Επι-τροπή microπορεί είτε να υποβάλλει νοmicroοθετική πρόταση ή να προχωρήσει στηνέγκριση του microέτρου εφαρmicroογής ενδεχοmicroένως τροποποιηmicroένου σύmicroφωνα microε τιςθέσεις του Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η διαδικασία αυτή συmicroπληρώ-νεται microε microια επείγουσα διαδικασία που επιτρέπει τη θέση σε ισχύ των microέτρωνεφαρmicroογής προτού γίνουν οι έλεγχοι του νοmicroοθέτη Αυτή η αλλαγή των διαδι-κασιών laquoεπιτροπολογίαςraquo θα έχει microεταβατική φύση εν αναmicroονή ενός νέουσυστήmicroατος εκχώρησης εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων βάσει της αναθεώρησηςτων Συνθηκών (βλέπε το σηmicroείο 34)

3 Η Λευκή Βίβλος υποστήριξε ότι η δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών microεσαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς αρmicroοδιότητας θα βοηθούσε στη βελτίωση τουτρόπου εφαρmicroογής και επιβολής των κανόνων σε ολόκληρη την ΕΚ Προβλέ-ποντας ένα διαρκώς microεγαλύτερο ρόλο για τους ρυθmicroιστικούς οργανισmicroούς ηΛευκή Βίβλος πρότεινε ορισmicroένες προϋποθέσεις για τους οργανισmicroούς αυτούςκαι ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα υπέβαλε λεπτοmicroερές πλαίσιο για τη δηmicroι-ουργία τη λειτουργία και την εποπτεία των microελλοντικών ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση που καθορίζει τοπλαίσιο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (2) για να διευκολύνει τη δηmicroιουργίατων οργανισmicroών αυτών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ενότητα και την ακε-ραιότητα της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΚ Το λεπτοmicroερές πλαίσιοπροβλέπει κριτήρια για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (ιδρυτικήπράξη νοmicroική υπόσταση τόπος) τη λειτουργία τους (πεδίο αρmicroοδιοτήτωνδιευθυντικά όργανα καθεστώς του διευθυντή δυνατότητες προσφυγής διοι-κητικές και προϋπολογιστικές διαδικασίες) και τους microηχανισmicroούς της Κοινό-τητας για τον έλεγχο των οργανισmicroών αυτών (διοικητικοί πολιτικοί οικονοmicroι-κοί και νοmicroικοί έλεγχοι) Η Επιτροπή κάλεσε το Κοινοβούλιο και το Συmicroβού-λιο να επισηmicroοποιήσουν το πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών βάσει των αρχών που καθορίζονται στην ανακοίνωσή της

25

(1) COM(2002) 719(2) COM(2002) 718

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 24: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

στήριξη του Συmicroβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Η Επιτροπήπροτείνει τα όργανα να καθορίσουν από κοινού ένα πρόγραmicromicroα για τηναπλούστευση της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θα προσδιορίσει τουςτοmicroείς προτεραιότητας που χρειάζονται απλούστευση και θα ενηmicroερώσει ανά-λογα το νοmicroοθέτη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο τα οποία ωςνοmicroοθέτης θα πρέπει να εγκρίνουν τελικά τις προτάσεις για τις απλουστευmicroέ-νες νοmicroοθετικές πράξεις θα πρέπει να προσαρmicroόσουν τις microεθόδους εργασίαςτους για να επιτύχουν ταχύτερες και πιο αποτελεσmicroατικές διαδικασίες απλού-στευσης της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η Επιτροπή θεωρεί πολύ σηmicroαντικό ηδιοργανική συmicroφωνία για καλύτερες ρυθmicroίσεις να καλύπτει την άποψη αυτήκαι να ενσωmicroατώνει και να ενισχύει το συνεχιζόmicroενο έργο σχετικά microε το πρό-γραmicromicroα κωδικοποίησης που ξεκίνησε η Επιτροπή τον Νοέmicroβριο του 2001 (1)καθώς και το έργο για την αναδιατύπωση (2)

322 Καλύτερη εφαρmicroογή

1 Με βάση τη γενική περιγραφή των καλύτερων ρυθmicroίσεων και του επαναπροσ-διορισmicroού των πολιτικών και των οργάνων στη Λευκή Βίβλο καθώς και τιςπρωτοβουλίες της Επιτροπής για microεγαλύτερη συmicromicroετοχή και καλύτερες πολιτι-κές η Επιτροπή ενέκρινε επίσης αρκετές σηmicroαντικές προτάσεις για την καλύ-τερη εφαρmicroογή της κοινοτικής δράσης

2 Το άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ παρέχει microια σηmicroαντική βάση για τονεκτελεστικό ρόλο της Επιτροπής Η εφαρmicroογή του που διέπεται από το συνα-φές παράγωγο δίκαιο για τους όρους άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτή-των [η επονοmicroαζόmicroενη laquoεπιτροπολογίαraquo (3)] έχει εποmicroένως ζωτική σηmicroασίαγια τις προσπάθειες επαναπροσδιορισmicroού των οργάνων και την επίτευξη τωνεπιθυmicroητών βελτιώσεων της νοmicroιmicroότητας της αποτελεσmicroατικότητας και τηςαξιοπιστίας της Κοινότητας

Η Επιτροπή υποστηρίζει στη Λευκή Βίβλο ότι ο στόχος του επαναπροσδιορι-σmicroού των οργάνων θα δικαιολογούσε την επανεξέταση εάν όχι την κατάργη-ση των υφιστάmicroενων διαδικασιών διαχείρισης και ρύθmicroισης Αυτό πρέπει νασυνδυαστεί microε τη νέα εξισορρόπηση των αρmicroοδιοτήτων των θεσmicroικών οργά-νων περιορίζοντας την Επιτροπή στην κύρια αρmicroοδιότητα της εκτελεστικήςνοmicroοθεσίας και την ενίσχυση της δυνατότητας των δύο κλάδων του κοινοτι-κού νοmicroοθέτη (Κοινοβούλιο και Συmicroβούλιο) να ελέγχουν την άσκηση των εκτε-λεστικών αρmicroοδιοτήτων της Επιτροπής τουλάχιστον στους τοmicroείς που υπόκει-νται σε διαδικασία συναπόφασης (άρθρο 251 της συνθήκης για την ΕΚ)

Σύmicroφωνα microε τους προσανατολισmicroούς αυτούς και διατηρώντας την πρόσβασηστην αναγκαία εmicroπειρογνωmicroοσύνη των εκπροσώπων των κρατών microελών η

24

(1) COM(2001) 645(2) ∆ιοργανική συmicroφωνία της 28ης Νοεmicroβρίου 2001 για microια πιο συστηmicroατοποιηmicroένη χρήση της τεχνικής της ανα-

διατύπωσης των νοmicroικών πράξεων ∆ηmicroοσιεύθηκε στην ΕΕ C 77 της 2832002 (σ 1-3)(3) Απόφαση 1999468EΚ του Συmicroβουλίου

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της απόφασης 1999468EΚ (1) του Συmicro-βουλίου Συγκεκριmicroένα προτείνει την αναθεώρηση της υφιστάmicroενης ρυθmicroιστι-κής διαδικασίας για την εφαρmicroογή microέτρων σύmicroφωνα microε τη διαδικασία συνα-πόφασης εισάγοντας δύο ξεχωριστές φάσεις Κατά την αρχική εκτελεστικήφάση η Επιτροπή θα υποβάλλει τα σχέδια microέτρων σε microια επιτροπή εκπροσώ-πων των κρατών microελών Εάν έως τη λήξη της προθεσmicroίας που θα καθοριστείαπό την Επιτροπή η επιτροπή εκφράσει αντίθεση στο σχέδιο microέτρου θα δοθείεπιπλέον χρόνος στην Επιτροπή για την εξεύρεση λύσης Το σχέδιο microέτρου τηςΕπιτροπής θα προωθηθεί στη συνέχεια κατά τη δεύτερη φάση ελέγχου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο Οποιοδήποτε από τα όργανααυτά εντός καθορισmicroένης προθεσmicroίας microπορεί να εκφράσει την αντίθεσή τουστο σχέδιο microέτρου εφαρmicroογής της Επιτροπής και στην περίπτωση αυτή η Επι-τροπή microπορεί είτε να υποβάλλει νοmicroοθετική πρόταση ή να προχωρήσει στηνέγκριση του microέτρου εφαρmicroογής ενδεχοmicroένως τροποποιηmicroένου σύmicroφωνα microε τιςθέσεις του Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η διαδικασία αυτή συmicroπληρώ-νεται microε microια επείγουσα διαδικασία που επιτρέπει τη θέση σε ισχύ των microέτρωνεφαρmicroογής προτού γίνουν οι έλεγχοι του νοmicroοθέτη Αυτή η αλλαγή των διαδι-κασιών laquoεπιτροπολογίαςraquo θα έχει microεταβατική φύση εν αναmicroονή ενός νέουσυστήmicroατος εκχώρησης εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων βάσει της αναθεώρησηςτων Συνθηκών (βλέπε το σηmicroείο 34)

3 Η Λευκή Βίβλος υποστήριξε ότι η δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών microεσαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς αρmicroοδιότητας θα βοηθούσε στη βελτίωση τουτρόπου εφαρmicroογής και επιβολής των κανόνων σε ολόκληρη την ΕΚ Προβλέ-ποντας ένα διαρκώς microεγαλύτερο ρόλο για τους ρυθmicroιστικούς οργανισmicroούς ηΛευκή Βίβλος πρότεινε ορισmicroένες προϋποθέσεις για τους οργανισmicroούς αυτούςκαι ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα υπέβαλε λεπτοmicroερές πλαίσιο για τη δηmicroι-ουργία τη λειτουργία και την εποπτεία των microελλοντικών ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση που καθορίζει τοπλαίσιο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (2) για να διευκολύνει τη δηmicroιουργίατων οργανισmicroών αυτών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ενότητα και την ακε-ραιότητα της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΚ Το λεπτοmicroερές πλαίσιοπροβλέπει κριτήρια για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (ιδρυτικήπράξη νοmicroική υπόσταση τόπος) τη λειτουργία τους (πεδίο αρmicroοδιοτήτωνδιευθυντικά όργανα καθεστώς του διευθυντή δυνατότητες προσφυγής διοι-κητικές και προϋπολογιστικές διαδικασίες) και τους microηχανισmicroούς της Κοινό-τητας για τον έλεγχο των οργανισmicroών αυτών (διοικητικοί πολιτικοί οικονοmicroι-κοί και νοmicroικοί έλεγχοι) Η Επιτροπή κάλεσε το Κοινοβούλιο και το Συmicroβού-λιο να επισηmicroοποιήσουν το πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών βάσει των αρχών που καθορίζονται στην ανακοίνωσή της

25

(1) COM(2002) 719(2) COM(2002) 718

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 25: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση της απόφασης 1999468EΚ (1) του Συmicro-βουλίου Συγκεκριmicroένα προτείνει την αναθεώρηση της υφιστάmicroενης ρυθmicroιστι-κής διαδικασίας για την εφαρmicroογή microέτρων σύmicroφωνα microε τη διαδικασία συνα-πόφασης εισάγοντας δύο ξεχωριστές φάσεις Κατά την αρχική εκτελεστικήφάση η Επιτροπή θα υποβάλλει τα σχέδια microέτρων σε microια επιτροπή εκπροσώ-πων των κρατών microελών Εάν έως τη λήξη της προθεσmicroίας που θα καθοριστείαπό την Επιτροπή η επιτροπή εκφράσει αντίθεση στο σχέδιο microέτρου θα δοθείεπιπλέον χρόνος στην Επιτροπή για την εξεύρεση λύσης Το σχέδιο microέτρου τηςΕπιτροπής θα προωθηθεί στη συνέχεια κατά τη δεύτερη φάση ελέγχου στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συmicroβούλιο Οποιοδήποτε από τα όργανααυτά εντός καθορισmicroένης προθεσmicroίας microπορεί να εκφράσει την αντίθεσή τουστο σχέδιο microέτρου εφαρmicroογής της Επιτροπής και στην περίπτωση αυτή η Επι-τροπή microπορεί είτε να υποβάλλει νοmicroοθετική πρόταση ή να προχωρήσει στηνέγκριση του microέτρου εφαρmicroογής ενδεχοmicroένως τροποποιηmicroένου σύmicroφωνα microε τιςθέσεις του Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου Η διαδικασία αυτή συmicroπληρώ-νεται microε microια επείγουσα διαδικασία που επιτρέπει τη θέση σε ισχύ των microέτρωνεφαρmicroογής προτού γίνουν οι έλεγχοι του νοmicroοθέτη Αυτή η αλλαγή των διαδι-κασιών laquoεπιτροπολογίαςraquo θα έχει microεταβατική φύση εν αναmicroονή ενός νέουσυστήmicroατος εκχώρησης εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων βάσει της αναθεώρησηςτων Συνθηκών (βλέπε το σηmicroείο 34)

3 Η Λευκή Βίβλος υποστήριξε ότι η δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών microεσαφώς καθορισmicroένους τοmicroείς αρmicroοδιότητας θα βοηθούσε στη βελτίωση τουτρόπου εφαρmicroογής και επιβολής των κανόνων σε ολόκληρη την ΕΚ Προβλέ-ποντας ένα διαρκώς microεγαλύτερο ρόλο για τους ρυθmicroιστικούς οργανισmicroούς ηΛευκή Βίβλος πρότεινε ορισmicroένες προϋποθέσεις για τους οργανισmicroούς αυτούςκαι ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα υπέβαλε λεπτοmicroερές πλαίσιο για τη δηmicroι-ουργία τη λειτουργία και την εποπτεία των microελλοντικών ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών

Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση που καθορίζει τοπλαίσιο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (2) για να διευκολύνει τη δηmicroιουργίατων οργανισmicroών αυτών διαφυλάσσοντας ταυτόχρονα την ενότητα και την ακε-ραιότητα της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΚ Το λεπτοmicroερές πλαίσιοπροβλέπει κριτήρια για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών (ιδρυτικήπράξη νοmicroική υπόσταση τόπος) τη λειτουργία τους (πεδίο αρmicroοδιοτήτωνδιευθυντικά όργανα καθεστώς του διευθυντή δυνατότητες προσφυγής διοι-κητικές και προϋπολογιστικές διαδικασίες) και τους microηχανισmicroούς της Κοινό-τητας για τον έλεγχο των οργανισmicroών αυτών (διοικητικοί πολιτικοί οικονοmicroι-κοί και νοmicroικοί έλεγχοι) Η Επιτροπή κάλεσε το Κοινοβούλιο και το Συmicroβού-λιο να επισηmicroοποιήσουν το πλαίσιο για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανι-σmicroών βάσει των αρχών που καθορίζονται στην ανακοίνωσή της

25

(1) COM(2002) 719(2) COM(2002) 718

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 26: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

4 Η Λευκή Βίβλος περιέγραψε σύντοmicroα την ιδέα των στοχοθετηmicroένων τριmicroερώνσυmicroβάσεων για να αποκτήσουν microεγαλύτερη ευελιξία τα νοmicroοθετικά καθήκοντακαι τα καθήκοντα εφαρmicroογής και οι πολιτικές microε έντονο περιφερειακό αντί-κτυπο Κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση πολλοί περιφερειακοί φορείς (περιφέ-ρειες ή δήmicroοι) εξέφρασαν ενδιαφέρον να συmicromicroετάσχουν στη σύναψη συmicroβάσε-ων microόλις η Επιτροπή διευκρινίσει τους στόχους τη φύση και το πεδίο εφαρmicroο-γής τους Αυτό οδήγησε στην ανακοίνωση της Επιτροπής για ένα πλαίσιο στο-χοθετηmicroένων τριmicroερών συmicroβάσεων microεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τωνκρατών microελών και περιφερειακών αρχών (1) ∆ιακρίνοντας ανάmicroεσα στις στο-χοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις (που συνάπτονται microε άmicroεση εφαρmicroογή τηςβασικής κοινοτικής νοmicroοθεσίας) και στις στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroφωνίες(που συνάπτονται εκτός του πλαισίου της ευρωπαϊκής νοmicroοθεσίας ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που εκπροσωπείται από την Επιτροπή ένα κρά-τος microέλος και τις περιφερειακές αρχές) η ανακοίνωση αυτή περιγράφει τουςσκοπούς και το πεδίο εφαρmicroογής τους Όσον αφορά τις διαδικασίες εφαρmicroο-γής η ανακοίνωση προτείνει να συmicroπεριληφθεί στην πρόταση κανονισmicroούοδηγίας ή απόφασης microια ρήτρα εξουσιοδότησης για τριmicroερείς συmicroβάσεις microαζίmicroε τα βασικά στοιχεία ενός υποδείγmicroατος τριmicroερούς σύmicroβασης ή συmicroφωνίας ΗΕπιτροπή προβλέπει αρχικά τη δοκιmicroαστική δροmicroολόγηση θεσmicroοθετηmicroένωντριmicroερών συmicroφωνιών (2) Μόνον ύστερα από την αξιολόγηση αυτών των δοκι-microαστικών σχεδίων η Επιτροπή θα εξετάσει την πρόταση θεσmicroοθετηmicroένων τρι-microερών συmicroβάσεων

Η ανακοίνωση επαναλαmicroβάνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις των κρατών microελώνυποδεικνύουν την αρmicroόδια περιφερειακή ή τοπική αρχή και ότι οι στοχοθετη-microένες τριmicroερείς συmicroβάσεις ή συmicroφωνίες δεν microπορούν να στρεβλώνουν τουςίσους όρους ανταγωνισmicroού της ενιαίας αγοράς

5 Καταγγελίες και παραβάσεις Η διαδικασία συλλογής συνεισφορών σχετικάmicroε το θέmicroα της εφαρmicroογής της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η οποία ξεκίνησε microε τηΛευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση στηρίχθηκε στην επιθυmicroία ναβελτιωθεί η ποιότητα της κοινοτικής νοmicroοθεσίας και της εφαρmicroογής της

Η πρώτη άποψη καλύπτεται από τo πρόγραmicromicroα δράσης της Επιτροπής γιακαλύτερες κανονιστικές ρυθmicroίσεις Η δεύτερη αφορά την εφαρmicroογή ουσιαστι-κά microέσω διαδικασιών κατά παράβασης και δράσεων για τη microη τήρηση τωνυποχρεώσεων και θέτει δύο κύρια ερωτήmicroατα

bull Σε ποιο βαθmicroό η δράση για την εφαρmicroογή της κοινοτικής νοmicroοθεσίας microέσωδιαδικασιών κατά παράβασης ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις από τηνάποψη της αποτελεσmicroατικότητας (το αποτέλεσmicroα της ορθής διακυβέρνησης)

26

(1) COM(2002) 568 (2) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα χρηmicroατοδότησης παρόmicroοιων δοκιmicroαστικών θεσmicroοθετηmicroένων συmicro-

φωνιών βάσει του άρθρου 48 παράγραφος 2 του νέου οικονοmicroικού κανονισmicroού που ενσωmicroατώνει το περιε-χόmicroενο της διοργανικής συmicroφωνίας για τη δηmicroοσιονοmicroική πειθαρχία του Μαΐου του 1999

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 27: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

bull Πώς microπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσmicroατικότητα αυτή Πρέπει να επιταχύνειτην πρωτοβουλία της η Επιτροπή Μπορεί η άσκηση της διακριτικής ευχέ-ρειας της Επιτροπής να κινεί διαδικασία να γίνει πιο αποτελεσmicroατική

Όσον αφορά τη θέση προτεραιοτήτων της Επιτροπής κατά τη διερεύνησηπιθανών παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η ανακοίνωση της Επιτρο-πής (1) για την αντιmicroετώπιση πιθανών παραβάσεων θεmicroελιώνει microια νέα πιοαποτελεσmicroατική προσέγγιση ∆ιευκρινίζει πότε κινείται επίσηmicroη διαδικασίακατά παράβασης από την Επιτροπή και πότε προβλέπονται εναλλακτικέςπροσεγγίσεις για τις παραβάσεις της κοινοτικής νοmicroοθεσίας Η ανακοίνωσηπροβλέπει επίσης σηmicroαντική ενίσχυση της προληπτικής προσέγγισης της Επι-τροπής και αυξηmicroένη διοικητική συνεργασία microε τα κράτη microέλη καθώς και microιαπρόταση για την εξασφάλιση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο κρά-τους microέλους

Αναγνωρίζοντας τον σηmicroαντικό ρόλο που παίζει ο καταγγέλλων στον εντοπι-σmicroό των παραβάσεων της κοινοτικής νοmicroοθεσίας η Επιτροπή εξέδωσε ανα-κοίνωση (2) όσον αφορά τις σχέσεις microε τον καταγγέλλοντα στον τοmicroέα τωνπαραβάσεων του κοινοτικού δικαίου Σύmicroφωνα microε τις παρατηρήσεις τουΕυρωπαίου ∆ιαmicroεσολαβητή ο οδηγός αυτός κωδικοποιεί τα διάφορα διοικη-τικά στάδια στην εξέταση microιας καταγγελίας από την Επιτροπή και προβλέπειτην ενηmicroέρωση του καταγγέλλοντα σχετικά microε το αποτέλεσmicroα της εξέτασης τηςΕπιτροπής

6 Στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση η Επιτροπή αξιοποιώνταςτην εmicroπειρία που απέκτησε microε τις υποψήφιες χώρες ανακοίνωσε ότι θα πρό-τεινε συmicroφωνίες αδελφοποίησης microεταξύ των εθνικών αρχών για να ενθαρρύ-νει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα microέτρα εφαρmicroογής σεσυγκεκριmicroένους τοmicroείς και να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των εθνικώνδικαστηρίων και των νοmicroικών στην κοινοτική νοmicroοθεσία Η Επιτροπή σκοπεύ-ει να προτείνει συmicroφωνίες αδελφοποίησης το 2003 προκειmicroένου να τροποποιή-σει το πρόγραmicromicroα laquoαδελφοποίησηςraquo (3) που εφαρmicroόζεται τώρα κατά τη διάρ-κεια microεταβατικής περιόδου

33 Συνεισφορά της ΕΕ στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση

1 Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι χρειάζεται επιτυχηmicroένη microεταρρύθmicroιση τηςδιακυβέρνησης στο εσωτερικό ώστε να microπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει πειστικάτην αλλαγή σε παγκόσmicroιο επίπεδο για την οποία θα αναλάmicroβανε την ίδιαδέσmicroευση

27

(1) COM(2002) 725(2) COM(2002) 141(3) Η διαχείρισή του γίνεται microε την υποστήριξη του ταmicroείου Phare

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 28: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

2 Η δράση της Επιτροπής στον διεθνή στίβο πρέπει να καθοδηγείται από τη συmicro-microόρφωσή της microε τα δικαιώmicroατα και τις αρχές που περιέχονται στο χάρτη τωνθεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων της ΕΕ που διακηρύχθηκε στη σύνοδο της Νίκαιαςτον ∆εκέmicroβριο 2000 Ο χάρτης καθιστά πιο ορατή στους πολίτες της ΕΕ τηνπρωτεύουσα σηmicroασία και συνάφεια των θεmicroελιωδών δικαιωmicroάτων και θα προ-ωθήσει επίσης τη συνέπεια ανάmicroεσα στην εσωτερική και την εξωτερική προ-σέγγιση της EΕ Το 2002 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοινώσεις προς microια παγκό-σmicroια σύmicroπραξη για αειφόρο ανάπτυξη (1) για την αντιmicroετώπιση των προκλή-σεων της παγκοσmicroιοποίησης (2) και σχετικά microε την εταιρική κοινωνική ευθύ-νη (3) Εντελώς φανερά η ΕΕ προωθεί σε διεθνές επίπεδο τις αρχές διακυβέρ-νησης στις οποίες εmicromicroένει στο εσωτερικό της Η ΕΕ επιδιώκει microια πιο περιεκτι-κή ατζέντα παγκοσmicroιοποίησης επιδιώκοντας να εξασφαλίσει ότι η απελευθέ-ρωση της αγοράς πραγmicroατοποιείται microέσα σε ένα ευρύτερο κανονιστικό πλαί-σιο (συνεδρίαση του ΠΟΕ στην Doha Νοέmicroβριος του 2001) Συνεισέφερε στηνπαγκόσmicroια διάσκεψη κατά του ρατσισmicroού (Durban Αύγουστος-Σεπτέmicroβριος2001) επιδίωξε την αύξηση της επίσηmicroης αναπτυξιακής βοήθειας και υπο-γράmicromicroισε την ανάγκη διεύρυνσης και ενίσχυσης της συmicromicroετοχής των αναπτυσ-σόmicroενων χωρών και των χωρών microε οικονοmicroίες σε microεταβατικό στάδιο στη διεθνήοικονοmicroική λήψη αποφάσεων και τον καθορισmicroό των κανόνων (∆ιεθνής ∆ιά-σκεψη για τη Χρηmicroατοδότηση για την Ανάπτυξη Monterrey Μάρτιος του2002) και εκτίmicroησε και διακήρυξε εκ νέου τη δέσmicroευσή της για την εφαρmicroογήτων εσωτερικών και εξωτερικών διαστάσεων της παγκόσmicroιας βιώσιmicroης ανά-πτυξης microέσω microιας πολυδιάστατης προσέγγισης Στο πλαίσιο αυτό η εκρίζωσητης φτώχειας και η αλλαγή των microη βιώσιmicroων προτύπων παραγωγής και κατα-νάλωσης είναι γενικοί στόχοι (Παγκόσmicroια ∆ιάσκεψη Κορυφής των ΗνωmicroένωνΕθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη ― Γιοχάνεσmicroπουργκ Αύγουστος-Σεπτέmicro-βριος 2002)

Η ΕΕ ανέπτυξε επίσης δράση για να εξασφαλίσει ότι καmicroιά γενοκτονία πολε-microικό έγκληmicroα ή άλλο έγκληmicroα κατά της ανθρωπότητας δεν θα ξαναmicroείνει ατι-microώρητο επικροτώντας τη θέση σε ισχύ (τον Ιούλιο του 2002) του Καταστατι-κού της Ρώmicroης (4) του προβλέπει τη δηmicroιουργία του ∆ιεθνούς Ποινικού ∆ικα-στηρίου (∆Π∆) Η ΕΕ (5) επιβεβαίωσε ότι υποστηρίζει την έγκαιρη ίδρυση καιτην αποτελεσmicroατική λειτουργία του ∆Π∆ καθώς και ότι είναι αποφασισmicroένηνα ενισχύσει την ευρύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξή του Το τελευταίο microέλη-microα οδήγησε την ΕΕ να προτείνει την ανάπτυξη ευρύτερου διαλόγου ανάmicroεσαστην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωmicroένες Πολιτείες σχετικά microε το θέmicroα αυτόΣτο πλαίσιο των κατευθυντήριων αρχών της προς τα κράτη microέλη που εξετά-ζουν την ανάγκη και το πεδίο εφαρmicroογής πιθανών ρυθmicroίσεων microε τις Ηνωmicroένες

28

(1) COM(2002) 82(2) COM(2002) 81(3) COM(2002) 347(4) Εγκρίθηκε στις 17 Ιουλίου 1998 ― ∆ιπλωmicroατική διάσκεψη πληρεξούσιων των Ηνωmicroένων Εθνών για την

ίδρυση ενός διεθνούς ποινικού δικαστηρίου (139 υπογράφοντες)(5) Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo και laquoΕξωτερικές σχέσειςraquo 3092002

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 29: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Πολιτείες εκφράζει την επιθυmicroία να συmicromicroετάσχουν εκ νέου οι ΗΠΑ στη δια-δικασία του ∆Π∆

3 Λιγότερο φανερά η Επιτροπή αναπτύσσει διάλογο microε κυβερνητικούς και microηκυβερνητικούς φορείς τρίτων χωρών σχετικά microε τη χρήση νέων εργαλείων σεπαγκόσmicroιο επίπεδο συmicroπληρωmicroατικά προς τις διατάξεις της διεθνούς νοmicroοθε-σίας και την προώθηση της συζήτησης σχετικά microε το πώς microπορεί να συmicroβάλλειη ΕΕ στην εκτεταmicroένη microεταρρύθmicroιση των πολυmicroερών οργανισmicroών Με τοντρόπο αυτό θέτει σταδιακά τα θεmicroέλια της microελλοντικής προόδου στους microηχα-νισmicroούς και τη συνεργασία για την παγκόσmicroια διακυβέρνηση Το θέmicroα του εάνκαι κάτω από ποιες προϋποθέσεις οι κυβερνητικοί και οι microη κυβερνητικοίφορείς των τρίτων χωρών θα έπρεπε να αναmicroειχθούν στην ανάπτυξη προτάσε-ων πολιτικής της EΕ συζητήθηκε σε διεθνές σεmicroινάριο που διοργάνωσε η Επι-τροπή (1) Οι προσανατολισmicroοί από τις συζητήσεις microε φορείς τρίτων χωρώνόσον αφορά το βαθmicroό στον οποίο η συmicromicroετοχή των κυβερνήσεων της βιοmicroη-χανίας και της κοινωνίας των πολιτών τρίτων χωρών στις διαδικασίες διαβού-λευσης της ΕΕ είναι νόmicroιmicroη ή επιθυmicroητή επιβεβαίωσαν την άποψη που αναφέ-ρεται στη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση Το ισχυρότερο επιχείρηmicroα υπέρτης συmicromicroετοχής των απόψεων των φορέων τρίτων χωρών στη διαδικασία δια-βούλευσης της ΕΕ είναι ότι θα microπορούσαν να συνεισφέρουν σε καλύτερεςαποφάσεις και να προσδώσουν microεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία στη δράσητης ΕΕ Ταυτόχρονα τόσο η ΕΕ όσο και οι φορείς τρίτων χωρών δέχονται ταόρια που υπάρχουν ανάmicroεσα στη διαδικασία διαβούλευσης και τη διαδικασίαλήψης αποφάσεων Την ισορροπία αυτή αντικατόπτρισε πρόσφατα ένα έγγρα-φο που ολοκληρώθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τον εκπρόσωποτου εmicroπορίου των Ηνωmicroένων Πολιτειών Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τηνκανονιστική συνεργασία και διαφάνεια παρέχουν πολιτική υποστήριξη για τηνεθελοντική συνεργασία ανάmicroεσα στους ρυθmicroιστές στις δύο πλευρές του Ατλα-ντικού (2)

4 Στο πλαίσιο των συζητήσεων για εναλλακτικές κανονιστικές λύσεις στη χάρα-ξη πολιτικής της ΕΕ η Επιτροπή (3) εξέτασε επίσης το πεδίο εφαρmicroογής τωνπροσεγγίσεων laquoελαστικής νοmicroοθεσίαςraquo σε διεθνές επίπεδο Με βάση τα αρχι-κά αποτελέσmicroατα η Επιτροπή κρίνει ότι το παγκόσmicroιο περιβάλλον και οι τοmicroείςπολιτικής είναι λιγότερο ασφαλείς και διαφανείς από το περιβάλλον της ΕΕκαι χρειάζονται πιο laquoδεσmicroευτική νοmicroοθεσίαraquo που να παρέχει την απαραίτητηασφάλεια και διαφάνεια Η Επιτροπή θεωρεί ωστόσο ότι τα microέσα laquoελαστικήςνοmicroοθεσίαςraquo θα microπορούσαν ενδεχοmicroένως να αποτελέσουν ένα καινοτόmicroοσυmicroπλήρωmicroα της δεσmicroευτικής νοmicroοθεσίας όχι όmicroως να την υποκαταστήσουνΑυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης microιαςέννοιας που θα microπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω ως πιθανή επιτυχηmicroένηεπιχειρηmicroατική επιλογή

29

(1) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo Βρυξέλλες 24-25 Ιουνίου 2002(2) Οι κατευθυντήριες γραmicromicroές για τη ρυθmicroιστική συνεργασία και διαφάνεια καθορίστηκαν στο πλαίσιο της

∆ιατλαντικής Οικονοmicroικής Εταιρικής Σχέσης (TEP) microιας εmicroπορικής πρωτοβουλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ(3) laquoΕmicroπόριο κυβέρνηση και βιώσιmicroη ανάπτυξηraquo αυτόθι

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 30: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

5 Όσον αφορά τη συmicroβολή της Ένωσης στην ολοκληρωmicroένη microεταρρύθmicroιση τωνπολυmicroερών οργανισmicroών και τη βελτίωση της συνεργασίας η Επιτροπή χαράσ-σει microια πιο ολοκληρωmicroένη και στρατηγική προσέγγιση τόσο για την ίδια όσο καιγια την ΕΕ στις σχέσεις τους microε το σύστηmicroα των Ηνωmicroένων Εθνών και τουςοργανισmicroούς του Bretton Woods Η Επιτροπή επιδιώκει να εδραιώσει και ναενισχύσει το συστηmicroατικό συντονισmicroό της ΕΕ σε όλο το φάσmicroα του συστήmicroατοςτου ΟΗΕ Προτείνει τη σταδιακή ενίσχυση της εκπροσώπησης της ΕΕ στουςοργανισmicroούς του Bretton Woods και τη στήριξη της συνοχής microεταξύ της πολιτι-κής του ΟΗΕ του ΠΟΕ και των οργανισmicroών του Bretton Woods Η ΕΕ microπορείσαφώς να διαδραmicroατίσει ρόλο στην προώθηση της συνεργασίας microεταξύ τωνοργανισmicroών microε βάση τα νέα microοντέλα που έχουν ως αποστολή να ανταποκρι-θούν σε έναν ταχέως microεταβαλλόmicroενο κόσmicroο Όmicroως ο ρόλος της δεν θα έπρεπενα περιορίζεται στην οικοδόmicroηση διαδικασιών Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να διορ-θώσει την ανεπαρκή συmicromicroετοχή των αναπτυσσόmicroενων χωρών η οποία συχνάαmicroφισβητεί τη νοmicroιmicroότητα των διεθνών οργανισmicroών Σχετικά microε τα παραπάνωζητήmicroατα η Επιτροπή microελετά τη δηmicroιουργία ενός microη γραφειοκρατικού χώρουσυζήτησης των πολιτικών προκειmicroένου να ενθαρρύνει την απρόσκοπτη ανταλ-λαγή απόψεων πέρα από την καθιερωmicroένη microέθοδο διαπραγmicroατεύσεων

6 Προκειmicroένου να αναλάβει τις ευθύνες της ως παγκόσmicroια δύναmicroη και να συνει-σφέρει στην παγκόσmicroια διακυβέρνηση η ΕΕ θα χρειαστεί να microιλάει συχνότε-ρα microε microία φωνή Όσον αφορά την επανεξέταση (microε βάση τις ισχύουσες Συν-θήκες) της διεθνούς εκπροσώπησης της ΕΕ η Επιτροπή παρουσίασε τις αρχι-κές της θέσεις στη Συνέλευση (1) Στις θέσεις αυτές προτείνει τη σύσφιγξη τηςσυνεργασίας ανάmicroεσα στον ύπατο εκπρόσωπο και την Επιτροπή την οικοδό-microηση του πολιτικού ρόλου των εξωτερικών αντιπροσωπειών της Επιτροπήςκαθώς και την από κοινού συmicromicroετοχή σε ορισmicroένες από τις εργασίες της Επι-τροπής και του Συmicroβουλίου Επίσης προτείνει τη συντονισmicroένη συmicromicroετοχή στιςσυζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή ακόmicroα και την παρουσίαση πρω-τοβουλιών και εγγράφων από κοινού Στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέ-λευση η Επιτροπή (2) πρότεινε την πραγmicroατοποίηση αρχικών θεσmicroικών αλλα-γών microέσω της δηmicroιουργίας του αξιώmicroατος του Γραmicromicroατέα της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης ως αντιπροέδρου της Επιτροπής microε ειδικό καθεστώς Ο Γραmicromicroατέαςτης Ένωσης που θα διορίζεται κατόπιν συmicroφωνίας του Ευρωπαϊκού Συmicroβου-λίου και του διορισmicroένου προέδρου της Επιτροπής θα έχει ως αποστολή τηνεκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι τρίτων σε θέmicroατα εξωτερικήςπολιτικής και την εφαρmicroογή κοινών αποφάσεων

34 Επαναπροσδιορισmicroός πολιτικών και οργάνων

1 Στη Λευκή Βίβλο που βασίστηκε στην υπόθεση ότι δεν θα άλλαζε η Συνθήκηη Επιτροπή πρότεινε να κάνει χρήση του δικαιώmicroατος πρωτοβουλίας που δια-θέτει για να επικεντρώσει περισσότερο την προσοχή της στη συνοχή των πολι-

30

(1) COM(2002) 247(2) COM(2002) 728

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 31: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

τικών και τον καθορισmicroό microακροπρόθεσmicroων στόχων microε βάση τους υφιστάmicroε-νους microηχανισmicroούς στρατηγικού σχεδιασmicroού και προγραmicromicroατισmicroού Επίσηςεξήγγειλε προτάσεις για την προσεχή διακυβερνητική διάσκεψη οι οποίεςαποσκοπούν στον επαναπροσδιορισmicroό του εκτελεστικού ρόλου της Επιτρο-πής ενώ παράλληλα βελτιστοποιούν και διευκολύνουν τον έλεγχο του νοmicroο-θέτη σχετικά microε τον τρόπο άσκησης των εκτελεστικών αρmicroοδιοτήτων της

2 Στην πρότασή της για τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε κοινοτικόεπίπεδο η Επιτροπή προσπάθησε να βελτιώσει την εφαρmicroογή και την εκτέλε-ση των κοινοτικών κανόνων τονίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της ενότη-τας και της ακεραιότητας της εκτελεστικής λειτουργίας σε επίπεδο ΕΕ Στηνπρότασή της η Επιτροπή καθορίζει σαφώς τις ευθύνες της για την άσκηση τηςεκτελεστικής λειτουργίας και τους όρους για τη δηmicroιουργία τη λειτουργία καιτον έλεγχο των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σύmicroφωνα microε τη δηmicroόσια αποστολήτους και τη λειτουργική αυτονοmicroία τους

Εντός του πεδίου εφαρmicroογής της ισχύουσας Συνθήκης στην πρότασή της σχε-τικά microε την αναθεώρηση των διαδικασιών επιτροπολογίας η Επιτροπή επι-διώκει να εξισορροπήσει και να ενισχύσει την παρακολούθηση της εκτελεστι-κής λειτουργίας της Επιτροπής από τους δύο κλάδους του κοινοτικού νοmicroο-θέτη (το Κοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο) διαχωρίζοντας σαφέστερα την εκτε-λεστική από την ελεγκτική λειτουργία

Παρόmicroοιοι στόχοι διέπουν επίσης τη δεύτερη εισήγηση της Επιτροπής στηΣυνέλευση (1) η οποία προτείνει αλλαγές στη Συνθήκη που θα επιτρέψουν τονσαφέστερο διαχωρισmicroό ανάmicroεσα στον νοmicroοθετικό και τον εκτελεστικό ρόλοτων θεσmicroικών οργάνων και θα περιορίσουν την Επιτροπή στην κύρια αρmicroο-διότητα της εκτέλεσης της νοmicroοθεσίας υπό τον πολιτικό έλεγχο του νοmicroοθέτη

3 Η Επιτροπή ενέκρινε και εφάρmicroοσε έναν νέο κύκλο στρατηγικού σχεδιασmicroούκαι προγραmicromicroατισmicroού ο οποίος προβλεπόταν ήδη στη Λευκή Βίβλο για τηmicroεταρρύθmicroιση της Επιτροπής (2) Στην αρχή του έτους η Επιτροπή εγκρίνει τηνετήσια στρατηγική πολιτικής (ΕΣΠ) που καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότη-τες για το επόmicroενο έτος και προσδιορίζει τις πιο σηmicroαντικές πρωτοβουλίες πουθα συmicroβάλλουν στην επίτευξή τους Έτσι καθίσταται δυνατή η χάραξη δηmicroο-σιονοmicroικών κατευθυντήριων γραmicromicroών για το εν λόγω έτος Η στρατηγική αυτήη οποία προορίζεται να συζητηθεί microε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συmicro-βούλιο χρησιmicroοποιείται για την προετοιmicroασία του προκαταρκτικού σχεδίουπροϋπολογισmicroού και του νοmicroοθετικού προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατοςεργασίας της Επιτροπής και των άλλων οργάνων για το συγκεκριmicroένο έτος

Με σκοπό την καλύτερη διάρθρωση και το συντονισmicroό των πολιτικών προτε-ραιοτήτων και την ενηmicroέρωση του κοινού σχετικά microε αυτές η ετήσια στρατη-γική πολιτικής για το 2003 (3) αποτελεί παράδειγmicroα της εφαρmicroογής αυτού του

31

(1) COM(2002) 728(2) COM(2000) 200(3) SEC(2002) 217

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 32: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

νέου κύκλου σύmicroφωνα microε τη φιλοσοφία της Λευκής Βίβλου για τη διακυβέρ-νηση Το Συmicroβούλιο laquoΓενικές υποθέσειςraquo χαιρετίζει τις προτεραιότητες πουκαθόρισε η Επιτροπή και την ευκαιρία που παρέχει η ΕΣΠ για τη συνέχιση τουδιαλόγου για το στρατηγικό σχεδιασmicroό και προγραmicromicroατισmicroό Αν και οι δια-βουλεύσεις αυτές πρέπει να γίνονται microε την επιφύλαξη του δικαιώmicroατος πρω-τοβουλίας της Επιτροπής το Συmicroβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να λάβει υπόψητης τις παρατηρήσεις των κρατών microελών ιδίως κατά την κατάρτιση του νοmicroο-θετικού της προγράmicromicroατος και του προγράmicromicroατος εργασίας της Για πρώτηφορά η Επιτροπή προέβη σε ενδιάmicroεση αξιολόγηση της ΕΣΠ της υπό το φωςτου διαρθρωmicroένου διαλόγου που πραγmicroατοποίησε επιτυχώς microε το ΕυρωπαϊκόΚοινοβούλιο και το Συmicroβούλιο (1) Tο νοmicroοθετικό πρόγραmicromicroα και το πρόγραmicro-microα εργασίας για το 2003 εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του2002

4 Στη Λευκή Βίβλο η Επιτροπή κάλεσε το Συmicroβούλιο να βελτιώσει το συντονι-σmicroό ανάmicroεσα στις διάφορες συνθέσεις και να ενισχύσει την πολιτική του καθο-δήγηση και συνέπεια ανάmicroεσα στα microέτρα της ΕΕ και των κρατών microελών Κάλε-σε επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επικεντρώσει στους στρατηγικούςστόχους και το Ευρωπαϊκό και τα εθνικά κοινοβούλια να αναλάβουν ρόλουποκινητή στη δηmicroόσια συζήτηση για το microέλλον της ευρωπαϊκής και της κοι-νοτικής πολιτικής Η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συmicroβουλίου στη Σεβίλλη ενέ-κρινε microέτρα σχετικά microε τη δοmicroή και τη λειτουργία του Συmicroβουλίου που ενι-σχύουν τη διεκπεραίωση θεσmicroικών και οριζόντιων θεmicroάτων και την παρακο-λούθηση των Ευρωπαϊκών Συmicroβουλίων Ο αριθmicroός των συνθέσεων του Συmicro-βουλίου microειώθηκε και έτσι ενισχύθηκε ο συντονισmicroός τους όπως και το πεδίοεφαρmicroογής του Συmicroβουλίου για πολιτική ανάmicroειξη Το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιοτης Σεβίλλης αποφάσισε επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Συmicroβούλιο πρέπει να έχειπιο στρατηγικές ηmicroερήσιες διατάξεις Με βάση κοινή πρόταση των ενδιαφε-ρόmicroενων προεδριών που εκπονήθηκε κατόπιν διαβούλευσης microε την Επιτροπήκαι ύστερα από σύσταση του Συmicroβουλίου laquoΓενικές υποθέσειςraquo το ΕυρωπαϊκόΣυmicroβούλιο θα εγκρίνει ένα πολυετές στρατηγικό πρόγραmicromicroα για την επόmicroενητριετία Το πρώτο στρατηγικό πρόγραmicromicroα θα εγκριθεί τον ∆εκέmicroβριο του 2003Παράλληλα στη δεύτερη εισήγησή της προς τη Συνέλευση η Επιτροπή πρό-τεινε η microελλοντική συνταγmicroατική Συνθήκη να δηmicroιουργήσει ένα επίσηmicroο όργα-νο λήψης αποφάσεων για τα κράτη microέλη που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ τοοποίο θα λειτουργεί ως το laquoΣυmicroβούλιο της οικονοmicroικής και δηmicroοσιονοmicroικήςζώνης του ευρώraquo

(1) COM(2002) 427 ανακοίνωση laquoΚαταγραφή των ενεργειών που απορρέουν από την ετήσια στρατηγική πολι-τικής για το 2003raquo

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

32

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 33: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

4 Συmicroπέρασmicroα

Με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση το 2001 η Επιτροπή ήθελενα προκαλέσει ευρεία συζήτηση και να εmicroπνεύσει δράση για την επίτευξη τωνβασικών στόχων και αρχών που διέπουν την ορθή διακυβέρνηση στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση συνίσταται στις αρχές και τα εργαλεία λήψης απο-φάσεων στο πλαίσιο των πολλαπλών επιπέδων παραγόντων και φορέων που λαmicro-βάνουν αποφάσεις στην Ευρώπη ― Ευρωπαϊκή Κοινότητα κράτη microέλη περιφε-ρειακές και τοπικές αρχές και microεmicroονωmicroένα άτοmicroα Η συνύπαρξη και η ανάmicroειξηαρκετών επιπέδων διακυβέρνησης αποτελούν σαφώς προκλήσεις άνευ προηγου-microένου

Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη σχετικά microε τη σηmicroασία της βελτίωσης της ευρωπαϊ-κής διακυβέρνησης και θεωρεί ότι οι βασικοί στόχοι και οι προσεγγίσεις της Λευ-κής Βίβλου υποστήριξαν ιδίως την ανάγκη

bull να βελτιωθεί η συmicromicroετοχή από τη βάση στη διαmicroόρφωση και την εφαρmicroογή τηςπολιτικής της ΕΕ

bull να διευρυνθεί το φάσmicroα των ρυθmicroιστικών microέσων που ανταποκρίνονται στις προ-κλήσεις της διακυβέρνησης

bull τα ευρωπαϊκά όργανα να είναι πιο εστιασmicroένα και να έχουν πιο σαφείς αρmicroο-διότητες

Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πρόοδο που σηmicroειώθηκε τους τελευταίους 16microήνες ∆είχνει ότι η Επιτροπή έχει ήδη αναπτύξει και δροmicroολογήσει τις περισσό-τερες από τις δράσεις που πρότεινε στη Λευκή Βίβλο Ορισmicroένα καίρια ζητήmicroαταπου θίχθηκαν κατά τη δηmicroόσια διαβούλευση όπως πχ η δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότη-τα των οργάνων της ΕΕ θα συζητηθούν περαιτέρω στη Συνέλευση

Ωστόσο το δυναmicroικό της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να αξιοποιηθείπλήρως εάν δεν αναγνωριστεί το microέγεθος των προκλήσεων Συγκεκριmicroένα

bull Η Λευκή Βίβλος υπογράmicromicroισε ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση πρέπει νααποτελεί κοινή προσπάθεια όλων των παραγόντων Η Επιτροπή παραπέmicroπειεποmicroένως στις προηγούmicroενες εκκλήσεις της για δράση από τα άλλα όργανα καιτους φορείς καθώς και από τα κράτη microέλη και άλλους δηmicroόσιους και ιδιωτικούςφορείς Από τη δηmicroοσίευση της Λευκής Βίβλου η Επιτροπή επαναλαmicroβάνειαυτό το αίτηmicroα για πιο συγκεκριmicroένες ενέργειες ιδίως στο πλαίσιο τωνπρωτοβουλιών της για laquoκαλύτερες ρυθmicroίσειςraquo όπου επιδιώκεται microια διοργανικήσυmicroφωνία

bull Η ατζέντα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης δεν microπορεί να περιοριστεί στη ΛευκήΒίβλο της Επιτροπής Η Λευκή Βίβλος δεν ήταν παρά microία συνεισφορά πουαναφερόταν στη συγκεκριmicroένη χρονική στιγmicroή και τις συνθήκες πουεπικρατούσαν όταν παρουσιάστηκε Η Επιτροπή είναι πεπεισmicroένη για την

33

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 34: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

ορθότητα των ζητηmicroάτων που έθιξε και του βασικού σχεδίου που πρότεινε στηΛευκή Βίβλο Αυτά πρέπει να προωθηθούν περαιτέρω microε διαρκές έργο σχετικάmicroε τη διακυβέρνηση στο πλαίσιο της συνεχιζόmicroενης προετοιmicroασίας τηςmicroεταρρύθmicroισης της Συνθήκης

Το 2003 και στη συνέχεια η Επιτροπή σκοπεύει να επιδιώξει την ατζέντα πουκαθορίζεται στη Λευκή Βίβλο υπό το φως των αποτελεσmicroάτων της δηmicroόσιας δια-βούλευσης Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να επιτύχει συmicroφωνία σχετικά microε τιςπρωτοβουλίες που έχουν ήδη δροmicroολογηθεί και να συνεισφέρει περαιτέρω στηδιακυβέρνηση στο πλαίσιο της microεταρρύθmicroισης των Συνθηκών

34

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 35: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

Παράρτηmicroα I

Η δηmicroόσια διαβούλευση

Η δηmicroόσια διαβούλευση σχετικά microε τη Λευκή Βίβλο για τη διακυβέρνηση διήρκε-σε οκτώ microήνες από τις 25 Ιουλίου 2001 ώς τις 31 Μαρτίου 2002 Ως αποτέλεσmicroατης διαδικασίας διαβούλευσης λάβαmicroε 260 γραπτές συνεισφορές (1)

Ο περιορισmicroένος αριθmicroός συνεισφορών microπορεί να συνδέεται σε κάποιο βαθmicroό microετο γεγονός ότι η laquoδιαδικασία πολιτικήςraquo (microέσα καθοδήγησης και microηχανισmicroοίλήψης αποφάσεων) δεν είναι παρά η microία πλευρά του νοmicroίσmicroατος της διακυβέρ-νησης ― η άλλη είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ Ορισmicroένες από τις συνεισφορέςαmicroφισβήτησαν από την άποψη αυτή την αφαίρεση που έγινε στη Λευκή Βίβλοκαθώς ανάmicroεναν να ασχοληθεί microε σηmicroαντικούς τοmicroείς πολιτικής της EΚEΕ όπωςη εξωτερική πολιτική η διεύρυνση ή η οικονοmicroική και νοmicroισmicroατική ένωση (ΟΝΕ)

Αυτή καθεαυτή η έννοια της διακυβέρνησης στη Λευκή Βίβλο απέσπασε περίπουτον ίδιο αριθmicroό αντιδράσεων από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές (27 ) την οργα-νωmicroένη κοινωνία των πολιτών (22 ) και κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς (22 )Υπήρξαν επίσης αρκετές αντιδράσεις από την ακαδηmicroαϊκή κοινότητα (16 ) ενώοι ατοmicroικές συνεισφορές ανήλθαν σε 13 Τα διαγράmicromicroατα 1-2 παρουσιάζουν τιςαντιδράσεις ανάλογα microε την προέλευση σε απόλυτους αριθmicroούς και σε ποσοστάΟι αντιδράσεις των δηmicroόσιωνπολιτικών αρχών συνίστανται σχεδόν στο σύνολότους σε συνεισφορές από τοπικές και περιφερειακές αρχές (2)

Η γεωγραφική κατανοmicroή των αντιδράσεων ήταν ακόmicroα πιο άνιση Εάν εξαιρέ-σουmicroε τις διακρατικές απαντήσεις (29 ) κυριάρχησαν οι απαντήσεις από τοΗνωmicroένο Βασίλειο (23 ) Οι απαντήσεις από τα άλλα κράτη microέλη κυmicroάνθηκαναπό 0 έως 11 ενώ οι απαντήσεις από microη κράτη microέλη ανήλθαν σε 8 Τα δια-γράmicromicroατα 3-4 παρουσιάζουν τις απαντήσεις από τα κράτη microέλη σε απόλυτουςαριθmicroούς και σε ποσοστά

Η θεσmicroική απόκριση ήταν ανάmicroεικτη Οι κυβερνήσεις της ∆ανίας της Φινλανδίαςτης Γαλλίας της Γερmicroανίας των Κάτω Χωρών της Σουηδίας και του Ηνωmicroένου

35

(1) Οι συνεισφορές διατίθενται στον ιστοχώρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διακυβέρνηση httpeuro-paeuintcommgovernanceindex_enhtm Επιπλέον λάβαmicroε αντιδράσεις και ανταλλαγές απόψεων σχετικάmicroε θέmicroατα που συνδέονται microε τη διακυβέρνηση microέσω του εργαλείου διαλογικής χάραξης πολιτικών (Inter-active Policy Making ― IPM) και του ιστοχώρου laquoΗ φωνή σαςraquo (Your Voice) καθώς και τη διαδραστικήανοικτή συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης στον ιστοχώρο laquoFuturumraquo

(2) Για το σκοπό της παρούσας έκθεσης η κατηγορία κοινωνία των πολιτών περιλαmicroβάνει τις οργανώσεις τωνπολιτών ΜΚΟ οργανώσεις καταναλωτών περιβαλλοντικές οmicroάδες πολιτιστικές οmicroάδες εθελοντικέςοργανώσεις εκκλησίες κλπ ενώ η κοινωνικοοικονοmicroική κατηγορία περιλαmicroβάνει τους κοινωνικούςεταίρους (laquoδιοίκησηraquo και laquoεργαζόmicroενοιraquo) επαγγελmicroατικές οργανώσεις δηmicroόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσειςκαι εmicroπορικά επιmicroελητήρια Η κατηγορία δηmicroόσιοιπολιτικοί περιλαmicroβάνει τους δηmicroόσιους φορείς κυρίωςτις περιφέρειες τους δήmicroους καθώς και τις οργανώσεις των περιφερειών και των δήmicroων καθώς και τα κράτηmicroέλη ενώ η ακαδηmicroαϊκή κατηγορία περιλαmicroβάνει τόσο τις συνεισφορές των πανεπιστηmicroίων όσο καιmicroεmicroονωmicroένες συνεισφορές ακαδηmicroαϊκών

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 36: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Βασιλείου υπέβαλαν γραπτώς τις θέσεις τους ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ηΕυρωπαϊκή Οικονοmicroική και Κοινωνική Επιτροπή και η Επιτροπή των Περιφερει-ών διαβίβασαν τις γνώmicroες τους Το Συmicroβούλιο και οκτώ κυβερνήσεις κρατώνmicroελών δεν υπέβαλαν τις θέσεις τους

Οι προτάσεις της Λευκής Βίβλου για laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo απέσπασαν το44 των παρατηρήσεων ενώ οι προτάσεις για laquoκαλύτερες πολιτικές καλύτερεςρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroαταraquo απέσπασαν το 32 Το 19 των παρατηρήσεωναφορούσαν το θέmicroα του laquoεπαναπροσδιορισmicroού των πολιτικών και οργάνων τηςΕΕraquo και το 5 αφορούσαν το θέmicroα της laquoσυνεισφοράς της ΕΕ στην παγκόσmicroιαδιακυβέρνησηraquo (1) Τα διαγράmicromicroατα 5-6 παρουσιάζουν τις παρατηρήσεις σεσχέση microε τα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου σε απόλυτους αριθmicroούς και σεποσοστά

Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών(το 48 των παρατηρήσεων αναφέρονταν στη laquomicroεγαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) τηνπροσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών (το 26 των παρατηρήσεωναφορούσαν την laquoκαλύτερη συmicromicroετοχήraquo) και τις καλύτερες ρυθmicroίσεις (το 49 των παρατηρήσεων αφορούσαν τις laquoκαλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέ-σmicroαταraquo) Ορισmicroένα ζητήmicroατα έλαβαν απαντήσεις από διάφορες πλευρές ενώάλλα από ορισmicroένες microόνο Για παράδειγmicroα το ζήτηmicroα της διαβούλευσης της κοι-νωνίας των πολιτών σχολιάστηκε από διάφορες πλευρές ενώ οι παρατηρήσειςσχετικά microε την προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών αρχών προέρχοντανσχεδόν αποκλειστικά από τις δηmicroόσιεςπολιτικές αρχές δηλαδή τα κράτη microέληκαι τις περιφερειακές και τοπικές αρχές Το διάγραmicromicroα 7 παρουσιάζει την κατα-νοmicroή των παρατηρήσεων ανάλογα microε την προέλευσή τους

Τα σπουδαιότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης

Τα κυριότερα microηνύmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης αναλύθηκαν ως προς τοlaquoπεριεχόmicroενοraquo παρά ως προς την laquoπροέλευσήraquo τους (2)

bull Η απόκριση του κοινού υποστηρίζει ευρέως την άποψη της Λευκής Βίβλου ότιοι αρχές που διέπουν τη διακυβέρνηση της ΕΕ δηλαδή η διαφάνεια ησυmicromicroετοχή η λογοδότηση η αποτελεσmicroατικότητα και η συνοχή αποτελούν τιςαρχές της ορθής διακυβέρνησης Ορισmicroένες συνεισφορές πρότειναν επιπλέοναρχές όπως τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα και την επικουρικότητα

36

(1) Οι περισσότερες από τις 260 συνεισφορές που ελήφθησαν περιλάmicroβαναν παρατηρήσεις για περισσότερες απόmicroία από τις προτεινόmicroενες δράσεις Χρησιmicroοποιήσαmicroε το σύνολο των παρατηρήσεων σχετικά microε όλες τις προ-τεινόmicroενες δράσεις για να υπολογίσουmicroε τη σχετική ανταπόκριση στα διάφορα θέmicroατα της Λευκής Βίβλου

(2) Όλες οι πληροφορίες για τα αποτελέσmicroατα της δηmicroόσιας διαβούλευσης που περιλαmicroβάνουν microια πιο λεπτοmicroε-ρή ανάλυση της σχέσης ανάmicroεσα στους αποκρινόmicroενους και το θέmicroα το οποίο ασχολήθηκαν καθώς και τουςπροσανατολισmicroούς που πρότειναν διατίθενται στη διεύθυνση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm τον ιστοχώρο της διακυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 37: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

bull Ορισmicroένες συνεισφορές επιδοκιmicroάζουν την αναφορά της Λευκής Βίβλου στοθέmicroα της χαmicroηλής συmicromicroετοχής και ανάmicroειξης των πολιτών εντός της ΕΕθεωρώντας ωστόσο ότι τα αίτια των δυσκολιών δεν συζητούνται επαρκώς και οιλύσεις που προτείνονται είναι ανεπαρκείς

bull Εκφράζονται ανησυχίες ότι η ανάλυση και η προσέγγιση της Λευκής Βίβλουαντανακλούν microια άποψη που καθορίζεται από το θεσmicroικό προσωπικόσυmicroφέρον της Επιτροπής και το ρόλο του εκτελεστή

bull Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενους θεωρούν το πεδίο εφαρmicroογής τηςατζέντας για τη διακυβέρνηση που προτείνεται στη Λευκή Βίβλοπεριορισmicroένο καθώς εστιάζει κυρίως στην αποτελεσmicroατικότητα και τηναποδοτικότητα του συστήmicroατος λήψης αποφάσεων Η αντίληψη ότι η ΛευκήΒίβλος υπεραπλουστεύει εξισώνοντας τη συζήτηση για τη διακυβέρνηση microε τησυζήτηση για το δηmicroοκρατικό έλλειmicromicroα πυροδότησε σηmicroαντική microερίδασυνεισφορών σχετικά microε τη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα σε σχέση microε τα θεσmicroικάόργανα και ορισmicroένες από τις προσεγγίσεις της Λευκής Βίβλου

bull Υποστηρίζεται ο (επανα)προσδιορισmicroός των κύριων λειτουργιών και microιαΕπιτροπή που προσανατολίζεται προς τα καθήκοντά της

bull Υπάρχει διάθεση για διαβούλευση και συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση τηςπολιτικής της ΕΕ που συνοδεύεται από το σαφές αίτηmicroα της οργανωmicroένηςκοινωνίας των πολιτών και των περιφερειακών και τοπικών φορέων γιασυγκεκριmicroένη δράση από την Επιτροπή

Μέσω της διαφάνειας ευρύτερη συmicromicroετοχή στη διαmicroόρφωση πολιτικής της ΕΕ

bull Η ενηmicroέρωση αποτελεί προϋπόθεση Πολλές από τις συνεισφορές ισχυρίστηκανπως για να υπάρξει microεγαλύτερη συmicromicroετοχή των πολιτών πρέπει να προηγηθείπερισσότερη και καλύτερη ενηmicroέρωση σχετικά microε και από τα όργανα της ΕΕ Οκανονισmicroός για την πρόσβαση στα έγγραφα (EΚ 20011049) γενικά είναιευπρόσδεκτος αλλά η πρόσβαση στα έγγραφα δεν συνεπάγεται απαραίτηταεπαρκή πληροφόρηση για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ Απαιτείταιmicroεγάλη προσπάθεια για να ενηmicroερωθούν οι πολίτες η οποία θα συνεισφέρειστην καταπολέmicroηση της αποξένωσης και την αύξηση της συmicromicroετοχής

bull Σαφήνεια όσον αφορά τη φύση της laquomicroεγαλύτερης συmicromicroετοχήςraquo Η εξασφάλισηmicroεγαλύτερης διαφάνειας και συmicromicroετοχής υποστηρίχθηκε ευρέως Θεωρείταιmicroέσο ενίσχυσης της λογοδότησης και εποmicroένως ενισχύει και τονώνει τα όργανατης ΕΕ Ωστόσο διακρίνεται από την αυξηmicroένη δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα τηςΕΕ και των οργάνων της

bull Η διαβούλευση και συmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει ναυποσκάπτουν τα συστήmicroατα εκπροσώπησης Ένα microεγάλο microέρος τωναπαντήσεων θεωρεί ευνόητο και υπογραmicromicroίζει πως η διαβούλευση και ησυmicromicroετοχή της κοινωνίας των πολιτών δεν πρέπει να υποσκάπτουν τασυστήmicroατα εκπροσώπησης

37

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 38: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Η κοινωνία των πολιτών ― θέmicroατα αντιπροσωπευτικότητας και ευθύνης Ηπλειονότητα συνειδητοποιεί ότι η microεγαλύτερη συmicromicroετοχή προϋποθέτει καισυνδέεται microε microεγαλύτερη ευθύνη και λογοδότηση των φορέων της κοινωνίαςτων πολιτών Εκφράζεται έντονη αντίθεση όσον αφορά τις πιθανές απαιτήσειςγια την εσωτερική διάρθρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών Οιφορείς της κοινωνίας των πολιτών θεωρούν ότι η Επιτροπή πρέπει ναδιασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα λαmicroβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσmicroατων απόψεών τους

bull Ανάγκη να αναγνωριστεί η πολυεπίπεδη φύση της ευρωπαϊκής κοινωνίας τωνπολιτών Η Επιτροπή δεν πρέπει να εστιάζει microόνο σε διακρατικές δοmicroές Οισχετικές συνεισφορές υπογράmicromicroισαν τον κίνδυνο της δυναmicroικής διάβρωσης τωνεγχώριων νοmicroιmicroοποιητικών και συmicromicroετοχικών δοmicroών υπέρ νέων διακρατικώνοmicroάδων

bull Προσέγγιση των περιφερειακών και τοπικών δηmicroόσιων αρχών συνταγmicroατικοίπεριορισmicroοί έναντι της διάθεσης για συmicromicroετοχή Οι προτάσεις για microεγαλύτερησυmicromicroετοχή του περιφερειακού και τοπικού επιπέδου τόσο στη διαmicroόρφωσηπολιτικής (διάλογος microε τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές) όσο και στηνεφαρmicroογή της πολιτικής (στοχοθετηmicroένες τριmicroερείς συmicroβάσεις) απέσπασανπαρατηρήσεις από ορισmicroένες οmicroάδες που εκφράζουν ενδιαφέρον αλλά γενικάζητούν τη διασαφήνιση των ιδεών της Επιτροπής Οι απαντήσεις διχάζονταιανάmicroεσα αφενός στην επικριτική ή δύσπιστη αποδοχή από τις εθνικέςκυβερνήσεις (η Συνθήκη ρυθmicroίζει microόνον τη σχέση ανάmicroεσα στις εθνικές αρχέςκαι τα ευρωπαϊκά όργανα ― εποmicroένως η συmicromicroετοχή των περιφερειακών καιτοπικών αρχών στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ γίνεται αντιληπτή ως ανάmicroειξηστην εσωτερική οργάνωση των κρατών microελών) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιοκαι αφετέρου το θετικό ενδιαφέρον από τις περισσότερες περιφέρειες καιπεριοχές Ορισmicroένες συνεισφορές ζητούν άmicroεσο microόνιmicroο και διαρθρωmicroένοδιάλογο microε την ΕΕ παρά microέσω ευρωπαϊκών και εθνικών οργανώσεων

bull Απαίτηση για laquoκάθετη επικουρικότηταraquo από τους περιφερειακούς καιτοπικούς φορείς Μια σηmicroαντική microερίδα απαντήσεων από τις περιφερειακές καιτοπικές αρχές πρότεινε την έννοια της laquoκάθετης επικουρικότηταςraquo Αν και αυτήη κάθετη επικουρικότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να κατοχυρώνεται στη νέασυνθήκη εκφράζονται επίσης ανησυχίες ότι το laquoκαθεστώς ειδικής συνθήκηςraquoγια τις περιφέρειες που θεσπίζονται από το σύνταγmicroα θα οδηγήσει σε ακόmicroηmicroεγαλύτερη ανισότητα ανάmicroεσα στις περιφέρειες

bull Ανώτερο καθεστώς για την Επιτροπή των περιφερειών έναντι τηςmicroεταρρύθmicroισης Οι παρατηρήσεις σχετικά microε τον πιθανό ρόλο της Επιτροπήςτων Περιφερειών διχάζονται Ορισmicroένοι από τους αποκρινόmicroενουςυποστήριξαν την άποψη να αυξηθεί το καθεστώς της Επιτροπής τωνΠεριφερειών ενώ άλλοι προέβαλαν την ανάγκη πλήρους επανεξέτασης τωνθεσmicroικών οργάνων προκειmicroένου η Επιτροπή να εκπροσωπεί καλύτερα τιςlaquoπεριφέρειεςraquo και να είναι πιο προενεργή

38

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 39: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Καλύτερη πολιτική και νοmicroοθέτηση στην ΕΕ

bull Καλύτερες πολιτικές και ρυθmicroίσεις αποτελεσmicroατικότητα αντί για υπεροχή τωνθεσmicroικών οργάνων Η διεύρυνση του φάσmicroατος των microέσων πολιτικής της ΕΕκαι η αυξηmicroένη χρήση microη νοmicroοθετικών microέτρων υποστηρίχθηκαν ευρέως στιςαπαντήσεις Ωστόσο οι απαντήσεις δείχνουν επίσης την ανάγκη συmicroβιβασmicroούδύο συmicroφερόντων Αφενός υπάρχει η άποψη ότι τα εναλλακτικά ρυθmicroιστικάmicroοντέλα και τα microη νοmicroοθετικά microέσα συχνά αποδείχθηκαν πιο αποτελεσmicroατικάκαι αποδοτικά από την παραδοσιακή νοmicroοθεσία Αφετέρου υπάρχει η γνώmicroηότι η αυξηmicroένη αποδοτικότητα δεν microπορεί να δικαιολογήσει τη microεταβίβαση τηςαρmicroοδιότητας για τη λήψη αποφάσεων στα ενδιαφερόmicroενα microέρη που δεν θαήταν δηmicroοκρατικά υπόλογα

bull Καλύτερη προετοιmicroασία των ρυθmicroίσεων Η δέσmicroευση για τη δηmicroοσίευσηκατευθυντήριων γραmicromicroών σχετικά microε τη χρήση της εmicroπειρογνωmicroοσύνης τηςΕπιτροπής είχε θετική αποδοχή Οι αποκρινόmicroενοι υποστήριξαν την ανάγκηεύλογης επιστηmicroονικής υποστήριξης των προτάσεων πολιτικής και τόνισαν τησηmicroασία των ανεξάρτητων και αναγνωρίσιmicroων συmicroβουλών Οι αποκρινόmicroενοιπαραδέχθηκαν επίσης ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου θασυνεισφέρει στην ισορροπία και ποιότητα της λήψης αποφάσεων

bull Όσον αφορά την επιλογή microέσου πολιτικής οι γνώmicroες διχάζονται Ενώ microιαmicroερίδα ―για λόγους σαφήνειας― προτιmicroά σταθερούς κανόνες για τοmicroείςπολιτικής και τα microέσα που συνδέονται microε αυτούς άλλοι προτιmicroούν ―για λόγουςευελιξίας― το microέσο πολιτικής να επιλέγεται ανάλογα microε την περίπτωση

bull Εναλλακτικά ρυθmicroιστικά microέσα (από κοινού ρύθmicroιση αυτορρύθmicroιση ανοικτήmicroέθοδος συντονισmicroού) Μεγάλο microέρος των απαντήσεων του κοινού ιδίως απότους κοινωνικοοικονοmicroικούς φορείς τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης όλων τωνmicroέσων πολιτικής συmicroπεριλαmicroβανοmicroένων των νέων εναλλακτικών λύσεων επίίσοις όροις Οι θεσmicroικοί φορείς (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) είναι πιοσυγκρατηmicroένοι και θεωρούν ότι το θέmicroα χρειάζεται περαιτέρω microελέτη

bull Επιτροπολογία ερωτήmicroατα σχετικά microε την πιθανή microεταρρύθmicroιση Οιαπαντήσεις από ακαδηmicroαϊκούς και από θεσmicroικούς φορείς είναι κατά τηςπρότασης της Επιτροπής να καταργήσει τις διαδικασίες των επιτροπώνρύθmicroισης και διαχείρισης και να διατηρήσει microόνο τις συmicroβουλευτικέςδιαδικασίες Οι αποκρινόmicroενοι θεωρούν ότι η Λευκή Βίβλος δεν προσφέρειεναλλακτική λύση για τον έλεγχο της εκτελεστικής αρmicroοδιότητας της Επιτροπήςαπό το Συmicroβούλιο Θεωρούν ότι η microεταβίβαση της εκτελεστικής αρmicroοδιότηταςτης ΕΕ θα έχει ως αποτέλεσmicroα τη microείωση της δηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας τωναποφάσεων που λαmicroβάνονται Ισχυρίζονται επίσης ότι η κατάργηση τωνεπιτροπών ρύθmicroισης και διαχείρισης θα σήmicroαινε την αντικατάσταση τωνδιαδικασιών επιδίωξης οmicroοφωνίας microε ανεξέλεγκτες εξουσίες για την ΕπιτροπήΥποστηρίζουν επίσης ότι η microεταρρύθmicroιση της επιτροπολογίας προχωράει πιοπέρα από το πλαίσιο διακυβέρνησης άρα απαιτείται microεταρρύθmicroιση τηςΣυνθήκης (άρθρο 202 της συνθήκης για την ΕΚ)

39

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 40: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

bull Ρυθmicroιστικοί οργανισmicroοί επιφυλάξεις σχετικά microε την αποκεντρωmicroένη λήψηαποφάσεων Η microεγαλύτερη microερίδα των απαντήσεων στη Λευκή Βίβλο εξέφρασεεπιφυλάξεις σχετικά microε τη δηmicroιουργία ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΟρισmicroένοι επισήmicroαναν ότι η Συνθήκη παρέχει διοικητικές εξουσίες στην ΕΚmicroόνον για ορισmicroένους τοmicroείς όπου η κοινοτική διοίκηση θεωρείται ως το microόνοαποτελεσmicroατικό microέσο εφαρmicroογής Υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν ακόmicroαπειστικά επιχειρήmicroατα υπέρ των ρυθmicroιστικών οργανισmicroών σε επίπεδο ΕΚΆλλες απαντήσεις θίγουν το θέmicroα της διαφάνειας και του δηmicroοκρατικούελέγχου Ορισmicroένοι αmicroφισβητούν την προστιθέmicroενη αξία των laquoεπιπλέονraquoεπιπέδων που παρεmicroβαίνουν και επισηmicroαίνουν τον κίνδυνο ακόmicroα λιγότεροκατανοητής λήψης αποφάσεων στα microάτια των πολιτών

bull Σεβασmicroός του κοινοτικού δικαίου η κύρια πρόκληση είναι η διεύρυνση Ηδέσmicroευση της Επιτροπής να κωδικοποιήσει τη διαδικασία καταγγελίαςεπικροτείται αλλά ορισmicroένοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά microε τηνπροβλεπόmicroενη αποκεντρωmicroένη διαχείριση της διαδικασίας κατά παράβασηςΥπογραmicromicroίζονται τα προβλήmicroατα της ανεπαρκούς ενηmicroέρωσης των νοmicroικώνστα κράτη microέλη σχετικά microε το κοινοτικό δίκαιο και ο κίνδυνος αντικρουόmicroενωναποφάσεων τα οποία υποσκάπτουν την ενιαία εφαρmicroογή του κοινοτικούδικαίου Οι απαντήσεις υποδεικνύουν ότι όσον αφορά τη microεταφορά στηνεθνική νοmicroοθεσία και την πολιτική σχετικά microε τις παραβάσεις η microεγαλύτερηπρόκληση φαίνεται να είναι η προσεχής διεύρυνση

∆ηmicroοκρατικά αποδοτικά θεσmicroικά όργανα και οι στόχοι της ευρωπαϊκής πολιτικής

bull Η κοινοτική microέθοδος Η εmicromicroονή της Λευκής Βίβλου στην κοινοτική microέθοδουποστηρίχθηκε ευρέως Η προταθείσα επικέντρωση του νοmicroοθετικού ρόλου τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συmicroβουλίου σε βασικές αρχές αφήνονταςτις τεχνικές λεπτοmicroέρειες και την εκτέλεση στην Επιτροπή απέσπασε πολλέςαπαντήσεις αλλά και ερωτήmicroατα Προτάθηκε ότι ο προβλεπόmicroενος ευρύτεροςρόλος της Επιτροπής θα κάλυπτε πολλές επιλογές πολιτικής κάτω από τοεπίπεδο των laquoβασικών αρχώνraquo οι οποίες ωστόσο microπορεί να παραmicroείνουνέντονα πολιτικές

bull Προειδοποίηση κατά των στρατηγικών αντιπαράθεσης Οι αποκρινόmicroενοιαmicroφισβήτησαν την ιδέα της Λευκής Βίβλου ότι laquoτο Συmicroβούλιο πρέπει να ψηφίζειαmicroέσως όταν επιτυγχάνεται η ειδική πλειοψηφία και να microη συνεχίζει τιςσυζητήσεις επιδιώκοντας την οmicroοφωνίαraquo Παροmicroοίως επισήmicroαναν τουςκινδύνους της κοινοτικής microεθόδου microε την αυξηmicroένη χρήση από την Επιτροπήτου προνοmicroίου της να αποσύρει τις προτάσεις που laquoυποσκάπτονταιraquo από τιςδιοργανικές διαπραγmicroατεύσεις

bull Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και των οργάνων οι στόχοι και οιαρmicroοδιότητες πρέπει να είναι σαφείς Μια σηmicroαντική microερίδα θεωρεί ότι οιστόχοι και οι αρmicroοδιότητες της ΕΕ πρέπει να εξηγηθούν λεπτοmicroερώς σε έναβασικό δεσmicroευτικό κείmicroενο που θα καθορίζει την κατανοmicroή των αρmicroοδιοτήτωναφενός ανάmicroεσα στους φορείς λήψης αποφάσεων της ΕΕ και αφετέρου

40

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 41: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

ανάmicroεσα στα κράτη microέλη και τις περιφέρειές τους Το αίτηmicroα της Επιτροπής γιατον επαναπροσδιορισmicroό του ρόλου των κοινοτικών οργάνων και η πρόταση ναεπικεντρωθεί η Επιτροπή σε βασικές λειτουργίες ως διαχειριστής του κοινούσυmicroφέροντος στο πλαίσιο της κοινοτικής microεθόδου υποστηρίζονται Στο πλαίσιοαυτό οι αποκρινόmicroενοι ισχυρίστηκαν επίσης ότι χρειάζονται θεσmicroικές λύσειςαντί για τις λειτουργικές λύσεις της Λευκής Βίβλου

bull ∆ιακυβέρνηση της ΕΕ δηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα των θεσmicroικών οργάνων τηςΕΕ Αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι αρχές της ορθής διακυβέρνησης δεν πρέπει ναεξισώνονται microε τη δηmicroοκρατική κυβέρνηση καθώς η καλύτερη διακυβέρνησηδεν microπορεί να επιλύσει το πρόβληmicroα του δηmicroοκρατικού ελλείmicromicroατος Ένα microέροςτων απαντήσεων του κοινού υποστηρίζει ότι το κυριότερο ζήτηmicroα είναι ηδηmicroοκρατική νοmicroιmicroότητα που προϋποθέτει ότι οι αποφάσεις λαmicroβάνονται microεαντιπροσωπευτική διαβούλευση Γενικά αναγνωρίζεται ότι το αίτηmicroα τηςΛευκής Βίβλου για συmicromicroετοχή περισσότερων παραγόντων στη διαδικασίαπολιτικής όπου χρειάζεται δεν οδηγεί αυτή καθαυτή στην αύξηση τηςδηmicroοκρατικής νοmicroιmicroότητας των πολιτικών ή των οργάνων Από την άποψηαυτή είναι αποδεκτό ότι οι microηχανισmicroοί διακυβέρνησης που επιδιώκουν νααυξήσουν την αποτελεσmicroατικότητα και την αποδοτικότητα του συστήmicroατοςλήψης αποφάσεων και να εξασφαλίσουν microεγαλύτερη συmicromicroετοχή περισσότερωνπαραγόντων θα κάνει τα άλλα όργανα πιο laquoανοικτάraquo οδηγώντας σεmicroεγαλύτερη ανταπόκριση και λογοδότηση των οργάνων

bull Παγκόσmicroια διακυβέρνηση Όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσmicroατικότηταςκαι της νοmicroιmicroότητας της παγκόσmicroιας διακυβέρνησης και των ρυθmicroίσεων οιαποκρινόmicroενοι επικροτούν το ρόλο της Επιτροπής σε κάποια αρχικήmicroεταρρύθmicroιση του Παγκόσmicroιου Οργανισmicroού Εmicroπορίου αλλά πιστεύουν ότιαποmicroένει να γίνουν πολλά Οι αποκρινόmicroενοι εκτός της ΕΕ επιχειρηmicroατολογούνmicroάλιστα υπέρ της εφαρmicroογής των αρχών διακυβέρνησης που εφαρmicroόζει ηΕπιτροπή στο εσωτερικό της ΕΕ και σε κυβερνήσεις και ενδιαφερόmicroενεςπλευρές εκτός της ΕΕ

41

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 42: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

42

35

72

41

5656

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Πο

λιτι

κές

δη

microό

σιε

ς α

ρχέ

ς

Ακα

δη

microα

iumlκή

κοιν

ότη

τα

Κο

ινω

νία

των

πο

λιτώ

ν

Κο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικο

ίφ

ορ

είς

∆ιάγραmicromicroα 1 Συνεισφορές στη Λευκή Βίβλο Ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση (σύνολο)

∆ιάγραmicromicroα 2 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανάλογα microε την προέλευση ()

Κοινωνικοοικονοmicroικοί φορείς22

Κοινωνία των πολιτών22 Ακαδηmicroαiumlκή κοινότητα

16

Πολιτικέςδηmicroόσιες αρχές

27

Ατοmicroικές συνεισφορές13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 43: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

43

2

2

10

13

11

11

1

1

2

2

33

45

566

11

1316

2654

269∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ

∆ιεθνείς οργανώσεις

Ηνωmicroένο Βασίλειο

Γερmicroανία

Ιταλία

Ισπανία

Γαλλία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ηνωmicroένες Πολιτείες

Κάτω Χώρες

∆ανία

Φινλανδία

Βέλγιο

Αυστρία

Ρουmicroανία

Ουγγαρία

Πολωνία

Πορτογαλία

Ρωσία

Καναδάς

Ελλάδα

Νορβηγία

Τσεχική ∆ηmicroοκρατία

Ελβετία

Αυστραλία

∆ιάγραmicromicroα 3 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά χώρα (σύνολο)

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 44: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

44

Φινλανδία2

Γαλλία5

Ελλάδα0

Ιρλανδία4 Ιταλία

7 Κάτω Χώρες3

Πορτογαλία1

Ηνωmicroένο Βασίλειο23

Σουηδία5 Γερmicroανία

11 Αυστρία1

Βέλγιο2

∆ανία2

Ισπανία5

∆ιακρατικές οργανώσεις της ΕΕ29

∆ιάγραmicromicroα 4 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά κράτος microέλος ()

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 45: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ― Η ∆ΗΜΟΣΙΑ ∆ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

(1) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoδιαβούλευσηςraquo(2) Οι microισές από τις οποίες αναφέρονται στην άποψη της laquoκαλύτερης ρύθmicroισηςraquo

45

310 (1)

224 (2)

38

133

0

50

100

150

200

250

300

350

Μεγαλύτερησυmicromicroετοχή

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων

∆ιάγραmicromicroα 5 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση των παρατηρήσεων ανά θέmicroα (σύνολο)

Επαναπροσδιορισmicroόςτων πολιτικών

και των οργάνων19

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

44 (1)

Καλύτερες πολιτικέςρυθmicroίσεις

και αποτελέσmicroατα32 (2)

Παγκόσmicroιαδιακυβέρνηση

5

∆ιάγραmicromicroα 6 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΑνάλυση ανά θέmicroα ()

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 46: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

46

310 100

13 38 21 38 38 148 48

4 57 6 7 6 80 26

2 31 3 4 1 41

0 7 1 7 1 16

0 10 3 6 6 25

224 100

4 40 17 30 19 110 49

0 5 1 10 4 20

1 9 4 11 10 35

5 12 5 9 5 36

0 5 1 2 0 8

38

133

4 11 9 8 12 44

9 23 17 11 11 71

2 7 4 2 3 18

3 11 2 14 8 38

1 1 2 3 8 15

Μεγαλύτερη συmicromicroετοχή

∆ιαβούλευση

∆ιάλογος (τοπικοί φορείς)

Στοχοθετηmicroένες συmicroβάσεις

∆ίκτυα

Συmicroφωνίες συνεργασίας

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών και οργάνων

Επαναπροσδιορισmicroός των πολιτικών

Επαναπροσδιορισmicroός των οργάνων

Επιτροπολογία

ΣύνολοΚο

ινω

νικο

-ο

ικο

νοmicro

ικές

συ

νεισ

φο

ρές

Ακα

δη

microα

iumlκές

συ

νεισ

φο

ρές

Πο

λιτι

κές

συ

νεισ

φο

ρές

Συ

νεισ

φο

ρές

της

κοιν

ωνί

ας

τω

ν π

ολι

τών

Ατο

microικ

έςσ

υνε

ισφ

ορ

ές

Καλύτερες πολιτικές ρυθmicroίσεις και αποτελέσmicroατα

Καλύτερες ρυθmicroίσεις

Ανάλυση του αντικτύπου

Εmicroπειρογνωmicroοσύνη

Οργανισmicroοί

Αδελφοποίηση

Παράβαση της κοινοτικήςνοmicroοθεσίαςκαταγγελίες

Παγκόσmicroια διακυβέρνηση

∆ιάλογος(φορείς από τρίτες χώρες)νέα microέσα

∆ιάγραmicromicroα 7 Συνεισφορές στη Λευκή ΒίβλοΛεπτοmicroερής ανάλυση ανάλογα microε την προέλευση των παρατηρήσεων

γύρω από τα θέmicroατα που πραγmicroατεύεται η Λευκή Βίβλος (συνολικά 705 σχόλια)

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 47: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

Παράρτηmicroα II

Χρήσιmicroοι ιστοχώροι

∆ιαβούλευση Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κοινωνία των πολιτών (Coneccs)httpeuropaeuintcommcivil_societyconeccsindex_enhtm

∆ιάλογος microε τους πολίτες Υπηρεσία Προσανατολισmicroού των Πολιτών httpeuropaeuintcitizensrightssignpostfront_endsignpost_elhtm

∆ιάλογος microε τις επιχειρήσεις httpeuropaeuintbusinesselindexhtml

Europe Direct httpeuropaeuinteuropedirectelindex_elhtml

∆ιαλογική χάραξη πολιτικών (∆ΧΠ) httpipmmarkthomesteadcom

∆ιακυβέρνηση httpeuropaeuintcommgovernanceindex_enhtm

Solvit (αποτελεσmicroατική επίλυση προβληmicroάτων στην εσωτερική αγορά)httpeuropaeuintcomminternal_marketsolvitindex_enhtm

Συζήτηση για το microέλλον της Ευρώπης httpeuropaeuintfuturumindex_elhtm

Ευρωπαϊκή Συνέλευση httpeuropean-conventioneuint

Η φωνή σας στην Ευρώπη httpeuropaeuintyourvoiceindex_elhtm

47

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 48: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

΄Εκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση

Λουξεmicroβούργο Υπηρεσία Επισήmicroων Eκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

2003 ― σ 47 ― 176 x 25 cm

ISBN 92-894-4554-8

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C

Page 49: ΄Εκθεση της Επιτροπής - European Commissionec.europa.eu/governance/docs/comm_rapport_el.pdfΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΕΚ∆ΟΣΕΩΝΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

L-2985 Luxembourg

ISBN 92-894-4554-8

7IJ2I9-eeffecgt

0106

1K

A-47-02-268-G

R-C