Prozesuaren jatorria, egoeraren azterketa eta perspektibak

Parise 2015/06/11

EGITARAUA

Euskal Herriaren bakearen aldeko konferentzia humanitarioa

Konferentziaren eramaleak :> Louis Joinet, NBEko Giza eskubideen komiterako aditu independente ohia > Marc Gentilini, Frantziako Gurutze Gorriko lehendakari ohia> Anaiz Funosas, Bake Bidea bakearen aldeko mugimendu zibileko lehendakaria

Laguntzaileak :> Giza Eskubideen Liga> Harremanetarako Nazioarteko Taldea (HNT)> Bake Bidea, bakearen aldeko mugimendu zibila> Berghof Fundazioa (Alemania)> Conciliation Resources (Ingalaterra)> Foro sozial por la paz (Euskal Herria)

Konferentzia ondokoparlamentariek babesten dute :

Sylviane Alaux, Jean-Luc Bleunven, Colette Capdevielle, François de Rugy, Cécile Duflot, Frédérique Espagnac, Paul Giacobbi, Jean-Christphe Lagarde, Jean Lassalle, Jean Jacques Lasserre, Noël Mamère, Paul Molac

Salle Victor Hugo. 101, Rue de l’Université - 75007 Paris

8:30tan - Harrera

Parte hartzaileen eta gonbidatuen toki hartzea.

9:15tan - Ongi etorria

Marc Gentilini, Medikuntza Akademiako lehenda-kari ohi eta Frantziako Gurutze Gorriko lehendakari ohia eta Anaiz Funosas, Bake Bidea bakearen alde-ko mugimendu zibileko lehendakaria.

9:30tan - Konferentziaren abiatzea

EUSKAL HERRIKO BAKE PROZESUARENJATORRIA ETA EGOERAREN AZTERKETA

Pierre Joxe, abokatua, Frantziako barne eta defentsa Ministro ohia, Aieteko adierazpenaren izenpetzaile.

Jean-Jacques Lasserre, Senataria eta Pirinio Atlantikoetako Departamenduko Kontseiluko lehendakaria, Max Brisson, Pirinio Atlantikoetako Departamenduko Kontseiluko lehendakariorde gorena. Pirinio Atlantikoetako UMP federakuntza-ren departamenduko idazkaria, Frédérique Es-pagnac, Pirinio Atlantikoetako Senataria; hiruak Baionako Adierazpenaren izenpetzaile.

10:15tan - 1. Hitzaldia

BERRADISKIDETZEA ETAELKARBIZITZA: BIKTIMEK BAKEPROZESU BATEN BAITAN DUTEN TOKIA

Aurkezpen hitzaldia, Pierre Hazan, Nazio Batue-tako kontseilari politiko ohia, Neuchâteleko Uni-bertsitateko irakasle asoziatua, Harremanetarako Nazioarteko Taldeko kide.

Hego Afrikako esperientzia, Egia eta Justizia batzordeak, Brandon Hamber, Hego Afrika,

Nazioarteko Gatazken eta Trantsizio Justiziaren Ikerketa Institutuko (INCORE) Zuzendaria.

11etan - 2. Hitzaldia

PRESOAK BAKE PROZESU BATENBAITAN: ERRONKAK ETA FUNTZIOA

Aurkezpen hitzaldia, Raymond Kendall, 1985tik 2000a arte Interpoleko Idazkari Nagusia izan zen eta gaur egun INTERPOL-eko Ohorezko Idazkari Na-gusia da.

Irlandako bake prozesuan presoek jokatu duten papera eta hauen ekarpena, Gerard «Gerry » Kel-ly, Sinn Feineko Exekutiba Nazionaleko kidea eta Ipar Irlandako Asanbladako diputatua.

Euskal presoak, egoeraren azterketa, hausnar­keta eta ekarpenak, Gabriel «Gabi » Mouesca, Euskal preso ohia, Presondegien Nazioarteko Ikuskaritzaren (OIP) lehendakari ohia eta Eus-kal Herriko Giza Eskubideen aldeko Batzordeko lehendakaria (CDDHPV).

Irlandako esperientziatik Euskal Herriko errealita­tera, Brian Currin, abokatua, giza eskubideetan, gatazken eraldatzeetan eta bake prozesuetan adi-tua, Harremanetarako Nazioarteko Taldearen dina-mizatzaile

12-etan - Lanen sintesia

Michel Tubiana, Giza eskubideen ligako ohorezko lehendakaria.

12:15etan konferentziaren ondorioa

Epailea eta Versailleseko dei gorteko lehendakari den Serge Portelli jaunaren eskutik, “Euskal He­rriko bakearen aldeko Manifestua”ren irakurketa.

KONFERENTZIARENEGITARAUA ETANONDIK NORAKOA

Eusk

al H

errik

o ba

kear

en a

ldek

o ko

nfer

entz

ia h

uman

itario

a

Par

is 1

1/06

/201

5

Hum

anita

rian

conf

eren

ce fo

r pea

ce in

the

Basq

ue C

ount

ry

LEHENDAKARIAK

Louis Joinet, epailea eta kasazio gor-teko abokatu nagusi goren ohia da (Frantzia). Matignoneko eta ondotik Eliseoko giza eskubide eta justizia kontseilari ohia, 1978tik 2007ra arte

Nazio Batuentzako aditu independente gisa aritu zen. NBE-n burutu agintaldian zehar zigorgabetasu-naren eta trantsizio justiziaren aurkako borrokarako Printzipioen erredaktore Taldeko partaide izan zen besteak beste.

Pr Marc Gentilini, Pitié Salpêtrière (Pa-rise) ospitalean eritasun kutsakor eta tropikaletarako Irakasle emeritua, Me-dikuntza Akademiako lehendakari ohi eta Frantziako Gurutze Gorriko lehenda-

kari ohia da. Itsasoz bestaldeko Zientzien Akademiako kide, Giza eskubideen aldeko Aholku Batzorde Nazio-naleko kide ohia eta Ohorezko Legioaren Aitzindari go-rena ere da.

Anaiz Funosas, Bake Bidea mugimen-du zibileko sortzaile eta lehendakaria (Ipar Euskal Herria). 2011ko Aieteko adierazpenaz geroztik, Euskal Herriko Bake prozesua markatu duten hitzordu

nagusien bultzatzailea da.

HASTAPENA

Pierre Joxe, Barne eta Defentsa mi-nistro ohi eta kontuen Gorteko lehen-dakari ohia, Kontseilu konstituzionale-ko kide izan zen 2001tik 2010a arte. 2010az geroztik adin txikikoentzako

abokatu da Parisko abokatutzan.

Jean-Jacques Lasserre, Modemeko Senatari eta Pirinio Atlantikoetako Departamenduko Kontseiluko lehen-dakaria (kantonamendua: Bidaxune herria, Amikuze eta Oztibarre). Aki-

taniako Eskualde Kontseilari eta Ipar Euskal Herriko hautetsien Kontseiluko lehendakaria da ere.

Max Brisson, Pirinio Atlantikoetako De-partamenduko Kontseiluko lehendaka-riorde gorena. “Finantzaren, aitzin kontuen, giza baliabideen, kontratuzko politiken, departamendu ondarearen eta arlo nume-

rikoaren” lehen batzordeko lehendakaria da. Euskararen

Erakunde Publikoko, Hautetsien Kontseiluko eta Garapen Kontseiluko administrazio kontseiluko kide izateaz gain, Biarritzeko herri Kontseilari eta Euskal Kosta Aturriko komu-nitateko kontseilaria da.

Frédérique Espagnac, 2011ko Se-natuko hauteskundeetan senatari izateko hautatua, PS-eko bozeramaile izan zen 2014ko herri hauteskundeak iragan arte. 2015ko martxoaren 17az

geroztik Senatuko bulegoko kide da eta bertan idaz-kari funtzioa betetzen du.

1. HITZALDIA

Pierre Hazan, Harvard Law Schoole-ko (2005) eta Washingtonen States Institute for Peaceko (2006) ikerlari asoziatua izan da, liburu sorta argita-ratu du, “Juger la guerre, juger l’histoire”

(PUF) besteak beste. Azken urte hauetan Nazio Ba-tuetako giza eskubideen aldeko Goi Ordezkaritzare-kin lan egin du.

Brandon Hamber, Nazioarteko Gata-zken eta Trantsizio Justiziaren Ikerketa Institutuko (INCORE) Zuzendaria. Hego Afrikan jaioa, Johannesburgoko Biolen-tziaren eta Berradiskidetzearen ikerketa

Zentroko Trantsisio eta Berradiskidetze Unitateko koor-dinatzailea izan zen.

2. HITZALDIA

Raymond Kendall, Erresuma Batuko Canterbury Kent-en sortu zen 1933an. 1985tik 2000a arte Interpoleko Idazkari Nagusia izan zen eta gaur egun INTER-POL-eko Ohorezko Idazkari Nagusia da.

Erresuma Batuko erret-poliziaren domina jaso zuen eta Frantzian Ohorezko Legioaren Zaldun izendatu zuten. Iruzurraren aurkako Europako Batasunaren Bulegoko lehendakari izana da eta Harremanetarako Nazioarteko Taldeko kide da.

Gerard «Gerry» Kelly, irlandar po-litikari errepublikarra, Irlandako Er-republikar Armadako (IRA) kide ohi eta preso ohia. Ostiral Santuko akor-dioa ahalbidetu zuten negoziakete-

tan parte hartu zuen eta gaur egun Sinn Feineko Exekutiba Nazionaleko kidea eta Ipar Irlandako Asanbladako diputatua da.

Euskal Herriko bakearen aldeko konferentzia hum

anitarioa Paris 11/06/2015 Hum

anitarian conference for peace in the Basque Country

HIZLARIEN AURKEZPENA

Eusk

al H

errik

o ba

kear

en a

ldek

o ko

nfer

entz

ia h

uman

itario

a

Par

is 1

1/06

/201

5

Hum

anita

rian

conf

eren

ce fo

r pea

ce in

the

Basq

ue C

ount

ry

Gabriel «Gabi» Mouesca, Iparreta-rrakeko kideak 17 urte eman ditu preso. 2001ean aske gelditu ondo-ren, Gurutze Gorri frantseseko kide bilakatu zen. 2004ean Presondegien

Nazioarteko Ikuskaritzako lehendakari izendatu zu-ten eta 2009an berriz Emmaüs Mugimenduko pre-sondegietarako misio arduradun. 2015ean, Euskal Herriko Giza Eskubideen aldeko Batzordeko lehen-dakari.

Brian Currin, abokatu Hego Afri-karra. Apartheid ondoko trantsizio garaian eratu zen Egia eta Berradis-kidetze Komisioaren sortzearekin eskuraturiko esperientziari esker,

Trantsizio justiziarako eta gatazken konponbide-rako prozesuetan aditu errespetatua bilakatu da. Ipar Irlandako Zigorren Berrikuspenen Batzordeko buruetarik da besteak beste. Harremanetarako Na-zioarteko Taldearen* sortzailea eta kidea da.

LANEN SINTESIA

Michel Tubiana, Giza eskubideen li-gako ohorezko lehendakari eta Parisko dei gortean abokatua. 1978an LDH-eko (Giza Eskubideen Liga) kide bilakatu zen, ondoren Idazkari nagusi bihurtuko

zen 1984ean, Lehendakariordea 1995ean, Lehendakaria 2000an eta 2005eko ekainaz geroztik ohorezko lehenda-karia da. Michel Tubiana Giza eskubideen sare euro-me-diterranearreko lehendakaria da ere (REMDH).

KONFERENTZIAREN ONDORIOA

Serge Portelli, epailea. Parisko auzi zi-bilen epaitegiko lehendakariorde eta Créteil-eko instrukzio epaileen dekano izan ondoren, gaur egun Versailleseko dei Ganberako Lehendakari kargua

bete tzen du. 2001/2002 urteetan justizia, barne, giza es-kubide eta afera juridikoetarako Asanblada Nazionaleko Lehendakariaren kontseilari izan zen. Parisko Ikasketa Po-litikoetako Institutuko konferentzia irakasle da ere.

Giza Eskubideen Aldeko Liga. 1898an sortua, 110 urte pasa dira Giza Eskubideen Liga justiziaren, askatasunen, eskubide zibil eta po-litikoen, eskubide ekonomiko, sozial eta kulturalen aldeko eta arrazakeria-

ren eta antisemitismoaren aurkako borroken sustat-zaile dela.

Bakebidea Mugimendu Zibila. 2012an sortua, mugi-mendu zibil honen zeregina jendartearen baitan Euskal

Herriko bake prozesuaren inguruko hausnarketa eta elkarrizketa sustatzea da. Eskubide demokratikoak bermatuko dituen prozesu parte hartzailea plantan ezartzeko asmoz, jendartearen parte hartzea eta mo-bilizazioa antolatzen ahalegintzen da.

Berghof Fundazioa. Indepen-dentea, gobernuz kanpokoa eta helburutzat dirua irabazteko

xederik ez duen erakundea. Honen jomuga, gatazken konponbiderako prozesuen eta bakearen egonkor-tzearen bidez, bake iraunkorra erdiesteko asmoa duten alde eta eragile guziak sustengatzea da. Ondorioz iker-keta programa anitz sustengatzen du, bakerako heziketa programak sortzen ditu eta diru laguntzak esleitzen ditu.

HNT – Harremanetarako Nazioarteko Taldea. 2010ko azaroaren 12an sortua, HNT-ren zeregina konfiantza eragiten duten neurriak sustatzea eta, “Mitchell printzipioetan” oinarriturik, alderdi guziek nahi duten heinean eztabaida eta negoziaketa po-litikorako agenda plantan ezartzen laguntzea da besteak beste. HNT-ko kideak S. Casale, B. Currin, P. Hazan, R. Kendall, N.O’Loan eta A. Spektorowski dira.

Conciliation Resources. Conciliation Resources-ek norbanakoekin, erakun-deekin eta gobernuekin

lan egiten du, bai gatazkek ukitzen dituzten eskualdeetan eta bai mundu mailan ere. Honen helburuak, gatazkak konpontzeko bitarteko baketsuen ulermena sustatzea, konfrontazioa bizi duten komunitateen artean elkarrizke-tarako aukerak sortzea, bakea egonkortzeko politikak eta praktikak sendotzea eta bakearen egonkortzean popula-zioa sustengatzea dira.

El Foro Social para Im-pulsar la Paz. Foro So-ziala erakunde desberdin eta anitzek batera sustatu-

tako ekimen bat bezala jaiotzen da, nazioarteko erakun-deekin elkarlanean eta bake prozesuaren bultzadan gi-zartearen parte-hartzea sustatzeko helburuarekin.

BABESTEN DUTEN ERAKUNDEEN AURKEZPENA