1

ГАЗЕТА ФІЛАЛАГІЧНАГА ФАКУЛЬТЭТА БДУ

Спачатку было слова № 5 снежань 2017 года

1-шы курс, 10-я нямецкая група. Фота Анастасіі Шпартавай

Францыск Скарына сцвярджаў: «Всякое писание Богомъ водъхненое полезно естъ ко вчению, и ко обличению исправлению, и к наказанию правды».

Са старажытных часоў неўміручай крыніцай духоўнага ўзбагачэння чалавека з’яўляецца кніга. Слаўны юбілей — 500-годдзе беларускага кнігадрукавання — не-пасрэдным чынам звязаны з дзейнасцю Францыска Скарыны, які на працягу 1517–1519 гг. у Празе выдаў дваццаць тры кнігі Бібіліі з уласнымі прадмовамі і пасляс-лоўямі. У эпоху Рэнесансу асветнік узбагаціў свядомасць «посполитого люду» ідэяй гістарычнага адзінства чалавека і сусветнай культуры, існаванне шматлікіх моў лічыў найважнейшым здабыткам цывілізацыі. На аснове біблейскіх тэкстаў ён аб-грунтоўваў ідэалы духоўнага і інтэлектуальна-маральнага ўдасканалення чалавека.

У спадчыне Францыска Скарыны арганічна спалучаецца нацыянальны і еўрапейскі пачатак, адраджэнне краіны, яе паўнавартаснае ўваходжанне ў сусветную супольнасць народаў. Святкаванне 500-годдзя беларускага кнігадрукавання звяр-тае ўвагу сучаснага грамадства і на прыярытэт гуманітарных навук, якія на працягу стагоддзяў былі скіраваны на фарміра-ванне гарманічнай асобы і вызначалі духоўны космас нацыі.

Таццяна Пятроўна КАЗАКОВА, загадчык кафедры гісторыі беларускай літаратурыФота з асабістага архіва

2 № 5 снежань 2017

ЯЗЫК + ЛИТЕРАТУРА + ФИЗКУЛЬТУРА = …Аббревиатура ЗОЖ хорошо знакома ка-ждому. Сегодня здоровый образ жизни — это не просто способ поддерживать свой организм в тонусе — это целая культура. Еще одно модное веяние, начинающееся с правила «скажи НЕТ еде после 18:00» и обычной зарядки и заканчивающееся изнуряющими тренировками с полным контролем рациона питания.

Существует множество интернет-ресурсов и «жи-вых» журналов (блогеров, ведущих свои каналы о спорте), которые предла-гают нам широкую пали-тру путей совершенство-вания своего тела: выбор программы тренировок для жиросжигания или «набора массы», ведеоу-роки правильного выпол-нения упражнений, уже рассчитанный рацион пи-тания, содержащий нуж-ное количество калорий, необходимых веществ (жиры, белки, углеводы) и витаминов.

Вы удивитесь, но, что-бы быть здоровым и под-держивать свой организм в хорошей форме, не нуж-но мучить себя строжай-шими диетами и часами

заниматься в тренажер-ном зале — достаточ-но регулярно посещать занятия физкультуры и делать общий комплекс физической нагрузки. О том, как провести время на занятиях физкульту-ры с пользой и почему физкультура особенно важна для студента-фи-лолога, мы поговорили со старшим преподавате-лем физической культуры

нашего факультета, ма-стером спорта по легкой атлетике, ответственным за спортивно-массовую работу филологическо-го факультета, Алексан-дром Борисовичем Шо-стаком.

— Вы видите моду на ЗОЖ среди студентов филфака?

— На этот вопрос одно-значно ответить сложно. Недавно мы провели ис-следование среди студен-тов и выяснили, что сре-ди первокурсников 64% студентов курят, и 18% из них делают это регу-лярно. В свою очередь

среди студентов 3-го кур-са курят лишь 16%, а ре-гулярно — только 9%. О чем это говорит? Хочется верить, что о позитивном влиянии университета на развитие заботы о сво-ем здоровье, куда вносят свою лепту и занятия физ-культурой (улыбается).

— Современный сту-дент как никогда осве-домлен о пользе здорово-го образа жизни, влияет ли это на посещаемость занятий физкультуры?

— Верно, сейчас сту-дента сложно удивить словами о том, какую вы-году он получит, выбирая

«Кошыкбол — 2016». Фото Анастасии Шпартовой

Фото Анастасии Шпартовай

ЗДАРОЎЕ

Я УВЕРЕН, ЧТО ДЛЯ ФИ-ЛОЛОГОВ СУЩЕСТВУЕТ ТОЛЬКО ТРИ ПРЕДМЕТА: ЯЗЫК, ЛИТЕРАТУРА И ФИЗ-КУЛЬТУРА.

АЛЕКСАНДР ШОСТАК

3№ 5 снежань 2017

спорт, а вместе с тем и здоровье. Именно со шко-лы в человеке воспитыва-ется физическая культу-ра и любовь к занятиям спортом. Несмотря на то что университет и факуль-тет дает богатый выбор секций, на данном этапе цель преподавателей физ-культуры — поддержать уровень физической под-готовки студентов, а не научить чему-то новому.

— Насколько популя-рен спорт среди наших студентов?

— 5 лет назад команда филологического факуль-тета одержала победу в первенстве университета по аэробике, последую-щие годы занимала при-зовые места. Однако в последнее время все труд-нее стало собирать фа-культетскую команду для

выступления в различных первенствах. Вероятно, это связано с тем, что первокурсникам, физиче-ски не подготовленным на нужном уровне еще со школы, сложно спра-виться с обрушившейся на них учебой. К сожа-лению, поэтому подгото-вить профессионального спортсмена невозможно. Однако есть среди наших студентов даже кандида-ты в мастера спорта: Его-рова Александра (легкая атлетика) и Кулипа Юлия (волейбол).

— В каких соревнова-ния принимает участие филологический фа-культет?

— Ежегодно наш фа-культет участвует в Мин-ском полумарафоне. Парни и девушки наше-го факультета также уча-

ствуют в таких универси-тетских соревнованиях, как карате, настольный теннис, плавание, спор-тивное ориентирование, шахматы и легкая атлети-ка. Женские команды так-же принимают участия в соревнованиях по волей-болу и аэробике. Кстати, в этом году филологи-ческий факультет будет представлен в лыжном спорте и пауэрлифтинге.

— Какие секции есть на нашем факультете, можно ли их посещать и как в них попасть?

— На секции ходить можно, и даже нужно! У нас это женский во-лейбол и аэробика, од-нако существует опреде-ленный отбор в данные секции: предпочтение отдается тем, кто уже об-ладает определенными

навыками и физической подготовкой. Чтобы по-пасть в секции, можно обратиться к Переверзеву Алексею Геннадьевичу (волейбол) и Махновет Валентине Александров-не (аэробика). Также вся необходимая информация размещена на стендах у спортивного зала.

Нужно ли быть здо-ровым? Ответ на этот вопрос однозначно ут-вердителен, однако ка-ким путем — каждый выбирает сам. Для ко-го-то здоровье — это прогулки по утрам, а для кого-то — возможность добиться наивысших ре-зультатов в каком-либо виде спорта. Хватит си-деть на месте, вперед — навстречу ЗОЖ!

Анастасия РЕБКО

Фото из личного архива Александра Шостака

4ЖЫВАЯ МОВА

№ 5 снежань 2017

ШТО МЫ ЎСЁ Ж ТАКІ РОБІМ: ПРАЦУЕМ ЦІ РАБОТАЕМ?

Пазнаюць людзей ці па гаворцы, ці па адзежы, хто якую носе; ото ж гаворка, язык і ёсць адзежа душы.

Францішак БАГУШЭВІЧ, прадмова да «Дудкі беларускай»

школе вы, мабыць, не ведалі, чаму «дамашняя работа», а не «дамашняя праца» — памятаеце? Ёсць ўвогуле розніца паміж паняццямі «работаць» і «працаваць», і, калі яна ёсць, пры якіх умовах мы можам ужываць іх?

Пры называнні дзейнасці, актыўнасці чалавека слова «праца» ўжываецца ў літаратурнай мове часцей за лексему «работа»: гаворым, напрыклад, разумовая праца, фізічная праца, хоць можна сказаць і разумовая работа, фізічная работа. Па-бе-ларуску ўзяцца за работу і ўзяцца за працу — у гэтым вы-падку назоўнікі на роўных правах. Ходзім на службу, на

працу або на работу — і тут назоўнікі таксама раўнапраўныя. Калі ж характарызуем функцыяна-

ванне органа ў арганізме ці якой прыла-ды, машыны, карыстаемся, як правіла, словам «работа»: работа сэрца, работа рухавіка. У значэнні канкрэтнага люд-скога клопату, задання часцей выкары-стоўваецца слова «работа», напрыклад: Такой работы так проста не зробіш! Называючы вытворчую чыннасць або прымусовую актыўнасць, слова «ра-бота» рэгулярна ўжываюць у форме множнага ліку: будаўнічыя работы, сельскагаспадарчыя работы, папраўчыя работы і г. д.

Выкарыстанне ў такім значэнні множналікавай формы «працы» (па-лявыя працы) для нашай мовы малахарактэрнае: па-беларуску звычайна кажуць або гаспадарчая праца, або гаспадарчыя работы. У сваю чаргу форма «працы» дарэчы пры размове пра творы, якія сталі вынікам мысленчай, разу-

мовай актыўнасці чалавека (скажам, да прыкладу, што ў свет выйшлі навуковыя працы).

Характарызуючы якасць, а таксама спосаб выканання нечага, ужы-ваем слова «работа»: рэч выдатнай работы, твор ручной работы, замок кавальскай работы і г. д. У жывой народнай мове дзеяслоў «рабіць» традыцыйна выступае яшчэ і ў значэнні «працаваць»: цэлы дзень рабілі на лузе, дачка робіць у школе, рабі пільна — і тут будзе Вільня, рабі да поту — з’ясі ў ахвоту. Вядома ж, такое словаўжыванне прымальнае і пры літаратурным маўленні — у гутарковым стылі.

Ганна НАЙДЗЕН

5№ 5 снежань 2017

ДАБРАЧЫННАСЦЬ

ЕСЛИ БЫ Я БЫЛ ВОЛОНТЕРОМ…Что такое волонтерство и кто такие волонтеры? Недостаточно просто раскрыть суть понятия. Поэтому мы решили узнать от-веты на эти сложные вопросы у Таранченко Александры, руко-водителя волонтерской органи-зации филологического факуль-тета «Сообщество Нормальных Волшебников».

Волонтерское направ-ление «Сообщество Нор-мальных Волшебников» уходит корнями в волон-терский проект «Адрес дружбы», руководителем которого является Анна Ковель, выпускница фи-лологического факульте-та. На мой взгляд, волон-терство — это, в первую очередь, желание делить-ся добротой своего серд-ца. Поэтому его не нужно считать какой-то особен-ной деятельностью. Это то, что присуще человеку от рождения, и то, что есть в душе каждого.

Волонтерских органи-заций в Беларуси ста-новится все больше и больше, что не может не радовать. Если раньше у всех на слуху был только Красный Крест, то сегод-ня — несколько десятков организаций, каждая из которых разрабатывает свои направления. Мне кажется, волонтерство так активно развивается в

нашей стране потому, что люди начинают понимать: чужой беды не бывает.

В моей жизни было очень много поездок в детские дома, но одну я запомнила очень хорошо, это было в самом начале моей деятельности.

Это произошло так: я играла с младшими деть-ми, мы рисовали за сто-лом. Ко мне подошел мальчик по имени Никита, обнял меня и с очень се-рьезным лицом сказал де-тям: «Это моя мама, и я с этой мамой поеду домой».

Конечно, слезы у меня потекли мгновенно. Это такое чувство, когда ты обретаешь сразу все и те-ряешь ежеминутно. Когда я успокоилась и вернулась к ним играть, Никита по-дошел ко мне и шепотом стал говорить: «Мама, я знаю, что ты хочешь меня забрать домой, но тут мне нравится, я люблю тут быть. Это мои друзья. Ког-да ты меня заберешь, они

останутся без меня, а мы — друзья. Мама, приезжай ко мне просто в гости и к

моим детям [имея в виду своих друзей]». Вот так я стала мамой для Никиты и его друзей.

После этой поездки я поняла, что все мои силы и положительные эмоции я должна дать этим детям. Все самое ценное, что есть в моей жизни, я готова им отдать. И если я могу при-везти в детский дом Вол-шебников и Волшебниц, Друзей, Мам и так далее...

Ну что ж, я буду это делать.Вот так, наверное, мне в

голову и пришла идея соз-дания «Сообщества Нор-мальных Волшебников». Нашу волонтерскую ор-ганизацию трудно назвать организацией. Мы — се-мья! Может, поэтому нам легко доверять друг другу, поддерживать друг друга, вместе делать проекты. «С.Н.В.» — это люди, ко-торые готовы окружить теплом и защитой каждо-го, кто решит к ним при-соединиться.

Записала Алина ПОЗДНЯКОВА

ГУО «Радошковичская школа-интернат для детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей». Фото из архива организации

Отделение социального приюта при ГУО «Социально-педа-гогический центр г. Молодечно». Фото из архива орзаниза-ции

6 № 5 снежань 2017НАТХНЕННЕ

Масток новай эпохі

(Вершаванае апавяданне)

Каля Пражскага саду, за Аленевым ярам Між каштанаў, ляшчынаў і клёнаў, Нібы прывід з гравюраў, ценем бегла па схілах Постаць першага з новага роду.

У пунцовым берэце з агністай аправайПрамянёў зараніц і зенітаў Крочыў змрочны Францыск па цяністай дуброве Ад дакучлівых карыятыдаў.

Ад іх погляду дзеў — маналітных і дужых —Сумна-холадна сэрцу рабілась.І да Влтавы-ракі, да рабінаў пажухлых,Па мастку яго постаць спусцілась.

Так прыемна ад водару красак удзень:Дух нацешыцца, стомлены працай. Плёскат хваль напяе таямнічы рэфрэн Аб мінулым, здавалася, шчасці.

Адурманяць іскрыстым прасторам блакітуЛедзь чутныя валы вадзяныя,І зацягнуць ў бурлівыя плыні ХарыбдыНенаедныя смуткі былыя.

Аб вучоным юнацтве, калі вечарамі,У хвіліны высокіх памкненняў,Клерыкалы лупілі спіну бізунаміЗа гаворку на мове «рутэнаў».

Як Лацінскую пелі царкоўныя служкі,Выкладалі на ёй сем мастацтваў,Як ляцелі ў вырай усходнія птушкі,І сціскалася сэрца занадта.

Як Францішак са слаўнага Полацка-града,Сын купецкі з зямель тых суседніх,Атрымаўшы дазвол і магістра параду,Паляцеў да абсягаў сусвету.

А вакол не сціхалі адвечныя страсці,І трасліся кароны зямныя,Камянямі вулканы пляваліся з пашчы, Руйнавалі памежжы марскія.

Ускіпала вада пад крывёю пралітай,Раздзіраліся землі на часткі,Гінуў роўна і правы, і невінаваты,Нібы ў поле пакошанным краскі.

Чырванела сукно рукавоў той тунікі,Замянілася мыцка берэтам,І спадар Барызон дараваў яму персценьЗа выключныя веды аб свеце.

Раздарожжа эпох нараджала жаданнеДаляцець да зямлі запаветнай,І далёкі матыў харавога гучанняЁн імкнуўся ўвасобіць у лекі.

Ён жадаў ратаваць чалавечыя целы,Толькі большасць жыла шарлатанствам.Захапіўшыся марай знайсці панацэю,Увайшоў ў парацэльсава брацтва.

Чвэрць стагоддзя па замках блукаў і дарогах,Ды балючая праўда кранула,Што бяссільны адчай перад цяжкай хваробайБудзе, колькі б часоў ні мінула.

І, уражаны, склаў алхімічныя руны,І зацята адкінуў рэторты,І магічнага полымя здзеклівы струменьЗамяніў аб асвеце турботай.

Таямнічага ордэна ведаў ахоўнік —Трысмегіст — абяцаў тайны сілы.Але лёс прызначае: ён новы садоўнікДрэва мовы на землях радзімы.

Пасталелага, з грузам прыгодаў ў чужыне, У бясконцых духоўных шуканнях,Як здабытая маці для блуднага сына,Прытуліла яго друкаванне.

І русіны-сябры падштурхнулі да справы,І сцвярдзілася ў сэрцы ахвотаЗахаваць мудрасць подзвігу любай Прадславы Праз святло друкаванага слова.

І знайшліся фундатары тых пачынанняў,З ланцугоў вызвалялася мова,Братоў полацкіх здейсніліся намаганні,Але дадзены шлях быў суровы.

Вандравалі, змагаліся… Безліч высілкаў Між старонак папаленых кніг.З дымам віліся мары тых мужных ліцвінаў,Як цяпер успаміны аб іх.

Аляксей ВАСЮЧЭНКА

Фот

а з

асаб

іста

га а

рхів

а

7№ 5 снежань 2017

Ішоў дзівакЗ маладосці берэт і старое зусім паліто.Ён у неба глядзеў і чакаў, калі будзе святло.

Ішоў дамоў,Да русінскіх кутоў. Каб усім паказаць, што жывы.У яго белай кашуле брынчаць на лацінцы шрыфты.

Марыць ён,Што, як прыйдзе да брата, той шчыра абдыме яго,Але браце памёр, засталось ад яго шмат даўгоў.

Страціў усё:І надзею, падтрымку, і любую жонку сваю,А каштоўная мара святла не губляе брую.

Амаль усеАдыйшлі, хто з надзеяй каштоўнасць тых мар успрымаў — Мецэнаты, што вераць. Святла арашальны канал.

Будзе суд.І не бацькаўскі Полацк, а Познань ідзе сустракаць,Але роднае слова заўсёды прыемна чуваць.

Без манет…Зразумела, калі ты філосаф, свабодны мастак.Калі б іншым займаўся, было б яно пэўна не так.

УзгадаўСловы бацькі свайго шмат гадоў таму ў свеце лучын:«Лепш ты скурай займайся. Скурынага роду ты сын…»

І амальПаўстагоддзя пражыў, шмат вучыўся і шмат вандраваў,Ды аддачы ад родных ніякай дзівак не згадаў.

«А нашто?Непатрэбна ў маёй установе вось гэта “святло”,Калі кожны студэнт мае права ўзяць у рукі пяро!»

Кожны разНе губляе ўсмешкі, хоць праца яго ледзь эскіз.Спадзяецца, што вызваліць люд ад падзення ўніз —

У вечны змрокБез святла друкаванага слова – новую цеплыню,Што не прынялі людзі калісьці 500 год таму.

Дарыя КАРЧАШКІНА

Фот

а з

асаб

іста

га а

рхів

а

8МЕРАПРЫЕМСТВЫ

№ 5 снежань 2017

«КАЖДЫЙ ИЗ НАС — СЛОВО, НО ВМЕСТЕ МЫ — ЦЕЛЬНОЕ ПРОИЗВЕДЕНИЕ...»8 ноября в актовом зале филологического факультета стоялось одно из главных ме-роприятий для новоиспеченных студентов — «Визитки первокурсников — 2017». К началу мероприятия почти весь актовый зал был заполнен студентами. Примечательно то, что это были не только первокурсники, которые пришли поддер-жать своих, но можно было встретить и лица представителей старших курсов

После бурных обсужде-ний и споров жюри пришло к единому мнению, и ди-пломом 3-й степени была награждена 1-я белорусская группа, которая с гордостью объявила, что «філфак — гэта тое месца, дзе я хачу быць». Второе место заняла 10-я группа немецкой фи-лологии. Они признались, что «главное — это нести любовь к ученикам». А за-служенное первое место за-няла 9-я английская группа, которая и познакомила нас с новым телеканалом «Фило-логи Лучше Физиков».

Особым вниманием были одарены ребята, которые больше всего впечатлили членов жюри. Именно они одержали победу в номи-нациях «Лучшая мужская

роль» и «Лучшая женская роль»: Никита Воронцов и Александра Охотникова.

Никита На самом деле отыграть

Франциска Скорину было несложно. От меня требо-валось не так много. Если я играю в сценках, то мне та-ких персонажей (спокойных,

серьезных) часто и дают. В роли не было ничего, чего я не мог бы сделать или еще не делал. Поэтому я поста-рался сделать все макси-мально хорошо, что и дало свои плоды.

Александра Я не думаю, что была

исключительно моя заслу-га. Сам персонаж очень за-поминающийся, и без того существует очень много шуток, связанных с ней. Моей задачей было просто обыграть все должным об-разом. Думаю, что мне это удалось, ведь недаром я по-лучила «Лучшую женскую роль». Многие на факульте-те до сих пор подходят ко мне и начинают напевать песенку «Здорово жить» или обращаются ко мне «Эй,

Малышева!». Меня это ни в коем случае не обижает — даже немного льстит, что им так понравилось высту-пление. Но я не хочу, чтобы меня запомнили только как актрису одной роли, ведь я очень разностороння, и могу играть многих других героев.

Еще одной изюминкой «Ви-зиток первокурсников — 2017» стали выступления иностран-ных студентов и стажеров филологического факультета: прекрасный танец от студен-тов из Туркменистна и совре-менная песня, которую испол-нили студенты из Китая. Не напрасно Иван Семенович Ровдо отметил, что «фило-логический факультет — это не только лекции, но и твор-ческая сторона жизни, в ко-торую каждый вкладывает частичку своей души». На мгновение можно задумать-ся: откуда студенты каждый год берут новые и свежие идеи? Но тут же понима-ешь, что идеи и шутки будут всегда, потому что жизнь не стоит на месте, а наш факультет — это малень-кий кусочек одной большой жизни.

Ольга СЕМЧЕНКО

Фот

о А

наст

асии

Шпа

ртов

ай

Фото Анастасии Дубейко

Фото Анастасии Шпартовой

9№ 5 снежань 2017ТВОРЧЫЯ АБ’ЯДНАННІ

«ДЫЯЛОГ» ЛЮДЗЕЙ, КУЛЬТУР, МОЎ. КІТАЙ ДЛЯ БЕЛАРУСІТаямнічы Кітай. Спякотнае лета. Гарачыня не толькі ў паветры, але і ў думках. Кітай і Беларусь, Беларусь і Кітай. А якая сувязь? Так, эканамічная, палітыч-ная… Але духоўная?..

Фота Дар’і Яскевіч

У 2015 годзе на базе ка-федры кітайскай філалогіі філалагічнага факультэта БДУ распачаў сваю працу гурток перакладу кітайскіх твораў на беларускую мову «Дыялог». Яго кіраўнікамі з’яўляюцца выпускніцы, а цяпер выкладчыцы кітай-скай мовы Холева Ганна Сяргееўна і Нічыпарук Дар’я Барысаўна. Менавіта яны калісьці, шпацыруючы па пекінскім парку, і заду-маліся пра ўзаемасувязі гэ-тых дзвюх дзяржаў.

Выбар назвы — «Ды-ялог» (гучыць як «дуібай», літаральна «для Беларусі») — звяза-ны з жаданнем кіраўнікоў і студэнтаў паспрыяць ажыццяўленню дыялогу культур, літаратур, людзей Кітая і Беларусі. Удзель-нікі гуртка — выкладчыкі кітайскай мовы і літарату-ры, студэнты і аспіранты, а таксама аматары кітайскай культуры. На старонцы групы ва «УКантакце» вы-кладваецца спіс магчымых варыянтаў перакладу, а сту-

дэнты ўжо самі выбіраюць сабе той твор, над якім яны хочуць працаваць. «Ды-ялог» адкрыты для ўсіх, таму кожны зацікаўле-ны дзівоснай літаратурай Кітая можа далучыцца да гуртка.

Выбар твораў для пера-кладу — справа няпростая. Перад кіраўнікамі праекта стаіць мэта адабраць ціка-выя і якасныя працы, трэба не забываць і пра актуаль-насць і запатрабаванасць перакладу, нюансы аўтар-скіх правоў. Улічваючы гэ-тыя і іншыя фактары, для працы выбіраюцца творы паэтаў 20-га стагоддзя. Удзельнікі гуртка перакла-даюць вершы сучасных кітайскіх паэтаў Сюй Чжы-мо, Дай Ваншу, Вэнь Ідо.

Безумоўна, карпатлівым з’яўляецца і сам працэс перакладу. Ганна Сярге-еўна адзначае: «Галоўная мэта — гэта перакласці прыгожа, каб пераклад быў не проста механічным, сло-ва ў слова. Мы працуем не са значэннем, мы працуем з

мастацтвам. Верш павінен быць пера-кладзены так, каб чалавек, чытаючы твор, насалоджваў-ся ім і атрымоўваў эстэтычнае зада-вальненне ад таго, што ён робіць». На сходзе гуртка абмяркоўваюцца ўсе пытанні наконт значэння іероглі-фаў, перакладу пэўных слоў і кан-струкцый, бо ме-

навіта з такімі праблемамі найчасцей сутыкаюцца студэнты.

Калі казаць пра дасяг-ненні, трэба адзначыць, што частка перакладзеных удзельнікамі «Дыялога» вершаў Сюй Чжымо была надрукавана ў 12-м нумары часопіса «Маладосць».

Фота Дар’і Яскевіч «Дыялог» супрацоўнічае

з Пекінскім універсітэтам мовы і культуры. На су-стрэчы прафесараў гэтага ўніверсітэта і ўдзельнікаў праекта было прынята рашэнне аб далейшай да-памозе аб’яднанню у вы-бары твораў і аб магчымай

падтрымцы ў пытаннях пу-блікацыі перакладаў.

«Мы не толькі адто-чваем навыкі перакладу, але і хочам, каб беларусы ведалі, што існуе такая кітайская паэзія, проза, літаратура, і маглі прачы-таць творы кітайскай літа-ратуры на роднай мове. Таксама немалаважна, каб мы — кітаісты-філолагі Беларусі — развівалі сваю культуру, узбагачалі ме-навіта сваё. Наша задача, у шырокім сэнсе, — пазна-ёміць сучаснае грамадства з кітайскай літаратурай», — расказала Ганна Сяргееўна Холева.

Магчыма, і вы захоча-це дакрануцца да старо-нак па-свойму магічнай і загадкавай літаратуры Кітая, адчуць салодкі і гор-кі адначасова водар паэзіі,

паглыбіцца ў нетры сваіх думак і пачуццяў, адкры-ць для сябе новы яскравы свет. Хто ведае, колькі та-ямніц яшчэ хавае ўсходняя культура…

Анастасія ЕЎТУШКЕВІЧ

10 № 5 снежань 2017

ТВОРЧЫЯ АБ’ЯДНАННІ

Ужо на працягу года на базе клуба аматараў мастацкага слова «КЛУмБа» функ-цыянуе творчы праект «КАРАНІ», мэта якога — з дапамогай слоўнага жывапісу зацікавіць і далучыць да літаратурнай і духоўнай спадчыны Беларусі моладзь. Мы пагаварылі з Кацярынай Роўда, кіраўніком праекта, і зазірнулі ў яе творчую біяграфію. Што значаць у яе жыцці некаторыя простыя, на першы погляд, сло-вы?

Ягор: Добры дзень, Ка-цярына. Сёння мы пага-ворым пра створаны вамі праект «КАРАНІ». Наколькі вядома, ён аб’ядноўвае ак-тыўную і таленавітую мо-ладзь, каб далучыць кожнага да літаратурнай і духоўнай спадчыны Беларусі. Напа-чатку нашай размовы трады-цыйнае пытанне. Як прый-шла ідэя стварэння праекта?

Кацярына: Прывiтанне, Ягор. Праект «КАРАНІ» рэалiзуецца на базе клуба аматараў мастацкага слова «КЛУмБа», якi чацверты год паспяхова функцыянуе пры

фундаментальнай бiблiятэ-цы БДУ. Клумбаўцы — гэта актыўна-перспектыўныя студэнты з розных факуль-тэтаў БДУ, за плячыма якiх шмат цiкавых iмпрэз, лiтара-турных вечарын, вiктарын, конкурсаў. Iдэя стварэння асобнага праекта, які будзе непасрэдна развіваць ідэю нацыянальнага адраджэння, з’явілася ў той час, калi ў на-шым унiверсiтэце стартаваў чарговы конкурс «Лепшы моладзевы праект».

Я: Зразумела. Мяне за-цікавіла назва праекта — «КАРАНІ». Канешне, назва

сімвалічная. Кожны можа па-свойму растлумачыць значэнне гэтага слова. Але які сэнс укладалі вы ў гэту назву?

К: Зварот да нашай бага-тай літаратурнай і духоўнай спадчыны — гэта i ёсць два вядучыя «каранi» праекта, якiя аб’ядналi нашых натх-нёных, апантаных добрымi справамi юнакоў i дзяўчат, пра вартасць i чалавечна-сць кожнага з якiх я магу расказваць амаль бясконца. Ёсць старая, як свет, ісціна: мінулае павінна вучыць нас, як жыць сёння. Наш удзел у конкурсе на лепшы пра-

ект — гэта не самамэта, а шчырае жаданне спазнаваць, навучацца i дзялiцца сваiмi ведамi i напрацоўкамi з тымi, хто адкрыты да ўспрыман-ня i асэнсавання, спрыяць развіццю нацыянальнай са-масвядомасці і духоўна-ма-ральных якасцей студэнтаў універсітэта i не толькi...

Я: Даволі цікавая думка. Заўважыў, што за дэвіз свай-го праекта вы ўзялі словы вядомага беларускага паэта Ніла Гілевіча. Цытую: «...У глыбінях зямлі, гераічнай і песеннай, / Нашых душ карані — з вузялкамі ўпар-

Фота з асабістага архіва Кацярыны Роўда

ПАДМУРАК НЕЎМІРУЧАСЦІ

11№ 5 снежань 2017

тасці...» Як вы лічыце, што меў на ўвазе аўтар пад выра-зам «вузялкі ўпартасці»?

К: Пад гэтым трапным выслоўем мне перш-наперш чуецца самабытнасць, стой-касць i духоўная сiла наша-га народа. Што датычыцца праекта, гэта яшчэ i наша мэтанакiраванасць у працы па дадзеным накiрунку, вера ў незахмарана-сонечны лёс краiны i лiтаратуры.

Я: Цяпер мне хочацца звярнуць увагу на вашу асо-бу. Я даведаўся, што вы дру-каваліся ў шматлікіх часо-пiсах, газетах і альманахах, з’яўляецеся аўтарам збор-нiка вершаў «Водар белага налiву» і калектыўнага збор-нiка «Кветкавыя ветразi» клуба аматараў мастацка-га слова «КЛУмБа», а з 18 студзеня 2017 года сталі членам Саюза пісьменнікаў Беларусі. Калі і пры якіх аб-ставінах вы адчулі цягу да мастацкага слова?

К: Цiкавасць да мастац-кага слова была ў мяне з ранняга дзяцiнства. Яе мне ўмела прывiвала мая бабу-ля, Iрына Iванаўна Стася-ловiч. Песнi, вершы i каз-кi ў яе выкананнi заўсёды стваралi асаблiвы настрой i абуджалi трапяткое стаўлен-не да ўсяго роднага. Бабулi маёй няма сярод жывых ужо дзесяць гадоў, але ў маёй душы засталася дараваная ёю пяшчота i жаданне самой ствараць вершы i дзялiцца цеплынёй свайго сэрца, чым я зараз i займаюся.

Я: Пагаворым крыху пра выдадзены праектам збор-нік «Пад ветразем натх-нення». Раскажыце пра яго даволі прыгожую вокладку. Што на ёй намалявана і што гэта сімвалізуе?

К: З афармленнем воклад-кi нам вельмi дапамагла мастачка Алена Васiльеўна Карпiцкая, якая не толь-кi cтварыла арыгiнальны малюнак, але i ўпрыгожы-ла наш зборнiк цiкавымi аўтарскiмi ілюстрацыямi. На вокладцы намаляваны карабель, які сімвалізуе

палёт натхнення. А вет-разi-касачы былі выбраны з-за разнастайнай трактоўкі іх сімволікі. У дадзеным выпадку больш дарэчная — егіпецкая, адпаведна якой касач — сімвал красамоў-ства.

Я: Чым цікавіцца, што хвалюе, якія думкі ў сён-няшняй моладзі? Творы на якія тэмы можна прачытаць у кнізе?

К: У дадзеным зборнiку сабраны творы 27 маладых аўтараў на беларускай i ру-скай мовах. Гэта вершы i проза самай рознай тэма-тыкi, якiя надзелены адной агульнай i, на маю думку, са-май важнай рысай — шчы-расцю.

Я: А да духоўнай спад-чыны цягнецца пакаленне дваццаць першага стагод-дзя?

К: Так. Моладзь пiша i дэкламуе, слухае, чытае i спазнае... Моладзь цiкавiц-ца... Гэта справа душы i вы-хавання кожнага, але адно скажу дакладна: моладзь у нас добрая i разумная!

Я: Кажуць, што кожны чалавек павінен вырасціць сваё дрэва шчасця. Караням сваім і праекта вы дапама-глі з’явіцца, але наперадзе яшчэ чакае вялікая праца. Якія планы наконт праекта «КАРАНІ»? Якой вы бачы-це яго будучыню? Магчыма, чакаюцца якія-небудзь пера-мены?

К: Ведаеце... Я не змагла б рэалiзаваць i пяцi адсоткаў ад задуманага без каманды маiх паплечнiкаў, без тых, хто паверыў у мае арганi-затарскiя здольнасцi i пад-трымваў i словам, i справай. Хочацца падзякаваць за да-вер i ўсебаковую падтрым-ку нашаму куратару Iрыне Сцяпанаўне Шкiронак i ўся-му дружнаму калектыву ад-дзела гуманiтарна-асветнiц-кай работы i папулярызацыi кнiжных помнiкаў Фунда-ментальнай бiблiятэкi БДУ. Для мяне «КАРАНІ» — гэта не проста праект, а лад жыц-ця, гэта праца, рознабаковая

i вельмi адказная, гэта маг-чымасць займацца любiмай справай на больш высокiм узроўнi.

Так. Перамены будуць, але не такiя кардынальныя, каб заяўляць пра iх раней часу. Мэта застанецца той жа, а вось метады i прыёмы буду-ць агучаны пасля чарговага пасяджэння актыву нашай каманды, дзе будуць падвед-

зены вынiкi за бягучы год i выказаны прапановы на год надыходзячы.

Я: Што ж, зычу поспе-хаў ва ўсіх вашых справах. Вялікі дзякуй за інтэрв’ю, было прыемна мець з вамі зносіны. Да пабачэння!

К: Дзякуй i вам! Узаемна! Усяго найлепшага!

Ягор ГЕРМЯНЧУК

Фота з асабістага архіва Кацярыны Роўда

Кацярына Роўда — студэнтка філалагічнага факультэта, стваральніца і кіраўніца праек-та «Карані», паэтка. З 2017 года — член Саюза пісьменнікаў Беларусі. Друкавалася ў газетах «Унiверсiтэт», «ЛiМ», «Працоўная слава», ча-сопiсах «Маладосць», «Вожык», «Белая Вежа», альманахах «Дзьмухавец» i «Сафiя». З'яўляецца лаўрэатам конкурсу «Славянскi калейдаскоп» 2014–2016 гг., заняла 1 i 3 месцы ў рэспублiкан-скiм конкурсе лiтаратурнай творчасцi cтудэнтаў устаноў вышэйшай адукацыi «Афтограф — 2016». Лаўрэат рэспублiканскага конкурсу «Таленты Бе-ларусi». Фiналiстка рэспублiканскага конкурсу «Брамамар» (2016 г.).

12МЕРКАВАННЕ

№ 5 снежань 2017

Тесными узами связано имя Фран-циска Скорины с Чехией и чеш-скими местами, в особенности это касается столицы современной ре-спублики — Праги. Нашим третье-курсникам с чешской филологии посчастливилось увидеть своими глазами тот самый город, где в 1517 году был издан «Псалтырь», пер-вая книга на белорусском языке. Давайте узнаем, чем же удивила Чехия студентов филфака полтыся-челетия спустя.Слева направо: А. Стасевич, А. Сачивко, А. Каролик, Е.

Захарин. Фото Анастасии Шпартовой

Андрей Стасевич В Чехии мне запомнилось, прежде всего, отношение

людей, уровень жизни и организация обучения. Осо-бенно там комфортно быть студентом: в Чехии созда-ны все условия для них. Во-первых, сам университет. Интересный подход к обучению с помощью современ-ных технологий, что делает процесс обучения инте-ресным. Во-вторых, в столовой готовят очень вкусную еду, причем для студента, что немаловажно, скидка почти 50%.

Настя Сачивко Самое запоминающееся — это, наверное, поездка в

Прагу и в Вену. Хотя мы там были всего лишь один день, успели увидеть много интересных мест; архи-тектура там просто великолепная. Говоря о людях, я бы отметила, что все они улыбаются, проще относятся к проблемам. В Чехии принято о них не говорить и не жаловаться.

Александра Каролик В Праге мы были один день, поэтому хотела выжать

из него все. Самое классное — это, пожалуй, как ни ба-нально, Карлов мост. Это было, правда, волнительно: смотреть на открывающийся длинный коридор, кото-рый из далекого средневековья, который сопровожда-ет людей на ту сторону Влтавы десятками скульптур,

выстоявших столько столетий. Когда прикасаешься к истории, это всегда волнительно, потому что не под-дается разуму то, как человек смог шагать через века. На самом деле машина времени была придумана уже очень давно. Это искусство.

Евгений ЗахаринКогда был в Праге, на своем пути наблюдал брон-

зовую доску, посвященную Франциску Скорине. Если фантазию на максимум запустить и постараться визу-ализировать, что раньше он ходил по этой земле, то переполняет патриотизм, конечно же. Кажется, что и я способен на что-то подобное, раз мой земляк так смог. В общем, великий человек оставил огромный след в истории, белорус внутри меня радуется.

Александра ТрутневаМы были в Праге только один день, и весь день шел

дождь. Это нас нисколько не огорчило — наоборот. Во-первых, это было очень атмосферно. Во-вторых, благодаря такой погоде поток туристов значительно уменьшился. А вообще сложно сказать, что было са-мым крутым. Потому что крутым было абсолютно все. И Влтава во время дождя, и прекрасные пряничные домики, и наши приключения в поисках того, о чем мы неоднократно читали и слышали, и ощущение ка-кой-то нереальности, сказочности происходящего.

Записала Кристина КАЮДИНА

СТУДЭНЦКАЯ ГАЗЕТАФІЛАЛАГІЧНАГАФАКУЛЬТЭТА БДУ

Галоўны рэдактарЮлія КЛІМЯНКОВАВёрсткаВераніка ГРАМАККарэктарКацярына БАБРОВІЧКуратар праектаВольга Пятроўна КРЫЧКО

Адрас рэдакцыі:220030, Беларусь, г. Мінск,вул. К. Маркса, 31; аўд. 34Тел./факс: 8 (017) 222-36-02E-mail: press.filbsu@gmail.comhttp://vk.com/filbsuwww.philology.bsu.by

РАСПАЎСЮДЖВАЕЦЦАНА ПРАВАХ УНУТРАНАГАКАРЫСТАННЯ(БЯСПЛАТНА)