EVDE KAZALARI ÖNLEME

EVDE KAZALARI EVDE KAZALARI ÖNLEMEÖNLEME

Dr. Vahide BİLİR

EVDE KAZALARI ÖNLEMEEVDE KAZALARI ÖNLEME

Her yıl evlerde ev kazalarına bağlı Her yıl evlerde ev kazalarına bağlı olarak 20.000 civarında ölüm olduğu olarak 20.000 civarında ölüm olduğu belirtilmektedir. Kazalar daha çok belirtilmektedir. Kazalar daha çok mutfak ve banyo kazalarıdır. mutfak ve banyo kazalarıdır.

Döşemenin aşırı kaygan olması engellenmelidir.Döşemenin aşırı kaygan olması engellenmelidir.

Kaymayı önleyecek terlikler giyilmelidir.Kaymayı önleyecek terlikler giyilmelidir.

Yaşlı ve gebeler için banyoda kaymayı önleyecek Yaşlı ve gebeler için banyoda kaymayı önleyecek plastik paspas ya da yolluklar kullanılmalıdır.plastik paspas ya da yolluklar kullanılmalıdır.

Kaygan küçük halılar engellenmelidir.Kaygan küçük halılar engellenmelidir.

Merdiven başlarında kayabilecek küçük yolluk ve Merdiven başlarında kayabilecek küçük yolluk ve halılar kullanılmamalıdır.halılar kullanılmamalıdır.


Giriş basamaklarının iyi aydınlatılması gerekir.Giriş basamaklarının iyi aydınlatılması gerekir.

Evin en çok dolaşılan yerlerinden uzatma kablosu Evin en çok dolaşılan yerlerinden uzatma kablosu geçirilmemelidir.geçirilmemelidir.

Kullanılan araçlar hemen kaldırılmalıdır.Kullanılan araçlar hemen kaldırılmalıdır.

Ortalıkta özellikle tekerlekli çocuk oyuncakları Ortalıkta özellikle tekerlekli çocuk oyuncakları bırakılmamalıdır.bırakılmamalıdır.

Su, yağ ve diğer kaygan kirlilikler zamanında Su, yağ ve diğer kaygan kirlilikler zamanında silinmelidir.silinmelidir.


Yatakta sigara içilmemelidir.Yatakta sigara içilmemelidir.

Elektrikli araç gereç ve kordonlar iyi koşulda Elektrikli araç gereç ve kordonlar iyi koşulda olmalıdır.olmalıdır.

Atan sigortalara kalın tel sarılmamalıdır.Atan sigortalara kalın tel sarılmamalıdır.

Elektrik kablolarında bağlantı hatası varsa uzman Elektrik kablolarında bağlantı hatası varsa uzman bir kişiye danışılmalıdır. bir kişiye danışılmalıdır.

Elektrik sistemine aşırı yüklenmekten Elektrik sistemine aşırı yüklenmekten kaçınılmalıdır.kaçınılmalıdır.


Kibrit çocukların ulaşamayacağı yerlerde Kibrit çocukların ulaşamayacağı yerlerde saklanmalıdır.saklanmalıdır.

Yanıcı materyal evde saklanmamalıdır.Yanıcı materyal evde saklanmamalıdır.

Çocukların ocak, soba ve fırınlara yaklaşmaları Çocukların ocak, soba ve fırınlara yaklaşmaları engellenmelidir.engellenmelidir.

Mutfakta ocak üzerindeki araçların sapları içe Mutfakta ocak üzerindeki araçların sapları içe dönük olmalıdır. dönük olmalıdır.

Mutfakta yangın söndürücü bulunmalıdır.Mutfakta yangın söndürücü bulunmalıdır.


Yağ yangınlarında su kullanılmamalıdır.Yağ yangınlarında su kullanılmamalıdır.

Banyo küvetine girmeden önce suyun ısısı kontrol Banyo küvetine girmeden önce suyun ısısı kontrol edilmelidir. Özellikle bebekler banyo yapılmadan edilmelidir. Özellikle bebekler banyo yapılmadan önce suyun ısısı dirsekle kontrol edilmelidir.önce suyun ısısı dirsekle kontrol edilmelidir.

Yangın durumunda aile bireyleri ne yapacaklarını Yangın durumunda aile bireyleri ne yapacaklarını bilmelidir.bilmelidir.

Sıvı gaz tüpleri uygun koşullarda olmalıdır. Sıvı gaz tüpleri uygun koşullarda olmalıdır. Bağlantıdan sonra sızdırma sabun köpüğü ile Bağlantıdan sonra sızdırma sabun köpüğü ile kontrol edilmiş olmalıdır.kontrol edilmiş olmalıdır.

Fırın yandan yakılmalı, üzerine doğru eğilerek Fırın yandan yakılmalı, üzerine doğru eğilerek yakmaktan kaçınılmalıdır. yakmaktan kaçınılmalıdır.


Gerekli bütün araçlar uygun biçimde topraklanmış Gerekli bütün araçlar uygun biçimde topraklanmış olmalıdır. olmalıdır.

Yanıcı eşya ve maddeler ısı kaynağından uzak Yanıcı eşya ve maddeler ısı kaynağından uzak tutulmalıdır.tutulmalıdır.

Elektrik onarımlarında teknik kişilere Elektrik onarımlarında teknik kişilere danışılmalıdır.danışılmalıdır.

Evde zehirli madde bulundurulmamalıdır.Evde zehirli madde bulundurulmamalıdır.

Bütün ilaçlar çocukların ulaşamayacağı yerde Bütün ilaçlar çocukların ulaşamayacağı yerde tutulmalıdır.tutulmalıdır.


İlaçlar birbirinin kutusuna konulmamalıdır.İlaçlar birbirinin kutusuna konulmamalıdır.

Kapalı garajda araba motoru çalıştırılmamalıdır.Kapalı garajda araba motoru çalıştırılmamalıdır.

Ekzos ve havagazı zehirlenmelerinde hemen Ekzos ve havagazı zehirlenmelerinde hemen ortamdan çıkılmalı, camlar açılmalı, kazazede ortamdan çıkılmalı, camlar açılmalı, kazazede açık havaya çıkarılmalıdır.açık havaya çıkarılmalıdır.

Evde silah kilitli ve açılması mümkün olmayan Evde silah kilitli ve açılması mümkün olmayan yerlerde saklanmalıdır. Çocuklar anahtara yerlerde saklanmalıdır. Çocuklar anahtara ulaşamamalıdır. ulaşamamalıdır.

Silahlar boşken bile hiçbir zaman kişilere Silahlar boşken bile hiçbir zaman kişilere doğrultulmamalıdır.doğrultulmamalıdır.


Bebekler, büyük çocuklar, büyükler ve hayvanlarla Bebekler, büyük çocuklar, büyükler ve hayvanlarla aynı yatakta yatmamalıdır.aynı yatakta yatmamalıdır.

Bebekler kundak yapılmamalıdır.Bebekler kundak yapılmamalıdır.

Çocuklar kapalı dolap vb yerlere girmemeleri Çocuklar kapalı dolap vb yerlere girmemeleri konusunda uyarılmalıdır.konusunda uyarılmalıdır.

Evde ve bahçede sivri, batıcı ve kesici araçlar Evde ve bahçede sivri, batıcı ve kesici araçlar ağızları yukarı gelecek biçimde sandalyeye, çitlere ağızları yukarı gelecek biçimde sandalyeye, çitlere dayanılmamalıdır. dayanılmamalıdır.


İŞ KAZALARINDAN İŞ KAZALARINDAN KORUNMA VE İŞ KORUNMA VE İŞ

GÜVENLİĞİGÜVENLİĞİ

Sağlık: Bedensel, ruhsal ve sosyal yönlerden tam bir iyilik halidir.

Çalışma fiziksel, kimyasal, psikolojik, ekonomik, sosyal pek çok nitelikleri ile insan sağlığını etkiler.

İş kazası• Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,• İşveren tarafından yürütülmekte olan iş dolayısıyla,• Sigortalının işveren tarafından görev ile başka bir yere gönderilmesi yüzünden asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda• Emzikli kadın sigortalının çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,• Sigortalıların işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere toplu olarak götürülüp getirilmeleri sırasında oluşan ve sigortalıyı hemen yada sonradan bedenen ve ruhen arızaya uğratan olaydır.

Meslek hastalığı sigortalının çalıştığı işin niteliğine göre tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, sakatlık ve ruhi arıza halleri olarak tanımlanır

Dünya sağlık örgütü işle ilgili hastalıkları yanlızca bilinen ve kabul edilen meslek hastalıkları değil, fakat oluşmasında ve gelişmesinde çalışma ortamı ve çalışma şeklinin diğer sebepler arasında önemli bir faktör olduğu hastalıklar olarak tanımlar.(Bronşial astma, kas iskelet bozuklukları vb...)

SSK istatistiklerine göre son 10 yılda 831248 iş kazası meydana gelmiş 10084’ü ölümle sonuçlanmıştır.

İLOAB ülkeleri 100,000’de 5.89 ölüm,Kanada 100,000’de 6.93 ölüm,Türkiye 100,000’de 14.4 ölüm,

Günde ortalama 4 ölüm.

İş kazalarını önlemek için;• Kaynakta güvenli olmayan koşulların düzeltilmesi• Eğitim ile kişilerde güvenli olmayan hareket ve davranışların önlenmesi• Çevrede güvenli olmayan koşulların düzeltilmesi

• Eğitim eksikliği• Aletlerin kullanımı konusunda gerekli eğitimin verilmemesi• İşin gerektirdiği kişisel koruyucuların kullanılmaması• Etrafta uyarı işaretlerine rağmen dikkatsiz dolaşılması, tehlikeli yerlerden geçilmesi• Kötü aydınlatma, kötü ve kirli zemin, aletlerin düzenli tutulmaması, bozuk alet edevatın tamir edilmeden kullanılması• Makina koruyucuların kullanılmaması

kazaya davetiye çıkarır.

Çalışma alanı:• Koridorlar, yürüme alanları ve çıkışler engellerden ve atık maddelerden temizlenmelidir• Zeminde kirlilik yaratan yağlar ve diğer sıvılar gibi kaymaya neden olacak malzeme derhal temizlenmelidir• İş masasını, makineyi ve çevresini temiz ve düzenli tutmak gerekir• Kullanılmayacak aletlerin yerlerine kaldırılması gerekir

Makinaları kullanırken: • Koruyucuları tam görev yapmayan makinalar hemen ilgililere bildirilmeli ve koruyucusu uygun hale getirilinceye kadar çalıştırılmamalıdır.• Ayar ve bakım için makina koruyucuları yerinden söküldüğünde makina çalıştırılmamalıdır. Bu işlem yetkili kişiler tarafından yapılmalıdır

• Makina koruyucularının ve güvenlik sistemlerinin her zaman çalışır durumda olmaları sağlanmalıdır•İşlenecek malzeme bir plaka ile tespit edilmeli asla elle tutulmamalıdır• Çalışma sırasında oluşan talaş kırıntı ve bunun gibi parçalar elle değil fırça gibi bir aletle temizlenmelidir

Aydınlatma:• İş koşullarına uygun olmalıdır• Aydınlatma araçları daima en iyi durumda tutulmalıdır• Aydınlatma değişikliğine gözlerin alışabilmesi için aydınlık bir alandan karanlık bir alana girerken birkaç saniye beklenmelidir• Çevrede kirli lambalar ve pencereler aydınlatmayı engeller, sürekli temizlenmelidir• Yanmayan ampuller hemen değiştirilmelidir

• Aydınlatma aletlerini yerinden oynatmamak gerekir• Seyyar lambalarda koruyucu bulunmalıdır

Kaldırma ve taşıma:• Bir yükü taşırken gerekiyorsa yardım istenmelidir• Kaldırabileceğinizden daha fazla yükleri kaldırmaya çalışılmamalıdır• Ayaklar kaldırılacak yüke mümkün olduğunca yakın tutulmalı, basılan yer güvenilir olmalıdır• Dizleri kırarak vücut dengelenmelidir• Yükü kaldırırken güvenilir bir şekilde kavranmalı, bel ve sırt düz tutulmalıdır

Yük taşınırken, yol temiz olmalı üzerinde engeller bulunmamalıdır.Yükün düzgün olmayan veya kaygan dış yüzeyi için gerekli önlemler alınmalıdır (eldiven kullanmak, yağlanmış yüzeyleri temizlemek gibi).Yön değiştirirken gerekirse bütün vücudu döndür, bel kemiğinin bükülmesini engellemek gerekir.Bir yükü platform üzerine yerleştirirken önce yükün ön tarafını koymalı sonra bütünü itilerek yerleştirilmelidir. Yükün kayması veya yuvarlanmasını engellemek için önlemler alınmalıdır.

Yangın:• A sınıfı yangınlar, tahta, kağıt, kumaş ve ambalaj malzemesi gibi yanabilen maddelerle çıkan yangınlardır.• B sınıfı yangınlar, petrol, gazyağı, yağ, gres, mum, boya, tiner, lak ve solvent gibi parlayıcı sıvılarla çıkan yangınlardır.• C sınıfı yangınlar, aydınlatma armatürleri, motor, jenaratör, kablo, anahtar , kuvvet panosu ve elektronik cihazların yangınlarıdır.

A sınıfı yangınlar su ile soğutularak engellenir.

B sınıfı yangınlarda asla su kullanılmaz. Kuru tozlu yada CO2 ‘li söndürücüler en uygunudur. Bu yangınların Oksijen ile teması kesilmelidir.

C sınıfı yangınlarda da kuru tozlu ve CO2 ‘li söndürücüler etkin biçimde kullanılabilir. Su yada köpüklü söndürücü kullanılmaz.

Yangından korunma:• İş yerinin düzenli ve temiz tutulması• Atık ve süprüntülerin uygun kaplarda toplanması• Yağlı ve kirli üstüpülerin, bezlerin kapaklı kaplarda toplanması• Tüm gaz boruları, vana ve cihazların iyi durumda oladuğunun kontrol edilmesi• Parlayıcı sıvı kaplarını açarken kıvılcım çıkarmayan aletler kullanılması• Parlayıcı sıvılarla çalışırken sigara içilmemesi• Dökülen parlayıcı sıvının derhal temizlenmesi• Parlayıcı sıvılarla çalışılan yerlerde ateş yakmak için alkol, benzin, gazyağı gibi maddelerin kullanılmaması gerekir

Tozlar:• Bazen çok yanıcı olabilir ve bunların hava ile olan karışımları şiddetle patlayabilir.• Kaynak yapmadan veya elektrikli aletlerle çalışmaya başlamadan önce tozlar temizlenmelidir.• İçinde toz bulunan kutular kapalı tutulmalıdır.• Aydınlatma armatürleri tozdan korunmalıdır

Renk Anlamı veya Amacı Talimat ve Bilgi

Kırmızı Yasak işareti Tehlikeli hareket veya davranış

Tehlike alarmıDur, kapat, düzeneği acil durdur, tahliye et

Yangınla mücadele ekipmanı

Ekipmanların yerinin gösterilmesi ve ne olduğu

Sarı Uyarı işareti Dikkatli ol, önlem al, kontrol et

Mavi (1) Zorunluluk işaretiÖzel bir davranış ya da eylemKişisel koruyucu donanım kullan

Yeşil Acil kaçış, ilk yardım işareti

Kapılar, çıkış yerleri ve yolları, ekipman, tesisler

Tehlike yok Normale dön

(1) Mavi: (2) Fluoresan turuncu:

Sadece dairevi bir şekil içinde kullanıldığında emniyet rengi olarak kabul edilir. Emniyet işaretleri dışında sarı yerine kullanılabilir.Özellikle zayıf doğal görüş şartlarında bu renk çok dikkat çekicidir.

YASAKLAYICI İŞARETLER

Sigara içilmezSigara içmek ve açık alev kullanmak yasaktır

Yaya giremez Suyla söndürmek yasaktır

İçilmez Yetkisiz kimse giremez İş makinası giremez

Dokunma

Parlayıcı madde ve yüksek ısı

Patlayıcı maddeToksik (Zehirli)madde

Aşındırıcı madde

Radyoaktif madde

Asılı yük

İş makinası

UYARI İŞARETLERİ

Elektrik tehlikesi

Tehlike Lazer ışını Oksitleyicimadde

İyonlayıcıOlmayanradyasyon

Kuvvetli manyetik alan

Engel Düşme tehlikesi

Biyolojik risk

Düşük sıcaklık

Zararlı veya tahrişEdici madde

EMREDİCİ İŞARETLER

Gözlük kullan Baret giy Eldiven giy

Maske kullan İş ayakkabısı giy Yay yolunu kullan

Koruyucu elbise giyYüz siperi kullan Emniyet kemeri kullan

Genel emredici işaret(gerektiğinde başka işaretlerle birlikte kullanılacak)

ACİL ÇIKIŞ VE İLK YARDIM İŞARETLERİ

Acil çıkış ve kaçış yolu Yönler ( Yardımcı bilgi işareti)

İlk yardım Sedye Güvenlik duşu Göz duşu

Acil yardım ve ilk yardım telefonu

YANGINLA MÜCADELE İŞARETLERİ

Yangın hortumu Yangın merdiveni Yangın söndürme cihazı

Acil yangın telefonu

Yönler (Yardımcı bilgi işareti)

Anlamı Tarifi Şekil

BAŞLATHazır olBaşlama komutu

Avuç içleri öne bakacak şekilde her iki kol yere paralel

DURKesinti / araHareketi durdur

Avuç içi öne bakacak şekilde sağ kol yukarı kalkık

TAMAMİşlemin sonu

Her iki kol göğüs hizasında eller kenetli

GENEL İŞARETLER

DİKEY HAREKETLER


KALDIR Sağ kol avuç içi öne bakacak şekilde yukarı kalkıkken yavaşça daire çizer

İNDİR Sağ kol avuç içi içeri bakacak şekilde yere doğru indirilmişken yavaşça daire çizer

DÜŞEY MESAFE Mesafe her iki elin arasındaki boşlukla ifade edilir


İLERİ Her iki kol avuç içleri yukarı bakacak şekilde bel hizasında bükülüyken kollar dirsekten kırılarak yukarı hareket eder

GERİ Her iki kol avuç içleri aşağı bakacak şekilde göğüs önünde bükülüyken kollar dirsekten kırılarak yavaşça gövdeden uzaklaşır

SAĞManevracının sağı

Sağ kol avuç içi yere bakacak şekilde yere paralel sağa uzatılmışken sağa doğru yavaşça küçük hareketler

SOLManevracının solu

Sol kol avuç içi yere bakacak şekilde yere paralel sola uzatılmışken sola doğru yavaşça küçük hareketler

YATAY MESAFE Eller arasındaki boşluk mesafeyi ifade eder

YATAY HAREKETLER

KAZA YERİNDEKAZA YERİNDEORTAM DEĞERLENDİRMESİORTAM DEĞERLENDİRMESİ

KAZA ORTAMININ DEĞERLENDİRİLMESİKAZA ORTAMININ DEĞERLENDİRİLMESİ

KAZA ORTAMININ DEĞERLENDİRİLMESİ

KAZA YERİNDE ORTAM DEĞERLENDİRMESİKAZA YERİNDE ORTAM DEĞERLENDİRMESİ

Kaza ortamının değerlendirilmesi ile;Kaza ortamının değerlendirilmesi ile;Kazazede sayısının artması önlenir,Kazazede sayısının artması önlenir,

İlkyardımcının etkili ve verimli çalışması İlkyardımcının etkili ve verimli çalışması mümkün olur.mümkün olur.

Sakinleş,Sakinleş,

Kendi kendini kontrol et,Kendi kendini kontrol et,

Kendi güvenliğin için gereken önlemleri al .....Kendi güvenliğin için gereken önlemleri al .....


............

Çevrede devam eden tehlike olup olmadığını kontrol Çevrede devam eden tehlike olup olmadığını kontrol et,et,

Patlama, zehirlenme vb tehlike varsa herkesi Patlama, zehirlenme vb tehlike varsa herkesi uzaklaştır,uzaklaştır,

Devam eden tehlike yoksa kazazedeyi kımıldatma,Devam eden tehlike yoksa kazazedeyi kımıldatma,

Ortamda sağlıkçı varsa kendini tanıt, yardımcı ol,Ortamda sağlıkçı varsa kendini tanıt, yardımcı ol,

Kaza ortamındakilere kendini tanıt, onları yatıştır, Kaza ortamındakilere kendini tanıt, onları yatıştır, olay hakkında bilgi al .....olay hakkında bilgi al .....


Etkinliği ele al, sağlıklı kişileri organize et,Etkinliği ele al, sağlıklı kişileri organize et,

Sağlık kuruluşu, polis, itfaiyeye haber Sağlık kuruluşu, polis, itfaiyeye haber verilmesini sağla,verilmesini sağla,

Kaza ortamında güvenliği sağla,Kaza ortamında güvenliği sağla,

Yol güvenliği için trafik işaretlemesi yapılmasını Yol güvenliği için trafik işaretlemesi yapılmasını sağla,sağla,

Sigara içilmesini önle,Sigara içilmesini önle,

Araçların devrilmesine karşı önlem al,Araçların devrilmesine karşı önlem al,

Ortamda gereksiz ve amaçsız kalabalıklar Ortamda gereksiz ve amaçsız kalabalıklar oluşmasını önle ..... oluşmasını önle .....


Tüm kazazedeleri en yakınındakinden başlayarak Tüm kazazedeleri en yakınındakinden başlayarak hızla kontrol et, bilinci kapalı olanları belirle.hızla kontrol et, bilinci kapalı olanları belirle.

Solunum ve dolaşımı bozuk olanlardan başlayarak Solunum ve dolaşımı bozuk olanlardan başlayarak ilkyardım uygula,ilkyardım uygula,

Bilinci açık olanları, kanama, şok, kırık-çıkık vb Bilinci açık olanları, kanama, şok, kırık-çıkık vb riskler açısından tekrar değerlendirerek ilkyardım riskler açısından tekrar değerlendirerek ilkyardım uygula. uygula.

Nakli gerekenler için hazırlık yap,Nakli gerekenler için hazırlık yap,

Kazazedelerin yanından ayrılma,Kazazedelerin yanından ayrılma,

Kazazedeler hakkındaki bilgileri yaz,Kazazedeler hakkındaki bilgileri yaz,

Yardım ekiplerine olayı anlat, bilgi ver.Yardım ekiplerine olayı anlat, bilgi ver.


KAZA ORTAMININ DEĞERLENDİRİLMESİ

İLKYARDIMINİLKYARDIMIN AABCBC’Sİ’Sİ

İlkyardımın Amaçlarıİlkyardımın Amaçları

1.1. Kazazedenin yaşamını sürdürmek,Kazazedenin yaşamını sürdürmek,

2.2. Durumunun kötüye gitmesini önlemek, Durumunun kötüye gitmesini önlemek,

3.3. Mümkünse iyileşmeyi kolaylaştırmak.Mümkünse iyileşmeyi kolaylaştırmak.

Kazazedenin yaşamını sürdürmek için;Kazazedenin yaşamını sürdürmek için;

İLKYARDIMIN ABC’SİİLKYARDIMIN ABC’Sİ

Amaçlara Yönelik Uygulamalar - 1

İlkyardımın Amaçlarıİlkyardımın Amaçları

1.1. Kazazedenin yaşamını sürdürmek,Kazazedenin yaşamını sürdürmek,

2.2. Durumunun kötüye gitmesini önlemek, Durumunun kötüye gitmesini önlemek,

3.3. Mümkünse iyileşmeyi kolaylaştırmak.Mümkünse iyileşmeyi kolaylaştırmak.

Kazazedenin yaşamını sürdürmek için;Kazazedenin yaşamını sürdürmek için;

1.1. Soluk yolunu aç ....... Soluk yolunu aç ....... AAirwayirway

2.2. Solunumu sürdür ....... Solunumu sürdür ....... BBreathing reathing

3.3. Kan dolaşımını sürdür ...... Kan dolaşımını sürdür ...... CCirculationirculation


Amaçlara Yönelik Uygulamalar - 1

Solunum hızıSolunum hızıErişkinde: dakikada 12-20Erişkinde: dakikada 12-20Çocukta: dakikada 20-25Çocukta: dakikada 20-25Bebekte: dakikada 30-40 arasıBebekte: dakikada 30-40 arası

Kalp atımı sayısıKalp atımı sayısıErişkinde: dakikada 60-100Erişkinde: dakikada 60-100Çocukta: dakikada 100’ün üzeriÇocukta: dakikada 100’ün üzeriBebekte: dakikada 100 -120Bebekte: dakikada 100 -120

Vücudumuzdaki kan miktarıVücudumuzdaki kan miktarıVücut ağırlığının %7-8 kadarıVücut ağırlığının %7-8 kadarı4-8 lt.4-8 lt.


İlkyardımınİlkyardımın A-B-C’siA-B-C’si

Temel yaşam desteğiTemel yaşam desteği A-Airway:A-Airway:

Nefes yolunun açık Nefes yolunun açık hale getirilmesihale getirilmesi

B-Breating:B-Breating:

Solunum desteği Solunum desteği sağlanmasısağlanması

C-Circulation:C-Circulation:

Kan dolaşımı Kan dolaşımı sağlanmasısağlanması

1.Birinci öncelik bilinci 1.Birinci öncelik bilinci kapalı hastaya verilmelidir.kapalı hastaya verilmelidir.

2.İkinci öncelik sıkışmış 2.İkinci öncelik sıkışmış yaralıya verimelidir.yaralıya verimelidir.

3.Üçüncü sırada kanamalı 3.Üçüncü sırada kanamalı yaralı vardır.yaralı vardır.

4.Ölmüş olan kişi öncelik 4.Ölmüş olan kişi öncelik sıralamasında sonda yer sıralamasında sonda yer alır.alır.

Temel Yaşam DesteğiTemel Yaşam Desteği

1.1.Hastadan yanıt Hastadan yanıt almaya çalışın.almaya çalışın.

2.2.Acil tıbbi yardım Acil tıbbi yardım çağırın.çağırın.

3.3.Hastayı sırtüstü Hastayı sırtüstü yatar duruma yatar duruma getirin.getirin.

4.4.Hava yolunu açın.Hava yolunu açın.

Temel Yaşam DesteğiTemel Yaşam Desteği5.5.Solunumu Solunumu

değerlendirin.değerlendirin.

6.6.Dolaşımı Dolaşımı değerlendirin.değerlendirin.

7.7.Tıbbi yardım ulaşana Tıbbi yardım ulaşana kadar kazazedenin kadar kazazedenin yanından ayrılmayın.yanından ayrılmayın.

TEMEL YAŞAM DESTEĞİNE BAŞLAMA TEMEL YAŞAM DESTEĞİNE BAŞLAMA KRİTERLERİKRİTERLERİ

Sesli ve fizik uyarılara yanıtsız

Şuursuz

Solunum hareketi yok

Dolaşımın varlığını gösteren bulgu yok

Solumuyor

Öksürmüyor

Hareket etmiyor

Nabız Kontrolü

HAVAYOLU HAVAYOLU (AIRWAY) (AIRWAY)

ÜÇLÜ MANEVRA

Temel Yaşam Temel Yaşam DesteğiDesteği

SOLUNUM (BREATHING) –1

SOLUNUM (BREATHING) –2

SOLUNUM HACMİ

10 ml/kg

(700-800 ml)

SOLUNUM SAYISI

12/dak. Erişkin

20 /dak. Çocuk

30-60 /dak YD

DOLAŞIM (CIRCULATION) - 1DOLAŞIM (CIRCULATION) - 1

DOLAŞIM (CIRCULATION) - 3


SOLUNUMU KONTROL ETMEK İÇİN ;SOLUNUMU KONTROL ETMEK İÇİN ;

Göğüs kafesinin iniş kalkışına Göğüs kafesinin iniş kalkışına BAKBAK

Soluk verme sesini Soluk verme sesini DİNLE DİNLE

Soluk verirken oluşan hava akımını Soluk verirken oluşan hava akımını yanaktayanakta HİSSETHİSSET

SİSTEMLERSİSTEMLER

SolunumSolunumTrachea

Rib

BurunBurun

Nefes borusuNefes borusu

AkciğerlerAkciğerler



SOLUK YOLUNU TIKAYANLARSOLUK YOLUNU TIKAYANLAR;;

DilDil

Kırık diş veya diş protezleriKırık diş veya diş protezleri

KanKan

Sıvı veya katı gıdalarSıvı veya katı gıdalar

ToprakToprak

Saplanan yabancı cisimlerSaplanan yabancı cisimler

Soluk yolları girişi veya soluk Soluk yolları girişi veya soluk borusuna baskıborusuna baskı

Soluk borusunun hastalık veya Soluk borusunun hastalık veya alerjik olaylar sonucu daralmasıalerjik olaylar sonucu daralması


SOLUK YOLUNU AÇMAK İÇİN ; • Soluk yolları girişine veya soluk borusuna baskı

varsa kaldır, • Ağız içinde yabancı madde varsa parmakla çıkart, • Dilin geriye kayıp soluk yolunu tıkamaması için başa

pozisyon ver,• Soluk alıp almadığını kontrol et,• Almıyorsa, derhal iki güçlü nefes üfle.• Nefes gitmiyorsa, soluk yolundaki yabancı cismi, karına baskı uygulayarak çıkart.


Başın geriye eğilmesi yoluyla soluk yolunun açılmasıBaşın geriye eğilmesi yoluyla soluk yolunun açılması


Evrensel “soluk Evrensel “soluk alamıyorum” işaretialamıyorum” işareti

Karına baskı yaparak soluk yolundaki “tıkacın” atılması


Dikkat..!!Dikkat..!!

Soluk yolundan yabancı cisim çıkartmak amacı ile;Soluk yolundan yabancı cisim çıkartmak amacı ile;

aşırı şişman, hamile, yaşlı ve çocuklarda karına aşırı şişman, hamile, yaşlı ve çocuklarda karına baskı uygulanmaz..! baskı uygulanmaz..!


Dikkat..!!Dikkat..!!

Bir istisna olarak;Bir istisna olarak;

ağız içine soluk almayı engelleyecek ölçüde ağız içine soluk almayı engelleyecek ölçüde kanamaya neden olan, yanağa-çeneye-soluk kanamaya neden olan, yanağa-çeneye-soluk borusuna saplanmış yabancı cisimlerborusuna saplanmış yabancı cisimler

ilkyardımcı tarafından çıkarılmalıdır. ilkyardımcı tarafından çıkarılmalıdır.


SOLUNUM DURMASININ NEDENLERİSOLUNUM DURMASININ NEDENLERİ


SOLUNUM DURMASININ NEDENLERİSOLUNUM DURMASININ NEDENLERİSoluk yolunun tıkanmasıSoluk yolunun tıkanmasıKalp atışının durmasıKalp atışının durmasıBaşı ilgilendiren darbeler ve kanamalarBaşı ilgilendiren darbeler ve kanamalarGöğüse gelen ani darbeler ve yaralanmalarGöğüse gelen ani darbeler ve yaralanmalarGaz veya ilaç etkisiGaz veya ilaç etkisiElektrik çarpmasıElektrik çarpması


Solunumu duran kişiye kendiliğinden solunum geri Solunumu duran kişiye kendiliğinden solunum geri dönünceye kadar ilkyardımcı tarafından yaptırılan dönünceye kadar ilkyardımcı tarafından yaptırılan solunuma solunuma yapay solunumyapay solunum denir. denir.

Solunumun durduğundan emin olmadan Solunumun durduğundan emin olmadan uygulanmaz..!uygulanmaz..!

Ağızdan ağıza veya ağızdan buruna uygulanabilir.Ağızdan ağıza veya ağızdan buruna uygulanabilir.

Mümkünse ağıza temiz bir tülbent serilmelidir.Mümkünse ağıza temiz bir tülbent serilmelidir.

Dakikada 15 - 20 nefes verilir.Dakikada 15 - 20 nefes verilir.

Left atrium

Left ventricleRight atrium

Right ventricle

Heart

AortaPulmonary artery

Pulmonary veins

Lung

Hepatic vein

Hepatic artery

Portal vein

Liver

Capillaries ofgastrointestinal tract

Large intestines

Small intestines

Kidney

Renal artery

Renal vein

Innominate vein

Innominate artery

Jugular vein

Carotid artery

Subclavian artery

Femoral vein

Inferior vena cava

Iliac artery

CARDIOVASCULAR SYSTEM

Alveolar capillariesLeft atrium

Left ventricleRight atrium

Right ventricle

Heart

AortaPulmonary artery

Lung

Hepatic artery

Liver

Capillaries ofgastrointestinal tract

Large intestines

Small intestines

Innominate artery

Carotid artery

Subclavian artery

Brachial artery

Tibial artery

Femoral artery

Iliac artery

Kidney

Renal artery

ARTERIAL SYSTEM

Alveolar capillaries

KalpKalp

DamarlarDamarlar

KanKan

SİSTEMLER

Dolaşım



DOLAŞIMININ DURMASININ NEDENLERİDOLAŞIMININ DURMASININ NEDENLERİKalp hastalıklarıKalp hastalıklarıAşırı kan kaybıAşırı kan kaybıSolunumun durmasıSolunumun durmasıGöğüse gelen ani darbelerGöğüse gelen ani darbelerBaşı ilgilendiren darbelerBaşı ilgilendiren darbelerGaz veya ilaç etkisiGaz veya ilaç etkisiElektrik çarpmasıElektrik çarpması


Kalp atımları duran kişiye kendiliğinden kalp atımları Kalp atımları duran kişiye kendiliğinden kalp atımları geri dönünceye kadar ilkyardımcı tarafından kalbe geri dönünceye kadar ilkyardımcı tarafından kalbe dıştan yapılan baskıya dıştan yapılan baskıya kalp masajıkalp masajı denir.denir.

Kalbin durduğundan emin olmadan Kalbin durduğundan emin olmadan uygulanmaz..!uygulanmaz..!

Dakikada 100 baskı yapılır.Dakikada 100 baskı yapılır.


SOLUNUMU VE DOLAŞIMI DURMUŞSA ;SOLUNUMU VE DOLAŞIMI DURMUŞSA ;

Tek ilkyardımcı Tek ilkyardımcı 22 soluk üfler, soluk üfler,3030 baskı yapar. baskı yapar.

İki ilkyardımcı İki ilkyardımcı 22 soluk üfler, soluk üfler,3030 baskı yapar. baskı yapar.


YAPAY SOLUNUM VE KALP MASAJININ DOĞRU YAPAY SOLUNUM VE KALP MASAJININ DOĞRU UYGULANDIĞI NASIL ANLAŞILIR..?UYGULANDIĞI NASIL ANLAŞILIR..?

Soluk verilirken göğüsün kalkıp inmesiSoluk verilirken göğüsün kalkıp inmesiKalbe baskı yapılırken nabız hissedilmesiKalbe baskı yapılırken nabız hissedilmesiCilt renginin düzelmesiCilt renginin düzelmesiİç çekme hareketi görülmesiİç çekme hareketi görülmesiKol ve bacaklarda kendiliğinden hareket olmasıKol ve bacaklarda kendiliğinden hareket olmasıKendiliğinden solunum ve kalp atımlarının Kendiliğinden solunum ve kalp atımlarının başlaması başlaması


ÇOCUKLARDA (1-8 yaş arası) ÇOCUKLARDA (1-8 yaş arası) ABCABC

Çocuklarda kalp masajı tek veya iki elle yapılır.Çocuklarda kalp masajı tek veya iki elle yapılır.Soluk sayısı dakikada 20-25 dirSoluk sayısı dakikada 20-25 dir Dakikada 100 kez masaj uygulanır.Dakikada 100 kez masaj uygulanır.Göğüs 2,5 – 4 cm çökertilir.Göğüs 2,5 – 4 cm çökertilir.Solunum ve kalp masajıSolunum ve kalp masajı 22//3030 oranı oranında nda uygulanır.uygulanır.


BEBEKLERDE (0-1 yaş arası) BEBEKLERDE (0-1 yaş arası) ABCABCBaş geriye fazla iBaş geriye fazla ittilmez,ilmez,Bebeklerde kBebeklerde karına baskı yerine yalnız sırta arına baskı yerine yalnız sırta darbe darbe uygulanır.uygulanır.Bebekte solunum sayısı dakikadaBebekte solunum sayısı dakikada 25 25--3030,, Bebekte kalp atış sayısı dakikada 1Bebekte kalp atış sayısı dakikada 1000-10-1220,0,Ağız ve burun birlikte kavranarakAğız ve burun birlikte kavranarak

hava üflenir,hava üflenir,Yanaklar şişecek kadar hava üflenir,Yanaklar şişecek kadar hava üflenir,Göğüs iki parmakla, Göğüs iki parmakla, 11--1.51.5 cm çökertilir, cm çökertilir,

göğüs kemiğinin ortasına baskı yapılır.göğüs kemiğinin ortasına baskı yapılır.Suni solunum ve kalp masajıSuni solunum ve kalp masajı 22//3030 oranı oranındanda uygulanır.uygulanır.

ŞOKŞOK

Kan Kan ddolaşımındaki yetersizlik sonucuolaşımındaki yetersizlik sonucu

vücutta ortaya çıkan belirtilerin tamamına vücutta ortaya çıkan belirtilerin tamamına

ŞOKŞOK denir.denir.

ŞOKŞOK

Dolaşım sisteminin etkin çalışması içinDolaşım sisteminin etkin çalışması için gerekgerekenler;enler;Kalbin pompalaKalbin pompalamama gücü gücüKapalı damar ağıKapalı damar ağıYeterli kan hacmiYeterli kan hacmi

ŞOKŞOK

Right atrium Left atrium

Dorsal aorta Pulmonary artery

Pulmonary vein

Body capillaries Lung capillaries

Vena cava

Right ventricle Left ventricle

KalpKalp

DamarlarDamarlar

KanKan

Şok nedenleriŞok nedenleriİç ve dış kanamalar, organ kopmasıİç ve dış kanamalar, organ kopması

Aşırı ishal, terleme, kusma, susuz kalmaAşırı ishal, terleme, kusma, susuz kalma

YanıklarYanıklar

Büyük kemik kırıklarıBüyük kemik kırıkları

Sıcak çarpması, böcek sokması, allerjiSıcak çarpması, böcek sokması, allerji

Şiddetli korku-heyecan, şiddetli ağrıŞiddetli korku-heyecan, şiddetli ağrı

Kalp krizi, kKalp krizi, kalp yetmezlialp yetmezliğiği

ZehirlenmelerZehirlenmeler

ŞOKŞOK

Şok belirtileriŞok belirtileriSolunum sistemi ..........Hızlı ve yüzeysel solunumSolunum sistemi ..........Hızlı ve yüzeysel solunum

Dolaşım sistemi .......... Nabız sayısında artış ve Dolaşım sistemi .......... Nabız sayısında artış ve zayıflamazayıflama

Deri ..............................Soğuk - soluk - nemli ciltDeri ..............................Soğuk - soluk - nemli cilt

Sinir sistemi .................Huzursuzluk ve endişeSinir sistemi .................Huzursuzluk ve endişe

bulantı-kusmabulantı-kusma

boş bakışlar, göz kararmasıboş bakışlar, göz kararması

bilincin bulanıklaşmasıbilincin bulanıklaşması

Kas – iskelet sistemi ... Halsizlik, bitkinlikKas – iskelet sistemi ... Halsizlik, bitkinlik

ŞOKŞOK

ŞOKŞOK

Şokta ilkyardımŞokta ilkyardımKazazedeyi yatırKazazedeyi yatır

Ayakları kaldır (30Ayakları kaldır (30oo))

Üzerini örtÜzerini ört

Bilinç bulanıksa yedirme, içirmeBilinç bulanıksa yedirme, içirme

3-5 dakika aralıklarla ABC kontrolü yap3-5 dakika aralıklarla ABC kontrolü yap

BİLİNÇ KAYBIBİLİNÇ KAYBI

Beyni sıkıntıya düşüren her durum Beyni sıkıntıya düşüren her durum

BİLİNÇ BULANIKLIĞI BİLİNÇ BULANIKLIĞI

ve ilerledikçeve ilerledikçe BİLİNÇ KAYBIBİLİNÇ KAYBI na na

neden olur.neden olur.

Bilinç kaybının en ileri haline Bilinç kaybının en ileri haline KOMAKOMA denir. denir.


Bilinç kaybı nedenleriBilinç kaybı nedenleri

Dış Kaynaklı NedenlerDış Kaynaklı NedenlerKafa yaralanmalarıKafa yaralanmalarıSıcak çarpmasıSıcak çarpmasıAşırı soğuğa maruz kalmaAşırı soğuğa maruz kalmaElektrik çarpmasıElektrik çarpmasıSuda boğulmaSuda boğulmaAşırı basınç altında gazlara maruz kalmaAşırı basınç altında gazlara maruz kalma


Bilinç kaybı nedenleriBilinç kaybı nedenleri

İç Kaynaklı Nedenlerİç Kaynaklı Nedenler Beyin kanamasıBeyin kanamasıBBeyin tümörlerieyin tümörleriŞeker hastalığıŞeker hastalığıBöbrek yetmezliğiBöbrek yetmezliğiKaraciğer yetmezliği, sirozKaraciğer yetmezliği, sirozİlaç zehirlenmesiİlaç zehirlenmesiAlkol zehirlenmesiAlkol zehirlenmesiBeyin ve beyin zarını etkileyen mikrobik Beyin ve beyin zarını etkileyen mikrobik hastalıklar (Örn:Menenjit)hastalıklar (Örn:Menenjit)


BBilinç ilinç düzeyleridüzeyleriUyanık, dikkatliUyanık, dikkatli

UyanıkUyanık

Uyanık, dalgınUyanık, dalgın

UykuluUykulu

UyuyorUyuyor

Sızmış veya derin uykudaSızmış veya derin uykuda

BaygınBaygın

KomadaKomada

ÖlüÖlü


Bilinci kaybolan kazazede;Bilinci kaybolan kazazede;

Sesli ve fiziksel uyarıya cevap vermezSesli ve fiziksel uyarıya cevap vermezDilDilii soluk yolunu tıkayabilir soluk yolunu tıkayabilirKomada göz kapağı, öksürük ve öğürme Komada göz kapağı, öksürük ve öğürme refleksi çalışmazrefleksi çalışmazKusma sonucu kusmuğu soluk yoluna kaçabilirKusma sonucu kusmuğu soluk yoluna kaçabilirKomada kalp atımı ve solunum düzeni Komada kalp atımı ve solunum düzeni bozulabilirbozulabilirDikkatli incelenmezse ölü sanılabilir Dikkatli incelenmezse ölü sanılabilir


Bilinç kaybında ilkyardım – 1Bilinç kaybında ilkyardım – 1

Sözlü ve fiziksel uyaranla bilinç durumunu kontrol etSözlü ve fiziksel uyaranla bilinç durumunu kontrol et

Kazazedeyi sert bir zemine yatırKazazedeyi sert bir zemine yatır

Giysilerini gevşetGiysilerini gevşet

Ağız içini kontrol etAğız içini kontrol et

Soluk yolunu aç, başa pozisyon verSoluk yolunu aç, başa pozisyon ver

Bak-dinle –hisset yöntemi ile solunumu 10 saniye süre ile Bak-dinle –hisset yöntemi ile solunumu 10 saniye süre ile kontrol etkontrol et

Şah damarlarından 5 saniye süre ile nabzı kontrol etŞah damarlarından 5 saniye süre ile nabzı kontrol et

Solunum yoksa yapay solunum ve dış kalp masajına başla.Solunum yoksa yapay solunum ve dış kalp masajına başla.



Bilinç kaybında ilkyardım - 2Bilinç kaybında ilkyardım - 2Kazazedeye yan güvenli pozisyon verKazazedeye yan güvenli pozisyon ver

3-5 dakika aralıklarla ABC kontrolü yap3-5 dakika aralıklarla ABC kontrolü yap

Tıbbi yardım gelene kadar pozisyonu koruTıbbi yardım gelene kadar pozisyonu koru

KANAMA VE ORGAN KANAMA VE ORGAN KOPMASIKOPMASI

Kanın dolaşımKanın dolaşım

sisteminisistemini

dışına çıkmasınadışına çıkmasına

kanamakanama denir. denir.

Dış kanamaDış kanama

Doğal deliklerden Doğal deliklerden kanamakanama

İç kanamaİç kanama

KanamaKanama

KANAMA VE ORGAN KOPMASI

Kanamanın görülmesiKanamanın görülmesi

Kişinin soluk olmasıKişinin soluk olması

El, ayak, burun gibi bölgelerde soğuklukEl, ayak, burun gibi bölgelerde soğukluk

Nabızda hızlanmaNabızda hızlanma

Kanamanın işaretleri Kanamanın işaretleri


Yaralı yatar pozisyona getirilir;Yaralı yatar pozisyona getirilir;

Bilinç açık ise Bilinç açık ise şok pozisyonuşok pozisyonu,,

Bilinç kapalı ise Bilinç kapalı ise yan güvenli pozisyonyan güvenli pozisyon verilir. verilir.

Dış kanama varsa durdurulur.Dış kanama varsa durdurulur.

Dış kanama yoksa iç kanama olabilir.Dış kanama yoksa iç kanama olabilir.

Yaralı rahatlatılır.Yaralı rahatlatılır.

3-5 dakika aralarla 3-5 dakika aralarla ABCABC kontrolu yapılır. kontrolu yapılır.

Kanamalarda ilkyardımKanamalarda ilkyardım


Kafatası boşluğuna olanKafatası boşluğuna olan kanamalarkanamalarGöğüs boşluğuna olanGöğüs boşluğuna olan kanamalarkanamalarKarın boşluğuna olan Karın boşluğuna olan

kanamalarkanamalarBüyük kemik kırıklarıBüyük kemik kırıkları

HEPSİNDE ŞOK BULGULARI OLABİLİRHEPSİNDE ŞOK BULGULARI OLABİLİR

Bulantı, kusma, Bulantı, kusma, başağrısı, bilinç kaybıbaşağrısı, bilinç kaybı

GöğüsGöğüs ağrısı, öksürük, ağrısı, öksürük, nefes darlığınefes darlığı

Karın ağrısı, karında Karın ağrısı, karında sertlik, hassasiyetsertlik, hassasiyet

İç kanamalarİç kanamalar


Burun kanamasBurun kanamasıı

Kan kusma,Kan kusma, kan tükürmekan tükürme

KanlKanlıı büyük abdest büyük abdest

KanlKanlıı idrar idrar

Diş eti kanamalarDiş eti kanamalarıı

Kulak kanamasKulak kanamasıı

Vajenden kanama Vajenden kanama

Doğal deliklerden olan kanamalarDoğal deliklerden olan kanamalar


Kulaktan kanamaKulaktan kanama

Kanayan kulağı temiz bir bezle kapat.Kanayan kulağı temiz bir bezle kapat.

Kanayan kulak tarafına yan yatır.Kanayan kulak tarafına yan yatır.

Kanamayı durdurmaya ve kulağı temizlemeye çalışma.Kanamayı durdurmaya ve kulağı temizlemeye çalışma.

Başa darbeden Başa darbeden şüpheşüphellen.en.


Kazazedeyi sakinleştiripKazazedeyi sakinleştirip

oturt.oturt.

HerHer iki burun kanadıniki burun kanadınıı

baş ve işaret parmaklarıbaş ve işaret parmakları ile ile

55 dakika dakika kadar sık.kadar sık.

Başı öne eğilmiş pozisyonda tutBaşı öne eğilmiş pozisyonda tut

Ağızdan nefes almasını söyleAğızdan nefes almasını söyle

Burun kanamalarıBurun kanamaları


Dikkat:Dikkat: Eğer burunda bir şekil Eğer burunda bir şekil

bozukluğu,şişmebozukluğu,şişme

morarma,morarma, ağrı varsa ağrı varsa kırıkkırık olabilir. olabilir.

Burun sırtına soğuk uygula veBurun sırtına soğuk uygula ve

hastaneye hastaneye nakil hazırlığı yapnakil hazırlığı yap. .


Sızma tarzında kolayca kendisi Sızma tarzında kolayca kendisi duran yaşamı tehdit etmeyenduran yaşamı tehdit etmeyenTaşma tarzında kolay Taşma tarzında kolay durdurulabilen koyu renkli durdurulabilen koyu renkli yaşamı çoğunlukla tehdit yaşamı çoğunlukla tehdit etmeyenetmeyenKesik fKesik fışkırırışkırır (kalp ritmine (kalp ritmine uygun)uygun) tarzda açık renkli zor tarzda açık renkli zor durdurulabilen yaşamı tehdit durdurulabilen yaşamı tehdit edebilenedebilen

Kılcal damar Kılcal damar kanamasıkanamasıToplardamar Toplardamar kanamasıkanaması

Atardamar Atardamar kankanaamasıması

Dış kanamaDış kanama


Dış kanamalarda ilkyardımDış kanamalarda ilkyardım


Kanayan yere baskıKanayan yere baskı

Kanayan yere baskılı bandajKanayan yere baskılı bandaj

Ana damara baskıAna damara baskı

TurnikeTurnike



Kanayan Kanayan

yere yere

baskıbaskı

Dış kanamalarda Dış kanamalarda ilkyardımilkyardım


AnaAna

DamaraDamara

BaskıBaskı

TurnikeTurnike

Tek kemikli uzuv Tek kemikli uzuv bölgelerine bölgelerine uygulanır uygulanır !!

Dış kanamalarda Dış kanamalarda ilkyardımilkyardım


KanKanama diğer yöntemler kullanılarak ama diğer yöntemler kullanılarak durdurulamazsa.durdurulamazsa.

Tek ilkyardımcıTek ilkyardımcı ve fazla sayıda ve fazla sayıda kazazede varsakazazede varsa..

Kazazedenin Kazazedenin zor-tehlikelizor-tehlikeli koşullarda koşullarda taşınmasıtaşınması gerekiyorsa. gerekiyorsa.

OrganOrgan kopması kopmasınnda ana damara yapılan da ana damara yapılan baskı yetersizbaskı yetersiz kalırsa.kalırsa.

Turnike uygulanacak durumlarTurnike uygulanacak durumlarKANAMA VE ORGAN KOPMASI

Kanayan yere baskıKanayan yere baskı


Ana damara baskıAna damara baskı

TurnikeTurnike



ORGAN KOPMASIORGAN KOPMASI

Parmak, el, kol, ayak, bacak, penis, Parmak, el, kol, ayak, bacak, penis, kulak, burun gibi vücut uzantılarının kulak, burun gibi vücut uzantılarının

vücutla olan bütünlüğünün vücutla olan bütünlüğünün bozulmasına, bozulmasına,

organ kopmasıorgan kopması denir. denir.

ORGAN KOPMALARI

Organ kopmalarında ilkyardımOrgan kopmalarında ilkyardım

Kazazedeye yönelik olarakKazazedeye yönelik olarak

Kanama kontrolü yap.Kanama kontrolü yap.

Uygun pozisyon ver.Uygun pozisyon ver.

ORGAN KOPMALARI

Kopan parçaya yönelik olarak;Kopan parçaya yönelik olarak;Kopan organı kesinlikle yıkamaKopan organı kesinlikle yıkamaKopan organı temiz, su geçirmez plastik bir Kopan organı temiz, su geçirmez plastik bir kap ya da torbaya koy.kap ya da torbaya koy.Bu torbayı, içinde buz olan ikinci bir kap ya Bu torbayı, içinde buz olan ikinci bir kap ya da torbaya, organı buzla doğrudan temas da torbaya, organı buzla doğrudan temas ettirmeden koy.ettirmeden koy.Torbayı, kazazede ile aynı taşıt aracı içinde Torbayı, kazazede ile aynı taşıt aracı içinde naklet.naklet.Sağlık merkezini haberdar et.Sağlık merkezini haberdar et.

Organ kopmalarında ilkyardımOrgan kopmalarında ilkyardımORGAN KOPMALARI

ÖNEMLİ BÖLGE ÖNEMLİ BÖLGE YARALANMALARIYARALANMALARI

Göz yaralanmalarıGöz yaralanmaları

ÖNEMLİ BÖLGE YARALANMALARI

Göze yabancı cisim Göze yabancı cisim batması durumunda batması durumunda kesinlikle dokunma, kesinlikle dokunma, o ovvuşturmauşturma..

BBol su ile yıkaol su ile yıka,, her her iki göziki gözüü de kapat de kapat..

SSağlık kuruluşuna ağlık kuruluşuna gönder.gönder.

Göz küresinde yaralanma olup olmadığına bak, Göz küresinde yaralanma olup olmadığına bak, yaralanma yoksayaralanma yoksa temiz (varsa temiz (varsa steril steril)) gazlı bezle göz gazlı bezle göz kapağına baskı yapkapağına baskı yaparak arak kanamakanamayıyı durdur. durdur.

Göz küresinde yaralanma varsa baskı yapma.Göz küresinde yaralanma varsa baskı yapma.

Göz Göz küresi yerinden küresi yerinden çıkçıkararssa,a, yerine sok yerine sokmmaya aya çalışma, çalışma, temiz ve temiz ve ıslak bir ıslak bir bez ile bez ile ört.ört.

Göz yanıklarında göz kapağı şişebilir ve kapanabilir; Göz yanıklarında göz kapağı şişebilir ve kapanabilir; açmaya çalışma,açmaya çalışma, herher iki göziki gözüü bastırmadan bastırmadan temiz bir temiz bir bez ile bez ile ört ve sürekli soğuk suört ve sürekli soğuk su i illee ıslat. ıslat.

Göz yaralanmalarıGöz yaralanmalarıÖNEMLİ BÖLGE YARALANMALARI

GGöze kimyasal madde sıçraması durumunda öze kimyasal madde sıçraması durumunda gözgözüü 20 dakika 20 dakika,, bol su bol su ile ile yıka. yıka.


Göz kapağı içine Göz kapağı içine yabancı cisim batayabancı cisim batarrssaa göz kapağıgöz kapağınını ters çevir ters çevir..

TTemizemiz,nemli, ,nemli, yumuşak yumuşak bir bir bezbezinin ucu ucu i illee çıkar çıkartt..


Üst Üst göz göz kapakapağınığını bir bir

çubuk yardımıyla çevirçubuk yardımıyla çevir..


Deri üzerine gelenDeri üzerine gelen darbeler sonucu cilt bütünlüğü darbeler sonucu cilt bütünlüğü korunmasına rağmenkorunmasına rağmen,, alttaki dokunun alttaki dokunun zedelenmesine bağlı olarak zedelenmesine bağlı olarak kızarıklık,kızarıklık, ağrı,ağrı, şişlik şişlik ve bazen morarmave bazen morarma meydana gelir. meydana gelir.

Soğuk su veya buz torbasıSoğuk su veya buz torbası ile soğuk uygula ve ile soğuk uygula ve yüksekte tut. yüksekte tut.

Şişliğin artmasını engellemek için Şişliğin artmasını engellemek için elastik bandajelastik bandaj ile baskı uygula.ile baskı uygula.

Kapalı yaralarKapalı yaralar

KÜNT, KESİCİ, DELİCİ ALET YARALANMALARI

Her hangi bir etki sonucu deride;Her hangi bir etki sonucu deride; s soyulma,oyulma, ezilme,ezilme, kesilmekesilme ve ve delinmedelinme şeklindeşeklinde yaralar yaralar oluşur. oluşur.

Bu yaralaraBu yaralara müdahalenin amacı müdahalenin amacı;;

Kanamanın durdurulması,Kanamanın durdurulması,

kirlenmenin ve daha fazla zedelenmenin kirlenmenin ve daha fazla zedelenmenin önlenmesidir.önlenmesidir.

Açık yaralarAçık yaralar


Yara kirli ise bol su ve sabunla yıkayarak Yara kirli ise bol su ve sabunla yıkayarak temizle. Açık yaraya dezenfektantemizle. Açık yaraya dezenfektan maddeler maddeler veya veya temizleme sıvıları temizleme sıvıları uygulamauygulama.. Kanama varsa baskı ile kontrol et.Kanama varsa baskı ile kontrol et.Açık yara Açık yara içiniçin mümkünse mümkünse temiztemiz malzemeler malzemeler kullan.kullan. A Açık yara üzerine asla doğrudan çık yara üzerine asla doğrudan pamuk pamuk uygulama.uygulama.Şişliği önlemek,Şişliği önlemek, kanamaya karşı baskı kanamaya karşı baskı yapmak ve örtücü malzemeyi yerinde tutmak yapmak ve örtücü malzemeyi yerinde tutmak için sargı veya bandaj uygula.için sargı veya bandaj uygula.

Açık yaralarAçık yaralar



Göğüs yaralanmaları: Açık bir yara varsa hava

geçirmez bir malzeme ile üç (üst ve iki yan) tarafını bant ile kapat.

Rahat nefes alabileceği pozisyonda yani yarı oturur pozisyonda kalmasını sağla.

KKarın yaralanmalarıarın yaralanmaları


Organlar dışarı çıkmışsa;

içeri sokmaya çalışma.

Islak Islak birbir bez bez ile ile üzerini kapat,üzerini kapat, sıkı sıkı olmayan bir olmayan bir bandajla desteklebandajla destekle..

Uygun pozisyon ver Uygun pozisyon ver

(yan güvenli (yan güvenli pozisyon / şok). pozisyon / şok).

ABC kontrolüyle ABC kontrolüyle yardım gelmesini yardım gelmesini bekle.bekle.


KIRIK-ÇIKIK-BURKULMAKIRIK-ÇIKIK-BURKULMA

KIRIKKIRIK

Kemik bütünlüğünün kaybolmasıdırKemik bütünlüğünün kaybolmasıdır..

KIRIK - ÇIKIK - BURKULMA

Femur

Düşme, çarpma Düşme, çarpma Kırılma, sürtünme sesiKırılma, sürtünme sesiŞekil bozukluğu Şekil bozukluğu Hareketle artan ağrıHareketle artan ağrıŞişlik, morarmaŞişlik, morarmaUzuvda kısalmaUzuvda kısalmaYalancı eklem varlığıYalancı eklem varlığıGörünen kemik ucuGörünen kemik ucuHareket kaybıHareket kaybıHHis kaybı, soğumais kaybı, soğuma


Düşme, çarpma Düşme, çarpma Kırılma, sürtünme sesiKırılma, sürtünme sesiŞekil bozukluğu Şekil bozukluğu Hareketle artan ağrıHareketle artan ağrıŞişlik, morarmaŞişlik, morarmaUzuvda kısalmaUzuvda kısalmaYalancı eklem varlığıYalancı eklem varlığıGörünen kemik ucuGörünen kemik ucuHareket kaybıHareket kaybıHHis kaybı, soğumais kaybı, soğuma

herhangi biri herhangi biri

varsavarsa

KIRIKTANKIRIKTAN

ŞÜPHELEN !!!ŞÜPHELEN !!!


Kırıkta ilkyardım ilkeleriKırıkta ilkyardım ilkeleri

Kırık şüphesi varsa kımıldatma!Kırık şüphesi varsa kımıldatma!

Tespit yapmadan taşıma!Tespit yapmadan taşıma!

Uzak uçta nabzı kontrol et!Uzak uçta nabzı kontrol et!

Açık kırık ve kemik parçalarına dokunma!Açık kırık ve kemik parçalarına dokunma!

Şekil bozukluğunu düzeltmeye çalışma!Şekil bozukluğunu düzeltmeye çalışma!

Kanama, şok belirtisi varsa müdahale et!Kanama, şok belirtisi varsa müdahale et!

Boyun veya omurga kırığından Boyun veya omurga kırığından şüpheleniyorsan özellikle dikkat et!şüpheleniyorsan özellikle dikkat et!


Kırık şüpheli bölgeyi hareketsizleştir. Kırık şüpheli bölgeyi hareketsizleştir. (tespit et)(tespit et)



Tespit materyalleri

........

........

........

........

........

Hareketsiz hale getirmenin amacıHareketsiz hale getirmenin amacı

Hareketi engelleyerek çevredeki dokuların Hareketi engelleyerek çevredeki dokuların zedelenmesine engel olmak.zedelenmesine engel olmak.

Ağrıyı azaltmak.Ağrıyı azaltmak.

Kanama ve şişliğin artmasına engel olmak.Kanama ve şişliğin artmasına engel olmak.

Kapalı kırığın açık kırık haline gelmesine engel Kapalı kırığın açık kırık haline gelmesine engel olmak.olmak.


Tespitte genel ilkelerTespitte genel ilkeler

Sert ve dayanıklı malzeme Sert ve dayanıklı malzeme seç.seç.

Yumuşak malzeme ile Yumuşak malzeme ile içten destekle.içten destekle.

Kırığın üstündeki ve Kırığın üstündeki ve altındaki eklemleri altındaki eklemleri hareketsizleştir.hareketsizleştir.


ÇıkıkÇıkıkEklemi meydana getiren kemiklerden Eklemi meydana getiren kemiklerden

birininbirinin

herhangi bir etki sonucu herhangi bir etki sonucu

bulunduğubulunduğu yerden çıkmasıdır. yerden çıkmasıdır.



Leğen Kemiği

Uyluk Kemiği

Normal Eklem Görünümü Eklemin Kırık-Çıkık görünümü


Ön Kol Kemiği Çıkığı

Kol Kemiği

Ön Kol Kemikleri

Çıkık belirtileriÇıkık belirtileriHareket kısıtlılığı veya hareketin Hareket kısıtlılığı veya hareketin bütünüyle ortadan kalkmasıbütünüyle ortadan kalkması

Özellikle hareketle artan ağrıÖzellikle hareketle artan ağrı

Şekil bozukluğu Şekil bozukluğu

HassasiyetHassasiyet

Şişlik (Erken dönemde olmayabilir)Şişlik (Erken dönemde olmayabilir)


Çıkıkta ilkyardımÇıkıkta ilkyardım

Eklem bölgesini hareketsiz hale getir.Eklem bölgesini hareketsiz hale getir.

( askı, atel, sargı kullan )( askı, atel, sargı kullan )


Yerine yerleştirmeye çalışma !Yerine yerleştirmeye çalışma !

BurkulmaBurkulmaEklemin hareket sınırlarını Eklemin hareket sınırlarını aşan zorlamalar sonucu aşan zorlamalar sonucu

oluşan oluşan zedelenmelerdir.zedelenmelerdir.


KIRIK – ÇIKIK - BURKULMA

Eklem Bağı Zedelenmesi

Burkulmada ilkyardımBurkulmada ilkyardım


Zorlanan eklemi kullandırma.Zorlanan eklemi kullandırma.Eklemi hareketsiz hale getir (tespit et)Eklemi hareketsiz hale getir (tespit et)Yukarıya kaldır.Yukarıya kaldır.

Varsa elastik bandaj uygulayarak Varsa elastik bandaj uygulayarak şişmeyi önle.şişmeyi önle.Soğuk uygula.Soğuk uygula.

Şekil Şekil bozukluğubozukluğu

++ Hareket Hareket güçlüğügüçlüğü

++ Ağrı Ağrı

Kırık, çıkık, burkulmaKırık, çıkık, burkulma

olabilirolabilir


Kırık,Kırık,

Çıkık,Çıkık,

BurkulmaBurkulma

KullandırmaKullandırma

HareketsizleştirHareketsizleştir

Yukarı kaldırYukarı kaldır

Nabız ve duyu kontrolü yapNabız ve duyu kontrolü yap

Soğuk uygulaSoğuk uygula

Nakil hazırlığı yapNakil hazırlığı yap


SARGI- BANDAJSARGI- BANDAJ

BandajBandaj

Yara üzerine doğrudan basınç Yara üzerine doğrudan basınç uuygulayarak kanamayı durduran,ygulayarak kanamayı durduran,

bir pansumanı yerinde tutarakbir pansumanı yerinde tutarak

yarayı dış etkilerden koruyanyarayı dış etkilerden koruyan

bez araçlardırbez araçlardır..

SARGI-BANDAJ

Usulüne Usulüne uygun uygun bandaj bandaj uygulaması uygulaması ileile

Kanamanın tekrar etmesi Kanamanın tekrar etmesi veya hızlanması önlenir.veya hızlanması önlenir.Kırık kemik sürtünmesi ve Kırık kemik sürtünmesi ve zedelenmiş eklemin hareketi zedelenmiş eklemin hareketi ile oluşan ağrılar azalır.ile oluşan ağrılar azalır.Açık yaraya temas, yaralı Açık yaraya temas, yaralı bölgenin mikrop kapması bölgenin mikrop kapması önlenir önlenir Yaralı daha kendine yeter Yaralı daha kendine yeter ve kolay nakledilir hale gelir.ve kolay nakledilir hale gelir.

SARGI-BANDAJ

Sargı ve Üçgen SargıSargı ve Üçgen Sargı

Kanama yerine basınç uygulamak,Kanama yerine basınç uygulamak,

Turnike uygulamak,Turnike uygulamak,

Açık yarayı örtmek,Açık yarayı örtmek,

Kırık veya yaralı uzvu vücuda bağlamak Kırık veya yaralı uzvu vücuda bağlamak yada asmak,yada asmak,

Zedelenmiş uzuvda şişmeyi azaltmak,Zedelenmiş uzuvda şişmeyi azaltmak,

Batıcı cisim hareketini engellemek,Batıcı cisim hareketini engellemek,

Gerekirse, kesilerek bandaj yapmak Gerekirse, kesilerek bandaj yapmak

için kullanılır.için kullanılır.

SARGI-BANDAJ

Etkili bandaj yapma ilkeleriEtkili bandaj yapma ilkeleri

Bandajı bir elde ve üstte tutarken, serbest ucu Bandajı bir elde ve üstte tutarken, serbest ucu diğer elde tut.diğer elde tut.

Bandajı iki tur üst üste dairesel sararak başla.Bandajı iki tur üst üste dairesel sararak başla.

Bandajı iki tur üst üste dairesel sararak bitir.Bandajı iki tur üst üste dairesel sararak bitir.

Serbest kalan ucu sabitle.Serbest kalan ucu sabitle.

Bandajın altında kalan bölgede kan Bandajın altında kalan bölgede kan dolaşımını kontrol et.dolaşımını kontrol et.

SARGI-BANDAJ

EELLEEKKTRİK ÇARPMASITRİK ÇARPMASIYANIK – DONYANIK – DONMAMA

SICAK ÇARPMASISICAK ÇARPMASI

ELEKTRİK ÇARPMASIELEKTRİK ÇARPMASI

ELEKTRİK ÇARPMASI-YANIK-ELEKTRİK ÇARPMASI-YANIK-DONMADONMA-SICAK ÇARPMASI-SICAK ÇARPMASI

Elektrik çarpmasında Elektrik çarpmasında belirtilerbelirtiler

GGiriş ve çıkış yaraları (yanıklar)bulunabiliririş ve çıkış yaraları (yanıklar)bulunabilir

Bilinç kaybı olabilirBilinç kaybı olabilir

Solunum ve dolaşım durabilir Solunum ve dolaşım durabilir

Kırık ve çıkıklar oluşabilirKırık ve çıkıklar oluşabilir

Yüksekten düşme sonucu başka yaralanmalar Yüksekten düşme sonucu başka yaralanmalar oluşabiliroluşabilir

ELEKTRİK ÇARPMASI-YANIK-DONELEKTRİK ÇARPMASI-YANIK-DONMAMA-SICAK ÇARPMASI-SICAK ÇARPMASI

Elektrik çarpmasında, ciltteki yaranın görüntüsü ile, Elektrik çarpmasında, ciltteki yaranın görüntüsü ile, iç organların uğrayabileceği hasar arasında, doğru iç organların uğrayabileceği hasar arasında, doğru orantı yoktur.orantı yoktur.Tüm elektrik çarpması olguları, sağlık kuruluşunda Tüm elektrik çarpması olguları, sağlık kuruluşunda daha ileri tetkik ve tedavi gerektiren,daha ileri tetkik ve tedavi gerektiren, hayati tehlike hayati tehlike yaratabilen, ciddi yaralanmalardır.yaratabilen, ciddi yaralanmalardır.

ELEKTRİK ÇARPMASI-YANIK-ELEKTRİK ÇARPMASI-YANIK-DONMADONMA-SICAK ÇARPMASI-SICAK ÇARPMASI

Elektrik çarpmasında ilkyardımElektrik çarpmasında ilkyardımElektrik akımı ile teması kesilmeden, kazazedeye Elektrik akımı ile teması kesilmeden, kazazedeye asla dokunma!asla dokunma!Elektrik akımını ana şalterden veya Elektrik akımını ana şalterden veya

iletken olmayan bir cisimle kes!iletken olmayan bir cisimle kes!ABC yi kontrol et, yoksa uygula!ABC yi kontrol et, yoksa uygula!Bilinci kapalı ve ABC varsa, Bilinci kapalı ve ABC varsa,

yan güvenliyan güvenli pozisyon ver!pozisyon ver!Yanık varsa, bakımını yap!Yanık varsa, bakımını yap!Kırık varsa tespit et!Kırık varsa tespit et!Ek yaralanmalar için uygun müdahaleyi yap!Ek yaralanmalar için uygun müdahaleyi yap!Kazazedenin en kısa sürede naklini sağla!Kazazedenin en kısa sürede naklini sağla!

YANIKYANIK

YanıkYanık

Doğrudan ateş veya yüksek ısı Doğrudan ateş veya yüksek ısı veren,veren, fiziksel fiziksel - - kimyasal kimyasal etkenlere maruz kalma ile oluşur.etkenlere maruz kalma ile oluşur.

ELEKTRİK ÇARPMASI-YANIK-DONMA-SICAK ÇARPMASI

• Ateş• Elektrik• Güneş• Sıcak su veya yağ• Kimyasal maddeler• Sıcak metal cisimler

1.1. Derece yanıkta cilt kızarıklığı ve Derece yanıkta cilt kızarıklığı ve şiddetli ağrı vardır. şiddetli ağrı vardır.

2.2. Derece yanıkta kızarıklık, su dolu Derece yanıkta kızarıklık, su dolu kesecikler ve ağrı vardır.kesecikler ve ağrı vardır.

3.3. Derece yanıkta cilt ve cilt altı doku Derece yanıkta cilt ve cilt altı doku etkilenmiştiretkilenmiştir.. AAğrı azğrı azdırdır veya yoktur. veya yoktur.


Yanıkların dereceleri


Hayati tehlike yaratan yanıklar

• Toplam vücut yüzeyinin % 20’sinden fazlasını etkileyen yanıklar.

• Çocuklarda toplam vücut yüzeyinin % 15’inden fazlasını etkileyen yanıklar.

• Yüz, el, ayak, boyun, cinsel bölge yanıkları.• 3. derece yanıklar.

YanYangındgında yaa yaklaşımklaşım

Yanan maddeyi uzaklaştırmakYanan maddeyi uzaklaştırmak veya veya söndürmeksöndürmek..Kazazedeyi uzaklaştırmakKazazedeyi uzaklaştırmak..Yanan madde ile kazazede arasına Yanan madde ile kazazede arasına engel engel koymak.koymak.


Yanıkta ilkyardımYanıkta ilkyardım

Tutuşmuş kazazedeyi söndür.Tutuşmuş kazazedeyi söndür.

Kazazedeyi soy (giysileri keserek).Kazazedeyi soy (giysileri keserek).

Yüzük, saat, bilezik varsa çıkart.Yüzük, saat, bilezik varsa çıkart.

Yanıklı bölgeyi su ile soğut.Yanıklı bölgeyi su ile soğut.

Yanıklı bölgeye herhangi bir şey sürme.Yanıklı bölgeye herhangi bir şey sürme.

Islak temiz (varsa steril) bir bezle ört.Islak temiz (varsa steril) bir bezle ört.

Bilinç açıksa ağızdan su ver.Bilinç açıksa ağızdan su ver.

Uygun pozisyon ver.Uygun pozisyon ver.

2. 2. veyaveya 3. 3. dderece yanık varsa naklet.erece yanık varsa naklet.


DONDONMAMA


DonmaDonma Aşırı soğuk ortamda uzun süre kalınması Aşırı soğuk ortamda uzun süre kalınması

ile oluşur.ile oluşur.

Belirtiler;Belirtiler;Halsizlik, uyku hali.Halsizlik, uyku hali.Donan vücut bölümleri beyaz,sert ve Donan vücut bölümleri beyaz,sert ve soğuktur.soğuktur.Donmamış kısımlar kırmızıdır.Donmamış kısımlar kırmızıdır.Hareketler ağır ve ağrılıdır.Hareketler ağır ve ağrılıdır.Ciltte su dolu keseler olabilir.Ciltte su dolu keseler olabilir.Donmuş kısımda duyu kaybı olabilir.Donmuş kısımda duyu kaybı olabilir.


Donmada yapılmaması gerekenlerDonmada yapılmaması gerekenler

Donan bölge karla ovulmamalıdır.Donan bölge karla ovulmamalıdır.Masaj yapılmamalıdırMasaj yapılmamalıdır..Doğrudan ısı kaynağına tutulmamalıdır.Doğrudan ısı kaynağına tutulmamalıdır.Kabarcıklar patlatılmamalıdır.Kabarcıklar patlatılmamalıdır.Merhem sürülmemelidir.Merhem sürülmemelidir.Sıkı bandaj yapılmamalıdır.Sıkı bandaj yapılmamalıdır.Kesinlikle sigara içirilmemelidir.Kesinlikle sigara içirilmemelidir.Alkollü içecekler verilmemelidirAlkollü içecekler verilmemelidir..


Donmada yapılması gerekenlerDonmada yapılması gerekenler

Kazazede rKazazede rüzgardan korunaklı, kapalı ortama üzgardan korunaklı, kapalı ortama alınmalı.alınmalı.

Donan bölgenin yeniden üşütülmemesi için Donan bölgenin yeniden üşütülmemesi için

ıslak giysileri çıkartılmalı.ıslak giysileri çıkartılmalı.

Bilinç açık ise aBilinç açık ise ağızdan ılık ve şekerli içecekler verilğızdan ılık ve şekerli içecekler verilmmelelii..

İyice sarılarak sağlık kuruluşuna nakli sağlanmalı.İyice sarılarak sağlık kuruluşuna nakli sağlanmalı.

SSICAK ÇARPMASIICAK ÇARPMASI


Sıcak çarpmasında belirtilerSıcak çarpmasında belirtiler

Başağrısı.Başağrısı.

Bulantı, kusma.Bulantı, kusma.

Cilt, erken dönemde kızarık Cilt, erken dönemde kızarık ve nemli, geç dönemde ve nemli, geç dönemde soluk ve kuru.soluk ve kuru.

Solunum ve nabız hızlı.Solunum ve nabız hızlı.

Huzursuzluk.Huzursuzluk.

Vücut ısısında artma.Vücut ısısında artma.

Bilinç bulanıklığı veya kaybı.Bilinç bulanıklığı veya kaybı.


Sıcak çarpmasında ilkyardım uygulamaları

Kazazede bilinçli ise;• Hemen serin bir yerde yarı oturur pozisyona getir.• Giysileri gevşet, gereksiz giysileri çıkart.• Kazazedeyi serinlet; serin hava akımı veya su serp ya da sık sık değiştirilen ıslak havlu-bez uygula.• Su, ayran gibi alkolsüz bir içecek yudumlatılarak içirilmelidir.


Sıcak çarpmasında ilkyardım uygulamaları

Kazazede bilinçsiz ise;

• ABC kontrolü yap.• Güvenli yan pozisyon ver.• Bunlar yapılırken kazazedeyi serinlet.

BOĞULMABOĞULMAZEHİRLENMEZEHİRLENME

HAYVAN ISIRIĞIHAYVAN ISIRIĞI

Boğulma;Boğulma;Herhangi bir nedenle soluk yolununHerhangi bir nedenle soluk yolunun

tıkanması halidir.tıkanması halidir.

BOĞULMA, ZEHİRLENME, HAYVAN ISIRIĞIBOĞULMA, ZEHİRLENME, HAYVAN ISIRIĞI


Suda boğulmalarda ilkyardım;Suda boğulmalarda ilkyardım;

Suda çırpınmakta olan kişiye yaklaşma!Suda çırpınmakta olan kişiye yaklaşma!

Mümkün ise bir tekne ile, Mümkün ise bir tekne ile,

değilse uzun bir sırık, ip, ipe bağlı can simidi ya değilse uzun bir sırık, ip, ipe bağlı can simidi ya da tahta parçası ile kişiye ulaş!da tahta parçası ile kişiye ulaş!

Kazazedeye ulaşılamıyorsa, çırpınmaların Kazazedeye ulaşılamıyorsa, çırpınmaların bitmesini bekle!bitmesini bekle!

Sudan çıkartılan kazazedenin ABC’sini kontrol Sudan çıkartılan kazazedenin ABC’sini kontrol et, gerekeni yap.et, gerekeni yap.

Bilincin durumuna göre pozisyon ver.Bilincin durumuna göre pozisyon ver.

Kazazedeyi, üzerini örterek naklet.Kazazedeyi, üzerini örterek naklet.


Zehir;Zehir;

Sindirildiğinde, solunduğunda, temas edildiğinde Sindirildiğinde, solunduğunda, temas edildiğinde

kimyasal etkileriyle vücuda zarar veren veya kimyasal etkileriyle vücuda zarar veren veya

fonksiyonunu bozan maddelere denir.fonksiyonunu bozan maddelere denir.

Zehrin giriş yolları • Ağız yolu ile: Bayat yiyecekler, ilaçlar,

temizlik maddeleri, kimyasal maddeler.

• Solunum yolu ile: Karbon monoksit (eksoz, soba gazı), karbondioksit (kuyu, lağım gazı, doğalgaz).

• Temas ile: Böcek zehiri, tarım ilacı.



Ağız yoluyla zehirlenAğız yoluyla zehirlenmelerin belirtilerimelerin belirtileriBulantıBulantıKusmaKusmaKarın ağrısıKarın ağrısıİshalİshalGözbebeklerinin çok küçülmesi Gözbebeklerinin çok küçülmesi

veya veya çok büyümesiçok büyümesiAşırı tükrük salgısıAşırı tükrük salgısıTerlemeTerlemeSolunum Solunum güçlüğügüçlüğüHavale geçirmeHavale geçirme


Ağız yoluylaAğız yoluyla zehirlenmede zehirlenmede ilkyardım ilkyardım

Bilinç açıksa kustur!Bilinç açıksa kustur!


Şu Durumlarda Kazazede Asla Kusturulmaz:Şu Durumlarda Kazazede Asla Kusturulmaz:

Kazazedenin bilinci yarı açık veya tam kapalı ise.Kazazedenin bilinci yarı açık veya tam kapalı ise.Kazazede havale geçiriyor ise.Kazazede havale geçiriyor ise.Kazazede yakıcı maddeler; asit-alkali maddeler, Kazazede yakıcı maddeler; asit-alkali maddeler, petrol ürünleri vs. içmiş ise.petrol ürünleri vs. içmiş ise.Kazazedenin ne içtiği bilinmiyor ise.Kazazedenin ne içtiği bilinmiyor ise.


Solunum yolu ile zehirlenmelerde Solunum yolu ile zehirlenmelerde görülen belirtiler görülen belirtilerBaş ağrısı, baş dönmesi, bulantı-kusma. Baş ağrısı, baş dönmesi, bulantı-kusma. Sersemlik, huzursuzluk.Sersemlik, huzursuzluk.Kaslarda güçsüzlük.Kaslarda güçsüzlük.Solunum güçlüğü, dudaklarda morarma.Solunum güçlüğü, dudaklarda morarma.Nabızda düzensizlik.Nabızda düzensizlik.Cilt renginde değişiklik.Cilt renginde değişiklik.Görmede bulanıklık.Görmede bulanıklık.Bilinç bulanıklığı, bilinç kaybı.Bilinç bulanıklığı, bilinç kaybı.Koma ve ölüm.Koma ve ölüm.


Solunum yolu ile zehirlenmelerde ilkyardımSolunum yolu ile zehirlenmelerde ilkyardımÖncelikle kendi güvenliğini sağla.Öncelikle kendi güvenliğini sağla.

* Camları aç, açılmıyorsa kır* Camları aç, açılmıyorsa kır

* Mümkünse maske kullan* Mümkünse maske kullan

Kazazedeyi hızla ortamdan uzaklaştır. Kazazedeyi hızla ortamdan uzaklaştır.

(Tercihen açık havaya çıkar)(Tercihen açık havaya çıkar)

Kazazedeyi yürütme, fazla hareket etmesine Kazazedeyi yürütme, fazla hareket etmesine izin verme, üşütme.izin verme, üşütme.

İlkyardımın ABC’si yönünden değerlendir, İlkyardımın ABC’si yönünden değerlendir, gerekeni yap.gerekeni yap.

Kazazedeyi naklet.Kazazedeyi naklet.


Tarım ilaçları ile zehirlenme belirtileriTarım ilaçları ile zehirlenme belirtileri

Bulantı, kusma, ishal.Bulantı, kusma, ishal.

Huzursuzluk, salya artışı.Huzursuzluk, salya artışı.

Hızlanmış-zayıf nabız.Hızlanmış-zayıf nabız.

Solunum güçlüğü.Solunum güçlüğü.

Görme bozuklukları, göz bebeklerinde küçülme.Görme bozuklukları, göz bebeklerinde küçülme.

Havale geçirme.Havale geçirme.

Bilinç bulanıklığı.Bilinç bulanıklığı.


Tarım ilacı ile zehirlenmelerde ilkyardımTarım ilacı ile zehirlenmelerde ilkyardımKazazedenin bu maddelerle temasını kes.Kazazedenin bu maddelerle temasını kes.Tarım ilacı bulaşmış elbiseleri çıkart.Tarım ilacı bulaşmış elbiseleri çıkart.Temas eden deriyi bol su ve sabunla yıka.Temas eden deriyi bol su ve sabunla yıka.Ağızdan alınmışsa kazazedeyi kustur.Ağızdan alınmışsa kazazedeyi kustur.Süt, zeytinyağı gibi maddeler emilimi Süt, zeytinyağı gibi maddeler emilimi kolaylaştırdığı için verme.kolaylaştırdığı için verme.İlkyardımın ABC’si yönünden değerlendir, İlkyardımın ABC’si yönünden değerlendir, gerekeni yap.gerekeni yap.Kazazedeyi naklet.Kazazedeyi naklet.


Arı sokmasında ilkyardımİğne hala ciltte ise uygun birİğne hala ciltte ise uygun bir

biçimde çıkart.biçimde çıkart.

İğne giriş yerine buz koy.İğne giriş yerine buz koy.

Alerjisi olanları, astımlıları,Alerjisi olanları, astımlıları,

ağzından sokulanları, çok sayıda arı ağzından sokulanları, çok sayıda arı tarafından sokulanları ABC desteği vererek tarafından sokulanları ABC desteği vererek naklet.naklet.


Yılan ısırıklarında ilkyardım

Kazazedeyi sakinleştir,hareketsizleştir.Kazazedeyi sakinleştir,hareketsizleştir.Isırık alanını nazikçe bol su ile yıka.Isırık alanını nazikçe bol su ile yıka.Diş izlerinin biraz üzerinden nabzı Diş izlerinin biraz üzerinden nabzı durdurmayacak gevşeklikte turnike uygula.durdurmayacak gevşeklikte turnike uygula.Isırık yerini, uzvun uzun Isırık yerini, uzvun uzun ekseni boyunca 0.5 cm.kadar ekseni boyunca 0.5 cm.kadar genişlet.genişlet.

Yarayı asla emmeYarayı asla emme!!


Yılan ısırıklarında ilkyardım-2

Hareketi engellemek için, Hareketi engellemek için, uzvu atele al. uzvu atele al.

Isırık çevresine buz koyIsırık çevresine buz koy..

ABC’yi değerlendir, ABC’yi değerlendir, gerekeni yap.gerekeni yap.

Uygun pozisyonUygun pozisyon ver ver (şok / yan güvenli pozisyon) .(şok / yan güvenli pozisyon) .


Yılan ısırıklarında ilkyardım-3

Yüzük, bilezik, künye, saat gibi tüm takıları Yüzük, bilezik, künye, saat gibi tüm takıları çıkart.çıkart.

Yılan öldürülmüş ise, kazazede ile beraber Yılan öldürülmüş ise, kazazede ile beraber yılan anti-serumu bulunan en yakın sağlık yılan anti-serumu bulunan en yakın sağlık kuruluşuna naklet. kuruluşuna naklet.


Zehirli ve zehirsiz Yılan ısırığı

Akrep sokmasında ilkyardımAkrep sokmasında ilkyardım

Sokulan bölgeyi bol suyla yıka.Sokulan bölgeyi bol suyla yıka.

Sokulan bölge üzerine buz koy.Sokulan bölge üzerine buz koy.

Nabzı durdurmayacak gevşeklikte Nabzı durdurmayacak gevşeklikte turnike uygula.turnike uygula.

Akrep öldürülmüş ise,kazazede ile Akrep öldürülmüş ise,kazazede ile birlikte, akrep anti-serumu bulunan birlikte, akrep anti-serumu bulunan en yakın sağlık kuruluşuna nakleten yakın sağlık kuruluşuna naklet..



Isırık yerini bol su ve sabun ile iyice yıka.Isırık yerini bol su ve sabun ile iyice yıka.

Isırık yerini mümkünse steril bir malzeme ile Isırık yerini mümkünse steril bir malzeme ile ört.ört.

Kazazedeyi yürütmeden naklet.Kazazedeyi yürütmeden naklet.

Mümkünse ısıran köpeğin öldürülmeden Mümkünse ısıran köpeğin öldürülmeden bağlanmasını ve gözlem altına alınmasını bağlanmasını ve gözlem altına alınmasını sağla.sağla.

Köpek ısırıklarında ilkyardımKöpek ısırıklarında ilkyardım

KAZAZEDENİN KAZAZEDENİN ÇIKARTILMASIÇIKARTILMASI

ve ve TAŞINMASITAŞINMASI

KAZAZEDENİN ÇIKARTILMASI ve TAŞINMASIKAZAZEDENİN ÇIKARTILMASI ve TAŞINMASI

Kazazedenin Çıkartılması - İlkelerKazazedenin Çıkartılması - İlkeler


Zorunluluk yoksa çıkartma! Zorunluluk yoksa çıkartma!

““Ne olursa olsun” çıkartmaya çalışma!Ne olursa olsun” çıkartmaya çalışma!

Zarar vermeden, güvenli ortamda, uygun araç gereçle Zarar vermeden, güvenli ortamda, uygun araç gereçle çıkart!çıkart!

Uygun araç gereç yoksa, kurtarma ekiplerine haber ver!Uygun araç gereç yoksa, kurtarma ekiplerine haber ver!

Önce doğal yolları dene!Önce doğal yolları dene!

Kazazedenin Çıkartılması - AşamalarKazazedenin Çıkartılması - Aşamalar


Kazazedeye güvenli ve dönüşe de uygun bir yoldan ulaş!Kazazedeye güvenli ve dönüşe de uygun bir yoldan ulaş!

Kendi güvenliğini de gözeterek yaklaş!Kendi güvenliğini de gözeterek yaklaş!

Kazazedeyi kontrol et, gereken ilkyardım uygulamalarını Kazazedeyi kontrol et, gereken ilkyardım uygulamalarını yerinde yap!yerinde yap!

Çıkartmak gerekiyorsa, kazazedeyi ve çıkış yolunu Çıkartmak gerekiyorsa, kazazedeyi ve çıkış yolunu hazırladıktan sonra çıkart!hazırladıktan sonra çıkart!

Özel durumlarÖzel durumlar


Kuyu, mağara, maden ocağı, harabeye girerken Kuyu, mağara, maden ocağı, harabeye girerken maske vb önlemler al!maske vb önlemler al!

Suda çırpınan kişiye asla doğrudan dokunma! Suda çırpınan kişiye asla doğrudan dokunma!

Kazazedenin Taşınması - İlkelerKazazedenin Taşınması - İlkeler


Zorunlu değilsen tZorunlu değilsen taaşışımama ! !

Verilen uygun pozisyon taşıma sırasında da korunmalıdır!Verilen uygun pozisyon taşıma sırasında da korunmalıdır!

Taşımada amaç en az sarsarak taşımaktır !Taşımada amaç en az sarsarak taşımaktır !

En iyi taşıma sedye ile yapılır !En iyi taşıma sedye ile yapılır !

Sedye yoksa en çok kişi ile taşımaya çalışılır !Sedye yoksa en çok kişi ile taşımaya çalışılır !

Kazazedenin Taşınması – Taşıma Tekniği SeçimiKazazedenin Taşınması – Taşıma Tekniği Seçimi


Sedye–sandalye–battaniye vb malzeme kullanılacak Sedye–sandalye–battaniye vb malzeme kullanılacak mı ? mı ?

Kaç kişi ile taşıma yapılacak ?Kaç kişi ile taşıma yapılacak ?

Güvenli taşıma mı, hızla uzaklaşma mı ?Güvenli taşıma mı, hızla uzaklaşma mı ?

Kazazedenin bilinci açık, işbirliği var mı ?Kazazedenin bilinci açık, işbirliği var mı ?

Kazazede hangi pozisyonda taşınacak ?Kazazede hangi pozisyonda taşınacak ?


Kazazedenin Taşınması – Taşıma TeknikleriKazazedenin Taşınması – Taşıma Teknikleri

Tek kişi ile taşıma:Tek kişi ile taşıma:

Sürükleyerek ............... yaygı ile, omuzdan tutarak, Sürükleyerek ............... yaygı ile, omuzdan tutarak, ayakta ayakta

Kucakta .......................Kucakta .......................

Sırtta ........................... İtfaiyeci, basitSırtta ........................... İtfaiyeci, basit

Yandan destekle .........Yandan destekle .........

Boyuna asarak ............Boyuna asarak ............



Tek kişi ile taşıma:Tek kişi ile taşıma:



İki kişi ile taşıma:İki kişi ile taşıma:

Sedye, sandalye, battaniye ile ..........Sedye, sandalye, battaniye ile ..........

İki yandan destek ile ........................İki yandan destek ile ........................

Sandalye taklidi ...............................Sandalye taklidi ...............................

Altın beşik ....................................... iki, üç, dört elleAltın beşik ....................................... iki, üç, dört elle



İki kişi ile taşıma:İki kişi ile taşıma:



Üç kişi ile taşıma:Üç kişi ile taşıma:

Sedye taklidi ................karşılıklı, tek sıra Sedye taklidi ................karşılıklı, tek sıra



Dört kişi ile taşıma:Dört kişi ile taşıma:

Sedye taklidi ................ karşılıklı, tek sıraSedye taklidi ................ karşılıklı, tek sıra

Sedye ile ...................... Sedye ile ......................

Özel durumlarda taşıma için uygun pozisyonlar Özel durumlarda taşıma için uygun pozisyonlar


Sırt üstü düz .......................... Bacak, kalça, omurga kırığıSırt üstü düz .......................... Bacak, kalça, omurga kırığı

S.üstü, bacakları yükseltilmiş ... ŞokS.üstü, bacakları yükseltilmiş ... Şok

Yan güvenli pozisyon ............... Bilinç kaybı Yan güvenli pozisyon ............... Bilinç kaybı

Yarı oturur pozisyon ..................Solunum güçlüğü, astımYarı oturur pozisyon ..................Solunum güçlüğü, astım

Dizler bükülü ............................Karın yaralanmasıDizler bükülü ............................Karın yaralanması

TEŞEKKÜRLERTEŞEKKÜRLER

EVDE KAZALARI ÖNLEME

Documents

Transcript of EVDE KAZALARI ÖNLEME