Ιστορία - Α΄Λυκείου 18 διαγωνίσματα · 2020. 4. 13. ·...

ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄ Λυκείου

18 διαγωνίσματα (από προαγωγικές εξετάσεις)



2

1 ΟΜΑ∆Α Α ΘΕΜΑ 1ο α Να γράψετε το όνοmicroα του Έλληνα στρατηγού που πρωταγωνίστησε σε κάθε microια από τις παρακάτω αποφασιστικές αναmicroετρήσεις των περσικών πολέmicroων

Θερmicroοπύλες Μαραθώνας Πλαταιές Σαλαmicroίνα

β Ποια η εξέλιξη των πολιτευmicroάτων κατά την αρχαιότητα Να παρουσιάσετε το δηmicroοκρατικό πολίτευmicroα ΘΕΜΑ 2ο α Να τοποθετήσετε τους πνευmicroατικούς ανθρώπους της ελληνικής αρχαιότητας που σας δίνονται παρακάτω στην κατηγορία όπου ο καθένας ανήκει Θουκυδίδης Πλάτων Αριστοφάνης Αριστοτέλης ∆ηmicroοσθένης Ηρόδοτος Ισοκράτης Σωκράτης Σοφοκλής Ευριπίδης

∆ραmicroατικοί ποιητές

Φιλόσοφοι

Ρήτορες

Ιστορικοί

β Εικονοmicroαχία Σχίσmicroα Χρυσός Αιώνας Σταυροφορίες Αλληλέγγυον Πανδιδακτήριο Αποικία Να εξηγήσετε (microε συντοmicroία αλλά και επάρκεια) τέσσερις από τους παραπάνω ιστορικούς όρους γ Να γράψετε ποιο σηmicroαντικό ιστορικό γεγονός έγινε σε κάθε microια από τις παρακάτω χρονολογίες

330 micro Χ

1054 micro Χ

1204 micro Χ

1453 micro Χ

ΟΜΑ∆Α Β ΘΕΜΑ 1ο Με ποιο χαρακτηρισmicroό έχει microείνει γνωστός στην ιστορία ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος και πώς δικαιολογείται αυτός από το παρακάτω κείmicroενο

Σε ολόκληρη την ιστορία κανένας ηγέτης ndashούτε ο Αλέξανδρος ούτε ο Αλφρέδος ούτε ο Κάρολος ούτε η Αικατερίνη ούτε ο Φρειδερίκος ούτε καν ο Γρηγόριος‒ δεν άξιζε τόσο πολύ τον τίτλο του laquoΜεγάλουraquo όπως εκείνος που microέσα σε ένα πολύ σύντοmicroο χρονικό διάστηmicroα περίπου δεκαπέντε ετών πήρε δύο αποφάσεις καθεmicroιά από τις οποίες θα άλλαζε το microέλλον του πολιτισmicroένου κόσmicroου Η πρώτη

3

απόφαση ήταν να υιοθετήσει ως επίσηmicroη θρησκεία της Ρωmicroαϊκής αυτοκρατορίας το Χριστιανισmicroό ndashπου microόλις πριν από microια γενεά είχε γνωρίσει τους πιο απηνείς διωγmicroούς Η δεύτερη ήταν να microεταφέρει την πρωτεύουσα αυτής της αυτοκρατορίας από τη Ρώmicroη στην πόλη που έκτιζε εκεί όπου άλλοτε υπήρχε το παλαιό Βυζάντιο και η οποία έmicroελλε να microείνει γνωστή στην ιστορία για τους επόmicroενους δεκαέξι αιώνες microε το όνοmicroα Κωνσταντινούπολη Αυτές οι δύο αποφάσεις και microαζί οι συνέπειές τους είχαν ως αποτέλεσmicroα να θεωρηθεί ο Κωνσταντίνος ndashmicroε εξαίρεση το Χριστό το Βούδα και τον προφήτη Μωάmicroεθ‒ ως

ο άνθρωπος microε τη microεγαλύτερη επιρροή σε ολόκληρη την ιστορία (J J Norwich Βυζάντιο οι πρώτοι αιώνες σ 22)

ΘΕΜΑ 2ο α Πότε ανάmicroεσα σε ποιους και γιατί έγινε ο Πελοποννησιακός πόλεmicroος β Με βάση το κείmicroενο που ακολουθεί αλλά και τις ιστορικές σας γνώσεις να παρουσιάσετε τις συνέπειες του Πελοποννησιακού πολέmicroου για τις ελληνικές πόλεις που ενεπλάκησαν σrsquo αυτόν

[Κατά την τρίτη περίοδο του Πελοποννησιακού πολέmicroου οι Σπαρτιάτες συνήψαν microε τους Πέρσες στην συmicromicroαχία και οικονοmicroική βοήθεια των οποίων είχαν βασιστεί για την νίκη τους επί της Αθήνας την λεγόmicroενη ειρήνη του laquoΒασιλέωςraquo Οι Πέρσες έτσι απέκτησαν το δικαίωmicroα να επεmicroβαίνουν στα πράγmicroατα της Ελλάδας δήθεν για να διασφαλίζουν την αυτονοmicroία των πόλεων-κρατών] Για την ιστορία των Ελλήνων η ειρήνη του laquoΒασιλέωςraquo αντιπροσωπεύει microια από τις πιο ταπεινές στιγmicroές της έσχατης παρακmicroής Χρησιmicroοποιώντας η Περσία το αξίωmicroα εκείνο που αποτελούσε το Α και το Ω της πολιτειακής ζωής των Ελλήνων το αξίωmicroα της αυτονοmicroίας των διαφόρων microεmicroονωmicroένων πόλεων για να κατακερmicroατίσει την Ελλάδα σε αδύναmicroα κρατίδια και επιβάλλοντας την παρουσία του microεγάλου βασιλέως ως εγγύηση της κατάστασης αυτής η microεγάλη δύναmicroη της Ανατολής κατόρθωσε επι τέλους να θέσει το πόδι της πάνω στον αυχένα του Ελληνισmicroού (H Bengtson Ιστορία της αρχαίας Ελλάδος σ 231)

ΘΕΜΑ 3ο

laquoΕίναι θέληmicroα Θεού η Πόλη να τουρκέψειraquo laquoΘρήνος κλαυθmicroός και οδυρmicroός και στεναγmicroός και λύπη Θλίψις απαραmicroύθητος έπεσεν τοις Ρωmicroαίοις Εχάσασασιν το σπίτιν τους την Πόλιν την αγία Το θάρρος και το κάυχηmicroα και την απαντοχήν τουςraquo 2 laquoΠήραν την Πόλιν πήραν τηνraquo

Τα παραπάνω αποσπάσmicroατα προέρχονται από δηmicroοτικά τραγούδια και αναφέρονται στην πτώση της Κωνσταντινούπολης στα χέρια των Τούρκων Με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να παρουσιάσετε τα αίτια που οδήγησαν στην άλωση Τι σήmicroαινε κατά την γνώmicroη σας το γεγονός αυτό για τους Έλληνες

4

2 ΟΜΑ∆Α Αrsquo ΘΕΜΑ 1ο Συγκεκριmicroένες ανάγκες έγιναν αιτία για νrsquo αναπτυχθούν ορισmicroένοι κλάδοι θετικών επιστηmicroών στην Αίγυπτο Ποιες είναι αυτές οι επιστήmicroες ΘΕΜΑ 2ο α Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν γράφοντας τη λέξη ΣΩΣΤΟ Ή ΛΑΘΟΣ δίπλα στο γράmicromicroα που αντιστοιχεί η κάθε πρόταση

a) Ανώτατος άρχοντας των Μυκηναϊκών ανακτόρων ήταν ο άνακτας b) Το microέγαρο είναι το κύριο microέρος ενός microυκηναϊκού θολωτού τάφου c) Στην οmicroηρική κοινωνία το πλήθος αποτελούνταν από ανεξάρτητους ειδικευmicroένους τεχνίτες πχ ξυλουργούς χαλκουργούς κα d) Η πόλη κράτος αποτελούνταν γεωγραφικά από την πόλιν ή άστυ και την ύπαιθρον χώρα e) Η ελευθέρια η ανεξαρτησία η αυτάρκεια ήταν οι τρεις βασικές επιδιώξεις των πολιτών στα πλαίσια της πόλης-κράτους f) Η πληθυσmicroιακή αύξηση κατά τα τέλη του 9ου αιώνα πΧ οδήγησε σε οικονοmicroική κρίση g) Η κρίση των οmicroηρικών χρόνων αντιmicroετωπίστηκε microόνο microε τη διεξαγωγή κατακτητικών πόλεmicroων και εδαφική επέκταση h) Η αναζήτηση νέων αγορών αποτέλεσε αιτία που οδήγησε στην ίδρυση αποικιών i) Η πορεία microεταβολής των πολιτευmicroάτων σε κάθε πόλη κράτος είναι η εξής βασιλείαgtολιγαρχίαgtτυραννίδαgtαριστοκρατίαgtδηmicroοκρατία j) Οι αισυmicroνήτες υπήρξαν λογοθέτες οι οποίοι ανέλαβαν να γράφουν νόmicroους συmicroβάλλοντας στη microεταβολή του αριστοκρατικού πολιτεύmicroατος σε ολιγαρχικού

β Να βάλετε σε κύκλο το γράmicromicroα που δηλώνει τη σωστή απάντηση 1) Σε ποια από τις παρακάτω microάχες δεν συγκρούστηκαν οι Έλληνες microε του Πέρσες

a) Στη microάχη της Ιmicroέρας b) Στη microάχη των Θερmicroοπυλών c) Στη microάχη του Μαραθώνα d) Όλες έγιναν microεταξύ Ελλήνων-Περσών

2) Κατά την ίδρυση της Α΄ Αθηναϊκής Συmicromicroαχίας a) Το συmicromicroαχικό ταmicroείο βρισκόταν στην ακρόπολη της Αθήνας b) Η Σπάρτη δέχτηκε να συmicromicroαχήσει microε την Αθηνά c) Οι σύmicromicroαχοι πλήρωναν πλοία και χρήmicroατα ως φόρο d) Τίποτα από τα παραπάνω δεν ισχύει

3) Ποιος από τους παρακάτω δεν υπήρξε δηmicroοκρατικός a) Ο Κίmicroων

5

b) Ο Εφιάλτη c) Ο Περικλής d) Όλοι υπήρξαν αρχηγοί των δηmicroοκρατικών

4) Ποιο από τα παρακάτω δεν θεωρείται λειτουργία a) Η χορηγία b) Τα θεωρικά c) Η εστίαση d) Η τριηραρχία

5) Τι από τα παρακάτω δεν αποφασίστηκε microε την Ανταλκίδειο Ειρήνη a) Η παράδοση των ελληνικών πόλεων της Μ Ασίας στους Πέρσες b) Η αυτονοmicroία σχεδόν όλων των πόλεων c) Η παραχώρηση της ΊmicroβρουndashΛήmicroνου-Σκύρου στους Πέρσες d) Ο ορισmicroός των Σπαρτιατών ως τοποτηρητών της Ειρήνης

6) Ποιος από τους παρακάτω υπήρξε εχθρός της πανελλήνιας ιδέας a) Ο Γοργίας b) Ο ∆ηmicroοσθένης c) Ο Ισοκράτης d) Ο Φίλιππος Β΄

7) Η εδραίωση της κυριαρχίας του Φιλίππου έγινε microε a) Τη microάχη της Χαιρώνειας b) Τη microάχη στα Λεύκτρα c) Τη microάχη στη Μαντινεία d) Τον Κορινθιακό πόλεmicroο

γ Τι γνωρίζετε για την πολιτιστική δράση του Μ Αλεξάνδρου στην εκστρατεία του ΟΜΑ∆Α Βrsquo ΘΕΜΑ 1ο Αφού microελετήσετε προσεκτικά το παρακάτω κείmicroενο να απαντήσετε στις ερωτήσεις (α) Τι ήταν η πανελλήνια ιδέα και ποιοι οι κύριοι εκφραστές της (β) Σύmicroφωνα microε όσα λέει ο Ισοκράτης στο κείmicroενο ποια τακτική πρέπει να ακολουθήσει ο Φίλιππος Β΄ για να ενώσει τις ελληνικές πόλεις

laquoΣε βεβαιώνω ότι χρειάζεται χωρίς να αδιαφορήσεις καθόλου για τα

προσωπικά σου συmicroφέροντα να προσπαθήσεις να συmicroφιλιώσεις το Άργος την πόλη των Λακεδαιmicroονίων τη Θήβα και τη δική microας πόλη (την Αθήνα) Αν κατορθώσεις να συmicroφιλιώσεις αυτές τις πόλεις θα καταφέρεις πολύ εύκολα να συmicroφιλιώσεις και τις υπόλοιπες Γιατί όλες οι άλλες πόλεις εξαρτώνται και καταφεύγουν όταν βρίσκονται σε κίνδυνο σε κάποια από τις προαναφερθείσες (τέσσερις microεγάλες) πόλεις από τις οποίες λαmicroβάνουν βοήθεια Αν λοιπόν καταφέρεις να πείσεις microόνον τέσσερις πόλεις να φανούν λογικές θα απαλλάξεις και τις υπόλοιπες από πολλά δεινά (Ισοκράτης Φϊλιππος 30-31 microετ Σ Παπαϊωάννου εκδ Κάκτος)

6

ΘΕΜΑ 2ο Αντλώντας στοιχεία από το κείmicroενο που ακολουθεί και αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις να εξηγήσετε γιατί η εκστρατεία του Αλεξάνδρου χαρακτηρίστηκε ως ένοπλη εξερεύνηση

laquoΟι πόλεις λοιπόν που ίδρυσε ο Αλέξανδρος ήταν βασικά ελληνικές Η επίσηmicroη γλώσσα του ασιατικού κράτους ήταν η ελληνική Όταν έπεσε στα χέρια του η οικογένεια του ∆αρείου έβαλε δασκάλους να διδάξουν τα ελληνικά στα παιδιά του ηττηmicroένου βασιλέως Επέλεξε τριάντα χιλιάδες αγόρια της Ασίας και πρόσταξε να microάθουν laquoγράmicromicroατα ελληνικάraquo και να ασκηθούν στα laquomicroακεδονικά όπλαraquo Και ως τις παραmicroονές του θανάτου του δεν έπαψε να οργανώνει ndash κάτι που ήταν πέρα για πέρα ξένο από τα ασιατικά ήθη ndash microουσικούς και γυmicroνικούς αγώνες Αλλά δε θέλησε - έτσι ερχόmicroαστε σε ένα από τα πιο κρίσιmicroα σηmicroεία ndash να υποτάξει την Ασία στην Ελλάδα (hellip) Ο σεβασmicroός του Αλεξάνδρου προς τους λαούς των χωρών που κατέκτησε συνυφασmicroένος και microε τη γενικότερη πολιτική του που microέγας στόχος της ήταν η laquoοmicroόνοιαraquo microεταξύ των ηπείρων πήρε microια ιδιαίτερα χαρακτηριστική έκφραση στη στάση που τήρησε απέναντι στις θρησκείες και στα έθιmicroα θρησκευτικής λατρείαςraquo (Ιστορία του Ελληνικού Έθνους τόmicroος ∆ σ 224-225)

7

3 ΟΜΑ∆Α Α 1ο ΘΕΜΑ α) Ο microυκηναικός κόσmicroος καταρρέει και η πόλη-κράτος γεννιέταιΠοια πολιτεύmicroατα εmicroφανίστηκαν Σε τρία από αυτά τα πολιτεύmicroατα να αναφέρετε ποιοι ανέλαβαν την εξουσία β) Ποιες ήταν οι συνέπειες του βrsquo ελληνικού αποικισmicroού 2ο ΘΕΜΑ Ο Κωννος Παλαιολόγος γράφει την τελευταία σελίδα της βυζαντινής ιστορίας Τι γνωρίζετε για την πτώση της Κωνπολης ΟΜΑ∆Α Β 1ο ΘΕΜΑ Παράθεmicroα

Ο Λεωνίδας ο Λακεδαιmicroόνιος όταν κάποιος συmicroπολεmicroιστής του είπε laquo οι εχθροί είναι κοντά microαςraquo Απάντησε laquoΚαι τι microrsquo αυτό Κι εmicroείς είmicroαστε κοντά σrsquoαυτούςraquo Όταν πάλι κάποιος άλλος είπε laquoούτε τον ήλιο δεν microπορούmicroε να δούmicroε από τα βέλη των βαρβάρωνraquo ο Λεωνίδας απάντησε laquoΩραία λοιπόν θα τους πολεmicroούmicroε υπό σκιάνraquo

α) Να σχολιάσετε τα λόγια του σπαρτιάτη βασιλιά Λεωνίδα(από το παραπάνω παράθεmicroα) και να τον χαρακτηρίσετε β) Σε ποια ιστορική microάχη ο Λεωνίδας προσπάθησε να αντιmicroετωπίσει τους Πέρσες Τι έγινε τελικά 2o ΘΕΜΑ α) Πώς ήταν η εκπαίδευση στο Βυζάντιο β) Τι γνωρίζετε για τα Λατιφούντια

8

4 ΟΜΑ∆Α Α ΘΕΜΑ 1ο α Να αναφέρετε τα αίτια του 2ου ελληνικού αποικισmicroού β Να αποδώσετε τους ορισmicroούς των παρακάτω εννοιών πληβείοι τιmicroητές ύπατοι ΘΕΜΑ 2ο α Να αναφέρετε τα άmicroεσα και έmicromicroεσα αποτελέσmicroατα του Συνεδρίου της Κορίνθου β Να ορίσετε το περιεχόmicroενο της Πόλης ndash κράτους καθώς και τα βασικά συστατικά της στοιχεία ΟΜΑ∆Α Β ΘΕΜΑ 1ο Να σχολιάσετε το περιεχόmicroενο της κεντρικής ιδέας της διανόησης του Ισοκράτη όπως προκύπτει από το παρακάτω απόσπασmicroα

Σε διαβεβαιώνω ότι χρειάζεται χωρίς να αδιαφορήσεις καθόλου για τα προσωπικά σου συmicroφέροντα να προσπαθήσεις να συmicroφιλιώσεις το Άργος την πολιτεία των Λακεδαιmicroονίων τη Θήβα και τη δική microας πόλη (την Αθήνα) Αν κατορθώσεις να συmicroφιλιώσεις αυτές τις πόλεις θα καταφέρεις πολύ εύκολα να συmicroφιλιώσεις και τις υπόλοιπες Γιατί όλες οι άλλες πόλεις εξαρτώνται και καταφεύγουν όταν βρίσκονται σε κίνδυνο σε κάποια από τις προαναφερθείσες (τέσσερις microεγάλες) πόλεις από τις οποίες λαmicroβάνουν βοήθεια Αν καταφέρεις να πείσεις microόνο τέσσερις πόλεις να φανούν λογικές θα απαλλάξεις και τις υπόλοιπες από πολλά δεινά Ισοκράτης Φίλιππος 30-31 (Σχολικό εγχειρίδιο σελ 105)

ΘΕΜΑ 2ο Να αναφέρετε τα αίτια και τις συνέπειες του συmicromicroαχικού πολέmicroου επί ρωmicroαϊκής εποχής λαmicroβάνοντας υπόψη σας το περιεχόmicroενο της πηγής και τις ιστορικές σας γνώσεις

Οι Ιταλικές πόλεις οι οποίες υπόδουλες για δύο αιώνες βρίσκονταν περίπου στην ίδια κατάσταση microε τις λατινικές ζήτησαν και αυτές πολιτικά δικαιώmicroατα Η microοίρα των υποδούλων η συmicromicroάχων είχε καταστεί ακόmicroα πιο δυσβάστακτη σε microια εποχή όπου η ρωmicroαϊκή ∆ηmicroοκρατία ανακινούσε το θέmicroα των αγροτικών νόmicroων Η αρχή λοιπόν όλων αυτών των νόmicroων ήταν πως ούτε ο υπόδουλος ούτε ο σύmicromicroαχος δεν έχει δικαίωmicroα κυριότητας της γης εκτός αν υπήρχε επίσηmicroη πράξη του κράτους και πως το microεγαλύτερο microέρος της ιταλικής γης ανήκε στη ∆ηmicroοκρατία Μια microερίδα ζητούσε να επιστραφούν αυτά τα εδάφη από τους Ιταλούς στο κράτος και να microοιραστούν στους φτωχούς της Ρώmicroης Οι Ιταλοί απειλούνταν λοιπόν microε γενική καταστροφή Ένιωθαν την επιτακτική ανάγκη να αποκτήσουν πολιτικά δικαιώmicroατα Ο πόλεmicroος που ακολούθησε ονοmicroάστηκε κοινωνικός πόλεmicroος οι σύmicromicroαχοι είχαν πάρει πράγmicroατι τα όπλα για να γίνουν Ρωmicroαίοι Αν και νικήτρια η Ρώmicroη δέχτηκε να παραχωρήσει αυτό που της ζητούσαν και οι Ιταλοί απέκτησαν πολιτικά δικαιώmicroατα F de Coulanges Η αρχαία πόλη σελ568 (Σχολικό εγχειρίδιο σελ 197)

9

5 ΟΜΑ∆Α Α ΘΕΜΑ 1ο α Να δώσετε το περιεχόmicroενο των ακόλουθων όρων

i ∆ηmicroιουργοί ii Αριστοκρατικό πολίτευmicroα iii Πραιτωριανοί

βΝα αντιστοιχίσετε τα δεδοmicroένα της Στήλης Α microε εκείνα της Στήλης Β ( ένα δεδοmicroένο της Στήλης Β περισσεύει )

Στήλη Α Στήλη Β

1Ζήνωνας 2Αρίσταρχος ο Σάmicroιος 3 Άρατος 4Τιβέριος Γράκχος 5Ισοκράτης

α αγροτικός νόmicroος β Στωική φιλοσοφία γ σφαιρικότητα της γης δ παράπλους ακτών Ινδικού ωκεανού ε Αχαϊκή συmicroπολιτεία στ πανελλήνια ιδέα

ΘΕΜΑ 2ο α Να παρουσιάσετε τις κοινωνικές τάξεις που υπήρχαν στη Ρώmicroη την περίοδο της βασιλείας β Ποιες ήταν οι βασικές επιδιώξεις της πόλης κράτους ΟΜΑ∆Α Β ΘΕΜΑ 1ο Αντλώντας στοιχεία από το παρακάτω κείmicroενο και αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις να επισηmicroάνετε α) τους λόγους που προκάλεσαν την αντιπαράθεση Αθήνας ndashΣπάρτης και β) τις άmicroεσες και έmicromicroεσες συνέπειες του Πελοποννησιακού πολέmicroου

Απrsquo όλα τα προηγούmicroενα πολεmicroικά γεγονότα το microεγαλύτερο ήταν ο περσικός πόλεmicroος ο οποίος τερmicroατίστηκε microε δυο ναυmicroαχίες και δυο microάχες ενώ ο σηmicroερινός πόλεmicroος κράτησε πάρα πολλά χρόνια και προκάλεσε τόσες συmicroφορές στην Ελλάδα όσες δεν είχε πάθει σε ανάλογο χρονικό διάστηmicroα Ποτέ άλλοτε δεν κυριεύτηκαν και δεν καταστράφηκαν τόσες πολιτείες είτε από βαρβάρους είτε από Έλληνες που πολεmicroούσαν microεταξύ τους Σε πολλές microάλιστα πολιτείες αφού καταστράφηκαν εγκαταστάθηκε καινούργιος πληθυσmicroός Ποτέ άλλοτε δεν έγιναν τόσες εξορίες και δεν σκοτώθηκαν τόσοι άνθρωποι είτε στον πόλεmicroο είτε σrsquo εmicroφυλίους σπαραγmicroούς Εκτός απrsquo αυτό πολλά από τα όσα αναφέρονται σε παλιές διηγήσεις τα οποία όmicroως σπάνια επαληθεύονταν έγιναν πιστευτά Γιατί έγιναν πολλοί και καταστρεπτικοί σεισmicroοί και εκλείψεις ηλίου πολύ συχνότερες από όσες microπορούσαν να microνηmicroονευτούν για τις παλιές εποχές Μεγάλες ξηρασίες σηmicroειώθηκαν σε πολλά microέρη και προκάλεσαν λιmicroούς και τέλος η φοβερή επιδηmicroία που προξένησε microεγάλες βλάβες και καταστροφή Όλα αυτά έγιναν κατά τη διάρκεια του πολέmicroου Τον άρχισαν οι Αθηναίοι και οι Πελοποννήσιοι καταγγέλλοντας τις τριαντάχρονες σπονδές τις οποίες είχαν

10

κάνει microετά την επανάσταση της Εύβοιας Θα εκθέσω πρώτα ποιοι ήσαν οι λόγοι και οι διαφορές που οδήγησαν στον πόλεmicroο για να microην αναρωτιέται κανείς αργότερα για ποια αιτία οι Έλληνες περιπλέχθηκαν σε τόσο microεγάλο πόλεmicroο Η πραγmicroατική βέβαια αλλά ανοmicroολόγητη αιτία ήταν καθώς νοmicroίζω το ότι η microεγάλη ανάπτυξη της Αθήνας φόβισε τους Λακεδαιmicroόνιους και τους ανάγκασε να πολεmicroήσουν ( Θουκυδίδης Α23 microετ Αγγ Βλάχου )

ΘΕΜΑ 2ο Να συγκρίνετε τον πρώτο microε το δεύτερο αποικισmicroό ως προς τα αίτια εξάπλωσης

11

6 ΟΜΑ∆Α Α ΘΕΜΑ 1ο Να κάνετε τις παρακάτω αντιστοιχίσεις Ι

Α 1 Α΄ Οικουmicroενική Σύνοδος 325 microΧ 2 Β΄ Οικουmicroενική Σύνοδος 381 microΧ 3 Γ΄ Οικουmicroενική Σύνοδος 431 microΧ 4 ∆΄ Οικουmicroενική Σύνοδος 451 microΧ

Β α καταδίκη νεστοριανισmicroού β καταδίκη Αρειανισmicroού προσβολή του laquoοmicroοούσιου του Πατρός και του Υιούraquo γ καταδίκη microονοφυσιτισmicroού δ διευκρίνιση της θέσης του Αγίου Πνεύmicroατος στην Αγία Τριάδα

ΙΙ

Α 1 χορηγία 2 κλασική εποχή 3 ισηγορία ndash ισονοmicroία 4 αρχιθεωρία 5 αρχαϊκή εποχή 6 ελευθερία ndash αυτονοmicroία ndash αυτάρκεια

Β α δικαιώmicroατα των πολιτών που αποτελούσαν την εκκλησία του δήmicroου β λειτουργία για τα έξοδα της επίσηmicroης αποστολής σε πανελλήνιες γιορτές γ 750 ndash 480 πΧ δ επιδιώξεις των πολιτών και προϋποθέσεις ύπαρξης της πόλης ndash κράτους

ΘΕΜΑ 2ο I Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασmicroένες

α Ο Οκταβιανός Αύγουστος συγκέντρωσε βαθmicroιαία όλες τις εξουσίες στο πρόσωπό του εγκαθιδρύοντας microια microορφή microοναρχικού πολιτεύmicroατος το οποίο ονοmicroάστηκε Απόλυτη Μοναρχία β Ο ∆ιοκλητιανός καθιέρωσε το σύστηmicroα της τετραρχίας στη διοίκηση της ρωmicroαϊκής αυτοκρατορίας γ Ο Μ Κωνσταντίνος microετέφερε την πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας από τη ∆ύση στην Ανατολή στοχεύοντας στον εκχριστιανισmicroό της αυτοκρατορίας δ Ο Ιουλιανός προσπάθησε να αναβιώσει το χριστιανισmicroό ε Ο Μ Θεοδόσιος microε microια σειρά διαταγmicroάτων κατάφερε πλήγmicroατα κατά των χριστιανών στ Ο Ιουστιανιανός έθεσε ως στόχο της εξωτερικής πολιτικής την ανασύσταση της ρωmicroαϊκής οικουmicroένης

II Να προσδιορίσετε το περιεχόmicroενο των παρακάτω ιστορικών όρων α λειτουργίες β συντεχνίες γ θεσmicroός της δουλοπαροικίας δ ∆ιάταγmicroα των Μεδιολάνων 313 microΧ

III Ποιο ήταν το νοmicroοθετικό έργο του Ιουστινιανού

12

ΟΜΑ∆Α Β ΘΕΜΑ 1ο Αξιοποιώντας τις πληροφορίες από το παράθεmicroα και τις ιστορικές σας γνώσεις σχετικά microε τον Περικλή να αναφερθείτε στον τρόπο microε τον οποίο ο Περικλής ασκούσε την εξουσία στην Αθήνα και στους Αθηναίους πολίτες

Σηmicroαντικά microέτρα της πολιτικής του Περικλή Ύστερα από αυτά όταν ο Περικλής έγινε αρχηγός της δηmicroοκρατικής παράταξης το πολίτευmicroα εκδηmicroοκρατικοποιήθηκε περισσότερο Ο Περικλής αφαίρεσε microερικές αρmicroοδιότητες από τον Άρειο Πάγο και κυρίως προσπάθησε να οργανώσει τη ναυτική δύναmicroη της πολιτείας Έτσι το πλήθος απέκτησε θάρρος microεγαλύτερο και περισσότερες εξουσίες Σαράντα εννέα χρόνια microετά από τη ναυmicroαχία της Σαλαmicroίνας όταν ήταν επώνυmicroος άρχοντας ο Πυθόδωρος άρχισε ο πελοποννησιακός πόλεmicroος Κατά τη διάρκεια του πολέmicroου όλος ο λαός συγκεντρώθηκε microέσα στην πόλη και οι πολίτες συνήθισαν να παίρνουν microισθό όταν ήταν σε εκστρατεία Με αυτόν τον τρόπο ο λαός συνειδητά ή ασυνείδητα ασκούσε ο ίδιος την εξουσία Ο Περικλής πρώτος χορήγησε microισθό στους δικαστές για να συναγωνιστεί τον Κίmicroωνα που ήταν πλούσιος και ξόδευε το λαό Αριστοτέλης Αθηναίων Πολιτεία 27

ΘΕΜΑ 2ο Αξιοποιώντας τις πληροφορίες από το παράθεmicroα και τις ιστορικές σας γνώσεις σχετικά microε τον Μ Κωνσταντίνο να αναφερθείτε στο θέmicroα της στάσης του Μ Κωνσταντίνου απέναντι στο Χριστιανισmicroό

Η laquomicroεταστροφήraquo του Μ Κωνσταντίνου προς το Χριστιανισmicroό Οι απόψεις δύο σύγχρονων ιστορικών

α Λίγα ζητήmicroατα προκάλεσαν τόσο ατέρmicroονες και ζωηρές συζητήσεις στην ιστορική έρευνα και έλαβαν τόσο αντιφατικές απαντήσεις όσο το πρόβληmicroα των σχέσεων του Κωνσταντίνου microε το Χριστιανισmicroό Πολλοί πιστεύουν ότι ο Κωνσταντίνος ήταν θρησκευτικά αδιάφορος και ότι υποστήριζε το Χριστιανισmicroό από καθαρά πολιτικούς λόγους Άλλοι πιστεύουν στην ειλικρινή microεταστροφή του και δέχονται ότι αυτή αποτέλεσε τον αποφασιστικό λόγο για την αλλαγή της θρησκευτικής πολιτικής της αυτοκρατορίας Έχουν προβληθεί πολλά επιχειρήmicroατα και για τις δύο αυτές ερmicroηνείες Πραγmicroατικά είναι δυνατό να θεmicroελιώσει κανείς την άποψη ότι ο Κωνσταντίνος προσχώρησε στον Χριστιανισmicroό από πεποίθηση ενώ άλλα επιχειρήmicroατα επιτρέπουν την υπόθεση ότι έmicroεινε πιστός στις αρχαίες εθνικές παραδόσεις Τέλος υπάρχουν ενδείξεις που οδηγούν στο συνδυασmicroό των δύο αντιφατικών υποθέσεων Οπωσδήποτε η πολιτική σκοπιmicroότητα έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στη στάση του Κωνσταντίνου Είχε γίνει σε όλους φανερό ακόmicroη και στον πιστό συνεργάτη του ∆ιοκλητιανού Γαλέριο ότι εκείνος είχε χρεωκοπήσει microε την τακτική των διωγmicroών και ότι η microεταφορά του κέντρου βάρους της αυτοκρατορίας προς την Ανατολή δεν microπορούσε να συmicroβιβασθεί microε την εχθρική στάση απέναντι στο Χριστιανισmicroό Είναι όmicroως εξίσου βέβαιο ότι ο Κωνσταντίνος είχε πλούσια θρησκευτικά βιώmicroατα στη ζωή του που σχετίζονται τόσο microε το Χριστιανισmicroό όσο και microε τις εθνικές θρησκείες και εποmicroένως δεν microπορεί να σταθεί η κατηγορία ή ο έπαινος ότι ήταν θρησκευτικά αδιάφορος απέναντι στο Χριστιανισmicroό G Ostrogorsky Ιστορία του Βυζαντινού κράτους τ1 microετ Ι Παναγόπουλος εκδ Στ Βασιλόπουλος σ 105 ndash 106

13

7

ΟΜΑ∆Α Α ΘΕΜΑ 1ο α Ποια ήταν τα συστατικά στοιχεία της πόλης-κράτους κατά την Αρχαϊκή εποχή β Να αντιστοιχίσετε τις λέξεις της στήλης Α microε εκείνες της στήλης Β

A B Άρατος Βασίλειο της Μακεδονίας Άγις ∆΄ Αθήνα Χρεmicroωνίδης Ήπειρος Πύρρος Σπάρτη Αντίγονος Γονατάς Αχαϊκή Συmicroπολιτεία

γ Ποια ήταν τα καθήκοντα του Τιmicroητή στη Ρωmicroαϊκή Πολιτεία ΘΕΜΑ 2ο α Να αναφέρετε ονοmicroαστικά τις τρείς εκκλησίες που λειτούργησαν στο Ρωmicroαϊκό κράτος κατά την περίοδο της ∆ηmicroοκρατίας ( Res Publica) β Να περιγράψετε το πρόγραmicromicroα εσωτερικής πολιτικής που εφάρmicroοσε ο Ιούλιος Καίσαρας microετά την αναγόρευση του ως Ισόβιος ∆ικτάτορας γ Να βάλετε σε κύκλο τη σωστή απάντηση και στη συνέχεια να απαντήσετε στο ερώτηmicroα O microεγαλύτερος Ρωmicroαίος ρήτορας ήταν

α Ο Ιούλιος Καίσαρας β Ο Τίτος Λίβιος γ Ο Κικέρωνας δ Ο Οράτιος ε Ο Βιργίλιος

Ποιος ήταν ο τοmicroέας στον οποίο διακρίθηκαν οι άλλες προσωπικότητες δ Να εξηγήσετε τους ακόλουθους όρους

Ρωmicroαϊκή ειρήνη (Pax Romana) ∆ιάταγmicroα Καρακάλλα microνηmicroειακό οικοδόmicroηmicroα ιστορικό ανάγλυφο λίθινο έπος

ΟΜΑ∆Α Β ΘΕΜΑ 1ο Τι γνωρίζετε για τις microεταρρυθmicroιστικές προσπάθειες του Κάτωνα του Τιmicroητή

14

ΘΕΜΑ 2ο Σύmicroφωνα microε το ακόλουθο παράθεmicroα ( Fustel de Coulanges o΄π σελ 568) να αναφέρετε τι γνωρίζετε για τα αίτια που οδήγησαν στον Συmicromicroαχικό πόλεmicroο καθώς και τον σχετικό νόmicroο που βοήθησε στη λήξη αυτού του πολέmicroου ( Κείmicroενο Ιστορία του Αρχαίου Κόσmicroου κεφ V Οι κάτοικοι των Ιταλικών πόλεων και

ο Συmicromicroαχικός πόλεmicroος σελ 196 Fustel de Coulanges o΄π σελ 568 )

15

8 ΟΜΑ∆Α Α΄ ΘΕΜΑ 1ο α Ποιες ήταν οι αντιδράσεις στον ελλαδικό χώρο microετά την αναγγελία του θανάτου του Μεγάλου Αλεξάνδρου και ποιες στις ανατολικές επαρχίες της αυτοκρατορίας β Ποια είναι τα χαρακτηριστικά που επιβεβαιώνουν την πολιτιστική συνοχή του microυκηναϊκού κόσmicroου ΘΕΜΑ 2ο α Να προσδιορίσετε το περιεχόmicroενο των ιστορικών όρων που ακολουθούν

∆ηmicroιουργοί Ανταλκίδειος ειρήνη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας Μακεδονική φάλαγγα Συmicroπολιτείες

β Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν γράφοντας στην κόλλα σας τη λέξη Σωστό ή Λάθος δίπλα στο γράmicromicroα που αντιστοιχεί στην κάθε πρόταση και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας όταν αυτή είναι το Λάθος

i) Η δυσκολία στην απόδοση και εκmicroάθηση της ιερογλυφικής γραφής προϋπέθετε ειδίκευση και συνεχή ενασχόληση ii) Τα microαρmicroάρινα ειδώλια αποτελούν χαρακτηριστικά δείγmicroατα της microυκηναϊκής τέχνης iii) Η τέχνη των αρχαϊκών χρόνων ονοmicroάστηκε συmicroβατικά από τους ερευνητές γεωmicroετρική iv) Η οικονοmicroική κρίση των οmicroηρικών χρόνων αντιmicroετωπίστηκε και microε την ανάπτυξη της βιοτεχνίας και του εmicroπορίου v) Ο Ιπποκράτης διατύπωσε τη θεωρία ότι όλες οι ασθένειες έχουν φυσικά αίτια

ΟΜΑ∆Α Β΄ ΘΕΜΑ 1ο Αντλώντας στοιχεία από την πηγή και αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφέρετε α) ποια χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του Περικλή συνέβαλαν στον εκδηmicroοκρατισmicroό του αθηναϊκού πολιτεύmicroατος και πώς επιτεύχθηκε αυτό β) πώς οργάνωσε την οικονοmicroική πολιτική της Αθήνας

Ο Περικλής ολοκληρώνει την αθηναϊκή δηmicroοκρατία Συγχρόνως την κατευθύνει είναι για πολύ καιρό ο αναmicroφισβήτητος αρχηγός της-να πούmicroε ο laquoτύραννόςraquo της (οι Αθηναίοι το λένε) Είναι κατά το Θουκυδίδη ο laquoπρώτος των Αθηναίωνraquo Ο Περικλής είναι προικισmicroένος microε τέσσερις laquoαρετέςraquo που όλες microαζί κάνουν το microεγάλο πολιτικό άνδρα Έχει ευφυία δηλαδή την ικανότητα να αναλύει microια πολιτική κατάσταση να προβλέπει microε ακρίβεια τα γεγονότα και να τ΄ αντιmicroετωπίζει microε την πράξη Έχει ευφράδεια που πείθει και εξασφαλίζει τη

16

συmicromicroετοχή στην κάθε του ενέργεια ολόκληρου του λαού Κάθε φορά που σηκώνεται να microιλήσει στην Εκκλησία θαρρείς και καταθέτει στα πόδια της το στέφανο του αρχηγού και δεν τον ξαναφοράει παρά microε τη συγκατάθεση όλων Ο λόγος του βροντάει καθώς έλεγαν Είναι-τρίτη αρετή-ο πιο αγνός πατριώτηςγι΄αυτόν τίποτα ποτέ δεν microπαίνει πάνω από το συmicroφέρον της κοινότητας των πολιτών πάνω απ΄την τιmicroή της πόλης των Αθηνών Τέλος είναι απόλυτα ανιδιοτελής Bonnard A Ο αρχαίος ελληνικός πολιτισmicroός microετ ∆ Θοιβιδόπουλος τ1 σ225-227

ΘΕΜΑ 2ο Αφού διαβάσετε τις πληροφορίες του παραθέmicroατος που ακολουθεί και microε βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να εξηγήσετε τη γένεση της πόλης-κράτους κατά την αρχαϊκή εποχή και να αναφέρετε τα συστατικά της στοιχεία καθώς και τις προϋποθέσεις ύπαρξής της

Είναι φανερό λοιπόν ότι η πόλη δεν είναι η εγκατάσταση των ανθρώπων σε microια περιοχή και το ότι δεν αδικούνται microεταξύ τους και ότι έχουν σχέσεις συναλλαγής Αυτά είναι αναγκαία για να υπάρξει microια πόλη αλλά και εάν όλα αυτά θα συmicroβούν δεν υπάρχει microια πόλη αλλά microόνο όταν θα υπάρξει σωστή επικοινωνία και των οικογενειών και των γενών χάριν τέλειας και αυτάρκους ζωής Τούτο όmicroως δε θα συmicroβεί παρά microόνο microε την εγκατάσταση σε microια περιοχή και microε τις επιγαmicroίες των κατοίκων γιrsquoαυτό και δηmicroιουργήθηκαν ανά τις πόλεις δεσmicroοί από επιγαmicroίες και θρησκευτικές τελετές και θυσίες και τρόποι κοινής συmicroβίωσης Όλα αυτά είναι έργο φιλικής διάθεσης γιατί και η επιθυmicroία για συmicroβίωση είναι φιλική διάθεση Σκοπός λοιπόν της πόλης είναι το ζειν καλώς και όλα αυτά υπάρχουν για την επιτυχία του τελικού στόχου Πόλη λοιπόν είναι η ένωση συγγενικών οmicroάδων και κοινοτήτων microε σκοπό την επιτυχία microιας τέλειας και αυτάρκους ζωής Τούτο είναι όπως είπαmicroε η ευτυχισmicroένη και ενάρετη ζωή Εποmicroένως πρέπει να θέσουmicroε ότι η πολιτική κοινωνία είναι προς χάριν των καλών πράξεων των πολιτών και όχι microόνο για τη συmicroβίωσή τους Αριστοτέλης Πολιτικά 1280b 32-45˙1281a 1-4

17

9 ΟΜΑ∆Α Α ΘΕΜΑ 1ο Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν microε την ένδειξη ΣΩΣΤΟ ΄Η ΛΑΘΟΣ

α Ο πολιτισmicroός της Κρήτης χαρακτηρίστηκε απ΄ τον Άγγλο αρχαιολόγο Έβανς ως laquomicroινωϊκόςraquo β Η Γραmicromicroική Α΄ γραφή χρησιmicroοποιήθηκε στα αρχαία χρόνια απrsquo τους Αιγυπτίους γ Σε αντίθεση microε τον πρώτο ελληνικό αποικισmicroό ο δεύτερος αποικισmicroός οργανώθηκε από τη microητρόπολη δ Η στρατηγική του Αθηναίου Μιλτιάδη εξουδετέρωσε την αριθmicroητική υπεροχή των Περσών ε Η πολιτική του στρατηγού Κίmicroωνα υπήρξε το βασικό αίτιο του Πελοποννησιακού πολέmicroου στ Ο θεσmicroός του εξοστρακισmicroού καθιερώθηκε απrsquo τον Αθηναϊκό Πολιτικό Περικλή ζ Ο Φίλιππος β΄ της Μακεδονίας εφάρmicroοσε στον Ελλαδικό χώρο την Πανελλήνια ιδέα η Στους κλασικούς χρόνους το σηmicroαντικότερο πολιτιστικό και πνευmicroατικό κέντρο του ελληνισmicroού ήταν η Αθήνα θΟι λειτουργίες ήταν microια microορφή έmicromicroεσης φορολογίας στο Αθηναϊκό κράτος ι Οι κατάκτησης του ΜΑλεξάνδρου αναζωογόνησαν την Ελληνική οικονοmicroία

ΘΕΜΑ 2ο α Με σύντοmicroο τρόπο νrsquo αναφέρετε τις προϋποθέσεις και τη σηmicroασία της πόλης ndash κράτους β Να περιγράψετε τα αίτια την αφορmicroή και τη σηmicroασία των Περσικών Πολέmicroων γ Με αναλυτικό τρόπο να αναφέρετε που στηρίζονταν η οικονοmicroία του Αθηναϊκού κράτους ΟΜΑ∆Α Β ΘΕΜΑ 1ο α Να αξιολογήσετε κατά τοmicroέα το έργο της εκστρατείας του ΜεγΑλεξάνδρου β Τι γνωρίζετε για την Ανταλκίδειο Ειρήνη ΘΕΜΑ 2ο Σύmicroφωνα microε τις ιστορικές σας γνώσεις και microε βάση την παρακάτω ιστορική πηγή νrsquo αναφέρετε

18

α) Ποια microέτρα έλαβε ο Περικλής για τον Αθηναϊκό λαό β) Πως κρίνετε τα microέτρα αυτά

Σηmicroαντικά microέτρα της πολιτικής του Περικλή Ύστερα από αυτά ο Περικλής έγινε αρχηγός της δηmicroοκρατικής παράταξης το πολίτευmicroα εκδηmicroοκρατικοποιήθηκε περισσότερο Ο Περικλής αφαίρεσε microερικές αρmicroοδιότητες από τον Άρειο Πάγο και κυρίως προσπάθησε να οργανώσει τη ναυτική δύναmicroη της πολιτείας Έτσι το πλήθος απέκτησε θάρρος microεγαλύτερο και περισσότερες εξουσίες Σαράντα εννέα χρόνια microετά την ναυmicroαχία της Σαλαmicroίνας όταν ήταν επώνυmicroος Άρχοντας ο Πυθόδωρος άρχισε ο Πελοποννησιακός Πόλεmicroος Κατά την διάρκεια του πολέmicroου όλος ο λαός συνειδητά ή ασυνείδητα ασκούσε ο ίδιος την εξουσία Ο Περικλής πρώτος χορήγησε microισθό στους δικαστές για να συναγωνιστεί τον Κίmicroωνα που ήταν πλούσιος και ξόδευε για τον λαό Αριστοτέλης Αθηναίων Πολιτεία 27

19

10 ΟΜΑ∆Α Α ΘΕΜΑ 1ο α Να δώσετε microε συντοmicroία το περιεχόmicroενο των ακόλουθων όρων

άνακτας αισυmicroνήτες θεωρικά πληβείοι προγραφές

β Ποιες ήταν οι αποφάσεις του συνεδρίου της Κορίνθου(337 πΧ) ΘΕΜΑ 2ο α) Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν ως laquoσωστέςraquo ή laquoλανθασmicroένεςraquo γράφοντας στην κόλλα σας τη λέξη laquoΣωστόraquo ή laquoΛάθοςraquo δίπλα στο γράmicromicroα που αντιστοιχεί στην κάθε πρόταση

i) Μυκηναϊκός πολιτισmicroός ονοmicroάστηκε συmicroβατικά από τους ερευνητές αυτός που διαmicroορφώθηκε κατά την ύστερη εποχή του χαλκού και το σπουδαιότερο κέντρο του ήταν η laquoπολύχρυση Μυκήνηraquo ii) Η ελληνική αλφαβητική γραφή προέκυψε κατά τρόπο αφοmicroοιωτικό από το Αιγυπτιακό αλφάβητο iii) Η τέχνη των αρχαϊκών χρόνων ονοmicroάστηκε συmicroβατικά από τους ερευνητές γεωmicroετρική iv) Την πορεία microεταβολής των πολιτευmicroάτων κατά την αρχαιότητα παρουσιάζει το ακόλουθο θεωρητικό σχήmicroα Βασιλεία gtαριστοκρατία gtολιγαρχία gtδηmicroοκρατία gtτυραννίδα v) Η γυmicroνασιαρχία ήταν η λειτουργία κατά την οποία κάποιος πλούσιος Αθηναίος πολίτης αναλάmicroβανε τα έξοδα για την τέλεση αγώνων λαmicroπαδηδροmicroίας στα Παναθήναια

β) Τι γνωρίζετε για το αξίωmicroα των τιmicroητών στο ρωmicroαϊκό κράτος κατά την περίοδο της ∆ηmicroοκρατίας ΟΜΑ∆Α Β ΘΕΜΑ 1ο Οι ερευνητές και οι ιστορικοί της περιόδου του Μ Αλεξάνδρου κατανέmicroουν το έργο του σε τοmicroείς όπως στρατιωτικό πολιτικό οικονοmicroικό και πολιτιστικό και το αξιολογούν ανάλογα Να αναφέρετε δύο τοmicroείς στους οποίους εσείς θεωρείτε ότι επιτεύχθηκε το σηmicroαντικότερο έργο ΘΕΜΑ 2ο Η πανελλήνια ιδέα ήταν microια νέα πολιτική έκφραση που διατυπώθηκε για πρώτη φορά στα τέλη του 5ου αι πΧ Αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις και αντλώντας στοιχεία από το κείmicroενο που ακολουθεί να δικαιολογήσετε την εmicroφάνισή της τότε καθώς και τη στροφή του εκφραστή της ndashΙσοκράτη-και

20

την προτροπή του στο Φίλιππο Β΄ της Μακεδονίας να ενώσει τις ελληνικές πόλεις

laquo Σε βεβαιώνω ότι χρειάζεται χωρίς να αδιαφορήσεις καθόλου για τα προσωπικά σου συmicroφέροντα να προσπαθήσεις να συmicroφιλιώσεις το Άργος την πόλη των Λακεδαιmicroονίων τη Θήβα και τη δική microας πόλη (την Αθήνα) Αν κατορθώσεις να συmicroφιλιώσεις αυτές τις πόλεις θα καταφέρεις πολύ εύκολα να συmicroφιλιώσεις και τις υπόλοιπες Γιατί όλες οι άλλες πόλεις εξαρτώνται και καταφεύγουν όταν βρίσκονται σε κίνδυνο σε κάποια από τις προαναφερθείσες (τέσσερις microεγάλες) πόλεις από τις οποίες λαmicroβάνουν βοήθεια Αν λοιπόν καταφέρεις να πείσεις microόνον τέσσερις πόλεις να φανούν λογικές θα απαλλάξεις και τις υπόλοιπες από πολλά δεινάraquo (ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ Φίλιππος 30-31 )

21

11 ΟΜΑ∆Α Α ΘΕΜΑ 1ο α) Ποιες από τις παρακάτω συνέπειες του Β΄ελληνικού αποικισmicroού είναι οικονοmicroικές και ποιές πολιτιστικές

i) προσφορά γης στους φτωχούς για καλλιέργεια ii)ανάπτυξη βιοτεχνίας iii)ανάπτυξη εmicroπορίου iv)εξελληνισmicroός αυτόχθονων (ντόπιων) v)διάδοση ελληνικού αλφαβήτου και γραφής vi)απαρχή εκπολιτισmicroού δυτικής ευρώπης vii)χρησιmicroοποίηση νοmicroίσmicroατος viii)εmicroφάνιση νέων κοινωνικών οmicroάδων (έmicroποροι βιοτέχνες)

β) Να αντιστοιχίσετε τις στήλες ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β Λεωνίδας Σαλαmicroίνα Θεmicroιστοκλής Θερmicroοπύλες Πλαταιές Παυσανίας Αρτεmicroίσιο Ευρυβιάδης Μυκάλη Ξάνθιππος Λεωτυχίδης Μυκάλη

ΘΕΜΑ 2ο α) Τι είναι το σχίσmicroα I) Οριστική ρήξη των δύο εκκλησιών

ii) Ένωση των δύο εκκλησιών iii)Σύγκρουση αυτοκρατόρων

β) Πότε έγινε το σχίσmicroα ι) 1054 i) 1024 ii) 1034

γ) Ποιο ήταν το πραγmicroατικό νόηmicroα των σταυροφοριών i) η κατάκτηση της ανατολής ii) η απελευθέρωση των Αγίων τόπων iii) η αντιmicroετώπιση των εξωτερικών εχθρών του βυζαντίου

ΟΜΑ∆Α Β ΘΕΜΑ 3ο α)Για ποιες αποφάσεις του ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος χαρακτηρίστηκε Μέγας

i)διάταγmicroα Μεδιολάνων (ανεξιθρησκίας) ii)καθιέρωση ως επίσηmicroης θρησκείας στη Ρωmicroαϊκή Αυτοκρατορία του Χριστιανισmicroού iii)microεταφορά της πρωτεύουσας από τη Ρώmicroη στην Κωνσταντινούπολη

β) Να σκιαγραφήσετε την προσωπικότητα και το χαρακτήρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου

22

ΘΕΜΑ 4ο Η επίδραση των επιδροmicroών των γερmicroανικών φύλων στη δυτική Ευρώπη (4ος 5ος αιώνας)

23

12 ΟΜΑ∆Α Α ΘΕΜΑ 1ο α) Στην ανάπτυξη του Κυκλαδικού πολιτισmicroού κατά την 3η χιλιετία πΧ συνέβαλαν

i) οι microικρές αποστάσεις microεταξύ των νησιών και η γεωγραφική τους θέση στο κέντρο του Αιγαίου ii) η στρατιωτική τους δύναmicroη και υπεροχή iii) η ισχυρή τους παρουσία στην Μεσόγειο θάλασσα

β) Η παρακmicroή του Κυκλαδικού πολιτισmicroού οφείλεται i) στη έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας γύρω στο 1500 πΧ ii) στην εmicroφάνιση των λαών της Θάλασσας iii) στην εmicroφύλια διαmicroάχη που ξέσπασε microεταξύ των κατοίκων των νησιών

γ) Να αποδώσετε συνοπτικά το περιεχόmicroενο των παρακάτω όρων Αστική οργάνωση Κλειστή αγροτική οικονοmicroία ΘΕΜΑ 2ο α) Σε ποιον πολιτισmicroό αντιστοιχούν τα στοιχεία της δεύτερης στήλης

Α Β i Κυκλαδικός πολιτισmicroός 1 Θολωτοί τάφοι ii Μινωικός πολιτισmicroός 2 Ανάκτορο iii Μυκηναϊκός πολιτισmicroός 3 Μαρmicroάρινα ειδώλια 4 Μέγαρο

5 ∆ιαmicroετακοmicroιστικό εmicroπόριο β) Πού στηρίχθηκε η οικονοmicroία του Κυκλαδικού πολιτισmicroού γ) Ποια στοιχεία τεκmicroηριώνουν την ελληνικότητα του microυκηναϊκού πολιτισmicroού ΟΜΑ∆Α Β ΘΕΜΑ 1ο Να αναφέρεται στοιχεία για τις θρησκευτικές αντιλήψεις των Μινωιτών ΘΕΜΑ 2ο Ποιες πληροφορίες microας δίνουν οι πινακίδες της γραmicromicroικής Β΄ γραφής για το Μυκηναϊκό πολιτισmicroό και πως επικυρώνεται η ελληνικότητά του

24

13 ΟΜΑ∆Α Α ΘΕΜΑ 1ο α) Να επιβεβαιώσετε ή να απορρίψετε το περιεχόmicroενο των παρακάτω προτάσεων σηmicroειώνοντας Σωστό ή Λάθος

i Η νίκη των Ελλήνων στους Περσικούς πολέmicroους αποτέλεσε προϋπόθεση για την ακmicroή των κλασικών χρόνων ii Ο Πελοποννησιακός πόλεmicroος οδήγησε σε αmicroφισβήτηση της δηmicroοκρατίας iii Ο Μέγας Αλέξανδρος δηmicroιούργησε πολλές νέες πόλεις microε πυρήνα το ελληνικό στοιχείο iv Οι Ιππείς αναλάmicroβαναν τα ανώτατα αξιώmicroατα v Ο Μέγας Κωνσταντίνος συνέχισε τους διωγmicroούς των Χριστιανών και εmicroπόδισε την εξάπλωση του Χριστιανισmicroού

β) Να αντιστοιχίσετε τη στήλη Α microε τη σωστή απάντηση στη στήλη Β 1 Πανδιδακτήριον α Κοmicromicroάτια γης τα οποία παραχωρούσε ο βασιλιάς

στους υποτελείς του σε αντάλλαγmicroα στρατιωτικών κυρίως υπηρεσιών

2 Αλληλέγγυον β Στρατιωτικές περιφέρειες υπό τη διοίκηση ενός ανώτερου αξιωmicroατικού ο οποίος είχε πολιτική και στρατιωτική εξουσία

3 Θέmicroατα γ Με αυτό παραχωρήθηκαν δικαιώmicroατα στους πολίτες και περιορίστηκε η εξουσία του βασιλιά

4 Φέουδα δ Με αυτό οι πλούσιοι αναλάmicroβαναν τις φορολογικές υποχρεώσεις των ταπεινών

5 Magna Carta ε Το 1ο ευρωπαϊκό πανεπιστήmicroιο που ιδρύθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 425 microΧ

ΘΕΜΑ 2ο Να αναφέρετε το περιεχόmicroενο των ακόλουθων όρων

α) Χρυσός αιώνας του Περικλή β) Το Σχίσmicroα

ΟΜΑ∆Α Β ΘΕΜΑ 1ο Μελετώντας το παράθεmicroα που σας δίνεται και αξιοποιώντας και τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφέρετε τα γεγονότα και τα αίτια της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους

To Ελληνικό Βυζάντιο Ακόmicroη και πριν από την άλωση της Πόλης από τους σταυροφόρους το 1204 η Βυζαντινή Αυτοκρατορία έχει microετατραπεί στην πραγmicroατικότητα σε ελληνικό

25

κράτος Ακόmicroη πιο χειροπιαστό δείγmicroα των εξελίξεων αυτών αποτελούν τα ελληνικά κράτη που διαmicroορφώθηκαν microετά τη φραγκική κατάκτηση Το ∆εσποτάτο της Ηπείρου το ∆εσποτάτο του Μοριά η Αυτοκρατορία της Νίκαιας είναι εθνικά κράτη και microάλιστα laquoσύγχρονα ελληνικάraquo από άποψη ονοmicroασίας οργάνωσης και αντιλήψεων Στην Αυτοκρατορία της Νίκαιας δίδεται ήδη η ονοmicroασία laquoελληνικό βασίλειοraquo το ίδιο δε το Βυζάντιο ονοmicroάζεται microετά την ανάκτηση της Κωνσταντινούπολης laquoελληνικό κράτοςraquo Γενικά microπορούmicroε να πούmicroε για την περίοδο που θα ακολουθήσει τη φραγκική κατάκτηση microέχρι την επιβολή του τουρκικού ζυγού (1453) ότι αποτελεί το τέλος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και συγχρόνως την πρώτη εποχή της Ιστορίας του νέου ελληνικού έθνους του οποίου οι απαρχές είναι δυνατό να τοποθετηθούν χρονικά στον 11ο αιώνα Ν Σβορώνος Ανάλεκτα σ 115

ΘΕΜΑ 2ο Αντλώντας στοιχεία από το παρακάτω παράθεmicroα και αξιοποιώντας και τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφέρετε την εκπαίδευση στην Αρχαία Ελλάδα

Η εκπαίδευση των κοριτσιών Τα κορίτσια microεγάλωναν στο σπίτι microαζί microε τις δούλες ∆εν πήγαιναν σχολείο αλλά microάθαιναν δουλειές που ταίριαζαν σε γυναίκες Τα παιχνίδια τους ήταν ανάλογα κούκλες στεφάνια τόπια σβούρες κούνιες Αυτά τα παιχνίδια τα κορίτσια τα πρόσφεραν στην Άρτεmicroη την πρώτη microέρα της τελετής του γάmicroου τους Ε Cantarella Οι γυναίκες της αρχαίας Ελλάδας σ 86

26

14 ΟΜΑ∆Α Α ΘΕΜΑ 1ο α) Να προσδιορίσετε το περιεχόmicroενο των παρακάτω ιστορικών όρων Θεωρικά microετοίκιο τριακοντούτεις σπονδαί λειτουργία β) Ποιο ήταν το έργο του ΜΑλεξάνδρου στον πολιτιστικό τοmicroέα ΘΕΜΑ 2ο α) Ποια είναι τα αίτια του δεύτερου ελληνικού αποικισmicroού (8ος-6ος αι πΧ) β) Ποια ήταν τα συστατικά της πόλης- κράτους και ποιες οι προϋποθέσεις ύπαρξης της ΟΜΑ∆Α Β ΘΕΜΑ 1ο Ποιας ιδέας εκφραστής ήταν ο Αθηναίος ρητοροδιδάσκαλος Ισοκράτης όπως φαίνεται από το παρακάτω παράθεmicroα Τι γνωρίζετε γιrsquo αυτή

Ο Ισοκράτης προτρέπει το Φίλιππο να ενώσει τις ελληνικές πόλεις Σε βεβαιώνω ότι χρειάζεται χωρίς να αδιαφορήσεις καθόλου για τα προσωπικά σου συmicroφέροντα να προσπαθήσεις να συmicroφιλιώσεις το Άργος την πόλη των Λακεδαιmicroονίων τη Θήβα και τη δική microας πόλη (την Αθήνα) Αν κατορθώσεις να συmicroφιλιώσεις αυτές τις πόλεις θα καταφέρεις πολύ εύκολα να συmicroφιλιώσεις και τις υπόλοιπες Γιατί όλες οι άλλες πόλεις εξαρτώνται και καταφεύγουν όταν βρίσκονται σε κίνδυνο σε κάποια από τις προαναφερθείσες πόλεις από τις οποίες λαmicroβάνουν βοήθεια Αν λοιπόν καταφέρεις να πείσεις microόνον τέσσερις πόλεις να φανούν λογικές θα απαλλάξεις και τις υπόλοιπες από πολλά δεινά Ισοκράτης Φίλιππος 30-31

ΘΕΜΑ 2ο Έχοντας υπόψη το παρακάτω παράθεmicroα και microε βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφέρετε ποια microέτρα του Περικλή συνέβαλαν στον εκδηmicroοκρατισmicroό του αθηναϊκού πολιτεύmicroατος(Μονάδες 25)

Σηmicroαντικά microέτρα της πολιτικής του Περικλή Ύστερα από αυτά όταν ο Περικλής έγινε αρχηγός της δηmicroοκρατικής παράταξης το πολίτευmicroα εκδηmicroοκρατικοποιήθηκε περισσότερο Ο Περικλής αφαίρεσε microερικές αρmicroοδιότητες από τον Άρειο Πάγο και κυρίως προσπάθησε να οργανώσει τη ναυτική δύναmicroη της πολιτείας Έτσι το πλήθος απέκτησε θάρρος microεγαλύτερο και περισσότερες εξουσίες Σαράντα εννέα χρόνια microετά από τη ναυmicroαχία της Σαλαmicroίνας όταν ήταν επώνυmicroος άρχοντας ο Πυθόδωρος άρχισε ο πελοποννησιακός πόλεmicroος Κατά τη διάρκεια του πολέmicroου όλος ο λαός συγκεντρώθηκε microέσα στην πόλη και οι πολίτες συνήθιζαν να παίρνουν microισθό όταν ήταν σε εκστρατεία Αριστοτέλης Αθηναίων Πολιτεία27

27

15 ΟΜΑ∆Α Α ΘΕΜΑ 1ο α) Να βρείτε τη σωστή απάντηση

i) Πώς ονοmicroάζεται διαφορετικά η οmicroηρική εποχή Μυκηναϊκός κόσmicroος βυζαντινή περίοδος ελληνικός microεσαίωνας Χρυσούς αιών

ii) Πότε έγινε ο δεύτερος αποικισmicroός Στην αρχαϊκή εποχή στην κλασική εποχή στα ελληνιστικά χρόνια στη Ρωmicroαϊκή περίοδο

iii) Πότε έγιναν οι Περσικοί πόλεmicroοι Στο τέλος της κλασικής εποχής στο τέλος της αρχαϊκής εποχής στα ελληνιστικά χρόνια τη Ρωmicroαϊκή εποχή

iv) Ποια ήταν η ανώτερη κοινωνική τάξη στη Ρώmicroη Το πλήθος οι Πληβείοι οι Ρωmicroαίοι οι Πατρίκιοι

v) Ποιος ήταν ο κύριος εκφραστής της Πανελλήνιας ιδέας ο ∆ηmicroοσθένης ο Λυσίας ο Ευαγόρας ο Ισοκράτης

β) Να γράψετε στην κόλλα σας το γράmicromicroα της καθεmicroιάς από τις παρακάτω φράσεις και δίπλα το Σ για τις σωστές και το Λ για τις λανθασmicroένες

i) Στη microυκηναϊκή εποχή ανώτατος άρχοντας ήταν ο βασιλεύς ii) Με το τέλος του πελοποννησιακού πολέmicroου έληξε και η αθηναϊκή ηγεmicroονία iii) Ο Φίλιππος Β΄ microετά τη microάχη της Χαιρώνειας επιβλήθηκε στην Ελλάδα ως ο αδιαφιλονίκητος ηγέτης iv) Ο θεσmicroός της πόλης-κράτους εmicroφανίστηκε στην κλασική εποχή v) Η αυτοκρατορία του Μ Αλεξάνδρου διασπάστηκε microετά τη microάχη στην Ιψό

ΘΕΜΑ 2ο Να αντιστοιχίσετε κάθε φράσης από τη στήλη Α microε το στοιχεία της στήλης Β

ΣΤΗΛΗ Α΄ ΣΤΗΛΗ Β΄ 1 Χρησιmicroοποίησαν ως γραφή τα ιερογλυφικά α Ιουστινιανός 2 Χρησιmicroοποίησαν τη Γραmicromicroική Β΄ γραφή β ∆ιοκλητιανός 3 Την εποχή αυτή microιλούσαν την Κοινή ελληνική γ Φιλοποίmicroην

28

4 Στην εποχή αυτή έγινε ο Πελοποννησιακός πόλεmicroος δ Κλασική εποχή 5 Ένας αιώνας πήρε το όνοmicroά του ως laquoχρυσούςraquo ε Μυκηναίοι 6 Χαρακτηρίστηκε ως ο laquoέσχατος των Ελλήνωνraquo στ Μ Θεοδόσιος 7 Εφάρmicroοσαν το laquoδιαίρει και βασίλευεraquo ζ Ρωmicroαίοι 8 Πρώτος εφάρmicroοσε την laquoΤετραρχίαraquo η Περικλής 9 Χώρισε οριστικά τη Ρωmicroαϊκή αυτοκρατορία σε δύο τmicroήmicroατα θ Ελληνιστική εποχή 10 Έκανε συστηmicroατική κωδικοποίηση του δικαίου

ι Αιγύπτιοι ια Αθηναίοι

ΟΜΑ∆Α Β ΘΕΜΑ 1ο Αφού διαβάσετε το κείmicroενο του παραθέmicroατος να απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις α) Σε ποιο ιστορικό γεγονός της βυζαντινής περιόδου αναφέρεται β) Πότε έγινε το γεγονός αυτό γ) Πού έγινε δ) Ποια θρησκεία ωφέλησε ε) Γιατί την ωφέλησε

Εγώ ο Αύγουστος Κωνσταντίνος και εγώ ο Αύγουστος Λικίνιος όταν ευτυχήσαmicroε να συναντηθούmicroε στο Μεδιόλανο και να συζητήσουmicroε όλα τα θέmicroατα που αφορούν το κοινό συmicroφέρον αποφασίσαmicroε ότιhellipέπρεπε πρώτα απrsquo όλα να τακτοποιήσουmicroε όσα έχουν σχέση microε την ευλάβεια και το σεβασmicroό προς το θείο δηλαδή να δώσουmicroε και στους χριστιανούς και σrsquo όλους τους άλλους την ελευθερία να επιλέγουν τη θρησκεία που θέλουν ώστε οποιαδήποτε θεότητα και οποιαδήποτε ουράνια δύναmicroη υπάρχει να είναι ευνοϊκή προς εmicroάς και σε όλους όσους είναι κάτω από την εξουσία microας

Ευσέβιος Εκκλησιαστική ιστορία ΧV4-5

ΘΕΜΑ 2ο Για ποιους λόγους ο Μ Κωνσταντίνος microετέφερε την πρωτεύουσα της Ρωmicroαϊκής αυτοκρατορίας από τη Ρώmicroη στο Βυζάντιο

29

16 ΟΜΑ∆Α Α ΘΕΜΑ 1ο α) Ποια ήταν η βασική αιτία του Πελοποννησιακού πολέmicroου β) Ποιες ήταν οι συνέπειες του Πελοποννησιακού πολέmicroου ΘΕΜΑ 2ο Ποιες ήταν οι σηmicroαντικότερες microάχες του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην κατακτητική του πορεία Αναφέρετε ότι γνωρίζετε για την καθεmicroία ΟΜΑ∆Α Β ΘΕΜΑ 1ο Στο παράθεmicroα θεωρείτε σηmicroαντική την αιτία που προβάλλεται για την παρακmicroή του microυκηναϊκού κόσmicroου

Η δράση των λαών της θάλασσας πλήττει τους Μυκηναίους Η Μυκηναϊκή Ελλάς καθώς βρισκόταν στην περιφέρεια της ζώνης αυτής των συναλλαγών (των παραλίων Συρίας και Παλαιστίνης) ούτε αυτάρκης ήταν ούτε είχε άλλη δυνατότητα επαφής microε τις χώρες της Ανατολής εκτός από τη θάλασσα Αυτό σηmicroαίνει ότι η συmicromicroετοχή της στην οικονοmicroική ζωή του τότε πολιτισmicroένου κόσmicroου δεν ήταν εφικτή χωρίς ενδιάmicroεσους χωρίς δηλαδή τα λιmicroάνια της Συρίας και της Παλαιστίνης Αλλά η καταστροφή των πόλεων της Χαναάν υπήρξε ριζική Οι laquoλαοί της θάλασσαςraquo στην αρχή τουλάχιστον δεν πήραν τη θέση εκείνων που κατέστρεψαν αλλά άφησαν πίσω τους ερείπια και στάχτες Έτσι κόπηκαν στο συνδετικό τους κόmicroβο τα νήmicroατα των σχέσεων Αιγαίου- Ανατολής Με άλλους λόγους η καταστροφή των εmicroπορικών κέντρων της Χαναάν προκάλεσε το microαρασmicroό των (microυκηναϊκών) ανακτόρων

ΘΕΜΑ 2ο Μελετήστε το παράθεmicroα και συγκρίνετε τη νοοτροπία των αρχαίων Αθηναίων microε τη νοοτροπία της σύγχρονης εποχής Καταγράψτε τα συmicroπεράσmicroατά σας

Οι κατοικίες των Αθηναίων Οι Αθηναίοι microπορεί να κατασκεύαζαν πολυτελείς ναούς αλλά οι ιδιωτικές τους κατοικίες ήταν συνήθως ευτελείς Το δελφικό ρητό laquomicroηδέν άγανraquo (τίποτε υπερβολικό) έβρισκε εδώ όπως και αλλού την εφαρmicroογή του Στη δηmicroοκρατική Αθήνα που όλοι οι πολίτες ήταν ίσοι η πολυτέλεια των πολιτών αποτελούσε σκάνδαλο

30

17 ΟΜΑ∆Α Α ΘΕΜΑ 1ο α) Σε καθεmicroιά από τις παρακάτω ερωτήσεις σηmicroειώστε τη σωστή απάντηση

1 Η ίδρυση αποικιών κατά την αρχαϊκή εποχή ήταν επιχείρηση οργανωmicroένη

Εν microέρει από τη microητέρα-πόλη Μόνο οικονοmicroικά από τη microητέρα-πόλη Εξ΄ολοκλήρου από τη microητέρα-πόλη Μόνο πολιτικά από τη microητέρα-πόλη

2Πρώιmicroη microορφή της ελληνικής γλώσσας είναι Η γραmicromicroική γραφή β΄ Τα οmicroηρικά έπη Η γραmicromicroική γραφή α΄ Η ιερογλυφική γραφή

3 Ποιό από τα παρακάτω δεν είναι λειτουργία Η χορηγία Τα θεωρικά Η εστίαση Η τριηραρχία

4 Ο Φίλιππος Β΄ επιβλήθηκε ως ο αδιαφιλονίκητος ηγέτης που είχε τη δύναmicroη να ενώσει τους Έλληνες και να ηγηθεί του κοινού αγώνα εναντίον των Περσών

Στα Λεύκτρα Στη Χαιρώνεια Στη Μαντινεία Στο Κίτιο

5 Ποία ήταν η πρώτη microάχη του ΜΑλεξάνδρου εναντίον των Περσών Η microάχη των Γαυγαmicroήλων Η microάχη της Ισσού Η microάχη στο Γρανικό ποταmicroό Η microάχη στους Πασαργάδες

6 Το πολίτευmicroα των κρατικών microηχανισmicroών που δηmicroιουργήθηκαν στις αποικίες της ∆ύσης ήταν κυρίως η

∆ηmicroοκρατία Τυραννίδα Βασιλεία Ολιγαρχία

β) Να χαρακτηρίσετε ως σωστές ή λανθασmicroένες τις παρακάτω προτάσεις 1 Η γραmicromicroική β΄ είναι η γραφή που χρησιmicroοποιούσαν οι Μυκηναίοι 2 Η οργάνωση σε πόλεις-κράτη πρωτοεmicroφανίστηκε στον ελλαδικό χώρο 3 Το συmicromicroαχικό ταmicroείο της Αθηναϊκής Συmicromicroαχίας βρισκόταν στην Αθήνα 4 Ο στατήρας υπήρξε χρυσό νόmicroισmicroα 5 Τα θεmicroέλια της ιστορικής επιστηmicroονικής συγγραφής έθεσε ο Ηρόδοτος

31

6 Ως κοινή ελληνική ή κοινή είναι η microορφή της γλώσσας που διαδόθηκε κατά τους ελληνιστικούς χρόνους

ΘΕΜΑ 2ο α) Ποίες ήταν οι ρίζες τις αντιπαράθεσης Αθήνας-Σπάρτης (Μονάδες 14) β) Να αντιστοιχήσετε τα δεδοmicroένα της στήλης Α microε αυτά της στήλης Β

Α Β 1 Συmicromicroαχία της ∆ήλου α 443 π Χ 2 Τριακοντούτεις Σπονδές β 337 π Χ Κόρινθος 3 Θούριοι γ 415-413 π Χ 4 Σικελική εκστρατεία δ 5ος αιώνας 5 Πανελλήνια ένωση ε 446-448 π Χ 6 Περικλής στ 478 π Χ

ΟΜΑ∆Α Β ΘΕΜΑ 1ο Να αξιολογήσετε το έργο του ΜΑλεξάνδρου αφού λάβετε υπόψη σας το χρονικό διάστηmicroα στο οποίο επιχειρήθηκε Σε ποιόν τοmicroέα κατά τη γνώmicroη σας επιτεύχθηκε το σηmicroαντικότερο έργο ΘΕΜΑ 2ο Να συγκρίνετε τον αρχαίο ελληνικό αποικισmicroό (Β΄ ελληνικό αποικισmicroό) microε τη σηmicroερινή microετανάστευση Να αναφέρετε οmicroοιότητες και διαφορές

32

18 ΟΜΑ∆Α A ΘΕΜΑ 1ο α) Να παρουσιάσετε microε συντοmicroία το περιεχόmicroενο των παρακάτω όρων

i) Ιερογλυφική γραφή i) Γραmicromicroική Β΄ iii) Ελληνική Αλφαβητική γραφή iv) Κοινή Ελληνική

β) Να αναφέρετε την πορεία microεταβολής των πολιτευmicroάτων της πόλης ndash κράτους ΘΕΜΑ 2ο α) Να χαρακτηρίσετε microε την ένδειξη ΣΩΣΤΟ ή ΛΑΘΟΣ τις παρακάτω προτάσεις

i) Κούρος Μεγάλο άγαλmicroα της κλασικής περιόδου microε χαρακτηριστικό γνώρισmicroα το microειδίαmicroα ii) Γοργίας Ο πρώτος σοφιστής που πρότεινε την Πανελλήνια Ένωση iii) Αιτωλική Συmicroπολιτεία Παρουσίαζε στοιχεία δηmicroοκρατικής και ολιγαρχικής οργάνωσης iv) Θεωρικά Αντίτιmicroο ελεύθερης εισόδου πολιτών στο θέατρο v) Αγροτικός Νόmicroος Προέβλεπε αναδιανοmicroή της δηmicroόσιας γης στους ακτήmicroονες

β) Ο ρήτορας Ισοκράτης αναφερόmicroενος στην Ανταλκίδειο ειρήνη τη χαρακτηρίζει αισχρή και αξιοκατάκριτη Ποιοι λόγοι δικαιολογούν αυτή την κρίση ΟΜΑ∆Α Β ΘΕΜΑ 1o Σε ποια συmicroπεράσmicroατα σας οδηγεί η microελέτη του παρακάτω παραθέmicroατος στο οποίο ο Θουκυδίδης εξηγεί τον τρόπο εργασίας αλλά και το ρόλο του ιστορικού

Ο Θουκυδίδης εξηγεί τη microέθοδο που χρησιmicrooπoίησε για τη συγγραφή της laquoΙστορίαςraquo του Οι αγορεύσεις που εκφωνήθηκαν από διάφορα πρόσωπα είτε στις παραmicroονές του πολέmicroου είτε κατά την διάρκειά του ήταν δύσκολο να αποδοθούν microε ακρίβεια τόσο εκείνες τις οποίες άκουσα ο ίδιος όσο κι εκείνες που άλλοι είχαν ακούσει και microου τις ανακοίνωσαν Γι αυτό και τις έγραψα έχοντας υπόψη τι ήταν φυσικό να πουν οι ρήτορες που να αρmicroόζει καλύτερα στην περίσταση και ακολουθώντας όσο το δυνατόν την γενική έννοια των όσων πραγmicroατικά είπαν Για τα γεγονότα του πολέmicroου δεν θέλησα v αρκεσθώ σε πληροφορίες του πρώτου τυχόντος ούτε στην προσωπική microου αντίληψη και microόνο αλλά έκανα προσεκτική έρευνα και για τα γεγονότα στα οποία ήmicroουν παρών και για τα όσα microου αανάφεραν άλλα Η εξακρίβωση ήταν δύσκολη γιατί όσοι ήταν αυτόπτες microάρτυρες των γεγονότων microου έδιναν ο καθένας τη δική του εκδοχή ανάλογα

33

microε τη συmicroπάθειά του προς τον ένα ή τον άλλο αντίπαλο Η έλλειψη του microυθώδους από τη διήγησή microου ίσως την κάνει λιγότερο ευχάριστη Αλλά θα είmicroαι ικανοποιηmicroένος αν το έργο microου κριθεί ωφέλιmicroο από όσους θελήσουν να έχουν ακριβή γνώση των γεγονότων που συνέβησαν και εκείνων που θα συmicroβούν στο microέλλον τα οποία από την πλευρά της ανθρώπινης φύσης θα είναι όmicroοια ή παραπλήσια Έγραψα την ιστορία microου για να microείνει αιώνιο κτήmicroα των ανθρώπων και όχι σαν έργο επίκαιρου διαγωνισmicroού για ένα πρόσκαιρο ακροατήριο Θουκυδίδης Α22 microετ Αγγ Βλάχου

ΘΕΜΑ 2ο Στηριζόmicroενοι στις ιστορικές σας γνώσεις και στο παρακάτω παράθεmicroα να επισηmicroάνετε και να σχολιάσετε τις επαναστατικές αλλαγές που καθιέρωσε η ∆ωδεκάδελτος

Η σηmicroασία της ∆ωδεκάδελτου Έχουmicroε λοιπόν δύο συνέπειες Πρώτον ο νόmicroος δεν παρουσιάζεται πλέον σαν αmicroετάβλητος και αδιαφιλονίκητος τύπος Όντας ανθρώπινο έργο αναγνωρίζεται ότι υπόκειται σε αλλαγές Η ∆ωδεκάδελτος λέει laquoΤο αποτέλεσmicroα της τελευταίας ψηφοφορίας του λαού αποτελεί νόmicroοraquo Είναι το πλέον σηmicroαντικό από τα κείmicroενα αυτού του κώδικα που έχουν αποmicroείνει και αυτό που επισηmicroαίνει καλύτερα το χαρακτήρα της microεγάλης επα-νάστασης που έγινε τότε στο δίκαιο Ο νόmicroος δεν είναι πλέον microια ιερή παράδοση mos είναι ένα απλό κείmicroενο lex και εφόσον θεσπίστηκε microε τη θέληση των ανθρώπων η ίδια θέληση microπορεί να τον αλλάξει ∆εύτερη συνέπεια είναι η εξής Ο νόmicroος που αποτελούσε προηγουmicroένως microέρος της θρησκείας και ήταν κατά συνέπεια πατρική κληρονοmicroιά των οικογενειών έγινε στο εξής κοινό κτήmicroα όλων των πολιτών Ο πληβείος απέκτησε το δικαίωmicroα να τον επικαλείται και να προσφεύγει στη δικαιοσύνη Fustel de CouJanges oπ σ 466-7



2





Φιλόσοφοι

Ρήτορες

Ιστορικοί


330 micro Χ

1054 micro Χ

1204 micro Χ

1453 micro Χ



3





ΘΕΜΑ 3ο



4







5









6



7




8





9









10



11




ΙΙ







12






13

7








14



15







16




17




18



19






20



21











22


23







24













25




26





27











28







29





30












31





32







33




3





ΘΕΜΑ 3ο



4







5









6



7




8





9









10



11




ΙΙ







12






13

7








14



15







16




17




18



19






20



21











22


23







24













25




26





27











28







29





30












31





32







33




4







5









6



7




8





9









10



11




ΙΙ







12






13

7








14



15







16




17




18



19






20



21











22


23







24













25




26





27











28







29





30












31





32







33




5









6



7




8





9









10



11




ΙΙ







12






13

7








14



15







16




17




18



19






20



21











22


23







24













25




26





27











28







29





30












31





32







33




6



7




8





9









10



11




ΙΙ







12






13

7








14



15







16




17




18



19






20



21











22


23







24













25




26





27











28







29





30












31





32







33




7




8





9









10



11




ΙΙ







12






13

7








14



15







16




17




18



19






20



21











22


23







24













25




26





27











28







29





30












31





32







33




8





9









10



11




ΙΙ







12






13

7








14



15







16




17




18



19






20



21











22


23







24













25




26





27











28







29





30












31





32







33




9









10



11




ΙΙ







12






13

7








14



15







16




17




18



19






20



21











22


23







24













25




26





27











28







29





30












31





32







33




10



11




ΙΙ







12






13

7








14



15







16




17




18



19






20



21











22


23







24













25




26





27











28







29





30












31





32







33




11




ΙΙ







12






13

7








14



15







16




17




18



19






20



21











22


23







24













25




26





27











28







29





30












31





32







33




12






13

7








14



15







16




17




18



19






20



21











22


23







24













25




26





27











28







29





30












31





32







33




13

7








14



15







16




17




18



19






20



21











22


23







24













25




26





27











28







29





30












31





32







33




14



15







16




17




18



19






20



21











22


23







24













25




26





27











28







29





30












31





32







33




15







16




17




18



19






20



21











22


23







24













25




26





27











28







29





30












31





32







33




16




17




18



19






20



21











22


23







24













25




26





27











28







29





30












31





32







33




17




18



19






20



21











22


23







24













25




26





27











28







29





30












31





32







33




18



19






20



21











22


23







24













25




26





27











28







29





30












31





32







33




19






20



21











22


23







24













25




26





27











28







29





30












31





32







33




20



21











22


23







24













25




26





27











28







29





30












31





32







33




21











22


23







24













25




26





27











28







29





30












31





32







33




22


23







24













25




26





27











28







29





30












31





32







33




23







24













25




26





27











28







29





30












31





32







33




24













25




26





27











28







29





30












31





32







33




25




26





27











28







29





30












31





32







33




26





27











28







29





30












31





32







33




27











28







29





30












31





32







33




28







29





30












31





32







33




29





30












31





32







33




30












31





32







33




31





32







33




32







33




33




Ιστορία - Α΄Λυκείου 18 διαγωνίσματα · 2020. 4. 13. ·...

Documents

Transcript of Ιστορία - Α΄Λυκείου 18 διαγωνίσματα · 2020. 4. 13. ·...