1

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

MESLEKİ HİZMETLER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE TESİSAT DAİRESİ BAŞKANLIĞI

BEP-TR 2 EĞİTİM KATALOĞU

2

1.GİRİŞ

Asgari olarak binanın enerji ihtiyacı ve enerji tüketim sınıflandırması, yalıtım özellikleri ve ısıtma

ve/veya soğutma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgileri içeren belge olarak tanımlanabilecek enerji

kimlik belgesini (EKB) düzenlemek için kullanılan ve Bakanlık internet adresinden erişim sağlanan

yazılım programı BEP-TR olarak isimlendirilmektedir.

Bu yardım videosunda BEP-TR programının 2. Versiyonu tanıtılacaktır. Bep-TR 2. versiyon yazılımı

ana hatlarıyla iki parçadan oluşmaktadır. Bunlar, çevrim içi ve dışı olarak masaüstünde çalışan

Bakanlık Uç Yazılımı (BEP-BUY) ve web tabanlı olarak çalışan işletim sistemi (BEP-İS) sunucu

programıdır.

BEP-BUY yazılımına, içinde yer alan çizim modülü sayesinde bina geometrisi ve bina bilgileri

tanımlanabilmekte ve Ulusal Hesaplama Yöntemine göre Enerji Performansı ve sera gazı (CO2)

emisyonu hesaplaması herhangi bir kullanıcı adı ve şifreye ihtiyaç duymadan yapılabilmektedir.

Ancak geçerli bir EKB elde etmek için yapılan projenin web tabanlı BEP-İS sunucu yazılımına bir

firmaya bağlı olarak çalışan aktif EKB uzmanı tarafından gönderilmesi gerekmektedir.

3

Web tabanlı BEP-İS sunucu yazılımına ise yetkili kullanıcılar tarafından kullanıcı adı (T.C. Kimlik

Numarası) ve şifre ile giriş yapılabilmektedir. BEP-İS sunucu yazılımında proje görüntüleme, proje

hesaplama, proje sonucu görüntüleme, proje onayı, Enerji Kimlik Belgesi üretilmesi, EKB uzmanı işe

alım ve işten çıkarma işlemleri gerçekleştirilmektedir.. Ayrıca EVD Şirketleri, Meslek Odaları ve

Üniversitelerce kullanılacak eğitim tanımlama ve eğitim verdikleri EKB uzmanlarının ve firmalarının

bilgilerini girmek için kullanılan ekranlar; BEP-BUY ve BEP-İS yazılımlarına “beptr.csb.gov.tr/bep-

web” adresinden ulaşılabilmektedir. BEP-BUY yazılımı Windows işletim sisteminde kullanılacaksa

NET Framework’ün en güncel versiyonu yüklenmelidir. Diğer İşletim sistemlerinde MONO en güncel

versiyonunun kurulu bulunması gerekmektedir.

4

1.1 BEP-BUY GİRİŞ EKRANI

BEP-BUY uygulamasına BEP-BUY. exe uzantısından giriş yapılır. Yardım dökümanı ve videosu

yardım menüsü altında yer almaktadır.

Ana ekrandan ve /veya menü ikonundan önceden çalışılan projeleri veya ileride anlatacağımız .dxf

uzantılı kat planı dosyalarına ulaşmak için “Proje Aç” butonuyla, yeni bir proje oluşturmak için “Yeni

Proje” butonuyla açılabilir.

Farklı Kaydet:

Dosyanın yeniden adlandırılmasını ve dosyanın belirli, varsayılan konumdan farklı bir konuma

kaydedilmesini sağlar.

Uygulamadan Çık:

Uygulamanın kapatılmasını sağlar.

Ayrıca “Son Kullanılan” başlığı altında işlem yapılmış son projeler de görüntülenebilir.

1.2 ÜST MENÜLER

Yeni Proje:

Uygulama içerisinde yeni bir proje açılmasını sağlar.

Proje Aç:

Uygulamada daha önceden çizilen projeyi açar. Ayrıca CAD de çizilmiş olan projeyi açarak altlık

olarak kullanma imkanı verir.

5

Kaydet:

Çizilmiş olan projelerin ".wsb" uzantısı ile gerekli dizine kaydedilmesini sağlar.

Tümünü Kaydet:

Açılmış olan birden fazla projenin her birinin kaydedilmesini sağlar.

Kapat:

Uygulamanın kapatılmasını sağlar.

İleri-Geri:

Geri, yapılan adımların geri alınmasını sağlar. İleri, geri alınmış her işlemin yeniden adım adım

ilerletilerek en son yapılan adıma ulaşılmasını sağlar. Ancak kullanıcının hata yapmasını engellemek

için programda çok sayıda validasyon kullandığından bu fonksiyonu çok fazla kullanılması tavsiye

edilmemektedir.

Sınırlar:

Uygulama içerisine çizilen objenin tam olarak merkezde hizalanmasını sağlar. (Üst barda bulunan

"Sınırlar" butonuyla da aynı işlem yapılabilir.)

Yaklaş:

Objeye yakınlaşmayı sağlar.

Uzaklaş:

Objeden uzaklaşmayı sağlar.

6

Seçime Yaklaş:

Belirli bir alan dahilinde seçilen objeye yakınlaşmayı sağlar.

Seç:

Uygulamada çizimleri, katmanları seçmek için kullanılır. Tek obje seçilmesini sağlar.

Seçim:

Kopyala, Pencere ile Aç ve Alan ile Seç işlemlerinin yapılacağı "Seçim" sekmesini açmak için

kullanılır. Çoklu obje seçmeyi sağlar.

Seçim fonksiyonuna tıklandığında “Seçim” sekmesi açılır ve seçimle ilgili fonksiyonlar

görüntülenir.

Tümünü Seç:

Çizimin tamamını seçer.

Seçimi Temizle:

Seçilen çizimi iptal eder.

Diğerlerini Seç:

Seçilen çizimin dışında kalan diğer çizimleri seçili hale getirir, tekrar tıklandığında ilk seçilen çizime

geri döner.

Pencere İle Seç:

Pencere ile istenilen alan seçilir.

Alan İle Seç:

7

Seçilecek alanı çizim yaparak belirler.

Kopyala:

Seçim butonuna tıklandıktan sonra kopyala butonu ”Pencere ile Seç” ve “Alan ile Seç”

fonksiyonlarıyla aktif hale gelir.

Farenin sol tuşuyla istenilen katmanlar tek tek seçilir veya Pencere ile Seç” ve “Alan ile Seç”

fonksiyonlarıyla istenilen katmanların tamamı seçilir.

Seçim yapıldıktan sonra “Kopyala” fonksiyonu seçilir ve seçili olan çizim, taşı bölümünün altında yer

alan ofset noktasına tıklanır ve sürükle-bırak yöntemiyle istenen yere taşınır. Sağ tıkla işlem

sonlandırılana kadar kopyalama işlemi devam eder.

Ayrıca seçim işlemi ile tek katman seçildiğinde “kopyala” fonksiyonuyla birlikte Özellikler/genel

bölümünde yer alan katmanlardan daha önce bahsedilen hiyerarşik sıra bozulmaksızın yeni katman

kopyalanarak üretilebilir.

Sil:

Seçilen alanın/çizimin silinmesini sağlar.

Vazgeç:

Seçilen alanın/çizimin seçiminin iptal edilmesini sağlar.

Kesişim

Birbirine ortak açıyla çizilmiş alanların ekranda sadece kesişim noktalarını görüntüler.

Birleştir

Birbirine ortak açıyla çizilmiş alanların ekranda sadece birleşim noktalarını görüntüler.

Fark

Çizimlerin kesiştiği alan dışında kalan alanlar görüntülenir.

Ayır

Alanın tamamı seçildikten sonra bu butonla parçalarına ayrılır ve her bir parça ayrı ayrı

değerlendirilebilir. Seç ve seçim butonlarının her ikisiyle de çalışır.

Alana Dönüştür

Ayır işlemiyle bölünen parçalar bu buton yardımıyla tekrar tek bir alan haline dönüştürülür.

8

1.3 ÇİZİM MODÜLÜ

Çizim Modülü uygulamanın ana modülünü oluşturur. Uygulama içerisinde gerçekleştirilecek olan

(Alan, Çizgi, Nokta vb.) çizim ile ilgili tüm işlemler bu modülden sağlanır.

Alan:

Kat, Döşeme, Bölge, Çatı, duvar ve çizgi katmanlarını çizmek için kullanılan çizim aracıdır.

Dikdörtgen ve/veya çizgi şeklinde işlem gerçekleştirilebilir.

Çizgi:

Duvar, Pencere, Kapı katmanlarını çizmek için kullanılabilen çizim aracıdır.

Nokta:

Nokta olarak belirtilmesi gereken geometriler için kullanılan çizim aracıdır.

Dikdörtgen:

Dikdörtgen çizmek için kullanılan çizim aracıdır.

Daire:

Daire çizmek için kullanılan çizim aracıdır.

Elips:

Elips çizmek için kullanılan çizim aracıdır.

Yay:

Yay çizmek için kullanılan çizim aracıdır.

9

1.4 PROJE SONLANDIRMA İŞLEMLERİ

Ağaç Yapısı:

Çizim işlemi gerçekleştirildikten sonra Bina Ağaç Yapısı modülüne tıklanarak çizimde kullanılan

katmanların sıralı (kademeli)ve ilişkili şekilde görüntülenmesi sağlanır. İstenilen katmana “GİT”

butonuyla ulaşılır.

Güncellemeleri Denetle:

Kullanıcı Hesap Bilgileriyle giriş yapıldıktan sonra "Templates" klasörü içindeki güncellemeleri

uygulamaya yükleyerek güncelleme yapar.

Projeyi Denetle:

Çizim işlemi gerçekleştirildikten sonra projenin son halini kontrol ederek çizim sırasında yapılan

hataları detaylı bir şekilde listeler.

Hesapla:

Katmanların özelliklerine girilen (ısı, oda sayısı vb.) değerleri onaya göndermeden hesaplama yaptırır

ve hata varsa hata bilgisi ekranında görüntülenir.

XML Kaydet:

Projeyi XML olarak kaydeder.

Hesaplamaya Gönder:

Proje tamamlanıp gerekli kontroller yapıldıktan sonra perspektif görünüme geçilerek bakanlığın ilgili

sayfasına onaya gönderir.

10

1.5 ALT MENÜ FONKSİYONLARI:

Obje Yakala/ Açı Kılavuzu:

Alt menüde yer alan “obje yakala” ve “ açı kılavuzları” fonksiyonları alan, çizgi ve kopyalama

işlemleri esnasında kullanıcıya yardımcı eleman olarak görev yapar. Alt bar üzerine tıklanarak bu

fonksiyonlar üzerinde değişiklik yapılabilir.

Görünüm:

Mimari çizimin “perspektif” ve “üst” görünümlerini verir. Perspektif görünüm ile 3 boyutlu görüntü

elde edilirken üst görünüm ile 2 boyutlu görüntü elde edilir. Perspektif görünümü elde etmek için

çizim tamamıyla bitirilip her kata ait referans noktalarının belirlenerek seçilmesi gereklidir.

1.6 ÖZELLİKLER MENÜSÜ

Proje çizimi için kullanılacak birimler ön tanımlı olarak metre ve derece olarak gelmektedir. Açısal ve

doğrusal bölümleri altında yer alan birimlerden istenilen birim seçilebilir. Ondalık basamak

sekmesinde yer alan değer ile yalnızca görünen haneyi belirler.

Topoloji bölümü altında yer alan kuzey açısı bina yönüne bağlı olarak saat yönünde girilir ve pusula

saat yönünde değiştirir.

Bina bilgileri bölümü altında bulunan proje bilgileri, bina bilgileri, sızdırmazlık bilgileri, ısı köprüsü

bilgileri, bulunuyorsa fotovoltaik ve kojenerasyon sistem bilgileri projesine uygun olarak girilir. Bu

bölümde Binanın yapı ruhsat tarihi 01.01.2011 tarihinden sonra ise yeni bina olarak işaretlenir ve

istasyon bilgisini belirlemek için bina konumu bilgileri mutlaka girilmelidir.

11

Bina bilgileri bölümü altında bulunan proje bilgilerine girilir. Burada bina adı, ada/pafta/parsel, yeni

bina, yapı ruhsat tarihi bilgileri sorulmaktadır. Binanın yapı ruhsat tarihi 01.01.2011 tarihinden sonra

ise yeni bina olarak işaretlenir.

Yine bina bilgileri sekmesinden bina tipi, konstrüksiyon tipi, binanın korunma durumu, binanın

konumu girilir. Bina tipi, bina konstrüksiyon tipi, binanın korunma durumu, istasyon bilgisini

belirlemek için bina konumu bilgileri girilir.

Sızdırmazlık bilgileri bölümünden, Dikdörtgen Olmayan Kompleks Kat Planı, Sızdırmaz Bant

Olmayan Pencere ve Kapılar, Bitişik Bina, Sıva Yapılmış Duvar bilgilerinin girişi yapılır.

Isı köprüleri bölümünden projeye uygun ısı köprüleri seçilir.

Mekanik bölüm altında mekanik ısıtma, mekanik soğutma, mekanik sıcak su ve mekanik

havalandırma sistemleri girilmektedir. Mekanik sistemler açılan pencerede ekle butonuyla tanımlanır.

Diğer projelerde kullanmak üzere mekanik sistemler kaydet butonuyla yedeklenir. Yedeklenen bu

sistemler “Yükle” butonuyla geri çağrılabilir ve sonraki projelerde kullanılabilir. Seçilen sistem

özelliklerine göre veri giriş ekranında bulunan bölümler aktif veya pasif hale gelir.

12

2.PROJE ÇİZİM KATMANLARI

Projenin kat planının oluşturmak için sol tarafta bulunan 7 ana katman kullanılır. Bunlar hiyerarşik

sırayla tanımlanmak üzere kat, bölge, duvar, döşeme, pencere, kapı ve çatıdır. Çizime yardımcı olmak

üzere yeni kategori ve yeni katman katmanlar üzerine sağ tuşla tıklanmak suretiyle oluşturulabilir.

Yardımcı katmanlar hesaba katılmamaktadır.

Ana katmanlar ve yardımcı katmanlar arasında dönüşüm yukarıda belirtilen hiyerarşik sırayla

gerçekleştirilebilir.

Hangi katman için çizim ya da işlem yapılmak istenirse o katmanın yanında yer alan radio buton

seçili hale getirilir. Eğer bu katmana ait çizimler görüntülenmek istenmezse katmanın yanında yer alan

tik işareti kaldırılır.

Kat, bölge, döşeme, çatı katmanları alana dönüştürülerek, pencere, kapı, duvar ise çizgi veya alanların

çizgiye dönüştürülmesiyle oluşturulur.

Katmanlar tanıtılırken basit şekiller üzerinden gidilecek olup, daha sonra bir örnek proje üzerinden

anlatım pekiştirilecektir

13

2.1 KAT:

Katların geometrik özellikleri ve formu, çizim araçlarından alan veya yardımcı katman kullanarak

çizgi ile çizilen kapalı şeklin alana dönüştürülmesiyle elde edilir. Alan çizim araçları elips, daire,

dikdörtgen ve alandır. Bu çizim araçlarıyla şekil oluşturulurken çizim aracına göre sol taraftan

uzunluk, açı, en, boy, yarıçap, başlangıç ve süpürme açısı bilgileri girilir. Ancak sadece daire veya

elips kat formuna sahip bir kat girilmek istendiğinde daire ve elips öncelikle yardımcı katmanla

çizilerek alana dönüştürülmeli ve seç yardımıyla kat formuna dönüşümü sağlanmalıdır.

Basit bir Örnekle anlatacak olursak;

Çalışılmak istenen katman seçildikten sonra Üst menüden dikdörtgen aracı seçilir. Dikdörtgen

çizildikten sonra şeklin en ve boy uzunlukları, kat özellikleri sol tarafta açılan özellikler menüsünden

girilir.

Kat tipi bodrum seçilirse kaç adet bodrum kat varsa kat numarası -1 den başlayarak girilir.

Kat tipi zemin olarak seçildiğinde kat numarası 0 olarak girilmelidir. Her binada bir tane zemin kat

oluşturulabilir.

Kat tipi ara kat olarak seçilirse kat numarası 1 den başlayarak projeye uygun olarak sıralanmalıdır.

Her bir kat tipi için kat yüksekliği 2 m den yüksek girilmelidir.

14

Tüm bilgiler tamamlandıktan sonra sağ tuş ile çıkış yapılır.

Referans Noktaları tüm çizim işlemleri bitirildikten, katlar oluşturulduktan sonra

ayarlanmalıdır. Kat katmanlarının çizimi tamamlandığında her bir katmana ait referans noktalarının

tanımlanması gerekmektedir.

15

Herhangi bir CAD ortamında , bina geometrisi BEP-TR formatına uygun çizildikten sonra, BEP-TR

programına proje aç butonu ile .dxf formatındaki dosya aktarılır. Aktarılan dosya altlık olarak üzerinde

vektörel çizim yapmak suretiyle Bep-Buy’a uygun çizim haline getirilebildiği gibi BEP-TR ye

aktarılan çizim, program katmanlarının kopyalanarak üretilmesi için de kullanılabilir.

16

17

2.2 BÖLGE:

Binada kullanılan mekânlar, ısıtma, soğutma, sıcak su ve havalandırma sistemlerinin çalışma

özellikleri, mekândaki aktivite durumu, kullanıcı profilleri, iç kazançlardaki farklılıklar gibi ısıl

etmenlere göre farklı gruplara ayrılırlar. Benzer özellikler gösteren her bir grup bölge olarak

isimlendirilir

Sol tarafta katmanlar bölümünden bölge katmanı seçilerek işlemlere başlanır.

Daha önce kat katmanı anlatılırken kullanılan araçlar kullanılarak bölge katmanı oluşturulur. Eğer

bölge kat planı ile aynı form ve ölçülerdeyse seçim aracıyla kat katmanı kopyalanarak bölge katmanı

oluşturulabilir.

Kopyalanarak veya çizilerek oluşturulan bölge katmanı seç aracıyla seçildikten sonra sol menüde

çıkan bölge bilgileri girilir.

Başta girilen bina tipine uygun olarak zon tipi seçilir.

Çatı arası, çatı katındaki mahaller ile birlikte kullanılıyor ise bu hacimler çatıyla ilişkili kutusu

işaretlenerek çizilen bölgenin alanına eklenir.

Bölgenin içinde balkon bulunuyorsa metre cinsinden balkon uzunluğu girilir.

Zon tipi daire olarak seçildiyse mutfak alanı metrekare cinsinden tanımlanır.

18

Aydınlatma başlığı altında armatürler sekmesinden ekle butonuna tıklanır. Sağ tarafta görünen armatür

tipi, lamba tipi ve lamba sayısı projesine uygun olarak girilir. Program Aydınlık düzeyinin istenilen

değere göre yeterliliğini kontrol ettiğinden projeyi denetleme aşamasında armatür tipinden ne kadar

eksik olduğunu bir uyarı ile bildirecektir.

19

Diğer projelerde kullanmak üzere aydınlatma bilgileri kaydet butonuyla yedeklenir. Yedeklenen bu

bilgiler “Yükle” butonuyla geri çağrılabilir ve sonraki projelerde kullanılabilir. Aynı başlık altında yer

alan aydınlatma anahtar sayısı, aydınlatma anahtar tipi, ortamın kirlilik durumunu belirleyen kirlilik

durumu, renk yoğunluğu bilgileri girilmelidir.

Eğer çizimi yapılan bölge iklimlendiriliyorsa, bu bölgeye ait mekanik sistemlerin ilişkilendirmesi

mekanik başlığı altında yer alan menüler yardımıyla yapılır. Daha önce anlatılan özellikler menüsünde

mekanik başlığı altında tanımlanan sistemlerin ilgili bölgeye ilişkilendirilmesi yine mekanik başlığı

altındaki mekanik ısıtma, mekanik soğutma, mekanik sıcak su, mekanik havalandırma sekmelerindeki

menülerden seçilerek girilir.

20

Tüm bilgi girişleri yapıldıktan sonra fare sağ tuşuyla çıkış yapılır

2.3 DUVAR

Duvarlar, odaların ve dolayısıyla tüm binanın geometrik sınırlarını belirleyen elemanlardır. Binaya ait

kapalı alanların tanımı ancak kapalı alanı oluşturan duvarların tanımlanması ile mümkündür. Pencere

ve kapı elemanları, duvar elemanının alt elemanları olarak tanımlanmaktadır. Bu sebeple duvar

elemanının geometrisi, pencere ve kapı elemanlarının geometrisini de etkilemektedir. Bir zonda en az

üç duvar tanımlanmalıdır, Duvar tanımlanmadan pencere ve kapı girilemez.

Basit örneğimizde duvarlar bölgeyle aynı formda olduğundan seçim aracıyla bölge katmanı

kopyalanarak duvarlar oluşturulur.

Duvar bölümünde seçilen duvarın dış duvar veya kolon olup olmadığı ile duvar materyal bilgileri

girilir. Duvar üzerinde kiriş varsa giriş başlığından kiriş yüksekliği, kiriş materyalleri tanımlanır. Dış

duvar olarak tanımlanmayan duvar veya kolonlar iç duvar olarak kabul edilir.

Duvar katmanı alanların ayır butonuyla çizgiye dönüştürülmesiyle çizim yapılır.

21

2.4 DÖŞEME

Döşeme, zonların sınırlarını oluşturan temel elemanlardan biridir.

Döşeme katmanı, alan çizim araçlarıyla ya da mevcut katmanların alana dönüştürülmesiyle

oluşturulur. Çizilecek döşeme uzunlukları sol menüden uzunluk girilerek değiştirilebilir.

Döşeme bölümünde seçilen döşemenin döşeme tipi ile döşeme materyal bilgileri girilir.

Kat tipine uygun olarak döşeme seçilir. Toprak temaslı döşeme yalnızca zemin katlarda seçilebilirken,

temel döşemesi sadece bodrum katlar için seçilebilir. İklimlendirilen veya iklimlendirilmeyen zonlara

temas eden döşeme için ara kat döşeme seçilecektir. Temel boşluğu temaslı döşeme için subasman

yüksekliği varsa temel boşluğunun zemin üstünde kalan yüksekliği metre cinsinden girilir.

Her zon için ayrı döşeme tanımlanmalıdır.

22

2.5 PENCERE

Pencereler duvarlar üzerinde tanımlanan saydam alanlardır. Pencere katmanı çizgi veya alan aracıyla

duvara temaslı olarak oluşturulur. Projede balkon kapısı üzerinde saydam bileşen bulunuyorsa bu

elemanlar da pencere olarak girilmelidir.

Pencere çizimini basit bir örnekle anlatacak olursak;.

Köşeden 1 m uzunluğunda bir alanı boş bırakarak 1 m uzunluğunda bir pencere çizimi

gerçekleştirelim. İlk önce bir katman (alan olarak) ve katmanın köşesinden 1 m uzunluğunda bir

pencere (çizgi olarak) çizilir.

İşlemi farenin sağ tuşuyla sonlandırmadan önce sol panelde görüntülenen “Çizgi Bölümü” sekmesi

altında bulunan “Açı” ve “Uzunluk” bilgileri girilir,

Daha sonra 1 mlik çizilen pencerenin devamı olarak yine açı bilgisine “0” ve uzunluk bilgisine 1 m

girilerek çizim gerçekleştirilir ve farenin sağ tuşuyla işlem sonlandırılır. Seç butonuyla çizilen pencere

katmanı seçilir ve ayır butonuyla çizgi ayırma işlemi gerçekleştirilir.

23

1 m’lik boşluk bırakılabilmesi için önce seç butonuna tıklanır sonra da silinecek pencere (ilk çizilen)

seçilir.

Sil butonuyla seçim silinerek köşeden 1 m mesafeli 1 m uzunluğunda bir pencere çizimi

gerçekleştirilir.

24

Pencere başlığından saydam materyal tipi, çerçeve tipi, pencere tipi, pencere yüksekliği ve yerden

yükseklik bilgileri girilir.

Pencere çizimi tamamlandıktan sonra çizilen pencereye etki eden yatay, dikey ve karşı engel

bulunması durumunda engeller pencere özelliklerinden girilir.. Açılan pencerede yer alan “Ekle”

butonuna tıklanarak istenilen sayıda engel ve engele ait özellik bilgileri (Engel tipi, Engel Yönü,

Yükseklik, Kalınlık, Uzaklık, Genişlik ) girilebilir.

25

Yatay engelde genişlik ifadesi; engelin pencerenin üzerinde bulunduğu duvardan engelin uç noktasına

olan dik uzaklığıdır.

Dikey engelde engel yönü engelin pencerenin sağında veya solunda olma durumunu ifade eder. Dikey

engelde genişlik ifadesi; engelin pencerenin üzerinde bulunduğu duvardan engelin uç noktasına olan

dik uzaklığı, uzaklık ifadesi ise pencerenin orta noktasından engele kadar olan dik uzaklıktır.

Karşı engelde uzaklık pencereden karşı engele olan dik uzaklık, yükseklik ise karşı engelin zeminden

tepe noktasına kadar olan dik uzaklığını ifade eder.

Aynı şekilde “Sil” butonu ile eklenmiş olan engellerin kaldırılması, “Yükle” butonu ile yedeklenen

verilerin yeniden çağırılması sağlanır.

2.6 KAPI

Kapı katmanı çizgi aracıyla duvara temaslı olarak oluşturulur.

Çizilecek kapı uzunluk ve açı bilgileri sol menüden girilir.

26

Kapı başlığından kapı tipi ve yükseklik bilgileri girilir.

2.7 ÇATI

Binaların en üst katının üzerinde bulunan hacimler ‘Çatı’ olarak isimlendirilir. Tüm binalar en az bir

kat ve bir çatıdan oluşmak zorundadır. Çatı katmanı, alan çizim araçlarıyla ya da mevcut katmanların

alana dönüştürülmesiyle oluşturulur. Çizilecek döşeme uzunlukları sol menüden uzunluk girilerek

değiştirilebilir.

Çatı başlığından çatı tipi, materyalleri, çatı yüksekliği, eğim açısı, sırt uzunluğu, çatı açısı, kesit

yarıçapı bilgileri tanımlanır.

Seçilen çatı tipi özelliklerine göre çatı başlığında yer alan bölümler aktif veya pasif hale gelir.

Projede binanın çatısı tek tipten oluşuyorsa, kat alanının tamamı için bir adet çatı tanımlamak

yeterlidir.

27

2.8 KAT KOPYALAMA:

Kopyalama işleminde öncelikle değişmeyen kat formuna sahip binalarda çatısı hariç tüm katmanlar ve

özellikleri girildiği için proje denetimi yapılır. Hatalar varsa giderilir. Kopyalanacak kat tipi ara kat

olarak değiştirilir ve kat numarası düzenlenir.

Kopyalanacak katın seçimi seçimden alan ile seç seçim fonsiyonuyla yapıldıktan sonra “Kopyala”

fonksiyonu seçilir ,

28

seçili olan çizim taşı bölümünün altında yer alan ofset noktasına tıklanır ve sürükle-bırak yöntemiyle

istenen yere taşınarak kopyalanır. Sağ tıkla işlem sonlandırılana kadar kopyalama işlemi devam eder.

Bu kopyalama işleminden sonra kopyalanan her kat için referans noktası tanımlanır ve kat numaraları,

döşeme tipleri düzenlenir.

29

3.ÖRNEK PROJE:

Örnek olarak yapacağımız projenin özellikleri şunlardır;

Kat alanları toplamı: 2418 metrekare

Bina tipi: Apatman tipi konut, kullanım alanı 1698 metrekare

Konum Ankara

Dikdörtgen olmayan komplek kat planı

Kat sayısı:1 bodrum kat ve 5 normal kat,

Bodrum hariç her katta iklimlendirilen 2 daire ve iklimlendirilmeyen bir çekirdek bölge

Mekanik sistemler: merkezi ısıtma ve sıcak sıhhi su sistemi, bireysel soğutma sistemi

Fotovoltaik ve kojenerasyon destek sistemleri

Çatı tipi: Düz çatı olarak girilecektir.

3.1 AŞAMA-1

1. BEP-BUY açılış ekranından yeni proje oluşturulur.

30

2. Özellikler menüsünden bina hakkında bilgiler girilmeye başlanır.

3. Proje bilgileri girilir. Binanın yapı ruhsat tarihi 01.01.2011 tarihinden sonra ise yeni bina

olarak işaretlenir.

4. Bina bilgileri girilir.

31

5. Sızdırmazlık bilgisi girilir.

6. Isı köprüleri binaya uygun olarak seçilir.

32

7. Fotovoltaik sistem bilgisi girilir.

8. Kojenarasyon sistem bilgileri girilir.

33

9. Mekanik ısıtma sistemi girilir.

10. Mekanik soğutma sistemi girilir.

34

11. Mekanik sıcak su sistemi girilir.

3.2 AŞAMA 2

1. Proje bölümünden yardımcı katman oluşturulur.

2. Kat planımız kompleks yapıda olduğundan yardımcı 2 adet katman kullanılır.

35

3. Ana kat alanı yardımcı katman yardımıyla çizilir.

4. Yardımcı nokta katmanıyla ana kat alanı üzerinden farkı alınacak dairelerin üçgenin ve yayın

konumları belirlenir.

36

5. Ana kat alanından çıkarılacak daireler üçgen ve yay ana kat alanı üstünde çizilir.

6. Fazla olan yardımcı katman çizgileri kaldırılır.

37

7. Seçim işleminde fark fonksiyonu kullanılırken iki alandan yok edilmek istenen önce seçilir.

8. Son haline yardımcı katman ile getirilen kat planı kata dönüştürülür.

38

9. Yapılan tüm işlemler binada bulunan farklı tipteki diğer kat planları içinde uygulanır.

10. Kat katmanıyla dikdörtgen formda bir adet bodrum kat oluşturulmaktadır.

11. Katlar oluşturulduktan sonra kat özellikleri ara kat olarak girilir.

3.3 AŞAMA 3

1. Kattan yardımcı katman olarak bir alan kopyası alınır.

39

2. Bu alan kopyası üzerinde alan veya çizgi aracıyla bölge sınırları belirlenir.

3. Sadece yardımcı alan üzerinde çalışılacağı için kat katmanı görünmez hale getirilir.

40

4. Yardımcı alanın tamamı pencere seçim aracıyla seçilerek ayır fonksiyonu kullanılır.

5. Yardımcı alanın tamamı pencere seçim aracıyla seçilerek alan fonksiyonu kullanılır.

41

6. Son haline yardımcı katman ile getirilen alanlar, bölge katmanına dönüştürülür.

7. Bölgeler oluşturulduktan sonra her bir bölgenin bölge özellikleri girilir.

42

8. İklimlendirilen bölgelere mekanik sistemler bağlanır.

3.4 AŞAMA 4

1. Tüm bölge katmanları seçim aracıyla seçilir ve duvar katmanına dönüştürülür.

43

2. Duvarları ayırmadan önce bölgeler etrafındaki blok duvarların özellikleri dış duvar ve kiriş var

olarak girilir.

3. Bu blok duvarlar parçalarına ayır fonksiyonuyla ayrılır.

44

4. Ortak duvarlarda yer alan fazla duvarlar silinir.

5. İç duvarların özellikleri değiştirilir.

45

6. Dış duvarlarda kolon bulunuyorsa dış duvarın özelliklerinden girilir.

3.5 AŞAMA 5

1. Her bir bölge için ayrı kat tipine uygun döşeme tanımlanmak zorundadır.

2. Tüm bölge katmanları seçim aracıyla seçilir ve döşeme katmanına dönüştürülür.

46

3. Her bir döşemenin özellikleri girilir

3.6 AŞAMA 6

1. Her bir duvar üzerindeki pencere ayrı ayrı çizilir. Bir duvar parçasının tüm uzunluğu kadar

pencere varsa duvar parçası kopyalanarak pencere katmanı üretilir.

47

2. Her bir pencerenin özelliği ve engel durumu ayrı ayrı girilir.

3. Örnek projemizde kuzey yönünde karşı engel tanımlanmıştır.

48

4. Kapı da aynı şekilde pencere katmanı gibi çizilir veya üretilir. Çizilen kapıların özellikleri

girilir.

3.7 AŞAMA 7

1. Kopyalama işlemi yapılmadan önce katlara referans noktası verilerek proje denetlenir. Hatalar

varsa giderilir.

49

2. Bina çatısı hariç kopyalama yapılmak istenen katın tüm katmanlarıyla özellikleri

tanımlandıktan sonra kopyalanacak kat tipi ve döşeme tipi ara kat olarak değiştirilerek

kopyalanacaktır.

50

3. Kopyalanacak olan kat, seçim aracıyla pencere ile seç fonksiyonu kullanılarak seçilir, üst

menüden kopyala butonu kullanılır, özellikler menüsünden ofset noktası seçilip kopyalama

işlemi yapılır.

3.8 AŞAMA 8

1. Katların kat tipi ve döşeme tipi uygunluğu ile kat numaraları kontrol edilir.

51

2. Fazla olan katmanlar silinir

3. Tüm katlar, aynı koordinat düzleminde, aynı başlangıç noktasından tanımlanabilmesi için

referans noktaları belirlenir.

52

4. Çatısı olan katlara çatı tanımlanır.

5. Çatı özellikleri seçilen çatı tipine uygun olarak girilir.

53

3.9 AŞAMA 9

1. Proje tamamlandıktan sonra projeyi denetleme işlemi yapılır.

2. Listelenen hatalar olması durumunda düzeltilir.

3. Proje sonucunu görmek için hesapla işlemi yapılır.

4. Eğitim videomuzda elde edilen sonuç bilgilendirme amaçlıdır.

54

5. Projeyi BEP-İS sunucu yazılımına hesaplamaya göndermeden önce alt menüden perspektif

görünümüne geçilir.

6. Herhangi bir firmaya bağlı çalışan EKB uzmanı hesaplamaya gönder butonuyla kimlik

numarası ve şifresiyle Projeyi BEP-İS sunucu yazılımına gönderir.

55

4.BEP-IS İŞLETİM SİSTEMİ SUNUCU YAZILIMI

Web tabanlı BEP-İS sunucu yazılımına yetkili kullanıcılar tarafından kullanıcı adı (T.C. Kimlik

Numarası) ve şifre ile giriş yapılabilmektedir. BEP-İS sunucu yazılımında proje görüntüleme, proje

hesaplama, proje sonucu görüntüleme, proje onayı, Enerji Kimlik Belgesi üretilmesi, EKB uzmanı işe

alım ve işten çıkarma işlemleri gerçekleştirilebilmektedir. Ayrıca EVD Şirketleri, Meslek Odaları ve

Üniversitelerce kullanılacak eğitim tanımlama ve eğitim verdikleri EKB uzmanlarının ve firmalarının

bilgilerini girmek için kullanılan ekranlar bulunmaktadır.

BEP-BUY ve BEP-İS yazılımlarına beptr.csb.gov.tr/bep-web adresinden ulaşılabilmektedir.

56

Tanımlı Kullanıcılar

1- Serbest Kullanıcılar

2- EKB Uzmanları

3- Firma Yönetici Kullanıcısı

4- Eğitim Kullanıcıları

5- Eğitim Veren Kuruluş Yetkilileri

6- İl Müdürlüğü Yetkili Kullanıcıları

7- İl Müdürlüğü Denetçileri

8- İl Müdürlüğü EKB Uzmanları

4.1 ŞİFRE YENİLEME/DEĞİŞTİRME

Tüm BEPTR Kullanıcıları şifremi unuttum bağlantısını kullanarak ve TC Kimlik Numarası ile e-posta

adresini girerek şifresini yenileyebilir.

57

Tüm BEPTR Kullanıcıları sisteme giriş yaptıktan sonra sağ üstte isimlerinin yazdığı bölümden hesap

bilgileri ve şifrelerini değiştirebilir.

4.2 SERBEST KULLANICILAR:

İşletim yazılımına şifresiz olarak bağlanabilir.

58

EKB’yi adrese (Bina ID), EKB üzerindeki sertifika ve uavt numarasına göre sorgulama ve harita

ekranı üzerinde mekansal sorgulama yapabilir.

4.3 EKB UZMANLARI:

Bir firmaya bağlı olarak BEP-İS’e bağlanma, proje hazırlama/değiştirme/silme, kendi bilgilerini,

hazırladığı projeyi BEP-İS’e gönderme, EKB üretilmesi için hesaplama yaptırabilme, sonuç formunu

59

görebilme, onaya gönderebilme yetkilerine sahiptir. Sistemde kayıtlı firmalardan gelen iş tekliflerini

onay/red işlemini yapabilir veya sistemdeki kayıtlı firmalara iş başvurusunda bulunabilir. Sistemde bir

firmaya bağlı olmayan, pasif olan, geçerli bir sertifikaya sahip olmayan EKB uzmanları, Xml

dosyasını BEP-İS programına ekleyemez.

Enerji Kimlik Belgesi Uzmanları ve İl Müdürlüğü EKB Uzmanları BepBUY üzerinden hesaplamaya

gönderdiği enerji sınıfı uygun projeleri, belirtilen aşamaları tamamlayarak onaya gönderir. Onaylanan

projeler için EKB oluşturulur, EKB’lerin Enerji Kimlik Belgesi Uzmanları ve İl Müdürlüğü EKB

Uzmanlarınca çıktısı alınarak imzalanır.

BepBuy üzerinden proje hesaplamaya gönderilir.

beptr.csb.gov.tr/bep-web/ adresinden TC kimlik numarası ve şifresi ile Enerji Kimlik Belgesi

Uzmanları ve İl Müdürlüğü EKB Uzmanları kullanıcı rolü ile giriş yapılır.

60

Proje Yönetimi/Projeler bölümünde proje durumu “Hesaplandı” olan projeler onaya

gönderilebilir. Onay butonu ile onaya gönderme işlemleri başlatılır.

Binanın Ulusal Adres Veri Tabanı bilgilerini girilir. UAVT Bina ID’sinin proje binasına

ait olup olmadığı kontrol edilir.

61

Binanın doğru konumunu harita üzerinden işaretlenir.

Bina bilgilerini girilir ve proje onaya gönderilir. (Bina hangi belediyenin sorumluluk

sahasında ise o belediye seçilir. Bina sahibi Kamu ise ilgili kutucuk işaretlenir.)

62

Projenin durumu Proje Yönetimi/Projeler bölümünden kontrol edilir.

Durumu “Onaylandı” olarak değişen projeler “Enerji Kimlik Belgesi İndir” butonuyla

indirilir ve imzalanarak ilgilisine sunulur.

63

4.4 FİRMA YÖNETİCİ KULLANICISI:

Sistemde, EKB uzmanlarını işe almak ve işten çıkarmak ile ilgili işlemleri yapar. Firmaya ait EKB

uzmanlarının hazırladığı projeleri ve projelerin hangi aşamada olduğunu görebilme yetkisine sahiptir.

Ancak, proje üzerinde değişiklik yapamaz. Firma yönetici kullanıcısı, Firmada çalışan EKB uzmanı

olabileceği gibi EKB uzmanı olmayan başka bir kişi de olabilir.

İl Müdürlüğü Yetkili Kullanıcıları ve Eğitim Veren Kuruluş Yetkilileri aynı Firma Yönetici

Kullanıcısında olduğu gibi işe alım ve işten çıkarma işlemleri gerçekleştirir.

Teklif Yöntemi İle İşe Alım:

Yetkili kullanıcılar “Firma/Organizasyon Yetkili Kullanıcıları” olarak giriş yapar.

Organizasyonum/Organizasyonum altında bulunan personel butonuna tıklar.

64

Herhangi bir organizasyona bağlı olmayan EKB uzmanına teklif gönderilir. (TC kimlik

numarası veya Ad-Soyad ile arama yapılabilir.)

Teklif gönderilen EKB uzmanı Enerji Kimlik Belgesi Uzmanı rolü ile giriş yapar.

Organizasyonum/Teklifler bölümünden teklifi kabul veya reddeder.

65

Teklifi kabul eden EKB uzmanı Organizasyonum/Organizasyonum bölümünden teklifini

kabul ettiği bağlı olduğu firmayı görüntüleyebilir.

66

İlan Yöntemi İle İşe Alım:

Yetkili kullanıcılar “Firma/Organizasyon Yetkili Kullanıcıları” olarak giriş yapar.

Organizasyonum/İlanlar altında bulunan “İlan Ekle” butonuna tıklar.

İlan adı ve açıklaması yazılarak kaydedilir.

67

Hiçbir organizasyona bağlı olmayan EKB uzmanları, Organizasyonum/İlanlar bölümü altında

eklenen ilana başvuru yapar.

İlan veren Firma/Organizasyon Yetkili Kullanıcıları, Organizasyonum/İlanlar bölümü altında

ilana başvuran kişileri onaylar veya reddeder. Onaylananlar firma çalışanı ekb uzmanı olur.

Firma/Organizasyon Yetkili Kullanıcıları ilana ihtiyaçları kalmadığı takdirde ilanlarını siler.

68

4.5 İŞ BAŞVURUSU VE İŞTEN AYRILMA:

İş Başvurusu

Hiçbir organizasyona bağlı olmayan EKB uzmanları, Organizasyonum/İlanlar bölümü altında eklenen

ilana başvuru yapar. İlan veren Firma/Organizasyon Yetkili Kullanıcıları, Organizasyonum/İlanlar

bölümü altında ilana başvuran kişileri onaylar veya reddeder. EKB uzmanı

Organizasyonum/Organizasyonum bölümünden teklifini kabul ettiği bağlı olduğu firmayı

görüntüleyebilir.

69

İşten Ayrılma:

Bir firmaya bağlı olarak çalışan ve hiçbir firmanın firma ve organizasyonun yönetici

kullanıcısı olmayan EKB uzmanları, Organizasyonum/Organizasyonum bölümü altındaki

“Firmadan Ayrıl” butonuyla çalıştığı işten ayrılabilir.

70

İşten Çıkarma:

Firma/Organizasyon Yetkili Kullanıcıları, Organizasyonum/Organizasyonum bölümü altındaki firma

çalışanlarını işten ayır butonu ile işten çıkarabilir. Tüm Organizasyon Yetkilileri için işten çıkarma

aynı şekilde yapılmaktadır.

4.6 EĞİTİM KULLANICILARI

EVD Şirketleri, Meslek Odaları ve Üniversitelere İdare tarafından kullanılacak olup, bu kullanıcılar;

eğitimle ilgili bildirimlerini, eğitimde başarılı olan adayların ve bağlı firmalarının bilgilerini veri

tabanına bu ekrandan giriş yapacaklardır.

Eğitim veren (Enerji Verimliliği Danışma Şirketleri-EVD ve Meslek Odaları) kuruluşlarda çalışan

“Eğitim Kullanıcısı” yetkisine sahip kullanıcılar; eğitim, eğitime katılan EKB uzmanı adayları ve

varsa firma bilgilerini girer. Tam Yetkili İdare Kullanıcısının onayına sunar. Tam Yetkili İdare

Kullanıcısının onayını müteakip başarılı EKB uzmanlarının ve firmalarının sisteme kaydı yapılır. EKB

uzmanlarının belirttiği e-posta adresine sisteme giriş şifreleri gönderilir. Eklenen eğitimlerin aşamaları

İl Müdürlüğü Yetkili Kullanıcıları ve Tam Yetkili İdare Kullanıcılarınca görüntülenebilir.

71

Eğitim Kullanıcıları rolü ile sisteme giriş yapan kullanıcı Eğitim Yönetimi/Eğitimler bölümü

altında “Eğitim Ekle” butonuyla eğitim adı, açıklama, başlama tarihi, bitiş tarihi bilgilerini

girerek yeni eğitim kaydeder.

72

Eklenen eğitime katılımcılar bölümü altında katılımcı bilgileri eklenir. Katılımcı TC Kimlik

Numarası ve Katılımcı Adı Soyadı MERNİS üzerinden kontrol edildiği için bu bilgilerin

doğruluğundan emin olunur aksi takdirde eğitim onaya gönderilemez. Katılımcının sistemde

kayıtlı olmayan ve yöneticisi olduğu SMM firmasının bilgileri de eklenir.

73

Eğitim Yönetimi/Eğitimler – Katılımcılar bölümünden katılımcının eğitim sonuçları sisteme

eklenir. Burada başarılı katılımcıların sertifika numarası, başarısız kullanıcılar için açıklama

girilir.

74

Tamamlanan eğitim onaya gönder butonu ile EVD Şirketleri için Tam Yetkili İdare

Kullanıcısının onayına, Meslek Odası İl Temsilciliklerinde ise Merkez Meslek Odası ara

onayına gönderilir. Merkez Meslek Odası ara onayı sonrası Meslek Odası İl Temsilciliklerinin

eğitimi Tam Yetkili İdare Kullanıcısının onayına sunulmuş olur.

75

76

Tam Yetkili İdare Kullanıcısının eğitimi onaylamasından önce eğitim kullanıcıları eğitim onayını

geri alabilir. Tam Yetkili İdare Kullanıcısının onayladığı eğitimlerdeki başarılı EKB uzmanları ve

firmalarının bilgileri sisteme kaydedilir. Onayla birlikte başarılı ekb uzmanlarının e-posta

adreslerine sisteme giriş şifreleri gönderilir. Reddedilen eğitimler eğitim kullanıcısı tarafından

tekrar girilmelidir.

4.7 EĞİTİM VEREN KURULUŞ YETKİLİLERİ:

Eğitim vermeye yetkili Enerji Verimliliği Danışmanlık Şirketleri, Meslek Odaları ve

Üniversitelerin programda tanımlı yönetici yetkisidir. Eğitim veren kuruluşla ilgili yönetsel işleri

gerçekleştirir. Bu kullanıcılar firma organizasyon yönetici kullanıcısı olarak giriş yapacaktır.

77

4.8 İL MÜDÜRLÜĞÜ YETKİLİ KULLANICILARI:

İl Müdürlüğü Denetçilerinin sistem üzerinde yaptığı işlemleri ve iş planında yer alan işleri görebilir. İl

Müdürlüğü bünyesindeki EKB uzmanlarını işe alım, işten çıkarma işlemlerini yapar aynı zamanda

yapılan projeleri değişiklik yapamayacak şekilde görebilir. EKB Uzman eğitimleri ile ilgili Eğitici

Kuruluşlar tarafından sisteme girilen bilgileri görüntüleyebilir.

78

79

4.9 İL MÜDÜRLÜĞÜ DENETÇİLERİ:

Sistem tarafından rasgele İdarece belirlenecek periyotlarda bulunduğu ildeki EKB bilgileri üzerinden

denetleme yaparlar. Bulunduğu ilde onaylı projeler hakkında denetim raporu oluşturabilir. Bu denetim

raporlarını da “İl Müdürlüğü Denetçileri” kullanıcı rolü ile giriş yaparak Proje Yönetimi/Projeler

bölümü altındaki “Denetim Raporu Yükle” butonu ile sisteme yükler. Raporlar en fazla 3MB ve DOC

formatında olmalıdır.

80

4.10 İL MÜDÜRLÜĞÜ EKB UZMANLARI :

İl Müdürlüğüne bağlı olarak BEP-İS’e bağlanma, proje hazırlama/değiştirme/silme, kendi bilgilerini

güncelleme, hazırladığı projeyi BEP-İS’e gönderme, bağlı bulunduğu İl Müdürlüğünde çalışan EKB

uzmanlarının projelerini ve durumlarını görebilme yetkilerine sahiptir. Tüm işlemler EKB uzmanı

kullanıcısında tanımlandığı gibi gerçekleştirilir. İl Müdürlüğündeki kullanıcılar Active Directory

kullanıcı adı ve şifreleri ile de sisteme giriş yapabilir.

81